\id REV \h REVELATION \toc1 Jesus Aida-kidanii John Ati \toc2 Revelation \toc3 Rev \mt1 Jesus Aida-kidanii \mt2 John Ati \is1 Diꞌoraz kaarita dauaꞌo \ip Diꞌoraꞌa kaarita apostle John saadanii, udyuuda-kao donoꞌo munapo pidannao ai, paran zikon iaꞌo amazada Patmos iti, upatakaꞌuta-kao utominapatin-kidauzon idiꞌo pidannao Kaimanaꞌo Kuwai dauꞌu, Jesus Christ dauaꞌoraz. \ip John saadan diꞌoraꞌa kaaritaꞌa mishidainao Jesus atiꞌo, patakaꞌuta-kariwainaouz pamishidan dikin ii Jesus, ĩaitapa kizi Tominkaru wuruꞌu kazowautapaꞌoraz ipai aimaakan shaꞌapaꞌoraz kida ĩꞌati. \ip Usaadan diꞌoraꞌa Jesus aida-kidanii uꞌati, uzandaꞌawun iaꞌo kawanuꞌo utukapan, diinaꞌitiꞌi dauaꞌoraꞌa. John tukapanii kida kowaadan Jesus kazowautapaꞌo nii ipai pidannao naꞌiki aimaakannao, naꞌiki uruꞌo nii buuta naꞌiki patakaꞌuta pidan oiaꞌo. Diꞌoraꞌa kaarita aida kapam mishidainao ati Jesus, naꞌiki naꞌapam diꞌoraꞌa imiꞌi baara katokon-tinan nii. Uaida kapam kainaꞌaꞌo nii paꞌinaꞌo aokazi naꞌiki paꞌinaꞌo imiꞌi baara. Naꞌiaꞌo nii mishidainao mashaapan Tominkaru naꞌiki Jesus tuma karikaonan, aonaa naꞌapainim nii utokon. \iot Kaarita buutinpan kida \io1 Kaarita sakadin-kinaa \ior 1:1-8\ior* \io1 Umanawunuꞌo aimaakan aida-kida-kao John ati \ior 1:9-20\ior* \io1 Choochinao atiꞌo \ior 1:1—3:22\ior* \io1 Scroll naꞌiki 7 usakibadapa-kinao kida \ior 4:1—8:1\ior* \io1 7 kuwudiinao \ior 8:2—11:19\ior* \io1 Dragon naꞌiki dyaꞌutam kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazinao \ior 12:1—13:18\ior* \io1 John tukapan panaꞌa kidaꞌo aimaakan shaꞌapan \ior 14:1—15:8\ior* \io1 Tominkaru toꞌoran shoota-kao \ior 16:1-21\ior* \io1 Babylon naꞌiki Satan wiinii-kao \ior 17:1—20:10\ior* \io1 Pidannao buuapa-kao dauaꞌo \ior 20:11-15\ior* \io1 Paꞌinaꞌo aokazi, imiꞌi baara, naꞌiki Jerusalem \ior 21:1—22:5\ior* \io1 Jesus waꞌatin nii \ior 22:6-21\ior* \c 1 \p \v 1 Diꞌoraꞌa kaarita idaꞌa Jesus Christ aida-kidan aimaakan kida aonaꞌoraz uaitapauzo-kao. Tominkaru aida-kidan Jesus idaꞌan papoitorunao ati kanom shaꞌapaꞌazon maonapaꞌa naa. Jesus dyuudan paꞌangelin papoitoru John diꞌiti. Uaipan John aitapan ipai aimaakan, \v 2 naꞌiki John kowaada kizi ipai kanom patukapanii. Diꞌi wuruꞌu mishiꞌoraz kuwai Tominkaru Paradan diꞌikiꞌoraz Jesus Christ aida-kidaniaz. \v 3 Konaukiaꞌo nii wuruꞌu pidan aitaapaꞌoraz diꞌoraꞌa kaaritaꞌa naꞌiki konaukiaꞌo nii wunaouꞌu abatainaouz naꞌiki taapainaouz ukuwaanaa, ushaꞌapanum kauꞌan maonapataꞌa naa ushaꞌapan kamoon. \s1 John dyuudan paparadan 7 choochi kida ati \p \v 4 Parada-karu kida John diꞌikiꞌo, 7 choochi\f + \fr 1:4 \fq 7 choochi: \ft mishidainao Jesus atiꞌo naꞌapa-karuz.\f* kida atiꞌo Asia Baara iaꞌoraz. \p Marii Tominkaru kamunanun unao ati, naꞌiki utaa kizi unyukunuu kaiman-kinaa nii. Uruu naꞌauzoz amazada toma-kao uaꞌii, atii kai, naꞌiki karikaonanuꞌo nii unaꞌan. Naꞌiki 7 doronainao diꞌikiꞌo mashaapainaouz Tominkaru Taba kanaapu ii, \v 5 naꞌiki Jesus Christ diꞌikiꞌo kapam. Uruu karikaonanuꞌo ukuwaa mishiin, naꞌiki uruu kadishitaꞌoraz kiwiin pamawaka-kizi iki, naꞌiki uruu Naobanai ipai kingnao ati imiꞌi baaraꞌa. \p Jesus Christ marainpan idi waunao umawakan waꞌati, usoꞌotan waꞌoian paizain idaꞌan. \v 6 Utoman ipai waunao Faadaanao nii paꞌidiwaru, naꞌiki taainainao nii Tominkaru uDaru ati. Marii kizi utaapa-kao umanawunuꞌo nii naꞌiki maꞌozakaꞌo nii, karikaonan naꞌiki karikaonan. Amen! \q1 \v 7 Uabata, utukapan nii // uwaꞌatin // ishaꞌiz tuma, \q2 ipaiꞌo nii pidannao tukapan, \q2 atii wunaouꞌu dakatainaouz uruu // chipirari idi kapam. \q1 Ipaiꞌo nii pidannao zaadan // daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa \q2 ĩtukapan dono uruu. \q1 Naꞌapaꞌo nii mishizi! Amen! \p \v 8 “Õgaru Alpha naꞌiki Omega,”\f + \fr 1:8 \fq Alpha naꞌiki Omega: \ft A-B-C kawanuꞌo atii Z diꞌiti. Mazan Greek idaꞌan, usakadinan Alpha diꞌiki, ukatokon-tinan Omega diꞌiti. Tominkaru tomaꞌoraz ipai aimaakan kida utoma-kao uaꞌii, naꞌiki uruu katokontaꞌoraz ipai aimaakan kida.\f* Naobanai Tominkaru umanawunuꞌoraz kian padauꞌan, “Õgaru naꞌauzoz amazada toma-kao uaꞌii, atii kai, naꞌiki karikaonanuꞌo nii õnaꞌan.” \s1 Christ aidinan John ati \p \v 9 Õgaru John unao inawuzu wamishidan idi Jesus kaimanaiman baokopa, watuudan nii ipai kashaꞌora kidaꞌoraz baiaapa-kao baokopa wazaamatinpan puꞌu Tominkaru kazowautapa-kizi diꞌiti. Uruu idiꞌo õmuuda-kao paran iaꞌo wiizai Patmos ii, õkowaadapauzon idi Tominkaru Paradan, naꞌiki õkakuwaapan idi Jesus dauꞌu. \v 10 Naobanai kamoon donoꞌo, Tominkaru Doronaa kazowautan õgaru, naꞌiki õabata diiwaꞌo parada-karu naꞌapa kuwudii\f + \fr 1:10 \ft Kuwudii: Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* pootapa-kariwai aran kawan kadakotinan õbarau ikinapu. \p \v 11 Parada-karu kian, “Ipai pusaada putukapanii kida, udaunaꞌan pudyuudaꞌa naazu 7 choochinao diꞌiti, diꞌoraꞌa donoi kida diꞌiaꞌoraz ati, Ephesus, Smyrna, Pergamum, Thyatira, Sardis, Philadelphia naꞌiki Laodicea iaꞌoraz.” \p \v 12 Uruu daunaꞌan aka õtanawatinaꞌakan naa õtukapaꞌazon kanom wuruꞌu kadakotinaꞌoraz õꞌati, õtukapa 7 lamp saabatinapa-kizi kida toma-kariwai gold idi. \v 13 Ĩbiiꞌi õtukapa pidan kawanuꞌo, kaiwadapaꞌo dawuu zaꞌabaꞌiꞌo kamicha kaawaꞌo atii ukidiba diꞌiti, naꞌiki zadawii kawanuꞌo toma-kao gold idi ukaiwadapaniaz padokoriꞌi idaꞌan, didimai morokoda-kao kawan. \v 14 Uzowaud baraka, baraka naꞌapa kinaridi barakaꞌoraz kawan, naꞌiki uawun pururuꞌukappan naꞌapa tikazi kawan. \v 15 Ukidiba wiziꞌi, naꞌapa tawuru kawanuꞌu chipirari tikazi wiziꞌidaniaz. Naꞌiki uparadan abata-kao naꞌapa tozowan shaokodappan kawan. \v 16 Uzaamatapan 7 wizinao padiwaꞌora antanpuꞌo pakaꞌu idaꞌa, naꞌiki marii dimanaꞌo dyaꞌutamaꞌo udabaazi kida dimanainpan koditaꞌakan udako iki. Uawun baara kanadan, kanada naꞌapa kamoo kanadan kawan, sakitapa kamoo donoꞌoraz. \p \v 17 Õtukapan idiꞌi naa uruu, õwashatinaꞌakan naa õawun baara iki ukanaapuꞌu ukidiba dazabaꞌa ikoda tawuruꞌu mawakaꞌoraz naa. Upuꞌu mazan upishatan õgaru padiwaꞌora antanpuꞌo pakaꞌu idi, ukian õꞌati, “Manaꞌa putariaꞌanaꞌa! Õgaru kiwiitapaꞌoraz naꞌiki dawuꞌitiiniꞌo, \v 18 naꞌiki karikaonanuꞌo nii õkakupan. Õgaru mawakauzoz daꞌi, mazan aizii õkakupan nii karikaonan naꞌiki karikaonan. Kainaꞌa õmaꞌozakan õwazoota-kinaa nii mawaka-karu naꞌiki õtaa-kinaa nii kakupa-karu mawakainao ati kapam. \v 19 Aizii pusaadaꞌa naa ipai aimaakan putukapanii kida, shaꞌapaꞌo niꞌoraz kai naꞌiki diinaꞌitiꞌi. \v 20 Õkainaabatan nii puꞌati wuruꞌu aonaꞌoraz uaitapauzo-kao, wuru kida dauaꞌorazuꞌu: wuruꞌu 7 wizinao õzaamatapaniaz õdiwaꞌora antanpuꞌo õkaꞌu idaꞌa, naꞌiki wuruꞌu 7 lampanao saabatinapa-kizi kidaz toma-kariwaiz gold idi. Aizii wuruꞌu 7 wizinaouz, Angelnao wuruꞌu, ĩnao wuruꞌu awunuutapaꞌo nii 7 choochinaouz, naꞌiki wuruꞌu 7 lamp saabatinapa-kizi kidaz, ĩnao wuruꞌu 7 choochi kidaz.” \c 2 \s1 Kaarita choochi atiꞌo // Ephesus iaꞌoraz \p \v 1 Udaunaꞌan ukian õꞌati, “Pusaada pukaaritan Angel ati wuruꞌu awunuutapaꞌoraz choochi Ephesus iaꞌoraz: \pi1 “Dii wuruꞌu kuwaiz tawuru diꞌikiꞌoraꞌa, zaamatapaꞌoraz 7 wizinao, padiwaꞌora antanpuꞌo pakaꞌu idaꞌa, naꞌiki uruu chiꞌikaꞌanpaꞌoraz wunao bii anaꞌa 7 lampanao saabatinapa-kizi, toma-kariwaiz gold idi. \pi1 \v 2 “Õaitapa ipai kanom unao shaꞌapaapanii. Õaitapa dadara ukaudinan naꞌiki utuuda ipai kashaꞌora kidaꞌo shaꞌapaꞌo uꞌati, naꞌiki aonaꞌo nii uaipan oiainao pidannao kakinaopan unao, naꞌiki õaitapa utiwaa-kidapanii mariidinauzonao apostle-tinpaꞌazoinao, utukapaꞌazon idi ĩkuwaa mishiin. Mazan aonaa umishidan ĩkakinaori. \v 3 Õaitapa utuuda kashaꞌora kidaꞌoraz ubaiaapaniaz õdikin ii naꞌiki aonaa ukashadinan. \v 4 Mazan kainaꞌa õkowaadaꞌazon uꞌati aonaꞌo õnaudapan ushaꞌapatan. Aonaꞌa naa umarainpan õgaru aizii, umarainpauzon kawan daꞌi õgaru kiwiin. \v 5 Udiꞌitapa naꞌapam umarainpan õgaru kiwiin. Aizii aonaꞌa naa umarainpan õgaru naꞌapa. Ukauꞌan utanawatinaꞌa naa uꞌoian ai, ushaꞌapata kiziꞌi naa ushaꞌapatauzonii kida daꞌi kiwiin. Mazan umatanawatinkan an uꞌoian ai õzikadan nii wuruꞌu ulampan saabatinapa-kizi pawiizi iki. \pi1 \v 6 “Mazan õaitapa kainaꞌa baudaꞌapa aimaakan ushaꞌapatanii kaimanaꞌo, aonaa unaudapan Nicolaitannao\f + \fr 2:6 \fq Nicolaitannao: \ft shaꞌapaapauzonao panaꞌantanpuꞌo aimaakan Tominkaru Paradan ai.\f* shaꞌapaapaniaz, õgaru aonaa õnaudapan kapamazu. \pi1 \v 7 “Puabatan an naꞌapam õkian, ukauꞌan puabataꞌa naa naꞌapam Doronai kian choochinao ati! Kanom maꞌozakaꞌo naꞌiki wazootaꞌo oiaꞌo, õtaapadan nii unikan wuru akaꞌa paoribai taaꞌoraz kakupa-kinai, Tominkaru diꞌiaꞌoraz.” \s1 Kaarita choochi atiꞌo // Smyrna iaꞌoraz \p \v 8 Udaunaꞌan ukian õꞌati, “Pusaada pukaaritan Angel ati wuruꞌu awunuutapaꞌoraz choochi Smyrna ii: \pi1 “Dii wuruꞌu kuwaiz tawuruꞌu kiwiitapaꞌoraz naꞌiki dawuꞌitiiniꞌoraz diꞌikiꞌo, uruu mawakaꞌoraz naꞌiki kakudaꞌoraz powaa iti koshan. \pi1 \v 9 “Õaitapa patakaꞌutinainao unao, aonaa ukashaꞌapauzin, mazan unao kapuraatanuꞌo udoronaa ii! Õaitapa oiaiman kida wunao kabootan paparadan uꞌatiꞌi taapinpaꞌazoinaouz Jewnao nii, aonaa Jewnao mani ĩdyaun. Ĩnao baokopa Satan diꞌitiꞌo ĩzaamatinpan. \v 10 Manaꞌa paꞌi utariaꞌa naa aimaakan kida ai maonapaꞌo niꞌoraz naa ubaiaapan. Uabata! Satan tiwaa-kidapan nii unao, utaraa-kidan idaꞌan ubii iki pidannao, naꞌiki ubaiainpan nii 10 kamoo. Pakawan paꞌi umishida õgaru, atii uzowiaꞌazoo-kao diꞌiti õdikin ii, naꞌiki õtaan nii kakupa-kinai uwinipa nii. \pi1 \v 11 “Puabatan an naꞌapam õkian, ukauꞌan puabataꞌa naa naꞌapam Doronai kian choochinao ati! Kanom maꞌozakaꞌo naꞌiki wazootaꞌo oiaꞌo, aonaꞌo nii ubaiaapan wuruꞌu itamautanuz mawaka-karu.” \s1 Kaarita choochi atiꞌo // Pergamum iaꞌoraz \p \v 12 Udaunaꞌan ukian õꞌati, “Pusaada pukaaritan Angel ati, wuruꞌu awunuutapaꞌoraz choochi Pergamum ii: \pi1 “Dii wuruꞌu kuwaiz tawuru diꞌikiꞌoraꞌa taapaꞌoraz marii dimanaꞌo, dyaꞌutamaꞌoraz udabaazi kida dimanainpan. \v 13 Õaitapanii wuruꞌu unao mashaapa-kiziz, naꞌiaꞌo Satan naobanai-tinpan. Upuꞌu pakawan unao daꞌanpan õgaru naꞌiki aonaa umarinaꞌatan umishidan õgaru, atii tawuru donoꞌo Antipas kakuwaapatinauzon dono õdauꞌu naꞌiki aonaa umarinaꞌatan pamishidan õgaru, atii uzowiauzo-kao naꞌii Satan naobanai-tinapa-kizi ii. \pi1 \v 14 “Mazan kainaꞌa masakaudaꞌu aimaakan aonaa õnaudapan ushaꞌapatan: kainaꞌa pabiꞌi kida pidannao unao biiꞌi daꞌanpainao Balaam kakinaori; uruu dyuudaꞌoraz Balak shaꞌapata-kidan oiaꞌo kida Israelitenao ati, ĩnikan idaꞌan wanyukunui kida taa-kariwaiz baꞌoran tominkarunao ati, naꞌiki udyuudan idaꞌan ĩkiaapaakan madoronaa-daun kapam. \v 15 Naꞌapa kapam kainaꞌa pabiꞌi kida pidannao ubiiꞌi daꞌanpainao Nicolaitannao kakinaori. \v 16 Aizii, utanawatinaꞌa naa uꞌoian ai, mazan umatanawatinkan an, kadimanaꞌo niꞌi naa õwaꞌatin uꞌidaꞌati, õmizaataakaꞌanan wunao tumaꞌa matanawatin-kainaouz. Õmizaataakan nii wuru idaꞌanaꞌa, marii dyaꞌutamaꞌoraz udabaazi dimanainpan, koditaꞌoraz õdako iki. \pi1 \v 17 “Puabatan an naꞌapam õkian, ukauꞌan puabataꞌa naa naꞌapam Doronai kian choochinao ati! Kanom maꞌozakaꞌo naꞌiki wazootaꞌo oiaꞌo, õtaan nii uꞌati diza-kariwaiz manna.\f + \fr 2:17 \fq diza-kariwaiz manna: \ft uruu kotuaꞌoraz Tominkaru tauzon papaa-kinaa nii papidanannao, ĩkoditan donoꞌoraz Egypt iki.