\id JOS \h Yǝxua \toc1 Yǝxua \toc2 Yǝxua \toc3 Yǝ. \mt1 Yǝxua \c 1 \s1 Pǝrwǝrdigarning Yǝxua pǝyƣǝmbǝrni qaⱪirixi, uningƣa wǝzipǝ tapxuruxi \m \v 1 Wǝ Pǝrwǝrdigarning ⱪuli bolƣan Musa wapat bolƣandin keyin xundaⱪ boldiki, Pǝrwǝrdigar Musaning hizmǝtkari, Nunning oƣli Yǝxuaƣa sɵz ⱪilip mundaⱪ dedi: — \f □ \fr 1:1 \ft \+bd «Wǝ Pǝrwǝrdigarning ⱪuli bolƣan Musa wapat bolƣandin keyin...»\+bd* — muxu jümlǝ «wǝ» degǝn sɵz bilǝn baxlinip, «Yǝxua» degǝn kitabning «Ⱪanun Xǝrⱨi» degǝn kitab bilǝn ziq baƣlanƣanliⱪini kɵrsitidu. «Ⱪan.» 34:12-ayǝtni kɵrüng.\f*  \x + \xo 1:1 \xt Ⱪan. 1:38; 34:5\x* \m \v 2 Mening ⱪulum Musa wapat boldi. Əmdi sǝn ⱪozƣilip, bu hǝlⱪning ⱨǝmmisini baxlap Iordan dǝryasidin ɵtüp, Mǝn ularƣa, yǝni Israillarƣa tǝⱪdim ⱪilidiƣan zeminƣa kirgin. \f □ \fr 1:2 \ft \+bd «Mening ⱪulum Musa wapat boldi»\+bd* — oⱪurmǝnlǝrning esidǝ barki, Musa taƣⱪa qiⱪip Hudaning ⱨuzurida yalƣuz ɵlgǝn wǝ Huda tǝripidin dǝpnǝ ⱪilinƣan. Ⱨeqkim bu ixlarƣa kɵz guwaⱨqi bolmiƣanidi («Ⱪan.» 34:5-6).\f* \v 3 Mǝn Musaƣa eytⱪinimdǝk, putunglarning tapini ⱪǝyǝrgǝ tǝgkǝn bolsa, xu jayni silǝrgǝ bǝrdim; \x + \xo 1:3 \xt Ⱪan. 11:24; Yǝ. 14:9\x* \v 4 qegranglar qɵl-bayawandin tartip Liwanƣiqǝ, Ⱨittiylarning zeminini ɵz iqigǝ elip, Əfrat dǝryasidin kün petixtiki Ottura Dengizƣiqǝ bolidu. \f □ \fr 1:4 \ft \+bd «Ottura Dengizƣiqǝ...»\+bd* — ibraniy tilida «Uluƣ Dengizƣiqǝ...».\f* \v 5 Sening barliⱪ ⱨayat künliringdǝ ⱨeqkim sanga ⱪarxi turalmaydu. Mǝn Ɵzüm Musa bilǝn billǝ bolƣandǝk sening bilǝn billǝ bolup, seni ⱨǝrgiz taxliwǝtmǝymǝn. \x + \xo 1:5 \xt Ⱪan. 31:6, 8; Ibr. 13:5, 6\x* \v 6 Sǝn jür’ǝtlik wǝ ⱪǝysǝr bolƣin; qünki sǝn bu hǝlⱪni Mǝn ata-bowiliriƣa berixkǝ ⱪǝsǝm bilǝn wǝdǝ ⱪilƣan zeminƣa mirashor ⱪilip igilitisǝn. \x + \xo 1:6 \xt Ⱪan. 31:23\x* \v 7 Mening ⱪulum Musa sanga buyruƣan barliⱪ ⱪanunƣa ǝmǝl ⱪilixⱪa kɵngül bɵlüp, ⱪǝt’iy jür’ǝtlik wǝ tolimu ⱪǝysǝr bolƣin; sǝn ⱪǝyǝrgila barsang ixliring ƣǝlibilik boluxi üqün uningdin ya ong ya solƣa qǝtnǝp kǝtmǝ; \f □ \fr 1:7 \ft \+bd «...ⱪǝt’iy jür’ǝtlik wǝ tolimu ⱪǝysǝr bolƣin»\+bd* — ⱨǝrⱪandaⱪ kixi Hudaning ǝmrlirigǝ asasǝn barliⱪ hǝlⱪⱪǝ yetǝkqilik ⱪilip, hǝlⱪning ixlirini idarǝ ⱪilix üqün intayin jür’ǝtlik boluxi kerǝk.\f*  \x + \xo 1:7 \xt Ⱪan. 5:32; 28:14\x* \v 8 bu ⱪanun kitabini ɵz aƣzingdin neri ⱪilmay, uning iqidǝ pütülgǝnning ⱨǝmmisini tutup, uni keqǝ-kündüz zikir kilip oyla; xundaⱪ ⱪilsang yolliringda ƣǝlibilik bolup, ɵzüng ronaⱪ tapisǝn. \f □ \fr 1:8 \ft \+bd «kitabtiki bu ⱪanun kitabi»\+bd* — (yaki «muⱪǝddǝs ⱪanundiki bu kitab» yaki «kitabtiki bu ⱪanun») — yaki «Ⱪanun Xerⱨi» yaki «Musa pǝyƣǝmbǝrning bǝx kitabi»ni (yǝni «Yaritilix», «Misirdin Qiⱪix», «Lawiylar» «Qɵl-bayawandiki sǝpǝr», xundaⱪla «Ⱪanun Xerⱨi»ni) kɵrsitidu.\f*  \x + \xo 1:8 \xt Zǝb. 1:2\x* \v 9 Mana sanga: — Jür’ǝtlik wǝ ⱪǝysǝr bol, dǝp buyruƣanidimƣu? Xunga ⱨeq wǝⱨimigǝ qüxmǝ, yürǝksiz bolma; qünki ⱪǝyǝrgǝ barsang Pǝrwǝrdigar Hudaying sǝn bilǝn birgidur. \b \m \s1 Yǝxuaning hǝlⱪni Ⱪanaanƣa kirip jǝng ⱪilixⱪa tǝyyarlixi \m \v 10 Xuning bilǝn Yǝxua hǝlⱪning baxliriƣa buyrup: — \m \v 11 Silǝr qedirgaⱨtin ɵtüp hǝlⱪⱪǝ: — Ɵzünglar üqün ozuⱪ-tülük tǝyyar ⱪilinglar, qünki üq kün toxⱪanda silǝr Iordan dǝryasidin ɵtüp Pǝrwǝrdigar Hudayinglar silǝrgǝ beridiƣan zeminni igilǝx üqün kirisilǝr, — dǝnglar, dedi. \m \v 12 Yǝxua Rubǝnlǝr bilǝn Gadlar wǝ Manassǝⱨning yerim ⱪǝbilisigǝ sɵz ⱪilip: — \m \v 13 Hudaning ⱪuli bolƣan Musaning silǝrgǝ buyrup: — Pǝrwǝrdigar Hudayinglar silǝrgǝ aramliⱪ ata ⱪilip bu zeminni silǝrgǝ bǝrgǝn, dǝp eytⱪinini esinglarda tutunglar. \f □ \fr 1:13 \ft \+bd «Pǝrwǝrdigar Hudayinglar .... bu zeminni silǝrgǝ bǝrgǝn, dǝp eytⱪinini esinglarda tutunglar»\+bd* — Musa pǝyƣǝmbǝrning «Huda... silǝrgǝ aramliⱪ ata ⱪilip bu zeminni silǝrgǝ bǝrgǝn» degǝn sɵzliri muxu ikki yerim ⱪǝbilining Iordan dǝryasining \+bd xǝrⱪ tǝripidin\+bd* ɵzliri üqün baldurla yǝr-zemin igiligǝnlikini kɵrsitidu. Hǝlⱪ ⱨazir dǝryadin ɵtüp ƣǝrbiy tǝrǝptiki zeminni igilǝxkǝ kiridu. Musa pǝyƣǝmbǝrning bu sɵzliri «Ⱪan.» 3:18-20dǝ tepilidu.\f* \v 14-15 Hotun bala-qaⱪanglar wǝ qarpayliringlar Musa ɵzi silǝrgǝ tǝⱪsim ⱪilƣan, Iordan dǝryasining bu tǝripidiki zeminda ⱪalsun, lekin aranglarda ⱪanqilik batur palwan bolsanglar, silǝr ɵz ⱪerindaxliringlarning aldida sǝptǝ turup ularƣa yardǝm berip jǝng ⱪilinglar; taki Pǝrwǝrdigar Hudayinglar ⱪerindaxliringlarƣa silǝrgǝ ata ⱪilƣiniƣa ohxax aram ata ⱪilip, ⱪerindaxliringlarƣa u ularƣa miras ⱪilip beridiƣan zeminni igilǝtgüqǝ xundaⱪ ⱪilinglar. Andin silǝr tǝwǝlikinglar bolƣan zeminni, yǝni Hudaning ⱪuli bolƣan Musa silǝrgǝ tǝⱪsim ⱪilƣan, Iordan dǝryasining kün qiⱪix tǝripidiki bu zeminni igilǝx üqün ⱪaytip beringlar, — dedi.\f □ \fr 1:14-15 \ft \+bd «bu tǝrǝp»\+bd* — dǝryaning xǝrⱪ tǝripi, ⱨazirⱪi Suriyǝ zeminini kɵrsitidu.\f* \m \v 16 Ular Yǝxuaƣa jawab berip: — Sǝn bizgǝ ǝmr ⱪilƣanning ⱨǝmmisigǝ ǝmǝl ⱪilimiz, sǝn bizni ⱪǝyǝrgǝ ǝwǝtsǝng, xu yǝrgǝ barimiz. \v 17 Biz ⱨǝmmǝ ixta Musaning sɵzigǝ ⱪulaⱪ salƣinimizdǝk sanga ⱪulaⱪ salimiz; birdinbir tilikimiz, Pǝrwǝrdigar Hudaying Musa bilǝn billǝ bolƣandǝk sening bilǝnmu billǝ bolƣay! \v 18 Kimki sening ǝmringgǝ itaǝtsizlik ⱪilip, sǝn bizgǝ buyruƣan ⱨǝrⱪandaⱪ sɵzliringgǝ ⱪulaⱪ salmisa, ɵltürülidu! Sǝn pǝⱪǝtla jür’ǝtlik wǝ ⱪǝysǝr bolƣin, — dedi. \b \b \m \c 2 \s1 Qarliƣuqilarni ǝwǝtix \m \v 1 Andin keyin Nunning oƣli Yǝxua ikki qarliƣuqini Xittimdin ǝwǝtip ularƣa: — Silǝr berip u zeminni, bolupmu Yeriho xǝⱨirini qarlap kelinglar, dedi. Xuning bilǝn ular u yǝrgǝ berip, Raⱨab atliⱪ bir paⱨixining ɵyigǝ kirip ⱪondi. \v 2 Lekin birsi kelip Yeriho padixaⱨiƣa: — Bügün keqǝ Israillardin birnǝqqǝ kixi bu zeminni qarliƣili kǝptu, dǝp hǝwǝr yǝtküzdi. \m \v 3 Xuning bilǝn Yeriho padixaⱨi Raⱨabning ⱪexiƣa adǝm ǝwǝtip: — Sening ⱪexingƣa kelip, ɵyünggǝ kirgǝn xu kixilǝrni bizgǝ tapxurup bǝrgin, qünki ular bu zeminning ⱨǝr yerini payliƣili kǝptu, — dedi. \m \v 4 Lekin u