\id PHP \h FILIFAI \toc1 Folo yana leta FILIFAI tovetumagana agaidiya \toc2 FILIFAI \mt1 Folo yana leta FILIFAI tovetumagana agaidiya \ip Folo Loma deliya gimiyami tu leta fowa giꞋetoladidi, higa tovetumagana adi yoꞋo Filifai Efeso Kolosi agaidiya kadu saꞋeyana bana Filimoni againe. Hida miFilifai yadi leta giꞋetoladina be higa yadi velekawowo bana ana veluga Efafolodaito nimane hiꞋiveninisena-ma faꞋina agaidiya ginavesiule. \ip Filifai melala kikaiwabuna Masedoniya ana fafaliya. Boi Folo yana lumamala-waliliuga anavelu againe gina Filifai againe VenuwaꞋata Yamumuna gimidilumamalena be ekelesiyai-nadi gitubuyemu. (Afositolo 16:12-40) \ip Badi Filifai tovetumagana tufoidi moyaꞋaidi yoꞋo tulidiyao kalivai-dina, ada keke yadi walokoloko tu tova a gavaiyehi yadi velekawowo againe Folo faꞋine kadu tovetumagana koyokoyodiyao Yelusalema againe faꞋidiya hisena. \ip Folo deliya gimiyami nonogana givemwamwala, ada nuwanuwana miFilifai adi vita agaidiya kadu hinavemwamwala. Meda atuvefaꞋila faꞋina giluꞋageyedi kadu tovehawala veꞋalololodiyao wowo ana tomogolota faꞋina higaheluyaꞋayaꞋala-ma faꞋidiya giꞋagoꞋabiyedi. Kadu nuwanuwana Yesu yana nuwahobu amine badi hinahuluva. Hida leta againe Folo Filifai tovetumagana gitalanuwaiyedi keke kabiꞋona ma kahalamanena. Leta dobona hidede amine. \io1 Lusiule. 1:1-2 \io1 Folo givesiule miFilifai yadi vetobohiyana bana againe faꞋina. 1:3-11 \io1 Folo yana miyami valeyana gilukahihiyena. 1:12-26 \io1 Gava dewa tovetumagana adi lauboda ma. 1:27-2:18 \io1 Folo yana vevai Timoti Efafolodaito faꞋidiya. 2:19-30 \io1 Yegayega velemoꞋena kadu veꞋamadu Keliso yana eda againe ma. 3:1-4:9 \io1 Folo yana vesiule yadi velekawowo faꞋina. 4:10-20 \io1 Lukafoi tulina tulina. 4:21-23 \c 1 \p \v 1 Yo siule tobohiyakweyao Filifai againe moyaꞋaimi Yesu Keliso buye waveꞋatutamoꞋaimi amanadi. Iya Folo kadu Timoti buye Yesu Keliso ana agetoga yami leta aꞋetoladina be wanaꞋitana. Ime amaꞋiselu alusiuleyemi kadu Yaubada yana yoꞋo adi toꞋitaveꞋavina lakahidiyao be toleme buye yadi lusiule. \v 2 Yaubada Tamada kadu Kaiwabu Yesu Keliso hinanuwadogemi kadu aseꞋasemi hinakiveniwalovina. \x - \xo 1:2 \xt Af 16:1, 16:12-40\x* \s1 Folo tovetumagana Filifai againe faꞋidiya givesiule. \p \v 3 Keke gavana faꞋina tu tova tova ganuwa-nunauyemi againe, Yaubada againe gavesivesiule omi faꞋimiya. \v 4 Tova saꞋeyana saꞋeyana omi moyaꞋaimi faꞋimiya gaveꞋoveꞋoꞋola againe, yaku wavemwamwala gaveꞋoveꞋoꞋola tova moyaꞋaina. \v 5 Boi tuwaina Yesu Keliso againe wamidivetumagana tu wanunauwena tova adamoya Yesu Keliso yana VenuwaꞋata Yamumuna ana faisewa againe waveluvelugaku faꞋina, omi faꞋimiya gavesivesiule. \v 6 Ada ganuwaveꞋavina vaita Yaubada ahe givebutu nuwahinagemi giꞋihagihagiyena amanadi ginanunauwena ginanunauwena tu Yesu Keliso ginayewaꞋela ana toveya ginaluyabuna. \v 7 Gilubodana be medede amine omi faꞋimiya ganuwanuwa, faꞋina tova moyaꞋaina gatalatalanuwayemi. Kadu omi moyaꞋaimi aku vehimeya Yaubada yana nuwadoga againe giveleku-ma ana faisewa againe waveluvelugaku. VenuwaꞋata Yamumuna Keliso faꞋine kaliva matadiya galulugolegolena ana toveya o kaꞋi yogoyogoniku deliya gamimiyami ana toveya, au tova moyaꞋaina waveluvelugaku. \v 8 Yaubada gihalamaneku tu gagahegahe yaku talanuwa agaimiya inubana ma Yesu Keliso ginuwenuwemi amine meda iya ganuwenuwemi. \p \v 9-10 Tu yaku veꞋoꞋola omi faꞋimiya hidede amine, nuwanuwaku