\id 1CO \ide UTF-8 \ide UTF-8 \rem Copyright Information: Creative Commons Attribution-Share Alike 4. 0 License \h पौलदी करिंथ मंदीक पहिला पत्र \toc1 करिंथकरांस मंडळीक पौल राशीनेद पहिलाद पत्र \toc2 1 करिंथ \toc3 1करिंथ \mt करिंथकरांस मंडळीक पौल राशीनेद पहिलाद पत्र \is लेखक \ip पौलनी इ पुस्तक लेखक मानास्तार (1 करिंथ 1: 1-2; 16:21) आल्ले पौल दी पत्र आन्का सुद्धा ओळखास्तार. काई वेळ पहिला लेकाते वाड इफिसला उंडेत्तापुड पौल करिंथ मंदीक इदी पहिला पत्र लीवाश्या (1 करिंथ 5:10-11) इंगा करिंथ मंदीक इदी पत्र तेल्वालेद इंगा दुर्दैवता आदी पत्र अस्तित्वला लेद. इ “पहिला पत्रय” (येनटीन आंटार) आन्नी माटलू पूर्ण येरका लेद, पहिला करिंथ मंदीक पौल करिंथ मंडळी तीकनुस शिक्कीने पत्रद उत्तर आन्का विचार शेशीनाड, दान कसोम आदी इ पहिला पत्रद उत्तर विषयला कदाचित राशिनाड. \is तारीख इंगा राशिनेद जागा \ip साधारण इ.स. 55 - 56. \ip इदी पत्र इफिस तीकनुस राशिनार (1 करिंथ. 16:8). \is प्राप्तकर्ता \ip जरी पौल वान उद्देशता वाचाशेतोरनी “आन्नी तीकुड मना प्रभू येशु ख्रिस्तन फेरता प्रत्येक ठिकाणला कुतेस्ताड” (1: 2) तरी 1 करिंथटोर इच्छा उंडीनोर वाचकलू “करिंथ इंदूड द्यावार मंडळीटोर” सदस्य उंडीर. (1 करिंथ 1:2). \is हेतू \ip करिंथ इंदूड मंडळी सध्या स्थिती बद्दल पौलकी शेंगेम स्त्रोतला तीकनुस माहिती शिकीन्या. इदी पत्र राशेद वानदी हेतू इदी उंड्या की मंडळीन क्षेत्रलोन कमीपनाद शिकवण इचकाम इंगा पुनर्संचयित शेस्काम (1 करिंथ 15), वाईट, खोटा शिक्षणला लेका चुकुय पद्धतलु सुधरामतकाम. (1 करिंथ 5, 6:12-20), इंगा प्रभू भोजन दी गैरवापर (1 करिंथ 11:17-34). करिंथ इंदुड मंडळी भेट इचीन्या (1: 4-7) पण अपरिपक्व इंगा अयोग्य (3: 1-4), दान कसोमे पौल मंडळी नडमा पापलाद समस्या यल्ला इडपियाला दिन बद्दल वगाट महत्वद प्रतिकृती इच्या. संबंधला भागलू इंगा आन्नी प्रकारी वाईट माटलातीकुड कंडलु तीप्पांदे तर वार समस्याल ईडपीचीर. \is विषय \ip विश्वासू मंदीद आचरण \iot रूपरेषा \io1 1. ओळख — 1:1-9 \io1 2. करिंथ मंडळीला भागलू — 1: 10 - 4: 21 \io1 3. नैतिक इंगा नीती विषयला मतभेद — 5: 1 - 6: 20 \io1 4. फेंडलीद सिद्धांत — 7: 1-40 \io1 5. प्रेषितलाद मोकळीकता — 8: 1 - 11: 1 \io1 6. आराधना इंगा निर्देश — 11: 2-34 \io1 7. आत्मिक वरदानलु — 12: 1 - 14: 40 \io1 8. पुनरुत्थान मिन्दनुस शिकवण — 15: 1 - 16: 24 \c 1 \s दंडाम इंगा उपकारस्तुती \p \v 1 द्यावार इच्छाता ख्रिस्त येशुन प्रेषित\f + \fr 1:1 \fr*\fq प्रेषित \fq*\ft प्रेषित म्हणजे येशु ख्रिस्ताचे प्रतिनिधी लेकाते पाठविलेले शिष्य यांना प्रेषित म्हणतात\ft*\f* आयदेंक फिल्चीनोड\f + \fr 1:1 \fr*\fq फिल्चीनोड \fq*\ft निवडाशिनोड \ft*\f*, नीन पौल इंगा तम्मूड\f + \fr 1:1 \fr*\fq तम्मूड \fq*\ft मना विश्वासी तम्मूड \ft*\f* सोस्थनेस\f + \fr 1:1 \fr*\ft प्रेषित 18:17\ft*\f* तीकनुस, \v 2 करिंथ शहरला उंडीने द्यावार मंडळीक नीन पत्र रास्तान, आंटे ख्रिस्त येशुन तीकनुस पवित्र शेशिनोर इंगा पवित्रमंदी आयदेंक फीलचीनोर आंदार कसोम येवार प्रत्येक जागाला मना प्रभु येशु ख्रिस्तन फेरता प्रार्थना शेस्तार, वाड वारकी इंगा मनाक पण प्रभुड उंडाड \v 3 द्यावार मना आब्बाड इंगा प्रभु येशु ख्रिस्तन तिकनुस कृपा इंगा शांती उंडाला. \s पौलदी द्यावारकी धन्यवाद \p \v 4 ख्रिस्त येशुला मी मिंदा आय्यीने द्यावार कृपा कसोम नीन नेहमी मी कसोम ना द्यावारदी उपकार मानास्तान. \v 5 येनटीक की, द्यावार मिमलान ख्रिस्त येशुन तीकनुस प्रत्येक बाबतीला, आन्नी माटलाला इंगा आंता आत्मिक ज्ञानला समृध्द शेशीनाड. \v 6 इल्ले ख्रिस्त बद्दल माद साक्ष खरेम उंडीनेद मि नडमा खात्री आय्या. \v 7 इप्पुड मी नोना यादुच आत्मिक दानलाद कमी लेद, यल्ला मीर मना प्रभु येशु ख्रिस्तंदी वापस वच्चेद दावा सुस्तार. \v 8 द्यावार मीमलान आखरी नंताक टीकायामती पण फेट्टी, दिन कसोम की मना प्रभु येशुन ख्रिस्तन वापस वच्चे दिनमुला मीर निर्दोष उंडाला. \v 9 वाड द्यावार विश्वासु उंडाड, यवाड मना कोडकु येशु ख्रिस्त, मना प्रभुन सहभागिताला मीमलान फीलचीनाड. \s करिंथ मंडळीला फुटलु \p \v 10 तर इप्पूड, तम्मूडलु इंगा शेल्यांलू, प्रभु येशु ख्रिस्तन फेरला नीन मिक शेतुल जोडशी विनंती शेस्तान की, मीर आंदार वगामेगारसंगा वगा मनता वगातळा कावाला इंगा मीनडमा मतभेद उंडाराद, पण मीर वगाटे माटा माटलाडाला. \v 11 येनटीक की ना तम्मूडलु इंगा शेल्यान्लू ख्लोवेन इल्काटोर मंदीतिकनुस नाक इल्ला येरका आय्या की, मी नडमा जगडाल उंडाय. \v 12 नाद म्हणणं इल्ला उंडाद की मी दिन्ल्योन्टोड प्रत्येक मणशी आंटाड की, “नीन पौलनी मानास्तान.” “नीन अपुल्लोन मानास्तान,” “नीन कैफान मानास्तान,” “नीन ख्रिस्तन मानास्तान.” \v 13 ख्रिस्तय भागलू फडनाय येम? पौल क्रूसमिंदा मीकस्रोम खिळायदेंक वचीन्या येम? पौल फेरता मिद बाप्तिस्मा आयनाद येम? \v 14 इल्ला यवारूच आनाराद की, ना फेरला मीद बाप्तिमा शेयदेंक वचीनाद. \v 15 नीन द्यावारदी आभार मानास्तान की, क्रिस्प इंगा गायस इरनी इडशी नीन यवारदीच बाप्तिमा शेया लेद. \v 16 स्तेफन इंटल्योन्टोरदी पण नीन बाप्तिस्मा शेशीनान, दिन इडशिगास, तर इंगा येवारदीच बाप्तिस्मा सेशीनेद नाक ध्यानाम लेद. \v 17 येनटीक की ख्रिस्तड ननू बाप्तिस्मा शेयदेंक लेद तर शुभवर्तमान शपदेंक आम्पीनाड, आदी पण मनशी ज्ञानगोन लेद, इल्ला कावाराद की, ख्रिस्तंदी क्रूसमिंदा सच्चेद सामर्थ्य वाया फोवाराद. \s ख्रिस्तंदी सामर्थ्य इंगा द्यावारदी ज्ञान \p \v 18 येनटीक की यवारदी नाश आतुनाद इलोन्टोरकी क्रूसदी संदेश मूर्खपनाद उंडाद, पण मनाक तारण आय्येतोरकी आदी द्यावारदी सामर्थ्य उंडाद. \v 19 येनटीक की पवित्र शास्त्रला इल्ला राशीनेद उंडाद, \q “शहाण्योरदी शहाणपण नीन नष्ट शेश्यान इंगा \q बुद्धी उंडीनोरदी बुध्दी नीन वाया फोवा मत्यान.” \x - \xo 1:19 \xo*\xq येनटीक की पवित्र शास्त्रला इल्ला राशीनेद उंडाद, “शहाण्योरदी शहाणपण नीन नष्ट शेश्यान इंगा बुद्धी उंडीनोरदी बुध्दी नीन वाया फोवा मत्यान.” \xq*\xt यशया 29:14. \xt*\x* \p \v 20 ज्ञानीला ज्ञानुक महत्व यंदु नीलच्या? नियमशास्त्र गुरूलाद महत्व यंदु नीलच्या? इ दुन्यामला फोर फेटकुनेतोरदी महत्व यंदु नीलच्या? द्यावार दून्यामदी ज्ञान मूर्खपणाद ठराय मतालेद येम? \v 21 येनटीक की, द्यावार वान ज्ञानता निर्णय तीस्कुन्या की, ज्ञानी वान ज्ञानता द्यावारनी गुरतू फट्टाड, दिन कसोम, द्यावारकी इदी शिंगार वाटाश्या की मा संदेश “मूर्खता नुस” यवार विश्वास फेटतार वारदी तारण शेय्याला. \v 22 येनटीक की शेंगेम यहुदी मंदी चमत्कारी चिन्हल आडगुतार इंगा ग्रीक मंदी ज्ञान फुडकुतार, \v 23 पण मीम क्रूसमिंदा खिळाशिने ख्रिस्तन गाजामतुताम. इदी संदेश यहुदी मंदीकस्रोम अडथळा इंगा यहुदी लेनोर मंदीकस्रोम मूर्खपणा इल्ला उंडाद. \v 24 पण यवारनी फिलचिनेद उंडाद, इल्लोन यहुदी इंगा यहुदी लेनोर इद्दार कसोम इदी संदेश ख्रिस्त उंडाड. येवाड द्यावारदी सामर्थ इंगा द्यावारदी ज्ञान उंडाड. \v 25 येनटीक की याद मीर द्यावारदी “मूर्खपणा” आंटार आदी मनसुला ज्ञान काना जास्त ज्ञानी उंडाद इंगा येनटीन मीर द्यावारदी “अशक्तपणा” समजास्तार आदी मनसुला शक्ती काना जास्त शक्तीशाली उंडाद. \s फक्त द्यावार मिंदा घमंड \p \v 26 तर इप्पूड तम्मुडलू इंगा शेल्यांलू, द्यावार मिमलान फिल्चीने बद्दल विचार शेयांडा. मनशी कंडलाला मीदिंटल्योन्टोर शेंगेम बुद्धिमान, सामर्थ्यशाली, फेद्दा कुळलोन्टोर लेकुंडीर, \v 27 पण द्यावार दून्याम लोन मूर्ख समजास्ने माटलू निवडाशीनाड, दिनकस्रोम की, ज्ञानी समाजास्ने माटलान शिग्गुना केडपाला. इंगा अशक्त समजास्ने माटलू निवडाश्या की शक्तीशाली समजास्ने माटलान शिग्गुना केडपाला. \v 28 येनटीक की द्यावार दुन्यामलोन नीच, तुच्छ मानाशीनोर, येवारनी “कोलवार” वारनी निवडाश्या. दिनकस्रोम की येवार “येमाना उंडार” वारनी कोल्वाराद. \v 29 दिनकस्रोम यवाडबी मनशी द्यावार मुंदार घमंड शेय्याराद. \v 30 द्यावार मिमलान ख्रिस्त येशुन संगा भेटाय मतनाड, मना फायदा कसोम द्यावार वान ज्ञान बनायमत्या, ख्रिस्त मनालनी द्यावार संगा भेटायमत्या; वाड मनालनी पवित्र शेश्या इंगा मनालनी पापलानुस मुक्त शेश्या. \v 31 दिनकस्रोम पवित्र शास्त्रला इल्ला राशीनेद उंडाद, “यवाड घमंड, \f + \fr 1:31 \fr*\fq घमंड \fq*\ft येशु ख्रिस्त जे मना कसोम क्रूस मिंदा शेशिनाड.\ft*\f*शेस्ताड वाड प्रभुन बद्दल शेय्याला.\x - \xo 1:31 \xo*\xq दिनकस्रोम पवित्र शास्त्रला इल्ला राशीनेद उंडाद, “यवाड घमंड, शेस्ताड वाड प्रभुन बद्दल शेय्याला.” \xq*\xt यिर्मया 9:24.\xt*\x*” \c 2 \s पौलदी प्रचार \p \v 1 हे तम्मूडलु इंगा शेल्यांलू, यप्पुड नीन मीतीकुड वस्तीन आप्पूड नीन द्यावारदी रहस्य\f + \fr 2:1 \fr*\fq द्यावारदी रहस्य \fq*\ft द्यावार बद्दल साक्ष \ft*\f* मनशी ज्ञानता लेकाते शिंगार भाषण शेशी शेपदेंक दालेद. \v 2 येनटीक की मि नडमा उंडीनापुड फक्त येशु ख्रिस्त इंगा वाड पण क्रूसमिंदा खिळाशिनोड, दिन इडशी यादुच माटाद ज्ञान नाक नील्वाराद इल्ला नीन पक्का निश्चय शेशीनान. \v 3 इंगा नीन मि तीकुड अशक्त, येरस्का इंगा थरथर नडगुका मनशी गता वसतीन. \v 4 नाद संदेश इंगा प्रचार मनशी ज्ञानता भुलायामते माटाता लेकुंड्या पण आत्मा इंगा दान सामर्थ्य तीकनुस उंडया. \v 5 दिनकस्रोम की, मीद विश्वास मनशी ज्ञानमिंदा लेद तर द्यावार सामर्थ्य मिंदा उंडाला. \s आत्मिक ज्ञान \p \v 6 तरीपण, यवार आत्मिक रुपता पक्का उंडार वारकी मीम ज्ञानुय माटलू शेपताप पण आदी ज्ञान इ दुन्यामदी लेद इंगा इ युगलोन्टोर नाश आय्येतोर यवार अधिकारील वारदी पण लेद. \v 7 पण द्यावारदी रहस्यमय ज्ञान मीम शेपताम आदी दाशी फेटीनेद उंड्या, आदी द्यावार युगकाना पहिला मना सन्मान कसोम नेमाशी फेट्टीनेद उंड्या. \v 8 इदी ज्ञान इ युगलोन यादुच अधिकारीक यरका लेकुंड्या येनटीक की जर वारकी यरका उंटे, तर वार गौरवी प्रभुन\f + \fr 2:8 \fr*\fq गौरवी प्रभुन \fq*\ft सर्वशक्तिमान प्रभु, सामर्थ्यशाली प्रभु, येवाड आन्नी माटलाला सिद्ध उंडाड.