\id 1SA 09 \h Sameela Maxaafaa Koiruwaa \toc1 Sameela Maxaafaa Koiruwaa \toc2 Sameela Maxaafaa Koiruwaa \toc3 Sameela Maxaafaa Koiruwaa \mt1 Sameela Maxaafaa Koiruwaa \is1 Gidduwaa Erissuwaa \ip Sameela Maxaafan koiro shaahoi Israa7eela asai daannatu haaruwaappe kawoti haariyo kawotettau pinnido hanotaa odees. Ha laamee Israa7eela asaa ubbaa de7uwaa giddon oosettanau danddayidoogee heezzu asatu gaasuwaana. Hegeetuppe koiroi wurssettan de7ida gita gita daannatuppe issuwaa gidiya Sameela gidishin, naa77anttoi Israa7eelassi koiro kawo gidiya Saa7oola. Heezzanttoi qassi maataa oiqqanaappe kase a taarikee Sameelanne Saa7oola taarikiyaara oiqetti uttido Daawita. \ip Ha maxaafaassi waanna kiitai Gal77a Maachchaa giddon de7iya hara taarike maxaafatuugaadankka, Xoossaassi ammanettiyoogee anjjuwaunne injje de7uwau kaalettiyoogaanne azazettennan ixxiyoogee kunddettaanne bashshaa ehiyoogaa bessees. Hegeenne Xoossai qeesiyaa Eelassi odiiddi, “Tana bonchchiyaageeta taani bonchchana; tana kariyaageeta taani kaushshana” giidi haasayido qaalan qoncciyan odees. (2:30) \ip Ha maxaafai kawoi haariyo kawotettaa essiyo maaran asaassi siyettiya hanotaa qonccissees. Kase peeshshan Israa7eela asaassi tumu kawo gididi erettidaagee ba huuphen Xoossaa. SHin guyyeppe takkiiddi asai oishaa denttin, Xoossai etayyo kawuwaa dooriis. SHin ha ubbankka waannabai kawuwaa gidin, Israa7eela asaa gidinkka, Xoossai etappe bollanne pirddiyaagaanne gidin, a garssan eti de7anaagaa (2:7-10). Hegeekka Xoossaa higgiyaappe garssaara dure gidin, manqqo gidinkka, asaa ubbaa maatai bonchchettin de7anau koshshiyoogaa bessees. \c 1 \s1 Elqqaananne A So Asaa \p \v 1 Efireema gezziyan, Raama giyo kataman de7iya, Efireema zarenne Xufa yara gidiya, Elqqaana giyo issi bitanee de7ees; i Yirohaama na7aa; Yirohaami Eelihu na7aa; Eelihu Toohu na7aa; Toohu Xufa na7aa. \v 2 Elqqaanassi naa77u maccaasati de7oosona; issinnee sunttai Haanno; hinkkoree sunttai Piniino. Piniinissi naati de7oosona; shin Haannissi issi na7ikka baawa. \p \v 3 Ubbaappe Wolqqaama GODAASSI goinnanaunne yarshshanau Elqqaani laittan laittan ba katamaappe Seelo bees. Eela naati naa77ai, Hofiniininne Piinihaasi yan GODAA qeeseta. \v 4 Elqqaani yarshshuwaa yarshshiyo wode audenne ashuwaappe issi kituwaa ba keettaayee Piniinissi, qassi issi issi kituwaa i attuma naatussinne macca naatussi huuphiyan huuphiyan immees. \v 5 GODAI Haanno yeluwaa diggikkokka, Elqqaani o siiqiyo gishshau, iyyo naa77u kituwaa immees. \v 6 GODAI Haanniyyo muleera yeluwaa diggido gishshau, i dawuttiyaa o hanqqetissausunne yiilloyausu. \v 7 Hagee laittaappe laittan haniyaabaa; Haanna GODAA keetti biido wode audenne i dawuttiyaa o yeekkana gakkanaassinne qumaa meettaa ixxana gakkanaassi yiilloyausu. \v 8 I keettaawai Elqqaani o, “Haannee, neeni aissi yeekkai? Aissi qumaa miikkii? Ne wozanai aissi azzanii? Taani neeyyo tammu naatuppe aadhdhikkinaayye?” yaagees. \s1 Haanni Woosaa \p \v 9 Issi gallassi eti Seelon miidoogaappenne uyidoogaappe guyyiyan, Haanna dendda eqqaasu. Dendda eqqiyo wode, GODAA keettaa penggiyaa matan de7iya oidiyan qeesiyaa Eeli uttiis. \v 10 Haanna keehi mishettada, camo yeehuwaa yeekkada GODAA woossaasu. \v 11 A hagaadan yaagada shiiquwaa shiiqettaasu; “Ubbaappe Wolqqaama GODAU, tana ne ashkkariyo xeella! Ta mishuwaa be7ada, tana hassaya; tana ne ashkkariyo dogoppa. Neeni taayyo ne ashkkareeyyo attuma na7a immikko, a de7o laitta ubban taani a neeyyo immana; a huuphee mulekka meedettenna” yaagaasu. \p \v 12 Haanna GODAA woosaa adussido wode, Eeli i doonaa xeellees. \v 13 Haanna ba wozanaa giddon Xoossaa woossiyo wode, i menttershshai qaaxxiyoogaappe attin, i qaalai siyettenna; hegaa gishshau, Eeli o mattottidabaadan qoppiis. \v 14 Qoppidi o, “Neeni aude gakkanaashin mattottuutee? Woine eessaa ne achchappe digga” yaagiis. \p \v 15 Yaagin Haanna hagaadan yaagada ayyo zaaraasu; “CHii, ta godau, taani keehi metootanchcha maccaasa; taani ta shemppuwaappe GODAA woossaisippe attin, woine eessaa woikko mattoyiya ushshaa uyabeikke. \v 16 Taani ta tuggaanne ta mishuwaa daruwaa hagan haasayido gishshau, tana ne ashkkariyo ‘Pattenna maccaasa’ gaada qoppoppa” yaagaasu. \p \v 17 Yaagin Eeli iyyo zaaridi, “Sarotettan ba; neeni a woossidobaa Israa7eela Xoossai neeyyo immo” yaagiis. \p \v 18 Yaagin Haanna, “Ne ashkkariyaa ne sinttan nashuwaa demmu” yaagaasu. Hegaappe guyyiyan, a ba ogiyaa baada, qumaa maasu; hegaappe simmin mulekka azzanabeikku. \s1 Haanna Sameela Yelaasu \p \v 19 Wonttetta gallassi guuraara denddidi, Elqqaaninne a so asai GODAAYYO goinnidoogaappe guyyiyan, bantta soo, Raama katamaa simmidosona. Elqqaani ba maccaasee Haanniira aqiis; GODAI o qoppiis; \v 20 qoppin a abbe ixettada wodee wurin attuma na7aa yelaasu. Haanna, “Taani GODAA woossin siyiis” gaada a sunttaa Sameela\f 1 \fr 1:20 \fk Sameela: \ft Ha sunttaa birshshettai “Xoossai siyettiis” giyoogaa.\f* sunttaasu. \p \v 21 Elqqaani ba so asaa ubbaara laittaa yarshshuwaa GODAU yarshshanaunne shiiquwaa gattanau Seelo biis; \v 22 shin Haanna babeikku. A ba keettaawaa, “Ta na7ai xanttaa duuxxidoogaappe guyyiyan, taani a efaada, GODAAYYO immana; merinau i yan de7ana” yaagaasu. \p \v 23 I keettaawai Elqqaani, “Nena lo77abaa ootta; a neeni xanttaa duuttana gakkanaassi son takkashsha; yaaninkka GODAI ba qaalaa polo bain” yaagiis. Yaagin Haanna xanttaa duuttana gakkanaassi ba na7aa xanttaidda son takkaasu. \p \v 24 Haanna i na7ai xanttaa duuxxidoogaappe guyyiyan, Sameelanne heezzu laitta korimaa, tammu kilo giraame xiilliyaanne ogoro kumetta woine eessaa ekkada GODAA keettaa Seelo baasu; na7ai he wode guutta. \v 25 Eti mirgguwaa shukkidoogaappe guyyiyan, na7aa Eelakko efiidosona. \v 26 Haanna Eela, “Ta godau, ne de7oi ero! Ne sinttan eqqada GODAA woossida maccaasiyaa tumu tanattennee. \v 27 Taani ha na7aa yelanau woossin, GODAI taani a woossidobaa immiis. \v 28 Hegaa gishshau, taani GODAAYYO a immaas; i ba de7o laitta ubban GODAAYYO imettiis” yaagaasu. Hegaappe guyyiyan, eti GODAAYYO yan goinnidosona. \c 2 \s1 Haanni Woosaa \p \v 1 Haanna hagaadan yaagada woossaasu; \q1 “Ta wozanai GODAN ufaittees; \q2 GODAN ta wolqqai dariis. \q1 Ta morkketu bollan taani ceeqettada haasayais; \q2 GODAI tana ashshido gishshau, taani ufaittais. \q1 \v 2 GODAA mala geeshshi issoinne baawa; \q2 a mali issoinne baawa. \q1 Nu Xoossaappe attin, \q2 hara attiyo wogga Zaalli baawa. \b \q1 \v 3 “Otoro haasayaa aggite; \q2 otoro qaalai intte doonaappe kiyoppo. \q1 Aissi giikko, GODAI eriya Xoossaa; \q2 asa ooso i yiggi xeellees. \b \q1 \v 4 “Olanchchatu wonddafee meqqiis; \q2 shin xubettidaageeti wolqqaa gixxidosona. \q1 \v 5 Kalli uttidaageeti namisettidi, \q1 qumau keraa oottoosona; \q2 shin namisetti uttidaageeti ha77i kallidosona. \q1 Mainiyaa laappun naata yelaasu; \q2 shin cora naata yelidaara daafuraasu. \b \q1 \v 6 “GODAI woreesinne pattees; \q2 qassi i duge Si7ooliyan yeggeesinne pude kessees. \q1 \v 7 GODAI manqqetteesinne dureyees; \q2 qassi i ziqqisseesinne xoqqissees. \q1 \v 8 I hiyyeesata buhiyaappe denttees. \q1 Metootanchchatakka bidinttaa pituwaappe denttees; \q2 denttidi eta halaqatuura utissees; \q2 eta bonchcho araataa laatissees. \b \q1 “Aissi giikko, biittaa baasoti GODAASSA; \q2 i eta bollan sa7aa essiis. \q1 \v 9 I Xoossaa asatu gediyaa naagees; \q2 shin iitata i xuman co77u oottana. \q1 Asi ba wolqqan xoonenna; \q1 \v 10 GODAARA eqettiyaageeti liiqana. \q1 GODAI saluwaappe eta bolli dadadan guummana; \q2 GODAI sa7an de7iyaageeta ubbaa pirddana. \q1 I ba kawuwaayyo wolqqaa immana; \q2 i ba tiyidoogaayyo xoonuwaa immana” \m yaagada woossaasu. \p \v 11 Hegaappe guyyiyan, Elqqaani Raaman de7iya ba soo biis; shin na7ai Sameeli qeesiyaa Eelappe garssaara GODAAYYO oottees. \s1 Eela Attuma Naata Iitata \p \v 12 Eela attuma naati iita asata; eti GODAA erokkona, \v 13 woikko yarshshuwaa immiya asaayyo qeeseti oottiyo wogaa naagokkona. Hegeenne, asi yarshshuwaa yarshshiyo wode, qeesiyaa ashkkarai heezzu achcha birata sirinttaa ekkees; ekkidi ashoi biron porshshishin, \v 14 doissiyo wogga otuwan woikko keriyan he sirinttaa yeddidi, sirinttai oiqqi kessiyo ai qommo asho gidikkonne efiidi, qeesiyaayyo immees. Yarshsho yarshshanau Seelo yiya Israa7eela asaa ubbaa eti hagaadan oottoosona. \v 15 Qassi modhdhuwaa yarshshiyoosan xuugganaappe kasetidi, qeesiyaa ashkkarai yarshshuwaa yarshshiya bitaniyaakko biidi, “Qeesee qayye ashoppe attin, doisa asho neeppe ekkenna gishshau, ayyo xiixxanau amarida ashuwaa hamma” yaagees. \p \v 16 Yaagin bitanee zaaridi, “Wogaadan qeeseti modhdhuwaa koiro xuuggona; hegaappe guyyiyan, neeni koyiyoogaa ekka” yaagees; yaagikko qeesiyaa ashkkarai, “CHii; taayyo ha77i imma; shin neeni diggikko, taani neeppe wolqqan ekkana” yaagees. \p \v 17 GODAU immiyo yarshshuwaa Eela naati karido gishshau, eta nagarai GODAA sinttan keehi dariis. \s1 Na7aa Sameela \p \v 18 SHin Sameeli na7atettan de7iiddi, liinuwaa giyo kiriyaappe dadettida eefuude giyo maayuwaa maayidi, GODAAYYO oottees. \v 19 Sameela aayyiyaa laittan laittan guutta qoliyaa giigissada, laittaa yarshshuwaa yarshshanau ba keettaawaara baidda Sameelayyo ekkada bausu. \v 20 Bin Eeli Elqqaananne a keettaayyiyo, “Ne keettaayyiyaa GODAAYYO immido na7aa gishshaa GODAI neeyyo ha maccaasen hara naata immo” yaagidi anjjees; yaatin, eti bantta soo simmoosona. \v 21 GODAI Haanno anjjin, shahaarada heezzu attuma naatanne naa77u macca naata yelaasu. Na7ai Sameeli GODAA sinttan dicciis. \s1 Eelanne A Naata \p \v 22 Eeli keehippe ceeggiis. A naati Israa7eela asaa ubbaa bolli oottido ubbabaanne qassi Xoossaa Dunkkaaniyaa penggiyan GODAAYYO oottiya maccaasatuura zin77idoogaa siyiis. \v 23 Siyidi eta, “Intte hagaa malabaa aissi ootteetii? Intte iita oosuwaa taani asa ubbaappe siyais. \v 24 Ta naatoo, hagaa aggite; GODAA asai inttena giyoobaa taani siyidoogee lo77obaa gidenna. \v 25 Issi asi asa naaqqikko, Xoossai au gaannatana; shin asi GODAA naaqqikko, oonee ayyo gaannatanai?” yaagiis. \p GODAI, “Taani eta worana” giido gishshau, eti bantta aawaa seeraa siyennan ixxidosona. \p \v 26 Na7ai Sameeli GODAA sinttaaninne asaa sinttan dicciisinne sabettiis. \s1 Eela So Asaa Bolli Odettida Hiraagaa \p \v 27 Issi gallassi Xoossaa asi Eelakko yiidi a, “GODAI hagaadan yaagees; ‘Ne maizza aawai Aarooninne a so asai Gibxxen kawuwaa ailletettan de7iyo wode, taani etayyo qonccaas. \v 28 Qonccada Aarooni ta yarshshiyoosaa pude kiyana mala, ixaanaa cuwayana malanne ta sinttan eefuudiyaa maayana mala, taayyo qeese oottada Israa7eela zaretu ubbaappe a dooraas. Qassi Israa7eela asai taman yarshshiyo yarshsho ubbaa taani ne aawaa zariyaayyo immaas. \v 29 Taani ta de7iyoosaa shiishshana mala azazido ta yarshshuwaanne immiyoobaa intte aissi yedhdhi kaa7eetii? Ta asai Israa7eeli, taayyo shiishshido yarshsho ubbaappe murutiyaagaa intteyyo miidi orddiyoogan, neeni ne naata taappe aattada aissi bonchchadii?’ yaagees. \p \v 30 “Hegaa gishshau, Israa7eela Xoossai hagaadan yaagees; ‘“Ne zareenne ne aawaa zaree merinau taayyo oottana” gaas; shin ha77i, hegee taappe haakko! Tana bonchchiyaageeta taani bonchchana; tana kariyaageeta taani kaushshana. \v 31 Ne zariyan asi ceeggenna mala, taani ne wolqqaanne ne aawaa zariyaa wolqqaa xaissiyo gallassati yaana. \v 32 Neeni metootana; taani Israa7eela asaayyo immiyo anjjuwaa be7ada neeni qanaatana; shin ne zariyan ceeggana asi ooninne baawa. \v 33 Taani ta yarshshiyoosaappe xaissenna asi de7ikko, a gaasuwan ne aifee afuxxiiddi qooqananne ne wozanaikka mishuwaa xuugettana; ne daro zeretta ubbai yelagatettan de7iiddi haiqqana. \p \v 34 “‘Ne naati naa77ai Hofiniininne Piinihaasi issi gallassi haiqqana; hegee neeyyo malaata gidana. \v 35 Taani taayyo ammanettiya qeesiyaa, ta wozanaadaaninne ta qofaadan oottiyaagaa denttana; taani a zareti de7i be7anaadan oottana; taani doorido kawuwaa sinttan eti ubba wode oottana. \v 36 Ne zariyan attida ubbai guutta miishsha woikko baso oitta woossanau yiidi, a sinttan gufannidi, “Taani oitta maana mala, qeesetuppe issuwaa sohuwaa malan tana wottarkkii” yaagana’ yaagees” yaagiis. \c 3 \s1 GODAI Sameela Xeesiis \p \v 1 Na7ai Sameeli Eelappe garssaara GODAAYYO oottees; GODAA qaalai he wode keehi al77o; ajjuutinne darenna. \v 2 Aifee xeellanau leppin, waayetti xeelliya Eeli issi gallassi qammi ba sohuwan zin77iis. \v 3 He wode Xoossaa xomppee biron to77ibeenna; qassi Xoossaa Taabootai de7iyo GODAA keettan Sameeli xiskkees. \v 4 Xiskkidaashin GODAI Sameela xeesiis; xeesin Sameeli, “Yee!” giidi koyiis. \v 5 Koyidi Eelakko woxxi biidi, “Neeni xeesin hekko yaas” yaagiis. \p SHin Eeli, “Taani nena xeesabeikke; baada zin77a” yaagiis; yaagin Sameeli biidi zin77iis. \p \v 6 Qassikka GODAI, “Sameelaa” yaagidi naa77anttuwaa xeesiis; xeesin Sameeli denddidi, Eelakko biidi, “Neeni xeesin hekko yaas” yaagiis. \p SHin Eeli, “Ta na7au, taani nena xeesabeikke; baada zin77a” yaagiis. \p \v 7 Sameeli hegee GODAA gidiyoogaa eribeenna; aissi giikko, GODAA qaalai biron ayyo qonccibeenna. \v 8 GODAI Sameela heezzanttuwaa xeesiis; xeesin denddidi, Eelakko biidi, “Neeni xeesin hekko yaas” yaagiis. \p Hegan GODAI na7aa xeesiyoogaa Eeli akeekiis; akeekido gishshau, \v 9 “Baada zin77a; i nena xeesiyaabaa gidikko, ‘GODAU, yoota; taani ne ashkkarai siyais’ yaaga” yaagidi yootiis; yootin Sameeli ba sohuwaa biidi zin77iis. \p \v 10 Hegaappe guyyiyan, GODAI yiidi hegan eqqidi kaseegaadankka, “Sameelaa, Sameelaa” yaagidi xeesiis. \p Xeesin Sameeli, “Yoota; taani ne ashkkarai siyais” yaagiis. \p \v 11 GODAI Sameela, “Be7a! Siyiya asa ubbau haittau iitiya issibaa Israa7eela bolli taani oottana hanais. \v 12 Taani Eela so asaa bolli haasayido ubbabaa he gallassan koiruwaappe wurssettaa gakkanaassi Eela bolli ehaana. \v 13 Eeli erido nagaraa gishshau, taani a so asaa bolli merinau pirddanaagaa ayyo yoota wottaas; aissi giikko, a naati qanggissiyaabaa oottiyo wode, i eta seeribeenna. \v 14 Hegaa gishshau, ‘Eela so asaa nagarai yarshshuwaaninne imuwan mulekka atto geetettoppo’ yaagada taani a so asaassi caaqqaas” yaagiis. \p \v 15 Sameeli sa7ai wonttana gakkanaashin zin77iis; wonttin denddidi, GODAA keettaa penggiyaa dooyiis. Sameeli ajjuutaabaa Eelayyo yootanau yayyiis. \v 16 Eeli Sameela, “Ta na7au Sameelaa” yaagidi xeesiis. \p Xeesin Sameeli, “Yee” giidi koyiis. \p \v 17 Koyin Eeli hagaadan yaagidi Sameela oichchiis; “GODAI neeyyo yootidobi aibee? Taappe ainne qosoppa; neeni Xoossai neeyyo yootidobaappe issibaanne taappe qottikko, Xoossai hegaadan ne bolli ootto” yaagiis. \v 18 Yaagin Sameeli ainne qosennan ubbabaa Eelayyo yootiis. Eeli, “I GODAA; i bana lo77aa ootto” yaagiis. \p \v 19 Sameeli dicciyo wode GODAI aara de7ees; Sameeli haasayidobaappe issi qaalinne sa7an wodhdhenna. \v 20 Israa7eela zawan Daanappe biidi Berssaabeha gakkanaassi, Sameeli GODAAYYO tumu hananabaa yootiyaagaa gidiyoogaa Israa7eela asai ubbai eriis. \v 21 GODAI Seelon qonccees; yan ba qaalan banatettaa Sameelayyo qonccissees. Sameeli haasayido qaalai Israa7eela ubbaa gakkiis. \c 4 \s1 GODAA Taabootai Omoodettiis \p \v 1 Israa7eelati Pilisxxeematuura olettanau kiyidosona; Israa7eelati Eben77eezeran shiiqin, Pilisxxeemati Afeeqan shiiqidosona. \v 2 Pilisxxeemati citan citan gididi, Israa7eelatuura olettanau denddidosona; olai suullin, oiddu sha7u Israa7eelata worida Pilisxxeematun Israa7eelati xoonettidosona. \v 3 Olanchchati galchchidosaa simmido wode, Israa7eela cimati, “Hachchi GODAI nuna Pilisxxeematun aissi xoonissidee? Nunaara baanaadaaninne nuna nu morkketu kushiyaappe ashshanaadan GODAA Maachchaa Taabootaa Seeloppe ane ehoos” yaagidosona. \v 4 Hegaa gishshau, asai Seelo kiittin, kiruubetu gidduwan araatan uttiya Ubbaappe Wolqqaama GODAA Maachchaa Taabootaa ehiidosona. Eela naati naa77ati Hofiniininne Piinihaasi Xoossaa Maachchaa Taabootaara yan de7oosona. \p \v 5 GODAA Maachchaa Taabootai galchchidosaa gakkido wode, Israa7eelati ubbai biittai qaaxxana gakkanaashin bantta qaalaa xoqqu oottidi, “GODAA Maachchaa Taabootai gakkiis” yaagidosona. \p \v 6 Israa7eelatu wocamaa Pilisxxeemati siyidi, “Hagee Ibraaweti galchchidosan siyettiya, wolqqaama wocamai aibee?” yaagidosona. \p GODAA Taabootai eti galchchidosaa yiidoogaa Pilisxxeemati eridi yayyidosona. \v 7 Yayyidi hagaadan yaagidosona; “Xoossai eti galchchidosaa yiis. Aayye7ana nunoo! Hagaa malabi hagaappe kase hani erenna. \v 8 Aayye7ana nunoo! Ha wolqqaama xoossatu kushiyaappe nuna ashshanai oonee? Ha xoossati Gibxxeta bazzon bosha ubban shocidaageeta. \v 9 Inttenoo Pilisxxeematoo, minnite! Asadan olettite! Hinna xayikko, intte eta kase ailletettan haaridoogaadan, etikka inttena haarana. Hegaa gishshau, asadan olettite!” yaagidosona. \p \v 10 Pilisxxeemati olettidi, Israa7eelata xoonidosona; xoonin Israa7eelati bantta dunkkaaniyau baqatidosona. He olan daro asai goora7ettiis; Israa7eela olanchchatuppe hasttamu sha7ai haiqqiis. \v 11 Xoossaa Taabootai omoodettiis; Eela naati naa77ai, Hofiniininne Piinihaasi haiqqidosona. \s1 Eela Haiquwaa \p \v 12 Biniyaama zare gidiya issi bitanee olaa dembbaappe woxxidi, he gallassi Seelo gakkiis; gakkidi kayyuwaa erissanau i ba maayuwaa pooshshidi, ba huuphiyankka biittaa qoliis. \v 13 He bitanee gakkiyo wode, Eeli ba wozanan Xoossaa Taabootaabaa hirggido gishshau, naagiiddi ogiyaa doonan de7iya ba oidiyan uttiis. Bitanee katamaa gelidi, hanidabaa yootin, katamai ubbai waasuwaa xulluusiis. \p \v 14 Eelikka he waasuwaa siyidi, “Hagee aiba waasoo?” yaagiis. \p Bitanee eesuwan yiidi, Eelassi yootiis; \v 15 Eeli uddufun tammanne hosppun laitta cima gidida, aifeekka xeelaa aggidi galjjido asa. \v 16 Bitanee Eelassi, “Olaa dembbaappe yiidaagee tana; taani hachchi yaappe baqataas” yaagiis. \p Yaagin Eeli, “Ta na7au, yaatin waanidee?” yaagidi oichchiis. \p \v 17 Oichchin oduwaa ehiida bitanee, “Israa7eelati Pilisxxeematu sinttaappe baqatidosona; daro asai wuriis; ne naati naa77ai Hofiniininne Piinihaasi haiqqidosona; Xoossaa Taabootaikka omoodettiis” yaagiis. \p \v 18 Bitanee Xoossaa Taabootaabaa yootido wode, penggiyaa matan de7iya ba oidiyaappe Eeli guyye kunddiis; kunddidi garbballee meqqin haiqqiis; aissi giikko, i ceeganne ordde. Eeli Israa7eela biittan oitamu laittaa daannatiis. \p \v 19 Eela na7aa Piinihaasa maccaasiyaa yelanau wodee wurido ixeta. Xoossaa Taabootai omoodettoogaanne ba bolloinne ba keettaawai haiqqidoogaa a siyido wode, qoppennan maaretai o oiqqin yelaasu. \v 20 A haiquwau matattido wode, yelissiyaageeti, “Neeni attuma na7aa yelido gishshau yayyoppa” yaagidosona; shin etayyo a ainne zaarabeikku; eti giyoobaakka ezggabeikku. \v 21 A ba na7aa Ikaabooda\f 2 \fr 4:21 \fk Ikaabooda: \ft Ha sunttaa birshshettai “Bonchchoi baawa” giyoogaa.