\id 1TH - Urarina NT -Peru 2008 (DBL -2013) \h Tesalonecau Nenacaauru Rai Leinjiin \toc1 Tesalonecau nenacaauru rai Faborohacha letoai leinjiin \toc2 Tesalonecau Nenacaauru Rai Leinjiin \toc3 1Te \mt1 Tesalonecau nenacaauru rai \mt2 Faborohacha letoai leinjiin \c 1 \s1 Tesalonecau nenacaauru rai laenaauruha Faboroorune \p \v 1 Canuna Faboro neeun. Inara raina Siribano, Timoteeo, naaonjoain nichaanunena laenaain letoarichaanuhin. Saain nii Tesalonecau nenacaauru Cana Coaunera rai ita taojiaera neeichene raina caa laenaain letoacaanu. Saain nii Cana Inaca Cana Coaunera, Cana Curuaanaa Jesocurisito, naaonjoain coitucuhin neeichene raina caa letoaacaanu. Inara belain, inara coroatajaneeine Cana Inaca Cana Coaunera, Cana Curuaanaa Jesocurisito naaonjoainte raotojoeein neeiche. \p \v 2 Cana Coaunera bajaacaanune naineeina, “Nariha,” naain coroaejeein, inara rai bajaacaanu inara coroatajanejeein sacuha Cana Coaunerane coina. \p \v 3 Nitohaneeina inara coaucuhin nihacaanu, Cana Inaca Cana Coaunera bajaacaanune naineeinna rauhijiriin inara coroatajanerichaain Cana Coaunera Calaohi Jesocurisitone esenetaain, caohachaain laraajiin necairichanaa abaantaain amihaneein leeochaauru belaain neeichene jaun. \v 4 Coichana aina cutaainte inara belai Cana Coaunera. Aihana jaunna, janijiin Cana Coaunera ranojoineein neeichene coitucuhacaanu. \p \v 5 Coatiha joaenreen erenaa rijijieein nihei caa cacha relaacaanune jaan Cana Coaunera Ere. Mijiaainetiinte cacha suujua que tacae, nitohaneein tiha Cana Coaunera Suujuene jaun. Nitohanihana jaunna esinae rauhijiriin Cana Coaunera Ere neein nihane coitucuhacaanulu. \p Inarate canacaanu ichao coitucuhiche, inara aina nihacaanune bana inara nota que canacaanu coaraquicheluna jaun. Nenacaen inara caohachanu que tejian canacaanu coaraquichelu inara nota que, jerichanejeein caohachaain ichaohichene coina. \p \v 6 Nii jaunte jerichanejeein canacaanu ichao rijijieein, Cana Curuaanaa Jesocurisito naaonjoain rijijieein inara netonai inara ichao que ichaohiche. Nitohaneein caohacha ichaain ichaohichene corenihate inara rerohecaain, inara cairichaerihure niqui, nete inara coroatajaneein naaonjoaan Cana Coaunera Suujuene jaun, raotojoeein rachoojoeein Cana Coaunera Ere aonaain tonoraaiche atiin. \p \v 7 Nitohaneein atiin laraajiin necairichanaa abaantaain raotojoeein neeichene jaunte, inara coitucuuruhana jaun, jerichanejeein inara rijijieein ichaonaa caohacha que ichaonaa coaaucure saain Masedonia, Acaiha, naaonjoaihunri nenacaauru Cana Coaunera coitucuurera. \v 8 Nitohaneeinte Masedonia batane, Acaiha batane, itolere sacutaain Cana Curuaanaa Ere coitucuerateeichene jaun, esinae rauhijiriin Cana Coaunera esenetaain rauhijiriin nere tonoraain neeichene coitucuure itolere neein. Nitohaneein itolere neein raotojoeein inara coitucuuruhana jaunna, inae cha que erenaa nainenihacaanu canacaanu inae. \p \v 9 Nii jaunte inae acaauru rai cha que irihacaanune latecurene, jauriaa nejeein inara rene turuha uhacaanune jana, canacaanu belaain, canacaanu raain, canacaanuhacha beebejei Cana Coaunera Ere esenetaain tonoraain, nii enuha caje cacha chanohineein nenaa inara coaunera niha inaraacha tei jianeein raatiriin, esinae