\ft*\f* क्रूसमिंदा खिळाया कुंटुनीर. \v 9 पण पवित्रशास्त्रला इल्ला राशीनेद उंडाद, \q “येम कन्नु सुडा लेद, \q1 गुम्मा इना लेद इंगा \q मंदी मनला याद दालेद, \x - \xo 2:9 \xo*\xq येम कन्नु सुडा लेद, गुम्मा इना लेद इंगा मंदी मनला याद दालेद, \xq*\xt यशया 64:4; यशया 65:17. \xt*\x* \q1 आदी द्यावार वानमिंदा प्रेम शेशेतोर कसोम तैयार शेशीनाड.” \p \v 10 पण द्यावार आद्दे माटलान आत्माता मनाक प्रकट शेशीनाड येनटीक की, आत्मा आन्नी माटलाद इड नंताक की द्यावार खोल विचारलान पण फुडकुताद. \v 11 येनटीक की, मनशी आत्मा इडशी मनशी माटलू जानाशेतोड इंगोगोड या मनशी उंडाड? आल्ले द्यावार आत्मान इडशी द्यावारी खोल विचारलू येवारूच जानाशी शकायाड. \v 12 इंगा इप्पुड मनाक जगलोंदी आत्मा शिकालेद, पण आदी आत्मा शिकीनाद याद द्यावार तीकनुस उंडाद. दिन कसोम की, आय आन्नी माटलु याय द्यावार मनाक फुकटला इच्चीनाड, आदी मनाम जाणायाला. \v 13 येनटीक की, इये माटलु मनशी ज्ञानता नेरपीने माटलाता मिम आनाम, पण आत्मा नेरपीने आत्मिक माटलान उपयोगला येकोची आत्मिक माटलाद स्पष्टीकरण शेस्केन आंटाम. \v 14 दुन्यामगता नडशेतोड मनशी द्यावार आत्माय माटलु स्वीकार शेयाड येनटीक की, आय वान्की मूर्खपणाय माटलु वाटास्ताय इंगा वाड आय जानाशी शकायाड, येनटीक की आटलान आत्मागोने ओळखाशेद उंटाद. \v 15 येवाड आत्मिक उंडाड वाड तर आन्नी माटलु ओळखास्ताड पण वान यवारच ओळखाशी शकायार. \v 16 येनटीक की पवित्र शास्त्रला इल्ला राशीनेद उंडाद, \q “प्रभुनदी मन यवाड जानासनाड? येवाड वान्की नेरपी?”\x - \xo 2:16 \xo*\xq प्रभुनदी मन यवाड जानासनाड? येवाड वान्की नेरपी? \xq*\xt यशया 40:13. \xt*\x* \m येनटीक की, मनाक तेलस्ताद की ख्रिस्तद याद मन उंडाद आदी मना देगार उंडाद. \c 3 \s मन्सुलाद अनुसरण शिंगार लेद \p \v 1 हे तम्मूडलू इंगा शेल्यांलू, यल्ला नीन आत्मिक मंदीसंगा माटलाडतान आल्ला मी संगा माटलाडी शकायालेद. पण नाक मी संगा दुन्यामगता नडशेतोर मंदीलेका इंगा ख्रिस्तला बीळ्ळालेका माटलाडा बेक आय्या. \v 2 नीन मीक द्यावार संदेशता फक्त सोपा माटलु नेरपुतीन, यल्ला वगा आम्मा दान बिळ्ळाक तागदेंक फक्त फाल इस्ताद, नीन मिक दिनकाना कठीन माटलु नेरपालेद याय फक्त पक्का विश्वासीले समजास्तार, येनटीक की मीर इप्पुड नंताक इल्लोन शिक्षा समजायदेंक तैयार लेकुन्टीर इंगा इप्पुड पण समजायदेंक तैयार लेर. \v 3 मीर इप्पूड पण शारीरिक उंडार येनटीक की मी नोना कोफाम इंगा जगडाल उंडाय, तर मीर शारीरिक लेर येम इंगा दून्यामलोन मंदीलेका नडवार येम? \v 4 येनटीक की यप्पुड वगाड आंटाड, “नीन पौलनी मानास्तान,” इंगा इंगोगोड आंटाड, “नीन अपुल्लोन मानास्तान,” तर येम मीर साधारण मन्सुल लेर? \s द्यावार सेवकलाद भूमिका \p \v 5 तर मग अपुल्लोस येवाड उंडाड? इंगा पौल येवाड उंडाड? वार फक्त सेवकलु उंडार येवार तीकेल मीर विश्वास फेटतीर. मा दिंटल्योन्टोड प्रत्येक मनशी फक्त आदी फनी शेशा याद प्रभूड माक सोपाशीन्या. \v 6 नीन द्यावारदी वचन मी हृदय ला आनस्तीन, इंगा अपुल्लोस वान शिक्षाता दान्की नेळ येश्या, पण इड द्यावारे उंड्या येवाड दान वाढायमत्या. \v 7 दिन कसोम आनचेतोड येमीच लेड इंगा नेळ येशेतोड येमीच लेड, पण द्यावारे आंता उंडाड येवाड वाढाय मतेतोड उंडाड. \v 8 येवाड बी आनस्ताड इंगा नेळ येस्ताड वार इद्दार वगा उद्देश्य कसोम फनी शेस्तार इंगा प्रत्येक मंशीक वान मेहनत लेका पगार शिक्की. \v 9 येनटीक की अपुल्लोस इंगा नीन द्यावार कसोम इद्दार कुडी फनी शेस्ताम. मीर द्यावार्दी शेन इंगा द्यावार्दी इमारत उंडार. \p \v 10 द्यावार कृपाता याद नाक इच्चीनेद उंडाद दान लेका नीन सुज्ञ, कुशल कट्टेतोन लेका पाया येस्तीन इंगा इंगोगोड दानमिंदा कटताड तर दान मिंदूडदी बांधकाम मनाम यल्ला शेस्ताम, दिन बद्दल प्रत्येक मनशी काळजी तिस्कूनाला. \v 11 येनटीक की येशु ख्रिस्त इड याद येशीनेद पाया उंडाद, दान इडशी इंगा येवारूच इंगोगोट पाया येशी शकायार. \v 12 जर येवाडाना आ पायामिंदा बंगार, यंडी, मौल्यवान राळ, कट्या, गड्डी इंगा पेंड्यालदी उपयोग शेशी कटतार, \v 13 तर कट्टे तोरदी प्रत्येक मनशीद फनी स्पष्ट कमशी येनटीक की आ दिन्मू आदी यलगुला येकोची, आदी दिन्मू आग्गी जताक प्रकट आय्यी, इंगा आद्दे आग्गी प्रत्येक मनशी फनीद परीक्षा शेशी की यल्ला उंडाद. \v 14 येवारदी आना फनी आ पाया मिंदा कटीनेद टीकाशी, वान्की प्रतीफळ शिक्की. \v 15 जर येवारदी आना फनी काली फोई इंगा वानदी नुकसान आय्यी पण वानदी तारण आय्यी. तरी पण यल्ला येवाडाना आग्गी आन्टीने भवन लोन्केल फारी वाचाशी. \p \v 16 मीर द्यावारदी निवासस्थान उंडार इंगा द्यावार आत्मा मी नोना नीलस्ताद इदी मीक यरक्का लेद येम? \v 17 जर यवाड द्यावार निवासस्थानद नाश शेस्ताड तर द्यावार आ व्यक्तीद नाश शेशी; येनटीक की द्यावारदी निवासस्थान पवित्र उंडाद इंगा आदी मीर उंडार. \s दुन्याम ज्ञानता सावध उंडाडा \p \v 18 यवारूच स्व:तन फसाय मताराद, जर मि दिनल्योन्टोड यवाडाना इ दुन्याम दृष्टीगोन स्वतःन ज्ञानी समजास्ताड, तर वाड खरेमे ज्ञानी आय्ये कसोम “मूर्ख” कावाला. \v 19 येनटीक की इ दुन्यामदी ज्ञान द्यावार दृष्टीला मूर्खपणा उंडाद; येनटीक की पवित्र शास्त्रला इल्ला राशीनेद उंडाद की, \q “द्यावार ज्ञानीन वान धूर्तपणाला फसाय मतताड.” \m \v 20 इंगा \q “द्यावार जाणास्ताड की ज्ञानीयोरी विचारलु व्यर्थ उंडाय.” \p \v 21 तर मग यादुच मंदी मिंदा घमंड शेयाराद, येनटीक की आन्नी माटलु मीये उंडाय. \v 22 मग वाड पौल उंटे, अपुल्लोड उंटे केफा उंटे, दुन्याम उंटे, जीवन उंटे का साव उंटे, वर्तमान उंटे लेकाते भविष्य उंटे, इ आन्नी माटलु मी उंडाय. \v 23 मीर ख्रिस्तद उंडार इंगा ख्रिस्त द्यावारद उंडाड. \c 4 \s प्रेषित द्यावारक जबाबदारी \p \v 1 मंदी ममलान फक्त ख्रिस्तन सेवक समजायला येवारनी परमेश्वरदी रहस्य शेप्पेतोर कारभारी बनाय मतनार. \v 2 इल्ला सुस्ते इदी नक्की उंडाद की, जबाबदारी उंडीनोड कारभारी विश्वासयोग्य उंडाने बेक. \v 3 ना कसोम इदी शेंगेम शिन्नाद माटा उंडाद की मीर लेकुटे मन्सुलाला येवाडाना न्यायाधीश नाद न्याय शेय्याला, नीन स्व:त पण नाद न्याय शेय्यान. \v 4 येनटीक की जरी नाद विवेक नाक दोष इयाद तरी दानता नीन निर्दोष ठरास्तान इल्ला लेद. इड प्रभुड उंडाड यवाड नाद न्यायनिवाडा शेशेतोड उंडाड. \v 5 आनकेन योग्य वेळ वच्ची नंताक यप्पुड नंताक प्रभुड दाड आडनंताक येनटीदुच न्यायनिवाडा शेयाकुंडा. वाडे मोब्बू गडदुला दागिने माटलान यलगुला सुपीची इंगा अंत:करण लोन विचारलान प्रगट शेशी, आप्पुड द्यावार तीकनुस वगोगोंदी प्रशंसा आय्यी. \s ख्रिस्तन कसोम मूर्खता \p \v 6 इप्पुड, तम्मुडलु इंगा शेल्यांलू, इ माटलाला नाद स्वतःद इंगा अपुल्लोनदी उदाहरण आंका मिक शप्पीनान. दिन कसोम की, \q पवित्र शास्त्रला राशीने माटलाद उल्लंघन कावाराद आंटे वगा मनशीद पक्ष तीस्केन इंगोगोनकी विरोध शेशी मीर गर्वता निंडी फोवाराद. \p \v 7 येनटीक की नीदिंटल्या इंगा इंगोगोरदिंटल्या फरक येवाड शेस्ताड? इंगा निक शिक्का लेद इल्ला निदेगार येम उंडाद? जर निक आंता शिक्कीनाद, तर निक शिक्कालेद आंका घमंड येनटीक शेस्ताव? \v 8 मीर पहिलाने तृप्त आयनार, धनवान आयनार, मीक इल्ला वाटास्ताद की माशिवाय मीर राजाल आइनार इंगा मीर राजाल आइंटे तर शिंगार आतुन्या, दिन कसोम की मिम पण मी बरोबर राजाल आयतुंटीम. \v 9 येनटीक की नाक वाटास्ताद की द्यावार ममलान प्रेषितलान आंदार आयनेंका आ मंदी लेका ठराय मतनाड, येवारदी सच्चेद आज्ञा आय फोईनाद, येनटीक की मिम जगला द्यावारदूत इंगा मंदी कसोम तमाशा बनाशीनाम. \v 10 मीम ख्रिस्तन कसोम मूर्ख उंडाम, मिक इल्ला वातास्ताद येम? की मीर ख्रिस्तन संगतीता बुद्धिमान आयनार! मीम अशक्त उंडाम, पण मीर बलवान उंडार! मीक आदर शिक्ताद, पण माद आदर काद! \v 11 इप्पुड नंताक मीम तीनान्दे इंगा तागान्दे उंडाम, इंगा फाताय शिंगीने चिंध्याल फेटकुनीनाम, मा संगा वाईट वागास्तार इंगा माक निल्देंक इल्लु लेद. \v 12 मा शेयता फनी शेशिगास मिम मेहनत शेस्ताम. माद निंदा आयताद आप्पुड मिम वारकी आशीर्वाद इस्ताम. \v 13 यप्पुड माद सताव आयताद, आप्पुड मीम सहन शेस्ताम इंगा यप्पुड माद बदनामी आयताद, आप्पुड पण मीम शिंगारे माटलाडताम, इबद नंताक मीम दुन्याम कसोम गाळ इंगा कचरा लेका उंडाम. \s ख्रिस्तद अनुसरण शेशेद पौलदी चेतावनी \p \v 14 नीन मिमलान शिग्गुना केडपाला आंका इदी रायान, पण ना बीळ्ळालेका समजाशी मिक चेतावणी इस्तान. \v 15 येनटीक की जरी मीक ख्रिस्तला फदी सावुर गुरुल उंटे तरी शेंगेम आब्बागार लेर येनटीक की ख्रिस्त येशूला शुभवर्तमान तीकनुस नीन मिक जन्म इच्चीनान. \v 16 दिन कसोम नीन मिक शेतलु जोडशी शेप्तान की नाद अनुकरण शेयांडा. \v 17 दिन कसोम नीन तीमथ्यन मी तिकुड आमशीनान. प्रभुला वाड ना प्रिय इंगा विश्वासयोग्य कोडकु उंडाड. यल्ला नीन प्रत्येक जागाला प्रत्येक मंडळीला नेरपुतान, आल्ले वाड ख्रिस्तला ना जीवन दावाद मिक ध्यानाम शेशी इच्ची. \v 18 काही मंदी तर इल्ला फुगाशीनार जस्काय नीन मी तीकुड वच्चेतोडे लेन. \v 19 पण प्रभुनदी इच्छा उंटे तर नीन लगेच मीतिकुड वच्यान इंगा आप्पुड नाक तेलची की, येवार गर्वता फुगाशी फोईनार वार यंता बागा उंडार इदी सुदेंक लेद, तर वार देगार द्यावारदी यंता सामर्थ्य उंडाद इदी नीन सुश्यान. \v 20 येनटीक की द्यावारदी राज्य मनशी माटलाला लेद तर द्यावार सामर्थ्यला उंडाद. \v 21 मीद येम इच्छा उंडाद? नीन मी तीकुड मिक शिक्षा शेशे कसोम कट्या येतकेन दावाला, का प्रेम इंगा नम्रता आत्मा संगा दावाला? \c 5 \s मंडळीला अनैतिक मंदी \p \v 1 इल्ला माटा इने दिंटल्या वच्चीनाद की, मी दिंटल्या व्यभिचार आयताद. वगा मनशी वान आब्बान इंगोगो वडती संगाने अनैतिक संबंध फेटताड. इल्लोन व्यभिचार याद