\id GAL - Wapishana \h GALATIANS \toc1 Paul Kaaritan Galatia Baara Sannao Atiꞌo \toc2 Galatians \toc3 Gal \mt2 Paul Kaaritan \mt1 Galatia Baara Sannao Atiꞌo \is1 Diꞌoraz kaarita dauaꞌo \ip Diꞌoraz kaarita, apostle Paul saadanii Galatia Baara sannao mishidainao ati. Aizii wuruꞌu Galatia, udaruꞌo wiizai baara, naꞌiiꞌakaꞌo wuruꞌu mishidainao mashaapanuz. Paul, uruu Jew, mazan ĩnao, Gentilenao.\f + \fr 1:0 \fq Gentilenao: \ft Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao idaꞌa.\f* Aizii ĩnao mishidainaouꞌu naa Kaimanaꞌo Kuwai, Jesus Christ dauaꞌoraz. \ip Mazan kainaꞌa pabiꞌi kida Jewnao kaawan mishidainao idaꞌati. Ĩnaouꞌu naa aipan ipai mishidainao shaꞌapatinan Moses kakinaori kawanaꞌati, Tominkaru dakota-kinaa nii ĩdyaun kaimanaꞌo pidannao nii. \ip Mazan apostle Paul saadan diꞌoraz kaarita mishidainao ati, ukakinaotan ĩdyaun Jewnao ai, aipainaouz mishidainao chootinan\f + \fr 1:0 \fq chootinan: \ft Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii, ‘chootin-karu’ dauaꞌo.\f* Moses kakinaori kawanaꞌati. Uaipan mishidainao aitapan kaimanaiman, aonaa Tominkaru dakotan pidan kaimanaꞌo pidan nii uizoꞌatin idaꞌan Moses kakinaori kida. Mazan udakotan pidan kaimanaꞌo pidan nii soo umishidan idaꞌan Jesus Christ, aonaa pidan izoꞌatin idaꞌan mani Moses kakinaori. (Galatians 2:16) \ip Ukauꞌan Paul saadan diꞌoraz kaarita mishidainao ati, aonaan idi uaipan ĩmishidan pidannao kuwaa panaꞌitiꞌoraz karikaonan. Ukian pakaaritan idaꞌa, “Aizii dii mani, waunao oo angel aokazi ikiꞌo kowaadapan an unao ati kuwai panaꞌaꞌo wuru aiaꞌa wakowaadaniaz unao ati, naꞌapaꞌo pidan, marii ukaboota-kao Tuubaruꞌo Tikazi wuꞌiti.” (Galatians 1:8) \ip Aizii wuruꞌu pidannao aipainaouz mishidainao taapan Moses kakinaori, ĩkian Paul dauꞌan, uruu aonaa mishiꞌo apostle mani, naꞌiki kuwai kapam ukowaadapaniaz aonaa mishiꞌo mani. Mazan Paul kian padauꞌan, “Jesus Christ naꞌiki Tominkaru waDaru kadishita-kidaꞌoraz Jesus pamawaka-kizi iki, uruu wuruꞌu zaamataꞌoraz õgaru paꞌan.” (Galatians 1:1) \iot Kaarita buutinpan kida \io1 Paul mishiꞌo apostle \ior 1:1-24\ior* \io1 Paul maꞌozaka uparadan kaimanaꞌo kuwai dikin ii \ior 2:1-21\ior* \io1 Kazannaatin-karu soo mishida-karu idaꞌan \ior 3:1—4:31\ior* \io1 Mashaapa-karu Kaimanaꞌo Doronaa idaꞌan \ior 5:1—6:10\ior* \io1 Paul katokontan pakakinaopan \ior 6:11-18\ior* \c 1 \p \v 1 Diꞌoraz kaarita, õgaru apostle Paul diꞌikiꞌo. Õgaru, aonaa pidannao zaamatanii mani apostle nii, naꞌiki aonaa ĩdyuudanii mani õapostle-tinan. Mazan Jesus Christ naꞌiki Tominkaru waDaru kadishita-kidaꞌoraz Jesus pamawaka-kizi iki, ĩnao wuruꞌu zaamataꞌoraz õgaru paꞌan. \v 2 Ipai daꞌainao mishidainao, ĩdyuudan kapam paparadan ipai unao mishidainao ati, mashaapainaouz Galatia Baara ii aka. \p \v 3 Õtoriinpan marii kizi waDaru Tominkaru naꞌiki Naobanai Jesus Christ kamunanun naꞌiki utaa kizi unao nyukunuu kaiman-kinaa nii. \v 4 Aizii wuruꞌu Jesus, utaapada pazowii-kao waꞌoian dikin ii, naꞌapa waDaru Tominkaru aipan kawanaꞌati, naꞌiki ukazannaata-kinaa nii waunao wuru aiaꞌa kaiꞌoraz oiaꞌo mashaapa-karu. \v 5 Ukauꞌan marii karikaonan Tominkaru taapa-kao umanawunuꞌo nii. Amen. \s1 Soo kainaꞌa baudaꞌapa // Kaimanaꞌo Kuwai \p \v 6 Tuukii õdiꞌitinpan unao dauꞌan, utanawatinan idi kadiman aka Tominkaru ai. Uruu zaamataꞌoraz unao paꞌidaꞌati Christ kamarainapanun naꞌiki kamunanun idaꞌan, mazan aizii, udaꞌanan naa panaꞌaꞌo kuwai pabiꞌi kida pidannao dakotaniaz kaimanaꞌo kuwai nii. \v 7 Aonaa baꞌoran kaimanaꞌo kuwai nii, soo pidannao mariidapan karikaonan unao, naꞌiki ĩtanawataꞌazon mishiꞌo kuwai Christ dauaꞌo panaꞌitiꞌi naa karikaonan. \v 8 Aizii dii mani, waunao oo angel aokazi ikiꞌo kowaadapan an unao ati kuwai panaꞌaꞌo wuru aiaꞌa wakowaadaniaz unao ati, naꞌapaꞌo pidan, marii ukaboota-kao Tuubaruꞌo Tikazi wuꞌiti. \v 9 Wakiiniꞌi naa shaꞌatii kiwiitapa, naꞌiki õkian nii koshan: naꞌiaꞌoram pidan kowaadan an unao ati kuwai panaꞌaꞌo wuru aiaꞌa uabataniaz naꞌiki umishidaniaz, naꞌapaꞌo pidan, marii ukaboota-kao Tuubaruꞌo Tikazi wuꞌiti. \p \v 10 Kaiwuruꞌu õkianuz kaikapaꞌa, õkaimanadaꞌazon idiꞌo pidan nyukunuu? Aonaa! Mazan õaipan paꞌan Tominkaru nyukunuu kaimanan õꞌati. Õaipan an mani pidan nyukunuu kaimanan õꞌati, aonaa mishiꞌo mani Christ poitorun õgaru. \s1 Paul