\id LUK LUKE - VAGIRI project - Copyright World Bible Translation Center UTF-8 Version
\ide UTF-8
\h లూకా
\toc3 లూకా
\toc2 లూకా
\toc1 లూకా లిఖ్యొతె యేసుక్రీస్తును సువార్త
\mt2 లూకా వ్రాసిన యేసుక్రీస్తు సువార్త
\mt1 లూకా లిఖ్యొతె యేసుక్రీస్తును సువార్త
\imt అగ్లి వాతే
\ip లూకా సువార్త, లూకనే లిఖ్యొతే యేసుక్రీస్తును బారేమా సువార్త. ఆ నవూ నిబంధన సువార్త చార్మను పుస్తక్‍. అన సువార్త కరి బులావస్, సువార్త కతో అషల్ వాత్. యో మత్తయి, మార్కు, లూకా, అజు యోహాన్‍కరి సువార్త. ఆ క్రీస్తును మరణంను బాద్మా లిఖ్యొహుసె. లూకా ప్రత్యేకంతి క్రీస్తును జీవంను చరిత్ర కాహేతిం, ఇను మరణంను, బాద్మా క్రీస్తు సిష్యుల్ కరేతె కార్యాల్ బారేమా “అపోస్తుల్ కార్యాల్” పుస్తకంమా ఇవ్ను విచారణ్ దిరాక్యుస్. లూకా సువార్తనా లిక్యోతే ఖఛ్చితంగా వరహ్ః, అజు జోగోనాబి మాలంకొయిని. పన్కి థోడు అద్మి చరిత్రకారులు అభిప్రాయ్ ప్రకారం క్రీస్తు మరణంను పాసల్ బరొభర్ హఃడ్తినీహ్ః వరహ్ఃమా లిఖ్కాయుకరి బోలుకరస్.
\ip ఆ పుస్తకం లిఖ్యొతె లూకా ఏక్ వైద్యుడ్. ఇనే భాష బుజు లిఖ్కను తరిఖను బట్టిన్ ఇనే ఫడ్నుకరి సోచొ. లూకా ఇను పుస్తకం క్రీస్తును జీవణటేకె అషల్ని విచార్ దెక్నుకరి, హుయూతె సంఘటననా ఢోళనా బాంద్యుతిమ్, ఫడతే ఇవ్నా అర్దమ్ హువహఃర్కు ర్హానుకరి ఇను దిల్మామనివాతె. ఆ యూదుల్ కాహె, అనటేకే అలాదవ్నా అర్థహువహఃర్కు లిఖ్యొ. కొలస్సీ\xt 4:10-14\xt* అనే యూదుల్ను ఆచారాం కెత్రేకి ఖఛ్చితంతి దిదో \xt 1:8. \xt*
\ip లూకా లిక్యోతే సువార్తమ మత్తయ్, మార్కున సమానంతి రస్. షనాకతో ఆ తీన్జణను లేఖనాల్ విచార్న ఎక్కస్ హాఃజెస్ బోల్రాక్యూస్. పన్కీ, ఆ తీన్మాతి లూకా బాప్తిస్మమ్ దేయితే యోహాన్ గూర్చిన్‍ ఘను విచారణ బోలాయిరూస్. లూకాబి క్చమాపన్ గూర్చి బోల్యొ \xt 3:3; 11:4; 17:3-4; 23:34; 24:47\xt*
\iot విషయ్‍నా బోలను
\io1 1. అధ్యాయ్ పుస్తక్‍ను పరిచయం బుజు సువార్తను ముఖ్య ఉద్యేషమ్ \ior 1:1-4 \ior*
\io1 2. అధ్యాయ్ యేసును ఫైదాహువను బుజు ప్రచార్ బారెమా సిద్దంహువాను \ior 1:5–4:13 \ior*
\io1 3. అధ్యాయ్ యేసుక్రీస్తును పరిచార్ అద్భుతం కార్యాల్ బుజు ఇను భోద \ior 4:14–21:38 \ior*
\io1 4. అధ్యాయ్ యేసుక్రీస్తును మరణ్ విధానమ్, సమాధిహఃరాను బుజు జీవిన్ ఉట్టాను. \ior 22–24 \ior*
\c 1
\s హఃలామ్‍
\p
\v 1 అచ్చు నామ్‍కమాయోతె థెయొఫిలా కెత్రూకి అద్మియే ఇవ్నా ఇచ్మా ఆ జర్యూగూతే అక్కు సంగతుల్నా లిఖ్కానా హాఃజె జోడ్‍హూయ 
\v 2 అగాఢితూ ధరీన్‍ డోళాతి దేఖీన్‍ బోల్యుయుతే సంగతుల్నా అప్నమా యో వార్త లిఖ్కానాహఃజే జోడ్‍హూయ ఇనటేకె తునా బోలాయుతే సంగతుల్‍ హఃఛిహూయుకరి తూమ్న మాలంకరవనాటేకె, 
\v 3 షానకతో అగాఢితూ ధరీన్‍ ఆహాఃరు మే ఏన్‍ కరీన్ అషల్‍కరి షొఛిచ్‍ క్రమంతి ఆ సంగతుల్నా తుమ్నా లిఖ్కాయ్రూస్‍ 
\v 4 తుమె కెహూ ఖంజకి సంపూర్ణహుయూకరి సత్యహుయుతెకరి తుమె మాలంకరనాటేకె మే లిక్కుకరూస్‍.
\s బాప్తిస్మమ్‍ దేయ్తె యోహాన్ను ప్రచార్‍
\p
\v 5 హేరోదు\f + \fr 1:5 \fr*\ft యూదయనొ రాజొ\ft*\f* రాజొ యూదయ దెఖ్నా ఏలుకరతె ధన్మా జేకర్యాకరి ఏక్‍ యాజకుడ్‍ ర్హాతొ థొ. అబీయా\f + \fr 1:5 \fr*\ft యూద యాజకుల్‍నా 24 షాఖల్‍మా ఏక్‍ 1దినవ్రుత్తాతం 24 మా దేఖ్వ నిర్గ 30:1, 34,35\ft*\f* కరి బోల్యొతే యాజక షాఖనా సంబంధించు హుయు ఇని బావణ్‍ అహరోన్ ఛోరియమా ఏక్జని ఇనూ నామ్‍ ఎలీసబెతు. 
\v 6 అవ్నె బేజణ ప్రభునూ ఖారు అగినాన్ చాల్తుహూయిన్‍ న్యాయ్‍ విదుల్‍మహో ఖర్రాబ్‍నామ్ నాఆవ్నూతిమ్‍ నీతిమంతుల్‍హు‍యిన్‍ రయు. 
\v 7 ఎలీసబెతు వాంజిణీ, అజు అవ్నె బే జణా బుఢహూయిగా పన్నీ లడ్కా కోపైదాహూయిని.
\p
\v 8 జేకర్యా ఇనూ షాఖనా సంబందించు హూయు ఇనూ యాజక ధర్మమ్ కరుకర్తొతో, యో ఇనూ యాజక కామ్‍కర్తోరవమా. 
\v 9 ఆలయంమా దేవ్నా దివ్వో నాఖనటేకె నామ్‍లిక్కీన్‍ చీటినాకమా జేకర్యయాను నామ్‍ ఆయు. 
\v 10 యో దివ్వో బాలుకర్తొతొ బ్హాధర్‍ ఆయురుతే జనం అక్కుజణు ప్రార్థన కరుకర్తుతూ.
\p
\v 11 దివ్వోబాలనా జోగును హఃవాత్‍మ్హని ఉబ్రీన్‍ ఏక్‍ దేవ్ను స్వర్గ్ దూత జేకర్యానా దెఖాయో. 
\v 12 జేకర్యా దూతనా దేక్కూస్‍కర గబ్రాయిన్‍ అజు ఇన ఢర్‍లగ్యు. 
\v 13 దేవ్నూదూత ఇనేతి, “జెకర్యా ఢర్‍నకొ తారి ప్రార్థన హఃమ్‍జాయు తారి భావణ్‍ ఎలీసబెతు ఏక్‍ ఛోగర్వానా యో ఛొగర్వానా యోహాను కరి నామ్‍ మ్హెంధ్‍జొ” కరి బోల్యొ. 
\v 14 యో పైధాహుయోతొ తూ గణు ఖుషి హుయిస్‍ తుబి ఎజ్గాను అద్మీయె అక్కుజణు ఖుషి హూసే. 
\v 15 యో దేవ్నూ డోలామా ఘాణు మోటొహుయిన్‍ ర్హాసే. యో ద్రాక్చనూ రహ్ఃతి బనాయుతె ధారు, షేంది కోపిషేని. యిని ఆ యాను పెట్మాతు అయూతే ధరీన్‍ పవిత్రాత్మ\f + \fr 1:15 \fr*\ft పవిత్రాత్మ ధైవత్వంమా తిన్‍మనో అద్మి దేవ్‍నూ ఆత్మ, ఆదరణ కర్త, ఆ ఆత్మ అద్మీయేమా దేవ్‍నూ కార్యల్‍నా కరాస్‍\ft*\f*తి భరైన్‍ ర్హాసే.
\p
\v 16 ఇష్రాయేల్‍ అద్మియేనూ దేవ్‍కనా ఆ గణు అద్మియేనా బూలాయిలావ్‍సే. 
\v 17 భానూ దిల్‍న లడ్కాబణే ఫరావనటేకె, దేవ్నా నమ్మకోయిన్తె అద్మియేనా నీతీమంతుల్‍ను మార్గమ్మా కమావహఃరూకు కరనటేకె, దేవ్‍నూ రాకడనా అద్మియేనా సిద్దపరచనటేకె ఆ ఏలియామా\f + \fr 1:17 \fr*\ft క్రీస్తు పూర్వం 850మా జీవ్యోతే ప్రవక్త\ft*\f* ఛాతే ఆత్మ బలంతీ ప్రభుతి అగడీ జాసే కరీబోల్యొ.
\p
\v 18 జెకర్యా దేవదూతతీ, “తూ బోల్యొతిం హూసేకరీ సాబుత్‍ ష్యాత్? మేబి మారీ బావణ్‍ గణు బుడ హూయిగ” కరి బోల్యొ.
\p
\v 19 దేవదూత ఆం బోల్యొ, మారూ నామ్‍ గాబ్రియేల్‍ మే దేవ్ను ఖామే ఉబ్రీన్‍ రవ్వాలొ, తూన ఆ అచ్చు వాతే బోల్‍కరీ మన బోలిమోక్‍ల్యొ. 
\v 20 బుజు జత్తన్‍ తూ మారి వాతే నమ్ముకర కొయిని, యినటేకె తూ ముక్కో హూయిజైస్‍ థోడ ధన్‍కేడె ఆ వాతే హాఃఛి హూసె, త్యో వహఃత్‍తోడి తున వాతె ఆవ్సె కొయిని.
\p
\v 21 తెదె యో వహఃత్‍మా భార్‍ ఆయ్రూతె అద్మియే హాఃరు జేకర్యానా హాఃజె దేక్తాహుయిన్‍ ఆలయంమా యో ఆత్రె ధేర్‍ కరమా యూవ్నే ఖారు హాషంహూయా. 
\v 22 తేదె జేకర్యా భార్‍ ఆయో కాని ఇవ్నేతి వాతే బోలానా కోహూయిని. ఆలయంమా యినదేవ్‍నూ దర్షన్‍ హూయు కరి ఎజ్గా రవ్వాళు మాలంకర్లిదు. తేదె యో ఇవ్నా హాత్నూ ఇషార కర్తోహుయిన్‍ ముఖ్కొ హుయి ర్హయో.
\p
\v 23 జేకర్యా కామ్‍నూ ధన్‍ హాఃరా హూయిజవమా యో యిను ఘర్‍కన చలిగయో. 
\v 24 తోడదన్‍నా బాద్‍మా జేకర్యాని బావణ్‍ ఎలీసబెతు భేజిని హూయి. ఫాచ్‍మైనతోడీ యో ధర్వాజుబి కోదాటిని. 
\v 25 “ప్రభు మన ఆ వయసుమా బేజిన్‍ హూవనా కృప దిదో; చార్‍ అద్మీయేమా త్హూతే మారు షరంనా కణ్నక్‍దిదో” కరి యో బోలి.
\s యేసు ఫైదాహుస్యెతే ప్రవచన్‍
\p
\v 26 ఎలీసబెత్‍ ఛోమ్హైనని బేజినితి. తేదె దేవ్‍నె గాబ్రియేల్‍ దూతనా గలిలయమా నజరేతుకరీ ఏక్‍ గామ్‍మా; 
\v 27 దావీదును వంషంనో యోసేపు కరి ఏక్‍ అద్మీతి యో ఛోగిరినా హఃగాయి హుయ్రూథూ, యో ఛోగిరినూ నామ్‍ మరియ ఇనా ఆ సందేసంనా బోలిమోక్లొ. 
\v 28 యో దేవదూత‍‍‍‍ ఇనకనా జైన్ తునా అఛ్చు హువధా! ప్రభూ తారకేడె ఛాకరి బోల్యొ.
\p
\v 29 మరియ దేవదూతను వాత్న హాఃమ్‍జీన్‍ ఢరిజైన్‍ ఆ వాతేనా మత్లబ్‍ ష్యాత్‍ కరి అష్యంహుయు. 
\v 30 ఆ దేఖిన్‍ దేవదూత యినేతి అమ్‍ బోల్యొ ఢర్నకొ మరియ! దేవ్‍ తున కృప కరి రాక్యోస్‍. 
\v 31 తూ బేజిని హూయిన్‍ ఏక్‍ ఛొగ్రనా ఫైదాకరీస్‍, యిన యేసు కరి నామ్‍ మ్హేంద్‍జొ. 
\v 32 యో ఘణు మోటొ హూయిన్‍ సర్వోన్నతుని దేవ్ను ఛియ్యోకరి బోలావ్సె. ప్రభువు హుయోతె దేవ్ ఇనా జమాననూ దావీదును రాజునితర సింహసన్‍నా యిన దిసె. 
\v 33 యాకోబును ఇస్రాయేల్‍ వంషం అక్కవ్‍నా యేసు ఎల్లకాలం ఏల్‍సే. ఇని రాజ్యం కేదేబి అంతం కోహూసేని కరి ఇనేతి బోల్యొ.
\p
\v 34 మన అజూన్‍బి య్హా కోహూయిని! ఆ కీమ్‍ హూసే? కరి మరియ దేవదూతనా పూచాయ్‍.
\p
\v 35 యో దేవదూత ఆం బోల్యొ, పవిత్రాత్మ తార ఉప్పర్‍ ఆవ్‍సే తేదే సర్వోన్నతుని దేవ్‍ని షక్తి తున కమ్మిలిసె. ఇనటేకె తునా ఫైదాహుసేతె లఢుకు పవిత్రంగా ర్హసే. యో లఢుకు దేవ్‍నూ చియ్యో కరి బోలావ్‍సే. 
\v 36 తారు హాఃమ్దేను హాఃగు హాఃల్‍ ఎలీసబెతు ఇని బుఢీ ఉంబర్‍మా ఆయా హుంక్రస్‍ వామ్జినికరి బోలాయ్‍తే యో హంకె ఛోమైనని బేజిని హుయ్‍రీస్‍. 
\v 37 దేవ్‍నా హూవకోయిన్తే కాయిబికొయినికరి బోల్యొ. 
\v 38 తెదె మరియ, “మే ప్రభునా సేవ కరవాలి. తూ బోల్యొతిమ్ హూవదా” కరిపాచు పరీన్‍ బోలి. తెదె దేవదూత ఇనకంతూ చలేగొ.
\s మరియ ఎలీసబెతునా మలనూ
\p
\v 39 ఎగ్గీస్‍ యో ధన్నువ్‍మా మరియ యూదా ఫాడ్‍నూ గాంమ్మా గయా. 
\v 40 యో ఎజ్గ ఎలీసబెతుతి మలీన్‍, వందనాల్‍ బోలి. 
\v 41 యిని వాత్ హఃమ్జుస్‍కర ఎలీసబెత్‍నూ పేట్మాను లఢూకు ఆనంధంతి కూధనిక్ల్యు. తేదె ఎలీసబెతు పవిత్రాత్మతీ భారైగయి.
\p
\v 42 యో చీక్రీన్‍ బాయికోవ్‍మా తు ఆషీర్వదించబడి, తారు పెట్నూ లఢూకుబి ఆషీర్వదింపబణ్‍నూ. 
\v 43 మారు ప్రభుని ఆయా మారకనా ఆవాను మనా కిమ్‍ కృప కరుకరస్‍? 
\v 44 హాదేక్‍ తారి వాతె మార కాన్మా పఢూస్‍కర మారు పెట్మనూ లఢ్కు ఖుషీతి ఉఢిన్‍ కూద్యు. 
\v 45 ప్రభు బోల్యొతిమ్‍ నమ్మి, యినటేకె తూ గణు ధన్యురాల్‍ కరి బోల్యొ.
\s మరియ బోలితే స్తుతి గీత్‍
\q1
\v 46 తెదె మరియ అమ్‍ బోలి;
\q2 మారు దిల్‍ ప్రభునా స్తుతి కరూకరస్‍.
\q1
\v 47 యో ఇనూ దాసిరాల్నూ దీన స్థితినా ప్రాప్తి కర్యొ.
\q1
\v 48 మారు ఆత్మ మన బచవాళో దేవ్‍కనా ఆనంద్‍ హుంక్రస్‍;
\q2 హంకెతూ ధరీన్‍ హాఃరు పిఢినూబి మన ధన్యురాల్‍ కరి బోల్సె.
\q1
\v 49 దేవ్‍ సర్వషక్తి సంపన్నుడు. యోమన కెత్రుకి అష్యల్ కర్యొ!
\q2 ఇను నామ్ ఘణు పవిత్రం, ఇను నామ్‍ ఘణు పరిషుద్ధంను.
\q1
\v 50 ఇనా దేఖిన్‍ ఢరవాళనా ఇనె కెత్రూ జమానామాబి గోర్‍ దెఖాడ్సె.
\q1
\v 51 ఇను థాకత్ను హతేహూః
\q2 హంఖర్యేనూ హఃయల్‍యేవ్నా మహాఃళ్‍ నాక్‍దీసె.
\q1
\v 52 రాజ్యల్‍ యువ్ను సింహసన్ మాతు ఉత్రాయి నాగ్దిసే
\q2 గరీబ్‍నురాల్‍ అద్మీయేనా ఊచుజొగోమ బెహాఃడ్సె.
\q1
\v 53 భుక్కే ర్హావ్వాలు అద్మియేనూ అవసరాల్‍ అక్కు తీరహఃరుకు దేక్చె.
\q2 దౌవ్లత్‍ వాళోనా ఖాళి హతేతి బోలిమోకల్సె.
\p
\v 54-55 సజమానమతు ధరీన్‍ అప్నా పితరుల్‍తి అబ్రాహామ్ను ఇన లఢ్కావ్‍తి బోల్యొతిమ్‍, దేవ్ను మర్జితీ జీవిహూయు ఇస్రాయేల్‍ అద్మియేనా మధ్దత్‍ కర్యొ, నాబుల్‍ తిమ్‍ యువ్నా ఉప్పర్‍ మధ్దత్‍ కరో కరి బోలి.
\p
\v 56 తేదె మరియ ఎలీసబెత్‍ నా ఘర్మా తిన్‍ మైహిన రైన్‍, ఇనాబాద్మా ఇను ఘర్‍కనా ఛలీగి.
\s బాప్తిసం దెవ్వాలు యోహాన్‍ ఫైదహువాను
\p
\v 57 ఎలీసబెతునా జణాను ధన్‍ ఆవమా యో లడ్కాన ఫైదాకరి. 
\v 58 యూవ్నూ మాయమాత్ర, ఆజు బాజుల్యు ఎలీసబెత్‍నా ప్రభు గణు కనికరించ్యో కరి ఖుషీ హూయు.
\p
\v 59 ఆట్మను ధన్నె యూవునే యో చోగర్యాన సున్నతీ కరనటేకె ఆయిన్‍, జెకర్యా యిను భానుస్‍ నామ్‍ మ్హేంధ్‍నూ కరిలైగో. 
\v 60 పన్కి యిని ఆయా “యో నామ్‍ నకోకరీ! యోహానుకరి నామ్‍ మ్హేంధో” కరి బోలి.
\p
\v 61 యూవ్నె, తూమ్హరా అద్మీయేమా ఆనామ్‍ కీనాబి కోయిన్‍ని కరి బోలి. 
\v 62 యో ఛోగర్వానా భాతీ తూ క్హయూ నామ్‍ మ్హేంద్నూ కరి షోచుకరస్ కరి‍ ఇనా ఇషార కరీన్‍ బొల్యొ.
\p
\v 63 యినే ఏక్‍ పల్కునా మంగాయిన్‍ ఇన ఉపర్‍, “యిన యోహను కరి నామ్‍ మ్హేందొ” కరి లిఖ్యొ. ఆ దేఖీన్‍ అక్కుజణు ఆష్చర్యంహూయుగు. 
\v 64 తేదెస్‍ యినూ మ్హోఢు, జీబ్‍ కదిలీన్‍ అసేల్‍హూయిన్‍, దేవ్‍నా స్తుతించిన్‍ వాతే బోలనిక్లో. 
\v 65 హంకళ్యు, హింకళ్యూమా ఢర్‍, భక్తీమా భరాయిగయు. యూదయ ఫాఢ్‍నూ జోగొ మొత్తంమా ఆవాతె ఫైలాయ్‍గయు. 
\v 66 ఆ వాతే ఖ్హాంజుతే ప్రతి ఏక్‍ జణు లహిగయు, ఆ లఢూకు కేవుడోమోటొ హూవస్‍కి! కరి బోల్యు. ఆ ఛోగర్వానా దేవ్‍నుహాత్‍ కేడెరసే.
\s జెకర్యా దేవ్నా స్తుతి కర్యో
\p
\v 67 యోహాన్నో భా జేకర్యా పవిత్రాత్మతి భారైన్‍ దేవ్‍ని వాతేనా ఆం బోలిన్‍ బోల్యొ.
\q1
\v 68 యిను జానమ్‍న స్వేఛ్చ దీన్‍, భచవన
\q2 ఆయోతే ప్రభునా స్తుతించో!
\q2 ఇస్రాయేల్‍ అద్మీయేనూ దేవ్‍నా స్తుతించో!
\q1
\v 69 గణు మోటు షక్తిఛాతె యిన,
\q2 సేవ కరవాళోహుయోతే దావీదునూ,
\q2 వంషంమతూ అప్నాటేకె బోలిమోకల్యొ.
\q1
\v 70 తో జమానమా పవిత్రల్‍ను ప్రవక్తల్‍ నా హతేఖ్హూ ఆవాతె బోల్యొ.
\q1
\v 71 దేవ్‍ వైరిమతూ, అప్నదూషించ వళానుహత్‍మతు అప్నా బచ్ఛావ్‍షే.
\q1
\v 72 అప్న భానా, నానోవ్నా, ఒఢోవ్నా కరుణించుస్కరి బోల్యొ.
\q2 యో పవిత్రంనూ నిబంధననా బులీస్‍కోయిని కరి బోల్యొ.
\q1
\v 73 వైరియేమతూ బఛ్చావ్సెకరి బోలిన్‍,
\q2 అప్నా భా అబ్రాహామ్ను వాత్‍ ధిదో.
\q1
\v 74 అప్నే కెయూబి ఢర్‍ కోయినితిమ్‍ దేవ్నా సేవ కర్‍నూ.
\q1
\v 75 జీవితం అక్కు ఇనా హాఃమె పవిత్రంతీ,
\q2 న్యాయంగా, యినటేకెస్‍ జీవ్నుకరి ఇనూ ఉద్దేష్యం.
\q1
\v 76 ఓ ఛోగర్వా! తు సర్వోన్నత్‍ని ఏక్‍ ప్రవక్త కరి బోలావ్‍సే!
\q2 ప్రభుతీ అగడీస్‍ జైన్‍ యినీ వాట్‍నా కడ్‍సే.
\q1
\v 77 ప్రభు ఇవ్ను పాపంనా ధోయ్‍తోస్‍ ఇవ్నే బఛ్చాను మల్సేకరి;
\q2 అఖ్కల్‍నా యో అద్మీయేనా బోల్‍దీసే.
\q1
\v 78 అప్నో దేవ్‍ యిను కనీకరంతి పరలోకంమతూ ఏక్‍
\q2 కృపమయుడ్‍నా నీతి సుర్యుడ్‍నా బోలిమోక్లీన్‍.
\q1
\v 79 మరణ్‍మనూ అంధారమా ఛాతె అప్న ఉప్పర్‍ ఏక్‍
\q2 ఉజళునుతర భల్‍తూర్వాహన టేకె కరీన్‍
\q2 అప్నా అచ్చు షాంతినూ వాట్‍ఫర్‍ చలావ్సె!
\p
\v 80 యో ఛొగ్రు మోటొహుయిన్‍ ఆత్మమా కువ్వాత్‍వాలొ హుయీన్‍, ఇష్రాయేలు అద్మీయేనా బోధించాను వోహాఃత్‍ ఆవతోడి యోహను జాఢీస్‍మా జీవ్‍తో ర్హయో.
\c 2
\s యేసు పైద హువాను
\r (మత్త 1:18-25)
\p
\v 1 యో ధన్నువ్‍మా ములక్‍ ఆ ఖ్కమా జనాభాను గణ్తీ లిఖ్కావనటేకె రోమాను రాజు హుయోతే ఔగస్తుర్‍ ఏక్‍ వచన్ దిదో. 
\v 2 కురేనియ సిరీయ దేహఃనా ఏలుకరతే ధన్‍మా ఆస్‍ ఫైలీ భార్‍ జనాభను గణ్తి. 
\v 3 యినటేకె ప్రతి ఏక్‍జణు జాబితమా నామ్‍ లిఖ్కావనా యూవును సోంత గామ్‍మాగయూ.
\p
\v 4 యోసేపు దావీదునో జాత్మ ఫైధాహూయోతే యినటేకె యో గలీలయమా నజరేతు కరి ఏక్‍ క్హాయర్‍మాతు యూదయ దేఖ్‍ఃమను దావీదు ఖాయర్‍మా గయో. యిన బేత్లెహేము కరి బోల్తుతూ. 
\v 5 యో వోహాఃత్‍మా యోసేపునా మరియతి హఃగాయి హుయిరైన్‍, బేజిన్‍బి హుయిరీతి జానబ లేక్కాన లిఖ్కావనటేకె లీన్‍ గయో.
\p
\v 6 యూవునే ఎజ్గా రవ్హాదీన్‍ మరియనా జణావను ధన్‍ ఆయు. 
\v 7 యో ఏక్‍ ఛోగరనా జణీన్‍ యూవనా సత్రంమా జోగోబి నామళమా యో ఛోగరనా లుంగఢతి లప్‍టిన్‍ ఢామ్ఢ్హాని తోట్టిమా క్హాఢయిరాక్యు.
\s కాపరుల్‍నా దర్షనం
\p
\v 8 యో దేహ్‍ఃమా థోడు జణు బోకఢ చరవళు యూవునే బోకఢవ్‍నా ఖేతర్‍మా రాత్‍నూ కాపల కరూకర్తుథూ. 
\v 9 ప్రభును దూత యూవ్నా కనా ఆయిన్‍ ప్రభును మహిమ యూవ్నా ఆష్పీస్‍ ప్రకాషించమా యూవ్నే గణు ఢరీ గయా.
\p
\v 10 కాని యో దూత యూవ్నేతి, “ఢరోనకో అద్మీఖారవ్‍నా మోటు ఖుషీహూవను అచ్చువాతే మే తూమ్నా మాలమ్కరావ్‍ కరుస్‍. 
\v 11 ఆజస్‍‍ దావీదు క్హాయర్‍మా భచవవాళో తూమార టేకె పైధాహూయిరూస్‍. యోస్‍ అప్నో ప్రభుహూయోతే క్రీస్తు. 
\v 12 యో తూమ్‍నా ఏక్‍ క్హాణత్‍ బోలుస్‍. డాంఢోని తొట్టిమా ఏక్‍ లఢూకు ధోళు లుంగఢుమా లఫ్‍టైన్‍ క్హుతోర్హవానూ తూమే దేక్చు” కరి బోల్యు.
\p
\v 13 తేదెస్‍ పరలోకంమతూ గ్హణు దేవదూతల్‍బి దెఖైయిన్‍ యో దేవదూతతి మలీన్‍ దేవ్నా స్తుతి స్తుహూయిన్‍ ఆమ్‍ బోల్యు.
\p
\v 14 “మహోన్నత జోగొమా ఛాతే దేవ్‍నా మహిమబి, ఇనా ఇష్టంహుయుతె జనంనా జమీన్‍ పర్‍ సమాధాన్‍ హూను” కరి దేవ్‍నా స్తోత్రం కర్యు.
\p
\v 15 తేదే దేవదూతల్‍ యూవనా మ్హేంధిన్‍ పరలోకంమా చల్‍జావదీన్‍, భోకఢచరవాళు “జరుగ్యుతే వాత్‍నా అప్నా ప్రభు బోల్యొ. బేత్లెహేము జైన్‍ యినదేఖిన్‍ ఆయే” కరి బోల్లీదూ.
\p
\v 16 యూవునే జల్దీస్‍ ఏజ్గాతూ జైన్‍ మరీయనా యోసేపునా, అజు తొట్టీమా ఖుఢయ్‍రాక్యూతే అఢ్డాని లఢక్వానా దేక్యూ. 
\v 17 యో లఢక్వానా దేఖీన్‍, ఇన గురించిన్‍ యూవ్నేతి బోలాయుతే వాతేనా అద్మీక్హారవ్‍తీ బోల్యు. 
\v 18 యో భోకఢ ఛరవవాళు బోల్యుతే వాతేనా, క్హామ్జూతే అక్కుజణు హష్యం హూయుగు.
\p
\v 19 పన్కి మరియ ఆ క్హారూ వాతే దీల్‍మా జతన్‍తీ లఫళ్ళిన్‍ యో వాతేనా గురించిన్‍ సోస్తీర్హహీ. 
\v 20 బోకఢచరవవాళు యూవునే ష్యాత్‍ ఖామ్జూకీ, ష్యాత్‍ దేక్యుకీ యోహఃరు దూత బోల్యుతీమ్మస్‍ హూయుకరీన్‍ యోవాత్‍నా గురించిన్‍ వాతే బోల్‍లేతూ హూయిన్‍ దేవ్‍నా స్తూతిస్తు హూయిన్‍, యిన మహిమకర్తు హూయిన్‍ పాచుఫరీన్‍ చల్యుగు.
\s యేసున నామ్‍ మ్హేందను
\r (లూకా 1:59)
\p
\v 21 యో ఛోగరనా ఆట్‍మనూ ధన్నే సున్నతి కరవాను ధన్‍ ఆయుతేదె, బేజీని హూవన ఆగడీస్‍ దేవదూత యేసు కరి నామ్‍ మ్హేంధో కరి బోల్యుతిమ్మస్‍ యోస్‍ నామ్‍ మ్హేందు.
\p
\v 22 మోషే ధర్మషాస్త్రంమా కిమ్ఛాకీ ఇం మరయబి యోసేపు యూవునే పరీసుద్ద హూవనూ ధన్‍ హూయిజావదీన్‍, యూవునే యో ఛోగర్వాన ప్రభునా ఆర్పించనటేకె యోరుషలేమ్‍నా గయు. 
\v 23 ప్రభునూ ధర్మషాస్త్రంమా లీఖ్యుతిం. సాత్‍కాతో ఫైలేటు ఛోగరనా ప్రభువ్నా పవిత్రుకరి బోల్ను. 
\v 24 అజు ప్రభునూ ధర్మషాస్త్రంమా బోల్యుతీమ్‍; ఇవ్నే బే పర్యావొనాహో, బే హీలోయ్‍నాహో, జైన్‍ బలి దేనూకరీ ఇవ్నే ఇనా యెరూషలేమ్‍ బులైలిగయు.
\s యేసున సమార్పణ్‍ కరను
\p
\v 25 అజ్గ యేరూషలేంమా సుమాయోను కరి ఏక్‍ అధ్మీ ర్హాస్‍. యో భక్తీతీ నీతి మంతతి భక్తీమా భరైన్‍, ఇష్రాయేల్‍నా దేవ్‍ కేదె బఛ్చావుషే కరి కావల్‍ కాసీలీన్‍ ర్హతుథూ. ఇనావుఫర్‍ పవిత్రాత్మ థూ. 
\v 26 యో ప్రభు హూయోతే క్రీస్తునా ధేఖాతోడీ మర్‍సేకోయిని కరి పవిత్రాత్మ యిన మాలంకరాయో. 
\v 27 పవిత్రాత్మ యినా ఉపర్‍ ఆవమా యో మందిరంమా గయో. మరియబి, యోసేపు యోస్‍ సమయంమా ధర్మషాస్త్రం బోల్యుతిం కరనాటేకె లఢక్వానా బులాలిన్‍ ఎజ్గా ఆయూ. 
\v 28 సుమెయోను యో లఢక్వానా ధేఖీన్‍, ఇన హతేతీ పళ్లీన్‍ దేవ్‍నా ఆంబోలిన్‍ స్తుతించనా సురుకర్యో
\q1
\v 29 ప్రభూ తారు వాత్‍ ప్రకార్‍ తార సేవ కరుకరూతే
\q2 మన షాంతీతి జావదేంగ్రస్‍.
\q1
\v 30 ష్యానకతో తూ హమారటేకె బోలిమోకల్యోతే రక్చణనా మార ఢోలాతీ ధేక్యో.
\q1
\v 31 తూ యిన లోకంమా ఛాతే
\q2 అన్యుల్‍నా అక్కవ్‍నా హాఃమే యెంచ్యో.
\q1
\v 32 అన్యుల్‍నా ఏక్‍ ఉజళునుతరబి,
\q2 అజు తారు ఇష్రాయేల్‍నా మహిమనితర.
\p
\v 33 యేసునూ ఆయా భా సుమెయోన్‍ బోల్యోతే వాత్‍నా ఖామ్జిన్‍ ఆష్చర్యపఢు. 
\v 34 యినబాద్‍మా యూవునా సుమాయోను ఆషీర్వదించిన్‍ యేసుని ఆయాతీ ఆంబోల్యో, క్హారవ్‍ను దీల్‍నూ సోచ్‍ భాదర్‍ ఫడాఖార్‍కు “ఆ లఢక్వానా టేకె కేత్రూకీ ఇష్రాయేలిలు గణు అభివ్రుద్ది హూసే అజు కెత్రూకిజణు పఢీజావనా కారణ్‍నా ఆలఢుకు ఏక్‍ చిహ్నం. 
\v 35 బుజు ఏక్‍ ఛరీ తారు దిల్మామా టోఛవ్‍సే.”
\p
\v 36 యో మందిరంమా, “అన్న” కరి ఏక్ ప్రవక్తీ తీ. యో పనూయేలుని ఛోరీ, ఆషేరు జాత్‍ని. య్హా హూయిన్‍ ఖాత్‍ వరఖ్‍ఃమా భావూరీ కోయిన్‍తిమ్ హూయిగి. 
\v 37 తెదె యిన ఛారుఫర్‍ ఛారీఖ్‍ః వరఖ్‍ః. యో మందిరం నా మ్హెందీన్‍ భాధర్‍ జైబి కోయిని. కేదెబి ప్రార్దన, ఉపాస్‍ కర్తీ ర్హతీతి. 
\v 38 మరియబి, యోసేపు ఏజ్గా రావానూటేమ్పర్‍ యో అవ్‍ణకన ఆయిన్‍, దేవ్‍నా మహిమ కరీన్‍, ఛుట్‍కార్‍ హూవనాటేకె దేక్హూకరతే యూవనా ఖ్హారనా, యో లఢక్వానూ వాతే బోలి.
\s నజరేత్‍న ఫరీన్‍ ఆవను
\p
\v 39 యత్రమా మరియ, యేసేపు ప్రభు ధర్మషాస్త్రం బోలాతిం కరీన్‍ హూయిజావదీన్‍, యూవ్నే యూవ్నూ గలీలయమానూ నజరేతునా గామ్నా ఫాచు ఫరీన్‍ చలిగయు. 
\v 40 యో ఛొగ్రు మోటొహుయిన్‍ అఖ్కాల్తీ, కువ్వాత్ లేతొర్హయో, దేవ్ను కృప ఇనఫర్‍ ర్హయూ.
\s యేసు యెరూషలేమ్‍మా యాత్ర
\p
\v 41 యూవునే పస్కాపండగనా ఇన ఆయ, భా హార్‍ వరహ్‍ఃనా యెరూషలేమ్‍నా జాతుర్హాస్‍. 
\v 42 యినటేకె యూవునే యేసునా బ్హార వరఖ్మా యో పండగ కరానా ఖాజె అధాత్‍ ప్రకార్‍ యెరూషలేమ్‍నా గయు. 
\v 43 ఏజ్గా పండగ హూయిజావదిన్‍ యూవునే పాచు ఫరీన్‍ యూవునూ గామ్‍మా ఛల్‍జౌంగ్రతో, యేసు యెరూషలెమా ఏజ్గాస్‍ రైగో. కానీ యో వాత్‍ యిని ఆయా భానా మాలంకోహూయిని. 
\v 44 యూవునే అప్నా అద్మీయే మాస్‍ ఛాకరీ లహిజైన్‍ ఏక్‍ ధన్‍ని పయనంతోడీ ఛలీగూ. యూవనమా కోయిని కరి మాలంహూవమా, యూవునూ అద్మీయేమా, దోస్తుల్‍మా ఢూండు. \fig యెరూషలెమ్‍ను మందిర్.|alt="Temple in Jerusalem" src="lb00250c.tif" size="span" copy="Horace Knowles ©" ref="2:44"\fig*
\p
\v 45 యూవ్నాకనాబీ నాదేఖావమా అజు పాచూ ఫరీన్‍ యెరూషలేమ్‍నా గయు. 
\v 46 తీన్‍ రోజ్‍ ఢూంఢమా యో మందిర్‍మా దేఖాయో. యో ఏజ్గా దేవ్‍నూ వాతే బోల్‍దేంగ్రతే యూవనా ఇచ్మా భేసీన్‍ యూవ్‍ని వాతే ఖామ్జూతోహూయిన్‍, యూవ్నా పాచు ప్రష్నల్‍ పుఛావ్‍తూహూయిన్‍ థో. 
\v 47 యిని వాతేనా క్హామ్జీన్‍ ఇనూ ఛాతుర్నా దేఖిన్‍, అక్కుజనూ అష్చర్యం హూయుగు.
\p
\v 48 ఇని ఆయా భా యిన దేఖిన్‍ గణు హాషంహూయిన్‍, ఇని ఆయా ఛియ్యా హామ్నా ఆం ష్యాన కర్యో లా? మేబి, తార భా దిగుల్‍ పడీన్‍ ఖారీ జోగో ఢూండ్యా! కరి బోలమా,
\p
\v 49 యో “తూమే షాన మన ఢూండుకరాస్‍. మే మారు భాను ఘేర్మా ర్హనూ కరి తూమ్‍నా మాలంకోయిన్‍నా?” కరి యూవ్నేతి బోల్యొ. 
\v 50 యో బోల్యొతే వాతే యువ్నా అర్థమ్ కోహూయిని.
\p
\v 51 ఇన బాద్‍మా యో యిని ఆయా భాన కేడె నజరేతునా ఛల్‍జైయిన్‍ యూవ్నా లోబడి ర్హయో. కాని యిని ఆయా జరుగుకరతే కరు దీల్‍మా గల్లీన్‍ సోస్తిరహీ. 
\v 52 యేసు అఖ్కల్‍మా, ఉంబర్‍మా, దేవ్ను కృపమా, అద్మీయేనూ కృపమా బడ్తొహుయీన్‍ మోటొహూయో.
\c 3
\s బాప్తీస్మమ్‍ దేయ్తె యోహాన్‍ బోధ
\r (మత్త 3:1-12; మార్కు 1:1-8; యోహా 1:19-28)
\p
\v 1 తిబెరి కైసరు రాజ్యంనా ఏలుకరతే ఫంధ్రానూ వరఖ్ మా యూదయ దేక్హనా పోంతి పిలాతు అధిపతి, గలీలయ దేహ్క్ నా హేరోదు సామంతరాజో, ఇతూరయ త్రకోనియ దేహ్కేవ్నా ఇనో భైయ్‍ హూయొతే ఫిలిప్పు సామంతరాజో, అబిలేనె దేహ్క్ లుసానియా అధిపతి. 
\v 2 అన్నబి కయప ప్రధాన యాజకుల్‍నితర ర్హయూతో ధన్‍మా జమ్గాళ్‍మా ఛాతే ‍జెకర్యానూ ఛీయ్యో యోహను కనా దేవ్‍ని వాక్యం ఆయు. 
\v 3 యిన బాద్‍మా యో యొర్దాను నధ్దీను అష్పిష్ ఛాతే గామ్‍ అక్కు ఫరీన్‍ “పాప్‍ కరను బేందేవో, దీల్‍ బద్లాయ్‌లీన్‍ బాప్తిస్మమ్‌ లేనూ తెదె తుమ్నా క్చామాకర్సే” కరి బోల్యొ.
\p
\v 4 ఆ వాతేనా యెషయా ప్రవక్తాహుయూతె యెషయ పుస్తకంమా అమ్‍ లిఖ్కాయ్‍రూస్‍.
\q1 “ప్రభును మారగ్‍ సిద్దంకరో,
\q2 యినీ వాట్‍నా హఃఢక్‍ కరో,
\q1
\v 5 ఖాడ అక్కు మూఛినాఖో,
\q2 ప్రతేక్‍ ఫాడ్బి ఠగర్‍ అక్కు సఫా హూయిజాసె;
\q2 బింగూ వాట్‍ అక్కు హూఃదు కరో,
\q2 ఖర్‍దొమ్కుడూ వాట్‍ సఫా కరో.
\q1
\v 6 అద్మియే హాఃరు దేవ్‍ దీసేతె బఛ్చాడ్సెతె యువ్నా ఢోలతీ దేక్సె”
\q2 కరి జంగాళ్‍మా కైఖార్ మ్హేందుకరతే యేక్ను ఆవాజ్‍.
\q2 ఇమ్‍ ప్రవక్త హుయోతే యెషయా వాక్యంనూ
\q2 గ్రంథంమా లిఖైర్యుతిమ్‍ యో ఇమ్మస్‍ హూయు.
\p
\v 7 ఇనా హాతే బాప్తిసమ్ లేవనటేకె గుంభల్తి భరైన్‍ ఆయుతే యూవ్నా మ్హణీ ధేఖిన్‍, “హాఃప్నా లఢ్కా, ఆవాజాసేతే చంఢాల్‍మతూ బచ్చావనటేకె తుమ్న అక్కల్‍ బోల్యొతె కోన్‍? 
\v 8 అంను కామ్‍ కరోకి ‘అబ్రాహామ్ను మారో భా’ కరి భడాయి బోల్యాతొ ఫైధో కోయిని. ఆ ఫాత్రోమాతుబీ అబ్రాహమ్‍నూ లఢ్కావ్‍నా దేవ్‍నే భణావ్‍సే, కరి తూమారెతి బోలుకరూస్‍. 
\v 9 హంకేస్ కురాఢి జాఢను పేధడ్ ఫర్ మ్హేంధాయ్‍రూస్‍, ఇనటేకె ఫండ దేకోయిన్తే ఝాఢనా ఖత్రాయిన్‍ ఆగ్మా నఖావ్సే” కరి బోల్యొ.
\p
\v 10 ఇనఖాజే అద్మీయే ఇమ్‍హూసేతో హమే ష్యాత్‍ కర్‍నూ? కరి ఇనా పుఛాయూ. 
\v 11 యోహాన్‍, “బే కుడ్తా ర్హవాళు అస్సల్‍ కుడ్తాతాబి కొయింతే యఇన ఏక్‍ దేనూ. ధాన్‍ ర్హవాళుబి ఇమ్మస్‍ కర్నూ” కరి యూవ్నేతి బోల్యొ.
\p
\v 12 సుంకర్లుబి బాప్తిస్మమ్‍ లేవనాటేకె ఆయిన్‍ “బోధకుడ్‍ హమే ష్యాత్‍ కర్‍నూ” కరి పుఛవమా, 
\v 13 యో కేత్రా లేనూ కరి ఛాకీ ఇనేతి గణు నకో లీస్యు కరి యో యూవ్నేతీ బోల్యొ.
\p
\v 14 సైనికుల్‍బి ఆయిన్‍, హమే ష్యాత్‍ కర్‍నూ కరి యిన పుఛాయ. ఇనఖాజే యో ఆం బోల్యొ, “కీనాబి బాధ నకో దీన్‍, కీనాఫర్‍బి ఇంజామ్‍ నా నాఖీన్‍ తూమారు షమ్‍ల్మంతీస్‍ ఖుషితి ర్హవో” కరి యూవ్నేతి బోల్యొ.
\p
\v 15 జనాల్‍ ఏదుర్‍ దేక్తూహుయిన్‍, ఆ క్రీస్తుస్‍ హుసెకరి ర్హైజీన్‍ దిల్‍మా సోస్తు రంగర్తో, 
\v 16 తేదె యోహాన్‍ యూవ్నా ఆంబోల్యొ “మే తూమ్‍నా పాణీమా బాప్తిస్మమ్‍ దెంక్రూస్‍, పన్కి మారేతి షక్తివాళో ఏక్‍జణో ఆవ్‍మ్కరాస్‍ యిని చేప్పల్ కాఢనాబి అర్హత మన కోయిని యో తూమ్‍నా పవిత్రాత్మతీ, ఆగ్‍మా బాప్తిస్మమ్‍ దీసే.”
