\id 2PE - WolioNT \ide UTF-8 \ide 65001 - Unicode (UTF-8) \h 2 PETRUS \toc3 2Ptr. \toc2 2 Petrus \toc1 Surana Petrus To Rua Mpearona \mt1 SURANA PETRUS \mt2 TO RUA MPEARONA \is POGAU BHAA-BHAANA \im \bk Surana Petrus To Rua Mpearona\bk* sii apatujuakea to bhari-bharia uumati moosena Al Masi mobhaa-bhaana. Sura incia sii afaraluu mpuu atoburi to abhali pewauna manga guru moadhariakana manga giu mosala, tee uka to apailaaka manga pewau inda molaenga iumbaakana minaaka i kaadharina manga guru sumai. Mamudhaakana uumati inda aose manga kaadhari incia sumai, miana Karasiteni tabeana apengkeni i kaadhari mobanara pokaiana tee Aulataʼala tee Isa Al Masi, siitumo kaadhari ipakawaakana manga mia mopadhana mokamataakea tee morangoakea karona wakutuuna Isa aadhari. \ip Mobhaa-bhaana mpuu imaheruakana inca i nuncana sura incia sii siitumo manga mia moadhariakana ande o Al Masi indamo uka bheaumba pendua to rua mpearona. Sura incia sii apogauaka ande o umbaana Al Masi sumai kamataana amanoe roonamo Aulataʼala "amendeu dhaangia tee samia uka mobinasana. Incia gauna mamudhaakana bhari-bharia mia atoba minaaka i manga dosana." \iot Antona \io1 Porikanaana pogau \ior 1:1-2\ior* \io1 Kakembana Aulataʼala to miana Karasiteni \ior 1:3-21\ior* \io1 Manga guru gau-gau \ior 2:1-22\ior* \io1 Umbaana Al Masi to rua mpearona \ior 3:1-18\ior* \c 1 \s Salamu \sr 1:1-2 \p \v 1 Minaaka i Simon Petrus, bhatua tee rasuluna Isa Al Masi. To bhari-bharia mia mopadhana mopotibhaakana iimani mopokanana tee iimanimami roonamo kabanara mominaakana i Kawasana Oputa tee Al Masi Mangapasalaamatina. \v 2 To ingkomiu o rahumati tee dhadhi pomalape motaralabhi-labhi roonamo upomatau tee Aulataʼala tee Isa Al Masi Oputa Momalanga. \s Kakemba tee Ipilina Aulataʼala \sr 1:3-15 \p \v 3 Aulataʼala padhamo apake kuasana to mangadhawuaka bhari-bharia giu ifaraluuta to tadhadhiaka mboomo kapeeluana Aulataʼala. Incia apewau giu incia sii alaloi opea imatauta tee Isa Al Masi mopadhana mangakembana to tanamisiaka kamuliangina tee kalapena. \v 4 Tee caramo incia sumai o Aulataʼala padhamo mangarahumatiaka manga janjina momaoge tee mokoharagaana to ingkita, mamudhaakana tee kabarakati incia sumai ingkita tapotibhaaka sifatuna Aulataʼala tee tatorambasaka minaaka i kadhaki modhaangiana i dunia rampaakanamo pegiu-giuna nawusuu. \v 5 Rampaakanamo sumai, usahamo tee mpuu-mpuuna incamiu mamudhaakana usadhaadhaa uparacaea tee Al Masi tee o kaparacaeamiu sumai uranganiakea tee dhadhi malape. Mencuana soo dhadhi malape, maka ingkomiu tabeana umembali mia mokoʼilimuu, \v 6 mencuana soo ukoʼilimuu, ingkomiu uka tabeana ukuasaia o karomiu. Tee ingkomiu tabeana upengkaadhari to usabara upoaroaka bhari-bharia giu, tee mencuana soo incia sumai, maka ingkomiu uka tabeana udhadhi uose kapeeluana Aulataʼala. \v 7 Tee dhadhimiu moosena kapeeluana Aulataʼala sumai tabeana