\id EPH - Uspanteco NT -Guatemala 2010 (DBL -2013) \h EFESIOS \toc1 Man Wuj Ri Xtak Pablo Riq'uilak Yak Aj Éfeso \toc2 Efesios \toc3 Ef \mt1 Man Wuj Ri Xtak Pablo Riq'uilak Yak Aj Éfeso \c 1 \s1 Pablo tijtak rutzil jwichak yak aj Éfeso \p \v 1 In Pablo, in jtako'n Kakaj Jesucristo cha'lquini' jwi'l Kakaj Dios jwi'l jilon raj chwij. Tantz'ib'ajb'i man wuj ri pi awechak, atak ajtakeltak re Kakaj Jesucristo ri watak Éfeso, ri ta' taquib'aj awanmak chirij Kakaj Jesucristo jwi'l atakchak jun riq'uil. \p \v 2 Chwaj chi Kakaj Dios pach Kakaj Jesucristo ri Kajawl tijye' rutzil ranm chawechak y tijye' utzil laj awanmak. \s1 Cha'lcojchakch jwi'l Kakaj Dios \p \v 3 ¡Nimirsajok jk'ij Kakaj Dios ri jDios y jkaj Kakaj Jesucristo ri Kajawl ri xye'w jk'ab' chikab' chi jye'ic juntir jwich utzil chike ri tipe lecj, jwi'l ojtakchak jun riq'ui Kakaj Jesucristo! \p \v 4 Kakaj Dios ojrtaktzij cuando ajqui' chi ran caj pach ulew, cha'lcojchakch jwi'l pire ojran jun riq'ui Kakaj Jesucristo pire ojtos pire re y ta' chiqui' kamac. Kakaj Dios jwi'lke sub'laj ojlok'aj, \v 5 xojcha'w ojrtaktzij pire ojwuxtak pi ralc'wal jwi'lke Kakaj Jesucristo, jwi'l laj ranmi' Kakaj Dios xpe'w chi jilonli tran chi kalok'aj, \v 6 pire tikanimirsajtak jk'ij Kakaj Dios jwi'l rutzil ranm ri xye' chike jwi'l ri xan Kakaj Jesucristo ri Lok'laj Jc'ajol. \v 7 Jwi'lke jquiq'uel Kakaj Jesucristo xtojmaj juntir kamac. Jilonli Kakaj Dios xcuy juntir kamac jwi'l sub'laj rutzil ranm chikij \v 8 y xye' juntir kano'j y juntir kachomorsa'n. \v 9 Kakaj Dios xc'uta' chikawch nen jchomorsa'n ri wi' laj ranm ojrtaktzij ri ta' ni jonok xeteman re, \v 10 pire cuando titaw chiwch ri chomorsalch jwi'l, tran junke re juntir ri wi' lecj pach ri wi' wich ulew y tijach laj jk'ab' Kakaj Jesucristo pire titakon chib'ak juntir li. \p \v 11 Ojtak juntir ri ojtak ajtakeltak re Kakaj Jesucristo ojrtaktziji' cha'lcojtakch jwi'l Kakaj Dios pire ojwuxtak jun riq'ui Kakaj Jesucristo pire tikac'ultak utzil riq'ui Kakaj Dios lecj ri chapca' katextament jwi'l jilon jchomorsa'n Kakaj Dios ri tib'anow juntir ri lawi' raj tran. \p \v 12 Kakaj Dios xojcha'w pire oj nab'e xcub'ar kach'ol chirij Kakaj Jesucristo pire tikanimirsajtak jk'ij Kakaj Dios ri nim jk'ij. \p \v 13 Y jilon atak cuando xatatak tz'etel tzilaj jtaquil chirij Kakaj Jesucristo ri atcolowtak laj jk'ab' amacak, xacoja'taka'n. Jilonli xac'ultak Lok'laj Jsantil Kakaj Dios laj awanmak chapca' ri b'il jwi'l chi tina jye'na chawechak pire awetalak. \v 14 Kakaj Dios xye' Lok'laj Jsantil laj kanm pire c'utb'ire chi tijya' utzil chike lecj ri chapca' katextament cuando titaw k'ij tiq'uisaj jcolicak yak ri wi'tak laj jk'ab' Kakaj Dios pire tikanimirsajtak jk'ij Kakaj Dios, ri nim jk'ij. \s1 Pablo tich'a'w riq'ui Kakaj Dios \p \v 15 Jwi'li'li in xike cuando xinta jtaquil nen mo jcub'ar ach'olak chirij Kakaj Jesucristo ri Kajawl y nen mo jlok'aj yak ajtakeltak re Kakaj Jesucristo tab'antak, \v 16 ta' canal jc'omowaj re Kakaj Dios chawijak inwi'l y atcuxtajtaka' inwi'l laj inyolj cuando inch'a'w riq'ui Kakaj Dios. \p \v 17 Tantz'onaj re Kakaj Dios ri sub'laj nim jk'ij, ri jDios Kakaj Jesucristo ri Kajawl pire la' Lok'laj Jsantil tijye' mas ano'jak chirij Kakaj Dios chi retemaj nen tran \v 18 y tijsakab'saj ano'jak pire tawetemajtak nen quiek chirij ticub'ar ach'olak ri quiek jwi'l xatjsiq'uijtak pire tawetemajtak chi sub'laj nimi' jk'ij y sub'laj kusi' textament tiye'saj chawechak jwi'l Kakaj Dios pi jpachak yak ajtakeltak re Kakaj Jesucristo \v 19 y pire tawetemajtak chi sub'laj nimi' jcwinel Kakaj Dios. Y ta' ni jun quiek riq'uil tiniq'uib'sajwi' jcwinel