\p
\v 17 ఇను హుఃబ్డు ఇనా హాత్మ ధర్లీన్‍, యీనేతీ దాణవ్‍నా అషల్ కరీన్‍, అషల్ ఘౌను బానల్‍మా రాఖిన్‍, పొట్టునా ఉజావకొయింతె ఆగ్మ నాఖిన్‍ భళ్లాకి నాగ్దిసే.
\p
\v 18 యో బుజున్‍బి యూవ్నా ఝథావ్‍తోహుయిన్‍, యూవ్నా కేత్రూకీ క్రీస్తును అచ్చూ వార్త ప్రచార్‍ కర్యొ. 
\v 19 సామంతరాజోహుయోతే హేరోదు కర్యోతే కేత్రుకీ దుష్కార్యముల్‍నా గూర్చి, యిని భైని భావణ్‍ హేరోదియనూ గూర్చి, యినటేకె హేరోదునా యోహాన్‍ గుర్‍కావమా, 
\v 20 యో ఖారు బైస్‍ కోహుయినితిమ్‍ యోహన్‍నాబి ధరీన్‍ కఛేరిమా గ్హల్‍దిదూ.
\s యేసునా బాప్తీస్మం దేవాను
\r (మత్త 3:13-17; మార్కు 1:9-11)
\p
\v 21 అద్మీయే బాప్తిస్మమ్‍ లీధాతేదె యేసు బి ఆయిన్‍ బాప్తిస్మమ్‍ లీన్‍ ప్రార్దన కరుకరతో పరలోకం కోలైగూ. 
\v 22 పవిత్రాత్మ ఏక్ ఫర్యావోనూ రూపం మా ఆయిన్‍ యినఫర్‍ ఉత్రి ఆయు. తేదె “తూ మారో లాఢ్‍నో ఛియ్యో, మే తూనా ప్యార్‍ కరూకరుస్‍. తార కనా మే గణూ ఖ్హూషీ హూంగ్రూస్‍” కరి ఆకాష్‍మతూ ఏక్ ఆవాజ్ ఆయూ.
\s యేసును జమాణవాలు
\r (మత్త 1:1-17)
\p
\v 23 యేసు దేవ్‍ని కామ్ కరను సూరు కర్యో తేదె యిన భరోభ్బర్‍ ఢోఢీఖ్ వరఖ్నో థో. యో యోసేపునో ఛీయ్యో బోల్యొ. యోసేపు హేలీనో ఛియ్యో, 
\v 24 హేలీ మత్తతునో ఛియ్యో, మత్తతు లేవినో ఛియ్యో. లేవి మేల్కీనో ఛియ్యో. మేల్కీ యన్ననో ఛియ్యో. యన్న యోసేపునో ఛియ్యో.
\p
\v 25 యోసేపు మత్తతీయనో ఛియ్యో, మత్తతీయ ఆమోసునో ఛియ్యో. ఆమోసు నాహోమునో‌ ఛియ్యో. నాహోమ్‍ ఎస్లినో ఛియ్యో. ఎస్లి నగ్గయినో ఛియ్యో. 
\v 26 నగ్గయి మయతునో ఛియ్యో. మయతు మత్తతీయనో ఛియ్యో. మత్తతీయ సిమియనో ఛియ్యో. సిమియ యోసెఖునో ఛియ్యో. యోసెఖు యోదానో ఛియ్యో. 
\v 27 యోదా యోహాన్ననో ఛియ్యో. యోహన్న రేసానో ఛియ్యో. రేసా జేరుబ్బాబేలునో ఛియ్యో. జేరుబ్బాబేల్‍ షయల్తీయేలునో ఛియ్యో, షయల్తీయేల్‍ నేరినో ఛియ్యో, 
\v 28 నేరి మెల్కీనో ఛియ్యో, మెల్కీ అద్దినో ఛియ్యో, అద్ది కోసామునో ఛియ్యో, కోసాము ఎల్మదామునో ఛియ్యో, ఎల్మదాము ఏరునోఛియ్యో. 
\v 29 ఏరు యెహోషువనో ఛియ్యో. యెహోషువ ఎలీయెజెర్‍నో ఛియ్యో. ఎలీయాజెరు యోరీమునో ఛియ్యో. యోరీము మత్తతునో ఛియ్యో. మత్తతు లేవినో ఛియ్యో. 
\v 30 లేవి షిమ్యోనునో ఛియ్యో. షిమ్యోను యూదనా ఛియ్యో, యూదా యోసేపునో ఛియ్యో. యోసేపు యోనామునో ఛియ్యో, యోనాము ఎల్యాకీమునో ఛియ్యో. 
\v 31 ఎల్యాకీము మెలెయానో ఛియ్యో. మెలెయా మెన్నాను ఛియ్యో. మెన్నా మత్తతానో ఛియ్యో. మత్తతా నాతానునో ఛియ్యో. నాతాను దావీదునో ఛియ్యో. 
\v 32 దావీదు యెష్షయినో ఛియ్యో. యెష్షయి ఓబేదునో ఛియ్యో. ఓబేదు బోయాజునో ఛియ్యో. బోయాజు సల్మానునో ఛియ్యో. సల్మాను నయస్సోనునో ఛియ్యో,
\p
\v 33 నయస్సోను అమ్మినాదాబ్‍ను ఛియ్యో. అమ్మినాదాద్‍ అరామునో ఛియ్యో. అరాము ఎస్రోమునో ఛియ్యో. ఎస్రోము పెరెసునోఛియ్యో. పెరెసు యూదనా ఛియ్యో. 
\v 34 యూదా యాకోబునో ఛియ్యో. యాకోబు ఇస్సాకునో ఛియ్యో. ఇస్సాకు అబ్రాహామ్‍నో ఛియ్యో. అబ్రాహామ్ను తెరహునో ఛియ్యో, తెరహు నాహోరునో ఛియ్యో, 
\v 35 నాహోరు సెరూగునోఛియ్యో, సెరూగు రయూనో ఛియ్యో, రయూ పెలెగునో ఛియ్యో, పెలెగు హెబెరునోఛియ్యో, హెబెరు షేలహునో ఛియ్యో,
\p
\v 36 షేలహు కేయినానునో ఛియ్యో, కేయినాను అర్పక్చదునో ఛియ్యో, అర్పక్చదు షేమునో ఛియ్యో, షేము నోవహునో ఛియ్యో, నోవహు లెమెకునో ఛియ్యో, 
\v 37 లెమెకు మెతుషేలనో ఛియ్యో, మెతుషేల హనోకునో ఛియ్యో, హనోకు యెరెదునో ఛియ్యో, యెరెదు మహలలేలునో ఛియ్యో, మహలలేలు కేయినానునో ఛియ్యో, 
\v 38 కేయినాను ఎనోషునో ఛియ్యో, ఎనోషు షేతునో ఛియ్యో, షేతు ఆదామ్నో ఛియ్యో, ఆదామ్‍ దేవ్‍నో ఛియ్యో.
\c 4
\s యేసునా సైతాన్‍ షోధించను
\r (మత్త 4:1-11; మార్కు 1:12-13)
\p
\v 1 యేసు పరీసుద్దాత్మతీ భరైన్‍ యొర్దాను నద్దీనూ ఫరీన్‍ ఆయిన్‍, ఛాళీహ్‌ః ధన్‍తోఢీ దేవ్‍నీ ఆత్మమ ఝాడిమా జోగోమా ఛాల్యయో. 
\v 2 తేదె యో ఛాళీఖ్ ధన్‍ ఉపాస్‍ హూయిజావదీన్‍, యిన భుక్‍లగనిక్‍ల్యు. యో వోఖాత్‍మా సైతాన్‍ ఆయిన్‍ యిన చొధీంచొ.
\p
\v 3 సైతాన్‍ యినేతి, “తూ దేవ్నొ ఛియ్యోహుయోతోస ఆ పత్రానా రోటొ హూయిజాకరీ బోల్‍” కరి బోల్యొ.
\p
\v 4 ఇనక్హాజే యేసు ఇనేతి, అద్మి జీవ్నుకతో రోటొతీస్‍ కాహే, దేవ్ని మోఢమతూ ఆవతె హర్యేక్‍ వాక్యంతీబి జీవ్సెకరి లేఖనాల్మా లిఖ్కైరూస్కరి బోల్యొ.
\p
\v 5 ఇనబాద్‍మా యో సైతాన్ యెరూషలేమ్‍నా బులైలీన్‍ జైన్‍ ఏక్‍ క్చాణంమా ఆ ములక్‍ను రాజ్యంహాఃరు ఇన దెఖ్కాడ్యొ.
\p
\v 6 యేసుతీ, “ఆ అధికార్‍ క్హారూ అజు ఆ రాజ్యల్ను మహిమబి తునా దీస్‍; యో హాఃరు మన దేవాయ్‍రూస్‍, మే యో కీనా దేనూ కరి ఛాకీ ఇనాస్‍ దీస్‍. 
\v 7 ఇనటేకె తూ మన ఖాలమ్‍ కర్యోతొ ఖారు తారు హుయిజాసే” కరి ఇనేతి బోల్యొ.
\p
\v 8 ఇనటేకె యేసు, తారొ దేవ్‍ హూయిరోతే ప్రభునస్‍ హఃలామ్‍ కర్‍నూ కరి ధర్మసాత్రంమా లిఖ్కాయ్‍రూస్‍ కరి యిన ఫాసు పరీన్‍ బోల్యొ.
\p
\v 9 ఇనబాద్‍మా యోసైతాన్‍ ఇన యెరూషలేమ్‍నా బులైలీన్‍‍, మందీర్నుచోఛ్నా ఉఫ్పర్ ఇనా ఉబ్బారి రాఖిన్, “తూ దేవ్నొ ఛియ్యో హుయ్యోతొ ఫహాడ్‍పర్తూ హేట్‍కూద్‍. 
\v 10 ధర్మసాత్రంమా బోల్యుతిమ్‍ తునా బఛ్చావనా ఇనె తారటేకె ఇను దూతల్నా ఆజ్ఞదిసె. 
\v 11 తెద తార గోఢన యేఢినాబీ పత్రొ లగ్చెకొయినితిమ్ ఇవ్నె తునా హాతేతి పల్లిసేకరి ధర్మసాత్రంమా లిఖ్కాయ్‍రూస్‍ కరి” ఇనేతి బోల్యొ.
\p
\v 12 ఇనటేకె యేసు “తారొ దేవ్‍ హూయోతే ప్రభునా పరీక్చా నాకర్నూకరీ బోలాయ్‍రూస్‍ కరి ఫాచూ పరీన్‍ బోల్యొ.”
\p
\v 13 తేదె యో సైతాన్‍ షుధించనూ హూయిజవాదిన్‍ థోడా వహాఃత్‍తోడి యేసునా మ్హేంధీన్‍ ఛలెగొ. ఇవ్నె తునా హాతేతి పల్లిసేకరి
\s యేసు గలిలయనా ఫరీన్‍ ఆవను
\r (మత్త 4:12-16; మార్కు 1:14)
\p
\v 14 తేదె యేసు పవిత్రాత్మనూ బలంతి ఫాచు గలీలయమా ఆయో. యినలిన్‍ వార్త అష్పీష్ను గామ్‍నా అద్మీయే ఖారనా ఫైలాయుగయు. 
\v 15 యో ఖారహాతే ఘావతన లీన్‍, యూవ్నూ న్యావ్‍నుజొగొమా ప్రచార్‍ కర్తొ హుయిన్‍ ఆయో.
\s నజరేత్‍మా యేసుఫర్ ఖీజ్ హువను
\p
\v 16 యినబాద్‍మా యో మోటో హూయోతే గామ్‍ నజరేతునా ఆయో. ఆరామ్‍ నూ ధన్నే వాఢీకీ హూయుతిమ్ యో ధన్నేబీ సమాజమందిరంనా జైన్‍, ఫడనాటేకె బిరాయోతో, 
\v 17 ప్రవక్తనూ యెషయా గ్రంథంనా యినా హత్‍మా దేవాయు, యో గ్రంథంనా పఢమా యో లిఖ్కాయిరూతె జొగొ దేఖిన్. \fig గ్రంథంమును చుట్టాన ఫడను.|alt="Scroll" src="hk00150c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="4:17"\fig*
\q1
\v 18 “ప్రభునూ ఆత్మ మార ఉఫర్‍ ఛా,
\q2 గరీబ్‍నా యినీ వాతే బోల్‍దేవనాటేకె యో మన ఎన్నీలిదో.
\q1 బందీహూయిరూతే యువ్నా ముక్తీనూ వాతే బోల్‍ధా కరి,
\q2 కాణవ్‍నా ఢోలా ఆవ్‍నూ కరి,
\q1 హింసింపబడుకరతే యువ్నా,
\q2 ఛుట్కార్ కరనాటేకె మన బోలీమోకల్యొ.
\q1
\v 19 ప్రభు యో దయ దెఖ్కాడనూ వరహ్‍ః,
\q2 ప్రచార్‍ కరనటేకె మన బోలీమోకల్‍ రాక్యోస్‍.”
\p
\v 20 యినబాద్‍మా యేసు గ్రంధం ముచినాకీన్‍ లాయి దీదూతే యిన దీనక్‍దీన్‍ ఆయిన్‍ బేసీగో. ఏజ్గానూ అద్మిహాఃరు జణు యినాస్‍ టర్కీన్‍ దేక్తూర్హయు. 
\v 21 తేదె యో యూవ్నేతి, ఆజ్‍ తూమే ఖామ్జీ ర్హయాతే ఆ వాక్యం ఖాఛ్చీహూయు కరి బోలానిక్యొ.
\p
\v 22 తేదె ఖారు జణు యిన గుర్చీ సాక్చ్యం బోల్తుహుయిన్‍, ఇనా మ్హోఢాతి ఆయుతే వాతేనా గోర్నీ వాతేనా హాషంహుయిన్‍, “ఆ యోసేపునో ఛియ్యో కాహేనా?” కరి బోల్లేంగ్రతో,
\p
\v 23 యేసు యూవునేతీ ఆం బోల్యొ రోగ్‍నా అసేల్‍ కరవాళో! తారు తూస్‍ అసేల్‍ కర్‍లా! కరి ఉపామనం బోలిన్‍, కపెర్నహూముమా కర్యోతే అధ్బుతాల్‍ హమే ఖామ్జ్యాకీ, యో కామ్‍ తారు సోంత గామ్‍మాబి కర్‍ కరి తూమే మారేతి కఛ్చితంగా బోల్‍స్యు కరి బోల్యొ.
\p
\v 24 బుజు యో ఆ వాత్‍ ఖ్హాఛ్చీ బోలుకరుస్‍, క్వయూ ప్రవక్తనబి యినూ సోంత గామ్‍నూ అద్మీయే ఒప్పకోయినీ.
\p
\v 25 ఏలీయా ప్రవక్తనూ ధన్‍మా తీన్‍ వరఖ్ ఛో మైహిన వాజూళు ముచజైన్‍ యో దేఖ్ అఖ్హామా మోటు ఖాళ్‍ ఆయు తేదె ఇష్రాయేల్‍మా కేత్రుకీ విధవరాల్‍ భాయికా ర్హయుతోబి, 
\v 26 సీదోనుమా సారెపతు గామ్‍మా ఛాతే ఏక్‍ విధవరాల్‍ భాయికొ కనాస్‍ తప్ప, పన్కీ కీనా కనాబి కో బోలీమోక్‍లాగయోని. 
\v 27 బుజు ప్రవక్త హూయోతె ఏలీషానూ ధన్‍మాబి ఇష్రాయేల్‍మా కేత్రుకీ ఖ్హోఢ్‍లగ్యూహూయు అద్మీయే రైతోబి, సిరియ దేహ్క్ ను నయమాన్‍ పన్కి బుజు కోన్‍బి ఖుదు హుయు కోయిని కరి తూమారేతి కఛ్చితంగా బోలుకరూస్‍.
\p
\v 28 సమాజమందింరంమా ఛాతే ఖారు ఆ వాత్‍ ఖామ్జీన్‍, ఛండాల్తీ హుయీన్‍; 
\v 29 యూవునే ఉటీన్‍ యిన యో ఖాయార్‍మతూ నఖాడ్‍దీన్‍, ఇనా హేట్‍ పట్‍కై దేనూ కరి, యూవ్ను గామ్‍ ఫాఢ్‍నూ కనారీనా భంధైర్యూతే ఫాడ్నూకనారీతోడి ఇనా బులాలీన్‍ గయూ. 
\v 30 పన్కి యేసు యూవనామతూ నీక్లీన్‍ ఇని వాట్‍ యో దూర్‍ ఛలేగో.
\s యేసు దుష్టత్మనా నహాఃడను
\r (మార్కు 1:21-28)
\p
\v 31 తేదె యో ఎజ్గాతో గలీలయమా ఛాతే కపెర్నహూమ్‍కరి ఎక్‍ ఖాయార్నా ఆయిన్‍, ఆరామ్‍నూ ధన్నే యూవ్నా బోధించనూ సురుకర్యో. 
\v 32 ఇని వాక్యం అధికారంతి బోలామా హమ్జవాళు హాఃరు అష్యంహుయుగు. 
\v 33 యో సమాజమందిర్‍మా దుష్టాత్‍మా ధర్యోహూయు ఏక్‍ అద్మి థూ, యో గ్హాట్‍తీ చిక్రుయు.
\p
\v 34 తేదె యో “ఓ నజరేయుడ్‍నో యేసు! హమారేతీ తునా ష్యే? హమ్‍నా ఉజ్జఢ్‍ కరనా ఆయోనా? తూ కోన్‍కీ హమ్‍నా మాలం. తూ దేవ్‍నో పరిసుధ్ధుడ్‍” కరి ఛిక్రాణ్‍ మ్హేందూ.
\p
\v 35 ఇనఖాజే యేసు, “తూ గఛ్చుఫ్‍ ర్హా, ఆనా మ్హేంధిన్‍ భాధర్‍ ఆవ్‍” ఇనా గూర్‍క్హావమా, తేదె యో ధర్యోహూయు అద్మినా హేట్‍ ఫట్‍కాయిన్‍, ష్యాత్‍బీ నాకర్‍నూ తీమ్ యిన మ్హేంధీన్‍ భాధర్‍ ఛలీగు.
\p
\v 36 ఇనఖాజే ఏజ్గానూ ఖారు ఆష్చర్యం హూయిన్‍, ఆ కీమ్‍నూ వాత్‍? ఆ అధికార్‍తి బలంతి దుష్టాత్మా ఆజ్ఞా దేవుస్‍ కరా యో భార్‍ ఛల్‍జౌంగ్రస్‍ కరి యూవ్నే ఏక్నా ఏక్‍ బోల్లీదు. 
\v 37 ఎత్రమా అష్పీష్ను గామ్‍మా ర్హవ్వళు ఖారనా ఆ వాతే ఫైలాయ్‍గయు.
\s యేసు కేత్రుకి జణన స్వస్థతకరను
\r (మత్త 8:14-17; మార్కు 1:29-38)
\p
\v 38 తేదె యో పార్థనా జొగో కన్‍తూ వుటీన్‍, సీమోన్‍నూ ఘర్‍కనా గయో. సీమోన్‍నీ అత్తేనా గణు తావ్‍తి ర్హవమా తేదె యో వాత్‍ యేసు కనా మనవి కర్యు. 
\v 39 యో యినసేడె భిరిన్‍, తావ్‍తి యిన మ్హేందీన్‍ నీఖ్కాళ్‍కరీ గుర్ఖావమా యో తావ్‍ యిన మ్హేందీదూ; యగ్గిస్‍ యో ఉటీన్‍ అక్కావ్‍నా ఉపచార్‍ కరి.
\p
\v 40 హాఃజ్‍ హూంగ్రతే వోఖాత్‍మా కేత్రుకీ రొగాఢివాలనా బాధపడుకరాతే రోగ్‍వాళనా, జనాల్‍ యూవ్నా హాఃరవ్‍నా ఇనకనా బులాయిలీన్ ఆయు; తేదె యో హార్‍ ఏక్నాఫర్‍ హత్‍ మ్హేంధీన్‍ యూవ్నా హాఃరనా హూఃదు కర్యో. 
\v 41 ఏత్రెస్‍ కాహేతిం అపవిత్రాత్మల్‍ “తూ దేవ్‍నో ఛీయ్యో” కరి ఘట్‍ ఛికర్‍తూహూయిన్‍ కేత్రుకీ అద్మీయేనా మ్హేంధిన్‍ భార్‍ ఛలీగు. యో క్రీస్తు కరి యూవ్నా మాలంహూయిరూస్‍ ఇనటేకె యో యూవ్నా గుర్‍ఖైన్‍ వాతే బోలకోదిదోని.
\s యేసు ప్రార్థనాను జొగొమా బోధించాను
\r (మార్కు 1:35-39)
\p
\v 42 వ్యాణుహుయు తేదె యేసు నిఖీన్‍ జంగల్‍నుజొగొమా గయో. జనాభో హాఃరు యిన దూండ్తూ హుయిన్‍ యో ఛాతే జొగో ఆయిన్‍, హమ్నా మ్హేంధిన్‍ నాజానుతిమ్ భిరవమా, 
\v 43 కానీ యేసు, “దేవ్‍నూ రాజ్యంను సువార్తనా అలాధ ఖాయారేవ్‍మాబి ప్రచార్‍ కర్నూ. ఇనటేకెస్‍ మే దేవ్నాహాతే బోలీమోక్‍లాయిరోస్‍” కరి యూవ్నేతి బోల్యొ. 
\v 44 ఇనబాద్‍మా యో యూదయా న్యావ్‍నుజొగొమా ప్రచార్‍ కర్తోర్హయో.
\c 5
\s యేసు అగాఢి సిష్యుల్‍నా బులావను
\r (మత్త 4:18-22; మార్కు 1:16-20)
\p
\v 1 ఏక్‍ ధన్నే యేసు గెన్నేసరేతునా పాణీనూ కీనాల్‍నా సేడే యేసు భిరోతో, అద్మీయే హాఃరు యినీ వాతే ఖామ్జన టేకె ఏక్‍నా ఏక్‍ ధకల్‍లేతూ హూయిన్‍ యినా ఉఫర్‍ పడ్తూర్హయు. 
\v 2 తేదె యేసు ధర్యావ్‍నా సేడె భే డోంగనా దేక్యో. మాస్లా ధర్హవళు యినమాతు ఉత్రీన్‍ యూవునూ ఝాళీ దొమ్కర్తూ.
\p
\v 3 ఇనె ఇవ్నకనా జైన్‍, సీమోన్‍కరి బోలతె యిను ఢోంగమా ఛడీన్‍ కనారీ కన్‍తూ జరమై ధకల్‍ కరి బోలీన్‍ ఇనామా బేసీన్‍, జనాల్నాబోధించ్యో.
\p
\v 4 ఇనె బోధించనూ హూయిజావమా సీమోన్‍తీ, “తారు డోంగనా ఘధర్‍ ఛాతే జోగో లీన్‍జైన్‍, మాస్లా ధరానాటేకె మాస్లాను ఝాళినాక్‍,” కరి సీమోన్‍తి బోలామా, \fig మాస్లా ధరవ్వాలు డోంగమా ర్హయిన్ మాస్లా ధరను.|alt="Fishermen in boat and catch fish" src="hk00208c.tif" size="span" copy="Horace Knowles ©" ref="5:4"\fig*
\p
\v 5 సీమోను, ఓ మాలిక్‍ హమే రాత్‍ అక్కు గణు కోషీస్‍ కర్యా, పన్కి కాయిబి కోమల్యునీ హూయితోబి తూ బోల్యొతిమ్ ఝాళి నాకీయేస్‍ కరి ఇనేతి బోల్యు. 
\v 6 ఇవ్నే ఇం కరమా కేత్రూకీ మాస్లానా ధర్యూ, యినటేకె యూవును ఝాళి యో బోజోనా ఫాటి జౌంకరాతు, 
\v 7 యినటేకె యూవునే బాజుమా ఛాతే అజేక్‍ డోంగనూ అద్మీయేనా మధత్‍ కరాన బులావమా, ఇవ్నే ఆయిన్‍ యో బేహే డోంగల్‍ మాస్లాతీ భారైజైన్‍, యో బోజోనా డూబిజవయేత్రు మాస్లునా భర్యు.
\p
\v 8 సీమోను పేతురు యో అక్కు దేఖీన్‍ యేసునా గోడఫర్‍పఢీన్‍, “మే ఏక్‍ పాపి, ప్రభు మరకన్‍తూ ఛల్‍జా” కరి బోల్యో.
\p
\v 9 కిమ్కతో యోబీ యినకేడె ఛాతే యూవునే ధర్యూతే మాస్లాను కుప్పనా దేఖీన్‍ గణు ఆష్చర్య పడ్యు.
\p
\v 10 ఇమ్మస్‍ సీమోన్‍నూ కేడె భాగ్‍ ర్హవాళు జెబెదయనా ఛీయ్యా యాకోబు, యోహానుబి ఆష్చర్యపడు. యేసు సీమోన్‍తీ, “ఢరోనకో, హంకేతూ తూమే అద్మీయేనా దేవ్నూ రాజ్యమ్‍నా కిమ్‍ చాలవునుకీ తుమ్నా బోధీన్‍సే” హుయిరస్‍ కరి బోల్యొ.
\p
\v 11 ఇవ్నె ఢోంగల్‍నా పాణీమాతు భార్‍ లీ ఆయిన్‍, సమస్తంనా మ్హేంధీన్‍, ఇనకేడె గయూ.
\s యేసు ఖోడ్ రోగ్‍ వాలన అష్యల్ కరను
\r (మత్త 8:2-4; మార్కు 1:40-45)
\p
\v 12 యో ఏక్‍ హఃయర్‍మా థో తేదె, ఖోడ్‍తి భరైర్యుతే ఏక్‍ జణు యేసునా ధేఖిన్‍, ఆయిన్‍ గోడాఫర్‍పఢీ హఃలమ్‍ కరీన్‍, ప్రభు తూనా ఇష్టం హుసేతో మన హుఃద్రీస్, కరి బోలీన్‍ బతీమాలు.
\p
\v 13 తేదె యో యిన హతేఖ్హూ ఛీమిన్ మన ఇష్టమస్ తూ సుద్దిహువను మన ఇష్టమస్‍ కరి బోలీన్‍, తూ సుధ్దుడ్‍ హూ కరి బోలుస్‍కరా, యినూ క్వోఢ్‍ యిన మ్హేంధీన్‍ ఛలీగు. 
\v 14 తేదె యో తూ ఆ వాతే కినేతీబి సాత్బి నొకొబోలీస్‍తిమ్‍ జైన్‍, యూవనా సాక్చం హూయిరైన్‍, తారు ఆంగ్‍తన్‍నా యాజకుడ్నా దేఖడీన్‍, తూ అసేల్‍ హూయిరోతే యినఖజె మోషే మ్హేల్‍రాక్యోతే కానుకల్‍నా అర్పించ్‍ కరి ఆజ్ఞాపించొ.
\p
\v 15 పన్కి యేసునూ గూరీంచీన్‍ ఖభార్‍ బుజు గణు ఫైలాయిగయు. జనాల్‍ఖారు ఇనూ వార్త ఖమ్జానాటేకె, అజు యూవునూ రోగ్‍ అసేల్‍ కర్‍లేవనా కరి భరై ఆవ్‍తూర్హయూ. 
\v 16 యేసు ప్రార్థనకరనా టేకె ఝాఢీను జొగొమా జౌంగర్తో.
\s యేసు జూటొ పడిగ్యూతె అద్మినా అల్ కరను
\r (మత్త 9:2-8; మార్కు 2:1-12)
\p
\v 17 ఏక్‍ ధన్నే యో దేవ్‍నీ వాతే బోధించుకరాతో, గలీలయ యూదయ దేహ్‍ఃను హరేక్‍ గామ్‍మతూ, యోరూషలేమ్‍మతూ ఆయూతే పరిసయ్యుల్‍బి ధర్మషాస్త్రం బోలవాలబి బెట్టూ ర్హవమా, యో రోగుల్‍నా అసేల్‍ కరనూ ప్రభునూ థాకత్‍ యిన థూ. 
\v 18 థోఢు అద్మీయే ఏక్‍ జుటోపడిహుయినా మంచోఖమేస్‍ పళ్లీన్‍ యేసుకనా ఆయిన్‍ మ్హేందనా కోషీస్‍ కర్యా, 
\v 19 పణ్కీ జనాల్‍ ఖారు గుంబల్‍తీ భరైర్హవామా, ఇనా మై లీజవానా కోహూయిని. యినటేకె ఘర్‍నా ఉఫర్‍ చఢీన్‍ ఫెంకుల్‍కాఢీన్‍, ఏజ్గాతూ జుటోపడిహుయినా మంచో ఖమేస్‍ హేట్‍ యేసు కనా ఉత్రాయూ.
\p
\v 20 యో యూవునూ విష్వాసమ్‍ ధేఖీన్‍, ఓ సహోదరుడ్‍ తారు పాప్‍ అక్కు దోవయ్‍గయు కరి యినేతీ బోలామా,
\p
\v 21 షాస్ర్తుల్‍బి, పరీసయ్యుల్‍ దేవా దూషణ కరూకరతే ఆ కోన్‍? దేవ్ ఏక్జనో తప్ప పాప్‍నా ధోవవాళో కరి సోఛానీక్లు.
\p
\v 22 యేసు యూవునూ దిల్‍ను వాతే మాలంకరీన్‍, తూమే తూమార్వా దీల్‍మా ష్యాత్‍ సోచుకరస్‍? 
\v 23 తారు పాప్‍ మాప్‍ హుయు కరి బోలాను సులభంకీ? తూ ఉటీన్‍ ఛాల్‍కరీ బోలాను సులాభం? 
\v 24 కానీ పాప్‍నా మాప్‍ కరాన జమీన్‍ ఫర్‍ అద్మినా ఛీయ్యోనా అధికారం ఛాకరీ తూమే మాలంకర్‍నూకరీ యూవునేతీ బోలిన్‍, మిర్గిభర్యాన తూ ఉటీన్‍ తారు మంఛో పళ్లిన్‍ తార ఘర్‍కనా జా కరి బోలుకరూస్‍,
\p
\v 25 తెదేస్‍ యో ఉటీన్‍ అక్కవ్‍నా ఖామే ఎగిస్‍ యో క్హుత్యోతె మంఛో పళ్లీన్‍ దేవ్‍నా స్తుతిస్తూ హూయిన్‍ ఘర్‍కనా ఛల్యేగొ. 
\v 26 దేఖీహూయు అక్కజణు ఆష్చర్యపఢీన్‍ ఆజ్‍ గణు మోటు అధ్బుతం దేఖ్యాకరీ దేవ్‍నా స్తుతిస్తూ హుయిన్ ఢర్‍మా భరైగయూ.
\s యేసు లేవీనా బులావను
\r (మత్త 9:9-13; మార్కు 2:13-17)
\p
\v 27 యిన బాద్‍మా యో ఏజ్గాతో నీక్లీన్‍ ఛాల్తోహూయిన్‍, లేవి కరి బోలాతే పన్నుల్‍ భంధవవాళో, ఏక్‍ జోగో బేసీన్‍ పన్నులు భంధవ్‍కరతే యేసునే దేఖీన్‍, మార కేడె ఆవ్‍ కరి యినేతీ బోలామా, 
\v 28 యో ఉటీన్‍ సమస్తంనా మ్హేందీన్‍ యేసునా కేడె గయో.
\p
\v 29 తేదె యో లేవి యిన ఘర్‍కనా యేసునాటేకె మోటు విందు కర్యో. యిన భరోబర్‍ కెత్రూకిజనూ పన్నుల్‍ వసూల్‍ కరవళనాబీ, అలాధ అద్మీయేబి ఖాణు ఖావనా భెఠా.
\p
\v 30 పరిసయ్యుల్‍బి, యూవునూ షాస్ర్తుల్‍బి ఖ్హాణు కౌంగ్రతే యూవనా దేఖిన్‍, పన్ను వసూల్‍ కరావళతీ పాపుల్‍తీ బేసీన్‍ కిమ్ ఖంకరస్ కరి యేసునా సిష్యుల్‍నా ఉఫర్‍ గోణీగీల్‍దూ.
\p
\v 31 తేదె యో, రోగ్‍తి ఛాతే అద్మీనస్‍ వైద్యుడ్‍\f + \fr 5:31 \fr*\ft రోగ్‍నా అసేల్‍ కరావళ\ft*\f*నూ అవసరం కానీ, అసేల్‍ ఛాతే అద్మినా కాహే. 
\v 32 మే నీతిగా ర్హవ్వాళాన టేకే కాహేగానీ, పాపుల్ను దీల్‍ భద్లావనాటేకె ఆయో కరి ఇవ్నేతి బోల్యొ.
\s పస్తును బారెమా పుఛ్చావను
\r (మత్త 9:14-17; మార్కు 2:18-22)
\p
\v 33 తేదె యూవునే, యోహాన్‍నూ సిష్యుల్‍ ఉపాస్‍ రైన్‍ ప్రార్థన కర్తూ ర్హాస్‍. పరిసయ్యు‍ల్‍నూ సిష్యుల్‍బీ ఇమ్మస్‍ కరాస్‍. కానీ తార సిష్యుల్‍ ఖాతు ఫీతూస్‍ ర్హాస్‍ కరి యేసుతీ బోల్యా.
\p
\v 34 యినఖాజె యేసు, ససనౌరో ర్హవ్వా ఏత్రధన్‍ యిన ఘర్ను అద్మీయేనా హతేఖు తూమే ఉపాస్‍ ర్హాకఢ్‍స్యునా? ఇమ్‍ కోకర్సేనీ 
\v 35 పన్కి యో నౌరో యూవనాకన్‍తూ ఛల్‍జావనూ ధన్‍ ఆవ్‍సే; తేదె యో ధన్‍మా ఉపాస్‍ ర్హసే కరి యూవునేతీ బోల్యొ.
\s జూను లుంగుడు, అంగూర్‍ను రహ్ః చాంబ్డను సంఛి
\r (మత్త 9:16,17; మార్కు 2:21,22)
\p
\v 36 యేసునే యూవునేతీ ఉపమాన్‍ బోల్యొ. కిమ్కతో కోన్‍బి జూను లుంగఢనా నవా లుంగఢమా మళైన్‍ కోసివానీ. ఏత్రేస్‍కాహే నవా లుంగఢామనూ టుక్డోనా జూనా లుంగఢామా మళావ కోయిని ఇమ్‍ కర్యతో జును లుంగ్డు క్హేచాయిన్‍ ఫాటీజాసే.
\p
\v 37 కోన్‍బి జూను సంఛిమా నవూ ద్రాక్చాను రహ్ కోనాఖని. ఇం నాఖ్యతో నవూ రఖ్ యో జూని సంఛినా ఫీగిళిజాసే. రఖ్ ఛూయిజైన్‍ సంఛీ ఫాటీజాసే. 
\v 38 నవూ ద్రాక్చనూ రఖ్నా నవూ సంఛీమస్‍ నాక్‍నూ. 
\v 39 జూను ద్రాక్చరఖ్నా పిదూహూయు అద్మి నవూ రఖ్నా కోరవాళు కోన్‍బి కోయిని. యో జూనుస్‍ అసేల్‍ ఛాకరీ బోల్‍సే.
\c 6
\s ఆరామ్‍ను ధన్నాబారెమా యేసునా ప్రస్నా
\r (మత్త 12:1-8; మార్కు 2:23-28)
\p
\v 1 ఏక్‍ ఆరామ్‍నా ధన్నేయేసుబి కేతర్‍మా కరి పఢీన్‍ ఛాల్తహూయిన్‍ జౌంగ్రతో, యిన సిష్యుల్‍ కేతర్‍మాను కంకుల్‍నా తోఢీన్‍ మహ్‍ఃళిన్‍ ఖ్హావనిక్లు. 
\v 2 తేదె పరిసయ్యుల్‍మా థోఢుజణూ దేఖిన్‍, ఆరామ్‍నా ధన్నేధర్మస్త్రమా నాకర్‍నూతే కామ్‍ ష్యాన కరుకరస్‍? యూవనా పూఛావమా.
\p
\v 3 యేసు యూవునేతీ ఆమ్‍ బోల్యొ దావీదుబి యిన కేడె ర్హవ్వావళు యూవునా బుక్‍లగ్గామా ఇవ్నే ష్యాత్‍ కర్యుకీ యోబి పఢ్యాకోయిన్‍నా? 
\v 4 యో దేవ్ను మందిరంమా జైన్‍, యాజకుడు తప్ప అజు కోన్‍బీ నాఖానుతే దేవ్‍నూ జోగోమా మ్హేంధీయూ రోటనా పళ్ళీన్‍ ఖైన్‍, యినా కేడె ఛాతే యూవనాబి ధిదోని కరి బోల్యొ. 
\v 5 యినటేకె అద్మినో ఛియ్యో ఆరామ్ను ధన్నేబి యాజమానిస్‍ కరి బోల్యొ.
\s హాత్‍ పడిగుతే అద్మి
\r (మత్త 12:9-14; మార్కు 3:1-6)
\p
\v 6 అజేక్‍ ఆరామ్‍నా ధన్నే యో సమాజమందీరంమా జైన్‍ దేవ్‍ వాతే బోలీదేంగ్‍రతో, ఏజ్గా ఖ్హావాత్‍ పఢీగయూ హూయు ఏక్‍ జణో తో. 
\v 7 షాస్ర్తుల్‍బి, పరీసయ్యల్‍ యేసు ఫర్‍ ఇంజామ్‍ నాక్‍నూ కరి బోలీన్‍, ఆరామ్‍ను ధన్నే అసేల్‍ కర్‍సేషీకి కరి కావల్‍ కాసీరూతూ.
\p
\v 8 కాని యో యూవునే ష్యాత్‍ సోచుకరతే మాలంకర్లీన్‍, హత్‍పఢిగయుతే అద్మినా తూ వూటీన్‍ అద్మీఅక్కానా ఇఛ్మా హీభర్‍ కరీన్‍ బోలామా, యో వూటీన్‍ బిర్హయో. 
\v 9 తేదె యేసు, ఆరామ్ కరనధన్నే అష్యల్ కరనూ న్యాయంకీ క్హరాబ్‍ కరనూ న్యాయం? ఏక్‍ అద్మినా భఛావనూ న్యాయమ్కీ మర్‍క్‍దేవనూ న్యాయం? కరి తూమ్‍నా పూఛావ్‍మ్గ్రూస్‍ కరి బోల్యొ. 
\v 10 యేసు యూవనా మణీ ఏక్‍ వఖాత్‍ ఆష్పిష్‍ ఫరీన్‍ దేఖీన్‍, తారు హాత్‍ హఃఢక్‍ కర్కరి బోలామా యో ఇం కరమా యిను హత్‍ అష్యల్ హుయు. హూయిగు.
\p
\v 11 తేదె ఏజ్గా ర్హవ్వావళనా గణు కీజ్‍ ఆయిన్‍ యేసునా ష్యాత్‍ కరీయే కరి ఏక్‍నా ఎక్‍ బొల్లీదూ.
\s యేసు బ్హార అపొస్తుల్నా ఎంచిలేవను
\r (మత్త 10:1-4; మార్కు 3:13-19)
\p
\v 12 యో ధన్నవ్‍మా యేసు ప్రార్థన కరనా టేకె
\p
\v 13 వ్హాణుహూవదీన్‍ యో యిన సిష్యుల్‍నా బులైన్ యూవనమా భారజణాన ఏర్పర్‍ఛీన్‍ యూవునా అపోస్తులు కరి నామ్‍ మ్హేందొ 
\v 14 యూవునే కోన్‍ కతో సీమోన్‍నా యేసు పేతురు కరి నామ్‍ మ్హేంధొ యినో నానో భై అంద్రెయ యాకోబు యోహాను ఫిలిప్పు బర్తొలొమయి 
\v 15 మత్తయ తోమా అల్ఫయి నో ఛీయ్యో యాకోబు జెలోతె కరి బూలావతే సీమోను 
\v 16 యాకోబు నో ఛీయ్యో యూదా ఇస్కరియోతు యూదా ఆస్‍ యేసునా ద్రోహాం కర్సేతే
\s యేసు బోధిన్‍చానుబి స్వస్థకరాను
\r (మత్త 4:23-25)
\p
\v 17 తేదె యేసు సిష్యుల్‍తీ మలీన్‍ ఫాఢ్‍ఫర్‍తు హేట్‍ ఉత్రిఆయిన్‍ మైదాన్‍మా హీబిర్యొతొ యిన సిష్యుల్‍నూ మోటు గుంపుల్‍ బుజు యూదయ దేఖుతూ యోరుషలేమ్‍మతు ధర్యవ్‍నా సేడెనూ తూరు సీదోను ఖాయరే మాతు కేత్రూకీ జణు అద్మీయే ఆయూ 
\v 18 యేసు బోలాతే వాతే ఖమ్జానా టేకె అజు యూవునూ రోగ్‍నా అసేల్‍ కర్‍లేవనా టేకె అపవిత్రాత్మ ధర్యుహుయు కేత్రుకీ జణు ఆయిన్‍ అసేల్‍ హూయు 
\v 19 రోగ్‍వాళనా అసేల్‍ కరనూ షక్తి యేసు మతూ భార్‍ ఆయిన్‍ యూవునా అసేల్‍ కరుకరమా యూవునే అక్కు జణు యిన ఛీమ్‍నూ కరి కోషీస్‍ కర్యు
\s దుఃఖ్‍బీ సంతోషం
\r (మత్త 5:1-12)
\q1
\v 20 తేదె యేసు సిష్యుల్‍నా ధేఖీన్‍,
\q2 యూవ్నేతి అమ్‍ బోల్యొ గరీబ్‍ హూయుర్హతే తూమే ధన్యుల్‍,
\q2 దేవ్‍నూ రాజ్యం తూమారు.
\q1
\v 21 హాంకె భుక్కేతిఛాతె తుమె భాగ్యవంతుల్,
\q2 తుమే త్రుప్తి హుస్యు.
\q2 హంకే రొంక్రతే తుమే ధన్యుల్,
\q2 తేదె తుమే హాక్తూ ర్హాసు.
\p
\v 22 అద్మినో ఛియ్యోనా హాఃజే అద్మీయే తూమ్‍నా ధూషింఛిన్ తూమ్నా దూర్‍ కరీన్‍ తూమారఫర్‍ ఇంజామ్‍ నాఖిన్ తూమారు నామ్‍ క్హారబ్‍ కరి బోల్యు తేదె తుమె ధన్యుల్ 
\v 23 యో ధన్నువ్‍మా తూమే సంతోసిమ్ఛో వుజు కుదో సానకతో స్వర్గంమా తుమ్నా ఫాయిదో మల్సె, జమానమాభీ ఆవ్నా పితరుల్‍బి హాఃరూబి ప్రవక్తల్‍తీ అమ్మస్‍ కర్యు
\q1
\v 24 ఓ ధన్‍దౌలత్‍వాళా, తుమ్నా ష్యాత్‍
\q2 హోను కతో యిన తుమే హాంకెతోడి,
\q2 అనుభవించిరాక్యస్ తుమ్నా మిన్హత్‍ ఆవ్సే.
\q1
\v 25 పేట్‍ భరైహూయా అద్మీయే
\q2 తుమ్నా భుక్‍లగ్సే హాంకె ఆహుఃకరతె,
\q1 అద్మియే తుమే దుఃఖ్‍పఢ్‍స్యు,
\q2 అజు తుమె రోవ్‍స్యు.
\p
\v 26 అద్మియే హాఃరు తూమ్నా హఃరాయు తేదె తుమ్నా మిన్హత్‍, యూవునూ పితరూల్‍బి ఇమ్మస్‍ జూఠ ప్రవక్తల్‍నా హఃరాయు.
\s వైరియేను బారెమా ఫ్యార్‍
\r (మత్త 5:38-48; 7:12)
\p
\v 27 మారీ వాతే ఖంజుకరతే తూమ్నా మే ష్యాత్‍ బోలుకరూస్‍కతో తూమారు వైరేవ్‍నా ఫ్యార్‍ కరొ తూమ్నా ధూషించవాళానా అచ్చు కరొ
\p
\v 28 తమ్నా షభర్‍ దేవవాళనా దీవింఛొ బాధపెట్టతే యూవ్నా హాఃజె తూమే ప్రార్థన కరొ
\p
\v 29 ఏక్‍ గాల్ఫర్ మారవాళనా బెంమ్మనూ గాల్‍ఫర్‍బి మార్‍కరీ బోలొ తారు ఉఫర్లు టూవల్‍ పళ్ళిజావళాన తారఖ్హూఢతు పళ్ళీనాజానుతిమ్‍ ఆడునకోబోల్‍స్యు 
\v 30 మాంగతే ప్రతేక్‍నా ధేవో తార కన్‍తూ ష్యాత్‍భీ లీన్‍ గయూతే అద్మీకన్‍తూ అజూపాసూ యో రాఛూ నకో మమ్గో
\p
\v 31 ఫార్లు తూన ష్యాత్ కర్నూకరి సోచస్కి తుమేబి యూవనా ఇమ్మాస్‍ కరొ.
