\id COL  
\ide UTF8
\h COLOSSIANS 
\toc1 Babior We Yael Paulus Ngalir Kristianol COLOSSAE 
\toc2 Colossians 
\toc3 Col 
\mt1 COLOSSAE  
\is1 Hamadefal  
\ip \add Babior we yael Paulus ngalir Kristianol\add* \bk Colossae\bk* ila ye teftafloh irel eklesia la woal Colossae, sew haplom woal Asia Minor ye mel mo meteralel Ephesus. Eklesia le ila te Paulus mele ye chapidah. Iwe ngo ye mel lal gasisiyal lobos kala Paulus ye yengang iyang. Iy Paulus yema fangwey chol yengang mo wol Ephesus le ila haplom la ye tagiyet mo wol meka faluyel Roma mo wol Asia. Paulus yesa rongrong le yor sibis chol foloy kala rete katos mo irel eklesia le wol Colossae le rema hakkela chog bo yebe budoh le semal yebe gola Deus, ngo ye yoh ngali molow ngo iy yeramtala yebe mapel ngalir yalus kala re tayikof le “yor kkeler ngo yor lamliyer.” Iwe ngo ir chol foloy ka mele re wol sor bo yarmat rebe dabey chog mokwe kkor le rebe hagil. Iwe ngo re dabey yar hatobtob irel kofael mongoy mo wol tot formel.  
\ip Paulus ye tefa babior le bo yebe pagu ngal foloy ka yar rechoka le te katos ngo ye kangalur mala holongol folol Kristiano le ye katos. Pallengel mala ye kapta kofael, ila mala Kristus yesa hadoragich, iwe mo kofael hatobtob kala yar rechokla le yebe hasgich tang Kristus. Yagil Kristus mele Deus ye hasub faiyeng le iyang, iwe ngo irel Kristus mele yesa kekatfali ngali faileng le iyang. Bo yach sew chog mo Kristus mele be yoh le sibe molow iyang. Iwe ngo Paulus yesa hamdefa fael foloy le ye palleng bo yaglir rechoka ye tugul lal deper.  
\ip Yor pelal le sibe gola le Tychicus, we ye hasiloh babior le yael Paulus woal Colossae, ila ye wol pali Onesimus we semal slave, we Paulus ye taea kaptael lal babior we yal ngal Philemon.  
\is1 Palpal Meka Yadol Babior Le  
\io1 Hamadefal \ior 1:1–8\ior*  
\io1 Holongol kofal, mo yengang kala yael Kristus \ior 1:9—2:19\ior*  
\io1 Molow la ye tefoy irel Kristus \ior 2:20—4:6\ior*  
\io1 Mala haygul loh \ior 4:7–18\ior*  
\c 1  
\s1 Babior We Yael Paulus Ngalir Kristianol  
\p
\v 1 Babior le ila ye budoh mo irel Paulus le Deus mele ye dipli bo yebe mel bo semal apostel le lol Kristus Jesus, ngo ye wol budoh mo irel Timothy le bisich,   
\p
\v 2 Ngalir mekla lol Deus woal Colossae, le rechokla resa mel bo bisich le yesa tugul deper irel Deus irel yar sew chog mo Kristus:  
\p Deus le Temach yebe fang haradiya mo hopos ngalugmi.   
\s1 Mepelel Hachigchig  
\p
\v 3 Pangal yod kala hamem hama fang yami mapel, ngo hama kangalu Deus le Temal Samol la yach Jesus Kristus yal hachigchig.  
\v 4 Bo hasa rongrong kofael yami tugulul ladep irel Kristus Jesus mo hachangcheng la yami ngalir panger mekla lol Deus.  
\v 5 Yodwe metamo we yela holahmi hapatpat we ye katos, la ila iy Hapatpat Momay we, ngo hami ha rongrong kofael mala be fang le be luglug dipmi iyang. Ila yami tugulul ladep mo hachangcheng ila ye mel chog irel mekla sa luglug dipmi iyang, le ye mel wol laeng bo yaglugmi.  
