\id 1TI - Waja scripture \ide UTF-8 \mt1 1TI \c 1 \p \v 1 Wuna lakargar baa bo̱nggo̱ Bulus. Yamba ne̱re̱ mi̱rma yire yi̱ Kristo Yesu, wu yi̱ man ni̱i̱ yi̱ yo̱, pma sangge̱ ki̱n n yo̱o̱ ne̱re̱ tu̱mandi̱ Kristo Yesu. \p \v 2 N balami̱n mo̱ Timoti bo̱l mi wu ji̱re̱ mi̱ri̱nggi̱ le̱e̱gu̱ ji̱re̱i̱. \p Bo̱o̱ ni̱i̱u̱ yi̱ bunam yi̱ pi̱dau̱ gaanggu̱ wu Yamba Kwiite yi̱ Mbaa Wu Gi̱ra Yesu Masiya ba si̱ya kem yi̱ mo̱. \s Di̱kace̱ne̱ a dwii ku̱lu̱mba leendu wa \p \v 3 Pu n mwati̱gu̱ Makidoniya, n sami̱na ma si̱n si̱ye̱i̱ a Apisa palaka ma ye̱ra nu̱wa bu ju̱ku̱gu̱ yi̱ri̱ngi̱ tu yaa ci̱maci̱ma yi̱ ci̱ye̱i̱ Yambai̱. \v 4 Ma sa pma ba bwiyaniya jo̱r pmai bo̱nggo̱ ba cindi yi̱ dinendi kakaa pma tu yaa mati̱gu̱. To̱o̱ yi̱ri̱ din nu̱wa gwe̱la, yaa kalan nu̱wa ba man ni̱i̱ yi̱ Yamba. \p \v 5 Tu diinai n ni̱ngu̱ wo̱o̱ di̱kace̱ne̱ palaka mwa mwa nu̱wa bu po̱nggu̱ wa ba twangwa yi̱ ni̱nggu̱ kangam wu twiiwe mi̱ri̱nggu̱ gaanggu̱ ku nyaau, yi̱ dangandi̱ tu nyaai, yi̱ manggu ni̱i̱u̱ yi̱ Kristo ku manggu. \v 6 Anda nu̱wa bu kangga po̱ro̱nga bo̱nggo̱ to̱o̱ yi̱ri̱ngi̱ tu nyaai mwa mwa pero pma bwiyanga jo̱r pmai bo̱nggo̱ ce̱wi̱ tu yaa dwii. \v 7 Pma kasi̱ nu̱wa ba so̱m pma ci̱ka ku̱lu̱mba te̱e̱ri̱ngi̱ Musa wa, anda pma so̱m bu tu pma ce̱gi̱, kana yi̱to̱ pma ce̱ ci̱ye̱i̱ ge̱k. \p \v 8 Yi so̱ma te̱e̱re̱ kundi ka nu̱wa ni̱ndi̱ wu̱rai̱ ci̱maci̱ma yi̱ to̱no̱. \v 9 Nu̱wa ni̱ngabu̱ te̱e̱re̱ di̱ngi̱n nu̱wa bu tu̱m tu nyaa wa. Nu̱wa ni̱nga di̱ngi̱n nu̱wa bu yaa po̱ng te̱e̱re̱ wa, pero pma bu so̱m bu Yamba wa pero yi̱ we̱le̱m wa, yi̱ pma bu yaa walwal wa, pero nu̱wa bu yaa gwasi̱ Yamba wa, pma bu laci Mbaa mba pma yi̱ njaa mba pma pero laci̱ nu̱wa bu kangga, \v 10 yi̱ bu ni̱ngi̱ taari̱ wa yi̱ bu daayi̱ nambi̱rmba wa, yi̱ bu ji̱nani̱ nu̱wa wa, yi̱ baleenda, yi̱ bu yaa ce̱ ji̱re̱ a kan bali̱ wa. Yi̱ kana ca tu yaa ci̱maci̱ma cima yi̱ yi̱ri̱ tu nu̱wa ju̱ku̱ya, \v 11 to̱o̱ baa bo̱nggo̱ Ci̱ye̱i̱ du Teng du Yamba du yi̱ wuure. To̱o̱ Ci̱ye̱i̱ du Teng du nu̱wa nyi̱nggi̱. \s Wandi̱ma Bulus wa di̱ngi̱n bunam Yambau̱ \p \v 12 N wananga Kristo Yesu Mba Wu gi̱ra yire, yo̱ wu nyi̱i̱ngge̱ di̱mbi̱re̱ n ni̱nga wu̱rai̱ ye̱i̱. Yo̱ ko̱ngge̱ n yinno pero se̱kangge̱ n ni̱nga man yo̱ wu̱rai̱, \v 13 kana pu n bwiyanga din