uranganiakea uka tee kaasimiu. Tee kaasimiu i manga witinaimiu mosaʼagama tabeana uranganiakea uka tee kaasimiu to bhari-bharia mia. \v 8 Roonamo ande o giu incia sumai ataralabhi-labhi adhaangia i nuncana karomiu, sumaimo ingkomiu bheukoguna tee ukohasiliaka bhake momalape, tee amembali bukutii ande ingkomiu atotuu-totuu upomatau tee Oputa Isa Al Masi. \v 9 Maka incema-incema inda mokosifatuna mboo sumai, incia apokanamo tee mia inda momalapena pokamatana tee mia momawilo roonamo incia amalingu ande o Aulataʼala padhamo apekangkiloa minaaka i dosana momangengena. \p \v 10 E manga witinaiku, rampaakanamo sumai, usahamo mpuu mamudhaakana ubukutiiakea ande Aulataʼala atotuu-totuu padhamo apili tee akembakomiu to umembali uumatina, roonamo ande upewau mboo sumai, ingkomiu inda bheumandawu i nuncana dosa. \v 11 Rampaakanamo tee cara mboo sii, ingkomiu bheupotibhaaka haku tee kabebasi to upesua i nuncana pamarinta mobakaa, siitumo pamarinta ikapalaina Isa Al Masi, Oputa Momalanga tee Mangapasalaamatina. \p \v 12 Rampaakanamo sumai iaku sadia kuudhaniakakomiu tee bhari-bharia giu incia sumai, moomini umataumea tee usadhaadhaa uparacaea tee kabanara mopadhana itarimamiu minaaka i Aulataʼala. \v 13 Kangengena dhaangiapo kudhadhi i dunia sii, kuabhia awaajibu to kuudhaniakakomiu manga giu mobanara sumai. \v 14 Roonamo kumataua ande indamo amangenge bhekubholimo dunia sii, mboomo mopadhana ipaumbaakana Isa Al Masi Oputa Momalanga to karoku. \v 15 Maka iaku bhekuʼusaha, moomini kumatemo naile itu ingkomiu dhaangiapo uudhania bhari-bharia giu incia sumai. \s Sakusiina Kamuliangina Al Masi Atopamondomo \sr 1:16-21 \p \v 16 Ingkami padhamo tapaumbaakakomiu pokaiana tee kuasa tee umbaana Isa Al Masi, Oputa Momalanga sumai. Bhari-bharia sumai mencuana tulatula ikarajaa tee akalana maanusia, maka ingkami padhamo takamataakea tee matamami o kaogesana. \v 17 \x - \xo 1:17 \xo*\xt Mat. 17:1-5; Mrk. 9:2-7; Luk. 9:28-35. \xt*\x*Roonamo wakutuuna Incia apotibhaaka kahoromati tee kamuliangi minaaka i Aulataʼala o Amata tee atorango suara Momuliana mpuu mopogauakana pokaiana tee Incia, "Siimo Anaku imaasiakaku. Incia mopasanaana ngangarandaku!" \v 18 Karomami samia morangona suara mominaakana i sorogaa wakutuuna tapobhawa tee Incia i bhawona gunu momangkilo sumai. \p \v 19 Tee mboo sumai o kayaakinimami ahandamo ajulu uka tee kasameana Aulataʼala mopadhana ipakawaakana alaloi manga nabii pokaina tee umbaana pendua Isa Al Masi. Salabhina ingkomiu uperangoia o kasameana pekilala sumai, roonamo kasameana sumai mboomo padamara mokocahea i tampa momalalanda, sakawana abhete matanaeo tee Al Masi bheaumba pendua mboomo kalipopo i timbu akocahea\f + \fr 1:19 \fr*\fq abhete matanaeo tee Al Masi bheaumba pendua mboomo kalipopo i timbu akocahea: \fq*\ft Ibarati incia sii aipomo apokai tee umbaana Isa Al Masi pendua amakasu i aahirina zamani (kamata \ft*\xt Kab. 24:17.