\id JAS - WolioNT \ide UTF-8 \ide 65001 - Unicode (UTF-8) \h YAKUB \toc3 Yak. \toc2 Yakub \toc1 Surana Yakub \mt1 SURANA YAKUB \is POGAU BHAA-BHAANA \ip \bk Surana Yakub\bk* apatujuakea to "bhari-bharia uumatina Aulataʼala mopogaa-gaana i saangua dunia." Tee apake pegiu-giuna ibarati, dhaangia pia angu o Yakub adhawuaka kaadhari tee naasehatina to miana Karasiteni tee cara momamudha pokaiana tee pemingkui tee feʼelina uumatina moosena Isa Al Masi. Minaaka i kaadharina Karasiteni incia apogauaka pia angu giu mofaraluuna mpuu mboomo giuna karangkaea tee kamisikini, kawuju, pemingkui momalape, karaeaka, iimani tee pewauta, manga bhoasaka, kaʼaarifu, pogera-gera, kasombo tee pekatambeana karo, giu pasalaana mia mosagaanana, pogau padede, kasabara, tee doʼa. \ip Sura incia sii mangaudhaniaka ande taose Isa Al Masi, iimanita tabeana apokana tee pewauta. \iot Antona \io1 Porikanaana pogau \ior 1:1\ior* \io1 Iimani tee kaʼaarifu \ior 1:2-8\ior* \io1 Kamisikini tee karangkaea \ior 1:9-11\ior* \io1 Kauji tee kawuju \ior 1:12-18\ior* \io1 Rango tee pewau \ior 1:19-27\ior* \io1 Kaudhaniaka mamudhaakana inda tapaposala-sala mia \ior 2:1-13\ior* \io Iimani tee feʼeli \ior 2:14-26\ior* \io1 Miana Karasiteni tee manga bhoasakana \ior 3:1-18\ior* \io1 Miana Karasiteni tee dunia \ior 4:1--5:6\ior* \io1 Pegiu-giuna kaadhari \ior 5:7-20\ior* \c 1 \s1 Salamu \sr 1:1 \p \v 1 Salamu minaaka i Yakub, bhatuana Aulataʼala tee bhatuana Isa Al Masi Oputa Momalanga, to sapulu rua angu suku modhaangiana i tanga-tangana bhari-bharia lipu i saangua dunia. \s1 Iimani tee Kaʼaarifu \sr 1:2-8 \p \v 2 E manga witinaiku, ande akangkanaikomiu sagala giuna kapancoba, uabhimea o giu incia sumai mboomo saangu kaunde-unde. \v 3 Roonamo ingkomiu umataua ande o kaujina iimanimiu sumai bheaumbaaka kapooli to utaraiaka kanarakaa. \v 4 Taroakamo kapoolimiu to utarai kanarakaa sumai amondo i karomiu, mamudhaakana utotuu-totuu amondo o fikirimiu i nuncana sagala giu sabutuna ingkomiu inda ukakuranga opeapo uka. \v 5 Ande i tanga-tangamiu dhaangia tee mia mokurana kaʼaarifuna, incia tabeana aemani i Aulataʼala, sumaimo Aulataʼala bheadhawua kaʼaarifu to karona. Roonamo Aulataʼala adhawu bhari-bharia mia tee karelana totona incana tee inda alentu kasalahana mia. \v 6 Maka incia tabeana aemani tee iimani, bholi ameri moomini saidhe, roonamo mia momeri sumai apokanamo tee tawo mokoewo molipamaina itowiina ngalu makaa, roonamo ngangarandana inda amatangka. \v 7 Mia mboo sumai bholi aharapu bheapotibhaaka opeopeapo uka minaaka i Kawasana Opu, \v 8 roonamo mia molilahona fikirina sadia inda amembali aala kambotu opeopeapo uka i nuncana sagala giu ipewauna. \s1 Kadhaangia Misikini tee Kadhaangia Rangkaea \sr 1:9-11 \p \v 9 Manga witinai modhadhina i nuncana kamisikini atawa inda mokokauncuramakana tabeana akaunde-unde! Satotuuna o Aulataʼala padhamo adhawuakakomiu kauncuramaka momalanga to umembaliaka uumatina Aulataʼala. \v 10 \x - \xo 1:10-11 \xo*\xt Yes. 40:6-7.