\id JAS  
\h JAMES 
\toc1 James Saadanii Kaarita 
\toc2 James 
\toc3 Jas 
\mt1 James Saadanii Kaarita 
\is1 Diꞌoraz kaarita dauaꞌo 
\ip James, uruu Jesus inawuzu. (Matthew 13:55; Galatians 1:19) Upaꞌinan dono zii aonaa umishidan Jesus Tominkaru diꞌikiꞌo, mazan umishidan daunaꞌan, uruꞌu naa choochi zowaunaa nii Jerusalem ii. (Acts 15:13; 21:18) 
\ip Jesus kadishitan daunaꞌan pamawaka-kizi iki naꞌiki ukiwan daunaꞌan aokazi iti, utominapa-kidaniinao kowaadapan Kaimanaꞌo Kuwai wuruꞌu Jesus dauaꞌoraz. Kiwiin ĩkowaadanuz Jewnao ati, Israelitenaouz. Aizii Tominkaru pidanannao zowiipauzo-kao dono, ĩmishidan dikin ii Jesus, iriba mishidainao kidoopan baꞌoran wiizai kida diꞌiti. Uruu idi James saadan pakaaritan ipai mishidainao ati. Mazan kiwiiniꞌo verse idaꞌa usaadan kaikapaꞌa: “ipai 12 Israelitenao tonaazinaa kida ati, ipai wiizai kawanaꞌati.” 
\ip James kakinaotan ĩdyaun, mishi kizi ĩtukapa-kidan pamishidan Jesus, pashaꞌapatan idaꞌan kaiman kidaꞌo aimaakan. 
\ip James kakinaowan ĩdyaun powaꞌa zii: marii kizi ĩkonaukian papatakaꞌuta-kao puꞌu, oo pamapuraatanun puꞌu. Ushaꞌapanum kauꞌan patakaꞌutinainao, umanawunuꞌo Tominkaru ati ĩnao. Naꞌiki kapuraataniinao pidannao, marii paꞌi ĩkarodinan. Ushaꞌapanum kauꞌan ĩnao tuukiaꞌo nii ĩtoꞌoradan Tominkaru, ĩshaꞌapatan idaꞌan aimaakan dikauda kidaꞌo papuraatan idaꞌan. 
\iot Kaarita buutinpan kida 
\io1 Kaarita sakadin-kizi \ior 1:1\ior* 
\io1 Mishida-karu naꞌiki aitapaaba-karu \ior 1:2-8\ior* 
\io1 Patakaꞌutin-karu naꞌiki kapuraatan-karu \ior 1:9-11\ior* 
\io1 Baiatin-karu naꞌiki tiwaa-kidapa-karu \ior 1:12-18\ior* 
\io1 Abatapa-karu naꞌiki shaꞌapatin-karu \ior 1:19-27\ior* 
\io1 Aonaa pidan taapa-kao umanawunuꞌo nii baꞌoran ai \ior 2:1-13\ior* 
\io1 Mishidapa-karu naꞌiki shaꞌapatin-karu \ior 2:14-26\ior* 
\io1 Naꞌapam wakaiwaan waninoba naꞌiki waparadan \ior 3:1-12\ior* 
\io1 Dyaꞌutamaꞌo aitapaaba-karu kaduz \ior 3:13-18\ior* 
\io1 Mishidainao kodita kizi oiaꞌo pidannao bii iki \ior 4:1—5:6\ior* 
\io1 Mishidainao maꞌozakada-kao powaꞌa zii \ior 5:7-20\ior* 
\c 1  
\p  
\v 1 Õgaru James, Tominkaru naꞌiki Naobanai Jesus Christ poitoru. Õdyuudan õparadan ipai 12 Israelitenao tonaazinaa kida ati, makoodanainaouz ipai wiizai kawanaꞌati. 
\s1 Mishida-karu //  naꞌiki aitapaaba-karu 
\p  
\v 2 Õiribannao, ukonaukii paꞌi naꞌapainim dono ubaiaapan pabiꞌinaaka kidaꞌo patakaꞌutin-kinai.  
\v 3 Ushaꞌapanum kauꞌan uaitapa utiwaa-kaoaz naꞌapa, umishidan maꞌozakan tiwaa-kao wuruꞌu. Aizii upakawanun an ukadishitapan utiwaa-kao daunaꞌan, aonaꞌo nii ukashadinan baꞌoran dono ubaiatinan puꞌu padamata.  
\v 4 Ukauꞌan marii paꞌi umakashadinkanuz naꞌiki umakaakinapakanuz mashaapan maꞌozaka, uruu aonaꞌo nii ukaakinpan, naꞌiki aonaꞌo nii ukasharutinpan udiꞌitinpan idaꞌan. 
\p  
\v 5 Mazan naꞌiaꞌoram pidan unao biiꞌi, aonaꞌo uaitapan padiꞌitinpan, marii upishaan Tominkaru, utaa kizi uꞌati aitapaaba-karu; ushaꞌapanum kauꞌan Tominkaru, konaukii utaan naꞌiki aonaa ukashanauan pidan pishaaꞌo paugaru.  
\v 6 Mazan upishaan an Tominkaru, marii upishaanuzu pamishidan idaꞌan, aonaa pamamishidakan bii an mani. Ushaꞌapanum kauꞌan, pidan pishaan an aimaakan pamamishidakan bii an, uruu naꞌapaꞌo wunu paran kawan, paran baoko iaꞌoraz, maꞌozakaꞌo awaru pootaniaz naꞌiki ukidaꞌuupaniaz diꞌitinapa kidaꞌa.  