\xt*) \f* i nuncana ngangarandamiu, mamudhaakana umembali atinda umatau Aulataʼala. \v 20 Giu mofaraluuna mpuu imataumiu satotuuna inda dhaangia saangu kasameana pekilala uka i nuncana Kitabi Momangkilo mominaakana i fikirina maanusia. \v 21 Roonamo inda dhaangia o kasameana pekilala mominaakana i Aulataʼala moumbana minaaka i fikirina maanusia, maka o Rohina Aulataʼala mokuasaina mia to apakawaaka pekilala mominaakana i Aulataʼala. \c 2 \s Manga Nabii tee Manga Guru Gau-gau \sr 2:1-22 \p \v 1 \x - \xo 2:1-22 \xo*\xt Yud. 1:4-13. \xt*\x*Mboomo uka piamo itu padhamo aumba manga nabii gau-gau i tanga-tangana uumatina Aulataʼala, naile itu i tanga-tangamiu uka bheadhaangia manga guru gau-gau. Manga incia bheapobuniaka apapesua manga kaadhari mosaladhala mobhawana mia i dhala ibinasaaka. Manga incia uka bheapesapuaka Opuna Mokokuasa mopadhana motolosia, sabutuna bheamasimba aumbaaka giu ibinasaaka to karona. \v 2 Moomini mboo sumai, abhari o mia bhemoosena carana manga guru gau-gau ikuasaina nawusuuna sumai. Tee o pewauna manga guru sumai abhari imembaliakana manga mia ahina dhala mobanara moporopena i Aulataʼala. \v 3 Rampaakanamo kasoʼona, manga guru gau-gau sumai bheaʼusaha to apeelo laba minaaka i ingkomiu tee tulatula mogau-gau. Maka o kahukumu to manga incia amangengemo atopasiapuaka, tee o giu ibinasaakana manga incia tangasaana aantagia. \p \v 4 Ingkomiu umataua ande o Aulataʼala inda aʼamponi manga malaaʼekati wakutuuna apewau dosa, maka o Aulataʼala apapesuaia i nuncana narakaa, tee arantea i nuncana Tartarus,\f + \fr 2:4 \fr*\fq Tartarus: \fq*\ft Saro to narakaa i nuncana pogauna miana Yunani.\ft*\f* siitumo bhalo momalalanda tee momandala. Manga incia atotorongku iwe sumai sakawana i eona kahaakimu. \v 5 \x - \xo 2:5 \xo*\xt Bhaa. 6:1--7:24. \xt*\x*Tee uka o Aulataʼala padhamo ahukumu manga mia modhadhina i zamanina Nabii Nuh tee aumbaakea mawa ogena, maka o Nuh tee pitu miaia witinaina apasalaamatia Aulataʼala. Nabii Nuh apakoleleaka pokaiana tee dhadhi mobanara, sainamo manga mia mobinasana i nuncana mawa sumai siitumo manga mia momendeuna motoba tee inda motaʼatina tee Aulataʼala. \v 6 \x - \xo 2:6 \xo*\xt Bhaa. 19:24. \xt*\x*Wakutuuna Aulataʼala ahukumu kota Sodom tee Gomora \add apokana tee opea momembalina tee dunia i zamanina Nabii Nuh.\add* Aulataʼala apekangau manga kota incia sumai sakawana amembali ngawu to kahukumuna tee giu incia sumai apamembalia conto to opea bhemomembalina tee manga mia inda momatauna Aulataʼala. \v 7 \x - \xo 2:7 \xo*\xt Bhaa. 19:1-16. \xt*\x*Maka wakutuuna indapo apabinasa kota Sodom tee Gomora, Aulataʼala aporikana apasalaamati Nabii Lut, roonamo incia o mia mobanara. Incia atorotorosu anarakaa rampaakanamo dhadhina manga mia moosena nawusuuna tee inda moosena hukumu, \v 8 (roonamo Lut mia mobanara sii adhadhi