apostle-tinan dauaꞌo \p \v 11 Õmin-mishidannao, õaipan uaitapan wuruꞌu Kaimanaꞌo Kuwai õkowaadaniaz unao ati, aonaa pidannao diꞌikiꞌo mani oo pidan tomanii mani. \v 12 Aonaa õikodanuzu pidan diꞌiki oo aonaa pidan tominapa-kidanii mani õgaru udauꞌu. Mazan wuruꞌu õkuwaaz Jesus Christ diꞌikiꞌo naꞌiki uaida-kidanii paꞌan õꞌati. \p \v 13 Unao, uabatanii naꞌapam daꞌi õmashaapauzon Jewnao kakinaorinaa kida kawanaꞌati. Uaitapa tuukiaꞌo õpatakaꞌutauzon mishidainao Jesus. Naꞌiki õdakota õmainaabatan ĩdyaun ipai daunuudaꞌu. \v 14 Naꞌiki uruu dono ipai õwazootapan õmin-daonaiorannao naꞌapa kidaꞌo ĩtunarunawun õkawan, õdaꞌanan idaꞌan naꞌiki õizoꞌatin idaꞌan wuruꞌu õdokozu-daunnao mishidapanii kidaz. \v 15 Mazan Tominkaru kamunanun idi õꞌati, uzaamatan kowas õgaru kaudinaꞌo nii paꞌati. Uzaamatan õgaru õshakatan uaꞌii. Paaipan kawanaꞌati \v 16 utukapa-kidan pauDani õꞌati, uaipan idi õmakon õkowaadapaꞌanan Kaimanaꞌo Kuwai udauꞌu Gentilenao diꞌiti. Aizii uruu aimaakan shaꞌapan daunaꞌanaꞌoraz õꞌati, aonaa õmakon pidan diꞌiti õaipan idi mani ukowaadan kanomaꞌo nii õshaꞌapata. \v 17 Naꞌiki aonaa õmakon Jerusalem iti, õabataꞌanan mani naꞌapam kiwiitapainaouz ĩapostle-tinan kian õꞌati. Mazan baꞌoran amazada iti paꞌan õmakon, Arabia kiaꞌo udakota-kao. Uruu daunaꞌan zii õkiwan Damascus iti. \p \v 18 Idikinaudaꞌu wunu õtukapan daunaꞌan Jesus, uruu zii õmakon Jerusalem iti õmorowautapaꞌanan Peter diꞌiti. Õnaꞌian utuma dyaꞌutam soondii sakodaz. \v 19 Aonaa õtukapan baꞌoran apostle naꞌii, soo James karikaonan, wanaobanaa Jesus inawuzuz. \v 20 Tominkaru aitapa ipai wuruꞌu õsaadanii kidaz mishiꞌo, aonaa õmariidinan mani. \v 21 Uruu daunaꞌan õmakon naa Syria Baara naꞌiki Cilicia Baara ii akaꞌo wiizai kida kawanaꞌati. \v 22 Mazan wuruꞌu mishidainao Judea Baara iainao kidaz, aonaa zii ĩtukapauzon õgaru. \v 23 Soo ĩabatan karikaonan pidannao kadakotinan õdauꞌu. Ĩkian, “Tawuruꞌu pidan patakaꞌutauzoz daꞌi waunao, uruꞌu naa aizii kowaadapa pidannao ati kaimanaꞌo kuwai Christ dauaꞌoraz, utiwaniaz pamashaadan.” \v 24 Uruu idi tuukii ĩkonaukii-kidan Tominkaru õgaru dikin ii. \c 2 \s1 Baꞌoran apostlenao kashaapa Paul kaudinan apostle nii \p \v 1 Aizii 14 wunu daunaꞌan õmakon koshan Jerusalem iti, Barnabas makoꞌo õtuma, naꞌiki õnaꞌaka Titus kapam. \v 2 Wuruꞌu õmakonuz naꞌiti Tominkaru dyuudan idiꞌo õgaru. Õnaꞌian puꞌu, õmiitiniipan soo choochi zowaunaanao tuma karikaonan. Õaipan ĩaitapan wuru dauaꞌa õkowaadapankaniaz Kaimanaꞌo Kuwai Gentilenao ati, naꞌiki õabataꞌazon kaiman ĩꞌati oo aonaa. Ushaꞌapanum kauꞌan aonaa õaipan õkaudin-kizi wuruꞌu õshaꞌapataniaz naa naꞌiki õshaꞌapaapaniaz kai makon madiwautapaka. \v 3 Mishi, ĩnaꞌapata panyukunuu. Uruu idi aonaa ĩdyuudan õminaudaꞌu Titus choota-kao\f + \fr 2:3 \fq uchoota-kao: \ft Putukapa ‘chootin-karu’ dauaꞌo, kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao idaꞌa.\f* Jewnao kakinaori kawanaꞌati, Gentile puꞌu padamata uruu. \v 4 Wakadakotinan wuru dauꞌanaꞌa, ushaꞌapanum kauꞌan pabiꞌi kida pidannao taapinpainao mishidaꞌo kawan Jesus, morotan idiꞌo wabii ati. Ĩtukapaꞌazon idi karikaonan pakawan mani wadaꞌanan Jewnao kakinaorinaa, wazaamatinpan puꞌaꞌa naa Christ Jesus diꞌiti. Ushaꞌapanum kauꞌan ĩnao, tuukii ĩaipan wamashaapan pakawan Jewnao kakinaorinaa waranuꞌu. \v 5 Mazan aonaa wakashaapinan ĩꞌati, aonaa masakaudaꞌu. Ushaꞌapanum kauꞌan waaipan idi wakazannaatapan unao ati wuruꞌu mishiꞌoraz kuwai, Kaimanaꞌo Kuwai idaꞌaꞌoraz. \p \v 6 Naꞌiki choochi zowaunaanaouz, aonaa naꞌiam ĩikodan õkuwaa kasharutinpan, uruu idi aonaa ĩpanaꞌadanuzu naꞌiki aonaa ĩtotokadanuzu. (Aizii wuruꞌu ĩtaapa-kaoaz umanawunuinao choochi zowaunaanao nii, aonaa ushaꞌapan õꞌati, ushaꞌapanum kauꞌan Tominkaru aonaa unaubaan baudaꞌapaꞌo pidan powaꞌa zii baꞌoran ai.) \v 7 Mazan ĩaitapa Tominkaru wuruꞌu taaꞌoraz õkaudin-kizi nii, kowaadapaꞌo nii Kaimanaꞌo Kuwai Gentilenao ati, naꞌapa utaan kawan kapam Peter ati kaudin-kizai, ukowaadapanuz Kaimanaꞌo Kuwai Jewnao ati. \v 8 Ushaꞌapanum kauꞌan Tominkaru maꞌozakan idaꞌan õzaamata-kao apostle nii Gentilenao ati, naꞌapa Peter zaamata-kao kawan apostle nii Jewnao ati. \v 9 Aizii James, Peter, naꞌiki John, umanawunuinao choochi zowaunaanao, ĩaitapa Tominkaru wuruꞌu taaꞌoraz kaudin-kizai õꞌati. Uruu idi kaiman