\v 7-8 Naꞌapaꞌo pidan, dyaꞌutamatapaꞌo panyukunuu naꞌiki aonaꞌo uaitapan naꞌapam dii pashaꞌapatinan, aonaa turuu uzaudapan Tominkaru taan paꞌati aimaakan upishaaniaz. 
\s1 Patakaꞌutin-karu //  naꞌiki Kapuraatan-karu 
\p  
\v 9 Ukainaꞌan an Tominkaru pidanan patakaꞌutinaꞌo, marii ukonaukian, ushaꞌapanum kauꞌan Tominkaru awun zaꞌa umanawunuꞌo uruu.  
\v 10 Mazan pidan kapuraatanuꞌo, marii ukonaukian, ushaꞌapanum kauꞌan Tominkaru awun zaꞌa uruu patakaꞌutinaꞌo. Kapuraatanuꞌo pidan, umainaabatinan nii naꞌapa amazada san soosoi kawan.  
\v 11 Kamoo koditan daunaꞌan, uwiichan wiicha, wiicha, naꞌiki sariapa ukadunaa wuzadaꞌakan; usooso waotan, naꞌiki ukonaunamanuz mainaabatinaꞌakan naa. Ukauꞌan naꞌapaꞌo nii pidan kapuraatanuꞌoraz mainaabatinan kapam, upuraataapatinan puꞌu. 
\p  
\v 12 Konaukiaꞌo pidan, wuruꞌu tuudapaꞌoraz pabaiatan kashaꞌora kidaꞌo aimaakan. Aizii utuudapan idi pabaiatinan, aonaa ukaakinpan, uzaamatan nii pawinipa nii, karikaonanuꞌo kakupa-karu idi, tawuruꞌu Tominkaru kowaadauzoniaz pataaꞌazon marainpainao ati paugaru. 
\p  
\v 13 Aizii pidan tiwaa-kidapa-kao dono pashaꞌapataꞌazon dauꞌati oiaꞌo, aonaa turuu ukian: “Tominkaru wuruꞌu tiwaa-kidapaꞌoraz õgaru õshaꞌapata kizi oiaꞌo.” Ushaꞌapanum kauꞌan Tominkaru, aonaa naꞌapainim utiwaa-kidapan pidan oiaꞌo dauꞌati; naꞌiki Tominkaru, aonaa naꞌapainim ushaꞌapatan oiaꞌo utiwaa-kidapa-kao dono.  
\v 14 Mazan pidan tiwaa-kidapa-kao dono pashaꞌapataꞌazon dauꞌati oiaꞌo, unyukunuu oiaꞌo dauꞌatin idiꞌo karikaonan wuruꞌu, ukozoota-kidinan paaipan atiꞌo, aonaa udikintan wuruꞌu oiaꞌoraz.  
\v 15 Aizii unyukunuu naꞌapan idi oiaꞌo dauꞌati, uruꞌu naa ushaꞌapataꞌakanuz, oiaꞌo shakatan naa wuruꞌu, naꞌapa koraidaonaa shakatan kawan. Naꞌiki oiaꞌo dyaupain donoꞌo naa kaimanaiman, uruꞌu naa mawaka-karu shakatan kapam. 
\p  
\v 16 Õmin-mishidannao, õmarainapaniinao, manaꞌa umariidapa-kidinaꞌanaꞌa.  
\v 17 Ipai aimaakan kaiman kidaꞌoraz, taa-kariwaiz mawinipinaa-daun, aokazi ikiꞌo wuruꞌu, Tominkaru diꞌikiꞌo, tomaꞌoraz kamoo, kauzu naꞌiki wizinao. Tominkaru aonaa upanaꞌadinauzon, naꞌiki aonaa naꞌapainim utanawatinankauzon panaꞌiti waꞌai, naꞌiki aonaa uwaꞌakauzon waunao marutaꞌo-karuꞌu.  
\v 18 Paaipan kawanaꞌatiꞌo wuruꞌu udaniitanuz waunao pakakinaori mishiꞌo idaꞌan, uruu idi tuukii ukonaukii-kidan waunao ipai baꞌoran patomaniinao ai. 
\s1 Abatapa-karu //  naꞌiki Shaꞌapatin-karu 
\p  
\v 19 Õmin-mishidannao õmarainapaniinao, unyukunuitapa wuruꞌu õkakinaori kidaz: Marii ipai pidan abataꞌazoꞌo nii kadakotin-karu, mazan aonaa uparadaꞌanaꞌa maaitapinaka-daun, naꞌiki udadarada unyukunuu utoꞌoran ai.  
\v 20 Ushaꞌapanum kauꞌan pidan toꞌoran an aonaa turuu ushaꞌapatan aimaakan kaiman kidaꞌo Tominkaru aipan kawanaꞌati. 
\p  
\v 21 Ukauꞌan umuudaꞌa naa ipai oiaꞌo naꞌiki dikauda kidaꞌo aimaakan ushaꞌapatauzoniaz. Aonaa uꞌatadinpaꞌanaꞌa, mazan ukashaapa Tominkaru Paradan utaaniaz unyukunuu ii, uruu wuruꞌu ukazannaatin-kinaa niꞌoraz. 