i tanga-tangana manga mia modorohaka, incia saesaeo arango tee akamata pewauna manga incia momadhakina. Sabutuna o ngangarandana momalapena sumai anarakaa.) \v 9 Bhari-bharia mopadhana ipewauna Aulataʼala i piamo itu asusuaka ande Incia atotuu-totuu amembali apasalaamati manga mia mobanara wakutuuna apotibhaaka kapancoba. Tee o Kawasana Opu atotuu-totuu bheadhika manga mia madhaki to ahukumua i eona aahirina zamani, \v 10 ntaranamo uka to manga mia moosena nawusuuna to mopanaajisina karona tee manga mia mohinana pamarintana Aulataʼala. \p Tapanamo kasombo tee kabaranina manga guru gau-gau sumai, sabutuna manga incia inda amaeka to ahina manga mahalukuna sorogaa momulia sumai. \v 11 Garaaka manga malaaʼekati sumai alabhi o kakaana tee kuasana minaaka i manga guru sumai, maka wakutuuna manga incia aemani kahukumu to manga mahalukuna sorogaa sumai, manga malaaʼekati inda ahinaia i aroana Kawasana Opu. \v 12 Maka o sifatuna manga guru gau-gau sumai mboomo binata inda mokoʼakala, motopalaahirina tangkanamo to atorako tee atopekamate. Manga incia ahina manga giu inda imatauna. Rampaakanamo sumai manga incia bheatopabinasa mboomo binata maila. \v 13 Siimo o ponambona manga guru gau-gau sumai minaaka i pewauna momadhakina. I fikirina manga incia o giu momembalina mopasanaana namisi satotuuna o kariaa tee kaunde-unde i wakutuuna eo. Manga incia mboomo kadhingkula tee saangu giu mopekarombuna kariaamiu wakutuuna manga incia auncura akande apobhawa tee ingkomiu i nuncana kariaa tee feʼelina mosaladhala. \v 14 Matana manga incia abukeaka birahi tee inda aunto apewau dosa. Manga incia apeelua mpuu awuju manga mia inda momatangkana iimanina. I nuncana ngangarandana abukeaka kasoʼo sabutuna manga incia apekatipu to apotibhaaka doi. Manga incia podho mia mototunda! \v 15 \x - \xo 2:15 \xo*\xt Kab. 22:4-35. \xt*\x*Roonamo manga incia inda aose dhala momakate, sumaimo manga incia asaladhala. Manga incia aose dhala iosena Bileam anana Beor i piamo itu. Bileam sii o mia momaasiakana mpuu doi, sabutuna incia aunda apewau madhaki. \v 16 Maka o Aulataʼala aʼamaraiki Bileam roonamo dosana sumai. Aulataʼala apamembali keledaina apogau tee Bileam mboomo samia maanusia mamudhaakana o Nabii Bileam inda apewau giu momagila sumai. \p \v 17 Manga guru gau-gau sumai mboomo matana uwe momatuu tee mboomo gawu itowiina ngaluna garura. Aulataʼala padhamo apasadiaakea to manga incia saangu tampa mogalapuna mpuu. \v 18 Pogauna manga incia asombo tee adhariaka manga giu inda mokoguna, tee manga incia apogauaka manga giu mopokaina tee nawusuuna pebula to awujuaka manga mia siimpomo mopalapasina karona minaaka i manga mia modhadhina mosaladhala. \v 19 Manga incia apojanji ande manga mia siimpo molapana sumai bheabebasi minaaka i bhari-bharia tutura, garaaka o karona manga incia satotuuna apabhatuaia manga kananea mopabinasana