\id ZEP
\h Zǝfaniya 
\toc1 Zǝfaniya 
\toc2 Zǝfaniya 
\toc3 Zǝf. 
\mt1 Zǝfaniya  
\c 1
\m
\v 1 Amonning oƣli Yosiya Yǝⱨudaƣa padixaⱨ bolƣan waⱪitlarda, Ⱨǝzǝkiyaning qǝwrisi, Amariyaning ǝwrisi, Gǝdaliyaning nǝwrisi, Kuxining oƣli Zǝfaniyaƣa yǝtkǝn Pǝrwǝrdigarning sɵzi: —   
\b  
\m  
\s1 Soraⱪⱪa tartixning omumiyliⱪi  
\m
\v 2 Mǝn yǝr yüzidin ⱨǝmmini ⱪurutuwetimǝn, — dǝydu Pǝrwǝrdigar;   
\m
\v 3 — Insan ⱨǝm ⱨaywanni ⱪurutuwetimǝn,  
\m Asmandiki uqar-ⱪanatlar ⱨǝm dengizdiki beliⱪlarni,  
\m Barliⱪ putlikaxanglarni rǝzil adǝmlǝr bilǝn tǝng ⱪurutuwetimǝn,  
\m Insaniyǝtni yǝr yüzidin üzüp taxlaymǝn, — dǝydu Pǝrwǝrdigar.\x + \xo 1:3 \xt Yar. 6:7\x*   
\b  
\m  
\s1 Yǝⱨudaning soraⱪⱪa tartilixi  
\m
\v 4 — Xuning bilǝn Mǝn Yǝⱨuda üstigǝ,  
\m Barliⱪ Yerusalemdikilǝr üstigǝ ⱪolumni sozimǝn;  
\m Muxu yǝrdǝ «Baal»ning ⱪalduⱪini,  
\m «Ⱪemar»larning namini kaⱨinlar bilǝn billǝ üzüp taxlaymǝn;\f □ \fr 1:4 \ft \+bd «Muxu yǝrdǝ «Baal»ning ⱪalduⱪini, «Ⱪemar»larning namini kaⱨinlar bilǝn billǝ üzüp taxlaymǝn»\+bd* — «Baal» Pǝlǝstindikilǝr qoⱪunidiƣan bir but idi. «Baalning ⱪalduⱪi» «Baal» degǝn butⱪa qoⱪunƣanlardin ⱪelip ⱪalƣan kixilǝr. 
\fp  «Kaⱨinlar» degǝn Hudaning muⱪǝddǝs ibadǝthanisida ixlǝydiƣan mǝhsus «ⱪurbanliⱪ ⱪilƣuqilar». 
\fp  «Ⱪemar»lar bolsa ɵzlirini butlarƣa beƣixliƣan «ⱪurbanliⱪ ⱪilƣuqilar» idi («2Pad.» 23:23, «Ⱨox.» 10:5ni kɵrüng). Hudaƣa etiⱪad ⱪilƣuqi adǝmlǝr bolsa, «Huda «Ⱪemar»larni yoⱪitixi muⱪǝrrǝr» dǝp oylisa kerǝk. Biraⱪ bu ahirⱪi jümlidin ⱪariƣanda «\+bd kaⱨinlar\+bd*» birinqi bolup ǝyiblǝndi. Sɵzgǝ ⱪariƣanda ularmu butpǝrǝs bolup ⱪaldi. Xunga ular «Ⱪemar»lardin tehimu ǝyiblik, «Ⱪemilar»ƣa nisbǝtǝn ular ⱨǝⱪiⱪǝtni obdan qüxinixi kerǝk idi.\f*   
\m
\v 5 Xundaⱪla ɵgzidǝ turup asmandiki jisimlarƣa bax uridiƣanlarni,  
\m Pǝrwǝrdigarƣa bax urup, xundaⱪla Uning nami bilǝn ⱪǝsǝm ⱪilip turup, «Malkam»ning nami bilǝnmu ⱪǝsǝm ⱪilidiƣanlarni,\f □ \fr 1:5 \ft \+bd ««Malkam»ning nami bilǝnmu ⱪǝsǝm ⱪilidiƣanlar...»\+bd* — demisǝkmu «Malkam» yǝnǝ bir but.\f*   
\m
\v 6 Pǝrwǝrdigardin tǝzgǝnlǝrni,  
\m Pǝrwǝrdigarni izdimǝydiƣan yaki Uningdin yol sorimiƣanlarnimu üzüp taxlaymǝn.\x + \xo 1:6 \xt Yǝx. 1:4; 59:13; Yǝr. 15:6\x*   
\m
\v 7 Rǝb Pǝrwǝrdigarning ⱨuzuri aldida süküt ⱪilinglar;  
\m Qünki Pǝrwǝrdigarning küni yeⱪindur;  
\m Qünki Pǝrwǝrdigar ⱪurbanliⱪni tǝyyarlidi,  