\f* Õtaan nii kapam ipai ĩkawanaꞌati barakaꞌo kuba, naꞌaꞌo nii upaawaꞌa paꞌinaꞌo uuai saadinpan. Aonaꞌo nii baꞌoran pidan aitapanuz, soo wuruꞌu zaamataꞌo niꞌoraz paꞌan aitapazu.” \s1 Kaarita choochi atiꞌo // Thyatira iaꞌoraz \p \v 18 Udaunaꞌan ukian õꞌati, “Pusaada pukaaritan Angel ati, wuruꞌu awunuutapaꞌoraz choochi Thyatira ii: \pi1 “Dii wuruꞌu kuwaiz Tominkaru Dani diꞌikiꞌo, uruu tawuruꞌu pururuꞌukappaꞌoraz uawun tikazi kawan, naꞌiki wiziꞌiꞌoraz ukidiba chipirari wiziꞌii-kariwai kawan. \v 19 Õaitapa ipai kanom ushaꞌapaapanii. Õaitapa pakawan utaapan umarainpaakan, umishidan õgaru, ukamunan-kidaakan uꞌatiaaka naꞌiki utuuda kashaꞌora kidaꞌo ubaiaapanii. Õaitapa powaꞌa zii ushaꞌapatan kaimanaꞌo kiwiitapaꞌo ai. \pi1 \v 20 “Mazan kainaꞌa õkowaadaꞌazon aimaakan uꞌati aonaꞌo õnaudapan ushaꞌapaapan: utaapada zii wuruꞌu zun Jezebel kakinaopan unao. Oroo, mariidapaꞌoraz pakowaadapan Tominkaru paradan õpidanannao ati. Okakinaopan õpoitorunao panaꞌitiꞌo karikaonan, odyuudan idaꞌan ĩkiaapaakan madoronaa-daun, naꞌiki ĩnikan wanyukunui taa-kariwaiz baꞌoran tominkarunao ati. \v 21 Õdyuudauzoniꞌi naa otanawatinan paꞌoian ai, kotuaꞌiki õzaudapan, mazan aonaa omuudaꞌazon pakaduz. \pi1 \v 22 “Ukauꞌan, õkarinaadan nii oroo tuukii pabedin paawaꞌa, naꞌiki wuruꞌu baꞌorantapainaouz odauꞌu, õbaiaapa-kidan nii ĩꞌati kaziwaꞌo tuukii, mazan ĩmarinaꞌatan an ipai wuruꞌu oii kidaꞌoraz pashaꞌapaapan otuma, aonaꞌo nii ĩbaiaapanuzu. \v 23 Õzowian nii kapam ipai daꞌanpainao okakinaori kida, pidannao aitapa kizi ipai choochi kida kawanaꞌati õgaru wuruꞌu aitapaꞌoraz ipai pidannao nyukunuu naꞌiki ĩdiꞌitinpan. Õpatakaꞌutan nii ipai pidannao wuru kida kawanaꞌatiꞌi, oii kidaꞌoraz ĩshaꞌapatan. \pi1 \v 24 “Mazan kainaꞌa baꞌoran pidannao Thyatira ii, aonaa ĩdaꞌanpan wuruꞌu oiaꞌoraz kakinaorii, uruu wuruꞌu aitapa-kida-kariwaiz pabiꞌi kidaꞌo pidannao ati, ĩdakotaniaz Satan kakinaori kida nii. Õkian uꞌati, aonaꞌo nii õtaan baꞌoran kakinaorii uꞌati, \v 25 mazan dadaraꞌa naa paꞌi uzaamatinapa umishidan diꞌiti atii õkaawan. \pi1 \v 26 “Kanom maꞌozakaꞌo naꞌiki wazootaꞌo oiaꞌo, naꞌiki taapaꞌo õdyuudanii ushaꞌapatan atii amazada tokon diꞌiti, õtaan nii uꞌati maꞌozaka-karu ukazowautapa-kinaa nii ipai amazada kawanaꞌati. \v 27 Naꞌiki ukazowautapan nii ĩdyaun, ipai pamaꞌozakan idaꞌan, ukaraabiꞌian ĩdyaun naꞌapa aimaakan toma-kariwai kubai idiꞌo karaabiꞌii-kao kawan duuzaꞌu, naꞌapa õDaru taan kawan õmaꞌozakan õkazowautapa-kinaa nii. \v 28 Naꞌiki õtaan nii uꞌati wizi chaapiꞌikiꞌoraz utukapauzo-kao. \pi1 \v 29 “Puabatan an naꞌapam õkian, ukauꞌan puabataꞌa naa naꞌapam Doronai kian choochinao ati!” \c 3 \s1 Kaarita choochi atiꞌo // Sardis iaꞌoraz \p \v 1 Udaunaꞌan ukian õꞌati, “Pusaada pukaaritan Angel ati wuruꞌu awunuutapaꞌoraz choochi Sardis ii: \pi1 “Dii wuruꞌu kuwaiz tawuru diꞌikiꞌoraꞌa kazowautapaꞌoraz 7 doronainao Tominkaru kanaapu iainaouz, naꞌiki zaamatapaꞌoraz 7 wizinao pakaꞌu idaꞌa. \pi1 “Õaitapa ipai kanom ushaꞌapaapanii. Õaitapa kakupaꞌo kawanuꞌo utukapa-kao padamata, umawakan puꞌaꞌa naa. \v 2 Ukauꞌan upokodaꞌa naa, naꞌiki umaꞌozakadaꞌa naa wuruꞌu kainaꞌa sodiꞌoraz zii uꞌidaꞌa umawakan aiaꞌa naa manawun. Ushaꞌapanum kauꞌan õaitapa ushaꞌapatanii kidaz aonaꞌo zii uturuan õTominkarun ati. \v 3 Unyukunuitapa ukauꞌan naꞌapam daꞌi utominapa-kidauzo-kao uabatauzoniaz dauꞌu. Uizoꞌatizu, naꞌiki utanawatinaꞌa naa uꞌoian ai. Umapokodakan an, õwaꞌatin nii uꞌidaꞌati koidimiki kawan, naꞌiki aonaꞌo nii uaitapan naꞌapainim nii õkaawan. \v 4 Mazan kainaꞌa masakaudaꞌu pidannao ubiiꞌi Sardis ii aonaꞌo ĩkaniriban pakamichan. Ĩchiꞌikapan nii õtuma, ĩkaiwadan nii barakaꞌo kamicha, ushaꞌapanum kauꞌan kaiman ĩmashaapan uaiapa-kao kawanaꞌati. \v 5 Kanom maꞌozakaꞌo naꞌiki wazootaꞌo oiaꞌo, kaiwada-kida-kao nii uꞌati barakaꞌo kamicha, naꞌiki aonaꞌo nii õmainaabatan uꞌuu wuru diꞌikiꞌi kakupa-karu kaaritannaaz;\f + \fr 3:5 \fq kakupa-karu kaaritannaa: \ft Tominkaru pidanannao uu saada-kizinao, ĩmashaapan nii Tominkaru tuma karikaonan.\f* õkowaadan nii õDaru naꞌiki Angelnao kanaapuꞌu, uruu õdaꞌanpiki. \pi1 \v 6 “Puabatan an naꞌapam õkian, ukauꞌan puabataꞌa naa naꞌapam Doronai kian choochinao ati!” \s1 Kaarita choochi atiꞌo Philadelphia iaꞌoraz \p \v 7 Udaunaꞌan ukian õꞌati, “Pusaada pukaaritan Angel ati wuruꞌu awunuutapaꞌoraz choochi Philadelphia ii: \pi1 “Dii wuruꞌu kuwaiz tawuru diꞌikiꞌoraꞌa kaimanaꞌoraz naꞌiki mishiꞌoraz ukuwaa. Uruu wuruꞌu zaamatapaꞌoraz David keyan. Naꞌapainim udaꞌatan an paniinom, aonaa turuu pidan taratan; naꞌiki utaratan dono paniinom, aonaa turuu pidan daꞌatanuzu. \pi1 \v 8 “Õaitapa ipai kanom ushaꞌapaapanii. Utukapa! Kainaꞌa õmuudan ukanaapuꞌu daꞌatinpaꞌo paniinom, aonaꞌo turuu pidan taratan. Õaitapa kainaꞌa masakaudaꞌu umaꞌozakan naꞌiki upuꞌu zii mazan utaapan õkakinaori naꞌiki aonaa umarinaꞌatan õgaru. \v 9 Naꞌiki utukapa, wunaouꞌu zaamatinpainaouz Satan diꞌiti, ĩnao mariidinauzonao, taapinpaꞌazoinaouz kapam Jewnao nii, aonaa Jewnao mani ĩdyaun. Õdapadan nii ĩdyaun uꞌidaꞌati ĩdawuka kizi uꞌati ukanaapu ikinapu ukidiba dazabaꞌa, naꞌiki ĩaitapan nii õmarainpan unao. \v 10 Utaapan idi õkakinaori, utuudan idaꞌan ipai kashaꞌora kidaꞌo ubaiaapaniaz, õkazannaatan nii unao kichanaꞌiki-kii kidaꞌo ai, kaawaꞌazoꞌoraz naa imiꞌi baara ati tiwaa-kidapaꞌazoꞌoraz naa ipai pidannao daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa. \pi1 \v 11 “Kadimanaꞌo niꞌi naa õwaꞌatin. Dadara paꞌi uzaamatapa kainaꞌaꞌoraz uꞌidaꞌa, aonaa utaapadaꞌanaꞌa pidan koidapan uꞌai wuruꞌu uwinipaz õtaaꞌazooniaz. \v 12 Kanom maꞌozakaꞌo naꞌiki wazootaꞌo oiaꞌo õtoman nii uruu naꞌapa maꞌozakaꞌo tooro kadishitapaꞌoraz Tominkaru Dapu iaꞌoraz kawan, aonaꞌo nii naꞌapainim ukoditan unazo iki. Õsaadan nii umunaꞌa õTominkarun uu, naꞌiki donoi õTominkarun idiwauz uu, wuruꞌu paꞌinaꞌoraz Jerusalem, waꞌatiꞌo niꞌoraz aokazi iki õTominkarun diꞌiki. Õsaadan nii kapam umunaꞌa paꞌinaꞌoraz õꞌuu. \pi1 \v 13 “Puabatan an naꞌapam õkian, ukauꞌan puabataꞌa naa naꞌapam Doronai kian choochinao ati!” \s1 Kaarita choochi atiꞌo // Laodicea iaꞌoraz \p \v 14 Udaunaꞌan ukian õꞌati, “Pusaada pukaaritan Angel ati wuruꞌu awunuutapaꞌoraz choochi Laodicea ii: \pi1 “Dii wuruꞌu kuwaiz Amen\f + \fr 3:14 \fq Amen: \ft Jesus dakotan paugaru ‘Amen’ nii.\f* diꞌikiꞌoraz, uruu kaimanaꞌo pidan, mishiꞌo ukuwaa Tominkaru dauaꞌo, uruu idaꞌanaꞌo Tominkaru toman ipai aimaakan. \pi1 \v 15 “Õaitapa ipai kanom ushaꞌapaapanii. Õaitapa aonaa uwadidin oo uwiichan. Õaipan unao baudaꞌapaꞌo idaꞌa oo baꞌoran diꞌii mani padamata! \v 16 Mazan uwiichan idi masakaudaꞌu sodi karikaonan, naꞌiki aonaa uwadidin oo uwiichan, õporikadan nii unao õdako nazo iki. \v 17 Ushaꞌapanum kauꞌan ukian, ‘Õgaru kashaꞌapauziꞌo manawun, ipai kanom õaiapanii kainaꞌa õꞌidaꞌa, aonaꞌa naa kanom õaipan powaꞌa.’ Mazan aonaa uaitapan unao patakaꞌutinainao naꞌiki aonaa aimaakan nii uꞌidaꞌa, unao mashaꞌapauziꞌo, ishaawun naꞌiki makamichanuꞌo. \v 18 Õkakinaotan unao ukauꞌan, utorii gold õꞌai kaimanaꞌoraz naa usaabaa-kao tikazi idi, ukashaꞌapauz kizi. Utorii kapam barakaꞌo kamicha ukamichan nii, udiza kizi wuruꞌu kakibaꞌazonnaꞌoraz umakamichanun. Utorii kapam kasarai uzichii-kinaa nii uawun kida utukapa kizi kaiman. \pi1 \v 19 “Ipai õkakinaotan naꞌiki õpatakaꞌutan õmarainapaniinao. Õaipan idi ĩizoꞌatin õparadan paꞌan, ukauꞌan mishiꞌi naa paꞌi umarinaꞌata uꞌoian. \v 20 Dii õgaruꞌu, õkadishitapan paniinom idaꞌa, õdau-daupanuz; naꞌiaꞌoram pidan abatan an õparadan naꞌiki daꞌataꞌo paniinom, õmorotan nii uꞌidiꞌiti naꞌiki õaroopan nii utuma.\fig Jesus dau-daupan paniinom|src="CN02107B.tif" size="col" ref="3:20" \fig* \pi1 \v 21 “Kanom maꞌozakaꞌo naꞌiki wazootaꞌo oiaꞌo, õtaapadan nii usakanatan õtuma õtaba idaꞌa, naꞌapa õwazootan kawan oiaꞌo naꞌiki õsakanatan kawan õDaru tuma utaba diꞌii. \pi1 \v 22 “Puabatan an naꞌapam õkian, ukauꞌan puabataꞌa naa naꞌapam Doronai kian choochinao ati!” \c 4 \s1 Taain-karu Tominkaru ati aokazi ii aida-kida-kao \p \v 1 Uruu daunaꞌan õtukapa aokazi ii paniinom daꞌatinpaꞌo! Naꞌiki õabatan tawuruꞌu kiwiiniꞌoraz uparadauzon daꞌi õꞌati, diiwaꞌo kuwudii aran kawanuꞌoraz daꞌi uparadan. Ukian, “Puwaꞌati daꞌatiꞌi, õaida kizi puꞌati kanomaꞌo nii shaꞌapa diinaꞌitiꞌi.” \v 2 Sariapa Tominkaru Doronaa kazowautan õgaru. Õtukapa aokazi ii umanawunuꞌoraz manawun tabai,\f + \fr 4:2 \fq umanawunuꞌoraz manawun tabai: \ft Tominkaru taba wuruꞌu, udakota-kao ‘throne’ kii English idaꞌan.\f* kainaꞌa pidan sakanatapan upaawaꞌa!\f + \fr 4:2 \ft Wuruꞌu pidan sakanatapaꞌoraz umanawunuꞌoraz manawun tabai idaꞌa, uruu Tominkaru. Putukapa verse 11.\f* \v 3 Pidan sakanatapaꞌoraz upaawaꞌa aidinpan kanada naꞌapa jasper naꞌiki carnelian kawan, naꞌiki kainaꞌa kiwariꞌi\f + \fr 4:3 \fq kiwariꞌi: \ft oo kuwiariꞌi; English idaꞌan udakota-kao rainbow.\f* awauta uawautapan wuruꞌu umanawunuꞌoraz manawun tabai, naꞌapa uaidinpan emerald kawan.\f + \fr 4:3 \fq jasper, carnelian naꞌiki emerald: \ft kawinipinaa kidaꞌo kuba, kanuunuꞌo, mazan wuzaꞌo oo koꞌoriꞌo kapam.\f* \p \v 4 Kainaꞌa baꞌorainao, 24 manawun kidaꞌo tabainao, awauta ĩawautapan wuruꞌu baudaꞌapaꞌoraz umanawunuꞌoraz manawun tabai. Naꞌiki wuru idaꞌaꞌa umanawun kidaꞌoraz tabainao, kainaꞌa 24 kazowautapainao\f + \fr 4:4 \fq kazowautapainao: \ft umanawuniinao, foomaannao kawanuꞌo.\f* sakanatapan, ĩkaiwadapanii barakaꞌo kamicha kida, naꞌiki king kowam kida, gold idiꞌo utoma-kao. \v 5 Naꞌiki umanawunuꞌoraz manawun tabai diꞌiki, toroanaru turuinan naꞌiki kan-kan-kiaꞌo. Naꞌiki umanawunuꞌoraz manawun tabai kanaapuꞌu 7 lamp kida maodapan. Ĩnao wuruꞌu 7 doronainao Tominkaru diꞌikiinaouz. \v 6 Naꞌa kapam umanawunuꞌoraz manawun tabai kanaapuꞌu, paran kawanuꞌo, ikoda glass taidada, naꞌiki kanuunuꞌo crystal\f + \fr 4:6 \fq crystal: \ft kawinipinaꞌo kuba, kanuunuꞌo.\f* kawan. \p Naꞌiki awauta wuruꞌu umanawunuꞌoraz manawun tabai dabaꞌa antanapu kida, kainaꞌa 4 kakupaꞌo aimaakannao kida, kainaꞌa ĩawun pananaa an kida, ĩkanaapu ikinapu naꞌiki ĩbarau ikinapu. \v 7 Baudaꞌapa aimaakan aidinpan naꞌapa lion\f + \fr 4:7 \fq lion: \ft udaruꞌo baudokoru.\f* kawan; baꞌoran aidinpan naꞌapa tapiꞌiza kazoti kawan; baꞌoran aidinpan pidan awun baara kawanuꞌo uawun baara; naꞌiki baꞌoran aidinpan naꞌapa udaruꞌo kokoi zuutapaꞌo kawan. \v 8 Ipai wuruꞌu 4 kakupaꞌoraz aimaakan kida, kainaꞌa 6 ĩkutuba kida, ipai ĩkutuba idaꞌa kainaꞌa ĩawun kida upaawa iki naꞌiki uwaranu iki kida. Ipai kamoo naꞌiki marutaꞌo karikaonan ĩkunuitinauzon kaikapaꞌa: \q1 “Kaimanaꞌo, kaimanaꞌo, kaimanaꞌo \q2 Naobanai Tominkaru umanawunuꞌoraz, \q1 uruu naꞌauzoz amazada toma-kao uaꞌii, \q2 atii kai, naꞌiki karikaonanuꞌo nii unaꞌan.” \p \v 9 Naꞌapainim 4 kakupaꞌoraz aimaakannao kunuuan kunui kida, ĩkonaukii-kidan, naꞌiki ĩkowaadan pataapan uruu umanawunuꞌo nii. Naꞌiki kaiman ĩkian wuru atiꞌi Sakanatapaꞌoraz umanawunuꞌoraz manawun tabai idaꞌa, uruu wuruꞌu kakupaꞌoraz karikaonan naꞌiki karikaonan. \v 10 Uruu dono wuruꞌu 24 kazowautapainaouz, ipai ĩwashatinan wuru kanaapuꞌaꞌa sakanatapaꞌoraz umanawunuꞌoraz manawun tabai idaꞌa, ĩmanawuntapan uruu kakupaꞌoraz karikaonan naꞌiki karikaonan. Ipai ĩtaan pakowam king kowam kaduz kida wuru kanaapu atiꞌi, umanawunuꞌoraz manawun tabai. Ĩkunuuan naa kaikapaꞌa: \q1 \v 11 “WaNaobanaa Tominkaru! \q2 Soo pugaru konaunamaꞌo, // umanawunuꞌo, // naꞌiki maꞌozakaꞌo karikaonan, \q1 ushaꞌapanum kauꞌan putomanii // ipai aimaakan. \q2 Puaipan atiꞌo ĩtominan naꞌiki ĩkakupan.” \c 5 \s1 Kaznizo-dani\f + \fr 5:0 \fq Kaznizo-dani: \ft Putukapa John 1:29 idaꞌa.\f* zaamatan scroll\f + \fr 5:0 \fq scroll: Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* Tominkaru diꞌiki. \p \v 1 Uruu daunaꞌan õtukapa wuruꞌu Sakanatapaꞌoraz umanawunuꞌoraz manawun tabai idaꞌa, uzaamatapan scroll padiwaꞌora antanpuꞌo pakaꞌu idi. Ipai saada-kariwai kida kainaꞌa ubarau an naꞌiki unazo ikinapu, naꞌiki kainaꞌa 7 usakibadapa-kinao kida umunaꞌan. \v 2 Naꞌiki õtukapa umanawunuꞌo Angel, naꞌiki õabata ukian diiwaꞌo idaꞌan. “Kanom kaimanaꞌo manawun, turuaꞌo usoꞌotan wuruꞌu scroll sakibadapa-kinao kidaz, naꞌiki udaꞌatanuzu?” \v 3 Mazan aonaa baudaꞌapa aokazi ikiꞌo, oo imiꞌi baara ikiꞌo, oo imiꞌi waranu ikiꞌo turuan padaꞌatan scroll, oo tukapan unazo iaꞌo. \v 4 Uruꞌu naa õzaadan tuukii, ushaꞌapanum kauꞌan aonaa kanom ikoda-kao kaimanaꞌo nii turuaꞌo udaꞌatan scroll, oo utukapan unazo iaꞌo saada-kariwaiz.\fig sakibadapa-kariwai zii|src="MX-03.tif" size="col" ref="5:4" \fig* \p \v 5 Upuꞌu baudaꞌapa kazowautapainao bii ikiꞌo kian õꞌati, “Manaꞌa puzaadaꞌanaꞌa. Putukapa! Wuruꞌu dakota-kariwaiz umanawunuꞌo Lion nii, Judah takaan-daunuz, naꞌiki uruu kapam David takaan-daun, uruu wazootaꞌoraz oiaꞌo, naꞌiki turuu usoꞌotan 7 sakibadapa-kariwai scroll diꞌiki, naꞌiki udaꞌatanuzu.” \p \v 6 Udaunaꞌan õtukapa Kaznizo-dani kadishitapan maonapa umanawunuꞌoraz manawun tabai dazabaꞌa wunao sakodaitapaniaz 4 kakupaꞌo aimaakannao, naꞌiki kazowautapainao. Wuruꞌu Kaznizo-daniz zowiauzo-kariwai kawanuꞌo uaidinpan. Kainaꞌa 7 uꞌozoo kida naꞌiki 7 uawun kida. Ĩnao tawuruꞌu 7 doronainao Tominkaru diꞌikiinaouz, dyuudauzo-kariwainaouz ipai amazada kawanaꞌati daꞌatiꞌi imiꞌi baara ati. \v 7 Kaznizo-dani makon uzaamatan scroll Sakanatapaꞌo umanawunuꞌoraz manawun tabai idaꞌaꞌo diꞌiki, udiwaꞌora antanpuꞌo ukaꞌu diꞌiki. \p \v 8 Uzaamatan daunaꞌanaꞌa naazu uruꞌu naa wuruꞌu 4 kakupaꞌoraz aimaakannao naꞌiki 24 kazowautapainao, ipai ĩwashatinan wuru kanaapu itiꞌi Kaznizo-daniz. Ipai ĩzaamatapan shamoro\f + \fr 5:8 \fq shamoro: \ft Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* kida naꞌiki boon kida gold idiꞌo utoma-kao paidaꞌo shanaribai idi, uruu wuruꞌu Tominkaru pidanannao toriinpan kidaz. \v 9 Udaunaꞌan ĩkunuuan paꞌinaꞌo kunui: \q1 “Pugaru kaimanaꞌo, // puturuuda mishi puzaamatan scroll, \q2 naꞌiki pusoꞌotan usakibadapa-kinao kida. \q1 Ushaꞌapanum kauꞌan pugaru // zowiauzo-kariwai. \q2 Pumawakan idaꞌan, // pukazannaatan pidannao Tominkaru ati \q2 ipai amazada kida diꞌiki, \q2 ipai wiizai kida diꞌiki, \q2 ipai bakadun kida ĩparadan, \q2 naꞌiki ipai panaꞌa kidaꞌo pidannao. \q1 Aizii ipai ĩtaainan Tominkaru ati. \q1 \v 10 Putoman ĩdyaun Faadaanao nii paꞌidiwaru, \q2 taainainao nii Tominkaru ati. \q1 Naꞌiki ĩnaouꞌu nii kazowautapa // daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa.” \p \v 11 Uruu daunaꞌan koshan õawunuupan, õtukapa angelnao, iribaꞌo manawun ĩdyaun aonaa ĩaita-kao kawanaꞌati, awauta ĩkadishitapan ĩzikonuitapan wuruꞌu umanawunuꞌoraz tabai, 4 kakupaꞌoraz aimaakannao naꞌiki wuruꞌu 24 kazowautapainao kidaz. \v 12 Naꞌiki õabata angelnao kunuipan naa diiwaꞌo idaꞌan. Kaikapaꞌa ĩkunuunuꞌu: \q1 “Wuruꞌu Kaznizo-dani zowiauzo-kariwaiz, \q2 kaimanaꞌo uruu. \q1 Marii kizi mishi ukonaukii-kida-kao // umanawunun idi, // ukashaꞌapauzin idi, \q2 uaitapaaban idi, umaꞌozakan idi, // ukamarainapanun idi, // ukanadan idi, \q2 naꞌiki turuu kizi kaiman // kii-karu uꞌati.” \p \v 13 Uruu daunaꞌan aka õabatan ipai aimaakan kida kunuipan, aokazi iaꞌo, imiꞌi baaraꞌaꞌo, imiꞌi waranu iaꞌo naꞌiki paran baoko iaꞌo, naꞌiki ipai aimaakannao mashaapainao ipai amazada kawanaꞌati. Ipai ĩkunuipan kaikapaꞌa: \q1 “Wuru atiꞌi Sakanatapaꞌoraz umanawunuꞌoraz manawun tabai idaꞌa, \q2 naꞌiki wuru atiꞌi Kaznizo-daniz. \q1 Marii kizi turuu kaiman kii-karu ĩꞌati, naꞌiki ĩmarainapa-kao. \q2 Marii kizi kakuwaapa-karu ĩmanawunun naꞌiki ĩmaꞌozakan dauꞌu, \q2 karikaonan naꞌiki karikaonan.” \m \v 14 Wuruꞌu 4 kakupaꞌoraz aimaakannao kian “Amen!” Uruꞌu naa kazowautapainao washatinaꞌakan naa paawun baara ukinapu imiꞌi baara iti, ĩtaainan naa Tominkaru ati naꞌiki Kaznizo-dani ati. \c 6 \s1 Kaznizo-dani soꞌotan sakibadapa-kariwai kida scroll diꞌiki \p \v 1 Õawunuutapan puꞌu Kaznizo-dani soꞌotan kiwiitapaꞌo scroll\f + \fr 6:1 \fq scroll: \ft kaarita katoridauꞌu upapidapa-kao oo soolaa-kariwai madai kaiwauzo-kariwai saadapa-kizai nii. Panaadon daꞌi kainaꞌa usakibadapa-kinao kida, panaadon daꞌi baudaꞌapa oo iriba umuna an kida, maabaiba kawanuꞌo usakadan idi.