ĩnyukunuu Barnabas naꞌiki õgaru kaudinan dauꞌan naꞌapa ĩnao kawan. Naꞌiki powaꞌa zii ĩmaꞌozakadan waunao wakowaadapa-kizi kaimanaꞌo kuwai Gentilenao ati. Aizii ĩnao ĩkakuwaapatinan nii Jewnao ati. \v 10 Kainaꞌa baudaꞌapa aimaakan ĩaipan washaꞌapatan, pakawan kizi wakaminkaꞌuupan patakaꞌutinainao, ĩchoochin idaꞌa ainaouz. Uruu manawun aimaakan tuukiaꞌoraz õshaꞌapataꞌazon. \s1 Paul kakinaowan Peter \p \v 11 Aizii Peter morowautapankan dono Antioch ii, naꞌii õparadan uꞌati maꞌozakaꞌo idaꞌan, õkakinaota-kinaa nii uruu sakitapaꞌo diꞌiti. Õparadan uꞌati pidannao kanaapuꞌu, ushaꞌapanum kauꞌan ushaꞌapataniaz aimaakan tuukiaꞌo upanaꞌitin. \v 12 Uruu ziꞌo Peter kaawan dono Antioch ati, karikaonan daꞌi uaroopauzon Gentilenao tuma, mishidapainaouz Jesus. Mazan Jewnao, James diꞌikiinaouz kaawan donoꞌo naa, aonaꞌa naa powaꞌa uaroopan ĩtuma utariaꞌakan idiꞌi naa ĩnao ai, aipainaouz Gentilenao choota-kao. \v 13 Uruu idi baokoinao Jewnao mishidainaouz Jesus, ĩtamakapaꞌakan naa Peter, aonaꞌa naa kapam ĩaroopan Gentilenao tuma. Naꞌiki Barnabas, upuꞌu zii unaꞌapan kapam ĩnao kawan, ĩaitapan puꞌu padamata aonaa shaꞌapaꞌo mani wuruꞌu aroapa-karuz Gentilenao tuma. \p \v 14 Õtukapan idiꞌi naa aonaa ĩshaꞌapatinan Kaimanaꞌo Kuwai kawanaꞌati, wuruꞌu mishiꞌoraz kuwai. Uruꞌu naa õparadan Peter ati ipai baꞌorainao kanaapuꞌu. Õkian uꞌati, “Jew pugaru, mazan upuꞌu pumashaapan Gentile kawan, aonaa pushaꞌapatinan Jew kawan. Kandii niꞌi naa mooko aizii puaipan Gentilenao mashaapan Jewnao kawan? \v 15 Mishi, pugaru naꞌiki õgaru, Jewnao wadaru naꞌiki wadaro nii, aonaa Gentilenao mani, dakota-kariwainaouz ‘oiainao’ nii. \v 16 Mazan waaitapa Tominkaru dakotan waunao kaimanaꞌo pidan nii wamishidan idaꞌan Jesus Christ, aonaa waizoꞌatin idaꞌan mani Moses kakinaori. Ukauꞌan waunao, wamishidapanii Christ Jesus, Tominkaru dakota-kizi waunao kaimanaꞌo pidan nii wamishidan idaꞌan Christ, aonaa waizoꞌatin idaꞌan mani Moses kakinaori. Ushaꞌapanum kauꞌan aonaa naꞌapainim nii Tominkaru dakotan pidan kaimanaꞌo pidan nii uizoꞌatipan idaꞌan Moses kakinaori.” \p \v 17 Aizii waunao, wadawatan puꞌu Tominkaru dakota-kinaa nii waunao kaimanaꞌo pidan nii wamishidan idaꞌan Christ, mazan upuꞌu Jewnao dakotan waunao oiainao nii kapam, Gentilenao kawan. Ukauꞌan Christ aipan atiꞌo mooko wuruꞌu waꞌoipanuz? Aonaa! \v 18 Mazan õkiwinan an powaa iti wuruꞌu kakinaorii õmuudaniaz naa, uruu idaꞌan õtukapa-kidan õdikintapan kakinaorii. \v 19 Õgaru mawakaꞌo kawanuꞌoraꞌa naa kakinaorii ai. Ukauꞌan aonaꞌa naa powaꞌa õmashaapan kakinaorii waranuꞌu, õmashaapa-kiziꞌi naa paꞌan Tominkaru ati. \v 20 Õgaru, õmishidan idi Christ, mawakaꞌo kawanuꞌoraꞌa naa õgaru Christ tuma cross idaꞌa. Aonaa õgaruꞌu naa mani kakupaꞌoraz, mazan Christ paꞌan wuruꞌu mashaapaꞌoraz õꞌidaꞌa, naꞌiki uruꞌu naa kazowautapaꞌoraz õgaru. Õmashaapanuz naa, õmishidapan idaꞌanaꞌoraꞌa naa Tominkaru Dani, marainpaꞌoraz õgaru naꞌiki mawakaꞌoraz õꞌati. \v 21 Õgaru aonaa õkashadan Tominkaru kazannaatan waunao pakamunanun idi karikaonan. Ushaꞌapanum kauꞌan umishiin an mani Tominkaru dakotan waunao kaimanaꞌo pidan nii waizoꞌatipan idaꞌan Moses kakinaori, madiwautapa-kaꞌo karikaonan wuruꞌu Christ mawakanuz. \c 3 \s1 Tominkaru taan Kaimanaꞌo Doronaa mishida-karu idi \p \v 1 Maam Galatia Baara sannao, maaitapin-kaꞌo manawun mooko unao! Kanom wuruꞌu madoronaadaꞌoraz unao? Kaimanaiman shaꞌatii õkakuwaapan uꞌati Jesus Christ tauka-kao naꞌiki umawakan dauꞌu cross idaꞌa. \v 2 Õpishaa kizi unao: uizoꞌatin idiꞌo mooko Moses kakinaori uzaamatanuz Kaimanaꞌo Doronaa, oo umishidan idiꞌo uabataniaz kaimanaꞌo kuwai? \v 3 Naꞌapa dii manawun umaaitapinkan! Usakadan puꞌu umishidan Jesus, Kaimanaꞌo Doronaa idaꞌan. Mazan aizii kandii niꞌi naa utiwaan umashaapan Jesus ati ushaꞌapaapanii kida idaꞌanaꞌa naa karikaonan? \v 4 Madiwautapa-kaꞌo mooko karikaonan ubaiaapanuz tuukii kashaꞌora kidaꞌo aimaakan? Õꞌitiiman aonaa madiwautapa-kaꞌo mani! \v 5 Aizii Tominkaru taanuz Kaimanaꞌo Doronaa unao ati, naꞌiki ushaꞌapatanuzu umanawun kidaꞌo aimaakan unao bii an, aonaa uizoꞌatin idiꞌo mani Moses kakinaori, mazan umishidan idiꞌo paꞌan uabataniaz kaimanaꞌo kuwai, Christ dauaꞌoraz. \p \v 6 Udiꞌitapa naꞌapam kii-karu Abraham dauꞌan: “Uruu mishidaꞌo Tominkaru, naꞌiki umishidan idi, Tominkaru dakotan uruu kaimanaꞌo pidan nii.”