\id PHP - Urub'u-Kaapor NT -Brazil 1987 (DBL -2013) 
\h SIRI 
\toc1 Siri ok ta pe har ta pe Páu mupinim 
\toc2 Siri 
\toc3 Sir 
\mt1 Siri ok ta pe har ta pe Páu mupinim 
\ip Hom ok ta pe Páu ixo. Jesu rehe har a'e pandu pandu ixo, ame'ẽ ke amõ ta putar ym. A'erehe kyndaha pe a'e ke amõ ta kynda raho. A'ep a'e ixo rahã, kome'ẽ paper ke a'e mupinim. 
\ip Páu pe Siri ok ta pe har ta tamatarer ke mondo. A'erehe a'e pandu: “Katu tiki” aja. Tupã pe pandu tĩ: “Ne jõ riki katu te me'ẽ ke” aja. 
\ip Páu pyrara ixo tipe. Anĩ. Tapijar te'e we myrandu katu ke a'e pandu pandu. Tapijar te'e we Jesu rehe har a'e ukwa tar katu tĩ, aja mupinim tĩ. “Mã peja Jesu ukwa katu aja pehẽ tĩ” aja Páu mupinim Siri ok ta pe har ta pe. 
\ip Jesu kotyhar ta pe: “Ihẽ mu ta” aja Páu pandu. 
\c 1  
\s1 Siri ok ta pe Jesu kotyhar ta ixo 
\s1 Ame'ẽ ta pe paper pinim ke Páu mupinim 
\p  
\v 1 Ihẽ Páu. Timo ihẽ namõ a'e ixo tĩ. Jesu Kirisutuma'e parakyha ta ke jande. Ehe har japandu pandu, ame'ẽ riki jandema'e parakyha ke. 
\p Ko pehẽ pe paper pinim ke ihẽ amondo axo. Siri ok ta pe har ta ke pehẽ. Tupã kotyhar ta ke pehẽ. Upa Jesu Kirisutu rehe jurujar katu ame'ẽ ta pe paper pinim ihẽ amondo axo tĩ. Tupã kotyhar tama'e kapitã ta pe amondo axo tĩ. Tupã kotyhar ta rehe ma'e ke amõ ta ma'ema'e katu tĩ. Ame'ẽ ta pe paper pinim amondo axo tĩ. 
\p  
\v 2 Tupã riki jande pái keruhũ. Jesu Kirisutu riki jandema'e sawa'e te. Mã peja pehẽ rehe a'eta ipy'a katu te hũ. Mã peja pehẽ py'a ke a'eta muhury katu. 
\s1 Tupã namõ Siri ok ta pe har ta rehe har ihẽ apandu pandu 
\p  
\v 3 Pehẽ rehe har ihẽ akwa akwa axo rahã: “Ne jõ riki katu te me'ẽ ke” aja Tupã pe ihẽ apandu pandu. Aja te'eha ihẽ.  
\v 4-5 Jesu rehe pejurujar katu py rahã, tamatarer ihẽ pe pemuwyr. A'erehe myrandu katu ke ihẽ apandu pandu axo rĩ. Aja we apo tĩ. Amõ ta pe myrandu katu ihẽ apandu pandu axo rahã, ihẽ pe tamatarer pemuwyr tĩ. A'erehe pehẽ rehe har Tupã namõ ihẽ apandu pandu rahã, ihẽ rury katuha namõ: “Ne jõ riki katu te me'ẽ ke” aja Tupã pe ihẽ apandu katu.  
\v 6 Pe, kuja ihẽ akwa katu te. Pehẽ pejurujar katu py rahã, I'ã ke pehẽ py'a rehe Tupã moĩ. Aja rahã Kirisutu katuha aja pehẽ ke Tupã muwak ixo. Aja a'e muwak we ixo rĩ. Pe, Jesu Kirisutu jywyr rahã, ame'ẽ muwakiha ke a'ewan ta. Arahã Tupã pandu ta: “Uhyk katu. Kirisutu katuha aja pehẽ tĩ” aja. 
\p  
\v 7 Pehẽ rehe har ihẽ akwa akwa axo rahã, ihẽ rury katu. Pehẽ rehe ihẽ apy'a katu, a'erehe ihẽ rury katu. “Myrandu katu ke epandu eho” aja Tupã ihẽ pe. Ame'ẽ parakyha ke ihẽ ama'ema'e. Aja ihẽ axo rahã, ihẽ pe tamatarer ke pemuwyr. Apo kyndaha pe ihẽ axo rahã, aja ihẽ pe pemuwyr tĩ. Kyndaha pe ihẽ axo ym rahã we, aja tĩ. Pemuwyr tĩ. Kyndaha pe ihẽ axo ym rahã we, kapitã ruwa koty ihẽ apu'am. “Jesu rehe har myrandu katu riki jetehar te ke” aja ihẽ apandu. Ngã pe apandu tĩ. Aja rahã, Jesu rehe har ukwa katu te we ngã.  
\v 8 Pehẽ rehe Jesu Kirisutu ipy'a katuha aja ihẽ apy'a katu tĩ. Jetehar te ke ihẽ apandu. Ame'ẽ ke Tupã ukwa katu. 
\p  
\v 9 Kuja pehẽ rehe har Tupã namõ ihẽ apandu pandu: 
\p —Mã peja Siri ok ta pe har ta ipy'a katu te we a'eta juehe ixo. Mã peja nde rehe har a'eta jumu'e katu te we ixo tĩ. Aja rahã ukwa katuha namõ ipy'a katu te we ta a'eta juehe. Mã peja katu ame'ẽ ke a'eta ukwa katu te we ixo. Aja rahã, ipy'a katu te we ta a'eta juehe tĩ.  
\v 10 Upa aja rahã, ma'e riki katu te ame'ẽ ke a'eta ma'ema'e ta. Aja rahã, Kirisutu jywyr rahã, a'eta pe nixói te ta ma'e ka'u te'eha ma'eha ke. “Katu ym ame'ẽ ta” aja amõ ta pandu ym te ta tĩ.  