\v 6 Hapatpat Momay we ila yema hasidoh chog yolbuw ngo yesa daoloh lal faileng le, le ye wochog yal daoloh mo luwulumi. Ye chaep irel yodwe ha metamol rongrong kofael momayel hagiyeg la yael Deus ngalugmi, ngo ha gola mala holongol igegal.  
\v 7 Ha rongrong kofael momayel hagiyeg la yael Deus mo irel Epaphras, le iy semal chilamem irel yengang le ye chang, ngo ha luglug ngali le yebe foru yengang kala yael Kristus.\x - \xo 1:7 \xt Col 4:12; Phm 23\x*  
\v 8 Yesa kangalugmem kofal hachangcheng la Espritu Santus yesa fang ngalugmi.   
\p
\v 9 Ila fal le pangal yad ngo hama fang yami mapel, le ye chap chog irel yodwe ha rongrong kofmi iyang. Hama dongor ngal Deus bo yebe hatarma yami luluwal bo habe gola mele iy ye dipli, le be fang ngalugmi pangal repiy mo medaf le Espritu Santus la lamliyal yema fang.  
\v 10 Ila ngo be yoh le habe mel le be igegel mala Samol ye dipli, ngo pangal yad ngo habe ma foru mekla ye fel depal iyang. Hare be iye sengal igegel yami mel ngo yebe cholop metmetael wegdeg momay le yebe budoh iremi, ngo yebe pepallengloh chog yami medaf irel Deus.  
\v 11 Iy memapel bo Deus yebe foru bo habe kkel irel mala kkamlal le ye falmay bo hare be yoh le habe yedamgel luwul yami malulu irel pangal formel.  
\v 12 Habe kangalu Deus le Temach yal hachigchig luwul yami rraey, bo iy mele yesa foru bo habe fel bo be yor mmalmi mo irel mekla iy yesa itol bo yagilir mekla lol mo irel lobola iy mele ye lamli le ye teram.  
\v 13 Ye hachuyagich mo irel mala kkelel luwul ruchopung yesa hasgich loh irel lobola lamliyel mala Lol le ye hachangi,  
\v 14 le iy mele yesa teladgich, ngo Deus ye hachuya fael yach molfid le fael iy.\x - \xo 1:14 \xt Eph 1:7\x*   
\s1 Kristus Mo Yengang La Yal  
\p
\v 15 Kristus ila ye igegeli chog Deus. Iwe ngo Kristus ila ye yoh le si wiri ngo Deus ila si tema wiri. Iy mele ye metamol subdoh le Lol Deus ngo ye tagiyet mo imol pangal mekla Deus ye hasbudoh.  
\v 16 Irel Kristus mele Deus ye hasbudoh pangal formel wol laeng mo wol talop, le mekla sima wiri mo ikla si tema wiri, mo yalus kala yor kkeler, mo ikla re tamol, mo ikla yor mele re lamli, mo ikla yor kkeler irel formel. Deus ye hasub pangal formel lal laeng mo woal talop irel Kristus mo yagel Kristus.  
\v 17 Ye moal mel Kristus mo imol pangal formel, ngo iy mele ye hafle pangal formel le bela mel liliyal.  
\v 18 Iy mele ye tamolu eklesia le ila mala holongol — ngo iy mele chapil molowal holong. Iy mele metamol Lol Deus, ngo Deus ye hamolowa tefali mo irel maes, bo fael mala hal iy chog mele yebe hamo mo imol pangal formel.\x - \xo 1:18 \xt Eph 1:22–23\x*  
\v 19 Bo Deus mele ye hatugulu bo mala Lol yebe mel le be wochog iy Deus.  
\v 20 Iy Deus ye hatugulu le be tefael pangal formel ngali, le mala Lol mele yebe hasi tefaeli. Deus ye foru hopos mo irel yal mes molwe Lol wol krud, ngo ila mele yela yoh le be tefael pangal formel ngali, le meka ye mel wol talop mo ikla ye mel wol laeng.\x - \xo 1:20 \xt Eph 2:16\x*   
\p
\v 21 Ye mel sew yad le hami ha ddawtang Deus, ngo ha sala mel le hattohar ngali le fael tayikof kala hama foru mo mekla hama luluwaley.  