\f + \fr 3:6 \ft Genesis 15:6\f* \v 7 Ukauꞌan uaitapa kizi, pidannao mishidainaouz Christ, ĩnao paꞌan wuruꞌu mishiꞌoraz Abraham dainao. \v 8 Saadauzo-kariwai Tominkaru Paradan kowaadaniꞌi naa kotuaꞌa naa, Tominkaru dakotan nii Gentilenao kaimanainao nii ĩmishidan idi. Ushaꞌapatan uaꞌii zii naꞌapa kidaꞌo, ukowadauzonii Kaimanaꞌo Kuwai Abraham ati. Ukianuz “Pugaru idaꞌanaꞌo nii õtaan kaiman kidaꞌo aimaakan ipai pidannao ati.”\f + \fr 3:8 \ft Genesis 12:3; 18:18; 22:18\f* \v 9 Ukauꞌan ipai mishidainaouz, ĩzaamata kaiman kidaꞌo aimaakan naꞌapa Abraham zaamatan kawan aimaakan pamishidan idi. \p \v 10 Mazan pidannao tiwaꞌoraz padamata paizoꞌatin Moses kakinaori pakazannaatin-kinaa nii, upuꞌaꞌo nii Tominkaru patakaꞌutan ĩdyaun. Ushaꞌapanum kauꞌan kaikapaꞌo usaadinapanuꞌu Tominkaru paradan idaꞌa: “Ipaiꞌo nii Tominkaru patakaꞌutan pidannao ĩmaizoꞌatikan idi ipai daunuudaꞌu saadinpaꞌo Tominkaru kakinaori kaaritannaa idaꞌa.”\f + \fr 3:10 \ft Deuteronomy 27:26\f* \v 11 Ukauꞌan aonaa Tominkaru dakotan pidan kaimanaꞌo pidan nii utiwaan idaꞌan paizoꞌatin Moses kakinaori. Ushaꞌapanum kauꞌan kaikapaꞌo usaadinapanuꞌu Tominkaru Paradan idaꞌa: “Tominkaru dakotaniinaouz pidannao kaimanainao nii ĩmishidan idaꞌan paꞌan, ĩnao karikaonanuꞌo nii ĩkakupan.”\f + \fr 3:11 \ft Habakkuk 2:4\f* \v 12 Moses kakinaori, aonaa mishida-karu diꞌiiꞌakaꞌo mani, soo udaꞌan-kao karikaonan. Tominkaru Paradan saada-kariwai kian: “Pidan izoꞌatipan an kakinaorii, marinaꞌa naa ushaꞌapatanuzu ipai daunuudaꞌu naꞌiki umashaapan niꞌi naa uꞌidaꞌan.”\f + \fr 3:12 \ft Leviticus 18:5\f* \p \v 13 Kaikapaꞌo kapam Tominkaru Paradan saada-kariwai kianuꞌu: “Pidan kazada-kariwai atamun kadu iti, Tominkaru patakaꞌutan uruu wuruꞌu.”\f + \fr 3:13 \ft Deuteronomy 21:23\f* Naꞌapaꞌo Christ patakaꞌuta-kidinanuz atamun kadu iti waunao dikin ii. Uruu idaꞌan ukazannaatan waunao wuru aiaꞌa Tominkaru dakotanuz papatakaꞌutan waunao, maizoꞌati-kainaouz ipai kakinaorii. \v 14 Uruu Christ Jesus patakaꞌuta-kidinan idaꞌan kizi, Gentilenao zaamatan kaimanaꞌo aimaakan, Tominkaru kowaadauzoniaz pataan nii Abraham ati. Naꞌiki wamishidan idiꞌo Jesus Christ, wazaamatan Kaimanaꞌo Doronaa, Tominkaru kowaadauzoniaz pataan nii waꞌati. \s1 Kakinaorii naꞌiki Tominkaru taaꞌazoonii dauaꞌo \p \v 15 Aizii õꞌinawuzunao naꞌiki õdadakoonao, õkainaabata kizi mooko uꞌati pidannao shaꞌapatauzonii aimaakan idaꞌan: Dyaꞌutamainao pidannao naꞌapataakan dono panyukunuu aimaakan dauꞌan, ĩsaadan nii paꞌuu kida kaarita idaꞌa kainaabataꞌo nii ĩnyukunuu naꞌapa kidaakan. Uruu daunaꞌan aonaa turuu umarinaꞌata-kao oo utotokada-kao. Naꞌapaꞌo wuruꞌu Tominkaru kowaadauzoniaz pataaꞌazoonii. \v 16 Tominkaru kowaadanii kidaz pataaꞌazon, Abraham naꞌiki utakaan-daun atiꞌo. “Utakaan-daunnao atiꞌo,” aonaa kiaꞌo mani usaadinpan Tominkaru paradan idaꞌa, iribaꞌo pidannao dauꞌatiꞌo kawan. Mazan, “utakaan-daun atiꞌo,” kii usaadinpan, baudaꞌapaꞌo pidan dauꞌanaꞌo, uruu wuruꞌu Jesus Christ, Abraham takaan-daunuz. \v 17 Kaikapaꞌo dauꞌatiꞌo kaiwuruꞌu õkianuz: Kiwiiniꞌo zii wuruꞌu Tominkaru kowaadauzonuz pataan nii aimaakan Abraham ati,\f + \fr 3:17 \fq Tominkaru kowaadauzon pataan nii aimaakan Abraham ati: \ft uruu dakota-kao covenant. Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* naꞌiki ukian mishiꞌo nii utaapan paparadanuz. Ukauꞌan, Tominkaru taaniaz kakinaorii Moses idaꞌan 430 wunu daunaꞌanaꞌoraz naa, aonaa naꞌitim upanaꞌadan wuruꞌu Tominkaru kowaadauzonuz pataan nii aimaakan Abraham ati, naꞌiki aonaa turuu umainaabatan wuruꞌu Tominkaru paradanuz. \v 18 Tominkaru taaꞌazooniaz kaimanaꞌo aimaakan zaamata-kao an mani kakinaorii izoꞌatipa-kao idaꞌan, ukauꞌan aonaꞌa naa mani turuu wazaudapan Tominkaru taan aimaakan waꞌati pakiauzon kawanaꞌati. Mazan Tominkaru taanuzu kaimanaꞌo aimaakan Abraham ati, ukowaadan idiꞌo paꞌan pataan nii uꞌatiz. \p \v 19 Kanom niꞌo mooko wuruꞌu kakinaorii taa-kaoaz? Utaa-kao pidannao shaꞌapaapauzon idiꞌo oiaꞌo paꞌidiwaru. Kakinaorii kaiwainpan nii atii Abraham takaan-daun kaawan, uruu tawuruꞌu Tominkaru kowaadauzoniaz pataan nii utakaan-daun nii. Aizii wuruꞌu kakinaoriiz, angelnao taanii Moses ati, naꞌiki uruu idaꞌanaꞌo udobata-kida-kao Israelitenao ati. \v 20 Mazan aonaa