\id COL - Lote NT [uvl] -Papua New Guinea 2009 (web version -2013 bd) 
\h Kolosi 
\toc1 Alalaha Nenge Paulus Hasia Lange Kolosi Mur 
\toc2 Kolosi 
\toc3 Kol 
\mt1 Kolosi  
\mt2 Alalaha Nenge Paulus Hasia Lange Kolosi Mur  
\c 1  
\p
\v 1 Iau Paulus. Nga NeHalang lemene ngana iua iau ke e lohot ke iau Iesus Kristus nena hekulkulonga. Pe imem nai tira Timoti mo hekule alalaha nei ke  
\v 2 lange imo NeHalang nena hana mur nga tuele tana nenge Kolosi. Imem pekngamem mur imo iange letemo manmanna nge Kristus.  
\p E hetalaulau ke Temere NeHalang letena ia imo pe poia letemo ke ma ke nek.   
\s1 Kolosi Mur Leteria Manmanna Nge Iesus  
\p
\v 3 \x + \xo 1:3 \xt Epe 1:15-16\x*Kokoes mo hetalaulau pe mo hele urana lala nge NeHalang nenge ara Non Soke Iesus Kristus Temene.  
\v 4 Iange mo longe imo nge letemo manmanna nge Iesus Kristus pe mutemo taua NeHalang nena hana mur lochloch.  
\v 5 \x + \xo 1:5 \xt Epe 1:13; 1Pi 1:4\x*Apoi ke pomam iange a teke a kulkulele ure nenge NeHalang teke tunge lange imo. Ngana kou, talue ke nek nga tapa kura. Ure nem, ana helenga a longe ke ulolo, nga etue nenge a longe helenga manmanna ngana. Ngana laka helenga urana toto ngana nem  
\v 6 nenge lohot nge imo ke ulolo. Pe helenga urana toto ngana nem nganangana lohot pe pupuo nga kileng lochloch ngana nga ich. Ke pomanga nenge lohot nge imo nga etue nenge a longe helenga urana toto ngana pe a eteia ure manmanna ngana nga NeHalang nena poinga urana toto ngana.  
\v 7 \x + \xo 1:7 \xt Kol 4:12; Plm 23\x*Ne Ipapras hetore imo nga NeHalang nena poinga urana toto ngana nem. Non nem i Kristus nena ume ana non nge urana nge ume lululuch nge imem pe mene mulimem ke la poia Kristus nena ume nge imo.  
\v 8 Pe heleia mutenga nenge Opepengpeng tunge lange imo at nge imem pule.   
\p
\v 9 \x + \xo 1:9 \xt Epe 1:16-17\x*Nei mana poia imem ke mo hetalaulau amo ke kokoes. Mo talun nga etue nenge mo longe imo nge apoi ke pomam, pe mo hetalaulau amo lange NeHalang ke a etei tote ure nemur nenge mutena taua iri pe hemute imo nga lete matana ngana ke letemo mallaha nga ure nemur nenge Opepengpeng poi hotote iri.  
\v 10 Ke pomalam lape atu ke a nanas mene Non Soke lemene ngana pe apoi menmene ure nemur nenge poia i ke iech. Pe atu ngamo lape poi hote ure urana ngana mur halang pe letemo matana ngana nge NeHalang pupuo pule.  
\v 11 \x + \xo 1:11 \xt Epe 1:19; 3:16\x*NeHalang lape hekerkereng ia imo nga nena kerkerenga palaungana. Pomalam lape atu ke nek pe a iech mana nge a takis ia ure meena ngana mur.  
\v 12 \x + \xo 1:12 \xt Epe 1:11, 18\x*Pe a hele urana lange Temere nge poia imo ke a mene ure nemur nenge tatalo ele ke nena hana mur reria ia nga nena naualanga pe nekinga tualeme ngana.  
\v 13 \x + \xo 1:13 \xt Luk 22:53; Epe 2:2\x*Iange NeHalang mene hote ita nga kerkerenga nenga kileng au ngana ke ulolo pe mene teua ita ke la tatu kolo nga naungala pe nekinga nge Tuna nenge mutena tau tote.  
\v 14 \x + \xo 1:14 \xt Epe 1:7\x*Tuna nenge ol hot mule ita nga rera poinga poreke ngana mur pe saua rera poinga poreke ngana mur ke te lasus toto.   