\m U meⱨmanlarni «taⱨarǝt ⱪildurup» ⱨalal ⱪildi;\f □ \fr 1:7 \ft \+bd «Pǝrwǝrdigar ⱪurbanliⱪni tǝyyarlidi, U meⱨmanlarni «taⱨarǝt ⱪildurup» ⱨalal ⱪildi»\+bd* — Tǝwrat dǝwridiki ⱪurbanliⱪlardin bǝzilirini yegili bolatti, ⱪurbanliⱪlar sunulƣanda meⱨmanlarni qaⱪirix adǝttiki ix idi. Biraⱪ 8-9-ayǝtkǝ ⱪariƣanda, meⱨmanlarning ɵzi bu «ⱪurbanliⱪ»ning bir ⱪismi bolidu. Ularni «taⱨarǝt ⱪildurux», muxu yǝrdǝ «napak nǝrsilǝrdin ayriwetix, yuyux» yaki «Hudaƣa ayriwetix» degǝnni bildüridu. Andin ular ɵzi «ⱪurbanliⱪ» boluxⱪa «ⱨalal» bolidu. «Meⱨmanlar»ning kɵpinqisi bolsa Hudaƣa ⱪarxi qiⱪⱪanlarning nurƣun jǝsǝtlirini yǝydiƣan, xundaⱪla ǝslidǝ «ⱨaram bolƣan» ⱪuxlar wǝ ⱨaywanatlar bolidu («Yǝx.» 34:6, «Yǝr.» 46:10, «Əz.» 39:17-19nimu kɵrüng).\f*   
\m
\v 8 Pǝrwǝrdigarning ⱪurbanliⱪining künidǝ xundaⱪ boliduki,  
\m Mǝn ǝmirlǝrni, padixaⱨlarning oƣullirini wǝ yat ǝllǝrning kiyimlirini kiyiwalƣanlarning ⱨǝmmisini jazalaymǝn;\f □ \fr 1:8 \ft \+bd «Mǝn ǝmirlǝrni, padixaⱨlarning oƣullirini wǝ yat ǝllǝrning kiyimlirini kiyiwalƣanlarning ⱨǝmmisini jazalaymǝn»\+bd* — oⱪurmǝnlǝrning esidǝ barki, Zǝfaniya «padixaⱨning oƣli» idi. Xunga u bu ordidikilǝrning ǝⱨwalini naⱨayiti obdan bilǝtti. Muxundaⱪ «yat ǝllǝrning kiyimlirini (ǝjnǝbiyqǝ kiyimni) kiyiwelix» bǝlkim butpǝrǝslikkǝ yaki tǝkǝbburluⱪⱪa munasiwǝtlik gunaⱨ bolsa kerǝk.\f*   
\m
\v 9 Xu küni Mǝn bosuƣidin dǝssimǝy atlaydiƣanlarni,  
\m Yǝni zulum-zorawanliⱪ ⱨǝm aldamqiliⱪⱪa tayinip, hojayinlirining ɵylirini tolduridiƣanlarni jazalaymǝn.\f □ \fr 1:9 \ft \+bd «Xu küni Mǝn bosuƣidin dǝssimǝy atlaydiƣanlarni, yǝni zulum-zorawanliⱪ ⱨǝm aldamqiliⱪⱪa tayinip, hojayinlirining ɵylirini tolduridiƣanlarni jazalaymǝn»\+bd* — Huda muxu yǝrdǝ pǝyƣǝmbǝr arⱪiliⱪ hurapiyliⱪni ǝyibligǝn bolsa kerǝk. «Ɵy bosuƣisini dǝssmǝslik kerǝk, yaman bolidu» degǝnlik eniⱪ bir misaldur. (1Sam. 5:4, 5ni kɵrüng). 
\fp  Ular ǝslidinla Tǝwrattiki muⱪǝddǝs ⱪanunƣa hilap bolƣan muxundaⱪ hurapiy uxxaⱪ-qüxxǝk ⱪaidigǝ riayǝ ⱪilƣini bilǝn, zulumni ⱨeqwǝⱪǝsi yoⱪ dǝp ⱪorⱪmay ⱪiliweridu .\f*  \x + \xo 1:9 \xt 1Sam. 5:4, 5. \x*   
\m
\v 10 Xu künidǝ, — dǝydu Pǝrwǝrdigar,  
\m «Beliⱪ dǝrwazisi»din «Waydad»,  
\m «Ikkinqi mǝⱨǝllǝ»din ⱨɵrkirǝxlǝr,  
\m Dɵng-egizliklǝrdin ƣayǝt zor «gum-gum» ⱪilip wǝyran ⱪilinƣan awazlar anglinidu.\f □ \fr 1:10 \ft \+bd ««Beliⱪ dǝrwazisi»din «waydad», «Ikkinqi mǝⱨǝllǝ»din ⱨɵrkirǝxlǝr...»\+bd* — «Beliⱪ dǝrwazisi» ⱨǝm «ikkinqi mǝⱨǝllǝ» Yerusalemning ximaliy tǝripigǝ jaylaxⱪan bolup, xǝⱨǝrning baxⱪa üq tǝripi tik yar idi, ⱨujum kǝlsǝ daim ximaliy tǝripidin kelǝtti.\f*   
\m
\v 11 «Ⱨɵrkirǝnglar, i «Oymanliⱪ mǝⱨǝllisi»dikilǝr;  
\m Qünki «sodigǝr hǝlⱪ»ning ⱨǝmmisi ⱪiliqlandi,  
\m Kümüx bilǝn qingdalƣanlar ⱪirildi!»\f □ \fr 1:11 \ft \+bd «Qünki «sodigǝr hǝlⱪ»ning ⱨǝmmisi ⱪiliqlandi, ...»\+bd* — bu bǝlkim kinayilik gǝp. Ibraniy tilida «sodigǝr» wǝ «Ⱪanaan» degǝnlǝr ohxax bir sɵz bilǝn ipadilinidu. Israil hǝlⱪi ǝsli butpǝrǝs bolƣan «Ⱪanaan hǝlⱪi»ni Pǝlǝstindin (Ⱪanaandin) ⱨǝydiwǝtkǝnidi. Biraⱪ Israil ɵzi ⱨazir «Hudaning hǝlⱪi» ǝmǝs, bǝlki «sodigǝr hǝlⱪ» ⱨǝm «butpǝrǝs bir hǝlⱪ» bolup ⱪalƣan ohxaydu. Ularning ⱪilƣan sodisimu Hudaning nǝziridǝ ⱨaram ohxaydu.\f*   