Tominkaru zaamatan pidan dobata-kidaꞌo nii paparadan Abraham ati, mazan sariapa paꞌan uparadan uꞌati, ukowaadan dono wuruꞌu pataaꞌazooniaz uꞌati. \p \v 21 Aizii kakinaorii taa-kao idi, upanaꞌadan niꞌi naa mooko wuruꞌu Tominkaru kowaadanii kidaz pataaꞌazon? Aonaa! Ukauꞌan umishiin an mani pidan ikodan karikaonanuꞌo kakupa-karu kakinaorii izoꞌati-kao idaꞌan, kakinaorii idaꞌan mani Tominkaru dakotan pidan kaimanaꞌo nii. \v 22 Mazan saada-kariwai Tominkaru paradan kowaadan waꞌati, ipai pidannao oiaꞌo kazowautapanii paꞌidiwaru. Ukauꞌan, wazaamatan nii wuruꞌu Tominkaru kowaadauzoniaz pataaꞌazon, soo wamishidan idaꞌan Jesus Christ. \p \v 23 Christ mishidapa-kao uaꞌii zii, waunao taapa-kao kakinaorii waranuꞌu, taraa-kariwainao kawan, atii wuru idaꞌatiꞌi Christ mishida-kao kainaabata-kaoaz naa. \v 24-25 Ukauꞌan kakinaorii taa-kao, kazowautapaꞌo nii waunao, atii Christ kaawan diꞌiti. Mazan aizii Tominkaru dakotan waunao kaimanaꞌo pidannao nii wamishidan idiꞌoraꞌa naa Christ. Aonaa kanom niꞌi naa aizii kakinaorii kazowautapan waunao powaꞌa. \s1 Pidan mishidaꞌoraz Jesus Christ, uruu Tominkaru dani \p \v 26 Ipai unao Tominkaru dainao umishidan idaꞌan Christ Jesus. \v 27 Ukauꞌan, ipai unao chikaawunuinaꞌoraz naꞌiki zaamatinaꞌoraz Christ Jesus idaꞌati, umorokodan naa Christ kaduz wuruꞌu. \v 28 Ukauꞌan aonaa ushaꞌapan pugaru Jew oo aonaa Jew mani; poitorui oo aonaa poitorui mani; daonaiora oo zun, ipai unao naꞌapa kidaꞌo paꞌidiwaru, uzaamatinpan idi Christ Jesus idaꞌati. \v 29 Aizii uzaamatinpan kauꞌan Christ Jesus idaꞌati, unao wuruꞌu mishiꞌoraz Abraham takaan-daunnao. Naꞌiki unao wuruꞌu zaamataꞌo niꞌoraz kaimanaꞌo aimaakan, Tominkaru kowaadauzoniaz pataan nii Abraham ati. \c 4 \p \v 1 Kaikapaꞌo kaiwuruꞌu õkianuz: Koraidaonaa zaamataꞌo niꞌoraz padaru shaꞌapauz kida, naꞌapa utaapa-kao poitoruinao taapa-kao kawan, ukoraidaonaan dono zii. Mishi ukaꞌidiwaun puꞌaꞌa naa padamata padaru shaꞌapauz kida idi. \v 2 Mazan umashaapan nii zii pakazowautapikinao waranuꞌu naꞌiki pashaꞌapauz taapikinao waranuꞌu zii, atii udaru aitanii kamoo kaawan diꞌiti. \v 3 Naꞌapaꞌo daꞌi waunao kiwiin koraidaonaa kawan, wapoitoruitapa-kidinan waizoꞌatin idaꞌan kakinaorii kida doronainao diꞌikiꞌoraz, kazowautapainaouz imiꞌi baara sannao. \v 4 Mazan Tominkaru aitanii kamoo kaawan donoꞌo naa, udyuudan paudani, ushakatan zun diꞌiki. Umashaapan Jewnao kakinaorinaa waranuꞌu, \v 5 ukazannaata kizi waunao, mashaapainaouz kakinaorii waranuꞌu, turuu kizi Tominkaru zaamatan waunao paudainao nii. \v 6 Tominkaru zaamatan idi unao paudainao nii, udyuudan pauDani Doronaa mashaapan unyukunuu idaꞌa. Uruu Doronai idaꞌanaꞌo wuruꞌu ukianuz Tominkaru ati, “õdaru Tominkaru,” kii. \v 7 Ukauꞌan, aonaa powaꞌa poitoruinao mani unao, mazan Tominkaru dainaouꞌu naa paꞌan. Udainaoun idi unao, ukauꞌan utaan nii uꞌati ipai wuruꞌu ukowaadauzoniaz pataaꞌazon. \s1 Paul dopii-kidan Galatia Baara sannao \p \v 8 Kiwiin umaaitapakan dono zii Tominkaru, upoitoruitapa-kidinan tominkarunao ati aonaa mishiinao mani. \v 9 Mazan aizii unao, uaitapaꞌa naa Tominkaru, oo turuu õkian, Tominkaru paꞌan aitapaꞌoraz unao. Kandii niꞌi naa mooko ukiwaꞌazon powaa iti, upoitoruitapa-kidinaꞌazon koshan mazanuꞌo tominkarunao ati, aonaꞌoraz kanom ĩshaꞌapatan? \v 10 Aizii unao, utamakapan naa Jewnao kaduz utaapan idaꞌan kamoo, kauzu, naꞌiki wunu ĩtaapanii kidaz. \v 11 Tuukii õdopian unao dauꞌan, ukauꞌan madiwautapa-kaꞌo mooko karikaonan wuruꞌu õkaudinuz unao bii an? \p \v 12 Õmin-mishidannao, tuukii õaipan umashaapan õgaru kawan, aonaa Jewnao kakinaorinaa waranuꞌu mani. Õgaru naꞌapaꞌoraꞌa naa unao Gentilenao kawan, aonaꞌa naa õmashaapan Jewnao kakinaorinaa waranuꞌu. Kaiman shaꞌatii daꞌi utaapauzon õgaru, aonaa unyukunuu oian õꞌati. \v 13 Uaitapanii õkarinauzon idiꞌo õkowaadauzonuz Kaimanaꞌo Kuwai unao ati kiwiin. \v 14 Õkarinaan idi, dobata õmizidin-kidan unao, mazan upuꞌu aonaa uzon-kidan oo ukachamaꞌidin õꞌai. Mazan udapaapan õgaru kaiman, ikoda Tominkaru angelin oo ikoda Christ Jesus dapaapa-kao kawan utaapan õgaru. \v 15 Mazan aizii ushaꞌapanum naa wuruꞌu, aonaꞌa naa powaꞌa ukonaukiaꞌazon õtuma? Õaitapa mishi, õkarinauzon donoꞌoraz, turuu mani usoꞌotan uawun kida, naꞌiki utaanuzu õawun nii. \v 16 Aizii mani, utoꞌoran naa shaꞌa õꞌati wuruꞌu, õkowaadan idi mishiꞌo kuwai uꞌati? \p \v 17 Pidannao wuruꞌu aipainaouz umashaapan Jewnao kakinaorinaa waranuꞌu.