\s1 Iesus Nena Ume Pe Kikina Ngana  
\p
\v 15 \x + \xo 1:15 \xt Ioa 1:18; 2Ko 4:4\x*Mele pele naue NeHalang nakuna ero. Pe Kristus nakuna elle toto ke mange NeHalang pe i non nenge lohot tala toto nga ure lochloch ngana nenge teala hote.  
\v 16 Ke nge i mana NeHalang ala hote ure lochloch ngana nga tapa pe nga ich. Ure nemur nenge ta naue iri pe nenge ta naue iri ero. Pe ope mur nga tapa sana reria kerkerenga mur pe reria naungaala mur pe reria hotonga mur pe aria papalauna mur. Ke NeHalang ala hote ure lochloch ngana nga Kristus penna ke Kristus nena ia. \fig Nge Kristus mana, NeHalang ala hote ure lochloch ngana|alt="Urs Wegmann's creation picture" src="CREAT.TIF" size="col" loc="Col 1:16" ref="1:16" \fig*  
\v 17 \x + \xo 1:17 \xt Ioa 1:1; 8:58\x*Ke ure lochloch ngana te lohot ero kura pe Kristus tu tala lo pe i mana poia ure nemur ke tetu nga muria.  
\v 18 \x + \xo 1:18 \xt Ume 26:23; Epe 1:22-23; Hem 1:5\x*Kristus i muka ia NeHalang nena mata nenge i singina ia. Ke i talun ngana toto pe i NeHalang Tuna tengene ana nenge hemaul heke mule nga metenga. Ke pomalam lohot ke i tala toto nga ure lochloch.  
\v 19 \x + \xo 1:19 \xt Kol 2:9\x*Iange NeHalang iech toto nga nenge Tuna mene tote nakuna pe tu luluch toto nge i.  
\v 20 \x + \xo 1:20 \xt Epe 1:10\x*Ke nge Kristus mana NeHalang mene mule ure lochloch ngana lange i. Ure lochloch ngana nenga ich pe nga tapa pule. NeHalang poi hote lete makuk nga Kristus eina nga ana metenga nga manga toto.   
\p
\v 21 \x + \xo 1:21 \xt Rom 5:10; Epe 2:12\x*Nga tele ngana a kangkanga toto NeHalang ana pe nena ngarang mur toto laka imo, iange nga letemo tuanin ngana poreke ngana mur pe lemo poinga poreke ngana mur nenge a popoia.  
\v 22 \x + \xo 1:22 \xt Rom 5:10; Epe 5:27\x*Pe heueu nei ol NeHalang poia imo ke neingana mur imo mule. Pe poia ke pomai nga Kristus singina nenge mete pe mene imo langa NeHalang matana. Pe imo lape apoi ke pomanga hehei pe hana nenge te lemlem pe te poia poinga poreke ngana e ero pe NeHalang hottaua ute e nge poreke nge iri ero.  
\v 23 Ure nei lape lohot ke pomam, nenge teke a rahite letemo manmanna ngana pe ames ke kerkereng. Pe ute pele takue imo ke a hile sue kulkulalanga nenge letemo manmanna ngana kerkereng toto ia ero, nenge a longe nga helenga urana toto ngana. Helenga urana toto ngana nei te haliu hote lange hulua lochloch ngana nga ich, pe iau Paulus e halau ke e haliu hote pule.   
\s1 Paulus Ume Ke Halaua Mata Nenge NeHalang  
\p
\v 24 Nga etue nei e iech mana nge e takisia melmelenga nga lek ume nenge e halaua imo iange melmelenga nenge Kristus takisia, het ero kura. Ke pomalam e tung teu tote singik ke e hemuta heke Kristus ana melmelenga ke e halaua singina. Pe Kristus singina laka mata nenge NeHalang.  
\v 25 \x + \xo 1:25 \xt Epe 3:2, 7-8\x*Pe NeHalang tal hote iau ke iau ume ana non nenge e halaulaua mata nenge i. Ke ume nem ngana laka nenge e haliu hot lochloche nena helenga lange imo hana lomonmona ngana mur.  
\v 26 \x + \xo 1:26 \xt Rom 16:25-26; Epe 3:5, 9\x*Helenga nei NeHalang talkome mene nga etue nei talun ngana nike pe heueu nei hemallaha hote lange nena hana mur.  