\f* sunttaasu; Xoossaa Taabootai omoodettido gishshaunne ba bolloinne ba keettaawai haiqqido gishshau, “Bonchchoi Israa7eelatuppe shaahettiis” yaagaasu. \v 22 A, “Bonchchoi Israa7eelatuppe shaahettiis; aissi giikko, Xoossaa Taabootai omoodettiis” yaagaasu. \c 5 \s1 GODAA Taabootai Pilisxxeema Katamatun De7iis \p \v 1 Pilisxxeemati Xoossaa Taabootaa omooddidoogaappe guyyiyan, Eben77eezerappe Ashddooda efiidosona. \v 2 Xoossaa Taabootaa efiidi, Daagoona giyo eeqaa keettaa gelissidi, Daagoona matan essidosona. \v 3 Ashddooda asai wonttetta gallassi guuridi denddido wode, GODAA Taabootaa sinttan Daagooni ba som77uwan biittan gufannidaagaa be7idosona! Daagoona denttidi, kase sohuwan essidosona. \v 4 Qassikka wonttetta gallassi guuraara denddidi yiidi, eti GODAA Taabootaa sinttan Daagooni ba som77uwan biittan gufannidaagaa be7idosona! He wode Daagoona guuggeenne a naa77u kushee meqerettidi, pengge gophphiyan de7ees; hinkko asatettai aagee dumma attiis. \v 5 Hegaa gishshau, Daagoona qeesetinne Ashddoodan de7iya Daagoona keettaa geliya asati ubbai Daagoona pengge gophphiyaa hachchi gakkanaashinkka yedhdhi erokkona. \p \v 6 Ashddooda katamaa bollinne hegaa heeran de7iya asaa bolli GODAA kushee wolqqaamiis; GODAI eta bollan boshaa yeddidi, kixa harggiyan eta qaxxayiis. \p \v 7 Ashddooda katamaa asai hanidabaa be7ido wode, “Israa7eela Xoossaa kushee nu bollinne nu xoossaa Daagoona bolli wolqqaamido gishshau, Israa7eela Xoossaa Taabootai nu matan gam77oppo” yaagidosona. \v 8 Yaagidi Pilisxxeema halaqata ubbaa banttakko xeesi shiishshidi, “Israa7eela Xoossaa Taabootaa waatonii?” yaagidi oichchidosona. \p Oichchin halaqati, “Israa7eela Xoossaa Taabootai Gaate giyo katamaa bo” yaagidi zaaridosona. Yaatin, Israa7eela Xoossaa Taabootaa Gaate efiidosona. \p \v 9 SHin Taabootai Gaate gakkidoogaappe guyyiyan, GODAA kushee he katamaa bolli wolqqaamidi, keehi gita daganttuwaa daganttiis; yaatidi kataman de7iya asaa naatuppe cimaa gakkanaassi kixa harggiyan shociis. \v 10 Hegaa gishshau, Xoossaa Taabootaa Eqiroona katamaa yeddidosona. \p Xoossaa Taabootai Eqiroona geliyo wode, Eqiroona asati hagaadan yaagidi waassidosona; “Nunanne nu asaa woranau Israa7eela Xoossaa Taabootaa nuukko ehiidosona” yaagidosona. \v 11 Hegaa gishshau, Pilisxxeema halaqata xeesi shiishshidi, “Israa7eela Xoossaa Taabootaa hagaappe diggite; i guyye ba sohuwaa simmo; hegee xayikko, nunanne nu asaa worana” yaagidosona. Aissi giikko, katamaa ubban haiquwaa dagamai de7ees; GODAA kusheekka katamaa bolli wolqqaamiis. \v 12 Haiquwaappe palahida asati kixaa harggidosona; he katamaa waasoinne saluwaa gakkiis. \c 6 \s1 GODAA Taabootai Israa7eela Simmiis \p \v 1 GODAA Taabootai Pilisxxeema biittan laappun aginaa uttiis. \v 2 He wode Pilisxxeema asati qeesetanne shareechchota xeesidi, “GODAA Taabootaa nuuni waatonii? Nuuni guyye a sohuwaa a waati yeddanaakko, nuuyyo yootite” yaagidosona. \p \v 3 Yaagin eti, “Israa7eela Xoossaa Taabootaa guyye yeddiyaabaa gidikko, mela yeddoppite; ai hanidinne intte mooruwaa yarshshuwaa ayyo yeddite; yaatikko, intte paxana; a kushee intte bollappe aibissi kichchibeennaakkokka intte erana” yaagidi zaaridosona. \p \v 4 Yaagin Pilisxxeema asati, “Nuuni ayyo yeddanau bessiya mooruwaa yarshshoi aibee?” yaagidi oichchidosona. \p Oichchin eti, “Inttenanne intte halaqata gakkida boshai issuwaa gidiyo gishshau, Pilisxxeema halaqatu qoodaadan ichchashu worqqa kixatanne ichchashu worqqa ecereta yeddite. \v 5 Intte he kixaanne intte biittaa bashshiya he eceretu misileta medhdhidi, Israa7eela Xoossaayyo bonchchuwaa immite; ooni erii intte bollappe, intte xoossatu bollappenne intte biittaa bollappe ba kushiyaa i denttana. \v 6 Gibxxe asatinne eta kawoi zoriyaa ekkennan ixxidoogaadan, intte aissi zoriyaa ekkennan ixxeetii? GODAI eta iissidi qaxxayin, eti Israa7eelata bantta ogiyaa baana mala yeddibookkonaayye? \p \v 7 “Ha77i issi ooratta gaariyaa giigissite; qambbari eta morggen wodhdhi erenna, xanttiya naa77u miizzata he gaariyan waaxite; shin marata etappe duuttidi soo efiite. \v 8 GODAA Taabootaa ekkidi, gaariyaa bollan wottite; mooruwaa yarshshuwaayyo shiishshido worqqa miishshaa saaxiniyaa giddon yeggidi, saaxiniyaa GODAA Taabootaa matan wottidi, i baana mala yeddite. \v 9 SHin i biyoosaa xeellite; i ba zawaa oiqqidi, Beeti-SHemeshi simmidi biyaabaa gidikko, ha gita boshaa nu bolli ehiidaagee GODAA; beennabaa gidikko, hagee nu bolli coo gakkiisippe attin, nuna dechchidai GODAA kushe gidennaagaa nuuni erana” yaagidi zaaridosona. \p \v 10 Eti hegaadan oottidosona; eti xanttiya naa77u miizzata ekkidi, gaariyan waaxidosona; miizzatu maratakka son gorddidosona. \v 11 Eti GODAA Taabootaanne qassi worqqa eceretanne kixa milatissi medhdhido misileta yeggido saaxiniyaa gaariyan wottidosona. \v 12 Hegaappe guyyiyan, miizzati Beeti-SHemeshi efiya ogiyaa oiqqi sitti giidi, “Himbbaa!” gi waassiiddi biidosona; eti ogiyaara biiddi, ushachchi woikko haddirssi simmibookkona; Pilisxxeema halaqati miizzatu geeduwaa kaallidi, Beeti-SHemesha zawaa gakkanaassi biidosona. \p \v 13 Beeti-SHemesha asati he wode wombban gisttiyaa cakkoosona; eti pude xoqqu gi xeellidi, Taabootaa be7idosona; be7idi ufaittidosona. \v 14 Gaaree Beeti-SHemeshiyaa Yaasu gade gakkidi, issi gita zaallaa matan eqqiis; eti gaariyaa mittaa qeridi, xuuggiyo yarshshodan he miizzata GODAASSI yarshshidosona. \v 15 Leewati GODAA Taabootaanne worqqa miishshaara de7iya saaxiniyaa gaariyaappe denttidi, gita zaallaa bolli wottidosona. He gallassi Beeti-SHemesha asati xuuggiyo yarshshuwaa GODAAYYO yarshshidosona; qassi hara yarshshotakka yarshshidosona. \v 16 Pilisxxeema halaqati ichchashati hanidabaa ubbaa be7idi, he gallassikka Eqiroona simmidosona. \p \v 17 Pilisxxeema asati mooruwaa yarshshuwaa GODAAYYO kiittido worqqa kixati Ashddooda, Gaaza, Asqqaloona, Gaatanne Eqiroona geetettiya eta ichchashu katamatu sunttan issuwaa issuwaa kiittidoogeeta. \v 18 Worqqa eceretu qoodai Pilisxxeema halaqatu ichchashatuyyo de7iya gimbbettida katamatunne gimbbettibeenna moottatu ubbaa keena. Eti GODAA Taabootaa wottido gita zaallai, Beeti-SHemeshiyaa Yaasu gaden de7iyaagee hachchi gakkanaashinkka hegau markka gididi de7ees. \p \v 19 SHin GODAI Beeti-SHemesha asaappe amaridaageeta shociis; etappe laappun tammaa woriis; aissi giikko, eti GODAA Taabootaa giddo xeellidosona. GODAI eta asaa suppu oottido gishshau, asai yeekkiis. \v 20 Hegaa gishshau, Beeti-SHemesha asai, “GODAA sinttan, ha geeshsha Xoossaa sinttan ooni eqqanau danddayii? Taabootainne nuuppe pude ookko baanee?” yaagiis. \v 21 Yaagidi Qiriyaati-Yi7aariiman de7iya asatukko kiitaa yeddidi, “Pilisxxeema asati GODAA Taabootaa zaaridosona; duge yiidi, a pude inttekko ekki biite” yaagidosona. \c 7 \p \v 1 Qiriyaati-Yi7aariima asati yiidi, GODAA Taabootaa efiidosona; efiidi keraa huuphiyan de7iya Abinadaaba so ehiidosona. GODAA Taabootaa naaganaadan, Abinaadaaba na7aa El77aazaara dummayidi sunttidosona. \s1 Sameeli Israa7eela Asaa Bolli Daannatiis \p \v 2 Taabootai Qiriyaati-Yi7aariiman daro wodiyaa gam77iis; hegeenne, laatamu laittaa heera gidiyaagaa. Israa7eela asai ubbai azzanidi, GODAASSI waassiis. \p \v 3 Sameeli Israa7eela asaayyo ubbaayyo, “Kumetta wozanaappe intte GODAAKKO simmikko, allaga xoossatanne Asttaarooto giyo xoossiyo intte giddoppe diggite; intte huuphiyaa GODAAYYO sheedhdhite; a xalaalaayyo kiitettite; yaatikko, i inttena Pilisxxeematu kushiyaappe ashshana” yaagidi haasayiis. \v 4 Hegaa gishshau, Israa7eela asati Ba7aalanne Asttaarooto bantta giddoppe diggidi, GODAA xalaalaayyo goinnidosona. \p \v 5 Hegaappe guyyiyan, Sameeli Israa7eelata, “Ubbaikka Mixiphpha shiiqite; taani intteyyo yan GODAA gaannatana” yaagiis. \v 6 Yaagin eti Mixiphpha shiiqidosona. SHiiqidi haattaa duuqqidi, GODAA sinttan tigidosona; he gallassi eti xoomidosona; xoomiiddi he sohuwan, “Nuuni GODAA bolli nagaraa oottida” yaagidi paaxidosona. Mixiphphan Sameeli Israa7eela asaa bolli daannatiis. \p \v 7 Israa7eelati Mixiphphan shiiqidoogaa Pilisxxeema asati siyido wode, eta halaqati Israa7eelata olanau pude kiyidosona. Israa7eelati hegaa siyidi, Pilisxxeematuyyo yayyidosona. \v 8 Israa7eelati Sameela, “I Pilisxxeema asatu kushiyaappe nuna ashshana mala, neeni nuuyyo GODAAKKO, nu Xoossaakko, waassiyoogaa aggoppa” yaagidosona. \v 9 Sameeli issi xammiya dorssa maraa ekkidi, ashuwaa wurssi xuuggiyo yarshshodan GODAAYYO yarshshiis; yarshshidi Israa7eelatu gishshaa GODAAYYO waassiis; waassin GODAI ayyo siyiis. \p \v 10 Sameeli xuuggiyo yarshshuwaa yarshshiyo wode, Pilisxxeemati Israa7eelatuura olettanau shiiqidosona. SHin he gallassi Pilisxxeematu bolli GODAI gita dadaa gunttidi daganttin, eti Israa7eelatu sinttappe baqatidosona. \v 11 Israa7eelati Mixiphphappe woxxi kiyidi, Pilisxxeemata yedettidi, Beetikaarappe garssaa gakkanaassi ogiyan woridosona. \p \v 12 Hegaappe guyyiyan, Sameeli issi shuchchaa ekkidi, Mixiphphappenne SHenappe gidduwan essiis; essidi, “GODAI ha77i gakkanaassi nuna maaddiis” yaagiiddi he sohuwaa Eben77eezera\f 3 \fr 7:12 \fk Eben77eezera: \ft Ha sunttaa birshshettai “Maaddiya shuchchaa” giyoogaa.\f* sunttiis. \v 13 Pilisxxeema asatikka xoonettidosona; eti Israa7eela biittaa bolli naa77anttuwaa woraajjibookkona. Sameeli de7ido laitta ubban GODAA kushee Pilisxxeema asatu bolli wolqqaamiis. \v 14 Pilisxxeema asati Eqiroonappe Gaate gakkanaassi Israa7eelatuppe omooddido katamati Israa7eelatussi simmidosona; Israa7eelatikka bantta kase zawaa Pilisxxeema asatu kushiyaappe wotti ekkidosona. Qassi Israa7eela asainne Amoore asai saro de7iis. \p \v 15 Sameeli ba de7o laitta ubban Israa7eela bollan daannatiis. \v 16 Sameeli laittan laittan Beeteele, Gelggalanne Mixiphpha yuuyees; i yuuyiyo sohotu ubban Israa7eela bollan daannatees. \v 17 A keettai Raaman de7iyo gishshau, yaa simmees; simmidi he sohuwankka Israa7eela bollan daannatees. I he sohuwan GODAAYYO yarshshiyoosaa keexxiis. \c 8 \s1 Israa7eela Asai Kawo Koyiis \p \v 1 Sameeli cimido wode, ba naata Israa7eela bolli daanna oottidi sunttiis. \v 2 A baira na7aa sunttai Yuu7eela; kaalo na7aa sunttai Abiiya; he naati Berssaabehan daannatoosona. \v 3 A naati a ogiyaa hemettibookkona. Eti bessenna go77aa demmanaayyo wora simmidosona; mattaayiyaa ekkidi, xillo pirddaa mirqqidosona. \p \v 4 Hegaa gishshau, Israa7eela cimati ubbai issippe shiiqidi, Sameelakko Raama katamaa yiidi, \v 5 “Hekko neeni cimadasa; ne naati ne ogiyaa hemettokkona; hara kawotetta ubbaadan nuna aissanau kawuwaa ha77i nuuyyo suntta” yaagidosona. \p \v 6 Eti, “Nuna aissanau kawuwaa nuuyyo imma” giido yohoi Sameela ufaissibeenna. Hegaa gishshau, Sameeli GODAA woossiis. \v 7 Woossin GODAI Sameela, “Asai nena giyo qaalaa ubbaa siya; aissi giikko, taani eta bolli kawotennaadan, eti tana ixxidosonappe attin, nena ixxibookkona. \v 8 Eta taani Gibxxeppe kessido gallassaappe doommidi, hachchi gakkanaassi tana aggidi, hara xoossatuyyo goinniiddi de7idosona; simmi ha77i eti ta bolli oottidoogaa ubbaa ne bollikka oottoosona. \v 9 Ha77ikka eta qaalaa siya; shin eta minttada seera; eta bollan kawotana kawuwaa wogaa eta erissa” yaagiis. \p \v 10 Kawuwaa oichchida deriyaayyo GODAI odido qaalaa ubbaa Sameeli yootiis. \v 11 I etayyo hagaadan yaagiis; “Intte bolli kawotana kawoi inttena oottanabai hagaa: intte attuma naata ekkidi, gaariyaasatanne paraasata kessana; eti a gaariyaa sinttan woxxana. \v 12 Etappe attaa shaalaqatanne hamssaalaqata, haraata a biittaa goyiyaageetanne a kattaa cakkiyaageeta, qassi haraata a ola miishshaanne a para gaaretu miishshaa oottiyaageeta kessana. \v 13 Intte macca naatakka efiidi, baayyo shittuwaa giigissiyaageeta, kattiyaageetanne uukkiyaageeta kessana. \v 14 Intte goshshaappe, woiniyaa turaa sohuwaappenne wogaraa sohuwaappe ubbaappe lo77iyaagaa ekkidi, ba oosanchchatuyyo immana. \v 15 Kattaappenne woiniyaappe tammaappe issi kushiyaa i ekkidi, ba sunttatuyyoonne ba oosanchchatuyyo immana. \v 16 Intte attuma ashkkaratappenne macca ashkkaratappe, qassi intte miizzaappenne hariyaappe lo77iyaageeta ekkidi, ba oosuwaa ootissana. \v 17 Intte dorssaappenne deeshshaappe tammaappe issi kushiyaa i ekkana; inttekka a ashkkarata gidana. \v 18 He gallassi intte intteyyo doorido kawuwaappe waassana; shin he gallassi GODAI intte waasuwaa siyenna” yaagiis. \p \v 19 Yaaginkka asai Sameela qaalaa siyennan ixxidi, “CHii! CHii! Nuussi kawoi de7o. \v 20 Yaanikko, nuunikka hara kawotettatu ubbaa mala gidana. Nu kawoi nuna aissana; nu sintti aadhdhidi, i nu gishshatau olettana” yaagidosona. \p \v 21 Sameeli asaa qaalaa ubbaa siyiis; siyidi GODAAYYO yootiis. \v 22 Yootin GODAI Sameela, “Eta qaalaa siya; eta bolli kawuwaa kawoya” yaagiis. \p Sameeli Israa7eela asaa, “Asai ubbai ba katamaa katamaa simmo” yaagiis. \c 9 \s1 Saa7oolanne Sameela \p \v 1 Biniyaama zariyaappe Qiisa giyo issi bitanee de7ees; i Abii7eela na7aa; Abii7eeli Xaroora na7aa; Xaroori Bakoraata na7aa; Bakoraati Biniyaama zariyaa Afiiha na7aa; he bitanee wolqqaama asa. \v 2 Ayyo Saa7oola giyo issi wodalla lo77o na7ai de7ees; Israa7eelatu giddon appe aadhdhi lo77iya asi baawa; i hasheppe qommo baggan asa ubbaappe aduqqees. \p \v 3 Issi gallassi Saa7oola aawaa Qiisa hareti bayidosona; bayin Qiisi ba na7aa Saa7oola, “Ashkkaratuppe issuwaa ekkada, dendda; denddada hareta koyanau ba” yaagiis. \v 4 Eti Efireema gezziyaaranne SHaliisha biittaara koyiiddi kanttidosona; shin hareta demmibookkona. Qassi SHaa7iliima biittaara kanttidosona; shin hegaanikka hareti de7okkona. Biniyaama biittaarakka kanttidosona; shin yaanikka demmibookkona. \p \v 5 Eti Xufa biittaa gakkido wode, Saa7ooli banaara de7iya ashkkaraa, “Haaya; ane guyye simmoos; hinna xayikko, ta aawai haretubaa qoppiyoogaa aggidi, nuuyyo hirggana” yaagiis. \p \v 6 SHin ashkkarai, “Be7a! Xoossaa asa issoi ha kataman de7ees. I bonchchettida asa; i odiyo ubbabai tumattees. Ane ha77i nuuni yaa boos; ooni erii nuuni baana ogiyaa i nuuyyo yootanaakkonne” yaagiis. \p \v 7 Saa7ooli ba ashkkaraa, “Nuuni biyaabaa gidikko, ayyo ai immanee? Korjjuwaappe qumai wuriis; nuuni Xoossaa asaayyo immiyoobi baawa. Nuuyyo aibi de7ii?” yaagiis. \p \v 8 Yaagin ashkkarai Saa7oolayyo, “Be7a; ta kushiyan issi xaqara biraayyo uruubee de7ees; nuuni baana ogiyaa Xoossaa asi nuuyyo yootanaadan ha biraa ayyo immana” yaagidi zaariis. \p \v 9 (Beni wode Israa7eela biittan issi asi Xoossaa oichchanau biiddi, “Haayite; ane xeelliyaagaakko boos” yaagees. Aissi giikko, ha wodiyan hananabaa yootiyaagee beni wodiyan xeelliyaagaa geetettees.) \v 10 Saa7ooli ba ashkkaraa, “Lo77o; hindda” yaagin, Xoossaa asi de7iyo katamaa biidosona. \v 11 Katamaa pudettaa eti kiyishin, haattaa tikkanau yiya geela7otuura ogiyan gaittidosona; gaittidi he geela7ota, “Xeelliyaagee hagan de7ii?” yaagidi oichchidosona. \p \v 12 Oichchin eti, “Ee de7ees; hegaa be7ite; i intteppe sinttan de7ees; eesuwan akko biite. Asai hachchi goinniyo xoqqa sohuwan yarshshiyo gishshau, i nu katamaa yiis. \v 13 Katamaa intte gelidosaara, i maanau goinniyo xoqqa sohuwaa kiyennan de7ishin demmana. I gakkennan de7ishin, asai meettaa doommenna; aissi giikko, yarshshuwaa i anjjanau koshshees. I anjjidoogaappe guyyiyan, shoobettidaageeti maana. Pude biite; intte a ha77i demmana” yaagidosona. \v 14 Yaagin eti katamaa biidosona; eti katamaa geliyo wode, Sameeli goinniyo xoqqa sohuwaa pude biiddi, etaara gaittanau yiyaagaa be7idosona. \p \v 15 Saa7ooli yaanaappe kase gallassi, Sameelayyo GODAI hagaadan yaagidi qonccissi wottiis; \v 16 “Wontto hannoode Biniyaama biittaappe issi bitaniyaa taani neekko yeddana; i ta asaa Israa7eela kaalettana mala a tiya; ta asaa Pilisxxeema asatu kushiyaappe i ashshana; aissi giikko, ta asaa waasoi taakko gakkin, taani eta xeellaas” yaagiis. \p \v 17 Sameeli Saa7oola be7ido wode, GODAI Sameela, “Be7a! Taani neeyyo yootido bitanee hagaa; i ta asaa haarana” yaagiis. \p \v 18 Saa7ooli penggiyaa matan de7iya Sameelakko shiiqidi, “Xeelliyaagaa keettai awaanakko hai taayyo yootarkkii?” yaagiis. \p \v 19 Yaagin Sameeli Saa7oolayyo, “Xeelliyaagee tana. Hachchi intte tanaara miyo gishshau, taappe