Kristo. N rweenga pero n turongo nu̱waya. Anda Yamba nu̱u̱ bunam mu di̱ngi̱n n ni̱nga mi̱ri̱nggi̱ dwal ku̱randi̱ yi̱ le̱e̱gu̱ ji̱rau̱. \v 14 Anda Mbaa Wu Gi̱ra wu yi̱ ni̱i̱ yi̱ bo̱o̱ni̱i̱! A twangangge̱ yi̱ le̱e̱gu̱ ji̱rau̱ yi̱ kangam wu bo̱nggo̱ Kristo Yesu. \p \v 15 Ti̱na ci̱ye̱i̱ ji̱re̱i̱, kana we̱ ba ki̱ngga ba yi̱ya, “Kristo Yesu ba mi̱ri̱nggu̱ si̱ma ba mi̱ra nu̱wa bu yi̱ we̱le̱m wa” Anda mi n yo̱o̱gi̱ wu kwe̱ce̱kwe̱ce̱ cu̱du̱ pmai mwa mwa. \v 16 Anda Yamba nu̱u̱ bunam mu palaka Kristo Yesu ba ni̱nga wu̱rai̱ yi̱ mi bo̱nggo̱ kanadi yo̱ wu tum a bo̱nggo̱ pma bu yi we̱le̱mdi̱ kwe̱cekwe̱ce̱ wa. Pero do̱ng bu kangga ba ku̱ranga, pma ba pu ji̱re̱i̱, ba nyi̱ngga pi̱i̱ma bu yaa matuguwa. \v 17 Mwa mwa gi̱ru̱ yi̱ yi̱lau̱ ko̱o̱ ku Yambau̱ kana pe̱ne̱ pe̱ne̱! Yo̱ yo̱o̱gi̱ balaa wu kana pe̱ne̱ pe̱ne̱, wu nu̱wa yaa kwe̱e̱yi̱, wu yaa bwaari̱, Yo̱ wundu yo̱o̱gi̱ Yamba. Amin. \s Wu̱rai̱ Timoti \p \v 18 Timoti, bo̱l mi, ti̱na di̱kace̱ni̱ mi a bo̱nggo̱ mo̱u̱, cu̱u̱nggi̱ ci̱ye̱i̱ banabi̱ du ci̱ye̱i̱ gawu̱ri̱yo̱. Yama ba kala mi̱na ma ni̱nga kwai su nyaai mi̱ri̱nggi̱ kwai Mba Wu gi̱ra. \v 19 Ma man ni̱i̱ yi̱ Kristo mi̱ri̱nggi̱ le̱e̱gu̱ ji̱rau̱ mau, yi̱ dangandi̱ tu nyaai. Di̱ngi̱n nu̱wa bu kangga ni̱ng dangandi̱ tu bwi̱i̱ be̱e̱re̱; di̱ngi̱n to̱no̱ le̱e̱gu̱ ji̱rau̱ pmau bwi̱i̱re̱. \v 20 Ci̱ka Hamenus yi̱ Aleksanda to̱o̱ yi̱ri̱ pmo. N yiki pma n nyi̱i̱ balaa buwai palaka ba ti̱langa kanda ku na bwiyani din Yambai̱. \c 2 \s Ju̱ku̱gu̱ yi̱ri̱ dwii ku̱rgu̱ si̱mau̱ \p \v 1 N senggo mi̱na, tu gawu̱ri̱yo̱, ma ce̱man ku̱ru̱ nu̱wa mwa mwa. Ma senggo Yamba ba kalanga pma; ma dimino cu̱du̱ pmai yi̱ Yamba; ma wananga Yamba nyan pmo. \v 2 Ma ce̱ ku̱ru̱ di̱ngi̱n balamba yi̱ mwa mwa bu yi̱ gi̱ru̱wa palaka yi̱ si̱ya yi̱ pi̱dau̱ gaanggu̱ yi̱ param bu̱ru̱ yi̱ gwasi̱ Yambai̱ yi̱ nyi̱i̱gu̱ gi̱ru̱ a kana wo̱no̱ nyinou. \v 3 Yi̱to̱ kundi, pero di̱raman gaanggu̱ Yamba ne̱re̱ mi̱rma yire, \v 4 wu kasi̱ kana we̱ ba nyi̱ngga mi̱rma pero ba so̱m ji̱re̱. \v 5 Di̱ngi̱n Yamba wiino pero wo̱o̱ yi̱ wu cu̱de̱, yo̱ wundu wu si̱pi̱ naapu yi̱ Yamba yi̱ ne̱re̱, wii Kristo Yesu. \v 6 A nyi̱i̱ pi̱i̱maya di̱ngi̱n ba nyi̱ngaman kana we̱ param bu̱ru̱. To̱o̱ ci̱ye̱i̱ du Yamba nyi̱i̱ nu̱wa bu si̱ma wa a jo̱r du dayai. \v 