yami nuwanuwa hawahawahegana ginatubutubuga. E, yami wanuwahuya kadu yami waꞋitahalamana yami nuwanuwa hawahawahegana ginatubutubuga ginatubutubuga tu againe wanawahivemavemauga be higa gavaimi giluboda-moꞋena, medema wananuwaveꞋuveꞋuna be wanamuliyena. Au hidede amine Keliso ginayewaꞋela ana toveya omi yegayegamiyao kadu keke tamo yami wakoyona wanamiyami. \v 11 Kadu nuwanuwa tunutunugina guwana tulina tulina Yesu Keliso againe giveꞋinuba-ma agaidiya wanamaga be kaliva guwai-mina hinaꞋitani-yo Yaubada hinahawavekaiwabuyena be hinahawadavadavana. \x - \xo 1:11 \xt Fl 2:13 \xt Kl 1:9-10 \xt Fl 2:15-16\x* \s1 Folo yogoyogonina deliya gimiyami nonogana VenuwaꞋata \s1 Yamumuna kaliva agaidiya gimaduga-moꞋa. \p \v 12 Tu tobohiyakweyao, nuwanuwaku wanahalamanena vita iya ganuhagana-ma keke VenuwaꞋata Yamumuna yana madu gidahawatani. Au aku vitai-nadi againe VenuwaꞋata Yamumuna gimaduga-moꞋa. \v 13 VenuwaꞋata Yamumuna yana madu hidede amine. Yaku miya deliya inubana kaliva moyaꞋaidi agaidiya gimahalina. Iya Keliso ana vetumagana faꞋina bulava kainumula againe yogoyogoniku gamimiyami ma badi tolugaviya Loma Tokaiwabu lakahina yana manuwa lakahina ana tolugolagola moyaꞋaidi kadu mali kaliva moyaꞋaidi hihalamanena. \v 14 Kadu iya bulava kainumula againe yogoyogoniku gamimiyami faꞋina, Kaiwabu tobohiyadeyao tufoidi moyaꞋaidi yadi asevatu giveledi be aseꞋaseboudiyao Kaiwabu bonana ana laumamala againe hitutuveguveguladi keke yadi wamatauta. \p \v 15 Wona velemona kaliva tufoidi aku egana lakahina faꞋina higagaꞋumaꞋuma kadu hivekwavekwageyeku. Nuwanuwadi adi egana ginalakata faꞋina Keliso hilulumamalena, tu tufoidi nuwadi yamumuna faꞋina hilulumamalena. \v 16 Badi nuwadi yamumuna ma yadi nuwanuwa iya agaikuya hisena faꞋina Keliso hilulumamalena, ada ahe hihalamanena iya VenuwaꞋata Yamumuna galugolegolena faꞋina deliya hiseku. \v 17 Badi higaꞋumaꞋuma ma keke yadi waꞋasehawahega tu nuwanuwadi taudiyao adi egana hinakilakahina faꞋina, Keliso hilulumamalena. Hinuwanuwa vaita medede amine iya aimo deliya gamimiyami tu kadu vita agaikuya hinakivetubugini. \v 18 KaꞋi nuwadi koyona o kaꞋi nuwadi yamumuna, kaꞋi velemodi o keke velemodi, medema gaitoma kabiꞋona. Gaitoma lakahina ma Keliso ana laumamala ginanauna. Ada medema faꞋina gavemwamwala. \x - \xo 1:18 \xt 2Ti 2:9\x* \s1 KaꞋi wayawaiku ganamiyami, Keliso yawaina iya yawaiku. \p \v 19 Wona velemona ganavemwamwala, faꞋina gahalamanena yami veꞋoꞋola againe kadu Yesu Keliso AluꞋaluwana yana veluga againe aku aiyauga gananuhagana. \v 20 Nuwanuwaku lakahina ada hidedemi Yaubada againe galuluveꞋavina vaita keke-moꞋa koyona ganafaisewani-yo ganawowomumu. Au nuwanuwaku boi tova moyaꞋaina gaꞋaseꞋasevatu amine, meda tova adamoya ganaꞋasevatu-moꞋa be higa yaku dewa moyaꞋaina againe Keliso ana egana ganakilakahina. E, kaꞋi wayawaiku ganamiyami o kaꞋi ganaꞋalika, nuwanuwaku kaliva hinaꞋitaku-yo Keliso ana egana hinakilakahina. \v 21 IyaꞋeku ma kaꞋi wayawaiku ganamiyami, au Keliso yawaina iya yawaiku. KaꞋi hinaluveꞋalikaku, au yaku alika againe Keliso ana egana ana kailakata ginanauna ada iya yamumu lakahi-moꞋena gananuhagana. \v 22 Atu aimo wayawaiku hidei babiya ganamiyami againe faisewa yamumuna waguwana Keliso faꞋine akufaiweya ganaꞋabina. FaꞋina kaꞋi wayawaiku ganamiyami, medema gilubodana. KaꞋi ganaꞋalika, kadu medema gilubodana. Au eda yamumuna luhei tu hadema giluboda-moꞋena be againe