\id HEB  
\h HEBREWS 
\toc1 Kaarita Saada-kariwai Hebrewnao Atiꞌo 
\toc2 Hebrews 
\toc3 Heb 
\mt2 Kaarita Saada-kariwai 
\mt1 Hebrewnao Atiꞌo 
\is1 Diꞌoraz kaarita dauaꞌo 
\ip Aonaa uaitapa-kao kanom saadanii wuruꞌu diꞌoraz kaarita Hebrewnao ati. Mazan wuruꞌu pidan saadaꞌoraz aitapaꞌo naꞌapam Hebrewnao diꞌitinpan Kaimanaꞌo Kuwai dauꞌu, Jesus Christ dauaꞌoraz. Ĩnao dakota-kariwainaouz Jewnao kii naꞌiki Israelitenao kii kapam. 
\ip Aizii Hebrewnao, ĩaitapanii ipai wuru dauꞌanaꞌa Kiwiitapaꞌoraz Covenant. Wuruꞌu Kiwiitapaꞌoraz Covenant,\f + \fr 1:0 \fq Kiwiitapaꞌo Covenant: \ft Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii, ‘covenant’ waranuꞌu.\f* uruu Moses tominapa-kida-kinaaz Israelitenao. Mazan Moses, Tominkaru poitoru karikaonan uruu. Mazan Jesus, uruu Tominkaru dani paꞌan. Utominapa-kida pidannao Paꞌinaꞌo Covenant dauꞌu paꞌan. 
\ip Joshua naꞌakan Israelitenao kaimanaꞌo amazada diꞌiti, Tominkaru taaniaz ĩꞌati, turuu kizi ĩmashaapan kaiman Kiwiitapaꞌo Covenant kawanaꞌati. Mazan Jesus naꞌakan waunao, wamishidapan idaꞌan, turuu kizi wamashaapan konaukii Paꞌinaꞌo Covenant kawanaꞌati. 
\ip Hebrewnao kainaꞌa ĩfaadaannao Levi takaan-daunnao, Tominkaru Paradan saadinpaꞌo kian kawanaꞌatiꞌo. Umanawunuꞌo Faadaa zowii uzai kida pidannao oian soꞌota-kinao nii. Uzai kida zowiauzo-kao ipai wunu. Mazan Jesus, uruu wafaadaan. Baukapa karikaonan uzowii-kao soꞌotaꞌo nii pidannao oian kida. Jesus mawakan Tominkaru taa kizi Paꞌinaꞌo Covenant, powaꞌaꞌoraz paꞌan ukaimanan. Naꞌiki kaarita Hebrewnao atiꞌoraz kaminkaꞌuta waunao, waaitapa-kinaa nii kanom niꞌo wuruꞌu Tominkaru taanuz Paꞌinaꞌo Covenant. 
\iot Kaarita buutinpan kida 
\io1 Kaimanaiman Christ aidan Tominkaru kaduz \ior 1:1-3\ior* 
\io1 Christ, powaꞌaꞌo zii umanawunun angelnao ai \ior 1:4—2:18\ior* 
\io1 Christ, powaꞌaꞌo zii umanawunun Moses naꞌiki Joshua ai \ior 3:1—4:13\ior* 
\io1 Christ, uruu Faadaa Umanawunuꞌo powaꞌaꞌo zii\ior 4:14—7:28\ior* 
\io1 Christ shaꞌapataniaz aimaakan powaꞌaꞌo zii umanawunun \ior 8:1—9:22\ior* 
\io1 Christ taainanuz powaꞌaꞌo zii umanawunun \ior 9:23—10:39\ior* 
\io1 Tominkaru pidanannao umanawunuꞌo ĩmishidapan \ior 11:1-40\ior* 
\io1 Wadaꞌan Jesus kaduz \ior 12:1—13:19\ior* 
\io1 Toriinapa-karu \ior 13:20-21\ior* 
\io1 Ubaukapan naa saadaꞌoraz taan paparadan \ior 13:22-25\ior* 
\c 1  
\s1 Tominkaru paradan pauDani idaꞌan 
\p  
\v 1 Kotuaꞌa naa daꞌi mapuda Tominkaru paradan iriba pabiꞌinaaka kidaꞌo idaꞌan wadokozu-daunnao ati, paprophetinnao idaꞌan.  
\v 2 Mazan aizii amazada ikodaꞌanan diꞌitiꞌi naa patokon, Tominkaru paradan waꞌati pauDani idaꞌan paꞌan. Naꞌiki uruu idaꞌanaꞌo utoman aokazi, imiꞌi baara naꞌiki ipai aimaakan kida. Tominkaru zaamata paudani, zaamataꞌo nii ipai aimaakan paꞌidiwau nii.  
\v 3 Wuruꞌu udani, naꞌapa ukaduz Tominkaru kaduz kawan manawun. Wuruꞌu umanawununuz, aida-kidaꞌo naꞌapam Tominkaru umanawunun. Uruu zaamatapaꞌo ipai aimaakan paparadan maꞌozakan idaꞌan. Naꞌiki utominan daunaꞌan waꞌoian soꞌotiki nii, usakanatan Tominkaru diwaꞌora antanapu,\f + \fr 1:3 \ft Jewnao taapan pidan sakanataꞌo Naobanai diwaꞌora antanapu, umanawunuꞌo uruu ipai baꞌorainao ai\f* umanawunuꞌoraz manawun aokazi ii. 
\s1 Tominkaru dani, powaꞌaꞌo zii umanawunun angelnao ai 
\p  
\v 4 Tominkaru Dani, powaꞌaꞌo zii umanawunun angelnao ai. Naꞌapa uꞌuu Tominkaru taaniaz, powaꞌaꞌo zii umanawunun angelnao uu ai.  
\v 5 Ushaꞌapanum kauꞌan aonaa naꞌapainim Tominkaru kiauzon angel ati, 
\q1 “Pugaru õdani. 
\q2 Aizii Õgaruꞌu naa puDaru nii.”\f + \fr 1:5 \ft Psalm 2:7\f* 
\m Naꞌiki aonaa naꞌapainim Tominkaru kiauzon kapam angel dauꞌan, 
\q1 “Õgaruꞌo nii uDaru nii, 
\q2 naꞌiki uruꞌo nii Õdani nii.”\f + \fr 1:5 \ft 2 Samuel 7:14; 1 Chronicles 17:13\f* 
\m  
\v 6 Mazan Tominkaru dyuudan donoꞌoraz umanawunuꞌo paudani imiꞌi baara ati, ukian, 
\q1 “Marii ipai Tominkaru angelinnao //  umanawuntapan uruu.”\f + \fr 1:6 \ft Deuteronomy 32:43\f* 
\m  
\v 7 Kaikapaꞌoraꞌa kapam ukian angelnao dauꞌan: 
\q1 “Tominkaru toman paꞌangelinnao awaru nii kida; 
\q2 naꞌiki ĩnao upoitorunaouz utoman, 
\q2 tikazi maodapaꞌo kawan kida.”\f + \fr 1:7 \ft Psalm 104:4\f* 
\b  
\m  
\v 8 Mazan pauDani ati ukian paꞌan, 
\q1 “Pugaru Tominkaru, 
\q2 karikaonanuꞌo nii punaobanai-tinpan. 
\q1 Pukazowautapan nii pupidanannao sakitapaꞌo idaꞌan. 
\q1  
\v 9 Pumarainapanii aimaakan sakitapaꞌo, 
\q2 mazan dikauda kidaꞌo aimaakan, 
\q2 tuukii pumanaudapakan. 
\q1 Uruu idi ukauꞌan õgaru, //  puTominkarun, 
\q2 õzaamataniꞌi naa pugaru, 
\q2 naꞌiki õtaaniꞌi naa puꞌati konaukii-kinai umanawunuꞌoraz paꞌan, 
\q2 powaꞌa zii õtaan puꞌatizu, õtaan ai puminaudaꞌunao ati.”\f + \fr 1:9 \ft Psalm 45:6-7\f* 
\b  
\m  
\v 10 Tominkaru kian uꞌati koshan, 
\q1 “Naobanai, pugaru tomaꞌoraz imiꞌi baara amazada sakadinan dono. 
\q2 Naꞌiki pukaꞌu idi putoman aokazi kapam. 
\q1  
\v 11 Ĩmainaabatinan nii, mazan pugaru, punaꞌan nii karikaonan paꞌan. 
\q2 Mazan putomanii kida, zaamaꞌo nii ĩdyaun naꞌapa kamicha zaaman kawan. 
\q1  
\v 12 Kamicha narakada-kao kawan, naꞌapaꞌo nii punarakadan ĩdyaun, 
\q2 Naꞌiki pumuudan nii ĩdyaun panaꞌitinapa. 
\q1 Mazan pugaru aonaa naꞌapainim pupanaꞌadinauzon. 
\q2 Naꞌiki pukakupanuz aonaꞌo nii naꞌapainim ukatokon-tinan.”\f + \fr 1:12 \ft Psalm 102:25-27\f* 
\p  
\v 13 Tominkaru aonaa naꞌapainim ukiauzon angel ati kaikapaꞌa: 
\q1 “Pusakanata õdazabaꞌa õdiwaꞌora antanapu 
\q2 atii õmuudan putarubanao puwaranuꞌu.”\f + \fr 1:13 \ft Psalm 110:1\f* 
\p  
\v 14 Mazan angelnao doronai karikaonan ĩdyaun naꞌiki poitoruinao, dyuuda-kariwai Tominkaru diꞌiki, kaminkaꞌutaꞌo nii pidannao kazannaatinaꞌo niꞌoraz. 
\c 2  
\s1 Umanawunuꞌo kazannaatin-karu 
\p  
\v 1 Ukauꞌan marii wakarodinan zoobaba, wadaꞌan wuruꞌu mishiꞌoraz parada-karu kaimanaiman, uruu aonaa kizi wapozawatan uꞌai.  
\v 2 Ushaꞌapanum kauꞌan kakinaorii, Tominkaru taauzoniaz angelnao idaꞌan aida-kida-kao umishiin manawun. Pidan dikintapaꞌoraz kakinaorii patakaꞌuta-kao pashaꞌapatanii kawanaꞌati.  
\v 3 Mazan wuruꞌu kazannaatin-karu powaꞌaꞌo zii paꞌan umanawunun. Ukauꞌan tuukiaꞌo nii wapatakaꞌuta-kao wamashaapan an ikodaꞌazoꞌo tawuruꞌu aonaꞌoraz kazannaatin-karu umanawunun. Wuruꞌu kazannaatin-karu kakuwaanaata-kao kiwiin Naobanai Jesus idaꞌan. Naꞌiki abatainaouz uruu, ĩaida-kida kapam waꞌati kaimanaiman, mishiꞌo wuruꞌu kazannaatin-karu dauaꞌoraz.  
\v 4 Uruu dono Tominkaru aida-kida kapam umishiin, pashaꞌapata-kidan idaꞌan aimaakan kida matukapauzoka-kariwai, naꞌiki umanawun kidaꞌo aimaakan, aidaꞌo Tominkaru umanawunun. Naꞌiki uaida-kida umishiin pataan idaꞌan pidannao kawanaꞌati ĩshaꞌapata-kinaa nii pabiꞌinaaka kidaꞌo aimaakan Kaimanaꞌo Doronaa idaꞌan, naꞌapa paaipan kawanaꞌati. 
\s1 Christ tominan pidan nii 
\p  
\v 5 Aonaa Tominkaru zaamatan angelnao kazowautapaꞌo nii paꞌinaꞌo amazada wuruꞌu waꞌatipaꞌoraz, uruu diinaꞌikiꞌoraz amazada dauaꞌo wuruꞌu wakakuwaatinanuz.  
\v 6 Mazan usaadinpan Tominkaru kaaritan idaꞌa, kaikapaꞌa: 
\q1 “Oo, Tominkaru! Kanom niꞌo mooko wuruꞌu punyukunuu 
\q2 pidannao dauꞌatinanuz manawun, 
\q1 naꞌiki putaapanuzu wuruꞌu daonaioraz kaiman kapam? 
\q1  
\v 7 Putoman pidannao awutapa zaꞌo nii ĩmanawunun angelnao ai, 
\q2 aonaa kotuaꞌikiꞌi nii mani, 
\q1 naꞌiki putaanii konaunam-kinai naꞌiki umanawun-kinai ĩꞌati. 
\q1  
\v 8 Putaa ipai aimaakan kida ĩkazowautapan nii.”\f + \fr 2:8 \ft Psalm 8:4-6\f* 
\m Tominkaru taa ipai aimaakan kida pidannao ati ĩkazowautapan niꞌo, aonaa kanom kainaꞌa ĩmakazowautapakanii. Mazan kai aonaa zii watukapan ĩkazowautapan ipai aimaakan kida.  
\v 9 Mazan watukapa Jesus, utoma-kao awutapa zaa umanawunun angelnao ai, mazan aonaa kotuaꞌikiꞌo mani, umawaka kizi ipai pidannao oian dikin ii Tominkaru kamunanun idi. Aizii taa-kaoaꞌa naa konaunam-kinai naꞌiki umanawun-kinai uꞌati, ushaꞌapanum kauꞌan ubaiatinaꞌakaniꞌi naa mawaka-karu diꞌiti. 
\p  
\v 10 Tominkaru wuruꞌu tomaꞌoraz ipai aimaakan kida. Naꞌiki ipai aimaakan kida ukonaukii-kinaa niꞌo. Tominkaru aipan iribaꞌoraz paudainao kaꞌidiwainan pamanawunun idi. Tominkaru saabaan Jesus kaiman manawun ubaiatinan idaꞌan, uruu mishi kizi ukazannaatapan pidannao.  
\v 11 Aizii Jesus naꞌiki wunaouꞌu usaabaaniaz naa, baudaꞌapaꞌo ĩdaru. Uruu idi aonaa ukibaꞌazon padakotan ĩdyaun paꞌinawuzunao nii naꞌiki padadakoonao nii.  
\v 12 Ukian shaꞌatii Tominkaru ati kaikapaꞌa: 
\q1 “Õkakuwaapan nii pudauꞌu 
\q2 õꞌinawuzunao naꞌiki õdadakoonao ati; 
\q1 Õkonaukii-kidan nii pugaru 
\q2 pupidanannao baokopatinan dono.”\f + \fr 2:12 \ft Psalm 22:22\f* 
\b  
\m  
\v 13 Ukian kapam, 
\q1 “Õnyukunuu Tominkaru atiꞌo nii.”\f + \fr 2:13 \ft Isaiah 8:17\f* 
\m Naꞌiki ukian kapam kaikapaꞌa: 
\q1 “Diꞌi õgaruꞌu, koraiziannao tuma, 
\q2 Tominkaru taaniaz õꞌati.”\f + \fr 2:13 \ft Isaiah 8:18\f* 
\p  
\v 14 Wuruꞌu koraiziannao, pidannao ĩdyaun. Ukauꞌan Jesus naꞌapa utominan, naꞌiki utiwaa wuruꞌu ĩbaiatanii kidaz kapam. Utominan pidan nii, naꞌiki pamawakan idaꞌan, umainaabatan ipai Satan maꞌozakanuz, kazowautapaꞌoraz mawaka-karu.  