\v 11 Pe, Jesu Kirisutu riki ima'e pyrãtãha ke muwyr. A'erehe ame'ẽ namõ katu ame'ẽ ke jõ Siri ok ta pe har ta ma'ema'e ta. Aja rahã, nde pe katu ngã pandu: “Ne jõ riki katu te me'ẽ ke” aja riki — aja Tupã namõ pehẽ rehe har ihẽ apandu pandu. 
\s1 Tapijar te'e we Tupã je'ẽha ke ihẽ apandu pandu katu 
\p  
\v 12 Ihẽ mu ta! Ihẽ rehe har pekwa katu aja ihẽ aputar katu. Mãte we ihẽ axoha kwe. Apyrara hũ axo kwe. (Anĩ. Tapijar te'e we myrandu katu apandu pandu.) A'erehe myrandu katu ke amõ amõ we hũ amõ ta ukwa katu te we ixo.  
\v 13 (Ame'ẽ ke amõ ta putar ym. A'erehe kyndaha pe ihẽ ke kynda raho.) A'erehe kyndaha pe ihẽ axo apo. Ame'ẽ ke se ixo ame'ẽ ta ukwa. Kirisutu rehe har ihẽ apandu pandu. Kirisutuma'e parakyha ke ihẽ. A'erehe kyndaha pe ihẽ axo apo. Ame'ẽ ke upa amõ ta ukwa. Ame'ẽ ke kapitã rok harõha ta ukwa katu tĩ.  
\v 14 Kyndaha pe ihẽ axo. Anĩ. Ihẽ py'ahu axo. A'erehe jandema'e sawa'e te rehe heta jande mu ta jurujar katu te we ixo. I'ar koty te we a'eta ipy'ahuha. A'erehe Tupã je'ẽha ke a'eta pandu pandu katu tĩ. Ngã ngi kyje ym ha namõ pandu pandu. 
\p  
\v 15-17 Jete! Amõ ta Kirisutu rehe har pandu pandu tĩ. “Jande japandu rahã, jande rehe Páu jyty'ym ta” aja ame'ẽ ta ukwaha naĩ. A'erehe ame'ẽ ta pandu pandu. Ihẽ namõ je'ẽ hãtã tã tar katu tĩ. A'erehe Kirisutu rehe har pandu pandu tĩ. Muka'u te'eha namõ a'eta pandu pandu. Kirisutu rehe har pandu pandu rahã: “Peme'ẽ ta katu” aja panduha ke a'eta putar katu. A'eta mu'e ame'ẽ ke rehe heta ngã hendu. A'erehe kyndaha pe ihẽ axo rahã, ihẽ riki ajyty'ym a'eta rehe aja a'eta ukwaha naĩ. 
\p Amõ ta anĩ. Amõ ta ihẽ rehe ipy'a katu. A'erehe Kirisutu rehe har a'eta pandu pandu. Jetehar rupi pandu pandu. Kapitã ruwa koty ihẽ apu'am rahã: “Jesu rehe har myrandu katu riki jetehar te ke” aja ihẽ apandu. Ame'ẽ parakyha ke ihẽ pe Tupã me'ẽ. Aja a'eta ukwa. A'erehe ihẽ rehe a'eta ipy'a katu. 
\p  
\v 18 Upa riki katu ihẽ pe. Ka'u te'eha namõ amõ ta Kirisutu rehe har pandu pandu. Jetehar rupi amõ ta pandu pandu tĩ. Mokõihar ta Kirisutu rehe har pandu pandu. A'erehe ihẽ rury katu ihẽ axo. 
\p  
\v 19 Ihẽ rehe har Tupã namõ pepandu pandu. “Páu ke kyndaha ngi emuhem” aja. A'erehe kyndaha ngi ihẽ ke kapitã muhem katu ta, aja akwa. A'erehe ihẽ rury katu te axo. Tupã'ã ihẽ rehe usak katu, Jesu Kirisutu muwyr ame'ẽ ke a'e. A'erehe kyndaha ngi ihẽ ke kapitã muhem katu ta tĩ. Aja akwa. A'erehe ihẽ rury katu te axo.  
\v 20 Ihẽ riki Kirisutu rehe har ihẽ apandu pandu tar katu te. Aja te'eha ihẽ axo. Ame'ẽ jõ ihẽ aputar katu. Aja ym rahã, ihẽ ruxĩ ta. Ihẽ py'ahu ta me'ẽ te'e. Aja te'eha ihẽ axo. Amanõ ta nahã my. Aja rahã: “Ne jõ riki katu te me'ẽ ke” aja Kirisutu rehe har amõ ta pandu. Aja ihẽ aputar. Ko axo we nahã my rĩ. Aja rahã: “Ne jõ riki katu te me'ẽ ke” aja Kirisutu rehe har amõ ta pandu tĩ. Aja ihẽ aputar tĩ. 
\p  
\v 21 Ihẽ atu ko axo we rahã, Kirisutu rehe har: “Ne jõ riki katu te me'ẽ ke” aja ihẽ apandu axo. Ihẽ amanõ rahã, amõ ta Kirisutu pe pandu ta: “Ne jõ riki katu te me'ẽ ke.” Aja rahã i'ar koty te we katuha.  
\v 22 Pe, ko ihẽ axo rahã we Kirisutu rehe har ihẽ apandu pandu katu te we axo. Myja ihẽ aputar katu my? Akwa ym.  
\v 23 Ihẽ amanõha ke aputar my? Ko axoha we aputar my? Myja my? Akwa ym. Kuja ihẽ akwa. Ihẽ amanõ tar katu. Aja rahã, Kirisutu namõ ihẽ axo ta kỹ. Ame'ẽ riki i'ar koty te we katuha.  
\v 24 Pehẽ pe anĩ. Ko axo rahã we, katu tiki pehẽ pe. (Aja rahã, amõ we Kirisutu rehe har pehẽ pe ihẽ amu'e ta rĩ.)  