ganahawahegeku ma keke gadahalamaneni. \v 23-24 Yaku nuwanuwa hiveꞋalulautaina. Nuwanuwaku lakahina hida babi ganahegena be Keliso buye anamiyami. Medema giluboda-moꞋena. Atu omi ami veluga faꞋina wayawaiku ganamiyami nuwanuwai-nadi nuwanuwa nagona gayakahina-ma gitubuhegena. \v 25 Hidedemi ganuwaveꞋavina faꞋina, gahalamanena wayawaiku ganamiyami. E, hidei babiya iya aimo omi buye kanamiyami be higa yaku velugeya yami vetumagana againe wanafifaiwala wanafaiwalahegahega kadu wanavemwavemwamwala. \v 26 Ada au aimo deliya ganahobu tu omi agaimiya ganayewaꞋela ana toveya, aku lugolagola faꞋina nuwami ginayamumu-moꞋa ada Yesu Keliso ana egana wanakilakahina. \x - \xo 1:26 \xt 2Ko 1:10-11 \xt 1Fi 4:16 \xt Ga 2:19-20 \xt 2Ko 5:8\x* \s1 Yadi waꞋasevatu Keliso faꞋine hinalulugaviya. \p \v 27 Tu gavadi iya agaikuya ginalakayemu, medema gaitoma kabiꞋona. Gaitoma lakahina ma gavaimi gavaimi Keliso yana VenuwaꞋata Yamumuna ana tomuliya gilubodami, medemi wanahuluhuluva. Ada au kaꞋi ganaꞋela ganaꞋitami o kaꞋi valeyami iya lauveya gananogalina, au ganahalamanena omi yami inuba saꞋeyana wamidimidi toyogina kadu yami wanuwanuwa saꞋeyana yami vetumagana VenuwaꞋata Yamumuna againe giveꞋinuba-ma faꞋina walulugaviya. \v 28 Nuwanuwaku valeyami gananogalina higa badi yami vetumagana faꞋina hivenibainemi-ma keke maꞋita wadamatausedi. KaꞋi hidede amine keke-moꞋa wanamatausedi, au hinahalamanena higa vaita omi wanafaiwalahegedi tu badi hinabwavi. FaꞋina badi hinabwavi ma Yaubada Tauna ginavehawaledi, ada au ginaꞋivehamumudi tu omi ginakibababalemi. \v 29 Au hidede amine ginalakayemu faꞋina, Yaubada ginuwadogemi be ami vehimeya hagihagidi luhei givelemi. SaꞋeyana ma Keliso againe wanavetumagana. Tu keke vetumaganagaga, au kadu Bana ana vetumagana faꞋina vita tulina tulina wananuhagadi. \v 30 Tova adamoya omiꞋiyao kadu iyaꞋeku yada lugaviya au saꞋeyana. Tuwaina yaku lugaviya Keliso faꞋine waꞋitana, ada tova adamoya aimo galulugaviya-ma valeyaku wanogalina. Iya amine meda omi Keliso faꞋine walulugaviya. \x - \xo 1:30 \xt Ef 4:1 \xt Af 5:41 \xt 1Te 2:2\x* \c 2 \s1 Nuwahobu againe kanamiyami. \p \v 1 Siule tobohiyakweyao, iya gahalamanena omi Keliso nuwahinagene wamimiyami faꞋina wafifaiwala, kadu BanaꞋe ginuwanuwa agaimiya faꞋina waꞋaseꞋasevatu. Kadu AluꞋaluwa Mahalina buye waveveꞋaluna kadu omi taumiyao buye waveꞋaꞋaseꞋasehawahega buye waveꞋahinekalikali. \v 2 Medede amine wahuluhuluva faꞋina nuwaku giyamumu. Tu gagahevagadonemi be higa yami nuwanuwa saꞋeyana wanamiyami, buye wanaveꞋahawahawahega, aseꞋasemi be nuwami ana ayauna saꞋeyana wanaseseyemaunena, ada au hidede amine nuwaku unakiveyamumu-moꞋena. \v 3 Yami huluva againe keke taumiyao yami kaiwabu wanaleleni kadu keke wanaselakalaka. Au yami wanuwahobu tobohiyamiyao agaidiya wananuwanuwa vaita badi hidakaiwabuhegemi. \v 4 Keke taumiyaogaga yami nuwanuwa faꞋina wanahawahegemi, au kadu tobohiyamiyao yadi nuwanuwa buye faꞋina wanahawahegemi. \x - \xo 2:4 \xt Lo 12:10,16 \xt 1Ko 10:24,33\x* \s1 Keliso Tauna ana egana gikihobuyena tu \s1 Yaubada gikivekaiwabuyena. \p \v 5 Yesu Keliso ginuwanuwa amine meda tobohiyamiyao agaidiya wananuwanuwa. Yesu Keliso ginuwanuwa hidede amine. \q1 \v 6 Yaubada ana itaꞋita meda Yesu Keliso ana itaꞋita, \q1 yana kaiwabu Yaubada yana kaiwabu au leleleya \q1 tu keke gidanuwanuwa vaita kaiwabu-nadi ginakiveꞋavini. \q1 \v 7 Au Tauna yana nuwenuweya yana