\p  
\v 22 Aonaa umariidapaꞌanaꞌa unyukunuu, uabatapan idaꞌan karikaonan Tominkaru Paradan. Mishiꞌoraiman, ushaꞌapatinaꞌa naa paꞌan wuru kawanaꞌatiꞌi uabataniaz.  
\v 23 Naꞌiaꞌoram pidan abatapauzo Tominkaru paradan mazan aonaa ushaꞌapatinan ukawanaꞌati, uruu, naꞌapaꞌo pidan kawan awunuutaꞌoraz paawun baara wanamari diꞌiti.  
\v 24 Uawunuutan padikin kaimanaiman naꞌiki udaunaꞌan umakoꞌokan naa, sariapa umanyukunuutaꞌakan naꞌapaꞌoram paaidinpan.  
\v 25 Mazan pidan diꞌitinpan an kaimanaiman kuwai kaimanaꞌoraz dauꞌu, wuruꞌu muuda-kidaꞌoraz pidannao oiaꞌo ai, naꞌiki utaapan an panyukunuu karikaonan kaimanaꞌo kuwai dauꞌati, aonaa umanyukunuutan paabatanii, mazan ushaꞌapatinan paꞌan ukawanaꞌati. Uruu idi kanom ushaꞌapatanii kida, kaimanaꞌo nii ushaꞌapan Tominkaru idaꞌan. 
\p  
\v 26 Ukainaꞌan an pidan unao biiꞌi Tominkaru-tapaꞌo utaapinpan, mazan aonaa utuudaꞌakauzon dikauda kidaꞌo paparadan, umariidapan panyukunuu karikaonan wuruꞌu, naꞌiki uTominkaru-tapanuz madiwautapa-kaꞌo karikaonan.  
\v 27 Mazan pidan, mishiꞌo uchoochi san-tinpan Tominkaru waDaru aipan kawanaꞌati, uruu paꞌan wuruꞌu karikaonanuꞌoraz ukaminkaꞌutauzon maudaniiwainao naꞌiki zunnao patakaꞌutinainaouz mawakaꞌoraz naa ĩdaiarunao, naꞌiki uruu aonaꞌo nii uaipan papatakaꞌuinan oiaꞌo idi. Naꞌapaꞌo choochi-santinapa-karu kaimanaꞌo, naꞌiki aonaꞌo ukasharutinpan Tominkaru awun zaꞌa. 
\c 2  
\s1 Patakaꞌutinainao //  naꞌiki Kapuraataniinao 
\p  
\v 1 Õiribannao, mishidainaouz umanawunuꞌo wanaobanaa Jesus Christ, aonaa unaubaꞌanaꞌa baudaꞌapaꞌo pidan baꞌoran ai.  
\v 2 Aizii pidan kapuraatanuꞌo kaawan an mani uchoochin idaꞌati, kaiwadinpaꞌo kawinipinaꞌo kamicha idi naꞌiki ukaꞌu saba nii gold; aizii ukaawan puꞌu, baꞌoran pidan kaawan kapam, patakaꞌutinaꞌo, ukamichan uzaamaꞌoraꞌa naa kowas.  
\v 3 Aizii unao, unyukunuu wuru dauꞌatiꞌi pidan kaimanaꞌoraz ukaiwadinpan manawun naꞌiki usakanata-kidan uruu kaimanaꞌo tabai idaꞌa. Mazan aizii pidan patakaꞌutinaꞌo ati unao kian, “Turuu pukadishitapan naꞌii,” oo “Pusakanata daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa.”  
\v 4 Ushaꞌapatan an naꞌapaꞌo aimaakan, ubuutaakapan karikaonan wuruꞌu. Aonaa utaapaꞌanaꞌa baudaꞌapaꞌo pidan kaimanaꞌo nii baꞌoran ai. Naꞌapaꞌo aonaa kaimanaꞌo mani wuruꞌu, naꞌiki unao diꞌitinpan aonaa usakitapan. 
\p  
\v 5 Õmin-mishidannao õmarainapaniinao, aushaa uabata! Tominkaru zaamatanii wuruꞌu pidannao patakaꞌutinainaouz, umanawunuꞌo mishidapa-karu idaꞌati. Ĩnao ĩnaobanaitapan nii Tominkaru naꞌiki ĩzaamatan nii kaiman kidaꞌo aimaakan, tawuruꞌu Tominkaru kiauzo-kiziz utaan nii marainpainao ati paugaru.  
\v 6 Aizii unao, tuukii uzon-kidan patakaꞌutinainaouz. Mazan wuruꞌu pidannao kapuraataniinaouz, ĩnao mishiꞌoraiman naꞌakaꞌoraz unao kootowapa-kizai iti, ĩzaamata kizi ushaꞌapauzi.  
\v 7 Ĩnao wuruꞌu paradaꞌoraz oiaꞌo idaꞌan kaimanaꞌo uNaobanaa Jesus dauꞌan. 
\p  
\v 8 Kaiman zii manawun uizoꞌatin an waNaobanaa kakinaori, saada-kariwaiz Tominkaru Paradan idaꞌa kaikapaꞌa: “Pumarainapa pidannao naꞌapa pumarainpan kawan punanaa.”\f + \fr 2:8 \ft Leviticus 19:18\f* 
\v 9 Mazan utaapan an baudaꞌapa pidan kaimanaꞌo nii baꞌoran ai, oiaꞌo aimaakan wuruꞌu ushaꞌapataniaz, ukauꞌan unao dikintapainao kakinaorii.  