ri wi' pire kat'o'ic ojtak ajtakeltak re Kakaj Jesucristo. Y jcwinel Kakaj Dios li xc'utuni' cuando \v 20 xc'astasaj jwich Kakaj Jesucristo laj jcamnakl xo'lak camnakib' y xc'amb'i lecj pire xe' jcub'a' laj jpaach. \p \v 21 Y Kakaj Dios xye' k'atb'itzij laj jk'ab' Kakaj Jesucristo pire titakon chib'ak juntir jwich k'atb'itzij ri wi' wich k'ijsak. Jwi'li'li ri' Kakaj Jesucristo kes nim jk'ij chib'ak juntir k'atb'itzij la' mak junab' ri wojtak lajori y la' mak junab' ri tipe chic. \v 22 Juntir ri wi' wich k'ijsak xjachsaji' laj jk'ab' Kakaj Jesucristo jwi'l ri' re cha'l jwi'l Kakaj Dios pire titakon chib'ak juntir li. Y Kakaj Dios xcoj Kakaj Jesucristo pi jb'ab'alak juntir yak ajtakeltak re chapca' jb'aak. \v 23 Y juntir yak ajtakeltak re Kakaj Jesucristo tiwuxtaka' chapca' jtio'jl Kakaj Jesucristo jwi'l re wi' chijxo'lak juntir pire tijtz'akatsaj juntir. \c 2 \s1 Jwi'lke rutzil ranm Kakaj Dios xojcolmaj \p \v 1 Atak ojr nic' riq'uil ataka' camnak jwi'l watak laj jk'ab' juntir amacak \v 2 y jwi'l xab'ana'taka' laj ac'aslemalak chapca' trantak mak cristian ri trantak mak etzltak no'j. Y xab'ana'taka' lawi' raj man jb'ab'al etzl ri titakon chib'ak mak etzl ri wi'tak li tew y ri titakon laj ranmak mak cristian ri ta' ticojontak chiwch Kakaj Dios. \v 3 Ojtak juntir jilonli xkab'antak laj kac'aslemal ojrtaktzij chapca' trantak mak cristian li, jwi'l xkab'ana'taka' lawi' ri xkarayajtak y xkab'ana'taka' mak etzltak chomorsa'n. Jwi'l juntir mak etzltak no'j li ri xkab'antak, pi jcholajli' witi xan jk'atb'itzij Kakaj Dios chikab' ojr chapca' tran rechak mak cristian li ri ta' ticojontak chiwch. \v 4 Pero Kakaj Dios sub'laj xril c'ur kawch y sub'laj xojjlok'aj, \v 5 xye' kac'aslemal pi jpach Kakaj Jesucristo onque nic' riq'uil oji' camnak jwi'l juntir kamac. Jwi'lke sub'laj rutzil ranm Kakaj Dios chawijak, xatcolmajtak laj jk'ab' juntir amacak. \v 6 Y nic' riq'uil xc'astasaj chic kawch laj kacamnakl pi jpach Kakaj Jesucristo pire xojc'amb'i lecj, xojb'e jcub'a' pi jpach Kakaj Jesucristo. \v 7 Jilonli tran Kakaj Dios chi jc'utic la' mak junab' ri tipe chic chi sub'laj rutzil ranm chikij ri ta' nen quiek riq'uil tiniq'uib'saj jwi'l tiel ranm chikij jwi'l Kakaj Jesucristo. \p \v 8 Jwi'lke rutzil ranm Kakaj Dios chawijak, xatcolmajtak laj jk'ab' amacak jwi'l xcub'ar ach'olak chirij Kakaj Jesucristo, ma' jwi'l ta' wi' nen xab'antak, xsipajke chawechak jwi'l Kakaj Dios, \v 9 ma' jwi'l ta' sub'laj tzi attijintak chi jb'anic cuando xatcolmajtak laj jk'ab' amacak, pire ma' tijcoj jk'ij jono chi ric'anke xcol rib' laj jk'ab' jmac. \p \v 10 Ri' Kakaj Dios xojb'anow y xan chike pire ojran jun riq'ui Kakaj Jesucristo chi jb'anic tzitaklaj no'j laj kac'aslemal chapca' ri chomorsalch jwi'l Kakaj Dios chikij ojrtaktzij pire tikatakejtak jb'anic. \s1 Jwi'lke Kakaj Jesucristo wi' utzil chikaxo'l \p \v 11 Cuxtaj awi'lak atak ri ma' atak ta' rijajl Israel ri cojol ab'jak jwi'lak yak rijajl Israel pi yak ri ta' cojol retal jtio'jlak, jwi'l yak rijajl Israel cojoli' jb'ijak pi yak ri cojol retal jtio'jlak, pero rechak cristianke cojowinak retal jtio'jlak. \v 12 Y cuxtaj awi'lak ojr tosemi' ayb'ak chirij Kakaj Jesucristo y ma' awinakak ta' yak rijajl Israel, ma' pi awechak ta' mak chomorsa'n ri xan Kakaj Dios ojr chirij ri sujul jwi'l, jwi'l ta' nen quiek chirij cub'ulwi' ach'olak y watak neri wich ulew, ta' Kakaj Dios laj awanmak. \p \v 13 Atak ri atakchak jun riq'ui Kakaj Jesucristo, sub'laj naj watak re Kakaj Dios ojr, lajori xansaji' chawechak jwi'l Kakaj Dios chi nakajchak watak re Kakaj Jesucristo jwi'lke jquiq'uel ri xel wich curs. \v 14 