\id RUT WOLNT \ide UTF-8 \ide 65001 - Unicode (UTF-8) \rem Consultant approved Nov 2020 \h RUT \toc3 Rut. \toc2 Rut \toc1 RUT \mt1 RUT \is Pogau bhaa-bhaana \im Tulatulana \bk Rut\bk* adhaangia i tanga-tangana zamanina kakaa ipetulatulaaka i nuncana boku \it Manga Haakimu\it*. Rut satotuuna samia bhawine minaaka i Moab mokawina tee miana Israel. Moomini umanena amatemo, incia sadhaadhaa apatiumbaaka kaasi molagina i ina maniana o miana Israel sumai, tee sadia asambahea i Aulataʼalana miana Israel. I kapadhaana tulatula incia sii o Rut apotibhaaka samia umane bhaau minaaka i tanga-tangana witinaina umanena. Alaloi kawiana i rua mpearona sii o Rut akoopua toputuaka Daud, rajana Israel momaoge. \ip Tulatula i nuncana boku Manga Haakimu apatiumbaaka manga kasukara momembalina roonamo uumatina Aulataʼala abholimo Aulataʼala. Maka o tulatulana Rut apatiumbaaka manga barakati idhawuakana Aulataʼala i samia dhaga mobholina agamana to aparacaea i Aulataʼalana miana Israel. Rampaakanamo pewauna sumai incia amembali uumatina Aulataʼala. \iot Antona \io1 Naomi ambuli i Bait Lahim tee Rut 1:1-22 \io1 Rut apokawa tee Boas 2:1--3:18 \io1 Boas akawi tee Rut 4:1-22 \c 1 \s1 Rut tee Naomi \sr 1:1-22 \p \v 1-2 I zamani i piamo itu wakutuuna lipuna Israel indapo tee rajana, Israel akapalaia manga haakimu. I wakutuu incia sumai, lipu sumai akangkanaia kasukarana kaara. I wakutuu incia sumai dhaangia samia umane o sarona Elimelekh. Incia o miana Efrata, tee amboore i Bait Lahim i lipu Yuda. Roonamo kasukarana kaara sumai, sabutuna incia alingka i lipu Moab apobhawa tee bhawinena, Naomi, tee rua miaia anana umane, siitumo Mahlon tee Kilyon. Kasiimpo manga incia ambooremo iwe sumai. \p \v 3 Elimelekh amate, sabutuna soomo Naomi tee rua miaia anana. \v 4 Kasiimpo rua miaia anana sumai akawi tee manga kabuabua minaaka i Moab, sarona o Orpa tee Rut. Sapulu tao sapadhana incia sumai, \v 5 rua miaia anana Naomi sumai amatemo uka, siitumo Mahlon tee Kilyon, sabutuna o Naomi akailanga umanena tee rua miaia anana umane. \p \v 6 Sumaimo, asiapumo incia to ambuli minaaka i lipu Moab apobhawa tee rua miaia ana maniana roonamo i lipu Moab incia arango ande KAWASANA OPU padhamo amaheruaka uumatina tee adhawu kinande to manga incia. \v 7 Manga incia alingka apobhawa-bhawa minaaka i tampana mbooresana i Moab aporope i Tana Yuda. Wakutuuna manga incia i nuncana lingkaana, \v 8 Naomi apogau i rua miaia ana maniana sumai, "Lingkamo, mbulimo i bhanuana inamiu samia-samia. Sio-siomo KAWASANA OPU amalape tee ingkomiu mboomo ingkomiu umalape i manga mia momatena sumai tee uka i iaku. \v 9 Sio-siomo KAWASANA OPU adhawukomiu katoo mamudhaakana ukobhanua pendua tee upotibhaaka peulusa tee umane bhaau." Kasiimpo Naomi aiki manga incia. Maka o Orpa tee Rut atangi tee suara makaa, \v 10 tee apogau i Naomi, "Inda, ingkami bhetambuli tee ina tee talingka i lipumu." \p \v 11 Maka o Naomi apogau, "Mbulimo, manga anaku, pokia ingkomiu uoseaku? Dhaanamo iaku indamo bhekupalaahiri manga ana umane to upamembalia umanemiu naile itu!\f + \fr 1:11 \fr*\fq Dhaanamo iaku indamo bhekupalaahiri manga ana umane to upamembalia umanemiu naile itu!: \fq*\ft Taose adatina miana Israel, ande samia umane amate tee inda akoana umane, iaiarona tabeana akawi tee witinaina umanena. Kamata \ft*\xt Bhaa. 38:8\xt*.