\id OBA
\h Obadiya 
\toc1 Obadiya 
\toc2 Obadiya 
\toc3 Ob. 
\mt1 Obadiya  
\c 1
\s1 Edomning bǝrbat boluxi  
\m
\v 1 Obadiya kɵrgǝn alamǝt kɵrünüx: —  
\m Rǝb Pǝrwǝrdigar Edom toƣruluⱪ mundaⱪ dǝydu: —  
\m (Biz Pǝrwǝrdigardin bu hǝwǝrni anglaxⱪa muyǝssǝr bolduⱪ)  
\m — «Bir ǝlqi ǝllǝr arisiƣa ǝwǝtildi;  
\m U: «Ornunglardin turunglar, biz uningƣa ⱪarxi jǝng ⱪilix üqün turayli!» — dǝp hǝwǝr beridu.\f □ \fr 1:1 \ft \+bd «Bir ǝlqi ǝllǝr arisiƣa ǝwǝtildi»\+bd* — «ǝllǝr» (yaki «yat ǝllǝr») — Israilƣa yat bolƣan ǝllǝrni kɵrsitidu. \+bd «Ornunglardin turunglar, biz uningƣa ⱪarxi jǝng ⱪilix üqün turayli!»\+bd* — «uningƣa» bolsa, Edomƣa. Bǝlkim bu ǝlqi Edomƣa düxmǝn ǝllǝrning biridin qiⱪⱪan bolup, u baxⱪa ǝllǝrni Edomni yoⱪitixⱪa qaⱪiridu.\f*   
\m
\v 2 Mana, Mǝn seni ǝllǝr arisida kiqik ⱪildim;  
\m Sǝn \add ǝllǝr arisida\add* ⱪattiⱪ kǝmsitilgǝn hǝlⱪ bolisǝn!\f □ \fr 1:2 \ft \+bd «Mǝn seni ǝllǝr arisida kiqik ⱪildim; sǝn ǝllǝr arisida ⱪattiⱪ kǝmsitilgǝn hǝlⱪ bolisǝn!»\+bd* — Huda Edomni «seni» dǝp, muxu yǝrdǝ uningƣa biwasitǝ sɵz ⱪilidu.\f*   
\m
\v 3 Ⱨǝy tik ⱪiyaning yeriⱪliri iqidǝ turƣuqi,  
\m Turalƣusi yuⱪiri bolƣuqi,  
\m Kɵnglüngdǝ: «Kim meni yǝrgǝ qüxürǝlisun?!» degüqi,  
\m Kɵnglüngdiki tǝkǝbburluⱪ ɵzüngni aldap ⱪoydi!\f □ \fr 1:3 \ft \+bd «tik ⱪiyaning yeriⱪliri iqidǝ turƣuqi, turalƣusi yuⱪiri bolƣuqi»\+bd* — demisǝkmu, Edom pinⱨanraⱪ, üstigǝ qiⱪix tǝs bolƣan taƣliⱪ rayonda turƣan.\f*   
\m
\v 4 Sǝn bürküttǝk ɵzüngni yuⱪiri kɵtürsǝngmu,  
\m Qanggangni yultuzlar arisiƣa tizsangmu,  
\m Mǝn xu yǝrdin seni qüxürüwetimǝn,  
\m — dǝydu Pǝrwǝrdigar.\x + \xo 1:4 \xt Yǝr. 49:16\x*   
\m
\v 5 Bulangqilar ⱪexingƣa kǝlsimu,  
\m Oƣrilar keqilǝp yeningƣa kirsimu,  
\m (Ⱨǝy, xunqǝ üzüp taxlinisǝn!)  
\m Ular ɵzlirigǝ quxluⱪla oƣrilaytti ǝmǝsmu?  