maanusia. Roonamo bhari-bharia mia ikuasaina dosa amembalimo bhatuana dosa incia sumai. \v 20 Mia momatauna Isa Al Masi Oputa Momalanga Mangapasalaamatina atorambasakamo minaaka i kuasana dunia mopamembalina maanusia apewau kadhaki. Maka ande sapadhana sumai incia apenduamo uka apewau giu madhaki, sabutuna apekataloa kuasana giu madhaki sumai, sumaimo o kadhaangiana bhealabhi o kadhakina minaaka i bhaa-bhaana. \v 21 Roonamo mia incia sumai salabhina inda amatau dhala mobanara minaaka i Aulataʼala tee amataua maka sapadhana sumai amendeumo aose parinta momangkilo idhawuakana Aulataʼala to manga incia sumai. \v 22 Ande mboo sumai, to manga incia acoco tabhoasakaakea ibarati mototuu mboo sii: \q1 \x - \xo 2:22 \xo*\xt Ams. 26:11. \xt*\x*"Mantoa bheakande luana pendua," tee \q2 "Bhawu mopadhana ipapebhaho, bheapesua pendua apebhaho i nuncana kalebho." \c 3 \s Umbaana Pendua Kawasana Opu \sr 3:1-16 \p \v 1 E manga witinai imaasiakaku, sura incia sii o sura iburiku to rua mpearona to ingkomiu. I nuncana sura incia sii, iaku kuʼusaha kuudhaniakakomiu mamudhaakana o fikirimiu amangkilo, \v 2 siitumo uudhania firimani ipakawaakana manga nabiina Aulataʼala momangkilo i piamo itu tee uudhani parintana Oputa Momalanga Mangapasalaamatina, mboomo mopadhana ipakawaakana manga rasuluna to ingkomiu. \p \v 3 \x - \xo 3:3 \xo*\xt Yud. 18. \xt*\x*Mofaraluuna mpuu iudhanimiu siitumo, i eo-eona aahirina zamani bheadhaangia manga mia moele-elena tee mopotawaikina kaadhari mobanara, siitumo manga incia adhadhi aose kapeeluana karona. \v 4 Manga incia bheapogau, "I iapai buaka o Kawasana Opu bhemoumbana mopadhana ijanjiakana sumai? Roonamo pepuu minaaka i matena manga opu-opuata i piamo itu, bhari-bharia giu modhaangiana i nuncana dunia sii o kadhaangiana sadhaadhaa apokana, mboomo bhaa-bhaana atopadhaangia." \v 5 \x - \xo 3:5 \xo*\xt Bhaa. 1:6-9. \xt*\x*Tee apogau mboo sumai, manga incia aporadhamiia to amalinguakea ande i piamo itu soo alaloi firimanina Aulataʼala o laiana tee dunia atopadhaangia. Firimanina Aulataʼala uka mopadhaangiana tana, wakutuuna o tana atorombusaka minaaka i tanga-tangana manga uwe tee alaloi uwe, \v 6 \x - \xo 3:6 \xo*\xt Bhaa. 7:20-23. \xt*\x* tee alaloi manga uwe incia sumai uka o Aulataʼala apatondu dunia sii i piamo itu tee mawa ogena. \v 7 Maka tee firimanina Aulataʼala uka o laiana tee dunia modhaangiana sii-sii padhamo atodhikaaka to waa. Manga incia atojagani sampe akawa o eona kahaakimu, siitumo wakutuuna laiana, dunia, tee bhari-bharia mia inda motaʼatina tee Aulataʼala bheatopabinasa. \p \v 8 \x - \xo 3:8 \xo*\xt Zab. 90:4. \xt*\x*Maka o giu saanguna sii bholi umalinguakea, e manga witinai imaasiakaku; Kawasana Opu alentu eo inda apokana tee kalentuna maanusia. Roonamo sarewu tao kalentuna Kawasana Opu apokana mboomo kalentuna maanusia saeo, tee saeo kalentuna Kawasana Opu apokana mboomo