\f* sakibadapa-kinao. Õabata baudaꞌapa, 4 kakupaꞌo aimaakannao bii iki, parada-karu turuinan diiwa toroanaru kawan. Ukian, “Daꞌatiꞌi!” \v 2 Õawunuupaꞌakan, naꞌii õtukapa barakaꞌo kawaro. Kainaꞌa zaidapaꞌo ubarauꞌu, kabairiꞌo, naꞌiki õtukapa kowamai taa-kao uꞌati, king kowam kaduz idi. Uruu umakon naa umizaataakapaanan, ipai uzowian mizaataakapainao patuma, ipai utarubanao kaakinpan uꞌati, uruu ukauꞌan maꞌozakaꞌo nii manawun ĩꞌai. \p \v 3 Uruu daunaꞌan Kaznizo-dani soꞌotan 2nd sakibadapa-kariwai scroll diꞌiki. Õabata koshan baꞌoran kakupaꞌo aimaakannao bii ikiꞌo kian, “Daꞌatiꞌi!” \v 4 Baꞌoran kawaro aidinaꞌakan, wuzaꞌo paꞌan. Kainaꞌa zaidapaꞌo ubarauꞌu, taa-kao maꞌozaka-kinai uꞌati, umizaataaka-kida-kinaa nii imiꞌi baaraꞌa pidannao paꞌatiaaka, naꞌapaꞌo idaꞌan kizi ĩmawakan. Uruu idi udaruꞌo marii taa-kao uꞌati, mizaataaka-kinai marii, dyaꞌutamaꞌo udabaazi kida dimanainpan. \p \v 5 Udaunaꞌan Kaznizo-dani soꞌotan 3rd sakibadapa-kariwai scroll diꞌiki. Õabata koshan baꞌoran kakupaꞌo aimaakannao bii ikiꞌo kian, “Daꞌatiꞌi!” Õawunuupan, naꞌii õtukapa podidiꞌo kawaro. Kainaꞌa zaidapaꞌo ubarauꞌu, uzaamatapa dyaꞌutam kimishaꞌo aitaaribanaa pakaꞌu idaꞌa. \v 6 Naꞌiki õabata parada-karu wunao bii ikiꞌo kawanuꞌu 4 kakupaꞌo aimaakannao. Kaikapaꞌa kii-karuꞌu: “Baudaꞌapaꞌo kamoo pidan kaudinan winipinaa idaꞌan turuu utorian soo baudaꞌapa kilogram poroom, oo turuu utorian soo idikinaudaꞌu kilogram barley. Mazan aonaa paꞌi pudokoodaꞌanaꞌa olive oil naꞌiki wine winipinaa.”\f + \fr 6:6 \ft Zamazi dono, kawinipinaa wanyukunui sellii-kao.\f* \p \v 7 Udaunaꞌan Kaznizo-dani soꞌotan 4th sakibadapa-kariwai scroll diꞌiki. Õabata koshan baꞌoran kakupaꞌo aimaakannao bii ikiꞌo kian, “Daꞌatiꞌi!” \v 8 Õawunuupan, naꞌii õtukapa kidaiꞌo kawaro. Kainaꞌa zaidapaꞌo ubarauꞌu, uꞌuu Mawaka-karu, naꞌiki kainaꞌa Mawakainao Wiizi daꞌanpan uruu. Ipai ĩnao ati maꞌozaka-karu taa-kao ĩzowii-kinaa nii 1/4 pidannao daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa. Wuru kida idiꞌo nii pidannao mawakanuꞌu: mizaataaka-karu idi, zamazi-karu idi, karinaa-karu bakadun kida rinai idi, naꞌiki kichanaꞌiki-kii kidaꞌo aimaakannao zowian nii ĩdyaun. \p \v 9 Udaunaꞌan Kaznizo-dani soꞌotan 5th sakibadapa-kariwai scroll diꞌiki, naꞌii õtukapa altar dazabaꞌa, pidannao doronaa kida, zowiauzo-kariwainaouz ĩmishidan idi manawun Tominkaru Paradan naꞌiki ĩmamashaadaꞌazookan idi pakakuwaapan udauꞌu. \v 10 Diiwaꞌo idaꞌan ĩkian, “Umanawunuꞌo Naobanai, kaimanaꞌo naꞌiki mishiꞌo! Manaꞌa naa puzaudapaꞌanaꞌa powaꞌa! Kaiꞌi naa pupatakaꞌuta wunaouꞌu imiꞌi baara ainaouz zowiauzonaouz waunao, pukaunaataꞌa naa waunao.” \v 11 Uruu daunaꞌan ipai ĩkawanaꞌati baraka zaꞌabaꞌi kidaꞌo kamicha taa-kao ĩꞌati. Udaunaꞌan ĩdyuuda-kao ĩsookapaꞌanan masakaudaꞌu, atii baꞌoran mishidainao, kaudinainaouz Jesus ati, zowii-kao naꞌapa ĩnao zowii-kao kawan, ĩaita-kao kawanaꞌati. \p \v 12 Uruu daunaꞌan õtukapa Kaznizo-dani soꞌotan 6th sakibadapa-kariwai scroll diꞌiki. Naꞌiki õtukapa imiꞌi nakainan maꞌozakaꞌo idaꞌan, naꞌiki kamoo marutan podidiꞌo kamicha kawan, naꞌiki kauzu tukapa-kao wuza naꞌapa izai kawan. \v 13 Wiizi kida waotan imiꞌi baara ati naꞌapa maꞌozakaꞌo awaru waota-kidan kawan paꞌishizoꞌo akai kida pakadunaa diꞌiki. \v 14 Aokazi papidinan naꞌapa scroll kawan, naꞌiki umainaabatinan. Midukuo kida naꞌiki imiꞌi baara paran ii kidaꞌo, ipaiꞌo nii ĩzikada-kao pawiizi iki kida. \p \v 15 Uruu idi ipai kingnao daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa, ipai kazowautapainao naꞌiki ipai soldyaanao zowaunaanao, naꞌiki kapuraataniinao naꞌiki maꞌozakainao naꞌiki ipai poitoruinao naꞌiki aonaa poitoruinao mani, ipaiꞌo nii ĩdizinan udaruꞌo kuba uun nazo ii kida naꞌiki kuba tuuꞌuz kida oroda an midukuo ii. \v 16 Diiwaꞌo idaꞌan ĩkian midukuo kida naꞌiki kuba kida ati, “Uwaota waꞌidaꞌati udiza kizi waunao Sakanatapaꞌo umanawunuꞌoraz manawun tabai idaꞌaꞌo ai, naꞌiki Kaznizo-dani patakaꞌutan ai waunao. \v 17 Uruu kichanaꞌiki-kii kidaꞌo patakaꞌutin-karu kamoo kaawan naa wuruꞌu: kanomaꞌo nii tuudazu?” \c 7 \s1 144,000 Israelitenao kainaabata-kao Tominkaru ati \p \v 1 Uruu daunaꞌan õtukapa 4 angelnao kadishitapan 4 imiꞌi baara shakaru kida diꞌii, ĩzaamatapan awaru kida, aonaa kizi awaru nii imiꞌi baaraꞌa oo paran ii oo atamun baawu an. \v 2 Udaunaꞌan õtukapa baꞌoran angel waꞌatin waoko iki, unaꞌakapa kakupaꞌo Tominkaru kainaariba. Uparadan diiwaꞌo idaꞌan wunao atiꞌi 4 angelnaouz, utaan maꞌozaka-karu ĩꞌati, ĩpatakaꞌuu-kinaa nii imiꞌi baara naꞌiki paran. \v 3 Angel kian ĩꞌati, “Aonaa zii ukaziwaꞌanaꞌa imiꞌi baara, paran oo atamun kida atii wakainaabatan daunaꞌan zii waTominkarun pidanannao, ĩtawu kida idaꞌa.” \p \v 4 Aizii wuruꞌu Tominkaru pidanannao kainaabata-kariwainaouz pataawu kida idaꞌa kowaada-kao õꞌati ĩiriban 144,000. Ĩnao wuruꞌu 12 Israel takaan-daunnao tonaazinaa bii ikiꞌoraz ĩzaamata-kao. \v 5-8 12,000 zaamata-kao baudaꞌapaꞌo tonaazinaa kida diꞌiki, wunao kida diꞌikiꞌi: Judah, Reuben, Gad, Asher, Naphtali, Manasseh, Simeon, Levi, Issachar, Zebulun, Joseph, naꞌiki Benjamin diꞌiki. \s1 Iribaꞌo pidannao baokopatinpan \p \v 9 Uruu daunaꞌan õtukapa iribaꞌo manawun pidannao baokopatinpan aonaꞌo turuu ĩaita-kao! Kaawainaouz naꞌati waꞌatin ipai bakadun wiizai kida diꞌiki, naꞌiki ipai bakadun ĩdokozu-daunnao tonaazinaa kida diꞌiki, naꞌiki ipai bakadun ĩmada kida diꞌiki, naꞌiki ipai bakadun ĩparadan kida diꞌiki. Naꞌa ĩkadishitapan umanawunuꞌoraz manawun tabai naꞌiki Kaznizo-dani kanaapuꞌu. Ĩkaiwadapa dawuu zaꞌabaꞌi kidaꞌo kamicha barakaꞌo, naꞌiki ĩzaamatapa pokoridi anaba kawan kidaꞌo pakaꞌu kida idaꞌa. \v 10 Diiwaꞌo idaꞌan ĩkian, \q1 “Pugaru waTominkarun naꞌiki \q2 Kaznizo-dani kazannaataꞌoraz waunao. \q1 Pugaru sakanatapaꞌoraz umanawunuꞌo manawun tabai idaꞌa.” \p \v 11 Ipai daunuudaꞌu angelnao kadishitan, awauta ĩzikonuitapan wuruꞌu umanawunuꞌoraz manawun tabai, ipai kazowautapainao, naꞌiki 4 kakupaꞌo aimaakannao. Uruu daunaꞌan ipai ĩwashatinan, ĩawun baara kida apowa iti wuru kanaapu atiꞌi umanawunuꞌoraz manawun tabai, naꞌiki ĩtaainan naa Tominkaru ati. \p \v 12 Ĩkian, \q1 “Amen! \q1 Marii kizi Tominkaru konaukii-kida-kao // umanawunun idi, \q2 naꞌiki uaitapaaban idi, // naꞌiki ukaimanan idi; \q2 marii kizi umarainapa-kao // unaobanain idi, // naꞌiki umaꞌozakan idi \q2 karikaonan naꞌiki karikaonan! // Amen!” \p \v 13 Udaunaꞌan baudaꞌapa kazowautapainao bii ikiꞌo pishaan õgaru. Ukian, “Kanom kaduznao wuruꞌu pidannaouz kaiwadapainaouz barakaꞌo kamicha zaꞌabaꞌi kida? Naꞌikiꞌoram ĩwaꞌatin?” \p \v 14 “Õnaobanaa, aonaa õaitapan, soo pugaru paꞌan aitapa,” õkian uꞌati. \p Uruu daunaꞌan ukian õꞌati, “Ipai wunaouꞌu dobatainaouꞌu naa kichanaꞌiki-kii kidaꞌo aimaakan kida baiaapa-kariwai. Ipaiꞌoraꞌa naa ĩchikaan pakamichan zaꞌabaꞌi kida baraka, Kaznizo-dani izain idi. \p \v 15 “Uruu idi ĩkadishitapan Tominkaru taba kanaapuꞌu kaudinainao nii uꞌati uwiizi ii ipai kamoo naꞌiki marutaꞌo; naꞌiki wuruꞌu Sakanatapaꞌoraz umanawunuꞌo manawun tabai idaꞌa unaꞌauzon niꞌi naa ĩtuma utaapan ĩdyaun. \v 16 Aonaa naꞌapainim nii ĩzamaziizon oo ĩmaaradakon, aonaa naꞌapainim nii ĩbaiaapan kamoo wiichan powaꞌa, \v 17 Ushaꞌapanum kauꞌan, Kaznizo-dani mashaapaꞌoraz maonapa umanawunuꞌoraz manawun tabai dazabaꞌa, utaapan nii ĩdyaun naꞌapa kaznizo taapa-kao kawan, unaꞌakan nii ĩdyaun nunudapaꞌo wunu diꞌiti, taaꞌoraz kakupa-kinai. Naꞌiki Tominkaru inoan nii kapam ĩawun uu kida ipai ĩawun iki.” \c 8 \s1 Kaznizo-dani soꞌotan 7th sakibadapa-kariwai scroll\f + \fr 8:0 \fq scroll: \ft kaarita katoridauꞌu upapidapa-kao oo soolaa-kariwai madai kaiwauzo-kariwai saadapa-kizai nii. Panaadon daꞌi kainaꞌa usakibadapa-kinao kida, panaadon daꞌi baudaꞌapa oo iriba umuna an kida, maabaiba kawanuꞌo usakadan idi.\f* diꞌiki \p \v 1 Kaznizo-dani soꞌotan dono wuruꞌu 7th sakibadapa-kariwaiz scroll diꞌiki, sariapa amazada mashaadinaꞌakan mashaa aokazi ii, ikoda mani pazikon an hour. \v 2 Udaunaꞌan õtukapa 7 angelnao kadishitapan naꞌa Tominkaru kanaapuꞌu, naꞌiki taa-kao ĩkawanaꞌati, baudaꞌapa kida kuwudii. \v 3 Baꞌoran angel kaawan ukadishitan maonapa altar dazabaꞌa, uzaamatapanii shanaribai kinnaa gold idiꞌo utoma-kao. Diriꞌi kaduunuꞌo aimaakan kida taa-kao shanaribai nii uꞌati, ukawaodan nii Tominkaru ati upidanannao toriinpan tuma, naꞌiki umuudan naazu altar, gold idiꞌoraz utoma-kao paawa ii, wuruꞌu umanawunuꞌoraz manawun tabai kanaapu iaꞌoraz. \v 4 Angel zaamatapaniaz shanaribai kaꞌawapaꞌo shan makon doko iti Tominkaru diꞌiti, Tominkaru pidanannao toriinpan kida tuma. \v 5 Uruu daunaꞌan angel paidadan shanaribai kinnaa wiziꞌiꞌo tikazi tiriizi idi altar paawa iki, udaunaꞌan ukabootaꞌakan naazu imiꞌi baara iti, sariapa naꞌii kan-kan-kiaꞌo naꞌiki toroanaru turuinan, naꞌiki imiꞌi nakainan maꞌozakaꞌo idaꞌan. \s1 7 kuwudiinao \p \v 6 Wuruꞌu 7 angelnao zaamatapainaouz pakawanaꞌati kuwudii kida minziiwan naa ĩpootaꞌazon naa kidaz. \v 7 Kiwiitapaꞌo angel pootan pakuwuda, sariapa dadara kidaꞌo wunu, kuba kawan, naꞌiki tikazi, izai tumaꞌo waotan imiꞌi baara ati. Uruu idi 1/3 imiꞌi baara kaꞌawan, naꞌiki ipai atamun naꞌiki pinidi naꞌa kidaꞌo kaꞌawan. \p \v 8 Udaunaꞌan baꞌoran angel pootan pakuwuda, sariapa aimaakan udaruꞌo midukuo kaꞌawapaꞌo kawanuꞌu, kaboota-kao paran baoko iti. Uruu idi 1/3 paran baoko tanawatinan izai nii, \v 9 naꞌiki ipai mashaapainao naꞌa ubaokoꞌo mawakan, naꞌiki kanawa tuuꞌuz kida naꞌaꞌo, ipai ĩmainaabata-kao. \p \v 10 Udaunaꞌan 3rd angel pootan pakuwuda. Sariapa udaruꞌo naꞌiki kanadaꞌo wizi waotan doko iki, waꞌozinao naꞌiki wunu nunudapan diꞌiti. \v 11 Wizi uu “Kibiaꞌo Manawun,” uruu idi 1/3 ukibiidan waꞌozinao naꞌiki wunu nunudapa-kizi kida, naꞌiki iriba pidannao mawakan ĩtuzan idi wuruꞌu wunu kibiaꞌoraz manawun. \p \v 12 Udaunaꞌan 4th angel pootan pakuwuda. Sariapa 1/3 kamoo, kauzu, naꞌiki wiizinao zowita-kao, uruu idi 1/3 kida ĩkanadan makada-kao. Naꞌiki 1/3 baudaꞌapa kamoo idaꞌa, aonaa ukanadan; naꞌiki naꞌapa kapam 1/3 baudaꞌapaꞌo marutaꞌo idaꞌa, aonaa ukanadan. \p \v 13 Uruu daunaꞌan õawunuupan, õtukapa udaruꞌo kokoi zuutapaꞌo doko ii. Ukian diiwaꞌo idaꞌan, “Kashaꞌoraꞌo nii! Kashaꞌoraꞌo nii! Kashaꞌoraꞌo nii manawun shaꞌapan ipai pidannao ati mashaapainaouz daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa, wuru poota-kao donoꞌo idikinaudaꞌuꞌoraz kuwudiinao, idikinaudaꞌuꞌo angelnao pootan niꞌoraz!” \c 9 \p \v 1 Udaunaꞌan 5th angel pootan pakuwuda, õtukapa wizi waotauzoz doko iki imiꞌi baara ati, naꞌiki key taa-kao uꞌati, kaꞌunaru aonaꞌoraz utokon nii keyannaa. \v 2 Wizi daꞌatan dono wuruꞌu kaꞌunaru aonaꞌoraz utokon nii, kishanaꞌo koditan bodoꞌokappan, naꞌapa tuubaruꞌo tikazi kaꞌawapaꞌo shan kawan. Uruu idi udikinidan kamoo, naꞌiki maruta utaapan amazada. \v 3 Aonaa masakaudaꞌu mani manorunao koditan tikazi shan diꞌiki imiꞌi baara ati, naꞌiki ĩmaꞌozakan taa-kao naꞌapa kankoorun maꞌozakan kawan. \v 4 Aonaa ĩtaapada-kao ĩkaziwan pinidi oo atamun kida oo shaꞌapaꞌoram paoribai, mazan turuu ĩkaziwan pidannao paꞌan, aonaꞌoraz Tominkaru kainaariba nii ĩtawu kida idaꞌa. \v 5 Wuruꞌu manorunaouz aonaa ĩtaapada-kao ĩzowian pidannao sariapa, mazan ĩbaiatin-kidan nii ĩdyaun bakaꞌiaudaꞌu kauzu. Wuru kaziwanuꞌu ĩchiianiaz naꞌapa kankoorun chiinii kawan. \v 6 Uruu dono pidannao aipan nii padamata pamawakan, mazan aonaꞌo nii ĩmawakan; ĩaipan pamawakan, mazan aonaa ĩmawakan. \p \v 7 Wuruꞌu manorunaouz aidinpan naꞌapa kawaronao kawan minziiwapaꞌoraz naa mizaataakapa-karu dauꞌati; ĩzowau paawaꞌa kida kainaꞌa ĩkaiwadapan kowamai kawanuꞌo Gold idiꞌo utoma-kao, naꞌiki ĩawun baara kida aidinpan naꞌapa pidan awun baara kawan. \v 8 Ĩzowaud kida dawuan naꞌapa zun zowaud kawan, ĩudako kida naꞌapa lion dako kida kawan. \v 9 Kainaꞌa ĩdokoriꞌi dikiniribanaa kida chipirari idiꞌo kawanuꞌo, naꞌiki ĩkutuba aran kida tururukadappan naꞌapa tawuru kawanuꞌu iribaꞌoraz kawaronao kozootapainaouz chariot\f + \fr 9:9 \fq chariot: \ft soldyaanao tararan\f* kida mizaataakapa-kizai itiꞌo kawan. \v 10 Kainaꞌa ĩdyuo kida idaꞌa ĩchiimikitin-kinaa naꞌapa kankoorun kawan, naꞌiki uruu idiꞌo wuruꞌu ĩkaziwaanuz pidannao ĩbaiatin-kidan nii ĩdyaun bakaꞌiaudaꞌu kauzu. \v 11 Kainaꞌa ĩnaobanaa king kazowautapaꞌo ĩdyaun, Hebrew idaꞌan uꞌuu dakota-kao Abaddon, naꞌiki Greek idaꞌan uꞌuu dakota-kao Apollyon, (“Patakaꞌutauzo” kiaꞌo wuruꞌu). Uruu angel awunuutapaꞌoraz kaꞌunaru aonaꞌoraz utokon nii. \p \v 12 Wuruꞌu diꞌoraꞌa, kiwiitapaꞌo kashaꞌora-karu baiaapa-kariwaiz kaiwainpaꞌakaꞌoraz naa shaabatapan naa wuruꞌu, kainaꞌiki dyaꞌutamaꞌa naa kashaꞌora-karu kida kaiwainpaꞌo nii zii. \p \v 13 Uruu daunaꞌan 6th angel pootan pakuwuda. Õabata parada-karu waꞌatin 4 altar shakaru kida diꞌiki, gold idiꞌoraz utoma-kao, Tominkaru kanaapu iaꞌoraz. \v 14 Parada-karu kian angel ati, “Pumuuda wuruꞌu 4 angelnao dodotapa-kariwainaouz udaruꞌo waꞌozi Euphrates dazaba iaꞌoraz!” \v 15 Uruu 4 angelnao taapa-kao minziiwapaꞌa naa; wuru kamoo dauꞌatiꞌi aita-kariwaiz naa, uruu dono ĩzowian nii 1/3 pidannao. \v 16 Soldyaanao zaidapainaouz kawaronao, õabata ĩdiriꞌin kowaada-kao 200,000,000 ĩdyaun. \p \v 17 Kaikapaꞌo wuruꞌu õtukapan kawaronao naꞌiki zaidapainaouz ĩbarauꞌu kida: wunaouꞌu zaidapainaouz, kainaꞌa ĩkaiwadapan padokoriꞌi dikiniribanaa kida, ĩaidinpan wuza tikazi kawan, blue sapphire\f + \fr 9:17 \fq sapphire: \ft uruu konaunamaꞌo kuba.