\v 22 Iwe ngo igla ila Deus yesa foru le habe mel bo wol maryarel irel molwe ye mes molwe Lol, bo fael mala be yoh le yebe hasugmi le ha santus ngo ha taldag ngo tor dermi.  
\v 23 Ye tugul le habe taboloh chog yami tugul le yebe mel le towol chutangugmi, ngo ye tugul le ha towe hayyewla dipmi irel mala yesa luglug dipmi iyang, le ye yoh ngalugmi irel yodwe ha rongrong Hapatpat Momay we. Ngang Paulus ila imel bo semal boy le fael Hapatpat Momay we — iy Hapatpat Momay we ila resa foloyu ngalir panger yarmat lal faileng le.   
\s1 Paulus Ye Yengang Le Iy Semal Boyel Eklesia  
\p
\v 24 Ngo igla ila isa rraey irel mele isa hafohoy bo yaglugmi. Bo hafohoy le yai ila ye titipingi bo yebe hamallo hafohoy la chil mel le sibe yedamgel iyang le be tappel yael Kristus hafohoy bo yagel eklesia, le ila mala holongol.  
\v 25 Deus mele ye foruyey isala mel bo semal boyel eklesia, ngo iy mele ye fang ngaliyey yengang le bo ibe foru bo ibe tupungugmi le ibe kaptaloh mala yalol,  
\v 26 le ye lebagili tangir panger yarmat muswe, ngo yela igla ngo yesa kewar ngalir mekla lol.  
\v 27 Deus ye luluwaley bo mekla lol rebe gola mala ye llebag le ye kamdidiy we ye mel irel bo yaglir panger yarmat. Iy molwe ye llebag ila mala Kristus ye mel luwulumi, ngo ila fal le be yoh le habe mel irel falmay la yael Deus iyang.  
\v 28 Ila hamem hama fofoloyu kofael Kristus ngalir panger yarmat. Hama hadpar ngo ha hamdefar le hama teptap lepal folol harepiy le ye mmal bo habe foloyu ngalir bo hare yebe yoh le rebe budoh fael metael Deus le re fel, bo resa sew chog mo Kristus.  
\v 29 Ye kkel yai yengang mo yedamgel bo yebe yoh mele, le iy teptap mala kkeley le Kristus mele ye fang ngaliyey le ye yengang uwoy.   
\c 2  
\p
\v 1 Ibe kangalugmi lepal kkelel yai yengang le fal ngalugmi mo yarmetael Laodicea mo rechokla re toglayey.  
\v 2 Iforu mele bo rebe yedamgel ngo re hafel fengalir luwul hachangcheng, ngo ye tugul deper le fael mala resa medaf irel mekla ye katos. Be iye senger ngo rebe gola mala ye llebag le ye mel irel Deus le ila mala Kristus.  
\v 3 Iy mele key le ma sugu pangal mekla ye momay le Deus ye itol le ye llebag, mo irel yal repiy mo yal medaf.   
\p
\v 4 Ila ibe kangalugmi bo habe kemahoy bo semal yede kacheprahmi ngal hapatpat kala ma ffordah chog, le ila mwo ye wochog bo ye fel.  
\v 5 Ila mwo itamel iremi ngo, ha mel chog lal yai luluwal ngo isa rraey bo isa wiri le yesa tugul dipmi irel Kristus.   
\s1 Yal Yoh Ngalgich Molow La Yael Kristus  
\p
\v 6 Igla yesa tugul dipmi le Kristus Jesus ila iy Samol, ila hami habe mel le habe sew chog mo iy.  
\v 7 Habe haluglugu dipmi irel Kristus, iwe ngo hasa yetedah chog dipmi uwol irel yami memel, ngo ha hakkela chog yami tugul, le be wochog molwe hami hasa kkay. Habe kangalu Deus lepal yal hachigchig.   