\f + \fr 4:17 \ft Putukapa Galatians 1:7\f* Tuukii ĩaipan uzaamatinan paꞌidiꞌiti, mazan aonaa ĩkaminkaꞌutaꞌazon mani unao wuruꞌu, soo ĩaipan karikaonan pabuutan unao õꞌai, ĩnao ati kiziꞌi naa unyukunuu. \v 18 Mishi, kaimanaꞌo wuruꞌu pidan nyukunuu dyautanuz pashaꞌapatan dauꞌati aimaakan, kaimanaꞌoraz mazan aimaakan. Marii karikaonanuꞌu naa ushaꞌapatan aimaakan naꞌapa, aonaa soo õnaꞌan dono mani karikaonan utuma. \v 19 Õdainao õmarainapaniinao, daroi dopian kawan kaziwaꞌo idi okaudanipan dono, naꞌapaꞌo kawanuꞌo õbaiatan kaziwaꞌo unao dauꞌati. Õdopitan nii udauꞌan atii umashaapan an zii kaimanaiman Christ kaduz kawanaꞌati. \v 20 Kaiman zii mani õgaru naꞌii unao tuma kai. Uruu idi kaiman zii mani waabataakan waparadan, naꞌiki õaitapa mani naꞌapam õkian uꞌati. Ushaꞌapanum kauꞌan õmunapon idi, aonaa õaitapan naꞌapam õkian uꞌati. \s1 Hagar poitoruiaba, naꞌiki Sarah aonaa poitoruiaba mani \p \v 21 Õpishaꞌazon unao aipainaouz pamashaapan kakinaorii waranuꞌu, aonaa zii mooko uaitapan naꞌapam kakinaorii kian? \v 22 Kainaꞌa saada-kariwai dyaꞌutamaꞌo Abraham dainao daonaioranao dauꞌan. Baudaꞌapa utoman paudani papoitoruaba tuma,\f + \fr 4:22 \ft Genesis 16:15\f* baꞌoran utoman paudaiaro tuma,\f + \fr 4:22 \ft Genesis 21:2\f* aonaa poitorui mani oroo. \v 23 Udani poitoruiaba tumaꞌoraz, ushakatan naꞌapa koraidaonaa shakatauzon kawan. Mazan baꞌoran udani, udaiaro diꞌikiꞌo. Oroo aonaa poitoruiaba mani, ushakatan naꞌapa Tominkaru kiauzon kawanaꞌati paꞌan, Abraham ati. \p \v 24 Diꞌoraꞌa dyaꞌutamaꞌoraz zunnao kainaabatan dyaꞌutamaꞌoraz Tominkaru shaꞌapataniaz kida papidanannao ati.\f + \fr 4:24 \fq Tominkaru shaꞌapataniaz kida papidanannao ati: \ft uruu dakota-kao covenant. Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* Hagar, poitoruiabaz, oroo kainaabataꞌo wuruꞌu kakinaorii Tominkaru taaniaz Moses ati midukuo Sinai ii. Ipai pidannao oroo diꞌikiꞌoraz, poitoruinao paꞌidiwaru, ĩmashaapan idi kakinaorii waranuꞌu. \v 25 Naꞌiki midukuo Sinai, Arabia iaꞌoraz, ukainaabata-kao Hagar diꞌiti. Naꞌiki kaiꞌoraz donoi Jerusalem, oroo diꞌiti koshan ukainaabata-kao, naꞌii sannao mashaapan idi poitoruinao kawan kakinaorii waranuꞌu. \v 26 Mazan Sarah, oroo aonaa poitoruiaba mani paꞌan, oroo diꞌiti aokazi iaꞌoraz Jerusalem kainaabata-kao, naꞌiki oroo wadaro kawanuꞌo. \v 27 Kaikapaꞌa Tominkaru paradan kotuaꞌoraz kiauzonuꞌu odauꞌan: \q1 “Pukonaukii maudaniichiaba, \q1 Pukadako diiwaꞌo idaꞌan pukonaukian idi, \q2 aonaan puꞌu pukaudanipauzon. \q1 Mazan aizii powaꞌaꞌo nii zii pudainao iriban, \q2 aoro aiaꞌa, mazidaibazo.”\f + \fr 4:27 \ft Isaiah 54:1\f* \p \v 28 Õmin-mishidannao, unao, naꞌapa Isaac kawan, Tominkaru dainaouꞌu naa, naꞌapa Tominkaru kiauzon kawan. \v 29 Mazan uruu dono wuruꞌu koraidaonaa shakataꞌoraz koraidaonaa shakatauzon kawan, wuruꞌu poitoruiaba daniz, uantamikitauzonii Isaac, shakataꞌoraz Tominkaru Doronaa idaꞌan. Naꞌapa kai aimaakan shaꞌapaapa-kao waꞌati kotuaꞌo kawan. \v 30 Mazan naꞌapa dii saada-kariwai Tominkaru paradan kian? “Puwaata wuruꞌu poitoruiabaz paudani tuma! Ushaꞌapanum kauꞌan aonaꞌo nii odani zaamatan padaru shaꞌapauz kida, wuruꞌu taaꞌazoo-kariwaiz, aoro dani atiꞌi aonaꞌoraz poitoruiaba mani.”\f + \fr 4:30 \ft Genesis 21:10\f* \v 31 Ukauꞌan õmin-mishidannao, waunao aonaa poitoruiaba dainao mani, mazan aoro dainao paꞌan, aonaꞌoraz poitoruiaba mani. \c 5 \s1 Christ soꞌotan kakinaorii kazowautapan ai waunao \p \v 1 Mishi Christ soꞌotaniꞌi naa Jewnao kakinaorinaa kida ai waunao, aonaꞌa naa powaꞌa kakinaorii kazowautapan waunao. Ukauꞌan maꞌozakaꞌa naa utaapa unyukunuu, naꞌiki aonaꞌa naa utaapadaꞌanaꞌa kakinaorii kazowautapan unao powaa iti. \p \v 2 Uabata õgaru Paul paradan, aonaa Tominkaru dakotan pidan kaimanaꞌo pidan nii pachoota-kidinan\f + \fr 5:2 \fq pachoota-kidinan: \ft Putukapa ‘chootin-karu’ kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* idaꞌan Jewnao kakinaorinaa kawanaꞌati. Unaꞌapan an, madiwautapa-kaꞌo wuruꞌu Christ mawakanuz uꞌati. \v 3 Õkakinaowan nii unao koshan, ukashaapan an uchoota-kao Jewnao kakinaorinaa kawanaꞌati, ukauꞌan marinaꞌa naa uizoꞌatin ipai daunuudaꞌu wuruꞌu