ayal u ikki kixini elip qiⱪip yoxurup ⱪoyƣanidi; u jawab berip: — Dǝrwǝⱪǝ bu kixilǝr mening ⱪeximƣa kǝldi, lekin mǝn ularning nǝdin kǝlgǝnlikini bilmidim; \v 5 ⱪarangƣu qüxüp, ⱪowuⱪni etidiƣan waⱪit kǝlgǝndǝ xundaⱪ boldiki, bu adǝmlǝr qiⱪip kǝtti. Mǝn ularning ⱪǝyǝrgǝ kǝtkinini bilmǝymǝn. Ularni tezdin ⱪoƣlisanglar, qoⱪum yetixiwalisilǝr, — dedi. \m \v 6 Lekin u ayal ularni ɵgzigǝ elip qiⱪip, ɵgzining üstidǝ rǝtlǝp yeyip ⱪoyƣan ziƣir pahallirining astiƣa yoxurup ⱪoyƣanidi. \v 7 U waⱪitta ularning kǝynidin izdǝp ⱪoƣliƣuqilar Iordan dǝryasining yoli bilǝn qiⱪip dǝrya keqiklirigiqǝ ⱪoƣlap bardi. Ularni ⱪoƣliƣuqilar xǝⱨǝrdin qiⱪixi bilǝnla, xǝⱨǝrning ⱪowuⱪi taⱪaldi. \m \v 8 Xu waⱪitta, u ikkiylǝn tehi uhlaxⱪa yatmiƣanidi, Raⱨab ɵgzigǝ qiⱪip ularning ⱪexiƣa berip \v 9 ularƣa: — Pǝrwǝrdigarning bu zeminni silǝrgǝ miras ⱪilip bǝrgǝnlikini, xundaⱪla silǝrdin bolƣan wǝⱨimǝnglar bizlǝrgǝ qüxüp, bu zemindikilǝrning ⱨǝmmisi aldinglarda ⱨalidin ketǝy deginini bilimǝn; \v 10 qünki biz silǝr Misirdin qiⱪⱪininglarda Pǝrwǝrdigarning aldinglarda Ⱪizil Dengizni ⱪorutⱪanliⱪini, xundaⱪla silǝrning Iordan dǝryasining u tǝripidiki Amoriylarning ikki padixaⱨi Siⱨon bilǝn Ogni ⱪandaⱪ ⱪilƣanliⱪinglarni, ularni mutlǝⱪ yoⱪatⱪanliⱪinglarni angliduⱪ. \x + \xo 2:10 \xt Mis. 14:21; Qɵl. 21:24, 34; Yǝ. 4:23\x* \v 11 Buni anglap yürikimiz su bolup, silǝrning sǝwǝbinglardin ⱨǝrⱪaysimizning roⱨi qiⱪip kǝtti. Qünki Pǝrwǝrdigar Hudayinglar bolsa yuⱪirida, asmanlarning ⱨǝmdǝ tɵwǝndǝ yǝrning Hudasidur. \x + \xo 2:11 \xt Ⱪan. 4:39\x* \v 12-13 Əmdi silǝrdin ɵtünimǝnki, mǝn silǝrgǝ kɵrsǝtkǝn ⱨimmitim üqün silǝrmu mening atamning jǝmǝtigǝ ⱨimmǝt ⱪilixⱪa Pǝrwǝrdigarning nami bilǝn manga ⱪǝsǝm ⱪilinglar, xundaⱪla ata-anamni, aka-uka, aqa-singil ⱪerindaxlirimni wǝ ularƣa tǝwǝ barliⱪiƣa qeⱪilmasliⱪinglar, jenimizni tirik ⱪaldurup, ɵlümdin ⱪutⱪuzuxunglar toƣrisida manga bir kapalǝt bǝlgisini beringlar, — dedi. \m \v 14 Ikkiylǝn uningƣa: — Əgǝr sǝn bu iximizni axkarilap ⱪoymisang, silǝr jeninglardin ayrilsanglar, bizmu jenimizdin ayrilƣaymiz! Xuningdǝk xundaⱪ boliduki, Pǝrwǝrdigar bizgǝ bu zeminni igǝ ⱪilƣuzƣanda, biz jǝzmǝn silǝrgǝ meⱨribanlarqǝ wǝ sǝmimiy muamilidǝ bolimiz, dedi. \m \v 15 Xuning bilǝn ayal ularni pǝnjiridin bir tana bilǝn qüxürüp ⱪoydi (qünki uning ɵyi xǝⱨǝrning sepilida bolup, u sepilning üstidǝ olturatti).\fig Yeriho xǝⱨiridiki ⱪox ⱪatlamliⱪ sǝpillǝr|src="wallsjericho-upin-01.jpg" size="span" ref="«Yǝ.» 2:15" \fig* \m \v 16 Ayal u ikkisigǝ: — Ⱪoƣliƣuqilar silǝrgǝ uqrap ⱪalmasliⱪi üqün, taƣⱪa qiⱪip, u yǝrdǝ üq kün yoxurunup turunglar; ⱪoƣliƣuqilar xǝⱨǝrgǝ ⱪaytip kǝlgǝndin keyin, andin silǝr ɵz yolunglarƣa mangsanglar bolidu, — dedi. \m \v 17 Ikkisi ayalƣa: — Əgǝr sǝn bizning deginimizdǝk ⱪilmisang, sǝn bizgǝ ⱪilƣuzƣan ⱪǝsǝmdin halas bolimiz: — \v 18 Mana, biz zeminƣa kirgǝn qaƣda, sǝn bizni qüxürüxkǝ ixlǝtkǝn bu ⱪizil tanini pǝnjirigǝ baƣlap ⱪoyƣin; andin ata-anangni, aka-uka ⱪerindaxliringni, xundaⱪla atangning barliⱪ jǝmǝtidikilǝrni ɵyünggǝ, ɵzünggǝ yiƣip jǝm ⱪilƣin. \v 19 Xundaⱪ boliduki, ɵyüngning ixikliridin taxⱪiriƣa qiⱪⱪan ⱨǝrkimining ⱪeni ɵz bexida bolidu; biz uningƣa mǝs’ul ǝmǝsmiz; lekin biraw ɵyüngdǝ sǝn bilǝn billǝ bolƣan birsining üstigǝ ⱪol salsa, undaⱪta uning ⱪeni bizning beximizƣa qüxkǝy! \x + \xo 2:19 \xt Mat. 27:25\x* \v 20 Əgǝr sǝn bu iximizni axkarilap ⱪoysang, sǝn bizgǝ ⱪilƣuzƣan bu ⱪǝsǝmdin halas bolimiz, — dedi. \m \v 21 Raⱨab jawab berip: — Silǝrning degininglǝrdǝk bolsun dǝp, ularni yolƣa selip ⱪoydi. Ular kǝtkǝndin keyin, ayal pǝnjirigǝ u ⱪizil tanini baƣlap ⱪoydi. \m \v 22 U ikkisi u yǝrdin ayrilip, taƣⱪa qiⱪip, ⱪoƣliƣuqilar \add xǝⱨǝrgǝ\add* ⱪaytip kǝtküqǝ u yǝrdǝ üq kün turdi. Ⱪoƣliƣuqilar yol boyidiki ⱨǝmmǝ yǝrni izdǝpmu ularni tapalmidi. \v 23 Andin bu ikkisi taƣdin qüxüp, ⱪaytip mangdi; ular dǝryadin ɵtüp, Nunning oƣli Yǝxuaning ⱪexiƣa kelip, bexidin kǝqürgǝnlirining ⱨǝmmisini uningƣa dǝp bǝrdi. \v 24 Ular Yǝxuaƣa: — Pǝrwǝrdigar dǝrwǝⱪǝ barliⱪ zeminni ⱪolimizƣa tapxurdi; zeminda turuwatⱪanlarning ⱨǝmmisi bizning tüpǝylimizdin roⱨi qiⱪip kǝtti, — dedi. \b \b \m \c 3 \s1 Israilning Iordan dǝryasidin ɵtüxi \m \v 1 Yǝxua ǝtisi tang sǝⱨǝrdǝ turup, pütkül Israil bilǝn Xittimdin ayrilip Iordan dǝryasiƣa kǝldi; ular dǝryadin ɵtküqǝ xu yǝrdǝ bargaⱨ tikip turdi. \v 2 Üq kün toxup, sǝrdarlar qedirgaⱨtin ɵtüp, \v 3 hǝlⱪⱪǝ ǝmr ⱪilip: — Silǝr Pǝrwǝrdigar Hudayinglarning ǝⱨdǝ sanduⱪini, yǝni Lawiylarning uni kɵtürüp mangƣinini kɵrgǝn ⱨaman, turƣan ornunglardin ⱪozƣilip, ǝⱨdǝ sanduⱪining kǝynidin ǝgixip menginglar. \v 4 Lekin uning bilǝn silǝrning ariliⱪinglarda ikki ming gǝz ariliⱪ ⱪalsun; ⱪaysi yol bilǝn mangidiƣininglarni bilixinglar üqün, uningƣa yeⱪinlaxmanglar; qünki silǝr ilgiri muxu yol bilǝn mengip baⱪmiƣansilǝr, — dedi. \m \v 5 Yǝxua hǝlⱪⱪǝ: — Ɵzünglarni pak-muⱪǝddǝs ⱪilinglar, qünki ǝtǝ Pǝrwǝrdigar aranglarda mɵjizǝ-karamǝtlǝrni kɵrsitidu, — dedi. \v 6 Andin Yǝxua kaⱨinlarƣa: — Əⱨdǝ sanduⱪini kɵtürüp hǝlⱪning aldida dǝryadin ɵtünglar, dǝp buyruwidi, ular ǝⱨdǝ sanduⱪini elip hǝlⱪning aldida mangdi. \m \v 7 Pǝrwǝrdigar Yǝxuaƣa sɵz ⱪilip: — Ⱨǝmmǝ Israilning Mening Musa bilǝn billǝ bolƣinimdǝk, sening bilǝnmu billǝ bolidiƣanliⱪimni bilixi üqün bügündin etibarǝn seni ularning nǝziridǝ qong ⱪilimǝn.\x + \xo 3:7 \xt Yǝ. 1:5\x* \v 8 Əmdi sǝn ǝⱨdǝ sanduⱪini kɵtürgǝn kaⱨinlarƣa: — Silǝr Iordan dǝryasining süyining boyiƣa yetip kǝlgǝndǝ, Iordan dǝryasi iqidǝ turunglar, — degin, — dedi. \m \v 9 Yǝxua Israillarƣa: — Bu yaⱪⱪa kelinglar, Pǝrwǝrdigar Hudayinglarning sɵzini anglanglar, dedi. \m \v 10-11 Andin Yǝxua: — Mana, silǝr xu ix arⱪiliⱪ mǝnggülük ⱨayat Tǝngrining aranglarda ikǝnlikini, xundaⱪla Uning silǝrning aldinglardin Ⱨittiylar, Girgaxiylar, Amoriylar, Ⱪanaaniylar, Pǝrizziylar, Ⱨiwiylar, Yǝbusiylarni ⱨǝydiwetidiƣanliⱪini bilisilǝr — pütkül yǝr-zeminning igisining ǝⱨdǝ sanduⱪi silǝrning aldinglarda Iordan dǝryasi iqidin ɵtküzülidu. \v 12 ǝmdi Israilning ⱪǝbililiridin on ikki adǝmni tallanglar, ⱨǝrⱪaysi ⱪǝbilidin birdin bolsun; \v 13 xundaⱪ boliduki, pütkül yǝr-zeminning Igisi bolƣan Pǝrwǝrdigarning ǝⱨdǝ sanduⱪini kɵtürgǝn kaⱨinlarning tapini Iordan dǝryasining süyigǝ tǝgkǝndǝ, Iordan dǝryasining süyi, yǝni bax eⱪinidin eⱪip kǝlgǝn sular üzüp taxlinip, dǝrya kɵtürülüp dɵng bolidu, — dedi.