sinttatidi, pude goinniyo xoqqa sohuwaa biite. Taani nena wontto guuraara yeddana; ne wozanan de7iya ubbabaa taani yootana. \v 20 Heezzu gallassaappe kase bayida ne haretubaa gidikko, eti beettido gishshau, hirggoppa. Israa7eela asai ubbai amottiyoi oonee? Nenanne ne aawaa so asaa gidennee?” yaagiis. \p \v 21 Saa7ooli zaaridi, “SHin taani Israa7eela zare ubbaappe laafiya Biniyaama zare gidikkinaa? Ta so asaikka Biniyaama zariyaa giddon guuxxiyaagaa gidennee? Neeni aissi taayyo hagaa malabaa haasayai?” yaagiis. \p \v 22 Hegaappe guyyiyan, Sameeli Saa7oolanne a ashkkaraa efiidi, aaho wuigiyaa gelissiis; gelissidi he sohuwan shoobettida hasttamu gidiya asaappe qommo baggaara araatan utissiis. \v 23 Sameeli qumaa kattiyaagaa, “‘Ne matan wottashsha’ gaada taani neeyyo immido ashuwaa hamma” yaagiis. \p \v 24 Yaagin kattiyaagee gedaanne a bollan de7iyaagaa ekki ehiidi, Saa7oola sinttan wottiis. Sameeli Saa7oola, “Neeyyo ashshidoogee hagaa; ekkada ma. Aissi giikko, taani imattata shoobboosappe doommada, hagaa neeyyo ashshaas” yaagiis. He gallassi Saa7ooli Sameelaara miis. \v 25 Eti goinniyo xoqqa sohuwaappe duge katamaa wodhdhin, Sameeli Saa7oolayyo keettaa bollan dembbayidi oottidosan hiixaa hiixxin zin77iis. \s1 Sameeli Saa7oola Tiyidi Kawoyiis \p \v 26 Eti guuraara denddidosona; sa7ai wonttin, Sameeli Saa7oola he keettaa bollaappe xeesidi, “Giiga; taani nena moissana” yaagiis. Saa7ooli giigin, inne Sameelinne naa77ai issippe ogiyaa kiyidosona. \v 27 Eti katamaa gaxaa wodhdhishin, Sameeli Saa7oola, “Ashkkarai nuuppe sinttau aadhdhana mala yoota” yaagiis; yaagin ashkkarai sinttau aadhdhiis. Aadhdhin Sameeli Saa7oola, “Taani neeyyo Xoossai giidobaa odana mala, hagan guuttaa takkashsha” yaagiis. \c 10 \p \v 1 He wode Sameeli tigiyoobaara zaitiyaa ekkidi, Saa7oola huuphiyan tigiis; tigidi Saa7oola yeridi, hagaadan yaagiis; “Ba asaa Israa7eela haarana mala GODAI nena tiyiis gidennee? Neeni a asaa kaalettada, eta yuushuwan de7iya morkketu kushiyaappe eta ashshana. A asaa neeni haarana mala, GODAI nena tiyidoogau malaatai hagaa. \v 2 Neeni hachchi taappe shaahettiyo wode, Raaheeli duufuwaa matan, Biniyaama zawan de7iya Xelxxaaha giyo sohuwan naa77u asatuura gaittana; gaittin eti nena, ‘Neeni koshshaa biido hareti beettidosona; ha77i ne aawai hareta qoppiyoogaa aggidi, “Ta na7ai xayiis; shin waanooshsha?” yaagiiddi nebaa hirggees’ yaagidi yootana. \p \v 3 “Neeni he sohuwaappe denddada, Taaboora giyo gita mittaa gakkanaashin baana; neeni biishin, Xoossaakko Beeteele biya heezzu asati nenaara gaittana. Etappe issoi heezzu deeshsha marata tookkiis; naa77anttoi heezzu oittaa tookkiis; heezzanttoi ogoro kumida woine eessaa tookkiis. \v 4 Eti nena sarotana; neeyyo naa77u oittaa eti immana; neeni eta kushiyaappe he oittaa ekkana. \p \v 5 “Hegaappe guyyiyan, neeni Pilisxxeema olanchchatu citai de7iyo Xoossaa Gib77aa giyo katamaa baana. Neeni he katamaa gakkiyo wode, diittaara karaabiyaara, pulaaliyaaranne maazinqqiyaara kaa7iiddinne hananabaa yootiiddi, goinniyo xoqqa sohuwaappe duge wodhdhiya hananabaa yootiyaageetu citaara gaittana; \v 6 GODAA Ayyaanai ne bolli wolqqappe wodhdhana; wodhdhin neenikka etaara hananabaa yootana; neeni laamettada hara asa kiyana. \v 7 Ha malaatati polettiyo wode, ne kushiyan gaittidabaa aibanne ootta; aissi giikko, Xoossai nenaara de7ees. \p \v 8 “Neeni taappe sinttatada Gelggala aadhdha. Taanikka tumuppe xuuggiyo yarshshuwaanne sarotettaa yarshshuwaa yarshshanau neekko duge baana. Taani neekko baada neeni oottanabaa odana gakkanaashin, laappun gallassaa gam77aasa” yaagiis. \p \v 9 Saa7ooli Sameelappe shaahettishin, Xoossai Saa7oola wozanaa laammiis; qassi he malaatati ubbai he gallassan hanidosona. \v 10 Saa7oolinne ashkkarai Gib77aa gakkin, hananabaa yootiyaageetu citai aara gaittiis; Xoossaa Ayyaanai a bolli wolqqappe wodhdhiis; wodhdhin eta giddon hananabaa yootiis. \v 11 Saa7oola kase eriyaageeti ubbai hananabaa yootiyaageetuura hananabaa yootiyoogaa be7idi, issoi issuwaa, “Qiisa na7ai waaniichchidee? Qassi Saa7oolikka hananabaa yootiyaageetu zateeyye?” yaagidosona. \v 12 He sohuwan de7iya issi bitanee etayyo, “Eta aawai oonee?” yaagidi zaariis. Hegaa gishshau, “Saa7oolikka hananabaa yootiyaageetu zateeyye?” giyoogee haise gidiis. \v 13 Saa7ooli hananabaa yootiyoogaa wurssidoogaappe guyyiyan, goinniyo xoqqa sohuwaa biis. \p \v 14 Saa7oola aawaa ishai Saa7oolanne ashkkaraa, “Awa biidetii?” yaagiis. \p Yaagin Saa7ooli, “Hareta koshshaa biida; hareti beettennan xayin, Sameelakko biida” yaagiis. \p \v 15 Saa7oola aawaa ishai, “Hayyanaa Sameeli neeyyo giidobaa taayyo yootarkkii” yaagiis. \p \v 16 Yaagin Saa7ooli ba aawaa ishaayyo, “Hareti beettidoogaa Sameeli nuuyyo geeshshidi yootiis” yaagiis; shin Sameeli, “Kawo gidaasa” giidi ayyo odidoogaa yootibeenna. \s1 Saa7ooli Kawotidoogee Qoncciyan Odettiis \p \v 17 Hegaappe guyyiyan, Sameeli Mixiphphan Israa7eela asaa GODAAKKO xeesi shiishshiis. \v 18 SHiishshidi eta, “GODAI, Israa7eela Xoossai hagaadan yaagees; ‘Taani Israa7eela Gibxxeppe kessaas; Gibxxe asatu kushiyaappenne inttena naaqqiya kawotettatu ubbaa kushiyaappe taani ashshaas’ yaagees. \v 19 SHin hachchi intte metuwaappenne waayiyaappe ubbaappe inttena ashshiya intte Xoossaa ixxideta; ixxidi, ‘CHii! Nu bolli kawo kawoya’ yaagideta. Hegaa gishshau, ha77i intte intte zariyaaninne intte yaran gididi, GODAA sintti aadhdhite” yaagiis. \p \v 20 Hegaayyo Sameeli Israa7eela zare ubbaa aattin, saamai Biniyaama zariyan wodhdhiis. \v 21 Biniyaama zariyaa yaran yaran aattin, saamai Maaxira yaran wodhdhiis; wurssettan Qiisa na7ai Saa7ooli doorettiis. Eti a koyidosona; shin i beettibeenna. \v 22 Hegaa gishshau eti GODAA, “Biron ha sohuwaa yaana asi de7ii?” yaagidi oichchidosona. \p Oichchin GODAI, “Ee! Saa7ooli miishshatu giddon qosetti uttiis” yaagiis. \p \v 23 Eti woxxi biidi, yaappe a kessi ehiidosona. Asaa giddon i eqqiyo wode, hasheppe qommo baggan asa ubbaappe aduqqees. \v 24 Sameeli asa ubbaayyo, “GODAI doorido bitaniyaa be7eetii? Ha asaa giddon a milatiyaabi ooninne tumu baawa” yaagiis. \p Yaagin asai ubbai ba qaalaa xoqqu oottidi, “Kawoi shemppo gam77o” yaagiis. \p \v 25 Hegaappe guyyiyan, Sameeli kawotettaa wogaa asaayyo yootiis; xaaxettiya maxaafan he wogaa xaafidi, GODAA sinttan wottiis. Yaatidi Sameeli asa ubbaa huuphiyan huuphiyan a soo a soo yeddiis. \p \v 26 Saa7oolikka ba soo Gib77a biis; Xoossai eta wozanaa bochchido mino asati Saa7oolaara biidosona. \v 27 SHin issi issi pattenna asati, “Ha bitanee nuna waatidi ashshanee?” yaagidosona; eti a karidi, ayyo ainne imota immibookkona. SHin Saa7ooli co77u giis. \c 11 \s1 Saa7ooli Amoona Asata Xooniis \p \v 1 Issi aginaappe guyyiyan, Amoona biittaa Kawoi Naa7oosi denddidi, Gala7aaden de7iya Yaabeesha katamaa dooddidi uttiis. Uttin Yaabeesha asai ubbai a, “Neeni nunaara maachchaa wotta; nuuni neeyyo haarettana” yaagiis. \p \v 2 Yaagin Naa7oosi, “Taani issibaa oottanau intte eeno giikko, inttenaara maachchaa wottana; hegeenne, taani intteyyo ubbaayyo ushachcha aifiyaa woocada kessana; yaatada Israa7eela ubbaa kaushshana” yaagiis. \p \v 3 Yaabeesha cimati ubbai Naa7oosa, “Israa7eela biitta ubbau nuuni kiitaa yeddana mala, laappun gallassaa takkashsharkkii; nuna ashshiyaabi ooninne xayikko, nuuni neeyyo kushiyaa immana” yaagidosona. \p \v 4 Kiitettidaageeti Saa7ooli de7iyoosaa Gib77aa biidi, ha yohuwaa asaayyo yootidosona; yootin asai ubbai ba qaalaa xoqqissidi yeekkiis. \v 5 He wode Saa7ooli ba boorata laaggidi goshshaappe yiyaagee, “Asai waanidee? Aibissi yeekkii?” yaagidi oichchiis; oichchin Yaabeesha asai giidobaa ayyo yootidosona. \p \v 6 Ha qaalaa Saa7ooli siyido wode, Xoossaa Ayyaanai a bollan wolqqan wodhdhiis; Saa7ooli hanqquwaa suulliis. \v 7 Saa7ooli waaxa boorata ekki muxerettidi, kiitettidaageetun Israa7eela biitta ubbau yeddiiddi, “Saa7oolanne Sameela kaallidi, kiyenna o booratinne hagaadan muxettana” yaagiis. \p Hegaappe guyyiyan, GODAA dagamai asaa bolli wodhdhin, eti issi asadan kiyidosona. \v 8 Saa7ooli Bezeeqan eta shiishshidi qoodido wode, Israa7eela asai heezzu xeetu sha7a; Yihudaa asai hasttamu sha7a. \v 9 Eti kiitetti yiidaageeta hagaadan yaagidosona; “Biidi Yaabeesha Gala7aade asatuyyo, ‘Wontto xalqqee michchiyo wode, nuuni inttena ashshana’ yaagidi yootite” yaagidosona. Kiitettidaageeti biidi, Yaabeesha asatuyyo hegaa yootidosona; yootin eti keehi ufaittidosona. \p \v 10 Yaabeesha asati Amoona asatuyyo, “Nuuni wontto intteyyo kushiyaa immana; intte nuna dosiyoogaadan oottana danddayeeta” yaagidosona. \p \v 11 Wonttetta gallassi Saa7ooli ba asaa heezzu citan shaakkiis; eti sa7ai wonttiyo wode, Amoona asati galchchidosaa gelidi, xalqqee michchana gakkanaassi Amoona asata goora7idosona; goora7aappe attidaageeti naa77u asi issippe de7ennaadan ubbai bau bau laalettiis. \p \v 12 Hegaappe guyyiyan, Israa7eela asai Sameela, “‘Saa7ooli nu bolli kawotanee?’ yaagida asati oonee? Eti oonakko kessite; nuuni eta worana” yaagiis. \p \v 13 SHin Saa7ooli eta, “Issi asinne hachchi haiqqenna; aissi giikko, GODAI Israa7eela wotti ekkido gallassai hachcha” yaagidi zaariis. \p \v 14 Hegaappe guyyiyan, Sameeli asaa, “Haayite; Gelggali boos; biidi yan Saa7ooli kawo gidiyoogaa zaarettidi erissoos” yaagiis. \v 15 Hegaa gishshau, asati ubbai Gelggali biidi, Gelggalan, GODAA sinttan Saa7ooli kawo gidiyoogaa erissidosona. Yan sarotettaa yarshshuwaa GODAA sinttan yarshshidosona; Saa7oolinne Israa7eela asai ubbai he sohuwan xoonuwaa baalaa gita ufaissan bonchchidosona. \c 12 \s1 Sameeli Asaayyo Biddiis \p \v 1 Hegaappe guyyiyan, Sameeli Israa7eela ubbaa hagaadan yaagiis; “Intte taayyo yootido ubbabaa taani siyada, intte bolli kawuwaa kawoyaas. \v 2 Ha77i simmi inttena kaalettanau kawoi de7ees. Tana gidikko, taani daro de7aasinne cimaas; ta naati inttenaara de7oosona. Taani ta yelagatettaasappe hachchi gakkanaashin inttena kaalettaas. \v 3 Hekko taani hagan eqqaas; GODAA sinttaaninne i tiyido kawuwaa sinttan ta bolli markkattite. Taani o boora ekkidanaa? O hare ekkidanaa? Oona cimmidanaa? Oona huqqunnidanaa? Ta aifiyaa qooqissanau o kushiyaappe mattaaye miidanaa? Hageetuppe issuwaanne taani oottidobaa gidikko, taani qanxxana” yaagiis. \p \v 4 Yaagin eti zaaridi, “Neeni nuna cimmabaakka; woikko nuna huqqunnabaakka; neeni asa kushiyaappe aibanne mattaaye mabaakka” yaagidosona. \p \v 5 Sameeli eta, “Intte ta kushiyan aibanne demmibeennaagau GODAINNE i tiyido kawoinne hachchi intte bollan markka” yaagiis. \p Etikka, “Ee, i markka” yaagidosona. \p \v 6 Sameeli asaa, “Musanne Aaroona dooridaageenne intte aawata Gibxxeppe kessidaagee GODAA. \v 7 Ha77i simmi intteyyoonne intte aawatuyyo GODAI oottido xillo oosuwau ubbau taani inttenaara GODAA sinttan mootettanaadan, hagan eqqite. \v 8 Yaaqoobinne a so asai Gibxxe biidi de7ishin, Gibxxe asati eta naaqqido wode, intte aawati GODAAYYO waassidosona; waassin GODAI Musanne Aaroona kiittiis; eti intte aawata Gibxxeppe kessidi, hagan wottidosona. \p \v 9 “SHin Israa7eela asati GODAA bantta Xoossaa dogidosona; dogin GODAI eta Haxoora olanchchatu gadaawaa Sisaara kushiyan, Pilisxxeema asatu kushiyaaninne Moo7aaba kawuwaa kushiyan aattidi immiis; aattidi immin eta olidosona. \v 10 Eti GODAAYYO, ‘Nuuni nagaraa oottida; nuuni GODAA aggidi, Ba7aalayyoonne Asttaarootiyyo goinnida. SHin ha77i neeni nuna nu morkketu kushiyaappe ashsha; nuuni neeyyo goinnana’ yaagidi waassidosona. \v 11 Waassin GODAI Geedoona, Baaraaqa, Yofttaahanne Sameela kiittidi, intte yuusho ubban de7iya morkketu kushiyaappe inttena ashshiis; yaatin, intte saro de7ideta. \p \v 12 “Amoona asatu Kawoi Naa7oosi inttekko yiidoogaa be7ido wode, GODAI intte Xoossai intte kawo gidikkokka, intte tana, ‘CHii, nuuni nuna haaranau kawo koyoos’ yaagideta. \v 13 Ha77ikka intte dooridi oichchido kawoi hageeho! Be7ite; GODAI intte bolli kawuwaa wottiis. \v 14 GODAAYYO intte yayyikko, ayyo kiitettikko, a qaalaayyo azazettikko, a azazuwaayyo makkalennan aggikkonne inttekka intte bolli kawotiya kawoikka GODAA intte Xoossaa kaallikko, yaatikko lo77o. \v 15 SHin GODAA qaalaayyo intte azazettennan ixxikkonne a azazuwaayyo makkalikko, GODAA pirddai kase intte aawatu bolli yiidoogaadan, intte bollikka yaana. \p \v 16 “Simmi ha77i eqqi bayite; GODAI intte aifiyaa sinttan oottiyo ha gitabaa be7ite! \v 17 Gisttiyaa cahaa wodee ha77a gidenneeyye? GODAI dadaanne iraa yeddana mala, taani GODAAYYO waassana. Yaaniyaabaa gidikko, kawuwaa intte oichchidoogee GODAA sinttan gita iitatetta gidiyoogaa intte erananne be7ana” yaagiis. \p \v 18 Sameeli GODAAYYO waassiis; GODAI he gallassi dadaanne iraa yeddiis; hegaa gishshau, asai ubbai GODAANNE Sameela keehippe yayyiis. \p \v 19 Asai ubbai Sameela, “Nuuni kawuwaa oichchidi, nu nagaraa ubbaa bolli ha iitatettaa gujjido gishshau, nuuni ne ashkkarati haiqqennaadan nuuyyo GODAA ne Xoossaa woossarkkii” yaagiis. \p \v 20 Yaagin Sameeli asaayyo hagaadan yaagiis; “Yayyoppite; tumakka intte ha iitatetta ubbaa oottideta; shin intte kumetta wozanaappe GODAAYYO kiitettiteppe attin, a kaalliyoogaa aggoppite. \v 21 Maaddenna, ashshennanne pattenna eeqata kaalloppite; aissi giikko, hegee pattennabaa. \v 22 GODAI ba gita sunttaa gishshau ba asaa aggenna; aissi giikko, i inttena ba asa oottanau ufaittees. \v 23 Intte gishshau woossiyoogaa aggada GODAA bolli nagaraa oottanaagee taappe haakko; taani inttena lo77onne suure ogiyaa tamaarissana. \v 24 GODAAYYO yayyite; intte kumetta wozanaappe ammanettidi, ayyo kiitettite; intteyyo i oottido gitabaa hassayite. \v 25 SHin intte iitabaa zaari zaaridi oottikko, inttekka intte kawoikka xayana” yaagiis. \c 13 \s1 Pilisxxeematuura Denddida Olaa \p \v 1 Saa7ooli Israa7eela bolli naa77u laittaa kawotidoogaappe guyyiyan, \v 2 Israa7eelatu giddoppe heezzu asaa dooriis; naa77u sha7ai Mikimaasan, Beeteele gezziyan Saa7oolaara de7ees; issi sha7ai qassi Biniyaaman de7iya Gib77an Yonaataanaara de7ees; attida asaa Saa7ooli eta soo soo yeddiis. \p \v 3 Yonaataani Gebaa7an de7iya Pilisxxeema olanchchatu citaa bolli woraajjiis; Pilisxxeema asati hegaa siyidosona. Hegaappe guyyiyan Saa7ooli, “Ibraaweti hagaa siyona” giidi, biittaa ubban malkkataa punissiis. \v 4 Punissin Israa7eela asai ubbai, “Saa7ooli Pilisxxeema olanchchatu citaa bolli woraajjiis; woraajjin ha77i Israa7eela asai Pilisxxeema asaassi sheneyiyaabaa gidiis” yaagiyo oduwaa siyiis. Siyidi asai Saa7oolakko Gelggala xeesettidi shiiqiis. \p \v 5 Pilisxxeema asati Israa7eelata olanau hasttamu sha7u para gaaretuura, usuppun sha7u paraasatuuranne abbaa doonan de7iya shafiyaa keena olanchchatuura shiiqidosona; eti pude biidi, Beeti-Aweenappe arshsho baggaara de7iya Mikimaasan galchchidosona. \v 6 Israa7eela olanchchati banttau leelidoogaanne eta citaikka keehippe un77ettidoogaa be7idi, gonggoluwaa giddon, buuraa giddon, zaallatu giddon, kakaa giddooninne haattau bookko ollaa giddon qosettidosona. \v 7 Ibraawetuppe aramidaageeti Yorddaanoosa SHaafaa pinnidi, Gaadanne Gala7aade biitti biidosona. SHin Saa7ooli Gelggalan attiis; aara de7iya olanchchati ubbai yashshau kokkoridosona. \p \v 8 Saa7ooli Sameeli keerido laappun gallassaa gam77iis; shin Sameeli Gelggali yibeenna; yaatin, Saa7oola asai laalettiyoogaa doommiis. \v 9 Hegaa gishshau, Saa7ooli, “Xuuggiyo yarshshuwaanne issippetettaa yarshshuwaa taayyo hammite” yaagiis; ehin Saa7ooli xuuggiyo yarshshuwaa yarshshiis. \v 10 Saa7ooli xuuggiyo yarshshuwaa polosaarakka Sameeli gakki wodhdhiis. Yaatin, Saa7ooli Sameela mokkanau kare kiyiis. \p \v 11 Sameeli Saa7oola, “Hagee neeni oottidoogee aibee?” yaagiis. \p Yaagin Saa7ooli, “Asai laalettiyoogaa, neenikka giido wode yabeennaagaanne Pilisxxeemati Mikimaasan shiiqidoogaa taani be7ada, \v 12 ‘Pilisxxeemati tanaara olettanau ha77i Gelggala wodhdhana; taani GODAA maaduwaa oichchabeikke; hegaa gishshau, xuuggiyo yarshshuwaa taani yarshshanau koshshees’ gaada qoppaas” yaagidi zaariis. \p \v 13 Sameeli Saa7oola, “Neeni eeyabaa oottadasa; GODAI ne Xoossai neeyyo immido azazuwaa naagabaakka. Naagidaakko GODAI hachchi ne kawotettaa Israa7eela bolli merinau minttanaagaashin. \v 14 Simmi ha77i ne kawotettai gam77enna; neeni GODAA azazuwaa naagabeenna gishshau, GODAI ba wozanaadan oottiya asa koyiis; koyidi a ba asaa haaranaadan sunttiis” yaagiis. \p \v 15 Hegaappe guyyiyan, Sameeli Gelggalappe denddidi, Biniyaaman de7iya Gib77aa biis. Bin Saa7ooli banaara de7iya asaa qoodiis; qoodin asai usuppun xeetu keena gidiis. \v 16 Saa7ooli, a na7aa Yonaataaninne etaara de7iya asai Biniyaaman de7iya Gebaa7an galchchidosona; Pilisxxeema asatikka Mikimaasan galchchidosona. \v 17 Pilisxxeemati galchchidosaappe woraajjiyaageeti heezzu cuge gididi kiyidosona; etappe issi cugee SHu7aala biittan de7iya Oofirakko simmidi biis; naa77anttoi Beeti-Horooni biis; \v 18 heezzantto cugee bazzuwaa sinttayida, Xabo7iima Wombbaa duge xeelliya zawaa ogiyaa oiqqidi biis. \p \v 19 Pilisxxeema asati, “Ibraaweti bisuwaanne tooraa qoxxoppona” giido gishshau, Israa7eela biitta ubban birata qoxxiyaabi beettibeenna. \v 20 Hegaa gishshau, Israa7eela ubbai bantta marashaa xeeraa, xikkiyaa, kalttaanne baacaa poshissanau Pilisxxeema asatukko boosona. \v 21 Marashaa xeeraanne shalkkiyaa poshissanau hosppun giraame deexxiya biraa qanxxoosona; kalttaa, xikkiyaanne philxxuwaa poshissanau hegau baggaa qanxxoosona. \v 22 Hegaa gishshau, Saa7oolaaranne Yonaataanaara de7iya asaa