\id ROM - Etulo \ide UTF-8 \h Emi iRoma \toc1 Afɛ mgbi iPol mbi ama onoyɛyɛ Emi iRoma \toc2 Emi iRoma \toc3 EiRo \mt2 Afɛ mgbi iPol mbi // ama onoyɛyɛ \mt1 Emi iRoma \c 1 \s1 IPol lɔ afɛ kɛ mbi emi iRoma \p \v 1 Afɛ nɛ kyɛ mbi iPol, ongbidɔ mgbi iKrestu iYesu, ongwu a kwun ela non gbikye iYesu, ngwu a di dulun dzɛkɛ ikye ogbɔ Esɔ Osuse mgbi Imgbasho nani. \v 2 Esɔ Osuse nɛ Imgbasho plɛ zondu nyɛ mbi ama ogbɛɛsɛ mi Afɛ Osaan. \v 3 Esɔ Osuse nɛ li odzɛ mgbi Ongwan, mi odzɛɛdzɛ mgbi inggisɛ owamyɛ yɔ, o li ongwiba mgbi iDevedi. \v 4 A kyon tso gbɛɛ o li ongwɛ Imgbasho mi onɔ ngwi a kyilon mi ikwu mi mfye mgbi Onodzi Osaan nani: O li iYesu iKrestu Otsɛ mgbi eyi. \v 5 Li mi ikpewon bɛyi ikye iyi mgban ngwi eyi yɛɛ ama ogbikye iYesu ngwi mtsɛ di dɔ eyi otso Udzɛ duu ofɛ gbɛɛ nu ma siikye nu di dzɛ yi oyɛyɛ onuunu aani. \v 6 Ema kpaa wodzɛ idzidzɛ ama ngwu a kwu ma ela gbɛɛ nu ma yɛɛ emidi iYesu iKrestu nɛni. \v 7 Ani le lɔ afɛ nɛ kɛ mbi ema emi iRoma, nkpa Imgbasho itukwu ngwu O di kwu ema ela gbɛɛ, ni ema li emi osaan nani: Elela yi iyu nkyɛ mbi Imgbasho Otseyi yi Otsɛ iYesu iKrestu na no dzɛ yi ema duu. \s1 I mina iPol okɛ iRoma \p \v 8 Ababɔ yɔ, angba mgbi ani le kɛ mbi Imgbasho mgbɛn ikpewo iYesu iKrestu ikye ema duu, ikyena a gbɔdzɛ oyɛyɛ onuunu mgbi ema kpatsɛ ɛsɛ duu. \v 9 Imgbasho, Ongwu ani li kyɔn idɔ itukwu onyi mi ogbeesɔ osuse mgbi ongwan na li obwɛndɛ mgbɛn dafi n li wɛ ema alonɔ \v 10 mi ibɔ mgbɛn obɔɔbɔ mani. N di bɔ gbɛɛ kpakpana Imgbasho ka nu ani ofɛ nin ba mbi ema. \p \v 11 I mina ani odi ema adzi nin kye umba mgbi onodzi nu ema onu ema fyumfye mi oyɛyɛ mgbi ema onuunu, \v 12 ikyegbɛɛ, ni eyi fyi eka mfye itukwu mi oyɛyɛ onuunu mgbi ewe. \v 13 I mina ani gbɛɛ ema ki ye emi ongwunani, dafi onɔ ibyibyi ani weka okɛ mbi ema mani, kpaa ofɛ nin ba nghataa ba onɛnɛni. I mimɛn gbɛɛ nin ka tu ama okyatitukwu mi idzidzɛ ema, yɛyɛ dafi ani tu mi idzidzɛ udzɛ angbeka kpaa nani. \p \v 14 N dzɛ yi idɔ okyɔ yi emi iGriki bɛyi emi iGriki ba kpaa, ikye ama okwiinɛ bɛyi ogbadrɔ duu. \v 15 Li ngha ngwi i tsɛ ani olo kpakpa ogbɔ Esɔ Osuse nya ema ama nto iRoma aali. \p \v 16 Bana ayiwi kwu ani ogbɔ Esɔ Osuse nɛ ba, ikyekyɛ li mfye mgbi Imgbasho ikye owatɔ-watɔ mgbi ali inggisɛ nnoyɛyɛ duu: ababɔ ikye emi iJuda duuse Udzengye. \v 17 Lubana Esɔ Osuse nɛ Imgbasho kye tso ofɛ ngwi inggisɛ ka dzɛ nyaan yi Ongwu mani: ngwi li mi oyɛyɛ onuunu mi owita-wita nghataa ka dondu. Yɛyɛ dafi Afɛ lɔ mani gbɛɛ: <> \s1 Itingga mgbi Imgbasho ikye // inggisɛ owamyɛ \p \v 18 Itingga mgbi Imgbasho nɛ tsotɔ mi esho ikye ama ngbela yan ba duu yi emi imbaali ama nli si otsitsi bɛsɛ yi imbaali mgbi ama mani. \v 19 Lubana ungwɔ ndzɛ gyɔ ngwi a ka ye Imgbasho daada ba, ikyekyɛ Imgbasho kye tso ma gedee. \v 20 Inggisɛ sulu itɔdzɛ ogbɛɛ n ki ye wuba, lubana wita mi onɔ ɛsɛ ota-ta majo, odzɛɛdzɛ mgbi Imgbasho ngwi a li din ba, mfye mgban ogyegwu, mbisɔ onghaangha mgban duu, O nu ma di saan adzi ni inggisɛ ka yagba tangwan ba du. \p \v 21 Lubana ngwi a ye Imgbasho nɛ kpaa, a li nun mmwɛ gyɔ yan hona tan angba ba, kpaa ɛwɛ otsɛɛtsɛ mgbi ama yɛɛ ayayi, ikwangha itukwu mgbi ama yifu. \v 22 Ama yɔ tsɛwɛ gbɛɛ ama kwiinɛ, nghaduu a yɛɛ emi ikwangha \v 23 ngwi a kile sunu Imgbasho nli kwulu ba na ma, a yɛ le sunu adagyɛ ngwi a kpaakpa dzɛ dafi inggisɛ naadi ingwunɔ naadi mmbwaba hona ungwɔ ama okwo ifu esɛ (nli kwulu ntonani). \p \v 24 Nghanɛ Imgbasho dzata ma nu ma kyɔ alungwɔ ayiwi ngwi itukwu mgbi ama mina mani. Ewodzɛ idza mgbi ama nu ma kyungwɔ ayiwi ola yi ewoma di nu ikpewo mgbi ama mmwɛ wuba. \v 25 A kyi nyinɛ otsitsi mgbi Imgbasho yi atsika, yɛ le sunu ungwɔ ama Imgbasho taata ngha Imgbasho ntaata ungwɔ, nmɛ ngwi a ka tsan gyegwu nani. No dzɛ ngha. \p \v 26 Mi itɔdzɛ nɛ Imgbasho dzata ma nu ma le mina ungwɔ ayiwi. Engyaa mgbi ama kpaa le la yi engyulɔ dafi atta ta ma wuba, yɛ le la yi ewoma. \v 27 Mi itɔ ofɛ nɛ kpɔɔ engyulɔ kpaa dzata abɔ ola yi engyaa yɛ le la yi ewoma. Engyulɔ le kyungwɔ ayiwi yi ewoma, di tu umba mgbi adɔ okwookwo ngwi gyɔ yi ikwangha ali mgbi ama nani. \p \v 28 Okiyayi yɔ, ngwi a fwa ogbela Imgbasho nɛ, O dzata ma ni ewodzɛ ikwangha mgbi ama kye ma teyi. Li ikyengha ngwi a le kyɔ idza nwogyɔ a ki le kyɔ ba aali. \v 29 Imbali gbɛ ma sɔ, ungwɔ ibwubwe yi nggwɔ yi mmgbe. Anyi mbwo ma itukwu yi inggisɛ ongwɔɔngwɔ yi ibe ogboogbo yi okpagyewo bɛyi inggisɛ okye wo itukwu. A li ama odziidzɛ, \v 30 ama ogbaagya yi ama Imgbasho ta ma anyi, ama ofyito yi emi imoga bɛyi abɔ otsigɛgɛ; a li ba yi ofɛ ofufɛ okyungwɔ obube; di li ngha ama omba ma adɔ; \v 31 a dzɛ yi ozoyeye ba, oyɛyɛ onuunu ba, a tishi itukwu ba, a li di elela ba. \v 32 Ngwi a ye dafi ola mgbi Imgbasho gbɛɛ, inggisɛ nkyɔ itɔ ali ntonɛ gyɔ ondu ikwongye nɛ kpaa, a kɛɛkiyayi okyungwɔ ntonɛnɛ ta ba kpaa, a li tu ama nle kyɔ itɔ ali nɛ wo nu ma kiyayi. \c 2 \s1 Ikwɔ mgbi Imgbasho oyɛyɛ mani \p \v 1 Nghanɛ, ema ama nli fwo inggisɛ angbeka ikwɔ nɛ, dzɛ yi ɛkyɛ oto-to wuba, lubana mi ali itɔ ofɛ ngwi ema le fwo angbeka ikwɔ duu, ema le ngyɛlu yi ewema, ikyekyɛ ungwɔ ngwi ema le fwo angbeka ikwɔ mi ele nɛ, ema le kyɔ ma tsatsa. \v 2 Ikyenghanɛ eyi ye ta gbɛɛ ikwɔ ofwoofwo mgbi Imgbasho mbi ama nle kyɔ itɔ ungwɔ ntonɛ li mi otsitsi. \v 3 Nghawanɛ ni abu inggisɛ ɛwɛwɛ le fwo ma ikwɔ dile kyɔ ungwonyi yi ama ma, o tsɛwɛ gbɛɛ o ka watɔ mi ikwɔ ofwoofwo mgbi Imgbashoo? \v 4 Naadi ema kwu itukwu oleewo mgbi Imgbasho okwulewo yi onyɔtsɛ bɛyi itukwu mgban oshiishi nɛ shanyɛ? Mi otsitsi yɔ ema ye dafi Imgbasho di eyi elela mani, ikyesinɛ o le tobyi eyi ni eyi kyata mi ali ibwubwe mgbi eyi. \v 5 Kpaa mi ikye adɔ onghaangha bɛyi itukwu otiishu mgbi ema yɔ, ema le gbe adɔ okwookwo ngwikwo le fɛ egbe itingga mgbi Imgbasho, onɔ ngwi ikwɔ mgban ofwoofwo mgbi otsitsi na kawa tsotɔ mani. \v 6 Imgbasho <> \v 7 Ama nkwunewo kyɔ osuse kyɛdɔ okwɔkwɔ, yi mmwɛ bɛyi oshishe nka dondu ba na, o ka nu ma oshishe ogyegwu. \v 8 Nghaduu ama nli tsuntsli di fwa otsitsi dile kyɛdɔ ofɛ ibwubwe yɔ, itingga yi itukwu owulu-wulu ka dzɛ ikye ma. \v 9 Okakewo yi isɔ okwulewo ka dzɛ ikye ali inggisɛ owamyɛ nkyungwɔ ibwubwe yɔ: ababɔ mbi emi iJuda, man mbi ama nli emi iJuda ba; \v 10 nghaduu Imgbasho ka kye okwɔkwɔ, mmwɛ yi iyu nu ali inggisɛ nkyɔ osuse duu: ababɔ mbi emi iJuda, bɛyi mbi ama nli emi iJuda ba. \v 11 Lubana Imgbasho li tso osadu-sadu ba. \p \v 12 Ama nkyɔ obube ngwi ola dzɛ waba ma kpaa, a ka ngwɔ ma ikwɔ imbisɔ ngwi a dzɛ yi ola ba mani, ama nkyɔ obube ngwi ola dzɛ yɔ, a dika ngwɔ ma ikwɔ mi ola mani. \v 13 Lubana li ama nfwoofwo ola mata le saan mi inɛ Imgbasho ba, kpaa li ama nngyo ola ma ngwi a ka kwu ma di ama osaan aali. \v 14 (Udzengye dzɛ yi ola ba, kpaa nu ma le kyɔ dafi ola mina ma yɔ, i yɛɛ ola mboma, dafi a dzɛ yi ola ba nɛ kpaa. \v 15 A tso ambɛ gbɛɛ ungwɔ ngwi ola mina ma, a lɔ ma mi itukwu mgbi ama, dafi