\p
\v 32 తూమ్నా తుమ్న ఫ్యార్‍ కరవాలనస్ ఫ్యార్‍ కర్యతొ ఇన్మా ఫైదో ష్యాత్? పాపుల్‍బి యూవనా ఫ్యార్ కరవళానస్‍ ఫ్యార్‍ కరస్‍ కాహేనా 
\v 33 తూమ్నా అషల్ కరవళానస్‍ తూమె అషల్ కర్యతో ఇన్మా ఫైదో ష్యాత్ పాపుల్‍బి ఇమ్మస్‍ కరస్‍ కాహేనా
\p
\v 34 కీనాబి వూధర్‍ దీధాతో యూవునే పాచూ ఫరీన్‍ దీనాసే కరి ఆహ్‍ఃకర్యతో ఇన్మా ఫైదో ష్యాత్ పాపుల్‍బి ఇవ్నే దిదొతే వూధర్‍ అక్కు పాచు ఫరీన్‍ దీసేకరీనస్‍ దేస్‍ కాహేనా
\p
\v 35 తూమే కీమ్నా వైరేవ్‍నా టేకెబి నీరాహ్‍ః నాహూనూతిమ్ తుమారు వైరేవ్‍నా ఫ్యార్‍ కరో అషల్ కరో వూధర్‍ దేవో తేదె తూమ్నా ఫైదోమళ్‍సే సర్వోన్నత్‍ దేవ్నూ ఛీయ్యో హూయిరసు యో కరాబ్‍ అద్మీనాబీ కృతజ్ఞత కోయిన్తే అద్మీయేనాబి అషల్ కరవాళో హూయిరోస్
\s అలాద్వనా న్యావ్‍ బోలాను
\r (మత్త 7:1-5)
\p
\v 36 యినటేకె తూమార భా కనికర్‍ హుయిన్‍ కీమ్‍ ఛాకీ తూమేభి కనికర్‍హుయిన్‍ ర్హవో
\p
\v 37 న్యావ్నా నొకొతీర్చొ, తెదె దేవ్‍ తుమారబారెమా న్యావ్ కర్సేకొయిని కీనాఫర్‍భి ఇంజామ్‍ నకో నాకో తేదె తూమారఫర్‍బి దేవ్‍ ఇంజామ్‍ నాక్‍స్యే కోయిని తూమే మాప్‍ కరో తేదె దేవ్‍ తూమారు తప్పుల్‍బీ ఇమ్మస్‍ మాప్‍ హూస్యే
\p
\v 38 తూమే ధ్వేవొ తేదె తూమ్‍నాబి దేవావ్‍సే దాభీన్ గీఛ్‍ కరీన్ భరైన్‍ హేట్‍ పడయేత్రు తూమార ఖోళమా నాక్‍సే తూమే కీనేతీ మోజీన్ దేంక్రస్‍కి దేవ్బి యోస్‍ మోజీన్‍ తూమ్‍నా దేవావ్‍స్యే
\p
\v 39 అజు యేసు ఏక్‍ ఉపమాన్‍ బోలో ఏక్‍ ఖాణో అద్మి అజేక్‍ ఖాణోన వాట్‍ వత్తాల్‍సేనా ఇంకర్యతో భే జణబి ఖ్హాఢమా పఢ్‍సే కాహేనా 
\v 40 ఏక్‍ సిష్యుడ్ ఇను గురువుతీబి మోటొ కాహే పన్కి యిను సిక్చ అక్కు పూర్తి హూవదీన్‍ తేదె యినేతి భరోభర్‍హూసే
\p
\v 41 తూ తారు ఢోళమ ఛాతె పెల్కునా నాధేక్‍నూ తిమ్తారు భైని ఢోళమానూ ధరాసు నల్సు నాకీమ్‍ దేఖుకరాస్ యిన ఢోలామాను పెల్కు గల్లీన్ 
\v 42 తారు భై ని డోళమా ధరాసు పెల్కు కాఢ్‍కరి కిమ్బోలూ కరస్ ఓ కపటి అద్మి అగాఢి తార డోళమనూ పెల్కునా కళ్ళా తేదె తారొ భైని డోళమనూ పెల్కునా కన్నాకనా తున తేటగా దెఖ్కావ్సె
\s ఝాడు బుజు ఇను పండా
\r (మత్త 7:16-20; 12:33-35)
\p
\v 43 ఖయు అఛ్చు ఝాఢనా కామే అవకోయిన్తే పంఢా వుటకోయిని కామేఅవకోయిన్తే ఝాఢనా అష్యల్ పంఢా పుట్సెకోకొయిని. 
\v 44 ఖయూబి ఝాఢ యిను పంఢతీస్‍ ఫళానూ ఝాఢు కరి మాలంహూవస్ కాఠనూ ఝాఢమతూ గుల్లర్‍నా పంఢ కోరిమ్తి నూ ఝాఢనా ద్రాక్చనాపంఢా తోడియేకోయిని 
\v 45 అష్యల్ అద్మీయేనూ దిల్‍మా అచ్చు గుణ్‍ భరైరస్ యినటేకె యినమాతూ అష్యల్ వాతె అష్యల్ వాతె భాధర్‍ ఆవస్ ఖరాబ్‍ అద్మీయేనూ దీల్‍మా ఖరాబ్‍ గుణ్‍ భరైరస్ యినటేకె ఇన్మాతూ కరాబస్‍ భాధర్‍ ఆవస్ దీల్‍మా సాత్‍ ఛాకీ యోస్‍ వాత్‍ మోఢాతీ బోలాస్
\s బేజాణ ఘేర్‍ భాందావాలు
\r (మత్త 7:24-27)
\p
\v 46 మే బోలుతిమ్ నాకరీన్ ప్రభువా ప్రభువా కరి మన ష్యాన బులావస్ 
\v 47 మారకనా ఆయిన్‍ మారీ వాతె హఃమ్జిన్‌ యిన భరోభ్బర్‍ ఛాలవళు ప్రతీ ఏక్‍ జణు కీనిన్‍తర రసేకతో తూమ్‍నా బోలుస్ 
\v 48 యో ఘర్‍ భాంద్నూకరీ అసేల్‍నితర ఖ్హాఢకొమ్ధీన్ భంఢనాఉఫర్‍ బేస్‍ నాకీన్‍ భాంధూహూయు అద్మీని జోన్‍నూ కరి బోలాజై కేవోడో మోటొ వాయిరో పాణీను తుఫాన్‍ ఆయిన్‍ యో ఘర్‍నా మారీతోబి యోఘర్‍నా జరభి హల్‍సేకోయిని. సానకతో యో ఘట్‍ భాందాయిరుస్
\p
\v 49 మారు వాతె హమ్జీన్ ఇంనితరా కరకొయింతె అద్ముయే యూవ్నూ ఘర్‍ హఃఢకొన్‍ధీన్‍ బేస్‍మట్టం నాక్యూ కోయినితిమ్ ఖాళీ జమీన్‍ఫర్‍ ఘర్‍ భాంధీహూయు అద్మీను జోన్‍నూ కరి బోలాజై పాణీను తుఫాన్‍ అయిన్‍ యో ఘర్‍నా మారామ యో ఘర్‍ పుటీపడ్యు జైన్‍ నాసానం హుయిజాస్
\c 7
\s యేసుక్రీస్తు రోమా అధికరినా అష్యల్ కరను
\r (మత్త 8:5-13)
\p
\v 1 యేసు ఇని వాతే అక్కు అద్మీయన బోలిహూయి జావదీన్ ఏజ్గాతూ కపెర్నహూమ్మా ఆయో 
\v 2 ఏజ్గా ఏక్‍ షతాధిపతినా ఇష్టంను యిన హేట్‍ కామ్‍ కరవాళు రోగ్‍తీ మరణ్‍జీవన్‍మా త్హూ 
\v 3 యో షతాధిపతి యేసును గురీంచిన్‍ వాతే ఖ్హాంజీన్ యో ఆయిన్‍ మార దాస్‍నా అసేల్‍ కర్‍నూ కరి యిన బతిమాలనాటేకె యూదుల్‍నా మోటా అద్మీయన ఇన కనా బోలిమోకిల్యొ
\p
\v 4 ఇవ్నే యేసు కనా ఆయిన్ తారేతీ ఆ అసేల్‍ హువన యిన అర్హత ఛా. కరి ఇవ్నే యేసు బాతిమాలిలిదు 
\v 5 యో అపుణు జనాల్‍నా ఫ్యార్‍ కరీన్ ప్రార్థనను జొగోన భాంద్యుతేబి యోస్‍ కరి ఇనేతి బోలిన్‍ యిన బతిమాల్యు
\p
\v 6 తేదె యేసు యువునా కేడె జైన్ యో ఘర్‍నా షేడే జావధీన్ షతాధిపతి ధేఖిన్‍ యిన దోస్తుల్‍నా తూమే యిన కనా జైన్ ప్రభు తూన ఎత్రె ష్రమ నకో మార ఘర్‍మా యినూ గోడొ మ్హేంధనా మన ఎత్రే అర్హత కోయిని 
\v 7 యినటేకె మే తారకనా ఆవనాభి ఏత్రే అర్హత మన ఛాకరీ సోచుకరుకోయిని యినటేకె తు ఖాళి తారి వాతేతి హూఖంధా తేదె తెదె మారొ దాసుడ్‍ అసేల్‍ హూయిజాసే 
\v 8 మేబి అధికార్నా తగ్గించిలిన్‍ రవ్వాలొ; మార హాత్నహేట్ దాసుల్‍ ఛా; మే ఏక్నా జాకతొ జాసె, ఏక్నా ఆవ్కతో ఆవ్సె, మారొ దాసుడ్నా ఆకామ్ కర్కతో కర్సెకరి మే బోల్యొతిమ్ బోల్కరి ఇవ్నా మొక్‍ల్యొ.
\p
\v 9 షతాధిపతి బోలిమోకల్యొతే వాతే ఖామ్జీన్‍ ఆష్చర్యం హూయిన్ యిన కేడె ఆంకూరతే అద్మీయే మణీ ఫరీన్‍ ధేఖిన్ అత్రే విష్వాసం ఇష్రాయేల్‍ మాభి కేదెస్‍ ధేక్యోకొయిని కరి తుమారేతి బోలుకరూస్‍. 
\v 10 బోలిమోక్‍లాయుతే యూవునే పాచు ఫరీన్‍ ఆయిన్ యో దాసుడు అసేల్‍ హూయిరూతే యిన ధేక్యు
\s యేసు విధవరాల్‍ను ఛీయ్యాన జాన్‍ నహాఃను
\p
\v 11 యినబాద్‍మా యేసు నాయీకరి బోలాతే ఏక్‍ ఖాయార్‍నా గయో, యిన సిష్యుల్‍బి అజు గణు జనాల్‍ యిన కేడె జాతుర్హయు 
\v 12 యో హఃయర్‍మా జౌస్‍కర తోఢు అద్మీయే మరీగయూ హూయు ఎక్‍ ఛోగర్వాన పళ్ళీన్‍ జాతువోఖాత్‍ ధేఖీన్ యిని అయాన యో ఎక్కస్‍ ఛీయ్యో యో విధవరాల్‍న కెడే గామ్‍ను అక్కు జణు యిన కేడె త్హూ
\p
\v 13 ప్రభు యిన దేఖిన్‍ గోర్‍ కరీన్‍ నకొరోవ్‍ కరి యిన బోలిన్ యో చొగ్రుకనా జైన్‍ కావడ్‍నా ఛీమమా పళ్లి జంక్రతె అద్మియే ఉబ్రీగయు యో 
\v 14 ఓ అడ్డాణి ఛోగర్వా తూ వూట్‍కరీ తారేతి బోలుకరూస్ కరి బోలామా 
\v 15 యో మరీగయుతే ఛోగురు ఉటి బేసీన్‍ వాత్‍ బోలానీక్యు యేసు యో ఛోగర్వానా యిని ఆయాన అప్ప
\p
\v 16 యూవునే హాఃరు ఢరీజైన్ అప్నమా ఏక్‍ మోటో ప్రవక్త ఆయ్‍రోస్‍కరీ దేవ్‍ యిన అద్మీయేనా భఛవనటేకె ఆయ్‍రోస్‍ కరి బోలిన్‍ దేవ్‍నా స్తుతించు
\p
\v 17 యేసును వాతే అక్కు యూదయను గామ్‍మా అజు అష్పీష్ను గామేవ్‍మా ఫైలాయుగయు
\s బాప్తిస్మమ్‍ దేయ్‍తె యోహాన్‍
\r (మత్త 11:2-19)
\p
\v 18 యోహాన్‍నా సిష్యుల్‍ ఆ సంగతి క్హారు ఇనా మాలంకర్యాయు తేదె యో సిష్యుల్‍మా బేజణన బూలైన్ 
\v 19 హమరటేకె ఆవజాసెతె తూస్నా నైతో అజేక్‍నాటేకె ఎదురు దేక్‍నూనా కరి ప్రభునా పుఛాయ్‍ ఆవోకరీ బోలీమోకల్యొ
\p
\v 20 యూవ్నే యేసుకనా ఆయిన్ బాప్తిస్మమ్‍ దేవవాళో యోహాన్ తునా ఆమ్‍ పూచ్ఛావ్‍‍కరీ హామారేతి బోల్యొ ఆవజాసేతె తూస్‍కీ అజు కీనాబిటేకే ఎదురు దేక్నూ కరి బోల్యు.
\p
\v 21 తేదే యేసు యోవక్హత్‍ఫరస్‍ రోగ్‍వాళానా బాధపడుకరతే యూవునా అపవిత్రాత్మల్‍ ధర్యుహూయు కెత్రూకిజనునా అషల్ కరీన్ అజు ఘాణు అద్మీయేనా ధేఖనా చూప్‍ దీదో 
\v 22 తేదె యో అమ్‍ బోల్యొ తూమె జైన్‍ దేఖ్యాతే హఃమ్జతే అక్కు వాతేనా యోహాన్‍తీ బోలొ, ఖాణుఅద్మి దేకుకరాస్ లంగ్ఢు ఛాలకరాస్ ఖోడ్‍వాళు అష్యల్ హూంక్రస్ భైరు క్హంజుకరాస్ మరీగయూహు ఉట్టూకరాస్ గరీబ్నా దేవ్ని సువార్త ప్రచార్‍ హుంక్రస్ 
\v 23 మారు వాతెఫర్‍ అగఢీ పాసళ్‍ హూవకోయిన్తే యో ధన్యుడ్ కరి బోల్యొ.
\p
\v 24 తేదె యోహాన్నా దూతల్‍ ఛల్‍ జావధీన్ యేసు ఏజ్గా ఆయ్‍రూతే యువ్నేతి యోహాన్‍నూ గురించి అమ్‍ బోలాలగ్యొ తుమే ష్యాత్‍ దేక్నూన ఝాఢీమా గయా వాయిరమా హలుకరతే ఢాలీనా ధేఖానా గయానా 
\v 25 అజుష్యాత్‍ ధేఖనా గయా భారీమోల్‍నా లుంగ్‍ఢా పేర్‍రాక్యుతే అద్మీయేనా ఇంనూ భారీ మోల్‍నూ లుంగ్‍ఢా ఫేర్లీన్ సుఖ్‍తి జీవావాళు రాజౌను ఘర్‍మా ర్హాస్
\p
\v 26 అజు ష్యాత్‍ ధేఖ్హానా గయా ప్రవక్తన్‍నా క్హాచీస్‍ ప్రవక్తతీబి మోటోకరీ తూమారేతీ బోలుకరూస్
\p
\v 27 హాధేక్‍ మే మార దూతనా తారేహూః అగాఢి బోలి మోక్లుకరూస్; యో తారా వాట్నా హూఃదు కర్షే కరి కీనా గురించీ లిఖ్కాయ్‍ రూస్కి యోస్‍ ఆ యోహాన్.
\p
\v 28 రాంఢె ఫైదాకరియేతె హాఃరవ్‍మా యోహాన్‍తీ మోటు కోన్‍బికోయిని పన్కి, దేవ్‍ని రాజ్యంమా తగ్గించిలీన్‍ ర్హవ్వాలు యోహాన్‍ తీబి మోటు కరి బోలుకరూస్.
\p
\v 29 అద్మీ హాఃరూబి పన్నుల్‍ భందవవాళుబి యోహాన్‍ బోలాతే దేవ్‍ని వాతే ఖమ్జీన్ న్యాయమంతుడ్నో దేవ్‍కరీ ఒప్పిలేతూహూయిన్‍ యోహాన్‍నా హాత్‍మా బాప్తిస్మమ్‍ లీదు. 
\v 30 పన్కీ పరిసయ్యుల్‍బి షాస్త్రుల్‍ ఇన హతేఖూ బాప్తిస్మమ్‍ నాలీన్ అజు యూవనాటేకెను దేవ్‍నూ సంకల్పంనా ఒప్యుకోయిని
\p
\v 31 ఇనటేకె ఆ పిఢియేను అద్మీయేనా మే కీనేతి మాళవ్ యూవునే కీనిన్‍త్రా ఛా. 
\v 32 బజార్‍ని గల్లీయేమా బేసీన్‍ పుమ్గీ పూక్యతోబి తూమే కో ఖేల్యానీ ఇనటేకె గీత్‍ బోల్యాతోబీ తూమే రొయ్యాకొయిని కరి ఏక్తీ ఏక్‍ బోల్లీన్‍ ఖేల్లేతె అఢ్డానీ లఢ్‍కావ్నితర తూమే ఛా. 
\v 33 బాప్తిస్మమ్‍ దేవ్వళో యోహాన్ రోటొ నాఖ్హాను తిమ్ ద్రాక్చను రహ్‍ పిదోకొయిని ఇనటేకె తూమే భూత్‍ ధర్యుహుయు అద్మికరి తూమే బోలుకరాస్. 
\v 34 అద్మినో ఛియ్యో ఖాతొహుయీన్, పీతొహుయిన్, ఆయో. ఇన తూమే తిండిపోత్‍ కరి పియ్యాళు కరి పన్నుల్‍ భంధవవాళునుబి పాపుల్‍తీ ఖాగ్‍ కరావాళు కరి బోలుకరాస్. 
\v 35 హూయితోబి దేవ్ను అఖ్కాల్‍నా ఇన లాయిలేవ్వాళు అద్మీతీస్‍ యో అఖ్కల్‍ సాబుత్‍ హువ్సె.
\s పరిసయ్యుల్‍నా ఘేర్మా యేసు
\p
\v 36 పరిసయ్యుల్‍మా ఏక్‍ జనొ యేసునా మారకేడె ధాన్‍ ఖానూ కరి ఇనా పుఛాయో తేదె యో ఇన ఘర్‍కనా జైన్ ఖాణు ఖావనాటేకె భేక్హామా
\p
\v 37 యో గామ్మా ఏక్‍ పాపేలీ భాయికో యేసు ఏక్‍ పరిసయ్యుడ్‍ను ఘేరె ఆయిరోస్కరీ మాలంకరీన్ ఏక్‍ మోల్నూ అత్తర్‍నూ సీషి లీన్‍ ఆయిన్ 
\v 38 పీటేతూ ఆయిన్‍ ఇన గోఢకనా బీరిన్ యేసునా గోఢానా ఇనీ ఆంజూతీ భీజైన్‍ కేహ్‍ఃతీ నూఛ్చీన్ ఇన గోఢనా బుఛ్చా దీన్ ఇన ఉఫర్‍ అత్తర్‍ లగఢీ
\p
\v 39 ఇన బూలాయోతే పరీసయ్యుడు యో భాయికో కరీతే యిన దేఖిన్ ఆ ప్రవక్త రైయిహోత్‍తో ఇన కోన్‍ ఛీమ్యుకీ యో కీమ్‍నికీ మాలంకర్లీదోహోత్ కరి ఇన దీల్‍మా సోఛీల్దొ.
\p
\v 40 ఇనఖాజే యేసు సీమోన్‍ మే తారేతీ ఏక్‍ వాత్‍ బోల్‍నూకరీ దేకుకరూస్‍ కరి ఇనేతి బోలామా యో భోధకుడ్ బోల్‍ కరి బోల్యొ s
\p
\v 41 తేదె యేసు ఉధర్‍ దేవవాళో ఏక్జణన భేజణ ఉధర్‍లీధా హూయా థా. ఏక్జనొ పాఛ్‍ఖో దేనారమ్‍లు, అజేక్‍ జనో ఆఢైహ్‍ః దేనారమ్‍లు ఉధార్‍ లీరాఖ్యుతూ. 
\v 42 యో ఉధార్‍ భాంధనా యూవనా కనా కాయికోతూని. యినటేకె యో యూవనా భే జణనా మాప్‍ కర్‍దిదో. ఇనటేకె యూవనామా కోన్‍ గణు ఇన ఫ్యార్‍ కర్సేకి బోల్‍ కరి బొల్యొ.
\p
\v 43 తేదె సీమోన్‍ ఇనేతి గణు ఉధార్‍ లీదోహూయో వాళోస్‍ కరి సోచావ్‍మ్గరాస్‍ కరి చుకరూస్‍, కరీబోలామా తేదె యేసు తూ భరోభ్బర్‍ బోల్యొకరీ యినేతి బోలిన్‍, 
\v 44 తేదె యో భాయికో మణీ ఫరీన్‍, ఆ భాయికో నా దేకుకరస్‍న్నా? మే తార ఘర్‍కనా ఆయో. తూ మన గోఢో ధోవనా పాణీబి కోదిదోని, పన్కీ ఆ మార గోఢనా ఇని ఆంజూతీ ధో‍యిన్‍ ఇన ఖేహ్‍ఃతీ నుచ్చి. 
\v 45 తూ మన బుఛ్చా దిదోకోయిని తిమాస్‍ బుల్యాయో, పన్కీ మే మై ఆయో తేప్తూ యో మార గోఢనా బుఛ్చాస్‍ దీయేజస్‍. 
\v 46 తూ మార మూఢ్‍క్యానా తేల్‍బీ లగాఢ్యో కోయిని, కాని ఆ మార గోఢనా అత్తర్‍ లగాఢీ. 
\v 47 యో గణు ఫ్యార్‍ కరి, ఇనటేకె యో కరీతే కేత్రుకీ పాప్‍బీ మాప్‍హూయుగు కరి తారేతి బోలుకరూస్‍. కీను పాప్‍ కమ్‍ ధోవవాస్‍కీ యో కమ్‍ లాఢ్‍కరస్‍ కరి బోల్యొ.
\p
\v 48 ఇనబాద్‍మా యేసు యినేతి, తారు పాప్‍ ఖారుబి మాప్‍హుయుగు కరి బోల్యొ.
\p
\v 49 యేసునా కేడె ఖవనా భేరుతే యూవునే ఏక్‍ను పాప్‍ మాప్‍ కరానా ఆ కోన్‍కీ? కరి ఏక్‍నా ఏక్‍ బోల్లీదు. 
\v 50 “తేదె యో తారు విష్వాసమస్‍ తునా భచ్ఛాయు, షామ్తి సమధనంతీ ఘర్‍కనా జాకరీ ఇనేతి బోల్యొ.”
\c 8
\s యేసునా జొడ్మ థోడు బాయికా కేడెజావను
\p
\v 1 ఇనబాద్‍మా యేసు దేవ్ను రాజ్యంనూ వాతె బోల్తొ హరేక్‍ హఃయార్‍మా, గాంమ్మా ఫరీన్ బోల్తొహూయిన్‍, కర్తో ర్హావమ.
\p
\v 2 భారజణ సిష్యుల్‍బి, సైతాన్‍ను రోగాల్‍మతూ ఛుటిహూయు థోఢీ భాయిక ఇవ్నేనేబి అజు కేత్రుకీ జణు యూవనా కనా ఛాతే ధౌలత్‍తీ యూవ్నా ఉపచార్‍ కర్తు ర్హయూ, ఖాత్‍ సైతాన్‍మతూ భచీహూయి మగ్దలేనే మరియబి, 
\v 3 హేరొదు రాజోనా ఖవాత్‍నూ జోఢనూ కూజానూ భావణ్‍ యోహాన్నబి, సూసన్నాయేసునా కేడె థూ.
\s బింజోలా
\r (మత్త 13:1-9; మార్కు 4:1-9)
\p
\v 4 గణు అద్మియే ఖారు ఖాయార్‍మతూ ఇనకనా ఆవ్‍తూర్హయు, ఇవ్నేనేతి యేసు ఏక్‍ ఉపమాన్‍నితర ఆమ్‍ బోల్యొ. 
\v 5 ఏక్‍ ఖేతర్‍వళొ బిమ్జోల ఛీఢాకాన టేకె ఖేతర్‍నా జైన్‍, యో ఎజ్గా బిమ్జోలనా ఖూకరతో థోఢు వాట్‍నా సేడే పఢీన్‍, అద్మియేనూ గోఢవ్‍మా ఖూంధలాయు, ఇనటేకె ఇన వూఢవలు జీన్వార్‍ ఆయిన్‍ ఖైలేస్‍.
\p
\v 6 అజు థోడు పత్రావ్‍నూ జోగోపడమా, మొలకల్‍ ఉటీన్‍ పాణీనూ షమ్మా కయిన్తె ఖూకైగు.
\p
\v 7 అజు థోఢు కాఠను ఢాగ్‍మా పడ్యు, యో బిమ్జోలను జోఢ్‍మా ఖాటాను ఢాగేబి వోధీన్‍ ఇన మోటు కోహూవదేని.
\p
\v 8 అజు థోఢు అఛ్చాజోగొమా పఢీన్‍, యో ఉటీన్‍ మోటాహూయిన్‍ ఖోవంతు ఫల్‍ దేస్‍, కరి బోల్యొ. కాణ్‍ రవ్వాలు అసేల్‍ ఖమ్జనూ కరి ఘట్‍ ఛిక్రీన్‍ బోల్యొ.
\s ఉపమనంను మత్లాబ్‍
\r (మత్త 13:10-17; మార్కు 4:10-12)
\p
\v 9 సిష్యుల్‍, యేసుతీ ఆ ఉపమాన్‍నా మత్‍లభ్‍ షాత్‍కరీ పూఛాయు.
\p
\v 10 యో దేవ్‍ని రాజ్యం ను రహస్యంనూ వాతే మాలంకరనా తూమ్‍నా అఖ్కాల్‍ దేవయ్‍రూస్‍. ఫణీకి ఫార్లేవ్‍నా హూయుతొ ధేఖిన్‍బి నాధేఖన్‍తర, ఖమ్జీన్‍బి నాఖమ్జానితర ర్హాను కరి యూవునా ఉపమాన్నితర బోలుస్‍.
\s యేసు ఉపమానంనా బోలాను
\r (మత్త 13:18-23; మార్కు 4:13-20)
\p
\v 11 ఆ వాతేనా మతలభ్‍ ష్యాత్‍ కతొ బిమ్జోల దేవ్‍ని వాతేను జోణ్‍నూ. 
\v 12 వాట్నా సేడె పడ్యుహూయు బిమ్జోలను జోణ్‍నూ కోన్‍ కతొ యూవునే దేవ్‍ని వాతే క్హంజస్‍ పన్కి, సైతాన్‍ యూవునే నమ్మి రక్చణ నాలేనుకరీ దేవ్ని వాతేన యూవ్నా దీల్మతూ పళ్లీ ఛల్జాస్‍. 
\v 13 భండవ్నూ జమీన్‍ఫర్‍ పడ్యుతే బిమ్జోలను జోణ్‍ను కొన్‍ కతొ, ఖమ్జా తేదెస్‍ దేవ్‍ని వాతేనా ఒప్పిలేస్‍, పణికి యూవనామ విష్వసంనూ, భరోసనూ జడే కోరైని యినటేకే, ధర్యాషు బాధల్‍నస్‍ దేవ్‍తీ దూర్‍ ఛల్‍జస్‍. 
\v 14 కాఠను డాగెమా పడ్యుతే బిమ్జోలను జోణ్‍నూ కోన్కతొ, దేవ్ని వాతేనా క్హంజస్‍. పన్కి యూవునే జీవనాటేకె ఆవతే థోడుస్యు మిన్హత్నా, బాధల్నస్‍, అజు ధన్‍ దౌలత్ను ఆహ్క్ యువ్నా ధాబినాగ్‍ దేస్‍, ఇనటేకె పూర్తిగా ఫలించకోయిని. 
\v 15 అఛ్చా జమీన్‍ఫర్‍ పడ్యుతే బిమ్జోలను జోణ్‍నూ కోన్‍కతొ, అచ్చు దిల్‍థీ అజు నంమాకంతీ దేవ్‍ని వాక్మంమ్నా ఖమ్జీన్‍, ఇనా దిల్మా ర్హాకిన్‍, ఫలించా తోడి స్థీరంగా ర్హాస్‍.
\s డబ్బనా హేట్‍ దివ్వొ
\r (మత్త 5:15-16; మార్కు 4:21-23; లూకా 11:33)
\p
\v 16 కోన్‍బి ఉజాళనాటేకె దివ్వొనా భాళీన్‍, డబ్బానా హేట్‍ మ్హేంధీన్‍ కోముఛాని. మంఛనా హేట్‍బి మ్హేంధాకొయిని. పన్కి ఘేర్మా ఆవాళనా జావ్వలన ఉజాళు దేఖ్వానటేకె ఉఛ్చు జోగొ ఫరాస్‍ మ్హేంధాస్‍. 
\v 17 మాలంహూవకోయిన్తే రహస్యం కాయిబికోయిని. నామాలంతిమ్‍ ర్హావనాబి లపిర్యుతే కాయిబి కొయిని. 
\v 18 యినటేకె తూమే ష్యాత్‍ హమ్జూకరస్‍కీ అఛ్చితర సోఛో కరీబోల్యొ; ఛాతే అద్మినస్‍ దేవవ్‍సే, కోయిన్తే అద్మీకనా ఛాకరీ సోఛుతొ యోభి కణ్నాక్‍ దీసే.
\s యేసుబి ఇని ఆయా బుజు సహోదరుల్‍
\r (మత్త 12:46-50; మార్కు 3:31-35)
\p
\v 19 తేదె యేసుని ఆయాబి ఇన భైయ్యే ఆయిన్‍, అద్మియే హఃరు గుంబల్‍తీ భరైరవ్హమా ఇనకనా ఆవనా కోహూయుని. 
\v 20 తేదె ఏక్‍ అద్మి యేసు కనా ఆయిన్‍, తారీ ఆయాబి భైయ్యే, తునా దేక్నుకరి భ్హాధర్‍ హిభిరస్‍ కరి బోలు.
\p
\v 21 ఇనహాఃజే యేసు ఇవ్నా క్హారంతీ దేవ్‍ని వాతేనా ఖమ్జీన్‍, ఇనా కోన్‍ పళ్ళిన్‍ ఛాలస్‍కీ యూవునేస్‍ మారు ఆయా భైయ్యే కరి బోల్యొ.
\s యేసు తుఫాన్నా గుర్కావను
\r (మత్త 8:23-27; మార్కు 4:36-41)
\p
\v 22 అజేక్‍ ధన్నె యో ఇన సిష్యుల్‍తీ ధర్యావ్‍నా పార్‍ఛాతే గామ్‍మా జీయ్యే కరి బోలామా, తేదె యూవునే హఃరు యో ఢోంగనా ధక్లీన్‍ ఏజ్గాతు నిక్యా. 
\v 23 ఇన్నె ఢోంగమా జౌంగ్రతొ, యేసు లిందర్‍ లెంకరా. తేదె వ్యారో ఫాణీ ఆయు. డొమ్గమా ఫాణీ భ్హరైజైన్‍ యూవ్నే హఃరు మోటు ప్రమాదంమా అట్కీగయూ.
\p
\v 24 యినటేకె యువ్నే యేసు కనా ఆయిన్‍, ప్రభూ! ప్రభూ! అప్నే పాణీమా ఢుబిజౌంక్రేస్‍ కరి బోలి వుఠాడ్యు. యో ఉట్టీన్‍ హాత్‍ పాఢీన్‍ వాయిరో పాణీనా గుర్కావమా షోపో హూయుగు. ధర్యావ్‍నూ జూఖాళోబీ గఛ్చుప్‍ హూయుగు. 
\v 25 తేదే యో తూమారు విష్వాసం కేజ్గా కరి సిష్యుల్‍నా పుచ్ఛాయో. యూవ్నే ఢరీజైన్‍ ఆ కోన్కి? వ్యాయ్రో పాణీబి అనివాత్‍ క్హంజుకరస్‍, కరి ఏక్‍తి ఏక్‍ బోల్లీన్‍ ఆష్చర్యంపడు.
\s యేసు భూత్‍నా ఛొడావను
\r (మత్త 8:28-34; మార్కు 5:1-20)
\p
\v 26 యేసు ఇను సిష్యుల్‍ గలీలయనాకంతూ నిఖీన్‍ గేరాసీనియుల్నూ ఇలాహొఃమా ఆయూ. 
\v 27 యో ఉత్రీన్‍ ఆవూస్కర, యో గామ్మాతూ ఏక్జనో యిన హఃమే ఆయో. యో సైతాన్‍ ధర్యోహుయో హూయిన్‍, గణా ధన్తూ లుంగఢాబి నాపేరీన్‍, గోరాఢవ్‍మా తప్ప ఘర్‍మా ర్హవ్వాళొకాహే. 
\v 28 యో యేసునా దేఖిన్‍ ఛికర్‍తోహూయిన్‍, యిన గోఢఫర్‍ పఢీన్‍, ఓ యేసు సర్వన్నహుయేతె దేవ్నొ ఛీయ్యో, మారేతి తునా ష్యాను కామ్‍? మన బాధ నకోకర్‍ కరి తూన బతీమాలుకరూస్‍ కరి ఛిక్రీన్‍ బోల్యొ. 
\v 29 కీమ్‍కతో యేసు, యో దుష్టాత్మా ఇనమాతు భార్‍ ఆవ్‍ కరి ఆజ్ఞా దిదో, యో కేత్రుకీ ధన్‍తూ ఇనమా ధర్తూ రయు. ఇనటేకె ఇన లోఢనీ ఖాకళ్‍తీ గోఢనా భాంధీన్‍ కావ్లికాసీ ర్హైతోబి, ఖాకళ్‍నా తోణ్నాక్‍ధీన్‍, యో దుష్టాత్మా ఇన గోరాఢవ్‍మా బూలాలీన్‍‌ ఛల్‍జై.
\p
\v 30 యేసు తారు నామ్‍ ష్యాత్‍? కరి ఇనా పుచ్ఛావమా, మారు నామ్‍ సేన\f + \fr 8:30 \fr*\ft దుష్టాత్మల సమూహమ గలవాడు. \ft*\fp మారు నామ్ సైన్యమ్\fp*\f* కరి బోల్యొ. కతో ఇనమా కేత్రుకీ సైతాన్నిఆత్మ థూ. 
\v 31 యో దుష్టాత్మా ఇనేతి హమ్నా నరకమ్‍మా నొకొనాక్‍ కరి బతీలాఢ్యు. 
\v 32 ఎజ్గా ఏక్‍ గ్హణు మోటు డూకర్‍నూ గుంబల్‍ ఫాఢ్‍నాఫర్‍ ఛరుకర్తుథూ. తేదె యో భూత్‌ హమ్‍నా యో ఢూకర్‍మా బోలిమోకల్‍ కరి యేసునా బతిలాఢమా, ఇమ్మాస్‍ యూవునా ఢూకర్‍మా జావనా ఆజ్ఞా దిదో.
\p
\v 33 తేదె యో దుష్టాత్మా ఖారు యో అద్మినా మ్హేంధీన్‍ ఢూకరేవ్‍మా పేషీగయూ. తేదె యో ఢూకరే ఖారు, ఫాఢ్‍పర్‍తూహేట్‍ ధర్యావ్‍మా పఢీ మరీగయూ.
\p
\v 34 ఢూకర్‍ ఛరవాళు జర్యుగూతే ఇన దేఖీన్‍ మిలైలిన్‍, హఃయర్‍మా, గామ్‍మా‌ను అద్మియేనా బోల్యు. 
\v 35 యూవునే హాఃరు జర్‍గ్యూతే ఇన దేఖనా టేకె యేసుకనా ఆయిన్, భూత్‍ మ్హేంధీ ఛలీగూతే అద్మి అషల్ హూయిన్‍, అఛ్చా అద్మీనితర లుంగ్ఢా పేర్లీన్‍, యేసునా గోఢాకనా భేటూతే ఇన దేఖీన్‍ యూవ్నే ఢరీగయూ. 
\v 36 యో కీమ్‍ అఛ్చు హూయోతే, దేక్యూతే అద్మీయే, ఏజ్గా ఆయుతే అద్మీయేనా బోల్యు. 
\v 37 గేరాసీనియుల్‍ను అద్మీయే హాఃరు ఢరీజైన్‍, యేసునా హమారు ఇలాహొఃనా మ్హేంధీన్‍, ఛల్‍జాకరీ ఇన యూవునే బతిమాల్యు. 
\v 38 యో ఢోంగ ఛఢీన్‍ ఛల్‍ జౌంకరత, సైతాన్‍ మాతూ అసేల్‍ హూయోతే యో మేబి తార కేడె ఆవుస్‍, కరి బతిమాలిన్‍ బోల్యు. 
\v 39 యేసు ఇనేతి తూ తార ఘర్‍కనా జైన్‍, దేవ్‍ తునా కేవుడు మోటు అఛ్చు కామ్‍ కర్యోకి క్హారవ్‍నా ఆ వాతేనా బోలీన్‍ మాలంకరవ్‍ కరి ఇన బోలీమోకల్యొ; యో జైన్‍ యేసు ఇన కర్యొతే అఛ్చు కామ్‍నా గామ్‍ అక్కావ్‍నా బోల్యొ. అద్మీయే ఖారు యేసునాటేకె దేకుకర్తూతూ.
\s యాయీర్ను ఛోరి బుజు యేసును లుంగ్డు ఛీమను
\r (మత్త 9:18-26; మార్కు 5:22-43)
\p
\v 40 యినటేకె యో పాచు ఫరీన్‍ ఆవ్‍స్‍కర యూవునే ఇన బూలైలీదూ, ఆనందంతీ బులాయు. 
\v 41 ఏత్రాస్‍మా సమాజమందీర్‍మనో ఏక్జణో యాయిర్‍ కరి యో ఆయిన్‍ యేసునూ గోఢఫర్‍ పఢ్యొ, ఆనందమతీ ఘర్‍కనా ఆవ్‍కరి బోల్యొ.
\p
\v 42 మారి ఛోరీ భారవరఖ్‍ఃనీ యో మర్‍జావనీక్లీ కరి యో ఏక్కస్‍ ఛోగిరీ హమ్‍నా ఇన కీమ్‍బీ హమారు ఘర్‍ ఆవ్‍కరీ ఇన బతీమాలాడ్యొ. యో ఇన ఘర్‍కనా జౌంగ్రతో, అద్మీయే హాఃరుబి ఇనకేడె జాతుహూయిన్‍ ఇన ఉఫర్‍ పఢ్తూ ర్హయూ. 
\v 43 తేదే ఏక్‍ బాయ్‍కొ భార వరహ్‍ఃక్తి ల్హొయి చుటనూ రోగ్‍తీ థీ. యోఛొగిరి అష్యల్‍ కరనా దవా వాలను హాత్‍బి కోహూయుని.
\p
\v 44 ఇనటేకె యో బాయికొ యేసునా పీటేతూ ఆయిన్‍, ఇను లుంగ్డనా తెదేస్‍ ఇను ల్హొయి ఝడనూ రోగ్‍ నయం హూయుగు. 
\v 45 మన ఛీమ్యుతే కోన్కరీ యూవునా పుఛ్చావమా, క్హారు జణు హమ్నా మాలంకోయిని కరి బోల్యు. తేదే పేతురు ప్రభు జనం ఖారుబి ధకల్తూహూయిన్‍, తార ఉఫరస్‍ తో పఢుకరస్‍నీ, కోన్‍ కరి బోల్‍స్యు.
\p
\v 46 యేసు, కోన్‍కీ మన ఛీమ్యు, ఇనటేకెస్ మార మతూ రోగ్‍నా అసేల్‍ కరనూ షక్తి భాధర్‍ గయు, కరి బోల్యొ.
\p
\v 47 తేదే యో భాయిక్వొ ఛీమీతే వాత్‍ మాలంపడ్‍స్యేకోయిన్తే కోరసేని కరి, ఢర్‍తీ హూయిన్‍ ఆయిన్‍ యేసు గోఢఫర్‍ పఢీన్‍ ఖాలామ్‍ కరీన్‍, యో ష్యాన టేకే ఇన ఛీమీకి, తేదేస్‍ యో కీమ్‍ అసేల్‍ హూయికీ ఖారవ్‍నా ఖామే బోలి. 
\v 48 ఇనటేకే యేసు తేదే ఛోరి, తారు విష్వాస్‍ తున అష్యల్ కర్యు కరి బోలిన్‍ సమాధానంతీ ఘర్‍కనా జాకరీ ఇనేతి బోల్యొ.
\p
\v 49 యో ఉజున్‍భి వాతే బోలు కరతో, న్యావ్‍నుజొగొనూ మోటొ యాయిర్‍నూ ఘర్‍మతూ ఏక్‍ అద్మి ఆయిన్‍, తారీ ఛోరీ మరీగి అజు ప్రభును దీల్‍ నకొ ధూక్కావో కరి ఇనేతి బోల్యు. 
\v 50 యేసునే యో వాతేన్‍ ఖమ్జీన్‍ ఢరోనకో విష్వాస్‍ ర్వాకో, తారి ఛోరి అసేల్‍ హూసేకరీ ఇనేతి బోలిన్‍,
\p
\v 51 ఇన ఘర్‍కనా ఆవదీన్‍ పేతురు, యోహాన్‍, యాకోబునా, అజు యో ఛోగిరిని ఆయా భా న, యూవున తప్ప బుజు కీనాబి మై బూలాలీన్‍ గయు కోయిని. 
\v 52 ఖారు జణు యో ఛోగిరినా టేకే ఛాతీ పోళ్‍లేతూహూయిన్‍, రోతూహూయిన్‍ రవ్హామా, యో యూవ్నేతీ, రోవో నకో, యో ఛోగిరి ఖూతీస్‍ పణికి మరీకోయిని కరి యూవ్నేతీ బోల్యొ. 
\v 53 యో చొరిగి మరీగయి కరి మాలంహూయుతే యూవ్నే యేసు గేలి కాడ్యు.
\p
\v 54 తేదే యేసు యో ఛోగిరినూ హాత్‍ ధరీన్‍ ఓ ఛోగిరి వూట్‍కరీ బోల్యొ. 
\v 55 ఇను జాన్‍ పాచు ఆయిన్‍, యగ్గీస్‍ వూట్టీన్‍ గయి. యేసు యూవ్నేతీ ఇన ఖ్హావనా ష్యాత్‍బి దేవో కరీబోల్యొ. 
\v 56 ఇని ఆయా భా ఇన దేఖీన్‍ అష్చర్యంపఢ్యు. ఆ జర్‍గ్యుతే హాఃరు కీనాబీ నకో బోలో కరి యూవ్నేతీ ఆజ్ఞాదీన్‍ బోల్యొ.
\c 9
\s యేసు భార సిష్యుల్‍నా మోక్లను
\r (మత్త 10:1-42; మార్కు 6:7-13)
\p
\v 1 యేసు ఇన భారజణా సిష్యుల్నా బులైన్‍, దుష్టాత్మా హాఃరవ్‍ఫర్‍ అధికార్‍, బుజు రోగ్‍న దూర్‍కరను షక్తిబి, యువ్నా దిదో. 
\v 2 దేవ్‍నూ రాజ్యంనూ వాతే ప్రచార్‍కరనా రోగుల్‍నా అసేల్‍ కరనటేకె యూవునా బోలిమోకల్యొ.
\p
\v 3 తెదె యో బోల్యొ; తూమే జవానటేకె హాత్‍నూ లాక్ఢుతోబి, సంఛితోబి, ఖావనటేకె రోటొతోబి, రూపుతోపు, బుజు, అజు ఖయ్యూబి నాలీన్‍జానూ; బే లుంగ్డాన నొకొరాకో కరి బోల్యొ. 
\v 4 తుమె కేహూ ఘర్‍కనా జాసూకీ, యో గామ్‍ మ్హేంధీజావతోడీ యోస్‍ ఘర్‍కనా ర్హవో.
\p
\v 5 తుమ్నా కోన్‍బీ చేర్చావ కొయినికీ, కోన్బి నాఖమ్జీన్‍, తూమ్‍నా కంధే నాకర్యుతో, యో గామ్‍మతూ ఛల్‍జవానూ వోహఃత్‍, యువ్నా ఉఫర్‍ సాక్చంనితర రవ్హానాటేకె, తూమారీ గోఢనీ దూళ్‍నా జట్కీ నగ్‍దేవో, కరి ఇవ్నేతి బోల్యొ.
\p
\v 6 తేదె యువ్నేఏజ్గాతు నిక్లీన్‍ గామ్‍మా జైన్‍, సువార్తనా బోల్తూహూయిన్‍, రోగ్‍ వాళానా అషల్ కర్తుహూయిన్‍ గయూ.
\s హేరోద్‍ గబ్రావను
\p
\v 7 చతుర్థాధిపతి హుయోతె హేరోద్‍ జర్‍గ్యుతే క్హారు క్హంమ్జీన్‍, ఘణు గ్హబ్రాయిగయో. ష్యానకతో థోడు అద్మీయే మరీగయోతే బాప్తిస్మమ్‌ దేవవాలో యోహాన్‍ పాచు జీవిన్‍ ఆయో కరి.
\p
\v 8 అజు థోఢు అద్మీయే ఏలీయా దేఖాయోకరీ, ఉజు థోఢు అద్మీయే జమానమనూ ప్రవక్తల్‍మా ఏక్‍జణో జీవిన్‍ ఆయో కరి బోల్లీదూ. 