\v 15 Naꞌiki kaikapaꞌo idaꞌan, Jesus soꞌotan pidannao, poitoruinao kawanuꞌoraz ĩmashaapan pashakatan diꞌiki, ĩtaritan idi mawaka-karu ai.  
\v 16 Kaimanaiman ukainaabata-kao, aonaa angelnao mani wuruꞌu Jesus kaminkaꞌutaniaz, mazan Abraham takaan-daunnao paꞌan.  
\v 17 Uruu idiꞌo Jesus tominan pidan nii naꞌapa manawun paꞌinawuzunao kawan, turuu kizi uruu ĩFaadaan Umanawunuꞌo nii, kamunan-kidaꞌo niꞌoraz ĩdyaun naꞌiki mishiꞌo ushaꞌapatan aimaakan kida Tominkaru ati. Uruu turuu kizi pidannao oian kida soꞌota-kao.  
\v 18 Naꞌiki aizii turuu ukaminkaꞌutan wunaouꞌu tiwaa-kidapa-kariwainaouz, ushaꞌapanum kauꞌan tiwaa-kidapa-kariwaiꞌi naa uruu, naꞌiki ubaiaapaꞌakaniꞌi naa dikaudaꞌo kapam. 
\c 3  
\s1 Powaꞌa zii Jesus umanawunun //  Moses ai 
\p  
\v 1 Ukauꞌan, õiribannao, Tominkaru zaamataniinaouz papidanannao nii. Udiꞌitapa Jesus, uruu apostle naꞌiki Umanawunuꞌo Faadaa ipai waunao ati mishidapainaouz Tominkaru.  
\v 2 Jesus shaꞌapata ipai aimaakan Tominkaru dyuudanii ushaꞌapatan, uzaamatan uruu shaꞌapataꞌo nii kaudin-kizai, naꞌapa Moses shaꞌapatauzon kawan daꞌi ipai aimaakan dyuuda-kariwai ushaꞌapatan Tominkaru Dapu ainao ati, wuruꞌu upidanannaouz.  
\v 3 Pidan tomaꞌoraz kabaun pamashaapa-kizi nii, powaꞌa zii manawun unaubaapa-kao wuru aiaꞌa kabaun utomaniaz. Ukauꞌan naꞌapa kapam Jesus, powaꞌaꞌo zii manawun unaubaapa-kao paꞌan Moses ai.  
\v 4 Mishi ipai kabaun kainaꞌaꞌo utomiki, mazan Tominkaru, uruu paꞌan wuruꞌu tomaꞌoraz ipai aimaakan.  
\v 5 Moses shaꞌapata ipai aimaakan wuruꞌu dyuuda-kariwaiz ushaꞌapatan Tominkaru Dapu ainao ati, wuruꞌu upidanannaouz, mazan uruu poitorui karikaonan. Naꞌiki ushaꞌapaapauzoniaz kainaabatan naꞌapam nii aimaakan shaꞌapan diinaꞌitiꞌi.  
\v 6 Mazan Christ, Tominkaru Danin idi, ukazowautapa Tominkaru Dapu ainao wuruꞌu upidanannaouz, naꞌiki ushaꞌapata ipai aimaakan Tominkaru dyuudanii ushaꞌapatan ĩꞌati. Waunao Tominkaru Dapu ainao, wazaamatinpan an pakawan wamishidapanii diꞌiti, naꞌiki wazaudapan an pakawan ukowaadauzoniaz ushaꞌapatan nii waꞌati diinaꞌitiꞌi. 
\s1 Marii wadaꞌanan //  Tominkaru karikaonan 
\p  
\v 7 Ukauꞌan, Kaimanaꞌo Doronaa kiauzon kawan, 
\q1 “Aizii kamoo, uabatan dono naꞌapam Tominkaru kian, 
\q2  
\v 8 manaꞌa udadaradaꞌanaꞌa unyukunuu 
\q1 tawuru donoꞌo kawanuꞌu udikintapauzonuz Tominkaru, 
\q2 naꞌiki utiwaa-kidapauzonuz uruu mapidantakaꞌo amazada diꞌii. 
\q1  
\v 9 Naꞌii udokozu-daunnao tiwaa-kidapan õgaru, 
\q2 ĩtukapauzon puꞌaꞌa naa padamata kanom kida õshaꞌapaapauzonii 40 wunu. 
\q1  
\v 10 Uruu idi tuukii manawun õtoꞌoran ĩꞌati, 
\q2 naꞌiki õkian: Ĩkaduz ĩmadaꞌanaꞌazookan õgaru, 
\q2 naꞌiki aonaa manawun ĩaipan paizoꞌatin zoobaba õkakinaori. 
\q1  
\v 11 Uruu idi õtoꞌoran biiꞌi õtoman parada-karu 
\q2 aonaꞌoraz turuu ukiwa-kida-kao. 
\q1 Õkian: Aonaꞌo nii naꞌapainim ĩmorotan 
\q2 amazada sookapa-kizai iti, õsaabaaniaz naa.”\f + \fr 3:11 \ft Psalm 95:7-11\f* 
\p  
\v 12 Õiribannao, ukarodin paꞌi, aonaa kizi naꞌiaꞌoram unao nyukunuu dikaudan naꞌiki mamishidakan, naꞌiki unao tanawatinan panaꞌitiꞌi naa kakupaꞌoraz Tominkaru ai.  
\v 13 Umaꞌozakadaaka mishiꞌoraiman ipai kamoo, wuruꞌu “Aizii Kamoo” kiaꞌoraz udakota-kao kainaꞌan puꞌu zii, uruu aonaa kizi naꞌiaꞌoram unao dikintapadinan, umariidapa-kidinan idaꞌan oiaꞌo ati.  
\v 14 Waunao Christ tumaꞌo wakaꞌiidiwainan, wazaamatinpan an kaimanaiman wuru diꞌikiꞌi wasakadanuz wamishidapan atii utokon iti, aonaa wakaakinpan.  
\v 15 Wadiꞌitapa koshan tawuruꞌu usaadinapanuz: 
\q1 “Aizii kamoo, uabatan dono naꞌapam Tominkaru kian, 
\q2 Manaꞌa udadaradaꞌanaꞌa unyukunuu 
\q1 tawuru kawanuꞌu udikintapauzonuz Tominkaru.”\f + \fr 3:15 \ft Psalm 95:7-8\f* 
\p  
\v 16 Kanomnao tawuruꞌu abataꞌoraz padamata Tominkaru paradan mazan dikintapaꞌoraz uruu? Ĩnao Moses kodita-kidaniinaouz Egypt iki.  
\v 17 Naꞌiki kanomnao atiꞌo Tominkaru toꞌoranuz 40 wunu? Utoꞌoran wunao atiꞌoraꞌa, oiaꞌoraz, mawakaꞌoraz naa mapidantakaꞌo amazada ii.  
\v 18 Naꞌiki kanomnao atiꞌo Tominkaru kian parada-karu aonaꞌoraz turuu ukiwa-kida-kao idaꞌan, aonaꞌo nii naꞌapainim ĩmorotan amazada sookapa-kizai iti? Ukian naꞌapa wunao atiꞌoraꞌa, dikintapainaouz Paugaru.\f + \fr 3:18 \ft Numbers 14:1-35\f* 
\v 19 Ukauꞌan waaitapa aonaa ĩmorotan taapada-kao amazada sookapa-kizai iti, ushaꞌapanum kauꞌan ĩmamishidakan idiꞌo. 
\c 4  
\s1 Kainaꞌa zii Tominkaru pidanannao ati sookapa-karu 
\p  
\v 1 Kainaꞌa zii Tominkaru taauzonii waꞌati mishiꞌoraz paparadan, uruu idaꞌan kizi turuu wamorotan amazada sookapa-kizai iti. Marii wakarodinan zoobaba, uruu aonaa kizi naꞌiaꞌoram unao kasharutinan, utukapa paꞌi umamorotakan wuru diꞌitiꞌi sookapa-kizaiz.  
\v 2 Waabataniꞌi naa kapam Kaimanaꞌo Kuwai naꞌapa ĩabatauzon kawan. Mazan madiwautapa-kaꞌo karikaonan ĩꞌati wuruꞌu kowaada-kariwaiz. Mishi ĩabata padamatazu, mazan aonaa ĩmishidanuzu.  
\v 3 Aizii waunao mishidainaouznaa morota paꞌan, wuru diꞌitiꞌi sookapa-kizaiz. Tominkaru kian kawan: 
\q1 “Õtoman õtoꞌoran biiꞌi parada-karu aonaꞌoraz turuu ukiwa-kida-kao. Õkian: 
\q2 Aonaꞌo nii naꞌapainim ĩmorotan amazada sookapa-kizai iti, 
\q2 õsaabaaniaz naa!”\f + \fr 4:3 \ft Psalm 95:11\f* 
\m Mishi Tominkaru kaudin-kizi ipain utoman donoꞌoraz amazada.  
\v 4 Kainaꞌa usaadinpan 7th kamoo dauꞌu, kaikapaꞌa: “Tominkaru sookapan 7th kamoo idaꞌa ipai pakaudin-kizi kida ai.”\f + \fr 4:4 \ft Genesis 2:2\f* 
\v 5 Naꞌiki wadiꞌitapa koshan usaadinapanuz, Tominkaru kian, “Aonaꞌo nii naꞌapainim ĩmorotan amazada sookapa-kizai iti.”\f + \fr 4:5 \ft Psalm 95:11\f* 
\v 6 Kiwiiniinaouz ĩabatan Kaimanaꞌo Kuwai, aonaa ĩmorotauan amazada sookapa-kizai iti, ushaꞌapanum kauꞌan ĩdikintapan idiꞌo. Kainaꞌaꞌo nii baokoinao taapada-kao nii ĩmorotan amazada sookapa-kizai iti.  
\v 7 Ukauꞌan Tominkaru saabaa baꞌoran kamoo, uruu dakota-kariwaiz “Aizii Kamoo.” Ukowaadanuz David idaꞌan iriba wunu dobatan daunaꞌan, uruu dauꞌatiꞌo tawuruꞌu kii-karuz kaikapaꞌa: 
\q1 “Aizii kamoo, uabatan dono naꞌapam Tominkaru kian, 
\q2 Manaꞌa udadaradaꞌanaꞌa unyukunuu.”\f + \fr 4:7 \ft Psalm 95:7-8\f* 
\p  
\v 8 Joshua tauzon an mani sookapa-karu ĩꞌati, aonaa kanom nii mani Tominkaru kadakotinan baꞌoran kamoo dauꞌu udaunaꞌan.  
\v 9 Uruu idi, kainaꞌa zii Tominkaru pidanannao ati sookapa-karu, Tominkaru sookapauzon kawan 7th kamoo idaꞌa.  
\v 10 Kanom morotaꞌo sookapa-kizai iti, Tominkaru saabaaniaz, usookapan nii pakaudin-kizi kida ai, naꞌapa Tominkaru sookapauzon kawan daꞌi pakaudin-kizi ai.  
\v 11 Ukauꞌan marii watiwainan dadara wamorota kizi amazada sookapa-kizai iti. Dadara paꞌi watiwain, uruu aonaa kizi kanom pozawatan patamakapan idaꞌan wunao kaduzuꞌu, dikintapainaouz. 
\p  
\v 12 Tominkaru Paradanuz kakupaꞌo, naꞌiki ukaꞌiita pashaꞌapatan aimaakan kida. Powaꞌaꞌo zii manawun udimanan marii dyaꞌutamaꞌoraz udabaazi dimanainpan ai. Atii uchoota wakaꞌazoo iti, wadoronaa naꞌiki wanyukunuu sakadinapa-kizi iti. Uchoota atii waniwaꞌuuzi dyukoinpan, naꞌiki waunanzoo zikon iti. Naꞌiki Tominkaru paradan aitapa-kida naꞌapam wadiꞌitinpan naꞌiki kanom waaipan wanyukunuu ii.  
\v 13 Aonaa kanom kainaꞌa dizinpaꞌo nii Tominkaru ai ipai utomaniaz bii an. Ipai aimaakan mashaapan kainaabanaa naꞌiki daꞌatinapa uawun zaꞌa. Naꞌiki uꞌatiꞌo nii wuruꞌu wakowaadanuz ipai naꞌapam wamashaapauzonuz. 
\s1 Jesus, uruu Umanawunuꞌo Faadaa 
\p  
\v 14 Kainaꞌa waFaadaan Umanawunuꞌo manawun makoꞌoraz naa aokazi iti, uruu Jesus, Tominkaru Daniz. Ukauꞌan marii pakawan wazaamatinpan wuru diꞌitiꞌi wamishidapanuz uruu.  
\v 15 Ushaꞌapanum kauꞌan wuruꞌu waFaadaan Umanawunuꞌoraz, uaitapanii naꞌapaꞌoram wuruꞌu wamaturuukanuz. Umashaapankan dono imiꞌi baaraꞌa, tiwaa-kariwai kapam uruu ipai shaꞌapaꞌoram idaꞌan kida, naꞌapa waunao kawan. Mazan aonaa naꞌapainim uꞌoian.  
\v 16 Ukauꞌan aonaa watariaꞌanaꞌa wamaonapadinan Tominkaru kamunanuꞌoraz idaꞌati. Naꞌii wakamunan-kida-kao nii naꞌiki waikodan nii kamunan-karu kaminkaꞌutaꞌo nii waunao, waaipan dono waminkaꞌu nii. 
\c 5  
\p  
\v 1 Umanawunuꞌo Faadaa zaamatauzo-kariwai daꞌi pairibannao bii iki, ukaudin-kizi niꞌo taa-kao, umakon Tominkaru kanaapu iti pidannao ati, utaa kizi kaiman kidaꞌo aimaakan Tominkaru ati, naꞌiki uzowii kizi uzainao pidannao oian dikin ii.  
\v 2 Kaiman uruu wunao tumaꞌa maaitapin-kainaouz naꞌiki shaꞌapatainaouz dikauda kidaꞌo aimaakan, ushaꞌapanum kauꞌan uruu naꞌapaꞌo umaturuukan kapam ĩnao kawan.  
\v 3 Ukauꞌan pamaturuukan idi, uzowian nii uzainao paꞌoian dikin ii kapam, uzowian dono uzai pidannao oian dikin ii. 
\p  
\v 4 Aonaa pidan Umanawunuꞌo Faadaa-tinpan paaipan ati karikaonan. Soo Tominkaru zaamatan idaꞌan pidan, wuruꞌu utominanuz paꞌan Umanawunuꞌo Faadaa nii, naꞌapa Aaron zaamatauzo-kao kawan.  