kaiwabu giseni tu \q1 kaliva ada nuya giꞋosena, \q1 ada tomiyababi amine gimiyami be giveꞋagetoga. \q1 \v 8 E, ginuwahobu be bonaꞋabi ana eda againe ginauna tu \q1 alikeya Tauna gihawahegena, higa alika koyona keloseya. \q1 \v 9 Medema faꞋina Yaubada Yesu gikivekaiwabuye-moꞋeni \q1 yo egana lakahina mali egana \q1 gikaiwabuhegena-ma givelena. \q1 \v 10 Egana kikaiwabu-moꞋena givelena be higa tomiyalobama kadu tomiyababi kadu toꞋalika, \q1 au moyaꞋaida Yesu againe kanaꞋiboꞋula-moꞋa \q1 be Bana ana egana kanakilakahina. \q1 \v 11 Kanagayo, “Yesu Keliso BanaꞋe yada Kaiwabu.” \q1 Au hidede amine moyaꞋai-moꞋeda Yesu yana kaiwabu \q1 kanaꞋawatalatalainena be medema againe \q1 Yaubada Tamada ana egana kanakilakahina. \x - \xo 2:11 \xt Yo 1:1-2 \xt 2Ko 8:9 \xt Hi 5:8, 12:2\x* \x - \xo 2:11 \xt Ef 1:20-21, Hi 1:3-4 \xt Lo 14:11 \xt Lo 10:9\x* \s1 Ami kibababala guwana yami dewa againe \s1 wanaseyemaunena. \p \v 12 Siule tobohiyanuwakweyao, Yesu Keliso bonaꞋabi giꞋitaveꞋavina amine omi bonaꞋabi wanaꞋitaveꞋavina. Boi tuwaina buye kamiyami ana toveya bonaku waꞋabiꞋabina tova moyaꞋaina. Tova adamoya giluboda-moꞋena be kamiyamiyavehaila againe bonaku wanaꞋitaꞋitaveꞋavina. Ada yami wamatauta kadu yami waꞋasehawahega wanaꞋidibumuhiga be ami kibababala guwana omi tovetumagana ami yoꞋo hinafamiya wanaseseyemaunena. \v 13 Au hidede amine omi wanaꞋiꞋidibumuhiga, faꞋina tova moyaꞋaina Yaubada Tauna omi hinafamiya gifififaisewa be ginanuwanuwavelemi kadu ginafaiwalavelemi-yo wanahuluhuluva Bana nuwanuwana amine. \p \v 14 Yami dewa moyaꞋaina againe keke wanaꞋalawoluwolu kadu keke wanavekwavekwageya. \v 15 Alawoluwolu kadu vekwageya wanavekwaulaugena be higa keke tamo hakwadi anafaiweya yami dewa faꞋina ginadakeyemi, au omi Yaubada natuneyao aseꞋasemi yegayegana keke tamo yami wakoyona badi tomiyababi yadi nuwanuwa nubalabalana keke tunutunugina ma hinafadiya wanamiyami. Ibadibadi lobama hituvemahalina amine, meda omi yami dewa mahamahalina againe tomiyababi nuwadi uyuꞋuyuyuna wanakivemahalina. \v 16 Kadu yawai-vagata ana venuwaꞋata wanaꞋawaꞋawatalatalainena tu nuwadi wanakikivemahalina. KaꞋi medede amine wanahuluhuluva au Keliso ginayewaꞋela ana toveya omi faꞋimiya akufaiweya ganagakahikahiku ganagayo, “Hida hima yaku faisewa guwana. Keke gadafifaisewa-kawowo, keke gadavedivediwe-kawowo.” \v 17 Yaku laumamala faꞋina Yesu Keliso againe wavetumagana, ada hidedemi wavetuvetumagana faꞋina, yami abahawahega Yaubada againe wasena. Tu kaꞋiwa. Totafalolo oine yadi abahawahega againe Yaubada matane hihiwana be gimadu amine, kaꞋi iya hinaluveꞋalikaku be dayagiku ginamadu yami abahawahega buye ginaveꞋatutamoꞋaina. KaꞋi hidede amine ginalakayemu, ganavemwamwala ada nuwanuwaku omi iya buye kanavemwamwala. \v 18 Meda anafaiweya gilubodana be omi iya faꞋikuya wanavemwamwala ada iya omi buye kanavemwamwala. \x - \xo 2:18 \xt 1Te 2:13\x* \s1 Folo Timoti be Efafolodaito faꞋidiya gilukahihi. \p \v 19 Tu tobohiyakweyao, kaꞋi Kaiwabu Yesu ginahawahegeku amine o nuwanuwaku tova kabisona Timoti omi agaimiya ganaꞋiveninisena be higa valeyami gananogalini-yo aseꞋaseku ginavatu. \v 20 Bana anakaibe ana ayauna aku ayauna amine, kadu yami miya hagihagina faꞋina ginuwanuwa velemoꞋena. \v 21 Mali kaliva moyaꞋaidi keke Yesu Keliso yana nuwanuwa faꞋina hidahawahegedi. Au taudiyao yadi nuwanuwagaga hiꞋitaꞋitaveꞋavina. \v 22 Tu omi wahalamanena Timoti yana dewa