7 Anda Yamba se̱ke̱ngge̱, n yo̱o̱ ne̱re̱ wu wasi̱ri̱ ci̱ye̱i̱ yi̱ ne̱re̱ tu̱mandi̱. N ju̱ku̱ nu̱wa bu yaa yo̱o̱gi̱ nu̱wa bu Yudayawa a dwii manam ni̱u̱ yi̱ ji̱re̱. N yaa ce̱gu̱ leendi anda n sagu̱mbi̱ru̱ ji̱re̱. \p \v 8 A kana pi̱yau̱ pu nu̱wa kuru si̱mau̱, n kasi̱ nami̱rmba ba wun war pmai walwal diyou ba ce̱ ku̱ru̱ bo̱nggo̱ Yambau̱, yaa su̱ko̱ndi̱ yi̱ gwe̱la. \v 9 Pero n kasi̱ nu̱ru̱mba ba twiyongo yi̱ se̱e̱ wu ci̱maci̱ma cima wu daaya wu nu̱wa nyi̱i̱ gi̱ru̱, ba si̱r ya dwii du yi̱ waandi kwang kwang yi̱ te̱e̱gu̱ sinariya yi̱ gi̱si̱ yi̱ se̱e̱ wu yi̱ pi̱rcu̱. \v 10 Anda nu̱ru̱mba bu ce̱ ki̱n pmai nyi̱i̱ gi̱ru̱ Yamba wa, a daaya ba wu̱u̱we̱ nu̱wa bo̱nggo̱ wu̱ran pmai tu nyaai tu pma ni̱nggi̱. \v 11 Nu̱ru̱mba ba ti̱langa yi̱ri̱ to̱k yi̱ ci̱nggu̱ dwiiu. \v 12 N yaa kasi̱ nu̱ru̱mba ba ju̱ku̱ yi̱ri̱ nambi̱rmba, kana ba je̱e̱ lau̱ dwii pmai. Yama pma ba katwiyou to̱k. \v 13 Di̱ngi̱n Yamba ruu Adamu gawu̱ri̱yo̱ anda ba ruu Awau. \v 14 Wu Balaa Buwei we̱le̱ngo̱ wii Adamu ne̱, anda wu nu̱wa we̱le̱nga wii Awau, wii yo̱ paa te̱e̱re̱ Yambai̱. \v 15 Anda nu̱ru̱mba nyi̱nggu̱ we̱i̱ mi̱rma bo̱nggo̱ bigu kwarau. Ka kwasi̱r kwi̱i̱ le̱e̱gu̱ ji̱rau̱ yi̱ kangam yi̱ pi̱su̱ walwal yi̱ pi̱su̱ wu nyaau. \c 3 \s Bagi̱raa Ikkilisiya wa \p \v 1 Ti̱na ce̱du̱ ji̱re̱i̱: “Ka ne̱re̱ kasi̱ ba yo̱o̱ ne̱re̱ wu gi̱ra wu ikkilisiya, a kasa wu̱rai̱ du nyaau.>> \v 2 Di̱ngi̱n to̱no̱ ne̱re̱ wu gi̱ra ba yo̱o̱ ne̱re̱ wu yaa cedigi. Ba yo̱o̱ ne̱re̱ wu yi̱ nu̱re̱ wiino, ne̱re̱ wu tagi̱ bu̱ri̱, wu nu̱wa nyi̱i̱ gi̱ru̱, ne̱re̱ wu le̱e̱ ru̱nggu̱wa laa you, ne̱re̱ wu puu ju̱ku̱gu̱ yi̱ri̱. \v 3 Ba yo̱o̱ yaa banam nyi̱nma, yi̱ wu ni̱ng ruuni. Ba yo̱o̱ ne̱re̱ wu yi̱ kanadi, wu yaa kwai, wu yaa kangni̱ ke̱ne̱. \v 4 Tagi̱ ba yo̱o̱ ne̱re̱ wu pu tagu laa you kundi, kwaaraya nyi̱i̱ gi̱ru̱ a kana to̱no̱ yi̱ri̱ pero ni̱ng po̱ngo̱ndi̱ yi̱ yo̱. \v 5 Di̱ngi̱n ka ne̱re̱ puu bu tagu laa yo̱u̱ ne̱, ni̱ndu̱ we̱i̱ nye̱ ba puu tagu ikkilisiya Yamba? \v 6 Ne̱re̱ wu gi̱ra ba yo̱o̱ ya ne̱re̱ wu ni̱nga bwiiwa pu̱ci̱, di̱ngi̱n yaa buu ba le̱e̱ dwii, pero nu̱wa ni̱ngamanu̱ we̱i̱ yo̱ bali̱ ci̱ka ku nu̱wa ni̱ngaman Balaa Buwei. \v 7 Bambang, nu̱wa bu yaa po̱nggu̱ wa ba ce̱ tu nyaai dwii ye̱i̱ di̱ngi̱n ba nu̱u̱ yaa me̱lma pero ba