\v 10 Pidan dikintapaꞌo baudaꞌapaꞌo kakinaorii, uruu dikintapaꞌo ipai baꞌorainao kakinaorii kida wuruꞌu.  
\v 11 Tominkaru kian, “Manaꞌa pubaꞌorantapaꞌanaꞌa.” Uruu wuruꞌu kiaꞌoraz kapam, “Aonaa puzowiaꞌanaꞌa pidan.” Aizii aonaan puꞌu pubaꞌorantapan\f + \fr 2:11 \fq pubaꞌorantapan: \ft zun kiaapa-kidinan baꞌoran daonaiora ati pakaudaiarun puꞌu oo daonaiora kiaapan baꞌoran zun pakaudaiaron puꞌu.\f* padamata, mazan puzowian pidan, pugaru dikintapaꞌo kakinaorii wuruꞌu.  
\v 12 Ukauꞌan uparada sakitapa, naꞌiki umashaapa aitapainao nii naꞌiki izoꞌatiinao nii Kakinaorii, wuruꞌu muuda-kidaꞌoraz pidannao oiaꞌo ai. Wuruꞌu kakinaoriiz, uaida-kidan nii naꞌapam wamashaapan, kaiman oo aonaa ukaimanan.  
\v 13 Ushaꞌapanum kauꞌan Tominkaru patakaꞌutan dono pidannao, aonaꞌo nii ukamunan-kidan patakaꞌutainaouz pairiban, aonaꞌoraz ĩaidan pakamarainapanun; mazan pidannao aidaꞌoraz pakamarainapanun, aonaꞌo nii ĩpatakaꞌuta-kao paꞌan. 
\s1 Mishidapa-karu //  naꞌiki shaꞌapatin-karu 
\p  
\v 14 Õiribannao, ukian umishida Tominkaru. Mazan aonaan an uaidan umishidan ushaꞌapatan idaꞌan kaiman kidaꞌo aimaakan, madiwautapa-kaꞌo wuruꞌu unaꞌapanuz. Naꞌapaꞌo mishidapa-karu aonaa turuu ukazannaatan unao.  
\v 15 Aizii puiriban makamichanun an mani naꞌiki umawanyukunuun an.  
\v 16 Mazan aonaa putaan uꞌati uaiapanii, soo pukian uꞌati karikaonan: “Kaiman! Marii shaa paꞌi Tominkaru shaꞌapatan kaiman kidaꞌo aimaakan puꞌati! Kaiman kizi pukaiwadinpan, naꞌiki kaiman kizi puaroopan!” Madiwautapa-kaꞌo wuruꞌu punaꞌapan an naꞌapa.  
\v 17 Ukauꞌan naꞌapaꞌo wuruꞌu mishidapa-karuz: Mishida-karu kaiwaa-kao an pabaꞌoran, aonaan dono kaimanaꞌo shaꞌapata-kao utuma, madiwautapa-kaꞌo wuruꞌu. 
\p  
\v 18 Mazan panaadon baꞌoran pidan kian nii, “Pabiꞌi pidannao mishida Tominkaru, naꞌiki baꞌorainao shaꞌapata kaiman kidaꞌo aimaakan paꞌan.” Mazan õgaru, õdakoꞌatinuzu, “Naꞌapa dii mooko turuu puaida-kidan õꞌati pumishidan aonaan puꞌu pushaꞌapatan kaiman kidaꞌo aimaakan? Õgaru, õaidan nii puꞌati õmishidanuzu õshaꞌapatan idaꞌan kaiman kidaꞌo aimaakan paꞌan.”  
\v 19 Pumishidan an kainaꞌa baudaꞌapa Tominkaru, kaimanaꞌo wuruꞌu! Mazan upuꞌu zii oiaꞌo doronainao ĩmishida kapam, naꞌiki tuukii ĩnaka-nakaan ĩtarian idi uꞌai. 
\p  
\v 20 Pugaru madiwautapa-kaꞌo pidan! Puaiapa mooko õaida-kidan puꞌati wuruꞌu mishidapa-karuz, madiwautapa-kaꞌo karikaonan kaimanaꞌo shaꞌapatin-karu aonaan an uꞌai?  
\v 21 Pudiꞌitapa wadokozu-daun Abraham. Tominkaru kian udauꞌan “Kaimanaꞌo pidan uruu,” soo ushaꞌapatinan idaꞌanaꞌo Tominkaru paradan kawanaꞌati: tawuruꞌu utaan donoꞌoraz paudani Isaac altar paawaꞌa, kawaoda-karu nii Tominkaru ati.  
\v 22 Aizii puaitapa, pamishidan idaꞌanaꞌo uizoꞌatin Tominkaru. Naꞌiki pashaꞌapatinan idaꞌan uaidan naꞌapam manawun pamishidan Tominkaru.  
\v 23 Naꞌiki saada-kariwaiz Tominkaru Paradan mishiinan, kaikapaꞌoraz ukianuꞌu: “Abraham mishida Tominkaru, uruu idi Tominkaru dakotan uruu kaimanaꞌo pidan nii.”\f + \fr 2:23 \ft Genesis 15:6\f* Udakotan Abraham papaonaru nii kapam.  
