\id 1PE - Lote NT [uvl] -Papua New Guinea 2009 (web version -2013 bd) 
\h 1 Petrus 
\toc1 Alalaha Elle Ngana Nenge Petrus Hasia 
\toc2 1 Petrus 
\toc3 1Pi 
\mt1 1 Petrus  
\mt2 Alalaha Elle Ngana Nenge Petrus Hasia  
\c 1  
\p
\v 1 Iau Petrus koi ehas ia alalaha nei. Iau Iesus Kristus nena hekulkulonga.  
\p E hasia alalaha nei ke lange NeHalang nena hana mur nenge hesilei hote iri pe tetu lilis rara mana nga kileng hel nga ich. Ana kileng koi nemur: Nge Pontus pe nge Kalasia pe nge Kapatosia pe nge Eisia pe nge Pitinia.  
\v 2 \x + \xo 1:2 \xt Rom 8:29; 2Te 2:13\x*Temere NeHalang letena tuanin hot tele nike ke hesilei hote nena hana mur imo pe poia imo ke a pengpeng nga ume nenga Opepengpeng. NeHalang teke a longo taua i pe a lohot ke a lemlem nga Iesus Kristus eina nenga mete ngana.  
\p E teke NeHalang henonou hot tote letena urana ngana lange imo pe poia imo ke atu ke nek toto.   
\s1 Kulkulalanga Manmanna Ngana  
\p
\v 3-4 \x + \xo 1:3-4 \xt Kol 1:12\x*Ta hele urana pe ta heto heke NeHalang nenge ara Non Soke Iesus Kristus Temene. NeHalang letena ia ita ke palaungana toto pe tunge maulinga heueu ngana nge ita nga nenge hemaul heke mule Iesus Kristus nga metenga. Ke heueu ta kulkulele petanga nga ure urana ngana mur nenge NeHalang talue nga tapa ke teke nena hana mur reria ia. Ke petanga nemur, imo lape lemo ia, pe ute pele nge lape heporeke ero pe te erue ero pe lape te poreke ero pule.  
\v 5 \x + \xo 1:5 \xt Ioa 10:28; 17:11\x*Imo letemo manmanna nge NeHalang pe nena kerkerenga lape nauele imo ke la het nga etue hetala ngana. Pe lape mene mule imo ke pomanga letena tuanin hot ngana ia lo.  
\v 6 \x + \xo 1:6 \xt Iei 1:2; 1Pi 5:10\x*Imo a amneia ure meena ngana halang nge te lohotot nge imo, pe nga etue nem lape a iech toto.  
\v 7 \x + \xo 1:7 \xt Pro 17:3; Zec 13:9; Mal 3:3; Iei 1:3\x*Ure meena ngana nemur te henonou hote ke letemo manmanna ngana kerkereng toto nge Kristus ke kokoes pe ele haka toto nga um chalemlem ngana nenge uruna ele haka toto. Um nem te holoa sue nga oan milang ngana ke chalemlem pe i lape poreke mule pe tu ke koko ero. Pe letemo manmanna ngana nem lape poia imo ke a mene hemalmalinga pe te heto heke imo nga etue nenge Iesus Kristus lohot nga mallaha.  
\v 8 \x + \xo 1:8 \xt Ioa 20:29; 2Ko 5:7\x*Imo a esia i ero pe mutemo taua i pe heueu nei pule a esia i ero pe letemo manmanna nge i pe iechinga lalalaua imo ke elela. Iechinga nem palaungana toto nga iechinga mur lochloch pe nakura ero toto nge ta hele urume nga harra.  
\v 9 Imo a iech toto iange a menmene ure nenge letemo manmanna ia – ngana laka nenge NeHalang mene mule imo pe tunge maulinga langa opemo mur.   
\p
\v 10 \x + \xo 1:10 \xt Mat 13:16-17\x*Nge nike hetatalonga mur te haliu hote NeHalang letena urana toto ngana nga maulinga nenge lohotot nge imo heueu nei. Pe te ume ke kerkereng pe tenau teu la ke nek toto nga maulinga nei ana kue nenge NeHalang lape tunge lange imo.  
\v 11 \x + \xo 1:11 \xt Psa 22; Isa 53; Luk 24:26-27\x*Pe Kristus Opene tu teu luluch nge hetatalonga nemur pe hele lala nge iri nga kue nenge Kristus lape takisia ana melmelenga pe nga hemalmalinga palaungana nenge lape mene. Ke iri tenau teu laia pe te tango rara ke nek toto ke te eteia itei toto nenge i Kristus pe ure nem lape lohot nga etue tei toto.  