\m
\v 12 — Wǝ xu qaƣda xundaⱪ boliduki,  
\m Mǝn Yerusalemni qiraƣlar bilǝn ahturimǝn,  
\m Arzangliri üstidǝ tinƣan xarabtǝk turƣan ǝndixisiz adǝmlǝrni,  
\m Yǝni kɵnglidǝ: «Pǝrwǝrdigar ⱨeq yahxiliⱪni ⱪilmaydu, yamanliⱪnimu ⱪilmaydu» degǝnlǝrni jazalaymǝn.\f □ \fr 1:12 \ft \+bd «Arzangliri üstidǝ tinƣan xarabtǝk turƣan ǝndixisiz adǝmlǝr...»\+bd* — «arzangliri üstidǝ tinƣan xarab» xarab tinixi üqün uzun waⱪit midirlimay turuxi kerǝk. Tinƣan «arzanglar», (duƣ, qɵkündǝ) naⱨayiti aqqiⱪ bir nǝrsǝ, ǝlwǝttǝ.\f*   
\m
\v 13 Əmdi bayliⱪliri olja,  
\m Ɵyliri bǝrbat bolidu;  
\m Ular ɵylǝrni salƣini bilǝn,  
\m Ularda turmaydu;  
\m Üzümzarlarni bǝrpa ⱪilƣini bilǝn,  
\m Ularning xarabini iqmǝydu.   
\m
\v 14 Pǝrwǝrdigarning uluƣ küni yeⱪindur;  
\m Bǝrⱨǝⱪ yeⱪindur, intayin tez yetip kelidu;  
\m Angla, Pǝrwǝrdigarning künining sadasi!  
\m Yetip kǝlgǝndǝ palwanmu ǝlǝmlik warⱪiraydu. \x + \xo 1:14 \xt Yo. 2:10, 31; 3:15; Yǝx. 2:12-22; 13:10; 24:23; Am. 8:9; Mat. 24:29; Ros. 2:20; Wǝⱨ. 6:12-13\x*   
\m
\v 15 Xu küni ⱪǝⱨr elip kelidiƣan bir kün,  
\m Külpǝtlik ⱨǝm dǝrd-ǝlǝmlik bir kün,  
\m Wǝyranqiliⱪ ⱨǝm bǝrbatliⱪ qüxidiƣan bir kün,  
\m Zulmǝtlik ⱨǝm sürlük bir kün,  
\m Bulutlar ⱨǝm ⱪap-ⱪarangƣuluⱪ bilǝn ⱪaplanƣan bir kün,   
\m
\v 16 Istiⱨkamlaxⱪan xǝⱨǝrlǝrgǝ, sepilning egiz potǝylirigǝ ⱨujum ⱪilidiƣan,  
\m Kanay qelinidiƣan, agaⱨ signali kɵtürülidiƣan bir kün bolidu.\f □ \fr 1:16 \ft \+bd «agaⱨ signali kɵtürülidiƣan bir kün bolidu»\+bd* — yaki «jǝng warⱪiraxliri kɵtürülidiƣan bir kün bolidu».\f*   
\m
\v 17 Mǝn adǝmlǝr üstigǝ külpǝtlǝrni qüxürimǝn, —  
\m Ular ⱪariƣulardǝk yüridu;  
\m Qünki ular Pǝrwǝrdigarƣa ⱪarxi gunaⱨ ⱪildi;  
\m Ularning ⱪanliri topa-qangdǝk,  
\m Ularning üqǝy-ⱪerinliri poⱪtǝk tɵkülidu;   
\m
\v 18 Pǝrwǝrdigarning ⱪǝⱨri qüxkǝn künidǝ altun-kümüxliri ularni ⱪutⱪuzalmaydu;  
\m Bǝlki pütkül jaⱨan Uning ƣǝzǝp oti tǝripidin yǝwetilidu;  
\m Qünki U barliⱪ yǝr yüzidikilǝrning üstigǝ mutlǝⱪ bir ⱨalakǝt, dǝⱨxǝtlik bir ⱨalakǝt qüxüridu.\f □ \fr 1:18 \ft \+bd «mutlǝⱪ bir ⱨalakǝt, dǝⱨxǝtlik bir ⱨalakǝt»\+bd* — yaki «mutlǝⱪ bir ⱨalakǝt, qaⱪmaⱪtǝk bir ⱨalakǝt».\f*  \x + \xo 1:18 \xt Pǝnd. 11:4; Əz. 7:19; Zǝf. 1:14-16\x*   
\b  
\b  
\m  
\c 2
\m