\v 25 Aja akwa. A'erehe ihẽ amanõ ym we ta rĩ. Pehẽ namõ ihẽ axo we ta rĩ. Aja rahã, pehẽ ke ihẽ amu'e we ta axo rĩ. Aja rahã, tapijar te'e we Kirisutu rehe pejurujar katu te we rĩ. Aja rahã, pehẽ rury katu te we ta pexo.  
\v 26 Pe, amõ we pehẽ namõ ihẽ axo rahã, Jesu Kirisutu pe: “Ne jõ riki katu te me'ẽ ke” aja pepandu ta. A'e riki kyndaha ngi ihẽ ke muhem ta, a'erehe aja pepandu ta. 
\s1 Pexoha katu aja pexo katu 
\p  
\v 27 Apo amõ we apandu ta. Kirisutu rehe har myrandu katu rehe panduha ihĩ. Ame'ẽ myrandu ke amõ mu'e, aja pexoha katu ta me'ẽ te'e. Aja rahã, pehẽ pexoha rehe har ihẽ ahendu ta. Pehẽ rehe ihẽ asak ta aho my. Aho ym ta my. Pehẽ rehe har ihẽ ahendu ta. Kirisutu rehe pejurujar katu te we rĩ. Pehijar ym. Aja ihẽ ahendu ta. Aja rahã, katu te. Myrandu katu rehe amõ ta jurujar katu. Ame'ẽ ke peputar, a'erehe ame'ẽ ke pehẽ johu pepandu pandu. Peteĩhar aja pepandu pandu. Ame'ẽ rehe ihẽ ahendu ta tĩ. Aja rahã, katu te tĩ.  
\v 28 Pehẽ ke amõ ta mupyrara rahã, a'eta ngi pekyje ym. Pehẽ py'ahu te'e pehendu aja pemujekwa a'eta pe. Aja rahã, a'eta ma'eha ke pemujekwa. (Kirisutu ke a'eta putar ym.) A'erehe mupyraraha renda pe a'eta oho ta ame'ẽ ta ke a'eta, aja pemujekwa. Pehẽ anĩ. Tupã muhã katu ame'ẽ ta ke pehẽ, aja pemujekwa katu. A'e riki pehẽ ke muhã katu ta.  
\v 29 Pehẽ pe Tupã pandu: “Pehẽ rehe katu asak. Kirisutu rehe pejurujar katu. Amõ we tĩ. Ehe har pepandu pandu peho tĩ. A'erehe pehẽ ke amõ ta mupyrara ta tĩ” aja Tupã pandu.  
\v 30 Ihẽ aja pehẽ tĩ. Mu'eharan ta namõ peje'ẽ je'ẽ hũ tĩ. Aja pexo tĩ. Aja rahã ame'ẽ ta mu'e ame'ẽ ke pemukanim ta tĩ. A'erehe ihẽ aja pehẽ tĩ. Yman ame'ẽ ta namõ ihẽ aje'ẽ je'ẽ hũ tĩ, aja pekwa. Apo aja ihẽ axo tĩ. Aja pehendu tĩ. 
\c 2  
\s1 Kirisutu rehe har 
\p  
\v 1 Kirisutu riki pehẽ py'a ke mãtã. Pehẽ rehe a'e ipy'a katu, a'erehe pehẽ ke muhury katu. Tupã'ã namõ pehẽ juehe katu pexo. Amõ ta rehe pepy'a katu. Amõ ta rehe pepyrara pesak tĩ.  
\v 2 Ko apandu pehẽ pe. Ihẽ aja juja katu te pekwa pekwa pexo tĩ. Jumai ym ha namõ pexo. Pepy'a katu pehẽ juehe. Peteĩhar aja pexo. Aja rahã, ihẽ ke pemuhury katu te ta.  
\v 3 Ma'e ke pema'ema'e rahã, amõ ta pandu my: “Mã! Katu hũ peme'ẽ ta.” Ame'ẽ panduha peputar my? Mã peja ym aja. “Mã! Jande jõ katu te” aja ym pekwa pekwa pehẽ juehe har. Amõ ta katuha riki pehẽ 'ar koty te we aja pekwa katu pexo. Amõ ta 'ar koty te we pehẽ katuha ke aja ym pekwa pekwa pexo tĩ.  
\v 4 Amõ ta pe kuja pepandu katu: “Pehẽ namõ jama'ema'e ta” aja. Pe, ame'ẽ ta pehẽ pe: “Pehẽ namõ jande jama'ema'e ta tĩ” aja. Juja katu te ma'ema'eha ngã jupe. Aja katu. Pehẽma'e ke rehe jõ pesak ym pexo.  
\v 5 Jesu Kirisutu ukwa katuha aja mã peja pekwa pekwa katu pexo tĩ. “Mã! Ihẽ katu te ihẽ” aja ym te panduha a'e. Kuja Kirisutu ukwa katu: 
\q1  
\v 6 “Tupã aja a'e tĩ. Aja te'eha a'e ixo. Ima'e pyrãtãha namõ Tupã aja a'e ixo ta, aja ukwa jupe my? Anĩ. Aja ym riki. 
\q1  
\v 7 Kuja a'e ukwa tĩ. Upa katu te ywa pe ixo ame'ẽ ta ke jeje a'e hijar. Tupã aja ame'ẽ ke hijar uwyr tĩ. 
\q1 Awa aja te'e a'e uwyr. Te'e paraky ame'ẽ ke aja a'e ixo. 
\q1  
\v 8 Katu te a'e jupe, aja ym a'e ukwa. 
\q1 Tupã rehe a'e hendu katu. A'erehe a'e manõ. Myra ngã mupia ame'ẽ ke rehe a'e manõ. 
\q1  
\v 9 Manõha ngi mukwera katu muhem. A'erehe katu te ame'ẽ ke a'e aja Tupã mu'am. 