\m Üzüm üzgüqilǝr yeningƣa kǝlsimu, azraⱪ wasanglarni ⱪalduridu ǝmǝsmu?\f □ \fr 1:5 \ft \+bd «Ⱨǝy, xunqǝ üzüp taxlinisǝn!»\+bd* — tirnaⱪ iqidiki sɵzlǝr, bǝlkim pǝyƣǝmbǝrning ⱨayajandin Pǝrwǝrdigarning sɵzini üzüp ⱪoyup degǝn gepidur. \+bd «Üzüm üzgüqilǝr yeningƣa kǝlsimu, azraⱪ wasanglarni ⱪalduridu ǝmǝsmu?»\+bd* — Musa pǝyƣǝmbǝrgǝ qüxürülgǝn ⱪanun boyiqǝ üzüm ⱨosulini alƣanda üzgüqilǝr kǝmbǝƣǝllǝrning teriwelixi üqün bir’az wasanglarni ⱪaldurux kerǝk idi. Bǝzi xǝrⱪiy dɵlǝtlǝrdǝ bu bir adǝtkǝ aylinip ⱪalƣan.\f*  \x + \xo 1:5 \xt Yǝr. 49:9\x*   
\m
\v 6 Biraⱪ Əsawning tǝǝlluⱪati ⱪandaⱪ ahturuldi!  
\m Uning yoxurun bayliⱪliri ⱪandaⱪ tepip qiⱪildi!\f □ \fr 1:6 \ft \+bd «... Əsawning tǝǝlluⱪati ⱪandaⱪ ahturuldi!»\+bd* — «Əsaw» Edomning baxⱪa bir ismi. \+bd «... Uning yoxurun bayliⱪliri ⱪandaⱪ tepip qiⱪildi!...»\+bd* — 5-6-ayǝtlǝr «mǝrsiyǝ» (matǝm tutux munajiti) xǝklidǝ.\f*   
\m
\v 7 Barliⱪ ittipaⱪdaxliring seni qegrayingƣiqǝ ⱨǝydiwetidu;  
\m Sǝn bilǝn inaⱪ ɵtkǝnlǝr seni aldap, üstüngdin ƣǝlibǝ ⱪilidu;  
\m Neningni yegǝnlǝr sanga ⱪiltaⱪ ⱪuridu;  
\m \add Sǝn\add* dǝrwǝⱪǝ yorutulmiƣandursǝn!\f □ \fr 1:7 \ft \+bd «... seni... ⱨǝydiwetidu; ... üstüngdin ƣǝlibǝ ⱪilidu; ... sanga ⱪiltaⱪ ⱪuridu...»\+bd* — 5-7-ayǝtlǝrdǝ eytilƣan bexarǝtlǝrdiki peillar «ɵtkǝn zaman» bilǝn ipadilinidu. Lekin ular kǝlgüsi ixlarni kɵrsitidu (8-ayǝttǝ eniⱪ kɵrsitilidu). Ibraniy tilida, bexarǝtlǝrdǝ peillarning «ɵtkǝn zaman»da ixlitixi «bu ix jǝzmǝn yüz beridu» degǝnni tǝkitlǝydu. \+bd «... Sǝn bilǝn inaⱪ ɵtkǝnlǝr seni aldap, üstüngdin ƣǝlibǝ ⱪilidu; neningni yegǝnlǝr sanga ⱪiltaⱪ ⱪuridu»\+bd* — bu ayǝt bǝlkim ǝrǝblǝrning Edomiylarni aldam haltisiƣa qüxürüp, ularni ɵz zeminidin ⱨǝydiwetixi toƣruluⱪ bexarǝt beridu (wǝⱪǝ bǝlkim miladiyǝdin ilgiriki 6-ǝsirning ahirida bolƣan). Ibraniy tilini qüxinix tǝs. 