\v 1 Yiƣilinglar, ɵzünglarni yiƣinglar, i nomussiz «yat ǝl»,\f □ \fr 2:1 \ft \+bd «Yiƣilinglar, ɵzünglarni yiƣinglar, i nomussiz «yat ǝl»»\+bd* — «yat ǝl» muxu yǝrdǝ Israil hǝlⱪi Hudaƣa nisbǝtǝn butpǝrǝs bir yat ǝlgǝ ohxaydu, degǝnlik. Ularning «yiƣilixi» bǝlkim jamaǝttǝ bolup dua-tilawǝt bilǝn Hudani izdǝx üqün bolsa kerǝk. Ibraniy tilidiki «yiƣilinglar» degǝn bu peil adǝttǝ pǝⱪǝt «pahal yiƣiwelix»ni kɵrsitidu, bu muxu yǝrdǝ intayin kinayilik gǝp bolup, Israil pahaldǝk bir hǝlⱪ, Hudaning otida tezla kɵydürülüx hǝtiridǝ turidu, degǝnlik (2-ayǝtni kɵrüng).\f*   
\m
\v 2 Yarliⱪ qiⱪⱪuqǝ,  
\m Kün topandǝk tez ɵtüp kǝtküqǝ,  
\m Pǝrwǝrdigarning aqqiⱪ ƣǝzipi üstünglǝrgǝ qüxküqǝ,  
\m Pǝrwǝrdigarning ƣǝzipini elip kelidiƣan kün üstünglǝrgǝ qüxküqǝ,   
\m
\v 3 Pǝrwǝrdigarni izdǝnglar, i Uning ⱨɵkümlirini ada ⱪilƣan zemindiki kǝmtǝrlǝr;  
\m Ⱨǝⱪⱪaniyliⱪni izdǝnglar, kǝmtǝrlikni izdǝnglar;  
\m Eⱨtimal silǝr Pǝrwǝrdigarning ƣǝzipi bolƣan künidǝ panaⱨ tapⱪan bolisilǝr.\x + \xo 2:3 \xt Zǝb. 27:5; 32:5-7\x*   
\b  
\m  
\s1 Əllǝrning soraⱪⱪa tartilixi  
\m
\v 4 Qünki Gaza taxlanƣan bolidu,  
\m Axkelon wǝyranǝ bolidu;  
\m Ular Axdodtikilǝrni qüx bolmayla ⱨǝydiwetidu;  
\m Əkron yulup taxlinidu.\f □ \fr 2:4 \ft \+bd «Qünki Gaza taxlanƣan bolidu, Axkelon wǝyranǝ bolidu; ular Axdodtikilǝrni qüx bolmayla ⱨǝydiwetidu; Əkron yulup taxlinidu»\+bd* — bu xǝⱨǝrlǝr Filistiyǝdiki bǝx qong xǝⱨǝrning tɵti. Ularning tǝrtipi ximaldin jǝnubⱪa bolup, ⱨujum ximaliy tǝripidin kelidiƣan ohxaydu. «Axdodni qüx bolmayla ⱨǝydiwetidu» degǝn jümlǝ bǝlkim ⱨujum ǝtigǝndǝ baxlinip qüx bolƣuqǝ ƣǝlibilik tamamlinidiƣanliⱪini kɵrsitidu. Baxⱪa birhil qüxǝnqisi, ⱨujum qüx waⱪtida, yǝni adǝm uhliƣan waⱪitta ⱪilinidu, «Ular Axdodni qüxtǝ ⱨǝydiwetidu» degǝnlik.\f*   
\m
\v 5 Dengiz boyidikilǝr, yǝni Ⱪerǝt elidikilǝrgǝ way!  
\m Pǝrwǝrdigarning sɵzi sanga ⱪarxidur, i Ⱪanaan, Filistiylǝrning zemini!  
\m Aⱨalǝng ⱪalmiƣuqǝ Mǝn seni ⱨalak ⱪilimǝn.\f □ \fr 2:5 \ft \+bd «dengiz boyidikilǝr, yǝni Ⱪerǝt elidikilǝrgǝ way!»\+bd* — bu sɵzmu Filistiylǝrgǝ ⱪaritilƣan. «Ⱪerǝtlǝr» bǝlkim «Kret»dikilǝr degǝn mǝnidǝ. Ularning ǝsli yurti (Ottura Dengizdiki) Kret arili idi.\f*   
\m
\v 6 Dengiz boyi padiqilar üqün qimǝnzar,  
\m Ⱪoy padiliri üqün ⱪotanlar bolidu;   
\m
\v 7 Dengiz boyi Yǝⱨuda jǝmǝtining ⱪaldisi igidarqiliⱪida bolidu;  
\m Axu yǝrdǝ ular ozuⱪlinidu;  
\m Axkelonning ɵyliridǝ ular kǝq kirgǝndǝ yatidu,  
\m Qünki Pǝrwǝrdigar Hudasi ularning yeniƣa berip ulardin hǝwǝr elip,  
\m Ularni asarǝttin azadliⱪⱪa erixtüridu.\f □ \fr 2:7 \ft \+bd «ularning yeniƣa berip ulardin hǝwǝr elip,...»\+bd* — ibraniy tilida: «ularni yoⱪlap...» degǝn sɵzlǝr bilǝnla ipadilinidu.\f*   
\m
\v 8 Mǝn Moabning dǝxnimini, Ammoniylarning ⱨaⱪarǝtlirini anglidim;  
\m Ular xundaⱪ ⱪilip Mening hǝlⱪimni mazaⱪ ⱪilip,  
\m Ularning qegralirini paymal ⱪilip mahtinip kǝtti.   