यहुदी लेनोरला पण काद. \v 2 इंगा तरी मीर गर्वता फुगाशीनार, पण मीर दान कसोम शोक शेय्यार? यव्वाड इल्ला फनी शेशीन्या वान मीदिंटल्योंकेल तिस्काडाल सुंटीर. \v 3 नीन जरी फय रूपता मीनडमा लेन तरी आत्मा रूपता तर नीन आंदे उंडान. आंदु उंडीगास पण येवाड इल्लोन वाईट फनी शेशीनाड, वान विरुद्ध नीन आज्ञा इच्काडनान, \v 4 यप्पुड मीर प्रभु येशुन फेरता वगातळा जमा आयतार, आप्पुड मना प्रभु येशुन सामर्थ्यता नाद आत्मा मी संगा उंटाद, \v 5 मीमलान इल्लोन मन्सुलाद फय नाश कसोम शैतानकी इच्काडना; दिन कसोम की, प्रभुन दिन्मुला वान आत्माद तारण कावाला. \v 6 मीद घमंड शेशेद शिंगार लेद. मिक येरका लेद येम की रव्वासा खमीर पूर्ण फिस्कीने फिंडीन खमीर शेस्काडताद? \v 7 तिशी फेकेस काडना इ फाता खमीरनी, स्वतःन शुद्ध शेयांडा दिन कसोम की मीर कोत्ताद फिस्कीने फिंडी कावाला की मीर अखमीरी उंडार येनटीक की मनाद पण वल्हांडण येवाड ख्रिस्त उंडाड, अर्पण आइनाड. \s अनैतिकता कसोम न्याय \p \v 8 दिन दांडा मनाम मनाद वल्हांडण फंडगा वाईट इंगा दुष्टताता निंडीने फाता खामिरता लेद तर विश्वासूपणा इंगा सत्यता निंडीने बेखमीर रोट्याता पाळादाम. \p \v 9 नीन मीक ना पत्रला राशीनान की व्यभिच्यारी मंदी संगा संबंध फेटाकुंडा. \v 10 नाद आनेद अर्थ इल्ला बिलकुल लेकुंड्या की मीर इ दुन्यामलोन व्यभिचारी, लोभी, लुबाडीच्चेतोर इंगा मूर्तीपूजकला संगा संबंध फेट्टाके उंडा; इल्ला कावाराद की मिक दुन्याम नुस बैटीक फोवाबेक आय्यी. \v 11 पण इप्पुड, नीन मीक राशीनान की, येवाराना ख्रिस्तला तम्मुड आनीनोड व्याभिचारी, लोभी इंगा मूर्तीपूजक, तीट्टेतोड, तगेतोड इंगा लुबाडीच्चेतोड उंटे तर वानसंगा सबंध फेटाकुंडा; इल्लोन मनशी संगा रोट्ट्याबी तीनाकुंडा. \v 12 यव्वार बैटूटोर उंडार मंडळीलोन्टोर लेर वारदी न्याय शेशद नाद येम फनी? मिक वारदे न्याय शेय्यादाद येम यव्वार मंडळीलोन्टोर उंडार? \v 13 पण द्यावार बैटूटोरदी न्याय शेस्ताड दिन कसोम \q 'मीर मीदिंटल्योन्केल आ दुष्ट मनशीन बैटीक तिस्काडना'. \x - \xo 5:13 \xo*\xq पण द्यावार बैटूटोरदी न्याय शेस्ताड दिन कसोम 'मीर मीदिंटल्योन्केल आ दुष्ट मनशीन बैटीक तिस्काडना'. \xq*\xt अनुवाद 17:7.\xt*\x* \c 6 \s केस बद्दल उपाय \p \v 1 मीपैकी येवाडाना इल्ला उंडाड, येवाड मना मित्र संगा जगडाम आयते तर द्यावार पवित्र मंदी देगार फोयेद इडशी अनीतिमान मंदी न्यायालय लोंग फोयेद हिम्मत शेस्ताड? \v 2 पवित्र मंदी दुन्यामदी न्याय शेश्यार इदी मीक येरका लेद येम? इंगा जर मीक दुन्यामदी न्याय शेशेद उंडाद, तर मीर येम शिन्ना-शिन्ना जगडालदी न्याय शेयदेंक पण योग्य लेर येम? \v 3 मनाम द्यावार देवदुतलाद न्याय शेश्याम, इदी मीक येरका लेद येम? दिन कसोम इ जीवनलोन शिन्नाय जगडाल इडपीदेंक मीर नक्की दम फट्टाबेक? \v 4 जर मिक संसारीक माटलाद न्याय शेशेद उंटे, तर येम वारने कुसना मत्यार येवार मंडळीला येमीच लेर? \v 5 मीक शिग्गु कावाला आंकेन नीन इल्ला आंटान, येम खरेमे मी दिंटल्या वगाड पण बुद्धिमान शिक्काड येम येवाड मना तम्मुळलाद न्याय निवाडा शेशी? \v 6 पण वगा तम्मुड यप्पुडाना इंगोगो तम्मुन मिंदा केस शेस्ताड येम, आदी पण अविश्वासी मंदी मुंदार? \v 7 खरेम आंटे मीर इंदे हारास्तीर की मी नडमा केसलु चालू उंडाय, दानपेक्षा मीर स्वताने अन्याय येनटीक सहन शेय्यार? मीर फसवणूक येनटीक सहन शेय्यार? \v 8 पण मीर स्वता अन्याय शेस्तार इंगा फसाय मतुतार आदी पण मना विश्वासी तम्मुळलान इंगा शेल्यांलान. \v 9 अनितीमान मंदीक द्यावार राज्यद वतन शिक्काक फोई, इदी मिक येरका लेद यम? फसायाकुंडा; येवारुच व्यभिचारी, मूर्तीपूजक इंगा वडती इडशी इंगोगो आंडीदान संगा व्यभिचार शेशेतोर, विपरीत संभोग शेय्यानीचेतोर इंगा विपरीत संभोग शेशेतोर, \v 10 दोंगा, लोभी, सराय तागेतोर, तिट्टेतोर इंगा लुबाडीचेतोर इरकी द्यावार राज्याद वतन शिक्काक फोई. \v 11 इंगा मीपैकी यंता तरी मंदी इल्ले उंडीर;पण प्रभु येशु ख्रिस्तन फेरता इंगा मना द्यावार आत्माता कडगीनोर, पवित्र शेशीनोर इंगा नीतिमान ठराशीनोर उंडार. \s फय इंगा आत्माला द्यावारदी गौरव \p \v 12 “आन्नी माटलु ना कसोम शिंगार तर उंडाय,” पण आन्नी माटलु ना फायदा कसोम लेव, “आन्नी माटलु ना कसोम शिंगार तर उंडाय,” पण नीन यादुच वस्तु अधीन काका फोयान. \v 13 मीर आंटार वंटा कडपु कसोम उंडाद पण द्यावार आ रोंडू इटलाद नाश शेशी. पण व्यभिचार कसोम फय लेद, तर फय प्रभुन कसोम उंडाद इगा फय कसोम प्रभुड उंडाड. \v 14 इंगा द्यावार प्रभुन लेप्या इंगा वाड वान सामर्थ्यता मनालनी सुध्दा लेपी. \v 15 मीद फय ख्रिस्तन अवयवलु उंडाय, इदी मीक येरका लेद यम? मग नीन ख्रिस्तन अवयवलु तिस्केन आटलान वेश्यादानी अवयवलु शेयदून येम? अजिबात लेद. \v 16 मीक इदी येरका लेद यम की, येवाडाना वेश्या दान संगा जुडासताड वाड दान संगा वगाट आताड? येनटीक पवित्र शास्त्र आंटाद की, वार इद्दार वगाफय आय्यार. \v 17 पण येवाडाना प्रभुन संगा जुडासताड वाड वानसंगा वगा आत्मा आयफोताड. \v 18 व्याभिचारनुस दुराम फारना. इंगोगोट यादबी पाप मनशी शेस्ताड आदी फय बैट्या आयताद. पण व्यभिचार शेशेतोड मना फय विरुद्धलाने पाप शेस्ताड. \v 19 मीक येरका लेद येम की, मीद फय मी नोना नीलचेद याद पवित्र आत्मा द्यावार तिकनुस मिक शिक्कीनाद दानदी मंदिर उंडाद. इंगा मीर स्वतःक मालक लेर? \v 20 येनटीक की मीर मोल इच्ची कोंकेन तिस्कुनीनोर उंडार; आंकेन मीर मी फयगोन द्यावारदी गौरव शेयांडा. \c 7 \s फेंडलीद प्रश्न \p \v 1 इप्पुड आय माटलु येनटी बद्दल मीर नाक पत्रला राशीन्टीर इप्पुड आटलाद उत्तर नीन इस्तान; मनशी कसोम इदी बागा उंडाद की वाड आंडीदान संगा संबंध फेट्टाने राद. \v 2 गान व्यभिचारनोट वाचायदेंक प्रत्येक मनशीक वडती इंगा प्रत्येक आंडीदानकी मोगुड उंडाला. \v 3 मोगुड वडतीक दानदी हक्क इय्याला; इंगा आल्ले वडती पण मोगुनकी. \v 4 वडतीक दान फयमिंदा अधिकार लेकुंटाद, पण मोगुनकी उंडाद; इंगा आल्ले मोगुनकी पण वान फयमिंदा अधिकार लेकुंटाद, पण वडतीक उंटाद. \v 5 मीर वगामेगारनी इडशी निल्वाकुंडा, पण मीक प्रार्थनाक वेळ शिक्काला आंकेन वगामेगार संमतीगोन काही वेळ कसोम दुराम निलुंडा इंगा वापस वगाट कांडा दिन कसोम की, सैतान मी असंयम कसोम मीमलान मोहला केडपाराद. \v 6 गान नीन इदी संमती आनकेन शपतान, आज्ञा आनकेन लेद. \v 7 नाद इच्छा इल्ला उंडाद की, आंता मंदी नालेका फेंडली शेस्कुनांदे उंडाला पण प्रत्येक व्यक्तीक द्यावारनुस विशेष दानलु शिक्कीनाय. वगानकी वगा प्रकारे निलचेद इगा इंगोगोनकी इंगोगो प्रकारे निलचेद. \s फेंडली कानोर कसोम सलाह \p \v 8 दिन कसोम आंदार फेंडली कानोर इंगा विधवा आंड्योर बद्दल आंटान की, वार कसोम इल्ले उंडेद शिंगार उंडाद यल्ला नीन उंडान. \v 9 पण जर वारकी दम यल्लाकुंटे तर वार फेंडली शेस्कुनाला; येनटीक की वासनाला कालेपेक्षा शिंगार उंडाद फेंडली शेस्कुनेद. \v 10 इंगा फेंडली आयनोर की निन आज्ञा इस्तान, (निन लेद तर प्रभुड आज्ञा इस्ताड ) की वडती मना मोगून इडवाराद इंगा मोगुड पण वडतीन पण इडवाराद \v 11 पण, जर अलगबी आयते तर फेंडली शेस्कुनाराद आल्ले निलवाला इंगा मना मोगुनसंगा वापस समेट शेस्कुनाला इंगा मोगुडपण वडतिन इडवाराद. \v 12 पण इंगोगोरकी इदी प्रभु शप्पालेद, पण नीन शपतान की, जर यादाना विश्वासी तम्मुन वडती विश्वास फेट्टाकुंटे इंगा वान संगा निल्चेदेंक संमती उंटे तर वाड दान इडवाराद. \v 13 इंगा या विश्वासी आंडीदान मोगुड विश्वास फेट्टाकुंटे इंगा दानसंगा निलचीदेंक समंती उंटे तर आदी वान इडवाराद. \v 14 येनटीक की, विश्वास फेट्टाकुनिनोड मोगुड वडती कसोम पवित्र आताड इंगा विश्वास फेट्टाकुन्ने वडती मोगुन कसोम पवित्र आताद, लेकाते मी बीळलु बिस्काल अशुध्द उंटूनीर पण वार इप्पुड पवित्र उंडार. \v 15 पण येवाड विश्वास फेट्टाड इडशी फोय्यान आंटाड तर वान फोनिंडा; येनटीक की येवाड तम्मूड इंगा शेल्याल इल्लोन बाबतीत बंधनाला लेद. पण द्यावार मनालनी शांतीला निलचेदेंक कुतेशीनाड. \v 16 येनटीक की हे वडती, इदी निक येल्ला येरका उंडाद की, नु नी मोगुनदी तारण शेशाव? इंगा हे मोगुड, इदी निक यल्ला येरका उंडाद की, नु नी वडतीद तारण शेशाव? \s द्यावार कुतेस्काम अनुसार नडवांडा \p \v 17 तर यल्ला प्रभुड प्रत्येक वगानकी फंची इच्चीनाड, इंगा यल्ला द्यावार प्रत्येक वगान फीलचीनाड, आल्ले वाड नडवाला. नीन आन्नी मंडळीलाक इल्ले आज्ञा इस्तान \v 18 येवाड वगाड सुंता आय्यीने मनशी द्यावार तीकनुस फिल्चीनोड उंटे? तर वाड सुंताद चिंन्ह खोडायाराद. येवानदी सुंता कालेद इल्लोन मनशी द्यावार तीकनुस फिल्चीनोड उंटे? वाड सुंता शुस्कुनाराद. \v 19 येनटीक की ना सुंताद येमाना महत्व उंडाद इंगा ना बेसुंताद येमाना महत्व उंडाद; पण द्यावार आज्ञालदी पालन शेशेदे आंता उंडाद. \v 20 विश्वासी आल्ले निल्वाला यल्ला वारनी द्यावार फिल्चीन्या, यप्पुड वार ख्रिस्त येशुन मिंदा विश्वास फेट्टीर. \v 21 जर नु गुलाम उंडीनाप्पुड फीलचेदेंक वच्चीनाव? तर चिंता शेयाक; पण निक स्वंतत्र आय्येद उंटे तर दानदी उपयोग शेय. \v 22 येनटीक की येवाड गुलाम उंडीनाप्पुड प्रभूला फीलचीनोड उंडाड वाड प्रभूला स्वतंत्र मनशी उंडाड; आल्ले येवाड स्वतंत्र उंडीनाप्पुड फीलचीनोड उंडाड वाड ख्रिस्तन दास उंडाड. \v 23 द्यावार मिमलान किंमत इच्ची कोनकेन तिस्कुनीनेद उंडाद, दिन कसोम मीर मनसुला दास कावाकुंडा. \v 24 हे तम्मूडलु इंगा शेल्यांलू यवाड या स्थितीला फीलचीनोड उंडाड वाड आद्दे स्थितीला द्यावार संगा निलचेद. \s फेंडली संबंधित प्रश्नलाय उत्तरलु \p \v 25 इप्पुड फेंडली कानोर कसोम नाक प्रभुन तिकनुस यादुच आज्ञा शिक्का लेद; पण, विश्वासयोग्य निलचेदेंक येवान मिंदा प्रभुड दया शेशीनाड इल्ला नीन वगाड उंडान आंकेन नीन संमती इस्तान. \v 26 नाक वाटास्ताद की, इप्पुड परिस्थितीलोन संकटलान सुशी इदी बागा उंडाद की येवाड यल्ला उंडाड वाड आल्ले उंडाला. \v 27 जर निक वडती उंडाद तर अलग आय्येद प्रयत्न शेय्याक. जर