\p
\v 8 Ha hafalli bo semal dela forugmi bo habe mel bo slave irel yar kacheprahmi ngal mekla repiyer yarmat le tor pelal, le ye budoh mo irel foloy kala ye subdah chog mo irer yarmat, ngo ye wol budoh mo irel yalus kala yor kkeler lal laeng, iwe ngo te budoh mo irel Kristus.  
\v 9 Bo mala wululul Deus ila ye mel uwol Kristus irel yodwe ye subdoh bo semal yarmat wol talop le.  
\v 10 Ngo yesa fang ngalugmi molow la ye katos irel yami rol sew chog mo iy. Iy mele ye hartael tagiyet mo imor panger yalus kala yor lamliyer ngo yor kkeler.   
\p
\v 11 Fael yami sa rol sew chog mo Kristus mele resa hagilahmi iyang, le te hagil le yarmat re foru bo hagil la foryel Kristus, le mala yesa hachuyagich mo irel mele kkelel meka holongoch le ye toa hammolfid.  
\v 12 Bo yodwe ha baptismus ngo ye wochog molwe ha liblib sew mo Kristus. Iwe ngo irel yami baptismus mele ha wol dabey Kristus irel molow tefael mo irel maes le fael tugulul ladep la yami irel mala kkelel Deus le iy mele ye hamolowa tefaeli Kristus mo irel maes.\x - \xo 2:12 \xt Ro 6:4\x*  
\v 13 Ye mel sew yad le ye wochog molwe ha mes le fael mekla molfidmi mo fael mala hami Gentiles ha tamel fael Hatobtob we yael Moses. Iwe ngo la igla, ngo Deus yesa hasugmi bo habe dabey irel molow tefael irel Kristus. Deus yesa ffaho depal ngalgich irel meka molfidich.\x - \xo 2:13 \xt Eph 2:1–5\x*  
\v 14 Yesa hachuyaloh babiorol mokwe molfidich, iwe mo mokwe hatobtob we ye sor bo sibe foru irel meka molfidich. Yesa hachuyaloh pangal meka irel yal chifilidah wol krud.\x - \xo 2:14 \xt Eph 2:15\x*  
\v 15 Ngo wol krud la mele Kristus ye chuy mo irel kkelel yalus kala re tayikof le yor lamliyer mo ikla yor kkeler irel tot formel. Ye foru le pangal yarmat ngo rebe wirir le re wochog chol kalbus kowe irel yar dedabey irel yodla iy mele yesa kkel.   
\p
\v 16 Ila tor semal le yebe ffaor hatobtob irel kofael mele habe hangi, hare ha yulmi, hare kofael ral ka ye santus, hare Gubulul Llehal Meram, hare yodka ral Sabbath.\x - \xo 2:16 \xt Ro 14:1–6\x*  
\v 17 Pangal meka ngo yongol mekla ye bele moch la budoh wagey, ngo mala holongol tosal ila Kristus.  
\v 18 Ha hafaeli bo rechokla re sor bo re gola pangal formel, rede hasi tangugmi mekla be mel bo yami. Ikla rechokla rema hakkela bo yarmat rebe hatetalor, iwe ngo rema hasrowur angelus ngo re sor bo rema wirir angelus. Rechoka ye tagiyet yar luluwal ila tor pelar, bo hatodoh kala yar ila ye budoh chog mo irel luluwal ka yach yarmat.  
\v 19 Ngo re tay yetedah deper uwol Kristus le iy mele ye tamolu eklesia le ila mele holongol. (Kristus mele ye lamli holong le, ngo iy mele ye kekamaley ngo iy mele ye hammachu fengali pangal haholhol kala iyang, ngo yela pallengdah le ye wululul mala Deus ye dipli.)\x - \xo 2:19 \xt Eph 4:16\x*   
\s1 Yach Mes Mo Yach Mel Irel Kristus  
\p
\v 20 Hasa dabey Kristus irel maes le hasa chuy mo irer yalus kala re lamli laeng mo talop. Ila ngo meda fal le ha wegdigir yarmetael faileng le iyang? Meda fal le ha taelenga tappel hatobtob ka ye sor bo,  
\v 21 “Ha towe yangali mele,” “Ha towe songu mala,” “Ha towe yangsi ila sew”?  