\v 27 NeHalang teke hemallaha hote lange nena hana mur ke te eteia helenga talkomkome ngana nenge urana toto nenge lape halaua hulua lochloch. Ke helenga talkomkome ngana nem laka Kristus nenge tu teu nge imo hana lomonmona ngana mur pule. Luna pomanga imo pule lape ateu langa hemalmalinga nenge NeHalang.   
\p
\v 28 Ke pomalam mo haliu hotote Kristus lange hulua lochloch pe mo hetore iri nga lete matana ngana kuena ngana mur nenge tu nge imem. Pe mo hetore iri ke tenau ala aria ke nek nga nenge te nanasia NeHalang nena helenga mur lochloch. Iange mo teke iri lochloch te lohot ke te pengpeng nga NeHalang matana ke mange Kristus.  
\v 29 \x + \xo 1:29 \xt Epe 3:7, 20; Pil 4:13\x*Pe eume ke kerkereng nga Kristus kikina ngana nenge ume ke kerkereng toto nge iau ke e poia ure nei ke lohot ke pomam.   
\c 2  
\s1 Tames Ke Kerkereng Nga Letera Manmanna Ngana  
\p
\v 1 Iau lemek ke e teke a eteia ke iau eume ke kerkereng toto ke e halaua imo pe iri nenge Laotisia pe iri lochloch ngana nenge te naue iau ero toto.  
\v 2 Pe eume ke kerkereng toto iange e teke saria kikina pe muteria tau hel pe te eukirau pe helenga manmanna ngana lohot ke mallaha nge iri. Pomalam lape te etei tote NeHalang nena helenga talkome ngana nenge isipona i Kristus pe leteria manmanna ia.  
\v 3 \x + \xo 2:3 \xt 1Ko 1:24, 30\x*Iange i rahite lohenga nga NeHalang nena kole hoena mur pe letena tuanin ngana mur pe letena matana urana ngana mur pe lape hemallaha hote iri.  
\v 4 \x + \xo 2:4 \xt Rom 16:18\x*E heleia lange imo nike iange lape mele pallaka ia imo nga helenga e nge manmanna ero.  
\v 5 \x + \xo 2:5 \xt 1Ko 5:3\x*Iau etu luluch nge imo ero pe letek la tu luluch nge imo pe e iech iange e longe imo nge atu ke elle pe letemo manmanna ngana kerkereng toto nge Kristus.   
\s1 Tatu Ke Elle Luluch Nge Kristus  
\p
\v 6 Imo atal heke Iesus Kristus ke amo Soke ke ulolo ke pomalam atu ke elle luluch nge i.  
\v 7 \x + \xo 2:7 \xt Epe 3:17\x*Pe ames ke kerkereng nga letemo manmanna ngana nga helenga urana toto ngana nenge Kristus nenge te hetoro imo ia ke ulolo, ke pomalam atu ke kerkereng luluch nge i ke pomanga ae nenge ulana sik teu toto nga ich pe pule pomanga pele nenge huna mes ke kerkereng toto. Pe a hele urana lange NeHalang ke kokoes nga ure urana ngana mur nenge tunge lala nge imo.   
\p
\v 8 Pe anau ala amo ke nek iange mele hel lape tepoi taole imo nga hengetoro e nge nganangana ero nenge lohot mana nga ita non letera matana ngana. Ke hengetoro nem at nga ope nemur nenge tenau elele tapa sana nga reria kerkerenga, at nge Kristus ero.   
\p
\v 9 \x + \xo 2:9 \xt Ioa 1:14, 16\x*Iange NeHalang hemallaha hot tote i nge Kristus ke singina pomange ita non  
\v 10 \x + \xo 2:10 \xt Epe 1:21-22\x*pe imo a mene maulinga manmanna ngana nge Kristus ke muta toto nge imo. Pe Kristus i palaungana toto nge ope nemur nenge iri mukmuka nge pekngaria mur pe ope hel pule nenge reria kerkerenga halang.  
\v 11 \x + \xo 2:11 \xt Rom 2:29\x*Imo te riria singimo iange atu ke elle luluch nge Kristus pe riringa nem none poia nga penna ero. Kristus isipona poia nga nenge mete ke mene mule imo nga lemo poinga poreke ngana mur.  
\v 12 \x + \xo 2:12 \xt Rom 6:4\x*Nga etue nenge a mene henuninga, nem pomanga a mete luluch nge Kristus pe tealo hit luluche imo nge i. Pe nga letemo manmanna ngana NeHalang hemaul heke imo pule nga nena kerkerenga nenge hemaul heke Kristus ia.   