निक वडती लेद तर नु नी कसोम वडती फुडकाक. \v 28 पण जरी नु फेंडली शेस्कुंटे तर नु पाप शेय्या लेद; इंगा कुवारी आनबीडा फेडली शेस्कुंटे तर आदी पाप शेय्या लेद; पण इल्लोनटोरकी संसाराला शारीरिक दुखल आय्यी इंगा इल्लोन शारीरिक दुखल मिक कावाराद इल्ला नाद इच्छा उंडाद. \v 29 पण तम्मूडलाला नीन इदी आंटान की, इदी वेळ रव्वा उंडाद. इप्पुड, यवारकी वडतुल उंडाय वार वडती लेकुन्ने लेका बतकाला; \v 30 इंगा येडशेतोर येडवाक वच्चीनार इल्ला, येव्वार आनंद शेस्तार वार आनंद शेय्यानोर लेका इंगा येव्वार कोंकेन तिस्कुन्टार वार इल्ला उंडाला की वार देगार येमीच लेद. \v 31 इ दुन्याम संगा व्यवहार शेशेतोर इल्ला उंडाला की दुन्यामटोर कावाराद येनटीक की इ दुन्यामदी रिती इंगा व्यवहारलु बदलास्का फोयताय. \v 32 नाक इल्ला वाटास्ताद मीर दुन्यामलोन वासनालनुस मुक्त उंडाला. येवाड फेंडली कानोड उंडाड वाड प्रभुन संगा संबंधित माटलाला, आंटे मनाम प्रभून यल्ला संतुष्ट शेशाम दानदी काळजी शेस्ताड; \v 33 पन येवाड फेंडली आयनोड उंडाड वाड दुन्यामलोन माटलाद, आंटे वडतिन यल्ला संतुष्ट शेय्याला दानदी काळजी शेस्ताड. \v 34 इल्ला वारी भागलु आयताय येवार फेंडली कानोर इंगा कुंवारी आनबिडा उंडार आदी मनाम फयला इंगा आत्माला पवित्र उंडाला, इल्लोन प्रभुन माटला बद्दल चिंता शेस्ताद; पण याद फेंडली आयनेद उंडाद आदी दुन्याम माटलाद, आंटे मना मोगुन यल्ला संतुष्ट शेयदून दानदी काळजी शेस्ताद. \v 35 इदी नीन मी फायदा कसोमे आंटान, मीमलान फसाय मताला आंकेन लेद; पण मीर विचलित कावान्दे प्रभुन सेवाला आंटी उंडाला आंकेन शपतान. \v 36 जर येवारकी आना इल्ला वाटास्ताद की, वाड वान आनबिडाद हक्क मतेस्तुनाड, इंगा येवात दानदी फेंडली वय यल्ली फोयतुनाद इंगा आल्ले गरज उंडाद, तर यल्ला वानदी इच्छा उंडी आल्ला वार शेय्याला, दिंटल्या पाप लेद, वाड फेंडली शेस्कुनाला. \v 37 पण यवाड फेडली शेस्कुनेद लेद इल्ला निर्णय तिस्कुनीनाड, येवानकी येमीच गरज लेद इंगा येवाड वान इच्छामिंदा अधिकार फेटताड इंगा इल्ला येवाड मना कुतुरनी कुंवारी फेट्टेद मनला ठराय मतनिन्टे तर वाड शिंगार शेस्ताड. \v 38 दिन कसोम येवाड मना कुंवारी आन्बिडाद फेंडली शेशी इस्ताड वाड बागा शेस्ताड; पण येवाड फेंडली शेशीयाड वाड शेंगेम शिंगार शेस्ताड. \v 39 फेंडली आयने आंडीदान मोगुड जित्ता उंडाड आड नंताक आदी वान संगा कट्टीनेद उंडाद, पण जर दान मोगुड सच्ची फो तर, फक्त प्रभूला विश्वासीने उंटे, दानदी इच्छा उंटे तर दानकी वाटाशी वान संगा आदी फेंडली शेस्कुनी शेकास्ताद. \v 40 पण आदी जर फेंडली शेस्कुनांदे निलच्या तर, नाद मत इल्ला उंडाद, आदी आंडीद शेंगेम आशीर्वादित आय्यी इंगा नीन मानास्तान की, ना नोना पण द्यावारदी आत्मा उंडाद. \c 8 \s मूर्तीलाक येक्पीचिनेद आन्नाम \p \v 1 'इप्पुड मूर्तीलाक येक्पिचीने नंजुर बद्दल, दिन बद्दल मनाक आंदारकी येरका उंडाद की इदी आनिनेद माटा उंडाद; पण आदी ज्ञान मनशीन घमंडी बनाय मतुताद, तर प्रेम मंदीन विश्वासला प्रोत्साहित शेस्ताद. \v 2 मनाक वगा माटा येरका उंडाद, येवानकी इल्ला वाटास्ताद की, वानकी येमाना येरका उंडाद पण वानकी आल्ला येरका लेद यल्ला वानकी येरका बेक. \v 3 पण येवाडाना द्यावारमिंदा प्रेम शेस्ताड तर आ मनशीन द्यावार गुरुतु फटताड. \v 4 दिन कसोम, मुर्तींला मुंदार येक्पिचिने माटलु तिने बद्दल मनाक येरका उंडाद की, “खरेम आंटे दुन्यामला मूर्तीद येमीच अस्तित्व लेद” इंगा “वगान इडशी इंगा येवाडच द्यावार लेड,” \v 5 काही मंदी इल्ला आंटार स्वर्गला इंगा पृथ्वी मिंदा शेंगेम द्यावारलु उंडाय, येनटीक की काही मंदी शेंगेम द्यावारलाद इंगा शेंगेम प्रभुलाद पुजा शेस्तार, \q \v 6 पण मनाकसोम फक्त वक्काडे द्यावार उंडाड, येवाड मना आब्बाड उंडाड. \q1 वानकसोमे मनाम जगास्ताम इंगा \q वाडे आंता बनाय मतनाड \q इंगा वक्काडे प्रभु येशु ख्रिस्त उंडाड. \q1 वाननोट आन्नी माटलु अस्तित्वला वच्चीनाय इंगा वाननोटे मनाद जीवन उंडाद. \p \v 7 पण इदी ज्ञान प्रत्येक मनशी देगार लेद येनटीक की काही मंदी इप्पुड पण मूर्तीला संगा इंता जुडाशी उंडार, तर वार यप्पुड मुर्तिलाक येक्पिचिनेद आन्नाम तीन्टार वारकी वाटास्ताद की इदी मुर्तिलाक येक्पिचिनेद उंडाद इंगा वारदी विवेक निर्बल उंडीने कसोम अशुद्ध आय फोइताद. \v 8 पण आन्नाम मनालनी द्यावार देगार येकाफोद, मनाम आदी तिनाक उंटे तरी येमीच नुकसान लेद इंगा तिन्टे येमीच फायदा लेद. \v 9 पण मिद इदी स्वातंत्र विश्वासला कमजोर उंडीने मंदी कसोम, यादबी प्रकारे, अडखळन कावाराद आंकेन काळजी तिस्कोंडा. \v 10 जर येवारदी आना विवेक कमजोर उंडाद इंगा वाड नी लेकोन ज्ञानी मनशीन मुर्ती उंडीने गुडीला तीनेताप्पुड सुसते, तर वाड मुर्तिलाक येक्पिचिनेद आन्नाम तिनदेंक उत्साहित काका फोई येम? \v 11 इंगा नी इल्लोन ज्ञान कसोम विश्वासला कमजोर उंडीने नी तम्मुळलाद इंगा शेल्यांलाद आत्मिक रुपता नाश आय फोई येवार कसोम ख्रिस्तड जेम इडश्या. \v 12 पण मीर यप्पुड इल्ला मी विश्वासी तम्मुळला इंगा शेल्यांला विरुद्धला पाप शेशी वार कमजोर विवेक की तकलीफ इस्तार, आप्पुड मीर ख्रिस्तन विरुध्दला पाप शेस्तार. \v 13 दिन कसोम, जर नाद तिनेद आन्नाम ना विश्वासी तम्मुन इंगा शेल्याल कसोम पापदी कारण आयताद तर नीन वार कसोम पाप शेशेद कारण कावाराद दिन कसोम नीन वापस यप्पुडूच नंजुर तीनाक फोयान. \c 9 \s ना अधिकारलाद उपयोग शेय्यान आंका पौलदी उदाहरण \p \v 1 इंगोगोर लेका नीन स्वतंत्र लेन येम? नीन प्रेषित लेन येम? नीन मना प्रभु येशुन सुडालेद येम? प्रभुला मीर ना मेहनतदी फळ लेर येम? \v 2 जरी नीन इंगोगोर कसोम प्रेषित लेकुंडा, तरी नीन मीकसोम प्रेषित उंडान येनटीक की मीर प्रभुला नीन प्रेषित उंडान आंका शिक्का उंडार. \v 3 येवार नाक दोष आंचतार वारकी उद्दे नाद उत्तर उंडाद: \v 4 माक येम मी इंटल्या नीलची तिनेदतागेद अधिकार लेद यम? \v 5 इंगोगोर प्रेषितलु, प्रभुन तम्मुळलु इंगा कैफाड, शेस्तार आल्ले मिम यादाना विश्वासी शेल्यालनी वडती बनाय मतकेन, मा संगा येतकेन तीरगेद माक अधिकार लेद येम? \v 6 का फक्त नाक इंगा बर्णबानकी फनी शेशेद लेद इल्ला अधिकार उंडाद? \v 7 स्वतः खर्चता सैनिक आंकेन सेवा शेशेतोड इल्ला येवाड उंडाड? येवाड अनगुरदी बगीचा आंचताड इंगा दानलोनी फळलु तिनाड? इंगा येवाड मेंढर्यालदी खांड राखास्ताड इंगा मेंढर्यालदी फाल तागाड? \v 8 नीन इ माटलु मनशी रीतलेका शेपतुनान येम? मोशेन नियमशास्त्र पण इद्दे शप्पाद येम? \v 9 येनटीक की, मोशेन नियमशास्त्रला राशिनेद उंडाद की, 'मळणी शेशे यद्दद मुती कट्टाक.' द्यावारकी फक्त यद्दद चिंता उंडाद येम?\x - \xo 9:9 \xo*\xq येनटीक की, मोशेन नियमशास्त्रला राशिनेद उंडाद की, 'मळणी शेशे यद्दद मुती कट्टाक.' द्यावारकी फक्त यद्दद चिंता उंडाद येम? \xq*\xt अनुवाद 25:4. \xt*\x* \v 10 इंगा विशेष शेशी मना कसोम आंटाड? इदी नक्की मना कसोमे राशिनेद उंडाद येनटीक की नागराशेतोड आशाता नागरायाला इंगा येवाड पेरणी शेस्ताड वाड मनाक हिस्सा शिक्के आशाता शेय्याला. \v 11 मिम जर मी कसोम आत्मिक माटा पेराशीनाम, तर माक मी तीकनुस दैहिक माटलाद कापणी शेशेद उंडाद इदी शेंगेम फेद्दाद माटा उंडाद येम? \v 12 जर इंगोगोर मी मिंदुडदी इदी अधिकार फंचकुंटार, तर मीम विशेष शेशी इल्ला येनटीक शेय्याराद? इंगा तरी मीम इ अधिकारदी उपयोग शेय्यालेद, पण ख्रिस्तन शुभवर्तमाननी मिम थांबाय मताराद दिन कसोम, मिम आंताच सहन शेस्ताम. \v 13 येव्वार गुडी लोन पवित्र वस्तुलाद सेवा शेस्तार वार गुडीलोन वंटा तीन्टार इंगा येव्वार वेदी मुंदार सेवा शेस्तार वार वेदी संगा भागीदार आतार, इदी मिक येरका लेद यम? \v 14 प्रभुड आल्ले आज्ञा इच्चीनाड की, येव्वार शुभवर्तमानदी घोषणा शेस्तार वार शुभवर्तमानताने जगाश्यार, \v 15 पण नीन दिंटल्योन यादुच अधिकारदी उपयोग शेय्यालेद इंगा नीन इ माटलु दिन कसोम रायान की ना कसोम येमाना शेय्याबेक येवाडाना नन्नु ना ई गर्वनुस दुराम शेशी दिनकाना नीन नाद सच्ची फोय्येद शिंगार समजास्तान. \v 16 येनटीक की जरी नीन शुभवर्तमानदी घोषणा शेस्तान, तरी घमंड शेशेद नाक येमीच कारण लेद येनटीक की इदी नाक शेय्याने बेक; नीन शुभवर्तमान शप्पान, तर ना मिंदा धिक्कार उंडाद. \v 17 येनटीक की, नीन जर नाच्छाता शुभवर्तामानदी घोषणा शेस्तान, तर नाक पगार शिक्ताद, पण ना इच्छा विरुध्दला उंटे, तरी नाक इदी जबाबदारी इच्चीनेद उंडाद. \v 18 तर नाद पगार येम उंडाद? इद्दे की, नीन शुभवर्तमान शेप्पेताप्पुड आदी फुकट शेप्पाला इंगा शुभवर्तमान अधिकारदी नीन दुरुपयोग शेय्याराद. \s आंदारदी सेवा \p \v 19 येनटीक की नीन आन्नी तीकनुस स्वतंत्र उंडी पण इंगा शेंगेम मंदी शिक्काला आंकेन नीन आंदार दास आयतीन. \v 20 नीन यहुद्योर कसोम यहुदी आयतीन; नीन नियमशास्त्र अधीन लेकुंटीन तरी नीन नियमशास्त्र अधिन आयतीन दिन कस्रोम की, वारनी जक्का दावाला येव्वार नियमशास्त्र अधीन उंडार. \v 21 (नीन द्यावार नियमला बैट्या लेन, पण ख्रिस्तन नियमला अधीन उंडान) नीन नियमशास्त्र अधीन उंडीनोरनी जक्का दावाला, आंकेन नियमशास्त्र अधीन इल्ला आयतीन. \v 22 इंगा नीन कमजोर उंडीनोरनी जक्का दावाला, आंकेन नीन कमजोर उंडीनोर कसोम कमजोर आयतीन. नीन आंता मंदी कस्रोम आंताच आयतीन, दिन कसोम की यल्लाना यल्ला वार लोन वगानदी तरी तारण कावाला. \v 23 इंगा नीन इदी आंता शुभवर्तमान कस्रोम शेस्तान, दिन कसोम नीन पण दांटल्या सहभागी कावाला. \s ख्रिस्ती फारेद स्पर्धा \p \v 24 स्पर्धाला फारेताप्पुड तर आंदारुच फारतार पण बक्षीस वगानके शिकताद, इदी मीक येरका लेद यम? दिन कसोम इल्ला फारना की, मिरे झिकायाला. \v 25 स्पर्धा कसोम मेहनत शेशेतोड प्रत्येक मनशी प्रत्येक माटाला दम फटेतोड उंटाड. वार नाशवंत मुकुट शिक्के कसोम इल्ला शेस्तार पण मनाम अविनाशी मुकुट मिळाय मतेदेंक इल्ला शेस्ताम. \v 26 दिन कसोम नीन तर इल्ले फारतान पण व्यर्थ लेद, नीन पण आल्ले गुद्दीगास लढास्तान, घालीमिंदा गुद्दलाडेतोन तीरना लढायान. \v 27 पण नीन ना फईक वगा खिलाडी लेका शिस्त आंचतान इंगा दानकी आदी शेयदेंक नेरपुतान याद दानकी शेय्याबेक लेकाते इल्ला कावारादकी नीन इंगोगोरकी नेरपी स्वताने अयोग्य ठरायाराद. \c 10 \s इस्त्राएल मंदी इतिहासनुस चेतावणी \p \v 1 हे तम्मुडलु इंगा शेल्यांलु, नाक इल्ला वाटास्ताद की मिक इदी येरका उंडाला, मना आंदार पूर्वजलु मोडाम किंदा सुरक्षित उंडीर. वार आंदार तांबडा समुद्र दाटी फोईर.