\v 22 Pangal meka ngo kofael chog mekla sibe teptap ngo si bela moll mo iyang, ngo towol yor pelal. Bo hatobtob ka mo foloy ka ila foruyer chog yarmat.  
\v 23 Ye katos bo hatobtob ka ila yarmat re luluwaley le ye katos bo rechokla re foru, ila ye wochog bo re repiy ngo halachog ila rete repiy. Iwe ngo re sor bo ye tugul le sibe hasrowu angelus, ngo re haforurloh bo ye totol yar luluwal, ngo te ila mele ye mel lal yar luluwal. Iwe ngo re sor bo sima hasrowu Deus irel mala sibe hafohoyu holongoch. Iwe ngo ligdi bo tappel hatobtob ka ila towe yoh le yebe hapolaho meka depach yarmat.   
\c 3  
\p
\v 1 Hami ila hasa dabey Kristus irel yal molow tefael mo irel maes. Ila ha itol yami luluwal irel mekla ye mel wol laeng irel lobola Kristus ye mel iyang. Ye mel irel mala liliyal mo rela gilemra mo irel Deus.\x - \xo 3:1 \xt Ps 110:1\x*  
\v 2 Mekla ye mel lobosla ye mel Kristus iyang mele habe itol yami luluwal iyang, te meka ye mel wol talop.  
\v 3 Bo hami ila hasa mes ngo yami molow ila ye ted llah mo irel Kristus le ye mel irel Deus.  
\v 4 Mala holongol yami molow ila Kristus, ngo yodla bela tefaeldoh iyang, ngo hami ha bele dabedoh le ha bele dabey irel falmay la yal.   
\s1 Wegdeg La Sa Ssulay Mo Ila Ye Tefoy  
\p
\v 5 Ha hachuyaloh mekla deper re talop le ye tayikof le ye yengang uwomi, le tappel fforol maltemay, mo wegdegel maltemay, mo luluwalel maltemay, mo luluwal tayikof, mo chehaw (chehewal formel le yebe cholop).  
\v 6 Fael meka mele Deus yebe hagrer rechoka re tema taelenga yalol iyang.  
\v 7 Hami ila ye mel sew yad le iye sengal wululumi, ila yodwe meka ye lamlugmiloh iyang.   
\p
\v 8 Iwe ngo igla ila habe ligdi pangal meka: hassong, mo rasim, mo haffobder. Ha towe hapatpat tayikof irel yarmat hare ha yawtemay.  
\v 9 Ha towe kachepra semal, bo mekla faesul wegdegmi, ila hasa ppedaloh ngo, mekla sa mel le wegdegmiy le ye tefoy mele hasa yetedah uwomi.\x - \xo 3:9 \xt Eph 4:22\x*  
\v 10 Ila mala wegdegmi le ye tefoy le Deus mele ye hasbu le yebe mel chog le be tefoy. Habe mel le habe gola iy Deus ngo ha wochog iy.\x - \xo 3:10 \xt Eph 4:24; Gn 1:26\x*  
\v 11 Bo fael mele Deus yesa foru mele tayor mele ye dil mo llepder Jews mo Gentiles, mo rechokla resa hagil, mo ikla re ted hagil, mo wasola, mo rechokla re ted weg, mo slave, mo ikla te ir slave. Iwe ngo ligdi bo Kristus mele pangal, iwe ngo Kristus ye wol mel luwel pangal.   
\p
\v 12 Hami lol Deus; ye hachangugmi, ngo ye duwlehmi bo lol. Ila habe kawraloh yami ffahol ladep mo momayel hagiyeg, mo malulu mo momayel wegdeg, iwe mo yami hatetalo yami luluwal.\x - \xo 3:12 \xt 3:12–13; Eph 4:2\x*  
\v 13 Habe ma halelayi repimi ngo habe ma hachuya mo lal yami luluwal mala semal hami ye hapaliyel ngal semal. Habe hachuya mo lal yami luluwal mele semal sa faor ngalugmi le be wochog yael Samol hachuya mo lal yal luluwal tayikof kala hami ha foru.\x - \xo 3:13 \xt Eph 4:32\x*  
\v 14 Iwe ngo hasa chila pangal meka ngal hachangcheng, le ila mele ye hachu fengali pangal formel sala fel.  