\v 12 Pe NeHalang hemallaha hote lange iri ke teke reria ume nem lape halaua iri siporia ero, reria ume nem lape halaua laka imo. Ke heueu nei Opepengpeng sio at nga tapa ke hemute hana hel pule ke te haliu hote helenga urana toto ngana lange imo. Pe angkelo mur te teke te etei teu la ke nek toto nga helenga nem pule.   
\s1 NeHalang Iua Ita Ke Teke Tatu Ke Ta Lemlem  
\p
\v 13 Ke pomalam, a nauele singimo mur ke nek pe a tatalo ele letemo matana ngana mur ke a poia ume. Pe a talue letemo ke la mana nga petanga nenge lape te tunge lange imo nga etue nenge Kristus lohot nga mallaha pe a kulkulele mene.  
\v 14 \x + \xo 1:14 \xt Rom 12:2; Epe 2:3; 4:17-18\x*Atu ke pomanga NeHalang tutuna mur nenge te longo tautau pe a nanasia lemo poinga nenge nike ana ero. Nge nike letemo matana ero pe a poia poinga poreke ngana nga lememo ngamo.  
\v 15 Pe heueu nei atu ke a lemlem nga ure lochloch ngana nenge a popoia, ke pomange NeHalang nenge iua imo nge tu ke pengpeng.  
\v 16 \x + \xo 1:16 \xt Lev 11:44-45; Mat 5:48\x*NeHalang nena helenga nenge tehas sue ke ulolo, hele ke teke, “A lemlem iange Iau e lemlem.”   
\p
\v 17 \x + \xo 1:17 \xt Rom 2:11; Hem 2:23\x*Imo a heto tememo ia NeHalang nga etue nenge a hetalaulau. Pe NeHalang mutena tau mene mele hel ero. I nanasia poinga elle mana ke amnei teu langa hehei pe hana reria poinga mur lochloch. Ke pomalam, a tutu ke pomanga kileng nei lemo kileng toto ia ero koi, pe letemo metentene NeHalang pe a heto hekeke i.  
\v 18 Imo a eteia ke nge nike a nanas mene poinga nemur nenge lemo tete mur te hesue lange imo pe atu ngamo poreke toto. Pe NeHalang mene mule imo nga poinga porekreke ngana nemur. Pe mene mule imo nga ich ana ure ero (nenge pomanga um chalemlem ngana nemur nenge ururia haka toto) iange ure nemur lape te poreke.  
\v 19 \x + \xo 1:19 \xt Ume 20:28; Hip 9:12-14\x*NeHalang mene mule imo laka nga ure nenge uruna haka toto. Ngana laka nga Kristus eina nenge lemlem toto ke pomanga sipsip nenge ana haleles unne ero pe hana tehun sio mene.  
\v 20 \x + \xo 1:20 \xt Epe 1:4; 2Ti 1:9-10\x*NeHalang ala hote tapa pe ich ero kura pe hesilei hot tele Kristus. Pe nga etue hetala ngana nemur Kristus lohot nga mallaha ke halaua imo.  
\v 21 \x + \xo 1:21 \xt Ioa 14:6; Rom 5:1-2\x*Ke letemo manmanna ngamo nge NeHalang nem, huna koi nge Kristus nge NeHalang hemaul heke mule i nga metenga pe hemalmalia i. Ke pomalam letemo manmanna ngana pe a kulkulala ngamo tu mana nge NeHalang.   
\p
\v 22 \x + \xo 1:22 \xt Ioa 13:34; Rom 12:10\x*Imo a longo taua helenga manmanna ngana ke ulolo pe nga poinga nem a helemlem ia opemo mur ke mutemo tautaua titimo mur. Ol pe letemo tau tote iri nga letemo toto.  
\v 23 Iange NeHalang nena helenga nem, poia imo ke pomanga te hoho mule imo ke a lohot ke imo heueu ngana mule. Pe maulinga heueu ngana nei at nga ure nenge metmete ero, at nga ure nenge tu ke maulul mana nenge tu ke koko.  
\v 24 \x + \xo 1:24 \xt Isa 40:6-8\x*Iange NeHalang nena helenga nenge tahas sue ke ulolo, hele ke teke,  
\q1 “Hehei pe hana lochloch tepoi  
\q2 ke pomalaka nga heilil.  
\q1 Pe reria hemalmalinga mur tepoi  
\q2 ke pomalaka nga heilil uraurau ana rorana mur.  