rauhijiriin nii ichaohin nenaa Cana Coaunera Esine Ere esenetaain tonoraain, nii beebejeeiche leeochaauru raine coitucuuruha itolere neeina jaun. \p \v 10 Chaen techu enacoauneein dede caje turuha uha nii Cana Coaunera Calaohi, nii oo caje Cana Coaunera ichatenohin Jesosone cohajeeichene beebejeeure. Nii Cana Coaunera Calaohi Jesosote cana casetecaeratihane rai niha Cana Coaunerane jana jianacoon cana mitaeraneein ne. \c 2 \s1 Tesalonecau namihaneeo ichaa Faborone \p \v 1-2 Nii coitucuhichene tocohaneeinte jauriaa nejeein Filipoo turuhacaanune jana, canacaanu batohin, canacaanu necoejechanuhin, canacaanu que jaolecooruha natiinte, inae enene esinae rauhijiriin aitocoanune coitucuure. Nii coitucuhichene tocoaneeinte canacaanu aina nejerateeuruha nii Tesaloneca cocoaichacurune jana, canacaanu coroatajane Cana Coaunera, acaauru que casilanaala laraajiin inara rai nere bihacaanune coina. \p \v 3 Nitohaneeina joaenreein caje rocohin inara relaenihacaanu. Nitohaneein rauhijiriin aitocoaanu natiinte canacaanu ataibinaene beein, naaonjoaaunre canacaanu belaiheichuru, chaelai chunei coritana coacuhin joaenreein canacaanu ereniriaala que aitona rijitiin. \p \v 4 Canacaanu suujua coarajihana jaunte, canacaanu letoae Cana Coaunera, jianacoon cana mitaain, Cana Rai Ichaonaa Tera Nere bihacaanune coina. Coatiha canacaanu belaain niha cachane jerena caaun cacha relaain nihaacaanu. Canacaanu belaiha Cana Coaunerane jerena caaunna jerihane tocohaneein cacha relaain nihacaanu. \p \v 5 Nii coitucuhichene tocohaneein, coatiha canacaanu coretequichene coina inara belaihaacaanu. Esinae Cana Coaunerate coaraje. \p \v 6 Canacaanu cocoainaain canacaanu letoaain niha Cana Coaunera Calaohi Jesocurisitona jaunte niqui neere canacaanu rai rauhi. Nena “Naaonjoain canacaanu que suujua acateein neeine cachara,” naain erenihacaanu inara rai nihanatiin. \v 7 Nechu jataen joaenreein cacha rijijieein turuhin, canacaanu nerotohin inara belaain inara jana amuhemuhecaanulu. Charijieein teeinti bereecuru belaain fojiae neba. Nii rijijieeina inara belaain inara relaacaanu. \v 8 Coatiha Cana Coaunera Ereeicha que inara relaacaanuneeicha coina turuhin inara aina nihaacaanulu. Inara netonai canacaanu ichao coaraain jerichanejeein canacaanu rijijieein ichaohichene coinana itolere necairichanaa abaantaain turuhin nihacaanulu, canacaanu coichana aina cutaain inara belaain nihacaanune jaun. \p \v 9 Jauriaana janotiinnetojoeein, laraajiin mainajeein amihaneraetoacaanulune coaauquiche chachu natiin. Nitohaneeina canacaanu raajenihane amihaneein, coreniha canacaanuhacha latei coreteein, Cana Coaunera Ere beebejeein ichaorejetocoaaunlu, nabana inara cairichaacaanune, chaelai que latejihojoiriin neeichene coataa. \p \v 10 “Baaso chaainjene nihacaanu,” naain iriha cacha natiin, chatohaneein baaso chaain nihaacaanu. Inara, Cana Coaunera, naaonjoain neeichenete rauhijiriin canacaanu suujua coaraain, Cana Coaunera coitucuera neeichene que canacaanu suujua acateein nihacaanune coarajerejetocoichelu. Nii jaunte nene nihei chaelai que ujuaiteein canacaanu coulurujiha chuneine jaannu. \p \v 11 Nii choae tacaainachu calaohi suujua nunaain lararajiaa inacane rijijieein