ubbaa kushiyan olaa gallassi toorinne bisoi baawa; shin Saa7oolaunne a na7aa Yonaataanau de7ees. \v 23 Pilisxxeematu cugee Mikimaasa pinuwaa baanau kiyiis. \c 14 \s1 Yonaataani Pilisxxeematu Bolli Woraajjiis \p \v 1 Issi gallassi Saa7oola na7ai Yonaataani ba ola miishshaa tookkiya wodallaa hagaadan yaagiis; “Haaya; hefintta baggan de7iya Pilisxxeemati galchchidosaa ane boos” yaagiis. SHin ba aawaayyo ha yohuwaa yootibeenna. \p \v 2 He wode Saa7ooli Gib77a matan Migiroonan, roomaane giyo mittaa garssan de7ees. Aara usuppun xeetu asatinne \v 3 eefuudiyaa maayida qeesee, Akiiyi de7oosona. Akiiyi Ikaabooda ishaanne Ahixuuba na7aa; Ahixuubi Seelon GODAA qeese gidida Eela na7ai Piinihaasi yelidoogaa. Yonaataani biichchidoogaa asai eribeenna. \p \v 4 Yonaataani Pilisxxeemati galchchidosaa gakkanau pinnanau qoppiyo pinuwaassi naa77u baggaarakka xeerai puixatiyo gita zaallati de7oosona; issuwaa sunttai Bodeexa; naa77anttuwaa sunttai Seena. \v 5 Zaallatuppe issoi pinuwaassi huuphessa baggaara Mikimaasau baazzatidi de7iyo wode, issoi qassi tohossa baggaara Gebaa7au baazzatidi de7ees. \p \v 6 Yonaataani ba ola miishshaa tookkiya wodallaa hagaadan yaagiis; “Haaya; ha qaxxarettibeennaageeti galchchidosaa ane hefintti boos. Ooni erii, GODAI nu gishshaa oottanaakkonne; GODAI daro asan gidin, guutta asan gidin, ashshanaagaa a diggiyaabi aibinne baawa” yaagiis. \p \v 7 Yaagin a ola miishshaa tookkiyaagee, “Neeni qoppidobaa ubbaa ootta; ba; ta kumetta wozanaappe taani nenaara de7ais” yaagiis. \p \v 8 Yaagin Yonaataani, “Yaanikko haaya; hefintti asaakko pinnidi, asan be7ettana. \v 9 Eti nuna, ‘Nuuni inttekko baanaashin hegan naagite’ yaagikko, nuuni de7iyoosan takkanaappe attin, etakko bookko. \v 10 SHin eti, ‘Haa nuukko pude kiyite’ giikko, nuuni pude kiyana; aissi giikko, hegee GODAI eta nu kushiyan aattidi immidoogau nuuyyo malaata gidana” yaagiis. \p \v 11 Yaatin, naa77aikka Pilisxxeematu qatuwau banttana bessidosona. Bessin Pilisxxeemati, “Be7ite! Ibraaweti bantta qosettido ollaappe zuummidi kiyoosona” yaagidosona. \v 12 Qatuwan de7iya asati Yonaataananne ola miishshaa tookkiyaagaa xeegidi, “Haa nuukko pude kiyite; nuuni inttena bessana” yaagidosona. \p Hegaa gishshau, Yonaataani ba ola miishshaa tookkiyaagaa, “Tana kaallada ha pudettaa kiya. GODAI eta Israa7eela kushiyan aattidi immirggiis” yaagiis. \p \v 13 Yonaataani ba ola miishshaa tookkiyaagaa kaalettidi, tohuwaaninne kushiyan hambburuucidi pudettaa kiyiis. Pilisxxeemati Yonaataana kushiyan kunddidosona; kunddin a ola miishshaa tookkiyaagee kaalli kaallidi eta woriis. \v 14 He koiro woraajjiyan Yonaataaninne a ola miishshaa tookkiyaagee bagga booraso gaden laatamu gidiya asaa woridosona. \v 15 Hegaappe guyyiyan, gaxa biittan de7iya Pilisxxeema asati dagammidosona; ambbaanotinne qatuwan de7iya olanchchati yashshau kokkoridosona. Biittaikka qaaxxiis; hegeenne, Xoossaappe kiitettida dagamaa. \s1 Pilisxxeemati Xoonettidosona \p \v 16 Saa7ooli Biniyaama biittan, Gib77an wottido wochchiya asati xeellidi, Pilisxxeema olanchchati yaara haara piskki giidi laalettiyaageeta be7idosona. \v 17 Yaatin, Saa7ooli banaara de7iya asata, “Ane olanchchata shiishshite; shiishshidi nu giddoppe ooni biidaakko be7ite” yaagiis. Yaagin eti shiishshidi qoodiyo wode, Yonaataaninne a ola miishshaa tookkiyaagee bainnaagaa be7idosona. \p \v 18 Saa7ooli qeesiyaa Akiiya, “GODAA oichchanau ane eefuudiyaa haa ekkada ya” yaagiis. He wode Akiiyi Israa7eela asaa sinttan eefuudiyaa maayees. \v 19 Saa7ooli qeesiyaara haasayishin, Pilisxxeematu qatuwan wocamai dari daridi biis. Hegaa gishshau, Saa7ooli qeesiyaa, “Eefuudiyaappe ne kushiyaa kessargga” yaagiis. \p \v 20 Hegaappe guyyiyan, Saa7oolinne a asai ubbai shiiqidi, olaa biidosona. Biidi Pilisxxeema asati ubbai shabbirettidi, bantta bisuwan issoi issuwaa busakkiiddi de7iyaageeta demmidosona. \v 21 Kase Pilisxxeema asatuura de7idi, etaara pude eti galchchidosaa biida Ibraawetikka eta aggidi, Saa7oolaaranne Yonaataanaara de7iya Israa7eela asan gaittidosona. \v 22 Efireema gezziyan qosetti uttida hara Israa7eelatikka Pilisxxeemati baqatiiddi de7iyoogaa siyidosona. Siyidi, etikka yedetaa uukkiya asan gaittidosona. \v 23 GODAI he gallassi Israa7eela asaa ashshiis. Beeti-Aweena katamaappe hefintti gakkanaukka olai olettiis. \s1 Olaappe Simmin Hanidabata \p \v 24 He gallassi Israa7eela asati namisan labbanidosona; aissi giikko, Saa7ooli asaa, “Sa7ai qammennan de7ishiininne taani ta morkketuyyo halo kessennan de7ishin, quma miya urai qanggettidaagaa gido” yaagidi asaa caaquwan qachchiis. Hegaa gishshau, olanchchatuppe quma doonaakko shiishshida asi ooninne baawa. \p \v 25 Olanchchati ubbai muleera woraa giddo geliyo wode, sa7an eessai de7ees. \v 26 Eti woraa giddon eessai uzuuziyaagaa be7idosona; shin caaquwaa yayyido gishshau, issi asinne ba kushiyaa doonaakko shiishshibeenna. \v 27 SHin Yonaataani ba aawai asaa caaquwan qachchidoogaa siyibeenna. Hegaa gishshau, ba kushiyan de7iya xam77aa xeeraa ililuwan yeddi kessidi, laacciis; laaccin a aifee dooyettiis. \v 28 Hegaappe guyyiyan, olanchchatuppe issoi a, “Ne aawai olanchchata ubbaa, ‘Hachchi quma miya urai qanggettidaagaa gido’ yaagidi, caaquwan qachchi wottiis; asai ubbai labbanidoi hegaassa” yaagiis. \p \v 29 Yaagin Yonaataani hagaadan yaagiis; “Ta aawai biittaassi meto medhdhiis. Taani ha eessaappe guuttaa laaccin, ta aifee ai keenaa dooyettidaakko be7a. \v 30 Asai ba morkketuppe omooddidobaappe hachchi miidabaa gidiyaakko, aiba lo77oo shin; eti worana Pilisxxeematu qoodaikka ai keenaa daranaagaa shin” yaagiis. \p \v 31 He gallassi Israa7eela asati Mikimaasappe Ayyaaloona gakkanaashin, Pilisxxeemata shoci simmidi daafuridosona. \v 32 Eti omooduwaa gauhiyidi, dorssata, miizzatanne marata ekkidosona; ekkidi biittan coo shukkidi, suuttaarakka miidosona. \v 33 Hegaappe guyyiyan, issi asi Saa7oola, “Be7a; asai suuttaara de7iya ashuwaa miiddi, GODAA bolli nagaraa oottees” yaagiis. \p Yaagin i eta, “Intte nagaraa oottideta; wogga shuchchaa eesuwan haa taakko gonddorssite” yaagiis. \v 34 Zaarettidikka, “Kiyidi asaa giddo biite; biidi eta hagaadan yaagite; ‘Huuphiyan huuphiyan intte booraanne dorssaa taayyo haa ekki yiite; yaatidi hagan wogaadan shukkidi miite. Suuttaara de7iya ashuwaa miidi, GODAA bolli nagaraa oottoppite’ yaaga” yaagiis. \p Hegaa gishshau, he gallassi qammi asati ubbai ba booraa booraa ehiidi, yan shukkidosona. \v 35 Saa7ooli he sohuwan GODAASSI yarshshiyoosaa gimbbiis; GODAASSI yarshshiyoosaa i gimbbishin, hegee ayyo koiro. \p \v 36 Saa7ooli, “Ha qammaara duge Pilisxxeemata kaallidi ane boos; biidi sa7ai wonttana gakkanaashin, etabaa ubbaa bonqqoos; etakka issuwaanne ashshennan woroos” yaagiis. \p Yaagin eti, “Eeno, nena lo77idabaa ubbaa ootta” yaagidi zaaridosona. \p SHin qeesee, “Ane hagan Xoossaa oichchoos” yaagiis. \p \v 37 Hegaa gishshau, Saa7ooli Xoossaa, “Pilisxxeema asata kaallada boo? Bin neeni eta Israa7eelatu kushiyan aattada immuutee?” yaagidi oichchiis. SHin he gallassi Xoossai ayyo odibeenna. \p \v 38 Yaanin Saa7ooli, “Olanchchata halaqatoo, ubbai haayite; hachchi aiba nagari oosettidaakkonne ane qoridi demmoos. \v 39 Israa7eela ashshiya GODAI ero! Ta na7aa Yonaataana gidikkokka, haiqqanau bessees” yaagiis. SHin asaappe issi urainne qaala qaattibeenna. \p \v 40 Hegaappe guyyiyan, Saa7ooli Israa7eela asaa ubbaa, “Intte ubbaikka ya baggan eqqite; taaninne ta na7aa Yonaataani ha baggan eqqana” yaagiis. \p Yaagin asati, “Eeno, nena lo77abaa ootta” yaagidosona. \p \v 41 Hegaappe guyyiyan, Saa7ooli GODAA Israa7eela Xoossaa, “Taayyo likke zaaruwaa imma” yaagidi woossiis. Woossin saamai Saa7oola bollinne Yonaataana bolli wodhdhin asai geeyiis. \v 42 Qassi Saa7ooli, “Ta bollinne ta na7aa Yonaataana bolli yeggite” yaagiis. Yaagin saamai Yonaataana bolli wodhdhiis. \p \v 43 Wodhdhin Saa7ooli Yonaataana, “Ane neeni oottidobaa oda” yaagiis. \p Yaagin Yonaataani, “Taani guutta eessa ililo ta xam77aa xeeraappe laaccaas. Hekko taani hagan de7ais; taani haiqqana” yaagiis. \p \v 44 Saa7ooli hagaadan yaagiis; “Yonaatanaa, neeni haiqqana xayikko, Xoossai tana woro!” yaagiis. \p \v 45 SHin asai Saa7oola, “Yonaataani, Israa7eelassi ha gita xoonuwaa ehiidaagee haiqqanee? Hegee mulekka hanenna! De7o Xoossai ero! A huuphiyaappe issi binnaaninne biittan wodhdhenna; aissi giikko, i hachchi hagaa Xoossaa maaduwan oottiis” yaagidosona. Yaatidi asai Yonaataana ashshin, i haiqqennan attiis. \p \v 46 Hegaappe guyyiyan, Saa7ooli Pilisxxeema asata yedettiyoogaa aggiis; aggin eti bantta biitti simmidosona. \s1 Saa7oola Kawotettaanne A So Asaa \p \v 47 Saa7ooli Israa7eela bolli kawotidoogaappe guyyiyan, ubba sohuwaara de7iya ba morkketa oliis; hegeetikka: Moo7aabata, Amoonata, Eedoomata, Xooba kawotanne Pilisxxeema asata. Ba biidosan ubban xooniis. \v 48 I minnidi olettiis; Amaaleeqa asata xooniis; Israa7eela asaa bonqqiyaageetu kushiyaappe ashshiis. \p \v 49 Saa7oola attuma naati Yonaataana, Yishiwanne Malkkishuu7a; ayyo baira na7ee sunttai Meraabo; kaalo na7ee sunttai Miikaalo. \v 50 A keettaayyiyaa Ahima7aaxa na7iyo Ahino7aamo. A olanchchatu gadaawai a aawaa ishaa Neera na7aa Abaneera. \v 51 Saa7oola aawaa Qiisinne Abaneera aawaa Neeri Abii7eela naata. \p \v 52 Saa7ooli de7ido laitta ubban Pilisxxeema asatuura suulo olaa olettiiddi de7iis. Mino asa woikko xala asa demmido wode ubban, i he uraa ba olanchchatun gujjees. \c 15 \s1 Saa7ooli Amaaleeqa Asaa Bolli Denttido Olaa \p \v 1 Sameeli Saa7oola, “Ba asaa Israa7eela bolli neeni kawotanaadan tiyanau GODAI kiittidoogee tana; GODAA qaalaa siya. \v 2 Ubbaappe Wolqqaama GODAI hagaadan yaagees; ‘Israa7eelati Gibxxeppe kiyidi yiyo wode Amaaleeqa asati ogiyan etaara eqettido gishshau, taani Amaaleeqa asata qaxxayana. \v 3 Ha77i ba; baada Amaaleeqa asata shoca; etayyo de7iyaabaa ubbaa muleera xaissa; eta ashshoppa; eta maccaa attumaa, xammiyaagaa qucciyaagaa, miizzaa dorssaa, gaameelaanne hariyaa wora’ yaagees” yaagiis. \p \v 4 Yaagin Saa7ooli asaa xeegidi, Xeleema giyoosan qoodiis; qoodiyo wode tohuwaasai naa77u xeetu sha7a; Yihudaappe tammu sha7u asai de7ees. \v 5 Saa7ooli Amaaleeqatu katamaa biidi, issi zanggaaraa giddon geemetti uttiis. \v 6 Saa7ooli Qeena asata, “Taani inttena Amaaleeqa asatuura issippe bashshenna mala, denddite! Denddidi eta giddoppe kiyite! Hagaappe kichchite! Aissi giikko, Israa7eelati Gibxxeppe kiyiyo wode, intte eta ubbaayyo kehideta” yaagiis. Yaagin Qeena asati Amaaleeqa asatu giddoppe kiyidi biidosona. \p \v 7 Saa7ooli Amaaleeqa asata Hawiilappe doommidi, Gibxxe sinttan de7iya SHura gakkanaashin shociis. \v 8 Amaaleeqatu Kawuwaa Agaaga paxa de7ishin, Saa7ooli omooddiis; a asaa ubbaa qara bisuwan wori wurssiis. \v 9 SHin Saa7oolinne a olanchchati, Agaaganne ubbaappe lo77iya dorssata, miizzata, anqqara marata, galotanne hara lo77obata ubbaa ashshidosona; eti hageeta muleera wori wurssanau dosibookkona; shin eti laafabaanne karettidabaa muleera xaissidosona. \s1 Saa7ooli Kawo Gidiyoogaa GODAI Ixxiis \p \v 10 GODAA qaalai Sameelakko hagaadan yaagiiddi yiis; \v 11 “Taani Saa7oola kawo kessidoogau azzanais; aissi giikko, Saa7ooli tana kaalliyoogaa aggiis; ta azazuwaa oottibeenna” yaagiis. Yaagin Sameeli metootiis; metootidi he qamma kumettaa GODAAKKO waassiis. \p \v 12 Maallado guuran Sameeli denddidi, Saa7oolaara gaittanau biis; shin asai ayyo, “Saa7ooli Qarmmeloosa katamaa biis; biidi yan bana hassayissiya hawulttiyaa essiis; hegaappe simmidi, Gelggala wodhdhiis” yaagidi yootiis. \p \v 13 Yootin Sameeli Saa7oolakko gakkiis; gakkin Saa7ooli Sameela, “GODAI nena anjjo; taani GODAA azazuwaa oottaas” yaagiis. \p \v 14 SHin Sameeli Saa7oola, “Ha taani siyiyo dorssaa waasoinne miizzaa waasoi aibee?” yaagiis. \p \v 15 Yaagin Saa7ooli, “Olanchchati hageeta Amaaleeqatuppe ehiidosona; eti GODAAYYO, ne Xoossaayyo yarshshanau, ubbaappe lo77iya dorssatanne miizzata ashshidosona; shin haraata muliyaakka xaissida” yaagiis. \p \v 16 Sameeli Saa7oola, “Ane nangga; GODAI zino qammi taayyo yootidobaa taani neeyyo odais” yaagiis. \p Yaagin Saa7ooli, “Oda” yaagiis. \p \v 17 Sameeli Saa7oola yaagiis; “Neeni nena xeellin guutta gidikkokka, Israa7eela zaretuyyo kawo gidabeikkii? Israa7eela bolli kawotana mala, GODAI nena tiyiis. \v 18 GODAI nena, ‘Baada Amaaleeqa asata iitata muleera xaissa; eti wurana gakkanaashin eta ola’ yaagidi kiittiis. \v 19 Yaatin, aissi GODAAYYO azazettabeikkii? Aissi omooduwau yaaretada GODAA sinttan iitabaa oottadii?” yaagiis. \p \v 20 Yaagin Saa7ooli, “Taani GODAA qaalau azazettaasittennee! I tana kiittidoogaadan baas; baada Amaaleeqa asata wora wurssaas; eta Kawuwaa Agaaga ehaas. \v 21 SHin olanchchati omooduwaappe dorssaanne miizzaa ubbaappe lo77iyaageeta, GODAAYYO, ne Xoossaayyo, Gelggalan yarshshanau ekki yiidosona” yaagiis. \p \v 22 Sameeli Saa7oola, “GODAI ba qaalau azazettiyoogan ufaittiyoogaa keenaa xuuggiyo yarshshuwaaninne imotan ufaittii? Be7a; azazettiyoogee yarshshiyoogaappe aadhdhees; qassi ezggiyoogee dorssaa modhdhuwaappe aadhdhees. \v 23 Aissi giikko, xibiyoogee shareechchiyo nagaraa mala; qassi otorettiyoogee eeqau goinniyo iitatettaa mala. Neeni GODAA qaalaa ixxido gishshau, GODAI neeni kawo gidiyoogaa ixxiis” yaagiis. \p \v 24 Saa7ooli Sameela, “Taani nagaraa oottaas; GODAA azazuwaanne ne qaalaa toochchaas. Taani asaayyo yayyido gishshau, eti giidobaa oottaas. \v 25 Hai ta nagaraa atto garkkii; taani GODAAYYO goinnana mala, tanaara Gelggala hinddarkkii” yaagiis. \p \v 26 Yaagin Sameeli Saa7oola, “Taani nenaara simmada biikke! Neeni GODAA qaalaa ixxido gishshau, neeni Israa7eela bolli kawo gidiyoogaa GODAI ixxiis” yaagiis. \p \v 27 Sameeli Saa7oola matappe baanau denddin, Saa7ooli a maayuwaa macaraa oiqqiis; oiqqin maayoi pooshettiis. \v 28 Sameeli Saa7oola, “GODAI hachchi Israa7eela kawotettaa neeppe pooshshiis; pooshshidi neeppe lo77iya ne shooruwaayyo immiis. \v 29 Israa7eela Bonchchoi worddotenna, woikko ba qofaa laammenna; aissi giikko, ba qaalaa laammanau i asa gidenna” yaagiis. \p \v 30 Yaagin Saa7ooli Sameela, “Taani nagaraa oottaas; shin ta biittaa cimatu sinttaaninne Israa7eela asaa sinttan hai tana kaushshopparkkii; taani GODAAYYO, ne Xoossaayyo goinnanaadan, neeni tanaara hinddarkkii” yaagidi zaariis. \p \v 31 Hegaa gishshau, Sameeli Saa7oolaara issippe Gelggala biis; bin Saa7ooli GODAAYYO goinniis. \p \v 32 Hegaappe guyyiyan Sameeli, “Amaaleeqatu Kawuwaa Agaaga taakko ehiite” yaagidi azaziis. \p Agaagi kokkoriiddi Sameelakko yiis; yiidi, “Tumu haiqoi hagaadan cammii!” yaagiis. \p \v 33 Yaagin Sameeli Agaaga, “Ne bisoi maccaasata xontta ashshidoogaadan, ne aayyiyaakka maccaasatu giddon xontta attana” yaagiis. Sameeli Agaaga GODAA sinttan Gelggalan siifiis. \p \v 34 Hegaappe guyyiyan, Sameeli denddidi, Raama katamaa biis; Saa7oolikka ba soo Gib77aa biis. \v 35 Sameeli haiqqana gakkanaashin, Saa7oola naa77antto bibeenna; gidikkonne, Sameeli Saa7oola gishshau yeekkiis. Saa7oola Israa7eela bolli kawoyidoogau GODAI azzaniis. \c 16 \s1 Daawiti Doorettidi Kawo Gidanau Tiyettiis \p \v 1 GODAI Sameela, “Israa7eela bolli i kawo gidenna mala, taani ixxaichchido Saa7oola gishshau, neeni aude gakkanaashin yeekkuutee? Ane kaciyan zaitiyaa kunttada kiya; taani nena Beetaliheemiyaa Isseyakko kiittais; kawo gidana mala, taani a naatu giddoppe issuwaa doora wottaas” yaagiis. \p \v 2 Yaagin Sameeli, “Taani waanada boo? Saa7ooli siyidi tana worana” yaagiis. \p GODAI Sameela, “Ussa issinniyo ekkada ba; baada, ‘Taani GODAAYYO yarshshanau yaas’ yaaga. \v 3 Isseyakka yarshshuwaasaa xeesa. Neeni oottanabaa taani nena bessana; taani neeyyo yootiyoogaa taassi tiya” yaagiis. \p \v 4 Yaagin Sameeli GODAI yootidoogaa oottiis; Beetaliheeme biis. Beetaliheeme katamaa cimati kokkoriiddi aara gaittidosona. Eti a, “Neeni sarotettau yaadii?” yaagidi oichchidosona. \p \v 5 Oichchin Sameeli, “Ee; sarotettau yaas; taani GODAAYYO yarshshanau yaas; inttekka geeyite; yaatidi tanaara yarshshuwaasaa hinddite” yaagiis; qassi Isseyanne a naata geeshshidi, yarshshuwaasaa eta xeesiis. \p \v 6 Eti yarshshuwaasaa gakkiyo wode, Sameeli Isseya na7aa Eli7aaba be7idi, “Tumuppe GODAI tiyoogee hagan a sinttan eqqiis” yaagidi qoppiis. \p \v 7 SHin GODAI Sameela, “A meraa woikko a geesaa adussatettaa xeelloppa; taani a ixxaas. Aissi giikko, taani GODAI asi xeelliyoogaadan xeellikke; asi som77uwaa xeellees; shin GODAI wozanaa xeellees” yaagiis. \p \v 8 Isseyi Abinadaaba xeesidi, Sameela sintti aattiis; aattin Sameeli, “CHii; GODAI hagaakka dooribeenna” yaagiis. \v 9 Yaatin, Isseyi SHaama aattiis; aattin Sameeli, “CHii; GODAI hagaakka dooribeenna” yaagiis. \v 10 Hegaadan oottidi, Isseyi ba naata laappunaa Sameela sintti aattiis; shin Sameeli Isseya, “GODAI hageeta dooribeenna” yaagiis. \v 11 Hegaa gishshau, i Isseya, “Neeyyo de7iya naati hageetu xalaaleeyye?” yaagidi oichchiis. \p Oichchin Isseyi, “Ubbaappe kaalo na7ai attiis; shin i dorssata heemmees” yaagiis. \p Yaagin Sameeli, “Kiittada a ehiissa; i yaana gakkanaashin nuuni yarshshokko” yaagiis. \v 12 Yaagin Isseyi kiittidi, na7aa ehiissiis; he na7ai arssa; aifiyaara lo77iya puulanchcha. \p GODAI Sameela, “Dendda eqqada tiya; hagee a” yaagiis. \v 13 Yaagin Sameeli kaciyaa zaitiyaa ekkidi, a ishatu sinttan Daawita tiyiis. He gallassappe doommidi, GODAA Ayyaanai Daawita bollan wolqqappe wodhdhiis. Hegaappe guyyiyan, Sameeli denddidi, Raama katamaa biis. \s1 