\f* \v 12 Mbulimo, manga anaku. Lingkamo roonamo kumancuanamo mpuu to kukoumane pendua. Ande iaku kupogau, 'Dhaangiapo tee harapuku,' tee o malo sii uka iaku kukoumane, tee kupalaahiri ana umane, \v 13 buaka ingkomiu uunda uantagia sakawana manga incia amaoge? Bholi mboo itu manga anaku. Kapaʼi inamisiku sii amatamo mpuu to ingkomiu roonamo KAWASANA OPU ahukumuaku." \p \v 14 Sabutuna atangimo manga tee suara makaa. Kasiimpo Orpa aiki ina maniana, maka o Rut amendeu apogaa tee asakulaka ina maniana sumai. \p \v 15 Apogaumo Naomi i Rut, "Kamatea, Orpa ambulimo i lipuna tee i dewa isombana, ingkoo uka umbulimo upobhawa tee incia." \p \v 16 Maka o Rut alawani, "Ina, bholimo upakisaaku to kubholiko tee kumbuli tee inda kuoseko. Iapaipo ulingka iwe sumai uka iaku bhekulingka, tee iapaipo ubutu iwe sumai uka iaku bhekubutu. Lipumu o lipuku uka tee Aulataʼalamu o Aulataʼalaku uka. \v 17 Iapaipo uka umate iwe sumai uka iaku bhekumate tee kutokoburu. KAWASANA OPU ahukumuaku amatamo mpuu, ande bhekupogaa tee ina, tangkanamo o mate mangapapogaana!" \v 18 Wakutuuna Naomi akamatea ande o Rut atotuu-totuu bheaosea, sabutuna incia indamo apogauaka opeapo uka. \p \v 19 Kasiimpo Naomi tee Rut apalausakamo lingkaana sampe manga incia akawa i Bait Lahim. Sakawana iwe sumai, saangua kota atobungke tee manga bhawine sumai aabha, "Atotuumo mia incia sii Naomi?"\f + \fr 1:19 \fr*\fq Naomi: \fq*\ft I nuncana pogau Ibrani o maʼanana 'apasanaa ngangaranda.'\ft*\f* \p \v 20 Naomi alawani i manga incia "Bholi ugoraakaaku Naomi. Sarongiakumo o Mara\f + \fr 1:20 \fr*\fq Mara: \fq*\ft I nuncana pogau Ibrani o maʼanana 'mapaʼi.'\ft*\f* roonamo Aulataʼala Mokokuasa apamembali dhadhiku amapaʼi. \v 21 Wakutuuna kulingka minaaka i iwe sii iaku inda kukakuranga, maka sii-sii KAWASANA OPU apambuliaku inda tee opeopeaku. Rampaakanamo sumai ingkomiu bholimo usarongiaku Naomi, roonamo KAWASANA OPU Mokokuasana amembali mobhaliaku tee mopanarakaaku!" \p \v 22 Mboo sumaimo tulatulana wakutuuna Naomi ambuli i Israel minaaka i Moab apobhawa tee Rut ana maniana. Manga incia akawa i Bait Lahim i wakutuuna timpuana penembula mokoompole isarongiaka jelai.\f + \fr 1:22 \fr*\fq jelai: \fq*\ft Giuna penembula mboomo gandum, kananeana to apakandeaka binata maka amembali uka to akarajaakea roti. \ft*\f* \c 2 \s1 Rut Apokawa tee Boas \sr 2:1-23 \p \v 1 Naomi dhaangia tee witinaina minaaka i wetana umanena, samia morangkaeana mpuu tee motohoromatina mopowitinaina tee Elimelekh, sarona o Boas. \p \v 2 Rut, miana Moab sumai, apogau i Naomi, "Ina, taroakamo kulingka i inawu kuene jelai i talikuna mia bhemomaasina incana tee iaku." \p Naomi apogau, "Lingkamo, anaku." \v 3 Sabutuna alingkamo incia i inawu tee apepuumo aene jelai, i talikuna manga pande tobhe.\f + \fr 2:3 \fr*\fq aene jelai, i talikuna manga pande tobhe: \fq*\ft I hukumuna Musa, ande manga mia morombusakana penembula mokoompolena (mboomo jelai) abholi satangke jelai atawa dhaangia hasilina jelai momandawu, mia mokoinawuna inda amembali aalea pendua o jelai motobholina. Jelai motobholina sumai tangkanamo amembali atobhea atawa aalea o mia momisikini atawa mofaraluuna.