\fp  Bexarǝt kǝlgüsidiki ixlarni kɵrsǝtkini bilǝn, peillar «ɵtkǝn zaman»da ipadilinidu. Adǝttǝ ibraniy tilida bexarǝt «ɵtkǝn zaman»da ipadilǝngǝn bolsa, uning jǝzmǝnlikini tǝkitlǝydu.\f*   
\m
\v 8 Mǝn xu küni, — dǝydu Pǝrwǝrdigar,  
\m — Edomdin danixmǝnlǝrni,  
\m Əsawdin ǝⱪil-parasǝtni yoⱪatmamdimǝn?\f □ \fr 1:8 \ft \+bd «Mǝn xu küni... Edomdin danixmǝnlǝrni, Əsawdin ǝⱪil-parasǝtni yoⱪatmamdimǝn?»\+bd* — «xu küni» bǝlkim Babil imperiyǝsi ularƣa tajawuz ⱪilidiƣan künini (miladiyǝdin ilgiriki 587-yili) yaki ǝrǝblǝr ularni aldap ⱨǝydiwetidiƣan künini, yǝnǝ ahirⱪi zamanda «Pǝrwǝrdigarning küni»ni kɵrsitiximu mumkin. Edom ɵz danixmǝnliri bilǝn dangⱪi qiⱪⱪan. Ayup pǝyƣǝmbǝrning üq dostidin biri bolƣan «Temanliⱪ Elifaz»mu Edomluⱪ idi.\f*  \x + \xo 1:8 \xt Yǝx. 29:14; Yǝr. 49:7\x*   
\m
\v 9 Xuning bilǝn palwanliring parakǝndǝ bolidu, i Teman,  
\m Xuning bilǝn Əsawning teƣidiki ⱨǝrbir adǝm ⱪirƣinqiliⱪta ⱪǝtl ⱪilinidu.\f □ \fr 1:9 \ft \+bd «Xuning bilǝn palwanliring parakǝndǝ bolidu, i Teman,...»\+bd* — «Teman» Edomning qong bir xǝⱨiri.\f*  \x + \xo 1:9 \xt Am. 2:14, 16\x*   
\b  
\m  
\s1 Edomning bǝrbat boluxining sǝwǝbi  
\m
\v 10 Ukang Yaⱪupⱪa ⱪilƣan zulum-zorawanliⱪing tüpǝylidin,  
\m Iza-aⱨanǝt seni ⱪaplaydu;  
\m Sǝn mǝnggügǝ üzüp taxlinisǝn.\x + \xo 1:10 \xt Yar. 27:41; Əz. 35:5; Am. 1:11\x*   
\m
\v 11 Sǝn bir qǝttǝ \add pǝrwasiz\add* ⱪarap turƣan küni,  
\m Yǝni yaⱪa yurttikilǝr \add buradiringning\add* mülkini bulap kǝtkǝn küni,  
\m Taipilǝr uning dǝrwaziliridin kirip Yerusalem üstigǝ qǝk taxliƣan küni,  
\m Sǝn ularning bir ǝzasiƣa ohxax bolƣansǝn.\x + \xo 1:11 \xt Zǝb. 137:7\x*   
\m
\v 12 Biraⱪ ⱪerindixingning apǝtlik künigǝ pǝrwasiz ⱪarap turmasliⱪing kerǝk idi,  
\m Yǝⱨudaning balilirining ⱨalakǝt künidǝ huxal bolup kǝtmǝsliking kerǝk idi;  
\m Külpǝtlik künidǝ aƣzingni yoƣan ⱪilmasliⱪing kerǝk idi;   
\m
\v 13 Ɵz hǝlⱪimni apǝt basⱪan künidǝ, ularning dǝrwazisiƣa kirmǝsliking kerǝk idi;  
\m Ularni apǝt basⱪan künidǝ ularning dǝrd-ǝlǝmigǝ erǝnsiz ⱪarap turmasliⱪing kerǝk idi,  
\m Apǝt basⱪan künidǝ ⱪolungni mal-mülkigǝ sozmasliⱪing kerǝk idi;   
\m
\v 14 Sǝn xǝⱨǝrdin ⱪeqip ⱪutulƣanlarni üzüp taxlax üqün aqa yolda turmasliⱪing kerǝk idi;  
\m Külpǝt basⱪan künidǝ uningdin ⱪutulup ⱪalƣanlarni düxmǝngǝ tapxurmasliⱪing kerǝk idi.   