\v 5 Ukauꞌan naꞌapaꞌo kapam Christ, aonaa paaipan atiꞌo mani wuruꞌu uzaamatinanuz Umanawunuꞌo Faadaa nii. Mazan Tominkaru paꞌan wuruꞌu zaamataꞌoraz uruu, ukian donoꞌoraz uꞌati kaikapaꞌa: 
\q1 “Pugaru õdani, 
\q2 Aizii õgaruꞌu naa pudaru nii.”\f + \fr 5:5 \ft Psalm 2:7\f* 
\m  
\v 6 Naꞌiki ukian koshan kaikapaꞌa: 
\q1 “Pugaru karikaonanuꞌo nii pufaadaa-tinpan, 
\q2 naꞌapaꞌo Melchizedek faadaa-tinpauzon kawan.”\f + \fr 5:6 \ft Psalm 110:4\f* 
\p  
\v 7 Jesus mashaapankan dono imiꞌi baaraꞌa, utoriinapa Tominkaru ati naꞌiki upishaa ukaminkaꞌutan paugaru. Utoriinpan diiwaꞌo idaꞌan naꞌiki uzaada Tominkaru ati, turuaꞌoraz ukazannaatan uruu mawaka-karu ai. Naꞌiki wuruꞌu utoriinapanuz dakoꞌati-kao, ushaꞌapanum kauꞌan utaainan idiꞌo kaiman-daun Tominkaru ati.  
\v 8 Jesus Tominkaru danin puꞌu padamata, utominapa izoꞌatiaaba-karu dauꞌu pabaiatinan idaꞌan.  
\v 9 Ubaiaapan idi ipai aimaakan Tominkaru aipan kawanaꞌati, uruuꞌu naa karikaonanuꞌo kazannaatin-karu ikoda-kinao nii ipai wunao atiꞌi izoꞌatiinaouz uruu.  
\v 10 Tominkaru zaamatan uruu Umanawunuꞌo Faadaa nii, naꞌapaꞌo Melchizedek\f + \fr 5:10 \ft Genesis 14:17-20\f* faadaa-tinpauzon kawan. 
\s1 Kakinaorii waota-karu aiaꞌo mishidapa-karu ai 
\p  
\v 11 Kainaꞌa dobata wakowaadaꞌazoonii wuru dauꞌanaꞌa, mazan kashaꞌapannaa ukowaada-kao kaimanaiman unao ati, ushaꞌapanum kauꞌan konaꞌii utominpan.  
\v 12 Unao kotuaꞌikiꞌoraꞌa naa umishidapan Jesus, mazan upuꞌu aonaa ukaꞌiitan utominapa-kidan baokoinao, mazan kiiꞌan, baꞌoran pidan tominapa-kidan zii unao powaa iti zii koshan wuru dauꞌaꞌa kiwiiniꞌoraz tominapa-karu kida Tominkaru kuwaa dauaꞌoraz. Unao koraiziannao sodi kida kawanuꞌo zii, biidapaꞌo zii dunui karikaonan, makaꞌiitakaꞌo zii panikan wanyukunui.  
\v 13 Pidan mashaapaꞌoraz zii dunui idaꞌan karikaonan, paꞌishizo sodiꞌo zii kawanuꞌo wuruꞌu. Aonaꞌo zii uaitapan aimaakan kaimanaꞌo oo aimaakan aonaꞌo ukaimanan.  
\v 14 Mazan pidan nikaꞌo kimishaꞌo wanyukunui, dyaupaiꞌoraꞌa naa paꞌan wuruꞌu. Uaitapaniꞌi naa paꞌan naꞌiaꞌoram aimaakan kaimanaꞌo naꞌiki aimaakan oiaꞌo. 
\c 6  
\p  
\v 1 Ukauꞌan marinaꞌa naa shoman kiwiin kidaꞌoraz zii daꞌi tominapa-karu Christ dauaꞌoraz, mazan wamakoꞌo naa mishiꞌoraiman wuru diꞌitiꞌi kakinaorii, wadyaupai-kinaa niꞌoraz paꞌan. Aonaa wasakadinaꞌanaꞌa powaa iki wuru diꞌikiꞌi, pidannao paꞌinaꞌoraz zii ĩmishidan tominapa-kinaaz. Tawuruꞌu tanawatin-karu madiwautapa-kaꞌo shaꞌapatin-karu kida ai dauaꞌoraz, naꞌiki Tominkaru mishida-kao dauaꞌoraz zii.  
\v 2 Naꞌiki chikaawunuin-karu kida dauaꞌoraz, naꞌiki pidannao muudan dauaꞌoraz pakaꞌu kida baꞌoran pidan idaꞌati, naꞌiki tominapa-karuz mawakainao kadishita-kida-kao dauaꞌoraz diinaꞌitiꞌi, naꞌiki karikaonanuꞌoraz patakaꞌutin-karu dauaꞌoraz.  
\v 3 Naꞌiki Tominkaru taapadan an unaꞌapan, wamakon nii wuru diꞌitiꞌi kakinaorii wadyaupai-kinaa niꞌoraz paꞌan. 
\p  
\v 4 Aizii aonaa turuu pidannao padanata-kida-kao powaꞌa ati koshan Tominkaru idaꞌati, wunaouꞌu pidannaouz kaawa-kida-kariwaiz naa baukapaiman Tominkaru kanadan idaꞌati.\f + \fr 6:4 \fq wunaouꞌu pidannaouz kaawa-kida-kariwaiz naa baukapaiman Tominkaru kanadan idaꞌati \ft oo “baukapaiman ĩaitapaniꞌi naa padamata mishiꞌo kuwai Tominkaru diꞌikiꞌoraz”\f* Konaukiaꞌoraz daꞌi ĩtiwaan kaimanaꞌoraz aimaakan aokazi ikiꞌo, naꞌiki kaꞌidiwainaꞌoraz Kaimanaꞌo Doronaa idi.  
\v 5 Naꞌiki ĩaitapaniꞌi naa naꞌapam Tominkaru paradan kaimanan, naꞌiki ĩaitapaniꞌi naa naꞌapam Tominkaru maꞌozakan, wuruꞌu ukaiwaan niꞌoraz diinaꞌitiꞌi.  
\v 6 Mazan ĩmarinaꞌatan an pamishidapan Christ, aonaa turuu ĩpadanata-kida-kao powaa ati Tominkaru idaꞌati. Wuruꞌu aimaakan ĩshaꞌapataniaz, Tominkaru Dani tauka-kao kawanuꞌo wuruꞌu cross diꞌiti naꞌiki ĩbaꞌazootin-kidan uruu iribaꞌo pidannao kanaapu iti. 
\p  
\v 7 Tominkaru wuruꞌu kamunan-kidaꞌoraz zakapu kaimanaꞌoraz wunu zabiipan, uruu idi ziwu paoribai sodan kida, paowainao atiz.  
\v 8 Mazan zakapu kaiwada-karu baawutaꞌo naꞌiki kazamakaꞌo baawutaꞌo paꞌidiwaru, madiwautapa-kaꞌo karikaonan wuruꞌu, uruu idi Tominkaru patakaꞌutan niizu, naꞌiki ukawaoda-kao nii ipai. 
\p  
\v 9 Õmin-mishidannao õmarainapaniinao, waparadan puꞌu padamata unao ati kaikapaꞌa, mazan waaitapa wanyukunuu ii, ushaꞌapatan nii kaiman kidaꞌo aimaakan, pidan shaꞌapatauzoniaz pakazannaatinan idiꞌoraz naa.  
\v 10 Tominkaru aonaꞌo nii ushaꞌapatan aimaakan panaꞌiti. Aonaꞌo nii umanyukunuutan wuruꞌu unao shaꞌapataniaz, oo unao aida-kidaniaz ukamarainapanun Tominkaru ati, ukaminkaꞌutan idaꞌanaꞌoraz umin-mishidannao, atii kai pakawan zii unao shaꞌapaapan naꞌapa kidaꞌo ĩꞌati.  
\v 11 Naꞌiki tuukii manawun waaipan ipai unao pakawan ushaꞌapaapan wuruꞌu dadaraꞌoraz kaudin-kizai atii utokon iti. Uruu mishiꞌo nii uikodan wuruꞌu aimaakan kida uzaudapaniaz.  
\v 12 Aonaa waaipan uzoonon, mazan waaiapa unao tawunao kawan paꞌanaꞌa, mishidainaouz naꞌiki makashadin-kainaouz, uruu idi ĩzaamata tawuruꞌu Tominkaru kowaadanii putaan nii ĩꞌati. 
\s1 Tominkaru kian kawanaꞌati, mishiꞌo nii ushaꞌapan 
\p  
\v 13 Tominkaru kaiwaa paꞌuu, utukapa-kida-kinaa nii umishian nii wuruꞌu paparadanuz, ukowaadauzon donoꞌoraz pashaꞌapatan nii aimaakan Abraham ati. Ukaiwaan paꞌuu aonaan idi baꞌoran umanawunuꞌo nii uꞌai.  
\v 14 Ukian kaikapaꞌa: 
\q1 “Mishiꞌo nii õkamunanun puꞌati, 
\q2 iribaꞌo nii õtaan putakaannao nii.”\f + \fr 6:14 \ft Genesis 22:17\f* 
\m  
\v 15 Abraham aonaa ukashadinan pazaudapan, atii uzaamatan Tominkaru kowaadaniaz pataan nii. 
\p  
\v 16 Pidannao kaduz ĩdakotauzon pidan umanawunuꞌo paꞌai, ĩtukapa-kidaꞌazon idi ĩmishian nii wuruꞌu paparadanuz. Naꞌiki pidannao abatan dono uruu kaduz parada-karu, aonaꞌa naa powaꞌa ĩmamishidaꞌakakan.  
\v 17 Aizii Tominkaru aipan patukapa-kidan kaimanaiman aonaꞌo nii upanaꞌadan padiꞌitinpan pashaꞌapataꞌazoonii ai, uruu idi ukaiwaan paꞌuu utukapa-kida-kinaa nii umishiian nii wuruꞌu paparadanuz, wunao atiꞌi zaamatainao niꞌoraz tawuruꞌu ukowaadauzoniaz pataan nii.  
\v 18 Diꞌoraꞌa dyaꞌutamaꞌoraz aimaakan kida, aonaa turuu ĩpanaꞌadinan: Tominkaru aonaa turuu umariidinan utaan dono mishiꞌo paparadan, naꞌiki aonaa turuu umariidinan ukaiwaan dono paꞌuu. 
\p Ukauꞌan waunao makoinaouznaa Tominkaru diꞌiti kazannaatin-karu dauꞌati, tuukii wanyukunuu maꞌozakada-kao aonaa kizi wakashadinan wazaudapan kaiman kidaꞌo aimaakan Tominkaru taaꞌazooniaz waꞌati diinaꞌitiꞌi.  
\v 19 Naꞌiki wazaudapan idiꞌi naa Tominkaru taaꞌazooniaz waꞌati, aonaa kanom awautapan\f + \fr 6:19 \ft Tominkaru Dapu Jerusalem iaꞌoraz, unazo ii kainaꞌa kazoaꞌo naꞌiki udaruꞌo kamicha mada. Uruu awautapaꞌo pidannao, ĩmorotan ai Kabaun Nazoo Kaimanaꞌoraz Manawun diꞌiti. Soo Umanawunuꞌo Faadaa, uruu turuu umorotan naꞌiti baukapa karikaonan ipai wunu. Mazan Jesus, baukapa umawakan naꞌiki utaan paizain pidannao oian dikin ii. Uruu wuruꞌu daꞌataꞌoraz aokazi itiꞌo dunapo.\f* waunao Tominkaru ai.  
\v 20 Jesus makoꞌo naa uꞌidiꞌiti waꞌuaꞌati, naꞌiki waunao dikin iaꞌo umakon, uruꞌo niꞌi naa karikaonanuꞌo Umanawunuꞌo Faadaa nii, naꞌapa Melchizedek\f + \fr 6:20 \ft Genesis 14:17-20\f* faadaa-tinpauzon kawan. 
\c 7  
\s1 Melchizedek faadaa-tinpan kaduz umanawunuꞌo 
\p  
\v 1 Aizii Melchizedek king daꞌi donoi Salem ii, naꞌiki uruu faadaa kapam, ukaudinan Tominkaru umanawunuꞌo manawun ati. Aizii Abraham papidanannao tuma, ĩmizaataakapan patarubanao tuma, ĩzowii ipai ĩdyaun panaobanaa kingnao tuma kapam. Aizii Abraham kiwapaanan donoꞌo naa naꞌiki, Melchizedek ikodapan uruu, naꞌapain udapadan kaiman kidaꞌo aimaakan shaꞌapa kizi Abraham ati, Tominkaru diꞌikiꞌo.\f + \fr 7:1 \ft Genesis 14:17-20\f* 
\v 2 Aizii Abraham, unaꞌaka ipai aimaakan kida pazaamataniaz pamizaataaka-kizi iki. Uruꞌu naa ubuutan 1/10 aimaakan kida pazaamataniaz diꞌiki, naꞌiki utaanuzu Melchizedek ati, uꞌidiwau nii. 
\p Wuruꞌu Melchizedek uuaz, “Kaimanaꞌo Naobanai” kiaꞌo wuruꞌu. Naꞌiki uruu dakota-kao kopam, “Kaimanaaka-karu Naobanaanaa,” ushaꞌapanum idi uwiizi uu Salem, “kaimanaaka-karu” kiaꞌo wuruꞌu.  
\v 3 Aonaa Melchizedek daru naꞌiki daro aitapa-kao. Naꞌiki aonaa kapam udokozu-daunnao aitapa-kao. Aonaa uaitapa-kao naꞌapainiꞌoram ushakatan naꞌiki naꞌapainim naa umawakan. Melchizedek Tominkaru Dani kawanuꞌo; ufaadaa-tinpan idi karikaonanuꞌo. 
\p  
\v 4 Aizii utukapa, naꞌapam Melchizedek umanawunun. Abraham, wadokozu-daunnao tomin-kiziz, ubuuta ipai aimaakan panaꞌakaniaz naꞌiki utaa 1/10 Melchizedek idiwau nii.  
\v 5 Naꞌiki kii-karu kawanaꞌati Moses kakinaori idaꞌan, Levi takaan-daunnao wuruꞌu faadaa-tinainaouz, ĩnao zaamataꞌo nii paꞌidiwau nii 1/10 wuru diꞌikiꞌi pairibannao buutanii kidaz, (Abraham takaan-daunnao wuruꞌu ĩiribannaouz, mazan upuꞌu ĩzaamatan aimaakan ĩꞌidiꞌiki).  
\v 6 Mazan Melchizedek aonaa Levi takaan-daun mani uruu, upuꞌu zii uzaamatan 1/10 Abraham ai. Naꞌiki upuꞌu udapadan kaiman kidaꞌo aimaakan shaꞌapa kizi Abraham ati, uruu atiꞌoraz shaꞌatii Tominkaru kowaadauzon ushaꞌapatan nii kaimanaꞌo aimaakan.  
\v 7 Naꞌiki ipai pidan aitapan: wuruꞌu pidan umanawunuꞌoraz powaꞌa zii baꞌoran ai, turuu udapada-kidan kaimanaꞌo aimaakan shaꞌapa kizi wuru atiꞌi baꞌoran aonaꞌoraz umanawunun.  