\p
\v 13 \x + \xo 2:13 \xt Epe 2:1, 4-5\x*Imo a mete ke ulolo, iange lemo poinga poreke ngana mur te poia imo ke a kangkanga toto nge NeHalang. Pe heueu nei NeHalang poia imo ke atu ke a maulul luluch nge Kristus iange saua rera poinga poreke ngana mur ke te lasus toto ke ulolo.  
\v 14 \x + \xo 2:14 \xt Epe 2:14-16; 1Pi 2:24\x*Pe alalaha nenge hele hot ara, ngana laka nenge henonou hote rera poinga poreke ngana mur nga nenge ta nanasia hotonga ero. Pe NeHalang pasis hote ure lochloch ngana nga alalaha nem pe mene ke la hero hite nga manga toto.  
\v 15 Ke nga manga toto nem Kristus hekou sue ope nemur nenge iri mukmuka nge pekngaria mur pe ope hel pule nenge reria kerkerenga halang. Pe takrung lele iri pe hetei hote iri lange hulua lochloch. Ke la hulua lochloch ngana nemur te es ke mallaha nge ope nemur reria kerkerenga ero toto ol.   
\p
\v 16 \x + \xo 2:16 \xt Rom 14:1-13\x*Ke pomalam a longo taua mele hel nenge te tutue imo ia helenga nga ure nemur ero: Nga utar nenge a ngaua pe utar nenge a inia, pe nga teio heueu ngana lohot ngana, pe nga hetalaulaunga ana etue, pe nga etue papalaungana hel pule nenge te lohotot.  
\v 17 \x + \xo 2:17 \xt Hip 8:5\x*Ure nemur iri ure opene mana nenge te heilangia ure manmanna ngana nenge atat. Ke ure manmanna ngana nem ngana laka Kristus.  
\v 18 A longele mele hel ke te pallaka rere imo ero, nenge te poi ole imo ke te teke atal sue imo pe a heto heke angkelo mur. Iri te teke te heporeke imo nga lemo tunginga nenge lape a mene. Te palut laka rara ia tenau operia ngaria mur pe nem manmanna ero iange leteria muta toto ia reria poinga poreke ngana mur.  
\v 19 \x + \xo 2:19 \xt Epe 2:21; 4:16\x*Ita lochloch ita Kristus singina pe iri terir hote iri nge i ke ulolo, nge i nenge ita lochloch palpalra ia. Kristus nauele singina pe rahit tele tuatom ngana mur nga aepona mur. Pe singina puo ke nanasia puo ngana nenge NeHalang mutena taua.   
\p
\v 20 \x + \xo 2:20 \xt Kal 4:3, 9; 1Ti 4:3\x*Imo a mete luluch nge Kristus ke ulolo. Pe ope nemur nenge iri mukmuka nge pekngaria mur nga tapa sana tenau ele imo nga reria kerkerenga ero ol. Pe pomerei nenge atu ke pomanga lemo nga ich nei kura, pe a nanasia reria hotonga nemur mai?  
\v 21 “O ngaua ngaunga nei ero! Ora taua ngaunga neu ero! Pe ora taua ngaunga neu ero pule!”  
\v 22 \x + \xo 2:22 \xt Mat 15:9\x*Hotonga pe hengetoro nemur hana tepoi heke mene pe te helele ia ure nemur nenge ich ana mana, nenge te ngaua pe te inia ke het pe ute nge ma ero ol. Pe pomerei nenge a teke a nanasia?  
\v 23 Hotonga nenge pomai, nakuna pomanga lohot nga letematana ngana nenge urana. Tepoi hote ke muteria taua NeHalang pe tetal susue iri pe tenau ele singiria mur. Pe hotonga nemur nakuria ero toto nge tepoi ele singiria lemene ngana nga reria poinga poreke ngana mur.   
\c 3  
\s1 Maulinga Heueu Ngana Nge Kristus  
\p
\v 1 \x + \xo 3:1 \xt Mak 12:36; 16:19; Epe 1:20\x*Imo NeHalang hemaul heke luluche imo nge Kristus ke pomalam letemo la mana nga urelu nemur nenge tetu nga tapa, nga kileng nenge Kristus are ia nga NeHalang ilina ele nenga pen tamalmal.  