\q1 Heilil mur lape te mete  
\q2 pe roraria mur lape te tualolo sio,   
\q1
\v 25 pe Non Soke nena helenga lape tu ke koko.”  
\m Helenga nei i helenga urana toto ngana nenge te haliu hote lange imo.   
\c 2  
\p
\v 1 \x + \xo 2:1 \xt Epe 4:22; Iei 1:21\x*Ke pomalam a hile poinga poreke ngana mur lochloch nenge amo hengetau nachnai pe a memeleia mele hel reia urelu pe a hele porekreke mele hel pe a penpen ia iri.  
\v 2 Apoi ke pomange mamau mur. Iri muteria tau tote siu eina nenge tunge maulinga lange iri. Ke pomalam mana, imo mutemo tau tote NeHalang nena helenga. Iange helenga nem lape he kerkereng ia opemo pe letemo manmanna ngana puo ke palaungana pe lape a mene maulinga.  
\v 3 \x + \xo 2:3 \xt Psa 34:8\x*Iange NeHalang nena helenga nenge tehas sue ke ulolo, hele ke teke, “Imo a totoia pe a amnei urume ke Non Soke i non nge urana toto.”   
\s1 Iesus I Um Nenge Maulul  
\p
\v 4 Ai at nge Non Soke ol. Non Soke i um maulul ngana nenge urana toto nenge NeHalang hesilei hote pe hehei pe hana te teke poreke ke lemeria ero ia.  
\v 5 \x + \xo 2:5 \xt Epe 2:21-22; Hem 1:6\x*Imo pule apoi ke pomanga um mur nenge te maulul nenge NeHalang hemes nena tunginga ana pele ia, pe a lohot ke imo tunginga ana hana pengpeng ngana mur nenge a popoi tunginga lala nge I. Pe NeHalang Opene tu luluch nge imo pe longala ke mene lemo tunginga mur nga ume nenge Iesus Kristus poia.  
\v 6 \x + \xo 2:6 \xt Isa 28:16; Epe 2:20\x*Iange NeHalang nena helenga nenge tehas sue ke ulolo, hele ke teke,  
\q1 “A naue lo? E hemes sue um e  
\q2 nga kileng nenge Sion.  
\q1 Um nem urana toto  
\q2 pe i um kerkereng ngana ia  
\q3 nenge ratua ele pele,  
\q1 Pe mele nenge letena manmanna nge i  
\q2 lape meia i ero.”   
\m
\v 7 \x + \xo 2:7 \xt Psa 118:22\x*Ke um nei lohot ke um urana toto ngana nge imo nenge letemo manmanna. Pe iri nenge leteria manmanna ero,  
\q1 “Um nenge pele ana lelenga mur te hesis ia,  
\q2 lohot ke i um kerkereng ngana  
\q3 nenge ratua ele pele.”   
\m
\v 8 \x + \xo 2:8 \xt Isa 8:14\x*Pe NeHalang nena helenga e pule hele ke teke,  
\q1 “I um nenge lape poia hehei pe hana ke te singsingo  
\q2 pe i um nenge lape poia iri ke te losio.”  
\m Te singsingo iange te longo ole taua helenga urana toto ngana. Pe NeHalang letena tuanin hote iri nike ke lape te poi ke pomam.   
\p
\v 9 \x + \xo 2:9 \xt Deu 7:6; 14:2; Isa 9:2; Ume 26:18; Epe 5:8\x*Pe imo hana ana mata nem, NeHalang hesilei hote imo ke nena hana mur ia imo. Pe a lohot ke imo tunginga ana hana mur nenge a umume nge i nge i naungaala ana non, pe a lohot ke imo hana nge pengpeng pe isipona nena hana mur imo. NeHalang poia imo ke pomai iange teke a haliu hote ure urana ngana mur lochloch, nga nenge mene hote imo nga kileng au ngana ke ateu langa nena lemenge nenge urana toto.  
\v 10 \x + \xo 2:10 \xt Hos 2:23\x*Nge nike, NeHalang nena hana mur imo ero pe heueu nei nena hana mur imo ol. Nge nike NeHalang letena ia imo ero toto pe heueu nei letena toto ia imo.   
\p
\v 11 \x + \xo 2:11 \xt Kal 5:17, 24\x*Titik mur pe liliuk mur, imo hana lomonmona ngana mur mana nga ich nei. Pe e hele ke kerkereng toto lange imo ke a kangkanga toto nga poinga poreke ngana nemur nenge singimo lemene tautaua, iange lape ure nemur tepoi ele lemo kue nenge a lohot ke a urana nga opemo.  