\xt*\x*Mboomo uka manga witinai morangkaea tabeana akaunde-unde uka ande manga incia apaporitambea Aulataʼala, roonamo mia morangkaea bheamofu mboomo kambana rumpu momadheina momalau tee momatanta. \v 11 Wakutuuna matanaeo akombena i pontanga eo, kasodhona apekalau manga rumpu, sabutuna manga kambana amatanta tee indamo dhaangia o giu momangadana to itonto. Mboo sumai uka bhemomembalina tee mia morangkaea, manga incia bheamate wakutuuna usahana tangasaana amaju. \s1 Kapancoba tee Kawuju \sr 1:12-18 \p \v 12 Amasanaamo o mia mopoolina motaraina kanarakaa wakutuuna apotibhaaka kapancoba, roonamo ande asabara atarima kapancoba, incia bheatarima mahakota, siitumo o dhadhi mobakaa mopadhana ijanjiakana Aulataʼala to mia momaasiakea. \v 13 Ande ingkomiu tangasaana utowuju to upewau giu momadhaki, bholi upogau, "Aulataʼala awujuaku to kupewau dosa." Roonamo Aulataʼala inda amembali atowuju to apewau giu momadhaki, tee Incia inda sampeampearo awuju incemapo uka. \v 14 Maka o kapeeluana karomiu momadhaki samia-samia mowujukomiu to upewau dosa. Kapeelumo incia sumai momembalina katapu motipuna karomiu. \v 15 Kasiimpo ande o kapeeluamiu momadhakina sumai uoseakea, sumaimo alaahirimo o dosa. Sapadhana o dosa incia sumai akuasaikomiu, sumaimo o dosa incia sumai bheaumbaaka mate. \p \v 16 E manga witinai imaasiakaku, bholi utotipu tee usaladhala! \v 17 Aulataʼala o Amata minaana bhari-bharia kabarakati momalape tee rahumati mosangka aumba minaaka i sorogaa. Incia mopadhaangiana sagala giuna kainawa i laiana tee inda bheabhalii tee mencuana mboomo bula o caheana sadia abhalii. \v 18 Sala saangu rahumatina momalape, siitumo wakutuuna Aulataʼala mangapili to mangapadhadhi pendua alaloi firimanina mobanara. Aulataʼala apewau giu incia sii mamudhaakana ingkita tapotibhaaka kauncuramaka momalanga molabhina kalangana minaaka i bhari-bharia mopadhana ipadhaangiana. Ingkita mboomo bhake mobhaa-bhaana ihususuaka. \s1 Morangona tee Moosena Firimani \sr 1:19-27 \p \v 19 E manga witinai imaasiakaku, ingkomiu tabeana uudhania o giu incia sii. Bhari-bharikomiu tabeana sadia usiapu to uperangoi firimanina Aulataʼala, maka bholi upoagori upogau tee bholi umadhei uʼamara. \v 20 Roonamo amarana maanusia inda aumbaaka dhadhi mobanara ipeeluna Aulataʼala. \v 21 Rampaakanamo sumai, bhanakea bhari-bharia momarombuna tee momadhakina i nuncana karomiu. Kasiimpo utarimaia o firimani tee kaluluna inca mopadhana motodhikana i nuncana ngangarandamiu tee mopasalaamatina inyawamiu. \p \v 22 Ingkomiu tabeana upewaua opea ifirimaniakana Aulataʼala, bholi soo urangoa, roonamo ande inda mboo sumai ingkomiu soo apokanamo tee utipu karomiu. \v 23 Roonamo mia morangona firimanina Aulataʼala maka inda apewaua, apokanamo incia tee mia mokamatana rouna i paiasa. \v 24 Incia soo akamata rouna wakutuuna i aroana paiasa, maka wakutuuna alingka, incia amalinguakea tuaapa o bhanguna rouna. \v 25 Maka incema-incema mopengkaadhariakana kaadharina hukumu momondo