\x + \xo 3:13 \xt Zǝb. 114:3\x* \m \v 14 Əmdi xundaⱪ boldiki, hǝlⱪ qedirliridin qiⱪip Iordan dǝryasidin ɵtmǝkqi bolƣanda, ǝⱨdǝ sanduⱪini kɵtürgǝn kaⱨinlar hǝlⱪning aldida mangdi; \x + \xo 3:14 \xt Ros. 7:45\x* \v 15 ǝⱨdǝ sanduⱪini kɵtürgüqilǝr Iordan dǝryasiƣa yetip kelip, putliri suƣa tegixi bilǝnla (orma waⱪtida Iordan dǝryasining süyi dǝryaning ikki ⱪirƣiⱪidin texip qiⱪidu), \x + \xo 3:15 \xt 1Tar. 12:16\x* \v 16 yuⱪiri eⱪindiki sular heli yiraⱪtila, Zarǝtanning yenidiki Adǝm xǝⱨirining yenida tohtap, dɵng boldi; Arabaⱨ tüzlǝngliki boyidiki dengizƣa, yǝni «Xor Dengizi»ƣa eⱪip qüxüwatⱪan keyinki eⱪimi üzülüp ⱪaldi; hǝlⱪ bolsa Yeriho xǝⱨirining udulidin \add dǝryadin\add* ɵtüp mangdi. \f □ \fr 3:16 \ft \+bd «Adǝm xǝⱨiri»\+bd* — «Adǝm» xǝⱨǝrning nami. \+bd «Xor dengizi»\+bd* — ⱨazir «Ɵlük Dengiz» dǝp atilidu.\f* \v 17 Pütkül Israil ⱪuruⱪ yǝrni dǝssǝp, barliⱪ hǝlⱪ Iordan dǝryasidin pütünlǝy ɵtüp bolƣuqilik, Pǝrwǝrdigarning ǝⱨdǝ sanduⱪini kɵtürgǝn kaⱨinlar Iordan dǝryasining otturisida ⱪuruⱪ yǝrdǝ mǝzmut turdi. \b \b \m \c 4 \s1 Dǝryadin ɵtkǝnliki hatirilǝx \m \v 1 Pütkül hǝlⱪ Iordan dǝryasidin tamamǝn ɵtüp bolƣanda, Pǝrwǝrdigar Yǝxuaƣa sɵz ⱪilip: —\x + \xo 4:1 \xt Yǝ. 3:12\x* \m \v 2 Hǝlⱪning arisidin on ikki adǝmni talliƣin, ⱨǝr ⱪǝbilidin birdin adǝm bolsun, \v 3 ularƣa: — Silǝr Iordan dǝryasining otturisidin, kaⱨinlarning putliri mǝzmut turƣan jaydin on ikki taxni elip, ularni kɵtürüp kelip ɵzünglar bügün keqǝ bargaⱨ tikidiƣan yǝrgǝ ⱪoyunglar, degin, dedi. \m \v 4 Xuning bilǝn Yǝxua ⱨǝr ⱪǝbilidin birdin adǝmni, yǝni Israillar arisidin talliƣan on ikki kixini qaⱪirdi; \v 5 andin Yǝxua ularƣa: — Silǝr Iordan dǝryasining otturisiƣa qüxüp Pǝrwǝrdigar Hudayinglarning ǝⱨdǝ sanduⱪining aldiƣa berip, Israilning on ikki ⱪǝbilisining saniƣa mas ⱨalda birdin taxni elip mürǝnglǝrgǝ ⱪoyunglar. \v 6 Qünki bu aranglarda bir ǝslǝtmǝ-bǝlgǝ bolidu; kǝlgüsidǝ baliliringlar: — Bu taxlarning silǝrgǝ nemǝ ǝⱨmiyiti bar? — dǝp sorap ⱪalsa, silǝr ularƣa: — \m \v 7 Iordan dǝryasining suliri Pǝrwǝrdigarning ǝⱨdǝ sanduⱪining aldida üzüp ⱪoyuldi; \add ǝⱨdǝ sanduⱪi\add* Iordan dǝryasidin ɵtküzülgǝndǝ Iordan dǝryasining suliri üzüp ⱪoyuldi; xunga bu taxlar Israillarƣa mǝnggülük bir ǝslǝtmǝ-bǝlgǝ bolidu, — dǝp jawap berisilǝr.\x + \xo 4:7 \xt Yǝ. 3:13\x* \m \v 8 Xuning bilǝn Israillar Yǝxua ularƣa buyruƣandǝk ⱪildi. Pǝrwǝrdigarning Yǝxuaƣa ⱪilƣan ǝmri boyiqǝ Israilning ⱪǝbililirining saniƣa muwapiⱪ Iordan dǝryasining otturisidin on ikki taxni elip, ⱪonidiƣan jayƣa kɵtürüp berip, xu yǝrdǝ ⱪoyup ⱪoydi. \m \v 9 Buningdin baxⱪa Yǝxua Iordan dǝryasining otturisida ǝⱨdǝ sanduⱪini kɵtürgǝn kaⱨinlarning putliri mustǝⱨkǝm turƣan jayda on ikki taxni tiklǝp ⱪoydi. Bu taxlar bolsa bügüngiqǝ xu yǝrdǝ turidu. \m \v 10 Pǝrwǝrdigar Yǝxuaƣa hǝlⱪⱪǝ eytixⱪa tapiliƣan barliⱪ ixlar orunlanƣuqilik, yǝni Musa ǝslidǝ Yǝxuaƣa buyruƣanlirining ⱨǝmmisi bǝja kǝltürülgüqǝ, ǝⱨdǝ sanduⱪini kɵtürgǝn kaⱨinlar Iordan dǝryasining otturisida tohtap turdi. Hǝlⱪ xu yǝrdin tezdin ɵtüwatatti. \v 11 Xundaⱪ boldiki, barliⱪ hǝlⱪ tamamǝn ɵtüp bolƣanda, Pǝrwǝrdigarning \add ǝⱨdǝ\add* sanduⱪi bilǝn kaⱨinlar hǝlⱪning aldidin ɵtti. \v 12 Rubǝnlǝr bilǝn Gadlar wǝ Manassǝⱨning yerim ⱪǝbilisidikilǝrmu Musaning ularƣa buyruƣinidǝk sǝptǝ tüzüp Israillarning aldida dǝryadin ɵtti. \f □ \fr 4:12 \ft \+bd «...Musaning ularƣa buyruƣinidǝk sǝptǝ tüzüp,...»\+bd* — yaki «Musaning ularƣa buyruƣinidǝk ⱪoral-yaraƣlarni kɵtürüp,...».\f*  \x + \xo 4:12 \xt Qɵl. 32:20, 29\x* \v 13 jǝmiy bolup ⱪiriⱪ mingqǝ ⱪorallanƣan kixi Pǝrwǝrdigarning aldidin ɵtüp, Yeriho tüzlǝngliklirigǝ kelip, jǝng ⱪilixⱪa tǝyyar turdi. \m \v 14 U küni Pǝrwǝrdigar Yǝxuani pütkül Israilning nǝziridǝ qong ⱪildi; ular uning pütün ɵmridǝ Musadin ⱪorⱪⱪandǝk uningdinmu ⱪorⱪti.\x + \xo 4:14 \xt Yǝ. 3:7\x* \m \v 15 Pǝrwǝrdigar Yǝxuaƣa sɵz ⱪilip: — \m \v 16 Ⱨɵküm-guwaⱨliⱪ sanduⱪini kɵtürgǝn kaⱨinlarƣa: — Iordan dǝryasidin qiⱪinglar, dǝp buyruƣin, dedi.\f □ \fr 4:16 \ft \+bd «Ⱨɵküm-guwaⱨliⱪ sanduⱪi»\+bd* — muxu yǝrdǝ «ⱨɵküm-guwaⱨliⱪ» Hudaning Israilƣa bolƣan tüp ǝmrlirini, xundaⱪla uning Israil bilǝn bolƣan ǝⱨdisini kɵrsitidu; Hudaning muⱪǝddǝs maⱨiyiti wǝ harakteri xu ǝmrlǝrdǝ ayan ⱪilinƣaqⱪa, «ⱨɵküm-guwaⱨ» dǝpmu atilidu. Oⱪurmǝnlǝrgǝ ayanki, xu ǝmrlǝr ǝⱨdǝ sanduⱪi iqidǝ saⱪlaⱪliⱪ tax tahtaylar üstidǝ pütüklük idi. Xunga bǝzidǝ sanduⱪ «ⱨɵküm-guwaⱨliⱪ sanduⱪi», ibadǝt qediri «ⱨɵküm-guwaⱨliⱪ qediri» dǝp atilidu.\f* \b \m \v 17 Xunga Yǝxua kaⱨinlarƣa: — Iordan dǝryasidin qiⱪinglar, dǝp buyrudi. \v 18 Xundaⱪ boldiki, Pǝrwǝrdigarning ǝⱨdǝ sanduⱪini kɵtürgǝn kaⱨinlar Iordan dǝryasining otturisidin qiⱪip, putlirining tapini ⱪuruⱪluⱪni dǝssixi bilǝnla, Iordan dǝryasining süyi yǝnǝ ɵz jayiƣa ⱪaytip kelip, awwalⱪidǝk ikki ⱪirƣiⱪiƣiqǝ texip eⱪixⱪa baxlidi. \m \v 19 Hǝlⱪ bolsa birinqi ayning oninqi küni Iordan dǝryasidin ɵtüp, Yerihoning xǝrⱪining ǝng qǝt tǝripidiki Gilgalƣa kelip qedirgaⱨ tikti. \m \v 20 Ular Iordan dǝryasidin alƣaq kǝlgǝn on ikki taxni bolsa, Yǝxua ularni Gilgalda tiklǝp ⱪoydi; \v 21 andin Israillarƣa: — Keyin baliliringlar ɵz atiliridin: — Bu taxlarning ǝⱨmiyiti nemǝ, dǝp sorisa, \v 22 silǝr baliliringlarƣa mundaⱪ uⱪturup ⱪoyunglar: — «Israil ilgiri ⱪuruⱪ yǝrni dǝssǝp Iordan dǝryasidin ɵtkǝnidi; \v 23 qünki Pǝrwǝrdigar Hudayinglar biz Ⱪizil Dengizdin ɵtküqǝ aldimizda uning sulirini ⱪurutup bǝrgǝndǝk, Pǝrwǝrdigar Hudayinglar silǝr ɵtküqǝ aldinglarda Iordan dǝryasining süyini ⱪurutup bǝrdi; \x + \xo 4:23 \xt Mis. 14:21\x* \v 24 yǝr yüzidiki barliⱪ ǝllǝr Pǝrwǝrdigarning ⱪolining ⱪanqilik küqlüklükini bilsun, xundaⱪla silǝrning Pǝrwǝrdigar Hudayinglardin ⱨǝmixǝ ⱪorⱪuxunglar üqün U xundaⱪ ⱪildi» — dedi. \b \b \m \c 5 \m \v 1 Xundaⱪ boldiki, Iordan dǝryasining ƣǝrb tǝripidiki Amoriylarning ⱨǝmmǝ padixaⱨliri bilǝn dengizning yenidiki Ⱪanaaniylarning ⱨǝmmǝ padixaⱨliri Pǝrwǝrdigarning Israillar ɵtüp kǝtküqǝ ularning aldidin Iordan sulirini ⱪandaⱪ ⱪurutup bǝrginini angliƣanda, yürǝkliri su bolup, Israillarning sǝwǝbidin ularning roⱨi qiⱪay dǝp ⱪaldi. \b \m \s1 Yengi bir dǝwrning sünnǝt ⱪilinixi \m \v 2 U waⱪitta Pǝrwǝrdigar Yǝxuaƣa sɵz ⱪilip: — Sǝn qaⱪmaⱪ taxliridin piqaⱪlarni yasap, Israillarni ikkinqi ⱪetim hǝtnǝ ⱪilƣin, dedi.