\v 12 \x + \xo 2:12 \xt Mat 5:16\x*Hehei pe hana nenge leteria manmanna ero, ngaria la tetu luluch nge imo pe e hele ke kerkereng toto lange imo ke atu ke nek toto luluch nge iri. Ke nenge teke te hele poreke imo kura lape te naue ure urana ngana mur nge a popoia pe te heto heke NeHalang nga etue nenge Kristus at mule ia.   
\s1 A Longo Taua Hehei Pe Hana Nenge Tenau Elele Imo  
\p
\v 13 \x + \xo 2:13 \xt Tit 3:1\x*Apoi ke pomai nga Non Soke ene: A longo taua iri nemur nenge tenau elele imo nga ich nei. A longo taua naungaala ana non iange i nena kerkerenga ele haka toto.  
\v 14 Pe pule a longo taua hana nemur nenge naungaala nem kulosia iri ke te tunge melmelenga ke te hepengia hehei pe hana nenge te popoi poinga poreke ngana. Pe te poia helenga urana ngana ke te hekerkereng ia iri nenge te popoi poinga nge urana.  
\v 15 \x + \xo 2:15 \xt 1Pi 3:16\x*Iange nga NeHalang lemene ngana, teke a poia ure urana ngana mur ke hereng ia hehei pe hana nenge leteria manmanna ero, nga reria helenga pallaklaka ngana mur nenge tetue lala nge imo.  
\v 16 Atu ke apoi tetele mana ol. Pe apoi singimo ia apoi tetele ngamo nem nga poinga poreke ngana e ero. Atu ke pengpeng ke pomanga NeHalang nena ume ana hana mur.  
\v 17 \x + \xo 2:17 \xt Rom 12:10\x*Apoi ke nek lange hehei pe hana lochloch. Mutemo taua titimo mur pe liliumo mur. Atal haka tote NeHalang. Pe a longo taua naungaala ana non.   
\s1 Ta Nanasia Kristus Ke Ta Takisia Melmelenga  
\p
\v 18 \x + \xo 2:18 \xt Epe 6:5\x*Imo nenge aume manmana nge hana hel, a tung tote imo lange amo aehuna mur pe apoi ke nek toto lange iri. Pe apoi ke pomam lange aehuna nemur nenge te neknek pe te urana lala nge imo pe pule nge nemur nenge tepoi porekreke imo.  
\v 19 Iange mele nenge tepoi poreke pe letena metene NeHalang ke takisia melmelenga, NeHalang lape poi ke urana lange i.  
\v 20 \x + \xo 2:20 \xt 1Pi 3:14, 17\x*Nenge teke a poia poinga poreke ngana e pe te palia imo, lape a mene ute pele nge urana nga nem ero. Pe nenge teke a poia poinga nge urana pe te tunge melmelenga lange imo, NeHalang lape poi ke urana lange imo.  
\v 21 \x + \xo 2:21 \xt Mat 16:24; Ioa 13:15\x*Pe melmelenga mur te lohotot nge imo iange NeHalang hesilei hote imo ke a nanasia Kristus apena munna nga ana melmelenga nenge takisia.   
\q1
\v 22 \x + \xo 2:22 \xt Isa 53:9\x*“Kristus poia poinga poreke ngana e ero,  
\q2 pe channanga ia helenga e ero.”   
\m
\v 23 \x + \xo 2:23 \xt Isa 53:7; 1Pi 3:9\x*Hehei pe hana te hele poreke i pe hele ala ana ero, pe takisia melmelenga pe tamal hote helenga pele nge teke tuacholia ero. Tung mene ure nem lange NeHalang iange NeHalang amnei teu ngana nga ure mur pengpeng toto.  
\v 24 \x + \xo 2:24 \xt Isa 53:5-6; Rom 6:11\x*Kristus takisia rera poinga poreke ngana mur nga singina ke laia nga manga toto. Ke pomalam ta hile rera poinga poreke ngana mur pe ta talun ke ta nanas mene poinga nge pengpeng, iange ta mene maulinga nga nena chanchan munna mur. \fig Ta mene maulinga nga nena chanchan munna mur|alt="hand nailed to cross" src="HK00322B.TIF" size="col" loc="1Pe 2:24" copy="Horace Knowles © The British & Foreign Bible Society, 1954, 1967, 1972." ref="2:24" \fig*  
\v 25 \x + \xo 2:25 \xt Ezk 34:5-6; Mat 9:36; Ioa 10:14; Hip 13:20-21\x*Imo apoi ke pomanga sipsip nenge saleke ke nanasia kue e nge altoto pe heueu nei, NeHalang mene mule imo ke a nanasia naualanga ana non nenge nauelele opemo mur.   