\q1 Pe, ywa kupe koty mujywyr raho. A'erehe amõ ta 'ar koty te we a'e katuha aja mu'am. 
\q1 A'e aja me'ẽ amõ nixói te. 
\q1  
\v 10 Aja rahã: ‘Jesu’ aja her ke hendu ame'ẽ ta ipynarãi pe wapyk ta. (Ame'ẽja ipy'a ke moĩ moĩ katuha ke mujekwa ta.) 
\q1 Aja upa katu te ngã wapyk ta. Ywa pe har ta wapyk ta tĩ. Aja ipy'a ke moĩ moĩ katu ta ehe. Kome'ẽ ywy keruhũ pe har ta aja tĩ. Ipy'a ke moĩ moĩ katu ta ehe tĩ. Mupyraraha renda pe ihĩ, ame'ẽ ta aja tĩ. Ipy'a ke moĩ moĩ katu ta ehe tĩ. 
\q1 Upa katu te ngã ipy'a ke moĩ moĩ ta ehe tĩ. 
\q1  
\v 11 Pe: ‘Jesu Kirisutu riki sawa'e te’ aja upa katu te ngã pandu ta. 
\q1 Pe, Jesu rehe har katu ma'e pandu rahã, Tupã pe: ‘Ne jõ riki katu te me'ẽ ke’ aja pandu ta tĩ. A'e riki jande pái keruhũ te.” 
\s1 Pexoha katu aja ngã pe pemujekwa 
\p  
\v 12 Pehẽ riki ihẽ rehe katu ame'ẽ ta ke. Ihẽ apy'a katu ame'ẽ ta ke pehẽ tĩ. Pesarahã! Pehẽ namõ ihẽ axo rahã, ma'e ke ihẽ apandu pehẽ pe. Ame'ẽ rehe pehendu katu. Apo pehẽ namõ axo ym. Ko amõ we panduha ke pehẽ pe ihẽ amondo axo. Ame'ẽ rehe pehendu katu ta me'ẽ te'e tĩ. Kuja. Pehẽ ke Tupã muhã katu. A'erehe ma'e peka'u te'eha pema'eha ngi pehẽ ke a'e poir, ame'ẽja saka. A'erehe mã peja ma'e peka'u te'eha ke pema'e ym. Amõ we ame'ẽ ke pema'e ta my, ame'ẽ pekyjeha namõ katu ame'ẽ ke jõ pema'ema'e.  
\v 13 Ima'e pyrãtãha ke Tupã muwyr pehẽ pe. A'erehe a'e putar ame'ẽ ke pema'ema'e tar katu. Pehendu tar katu ehe tĩ. 
\p  
\v 14 Upa ma'e ke pema'e rahã, pehẽ ruryha namõ pema'e pexo. Peje'ẽ hãtã tã ha namõ aja ym pema'e.  
\v 15 Aja rahã: “Pehẽ katu ym” aja amõ ta pandu ym ta. Pehẽ py'a juhyk, aja Tupã ra'yr ta katu aja pexo tĩ. Kome'ẽ ywy keruhũ pe pexo. A'ep ma'e ka'u te'eha ke ma'ema'e ame'ẽ ta ixo. Jaxer ame'ẽ ta aja tĩ. Ixo tĩ. Ame'ẽ ta namõ pexo rahã, pehẽ riki amõ kotyhar ta ke aja pemujekwa ta me'ẽ te'e. Katu ame'ẽ ta ke pehẽ aja pemujekwa ta me'ẽ te'e.  
\v 16 Aja rahã, myja ngã ke Tupã muhã katu, ame'ẽ rehe har ngã pe pepandu pandu. Ame'ẽ ke pehẽ pe ihẽ amu'e katu, aja pemujekwa ihẽ pe. Aja rahã: “Pesarahã! Siri ok ta pe har ta katu” aja ihẽ apandu ta. Kirisutu jywyr rahã, aja ihẽ apandu ta. Aja ihẽ rury katu axo. 
\p  
\v 17 Kirisutu rehe pejurujar katu, a'erehe Tupã pe pepandu: “Ko jande riki nema'e ta ke. Jande py'a jamoĩ moĩ katu nde rehe” aja pepandu. Pe, Tupã rehe har pehẽ pe ihẽ apandu katu te we axo rĩ. A'erehe pehẽ py'a pemoĩ moĩ katu te we ehe. A'erehe ihẽ ke amõ ta jukwa ta my? (Aja Tupã rehe ihẽ apy'a katuha ke ihẽ amujekwa ta ngã pe.) Aja rahã, ihẽ rury katu ta axo. Pehẽ aja ihẽ rury katu ta axo tĩ.  
\v 18 Aja pehẽ tĩ. Pehẽ rury katu ta me'ẽ te'e. Ihẽ aja pehẽ rury katu ta pexo tĩ. 
\s1 Pehẽ koty Timo ke ihẽ amondo ta 
\p  
\v 19 Jesu riki jandema'e sawa'e te. A'e putar rahã, pahar pehẽ koty Timo ke ihẽ amondo ta. Pe, pehẽ ngi Timo jywyr rahã, pehẽ rehe har a'e pandu ta uwyr ihẽ pe tĩ. Aja rahã, (katu pexo aja ahendu rahã,) ihẽ rury katu ta ihẽ axo.  
\v 20 Ihẽ aja a'e jõ pehẽ rehe a'e jumupyai ixo tĩ. Myja pexoha apo my, aja pehẽ rehe har a'e jumupyai ixo.  
\v 21 Amõ ta anĩ. Juehe har ixoha rehe har jõ sehar ta usak usak ixo. Jesu Kirisutu rehe har pandu tar ym. Ame'ẽ parakyha ke ma'ema'e tar ym.  
\v 22 Timo riki paraky katu. Aja a'e mujekwa katu pehẽ pe. Ame'ẽ rehe har pekwa katu. Ipái aja ta'yr tĩ. Mokõihar ta paraky katu. Aja ihẽ namõ myrandu katu ke Timo pandu pandu tĩ. (Ihẽ ra'yr aja a'e.)  