\m
\v 9 Xunga Mǝn Ɵz ⱨayatim bilǝn ⱪǝsǝm ⱪilimǝnki, — dǝydu samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar, Israilning Hudasi,  
\m Moab jǝzmǝn huddi Sodomdǝk,  
\m Ammoniylar huddi Gomorradǝk bolidu —  
\m Yǝni qaⱪⱪaⱪlar wǝ xorluⱪlar ⱪaplanƣan jay, daim bir qɵl-jǝzirǝ bolidu;  
\m Ⱨǝm hǝlⱪimning ⱪaldisi ulardin olja alidu,  
\m Ⱪowmimning ⱪalƣanliri bularƣa igǝ bolidu.\f □ \fr 2:9 \ft \+bd «Moab jǝzmǝn huddi Sodomdǝk, Ammoniylar huddi Gomorradǝk bolidu...»\+bd* — oⱪurmǝnlǝrning esida boluxi mumkinki, Huda Sodom wǝ Gomorra xǝⱨǝrlirini rǝzillikliri tüpǝylidin asmandin ot qüxürüp wǝyran ⱪiliwǝtkǝn.\f*   
\m
\v 10 Ularning tǝkǝbburluⱪidin bu ix bexiƣa kelidu,  
\m Qünki ular samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigarning hǝlⱪini mazaⱪ ⱪilip mahtinip kǝtti.   
\m
\v 11 Pǝrwǝrdigar ularƣa dǝⱨxǝtlik bolidu;  
\m Qünki U yǝr yüzidiki butlarning ⱨǝmmisini ⱪurutiwetidu;  
\m Xuning bilǝn ǝllǝr, barliⱪ qǝt araldikilǝr ⱨǝrbiri ɵz jayida Uningƣa ibadǝt ⱪilidu.   
\m
\v 12 I Efiopiylǝr, silǝrmu Mening ⱪiliqim bilǝn ɵltürülisilǝr.\f □ \fr 2:12 \ft \+bd «I Efiopiylǝr, silǝrmu mening ⱪiliqim bilǝn ɵltürülisilǝr»\+bd* — bu bexarǝttin tǝhminǝn 80 yildin keyin «Kambusis II» Efiopiyǝgǝ tajawuz ⱪildi (miladiyǝdin ilgiriki 525-yili). Bexarǝt bu wǝⱪǝni yaki bolmisa ahirⱪi zamandiki bir wǝⱪǝni kɵrsitixi kerǝk.\f*   
\m
\v 13 U ⱪolini sozup ximalƣa tǝgküzüp, Asuriyǝni ⱨalak ⱪilidu,  
\m Ninǝwǝ xǝⱨirini wǝyranǝ, qɵl-bayawandǝk ⱪǝⱨǝtqilik jay ⱪilidu.\f □ \fr 2:13 \ft \+bd «U ⱪolini sozup ximalƣa tǝgküzüp, Asuriyǝni ⱨalak ⱪilidu, Ninǝwǝ xǝⱨirini wǝyranǝ, qɵl-bayawandǝk ⱪǝⱨǝtqilik jay ⱪilidu»\+bd* — bu bexarǝtlǝr (12-15-ayǝtlǝr) Zǝfaniyaning sɵzliridin pǝⱪǝt birnǝqqǝ yildin kiyim ǝmǝlgǝ axurulƣan. Miladiyǝdin ilgiriki 612-yili, büyük Asuriyǝ imperiyǝsi paytǝhti Ninǝwǝ bilǝn billǝ pütünlǝy bǝrbat ⱪilindi. Efiopiyǝ baxⱪa yurtlardin yiraⱪ bolsimu, ⱪattiⱪ ⱨujumƣa uqridi (12-ayǝt). Zǝfaniyaning bu sɵzining ǝmǝlgǝ axurulƣanliⱪini kɵrgǝn kixilǝr uning «Pǝrwǝrdigarning küni» toƣruluⱪ bolƣan bexarǝtliri ⱨǝm baxⱪa bexarǝtlirinimu bǝribir ahirida ǝmǝlgǝ axurulidu, dǝp bilgǝn boldi.\f*   
\m
\v 14 Uning otturisida qarwa padiliri,  
\m Xundaⱪla ⱨaywanlarning ⱨǝrhilliri yatidu;  
\m Qɵl ⱨuwⱪuxi, qirⱪiriƣuqi ⱨuwⱪuxlar uning tüwrük baxlirida ⱪonidu;  
\m Deriziliridin sayraxlar anglinidu;  
\m Bosuƣilirida wǝyraniliⱪ turidu;  
\m Qünki U buning kedir yaƣaq nǝⱪixlirini oquⱪqiliⱪta ⱪalduridu;   
\m
\v 15 Mana bu ǝndixisiz yaxap kǝlgüqi xad-huram xǝⱨǝr,  
\m Kɵnglidǝ: «Mǝnla bardurmǝn, mǝndin baxⱪa biri yoⱪtur» degǝn xǝⱨǝr —  
\m U xunqilik bir wǝyranǝ, ⱨaywanlarning bir ⱪonalƣusi bolup ⱪaldiƣu!  
\m Uningdin ɵtüwatⱪanlarning ⱨǝmmisi üxⱪirtidu,  
\m Ⱪolini silkiydu.\f □ \fr 2:15 \ft \+bd «Uningdin ɵtüwatⱪanlarning ⱨǝmmisi üxⱪirtidu, ⱪolini silkiydu»\+bd* — bu ⱨǝrikǝtlǝr bǝlkim ⱨǝyran bolƣanliⱪ yaki mazaⱪ ⱪilƣanliⱪni bildüridu.\f*   
\b  
\b  
\m  
\c 3
\s1 Yerusalemning soraⱪⱪa tartilixi  
\m
\v 1 Asiyliⱪ ⱪilƣuqi, bulƣanƣan, jǝbir-zulum yǝtküzgüqi xǝⱨǝrgǝ way!   