\ft*\f* Inda anamunamua incia adhaangia i inawuna Boas, witinaina Elimelekh sumai. \p \v 4 Inda amangenge sapadhana incia sumai, o Boas aumbamo minaaka i Bait Lahim. Incia apogau i manga pande tobhe, "Sio-siomo KAWASANA OPU atondakomiu." Alawanimo manga pande tobhe sumai, "Sio-siomo KAWASANA OPU abarakatiko opu." \p \v 5 Kasiimpo Boas aabha i mandorona manga mia motimpuna, "Kabuabua sumai apowitinai tee incema?" \p \v 6 Mandorona sumai alawani, "Incia o miana Moab siimpo moumbana mopobhawana tee Naomi minaaka i Tana Moab. \v 7 Incia aposanga i iaku mamudhaakana kuundaakea aose i talikuna manga pande tobhe to aene jelai momandawu i tanga-tangana manga kampupuna jelai sii. Pepuu saeona incia akarajaa torosu, tee tangkanamo sabantara incia aponiunto i wale-wale." \p \v 8 Kasiimpo Boas apogau tee Rut, "Rangoa anaku, bholimo ulingka uene jelai i inawuna mia mosagaanana tee sadiamo upekakasu tee manga bhawine mokarajaana i inawuku. \v 9 Kamatamea o inawu i tampana manga incia atobhe jelai tee uosemea. Iaku padhamo kuposamea i manga mokarajaana sumai mamudhaakana inda akiakiako. Ande amatuu bhorokomu soo usumpumo uwe i tampa mopadhana isiwuna manga mokarajaana sumai." \p \v 10 Sumaimo asujumo o Rut ahoromati Boas tee apogau, "Pokia opu amaasi incamu tee iaku, sabutuna ufaduliakaaku, sainamo iaku sii samia dhaga?"\f + \fr 2:10 \fr*\fq samia dhaga: \fq*\ft Samia moumbana minaaka i lipu mosagaanana, mboomo mia Manggasa amboore i Tana Wolio. \ft*\f* \p \v 11 Alawanimo o Boas, "Iaku padhamo kurangoa sagala giu ipewaumu i ina maniamu, pepuu samatena umanemu. Ingkoo upogaa tee mancuanamu tee ubholi tana laahiriamu tee umboore iwe sii i lipu indapo imataumu. \v 12 Sio-siomo KAWASANA OPU abholosi bhari-bharia ipewaumu sumai. Tee sio-siomo KAWASANA OPU Aulataʼalana miana Israel adhawuakako fahala mobhari, roonamo ingkoo padhamo uumba to upeulu i tambena panina Incia!" \p \v 13 Pogauna Rut, "Tapanamo kalapena incamu i iaku, moomini iaku mencuana sala samia bhatuamu bhawine. Kalapena incamu apaunde-unde ngangarandaku." \p \v 14 Sakawana wakutuuna to akande, Boas apogau tee Rut, "Maimo iwe sii. Kandemea o roti sii tee upalondomea o rotimu i nuncana cuka sii." Sabutuna auncuramo incia i saripina manga mokarajaana sumai, kasiimpo Boas adhawuakea ompolena jelai mopadhana itunu to incia, tee o Rut akande sakawana amambosu, tee akobhilaa uka. \v 15 Kasiimpo Rut alingkamo uka aene jelai. Boas asamea i manga mokarajaana, "Taroakea incia aene jelai moomini i tanga-tangana kampupuna jelai mopadhana motobhoke sumai, bholi umendeusakea. \v 16 Helaakea uka saidhe-saidhe to incia minaaka i kabhokena jelai sumai mamudhaakana aenea. Bholi uʼamaraikia." \p \v 17 Mboo sumaimo o Rut aene jelai i inawu sakawana konowia. Kasiimpo abhebhe manga laena jelai mopadhana ienena sumai mamudhaakana atorambasaka manga ompolena minaaka i laena. Jelai irombusakana kera-kera dhaangia 10 kilo. \v 18 Kasiimpomo incia ambuli i kota tee abhawa hasili ienena sumai tee asusuakea i ina maniana saopea kabharina ienena. Tee incia uka adhawuaka i ina maniana sumai o kinande inda momembalina ipepadhai wakutuuna akandea. \p \v 19 Kasiimpo apogaumo ina maniana, "Iapai uenea tee iapai ukarajaa eo sii? Maasangia o mia mofaduliakako sumai apotibhaaka barakati!" Kasiimpo Rut apetulatulaakamea i ina maniana tee incema akarajaa, pogauna, "Eo sii iaku kukarajaa tee mia mokosaroakana Boas." \v 20 Pogauna Naomi i ana maniana, "Sio-siomo incia abarakatia KAWASANA OPU inda mobhotukina kaasina saʼumurua to mia modhadhi tee uka almarhum umanemu." Pogauna Naomi uka i incia, "Mia incia sumai o witinaita makasu, sala samia mowaajibuna motolosina ingkita."