\id 2TI - WolioNT \ide UTF-8 \ide 65001 - Unicode (UTF-8) \h 2 TIMOTIUS \toc3 2Tim. \toc2 2 Timotius \toc1 Surana Paul to Rua Mpearona to Timotius \mt2 SURANA PAUL TO RUA MPEARONA \mt2 TO \mt1 TIMOTIUS \is POGAU BHAA-BHAANA \im \bk Surana Paul To Rua Mpearona To Timotius\bk* Paul aburi sura incia sii to Timotius momangurana dhadhina sumai, momembalina sabhangka tee mohambana Paul wakutuuna apakawaaka Lele Malape. Antona naasehati sumai siitumo mamudhaakana o Timotius atorotorosu apakoleleaka Lele Malapena Isa Al Masi Oputa Momalanga tee apengkeni i Pojanjia Mangenge tee kaadharina Lele Malape mominaakana i Aulataʼala. Paul uka anaasehati Timotius mamudhaakana asadhaadhaa amembali guru tee amembali samia mopakoleleakana Lele Malape mominaakana i Aulataʼala, moomini anamisi kanarakaa tee abhari motagalia. \ip I nuncana sura incia sii Timotius ahususu anaasehatiakea mamudhaakana inda aʼurusu manga pogera-gera inda mokoguna. Roonamo manga pogera-gera mboo sumai inda tee maʼanana, maka soo adhaki-dhaki fikirina mia morangoa. \ip Timotius anaasehatiakea bhari-bharia giu incia sumai mamudhaakana apengkaadhari minaaka i dhadhina Paul, siitumo bhari-bharia iparacaeana tee Al Masi, kasabarana, kaasina, tawakalana tee kanarakaa inamisina wakutuuna atosikisaa. \iot Antona \io1 Porikanaana pogau \ior 1:1-2 \ior* \io1 Pekatangkaana iimanina Timotius \ior 1:3--2:13 \ior* \io1 Naasehati tee kaudhaniaka \ior 2:14--4:5 \ior* \io1 Lelena kadhaangiana Paul \ior 4:6-18 \ior* \io1 Katutubhi \ior 4:19-22 \ior* \c 1 \s1 Salamu \sr 1:1-2 \p \v 1 Minaaka i Paul, samia rasuluna Isa Al Masi roonamo kapeeluana Aulataʼala, ilambokona to apakoleleaka dhadhi mobakaa mopadhana ijanjiakana, siitumo ingkita tadhadhi taposaangu tee Isa Al Masi. \p \v 2 To Timotius anaku imaasiakaku. Kabarakati, rahumati, tee dhadhi malape minaaka i Aulataʼala o Amata, tee minaaka i Isa Al Masi Oputa Momalanga apoose tee ingkoo. \s1 Kasukuru tee Kaudhaniaka \sr 1:3-18 \p \v 3 Iaku kusukuru i Aulataʼala ilaianiku tee mpuu-mpuuna inca mboomo ipewauna manga opu-opuaku i piamo itu. Malo tee eona iaku kuudhaniko torosu i nuncana doʼaku e Timotius. \v 4 Kuudhani manga lolumu, sumaimo iaku kupemeliliakako tee gauku bhekupokawa tee ingkoo mamudhaakana kukaunde-unde. \v 5 \x - \xo 1:5 \xo*\xt Tul. 16:1. \xt*\x*Iaku uka kuudhani iimanimu mompuu-mpuu sumai, siitumo iimani mobhaa-bhaana modhaangiana i nuncana ngangarandana Lois opuamu tee inamu o Eunike, tee kuyaakini ande dhaangia o iimani mopokana i nuncana ngangarandamu uka. \v 6 Rampaakanamo sumai iaku kuudhaniakako mamudhaakana upadhadhia pendua o rahumatina Aulataʼala, (siitumo kapooli mohususu to ulaiania), modhaangiana i nuncana karomu alaloi kudhikaakako limaku i bhawona bhaamu. \v 7 Roonamo Rohi idhawuakana Aulataʼala to ingkita, mencuana rohi imembaliakata tamaeka. Maka o Rohina Aulataʼala sumai imembaliakata tamakaa, tabukeaka kaasi, tee amembali takuasai karota. \p \v 8 Rampaakanamo