\v 8 Wunaouꞌu faadaanaouz, wuruꞌu Levi takaan-daunnaouz zaamata 1/10, mazan ĩnao mawakaꞌo nii. Mazan Melchizedek zaamataꞌoraz 1/10 Abraham ai, karikaonanuꞌo ukakupan paꞌan, saada-kariwaiz kian kawanaꞌati udauꞌan.  
\v 9 Naꞌiki Abraham taan donoꞌoraz Melchizedek ati 1/10, turuu wakian Levi takaan-daunnao wuruꞌu zaamatauzonaouz padamata 1/10; upuꞌu ĩtaan kapam Melchizedek ati Abraham idaꞌan,  
\v 10 ushaꞌapanum kauꞌan Melchizedek ikodapan donoꞌoraz Abraham; Levi, padokozu-daun Abraham idaꞌaꞌoraꞌa naa uruu naꞌapain. 
\p  
\v 11 Aizii wuruꞌu Levi takaan-daunnao faadaanao-tinapauzon kaduzuz turuan an mani ushaꞌapatan ipai aimaakan Tominkaru aiapanii ushaꞌapata-kao, aonaa kanom nii mani baꞌoran kaduz faadaa aiapa-kao Melchizedek kawanuꞌo paꞌan, aonaa Aaron\f + \fr 7:11 \fq Aaron: \ft uruu kiwiiniꞌo faadaa, naꞌiki uruu Levi takaan-daun.\f* kawanuꞌo mani. (Levi takaan-daunnao faadaa-tinapanuz, kakinaorii taa-kariwaiz Moses ati, kawanaꞌatiꞌo wuruꞌu ĩfaadaa-tinapanuz.)  
\v 12 Naꞌapainim dono wuruꞌu faadaa-tinapa-karu kaduzuz panaꞌada-kao, ukauꞌan panaꞌadinaꞌo nii kapam wuruꞌu ĩkakinaorinaaz.  
\v 13 Naꞌiki usaadinpan kawanaꞌati wanaobanaa Jesus dauꞌan, uruu baꞌoran pidan tonaazinaa diꞌikiꞌo uwaꞌatin; naꞌiki aonaa naꞌapainim pidan uruu tonaazinaa diꞌikiꞌo faadaa-tinpauzon.  
\v 14 Kaimanaiman uaitapa-kao wanaobanaa waꞌatin Judah tonaazinaa diꞌikiꞌo, naꞌiki Moses aonaa naꞌapainim ukiauzon uruu tonaazinaa diꞌikiꞌo faadaa-tinapa-karu dauꞌan.\f + \fr 7:14 \ft Jesus waꞌatin puꞌu Judah tonaazinaa diꞌiki, kii-karu kawanaꞌati, ipai wuruꞌu baꞌoran Israel tonaazinaa kida baudaꞌapaꞌo ĩdokozu, Jacob, baꞌoran uꞌuu, Israel.\f* 
\s1 Baꞌoran faadaa, //  Melchizedek kawanuꞌo 
\p  
\v 15 Aizii turuu waaitapan powaꞌa zii kaimanaiman, baꞌoran kaduz faadaa aidinan, Melchizedek kawanuꞌo.  
\v 16 Ufaadaa-tinan aonaa ushakatan idaꞌanaꞌo mani faadaa-tinpauzonao tonaazinaa diꞌiki; mazan ufaadaa-tinan wuru idaꞌanaꞌa kakupa-karu maꞌozakanuz aonaꞌo niꞌoraz ukatokon-tinauzon paꞌan.  
\v 17 Naꞌapa usaadinpan kawanaꞌati udauꞌan, kaikapaꞌa: 
\q1 “Pugaru karikaonanuꞌo nii pufaadaa-tinpan, 
\q2 naꞌapa Melchizedek faadaa-tinpauzon kawan.”\f + \fr 7:17 \ft Psalm 110:4\f* 
\b  
\p  
\v 18 Ukauꞌan kiwiitapaꞌoraz kakinaorii (Moses atiꞌoraz utauzo-kao), aonaꞌa naa ukaiwaa-kao powaꞌa, ushaꞌapanum kauꞌan umaturuukan idi naꞌiki madiwautapa-kaꞌoraꞌa naazu.  
\v 19 Wuruꞌu kakinaoriiz, aonaa usaabaan pidan kaiman. Mazan aizii waaitapa kainaꞌaꞌa naa taa-kao waꞌati wamaonapadin-kinaa nii Tominkaru idaꞌati.  
\v 20 Naꞌiki powaꞌa zii, kainaꞌa Tominkaru paradan paꞌuu idaꞌanaꞌoraz utoman.\f + \fr 7:20 \fq paꞌuu idaꞌanaꞌoraz utoman: \ft Tominkaru kaiwaan paꞌuu uaipan idi pidan aitapan umishiian nii paparadan ukian kawanaꞌati.\f* Aonaa kaikapaꞌo parada-karu nii, baꞌorainao zaamata-kao donoꞌoraz faadaanao nii.  
\v 21 Mazan Jesus faadaa-tinan wuru idaꞌanaꞌa Tominkaru taaniaz paparadan paꞌuu idaꞌanaꞌoraz, ukian donoꞌoraz uꞌati kaikapaꞌa: 
\q1 “Õgaru Naobanai toman parada-karu õꞌuu idaꞌan; 
\q2 naꞌiki aonaꞌo nii õpanaꞌadan õnyukunuu: 
\q2 ‘Pugaru karikaonanuꞌo nii pufaadaa-tinpan!’”\f + \fr 7:21 \ft Psalm 110:4\f* 
\m  
\v 22 Tominkaru toman idi parada-karu paꞌuu idaꞌan, Jesus idaꞌanaꞌo umishian wuruꞌu Paꞌinaꞌoraz Covenant\f + \fr 7:22 \fq Paꞌinaꞌoraz Covenant: \ft Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii, ‘covenant’ waranuꞌu.\f* Tominkaru kowaadaniaz pashaꞌapatan nii pidannao ati, naꞌiki powaꞌaꞌo zii ukaimanan. 
\p  
\v 23 Kainaꞌa koshan baꞌoran naꞌapam Jesus faadaa-tinapanuz panaꞌadinpan: kiwiitapainaouz faadaanao iribaꞌo ĩdyaun, ushaꞌapanum kauꞌan mawakaꞌo nii ĩdyaun, ukauꞌan aonaa karikaonanuꞌo nii mani ĩkaudinan faadaanao nii.  
\v 24 Mazan Jesus, karikaonanuꞌo ukakupan, uruu idi karikaonanuꞌo nii ufaadaa-tinpan.  
\v 25 Ukauꞌan turuu ukazannaatan kai, wuruꞌu pidannao waꞌatiinaouz Tominkaru idaꞌati paugaru idaꞌan, naꞌiki karikaonanuꞌo nii ukazannaatan, ushaꞌapanum kauꞌan karikaonan ukakupan naꞌiki uparadan nii ĩdikin ii Tominkaru ati. 
\p  
\v 26 Ukauꞌan Jesus wuruꞌu Umanawunuꞌo Faadaa shaꞌapataꞌoraz ipai aimaakan waꞌati. Uruu Tominkaru zaamatanii, aonaꞌo ukasharutinpan naꞌiki aonaa oiaꞌo nii uꞌidaꞌa, usaabaa-kao panaꞌitinapu oiainao ai naꞌiki usawata-kao aokazi iti umanawunuꞌo nii.  
\v 27 Uruu idi aonaa kanom nii uaiapa-kao utaan uzai kawaoda-kariwai Tominkaru ati ipai kamoo, wunao Umanawun kidainao Faadaanao tauzon kawan uzai kida kawaoda-kariwai Tominkaru ati. Kiwiin ĩtaan nii paꞌoian dikin ii naꞌiki udaunaꞌan ipai pidannao oian dikin ii. Uruu taainaꞌo baukapa paꞌan pidannao oian dikin ii pamawakan idaꞌan naꞌiki aonaꞌo nii naꞌapainim utaainan powaꞌa koshan.  
\v 28 Moses kakinaori idaꞌan pidannao maturuu-kainao zaamata-kao Faadaanao Umanawun kidaꞌo nii, mazan kakinaorii taa-kao daunaꞌan, Tominkaru taan paparadan paꞌuu idaꞌan, uzaamatan pauDani Umanawunuꞌo Faadaa nii, kaꞌiitaꞌoraz pashaꞌapatan ipai aimaakan Tominkaru aipan kawanaꞌati. 
\c 8  
\s1 Jesus wuruꞌu //  Umanawunuꞌoraz waFaadaan 
\p  
\v 1 Aizii diꞌi wuruꞌu õaipaniaz uaitapan, kainaꞌa Umanawunuꞌo waFaadaan, sakanataꞌoraz naa umanawun-tinapa-karu idaꞌa Tominkaru diwaꞌora antanapu aokazi ii.  
\v 2 Ukaudinan Umanawunuꞌo Faadaa nii, wuru nazoꞌo iaꞌa mishiꞌoraz Tabernacle\f + \fr 8:2 \fq Tabernacle: \ft uruu toma-kariwaiz Tominkaru Dapu nii, Exodus diꞌiaꞌoraz ukowaada-kao kamicha madanaa idiꞌo. Mazan daꞌaꞌa verse 2 idaꞌa, kainaꞌa Tabernacle kapam, uruu Tominkaru Dapu manawun aokazi iaꞌoraz. Putukapa Hebrews 9:1-8 kapam.\f* Tominkaru tomaniaz aokazi ii, aonaa pidan tomanii mani. 
\p  
\v 3 Ipai Umanawunuꞌo Faadaa taa kaimanaꞌo aimaakan kida naꞌiki kawaodaꞌo nii uzai Tominkaru ati. Uruu idi waFaadaan Umanawunuꞌoraz, utaanii kapam aimaakan Tominkaru ati.  
\v 4 Umashaapan an zii mani imiꞌi baaraꞌa, aonaa mani ufaadaa-tinan, ushaꞌapanum kauꞌan, kainaꞌaꞌa naa faadaanao taaꞌo aimaakan kida Tominkaru ati Kakinaorii kawanaꞌati.  
\v 5 Wuruꞌu Tabernacle imiꞌi baaraꞌaꞌoraz naꞌapaꞌo aokazi iaꞌoraz kawan, mazan udikin karikaonan. Uruu idiꞌo Moses kakinao-kao ukadishita-kidaꞌazon donoꞌoraz naa Tabernacle, Tominkaru kian uꞌati, “Mishi paꞌi putoma ipai aimaakan, naꞌapa manawun wuru kawanaꞌatiꞌi õaida-kidaniaz puꞌati midukuo ii.”\f + \fr 8:5 \ft Exodus 25:40; 26:30\f*\fig Tabernacle dikin Tominkaru aipan kawanaꞌatiꞌo Moses toma-kidan|src="CO00844B.tif" size="col" ref="8:5" \fig* 
\v 6 Mazan Jesus kaudin-kizi taa-kao, ufaadaa-tinapanuz, powaꞌaꞌo zii umanawunun paꞌan wunao kaudin-kizi aiaꞌa, kiwiitapainaouz faadaanao. Naꞌapa ukauꞌan wuruꞌu Paꞌinaꞌoraz Covenant\f + \fr 8:6 \fq Paꞌinaꞌoraz Covenant \ft Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii, ‘covenant’ waranuꞌu.\f* Jesus idaꞌanaꞌoraz umishiinan, powaꞌaꞌo zii paꞌan umanawunun Kiwiitapaꞌoraz Covenant ai. Naꞌiki Tominkaru shaꞌapatan kaiman kidaꞌo aimaakan uruu idaꞌan.  
\v 7 Aonaan an mani pidannao kasharutinpan Kiwiitapaꞌoraz Covenant ai, aonaa kanom nii mani ukawadaunuta-kao.  
\v 8 Mazan Tominkaru tukapan idi papidanannao kasharutinpan paꞌai, uruu idi ukian, 
\q1 “Kainaꞌiki kamoo kida waꞌatin,” Naobanai kian, 
\q2 “Uruu donoꞌo nii õtoman Paꞌinaꞌo Covenant 
\q2 Israelitenao naꞌiki Judah sannao tuma. 
\q1  
\v 9 Wuruꞌu Paꞌinaꞌoraz Covenant õtoman niꞌoraz, 
\q2 aonaa wuru kawanuꞌo nii maniꞌi õtaaniaz covenant ĩdokozunnao ati. 
\q1 Õnaꞌakan ĩdyaun õkarodapan idaꞌanaꞌo, 
\q2 õkodita-kidan donoꞌoraz ĩdyaun Egypt iki. 
\q1 Aonaan idi ĩizoꞌatin wuruꞌu Covenant õtaaniaz Moses idaꞌan, 
\q2 uruu idiꞌo aonaꞌa naa õnyukunuupaꞌakan ĩdyaun. 
\q1  
\v 10 Aizii kaikapaꞌo nii wuruꞌu Paꞌinaꞌo Covenant õtoman niꞌoraz 
\q2 Israelitenao tuma diinaꞌitiꞌi,” Naobanai kian, 
\q1 “Õmuudan nii õkakinaori kida ĩnyukunuu ii ĩdiꞌitinapa-kinaa nii, 
\q2 naꞌiki õsaadan niizu ĩnyukunuu idaꞌa ĩnyukunuitapa-kinaa niizu. 
\q1 Õgaruꞌo nii ĩTominkarun nii, 
\q2 naꞌiki ĩnaouꞌo nii õpidanannao nii. 
\q1  
\v 11 Aonaꞌo nii pidan tominapa-kidan pamin-dazabazi oo paꞌinawuzu, 
\q2 ukian idaꞌan, ‘Putominapa Tominkaru dauꞌu.’ 
\q1 Ushaꞌapanum kauꞌan ipaiꞌo nii ĩaitapan õgaru, 
\q2 pidannao wuruꞌu aonaꞌoraz ĩmanawunun naꞌiki umanawuniinaouz pidannao. 
\q1  
\v 12 Õmainaabatan nii wuruꞌu aimaakan dikauda kidaꞌoraz ĩshaꞌapatauzon, 
\q2 naꞌiki aonaꞌo nii powaꞌa õnyukunuitapan ĩꞌoian kida.”\f + \fr 8:12 \ft Jeremiah 31:31-34\f* 
\p  
\v 13 Tominkaru dakotan idi patoman Paꞌinaꞌo Covenant, uruu idi Kiwiiniꞌoraz Covenant, aonaꞌo niꞌi naa uaiapa-kao. 
\c 9  
\s1 Imiꞌi baaraꞌaꞌo naꞌiki aokazi iaꞌo Tabernacle 
\p  
\v 1 Aizii kiwiiniꞌoraz Tominkaru toman covenant Israelitenao tuma, kainaꞌaꞌo choochiapa-karu kakinaorinaa kida naꞌiki kainaꞌa imiꞌi baaraꞌaꞌo Tabernacle.\f + \fr 9:1 \fq Tabernacle: \ft Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* 
\v 2 Wuruꞌu Tabernacle kamicha mada idiꞌo utoma-kao; naꞌiki dyaꞌutamaꞌo unazoo. Kiwiitapaꞌo unazoo idaꞌa kainaꞌa lamp, miisa\f + \fr 9:2 \fq miisa: \ft English idaꞌan, table.\f* baara naꞌiki bread upaawaꞌa; wuruꞌu kiwiitapaꞌoraz unazoo, uruu dakota-kao Kabaun Nazoo Kaimanaꞌo. 