\c 3  
\s1 Hehei Pe Eria Mur  
\p
\v 1 \x + \xo 3:1 \xt Epe 5:22\x*Ke pomalam mana, imo hehei nenge alei a longo taua emo mur. Pe amo hel, eria mur leteria manmanna nga NeHalang nena helenga ero. Pe lemo helenga pele lape hulia iri ero, lemo poinga mur mana lape hulia iri ke leteria manmanna.  
\v 2 Nga nenge teke te naue imo nge atal heke totote iri pe a nanas tau tote NeHalang nena poinga.  
\v 3 \x + \xo 3:3 \xt 1Ti 2:9\x*Ke pomalam a lule palpalumo ina pe a nene nananga chalemlem ngana pe a heronia hengeron urana ngana mur ke a hemalmal heke imo ero.  
\v 4 Nakumo urana ngana nenge lape tu ke koko, lohot at laka nga ngamo nenge tu teu nge imo – nge maluch pe tu ke nek manmana pe nakuna urana toto nga NeHalang matana.  
\v 5 Iange nge nike hehei nenge leteria manmanna nge NeHalang te nanasia poinga nei, ke te hemalmalia ngaria mur nga reria poinga nenge tetu ke nek mana pe te longo tautaua eria mur.  
\v 6 \x + \xo 3:6 \xt Gen 18:12\x*Ke he Sara poi ke pomam. I longo taua Apraham pe hetue i ke ana naualanga. Pe nenge teke imo hehei mur a poia poinga nge pengpeng pe a mataua ute pele ero lape he Sara tutuna mur laka imo.   
\p
\v 7 \x + \xo 3:7 \xt Epe 5:25\x*Ke pomalam mana, imo hana nenge a lei, atu luluch nge lemo hehei mur pe letemo ia iri iange iri kikiria ero. Pe a tal heke tote iri pe a poia iri ke nek iange lape imo ul ke a mene NeHalang nena tunginga nenga maulinga. Pomalam ute pele lape poi ele lemo hetalaulaunga ero.   
\s1 Ta Takisia Melmelenga Nga Rera Poinga Urana Ngana  
\p
\v 8 Iok laol, e teke imo lochloch ngana atal sue imo pe letemo elle pe letemo ia pekngamo mur ke a amneia melmelenga luluch nge iri pe mutemo tau helel pe anek helel nge imo.  
\v 9 Nenge teke mele hel tepoi poreke imo, a tuacholia nga poinga poreke ngana e ero. A tuacholia nga nenge a onteia NeHalang ke poi ke urana lange iri. Iange NeHalang iua imo ke nena hana mur imo pe lape poi ke urana lange imo.  
\v 10 \x + \xo 3:10 \xt Psa 34:12-16\x*Iange NeHalang nena helenga nenge tehas sue ke ulolo, hele ke teke,  
\q1 “Mele nenge mutena ke teke  
\q2 tu ke iech manmana  
\q1 pe teke nena kilanga lohot ke urana toto,  
\q2 ana hengetau pal haka sio ia  
\q3 helenga poreke ngana e ero.  
\q2 Pe hile tote poinga nenge pallaklaka  
\q3 nga nena helenga mur.   
\q1
\v 11 Pe hul rumena ia poinga poreke ngana  
\q2 pe poia poinga nge urana;  
\q1 pe tango rara tote tunga nge nek  
\q2 pe nanas tau tote.   
\q1
\v 12 Iange Non Soke nauelele laka  
\q2 iri nenge te popoia poinga nge pengpeng  
\q1 pe longo lala nga reria hetalaulaunga mur.  
\q2 Pe Non Soke letena inin tautaua  
\q3 iri nenge te popoi poinga poreke ngana.”   
\p
\v 13 Nenge teke mutemo toto ke a teke a poia poinga nge urana, itei lape poi poreke imo?  
\v 14 \x + \xo 3:14 \xt Isa 8:12-13; Mat 5:10; 1Pi 2:20; 4:14\x*Pe nenge teke a amneia melmelenga nga poinga urana ngana nenge a poia, NeHalang lape poi ke urana lange imo. “A mataua mele ero pe letemo meena ero.”  
\v 15 Pe a heto heke Kristus pe a talue i ke i Non Soke nga letemo. Pe kokoes a tatalo ala ke a tuachol ia iri nenge te onteitei ia imo nga ure nenge a kulkul elele, pe a tuacholia reria onteinga nga poinga nge urana.  