sumai bholi umaea umembali sakusiina Oputa Momalanga, tee bholi umaeaakaaku kutotorongku rampaakanamo Incia. Maka tee kakaa minaaka i Aulataʼala, ingkoo tabeana uose unarakaaka to Lele Malape sumai. \v 9 Aulataʼala mangapasalaamati tee mangakemba mamudhaakana tadhadhi momangkilo tee tamembali uumatina karona, mencuana roonamo pewauta, maka roonamo haejatina karona tee rahumatina. Incia mangadhawuaka rahumatina alaloi Isa Al Masi wakutuuna o alamu sii indapo atopadhaangia. \v 10 Tee sii-sii o Aulataʼala mangapatiumbaaka rahumatina sumai alaloi umbaana Isa Al Masi o Raja Mangapasalaamatina. Incia apanainda kuasana matena tee aumbaaka dhadhi inda momembalina mobinasa alaloi Lele Malape sumai. \p \v 11 \x - \xo 1:11 \xo*\xt 1Tim. 2:7.\xt*\x*To Lele Malapemo sii iaku apamembaliaku mia mopakoleleakana kasamea, rasulu, tee guru. \v 12 Jadi rampaakanamo sumai, iaku kunamisi bhari kanarakaa. Maka iaku inda kumaea roonamo kumataua incema iparacaeaku, tee kuyaakini ande Incia akeni kuasa to ajagani opea mopadhana iparacaeaakana to iaku sakawana i eona Isa aumba pendua. \v 13 Kenimea sagala giu mopadhana irangomu minaaka i iaku to sandarana kaadhari mobanara, tee o giu incia sumai upewaua i nuncana iimani tee kaasi i nuncana Al Masi. \v 14 Tee kahambana Rohina Aulataʼala modhaangiana i nuncana karota, ingkoo tabeana ujagania opea momangadana mopadhana iparacaeaakana to ingkoo. \p \v 15 Ingkoo umataua ande bhari-bharia witinaita saʼagama modhaangiana i Asia Maidhiidhi abholiaku, mboomo uka o Figelus tee Hermogenes. \v 16 Maasangia o Kawasana Opu adhawuaka kaasina to bhari-bharia mia modhaangiana i nuncana bhanuana Onesiforus roonamo incia amenturumo apaunde-unde ngangarandaku tee incia inda amaea apokawaakaaku i nuncana katorongku. \v 17 Maka sakawana i Roma, incia atorotorosu aʼusaha apeeloaku sakawana apokawaakaaku. \v 18 Tee ingkoo umataua mpuu wakutuuna i Efesus Onesiforus abhari mpuu atulungiaku. Maasangia Isa Oputa Momalanga asusuakea kaasina to incia i eona Isa aumba pendua. \c 2 \s1 Kakembana to Timotius to Aoseaka Anamisi Kanarakaa Mboomo Isa Al Masi \sr 2:1-13 \p \v 1 E anaku Timotius, pekatangkamo karomu minaaka i rahumati modhaangiana i nuncana Isa Al Masi, \v 2 tee opea mopadhana ipogauakaku i aroana bhari sakusii, upakawaakea tee uadhariakea i manga umane momembalina iparacaea tee manga mia incia sumai amembali aadhariakea uka i mia mosagaanana. \v 3 Mboomo samia suludaduna Isa Al Masi momalape, mboo sumai uka ingkoo tabeana upotaangi utanggo kanarakaa. \v 4 Samia suludadu motangasaana motugasi inda bheapekangule karona tee urusana dhadhina saesaeo, roonamo incia gauna apasanaa kapalana. \v 5 Mia moosena kagasia pologoa inda bheapotibhaaka juara ande inda aose tutura modhaangiana i nuncana kagasia sumai. \v 6 Samia pande poinawu ande apadhamo amanguleaka penembulana incia alaenga amembali mia mobhaa-bhaana moniʼimatina hasilina penembulana. \v 7 Udhania o pogauku sii, roonamo