\v 24 Aizii uaitapa, Tominkaru aonaa udakotan pidan kaimanaꞌo nii, soo ukian idi karikaonan “Õmishida Tominkaru.” Mazan udakotan pidan kaimanaꞌo nii, ushaꞌapatan idaꞌan kaiman kidaꞌo aimaakan kapam. 
\p  
\v 25 Naꞌapa shaꞌatii Rahab, kaminshuꞌu-shoroaba, odakota-kao kaimanaꞌo pidan nii oshaꞌapatinan idaꞌan, tawuruꞌu odapaapan donoꞌoraz padapu ati Joshua dyuudaniinao, naꞌiki odyuudan ĩdyaun baꞌoran dunapotaꞌa naa tarubainao ai.\f + \fr 2:25 \ft Joshua 2:1-23\f* 
\v 26 Aizii pidan nizowan aonaan an unanaa ai, uruu pidan mawakaꞌo wuruꞌu; ukauꞌan naꞌapa kapam, kaimanaꞌo shaꞌapatin-karu aonaan an mishidapa-karu ai, mawakaꞌo wuruꞌu. 
\c 3  
\s1 Niinobai dauaꞌo 
\p  
\v 1 Õiribannao! Aonaa uaipinaꞌanaꞌa ipai tiichaanao nii, ushaꞌapanum kauꞌan waunao tiichaanao, tuukiaꞌo nii wapatakaꞌuta-kao manawun, ipai baꞌorainao ai, wakasharutinan dikin ii.  
\v 2 Mishi ipai waunao kasharutinaꞌo iriba aimaakan idaꞌan. Mazan pidan aonaꞌo ukasharutinauzon paparadan idaꞌan, uruu kaimanaꞌo pidan manawun naꞌiki ukaꞌiita pakazowautapan ipai pananaa. 
\p  
\v 3 Wamuudan kawaro dako-tannaa udako iti, uizoꞌati kizi waunao, uruu idi wakaꞌiita wanaꞌakanuzu naꞌitim karikaonan waaipan kawanaꞌati.  
\v 4 Oo udiꞌitapa paran san kanawa: uꞌudarun puꞌu, naꞌiki maꞌozakaꞌo awaru kidaꞌukapan puꞌu padamatazu, turuu unaꞌaka-kao poora sodi idaꞌan naꞌitim karikaonan uaiapa-kao kawanaꞌati.  
\v 5 Naꞌapa ninobai kapam: uduusodin puꞌu padamata, turuu uꞌatadinpan tuubaru kidaꞌo aimaakan dauꞌu. Aushaa! Udiꞌitapa naꞌapam tikazi tiriizi sodi, turuu udanomaitan kanoko baawu udaruꞌo.  
\v 6 Wuruꞌu ninobaiz, naꞌapaꞌo tikazi kawan, umanawun utaapan oiaꞌo. Uruu idi ipai daunuudaꞌu upatakaꞌuan wananaa oiaꞌo idi. Utoma udaruꞌo tikazi wananaa idaꞌa, atii ukawaoda naꞌiki umainaabata kaiman-daun wadiꞌitinpan, naꞌiki wuruꞌu wakakupanuz. Tuubaruꞌo Tikazi diꞌikiꞌo wuruꞌu tikazi tominanuz. 
\p  
\v 7 Pidan kaꞌiita pamaawaadibaan pabiꞌinaaka toꞌora kidaꞌo aimaakannao, kotuꞌuznao, atoru naꞌiki kowazaz kaduz, naꞌiki aimaakannao mashaapainaouz paran baoko ii.  
\v 8 Mazan aonaa naꞌiaꞌoram pidan kaꞌiitan pamaawaadibaan paninoba. Niinobai oiaꞌo naꞌiki dikintapaꞌo, utaapan paꞌidiwaru mawaka-kinai. 
\p  
\v 9 Ninobai idaꞌan wakaiwaa kaiman kidaꞌo parada-karu waNaobanaa Tominkaru waDaru ati. Naꞌiki waninoba idaꞌan wakaiwaa dikauda kidaꞌo parada-karu wairibannao ati, ĩtoma-kao puꞌu Tominkaru aidinpan kawan.  
\v 10 Uruu baudaꞌapaꞌo dakoi diꞌiki parada-karu kaimanaꞌo naꞌiki dikauda kidaꞌo koditan! Õiribannao, aonaa washaꞌapataꞌanaꞌa naꞌapaꞌo aimaakan!  
\v 11 Aonaa turuu kaimanaꞌo naꞌiki kuzubaꞌo wunu shootapan baudaꞌapaꞌo wunu nunudapa-kizi diꞌiki.  
\v 12 Õiribannao, aonaa turuu fig kadunaa kaakan olive nii, oo grape kadunaa kaakan fig nii, naꞌapa ukauꞌan kuzubaꞌo kapoo-kizai, aonaa turuu kaimanaꞌo wunu ikoda-kao uꞌidiꞌiki. 
\s1 Aitapaaba-karu Tominkaru //  diꞌikiꞌoraz 
\p  
\v 13 Ukainaꞌan dono pidan unao biiꞌi aitapaabaꞌo utaapinpan, marii uaidan wuruꞌu paaitapaabanuz pamashaapan idaꞌan kaiman naꞌiki pashaꞌapatan idaꞌan kaiman kidaꞌo aimaakan, aonaa paꞌatadapan idaꞌan mani wuruꞌu paaitapaabanuz.  