\m
\v 2 U awazni anglimidi, tǝrbiyini ⱪobul ⱪilmidi;  
\m Pǝrwǝrdigarƣa tayanmidi, Hudasiƣa yeⱪinlaxmidi.\f □ \fr 3:2 \ft \+bd «Asiyliⱪ ⱪilƣuqi, bulƣanƣan, jǝbir-zulum yǝtküzgüqi xǝⱨǝrgǝ way! (1-ayǝt) U awazni anglimidi, tǝrbiyini ⱪobul ⱪilmidi»\+bd* — bu sɵzlǝrni angliƣuqi Yerusalemdikilǝr bǝlkim Zǝfaniya yǝnǝ Asuriyǝning gunaⱨlirini ǝyiblǝwatidu, dǝp oylixi mumkin idi. Biraⱪ keyinki sɵzliridin angliƣuqilar tuyuⱪsiz: «Uning ǝyibligini Ninǝwǝ ǝmǝs, bǝlki biz Yerusalemdikilǝr ikǝnmiz!» dǝp ⱨǝyran ⱪalƣan, xundaⱪla hapa bolƣan boluxi mumkin idi. 
\fp  «Awaz»ning kimning ikǝnlikini Zǝfaniya pǝyƣǝmbǝr demǝydu; qünki uningƣa nisbǝtǝn bu dunyada angliƣudǝk pǝⱪǝt birla awaz bar, yǝni Pǝrwǝrdigarningkidur.\f*   
\m
\v 3 Uning otturisida bolƣan ǝmirlirining ⱨǝmmisi ⱨɵrkirǝydiƣan xirlar,  
\m Uning soraⱪqiliri bolsa kǝqliki owlaydiƣan, ǝtigini ƣajiliƣudǝk ⱨeqnǝrsǝ ⱪaldurmaydiƣan bɵrilǝrdur;\x + \xo 3:3 \xt Pǝnd. 28:15; Əz. 22:27\x*   
\m
\v 4 Uning pǝyƣǝmbǝrliri wǝzinsiz, asiy kixilǝr;  
\m Uning kaⱨinliri muⱪǝddǝs ibadǝthanini bulƣaydiƣanlar,  
\m Tǝwrat-ⱪanuniƣa buzƣunqiliⱪ ⱪilidiƣanlar.\f □ \fr 3:4 \ft \+bd «Uning pǝyƣǝmbǝrliri wǝzinsiz, asiy kixilǝr; uning kaⱨinliri muⱪǝddǝs ibadǝthanini bulƣaydiƣanlar»\+bd* — «pǝyƣǝmbǝrliri» bolsa sahta pǝyƣǝmbǝrlǝr, ǝlwǝttǝ. «Kaⱨinlar» muⱪǝddǝs ibadǝthanida puⱪralar üqün mǝhsus ⱪurbanliⱪni kɵydürgüqi hadimlar.\f*  \x + \xo 3:4 \xt Yǝr. 23:11, 32; Ⱨox. 9:7. \x*   
\m
\v 5 Ⱨǝⱪⱪaniy Pǝrwǝrdigar uning otturisididur;  
\m U ⱨeq ⱨǝⱪⱪaniyǝtsizlik ⱪilmaydu;  
\m Ⱨǝr ǝtigǝndǝ adil ⱨɵkümini ayan ⱪilidu;  
\m Ⱨɵkümidǝ kǝmqilik yoⱪtur;  
\m Biraⱪ namǝrd adǝm ⱨeq nomusni bilmǝydu.\f □ \fr 3:5 \ft \+bd «ⱨɵkümidǝ kǝmqilik yoⱪtur»\+bd* — yaki «U (Pǝrwǝrdigar) ⱨɵkümlirini ada ⱪilmay ⱪalmaydu».\f*  \x + \xo 3:5 \xt Ⱪan. 32:4\x*   
\m
\v 6 — Mǝn ǝllǝrni üzüp taxliwǝtkǝnmǝn,  
\m Ularning istiⱨkam potǝyliri wǝyranidur;  
\m Koqilirini ⱨeqbir adǝm ɵtmigüdǝk ⱪilip harabǝ ⱪilƣanmǝn;  
\m Xǝⱨǝrliri adǝmzatsiz, ⱨeq turƣuqisi yoⱪ ⱪilinip ⱨalak bolƣan.\f □ \fr 3:6 \ft \+bd «Mǝn ǝllǝrni üzüp taxliwǝtkǝnmǝn, ularning istiⱨkam potǝyliri wǝyranidur .... xǝⱨǝrliri adǝmzatsiz, ⱨeq turƣuqisi yoⱪ ⱪilinip ⱨalak bolƣan»\+bd* — yat ǝllǝr arisidiki bu wǝⱪǝlǝr, xübⱨisizki, Israilƣa sawaⱪ, agaⱨ wǝ misal boluxi kerǝk idi.\f*   
\m
\v 7 Mǝn: «Pǝⱪǝt Mǝndin ⱪorⱪunglar, tǝrbiyini ⱪobul ⱪilinglar» — dedim.  
\m Xundaⱪ bolƣanda uningƣa ⱨǝmmǝ bekitkǝnlirim qüxürülmǝy, makani ⱨeq haniwǝyran bolmas.  