Daawiti Saa7oolayyo Oottees \p \v 14 GODAA Ayyaanai Saa7oolappe shaahettiis; shaahettin GODAAPPE kiitettida iita ayyaanai Saa7oola niqiichchiis. \v 15 Saa7oola ashkkarati a, “Xoossaappe kiitettida iita ayyaanai nena niqiichchees. \v 16 Nu godai diittaa loitti diixxiya asa koyana mala, ba ashkkarata, hagan de7iyaageeta azazo. Xoossaappe kiitettida iita ayyaanai nena oiqqiyo wode, he bitanee diittaa diixxana; i diixxin neeyyo kehana” yaagidosona. \p \v 17 Yaagin Saa7ooli ba ashkkarata, “Diittaa loittidi diixxiya asa koyidi, taayyo ekki yiite” yaagiis. \p \v 18 Ashkkaratuppe issoi Saa7oola, “Be7a; Beetaliheemiyaa Isseyayyo diittaa loittidi diixxiya issi na7ai de7ees. He na7ai xalanne tooranchcha asa; haasayassi cinccanne puulanchcha asa; qassi GODAI aara issippe de7ees” yaagiis. \p \v 19 Yaatin, Saa7ooli Isseyakko kiittidi, “Ne dorssaa heemmiya ne na7aa Daawita taayyo yedda” yaagiis. \v 20 Yaagin Isseyi oittaa, ogoro woine eessaanne galo dorssa mara issuwaa hariyan caanidi, ba na7aa Daawitaara Saa7oolayyo yeddiis. \p \v 21 Daawiti Saa7oolakko yiis; yiidi a oosuwan geliis. Saa7ooli Daawita keehippe dosiis; Daawiti Saa7oolayyo ola miishshaa oiqqiyaagaa gidiis. \v 22 Yaatin, Saa7ooli Isseyayyo, “Daawiti taayyo oottiiddi takkishsho; taani a dosaas” yaagidi kiittiis. \p \v 23 Hegaappe simmin, Xoossaappe kiitettida iita ayyaanai Saa7oola oiqqiyo wode ubban, Daawiti diittaa ekkidi ba kushiyan diixxees; diixxin iita ayyaanai a yeddiyo gishshau, Saa7oolayyo keheesinne i paxees. \c 17 \s1 Daawitanne Gooliyaada \p \v 1 Pilisxxeema asati bantta olanchchata Yihudan de7iya Sooko giyo sohuwaa olau shiishshidosona; Sookoppenne Azeeqappe gidduwan de7iya Efesxxamiima giyo issi sohuwan shiiqi uttidosona. \v 2 Saa7oolinne Israa7eelati Eela giyo zanggaaran shiiqi uttidosona; uttidi Pilisxxeema asatuura olettanau salppiyan kiyidosona. \v 3 Pilisxxeema olanchchati issi keran salppin, Israa7eelatikka hara keran salppidosona; eta naa77aa zanggaarai shaakkees. \p \v 4 Gaate kataman de7iya, Gooliyaada giyo issi tooraa qara bitanee Pilisxxeemati galchchidosaappe yiis; a geesai usuppun waranne takkaaro. \v 5 I ishatamanne laappun kilo giraame deexxiya nahaase birata kootiyaa maayiis; qassi nahaase birata qophiyaa ba huuphiyan wottiis. \v 6 Nahaase birataa gambbaaliyaa ba tohuwan aattiis; ba hashiyan nahaase birataappe qoxettida xinqqaa tookkiis. \v 7 A bodaa toomai shimainniyaa wonddarashiyaa keena; bodaa aifee laappun kilo giraame deexxees; gonddalliyaa tookkida issi bitanee a sinttan hemettees. \p \v 8 Gooliyaadi eqqidi, qaalaa xoqqu oottidi, Israa7eela olanchchatuyyo hagaadan yaagidi gairiis; “Intte waanana giidi olau salppidetii? Taani Pilisxxeema asa gidikkinaa? Qassi intte Saa7oola ashkkarata gidekketii? Ane intte giddoppe issi asa doorite; he bitanee taakko wodhdho. \v 9 He bitanee tanaara olettidi tana worikko, nuuni intte ashkkarata gidana; shin taani a xoonada worikko intte nu ashkkarata gidananne nuussi haarettana” yaagiis. \v 10 Qassikka he Pilisxxeeme bitanee, “Taani hachchi Israa7eela olanchchata naassais; taayyo issi asa immite; ane naa77ai olettoos!” yaagiis. \v 11 Saa7oolinne Israa7eelati Pilisxxeemiyaa qaalaa siyidi, yeellatidosonanne daroppe yayyidosona. \p \v 12 Daawiti Yihudaa biittan Beetaliheemen de7iya Efiraataa Isseya na7aa. Isseyayyo hosppun attuma naati de7oosona; Saa7ooli kawo gididi de7iyo wode, Isseyi keehippe cimidanne daro de7ida asa. \v 13 Isseya attuma naati bairatiyaageeti heezzati Saa7oola kaallidi olaa biidosona; olaa biida a heezzu naatu sunttai hagaa; bairai Eli7aaba; kaaloi Aminadaaba; heezzanttoi SHaama. \v 14 Daawiti naatu ubbaappe kaalo. Baira heezzu naati Saa7oola kaallidosona; \v 15 shin Daawiti ba aawaa dorssata heemmanau Saa7oola mataappe Beetaliheeme simerettees. \p \v 16 He Pilisxxeemee oitamu gallassau maalladonne omarssi yiidi, Israa7eelata naassees. \p \v 17 Issi gallassi Isseyi ba na7aa Daawitayyo hagaadan yaagiis; “Ha xiixettida tiyaappe tammu kilo giraamiyaanne ha tammu oittata ekkada, ne ishanttuyyo efa; efaada ne ishantti galchchidosaa eesuwan gatta. \v 18 Ha tammu nuha pilatakka eta shaalaqaayyo efa; ne ishantti waani de7iyaakko be7ada, eti saro de7iyoogau malaataa etappe ekkada ya. \v 19 Kawoi Saa7ooli, ne ishanttinne Israa7eela asai ubbai, Pilisxxeema asatuura olettiiddi, Eela Zanggaaran de7oosona” yaagiis. \p \v 20 Yaagin Daawiti maallado guuraara denddiis; denddidi dorssaa wudiyaa hara asa henttidi, Isseyi azazidobaa caani ekkidi biis. Israa7eela olanchchati bantta qaalaa xoqqu oottidi garmmaamiiddi olau salppishin, Daawiti gakkiis. \v 21 Israa7eela asatinne Pilisxxeema asati issoi issuwaakko xeellidi salppidosona. \v 22 Daawiti ba ehiido miishshaa shinqqiyaa naagiyaagaa kushiyan wottidi, olaa salppiyaa woxxi biidi, ba ishantta sarotiis. \v 23 Daawiti ba ishanttuura haasayishin, Gaateppe yiida tooraa qarai, Pilisxxeemiyaa Gooliyaadi ba salppiyaappe gaxi kiyidi, haroodeegaadankka Israa7eelata naassiis; i naassiyoogaa Daawiti siyiis. \v 24 Israa7eela asai ubbai he bitaniyaa be7ido wode, keehippe yayyidi appe baqatidosona. \p \v 25 Israa7eela asai issoi issuwaa, “Ha kiyiya bitaniyaa be7idetii? I tumaappe Israa7eela naassanau kiyiis! Ha bitaniyaa woriya urau Kawoi Saa7ooli daro aquwaa immana; qassi ba na7iyookka ayyo immana; a aawaa keettaa asai Israa7eelan kawo giiraakka giirenna” yaagidosona. \p \v 26 Yaagin Daawiti ba matan eqqida asaa, “Ha Pilisxxeemiyaa woridi, ha yeellaa Israa7eelappe qucciya uraassi aibi oosettanee? Ha qaxxarettibeenna Pilisxxeemee, de7o Xoossaa olanchchata naassiyaagee i oonee?” yaagidi oichchiis. \p \v 27 Oichchin eti a, “Ha bitaniyaa woriya urau hagee hagee oosettana” yaagidi kaseegaadankka ayyo zaaridosona. \p \v 28 Daawiti asaara haasayiyoogaa a ishai ubbaappe bairai Eli7aabi siyidi, Daawita bolli hanqquwaa eexxi kiyiis; eexxi kiyidi, “Neeni ha sohuwaa aibissi yaadii? He amarida dorssata bazzon oonaara yeggadii? Ne otoruwaanne ne wozanaa iitatettaa taani erais; neeni olaa be7anau yaadasa” yaagiis. \p \v 29 Yaagin Daawiti, “Taani ha77i ai oottidanaa? Harai attikko haasayanaukka danddayikkinaa?” yaagiis. \v 30 Daawiti ba ishaa aggidi, hara asaakko simmidi, kaseegaadankka oichchiis; oichchin asai ayyo kaseegaadankka zaariis. \p \v 31 Daawiti haasayidoogaa siyida asati Saa7oolayyo yootidosona; yootin Saa7ooli Daawita xeesissiis. \v 32 Daawiti Saa7oola, “Ha bitaniyaa gaasuwan o wozanaikka maashoppo; taani ne ashkkarai baada, ha Pilisxxeemiyaara olettana” yaagiis. \p \v 33 Yaagin Saa7ooli Daawita, “Ha Pilisxxeemiyaara neeni olettanau danddayakka; aissi giikko, neeni na7a; shin naatettaappe doommidi, i olettiiddi diccida asa” yaagiis. \p \v 34 SHin Daawiti Saa7oola, “Taani ne ashkkarai ta aawaa dorssata heemmais; gaammoi woikko beere giyo do7ai yiidi wudiyaappe dorssaa oiqqiyo wode, \v 35 a kaallada taani baada a doonaappe wotta ekkais; taakko simmiyo wode, buuchchaa oiqqada, shoca worais. \v 36 Taani ne ashkkarai gaammuwaanne beeriyaa woraas; ha qaxxarettibeenna Pilisxxeemee de7o Xoossaa olanchchata naassido gishshau, ikka etappe issuwaadan hanana. \v 37 Gaammuwaanne beeriyaa xugunttaappe tana ashshida GODAI ha Pilisxxeemiyaa kushiyaappekka ashshana” yaagiis. \p Saa7ooli Daawita, “Ba; Xoossai nenaara gido” yaagiis. \p \v 38 Hegaappe guyyiyan, Saa7ooli ba maayuwaa Daawita maizziis; Daawita huuphiyan nahaase birataa qophiyaa wottiis; nahaase birataa kootiyaakka Daawita maizziis. \v 39 Daawiti ba ola maayuwaa bolli bisuwaa gixxiis; gixxidi hemetti be7iis; shin danddayibeenna; aissi giikko, hegaa malaa maayuwaa maayi erenna. \p Hegaappe guyyiyan, Daawiti Saa7oola, “Taani hagaa mala maayuwaa maayada meezetabeenna gishshau, hagaara baanau danddayikke” yaagidi ola maayuwaa ubbaara qaariis. \v 40 Daawiti ba hentta gatimaa oiqqidi, shaafaappe muila shuchcha ichchashata maxi ekkidi, ba qarcciitan yeggiis; ba yambbarshshaa oiqqidi, Gooliyaadakko matiis. \p \v 41 Gooliyaadikka Daawitakko shiiqi shiiqidi matattiis; gonddalliyaa tookkiya bitanee a sinttan de7ees. \v 42 I Daawita tishshi ootti xeellidi, Daawiti na7a gididoogaanne meraa lo77onne arssa gididoogaa be7idi kariis. \v 43 Karidi Daawita, “Neeni gatimaa oiqqada ta bolli yaanau, tana kana gaadiiyye?” yaagiis; yaagidi ba xoossatu sunttan Daawita qanggiis. \v 44 I qassikka Daawita, “Haaya; taani ne ashuwaa saluwaa kafotussinne sa7aa do7atussi immana” yaagiis. \p \v 45 Yaagin Daawiti Pilisxxeemiyaa, “Neeni bisuwaa, bodaanne xinqqaa oiqqada ta bolli yaasa; shin taani Ubbaappe Wolqqaama GODAA sunttan, neeni naassido Israa7eela olanchchatu Xoossaa sunttan ne bolli yais. \v 46 Hachchi GODAI nena ta kushiyan aatti immana; taani nena shocana; ne qooriyaakka muuca olana. Pilisxxeema olanchchatu ahaa saluwaa kafotuyyoonne sa7aa do7atuyyo taani hachchi immana; yaatin, Israa7eelan Xoossai de7iyoogaa sa7an de7iya asai ubbai erana. \v 47 GODAI ba asaa ashshanau toora woikko biso koyennaagaa hagan shiiqida asai ubbai erana; aissi giikko, olai GODAAGAA. I inttena ubbaa nu kushiyan aatti immana” yaagiis. \v 48 Pilisxxeemee denddidi biidi, Daawitaara olaa gaittanau shiiqido wode, Daawiti olettiyo baazzau eesuwan woxxiis. \v 49 Daawiti ba qarcciitaa giddo kushiyaa yeddidi, issi shuchchaa ekkiis; ekkidi yambbarshshan wottidi yambbaridi, Pilisxxeemiyaa som77uwaa caddiis. SHuchchai bitaniyau som77o giddo geliis; yaatin, bitanee biittan gufannidi kunddiis. \p \v 50 Yaatidi Daawiti Pilisxxeemiyaa yambbarshshaaninne shuchchan xooniis. Daawiti ba kushiyan bisoi bainnan Pilisxxeemiyaa caddidi woriis. \v 51 Daawiti woxxiiddi biidi, a bolli kiyi eqqidi, Pilisxxeemiyaa bisuwaa oiqqidi shoohuwaa giddoppe shoddi ekkidi, a qooriyaa muucidi woriis. \p Pilisxxeema asati bantta tooraa qarai haiqqidoogaa be7ido wode baqatidosona. \v 52 Israa7eela asainne Yihudaa asai denddidi alaahiiddi, Pilisxxeema asata Gaatenne Eqiroona katamatu penggeta gattanaashin yedettidosona; Pilisxxeema asaa ahai Gaatenne Eqiroona gakkanaashin, SHaa7iraima efiya ogiyan ubban kunddiis. \v 53 Israa7eela asai Pilisxxeema asata yedetti simmidi, eti galchchidosaa bonqqidosona. \v 54 Daawiti Pilisxxeemiyaa qooriyaa Yerusalaame ehiis; shin Pilisxxeemiyaa ola miishshaa ba dunkkaaniyaa giddon wottiis. \p \v 55 Daawiti Pilisxxeemiyaakko biishin, Saa7ooli be7ido wode, olanchchatu halaqaa Abaneera, “Abaneeraa, ha wodallai o na7ee?” yaagidi oichchiis. \p Oichchin Abaneeri Saa7oola, “Kawuwau, ne shemppoi ero taani a erikke” yaagidi zaariis. \p \v 56 Kawoi zaaridi, “Yaanikko ha wodallai o na7akkonne ane oichchada gakka” yaagiis. \p \v 57 Daawiti Pilisxxeemiyaa woridi simmidoogaappe guyyiyan, muucido Pilisxxeemiyaa huuphiyaa oiqqidosaara, Abaneeri a Saa7oola sintti ekki efiis. \v 58 Saa7ooli a, “Wodallau, neeni o na7ee?” yaagidi oichchiis. \p Oichchin Daawiti, “Taani Beetaliheemiyaa ne ashkkaraa Isseya na7a” yaagidi zaariis. \c 18 \s1 Daawitanne Yonaataana \p \v 1 Daawiti Saa7oolaara haasayiyoogaa wurssidoogaappe guyyiyan, Saa7oola na7aa Yonaataani Daawitaara daro mata dabbotettaa medhdhiis; Yonaataani Daawita ba huuphedan siiqiis. \v 2 He gallassaappe doommidi, Saa7ooli Daawita banaara wottiis; ba aawaa soo guyye simmennaadan diggiis. \v 3 Yonaataani Daawita ba huuphedan siiqiyo gishshau, aara maachchaa maacettiis. \v 4 Yonaataani ba maayido kaabbaa qaaridi, ba ola maayuwaara, ba bisuwaara, ba wonddafiyaaranne ba qabattuwaara issippe Daawitayyo immiis. \p \v 5 Saa7ooli kiittido ubbabaa Daawiti polidi oottiyo gishshau, Saa7ooli Daawita ba olanchchatu giddon gadaawa sunttiis; hegee asaa ubbaakka a olanchchatakka ufaissiis. \s1 Saa7ooli Daawita Qanaatiis \p \v 6 Daawiti Pilisxxeemiyaa Gooliyaada worin asai soo simmiyo wode, maccaasai ufaissa yettaa yexxiiddinne duriiddi, karaabiyaa baqqiiddinne diittaa diixxiiddi, Kawuwaa Saa7oola mokkanau Israa7eela katamatu ubbatuppe kiyiis. \v 7 Maccaasati duriiddi, \q1 “Saa7ooli sha7aa woriis; \q2 Daawiti tammu sha7aa woriis” \m yaagidi yexxidosona. \v 8 Saa7ooli ha yettai iitin, keehippe hanqqettiis; Saa7ooli ba qofan, “Daawita, ‘Tammu sha7aa woriis’ giidi, tana, ‘Issi sha7aa woriis’ giidosona; yaatin, kawotettappe attin ayyo aibee attidai?” yaagiis. \v 9 He gallassaappe doommidi, Saa7ooli Daawita qanaate aifiyan xeelliis. \p \v 10 Wonttetta gallassi iita ayyaanai Xoossaappe kiitettidi, Saa7oola oiqqiis; oiqqin Saa7ooli ba son elumettiis. Daawiti haroodeegaadan diittaa diixxiis; diixxishin Saa7ooli tooraa ba kushiyan oiqqi uttidaagee, \v 11 “Daawita godaara gattada sikkaas” giidi tooraa xonggiis. SHin Daawiti naa77utoo appe halettiis. \p \v 12 GODAI Saa7oola aggidi Daawitaara de7iyo gishshau, Saa7ooli Daawitayyo yayyiis. \v 13 Hegaa gishshau, Saa7ooli Daawita ba sinttappe haassidi, sha7u olanchchatussi halaqa kessiis. Yaatin, Daawiti ba citaa olan kaalettiis. \v 14 GODAI Daawitaara issippe de7iyo gishshau, i oottiyoobai ubbai ayyo injjetiis. \v 15 Daawiti oottiyoobai ubbai keehippe injjetiyoogaa Saa7ooli be7idi, ayyo keehi yayyiis. \v 16 SHin Daawiti eta olan kaalettiyo gishshau, Israa7eelanne Yihudaa asai ubbai a siiqidosona. \p \v 17 Hegaappe guyyiyan, Saa7ooli Daawita, “Ta na7iyaa bairiyaa Meraaba hannaho; taani o neeyyo machcho immana; neeni mino asa gida; yaatada GODAA olaa oletta” yaagiis. Saa7ooli ba wozanan, “Taani a bochchikke; Pilisxxeema asati a worona” yaagidi qoppiis. \v 18 SHin Daawiti Saa7oola, “Kawoora bollotanau taani oonee? Ta so asaikka aibee? Woikko ta aawaa yaraikka Israa7eela asaa giddon aibee?” yaagiis. \v 19 SHin Saa7oola na7iyaa Meraaba Daawitau imettiyo wodee gakkin, Mahoola katamaappe yiida, Adirii7eela giyo issi bitaniyau imettaasu. \s1 Daawiti Saa7oola Na7iyo Machchiis \p \v 20 Gidikkonne, Saa7oola na7iyaa Miikaala Daawita siiqaasu; Saa7ooli hegaa siyidi ufaittiis. \v 21 I ba wozanan, “Ayyo pire gidana malanne Pilisxxeema asati a worana mala, taani Miikaalo Daawitayyo immana” yaagidi qoppiis. Hegaa gishshau, Saa7ooli Daawita, “Neeni tanaara bollotanau hagee neeyyo naa77antto qaada” yaagiis. \p \v 22 Qassikka Saa7ooli ba ashkkarata xeesidi, “‘Kawoi nenan ufaittiis; a ashkkarati ubbaikka nena dosoosona; ha77i neeni kawuwaara bollota’ yaagidi xuuran Daawitayyo yootite” yaagidi azaziis. \p \v 23 Azazin eti i giidoogaadankka Daawitayyo yootidosona; shin Daawiti etau, “Kawoora bollotanaagee intteyyo laafabaa milatiiyye? Taani hiyyeesanne erettenna asa” yaagidi zaariis. \p \v 24 Saa7oola ashkkarati Daawiti giidobaa Saa7oolayyo yootidosona. \v 25 Yootin Saa7ooli ba ashkkarata, “Daawitau hagaadan yaagidi yootite; ‘Kawoi ba morkketu haluwaa kessanau xeetu Pilisxxeema asatu qaaratuwaappe attin, neeppe hara koitaa koyenna’ yaagite” yaagiis. Saa7ooli hegaa giidoogee, “Daawiti Pilisxxeematu kushiyan haiqqo” giidi qoppido gishshaassa. \p \v 26 Saa7oola ashkkarati Saa7ooli giidobaa Daawitayyo yootidosona; kawuwaara bollotiyoogee Daawita ufaissiis. Hegaa gishshau, bullachchaa gallassai gakkanaappe kasetidi, \v 27 Daawitinne a asai denddidi biidosona; biidi Pilisxxeematuppe naa77u xeetu asaa woridosona. Daawiti kawuwaara bollotanau he asatu qaaratuwaa ehiidi, kawuwaayyo kumettaa qoodidi sheedhdhiis. Hegaa gishshau, Saa7ooli ba na7iyo Miikaalo Daawitayyo immiis. \p \v 28 Saa7ooli GODAI Daawitaara issippe de7iyoogaanne a na7iyaa Miikaala Daawita siiqiyoogaa eriis. \v 29 Hegaa gishshau, Saa7ooli Daawitayyo kaseegaappe aattidi yayyiis. Saa7ooli ba de7o laitta ubban Daawitayyo morkke gidiis. \p \v 30 Pilisxxeeme halaqati olettanau kiyiyoogaa aggibookkona; shin olau kiyido paido ubban Saa7oola gadaawatu ubbaappe xoonoi haniyoi Daawitassa; hegaa gishshau, i erettida asa gidiis. \c 19 \s1 Saa7ooli Daawita Yedetaa Doommiis \p \v 1 Saa7ooli ba na7aa Yonaataanayyoonne ba ashkkaratu ubbaayyo, “Daawita worite” yaagidi yootiis; shin Saa7oola na7ai Yonaataani Daawita keehippe siiqiis. \v 2 Hegaa gishshau, Yonaataani Daawitassi hagaadan yaagidi odiis; “Ta aawai Saa7ooli nena woranau koyees; wontto maallado neeyyo naagetta; issi sohuwan qosettada de7ashsha. \v 3 Taani ta aawaara baada, neeni qosettido gaden eqqana; taani nebaa ayyo yootada, appe siyidobaa neeyyo yootana” yaagiis. \p \v 4 Yonaataani Daawitabaa nashshidi, ba aawaa Saa7oola hagaadan yaagiis; “Kawoi ba ashkkaraa Daawita naaqqoppo; aissi giikko, i nena naaqqibeenna; i oottidobai nena keehi go77iis. \v 5 I Pilisxxeemiyaa woriyo wode ba shemppuwau qarettibeenna. GODAI Israa7eela ubbaayyo gita xoonuwaa immiis; hegaa be7ada neenikka ufaittadasa. Yaatin, neeni geeshsha asa naaqqanau aissi qoppai? Gaasoi bainnan Daawita woranau aissi koyai?” yaagiis. \p \v 6 Saa7ooli Yonaataani yootidobaa siyidi, “De7o Xoossai ero, taani Daawita worikke” yaagidi caaqqiis. \p \v 7 Yonaataani Daawita xeesidi, haasayidobaa ubbaa yootiis. Yaatidi Daawita Saa7oolakko ehiis; ehin Daawiti Saa7oolaara kaseegaadankka de7iis. \p \v 8 Haranttuwaakka olai denddiis; Daawiti kiyidi Pilisxxeema asatuura olettiis; olettidi eta gita shochchaa shocin, eti a sinttappe baqatidosona. \p \v 9 Hegaappe simmin, Saa7ooli tooraa oiqqidi ba son uttidaashin, iita ayyaanai GODAAPPE kiitettidi a oiqqiis. Yaatin, Daawiti diittaa diixxishin, \v 10 Saa7ooli Daawita godaara gattidi sikkanau tooraa xonggiis; shin Daawiti appe halettiis; halettin toorai godan torettiis. He gallassa qammi Daawiti baqatidi kessi ekkiis. \p \v 11 Hegaappe guyyiyan, “Daawita keettaa naagidi, maallado a worite” yaagidi