\f + \fr 2:20 \fr*\fq witinaita makasu, sala samia mowaajibuna motolosina ingkita: \fq*\ft I nuncana sarana Musa, samia umane awaajibu amaheruaka kadhaangiana iaiarona manga witinaina (kamata \ft*\xt Im. 25:25\xt*). \f* \p \v 21 Kasiimpomo Rut apogau, "Incia uka apogau tee iaku, 'Sadiamo i saripina manga bhawine mokarajaana i inawuku sakawana manga incia apadha atimpu inawuku.' " \p \v 22 Lawanina Naomi i Rut, "Salabhina ingkoo ukarajaa upobhawa tee manga bhawine mokarajaana i inawuna Boas, ancosala dhaangia moganggoko ande ukarajaa i inawuna mia mosagaanana. \p \v 23 Rampaakanamo sumai, Rut sadhaadhaana aose manga bhawine mokarajaana i inawuna Boas. Incia aene iwe sumai sakawana apadha o bulana timpua jelai tee gandum, tee kangengena timpua sumai o Rut sadhaadhaana amboore tee ina maniana. \c 3 \s1 Rut tee Boas i Tampana Papogaana Ompolena \sr 3:1-18 \p \v 1 Pia-pia wakutuu sapadhana sumai, Naomi apogau i Rut, "Iaku tabeana kuʼusaha mamudhaakana umembali ukobhanua pendua tee upotibhaaka peulusa tee umasanaa. \v 2 Buaka o Boas mokobhatuana bhawine iosemu sii-sii mencuana witinaita? Mataua, incia tangasaana atepi jelai malo sii i tampana papogaana ompolena jelai. \v 3 Sababuna sumai, pebhahomo tee upakemo mina-mina mawondu, pakemea o pakeamu tee ulingkamo i tampana papogaana ompolena jelai,\f + \fr 3:3 \fr*\fq tampana papogaana ompolena jelai: \fq*\ft Atokamata mboomo lante momalalesa, tee i tampamo incia sumai manga incia atepi jelaina i matana ngalu mamudhaakana amasimba apapogaa kulina tee ompolena jelaina.\ft*\f* maka bholi amatauko sakawana incia apadha akande tee asumpu. \v 4 Kamatea iapai o koleana. Ande incia atokolemo, lingkamo iwe sumai tee ubungkalemea o kakumuna, kasiimpo upotidhole i saripina aena.\f + \fr 3:4 \fr*\fq ubungkalemea o kakumuna, kasiimpo upotidhole i saripina aena: \fq*\ft I nuncana adatina miana Israel, opea ipewauna Rut satotuuna tandana o Rut apeelu peulusa minaaka i Boas (kamata \ft*\xt 3:9\xt*).\f* Sapadhana sumai incia bheapaumbaakako opea tabeana ipewaumu." \p \v 5 Lawanina Rut, "Iaku bhekupewaua bhari-bharia ipogauakamu." \v 6 Kasiimpo, alingkamo incia i tampana papogaana ompolena jelai, apewaua bhari-bharia isameaakana ina maniana. \p \v 7 Sapadhana akande tee asumpu o Boas amasanaamo incana, incia alingka apotidhole i tapana kabumbuna jelai sumai. Kasiimpo Rut apesuamo inda tee uuʼuuna. Abungkalemea o kakumuna Boas, kasiimpo apotidhole iwe sumai. \v 8 Pontanga malo atokidhamo o Boas, wakutuuna abhalili akamatamo samia bhawine i saripina aena. \p \v 9 Incia aabha, "Incema ingkoo?" \p Lawanina, "Iaku o Rut, bhatuamu. Ingkoo satotuuna o witinai makasu almarhum umaneku, tabeana motolosiaku. Bhakesakea o panimu to apeuluaka bhatuamu sii." \p \v 10 Kasiimpo Boas alawani "Sio-siomo KAWASANA OPU abarakatiko anaku! Sii-sii ingkoo ususuakaaku kaasi tee kalapena incamu, alabhi minaaka