\x - \xo 10:1 \xo*\xq हे तम्मुडलु इंगा शेल्यांलु, नाक इल्ला वाटास्ताद की मिक इदी येरका उंडाला, मना आंदार पूर्वजलु मोडाम किंदा सुरक्षित उंडीर. वार आंदार तांबडा समुद्र दाटी फोईर. \xq*\xt निर्गम 14:29. \xt*\x* \v 2 मोशेन अनुयायी रूपला वार आंदार मोडाम इंगा समुद्रला बाप्तिस्मा तिस्कुनीर. \v 3 वार आंदार वक्काटे आत्मिक आन्नाम तीनीर. \x - \xo 10:3 \xo*\xq वार आंदार वक्काटे आत्मिक आन्नाम तीनीर. \xq*\xt निर्गम 16:3. \xt*\x* \v 4 इंगा वार वक्काटे आत्मिक नेळ तागीर येनटीक की वार-वार यंका नडशे आत्मिक खडकनुस तागतुनीर इंगा आदी खडक ख्रिस्त उंड्या.\x - \xo 10:4 \xo*\xq इंगा वार वक्काटे आत्मिक नेळ तागीर येनटीक की वार-वार यंका नडशे आत्मिक खडकनुस तागतुनीर इंगा आदी खडक ख्रिस्त उंड्या. \xq*\xt निर्गम 17:6. \xt*\x* \v 5 गान द्यावार वारदिंटल्या शेंगेम मंदी बद्दल आंनदी लेकुंड्या इंगा वारी फिनग्याल मरू भुमिला फडीन्या. \v 6 इंगा इ माटलु मना कसोम उदाहरण आंकेन घडाश्या, दिन कसोम की मनाम पण वार लेका वाईट माटलाद लालुच शेय्याराद यल्ला वार शेशीनीर. \v 7 वारपैकी काहीमंदी मूर्तिपूजक उंडीर आल्ला कावाकुंडा. पवित्रशास्त्रला राशीनेद उंडाद, “मंदी तीनदेंक तागदेंक किंदा कुसनीर इंगा वार मूर्तीलामुंदार नाचायदेंक लेशीर.” \v 8 यल्ला वार दिंटल्या काही मंदी शेशीर आल्ला व्यभिचार मनाम पण यप्पुडूच शेय्याराद. दानदी परिणाम इल्ला आय्या की, वगा नाळाला तेविस हजार मंदी सच्ची फोइर.\x - \xo 10:8 \xo*\xq यल्ला वार दिंटल्या काही मंदी शेशीर आल्ला व्यभिचार मनाम पण यप्पुडूच शेय्याराद. दानदी परिणाम इल्ला आय्या की, वगा नाळाला तेविस हजार मंदी सच्ची फोइर. \xq*\xt गणना 25:1-9. \xt*\x* \v 9 इंगा वारदिंटलोन काही-काही मंदी सुशीर आल्ला मनाम ख्रिस्तद परीक्षा सुडाराद. दानदी परिणाम इल्ला आय्या की, वार फामलु कोरक्या आंका सच्ची फोइर. \v 10 कुरकुर शेयाकुंडा, यल्ला वार दिंटल्योन काही मंदी शेशीर, दानदी परिणाम इल्ला आय्या की, वार मृत्यूदूत शेयता सच्ची फोइर. \v 11 इ माटलु वार संगा दिन कसोम आय्या की मनाक उदाहरण कावाला आय मना चेतावणी कसोम मनाम यवारमिंदा युगदी शेवटला नीलस्तुनाम राशे दिंटल्या वच्चीन्या. \v 12 दिन कसोम नीन विश्वासला मजबूत नीला फडी उंडान इल्ला येवार विचार शेस्ताडर वाड मनाम फडाराद आंकेन जपायाला. \v 13 याद मनशिक सामान्य लेद इल्ला यादुच परीक्षाला मिर फडालेद. पण द्यावार विश्वसनीय उंडाड. मी सहनशक्ती काना आतुक वाड मिद परीक्षा तिस्कुनाक फोई. पण आ परीक्षासंगा, दांटलेल बैटीक फडेद दावा पण तैयार शेशी. आंटे मिक सहन शेय्या दावाला. \s मुर्तीपुजा विरोधला चेतावनी \p \v 14 दिन कसोम, ना प्रिय मंदी मूर्तीपूजा नुस फारी फोंडा. \v 15 नीन मीमलान बुध्दीमान समजाशी माटलाडतुनान. नीन यम माटलाडतुनान दानदी मीरे न्याय शेयांडा. \v 16 याद अंगूरदी रस मनाम प्रभुभोज वेळला द्यावारकी धन्यवाद इच्ची तागताम आदी ख्रिस्तन रक्तामदी सहभागीता उंडीनेद प्याला लेद येम? याद रोट्या मनाम इरगा मतुताम आदी ख्रिस्तन फइद सहभागीताद रोट्या लेद येम? \v 17 इंगा मनाम सनामंदी उंडी वगाटे रोट्या तेम्पी तिन्टाम, दिन कसोम शेंगेम उंडी पण मनाम वगाट उंडाम, येनटीक की मनाम आंदार वगाटे रोट्याक भागीदार उंडाम. \v 18 इंगा येवार फुट्टीनगाला इस्रायली उंडार वारनी सुडांडा.येम पण वेदीमिंदा अर्पण शेस्तार आदी वार तीनीगास वेदीक भागीदार आयतार. \v 19 तर नीन यम दानदी अर्थ येम उंडाद? मुर्तिक येक्पिचीने वस्तुद येमाना महत्व उंडाद येम? का आ मूर्तीद येमाना महत्व उंडाद? \v 20 लेद, पण उलटा नाद आनेद अर्थ इल्ला उंडाद की, याद अर्पण द्यावार कसोम यहूदी लेनोर मंदी शेस्तार आदी अर्पण दैयालकी शेस्तार, द्यावारकी शेय्यार इंगा मीर दैयालकी भागीदार कावाला इल्ला नाक वाटायाद. \v 21 मीर द्यावार इंगा दैयाम इल्ला रोंडू प्यालाल तागी शकायार. मीर प्रभुन मेज इंगा दैयामदी मेज इल्ला रोंडू इटलाक भागीदार आय्यी शकायार.\x - \xo 10:21 \xo*\xq मीर द्यावार इंगा दैयाम इल्ला रोंडू प्यालाल तागी शकायार. मीर प्रभुन मेज इंगा दैयामदी मेज इल्ला रोंडू इटलाक भागीदार आय्यी शकायार. \xq*\xt मत्तय 6:24. \xt*\x* \v 22 मनाम प्रभुनकी कोफाम येका वस्ताम यम? मनाम द्यावारकाना सामर्थ्यशाली उंडाम येम? \s आंताच द्यावार गौरव कसोम \p \v 23 “इंगा मी दिंटल्योन्टोर काही मंदी आंटार मिम येमी पण शेयदेंक स्वतंत्र उंडाम.” पण आन्नी माटलु मंदी कसोम हितकारक लेव. “दिंटल्योन्टोर काही मंदी आंटार मिम येमी पण शेयदेंक स्वतंत्र उंडाम.” पण आन्नी माटलु मंदीक सामर्थ्ययुक्त आयदेंक मदत शेय्याव. \v 24 येवारुच स्वतादे फायदा सुडाराद तर इंगोगोरदी पण सुडाला. \v 25 संताला याद नंजूर आम्मुतार विवेक बुद्धीता चौकशी शेय्यानदे आ नंजूर बद्दल यादुच प्रश्न आडगांदे तिनांडा. \v 26 येनटीक की यल्ला पवित्रशास्त्र आंटाद, “पृथ्वी मिदुंडदी आंताच प्रभुनदी उंडाद.”\x - \xo 10:26 \xo*\xq येनटीक की यल्ला पवित्रशास्त्र आंटाद, “पृथ्वी मिदुंडदी आंताच प्रभुनदी उंडाद.” \xq*\xt स्तोत्रसंहिता 24:1. \xt*\x* \v 27 अविश्वासी मंदी पैकी येव्वाराना मीमलान तीनदेंक फिलची इंगा मीक फोयेद उंटे तर विवेक बुद्धीता चौकशी शेय्यानदे यादुच प्रश्न आडगानदे मी मुंदार सदरीनेद आंता तीनांडा. \v 28 पण जर येवाडाना मीक शप्पीर की, “इदी नंजूर मुर्ती कसोम अर्पण इच्चीनेद उंडाद,” तर विवेक बुद्धी कसोम इंगा या मनशी शेप्या वान कसोम तीनाकुंडा. \v 29 इंगा यप्पुड नीन “विवेक” आंटान तर नाद आनेद अर्थ नीद विवेक लेद तर इंगोगोरदी इदी फक्त वगाट कारण उंडाद येनटीक की ना स्वतंत्र्यद इंगोगोर सदसदविवेक बुध्दीता न्याय येनटीक कावाला? \v 30 जर नीन धन्यवाद शेशी रोट्या तीनटान तर नन्नु दोषी येनटीक ठराय मतुतार येनटीक की इ माटला कसोम तर नीनद्यावारकी धन्यवाद इस्तान. \v 31 दिन कसोम मीर तीनना का तागना, इंगा येमाना शेस्ते आंताच द्यावार गौरव कसोम शेयंडा. \v 32 यहुदी मंदी, यहूदी लेनोर मंदी इंगा द्यावार मंडळीलाक अडखळन आय्येद कारण कावाकुंडा. \v 33 यल्ला नीन प्रत्येक बाबतीला आंदारनी संतुष्ट शेशेद प्रयत्न शेस्तान इंगा ना कसोम यम हितकारक उंडाद इदी शेय्यान पण इंगोगोर कसोम शेस्तान की शेंगेम मंदीद तारण कावाला. \c 11 \s सभेला अप्रशस्त वर्तन \p \v 1 नीन यल्ला ख्रिस्तद अनुकरन शेस्तान आल्ले नाद अनुकरण शेशेतोर कांडा. \s नत्ती मुस्कुने संबंधला निर्देश \p \v 2 नीन मीद प्रशंसा शेस्तान येनटीक की मीर नाद नेहमी ध्यानाम तीस्तार इंगा नीन मीक नेमाशी इच्चीने शिक्षान, मजबुतीता पाळास्तार. \v 3 पण मीक इदी येरका कावाला इल्ला नाक वाटास्ताद की, ख्रिस्त इड प्रत्येक मणशी प्रमुख उंडाड इंगा प्रत्येक मनशी इड आंडीदान प्रमुख उंडाड इंगा द्यावार ख्रिस्तन प्रमुख उंडाड \v 4 प्रत्त्येक मणशी यवार प्रार्थना शेशेताप्पुड इंगा संदेश इच्चेताप्पुड मनाद नत्ती मुस्कुंटाड वाड मना प्रमुखदी आंटे ख्रिस्तद अपमान शेस्ताड. \v 5 पण प्रत्येक आंडीद याद मनाद नत्ती मुस्कुनान्दे प्रार्थना शेस्ताद इगा मंदीला द्यावारदी संदेश शपताद आदी मनशीद आंटे मोगुनदी अपमान शेस्ताद येनटीक जी आदी आंडीद टकली शेस्कुन्ने आंडीदान लेकाने उंडाद. \v 6 जर आंडीद मनाद नत्ती मुस्कुनाद तर आदी मना यंडकाल कोस्काडाला येनटीक की यंडकाल कोशेद लेकुटे टकली शेस्कुनेद आंडीदानकी शिग्गुद माटा उंडाद. तर आदी मनाद नत्ती मुस्कुनेद. \v 7 येनटीक की मनशी द्यावार स्वरूप इंगा गौरवदी चित्र उंडाड दिन कसोम मनशी नत्ती मुस्कुनेद शिंगार लेद. पण आंडीद मणशी गौरव उंडाद. \v 8 येनटीक की मनशी आंडीदान तीकनुस कालेद पण आंडीद मणशी तिकनुस आय्यीनाद. \v 9 इंगा मनशी आंडीदान कसोम निर्माण कालेद, तर आंडीद मनशी कसोम निर्माण शेशीदेंक वच्चीनाद. \v 10 येनटीक की देवदूतलु सुस्तुनार दिन कसोम वगा आंडीदानकी मना नत्तीमिंदा आधीकारदी चिन्ह धारण शेशेद इदी योग्य उंडाद. \v 11 तरीपण प्रभूला आंडीद मनशी नुस वेगळा लेद इंगा मणशी आंडीदान नुस वेगळा लेड. \v 12 येनटीक की आंडीद मणशी तीकनुस उंडाद, आल्ले मनशीक पण आंडीदे जन्म इच्चीनाद. पण आन्नी माटलु द्यावार तिकनुस उंडाद. \v 13 इदी मीर स्वताने ठराय मतना की, नत्ती मुस्कुनान्दे आंडीद द्यावारदी प्रार्थना शेशेद इदी योग्य उंडाद यम? \v 14 मनशी फेद्दा यंडकाल वाढाय मतुते तर इदी वान कसोम शिग्गुद माटा उंडाद. इल्ला निसर्ग सुध्दा मीक नेरपाद यम? \v 15 पन आंडीद फेद्दा यंडकाल फेटते इदी दानकी गौरव उंडाद येनटीक की दानकी दानी यंडकाल मुशेदेंक इच्चीनेय उंडाय. \v 16 जर यवारकी आना वाद शेशेद उंटे तर वारकी इदी येरका बेक, माद इल्ला रीत लेद इंगा द्यावार मंडळीलादबी लेद. \s प्रभुभोजन बद्दल \p \v 17 इप्पुड मुंदारदी आज्ञा इच्चेताप्पुड नीन मीद प्रशंसा मंडळीला शेय्याक वच्चीनान येनटीक की मीद वगातळा वस्ते फायदा लेद पण नुकसान आयताद. \v 18 पहिला, नीन इदी इंटान की, यप्पुड मीर मंडळीला वगातळा वस्तार, आप्पुड मिनडमा फुट उंटाद इंगा काही प्रमाणला दानमिंदा विश्वास फेटताम. \v 19 दिन कसोम की, येव्वार मी नडमा खरेम उंडार वार प्रकट कावाला आंकेन मीनडमा फुट उंडा बेक. \v 20 यप्पुड मीर वगातळा वस्तार आप्पुड मीर येम तीन्टार आदी प्रभू भोज लेद. \v 21 येनटीक की मीर भोजन शेस्तार आप्पुड मी दांटल्योन प्रत्येक मनशी मुंदारकी फोई स्वताने तिनका फडताड. वगाड आकालता आल्ले निलस्ताड तर इंगोगोड अतीतृप्त आय फोइतार. \v 22 तीनदेंक तागदेंक मीक इल्लु लेद यम? का मीर द्यावार मंडळीन तृच्छ मानास्तार इंगा या गरीब तम्मूळलु इंगा येल्यांलु येव्वार देगार येमीच लेद वारनी शिग्गुना केडपुतार? नीन मीमलान यम आनाला? नीन मीद प्रशंसा शेयदून यम? इ बाबतीला नीन मीद प्रशंसा शेय्यान. \s प्रभू भोज \r मत्तय 26:26-29; मार्क 14:22-25; लूक 22:14-23 \p \v 23 येनटीक की प्रभुन तीकनुस याद शिक्षा नाक शिक्या आद्दे नीन मीक इस्तीन. प्रभु येशुन, या मोब्बुला विश्वासघात शेशी फट्टी इद्देंक वच्या. वाड रोट्या तिस्कुन्या, \v 24 इंगा उपकार माना आदी इरगा मत्या इंगा आन्या, \wj “इदी नाद फय उंडाद, याद नीन मी कसोम इस्तान. नाद ध्यानाम शेशे कसोम इदी शेयांडा.”