Saa7ooli asaa Daawita soo kiittiis. \p Yaatin, Daawita keettaayyiyaa Miikaala, “Hachchi qammi neeni ne shemppuwaa ashshana xayikko, wontto haiqqaasa” yaagada Daawitayyo yootaasu. \v 12 Miikaala Daawita maskkootiyaara luuxissaasu; luuxissin Daawiti baqatidi kessi ekkiis. \v 13 Miikaala so misiliyaa ekkada arssan zin77issaasu; zin77issada huuphessaara deeshsha ikisiyaa wottaasu; yaatada afalaa maizzaasu. \p \v 14 Daawita omooddidi ehaana mala, Saa7ooli asaa kiittiis; kiittin Miikaala, “Daawiti sakettiis” yaagaasu. \p \v 15 Hegaappe guyyiyan, Daawita be7ana mala, Saa7ooli he asata guyye kiittidi, hagaadan yaagiis; “Taani Daawita woranaadan a arssaara tookkidi ekki ehiite” yaagiis. \v 16 SHin asati soo geliyo wode, he so misilee arssan zin77idaagaa demmidosona; a huuphessaara deeshshaa ikisee de7ees. \p \v 17 Saa7ooli Miikaalo, “Neeni aissi hagaadan oottada tana cimmadii? Ta morkkee kessi ekkanaadan aissi baqatissadii?” yaagiis. \p Yaagin Miikaala, “I tana, ‘Tana kessada yedda; hinna xayikko, taani nena worana’ yaagiis” yaagada zaaraasu. \p \v 18 Daawiti baqati attidi, Raaman de7iya Sameelakko biis; biidi Saa7ooli bana oottido ubbabaa Sameelayyo yootiis. Inne Sameeli Raaman de7iya Naayoota giyoosan biidi uttidosona. \v 19 Saa7ooli, “Daawiti Raaman de7iya Naayootan de7ees” yaagiyoogaa siyiis. \v 20 Siyidi Daawita omooddana mala, asaa yaa kiittiis. SHin hananabaa yootiyaageetu citai hananabaa yootishiininne Sameelikka eqqidi eta kaalettishin eti be7ido wode, Saa7ooli yeddido asatu bolli Xoossaa Ayyaanai wodhdhiis; wodhdhin etikka hananabaa yootidosona. \v 21 Saa7ooli hegaa siyido wode, hara asaa yeddiis; etikka qassi hananabaa yootidosona. Saa7ooli heezzantto asaa yeddiis; yeddin hegeetikka hananabaa yootidosona. \v 22 Yaatin, i ba huuphiyau Raama baanau denddiis; biidi Seekon de7iya gita ollaa gakkiis; gakkidi, “Sameelinne Daawitinne awan de7iyoonaa?” yaagidi oichchiis. \p Oichchin eti, “Hinin Raaman de7iya Naayootan de7oosona” yaagidi zaaridosona. \p \v 23 Hegaa gishshau, Saa7ooli Raaman de7iya Naayoota biis; qassi Xoossaa Ayyaanai a bollikka wodhdhiis; wodhdhin Raaman de7iya Naayoota gakkanaashin, hananabaa yootiiddi biis. \v 24 Bi gakkidi, ba maayuwaa qaaridi, Sameela sinttan hananabaa yootiis; he gallassa ubbaanne qammaa ubbaa kallo zin77iis. Asai, “Saa7oolikka hananabaa yootiyaageetu zateeyye?” giyoogee hegaassa. \c 20 \s1 Yonaataani Daawita Maaddiis \p \v 1 Hegaappe guyyiyan, Daawiti Raaman de7iya Naayootappe baqatidi, Yonaataanakko biis; biidi Yonaataana, “Taani ai oottidanaa? Ta mooroi aibee? Ne aawai tana woranau koyiyoogee, taani a waata qohiinee?” yaagidi oichchiis. \p \v 2 Oichchin Yonaataani, “Hegee neeppe haakko! Neeni haiqqakka. Be7a, guuttabaa gidin, gitabaa gidin, ta aawai taayyo yootennan de7iiddi aibanne oottenna. Ta aawai ha yohuwaa taappe aissi qottii? Hegaatto gidenna!” yaagidi zaariis. \p \v 3 SHin Daawiti Yonaataana, “Neeni tana siiqiyoogaa ne aawai keehi erees; ne aawai baayyo, ‘Yonaataani ha yohuwaa eroppo; erikko i azzanana!’ yaagiis. SHin de7o Xoossai ero; ne shemppoi ero; taappenne haiquwaappe gidduwan mexi issi tanggoi attiis” yaagidi caaqqiis. \p \v 4 Caaqqin Yonaataani, “Neeni ootta giidobaa aibanne taani neeyyo oottana” yaagiis. \p \v 5 Yaagin Daawiti hagaadan yaagiis; “Siya, wonttoi aginaa xeeruwaa bonchchiyo gallassa; taani kawuwaara qumaa maana koshshees. SHin taani baada wontti pe7in omarssi gakkanaashin, gaden qosettana. \v 6 Ne aawai tana koyikko, neeni a, ‘Daawitanttaso asai ubbai laittaa yarshshuwaa yarshshiyo wode gidiyo gishshau, Beetaliheeme ba katamaa eesuwan baana giidi, tana oichchidi biis’ yaaga. \v 7 Yaagin i, ‘Yaanikko lo77o’ yaagikko, tau ne ashkkarau saro; shin i hanqqettikko, i tana qohanau ba qofaa qachchidoogaa hegan era. \v 8 Nena gidikko, neeni taayyo ne ashkkaraayyo kehabaa ootta; aissi giikko, neeni tanaara ne ashkkaraara GODAA sinttan maacettadasa. SHin tanan mooroi de7ikko, tana neeni wora! Ne aawaassi tana aatta immoppa” yaagiis. \p \v 9 Yaagin Yonaataani, “Hegee neeppe haakko! Ta aawai nena qohanau ba qofaa qachchidobaa taani eridaakko, neeyyo yootikkinaayye?” yaagidi zaariis. \p \v 10 Yaagin Daawiti, “Ne aawai neeyyo iita zaaruwaa zaarikko, taayyo yootanai oonee?” yaagidi oichchiis. \p \v 11 Oichchin Yonaataani, “Haaya; gade boos” yaagiis; yaatin, naa77aikka gade biidosona. \p \v 12 Bin Yonaataani Daawita hagaadan yaagiis; “GODAI Israa7eela Xoossai ero, taani wontti pe7in ta aawaa qorana. I neeyyo keha qoppikko, taani kiittada nena erissana. \v 13 SHin ta aawai nena qohanau koyidabaa gidikko, qassi hegaa taani nena erissennan aggikkonne nena saron moissa yeddennan aggikko, GODAI taayyo iito! GODAI ta aawaara issippe gididoogaadan nenaarakka issippe gido. \v 14 Tana asi worennaadan ta de7o laitta ubban aggenna siiquwaa, GODAAGAA malaa taayyo ootta. \v 15 Qassi GODAI Daawita morkketa ubbaa biittaappe xoqollido wodekka, ta keettaa asaappe ne siiquwaa haassoppa” yaagiis. \p \v 16 Hegaa gishshau, Yonaataani, “GODAI Daawita morkketa achcho” yaagidi Daawita keettaa asaara maachchaa maacettiis. \v 17 Yonaataani Daawita ba huuphedan siiqido gishshau, “Neeni tana tumu siiqiyoogaa qonccissanau ane taayyo naa77anttuwaa caaqqa” yaagidi caaqettiis. \p \v 18 Hegaappe guyyiyan, Yonaataani Daawita, “Wontto aginaa xeeruwaa bonchchiyo gallassa; neeni uttiyo sohoi mela de7ikko, neeni bainnaagee erettana. \v 19 Wontti pe7in omarssi baada, ha metoi doommido gallassi neeni qosettidosan qosetta; qosettada Exela giyo zaallaappe guyyeera takkashsha. \v 20 Taani aibakko zambbiyaabaa milatada, a miyyessaara heezzu zubbeta wonddafiyan dukkana. \v 21 Hegaappe guyyiyan, ta ashkkaraa, ‘Baada zubbeta koya’ yaagada kiittana; taani a kiittaidda, ‘Be7a; zubbeti neeppe ha baggaara de7oosona; taakko ekkada ya’ yaagiyaabaa gidikko, haaya; aissi giikko, de7o GODAI ero, neeyyo sa7i saro; nena aibinne bochchenna. \v 22 SHin taani ta ashkkaraa, ‘Be7a; zubbeti neeppe hini baggaara de7oosona’ yaagiyaabaa gidikko, neeni aggada ba; aissi giikko, GODAI nena wora yeddiis. \v 23 Neeninne taani haasayido maachchaa gidikko, hegau neeppenne taappe gidduwan GODAI merinaayyo markka” yaagiis. \p \v 24 Hegaa gishshau, Daawiti gaden qosettiis. Aginaa xeeruwaa bonchchiyo gallassai gakkido wode, Kawoi Saa7ooli qumaa maanau yiis. \v 25 Yiidi haroode ba uttiyo sohuwan godaa lanqqen uttiis; Yonaataani appe sintta baazzan uttiis; Abaneeri Saa7oola lanqqen uttiis; shin Daawita sohoi mela de7ees. \v 26 Saa7ooli he gallassa ainne gibeenna; aissi giikko, Saa7ooli, “Daawiti aibakko haniis; he gallassaa bonchchennaadan tuniis; tuma i tuniis” yaagidi qoppiis. \v 27 SHin wonttetta gallassikka, aginau naa77antto gallassi Daawita sohoi mela de7ees. Saa7ooli ba na7aa Yonaataana, “Isseya na7ai zinokka hachchikka qumaa maanau aibissi yibeennee?” yaagidi oichchiis. \p \v 28 Oichchin Yonaataani, “Daawiti Beetaliheeme baana giidi tana oichchiis; \v 29 i tana, ‘Nu keettaa asai kataman yarshshuwaa yarshshiyo gishshaunne ta ishaikka tana azazido gishshau, hai tana yeddarkkii; neeni tana siiqiyaabaa gidikko, ane taani ta ishantta be7anau bais’ yaagiis. Kawuwaa maadaappe maanau i yibeennaagee hegaa gishshassa” yaagidi zaariis. \p \v 30 Saa7ooli Yonaataana bolli hanqquwaa eexxi kiyidi hagaadan yaagiis; “Laa geellanne makkalanchcha mishiree na7au, neeni ne huuphen kauyyanaunne nena yelida ne aayyiyo kaushshanau neeni Isseya na7aa bagga gididoogaa taani erikkinaayye? \v 31 Isseya na7ai ha sa7aa bollan de7ido peeshan ubban neeni woikko ne kawotettai eqqenna. Ha77i kiittada taayyo a ehiissa; aissi giikko, i haiqqanau bessees” yaagiis. \p \v 32 Yaagin Yonaataani ba aawaa Saa7oola, “I aibissi haiqqii? I oottidobi aibee?” yaagidi oichchiis. \p \v 33 Oichchin Saa7ooli Yonaataana woranau tooraa a bolli xonggiis. Hegaa gishshau, Yonaataani ba aawai Daawita woranau qofaa qachchidoogaa eriis. \v 34 Eridi, hanqquwaa suulliiddi maadaappe denddi eqqiis; ba aawai Daawita kaushshido gishshau Yonaataani azzanidi, he aginau naa77antto gallassaa mibeenna. \p \v 35 Maallado Yonaataani Daawitaara gaittanau gade biis; biidi banaara issi yelaga na7aa ekki biis. \v 36 Yonaataani na7aa, “Taani wonddafiyan dukkiyo zubbeta woxxada koya” yaagiis; yaagin na7ai woxxiyo wode, zubbiyaa hefintti dukkiis. \v 37 Na7ai Yonaataana zubbee wodhdhido sohuwaa gakkido wode, Yonaataani na7aa xeegidi, “Zubbee neeppe hini baggaara de7ennee?” yaagiis. \v 38 Qassikka Yonaataani na7aa, “Eesota; ellellada ba; eqqoppa!” yaagidi ba qaalaa xoqqu oottidi odiis. He na7ai zubbiyaa maxidi ekkidi, ba godaakko ehiis. \v 39 Na7ai ha yohuwaa ainne erenna; Yonaataananne Daawita xalaalai eroosona. \v 40 Yonaataani ba ola miishshaa na7aassi immidi, “Tookka ekkada katamaa efa” yaagiis. \p \v 41 Na7ai biidoogaappe guyyiyan, Daawiti he zaallaa guyyeppe kiyiis; kiyidi Yonaataana sinttan gulbbatidi, ba som77uwaa biittaa boshissidi heezzutoo ziggiis. Hegaappe guyyiyan, issoi issuwaara yerettidi yeekkidosona; shin Daawiti Yonaataanappe aaruwaa yeekkiis. \p \v 42 Yonaataani Daawita, “Saro ba; ‘Ne giddooninne ta giddon, ne zerettaa giddooninne ta zerettaa giddon, GODAI merinaayyo markka de7o’ yaagidi nuuni naa77ai GODAA sunttan caaqqida” yaagiis. Hegaappe guyyiyan, Daawiti denddidi biis; Yonaataanikka katamaa guyye simmiis. \c 21 \s1 Daawiti Saa7oolappe Baqatiis \p \v 1 Daawiti qeesiyaa Abimelekakko Nooba katamaa biis; Abimeleki Daawitaara gaittanau kokkoriiddi yiidi, “Neeni aibissi nerkka de7ai? Aibissi hara asi nenaara de7ennee?” yaagidi oichchiis. \p \v 2 Oichchin Daawiti qeesiyaa Abimeleka, “Kawoi tana, ‘Taani nena kiittido yohuwaanne azazido azazuwaa ooninne eroppo’ yaagidi tana issibaa azaziis. Ta asati issi sohuwan tanaara gaittanaadan yootaas. \v 3 Ha77i ne kushiyan aibi de7ii? Ichchashu bashe oitta woikko de7idabaa aibanne taayyo immarkkii” yaagiis. \p \v 4 Yaagin qeesee Daawita, “Asi ubbi miyo oitti taayyo baawa; shin geeshsha oittai de7ees; he asati banttana maccaasappe naagidabaa gidikko, eti maanau danddayoosona” yaagiis. \p \v 5 Yaagin Daawiti qeesiyaa, “Tuma nuuni ha kiitau kiyoosappe doommidi, maccaasaappe naagettida; harai atto geeshsha gidenna kiitaa wodekka eta asatettai geeshsha; hachchi usa aadhdhidi geeyanau koshshennee!” yaagiis. \v 6 Hegaa gishshau, qeesee Daawitayyo geeshsha oittaa immiis; aissi giikko, qeesiyaayyo de7iyai ho77iya oittaa a sohuwan wottanau GODAA sinttappe denttido geeshsha oittaa xalaala. \p \v 7 Saa7oola ashkkaratuppe issi bitanee he gallassa GODAA sinttan naagiiddi de7ees; a sunttai Doiqa; i Eedooma biittaa asa; Saa7oola mehiyaa heemmiyaageetuyyo i halaqa. \p \v 8 Daawiti Abimeleka, “Toori woikko bisoi neeyyo de7anddeeshsha? Kawuwaa kiitai eesoyido gishshau, taani ta bisuwaa woikko hara ola miishshaa ehabeikke” yaagidi oichchiis. \p \v 9 Oichchin Abimeleki, “Neeni Eela Zanggaaran worido Pilisxxeemiyaa Gooliyaada bisoi hagan de7ees; curqqan i xaaxettidi, eefuudiyaa giyo maayuwaappe guyye baggaara de7ees. Neeni koyiyaabaa gidikko a ekka; appe attin, hara bisoi hagan baawa” yaagidi zaariis. \p Yaagin Daawiti, “Hegaa mala hara bisoi baawa; a taayyo hamma” yaagiis. \p \v 10 He gallassi Daawiti denddidi, Saa7oolappe baqatidi, Gaate katamaa Kawuwaa Akiishakko biis. \v 11 SHin Akiisha oosanchchati, “Hagee Daawiti ba biittan kawo gidenneeyye? Qassi maccaasati yexxiiddinne duriiddi, ‘Saa7ooli sha7aa woriis; Daawiti tammu sha7aa woriis’ yaagidi sabbido bitaniyaa gidenneeyye?” yaagidosona. \p \v 12 Daawiti eta haasayaa ba wozanan oiqqidi, Gaate Kawuwaa Akiisha keehippe yayyiis. \v 13 Hegaa gishshau, Daawiti eta sinttan wozani boshettido asa milatiis; eti a oiqqana haniyo wode, gooyiyaabaadan kare penggiyaa ifittaa qaaceretteesinne buuchchaara duge zaaridi saassuwaa lokkayees. \v 14 Akiishi ba oosanchchatuyyo, “Be7ite; hagee bitanee gooyees. Intte aissi a taakko ehiidetii? \v 15 Ha bitanee ta sinttan gooyanaadan intte ehiidoogee, ta matan hari gooyiyaabi xayiineeyye? Ha bitanee ta soo gelanau bessiiyye?” yaagiis. \c 22 \s1 Qeeseta Woridosona \p \v 1 Daawiti Gaate katamaappe baqatidi, Adulaama katamaa matan de7iya gonggoluwaa biis; a ishanttinne a aawaa so asai ubbai hegaa siyido wode, eti yaa duge akko wodhdhidosona. \v 2 Metootidaageeti, woikko acuwan gelidaageeti, woikko sa7ai iitidoogeeti ubbati Daawitakko shiiqidosona; shiiqin i etayyo halaqa gidiis. Issi oiddu xeetaa gidiya asai aara de7ees. \p \v 3 Daawiti he sohuwaappe denddidi, Moo7aaban de7iya Mixiphpha biis; biidi Moo7aaba kawuwaa, “Xoossai taayyo oottanabaa taani erana gakkanaassi ta aayyiyoonne ta aawaa ne achchan wotissarkkii” yaagidi woossiis. \v 4 Hegaa gishshau, Daawiti eta Moo7aaba kawuwaa achchan wottiis; qatuwaa giddon Daawiti qosetti uttido wode ubban eti kawuwaa achchan de7idosona. \p \v 5 Hegaappe guyyiyan, hananabaa yootiya Gaadi Daawitakko yiidi, “Qatuwaa giddon gam77oppa; ha sohuwaappe denddada Yihudaa biitti ba” yaagiis; yaagin Daawiti he sohuwaappe Hereta woraa biis. \p \v 6 Daawitinne a asai beettidoogaa Saa7ooli siyiis; Saa7ooli Gib77a katamaa matan de7iya keran, taamaariskka giyo mittaa garssan tooraa oiqqidi uttiis; a oosanchchati a dooddidi eqqidosona. \v 7 Saa7ooli eta, “Inttenoo, Biniyaama asatoo, siyite! Isseya na7ai goshshaanne woiniyaa tokkiyoosaa intte ubbaayyo immanee? SHaalaqatanne mato halaqata oottidi inttena sunttanee? \v 8 Intte ubbai ta bolli maqettideta; ta na7ai Isseya na7aara maachchaa maacettidoogaa ooninne taayyo yootibeenna. Intteppe issi asinne taayyo qarettenna; hachchiigaadankka ta na7ai ta ashkkaraa tana worissanau denttidoogaa ooninne taayyo yootibeenna” yaagiis. \p \v 9 Yaagin Saa7oola oosanchchatuura eqqida Eedoomiyaa Doiqi Saa7oola, “Isseya na7ai Ahixuuba na7aa Abimelekakko Nooba katamaa biidaagaa taani be7aas. \v 10 Abimeleki Daawiti oottanabaa GODAA oichchiis; yaatidi Daawitayyo shinqqiyaa immiis; qassi Pilisxxeemiyaa Gooliyaada bisuwaakka ayyo immiis” yaagiis. \p \v 11 Hegaappe guyyiyan, Ahixuuba na7aa qeesiyaa Abimelekanne Nooba kataman qeese gididi de7iya a aawaa so asaa ubbaa kawoi xeesissin, eti kawuwaakko yiidosona. \v 12 Saa7ooli Abimeleka, “Ahixuuba na7au, siya” yaagiis. \p Yaagin Abimeleki, “Ero ta godau” yaagiis. \p \v 13 Saa7ooli a, “Neeninne Isseya na7ai ta bolli aibissi maqettidetii? Neeni ayyo oittaanne bisuwaa immada, i tana woranau denddana mala, ayyo Xoossaa aissi oichchadii?” yaagiis. \p \v 14 Yaagin Abimeleki kawuwaa, “Ne ashkkaratu ubbaa giddon Daawitadan ammanettiyai, kawuwaara bollotidai, nena naagiyaageeta azaziyainne ne so asaa giddon keehippe bonchchettiyai hari oonee? \v 15 Taani ayyo Xoossaa oichchishin, hagee tau koiro? Akkaikka! Kawuwau, tana ne ashkkaraa woikko ta aawaa so asa ubbaa ainne mootoppa; aissi giikko, taani ne ashkkarai ha yohuwaa guutta gidin gita gidinkka mule erikke” yaagiis. \p \v 16 Yaagin kawoi, “Abimelekaa, neeninne ne aawaa keettaa asai ubbai haiqqana” yaagiis. \v 17 Hegaappe guyyiyan, Saa7ooli ba matan eqqidi naagiyaageeta, “GODAA qeeseta worite; aissi giikko, etikka Daawita maaddidosona; Daawiti baqatidoogaa eriiddi, taayyo yootibookkona” yaagiis. SHin kawuwaa oosanchchati GODAA qeesetu bolli bantta kushiyaa wottennan ixxidosona. \p \v 18 Yaanin kawoi Doiqa, “Qeeseta neeni wora” yaagidi azaziis. Azazin Eedoomiyaa Doiqi qeeseta shociis; shocidi he gallassi eefuudiyaa maayida hosppun tammanne ichchashu qeeseta i woriis. \v 19 Hegaa bollikka qeesetu katamaa, Nooba qara bisuwan busakkiis; he kataman de7iya attumaa, maccaa, naata, yiirata, meheta, haretanne dorssata qara bisuwan Doiqi suppu oottiis. \p \v 20 SHin Ahixuuba na7aa Abimeleka naatuppe Abiyaataara geetettiya issi na7ai kessi ekkidi, Daawitakko baqatiis. \v 21 Baqati biidi, Saa7ooli GODAA qeeseta woridoogaa Daawitayyo yootiis. \v 22 Daawiti Abiyaataara, “Eedoomiyaa Doiqi he sohuwan de7iyoogaa taani be7ido wode, i Saa7oolayyo yootanaagaa he gallassi eraas. Ne aawaa so asaa ubbaa haiquwau oishettiyai tana. \v 23 Simmi neeni tanaara de7a; yayyoppa. Nena woranau koyiya urai tana woranau koyiyaagaa; shin neeni ta achchan saro de7ana” yaagiis. \c 23 \s1 Daawiti Qa7iila Katamaa Pilisxxeematuppe Ashshiis \p \v 1 “Pilisxxeema asati Qa7iila katamaa oloosona; audiyaakka bonqqoosona” yaagiyo oduwaa Daawiti siyiis. \p \v 2 Siyidi Daawiti GODAA, “Taani baada Pilisxxeema asata oloo?” yaagidi oichchiis. \p GODAI Daawita, “Ba; Pilisxxeema asata ola; Qa7iila katamaa ashsha” yaagiis. \p \v 3 SHin Daawita asati, “Nuuni hagan Yihudaa biittan de7iiddinne yayyoos; shin Pilisxxeema asatuura olettanau nuuni Qa7iila katamaa biiddi, waani aatti yayyanddoniishsha!” yaagidosona. \p \v 4 Hegaa gishshau, Daawiti zaarettidi GODAA oichchiis; oichchin GODAI a, “Pilisxxeema asata taani neeyyo aatta immana; dendda; denddada Qa7iila katamaa ba” yaagiis. \v 5 Daawitinne a asai Qa7iila katamaa biidi, Pilisxxeema asatuura olettidosona; olettidi eta mehiyaa di77idosona. Etappe daro asaa woridi, Daawiti Qa7iila katamaa asaa ashshiis. \p \v 6 Abimeleka na7ai Abiyaataari Daawitakko Qa7iila katamaa baqatiyo wode, eefuudiyaa giyo maayuwaa ekki biis. \p \v 7 Daawiti Qa7iila katamaa biidoogaa Saa7ooli siyiis; siyidi, “Xoossai Daawita ta kushiyan aatti immiis; aissi giikko, ifittainne hiraaqoi de7iyo katamaa gelidi, barkka qashettiis” yaagiis. \v 8 Qa7iila katamaa biidi, Daawitanne a asaa dooddana mala, Saa7ooli ba olanchchata ubbaa