\p  
\v 3 Tabernacle nazoo buutapa-kao kamicha mada kazadinpaꞌo idi, aizii uruu barau itinapu kainaꞌa baꞌoran unazoo, uruu dakota-kao Kabaun Nazoo Kaimanaꞌoraz Manawun.  
\v 4 Uruu nazoo idaꞌa kainaꞌa altar, gold idiꞌo utoma-kao, incense\f + \fr 9:4 \fq incense: \ft kaduunuꞌo shanaribai.\f* kawaodapa-kizinao.\fig Moses kakinaori pakarannaa |src="CN02092B.tif" size="col" ref="9:4" \fig* Naꞌiki kainaꞌa Moses kakinaori pakarannaa, ipaiꞌo ukamadata-kao gold idi. Aizii pakara nazoꞌo, kainaꞌa kamoti gold idiꞌo utoma-kao, paidaꞌo manna\f + \fr 9:4 \fq manna: \ft uruu Tominkaru dyuudauzoniaz Israelitenao wanyukunuu nii aokazi iki ĩnaꞌiaakapan donoꞌoraz mapidantakaꞌo amazada ii aka.\f* idi. Kainaꞌa kapam Aaron wadookori sodaꞌoraz daꞌi, naꞌiki kainaꞌa dyaꞌutam kuba kataidaꞌu kidaꞌo naꞌaꞌoraz Tominkaru Paradan saadinpan.  
\v 5 Aizii pakara paawaꞌa kainaꞌa Cherubnao\f + \fr 9:5 \fq Cherubnao: \ft angelnao kawanuꞌo, naꞌauzo maonapa Tominkaru dazabaꞌa. Diꞌoraꞌa kida Cherubnao dikin toma-kariwai gold idi, kainaabataꞌo Tominkaru taba wuruꞌu.\f* kainaabatapaꞌo Tominkaru kainaꞌan, ĩkutuba kida kadamaradinapa wuru paawa anaꞌa oii-karu soꞌota-kizinaoaz. Mazan kai aonaa zii turuu wakadakotinan kaimanaiman diꞌoraz aimaakan kida dauꞌaꞌa. 
\p  
\v 6 Aizii aimaakan kida minziiwa-kida-kao donoꞌo naa ipai naꞌapa, faadaanao morotan nii ipai kamoo kiwiiniꞌoraz unazoo diꞌiti, ĩshaꞌapata kizi pakaudin-kizi.  
\v 7 Mazan Faadaa Umanawunuꞌoraz paꞌan, soo uruꞌo nii morota wuru diꞌitiꞌi baꞌoran unazooz, kamicha mada kazadinpaꞌoraz barau itinpuꞌoraz, naꞌiki umorotan naꞌiti baukapa karikaonan ipai wunu. Naꞌiki umorotan nii naꞌiti, soo unaꞌakan an izai patuma utaan niꞌoraz Tominkaru ati, paꞌoian dikin ii naꞌiki wuru dikin iaꞌa oii-karu kida pidannao shaꞌapataniaz maaitapinaka-daun. 
\p  
\v 8 Kaimanaꞌo Doronaa kaimanaiman ukainaabatan waꞌati wuru idaꞌanaꞌa, aonaa zii naꞌitim morota-karu wuru diꞌitiꞌi Kabaun Nazoo Kaimanaꞌoraz Manawun, wuru kainaꞌan kawanaꞌati ziiꞌi, kiwiitapaꞌoraz Tabernacle.  
\v 9 Diꞌoraz aimaakan, kainaabata waꞌati kai kidaꞌo aimaakan dauꞌan. Utukapa-kida waꞌati kaiman kidaꞌoraz aimaakan taa-kao, naꞌiki uzai kawaoda-kaoaz Tominkaru ati, aonaa turuu usaabaan pidan choochiipaꞌo nyukunuu paꞌoian ai.  
\v 10 Wuruꞌu kakinaorii kidaz wuru dauꞌan kidaꞌo karikaonanuꞌu: aimaakan kida turuaꞌoraz unika-kao naꞌiki utuza-kao dauꞌanaꞌo, naꞌiki chikain-karu kida dauꞌanaꞌo. Naꞌapaꞌoraz kakinaorii kida, nanai atiꞌo karikaonan, aonaa nyukunui iaꞌo mani, ukaiwaapa-kao nii aita-kao atii wuru idaꞌatiꞌi Tominkaru tomanuz ipai aimaakan paꞌinaa naꞌiki panaꞌa. 
\p  
\v 11 Mazan uruꞌu naa Christ Umanawunuꞌo Faadaa taaꞌoraz waꞌati kaiman kidaꞌoraz aimaakan, kainaꞌaꞌoraz naa kai. Naꞌiki umorota Tabernacle iti, powaꞌaꞌoraz zii paꞌan umanawunun naꞌiki ukaimanan, aonaa pidan tomanii mani, oo aonaa diꞌoraꞌa amazada idaꞌaꞌo aimaakan kida idiꞌo mani utoma-kao. 
\m  
\v 12 Aonaa umorotan naꞌiti panaꞌakan idaꞌan boogi\f + \fr 9:12 \fq boogi: \ft English idaꞌan, goat.\f* izain, naꞌiki tapiꞌiza dani izain, mazan umorotan paizain idaꞌan paꞌan Kabaun Nazoo Kaimanaꞌoraz Manawun diꞌiti, umorotan baukapa naꞌiki aonaꞌo nii naꞌapainim koshan. Uruu idi aonaa utokon nii ukazannaatan waunao oiaꞌo ai. 
\p  
\v 13 Aizii wuruꞌu boogi izain naꞌiki tapiꞌiza kazoti izain, naꞌiki paritiꞌi kida tapiꞌiza dani kawaoda-kariwai diꞌikiꞌoraz chibii-kao idaꞌan, turuu usaabaan pidan nanaa karikaonan, wuru kawanaꞌatiꞌi ĩkakinaorinaaz,\f + \fr 9:13 \ft Numbers 19:1-8\f* mazan aonaa ĩnyukunuu ii mani.  
\v 14 Pidan saabaa-kao kaiman kaikapaꞌo kaduz idaꞌanaꞌa, mazan Christ izain powaꞌa zii manawun ushaꞌapatan aimaakan umanawunuꞌo, utaainan idi Tominkaru ati makasharutinaaka-daun, wuru idaꞌanaꞌa Doronai karikaonanuꞌoraz ukakupan. Uizain saabaan nii wanyukunuu wuru aiaꞌa madiwautapa-kaꞌo shaꞌapatin-karu kida ai, turuu kizi washaꞌapatan wuruꞌu aimaakan, Tominkaru kakupaꞌoraz aiapanii washaꞌapatan. 
\p  
\v 15 Ukauꞌan Christ idaꞌanaꞌo wuruꞌu Tominkaru tomanuz Paꞌinaꞌo Covenant, turuu kizi Tominkaru dapadaniinaouz papidanannao nii zaamatan ukowaadauzoniaz pataan nii, karikaonanuꞌoraz kaiman kidaꞌo aimaakan. Turuu ushaꞌapan naꞌapa, ushaꞌapanum kauꞌan mawakaꞌa naa Christ, muuda-kidaꞌo nii pidannao wuru aiaꞌa ĩpatakaꞌuta-kaoaz paꞌoian dikin ii, wuruꞌu ĩshaꞌapatauzonii kidaz ĩmashaapan donoꞌoraz zii Kiwiitapaꞌo Covenant waranuꞌu. 
\p  
\v 16 Aizii pidan mawakan an mani, naꞌiki kainaꞌa uwaꞌakan pasaadanii mawaka-karu kaaritannaa, kowaadaꞌo nii kanomnao atiꞌo nii wuruꞌu ushaꞌapauz kida taa-kao umawakan dono. Aonaa kanom zaamatan wuruꞌu aimaakan kidaz paꞌidiwau nii wuruꞌu kaarita kawanaꞌati, soo uaitapa-kao dono mishi, mawakaꞌa naa wuruꞌu saadaꞌoraz mawaka-karu kaaritannaa.  
\v 17 Ushaꞌapanum kauꞌan wuruꞌu mawaka-karu kaaritannaaz madiwautapa-kaꞌo, pidan saadaꞌoraz kakupan an zii; ukaiwainan nii soo umawakan daunaꞌan. 
\p  
\v 18 Uruu idiꞌo kapam Kiwiitapaꞌoraz Covenant Tominkaru tomaniaz Israelitenao tuma, kaiwainan soo zowii-kariwai uzai izain kaiwaa-kao idaꞌan.  
\v 19 Kiwiitapaꞌo aimaakan Moses shaꞌapatan, ukowaadan pidannao ati ipai Tominkaru dyuudaniaz uizoꞌati-kao, usaadinpan kawanaꞌati kakinaorii kida idaꞌa. Udaunaꞌan uzaamatan tapiꞌiza dainao izain, wunu tuma naꞌiki wuzaꞌo kaznizo idi, naꞌiki hyssop waoda idaꞌan uchibian kakinaorii kaaritannaa, naꞌiki ipai pidannao.  
\v 20 Aizii uchibian puꞌu, ukian, “Diꞌoraz izai, uruu kainaabataꞌo Tominkaru toman covenant unao Israelitenao tuma, unao izoꞌatin niꞌo.”\f + \fr 9:20 \ft Exodus 24:8\f* 
\v 21 Naꞌiki naꞌapa kapam uchibian wuruꞌu Tabernacle, naꞌiki ipai aimaakan kida kaiwaapa-kariwaiz choochiapa-karu dono naꞌii.  
\v 22 Mishi, kakinaorii kian kawanaꞌati, marii ipai aimaakan kida saabaa-kao kaiman izai idaꞌan, naꞌiki Tominkaru soꞌotan oii-karu kida soo izai shoota-kao idaꞌan. 
\s1 Christ mawakanuz //  soꞌota oii-karu kida 
\p  
\v 23 Wuruꞌu toma-kariwaiz aimaakan kida, aokazi iaꞌoraz kaduz kawan, saabaa-kao kaiman uzai zowiapa-kao idaꞌan. Mazan aokazi ii, uzai zowiapa-kao aonaa uturuan. Uaiapa powaꞌaꞌo zii aimaakan umanawunuꞌo paꞌan.  
\v 24 Christ aonaa umorotan Kabaun Nazoo Kaimanaꞌo diꞌiti, wuruꞌu pidan tomaniaz aokazi iaꞌo choochiapa-kizai dikiniz karikaonan, mazan umorotan aokazi iti manawun. Kai ukadishitapan Tominkaru kanaapuꞌu wadikin ii. 
\p  
\v 25 Jewnao Faadaan Umanawunuꞌo, umorotan baukapa ipai wunu Kabaun Nazoo Kaimanaꞌoraz Manawun diꞌiti, unaꞌakan uzai izain patuma. Mazan Christ aonaa umorotan aokazi iti utaain kizi mani powaꞌa an kida.  
\v 26 Unaꞌapauzon an mani, powaꞌa an kida mani umawakan amazada tominan diꞌiki. Mazan ukaawankan baukapa karikaonan, amazada ikodaꞌanan diꞌitiꞌi naa patokon, utaain kizi pamainaabata-kinaa nii oiaꞌo, pazowii-kao idaꞌan. 
\p  
\v 27 Ipai pidan mawakan nii baukapa, naꞌiki uruu daunaꞌan ĩkootowapa-kida-kao nii Tominkaru kanaapu iti.  
\v 28 Naꞌapa ukauꞌan, Christ taainan baukapa pamawakan idaꞌan usoꞌota kizi iriba pidannao oian kida. Uwaꞌatin nii koshan, aonaa oii-karu dauꞌanaꞌoraꞌa naa mani, mazan ukazannaataꞌanan pidannao zaudapainaouznaa uruu. 
\c 10  
\s1 Jesus idaꞌanaꞌo kazannaatin-karu 
\p  
\v 1 Wuruꞌu Jewnao kakinaorinaa, soo dikinii karikaonan wuruꞌu, kainaabataꞌo ishazaba wuruꞌu kaiman kidaꞌoraz aimaakan waꞌatipaꞌoraz zii. Ukauꞌan uzai kawaodapa-kaoaz Jewnao kakinaori kawanaꞌatiꞌoraz, aonaa uturuan usaabaan pidannao kaiman, wuruꞌu taainainaouz Tominkaru ati, uzai taa-kao puꞌu padamata powaꞌa an kida ipai kamoo, naꞌiki ipai wunu.  
\v 2 Aizii wuruꞌu pidannao taainainaouz Tominkaru ati, umishiin dono mani ĩsaabaa-kao kaiman manawun paꞌoian ai, aonaa kanom nii mani ĩnyukunuu kowaadan kainaꞌa zii ĩꞌoian, naꞌiki ipai mani uzai zowiapa-kaoaz mashaadan.  
\v 3 Mazan wuruꞌu uzai zowiapa-kaoaz nyukunuu-kidaꞌo nii pidannao oian kida ipai wunu.  
\v 4 Ushaꞌapanum kauꞌan aonaa tapiꞌiza kazoti izain naꞌiki boogi izain kaꞌiitan pasoꞌotan oii-karu kida. 
\p  
\v 5 Uruu idiꞌo ukauꞌan, Christ kaawan donoꞌoraz imiꞌi baara ati, ukian Tominkaru ati, 
\q1 “Aonaa puaipan uzai zowiapa-kao 
\q2 naꞌiki kaiman kidaꞌo aimaakan taa-kao puꞌati, 
\q2 mazan putaa õnanaa zowii-karu nii puꞌati. 
\q1  
\v 6 Uzainao kawaoda-kao, 
\q1 oo uzai zowii-kao kida oii-karu kida soꞌota-kinao niꞌoraz, 
\q2 aonaa punyukunuu konaukian ĩdauꞌan.” 
\p  
\v 7 Udaunaꞌan Christ kian, 
\q1 “Diꞌi õgaruꞌu, Tominkaru, shaꞌapataꞌo nii puaiapanii õshaꞌapatan, 
\q2 naꞌapa usaadinpan kawanaꞌati õdauꞌan kakinaorii kaaritannaa idaꞌa.”\f + \fr 10:7 \ft Psalm 40:6-8\f* 
\p  
\v 8 Christ kian, “Aonaa puaipan uzai zowiapa-kao kida naꞌiki kaiman kidaꞌo aimaakan taa-kao, oo uzainao kawaoda-kao naꞌiki uzainao zowii-kao oii-karu kida soꞌota-kinao niꞌoraz, aonaa punyukunuu konaukian udauꞌan.” Ukian kaikapaꞌa, uzainao zowiapa-kao taa-kao puꞌu padamata kakinaorii kian kawanaꞌati.\fig faadaa kawaodan uzai oii-karu dikin ii|src=" CN02093B.tif" size="col" ref="10:8" \fig* 
\v 9 Udaunaꞌan ukian, “Diꞌi õgaruꞌu, Tominkaru, shaꞌapataꞌo nii puaiapanii õshaꞌapatan.” Ukauꞌan Tominkaru katokonota wuruꞌu uzainao zowiapa-kaoaz, naꞌiki ukawadauntanuz Christ mawakan idaꞌan.  