inara suujua nunaain lararajiaain nihacaanune coitucuhiche. \v 12 Nitohanihana jaun, coujuriu Cana Coaunera coitucuera neein nenaa tocohaneein rauhijiriin ichaooche, nii jauriaa inara rai aitocoaanulune tocohaneein raotojoeein rachoojoeein aina neeichene coina inara cotijiaain nihalu Cana Coaunerana jaun. \p \v 13 Coatiha joaenreein cacha ere aonajenaa rijijieein Cana Coaunera Ere aonajiheeichelu inara rai bihacaanune jana. Nii jaunna Cana Coaunera bajaacaanune, “Nariha,” naain bajaacaanu. Nii caje coaauneeinte esinae rauhijiriin caohachaain inara ichao coreein ichaohichene coaarateein neeiche. Nitohanihane cajete esinae rauhijiriin Cana Coaunera Ere nihane que necoaarate. \p \v 14 Cana Coaunera Calaohi Jesocurisito ere tonoraaichene corenihate inara aina nejerateeurelu inara araaichuru. Nii rijijieein techu nii Jodeau nenaa Cana Coaunera Calaohi Jesocurisito ere tonoraaurera aina nejerateeurelu acaauru araaichuru Jorioocuru. \v 15 Nii Jorioocurute acaauru rai Cana Coaunera ere beera inoaensi sohin jaaoruhane rijijieein Cana Curuaanaa Jesoso sohin jaaorera ne. Nitohaneeuruhana jaunte acaauru aina nihacaanune bana canacaanu sitaaurelu. Nihei aansijieeiniji Cana Coaunera jerenohin ichana coaaucuruhi, nechu satiin cacha aina obaejeriin ichaaoruha neechate laen jerecure. \v 16 Nii jaunte jianacoon mituhin neeuruha Jorioniheichurune coina, Jorioniheichuru rai Cana Coaunera Ere benaa jerichaanune, caohateeure. Nitohaneeuruhana jaunte jataen mululuhin osaquiin neeure. Nii jaunte tabiicha acaauru abaantana nainene Cana Coaunera. Nii jaunte inae cuu tihane, nii core coaraa cuurureein acaauru notaanaa. \s1 Coaiteen Tesalonecau turuha cunaa jeriha Faboro ne \p \v 17 Inara caje amuhacaanune caje coaauneeina, inara coacuhin nihacaanu. Carajaain ita coaarinihacache natiine jericha nejeein inara coacuhin nihacaanune jaun, inara coaraa uhene rijitojoihacaanu. \p \v 18 Inara coaraa unaa jerichaanune naineeinte canacaanu acate Moconajaera. Canuna Faboro neein caraaje nihane inara coaraa unaa jereeun araai saain. \p \v 19 Inae coaiteen cau turuha Cana Coaunera Calaohi Jesocurisitone banana, raotojoeein rachoojoeein nereeunni, cacoreniha coitucuhin rai cacha neeichene jaun. \v 20 Nii jaunna esinae rauhijiriin raotojoeein rachoojoeein nihacaanu. \c 3 \p \v 1 Jataenna inara coaraa unaa jeretohacaanu niqui, nena nainenerichaanuhin. Nii jaunna cau Atenau nerichaanuhin. \v 2 Acaihanejein cana nejera Timoteeochana letoarichaanuhin inara coaraa uhane coina. Acate Cana Coaunera letononeein canacaanu coroatajane, Cana Coaunera Ere benaa que. Nii jaunte inara coaraa ureein, inara suujua lararajiaain nihane, nii aina nelararajiaain, inara suujua nunaain neeichene coina, \v 3 nabana chatohaneein nejelau suujua cuaain niha chuneine coataa. Inarate raotojoeein niriinanai coitucuhiche. Saain nitohaneein necairichanaa coaraain nihacache nete ne. \v 4 Nii inara aina nihacaanune bana, inara rai aitocoaanulune tocohaneeinte nelu cana suujua reroecaeraauru. Nitohaneeinte situelu, nii coitucuhichene tocohaneein. \v 5 Nitohaniha jaunna inara coaarateeunlu. “Esinaete chuhisi rauhijiriin Cana Coaunera Calaohi Jesocurisito ere esenetaain tonoraain neeure,” naain