\v 9 తెదె హేరోదు, మే యోహాన్‍నూ ముఢుక్యు ఖాత్రాయి నగ్‍దిదోని “బుజు కీని వాతే బోల్లేంగ్రస్‍ కరి బోలీన్‍ యో కోన్‍కీ దేక్‍నూ కరి రైగో.”
\s యేసు పాచ్‍హాజర్‍ అద్మియోనా ధాన్‍ ఖడావను
\r (మత్త 14:13-21; మార్కు 6:30-44; మత్త 6:1-14)
\p
\v 10 అపోస్తుల్‍ ఫరీన్‍ ఆయిన్‍, ఇవ్నే కర్యాతే హాఃరు యేసుతి బోల్యా, తెదే యో బేత్సాయిదా కరి బోలాతే ఏక్‍ గామ్మా, కోన్‍ కోయిన్తే జోగోమా బులాలీన్‍ గయో.
\p
\v 11 ఆహాఃరు జనాభో మాలంకర్లీన్‍, ఇనకెడేస్‍ జావమా, యో ఇవ్నా చేర్చాలీన్, దేవ్ని రాజ్యంనీ గూర్చి వాతె బోల్తొహూయిన్‍ రోగ్‍ హువ్వాలన, రోగ్‍మాతీ ఇవ్నా అషల్ కర్యో.
\p
\v 12 హఃమీ హాఃజే హూవమా భార సిష్యుల్‍ ఇనకనా ఆయిన్‍, అప్నే జాఢిమఛియ్యె, ఇనటేకె గామ్మా జైన్‍, ఖ్హావనా ఖ్హాణుబి, ఆరామ్‍ లేవనా జొగో దేఖిలిసే జనం బోలీమోకల్‍ధా కరి బోల్యు. 
\v 13 యేసు “తూమేస్‍ ఇవ్నా ఖ్హాణు ఖ్హఢావోకరి బోలామా, ఇవ్నే హమారకనా ఫాఛ్‍ రోటా, భే మాస్లా తప్ప బుజు కాయిబి కోయిని ఆవ్నా ఖ్హాణు ఖఢావనా హమే జైన్‍ ఖ్హాణూ మోల్‍ లీన్‍ ఆయేనా” కరి బోలు.
\p
\v 14 ఆయ్రూతె అద్మీయేమా ఇన్చు మిన్చు పాచ్‍హాజార్‍ మరద్మాన ఛా. యూవ్నా గుంపునితరా అఢైహ్ః అద్మీయేనా వరుసగా బేక్హాడొ, 
\v 15 కరి యో ఇవ్నా బోలామా, యూవ్నే ఇమ్‍ కర్యు.
\p
\v 16 తేదె యో ఫాచ్ రోటో, బే మాస్లానా లీన్‍ ఉఫర్‍ పాఢీన్‍, ఆకాష్‍ మ్హణీ దేఖిన్‍ ఇన ఆసిర్వదించీన్‍, తోడీన్‍ జనం ఖారౌన నాఖనాటేకె ఇన సిష్యుల్‍నా దిదో. 
\v 17 యూవ్నే క్హారు పేట్‍ భరీన్‍ కైన్‍ మిగ్లిహుయుతే రోటానూటూక్డా భార టోక్రా పాఢ్యు.
\s పేతుర్‍ యేసునా రక్చకుడ్‍ హుయోతే క్రీస్తుకరి బోలను
\r (మత్త 16:13-20; మార్కు 8:27-30)
\p
\v 18 ఏక్‍ ఒహాఃత్‍ యేసు ఏకేలో ప్రార్ధన కరుకరతో, ఇన సిష్యుల్‍బి ఇనాకనా ఆయు. “మే కోన్‍ కరి జనం బోల్‍లేంగ్రస్‍?” కరి పుఛావమా, 
\v 19 యూవ్నే, థోడు అద్మియే బాప్తిస్మమ్‍ దెవ్వాళొ యోహాన్‍ కరి, బుజు థోడు జణు ఏలియా కరి, బుజు థోడు జణు జమానాను ప్రవక్త జీవిన్‍ ఆయో కరి బోల్‍లేంగ్రస్‍ కరి బోల్యు.
\p
\v 20 ఇనటేకె యో, తూమే మే కోన్‍ కరి ర్హైజంకరస్ కరి బోలామా, పేతురు తూ దేవ్‍ బోలిమోకల్యొతే క్రీస్తు కరి బోల్యు. 
\v 21 ఆవాతే కీనాబి నకోబోలో కరి ఖఛ్చితంగా యూవ్నేతీ బోల్యొ.
\s యేసు మరణ్‍, జీవ్ను బారెమా బోలను
\r (మత్త 16–21; మార్కు 8:31)
\p
\v 22 అద్మినో ఛియ్యో కెత్రూకి మిన్హత్‍ పఢీన్‍, మోటవ్‍నూ, యాజకుల్‍నూ, షాస్ర్తుల్‍నూ హత్‍మా ఛీ కరి బోలైన్‍, యువ్నా హత్‍మా మరిన్‍ తీన్‍మన్‍ ధన్నే జీవిన్‍ వూట్‍స్యేతె హాఃఛికరి బోల్యొ.
\p
\v 23 బుజుబి క్హారవ్‍తీ యో ఆమ్‍ బోల్యొ. కోన్‍బి మార కేడె ఆవ్‍నూ కరి దేఖ్హావళు ఇను యో ఉపేక్చించిలీన్\f + \fr 9:23 \fr*\ft ఆ జీవ్నూ మారు కాహే కరి సోచిలీన్‍,\ft*\f*ఆ, హర్‍ ఏక్‍ ధన్‍ ఇను సిలువ పళ్ళీన్‍, మార కేడె ఆవ్‍నూ కరి బోల్యొ. 
\v 24 ఇను జాన్‍ భఛయ్‍లేనూ కరి దేఖ్హావళు ఇను జాన్‍నా గమైలీసే. మారటేకె ఇను జాన్‍నా గమైలేవళు ఇను జాన్‍ భచాయ్‍లీసే. 
\v 25 ఏక్‍జణో లోకంమనూ ఖారు కమైన్‍, ఇను జాన్‍ గమైలిదొతొ, ఇను యో నుక్సాన్‍ కర్‍లీదూతో ఇన ష్యానూ ఫైధో? 
\v 26 మారటేకె మారీ వాతే బోలానా టేకె షరం ఖ్హావళు కోన్‍కీ, ఇనటేకె అద్మీనొ ఛీయ్యో ఇనూబి, ఇనూ భా నూబి, ఇనూ దూతల్‍నూ మహిమతీ ఆవ్‍తి వోఖాత్‍ యోభి షరంఖ్హాసే. 
\v 27 ఏజ్గా హిబిర్యూతే అద్మీయేమా థోడు అద్మి దేవ్‍ని రాజ్యంనా దేహఃతోడి యూవ్నే మర్‍స్యే కోయినికరీ, మే తూమారేతి హాఃఛితి బోలుకురూస్.
\s యేసు పెరాహొః బద్లావను
\r (మత్త 17:1-8; మార్కు 9:2-8)
\p
\v 28 ఇమ్‍ వాతే బోలీన్‍ ఆట్‍మనే ధన్నా భాద్‍మా పేతురు, యాకోబు, యోహాన్‍నా యేసునకేడె ప్రార్దన కరనా ఏక్‍ పాఢ్‍ఫర్‍ బులాలీన్‍ గయో.
\p
\v 29 యో ప్రార్ధన కరుకరతొ ఇను మోఢనూ రూప్‍ భద్‍లీగయు. ఇన లుంగడాబి ధోళుఫట్‍ జమ్ఖనిక్‍ళ్యు. 
\v 30 తేదె ఇన బే జణా ధేఖైన్‍ వాతే బోలాలగ్యూ. యూవ్నే మోషేబి, ఏలీయా.
\p
\v 31 ఇవ్నే ఇనా మహిమతి దేక్హాయిన్‍, యోరూషలేమ్‍మా జరగజాసేతె లేఖనల్‍ నేరావేర్నుతిమ్‍, సాత్‍కతో ఇను మరణ్‍నూ గురీంచీన్‍ వాతే బోల్యు.
\p
\v 32 తేదె పేతురుబి, ఇనకేడె రవ్హాళు ఖారు అచ్చు లీంధర్‍నూ మగ్నేమా థూ. యూవ్నా హోషార్‍ ఆయిన్‍ వూటీన్‍ ధేఖ్హామా, యేసు నూ మహిమానాబి, ఇనా కెడెఛాతే యో బేజణనాబి ధేక్యూ.
\p
\v 33 మోషెబి, ఏలీయా యేసుతి వాతే బోల్దిన్‍, ఇవ్నె ఛల్‍జౌంగ్రతొ, పేతురు యేసుతి ప్రభు అపేణె అజ్గాస్‍ రవ్హను అసేల్‍. తున ఏక్, మోషెనా ఏక్, ఏలియానా ఏక్ గుడీ భాంధీయేస్‍ కరి బోల్యు. యూవ్నే ష్యాత్‍ బోలుకరస్‍కీ ఇనా మాలంకోయిని.
\p
\v 34 యూవ్నే ఇమ్మస్‍ వాతే బోలుకరతో, ఏక్‍ మబ్బు ఆయిన్ యూవ్నాఫర్‍ ఢఫాయ్‍గయూ. ఇమ్‍ ఢపావ్‍తీ వోఖత్‍ యూవ్నే గణు ఢరీగయూ. 
\v 35 యో మబ్బుమాతు ఏక్‍ ఆవాజ్‍ ఆయు. “ఆ మారో ఛీయ్యో, మే యమ్ఛీ రాక్యోతే మారో ఛీయ్యో.” యో బోలా తీమ్మస్‍ తూమే క్హామ్జో కరి బోలు.
\p
\v 36 యో వాతేనూ ఆవాజ్‍ బొలిన్‍ హూయిజవాదీన్‍, తేదె యువ్నా యేసు ఏక్కాస్‍ దేఖ్హావస్‍. తేదె యూవ్నేసాత్‍ దేఖ్యుకీ యోకీనాబి కోబోల్యుని.
\s యేసు దుష్టాత్మా ధర్యాకుతే ఛొగ్రన హూఃదు కరను
\r (మత్త 17:14-21; మార్కు 9:14-29)
\p
\v 37 ఇనా బేమన్‍న ధన్నే ఇవ్నే ఫాఢ్‍పర్‍తూ హేట్‍ ఉత్రీన్‍ ఆవదీన్‍, యేసునా టేకే జనం క్హారు ఆయిరూథూ. 
\v 38 యో జనంమతూ ఏక్‍జనో బోధకుడ్‍ మార ఛీయ్యోనా భఛవ్‍కరీ తునా బతీలాఢుకరుస్‍, యో ఏక్కాస్‍ ఛీయ్యో మనా. 
\v 39 ఇన ఏక్‍ దుష్టాత్మా ధ్హరాక్యుస్‍, ఇమ్‍ ధ్హర తేదె మారో ఛీయ్యో గణు మోటు ఛిక్‍రాణ్‍ మ్హేంధీన్‍, మోఢమాతు బురుగు కాఢస్, యో దుష్టాత్మా ఇన ధడసామరక్హాకు కరీన్‍ థఖ్హావస్‍, ఇన మ్హేంధీకోజౌంగ్రనీ కరి బోలు.
\p
\v 40 తార సిష్యుల్‍నా యో దుష్టాత్మానా కాఢోకరీ బోలమా, యూవ్నా హాత్‍బి కోహూయుని. కరి బోలామా.
\p
\v 41 ఇనటేకె యేసు విష్వాస్‍ కొయిన్తే పిఢిను బుద్దు అద్మీయే, అజు కెత్రధన్‍ తూమ్‍నా హాఃమళ్‍ను, వుజు తుమారకెడె ర్హయిస్? కరీబోలీన్‍, తార ఛీయ్యోనా అజ్గ లీన్‍ ఆవ్‍ కరి ఇనేతి బోల్యొ. 
\v 42 ఇన బులైల్యాంగ్రతో తెదె యో వాయిరోనూ చంధ్‍ ఇనా ఛోగర్వాన హేట్‍ ఫట్‍ఖైన్‍ తర్ఫాడయు తేదె యేసు యో వ్యారోను చంధ్‍నా గుర్‍ఖైన్‍, ఛోగర్వాన అసేల్‍ కరీన్‍, ఇన భా న హాత్‍మా ధరాయో.
\s యేసు బుజేక్‍ ఛోత్‍ ఇను మరణ్‍ను బారెమ బోలాను
\r (మత్త 17:22,23; మార్కు 9:30-32)
\p
\v 43 దేవ్‍ కర్యోతే మహిమనా దేఖిన్‍ హాఃరు హషం హూకరత. యేసు ఇనా సిష్యుల్‍తి ఆమ్‍ బోల్యొ.
\p
\v 44 ఆ వాతే అసేల్‍నితర ఖమ్జో, అద్మినొఛియ్యో అద్మినా హాత్‍మా ధరావ్‍సే కరి బొల్యొ 
\v 45 యో వాతేనూ మతలబ్‍ యూవ్నా మాలంకోహూయుని. ఇనటేకె ఇను మతలబ్‍ లఫిరైయూ. యూవ్నే యో వాత్‍ యేసుతిబి పూఛావనాబి యూవ్నే ఢరీగయు.
\s తుమారమా మోటో కోన్‍
\r (మత్త 18:1-5; మార్కు 9:33-37)
\p
\v 46 సిష్యుల్‍ ఖరవ్‍మా కోన్‍ మోటు కరి యో వాత్‍ఫర్‍ యూవ్నామా లాడైయ్‍హూయు. 
\v 47 యేసు యూవ్నూ దీల్‍మనూ వాతే మాలంకర్లీన్‍, ఏక్‍ అఢ్డానీ లఢ్‍కాన బులైన్‍ ఇవ్నా ఇచ్మా వుభార్హకాఢీన్‍, 
\v 48 ఆ అఢ్డాని లఢ్‍కాన మారు నామ్‍తి కోన్‍ కంధేకర్‍లేస్‍కీ, యో మనబి కంధే కర్‍లీసే. మన కంధే కర్‍లేవళు మన బోలీ మోక్‍ల్యుహూయుతే ఇనాబి కంధేకర్‍లీసే. తూమారమా కోన్‍ తగిమ్చిలిన్‍ ర్ఖస్‍కీ యోస్‍ హాఃరాతి మోటో హుయిన్‍ ర్హాసే కరి బోల్యొ.
\p
\v 49 తేదె యోహాన్‍ మాలిక్‍ కోన్‍కీ ఏక్‍ అద్మి తారు నామ్‍తీ దుష్టాత్మానా నహాఃడుకరతో మే ఏక్‍నా దేఖ్యో, హమే ఇన ఇమ్‍ నకోకర్‍ కరి బోల్యా యేసు, యో అప్నా గలోమను కాహే. 
\v 50 ఇనటేకె యేసు తూమే ఇన ఆఢు నకో బోలొ, తూమ్‍నా ధావో దూష్‍మన్‍ కరకోయిన్తే అద్మి తూమారు బాజుస్‍ ర్హవాళు, కరి యూవ్నేతీ బొల్యొ.
\s గలిలయమతూ నహాఃడ్యుతె సమరియాను గామ్‍
\r (మత్త 7:2-10)
\p
\v 51 యో పరలోకమ్మా జావనూ ధన్‍ కంధే ఆవ్‍మ్గ్రతో, యెరూషలేమ్‍ జాను కరి దిల్మా సోఛీల్దో. 
\v 52 ఇనేతి అగడీ అద్మియేనా బోలిమోక్‍ల్యొ. యూవ్నే జైన్‍ యేసునా టేకె ఖారు తయార్‍ కరనా సమరయుల్‍నూ గామ్‍మా గయూ. 
\v 53 యో యెరూషలేమ్‍ జవనా దేఖమా సమరయుల్‍ ఇనా అంగికరించు కోయిని. 
\v 54 ఇనా సిష్యుల్‍మా యాకోబుబి, యోహాన్‍ యో ఖారు దేఖీన్‍, ప్రభు యూవ్నా భళ్ళాక్హీన్‍ భర్‍బాత్‍ కరనా ఉఫర్‍తూ ఆగ్‍ ఉత్రీన్‍ ఆవ్‍ కరి బోలీయేనా? కరి బోల్యా. 
\v 55 తేదె యో యూవ్నామణీ ఫరీన్‍ ఇవ్న గుర్‍ఖ్హాయో. 
\v 56 యేసు ఇనా సిష్యుల్‍, అజేక్‍ గామ్‍ జావుంకరామా.
\s యేసునకేడె కోన్‍ జావలు
\r (మత్త 8:18,22)
\p
\v 57 యో వాట్‍ఫర్‍ చాలుకరతో, ఏక్‍ జణో “తూ కేజ్గా గయోతోబి మేబి తార కేడె ఆవుస్‍” కరి ఇనెతీ బోల్యు. 
\v 58 ఇనటేకే యేసు న్హోరియే రవ్హనా భండనూ ఘవియే ఛా, ఊడవాళు జీన్వార్‍ నాబి జోగొ ఛా. ఫణీకి అద్మీనో ఛీయ్యోనా మూఢుక్యు టేకానభి జోగో కోయిని కరి ఇనేతి బోల్యు. \fig న్హోరి, లడ్కాతి ఘవిమా ర్హావను |alt="Fox with kits in a hole" src="bk00051c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="9:58"\fig*
\p
\v 59 యేసు అజేక్‍ జణాతీ మరా కేడే ఆవ్‍ కరి బోలామా, యో “మే జైన్‍ అగడీ మారు భా ను గోరాఢూ గాఢీన్‍ ఆవానా అనుమతి దా” కరి బోల్యొ.
\p
\v 60 ఇనటేకె యో “మర్యూహుయు అద్మియే యూవ్నూ మరీహుయూనా గల్లిసే; తూ జైన్‍ దేవ్‍ని రాజ్యంని వాతే ప్రచార్‍ కర్‍” కరి బోల్యొ.
\p
\v 61 అజేక్‍ జణొ ప్రభు మే తారకేడె ఆవుస్‍ పన్కి మారు ఘర్‍నూ అద్మినా బోల్దీన్‍ ఆవ్‍స్‍ కరి బోల్యొ.
\p
\v 62 యేసు, “నాగళిఫర్‍ హాత్‍ మ్హేంధీన్‍ ఫీటే ఫరీన్‍ దేఖ్హావళు దేవ్‍నూ రాజ్యంనా లాయక్‍ కోయిని” కరి బోల్యొ.
\c 10
\s యేసు ఇనేక్హు ఆగాఢి హఃడ్తినిఖ్ అద్మినా మోక్లను
\r (మత్త 10:1-42)
\p
\v 1 ఇనబాద్మా ప్రభు హఃడ్తినిఖ్ అద్మి అలధా సిష్యుల్‍నా జోడ్‍కరీన్‍, యో జవజాసేతే హర్‍ఏక్ గామ్‍మా, హర్‍ఏక్‍ జోగొమా ఇనేతి అగడీ బె భ్బేజణాన బోలీమోక్‍ల్తోహూయిన్‍ ఆమ్‍ బోల్యొ.
\p
\v 2 వాఢనా ఖేతర్‍ ఘణు ఛా, పన్కి కామ్‍ కరవాళు అద్మియే కమ్‍ ఛా. ఇనటేకె ప్రభు కామ్‍ కరవాలన బోలీమోకల్‍టేకె ప్రార్దన కరో. 
\v 3 తూమే జవో! హఢనా ఇచ్మా మ్హేండొను చెల్కావ్‍నా బోలీమోక్‍లా తీమ్‍ తూమ్‍నా బోలీమోక్లుకరూస్‍. 
\v 4 తూమే రఫ్యాతోబి, సంఛీయేతోబి, ఛేప్పల్‍తోబి నకో లీన్‍ జవో. వాట్‍ఫర్‍ కీనేతీబి వాతే లగాడ్‍లీన్‍ సమయంనా నుక్సాన్‍ కరో నకో. 
\v 5 తూమే కీనూ ఘర్‍ కనా జాస్‍కీ యో ఘర్‍నా సమాధానం హూనుకరీ బోలొ. 
\v 6 సమాధానం హూవానూ దీల్‍వాళో ఎజ్గా ర్హయూతో యూవునే సమాధానం హూసే, నా రైయ్యూతో యో సమాధానం తూమార కేడెస్‍ ఆయిత్రేస్యే.
\p
\v 7 తూమే ఖ్హాయ్యూ ఘర్‍మా జాస్‍కీ యోస్‍ ఘర్‍మా ర్హవో. యూవ్నే ష్యాత్‍ దేస్‍కీ యోస్‍ క్హవో పియో. పణీకీ ఘర్‍ ఘర్‍మా నకో ఫరో. కామ్‍ కరవాళు యూవ్నూ షమ్‍ళమ్‍నా పాత్రుడు. 
\v 8 అజు తూమే హాఃయ్యూ హఃయార్‍మా జాస్‍కీ, ఏజ్గానూ అద్మీయే తూమ్‍నా ష్యాత్‍ దేస్‍కీ యోస్‍ ఖ్హావో.
\p
\v 9 ఏజ్గా ఛాతే రోగ్‍వాళాన అష్యల్‍ కరో, దేవ్‍నూ రాజ్యం తుమార కంధే ఆవ్‍స్యే కరి యూవ్నేతీ బోలొ. 
\v 10 తూమే ఖ్హాయ్యూ ఖయార్‍మా జాస్‍కీ, ఏజ్గా తూమ్‍నా కంధే నాకర్యుతో తూమే యూవ్నూ గల్లీయేమా జైన్‍ యూవ్నేతీ హమార గోఢానా లగ్గ్యూతే తూమార గామ్‍ని ధూళ్‍నీ మాటీబి తూమార ఖమేస్‍ జట్కీనగ్‍ దేంగ్రేస్‍ కరి బోలొ 
\v 11 హధేకో దేవ్‍నూ రాజ్యం కంధే ఆయిత్రగ్రస్‍ కరి మాలంకర్లేవో. 
\v 12 న్యావ్ను ధన్నె ఆహాఃయార్‍నూ గతీతిబి సొదొమా హాఃయార్‍నూ గతీ యో ధన్‍మా షీక్చా కరి తూమారేతీ బోలుకరూస్‍.
\s విష్యాస్‍ కొయింతే గామ్‍
\p
\v 13 అయ్యో కోరజీనా! అయ్యో బేత్సయిదా! తూమారటేకే కర్యతే అధ్బుతాల్‍ తూరు సీదోను ఖయార్‍మా కర్యాహోత్‍తో ఏజ్గానూ అద్మీయే తేదేస్‍ చయినూ గోతం బాందిలిన్ రాక్‍ నక్‍లీన్‍ దీల్‍ భద్‍లాయిలీదు హోత్‍. 
\v 14 న్యావ్ను ధన్నె తూరుసీదోన్ అద్మీయేతీబి తూమ్‍నస్‍ గణు దయావతాల్‍సే కరి బోల్యొ.
\p
\v 15 ఓ కపెర్నహూమ్‍ వాజుళు ఏత్రె ఉఫర్‍ సోఛీలేంగ్రస్‍నా? పాతాళంమా ధక్‍లాయిజైస్‍.
\p
\v 16 తూమారీ వాతే ఖమ్జావాళు, మారీ వాతే ఖమ్జాసే. తూమ్‍నా దూర్‍\f + \fr 10:16 \fr*\ft దూర్‍ కతో త్రుణీకరించనూ కరి.\ft*\f* కరవాళు, మనాబి దూర్‍ కర్షే. మన దూర్‍ కరవాళు, మన బోలిమోక్‍ల్యూతే ఇనాబి దూర్‍ కర్షే.
\s హఃడ్తినీఖ్ అద్మియే పాచు ఆవను
\p
\v 17 యో ఖఢ్‍తీలిఖ్ అద్మియే సిష్యుల్‍ ఫాఛు ఫరీన్‍ ఆయిన్‍, దుష్టంత్మాన తారు నామ్‍తీ హమ్‍నా దేఖీన్‍ హమారీ వాతే ఖమ్జుకరస్‍, కరి బోలు. 
\v 18 యేసు, దుష్టంత్మాబి ఇజ్లీనితర వాజ్లామతూ హేట్‍ ఫఢమా మే ధేఖ్యో. 
\v 19 హధేక్‍ క్హాప్‍నా ఈఛ్చీయేనా కుమ్దలనాటేకే, వైరేవ్‍నూ బలంనా ఉఫర్‍ తూమ్‍నా సర్వధికార్‍ ధీరాక్యోస్‍; ఖయూబి తూమ్‍నా కాయ్‍బి కర్షే కోయిని. 
\v 20 రైతోబి దుష్టంత్మాబి తూమ్‍నా ధేఖిన్‍ లోబాడుకరస్‍ కరి, ఖ్హూషీ నకో హూవో; తూమారు నామ్‍ పరలొకంమా లీఖైరూస్‍ కరి ఖ్హూషీ హూవొ.
\s యేసు ఖుషిహువను
\p
\v 21 తేదెస్‍ యేసు పరీసుద్ధాత్మ కనా ఖుషీ హూయిన్‍, భా ఆకాష్‍నా, ధర్తినా దేవ్‍ హూయిరోతే ప్రభూ తూ అఖ్కాల్‍ వాళాన, అఖ్కాల్‍తీ సోఛావళానా ఆవాతే మాలం నా హూనుతిమ్‍ లఫఢీన్‍ రాకీన్‍, అఢ్డానీ లఢ్‍కాన మాలంకరయో, కరి తూన స్తూతించూకరూస్‍; హోలా భా, ఇమ్‍ కరను తార ఢోలాన అసేల్‍ ధేఖ్హయూ.
\p
\v 22 సమాస్తంబి మారు భాను హత్‍ఖూ మనా దేవావ్‍రూస్‍, ఛీయ్యో కోన్‍కీ భా న తప్ప కీనాబి మాలంకయిని, ఛీయ్యో కీనా బోలస్‍కీ యూవ్నా తప్ప ఇన భా కోన్‍కీ అజు కీనాబి మాలంకోహూసేని.
\p
\v 23 తెదె యేసు సిష్యుల్‍ భహణెఫరీన్‍ తూమే ధేఖ్హూకరస్‍తే ఇన ధేఖ్హూకరతే తుమార ఢోలా ధన్యత హుయురూస్‍. 
\v 24 కెత్రూకి ప్రవక్తల్, రాజుల్‍ తూమే దేక్నుకరిసోచిలీన్‍ యూవ్నా దేఖనా కోహూంగ్రనీ. తుమే హఃమ్జుకరతే ఇన యూవ్నేబి ఖమ్జ్నూ కరి దేఖిన్‍బి యూవ్నా ఖమ్జానా కోహూంగ్రనీ కరి యూవ్నేతీ కీనా మాలంనాహూను తీమ్‍ బోల్యొ.
\s అచ్చొ సమరయుడ్‍ను ఉపమానం
\r (మత్త 22:34-40; మార్కు 12:28-34)
\p
\v 25 ఏక్‍ జణో ధర్మషాస్ర్తం బోలీ దేవళో వూటీన్‍, బోధకుడ్ నిత్యజీవంనా వారసుడ్‍ హూనుకతో హమే ష్యాత్‍ కర్నూ కరి యేసుతి పూఛాయు. 
\v 26 ఇనటేకె యేసు ధర్మషాస్త్రంమా షాత్‍ లీఖైరూస్‍ కరి పూఛాయో తునా కిమ్‍ అర్థంకరి ర్హాక్యాస్‍, కరి పుఛ్చాయో.
\p
\v 27 యో, తారో దేవ్‍హూయిరోతే ప్రభునా తారు పూరా దీల్‍తి, పూరా మనస్సుతి, పూరా బుద్దీతీ, పూరా తాఖ్హాత్‍తీ, ఫ్యార్‍ కర్‍నూ. ఎత్రేస్‍ కాహే తున తూ కింమ్‍ ఫ్యార్‍ కరస్కి, ఇమ్మస్‍ పార్లేవ్‍నాబి ఫ్యార్‍కర్‍నూ నిఖైరూస్‍ కరి బొల్యొ.
\p
\v 28 యేసునే, తూ అష్యల్‍ బోల్యొ; తూ ఇమ్‍ కర్‍ తేదె తూ జీవిస్‍ కరి ఇనేతి బోల్యొ.
\p
\v 29 తేదె యో నీతీనూ అద్మికరి సాబుత్‍ హూవనాటేకె యో, యేసునా హమారు పార్లూ కతో కోన్‍ కరి పూఛాయో.
\p
\v 30 ఇనటేకె యేసు ఆమ్‍ బోల్యొ ఏక్‍ అద్మి యెరూషలేమ్‍మతూ యేరీకోనూ క్హాయార్‍మా జౌంగ్రతో థో, చోట్టావ్‍నూ హత్‍మా ధరైన్‍, ఇనకనా ఛాతే క్హారు ఛీనాయ్‍లీన్‍, ఇన మారీన్‍ వాట్‍ఫర్‍ మ్హేంధీదూ, యో అఖరీనూ జాన్‍తీ పఢ్యూరుథూ.
\p
\v 31 తేదె ఏక్‍ యాజకుడ్‍ యోస్‍ వాట్‍ఫర్‍ కరి జాతూహూయిన్‍, యో మార్‍ ఖైన్‍ పఢ్యూరుతే ఇన దేఖీన్‍, ఫార్‍కరీన్‍ యేఢీన్‍ ఛలీగూ. 
\v 32 లేవీనూ ఏక్‍అద్మీబి ఇమ్మస్‍, యోస్‍ వాట్‍ఫర్ జాతోహూయిన్‍ యో అద్మినా దేఖీన్‍ యేఢీన్‍ ఛలేగో. 
\v 33 పణీకీ ఏక్‍ సమరయుడ్‍ మాత్రం యోస్‍ వాట్‍ఫర్‍ జాతూహూయిన్‍ యో మార్‍ ఖైన్‍ పఢ్యూరుతే ఇన కనా ఆయిన్‍, 
\v 34 ఇన దేఖీన్‍ గోర్‍ ఖైన్‍, కంధే జైన్‍ యో మార్‍ లగ్గ్యూతే జోగొమా తేల్‍బి ద్రాక్చనూ రఖ్‍ లగాఢీన్‍ కట్టు భ్హాంధీన్‍, ఇనా ఇని గధేఢో ఫర్‍ ఛఢైన్‍, ఏక్ సత్రంమా బూలాలీన్‍ గయో. యో ఇన అసేల్‍ కరనా టేకె యో సత్రంనూ యాజమానినా బోల్యొ.
\p
\v 35 భేమన్‍ ధన్నేబి బే రూపనూ దేనారమ్‍ దీన్‍, ఆన అసేల్‍తీ దేఖ్, అజు ష్యాత్‍బి గణు ఖర్చు హూయితొబి, మే అజేక్‍ ధన్నే ఆయిన్‍ దీస్‍ కరి బోలిన్‍ ఛలేగో.
\p
\v 36 తేదె యేసు ఆవాతే బోలీన్‍, చోట్టావ్‍నా హత్‍మా ధరైన్‍ మార్‍ ఖ్హాదోతే, ఇన ఆ తీన్‍ జణామతూ కోన్‍ ఇనూ పార్లు కరి సోచుకరస్‍? కరి పూఛావమా యో ఇనఫర్‍ గోర్‍ ఖైన్‍ ఇన అసేల్ కర్యూతేస్‍ అద్మికరీ బోల్యు.
\p
\v 37 ఇనటేకె యేసు తూభి జైన్‍ ఇమ్మస్‍ పార్లేవ్‍ నటేకె కర్‍ కరి బోల్యొ.
\s యేసు, మార్తబి మరియ ఘర్కనా జావను
\p
\v 38 ఏత్రస్మా యూవ్నే ఛాలీన్‍ జాతాహూయిన్‍, ఏక్‍ గామ్‍మా గయా. మార్త కరి ఏక్‍ భాయికో ఆయిన్‍ యేసునా ఇన ఘర్‍మా అహావనించి. 
\v 39 యో మార్త నా మరియ కరి ఏక్‍ భేనెబి థీ. యో యేసునా గోఢకనా బేసీన్‍ ఇని వాతే హామ్జు కర్తీతి.
\p
\v 40 పన్కి మార్తనా కేత్రుకి ఘర్‍నూ కామ్‍ రవ్హామా చీమ్తా హుయిన్‍, ప్రభు కనా ఆయిన్‍‍, మారీ భేనె కామ్‍ అక్కు మార ఏక్కాస్‍ జణీఫర్‍ మ్హేంధీదితే తూనా న్యాయామస్‍న్నా? యో ఆయిన్‍ మనా మధత్‍ కర్‍ కరి బోల్‍, కరి బోలి.
\p
\v 41 ఇనటేకె ప్రభు మార్త, మార్త తూ కేత్రుకీ కామ్‍నాటేకె సోస్తీహూయిన్‍, గబ్రావ్‍తిహూయి ర్హాస్‍.
\p
\v 42 హాఃఛకనా కర్నూతేబి ఎక్కస్‍ కామ్‍, మరియబి ఇమ్మస్‍ ఏక్‍ అష్యల్‍నూ కామ్‍నా చూణీల్దీ. ఇనకంతూ కేదెబి యో కామ్‍ కడైజాసెకొయిని, కరి బోల్యొ.
\c 11
\s ప్రార్థనను ఉధాహరన్‍
\p
\v 1 యేసు బుజేక్‍ వొహఃత్‍ ఏక్‍ జోగె ప్రార్థన కరుకర్తొథో. తేదె ప్రార్దన హూయిజావదీన్‍ ఇన సిష్యుల్‍మా ఏక్‍ జణో ఇనకనా ఆయిన్‍, ప్రభు యోహాన్‍ ఇన సిష్యుల్‍నా సిఖాఢ్యోతీమ్‍, హమ్‍నాబి ప్రార్దన కరనా షీఖాఢ్‍ కరి బోల్యొ.
\q1
\v 2 ఇనటేకె యో యువ్నేతి తూమే
\q2 ఆమ్‍ బోలి ప్రార్థనా కరొ, భా తారు
\q2 నామ్‍ పరిసుద్ధా హోణు! తారు రాజ్యం ఆవ్‍నూ!
\q1
\v 3 హమ్నా హోణుతె ఖానూ ఆ ధన్నె హమ్నా ధిజొ.
\q1
\v 4 హామారేతి విరుధ్‍గా కోన్‍బి అపరాధ్‍
\q2 కర్యుతే అపరాధ్‍ హామే మాప్‍ కరూకరియేస్‍,
\q1 ఇనటేకె హమారు అపరాధ్‍నాబి మాప్‍ కర్జొ.
\q2 హామ్‍నా సోధనమా నకో ఆవదాకరి బోలొ కరి బోల్యొ.
\s బేందకొయినీతింమ్‍ పుఛ్చాయేతె సహోదరుడ్‍
\p
\v 5 యో అజు ఆమ్‍ బోలొ, తూమ్‍నా కీనాబి ఏక్‍ దోస్‍ రైతో, యో దోస్‍ ఆది రాత్‍మా ఇన దోస్‍ కనా ఆయిన్‍, మారో దోస్‍ మన తీన్‍ రోటా బదుల్‍నా ధా. 
\v 6 మారో దోస్‍ కేజ్గాకీ జాతొ జాతో మరాకనా ఆయు, ఇన ఖ్హాఢవనా మారకనా కాయిబి కోయిని కరి బోల్యా కరి బోల్‍, 
\v 7 యో దోస్‍ మైస్‍ రైన్‍, మార లఢ్‍కా మారకనా ఖూత్యస్‍ వూటీన్‍ ఆవనా కోహూసేని, ధర్వాజూ మూఛీనాఖ్య, మే వూటీన్‍ హాంకే దేవ్వానా కోహూసేని కరి బోల్‍సేనా?
\p
\v 8 యో ఇనూ దోస్‍ హూయిరోస్‍ ఇనటేకెస్‍బి, వూటీన్‍ దేవనా నాహూయితోబి, యో షరంకోయినితిమ్‍ మాంగ్తూరవ్హమా యో వూటీన్‍ ఇనూ దోస్‍ ష్యాత్‍ మాంగాస్‍కీ యో ఖారూ దేస్. కరి తూమారేతి బోలుకరుస్‍.
\p
\v 9 ఇమ్మాస్‍ తూమేబి మాంగ్వొ తూమ్‍నా దేవావ్‍స్యే, ఢ్హూంఢో తూమ్‍నా మళ్‍స్యే, ధర్వాజూనా ట్హోకో తూమ్‍నా ఖఢవ్‍స్యే. 
\v 10 మాంగాతె హార్‍ అద్మీయేనా దేవావ్‍స్యే, ధూండవాలనా హార్‍ అద్మీయేనా మళ్‍స్యే. ట్హోకాతే అద్మీయేనా కఢవ్‍స్యే, కరి తూమారేతి బోలుకరూస్‍.
\p
\v 11 తూమారమా క్హయోబి భా ఛీయ్యో మాస్లూ మాంగ్యోతొ ఖ్పానా దీస్యూనా? ఇన్‍ఢూ మాంగ్యూతో ఇఛ్చీనా దీస్యూనా? 
\v 12 తూమే ఖ్హారబ్‍ అద్మిరైతోబి, తూమార లఢ్‍కాన అసేల్‍ రాఛస్‍ దేనూ కరి తూమ్‍నా మాలం. 
\v 13 స్వర్గంమా ఛాతె తార భానా మాంగతె ఇవ్నా ఇనతీబి జాహఃత్ ఖఛ్చితనంగా దిస్యేకరి బోల్యొ.
\s ముక్కు దుష్టాత్మతీ యేసు చొఢావను
\r (మత్త 12:22-37)
\p
\v 14 ఏక్‍ ధన్మా యేసు ముక్కు దుష్టాత్నా ఏక్‍ అద్మీమాతూ నాఖాడ్యో. తేదె యో దుష్టాత్మ ఛల్‍జావమా యో ముక్కు అద్మివాతే బోలానిక్‍ల్యామా. యో దేఖిన్‍ ఎజ్గానుఖారు హాషం హూయిగు.
\p
\v 15 తేదె ఏజ్గా థూతే అద్మియే థోడూ జణూ ఆ భూత్‍నొ మాలిక్‍ హుయిరోతే బేయేల్జెబూలుతీ దుష్టాత్మ నా నాఖాఢూకరస్‍‍‍‍ షీకీ కరి బోల్లీదూ.
\p
\v 16 అజు థోడూ అద్మిఇన షోధిస్తూహూయిన్‍ దేవ్‍ కంతు ఏక్‍ అధ్బుతం కర్‍ కరి బోల్యు. 
\v 17 యో యూవ్నే సోచుకరతే ఖారు మాలంకర్లీన్‍, ఆమ్‍ బోల్యొ, ఇనూ యోస్‍ విరుద్దంతీ హూయుగుతే “కేసు రాజ్యంబీ హుభ్రాకోయిని, ఇమ్మస్‍ ఘర్‍వాలుబీ అలాదు హుయిజాస్‍.” 
\v 18 సైతాన్‍బి ఇనేతి యోస్‍ దుష్మన్ హూయిగయోతో ఇను రాజ్యం కీమ్‍ర్హాసే? మే బేయేల్జెబులుతి దుష్టాత్మనా నాఖఢుకర్తో హూసేతో. 
\v 19 తూమారు అద్మియే కీనేతీ నాఖాఢుకరస్‍? ఇనటేకె యూవ్నేస్‍ తూమ్‍నా తీర్పు దీస్యే. 
\v 20 పన్కీ మే దేవ్‍నూ హాత్‍తి దుష్టాత్మనా నాఖాఢుకరుస్‍, ఇనటేకె దేవ్‍నూ రాజ్యంబీ తూమార కనా ఆయిరూస్‍ కరి బోల్యొ.
\p
\v 21 ఏక్‍ ఖ్హూవత్‍వళో క్హారు ఆయుధాల్‍ పేర్లీన్‍, ఇను యో బేసీన్ కావ్లీ కాషీర్యూతో ఇను ఘర్‍ను ధౌలత్‍ జత్తన్‍తీ ర్హాసే. 
\v 22 పన్కీ ఇనేతి ఖ్హూవాత్‍వళో, ఆయిన్‍ ఇనఫర్‍ పఢీన్‍ ఇన హారైన్‍, యో నమ్మీల్దొతే క్హారు ఆయుధాల్‍బి, ఘర్‍నూ ధౌలాత్‍బీ ఖారూ ఛీనాయ్‍లీన్‍ జైన్‍ ఖారవ్‍నా దీస్యే.
\p
\v 23 మారేతి మలీన్‍ రైయికొయింతె అద్మి మన దుష్మన్‍ను సమానం, మారేతి మలీన్‍ మార మ్హేండాన ఏక్‍ జోగో కరనా టేకె సహయం కరకోయిన్తే అద్మిమార మ్హేంఢాన నాఖాఢ్‍దేవళోనితర కరి బోల్యొ.
\s దుష్టాత్మా ఫరీన్‍ ఆవను
\p
\v 24 ఏక్‍ అద్మీమతూ దుష్టాత్మా బాధర్‍ ఆయిన్‍, ఆరామ్‍ కరనా టేకె పాణీకోయిన్తే జోగొ ఫర్‍తూహూయిన్‍, ఆరామ్‍ కరానా నమళామా, మే మ్హేంధీన్‍ ఆయోతే ఘర్‍కనా పాచు ఫరీన్‍ జానూకరీ సోఛో. 
\v 25 యో ఏజ్గా ఆయిన్‍, యో ఘర్‍ అసేల్‍నితర రవ్హమా, 
\v 26 యో జైన్‍ అజు క్హాత్‍ దుష్టాత్మానా కేడె బూలాలీన్‍ ఆయిన్‍, యో ఘర్‍మా రైన్‍ కాపురం కరాస్‍. ఇనటేకె యో అద్మీనూ ఆగళ్ళు గతీతీబి గణు అధ్యనం హూసే కరి బోల్యొ.
\s హాఃఛిను ఆనంద్‍
\p
\v 27 ఏత్రస్‍మ జనం క్హారవ్‍మాతూ ఏక్‍ భాయికో యేసునా ధేఖీన్‍, తూనా ఢోయిన్‍ జణీన్‍ పాళితే యో ఆయా కేత్రేకీ ధన్యురాల్‍ కరి ఘట్‍ ఛిక్రీన్‍ బోలి.
\p
\v 28 తేదె యో వోహో పన్కి దేవ్‍ని వాతే ఖమ్జీన్‍, ఇన భరోభ్బార్‍ ఛాలవళు అజుగణు ధన్యుల్‍ కరి బోల్యొ.
\s యోనాను సూచన దేవాను
\r (మత్త 12:39-42)
\p
\v 29 అద్మీయేనూ గుంబల్‍ గణు హూవమా యేసు ఆమ్‍ బోల్యొ, ఆ పిఢిను అద్మియే ఘణు ఖ్హారాబ్‍. ఇనటేకె కర్‍కరీ పుఛావుంకారస్‍, దేవ్‍నే యోనానస్‍ ఏక్‍ సాబుత్‍ కర్యొతిమ్‍, తూమ్‍నాబి ఇమ్మస్‍ ఏక్‍ సాబుత్‍ తప్ప అజు హఃయ్యుబి సాబుత్‍ కోహూస్యేని కరి బోల్యొ.
\p
\v 30 యోనా నీనేవె హఃయర్‍ వాళనా ఏక్‍ సాబుత్నితర కీమ్‍ రయోకీ, ఇమ్మస్ అద్మినొ ఛియ్యోబి ఆ ఫీఢీనూ అద్మీయేనా ఏక్‍ సాబుత్‍ కరి బోలొ.
\p
\v 31 దక్చిణ దేహ్‍నూ రాణి సొలోమోను జ్ఞానంనా హఃమ్జనటేకె కెత్రూకి దూర్‍తి ఆయిథి. పన్కి హాంకే సొలొమోన్‍తీబి మోటొ అజ్గ ఆయ్రోస్‍కరి బోల్యొ. పన్కి తీర్పునూ ధన్నే ఆ ఫీడీనూ అద్మీయేతివుబ్రీన్ దక్చిణా దేహ్కమని రాణీ తూమే తప్పు కర్యాకరి బోల్‍స్యే.
\p
\v 32 నీనెవెనూ అద్మీయేబి తూమారఫర్‍ తీర్పునూ ధన్నే తప్పు కర్యకరి బోలాస్యే. కీమ్‍కతో యూవ్నే యోననూ ప్రకటననా హఃమ్జీన్ దిల్ బద్లాయిలీదు. పన్కి యోనా తీబి మోటొఅజ్గా ఆయిరోస్‍.
\s ఆంగ్తాన్, దివ్వొను ఉపమాన్‍
\r (మత్త 5:15,16; మార్కు 4:21,22; లూకా 8:16)
\p
\v 33 కోన్‍బి ఊజాళునా టేకె బుడ్డీబాళీన్‍, మై ఘర్‍మా ఆవ జావవాళోనా ధేఖ్వావనా టేకె ఏక్‍ ఉఛ్చీ జోగోఫర్‍ మ్హేందాస్‍, పన్కి నాదెఖ్కావ్‍నూ తిమ్ రేఖ్‍నూ డబ్బొనా హేట్‍ మ్హేందకొయిని.
\p
\v 34 తుమార ఆంగ్తాన్‍నా తుమారొ డోళోస్‍ ఉజాళు. ఢోలొ అష్యల్‍ రైతో ఆంగ్తాన్‍బి ఉజాళుహూయిన్‍ ర్హాసే. డొలో కర్రాబ్‍ హూయిగయుతో ఆంగ్‍తన్‍ పూర అంధారు హూయిజాస్యే.