hagihagina ma ahe giseyemaunena, faꞋina kwamana tamana givelugana amine, VenuwaꞋata Yamumuna ana faisewa againe bana Timoti iya givelugaku. \v 23 Medema faꞋina nuwanuwaku banaꞋe agaimiya ganamaduꞋiveninisena tu nagona gavaimi iya faꞋikuya kotu againe hinavehimeya ma ganahalamanena tu muliya ganaꞋiveninisena. \v 24 KaꞋi Kaiwabu ginavehimeya amine ganuwaveꞋavina vaita tova kabisona iya tauku agaimiya ganaꞋela. \p \v 25 Tu iya ganuwanuwa vaita gilubodana be tobohiyaku Efafolodaito agaimiya ganaꞋiveninisena. BanaꞋe Yesu Keliso yana tofaisewa anafaiweya kadu iyaꞋeku, ada Keliso faꞋine bana iya buye alulugaviya. Tu bana Efafolodaito kadu omi loseyanimi waꞋiveninisena be iya ginaꞋitaveꞋaviku kalivai-nadi. \v 26 Bana giduꞋuduꞋumi kadu omi valeyana higa vaita gidaꞋaulolo ma wanogalina faꞋina giꞋaseꞋuꞋaulolo. \v 27 Ada wona velemona giꞋaulolo lakahina vaita ginaꞋalika. Atu Yaubada gihinekalikaliyena, kadu keke bana anakaibe au kadu iya buyeꞋi gihinekalikaliyeku be keke yaku nuwavita gidaveꞋatutamoꞋaini. \v 28 Medema faꞋina nuwanuwaku lakahi-moꞋena agaimiya ganaꞋiveninisena be higa omi banaꞋe wanaꞋita-havagileni yo nuwami ginayamumu kadu yaku nuwavita maꞋita ginahavaina. \v 29-30 Yami wavemwamwala wanavegaꞋaulena vaita bana tobohiyami Kaiwabu yana yoꞋo agaidiya. Iya lauveya gamimiyami faꞋina, keke amifaiweya wadavelugaku tu Efafolodaito yawaina gihawahegena be Keliso yana faiseweya kabisona ginaꞋalika. Kaliva gaveyao bana amine, medema wanaveꞋamohimohinedi. \x - \xo 2:29-30 \xt 2Ti 4:9-10 \xt Fl 4:18\x* \c 3 \s1 Tuwaina Folo yana yegayega faꞋina tauna wowona \s1 tauna yana dewa againe giluluveꞋavina. \p \v 1 Kafoi tobohiyakweyao, yaku leta ganaluyabuna tu nagona ganagahe. OmiꞋiyao Kaiwabu yana kaliva faꞋina wanavemwamwala. Boi gavenuwaꞋatami kadu adamoya ganagahe-havagi. Keke hida venuwaꞋata moyaꞋaina againe dibuku gidatoyoga ada ami veluga faꞋina venuwaꞋata moyaꞋaina gilubodami. \p \v 2 Kaliva tufoidi higahemi higayo, “KaꞋi nuwanuwami Yaubada yana yoꞋo agaidiya wanaluku, au yana iyaꞋiyaya wowomiya wanatomogolohina.” Badi hidedemi higahe-ma veꞋalololo ana tofaisewa. Vaita galuꞋeta manimaninidiyao kaliva wowodi hiluvetomona-ma amine, meda badi nuwanuwadi wowomi hinakivekoyona. Wama galuꞋetai-dina agaidiya wanaꞋitaveꞋavimi. \v 3 Badi wowodi hitomogolohina faꞋina hivaitana badi Yaubada natuneyao. Tu Yesu Keliso ide nuwadeya yana iyaꞋiyaya gitomogolohina faꞋina, ide velemodi Yaubada natuneyao. Ide AluꞋaluwa Mahalina yana veluga againe Yaubada kahawadavadavana kadu Yesu Keliso againe kamiyaveꞋavina-yo kavemwamwala. Keke wowoda ana gaitoma againe kadaluluveꞋavina. \v 4 Tu iyaꞋeku ma akufaiweya wowoku ana gaitoma againe ganaluluveꞋavina. KaꞋi kaliva saꞋeyana ginuwanuwa vaita tauna wowona tauna yana dewa faꞋina bana kaliva yegayegana Yaubada matane digo, iya akufaiweya gananuwanuwa iya wowoku iya yaku dewa faꞋina iya kaliva moyaꞋaidi gayegayegahegedi Yaubada matane. \v 5 Au waꞋita, iya aku aiyeta eita gavaini-yo Yaubada yana iyaꞋiyaya wowokuya hitomogolohina tuwai-moꞋena Yaubada ime miYuda givehimeyema amine. Iya kwanaIsileli, Beniyamina ana yoꞋo agaidiya gatubuyemu. Bwanenekweyao matatabudi Hibeliu kaliva faꞋina iya Hibeliu kaliva velemoꞋena. Iya Falisi adi yoꞋo kalivana ime tafalolo ana vehimeya lakahina be kabiꞋona matatabuna aꞋitaveꞋavi-Ꞌowona kalivai-mana. \v 6 Yaubada againe gahawahege-moꞋeku faꞋina, Keliso ana tovetumagana