nitohaneein coitucuhanune jerena caaunna inara coaarateeunlu. “Baaso que sarunajaain niha Moconajaerane, baaso chaain neeuruhane inacojoeein inachujian acaauru rai Cana Coaunera Ere benaa que amihanihacaanulu,” naanune jaunne, inara coaarateeunlu, nitohaneein coitucuhanune coina. \p \v 6 Nii jaunna nitohaneein esinae rauhijiriin Cana Coaunera Ere esentaain, tonoraain ita belaain, raotojoeein neeichene coitucuun, inara caje turuhin biha Timoteeo canacaanu raina jaun. Chaen techu canacaanu belaain canacaanu coacuhin, canacaanu coaana jeretohichene be. Inara coaana jeretohacaanune rijitojoeein canacaanu coaana jeretohichene be canacaanu rai. \p \v 7 Nii jaunna necairichaacaanu natiin, raotojoeein nii que nelararajiaain atiin rachoojoeein nihacaanu. \v 8 Nitohaneein rauhijiriin Cana Curuaanaa ere tonoraain neeichene jaunna, cha que tonajelanaala nihacaanu. \v 9 Nii jaunna inara coreniha, “Nariha jataen,” naacaanu, Cana Coaunera notaracae. \v 10 Nii jaunna janotiin netojoeein Cana Coaunera bajaain nihacaanu, canacaanu coroatajanihane inara rene turuhin inara rai beebejihacaanune, jataain jelai amuritoheriin esenetaain queecha jaaequiin neeichene coina. \p \v 11 Aihana jaunna canacaanu coroatajaniha Cana Inaca Cana Coaunera, Cana Curuaanaa Jesocurisito naaonjoaine jerichaanu inara coaraa uhacaanune coina. \v 12 Inara coroatajaneeine Cana Curuaanaate jelai amuritoheriin esenetaain, tonoraain neein ita belaain, cachaauru belaain, naaonjoaain neeiche inara belaichaaunne rijitojoeein. \v 13 Aihute nitohaneein rauhijiriin inara suujua coaraain ichaohichene jana inara eruhine Cana Coaunera Calaohi Jesocurisito, raineein nenacaauru aina turuha uhane bana. \c 4 \s1 Nitohaneein ichaoha cachane jeriha Cana Coaunerane \p \v 1 Cana Curuaanaa Jesocurisito coitucuera neeichene jaunna, atiin inara rai aitorichaanuhin, nii jauriaa inara relaacaanune rijijieein ichaohin neeichene coina. Nenacaenjian jelai choae jauhecotojoeriin neeichene coinana aitocoaanu, nitohaneein jeriha Cana Coaunerana jaun. \p \v 2 Inarate nere coitucuhiche, canacaanu que inara relaeratiha Cana Curuaanaa Jesocurisitona jaun. \v 3 Acaiha nejein nere tonoraaiche neechate jere Cana Coaunera. Nabana ita raelanaala ene aina ichaojeraquiin niha chuneine coataa. \v 4 Acaiha nejein sinijiera ainaacha ita jereein jiniiquiin suujua coarain niha cacha nete caohachae. \v 5 Caohachaai, Cana Coaunera coitucuuruhi rijijieein inara suujua coarihei amuneein neeichene. \v 6 Coa nejesinajeein ita coritaain ita shaquiin nihache. Nitohaneein neinihanete banejelanaala choae osa nalutiareein Cana Curuaanaa, nii core coaraain nihane coina, nii inara rai aitiin inara relaain bihacaanulune tocohaneein. \v 7 Coatiha canaacha jerei ichaechajeein ichaonaa coina cana cotijiaain, cana raain niheilu Cana Coaunera. Rauhijiriin cana suujua coaraain ichaohacachene coinate cana raain nelu Cana Coaunera. \v 8 Cha teeinti, caa inara relaacaanune jaan batoe. Nihei canacaanu batoha aitorinaain. Nechu nii rai Suujue que cana suujua lararajiaera Cana Coaunera batohate aitoreein. \p \v 9 Jiniiquiin raotojoeein ita belaijieein saain itolere cacha belaain neeichene coina, inara relaa Cana Coaunerana