\p
\v 35 ఇనటేకె తూమారమా ఛాతే యో ఊజాళునా అంధారూ నా హూనూతీమ్‍ దేఖీలేవొ. 
\v 36 తారు షరీర్‍మా ధర్రాష్యుబి అంధారు నార్హానూతీమ్‍ ఖారుబి ఊజాళుతి భరైరైతో, ఊజాళుని బుడ్డి కీమ్‍ భల్తురస్‍కీ, ఇమ్మస్‍ తూమారు షరీర్‍బి ఊజాళునింతర భల్తూరస్యే.
\s యేసు పరిసయ్యుల్‍నా గట్టీతి పుఛ్చావను
\r (మత్త 23:13-35)
\p
\v 37 యేసునే వాతే బోలీన్‍ హుయిజవాదిన్‍, ఏక్‍ పరీస్యయుడు ఇనేతి ధాన్ ఖ్హావానటేకే బూలాయ్యో, తేదే యో జైన్‍ ఖ్హావనటేకే బేట్హొ. 
\v 38 యో ధాన్‍ ఖ్హావనా ఆగడీ పాణీతి హాత్‍ ధోయో కోయినికరీ యో పరిసయ్యుడూ దేకీన్‍ హషంహూయిగో.
\p
\v 39 ఇనటేకే ప్రభూ ఇవ్నేతీ ఆమ్‍ బోల్యో. గీన్నియే తాళీయేన బాదర్లూ ఆష్షల్‍తీ దౌసూ, పన్కీ తూమార మైక్హారబ్‍ చాల్‍ దూరాషతీ భరైన్‍చా.
\p
\v 40 బుద్దు అద్మీయే, భాదర్లూ బ్హాగ్‍ కర్యోతే దేవ్‍ మైహనూ బ్హాగ్‍ కార్యోకోయినిసూ? 
\v 41 తూమనా చాతే ఖారుబీ ధానంకరో. తెదె తూమాన ఖారూ షుధ్ది హూసే.
\p
\v 42 అయ్యో పరిసయ్యుల్‍ ఖేతర్‍మా పీకాతే పూదీనామా, అజు హర్‍ ఏక్‍ రఛామతూ దేవ్‍నా తూమే ధసవభాగం దేంగ్రస్‍, పణికీ న్యాయం, దేవ్‍నూ ఫ్యార్‍నా మెందెవుమ్కరస్. ఇనా నా మ్హేంన్నుతీమ్‍ ఆనాబి కఛ్చితంగా కర్‍నూకరీన్‍ బోల్యొ.
\p
\v 43 ఓ పరీసయ్యుల్‍ తూమే ప్రార్థనాను ఉఛ్చుజొగోమా భేఖ్‍ఃనూ కరి, బజార్‍నూ గల్లీయేమా వందనాల్‍ ఆఖ్‍ః కరవళు. 
\v 44 జనం ఖారు ఉఫర్‍ దేక్హావకోయిన్తే సమాధినా ఉఫర్‍ కుమ్ధల్తూహూయిన్‍, చాల్తూ రాస్‍ ష్యానకతో ఏజ్గా సమాధి ఛాకరీ యూవ్నా మాలంకోయిని ఇమ్‍ సమాధినూ జోణ్‍నూ అద్మి తూమే.
\p
\v 45 ధర్మషాస్త్రంనా బోలావళో ఏక్‍ జణో ఉటీన్‍, బోధకుడా! తూ ఇమ్‍ బోలీన్‍ హమ్నా షరం కాఢూకరస్‍ కరి బోల్యొ.
\p
\v 46 ఓ ధర్మషాస్త్రం బోలావళా! పాఢనా కోహూయిన్తే భోజానా తూమే జనం ఉఫర్‍ నాకూకరస్‍, పణీకీ తూమే యో భోజానా ఏక్‍ ఆంగ్లీతీబి కోఛీమానీ కరి బోల్యొ.
\p
\v 47 తూమారు పూర్వీకుల్‍ కేత్రకీ ప్రవక్తల్‍నా మర్రాక్యు, యూవ్నూ సమాధియేస్‍ తూమే హాంకే భామ్దుకరస్‍.
\p
\v 48 కతో తూమార పూర్వికుల్‍ కర్యూతే కామ్‍నా తూమే ఒప్పిలేతూహూయిన్‍ సాక్చంనితర యూవ్నే మర్రక్యూతే గోరాఢూనా సమాధి భామ్దుకరస్‍. 
\v 49 ఇనటేకెస్‍ దేవ్‍ని ఆఖ్కాల్‍తీ ఆమ్‍ బోల్యొ; యో పూర్వికుల్‍ కనా ప్రవక్తల్‍నా, అపొస్తుల్‍నా బోలీమోక్లీస్‍, యూవ్నేతోఢ అద్మీయేనా మర్రాక్‍స్యే, తోఢ అద్మీయేనా హింసించిన్‍ మార్‍స్యే. 
\v 50 లోకం పైదాహూయూతే ధన్‍తూ ధరీన్‍ కేత్రకీ ప్రవక్తల్‍ ఛూవడ్యూతే లోయీనా తూమేస్‍ బాధ్యుల్‍ కరి బోల్యొ. 
\v 51 హేబెల్‍నబి లోయీతి ధరీన్‍, బలిపీటంనూ మందిరంనా ఇఛ్మా మర్యుతే జెకర్యాను లోయీతోడి, ఆవణేస్‍ బాధ్యుల్‍. ఆతరంనూ అద్మీయే యో లోయీనూ బదుల్‍ కఛ్చితంగా తూమారేతి బోలుకరూస్‍.
\p
\v 52 ధర్మషాస్త్రం బోలావళా, తూమే అఖ్కల్‍నూ చాబీ లీరాక్యస్‍, పణీకీ యో చాబీ కాఢీన్‍ తూమేబీ కోజైనీ, జవవళానాబి కోజవాదేనీ కరి బోలీన్‍ ఛలేగొ. 
\v 53 యో ఏజ్గాతూ ఛల్‍జవదీన్‍ షాస్త్రుల్‍బి, పరీసయ్యుల్‍ మళిన్‍ ఇనాఫర్‍ ధావోకరీన్‍ నింధల్‍నాకీన్‍ ధర్నూ కరి రైగు.
\p
\v 54 ఇనాటేకె ఇన మోఢాతీ కయ్యూ వాత్‍నబి ధర్‍లేనూ కరి కయ్యు కయ్యూ వాతే బోలావ్‍తా ర్హయ్యా.
\c 12
\s పరిసయ్యూల్ ఖాటు ఆటోనా జోడ్ను (మార్కు 8:14-21)
\p
\v 1 ఏత్రమా జనం హాఃరు ఘను హూయిన్‍ ఏక్‍నా ఏక్‍ కుమ్దాలావ్‍తూహుయిన్‍ ర్హవామా, యేసు తేదె ఆమ్‍ బోల్యొ, పరిసయ్యుల్‍నూ ఉఫర్లు పేరాక్హోనూ జోణ్‍నూ ఖాటును ఆటోతి జత్తన్‍ ర్హవో. 
\v 2 లఫిర్యూతే క్హారు ఖ్హాయూబి బాధర్‍ పడ్‍స్యే కోయిన్తే రసేకోయిని. కీనాబి మాలంనాహూనూ కరి కేత్రు ధబడ్‍రాక్యుతోబి యో మాలంహుసే.
\p
\v 3 ఇనటేకె తూమే అంధారమా బోల్లేతే వాత్‍ ఊజాళమా క్హామ్జావస్‍, ఘర్‍మా ధర్వాజు మూఛిలీన్‍ వాతే బోల్లిదా తోబి యో ఘర్‍నూ ఉఫర్‍ యో వాతే ప్రచార్‍ హూస్యే.
\s కినా ఢర్నూ
\p
\v 4 మారొ దోస్‍థో ఏక్‍ వాత్‍ బోలుకరుస్‍ ఖామ్జో, ఆంగ్‍తన్‍నా మర్రాఖావాళనా దేఖీన్‍ నకో ఢరో; ఇమ్‍ మర్రాకీన్‍ ఖాయిబి కోకర్షేని. 
\v 5 పణీకీ కీనా దేఖిన్‍ ఢర్‍నూ కతో అద్మినా మర్రాకీన్‍ నరకంమా నాఖావాళనా దేఖీన్‍ ఢరో. ఇనస్‍ దేఖీన్‍ ఢరో కరి మే తూమారేతి బోలుకరుస్‍.
\p
\v 6 బే పైసానా పాఛ్‍ పిస్కీలియే లేఛావస్‍కాహేనా? ఇన్మమాతు ఏక్‍ పిస్కీలినాబి దేవ్‍ బుల్‍స్యేకోయిని.
\p
\v 7 తూమారు ముఢ్‍క్యామ కేత్రు ఖేహ్‍ః ఖారుబి గణాయ్‍రూస్‍, ఢరోనకో; ఇనటేకె యో పిస్కీలియేతిబి తూమే స్రేష్టుల్‍ కాహేనా?
\s అద్మీను ఛియ్యనా ఓప్పిలేవాను
\p
\v 8 బుజున్‍బి మే తూమారేతి బోలుకరుస్‍, మన అద్మీయేనా ఖామే కోన్‍ ఒప్పిలేస్‍కి ఇనాబి అద్మీనో ఛీయ్యోబి దేవ్‍నూ దూతల్‍ను ఖామే యూవ్నాబి ఒప్పిలీస్యే. 
\v 9 అద్మియేమా హాఃమే మే మాలంకోయిని కరి బోలవాళునా అద్మీనొ ఛీయ్యోబి యూవ్నా దేవ్‍కనా మాలంకొయిని కరి దేవ్ను దూతల్‍నా హాఃమె బోల్‍స్యే.
\p
\v 10 అద్మీనో ఛియ్యోనా దూషించవాళనాతోబి క్చమించబడ్‍స్యే, పన్కి పవిత్రాత్మనా దూషించవాళనా మాత్రం క్చమాపణ కోయిని.
\p
\v 11 యూవ్నే ప్రార్థనాను జోగో, అధికారుల్‍నా, సబా స్తాలంమా క్హామే తూమ్‍నా లీన్‍ గయు తేదె తూమే ష్యాత్‍ బోల్నూ, కీమ్‍ బోల్నూ కరి పస్తావో నకో. 
\v 12 తుమె ష్యాత్‍ బోల్లుకి యో వాతేనా పవిత్రాత్మ తుమ్నా సిఖాఢ్‍స్యే.
\s బుద్ధి కొయింతె దౌలత్‍వాలో
\p
\v 13 యో జనంమతూ ఏక్‍ జణో వుటీన్‍ బోధకుడ్‍, భా ను దౌలాత్‍మా మన బ్హాగ్‍ధాకరీ మార భైన బోల్‍ కరి బోలామా.
\p
\v 14 యేసు తూమే మన తీర్పు బోలవాలంతరా, న్హైతొ భాగ్‍ పాఢిన్‍ దేవవాళోంతర మన కోన్‍ మ్హేంద్యు? కరి ఇనేతి బోల్యొ. 
\v 15 బుజు యో యూవ్నేతి తూమే కీనఫర్‍బి గ్హణు ఆక్హ్‍నకోకరో; అద్మీను జీవ్నూ యో కేత్రు జమా కర్యుతోబి ఇనఫర్‍ ఆధారం కోహూసేని.
\s తెలివికొయింతె రఫ్యావాలను ఉపమానం
\p
\v 16 యో యూవ్నేతీ ఏక్‍ ఉపమానం బోల్యొ; ఏక్‍ మ్హాజీన్‍ వాళోనూ ఖేతర్‍ కేత్రేకీ అసేల్‍ పీకాస్‍. 
\v 17 తేదె ఇనా వాడీన్‍ నాఖాన జోగో కోపురాని, ఇనటేకె మే ష్యాత్‍ కర్‍నూ కరి ఇనూ దిల్‍మా సోచీన్‍ తేదె యో ఆమ్‍ కర్షే. 
\v 18 మారు గోధమ్‍ పోడైన్‍ అనేతి అజు గ్హణు మోటు భంధైస్‍, పీక్యూతే ఖారు ఇనమా నఖైన్‍, తేదె యో ఆమ్‍ బోల్లీదో. 
\v 19 ఇను జాన్‍తి యోస్‍, మారో జాన్‍ కేత్రాకీ వరఖ్‍ః ఖావనూ రాఛ కమాయో, తూ ఖైన్‍ పీన్‍ సుఖపఢ్‍ కరి బోల్లీస్యే. 
\v 20 తేదె దేవ్‍, బుద్దుకోయినితె అద్మి ఆజ్‍రాత్‍ తారు జాన్‍ మే మాంగుకరుస్‍; తూ కమాయోతే ఖారు కీనూ పాల్‍ హూస్యే కరి పుఛాయో.
\p
\v 21 దేవ్‍తి దౌవ్లత్‍ వాళో నాహూయిన్‍, ఇనా ఖాజే దౌలత్‍నా జమా కర్‍లేవళునూ గతి ఇమ్మస్‍ ర్హాస్యే.
\s దేవ్నఫర్‍ ఆధార్‍ పఢను
\r (మత్త 6:25-34)
\p
\v 22 యో ఇనా సిష్యుల్‍తి ఆమ్‍ బోల్యొ, ఇనఖాజే తుమారు జాన్‍టెకేబి, సాత్ పేర్సూకీకరి, తుమారు ఆంగ్తాన్నాటేకెతోబి చింతపడొనొకొ; ఖానుతితీబి, జాన్‍ మహాన్‍ కాహేనా? ఆ ఆంగ్తాన్నా హఃయూ లుంగఢా పేర్‍నూ? కరి పస్తావో నకో.
\p
\v 23 ధాన్‍తిబి జాన్‍, లుంగఢాతిబి ఆంగ్తాన్‌ మోటు కాహేనా? 
\v 24 కాంగ్లాదేఖో, యో బింజ్లొనా ఖేతర్‍ నాఖకోయిని వాడకోయిని, యూవ్నా గోధాల్ కోయిని, రైతోబి దేవ్‍ యూవ్నా పాళుకరస్‍. తూమే యో జీన్‍వార్‍తిబి కేత్రేకీ స్రేష్టుల్‍ కాహెనా. 
\v 25 పస్తాయిన్‍ తూమారు జీవితంనా ఏక్‍ గంటో జాహఃత్‍ కర్‍లేళు కోన్‍బి ఛా? 
\v 26 ఆ ధర్రాష్యు తూమారు హత్‍ నా హూయుతో అజు పార్లు కామ్‍నా టేకె చుక్కె ష్యాన చిమ్తాక్హాస్‍? 
\v 27 పూల్‍ కీమ్‍ వధూకరస్‍కీ దేఖో, యోమిన్హత్ కరకొయిని, కరకొయిని, మే ష్యాత్‍ బోలుకరుస్‍ కతో యేవోడొ మోటో రాజో సొలోమోన్‍ పేర్యోతే లుంగఢా ఆ పూల్‍మా ఛాతే ఏఖాదునింతరబి రంగ్‍ కోయిని కరి బోలుకరుస్‍.
\p
\v 28 తూమే అల్పవిష్వాసీ కోయిన్తే అద్మీయే జాడీమా ఆజ్‍ వుటీన్‍ కాల్‍ చుల్లమా భళీజవళు గాఖ్‍ఃనా దేవ్‍ ఏత్రే రంగేలు కర్యుతో తూమ్‍నా బుజు కేత్రే రంగ్‍ కర్‍నూ.
\p
\v 29 సాత్ ఖాసుకీ సాత్ పీసుకీ పీస్యుకీ కరి ఇనటేకె తుమార దిల్మా చిమ్తానకో లేవో ఇనా పీటే నాక్హో నకో.
\p
\v 30 ఆ ములక్‍నూ అద్మీయే ఇనటేకె నాఖాస్‍, తూమార భానా యోహాఃరు తూమ్నా జరూరత్‍ కరి మాలం. 
\v 31 తూమే దేవ్నూ రాజ్యంనా ఢూండో, ఇనకేడే ఆఖారుబి మళ్‍స్యే.
\p
\v 32 “న్హాను గల్లో ఢరోనకో తూమ్‍నా దేవ్‍నూ రాజ్యం దేవాను తూమార భా న ఇష్టమస్‍.” 
\v 33 తూమార కనా ఛాతే ఇనా లేఛీన్‍ ధరమ్‍ కరో; గళాకోయిన్తే రఫ్యాని సంఛేవ్‍నా తయార్‍ కర్‍లేవో. తూమారు దవ్లత్నా స్వర్గంమా లపాడో, ఏజ్గా క్హయూ ఛోర్‍బి ఆవ్‍స్యే కోయిని, వూధీయేబి ధర్‍స్యే కోయిని. 
\v 34 కేజ్గా రఫ్యా రస్‍కీ తూమారు జాన్‍బి ఏజ్గాస్‍ ర్హాస్‍.
\s సేవకుల్ను సిద్దపాట్టు హువాను
\r (మత్త 24:37–25:30)
\p
\v 35 తూమారు కంభర్నా భాందిలీన్‍, తూమారు దేవ్ను ఆగ్‍నా ఇమ్మస్‍ భళ్తుర్హవదే. 
\v 36 య్హాను విందు ఖావనా గయోతే హమారు మాలిక్‍ కేదె ఆవ్‍స్యే కరి కావల్‍ కాసిర్యూతే దాసుల్‍నితర ర్హవో మాలిక్‍ ఆయిన్‍ తలుపు ట్హోక్సే. 
\v 37 యో మాలిక్‍ ఆయిన్‍, హోషార్‍తీ ర్హవనూ కీనా దేఖాస్‍కీ యూవ్నే ధన్యుల్‍; యోస్‍ ఆయిన్‍ ఇనా కంభర్నా బాందిలీన్‍ యూవ్నా ఖాణు ఖాడవనా బేక్హాఢీన్‍ యో సేవల్‍ కర్షె కరి తూమారేతి క్హాచీతీ బోలుకరుస్‍.
\p
\v 38 బుజు యో బే భజేనా ఆయితోబి, తీన్‍ భజేనా ఆయో తోబి తో వక్హాత్‍ కోన్‍ హోషార్‍తి రహిన్‍ దేఖావస్‍కీ యూవ్నే ధన్యుల్‍. 
\v 39 ఏక్‍ ఘర్‍నూ మాలీక్‍నా ఇనా ఘర్‍మా ఛోర్‍ ఆవ్‍స్యే కరి ఆగఢీస్‍ మాలంహూయుతో యో ఛోర్‍ నా ఆవ్‍నూ తిమ్‍ హూషార్‍ హూయిజాస్యే. 
\v 40 తూమ్‍నా మాలంకోయిన్తే వోక్హాత్‍ అధ్మీనూ ఛీయ్యోబి ఇమ్మస్‍ ఆవ్‍స్యే, ఇనటేకె తూమే సిద్దంగా ర్హవో కరి బోల్యొ.
\s విష్వాస్‍ కొయింతె సేవకుడ్‍
\p
\v 41 తేదె పేతూరు ప్రభు ఆవాత్‍ హమ్నాస్‍ బోలుకరస్కి, న్హాయితో క్హారవ్నా బోలుకరస్కరీ బోలామా.
\p
\v 42 తేదె ప్రభు ఆమ్‍ బోల్యొ, ఏక్‍ ఘర్నో మాలిక్‍ ఫరీన్‍ ఆయో తేదె ఇనుసేవకుల్‍ క్హారవ్నా బరోబర్ను వాక్హాత్‍మా ఖాణు ఖఢవనాటేకె ఇనూ గర్మాకోన్‍ హొషార్తీ, ఛలాక్తి, రైతే అద్మినా దేఖీన్‍ యూవ్నాఫర్‍ అధికారినింతర మ్హేంఛే.
\p
\v 43 యో మాలీక్‍ ఫాచూ ఆయిన్‍ దేఖోతేదె క్హయోదాసుడ్‍ యో బోల్యొ తిమ్మస్‍ కర్తూర్హాస్కీ, యో ధన్యుడ్‍ కరి బోల్యొ. 
\v 44 తేదె యో ఇను ధౌలత్‍ హాఃఛిఫర్‍ ఇనా అధికారి కర్‍స్సెతె క్హాఛి. 
\v 45 పన్కీ యో దాసుడ్‍ మారో మాలీక్‍ కేదె ఆవ్‍స్యేకరి సోచుకర్తో హుయిన్‍ మాలిక్‍ ఆవనా గ్హను వహాఃత్‍ ఛాకరి యో ఖైన్‍, పీన్‍, దాసీ, దాసుడునా మార్తొర్హయోతో, 
\v 46 తేదె యో సోచ్యా కొయిన్తేధన్‍, సోచ్యాకొయింతె వహాఃత్‍మా మాలీక్‍ ఆయిన్‍, యో దాసుడ్‍నా మరై నాఖీన్‍ ఇనా భక్తిహీనుల్‍మా మళైనాక్‍దిస్యే.
\p
\v 47 సేవకుడ్‍, మాలీక్నూ దిల్నూ వాత్‍ మాలంరైన్‍సబి ఇనూ కామ్‍ నాకర్యతో యో దాసుడ్నా కెత్రేకి మార్‍ లగ్‍స్యే. 
\v 48 హూయితోబి మాలంకోయిన్తే తప్పు కరవాళునా కమ్‍ మార్‍ పఢ్‍స్యే. కినా గ్హణు దేస్కీ యూవ్నాకం‍తూస్‍ గ్హణు ఆహ్ః కర్సె, గ్హణు దేవాయ్‍ర్యూతే అద్మీయేకంతూస్‍ ఆనేతిబి గ్హణు ఆహ్‍ః కరాస్‍.
\s యేసు లఢాయ్ కరను కారణ్‍
\p
\v 49 మే ఆయోతే ఆ జమీన్ఫర్‍ ఆగ్‍ నాఖానటేకె ఆయో, యో ఆగ్‍ హాంకేస్‍ భళ్‍నూ కరి ఆహ్‍ః కరుకురుస్‍.
\p
\v 50 వుజు మే లేనూతే దుఃఖామ్ను బాప్తిస్మమ్‍ వుజుబి ఛా, యో హూవతోడీ మన ఆమిన్హత్‍ తప్పకొయిని.
\p
\v 51 ఆ జమీన్‍ఫర్ ఆయోతె సమాధానం కరనటేకె ఆయోకరి సోచిలెంకరస్నా? కాహె ఏక్నయేక్‍ అలాదు కరనాటేకె ఆయో. 
\v 52 హంకేతు ధరీన్‍ ఏక్‍ ఘర్మా ఫాచ్‍జణ రైతో యూవ్నే తీన్జణ ఏక్‍ బాజు రైతో బే జణ ఏక్‍ బాజు; బే జణ ఏక్‍ బాజు ర్హైతొ తీన్జణ ఏక్‍ బాజు ర్హైన్‍ ఇమ్‍ లాఢాయి కర్సె. 
\v 53 అజు భా ఛియ్యోనా, ఛియ్యో భా న, ఆయా ఛోరినా ఛోరి ఆయానా, హాఃహుః హొవ్నా హొవ్‍ హాఃహుఃతి లఢాయి కర్సె.
\s అగాఢి జరగజాసెతె
\p
\v 54 బుజు యేసు జనం ఖారేతి ఆమ్‍ బోల్యొ, తూమే పడమటతూ మాబ్బు ఆవనూ దేఖ్యాతో యెత్రే యగ్గీస్‍మా పాని వరహ్‍ఃస్యే కరి బోల్‍స్యు. ఇమ్మస్‍ వరఖాస్‍. 
\v 55 దక్చిణనూ వ్యారో వాగ్యుతో అఖఢ్‍నూ గ్హాను గరామ్ను వ్యారో ఆవ్‍స్యేకరి బోల్‍స్యు ఇమ్మస్‍ హుసె.
\p
\v 56 హదేక్‍ కపాఠివాలా! తుమే ఆకాష్‍, జమీన్‍నా దేఖీన్‍ ష్యాత్‍ జరగ్‍స్యేతే బోలస్‍ పన్కీ, ఆ ధన్నూ హఃనద్‍నా మాలం కరూకరకొయిన్నా?
\s ఏక్ను గలత్‍నా మాప్‍కరొ
\p
\v 57 కెహూ న్యాయంకీ తూమేస్‍ మాలంకర్లేవో. 
\v 58 తుమారు వైరి తుమ్నా అధికారికనా లీన్‍ జావనువోహఃత్‍ తుమే యోజావనూ వాట్ఫరస్‍ ఇనేతి కీమ్బి బోలిన్‍ పరిష్కారించను కోసీష్‍ కరో. న్హైతో యోవైరీ తుమ్నా ధర్మషాస్ర్తం నెయ్యోకనా లీన్‍ జాస్యే, యో నెయ్యో సైనికుడ్నా ధరౌస్యే, యో సైనికుడ్‍ తూమ్నా ఠాణామ ఘలవుస్యే. 
\v 59 తుమారకనా ఛాతే ఆహాఃరును రఫ్యా హాఃర బాంధతోడీ తుమె బ్హాధర్‍ ఆవ్‍స్యుకోయిని కరి మే తారేతి ఖఛ్చితంగా బోలుకరూస్‍.
\c 13
\s అలాద‍వ్నా హాత్‍పాఢీన్‍ నావతాల్ను
\p
\v 1 “పిలాతు గలీలయమనూ త్హోడు అద్మీయేన ల్హొయినా యూవ్నూ బలిమస్‍ మళాయ్‍ రాక్యోస్‍” యో వక్హాత్‍మ ఏజ్గా ర్హాహవాళమా థ్హోడుజణు యేసుతి బోల్యు.
\p
\v 2 తేదె యేసు యూవ్నేతీ ఆమ్‍ బోల్యొ, ఆ గలీలయ ఛాతె క్హారవ్మా యూవ్నేస్‍ గ్హణు పాపేలు, ఇనటేకెస్‍ యూవ్నే పిలాతునా హాత్మా ఇమ్‍ మర్యుకరీ సోచుకరస్‍నా? 
\v 3 ఇమ్‍ కాహే కరి మే బొలుకరుస్‍, తూమేబి ఇమ్మస్‍ నాషనమ్ నాజానుకతో తూమారు దిల్‍ భద్‍లాయిలేవో. 
\v 4 సిలోయంమా గోపురం పఢీన్‍ మార్యూతె యో అట్టార అద్మీయే యెరూషలేమ్‍మా ర్హావళుతిబి ఆవ్నాస్‍ ఇమ్నూ గతికింమ్‍ ఆయుకరి రైజమ్కరస్ నా? 
\v 5 కాహే కరి తుమారితి బోలుకరుస్; తూమేబి ఇమ్‍ నాష్‍నాహోనుకతొ కతొ దిల్‍ భద్లాయిలేవో.
\s ఫలించకొయింతె అంగూర్ను ఝాడు
\r (మత్త 5:1-7; మత్త 21:18-20)
\p
\v 6 ఇనబాద్మా యో యూవ్నేతి ఏక్‍ ఉపమాన్‍ బోల్యొ. ఏక్‍ అద్మి ఇనూ టోట్మా ఏక్‍ అంజుర్నూ జాఢు ఘాడ్యో. తేదె యో పండవ్నాటేకె యోజాఢకనా జైన్‍ యో ఢూండ్తోర్హాతోథొ. పన్కి ఇనా కాయిబి దేఖాయుకోయిని.
\p
\v 7 ఇనటేకె యో “ఆ జాఢనా పంఢ లాగ్సెకరి తీన్‍ వరహ్‍ఃతూ దేఖో కాయిబికోయిని, ఇనటేకె యో జాఢనా ఖత్రీనాక్‍ ఆనేతి ష్యాన ఆ జమీన్‍ఫర్‍ భోజొ” యో టోట్‍ మాలిక్‍తి బోల్యొ. 
\v 8 ఇమ్‍ బోలామా యో టోట్‍నో మాలిక్‍ ప్రభూ! మే ఆ జాఢనా అష్పిస్‍ అసేల్‍తి ఖోంధిన్‍ పాళి కరీన్‍ గోభర్ను ఖాత్‍ నాఖూస్‍. 
\v 9 ఏక్‍ వరాఖ్ తోడీ దేక్హీయే. తేదె తోబి ఆ జాఢనా పంఢ వుటాస్‍షికీ దేఖీయే, నా పిక్యుతో తేదె ఇనా ఖత్తర్‍నాఖాజై కరి బోలాస్‍.
\s ఏక్‍ బాయ్‍కోన స్వస్థత కరను
\p
\v 10 యేసు ఆరామ్‍ను ధన్నే ప్రార్థనను జొగొమా బోధించు కరామా, 
\v 11 అట్టార వరహ్‍ఃతూ ఏక్‍ బాయికాన ఖంజోర్‍ కరను దుష్టాత్మా ధరీన్‍, రోగ్‍తి థీ. వుజు కంభర్‍బి జుఖీజైన్‍ హీబ్రనబి కోహోతూథూని. 
\v 12 తేదె యేసు యో బాయికాన దేఖీన్‍, ఇనా ఖందే ఆవ్‍ కరి బోలిన్‍, ఆయా! తారు రోగ్‍మతూ తూన ఛుట్‍కార్‍ కర్‍దిదో. 
\v 13 కరి బోలిన్‍ ఇనాఫర్‍ హాత్‍ మ్హేంధామా అసేల్‍ హూయిజైన్‍ హఃడక్‍ హుయిన్‍ యో బాయికో దేవ్‍నా మహిమ కరి.
\p
\v 14 యేసు ఆరామ్ను ధన్నె రోగ్‍వాళనా అషల్ కరమా యో న్యావ్‍నుజొగొ\f + \fr 13:14 \fr*\ft యూదుల్ను ప్రార్థనా మందిరం\ft*\f*నూ అధికారి చంఢాల్తీ ఆయిన్‍, జనభో‍నా దేఖీన్‍, కామ్‍ కరనూ ఛో ధన్‍ ఛా. యో ధన్నుస్మా రోగ్వాళు అషల్ కరైలేవో; పన్కి ఆరామ్నూ ధన్నె నకొఆవోకరీ యూవ్నేతి బోల్యొ.
\p
\v 15 యేసు, తేదె యూవ్నేతి ఉఫర్లు పేరాక్హో భద్లావళా! తుమె క్హారు ఆరామ్నూ ధన్నే తుమారు ధాండొవ్నా, గధేడవ్నా ఛొళ్లిజైన్‍ పాణీ పిఢావకొయిన్నా?
\p
\v 16 అట్టార వరక్హ్ తి సైతాన్నూ హాత్మా భందైరీతే అబ్రాహామ్ను ఛోరిహుయితె అనా ఆరమ్‍నా ధనే సైతాన్మతూ ఛుట్కార్‍ నాకర్నూనా? కరి ఇనేతి బోల్యొ. 
\v 17 యో బోల్యొతె వాత్నా యూవ్నే క్హారు షరంతీ ముఢ్‍క్యూ జుఖైల్దు. బుజు క్హారుజనాల్‍ యో కర్యోతే అసేల్‍ కామ్నా దేఖీన్‍ ఖుషీ హుయూ.
\s రాయిను బింజోళు ఉపమాన్‍
\r (మత్త 13:31,32; మార్కు 4:30-32)
\p
\v 18 ఇనబాద్మా యేసు, దేవ్‍నూ రాజ్యం కీనింతర ఛా? కీనేతి మళైన్‍ బోల్‍నూ? 
\v 19 ఏక్‍ అద్మి ఇనూ కేత్తర్మా నాఖ్యొతె రాయినూ బింజ్లొను జోఢ్నూ. యో మోటుహూయిన్‍ ఉఫర్‍ ఉఢవాళు జిన్వార్‍ ఇను ఛాళోమ ర్హైన్‍ మ్హాళొ బాంధీన్‍ జివాస్‍ కరి బోల్యొ.
\s ఖాటుకొయింతె ఆట్టోను ఉపమాన్‍
\r (మత్త 13:33)
\p
\v 20 అజుబి దేవ్నూ రాజ్యం కినేతి మళైన్‍బోలు. 
\v 21 ఏక్‍ బాయికో “అసేల్‍ ఆటోమా మళావతే ఖాటు మోటు గుండామ్‍మా ఆటో నాఖిన్‍ యో ఖాటు ఆటో అసేల్‍ ఆటో ఖాటు హూవతోడీ మళావతే యో ఖాటు ఆటోనూ జోణ్‍నూ” కరి బొల్యొ.
\s యోరూషలేమ్ను వాట్మా బోధ
\p
\v 22 యెరూషలేమ్మా జాతోహూయిన్‍ గామేవ్మా, క్హయార్మా కరి దేవ్ని బోధిస్తు హుయిన్ ర్హయో. 
\v 23 ఏక్‍ జనొ వుటీన్‍ “ప్రభు! రక్చణ లీసేతె థ్హోడూజణుస్నా?” కరి పుఛవమా. 
\v 24 తెదే యో దేక్హీన్‍, పీఛ్చావనూ వాట్‍ఫరస్‍ జవనా కోషీస్‍ కరో కెత్రూకిజణు యో వాట్ఫర్‍ జానుకరీ దేఖ్యూ పన్కి, యూవ్నా హాత్‍ కోహూయుని.
\p
\v 25 ఘర్నో మాలీక్‍ వుట్టీన్ మ్హైతూ తలుపు మూఛినాఖ్యూతో, తుమె జైన్‍ బాధర్తూ తలుపునా ఠోక్తాహూయిన్‍, క్హయేప్‍ కాళ్ళకరీ బోల్యుతోబి యో, తుమె కోన్కి, కెజ్గతూ ఆయాకీ మన మాలంకోయిని, కరి బోల్‍స్యే. 
\v 26 తేదె ఇవ్నే, తారేతి మలీన్‍ హమే ఖాద్య, పీధాని తూ హమారు గల్లీయేమా దేవ్నూవాతే బోల్తొర్హయోని కరి బోల్‍స్యు.
\p
\v 27 తేదెబి యో, తుమె కోన్కి, కెజ్గనాకి మన మాలంకోయిని. తుమె మోసం కరవాళ. ఇనటేకె తుమె మరా కాంతు నికిజవోకరీ బోల్‍స్యె.
\p
\v 28 అబ్రాహామ్ను, ఇస్సాక్‍, యాకోబ్‍, ప్రవక్తల్‍ హాఃరు జణాబి దేవ్‍నూ రాజ్యంమా ర్హావనూ, తుమె దేఖ్‍స్యు, అజు తుమ్నా భ్హార్‍ దఖల్‍నాఖ్యుతొ పన్కీ తుమె భ్హార్‍ హిబ్రీన్‍ దాత్‍, ఛావ్తాహూయిన్‍, దుఃఖ పడ్తార్హాస్యు. 
\v 29 బుజూ అద్మియే హాఃరు ధన్‍ నికతే బాజూతి ఓంద్యె ధన్‍ ఢుబతె బాజూతి ఆయిన్‍, దేవ్‍నూ రాజ్యంమా వీందుకనా బేహఃడ్‍స్యే. 
\v 30 హాధేకో “పీటేనూ అద్మీయేమా థోడు జణు హఃమే హుస్యే, హాఃమెను థోడుజణు పీటె హుస్యే” కరి బోల్యొ.
\s యెరూషలేమ్నాటేకె యేసు దుఃఖమ్‍ హువాను
\r (మత్త 23:37-39; లూకా 19:41-44)
\p
\v 31 తేదెస్‍ థోడుజణు పరిసయ్యుల్‍ యేసు కనా ఆయిన్‍, “తూ అజ్గాతూ ఛలోజా ఆలదు జోగోమా జా. హేరోద్‍ తూనా మర్రాక్‍నూ కరి దేఖూకరస్‍” కరి బోల్యు.
\p
\v 32 తేదె “యేసు యూవ్నేతి, తూమే జైన్‍ ఇనేతి ఆమ్‍ బోల్యొ ఆజ్‍ కాల్‍ మే రోగ్‍వాళనా ఖుధ్రవ్‍తోహూయిన్‍, దుష్టాత్మా ధరీహూయునా అషల్‍కర్తోహుయిన్‍, తీన్‍మనూ ధన్నే మే కరనూ కామ్‍ ఖారు పూరా కరీస్‍, కరి జైన్‍ యో న్హోరితి బోలో” కరి బోలిమోక్‍ల్యొ. 
\v 33 హూయితోబి ఏక్‍ ప్రవక్తబి యెరూషలేమ్‍నా బాధర్‍ మర్నూనా కాహేనా, ఇనటేకె ఆజ్‍ కాల్‍ ఇనకాల్‍ మారు కామ్‍ మే కరనూస్‍ పఢ్‍స్యే.
\p
\v 34 యెరూషలేమ్‍! యెరూషలేమ్‍! తూ ప్రవక్తల్‍నా మర్రాక్‍తి హూయిన్‍, తార కనా ఆవతే ప్రవక్తల్‍నా ఫత్రావ్‍తి మార్రాకుకరస్‍. ఏక్‍ కూకీడి ఇనా చేల్కవ్‍నా కీమ్‍ ఇనూ పాకీఢినా హేట్‍ బులైలేస్‍కీ, ఇమ్మస్‍ తార లఢ్‍కావ్‍నబి కంధేకర్‍లేను కరి దేఖో, పన్కి తూమేస్‍ ఆవాన ఇష్టాపడ్య కోయిని. 
\v 35 తారు ప్రార్థనా మందిరం పాడ్‍దిబ్బ హూయిజాస్యే. “ప్రభునూ నామ్‍తి ఆయోతే యో ధన్యుడ్‍ కరి బోలాతోడీ తూమే మన దేఖ్‍స్యు కోయిని కరి ఖఛ్చితనంగా బోలుకరూస్‍” కరి బోల్యొ.
\c 14
\s ఆరామ్ను ధన్నె యేసు స్వస్థతకర్యొ
\p
\v 1 ఆరామ్నూ ధన్నే యో ధాన్‍ ఖావనాటేకె పరిసయ్యుల్మా ఏక్‍ అధికారి ఘర్కనా జవమా, యూవ్నే యేసు ఏజ్గా ష్యాత్‍ కర్షేకి కరి ఏన్‍ కర్తు ర్హయూ. 
\v 2 ఆంగ్తన్‍ మొత్తం పులీనీర్‍ భరైహుయు రోగ్వాల ఏక్‍ అద్మిఇనా మే ఆయిన్‍ హూబ్ర్యు.
\p
\v 3 ఆరామ్నూ ధన్నే రోగ్‍వాళనా ఖుద్రవనూ న్యాయం కాహేన్నా?
\p
\v 4 కాని, బోలకోయినీతింమ్‍ యూవ్నే గఛ్చుప్‍ థా. తెదె యో రోగ్వాళనా కంధే బులైన్‍ ఇనా రోగ్నా క్హూద్రైన్‍ బోలిమొక్‍ల్యొ. 
\v 5 తుమారమా కీనూబి ఛయ్యోతోబి, ధాండొతోబి ఆరామ్‍నూ మా పడీగయు తేదె యగ్గీస్‍ ఇనా ఉఫర్‍ కాడ్‍స్యు కున్నా? కరి బొల్యొ. 
\v 6 ఆ వాతేవ్‍నా యూవ్నా కాయిబి బోలానా కోహూయుని.
\s య్హాను ఖాణమా ఆయుతె
\p
\v 7 ధాన్‍ ఖావనటేకె బులైమాంగాయితే అద్మీయే యూవ్నే ఆగడీ బేహ్‍ఃనూ కరి దేఖూకరతే యూవ్నా దేఖీన్‍, యేసు ఏక్‍ ఉపమాన్‍ బోల్యొ. 
\v 8 తూన కోన్‍బి య్హానూ ధాన్‍ ఖావనా బులాయుతో ఏజ్గా అగ్రస్థాన్‍మా నకో బేఖో, తూన బులాయోతే యో ఏక్‍ వఖాత్‍ అజు తారేతిబి మోటోనా బులావజాయ్‍; 
\v 9 యో తారకనా ఆయిన్‍, ఆనా జొగోధాకరీ తారేతి బోల్యుతో, తేదె తూ షరంతీ పీటే జైన్‍ బేహ్‍ఃనూ పడ్‍స్యే. 
\v 10 ఇనటేకె తున బులాయుతో ఆఖరీనుజొగొమా బేక్హ్, ఇమ్‍ కర్యోతో తూనా బులాయోతే యో ఆయిన్‍, మారో దోస్ ఉట్టీన్ ఖామే బేహ్‍ః కరి బోల్‍స్యే, తేదె ఏజ్గా బేట్యూతే అద్మీయేమా తూనా అచ్చు నామ్‍ ర్హసే. 
\v 11 ష్యానకతో ఇనూ యోస్‍ మోటోహోను కరి దేఖవాళు తగ్గాయిలీసే, తగ్గాయిలేవాళు హేచ్చింపబడ్‍సే.
\p
\v 12 బుజు యో ఇనా విందు ఖాడవనా బులాయోతే ఇనేతి ఆమ్‍ బోల్యొ, కేధేబి రాత్నూ ర్హవో ధన్నూ ర్హవో విందు కర్తవొక్హత్‍ తారు దోస్తుల్‍నా, భైయ్యేవ్‍నా, బందుల్‍నా, దౌలత్‍ వాళనా నకోబులైస్‍; యూవ్నా బులాయోతో యూవ్నేబి తున బులవుస్యే, తేదె తూ కర్యోతే ఉపకార్‍నా యూవ్నేబి ఉపకార్‍ కర్‍సే. 
\v 13 ఇనఖాజే తూ విందు కర్తీవోఖత్‍ గరీబేవ్‍నా, పాంగ్లేవ్‍నా, లంగడవ్‍నా, ఖాణవ్‍నా బులైన్‍ ఖాఢవో. 
\v 14 తేదె తున రుణం పేఢనా యూవ్నాకన ఖాయిబి కోర్హాసేని. ఇనటేకె తూ ధన్యుడ్‍ హూయిస్‍. మరీగయూతే నీతినూ అద్మీయే పునరుధ్దానంధన్మా తెదె దేవ్‍ తునకర్యోతే అచ్చు కామ్‍నా బహుమానం మళ్‍స్యే.
\s గొప్ప విందును ఉపమాన్‍
\r (మత్త 22:1-14)
\p
\v 15 యత్రస్‍మా ఇనకేడె ఖావనా బేట్హుతే యూవ్నామా ఏక్‍ జణో యో వాతే ఖమ్జీన్‍, దేవ్‍నూ రాజ్యంమా ధాన్‍ ఖవళు ధన్యుడ్ కరి ఇనేతి బోలమా.
\p
\v 16 తేదె ఇనేతి ఆమ్‍ బోల్యొ; ఏక్‍అద్మి మోటు విందు కర్నూ కరీన్‍ కేత్రాకీ జణానా బులాయో. 
\v 17 విందునూ వొహఃత్‍ హాంకె హాఃరు సిద్దం హూయిరూస్‍ ఖావనా ఆవో కరి బులైమాంగాయితే యూవ్నేతి బోలాన ఏక్‍ దాసుడ్‍నా బోలిమొక్‍ల్యో. 
\v 18 యూవ్నే హాఃరూబి ఏక్నూఏక్ సాకుల్‍ బోల్యా. ఆగళ్యోకీసికి మే ఖేతర్‍నా మోల్‍ లీధో ఇనా జైన్‍ దేకేనూ; ఇనటేకె మన మాప్‍ కర్‍ కరి బొల్యొ. 
\v 19 అజేక్‍ జణో మే పాఛ్‍ జోడ ధాండొనా లిధొ యో భరోభర్‍ కామ్‍ కరుకరాస్‍కీ కోయినికి దేఖాన జౌంగ్రుస్‍, మన మాప్‍కర్‍ కరి బోల్యొ. 
\v 20 వుజేక్‍ జణో మే య్హా కర్‍లీదో. ఇనటేకె మన ఆవాన కోహూస్యేని కరి బోల్యొ.
\p
\v 21 ఇమ్‍ యూవ్నే క్హారు బోల్యుతే వాత్నా లీన్‍ జైన్‍ ఇనా మాలిక్తి బోల్యు. యో ఛండాల్‍ ఖైన్‍, తూ యగ్గీస్‍ జైన్‍ క్హాయార్‍ని గల్లీయేమా, గొమ్ధీయేమా ఛాతే గరీబేవ్‍నా, లంగఢా పాంగళ్యేవ్‍నా, ఖాణవ్‍నా అజ్గ బులైల్యావ్‍ కరి ఇనా దాసుడ్‍తి బోల్యొ. 
\v 22 ప్రభు తూ బోల్యొతిమ్మస్‍ కర్యొ పన్కి, అజుబి జోగొ ఛా కరి బోల్యొ. 
\v 23 యజమానుడ్‍ ఇను దాసుడ్‍తి బోల్యొ, క్హయర్‍మా మారు ఘర్‍ భరవా ఖార్‍ఖు తూ జైన్‍ ఖేతర్‍మా, జైయిన్‍ ఎజ్గా రైతే అద్మీయేనా బులైల్యావ్‍ కరి బోల్యొ. 
\v 24 మే ష్యాత్‍ బోలుకరుస్‍ కతో మే హాంకేతోడీ బులాయోతే యూవ్నామా ఏక్‍ జనోబి మారు విందుమా ఖాసే కోయిని కరి బోల్యొ.
\s సిష్యుల్‍ హువనటేకె హిమ్మత్‍
\r (మత్త 10:37-39)
\p
\v 25 జనాల్‍ క్హారుజణు యేసునాకేడె జౌంగ్రతోతేదె యో యూవ్నా మ్హణీపరీన్‍, 
\v 26 కోన్బి ఏక్జణో మారకనా ఆయిన్‍, ఇనా ఆయా, భా తీబి, బావణ్‍న లఢ్కాతిబి, భేనె, భైనా ఇనజాన్‍నాబి, ఇను యో నా ద్యేషించతో యో మారో సిష్యుడ్‍ కోహూస్యేని. 