\b  
\m  
\s1 Pǝrwǝrdigarning küni  
\m
\v 15 Qünki Pǝrwǝrdigarning küni barliⱪ ǝllǝr üstigǝ qüxüxkǝ yeⱪin ⱪalƣandur;  
\m Sening baxⱪilarƣa ⱪilƣiningdǝk, sangimu xundaⱪ ⱪilinidu;  
\m Sanga tegixlik jaza ɵz bexingƣa qüxidu;\x + \xo 1:15 \xt Əz. 35:15\x*   
\m
\v 16 Qünki sǝn Ɵz muⱪǝddǝs teƣimda \add ƣǝzipimni\add* iqkiningdǝk,  
\m Barliⱪ ǝllǝrmu xundaⱪ tohtawsiz iqidu;  
\m Bǝrⱨǝⱪ, ular iqidu, yutidu,  
\m Andin ular ⱨeq mǝwjut ǝmǝstǝk yoⱪap ketidu.\f □ \fr 1:16 \ft \+bd «Qünki sǝn Ɵz muⱪǝddǝs teƣimda ƣǝzipimni iqkiningdǝk»\+bd* — ibraniy tilida «qünki sǝn Ɵz muⱪǝddǝs teƣimda iqkiningdǝk...» — Qüxǝnqimiz boyiqǝ Edomiylar Hudaning ⱪolida uning ƣǝzipini iqkǝnidi. 
\fp  Baxⱪa birhil qüxǝnqisi, Edomiylar Yǝⱨuda üstidin ⱪilƣan ƣǝlibisini tǝbriklǝp, «Hudaning muⱪǝddǝs teƣi»da xarab iqkǝn; wǝ ular (ayǝtning ikkinqi ⱪismi boyiqǝ) xu gunaⱨi üqün barliⱪ ǝllǝr bilǝn tǝng Hudaning ƣǝzipini iqidu. \+bd «Barliⱪ ǝllǝrmu xundaⱪ tohtawsiz iqidu; bǝrⱨǝⱪ, ular iqidu, yutidu, andin ular ⱨeq mǝwjut ǝmǝstǝk yoⱪap ketidu»\+bd* — ǝllǝrning nemini iqidu? Hudaning ƣǝzipini iqidu (mǝsilǝn «Zǝb.» 75:8, «Yǝx.» 49:26, «Yǝr.» 25:15-16, «Zǝb.» 16:4nimu kɵrüng).\f*   
\b  
\m  
\s1 Israilning ǝsligǝ kǝltürülüxi  
\m
\v 17 Biraⱪ Zion teƣi üstidǝ panaⱨ-ⱪutⱪuzulux bolidu,  
\m Taƣ pak-muⱪǝddǝs bolidu;  
\m Yaⱪup jǝmǝtining tǝǝlluⱪatliri ɵzigǝ tǝwǝ bolidu;\f □ \fr 1:17 \ft \+bd «Biraⱪ Zion teƣi üstidǝ panaⱨ-ⱪutⱪuzulux bolidu»\+bd* — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «Biraⱪ Zion teƣida ⱪutulup ⱪalƣanlar bolidu».\f*   
\m
\v 18 Wǝ Yaⱪup jǝmǝti ot, Yüsüp jǝmǝti yalⱪun,  
\m Əsaw jǝmǝti ularƣa pahal bolidu;  
\m \add Ot wǝ yalⱪun\add* Əsaw jǝmǝti iqidǝ yeⱪilip, ularni yutup ketidu;  
\m Əsaw jǝmǝtidin ⱨeqbirsi ⱪalmaydu;  
\m Qünki Pǝrwǝrdigar xundaⱪ sɵz ⱪilƣan.   