\f* kawan, naꞌiki yellow sulfur\f + \fr 9:17 \fq sulfur: \ft Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* kawan. Kawaronao zowau kida aidinpan naꞌapa lionnao zowau kawan kida, naꞌiki ĩdako kida diꞌiki kodita tikazi, kashanaꞌo naꞌiki pizo-pizowaꞌo sulfur. \v 18 Naꞌiki 1/3 pidannao zowii-kao daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa, wuru idiꞌi idikinaudaꞌuꞌoraz patakaꞌutin-kinai kida: tikazi, kashanaꞌo naꞌiki pizo-pizowaꞌo sulfur koditaꞌoraz kida kawaronao dako iki. \v 19 Wuruꞌu kawaronaouz ĩmaꞌozakan taa-kao uruu dono ĩdako naꞌiki ĩdyuo kida idaꞌaꞌo, uruu kida idiꞌo wuruꞌu ĩkaziwaanuz pidannao. Ĩdyuo kida kazowauꞌo naꞌapa kowazaz zowau kawan. \p \v 20 Aizii ipai pidannao, aonaꞌoraz ĩmawakan naꞌapain wuru idiꞌi kichanaꞌiki-kii kidaꞌoraz patakaꞌutin-kinai kida, pakawan aonaa ĩmarinaꞌatan patomanii aimaakan kida. Aonaa ĩmashaadan patoriinpan oiaꞌo doronainao ati, naꞌiki wunao atiꞌi ĩtomaniaz aimaakan kida gold idi, wiziꞌiꞌo chipirari idi, ishaꞌo chipirari idi, kuba idi naꞌiki atamun idi, aonaꞌoraz kanom ĩtukapan, ĩabatan oo aonaꞌoraz ĩchiꞌikan. \v 21 Naꞌiki aonaa ĩmarinaꞌatan pazowiipan pairibannao, naꞌiki ĩshaꞌapaapan oiaꞌo doronai idaꞌan aimaakan diꞌitinapa-kidaꞌo pidannao, naꞌiki madoronaa-daun ĩkiaapaakan, naꞌiki ĩkoidimikin. \c 10 \s1 Angel naꞌiki duusodiꞌo scroll\f + \fr 10:0 \fq scroll: \ft Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* \p \v 1 Uruu daunaꞌan õtukapa baꞌoran umanawunuꞌo angel waꞌatin aokazi iki. Ukaiwadapanii kawanuꞌo ishaꞌiz kamicha kaiwaadapa-kao kawan. Naꞌaꞌo kapam kiwariꞌi uzowau paawa an, uawun baara kanadaꞌo naꞌapa kamoo kawan, naꞌiki utabaꞌu kida naꞌapa dokoaꞌo tikazi kida maodapan kawan ĩaidinpan, \v 2 pakaꞌu idaꞌa uzaamatapa duusodiꞌo scroll daꞌatinpaꞌo. Udaunaꞌan umuudan padiwaꞌora antanpuꞌo pakidiba paran paawa iti, naꞌiki umuudan paꞌashabaron antanpuꞌo pakidiba imiꞌi paawa iti. \v 3 Naꞌiki ukadakon diiwaꞌo idaꞌan naꞌapa lion kadakon kawan. Uruu daunaꞌan sariapa 7 toroanarunao dakoꞌatinuzu, õaitapa naꞌapaꞌoram wuruꞌu ĩparadan kianuz. \v 4 Maonapaꞌoraꞌa naa õsaadan padamata naꞌapam ĩkian kida, upuꞌu mazan õabatan parada-karu kian aokazi iki õꞌati, “Pumashaapa zii! Manaꞌa pusaadaꞌanaꞌa naꞌapam toroanarunao kian.” \p \v 5 Uruu daunaꞌan umanawunuꞌoraz angel, kadishitapaꞌoraz paran paawa ii, naꞌiki imiꞌi paawaꞌa sawadan padiwaꞌora antanpuꞌo pakaꞌu aokazi iti. \v 6 Uaipan idi paparadan mishida-kao, ukaiwaan Tominkaru uu, uruu karikaonanuꞌoraz ukakupan, tomaꞌoraz aokazi naꞌiki ipai aimaakannao unazoaꞌoraz, uruu tomaꞌoraz imiꞌi baara naꞌiki ipai aimaakannao unazoaꞌoraz, naꞌiki uruu tomaꞌoraz paran naꞌiki ipai aimaakannao ubaokoꞌiaꞌoraz. Angel kian, “Aonaꞌo niꞌi naa Tominkaru zaudapan powaꞌa! \v 7 Mazan 7th angel pootan donoꞌo naa pakuwudu, umishian niꞌi naa pashaꞌapataꞌazoonii, naꞌapa ukowaadauzon kawanaꞌatizu kotuaꞌa naa, uruu wuruꞌu kuwaiz, aonaꞌoraz uaitapauzo-kao, ukowaadauzoniaz papoitorunao, prophetnao ati.” \p \v 8 Udaunaꞌan õabata parada-karu aokazi ikiꞌo kian õꞌati koshan, “Pumako puzaamataꞌan wuruꞌu daꞌatinpaꞌoraz scroll, angel kaꞌu diꞌiki, kadishitapaꞌoraz paran paawa ii naꞌiki imiꞌi paawaꞌa.” \p \v 9 Uruu idi õmakon angel diꞌiti õpishaan naa uꞌai wuruꞌu duusodiꞌoraz scroll. Ukian õꞌati, “Puzaamatazu naꞌiki punikaꞌa naazu. Pudako ii putiwaan niiz bishoo, mazan pudyokorautan daunaꞌan ukaawan nii putoba nazo iti katamaꞌa naa.” \v 10 Uruu idi õzaamatan naa wuruꞌu duusodiꞌoraz scroll angel kaꞌu iki õnikan naazu! Õdako idaꞌa õtiwaanuz bishoo, mazan ukaawan õtoba nazoo iti, sariapa ukataman. \p \v 11 Udaunaꞌan kii-karu õꞌati, “Pukowaadaꞌanaꞌa naa koshan kanom Tominkaru aiapanii pashaꞌapatan ipai pidannao ati, bakadun kidaz ĩwiizi, ĩmada, ĩparadan, naꞌiki ipai kingnao ati.” \c 11 \s1 Dyaꞌutamaꞌo prophetnao Tominkaru dyuudanii \p \v 1 Uruu daunaꞌan aitaaribai atamun taa-kao õꞌati naꞌiki kii-karu õꞌati, “Pumako puaitaꞌan kizi naꞌapam Tominkaru Dapu naꞌiki altar udarun, naꞌiki puaita naꞌapaudaꞌum kainaꞌa pidannao choochiipainao unazo ii. \v 2 Mazan aonaa puaitaꞌanaꞌa naꞌapam Tominkaru Dapu panibazooti udarun, ushaꞌapanum kauꞌan taa-kariwaiꞌi naa wuruꞌu baꞌoran pidannao ati, aonaꞌoraz ĩmishidan Tominkaru. Ĩchiꞌikaadanaan nii ipai donoi nazo an Tominkaru pidanannao mashaapa-kiziz, naꞌiki ĩpatakaꞌutan niizu 42 kauzu.\f + \fr 11:2 \fq 42 kauzu: \ft naꞌapaꞌo wuru kawanuꞌo verse 3 idaꞌaꞌoraz 1,260 kamoo kidaz, naꞌapaꞌo kapam wuru kawanuꞌo Revelation 12:14 idaꞌaꞌoraz 3 1/2 wunu kawan.\f* \v 3 Naꞌiki õtaan nii maꞌozaka-karu dyaꞌutamaꞌo õprophetinnao ati ĩkakuwaapa-kinaa nii mishiꞌoraz õkuwaa dauꞌu, wuru donoꞌo 1,260 kamoo kidaz. Uruu dono ĩkaiwadan nii kamicha kashaꞌora-karu daara ĩaida-kida-kinaa nii pakashaꞌoran pidannao oian dauꞌati.” \p \v 4 Wuruꞌu dyaꞌutamaꞌoraz Tominkaru prophetinnao, ĩnao wuruꞌu dyaꞌutamaꞌoraz olive kadunaa kida niꞌoraz,\f + \fr 11:4 \ft Zechariah 4:3\f* naꞌiki dyaꞌutamaꞌoraz lamp saabatinapa-kizi kida niꞌoraz kapam kadishitapaꞌoraz Naobanai kanaapu ii, uruu kazowautapaꞌoraz ipai amazada. \v 5 Naꞌiaꞌoram pidan tiwaan an pashaꞌapatan dikaudaꞌo aimaakan ĩtuma, ĩkodita-kidan nii tikazi padako iki kida, uruu idiꞌo nii ĩzowian patarubanao. Ukauꞌan naꞌapaꞌo idaꞌanaꞌo nii pidan mawakan utiwaan an pashaꞌapatan dikaudaꞌo aimaakan ĩꞌati. \v 6 Kainaꞌaꞌo nii ĩmaꞌozakan taa-kao ĩmashaatapa-kinaa nii wunu ukaawan ai, wuru donoꞌo ĩkakuwaapatinanuz Tominkaru paradan dauꞌu. Kainaꞌa kapam ĩmaꞌozakan taa-kao ĩtanawata-kinaa nii wunu izai nii, naꞌiki turuu ĩshaꞌapatan bakadun patakaꞌutin-kinai kida imiꞌi baaraꞌa naꞌapainim karikaonan paaipan kawanaꞌati. \p \v 7 Ĩipaian daunaꞌan pakakuwaapan pidannao ati, wuruꞌu kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi koditaꞌo niꞌoraz imiꞌi waranu iki, mizaataakan nii ĩtuma, uzowian nii ĩdyaun mawaka. \v 8 Mawakaꞌo prophetnao naꞌian nii mapuduꞌo dobaapa-kizai dunapo ii, umanawunuꞌoraz donoi nazo ii. Naꞌiaꞌo kapam ĩnaobanaa Jesus taukauzo-kao cross diꞌiti. Uruu wuruꞌu donoiz dakota-kariwaiz kapam Sodom oo Egypt nii, ushaꞌapanum kauꞌan pidannao naꞌii sannao mashaapan idi oii, naꞌapa Sodom oo Egypt Baara sannao kawan. \v 9 Pidannao ipai wiizai kida diꞌiki, bakadun ĩdokozu-daunnao kida diꞌiki, bakadun ĩparadan kida diꞌiki, naꞌiki ipai bakadun ĩmada diꞌiki, ipaiꞌo nii ĩtukapan Prophetnao mawakainaouz washatinpan 3 1/2 kamoo, naꞌiki aonaa ĩaipan ĩdida-kao. \v 10 Tuukiaꞌo nii pidannao konaukian Prophetnao mawakan idi, ushaꞌapanum kauꞌan kiwiin ĩpatakaꞌutin-kidauzon ĩdyaun tuukii manawun. Uruu idi ĩkonaukiitinan nii, ĩdyuudan nii aimaakan kida paꞌatiaaka kida. \p \v 11 Mazan 3 1/2 kamoo daunaꞌan, Tominkaru kakudan nii ĩdyaun powaa iti koshan, uruu idi ĩkadishitan, naꞌiki ipai tukapainao ĩdyaun tarian. \v 12 Uruu daunaꞌan dyaꞌutamaꞌoraz Prophetnao abatan diiwaꞌo parada-karu aokazi ikiꞌo kian ĩꞌati, “Uwaꞌati daꞌatiꞌi!” kii. Ĩmakon naa aokazi iti ishaꞌiz idaꞌan, pidannao manaudapa-kainao ĩdyaun awunuutapan puꞌu. \p \v 13 Sariapa imiꞌi nakainan maꞌozakaꞌo idaꞌan manawun, naꞌiki 1/10 kabaunnao tonnaa kaboobiꞌii-kao. 7000 pidannao mawakan wuru idiꞌi imiꞌi nakainanuz, baꞌorainao waꞌakinainao aonaꞌo ĩmawakan, tuukii ĩtarian, uruu idi ĩkian, “Tominkaru aokazi iaꞌo, pugaru maꞌozakaꞌo manawun.” \p \v 14 Diꞌoraꞌa 2nd kashaꞌora-karu kida, kaiwainpaꞌakaꞌoraz naa kida, shaabatapan naa wuruꞌu. Kainaꞌiki baudaꞌapaꞌa naa kashaꞌora-karu, kadimanaꞌo niꞌi naa ukaiwainpan diꞌoraꞌa kida daunaꞌan. \s1 7th angel pootan pakuwuuda \p \v 15 Uruu daunaꞌan uruꞌu naa 7th angel pootan pakuwuuda, naꞌii õabata diiwaꞌo idaꞌan parada-karu kida aokazi ikiꞌo kian: \q1 “Aizii diꞌoraꞌa daunaꞌan, \q1 soo wanaobanaa Tominkaru // naꞌiki wuruꞌu uzaamataniaz Christ, \q2 kazowautapan niꞌi naa ipai pidannao. \q1 Tominkaru kazowautapan nii karikaonan \q2 naꞌiki karikaonan!” \p \v 16 Sariapa 24 kazowautapainao sakanatapainaouz pataba kida idaꞌa Tominkaru kanaapuꞌu, ipai ĩwashatinan paawun baara ikinapa imiꞌi baara iti, ĩtaainan naa uꞌati. \v 17 Ĩkian: \q1 “Wanaobanaa Tominkaru umanawunuꞌo, \q2 pugaru naꞌauzoz amazada // toma-kao uaꞌii, \q2 naꞌiki karikaonanuꞌo nii punaꞌan. \q1 ‘Kaiman’ wakian puꞌati, \q2 puaidan idi mishiꞌo pumaꞌozakan, \q2 naꞌiki pusakadaniꞌi naa pukazowautapan! \q1 \v 18 Ipai mamishida-kainao toꞌoran tuukii puꞌati, \q2 kaawaꞌa naa aizii putoꞌoran kamoon, \q2 pubuupan mawakainao kamoon kaawan naa. \q1 Kaawaꞌa naa kamoo pukawinipinaata-kinaa nii pupoitorunao, \q2 wuruꞌu prophetnaouz, \q2 naꞌiki ipai pupidanannao taapainaouz pugaru umanawunuꞌo nii, \q2 manawun-tinpainao naꞌiki patakaꞌutinainao. \q1 Kaawaꞌa naa kamoo pumainaabatan // ipai pidannao zowiainao \q2 baꞌoran pidannao daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa.” \p \v 19 Uruu daunaꞌan aka Tominkaru Dapu aokazi iaꞌo daꞌatinan naꞌiki naꞌii õtukapan kaimanaꞌoraz pakara Tominkaru paradan pakarannaaz. Udaunaꞌan naꞌa kan-kan-kiaꞌo, toroanaru turuinan, imiꞌi nakainan naꞌiki dadara tuuꞌuz kidaꞌo wunu waotan. \c 12 \s1 Zuna naꞌiki Dragon\f + \fr 12:0 \fq Dragon: \ft uruu oiaꞌo doronai zowaunaa, udakota-kao Satan.\f* \p \v 1 Uruu daunaꞌan õtukapa umanawunuꞌo diꞌitinapa-kinai aimaakan aidinan aokazi ii: Zuna kakamichantinpaꞌo kamoo idi, naꞌiki kauzu okidiba waranuꞌu, naꞌiki kainaꞌa okaiwadapan king kowam kaduz, upaawaꞌa kainaꞌa 12 wizinao. \v 2 Kaudaniꞌo wuruꞌu orooz, odani shakataꞌazon idiꞌi naa ozaadan naꞌiki okadakoinan ukaziwan idi. \p \v 3 Õtukapan koshan baꞌoran umanawunuꞌo diꞌitinapa-kinai aimaakan aokazi ii: naꞌii õtukapa udaruꞌo wuzaꞌo Dragon, kainaꞌaꞌo 7 uzowau naꞌiki 10 uꞌozoo kida, naꞌiki ipai uzowau kida kawanaꞌati kainaꞌa king kowam kaduz kida. \v 4 Padyuo idi utoꞌotan doko iki 1/3 wizinao, udaunaꞌan ukabootan ĩdyaun imiꞌi baara ati. Dragon kadishitan zun kanaapuꞌu, unikaꞌazon odani, ushakatan dono. \p \v 5 Uruꞌu naa okaudanipaꞌakan naa daonaiora odani nii, uruu wuruꞌu kazowautapaꞌo niꞌoraz ipai pidannao daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa, pamaꞌozakan idaꞌan. Mazan koraidaonaa naꞌaka-kao mashaꞌapakiaka Tominkaru naꞌiki utaba diꞌiti. \v 6 Naꞌiki wuruꞌu zunaz, okidoopaꞌakan naa munapo pidan mashaapa-kizi ai, amazada iti, Tominkaru minziiwatanii diꞌiti, naꞌii kaimanaꞌo nii otaapa-kao 1,260 kamoo kawanaꞌati.\f + \fr 12:6 \ft Putukapa footnote Revelation 11:2 saada-kao 1,260 kamoo dauaꞌoraz.\f* \p \v 7 Uruu daunaꞌan mizaataaka-karu aokazi ii. Michael, paꞌangelinnao tuma mizaapan Dragon, naꞌiki Dragon paꞌangelinnao tuma mizaapan powaa iti Michael. \v 8 Mazan winii-kao Dragon paꞌangelinnao tuma, naꞌiki aonaa turuu ĩmashaapan naa powaꞌa aokazi ii. \v 9 Uruu idi udaruꞌoraz Dragon naꞌiki uangelinnao kaboota-kaoaꞌa naa aokazi iki imiꞌi baara ati, uruu wuruꞌu dakota-kariwaiz kowazaz nii kotuaꞌa naa, naꞌiki Devil oo Satan kii, uruu wuruꞌu shaꞌapata-kidaꞌoraz oiaꞌo pidannao ati umariidapan idaꞌan ĩdyaun. \p \v 10 Sariapa õabatan aokazi ii parada-karu kian diiwaꞌo idaꞌan kaikapaꞌa: “Aizii waTominkarun kazannaatan papidanannao kamoon kaawan naa! Aizii uaidan pamanawunun pakazowautapan idaꞌan king kawan, naꞌiki Christ, uzaamataniaz naobanai nii aidan pamanawunun kapam utuma. Ushaꞌapanum kauꞌan aonaꞌo niꞌi naa powaꞌa Satan kadishitan Tominkaru kanaapu ii, ukaboota-kao idiꞌi naa aokazi iki imiꞌi baara ati. Uruu wuruꞌu kowaadapauzoz daꞌi kiwiin Tominkaru ati kanom waꞌinawuzunao naꞌiki wadadakoonao shaꞌapatanii oii kidaꞌoraz aimaakan ipai kamoo naꞌiki marutaꞌo Tominkaru ati. \v 11 Mazan waꞌinawuzunao naꞌiki wadadakoonao winii Satan, Kaznizo-dani izain idaꞌan naꞌiki ĩkakuwaapan idaꞌan kaimanaꞌo kuwai dauꞌu udauaꞌoraz, naꞌiki aonaa ĩtarian pazowiaꞌazoo-kao ai. \v 12 Ukonaukii, unao mashaapainaouz aokazi ii, mazan unao mashaapainao imiꞌi baaraꞌa naꞌiki paran baoko ii, ubaiaapan nii kashaꞌora-karu tuukii, Satan kaawan idiꞌi naa unao idaꞌati. Toꞌora uruu, uaitapan idi aonaꞌa naa amazada turuuan ushaꞌapata-kida-kinaa nii oiaꞌo.” \p \v 13 Dragon aitapan idiꞌi naa pakaboota-kao imiꞌi baara ati, uruꞌu naa udawatan zun shakata-kidaꞌoraz daꞌi daonaiora. \v 14 Mazan dyaꞌutam udaruꞌo kokoi kutuba kawan kidaꞌo taa-kao oꞌati, ozuuta-kinaa nii pawiizi iti amazada iti munapoꞌo pidan mashaapa-kizi ai. Naꞌii kaimanaꞌo nii otaapa-kao Dragon ai 3 1/2 wunu kawanaꞌati.