\v 10 Ushaꞌapanum kauꞌan Jesus Christ shaꞌapatan idi Tominkaru aiapanii ushaꞌapatan, ipai usaabaan waunao kaiman Tominkaru ati, wuru idaꞌanaꞌa Jesus taanuz pananaa baukapa, naꞌiki aonaꞌo nii naꞌapainim koshan utaanuz. 
\p  
\v 11 Ipai faadaa kadishitan naꞌiki ushaꞌapatan pakaudin-kizi ipai kamoo, naꞌiki utaan powaꞌa an kida baudaꞌapaꞌo kaduz aimaakan, wuruꞌu uzai zowiapa-kaoaz. Aonaꞌoraz naꞌapainim turuu usoꞌotan oii-karu kida.  
\v 12 Mazan Christ taa paizain baukapa uzowii-kao donoꞌoraz, naꞌiki aonaꞌo nii utaan powaꞌa paizain oii-karu kida dikin ii, udaunaꞌan usakanatan Tominkaru diwaꞌora antanapu.  
\v 13 Naꞌii kai uzaudapan atii Tominkaru muudan utarubanao uwaranuꞌu.  
\v 14 Pataainan idaꞌan baukapa, karikaonanuꞌo nii Christ kaimandan pidannao saabaa-kariwainaouz Tominkaru ati. 
\p  
\v 15 Naꞌiki Kaimanaꞌo Doronaa aida-kida waꞌati mishiꞌo wuruꞌu, ukianuz kaikapaꞌa. 
\p Kiwiin ukian, 
\q1  
\v 16 “Aizii kaikapaꞌo nii wuruꞌu Paꞌinaꞌoraz Covenant õtoman niꞌoraz ĩtuma, 
\q2 diinaꞌikiꞌoraz zii kamoo kida waꞌatipan diꞌii, Naobanai kian. 
\q1 Õmuudan nii õkakinaori kida ĩnyukunuu ii ĩdiꞌitinapa-kinaa nii, 
\q2 naꞌiki õsaadan niizu ĩnyukunuu idaꞌa ĩnyukunuitapa-kinaa niizu.”\f + \fr 10:16 \ft Jeremiah 31:33a\f* 
\p  
\v 17 Udaunaꞌan ukian, 
\q1 “Aonaꞌo nii powaꞌa õnyukunuuan ĩꞌoian kida naꞌiki dikauda kidaꞌo 
\q2 aimaakan ĩshaꞌapataniaz.”\f + \fr 10:17 \ft Jeremiah 31:34b\f* 
\m  
\v 18 Ukauꞌan wuruꞌu oii-karu kida soꞌota-kao donoꞌo naa, aonaꞌa naa powaꞌa wuru aiapa-kaoaꞌa uzai zowiapa-kaoaz, oii-karu dikin iaꞌoraz. 
\s1 Maonapadin-karu Tominkaru idaꞌati 
\p  
\v 19 Ukauꞌan õiribannao, aonaa watarian, turuaꞌa naa wamakon aizii Kabaun Nazoo Kaimanaꞌoraz Manawun diꞌiti, Jesus izain idaꞌan.  
\v 20 Ushaꞌapanum kauꞌan udaꞌatan waꞌati dunapo paꞌinaꞌo naꞌiki kakupa-kinaiz, makoꞌoraz Tominkaru diꞌiti manawun. Tawuruꞌu kamicha mada awautapaꞌoraz pidan Kabaun Nazoo Kaimanaꞌoraz Manawun ai, aonaꞌa naa powaꞌa aizii ubuutapan waunao Tominkaru ai.  
\v 21 Ukauꞌan, ukainaꞌan idi umanawunuꞌo waFaadaan kazowautapaꞌoraz Tominkaru Dapu ainao, wuruꞌu upidanannaouz,  
\v 22 marii wamaonapadinan Tominkaru idaꞌati mishiꞌo wanyukunuu naꞌiki maꞌozakaꞌo wamishidapan idaꞌan, wanyukunuu kida idaꞌan saabaa-kariwaiz naa wuru aiaꞌa wanyukunuu baiainapanuz oiaꞌo idi, naꞌiki wananaa kida idaꞌan chikaa-kariwaiz naa kaimanaꞌo wunu idi.  
\v 23 Marii wazaamatinpan kaimanaiman wuru diꞌitiꞌi wazaudapaniaz naa Tominkaru shaꞌapatan waꞌati, waaitapan idi umishian nii ipai aimaakan ukowaadaniaz pashaꞌapatan nii.  
\v 24 Marii wadiꞌitinpan naꞌapam kizi wamaꞌozakadan wairibannao, ĩmarainpaaka kizi naꞌiki ĩkaminkaꞌuaaka kizi.  
\v 25 Manaꞌa wamarinaꞌataꞌanaꞌa wuruꞌu wabaokopainpauzonuz baokopa wamin-mishidannao tuma, baokoinao marinaꞌatan kawan wuruꞌu pabaokopainpauzonuz, mazan wamaꞌozakadaaka mishiꞌoraiman. Naꞌiki uaitapan idiꞌi naa Naobanai kaawan kamoon maonapatan, umaꞌozakadaaka powaꞌa zii. 
\p  
\v 26 Aizii waꞌoipan an zii waaipan atiꞌi naa karikaonan, waaitapan daunaꞌanaꞌa naa mishiꞌo kuwai Christ dauꞌanaꞌo, aonaa baꞌoran mawaka-karu nii kainaꞌa soꞌotaꞌo nii waꞌoian kida.  
\v 27 Mazan kanom waꞌakin kainaꞌa wazaudapan nii, soo tarii-karu wuru aiaꞌa: Tominkaru patakaꞌutanuz pidannao naꞌiki Tuubaruꞌo Tikazi ai, wuruꞌu mainaabataꞌo niꞌoraz Tominkaru tarubanao.  
\v 28 Pidan dikintapaꞌo Moses Kakinaori, aonaa turuu ukazannaatinan pazowii-kao ai, dyaꞌutam oo idikinaudaꞌu pidannao kian dono mishiꞌo udikintapan.  
\v 29 Aitaniimanaꞌo nii pidan patakaꞌuta-kao tuukii, ukashadan idi Tominkaru Dani, naꞌiki utaapan idi madiwautapa-kaꞌo nii wuruꞌu izai, kainaabataꞌoraz Paꞌinaꞌo Covenant, saabaaꞌoraz uruu kaiman, oiaꞌo ai; naꞌiki udakoopan idi Kaimanaꞌo Doronaa aidaꞌoraz kamarainpan-karu.  
\v 30 Waaitapa Tominkaru kiinii shaꞌatii, “Õpatakaꞌutan nii wunaouꞌu shaꞌapatainaouz oiaꞌo aimaakan. Õkaunaatinan nii ĩꞌati.”\f + \fr 10:30 \ft Deuteronomy 32:35\f* 
\p Naꞌiki ukian kapam, “Naobanaiꞌo nii patakaꞌuta papidanannao wuru kawanaꞌatiꞌi ĩshaꞌapataniaz.”\f + \fr 10:30 \ft Deuteronomy 32:36\f* 
\v 31 Tominkaru kakupaꞌoraz patakaꞌutan dono pidan, kichanaꞌiki-kiaꞌo manawun wuruꞌu. 
\p  
\v 32 Mazan unyukunuitapa tawuruꞌu kiwiiniꞌoraz kamoo kida, utominpan daunaꞌanaꞌoraz zii mishiꞌo kuwai dauꞌu. Ubaiaapa iriba kashaꞌora kidaꞌo aimaakan, mazan upuꞌu aonaa ukaakinpan wuru atiꞌi ubaiainapanuz.  
\v 33 Panaadon kida daꞌi parada-karu udauꞌan dikaudaꞌo idaꞌan, naꞌiki uantamikita-kao iribaꞌo pidannao kanaapuꞌu, naꞌiki panaadon kida daꞌi minziiwa ukaminkaꞌutan baꞌorainao antamikita-kariwainao unao kawan kapam.  
\v 34 Unao naꞌapa kapam ubaiainpan wunao tumaꞌa kaboota-kariwainaouz taraa-kizai iti. Naꞌiki ushaꞌapauz kida kazata-kao donoꞌoraz ipai uꞌai, upuꞌu ukonaukian, ushaꞌapanum kauꞌan uaitapa kainaꞌa aimaakan uꞌidiwau powaꞌaꞌo zii umanawunun paꞌan, naꞌiki karikaonanuꞌo niꞌoraz unaꞌan. 
\p  
\v 35 Ukauꞌan aonaa paꞌi umarinaꞌataꞌanaꞌa wuruꞌu ukadishitapanuz maꞌozaka, ushaꞌapanum kauꞌan kainaꞌa uwinipinaa umanawunuꞌo.  
\v 36 Aonaa paꞌi ukashadinaꞌanaꞌa, uruu turuu kizi ushaꞌapatan Tominkaru aiapanii shaꞌapata-kao, uzaamata kizi wuruꞌu ukowaadauzoniaz pataan nii.  
\v 37 Tominkaru paradan saada-kariwaiz kian, 
\q1 “Aonaꞌo niꞌi naa utomunuꞌikin, 
\q2 arawuꞌu waꞌatipaꞌoraz kaawan nii; 
\q1 aonaꞌo nii utomunuꞌikidapan pawaꞌatinuz. 
\q1  
\v 38 Õpidanan mashaapaꞌoraz sakitapa kakupan nii mishidapa-karu idaꞌan, 
\q2 mazan utanawatinan an powaa iti õꞌai, 
\q2 aonaꞌo nii õnyukunuu-atin.”\f + \fr 10:38 \ft Habakkuk 2:3-4\f* 
\m  
\v 39 Waunao aonaa pidannao padantinainao mani powaa iti, naꞌiki waziwadinainao mani, mazan waunao mishidapainao, naꞌiki kazannaata-kariwainao paꞌan. 
\c 11  
\s1 Mishidapa-karu 
\p  
\v 1 Naꞌapaꞌoram atiꞌo wuruꞌu mishidapa-karuz? Uruu wuruꞌu waaitapanuz wanyukunuu ii mishiꞌo nii aimaakan kida shaꞌapan wuruꞌu wazaudapaniaz naa. Naꞌiki waaitapan aimaakan mishiin aonaan puꞌu padamata watukapanuzu.  
\v 2 Pidannao mashaapainaouz kotuaꞌa naa, kaiman Tominkaru nyukunuu ĩtuma ĩmishidan idi.  
\v 3 Wamishidan idaꞌan, waaitapa ipai amazada toma-kao Tominkaru paradan kawanaꞌati, wuruꞌu tukapa-kariwaiz aimaakan kida tominan, aonaa tukapa-kariwai aimaakan diꞌikiꞌo mani. 
\p  
\v 4 Abel mishidan idaꞌan, utaan Tominkaru ati kaimanaꞌo pakawaodanii Cain taanii ai. Tominkaru kian kaiman unyukunuu aimaakan kaimanaꞌo dauꞌan Abel taaniaz. Ukauꞌan umishidan idi, udakota-kao kaimanaꞌo pidan nii. Abel mawakaꞌa naa, mazan pamishidan idaꞌan pakawan zii ukakuwaapan. 
\p  
\v 5 Enoch mishidan idaꞌan, unaꞌaka-kao aokazi iti, aonaa utiwaan mawaka-karu, naꞌiki aonaa turuu pidan ikodan uruu, ushaꞌapanum kauꞌan Tominkaru naꞌakan idi uruu.\f + \fr 11:5 \ft Genesis 5:24\f* Unaꞌaka-kao uaꞌii, Tominkaru Paradan kian, Tominkaru naudapa patukapan umashaapanuz.  
\v 6 Ukauꞌan aizii uaitapa, aonaan an pidan mishidan, aonaa naꞌapam Tominkaru nyukunuu konaukii-kida-kao. Shaꞌapaꞌoram pidan waꞌatin an Tominkaru idaꞌati, marii umishidan kainaꞌa Tominkaru, naꞌiki marii umishidan Tominkaruꞌo nii kawinipinaata wunaouꞌu mishiꞌoraz ĩdorotan uruu. 
\p  
\v 7 Noah mishidan idi, uizoꞌati Tominkaru paradan, Tominkaru kakinaowan donoꞌoraz uruu aimaakan kida dauꞌan aonaꞌoraz zii padamata utukapan; naꞌiki utoma udaruꞌo kanawa ukazannaata-kinaa nii pairibannao. Paizoꞌatin idaꞌan, Noah aida-kida pidannao oian, mashaapainaouz wuruꞌu amazada baaraꞌa. Naꞌiki umishidan kauꞌan, Tominkaru dakotan Noah kaimanaꞌo pidan nii. 
\p  
\v 8 Abraham mishidan idaꞌan, uizoꞌati Tominkaru paradan, udapada-kao donoꞌoraz umako kizi baꞌoran wiizai baara iti, wuruꞌu Tominkaru kowaadauzoniaz pataan nii uꞌati. Uwaꞌaka pawiizi aonaan puꞌu uaitapan naꞌitiꞌoram wuruꞌu pamakonuz.  
\v 9 Abraham mishidan idaꞌan, umashaapan tawarai kawan wuruꞌu wiizai baara ii, Tominkaru kowaadauzoniaz utaan nii uꞌati. Utoman pamashaapa-kizi nii, umashaapan wiizibai idaꞌa kida karikaonan. Isaac naꞌiki Jacob naꞌapa kapam ĩmashaapauzon, zaamatainao niꞌoraz kapam amazada baara pawiizi nii, Tominkaru kowaadauzoniaz utaan nii ĩꞌati.  
\v 10 Ushaꞌapanum kauꞌan Abraham zaudapan wuruꞌu donoiz, karikaonanuꞌoraz nii unaꞌan, donoi Tominkaru tomaniaz paaitaan kawanaꞌati. 
\p  
\v 11 Abraham mishidan idaꞌan, utunarunaoun puꞌaꞌa naa padamata, naꞌiki Sarah maskonnaoun puꞌaꞌa naa manawun, upuꞌu okaudanin. Umishida Tominkaru mishiian nii wuruꞌu paparadanuz.\f + \fr 11:11 \fq Abraham mishidan idaꞌan, … Umishida Tominkaru mishiian nii wuruꞌu paparadanuz \ft oo “Sarah mishidan idaꞌan, omaskonnaoun puꞌaꞌa naa manawun, upuꞌu zii okaudanin omishidan idi Tominkaru mishiian nii wuruꞌu paparadanuz.”\f* 
\v 12 Abraham tunarunaouꞌu naa manawun, ikodaꞌo nii mawakaꞌazoꞌoraꞌa naa. Mazan iriba utakaan-daunnao tominan, naꞌapa wizinao iriban kawan aokazi ii akaꞌoraz, naꞌapa kaatu kawan paran danoma an kidaꞌoraz, aonaꞌoraz ukaꞌiita-kao uaita-kao. 