Ri' Kakaj Jesucristo xye'w utzil chikaxo'l jwi'l xresaj man k'atb'i kawch ri titosowke chapca' jun tusum ab'aj ri wi' chikaxo'l y xan junchak chi k'at chike oj yak rijajl Israel pach yak ma' rijajl ta' Israel. \v 15 Jwi'l xcam Kakaj Jesucristo wich curs, xojresaj laj jk'ab' mak Jpixb' Kakaj Dios ri tik'atow kawch ri chapca' jun tusum ab'aj pire xye' utzil chikaxo'l oj yak rijajl Israel pach atak ri ma' atak ta' rijajl Israel. Ji'kelonli Kakaj Jesucristo xan chike chi ojchak jun y xan aac' re kac'aslemal \v 16 pire xye' utzil chikaxo'l riq'ui Kakaj Dios y xan chike chi ojchak jun chi k'at. Jilonli xresaj man contrin ri wi' chikaxo'l jwi'l ta' xniq'uib' kano'j. \p \v 17 Kakaj Jesucristo xyuk jb'ij tzilaj jtaquil chawechak nen mo tiwa'x utzil laj awanmak atak ri naj watak re Kakaj Dios y pi ke oj ri woj nakaj re Kakaj Dios. \v 18 Jwi'lke Kakaj Jesucristo oj y atak tijna' ojwa'xtak chiwch Kakaj Dios jwi'l ri' Lok'laj Jsantil Kakaj Dios wi' laj kanm. \p \v 19 Jwi'li'li lajori ri ma' atak ta' rijajl Israel ma' atak ta' chiqui' jaljojtak cristian ri ta' ch'ob'ol awchak, jwi'l atakchak jun riq'uilak yak ri re Kakaj Dios y atakchak jun chijxo'lak yak ralc'wal Kakaj Dios \v 20 chapca' jun ja ri tib'ansaj chib' man tusum ab'aj lamas cojolwi' man nab'e ab'aj pire jcowil man ja y man nab'e ab'aj li, ri' Kakaj Jesucristo. Y man tusum ab'aj li, ri'taka' yak jtako'n Kakaj Jesucristo pach yak ajk'asaltak Jyolj Kakaj Dios. \p \v 21 Ojtak juntir ri ojchak jun riq'ui Kakaj Jesucristo ri Kajawl tijin tikab'it kib' chi jcojic mas Jyolj Kakaj Dios pire ojwuxtak pi jun nimlaj k'at ri tosol pire Kakaj Dios chapca' richoch. \v 22 Jilon atak ri atakchak jun riq'ui Kakaj Jesucristo, tijin tatz'akatsajtak jun nimlaj k'at chapca' jun ja lamas tiwa'xwi' Kakaj Dios jwi'l Lok'laj Jsantil. \c 3 \s1 Ri ta' esal chi sakil chirij Kakaj Jesucristo \p \v 1 Jwi'li'li in Pablo ri win prexil jwi'lke ximb'ij tzilaj jtaquil chirij Kakaj Jesucristo chawechak, atak ri ma' atak ta' rijajl Israel. \v 2 Atak awetamakchak jchomorsa'n Kakaj Dios chi sub'laj rutzil ranm chawijak ri xye' wekle'n chi jb'ij chawechak. \v 3 Kakaj Dios xresaj chi sakil chinwch lawi' jchomorsa'n ri b'analch jwi'l ojrtaktzij ri ta' etemalch. Juntir li xintz'ib'aji'b'i pi awechak li wuj la' quib' uxib' inyolj \v 4 y cuando tawiltak jwich man wuj ri xintz'ib'ajb'i pi awechak, tawetemajtak chi kes tz'et xwetemaji' nen jchomorsa'n Kakaj Dios chirij Kakaj Jesucristo ri ta' etemalch ojrtaktzij. \p \v 5 Juntir li ta' xye'saj luwar rechak cristian ojrtaktzij xretemajtak, pero lajori Lok'laj Jsantil Kakaj Dios xya' retemaj rechak yak jtako'n Kakaj Jesucristo ri tosoltak pire Kakaj Dios y yak ajk'asaltak Jyolj Kakaj Dios. \v 6 Ri' ri, ri mita' etemalch ojrtaktzij chi yak ma' rijajl ta' Israel pachak yak rijajl Israel jwi'lke tijcojtak tzilaj jtaquil chirij Kakaj Jesucristo trechb'ejtak utzil ri tijye' Kakaj Dios rechak chapca' jun textament y tiwuxtak jun chi k'at chapca' jun chi tio'jl. Jilonli lajori tijc'ula'taka' ri b'il jwi'l Kakaj Dios ojrtaktzij ri tijye' rechak juntir yak ri juntakchak riq'ui Kakaj Jesucristo. \p \v 7 Kakaj Dios jwi'l sub'laj rutzil ranm chwij, xye' wekle'n la' jcwinel chi jb'ij tzilaj jtaquil chirij Kakaj Jesucristo rechak cristian. \v 8 In ta' nim ink'ij chiwchak yak ajtakeltak re Kakaj Jesucristo, pero Kakaj Dios jwi'l rutzil ranm chwij, xye' wekle'n chi jb'ij rechak yak ri ma' rijajl ta' Israel chi sub'laj nim utzil ri tiye'saj rechak jwi'l Kakaj Jesucristo ri ta' ni jun ticwin chi jchomorsaj nen jnimal \v 9 y chi resaj chi sakil chiwchak cristian lawi' jchomorsa'n ri b'anal