sumai, siitumo kaadhari mopabebasina mia minaaka i dosa tee mate, tee atorotorosu apewaua tee mpuu-mpuuna incana tee inda amalinguaka firimani incia sumai, sumaimo incia bheamasanaa roonamo bhari-bharia ipewauna abarakatia Aulataʼala. \p \v 26 Ande dhaangia o mia moabhina karona mia mosaalihi, maka incia inda ajagani dhelana, sumaimo incia atipu ngangarandana karona, tee o ibaadatina mopadhana ipewauna sumai amembali giu inda mokoguna. \v 27 Ibaadati momangkilo tee inda mokobalaci\f + \fr 1:27 \fr*\fq balaci: \fq*\ft Inda tee ikakurangaakana.\ft*\f* mopaunde-undena Aulataʼala o Amata, siitumo ingkita tatulungi manga anaana maelu tee manga iaiaro monarakaa tee tajagani karota mamudhaakana ingkita inda mangapekarombu dunia sii. \c 2 \s1 Bholi Takamata Mia minaaka i Rouna \sr 2:1-13 \p \v 1 E manga witinaiku moparacaeana tee Isa Al Masi, Oputa Momulia, bholi upaposala-sala mia minaaka i bhanguna. \v 2 Contona: Ande dhaangia o mia morangkaea mopakena singkaru bulawa tee pakea makesa moumbana i tampana ibaadati, kasiimpo dhaangia uka o mia misikini moumbana mopakena pakea momalusa mopesuana iwe sumai, \v 3 kasiimpo ingkomiu soo uhoromati mia mopakena pakea momakesa sumai tee upogau, "Uncuramo iwe sii, i tampa momalape sii," maka to mia momisikini sumai ingkomiu upogau, "Ukabhale-bhalemo iwe sumai," atawa "Uncuramo i lante, i saripina polandakaku sii." \v 4 Tee upewau mboo sumai, mia rangamiu padhamo upaposalea tee mia mosagaanana tee umembali haakimu tee fikirimiu momadhaki. \p \v 5 E manga witinai imaasiakaku, rangomea! Satotuuna Aulataʼala padhamo apili manga mia momisikini i dunia sii to arangkaeaaka i nuncana iimani, tee atinaurakaakea pamarinta mopadhana ijanjiakana to manga incia momaasiakana Aulataʼala. \v 6 Maka ingkomiu uhina mia momisikini, garaaka o mia morangkaea mopisakikomiu tee mobhawakomiu i pangadila. \v 7 Manga incia uka mohinana sarona Isa Al Masi momulia mopadhana mopamembalikomiu pewauana Aulataʼala. \p \v 8 \x - \xo 2:8 \xo*\xt Im. 19:18.\xt*\x*Maka ande ingkomiu uose hukumu mofaraluuna mpuu mboomo mopadhana motoburina i nuncana Kitabi Momangkilo, "Maasiakea o maanusia rangamiu mboomo umaasiaka karomiu samia," sumaimo ingkomiu upewau giu mobanara. \v 9 Maka ande ingkomiu upaposala-sala mia minaaka i bhanguna, sumaimo ingkomiu upewau dosa tee ingkomiu utoabhi mia inda motaʼatina hukumu. \v 10 Roonamo incema-incema motaʼatina tee bhari-bharia hukumu modhaangiana i nuncana Kitabi Momangkilo, tee inda aose sala saangu minaaka i hukumu sumai, sumaimo incia asala tee bhari-bharia hukumu sumai. \v 11 \x - \xo 2:11 \xo*\xt Limb. 20:13-14; Kap. 5:17-18. \xt*\x*Roonamo Aulataʼala padhamo afirimani, "Bholi uzina," Incia uka afirimani, "Bholi upekamate mia." Ande ingkomiu inda upewau zinaa, maka upekamate mia, sumaimo ingkomiu soo apokanamo tee inda uose hukumuna Aulataʼala. \v 12 Rampaakanamo sumai, ubhoasakamo pogau tee upewaumo mboomo manga mia bhemotohaakimuakana tee hukumu mopabebasina maanusia