\v 23 Myja se ihẽ axo ta my? Kyndaha ngi ihẽ ahem ta my? Ame'ẽ ke ihẽ akwa rahã, pahar pehẽ koty Timo ke ihẽ amondo ta. Aja akwa.  
\v 24 Pe, Tupã putar rahã, ihẽ atu pehẽ rehe asak ta aho. Yman ym rahã ihẽ asak ta aho. 
\s1 Pehẽ koty Eparondi ke ihẽ amondo ta 
\p  
\v 25 Eparondi ke pehẽ koty ihẽ amondo ta me'ẽ te'e, aja akwa. Ihẽ mu aja a'e. Tamatarer ke a'e werur ihẽ pe. Pehẽ pemuwyr ame'ẽ ke a'e werur. Se Hom ok ta pe ihẽ namõ myrandu katu ke a'e pandu pandu tĩ. Mujekwa katu tĩ.  
\v 26 Ma'e ahyha ke a'e pyhyk, aja pehendu. Pehendu aja a'e ukwa rahã, jumupyai ixo tĩ. Apo pehẽ rehe a'e usak tar katu tĩ.  
\v 27 Jete riki. Ma'e ahyha ke a'e pyhyk. Tate manõ. Anĩ. Tupã pyrara usak ehe. A'e ke rehe jõ ym pyrara usak. Ihẽ rehe pyrara usak tĩ. A'erehe manõ ym. Manõ rahã, i'ar koty te we ihẽ pyai ta tipe tĩ.  
\v 28 Anĩ. A'e manõ ym. A'erehe pahar pehẽ koty a'e ke ihẽ amondo tar katu. Pe, pesak ehe rahã, pehẽ rury katu ta. Aja rahã, ihẽ apyaiha ke upa kanim ta tĩ.  
\v 29 Pehẽ koty a'e uhyk rahã, ipo ke pepyhyk pyhyk katu ingi. Pehẽ ruryha namõ pepyhyk katu ingi. Pesak ehe rahã: “Ne jõ riki katu te me'ẽ ke” aja Tupã pe pepandu. Pehẽ mu aja ipo ke pepyhyk katu ingi. Eparondi aja me'ẽ sawa'e ta rehe har: “Katu ame'ẽ ta ke a'eta” aja pekwa pekwa katu tĩ.  
\v 30 Myrandu katu ke a'e pandu pandu. Kirisutu pe paraky ame'ẽ ke a'e tĩ. Arahã tate a'e manõ. Pyraraha ngi kyje ym a'e. Myrandu katu pandu pandu. A'erehe Eparondi aja me'ẽ sawa'e rehe har: “Katu ame'ẽ ke a'e” aja pekwa pekwa pexo. Se Hom ok ta pe pehẽ pexo ym. A'erehe marã ka ym ihẽ py'a ke pemãtãha. A'erehe a'e riki ihẽ py'a ke mãtã katu. 
\c 3  
\s1 “Nde katu te. Ma'e nde ereka'u te'eha nde erema'eha 
\s1 Nixói te nde pe” aja Tupã pandu 
\p  
\v 1 Ihẽ mu ta! Amõ we ihẽ amupinim ta. Pesarahã! Jandema'e sawa'e te kotyhar ta ke pehẽ, a'erehe pehẽ rury katu pexo. Amukwehe pehẽ pe ihẽ apandu, ame'ẽ juja katu te paper pinim ke pehẽ pe ihẽ amondo axo. Ihẽ py'a jukwa ym riki. Ihẽ amondo rahã, pejurujar katuha ke pehijar ym ta.  
\v 2 Amõ mu'eha ta rehe pesak te'e. Ma'e ka'u te'eha ke a'eta ma'ema'e hũ. Muka'u te'e hũ amõ ta ke tĩ. Amõ pirer ke jupã ta me'ẽ te'e, aja riki a'eta mu'e. (Ipirer ke jupã rahã, Tupã kotyhar ta te ke a'eta, aja a'eta ukwaha jupe naĩ.)  
\v 3 Anĩ. Jande atu Tupã kotyhar ta ke. Ame'ẽ jakwa katuha ke Tupã moĩ, jande py'a rehe. I'ã ke jande py'a rehe moĩ. A'erehe ixotyhar ta ke aja jakwa katu. A'erehe Tupã rehe jande py'a ke jamoĩ moĩ katu. Jesu Kirisutu namõ jande juehe katu jaxo. A'erehe jande rury katu. Ipirer rehe mangaha ke amõ ta moĩ rahã, Tupã kotyhar ta ke aja a'eta ukwaha naĩ. Jande anĩ. 
\p  
\v 4 Ihẽ atu ihẽ aputar rahã, ame'ẽ pirer jupãha ke rehe ihẽ ajurujar katu ta tipe. Ima'e ma'eha ke rehe amõ jurujar katu rahã, ko ihẽ riki i'ar koty te we ihẽ ajurujar katu ta tipe.  
\v 5 Ihẽ mãi pusu ngi a'ar. Pe, awa po wajar mahapyr aker rahã, ihẽ pirer ke amõ jupã. Aja rahã, jundéu awa te ke ihẽ, aja amujekwa. Menjamĩ rainõ ke ihẽ. Ihẽ pái ta riki jundéu awa ta ke. Jundéu awa ramũi ta ukwaha rehe ihẽ ahendu katu tĩ. Parise ta kotyhar ke ihẽ. (Ame'ẽ ta riki Moise je'ẽha rehe hendu katu te.) Aja ihẽ tĩ. Ahendu katu ehe tĩ.  