ewodzɛ mgbi ama kpaa dile kyɔ obwɛndɛ mani. Ɛwɛ otsɛɛtsɛ mgbi ama kpaa le nu ma obube hona nagbɛ ma.) \v 16 Ungwɔnɛ ka wa kyɔ mi egbe ngwi Imgbasho ka nu iYesu iKrestu gbɔ inggisɛ ikwɔ mi ungwɔ ama a le kyɔ daada, dafi Esɔ Osuse mgbɛn gbɔ mani. \s1 Emi iJuda bɛyi ola \p \v 17 Ikyenghanɛ, ni abu kwu ewabu di emi iJuda; di kye abɔ byikɛ ola, di kye odzɛɛdzɛ mgbi abu yi Imgbasho le kwaayi; \v 18 di ye owitukwu mgban yɛ gbela yi ungwɔ nnghaangha ikyekyɛ ola tso abu; \v 19 di gbela otsitsi gbɛɛ abu li inggisɛ otso obinɛ ofɛ, di li osa mgbi ama nwoto iyifu, \v 20 abu li inggisɛ owɛ emi ikwangha odzɛ, abu li otsetse mgbi ɛngbɛ ama oshilɛlɛ, ikyekyɛ abu ye odzɛɛdzɛ mgbi ola bɛyi otsitsi mgban, \v 21 nghama abu, o li tso angbeka, kyɔnɛ ngwi o tso ewoo wuba? Abu nle gbeesɔ gbɛɛ ni inggisɛ ka yimi ba nɛ, o kale yimii? \v 22 Abu nli gbɛɛ ni inggisɛ ka kyɔ amah ba nɛ, o li kyɔ amaah? Abu ngwu angwula ta abu anyi nɛ, o li yimi mi ozu angwulaa? \v 23 Abu nli kyile ewo esho yi ola nɛ, o li kwu Imgbasho shanyɛ mi ola ofaafaa? \v 24 Dafi a lɔ mi afɛ gbɛɛ: <> \p \v 25 Kini abu ngyo ola yɔ, ikyɛ sulu oyabɔ, kpaa ni abu foola yɔ, abu yɛɛ dafi o kyiikyɛ ye kpaa ba. \v 26 Ki ama nkyiikyɛ ba le kyungwɔ ama ola mina ma, Imgbasho ka di ma dafi ama nkyiikyɛ ntona baa? \v 27 Mi otsitsi yɔ, Ama nli emi iJuda ba ngwu a kyan ikyɛ ba kpaa ngyo ola yɔ, ka yagba nu abu ngwu dzɛ yi ola di kyiikyɛ kpaa foola ma gye obube. \v 28 Inggisɛ nkyiikyɛ mi mmbwɛ yi eyi taman ka yɛɛ emi iJuda otsitsi ba. \v 29 Ei, inggisɛ emi iJuda otsitsi yɔ, li inggisɛ ngwu itukwu mgban le saan yi Imgbasho mani. Ikyɛ okyɛɛkyɛ otsitsi nɛ, di li osunu ola ngwi a lɔ mi afɛ ta ba; kpaa li itukwu okyata-kyata nkyɛ mi Onodzi mgbi Imgbasho nani. Inggisɛ nkyatitukwu na li mina gbɛɛ, ni inggisɛ tsɛ ongwu ba, kpaa ni Imgbasho tsɛ ongwu. \c 3 \s1 Imgbasho li nyinɛ ba \p \v 1 Ni inggisɛ li emi iJuda, o ngha angbeka mi ekyɛ? Naadi oyabɔ mgbi ikyɛ okyɛ-kyɛ li ɛkyɛ? \v 2 Dzɛ yi oyabɔ mi ali itɔ ofɛ duu! Ababɔ yɔ, li ama Imgbasho kye elodzɛ mgban wo ma abɔ. \p \v 3 Ni emi iJuda angbeka dzɛ yi oyɛyɛ onuunu ba ma? Oyɛyɛ mgbi ama onuunu ba na ka yagba ndɛ Imgbasho ombwo ondu odzɛɛdzɛ mgbaan? \v 4 Onoka ba du! Ki ali inggisɛ duu li gbatsika kpaa, Imgbasho li gbɔ otsitsi. Dafi Afɛ lɔ mani gbɛɛ: \q1 <> \p \v 5 Nghaduu kini okpɛkpɛ mgbi eyi nu osaan mgbi Imgbasho nghao tsotɔ saan ma, eyi ka gbɔsinɛ? Eyi ka gbɛɛ Imgbasho kyɔ ayin ba okyitingga yi eyii? (N byita odzɛ ma dafi ikwangha inggisɛ mani.) \v 6 Li ngha ba du! Ki Imgbasho li gbiikwɔ mi otsitsi ba ma, O gbɔ ɛsɛ ikwɔ sinɛ? \v 7 Inggisɛ oka ka tangwɛ gbɛɛ, <> \v 8 Inggisɛ angbeka kye ondu le wo eyi ewo mi atsika di eyi gbɛɛ, <> Ama nle gbɔ itɔ odzɛ ntonɛnɛ mɛ ngwi Imgbasho ka ngwɔ ma ikwɔ. \s1 Inggisɛ onyi kpa le saan ba \p \v 9 Nghanɛma eyi duu ka ngyɛlu sinɛ? Eyi emi iJuda tatase ngha ama nli emi iJuda ba ntonaa? Ba dududu! Eyi teyi kyi gbɔlu ngyɛ wa, gbɛɛ, emi iJuda yi ama nli emi iJuda ba kpaa li ofyɛɛ mgbi alobube ungwonyi. \v 10 Dafi a lɔ mi Afɛ mani gbɛɛ: \q1 <> \p \v 19 Onɛnɛ eyi ye gbɛɛ alungwɔ ngwi ola gbɔ yɔ, i gbɔ yi ama nwoto abɔ ola mani, ikye ni ali inggisɛ ka natsondu yi Imgbasho wuba. \v 20 Nghanɛ Imgbasho ka yama gbela yi inggisɛ gbɛɛ o le saan mi ikye ola ongyoongyo ba, lubana li ola li nu eyi difwi gbɛɛ eyi kyɔ obube. \s1 Osaan ikpewo oyɛyɛ onuunu \p \v 21 Nghaduu dulu ola dzɛkɛ esɛ onɛnɛ kpaa, osaan nkyɛ mbi Imgbasho ma a nu eyi yen wa, ngwi ola bɛyi ama ogbɛɛsɛ mgbi Imgbasho kyɔ obwɛndɛ. \v 22 Osaan nkyɛ mbi Imgbasho nɛ ba ikpewo oyɛyɛ onuunu mbi iYesu iKrestu ikye ama nnoyɛyɛ duu. Idzidza dzɛma ba, \v 23 lubana inggisɛ duu kyɔ obube di dzitsi mi okwɔkwɔ mgbi Imgbasho, \v 24 kpaa Imgbasho nu eyi gye emyɛmyɛ ayayi mi elela mgban mi owatɔ-watɔ nba ikpewo iKrestu iYesu nani. \v 25 Imgbasho kyon nu dafi ifɛ ofɛɛfɛ, mi onoyɛyɛ mi eyi mgban. O kyungwɔnɛ ikye okye emyɛmyɛ mgban tso, ifɛ nɛ tso gbɛɛ, Imgbasho kyɔ osuse dafi o kwo ama nkyɔ obube mi onɔ ngwi nyɛ na adɔ ba mani, \v 26 o kyungwɔnɛ ikye otso gbɛɛ ongwu li inggisɛ ogbiikwɔ osuse mi onɔ ongwi onɛnɛ nɛni, ikye ni ongwu gye emyɛmyɛ di nu ama nnoyɛyɛ mbi iYesu gye emyɛmyɛ. \p \v 27 Nghanɛ abɔ otsigɛgɛ kɔ? A kye dzɛkɛ enggengga. Mi ali itɔ ofɛ? Li mi ola ongyoongyoo? Ei, kpaa li mi oyɛyɛ onuunu ngwi eyi ka gye emyɛmyɛ. \v 28 Lubana eyi kye abɔ byi gbɛɛ inggisɛ li gye emyɛmyɛ li mi ola ongyoongyo ba, kpaa li mi oyɛyɛ onuunu. \v 29 Imgbasho nɛ li Imgbasho mgbi emi iJuda yuomaa? O li Imgbasho mgbi Udzengye kpaa baa? Ɛɛn, li mgbi Udzengye kpaa, \v 30 Ngwi Imgbasho li onyi ta nɛ, li ongwu ka nu ama okyiikyɛ bɛyi ama okyiikyɛ ba duu emyɛmyɛ. \v 31 Nghanɛma, eyi ka kyi ngwɔlu ola dɔ ikye oyɛyɛ onuunu nɛɛ? Onoka ba du! I ka kɛkiyayi onu ola mmwɛ. \c 4 \s1 Abrahan gye emyɛmyɛ mi oyɛyɛ // onuunu \p \v 1 Ikyenghanɛ li ekyɛ ngwi eyi ka gbɛɛ otsikyeyi Abrahan difwi mi itɔdzɛ nɛ? \v 2 Ni Abrahan gye emyɛmyɛ ikye idɔ yɔ, o dzɛ yi ungwɔ otsabɔ igɛgɛ ele, kpaa li mbi Imgbasho ba. \v 3 Afɛ gbɔ dikyɛ? <> \p \v 4 Kini inggisɛ kyidɔ yɔ, awuya ngwi a li kpan na a li di gbɛɛ li umba ba, kpaa li ungwɔ nwogyɔ a ka kyɔ. \v 5 Nghaduukpaa, inggisɛ ama nli kyidɔ ba kpaa li nu Imgbasho ongwu nli nu emi imbaali kpaa gye emyɛmyɛ na oyɛyɛ yɔ, a li kye oyɛyɛ onuunu mgbi ama gbɛɛ di li osaan. \v 6 IDevedi kpaa gbɔ ngha onɔ ngwi o gbɔdzɛ inggisɛ nkyidɔ ba kpaa Imgbasho non gye emyɛmyɛ ma gbɛɛ mse dzɛ yan: \q1 \v 7 <> \p \v 9 Mse nɛ dzɛ ikye ama okyiikyɛ kyoon ta naa dzɛ ikye ama nkyiikyɛ ba kpaa? Eyi teyi li gbɛɛ oyɛyɛ onuunu mgbi Abrahan nu ma kwun di inggisɛ osaan. \v 10 Otsɛ-tsɛ na ba mi ali itɔ ofɛ? A tsan duuse non kyiikyɛ naadi o kyiikyɛ se? A tsan duuse o wa kyiikyɛ! \v 11 O di gbɛ ambɛ ikyɛ, ambɛ mgbi osaan ngwi o tu mi oyɛyɛ onuunu mi onɔ ngwi o kyiikyɛ waba mani. Ikyenghanɛ, o li otsɔ ama nkyiikyɛ waba kpaa noyɛyɛ duu, adzi ni a kwu ma di ama osaan. \v 12 O di li otsɔ ama nkyɛkyikyɛ ta ba kpaa le kyikyɛ mi oyɛyɛ onuunu ngwi Abrahan tun duuse wa kyiikyɛ nani. \p \v 13 Li mi abɔ ola ngwi Abrahan yi etɔ mgban tu ondu odzɛɛdzɛ gbɛɛ, o ka gyokwudɛ ɛsɛ ba, kpaa li mi osaan nkyɛ mi oyɛyɛ onuunu nani. \v 14 Lubana ni ama nle kyɛdɔ ola ntona yɛɛ ama gyokwudɛ yɔ, oyɛyɛ onuunu dzɛ yi oyabɔ wuba ondu odzɛɛdzɛ mgban kpaa yɛɛ ayayi. \v 15 Ikyekyɛ ola li ba yi itingga. Imbe ngwi ola dzɛ bayɔ ola ofaafa kpaa dzɛ ba. \p \v 16 Nghanɛ, ondu odzɛɛdzɛ li ba mi oyɛyɛ onuunu, adzi ni elela di dzɛ ikye etɔ mgbi Abrahan duu. Ondu odzɛɛdzɛ otsitsi nɛ dzɛ ikye ama nli mgbi ola kyoon ba, kpaa li mbi ama nsulu oyɛyɛ onuunu mgbi Abrahan nani. O li otseyi duu. \v 17 Dafi Afɛ tsekise lɔ ma gbɛɛ: <> O li otseyi mi inɛ Imgbasho, ongwu o nun oyɛyɛ nani, Imgbasho nli kyile emi ikwukwɔ, di li kwu ungwɔ ama ndzɛma ba dafi a tsekise dzɛ nani. \p \v 18 Ngwi dzɛ dafi ɛwɛ ogbe byiibyi dzɛma ba nɛ kpaa, Abrahan gbɛwɛbyi noyɛyɛ. Nghanɛ o yɛɛ otsɔ ɛsɛ ibyibyi, yɛyɛ dafi Imgbasho teyi nyan mani gbɛɛ, <