\f + \fr 12:14 \ft Putukapa footnote Revelation 11:2 saada-kao, 3 1/2 wunu dauaꞌoraz.\f* \p \v 15 Uruu daunaꞌan Dragon kodita-kidan wunu padako iki, kadimanaꞌo ushootan waꞌozi kawan zun dawuꞌati uaipan wunu naꞌakan oroo munapo. \v 16 Mazan imiꞌi kaminkaꞌuta wuruꞌu zunaz, udaꞌatinan idaꞌan utoman kaꞌunaru, uruu idi ipai wunu morotan ushaawata. \v 17 Uruu idi Dragon toꞌoran zun ati naꞌiki umakon umizaataakaꞌanan baꞌoran odainao tuma mishidainaouz Tominkaru paradan naꞌiki taapainaouz Jesus kuwaa. \p \v 18 Udaunaꞌan Dragon kadishitan paran danoma ii. \c 13 \s1 Dyaꞌutam panaꞌaokazinao \p \v 1 Udaunaꞌan õtukapa baudaꞌapa kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi koditan paran baoko iki. Kainaꞌa 10 uꞌozoo naꞌiki 7 uzowau; ipai uꞌozoo kida kawanaꞌati kainaꞌa king kowam kaduz kida, naꞌiki ipai uzowau kida kawanaꞌati kainaꞌa uuai saadinpan dakoopaꞌo Tominkaru. \v 2 Wuruꞌu kichanaꞌiki-kiaꞌoraz panaꞌaokazi aidinpan naꞌapa baudokoru kitannaaru kawan, ukidiba kida udaru naꞌapa bear\f + \fr 13:2 \fq bear: \ft udaruꞌo naꞌiki toꞌoraꞌo. Ukaiwaanii pabazi zaꞌabaꞌi kida pazowii-kinaa nii aimaakan. Kainaꞌa udikin Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* kidiba kida kawan, naꞌiki udako naꞌapa lion dako kawan. Dragon taan naa wuruꞌu kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi ati pataba naꞌiki pamaꞌozakan naꞌapa kizi ukazowautapan paugaru kawan kapam. \v 3 Baudaꞌapa kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi zowau, tuukiaꞌo uzowiauzo-kao, mazan manakaꞌa naa powaa itiz. Uruu idi ipai pidannao imiꞌi baara ainaouz tuukii ĩdiꞌitinpan, naꞌiki ĩdaꞌanan naa wuruꞌu kichanaꞌiki-kiaꞌoraz panaꞌaokazi. \v 4 Ipai pidannao taapan umanawunuꞌo nii wuruꞌu Dragon, utaan idi pamaꞌozakan kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi ati. Naꞌiki umanawun nii kapam ĩtaapan kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi. Ĩkian, “Aonaa kanom maꞌozakaꞌo nii uruu kawan. Kanom kaꞌiita pawiniinuz, pamizaataakan idaꞌan utuma?” \p \v 5 Uruu daunaꞌan wuruꞌu kichanaꞌiki-kiaꞌoraz panaꞌaokazi maꞌozakan taa-kao uꞌatadinapa-kinaa nii naꞌiki naꞌapaꞌo kida idaꞌan udakoopan Tominkaru. Ukazowautapan taa-kao 42 kauzu. \v 6 Udakoopan Tominkaru, uꞌuu, umashaapa-kizi naꞌiki ipai mashaapainao aokazi ii. \v 7 Taapada-kao umizaapan Tominkaru pidanannao naꞌiki uwinii ĩdyaun pamaꞌozakan idaꞌan. Naꞌiki taapada-kao ukazowautapan ipai pidannao, ipai bakadun kidaz ĩdokozu-daunnao kida, ĩwiizi, ĩparadan naꞌiki ĩmada. \v 8 Ipai pidannao taapan umanawunuꞌo nii wuruꞌu kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi. Ĩnao wuruꞌu pidannao aonaꞌoraz ĩꞌuu kida saadinpan kakupa-karu kaaritannaa\f + \fr 13:8 \fq kakupa-karu kaaritannaa: \ft Tominkaru pidanannao uu saada-kizinao, ĩmashaapan nii Tominkaru tuma karikaonan.\f* idaꞌa amazada toma-kao uaꞌii. Wuruꞌu kaaritaz zowiauzo-kariwai Kaznizo-dani kaaritan wuruꞌu. \p \v 9 Puabatan an naꞌapam õkian, ukauꞌan puabataꞌa naa kaiwuruꞌu parada-karuz. \v 10 Naꞌiaꞌoram pidan aiapa-kariwai utaraa-kao, mishiꞌo nii utaraa-kao; naꞌiaꞌoram pidan aiapa-kariwai uzowii-kao marii idi, mishiꞌo nii uzowii-kao marii idi. Ukauꞌan marii kizi Tominkaru pidanannao tuudan papatakaꞌuta-kao naꞌiki marii kizi pakawan ĩmishidapan uruu. \p \v 11 Uruu daunaꞌan õtukapa baꞌoran kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi koditan imiꞌi kaꞌazo iki. Kainaꞌa dyaꞌutam uꞌozoo kaznizo dani kawan, naꞌiki uparadan naꞌapa Dragon paradauzon kawan. \v 12 Naꞌiki naꞌapa koshan umaꞌozakan kiwiitapaꞌo kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi kawan naꞌiki naꞌapa ushaꞌapatan aimaakan kida uaipan kawanaꞌati. Uruu idi udyuudan ipai imiꞌi baara anainao pidannao taapan umanawunuꞌo nii wuruꞌu kiwiitapaꞌoraz kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi, kakudaꞌoraz naa pazowii-kao daunaꞌan tuukii. \v 13 Naꞌiki uaidan umanawun kidaꞌo aimaakan diꞌitinapa-kidaꞌo pidannao atii uwaota-kida zii tikazi aokazi iki imiꞌi baara ati ipai ĩawunuutapan puꞌu. \v 14 Naꞌiki ipai upozawata-kidan pidannao mashaapainaouz imiꞌi baaraꞌa uaidan idaꞌan wuruꞌu umanawun kidaꞌoraz aimaakan, kiwiitapaꞌoraz kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi awunuutapan puꞌu. Naꞌiki udyuudan ĩtoman aimaakan naꞌapaꞌo kiwiitapaꞌoraz kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi kawan uaidinpan, uruu tawuruꞌu zowiauzo-kariwaiz tuukii, naꞌiki kakudaꞌoraz naa powaa iti. \v 15 Udaunaꞌan umaꞌozakan taa-kao unizoin-kidan wuruꞌu toma-kariwaiz aimaakan, naꞌiki turuu kizi uparadan kapam. Uruu idi udyuudan ipai pidannao aonaꞌoraz ĩdawukan paꞌati zowii-kao. \p \v 16 Tuukii kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi\f + \fr 13:16 \fq kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi: \ft uruu kowaada-kariwaiz verse 11 diꞌii.\f* dyuudan ipai pidannao, patakaꞌutinainao naꞌiki manawun-tinpainao, kapuraatanuꞌo naꞌiki mapuraatanuꞌo, poitorui naꞌiki aonaa poitorui mani kainaabata-kidinan padiwaꞌora antanpuꞌo pakaꞌu kida idaꞌa oo pataawu kida idaꞌa. \v 17 Naꞌiki aonaa turuu pidan toriinan oo selliipan shaꞌapauzii, kainaaribai aonaan an uꞌidaꞌa, uruu wuruꞌu kiwiiniꞌoraz kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi uuaz, naꞌiki uruu wuruꞌu uꞌuu aitaapa-kinaoaz. \p \v 18 Daꞌaꞌa uaiapa aitapaaba-karu, kanom aitapaabaꞌo marii kizi uaitapan kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi uu aitaaribanaa, ushaꞌapanum kauꞌan uruu kainaabataꞌoraz pidan uu kapam, wuruꞌu 666 kiaꞌoraz. \c 14 \s1 Kaznizo-dani naꞌiki pidannao ukazannaataniinao \p \v 1 Uruu daunaꞌan õawunuupan koshan õtukapa Kaznizo-dani kadishitapan Zion naawaꞌa, naꞌiki kainaꞌa utuma 144,000 pidannao, ĩnao wuruꞌu kainaꞌaꞌoraz uꞌuu naꞌiki udaru uu saadinpan ĩtawu kida idaꞌa. \v 2 Naꞌiki õabata parada-karu aokazi ikiꞌo naꞌapa tozowan shaokodappan kawanuꞌo, naꞌiki toroanaru turuinan kawanuꞌo. Wuruꞌu õabataniaz tauapatinainao kawanuꞌo shamoro\f + \fr 14:2 \fq shamoro: \ft Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* kida idaꞌan. \v 3 Uruu 144,000 pidannao kunuuan naa paꞌinaꞌo kunui umanawunuꞌoraz manawun tabai kanaapuꞌu, naꞌiki 4 kakupaꞌo aimaakannao kanaapuꞌu, naꞌiki 24 kazowautapainao kanaapuꞌu. Aonaa turuu baꞌoran pidannao kunuuan wuruꞌu kunuiz, soo wuruꞌu 144,000 pidannao paꞌan, ĩnao wuruꞌu Tominkaru kazannaataniinaouz. \v 4 Ĩnao wuruꞌu aonaꞌoraz naꞌapainim ĩkiitauzon zun, uruu idi kaiman ĩtaapan pananaa. Ĩnao wuruꞌu daꞌanaꞌoraz Kaznizo-dani umakon dono naꞌitim karikaonan. Ĩnao wuruꞌu kiwiitapaꞌoraz ĩkazannaata-kao imiꞌi baaraꞌa, ĩnao taa-kariwaiz Tominkaru naꞌiki Kaznizo-dani ati. \v 5 Aonaa naꞌapainim ĩmariidinauzon, naꞌiki aonaa ĩshaꞌapatauzon oiaꞌo. \s1 Idikinaudaꞌuꞌo angelnao \p \v 6 Uruu daunaꞌan õtukapan baudaꞌapa angel zuutapan doko ii, ukowaadaꞌazon Kaimanaꞌo Kuwai karikaonanuꞌoraz umishiin Tominkaru diꞌikiꞌo ipai pidannao ati, mashaapainaouz ipai amazada kawanaꞌati kida daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa, bakadun kidaz ĩwiizi, ĩdokozunnao, ĩparadan, naꞌiki ĩmada. \v 7 Ukian diiwaꞌo idaꞌan, “Utaapaꞌa naa Tominkaru umanawunuꞌo nii naꞌiki ukonaukii-kidaꞌa naa uruu.” Kaawaꞌa naa kamoo aita-kariwaiz, ubuuapa-kinaa nii ipai pidannao daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa. Utaapaꞌa naa Tominkaru umanawunuꞌo nii, uruu wuruꞌu tomaꞌoraz aokazi, imiꞌi baara, paran naꞌiki wunu nunudapa kidaꞌoraz. \p \v 8 Udaunaꞌan 2nd angel aidinan kiwiitapaꞌoraz angel dawuꞌati. Ukian, “Mainaabata-kaoaꞌa naa! Mainaabata-kaoaꞌa naa Babylon umanawunuꞌoraz donoi. Babylon shaꞌapatanii madoronaa-daun kidaꞌoraz oiaꞌo, ipai owaota-kidan baꞌoran wizainao kida daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa, otaan kawanuꞌo wine ĩtuzan nii, uruu wuruꞌu maꞌozakaꞌoraz wine okiaapa-kidinanuz madoronaa-daun. Onaꞌapan idiꞌo Tominkaru patakaꞌutan oroo.” \p \v 9 Uruu daunaꞌan õtukapa 3rd angel aidinan kiwiitapainao dawuꞌati. Ukian diiwaꞌo idaꞌan, “Ipai pidannao taapainao kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi patominkarun nii, naꞌiki toma-kariwai uruu kawanuꞌoraz, naꞌiki ipai kainaꞌaꞌo ukainaariba kida ĩtawu kida idaꞌa oo ĩdiwaꞌora antanpuꞌo ĩkaꞌu kida idaꞌa, \v 10 ipaiꞌo nii kapam ĩtuzan wine wuruꞌu Tominkaru toꞌoranuz. Uruu maꞌozakaꞌoraz manawun wine Tominkaru shootan niꞌoraz patoꞌoran kooponnaa nazo iti ĩtuzan nii. Diꞌoraꞌa pidannao patakaꞌuta-kaouꞌo nii ĩdyaun, kaꞌawapaꞌo sulfur\f + \fr 14:10 \fq sulfur: \ft Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* idi, angelnao naꞌiki Kaznizo-dani awunuutapan puꞌu. \v 11 Wuruꞌu tikaziz patakaꞌutaꞌo niꞌoraz ĩdyaun, ushan bodoꞌokapan nii karikaonan naꞌiki karikaonan, aonaa naꞌapainim nii ĩbaiatinan shaabatan. Ĩnao wuruꞌu taapainaouz kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi patominkarun nii naꞌiki toma-kariwai uruu kawan, naꞌiki kainaꞌaꞌoraz ukainaaribanaa uꞌuuaz ĩꞌidaꞌa.” \p \v 12 Ukauꞌan marii kizi Tominkaru pidanannao maꞌozakadinan ĩtuuda kizi papatakaꞌuta-kao. Pakawan kizi ĩizoꞌatin Tominkaru kakinaori kida naꞌiki ĩdaꞌanan Jesus pamishidan tuma. \p \v 13 Uruu daunaꞌan õabatan aokazi ikiꞌo parada-karu kian, “Pusaada diꞌoraꞌa: Wunaouꞌu mishidainaouz Naobanai Jesus, konaukiaꞌo nii ĩdyaun ĩmawakan an diꞌoraꞌa daunaꞌanaꞌa.” Udaunaꞌan Kaimanaꞌo Doronaa kian, “Mishiꞌo wuruꞌu. Ĩsookapan niꞌi naa dadara kidaꞌo pakaudin-kizi ai, ipai aimaakan kaiman kidaꞌoraz ĩshaꞌapatan aitapa-kida-kao nii.” \s1 Kasabaꞌuapa-karu paoribai aka imiꞌi baaraꞌa \p \v 14 Udaunaꞌan õawunuupan õtukapa barakaꞌo ishaꞌiz. Kainaꞌa pidan kawanuꞌo sakanatapan ishaꞌiz paawaꞌa. Kainaꞌa king kowam kaduz gold idiꞌo utoma-kao uzowau paawaꞌa, naꞌiki kainaꞌa uzaamatapan dimanaꞌo soopara pakaꞌu idaꞌa.\fig dimanaꞌo soopara koraubaba|src="CN02109B.tif" size="col" ref="14:14" \fig* \v 15 Uruu daunaꞌan baꞌoran angel koditan Tominkaru Dapu aokazi iaꞌo diꞌiki. Diiwaꞌo idaꞌan ukian wuru atiꞌi sakanatapaꞌoraz ishaꞌiz paawa iaꞌo ati, “Aizii pusaꞌukaꞌa naa paoribai kadunaa kida pusooparan idi, ipai paoribai aka kida daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌaꞌoraz dyuuaꞌa naa kidaz, kaawaꞌa naa kamoo turuu kiziꞌi naa ĩkasabaꞌuu-kao!” \v 16 Udaunaꞌan wuruꞌu sakanatapaꞌoraz ishaꞌiz paawaꞌa kaudinaꞌakan naa pasooparan idaꞌan. Ipai ubaokopatan paoribai aka daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa. \p \v 17 Uruu daunaꞌan õtukapa baꞌoran angel koditan Tominkaru Dapu aokazi iaꞌoraz diꞌiki, kainaꞌa uꞌidaꞌa dimanaꞌo soopara kapam. \p \v 18 Naꞌaꞌo baꞌoran angel, ukoditan altar dazaba iki, uruu wuruꞌu taapaꞌoraz tikazi. Ukian diiwaꞌo idaꞌan angel zaamatapaꞌoraz dimanaꞌo soopara ati, “Pukaiwaꞌa naa pusooparan, pudukutaꞌa naa grape kida pakadunaa kida diꞌiki daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa, ushaꞌapanum kauꞌan ozokaꞌa naa grape kida.” \v 19 Uruꞌu naa ukaudinaꞌakan naa pasooparan idaꞌan imiꞌi baaraꞌa, ipai udukutan grape kida pakadunaa kida diꞌiki. Udaunaꞌan umuudan naa kidaz grape dakazaa-kizinao nazo iti,\f + \fr 14:19 \ft Kuba idaꞌaꞌo kaꞌunaru kichada-kao udaruꞌo, udakota-kao ‘winepress’ kii.