yanniya tandau Balaa Buwei. \s Nu̱wa bu ni̱ng kalanggu̱ a ikkilisiya wa \p \v 8 Yi̱to̱ mwaasi̱, nu̱wa bu ni̱ngi̱ wu̱rai̱ a ikkilisiya wa ba yo̱o̱ nu̱wa bu nu̱wa nyi̱i̱ gi̱ru̱ wa, bu yi̱ ji̱re̱ wa. Ba yo̱o̱ ya banaamba nyi̱nma wa, yi̱ yawo̱ kasu̱gu̱ ke̱nu̱. \v 9 Pma ba yo̱o̱ nu̱wa bu nyi̱i̱ dwii wu̱rangi̱ le̱e̱gu̱ ji̱re̱ tu nu̱wa so̱mbu̱i̱ pero ba si̱ya yi̱ dangandi̱ tu nyaai. \v 10 Nu̱wa ba ye̱sa pma bati̱. Ka yinno wai, pma ba ni̱nga wu̱rai̱. \v 11 Yi̱to̱ mwaasi̱ yi̱ nu̱ru̱mba pma, ba yo̱o̱ bu nu̱wa nyi̱i̱ gi̱ru̱wa. Ba yo̱o̱ yaa nu̱ru̱mba bu yi̱ tu ce̱ru̱wa. Pma ba taa dwii pmai, ba tu n ji̱re̱i̱ a kana ca tu pma ni̱ngi̱. \v 12 Nu̱wa bu ni̱ngi̱ wu̱rai̱ ikkilisiya wa ba yo̱o̱ ne̱re̱ wu nu̱re̱ wiino pero ba su̱wa kwaraya yi̱ laa yo̱u̱ kundi. \v 13 Pma bu ni̱nga wu̱rai̱ pmai kundi, nyi̱nggu̱ we̱i̱ nyi̱gu̱ gi̱ru̱ bo̱nggo̱ bu kangga pero cwatu we̱i̱ le̱e̱gu̱ ji̱rau̱ pmau mi̱ri̱nggi̱ Kristo Yesu. \s Ci̱ye̱i̱ ji̱re̱i̱ dwii le̱e̱gu̱ ji̱rau̱. \p \v 14 N man ni̱i̱ n baa we̱i̱ bo̱nggo̱ mo̱u̱ yaa si̱gu̱. N bali̱gu̱ ti̱na yi̱ri̱ngi̱ bo̱nggo̱ mu yo̱ko̱, \v 15 di̱ngi̱n ka n liyan bu̱ri̱, bu so̱mu̱ we̱i̱ tu dayai nu̱wa Yambau̱ wa ba ni̱ngai̱ yi̱ bu̱ri̱ pmai. Tinaa nu̱wa Yambau̱ wu yi̱ pi̱i̱ma, yo̱ wu yo̱o̱gi̱ timbau yi̱ taa ji̱rau̱. \v 16 Yaa pi̱ra, ti̱na tu tukugai a mi̱ri̱nggu̱ le̱e̱gu̱ ji̱rau̱ yiru: \q1 Kristo a baa mi̱ri̱nggi̱ bu̱ri̱ ci̱ka ne̱re̱, \q2 anda bawei du walwal ce̱ yi̱to̱ a dwii ye̱i̱. \q1 Bacamandi ko̱ yo̱, \q2 anda pma wasi̱ ya a duuri. \q1 Nu̱wa le̱e̱ ji̱re̱i̱ yi yo̱ a si̱ma mwa mwa, \q2 anda nu̱wa de̱e̱ diyou yi̱ yi̱lau̱. \c 4 \s Di̱kace̱ne̱ dwii ku̱lu̱mba leendu wa \p \v 1 Yo̱ko̱ Bawei Yambai̱ sagu̱ yiru dak ki̱n, daandi su cwata go̱ro̱u̱ bukangga kwaa we̱i̱ manggu ni̱i̱ yi̱ Yesu; pma po̱nggu̱ we̱i̱ bawei leendi yi̱ yi̱ri̱ tu wuturindi pi̱rdi̱. \v 2 Nu̱wa bwii twii nu̱wa bu batal wa yi̱ bu mwaran leendu wa, pero dangandi̱ pmai bo̱o̱gi̱. \v 3 Pma ce̱ we̱i̱ ki̱n ni̱nggu̱ laabwiya yaa ci̱maci̱ma pero yaa ci̱maci̱ma ma je̱e̱ je̱e̱ndi̱ tu kanggi̱. Anda Yamba ruu to̱o̱ je̱e̱ndi̱ ki̱n nu̱wa bu yi̱ ji̱re̱ wa pero so̱m ji̱re̱ ba je̱e̱ yi̱ wandi̱ma. \v 4 Yake̱ ku kana ca tu Yamba ruu wo̱ kundi, yi kwaa ya kana to̱no̱ anda yi yi̱ya yi̱ wandi̱ma. \v 5 Di̱ngi̱n yi so̱ma