adi yoꞋo gakikivekoyodi. Mosese yana vehimeya matatabuna gaꞋitaveꞋavina faꞋina, keke tamo hakwadi anafaiweya yaku dewa faꞋina gidadakeyeku, au iya vaita kaliva yegayega-moꞋeku. \x - \xo 3:6 \xt Fl 4:4 \xt Lo 2:28-29 \xt Lu 1:59, 2Ko 11:22\x* \x - \xo 3:6 \xt Af 8:3\x* \s1 Folo Yesu givetumaganena againe, yana abaluveꞋavina \s1 tuwaina gihawaveꞋiyohoyohoyena. \p \v 7 Boi ganuwanuwa vaita mena wowoku ana gaitoma kadu yaku dewa hagihagina againe aku laufata yamumuna Yaubada againe gadavaini. Atu tova adamoya gahalamanena yaku yegayega Yaubada matane Keliso ana vetumagana againe gavaina faꞋina, mena gaitomai-dina vaita iyohoyoho amine iya matakuya. \v 8-9 KaduꞋe keke mena gaitomai-dina gagana vaita gaitoma-kawowo. Au gaitoma moyaꞋaina vaita gaitoma-kawowo iya matakuya. Gaitoma saꞋeyanaga gaitoma lakahina, higa yaku Kaiwabu Yesu Keliso ana halamana. E, Yesu Keliso ana halamana gaitoma moyaꞋaina gitubuhegena. Boi ime miYuda yama dewa matatabuna gamuliyena faꞋina, yaku kaiwabu gavaina. Tu mena kaiwabu-nadi matatabuna gahegena. Ganuwanuwa vaita medema yogo be higa Keliso anakaibe ganavaina be Bana buye anaveꞋatutamoꞋaima. Boi ganuwanuwa vaita yaku yegayega inubana tauku yaku dibumuhiga, higa vehimeya ana itaveꞋavina againe gadavaini. Tu tova adamoya yaku yegayega Keliso ana vetumagana againe gavaina. E, Keliso gavetumaganena faꞋina, Yaubada gigahe vaita iya kaliva yegayegaku Bana matane. \v 10 Yaku nuwanuwa au saꞋeyanaga. Nuwanuwaku Keliso ganahalamane-hagihagiyena, higa Bana Tomididi-havagi gifaiwala amine iya ganafaiwala, kadu Bana vita tulina tulina giwahina amine iya ganawahina, kadu Bana kaliva yada nuwanuwa koyona faꞋina giꞋalika amine, vaita yaku nuwanuwa koyona ginaꞋalika-yo aku itaꞋita Keliso ana itaꞋita amine ginalakayemu. \v 11 Ada au hidede amine gananunauwena tu Yaubada alikeya ginasivemididiku. \x - \xo 3:11 \xt Md 13:46 \xt Lo 3:21-22 \xt Lo 6:3-5 \xt 1Ko 15:23\x* \s1 Folo gimadu toyogina be aimo nuwakabubu ginavaina. \p \v 12 Atu keke ganagahe vaita Keliso ana halamana ahe gadaluyabuni ada Keliso Toyegayega-moꞋa ana itaꞋita amine aku itaꞋita yegayega-moꞋena ahe gidalakayemu. Atu aimo gamadumadu toyogina be tova mulina nuwakabubu ganavaina. Mena Keliso ana halamana-moꞋa nuwakabubu-nadi ganavaina faꞋina, Yesu Keliso iya givaiku. \v 13 Tobohiyakweyao, keke gadanuwanuwa vaita Keliso ana halamana ahe gadaluyabuni. Atu nuwanuwa saꞋeyanaga againe hidede amine gahawahegeku. Tomadu veꞋamadu againe keke tamo gavadi wamuline ginanuwenuweni tu maka againe ginamadukwelukwelulu amine, meda iya gavadi gavadi tuwaina ganuwenuwena o kaꞋi gahuluhuluvina, medema keke adamoya gadanuwa-nunauyeni. Au gavadi aimo gananuhagana medema againe ganuwanuwa toyogina. \v 14 E, gamadumadu toyogina be veꞋamadu ana maka againe ganalakayemu be nuwakabubu ganavaina, higa Yaubada gikovaku be Yesu Keliso yana kibababala againe yawai-vagahiku wesedei gananuhagana-ma nuwakabubu-nadi. \v 15 Ide gaveyao Keliso ana vetumagana againe kaveꞋasevatu, medema moyaꞋaida gaitomai-dina a galukahihiyena-ma faꞋina adafaiweya kadanuwanuwa saꞋeyana. Ada kaꞋi tamo gavadi faꞋina omi tufoimi wanuwanuwa tulina digo, Yaubada nuwami ginakivemahalina. \v 16 Tu gilubodana be Keliso ana halamana ahe kavaina-ma keke kanahegeni, au againe kanaluluveꞋavina. \p \v 17 Siule tobohiyakweyao, omi moyaꞋaimi tavagikuya wananunudadana. Ime yami tovehawala abaꞋita hagihagina