\id JON - Vidunda Bible version
\ide UTF-8
\h Yona
\toc1 Yona
\toc2 Yona
\toc3 Yon
\mt Yona
\imt Chilongole
\ip Chitabu cha Yona changuwala Yona kuhilikwa kuli muji wa Ninawi. Chitabu achi cha vilivinji na vitabu vinji vya uloli, changusimila kuwala mloli na madito ga heye kusinda usenga wa Nguluwi. Mijito ja Yona najikoleka kuli mhela wuwula uwele Yeloboamu wa keli loyawele mndewa wa Isilaeli, kuli mwaka wa miya nane mbaka miya saba na makumi gahano, Yesu yang'hali kupondigwa, ila wasomile hawavizelele nili chitabu achi nachandichigwa.
\ip Nguluwi nakamlajiza Yona kudamla kwa wanhu wa Ninawi, ila Yona hahulichize na nakaluta honhu hanji (1:1-3). Nakaluta kuli meli iwele nayali iluta kuli muji wa Talishishi. Meli loiwele kuli majendo kuluta kuli muji wa Talishishi, Nguluwi nakegala chivuluvumbi chikulu. Walingwendesa meli nawadumba lukami, ahyo nawamtoza Yona kuli bahali leka kuidita ng'halazi ya Nguluwi isindamale. Hamba Nguluwi nakailajiza somba ng'hulu kummela Yona. Yona nakalanda naye Nguluwi nakakunda Yona yekale. Kuli kuduma, Yona nakaluta Ninawi kudamla kwa wanhu wa muji awo, nawo nawamula kuleka gehile ga hewo. Chitabu cha Yona changusimila lukami kuwala isungu lya Nguluwi, hanga Yona haganile Nguluwi yawe na isungu (4:2).
\iot Gali mgati
\io 1. Sula ya 1 yangusimila ndaze Yona vyoyambilime Nguluwi na vyoyameligwe na somba.
\io 2. Sula ya 2 yangusimila kuwala kulanda kwa Yona vyoyawele mgati mwa lida lya somba.
\io 3. Kuli sula ya 3, Yona kangudamla ako Ninawi na wanhu wa muji awo wanguleka gehile ga hewo. Nguluwi nakamula kuwawika kutali na mbuli yihile.
\io 4. Kuli kuduma, kuli sula ya 4, Yona kanguwa na ng'halazi kwa vila Nguluwi kanguwonela isungu wanhu wa Ninawi na Nguluwi kangumlonjela Yona kota kanguwagana wanhu weng'ha.
\c 1
\s Yona kangumbilima Nguluwi
\p
\v 1 Zuwa limwe, ulonzi wa Mkulu Nguluwi naumuyila Yona, mwana wa Amitayi, naumlonjela, 
\v 2 “Wuche ulute Ninawi muji wula ukulu, uudamlile kwa vila nandiwona wihe wa hewo ndo winji lukami.” 
\v 3 Ila Yona nakaluka majendo, nakakola nzila ya Talishishi leka yewiche kutali na Mkulu Nguluwi. Nakadulika kuli muji wa Yopa, ako nakaifika meli yangugana kuluta Talishishi. Nakalavya sendi za majendo, nakakwina kuli meli na kwaluka majendo na walingwendesa meli, leka yewiche kutali na Mkulu Nguluwi.
\p
\v 4 Mkulu Nguluwi nakaidita mbeho ipute ng'hatu mbahali, nachilawila chivuluvumbi chikulu mbaka meli nayali habehi kubeneka. 
\v 5 Walingwendesa meli weng'ha nawadumba na chila yumwe nakaluka kumlilila mlungu wa heye. Nawatoza mhomolo za hewo mbahali leka kudita itunyo liwe lido. Mhela awo Yona nayali yaduliche mgati mwa chihengo cha meli, nayali yawasile kwa vila nayali na usinjizi ng'hatu. 
\v 6 Chilongozi wa meli nakamlutila Yona na kumuuza, “Lekachoni kwanguwasa? Ulilimche umlande mlungu wa hegwe hanji kotonela isungu yaleche kutudumya.” 
\v 7 Walingwendesa meli nawalongasa, “Tutowe simbi leka tuvizele kota mbuli ayi naitufika kwa chiwalo cha whaani.” Lelo nawatowa simbi na kumgwila Yona. 
\v 8 Ahyo nawaluka kumuuza, “Lekachoni mbuli ayi naitufika? Kwangukola mijito jachi? Nakulawa kohi? Nakulawa kuli isi yachi? Kuli nhanzi yachi?” 