mopadhana ipewaumu mangengena, roonamo ingkoo inda upeelo mia mangura, malape rangkaea atawa o misikini, maka upiliku. \v 11 Rampaakanamo sumai, bholi umaeka anaku. Bhari-bharia iemanimu sumai bhekupewaua roonamo bhari-bharia miana kota sii amataua ande ingkoo samia bhawine momalape. \v 12 Inciamo atotuu, iaku tabeana kutanggojawapuaka dhadhimu, sababuna iaku o witinaimu momakasuna motolosina dhadhimu. Maka dhaangiapo uka samia witinaiku momakasuna to atolosi dhadhimu minaaka i iaku. \v 13 Malo sii umbooremo iwe sii. Naile saeona bhekuabhaakea ara incia aunda atolosiko atawa inda. Ande incia aunda, taroakamo, maka ande inda aunda, sumaimo iaku kujanji tee KAWASANA OPU moudhanina janjiku, iaku bhekutolosiko. Sii-sii ingkoo pomalomo iwe sii sakawana saeona." \p \v 14 Sabutuna pomalomo Rut iwe sumai i saripina aena Boas sakawana saeona, kasiimpo abhangumo incia mamudhaakana inda akamatea mia. Roonamo o Boas amendeu ande dhaangia o mia momataua ande o Rut aumba i tampa incia sumai. \p \v 15 Apogaumo uka o Boas i Rut, "Rambasakea o salendamu tee utaanakea iwe sii." Sabutuna o Rut arambasakamo salendana tee ataanakamea. Boas alalimo jelai i nuncana salenda sumai kera-kera rua pulu kilo. Kasiimpo incia aangkaakamea i bhawona awaana Rut. Sapadhana incia sumai o Boas alingkamo i kota. \p \v 16 Sakawana o Rut i bhanua, ina maniana aabhamo, "Tuaapa ana?" \p Kasiimpo o Rut apetulatulaakamea bhari-bharia ipewauna Boas i incia. \v 17 Pogauna uka, "Incia modhawuaku bhari-bharia jelai sii, tee apogau, 'Bholi umbuli i maniamu ande inda ubhawa opeopea.' " \p \v 18 Kasiimpo apogaumo ina maniana, "Usabara ntagi anaku, sakawana umataua tuaapa o kapadhaana parakara sii, incia dhaanamo bheaʼurusua o parakara sii eo sii uka." \c 4 \s1 Boas Akawi tee Rut \sr 4:1-17 \p \v 1 Kasiimpo saeona sumai, Boas alingka i tampana poromu-romua amakasu i bhambana lawana kota tee auncura iwe sumai. Inda amangenge alalomo samia umane mokohakuna to motolosina dhadhina Naomi. O malona, Boas apaumba Rut ande o mia incia sii apowitinai makasu tee almarhum Elimelekh minaaka i Boas. Apogaumo o Boas i umane sumai, "Witinaiku, mai tauncura iwe sii!" Mia incia sumai asiimo, kasiimpo auncura. \p \v 2 Kasiimpo Boas akembamo sapulu mia manga mancuanana Bait Lahim sumai tee apogau, "Uncuramo iwe sii." Sabutuna auncuramo manga. \v 3 Kasiimpo apogaumo Boas i umane sumai, "Naomi mombulina minaaka i Tana Moab sumai bheaaso satidha tana pewauana witinaita Elimelekh. \v 4 Iaku padhamo kufikiria salabhina o giu incia sumai kupaumbaakako. Ande uunda ualia tana sumai, alimea i aroana manga mia mouncurana iwe sii tee i aroana manga mancuanana Bait Lahim sii, maka ande umendeu, paumbaaku mamudhaakana kumataua, roonamo inda dhaangia o mia mokohakuna moalina tana incia sumai ande mencuana ingkita taruamia, sababuna sapadhana ingkoo kasiimpomo iaku." \p Lawanina, "Iaku kuunda kualia." \p \v 5 Maka o Boas apogau, "Wakutuuna uali tana sumai minaaka i limana Naomi, ingkoo uka upotibhaaka Rut, bhawine miana Moab sumai, iaiarona almarhum o anana Naomi. Sababuna o tana sumai tabeana sadhaadhaa amembali pewauana siwuluna almarhum sumai."