\x + \xo 5:2 \xt Mis. 4:25\x* \m \v 3 Xuning bilǝn Yǝxua qaⱪmaⱪ taxliridin piqaⱪlarni yasap, Israillarni «Hǝtnilik dɵnglüki»dǝ hǝtnǝ ⱪildi. \f □ \fr 5:3 \ft \+bd «Hǝtnilik dɵnglüki»\+bd* — ibraniy tilida «Gibeaⱨ ⱨaaralot».\f* \v 4 Yǝxuaning ularni hǝtnǝ ⱪilixining sǝwǝbi xu idiki, Misirdin qiⱪⱪan jǝnggǝ yariƣudǝk ⱨǝmmǝ ǝrkǝklǝr Misirdin qiⱪⱪandin keyin qɵllükning yolida ɵlüp tügigǝnidi. \v 5 Qünki Misirdin qiⱪⱪan barliⱪ hǝlⱪ hǝtnǝ ⱪilinƣan bolsimu, lekin Misirdin qiⱪip qɵllükning yolida yürgǝn waⱪitta Israil arisida tuƣulƣanlarning ⱨǝmmisi hǝtnisiz ⱪalƣanidi; \v 6 Qünki ǝslidǝ Pǝrwǝrdigarning awaziƣa ⱪulaⱪ salmiƣan, Misirdin qiⱪⱪan hǝlⱪ iqidiki jǝnggǝ yariƣudǝk barliⱪ ǝrkǝklǝr ɵlüp tügigüqǝ Israillar ⱪiriⱪ yil qɵldǝ yürgǝnidi; Pǝrwǝrdigar ularƣa: — Silǝrni Mǝn ata-bowiliringlarƣa berixkǝ ⱪǝsǝm bilǝn wǝdǝ ⱪilƣan zeminni, yǝni süt bilǝn ⱨǝsǝl aⱪidiƣan yurtni kɵrgüqilǝr ⱪilmaymǝn, dǝp ⱪǝsǝm ⱪilƣanidi. \x + \xo 5:6 \xt Qɵl. 14:23\x* \v 7 Lekin Pǝrwǝrdigar ularning ornini basturƣan ǝwladliri bolsa, yolda hǝtnǝ ⱪilinmiƣaqⱪa, Yǝxua ɵzi ularni hǝtnǝ ⱪildi. \v 8 Barliⱪ hǝlⱪ hǝtnǝ ⱪilinip, saⱪayƣuqilik qedirlirida, ɵz orunliridin qiⱪmay turdi. \m \v 9 U waⱪitta Pǝrwǝrdigar Yǝxuaƣa: — Bügün Mǝn Misirning ar-nomusini üstünglardin yumilitiwǝttim, dedi. Xuning bilǝn u jayƣa «Gilgal» dǝp nam ⱪoyulup, taki bügüngiqǝ xundaⱪ atalmaⱪta.\f □ \fr 5:9 \ft \+bd «Misirning ar-nomusi»\+bd* — bu nemini kɵrsitidu? Bizningqǝ u mundaⱪ üq jǝⱨǝtni ɵz iqigǝ alidu: ـ (1) sünnǝt ⱪilinixi bilǝn ular butpǝrǝs Misirliⱪlarƣa ohximaydiƣan boldi, Hudaning ǝⱨdisigǝ baƣlanƣan kixilǝrdin boldi («Yar.» 17:10-14ni kɵrüng); (2) Misirliⱪlar ǝslidǝ ularni mazaⱪ ⱪilip: «ular qɵl-bayawanda ɵlmǝy ⱪalmaydu» degǝn boluxi mumkin («Mis.» 32:12); ular wǝdǝ ⱪilinƣan zeminƣa kirixi bilǝn bu mazaⱪ sɵzi yoⱪ bolatti; (3) Israillar ⱨazir ⱪulluⱪta ⱪelix nomusluⱪidin azad bolƣan. \+bd «Gilgal»\+bd* — «yumilax» degǝn mǝnidǝ.\f* \m \v 10 Xuning bilǝn Israillar Gilgalda qedir tikip turdi. Birinqi ayning on tɵtinqi küni ahximi Yeriho diyarining tüzlǝnglikliridǝ «ɵtüp ketix ⱨeyti»ni ɵtküzdi. \x + \xo 5:10 \xt Mis. 12:6\x* \v 11 «Ɵtüp ketix ⱨeyti»ning ǝtisi ular xu yǝrning axliⱪ mǝⱨsulatliridin yedi, jümlidin xu küni petir nanlarni wǝ ⱪomaqlarni yedi. \x + \xo 5:11 \xt Mis. 12:39; Law. 2:14\x* \v 12 Ular xu zeminning axliⱪ mǝⱨsulatliridin yegǝndin keyin, ǝtisi «manna»ning qüxüxi tohtidi. Xu waⱪittin tartip Israillarƣa ⱨeq manna bolmidi; xu yilda ular Ⱪanaan zeminining mǝⱨsulatliridin yedi. \b \m \s1 Yeriho xǝⱨirining üstidin ƣǝlibǝ ⱪilix \m \v 13 Əmma Yǝxua Yerihoƣa yeⱪin kǝlgǝndǝ, bexini kɵtürüp ⱪariwidi, mana uning aldida suƣurulƣan ⱪiliqni tutup turƣan bir adǝm turatti. Yǝxua uning ⱪexiƣa berip uningdin: — Sǝn biz tǝrǝptimu, yaki düxmǝnlirimiz tǝrǝptimu? — dǝp soridi. \x + \xo 5:13 \xt Mis. 23:23\x* \m \v 14 U jawab berip: — Yaⱪ, undaⱪ ǝmǝs, bǝlki Mǝn Pǝrwǝrdigarning ⱪoxunlirining Sǝrdari bolup kǝldim» — dedi. \m Yǝxua yǝrgǝ düm yiⱪilip sǝjdǝ ⱪilip uningƣa: — Rǝbbimning ⱪuliƣa nemǝ tapxuruⱪliri barkin? dǝp soridi.\f □ \fr 5:14 \ft \+bd «Yǝxua yǝrgǝ düm yiⱪilip sǝjdǝ ⱪilip...»\+bd* — heli roxǝnki, Yǝxua bu zatni Hudaning süpitidǝ dǝp bilip sǝjdǝ ⱪilƣanda, u zat uni tosumidi. Keyin (6:2) «Pǝrwǝrdigarning ⱪoxunining Sǝrdari» bolƣan xu zat Pǝrwǝrdigardǝk sɵzlǝydu. Bu «Pǝrwǝrdigarning Pǝrixtisi» — Hudaning ɵzini axkarilixi bolup, yǝni Mǝsiⱨning Ɵzidin baxⱪa ⱨeqkim ǝmǝstur. «Yar.» 16:7ni wǝ izaⱨatni kɵrüng.\f*  \x + \xo 5:14 \xt Yar.18:1-3; Mis.23:20-22\x* \m \v 15 Pǝrwǝrdigarning ⱪoxunining Sǝrdari Yǝxuaƣa: — Putungdiki kǝxingni salƣin, qünki sǝn turƣan yǝr muⱪǝddǝs jaydur, dewidi, Yǝxua xundaⱪ ⱪildi.\x + \xo 5:15 \xt Mis.3:5\x* \b \b \m \c 6 \m \v 1 Yeriho sepilining ⱪowuⱪ-dǝrwaziliri Israillarning sǝwǝbidin mǝⱨkǝm etilip, ⱨeqkim qiⱪalmaytti, ⱨeqkim kirǝlmǝytti. \m \v 2 Pǝrwǝrdigar Yǝxuaƣa sɵz ⱪilip: — Mana, Mǝn Yeriho xǝⱨirini, padixaⱨini ⱨǝmdǝ batur jǝngqilirini ⱪolungƣa tapxurdum. \m \v 3 Əmdi silǝr, yǝni barliⱪ jǝngqilǝr xǝⱨǝrni bir ⱪetim aylinip menginglar; altǝ küngiqǝ ⱨǝr küni xundaⱪ ⱪilinglar. \v 4 Ⱨǝmdǝ yǝttǝ kaⱨin ǝⱨdǝ sanduⱪining aldida ⱪoqⱪar münggüzidin etilgǝn yǝttǝ burƣini kɵtürüp mangsun; yǝttinqi künigǝ kǝlgǝndǝ silǝr xǝⱨǝrni yǝttǝ ⱪetim aylinisilǝr; kaⱨinlar burƣilarni qalsun. \v 5 Xundaⱪ boliduki, ular ⱪoqⱪar burƣiliri bilǝn sozup bir awaz qiⱪarƣinida, barliⱪ kixilǝr burƣining awazini anglap, ⱪattiⱪ tǝntǝnǝ ⱪilip towlisun; buning bilǝn xǝⱨǝrning sepilliri tegidin ɵrülüp qüxidu, ⱨǝrbir adǝm aldiƣa ⱪarap etilip kiridu, — dedi. \m \v 6 Xuning bilǝn Nunning oƣli Yǝxua kaⱨinlarni qaⱪirip ularƣa: — Silǝr ǝⱨdǝ sanduⱪini kɵtürüp menginglar; yǝttǝ kaⱨin Pǝrwǝrdigarning ǝⱨdǝ sanduⱪining aldida yǝttǝ ⱪoqⱪar burƣisini kɵtürüp mangsun, dedi \m \v 7 U hǝlⱪⱪǝ: — Qiⱪip xǝⱨǝrni aylininglar; ⱪoralliⱪ lǝxkǝrlǝr Pǝrwǝrdigarning ǝⱨdǝ sanduⱪining aldida mangsun, dedi. \m \v 8 Yǝxua buni hǝlⱪⱪǝ buyruƣandin keyin, Pǝrwǝrdigarning aldida yǝttǝ ⱪoqⱪar burƣisini kɵtürgǝn yǝttǝ kaⱨin aldiƣa mengip burƣilarni qaldi; Pǝrwǝrdigarning ǝⱨdǝ sanduⱪi bolsa ularning kǝynidin elip mengildi. \v 9 Ⱪoralliⱪ lǝxkǝrlǝr burƣa qeliwatⱪan kaⱨinlarning aldida mangdi; ǝⱨdǝ sanduⱪining arⱪidin ⱪoƣdiƣuqi ⱪoxun ǝgixip