Kawasana Opu bheadhawuakako kapooli to umaʼanaiaka bhari-bharia giu incia sumai. \v 8 Udhanimea o Isa Al Masi mominaakana i siwuluna Nabii Daud tee motopadhadhina pendua minaaka i mate; siitumo Lele Malape ipakawaakaku. \v 9 Rampaakanamo Lele Malapemo sumai iaku kutanggo kanarakaa sakawana kutotorongku mboomo parampo, maka inda dhaangia momembalina motorongkuna firimanina Aulataʼala. \v 10 Rampaakanamo sumai, iaku kurela kutanggo bhari-bharia giu incia sumai to manga mia ipilina Aulataʼala mamudhaakana manga incia uka apotibhaaka kasalaamati i nuncana sarona Al Masi tee kamuliangi mobakaa. \v 11 Atotuumo pogau incia sii, \q1 "Ande tamate tapobhawa tee Incia, \q2 sumaimo ingkita bhetadhadhi tapobhawa tee Incia. \q1 \v 12 \x - \xo 2:12 \xo*\xt Mat. 10:22; Luk. 12:9.\xt*\x*Ande ingkita tarela tatanggo bhari-bharia giu incia sumai, \q2 ingkita uka bhetapoose tauncura i nuncana pamarintana. \q1 Ande ingkita tapesapuaka Incia, \q2 sumaimo Incia uka bheamangapesapuaka. \q1 \v 13 Ande ingkita inda takeniaka janjita tee Incia, \q2 Incia sadhaadhaa akeniakea o janjina, roonamo Incia inda amembali apesapuaka karona." \s1 Kaadhari Wakutuuna Tapoaroaka Guru Mosaladhala \sr 2:14-26 \p \v 14 Bhari-bharia giu incia sumai tabeana utorotorosu uudhaniakea tee usameaakea i manga mia i aroana Kawasana Opu mamudhaakana inda apotagatagaliaka maʼanana pogau inda mokoguna, roonamo giu incia sumai inda akoampadhea, maka soo apahancuru dhadhina manga mia morangoa. \v 15 Usahaakea tee mpuu-mpuuna incamu mamudhaakana o Aulataʼala aʼakuiko umembali mia molaengana mopakawaakana firimanina tee bholi unamisi kaea tee opea ikarajaamu sumai tee atotuu-totuu uadhariaka kabanara. \v 16 Bholi uperangoi manga bhoasaka inda mokoanto mofikiriakana dunia tee momembalina mopasaladhalana mia, roonamo manga bhoasakamo mboo sumai imembaliakana mia soo ahanda o kadhakina. \v 17 Naile itu o kaadharina manga incia sumai bhemomembalina mboomo panyaki mopekalalemi mopesuana i nuncana badata. Himeneus tee Filetus motolentuna manga mia mboo sumai. \v 18 Rua miaia aose dhala mosaladhala tee aadhariaka ande ingkita inda bhetatopadhadhi pendua sapadhana tamate. I fikirina manga incia, saangu-anguna kalalesa tatopadhadhi pendua amembalimo.\f + \fr 2:18 \fr*\fq saangu-anguna kalalesa tatopadhadhi pendua amembalimo: \fq*\ft Sii-sii o dasarana to kaadhari gau-gau sii inda atomatau, maka akera-keraia inda amaridho o posalana minaaka i kaadhari mosaladhala ibhalina Paul i nuncana sura \ft*\xt 1Kor. 15:12-19. \xt* \f* Tee kaadhari incia sumai, manga incia padhamo apewau sagaa minaaka i witinaita saʼagama abholi kayaakinina tee Al Masi. \v 19 Maka o fondasi momatangka mopadhana idhikana Aulataʼala inda bheakohudha, tee i bhawona atoburi mboo sii, "Kawasana Opu amataua o pewauana," tee uka, "Incema moʼakuina ande o karona o mia moosena Kawasana Opu, incia tabeana apekaridhoa o karona minaaka i giu madhaki." \v 20 I nuncana saangu bhanua