a yo̱o̱ tu nyaai bo̱nggo̱ ci̱ye̱i̱ Yambai̱ yi̱ ku̱ru̱. \s Ke̱we̱ Kristo Yesu wu nyaa \p \v 6 Ka ma sar to̱o̱ yi̱ri̱ngi̱ kamba bu nami̱rmba yi̱ bu nu̱ru̱mba wa bu po̱nggu̱, ma yo̱ we̱i̱ ke̱we̱ Kristo Yesu wu nyaa, wu nu̱wa taa yi̱ ce̱wi̱ manam ni̱i̱ yi̱ yi̱ri̱ tu nyaai tu nu̱wa ju̱ku̱mi̱nai̱, ma po̱ngai̱. \v 7 Ma liyaniya bu̱ri̱ gwe̱la a dwii yi̱ri̱ tu twii tu Yambai̱ ne̱ yi̱ bacindi nu̱ru̱mba bu ritengi wa. Yi ku ma ni̱ngu̱ we̱i̱ yi̱to̱, ma ye̱ra bu̱ri̱ mai, ma yo ne̱re̱ Yamba. \v 8 Turonggu ne̱m bu̱ru̱ kundi banyi̱na, anda po̱ngu̱ ci̱ye̱i̱ Yambai̱ a gwala a kana wo̱no̱ nyinou, di̱ngi̱n a de̱e̱ kalanggu̱ yo̱ko̱ yi̱ pi̱i̱ma bu bo̱o̱ baa wa. \v 9 Ti̱na ci̱ye̱i̱ ji̱re̱i̱ du kana we̱ ba yi̱ya. \v 10 To̱o̱ tu diinai yi ni̱nggu̱ wu̱rai̱ wang pero yi kwasi̱ri̱ kwi̱i̱, di̱ngi̱n manam ni̱i̱ yiru a bo̱nggo̱ Yamba wii yi̱ pi̱i̱ma. Yo̱ wu twii ne̱re̱ mi̱rma nu̱wa mwa mwa, ci̱ka nu̱wa bu le̱e̱ ji̱re̱ wa. \p \v 11 Ju̱ku̱ to̱o̱ yi̱ri̱ pero ma sa kana we̱ tagi̱ ba ni̱nga. \v 12 Ma le̱e̱ yaa nu̱wa ba ce̱do̱ mi̱na di̱ngi̱n ma yaa gi̱rgi̱. Ma yo̱o̱ ne̱re̱ wu nu̱wa bu le̱e̱ ji̱re̱ wa ti̱lanu̱ we̱i̱ mwa mwa a bo̱nggo̱ ce̱u̱ mai yi̱ wu̱rangi̱ mai yi̱ kangam mau yi̱ manam ni̱i̱ mau yi̱ pi̱su̱ walwal. \v 13 Ma kwasan kwii ce̱gu̱ ci̱ye̱i̱ Yambai̱ bo̱nggo̱ nu̱wa, yi̱ wasi̱gu̱ ci̱ye̱u̱ pero yi̱ ju̱ku̱gu̱ pmau, ko̱po̱ ka n baayi. \v 14 Ma kwaa yaa so̱mandi̱ tu Yamba nyi̱i̱ mi̱na pu bagi̱raa ikkilisiya wa ce̱rmi̱ni̱ war pmai, pma ce̱ ci̱ye̱i̱ Yambai̱ a dwii mai. \v 15 Ma ruun tu̱we̱ a to̱o̱ yi̱ri̱ngi̱. Ma diin dwii wu̱rai̱ mai palaka kana we̱ ba ko̱ je̱gu̱ gawu̱ri̱ mau. \v 16 Ma su̱wa kanda ku ma ni̱ngu̱ pi̱su̱ mau kundi yi̱ yi̱ri̱ tu ma pirgi. Ma je̱e̱ gawu̱re̱ yi̱ ni̱nggu̱ to̱no̱, di̱ngi̱n ka ma ni̱ngi̱, ma mi̱r we̱i̱ bu̱ri̱ mai yi̱ bu nu̱u̱gu̱ mau wa. \c 5 \s Di̱kace̱ne̱ a dwii wu̱tu̱ko̱la, bagi̱raa, yi̱ ke̱waa. \p \v 1 Ma sariya ci̱ye̱i̱ ne̱re̱ wu gi̱ra yi̱ kwai, anda ma kenda man yo̱ mi̱u̱ ci̱ka ku ma sar ci̱ye̱i̱ mba mau. Ma sa ci̱ye̱i̱ nu̱wa bu yaa gi̱rangi̱ wa ci̱ka ku ma sar ci̱yei̱ ci̱yamba ma. \v 2 Ma sa ci̱ye̱i̱ nu̱ru̱mba bu gi̱rawa ci̱ka ku ma sar ci̱ye̱i̱ njaa mau, pero ma sa ci̱ye̱i̱ nu̱ru̱mba bu yaa gi̱rangi̱ wa ci̱ka ku ma sar ci̱ye̱i̱ ci̱yamba ma bu nu̱ru̱mba wa. Ma