jaunna, inae nii que inara relanaa nainenihacaanu. \v 10 Nitohaniha jaunte, saain Masedonia nenacaauru Cana Coaunera coitucuurera belaain neeiche. Nii jaunna jelai choae jauhecotojoeriin inara suujua coaraain inara amute cacha belaain neeichene jereeun. \v 11 Inara letoacaanune tocohaneein raotojoeein ichaohin, nihei casaje que erenaa coacuelanaala inara amihaneeocha ichacuche. \v 12 Aihute inara que suujua acateein naaonjoanruhine Cana Coaunera coitucuuruhi. \s1 Coaiteen turuha uha Cana Curuaanaane \p \v 13 “Naaonjoaainte neeure Cana Coaunera Calaohi Jesocurisito esenetaain onacaauru,” naain inara netonai coitucuhichenena jerichaanu. Nabana cha coitucueneeichene ohin naaonjoan chuneine, nabana Cana Coaunera coitucuuruhi cachaauru rijijieein jataen tabai inaderanaa que inaderaain neeichene coataa. \p \v 14 Charijieein teeinti, ohin ichanae Cana Coaunera Calaohi Jesoso, nii rijijieein techu aina ichanaa cuurureein esenetaain onacaauru. \p \v 15 Nii jaunna inara rai aitocoaanu, cacha relaa Cana Curuaanaane rijitojoeein. Cha teeinti, coaiteen turuha uha Cana Curuaanaa nereen tiaain ichoae, nii ichoaichaniha onacaauru ajiniha Cana Curuaanaa aina niha curinaain. \v 16 Letonocuru- anjeraauru curuaanaa que beratiha Cana Coauneranete inae toniha Cana Coaunera rai jaihane jana, dede caje fauha uha nii Cana Curuaanaane, ichanaa cuurureein esenetaain onacaauru. \v 17 Nii baihate acaauru aina jiniiquiin nihacachene coina, dede sacari jana Cana Curuaanaa aina ita ruhin curichaacheein jiniiquiin. Nitohanihanete Cana Curuaanaa aina niha curichaacheein cha bana satonoelanaala. \v 18 Aihana jaun caa erenaa que ita suujua lararajiaain neeuche raotojoeein. \c 5 \p \v 1 “Naaonjoain banate turuha ureein Cana Curuaanaara,” naain coitucuhi chunei, nii coitucuhichene tocohaneein. \v 2 Nii coitucuhichene tocohaneeinte cha coatajeniha chuneine jana turuha ureein. Charijieein teeinti janotiin turue asijiauto. Nii rijijieeinte turuha ureein. \v 3 Nitohanerichaine banate, “Jataain raotojoeeinte ichaohacache. Coatiha nihei cana que nejerateein chatohaneein cana ichao itajeranu,” naain ereein neeurureein Cana Coaunera coitucuuruhi cachaauru. Nii lacuritiinte caseteco coaraa cuurureein luhecotariin, acaauru casetecaa Cana Coaunera ne. Nihei chunijihun cuhin nichotenaa nainecururinaain. Charijieein teeinti, canaanai siriha enene, inae saa rai batenene, rai cunaane, cuna caje nichotenaa nainene. Nii rijijieein techu luhecotariin cau turuha Cana Curuaanaane acaauru casetecaane nii cuna aonacurureein. \v 4 Jana inara laen nesoonenaa coaariheeicheein, cohajeeichene jana tururichaaina jaun. \v 5 Cana Curuaanaa jerenohin coitucuhin tonoraaichene jaunte, jiichoo conaera- cono cachaneein neeiche. Coatiha Cana Curuaanaa ere tonoraauruhi rijijieein nocohenaana nenaa cacha neein nihaacache. \v 6-7 Nii jaun nainihei ninauhene neein ajenacaauru rijijieein nihacachene. Itolere bana cana suujua coaraain nihacache nete caohachae. \v 8 Charijieein teeinti, nalarijia que coata teeure soondarooru, acaauru jaberoco acateraanu que, nabana chatohaneein tenajaera nihane, acaauru que temuhin nihane coataa. Nii rijijieein techu inara netonai, cana acateraanu que Cana