\v 15 Hopos la Kristus yema fang ila yebe tupungugmi bo habe gola mele habe foru, iye hopos we Deus ye ffesangugmiloh iyang bo ha bela mel le hasa sew chog holong. Ila habe kangalu Deus yal hachigchig.  
\v 16 Mala yalol Kristus le ye hartael mmal yebe mel lal yami luluwal. Ha haskuna ngo ha hamdefa fengalugmi luwul repiy. Hasa ton le kofael Deus, le habe yawli ton kowe ye santus mo tonnel eklesia bo habe kangalu Deus yal hachigchig le be ila wey mo lal dipmi.\x - \xo 3:16 \xt 3:16–17; Eph 5:19–20\x*  
\v 17 Pangal mekla habe foru hare ha kapta ngo habe foru fael idel Samol Jesus. Habe kangalu Deus le Temach yal hachigchig irel mekla Kristus yesa foru bo yagilgich.   
\s1 Wegdegel Yarmat Irel Molow La Ye Tefoy  
\p
\v 18 Hami fefel, habe taelenga yalor mwal kala rimi, bo ila mala ye momay le habe foru bo hami Kristiano.\x - \xo 3:18 \xt Eph 5:22; 1 P 3:1\x*   
\p
\v 19 Hami mal, ha hachangir fefel kala rimi, ngo ha towe ma hakkela yami hapatpat ngalir.\x - \xo 3:19 \xt Eph 5:25; 1 P 3:7\x*   
\p
\v 20 Hami yalwich, pangal yad ngo habe taelenga yalol wulutugmi bo ila senger Kristiano, ngo ila mala ye fel depel Deus iyang.\x - \xo 3:20 \xt Eph 6:1\x*   
\p
\v 21 Hami wulutugur yalwich ha towe ma hassongar hare ha hatayikofa deper mekla lomi bo de tayikel loh deper.\x - \xo 3:21 \xt Eph 6:4\x*  
\v 22 Hami slave, ha talenga yalol yami masta irel pangal formel. Ha towe ma telenga chog yalor irel yodla re wurugmi iyang, bo mil mala ha dipli bo yebe fel deper. Habe foru le be ila wey mo lal dipmi le fael mala ha hasrowu Samol.\x - \xo 3:22 \xt 3:22–25; Eph 6:5–8\x*  
\v 23 Te tugul mele habe foru, ngo habe yangtali le be ila wey mo lal dipmi, le be wochog bo ha yengang ngal Samol, ngo te yarmat mele ha ye yengang ngalir.  
\v 24 Ha towe maligili le Samol yebe fang paliyal ngalugmi le mekla iy ye itol bo yagilir mekla lol. Bo Kristus mele holongol masta le ha yengang ngali.  
\v 25 Iwe ngo panger rechokla ye tayikof wegdigir, ngo be yor paliyel tayikof kala re foru bo Deus ye haffidgiloh chog wululul yal ma hatugulu kofer yarmat.\x - \xo 3:25 \xt Dt 10:17; Eph 6:9\x*   
\c 4  
\p
\v 1 Hami masta kala yor lomi boy, ila habe foru mekla ye bung mo mekla ye momay ngal boy kala lomi. Ha towe maligili le hami mwo ngo yor yami Masta le ye mel wol laeng.\x - \xo 4:1 \xt Eph 6:9\x*   
\s1 Hamadefal  
\p
\v 2 Ha towe ligdi mapel ngo habe ma itol dipmi, ngo yodla habe mapel iyang ngo habe ma itol dipmi irel mapel ngo ha kangalu Deus yal hachigchig.  
\v 3 Iwe ngo hasa wol hasi yamem mapel bo Deus yebe sugu ngalugmem yalap bo ye be yoh le habe foloyu mekla yalol le ye llebag le kofael Kristus. Ila fal le imel kalbus igla iyang.  