jwi'l ojr. Y juntir mak chomorsa'n li ni jono cristian xeteman re ojrtaktzij, xike Kakaj Dios etemawinak re ri b'anowinak juntir kelen ri wi' wich k'ijsak, \v 10 pire lajori jwi'lke yak ajtakeltak re Kakaj Jesucristo juntir yak ri wi' rekle'nak lecj pach yak ri wi' k'atb'itzij laj jk'ab'ak lecj tretemajtak jcholajl chi Kakaj Dios sub'laj q'uiyi' jwich jno'j, \v 11 jwi'l jilonli chomorsalch jwi'l ojrtaktzij pire tiel chi sakil jwi'l Kakaj Jesucristo ri Kajawl. \v 12 Jwi'l ojchak jun riq'ui Kakaj Jesucristo y jwi'l cub'ul kach'ol chirij tijna' ojoctak laj jk'ab' Kakaj Dios. \p \v 13 Jwi'li'li tantz'onaj tok'ob' chawechak chi ma quib'aj awanmak chirij Kakaj Jesucristo jwi'l tijin tantij c'ax awi'lak. Juntir c'ax ri tijin tantij pirechi' tinimirsaj ak'ijak. \s1 Ri lok'in tran Kakaj Jesucristo \p \v 14 Jwi'li'li inxucar chi ch'a'wem riq'ui Kakaj Dios \v 15 ri jkajak juntir ri wi' lecj y juntir ri wi' wich ulew. \p \v 16 Tantz'onaj re Kakaj Dios chi la' sub'laj utzil ri nim jk'ij y la' jcwinel Lok'laj Jsantil tijye' jcowil awanmak \v 17 pire tiwa'x Kakaj Jesucristo laj awanmak jwi'l cub'uli' ach'olak chirij. Y tantz'onaj re Kakaj Dios chi nojel awanmak atlok'intak chapca' jun che' tijc'am ra' li ulew \v 18 pire tawetemajtak pach juntir yak ajtakeltak re Kakaj Jesucristo chi Kakaj Jesucristo sub'laj ojlok'aji'n. Ta' chiqui' jun chic quiek riq'uil tiniq'uib'sajwi' ri jnimal jwich, ri jnimal rakan, ri jnimal rak'aneb' y ri jnajtil jkejeb' ri kalok'aj tran Kakaj Jesucristo. \p \v 19 Y tantz'onaj re Kakaj Dios pire tawetemajtak ri kalok'aj tran Kakaj Jesucristo masna nim chiwch juntir ri ojcwintak chi jchomorsajc. Y pire tinojsaj awanmak jwi'l Kakaj Dios la' juntir jcwinel. \v 20 Re wi' sub'laj jcwinel chi jb'anic mas chiwch juntir ri tikatz'onajtak re y ri tikachomorsajtak jwi'l juntir jcwinel ri titakon laj kanm. \v 21 Jwi'li'li rajwaxi' tinimirsaj jk'ij Kakaj Dios nojel k'ij jwi'lak yak ajtakeltak re Kakaj Jesucristo jwi'l juntakchak riq'ui Kakaj Jesucristo. Y ma' xita'ke lajori tinimirsaj jk'ij Kakaj Dios, rajwaxi' ta' ni jun b'welt tican ye'saj jnimirsaj jk'ij. Jiloni'n. \c 4 \s1 Ojke jun chi k'at jwi'l Lok'laj Jsantil Kakaj Dios \p \v 1 In Pablo win prexil jwi'lke tijin tamb'ij tzilaj jtaquil chirij Kakaj Jesucristo ri Kajawl. Tamb'ijb'i chawechak chi rajwaxi' b'antak laj ac'aslemalak nen raj Kakaj Dios tab'antak pire tic'ular pi awechak ri asiq'uijcak ri xansaj jwi'l Kakaj Dios. \v 2 Ma coj ak'ijak, ch'a'wentak pi utzil, mi pe awetzalak y ma ye' riq'ui awanmak wi wi' c'ax tab'antak chawib'il ayb'ak jwi'l talok'aji' ayb'ak. \v 3 Cowirsaj awanmak pire tiniq'uib' awchak jwi'l Lok'laj Jsantil Kakaj Dios y jwi'l wi'chak utzil laj awanmak. \p \v 4 Junke chi k'at wi' chapca' jun chi tio'jl y junke Lok'laj Jsantil Kakaj Dios wi'. Y atak juntir junke ri quiek jwi'l siq'uilcatak jwi'l Kakaj Dios pire ticub'ar ach'olak chi rulb'ej ri b'il jwi'l Kakaj Dios. \v 5 Junke Kajawl wi', junke ri cub'ul kach'ol chirij, junke ja'tiox wi', \v 6 junke Kakaj Dios wi' y ri' Kakaj ojtak juntir, ri' titakon chikab', ri' wi' laj kanm y ri' titakon laj kanm. \p \v 7 Jwi'l sub'laj rutzil ranm Kakaj Dios chikij, ojtak juntir sipali' kacwinel jwi'l Kakaj Jesucristo chapca' ri chomorsal jwi'l ri tijsipaj chike chi kajujunal. \p \v 8 Jwi'l jilonri tijb'ij li wuj re Lok'laj Jyolj Kakaj Dios: \q1 Cuando xe' lecj, xc'amb'i chirij yak ri xresajb'i laj jk'ab' man ri quiek laj jk'ab' wi'tak y xcan jsipaj jcwinelak juntir yak ajtakeltak re, tiche'. \p \v 9 ¿Nenc'u mo tielwi' man yoloj li ri tijb'ij chi xjaw lecj? Man yoloj li tijb'ij chi nab'e xkej ralaj