\wj* \v 25 इल्ले वाड भोजन शेशीनेंका प्याला तिस्कुन्या इंगा आन्या, \wj “इदी प्याला ना रक्तामगोन आईनेद कोता करार उंडाद. यप्पुड पण मीर इदी ताग्यार आप्पुड नाद ध्यानाम शेशे कसोम इदी शेयांडा.”\wj* \v 26 येनटीक की यन्नी तुकुला मीर इदी रोट्या तीन्टार इंगा इदी प्याला तागतार, आन्नी तुकुला मीर प्रभुन सावनी वाड वच्ची नंताक घोषणा शेस्तार. \v 27 दिन कसोम येवाडाना अयोग्य रितीता प्रभुनदी रोट्या तिनी लेकुटे प्याला तागी वाड प्रभुन फय इंगा रक्ताम विषयी दोषी ठराशी. \v 28 आंकेन मनशी स्वतःद परीक्षा शेयाला इंगा आप्पुड इदी रोट्या तीनाला इंगा इ प्यालान तागाला. \v 29 येनटीक की जर प्रभुन फइद अर्थ तेल्चकुनान्दे येवाड इ रोट्यान तिन्टाड इंगा प्यालान तागताड तर वाड तिनीगेस इंगा तागीगेस स्वतःमिंदा दंड जक्कुंटाड. \v 30 इद्दे दिन कसोम मी दिंटल्योन शेंगेम मंदी कमजोर, बिमार उंडार इगा काही मंदी सच्ची पण फोइनार. \v 31 पण जर मीम माद परीक्षा शेशाम तर मा मिंदा न्यायदी प्रसंग दाकाफोई. \v 32 पण प्रभुड माद न्याय शेशी आप्पुड माक शिस्त आंची, दिन कसोम की, दुन्याम लोन बाकी मंदी लेका माक पण शिक्षा कावाराद. \v 33 आंकेन ना तम्मूळलु इंगा शेल्यांलु यप्पुड मीर भोजन शेयदेंक वगातळा वस्तार, आप्पुड वगामेंगार कसोम थाबायंडा. \v 34 जर येवारकी आना खरेमी आकाल आय्यींटे वाड इंटल्या तीनाला दिन कसोम की मिद वगातळा वच्चेद दंडकी कारण ठरायाराद. नीन वच्यान आप्पूड इंगोगो माटलान शिंगार शेशान. \c 12 \s पवित्र आत्माय दानलु \p \v 1 हे तम्मुडलु इंगा शेल्यांलू आत्मिक दानला बद्दल, मिक येरका लेवाराद इल्ला नाक वाटायाद. \v 2 यप्पुड मीर यहूदी लेनोर उंटीर, आप्पुड यल्ला नडवा मतदुर आल्ला मीर आ मुकी मुर्तीला यंका नडदुर. इदी मीक येरका उंडाद. \v 3 आनकेन नीन मीक शपतान की, द्यावार आत्मा गोन माटालाडेतोड यादुच मनशी इल्ला आनाड की, “येशु शापित उंडाड.” इगा पवित्र आत्मा शिवाय येवारुच “येशुड प्रभुड उंडाड,” इल्ला आनी शकायार. \v 4 इप्पुड दानलु तर वेगवेगळा प्रकारी उंडाय, पण आत्मा वक्काटे उंडाद. \v 5 आल्ले सेवा पण वेगवेगळा प्रकारदी उंडाद, पण प्रभुड वक्काडे उंडाड. \v 6 इंगा फनुल पण वेगवेगळा प्रकारी उंडाय पण आन्नी फनुल शेशेतोड वाड द्यावार वक्काडे उंडाड. \v 7 पण आत्माद प्रकटीकरण इदी आंदार फायदा कसोम प्रत्येक मनशीक इच्चीदेंक वच्चीनाद. \v 8 येनटीक की वगानकी आत्मा तीकनुस बुद्धी माटलु शिकताय, इंगा वगानकी आद्दे आत्मा इच्छाता ज्ञानता निंडी माटलाडेद योग्यता शिकताद. \v 9 इंगोगोनकी आद्दे आत्माता विश्वास, इंगा वगानकी आद्दे आत्माता शिंगार शेशेद दान, \v 10 इंगा वगानकी चमत्कार शेशेद शक्ती इंगा इंगोगोनकी भविष्य शेप्पेद शक्ती, तर येवारकी आत्माल ओळखाशेद, इंगा वगानकी वेगवेग‍‍‌ळा प्रकारी भाषाल माटलाडेद, इंगा वगानकी भाषालदी भाषांतर शेशी अर्थ शेप्पेद शक्ती इच्चीनेद उंडाद. \v 11 पण इ आन्नी माटलाला वक्काटे आत्मा फनी शेस्ताद. वादी मना इच्छालेका प्रत्येक मनशीक कृपादान फंची इस्ताद. \s फय वगाट अवयवलु वेगवेगळा \p \v 12 येनटीक की यल्ला फय वगाट उंडाद इंगा दानी अवयवलु शेंगेम उंडाय इंगा वगा फइक आन्नी अवयवलु कुडी शेंगेम उंडी पण वगा फय उंडाद आल्ले ख्रिस्त उंडाड. \v 13 येनटीक की मनाम यहुदी इंगा युनानी उंटे, दास इंगा स्वतंत्र उंटे तरी वगा आत्माताने मना आंदारदी वगा फयलाने बाप्तिस्मा आइनाद इंगा मना आंदारकी वक्काटे पवित्र आत्माता शक्ती शिक्कीनाद. \v 14 येनटीक की फय इदी वगाटे लेद तर शेंगेम अवयवलु कुडीगास वगाट उंडाद. \v 15 जर काल आन्या, 'नीन शेय लेन आंकेन नीन फइद भाग लेन', तर दान मिंदनुस आदी फइद भाग लेद इल्ला लेद. \v 16 इंगा गुम्मा आन्या, 'नीन कन्नु लेन आंकेन फइद भाग लेन', तर दान मिंदनुस आदी फइद भाग लेद इल्ला लेद. \v 17 आंता फय जर कंडले उंटे तर इनेदेंक यंदनुस वस्तुन्या? इंगा आन्नी गुम्माले उंटे तर घऊल यंदनुस तिस्कुना वस्तुन्या? \v 18 पण, फइद प्रत्येक अवयव द्यावार वान इच्छाता आनशी फेट्टीनाड. \v 19 जर आंता फय कुडी वक्काटे अवयव उंटे, तर येम फय उंटून्या? \v 20 पन, इप्पूड शेंगेम अवयवलु तर उंडाय पण फय वक्काटे उंडाद, \v 21 इंगा कन्नु शेइन आनी शकायाद की, 'नाक नीद गरज लेद', आल्ले नत्ती कालनी आनी शकायाद की, 'नाक नीद गरज लेद', \v 22 तर उलट, फयलोनी आय अवयवलु याय शेंगेम अशक्त कमस्ताय आय आवश्यक उंडाय. \v 23 इंगा फयलोन या अवयवकी मनाम सम्मान इस्ताम, आटलाद मनाम जास्त काळजी तीस्कुंटाम. दिन कसोम मनाम आ अवयवलान एटलान सुपियाराद आटलाक बट्टाल फेटताम. \v 24 येनटीक की मनाक शोभाशी कमशे अवयवलाक बट्टालदी गरज लेद पण या भागकी गरज उंड्या दानके जास्त मान इच्ची द्यावार फय जोडस्नेड उंडाद. \v 25 दिन कसोम फयला यादुच मतभेद कावाराद तर अवयवलु वगामेगारदी सारखा काळजी तीस्कुनाला. \v 26 इंगा वगाट अवयवकी दुख आयते तर दान संगा आंन्नी अवयवलाक दू:ख आयताद इंगा वगा अवयवदी गौरव आयते तर दान संगा आन्नी अवयवलु आनंद शेस्ताय. \v 27 इप्पुड, मीर ख्रिस्तद फय उंडी इंगा अलग-अलग अवयवलु उंडार. \v 28 इंगा द्यावार मंडळीला इल्ला नेमाशिनाड पहिला प्रेषित, दुसरा संदेष्टे, तिसरा शिक्षक; दाननंतर चमत्कार शेशेतोर, दान बाद रोगलु शिंगार शेशेतोर, सहाय्यक सेवा, व्यवस्था इंगा विविध प्रकारी भाषाल माटलाडेतोर इल्ला नेमाशीनाड. \v 29 आंदारच प्रेषित उंडार यम? आंदारच शिक्षक उंडार यम? आंदार चमत्कार शेशेतोर उंडार यम? \v 30 आंदारकीच रोगलु शिंगार शेशेद दान शिकीनाद यम? आंदार अन्य भाषाल माटलाडतार यम? आंदारच भाषालदी भाषांतर शेशी अर्थ शपतार यम? \v 31 पण मीर शेंगेम फेद्दा-फेद्दा कृपादानलु शिक्केद इच्छा फेटना इंगा दिन शिवाय, नीन मिक वगाट शेंगेम शिंगार दावा सूपतान. \c 13 \s प्रेम आन्नी वरदानला काना फेद्दाद \p \v 1 जरी नीन मन्सुलाद इंगा द्यावारदूत भाषाला माटलाडतुन्याला पण ना नोना प्रेम लेद, तर नीन वाशेद तल्या इंगा झणझनाशेद झांज उंडान. \v 2 इंगा जरी ना नोना संदेश इच्चेद वरदान उंडाद, नाक आन्नी रहस्यल इंगा आंता ज्ञान अवगत उंडाद इंगा कोंडाल हलाय मत्यान इंता ना नोना विश्वास उंडाद पण ना नोना प्रेम लेकुंड्या, तर नीन येमीच लेन. \v 3 इंगा जरी नीन नाद आंता धन कंगाल इंगा गरीबोरकी तिनदेंक इच्यान इंगा नाद फय होमार्पण कसोम इच्यान पण जर नानोना प्रेम लेकुंड्या तर नाक येमीच फायदा लेद. \v 4 प्रेम शेशेतोड व्यक्ती मना जीवनला दम फटताड, इंगा इंगोगोरमिंदा प्रेम शेस्ताड; इंगा इंगोगोरमिंदा कालाड, इंगा वाड स्वताद बढाई शेय्याड, इंगा वाड घमंडी पण लेकुंटाड. \v 5 वाड इंगोगोरमिंदा अन्याय शेय्याड, वाड फक्त स्वतादे फायदा सुडाड, वानकी लग्गान कोफाम दाद, इंगा येवाराना वान संगा वाईट वागास्ते तर वाड वारनुस बदला तीस्कुनाड. \v 6 इंगा वाड वाईट फनुलाता यप्पुडूच आनंदित काड. पण सत्यता आनंद मानास्ताड. \v 7 वाड आन्नी माटलु सहन शेस्ताड, वाड आन्नी माटला मिंदा विश्वास फेटताड, इंगा वाड आन्नी माटलाद आशा फेटताड. \v 8 वानदी प्रेम यप्पुडूच संपायाद; भविष्यवाणील संपाशी, अन्य भाषाल उंटे आय गायब आयफोई, ज्ञान उंटे तर नष्ट आयफोई; \v 9 येनटीक की मनाद ज्ञान अपूर्ण उंडाद, नीन अपूर्ण भविष्य शपतान. \v 10 पण यप्पुड पूर्णत्व वच्ची आप्पूड जे अपूर्ण उंडाद आदी नष्ट आयफोई. \v 11 यप्पुड नीन बिडा उंटीन, आप्पुड बीडालेका माटलाडतुंटीन, नीन बीडालेका विचार शेस्तुंटीन. बीडालेका समजास्तुंटीन. पण यप्पुड नीन फेद्दावोड आतीन, आप्पुड नीन शिन्नावोरी माटलु इड्सकाडतीन. \v 12 इप्पुड मनाक आरसाला अस्पष्ट कमस्ताद, पण यप्पुड पूर्णत्व वच्ची आप्पुड कंडला मुंदार सुशाम. इप्पुड मनाक आन्नी माटलाद ज्ञान लेद, पण यप्पुड मनाम स्वर्गलोंक फोयाम मनाद ज्ञान आल्ले आयफोई, यल्ला इप्पुड द्यावारदी मना बद्दल उंडाद, \v 13 दिन कसोम इप्पुड मुड माटलु उंडाय याय मनाक शेस्केन उंडा बेक द्यावार मिंदा विश्वास फेट्टेद, आत्मविश्वासता वाड येम मनाक इच्ची आदी शिक्केद आशा फेट्टेद, इंगा इंगोगोर संगा प्रेम शेशेद. पण इ मुड माटलाला आंदारकाना फेद्दाद इंगोगोर संगा प्रेम शेशेद उंडाद. \c 14 \s भविष्यवाणी इंगा अन्यभाषाद आत्मिक दान \p \v 1 इंगोगोर मिंदा प्रेम शेस्केन मिद जीवन जगायना इंगा आत्मिक दानला कसोम उत्सुक उंडांडा इंगा विशेष शेशी भविषवाणी शेशेद इच्छा फेटना. \v 2 येव्वारकी अन्य भाषा माटलाडेद दान उंडाद वाड खरेम सुस्ते मनशीसंगा माटलाडाड तर द्यावारसंगा माटलाडताड येनटीक की वाड येम माटलाडताड इदी येव्वारकीच तेलवाद. पवित्र आत्मा तीकनुस वाड रहस्यय माटलु माटलाडताड. \v 3 पण यवाड भविष्यवाणी शेस्ताड वाड मंदीद आत्मिक वाढ, प्रोत्साहन इंगा शांती माटलु माटलाडताड, \v 4 येवान देगार अन्य भाषाला माटलाडेद दान उंडाद, वाड आध्यात्मिक रूपता स्वताद वाढ शेस्कुंटाड, पण येवानकी भाविषवानी शेशेद दान उंडाद वाड संपूर्ण मंडळीद वाढ शेस्ताड. \v 5 मीर आंदार अन्य भाषाला माटलाडाला, पण विशेष शेशी मीर भविष्यवाणी शेय्याला इल्ला नाद इच्छा उंडाद येनटीक की येवाड अन्य भाषाला माटलाडताड, वानकाना येवाड भविष्यवाणी शेस्ताड वाड फेद्दावोड उंडाड. दिन कसोम की, मंडळीद वाढ कावाला. \v 6 इप्पुड, तम्मूडलु इंगा शेल्यांलु, जर नीन मितिकुड अन्य भाषाला माटलाडेदेंक वस्तीन की मिक येम फायदा? मि फायदा आय्ये कसोम नीन मीतिकुड प्रकटीकरण, द्यावारदी ज्ञान, द्यावार तिकनुस भविष्यवानी