\v 6 Ame'ẽ ke rehe amõ ta hendu katu te. Aja ihẽ aputar katu te tĩ. A'erehe Jesu kotyhar ta ke ihẽ amupyrara hũ axo kwe. Amõ koty a'eta ukwa, aja ihẽ akwaha naĩ, a'erehe ihẽ amupyrara hũ a'eta ke axo. Moise je'ẽha rehe amõ hendu katu te rahã, katu ame'ẽ ke a'e, aja ukwaha jupe naĩ. Aja ihẽ tĩ. Nixói ma'e aka'u te'eha ama'eha ihẽ pe, aja ihẽ akwaha ihẽ jupe naĩ. 
\p  
\v 7 Pe, ihẽ axoha riki katu te, aja akwaha naĩ. Apo ame'ẽ ymanihar axoha riki jaxer aja akwa katu apo 'y. Kirisutu rehe ihẽ ajurujar katu, a'erehe aja ihẽ akwa katu apo 'y.  
\v 8 Jete. Upa katu te jaxer riki, aja akwa katu apo 'y. Pe, amõ koty ihẽ akwa. Amõ riki ymanihar 'ar koty te we katuha. Jesu Kirisutu rehe har ihẽ akwa. Ame'ẽ riki i'ar koty te we katuha. Jesu riki ihẽma'e sawa'e te. Ehe har ihẽ akwa katu apo 'y, a'erehe ymanihar akwaha ke ihẽ ahijar. Ame'ẽ jaxer aja akwa. Aja rahã, Kirisutu kotyhar te aja ihẽ axo.  
\v 9 Pe, Kirisutu namõ ihẽ juehe katu ihẽ axo. Moise je'ẽha rehe ihẽ ahendu katu, a'erehe ihẽ ke Tupã muhã katu my? Anĩ. Aja ym. Ko Kirisutu rehe ihẽ ajurujar katu, a'erehe ihẽ ke Tupã muhã katu 'y. Jete. Upa Kirisutu rehe jurujar katu ame'ẽ ta ke Tupã muhã katu ta kỹ.  
\v 10 Kuja ihẽ aputar apo 'y. Kirisutu rehe har jõ ihẽ akwa tar katu te we hũ ihẽ axo rĩ. Tupãma'e pyrãtãha ke aja tĩ. Akwa tar katu te we hũ ihẽ axo tĩ. Kirisutu ke a'e mukwera katu muhem rahã, pyrãtãha namõ mukwera katu muhem. Ame'ẽ ke ihẽ akwa tar katu te we ihẽ axo tĩ. Kirisutu ke amõ ta mupyrara. A'e aja ihẽ ke amõ ta mupyrara ta aja ihẽ aputar axo tĩ. A'e manõ. A'e aja ihẽ aputar katu tĩ.  
\v 11 Pe, manõ ame'ẽ ta ke Tupã mukwera katu ta muhem rahã, ko ihẽ ke a'e mukwera katu ta muhem tĩ. Aja ihẽ aputar tĩ. 
\s1 Kirisutu ixoha aja ihẽ axo tar katu tĩ 
\p  
\v 12 Upa katu te ehe har ihẽ akwa katu, aja ym ihẽ apandu. Uhyk ym we rĩ. Upa katu te akwa ym we rĩ. A'erehe tapijar te'e we ihẽ ajumu'e axo. Jesu Kirisutu riki ihẽ ke muhã katu. Ixotyhar ke ihẽ. A'erehe tapijar te'e we ehe har ihẽ ajumu'e axo tĩ.  
\v 13 Ihẽ mu ta! Ko pehendu katurahã! Ehe har akwa katu te ha ke uhyk ym we rĩ. Aja akwa katu. Kuja ihẽ axo ta apo 'y. Ymanihar ihẽ axoha rehe har ihẽ akwa akwa ym ta axo. Apo har kupe koty ma'e ihẽ ruwa koty ihĩ ame'ẽ ke rehe ihẽ akwa akwa ta axo.  
\v 14 Kuja riki. Jesu Kirisutu kotyhar ke ihẽ, a'erehe Tupã pandu ta: “Ywa pe ejur” aja. Ame'ẽ rehe aharõ katu axo, a'erehe Kirisutu rehe har ihẽ tapijar te'e we ajumu'e ihẽ axo. \fig |src="nt-250.tif" size="col" ref="Piripos 3.13-14" \fig* 
\p  
\v 15 Jande johu Tupã rehe har jakwa katu ame'ẽ ta ke jande. Yman ehe har jakwa katu ame'ẽ ta ke jande. Aja me'ẽ ta rahã, jande johu Kirisutu rehe har tapijar te'e we jajumu'e ta me'ẽ te'e. Aja amõ ta putar ym rahã, amõ koty ukwa rahã, ame'ẽ ke Tupã mujekwa ta. (Aja rahã, Kirisutu rehe har ukwa tar katu tĩ.)  
\v 16 Pe, Kirisutu rehe har jajumu'e. Aja tapijar te'e we jaxo ta me'ẽ te'e. Jamu'e katu te we ta me'ẽ te'e tĩ. 
\s1 Ywa pe har ta aja pehẽ a'erehe pexoha katu pexo 
\p  
\v 17 Ihẽ mu ta! Mã peja ihẽ axoha aja pehẽ johu tĩ. Myja katu jaxoha my? Ame'ẽ ke jamujekwa pehẽ pe. Aja amõ ta ixoha katu rahã, pesak katu a'eta rehe. A'eta aja pehẽ tĩ. Pexoha katu tĩ.  
\v 18 Amõ amõ we hũ apandu pehẽ pe. Ihẽ apyaiha namõ apandu we ta amõ tĩ. Kuja. Amõ ta heta ixo. A'eta ixoha riki amõ koty. Jaxer riki. Ame'ẽ ma'e ka'u te'eha ma'ema'eha ke rehe Kirisutu muhepy. A'erehe myra ngã mupia ame'ẽ ke rehe a'e manõ. Ma'e ka'u te'eha ke tapijar te'e we amõ ta ma'ema'e ixo. A'erehe huwajan ta aja a'eta ixo rĩ.  