ulew. \v 10 Ri' Kakaj Jesucristo ri xkej ralaj ulew y xjaw chicb'i mas lecj asta chib' juntir caj chi jc'utic chikawch chi re wi' lak juntir luwar. \p \v 11 Ri' Kakaj Jesucristo xye'w rekle'nak chi jujunalak yak ajtakeltak re. Wi' jujun xcoj pire jtako'n, jujun xcoj pire ajk'asaltak Jyolj Kakaj Dios, jujun xcoj chi jb'ij tzilaj jtaquil chirij, jujun xcoj pire ajc'amal jb'eak yak ajtakeltak re y wi' jujun xcoj chi jtijoj cristian re Jyolj Kakaj Dios. \v 12 Jilonli xan Kakaj Jesucristo chi jye'ic mas jno'jak yak ajtakeltak re chi jb'anic jchac pire jb'itic juntir yak ajtakeltak re ri chapca' jtio'jl chi jb'anic mas lawi' raj re, \v 13 pire tiniq'uib' kawch ojtak juntir ri cub'ul kach'ol chirij Kakaj Jesucristo pire tiketemajtak mas nen tran Kakaj Jesucristo ri Jc'ajol Kakaj Dios. Jilonli ojb'iit chi jb'anic mas lawi' raj Kakaj Dios pire titz'akat kano'j chapca' Kakaj Jesucristo. \p \v 14 Jilonli ma' ojtak ta' chiqui' chapca' mak tral ac'l, kuske chike ojc'amsaj jili y ojc'amsaj chicb'i jili chapca' tran mak retumb re b'a mar jwi'l tew, jwi'l mak jc'utu'nak mak ajsub'unl ri ma' jcholajl ta'n. \v 15 Pero oj cuando ojyolowtak, kab'ijtak tz'etel tzij jwi'l ojlok'intaka' pire tiyuk mas kano'j chirij Kakaj Jesucristo jwi'l ojchak jun riq'ui kab'ab'al chapca' kab' ri ojtak ajtakeltak re. \v 16 Jwi'l ojtak juntir ojtaka' chapca' jtio'jl Kakaj Jesucristo y re wi' laj jk'ab' tran chike tiniq'uib' kawch pire titz'akat jtio'jl y tikab'it kib' chi jlok'aj kib' y chi kajujunal tikab'antak lawi' raj re pire tiyuk mas kano'j chirij re. \s1 Aac'laj c'aslemal ri tijye' Kakaj Jesucristo \p \v 17 Laj jb'ij Kakaj Jesucristo ri Kajawl tamb'ijb'i chawechak chi tacwentij ayb'ak, ma b'antak chic awechak chapca' trantak mak cristian ri ta' ticojontak chiwch Kakaj Dios ri tib'anowtak mak jchomorsa'n ri ta' nen tichacuj. \v 18 Mak cristian li jwi'l ta' retamak nen trantak, poc cow ranmak y sache'li' jchomorsa'nak nic' riq'uil wi'tak li uku'mal. Jwi'li'li rechak ta' tijta'tak aac'laj jc'aslemalak ri tijye' Kakaj Dios. \v 19 Mak cristian li xsaachi' jchomorsa'nak, ta' chiqui' tiq'uixib'tak, ri'chak b'esal ranmak chi jb'anic tz'i'al y juntir etzltak no'j ri raj rechak trantak. \v 20 Pero atak ma' ri' ta' li xawetemajtak chirij Kakaj Jesucristo, \v 21 wi kes tz'et ri' jc'utu'n Kakaj Jesucristo xattijojtak, xawetemajtak saklaj tzij ri tita'maj riq'ui Kakaj Jesucristo. \p \v 22 Atak xattijojtak pirechi' tican aye'tak jb'anic laj ac'aslemalak mak etzltak no'j y etzltak rayb'l ri b'analch awi'lak chapca' mak no'j ri nak'talcattak chi jb'anic ojrtaktzij ri atke jsub'tak. \v 23 Y xattijojtaka' chi rajwaxi' taq'uex ano'jak y achomorsa'nak laj awanmak \v 24 y b'antak tzitaklaj no'j y tzitaklaj chomorsa'n laj ac'aslemalak nic' riq'uil atwuxtak jun aac'laj cristian ri b'anal jwi'l Kakaj Dios chapca' re y kes tz'etel tz'et suc'ulb'isalchak awanmak chiwch Kakaj Dios y xatjtosa'taka' pire re. \v 25 Jilonli can ye'tak jb'anic jo'staklaj tzij, b'ijtak tz'etel tzij chawib'il ayb'ak jwi'l ojtak juntir ajtakeltak re Kakaj Jesucristo, ojtake jun k'at chapca' jun chi tio'jl. \p \v 26 Wi tipe awetzalak pi jcholajl chiwch Kakaj Dios, ma ye'tak luwar atmacuntak y atkesantak k'ij ajwichke awetzalak \v 27 pire ma' taye' ayb'ak chi takchi'jem re man jb'ab'al etzl. \p \v 28 Jun cristian ri tialk'anc, rajwaxi' tican jye' alk'anc, ri' mas tzi tichacun nojel k'ij chi jch'equic jpwaak pire ticwin chi jt'o'icak yak cristian ri wi' rajwax rechak. \p \v 29 Ma b'ijtak etzltak yoloj, ri' b'ijtak yoloj ri tichocon chi jb'iticak yak ri tita'wtak re ayoljak pire trantak mas lawi' raj Kakaj