kakinaorii kidaz. \v 4 Aizii naꞌiaꞌoram pidan unao bii iki aipan an Tominkaru dakotan paugaru kaimanaꞌo pidan nii paizoꞌatin idaꞌan wuruꞌu kakinaoriiz, ubuutinan naa mishiꞌoraiman Christ ai wuruꞌu, naꞌiki ubuutinan naa kapam Tominkaru kaimanan ai uꞌati. \v 5 Mazan waunao, waaitapa Kaimanaꞌo Doronaa idaꞌan mishiꞌo nii Tominkaru zaamatan waunao naꞌiki udakotan nii waunao kaimanainao pidannao nii, wamishidan idaꞌan Christ paꞌan. \v 6 Aizii wuruꞌu wazaamatinanuz naa Christ Jesus idaꞌati, pidan choota-kariwai oo aonaa choota-kariwai mani, aonaa ĩtukapa-kao panaꞌa kida, aonaa naꞌapa kidaꞌo diꞌitapa-kao umanawunuꞌo nii. Soo kanom paꞌan diꞌitapa-kariwai, pidan mishidan Christ. Naꞌiki mishidapa-karu idaꞌanaꞌo wuruꞌu marainpaaka-karuz. \p \v 7 Kaiman shaꞌatii umishidapan padamata. Kanom wuruꞌu mashaataꞌoraz unao udaꞌanan ai mishiꞌo kuwai? \v 8 Mazan waaitapa Tominkaru, zaamataꞌoraz unao paꞌidaꞌati, aonaa uruu mani wuruꞌu tanawatin-kidaꞌoraz unao mishiꞌo kuwai ai. \v 9 Masakaudaꞌuꞌo panaꞌitiꞌo kuwai kowaada-kao, ipaiꞌo nii pidannao mishidaꞌakanuzu. Naꞌapa masakaudaꞌuꞌo yeast pooda-kidan kawan ipai poroom-biꞌi. \v 10 Mazan õaitapa naꞌiki õmishida Naobanai aipan ati, aonaꞌo nii utanawatinan, mazan udaꞌanan nii paꞌan wuruꞌu õkuwaa kidaz. Aizii pidan wuruꞌu tanawatin-kidaꞌoraz unao mishiꞌo kuwai ai, upatakaꞌuta-kao nii tuukiaꞌo idaꞌan. \p \v 11 Õmin-mishidannao, õkakinaotan naꞌiki õdyuudautan an mani pidannao choota-kidinan Jewnao kakinaorinaa kawanaꞌati ĩkazannaatin-kinaa nii, aonaa mani õpatakaꞌuta-kao. Mazan wuruꞌu Jewnao patakaꞌutanuz õgaru, õkowaadapan idiꞌo pidannao kazannaata-kao soo Jesus mawakan idaꞌanaꞌo paꞌan. \v 12 Aizii wunaouꞌu tanawatin-kidaꞌoraz unao, tuukiaꞌoraz ĩaipan chootin-karu, kaiman zii manawun mani õꞌati ĩmakuutaꞌaka-kao an kaiman-daun, aonaa soo ĩchootan mani karikaonan pamada. \p \v 13 Unao õmin-mishidannao, Tominkaru zaamatanii unao, usoꞌotaniꞌi naa unao kakinaorii kazowautapan ai. Mazan aonaa ukaiwaꞌanaꞌa wuruꞌu usoꞌota-kaoaz kakinaorii ai, ushaꞌapaapa-kinaa nii dikauda kidaꞌo aimaakan, unyukunuu aipan kawanaꞌati. Mishiꞌoraiman ukaminkaꞌuaaka umin-mishidannao tuma umarainpaakan idaꞌan. \v 14 Mishi waizoꞌati ipai daunuudaꞌu kakinaorii taa-kariwaiz Jewnao ati, waizoꞌatin idaꞌan wuruꞌu diꞌoraz kakinaoriꞌi: “Umarainapa ipai pidan naꞌapa umarainpan kawan unanaa,” kii-karuz. \v 15 Mazan utoꞌorataakapan an naꞌiki udakowaakapan an, utukapa paꞌi uwaatan umin-mishidannao naꞌapaꞌo idaꞌan. \s1 Marii Tominkaru Doronaa kazowautapan unao \p \v 16 Uruu idi õkian, aizii umashaapaꞌa naa Kaimanaꞌo Doronaa aipan kawanaꞌati. Unaꞌapan an aonaꞌo niꞌi naa ushaꞌapataꞌazon oiaꞌo, wuruꞌu unyukunuu shaꞌapataꞌazoonii kidaz. \v 17 Ushaꞌapanum kauꞌan wuruꞌu wanyukunuu, tuukii uaipan washaꞌapatan oiaꞌo aimaakan, aonaꞌoraz Kaimanaꞌo Doronaa aipan ushaꞌapata-kao. Mazan Kaimanaꞌo Doronaa, uaipan washaꞌapatan soo kaiman kidaꞌo paꞌidiwaru, wuruꞌu aonaꞌoraz wanyukunuu aipan ushaꞌapata-kao. Ukauꞌan kainaꞌa dyaꞌutam aimaakan mizaataakapan wanyukunuu ii. Uruu idi dadara waꞌati washaꞌapatan kaimanaꞌo aimaakan. \v 18 Mazan aizii pushaꞌapatinan naꞌiki pumashaapan idiꞌi naa Tominkaru Doronaa aipan kawanaꞌati, aonaꞌa naa powaꞌa Jewnao kakinaorinaa kida kazowautapan unao. \p \v 19 Kanom pidan nyukunuu aiapanii, aonaa umainaabanan. Unaudapa pashaꞌapaapan diꞌoraz kaduz kidaꞌa: pakiaapaakan madoronaa-daun; pashaꞌapaapan kakibaꞌazonnaa kidaꞌo aimaakan pakiaapan idaꞌan paminshuꞌunao; pashaꞌapataꞌazon kakibaꞌazonnaa kidaꞌo ushaꞌapata-kao madoronaa-daun; \v 20 patominkaruniitapan toma-kariwai kida; pamakon marunao diꞌiti; patoꞌora-kizaitapan tuukii pairibannao; pazunaapaakan; naꞌiki pakishauzin; kichanaꞌiki-kii daꞌi utoꞌoraꞌakauzon; tuukii uaipan pawazoomikipan naꞌiki padikintinan; pakashadaakapan naꞌiki pabuutaaka-kidan pidannao; \v 21 panaꞌazootapan pairiban shaꞌapauz; papoꞌidipan; pashaꞌapaapan kakibaꞌazonnaa kidaꞌo aimaakan tuzapa-kizai ii aka; naꞌiki pashaꞌapaapan iriba baꞌoran oii kidaꞌo aimaakan. Õkiaꞌazon koshan powaꞌa zii, naꞌapa õkian kawan uꞌati kiwiin, wuruꞌu pidannao shaꞌapaapainaouz naꞌapa kidaꞌo aimaakan, aonaꞌo nii ĩwiizi nii Tominkaru naobanai-tinapa-kizi ii. \p \v 22 Mazan Kaimanaꞌo Doronaa kazowautapan idi waunao, utaan nii wanyukunuu kamarainpanuꞌo