mangdi. Kaⱨinlar mangƣaq burƣa qalatti. \b \m \v 10 Yǝxua hǝlⱪⱪǝ buyrup: — Mǝn silǝrgǝ: «Towlanglar» demigüqǝ nǝ towlimanglar, nǝ awazinglarni qiⱪarmanglar, nǝ aƣzinglardin ⱨeqbir sɵzmu qiⱪmisun; lekin silǝrgǝ «Towlanglar» degǝn künidǝ, xu qaƣda towlanglar, — degǝnidi. \m \v 11 Xu tǝriⱪidǝ ular Pǝrwǝrdigarning ǝⱨdǝ sanduⱪini kɵtürüp xǝⱨǝrni bir aylandi. Halayiⱪ qedirgaⱨⱪa ⱪaytip kelip, qedirgaⱨda ⱪondi. \m \v 12 Ətisi Yǝxua tang sǝⱨǝrdǝ ⱪopti, kaⱨinlarmu Pǝrwǝrdigarning ǝⱨdǝ sanduⱪini yǝnǝ kɵtürdi; \v 13 Pǝrwǝrdigarning ǝⱨdǝ sanduⱪining aldida yǝttǝ ⱪoqⱪar burƣisini kɵtürgǝn yǝttǝ kaⱨin aldiƣa mengip tohtimay qelip mangatti; \add kaⱨinlar\add* mangƣaq burƣa qalƣanda, ⱪoralliⱪ lǝxkǝrlǝr ularning aldida mangdi, arⱪidin ⱪoƣdiƣuqi ⱪoxun ǝgixip mangdi. \f □ \fr 6:13 \ft \+bd «kaⱨinlar mangƣaq burƣa qalƣanda, ⱪoralliⱪ lǝxkǝrlǝr ularning aldida mangdi, arⱪidin ⱪoƣdiƣuqi ⱪoxun ǝgixip mangdi»\+bd* — yaki «ⱪoralliⱪ adǝmlǝr bolsa ularning aldida mangdi, arⱪidin ⱪoƣdiƣuqi ⱪoxun ǝgixip burƣa qalƣaq mangdi».\f* \m \v 14 Ikkinqi künimu ular xǝⱨǝrning ǝtrapini bir ⱪetim aylinip, yǝnǝ qedirgaⱨⱪa yenip kǝldi. Ular altǝ küngiqǝ xundaⱪ ⱪilip turdi. \m \v 15 Yǝttinqi küni ular tang sǝⱨǝrdǝ ⱪopup, ohxax ⱨalǝttǝ yǝttǝ ⱪetim xǝⱨǝrning ǝtrapini aylandi; pǝⱪǝt xu künila ular xǝⱨǝrning ǝtrapini yǝttǝ ⱪetim aylandi. \v 16 Yǝttinqi ⱪetim aylinip bolup, kaⱨinlar burƣa qalƣanda Yǝxua hǝlⱪⱪǝ: — Əmdi towlanglar! Qünki Pǝrwǝrdigar xǝⱨǝrni silǝrgǝ tapxurup bǝrdi! \v 17 Lekin xǝⱨǝr wǝ uning iqidiki barliⱪ nǝrsilǝr Pǝrwǝrdigarƣa mutlǝⱪ atalƣanliⱪi üqün \add silǝrgǝ\add* «ⱨaram»dur; pǝⱪǝt paⱨixǝ ayal Raⱨab bilǝn uning pütün ɵyidikilǝrla aman ⱪalsun; qünki u biz ǝwǝtkǝn ǝlqilirimizni yoxurup ⱪoyƣanidi. \f □ \fr 6:17 \ft \+bd «Pǝrwǝrdigarƣa mutlǝⱪ atalƣanliⱪi üqün silǝrgǝ ⱨaram bolidu»\+bd* — «ⱨaram» ibraniy tilida «ⱨǝrǝm». Muxu uⱪum ibraniy tilida pǝⱪǝt «Pǝrwǝrdigarƣa «ⱨǝrǝm» dǝp atilidu» degǝn sɵzlǝr bilǝn ipadilinidu. Ibraniy tilida «ⱨǝrǝm» dǝp bekitilgǝn ⱨǝrbir nǝrsǝ adǝttǝ mutlǝⱪ ⱨalak ⱪilinixi kerǝk (24-ayǝtni kɵrüng). Lekin muxu ⱪetim xǝⱨǝrdin elinƣan metaldin yasalƣan nǝrsilǝr Pǝrwǝrdigarning yolida ixlitilixkǝ saⱪlansun, dǝp buyrulƣanidi (19-ayǝtni kɵrüng).\f* \v 18 Lekin silǝr ⱪandaⱪla bolmisun «ⱨaram» dǝp bekitilgǝn nǝrsilǝrdin ɵzünglarni tartinglar; bolmisa, «ⱨaram» ⱪilinƣan nǝrsilǝrdin elixinglar bilǝn ɵzünglarni ⱨaram ⱪilip, Israilning qedirgaⱨinimu ⱨaram ⱪilip uning üstigǝ apǝt qüxürisilǝr. \v 19 Əmma barliⱪ altun-kümüx, mis wǝ tɵmürdin bolƣan nǝrsilǝr bolsa Pǝrwǝrdigarƣa muⱪǝddǝs ⱪilinsun; ular Pǝrwǝrdigarning hǝzinisigǝ kirgüzulsun, — dedi.\x + \xo 6:19 \xt Qɵl. 31:54\x* \m \v 20 Xuning bilǝn hǝlⱪ towlixip, kaⱨinlar burƣa qaldi. Xundaⱪ boldiki, hǝlⱪ burƣa awazini angliƣinida intayin ⱪattiⱪ towliwidi, sepil tegidin ɵrülüp qüxti; hǝlⱪ uning üstidin ɵtüp, ⱨǝrbiri ɵz aldiƣa atlinip kirip, xǝⱨǝrni ixƣal ⱪildi. \x + \xo 6:20 \xt Ibr. 11:30\x* \v 21 Ular ǝr-ayal bolsun, ⱪeri-yax bolsun, ⱪoy-kala wǝ exǝklǝr bolsun xǝⱨǝr iqidiki ⱨǝmmini ⱪiliqlap yoⱪatti. \m \v 22 Yǝxua u zeminni qarlap kǝlgǝn ikki adǝmgǝ: — Silǝr u paⱨixǝ hotunning ɵyigǝ kirip, uningƣa bǝrgǝn ⱪǝsiminglar boyiqǝ uni wǝ uningƣa tǝwǝ bolƣanlarning ⱨǝmmisini elip qiⱪinglar, dedi.\x + \xo 6:22 \xt Yǝ. 2:14; Ibr. 11:31\x* \m \v 23 Xuning bilǝn ikki qarliƣuqi yax yigit kirip, Raⱨabni ata-anisi bilǝn ⱪerindaxliriƣa ⱪoxup ⱨǝmmǝ nǝrsiliri bilǝn elip qiⱪti; ular uning barliⱪ uruⱪ-tuƣⱪanlirini elip kelip, ularni Israilning qedirgaⱨining sirtiƣa orunlaxturup ⱪoydi. \v 24 Halayiⱪ xǝⱨǝrni wǝ xǝⱨǝr iqidiki ⱨǝmmǝ nǝrsilǝrni ot yeⱪip kɵydürüwǝtti. Pǝⱪǝt altun-kümüx, mis wǝ tɵmürdin bolƣan ⱪaqa-ⱪuqa ǝswablarni yiƣip, Pǝrwǝrdigarning ɵyining hǝzinisigǝ ǝkirip ⱪoydi. \m \v 25 Lekin Yǝxua paⱨixǝ ayal Raⱨabni, ata jǝmǝtidikilǝrni wǝ uningƣa tǝwǝ bolƣanlirining ⱨǝmmisini tirik saⱪlap ⱪaldi; u bügüngiqǝ Israil arisida turuwatidu; qünki u Yǝxua Yerihoni qarlaxⱪa ǝwǝtkǝn ǝlqilǝrni yoxurup ⱪoyƣanidi. \m \v 26 U qaƣda Yǝxua agaⱨ-bexarǝt berip: — Bu Yeriho xǝⱨirini ⱪaytidin yasaxⱪa ⱪopⱪan kixi Pǝrwǝrdigarning aldida ⱪarƣix astida bolidu; u xǝⱨǝrning ulini salƣanda tunji oƣlidin ayrilidu, xǝⱨǝrning ⱪowuⱪlirini orunlaxturidiƣan qaƣda kiqik oƣlidinmu ayrilidu, — dedi.\f □ \fr 6:26 \ft \+bd «U qaƣda Yǝxua agaⱨ-bexarǝt berip...»\+bd* — baxⱪa birhil tǝrjimisi: - «U qaƣda Yǝxua ⱪǝsǝm iqip...». Lekin bizningqǝ Yǝxuaning sɵzi ⱪǝsǝm ǝmǝs. \+bd «...xǝⱨǝrning ⱪowuⱪlirini orunlaxturidiƣan qaƣda kiqik oƣlidinmu ayrilidu»\+bd* — bu bexarǝtning ǝmǝlgǝ axuruluxi «1Pad.» 16:34dǝ hatirilinidu.\f*  \x + \xo 6:26 \xt 1Pad. 16:34\x* \m \v 27 Pǝrwǝrdigar Yǝxua bilǝn billǝ idi; uning nam-xɵⱨriti pütkül zeminƣa kǝng tarⱪaldi. \b \b \m \c 7 \s1 Aⱪanning gunaⱨ ⱪilip Israil üstigǝ apǝt qüxürüxi \m \v 1 Lekin Israil «ⱨaram» nǝrsilǝr üstidǝ itaǝtsizlik ⱪildi; qünki Yǝⱨuda ⱪǝbilisidin bolƣan Zǝraⱨning ǝwrisi, Zabdining nǝwrisi, Karmining oƣli Aⱪan degǝn kixi ⱨaram dǝp bekitilgǝn nǝrsilǝrdin alƣanidi. Buning bilǝn Pǝrwǝrdigarning ƣǝzipi Israilƣa ⱪozƣaldi.\x + \xo 7:1 \xt Yǝ. 22:20; 1Tar. 2:7\x* \m \v 2 Yǝxua Yerihodin Bǝyt-Əlning xǝrⱪ tǝripidiki Bǝyt-Awǝnning yenida bolƣan Ayi xǝⱨirigǝ birnǝqqǝ adǝm ǝwǝtip ularƣa: — U yǝrgǝ qiⱪip u zeminni qarlap kelinglar, dǝp buyrudi. Xuning bilǝn u adǝmlǝr qiⱪip Ayi zeminini qarlap kǝldi. \v 3 Ular ⱪaytip kelip, Yǝxuaƣa: — Ⱨǝmmǝ hǝlⱪning u yǝrgǝ berixining ⱨajiti yoⱪ ikǝn, ikki-üq mingqǝ adǝm bolsila ayiƣa ⱨujum ⱪilip \add uni igiliyǝlǝydu;\add* u yǝrdǝ olturuxluⱪ kixilǝr az bolƣaqⱪa, pütkül hǝlⱪni awarǝ ⱪilip u yǝrgǝ ǝwǝtmigin, — dedi. \m \v 4 Xuning bilǝn hǝlⱪtin üq mingqǝ kixi u yǝrgǝ qiⱪti; lekin bular Ayining adǝmliri aldidin ⱪeqip ketixti. \v 5 Ayining adǝmliri ulardin ottuz altiqǝ kixini urup ɵltürdi; ⱪalƣanlarni sepil ⱪowuⱪining aldidin Xebarimƣiqǝ ⱪoƣlap berip, u yǝrdiki dawanda ularni urup mǝƣlup ⱪildi. Andin hǝlⱪning yüriki su bolup, ⱪattiⱪ sarasimgǝ qüxti. \f □ \fr 7:5 \ft \+bd «...