\m
\v 19 \add Yǝⱨudaning\add* jǝnubidikilǝr Əsawning teƣiƣa igǝ bolidu;  
\m Xǝfǝlaⱨ tüzlǝnglikidikilǝr Filistiylǝrning zeminiƣa igǝ bolidu,  
\m Bǝrⱨǝⱪ, ular Əfraimning dalasi ⱨǝm Samariyǝning dalasiƣa igǝ bolidu;  
\m Binyamin Gileadⱪa igǝ bolidu;\f □ \fr 1:19 \ft \+bd «Yǝⱨudaning jǝnubidikilǝr»\+bd* — ibraniy tilida «Nǝgǝwdikilǝr». «Nǝgǝw» — Yǝⱨudaning jǝnubiy tǝripidiki qong qɵl-bayawan. 
\fp  \+bd «Yǝⱨudaning jǝnubidikilǝr Əsawning teƣiƣa igǝ bolidu; Xǝfǝlaⱨ tüzlǝnglikidikilǝr Filistiylǝrning zeminigǝ igǝ bolidu, ... Binyamin Gileadⱪa igǝ bolidu»\+bd* — 19-ayǝttiki bexarǝtlǝrning kɵp ⱪismi miladiyǝdin ilgiriki 2-ǝsirdǝ ǝmǝlgǝ axurulidu («Makabbiylar» ⱨǝm «Yosefus» degǝn kona tarihiy kitablarda hatirilǝngǝn). Biraⱪ pikirimizqǝ, bu bexarǝtning toluⱪ ǝmǝlgǝ axuruluxi ahirⱪi zamanda bolidu.\f*   
\m
\v 20 Sürgün bolƣanlardin ⱪelip ⱪalƣan Israillardin tǝrkib tapⱪan bu ⱪoxun Ⱪanaandikilǝrgǝ tǝwǝ bolƣan zeminƣa Zarǝfatⱪiqǝ igǝ bolidu;  
\m Sǝfaradta sürgündǝ turƣan Yerusalemdikilǝr bolsa jǝnubtiki xǝⱨǝrlǝrgǝ igǝ bolidu.\f □ \fr 1:20 \ft \+bd «Sürgün bolƣanlardin ⱪelip ⱪalƣan Israillardin tǝrkib tapⱪan bu ⱪoxun...»\+bd* — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «Ⱪanaanƣa ⱪaytip kǝlgǝn, sürgün bolƣan Israillar jamaiti... ».\f*   
\m
\v 21 Andin Zion teƣi üstigǝ ⱪutⱪuzƣuqilar qiⱪidu,  
\m Ular Əsaw teƣi üstidin ⱨɵküm süridu;  
\b  
\m Xuning bilǝn padixaⱨliⱪ Pǝrwǝrdigarƣa tǝwǝ bolidu!\f □ \fr 1:21 \ft \+bd «Ular Əsaw teƣi üstidin ⱨɵküm süridu»\+bd* — yaki «ular Əsaw teƣi üstidin ⱨɵküm qiⱪiridu». \+bd «Xuning bilǝn padixaⱨliⱪ Pǝrwǝrdigarƣa tǝwǝ bolidu!»\+bd* — ⱨazir «Əsaw teƣidikilǝr»ning ⱨeqⱪaysisi Edomluⱪlar ǝmǝs (18-ayǝtni kɵrüng). Bu «ⱪutⱪuzƣuqilar»ning kim ikǝnliki deyilmidi; pikrimizqǝ, «ⱪutⱪuzƣuqilar» kona zamanlarda Israilni ⱪutⱪuzƣan pǝyƣǝmbǝrlǝr wǝ «batur ⱨakimlar» süpitidǝ bolidu. Ular ⱨazir ɵlümdin tirilgǝn. Israil Hudaning toluⱪ idarǝ-ⱨɵkümi astida bolup, uning ǝⱨwali pütünlǝy mukǝmmǝl bolidu.\f*