minaaka i dosa tee mate. \v 13 Roonamo to manga mia inda momaasina incana, manga incia inda bheapotibhaaka kaasina inca wakutuuna atohukumu, maka o mia momaasina incana inda bheamaeka apoaroaka kahaakimu. \s1 Ande Iimanita Inda Tapapoosea tee Pewauta, Soo Apokanamo Iimanita sumai Inda tee Gunana \sr 2:14-26 \p \v 14 E manga witinaiku, opea o faʼedana o mia mopogauna, "Iaku tee iimaniku tee Al Masi," maka o iimani sumai inda asusuakea tee pewauna. Amembali buaka o iimani mboo sumai mopasalaamatia? Atantumo inda! \v 15 Ande dhaangia o witinaita umane atawa o bhawine inda mokopakeana atawa mokuraakana kinandena saesaeo, \v 16 kasiimpo dhaangia o mia mominaakana i tanga-tangamiu mopogauna tee manga incia, "Kasanaa to ingkoo! Kuharapuko inda bheunamisi kagari tee ukande kinande sakawana umambosu." Opea o faʼedana to mia incia sumai ande tangkanamo soo upogau mboo sumai, sainamo ingkomiu inda udhawuakea opeopea uka ifaraluuna badana mia incia sumai? \v 17 Mboomo uka tee iimanita, ande inda tapapoosea tee pewauta, soo apokanamo iimanita sumai inda tee gunana. \p \v 18 Maka aipomo dhaangia o mia mopogauna, "Ingkoo tee iimanimu tee iaku dhaangia tee pewauku." \p Ande mboo sumai, iaku bhekulawani, "Susuakaaku tuaapa o iimani inda ipapooseaka tee pewau, tee iaku bhekususuakako iimani ipapooseaka tee pewauku." \v 19 Buaka ingkomiu inda uparacaea ande o Aulataʼala sumai Sakaro-karona? Inciamo giu incia sumai atotuu, maka manga seetani uka aparacaea, tee arengku amaeka roonamo giu incia sumai. \p \v 20 E maanusia mokabhongo-bhongo! Iaku bhekubukutiiakakomiu ande o iimanita asia-sia tee inda akoguna ande inda tapapoosea tee pewauta tee manga conto incia sii: \v 21 \x - \xo 2:21 \xo*\xt Bhaa. 22:1-14. \xt*\x*Inda ukamatea o Nabii Ibrahim opu-opuata apabanarea Aulataʼala\f + \fr 2:21 \fr*\fq apabanarea Aulataʼala: \fq*\ft Maʼanana o Aulataʼala aabhi Nabii Ibrahim o mia mobanara.\ft*\f* roonamo pewauna, siitumo wakutuuna incia apasombaaka Ishak i bhawona tampana tunuana kurubani? \v 22 Buaka indapo atinda ukamatea ande o iimanina tee pewauna Nabii Ibrahim sumai aposaangu sabutuna o iimanina apamondoa pewauna? \v 23 \x - \xo 2:23 \xo*\xt Bhaa. 15:6; 2Taw. 20:7; Yes. 41:8. \xt*\x*Giu incia sumai padhamo apamondoa mboomo mopadhana motoburina i nuncana Kitabi Momangkilo, "Ibrahim aparacaea tee Aulataʼala, tee o hali incia sumai alentua Aulataʼala amembali saangu kabanara\f + \fr 2:23 \fr*\fq kabanara: \fq*\ft Nabii Ibrahim abanara, ataʼati, tee amakate (oni Ibranina: \ft*\it tsadiq\it*) mencuana kabholosina to amalana, maka rampaakanamo incia aparacaea opea ijanjiakana Aulataʼala to incia.\f* to incia." Rampaakanamo sumai o Ibrahim atosarongi, "Sabhangkana Aulataʼala." \v 24 Jadi sii-sii atindamo, ande o maanusia atopabanara i aroana Aulataʼala rampaakanamo pewauna, tee mencuana rampaakanamo iimanina. \p \v 25 \x - \xo 2:25 \xo*\xt Yos. 2:1-21.