\v 27 ఇమ్మస్‍ కోన్బి ఇను సిలువనా పల్లీన్‍, స్రమపఢీన్‍, మర్రిజైయిన్‍, సిద్దంహుయీన్‍ మారకేడె నాఆయుతో యోమారో షిష్యుడ్‍ కోహూసేని.
\s మ్హఢీ
\p
\v 28 తుమారమా కోన్బి ఏక్‍ మ్హాడీ భాంద్నూకతో, యో భ్హాంధనా కేత్రా రఫ్యా హూవస్కీ, ఇనా కనా ఏత్రా రఫ్యా ఛాకీ కోయిని కరి యో దేఖిలీస్యే కున్నా? 
\v 29 ఇనాకనా రప్యాఛ్చాకి కొయిన్‍కి నాధేఖీన్‍ భాంద్యుతో యో కామ్‍ ఆధాక్‍ఫర్‍ భిరి జాస్యే. 
\v 30 దేఖావళు ఖారుబి ఆ అద్మిఆదూ భాందీన్‍, ఆదూ మ్హేందూదు కరి బోలీన్‍ ఇనూ షరం కాడ్‍స్యే.
\p
\v 31 ఏక్‍ రాజో బుజేక్‍ రాజోతి యుధ్దంనా జానూ కతో ఇనాకనా ఛాతే దఖ్‍ః హజర్‍ సైనిక్‍తి యుధ్దం కర్‍స్యేతే యూవ్నూ ఈఖ్‍ః హజర్‍ సైనికుల్‍తీ యుధ్దంమా జీత్సునాకరీ సోఛ్‍స్యేకోయిన్నా? 
\v 32 ఇనమా లఢనూ తాఖాత్‍ నా ర్హైతో యూవ్నే దూర్‍ఫర్‍ ర్హతివోఖత్‍ సందేష్‍ బోలిమోక్లీన్‍ దుష్మన్‍ కోయిన్‍తిమ్‍ మళీజస్యే. 
\v 33 ఇమ్మస్‍ తుమ్నాఛాతే ఖారు నా మ్హేంధాతో మారు సిష్యుల్‍ కోహూస్యుని.
\s ఖారు కొయింతే మీట్‍
\r (మత్త 5:13; మార్కు 9:50)
\p
\v 34 మీట్ అష్యలస్, పన్కి ఇన్మనూ ఖారు ఛలిగుతో అజు కినేతి ఫాచు యో ఖారు ఆవ్సె. 
\v 35 యో జమీన్‍నాబి, ఎరువునాబి కామే కోఆవాని, అజు ఇనా ఫేకీదేనూస్‍ పడస్‍. ఖంమ్జనా కాణ్‍ రవ్వాలు జత్తన్‍తి ఖంమ్జో కరి యూవ్నేతి బోల్యొ.
\c 15
\s చుక్కాయ్‍ గయూతె మ్హేంఢను ఉపమాన్‍
\r (మత్త 18:12-24)
\p
\v 1 ఏక్‍ వోహోఃత్‍ యేసు వాతే ఖంజనాటేకె కరి సుంకరుల్‍బి పాపుల్‍ కేత్రేకీ జణు ఇనాకనా ఆయూ. 
\v 2 పరిసయ్యుల్‍బి, షాస్త్రుల్‍ యో ఖారు దేఖీన్‍, ఆ పాపేలవ్‍నా కందే కర్లీన్‍ యూవ్నేతి మలీన్‍ ఖాణు ఖౌంగ్రస్‍ కరి యూవ్నే గోణీగిలిధూ. 
\v 3 ఇనటేకె యో యూవ్నా ఆమ్‍నూ ఉపమానం బోల్యొ.
\p
\v 4 తూమారమా కినాబి హోః మ్హెంఢర్హైన్, ఇన్మతూ ఏక్‍ మ్హేండా గమైగుతో, ఆ ఏక్కమ్‍ హోః మ్హేంఢా మ్హేంధిన్‍ యో ఏక్‍ మళతోడీ ఢూండ్‍స్యుకున్నా? 
\v 5 యో మ్హేంఢా మళ్యు తేదె ఇనా ఖాందఫర్‍ నక్లీన్‍ ఖుషీతి ఘర్‍కనా ఆయిన్‍, 
\v 6 గమైగయుతే మారు మ్హేంఢా ఫాచు మళ్యు; ఇనటేకె మార భరోబర్‍ తూమేబి ఖూషీ హూవో కరి బోల్‍స్యే. 
\v 7 ఇమ్మస్‍ కేధేస్కి దిల్‍ భద్‍లాయిలీధూ హూయు నీతిగా ర్హవళు ఎక్కమ్ ఖొః అద్మీయేతిబి, దిల్‍ భద్‍లాయిలేవానునూ ఛాతే ఆ ఏక్‍ పాపితి స్వరగ్‍మా ఘను ఖుషీ హూవస్‍.
\s గమాయ్‍ గయూతె బిల్లు
\p
\v 8 ఏక్‍ బాయికోనా ధహ్‍ః రూపనూ బిళ్ళమతూ ఏక్‍ గమైగయుతో, “యో ఏక్‍ బిళ్లుమళతోడీ ఘర్‍మా ఊజాళునా బుడ్డీ బాళిన్‍ ఏన్‍ కరీన్‍ ఢూండ్‍స్యేకోయిన్నా?” 
\v 9 యో బిళ్ళ మళ్యుతో ఇనాకనా కామ్‍ కరవళీయేనా, ఇనూ కందేనూ, బగళ్లునా బులైన్‍ మారు గమైగయుతే రూపనూ బిళ్ళు మళ్యు ఇనటేకె తూమేబీ మారబరొభ్బర్‍ ఖూషీ హూవోకరీ బోల్‍స్యేకొన్నా? 
\v 10 ఇమ్మస్‍ దిల్‍భద్లాయిలేవళు ఏక్‍ పాపినటేకె దేవ్నూ దూతల్నా క్హామే ఖూషీ హూస్యే కరి తూమారేతి బోలుకరుస్‍.
\s గమాయ్‍ గయోతె ఛియ్యో
\p
\v 11 బుజు యో ఆమ్‍ బోల్యొ; ఏక్‍ అద్మినా బే ఛీయ్యా థా. 
\v 12 పన్కి యో బేజణమా నానో ఛీయ్యో ఆయిన్‍ భా మన ఆవ్నూతే ఆస్తీమా మారు బాగ్‍ మన దాకరీ మాంగమా, యో ఇమ్మస్‍ నానో ఛీయ్యానూ బాగ్‍ ఇనస్‍ పాడీన్‍ దీనాఖ్యో.
\p
\v 13 థ్హోడ ధన్మస్‍ యో నానో ఛీయ్యో ఇని ఆస్తినా లీన్‍ దేహ్‍ఃమా ఛల్‍జైన్‍, మలీన్‍ యో దౌలత్నా ఇనా క్హరాబ్‍కామ్‍నా ఖర్చు కర్యో.
\p
\v 14 ఇమ్‍ రఫ్యా క్హారు ఖతంహూయిజవదీన్‍ ఘణు మోటు కాళ్‍ ఆయూ, తేదె యో గ్హణు ముసిబత్మా పడ్యోబుజు ఇనకనా కాయిబి కొయిని. 
\v 15 తేదె యో క్హయార్‍మా ఏక్‍ అద్మికనా గయో, యో అద్మిఇనా ఢూకర్‍ ఛరావనా కరి ఖేతర్‍మా బోలిమోక్‍ల్యొ. 
\v 16 ఇనా కోన్బి అత్రు ఖాను‍బి దేవాళు కొమళ్యుని. ఇనటేకె యో ఢూకర్‍ ఖావనూ పోట్టు ఖానూ కరి రైగో.
\p
\v 17 ఇనా తేదె బుద్ది ఆయిన్‍, మారు భా నూ ఘర్‍కనా కామ్‍ కరవళానా థక్‍తోడీన్‍ ఖవయేత్రు ధాన్‍ ఛా. పన్కి మన అజ్గ ఖాణు కోయిన్తే భుక్‍నా మర్‍జౌంగ్రుస్‍. 
\v 18 మే వుట్టీన్‍ మారో భా కనా జైస్‍, భా మే, దేవ్నా, తారేఖుబి ఘాణు విరుద్‍గా పాప్‍ కర్యో; 
\v 19 బుజు కేధేబి తారో ఛీయ్యో కరి బోలావనా మన యెత్రె లాయక్‍ కోయిని; ఇనటేకె మన తూమారు కామ్‍ కరవళమా ఏక్‍జణంతరతోబి గల్లా కరి బోల్‍నూ కరి సోచీన్‍, 
\v 20 వూట్టీన్‍ ఇనా భా కనా ఆయో. యో ఇనూ భా నూ ఘర్‍ ధర్రాస్యు దూర్మా ఛాకతో ఇనా భా ఇనా దూర్తిస్‍ దేఖీన్‍ నాహ్‍ఃతో హూయిన్‍ ఆయిన్‍ ఇనా గలేంఢాఫర్‍ పడీన్‍ బుఛ్చా దిదో. 
\v 21 తేదె యో ఇనా భా తి, మే దేవ్‍తిబి తారేతిబి మోటూ పాప్‍ కర్యొ. బుజు కేదేబి మే తారో ఛీయ్యో కరి బోలావనా మే లాయాక్‍ కోయిని కరి బోలామా. 
\v 22 రైతోబి ఇనా భా ఇనా కామ్‍ కరవళాతి, మార ఛీయ్యానా పేరానూ అసేల్‍నూ లుంగ్ఢా, హాత్‍నా అంగోటీయే, గోఢానా చెప్లే లాయిన్‍ పేరావో కరి బోల్యొ. 
\v 23 అష్యల్‍నూ బీష్యావళు ఏక్‍ పసువుణా లాయిన్‍ వాఢీన్‍ మోటు పండగంతర కరీయే. 
\v 24 మరీగయోతే మారో ఛీయ్యో పాచు జీఉట్యో, గమైజైన్‍ పాచు మళ్యో కరి బోలామా, యూవ్నే ఖారు పంఢగ కరనిక్‍ల్యా.
\p
\v 25 తేదె ఇనో మోటో ఛీయ్యో ఖేతర్‍మతూ ఆంక్రతో ఇనా ఘర్‍మతు గీతేవ్‍నూ ఖేల్‍నూ ఆవాజ్‍ ఖంమ్జయూ.
\p
\v 26 యో దాసుల్‍మా ఏక్‍ జణానా బులైన్‍ ఘర్‍మా ష్యాత్‍ హూంక్రస్‍ కరి పుఛవమా. 
\v 27 యో ఇనేతి తారో భై ఆయో, తారో భా నానో ఛీయ్యో అచ్చితర ఆయో కరి ఇనటేకె బిష్యావళు ఏక్‍ పషువు వాఢుకరస్‍ కరి బోలామా,
\p
\v 28 యో వాతేనా ఖంమ్జీన్‍ ఖ్హీజ్‍ ఖైన్‍ యో ఘర్‍మా జవాన దిల్‍ నాహూవామా, తేదె ఇనా భా ఆయిన్‍ బతిమాల్యొ. 
\v 29 తేదె యో ఇనా భా తి అత్ర వరహ్‍ఃతూ తార కనా రైన్‍ తారీస్‍ వాతే ఖంమ్జు కరుస్‍నీ, కేధేబి మే మార దోస్తేవ్‍తి మళిన్‍ ఖూషీతి ఖావనా ఏక్‍ బోక్డుతోబి మన దిదోనా? 
\v 30 కానీ ఆ తారో నానో ఛీయ్యో రైతో ఇని ఆస్తీలిన్‍ జైన్‍ క్హరాబ్‍వాళీయేతి ఖైయిన్‍ ఆయోతే ఇనా మాత్రం బిష్యావళు పషువు వాడీ పంఢగ కరుకరస్‍. కరి 
\v 31 తేదె యో, మారొ ఛీయ్యో! తూ కేధేబి మారస్‍ కనా ఛా. ఇనటేకె “మారు హాఃరూబి తారుస్‍తో.” 
\v 32 అప్నే ఖూషీ హూవనూ, ఆనందించనూ అసేలస్‍; ష్యానకతో భై మరీజైన్‍ ఫాచు జీవిన్‍ ఉట్యో, గమైజైన్‍ ఫాచు మళ్యో కరి ఇనేతి బోల్యొ.
\c 16
\s అకయమా హుయోతే అధికారిను ఉపమానం
\p
\v 1 ఏక్‍ ధనే యేసు ఇను షిష్యుల్‍తి అమ్‍ బోల్యొ; ఏక్‍ మ్హాజీన్‍నా ఘరే ఏక్‍ మాలిక్‍ కామ్‍ కర్తొ థో. యో ఇని ఆస్తినా నుక్చాన్‍ కరూకరస్‍ కరి ఇనఫర్‍ ఛాడి బోలామ.
\p
\v 2 యో మ్హాజీన్‍ ఇనా బులైన్‍, తార మ్హణీతూ క్హంమ్జాయుతే యో ష్యాను వాత్‍? కరి బోలిన్ తున అజు ఆ కామ్‍మా తున రాఖాన లాయక్‍ కోయిని, తూ కెత్రా ఖర్చు కర్యోకి యో క్హారు లెక్కల్‍వతాళ్‍ కరి బోల్యొ.
\p
\v 3 తెదె యో గుమస్తా దిల్మా ఆమ్‍ సోచిల్దొ; హాంకే మన ఆ కామ్మతూ కణ్నాకి దిస్యే, మే ష్యాత్‍ కర్నూ? క్హేతార్‍మా క్హొందాను కామ్‍తో కోకర్‍నారోని అజు భీమాంగీ జీవనాబి షరం లగ్గస్‍. 
\v 4 కేదె హుయితో మన ఆ కామ్మతూ కణ్నాఖ్యోతొ, తేదె దోస్తుల్‍ మన కంధే కర్‍లేను కతో ష్యాత్‍ కర్నూకీ మన మాలంకరి లాహీజైన్‍.
\p
\v 5 తేదె ఇనా మాలిక్‍నా కోన్‍ కోన్‍ ఉధార్‍ ఛాకీ యూవ్నా బులైన్‍ మరా మాలిక్‍నా కేత్రా ఉధార్‍ ఛా కరి మోదుల్‍ అద్మి పుఛాయో. 
\v 6 యో అద్మి ఖోః కేజీనూ తేల్‍ కరి బోలామా ఇమ్‍ హూస్యేతో తూ ఎగ్గీస్‍ బేసిన్‍ ఆ ఛీటిఫర్‍ ఆఢైఖ్‍ః మున్తా తేల్‍న లీఖ్‍ కరి బోల్యొ. 
\v 7 పాసల్తి అజేక్‍ జణానబి ఇమ్మస్‍ బులైన్‍ తూ కేత్రా దేనూ కరి బోలామా, ఖోః గౌని సంచుల్‍ కరి బోల్యొ, ఇనబి ఆ ఛీటిఫర్‍ ఛారీఖ్‍ః సంచుల్‍నా లిఖ్కిలాకరీ బోల్యొ.
\p
\v 8 యో మాలిక్‍, మోసం కరవళొ గుమస్తాన తూ ఘాణు ఛలాక్‍ కరి ఇనా హాఃరైన్‍, ఉజాళునూ\f + \fr 16:8 \fr*\ft కతో దేవ్‍నూ లఢ్‍కా కరి మతలబ్‍.\ft*\f* అద్మి ఆత్మీయతమా దేఖాడతే హూషార్‍తిబి, ఆ ములక్‍నూ అద్మీయే వఖ్వోనూ బట్టీ దేఖ్యాతో గ్హణు హూషార్‍తి ర్హాస్‍.
\p
\v 9 యేసు ఆమ్‍ బోల్తో హుయిన్‍ “ఆ ములాక్‍ను రఫ్యాతి దోస్తుల్‍నా కమైలేవో; కీమ్‍ కతో యో రఫ్యా తుమ్నా మ్హేందీన్‍ జావనివహఃత్‍ నిత్యంహుయితే ఘేర్మా యూవ్నే తూమ్‍నా ఆదిలీస్యే” కరి తూమారేతి బోలుకరుస్‍. 
\v 10 థోడ విషయంమా నమ్మకంతి ర్హవళు, మోటా వీషయంమాబి నమ్మకంతి ర్హసే. పన్కి థోడ విషయాంమ మోసం కరవళు, గ్హణ విషయంమబీ మోసం కర్షే. 
\v 11 ఇనటేకె తూమే అన్యయంను దౌలాత్‍న తూమే నమ్మకంగా నార్హయ్యాతో, హాఃఛి రఫ్యావ్‍నా తూమ్నా కోన్‍ దీస్యే. 
\v 12 తూమే ఫరాయిను దౌలత్‍ను విషయంమా నమ్మకంతి నార్హయ్యాతో, తూమారు సోంత దౌలత్‍నా కొన్‍ దిస్యే?
\p
\v 13 ఖ్హయు దాసుడ్‍బి, భే మాలిక్‍ధార్నా సేవా కరనాకోహోయిని. ఇమ్‍ రైతో ఏక్‍నా ఫ్యార్‍కరీన్‍ ఏక్‍నాఫర్‍ ఛండాల్‍ ఖాసే, నైతో ఏక్‍ని వాత్ఫర్‍ ఛాలీన్‍ అజేక్‍నా ధకల్‍నాక్‍సే. తుమె దేవ్నా, దౌలత్‍నా యోస్‍ వక్హాత్‍మా సేవ కరానకోహూవాని కరి ఖఛ్చితంగా బోలుకరుస్‍.
\s పరిసయ్యుల్‍నా యేసు జావబ్‍ దేవాను
\p
\v 14 రఫ్యానూ లాంఛీను పరీసయ్యుల్‍ యో వాతేనా హఃమ్జీన్మ్జీ న్‍, యేసునా గేలీ కాఢుకరాతో, 
\v 15 తేదె, తుమే క్హారు అద్మీవ్‍కనా నీతినూ అద్మీయేనితర ఛాలస్‍ పణికి, తూమారు దిల్‍ కీమ్‍నూ కీ దేవ్‍నా మాలం. “అద్మీయేనా అసేల్‍ కరి దేఖావతే, యో దేవ్‍నా డోలమా గ్హణు ఖరాబ్‍ దేఖవస్.”
\p
\v 16 బాప్తిస్మమ్‍ దెవ్వాలొ యోహాన్ను ఆవతోడీ ధర్మషాస్త్రంబీ, ప్రవక్తల్‍ బోధించాను థూ. తేప్తూ ధరీన్‍ దేవ్‍నూ రాజ్యంనూ సువార్ ప్రచార్‍ హూయు, హర్‍ ఏక్‍ జణు యో రాజ్యంమా జనూకరీ జభర్‍దస్తిఖు. 
\v 17 మోషే ధర్మషాస్ర్తం మనూ ఏక్‍ న్హాను అక్చర్‍బి నామటీజావానుతీబి ఆకాష్‍బి జమీన్‍ గళిజావను హల్కు.
\p
\v 18 ఏక్జణు తలాక్‍ ఇని బావణ్‍నా లీక్కీన్‍ దినాకీన్‍ బుజేక్‍ బావణ్‍నా కరవాళు వ్యభిచార్‍ కరూకరస్‍. యో తలాక్‍ దేవాయిరీతె బాయికోనబి కోన్‍ య్హా కర్లేస్‍కీ యువ్నేబి వ్యభిచార్‍ కరూకరస్‍.
\s దవ్లత్‍వాలు, బుజు లాజర్‍
\p
\v 19 ఏక్‍ మోటొ మ్హాజీన్‍ థొ. యో భారి మోల్ను లుంగ్డా పేరిన్‍ ఖైన్‍ పీన్‍ రోజ్‍ సుఖ్‍తి ర్హాతొ థో.
\p
\v 20 ఇనా ధర్వాజనా ఖమేస్‍ లాజర్‍ కరి ఏక్‍ గరీబ్‍ థూ, యో ఆంగ్‍ అక్కు పోఢాతిస్‍ భరైన్‍, యో మ్హాజీన్‍ ఘర్‍నా భార్‍ పఢ్‍ర్హతూథూ. 
\v 21 ఇనా భుక్‍ లగ్యూతో యో మ్హాజీన్‍ను ఖావనూ బల్లఫర్‍తూ ఇట్టా రోటానా టుక్డా పఢ్యుతో ఇనా ఖైన్‍ భుక్‍ తోణ్‍నూ కరి ఆహ్‍ఃతీ ర్హాతో థో. ఏత్రేస్‍ కాహేతిమ్‍ ఖుత్ర్యా ఆయిన్ యో ఫోఢావ్‍నా ఛాట్‍తూథూ.
\p
\v 22 తేదె గరీబ్‍ అద్మి మరీజైన్‍ దేవదూతల్‍నా హాతే లీ జైన్‍ అబ్రాహామ్‍ని ఖోళామా బేఖానా గయో. మ్హాజీన్‍బి తేదెస్‍ మరిన్‍ మాటీమా సమాధి కరమా.
\p
\v 23 తేదె యో పాతాళంమా పఢీన్‍ ఆగ్మా బాధపడ్తో హూయిన్‍ ఢోళపాఢీన్‍ దేఖమా అబ్రాహామ్‍ని మాంఢీఫర్‍ లాజర్‍ బెట్టోతే ఘణు దూర్‍తి దేఖైయూ.
\p
\v 24 భా హూయోతే అబ్రాహామ్ను! మే ఆగ్మాబధాపడుకరుస్‍ మారఫర్‍ గోర్‍ కరీన్‍, ఇని ఛీటిఆంగ్లీ పాణిమా భీజైన్‍ మారు జీబ్‍నా ఠంఢు కరానా టేకె లాజర్‍నా బొలిమోకల్‍; కరి రోతోహూయిన్‍ చిక్రీన్‍ బోల్యొ.
\p
\v 25 తేదె అబ్రాహామ్ను, మారో ఛీయ్యో! తూ జీవ్‍తో ర్హయ్యో తేదె తారు జీందగీమా ఖాధో, పీనూకి పీధో అసేలస్‍ సుఖపడ్యో. కానీ లాజర్‍ హాంకే నేమ్మదితి ఛా. తూ వేధన పడుకరస్‍.
\p
\v 26 ఆ కాహేతిమ్‍ దేక్‍ అజ్గానూ ఏజ్గా నా ఆవ్‍నూతిమ్‍ ఏజ్గాను అద్మిఅజ్గా నా ఆవ్‍నూతిమ్‍ బేహేనా ఇఛ్మా ఏక్‍ మోటు ఆగాధం ఛా.
\p
\v 27 తేదె యో మహీజైన్‍ భా ఇమ్‍ హూస్యేతో. మార భాన ఘేరే లాజర్‍నా బోలిమోకల్‍ కరి తూన బతిలాడుకరుస్‍.
\p
\v 28 ఏజ్గా మరా పాచ్‍ భైయ్యే ఛా! యూవ్నేబి మారీంతర అజ్గ నా ఆవ్‍నూ తిమ్‍ యూవ్నా ఆవాతే బోలుకరుస్‍.
\p
\v 29 ఇనటేకె అబ్రాహామ్ను, యూవ్నా కనా మోషేబి, ప్రవక్తల్‍ లిఖుతే పుస్తకం ఛా; ఇవ్నే ఖారు ఇవ్నూ వాతస్‍ ఖంజ్నూపడస్‍ కరి బోలామా, 
\v 30 భా అబ్రాహామ్ను ఇమ్‍ నకో బోల్‍; మరీ హూయుమతూ కోన్‍బి గయూతో యూవ్నేపాపం బేదిన్‍, కరి యో మ్హాజీన్‍ బోల్యొ. 
\v 31 అబ్రాహామ్ను, మోషేబి ప్రవక్తల్‍నూ వాతస్‍ ఖంజునాతో, మరిన్‍ జీవిహూయు ఏక్‍ జణో గయోతోబి యూవ్నే నమ్‍స్యేకోయిని కరి బోల్యొ.
\c 17
\s మాప్‍కరను బారెమా ఉపమాన్‍
\r (మత్త 18:7,15)
\p
\v 1 యేసు ఇనా షిష్యుల్‍తి ఆమ్‍ బోల్యొ, ఠోకర్‍ ఆవ్సేకొయినితిమ్ ర్హాసెకొయిని, పణికీ యో సోదాన కీనేతీ ఆవ్‍స్యేకీ ఇనా స్రమా. 
\v 2 ఆ అఢ్డాని లఢ్‍కావ్‍మా ఏక్‍నా ఆఠంక్‍\f + \fr 17:2 \fr*\ft ములా బాషమా పాపం కరావనా కారకుల్‍ హుయుతే ఇవ్నే\ft*\f* కరవళనా గుధ్దినా గట్టీనో భండో భాందిన్‍ ధర్వావ్‍మా నఖైజావనూ ఇనా కెత్రూకి మేల్.
\p
\v 3 తూమారి విషంమా జత్తన్‍థి ర్హవో; తూమార భైయ్యే గల్తీ కర్యుతో యూవ్నా తూమే గుర్‍కావో, పష్చతమం పడ్యూతో యూవ్నా మాఫ్‍ కరో.
\p
\v 4 యో ఏక్‍ ధన్నా ఖాత్‍వోహోఃత్‍ తునా గూర్చి గల్తీ కరీన్‍ ఖాత్‍వోహోఃత్‍ తూమార కనా ఆయిన్‍ మే పష్చతమం పడ్యో కరి బోల్యుతోబి, ఇనా మాప్‍ కర్నూ.
\s విష్వాస్‍
\p
\v 5 “హమారు విష్వాసంనా అజు ఘణు భఢవ్‍” కరి సీష్యుల్‍\f + \fr 17:5 \fr*\ft ములా భాషమ బోలి మోక్లా హుయాకరి అర్థం\ft*\f* ప్రభుతీ బోల్యా.
\p
\v 6 తుమే రాయినూ గింజ ఏత్రే విస్వాసం రాక్యతో బైస్‍; ఆ కంభళినూ జాఢూ జఢ్‍ ఖామేస్‍ ఉక్‍డైన్‍ ధర్వావ్‍మా ఘడ్‍ కరి బోల్యుతో యో తూమారి వాతే ఖాజ్‍స్యే.
\s సేవకుడ్ను కామ్‍
\p
\v 7 తూమారు ఢాండ బోకఢా ఛరవళుస్‍కీ, కేత్తర్‍ వాడీ కరవళు దాసుడ్‍ కామ్‍ కరీన్‍ ఘర్‍ కనా ఆయుతో, తేదె “తూమే ఇనా ఆవ్‍ బేసిన్‍ ధాన్‍ ఖా కరి బోల్‍స్యునా?” ఇమ్‍ కో బోల్‍స్యుని. 
\v 8 మే ఖాణు ఖావనా తయార్‍ కర్‍, అజు మే ఖావతోడీ మన సేవ కర్‍ కరి బోలిన్‍, ఇనబాద్‍మా తూబి ఖా పీ కరి బోల్‍స్యే.
\p
\v 9 యో, బోల్యోతిమస్‍ ఇనో సేవకుడ్‍ యో కామ్‍ ఆష్యల్‍తీ కర్యోకరీ యో మాలిక్‍ మారఫర్‍ ఉపాకర్‍కర్సేన, నేయితో ఇనా క్హారౌస్యేనా? 
\v 10 ఇమ్మస్‍ తూమ్‍న బోల్యుతే కామ్‍ కర్యాతేదె హామే యోగత్‍ కోయిన్తె దాసుల్‍. తూమే బోల్యాతిమ్‍ కర్యా. యో హమారు కామ్‍ కరి బోల్‍నూ కరి బోల్యొ.
\s యేసు ధక్హ్ క్హోడ్‍ను అద్మినా స్వస్థ్ కరను
\p
\v 11 యేసు యెరూషలేమ్‍నా టేకె నికీన్‍ గలిలయథూ సమరయనా ఇచ్మా మరాగ్‍తు జాతోర్హయో, 
\v 12 ఏక్‍ గామ్‍మా జౌంగ్రతో ఖోడ్‍నూ రోగ్‍వళు ధక్హ్ జణ ఇనా దేఖీన్‍ ఇనేతి దూర్‍మా భీరీన్‍, 
\v 13 బొధకుడ్‍ యేసు హమారఫర్‍ గోర్‍ కర్‍కరీ యూవ్నే ఖారు చిక్రానిక్యు.
\p
\v 14 యో యూవ్నా దేఖీన్‍ తూమే జైన్‍ తూమర యాజకుడ్‍నా దేఖాడో కరి బొలామా యూవ్నే ఇమ్‍ జాథి వోహోఃత్‍ యూవ్నే ఖుద్రగయా.
\p
\v 15 యూవ్నామా ఏక్‍ జణొ ఇనా ఖుద్రగయోతే దేఖిన్‍, మోటా ఆవాజ్‍థి యో దేవ్‍నా కృతజ్ఞత కర్తోహుయిన్‍, 
\v 16 యో పాచు యేసు కనా ఆయిన్‍, ఇనా కృతజ్ఞత బోలిన్‍ ఇనా గోఢాఫర్‍ పడ్యో. యో ఏక్‍ సమరయుడ్‍.
\p
\v 17 ఇనఖాజే యేసు “తూమే ధఖ్‍ః జణ అసేల్‍ హూయాని” బుజు నౌ జణ కేజ్గా గయా? 
\v 18 ఆ ఏక్‍ జణో తప్ప బుజు కోన్‍బి దేవ్‍నా మహీమ కరనా కోఆయుని. 
\v 19 “తూ వుటీన్‍ జా; తారు విష్వాసమస్‍ తూనా ఖుద్రయూ” కరి బోల్యొ.
\s రాజ్యంను బారెమా
\r (లూకా 19:11,12)
\p
\v 20 పరిసయ్యుల్‍, ఖారు యేసుతి, ప్రభు దేవ్‍నూ రాజ్యం కేదె ఆవ్‍స్యే కరి బోలామా యో ఇవ్నేతీ “దేవ్నూ రాజ్యం అఖ్కావ్‍నా దేఖావఖార్‍కు కోఆవ్‍స్యేని” కరి బోల్యొ. 
\v 21 ష్యానకతో దేవ్‍ రాజ్యం తుమరామా ఛా. ఇనటేకె హదేక్‍ అజ్గ ఛా ఏజ్జా ఛాకరీ బోలనూ హూవనూ కాహే కరి తుమారేతి బోలుకరుస్‍.
\s యేసును బెంమ్మను ఆవను సమాచార్‍
\p
\v 22 ఇనబాద్‍మా యేసు ఇన సిష్యుల్‍తీ ఆమ్‍ బోల్యొ, తూమే ఏక్‍ ధనే అద్మీనో ఛీయ్యోతి ఏక్‍ చోట్‍తోబి దేకును కరి ఆఖ్‍ః కర్‍స్యు పన్కి ఇమ్‍హూస్యే కోయిని. 
\v 23 అద్మియే తూమ్‍న అమ్‍ బోల్యుతెదె హదేక్‍ అజ్గ ఛా, ఏజ్గా ఛాకరీ బోల్యుతో యూవ్నా కేడె నకో జాస్యు. 
\v 24 ష్యానకతో ఆకాష్‍మా ఏక్‍ దిక్కుతూ ధరీన్‍ అజేక్‍ దిక్కుతోడీ ఇజ్లీ కీమ్ జమ్కాస్‍కి యో ధన్‍మా అద్మీనో ఛీయ్యోబి ఇమ్మస్‍ ర్హసే. 
\v 25 పన్కీ అగాఢి అద్మినొ ఛీయ్యో కఛ్చితంగా కెత్రేకి మ్హీనత్‍ వోఖ్కో పణ్‍నూ, బుజు ఆపీడీనూ అద్మీయేతి యో దూర్‍ ధక్‍లావ్‍నూ.
\p
\v 26 నోవహు ధన్‍మా జర్‍గ్యుతిమ్‍ అద్మీనో ఛీయ్యోనూ ధన్‍మాబి ఇమ్మస్‍ హూస్యే. 
\v 27 నోవహు ఇనూ జ్హాజ్‍మా గయోతే ధన్‍తోడీ అద్మీయే ఖాతు పీతూహూయిన్‍, య్హా కర్‍తూహూయిన్‍ య్హా కర్‍లేతూర్హయూ. ఏత్రస్‍మా జల్‍ప్రళయం ఆయిన్‍ అద్మీయే ఖారనా నాషనం కర్యు.
\p
\v 28 లోతునూ ధన్‍మా హూయుతిమ్‍బి హూసే. అద్మీయే ఖాతు పీతూ మోల్‍ లేతూహుయిన్‍ నార్‍ గాడ్తూహుయిన్‍ ఘర్‍ భాంధ్తూర్హయు. 
\v 29 పన్కి లోతు సోదొమనా మ్హేంధీన్‍ గయూతే ధన్నే ఆకాష్‍మతూ బలాతే ఆగ్‍నూ గంధకల్‍ వార్‍ఖిన్‍ యూవ్నే ఖారవ్నా నాషనం కర్యు.
\p
\v 30 ఇమ్మస్‍ అద్మీనో ఛీయ్యో బేమానీ చోట్‍ ఆయోతే ధన్‍మా హూస్యే. 
\v 31 యో ధన్‍మా మీద్దిఫర్‍ ర్హవళు రఛా పాణ్నూ కరి ఘర్‍మా నా జనూ, ఇమ్మస్‍ ఖేతర్‍మా ర్హవళు పాచు పరీన్‍ ఘర్‍నా నా ఆవ్‍నూ. 
\v 32 లోతుని బావణ్‍నా యాధ్‍ కర్‍లేవో. 
\v 33 ఇనూ జాన్‍నా భఛయ్‍లేనూ కరి ధేఖావళు ఇనా జాన్‍నా గమైలీస్యే. జాన్‍ మ్హేంధానటేకె తయార్‍ ర్హవళు ఇనా జాన్‍నా భచైలీస్యే.
\p
\v 34 యో రాతే మంఛఫర్‍ బేజణ ఖుత్యాతో ఇవ్నేమా ఏక్జనో పఢైజాసే ఏక్జనో మేందైజాస్యే. 
\v 35 బే బాయికా ఘట్టీ ధళుకరతో యూవ్నామా ఏక్‍ జణి పడ్వాసే, ఏక్ జణీ మేంధైజాస్యే.
\p
\v 36 బుజు ఖేతర్‍మా కామ్‍ కర్తురస్‍, యూవ్నామా ఏక్‍ జణో ఫడైజైన్‍, ఏక్జణొ మేంధైజాసె\f + \fr 17:36 \fr*\ft ఆ వచానం ములా భాష్మా లిక్హారుస్‍ కోయిని \ft*\f*.
\p
\v 37 షిష్యుల్‍ పుఛ్చాయ, ప్రభు ఆహాఃరు కెజ్గా హుసేకరి బోలమా, యేసు, ముర్దా కెజ్గరాస్కి కేజ్గా రస్‍కీ గరధ్‍దేబి ఏజ్గాస్‍ బ్హారవాస్‍, కరి యూవ్నేతి బోల్యొ.
\c 18
\s విధవరాల్‍ బుజు న్యావ్నొ గల్డొ
\p
\v 1 ఇనా సీష్యుల్‍ విసక్నూనాతిమ్‍ కెదేబి ప్రార్దనస్‍ కర్నూ కరి, నీరాఖ్‍ః నా హూను కరి బోలాన టేకె యూవ్నేతి ఏక్‍ ఉపమానం బోల్యొ.
\p
\v 2 దేవ్‍థి నాఢరీన్‍ అద్మీయే కతోబి ఇమాన్‍ కోయినితిమ్‍ ఏక్‍ నెయ్యో ఏక్‍ ఖాయార్మా థో. 
\v 3 యోస్‍ హఃయర్మా విధవరాల్‍ థీ. యో న్యాయాధిపతి కనా కేత్రేకీ వొహొఃత్‍ ఆయిన్‍, మనాబి మారో వైరీ న్యాయం కర్‍ కరి బోలీన్‍ బోల్తీరై 
\v 4 గానీ యో థోడ ధన్‍ నా ఒప్పిన్‍, ఇనబాద్‍మా యో మే దేవ్‍నాబి నాఢరీన్‍, అద్మీయేనాబి లేక్కకరుకోయినితిమ్‍ రైతోబి, 
\v 5 ఆ విధవరాల్‍ ఘడీ మరా కనా ఆయిన్‍, మన ఘభ్రాయినగ్‍దేంగ్రస్‍, ఇనటేకె యో బుజు ఘడీ ఆయిన్‍ గోజార్నూతిమ్‍ ఇనటేకె కీమ్‍బి న్యాయం కర్నూ కరి సోఛాస్‍.
\p
\v 6 బుజు యేసుప్రభూ ఆమ్‍ బోల్యో, “యో అన్యాయ్‍ న్యాయాధిపతినూ వాతే ఖంజో; 
\v 7 దేవ్‍ ఏర్పరచిలిదోతే యూవ్నే ఇనా రాత్‍నూ ధన్‍నూ ప్రార్దన కర్యుతో యూవ్నా న్యాయం కర్షేకోయిన్నా? యో యూవ్నా యగ్గీస్‍ న్యాయం కర్షే; 
\v 8 యూవ్నా టేకెస్‍ కాహేనా దేవ్‍ దీర్ఘసాంతం దేఖాడుకరస్‍ కరి యూవ్నేతి బోల్యొ. రైతోబి అద్మీనో ఛీయ్యో ఆ జమీన్‍ ఫర్‍ ఆయోతొ అద్మీయేనూ విస్వాసం దేకావ్‍సేనా?” కరి బోల్యొ.
\s పరిసయ్యుడ్‍, పన్ను వసూకరావలో
\p
\v 9 హమేస్‍ నీతి వాళకరీ బోల్లిన్‍ పార్లేవ్‍నా కంజోర్కరి దేక్హావలనా యేసు ఏక్‍ ఉపమాన్‍ బోల్యొ. 
\v 10 ప్రార్దన కరాన ఖాజే కరి బేజణా దేవ్ను ఆలయంమా గయా. ఇవ్నామా ఏక్‍ పరిసయ్యుడ్‍బి, ఏక్‍ సుంకరి.
\p
\v 11 పరిసయ్యుడ్‍, ఏక్‍ బాజు భీరిన్‍, దేవ్‍ మే ఛోట్టావ్‍నితరతోబి, వ్యభిచార్‍నితరతోబి, పార్లేవ్‍నితర కతో మోసం కరవాళోనితర, ఆ సుంకరీంతర తోబి మే కోఛౌని, ఇనటేకె తూనా కృతజ్ఞత్‍ కరుకరుస్‍. 
\v 12 వారంమా బే ధన్‍ ఉపవాస్‍ కరుస్‍, అజు మరు ధంధాఖారమాబి ధఖ్‍వంతు దేవ్నా దేంగ్రుస్‍ కరి బోలిన్‍ ప్రార్ధన కర్యో.
\p
\v 13 పన్కి సుంకరి దూర్‍తీస్ హీబ్రీన్‍, ఆబ్‍మ్హణీ ముఢ్‍క్యు పాఢనాబి హిమ్మత్‍ కోయినితిమ్‍, ఛాతీ కుట్‍లేతు హూయిన్‍ దేవ్‍ మే పాపి హూయిరోతే మన గోర్‍ కర్‍ కరి బోల్యు.
\p
\v 14 తేదె దేవ్ను నజార్‍మా పరిసయ్యుడ్‍తిబి సుంకరిస్‍ నీతి వళో కరి ఎంచిలిన్‍ యో ఇనూ ఘర్‍కనా గయో. ఇనూ యో తగ్గాయిలేవళు కోన్‍కీ యూవ్నే హెచ్చింపబడ్‍స్యే, హేచ్చీంచిలేవళు తగ్గాయి జాస్యేకరీ బోల్యొ.
\s యేసు అడ్డాణి లఢ్కావ్‍నా ఆషీస్‍ దేవను
\r (మత్త 19:13-15; మార్కు 10:13-16)
\p
\v 15 అడ్డాణి లఢ్కావ్‍నా లీన్ ‍ఆయిన్‍ యేసునా హాతేహుః బేందావునుకరి థోడుజణు యేసుకనా ఆంగ్రతో, సిష్యుల్‍ దేఖీన్‍ యూవ్నా గుర్‍కాయు. 
\v 16 కానీ యేసు “యూవ్నా కంధే బులైన్‍, అఢ్డానీ లఢ్కావ్నా మారకనా ఆవదే యూవ్నా ఆఠంక్‍నకో కరో. దేవ్నూ రాజ్యం ఇమ్నూ లఢ్కావ్‍నితరాస్” కరి బోల్యొ. 
\v 17 “అఢ్డానీ లఢ్కావ్నితర కోన్‍ దేవ్నూ రాజ్యంనా కోఒప్పిలిషేకరి యో అష్యల్ దేవ్ను రాజ్యంమా కోజాసేని” కరి తూమారేతి ఖఛ్చితంగా బొలుకరూస్‍.
\s దవ్లత్‍‍వాలొ హుయోతే కవ్వారు అధికారి
\r (మత్త 19:16-30; మార్కు 10:17-31)
\p
\v 18 ఏక్‍ అధికారి యేసుతి, “అష్యల్ బోధకుడ్! నిత్యజీవంమా జానుకతో మే సాత్‍ కర్‍నూ” కరి పుఛ్చావమా.
\p
\v 19 ఇనటేకె యేసు, తూ మన అఛ్చొ కరి కీమ్‍ బోలుకరస్‍? దేవ్‍ ఎక్కస్‍ అష్యల్ పన్కి అజు కోన్‍బి అష్యల్ కోహుస్యేని. 
\v 20 తుమ్నా దేవ్ను ఆజ్ఞా తుమ్నామాలం, వ్యభిచార్‍ నకో కరో, నర్ హత్యనకో కర్‍స్యు, ఛోర్‍నూ కామ్‍ నకో కరో, జూటీ వాతే నకో బోల్‍స్యు, తారు ఆయా భాన గౌరవించును కరి ఇనేతి బోల్యొ.
\p
\v 21 తేదె యో కవ్వారు యో హాఃరు మే అఢ్డాని ఫర్తూస్‍ కరూకరుస్‍నీ? కరి బోల్యొ.
\p
\v 22 యేసు తున అజున్‍బి ఏక్‍ కమ్‍ ఛా. తారీ దవ్లత్‍ హాఃరు ఏచినాఖీన్‍ గరీబేవ్‍నా ధా. తేదె స్వర్గంమా తునా దవ్లత్‍ హుస్యే; తేదె తూ మారకేడె ఆవ్‍ కరి బోల్యొ. 
\v 23 పన్కి యో కవ్వారు మోటొ దవ్లత్‍వాలొ థో! ఇనటేకె యో వాతే హఃమ్జీన్‍ దుఃఖ్‍ పడీన్‍ యో అగాఢి పాషళ్‍ హూవమా,
\p
\v 24 యేసు ఇనాదుఃఖాపడాను దేక్హీన్‍, దౌలత్‍ వళు దేవ్‍నూ రాజ్యంమా జావను గ్హణు కష్టం.
\p
\v 25 దౌలత్‍ వళు దేవునిరాజ్యంమా జావను తీబి ఖూయీను ఛీల్లామా వూట్‍ పేఖానూ హాల్కు కరి బోల్యొ.
\p
\v 26 యో వాతే ఖంజ్యుతే యూవ్నే ఖారు ఇమ్‍ హూస్యేతో బుజు కోన్‍ దేవ్మా రక్చణ లీస్యే కరి పుఛ్చావమా? 
\v 27 తెదె యేసు బోల్యొ, అద్మీయేనా అసాద్యం హుయోతే ఖారూబి దేవ్నా సాద్యం హూస్యే.
\p
\v 28 తెదె పేతురు హాధేక్‍, హామే హామ్నా ఛాతే ఖారు మ్హేంధిన్‍, తార కేడేస్‍ ఆయిత్రని కరి బోలామా,
\p
\v 29 యో దేవ్‍నా రాజ్యంనాటేకె ఘర్‍, భావణ్‍ లఢకా, భైయ్యేవ్‍నా, ఆయా భా, మ్హేంధిదూతే కోన్‍బి “యూవ్నే కోన్‍బి, 
\v 30 జమీన్‍ఫర్‍బి, స్వర్గంఫర్‍బి నిత్యజీవం మల్సెకరి ఖఛ్చితంగా” కరి తూమారేతి బోలుకరుస్‍.
\s యేసును మరణ్‍ బారెమా బోలను
\r (మత్త 20:17-19; మార్కు 10:32-34)
\p
\v 31 యో భార జణ షిష్యుల్‍నా బులైన్‍, హాధేకో అప్నే యేరుషలేమ్‍మా జౌంగ్రెస్‍; అద్మీనో ఛీయ్యోనాటేకె ప్రవక్తల్‍నా హాతే నీఖైర్యూతే ఖారు వాతే జరగ్‍స్యే. 
\v 32 యో అన్యుల్‍నా యుదు హువాకోయినితే ఇవ్నా హాతె ధరైన్‍, యూవ్నే ఇనా గేలి కాడీన్‍ ఇనాఫర్‍ తూకీన్‍ ఇజ్జత్‍ కాడ్‍స్యే. 
\v 33 బుజు ఇనా కోల్డోతి మారీన్‍ మర్రాక్‍స్యే, తేదె యో తీన్‍మనూ ధన్నే పాచు జీవిన్‍ ఉట్‍స్యే కరి యూవ్నేతి బోల్యొ.