Curuaanaa esenetaain, tonoraain, ita belaain, cacha belaain, naaonjoain nihacachenete cana acatera niha nereein nii canaacha esenetai. Nitohaniha cachenete cana rohan nichuutaain cana coritana nainenereein Moconajaera. Charijieein teeinti, coata caje ichanohin asiho lauriae soondaro, nabana chatohaneein couturi tiha aina nejerateine coataa. Nii rijijieein techu, chatohaneein cana suujua tenaa nainenereein Moconajaera, batoelanaala esinae rauhijiriin jianacoo cana mitaa Cana Mitaerane esenetaacachene. \v 9 Coatiha caseteco coaraain nihacachene coina, cana raain nihei Cana Coaunera. Rai Calaohi Jesocurisito coreniha jianacoo mituhin nihacachene coinate cana raain ne Cana Coaunera. \v 10 Ohacachene nihanatiin aina nihacachene coinate cana coreniha ohe Cana Coaunera Calaohi Jesocurisito. \v 11 Nii jaun nii aaichene rijijieein jiniiquiin ita suujua lararajiaain laraajiin neeuche. \s1 Satono nejeein Cana Coaunera coitucuurera suujuatiha Faborone \p \v 12 Aonacuchena inara rai irihacaanu. Nii inara beraihurera que inara suujua acateein, nere tonoraain neeuche, Cana Coaunera coitucuurera beraichaneein neeuruhana jaun. \v 13 Nii jaun acaauru que inara suujua acateein belainajaain, leeochaauru aina jiniiquiin raotojoeein neeuche. \p \v 14 Amihanenaa jeriheichuru cotaicha rijitiin suujuateein letoaauche. Chaen chu nererojoecaain nenacaauru belaain suujuateeuchete, suujua tocharaain suujua nunaain neeuruhine. Chaen chu nacanacaenaauru coroatajanecuche. Raotojoeein satiin acaauru suujuateein, acaauru suujua lararajiaain neeuche. \p \v 15 Coaracuche, jiaonriha inara rai baaso chara nihane coa nacatiha tacaain cainaain nihache. Ita belaain, saain itolere cacha, Cana Coaunera coitucuuruhi nihanatiin belaain neeuche. \p \v 16 Raotojoeein rachoojoeeriin neeuche inetono janonaa bana. \v 17 Cana Coaunera bajaebajajeein neeuche inetono janonaa bana. \v 18 Chatohaneein inara tera nihane nihanatiin coroaaecuche, nitohaneein coujuriu Cana Coaunera Calaohi Jesocurisito esenetaera neein nenaa tocohaneein neeichene jeriha Cana Coaunerana jaun. \p \v 19 Inara suujuatenaa jeriha Cana Coaunera Suujuene, aonaain tonoracuche. \p \v 20 Cana Coaunera Ere biha Cana Coaunera letonone, nijiaonriha batohin neeichene. \v 21 Esinae rauhijiriin suujua coaraain inara relaacaanune rijitojoeein inara relaauruhane esenetaain tonoraauche. \v 22 Itolere baaso jianeein neeuche. \p \v 23 Acaiha nejein nere esenetaain tonoraera neein neeichene coina inara suujua coreeine atiin cana rai raoti ichaonaa tera Cana Coaunera. Aihute neculocohin neeine inara jaberoco, inara suujue aina coaiteen turuha Cana Curuaanaa Jesocurisito nereein tiaain. \v 24 Nitohaneeinte ichareein nii Inara Cotiharalu, nitohaneein nihana jaun. \s1 Laenaane satononiha acaauru coroajeein acaauru coaaucane biha Faborone \p \v 25 Cana Coaunera bajaauche canacaanu rai atiin. \p \v 26 “Inara coaaucuruha jera Faborooru,” naauche satiin cana nejeraauru Cana Coaunera coitucuurera rai. \p \v 27 Aihana jaun acaauru rai caa canuhacha laenai ereretaauche, Cana Curuaanaa letoaeratenojohin neein nihana jaun. \p \v 28 Inara coroatajaneeine Cana Curuaanaa Jesocurisitote raotojoeein neeiche. \p Nitohaneein neeine.