\xt*\x*Mboomo uka tee Rahab, bhawine pasunda sumai, buaka incia inda apabanarea pewauna wakutuuna abuniaka mata-matana miana Israel tee atumpua adhala i dhala mosagaanana? \v 26 Roonamo mboomo bada bheamate ande inda tee rohina, apokana uka tee iimanita bheamate ande inda tapapooseakea tee pewauta. \c 3 \s1 Dosa rampaakanamo Dhela \sr 3:1-12 \p \v 1 E manga witinaiku, salabhina bholi abhari minaaka i tanga-tangamiu momembalina guru moadhariakana firimanina Aulataʼala. Roonamo umataua ande o Aulataʼala bhealabhi o katamona kahaakimuna tee guru moadhariakana firimani minaaka i mia mosagaanana. \v 2 Bhari-bharikita amenturu tapewau kasalaha. Ande dhaangia o mia inda mopewauna kasalaha tee bhoasakana pogauna, sumaimo incia o mia momondona i nuncana sagala giu tee momembalina mokuasaina karona. \p \v 3 Mboomo tabhokeakea satibha ase i muncuna ajara tee rabuta mamudhaakana o ajara sumai aunda aose kapeeluata. Tee mboo sumai saangua badana amembali takuasaia. \v 4 Atawa mboomo uka manga kapala i tawo, moomini manga kapala sumai amaoge mpuu tee atowiia ngalu momakaa, maka o kapala sumai amembali atokuasaiaka tee uli momaidhiidhina mpuu to aporopeaka i iapaipo uka aose kapeeluana anakodana. \v 5 Mboo sumai uka tee dhelata; moomini o dhela sumai amaidhiidhi, maka incia amembali apepujiaka karona pokaiana tee manga hali momaoge. Mboomo uka koo momaoge amembali apekangaua waa momaidhiidhi. \v 6 Dhela uka apokana tee waa; I nuncana badata o dhela amembali minaana kadhaki moumbaakana naajisi i saangua badata tee mopekangauna saangua dhadhita, sainamo dhela sumai atoparoreaka tee waana narakaa. \p \v 7 Bhari-bharia binata momaila, manu-manu, manga binata mopondele, tee manga binata modhadhina i nuncana tawo amembali atopekanea, tee padhamo apekaneaia maanusia. \v 8 Maka inda dhaangia samia uka momembalina mopekaneana dhelana karona. Kadhakina dhela amaila mpuu tee inda amembali atoʼatoro, mboomo ulo mobukeakana racu imateaka. \p \v 9 \x - \xo 3:9 \xo*\xt Bhaa. 1:26. \xt*\x*Dhelata amadhei mpuu abhalii o bhoasakana, roonamo dhelata tapakea to tasukuruaka i Kawasana Opu o Amata, tee o dhelata uka tapakea to tatundaaka maanusia mopadhana ipadhaangiana Aulataʼala mboomo bhanguna Aulataʼala. \v 10 Maʼanana minaaka i ngangata alimba o kabarakati tee katunda. E manga witinaiku, bholi tapewau mboo sumai! \v 11 Buaka dhaangia o matana uwe mopalimbana uwe momatawaa tee uwe momapara minaaka i saangu bhalona matana uwe mopokana? \v 12 E manga witinaiku, amembali buaka o puuna ara akobhakeaka zaitun atawa o puuna angguru akobhakeaka ara? Tee o matana uwe momapara inda amungki apalimba uwe momatawaa. \add E manga witinaiku, mboo sumai uka tee dhadhita; ande takoʼiimani tee Aulataʼala, atantumo ingkita bhetapewau manga giu momalape. \add* \s1 Hikimati mominaakana i Aulataʼala \sr 3:13-18 \p \v 13 Ande dhaangia minaaka i tanga-tangamiu moabhina karona momalapena budina tee mokohikimatina, incia tabeana asusuakea o dhadhina tee dhadhi momalape apoose apekatambe karona tee aʼaarifu. \v 14 Maka ande i nuncana ngangarandamiu