\v 16 \x + \xo 3:16 \xt 1Pi 2:12\x*A kangkanga toto nga poinga poreke ngana, pomalam lape a hemeia iri nenge te hele porekreke imo nga lemo poinga urana ngana mur nenge at nge Kristus.  
\v 17 Nenge teke NeHalang lemene, ta takisia melmelenga nga rera poinga urana ngana mur, pe nem urana nga nenge ta takisia melmelenga nga rera poinga poreke ngana mur.  
\v 18 Iange Kristus poia poinga poreke ngana e ero pe I mete ke elle mana pe ero ol. Mete ke saua ita lochloch rera poinga poreke ngana mur pe mene ita ke tala nge NeHalang. Kristus i non toto pe te hune i ke singina mete ke manmanna. Pe NeHalang Opene hemaul heke mule i ke tu ke maulul.  
\v 19 Ke NeHalang Opene nem poia i ke la haliu hot lange ope nemur nenge tetu nga tuele au ngana  
\v 20 \x + \xo 3:20 \xt Gen 6–7\x*iange ope nemur te longo ole taua NeHalang nge nike nga etue nenge Noa. Pe NeHalang kulele menmene iri nga etue nenge Noa umumeia nena imot. Pe hehei pe hana iri rahtele mol mana teteu nga imot nem ke te eleis maul ngaria nga ech.  
\v 21 Pe ech nem heilangia henuninga nenge hemaulia imo, pe i henuninga nenge lomo sue much nga singimo ero. I helenga kerkereng ngana nenge hehei pe hana te poia lange NeHalang nga hulua mataria ke te teke te nanasia Iesus Kristus iange NeHalang hemaul heke mule i nga metenga ke ulolo.  
\v 22 Pe Iesus Kristus lohaka langa tapa ke are nga NeHalang ilina ele nenga pen tamalmal lo. Ke heueu nei nauele lochloche angkelo mur pe angkelo nemur nenge pingaria iuiu nga reria kerkerenga mur.   
\c 4  
\s1 Ta Hulia Rera Poinga Mur Pe Tatu Mana Nge NeHalang  
\p
\v 1 \x + \xo 4:1 \xt Rom 6:2, 7\x*Kristus amneia melmelenga nga singina ke halaua ita, ke pomalam a tatalo ala pe ames ke kerkereng ke a takisia melmelenga pule ke pomange i. Iange i nenge takisia melmelenga nga singina nem, lemene ero toto poinga poreke ngana ol.  
\v 2 Imo a tutu ia singimo nga ich kura pe nga etue unne nenge tu nei ol, ames ke kerkereng ke a nanas mene NeHalang lemene ngana. Pe poinga poreke ngana nemur nenge hehei pe hana muteria tautaua, a nanasia ero.  
\v 3 \x + \xo 4:3 \xt Epe 2:2-3\x*Iange nge nike a nanas mene poinga nenge hana nenge te eteia NeHalang ero te popoia ke mala toto. Ngana laka poinga nemur nenge: A salaulau, a nanas mene singimo lemene ngana mur, a inin ke amo hauaua, a inin ech kerkereng ngana pe a popoi poinga poreke ngana pe a heto hekeke ae tapuna mur.  
\v 4 Pe iri nenge te eteia NeHalang ero nem, te hele poreke imo iange te ruraia imo nge a koko teu luluch nge iri ero pe a poia poinga poreke ngana nemur ero ol.  
\v 5 \x + \xo 4:5 \xt Ume 10:42\x*Pe iri siporia lape te hele ala toroi aria lange i nenge tatalo ala ke amnei teu langa iri nenge te maulul pe iri nenge te mete reria poinga mur.  
\v 6 Iri nenge te mete te longe helenga urana toto ngana ke ulolo pe lape te amnei teu lange iri nga reria poinga mur nenge tetu ke te maulul pe te popoia. Ke het pe operia mur tela ke tetu luluch sapele nge NeHalang.   
\s1 Ta Poia Ume Nga Tunginga Nenge NeHalang Tunge At Nge Ita Kenek  
\p
\v 7 \x + \xo 4:7 \xt Rom 13:11-12\x*Ure lochloch te hetala ngaria heroi lo. Ke pomalam a rahit ele letemo tuanin ngana ke song ke mallaha ol pe ute pele poi ele a hetalaulau ngamo ero.  