\m Biraⱪ ular baldurla ornidin turup, ⱨǝmmǝ ixlirini ⱨaram ⱪiliwǝtti.\f □ \fr 3:7 \ft \+bd «Xundaⱪ bolƣanda uningƣa ⱨǝmmǝ bekitkǝnlirim qüxürülmǝy, makani ⱨeq haniwǝyran bolmas. Biraⱪ ular baldurla ornidin turup, ⱨǝmmǝ ixlirini ⱨaram ⱪiliwǝtti»\+bd* — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «Undaⱪ bolƣanda uningƣa berilidiƣan ⱨǝmmǝ jazaliri nemǝ boluxidin ⱪǝt’iynǝzǝr, uning makani ⱨeq üzülmǝydu». \+bd «Biraⱪ ular baldurla ornidin turup, ⱨǝmmǝ ixlirini ⱨaram ⱪiliwǝtti»\+bd* — demǝk, tilƣa elinƣan «ⱨaram ixlar»ni ⱪilixⱪa naⱨayiti aldirawatⱪanidi.\f*   
\b  
\m  
\s1 Barliⱪ ǝllǝrning soraⱪⱪa tartilixi  
\m
\v 8 Xunga Meni kütünglar, — dǝydu Pǝrwǝrdigar,  
\m Mǝn guwaⱨliⱪ berixkǝ ornumdin ⱪozƣalƣan küngiqǝ —  
\m Qünki Mening ⱪararim — ǝllǝrni yiƣix,  
\m Padixaⱨliⱪlarni jǝm ⱪilixtin ibarǝtki,  
\m Ularning üstigǝ ⱪǝⱨrimni,  
\m Ⱨǝmmǝ dǝⱨxǝtlik aqqiⱪimni bexiƣa tɵküx üqündur.  
\m Qünki yǝr yüzining ⱨǝmmisi aqqiⱪ ƣǝzipimning oti bilǝn kɵydürüwetilidu.\f □ \fr 3:8 \ft \+bd «Mǝn guwaⱨliⱪ berixkǝ ornumdin ⱪozƣalƣan küngiqǝ...»\+bd* — «guwaⱨqiliⱪ berixkǝ...» degǝnning baxⱪa birhil tǝrjimisi «owni elixⱪa...».\f*   
\b  
\m  
\s1 Israilning ǝsligǝ kǝltürülüxi, ǝllǝrning Hudaning yeniƣa kelixi  
\m
\v 9 Qünki xu tapta barliⱪ ǝllǝrning Pǝrwǝrdigarining namiƣa nida ⱪilip qaⱪirixi üqün,  
\m Uning hizmitidǝ bir jan bir tǝn boluxi üqün,  
\m Mǝn ularning tilini sap bir tilƣa aylandurimǝn,   
\m
\v 10 Qünki Efiopiyǝ dǝryalirining nerisidin Mening dua-tilawǝtqilirim,  
\m Yǝni Mǝn tarⱪatⱪanlarning ⱪizi,  
\m Manga sunulƣan ⱨǝdiyǝni epkelidu.\f □ \fr 3:10 \ft \+bd «Efiopiyǝ dǝryalirining nerisi....»\+bd* — Efiopiyǝ naⱨayiti qǝt jay bolup, towa ⱪilix pursiti jaⱨanning qǝtlirigiqǝ bolidu, dǝp kɵrsitidiƣan bir misaldur. \+bd «Mening dua-tilawǝtqilirim, yǝni Mǝn tarⱪatⱪanlarning ⱪizi...»\+bd* — bǝlkim tarⱪilip kǝtkǝn, ǝmma towa ⱪilƣan Israillarni kɵrsitidu: «Pǝrwǝrdigarning küni» xunqǝ dǝⱨxǝtlik bolƣini bilǝn (8-ayǝt), 9-10-ayǝttiki bexarǝtlǝr Hudaning meⱨri-xǝpⱪitigǝ ⱨǝtta xu künidimu erixix imkaniyiti barliⱪini ispatlaydu.\f*   
\b  
\m  
\s1 Israilning Hudaning Roⱨida «ⱪaytidin tuƣuluxi»  
\m
\v 11 Xu küni sǝn Manga asiyliⱪ ⱪilƣan barliⱪ ⱪilmixliring tüpǝylidin iza tartip ⱪalmaysǝn;  
\m Qünki xu tapta Mǝn tǝkǝbburluⱪungdin huxallinip kǝtkǝnlǝrni arangdin elip taxlaymǝn,  
\m Xuning bilǝn sǝn muⱪǝddǝs teƣim tüpǝylidin ⱨalingni ikkinqi qong ⱪilmaysǝn;\f □ \fr 3:11 \ft \+bd «muⱪǝddǝs teƣim tüpǝylidin»\+bd* — yaki «muⱪǝddǝs teƣimda» yaki «muⱪǝddǝs teƣim üstidǝ».\f*   
\m
\v 12 Wǝ Mǝn arangda kǝmtǝr ⱨǝm miskin bir hǝlⱪni ⱪaldurimǝn,  
\m Ular Pǝrwǝrdigarning namiƣa tayinidu.   