\v 9 Yona nakawedichila, “Heni nda Muebulaniya, ndangumfugamila Mkulu Nguluwi, Nguluwi wa kilanga, yula yalumbile bahali na isi.”
\p
\v 10 Mbuli ayi naiwadita wadumbe, nawo nawamuuza, “Nakudita choni?” Nawauza ahyo kwa vila nawavizela kota kangumbilima Mkulu Nguluwi, kwa vila nayali yawalonjele ahyo. 
\v 11 Mhela weng'ha awo bahali nayali yonjezeche kutiguka. Lelo nawamuuza Yona, “Tukuditile choni leka bahali isindamale?” 
\v 12 Yona nakawalonjela, “Mnhoze mbahali, aho ndo bahali yosindamala, kwa vila ndangona chivuluvumbi achi nachiwafika hemwe kwa chiwalo cha heni.”
\p
\v 13 Walingwendesa meli nawajeza kahi kwendesa meli leka waifichize mhwani, ila hawawezile kwa vila bahali nayonjezeka kutiguka. 
\v 14 Nawamlilila Mkulu Nguluwi, wolonga, “Gwa Mkulu Nguluwi twangukulanda uleche kutudumya kwa kuulavya ukomu wa munhu ayu ne kutugaza kwa kubohola danda ya munhu yalihela nongwa, kwa vila hegwe Mkulu Nguluwi nakudita kota vyouganile.” 
\v 15 Hamba nawamhola Yona na kumtoza mbahali, baho du bahali naisindamala. 
\v 16 Walingwendesa meli nawamdumba ng'hatu Mkulu Nguluwi, nawelaha na kumlavila nhambiko.
\p
\v 17 Hamba Mkulu Nguluwi nakailajiza somba ng'hulu immele Yona. Yona nayali mgati mwa lida lya somba ayo kwa mhela wa mazuwa gadatu.
\c 2
\s Kulanda kwa Yona
\p
\v 1 Lelo Yona loyawele mgati mwa lida lya somba ayo, nayali yomlanda Mkulu Nguluwi, Nguluwi wa heye, 
\v 2 yolonga,
\q “Kuli magazo ga heni nandimchema Mkulu Nguluwi,
\q nagwe nakanyhulichiza,
\q kulawa mgati mwa chilaga nandanda utanzi,
\q nagwe nakuhulika kulila kwa heni.
\q
\v 3 Kwa vila nakunhoza mgati ng'hatu mwa bahali,
\q hagati ha bahali,
\q mazi naganzunguluta chila ubanzi,
\q nhigu nazikola mchanya mwa heni.
\q
\v 4 Nandali ndijesa kota nambikwa kutali na meho ga hegwe,
\q ila ndolola kahi kulutila kuli ng'handa ya hegwe yelile.
\q
\v 5 Mazi naganzunguluta,
\q mgati ng'hatu mwa bahali nakunzunguluta chila ubanzi.
\q Mahamba ga mbahali nagangubika kumutwi.
\q
\v 6 Nandulika kuli misisi ja vidunda,
\q kuli isi iwele lwizi jake najihindigwa mazuwa gose.
\q Ila hegwe, gwa Mkulu Nguluwi, Nguluwi wa heni,
\q nakunyhilusila ukomu kulawa ako kuli ikulubila.
\q
\v 7 Muhe wa heni lowaluche kundeka,
\q nandikulanda, gwa Mkulu Nguluwi,
\q kulanda kwa heni nakukufichila,
\q kuli ng'handa ya hegwe yelile.
\q
\v 8 Wanhu walingujifugamila milungu,
\q wangulitoza kutali igano lya kwimilila lya hegwe kwa hewo.
\q
\v 9 Ila heni kwa lwimbo lwa kulonga malumbo,
\q ndokulavila nhambiko,
\q na kweneza chilaho cha heni.
\q Ulohozi wangulawa kwa Mkulu Nguluwi.”
\m
\v 10 Lelo Mkulu Nguluwi nakailajiza yila somba imdeche Yona, somba naimdeka Yona kuli isi ng'havu.
\c 3
\s Wanhu wa Ninawi wanguleka gehile ga hewo
\p
\v 1 Ulonzi wa Mkulu Nguluwi naumuyila Yona lwa keli, naulonga, 
\v 2 “Ulute Ninawi muji wula ukulu leka uwadamlile wanhu usenga wondikupa.” 
\v 3 Lelo Yona nakamhulichiza Mkulu Nguluwi, nakaluta Ninawi kota Mkulu Nguluwi vyoyamlajize. Muji wa Ninawi nawali ukulu. Yona nayali kuli muji awo wa Ninawi kwa mazuwa gadatu. 