\v 8 \x + \xo 4:8 \xt 1Pi 1:22\x*Ure nenge palaungana toto, ngana laka nenge mutemo tau tote pekngamo mur iange nenge teke mutemo taua pekngamo mur, letemo metene reria poinga poreke ngana mur ero ol.  
\v 9 \x + \xo 4:9 \xt Hip 13:2\x*A long teua hehei pe hana nga lemo pele pe a poi helenga loulou ia ero.  
\v 10 \x + \xo 4:10 \xt Rom 12:6-8\x*NeHalang tunge tunginga kuenkuena ngana mur lange imo elle pe elle ke a halaulaua hehei pe hana, ke pomalam a nauele tunginga nemur ke nek.  
\v 11 Ke nenge teke mele mene tunginga nenge haliunga ana, iok, o haliu hotote NeHalang nena helenga mur. Pe mele nenge mene tunginga nenge ume ke halaulaua hehei pe hana, o popoia ume nem nga NeHalang kikina ngana nenge tunge lala nge iong. Nenge teke a poi ke pomai lape hehei pe hana te heto heke NeHalang nga ure lochloch ngana nenge Iesus Kristus poia, pe te heto heke ene nga kikina ngana ke koko. Manmanna.   
\s1 Ita Kristus Nena Hana Mur Ta Takisia Melmelenga Ke Pomange I  
\p
\v 12 Titik mur pe liliuk mur, a ruraia melmelenga poreke ngana nenge lohotot ke ollaka hotote imo nem ero.  
\v 13 \x + \xo 4:13 \xt Ume 5:41; Iei 1:2; 1Pi 1:6-7\x*A iech mana iange a takisia melmelenga nem ke pomange Kristus nge takisia melmelenga. Pe lape a iech toto ol nga etue nenge at muleia kikina ngana pe ene nenge palaungana toto song hot nga mallaha.  
\v 14 \x + \xo 4:14 \xt 1Pi 2:20\x*Imo a nanasia Kristus pe a rahite ene. Pe nenge teke hehei pe hana te hele poreke imo a iech mana, iange NeHalang Opene nenge kikina toto pe ene nenge palaungana toto, tu luluch nge imo.  
\v 15 Hana hel te takisia melmelenga iange te poia poinga nemur: Te hunun hana pe te kemkeme pe te heporeke hehei pe hana tetu ngaria. Nenge teke o takisia melmelenga nga poinga nenge pomachmau, o meia iong mule iange iong sipom o poia.  
\v 16 Pe nenge teke letem manmanna nge Kristus pe te poia melmelenga ke lohot nge iong o meia iong nga nem ero. O heto heke NeHalang nga nem iange te hetue imo ke ‘Kristus nena hehei pe hana mur’.  
\v 17 Iange etue nenge NeHalang amnei teu lala nga hehei pe hana reria poinga mur lohot lo pe lape talune ume nem nge nena hana mur ita. Ol pe pomere nge hehei pe hana nenge lemeria ero nge te longo taua NeHalang nena helenga urana toto ngana?  
\v 18 \x + \xo 4:18 \xt Pro 11:31\x*Iange NeHalang nena helenga nenge tehas sue ke ulolo, hele ke teke,  
\q1 “NeHalang mene mule nena hana mur  
\q2 pe poia iri ke te pengpeng nga matana.  
\q1 Pe nenge teke iri te takisia ure meena ngana mur nga kue nem  
\q2 lape pomere nge iri nenge tehul rumeria ia NeHalang  
\q2 pe iri nenge te popoi poinga poreke ngana?  
\q2 Iri lape te poi ke pomere toto?”   
\p
\v 19 Ke pomalam iri nenge te amneia melmelenga nga NeHalang lemene ngana, urana nge te tung tote iri lange NeHalang iange i ala hote iri. Pe i lape nanasia nena helenga ke halaua iri ke pomanga hele ngana ia.   
\c 5  
\s1 Almasinga Ana Hana Mur Aria Ume  
\p
\v 1-2 \x + \xo 5:1-2 \xt Ioa 21:15-17; Ume 20:28\x*Imo lape a mene hemalmalinga palaungana nenge Kristus nenge NeHalang lape hemallaha hote, pe iau lape e mene pule pe iau almasinga ana non pe e naue Kristus nge takisia ana melmelenga mur. Ke pomalam e teke e hekerkereng ia almasinga ana hana mur nenge tetu luluch nge imo. E hele ke kerkereng toto lange iri ke pomai koi:  
\p A nauele NeHalang nena hana mur ke nek ke pomange hana nenge tenau elele sipsip mur. A poia ume nem nga lememo ngamo ke pomanga NeHalang lemene ngana pe a poia ke pomanga mele ech imo ia ero. Pe a poia nga mutemo ngamo nga umtutuna ero, a poia nga lememo ngamo toto nenge a teke aume mana.  