  • > \v 19 Ngwi Abrahan mɛ onova ideli onyi nɛ kpaa, oyɛyɛ onuunu mgban shanyɛ ba. O ye dafi ongwu dzɛ kwɛkwɛ okwulu, owan iSara kpaa kyɛ ka mbongwɛ wuba mani. \v 20 Nghaduu Abrahan tangwɛ ondu odzɛɛdzɛ mgbi Imgbasho ba, kpaa kɛɛkiyayi mi oyɛyɛ mgban onuunu di kye okwɔkwɔ nu Imgbasho, \v 21 ikyesinɛ o ye saan ta gbɛɛ Imgbasho dzɛ yi mfye okyungwɔ ngwi o zondu nani. \v 22 Li ikyengha <> \v 23 Elodzɛ ngwi a lɔ gbɛɛ <> a lɔn li ikye mgban yuon ba, \v 24 kpaa li ikye eyi ama Imgbasho ka gbela gbɛɛ eyi le saan ikye gbɛɛ eyi noyɛyɛ mbi ongwu Imgbasho nkyile iYesu Otsɛ mgbi eyi mi ikwongye mani. \v 25 A kyon nu mi abɔ ikwongye mi ikye ali ibwubwe mgbi eyi di kyilon mi ikwongye ikye ni eyi gye emyɛmyɛ mi inɛ Imgbasho. \c 5 \s1 Iyu yi atsa \p \v 1 Nghawanɛ, dafi eyi gye emyɛmyɛ mi oyɛyɛ onuunu nɛ, eyi sulu iyu yi Imgbasho mgbi eyi ikpewo Otsɛ mgbi eyi iYesu iKrestu, \v 2 ongwu eyi tu ofɛ kaka elela ongwi eyi kwudzɛ ele onɛnɛ nɛ mi oyɛyɛ onuunu nɛni. Eyi di dzɛ yi atsa yi ɛwɛ ogbe byiibyi otu okwɔkwɔ mgbi Imgbasho nani. \v 3 Li ngha ta ba, kpaa eyi di tsatsa mi isɔ mgbi eyi, ikyekyɛ eyi ye ta gbɛɛ isɔ li ba yi itukwu oshiishi; \v 4 itukwu oshiishi li ba yi itukwu ofyumfye, itukwu ofyumfye li ba yi ɛwɛ ogbebyi. \v 5 Ɛwɛ ogbe byiibyi di li nu eyi ayiwi ba, ikyekyɛ Imgbasho kye okpitukwu mgban yawo eyi kɛ itukwu nyɛ mi Onodzi Osaan ngwi O kye nu eyi nani. \p \v 6 Ngwi onɔ wa gyɔ yɛyɛ nɛ, iKrestu kwulu ikye eyi mi onɔ ngwi eyi dzɛ yi mfye ba kale ngha Imgbasho adɔ mani. \v 7 I fyumfye ni inggisɛ kwulu ikye inggisɛ osaan, kpaa mi ikye inggisɛ osuse saan yɔ, kaba inggisɛ ka yagba kwulu. \v 8 Nghaduu Imgbasho kye okpitukwu mgban tso eyi mi itɔ ofɛ nɛni: Ngwi eyi ka li emi ali ibwubwe majo iKrestu kwulu ikye eyi. \p \v 9 Ngwi eyi gye emyɛmyɛ mi eyi mgban wa nɛ, a ka dulu eyi mi itingga mgbi Imgbasho ikpewon sinɛ ngha lo? \v 10 Lubana onɔ ngwi eyi ka li engyikyili mgbi Imgbasho ma, a yile eyi gyiide yan mi ikwu ongwan, ikyegbɛɛ a yile eyi gyiide nɛ, eyi ka wa watɔ ikpewo okyɛɛ-kyɛɛ mgban mi ikwu sinɛ ngha lo? \v 11 Ungwɔnɛ li ngha ta ba, kpaa eyi di tsatsa mbi Imgbasho ikpewo Otsɛ mgbi eyi iYesu iKrestu, mi oyile eyi gyiide yi Imgbasho. \s1 Ikwongye ba ikpewo Adan, Oshishe // kyɛ ikpewo iKrestu \p \v 12 Nghanɛ, dafi alobube kaka ɛsɛ ikpewo inggisɛ onyi, ikwongye di kaka ɛsɛ ikpewo alobube nɛ, inggisɛ duu tu ikwongye, ikyekyɛ ali inggisɛ duu kyɔ obube. \v 13 Lubana duuse ni a kye ola nu yɔ, alobube teyi dzɛ ɛsɛ nɛni. Kpaa a kye alobube wuuta ba ikyesinɛ ola dzɛma waba. \v 14 Ndzɛ nghanɛ kpaa, ikwongye wita kyɛ onɔ mgbi Adan nghataa ba onɔ mgbi iMose jo kaka mbi ama nfoola dafi Adan ndzɛ dafi iKrestu nka wa ba na ba mani. \p \v 15 Nghaduu umba ungwɔ ngwi iYesu kyɔ na dzɛ dafi adɔ onghaangha na ba. Lubana ki ibyi inggisɛ kwulu ikye adɔ onghaangha mgbi inggisɛ onyi yɔ, mbi inggisɛ onyi iYesu iKrestu na umba itukwu oleewo mgbi Imgbasho nkyɛ mbon ka gbɔfwɛ mbi ibyi inggisɛ! \v 16 Odi kiyayi yɔ, umba mgbi Imgbasho dzɛ dafi alobube ngwi Adan kyɔ na ba. Ikwɔ kyɛdɔ alobube onyi na di ba yi odzili-dzili, kpaa umba na yɔ kyɛdɔ adɔ onghaangha mgbi inggisɛ ibyibyi di nu ma gye emyɛmyɛ. \v 17 Lubana ki adɔ onghaangha mgbi inggisɛ onyi, nu ikwongye gyutɔ ikpewo inggisɛ onyi na waali, ka dzɛ sinɛ mbi ama ngbɛ elela mgbi Imgbasho dzii bɛyi umba mgbi osaan ngyutɔ mboma ikpewo inggisɛ onyi iYesu iKrestu na! \p \v 18 Nghawanɛ, dafi adɔ onghaangha onyi ba yi odzili-dzili mbi inggisɛ duu nɛ, li ngha ngwi ali osaan onyi ba yi emyɛmyɛ nka nu inggisɛ duu tu oshishe yɛyɛ aali. \v 19 Lubana dafi adɔ onghaangha mgbi inggisɛ onyi nu inggisɛ duu yɛɛ emi alobube nɛ, li ngha ngwi osiikyenu mgbi inggisɛ onyi ka nu inggisɛ ibyibyi yɛɛ saan kpaa aali. \p \v 20 A kye ola na ba ikye ni obube tsotɔ; kpaa ni obube tsotɔ yɔ, elela Imgbasho nghao tsotɔ duu. \v 21 Ikyenghanɛ, dafi alobube gbe inggisɛ duu teyi kaka ikwongye nɛ, li ngha ngwi elela mgbi Imgbasho nnu eyi osaan na gbe eyi teyi onɛnɛ, nu eyi tu oshishe gyegwu ikpewo iYesu iKrestu Otsɛ mgbi eyi aali. \c 6 \s1 Eyi kwulu mi alobube, yɛ dzɛ // oshishe mi iKrestu \p \v 1 I ka gbɔn sinɛ wadɛn? Ni eyi kɛɛkiyayi okyɔ alobube zukwu ni elela sheeshee? \v 2 Onoka lo! Ni eyi kwulu mi alobube waali; kyɔsinɛ se eyi di kale kyɔn kpɔɔ? \v 3 Naadi ema ye dafi eyi ama ngwu a kyɔ eyi iBatisima mbi iYesu iKrestu nɛ, a kyɔ eyi iBatisima kaka ikwongye mgban ma wɛ? \v 4 Nghanɛ a gbe eyi ndzi yan nyɛ mi iBatisima kaka ikwongye ikyegbɛɛ, dafi a kyile iKrestu mi ikwongye mi okwɔkwɔ mgbi Otsɔn nɛ, eyi kpaa kawa dzɛ mi oshishe ofufɛ. \p \v 5 Dafi a gbe eyi kwokyi yan mi ikwongye nghanɛ, li kyɛmɛ a dika gbe eyi kwokyi yan mi okyɛɛ-kyɛɛ mi ikwu. \v 6 Lubana eyi ye odzɛɛdzɛ mgbi eyi ogbugbe na a kye gbokwo yan ikye ongyɛlu yi ikpewo mgbi alobube nani, zukwu ni eyi ka li ofyɛɛ mgbi alobube wuba. \v 7 Inggisɛ nkwulu yi iKrestu ta wa yɔ, o watɔ mi alobube. \p \v 8 Onɛnɛ kini eyi kwulu yi iKrestu yɔ, eyi noyɛyɛ ta gbɛɛ i dika wa dzɛ oshishe yan. \v 9 Lubana eyi ye ta gbɛɛ ngwi a kyile iKrestu mi ikwu nɛ, o ka yama kwulu wuba; ikwongye sulu mfye onghan wuba. \v 10 Ikwu ngwi iYesu kwu na, o kwikwu akponyi ikye odzili alobube; kpaa oshishe ngwi o dzɛ na, o dzɛ ikye Imgbasho kyoon. \p \v 11 Mi itɔ ofɛ na kpɔɔ, kye ewema gbɛɛ ema kwulu ikye odzɛ mi alobube wuba, kpaa wɛ gbɛɛ iKrestu iYesu nu ema oshishe mbi Imgbasho. \v 12 Ikyenghanɛ ka nu alobube gyutɔ mi ikpewo mgbi abu nli kwulu nɛ ba, di abu wa sunu imina mgban ibwubwe. \v 13 Ka yama kye alewo mgbi ema nu ali ibwubwe no yɛɛ okye mgbi imbaali ba. Kye ewema nu Imgbasho, dafi ama ngwu a dulu ma tɔ mi ikwongye luba oshishe mani; di kye alewo mgbi ema nun dafi okyiidɔ mgbi osaan mani. \v 14 Nghawanɛ, ka nu alobube kye ema teyi ba, ikyekyɛ ema byidzɛ abɔ ola ba, kpaa abɔ elela. \s1 Ofyɛɛ mgbi osaan \p \v 15 Ungwɔ ntonɛ duu ma itan sinɛ? Eyi ka kiyayi okyɔ obube ikyegbɛɛ eyi woto abɔ ola ba kpaa woto abɔ elela nghaoo? Onoka ba du! \v 16 Ema ye dafi ema li ofyɛɛ mgbi inggisɛ ngwu ema le siikyenun ma wɛ? Ema ka yagba li ofyɛɛ mgbi alobube di kwulu, hona ofyɛɛ ama osiikyenu Imgbasho, nka nu ema dzɛ mi ofɛ mgbi osaan. \v 17 Nghaduu eyi ta Imgbasho angba gbɛɛ, nose ma ema li ofyɛɛ mgbi alobube kpaa onɛnɛ yɔ, ema yɛ kyɛdɔ itɔ otsootso ngwi a tso ema nɛ itukwu onyi. \v 18 A shɛ ema adi mi ifu alobube, ema yɛɛ ofyɛɛ mgbi osaan. \p \v 19 N le gbɔdzɛ nɛ mi odzɛɛdzɛ mgbi inggisɛ owamyɛ ikyekyɛ ema ndɛ mi odzɛɛdzɛ mgbi atta mgbi ema. Dafi ema li kye alewo mgbi ema yɛɛ ofyɛɛ nu idza ni ali ibwubwe mgbi ema le sheeshe wele ma, onɛnɛ kye alewo mgbi ema yɛɛ ofyɛɛ nu osaan nka kye ema kaka osaan kpaa mani. \v 20 Onɔ ngwi ema li ofyɛɛ mgbi alobube ma, ungwɔ kwu osaan akye yi ema ba. \v 21 Li ali oyabɔ ngwi ema tu mi onɔ na mi ungwɔ ama n yɛɛ ema ungwɔ ayiwi onɛnɛ nɛ? Bana ungwɔ ntona