ni̱nga yi̱ gaanggu̱ ku walwal. \p \v 3 Ma su̱wa kana wo̱no̱ wu̱tu̱ko̱lo̱ wu yaa ne̱re̱ wu su yo̱. \v 4 Anda ka pma bo̱o̱ yi kwaraa kana kakaa we̱i̱, ba ni̱nga tu Yamba kasi̱ a laandi pmai gawu̱ri̱yo̱ pero pma ba wo̱ra kwiimba pma yi̱ su̱gu̱ pmau. To̱o̱ yi̱ri̱ tu di̱raman gaanggu̱ Yambai̱. \p \v 5 Wu̱tu̱ko̱lo̱ wu ji̱re̱ twii nu̱re̱ wu yo̱ wundu, wu man ni̱i̱ bo̱nggo̱ Yambau̱. Yo̱ ce̱ ku̱ru̱ senggi kalanggu̱ Yambau̱ ku̱me̱ yi̱ nyanggu̱. \v 6 Anda wu̱tu̱ko̱lo̱ wu kasi̱ tengu ti̱bak bawei ye̱i̱ bwaagi̱ kana pu yi̱ pi̱i̱mau̱. \v 7 Ma sa nu̱wa bu po̱nggu̱wa to̱o̱ yi̱ri̱ngi̱, palaka nu̱wa ba ni̱nga tu daa ye̱i̱. \v 8 Anda pma bu yaa su naapu pmau, ya ci̱ka bu laa pmau wa, pma gwe̱la le̱e̱gu̱ ji̱rau̱ pmau. Bo̱o̱ nu̱wa a gwala nu̱wa bu yaa po̱nggu̱wa yi̱ bwi̱i̱ge̱. \p \v 9 Wu̱tu̱ko̱lo̱ wu nu̱wa murnu we̱i̱ ku̱ci̱ bu nu̱wa kalanu̱ we̱i̱ wa balama ci̱ka mi̱la kun no̱ko̱no̱ pero wu ni̱ng bwi̱yate̱ wiino, \v 10 Pero nu̱wa so̱ma yi̱ wu̱rangi̱ tu nyaai baabu: Su̱gu̱ bakwaraau, yi̱gu̱ ru̱nggu̱wau̱, cargu mwar nu̱wa bu po̱nggu̱ wa, kalanggu̱ nu̱wa bu ti̱i̱gu̱ ku̱u̱lu̱ wa yi̱ nyi̱i̱gu̱ dwii di̱ngi̱n kana to̱no̱ wu̱rangi̱ tu nyaai. \p \v 11 Wu̱tu̱ko̱la bu nyititiwa, nu̱wa ba ce̱ni̱ yaa ku̱ci̱, di̱ngi̱n miyam pmou cwanu̱ we̱i̱ pma yi̱ Kristo pero pma kasi̱ we̱i̱ pe̱ru̱gu̱ laabwiya. \v 12 Pma we̱lu̱ we̱i̱ bo̱nggo̱ de̱gu̱ alkawal pma wu gawu̱ri̱yo̱. \v 13 Anda ka nu̱wa din pma ku̱ci̱, pma ni̱ngi̱ we̱i̱ ku̱u̱le̱, pma bwi̱yanu̱ we̱i̱ jo̱r pmai tu ceeri po̱nggu̱ laa yi laa a casi̱ngu̱ bu̱ri̱ mi̱ri̱nggi̱ wu̱rangi̱ nu̱wai̱ a ce̱gu̱ tu daabu pma ba ci̱ye̱i̱. \v 14 Di̱ngi̱n to̱no̱ n ni̱nga man di̱kace̱ne̱ wu̱tu̱ko̱la bu nyititiwa ba ni̱nga laabwiya ba bi kwaraa, ba su̱wa kwaraa pma a lai̱. Palaka bace̱mba ba ki̱nggi̱ ya tu ce̱ we̱i̱ dwii pmai. \v 15 Di̱ngi̱n bu kangga pma po̱ranga, po̱ng Balaa Buwei. \p \v 16 Ka nu̱re̱ wu po̱nggu̱ wu wo̱o̱ yi̱ wu̱tu̱ko̱la a pu n pmai, ba su̱wa pma. Ba duuriya ikkilisiya, palaka ikkilisiya ba su̱wa wu̱tu̱ko̱la bu ji̱re̱ wa. \v 17 Bagi̱raa bu ni̱nga wu̱rai̱ pma kundi nu̱wa ba nyi̱i̱ gi̱ru̱ pero nu̱wa ba ya pma kundi, yaa ci̱ka bu kwasu̱gu̱ kwi̱i̱u̱ bo̱nggo̱ wasi̱gu̱ ci̱ye̱i̱ yi̱ pi̱rgu̱ nu̱wa. \v 18 Di̱ngi̱n De̱mte̱e̱re̱ ce̱ ki̱n, “Ma diini ya balantang a nyan go̱nto̱le̱ jo̱r du baci̱gu̱ jamau.