\v 2 \x + \xo 3:2 \xt Mat 6:33\x*A talue letemo ke la tau menmene urelu nemur nga tapa pe letemo taua urelu nemur nga ich ero.  
\v 3 Iange imo a mete hot ia lemo poinga poreke ngana mur ke ulolo pe amo maulinga heueu ngana, ngana kou tu ke talkome luluch nge Kristus ol iange imo atu teu toto lange NeHalang.  
\v 4 Imo amo maulinga toto ngana laka Kristus pe nga etue nenge lohot nga mallaha, imo lape a lohot nga mallaha pule pe a mene hemalmalinga nenge i.   
\p
\v 5 \x + \xo 3:5 \xt Rom 6:6, 11; Epe 4:19; 5:3-6\x*Ke pomalam a hile tote ich ana poinga nemur nenge mutemo tautaua. Poinga nemur nenge pomanga: Salaunga ana poinga, pe poinga poreke ngana nenge meinga ana nenge te nanasia poinga nenga leinga ero, pe poinga nenge letera is hakaka ia salaunga ana poinga, pe poinga nenge mutera taua ure poreke ngana mur, pe poinga nenge ta teke rera ure halang. Pe poinga nenge ta teke rera ure halang poi hote poinga nenge ta heto hekeke aetapuna mur.  
\v 6 Poinga nemur nenge pomai helete inin ia NeHalang pe letena inin ngana lape at ke lohot nge iri nemur nenge te longo olole.  
\v 7 Imo, a popoia poinga nemur nge nike lo, nga etue nenge a nanas pulut mene poinga nemur nenga ich.  
\v 8 \x + \xo 3:8 \xt Epe 4:25-29; 5:4\x*Pe heueu nei a hile hot tote poinga nemur ol nenge: letemo ininin, pe a hele ininin, pe samo kekeke, pe a penpenpen.  
\v 9 \x + \xo 3:9 \xt Epe 4:22, 25\x*A pallaka ia mele hel ero ol iange a saua lemo poinga nenge nike ana ke te lasus tah lo.  
\v 10 \x + \xo 3:10 \xt Epe 4:24\x*Pe a lohot ke imo heueu ngana ke ulolo. Pe NeHalang nenge ala hote imo, helemlem ia imo ke a lohot ke pomange i pe lape tunge lete matana ngana lange imo ke a etei tote i.  
\v 11 \x + \xo 3:11 \xt Kal 3:28\x*Ke nga poinga nenge ta lohot ke ita heueu ngana, ute pele nge poia ita ke talas lele hel ero. Nenge teke lemo nge Krik ma lemo nge Iuta, nem ute pele ero. Pe nenge teke imo hel a ririr us pe iri hel te ririr us ero, nem ute pele ero. Pe iri nenge reria helenga altoto pe kaleu ramana mur pe iri nenge te umume nge hana hel pe iri nenge te umume nge hana hel ero; ute pele nga nem ero pule. Kristus poia ure lochloch ke lohot ke elle mana pe tu ke purpure ure lochloch.   
\p
\v 12 \x + \xo 3:12 \xt 1Pi 2:9\x*NeHalang mutena taua imo pe hesilei hote imo ke nena hana mur nge pengpeng. Ke pomalam a nanasia koi poinga nemur: Letemo ia mele hel pe apoi ke urana lange iri pe apoi ke nek lange iri pe atal sio mene imo pe a takis mene melmelenga nenge te poia lala nge imo.  
\v 13 \x + \xo 3:13 \xt Epe 4:2, 32\x*Nenge teke mele poia poinga poreke ngana e lange imo a takis mene pe a tuachol ia ero ke pomange Non Soke nge saua lemo poinga poreke ngana mur ke te lasus toto lo. \fig A tuachol ia poinga poreke ngana mur ero|alt="Jesus talks with Peter" src="IB04185.TIF" size="col" loc="Col 3:13" copy="Illustration by Dr. Farid Faadil. Used by permission." ref="3:13" \fig*  
\v 14 \x + \xo 3:14 \xt Rom 13:8-10\x*Apoi ke pomam pe ure nenge palaungana toto ngana laka nenge mutemo taua pekngamo mur. Iange mutenga i ure nenge rahit tele imo ke atu ke elle toto.   