\p
\v 34 యో వాతే ఖారు యూవ్నా జరబి అర్దం కోహూయుని, సానకతో యో సంగతి లఫిరయు, ఇనటేకె యో బోల్యోతె వాత్‍ యూవ్నా మాలంకోయిని.
\s యేరికో కనా కాణు డోళవాలనా నజార్‍ దేవను
\r (మత్త 20:29-34; మార్కు 10:46-52)
\p
\v 35 యో యెరికో క్హాయార్‍మా గయో తేదె ఏక్‍ ఖాణు అద్మి మారగ్నసేడె బేసీన్ భిక్‍మాంగ్తూహుయిన్‍ బేట్హూతూ. 
\v 36 జనాల్‍ హాఃరు జౌంకరతే ఆవాజ్‍నా ఖంజీన్‍ యో ఆ ఖారు ష్యాత్‍ హూంగ్రస్‍ కరి పుఛాయూ.
\p
\v 37 ఇవ్నే, నజరేయుడ్‍నో హుయోతే యేసు ఆ వాటే కరి జౌంగ్రస్‍ కరి బోలు. 
\v 38 తేదె యో, యేసు దావీద్‍నో ఛీయ్యా! మన కరుణించ్‍ కరి ఖైకార్‍ మ్హేంధామా.
\p
\v 39 యేసునా కేడె జవళు హాఃరు ఇనా గఛ్చుప్‍ ర్హాకరీ బోలామా, యో అజు గ్హణు చీక్రీన్‍ దావిద్‍నా ఛీయ్యా మన మరాఫర్‍ గోర్‍ కర్‍ కరి బోల్యు.
\p
\v 40 ఏత్రమస్‍ యేసు భీరిజైన్‍, ఇనా మారకనా బులైల్యావో కరి బోల్యొ, యో కంధే ఆవమా, యేసు బోల్యొ, 
\v 41 “మే తూన ష్యాత్‍ కర్నూ కరి ఆహ్‍ః కరూకరాస్‍ కరి పుఛవమా” మన దేఖాన డోలాన నజార్‍ ఆవ్నూ కరి బోల్యొ.
\p
\v 42 యేసు బోల్యొ, తూనా ఢోలాను నజార్‍ అవ్నూ, తారు విష్వాసంమస్‍ తునా అష్యల్‍ హూయు.
\p
\v 43 యగ్గిస్‍మా ఇనా డోలాను నజార్‍ అవామా, తేదె యో అద్మి దేవ్‍నా స్తుతికర్తోహుయిన్‍, ఇనా కేడె గయో. జనాల్‍ ఖారుబి దేఖీన్‍ దేవ్‍నా స్తుతించ్యు.
\c 19
\s యేసు బుజు జక్కయ
\p
\v 1 యేసు పర్తోహుయిన్‍ యెరీకో ఖాయార్మా కరి పేషీన్‍.
\p
\v 2 యో వాటే కరి జాతోర్హయో. హాధేకో పన్ను వసూల్‍కరవాళొ మోటో అధికారిబి అజు ధౌలత్‍ వాళొ జక్కయ్య కరి ఏక్‍ జణో, 
\v 3 యేసు కోన్‍కీ దేక్‍నూ కరి దేఖిన్‍ కోషీస్‍ కర్యో పణ్కీ, యో గ్హణు కుళ్ళో ఇనాటేకె జనం ఖారు ఆష్పిస్‍ భరైరవ్హమా ఇనా దేఖాన కోహూయుని. 
\v 4 తేదె యేసు క్హయ్యు మార్గే ఆవ్‍స్యేకీ యో మాలంకర్లీన్‍, ఇనా ఆగఢీస్‍ జైన్‍ ఏక్‍ అంజుర్‍ను జాఢు ఛఢీన్‍ బేటోథో.
\p
\v 5 యేసు యోస్‍ వాట్‍ఫర్‍ కరి జాఢకనా ఆవదీన్‍ ఢోళొపాఢీన్‍ దేఖిన్‍, జక్కయ్య! హేట్‍ వుత్రిన్‍ ఆవ్‍ ఆజ్‍ మే తార ఘర్‍ కనా రవ్హనూకరీ ఇనేతి బోలామా.
\p
\v 6 యో యగ్గిస్‍ ఖూషీతి హేట్‍ వుత్రిన్‍ ఆయిన్‍, ఇనా చేర్చాయిలిదో. 
\v 7 ఏజ్గానూ హాఃరు దేఖిన్‍ “ఆ అద్మి పాపేలు అద్మీనూ ఘర్‍ కనా ఖావనా గయో” కరి ఘణు గోణగనూ సూరు కర్యు.
\p
\v 8 జక్కయ్య భీరిన్‍ హాధేక్‍ ప్రభు మారి ఆస్తీమా ఆధు బాగ్‍ గరీబేనా దీనాక్‍ దేంగ్రుస్‍; మే కీనా కన్‍తూబి అన్యాయ్‍తి లీరాక్యోతేబి ష్యాత్‍బి యూవ్నా చార్‍అంతల్‍ మళైన్‍ పాఛు పరీన్‍ దీనాకీస్‍ కరి బోల్యొ.
\p
\v 9 ఇనటేకె యేసుఇనేతి బోల్యొ ఆ భి అబ్రాహామ్‍నో ఛీయ్యోస్‍; ష్యానకతో ఆజ్‍ ఆ ఘర్‍ కనా రక్చణ ఆయిరుస్‍ కరి బోల్యొ. 
\v 10 నసింఛుకరతే అద్మీయేనా ధుండిన్‍ భచవనా టేకె అద్మీనో ఛీయ్యో ఆయో కరి ఇనేతి బోల్యొ.
\s గ్హేణను నాణెంను ఉపమాన్‍
\p
\v 11 యూవ్నే ఆవాతేఖంజుకరతో, యెరూషలేమ్‍నా సేడె ర్హవమా, ఇనటేకె దేవ్‍నూ రాజ్యం ఖాందే ఆవ్‍స్యే కరి యూవ్నే సోచు కరాస్‍ కరి బోలిన్‍, ఏక్‍ ఉపమాన్‍ బోల్యొ.
\p
\v 12 ష్యాత్‍ కతో ఏక్‍ రాజోనో ఛీయ్యో రాజ్యంనా కమైలిన్‍ బుజు పాచు ఆవ్‍నూ కరి దూర్‍ ఛాతే దేహ్‍ఃఫర్‍తీ బైల్‍దేర్యో.
\p
\v 13 ఇనా దాసుల్‍మా ధహ్‍ః జణనా బులైన్‍ జాన్న ధహ్‍ః గ్హేనాను దేనరాల్‍ ఏక్‍ ఏక్ దీన్‍, మే ఆవాతోఢీ ధంధో కర్లేవో కరి యూవ్నేతి బోల్యొ. 
\v 14 పన్కీ ఇను క్హాయార్‍ను అద్మి ఇనాదూషించిన్‍, ఆ హామ్నా ఏలానూ హామ్నా ఇష్టం కోయిని కరి ఇనా ఫీటే ఖభార్‍వాలన బోలిమొక్‍ల్యా.
\p
\v 15 యో రాజ్యం ఖారు కమైన్‍ పాచు పరీన్‍ ఆయో తేదె, హరేక్‍ జణు దంధో కరీన్‍ సష్యాత్‍ కమాయాకీ మాలంకర్నూ కరి యో రఫ్యా దిదోతే యూవ్నా బులామాంగవో కరి ఆజ్ఞాదిదో.
\p
\v 16 తేదె అగాడీవాలు ఆయిన్‍, ప్రభూ తూ దిధోతే దేనార్మతి దంధో కరీన్‍, ఏక్‍నా ధహ్‍ః గ్హేనాను దేనారల్‍ కర్యో కరి బోలమా, 
\v 17 తేదె యో, తూ గ్హణో అషల్ దాస్‍ అషల్ కామ్‍ కర్యో! ఆ ధర్రాష్యూమా నమ్మకంతీ ర్హయ్యో ఇనటేకె తూ ధహ్‍ః హాఃయార‍నా ఉప్పర్‍ అధికారింతరా ర్హాకరి ఇనేతి బోల్యొ.
\p
\v 18 భేమ్మనో అద్మి ఆయిన్‍, ప్రభు మనా దిధోతే గ్హేనాను దేనారంన మే ఫాచ్‍ గ్హేనాను దేనారం కమాయో కరి బోలమా.
\p
\v 19 ప్రభూ ఇనేతి బోల్యొ, తూనాబి ఫాచ్‍ హాఃయర్‍నా ఉఫర్‍ అధికారింతర ర్హా కరి బోల్యొ.
\p
\v 20 తెదె బుజేక్‍జణో ఆయిన్‍, ప్రభు అల్లా తూ దిధోతే గ్హేనాను దేనారంన; మే అనా టువాల్‍మా లఫ్‍టీన్‍ ర్హాకో 
\v 21 తూ ఘట్‍ జాన్‍నో ఇనటేకె తూన ఘను ఢరీన్‍ బోల్యో.
\p
\v 22 ఇనటేకె యో, తూ గ్హణొ ఖ్హారాబ్‍ దాస్‍, తూ బోల్యోతే వాత్‍నూ బట్టీస్‍ తూన తిర్పు దీస్‍; సానకతో మే మ్హేంధాకోయిన్తే ఇనా ఫాడవాళో, నాక్యోకోయిన్తేస్‍ ఇనా వాఢవళో కరి మాలం హూస్యేతో, 
\v 23 తూ మార రఫ్యానా వడ్డీవళానా ష్యాన కోదిధోని? ఇమ్‍ కర్యూహోత్‍తోబి మార రఫ్యా వడ్డీతీ యూవ్నాకన్‍తూ లిల్దోహోత్‍ని.
\p
\v 24 తెదె ఎజ్గ ఛాతె అద్మితి ఆనకనా ఛాతే యో గ్హేనాను దేరారంనా లీన్‍ ధహ్‍ః గ్హేనాను దేరారంవలాన దినాక్‍ కరి బోల్యొ. 
\v 25 తేదె యూవ్నే ప్రభూ! ఇనకనా ధహ్‍ః గ్హేనాను దేరారం ఛాని కరి బోల్యు.
\p
\v 26 ఇనటేకె యో, ఛాతే ఇవ్నా అజు దేవావ్‍స్యే, కాయి కోయిన్తే ఇవ్నాకంతూ ఛాతేబి లేవాయ్‍జాస్యే కరి తూమారేతి బోలుకరూస్‍. 
\v 27 మే తూమ్‍నా ఏలానా ఇష్టం కోయిన్తే సాత్రువు అజ్గ బులలాయిన్‍, మార ఖామే మర్రాక్‍దేవో కరి బోల్యొ.
\s యేసు యెరూషలేమ్‍మా ఇమాన్‍తి ఆవాను
\r (మత్త 21:1-9; మార్కు 11:1-10; మత్త 12:12-19)
\p
\v 28 యేసు ఆ ఉపామనం ఖారు బోలీన్‍, ఇనాపాసల్తీ యెరూషలేమ్‍నా జానూ కరి అగాఢి నిక్ల్యొ, 
\v 29 యూవ్నే ఓలివలనూ ఫాహాఢ్‍నూ ష్యేడే ఛాతే బేత్పగే, బేతనియ కరి బోలాతే గామ్‍నా ష్యేడె జావదీన్‍, ఇన షిష్యుల్‍మతూ బేజణనా బులైన్‍ 
\v 30 తుమే ఖామే ఛాతే గామ్‍మా జవో, ఏజ్గాతూమ్‍నా భందైర్యూతే ఏక్‍ గధేఢానూ ఛేల్‍కు దేక్వాస్యే. ఇనఫర్‍ అజూన్‍బి కోణాస్‍ ఛడీ బేస్యుకోయిని, ఇనఛోళ్ళీన్‍ హకళ్యావ్‍ కరి బోల్యొ. 
\v 31 కోన్‍బి తూమ్‍నా ష్యాన ఛొడుకరస్‍ కరి బోల్యుతో, ఆ ప్రభునా హోణుకస్‍ కరి బోలో బోలీన్‍ యూవ్నా బోలిమోకల్యొ.
\p
\v 32 బోలిమొక్‍లాయగయాతే యూవ్నే ఇమ్మస్‍ జైన్‍, యో బోల్యోతిమ్మస్‍ మాలంకరీన్‍, 
\v 33 ఇనా ఛోడుకరతో ఇనూ మాలిక్‍ యో చేల్కానా ష్యాన ఛోడుకరస్‍ కరి పుఛాయూ. 
\v 34 ఆ ప్రభునా హూణుకరీ యూవ్నే బోల్యు.
\p
\v 35 తేదె ఇనా ఛోళ్ళీన్‍ ఆయిన్‍, యో గధేఢానూ ఛల్కానాఫర్‍ లుంగఢా భిఛాయిన్‍, యేసునా బేఖాడ్యా. 
\v 36 యో గధేఢాఫర్‍ బేసీన్‍ చాలుకరతో అద్మీయే యూవ్నా లుంగఢానా వాట్‍ఫర్‍ బీఛావ్‍తాగయా.
\p
\v 37 ఓలీవల ఫాహాఢ్‍పర్‍తూ ఉత్రానూ జోగో ఆయుతేదె యేసు కర్యోతే ఖారు అధ్బుతాల్‍నా టేకె షిష్యుల్‍నూ గల్లో ఖారు భరైన్‍ ఖూషీ హోతూహుయిన్‍, 
\v 38 ప్రభునూ నామ్తీ ఆవ్‍స్యేతే రాజో ఘాణు స్తుతింపబణ్నూ! స్వరగ్‍మా షాంతి, సర్వోన్నత జోగోమా దేవ్నా మహిమబి ర్హఃణు కరి బోలీన్‍, మోటా ఆవాజ్‍తి దేవ్నా స్తుతించనిక్ల్యా. \fig యేసు యెరూషలేమ్మా జావ్వను.|alt="Jesus’ Triumphant entry to Jerusalem" src="lb00315c.tif" size="span" copy="Horace Knowles ©" ref="19:38"\fig*
\p
\v 39 యో అద్మీయేమతూ థోడు పరిసయ్యుల్‍ ఉట్టీన్‍ ప్రభు తార షిష్యుల్‍నా గుర్‍కావ్‍ కరి బోలమా,
\p
\v 40 యేసు యూవ్నామణీ దేఖీన్‍ బోల్యొ, ఆవ్‍ణే గఛ్చుప్‍ రైతో ఫత్రా ఛీక్రాణ్ ‍బేందిన్‍సే కరి బోల్యొ.
\s యేసు యెరూషలేమ్‍నాటేకె
\r (లూకా 13:34,35)
\p
\v 41 అజు యేసు యెరూషలేమ్‍ జాతోహూయిన్‍, యో ఖాయార్నా దేఖీన్‍ దుఃఖ పడీన్‍, 
\v 42 తూ ఆ ధన్‍మాతోబి సమాదానంనూ సంగతినా మాలంకర్లీదోహోత్‍తో తూనా కేత్రెకీ అసేల్‍; పణికి హాంకే తూనా యో లఫిర్యూస్‍. 
\v 43 ప్రభు తునా దర్సంచేతే ధన్‍ తూ మాలంకర్యొకొయిని. ఇనటేకె తార వైరీయే ఆయిన్‍ ఆష్‍పిస్‍ భీత్‍ బాందీన్‍, కోండీన్‍ ఛార్హే బాజుతు తూనా అరికట్టిన్‍, 
\v 44 తారమా ఛాతే తారు లఢ్‍కావ్‍నా కేడె తూనాబి మాటిమా మళైనాక్‍సే, తారమా భండనా ఉఫర్‍ భండనా భీరదేసేకోయిని కరి బోల్యొ.
\s ఆలయసుధ్ది బెంమ్మను చోట్‍
\r (మత్త 21:12-16; మార్కు 11:15-18; మత్త 2:13-17)
\p
\v 45 యో ఆలయంమా దంధొ కరుకరతే యువ్నా దేఖీన్‍ యూవ్నేతి. 
\v 46 మారు ఆలయం ప్రార్దన కరనూ ఆలయం కరి లేక్హానల్‍మా లీఖైర్యూస్‍, కాని తూమే ఇనా ఛోర్‍నూ గ్హవీంతర కర్‍దిదా కరి బోలీన్‍, యూవ్నా ఏజ్గాతూ రగధానిక్యో.
\p
\v 47 బుజు యో హర్‍ ధన్‍ యో ఆలయంమా దేవ్‍నూ వాతే బోలానిక్‍ల్యో, ప్రధాన్‍ యాజకుల్‍, షాస్త్రుల్‍బి, అద్మియేమా మోటా ప్రధానుల్‍బి, ఇనా కీమ్‍బి మర్రాక్నుకరీ దేక్తార్హయ్యా. 
\v 48 పన్కి జనం ఖారు యేసునా ఆష్‍పిస్‍ భరైన్ ఇని వాతే ఖంజుతూహూయిన్‍ రవ్హమా, ఇవ్నా ష్యాత్‍ కర్నుకీ సోచాయు కోయుని.
\c 20
\s యేసునా అధికార్‍ను బారెమా పుఛ్చావను
\r (మత్త 21:23-27; మార్కు 11:27-33)
\p
\v 1 ఏక్‍ ధన్మా ఆలయంమా యేసు అద్మీయే ఖారవ్నా దేవ్‍ని వాతే బోల్తోహుయిన్‍, కరతో, ప్రధాన యాజకుల్‍బి, షాస్త్రుల్‍, అజు షాణావ్‍తి మలీన్‍ వ్యతేరెకంతీ ఆయు.
\p
\v 2 తూ ఖయ్యూ అధికారంతి తూ ఆ కామ్‍ కరూకరస్‍కీ, ఆ అధికార్‍ తూనా కోన్‍ దిధూకీ, హమారేతి బోల్‍ కరి ఇన పుఛ్చాయు.
\p
\v 3 ఇనటేకె, మేబి తూమ్‍నా ఏక్‍ వాత్‍ పుఛ్చావుస్‍, యో మారేతి బోలో. 
\v 4 యోహాన్ దిదోతె బాప్తిస్మమ్‍ ఆయుకీ, అద్మియేతి ఆయుకీ? కరి యూవ్నా పూఛావమా. 
\v 5 తేదె యూవ్నే ఆ స్వర్గంతూస్‍ హుయుకరి బోల్యాతో, ఇమ్‍ హూస్యేతో తూమే ష్యే కోనమ్ముకరని కరి అప్నా పుఛావ్‍సే. ఏక్ను యేక్‍ బోలిదు.
\p
\v 6 అద్మీయేతీస్‍ హూయూ కరి బులాయోతే అద్మీయే ఖారు అప్నా భండవ్‍తీ మార్‍రక్‍స్యే, ష్యాన కతో యోహాన్‍ ఏక్‍ ప్రవక్త కరి ఘట్‍ నమ్ముకరస్‍ కరి ఇవ్నే సోచిలీన్‍, 
\v 7 తేదె యూవ్నే హామ్నా మాలంకోయిని కరి బోల్యు.
\p
\v 8 తేదె యేసుబి యో అధికారం కెజ్జాతూ ఆయూతే మేబీ బోలిస్‍ కోయిని కరి ఇవ్నేతీ బోల్యొ.
\s ద్రాక్చాబాగ్ను బారెమా ఉపమాన్‍
\r (మత్త 21:33-46; మార్కు 12:1-12; మత్త 5:1-7)
\p
\v 9 ఇనబాద్మా యేసు జనం హాఃరవ్తీ ఏక్‍ ఉపమానం బోలానిక్‍ల్యొ, ఏక్‍ అద్మి అంగూర్ను బాగ్‍ నాఖిన్‍, ధూనియానా పాల్‍నా ధిన్‍, దేహ్ఃఫర్ ఛల్‍జాస్‍.
\p
\v 10 బాగ్‍ ఫీకాదీన్‍ ఇనూ పాల్‍నూ భాగ్‍ లేవనా టేకె ఏక్‍ దాసుడ్‍నా బోలీమోక్లాస్‍. యో పాల్‍నా లీరాక్యూతే యూవ్నే ఇనా మారీన్‍ ఖాళి హాతే బోలీమోక్‍ల్యు. 
\v 11 తేదె అజేక్‍ దాస్‍నా బోలీమోకలామా, ఇనాబి ఇమ్మస్ మారీన్‍ ఇజ్జాత్‍ కాఢీన్‍ ఖాళి హాతే బోలిమోకలస్‍. 
\v 12 బుజుబి యో తీన్‍మనూ అద్మినా బోలీమోకలామా, ఇనాబి ఇమ్మస్ లోహి నీఖా ఖార్కు గాయల్‍ కరీన్‍ బార్‍ ధకల్‍నాక్యూ.
\p
\v 13 తేదె యో యాజమాని కీమ్‍కరూలా కరి బోలీన్‍, మారో లాఢ్‍నో ఛీయ్యోనా బోలిమోక్ల్యూతో ఇనాతోబి గౌరవించేసీకి కరి సోచ్యొ. 
\v 14 కాని యూవ్నే యో యాజమానినో ఛియ్యానా దేఖీన్‍, ఆ టోట్‍ నో వారసుడ్‍ ఆనా మర్రాక్యుతో బైస్‍, ఆ టోట్‍ అప్నాస్‍ స్వంతం హూయిజాస్యే కరి ఇవ్నే బోల్లీదు.
\p
\v 15 తేదె ఇనాబి టోట్‍నా బాధర్‍ మర్రాకీన్‍ నాకీదిధూ. ఇనటేకె యో యాజమాని యూవ్నా ష్యాత్‍ కర్షే? యేసు ఇవ్నా పుఛ్చాయో, 
\v 16 యో ఆయిన్‍ యూవ్నా మర్రాకీన్‍ యో టోట్‍నా అలదాన దీస్యే కరి బోల్యొ. అద్మీయే ఖంజీన్‍ ఇమ్‍ నా హోణుకరి బోల్యు.
\q1
\v 17 యో యూవ్నా మ్హణి దేఖిన్‍,
\q2 ఇమ్‍ హుస్యెతో “ఘర్‍ బాంధవాళు
\q2 కామె ఆవకోయినికరి ఫేకి దిధూతె ఫత్రోస్
\q2 ‍ కోణనా ముఢ్క్యు హుయు”
\q2 కరి లిఖైర్యూతె వాత్‍ ష్యాత్‍?
\p
\v 18 “యో ఫత్రోఫర్‍ పఢతే హరేక్‍ టుక్డా హుయిజాస్యే, ఫత్రో కీనాఫర్‍ పడ్చెకి యువ్నె జగ్‍ధైజాస్యే” కరి బోల్యొ.
\s పన్ను బాందాను విషయంమా ప్రష్న
\r (మత్త 22:15-22; మార్కు 12:13-17)
\p
\v 19 ప్రధాన యాజకుల్‍బి, షాస్త్రుల్‍ యో ఉపమాన్‍ బోల్యుతే అప్నాటేకెస్‍ కరి మాలంకర్లీన్‍, తేదెస్ ఇనా ధర్లేనూ కరి దేక్యూ పణికీ యూవ్నే జనాల్‍నా దేఖిన్‍ ఢరీగయూ. 
\v 20 యూవ్నే ఇన కెహు కెహూ వాతెమా ధర్లేనుకరీ ఇనా ఏన్‍ కర్‍తూహూయిన్‍, అధిపతుల్‍నా, అధికారంనా ధరైనాగ్దేనుకరి, నీతినూ అద్మియేకరి బోలైలేతె థోడు జణనా ఇనకనా బోలిమోక్‍ల్యా. 
\v 21 యూవ్నే ఆయిన్‍ బోధకుడ్ తూ న్యాయంతి వాతే బోల్తోహుయిన్‍ బొదించుకరస్‍, కోన్‍ ష్యాత్‍ బోల్లీదుతోబి ఢరకోయినితిమ్‍ తూ ఖాచ్ఛీతీస్‍ దేవ్‍ని వాట్‍నా బోలుకరాస్‍ కరి హమ్నా మాలంహూంగ్రస్‍.
\p
\v 22 ధర్మషాస్ర్తం ప్రకారంతి హమే రోమా మహారాజ్నా పన్ను బాంధనూ న్యాయంమస్‍నా? కరి ఇనా పుఛ్చాయా.
\p
\v 23 యో యూవ్నూ సొఛ్‍నా మాలంకర్లీన్‍, ఏక్‍ దేనారంనా మన దెఖ్కాడొకరి బోల్యొ. 
\v 24 ఇనాఫర్‍ కీనూ రూపం ఛాకరీ బోలామా యూవ్నే మాహరాజ్ను కరి బోల్యా.
\p
\v 25 ఇమ్‍ హూసేతో “మహారాజొను మహారాజ్నా దెవొ, దేవ్నా దేవ్నాస్‍ దెవొ” కరి బోల్యొ.
\p
\v 26 ఇవ్నే జనం నా హాఃమె బోల్యొతె వాతేనా యువ్నే గలత్‍ ధరనా కోహూయిని, పన్కి ఇని వాతేనా హాష్యంహుయీన్‍ షొపొహుయిగా.
\s జీవివుట్టాను బారెమా యేసు సద్దూకయ్యల్‍నా జవాబ్‍ దెవ్వాను
\r (మత్త 22:23-33; మార్కు 12:18-27)
\p
\v 27 మరీగయుతె అద్మీయే అజు జీవిన్‍ ఉట్‍స్యే కోయిని కరి బోలావళు థోఢు సద్దుకయ్యుల్‍ యేసుకన ఆయిన్ ఆమ్‍ పుఛ్చాయు. 
\v 28 బోధాకుడ్‍! భావణ్‍ జీవిరవానూ వోఖాత్‍స్‍ ఏక్‍నో భై లఢ్‍కా కొయిన్తే మరీగయుతో, ఇనో భైని బావణ్‍నా య్హా కర్లీన్‍, ఇనా భైనా లఢ్‍కా దేనూ కరి మోషేను ధర్మాసాస్త్రమా లిఖ్కిరాక్యొస్‍. 
\v 29 ఖాత్‍ భైయ్యే థూ, యూవ్నామా మోటో భై య్హా కర్లీన్, పణికీ యో లఢ్‍కా కోయిని తీమ్‍ మరీజాస్‍.
\p
\v 30 తేదె ఇనో భై ఇని భావణ్‍నా రాఖీలేస్‍, యో బి లడ్కా కొయినితిమ్‍ మరిగయో, 
\v 31 ఇమ్మస్‍ తీన్‍మనోబి భైని బావణ్‍నా రాఖిలీన్‍ యోబి మరిజాస్‍ ఇమ్మస్‍ హాఃతేజణాబి ఇనా రాఖిలీన్‍ లడ్కాకొయిని తిమ్మస్‍ మరిగయు, 
\v 32 తేదె యో బాయికోబి మరిజాస్‍. తేదె మరీగయుతే హాఃరు జీవిన్‍ ఉట్‍స్యేతో? 
\v 33 యో బాయికో యో ఖాతే జణామ కీనా బావణ్‍నితర ర్హాస్యే యో ఖాతే జణానబి బావణ్‍నితర రై కాహేనా?
\p
\v 34 ఇనటేకె యేసు ఆ ములక్‍ను అద్మీయే య్హా కర్లేతూ హుయిన్‍ కర్తూరస్‍. 
\v 35 “పన్కీ మర్యుతే అద్మి జీవీవూటీన్‍ స్వర్గంమా జానుకరీ బోలావలు య్హా కర్షెకొయిని కార్లేకోయినీ.” 
\v 36 “ఇవ్నే పునరుథ్‍మా భాగ్‍ హుయిన్‍, దేవదూతల్తీ భరొబార్ హుయిరసే, దేవ్ను లడ్కా. ఇనటేకె యూవ్నే కెదేబి మర్‍సే కోయిని.” 
\v 37 భళుకరతే ఢాగ్నా గూర్చీ లిఖ్యూతే ఇనమా ప్రభు అబ్రాహామ్‍నో, ఇస్సాక్‍నో, యాకోబ్‍నో దేవ్‍ కరి బోల్తోహుయిన్‍, మరీహుయు ఊట్‍సే కరి మోషే బోల్యోతో, 
\v 38 యో జీవ్తానస్‍ దేవ్‍ పన్కీ మర్యాహుయనా దేవ్‍ కాహే; దేవ్ను ఢోళమ హాఃరుబీ జీవ్తూ ఛాకరీ బోల్యో.
\p
\v 39 ఇనటేకె షాస్త్రుల్‍ బోధకుడ్‍, తూ ఘను అష్యల్‍ బోల్యొకరి బోల్యా. 
\v 40 బాద్మా ఇవ్నే ఇన అజు సాత్బి పుఛ్చావన కోహుయూని.
\s దావిద్ను బారెమా ప్రష్ననాఖను
\r (మార్కు 12:35-37)
\p
\v 41 యేసు ఇవ్నేతీ, “క్రీస్తు దావీద్‍నో ఛీయ్యో కరి జనాల్‍ కీమ్‍ బోలుక్రస్‍” కరి పుఛ్చాయో. 
\v 42-43 మే తార వైరియేనా తార గోడనా హేట్‍ పాదపీట్‍నితర ల్యావతోడీ, తూ మర ఖావ్వాత్‍ను భాజు బేహ్ఃకరి బోలిన్‍, దేవ్‍ మారో దేవ్‍తీ బోల్యొకరి కీర్తననూ పుస్తకంమా దావీద్‍ బోలిరాక్యోస్‍.
\p
\v 44 దావీద్‍ ఇనా ప్రభుకరి బోల్యొతొ, యోకిమ్ ఇనా ఛియ్యో హుస్యేకరి బోల్యొ.
\s షాస్ర్తుల్‍నా విరుధ్దంతి యేసు
\p
\v 45 జనాభో హాఃరు హఃమస్తూ ర్హావమా, తేదె యేసు సీష్యుల్‍ ఆమ్‍ బోల్యొ, 
\v 46 షాస్ర్తుల్‍తీ జత్తన్‍ ర్హవో, ఇవ్నే లంభ లుంగఢా పేర్లీన్‍ బజార్ని గల్లీయేమా ఫర్నూహుయిన్‍ వందనాల్‍నా కరిన్‍, విందుల్‍మా అగ్రస్థాన్‍, ప్రార్థనాను జోగోమా అగ్రపీట్‍ హోణు కరి కోషిష్‍ కర్తు ర్హాస్‍.
\p
\v 47 యూవ్నే విధవరాల్‍నూ ఆస్తీనా లాపడ్‍లేతు హుయిన్‍, ఉఫర్‍ మాయ వేషంనూ ఘణు మోటు ప్రార్దన కర్తు ర్హాస్‍. యూవ్నే బుజు ఘణు సిక్చమల్సే.
\c 21
\s విధవరాల్‍ నాఖితె కాణుకుల్‍
\r (మార్కు 12:41,44)
\p
\v 1 కాణీకి నాఖనూ పెట్టిమా దౌవ్లత్‍వాళు కాణుకల్‍ నాఖూకరతే యూవ్నా యేసు ఏన్‍ కరీన్‍ దేక్యొ.
\p
\v 2 ఏక్‍ గరీబ్‍ విధవరాల్‍ బే న్హాను ఫైసాను ఇనమా నాఖానూ ధేఖిన్‍, 
\v 3 ఆ గరీబ్‍ విధవరాల్‍ ఖారవ్తీబి ఘణు నాఖికరి తుమారేతి హాఃఛి బోలుకరూస్‍. 
\v 4 ఇవ్నే హాఃరు ఇవ్నకనా ఛాతే కేత్రుకీ ధౌలత్‍మా థోడు నాక్యు పన్కి, ఆ విధవరాల్‍ ఇనూ గరీబ్‍మాబి ఇనకనా ఛాతే ఇనూ జీవ్నూ ఖారుస్‍ నాకీ దిదీ కరి బోల్యొ.
\s ఒలీవ ఫాడ్ను ప్రసంగం
\r (మార్కు 13)
\p
\v 5 థోడుజణు కేత్రుకి సుందర్ను ఫత్రావ్‍హూః, బుజు ఇవ్నే దిదుతే కానుకల్‍తీ బంధాయ్‍రూతే ఆలయంనా దేఖిన్‍ వాతే బోలుకరమా, 
\v 6 యేసు యువ్నేతి, ఆ ఫత్రాతీ బంధాయ్‍రూతే ఇనా తూమే దేఖుకరస్‍నీ, ఇనమా ఫత్రాఫర్‍ ఫత్రా వుభర్సేకోయిని తీమ్‍ పడిజాస్యేతే ధన్‍ ఆంక్రస్‍ కరి బోల్యొ.
\s మిన్హత్‍బి హింసల్‍
\p
\v 7 తేదె యూవ్నే హాఃరు బోధకుడ్‍ ఆ హాఃరు కెదే హూస్యే హాఃరు హువానటెకే కేహూ సుచాన వాతలిస్‍, కరి పుఛ్చావమా.
\p
\v 8 తూమే మోసం నా హూణుతీమ్‍ దేఖీలేవో! కెత్రూకి జణు ఆయిన్‍ యో క్రీస్తు మేస్‍ కరి, ధన్‍ కందే ఆయిత్రు కరి బోల్‍స్యే, యూవ్నాకేడె నోకోజాస్యు. 
\v 9 తూమే యుధ్దాల్‍ని వాతే, కలహాల్ని వాతే ఖంజ్యా తేదె తూమే ఢరోనకో; ఆ అగడీ జరగ్‍నూస్‍, కాని అంతం యగ్గీస్‍ ఆవ్‍స్యే కోయిని కరి బోల్యొ.
\p
\v 10 బుజు దేఖ్‍ ఫర్‍ దేఖ్, రాజ్యం ఫర్‍ రాజ్యం వుట్‍స్యే కరి బోల్యొ. 
\v 11 ఎజ్గ ఎజ్గా మోటు భుకంపాల్‍ హూస్యే, తెగుల్‍, ఖాళ్‍ దూకళ్‍ ఆవ్‍స్యే, కేత్రేకీ ఘాణు ఢరవనూ సూచనల్‍ వాజ్లామతూ ఫైదాహూసే. 
\v 12 ఆ ఖారు హూవనా ఆగఢీ, తూమ్నా ఇవ్నే జబర్‍ జస్తీతీ ధరీన్‍హీంసింసే, మార నామ్తీ రాజవ్‍నూ ఖామే, అధిపతుల్‍నూ ఖామే లీన్‍ జైన్‍ సమాజ మందిరంమా ఠాణవ్‍మ ధరైన్‍ తూమ్నా ఖాతవ్‍స్యే. 
\v 13 ఆ ఖారు సాబుత్‍నితర తూమ్నా దేఖౌస్యే. 
\v 14 ఇనటేకె తూమే ష్యాత్‍ బోల్‍నూ కరి ఆగఢీస్‍ సోఛీలేవో నకో కరి దీల్‍మా రైజవో.
\p
\v 15 తూమారు వైరేవ్‍ ఖార పాఛుఫారాయిన్ వాతే పేఢానటేకె, తూమారు వాతేనా కాహే కరి బోలానాబీ యూవ్నా కోహూస్యేని. ఇమ్ను వాతేనూ ఆఖ్కాల్‍ తూమ్నా దీష్‍ కరి బోల్యొ. 
\v 16 ఆయా భా న హతేఖు, భైయ్యే భందుల్‍హాతే దోస్తుల్‍నా హతేఖు, తూమే సాత్రువునా ధరౌస్యే; తూమరమా థోఢ అద్మీయే మరైనాక్‍స్యే. 
\v 17 మారు నామ్‍మాతి అద్మీయే తూమ్నా ద్వేషింసే. 
\v 18 పన్కితూమార ముఢ్‍క్యామనూ ఏక్‍ కేఖ్‍ఃబి హల్‍స్యే కోయిని కరి బోల్యొ.
\p
\v 19 తూమారు ఓర్పుతీస్‍ తుమారు జాన్నా భచయ్‍లీలేవో.
\s యెరూషలేమ్ను నాస్నంను బారెమా
\p
\v 20 యెరూషలేమ్‍నూ ఆష్పీస్‍ సైనికుల్‍ కోంఢ్లేవనూ దేఖ్యతో తేదె ఇనూ నాషనం హూవనూ కందే ఆయిరూస్‍ కరి మాలంకర్‍లేవో. 
\v 21 తేదె యూదయమా రవ్హాళు ప్హాహఢేవ్‍మా మీలైలెనూ; ఇనా ఇఛ్మా రవ్హాళు భాధర్‍ మీలైలేనూ; గామేవ్‍మా రవ్హాళు యెరూషలేమ్‍మా నా ఆవ్‍నూ. 
\v 22 వాక్యంమా లిఖైర్యూతే ఖారు ఖాచ్ఛీ హూస్యేతే షిక్చనూ ధన్‍. 
\v 23 యో ధనూవ్‍మా భేజీనీ బాయిక్వానాబి ఛేరవళి బాయిక్వాన కేత్రేకీ ష్రమ, బుజు జమీన్‍ ఫర్‍ ఘణు ముసిభత్‍బి, ఆ అద్మీయేఫర్‍ ఇనుఛంఢాల్‍ ఆవ్‍స్యే. 
\v 24 యూవ్నే తల్‍వార్‍తిస్‍ పడీజాస్యే. ఠాణవ్‍మా ధరైన్‍ అన్యుల్‍నా ఖామే జాస్యు; అన్యుల్‍నూ ధన్‍ ఖాతంహూవతోఢీ యెరూషలేమ్‍ అన్యుల్‍ నా హాతే ఖూంధలావ్‍స్యే.
\s అద్మినా ఛియ్యో ఆవను
\p
\v 25 బుజు సూర్య ఛంధర్‍మా, షుక్కర్‍మా సూచనల్‍ దేఖౌస్యే, ధర్యావ్‍ను జూఖాళోను ఆవాజ్‍తి ధర్తీక్హారు ఢరవాళనా ష్రమ అవ్‍స్యే. 
\v 26 ఆకాష్‍మాను షక్తిహాఃరూ హల్జాసె, ఇనటేకె ములక్‍ ఫర్‍ ఆవ్సెతే లఫట్‍నా దేఖీన్‍ ఢరిజేన్‍ అద్మీయే హాఃరు గభ్రాయిజైన్‍ పఢీజాస్యే. 
\v 27 తెదె అద్మినొ ఛియ్యో ప్రభావంతీ కేత్రేకీ తేజాస్సుతీ మబ్బుమతు ఆవ్‍స్యేతే తుమే దేఖ్సూ. 
\v 28 ఆ ఖారు జరగనూ సురుహూయు తేదె తూమే ధైర్యం లాయిలీన్‍వు బ్హీర్హాయిన్‍ తూమారు ముఢ్‍క్వా ఉఫర్‍ పళ్ళేవో. తూమారు రక్చణ కందే ఆయిరూస్‍ కరి బోల్యొ.
\s ఖజ్జూర్ను జాఢను పాటమ్‍
\r (మార్కు 13:28,29)
\p
\v 29 బుజు యో యూవ్నేతి ఆ ఉపమానంనా బోల్యొ. అంజురంనూ జాఢూబి, అజు ఖార జాఢనబి దేఖ్యో. 
\v 30 యో జాఢవ్‍నూ ఇగ్గూర్‍ పుటీర్యూతో తడ్కను ధన్ ఆయు కరి తూమే మాలంకర్లేస్‍ కాహేనా. 
\v 31 ఇమ్మస్‍ తూమే ఆ ఖారు జర్యుగు తేదె దేవ్‍నూ రాజ్యంబి కందే ఆయిరూస్‍ కరి మాలంకర్‍లేవొ.
\p
\v 32 యో హాఃరు హువతోడి ఆ ఫిడి అద్మీయే మట్‍స్యే కోయిని కరి ఖఛ్చితంగా బోలుకరుస్‍. 
\v 33 ఆకాషబీ జమీన్‍ మటీజాస్యే పణికీ మారీ వాతే కేదేబి మట్‍స్యేకోయిని కరి బోల్యో.
\s ప్రభు ఆవను బారెమా ఇంతజార్‍\f + \fr 21:34 \fr*\ft మూలభాషమా ఎదురు దేఖను\ft*\f* దేహాఃను
\r (మత్త 24:34-51; మార్కు 13:30-37)
\p
\v 34 తూమారు దిల్‍ ఏక్‍ వోఖాత్‍ ఖావన్‍ ఫీవన్‍నూ మత్తుతీ, ఆములక్‍నూ టేకే పస్తావ్‍తా ర్హయ్యాతో, యో ధన్‍ క్హాఢల్‍ కరి తూమార ఉఫర్‍ నా ఆవ్‍నూతీమ్‍ తూమే జత్తన్‍ హూయిజవొ. 
\v 35 యో ధన్‍ జమీన్‍ ఫర్‍ రవ్హళ ఖారవ్నాఫర్‍ ఖాఢల్‍ కరి ఆవ్‍స్యే. 
\v 36 ఇనటేకె తూమే జరగజస్యేతే ఆ ఖారవ్‍మతూ ఛుకైలీన్‍, అద్మీనొ ఛియ్యోనా హాఃమె ఉభ్రనా థాకత్‍వాళా హూవనటేకె కెధేబి ప్రార్ధన కర్తహూయిన్‍ హోషార్‍తీ ర్హవో.
\p
\v 37 యో హర్‍ ధన్‍ ధన్నూ ఆలయంమా వాతే బోల్తొహూయిన్‍, రాత్‍నూ ఓలివనూ ఫాహాఢ్‍నా కనా జాతోర్హయ్యో. 
\v 38 వ్హానే హఃత్రే అద్మీయే హాఃరు ఇనూ వాతే హఃమ్జనటేకె దేవాలయంమా ఇనకనా ఆవ్తా ర్హయ్యా.
\c 22
\s యేసునా ధర్యాయ్‍దిదొతె యూదా
\r (మత్త 26:2,4; మార్కు 14:1,2,10,11)
\p
\v 1 పస్కా కరి ఏక్‍ పోంగ్యుకోయిన్తే ఆటోను పండగ కందే ఆయు. 
\v 2 ప్రాధనా యాజకుల్‍బి, షాస్త్రుల్‍ అద్మీయే దేఖిన్‍ ఢరీజైన్‍ యేసునా ధరనా కోహూయుని. కానీ యూవ్నే అజు కీమ్‍ మార్‍నూ కరి ఉపాయ్‍ ఢూండ్తార్హయా.
\p
\v 3 యత్రామా భారజణ షిష్యుల్‍మా ఆయోతే ఇస్కరియోతు కరి బోలాతే యూదామా సైతాన్‍ పేసిగయూ. 
\v 4 ఇనటేకె యో జైన్‍ యేసునా ఇవ్నాకనా కీమ్‍ ధరావ్‍నూకరీ వాతే బోలాన టేకె మందిర్ను అధిపతుల్‍ కనాబీ, షాస్త్రుల్‍ కనా గయో.
\p
\v 5 ఇనటేకె యూవ్నే ఖూషీహూయిన్‍, ఇనా రఫ్యా దేవానా ఒప్పిలీదా. 
\v 6 యుదా, యో వాత్‍నా ఒప్పిలిన్‍ యో ఇనకనా ఇనామాలం కోయిన్తే వఖాత్‍ యూవ్నా ధరవ్‍నూ కరి కావ్లీకాసిలిన్‍ జఫిరోతో.
\s యేసు పష్కన తయార్‍హువను
\r (మత్త 26:17-19; మార్కు 14:12-16)
\p
\v 7 పస్కానూ బోక్డానా బలిదేవనూ పోంగ్యు కోయిన్తే రోటొను పండగ కరనూ ధన్‍ ఆయు. 
\v 8 యేసు, పేతురు యేహాన్‍నా తూమే జైన్‍ అప్నా ఖావనాటేకె పస్కానా బణవో కరి బోలిమొక్‍ల్యొ.
\p
\v 9 యూవ్నే, హామే పస్కానా కేజ్జా కర్‍నూ కరి తూ సోచుకరస్‍ కరి పుఛవమా.
\p
\v 10 తూమే ఖాయార్మా జావను వోఖాత్‍ పాణీనూ బింది పళ్ళిన్‍ జాస్యేతే ఏక్‍ జణో తూమ్నా దేఖౌస్యే, తూమ్నా ఆడే ఆవ్‍సే, యో జైతే ఘర్‍మా తూమేబి ఇనాకేడె జైన్‍, 
\v 11 మే మార షిష్యుల్‍తి మళిన్‍ పస్కాను విందు ఖావన్‍ టేకె యో ఘర్‍నా మాలిక్‍తీ హామ్‍నా దేఖాఢ్‍ కరి బోలొ. 
\v 12 యో తూమ్‍నా ఘర్‍నూ మోట్టుమిద్ది పర్‍ దేఖాఢ్‍స్యే, ఏజ్గా పస్కానా కరో కరి బోల్యొ.
\p
\v 13 యూవ్నే జైన్‍ యో దేకిన్‍ మాలంకరీన్‍, యో బోల్యొ తిమ్మాస్‍ పస్కానా సీద్దం కర్య.
\s ప్రభునూ ఖాణు
\r (మత్త 26:20; మార్కు 14:17; మత్త 13)
\p
\v 14 పస్కానా ఖావనూ వోహోఃత్‍ ఆవమా యోబి ఇనా షిష్యుల్‍ ఖావనా టేకె గుండ్‍ బేఠా.
\p
\v 15 తేదె మే ష్రమ పఢనా ఆగఢీ తూమారేతి ఆపస్కానా ఖాణు కరి ఆహ్‍ః కర్యొ. 
\v 16 పస్కాను విషయంనా దేవ్‍నూ రాజ్యంమా హువాతోడీ అజు కేధేబి ఆ ఖాణునా ఖైస్‍కోయిని కరి బోల్యొ.