\f + \fr 4:5 \fr*\fq tana sumai tabeana sadhaadhaa amembali pewauana siwuluna almarhum: \fq*\ft Ande taose adatina miana Israel, ande samia umane amate tee inda akoana umane, iaiarona tabeana akawi tee witinaina umanena mamudhaakana dhaangia siwuluna to almarhum. Kasiimpo siwuluna sii motarimana tinauraka tanana almarhum. Kamata \ft*\xt Bhaa. 38:8; Kap. 25:5-6 \xt* \f* \p \v 6 Alawanimo mia incia sumai, "Ande mboo sumai, inda kukapoia kualia. Sababuna iaku bhekupekadhaki tinaurakaku. Taroakamo ingkoo uali opea mowaajibuna ialimu sumai roonamo iaku inda amembali kualia." \p \v 7 I zamani i piamo itu i Israel ande o mia aaso atawa apapobholosi manga pewauana, to apasahaaka hali incia sumai, kananeana o mia arambasaka sandalina kasiimpo adhawuakea i mia moalina atawa mopapobholosina tee pewauana. \v 8 Kasiimpo o mia sumai apogau tee Boas, "Ingkoomo moalia," mia incia sumai arambasaka sandalina kasiimpo adhawuakea i Boas. \p \v 9 Boas apogau i manga mancuanana lipu tee bhari-bharia mia modhaangiana iwe sumai, "Eo sii ingkomiu umembali sakusii ande iaku padhamo kuali bhari-bharia pewauana Elimelekh tee manga anana, siitumo Kilyon tee Mahlon minaaka i limana Naomi. \v 10 Tee uka o Rut, bhawine miana Moab iaiarona Mahlon sumai amembalimo bhawineku. Tee mboo sumai o tana sumai sadhaadhaa amembali pewauana almarhum sumai tee siwuluna uka sadhaadhaa amboore iwe sii, mamudhaakana sarona mia incia sumai inda bheaila minaaka i tanga-tangana witinaina tee minaaka i raʼeatina kota sumai. Eo sii bhari-bharikomiu bheumembalimo sakusii." \p \v 11 Sabutuna bhari-bharia moumbana i bhambana lawana kota tee manga mancuanana lipu sumai apogau, "Ingkami o sakusiina. Sio-siomo KAWASANA OPU apamembali bhawine bhemopesuana i bhanuamu mboomo Rahel tee Lea mopalaahirina abhari ana to Yakub momembalina siwuluna miana Israel. Maasangia ingkoo utobarakati i tanga-tangana manga miana Efrata tee amatauko mia bhari i Bait Lahim. \v 12 Sio-siomo manga anaana idhawuakana KAWASANA OPU to ingkoo alaloi bhawine mangura sii bheamembali mboomo siwuluna Peres, anana Tamar tee Yuda." \p \v 13 Boas aalamo Rut tee apamembalia bhawinena. KAWASANA OPU abarakati Rut sabutuna incia abhawa-bhawamo kasiimpo apalaahiri samia ana umane. \v 14 Kasiimpo apogaumo manga bhawine i kota sumai i Naomi, "Atopujimo KAWASANA OPU! Incia adhawukomo samia opua umane mokohakuna to atolosiko tee bheapatorusu saromu. Maasangia anaana sumai amataua mia bhari i Israel! \v 15 Ana maniamu sumai amaasiakako mpuu. Incia adhawuko alabhi minaaka i opea momembalina idhawuakana pitu mia ana umane. Sii-sii incia adhawuakako uka samia opua umane, to mopadhadhina incamu tee modhambaakako i wakutuu ande umancuanamo." \p \v 16 Naomi aalamo anaana sumai tee adhikaia i sangoana, kasiimpo adhambaakea tee amaasiakea mpuu. \v 17 Manga sarimbanuana adhawuakea saro to anaana sumai apoose apogau, "Naomi apalaahirimo samia ana umane." Manga incia asarongiakea Obed. Obed siimo o amana Isai, tee o Isai satotuuna o amana Daud. \s1 Sarona Opua Lantapi-lantapi Nabii Daud \sr 4:18-22 \p \v 18 Siimo siwuluna Peres: \b \q1 Peres akoanaakamo Hezron. \q2 \v 19 Hezron akoanaakamo Ram, Ram akoanaakamo Aminadab, \q2 \v 20 Aminadab akoanaakamo Nahason, Nahason akoanaakamo Salmon, \v 21 Salmon akoanaakamo Boas, Boas akoanaakamo Obed, \v 22 Obed akoanaakamo Isai tee o Isai akoanaakamo Daud.