\p  
\v 13 Ipai diꞌoraz pidannao mawakan pamishidapan biiꞌi. Aonaa ĩzaamatan wuruꞌu aimaakan kida Tominkaru kowaadauzoniaz pataan nii ĩꞌati, mazan ĩtukapanuzu munapo paꞌuaꞌii naꞌiki ĩkonaukii udauꞌan. Naꞌiki ĩkowaadan paugaru morowautapainao naꞌiki tawarainao imiꞌi baaraꞌa. 
\p  
\v 14 Pidannao kaikapaꞌoraz ĩparadan, ĩaida-kidan kaimanaiman ĩdorotapan pawiizi niꞌi naa manawun.  
\v 15 Ĩdiꞌitinpan dono mani pawiizi dauꞌu ĩwaꞌakaniaz, ĩkiwaꞌa naa mani powaa iti.  
\v 16 Mazan ĩnyukunuu tuukii paꞌan kaimanaꞌoraz wiizai dauꞌati, wuruꞌu aokazi iaꞌoraz. Ukauꞌan Tominkaru, aonaa ukibaꞌazoo-kidan padakota-kao ĩTominkarun nii, ushaꞌapanum kauꞌan usaabaa donoi ĩmashaapa-kizi nii. 
\p  
\v 17-18 Abraham mishidan idaꞌan, utaa Isaac zowii-karu nii, Tominkaru tiwaa-kidapan donoꞌoraz uruu. Abraham atiꞌo shaꞌatii tawuruꞌu Tominkaru kiauzonuz: “Isaac idaꞌanaꞌo nii wuruꞌu pukatakaan-daunnaounuz.”\f + \fr 11:17-18 \ft Genesis 21:12\f* Mazan upuꞌu Abraham minziiwa utaan paudani baudaꞌapauzoz zowii-karu nii Tominkaru ati,  
\v 19 Abraham mishida Tominkaru kaꞌiita pakadishita-kidan Isaac umawaka-kizi iki. Naꞌiki ukawanaꞌati mishi ushaꞌapan, turuu kii-karu, Abraham ikoda Isaac powaa ati umawaka-kizi iki. 
\p  
\v 20 Isaac mishidan idaꞌan, udapada-kidan kaiman kidaꞌo aimaakan Tominkaru diꞌiki shaꞌapaꞌo nii paudainao Jacob naꞌiki Esau ati, naꞌiki ĩtakaan-daunnao ati diinaꞌitiꞌi. 
\p  
\v 21 Jacob mishidan idaꞌan, upishaan Tominkaru shaꞌapatan kaiman kidaꞌo aimaakan Joseph dainao ati, pamawakan uaꞌii. Udawukapan utoriinpan Tominkaru ati udiridinpan pawadookori paawaꞌa. 
\p  
\v 22 Joseph mishidan idaꞌan, umawakapan donoꞌoraz naa, uparadan Israelitenao makon dauꞌan Egypt iki, naꞌiki ukian ĩꞌati marii kizi ĩnaꞌakan uniwaꞌuz.\f + \fr 11:22 \ft Joseph mishida upidanannao kiwan nii Israel iti, Tominkaru paradan kawanaꞌati, naꞌiki ukian ĩnaꞌaka kizi unanaa ĩdida kiziz Israel ii. (Genesis 50:25)\f* 
\p  
\v 23 Moses daronao mishidan idaꞌan, ushakatan daunaꞌanaꞌoraz, ĩdizan uruu idikinaudaꞌu kauzu, ushaꞌapanum kauꞌan ĩtukapan idi uruu koraidaonaa konaunam sodiꞌo; naꞌiki aonaa ĩtarian king dyuuza ai. 
\p  
\v 24 Moses dyaupain donoꞌoraz naa, Naobanai Pharaoh dani zunaaba dyaupaitan puꞌu padamata uruu; umishidan idaꞌan aonaa uaipan padakotapa-kao Pharaoh takaan nii.  
\v 25 Mishiꞌoraiman uaiapa paꞌan pabaiatan kashaꞌora kidaꞌo aimaakan Tominkaru pidanannao tuma, unaꞌazootapan ai oii kidaꞌo aimaakan, aonaꞌo niꞌoraz unaꞌan tomunuꞌiki.  
\v 26 Udiꞌitapan baiatin-karu Christ ati powaꞌa paꞌan umanawunun kaꞌidiwau-karu ai ipai wuruꞌu umanawun kidaꞌoraz aimaakan idi Egypt iaꞌoraz. Ushaꞌapanum kauꞌan udiꞌitinpan pawinipa dauꞌu diinaꞌitiꞌoraz Tominkaru taan niꞌoraz uꞌati.  
\v 27 Moses mishidan idaꞌan, uwaꞌakan Egypt Baara, aonaa utarian king toꞌoran ai. Moses aonaa ukaakinpan, ikodaꞌazoꞌo utukapanii Tominkaru aonaꞌoraz turuu utukapa-kao.  
\v 28 Naꞌiki Moses mishidan idaꞌan, utaapa wuruꞌu Passover Kamoon naꞌiki udyuuda izai chibii-kao, uruu aonaa kizi Mawaka-karu Angelin zowian Israelitenao dainao daonaioranao, wuruꞌu kiwiitapainaouz ĩshakatan.\f + \fr 11:28 \ft Exodus 12:21-30\f*\fig izai zichii-kao paniinom toronnaa kida idaꞌa|src="CN02096B.tif" size="col" ref="11:28" \fig* 
\p  
\v 29 Pidannao mishidan idaꞌan, ĩtaraukan Red Sea, naꞌapa aradaꞌo baara anaꞌo kawan, mazan Egypt Baara sannao tiwaan pataraukaꞌakan naꞌapa, baukapa ĩnaraadaꞌaka-kao.\fig Moses naꞌiki pidannao taraukan Red Sea pakidiba idaꞌan |src="CN02698B.tif" size="span" ref="11:29" \fig* 
\v 30 Israelitenao mishidan idaꞌan, donoi Jericho awauribanaa kida dorautan, Israelitenao koraꞌuupan daunaꞌan ubarau ii aka 7 kamoo, ĩkoraꞌuankanuzu baukapa ipai kamoo.  
\v 31 Rahab, kaminshuꞌu-shoroaba, mishidan idaꞌan, aonaa ozowii-kao wunao tumaꞌa dikintapainaouz Tominkaru, ushaꞌapanum kauꞌan konaukii odapaapan tawunaouꞌu Israelitenao awunuutaꞌanaꞌoraz naꞌapam amazada aidinpan. 
\p  
\v 32 Turuu zii õnaꞌitidan õkakuwaapan, mazan aonaa amazada turuuan manawun õkowaada-kinaa nii Gideon, Barak, Samson, Jephthath, David, Samuel, naꞌiki prophetnao dauꞌu.  
\v 33 Diꞌoraz pidannao, ipai ĩmishidan Tominkaru, ukauꞌan ĩkaꞌiita pamizaataakapan naꞌiki pakaakinapa-kidan baꞌoran wiizai ikiinao soldyaannao. Ĩshaꞌapata aimaakan sakitapaꞌo naꞌiki ĩzaamata Tominkaru kowaadaniaz utaan nii ĩꞌati. Ĩtarata baudokorunao dako kida,  
\v 34 ĩmakada tuubaru kidaꞌo tikazi, ĩkidoapa pazowiaꞌazoo-kao ai marii idi. Ĩnao kakataimanaꞌo mazan ĩtoma-kao maꞌozaka; umanawun ĩmizaataakapan mizaataaka-kizai ii, naꞌiki kaakinapa ĩtarubanao ĩꞌati. 
\p  
\v 35 Zunnao mishidan idaꞌan, ĩtukapan paudainao kadishita-kida-kao powaa iti mawaka-karu diꞌiki. Baokoinao antamikita-kao kaziwaꞌo idaꞌan atii ĩmawakan, aonaan idi ĩmuudan pamishidan. Ushaꞌapanum kauꞌan ĩaipan idi pakadishita-kida-kao kakupa-karu idaꞌati kaimanaꞌoraz paꞌan.  
\v 36 Aizii baꞌorainao banikiita-kao naꞌiki baꞌizii-kao, naꞌiki baꞌorainao doꞌoo-kao naꞌiki ĩkaboota-kao taraa-kizai iti.  
\v 37 Ĩzowii-kao ĩboo-kao idaꞌan udaru kidaꞌo kuba idi, ĩsaasataꞌaka-kao pazikon an, ĩzowii-kao marii idi. Ĩkaiwadinpan kaznizo mada oo boogi mada kida idaꞌan karikaonan kowas; aonaa ĩshaꞌapauz nii, ĩpatakaꞌuta-kao kaziwaꞌo idaꞌan, naꞌiki ĩantamikita-kao. 
\p  
\v 38 Ĩnaꞌiaakapan mapidantakaꞌo amazada diꞌiiꞌaka, naꞌiki midukuo baawu ii aka; ĩmashaapan kubaꞌun kida idaꞌa naꞌiki kaꞌunaru shaawa ii kida. Wuruꞌu mishidainaouz, kaiman manawun ĩdyaun wuruꞌu imiꞌi baara sannao ai, aonaa turuu ĩmashaapan ĩtuma. 
\p  
\v 39 Ipai wunao pidannao, kaiman Tominkaru nyukunuu ĩtuma ĩmishidan idi, upuꞌu aonaa baudaꞌapa ĩdyaun zaamatan ipai wuruꞌu Tominkaru kowaadaniaz utaan nii.  
\v 40 Mazan waunao ati powaꞌaꞌo zii Tominkaru aipan pashaꞌapatan aimaakan kaiman waꞌati, uruu baokopa kizi waunao ĩnao tuma saabaa-kao kaiman manawun diinaꞌitiꞌi, Tominkaru aipan kawanaꞌati. 
\c 12  
\s1 Naꞌapam Tominkaru tominapa-kidan paudainao 
\p  
\v 1 Aizii wuruꞌu iribaꞌoraz pidannao, wadiꞌitinapa-kinaa niꞌo. Ĩmashaapauzon kaduz aida-kida waꞌati naꞌapaꞌoram atiꞌo mishidapa-karu. Ukauꞌan marii wamarinaꞌatan ipai aimaakan wuruꞌu awautapaꞌoraz waunao, naꞌiki oiaꞌo zaamatinpaꞌoraz waꞌidaꞌati. Naꞌiki maꞌozaka wataapa wanyukunuu, aonaa wakashadinaꞌanaꞌa, naꞌapa pidan dimatinaꞌo kawan dimatin-karu idaꞌa.  
\v 2 Marii waawunuutapan soo Jesus diꞌiti, uruu idaꞌanaꞌo wamishidanuzu, naꞌiki wamishidapanuz karikaonan uruu idaꞌanaꞌo. Jesus baiaapa mawaka-karu cross idaꞌa, aonaa unyukunuupan naꞌapam ukakibaꞌazonnan. Ushaꞌapatan diꞌoraz aimaakan uaitapan idi Tominkaru taan nii konaukii-karu utokon ii. Naꞌiki kai usakanatapan Tominkaru diwaꞌora antanapu.  
\v 3 Udiꞌitapa naꞌapam Jesus tuudan ipai wuruꞌu oiaꞌo pidannao shaꞌapataniaz dikauda kidaꞌo aimaakan uꞌati. Ukauꞌan manaꞌa ukashada-dinaꞌanaꞌa naꞌiki ukaakinpaꞌanaꞌa.  
\v 4 Wuru idaꞌanaꞌa utiwainanuz dadara umashaꞌapataꞌazookan idi oiaꞌo ubaiaapan kashaꞌoraꞌo, mazan upuꞌu aonaa naꞌapainim zii uzowii-kao umishidapan dikin ii.  
\v 5 Umanyukunuutaꞌa naa mooko tawuruꞌu Tominkaru paradan kida maꞌozakadaꞌoraz unyukunuu? Udakotan unao paudainao nii. Ukian, 
\q1 “Õdani, aonaa putaapaꞌanaꞌa madiwautapa-kaꞌo nii karikaonan wuruꞌu, 
\q2 Naobanai kakinaotanuz pugaru dadaraꞌo naꞌiki kaziwaꞌo idaꞌan, 
\q2 naꞌiki aonaa pukashadinaꞌakaꞌanaꞌa Naobanai kakinaotan dono pugaru. 
\q1  
\v 6 Ushaꞌapanum kauꞌan Naobanai kakinaota wunaouꞌu pamarainpaniinaouz. 
\q2 Naꞌiki ukakinaota ipai paudainao.”\f + \fr 12:6 \ft Proverbs 3:11-12\f* 
\p  
\v 7 Ukauꞌan utuudapa wuruꞌu ubaiatinanuz, ushaꞌapanum kauꞌan darui kakinaotan kawanuꞌo unao wuruꞌu. Tominkaru taapan unao paudainao nii. Ipai daniinao, ĩdarunao kakinaota ĩdyaun.  
\v 8 Tominkaru kakinaota ipai paudainao, ukauꞌan aonaan an ukakinaotan unao, aonaa mishiꞌo mani udainao unao.  
\v 9 Ipai waunao kainaꞌa wadarunao, imiꞌi baaraꞌa kakinaotaꞌo waunao. Ĩkakinaotan dono waunao wazaamata wuruꞌu ĩkakinaori kidaz. Ukauꞌan powaꞌaꞌo nii zii ukaimanan manawun wazaamatan an waDaru aokazi iaꞌo kakinaori kidaz, uruu idi kainaꞌaꞌo nii kakupa-karu waꞌidaꞌa.  
\v 10 Wadarunao, imiꞌi baaraꞌaꞌoraz kakinaota waunao wapaꞌinan dono zii. Ĩkakinaotan waunao wuru kawanaꞌatiꞌi ĩaitapanuz wakakinaota-kao aiapa-kao. Mazan Tominkaru kakinaotan waunao kaminkaꞌutaꞌo nii waunao, mishi kizi wanaudapan wamashaapan Tominkaru aipan kawanaꞌati.  
\v 11 Aonaa wakonaukii-kidan wakakinaota-kao dono kaziwaꞌo idaꞌan. Kaziwa pidan kakinaota-kao, mazan diinaꞌitiꞌi, watominpan daunaꞌanaꞌa naa wakakinaota-kao idi, kaiman wanyukunuu naꞌiki kaiman wamashaapan. 
\s1 Naꞌapam pidannao aiapa-kao //  ĩmashaapan 
\p  
\v 12 Unao kapatiꞌoraꞌa naa, ukauꞌan umaꞌozakadaꞌa naa unyukunuu koshan.  
\v 13 Umashaapa sakitapaꞌo mashaapa-karu kaduz idaꞌa, uruu baokoinao mishidainaouz kapatinaouznaa maꞌozakadinan nii, uruu aonaꞌo nii ĩkapatin powaꞌaꞌa naa manawun.  
\v 14 Utiwaa umashaapan kaiman ipai pidannao tuma, naꞌiki utaain Tominkaru ati, umuudinaꞌa naa kaimanaiman oiaꞌo ai. Naꞌiaꞌoram pidan aonaꞌo utaainan, aonaꞌo nii utukapauzon Naobanai Tominkaru.  