nii, konaukii-tinaꞌo nii, kaiman-kinaa nii, tuuda-kinaa nii wabaiatanii kida, kaminkaꞌuaba-kinaa nii, kamunanuaba-kinaa nii, mishidinaabaꞌo nii, \v 23 kakarodapanuꞌo nii, naꞌiki watuudapa-kinaa nii wanyukunuu washaꞌapataꞌazon ai oiaꞌo. Umashaapan an kaikapaꞌa, wuru kida kawanuꞌu, aonaa kakinaorii nii mashaataꞌo nii unao. \v 24 Pidannao wuruꞌu zaamatinainaouz Christ Jesus idaꞌati, ĩmarinaꞌataniꞌi naa oiaꞌo, ĩnyukunuu naudapauzoniaz pashaꞌapaapan, tauka-kariwai kawanuꞌoraꞌa naa oiaꞌo ĩkaduz kida Christ mawakan dono cross idaꞌa. \v 25 Kaimanaꞌo Doronaa taan idiꞌi naa paꞌinaꞌo mashaapa-kinai waꞌati, ukauꞌan wamashaapaꞌa naa uaipan kawanaꞌati. \v 26 Aonaa wamanawun-tinpaꞌanaꞌa, naꞌiki aonaa watoꞌorataakapaꞌanaꞌa, naꞌiki aonaa wakishauziaakapaꞌanaꞌa waꞌatiaaka. \c 6 \s1 Kaminkaꞌuaaka-karu dauaꞌo \p \v 1 Õiribannao, umin-mishidan waotinan dono oiaꞌo, marii unao mashaapainaouznaa Kaimanaꞌo Doronaa aipan kawanaꞌati kaminkaꞌutanuz, uparadan idaꞌan uꞌati kaimanaꞌo idaꞌan, usakitapada kizi pamashaapan powaa iti Tominkaru aipan kawanaꞌati. Unao, uzaudinaꞌa naa mazan paꞌi uwaotan ai oiaꞌo diꞌiti kapam. \v 2 Ukaminkaꞌuta umin-mishidannao ĩbaiatan an kashaꞌora kidaꞌo aimaakan. Naꞌapaꞌo idaꞌan uizoꞌatin Christ kakinaori wuruꞌu. \v 3 Naꞌiaꞌoram pidan taapinpaꞌo umanawunuꞌo nii paꞌaonaimanan puꞌu, umariidapan karikaonan panyukunuu wuruꞌu. \v 4 Marii ipai pidan diꞌitapan pashaꞌapatanii aimaakan, ushaꞌapatanii kaimanan an, turuu ukonaukii-kidan pashaꞌapatanii. Mazan aonaa kizi uatadapan wuruꞌu pashaꞌapataniaz baꞌoran pidan shaꞌapatanii ai. \v 5 Ushaꞌapanum kauꞌan ipai waunao, waaipan atiꞌo nii washaꞌapatan wuruꞌu taa-kariwai kidaz washaꞌapatan nii. \p \v 6 Marii naꞌiaꞌoram pidan tominapa-kida-kariwai Tominkaru paradan dauꞌu kaminkaꞌutan patiichaan, utaan idaꞌan kaiman kidaꞌo aimaakan uꞌati. \p \v 7 Manaꞌa umariidapaꞌanaꞌa unyukunuu, Tominkaru aonaa turuu umariida-kao. Kanom pidan shaꞌapatanii, naꞌapaꞌo nii kapam uwinipinaa. \v 8 Aizii pidan shaꞌapaapaꞌo oiaꞌo, panyukunuu aipan kawanaꞌati, patakaꞌutin-karuꞌo nii uwinipinaa nii. Mazan pidan mashaapaꞌo Kaimanaꞌo Doronaa aipan kawanaꞌati, uzaamatan nii karikaonanuꞌo kakupa-karu Kaimanaꞌo Doronaa idaꞌan. \v 9 Manaꞌa wakashadinaꞌanaꞌa washaꞌapaapan kaiman kidaꞌo aimaakan, ushaꞌapanum kauꞌan Tominkaru aitanii kamoo kaawan dono, wazaamatan nii kaimanaꞌo aimaakan aonaan an wakashadinan. \v 10 Ukauꞌan, washaꞌapata kaiman kidaꞌo aimaakan ipai pidannao ati, naꞌapainim dono watukapan kaimanaꞌo aimaakan shaꞌapata-karu niꞌo, aitaniiman wamin-mishidannao ati. \s1 Ubaukapan naa Paul kakinaowan mishidainao \p \v 11 Aizii utukapa naꞌapam õsaadan udaru diidaꞌaꞌa, õkaꞌu idaꞌan. \v 12 Wuruꞌu pidannao tuukiaꞌoraz ĩaipan unao choota-kao\f + \fr 6:12 \fq choota-kao: \ft Putukapa ‘chootin-karu’ dauaꞌo, kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.\f* Jewnao kakinaori kawanaꞌati, ĩaipan karikaonan pidan nyukunuu-atin paugaru. Ĩshaꞌapatanuzu naꞌapaꞌo ĩmaaiapakan idiꞌo pamin-Jewnao patakaꞌutan paugaru, patominapatin-kidan dikin ii pidannao wuru dauꞌanaꞌa Christ mawakanuz cross paawaꞌa ipai pidannao oian dikin ii. \v 13 Mazan upuꞌu zii pidannao choota-kariwainaouz, aonaa ĩizoꞌatin ipai wuruꞌu Jewnao kakinaori kidaz. Wuruꞌu ĩaipanuz unao choota-kao soo paꞌatadinapa-kinaa niꞌo karikaonan, ĩaipan patukapa-kidan iriba papidanannao. \v 14 Mazan õgaru, õatadinpan nii soo wanaobanaa Jesus Christ mawakan dauꞌu cross idaꞌa. Christ mawakan idi õꞌati, aonaꞌanaꞌa powaꞌa õdyautan wuruꞌu pidannao taapaniaz umanawunuꞌo nii, mawakaꞌo kawanuꞌu naa õtaapanuzu. Naꞌiki õgaru, mawakaꞌo kawanuꞌu naa ĩtaapan. \v 15 Aonaa umanawunuꞌo aimaakan mani wuruꞌu pidan choota-kaoaz oo aonaa uchoota-kao. Mazan kanom paꞌan umanawunuꞌo aiapa-kao, soo Tominkaru paꞌinaadan pidan nyukunuu. \v 16 Marii Tominkaru taan nyukunui kaiman-kinaa naꞌiki ukamunan-kidan ipai pidan wuruꞌu izoꞌatiinaouz õkuwaa. Ĩnao wuruꞌu mishiꞌoraz Tominkaru pidanannao. \p \v 17 Aizii aonaꞌa naa powaꞌa õaipan pidan towaudaꞌutan oo kimudautan õgaru õkuwaa dauꞌan, ushaꞌapanum kauꞌan ipai baꞌizi-daun õmada idaꞌan kidaꞌoraz aida-kidan mishiꞌo õgaru Jesus poitoru. \p \v 18 Õiribannao, õtoriinpan marii kizi wanaobanaa Jesus Christ maꞌozakadan unyukunuu pakamunanun idaꞌan. Amen.