\v 14 Mazan kishauzi-karu mashaapan dono punyukunuu ii tuukii manawun, naꞌiki puaipan aimaakan shaꞌapan soo puꞌati paꞌidiwaru; aonaa puꞌatadinpaꞌanaꞌa puaitapaaban dauꞌan, ushaꞌapanum kauꞌan punaꞌapan an, panaꞌatanpuꞌo pumashaapan wuruꞌu mishiꞌoraz kakinaorii ai.  
\v 15 Kaikapaꞌoraz aitapaaba-karu, aonaa Tominkaru diꞌikiꞌo mani wuruꞌu, mazan imiꞌi baara ikiꞌo karikaonan, pidan shaꞌapataꞌazon kaduz oiaꞌo karikaonan naꞌiki oiaꞌo doronainao aipan atiꞌo karikaonan.  
\v 16 Naꞌiki naꞌiam dono kainaꞌa kishauziaaka-karu, naꞌiki pidan nyukunuu ii tuukii uaipan aimaakan shaꞌapan soo paꞌati karikaonan, kainaꞌaꞌo nii toꞌorataaka-karu naꞌiki pabiꞌinaaka kidaꞌo oiaꞌo shaꞌapata-kao. 
\p  
\v 17 Mazan Tominkaru taan an aitapaaba-kinai pidan ati, aonaꞌo nii ukasharutinpan, uruu idi aonaꞌo nii umizaataakapan oo ukadakowaakapan, aonaꞌo nii udikintinan, aonaꞌo nii udikintapan, tuukiaꞌo nii uabataꞌazon naꞌapam kii-karu kida paꞌati. Kamunanuubaꞌo nii naꞌiki pabiꞌinaaka kidaꞌo nii ushaꞌapatan kaiman kidaꞌo aimaakan, uaitapan nii aimaakan sakitapaꞌo, aonaa mazanuꞌo mani ukadakotinanuzu, mazan mishiꞌo paꞌan uparadan.  
\v 18 Umashaapan an wuru kawanuꞌu, paoribai uuda paowa-kao kawanuꞌo wuruꞌu. Uaidan dono pakamarainapanun pairibannao ati, ukaraodan nii kaimanaꞌo akai udikin ii, uruu wuruꞌu kaimanaꞌoraz mashaapa-karu Tominkaru awun zaꞌa. 
\c 4  
\s1 Oii kidaꞌo aimaakan //  naꞌazootapa-kao 
\p  
\v 1 Naꞌikiꞌoram dii wuruꞌu mizaataaka-karu kida naꞌiki toꞌorataaka-karu kida unao bii anaꞌoraz waꞌatin? Ĩwaꞌatin wuruꞌu diꞌikiꞌo mizaataaka-karu unanaa idaꞌaꞌoraz, unaꞌazootapan idi imiꞌi baara anaꞌo aimaakan kida karikaonan.  
\v 2 Puaipan aimaakan kida padamata puꞌidiwau nii, mazan aonaa ukaꞌidiwaun uꞌidi, uruu idi uzowiimikipaꞌakaꞌazon naa. Umakaꞌiitakan idi uikodan aimaakan kida, unaꞌazootapaniaz tuukii manawun, uruu idi utoꞌorataakapan naꞌiki umizaataakapan naa. Umaikodakan aimaakan wuruꞌu uaipaniaz, umapishaakan idiꞌo Tominkaru udauꞌan wuruꞌu.  
\v 3 Upishaan puꞌu padamata Tominkaru aimaakan kida dauꞌati, mazan upuꞌu aonaa utaan uꞌatiz, ushaꞌapanum kauꞌan udiꞌitinpan idiꞌo oiaꞌo dauꞌu; upishaan aimaakan soo ukaiwaaꞌazoonuzu ukonaukii-kinaa niꞌo karikaonan. 
\p  
\v 4 Unao, mamashaapa-kainao Tominkaru aipan kawanaꞌati! Aonaa mooko uaitapan unyukunuu-atin dono oiaꞌo shaꞌapaapa-kariwaiz imiꞌi baara an, pugaru Tominkaru taruba wuruꞌu? Uruu idi naꞌiaꞌoram pidan aipan an pamashaapan imiꞌi baara anaꞌo mashaapa-karu kaduz kawanaꞌati karikaonan, utominan Tominkaru taruba nii wuruꞌu.  
\v 5 Madiwautapa-kaꞌo mooko uaitapan wuruꞌu saada-kariwai Tominkaru Paradan, kiaꞌoraz kaikapaꞌa? “Kaimanaꞌo Doronaa, Tominkaru muudaniaz wanyukunuu ii tuukii manawun uaipan waunao paꞌidaꞌantanapu.”  
\v 6 Mazan Tominkaru taa powaꞌa zii maꞌozaka-karu manawun waꞌati, usaadinpan kawan, 
\q1 “Panaꞌiti Tominkaru taan panyukunuu 
\q2 atadinpaꞌo pidan ai, 
\q1 mazan ukamunan-kida pidan 
\q2 aonaꞌo uꞌatadinpan.”\f + \fr 4:6 \ft Proverbs 3:34\f* 
\p  
\v 7 Ukauꞌan uizoꞌati Tominkaru. Manaꞌa ukashaapinaꞌanaꞌa Satan ati, Satan kidoopan nii uꞌai.  