\v 15 Ukarodin paꞌi aonaa kizi naꞌiaꞌoram unao padantinan powaa iti Tominkaru kamunanban ai. Ukarodin paꞌi aonaa kizi naꞌiaꞌoram unao toꞌorapaꞌo unyukunuu. Naꞌapaꞌo pidan turuu upatakaꞌuan ipai unao.  
\v 16 Ukarodin paꞌi aonaa kizi naꞌiaꞌoram unao daꞌawupan aonaa pamin-mazidan tuma mani. Naꞌiki ukarodin paꞌi aonaa kizi naꞌiaꞌoram unao Esau kawanun, madiꞌitinapakaꞌa Tominkaru dauꞌu. Esau, uruu Isaac dani kiwiitapaꞌo, naꞌiki uruꞌo nii zaamata padamata ipai aimaakan padaru ai. Mazan Esau taa wuruꞌu paꞌatiꞌoraz aita-kao, baudaꞌapa paraapi sodiꞌo wanyukunui dikin ii.  
\v 17 Unao, uaitapanii shaꞌatii Esau shaꞌapatan daunaꞌan wuruꞌu aimaakan, upuꞌu zii uaipan padaru dapadan kaiman kidaꞌo aimaakan shaꞌapan paꞌati.\f + \fr 12:17 \ft Genesis 27:30-40\f* Kaziwa upishaan pazaadan biiꞌi, mazan aonaa udaru taaꞌazoonuzu uꞌati. Ushaꞌapanum kauꞌan Esau, aonaa uikodan kanom idaꞌan papanaꞌada-kinaa nii wuruꞌu pashaꞌapataniaz aimaakan. 
\p  
\v 18 Unao, aonaa uwaꞌatin midukuo Sinai idaꞌati,\f + \fr 12:18 \ft Exodus 19:16-25\f* turuaꞌoraz upishata-kao naꞌiki kaꞌawapaꞌoraz tikazi idi. Uruu midukuo idaꞌa kainaꞌa marutaꞌo, kashaꞌora-karu naꞌiki awaru kawaoru.  
\v 19 Kainaꞌa kuwudii\f + \fr 12:19 \fq kuwudii: \ft Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* aran naꞌiki parada-karu. Israelitenao abatan donoꞌoraz parada-karu, kaziwa ĩpishaan aonaa kizi ĩabatan powaaꞌaz.  
\v 20 Aonaa ĩabataꞌazon wuruꞌu kichanaꞌiki-kiaꞌoraz parada-karu. Wuruꞌu parada-karu kian, “Naꞌiaꞌoram pidan oo uzai pishatan diꞌoraz midukuo, boo-kao nii kuba idi atii umawakan.”  
\v 21 Wuruꞌu aimaakan ĩtukapaniaz tuukiaꞌo ukichanaꞌiki-kian. Uruu idi Moses kian, “Õnaka-nakaan õtarian idi.” 
\p  
\v 22 Mazan unao, uwaꞌatin Zion Naawa ati paꞌan, naꞌiki kakupaꞌoraz Tominkaru wiizi idaꞌati, wuruꞌu Jerusalem aokazi iaꞌoraz. Unao waꞌatin wunao angelnao idaꞌati iribaꞌoraz manawun, konaukiaꞌo idaꞌanaꞌoraz ĩbaokopatinpan.  
\v 23 Uwaꞌatin wunao baokopainpan idaꞌati dakota-kariwainaouz Tominkaru dainao nii, kiwiitapaꞌoraz ĩshakatan.\f + \fr 12:23 \ft Ipai Tominkaru dainao kiwiitapaꞌoraz udani shakatan kawanuꞌo.\f* Ĩꞌuu kida saada-kariwaiꞌi naa aokazi ii. Unao waꞌatin Tominkaru idaꞌati, diꞌitapaꞌoraz ipai pidan kaimanan oo oian. Naꞌiki uwaꞌatin Tominkaru pidanannao doronaanao idaꞌati, mawakainaouz mazan saabaa-kariwaiz naa ĩdyaun kaiman.  
\v 24 Uwaꞌatin Jesus idaꞌati, uruu idaꞌanaꞌo Tominkaru toman Paꞌinaꞌo Covenant. Uwaꞌatin Jesus izain idaꞌati, chibii-kariwaiz waꞌoian chikaa-kinao nii, umanawunuꞌoraz paꞌan Abel izain ai.\f + \fr 12:24 \ft Genesis 4:10\f* 
\p  
\v 25 Ukauꞌan ukarodin naꞌiki aonaa utarataꞌanaꞌa ukinao Tominkaru paradan dono. Baokoinao ĩtarata pakinao uꞌai aonaan idi ĩabataꞌazon uparadan. Ukakinaowan donoꞌoraz ĩdyaun imiꞌi baaraꞌa, mazan aonaa ĩdobatan papatakaꞌuta-kao ai. Ukauꞌan powaꞌaꞌo nii zii manawun wabaiaapan patakaꞌutin-karu wamaabataꞌazookan an Tominkaru, kakinaowaꞌoraz waunao aokazi iki!  
\v 26 Tawuru donoꞌo uparadauzonuz kiwiitapa, nakainaꞌaka imiꞌi baara, mazan aizii ukian kainaabaꞌo idaꞌan, “Baukapaꞌa naa koshan õnakaan nii imiꞌi baara, mazan aonaa uruu mani karikaonan, õnakaan nii aokazi kapam.”  
\v 27 Parada-karu kida, “Baukapaꞌa naa koshan,” kiaꞌoraz, kaimanaiman ukainaabatan waꞌati ipai aimaakan toma-kariwaiz nakaa-kao nii naꞌiki ĩmuuda-kao nii panaꞌitinapu pawiizi ai, soo aimaakan kida aonaꞌoraz naꞌitim ĩnakaa-kao naꞌan nii paꞌan.  
\v 28 Ukauꞌan marii wakonaukian Tominkaru ati, ushaꞌapanum kauꞌan kainaꞌa wawiizi niꞌo, aonaꞌoraz turuu unakaa-kao. Marii wakonaukii-kidan Tominkaru naꞌiki wamanawuntapan uruu, wakichanaꞌikin idaꞌan uꞌai,  
\v 29 ushaꞌapanum kauꞌan waTominkarun tikazi kawanuꞌo, kawaodaꞌoraz aimaakan kaiman-daun. 
\c 13  
\s1 Naꞌapam wakonaukii-kidan Tominkaru wamashaapan idaꞌan 
\p  
\v 1 Pakawan umarainpaaka umin-mishidannao tuma.  
\v 2 Aonaa umanyukunuutaꞌanaꞌa udapaapan tawarainao udapu idaꞌati, ushaꞌapanum kauꞌan pabiꞌi kida pidannao dapaapa tawarainao padapu ati, aonaan puꞌu ĩaitapan ĩnao angelnao.  
\v 3 Unyukunuuapa pidannao taraa-kizai iaꞌoraz, utarainpaꞌo kawan ĩtuma. Unyukunuuapa baiatinainao, ubaiatinaꞌo kawan ĩtuma. 
\p  
\v 4 Marii ipai pidan taapan mazida-karu kaimanaꞌo nii manawun. Naꞌiki daiarui naꞌiki daiaroi, aonaa kizi ĩpatakaꞌuan pamazidanuz, ĩdawatan idaꞌan baꞌoran pamin-mashaapan nii. Tominkaru mishiꞌo nii upatakaꞌutan wuruꞌu pidannao kiaapaakainaouz madoronaa-daun, naꞌiki baꞌorantapainaouz. 
\p  
\v 5 Aonaa umarainpaꞌanaꞌa puraata. Uturuuda wuruꞌu aimaakan uꞌidaꞌaꞌoraz. Tominkaru kiinii, 
\q1 “Aonaꞌo nii õwaꞌakauzon pugaru, 
\q2 aonaꞌo nii õmanyukunuutauzon pugaru.”\f + \fr 13:5 \ft Deuteronomy 31:6\f* 
\m  
\v 6 Ukauꞌan waaitapan idi kaimanaimanazu, turuu wakian, 
\q1 “Aonaꞌo nii õtarian, ushaꞌapanum kauꞌan kainaꞌa Naobanai õminkaꞌu nii. 
\q2 Aonaa turuu pidannao shaꞌapatan õgaru.”\f + \fr 13:6 \ft Psalm 118:6\f* 
\p  
\v 7 Unyukunuitapa uzowaunaanao tominapa-kidauzoz unao Tominkaru Paradan kida dauꞌu. Udiꞌitapa kaiman kidaꞌoraz aimaakan shaꞌapan ĩmashaapan idi Tominkaru ati atii ĩmawakan. Ukauꞌan maꞌozaka umishidapa ĩnao kawan.  
\v 8 Jesus Christ, aonaa upanaꞌadinauzon, pakawan uruu munumunuꞌo kawan, naꞌiki aizii, naꞌiki karikaonanuꞌo nii. 
\p  
\v 9 Manaꞌa utaapadaꞌanaꞌa ipai pabiꞌinaaka kidaꞌo kakinaorii naꞌakan unao panaꞌitiꞌi naa. Marii mishiꞌoraiman unyukunuu kida maꞌozakada-kao Tominkaru kamunanban idaꞌan, aonaa kakinaorii kida izoꞌati-kao idaꞌan mani wanyukunui dauaꞌoraz, aonaꞌoraz ukaminkaꞌutan pidannao izoꞌatiꞌoraz uruu kaduz kakinaorii. 
\p  
\v 10 Mazan õaipan paꞌan wadiꞌitinpan wuru dauꞌaꞌa taa-kariwaiz Tominkaru ati, wuruꞌu chikaaꞌoraz waꞌoian. Naꞌiki wuruꞌu kaudinainaouz Tabernacle diꞌii, aonaa turuu ĩnikan wuruꞌu taa-kariwaiz oii-karu chikaa-kinaoaz.\f + \fr 13:10 \ft Faadaanao, turuu ĩnikan dunai wuru diꞌikiꞌi taa-kariwaiz Tominkaru ati. Soo wuruꞌu uzainao taa-kariwaiz oii-karu chikaa-kinao nii, aonaa turuu ĩnikan udunaa. Ĩkawaoda paꞌan ipai wuruꞌu uzai nanaa paniba ii, munapo Jewnao kawiizitinapa-kizi ai.\f* 
\p  
\v 11 Umanawunuꞌo Faadaa, unaꞌakauzonii uzainao izain Kabaun Nazoo Kaimanaꞌoraz Manawun diꞌiti, utaa kizi oii-karu kida dikin ii. Mazan wuruꞌu uzainao nanaa kida kawaoda-kao paniba ii, Jewnao kawiizibitinapa-kizi ai.  
\v 12 Ukauꞌan Jesus paniba ii umawakan donoi ai kapam, usaabaa-kinaa nii papidanannao kaiman manawun oiaꞌo ai paizain idaꞌan.  
\v 13 Ukauꞌan wamako Jesus diꞌiti paniba iti Jewnao kawiizibitinapa-kizi ai, wakashaapa washaꞌapata-kao, naꞌiki wabaiaapa kapam uruu kaduz aimaakan kakibaꞌazonnaꞌo uruu baiaapaniaz kaduz.  
\v 14 Aonaa karikaonanuꞌo donoi nii daꞌaꞌa imiꞌi baaraꞌa waꞌati, mazan waunao, tuukii wazaudapan donoi wuruꞌu waꞌidiwau niꞌoraz diinaꞌitiꞌi paꞌan. 
\p  
\v 15 Ukauꞌan aizii Jesus idaꞌan, marii wataainan Tominkaru ati wakonaukii-kidan idaꞌan uruu, wakowaadan idaꞌan wuruꞌu kaiman kidaꞌo aimaakan ushaꞌapataniaz.  
\v 16 Aonaa umanyukunuutaꞌanaꞌa ushaꞌapatan kaimanaꞌo baꞌorainao ati, naꞌiki ukaꞌidiwaaka ĩtuma, ushaꞌapanum kauꞌan naꞌapa kidaꞌo paꞌan aimaakan taa-kao, Tominkaru konaukii udauꞌan. 
\p  
\v 17 Uizoꞌati uzowaunaanao naꞌiki unaubaapa wuruꞌu ĩkaudinanuz. Ĩnao awunuutapaꞌo unao, ushaꞌapanum kauꞌan ĩnaouꞌo nii kowaada naꞌapam ĩshaꞌapatan pakaudin-kizi Tominkaru ati. Uizoꞌati ĩdyaun, konaukii kizi ĩshaꞌapatan pakaudin-kizi. Aonaan an uizoꞌatin, ĩshaꞌapatan nii pakaudin-kizi kashaꞌora-karu idaꞌan, naꞌiki aonaꞌo nii kanom unao ikodan naꞌapaꞌo diꞌiki. 
\p  
\v 18 Aonaa usokodaꞌanaꞌa utoriinpan waꞌati. Waaitapa aonaa kanom dikaudaꞌo nii washaꞌapaapan, mazan karikaonan washaꞌapataꞌazon kaiman kidaꞌo aimaakan.  
\v 19 Tuukii manawun õpishaan utoriinpan õꞌati, marii kizi Tominkaru dyuudan õgaru powaa ati kadiman unao idaꞌati. 
\s1 Kaarita katokon-tinan 
\p  
\v 20-21 Aizii marii Tominkaru konaukii-kida-kao, uruu taaꞌo wanyukunuu kaiman-kinaa. Ukadishita-kida waNaobanaa Jesus mawaka-karu diꞌiki. Naꞌiki marii Jesus konaukii-kida-kao, uruu umanawunuꞌo kaznizo taapiki. Uruu izain idaꞌanaꞌo Tominkaru toman Paꞌinaꞌo Covenant, aonaꞌo niꞌoraz naꞌapainim ukatokonon. Aizii marii Tominkaru taan ipai kaimanaꞌo aimaakan unao shaꞌapata-kinaa nii aimaakan paaipan kawanaꞌati. Naꞌiki marii usaabaan waunao paaipan kawanaꞌati, Jesus Christ idaꞌan, naꞌiki marii utaapa-kao umanawunuꞌo nii karikaonan. Amen. 
\p  
\v 22 Õiribannao, tuukii manawun õpishaan unao, uabatapa kizi kaimanaiman diꞌoraz kuwai õsaadaniaz õmaꞌozakada-kinaa niꞌoraz unao; wuruꞌu õkaaritanuz, aonaa udawuan manawun.  
\v 23 Õkowaadaꞌazon uꞌati waꞌinawuzu Timothy kodita-kida-kaoaꞌa naa taraa-kizai iki. Ukaawan an kadiman, baokopaꞌo nii wawaꞌatin watukapaꞌanan unao.  
\v 24 Ukowaada paꞌi waparadan kida ipai uzowaunaanao ati, naꞌiki ipai Tominkaru pidanannao ati. Wairibannao Italy ikiinao dyuudan kapam paparadan unao ati.  
\v 25 Marii Tominkaru kamunanun ipai unao ati.