li ba yi ikwongye mi ongyɛɛngyɛ! \v 22 Nghaduu onɛnɛ ngwi a dulu ema tɔ mi abɔ alobube di yɛɛ ofyɛɛ mgbi Imgbasho nɛ, oyabɔ ngwi ema tu ma kye ema kaka osaan. Ongyɛɛngyɛ mgban di li oshishe ogyegwu. \v 23 Lubana mkpa alobube li ikwongye, kpaa umba mgbi Imgbasho li oshishe ogyegwu mbi iKrestu iYesu Otsɛ mgbi eyi. \c 7 \s1 Tɔ mi abɔ ola luba mbi iKrestu \p \v 1 Emi ongwunani, ema ama nbɛ mi ola ntonɛnɛ, ema ye dafi ola li kyidɔ mi ikpewo inggisɛ onɔ ngwi otsungwɔn dzɛ oshishe ma ta baa? \v 2 Dzɛ sini, ola tso gbɛɛ ongyaa dzɛ ikye oban onɔ ngwi o ka dzɛ oshishe mani. Nghaduu ni oban kwulu yɔ, o tɔ mi abɔ ola nani. \v 3 Nghawanɛ, ki non kyuka yi ongyulɔ oka ngwi oban ka dzɛ oshishe yɔ, o kyɔ amah. Kpaa ni oban wa kwulu yɔ, o tɔ mi abɔ ola nani. Non yɛ bongyulɔ oka jokpa, o yama li ongyaa amah wuba. \p \v 4 Nɛ, emi ongwunani, ema kpaa ola nwodzɛ mbi ema na kwulu ikpewo ikwu iKrestu, ikye ni ema li mgbi iKrestu ongwu a kyilon mi ikwu ikye ni eyi wa owaawa mbi Imgbasho nani. \v 5 Lubana ngwi odzɛɛdzɛ ibwubwe mgbi atta kye eyi teyi ma, imina obube ngwi ola kye ba ma le kyidɔ mbi eyi, man alungwɔ ngwi eyi kyɔ duu ngyɛ mi ikwongye. \v 6 Nghaduu onɛnɛ ngwi eyi kwulu mi ungwɔ nplɛ kwu eyi ofyɛɛ nɛ, eyi tɔ mi abɔ ola ikye ni eyi ki kyungwɔ mi odzɛɛdzɛ ofufɛ mgbi Onodzi, no ka li imbisɔ mgbi ola ogbugbe ngwi a lɔɔlɔ na ba. \s1 Ogbili-gbili mgbi alobube yi ola // mi itukwu \p \v 7 I ka gbɔn sinɛ wa dɛn? Ola nɛ li ungwɔ obubee? Onɔ oka ba du! Mi otsitsi ki li ola bayɔ, n kika ye ungwɔ nli alobube ba du. N kika ye ungwɔ nli odi mbe angwɔ ba du, ni ola ki gbɛɛ, <> \v 8 Li ofɛ ngwi ola kye ba nani, ngwi alobube tu ofɛ okwokyile ali imina obube duu mbi ani aani. Kini ola dzɛma bayɔ, alobube dzɛ yi mfye wuba. \v 9 Duuse ni ani ye ola yɔ, ani dzɛ oshishe; kpaa ngwi ola wa ba nɛ, alobube fwi tɔ dzɛ oshishe man ani kwulu. \v 10 N difwi gbɛɛ ola se ndzɛ yi oweka okye oshishe ba ma, yɛ kye-kye ikwongye ba. \p \v 11 Lubana alobube tu ofɛ ikpewo ola kpagya ani wo, di ngwɔ ani. \v 12 Nghawanɛ, ola le saan, ali ola le ayin di tishi. \v 13 Ungwɔ ntishi nɛ di yɛɛ ikwongye mbi anii? Onoka ba du! Ikyegbɛɛ nu ma difwi alobube gbɛɛ di li alobube yɔ, i kye ikwongye ba mbi ani ikpewo ungwɔ osuse, adzi ni alobube yɛɛ alobube yɛyɛ ikpewo ola mani. \p \v 14 Eyi ye ta gbɛɛ ola li ungwɔ ongwi onodzi, nghaduu ani dzɛ mi odzɛɛdzɛ mgbi ali ibwubwe mgbi atta, a kyen gya yi alobube dafi ofyɛɛ mani. \v 15 Ani yama ye ungwɔ ani le kyɔ ba. Lubana ungwɔ ngwi ani mina okyɔ ma n li kyɔn ba, kpaa ungwɔ nta ani anyi ma n li kyɔn. \v 16 Ni ani di kyungwɔ ngwi ani mina okyɔ ba ma kpaa, n di li gbela gbɛɛ ola tishi. \v 17 Ngwi i dzɛ nghanɛ yama li ani yuen le kyɔ ba kpaa, li alobube nwodzɛ mben mani. \v 18 N ye ta gbɛɛ mi atta mgbi ani ibwubwe nani, unkonyi osuse wodzɛ mbi ani ba. Bana n sulu imina okyungwɔ osuse kpaa, n li yagba kyɔn ba. \v 19 Lubana ungwɔ osuse ngwi ani mina okyɔ ma n li kyɔ ba, li obube ngwi ani mina okyɔ ba ma, n li kiyayi okyɔ aali. \v 20 Kini ani le kyungwɔ ngwi ani mina okyɔn bayɔ, yama li ani yuen le kyɔ wuba, kpaa li alobube nwodzɛ mbi ani ma le kyɔ aali. \p \v 21 Nɛ n difwi gbɛɛ mfye oka le tsamu ani, onɔ ngwi i mina ani okyungwɔ osuse ma, ungwɔ obube li kye ani teyi. \v 22 Lubana n gbela yi ola mgbi Imgbasho itukwu onyi; \v 23 nghaduu n difwi mfye oka idzidza nle gblika yi itukwu mgbi ani, i di nu ani yɛɛ ofyɛɛ alobube nkye ani le teyi mi alungwɔ ngwi ani le kyɔ duu. \v 24 Li ali itɔ ishisha inggisɛ ngwi ani dzɛ dɛn! Li emɛ ka nagbɛ ani mi abɔ atta mgbi ani nkye ani le lu ikwongye nɛ? \v 25 N ta Imgbasho angba ikpewo iYesu iKrestu Otsɛ mgbi eyi! \p Nghawanɛ, ani abuen mi itukwu mgbɛn yɔ, n li ofyɛɛ mi ola mgbi Imgbasho, kpaa mi odzɛɛdzɛ mgbi mmbwɛ yi eyi yɔ, mfye oka le tsamu ani ni ani kyɔ alobube. \c 8 \s1 Oshishe ongwi Onodzi \p \v 1 Nghanɛ, onɛnɛ odzili-dzili yama dzɛ ikye ama ndzɛ mi ifu iKrestu iYesu ba, \v 2 ikyekyɛ ikpewo iKrestu iYesu mfye mgbi Onodzi nu oshishe shɛn adi ta mi mfye mgbi alobube yi ikwongye. \v 3 Lubana ungwɔ ngwi ola yagba kyɔ ba, ikyegbɛɛ odzɛɛdzɛ mgbi inggisɛ owamyɛ sulu mfye mmɛ ba ma, Imgbasho kyɔn. O kye ongwan dɛsɔ ba mi odzɛɛdzɛ mgbi inggisɛ owamyɛ, ikye owa kyi kyelu adɔ okwookwo mgbi alobube mi ikpewo mgban, \v 4 adzi ni a di osaan ngwi a gbɛɛ ni eyi dzɛ mi ola ma mbi eyi ama nle kyɛdɔ odzɛɛdzɛ mgbi mmbwɛ yi eyi ba kpaa le kyɛdɔ odzɛɛdzɛ mgbi Onodzi nɛni. \p \v 5 Ama ngwu mmbwɛ yi eyi kye ma le teyi yɔ, li gbe itukwu mgbi ama byi ungwɔ ngwi mmbwɛ yi eyi mina mani; kpaa ama Onodzi kye ma le teyi, li gbe itukwu ma byi ungwɔ ama Onodzi mina. \v 6 Itukwu mgbi inggisɛ ngwi alobube kye le teyi yɔ li ikwongye, nghaduu itukwu ngwi Onodzi kye le teyi yɔ, li oshishe yi iyu. \v 7 Kpaa itukwu alobube, li dzɛ mi ogblɔgblɔ yi Imgbasho. Li yama sunu ola mgbi Imgbasho ba, hona dika yagba kpaa ba. \v 8 Ama ngwu mmbwɛ yi eyi kye ma le teyi yɔ, ka yagba kyungwɔ okpa Imgbasho ba. \p \v 9 Ema ta yɔ, mmbwɛ yi eyi kye ema le teyi ba kpaa li Onodzi, kini Onodzi mgbi Imgbasho wodzɛ mbi ema yɔ. Ma ali inggisɛ ndzɛ yi Onodzi mgbi iKrestu ba wa, o li mgbi iKrestu luba. \v 10 Nghaduu ni iKrestu dzɛ mbi abu yɔ, ewo mgbi abu kwulu ikye alobube, kpaa onodzi mgbi abu dzɛ oshishe ikye osaan. \v 11 Ma ni Onodzi mgbi Ongwu nkyile iYesu mi ikwu na wodzɛ mbi abu yɔ, Ongwu nkyile iKrestu mi ikwu na dika nyɛ mi Onodzi mgban nwodzɛ mbi abu nɛ, dulu abu mi ikwongye luba oshishe. \p \v 12 Nghanɛ, emi ongwunani, eyi li ofyɛɛ mgbi imina ongwi ɛsɛ nɛ ba, nɛ eyi sulu itɔdzɛ okyɛdɔ imina ongwi ɛsɛ wuba. \v 13 Lubana ni abu dzɛ mgbi mmbwɛ yi eyi yɔ, o ka kwulu; kpaa ni abu dzɛ mi Onodzi, kyi kyelu imina obube mgbi ewo ngwuta yɔ, o ka dzɛ oshishe. \v 14 Ama ngwu Onodzi mgbi Imgbasho kye ma le teyi yɔ, a li emi ongwɛ Imgbasho. \v 15 Ikyesinɛ ema gbɛ onodzi nnu ema yɛɛ ofyɛɛ nka mio wuba, kpaa ema gbɛ Onodzi nnu ema yɛɛ engwɛ Imgbasho mani. Ma mi ikpewo Onodzi nɛ eyi kwun gbɛɛ, <> \v 16 Onodzi na abɔn kyɔ obwɛndɛ yi onodzi mgbi eyi gbɛɛ eyi li emi ongwɛ Imgbasho. \v 17 Ma ngwi eyi li engwɛ nɛ, eyi li ama gyokwudɛ mgban. Eyi li ama gyokwudɛ Imgbasho ungwonyi yi iKrestu. Eyi ka gyadzɛ yi iKrestu, ma ni eyi gyadzɛ yi iKrestu yɔ, eyi dika kaka okwɔkwɔ mgban yan. \s1 Okwɔkwɔ ongwi iyayi \p \v 18 Ani noyɛyɛ gbɛɛ adzɛ ngwi eyi le gye onɛnɛ nɛ yama mɛ mi okwɔkwɔ ngwi a kawa kye tso eyi ma ba. \v 19 Ɛsɛ duu le tsoolo ni ama wa di dafi Imgbasho ka kye emi ongwan tso mani. \v 20 Lubana a nu ɛsɛ duu ndɛngyɛ, yama li itukwu ɛsɛ ba, kpaa li itukwu Imgbasho non dzɛkɛ ngha, yi ɛwɛ ogbe byi \v 21 gbɛɛ ɛsɛ abuon ka watɔ mi adi mgbi ungwɔ ombeembe ngwi a bwan na luba ewo oshɛta okwɔkwɔ mgbi emi ongwɛ Imgbasho. \p \v 22 Lubana eyi ye dafi ɛsɛ duu le maandu dafi imba ongwɛ mani, nghataa ba onɔ dzikan nɛni. \v 23 Yama li ɛsɛ yuon ta ba, eyi abueyi ama nka wa tu owawa ongwi ababɔ mgbi Onodzi