Jesucristo trantak y tijye' utzil laj ranmak. \v 30 Ma ye'tak b'is re Lok'laj Jsantil Kakaj Dios ri wi' laj awanmak ri quiek la' xcojsaj awetalak pire tic'utun chi kes tz'et ataka' re Kakaj Dios cuando titaw k'ij titz'akatsaj kacolic jwi'l Kakaj Jesucristo. \p \v 31 Jwi'li'li esajtakb'i juntir c'ax, juntir mak etzelal, mak yok'onc, mak k'ab'ajtak tzij y juntir mak etzltak no'j li ri wi' laj awanmak. \v 32 Rajwaxi' tab'antak tzitaklaj no'j y iltak c'ur awchak chawib'il ayb'ak. Cuy amacak chirij ri tab'antak chawib'il ayb'ak chapca' xan Kakaj Dios chi jcuyic amacak jwi'lke ri xan Kakaj Jesucristo. \c 5 \s1 Ri rajwax trantak yak ajtakeltak re Kakaj Jesucristo \p \v 1 Atak rajwaxi' tab'antak chapca' tran Kakaj Dios jwi'l ataka' lok'laj ralc'wal \v 2 y lok'aj ayb'ak chawib'il ayb'ak chapca' alok'ajcak xan Kakaj Jesucristo jwi'l xye' rib' pi camic wich curs pi kaq'uexwach, xan chapca' jun siminlaj sipanc y jun ra carner ri tisujsaj re Kakaj Dios. \p \v 3 Atak jwi'l ataka' ajtakeltak re Kakaj Jesucristo, b'antak tzitaklaj no'j pire ma' wi' ataquilak chi wi' jujun chaxo'lak tib'anow tz'i'al, trantak etzltak rayb'l y tijrayajtak tiwa'x mas kelen rechak. \v 4 Ma yolb'ejtak mak etzltak yoloj, ma b'ijtak mak yoloj ri ta' nen tichacuj y mak yoloj ri q'uixib'al jtaic chirij tz'i'al. Ri' c'omowajtak re Kakaj Dios re juntir utzil ri b'anal jwi'l chawechak. \v 5 Jwi'l atak awetamakchak chi lamas titakonwi' Kakaj Jesucristo pach Kakaj Dios ta' tioctak mak cristian ri tib'anowtak tz'i'al, mak ri tib'anowtak mak etzltak rayb'l y mak ri tijrayajtak tiwa'x mas kelen rechak, jwi'l jrayaj mas kelen niq'ui' riq'uil jcojic jk'ij jun tiox. \v 6 Atak ma ye' ayb'ak chi sub'em rechak mak cristian ri tijb'ijtak mak yoloj ri mita' nen tichacuj, jwi'l mak yoloj li tran jk'atb'itzij Kakaj Dios chib'ak mak cristian ri ta' ticojontak chiwch. \v 7 Jwi'li'li ma niq'uib'saj awchak riq'uilak mak cristian li. \p \v 8 Atak ojr jwi'l mak etzltak no'j ri tijin tab'antak watak li uku'mal. Pero lajori jwi'l xaq'uex ano'jak, watakchak chi sak jwi'l atakchak jun riq'ui Kakaj Jesucristo ri Kajawl. Jwi'li'li b'antak laj ac'aslemalak nen rajwax tab'antak jwi'l watakchak chi sak. \v 9 Jwi'l jun cristian cuando wi'chak chi sak, trana' utzil y trana' juntir pi jcholajl y cuando tiyolow, tijb'iji' tz'etel tzij. \v 10 Y etemajtak jb'anic lawi' ri tzi tril Kakaj Dios ri Kajawl. \p \v 11 Ma b'antak mak etzltak no'j chapca' mak cristian ri wi'tak li uku'mal, b'ijtak jcholajl rechak chi ta' tzi tijin trantak, \v 12 jwi'l masi' q'uixib'al jyolic mak etzltak no'j ri tijin trantak chi mukukil. \v 13 Pero cuando tiesaj chi sakil juntir mak etzltak no'j ri b'anal chi mukukil, tietemaji'n. \v 14 Jwi'l sak ticwini' chi resaj juntir chi sakil, jwi'li'li tijb'ij jilonri: C'astaj awch, at ri nic' riq'uil atwar jwi'l kesalcat li mac. B'iiten chijxo'lak mak cristian ri camnaktak jwi'l jmacak. Kakaj Jesucristo tijsakab'saji' ano'j, tiche'. \p \v 15 Jilonli iltak jcholajl nen tab'antak laj ac'aslemalak, ma b'antak chapca' sonstaklaj cristian, chomorsajtak nen tab'antak. \v 16 Ma b'ay ayb'ak, b'ijtak tzilaj jtaquil chirij Kakaj Jesucristo jwi'l mak k'ij ri wojtak lajori maschak etzltak no'j trantak mak cristian. \p \v 17 Jwi'li'li ma b'antak laj ac'aslemalak chapca' jun sonslaj cristian, ri' etemajtak nen raj Kakaj Dios ri Kajawl tran. \v 18 Mat k'ab'artak, jwi'l man k'ab'ric xike tran chike chi kuske tib'antak lawi' ri chikaj oj, ri' ye'tak luwar re Lok'laj Jsantil Kakaj Dios tijnojsaj awanmak. \v 19 Ch'ab'ej ayb'ak la' Salmos y la' b'ix ri tipe laj awanmak. B'ixantak riq'ui nojel awanmak chi