dhaangiapo tee gigibulu mobukeakana tee kadhika-dhikana bukuna inca tee ulabhiaka karomiu, sumaimo ingkomiu bholi uangkataka karomiu tee ingkomiu bholi ugau-gau ubhali kabanara! \v 15 Giu incia sumai mencuana hikimati mominaakana i bhawo, maka aminaaka i dunia tee nawusuuna maanusia tee aminaaka i manga seetani. \v 16 Roonamo i iapai dhaangia tee gigibulu tee ulabhiaka karomiu, iwe siitumo bheadhaangia o karobho tee sagala giuna pewau momadhaki. \p \v 17 Maka o hikimati mominaakana i Aulataʼala mobhaa-bhaana amurunii, kasiimpo apomalape tee maanusia, apekalape incana, inda amentagali, amemaasi tee sagala giuna kalape, amatangka fikirina, tee inda amunaafiki. \v 18 Bhake mominaakana i kabanara atohewi i nuncana dhadhi momalape minaaka i manga incia mogauna modhadhina mopomalapena tee maanusia rangana. \c 4 \s1 Nawusuu tee Kataʼati i Aulataʼala \sr 4:1-10 \p \v 1 Minaaka i iapai o minaana posalamaʼana tee potagalia modhaangiana i tanga-tangamiu? Bhari-bharia sumai aumba minaaka i sagala giuna nawusuu mobagoeana i nuncana karomiu. \v 2 Ingkomiu tee ipeelumiu, maka inda umembali upotibhaakea, sumaimo ingkomiu upekamate mia; ingkomiu ugigibulu, maka inda amembali uka upotibhaakea. Kasiimpo ingkomiu upobusu tee upogera. Ingkomiu inda tee ipotibhaakamiu roonamo inda uemania i nuncana doʼa, \v 3 tee moomini padhamo uemania i Aulataʼala, maka ingkomiu inda bheupotibhaakea, roonamo uemani tee haejati mosala, siitumo opea iemanimiu sumai uoseaka nawusuumiu. \v 4 E ingkomiu manga mia inda mokenina janjina, inda umataua buaka ande ingkomiu umembali sabhangkana dunia, ingkomiu bheumembali musuna Aulataʼala? Jadi incema-incema moposabhangkana tee dunia sii, incia bheamembali musuna Aulataʼala. \v 5 Bholi uabhia ande i nuncana Kitabi Momangkilo inda tee alasana aadhariaka, "Rohi idhikana Aulataʼala i nuncana karota, apemeliliakea tee akaura-uraakea incana!" \v 6 Maka Incia mangadhawuaka rahumatina molabhina kaogena minaaka i giu incia sumai. Rampaakanamo sumai, i nuncana Kitabi Momangkilo uka atoburi, \q1 \x - \xo 4:6 \xo*\xt Ams. 3:34.\xt*\x*"Aulataʼala aewangi manga mia mosombo, \q2 maka Incia arahumati mia mopaporitambena karona." \p \v 7 Rampaakanamo sumai, utungkumo i Aulataʼala tee uewangimo Ibilisi mamudhaakana o Ibilisi sumai apalai minaaka i karomiu. \v 8 Pasarimo i Aulataʼala, sumaimo Incia uka bheasarikomiu. E manga mia molilahona fikirina tee manga mia mokodosa, pekangkilomea o limamiu tee ngangarandamiu minaaka ipewau momadhaki! \v 9 Tangimo tee ngangaranda momaasi mpuu roonamo dosamiu sumai, tee utangimo upoose umaasi tee suara momakaa. Bhaliia o potawamiu amembali kaporona inca tee o kaunde-undemiu amembali kaasina inca. \v 10 Paporitambemea o karomiu i aroana Kawasana Opu, sumaimo Incia bheaangkatakakomiu. \s1 Bholi Ufitanaa Witinaimu \sr 4:11-12 \p \v 11 E Manga witinaiku, bholi upofitanaa atawa uporaeaka podho-podho ingkomiu miana Karasiteni. Mia mofitanaana atawa mohaakimuna witinaina, sumaimo incia