ma jokpaa, le maandu mi itukwu le fɛ onɔ ngwi a ka gbɛ eyi dafi engwɛ, bɛkɛ yi ikpewo ofufɛ ngwi a zondu okye nu eyi mani. \v 24 Ikyesinɛ li mi ɛwɛ ogbe byiibyi nɛ ngwi eyi watɔ aani. Kpaa ɛwɛ ogbe byiibyi ongwi a di yɔ, yama li ɛwɛ ogbe byiibyi luba du. Li emɛ li kye ɛwɛ byi ungwɔ ngwi ongwu teyi dzɛyan? \v 25 Kpaa ni eyi gbɛwɛbyi ungwɔ ngwi eyi plɛ dzɛyan wa bayɔ, i ka shitukwu fɛ. \p \v 26 Mi itɔ ofɛ na kpɔɔ, Onodzi li tobyi eyi onɔ ngwi eyi dzɛ ewo atsi mani. Eyi ye ungwɔ ngbuo ngwi eyi ka bibɔ ikyen ba, kpaa Onodzi li bɔ ikye eyi yi andu omaama ngwi a ka gbɔn gbɛ ba mani. \v 27 Imgbasho nli kyidi itukwu mgbi eyi ma ye oweka mgbi Onodzi, ikyekyɛ Onodzi li bɔ ikye emi osaan dafi owitukwu mgbi Imgbasho dzɛ mani. \s1 Eyi shewo ngha ama onghaangha \p \v 28 Eyi di ye gbɛɛ alungwɔ nba mbi eyi duu li Imgbasho nu ofɛ gbɛɛ no tɔ lo ama ongwu kpa ma itukwu ma tishi, ama ngwu a kwu ma ela mi itɔdzɛ mgbi ongwu mani. \v 29 Lubana ama Imgbasho teyi ye ma ma, o kye ma dzɛkɛ dafi emi Ongwan, adzi nu ma yɛɛ yɛyɛ dafi Ongwɛ nli Ongwovlɛ mgbi emi ongwunɔn duu. \v 30 Ama ngwu o di plɛ kye ma dzɛ ma, o kwu ma ela; ama ngwu o kwu ma ela ma, o di nu ma gye emyɛmyɛ; ama ngwu o di nu ma gye emyɛmyɛ ma, o di kye okwɔkwɔ mgban nu ma. \p \v 31 Li ali uka tsatso ngwi eyi ka nu ikye ungwɔ ntonɛ? Ni Imgbasho dzɛ yi eyi ma li emɛni ka fyinyɛnɛ yi eyi? \v 32 Ongwu nkye abɔ tukwu ongwan ba, kpaa kyon nu mi ikye eyi duu na, ka kyɔsinɛse o ka di eyi elela kye alungwɔ duu nu eyi ba. \v 33 Li emɛ ka gbe odzɛ tukwu ama Imgbasho sadu ma nɛ ewo? Li Imgbasho li nu inggisɛ gye emyɛmyɛ. \v 34 Li ongwu emɛ ka ngwɔ eyi ikwɔ dɔ? Inggisɛ dzɛma ba, lubana iKrestu iYesu kwulu mi ikye eyi a di kyilon luba oshishe ikye eyi, o di sɔdzɛ imbe mmwɛ mi abugye mgbi Imgbasho le tɛkyɛ ikye eyi. \v 35 Li emɛ ka gha eyi yi okpitukwu mgbi iKrestu? Li okakewo naadi adzɛ naadi isɔ hona enbwa hona ibiba naadi inoola naadi okwusunkli? \v 36 Dafi Afɛ lɔ ma gbɛɛ, \q1 <> \p \v 37 Mi ungwɔnɛ duu kpaa eyi shewo ngha ama onghaangha ikpewo iKrestu ndi eyi kpan itukwu nani. \v 38 Lubana n ye saan gbɛɛ ikwongye hona oshishe, naadi engyesɔ hona onodzi ibwubwe, hona onɔ ongwi onɛnɛ naadi onɔ ongwi iyayi, hona ali itɔ mfye duu, \v 39 naadi mfye ongwi esho hona mfye ongwi ikpɛsɛ, hona ungwɔ ngwi a ta duu, ka yagba ghalu eyi yi okpitukwu mgbi Imgbasho ndzɛ mi idzidzɛ eyi yi iKrestu iYesu Otsɛ mgbi eyi nɛ ba. \c 9 \s1 Imgbasho sadu emi Israi \p \v 1 N le gbɔ otsitsi mbi iKrestu, n le mwonya ba, itukwu mgbɛn kpaa nin obube ba, Onodzi Osaan li obwɛndɛ mgbɛn, \v 2 Eka kwowina len kpakpa itukwu di wulin jo dondu ba. \v 3 Bana n mina gbɛɛ ani abuen a ki wo ani ikamba di dzabɔ yi iKrestu mi ikye emi ongwunani, emi Israi ama nli etɔ yi ani nɛni. \v 4 A li emidi Imgbasho ngwu Imgbasho kyelu ma nu ma yɛɛ etɔ mgban. Imgbasho tso ma okwɔkwɔ mgban. O bwondu yi ama di kye ola mgban nu ma. Ozu osunu Imgbasho mi iJerosalin na bɛyi ondu Imgbasho dzɛ duu li mgbi ama. \v 5 Li ama li inyabyi, di li mboma ngwi iKrestu tɔ etɔ mi ɛsɛ nɛni, ongwu nli Imgbasho onghaangha nɛni. Nu ma tsan gyegwu! No dzɛ ngha. \p \v 6 No ka dzɛ dafi elodzimgbasho wɛɛsɛ ba. Lubana li ama ntɔ etɔ mi Israi duu li emi Israi yɛyɛ ba. \v 7 Dafi etɔ mgbi Abrahan tsatsa li emi ongwiba mgbi Abrahan ba nɛni. Imgbasho nya Abrahan gbɛɛ, <
  • > \v 8 Ungwɔnɛ tso gbɛɛ, li engwɛ ama Abrahan mba abɔn li emi ongwɛ Imgbasho kyɛmɛ-kyɛmɛ ba, kpaa li engwɛ ama Abrahan mba mi ondu odzɛɛdzɛ ma ngwu a kye ma wuuta gbɛɛ engwiba mgbi Abrahan aali. \v 9 Lubana li ela mgbi ondu odzɛɛdzɛ ma aani: <> \p \v 10 Li nana ta ba, ongwefa mgbi iRebeka ntona a sulu otsɔma onyi, otsikyeyi Adziki. \v 11 Nghaduu, duuse ni a mba engwefa ntona, naadi nu ma wa kyɔ obube hona osuse yɔ, Imgbasho nya iRebeka gbɛɛ ongwan ongwu okwukwo na kale kyɔ ongwu ongbungbɛ idɔ. Imgbasho gbɔdzɛ nɛ ikye otso gbɛɛ ongwu dulu ongwi itukwu ongwu wa, ma yama li ikye unkoka ngwi a kyɔ ba, \v 12 li mi idɔ okyɔɔkyɔ ba, kpaa li mbi Imgbasho ongwu nkwu ela mani, a nyan gbɛɛ, <> \v 13 Yɛyɛ dafi Afɛ lɔ mani gbɛɛ, <> \p \v 14 Nghanɛ i ka gbɔn sinɛ tso? Imgbasho kyɔ ebɛbɛ? Ngha ba dududu! \v 15 Lubana o gbɔ nya iMose gbɛɛ, <> \v 16 Nghanɛ, ungwɔ ndzɛ mbisɔ gbɛɛ ka dzɛ yɔ, li imina hona ofyaafya mgbi inggisɛ ba, kpaa li elela odiidi mgbi Imgbasho. \v 17 Li ngha ma ngwi Imgbasho gbɔ nya iFaro mi Afɛ gbɛɛ, <
  • > \v 18 Nghanɛ Imgbasho sulu elela odiidi mbi inggisɛ ngwu i kpan odin elela mani, o di li kye ali inggisɛ ngwu i kpan duu itukwu tiishu. \p \v 19 Inggisɛ oka mbi ema ka byi ani gbɛɛ: <> \v 20 Ei, ka gbɔ ngha ba. Abu li emɛ, inggisɛ owamyɛ hini, ka tangwɛ yi Imgbasho? Ungwɔ ngwi a ta-ta ka yagba nya Ongwu ntan ma gbɛɛ, <> \v 21 Ongye ombɛ ishe sulu ofɛ okye akwiibɛ onyi ma mbɛ ishe ama a ka kyungwɔ ingblimɔ di mbɛ angbeka ngwi a ka kyungwɔ imɔ mi ele ba gbɛ lo? \p \v 22 Kabana Imgbasho mina otso itingga yi mfye mgban mbi ali inggisɛ ngwu o mina odzilin duu, nghaduu o shitukwu yi ama. \v 23 Kaba o kyungwɔnɛ ikye otso okwɔkwɔ mgbi ongwu mi onɔ ngwi ongwu dzɛ yi elela odiidi mbi ama ongwu kyi mɛlu ma tokɛ gbɛɛ ni a tu okwɔkwɔ mgbi ongwu mani. \v 24 Eyi kpaa wodzɛ mbi ama ngwu o sadu mani, li emi iJuda ta ba, Udzengye kpaa. \v 25 Dafi Otsɛ gbɔ yɛyɛ mi afɛ mgbi iHosia mani gbɛɛ: \q1 < \q2 ba kpaa n ka kwu ma gbɛɛ, ; \q1 n ka tso okpitukwu mbi inggisɛ \q2 ama ngwu a \q1 tso okpitukwu yi ama ye ba mani. \q1 \v 26 O diyɛ gbɛɛ, \q2 < \q2 li mi ele yɛyɛ ngwi a \q2 dika kwu ma gbɛɛ, \q1 >> \p \v 27 Ongye ogbɛɛsɛ Adzaya gbobakwɔ ikye emi Israi gbɛɛ: \q1 <> \p \v 29 Dzɛ yɛyɛ dafi Adzaya tsekise gbɔ mani gbɛɛ: \q1 <> \s1 Emi Israi noyɛyɛ ba \p \v 30 Ni i gbɔn sinɛ tsatso? Udzengye ama ngbli mi odzɛ osaan ba kpaa, tun mi oyɛyɛ onuunu. \v 31 Kpaa emi Israi ama ngbli gbɛɛ ama ki dzɛ osaan yi Imgbasho ma kpaa tun ba. \v 32 Kyɔnɛ ngwi a tu ba? Ikyekyɛ a pita li mi oyɛyɛ onuunu ba, kpaa a pita dafi li mi idɔ mgbi ama okyɔɔkyɔ mani. Ali nɛ yɛɛ iKrestu ngwi inggisɛ le tsiishi mi ele. \v 33 Dafi a lɔ mani gbɛɛ, <> \c 10 \p \v 1 Emi ongwunani, oweka yi ibɔ mgbi ani mbi Imgbasho ikye emi Israi yɔ, li ogbɛɛ a ki watɔ. \v 2 Lubana n ka kyɔ obwɛndɛ ikye ma gbɛɛ Imgbasho gbɛ ma itukwu sɔ, kpaa a difwi ofɛ ngwi a ka kyɛdɔ Imgbasho ba. \v 3 Dafi a yama ye osaan nkyɛ mbi Imgbasho na ba le di gbɛɛ ama ki kyɔ osaan mgbi ikyibɔ ma nɛ, a gbela nu osaan mgbi Imgbasho kye ma teyi ba. \v 4 Lubana iKrestu ngyɛlu yi ola, ikye ni ama nnun oyɛyɛ duu, yɛɛ saan yi Imgbasho. \p \v 5 IMose nu osa mi osaan ngwi a li tu mi ola mani o gbɛɛ, <> \v 6 Nghaduu osaan ndzɛ mi oyɛyɛ onuunu ma gbɛɛ, < >> (ka kye iKrestu ba esɛ) \v 7 < >> (gbɛɛ no kyile iKrestu mbi emi ikwukwɔ). \v 8 Imbe odzɛ nɛ kyinɛbyi ma li ongwu aani: <> ali ma, li esɔ mgbi oyɛyɛ onuunu ngwi eyi le gbɔ nɛni. \v 9 Kini abu gbɔ mi ondu mgbi abu gbɛɛ, <> di noyɛyɛ mi itukwu mgbi abu gbɛɛ Imgbasho