xeesiis. \p \v 9 Saa7ooli ba bolli iitabaa maqettidoogaa Daawiti eriis; eridi qeesiyaa Abiyaataara, “Eefuudiyaa haa ekka ya” yaagiis. \v 10 Hegaappe guyyiyan Daawiti, “Abeet GODAU, Israa7eela Xoossau, ta gaasuwan Saa7ooli Qa7iila katamaa bashshanau maqettidoogaa taani ne ashkkarai wurssada siyaas. \v 11 Qa7iila katamaa asai tana Saa7oolayyo aattidi immaneeshsha? Taani ne ashkkarai siyidoogaadan Saa7ooli tumukka haa yaaneeshsha? Abeet GODAU, Israa7eela Xoossau, taayyo ne ashkkaraayyo yootarkkii” yaagiis. \p Yaagin GODAI Daawita, “Ee; Saa7ooli yaana” yaagidi zaariis. \p \v 12 Daawiti, “Qa7iila katamaa asati tananne ta asaa Saa7oolayyo aattidi immaneeshsha?” yaagidi zaarettidikka GODAA oichchiis. \p Oichchin GODAI, “Ee; eti inttena aattidi immana” yaagiis. \v 13 Daawitinne usuppun xeetu gidiya asai Qa7iila katamaappe kiyidi, issisaappe issisaa hemetaa oiqqidosona. Daawiti Qa7iila katamaappe baqatidoogaa Saa7ooli siyido wode, baanau qoppidoogaa aggi bayiis. \s1 Saa7ooli Daawita Oiqqanau Koyiis \p \v 14 Daawiti bazzo qatotuuninne Ziifa bazzuwan de7iya keratun de7iis. Saa7ooli a demmanau ubba gallassi koyees; shin Xoossai a Saa7oola kushiyan aatti immibeenna. \v 15 Daawiti Ziifa bazzuwan de7iya Horeesha giyoosan de7ishin, Saa7ooli bana woranau kiyidoogaa Daawiti eriis. \v 16 Saa7oola na7aa Yonaataani denddidi, Daawitakko Horeesha biis; biidi Daawita GODAN wolqqaa demmanaadan minttettiiddi, \v 17 “Yayyoppa; ta aawaa Saa7ooli nena kushiyaaninne bochchenna; neeni Israa7eela bolli kawotana; taanikka neeppe garssaara haarana; harai atto ta aawai Saa7oolikka hegaa erees” yaagiis. \v 18 Eti naa77aikka GODAA sinttan issoi issuwaara maacettidosona; Daawiti Horeeshan gam77in Yonaataani ba soo biis. \p \v 19 Ziifa asati Saa7oolakko Gib77a katamaa biidi, “Daawiti Yasemoonappe tohossa baggaara Hakiila Deriyaa bolli Horeesha qatuwan nu matan qosetti uttiis. \v 20 Nu kawuwau, ha77ikka neeni dosido wode haa duge wodhdha; yaatikko, nuuni a ne kushiyan aatti immana” yaagidosona. \p \v 21 Yaagin Saa7ooli eta, “Intte taayyo qarettido gishshau, inttena GODAI anjjo. \v 22 Biidi ane gujjidikka geeshshite; Daawiti darotoo awa biyaakkonne qassi yan ooni a be7idaakko, qoridi erite; aissi giikko, i keehi cincca giyoogaa taani siyaas. \v 23 Daawiti qosettiyo sohota ubbaa be7idi, muruta yohuwaa ekkidi, taakko simmidi yiite. Hegaappe guyyiyan, taani inttenaara baana; i he heeran de7ikko, taani a kumetta Yihudaa yaraa giddon demmana gakkanau koyana” yaagiis. \p \v 24 Hegaa gishshau, eti Saa7oolappe sinttatidi Ziifa biidosona. Daawitinne a asai Yasemoonappe tohossa baggaara de7iya Maa7oona bazzuwan Aaraba giyo garan de7oosona. \v 25 Saa7oolinne a asai Daawita koyanau biidosona. Daawiti hegaa siyido wode, zaallaakko wodhdhidi, Maa7oona bazzuwan uttiis. Saa7ooli hegaa siyido wode Maa7oona bazzuwaa Daawita koyiiddi biis. \v 26 Saa7ooli deriyaappe issi bagga miyyiyaara bees; Daawitinne a asai hinkko bagga miyyiyaara boosona. Eti Saa7oolappe baqatanau eesotoosona; aissi giikko, Saa7oolinne a asati, Daawitanne a asata oiqqanau mati uttidosona. \v 27 SHin kiitettidaagee Saa7oolakko yiidi, “Haaya! Pilisxxeema asati biittaa bolli woraajjidosona” yaagiis. \v 28 Saa7ooli Daawita koyiyoogaa aggidi, Pilisxxeema asatuura olettanau biis. Hegaa gishshau, he sohoi “SHaakkiya zaallaa” geetettiis. \v 29 Daawiti he sohuwaappe kiyidi, Enggaada katamaa matan de7iya qatotun uttiis. \c 24 \s1 Daawiti Saa7oola SHemppuwaa Ashshiis \p \v 1 Saa7ooli Pilisxxeema asata yedettiyoosaappe simmin, “Daawiti Enggaada katamaa matan de7iya bazzuwan de7ees” giidi ayyo yootidosona. \v 2 Israa7eela ubbaa giddoppe doorettida heezzu sha7u asaa Saa7ooli ekkidi, Daawitanne a asaa koyanau, “Wora Deeshshati Geessiyo Zaallaa” giyoosaa mati biis. \p \v 3 Saa7ooli ogiyaa doonan dorssaa birddiyaa matan de7iya gonggoluwaakko yiis; yiidi sheeshshau uttanau gonggoluwaa giddo geliis. Geliyo wode Daawitinne a asai gonggoluwaayyo giddokko shiiqidi uttidosona. \v 4 Daawita asai a, “‘Hekko taani ne morkkiyaa ne kushiyan aatta immana; neeni a ne koyidoogaadan oottana’ yaagidi GODAI neeyyo yootido gallassai hachcha” yaagidosona. Daawiti Saa7oola erissennan shiiqidi, Saa7oola maayuwaa xeeraappe qanxxi ekkiis. \p \v 5 Qanxxidoogaappe guyyiyan, Daawiti ba wozanan azzaniis. \v 6 Azzanidi Daawiti ba asata, “GODAI tiyidi kawoyido ta godaa taani hegaa oottanaagaa woikko a bolli ta kushiyaa denttanaagaa GODAI taappe haasso; aissi giikko, GODAI tiyidi kawoyidoogee a” yaagiis. \v 7 Daawiti hagaadan seeridi, Saa7oola ba asan boshissennan diggiis. Saa7ooli gonggoluwaa giddoppe kiyidi, ba ogiyan geliis. \p \v 8 Saa7ooli biidoogaappe guyyiyan, Daawiti gonggoluwaa giddoppe kiyidi, Saa7oola, “Ta godau, kawuwau!” yaagidi xeesiis; xeesin Saa7ooli guyye simmidi xeelliis; Daawiti biittan duge gufannidi, Saa7oolayyo ziggiis. \v 9 Yaatidi Daawiti Saa7oola, “‘Daawiti nena qohanau koyees’ giya asatu qaalaa neeni aibissi siyai? \v 10 Ha gonggoluwaa giddon GODAI nena hachchi taayyo aatti immidoogaa neeni ne aifiyan be7adasa; taani nena woranaadan amaridaageeti tana denttettidosona; shin taani, ‘GODAI tiyidi kawoyidoogaa i gidiyo gishshau, taani ta godaa bolli ta kushiyaa denttikke’ yaagada nena ashshaas. \v 11 Ta aawau, be7a; ta kushiyan de7iya ne maayuwaa xeeraa hagaa xeella! Ne maayuwaa xeeraappe qanxxa ekkaas; shin nena worabeikke; taani nena qohabeennaagaanne makkalabeennaagaa akeekada era; taani nena qohabeikke; shin neeni tana woranau shankkataasa. \v 12 Nebaanne tabaa GODAI pirddo; GODAI neeni tana qohidoogaa haluwaa kesso; shin taani ne bolli ta kushiyaa denttikke. \v 13 Beni wode, ‘Iitaa oottiyaageetuppe iitabi kiyees’ yaagiyo leemisoi de7ees; hegaa gishshau, taani nena kushiyaaninne bochchikke. \v 14 Israa7eela kawoi o bolli kiyidee? Neeni oona oiqqanau koyai? Haiqqida kanaa woikko kasttolliyaa koyai? \v 15 GODAI nu giddon daannato; nebaanne tabaa i pirddo; ta yohuwaa xeellidi, ta gishshau i mootetto; ne kushiyaappe tana i ashsho” yaagiis. \p \v 16 Daawiti Saa7oolayyo haasayiyoogaa wurssido wode, Saa7ooli Daawita, “Ta na7au Daawitaa, hegee ne qaalee?” yaagiis; yaagidi Saa7ooli ba qaalaa xoqqissidi yeekkiis. \v 17 Qassikka Daawita, “Neeni taappe aadhdhida xillo; aissi giikko, taani neeyyo iitabaa oottin, neeni taayyo lo77obaa oottadasa. \v 18 GODAI tana hachchi neeyyo aatti imminkka neeni tana worabeenna gishshau, taayyo neeni oottido lo77obaa tana bessadasa. \v 19 Asi ba morkke demmidi qohennan yeddiiyye? Neeni taayyo hachchi oottido kehatettaa gishshau, GODAI nena anjjo. \v 20 Ha77ikka neeni Israa7eelau kawo gidanaagaanne Israa7eela kawotettai ne maataa garssan eqqanaagaa taani erais. \v 21 Ha77i simmi taappe guyyiyan, ta zerettaa neeni duuttennaadaaninne ta sunttaakka ta aawaa keettaappe quccennaadan GODAA sunttan taayyo caaqqa” yaagiis. \p \v 22 Yaagin Daawiti Saa7oolayyo caaqqiis. Hegaappe guyyiyan, Saa7ooli ba soo simmidi biis; Daawitinne a asai pude qatuwaa biidosona. \c 25 \s1 Sameela Haiquwaa \p \v 1 Sameeli haiqqiis; haiqqin Israa7eela asati ubbai shiiqidi, ayyo yeekkidosona; Raama kataman de7iya a son moogidosona. \s1 Daawita, Naabaalanne Abigaalo \p Hegaappe guyyiyan, Daawiti Paaraana bazzuwaa biis. \v 2 Maa7oonan issi bitanee de7ees; he bitaniyaayyo aqoi Qarmmeloosan de7ees; i daro dure; issi sha7u deeshshatinne heezzu sha7u dorssati ayyo de7oosona. I eta ikisiyaa Qarmmeloosa kataman meedees. \v 3 He bitaniyaa sunttai Naabaala; a keettaayee sunttai Abigaalo. A eranchchanne puulanchcha maccaasa; shin i keettaawai meqetti bainna iita asa. I Kaaleebaa yara. \p \v 4 Daawiti bazzuwan de7iiddi, dorssaa ikisiyaa Naabaali meediyoogaa siyiis. \v 5 Daawiti tammu wodallata hagaadan yaagidi kiittiis; “Naabaalakko Qarmmeloosa katamaa biidi, ta sunttan a sarotite; \v 6 ‘Saro de7ai! Neenikka ne keettaa asaikka saro! Neessi giidobai ubbai saro de7ii! \p \v 7 “‘Neeni dorssaa ikisiyaa meediyoogaa taani siyaas; ne dorssaa heemmiyaageeti nunaara issippe de7ido wode, nuuni eta genibookko; eti Qarmmeloosa kataman uttido wode ubban etabaappe aibinne paccibeenna. \v 8 Hegaa neeni ne ashkkarata oichchikko, eti neeyyo yootana. Nuuni hachchi gibira gallassi neekko yiido gishshau, ta wodalla asatussi hayyanaa keha; ne kushiyan de7iyaabaappe ne ashkkaratuyyoonne ne na7aa Daawitayyo hayyanaa imma’ yaagite” yaagidi azaziis. \p \v 9 Daawita asati Naabaalakko gakkidi, Daawita kiitaa ayyo yootidosona; yootidi hegan naagidosona. \p \v 10 Naabaali Daawita ashkkarata, “Daawiti oonee? Isseya na7ai oonee? Ha wodiyan daro ashkkarati bantta godatuppe baqatoosona. \v 11 Ta oittaa, ta haattaanne ta dorssaa meediyaageetuyyo shukettida ashuwaa denttada, ha oonakkonne yiidosai erettenna asatuyyo aissi immoo?” yaagiis. \p \v 12 Yaagin Daawita asati simmidi guyye biidosona. Bi gakkidi Naabaali giidobaa ubbaa Daawitayyo yootidosona. \v 13 Daawiti ba asata, “Intte bisuwaa bisuwaa gixxite” yaagiis; yaagin ubbatikka bantta bisuwaa bisuwaa gixxidosona; Daawitikka ba bisuwaa gixxiis. Daawiti oiddu xeetaa gidiya asatuura pude biis; naa77u xeetu asai etabaa naagiiddi attiis. \p \v 14 Ashkkaratuppe issoi Naabaala keettaayyiyo Abigaalo hagaadan yaagiis; “Daawiti bazzuwan de7iiddi nu godaa, ‘Saro’ gaanau asa kiittiis; shin i eta cayiis. \v 15 Gidikkokka, ha asati nuuyyo keehippe lo77o; eti nuna genibookkona; nuuni etaara issippe dembban pe7ido wode ubban nubaappe aibinne paccibeenna. \v 16 Nuuni nu dorssaa wudiyaa eta matan heemmiyo wode, qamminne gallassi eti nuuyyo dirssa gididosona. \v 17 Hayyanaa ha yohuwaa waatanaakkonne qoppa; aissi giikko, nu godaa bollinne a so asaa bolli kobabai kiyana hanees. Nu godai hegaa mala meqetti bainna iita asa gidido gishshau, ooninne ayyo haasayanau danddayenna” yaagiis. \p \v 18 Abigaala sohuwaarakka naa77u xeetu komppo oittaanne naa77u ogoro woine eessaa, xiixettida dorssata ichchashata, tammanne laappun kilo giraame tiyaa xiixaa, issi xeetu wurcco woiniyaa teeraanne balasiyaa lichchakuwaa melaappe naa77u xeetaa ekkada, hariyan caanaasu. \v 19 Yaatada ashkkarata, “Intte taappe sinttau aadhdhidi biite; taani intte geeduwaa kaallana” yaagaasu; shin ba keettaawaa Naabaalayyo ainne yootabeikku. \v 20 Ba hariyaa toggada deriyaara duge zanggaaraa wodhdhiyo wode, Daawitinne a asai ikko simmidi duge wodhdhoosona; wodhdhin a etaara gaittaasu. \p \v 21 Daawiti ba wozanan, “Abaappe aibinne paccennaadan taani ha bitaniyaa aquwaa ubbaa naagidoogee coo mela; taani lo77idoogaa kushiyaa i taayyo iitaa zaariis. \v 22 Wontto maallado gakkanaashin, taani abaa gidida ubbaappe issi attumaanne paxa aggikko, Xoossi tana paxa aggoppo” yaagiis. \p \v 23 Abigaala Daawita be7ido wode, hariyaappe eesota wodhdhada, Daawita sinttan biittan gufannada ayyo ziggaasu. \v 24 A a tohuwan wullada, “Hai ta godau, ha mooroi ta xalaalaassa gido! Tana ne ashkkariyo haasayissarkkii; taani ne ashkkariyaa haasayiyoogaa siyarkkii. \v 25 Ha meqetti bainna iita bitaniyaabaa, Naabaalabaa siyoppa; ‘Naabaala’ giyoogee ‘Eeya’ giyoogaa; i ba sunttaadankka eeya. Ta godau, neeni kiittido asata taani ne ashkkariyaa be7abeikke. \p \v 26 “De7o GODAI ero! Ne shemppoi ero! Neeni suutta gussennaadaaninne ne kushen ne halo kessennaadan, nena ta godaa teqqidaagee GODAA. Ne morkketinne nena ta godaa qohanau koyiyaageeti Naabaaladan hanona. \v 27 Ha imotai taani ne ashkkariyaa neeyyo ta godaayyo ehiidoogee nena kaalliya asatuyyo imetto. \v 28 Hai ta godau, taani ne ashkkariyaa balido balaa atto yaaga! Neeni GODAA olaa olettiyo gishshau, GODAI nenanne ne zerettaa kawoyana. Neeni de7ido laitta ubban iitatetti ne bolli beettoppo. \p \v 29 “Ai asinne nena woranau koyikko, issi urai ba al77o miishsha naagiyoogaadan, GODAI ne Xoossai nena saro naagana. SHin shuchchaa yambbarshshan oliyoogaadan, i ne morkketu de7uwaa olana. \v 30 GODAI ta godaayyo oottanau haasayido kehatettaa ubbaa oottiyo wodenne Israa7eela bolli kawoyiyo wode, \v 31 gaasoti bainnan suuttaa gussidoban woikko ba halo kessidoban ta godaa wozanai dagammennanne hirggenna. GODAI neeyyo kehido wode, tana ne ashkkariyo dogoppa” yaagaasu. \p \v 32 Yaagin Daawiti Abigaalo, “Nena tanaara gaittanau hachchi kiittida GODAI, Israa7eela Xoossai galatetto. \v 33 Neeni lo77o qoppido gishshaunne taani asa suuttaa gussennaadaani ta kushiyan halo kessennaadan teqqido gishshau, anjjetta. \v 34 Hegee bainnaakko, tana nena qohennaadan teqqida de7o GODAI, Israa7eela Xoossai ero! Neeni tanaara gaittanau eesotada yeennaakko, sa7ai wonttana gakkanaashin, Naabaalabaa gidiya issi attumaasinne paxa attenna” yaagiis. \v 35 Abigaala ayyo ehiidobaa i kushiyaappe Daawiti ekkidi, “Ne soo saro gakka. Taani ne qaalaa siyaas; ne oishaakka ekkaas” yaagiis. \p \v 36 Abigaala simmada Naabaalakko yiyo wode, kawo son giigiya gibiraa mala gibiraa miziiddi son uttiis; Naabaali keehippe mattottidi, ba wozanan ufaittees. Hegaa gishshau, sa7ai wonttanaashin, Abigaala ayyo aibanne qaattabeikku. \v 37 Maallado Naabaali mattuwaa zaaridoogaappe guyyiyan, a keettaayyiyaa ha yoho ubbaa ayyo yootaasu; Naabaala wozanai daafurin i jollu giis. \v 38 Tammu gallassaappe simmin, GODAI Naabaala shocin, i haiqqiis. \p \v 39 Naabaali haiqqidoogaa Daawiti siyido wode, “GODAI galatetto! Naabaali tana cayidoogaa haluwaa GODAI kessiis; taani a ashkkarai iitabaa oottennaadan teqqiis; Naabaali oottido iitatettaa GODAI a huuphiyan zaariis” yaagiis. \p Hegaappe guyyiyan, Daawiti Abigaalo ekkanau kiitaa yeddidi oishissiis. \v 40 Daawita ashkkarati Qarmmeloosa katamaa Abigaalikko biidi, “Neeni Daawita gelanaadan nena ekki baanau i nuna neekko kiittiis” yaagidosona. \p \v 41 Abigaala biittan gufanna ziggada, “Taani ne ashkkariyaa neeyyo kiitettanaunne ne ashkkaratu tohuwaa meeccanau giiga uttaas” yaagaasu. \v 42 Abigaala eesuwan denddada ba hariyaa toggaasu; i danggiriixeti ichchashati o kaallidi biidosona; Daawita ashkkaratuura baada, Daawita gelaasu. \p \v 43 Daawiti hagaappe kase Iziraa7eeliyo Ahino7aamoko ekkiis; eti naa77aikka a keettaayeta. \v 44 Saa7ooli Daawita keettaayyiyo, ba na7iyo Miikaalo Galliima kataman yelettida Laawisha na7aa Palxxi7eelassi immiis. \c 26 \s1 Daawiti Saa7oola SHemppuwaa Naa77anttokka Ashshiis \p \v 1 Ziifa asati Saa7oolakko Gib77a katamaa biidi, “Daawiti Yasemoona sinttan de7iya Hakiila giyo keran qosetti uttiis gidennee?” yaagidosona. \v 2 Yaagin Saa7ooli denddidi, Israa7eelatuppe doorettida heezzu sha7u asata ekkidi, Daawita koyanau Ziifa bazzuwaa biis. \v 3 Saa7ooli Yasemoona sinttan de7iya Hakiila keraa bolli ogiyaa lanqqiyan dunkkaaniis; shin Daawiti he bazzuwan uttiis. Saa7ooli a kaallidi yaa biidoogaa eridi, \v 4 kafuwaa yeddidi, Saa7ooli tumukka he sohuwaa gakkidoogaa geeshshiis. \v 5 Daawiti denddidi, Saa7ooli dunkkaanidosaa biis; biidi Saa7oolinne ola gadaawai Neera na7aa Abaneeri zin77ido sohuwaa be7iis. Saa7ooli qato giddon zin77iis; olanchchati a yuushuwan de7oosona. \p \v 6 Daawiti Hiitiyaa Abimelekanne Xaruuya na7aa Yoo7aaba ishaa Abishaaya, “Saa7ooli galchchidosaa tanaara baanai oonee?” yaagidi oichchiis. \p Oichchin Abishaayi, “Taani nenaara baana” yaagiis. \p \v 7 Hegaa gishshau, Daawitinne Abishaayi he gallassa qammi olanchchatukko yiyo wode, Saa7ooli ba tooraa huupheessaara biittan toridi, qato giddon zin77idaagaa demmidosona. Abaneerinne olanchchati a yuuyi aadhdhidi zin77idosona. \p \v 8 Abishaayi Daawita, “Xoossai ne morkkiyaa hachchi ne kushiyan aatti immiis; taani ta tooran a issitoo biittaara gattada sikkais; taani a naa77utoo caddanau koshshenna” yaagiis. \p \v 9 SHin Daawiti Abishaaya, “Neeni a woroppa; GODAI tiyido kawuwaa bolli ba kushiyaa denttiya oonanne GODAI qaxxayana” yaagiis. \v 10 Qassikka i Abishaaya, “De7o GODAI ero! GODAI a shocanaagaa taani erais; ba gallassai gakkin i haiqqana, woikko olettanau biidi i xayana. \v 11 GODAI tiyido kawuwaa bolli taani kushiyaa denttennaadan tana GODAI teqqo. Ane a huuphessan de7iya tooraanne haattaa otuwaa ekkada hindda” yaagiis. \p \v 12 Yaagin Daawiti Saa7oola huuphessan de7iya tooraanne haattaa otuwaa ekkiis; ekkin eti biidosona. SHin eta ooninne be7ibeenna, woikko ooninne eribeenna, woikko ooninne beegottibeenna; GODAI wolqqaama xiskkuwaa eta bolli yeggido gishshau, ubbatikka xiskkuwaa kairidosona. \p \v 13 Daawiti hefintti pinnidi, hara keraa huuphiyan unddenna sohuwan haakkidi eqqiis. \v 14 Daawiti Saa7oola olanchchatanne Neera na7aa Abaneera, “Abaneeraa! Abaneeraa! Taani xeegiyoogaa siyikkii?” yaagidi waassiis. \p Waassin Abaneeri, “Ha xeegidi kawuwaa xiskkuwaa diggiyaagee oonee?” yaagiis. \p \v 15 Yaagin Daawiti, “Neeni wozannaama asa gidikkiiyye? Israa7eela giddon ne mali ooni de7ii? Yaatin, kawuwaa ne godaa aibissi naagikkii? Aissi giikko, issi asi kawuwaa ne godaa woranau yaa biis. \v 16 Neeni oottidobi lo77o gidenna. De7o GODAI ero! Neeninne ne olanchchati GODAI tiyido intte godaa naagibeenna gishshau, intte haiqqanau bessees. Kawuwaa tooraanne a huuphessan de7iya haattaa otuwaa be7ai?” yaagiis. \p \v 17 Saa7ooli Daawita qaalaa gidiyoogaa eridi, “Ta na7au Daawitaa, hegee ne qaalee?” yaagiis. \p Yaagin Daawiti, “Ee; ta godau, kawuwau, hegee ta qaalaa” yaagiis. \v 18 Qassikka i Saa7oola, “Ta godau, tana ne ashkkaraa neeni aibissi kaallai? Taani ai oottidanaa? Taani ai mooridanaa? \v 19 Ha77ikka ta godau, kawuwau, neeni ta qaalaa, ne ashkkaraa qaalaa siyanaadan taani nena woossais; GODAI nena ta bolli denttidobaa gidikko, yarshshuwaa