ahina tee apasala hukumuna Aulataʼala. Ande ingkomiu upasala hukumuna Aulataʼala, maʼanana ingkomiu inda uose manga hukumu incia sumai, maka ingkomiu umembali haakimuna hukumuna Aulataʼala. \v 12 Garaaka tangkanamo saangu Mangadhawuna Hukumu tee Haakimu sumai, siitumo Aulataʼala mokokuasana to mangapasalaamatina tee mangapabinasana. Maka incema ingkoo sii, mbakana uhaakimu maanusia rangamu? \s1 Kaudhaniaka Mamudhaakana inda Tamalinguaka Kawasana Opu \sr 4:13-17 \p \v 13 \x - \xo 4:13-14 \xo*\xt Ams. 27:1.\xt*\x*Sii-sii rangomea pekalape, e manga mia mopogauna, "Eo sii atawa naile, ingkami bhetalingka i kota anu; kasiimpo kangengena satao ingkami bhetamboore iwe sumai to tapodhaga tapeelo doi," \v 14 garaaka naile ingkomiu inda umataua opea bhemomembalina tee dhadhimiu. Ingkomiu upokana tee ombu, utokamata sabantaramea kasiimpo umofu. \v 15 Satotuuna ingkomiu tabeana upogau mboo sii, "Ande o Kawasana Opu mangaundaaka, ingkami bhetadhadhi tee tapewau mboo sii atawa mboo sumai." \v 16 Maka ipewaumiu sii-sii satotuuna uangkataka tee usomboaka karomiu. Tee uangkataka karomiu mboo sumai satotuuna o umembali giu momadhaki. \v 17 Rampaakanamo sumai, ande dhaangia o mia momatauna tuaapa o mia tabeana apewau malape, maka inda apewaua, sumaimo incia o mia mokodosa. \c 5 \s1 Kaudhaniaka to Mia Morangkaea \sr 5:1-6 \p \v 1 E manga witinaiku morangkaeana, perangoia o kaadhariku sii, tangimo tee ukaʼusuʼusu tee umaporomo tee suara momakaa roonamo ingkomiu bheakangkanaikomiu kanarakaa momatamo mpuu. \v 2 \x - \xo 5:2-3 \xo*\xt Mat. 6:19. \xt*\x*Harataamiu sumai amabhongkomo, tee o pakeamiu akandemea ane. \v 3 Bulawa tee peramiu akorasemo, tee o rasena bheatopake amembali bukutii to araeakakomiu mboomo waa mopekangaukomiu. Ingkomiu padhamo urombusaka harataamiu i aahirina zamani sii. \v 4 \x - \xo 5:4 \xo*\xt Kap. 24:14-15.\xt*\x*Kamatea, ingkomiu inda upomeaia o ponambona manga mia mokarajaana i inawumiu. Sii-sii perangoimea opea ipeenciakana manga incia. Manga mia morombusakana hasilina inawumiu agora aemani tulungi, tee o gorana manga incia arangomea Kawasana Opu Mokokuasana Mpuu. \v 5 Ingkomiu padhamo udhadhi taralabhi-labhi i dunia sii, tee upadhamo upasanaa ngangarandamiu; Ingkomiu upekaoge bukumiu mboomo binata kadhambaaka momalompo motopasiapuna motosumbele. \v 6 Ingkomiu padhamo uhukumu tee upekamate manga mia mobanara tee manga incia inda aewangikomiu. \s1 Tabeana Tasabara i nuncana Kanarakaa \sr 5:7-11 \p \v 7 E manga witinaiku, rampaakanamo sumai usabaramo sakawana aumba o Kawasana Opu. Kamatea o kasabarana samia pande poinawu moantagina bulana wao i wakutuuna pombulaa sakawana bulana wao i wakutuuna penembulana akobhake tee o tanana inawuna sumai akohasiliaka bhake mokoharagaa. \v 8 Ingkomiu uka tabeana usabara tee upekatangka incamiu to utarai kanarakaa roonamo umbaana Kawasana Opu amakasumo. \v 9 E manga witinaiku, bholi ukamburu-mburu tee uporaeraeaka podho-podho ingkomiu, mamudhaakana o Aulataʼala inda