लेका नेरपुकाम येतकेन दावा वद्दो येम? \v 7 जर निर्जीव संगीत वाद्यल उदा. बासरी, विणा लेका आवाज तीशेदेनलेका उंडाय जर आ वाद्यल आटला तीकनुस येल्ले वेगवेगळा आवाजाला फरक स्पष्ट कमसाक फो, तर येव्वारकी बासरी इंका वीणा मिदां याद संगीत वास्तुनार आदी यल्ला तेलची? \v 8 इंगा जर कर्णा अस्पष्ट आवाज तिस्ते तर लढाई कसोम यवाड तैयार आय्यी? \v 9 आल्ले मीर पण इंगोगोर संगा साफ-साफ माटलाडा कुंटे तर मिद येवारकी आना यल्ला तेलची? येनटीक की मीर हवाला माटलाडेतोर आय्यार. \v 10 निःसंशय, दुन्यामला शेंगेम प्रकारी भाषाल उंडाय इंगा यादुच बिना अर्थदी लेद. \v 11 दिन कसोम जर नाक भाषाद अर्थ तेलवाक फो तर वाड माटलाडेतोन कसोम नीन विदेशी ठराशान इंगा येवाड माटलाडतुनाड वाड ना कसोम विदेशी ठराशी. \v 12 बिलकुल इद्दे माटा मीक पण लागू आयताद जर मीर आध्यात्मिक दानला कसोम उत्सुक उंडार तर मंडळी उन्नती कसोम, मंडळीला आध्यात्मिक रुपता मजबुती वच्चे कसोम जोरदार प्रयत्न शेयंडा. \v 13 दिन कसोम, यवाड अन्य भाषाला माटलाडताड वाड आदी जे माटलाडीनाड दानदी अर्थ शेप्पा दावाला आंकेन प्रार्थना शेय्याबेक. \v 14 येनटीक की जर नीन अन्य भाषाला प्रार्थना शेस्तान तर ना आत्मा पण प्रार्थना शेस्ताद पण नाद बुद्धी निष्फळ नीलस्ताद. \v 15 तर येम शेय्या बेक? नीन ना आत्माता प्रार्थना शेश्यान पण आल्ले नीन ना बुद्धीगोन पण प्रार्थना शेश्यान. \v 16 येनटीक की जर नु नी आत्माता द्यावारदी धन्यवाद शेस्ताव तर यवाड इनेतोड सामान्य मनशी येवाड आंदू कुसनीनाड तर वाड नी उपकारस्तुती प्रार्थना मिंदा “आमेन” यल्ला आनी? येनटीक की नु यम आंटाव आदी वानकी तेलवाद. \v 17 येनटीक की नु उपकारसुस्ती शिंगार शेस्ताव, खरेम इदी शिंगार उंडाद तरी दानता इंगोगोनदी उन्नती काद. \v 18 नीन द्यावारकी धन्यवाद इस्तान, येनटीक की नीन मी आंदार काना जास्त अन्य भाषा माटलाडतान. \v 19 पण नीन मंडळीला अन्य भाषाला फदी सावीर शब्दल माटलाडेदपेक्षा, इंगोगोरकी पण नेरपाला आंकेन, नीन ना बुद्धीगोन आय्यीद शब्दल माटलाडेद इदी नाक शिंगार वाटास्ताद. \p \v 20 तम्मुडलु इंगा शेल्यांलु, मीर विचारला बीळांलेका काकुंडा. दानऐवजी दुष्टता बाबतिला शिन्ना बिडालेका नीरागस पण मना विचारला परिपक्व कांडा. \v 21 पवित्र शास्त्र आंटाद, \q “इंगोगो भाषा माटलाडे तोरदी उपयोग शेशी इंगा अन्य भाषाता \q1 नीन इ मंदीसंगा माटलाड्यान \q तरीसुद्धा वार नाद इनेतोर लेर.” इल्ला प्रभुड आंटाड. \x - \xo 14:21 \xo*\xq पवित्र शास्त्र आंटाद, “इंगोगो भाषा माटलाडे तोरदी उपयोग शेशी इंगा अन्य भाषाता नीन इ मंदीसंगा माटलाड्यान तरीसुद्धा वार नाद इनेतोर लेर.” इल्ला प्रभुड आंटाड. \xq*\xt यशया 28:11-12. \xt*\x* \p \v 22 दिन कसोम अन्य भाषाला माटलाडेद दान इदी विश्वास फेट्टेतोर कसोम लेद अविश्वासी मंदी कसोम चिन्ह उंडाद पण भविष्यवाणी विश्वासी मंदी कसोम चिन्ह उंडाद अविश्वासी मंदी कसोम लेद. \v 23 दिन कसोम जर आंता मंडळी वगातळा वस्ताद इंगा प्रत्येक मनशी अन्य भाषाला माटलाडतुनी इंगा जर बैटूटोड इंगा अविश्वासी नोनीक वच्या, तर मीर पागल उंडार इल्ला वार मीमलान आनाक फोयार येम? \v 24 पण जर आंदार भविष्यवाणी शेयदेंक आंटीर इंगा जर अविश्वासी इंगा बैटूटोड नोनीक वच्या, तर आंदार येम माटलातुन्यार आदी इनेतोनकी वान पापदी जाणीव आय्यी वार आंदार वानदी न्याय शेस्तार; \v 25 वान अंतःकरणदी गुपित येरका आतादआय्यी इंगा वाड बोरकाला फडी इंगा द्यावारदी आराधना शेशी इंगा आनी “खरेमे द्यावार मी नडमा उंडाद”. \s उपासनाला सुव्यवस्था उंडेद आवश्यकता \p \v 26 हे तम्मूडलु इंगा शेल्यांलु येम शेयाबेक? मीर वगातळा वस्तार आप्पुड मीपैकी प्रत्येकोर येवाड भजन फाडेदेंक, येवार शिक्षण इच्चेदेंक, येवार द्यावार इच्चीनेद प्रकटीकरण शेपदेंक, येवाड अन्य भाषाला माटलाडदेंक, तर यवाड अर्थ शपदेंक तैयार उंटाड. आंताच मंडळी वाढ कसोम कावाला. \v 27 जर येवाराना अन्य भाषाला माटलाडेतोड उंटे तर इद्दार इंगा जास्तीत जास्त मुग्गुरे माटलाडाला, वगा वेळला वक्काडे माटलाडाला इंगा वगा वक्काडे इ माटाद अर्थ शेप्पाला. \v 28 जर मंडळीला अर्थ शेप्पेतोड येवाडूच लेकुंटे तर अन्य भाषा माटालाडेतोड सभाला शांत उंडाला, स्वता संगा इंगा द्यावार संगा माटलाडाला. \v 29 इद्दार लेकाते मुग्गुर भविष्यवाणी शेय्याला इंगा बाकीचे मंदी वार येम माटलाडतुनार दानदी परीक्षा शेय्याला. \v 30 कुशीनोर पैकी वगा व्यक्तीक जर येमाना द्यावार सुपिस्ते तर पहिला संदेश इच्चेतोड गप्प कुस्नाला. \v 31 जर आंदार भविष्यवाणी शेशी शेकास्तार, तर मीर वगान यंका वगाड भविष्यवाणी शेशी शेकास्ताड, दिन कसोम की आंदार नेरवाला, इंगा आंदार प्रोत्साहित कावाला. \v 32 इंगा संदेष्ट्याली आत्माल आ संदेष्ट्यान स्वाधीन उंटाय. \v 33 येनटीक की द्यावार गडबडी शेशेतोड द्यावार लेड, शांती येतकेन वच्चेतोड द्यावार उंडाड. यल्ला आन्नी द्यावार पवित्र मंदी मंडळीला शांती बनाशी उंटाद. \p \v 34 आंड्योर मंडळीला शांत निलवाला, येनटीक की वारकी मंडळीला माटलाडेद परवानगी लेद, पण अधीन निल्चेद आज्ञा उंडाद; येनटीक की नियमशास्त्र पण इल्ले आंटाद. \v 35 वारकी जर येमाना नेरशेद उंटे तर वार स्वतः मोगुन इल्काडा आडगेद येनटीक की आंडीदानदी मंडळीला माटलाडेद इदी दानकी लज्जास्पद उंडाद. \v 36 द्यावारदी वचन मीतीकनुस येल्लीनाद येम? का आदी फक्त मी नंताके वचीनाद येम? \p \v 37 वगाड जर स्वतःन संदेष्टा समजास्ते इंगा जर वाड स्वतान आत्मिक मनशी समजास्ते तर वाड इदी येरका बेक की, याय माटलु नीन मिक रास्तुनान आय द्यावार इच्चीनेय आज्ञाल उंडाय. \v 38 पण जर येवाराना नीन येम राशीनान आदी मानायाकुंटे, तर वानदी माटा पण मीर मानायाकुंडा. \p \v 39 दिन कसोम हे ना तम्मूडलु इंगा शेल्यांलु भविष्यवाणी शेशेदेंक उत्सुक उंडांडा, अन्य भाषा माटलाडदेंक मना शेय्याकुंडा. \v 40 पण आन्नी माटलु योग्य रितोता इंगा व्यवस्थित उंडाला. \c 15 \s पौलदी शुभवर्तमान इंगा ख्रिस्त्तद पुनरुथान \p \v 1 इप्पुड तम्मुडलु इंगा शेल्यांलु नीन मिक ध्यानाम शेशी इस्तान, की याद शुभवर्तमान नीन मिक शेपतीन इंगा याद मीर स्वीकार शेस्तीर इंगा दांटल्या मीर टिकाशी उंडार. \v 2 यादान तीकनुस मिक तारण शिक्कीनाद आद्दे शुभवर्तमान नीन मिक शेपतान. या वचनगोन मिक पण शुभवर्तमान शप्पिंटीन आ वचन लेका आदी मीर मजबूत फट्टी उंडना दानताने मिद तारण आताद; लेकुंटे मिद विश्वास व्यर्थ उंडाद. \v 3 येनटीक की येम नाक पहिला शेप्पेदेंक वच्या आदी नीन मिक शपतीन, दांटल्या महत्वद इदी माटा उंडाद की, पवित्र शास्त्रला राशीनेलेका ख्रिस्त मना पापला कसोम सच्या. \v 4 वान बुडशीदेन्क वच्या इंगा पवित्र शास्त्रला राशिने लेका मूड नाळाक वान इंगा लेपदेंक वच्या. \v 5 इंगा मग वाड कैफानकी कमश्या, यंकसार बारा प्रेषितलाक, \v 6 मग वाड आयनूर काना जास्त तम्मूळलाक कमश्या. वारपैकी जास्त मंदी इंगाना जित्ता उंडार, तर काही मंदी सच्ची फोईनार. \v 7 इंगा मग वाड याकोबकी कमश्या, इंगा मग वाड आन्नी प्रेषितलाक कमश्या. \v 8 इंगा आंदारकाना आखरीक नाक पण कमश्या, वेळ कावाकाना मुंची फुट्टीनगते. \p \v 9 येनटीक की प्रेषितला नीन शिन्नावोड उंडान, नीन प्रेषित आने योग्यतावोड लेन, येनटीक द्यावार मंडळीद नीन छळ शेशीन्टीन. \v 10 पन द्यावार कृपाता नीन येम पण उंडान आदी नीन उंडान इंगा वानदी नामिदुंडदी कृपा व्यर्थ फोलेद, पण नीन वार आंदारकाना जास्त कष्ट शेस्तीन, इदी फनी नीन शेय्यालेद, पण द्यावारदी कृपा याद नासंगा उंड्या, आदी शेस्तुन्या. \v 11 दिन कसोम नीन उंटे का वार उंटे मिम इद्दे घोषणा शेस्ताम इंगा मीर दिन मिंदाने विश्वास फेटतीर. \s सच्चीनोरदी पुनरुत्थान \p \v 12 इप्पुड जर मिम ख्रिस्त सचीनोर लोन्केल लेशिनाड इल्ला शुभवर्तमान शेपताम, तर सचिनोरदी पुनरुत्थान लेद इल्ला मी पैकी काही मंदी आंटार इदी यल्ला? \v 13 जर सच्चीनोरदी पुनरुस्थान लेद तर ख्रिस्त पण सचीनोर लोन्केल लेय्यालेद, \v 14 इंगा जर ख्रिस्त सचीनोर लोन्केल लेय्या लेद तर माद संदेश व्यर्थ उंडाद इंगा मिद विश्वास पण व्यर्थ उंडाद. \v 15 इंगा मिम द्यावार खोटा साक्षील ठरास्तिम येनटीक की द्यावार ख्रिस्तन सचीनोर लोन्केल लेप्या इल्ला मिम वान बद्दल साक्ष इस्तीम. जर इदी इल्ला उंटे की, सचीनोर लेपदेंक दार तर द्यावार पण ख्रिस्तन लेपा लेद. \v 16 इंगा जर सचीनोरणी लेपा दाद, तर ख्रिस्तड पण सचीनोर लोन्केल लेय्या लेद. \v 17 इंगा, जर ख्रिस्त लेय्या लेद, तर मिद विश्वास व्यर्थ उंडाद इंगा मीर इंगाना पापला फडी उंडार. \v 18 इंग्या इंगा येव्वार ख्रिस्तला सच्ची फोइनार, वारदी पण नाश आय फोइनाद. \v 19 जर ख्रिस्त मिंदा उंडीनेद माद आशा, फक्त इद्दे जीवन कसोम उंटे, तर आन्नी मन्सुलाला मिम दयनीय उंडाम. \p \v 20 पन इप्पुड खरेमे ख्रिस्त सावनुस लेशी जिवंत आयनाड. येव्वार सच्ची फोयतार आ मंदीला\f + \fr 15:20 \fr*\fq येव्वार सच्ची फोयतार आ मंदीला \fq*\ft येव्वार फंडकुन्नार वार. फंडकुन्नार इदी शब्द आ मंदीन सुपिस्ताद येव्वार सच्ची फोइनार. पौलकी इदी आनेद उंडाद की सच्ची फोयेद इदी फंडकुने लेका उंडाद यप्पुड द्यावार वच्ची आप्पुड आ मंदी येव्वार सच्ची फोइनार वार लेपे दिंटल्या वच्यार.\ft*\f* वाड प्रथमफळ उंडाड. \v 21 येनटीक की दिनदी अर्थ उंडाद यल्ला मनशी तीकनुस साव वच्या आल्ले सच्चीनोरदी पुनरुत्थान पण मनशी तीकनुस वच्या. \v 22 येनटीक की यल्ला आदाम पाप शेशीने कसोम आंदार सस्तार आल्ले ख्रिस्त मिंदा विश्वास फेट्टीन कसोम आंदार जित्ता शेशेदेंक वच्यार. \v 23 पण प्रत्येकोर वार क्रमानुसार, ख्रिस्त जो प्रथम फळ उंडाड इंगा मग ख्रिस्त वचेद येळी वान्द उंडीन्द मंदी जिता शेशी फइ. \v 24 आप्पुड इ संसारदी शेवट आय्यी, प्रत्येक अधिपतीन, प्रत्येक सत्तान, प्रत्येक सामर्थ्यन यप्पुड ख्रिस्त नष्ट शेशी, आप्पुड ख्रिस्तड द्यावार आब्बानकी राज्य इचकाडी.\x - \xo 15:24 \xo*\xq आप्पुड इ संसारदी शेवट आय्यी, प्रत्येक अधिपतीन, प्रत्येक सत्तान, प्रत्येक सामर्थ्यन यप्पुड ख्रिस्त नष्ट शेशी, आप्पुड ख्रिस्तड द्यावार आब्बानकी राज्य इचकाडी. \xq*\xt दानिएल 2:44.