\m
\v 13 Israilning ⱪaldisi nǝ ⱪǝbiⱨlik ⱪilmaydu,  
\m Nǝ yalƣan sɵzlimǝydu,  
\m Nǝ ularning aƣzidin aldamqi til tepilmaydu;  
\m Ular bǝlki ozuⱪlinip, yatidu,  
\m Ⱨeqkim ularni ⱪorⱪutmaydu.\f □ \fr 3:13 \ft \+bd «Israilning ⱪaldisi nǝ ⱪǝbiⱨlik ⱪilmaydu»\+bd* — «Israilning ⱪaldisi» Tǝwrattiki pǝyƣǝmbǝrlǝrning kitablirida kɵp kɵrülidiƣan tema yaki mawzudur. Israil hǝlⱪining kɵp ⱪismi Hudadin yiraⱪlixip kǝtkǝn bolsimu, ular arisida Hudaning meⱨir-xǝpⱪiti bilǝn, Ɵzigǝ sadiⱪ bir «ⱪaldi»ning ⱨaman ⱨǝrdaim tepilidiƣanliⱪi kɵrsitilidu.\f*   
\b  
\m  
\s1 Israilning ⱪaytidin yiƣilixi — ahirⱪi zamandiki xad-huramliⱪ bir küy  
\m
\v 14 Yayrap-yaxna, i Zion ⱪizi!  
\m Tǝntǝnǝ ⱪilip warⱪira, i Israil!  
\m Pütün ⱪǝlbing bilǝn huxal bolup xadlan, i Yerusalemning ⱪizi!\x + \xo 3:14 \xt Zǝk. 9:9\x*   
\m
\v 15 Pǝrwǝrdigar seni jazalaydiƣan ⱨɵkümlǝrni elip taxlidi,  
\m Düxminingni ⱪayturuwǝtti;  
\m Israilning padixaⱨi Pǝrwǝrdigar arangdidur;  
\m Yamanliⱪni ikkinqi kɵrmǝysǝn.   
\m
\v 16 Xu küni Yerusalemƣa eytiliduki,  
\m «Ⱪorⱪma, i Zion!  
\m Ⱪolliring boxap, sanggilap kǝtmisun!   
\m
\v 17 Pǝrwǝrdigar Hudaying arangda,  
\m Ⱪutⱪuzidiƣan ⱪudrǝt Igisidur!  
\m U xadliⱪ bilǝn üstüngdǝ xadlinidu;  
\m Ɵz meⱨir-muⱨǝbbitidǝ aram alidu;  
\m Üstüngdǝ nahxilar eytip yayrap-yaxnaydu.   
\m
\v 18 jǝmiyǝt sorunliridiki nomussiz ibadǝt tüpǝylidin aranglardin azablanƣanlarni yiƣimǝn;  
\m Bularning xǝrmǝndilikliri ularƣa eƣir kelǝtti.\f □ \fr 3:18 \ft \+bd «jǝmiyǝt sorunliridiki nomussiz ibadǝt tüpǝylidin aranglardin azablanƣanlarni yiƣimǝn; bularning xǝrmǝndilikliri ularƣa eƣir kelǝtti»\+bd* — ayǝtning birnǝqqǝ tǝrjimiliri bar. Bizningqǝ mǝnisi xuki, ibadǝt sorunlirida bolƣan sahtipǝzlik, ar-nomussizliⱪlar sorunƣa ⱪatnaxⱪan ihlasmǝnlǝrni naⱨayiti azabliƣan, ular buningƣa qidimay muxu ⱨeytlarƣa, ibadǝt sorunliriƣa ⱪatnaxmay tarⱪilip kǝtkǝnidi. Xunga Huda: «Mǝn ularni yiƣimǝn» — dǝydu. «Yǝx.» 1:13ni kɵrüng.\f*   
\m
\v 19 Mana, Mǝn xu tapta seni harliƣanlarning ⱨǝmmisini bir tǝrǝp ⱪilimǝn,  
\m Aⱪsaⱪ bolƣan ⱪizni ⱪutⱪuzimǝn;  
\m Talaƣa ⱨǝydiwetilgǝn ⱪizni yiƣimǝn;  
\m Dǝl ular horlanƣan barliⱪ zeminlarda ularni \add Ɵzümgǝ\add* mǝdⱨiyǝ kǝltürgüqi, xɵⱨrǝt bolƣuqi ⱪilip tiklǝymǝn.\f □ \fr 3:19 \ft \+bd «Aⱪsaⱪ bolƣan ⱪizni ⱪutⱪuzimǝn; talaƣa ⱨǝydiwetilgǝn ⱪizni yiƣimǝn»\+bd* — «ⱪiz» muxu yǝrdǝ Israilni kɵrsitidu. \+bd «...ularni Ɵzümgǝ mǝdⱨiyǝ kǝltürgüqi, xɵⱨrǝt bolƣuqi ⱪilip tiklǝymǝn»\+bd* — yaki «...ularni tǝriplǝx obyekti wǝ nam-xɵⱨrǝtlik ⱪilip tiklǝymǝn».\f*   
\m
\v 20 Mǝn xu tapta, yǝni silǝrni yiƣⱪan waⱪitta, silǝrni \add ɵygǝ\add* epkelimǝn;  
\m Qünki Mǝn kɵz aldinglarda silǝrni asarǝttin azadliⱪⱪa qiⱪarƣinimda,  
\m Silǝrni yǝr yüzidiki barliⱪ ǝllǝr arisida xɵⱨrǝtlik, \add Ɵzǝmgǝ\add* mǝdⱨiyǝ kǝltürgüqi ⱪilimǝn,  
\m — dǝydu Pǝrwǝrdigar.\f □ \fr 3:20 \ft \+bd «Silǝrni ...xɵⱨrǝtlik, Ɵzǝmgǝ mǝdⱨiyǝ kǝltürgüqi ⱪilimǝn»\+bd* — yaki «Silǝrni... nam-xɵⱨrǝtlik wǝ tǝriplǝx obyekti ⱪilimǝn».\f*