\v 19 Mupyraraha renda pe a'eta oho ta. Ma'e ka'u te'eha ma'eha rehe jõ ipy'a ke a'eta moĩ moĩ. Tupã rehe moĩ ym. Kome'ẽ ywy keruhũ pe ixoha rehe har jõ a'eta ukwa ukwa ixo tĩ. Ma'e ka'u te'eha ke a'eta ma'ema'e rahã, katu aja a'eta ukwaha jupe naĩ. Huxĩ ym riki. 
\p  
\v 20 Jande riki amõ koty. Ywa pe har ta aja jande. Jande muhãha rehe jaharõ hũ jaxo. Jesu Kirisutu riki jande muhãha. Jaharõ hũ jaxo ehe. Ywa ngi a'e wyjy ta uwyr. A'e riki jandema'e sawa'e te.  
\v 21 Jande rete ke a'e muruwak ta kỹ. Apo jande pitu te'e riki. Ima'e rete ke katu te ame'ẽ ke. A'erehe a'e aja jande ke a'e muruwak ta kỹ. Pyrãtãha namõ jande ke a'e muruwak ta kỹ. A'erehe upa katu te ngã hendu katu te ehe. Upa katu te. Pyta we ym ta. 
\c 4  
\s1 Pehẽ py'a pemujywyr pehẽ juehe 
\p  
\v 1 Ihẽ mu ta! Pehẽ rehe ihẽ apy'a katu. Pehẽ rehe ihẽ asak tar katu tĩ. Ihẽ ke pemuhury katu. Pehẽ ngi ihẽ ruxĩ ym. Ko apandu pehẽ pe. Kirisutu rehe pejurujar katu. Ame'ẽ ke pehijar ym. Tapijar te'e we pejurujar katu ehe pexo. 
\p  
\v 2 Ko kũjã ta pe ihẽ apandu. Ewo pe. Syn pe amõ. (Peje'ẽ je'ẽ pehẽ jupe, aja ihẽ ahendu.) A'erehe mã peja pehẽ py'a pemujywyr katu pehẽ juehe. Kirisutu rehe pejurujar katu. A'erehe pehẽ anam ta aja pehẽ. 
\p  
\v 3 Sa'e! Nde erepandu ame'ẽ ke nde erema'ema'e katu. Ihẽ namõ myrandu katu ke nde erepandu pandu. Apo apandu nde pe. Ame'ẽ kũjã ta pe epandu katu, Ewo pe. Syn pe tĩ. Aja rahã, a'eta py'a jywyr ta a'eta juehe. Yman ame'ẽ kũjã ta riki ihẽ namõ myrandu katu ke pandu pandu hũ tĩ. Amõ sawa'e aja tĩ. Keremẽ ke. Amõ ta heta aja tĩ. Ame'ẽ ta ihẽ namõ myrandu katu ke pandu pandu tĩ. Upa ame'ẽ ta rer ke ima'e paper rehe Tupã mupinim katu. Uhã te hũ ame'ẽ ta rer ke ame'ẽ paper rehe ihĩ. 
\s1 Pehẽ rury katu aja pexo katu 
\p  
\v 4 Kirisutu namõ pehẽ juehe katu pexo. A'erehe pehẽ rury katu pexo. Aja te'eha pexo. Ko riki apandu we tĩ. Mã peja pehẽ rury katu pexo. 
\p  
\v 5 Mã peja upa amõ ta rehe katu ame'ẽ ta ke pehẽ, aja pexo katu. Sawa'e te jywyr tate.  
\v 6 Upa ma'e ke rehe pejumupyai ym pexo. Ame'ẽ rehe har Tupã namõ pepandu. Inamõ pepandu rahã, ma'e ke nixói te pehẽ pe ame'ẽ ke pepandu ipe. “Ne jõ riki katu te me'ẽ ke” ame'ẽ panduha namõ pepandu ipe.  
\v 7 Jesu Kirisutu kotyhar ta ke pehẽ. A'erehe pehẽ py'a ke Tupã muhury katu ta. Ipy'a muhuryha ke amõ ukwa katu. Tupã riki muhury katu rahã, i'ar koty te we katuha. 
\s1 Ma'e katu ame'ẽ ke jõ pehẽ py'a rupi pekwa pekwa pexo 
\p  
\v 8 Ihẽ mu ta! Ko a'ejõhar panduha ke apandu pehẽ pe apo 'y. Kuja. Ma'e katu ame'ẽ ke jõ pehẽ py'a pe pekwa pekwa pexo. “Mã katu ko” aja amõ ta pandu, ame'ẽ rehe har pehẽ py'a pe aja tĩ. Pekwa pekwa pexo tĩ. Jetehar te ke aja tĩ. Ame'ẽ rehe har pekwa pekwa pexo tĩ. Ma'e ke muhuxĩ ym amõ ke, ame'ẽ rehe har aja tĩ. Pekwa pekwa pexo tĩ. Katu ame'ẽ ke ma'ema'e, ame'ẽ rehe har aja tĩ. Pekwa pekwa pexo tĩ. Ma'e jaxer ai ym ame'ẽ rehe har aja tĩ. Pekwa pekwa pexo tĩ. Amõ ta rehe ipy'a katu, ame'ẽ rehe har aja tĩ. Pekwa pekwa pexo tĩ. “Peme'ẽ panduha katu” aja amõ ta pandu, ame'ẽ rehe har aja tĩ. Pehẽ py'a pe pekwa pekwa pexo tĩ. Aja rahã, pekwa pekwa pexo aja pema'ema'e ta. (A'erehe ma'e katu ame'ẽ ke jõ pehẽ py'a pe pekwa pekwa katu pexo.)  
\v 9 Ma'e ke ihẽ amu'e pehẽ pe. Aja pema'ema'e katu tĩ. Ihẽ axoha rehe pesak. Aja pexo tĩ. Pe, pehẽ namõ Tupã ixo katu ta. Jande py'a ke muhury katu ame'ẽ ke a'e. 