\f* uruu wuruꞌu Tominkaru toꞌoranuz. \v 20 Grape kida dakazaa-kao naꞌiki uꞌuu sararoo-kaoaz paniba iaꞌo wiizai ai. Grape uu sararoo-kao donoꞌo naa, izai kodita naꞌiki, ushootan waꞌozi kawan, umakon munapo 200 miles mani, naꞌiki bakaꞌiaudaꞌu feet mani ukaanan. \c 15 \s1 Angelnao naꞌiki dawuꞌitiiniꞌo patakaꞌutin-kinai kida \p \v 1 Uruu daunaꞌan õtukapa baꞌoran umanawunuꞌo diꞌitinapa-kinai aimaakan aokazi ii. 7 angelnao zaamatapan 7 patakaꞌutin-kinai kida, uruu ĩkaduzunnaa. Ĩkaiwainan daunaꞌan kida aonaꞌo niꞌi naa Tominkaru toꞌoran powaꞌa. \p \v 2 Udaunaꞌan õtukapa paran, glass taidada tikazi tumaꞌo kawanuꞌo. Naꞌiki naꞌa udazabaꞌa õtukapa kapam taonawuꞌu winiainaouz daꞌi kichanaꞌiki-kii kidaꞌo panaꞌaokazi, ĩmadawukaꞌazookan idaꞌan toma-kariwai uruu kawanuꞌo ati naꞌiki aonaꞌo ĩtaapadan pakainaabata-kao ukainaariba idi uruu wuruꞌu uꞌuu aitaaribanaaz kapam. Naꞌiki ĩzaamatapanii shamoro\f + \fr 15:2 \fq shamoro: \ft Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* kida, Tominkaru taaniaz ĩꞌati. \v 3 Naꞌiki ĩkunuuan naa Moses kunu, Tominkaru poitoruz, naꞌiki Kaznizo-dani kunu kapam wuruꞌu. Kaikapaꞌa ĩkunuuanzuꞌu: \q1 “Naobanai Tominkaru pugaru umanawunuꞌo, \q2 pushaꞌapata umanawun kidaꞌo // aimaakan // diꞌitinapa-kinai kida. \q1 Pugaru King nii ipai wiizai kida ati, \q2 ipai wuru kidaꞌa pushaꞌapatanii kidaz // ipai ukaimanan naꞌiki umishiin. \q1 \v 4 Kanom aonaꞌo nii utarian puꞌai, Naobanai. \q2 Ipai pidannao kowaadan nii pugaru umanawunuꞌo. \q2 Pugaru pubaꞌoran kaimanaꞌo. \q1 Ipai pidannao ipai wiizai kida diꞌiki // waꞌatin nii puꞌidaꞌati, \q2 ĩdawukaꞌanan puꞌati. \q1 Ushaꞌapanum kauꞌan ipai kanom pushaꞌapatanii kida, \q2 ipai usakitapan naꞌiki umishiin.” \p \v 5 Uruu daunaꞌan õtukapa Tominkaru Dapu aokazi iaꞌo, Tabernacle\f + \fr 15:5 \fq Tabernacle: \ft Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* daꞌatinan. \v 6 Wuruꞌu 7 angelnao zaamatapainaouz 7 patakaꞌutin-kinai kida koditan Tominkaru Dapu nazo iki, ĩkaiwadapanii maniribaꞌo kamicha wiziꞌi kidaꞌo, naꞌiki ĩkaiwadapanii zadawii kawanuꞌo gold idiꞌo utoma-kao, didimai kaiwada-kao kawanuꞌo padokoriꞌi kida paawa an. \v 7 Uruu daunaꞌan baudaꞌapa, 4 kakupaꞌo aimaakannao bii ikiꞌo, taan 7 angelnao ati, 7 boon kida gold idiꞌo ĩtoma-kao paida kidaꞌo Tominkaru toꞌoran idi, uruu mashaapaꞌoraz karikaonan naꞌiki karikaonan. \v 8 Sariapa Tominkaru Dapu nazoo kashanaꞌakan tuukii, Tominkaru umanawunun naꞌiki umaꞌozakan naꞌan idiꞌi naa, aonaa turuu pidan morotan unazo iti, atii 7 patakaꞌutin-kinai kida ipain, wuruꞌu 7 angelnao zaamatapaniaz kida. \c 16 \s1 7 boonnao paida kidaꞌo Tominkaru toꞌoran idi \p \v 1 Uruu daunaꞌan õabatan diiwaꞌo parada-karu Tominkaru Dapuꞌu ikiꞌo kian 7 angelnao ati, “Umako ushootaꞌanaꞌa naa wuruꞌu 7 boon zoꞌo kidaꞌoraz Tominkaru toꞌoranuz, imiꞌi baara iti.” \p \v 2 Kiwiitapaꞌo angel makon ushootan naa paboonan wazoo imiꞌi baara iti. Sariapa kachamaꞌidiikiaꞌo kaziwaꞌo kabisho-karu kaawan wunao idaꞌatiꞌi, kainaꞌoraz kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi, kainaariba kida ĩꞌidaꞌa, naꞌiki dawukainaouz toma-kariwai uruu kawanuꞌo ati. \p \v 3 Udaunaꞌan 2nd Angel shootan paboonan wazoo paran baoko iti. Sariapa wunu tanawatinan mawakaꞌo pidan izain kawan uaidinpan, naꞌiki ipai aimaakannao mashaapaꞌo paran baokoꞌo mawakan. \p \v 4 Udaunaꞌan 3rd Angel shootan paboonan wazoo waꞌozinao naꞌiki wunu nunudapainao kida diꞌiti, ipai ĩtanawatinan izai nii. \v 5 Õabata Angel taapaꞌoraz wunu kian, \q1 “Pugaru kaimanaꞌo Tominkaru, \q2 pugaru naꞌauzoz amazada toma-kao uaꞌii, \q2 naꞌiki karikaonanuꞌo nii punaꞌan. \q1 Sakitapaꞌo mishi wuruꞌu \q2 pupatakaꞌutanuz pidannao kaikapaꞌa. \q1 \v 6 Ĩnao wuruꞌu zowiaꞌoraz pupidanannao // naꞌiki puprophetinnao, \q2 uruu idiꞌo ukauꞌan putuza-kidan izai ĩꞌati ĩwinipinaa nii.” \m \v 7 Uruu daunaꞌan õabata parada-karu altar diꞌikiꞌo kian. \q1 “Oo Naobanai Tominkaru, // pugaru mishi umanawunuꞌo nii manawun, \q2 sakitapa naꞌiki kaiman pushaꞌapatan aimaakan // pupatakaꞌutanuz ĩdyaun.” \p \v 8 Udaunaꞌan 4th angel shootan paboonan wazoo kamoo diꞌiti, kamoo wiichan, wiicha manawun uwiichauzon ai, ukawaodan ipai pidannao pawiichan idi. \v 9 Ipai pidannao kawaoda-kariwainao uwiichan idi, oiaiman kida ĩparadan Tominkaru ati, utaapadan idi wuru kida shaꞌapanuꞌu patakaꞌutin-kinai kidaz. Upuꞌu mazan aonaa ĩtanawatinan paꞌoian ai, naꞌiki aonaa ĩdakotan Tominkaru umanawunuꞌo nii. \p \v 10 Udaunaꞌan 5th angel shootan paboonan wazoo kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi taba paawa iti, ipai amazada marutan ukazowautapa-kizi ii, naꞌiki ipai upidanannao kuzowan paninoba kida, ĩbaiaapan idi kaziwaꞌo kabisho-karu. \v 11 Oiaiman kida ĩparadan Tominkaru aokazi iaꞌo dauꞌan, pamada kida kabishon naꞌiki ukaziwan idi tuukii manawun. Upuꞌu aonaa ĩkashaꞌoran naꞌiki aonaa ĩtanawatinan Tominkaru diꞌiti paꞌoian kida ai. \p \v 12 Udaunaꞌan 6th angel shootan paboonan wazoo udaruꞌo waꞌozi Euphrates iti, sariapa waꞌozi maaran arada, kingnao pasoldyaannao tuma, waꞌati-kizi nii waoko iki. \v 13 Udaunaꞌan õtukapa idikinaudaꞌu oiaꞌo doronainao, kibaronao kawanuꞌo ĩaidinpan kida, baudaꞌapa koditan Dragon dako iki, baꞌoran koditan kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi dako iki, naꞌiki baꞌoran koditan mariidinauzo prophet dako iki. \v 14 Wuruꞌu oiaꞌo doronainaouz kainaꞌaꞌo ĩmaꞌozakan taa-kao ĩshaꞌapata-kinaa nii umanawun kidaꞌo aimaakan. Ĩmakon nii ipai kingnao kawanaꞌati imiꞌi baara ainaouz ĩbaokopataꞌazon ĩdyaun mizaataakaꞌo nii Tominkaru umanawunuꞌo tuma, ukamoon kaawan dono. Naꞌapainiꞌo nii Tominkaru winian ĩdyaun tuukii. \p \v 15 Jesus kian, “Puabata! Õwaꞌatin nii koidimiki kaawan kawan, konaukiaꞌo nii pidan mashaapaꞌoraz pokodapa naꞌiki taapaꞌoraz pakamichan minziiwapaꞌa naa, aonaa kizi uchiꞌikaꞌanpan makamichan-daun, udaunaꞌan ubaꞌazootinan pidannao ati.” \p \v 16 Udaunaꞌan oiaꞌo doronainao baokopatan ipai kingnao amazada idaꞌati dakota-kariwaiz Hebrew idaꞌan Armageddon kii. \p \v 17 Udaunaꞌan 7th angel shootan paboonan wazoo doko iti. Diiwaꞌo idaꞌan parada-karu koditan umanawunuꞌoraz manawun tabai diꞌiki, Tominkaru Dapuꞌu iaꞌo diꞌiki. Ukian, “Aizii ipaiꞌi naazu.” \v 18 Sariapa kan-kan-kiaꞌo naꞌiki toroanaru turuinan, naꞌiki imiꞌi baara nakainan maꞌozakaꞌo idaꞌan manawun. Aonaa naꞌapainim imiꞌi baara nakainauzon maꞌozakaꞌa naa manawun diꞌoraꞌa kawanuꞌu, kiwiiniꞌo pidannao toma-kao diꞌikiꞌo ai. \v 19 Imiꞌi nakainan idi umanawunuꞌoraz donoi Babylon tadaꞌokan idikinaudaꞌu, naꞌiki uruu idi kapam ipai baꞌoran donoinao imiꞌi baaraꞌaꞌoraz mainaabatinan. Aonaa Tominkaru manyukunuutan Babylon, uruu idi utuza-kidan naa ipai wine wuruꞌu patoꞌoranuz pakoopon zoꞌiki oꞌati. \v 20 Ipai imiꞌi baara paran ii kidaꞌo mainaabatinan, naꞌiki ipai midukuo kida mainaabatinan kapam. \v 21 Dadara tuꞌuz kidaꞌo wunu kuba kawan, waotan imiꞌi baara ati pidannao paawa ati kida, ĩkimishan kida 100 pounds. Tominkaru patakaꞌutan idi pidannao tuukii, wuru idiꞌi uwaota-kidanuz dadara tuuꞌuz kidaꞌoraz wunu ĩpaawa ati, tuukii ĩdakoautapan uruu. \c 17 \s1 Donoi zun kawanuꞌo ikodaꞌo puraata pananaa idaꞌan \p \v 1 Udaunaꞌan baudaꞌapa angel, 7 angelnao bii ikiꞌo kaawan õꞌidaꞌati, ĩnao tawuruꞌu zaamatapauzonaouz 7 boon kida paidaꞌoraz daꞌi patakaꞌutin-kinai kida idi, naꞌiki ukian õꞌati, “Daꞌatiꞌi, õaida-kida kizi puꞌati naꞌapam nii Tominkaru patakaꞌutan wuruꞌu umanawun-tinpaꞌoraz zun ikodaꞌoraz puraata pananaa idaꞌan. Oroo wuruꞌu umanawunuꞌoraz donoi mashaapaꞌoraz maonapa iribaꞌo waꞌozinao dazabaꞌa. \v 2 Ipai kingnao, imiꞌi baara ainao, iriba ĩshaꞌapatan oiaꞌo ĩkiaapan idaꞌan oroo, naꞌiki ipai pidannao imiꞌi baara ainao poꞌidin otaanii wine idi, uruu wuru kawanuꞌorazuꞌu okiaapa-kidinan madoronaa-daun ĩꞌati.” \p \v 3 Tominkaru Doronaa kazowautan idi õgaru, angel naꞌakaꞌakan naa õgaru amazada mapidantakaꞌo diꞌiti. Naꞌii õtukapan zun sakanatapan wuzaꞌo kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi paawaꞌa, naꞌiki kainaꞌa saadinpaꞌo uuai kida ipai umada idaꞌan dakoopaꞌo Tominkaru. Wuruꞌu kichanaꞌiki-kiaꞌoraz panaꞌaokazi kainaꞌa 7 uzowau naꞌiki 10 uꞌozoo. \v 4 Wuruꞌu zunaz okaiwaadapanii kamicha kida wuza zaꞌo naꞌiki wuzaꞌo, naꞌiki okonaunamadan pakamichan, naꞌiki pamada gold idiꞌo utoma-kao kida idi, kawinipinaꞌo kuba kida pabiꞌinaakaꞌo ĩtaan kida idi, naꞌiki pearls\f + \fr 17:4 \fq pearls: \ft kawinipinaꞌo kashoro kida.\f* kida idi. Pakaꞌu idaꞌa ozaamatapan koopo gold idiꞌo utoma-kao, paidaꞌo wine idi, uruu wuruꞌu kachamaꞌidiikii kidaꞌoraz oshaꞌapatan kida okiaapa-kidinuz pabiꞌinaakaꞌo daonaioranao ati. \v 5 Kainaꞌa otawu idaꞌa uuai saadinpan aonaꞌo uaitapa-kao. Kaikapaꞌoraꞌa: “Manawunuꞌo donoi Babylon, pugaru selliipauzonao pananaa, naꞌiki shaꞌapaapainao oiaꞌo tuukii manawun daro, daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa.” \v 6 Naꞌiki õtukapa opoꞌidin Tominkaru pidannao izain idi, naꞌiki wunao izain idiꞌi zowiauzo-kariwainaouz pamishidan idi Jesus. \p Õtukapan idi oshaꞌapatan aimaakan kaikapaꞌa, tuukii õdiꞌitinpan. \v 7 Angel kian õꞌati, “Kanom nii pudiꞌitinpan tuukii? Õkowaadan nii puꞌati aonaꞌoraz uaitapauzo-kao wuru dauꞌaꞌa zunaz naꞌiki wuruꞌu kichanaꞌiki-kiaꞌoraz panaꞌaokazi ozaidapaniaz, uruu wuruꞌu kainaꞌoraz 7 uzowau naꞌiki 10 uꞌozoo. \v 8 Wuruꞌu kichanaꞌiki-kiaꞌoraz panaꞌaokazi putukapaniaz kakupauz daꞌizu kiwiin, mazan aizii aonaꞌa naa ukakupan, maonapaꞌo niꞌi naa ukoditan kaꞌunaru aonaꞌoraz utokon nii nazo iki upatakaꞌuta-kidinaꞌanan naa. Kainaꞌa pidannao mashaapainao daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa, aonaꞌo ĩꞌuu kida saadinpan kakupa-karu kaaritannaa\f + \fr 17:8 \fq kakupa-karu kaaritannaa: \ft Tominkaru pidanannao uu saada-kizinao, ĩmashaapan nii Tominkaru tuma karikaonan.\f* idaꞌa amazada toma-kao uaꞌii, tuukiaꞌo nii ĩdiꞌitinpan wuru dauꞌaꞌa kichanaꞌiki-kiaꞌoraz panaꞌaokazi, ukakupauzon idi daꞌi kiwiin, aizii aonaꞌa naa ukakupan, mazan uwaꞌatin nii powaa ati koshan. \p \v 9 “Daꞌaꞌa uaiapanii aitapaaba-karu. Wuruꞌu 7 kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi zowau, 7 naawaz wuruꞌu. Ĩnao paawaꞌa kidaꞌa wuruꞌu zun sakanatapanuz. Ĩnao 7 kingnao kapam: \v 10 bakaꞌiaudaꞌu ĩdyaun mawakaꞌa naa, baudaꞌapa kainaꞌa ukazowautapan kai, baꞌoran kainiꞌikiꞌo nii zii uwaꞌatin. Ukaawan dono aonaꞌo nii ukazowautapan kotuaꞌiki. \v 11 Wuruꞌu kichanaꞌiki-kiaꞌoraz panaꞌaokazi kakupaꞌoraz daꞌi kiwiin, aizii aonaꞌa naa ukakupan, uruu kapam wuruꞌu 8th king niꞌoraz. Uking-tinpan nii itamau, uruu 7 kingnao bii ikiꞌo kapam. Uruu daunaꞌan upatakaꞌuta-kao niꞌi naa. \p \v 12 “Wuruꞌu putukapaniaz 10 uꞌozoo, ĩnao wuruꞌu 10 kingnaouz, aonaꞌoraz zii ĩkazowautapan, mazan ĩmaꞌozakan taa-kao donoꞌo naa, ĩkazowautapan nii masakaudaꞌu karikaonan, kichanaꞌiki-kiaꞌoraz panaꞌaokazi tuma. \v 13 Ipaiꞌo nii ĩbaudaꞌapatan padiꞌitinpan, ĩtaan nii baokopa pamaꞌozakan naꞌiki pakazowautapan kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi ati. \v 14 Baokopaꞌo nii kingnao naꞌiki kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi mizaapan Kaznizo-dani, mazan Kaznizo-dani naꞌiki udapadaniinao, uwidauniinao, naꞌiki udaꞌanpikinao mishidainaouz uruu, winian nii ĩdyaun, ushaꞌapanum kauꞌan uruu maꞌozakaꞌo Naobanai nii ipai baꞌoran naobanainao ai, naꞌiki umanawunuꞌo king nii ipai baꞌoran kingnao ai.” \p \v 15 Angel kian õꞌati kapam, “Wuruꞌu iribaꞌo waꞌozinao, zun selliipauzoz pananaa sakanatapa kiziz, ĩnao wuruꞌu pidannao, mashaapaꞌoraz ipai amazada kawanaꞌati daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa. \v 16 Wuruꞌu kichanaꞌiki-kiaꞌoraz panaꞌaokazi naꞌiki 10 ozoi kida putukapaniaz, toꞌora-kizaitapan nii wuruꞌu zun selliipauzoz pananaa. Ipaiꞌo nii ĩzaamatan oshaꞌapauz kida naꞌiki ĩwaꞌakan niizo makamichan-daun, naꞌiki ĩnikan nii odunaa naꞌiki ĩkawaodan nii oroo tikazi idi. \v 17 Tominkaru taan nii ĩꞌati ĩdiꞌitinapa-kinaa nii ĩshaꞌapata kizi uaiapanii, uruu idi baokopa ĩtaan pamaꞌozakan kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi ati ukazowautapa-kinaa nii, atii Tominkaru paradan mishiinan. \v 18 Wuruꞌu zunaz putukapaniaz, oroo wuruꞌu udaruꞌoraz donoi kazowautapaꞌoraz ipai kingnao imiꞌi baaraꞌa.” \c 18 \s1 Umanawunuꞌoraz donoi Babylon mainaabata-kao \p \v 1 Kiwiiniꞌo aimaakan kida shaꞌapan daunaꞌan, naꞌa õtukapan baꞌoran umanawunuꞌo angel waꞌatin aokazi iki koshan, naꞌiki ukanadan, kanadapan ipai amazada. \v 2 Ukian diiwaꞌo idaꞌan “Mainaabata-kaoaꞌa naa, mainaabata-kaoaꞌa naa wuruꞌu umanawunuꞌoraz donoi Babylon. Mazan aizii oiaꞌo doronainao naꞌiki kotuꞌuznao, aonaꞌoraz ĩnikauzo-kao mashaapan niꞌi naa naꞌii. \v 3 Babylon dakota-kariwaiz zun nii, taan wine ipai pidannao tuzan nii, uruu wuruꞌu maꞌozakaꞌoraz wine, okiaapa-kidinanuz madoronaa-daun ĩꞌati. Ipai kingnao imiꞌi baara ainao shaꞌapatan oiaꞌo ĩbaꞌorantapan idaꞌan odauꞌu. Naꞌiki ipai selliipauzonao pashaꞌapauz kida daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa, ipai ĩkapuraatan-dinan powaꞌa zii otoriipauzon idi daꞌi iriba kawinipinaa kidaꞌo aimaakan ĩꞌai.” \p \v 4 Uruu daunaꞌan õabatan baꞌoran parada-karu aokazi ikiꞌo kian, “Ukoditaꞌa naa oꞌai, õpidanannao, manaꞌa utompaꞌanaꞌa oiaꞌo okawan, aonaa kizi Tominkaru patakaꞌutan unao oroo kawan. \v 5 Oꞌoian kida kasabaꞌuka-kao dokoꞌo atii kaawa aokazi iti, aonaa Tominkaru manyukunuutan wuruꞌu oii kidaꞌoraz oshaꞌapatan. \v 6 Utaapaꞌa naa oroo naꞌapa otaapauzon kawan unao. Utaaꞌa naa uwinipinaa nii oꞌati, powaꞌa zii manawun upatakaꞌuta oroo, opatakaꞌutauzon ai unao. Upaidada okoopon riwunii idi powaꞌaꞌoraz zii umaꞌozakan otomanii ai. \v 7 Marii kizi ubaiaapa-kidan oꞌati tuukii kaziwaꞌo naꞌiki kashaꞌora-karu, wuru wadaun niꞌi naꞌa oꞌatadapanuz pakashaꞌapauzin. Okian padauꞌan, ‘Õgaru Queen, õsakanatapan õtaba idaꞌa, aonaa naꞌapainim nii õkashaꞌorauzon, zun kashaꞌoran kawan mawakaꞌoraz naa odaiaru.’ \v 8 Ukauꞌan baudaꞌapa kamoꞌo nii Tominkaru patakaꞌutan oroo, diꞌoraꞌa patakaꞌutin-karu kida idiꞌi: mawaka-karu, kashaꞌora-karu naꞌiki zamazi-karu kidaz. Naꞌiki kawaoda-kao nii oroo tikazi idi, ushaꞌapanum kauꞌan Tominkaru umanawunuꞌoraz papatakaꞌutan nii oroo paaipan kawanaꞌati.” \p \v 9 Ipai kingnao imiꞌi baaraꞌo, kiaapainaouz oroo naꞌiki kaiwainao oshaꞌapauz, ipaiꞌo nii ĩzaadan naꞌiki ĩkashaꞌoran odauꞌati, ĩtukapan dono tikazi shan bodoꞌokapan kawaodapaꞌoraz oroo. \v 10 Ĩkadishitapan nii munapo donoi ai ĩtarian idi, aonaa ĩbaiaapaꞌazon kaziwaꞌo wuruꞌu obaiaapaniaz. Ĩkian nii, “Kashaꞌoraꞌo manawun! Kashaꞌoraꞌo manawun shaꞌapan puꞌati, pugaru umanawunuꞌo donoi. Mashaꞌapakiaꞌo Tominkaru patakaꞌutaꞌakan pugaru.” \p \v 11 Pidannao imiꞌi baara ainao toriipauzonao naꞌiki selliipauzonaouz shaꞌapauzii, tuukiaꞌo nii ĩzaadan Babylon dauꞌati, ushaꞌapanum kauꞌan aonaꞌa naa kanom toriaꞌo nii ĩshaꞌapauz kida powaꞌa. \v 12 Aonaa kanom torian naa ĩshaꞌapauz kida powaꞌa, wuruꞌu gold, silver, kawinipinaa kidaꞌo kuba kida, pearls.\f + \fr 18:12 \fq pearls: \ft kawinipinaꞌo kashoro kida.\f* Naꞌiki aonaa kanom torian kawinipinaa kidaꞌo kamicha mada, wuzuzaꞌo naꞌiki wuza kidaꞌo, naꞌiki silk idiꞌo kamicha mada toma-kao. Naꞌiki aonaa kanom torian aimaakan kida toma-kariwaiz kaduunuꞌo udamainan atamun idi, ipai aimaakan toma-kariwaiz ivory\f + \fr 18:12 \fq ivory: \ft aimaakan toma-kariwaiz elephant dako zaꞌabaꞌi kida diꞌiki.\f* idi, kawinipinaꞌo atamun kida idi, chipirari kida idi, naꞌiki marble\f + \fr 18:12 \fq marble: \ft kawinipinaꞌo kuba.\f* idi. \v 13 Naꞌiki aonaa kanom torian cinnamon, spice, incense, myrrh naꞌiki frankincense, ipai wuru kidaꞌa kawinipinaꞌo kaduunuribai toma-kariwai oil nii naꞌiki paodaa nii. Naꞌiki aonaa kanom torian wine naꞌiki olive oil, poroom aka boodinpaꞌo naꞌiki aonaꞌo zii uboodinpan. Naꞌiki aonaa kanom torian tapiꞌiza kida naꞌiki kaznizonao, kawaro kida naꞌiki ĩtararannaa kida, naꞌiki ĩsellii kapam pidannao poitoruinao nii, mazan aizii aonaꞌa naa kanom torian ĩꞌai kidaz. \p \v 14 Pidannao selliipauzonaouz pashaꞌapauz kian nii oꞌati, “Ipai aimaakan kida puaipaniaz tuukii puꞌati mainaabatinaꞌa naa, naꞌiki ipai puwaziwaan kawinipinaꞌo naꞌiki umanawun kidaꞌo pushaꞌapauz. Naꞌiki aonaa naꞌapainim nii pukashaꞌapauzin naꞌapaꞌo aimaakan kida idi powaꞌa.” \v 15 Wuruꞌu pidannao selliipauzonaouz daꞌi pashaꞌapauz, kapuraatan-dinan ĩselliipauzon idi daꞌi pashaꞌapauz kida donoi ii, ipaiꞌo nii ĩkadishitapan munapo donoi ai aonaa ĩbaiaapaꞌazon wuruꞌu obaiaapaniaz. Tuukiaꞌo nii ĩzaadan, \v 16 naꞌiki ĩkian, “Kashaꞌoraꞌo manawun! Kashaꞌoraꞌo manawun shaꞌapan puꞌati umanawunuꞌo donoi, konaunam kidaꞌo kamicha kida pukaiwaadapauzon wuza zaꞌo naꞌiki wuzaꞌo, pukonaunamadan pakamichan, naꞌiki pumada gold idiꞌo utoma-kao kida idi, kawinipinaꞌo kuba kida idi pabiꞌinaakaꞌoraz ĩtaan kida, naꞌiki pearls. \v 17 Naꞌiki mashaꞌapakiaka puwaziwaan ipai wuru kidaꞌa pukapuraatan-din-kinaa kidaz.” \p Ipai naꞌakapainao udaru kidaꞌo kanawa, naꞌiki waꞌatiinao ĩnazoꞌo kida, kaudinainao kanawa kida idaꞌa naꞌiki ipai baokoinao pidannao ikodaꞌo papuraatan soo paselliipan idaꞌan pashaꞌapauz kida kanawa idaꞌan ipai wiizai kida kawanaꞌati, ipai ĩkadishitapan munapo donoi ai. \v 18 Naꞌiki ĩzaadan nii ĩtukapan dono tikazi shan bodoꞌokapan kawaodapaꞌoraz oroo. Ĩkian nii, “Aonaa baꞌoran donoi umanawunuꞌo nii wuru kawanuꞌo.” \v 19 Ĩmuudan imiꞌi unuba kida pazowau paawa iti kida ĩaida-kinaa nii naꞌapam pakashaꞌoran tuukii manawun. Tuukiaꞌo nii ĩzaadan, naꞌiki ĩkian nii, “Kashaꞌoraꞌo manawun! Kashaꞌoraꞌo manawun shaꞌapan puꞌatiꞌi umanawunuꞌo donoi. Ipai kakanawaniinao udaruꞌo kanawa kida idi chiꞌikapauzonaouz ipai wiizai kawanaꞌati selliipauzo oo toriipauzonaouz shaꞌapauzii kida, ipai ĩkapuraatan-dinan otoriipauzon idi ĩshaꞌapauz kida okapuraatanun idi manawun. Naꞌiki mashaꞌapakiaka owaziwaan ipai pashaꞌapauz kida.” \p \v 20 Ukonaukii ipai mashaapainao aokazi ii, Tominkaru patakaꞌutan idiꞌi naa Babylon. Ukonaukii Tominkaru pidanannao naꞌiki apostlenao naꞌiki prophetnao, Tominkaru patakaꞌutan idiꞌi naa oroo, aimaakan oshaꞌapatanii kidaz unao atiꞌo wadaun niꞌi naa. \p \v 21 Udaunaꞌan umanawunuꞌo angel zaamatan udaruꞌo kuba naꞌiki ukabootanuzu paran baoko iti. Ukian, “Kaikapaꞌo nii umanawunuꞌoraz donoi Babylon kaboota-kao maꞌozakaꞌo idaꞌan naꞌiki aonaa naꞌapainim nii õtukapauzo-kao powaꞌa. \v 22 Aonaa naꞌapainim nii shamoro aran kida abata-kao, naꞌiki aonaa pidannao kunuutinauzonao abata-kao, naꞌiki aonaa tauapatinauzonaouz daꞌi flute naꞌiki trumpet kida idaꞌan abata-kao punazo ii powaꞌa. Aonaꞌo nii kaudinauzonao nii punazo ii, naꞌiki aonaꞌo nii poroom aka booda-kariwai nii punazo ii. \v 23 Aonaa naꞌapainim nii lamp kanadapan tukapa-kao punazo ii, aonaa naꞌapainim nii mazidainao paradan abata-kao punazo ii powaꞌa. Pupidanannao selliipauzonao shaꞌapauzii kida umanawunuꞌo nii ĩtaapinpan daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa, naꞌiki ĩshaꞌapata oiaꞌo doronai idaꞌan umanawun kidaꞌo aimaakan kida diꞌitinapa-kidaꞌo pidannao, naꞌapaꞌo idaꞌan ĩmariidapan ĩdyaun.” \p \v 24 Babylon patakaꞌuta-kao Tominkaru prophetinnao naꞌiki upidanannao naꞌiki ipai zowiauzo-kariwainao imiꞌi baaraꞌa izain ikoda-kao idiꞌo naꞌii. \c 19 \s1 “Wakonaukii-kida waTominkarun” \p \v 1 Ipai wuru kida shaꞌapan daunaꞌanaꞌa, õabata iribaꞌo pidannao paradan kawanuꞌo aokazi ii. Diiwaꞌo idaꞌan ĩkian, “Wakonaukii-kida waTominkarun! Uruu kazannaatin-kinai, umanawunuꞌo naꞌiki maꞌozakaꞌo. \v 2 Sakitapaꞌo naꞌiki kaimanaꞌo wuruꞌu ushaꞌapataniaz, upatakaꞌutanuz umanawun-tinpauzoz zun, selliipauzoz pananaa. Oshaꞌapata-kidan idaꞌan oiaꞌo ipai pidannao ati daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa, Tominkaru patakaꞌutan oroo, ozowiauzon idiꞌo upoitorunao.” \v 3 Powaꞌa koshan iribaꞌoraz pidannao aokazi iaꞌo kian, “Wakonaukii-kida waTominkarun! Tikazi kawaodapaꞌoraz oroo, ushan bodoꞌokapan nii karikaonan naꞌiki karikaonan, aonaa naꞌapainim nii umashaadan.” \p \v 4 Sariapa 24 kazowautapainao naꞌiki 4 kakupaꞌo aimaakannaouz kida,\f + \fr 19:4 \ft Putukapa wuruꞌu aimaakannao kida dauꞌu Revelation 4:6-8 idaꞌa.\f* ipai ĩwashatinan paawun baara ikinapu, ĩtaainan naa Tominkaru ati, sakanatapaꞌoraz umanawunuꞌoraz manawun tabai idaꞌa ati. Ĩkian “Amen! Wakonaukii-kida waTominkarun!” \s1 Kaznizo-dani mazidan dauaꞌo \p \v 5 Udaunaꞌan parada-karu kian umanawunuꞌoraz manawun tabai diꞌiki, “Ukonaukii-kida waTominkarun, ipai unao upoitorunao, patakaꞌutinaꞌo naꞌiki manawun-tinpaꞌo, taapainaouz Tominkaru umanawunuꞌo nii.” \p \v 6 Udaunaꞌan õabatan iribaꞌo kawanuꞌo pidannao kadakoinpan, naꞌapa tozowan shaokodappan kawanuꞌo, naꞌiki toroanaru turuinan kawanuꞌo. Ĩkian, “Wakonaukii-kida Tominkaru, ushaꞌapanum kauꞌan uruu wanaobanaa, umanawunuꞌo King. \v 7 Wakonaukii tuukii, wakonaukii-kida Tominkaru umanawunun, Kaznizo-dani mazidan kamoon kaawan naa, naꞌiki udaiaro niꞌo minziiwapaꞌa naa oroo. \v 8 Taa-kao oꞌati maniribaꞌo wiziꞌiꞌo kawinipinaꞌo kamicha okaiwadan nii.” (Wuruꞌu kawinipinaꞌoraz kamicha, uruu wuruꞌu kaiman kidaꞌoraz Tominkaru pidanannao shaꞌapatanii kida.) \p \v 9 Udaunaꞌan angel kian õꞌati, “Pusaada diꞌoraꞌa: konaukiaꞌo nii wunaouꞌu dapada-kariwainaouz mazidaꞌo Kaznizo-dani aroapa-kizi ati.” Powaꞌa zii angel kian, “Diꞌoraꞌa mishiꞌo kuwai Tominkaru diꞌikiꞌo.” \p \v 10 Õwashatinaꞌakan naa ukanaapuꞌu ukidiba dazabaꞌa õawun baara ikinapu, õtaapaꞌazon naa uruu umanawunuꞌo nii, mazan upuꞌu ukian õꞌati, “Manaꞌa pushaꞌapataꞌanaꞌa naꞌapaꞌo, õgaru Tominkaru poitoru kapam, naꞌapa pugaru naꞌiki pumin-mishidannao kawan, ĩnao wuruꞌu kowaadapauzoz pamishidan Jesus, ukauꞌan soo Tominkaru paꞌan turuu putaapan umanawunuꞌo nii.” Wuruꞌu kuwai Jesus kainaabataniaz, mishiꞌo paꞌan, uruu wuruꞌu maꞌozakadaꞌoraz pidannao, ĩkakuwaapan dono Tominkaru paradan dauꞌu. \s1 Barakaꞌo kawaro naꞌiki zaidapaꞌoraz ubarauꞌu \p \v 11 Uruu daunaꞌan õtukapa aokazi daꞌatinan, kainaꞌa barakaꞌo kawaro naꞌii, naꞌiki kainaꞌa zaidapaꞌo ubarauꞌu udakota-kao “Kaimanaꞌo pidan, mishiꞌo ukuwaa Tominkaru dauaꞌo.” Sakitapaꞌo wuruꞌu upatakaꞌutanuz pidannao paꞌoian dikin ii, naꞌiki umizaataakanuz patarubanao tuma. \v 12 Uawun kida kanadan naꞌapa tikazi pururuꞌukappan kawan, naꞌiki ukaiwadapanii iriba king kowam kaduz kida pazowau paawaꞌa. Kainaꞌa uꞌuu saadinpan unanaa idaꞌa, mazan soo uruu paꞌan aitapa naꞌapaꞌoram wuruꞌu saada-kariwaiz. \v 13 Dawuu zaꞌabaꞌiꞌo kamicha ukaiwadapanii izaitaꞌo, naꞌiki uꞌuu “Tominkaru paradan,” kii. \v 14 Iriba soldyaanao aokazi ikiinao makon udawuꞌati, ĩzaidapanii barakaꞌo kawaro kida naꞌiki ĩkaiwadapanii barakaꞌo maniribaꞌo kamicha kida. \v 15 Dimanaꞌo marii dyaꞌutamaꞌo udabaazi kida dimanainpan koditaꞌakan udako nazo iki, uruu idaꞌanaꞌo nii uwinian ipai wiizainao kida. Ukazowautapan nii ĩdyaun pamaꞌozakan idaꞌan, naꞌiki udakazaan nii ĩdyaun grape kawan, grape uu sararoo-kizinao ii, uruu wuruꞌu umanawunuꞌoraz Tominkaru toꞌoranuz. \v 16 Ukamichan zaꞌabaꞌi idaꞌa, uokoba paꞌinamun, kainaꞌa uꞌuu saadinpan. “Uruu umanawunuꞌo King ipai baꞌoran kingnao ai, naꞌiki maꞌozakaꞌo Naobanai ipai baꞌoran naobanainao ai.” \p \v 17 Udaunaꞌan õtukapan baudaꞌapa angel kadishitapan kamoo paawa ii. Diiwaꞌo idaꞌan ukadakon kotuꞌuznao ati, zuutapainaouz doko ii aka, ukian, “Uwaꞌati daꞌatiꞌi, ubaokopatin kizi aroapa-kizai idaꞌati, Tominkaru taan niꞌoraz idaꞌati. \v 18 Uwaꞌati daꞌatiꞌi, unikaꞌan kizi wunao dunaa kidaꞌa: kingnao, soldyaanao naꞌiki ĩzowaunaanao naꞌiki wunao dunaa kidaꞌa kawaronao naꞌiki ĩzaidapikinao, naꞌiki ipai bakadun kida pidannao dunaa, wuruꞌu poitoruinao naꞌiki baꞌorainao aonaa poitoruinao mani, umanawun-tinpaꞌo naꞌiki patakaꞌutinaꞌo.” \p \v 19 Uruu daunaꞌan õtukapa kichanaꞌiki-kiaꞌoraz panaꞌaokazi naꞌiki ipai kingnao imiꞌi baara ainaouz naꞌiki ipai ĩsoldyaannao baokopatinan, ĩmizaataakaꞌazon wuru tumaꞌa zaidapaꞌoraz barakaꞌo kawaro naꞌiki usoldyaannao tuma. \v 20 Mazan zaamata-kao wuruꞌu kichanaꞌiki-kiaꞌoraz panaꞌaokazi, baokopa mariidinauzo prophet tuma, uruu wuruꞌu aida-kidaꞌoraz umanawun kidaꞌo aimaakan, kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi aipan kawanaꞌati, uaidan idi naꞌapa kidaꞌo aimaakan pidannao mishida uruu, ĩnao wuruꞌu kainaꞌoraz kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi kainaariba kida ĩtawu kida idaꞌa naꞌiki ĩnao dawukaꞌoraz toma-kariwai aimaakan uruu kawanuꞌo ati. Wuruꞌu kichanaꞌiki-kiaꞌoraz panaꞌaokazi naꞌiki mariidinauzo prophet, ipai dyaꞌutam ĩkaboota-kao kakupa, Tuubaruꞌo Tikazi wuꞌiti, kaꞌawapaꞌoraz sulfur\f + \fr 19:20 \fq sulfur: \ft Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* tuma. \v 21 Wuruꞌu zaidapaꞌoraz barakaꞌo kawaro kaiwaan marii koditaꞌoraz padako iki, dyaꞌutamaꞌoraz udabaazi kida dimanainpan, pazowii-kinaa nii ipai ĩsoldyaannao, naꞌiki ipai kotuꞌuznao nikan mawakainao dunaa atii abaapa kida ĩdyaun. \c 20 \s1 1,000 wunu \p \v 1 Uruu daunaꞌan õtukapa angel waꞌatin aokazi iki, uzaamatapanii key kaꞌunaru aonaꞌoraz utokon nii keyannaa, naꞌiki toromaroꞌo chain. \v 2 Umaꞌozakan idi uzaamatan wuruꞌu dragonuz, uruu tawuruꞌu kotuaꞌoraz kowazaz dakota-kariwaiz Devil oo Satan kii, udaunaꞌan udoꞌotaꞌakan naa uruu chain idi, umashaapan nii naꞌapa 1,000 wunu kawanaꞌati. \v 3 Udaunaꞌan angel kabootan uruu kaꞌunaru aonaꞌoraz utokon nii nazo iti, daunaꞌan utarataꞌakan naaz naꞌiki udadaradaꞌakan naaz, uruu aonaa kizi powaꞌa Satan shaꞌapata-kidan oiaꞌo ipai pidannao ati umariidapan idaꞌan ĩdyaun atii 1,000 wunu ipain. Uruu daunaꞌan umuuda-kao nii masakaudaꞌu karikaonan. \p \v 4 Udaunaꞌan õtukapa tabai kida, naꞌiki pidannao sakanatapainaouz ĩpaawaꞌa kida kainaꞌa ĩmaꞌozakan taa-kao ĩkazowautapa-kinaa nii. Naꞌiki õtukapa kapam wunao doronaa kidaꞌa dukuta-kariwainaouz ĩkanau kida, ĩkakuwaapatinauzon idi Jesus naꞌiki Tominkaru paradan dauꞌu. Ĩnao wuruꞌu aonaꞌoraz ĩkodoruꞌukan kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi ati, naꞌiki toma-kariwai aimaakan uruu kawanaꞌati, naꞌiki aonaa ĩtaapadan pakainaabata-kao ukainaariba idi pataawu oo pakaꞌu kida idaꞌa. Ipaiꞌo nii ĩkakudan powaꞌa iti koshan naꞌiki ĩkazowautapan nii 1,000 wunu Christ tuma. \v 5 Diꞌoraꞌa kiwiitapaꞌo kadishita-karu powaꞌa iti mawaka-karu diꞌiki wuruꞌu. (Baokoinao mawakainao aonaꞌo ĩkadishitan uruu dono, diinaꞌitiꞌo nii zii paꞌan ĩkadishitanuꞌu 1,000 wunu ipain an.) \v 6 Konaukiaꞌo nii manawun wunaouꞌu kadishitainaouz kiwiitapaꞌo kadishita-karu idaꞌa, aonaꞌo nii ĩbaiaapan patakaꞌutin-karu wuruꞌu baiaapa-kariwai niꞌoraz uꞌitamautan mawaka-karu diꞌiaꞌoraz. Mazan ĩkaudinan nii faadaanao niꞌi naa Tominkaru naꞌiki Christ ati, naꞌiki ĩkazowautapan nii utuma 1,000 wunu kawanaꞌati. \s1 Satan winii-kao dauaꞌo \p \v 7 Aizii 1,000 wunu kida ipain daunaꞌan, Satan kodita-kida-kao nii pataratapa-kizinao iki. \v 8 Umakon nii ipai wiizai kida kawanaꞌati, ushaꞌapata-kidan nii oiaꞌo umariidapan idaꞌan ipai pidannao, mashaapainaouz daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa, ĩnao wuruꞌu wiizai kida dakota-kariwainaouz Gog naꞌiki Magog kii. Satan kasabaꞌukan nii ipai ĩdyaun mizaataaka-kizai ati. Iribaꞌo nii manawun ĩdyaun, naꞌapa kaatu diriꞌin paran danoma anaꞌo kawan. \v 9 Ĩmakoodanan ipai amazada kawanaꞌati daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa, naꞌiki awauta ĩmashaapan ĩzikonuitapan wuruꞌu Tominkaru pidanannao mashaapa-kiziz donoi, umarainpaniaz. Mazan tikazi waotan aokazi iki ipai ukawaodan ĩdyaun. \p \v 10 Udaunaꞌan wuruꞌu Satan mariidapauzoz ĩdyaun, ukaboota-kaoaꞌa naa Tuubaruꞌo Tikazi wuꞌiti, kaꞌawapaꞌoraz pizo-pizowaꞌo sulfur tuma. Naꞌitiꞌo wuruꞌu ĩkabootauzonuz kichanaꞌiki-kiaꞌo panaꞌaokazi naꞌiki mariidinauzo prophet. Naꞌiaꞌo niꞌi naa ĩbaiatan tikazi ipai kamoo naꞌiki marutaꞌo, karikaonan naꞌiki karikaonan. \s1 Tominkaru buupan dauaꞌo pidannao \p \v 11 Udaunaꞌan õtukapa udaruꞌo umanawunuꞌoraz manawun tabai barakaꞌo naꞌiki kainaꞌa pidan sakanatapan upaawaꞌa. Sariapa imiꞌi naꞌiki aokazi ĩmainaabatinan ukanaapu iki, aonaꞌa naa ĩtukapa-kao powaꞌa. \v 12 Naꞌiki õtukapa mawakainao pidannao, umanawun-tinpainao naꞌiki patakaꞌutinainao, naꞌa ĩkadishitapan umanawunuꞌoraz manawun tabai kanaapuꞌu. Naꞌiki õtukapa kaarita kida daꞌata-kaoaꞌa naa. Uruu daunaꞌan baꞌoran kaarita daꞌata-kao, kakupa-karu kaaritannaa.