\v 3 \x + \xo 5:3 \xt 2Ko 1:24; Pil 3:17; Tit 2:7\x*NeHalang talue nena hana mur ke teke a nauele iri, pe a mene lemo put pe a keres ke a teke te nanas tau mene lemo ngamo ero. Imo muka ia poinga urana ngana ke a henonou hote lange iri ke te nanasia.  
\v 4 Pe nga etue nenge Naualanga Ana Non Nenge Soke Toto puris, lape tunge maulinga ke koko ana iengiengka lange imo. Pe iengiengka nem nakuna urana toto ngana lape het sio mule ero ol.   
\p
\v 5 \x + \xo 5:5 \xt Pro 3:34; Epe 5:21; Iei 4:6\x*Pe imo lolomele mur a longo taua amo almasinga ana hana mur, pe imo lochloch ke atal sue imo lala nge imo elle pe elle. Iange NeHalang nena helenga nenge tehas sue ke ulolo, hele ke teke,  
\q1 “Hana nenge tetal hekeke iri,  
\q2 NeHalang nena ngarang mur ia iri.  
\q1 Pe hana nenge tetal susue iri,  
\q2 NeHalang poi ke urana toto lange iri.”   
\m
\v 6 \x + \xo 5:6 \xt Mat 23:12; Luk 14:11; Iei 4:10\x*Atal sue imo nga NeHalang matana iange i kikina ngana halang nge lape halaua imo, pe lape heto heke imo nga etue nenge isipona talue ke teke poia.  
\v 7 \x + \xo 5:7 \xt Mat 6:25-30\x*A tunge letemo meena ngana mur lochloch lange i iange i poi ke nek lala nge imo.   
\p
\v 8 \x + \xo 5:8 \xt 1Te 5:6\x*A tatalo ala pe anau ala amo ke nek iange lemo ngarang Satan, poi ke pomanga huros inolo e nenge ene laion ke alngana onrungrung pe i rarara ke tangtango mele hel ke teke hunune iri. \fig Huros inolo e nenge ene laion|alt="lion" src="HK00046B.TIF" size="col" loc="1Pe 5:8" copy="Horace Knowles © The British & Foreign Bible Society, 1954, 1967, 1972." ref="5:8" \fig*  
\v 9 \x + \xo 5:9 \xt Epe 6:11-13; Iei 4:7\x*Pe imo asei heke i ero, ames ke kerkereng nga letemo manmanna ngana iange a eteia ke titimo mur nenge leteria manmanna nga kileng lochloch ngana nga ich, te amneia melmelenga nenge pomam pule.   
\p
\v 10 Pe NeHalang nenge poi ke urana toto atat nge ita, iua imo nga ume nenge Kristus poia ke atu luluch nge i nga nena lemenge palaungana nenge tu ke koko. Pe imo lape a takisia melmelenga nga etue choro ngana mana, ke het pe NeHalang isipona lape almas heke mule imo pe hekerkereng ia letemo manmanna ngana pe poia imo ke ames ke kerkereng pe poia imo ke atu ke kerkereng nge Kristus.  
\v 11 I toro mana kikina ngana tu ke koko. Manmanna.   
\s1 Helenga Hetala Ngana Mur  
\p
\v 12 \x + \xo 5:12 \xt Ume 12:2, 25; 13:13; 15:22, 37-40\x*Iau e naue ke tira Sailas nanas tau tote Non Soke. Pe i halaua iau ke hasia lek helenga chonna nei, nenge e hele pe e hekerkereng ia imo nge NeHalang nge i non nge poi ke urana toto at nge ita. Ke pomalam ames ke kerkereng nga nei.  
\v 13 \x + \xo 5:13 \xt Ume 12:2; 2Ti 4:11\x*NeHalang hesilei hote nena hana mur nge Papilon (Rom) pule ke tetu teu nga NeHalang nena mata ke mange imo. Pe iri te hekule reria apalanga lange imo pule. Pe Makus nenge poi ke manga tuk ia toto hekule nena apalanga lange imo pule.  
\v 14 A sisa perimo luluch nge pekngamo mur pe a poia nga NeHalang ene. E hetalaulau amo ke imo lochloch ngana nenge a nanasia Kristus atu ke nek. Ngana laka lom.