\v 8 Umaonapadin Tominkaru idaꞌati, Tominkaru maonapadinan nii uꞌidaꞌati kapam. Unao oiainao, umuudaꞌa naa ushaꞌapaapan oiaꞌo! Unao pidannao pozawatapainao kaimanaꞌo ai, usaabaꞌa naa unyukunuu kida!  
\v 9 Ukashaꞌora mishiꞌoraiman, naꞌiki tuukii uzaada. Marii upanaꞌadan ushazootinanuz kashaꞌoratin-karu diꞌiti; naꞌiki ukonaukianuz, kashaꞌora-karu diꞌiti.  
\v 10 Aonaa utaapinpaꞌanaꞌa umanawunuꞌo nii Tominkaru awun zaꞌa, uruu unaubaan nii unao. 
\s1 Aonaa ukashadaꞌanaꞌa //  umin-mishidan 
\p  
\v 11 Õiribannao, aonaa ukadakotinaꞌanaꞌa uiriban dauꞌu oiaꞌo idaꞌan. Kanom kadakotinan dono pairiban dauꞌu oiaꞌo idaꞌan naꞌiki kashadan uruu, udakoopan naꞌiki ukashadan Tominkaru kakinaori wuruꞌu. Pukashadan dono ukakinaori, aonaa puizoꞌatin mani ukakinaori wuruꞌu, mazan punaobanai-tinpan kakinaorii ati wuruꞌu.  
\v 12 Mazan Tominkaru paꞌan wuruꞌu kakinaorii Naobanaaz naꞌiki uaitapa naꞌapam pashaꞌapatan pidan sakitapaꞌo idaꞌan. Uruu turuu paꞌan ukazannaatan pidan oo ukabootan pidan patakaꞌutin-kizai iti. Ukauꞌan, pugaru, aonaa turuu pukian pidan dauꞌan, “Uruu kaimanaꞌo,” oo “Uruu oiaꞌo” kii. 
\s1 Aonaa uꞌatadinpaꞌanaꞌa ushaꞌapataꞌazoonii dauꞌu 
\p  
\v 13 Aushaa uabata naꞌapam õkian aizii, unao kiauzonaouz kaikapaꞌa: “Aizii oo waikanaꞌan wamakon nii uruu wiizai diꞌiti, wanaꞌian nii baudaꞌapa wunu, watoman nii shaꞌapauzii toriapa-kizinao nii naꞌii, waikoda-kinaa nii dobata puraata.”  
\v 14 Unao, aonaa uaitapan kanomaꞌo nii shaꞌapa waikanaꞌan. Wuruꞌu ukakupanuz naꞌapaꞌo tawuru kawanuꞌu chaapiꞌikiꞌoraz amazada kishananuz; unaꞌaꞌakan masakaudaꞌu, udaunaꞌan umainaabatinaꞌakan naa.  
\v 15 Kaikapa mishiꞌoraiman ukiaꞌa: “Tominkaru taapadan an unaꞌapan, kawanuꞌo nii wakakupan, naꞌiki washaꞌapatinan.”  
\v 16 Mazan aizii utaapinpan umanawunuꞌo nii, naꞌiki uꞌatadinpan ukadakotinan idaꞌan; ipai kaikapa kidaꞌo atadinapa-karu aonaa kaimanaꞌo mani wuruꞌu.  
\v 17 Ukauꞌan, kanom aitapaꞌo pashaꞌapatan kaimanaꞌo, mazan aonaa ushaꞌapatanuzu, uꞌoian wuruꞌu. 
\c 5  
\s1 James kakinaowan pidannao kapuraataniinao 
\p  
\v 1 Aushaa uabata naꞌapam õkian aizii, unao pidannao kapuraataniinao! Tuukii uzaada diiwaꞌo idaꞌan. Ushaꞌapanum kauꞌan kainaꞌiki kashaꞌora kidaꞌo manawun aimaakan waꞌatin unao ati.  
\v 2 Upuraatan kidaz madiwautapa-kaꞌo nii naꞌiki ukamichan kida basharao nikan nii.  
\v 3 Utaapan dobataꞌo puraata uꞌidiwau nii, amazada katokon-tinaꞌazon puꞌaꞌa naa. Upuraatan gold naꞌiki silver, ipaiꞌi naa uwuzaaritan. Wuruꞌu ĩwuzaritanuz aida-kidan nii naꞌapam unao pidannao dikaudan, naꞌiki wuzaru nikan nii unanaa naꞌapa tikazi kawan.  
\v 4 Aonaa ukawinipinaatan karaodapauzonao kaudinan uzakapun ii. Uabata! Umanawunuꞌo Naobanai abata wuruꞌu upoitorunao dopian unao zakapun ii. Puraata utaapaniaz aida-kida Tominkaru ati, unao shaꞌapatan dikaudaꞌo aimaakan umakawinipinaataꞌazookan idaꞌan ĩdyaun.  
\v 5 Umashaapanuz daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa soo ukaiwaapan upuraatan ukonaukiitin-kinaa nii paꞌidiwaru, naꞌiki uaipan ati ukakiwindinan. Naꞌapa unao uzainao taapa-kariwai kawan ataꞌazoꞌoraz naa ĩzowii-kao.  