kyilen mbi emi ikwukwɔ yɔ, o ka watɔ. \v 10 Lubana li mi oyɛyɛ onuunu mgbi ema mi itukwu ngwi ema gye emyɛmyɛ, di li obwɛndɛ ngwi ema kyɔ mi ondu mgbi ema ma, ngwi a dulu ema watɔ aali. \v 11 Dafi Afɛ gbɔ mani gbɛɛ, <> \v 12 Lubana idzidza dzɛ mbi emi iJuda yi Udzengye ba, Otsɛ onyi ma li mgbi ama duu di li kye mse bɛ ama nkwu mi iyi mgban duu ewo kpakpa, \v 13 ikyesinɛ, <> \p \v 14 Nghanɛ, ka kyɔnɛ, ngwi a ka kwu mi iyi mgbi ongwu a nun oyɛyɛ ba? Dika kyɔnɛ ngwi a ka noyɛyɛ mbi ongwu a fwo odzan ba? A dika kyɔsinɛse fwo ni inggisɛ gbɔ nya ma ba? \v 15 Ni a dɔ ma esɔ ba ma a ka kyɔnɛse gbɔ? Dafi Afɛ gbɔ mani gbɛɛ, <> \p \v 16 Kpaa li emi Israi duu gbela Esɔ Osuse nɛ ba. Lubana Adzaya gbɛɛ, <> \v 17 Ongwikpa yɔ, oyɛyɛ onuunu kyɛ mi ofwoofwo, ofwo esɔ ogbɔɔgbɔ mgbi elodzɛ iKrestu. \v 18 Nghaduu n le byita gbɛɛ, a yama fwo ba naadi? Mi otsitsi yɔ a fwo, <> \v 19 N dile byita gbɛɛ, Israi yama tu osa ba naadi? Ababɔ yɔ, iMose gbɛɛ, <> \v 20 Adzaya di gbɔ yi imio ba gbɛɛ, <> \v 21 Nghaduu mi odzɛ mgbi Israi yɔ Imgbasho gbɛɛ, <> \c 11 \s1 Emi Israi ama nkale kyɔ oyɛyɛ // mbi Imgbasho \p \v 1 Nghanɛ n le byita gbɛɛ, Imgbasho fwa emidan naadi? Onoka ba du! Ani li inggisɛ Israi abuen, ongwiba mgbi Abrahan, mi agwɔ mgbi iBenjamin nani. \v 2 Imgbasho yama fwa emidan ama o teyi ye ma na ba. Ema ye odzɛ ngwi Afɛ gbɔ ikye Elaija dafi o fyewo yi Imgbasho ikye emi Israi ma lo: \v 3 <>? \v 4 Ma Imgbasho nose nun uka sinɛ? <> \v 5 Onɛnɛ kpaa inggisɛ sisi to ma ama Imgbasho sadu ma mi elela. \v 6 Ki li mi elela yɔ, yama li idɔ okyɔɔkyɔ wuba. Ni li otsitsi yɔ, elela ka li elela wuba. \p \v 7 Ungwɔnɛ tso gbɛɛ osaan ngwi emi Israi le gbili mi itukwu mgbi ama onyi ma kpaa a tu ba, li ama a sadu ma gwee ma ta tu. Kpaa ama nsisi duu gbadikye, \v 8 dafi Afɛ lɔ mani gbɛɛ, <> \v 9 IDevedi di gbɛɛ, <> \s1 Abekwɔ a kwokyi ma mani \p \v 11 N diyɛ byita gbɛɛ, emi Israi tsiishi gbɛsɛ lamyɛ okyɛɛ-kyɛɛ? Onoka ba dududu! Ola ofaafa mgbi ama nu owatɔ-watɔ ba mbi Udzengye adzi ni Israi di kyofu. \v 12 Kpaa kini adɔ onghaangha mgbi ama yɛɛ mse mbi ɛsɛ, esɛ ogboogbo mgbi ama di yɛɛ mse mbi Udzengye, emi iJuda duu wa gbelan ma, itɔ aludu ngwi inggisɛ mi ɛsɛ duu ka tu ma ka shewo sinɛ! \p \v 13 N le gbɔdzɛ yi ema Udzengye. Dafi ani li ongye ogbikye iYesu mbi ema Udzengye nɛ, n ka dzɛ yi abɔ otsigɛgɛ mi idɔ mgbɛn \v 14 yi ɛwɛ ogbebyi gbɛɛ kaba n ka kyile emidɛn itukwu esho nu ma kyofu, emi iJuda nu ma watɔ. \v 15 Lubana kini ofwaafwa ngwi emi Israi fwa Imgbasho nɛ yile ɛsɛ duu gyiide yi Imgbasho ma, ogbela-gbela mgbi ama ka li ɛkyɛ tsatso? Ka dzɛ dafi okyile emi ikwukwɔ luba oshishe. \v 16 Kini a kye anggayi ibredi nu Imgbasho yɔ, ibredi olɔlɔ duu kpaa li mgban, ni a di gbe akpekwɔ nu Imgbasho yɔ, abekwɔ kpaa li mgban. \p \v 17 Ema Udzengye dzɛ dafi abekwɔ olivi ntaagbo ngwi a kye kwokyi yi ekwɔ olivi ongwi inggisɛ okwɔ yeeye mani. Ema gbikye abɔ angbeka ngwi a fwɛlu ma ngwuta nani. Ma mi itɔdzɛ nɛ, ema kpaa li tu mse ndzɛ mbi ekwɔ olivi ngwi a kwokyi-kwokyi nani. \v 18 Nghaduu ka yama tsɛwɛ gbɛɛ abu tatase ngha abɔ ngwi a fwɛlu ma yangwuta na ba. Wɛ ta gbɛɛ, li abu le fyi akpekwɔ anya ba kpaa li akpa le fyi abu anya aali. \v 19 Kaba abu ka gbɔgbɛɛ, <> \v 20 Li otsitsi waali. A kyi fwɛlu ma ikyekyɛ a noyɛyɛ ba, kpaa abu kwudzɛ mi oyɛyɛ onuunu. Ka li inggisɛ ohaha ba, kpaa dzɛ yi imio ewo. \v 21 Dafi Imgbasho di emi iJuda ama nli abɔ mgbi atta elela ba nɛ, ema kpaa o ka di ema elela ba ngha aali. \p \v 22 Onɛnɛ ema di dafi Imgbasho nunɔ di leewo ma lɔ, o nunɔ yi ama ngbɛsɛ mani, kpaa o leewo yi ema, o dika kiyayi oleewo yi ema kini ema kiyayi yi oleewo mgban nɛ yɔ, ni li ngha bayɔ, ema kpaa a ka kyi fwɛlu ema ngwuta. \v 23 Ni a fyumfyikye wuba yɛ noyɛyɛ yɔ, a ka yile ma kwokyi, ikyesinɛ Imgbasho ka yagba yile ma kwokyi. \v 24 Ngwi i dzɛ ngha duu kpaa, yama li ayin ba odulu abɔ olivi ongwi ntaagbo kye wa kwokyi mi ekwɔ olivi osuse. Nghanɛ yama li adzɛ ba ni Imgbasho yile abɔ olivi osuse ongwi a kyi fwɛ ngwuta yilen kwokyi mi ita ma! \s1 Emi Israi duu ka watɔ \p \v 25 Emi ongwunani, i minɛn gbɛɛ ni ema difwi ungwɔ odaada nɛni, adzi ni ema ka kyile ewo esho ba: Emi Israi angbeka kye itukwu tiishu, a dika kɛɛkiyayi mbinose ngwi mmbwo mgbi Udzengye ka ba ngyɛ mbi Imgbasho. \v 26 Taman emi Israi duu ka watɔ, dafi a lɔ mi Afɛ mani gbɛɛ: <> \p \v 28 A kye emi Israi gbɛɛ a li engyikyili mgbi Imgbasho, ikye ni Esɔ Osuse kaka mbi ema Udzengye. Nghaduu a ka li ama ngwu a sadu ma, a di kpa Imgbasho itukwu ikye emi otsikyɔma. \v 29 Lubana ni Imgbasho kye umba nu inggisɛ yɔ, o li yɛ kyi gbɛlu wuba, ama ngwu o kwu ma ela kpaa, o li yɛ fwa ma wuba. \v 30 Yɛyɛ dafi ema onoka nose ngha Imgbasho adɔ kpaa a di ema elela ikye adɔ onghaangha mgbi emi Israi nani, \v 31 nghanɛ ama kpaa yɛ nghaadɔ ikyegbɛɛ ni Imgbasho di ama elela mi elela odiidi ngwi o di ema nani. \v 32 Imgbasho gbe ali inggisɛ duu wokɛ obawi mi adɔ onghaangha mgbi ama, adzi ni ongwu wa di ma duu elela. \s1 Tsɛ Imgbasho \q1 \v 33 Ɛhɛɛn, inggisɛ oyagba kyi mbalu aludu yi \q2 ozoyeye mgbi Imgbasho dzɛma ba! Inggisɛ \q1 ka yagba difwi owitukwu mgban hona nu osa mi ungwɔ ama o li kyɔ gbɛ ba! \q1 \v 34 Li emɛni ye itukwu Otsɛ? \q2 Hona li emɛni wan odzɛ ye? \q1 \v 35 Li emɛ nu Imgbasho ungwɔ gbɛɛ no wa yilen kpan ye? \q1 \v 36 Lubana alungwɔ duu tɔkyɛ mbon, \q2 alungwɔ duu nyɛ mbon dika yɛ lu mbon duu. \q1 Okwɔkwɔ duu li mgban gyegwu! No dzɛ ngha. \c 12 \s1 Ifɛ ofɛ-fɛ mgbi oshishe \p \v 1 Ikyenghanɛ, emi ongwunani, n tɛkyɛ nu ema, mi elela odiidi mgbi Imgbasho, gbɛɛ ni ema kye ewo mgbi ema fifɛ mgbi oshishe osaan nu Imgbasho adzi ni Imgbasho dzɛ yi atsa. Ikyesinɛ li ofɛ ntishi ni ema sunu Imgbasho mi onodzi aani. \v 2 Ka kye ali mgbi ɛsɛ nɛ yi ungwɔ etɔ mgbi ama ba na, kpaa ni Imgbasho kyata ema yɛɛ inggisɛ ofufɛ mi ewodzɛ mgbi ema otsɛɛtsɛ. Ta ema ka yagba ye owitukwu mgbi Imgbasho ikye ema, ntishi di kpaan mani. \p \v 3 Lubana mi elela ngwi Imgbasho dzɛyan ikye ani kye idɔ nɛ wo ani abɔ nɛ, n le nya ema duu gbɛɛ, ka di ewema miinɛ nyɛ obyi ba, tatase yɔ yile ewema esɛ mi ɛwɛ otsɛɛtsɛ mgbi ema, mi odzɛɛdzɛ mgbi oyɛyɛ onuunu ngwi Imgbasho mba kye nu ema mani. \v 4 Yɛyɛ dafi ali ogyɛngyɛ mbi eyi sulu ikpewo onyi yi alewo ibyibyi nɛni, alewo ntonɛ di sulu idɔ mgbi ama idzidza-dzidza, \v 5 nghanɛ mbi iKrestu yɔ ngwi eyi li ibyibyi nɛ eyi yɛɛ ikpewo onyi, ma ali alewo duu li mgbi ewoma. \v 6 Eyi to yi umba idzidza-dzidza, mi odzɛɛdzɛ mgbi elela ngwi Imgbasho dzɛyan ikye eyi mani. Kini umba mgbi inggisɛ li idɔ oyegbɔ yɔ, no kyɔ gyɔ-gyɔ dafi oyɛyɛ onuunu mgban tso mani. \v 7 Ni li okyɔ angbeka idɔ yɔ, no kyɔ ma idɔ, ni li otsootso yɔ, no tso, \v 8 ni li ofyi inggisɛ mfye itukwu yɔ, no fyi ma mfye itukwu, ni li odi mi imina mgbi angbeka yɔ, no nu dzii, ni li ogbe inggisɛ teyi yɔ, no gbe ma teyi saan, ni li odi elela yɔ, no kyɔ yi ewo