\f + \fr 20:12 \fq kakupa-karu kaaritannaa: \ft Tominkaru pidanannao uu saada-kizinao, ĩmashaapan nii Tominkaru tuma karikaonan.\f* Mawakainao pidannao patakaꞌuta-kaoaꞌa naa ĩshaꞌapatanii kida kawanaꞌati, usaadinpan kawanaꞌati kaaritanao idaꞌa. \v 13 Wuruꞌu mawakainaouz pidannao paran baoko ii, ĩmakon naa Tominkaru kanaapu iti. Mawaka-karu naꞌiki Mawakainao Wiizi, sharakadan naa mawakainao makon Tominkaru kanaapu iti, naꞌiki upatakaꞌutan naa ipai ĩdyaun ĩshaꞌapatanii kida kawanaꞌati. \v 14 Uruu daunaꞌan Mawaka-karu naꞌiki Mawakainao Wiizi kaboota-kaoaꞌa naa Tuubaruꞌo Tikazi wuꞌiti. Diꞌoraꞌa, uruu uꞌitamautan mawaka-karu wuruꞌu. \v 15 Ipai pidannao, aonaꞌo ĩꞌuu kida saadinpan Kakupa-karu Kaaritannaa idaꞌa, ipaiꞌo nii ĩkaboota-kao Tuubaruꞌo Tikazi wuꞌiti. \c 21 \s1 Paꞌinaꞌo aokazi naꞌiki paꞌinaꞌo imiꞌi baara \p \v 1 Uruu daunaꞌan õtukapa paꞌinaꞌo aokazi naꞌiki paꞌinaꞌo imiꞌi baara, kiwiitapaꞌoraz aokazi naꞌiki imiꞌi baara mainaabatinaꞌa naa, naꞌiki paran mainaabatinaꞌa naa kapam. \v 2 Naꞌiki õtukapa kaimanaꞌo donoi, paꞌinaꞌoraz Jerusalem, waꞌatin apowa ati aokazi iki Tominkaru diꞌiki, wuruꞌu donoiz naꞌapaꞌo zun kawan kaiwaadapaꞌoraz naa pamazidan daara paudaiaru niꞌo kaawan uaꞌii. \p \v 3 Õabata diiwaꞌo parada-karu kian umanawunuꞌoraz manawun tabai diꞌiki, “Aizii diꞌoraꞌa daunaꞌan Tominkaru mashaapan niꞌi naa papidanannao tuma, naꞌiki ĩnaouꞌo nii upidanannao nii, naꞌiki unaꞌan nii ĩtuma, naꞌiki uruꞌo nii ĩTominkarun nii. \v 4 Ipaiꞌo nii uinoan ĩawun uu kida, aonaꞌo niꞌi naa powaꞌa pidan mawakan, oo kashaꞌoran, oo zaadauzon oo baiaapan kaziwaꞌo. Ushaꞌapanum kauꞌan kiwiitapaꞌoraz oiaꞌo shaꞌapatauzo-kariwai kidaz mainaabata-kao idiꞌi naa.” \p \v 5 Udaunaꞌan wuruꞌu sakanatapaꞌoraz umanawunuꞌoraz manawun tabai idaꞌa kian, “Aizii ipaiꞌi naa õpaꞌinaadan aimaakan kida!” Ukian koshan õꞌati, “Pusaada diꞌoraꞌa parada-karu kidaꞌa, mishiꞌoraz, naꞌiki marii kizi ĩmishida-kao kida.” \v 6 Udaunaꞌan ukian koshan, “Aizii ipai naazu! Õgaru Alpha naꞌiki Omega,\f + \fr 21:6 \fq Alpha naꞌiki Omega: \ft A-B-C kawanuꞌo atii Z diꞌiti. Mazan Greek idaꞌan, usakadinan Alpha diꞌiki, ukatokon-tinan Omega diꞌii.\f* wuruꞌu sakadin-kizaiz naꞌiki utokonnuz. Õtaan nii maradakoinao ati wunu ĩtuzan nii, wuru diꞌikiꞌi wunu nunudapaꞌoraz taaꞌoraz kakupa-kinai mawinipinaa-daun. \v 7 Naꞌiaꞌoram pidan maꞌozakaꞌo naꞌiki wazootaꞌo oiaꞌo, uzaamatan nii diꞌoraꞌa aimaakan kidaz õꞌidiꞌiki, naꞌiki õgaruꞌo nii ĩTominkarun nii, naꞌiki ĩnaouꞌu nii õdainao nii. \v 8 Mazan pidannao tariainao padaꞌanan Jesus, pidannao muudinainaouznaa pamishidan ai Jesus, pidannao shaꞌapaapainao oiaꞌo tuukiaꞌa naa manawun, pidannao zowiainao baꞌoran pidannao, pidannao madoronaa-daunuꞌo ĩkiaapaakan,\f + \fr 21:8 \ft Daonaioranao kiaapan zun oo zun kiaapa-kidinan daonaiora ati mamazidaaka-daun; mazidaꞌo daonaiora kiaapan zun oo zun kiaapa-kidinan mazidaꞌo daonaiora ati, aonaa omin-mazidan mani.\f* pidannao marunao-tinpainao, naꞌiki mariidinauzonao. Ipaiꞌo nii ĩpatakaꞌuta-kao karishii kawanuꞌo tikazi kaꞌawapan sulfur\f + \fr 21:8 \fq sulfur: \ft Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* tumaꞌo nazo ii. Diꞌoraꞌa uruu uꞌitamautannaa mawaka-karu wuruꞌu.” \s1 Paꞌinaꞌo Jerusalem \p \v 9 Baudaꞌapa angel kaawan õꞌidaꞌati, tawunao bii ikiꞌoraꞌa, 7 angelnao zaamatapauzonaouz ukaduzunuz naa patakaꞌutin-kinai kida. Ukian õꞌati, “Puwaꞌati daꞌatiꞌi, õaida kizi puꞌati zun Kaznizo-dani daiaro niꞌoraz.” \v 10 Tominkaru Doronaa kazowautan idi õgaru, angel naꞌakaꞌakan naa õgaru dokoaꞌo midukuo powaa iti. Naꞌii uaidan õꞌati kaimanaꞌoraz donoi Jerusalem waꞌatin aokazi iki Tominkaru diꞌiki, \v 11 naꞌiki kanada, kanada donoi Tominkaru umanawunun idi. Donoi konaunaman uwiziꞌin, naꞌapa kawinipinaꞌo kuba wiziꞌin kawan, naꞌapa jasper kawan naꞌiki kanuunuꞌo crystal kawan. \v 12 Wuruꞌu donoiz kainaꞌaꞌa ukorarannaa dokoaꞌo naꞌiki kainaꞌa 12 upaniinomizinaa kida, ipai ĩkawanaꞌati kainaꞌa baudaꞌapa angel awunuutapaꞌo. Ipai paniinom kida kawanaꞌati, kainaꞌa baudaꞌapa Israel dani-daun uu saadinpan. \v 13 Kainaꞌa idikinaudaꞌu paniinom kida baudaꞌapaꞌo donoi korarannaa dabaꞌa antanapu: idikinaudaꞌu waoko ikinapa, idikinaudaꞌu wakadapu ikinapa, naꞌiki idikinaudaꞌu kida baꞌorainao udabaazi kida idaꞌantanapu. \v 14 Wuruꞌu donoiz, ukorarannaa toma-kao 12 kubanao kida paawaꞌaꞌo, naꞌiki ipai kuba kida kawanaꞌati, kainaꞌa baudaꞌapa Kaznizo-dani apostlen uu saadinpan. Ĩnao wuruꞌu 12 apostlenaouz. \p \v 15 Angel paradaꞌoraz õꞌati zaamatapanii aitaaribai gold idiꞌo utoma-kao atamun kawanuꞌu, uaitaa-kinaa nii naꞌapam dii donoi udarun, upaniinomizinaa naꞌiki ukorarannaa kapam. \v 16 Naꞌapa kidaꞌo udawuan wuruꞌu 4 donoi dabaazi kidaz. Angel aitaan naa wuruꞌu donoiz paaitaariba idi, 1500 miles udawuan, naꞌapa kapam ukazoan naꞌiki udokoꞌan udawuan kawan. \v 17 Angel aitaa kapam ukorarannaa, udokoꞌan 216 feet. Naꞌapa pidan aitaapa-kinaa kawanuꞌo wuruꞌu angel kaiwaaniaz paaitaapa-kinaa nii. \v 18 Donoi korarannaa toma-kao jasper idiꞌo, naꞌiki ipai aimaakan kida donoi nazoo iaꞌoraz gold idiꞌo paꞌidiwaru utoma-kao kida, kanuunuꞌo glass kawan. \v 19 Wuruꞌu donoi korarannaa wiizi paawa kidaz, kawinipinaꞌo kuba kida idiꞌo utoma-kao wuruꞌu. Konaunamaꞌo utoma-kao diꞌoraꞌa kuba kida idiꞌi: jasper, sapphire, agate, emerald, \v 20 onyx, carnelian, quartz, beryl, topaz, chalcedony, turquoise, amethyst. \v 21 Wuruꞌu 12 paniinom kidaz, 12 pearls kida wuruꞌu, baudaꞌapa paniinom toma-kao baudaꞌapa pearl idi. Kazowaꞌo dunapo mapuduꞌoraz ukaiwaapa-kao donoi nazo iaꞌoraz, gold idiꞌo paꞌidiwaru utoma-kao, turuu putukapan aimaakan unazoꞌo iaꞌo glass nazoꞌo iaꞌo kawan. \p \v 22 Aonaa õtukapan Tominkaru Dapu nii donoi nazo ii. Aonaꞌo nii uaiapa-kao Naobanai Tominkaru umanawunuꞌoraz naꞌiki Kaznizo-dani mashaapan idiꞌi naa naꞌii. \v 23 Aonaa kamoo oo kauzu aiapa-kao kanadapaꞌo nii donoi, Tominkaruꞌo nii paꞌan kanadapaz pamanawunun idi, naꞌiki Kaznizo-daniꞌo nii kanadapa unazo ii. \v 24 Ipai amazada kawanaꞌati pidannao mashaapan nii donoi kanadan idaꞌan, naꞌiki ipai kingnao imiꞌi baara ainao naꞌakan nii umanawun kidaꞌo pashaꞌapauz donoi nazo ati. \v 25 Aonaa naꞌapainim nii upaniinomizinaa taratauzo-kao, ushaꞌapanum kauꞌan aonaꞌo nii amazada marutauzon naꞌii. \v 26 Ipai konaunam naꞌiki umanawun kidaꞌo pidannao shaꞌapauz kida naꞌaka-kao nii donoi nazo ati, ipai amazada iki kida. \v 27 Mazan ipai aimaakan kida aonaꞌoraz ukaimanan, aonaꞌo nii umorota-kida-kao donoi nazo iti. Oo pidannao oipainaouz, dawukainaouz toma-kariwai tominkarunao ati, mariidinauzonaouz, aonaꞌo nii ĩmorotauzon donoi nazo iti. Soo wunaouꞌu nii paꞌan morota-kida-kaoaꞌa, kainaꞌaꞌoraz ĩꞌuu kida saadinpan kakupa-karu kaaritannaa idaꞌa, Kaznizo-dani kaaritanuz. \c 22 \s1 Waꞌozi taaꞌoraz wunu kakupa-kinai \p \v 1 Udaunaꞌan angel aidan õꞌati waꞌozi taaꞌoraz wunu kakupa-kinai, kanuunuꞌo crystal kawan, koditaꞌoraz naꞌiki shootapaꞌoraz Tominkaru naꞌiki Kaznizo-dani taba diꞌiki, \v 2 waꞌozi shootapan kazowaꞌo dunapo mapuduꞌoraz ukaiwaapa-kao zikon an donoi nazo an. Waꞌozi danoma antanapu kida, kainaꞌa paoribai kida taaꞌoraz kakupa-kinai kaakapauzo daꞌi ipai kauzu kida kawanaꞌati. Naꞌiki ipai pidannao imiꞌi baara ainaouz kaiwaan paoribai anaba kida pakasarain-kinaa nii. \v 3 Aimaakan kida aonaꞌoraz ukaimanan Tominkaru ati, aonaꞌo nii umorota-kida-kao donoi nazo iti. Mazan Tominkaru naꞌiki Kaznizo-dani taba naꞌaꞌo niꞌi naa paꞌan donoi nazo ii, naꞌiki Tominkaru poitorunao, ĩtaapan niꞌi naa uruu umanawunuꞌo nii. \v 4 Ĩtukapan nii Tominkaru awun baara, naꞌiki kainaꞌaꞌo nii uꞌuu saadinpan ĩtawu kida idaꞌa. \v 5 Aonaꞌo nii amazada marutauzon naꞌii. Aonaꞌo nii ĩaipan lamp kida oo kamoo kanadapaꞌo nii, ushaꞌapanum kauꞌan Naobanai Tominkaruꞌo nii kanadapa ĩdyaun naꞌiki ĩkazowautapan nii King kawan karikaonan naꞌiki karikaonanuꞌo nii. \s1 Jesus waꞌatin dauaꞌo \p \v 6 Udaunaꞌan angel kian õꞌati, “Ipai wuruꞌu parada-karu kidaz puabataniaz naa kida mishiꞌo wuruꞌu, naꞌiki marii kizi umishida-kao. Naꞌiki Naobanai Tominkaru taaꞌoraz padoronaa paprophetinnao ati, dyuudan paꞌangelin, uaida-kida kizi papoitorunao ati kanom shaꞌapan nii kadimanaꞌa naa.” \p \v 7 “Uabata!” Jesus kian, “Kadimanaꞌo niꞌi naa õwaꞌatin. Konaukiaꞌo nii wunaouꞌu izoꞌatiinaouz ipai parada-karu kida, saada-kariwai kidaz diꞌoraz kaarita idaꞌaꞌa, kaiꞌo naꞌiki diinaꞌitiꞌo dauaꞌoraz kidaꞌa.” \p \v 8 Õgaru John, abataꞌoraz naꞌiki tukapaꞌoraz ipai wuruꞌu aimaakan kida shaꞌapaꞌoraz. Õipaian daunaꞌan õabatapan naꞌiki õtukapan kidaz, õwashatinan õawun baara ikinapa, angel aidaꞌoraz õꞌati ipai aimaakan kida kanaapuꞌu, ukidiba dazabaꞌa, õtaapaꞌazon idiꞌi naa uruu umanawunuꞌo nii. \v 9 Upuꞌu mazan ukian õꞌati, “Manaꞌa pushaꞌapataꞌanaꞌa naꞌapaꞌo! Õgaru poitorui karikaonan naꞌapa pukawan, naꞌiki puꞌinawuzunao prophetnao kawan, naꞌiki ipai pidannao kawan izoꞌatiinaouz saada-karawaiz diꞌoraꞌa kaarita idaꞌaꞌoraz. Tominkaru paꞌan putaapa umanawunuꞌo nii.” \p \v 10 Udaunaꞌan ukian õꞌati, “Manaꞌa paꞌi putaapaꞌa naa mashaa wuruꞌu saada-kariwaiz, diꞌoraꞌa kaarita idaꞌaꞌorazuꞌu, kadimanaꞌo niꞌi naa ushaꞌapan kida. \v 11 Ukauꞌan ipai pidannao shaꞌapaapaꞌo oiaꞌo, marii kizi pakawan ĩshaꞌapaapan oiaꞌo, naꞌiki pidannao shaꞌapaapaꞌo dikauda kidaꞌo kachamaꞌidiikii kidaꞌo aimaakan kida aonaꞌoraz ukaimanan kida, marii kizi pakawan ĩshaꞌapaapan kidaz. Naꞌiki pidannao shaꞌapataꞌo kaiman kidaꞌo aimaakan, marii kizi pakawan ĩshaꞌapatan kaiman kidaꞌo aimaakan. Naꞌiki ipai pidannao kaimanainao, marii kizi pakawan ĩmashaapan kaiman.” \p \v 12 “Uabata!” Jesus kian, “Kadimanaꞌo niꞌi naa õwaꞌatin! Õnaꞌakan nii õwinipa kida õkawinipinaata-kinaa nii ipai pidannao ĩshaꞌapatanii kida kawanaꞌati. \v 13 Õgaru Alpha naꞌiki Omega, wuruꞌu kiwiiniꞌoraz naꞌiki dawuꞌitiiniꞌoraz, sakadin-kizaiz naꞌiki utokonnuz.” \p \v 14 Konaukiaꞌo nii wunaouꞌu chikainaouz pakamichan zaꞌabaꞌi kida kaiman. Turuu ukauꞌan ĩmorotan paniinom kida idaꞌan Donoi nazo iti naꞌiki turuu ĩnikan akai wuru diꞌikiꞌi paoribai taaꞌoraz kakupa-kinai. \v 15 Mazan wunaouꞌu, aonaꞌo nii ĩmorota-kida-kao Donoi nazo iti, madoronaa-daunuꞌoraz ĩtaapan pananaa, wunaouꞌu marunao-tinpainaouz. Naꞌiki pidannao kiaapaakainao mamazidaaka-daun, pidannao zowiainao baꞌoran pidannao, pidannao dawukainao toma-kariwai aimaakannao ati, naꞌiki ipai pidannao mariidinauzonao shaꞌapaapauzonaouz oiaꞌo. \p \v 16 “Õgaru, Jesus, tawuruꞌu dyuudaꞌoraz daꞌi õꞌangelin kakuwaapaꞌo nii ipai wuru kida dauꞌaꞌa unao ati, ipai choochi kida kawanaꞌati. Õgaru David Takaan-daun naꞌiki õgaru chaapiꞌikiꞌo wizi kanadaꞌoraz.” \p \v 17 Doronai naꞌiki Daiaroi\f + \fr 22:17 \fq Daiaroi: \ft Kaznizo-dani daiaro niꞌo wuruꞌu.\f* kian, “Puwaꞌatiꞌi naa!” Ipai pidannao abatainao diꞌoraꞌa, marii kizi kapam ĩkian “Puwaꞌatiꞌi naa!” Naꞌiaꞌoram pidan maaradakoꞌo, marii uwaꞌatin uzaamata kizi mawinipinaa-daun wunu wuruꞌu taaꞌoraz kakupa-kinai. \s1 Ubaukapan naa kakinaowapa-kinai kida kowaadaꞌazoo-kao \p \v 18 Õgaru John, kaimanaiman õkakinaowan ipai pidannao abatainaouz kuwai kida kaiꞌoraz naꞌiki diinaꞌitiꞌo niꞌoraz zii ushaꞌapan kida dauaꞌoraz, õsaadaniaz diꞌoraꞌa kaarita idaꞌa: Naꞌiaꞌoram pidan panaꞌadaꞌo powaꞌa zii kidaz, powaꞌaꞌo nii zii Tominkaru patakaꞌutan uruu, wuru idiꞌi 7 patakaꞌutin-kinai kidaz, kowaada-kariwai daꞌaꞌa kaarita idaꞌa. \v 19 Naꞌiki naꞌiaꞌoram pidan soꞌotaꞌo baudaꞌapa saada-kariwai diꞌoraꞌa kaarita diꞌikiꞌi, aonaꞌo nii Tominkaru taapadan unikan akai utaaꞌazooniaz, paoribai taaꞌoraz kakupa-kinai akaz, naꞌiki aonaꞌo nii utaan pidan wiizi niꞌoraz utaaꞌazon kaimanaꞌo donoi nazo iaꞌoraz, uruu kida wuruꞌu kowaada-kariwaiz diꞌoraꞌa kaarita idaꞌa. \p \v 20 Pidan kakuwaapaꞌoraz wuru kida dauꞌaꞌa kian, “Mishi, kadimanaꞌo niꞌi naa õwaꞌatin!” \p Amen! Puwaꞌatiꞌi naa, wanaobanaa Jesus! \p \v 21 Marii kizi Naobanai Jesus aidan pakamarainapanun ipai papidanannao ati. Marii kizi unaꞌapan karikaonan.