\v 6 Ukian pidan kaimanaꞌo dauꞌan, “Dikaudaꞌo uruu, wazowii-kida uruu.” Mazan uruu, aonaa utiwaan pamashaatan unao. 
\s1 Mashaapa-karu makashadinaka-daun naꞌiki toriinapa-karu 
\p  
\v 7 Uruu idi, õiribannao, aonaa ukashadinaꞌa naa uzaudapan Naobanai Jesus Christ kaawan. Udiꞌitapa naꞌapam pidan zakapuupauzo, aonaa ukashadinan pazaudapan papaoriba kaakan umanawunuꞌoraz uꞌati. Naꞌiki aonaa ukashadinan pazaudapan wawunu donon.  
\v 8 Naꞌapa paꞌi unao kapam, aonaa ukashadinaꞌanaꞌa naꞌiki maꞌozaka ukadishitapa. Ushaꞌapanum kauꞌan Naobanai Jesus Christ ataꞌazoꞌo naa ukaawan.  
\v 9 Õiribannao, aonaa uparadaꞌanaꞌa dikauda uiribannao dauꞌu, aonaa kizi ukaboota-kao patakaꞌutin-kizai iti. Patakaꞌutin-kidaꞌo niꞌoraz pidannao ataꞌazoꞌo niꞌi naa ukaawan. 
\p  
\v 10 Õiribannao, udiꞌitapa prophetnao paradauzoz daꞌi Naobanai uu idaꞌan, aonaa ĩkashadinan pabaiatinan puꞌu.  
\v 11 Wadakotan ĩdyaun konaukiaꞌo nii, ĩtuudan idi pabaiatinan. Uabatanii shaꞌatii naꞌapam Job dauꞌan aonaa ukashadinan, naꞌiki waaitapa naꞌapam Tominkaru shaꞌapatanuz kaiman kidaꞌo aimaakan uꞌati utokonoꞌiaꞌa naa. Ushaꞌapanum kauꞌan, Tominkaru ukaduz ukamarainapanun naꞌiki uruu kamunanbaꞌo. 
\p  
\v 12 Mazan unyukunuitapa paꞌi diꞌoraz manawun õiribannao, uaipan an uparadan mishida-kao, utaan dono uparadan, aonaa udakotaꞌanaꞌa aokazi oo imiꞌi baara oo shaꞌapaꞌoram aimaakan uu karikaonan, umaꞌozakada-kinaa nii uparadanuz. Mazan ukian dono “Oo,” mishiꞌo wuruꞌu “Oo” ukianuz. Aizii ukian dono “Aonaa,” mishiꞌo wuruꞌu “Aonaa” ukianuz. Uruu aonaꞌo nii ukaboota-kao patakaꞌutin-kizai iti, wuru dikin iaꞌa uꞌoiinuz uparadan idaꞌanaꞌoraz. 
\p  
\v 13 Ukainaꞌan dono pidan unao biiꞌi baiataꞌo kashaꞌora kidaꞌo aimaakan, marii utoriinpan. Ukainaꞌan dono baꞌoran konaukiaꞌo, marii ukunuitan Tominkaru ati.  
\v 14 Ukainaꞌan dono baꞌoran karinaꞌo, marii udapada-kidan choochi zowaunaanao, naꞌiki marii ĩtoriinpan uꞌati naꞌiki ĩzichian uruu olive kiwin idi Naobanai uu idaꞌan.  
\v 15 Wuruꞌu toriinapa-karu mishida-karu idaꞌanaꞌoraz kakudan nii wuruꞌu karinaꞌoraz pidan; Naobanai taan nii ukakuda-kinaa nii koshan, naꞌiki ukainaꞌan dono oiaꞌo kida ushaꞌapatanii, soꞌota-kao nii uꞌai.  
\v 16 Ukauꞌan, ukowaada uꞌoian kida uꞌatiaaka naꞌiki utoriinapa-kidaaka Tominkaru ati, ukakuda-kinaa nii unao. Pidan shaꞌapatinaꞌo Tominkaru aipan kawanaꞌati, utoriinpan idaꞌan mishiꞌo nii umanawunuꞌo aimaakan shaꞌapan utoriinpan kawanaꞌati. 
\p  
\v 17 Elijah, uruu naꞌapaꞌo waunao kawan. Utoriinpan aonaa kizi wunu kaawan uruu amazada ii. Uruu idi mishi aonaa wunu kaawan idikinaudaꞌu wunu naꞌiki 6 kauzu powaꞌa.  
\v 18 Uruu daunaꞌan utoriinpan koshan, uruu idi wunu kaawan naa, uzabian amazada naꞌiki paoribai sodan kidaꞌa naa. 
\p  
\v 19 Õiribannao, baudaꞌapaꞌo unao makon dono panaꞌiti mishiꞌo kuwai ai, naꞌiki baꞌoran kiwa-kidan uruu powaꞌa ati mishiꞌo kuwai idaꞌati,  
\v 20 marii uaitapan wuruꞌu: kanom kaawa-kidan dono pidan powaꞌa ati upozawatapa-kizi iki, ushaꞌapaapan ai oiaꞌo, ukazannaata-kidan uruu karikaonanuꞌoraz mawaka-karu ai, naꞌiki usoꞌota-kidan wuruꞌu iribaꞌoraz uꞌoian kida uꞌai kapam.