oshɛta. \s1 Okpitukwu \p \v 9 Okpitukwu no li mi otsitsi. Ungwɔ obube no ta abu anyi; dzlɛ bɛkɛ yi ungwɔ osuse. \v 10 Di ewema kpitukwu dafi engwunewe mani. Nu angbeka mmwɛ ngha ewabu. \v 11 Ka yama kyɔ ewewa mi idɔ mgbi Otsɛ ononyi ba, kpaa zola mi Onodzi di kiyayi okyɔn idɔ. \v 12 Dzɛ yi atsa mi ɛwɛ ogbe byiibyi na, shitukwu mi adzɛ dika ndɛ yi ibɔ obɔɔbɔ ba. \v 13 Ghalu ungwɔ ngwi abu sulun yi emidi Imgbasho ama ungwɔ kwoma oba. Kiyayi oshabɔta. \p \v 14 Bɔ Imgbasho ibɔ no kye mse bɛ ama nle nu abu isɔ ma ewo; no ka li ikamba ba. \v 15 Tsatsa yi ama nle tsatsa; kye abɔ tiko yi ama nkye abɔ tiko mani. \v 16 Dzɛ ondonyi yi ewema na. Ka yama kyile ewo esho ba, kpaa gye tsa yi inggisɛ ama n yɛyikpa kpaa mani. Ka di ewema miinɛ ba. \p \v 17 Ka yama yile mkpa ungwɔ obube kpa inggisɛ mi obube ba. Gbeka dzɛ no kyungwɔ nli ayin mi inɛ ali inggisɛ duu. \v 18 Fya mi ofyaafya mgbi abu no dzɛ mi iyu yi ali inggisɛ duu. \v 19 Emi okani ka yama kpa mkpa ba na, dzata abɔ ni Imgbasho kpumkpa na abɔn, lubana a lɔ mi Afɛ gbɛɛ, <> Li ngha Otsɛ gbɔ aali. \v 20 Tatase yɔ, <> \v 21 Ka yama nu ungwɔ obube ngha abu ba, kpaa ngha ungwɔ obube yi osuse okyɔɔkyɔ. \c 13 \s1 Sunu ama ogbe ɛsɛ teyi \p \v 1 Ali inggisɛ duu no sunu ama ogbe ɛsɛ teyi kyɛmɛ, lubana mfye oka dzɛma ba sede li ongwi Imgbasho kye dzɛ mani. Mfye ama nto ɛsɛ nɛ duu li Imgbasho ta ma. \v 2 Ikyenghanɛ ama ntuo afɔ esɛ yi mfye nɛ duu le tuo afɔ esɛ yi ungwɔ ngwi Imgbasho kye dzɛ, ama ndi kyɔ ngha duu a ka gbɔ ma ikwɔ. \v 3 Lubana ama ogbe ɛsɛ teyi yama li sulu owitukwu obube mbi ama nle kyɔ ali osuse ba, sede mbi ama okyɔ ali ibwubwe mata. I mina abu odzɛ yi ewo oshɛta mbi inggisɛ mfye baa? Ngyɛse kyungwɔ osuse ta o ka tsɛ abu. \v 4 Bana o li ongbidɔ mgbi Imgbasho ikye okyɔ yi abu saan. Kpaa kini abu le kyɔ obube yɔ, mio, lubana okwusunkli ngwi o kye byabɔ na li ayayi ba. O li ongbidɔ mgbi Imgbasho, o li inggisɛ nka ba yi adɔ okwookwo mbi ama okyɔ obube. \v 5 Ikyenghanɛ, li kyɛmɛ-kyɛmɛ ni abu sunu mfye, li ikye adɔ okwookwo kyɛmɛ ba kpaa dafi itukwu mgbi abu tso abu mani. \v 6 Di li itɔdzɛ ngwi ema li kpa udza ifyɛɛ kpaa ma aani, bana emi mfye ntonɛ a li engbidɔ mgbi Imgbasho, a kyi kyelu onɔ mgbi ama duu ogbinɛbyi ɛsɛ. \v 7 Alungwɔ ngwi abu sulu inggisɛ ele duu kye nun: kini abu kpa udza ifyɛɛ wa bayɔ, fya no kpa; ni li udza idu oka-ka yɔ, nu ma ka; ni li mmwɛ yɔ, nu mmwɛ; ni li oshewo yɔ, nu oshewo. \s1 Tso okpitukwu, lubana Egbe ma Mba \p \v 8 Ka nu mkpa dɔ abu ikye ba, sede mkpa onu ema kpa ewe itukwu ta, lubana inggisɛ ndi odon kpan itukwu yɔ, o nu ola mbwumbwo. \v 9 Ola ma gbɛɛ, <> <> <> <> ola angbeka nsisi duu a kwulu wokɛ mbonyi gbɛɛ: <> \v 10 Okpitukwu dzɛ yi ungwɔ obube ikye odon ba. Nghanɛ ni abu dzɛ yi okpitukwu yɔ, abu ngyɛlu ola duu. \p \v 11 Le kyungwɔnɛni, difwi onɔ ongwi onɛnɛni. Onɔ gyɔ ngwi ema ka kyato mi una onaana, ikyekyɛ owatɔ-watɔ mgbi eyi nghao dzɛ kwɛkwɛ onɛnɛ ngha ababɔ nose ngwi eyi noyɛyɛ mani. \v 12 Otu nɛ kɛ kpini wa; egbe dzɛ kwɛkwɛ ofaafa. Nghanɛ ni eyi dzata ali ama ngwi eyi li kyɔ ma mi iyifu ntonani di gbe okyiika mgbi osa wo ewo. \v 13 Ni i le kyungwɔ mi oloola, dafi ngbuo okyɔ mi onɔ mani, no ka li mi oga ibwubwe yi ɛbyɛ ofyaafya ba, no ka li mi amah ba, kale gbɔnɔgbɛ hona kyofu yi ewema ba na. \v 14 Nghaduu, gbɛ Otsɛ iYesu iKrestu wo ewo, dika tsɛwɛ ofɛ ngwi abu ka kyɔ imina mgbi ali ibwubwe ba. \c 14 \s1 Ka ngwɔ ewema ikwɔ ba \p \v 1 Gbela yi inggisɛ ngwu oyɛyɛ onuunu mgban fyumfye ba kpaa, kale natsondu mi ewodzɛ mgbi ama otsɛɛtsɛ ba. \v 2 Oyɛyɛ onuunu mgbi inggisɛ oka li non gye alungwɔ duu, kpaa inggisɛ oka ngwu oyɛyɛ mgban fyumfye bayɔ, li gye afɔdɔɔ kyoon. \v 3 Inggisɛ nli gye alungwɔ duu na no ka di ongwu nli gye afodɔɔ ta na gbɛɛ di o li unka ba ba. Inggisɛ ndi li sadu-sadu ungwogye na, no ka di ongwu nli gye duu na gbɛɛ o dzɛ mi itɔdzɛ ba ba, lubana Imgbasho gbela yi ama duu. \v 4 Abu li ɛmɛ ogbɔ ongbidɔ mgbi inggisɛ oka ikwɔ? Non wɛndɛ hona le kyɔ ayin kpaa li ongyukwo mgban ka ye. Li Otsɛ ka non kyungwɔ nli ayin gbɛ, di li ongyukwo mgban ka nun emyɛmyɛ aali. \p \v 5 Inggisɛ oka li di gbɛɛ egbe oka le saan ngha oka; inggisɛ oka li di gbɛɛ egbe duu li ungwonyi. Ali inggisɛ no di dafi itukwu mgban nyan mani. \v 6 Inggisɛ nli di egbe oka gbɛɛ i nghao le saan na, le kyɔ ngha okye mmwɛ nu Otsɛ. Inggisɛ nli gye mmbwɛ na, le gye ikye okye mmwɛ nu Otsɛ, lubana o li ta Imgbasho angba; inggisɛ nfwa mmbwɛ na kpaa, fwa ikye okye mmwɛ nu Otsɛ di li ta Imgbasho angba. \v 7 Lubana eyi dzɛ oshishe ikye eweyi hona kwulu ikye eweyi ba. \v 8 Kini eyi dzɛ oshishe yɔ, i dzɛ ikye Otsɛ; kini eyi di kwulu kpaa, i kwulu ikye Otsɛ. Nghanɛ, ni eyi dzɛ oshishe hona kwulu kpaa, eyi li mgbi Otsɛ. \p \v 9 Li itɔdzɛ nɛ yɛyɛ ngwi iKrestu kwulu diyɛ kyɛɛ ikyegbɛɛ ni ongwu li Otsɛ mgbi emi ikwukwɔ yi emi oshishe duu aali. \v 10 Ema ma, li ikye ekyɛ ngwi ema le ngwɔ emi ongwunema ikwɔ? Hona kyɔnɛ ngwi ema le di ongwunema gbɛɛ a li unka ba? Lubana egbe kyɛma ngwi Imgbasho ka gbɔ eyi duu ikwɔ. \v 11 Ikyesinɛ Otsɛ gbɔ mi Afɛ gbɛɛ, <> \v 12 Inghawanɛ, ali inggisɛ duu ka wa gbɔ ungwɔ ngwi otsungwɔn kyɔ nya Imgbasho. \p \v 13 Nghanɛ ni eyi nya ogbɔ eweyi ikwɔ. Tatase, fya kyɔ ali nka wo ongwunabu ekle ba mani. \v 14 Ngwi ani dzɛ mi ifu Otsɛ iYesu nɛ, n difwi saan gbɛɛ ungwogye onyi ka nu ani tsiidza ba. Nghaduu ni inggisɛ di gbɛɛ ungwɔ tsiidza yɔ, i tsiidza mbon sewaali. \v 15 Kini ongwunabu le tu esɛ ogboogbo mi ungwɔ ngwi abu le gye yɔ, okyɔɔkyɔ mgbi abu tso okpitukwu wuba. Ka yama nu ongwunabu ongwu iKrestu kwulu ikyon dzili ikye ungwɔ ogyeegye mgbi abu ba. \v 16 Ka noofɛ ni inggisɛ gbɔdzɛ obube kwu iyi ungwɔ ngwi abu di gbɛɛ li osuse na ba. \v 17 Bana esutɔ mgbi Imgbasho li ungwɔ ogyeegye hona ungwɔ owaawa ba, kpaa li osaan, li iyu bɛyi atsa mi Onodzi Osaan. \v 18 Ni inggisɛ kyɔ iKrestu idɔ mi itɔ ofɛ nɛ yɔ li kpa Imgbasho, di li kpa inggisɛ kpaa. \p \v 19 Ni eyi fya mi ofyaafya mgbi eyi duu okyungwɔ nka ba yi iyu, di tobyi eweyi ikye ni eyi fyumfye mi oyɛyɛ onuunu mgbi eyi mani. \v 20 Ka yama kyi mbelu idɔ mgbi Imgbasho ikye ungwogye ba. Ali ungwogye duu li osuse, kpaa li ayin ba ni abu gye ungwɔ nka nu inggisɛ oka esɛ ogboogbo yɔ. \v 21 Tatase ogye mmbwɛ, naadi wa eneekwɔ hona kyɔ unkoka nka nu ongwunabu esɛ ogboogbo ba mani. \p \v 22 Oyɛyɛ onuunu ngwi abu tulun mi ungwɔ ntonɛ ma no li abu yi Imgbasho efa ta. Mse dzɛ yi inggisɛ ndzɛ yi itukwu efefa ba mi ungwɔ ngwi o gbela okyɔ mani. \v 23 Nghaduu inggisɛ ngwu itukwu dzan efefa mi ungwɔ ngwi o le gye yɔ a ngwɔn ikwɔ, ikyekyɛ o gye yi oyɛyɛ onuunu ba. Alungwɔ ngwi inggisɛ kyɔ mi oyɛyɛ onuunu ba duu li alobube. \c 15 \p \v 1 Eyi ama oyɛyɛ onuunu mgbi eyi fyumfye nɛ, ni eyi tobyi ama nfyumfye ba ntonani. Ni eyi kale kyungwɔ okpa eweyi kyoon ba. \v 2 Ni eyi duu kyungwɔ nka kpa ama nwatse dɔ eyi ikye oyabɔ mgbi ama di fyu ma