sarewu tao kalentuna maanusia. \v 9 Kawasana Opu inda amalinguakea o janjina, moomini dhaangia manga mia moabhia mboo sumai, roonamo Incia asabaraakakomiu tee gauna bholi dhaangia o mia mobinasana mamudhaakana bhari-bharia mia atoba. \p \v 10 \x - \xo 3:10 \xo*\xt Mat. 24:42-43; Luk. 12:39; 1Tes. 5:2; Wah. 16:15. \xt*\x*Moomini mboo sumai, maka naile itu bheakawa o eona Kawasana Opu tee bheaumba mboomo samia pande manako. I eo incia sumai o laiana bheamofu apoose tee nduu momaoge tee sagala giu modhaangiana i alamu bheamangau, dunia tee bhari-bharia giu modhaangiana i nuncana dunia uka bheamofu.\f + \fr 3:10 \fr*\fq bheamofu: \fq*\ft Amembali uka akomaʼana "bheabungkale tana bhaau" mboomo inawu motopekangkilona tee waa atawa "bheamangau."\ft*\f* \p \v 11 Jadi bhari-bharia giu i alamu sii bheahancuru mboo sumai naile itu, tuaapa o fikirimiu to kalapena dhadhimiu? Ingkomiu tabeana usaalihi tee utaʼatia mpuu-mpuu o Aulataʼala, \v 12 siitumo ingkomiu moantagina tee mopekadheina o eona umbaana Aulataʼala. I eo incia sumai o laiana bheabinasa i nuncana waa tee bhari-bharia manga giu bhearere rampaakanamo kasodhona. \v 13 \x - \xo 3:13 \xo*\xt Yes. 65:17; 66:22; Wah. 21:1. \xt*\x*Maka ingkita taantagi opea mopadhana ijanjiakana Aulataʼala, siitumo laiana mobhaau tee dunia mobhaau; iwe sumai bhari-bharia mia o dhadhina bheapokana tee kapeeluna Aulataʼala. \p \v 14 E manga witinai imaasiakaku, rampaakanamo sumai kananteana ingkomiu dhaangiapo uantagi bhari-bharia giu incia sumai, usahaakea tee mpuu-mpuuna incamiu to udhadhi inda ukobalaci tee inda tee kasalahamiu i aroana Aulataʼala. Tee ujagania o pokaiamiu momalape tee Incia. \v 15 Kasabarana Kawasana Oputa sumai soo uabhimo mboomo saangu kalalesa idhawuakana to ingkita mamudhaakana tamembali tasalaamati, mboomo mopadhana iburina Paul witinai imaasiakata sumai. Paul aburia tee akalana budina mopadhana irahumatiakana Kawasana Oputa to incia. \v 16 I nuncana bhari-bharia sura ilambokona, Paul apogauaka bhari-bharia parakara incia sii. Inciamo dhaangia pia angu o giu momarasaina imaʼanai i nuncana surana sumai, tee o giumo incia sumai ipatii pambulina manga mia indapo mopengkaadhariakea tee inda momatangkana iimanina, apokana mboomo manga kaburi mosagaanana i nuncana Kitabi Momangkilo. Sumaimo opea ipewauna manga incia sumai aumbaaka giu ibinasaakana karona. \s Kapadhaa \sr 3:17-18 \p \v 17 E manga witinai imaasiakaku, roonamo manga giu incia sumai umataumea porikana, sumaimo ukojaga-jagamo ancosala apasaladhalakomiu manga mia inda motaʼatina tee hukumuna Aulataʼala, kasiimpo ingkomiu umandawu minaaka i tampana polandakamiu mobanara sumai. \v 18 Jadi ingkomiu tabeana uhanda unamisia o rahumatina Isa Al Masi, Oputa Momalanga Mangapasalaamatina, tee ingkomiu tabeana uhandamo mpuu upomatau tee Incia. Kapujia to Incia, sii-sii tee sakawana saʼumurua! Aamin.