momaoge dhaangia tee pegiu-giuna kamondona parakakasi, mencuana tangkanamo parakakasi motokarajaana minaaka i bulawa tee pera, maka dhaangia uka motokarajaana minaaka i kau tee minaaka i tana reo. Dhaangia motopakena to karajaa momulia, tee dhaangia uka motopakena to karajaa inda momulia. \v 21 Mboo sumai uka tee manga giuna maanusia. Ande o mia apekangkilo karona minaaka i giu madhaki, sumaimo incia bheamembali parakakasi to tujua momulia. Incia atopekangkilo, tee alaenga apakea opuna, tee incia atopasiapuaka tee atopake i bhari-bharia karajaa momalape. \v 22 Rampaakanamo sumai, pekaridhoa o karomu minaaka i sagala giu nawusuuna manga mia mangura, tee uose kabanara, iimani, umaasiaka maanusia rangamu, tee udhadhi upomalape. Dhadhimo mboo sumai upobhawa-bhawa tee manga mia moemanina tulungi i Kawasana Opu tee ngangaranda momangkilo. \v 23 Pekaridhoa o karomu minaaka i potagatagalina manga mia mokabhongo-bhongo inda momatauna opeopea, roonamo umataua bhari-bharia giu incia sumai tangkanamo bheaumbaaka pogera-gera, \v 24 sainamo bhatuana Kawasana Opu inda alaenga apogera-gera. Incia tabeana amalape o pewauna tee bhari-bharia mia, incia tabeana amembali guru to mia mosagaanana, tee tabeana asabara, \v 25 tee amalulu o bhoasakana pogauna wakutuuna aadhari mia momentagali mamudhaakana o Aulataʼala adhawuakea rahumati to manga mia incia sumai to atobaaka minaaka i dosana tee amatauaka kaadhari mobanara, \v 26 tee mboo sumai manga incia amembali asadara pendua, tee atorambasaka minaaka i kabhokena katapu imembaliakana manga incia aose kapeeluana Ibilisi. \c 3 \s Kadhaangiana Maanusia i Eona Aahirina Zamani \sr 3:1-9 \p \v 1 Udhania ande naile itu i eona aahirina zamani bheadhaangia tee wakutuuna kasukara. \v 2 Maanusia bhealabhiaka karona tee asintai doi. Manga incia bheabanggaaka karona, asomboaka karona, ahina mia mosagaanana, adorohaka tee mancuanana, inda amakidha apotarimakaasi, inda afaduliaka agamana, \v 3 inda apomaamaasiaka, inda amakidha apomaʼafuaka, amakidha afitanaa mia, inda amembali akuasai karona, amasega, abanci giu malape, \v 4 amenturu ahianati mia mosagaanana, amampodho fikirina, amalanga incana, tee alabhiaka kasanaana dunia tee amaasiaka Aulataʼala. \v 5 Manga incia atokamata mboomo mia motaʼatina moosena kaadharina agama, maka satotuuna manga incia o mia momendeuna kuasana agama. Sumaimo upekaridhoa o karomu minaaka i manga mia mboo sumai! \v 6 Roonamo i tanga-tangana manga incia dhaangia mopesuaikina bhanuana manga mia, kasiimpo ataangi manga bhawine tee kawuju tee katipu. Manga bhawine iwujuna sumai o mia indapo mokofikiri momatamona mpuu dosana tee ikuasaina pegiu-giuna nawusuuna, \v 7 tee sadia gauna bheapengkaadhari, maka inda amembali amatau kaadhari mobanara minaaka i Aulataʼala. \v 8 \x - \xo 3:8 \xo*\xt Limb. 7:11.