avehawalemi ada gaveyao yama abaveꞋita himulimuliyena, medema yadi dewa wanaꞋitaveꞋuꞋulena. \v 18 FaꞋina tuwaina tova a gavaiyehi gavenuvenuwaꞋatami amine meda tova adamoya yaku watagiya gavenuwaꞋata-havagilemi, higa toꞋekelesiya tufoidi moyaꞋaidi hihuluhuluva vaita badi Keliso nibaineyao yana alika kelose againe keke maꞋita hidanuwenuweni amanadi. \v 19 Taudiyao wowodi ana nuwanuwa itaꞋitaluvadigana agaidiya hihawahegedi vaita medema yadi yaubada. Vaita koyona hififaisewana-ma faꞋina hidawowomumu tu medema faꞋina higagakahikahidi. Kadu babi ana gaitomagaga faꞋina hinuwanuwa. Au hidede amine hihuluhuluva faꞋina, adi matahiwadi hinavaina be agolaufofola hinanuhagana. \v 20 Yadi melala abaga koyona tu ide yada melala lobama, kadu ada Tokibababala wesedei gimimiyami, higa yada Kaiwabu Yesu Keliso. Ada Bana yana yewaꞋela faꞋina kalulauboda. \v 21 E, ada Tokibababala ginayewaꞋela be wowoda kowakowana kadu havahavaina ana ita ginakivilani-yo wowoda tulina Tauna wowona ana kaiwabu miyamiya-vagahina amine ginaveleda. Yana faiwala lakahi-moꞋena againe hidede amine ginagugai, lobama be babi ana gaitoma moyaꞋaidi Tauna agevavane anafaiweya ginasedi-ma faiwalai-nadi. \x - \xo 3:21 \xt 1Ti 6:12,19 \xt 1Ko 9:24 \xt 1Ko 2:6 \xt 1Te 1:7\x* \x - \xo 3:21 \xt Lo 16:18 \xt Ef 2:6,19 \xt 1Ko 15:28\x* \c 4 \s1 Yami waꞋatuvefaꞋila Kaiwabu againe wanaluluveꞋavina. \p \v 1 Siule tobohiyakweyao, nuwanuwaku omiꞋiyao kadu tova moyaꞋaina gatalatalanuwaiyemi. Omi yaku faisewa guwana faꞋina, omi yaku abavemwamwala kadu omi vaita aku badau kikaiwabuna. Tobohiyanuwakweyao, yami waꞋatuvefaꞋila Kaiwabu againe wanaluluveꞋavina ahe hida leta againe gakivetuvetunumi amine. \p \v 2 Kadu omi vevine amiꞋiselu Yuodiya be Sinidike agaimiya ganagahe. Omi Kaiwabu yana vevine faꞋina yami vekwageya wanaseni tu yami nuwanuwa saꞋeyana wanamiyami. \v 3 Kadu o kusebo Kaiwabu yana faisewa buye kaꞋabina-ma o kaliva dibudibumuhigi badi vevine-dina unavelugadi be vekwageya hinasena. FaꞋina VenuwaꞋata Yamumuna ana faisewa againe badi iya buye avediwe. Meda bana Keleminiti ada Yesu Keliso yana tofaisewa velugadiyao anafaiweya kadu iyaꞋeku ma badi iya buye avediwe. Badi kalivai-dina vevine-dina adi egana Yaubada yana buki againe giluku, gaveyao wayawaidi ivaguna himimiyami-yo adi egana giꞋetoladina-ma buki-nadi. \p \v 4 Omi Kaiwabu againe wamiyamiyaveꞋavina faꞋina, tova moyaꞋaina wanavemwavemwamwala. Kadu ganagahe-havagi. Wanavemwavemwamwala. \v 5 Kaliva moyaꞋaidi wanaꞋatuvefaꞋiledi be bona bikabikana amine bonadi wanafatana. Tova kabisona Kaiwabu Yesu ginayewaꞋela. \v 6 Keke tamo gavadi faꞋina yami wanuwavita wanavenuwanauna. Au yami nuwanuwa moyaꞋaina faꞋina Yaubada againe wanalulukahihi, ada yami vesiule yami veꞋoꞋola tulina tulina buye wanaveꞋatutamoꞋaina. \v 7 Ada au aseniwalova Yaubada againe giveꞋinuba tu inubane be gina ana abalauyabu ide kaliva yada halamana gitubuhegena-ma, aseniwalovai-nadi vaita aseꞋasemi be nuwami ana toꞋitaveꞋavina amine agaimiya ginamiyami omi Yesu Keliso buye waveꞋatutamoꞋaimi-ma kalivai-mina. \p \v 8 Kafoi tobohiyakweyao, hidede amine wananuwanuwa. Gava nuwanuwa velemoꞋena, gava nuwanuwa nuwakuyakuyana, kadu gava nuwanuwa tunutunugina, gava nuwanuwa yegayegana, gava nuwanuwa nuwavaivaina, gava nuwanuwa gilubodana kaliva matadiya, e gava nuwanuwa hagihagi-moꞋena be ide kaliva kanahawaveyamumuyena, medema nuwanuwai-dina