ahukumukomiu. Kamatea o Haakimu akabhale-bhalemo i matana bhamba. \v 10 E manga witinaiku, osemea o pewau malapena manga nabii mopogauna mopakena sarona Kawasana Opu i nuncana asabara tee atanggo kanarakaa. \v 11 \x - \xo 5:11 \xo*\xt Ayb. 1:21-22; 2:10; Zab. 103:8. \xt*\x*Manga incia atoabhi mia momasanaa roonamo manga incia amembali atarai kanarakaa. Ingkomiu padhamo urango usahana Nabii Ayub to atarai kanarakaa,\f + \fr 5:11 \fr*\fq Usahana Nabii Ayub to atarai kanarakaa: \fq*\ft Ayub samia nabii imaasiakana Aulataʼala roonamo wakutuuna o Ibilisi aujiakea tee manga kapancoba, incia inda atunda Aulataʼala, maka o kanarakaana sumai atanggoa tee kasabarana.\ft*\f* tee ingkomiu umataua ande sapadhana kanarakaana sumai, incia abarakatimea Kawasana Opu, roonamo Kawasana Opu sumai abukeaka kaasi tee kalapena inca. \s1 Pokaina Sumpa tee Doʼa to Mia Mapii \sr 5:12-20 \p \v 12 \x - \xo 5:12 \xo*\xt Mat. 5:34-37. \xt*\x*E manga witinaiku, maka mofaraluuna mpuu, ingkomiu bholi uposumpa upake sarona Aulataʼala atawa upake sarona sorogaa tee alamu to ubukutiiaka ande o pogaumiu abanara. Ingkomiu tabeana upogau, "umbe" ande atotuu-totuu uʼumbe tee upogau, "inda" ande atotuu-totuu inda, mamudhaakana Aulataʼala inda ahukumukomiu. \p \v 13 Ande dhaangia i tanga-tangamiu monamisina kanarakaa, incia tabeana adoʼa. Ande dhaangia mokaunde-undena, incia tabeana alaguaka lagu kapujia to Aulataʼala. \v 14 \x - \xo 5:14 \xo*\xt Mrk. 6:13. \xt*\x*Ande dhaangia momapiina, incia tabeana akemba manga kapalana jamaʼa, kasiimpo kapalana jamaʼa sumai adoʼaakea tee aminakiakea tee mina motopakeakana sarona Kawasana Opu. \v 15 Ande o doʼana manga kapalana jamaʼa sumai ampuu-mpuu apakawaakea tee kayaakinina, sumaimo Kawasana Opu bheapaunto panyakina mia mapii sumai tee bheapabhangua, tee aʼamponi bhari-bharia dosana ande incia padha apewau dosa. \v 16 Rampaakanamo sumai ingkomiu tabeana uposaʼakuimea o dosamiu tee upodoʼa-doʼaakamo podho-podho ingkomiu mamudhaakana utopaunto minaaka i kapiimiu, roonamo doʼana mia mobanara amaoge mpuu o faʼedana. \v 17 \x - \xo 5:17 \xo*\xt 1Ra. 17:1; 18:1.\xt*\x*Nabii Ilyas satotuuna o maanusia mopokanana tee ingkita, maka incia adoʼa tee mpuu-mpuuna incana mamudhaakana inda akowao, sabutuna i lipu incia sumai indamo akowao kangengena talu tao satanga. \v 18 \x - \xo 5:18 \xo*\xt 1Ra. 18:42-45.\xt*\x*Kasiimpo incia adoʼa uka mamudhaakana akowao, sabutuna o wao asapomo minaaka i laiana tee o penembula i alamu sii atuwumo pendua. \p \v 19 E manga witinaiku, ande dhaangia o mia i tanga-tangamiu mosaladhalana tee inda uka moosena kaadhari mobanara, kasiimpo dhaangia o mia mopambulia pendua i dhala mobanara, \v 20 \x - \xo 5:20 \xo*\xt Ams. 10:2; 1Ptr. 4:8.\xt*\x*ingkomiu tabeana uudhania, incemapo uka i tanga-tangamiu mopamembalina mia mokodosa ambuli pendua i dhala mobanara, maʼanana ingkomiu padhamo upasalaamati dhadhina mia mosaladhala sumai minaaka i mate, sabutuna o dosana mobharina sumai amembali atoʼamponi.