ⱪalƣanlarni sepil ⱪowuⱪining aldidin Xebarimƣiqǝ»\+bd* — yaki «ⱪalƣanlarni sepil ⱪowuⱪining aldidin «dǝzlǝr» degǝn jayƣiqǝ».\f* \v 6 Yǝxua kiyimlirini yirtip, Israilning aⱪsaⱪalliri Pǝrwǝrdigarning ǝⱨdǝ sanduⱪining aldida yǝrgǝ düm yiⱪilip, baxliriƣa topilarni qeqip, u yǝrdǝ kǝq kirgüqǝ yetip ⱪaldi. \v 7 Yǝxua: — Aⱨ, Rǝb Pǝrwǝrdigar, sǝn bizni Amoriylarning ⱪoliƣa tapxurup ⱨalak ⱪilix üqün, bu hǝlⱪni nemixⱪa Iordan dǝryasining bu tǝripigǝ ɵtküzgǝnsǝn? Biz Iordan dǝryasining u tǝripidǝ turuwǝrgǝn bolsaⱪ boptikǝn! \v 8 Əy Rǝbbim! Israil ɵz düxmǝnlirining aldidin burulup ⱪaqⱪan yǝrdǝ mǝn nemimu deyǝlǝymǝn? \v 9 Ⱪanaaniylar, xundaⱪla zeminda barliⱪ turuwatⱪanlar buni anglisa bizni ⱪapsiwelip yǝr yüzidin namimizni üzüp taxlaydu; xu qaƣda Sǝn uluƣ nam-xɵⱨriting üqün nemilǝrni ⱪilisǝn?! — dedi. \m \v 10 Lekin Pǝrwǝrdigar Yǝxuaƣa jawab berip mundaⱪ dedi: — «Ornungdin ⱪop! Nemixⱪa xundaⱪ düm yatisǝn? \v 11 Israil gunaⱨ ⱪildi! Ular yǝnǝ Mǝn ularƣa tapiliƣan ǝⱨdǝmgǝ hilapliⱪ ⱪilip, ⱨaram dǝp bekitilgǝn nǝrsilǝrdin elip, oƣriliⱪ ⱪilip, aldamqiliⱪ ⱪilip ⱨǝm ⱨaram bekitilgǝnni ɵz mallirining arisiƣa tiⱪip ⱪoydi. \v 12 Xunga Israillar düxmǝnlirining aldida tik turalmaydu; ular ɵzlirini «ⱨaram» ⱪilip bekitip, mutlǝⱪ yoⱪitilixⱪa yüzlǝngǝqkǝ, düxmǝnlirining aldidin burulup arⱪisiƣa ⱪaqidu. Əgǝr silǝr «ⱨaram» dǝp bekitilgǝnni aranglardin tamamǝn yoⱪ ⱪilmisanglar, mundin keyin mǝn silǝr bilǝn billǝ bolmaymǝn. \m \v 13 Əmdi sǝn turup hǝlⱪni pak-muⱪǝddǝs ⱪilip ularƣa: — «Ətǝ üqün ɵzünglarni pak ⱪilinglar; qünki Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigar xundaⱪ dǝydu: — Əy Israil, sǝndǝ «ⱨaram» dǝp bekitilgǝn nǝrsǝ bardur; bu ⱨaram nǝrsini aranglardin yoⱪ ⱪilmiƣuqilik düxmǝnliringlarning aldida tik turalmaysilǝr. \v 14 Ətǝ sǝⱨǝrdǝ silǝr ⱪǝbilǝ boyiqǝ ⱨazir ⱪilinisilǝr; xundaⱪ boliduki, Pǝrwǝrdigar bekitkǝn ⱪǝbilǝ jǝmǝt-jǝmǝti boyiqǝ birdin-birdin aldiƣa kǝlsun; Pǝrwǝrdigar bekitkǝn jǝmǝt ailǝ-ailǝ boyiqǝ birdin-birdin ⱨazir bolup aldiƣa kǝlsun; andin Pǝrwǝrdigar bekitkǝn ailidiki ǝrkǝklǝr birdin-birdin aldiƣa kelip ⱨazir bolsun. \f □ \fr 7:14 \ft \+bd «Pǝrwǝrdigar bekitkǝn ⱪǝbilǝ jǝmǝt-jǝmǝti boyiqǝ birdin-birdin aldiƣa kǝlsun...»\+bd* — Huda ⱪaysi yol bilǝn gunaⱨkar ⱪǝbilini kɵrsǝtkǝnliki muxu yǝrdǝ ayan ⱪilinmaydu; xübⱨisizki, kɵrsitix yoli qǝk taxlax yaki bax kaⱨin kɵtürgǝn «urim wǝ tummim» arⱪiliⱪ bolƣan bolsa kerǝk.\f* \v 15 Xundaⱪ boliduki, ⱨaram dǝp bekitilgǝn nǝrsini ɵz yenida saⱪliƣan kixi tepilƣanda, Pǝrwǝrdigarning ǝⱨdisigǝ hilapliⱪ ⱪilƣanliⱪi üqün ⱨǝm xundaⱪla Israil iqidǝ rǝzillik sadir ⱪilƣini üqün u wǝ uningƣa barliⱪ tǝwǝ bolƣanlar otta kɵydürülsun, — dǝydu», dǝp eytⱪin». \m \v 16 Yǝxua ǝtisi tang sǝⱨǝrdǝ turup Israilni aldiƣa yiƣip, ⱪǝbilǝ-ⱪǝbilini ⱨazir ⱪiliwidi, Yǝⱨuda ⱪǝbilisi bekitildi; \v 17 u Yǝⱨudaning jǝmǝtlirini ⱨazir ⱪiliwidi, Zarⱨiylar jǝmǝti bekitildi. U Zarⱨiylar jǝmǝtini ailǝ-ailǝ boyiqǝ aldiƣa kǝltürüwidi, Zabdi degǝn kixi bekitildi. \f □ \fr 7:17 \ft \+bd «Zarⱨiylar jǝmǝti»\+bd* — yaki «Zarⱨiylar». «Zarⱨiylar» degǝn «Zǝraⱨlar»ning baxⱪa bir xǝkli (1:7ni kɵrüng).\f* \v 18 Zabdi ɵz ailisidiki ǝrkǝklǝrni birdin-birdin ⱨazir ⱪiliwidi, Yǝⱨuda ⱪǝbilisidin Zǝraⱨning ǝwladi, Zabdining nǝwrisi, Karmining oƣli Aⱪan bekitildi.\f □ \fr 7:18 \ft \+bd «Zǝraⱨning ǝwladi»\+bd* — ibraniy tilida «Zǝraⱨning oƣli».\f* \m \v 19 Xuning bilǝn Yǝxua Aⱪanƣa: — Əy oƣlum, Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigarƣa xan-xǝrǝpni ⱪayturup berip, \add Uning ⱨɵrmiti üqün\add* ⱪilƣanliringni iⱪrar ⱪilƣin; mǝndin ⱨeqnemini yoxurmay, ⱪilƣiningning ⱨǝmmisini manga eytⱪin, dedi.\f □ \fr 7:19 \ft \+bd «Pǝrwǝrdigarƣa xan-xǝrǝpni ⱪayturup berip Uning ⱨɵrmiti üqün ⱪilƣanliringni iⱪrar ⱪilƣin»\+bd* — Aⱪanning ⱪilƣanlirini iⱪrar ⱪilƣinining ɵzi Hudaƣa xan-xǝrǝpni ⱪayturuxni bolidu, qünki bu ix Hudaning ⱨǝmmǝ ixtin hǝwǝrdar bolƣinini halayiⱪ aldida kɵrsitidiƣan ixtur.\f* \m \v 20 Aⱪan Yǝxuaƣa jawab berip: — Mǝn dǝrwǝⱪǝ Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigar aldida gunaⱨ ⱪilip, mundaⱪ-mundaⱪ ⱪildim: \v 21 mǝn oljining arisidin Xinarda qiⱪⱪan qirayliⱪ bir tonƣa, ikki yüz xǝkǝl kümüx, ǝllik xǝkǝl eƣirliⱪtiki altun tahtiƣa kɵzüm ⱪizirip ularni eliwaldim. Mana, bu nǝrsilǝrni qedirimning otturisidiki yǝrgǝ kɵmüp ⱪoydum, kümüx ularning astida, — dedi.\f □ \fr 7:21 \ft \+bd «Xinar»\+bd* — Babilning baxⱪa bir namidur.\f* \m \v 22 Xularni dewidi, Yǝxua ǝlqilǝrni ǝwǝtti, ular qedirƣa yügürüp bardi wǝ mana, nǝrsilǝr dǝrwǝⱪǝ qedirda yoxuruⱪluⱪ bolup, kümüx bularning astida idi. \v 23 Ular bu nǝrsilǝrni qedirdin elip qiⱪip Yǝxuaƣa, xundaⱪla barliⱪ Israillarning ⱪexiƣa kǝltürüp, Pǝrwǝrdigarning aldiƣa ⱪoydi. \v 24 Andin Yǝxua bilǝn pütkül Israil jamaiti ⱪopup Zǝraⱨning oƣli Aⱪanni, kümüx, ton wǝ altun tahta bilǝn ⱪoxup, uning oƣulliri bilǝn ⱪizlirini, uyliri bilǝn exǝkliri, ⱪoyliri, qediri bilǝn barliⱪ tǝwǝliklirini elip Aⱪor jilƣisiƣa kǝltürdi. \m \v 25 Yǝxua Aⱪanƣa: — Sǝn beximizƣa ⱪanqilik apǝt kǝltürdüng! Mana, bügün Pǝrwǝrdigar sening üstünggǝ apǝt kǝltüridu, — dedi. Andin pütkül Israil jamaiti uni qalma-kesǝk ⱪilip ɵltürdi. Ular ailisidikilǝrnimu qalma-kesǝk ⱪilip ɵltürgǝndin keyin, ⱨǝmmini otta kɵydürüwǝtti. \f □ \fr 7:25 \ft \+bd «...Israil jamaiti \+bd*\+bdit Aⱪanni\+bdit* qalma-kesǝk ⱪilip ɵltürdi. Ular ailisidikilǝrnimu qalma-kesǝk ⱪilip ɵltürgǝn...» — Aⱪanning ailisidikilǝr qalma-kesǝk ⱪilindi; qünki ailisidikilǝr uning gunaⱨini kɵrüp turup uning toƣruluⱪ jim turƣaqⱪa, uningƣa xerik bolup ⱪalƣan.\f* \v 26 Andin halayiⱪ bir qong dɵwǝ taxni uning üstigǝ dɵwilǝp ⱪoydi. Bügüngǝ ⱪǝdǝr u u yǝrdǝ turmaⱪta. Buning bilǝn Pǝrwǝrdigarning ƣǝzipi yandi. Xuning bilǝn xu yǝrgǝ «Apǝt jilƣisi» \add «(Aⱪor jilƣisi)»\add* dǝp nam ⱪoyuldi wǝ bu küngiqǝ xundaⱪ atalmaⱪta.\f □ \fr 7:26 \ft \+bd «Apǝt jilƣisi»\+bd* — ibraniy tilida «Aⱪor jilƣisi».