wananuwa-nunauyena. \v 9 Gava nuwanuwa faꞋina gakivetuvetunumi kadu gava dewa gahawavelevelemi, kaꞋi yaku laumamala againe wanogalina o yaku huluva againe waꞋitana, medema wanahuluhuluvina. Ada Bana Yaubada aseniwalova giveleveleda-ma agaimiya ginamiyami. \x - \xo 4:9 \xt 1Te 2:19-20 \xt Lo 10:20 \xt Hi 10:37, Ye 5:8-9\x* \x - \xo 4:9 \xt Md 6:25, 1Fi 5:7, Ef 6:18 \xt Yo 14:27\x* \s1 Badi Filifai tovetumagana yadi velekawowo againe \s1 Folo hivelugana. \p \v 10 Tu tobohiyakweyao, tuwaina yami velekawowo againe wavelugaku tu hinafane ma keke tamo yami veluga gadanuhagani. Keke vaita wadavenuwauluyeku tu yami nuwakabubu ana eda keke. Atu adamoya yami veluga kadu ganuhagana faꞋina, gavemwamwala-moꞋa be Kaiwabu againe gavesiule. \v 11 Keke vaita yaku miya koyona faꞋina gadagahe, keke. FaꞋina iyaꞋeku ma nuwanuwa saꞋeyana againe gasikulu, higa kaꞋi yaku walokoloko o kaꞋi keke yaku walokoloko, au gavenuwakibokibo. \v 12 Miya koyona akuga keke ma gahalamanena. Kadu miya yamumuna akuga lakahina ma gahalamanena. E, halamana saꞋeyana gavaina higa gavadi gavadi agaikuya ginalakayemu, kaꞋi ahiyauwa o kaꞋi mafulauga, kaꞋi yaku lokoloko moyaꞋaina o kaꞋi yaku lokoloko keke, au akufaiweya ganavenuwakibokibo. \v 13 Bana Keliso gifaiwalaveleku faꞋina, gaitoma moyaꞋaina au akufaiweya. Gavadi gavadi agaikuya ginalakayemu, medema moyaꞋaina akufaiweya. \p \v 14 Atu aku vita tulina tulina agaidiya wavelugaku faꞋina gavesiule lakahina. \v 15 KaduꞋe omi Filifai tovetumagana ahe wahalamane-hagihagiyena Masedoniya ana fafali gahegena ana toveya, tovetumagana adi yoꞋo keke tamo yadi velekawowo agaikuya hidaꞋiveniniseni-yo gadanuhagani tu ami yoꞋogaga wavelugaku. Medema boi tuwaina Yesu Keliso yana VenuwaꞋata Yamumuna agaimiya gamidilumamalena-ma tovai-nadi. \v 16 Omi ganuyabuyabumi tu Tesalonaika againe galakayemu, ada yuwadedei gamiyami tu tova gavaiyehi mani aku veluga faꞋina waꞋiveninisena. \v 17 Keke vaita yami mani ganavaini faꞋina gadagahe, keke. Au nuwanuwaku yami hawahega guwana ginamoyaꞋai be aimo ami laufata lakahina wananuhagana. \v 18 Yami veluga moyaꞋaina faꞋina hida yami fefe againe yaku vesiule gaꞋetoladina. Yami hawahega yaku nuwanuwa gitubuhegena. E, yami nuwakabubu Efafolodaito nimane waꞋiveninisena faꞋina keke tamo gavadi againe gadakaliꞋuho. Mena yami nuwakabubu vaita abahawahega wamagana yamumuna Yaubada matane, ada vaita gidagahe gidagayo, “Yadi velekawowo weꞋa hagihagina agaikuya ada nuwaku hikivedigagina.” \v 19 Ada yaku Yaubada wakalivana, gaitoma moyaꞋaina kikaiwabuna Bana againe gidadauda. FaꞋina kaꞋi tamo gavadi againe wanakaliꞋuho, au omi nuwanuwami amine Bana ginavelemi, omi Yesu Keliso buye waveꞋatutamoꞋaimi-ma kalivai-mina. \p \v 20 Yada Yaubada higa Tamada ana egana kanakilakahina, ada yana kikaiwabu ginaduva-vagata tova inaga inaga keke ana abalauyabu. Ehe hidedemi. \x - \xo 4:20 \xt 2Ko 12:9-10 \xt Ef 5:2 \xt 2Ko 9:8\x* \s1 Folo yana lukafoi. \p \v 21 Yaku lukafoi omi Yaubada yana kaliva yana vevine mahamahalimiyao Yesu Keliso buye waveꞋatutamoꞋaimi amanadi. Tobohiyamiyao iya buye amimiyami-ma hilukafoiyemi. \v 22 Kadu tovetumagana bana Loma Tokaiwabu Sisa yana manuwa lakahina againe hififaisewa-ma yadi nuwakabubu hiyakahina, kadu Yaubada yana kaliva yana vevine moyaꞋaidi yadi nuwakabubu agaimiya. \v 23 Ada iya gaveꞋoꞋolemi be Kaiwabu Yesu Keliso yana nuwadoga aluꞋaluwamiya wanaꞋayaunena. \qr (Iya Folo bonaku.)