\v 4 Ila ha mapel bo hare ibela tap foloy hapatpat le ngo be yoh le rebe medaf yarmat iyang. Ila mele faesul tugul le ibe foru.   
\p
\v 5 Habe hafel wegdegmi ngalir rechokla re ted chepar, ngo pangal yad le be mmal ngo habe ma kawraloh le hami hasa chepar.\x - \xo 4:5 \xt Eph 5:16\x*  
\v 6 Pangal yad ngo habe ma hamomayi yami hapatpat bo yarmat rebe dipli. Iwe ngo habe gola mele yebe fel le habe hatefaeli ngal kasiy kala yar yarmat.   
\s1 Hartael Habong  
\p
\v 7 Tychicus we bisich, le ye chang ngo ha luglug irel bo iy chilamem le ye itol depal irel yengang ka yael Samol, mele yebe hamdefa ngalugmi kofay.\x - \xo 4:7 \xt Ac 20:4; 2 Ti 4:12\x*\x - \xo 4:7 \xt 4:7–8; Eph 6:21–22\x*  
\v 8 Ila fal le isa fangwey iy iremi bo yebe harraeyi dipmi irel mala yebe kangalugmi kofmem.  
\v 9 Onesimus ye dabey, le ila molwe bisich le ye chang ngo ngo ha luglug irel ngo wol iy semal choluwami. Ir mele re bele kangalugmi pangal meka yarmat re foforu mo iga.\x - \xo 4:9 \xt Phm 10–12\x*   
\p
\v 10 Aristarchus le ye mel irey lal kalbus ye fangwey yal habong iremi, ngo wol ila sengal Mark we bisil Barnabas. (Hami hasa faesul gola le habe hammal Mark igle iy ye buyoy iremi.)\x - \xo 4:10 \xt Ac 19:29; 27:2; Phm 24; Ac 12:12, 25; 13:13; 15:37–39\x*  
\v 11 Joshua we rema ffesangu ngali bo Justus, ila ye wol fangwey yal habong iremi. Rechoka solmol ila ir chog mo luwullur Jews ka resa weg ngal Kristiano mele re dadabeyey irel yengang le fal ngal mala Lamliyel Deus. Ye palleng hammal le rechoka re foru ngaliyey.   
\p
\v 12 Epaphras we wol choluwami ngo semal boy le lol Kristus Jesus ye fangwey yal habong iremi. Pangal yad ngo yema hasi yami mapel, le ye kekafael pechey Deus bo yebe ha kkela chog yami tugul, ngo ye kkel yami luluwal le habe wululur Kristiano, le yesa tugul dipmi irel mekla ha foforu le ha dabey mala depel Deus.\x - \xo 4:12 \xt Col 1:7; Phm 23\x*  
\v 13 Be yoh le ngang ibe mel bo tugul irel kkelel yengang kala yal le fael ngalugmi mo ngalir yarmetal Laodicea mo Hierapolis.  
\v 14 Lukas we yamem togta we ha hachangi mo Demas re fangwey yar habong iremi.\x - \xo 4:14 \xt 2 Ti 4:11; Phm 24; 2 Ti 4:10; Phm 24\x*   
\p
\v 15 Ha fang habong le yamem ngalir mekla bisich wol Laodicea. Ngo ha wol fang ngali Nympha mo chol eklesia la rema ttey mo irel imwla imwal.  
\v 16 Yebe moll yami yawli babior le, ngo hasa hafali bo rede te yawli ngal eklesia la wol Laodicea. Iwe ngo hasa yawli babior la mekla bisich mo wol Laodicea rebe fangwey iremi.  
\v 17 Ngo hasa kangalu Archippus bo, “Yedamgel bo hobe hamallo yengang we yael Samol we re ngaloh”.\x - \xo 4:17 \xt Phm 2\x*   
\p
\v 18 Ngang Paulus mele ispegil tefa mele: Habongmi mo irey ngang Paulus. Ha towe maligili le imel lal kalbus!  
\p Haradiya la yael Deus yebe mel iremi.