\s1 Ihẽ pe tamatarer pemuwyr a'erehe pehẽ pe apandu: “Katu pehẽ” 
\p  
\v 10 Jandema'e sawa'e te kotyhar ke ihẽ. A'erehe ihẽ rury katu te hũ. Tupã pe ihẽ apandu tĩ: “Ne jõ riki katu te me'ẽ ke” aja. Heta te hũ jahy kanim, pe, apo ihẽ rehe pehaihu katu tĩ. Ihẽ pe tamatarer pemuwyr tĩ. Aja ihẽ rehe pehẽ pepy'a katu, aja pemujekwa katu ihẽ pe. A'erehe ihẽ rury katu te hũ ihẽ. Ihẽ rehe peharái, aja ym apandu. Ihẽ rehe peharái ym. Tamatarer pemuwyriha pemanga tipe. Ame'ẽ ke akwa katu. Anĩ. Marã ka ym tamatarer ihẽ pe pemuwyriha. Ame'ẽ ke akwa katu tĩ.  
\v 11 Ihẽ rehe ma'e ke pema'ema'e ym rahã, ihẽ apyrara ym axo. Upa ma'e ihẽ axoha rehe ihẽ rury katu. Aja ihẽ akwa katu.  
\v 12 Ihẽma'e ym te aja ihẽ axo rahã, ihẽ rury katu axo. Ihẽma'e hũ aja axoha ke ihẽ akwa katu tĩ. Aja axo rahã, ihẽ rury katu tĩ. Aja ihẽ ajumu'e katu. A'erehe ihẽ myahy te rahã, ihẽ rury katu. Ihẽ ãpũ rahã, aja tĩ. Ihẽ rury katu tĩ. Ihẽma'e ym te rahã, aja tĩ. Ihẽ rury katu tĩ. Ma'e heta rahã, aja tĩ. Ihẽ rury katu tĩ. Aja te'eha ihẽ. Amõ amõ renda pe ihẽ axo rahã, ihẽ rury katu.  
\v 13 Upa katu te ma'e ke ihẽ rehe uhyk rahã, ihẽ rury katu. Pyrãtãha ke ihẽ pe Kirisutu muwyr, a'erehe ihẽ rury katu. 
\p  
\v 14 Pe, ihẽ apyrara rahã, ihẽ rehe pehaihu katu. Aja rahã, katu tiki.  
\v 15 Siri ok ta pe har ta ke pehẽ. Masendo ywy pe pexo. A'ep myrandu katu ke ihẽ apandu pandu py pehẽ pe. Pe, pehẽ ngi ihẽ aho rahã, pehẽ jõ riki ihẽ pe ma'e ke peme'ẽ katu. Aja pekwa katu. Pehẽ jõ ma'e ke rehe pekyty'ỹ ym ihẽ pe. Ihẽ apyrara rahã, pehẽ jõ pepyai tĩ. \fig |src="CN02074B.TIF" size="col" copy="© 1978 David C. Cook Publishing Co." ref="Piripos 4.10-20" \fig* 
\v 16 Pe, Tesaron ok ta pe ihẽ axo rahã, ihẽma'e ke nixói te. Arahã ihẽ pe tamatarer ke pemuwyr. Jete. A'engi mokõihar pemuwyr tĩ.  
\v 17 Ame'ẽ ke ihẽ apyhyk rahã, ihẽ rury katu. Ame'ẽ rehe jõ ym. Tupã koty pehẽma'e ke ihĩ hũ ta, aja saka. Ame'ẽ pehẽma'e hetaha ke ihẽ aputar katu riki.  
\v 18 Jete. Upa katu te ihẽ pe pemuwyr. Ame'ẽ ke upa ihẽ apyhyk. Pemuwyr te hũ. Upa ma'e ihẽ aputar ame'ẽ ke kohĩ apo. Pemuwyr ame'ẽ ke Eparondi werur. A'erehe i'ar koty te we ihẽma'e kohĩ. Pemuwyr ame'ẽ ke Tupã koty ma'e pihe katu, ame'ẽja saka. Tupã hury katu ehe. Ymanihar ta Tupã rehe ipy'a moĩ moĩ rahã, ma'e pihe katu ame'ẽ ke mutakãxĩ. Hapy, ame'ẽja mutakãxĩ. Aja ihẽ pe pehẽ pemuwyr ame'ẽ ke tĩ. (Tupã ke pemuhury katu ame'ẽ ke tĩ.)  
\v 19 Pe, pehẽma'e ke upa katu te nixói te rahã, ame'ẽ ke Tupã me'ẽ me'ẽ ta, pehẽ pe. Jande japy'a katu ehe ame'ẽ ke a'e. Ima'e ma'e ke upa ym te ta. Jesu Kirisutu namõ pehẽ juehe katu pexo, a'erehe pehẽ pe a'e me'ẽ me'ẽ katu.  
\v 20 Tupã riki jande pái keruhũ. “Ne jõ riki katu te me'ẽ ke” aja japandu pandu katu. Aja te'eha ta. “Amen.” Ame'ẽ: “A'e tỹ.” 
\s1 Katuha ke Páu mondo 
\p  
\v 21 Pehẽ koty Tupã kotyhar ta ixo. Jesu Kirisutu kotyhar ta ke a'eta tĩ. A'eta pe katuha ke ihẽ amondo axo. Se Hom ok ta pe amõ ta ixo. Pehẽ mu ta aja a'eta tĩ. A'eta mondo ixo tĩ. Pehẽ pe katuha ke mondo ixo tĩ.  
\v 22 Se Tupã kotyhar ta ixo. Upa ame'ẽ ta pehẽ pe katuha ke mondo ixo tĩ. Kapitã keruhũ rok pe Jesu kotyhar ta amõ ta ixo. Kapitã keruhũma'e parakyha ta ke ame'ẽ ta. Ame'ẽ ta katuha ke mondo ixo pehẽ pe tĩ. 
\p  
\v 23 Jesu riki jandema'e sawa'e te. Mã peja johu pehẽ rehe Jesu Kirisutu usak katu. 
\p Upa.