\p
\v 15 \x + \xo 3:15 \xt 1Ko 12:27; Epe 4:4; Pil 4:7\x*Kristus poia letemo ke ma ke nek luluch nge pekngamo mur pe a naue ke pomanga kue nenge halaua imo ke atal helenga nga utar nenge a teke a popoia. Iange nga ure nem mana NeHalang iua imo ke a lohot ke singimo elle. Pe a hele urana lange NeHalang nga nem.  
\v 16 \x + \xo 3:16 \xt Epe 5:19\x*A longala teua Kristus nena hengetoro mur ke muta toto nge imo. Pe a hetore hehei pe hana pe a hetoro urume ure lange iri nga letemo matana urana ngana mur. Pe a peua peunga nemur nga NeHalang nena alalaha nenge Sam pe peunga nenge lala nge NeHalang pe peunga nemur nenge Opepengpeng tunge lange imo. A peupeu pe a heto hekeke NeHalang nga letemo.  
\v 17 \x + \xo 3:17 \xt 1Ko 10:31; Epe 5:20\x*Pe ure lochloch ngana nenge a helele ia pe a popoia, a heleia pe a poia nga Non Soke Iesus ene. Pe a hele urana lange Temere NeHalang nga utar nenge Iesus poia lange imo.   
\s1 Hotonga Nenge Lange NeHalang Nena Hana Mur  
\p
\v 18 \x + \xo 3:18 \xt Epe 5:22\x*Imo hehei a longo taua emo mur iange poinga nei urana nge Non Soke nena hana mur te nanasia.   
\p
\v 19 \x + \xo 3:19 \xt Epe 5:25\x*Pe imo hana mutemo taua lemo hehei mur pe a nauele iri ke nek.   
\p
\v 20 \x + \xo 3:20 \xt Epe 6:1\x*Pe imo tuturia mur, a longo taua tetememo mur pe tatamo mur nga ure lochloch iange poinga nei poia Non Soke ke iech.   
\p
\v 21 \x + \xo 3:21 \xt Epe 6:4\x*Pe imo tetemeria mur, letemo inin taua tutumo mur ero iange lape leteria manmanna ngana losio.   
\p
\v 22 \x + \xo 3:22 \xt Epe 6:5-8\x*Pe imo nenge a umume nge hana hel, a longo taua amo aehuna mur nga ure lochloch. Pe poinga nenge apoi ke pomai nga mataria mana ke te iech nge imo, nem poreke. Urana nge apoi ke pomai nga letemo ke a umeia ume urana ngana nga etue lochloch iange a renge Non Soke.  
\v 23 Nga lemo ume mur nenge a popoia, a tung tote letemo langa ume nemur ke pomanga a umume nge Non Soke pe letemo ke a teke aume manmana nge none ero.  
\v 24 Pe letemo metentene nei: Non Soke lape tunge urumo nga utar nenge talue ke teke nena hana mur reria ia iange Non Soke Kristus laka nenge a umume nge i nem.  
\v 25 \x + \xo 3:25 \xt Rom 2:11\x*Pe mele hel nenge te popoi poinga poreke ngana lape te mene tuangachol poreke ngana nga reria poinga nemur, iange NeHalang nanasia poinga elle mana ke amnei urume rera poinga poreke ngana mur.   
\c 4  
\p
\v 1 \x + \xo 4:1 \xt Epe 6:9\x*Pe imo aehuna mur, apoi ke urana lange hana nenge te umume nge imo pe a tung pengpeng ia ururia ke purpure te ume ngaria. Letemo metene ke imo pule amo Aehuna kou tu nga lut nga tapa.   
\s1 Ta Rahite Poinga Nenge Ta Hetalaulau Ke Kerkereng  
\p
\v 2 \x + \xo 4:2 \xt Epe 6:18; Pil 4:6\x*A rahite poinga nenge a hetalaulau ke kerkereng pe nga etue nenge a hetalaulau letemo matana ke nek pe a hele urana lange NeHalang.  
\v 3 \x + \xo 4:3 \xt Rom 15:30; Epe 6:19\x*Pe a hetalaulau emem pule ke NeHalang poi hote kue unne ke mo haliu hote nena helenga, nga helenga talkomkome ngana nenge NeHalang hemallaha hote nge Kristus. Pe iau etu nga tuele au ngana iange e popoia ume nem.  
\v 4 A hetalaulau ke e haliu hote ke nek pe e hemallaha hote ke nek toto.  