mfye itukwu mi oyɛyɛ onuunu mgbi ama. \v 3 Lubana iKrestu abuon kpaa kyungwɔ gbɛɛ no kpa ewon ba, dafi Afɛ gbɔ mani gbɛɛ, <> \v 4 Bana alungwɔ ngwi a lɔ mi Afɛ tugbe duu li ikye otso di nu eyi itukwu ofyumfye adzi ni eyi gbekabyi. \p \v 5 Ni Imgbasho nli nu itukwu oshiishi di kwu inggisɛ ɛwɛ wo na nu ema onodzi odzɛ ondonyi ngwi ema le kyɛdɔ iKrestu iYesu nɛni, \v 6 adzi ni ema tsɛ Imgbasho Otsɔ iYesu iKrestu Otsɛ mgbi eyi mi ondonyi yi itukwu onyi mani. \p \v 7 Gbela yi ewema na, yɛyɛ dafi iKrestu gbela yi ema nɛni, ikye ni iyi Imgbasho gye oshewo. \v 8 Bana n nya ema gbɛɛ iKrestu ba dafi ongbidɔ mbi emi iJuda ikye otso gbɛɛ Imgbasho kyɔ ondu ngwi o dzɛ yi emi otsikyɔma mani \v 9 adzi ni Udzengye kye iyi Imgbasho desho mi elela ngwi o di ma nani, bana Afɛ lɔ gbɛɛ, \p <> \v 10 Afɛ di lɔ gbɛɛ, <> \v 11 A di lɔ gbɛɛ, <> \v 12 Adzaya di lɔ gbɛɛ, <> \p \v 13 Ni Imgbasho nli nu ɛwɛ ogbe byiibyi na mbwo ema yi atsa bɛyi iyu dafi ema nun oyɛyɛ nɛni, ikye ni ɛwɛ ogbe byiibyi mgbi ema mbwo mi mfye mgbi Onodzi Osaan. \s1 IPol inggisɛ ogbeesɔ nya Udzengye \p \v 14 Emi ongwunani, ani abuen kpaa n gbela gbɛɛ ema li kyɔ osuse kpakpa di sulu oyeye di mɛ otso ewema. \v 15 Ani lɔ afɛ nya ema mi itɔdzɛ angbeka saan, n diyɛ le wɛ ema, ikye elela ngwi Imgbasho di ani nɛni. \v 16 O dulu ani oli inggisɛ ogbeesɔ mgbi iKrestu iYesu nya Udzengye di kyidɔ mgbi inggisɛ ofifɛ ogbɔ Esɔ Osuse mgbi Imgbasho, ikye ni Udzengye yɛɛ umba osuse ngwi Imgbasho gbela yan, ngwi Onodzi Osaan kyi salu ma mani. \p \v 17 Ikyenghanɛ n dzɛ yi abɔ otsigɛgɛ mbi iKrestu iYesu mi idɔ ngwi ani le kyɔ Imgbasho ele nɛni. \v 18 N ka yama kyɔ odzasha ogbɔdzɛ oka idzidza ba sede ungwɔ ngwi iKrestu kyɔ nyɛ ikpewo ani ogbe Udzengye teyi nu ma sunu Imgbasho mi ungwɔ ngwi ani gbɔ diyɛ kyɔ mani, \v 19 mi mfye mgbi ambɛ yi ungwɔ ama okwulewo, mi mfye mgbi Onodzi Osaan. Nghanɛ wita mi iJerosalin nghataa lu Ililikun n gbɔ Esɔ Osuse mgbi iKrestu nɛ saan. \v 20 Teyi li imina mgbi ani ogbɔ Esɔ Osuse mi imbe ngwi a ye iKrestu waba, adzi nin wa le mbɛ dɔkɛ itozu mgbi inggisɛ oka ba mani. \v 21 Nghaduu dafi a lɔ mi Afɛ mani gbɛɛ, <> \v 22 Li itɔdzɛ nɛ ngwi ani li tu onɔ oka kpadi ema ba aali. \s1 Oweka mgbi iPol okɛ iRoma \p \v 23 Nghaduu onɛnɛ ngwi ani sulu imbe okyidɔ mi ayɛsɛ ntonɛ wuba, ngwi i di dzɛ ani itukwu onova ibyibyi odi ema nɛ, \v 24 n weka onyɛ kpadi ema onɔ ngwi n kale kɛ iSpɛn mani. Tonya di kyɔ atsa yi ema ongwonɔ gwee adzi ni ema yɛn abɔ mi okyɛɛ mgbɛn. \v 25 Ngwi i dzɛ ngha duu nɛ kpaa, n dzɛ ofɛ le lu iJerosalin oka tobyi emi osaan. \v 26 Lubana i kpa emi iMasidonia yi emi Acaya onu umba ikye emi osaan ndzɛ abubɔ mi iJerosalin. \v 27 A kyɔ yi atsa, mi otsitsi yɔ i gbuo ngwi a ki kyɔ ngha yi ama. Lubana ni Udzengye tu mse ongwi onodzi mbi emi iJuda yɔ, ama kpaa i gbuo nu ma kyi ghalu ungwɔ ama ngwi a sulun ma yi emi iJuda. \v 28 Nin kye awuya nɛ nu ma ngyɛ yɔ, n ka nyɛ kpadi ema se wa lu iSpɛn. \v 29 N ye onɔ ngwi ani ka ba mbi ema ma, n ka kyɛ yi mse mgbi iKrestu kyɛɛ. \p \v 30 Emi ongwunani, n tɛkyɛ nu ema mbi Otsɛ iYesu iKrestu bɛyi mi okpitukwu mgbi Onodzi gbɛɛ, bɔ Imgbasho ibɔ kpɔklɔɔ mi ikye ogbili-gbili mgbɛn nɛni. \v 31 Bibɔ ikye nin watɔ mi abɔ emi iJudia ama nnoyɛyɛ ba, ni emi osaan mi iJerosalin di gbela yi idɔ ngwi ani le kyɔ, \v 32 adzi ni Imgbasho nin ofɛ nin ba mbi ema yi atsa, adzi ni eyi kwu eweyi ɛwɛ wo. \v 33 Ni Imgbasho onu iyu na dzɛ yi ema duu. No dzɛ ngha. \c 16 \s1 Angba mgbi ikyibɛn \p \v 1 N tsɛ ongwuneyi ongwu ongyaa iFoebe, nli ongyiidɔ mi okwakye mgbi emi iKrestu mi iSɛnkria nani. \v 2 N le gbɛɛ ni ema gban dafi i gbuo ogbɛ inggisɛ nnoyɛyɛ mbi Otsɛ di yan abɔ mi onɔ ngwi o mina oyabɔ mbi ema mani, lubana o tobyi inggisɛ kwuba, ani abuen kpaa. \p \v 3 Ta iPrisila yi Akwila angba, ama nle kyidɔ iKrestu iYesu yi ani ungwonyi ntonani. \v 4 A kye oshishe mgbi ama lasɛ ikye ani kpaa. Okwakye mgbi emi iKrestu mi Udzengye duu gbede nu ma li ani yuwen ba. \p \v 5 Ta emi iKrestu ama nli kwakye mi udɛ ma na kpaa angba. Ta Epenetu okani itukwu-tukwu nli inggisɛ ababɔ okyatitukwu mi ayɛsɛ mgbi Asia luba iKrestu na kpaa angba. \p \v 6 Ta iMeri nli kwunewo idɔ ikye ema na angba. \p \v 7 Ta Andronikɔ yi iJunaya emi oden, ama nkaka obawi yɛn na angba. Ama ogbikye iYesu li nu ma mmwɛ nngwashaba, a di teyi ani dzɛ mi ifu iKrestu kpaa. \p \v 8 Ta Ampliyatu nkpa ani itukwu mbi Otsɛ na angba. \p \v 9 Ta Ubanu ngwu nkwokyi abɔ yi eyi mi idɔ iKrestu na angba, di ta okani imɔ iStaci angba. \p \v 10 Ta Apele ongwu a mbadin di gbela yan mi ifu iKrestu na angba. Ta emidi Aristobulu angba. \p \v 11 Ta oden iHerodiɔn angba. Ta emidi iNasisɔ ama nto mi ifu Otsɛ ma angba. \p \v 12 Ta iTrafena yi iTrafosa engyaa ama nkyɔ Otsɛ idɔ kpɔklɔɔ na angba. Ta okani imɔ iPesi, ongyaa oka ndi kwunewo idɔ mi ifu Otsɛ na angba. \p \v 13 Ta iRufu ngwu Otsɛ dulun na, bɛyi onɔn n yɛɛ dafi onani kpaa na angba. \p \v 14 Ta Asinkritɔ, iFlegɔn, iHɛmɛ, iPatroba, iHɛma bɛyi emi iKrestu ama nto yi ama ma angba. \p \v 15 Ta iFyilologɔ yi iJulia yi iNeliɔ bɛyi ongwunɔn ongwi ongyaa, di ta Olimpa bɛyi emi osaan ama nto yi ama duu angba. \p \v 16 Ta ewema angba tsɛkwulu ewema na. Okwakye emi iKrestu duu le ta ema angba. \p \v 17 N le tɛkyɛ nu ema emi ongwunani gbɛɛ, ni ema gbɛwɛbyi ama nli ba yi ogbua-gbua di li wo ema ekle yi otsootso nnyɛ idzidza yi otsootso ngwi ema teyi kpayi nani. Fyata yi ama. \v 18 Lubana itɔ inggisɛ ntona yama le sunu Otsɛ iKrestu mgbi eyi ba, kpaa a le kyɔ ikye ifu mgbi ama. A li kpagya ogbadrɔ wo yi ondu ofyumfya mgbi ama. \v 19 Ali inggisɛ duu fwo dafi ema li siikyenu mani, nghanɛ n dzɛ yi atsa kpakpa ikye ema; nghaduu i minɛn gbɛɛ ni ema difwi ungwɔ nli osuse, dulu abɔ mi ungwɔ obube. \p \v 20 Imgbasho iyu na ka dziyɛ iSatan dzikan-dzikan ni ema kye afɔ dzin. Ni elela mgbi Otsɛ iYesu mgbi eyi dzɛ yi ema. \p \v 21 ITimoti ngwu eyi le kyidɔ yi eka, dɛsɔ angba mbi ema, li ngha ngwi iLusiɔ yi iJasɔn bɛyi iSosipata emi odo ani ntonɛ kpaa dɛsɔ angba aali. \p \v 22 Ani iTediɔ, nlɔ afɛ nɛ, le ta ema angba mbi Otsɛ. \p \v 23 IGayɔsu, inggisɛ oshabɔta ngwu ani yi emi iKrestu duu tu mgbede mbon na, le ta ema angba. Erastɔ, nli di mi ali idɔ mi ogalu na yi ongwuneyi iKwatu tole ta ema angba. \v 24 Ni elela mgbi Otsɛ iYesu iKrestu mgbi eyi dzɛ yi ema duu. No dzɛ ngha.\f + \fr 16:24 \fr*\ft Ambulu nɛ dzɛ mi olɔɔlɔ angbeka ba\ft*\f* \p \v 25 Ba ni eyi kye oshewo nu Imgbasho Ongwu n yagba nu ema kwudzɛ kpɔklɔɔ mi oyɛyɛ onuunu mgbi ema, dafi Esɔ Osuse mgbi iYesu iKrestu lɔ ngwi ani gbɔ kwulu iba ungwɔ odaada ngwi a kye da onɔ tunto nya ema nɛni. \v 26 Nghaduu onɛnɛ i fwi tɔ a di yen mi ungwɔ olɔɔlɔ mgbi ama ogbɛɛsɛ mi ola ngwi Imgbasho ogyegwu na wo mani, adzi ni ɛsɛ duu noyɛyɛ di siikye nun. \v 27 Ni okwɔkwɔ dzɛ mbi Imgbasho nkwiinɛ yuon na mi ikpewo iYesu iKrestu gyegwu-gyegwu! No dzɛ ngha.