i ekko; shin asati nena denttidobaa gidikko, eti GODAA sinttan qanggettidaageeta gidona! Aissi giikko, ‘Ba; hara xoossatussi goinna’ yaagidi, GODAA biittan taayyo de7iya saamaappe eti tana ha77i kessidosona. \v 20 Ha77i simmi GODAA sinttappe haakkidi de7iya biittan ta suuttaa gussoppa; issi asi kuraachcho shankkatanau deriyaa huuphiyaa kiyiyoogaadan, Israa7eela kawoi issi kasttolle koyanau kiyiis” yaagiis. \p \v 21 Yaagin Saa7ooli Daawita, “Taani nagaraa oottaas. Ta na7au Daawitaa, haa simma! Hachchi qammi neeni tana haiquwaappe ashshido gishshau, taani nena naa77antto genikke. Tumuppe taani eeyabaa hanaas; gita balaa balaas” yaagiis. \p \v 22 Yaagin Daawiti, “Kawuwau, ne toorai hageeho; ne asatuppe issi asi yiidi ekko. \v 23 Asi huuphiyan huuphiyan xillidobaunne ammanettidobau GODAI a waagaa qanxxees. Nena GODAI hachchi ta kushiyan aattidi immiis; shin GODAI tiyido kawuwaa bolli taani ta kushiyaa denttanau dosabeikke. \v 24 Taani tumu hachchi nena ashshidoogaadan GODAI tanakka ashsho; qassi meto ubbaappekka tana wotti ekko” yaagiis. \p \v 25 Yaagin Saa7ooli, “Ta na7au Daawitaa, neeni anjjetta. Neeni gitabaa oottana; neeni tumuppe xoonana” yaagiis. Daawiti ba ogiyaa biis; Saa7oolikka ba soo simmiis. \c 27 \s1 Daawiti Pilisxxeema Biitti Baqatiis \p \v 1 Daawiti ba wozanan, “Issi gallassi taani Saa7oola kushiyan daafettana; taani Pilisxxeema biitti baqatanaappe attin, harabi taayyo lo77enna. Yaatin, Saa7ooli Israa7eela biitta ubban tana koyiyoogaa aggana; yaanikko taani a kushiyaappe kessa ekkana” yaagidi qoppiis. \p \v 2 Hegaa gishshau, Daawitinne aara de7iya usuppun xeetu asati denddidi, Gaate Kawuwaa Maa7ooka na7aa Akiishakko biidosona. \v 3 Daawitinne a asai Akiishaara Gaaten uttidosona. Asai ubbai ba so asaa asaa ekki biis; Daawitikka ba keettaayeta, Iziraa7eeliyo Ahino7aamonne Naabaala am77iyo, Qarmmeloosiyo Abigaalo ekkidi biis. \v 4 “Daawiti Gaate baqatiis” giyoogaa siyidi, Saa7ooli naa77antto a koyiyoogaa aggi bayiis. \p \v 5 Daawiti Kawuwaa Akiisha, “Neeni tanan ufaittikko, taani yan de7ana mala, ne kawotettan de7iya katamatuppe issinniyo taayyo imma. Taani ne ashkkarai kawoi de7iyo kataman nenaara issippe aibissi uttiyaanaa?” yaagiis. \p \v 6 He gallassi Akiishi Xiqilaaga katamaa Daawitayyo immiis; hachchi gakkanaashinkka Xiqilaaga katamai Yihudaa kawotussa gididi attiis. \v 7 Daawiti Pilisxxeema biittan issi laittanne oiddu aginaa de7iis. \p \v 8 Daawitinne a asati pude biidi, Gashuurata, Girzzetanne Amaaleeqata oloosona. Beniisappe doommidi, he asati SHurappe biidi Gibxxe gakkanaashin de7iya biittan de7idosona. \v 9 Daawiti he biittaa oliyo wode audenne he biittan de7iya maccaa gidin, attuma gidin, paxa aggibeenna; dorssaanne miizzaa, hariyaanne gaameelaa, maayuwaakka di77ees; yaatidi Akiishakko simmees. \v 10 Akiishi, “Hachchi awan woraajjidetii?” yaagidi Daawita oichchees. \p Oichchin Daawiti, “Neegeeba bazzuwan de7iya Yihudaa asatu bolli, woikko Yiraahima7eela asatu bolli, woikko Qeena asatu bolli woraajjida” yaagees. \p \v 11 Etappe issi asinne Gaate katamaa yiidi, “Daawiti hagaa oottiis” giidi odenna mala, Daawitinne a asati maccaa attumaa ashshennan wurssi woroosona. Daawiti Pilisxxeema biittan de7ido wode ubban hegaadan oottiis. \v 12 Akiishi Daawitan ammanettidi, “Daawiti ba asan, Israa7eelan keehippe ixettiis; hegaa gishshau, i taayyo merinau ashkkara gidana” yaagidi qoppiis. \c 28 \s1 Saa7oolanne Enddoore SHareechchiyo \p \v 1 He wode Pilisxxeema asati Israa7eelata olanau bantta olanchchata shiishshidosona. Akiishi Daawita, “Neeninne ne asati tanaara olaa baanaagaa tuma era utta” yaagiis. \p \v 2 Yaagin Daawiti, “Hegaa gidikko, taani ne ashkkarai oottanabaa neeni be7ana” yaagiis. \p Yaagin Akiishi, “Daro lo77o; taani nena ta de7ido laitta ubban tana naagiyaagaa kessana” yaagiis. \p \v 3 Hagaappe kase baggan Sameeli haiqqin, Israa7eela asati ubbati ayyo yeekkidi, a kataman Raaman a moogidosona. Saa7ooli moitilliyaa xeesiyaageetanne shareechchota Israa7eela biittaappe yedettidi kessirggiis. \p \v 4 Pilisxxeema olanchchati shiiqidi yiidi, SHuneema kataman uttidosona; Saa7oolikka Israa7eela asaa ubbaa shiishshidi, Gilbboo7a Deriyan uttiis. \v 5 Saa7ooli Pilisxxeema olanchchata be7idi yayyiis; a wozanaikka keehippe dagammiis. \v 6 Hegaa gishshau, i ai oottanaakkonne GODAA oichchiis; shin GODAI aimuwan gidin, woikko Uriimiyan gidin, woikko hananabaa yootiyaageetu baggaara gidin, ayyo yootibeenna. \v 7 Hegaappe guyyiyan, Saa7ooli ba ashkkarata, “Moitilliyaa xeesiya shareechchiyo taayyo koyite; taani ikko baada o oichchana” yaagidi azaziis. \p Azazin Saa7oola ashkkarati, “Moitilliyaa xeesiya issi shareechchiyaa Enddooren de7ausu” yaagidosona. \p \v 8 Yaagin Saa7ooli bana erissenna mala hara maayuwaa maayidi, naa77u asata ekkidi, qammi he shareechcheekko biis; biidi maccaasiyo, “Hayyanaa taayyo issi moitilliyaa xeesarkkii; taani sunttaa odiyo asa taayyo denttarkkii” yaagiis. \p \v 9 Yaagin maccaasiyaa, “Moitilliyaa xeesiyaageetanne shareechchota Israa7eela biittaappe Saa7ooli waati yedetti kessidaakko, tuma neeni eraasa. Tana worissanau neeni taayyo aissi piriyaa yeggai?” yaagaasu. \p \v 10 Yaagin Saa7ooli maccaasiyo, “De7o GODAI ero! Neeni hagaa gishshau qaxxayettakka” yaagidi GODAN caaqqiis. \p \v 11 Yaatin, maccaasiyaa, “Taani neeyyo oona denttoo?” yaagada oichchaasu. \p Oichchin Saa7ooli, “Sameela taayyo dentta” yaagiis. \p \v 12 Maccaasiyaa Sameela be7ada, waasuwaa xulluusaasu; xulluusada Saa7oola, “Neeni tana aibissi cimmadii? Neeni Saa7oola gidikkii!” yaagaasu. \p \v 13 Yaatin, kawoi, “Aikkobaa; yayyoppa! Neeyyo aibee beettiyai?” yaagiis. \p Yaagin maccaasiyaa, “Issi moitillee biittaa giddoppe kiyiyaagee beettees” yaagaasu. \p \v 14 Saa7ooli maccaasiyo, “I ai milatii?” yaagiis. \p Yaagin maccaasiyaa, “Afalaa maayida issi cima bitanee kiyees” yaagaasu. \p Saa7ooli he bitanee Sameela gididoogaa eridi, a sinttan sa7an lichchi giidi gufanniis. \p \v 15 Sameeli Saa7oola, “Tana duufuwaappe denttada aibissi shabbirai?” yaagiis. \p Yaagin Saa7ooli, “Taani daroppe un77ettaas; aissi giikko, Pilisxxeema asati tana oloosona; Xoossaikka taappe shaahettiis; hananabaa yootiyaageetu baggaara gidin woikko aimuwan gidin, i taani oichchiyoobaa odenna. Hegaa gishshau, taani oottanabaa neeni taayyo yootanaadan nena xeegaas” yaagiis. \p \v 16 Yaagin Sameeli, “GODAI shaahettidi ne morkke gidiichchaappe attin, tana aibissi zoretaa bessai? \v 17 GODAI ta baggaara kaseti yootidobaa oottiichchiis; GODAI kawotettaa neeppe dafi ekkidi, ne shooro Daawitayyo immiichchiis. \v 18 Neeni GODAAYYO azazettabeenna gishshaunne a hanqquwaa suulliyaagaa Amaaleeqa asatu bolli polabeenna gishshau, GODAI hachchi ha yohuwaa ne bolli oottees. \v 19 Nenanne Israa7eelaa, GODAI Pilisxxeema asatuyyo aatti immana; neeninne ne naati wontto tanan gaittana; GODAI Israa7eela olanchchata Pilisxxeema asatuyyo aatti immana” yaagiis. \p \v 20 Saa7ooli Sameela oduwaa siyidi yayyido gishshau, sohuwaarakka biittan borccu giidi kunddi be7iis. Saa7ooli he gallassaa kumettaanne qammaa kumettaa quma mibeenna gishshau, a wolqqai hitiis. \v 21 He maccaasiyaa Saa7oolakko yaada, i keehi kokkoriyoogaa be7aasu; be7ada, “Taani ne ashkkariyaa neeyyo azazettaas; neeni tana oichchidobaa ta shemppuwaa balada oottaas. \v 22 Ha77i taani ne ashkkariyaa giyoobaa hayyanaa siya; neeni maada, gazddada ne ogiyaa baana mala, taani neeyyo guutta quma aattais” yaagaasu. \p \v 23 Yaagin Saa7ooli, “Miikke” yaagidi ixxiis. SHin a asati he maccaaseerakka gididi shoobbidosona; shoobbin Saa7ooli shoobettidi biittaappe denddidi, hiixan uttiis. \v 24 He maccaasiyaa sohuwaarakka ba son de7iya anqqara maraa shukka bayaasu; xiilliyaa ekka munaqqada, irshshuwaa yeggennan oittaa uukkaasu. \v 25 Yaatada Saa7oolayyoonne a asatuyyo aattin, eti miidosona. He gallassi qammikka denddidi biidosona. \c 29 \s1 Akiishi Daawita Guyye Xiqilaagi Yeddiis \p \v 1 Pilisxxeema asati bantta olanchchata ubbaa Afeeqan shiishshidosona. Israa7eelati Iziraa7eelan de7iya haattaa pulttuwaa matan uttidosona. \v 2 Pilisxxeematu halaqati bantta xeetatu citaaninne sha7atu citan salppidosona; Daawitinne a asai Akiishaara issippe guyye baggaara salppidosona. \v 3 Pilisxxeematu halaqati be7idi, “Ha Ibraaweti hagan ai oottiyoonaa?” yaagidosona. \p Yaagin Akiishi Pilisxxeematu halaqata, “Hagee beni Israa7eela Kawuwaa Saa7oola ashkkaraa Daawita gidennee? I daro wodeesappe tanaara issippe de7ees; i Saa7oola kaddidi kiyoosappe hanno gakkanaashin, taani an bala demmabeikke” yaagiis. \p \v 4 SHin Pilisxxeematu halaqati Akiisha hanqqettidi, “Ha bitaniyaa neeni ayyo immido katamaa guyye zaara; i nunaara olaa booppo. Biikko i nuna zaaridi olana. I ba godaara sigettanau nu asatu qooriyaa muuciyoogaappe hara lo77iyaabi aibee? \v 5 Qassi maccaasati yexxiiddinne duriiddi, ‘Saa7ooli ba sha7aa woriis; Daawiti ba tammu sha7aa woriis’ yaagidi sabbidoogee ha Daawita gidenneeyye?” yaagidosona. \p \v 6 Hegaa gishshau, Akiishi Daawita xeesidi, “De7o GODAI ero! Neeni ammanettiya asa; neeni tanaara olau baanaagaa taani ufaittais; neeni taakko yoosappe hanno gakkanaashin, taani ne bolli bala demmabeikke. SHin halaqati neeni olau baanaagaa ufaittokkona. \v 7 Neeni ha77i simmada saruwan ba; Pilisxxeematu halaqata ufaissennabaa ainne oottoppa” yaagiis. \p \v 8 Yaagin Daawiti Akiisha, “Taani ai oottidanaa? Taani nenaara de7oosappe hanno gakkanaashin, tanan bala demmabeikke gaadasa; yaatin, kawuwaa ta godaa morkketuura baada aibissi olettikkinaa?” yaagiis. \p \v 9 Akiishi Daawita, “Xoossaa kiitanchchadan neeni taayyo ammanettiyaagaa gidiyoogaa taani erais; gidikkokka, Pilisxxeematu halaqati, ‘I nunaara olaa booppo’ yaagidosona. \v 10 Ha77i simmi maalladoora denddada, nenaara yiida ne godaa ashkkaratuurakka issippe sa7ai wonttaanne biite” yaagiis. \p \v 11 Yaagin Daawitinne a asati Pilisxxeema biitti simmanau maallado guuran denddidosona; Pilisxxeema asatikka pude Iziraa7eela biidosona. \c 30 \s1 Daawiti Amaaleeqatuura Olettiis \p \v 1 Daawitinne a asati heezzantto gallassi Xiqilaaga katamaa gakkidosona. Amaaleeqa asati Neegeeba bazzuwaanne Xiqilaaga katamaa woraajjidosona; woraajjidi Xiqilaaga katamaa taman xuuggidosona. \v 2 Xiqilaaga kataman de7iya maccaasatanne naatuppe cimaa gakkanaashin de7iya ubbata omooddidosona; eta ubbaa ekki efiidosonappe attin, issi asanne woribookkona. \p \v 3 Daawitinne a asati Xiqilaaga katamaa gakkiyo wode, katamai taman xuugettiichchidoogaanne qassi eta maccaasati, eta attuma naatinne eta macca naati omoodettiichchidoogaa be7idosona. \v 4 Yaatin, Daawitinne aara issippe de7iya asai bantta wolqqai ixxana gakkanaashin waassidi yeekkidosona. \v 5 Daawita maccaasati naa77ati, Iziraa7eeliyaa Ahino7aamanne Qarmmeloosiyaa Naabaala am77iyaa Abigaala omoodettidosona. \p \v 6 Asai Daawita shuchchan caddanau haasayido gishshau, Daawiti keehippe tuggatiis; aissi giikko, a asai ubbai ba attuma naatunne macca naatu gishshau, keehippe yiillotiis; shin Daawiti GODAN ba Xoossan minettiis. \p \v 7 Daawiti Abimeleka na7aa qeesiyaa Abiyaataara, “Eefuudiyaa haa ekkada ya” yaagiis; yaagin Abiyaataari eefuudiyaa Daawitayyo ehiis. \v 8 Daawiti GODAA, “Taani ha woraajjidaageetu geeduwaa kaallada boo? Biikko taani eta gakkanee?” yaagidi oichchiis. \p Oichchin GODAI, “Ee; eta kaallada ba; eta neeni gakkana; omoodettidaageetakka zaarana” yaagiis. \p \v 9 Daawitinne aara de7iya usuppun xeetu asati denddidi Bisoora SHaafaa gakkin, asaappe amaridaageeti yan attidosona. \v 10 Aissi giikko, naa77u xeetu asati shaafaa pinnanau keehippe daafuridosona. SHin Daawitinne oiddu xeetu asati paanaa kaallidosona. \p \v 11 Hegaappe guyyiyan, asati issi Gibxxiyaa dembban demmidi, Daawitakko ehiidosona; ehiidi ayyo uyanau haattaa, maanaukka qumaa immidosona; immin miis. \v 12 Qassi balasiyaa lichchakuwaa melaappe baggaanne naa77u wurcco woiniyaa teeraa ayyo immidosona; immin miidi gasttiis; aissi giikko, i heezzu gallassinne heezzu qammi quma mibeenna haattakka uyibeenna. \v 13 Daawiti he bitaniyaa, “Neeni oossee? Auppe yaadii?” yaagidi oichchiis. \p Oichchin bitanee, “Taani Amaaleeqa bitaniyaassi ailletida Gibxxe asa; heezzu gallassappe kase taani sakettido gishshau, ta godai tana yeggi bayiis. \v 14 Nuuni Yihudaa asatu bolli, Kariita asatu bollinne Kaaleeba yaratu bolli Neegeeba bazzuwan woraajjida; Xiqilaaga katamaanne taman xuuggida” yaagiis. \p \v 15 Yaagin Daawiti, “Neeni tana he woraajjida citaakko kaalettana danddayai?” yaagidi oichchiis. \p Oichchin i, “Neeni tana worennaadaaninne ta godaayyo aattada immennaadan taayyo Xoossan caaqqa; yaatikko, taani nena etakko duge kaalettana” yaagiis. \p \v 16 Hegaappe guyyiyan, bitanee Daawita etakko kaalettidi gattiis. Eti Pilisxxeeme biittaappenne Yihudaa biittaappe omooddidobai keehippe daro gidido gishshau, ufaittidi miiddinne uyiiddi biitta ubban laaletti uttidosona. \v 17 He galla omarssaappe biidi wonttetta gallassa omarssai gakkanaashin, Daawiti eta shociis; gaameelaa toggidi baqatida oiddu xeetu yelagatappe attin, hari issi asinne attidi bibeenna. \v 18 Amaaleeqa asati efiido ubbabaa, ba naa77u maccaasatuurakka gujjidi, Daawiti wotti ekkiis. \v 19 Asati omooddi efiidobaappe aibinne paccibeenna; naatoi woikko cimai, attuma naati woikko macca naati, eti omooddi efiido harabai ubbabaikka paccennan de7ees; Daawiti ubbaakka zaariis. \v 20 Qassi Daawiti dorssaanne miizzaa wudiyaa ubbaa omooddiis; Daawita asai i omooddido wudiyaa hinkko mehiyaappe sinttaara laaggidi, “Hagee Daawita omooduwaa” yaagiis. \p \v 21 Hegaappe guyyiyan, Daawiti bana kaallanau daafuridi, Bisoora SHaafaa achchan attida naa77u xeetu asatukko yiis. Eti Daawitanne aara issippe de7iya asata mokkanau kiyidosona; Daawitinne a asai etakko shiiqin, Daawiti eta sarotiis. \v 22 SHin Daawitaara biidaageetu giddoppe issi issi pattenna iita asati, “Eti nunaara bibeenna gishshau, nuuni zaaridi ehiidobaappe aibanne etaara shaakkokko; eti bantta naatanne bantta maccaasaa ekkidi boona” yaagidosona. \p \v 23 Yaagin Daawiti eta, “CHii; ta ishanttoo! GODAI nuussi immidoban intte hagaadan oottanau bessenna. I nuna naagidi, nu bolli woraajjida citaa nuuyyo aattidi immiis. \v 24 Intte giyoobaa ooninne maayenna. Olettanau biidaageetinne nubaa naagiiddi hagan gam77idaageeti issi lagge shaakkana; ubbaageekka issi mala gidana” yaagiis. \v 25 He gallassappe doommidi, hachchi gakkanaashin, Daawiti Israa7eela biittaayyo hegaa woganne awaajo oottidi wottiis. \p \v 26 Daawiti Xiqilaaga katamaa gakkido wode, ba dabbo Yihudaa cimata, “GODAA morkketuppe omoodettidabaappe taani intteyyo immiyoogaa heite” yaagidi omooduwaappe amaridaagaa yeddiis. \v 27 I hegaa Beeteele, Neegeeban de7iya Raamootanne Yattira katamatun de7iyaageetuyyo, \v 28 Aaro7era, Sifimoota, Eshttamoo7anne \v 29 Rakaala katamatun de7iyaageetuyyo, Yiraahima7eela katamatun de7iyaageetuyyo, Qeena katamatun de7iyaageetuyyoonne, \v 30 Horima, Bor77ashaana, Ataakanne \v 31 Kebroona katamatun de7iyaageetuyyo yeddiis; inne a asati yuuyido sohotu ubbaayyo yeddiis. \c 31 \s1 Saa7ooli Barkka Bana Woriis \r (Hanidabaa Odiya Koiro Maxaafaa 10:1-12) \p \v 1 Pilisxxeema asati Israa7eela asatuura olettidosona; Israa7eela asati Pilisxxeema asatu sinttaappe baqatidosona; daro Israa7eelati Gilbboo7a Deriyan haiqqidosona. \v 2 Pilisxxeema asati Saa7oolanne a attuma naata yedetti gakkidi, Saa7oola naata Yonaataana, Abinadaabanne Malkkishuu7a woridosona. \v 3 Olai Saa7oola yuuyi aadhdhidi un77ettiis; wonddafiyaasati a demmido wode, zubbiyan a caddidi, keehi mazunxxissidosona. \p \v 4 Mazunxxissin Saa7ooli ba ola miishshaa tookkiyaagaa, “Ha qaxxarettibeennaageeti yiidi, tana caddidi kaa7ennaadan, ne bisuwan caddada, tana neeni wora” yaagiis. \p SHin a ola miishshaa tookkiyaagee keehippe yayyido gishshau ixxiis; ixxin Saa7ooli ba bisuwaa sa7an essidi, a bolli kunddiis. \v 5 A ola miishshaa tookkiyaagee Saa7ooli haiqqidoogaa be7idi, ikka ba bisuwaa sa7an essidi, a bolli kunddidi, Saa7oolaara haiqqi aggiis. \v 6 Hagaadan hanidi, Saa7oolinne a naati heezzati, a ola miishshaa tookkiyaageenne a asati ubbai he gallassi issippe haiqqidosona. \p \v 7 Wombbaappenne Yorddaanoosa SHaafaappe hefintta baggaara de7iya Israa7eela asati Israa7eela olanchchati baqatidoogaanne Saa7oolinne a naati haiqqidoogaa be7idi, etikka bantta katamaa aggidi baqatidosona. Baqatin Pilisxxeema asati yiidi, he katamata oiqqidosona. \p \v 8 Wonttetta gallassi Pilisxxeemati ahatu bollaappe ola miishshata qaari ekkanau yiidi, Saa7oolinne a naati heezzati Gilbboo7a Deriyan haiqqidi zin77idaageeta demmidosona. \v 9 Demmidi eti Saa7oola qooriyaa muucidosonanne a ola miishshaa qaari ekkidosona. Yaatidi bantta eeqatu keettaaninne bantta asaa giddon xoonuwaa awaajjana mala, Pilisxxeema biitta ubbau kiitaa yeddidosona. \v 10 Saa7oola ola miishshaa Asttaarooto giyo eta xoossee keettaa giddon wottidosona; Saa7oola ahaa Beetishaana giyo katamaa gimbbiyan misimaariyan xishidi kaqqidosona. \p \v 11 Pilisxxeema asati Saa7oola oottidobaa Gala7aaden de7iya Yaabeesha asati siyido wode, \v 12 eta mino asati ubbai qamman denddi biidi, Saa7oola ahaanne a naatu ahaa Beetishaana katamaa gimbbiyaappe wotti ekkidi, Yaabeesha katamaa ehiidosona. Ehiidi yan xuuggidosona. \v 13 Hegaappe guyyiyan, eta meqettaa maxi ekkidi, Yaabeeshan de7iya taamaariskka giyo mittaa garssan moogidosona; yaatidi laappun gallassaa xoomidosona.