\p
\v 17 యో గిన్నీనా పాఢీన్‍ దేవ్నా కృతజ్ఞాత కరీన్‍ తూమే ఆనా లీన్‍ పాంచీన్‍ ఖవో కరి బోల్యొ. 
\v 18 హంకేతూ దేవ్‍నూ రాజ్యం ఆవతోడీ మే అజు కేదెబి ద్రాక్చనూ రహ్‍ పీష్‍కోయిని కరి తూమారేతి బోలుకరూస్‍ కరి బోల్యొ.
\s ప్రభు రాత్ను ధాన్‍
\r (మత్త 26:26-29; మార్కు 14:22-25)
\p
\v 19 ఇనబాద్‍మా ఏక్‍ రోటనా పాడీన్‍ దేవ్నా కృతజ్ఞత చెల్లించీన్‍, ఇనా తోఢీన్‍ యూవ్నా దీన్‍ తూమార టేకె దేవాంగ్రతే మారు ఆంగ్‍తన్‍ మన హఃయల్‍ కర్‍లేవనా టేకె ఆనా కరో కరి బోల్యొ. 
\v 20 ఇమ్మస్‍ ఖాణు ఖావనూ హూయిజావదీన్‍, ఏక్‍ గిన్నినా పాడీన్‍, ఆ తూమార టేకె ఛువడ్యోతే మారూ ల్హొయితి సీద్దం కర్యోతే నవూ నిబంధన.
\p
\v 21 హాదేక్‍ మన ధరౌస్యేతే అద్మి మారేతి ఖ్హాణు ఖావనా టేకె అజ్గ బేటోస్‍.
\p
\v 22 దేవ్‍ ఎంచిరాక్యుతీమ్‍స్‍ అద్మీనో ఛీయ్యో మర్జావను ఛా! యో కెహూ అద్మీనూ హాత్‍తీ ధరౌస్యేకీ యో అద్మినా ఘాణు ష్రమ కరి బోల్యో.
\p
\v 23 తేదె ఇవ్నే ఆ కామ్‍ కోన్‍కర్యు కరి ఏక్‍నా ఏక్‍ పుచైల్దు.
\s గొప్పవాలు కోన్‍
\r (మత్త 20:25,28; మార్కు 10:42-45)
\p
\v 24 ఇవ్నామా కోన్‍ మోటు బోలౌస్యే కరి వాదించీలిదు, 
\v 25 యో యూవ్నేతి ఆమ్‍ బోల్యొ, అన్యుల్‍మా హూయితో రాజుల్‍ హీంసీచిన్‍ యూవ్నా యేల్యొ. పన్కీ యూవ్నఫర్‍ అధికారంతీ యూవ్నే ఖారావును కరి అద్మీయోమా దోస్తబోలానుకరి సోచ్ఛాస్‍. 
\v 26 కానీ తూమే ఇమ్‍ నార్హాను, తుమారమా మోట నామ్‍ ఛాతె అద్మి ఖారావ్తి న్హానా అద్మీయేనితర ర్హనూ, యాజమాని దాసుణ్‍నితర ర్హనూ. 
\v 27 కోన్‍ మోటు? ధాన్‍ ఖావనా బేటాతే యూవ్నేకీ నైతో ధాన్‍ నాఖాతే అద్మి? పన్కీ తుమారమ ధాన్‍ నాక్హా వాలుస్‍! కానీ మే తూమారకనా సేవ కరవాళోంతర ఛౌ.
\p
\v 28 తూమేబీ మారు కష్టాల్ క్హారమా కేడేస్‍ ర్హాసు. 
\v 29 ఇనటేకె మారో భా మన రాజ్యంనా దీదోతిమ్‍ మే బి తూమ్‍నా రాజ్యంనా దీస్‍.
\p
\v 30 తేదె తూమేబి మారు రాజ్యంమా మారేతీ బేసీన్‍ ధాన్‍ ఖాష్యు. రాజవ్‍ని బేంఛీయేఫర్‍ బేసీన్‍ భార వాంసాంను అద్మీయేఫర్‍ తీర్పు బోల్‍ష్యు కరి బోల్యొ.
\s పేతుర్‍ యేసునా మాలంకోయిని కరి బోలను
\r (మత్త 26:33-35; మార్కు 14:29-31)
\p
\v 31 సీమోన్‍, సీమోన్‍ హాఃజె సైతాన్‍ తూమ్‍నా ధరీన్‍ క్హేతార్‍ వాలో ఘౌనా ఛణ్కాతీమ్‍ ఛణక్‍నూ కరి తుమ్నా పరిక్చీంచును కరి దేవ్నా పుచ్చావాస్‍. 
\v 32 సిమోన్‍ తారు విస్వాసంకమ్‍ నాహోణుకరీ మే ప్రార్దన కర్యొ. తారు విస్వాసం ఘట్‍ హూయుతీమ్‍ తార భైయ్యెను విష్వాసంమతు నాపడిజానుతిమ్‍ ప్రార్థన కారిన్‍ ఘట్‍ కర్‍ కరి బోల్యొ.
\p
\v 33 తేదె సీమోన్‍ ప్రభు తారటేకె మే ఠాణామా ఆవ్‍కతోబి ఆయిస్‍, మర్‍కతోబి మరనాటేకెబి మేసిద్దం ఛౌకరీ బోల్యొ.
\p
\v 34 తేదె యేసు ఆమ్‍ బోల్యొ, ఆజ్నధన్నే పేతురూ తూ, మే మాలంకోయిని కరి తీన్‍ చోట్‍ బోలాతోడీ ముర్గు వాహ్‍ఃస్యే కరి తారేతి బొలుకరుస్‍.
\p
\v 35 బుజు యేసు యూవ్నేతీ, రఫ్యాసంచీ, హాత్‍నూ సంచీ, ఛేప్లె కోయినితిమ్‍ తూమ్‍నా బోలిమోకల్యొ తేదె తూమారు అవసరాల్‍ కోతీర్యున్నా? కరి పుఛాయో. కాయిబి కామ్‍ కోహుయునీ కరి యూవ్నే బోల్యు.
\p
\v 36 ఇనటేకె హంకే సంచీ ర్హవళు సంచీనా లీన్‍ జవో, ఛరీ కోయిన్తే అద్మీయే యూవ్నా లుంగ్ఢా ఏఛీన్‍ ఛరీ లేనూ; 
\v 37 యో అక్రమ కరతే అద్మీయేమా ఏక్‍నితర దేఖాయో, కరి లేకానంమా లీఖైర్యూతే వాతె మరకనా జరగ్‍స్యేకరి క్హాచీతీ బొలుకరుస్‍, కీమ్‍ కతో మార టెకెనూ వాతే ఖాతంహూయిజాస్యే కరి మే తూమారేతీ బోలుకరుస్‍ కరి బోల్యొ.
\p
\v 38 యూవ్నే “ప్రభు హమారకనా బే ఛరీ ఛాకరీ” బోలామా, “బైస్‍లా” కరి యో ఇవ్నేతీ బోల్యొ.
\s యేసు ఒలివా పహాడ్‍ఫర్‍ ప్రార్థనా కరను
\r (మత్త 26:36-46; మార్కు 14:32,42; మత్త 18:1)
\p
\v 39 ఇనబాద్‍మా యూవ్నే ఏజ్గాతూ నీకీన్‍ రోజ్‍ జైతిమ్మస్‍ యో ధన్నేబి ఓలివనూ ఫహాఢ్‍ కనా జవమా ఇన సిష్యుల్‍బి ఇనా కేడే గయు. 
\v 40 యో ఫహాఢ్‍ కనా జైన్‍ యూవ్నేతి, తూమే షోధనమా నా జనూతీమ్‍ ప్రార్దన కరో.
\p
\v 41 యూవ్నకంతు ప్హాత్రో ప్హేకాతే ఏత్రు దూర్‍ జైన్‍ డూగ్నేఫర్‍ బేసీన్‍ ప్రార్దన కర్యో. 
\v 42 భా ఆ గిన్నీనా తూన ఇష్టం హూస్యేతో మార కన్‍తూ కణ్నాక్‍, రైతోబి మారు ఇష్టం కాహే, తారుస్‍ చిత్తంహూవదే కరి ప్రార్దన కర్యో.
\p
\v 43 తేదె స్వరగ్‍ మతూ ఏక్‍ దూత ఆయిన్‍, ఇనా దేక్హాయిన్‍ బలపరుచ్యు. 
\v 44 యో వేధన పఢీన్‍ అజు గ్హణు ప్రార్దన కరమా ఇనూ పస్నో లోహిను బుంధనితర జమీన్‍ ఫర్‍ పడ్యు.
\p
\v 45 ప్రార్ధన హూయిజవదీన్‍ యో ఉట్టీన్‍ సిష్యుల్‍ కనా ఆయిన్‍ దేఖామా, యూవ్నే దుఃఖంతీ థకిజైన్‍ ఖుత్యుథూ. 
\v 46 తేదె యూవ్నేతీ, తూమే ష్యాన ఖూత్యాస్‍? షోధనమా నా జనూకతో జాగీరైన్‍ ప్రార్ధన కరో.
\s యేసునా ధరైయిదేవను
\r (మత్త 26:47-56; మార్కు 14:43-50; మత్త 18:3-11)
\p
\v 47 యో బుజుబి ఇమ్మస్‍ వాతే బోలు కరతో, యత్రాస్‍మా అద్మీయే హాఃరు గుంబల్తీ భరైన్‍ ఆయు, భార జణా సిష్యుల్‍ ఏక్‍ జణొ ఇవ్నామా థో. యో యేసునా బుఛ్చా దేవనాటేకె ఆగడీ ఆయో. 
\v 48 యేసు యూదాతి, తూ బుఛ్చా దీన్‍ అద్మీనో ఛీయ్యోనా ధరైదేంక్రరస్‍నా కరి బోల్యొ.
\p
\v 49 ఇనా కేడె ఛాతే షిష్యుల్‍ యో ఖారు దేఖీన్‍, ప్రభూ ఆవ్నా ఛరీతీ ఖత్తర్‍నాఖేనా? కరి బోల్యు. 
\v 50 యత్రస్‍మా యూవ్నామనో ఏక్‍ జణొ ప్రధాన యాజకుడ్‍ను దాసుడ్‍ను ఖావత్‍నూ ఖాన్‍నా కత్తర్‍నాఖ్యు.
\p
\v 51 పన్కీ యేసు, భంధ్‍కరో అజు బైస్‍కరీ బోలిన్‍, ఇనా ఖాన్‍నా ఛీమీన్‍ అసేల్‍ కర్యో.
\p
\v 52 ఇనా ధరాన ఆయూతే అద్మీయేతి యో, ప్రధాన యాజకుల్‍, ఆలయంనూ మోటావ్‍తి తూమే ఛోర్‍నా ధరాన ఆయాతిమ్‍ ఛ్హారియేతిబి లాక్డీయోతీ, ఆయానా? 
\v 53 మే హార్‍ ధన్‍ తూమార షేడే ఆలయంమా థో కాని తూమే మన ధర్యాకోయిని. ఆ తూమారు సమయం అంధారనూ షక్తియేను సమయం కరి బోల్యొ.
\s పేతుర్‍ యేసున మాలంకోయినికరి బోలను
\r (మత్త 26:57,69-75; మార్కు 14:53,54,66-72; మత్త 18:12,15-18,25-27)
\p
\v 54 యూవ్నే ఇనా ధరీన్‍ భందించిన్‍ ప్రధాని యాజకుడ్‍నా ఘర్‍మా లీన్‍ గయు, కాని పేతురు యూవ్నా పీటే ఢీలే ఛాల్తొఆయో. 
\v 55 తేదె థోడు అద్మీయే ఠణ్‍మా ఆగ్‍ షేకాన టేకె ఆగ్‍ బాళిన్‍ ఇన ఆష్పిస్‍ బేటూతో యూవ్నామా పేతురుబి జైన్‍ బేసిగయో. 
\v 56 తేదె ఏక్‍ బాయికో, యో ఆగ్‍నూ ఉజాళమా పేతురునా దేఖిన్‍ ఆ భి యేసుతి ర్హయ్యోస్‍హూయో కరి బోలి.
\p
\v 57 ఇనఖాజే పేతురు యో ఛోగిరితి యో కోన్‍కీ మన మాలం కోయిని కరి బోల్యొ.
\p
\v 58 బుజ్జరగఢీతీ అజేక్‍ జణుబి ఇన దేఖిన్‍ తూబి యూవ్నామా ఏక్‍ కరి బోలామా. ఇనాబి ఇమ్మస్‍ యో మే కాహే కరి బోల్యొ.
\p
\v 59 జరగడ్‍తూ బుజేక్‍ జణోబి దేఖిన్‍, “ఆ బి ఇనకేడే ర్హయ్యో, ఆ గలీలయనోస్‍ అద్మి” కరి ఘట్‍ బోల్యొ.
\p
\v 60 ఇనటేకె “పేతురూ తూమే ష్యాత్‍ బోలుకరస్‍కీ మన మాలంకోయిని కరి బోలుస్‍కర ముర్గు” వాష్యు 
\v 61 తేదె యేసు పేతురూ మ్హణీ పరీన్‍ దేక్యో, తేదె ప్రభు “ఆజ్‍ ముర్గు వాహఃను అగాడి మే కోన్‍కీ మాలంకోయిని కరి తీన్‍ చోట్‍ బోలిస్‍” కరి బోల్యొతె వాత్‍ పేతుర్‍నా హఃయాల్‍ ఆయూ. 
\v 62 తేదె యో బాధర్‍ జైన్‍ దుఃఖం పఢీన్‍ రోయ్యో.
\s యేసున గేళి కాఢీన్‍ మారను
\r (మత్త 26:67,68; మార్కు 14:65; మత్త 18:22,23)
\p
\v 63 యేసునా ధర్యుతే అద్మీయే ఇనా ఇజ్జాత్‍ కాడీన్‍ మారీన్‍.
\p
\v 64 ఇనూ ఢోలా భ్హాందిన్‍ తు ప్రవాక్తానీ, తూన మార్యుతే కోన్‍కీ బోల్‍ కరి బోల్యా.
\p
\v 65 బుజు విరోధ్‍తి కేత్రుకీ నక్‍ల్‍ కర్తుహూయిన్‍ వుజు ఆవుమానంను వాతే బోల్తు హుయిన్‍, దూషిస్తా ర్హయ్యా.
\s యూదుల్‍ సభనా హాఃమె యేసు
\r (మత్త 26:59-68; మార్కు 14:55-65; మత్త 18:19-24)
\p
\v 66 వ్హాణు హూస్‍కర యూదుల్‍నా మోటా, ప్రధాన యాజకుల్‍ షాస్ర్తుల్‍ ఖారు ఏక్‍ జోగోమా మళిన్‍, యేసునా మోటా సభమా బులాలిన్‍ ఆయూ. 
\v 67 ఏజ్గా యేసునా “తూ క్రీస్తు హూస్యేతో హమారేతి బోల్‍” కరి బోల్యు. తేదె యో “మే బోల్యొతోబి తూమే నమ్‍స్యు కోయిని కరి బోల్యొ. 
\v 68 మే తూమ్‍నా పుఛాయోతో తూమే మన జవాబ్‍ దిస్యుకోయిని. 
\v 69 కాని హంకేతూ ధరీన్‍ అద్మినొ ఛియ్యో సర్వోన్నత్ దేవ్‍ని ఖవ్వాహాత్‍ను మ్హాంఢీఫర్‍ బేహ్‍ఃస్యే” కరి బోల్యా.
\p
\v 70 ఇనటేకె యూవ్నే, ఇమ్‍ హూస్యేతో తూ దేవ్నొ ఛియ్యోనా? తూ బోల్యొతిమ్‍ యో మేస్‍కరీ యూవ్నేతి బోల్యొ.
\p
\v 71 తేదె యూవ్నే అజు అప్నా సాక్చల్‍తి కామ్‍ ష్యాత్‍? ఇనా మోఢవాటేస్‍ ఖంజకున్నా కరి బోల్యా.
\c 23
\s పిలాతున హఃమె యేసు
\r (మత్త 27:2,11-14; మార్కు 15:1-5)
\p
\v 1 యత్రమా సభామ ఛాతే హాఃరు ఉట్టీన్‍ ఇనా పిలాతు కన లీన్‍ గయా. 
\v 2 ఆ అప్నా అద్మీయేనా తప్పు వాట్‍ ధరాంగ్రస్‍, అజు రోమా రాజోనూ పన్నుబి భాందోనకోకరీ మేస్‍ క్రీస్తు రాజో కరి బోలుకరతో హమే హఃమ్జ్యా, కరి ఇనఫర్‍ ఇన్‍జామ్‍ నాఖానిక్ల్యా.
\p
\v 3 పిలాతు తూ “యూదుల్‍నూ రాజోనా?” కరి ఇనా పుఛ్చావమా యేసు హో “తూ బోలతిమ్మస్‍” కరి ఇనేతి బోల్యొ.
\p
\v 4 యేసు ఇమ్‍ బోలమా పిలాతు ప్రధాన యాజకుల్‍తీ, అద్మీయేతి మన ఆ అద్మి కనా షీక్చనాటెకే ఖాయిబి తప్పు దేఖౌంగ్రకోయిని కరి బోల్యొ.
\p
\v 5 తేదెబి యూవ్నే ఆ గలీలయతూ ధరీన్ ఆజ్గా తోడీ ఇనా బోధనల్‍తి యూదయమా ఖారమా బోధిస్తోహుయిన్‍, జనాల్‍నా వూషీ కరౌతో ర్హయో అజు ఘణు ఛిక్రాణ్‍ మ్హేంతా హూయిన్‍ బోల్తార్హయ్యా.
\s హేరోద్‍నా హఃమే యేసు
\p
\v 6 పిలాతు ఆ వాతే ఖంజీన్‍ ఆ అద్మి గలీలయమనూ అద్మినా? కరి పుచ్చాన్‍, 
\v 7 యో హేరోద్‍ ఏలుకరతే దేహ్‍ఃనో కరి హూస్యేతో హేరోద్‍ కనా బులైలిజవో కరి బోల్యొ, తేదె హేరోద్‍ యో ధన్‍మా యెరూషలేమ్‍మస్‍ థో. 
\v 8 హేరోద్‍ యేసునా దేఖీన్‍ జర ఖూషీ హూయిన్‍, ఇనా గురీంచీన్‍ గ్హణు వాతే ఖంజో ఇనటేకె యో ఏఖాదు సూచననూ కామ్‍ కర్యుతో దేఖ్నూ కరి ఆఖ్‍ః కర్యొ, ఘాణ ధన్‍తూ ఇనా దేఖ్నూ కరి రైగో.
\p
\v 9 హేరోద్‍ యేసునా దేఖీన్‍ కేత్రుకి ప్రష్నల్‍ పుచ్చాయోతోబి యో ఏక్‍ వాత్నాబీ జవాబ్‍ దిదోకోయిని. 
\v 10 ప్రధాన యాజకుల్‍, షాస్ర్తుల్‍ హీబ్రీన్‍ ఇనా ఫర్‍ కేత్రేకీ నిందల్‍ నాఖ్‍తా ర్హయ్యా. 
\v 11 హేరోద్‍ ఇనా సైనికుల్‍తీ మళిన్‍, ఇనా ఇజ్జాత్‍ గేలి కాఢీన్‍, లుంగఢా పేరైన్‍ అజు పిలాతు కనా బోలిమొక్‍ల్యా. 
\v 12 అనా అగడీ హేరొద్‍బి పిలాతు ఏక్‍నా ఏక్‍ వైరేవ్‍నితర థా. యో ధన్‍మా బే జణా దోస్తీ హూయిగయా. బరబ్బా చుట్టను యేసున మరణ్‍ షిక్చా
\s యేసునా మరణ్‍ షిక్చా నక్కాయు
\r (మత్త 27:15-26; మార్కు 15:6-15; యోహా 18:39,40)
\p
\v 13 తేదె పిలాతు ప్రధానుల్‍నా, అధికరుల్‍నా అద్మీయేనా ఖారవ్నా బులైమంగైన్‍.
\p
\v 14 పిలాతు అద్మీయేనా ఫాచు పరీన్‍ బోలా, కరుకరస్‍ కరి తూమే ఆ అద్మీనఫర్‍ మార ఖామే లాయ పణికీ మన ఆ అద్మినా ఏన్‍ కరీన్‍ దేఖామా ఏక్‍ గల్తీబి కోదేఖైయుని.
\p
\v 15 హేరొద్‍నాబి ఖాయిబి కోదేఖైని, ఇనటేకె అనా అజు ఫాచు మార కనా బోలిమెక్‍ల్యు. ఆ మర ఏత్రే ఖైబి గల్తీ కర్యొకోయిని. 
\v 16 ఇనటెకె మే అనా ఖాళి కోల్డతీ షిక్చ నాఖిన్‍ మ్హేందిస్‍ కరి బోలమా, 
\v 17 పండగను వక్హత్‍ సమయంమా పిలాతు అద్మినటెకె ఏక్‍ చ ఖైదీన బెందావను ఆనవాతి థూ.
\p
\v 18 యూవ్నే హాఃరు యేసునా మర్రాకీన్‍, ఖైది బరబ్బనా ఛోడీ మ్హేందో కరి ఖారు ఏక్కస్‍ ఖైకార్‍తీ ఛిక్రనిక్లియు.
\p
\v 19 యో హఃయార్మా కర్యోతే గలాఠాన ఖాజే, నర్‍హత్యనా ఖాజే ఇనా ఠాణమా ఘలాయ్‍గయోతే యోబరబ్బా.
\p
\v 20 పిలాతు అద్మియేతీ బోల్యొ, యేసునస్‍ మ్హేందేనూ కరి పాఛు బోల్యుతోబి.
\p
\v 21 యూవ్నే హాఃరు అనా “సిలువస్‍ నాఖో సిలువ నాఖో” కరి ఛిక్రాణ్‍ మ్హేంధా.
\p
\v 22 తీన్‍మనూ వోహోఃత్‍బి ఇమ్మస్‍ ఆ ష్యాను గల్తీ కర్యొ? మరణ్‍ అనాకనా ఖైబి గల్తీ కో దేఖౌంగ్రని ఇనటేకె అనా సిక్చించిన్‍ మ్హేందుంగ్రుస్‍ కరి యూవ్నేతి బోల్యొ.
\p
\v 23 పన్కి, కేత్రు బోల్యుతోబి యూవ్నే నాఖంజ్నుతిమ్‍ అనా సిలువ నాఖో కరి అడాతీబీ బుజు జాఖాత్‍ కైఖార్‍ మ్హేంధామా ఇవ్నేస్‍ జిత్యూ. 
\v 24 తేదె పిలాతు యూవ్నే బోల్యాతిమ్మస్‍ హూవధే కరి తీర్పు దీధో. 
\v 25 బరబ్బ కర్యొతే గలాఠానా, మర్రాకినాకను నేరంనాఖాజే ఘలైరోతే ఇనా యో బోలాతిమ్‍ ఛుట్టీ కరీన్‍, యేసునా కీమ్‍బి కర్‍లేవోకరీ యూవ్నాటెకె ధరైనగ్‍దిదో.
\s యేసున సిలువన నాఖను
\r (మత్త 27:33-38; మార్కు 15:22-28; మత్త 19:17-19)
\p
\v 26 యూవ్నె క్హార యేసునా లీన్‍ జౌంగ్రతో గమ్మాతూ ఆయోతే కురేనీయుడ్ను‍ హుయోతె సీమోన్‍ కరి ఏక్నానా ధర్లీన్‍ యేసునాకేడె సిలువ ఢోవ్వానాటేకె ఇనా బులైలీన్‍ జైన్‍ ఇనా హాతే ఢోవ్వాయూ.
\p
\v 27 మోటు అద్మీయేనూ ఫాంభళే ఇన్మా త్హోడుబాయిక దేఖీన్‍ ఛాతీకుట్‍లేతూ దుఃఖ పడ్తహూయిన్‍, కేత్రుకీ జణీ బాయికాబి యేసునాకేడె జాతుర్హయూ. 
\v 28 తేదె యేసు యూవ్నామణి ఫరీదేఖిన్‍, ఓయెరూషలేమ్‍ని ఛోరీయే మరటేకె, నకో రోవొ; తూమార టేకె తూమార లఢ్‍కాన టేకె రోవొ. 
\v 29 వాంజీణీయేబి, జణీ కోయిన్తె పేట్‍, దూత్‍ పీఢాయి కోయిన్తె తూమ్నా కేత్రుకీ అచ్చు హూయు కరి బోలానూ ధన్‍ ఆంగ్రస్‍. 
\v 30 తేదె యూవ్నే పహాడ్తి హమార ఫర్‍ పడ్‍కరీ బోల్‍స్యే. బుజు ఫాహాడ్‍నా హమారఫర్‍ పఢీన్‍ ఢాపీనాక్‍ కరి బోల్‍స్యే. 
\v 31 యూవ్నే ఖఛ్చు జాఢనస్‍ ఆమ్‍ కర్యుతో, కుఖ్కు జాఢనా అజు ష్యాత్‍ కరస్‍కీ? కరి బోల్యొ.
\p
\v 32 యేసునా కేడె అజు బేజణాన నేరస్తులున సిలువ మారనటేకె లీన్‍ గయ్యా. 
\v 33 యూవ్నే యేసునా కపాలం కరి బోలాతే (కలవర) జోగొమా ఆయ తేదె ఏజ్గా యేసునా ఖావత్‍ మణి ఏక్‍ జణనా, ఢవాత్‍ మణి ఏక్‍ జణనా కరి సిలువ మార్యు. 
\v 34 యేసు ఆమ్‍ బోల్యొ, “భా ఆవ్నే ష్యాత్‍ కరుకరస్‍కీ అవ్నాస్‍ మాలంకోయిని అవ్నా క్చమించ్‍” కరి బోల్యొ. యూవ్నే చీట్లునాఖిన్‍ యేసును లుంగ్డాన ఫాడీన్‍ భాగ్‍ పళ్లిధా. 
\v 35 అద్మీయే హాఃరు హిబ్రిన్‍ దేక్తూర్హయూ, తేదె అదికారుల్ ఆ “ఫార్లేవ్‍నా హూయితో భచయో! ఇనా హాఃఛీస్‍బి దేవ్‍ బోలిమోక్‍ల్యొతే దేవినిచే ఎన్ని రాక్యోతె క్రీస్తు హూస్యేతో ఇనూ యోస్‍ భచీజాసే” కరి బోల్లీదు.
\p
\v 36 సైనికుల్‍బి కందే ఆయిన్‍ సైనికుడ్‍బి ఘేఖికాఢీన్‍ ఇనా ఖడు రహ్‍ఃనా దీదూ. 
\v 37 మరియు తూ “యూదుల్‍నో రాజో హూస్యేతొ” తారు తూస్‍ నా భఛీజాకరీ గేళిసైనికుడ్‍బి కాఢ్యా.
\p
\v 38 “ఆస్‍ యూదుల్‍నో రాజో” కరి నీక్కీన్‍ సిలువనా ఉఫర్‍ అట్‍క్వాయు.
\p
\v 39 ఇనాకేడె సిలువ ఛఢీర్యూతే నేరస్తుడ్‍మా యూవ్నామా ఏక్‍ జణొ ఇనా గాళే దేతోహూయిన్‍ తూ క్రీస్తు కహేనా? తారు తూస్‍ భఛీన్‍ హమ్‍నాబి భచవ్‍ని కరి బోల్య.
\p
\v 40 తేదె బేమ్మనో ఇనా గుర్‍ఖైన్‍ తూ దేవ్‍నా ఢరకోయిన్నా! తూబి యోస్‍ షిక్చమా ఛాకున్నా! 
\v 41 అప్నా షిక్చించనూ న్యాయమస్‍. ష్యానకతో అప్నే కర్యతే పాపల్నా టేకె షిక్చ పడుకరస్‍ పణికీ యేసునే క్హయూ తప్పు కర్యొకోయిని కరి బోలీన్‍, 
\v 42 యో యేసుతీ, ప్రభు! తారు రాజ్యంమా ఆవనూ వోహోఃత్‍ మనాబి ఖాయాల్‍ కర్లీజోకరీ బోలామా.
\p
\v 43 యేసు ఇనేతి బోల్యొ, “ఆజ్‍ తూబి మార కేడె పరదేసిమా ర్హైస్ హాఃఛీతి బోలుకరుస్‍” కరి బోల్యొ.
\s యేసుని మరణం
\p
\v 44 తేదె భరోబ్బర్‍ ధోపర్‍ హుయు, తేదె భార భజేథూ ధరీన్‍ తీన్‍ గంటాతోఢీ యో దేహ్‍ః అక్కు అంధారు హూయిగు.
\p
\v 45 సూర్యుడ్‍బి దేఖైయో కోయిని; మందిరంనూ భీతే బే భాగ్‍ హూయి ఛీరైగయూ. 
\v 46 తేదె యేసు ఏక్‍ మోటు ఆవాజ్‍తి “భా మారు ఆత్మనా తార హాత్మా మ్హేంధుకరుస్‍” కరి బోలీన్‍ జాన్‍ మ్హేందో.
\p
\v 47 షతాధిపతి జర్‍గ్యూతే క్హారు దేఖీన్‍, దేవ్నా స్తుతించిన్ ఆ అద్మి క్హాఛ్చీస్‍బి నీతితీ ఛాకరీ బోల్యొ.
\p
\v 48 యేసునాకేడె ఆయుతే క్హారుజణు ఇనా దేఖీన్‍ ఛాతీకూట్టీన్‍ రోవ్తూహూయిన్‍ ఛలీగూ.
\p
\v 49 యేసునా మాలంహూయు అద్మీయే, గలీలయమతూ ఆయుతే థోడీ బాయికాబి యో ఖారు దేక్తూహుయిన్‍దూర్‍ హిబ్ర్యుథూ.
\s యేసుని సమాధి
\r (మత్త 27:57-61; మార్కు 15:42,47)
\p
\v 50 అరిమతయియ కరి యూద ఖాయార్‍మనూ ఏక్‍ సభ్యుడ్‍ యోసేపు కరి ఏక్‍ జణో థో. 
\v 51 యో నీతినో అషల్ అద్మి, యో దేవ్నూ రాజ్యంనా టేకె ఎదుర్‍ దేక్తోర్హయో. యేసునా మరణ్‍నూ షిక్చ నాఖానూ వాత్మా ఓప్యోకోయినితే అద్మి. 
\v 52 యోసేపు, పిలాతుకనా జైన్‍ యేసునూ ముర్దానా హమ్‍నా ధా కరి మాంగీలీదొ. 
\v 53 యో ముర్దాన హేట్‍ వుత్రాయిన్‍, నారను లుంగఢామా లఫ్‍టిన్‍ ఇనాబాద్‍మా పళ్ళీజైన్‍ హాంకేతోడీబి కీనా గ్హల్యుస్‍ కోయిన్తే ఖాళి సమాదినూ ఖాఢమా గ్హాలీన్‍ యో సమాధినూ గవ్హీనా ఏక్‍ మోటో గండ్‍ భండోనా ధర్‍వాజునితర మూఛ్యు. 
\v 54 యో ధన్‍ ఆరామ్నూ ధన్‍ అవానాటేకె సిద్దంథూ.
\p
\v 55 తేదె గలిలయథూ యేసునకేడె ఆయుతే బాయికా యోసేపునాకేడె జైన్‍ యేసునూ సమాధిన దేఖ్యు. 
\v 56 ఇనబాద్‍మా పాచుఫరీన్‍ జైన్‍ అత్తర్బి వాక్హ్ నూ రాచా లీధూ. పణికీ యూవ్నే మోషే ధర్మషాస్త్రం ఛాతెతీమ్‍ ఆరామ్‍నూ ధన్నే కాయిబి కామ్‍ నాకర్నూకరీ యూవ్నే షోపొథా.
\c 24
\s యేసు క్రీస్తు జివీన్‍వుట్టాను
\r (మత్త 28:1-6; మార్కు 16:1-8; మత్త 20:1-17)
\p
\v 1 ఆదివార్‍నా వ్హానెహఃత్రె హూంక్రతో యోబాయికా లీరాక్యూతే అత్తర్, రాఛనా పళ్లీజైన్‍ యేసునూ సమాధికనా గయూ. 
\v 2 యో సమాధిఛాతే గ్హవీనా మూఛీరాక్యతే భండో నీక్లీరవ్హమా దేఖీన్‍ మైహ్‍ గయా పణికీ 
\v 3 యూవ్నా ప్రభు యేసును ఆంగ్‍ కోదేఖైయుని. 
\v 4 ఇనటేకె యూవ్నాఖైయిబి సోఛవకోయినితీమ్‍ రవ్హమా, ఏత్రాస్‍మా ధోళు పట్‍ జమ్‍కుకరతే లుంగఢా పేర్‍రాక్యుతే బే అద్మీయే ఆక్చార్యంహుయీన్‍ ఇవ్నే ఖామే హీభ్ర్యు.
\p
\v 5 యూవ్నే ఢరీన్‍ ముఢ్‍క్యా హేట్‍ జుఖైలేవమా ఆవ్నే జీవీ ర్హోతే ఇనా ఘోరాఢవ్‍మా తూమే ష్యాన ఢూంఢుకరస్‍? 
\v 6 యో అజ్గ కోయిని, యో జివీన్ ఉట్టీరోస్‍; యో గలీలయమా రయ్యో తేదె, 
\v 7 తూమ్‍నా అద్మీనో ఛీయ్యో పాపుల్‍నా హాతే ధరైన్‍ సిలువ నఖైన్‍ మరిన్‍ తీన్‍మనూ ధన్నే ఉటాను ఛాకరీ బోల్యొతే వాతే ఖాయాల్‍ కర్‍లేవో కరి బోల్యు.
\p
\v 8 తేదె యూవ్నే యోవాతే ఖాయల్‍ కర్లీదు. 
\v 9 యో సమాధి కన్‍తూ యూవ్నే జైన్‍, హారఅద్మి సిష్యుల్‍నబి అద్మీయే హాఃరవ్‍నా యో వాతేనా బోల్యు. 
\v 10 యో వాతే బోల్యుతే కోన్‍కతో మగ్దలేనే మరియబి, యోహాన్నబి, యాకోబ్‍ని ఆయా మరియ, యూవ్నాకేడె అజు థోడి బాయికా థీ. 
\v 11 హూయుతో యూవ్నే వాతె దేవ్నా వాతెంతర దేఖ్కాయు అవ్నె బోల్యుతె వాతేనా షిష్యుల్‍ నమ్మ కొయినితిమ్‍ బొల్లి దు. 
\v 12 రైతోబి పేతురు ఉట్టీన్‍ జైన్‍ యో సమాధి కనా దేఖమా ఖాళీ లుంగఢా పఢ్యుతూ, ఇనా దేఖీన్‍ యో హషంహూయి ఘర్‍ కనా ఛలేగొ.
\s ఎమ్మాయు గామ్ను వాట్‍
\r (మార్కు 16:12,13)
\p
\v 13 యోస్‍ ధన్నే యూవ్నామా బేజణ యెరూషలేమ్‍నా ధర్రాసు దూర్‍మా ఛాతే ఎమ్మాయు కరి ఏక్‍ గమ్మా ఛలి జౌంగ్రతో, 
\v 14 యెరూషలేమ్‍‍మా జర్‍గ్యూతే అక్కు ఏక్‍నా ఏక్‍ బొల్లేతూర్హయు. 
\v 15 యూవ్నే ఇమ్‍ వాతే బోల్తాహూయిన్ సోచుకర్తథా, యేసుబి ఆయిన్‍ యూవ్నాకేడె ఛాలనిక్‍ల్యొ. 
\v 16 కానీ యూవ్నే యేసునా దేక్యా పన్కీ, గుర్తుదర్యూకొయినీతిమ్‍ ఢోళో ముచ్చాయుగయూ. 
\v 17 యో, తూమే చాల్తోహూయిన్‍ తూమే ష్యాను వాతే బోల్‍లేంగ్రస్ కరి బోలమా, యూవ్నే ధుఃఖపడ్తుహూయిన్‍ హీభ్రి గయూ. 
\v 18 యూవ్నామా ఏక్‍జణో క్లెయొపా కరి జణో యేసుతీ ఆమ్‍ బోల్యొ, యెరూషలేమ్‍మా రైన్‍బీ తూన ఆవాతే మాలంకొయినినా? కరి బోల్యొ.
\p
\v 19 యేసు యోష్యాను వాతేకీ బోల్కరి బోల్యొ, యూవ్నే నజరేయుడ్నొ హుయోతె యేసుని వాతేస్‍; యో దేవ్నాబి, అద్మీయేకనాబి, క్రియామాబి, క్హారవ్మా ఏక్‍ ప్రవక్తనితర ర్హయో. 
\v 20 అపుణు ప్రధాన యాజకుల్బి అధికారుల్బి యేసునా కింమ్నితర మరణ్‍ షిక్చానా ధర్యాయ్‍, సిలువమా నఖాయకీ తుమ్నా మాలంకొయిన్నా. 
\v 21 హామే ఇష్రాయేల్‍నా యోస్‍ భచవ్‍స్యే కరి భరోసా కర్‍రాక్యథా. ఆ ఖారూ హూయిన్‍ తీన్‍ ధన్‍ హూంక్రస్‍ కరి బోల్యు. 
\v 22 హమారమా థోడీ బాయికా వ్వాణే ఖాత్రే ఇనూ సమాధి కనా జైన్‍ దేఖామా, ఆష్చర్యాపర్చూ. 
\v 23 థోడ దేవదూతల్‍ దేఖైన్‍ యో జీవిన్‍ ఉటీరోస్‍ కరి బోల్యుతే వాతే హమ్‍నా బోల్యు. 
\v 24 యోబాయికా బోల్యుతిమ్‍ అజు థోడు జణుబి జైన్‍ దేఖామా, యూవ్నాబి యేసును ముర్దు దేఖైకోయిని కరి బోల్యు.
\p
\v 25 ఇనటేకె యో యూవ్నేతి బుద్దు అద్మీయే, “ప్రవక్తల్‍ బోల్యుతే వాతేనా నమ్మానా అత్రే ఆల్యసం ష్యాన కరుకరస్‍? కరి బోల్యొ. 
\v 26 క్రీస్తు ష్రమపఢీన్‍ మరీజైన్‍ యో మహిమమా జాస్యేతే జరూర్‍ కాహేనా?” కరి యూవ్నేతి బోలిన్‍, 
\v 27 బుజూ మోషేబి, కేత్రాకీ ప్రవక్తల్‍ నిఖ్యాతే యోఖారవ్‍మా ఇనా గురీంచీన్‍ లిఖైర్యూతే వాతేనా బోలీన్‍ ఇనూ మతలబ్నా మాలంకరాయో.
\p
\v 28 యత్రమా ఇవ్నేజంకరతె గామ్‍ కందే ఆవమా, యో బుజుథోడు దూర్‍బి జవవాళోంతర దేఖాయో. 
\v 29 యూవ్నే ఇనా హాఃమి క్హాంజ్‍హూయిగు తూ హమారకేడెస్‍ ర్హాకరి బోలమా, యేసు తెదె యూవ్నాకేడె గయో. 
\v 30 తేదె యూవ్నేహాఃరు ఖాణు ఖావనాటేకె బేఖామా యో ఏక్‍ రోటొనా పాడీన్ కృతజ్ఞతకరీర్‍ ఇనా తోడిన్‍ ఇవ్నా దేవమా, 
\v 31 తేదె యువ్నా డోళొ వుక్‍డైన్‍ ఇనా యేసు కరి ఖణాద్ ధర్యు; పన్కి యేసు తేదె యువ్నా దేఖాయో కోయినితీమ్‍ మాయం హూయిగో.
\p
\v 32 తేదె యూవ్నే, యో వాట్‍ఫర్‍ ఇనా గురించీన్‍ వాక్యంనూ వాతే బోల్యొ తేదె అపుణు దిల్‍మా ఏక్‍ ఆగ్‍నితర భళ్యుకోయిన్నా? కరి యూవ్నే బోల్లీదు.
\p
\v 33 తేదెస్‍ యూవ్నే ఉట్టీన్‍ యెరూషలేమ్‍నా పరీన్‍ గయా. ఏజ్గా గ్యారజణబి అజు క్హార అద్మీయేబి ఏక్‍జోగొ మలీన్‍ బేటు థూ. 
\v 34 ప్రభు క్హాచ్చీస్బి జివీన్ వుట్టీన్‍ సీమోన్‍నా దేఖైయో కరి బోల్లీదు.
\p
\v 35 యూవ్ను వాతే ఖంజీన్‍ వాట్ఫర్‍ యేసుతి వాతె బోల్తాహూయిన్‍ ఆయాతే యూవ్నేతి యో బోల్యోతే వాతే, బుజు రోటొనా థోడీన్‍ దిధోతే యో వాతేవ్నా యో బేజణ యూవ్నేతి బోల్య.
\s యేసు సిష్యుల్నా దెక్కావను
\p
\v 36 యూవ్నే హాఃరు యో వాతే బోల్లేంగ్రతో, ఎగ్గీస్‍ యేసు యూవ్నా ఇఛ్మాకరీ ఆయిహిబ్రిన్‍ “తూమ్‍నా సమాధానం హూవదా” కరి యూవ్నేతి బోల్యొ.
\p
\v 37 తేదె యూవ్నే ఖారు భూతంనా దేఖ్యాకరీ ఢరీగయూ. 
\v 38 పన్కీ, యేసు ఇవ్నేతి, తూమే ష్యాన ఢర్యూకరస్‍? తూమారు దిల్మా అత్రే అనూమానం కీమ్‍ ఆవాస్‍? కరి బోల్యొ. 
\v 39 మార హాత్‍ గోఢనా దేఖో, యోస్‍ మే, మన ఛీమిన్‍ దేఖొ, మన భోటీ హాఢ్‍క్యా ఛా, కానీ భూతంనా యో ఖారు కోర్హైని కరి.
\p
\v 40 ఇమ్‍ బొల్తూవక్హత్‍ యో యూవ్నా ఇనూ హాత్‍, గోఢాన దేఖాఢ్యొ. 
\v 41 తేదె యూవ్నే ఖూషీతి అజున్‍బి యూవ్నా నమ్మకొయింతె, హాషం హూంగ్రతో, తేదె యేసు తూమార కనా ఏక్‍ రోటొ ఛానా? కరి బోల్యొ. 
\v 42 యూవ్నే భుంజ్యుహూయు ఏక్‍ మాస్లాను టుక్డొన ఇనా దిధూ. 
\v 43 యో ఇనా లీన్‍ యూవ్నా ఖామేస్‍ ఖైగో.
\p
\v 44 మే తూమారేతి మళిన్‍ ర్హయో తేదె మోషే ధర్మషాస్ర్తంమా, ప్రవక్తల్‍నూ గ్రంధాల్మా, కీర్తనల్‍మా మరా గురీంచీన్‍, నీఖైర్యూతే ఖారు జరగ్‍స్యే కరి మే తూమ్‍నా బోల్యొతే వాత్‍ జర్యుగుకరీ ఇవ్నేతి బోల్యొ.
\p
\v 45 తేదె యో యూవ్నా వాక్యంనా అర్దం కరవానటేకె యూవ్ను దిల్నా ఖూల్లా కర్యొ.
\s మహాభి నియమం
\r (మత్త 28:18-20; మార్కు 16:15-18; మత్త 1:8)
\p
\v 46 క్రీస్తు ష్రమ పడీన్‍ మరీజైన్‍ తీన్‍మనూ ధన్నే జీవిన్‍ వుట్‍స్యేకరీ లిక్కారుతింమ్‍, 
\v 47 “యెరూషలేమ్‍థూ ధరీన్‍ హాఃరు జనాభోమా ఇనూ నామ్‍తు దిల్‍ భద్లాయిలేవనూ, పాప క్చమపణ్‍ ప్రచార్‍హూస్యే” కరి లిఖ్కైర్యూస్‍. 
\v 48 ఆ వాతే ఖారవ్నా తుమేస్‍ సాక్చుల్‍ కరి బోల్యొ.
\s క్రీస్తు ఆరోహణ
\r (మార్కు 16:19,20; లూకా 1:9,11)
\p
\v 49 హదేక్‍ మారో భా వాక్దాన్‍దిదోతే ఇనా మే తూమారఫర్‍ బోలిమొక్లుస్‍; పణికీ స్వర్గం‍మతూ పరిసుద్దాత్మనూ షక్తి తూమారఫర్‍ ఆవతోడీ తూమే యెరూషలేమ్నూ హఃయార్‍మస్‍ ర్హవో.
\s యేసునా పరలోకంనా లీజావను
\r (మార్కు 16:19,20; అపొ 1:9,11)
\p
\v 50 యేసు బుజు యూవ్నా బేతనియతోడీ బులైలీజైన్‍ హాత్‍ పాడీన్‍ యూవ్నా ఆషీర్వదించ్యో. 
\v 51 ఇవ్నా ఆషీర్వదించ్యుకరతో తేదెస్‍ యో యూవ్నేతి దూర్‍ హూయిజైన్‍ స్వర్గంమా ఛలేగయో. 
\v 52 ఇనబాద్మా యూవ్నే ఇనా హఃలమ్‍ కరీన్‍, కెత్రేకీ ఖుషీతి స్తుతికర్తూ యెరూషలేమ్‍మా గయా. 
\v 53 బుజు యూవ్నే దేవాలయ్‍మా రైన్‍, లగాతార్‍ దేవ్నా స్తుతిస్తూ ర్హయా.