\xt*\x*Apokana mboomo Yanes tee Yambres abhali Nabii Musa,\f + \fr 3:8 \fr*\fq Yanes tee Yambres abhali Nabii Musa: \fq*\ft I tulatulana miana Israel, rua miaia sii o mia mokoʼilimuuna sihiri mohambana Firaun abhali Musa mokosaroakana Yanes tee Yambres. (Kamata \ft*\xt Limb. 7:11\xt*). \f* mboomo sumai manga guru gau-gau sumai abhali kaadhari mobanara. Fikiri tee iimanina manga incia amadhakimo. \v 9 Maka manga incia inda bheapotibhaaka opeopea roonamo kabhongo-bhongona manga incia bheamataua bhari-bharia mia, mboomo kabhongo-bhongona Yanes tee Yambres. \s1 Iimanita Ajulu i nuncana Kasikisaa tee minaaka Tabaca Kitabi Momangkilo \sr 3:10-17 \p \v 10 Maka ingkoo padhamo uose manga kaadhariku, pemingkuiku, haejatiku, iimaniku, kasabaraku, kaasiku, tee katangkana incaku. \v 11 \x - \xo 3:11 \xo*\xt Tul. 13:14--14:20.\xt*\x*Ingkoo uka umataua manga kasikisaa, kanarakaa tee bhari-bharia giu mopadhana inamisiku i kota Antiokhia, i kota Ikonium, tee i kota Listra. Tapanamo kabhari o kasikisaa inamisiku, maka Oputa Momalanga apalapasiaku minaaka i bhari-bharia sumai. \v 12 Inciamo bhari-bharia mia gauna adhadhi asaalihi i nuncana sarona Isa Al Masi bheapotibhaaka kasikisaa \v 13 tee manga mia madhaki tee uka pande tipu bheajulu o kadhakina sabutuna manga incia apasaladhala manga mia, tee karona manga incia ahanda uka asaladhala. \v 14 Maka ingkoo tabeana usadhaadhaa udhadhi i nuncana manga giu mopadhana ipengkaadhariakamu tee uyaakinia roonamo udhania tee umataua manga mia moadhariko. \v 15 Tee uka roonamo uudhania wakutuuna umaidhiidhi ingkoo upomataumo tee Kitabi Momangkilo momembalina modhawuakako hikimati moumbaakana kasalaamati rampaakanamo iimanimu tee Isa Al Masi. \v 16 Bhari-bharia kaburi i nuncana Kitabi Momangkilo atoburi alaloi Rohina Aulataʼala tee akoguna to kaadhari, kaudhaniaka, to alape-lapeaka opea inda momalapena tee aadhariaka mia mamudhaakana adhadhi aose kapeeluana Aulataʼala. \v 17 Manga mia momembalina pewauana Aulataʼala padhamo atopamondo tee Kitabi Momangkilo sii to akarajaaka bhari-bharia pewau momalape. \c 4 \s1 Osemea o Kakembana Iimanimu \sr 4:1-8 \p \v 1 I aroana Aulataʼala tee Isa Al Masi bhemomembalina haakimuna bhari-bharia mia modhadhi tee mia momate, tee uka to umbaana tee pamarintana, iaku kuudhaniakako: \v 2 Pakoleleakamea o firimanina Aulataʼala i wakutuuna dhaangia tee kalalesa momalape, atawa inda tee kalalesa momalape. Sasia, tee udhaniakea, tee unaasehatia manga mia tee sagala kasabara tee kaadhari, \v 3 roonamo naile itu bheakawa o wakutuuna, manga mia amendeu aperangoi kaadhari mobanara. Maka manga incia bheaose kapeeluana karona, tee aromusaka manga guru to aadhariaka manga giu ipeeluna irangona talingana manga incia. \v 4 Manga incia atutubhia o talingana ande arango giu mobanara, maka bheataaia o talingana to arango manga tulatula inda motomatauna asalana minaaka i opu-opuata. \v 5 Moomini mboo sumai, ingkoo tabeana ukuasaia o karomu i nuncana bhari-bharia kadhaangia. Sadiamo usabara i nuncana kanarakaamu, karajaamea o tugasimu umembali samia mobhawana Lele Malape sumai, tee