\v 4 Yona loyafichile Ninawi, nakajenda kwa zuwa limwe, hamba nakaluka kudamla, “Nagapona mazuwa makumi gane hela, muji wa Ninawi wodumigwa!” 
\v 5 Lelo wanhu wa Ninawi nawaukunda usenga wa Nguluwi, nawawikula kwesela kulya, wanhu weng'ha kwaluchila mkulu ng'hatu mbaka mdodo lukami. Nawavala mivalo ja migunila kota ulajilo wa kulombocheza kuleka gehile ga hewo.
\p
\v 6 Mbuli azi nazimfichila mndewa wa Ninawi, naye nakoka kuli chigoda cha heye, nakavula ivalo lya heye na kuvala ivalo lya igunila na kikalisa kuli mivu. 
\v 7 Hamba mndewa nakawawikulila wenyeng'haye wa Ninawi yolonga, “Heni mndewa hamwe na wakulu wa heni, ndangulavya mzilo awu, mleche kukunda munhu yoneche ne isenga ne igongolo lyoneche lya kufujigwa, yajeze kulya chinhu choneche. Mlongo kwa munhu yoneche ama igongolo kulya ne kunwa. 
\v 8 Wanhu weng'ha na migongolo wavale mivalo ja migunila, chila munhu yamlande Nguluwi na kumdedeza kwa nhumbula. Chila munhu yaleche gehile ga heye na wihe wa heye. 
\v 9 Hanji Nguluwi kogalula kunuwila kwa heye, koleka kutuzudila leka tuleche kudumigwa.”
\p
\v 10 Nguluwi vyoyawene ndaze vyowaditile wanhu na kuleka wihe wa hewo, nakagalula kunuwila kwa heye, nakaleka kuwadumya.
\c 4
\s Yona kanguzudila kwa vila Nguluwi kana isungu
\p
\v 1 Mbuli ayo haiwele goya kwa Yona ne hado, nakazudila ng'hatu. 
\v 2 Ahyo nakalanda yolonga, “Mkulu Nguluwi, ndaze, azi haziwele mbuli zizila zombele ndijesa londiwele kaye, kota kozidita? Ndo mina nandita himahima kubilimila Talishishi. Nandivizela kota hegwe ndo Nguluwi wa igano lya kwimilila ng'hatu na isungu na hulinguzudila himahima. Mazuwa gose kwa unojile na kwa goya kugalula kunuwila kwa hegwe mhela woneche leka uleche kugaza. 
\v 3 Lelo Mkulu Nguluwi ndangukudedeza wuse ukomu wa heni, kwa vila kwa heni fola kubagama kusinda kikala.” 
\v 4 Mkulu Nguluwi nakamlonjela Yona, “Kwangijesa kwangudita goya kuzudila?” 
\v 5 Ahyo Yona nakalawa mgati mwa muji na kikalisa ubanzi wa kolilawilaga isanya mwa muji. Nakazenga chibumuli na kikalisa kuli lubehelo lwa chibumuli acho kuno yobeteza chochilawila kuli muji wa Ninawi.
\p
\v 6 Nguluwi, Mkulu Nguluwi nakalajiza izuchila lizuche na kukula. Nakamha Yona lubehelo lwa kugubika mutwi wa heye leka kumusila magazo goyawele nago. Yona nakasangalala lukami kwa chiwalo cha lubehelo lwa izuchila alyo. 
\v 7 Lelo zuwa lya keli lokubwemwenzuche, Nguluwi nakalajiza lung'hwawa iwifye izuchila alyo, hamba izuchila alyo naliswina. 
\v 8 Isanya vyolilawile, Nguluwi nakegala mbeho ya ivuche kulawa kolilawilaga isanya, isanya nalimlakaza lukami Yona kumutwi, habehi kubagama. Yona nakalonga, “Fola kubagama kusinda kikala.”
\p
\v 9 Lelo Nguluwi nakamlonjela Yona, “Ndaze, kwangona kwangudita goya kulizudila izuchila alyo?” Yona nakedichila, “Ena, ndangudita goya kuzudila, kuzudila mbaka kubagama.” 
\v 10 Mkulu Nguluwi nakamlonjela Yona, “Izuchila ali nalizuka na kukula kwa nechilo imwe, nechilo iyage naliswina. Hegwe hauliditile chinhu choneche ne kulidita izuchila lizuche, lekachoni kwangulyonela isungu? 
\v 11 Ndaze, haiwele goya heni kuwonela isungu muji wa Ninawi, wula muji ukulu uwele na wanhu lachi imwe na elufu makumi meli (120,000), wawele hawawezile kutang'hula linojile ne lihile, hamwe na migongolo minji?”