jnimirsaj jk'ij Kakaj Jesucristo ri Kajawl \v 20 y coc'xo'l c'omowantak re Kakaj Dios laj jb'ij Kakaj Jesucristo ri Kajawl chirij juntir ri tata'tak laj ac'aslemalak. \p \v 21 Atak, cojontak chawib'il ayb'ak jwi'l tacoja'taka' jk'ij Kakaj Jesucristo. \s1 Ri rajwax trantak yak ri c'uli'naktak \p \v 22 Atak anm ri atc'uli'naktak rajwaxi' atcojontak chiwch awichjilak chapca' tab'antak chi cojon chiwch Kakaj Jesucristo ri Kajawl, \v 23 jwi'l jun winak ri c'uli'nak ri' re b'ab'al chib' rixokl, jilon chapca' Kakaj Jesucristo ri' b'ab'al chib'ak yak ajtakeltak re y ri' re ajcolol rechak y rechak ri'taka' chapca' jtio'jl Kakaj Jesucristo. \v 24 Juntir yak ajtakeltak re Kakaj Jesucristo ticojontaka' chiwch Kakaj Jesucristo y jilon yak anm ri c'uli'naktak rajwaxi' ticojontak chiwchak richjilak chirij juntir. \p \v 25 Atak winak ri atc'uli'naktak, rajwaxi' talok'aj awixoklak chapca' xan Kakaj Jesucristo asta xya' rib' pi camic jwi'l sub'laj xlok'aj yak ajtakeltak re, \v 26 pire xtos pire Kakaj Dios y la' Jyolj Kakaj Dios xsakab'sajwi' ranmak chapca' xch'ajsaj la' ja' \v 27 pire tijwab'a' chiwch Kakaj Dios nimak jk'ijak, ta' chiqui' ni junquitz jmacak, tosoltakchak pire Kakaj Dios y suc'ulchak ranmak chiwch Kakaj Dios. \p \v 28 Jwi'li'li yak winak ri c'uli'naktak rajwaxi' tijlok'aj rixoklak, rane'tak chapca' trantak chi jlok'aj jtio'jl rechak. Jun winak ri tijlok'aj rixokl ri' re tijlok'aj rib', \v 29 jwi'l ta' ni jun cristian tijxut jtio'jl, re tijtzuka' jtio'jl y tijchajaji' chapca' tran Kakaj Jesucristo rechak yak ajtakeltak re. \v 30 Jwi'l ojtak juntir ajtakeltak re Kakaj Jesucristo ojtaka' chapca' jtio'jl Kakaj Jesucristo. \v 31 Jwi'li'li jun winak cuando tic'uli'yc, tican jye' jkaj jchuch pire tic'uli'y riq'ui rixokl y chi quib' rib'ilak tiwuxtak pi juntakchak chi cristian chiwch Kakaj Dios. \p \v 32 Ri mita' esalch chi sakil, sub'laj nimi' jcholajl. Y ri tijin tamb'ij chawechak chiriji' Kakaj Jesucristo pach yak ajtakeltak re, \v 33 jwi'li'li tamb'ij chicb'i chawechak atak winak, rajwaxi' lok'aj awixoklak chi ajujunalak chapca' jlok'aj ayb'ak tab'antak. Y jilon yak anm rajwaxi' jcoje' jk'ij richjilak. \c 6 \s1 Ri rajwax trantak yak ac'l pach jkaj jchuchak \p \v 1 Atak alc'walixelb', cojontak chiwchak akaj achuchak jwi'l atakchak jun riq'ui Kakaj Jesucristo ri Kajawl y pi jcholajli' atcojontak chiwchak. \v 2 Ri nab'e pixab' re Lajuj Jpixb' Kakaj Dios ri wi' nen tijye'w wi tikab'an juntir li, chapca' tijb'ij jilonri: \q1 Coj jk'ij akaj achuch, \q1 \v 3 pire tata' utzil laj ac'aslemal y naj atyo'r neri wich ulew, tiche'. \p \v 4 Y atak chuchkajw, ma petzajtak retzalak awalc'walak, pixib'ajtak pi utzil y tijojtak chapca' raj Kakaj Jesucristo ri Kajawl. \s1 Ri rajwax trantak yak ri wi' rajwak y mak rajwak \p \v 5 Atak ri wi' awajwak, cojontak chiwchak awajwak neri wich ulew. Cojtak jk'ijak y b'antak ri tib'ijsaj chawechak. Cojontak chiwchak riq'ui nojel awanmak chapca' tab'antak chi cojon chiwch Kakaj Jesucristo. \v 6 Ma' xita'ke tacoj achok'b'ak chi jb'anic lawi' attaksajtak y tzi jb'anic tab'antak cuando wi' awajwak chi awilicak pireke tzi atilsajtak. Rajwaxi' atcojontak chiwch awajwak chapca' tab'antak chi jb'anic riq'ui nojel awanmak lawi' raj Kakaj Dios tab'antak jwi'l ataka' re Kakaj Jesucristo. \v 7 B'antak lawi' ri attaksajtak jwi'l awajwak chapca' pire Kakaj Jesucristo ri Kajawl tab'antak y b'antak chapca' ma' pire ta' cristian attijintak chi jb'anic. \p \v 8 Atak awetamaki' chi Kakaj Dios ri Kajawl tijya' jq'uixel utzil ri tijin trantak yak ri wi' rajwak o yak ri mita'n. \p \v 9 Y jilon atak rajwak cristian, b'antak