ukarajaamea pekalape o tanggojawapumu umembali samia bhatuana Aulataʼala. \p \v 6 Roonamo akawamo wakutuuna to karoku kumembali mboomo kurubani pasombaana giu isumpu ilaliakana to Aulataʼala tee o mateku amakasumo. \v 7 Iaku padhamo kuosea pekalape o pologoa incia sii, tee kukawamo i garisi kapadhaana pologoana buntuli, tee padhamo kujagani iimaniku tee Isa. \v 8 Sii-sii atodhikamo to iaku mahakotana kabanara, bheirahumatiakana to iaku minaaka i Oputa Momalanga, siitumo o Haakimu Mobanara, i wakutuuna akawa o eona Incia aumba pendua. Tee rahumati incia sumai mencuana tangkanamo to iaku, maka to bhari-bharia mia mopemeliliakana umbaana uka. \s1 Kasamea Kapadhaa \sr 4:9-18 \p \v 9 Usahaakamea mamudhaakana uumba uleongiaku madhei \v 10 \x - \xo 4:10 \xo*\xt 2Kor. 8:23; Gal. 2:3; Kol. 4:14; Tit. 1:4; Flm. 24.\xt*\x*roonamo Demas asintaimo dunia sabutuna incia abholiakumo alingka i kota Tesalonika, sainamo Kreskes alingka i poropinsi Galatia, tee Titus i poropinsi Dalmatia. \v 11 Tangkanamo Lukas mopobhawana tee iaku. Kembamea o Markus ubhawea iwe sii apoose tee ingkoo, roonamo incia amembali ahambaaku kulaiani Kawasana Opu. \v 12 Iaku padhamo kutumpu Titikhus to alingka i kota Efesus. \v 13 \x - \xo 4:13 \xo*\xt Tul. 20:6.\xt*\x*Ande uumba, bhawea o juba ibholiku i Troas i bhanuana Karpus. Bhawea uka manga bokuku, ialamu porikana o boku motokarajaana minaaka i kuli. \p \v 14 \x - \xo 4:14 \xo*\xt Zab. 62:13; Rom. 2:6; 1Tim. 1:20.\xt*\x*Aleksander, pande karajaana tambaga sumai, abharimo apewau kasukara, sabutuna ahanda o kanarakaaku! Kawasana Opu bheabalasia apokana tee opea ipewauna. \v 15 Jagania o karomu minaaka i mia incia sii roonamo atagali mpuu kaadharita. \v 16 Wakutuuna bhaa-bhaana kuewaaka karoku i nuncana pangadila, inda samia uka moewaakaaku, bhari-bharia mia abholiaku. Maasangia Aulataʼala inda apasala manga incia. \v 17 Maka o Kawasana Opu aumba arambangaaku. Incia adhawuaku kakaa sabutuna amembali kupakoleleaka bhari-bharia Lele Malape sumai, mamudhaakana arangoa bhari-bharia mia inda motolentuna miana Yahudi, tee apasalaamatiaku minaaka i ngangana singa mamudhaakana inda kumate. \v 18 Inciamo Kawasana Opu bhearambasakaaku minaaka i bhari-bharia pewau momadhaki. Incia bheapasalaamatiaku sabutuna iaku bhekupesua i nuncana Pamarintana i sorogaa. Dhawua kamuliangi to Incia saʼumurua! Aamin. \s1 Salamu \sr 4:19-22 \p \v 19 \x - \xo 4:19 \xo*\xt Tul. 18:2.\xt*\x*Salamuku to Priska tee Akwila, tee bhari-bharia miana bhanuana Onesiforus. \v 20 \x - \xo 4:20 \xo*\xt Tul. 19:22; 20:4; 21:29; Rom. 16:23.\xt*\x*Erastus sadhaadhaa amboore i Korintus, maka o Trofimus tangasaana amapii i Miletus wakutuuna kubholia. \v 21 Usahaakea ukawa iwe sii i wakutuuna indapo akawa o bulaana kagari. Salamu minaaka i Ebulus, Pudens, Linus tee Klaudia tee bhari-bharia witinai mosagaanana. \p \v 22 Maasangia o Kawasana Opu apobhawa-bhawa tee rohimu. Maasangia rahumatina apobhawa-bhawa tee ingkomiu!