\f* \b \b \m \c 8 \s1 Israilning Ayi xǝⱨiri üstidin ƣǝlibǝ ⱪilixi \m \v 1 Pǝrwǝrdigar Yǝxuaƣa: — Sǝn ⱨeq ⱪorⱪma, ⱨǝm ⱨoduⱪmiƣin. Turup, barliⱪ jǝngqilǝrni ɵzüng bilǝn elip, Ayi xǝⱨirigǝ qiⱪⱪin. Mana, Mǝn Ayining padixaⱨi, hǝlⱪi, xǝⱨiri wǝ zeminini ⱪoxup sening ⱪolungƣa tapxurdum. \x + \xo 8:1 \xt Ⱪan. 1:21; 7:18\x* \v 2 Sǝn Yeriho bilǝn uning padixaⱨiƣa ⱪandaⱪ ⱪilƣan bolsang Ayi xǝⱨiri bilǝn uning padixaⱨiƣimu xundaⱪ ⱪilisǝn. Pǝⱪǝt silǝr bu ⱪetim xǝⱨǝrdin olja wǝ qarpaylarni alsanglar bolidu. Əmdi sǝn xǝⱨǝrning kǝyni tǝripigǝ ⱨujum ⱪilixⱪa pistirma ⱪoyƣin, — dedi.\x + \xo 8:2 \xt Ⱪan. 20:14; Yǝ. 6:21\x*  \fig Ⱪanaan jǝnubiy tǝripidǝ yürgüzülgǝn ⱨǝrbiy yürüxlǝr|src="southerncampaign-upin-01.jpg" size="span" ref="«Yǝ.» 5-10" \fig* \m \v 3 Xuning bilǝn, Yǝxua bilǝn ⱨǝmmǝ jǝngqilǝr ⱪozƣilip, ayiƣa ⱨujum ⱪilixⱪa qiⱪti. Yǝxua ottuz ming batur jǝngqini ilƣap keqidǝ ularni mangdurdi \v 4 wǝ ularƣa mundaⱪ tapilidi: — «Silǝr agaⱨ bolup, xǝⱨǝrdin bǝk neri kǝtmǝy xǝⱨǝrning kǝynidǝ mɵkünüp turup, ⱨǝmminglar bɵktürmǝ ⱨujumƣa tǝyyar turunglar. \v 5 Mǝn ɵzüm bilǝn ⱪalƣan ⱨǝmmǝ kixilǝrni elip xǝⱨǝrgǝ yeⱪin barimǝn; xundaⱪ boliduki, ular baldurⱪidǝk aldimizƣa qiⱪip ⱨujum ⱪilƣanda, biz ularning aldidin ⱪaqimiz; \v 6 ular jǝzmǝn bizning kǝynimizdin ⱪoƣlaydu; ular: «Israillar baldurⱪidǝk aldimizdin ⱪeqip kǝtti» dǝp oylaydu, biz ularni azdurup xǝⱨǝrdin yiraⱪ elip qiⱪimiz. Xuning üqün biz ularning aldidin ⱪaqimiz. \v 7 U waⱪitta silǝr bɵktürmidin ⱪopup qiⱪip, xǝⱨǝrni ixƣal ⱪilinglar; qünki Pǝrwǝrdigar Hudayinglar bu xǝⱨǝrni silǝrning ⱪolunglarƣa tapxuridu. \v 8 Xǝⱨǝrni ixƣal ⱪilƣandin keyin Pǝrwǝrdigarning tapiliƣini boyiqǝ u xǝⱨǝrni ot yeⱪip kɵydüriwetinglar. Mana, mǝn silǝrgǝ ǝmr bǝrdim». \m \v 9 Yǝxua ularni yolƣa saldi, ular berip Bǝyt-Əl bilǝn Ayining otturisida, Ayining ƣǝrb tǝripidǝ bɵktürmǝ selip marap olturdi. Yǝxua bolsa u keqisi hǝlⱪning arisida ⱪondi. \v 10 Ətisi sǝⱨǝr Yǝxua ⱪopup, hǝlⱪni yiƣip tǝkxürdi; andin u Israilning aⱪsaⱪalliri bilǝn billǝ hǝlⱪning aldida Ayiƣa ⱪarxi mangdi. \v 11 Uning bilǝn billǝ bolƣan ⱨǝmmǝ jǝngqilǝrmu uning bilǝn qiⱪip, xǝⱨǝrning aldiƣa yeⱪin berip, Ayining ximal tǝripidǝ qedir tikti. Ular qüxkǝn jay bilǝn Ayining otturisida bir jilƣa bar idi. \v 12 Yǝxua bǝx mingqǝ adǝmni tallap elip berip, Bǝyt-Əl bilǝn Ayining otturisida, xǝⱨǝrning ƣǝrb tǝripidǝ bɵktürmǝ turƣuzƣanidi. \v 13 Xundaⱪ ⱪilip, barliⱪ hǝlⱪ, yǝni xǝⱨǝrning ximal tǝripidiki bargaⱨtiki ⱪoxun bilǝn ƣǝrb tǝripidiki pistirma ⱪoxun orunlaxturup bɵlündi. Xu keqisi Yǝxua ɵzi jilƣining otturisiƣa qüxti. \v 14 Ayining padixaⱨi xu ǝⱨwalni kɵrdi wǝ xǝⱨǝrdikilǝr aldirap sǝⱨǝr ⱪopuxti; padixaⱨ bilǝn barliⱪ hǝlⱪi Israil bilǝn soⱪuxux üqün bǝlgilǝngǝn waⱪitta Arabaⱨ tüzlǝnglikigǝ qiⱪti. Lekin padixaⱨning xǝⱨǝrning kǝynidiki pistirma ⱪoxundin hǝwiri yoⱪ idi. \f □ \fr 8:14 \ft \+bd «bǝlgilǝngǝn waⱪitta»\+bd* — bǝlkim Bǝyt-Əldikilǝr bilǝn pütüxkǝn mǝlum bir waⱪit boluxi mumkin (17-ayǝtni kɵrüng). Baxⱪa birhil tǝrjimisi «bǝlgilǝngǝn jayda».\f* \v 15 Yǝxua bilǝn barliⱪ Israil bolsa ɵzlirini ulardin yengilgǝngǝ selip, qɵl tǝrǝpkǝ ⱪaqti. \v 16 Xǝⱨǝrdǝ bar hǝlⱪning ⱨǝmmisi ularni ⱪoƣlaxⱪa qaⱪirildi; ular kelip Yǝxuani ⱪoƣliƣanda, ular azdurulup xǝⱨǝrdin yiraⱪ ⱪilindi. \v 17 Ayi bilǝn Bǝyt-Əlning iqidǝ Israilni ⱪoƣlaxⱪa qiⱪmiƣan ⱨeqbir ǝr kixi ⱪalmidi; ular xǝⱨǝrni oquⱪ ⱪoyup, ⱨǝmmisi Israilni ⱪoƣlap qiⱪip kǝtti. \m \v 18 U waⱪitta Pǝrwǝrdigar Yǝxuaƣa: — Ⱪolungdiki nǝyzini ayiƣa ⱪaritip uzatⱪin; qünki Mǝn uni sening ⱪolungƣa tapxurdum, — dewidi, Yǝxua ⱪolidiki nǝyzini xǝⱨǝrgǝ ⱪaritip uzatti. \v 19 U ⱪolidiki nǝyzini uzatⱪan ⱨaman pistirmida yatⱪanlar jayidin tezla qiⱪip, yügürginiqǝ xǝⱨǝrgǝ etilip kirip, uni ixƣal ⱪilip xuan ot yeⱪip kɵydürüwǝtti. \m \v 20 Ayining adǝmliri burulup ⱪariwidi, mana xǝⱨǝrdin asman-pǝlǝk ɵrlǝwatⱪan tütünni kɵrdi, ya u yaⱪⱪa ya bu yaⱪⱪa ⱪaqayli desǝ, ⱨeq ⱨali ⱪalmiƣanidi; qɵl tǝrǝpkǝ ⱪaqⱪan Israillar burulup ɵzlirini ⱪoƣlap keliwatⱪanlarƣa ⱨujum ⱪildi. \v 21 Yǝxua bilǝn barliⱪ Israil pistirma ⱪoxunning xǝⱨǝrni elip bolƣanliⱪini, xundaⱪla xǝⱨǝrdin tütünning ɵrlǝp qiⱪⱪinini kɵrüp, yenip kelip, Ayining adǝmlirini ɵltürgili turdi. \v 22 Xuning bilǝn bir waⱪitta xǝⱨǝrni alƣanlarmu xǝⱨǝrdin qiⱪip ularƣa ⱨujum ⱪildi. Xuning bilǝn ular Israillarning otturisida, bǝziliri bu tǝrǝptin, bǝziliri u tǝrǝptin ⱪapsilip ⱪaldi. Israillar ularning ⱨeqbirini ⱪoymay, ⱨǝmmisini ɵltürüwǝtti.\x + \xo 8:22 \xt Ⱪan. 7:2\x* \m \v 23 Ular Ayining padixaⱨini tirik tutup, Yǝxuaning aldiƣa elip bardi. \v 24 Israil dalada uqriƣan barliⱪ ayiliⱪlarni, yǝni ɵzlirini qɵlgiqǝ ⱪoƣlap kǝlgǝnlǝrni ⱪirip yoⱪatⱪandin keyin (ularning ⱨǝmmisi ⱪiliqlinip yoⱪitilƣanidi), barliⱪ Israil Ayiƣa yenip kelip, u yǝrdikilǝrni ⱪiliqlap ɵltürdi. \v 25 Xundaⱪ boldiki, xu künidǝ ɵltürülgǝn ǝr-ayallar, yǝni ayiliⱪlarning ⱨǝmmisi on ikki ming adǝm idi. \v 26 Qünki Yǝxua Ayida turuwatⱪan ⱨǝmmǝ adǝm yoⱪitilmiƣuqǝ ⱪolidiki uzutup turƣan nǝyzisini yiƣmiƣanidi. \v 27 Ⱨalbuki, Pǝrwǝrdigarning Yǝxuaƣa buyruƣan sɵzi boyiqǝ Israillar xǝⱨǝrdiki qarpay bilǝn oljini ɵzliri üqün aldi. \x + \xo 8:27 \xt Qɵl. 31:22, 26; Yǝ. 8:2\x* \v 28 Andin Yǝxua Ayi xǝⱨirini kɵydürüp, uni ǝbǝdgiqǝ Harabilik dɵwisigǝ aylanduruwǝtti; taki bügüngiqǝ u xundaⱪ turmaⱪta. \m \v 29 Ayining padixaⱨini bolsa, u bir dǝrǝhⱪǝ asturup, u yǝrdǝ kǝqkiqǝ turƣuzdi. Kün patⱪanda Yǝxua ǝmr ⱪiliwidi, kixilǝr uning ɵlükini dǝrǝhtin qüxürüp, uni xǝⱨǝrning ⱪowuⱪining aldiƣa taxlap, üstigǝ qong bir dɵwǝ taxni dɵwiliwǝtti; bu tax dɵwisi bügüngiqǝ turmaⱪta.