>> Pero a bo̱nggo̱ wukange ki̱n, “Pma bu ni̱nga wu̱rai̱ wa a yinno nu̱wa ba ya pma.>> \p \v 19 Ma kari ya twiyau kwarame̱ wu nu̱wa de̱e̱ mo̱ we̱i̱ dwii bagi̱raa, ko̱po̱ ka nu̱wa ro̱p kana kunong ci̱ye̱i̱. \v 20 Bagi̱raa bu ni̱nga pu ni̱nggu̱ we̱le̱m wa, nu̱wa ba wun pma gawu̱r nu̱wa bu po̱nggu̱wa; yi̱to̱ yo̱o̱ we̱i̱ di̱kace̱ne̱ bo̱nggo̱ nu̱wa bukangga. \p \v 21 N wo̱o̱ sagu̱ mau a gawu̱ri̱ Yambau̱ yi̱ gawu̱ri̱ Kristo Yesu yi̱ bacamandi su se̱ki̱gai̱, ma po̱ng to̱o̱ te̱e̱ri̱ngi̱ yaa se̱ki̱gu̱ bukangga ba du kangga. \p \v 22 Ma yaliya se̱ki̱gu̱ bagi̱raa bu ikkilisiya wa yi̱ ce̱ri̱nggu̱ pma wari. Ma diini yaa dwii mai we̱le̱m nu̱wa bu kanggau. Ma si̱ya walwal. \p \v 23 Ma naa yaa gundu yi wundu. Ma naa gundu inabi banyi̱na di̱ngi̱n buu pwii mo̱u̱ yi̱ bu̱ri̱ mai su yaa sii cingcing. \p \v 24 Ma so̱ngma mi̱n we̱le̱m nu̱wa bu kangga dak a de̱r pma bali̱ su kanggi̱. Anda we̱le̱mdi̱ nu̱wa bu kangga tu̱ku̱gi̱ ko̱po̱ jo̱r du kanggi̱. \v 25 Yi̱to̱ mwaasi̱ wu̱rangi̱ nu̱wa tu nyaai dak, kana wu̱rangi̱ tu nu̱wa ni̱nga tu̱ku̱gi̱ nyanggu̱ ku kanggu̱ twiiwe we̱i̱ dak. \c 6 \p \v 1 Mwa mwa ke̱waa ba nyi̱i̱ gi̱ru̱ bagi̱raa pma, palaka ba de̱e̱ yaa yi̱ri̱ me̱lmai̱ a dwii din Yambai̱ yi̱ yi̱ri̱ tu yi pi̱ryo̱. \v 2 Ka bagi̱raa bwii po̱nggu̱, ke̱we̱ ba kwaa yaa nyi̱i̱gu̱ pma gi̱ru̱ di̱ngi̱n twii kappi̱ma bu po̱nggu̱ wa. Ke̱waa ba ni̱nga wu̱rai̱ yi̱ kwasan kwiu wang di̱ngi̱n ba bagi̱raa pma bwii bu po̱nggu̱ wa pero kangman pma. \s Ku̱lu̱mba leendu wa yi gi̱na wu ji̱re̱ \p Timoti, ma ju̱ku̱ to̱o̱ yi̱ri̱ngi̱, ma ciko kana we̱ ba ni̱nga po̱ngo̱ndi̱ yi̱ to̱no̱. \v 3 Ka nu̱wa ju̱ku̱r yi̱ri̱ leendi tu yaa ci̱ma ci̱maci̱ma yi̱ ce̱wi̱ tu nyaai tu Mbaa Wu Gi̱ra yi̱re̱ Yesu Kristo yi̱ tu yaa ci̱ma ci̱maci̱ma yi̱ pi̱su̱ wu Yamba kasu̱, \v 4 to̱o̱ le̱e̱gu̱ dwii pero yaa tu so̱mai̱. Ko̱ duu ne̱re̱ kasi̱ gwe̱la a dwii ce̱wi̱. To̱o̱ de̱e̱ bwiu yi̱ cwaanggu̱ bu̱ru̱ yi̱ rwe̱e̱ndi̱ pero yi̱ dwal le̱e̱gu̱ yi̱ bu̱ri̱. \v 5 Bo̱o̱ nu̱wa pma ni̱ng gwe̱la. Danggandi̱ pmai yaa kundi, pma kwaa ji̱re̱, dangani̱ ki̱n po̱nggu̱ Yamba twii nyo̱no̱u̱ kasi̱gu̱ gi̱nau̱. \p \v 6 Po̱nggu̱ Yambau̱ yi̱ gaanggu̱ leppek yi̱ri̱ ye̱i̱ to̱o̱ gi̱na. \v 7 Yi baanga bu si̱ma yi̱ kana ca pero