utzil rechak yak ri jekeltak aac'lak, ma b'antak c'ax rechak y ni ma b'ijtak c'axtaklaj tzij rechak. Cuxtaj awi'lak chi Kakaj Jesucristo ri wi' lecj, ri' rajw rechak y ri' awajw atak, jwi'l re ta' jaljoj rilic cristian tran. \s1 Ri tijye' Kakaj Dios chike pire colb'i kib' \p \v 10 Lajori atak wech'elxic chirij Kakaj Jesucristo, pi q'uisb'ire inyolj tamb'ijb'i chawechak chi cowirsaj awanmak la' jcwinel Kakaj Jesucristo ri Kajawl jwi'l atakchak jun riq'uil. \p \v 11 Cojtak juntir colb'i ayb'ak ri xye'saj chawechak jwi'l Kakaj Dios chapca' tawik ayb'ak pire ch'o'j. Y jilonli ta' ticwin man jb'ab'al etzl chi atakchi'jcak la' mak jsub'unc, \v 12 jwi'l ma' riq'uil ta' cristian ojtijintak chi ch'o'j, riq'uili' man jb'ab'al etzl y mak jtako'n ri nimak jk'ijak, ri wi' k'atb'itzij laj jk'ab'ak, ri titakontak chib'ak mak cristian ri wi'tak li uku'mal y ri titakontak lecj. \p \v 13 Jwi'li'li cojtak mak colb'i ayb'ak ri xye'saj chawechak jwi'l Kakaj Dios pire cuando raj man jb'ab'al etzl y mak jtakon atjtakchi'jtak chi macunc, atcwintaka' chi ch'econ chib'ak y ta' taquib'aj awanmak chirij Kakaj Jesucristo. \v 14 B'ijtak y cojtak tz'etel tzij laj ac'aslemalak, jwi'l ri' li chapca' acinchak ri tajet' ach'olak la'. Y b'antak juntir pi jcholajl laj ac'aslemalak, jwi'l ri' li tacojtak pi jq'uexwach jun coraza pire colb'ire chi ach'olak. \v 15 Y rajwaxi' riq'ui nojel awanmak tab'ijtak tzilaj jtaquil chirij Kakaj Jesucristo rechak cristian ri tiye'w utzil laj ranmak, jwi'l ri' li tacojtak pi jq'uexwach axajb'ak. \v 16 Y rajwaxi' cub'arok ach'olak chirij Kakaj Jesucristo, jwi'l ri' li tacojtak pi jq'uexwach jun escud ri tacojtak la' ak'b'ak pire atcwintak chi jk'atic jwichak mak takchi'n ri tran man jb'ab'al etzl chawechak chapca' mak flech ri wi' jk'ak'al ri tijt'oj chawijak. \v 17 Y cub'a' ach'olak chirij acolicak ri xan Kakaj Jesucristo laj jk'ab' amacak, ri' li tacojtak pi jq'uexwach jun casco pire colb'ire áb'ak. Y rajwaxi' tacojtak Jyolj Kakaj Dios, jwi'l ri' li tacojtak pi jq'uexwach jun espad ri tiye'saj chawechak jwi'l Lok'laj Jsantil Kakaj Dios. \p \v 18 Rajwaxi' nojel k'ij ch'a'wentak riq'ui Kakaj Dios la' juntir ri tijb'ij Lok'laj Jsantil laj awanmak y tz'onajtak re nen rajwax chawechak. Mi can aye'tak ch'a'wem riq'ui Kakaj Dios nojel k'ij chirijak juntir yak ajtakeltak re Kakaj Jesucristo. \p \v 19 Ch'a'wentak riq'ui Kakaj Dios chwij pire tiye'saj yoloj laj ínchi' jwi'l Kakaj Dios pire wi' jcowil wanm chi jb'ij jcholajl ri jnimal jk'ij tzilaj jtaquil chirij Kakaj Jesucristo ri ta' esalch chi sakil ojrtaktzij \v 20 ri takalquin jwi'l Kakaj Dios pi jq'uexwach re chi jb'ijc, jwi'lke li win prexil ximilquin la' caden. \p Ch'a'wentak chwij riq'ui Kakaj Dios pire wi' jcowil wanm chi jb'ij tzilaj jtaquil chirij Kakaj Jesucristo y pire tamb'ij jcholajl lawi' ri rajwax tamb'ij rechak cristian. \s1 Q'uisb'ire man wuj ri \p \v 21 Lajori pire tawetemajtak nen imb'anic neri y ri tijin tamb'an, tiyolsaji' chawechak jwi'l Tíquico ri lok'laj kech'elxic chirij Kakaj Jesucristo. Re ta' tijquib'aj ranm chi jb'anic lawi' raj Kakaj Jesucristo ri Kajawl. \v 22 Jwi'li'li xintakb'i Tíquico aac'lak pire tijb'ij chawechak nen kab'anic oj neri pire tijye' mas jcowil awanmak chirij Kakaj Jesucristo. \p \v 23 Chwaj chi Kakaj Dios pach Kakaj Jesucristo ri Kajawl tijye' utzil laj ranmak juntir yak kech'elxic chirij Kakaj Jesucristo pire tijlok'aj rib'ak y tijcub'a' jch'olak chirij Kakaj Jesucristo. \v 24 Y chwaj chi Kakaj Dios tijye' rutzil ranm rechak juntir yak ri kes tz'etel tz'et tijlok'ajtak Kakaj Jesucristo ri Kajawl la' jun lok'in ri ta' jq'uisic.