\v 5 \x + \xo 4:5 \xt Epe 5:15-16\x*Letemo matana ke nek pe apoi ke nek lange hehei pe hana nenge leteria manmanna ero. Pe atal teu tote imo ke a hemallaha hote Kristus nena poinga mur lange iri.  
\v 6 \x + \xo 4:6 \xt Epe 4:29; 1Pi 3:15\x*A hele luluch nge iri pe a poia lemo helenga ke muta toto nga NeHalang letena urana ngana ke tang ke urana nga talngaria. Pomalam lape a eteia kue nenge a tuacholia reria onteinga mur.   
\s1 Helenga Hetala Ngana Mur Pe Helenga Hel Pule  
\p
\v 7 \x + \xo 4:7 \xt Epe 6:21\x*Tira Tikikus i ume ana non nenge ume ke kerkereng toto nga Non Soke nena ume pe mutemem tau tote i. Pe i lape heleia ure lochloch ngana nenge lohotot nge iau lange imo.  
\v 8 \x + \xo 4:8 \xt Epe 6:22\x*Ke pomalam e kulosia i ke lange imo ke hele urume motu ngamem lange imo pe hekerkereng ia letemo.  
\v 9 \x + \xo 4:9 \xt Plm 10-12\x*Pe imem, mutemem tau tote Onesimus pe lape e kulosia i ke la luluch nge Tikikus. Onesimus i non nenge letena manmanna nge Kristus pe lemo kileng nganngana ia. Iri nai lape te heleia ure lochloch ngana nenge te lohot nga lamai lange imo.   
\p
\v 10 \x + \xo 4:10 \xt Ume 12:12; 13:13; 15:37-39; 2Ti 4:11\x*Ne Aristakus koi tu luluch nge iau nga tuele au ngana pe i hekule nena apalanga lange imo. Pe Makus nenge Parnapas nena paen, hekule nena apalanga lange imo pule. (E hele urume Makus lange imo ke ulolo: Nenge teke at nge imo, a long teua i.)  
\v 11 Pe Iosua nenge ene e pule Iastus, hekule nena apalanga lange imo pule. Hana Iuta mol nem mana leteria manmanna, pe teume luluch nge iau ke mo hekerkereng ia NeHalang nena naualanga pe nekinga, pe te halaua iau ke urana mana.   
\p
\v 12 \x + \xo 4:12 \xt Kol 1:7; Plm 23-24\x*Pe Ipapras hekule nena apalanga lange imo pule. Ipapras i Iesus Kristus nena ume ana non ia pe i lemo kileng nganangana ia pule. Kokoes ana non pur kikina toto ke hetalaulau amo ke teke NeHalang poia imo ke ames ke kerkereng ke pomange NeHalang nena hana mur nenge te nanas tau tote nena poinga pe te etei tote ure nemur nenge mutena taua iri.  
\v 13 E teke e heleia nei lange imo. Ipapras ume ke kerkereng toto ke halaulaua imo pe halaulaua iri nenge Laotisia pe Hirapolis pule.  
\v 14 Pe Lukas i non nenge nauele imem nga haleles pe mutemem tau tote i. Ana non iri nai Temas te hekule reria apalanga lange imo pule.  
\v 15 E teke a heleia lek apalanga lange titira mur pe liliura mur nga kileng nenge Laotisia pe a heleia lek apalanga lange Nimpa pe mata nenge NeHalang nenge te hekiraurau nga nena pele.   
\p
\v 16 Nga etue nenge a sisia alalaha nei ke het, a tunge lange iri mata nenge Laotisia ke te sisia pule. Pe imo a sisia alalaha nenge Laotisia mur te tunge lange imo pule.  
\v 17 \x + \xo 4:17 \xt Plm 2\x*A hele lange Akipus ke a teke, “O ume ke kerkereng ke o heulo hote ume nenge Non Soke tunge lange iong.”   
\p
\v 18 \x + \xo 4:18 \xt 1Ko 16:21\x*Iau Paulus pe ehas ia nei nga iau sipok perik. Lek iechinga palaungana lange imo. Letemo metene iau nge etu nga tuele au ngana. E hetalaulau ke NeHalang letena urana ngana tu toto nge imo. Ngana laka lom. \fig “Letemo metene iau nge etu nga tuele au ngana.”|alt="chains on wall" src="HK00203B.TIF" size="col" loc="Col 4:18" copy="Horace Knowles © The British & Foreign Bible Society, 1954, 1967, 1972." ref="4:18" \fig*