yaa tu yi de̱ru̱ we̱i̱ ka yi wunni dugu. \v 8 Anda ka yi bo̱o̱ yi je̱e̱ndi̱ yi se̱e̱, yi ni̱nga gaanggu̱ leppek. \v 9 Anda nu̱wa bu kasi̱ gi̱na wang wa yaraman miyandi we̱le̱m yi̱ tandau yi̱ miyandi cini su de̱e̱ cu̱su̱gu̱, ba bwi̱i̱ge̱ piimaya mwa mwa. \v 10 Di̱ngi̱n kangam ke̱nu̱ to̱o̱ toson taawu̱ yi̱ri̱ngi̱ tu bwi̱i̱ tum. Anda nu̱wa bu kangga kasi̱gu̱ ke̱nu̱ a din pma po̱ranga bo̱nggo̱ le̱e̱gu̱ ji̱re̱ pero pma ji bu̱ri̱ pmai yi̱ bwiyang gaanggu̱. \s Di̱kace̱n Bulus wu cwata go̱ro̱u̱ \p \v 11 Anda mo̱, Timoti, ne̱re̱ Yamba, ma cemin to̱o̱ yi̱ri̱ngi̱ mwa mwa. Ma kwasi̱ kwii tu̱mgu̱ tu nyaai yi̱ pi̱su̱ wu Yamba kasi̱ yi̱ le̱e̱gu̱ ji̱rau̱ yi̱ kangam yi̱ bo̱gu̱ gaanggu̱ yi̱ ci̱ngu̱ dwiu. \v 12 Ma ni̱nga kwai su nyaai di̱ngi̱n le̱e̱gu̱ ji̱re̱. Ma taa pi̱i̱ma bu yaa matuguwa, bu Yamba yimina mi̱rwa, pu ma ni̱nga bwiyanga gawu̱ri̱ nu̱wa tum. \v 13 N sa mi̱na a gawu̱ri̱ Yambai̱, yo̱ wu nyi̱i̱ pi̱i̱ma yi̱ri̱ngi̱ mwa mwa, yi̱ gawu̱ri̱ Yesu Kristo, wu ce̱ ci̱ye̱i̱ ji̱re̱ a dwii ye̱i̱ a gawu̱ri̱ Bilatus, \v 14 ma ni̱nga po̱ngo̱ndi̱ yi̱ to̱o̱ te̱e̱ri̱ngi̱ yaa dire, Ko̱po̱ ka Mba Wu gi̱ra Yesu Kristo waatai. \v 15 Yamba wu yi̱ wuure, Yo̱ wu Gi̱ra, balaa balamba yi̱ Mba Wu gi̱ra wu mba wu gi̱randi̱ wu de̱e̱ we̱i̱ Kristo a jo̱r ye̱i̱. \v 16 Yo̱ wundu wu yaa bo̱o̱ri̱, wo̱o̱ yi̱ pi̱i̱ma, si̱i̱ rang wu yaa ne̱re̱ wu lam ne̱m, wu yaa ne̱re̱ wu ko̱ pero yaa wu kwe̱e̱ we̱i̱. Gi̱ru̱ yi̱ di̱mbi̱re̱ ko̱ yo̱u̱ kana pe̱ne̱ pe̱ne̱! Amin. \p \v 17 Ma sa pma bu yi̱ gi̱na pi̱naa si̱ma ba le̱e̱ yaa dwii, ba mani ya ni̱i̱ a gi̱na wu yaa si̱i̱. Anda ba man ni̱i̱ a bo̱nggo̱ Yambau̱, wu nyi̱i̱ yi̱ri̱ kana ca di̱ngi̱n nu̱u̱gu̱ tengu yiru. \v 18 Ma sa pma ba ni̱nga yi̱ri̱ tu kundi, ba ni̱nga wu̱rangi̱ tu nyaai tum, ba ni̱nga ni̱i̱ pero ba cwaanga yi̱ bu kangga. \v 19 Bo̱nggo̱ ni̱nggu̱ yi̱ to̱o̱, pma rumanu we̱i̱ betal bu̱ri̱ pmai̱ wu twii taa pi̱su̱ pmau pi̱na yi̱ gawu̱re̱, di̱ngi̱n pma ba nyi̱nggu̱ we̱i̱ pi̱i̱ma bu manggu wa. \p \v 20 Timoti, ma ni̱ng wu̱rai̱ du Yamba nyi̱mi̱na. Ma de̱man dwii mai bo̱nggo̱ ce̱wi̱ tu nyoi tu yaa walwal yi̱ so̱mandi̱ tu twii leendi \v 21 Nu̱wa bu kangga po̱ro̱nga bo̱nggo̱ le̱e̱gu̱ ji̱rau̱ di̱ngi̱n po̱ngi̱ to̱o̱ cini. \p Bo̱o̱ni̱i̱ Yambau̱ ba si̱ya kem yi̱ mba.