\xt*\x* \v 25 येनटीक की वाड आन्नी शत्रूलान वान काळाकिंदा फेट्टीनंताक वानकी राज्य शेय्याने बेक.\x - \xo 15:25 \xo*\xq येनटीक की वाड आन्नी शत्रूलान वान काळाकिंदा फेट्टीनंताक वानकी राज्य शेय्याने बेक. \xq*\xt स्तोत्रसंहिता 110:1. \xt*\x* \v 26 यवाड आखरी शत्रू साव वाड नष्ट शेशेदेंक वच्ची. \v 27 पवित्र शास्त्र शपताद, “येनटीक की द्यावार, वान काळाकिंदा आंताच येस्काडनाड.” पण यप्पुड वाड आंटाड की, “आंताच वान अधीन शेस्कामला वच्चीनाद,” आप्पुड येवाड आंताच वान अधीन शेश्या, वाड द्यावार स्वतः दांटल्या लेड.\x - \xo 15:27 \xo*\xq पवित्र शास्त्र शपताद, “येनटीक की द्यावार, वान काळाकिंदा आंताच येस्काडनाड.” पण यप्पुड वाड आंटाड की, “आंताच वान अधीन शेस्कामला वच्चीनाद,” आप्पुड येवाड आंताच वान अधीन शेश्या, वाड द्यावार स्वतः दांटल्या लेड. \xq*\xt स्तोत्रसंहिता 8:6. \xt*\x* \v 28 इंगा, यप्पुड द्यावार आंताच कोडकु शेतल्या इच्या तर कोडकु पण स्वतःन परमेश्वर शेतल्या इच्या दिन कसोम की द्यावारे आन्नी माटलामिंदा राज्य शेशेतोड कावाला. \p \v 29 लेकाते, येव्वार मंदी सच्चीनोर कसोम बाप्तिस्मा तीस्कुंटार वार येम शेशार? जर सच्चीनोर लेय्यारुच तर वार मंदी वार बद्दल बाप्तिस्मा येनटीक तीस्कुंटार? \v 30 इंगा मिम पण प्रत्येक वेळला संकटाला येनटीक फडताम? \v 31 हे तम्मूडलु इंगा शेल्यांलू ख्रिस्त येशु मना प्रभूला, नीन मी बद्दल उंडीने घमंडदी वटू येस्केन इदी आंटान की, नीन दिना-दिनाम सस्तान. \v 32 मनशी स्वभाव लेका इफीसला नीन रानटी प्राणीला संगा लढास्तीन, तर नाक येम फायदा आय्या? जर सच्चीनोर लेय्याकुंटे तर फदांडा “मनाम तिनदाम-तागदाम, येनटीक रेफाक तर सच्चेदे उंडाद!” \v 33 इंगा येवाडाना इल्ला माटलाडताड तर वान माटलु इनी फसायाकुंडा, येनटीक की “वाईट संगती मचीं चरीत्रनी खराब शेस्ताद.” \v 34 नितीमत्व कसोम लेयांडा इंगा पाप शेय्याकुंडा येनटीक की मिपैकी काही मंदी इल्ला उंडार येव्वार द्यावारनी गुरतू फट्टार. इदी नीन मिमलान शिग्गुना केडपाला आंकेन आंटान. \s मनाक यल्लोनदी फय शिक्की \p \v 35 इप्पुड येव्वाराना इल्ला आन्यार? “सच्चीनोर यल्ला लेशार? वार यल्लोन फयला वच्चार?” \v 36 नु इंता अज्ञानी उंडाव येम? नु येम पेरास्ताव आदी पहिला सच्चीन शिवाय जित्ता काक फोई. \v 37 इंगा नु येम पेरास्ताव दानदी फंटा आय्येद फय पेरायाव, तर फक्त बी पेरास्ताव ; आदी गोदमाद लेकाते इगोगोट येमाना उंडी. \v 38 इंगा आंटे द्यावार निवडाशीन लेका वाड दानकी आकार इस्ताड. वाड प्रत्येक दानाक दानदी स्वताद “फय” इस्ताड. \v 39 जित्ता प्राणीलाय आंदारीच फईल सारखा लेकुंटाय. दिन शिवाय मन्सुलाय फयलु वगा प्रकारी उंटाय. प्राणीलाय फइल इंगोगो प्रकारी उंटाय, गुव्वाल इंगोगो प्रकारी उंटाय; इंगा मिल अलग-अलग प्रकारी उंटाय. \v 40 आल्ले स्वर्गीय फइल उंडाय इंगा पृथ्वी मिंदूड फइल उंडाय, पण स्वर्गीय फइद वैभव वगा प्रकारदी उंडाद, तर पृथ्वी मिंदूड फइद इंगोगोट उंडाद. \v 41 सूर्याद येलगु वगा प्रकारदी तर चंद्रद येलगु वेगळा प्रकारदी उंटाद. सुक्काद येलगु वेगळा प्रकारदी उंटाद इंका चमकाशे दिंटला वगा सुक्का इंगोगो सुक्काकाना वेगळा उंटाद. \v 42 आंकेन सच्चीनोर पुनरुत्थान संगा पण इल्ले आय्यी, फय याद भुमीला बुडशीनेद उंडाद आदी नाश आय्येद उंडाद, पण आदी फय यादान लेपेदेंक वस्ताद आदी अविनाशी उंडाद. \v 43 याद अपमानता बुडशे दिंटल्या वस्ताद आदी गौरवाला लेपे दिंटल्या वस्ताद याद अशक्तपणाला बुडशे दिंटल्या वस्ताद आदि सामर्थ्याता लेस्ताद. \v 44 याद भुमीला बुडशीदेंक वच्चीनाद आदी नैसर्गिक फय उंडाद याद पुनर्जीवित आयताद आदी आत्मिक फय उंडाद. जर नैसर्गिक फइल उंडाय तर आध्यात्मिक फइल सुद्धा उंडाद. \v 45 इंगा पवित्रशास्त्र इद्दे शपताद, “पहिला मनशी, आदाम इड जिता प्राणी आय्या,” पण ख्रिस्त येवाड आखरी आदाम आय्या वाड जीवन इच्चेतोड आत्मा आय्या. \v 46 याद फय मनाक पहिला इच्चीनार आदी संसारिक उंडाद पण याद फय मनाक यंकसार इच्चे दिंटल्या वच्ची आदी आत्मिक उंडी. \v 47 पहिला मनशी भुमीलोन मन्नुता बनाशीन्या, तर इंगोगो मनशी\f + \fr 15:47 \fr*\fq इंगोगो मनशी \fq*\ft आंटे प्रभु येशुड \ft*\f* स्वर्ग लोन्केल वच्या. \v 48 यल्ला आ पहिला मनशीद रचना मन्नुनोट बनाशीन्या, आल्ले मनाम आंदार पण मन्नुता बनाशीनाम इंगा यल्ला इंगोगो मनशीद फय स्वर्गीय उंडाद आल्ले मनाद फय पण स्वर्गीय आय्यी. \v 49 इंगा येवाड मन्नुता बनाशीन्या वानदी रूप मनाम धारण शेस्तीम, आल्ले येवाड स्वर्गीय उंडाड वानदी रूप मनाम धारण शेशाम. \x - \xo 15:49 \xo*\xq इंगा येवाड मन्नुता बनाशीन्या वानदी रूप मनाम धारण शेस्तीम, आल्ले येवाड स्वर्गीय उंडाड वानदी रूप मनाम धारण शेशाम. \xq*\xt 1 योहान 3:2.\xt*\x* \p \v 50 इप्पुड तम्मूडलु इंगा शेल्यांलू नीन इदी शपतान की, नंजूर इंगा रक्ताम द्यावार राज्यद अधिकारी आय्यी शेकायाद इंगा नाशवान अविनाशीक अधिकार आय्यी शेकायाड. \v 51 सुडांडा! नीन मिक वगाट रहस्यमय सत्य शपतान. मनाम आंदार सच्चेतोर लेम. मनाम आंदार बदलाशी फोय्याम. \v 52 इंगा इदी लगेच आय्यी, कन्नुद रेक्का आंटा काना मुंची, यप्पुड आखरी कर्णा वागी आप्पुड, येनटीक की कर्णा वागी तर येव्वार सच्चीनोर उंडार, वार नेहमी इचांग जिवंत आय्यार इंगा मनाम येव्वार जित्ता उंडार, मनाम पण बदलाशी फोयाम. \v 53 येनटीक की इदी जे विनाशी उंडाद आदी अविनाशीन धारण शेशी इंगा इदी याद सच्चेदेंक उंडाद आदी अमरत्व धारण शेशी इदी नक्की उंडाद. \v 54 इदी याद विनाशी आदी अविनाशीपण धारण शेशी इंगा इदी सच्चेद उंडाद आदी अमरत्व फेटकुनी, इल्ला यप्पुड आय्यी आप्पुड, \q पवित्रशास्त्रला राशिने लेका; \q “विजय सावनी मिंगी तीस्कुनीनाद.” \q1 \v 55 “अरे साव नीद विजय यंदु उंडाद? \q साव नीद नांगी यंद उंडाद?”\x - \xo 15:55 \xo*\xq “अरे साव नीद विजय यंदु उंडाद? साव नीद नांगी यंद उंडाद?” \xq*\xt यशया 25:8; होशेय 13:14. \xt*\x* \p \v 56 सावदी नांगी पाप उंडाद इंगा पापदी सामर्थ्य नियमशास्त्र तीकनुस वस्ताद. \v 57 पण द्यावारकी धन्यवाद, येवाड मना प्रभू येशु ख्रिस्त तीकनुस मनाक पाप इंगा सावमिंदा विजय इस्ताड! \v 58 दिनकसोम ना प्रिय तम्मूडलु इंगा शेल्यांलु प्रभूला स्थिर इंगा मजबूत निलवांडा. नेहमी स्वतःन प्रभुन फनी कसोम इच्काडना येनटीक की मीक येरका उंडादकी प्रभुला मिद कष्ट व्यर्थ लेद. \x - \xo 15:58 \xo*\xq दिनकसोम ना प्रिय तम्मूडलु इंगा शेल्यांलु प्रभूला स्थिर इंगा मजबूत निलवांडा. नेहमी स्वतःन प्रभुन फनी कसोम इच्काडना येनटीक की मीक येरका उंडादकी प्रभुला मिद कष्ट व्यर्थ लेद. \xq*\xt गलती 6:9. \xt*\x* \c 16 \s यरुशलेम शहरलोन मंडळीक दान \p \v 1 इप्पुड, पवित्र मंदी कसोम वर्गणी जमा शेशे बद्दल, यल्ला नीन गलतीलोन मंडळीक आज्ञा इच्चीनान मीर पण आल्ले शेयांडा. \v 2 मी पैकी प्रत्येक मनशी, वानकी शिक्कीने पगारलोन्केल, प्रत्येक हफ्ता पहिला दीनमुनाड दुडलु जमा शेशी फेटना. \v 3 इंगा यप्पुड नीन वच्यान, मीर स्वीकार शेशीने मंदीक मीद देणगी यरुशलेम शहरलोंग येतकेन फोयेदेंक आमश्यान; \v 4 इगा जर नादसुध्दा फोयेद योग्य उंटे तर वार ना संगा वच्यार. \s पौलदी यात्राद योजना \p \v 5 नीन मासेदोनिया प्रांतनुस फोयान आप्पुड मीतीकुड वच्यान येनटीक की मासेदोनियानुस फोयेद नाद योजना उंडाद. \v 6 इंगा जमास्ते तर नीन मी संगा निलच्यान इंगा सली कालाम घालवाशान, आंटे नीन फोयान आकाडा मीर नन्नु दावाक आमशार. \v 7 पण नाक रव्वा वेळ कसोम मीमलान भेटाशेद नाद इच्छा लेद येनटीक की जर प्रभुनदी इच्छा उंटे तर मि देगारा काही वेळ निल्वाला इल्ला नीन आशा फेटतान. \v 8 याबय दिनमुद फंडगा (पेन्टेकॉस्ट) नंताक नीन इफीसला नीलच्यान \v 9 येनटीक की ना कसोम फेद्दाद इंगा सामर्थ्यशाली कवाड तेरशीनेद उंडाद इंगा इल्लोन शेंगेम मंदी उंडार येव्वार नाक विरोध शेस्तार. \p \v 10 जर तीमथ्य वच्या तर वाड मीर देगार आदरान्दे यल्ला निलची दानतिकुड लक्ष इंडा येनटीक की वाड पण ना लेकाने प्रभुनदी फनी शेस्ताड. \v 11 दिन कसोम येवारुच वान तुच्छ मानायाकुना. पण वाड नातीकुड दावाला आंकेन वान शांतीता आमस काडना आंटे इंगोगो विश्वासी तम्मूळला संगा वानदी वच्चेद नीन दावा सुस्तुनान. \v 12 गान तम्मूड अपुल्लोन बदल इल्ला उंडाद की, वाड इंगोगो तम्मूळला संगा मीतिकुड दावाला, इल्ला नीन वानकी शेंगेम विनंती शेस्तीन पण वारदी इप्पुड वच्चेद खरेमे इच्छा लेकुंड्या गान वानकी यप्पुड वानकी वेळ शिक्की आप्पुड वाड वच्ची. \s आखरी आदेश \p \v 13 सावध उंडाडा, मीरद विश्वासला मजबूत निलुंडा. धैर्यशाली कांडा. सशक्त कांडा. \v 14 प्रत्येक माटा याद मीर शेश्यार आदी प्रेमता शेयांडा. \p \v 15 इप्पुड तम्मूळलू इंगा शेल्यांलू स्तेफन घरानाद मीक शिंगार माहिती उंडाद. वार अखया प्रांतलोंन पहिला फळ उंडार; इंगा पवित्र मंदी सेवा कसोम वार तैयार उंटार. नीन मिक विनंती शेस्तान की, \v 16 प्रत्येक व्यक्ती येवाड इ फनीला कुडताड इंगा प्रभुन कसोम श्रम शेस्ताड मीर इल्लोन मंदी अधीन नीलुंडा. \v 17 स्तेफन, फर्तुनात, इंगा अखायिक इर वच्चीर आंका नाक आनंद आय्या येनटीक की वार नाद आदी गरज पूर्ण शेशीर याद मीर शेशी शकाया कुंटीर. \v 18 येनटीक की वार ना इंगा मी आत्मान पण प्रसन्न शेशीर. इल्लोन मंदीन मानायंडा. \p \v 19 आशिया खंडलोन मंडळीला तीकनुस मिक नमस्कार. अक्कीला, प्रीस्कील्ला इंगा याद मंडळी वार इंटल्या जमा आयताद, आदी प्रभूला मिक नमस्कार आंटार, \v 20 आंदार तम्मुळलु मीक नमस्कार शपतार, प्रेमता शेतल्या शेय इच्ची वगामेगारकी दंडाम शेयंडा. \p \v 21 नीन, पौल स्वत: ना शेयता इदी सलाम रास्तान. \v 22 जर येवाडाना प्रभुन मिंदा प्रेम शेय्याड, तर वाड शापीत कावाला, “हे मा प्रभु दा” \v 23 प्रभु येशुनदी कृपा मीसंगा उंडाला! \v 24 ख्रिस्त येशूला नाद प्रेम मी आंदार संगा उंडाला. आमेन.