\x + \xo 8:29 \xt Ⱪan. 21:22, 23\x* \b \m \s1 Israilning ɵzlirini Pǝrwǝrdigarning ǝⱨdisigǝ ⱪaytidin baƣlixi \m \v 30 Andin Yǝxua Ebal teƣida Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigarƣa ⱪurbangaⱨ yasidi. \v 31 Pǝrwǝrdigarning ⱪuli Musaning Israilƣa buyruƣini boyiqǝ, Musaƣa nazil ⱪilinƣan ⱪanun kitabida pütülgǝndǝk, ⱪurbangaⱨ ⱨeqbir tɵmür ǝswab tǝgküzülmigǝn pütün taxlardin yasalƣanidi. Uning üstidǝ hǝlⱪ Pǝrwǝrdigarƣa atap kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪlar wǝ inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪliri sunup turdi. \x + \xo 8:31 \xt Mis. 20:25; Ⱪan. 27:4\x* \v 32 Xu yǝrdǝ Yǝxua uning taxlirining üstigǝ pütkül Israilning aldida Musa pütkǝn ⱪanunni kɵqürüp pütüp ⱪoydi. \x + \xo 8:32 \xt Ⱪan. 27:3\x* \v 33 Andin pütkül Israil hǝlⱪi, ularning aⱪsaⱪalliri, ǝmǝldarliri bilǝn ⱨakimliri, mǝyli musapirlar bolsun yaki ularning arisida tuƣulƣanlar bolsun, ⱨǝmmisi Pǝrwǝrdigarning ǝⱨdǝ sanduⱪining ikki tǝripidǝ, ǝⱨdǝ sanduⱪini kɵtürgǝn kaⱨinlar bolƣan Lawiylarning aldida ɵrǝ turdi; Pǝrwǝrdigarning ⱪuli Musaning dǝslǝptǝ buyruƣini boyiqǝ, Israillarning bǝht-bǝrikitini tilǝxkǝ hǝlⱪning yerimi Gǝrizim teƣi aldida, yǝnǝ bir yerimi Ebal teƣi aldida turdi.\f □ \fr 8:33 \ft \+bd «Andin pütkül Israil hǝlⱪi... ⱨǝmmisi ... kaⱨinlar bolƣan Lawiylarning aldida ɵrǝ turdi; ... hǝlⱪning yerimi Gǝrizim teƣi aldida, yǝnǝ bir yerimi Ebal teƣi aldida turdi»\+bd* — bu ixni Huda ilgiri Israilƣa bekitkǝn («Ⱪan.» 11:29 wǝ 27-28-bablarni kɵrüng).\f* \m \v 34 Andin Yǝxua ⱪanun kitabida pütülgǝnning ⱨǝmmisigǝ muwapiⱪ ⱪanundiki ⱨǝmmǝ sɵzlǝrni, jümlidin bǝht-bǝrikǝt sɵzliri wǝ lǝnǝt sɵzlirini oⱪup bǝrdi. \v 35 Yǝxua bularni pütkül Israil jamaitigǝ, jümlidin ayallar, balilar wǝ ularning arisida turuwatⱪan musapirlarƣa oⱪup bǝrdi; Musaning barliⱪ buyruƣanliridin ⱨeqbir sɵzni ⱪaldurmidi. \x + \xo 8:35 \xt Ⱪan. 31:11\x* \b \b \m \c 9 \s1 Gibeonluⱪlarning Israilni aldap ⱪoyuxi \m \v 1 Əmdi xundaⱪ boldiki, Iordan dǝryasining ƣǝrb tǝripidiki, yǝni taƣliⱪ rayondiki, Xǝfǝlaⱨ oymanliⱪidiki, Uluƣ Dengiz boyidiki, Liwanning uduliƣiqǝ sozulƣan barliⱪ yurtlardiki padixaⱨlar wǝ xuningdǝk Ⱨittiylar, Amoriylar, Ⱪanaaniylar, Pǝrizziylǝr, Ⱨiwiylar, Yǝbusiylarning padixaⱨliri bu ixtin hǝwǝr tapⱪanda, \f □ \fr 9:1 \ft \+bd «Uluƣ dengiz»\+bd* — ⱨazirⱪi «Ottura Dengiz»dur.\f* \v 2 ⱨǝmmisi bir bolup Yǝxua bilǝn Israilƣa ⱪarxi jǝng ⱪilƣili ittipaⱪlaxti. \m \v 3 Əmma Gibeon aⱨaliliri Yǝxuaning Yeriho bilǝn Ayiƣa nemǝ ⱪilƣinini angliƣanda, \v 4 ular ⱨiylǝ-mikir ixlitip, ɵzlirini \add uzun\add* sǝpǝrdǝ bolƣandǝk kɵrsitip, exǝklǝrgǝ kona taƣar-hurjun bilǝn kona, yirtiⱪ-yamaⱪ xarab tulumlirini artip, \f □ \fr 9:4 \ft \+bd «ɵzlirini uzun sǝpǝrdǝ bolƣandǝk kɵrsitip...»\+bd* — yaki «ɵzlirini ǝlqilǝr ⱪilip kɵrsǝtkǝn,...» yaki «birmunqǝ ozuⱪ-tülük tǝyyarliƣan,...».\f* \v 5 putliriƣa yamaⱪ qüxkǝn kona kǝxlǝrni kiyip, kona jul-jul eginlǝrni üstigǝ oriƣan idi; ular sǝpǝrgǝ alƣan nanlarning ⱨǝmmisi pahtilixip ⱪurup kǝtkǝnidi. \f □ \fr 9:5 \ft \+bd «sǝpǝrgǝ alƣan nanlar... ⱪurup kǝtkǝnidi»\+bd* — yaki «sǝpǝrgǝ alƣan nanlar... ⱪurup kǝtkǝnidiuwilip kǝtkǝnidi».\f* \v 6 Ular Gilgal qedirgaⱨiƣa berip Yǝxuaning ⱪexiƣa kirip uning bilǝn Israillarƣa: — Biz yiraⱪ yurttin kǝlduⱪ; biz bilǝn ǝⱨdǝ tüzsǝnglar, dedi. \m \v 7 Lekin Israillar Ⱨiwiylarƣa jawab berip: — Silǝr bizning arimizda turuwatⱪan muxu yǝrliklǝr boluxunglar mumkin; undaⱪta biz silǝr bilǝn ⱪandaⱪmu ǝⱨdǝ tüzimiz? — dedi. \m \v 8 Ular Yǝxuaƣa: — Biz sening ⱪulliringmiz, dedi. Yǝxua ulardin: — Silǝr kim, ⱪǝyǝrdin kǝldinglar? — dǝp soridi. \m \v 9 Ular uningƣa jawab berip: — Sening ⱪulliring bolsa Pǝrwǝrdigar Hudayingning namini angliƣanliⱪi üqün naⱨayiti yiraⱪ yurttin kǝldi. Qünki biz Uning nam-xɵⱨritini wǝ Uning Misirda ⱪilƣan ⱨǝmmǝ ixlirini, \v 10 xundaⱪla Uning Iordanning u tǝripidiki Amoriylarning ikki padixaⱨi, yǝni Ⱨǝxbonning padixaⱨi Siⱨon bilǝn Axtarotta turuⱪluⱪ Baxanning padixaⱨi Ogⱪa nemǝ ⱪilƣinini angliduⱪ. \x + \xo 9:10 \xt Qɵl. 21:24, 33; Ⱪan. 1:4\x* \v 11 Xunga aⱪsaⱪallirimiz bilǝn yurtta turƣuqi ⱨǝmmǝ hǝlⱪ bizgǝ sɵz ⱪilip: — Ⱪolunglarƣa sǝpǝrgǝ lazimliⱪ ozuⱪ-tülük elip, berip Israillar bilǝn kɵrüxüp ularƣa: «Biz silǝrning ⱪulluⱪunglarda bolimiz; xunga biz bilǝn ǝⱨdǝ tüzünglar», dǝnglar, dǝp bizni ǝwǝtti. \v 12 Silǝrning ⱪexinglarƣa ⱪarap yolƣa qiⱪⱪan künidǝ biz sǝpirimiz üqün ɵyimizdin alƣan nan issiⱪ idi, mana ⱨazir u ⱪurup, pahtilixip ketiptu. \v 13 Bu xarab tulumliri bolsa xarab ⱪaqiliƣanda yengi idi, mana ǝmdi yirtilip ketiptu. Biz kiygǝn bu kiyimlǝr wǝ kǝxlǝr sǝpǝrning intayin uzunluⱪidin konirap kǝtti, — dedi. \m \v 14 Xuning bilǝn Israillar ularning ozuⱪ-tülükidin azraⱪ aldi, lekin Pǝrwǝrdigardin yol sorimidi.\f □ \fr 9:14 \ft \+bd «ularning ozuⱪ-tülükidin azraⱪ aldi»\+bd* — bǝlkim ularning sɵzliri rast-yalƣanliⱪini bilix üqün ozuⱪ-tülüktin azraⱪ elip tetip baⱪⱪan boluxi mumkin.\f* \m \v 15 Xundaⱪ ⱪilip, Yǝxua ular bilǝn sülⱨi tüzüp, ularni tirik ⱪoyuxⱪa ular bilǝn ǝⱨd baƣlidi; jamaǝt ǝmirlirimu ularƣa ⱪǝsǝm ⱪilip bǝrdi. \m \v 16 Ular ǝⱨdǝ baƣlixip üq kündin keyin, bu hǝlⱪning ɵzlirigǝ ⱪoxna ikǝnlikini, ɵzlirining arisida olturuxluⱪ ikǝnliki ularƣa mǝlum boldi. \v 17 Israillar sǝpirini dawamlaxturup üqinqi küni ularning xǝⱨǝrlirigǝ yetip kǝldi; ularning xǝⱨǝrliri Gibeon, Kǝfiraⱨ, Bǝǝrot bilǝn Kiriat-yearim idi. \v 18 Jamaǝtning ǝmirliri ilgiri Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigarning nami bilǝn ularƣa ⱪǝsǝm ⱪilƣan bolƣaqⱪa, Israillar ularƣa ⱨujum ⱪilmidi. Buning bilǝn pütkül jamaǝt ǝmirlǝr üstidin ƣotuldaxⱪili turdi. \v 19 Lekin ǝmirlǝrning ⱨǝmmisi pütkül jamaǝtkǝ: — Biz ularƣa Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigarning \add nami\add* bilǝn ⱪǝsǝm ⱪilip bǝrgǝqkǝ, ularƣa ⱪol tǝgküzǝlmǝymiz. \v 20 Biz ularƣa ⱪilƣan ⱪǝsǝmimiz tüpǝylidin, üstimizgǝ ƣǝzǝp qüxmǝsliki üqün ularni tirik ⱪalduruxmiz kerǝk; ularƣa xundaⱪ ⱪilmisaⱪ bolmaydu, dedi. \v 21 Andin ǝmirlǝr jamaǝtkǝ yǝnǝ: — Ularni tirik ⱪoyunglar; ⱨalbuki, ular pütkül jamaǝt üqün otun yarƣuqi wǝ su toxuƣuqilar bolidu, dedi. Bu ix ǝmirlǝr jamaǝtkǝ degǝndǝk boldi. \m \v 22 U waⱪitta Yǝxua ularni qaⱪirip ularƣa: — Silǝr arimizdiki yǝrliklǝr turup, nemixⱪa biz yiraⱪtin kǝlduⱪ, dǝp bizni aldidinglar? \v 23 Buning üqün silǝr ǝmdi lǝnǝtkǝ ⱪelip, aranglarda Hudayimning ɵyi üqün otun yaridiƣan wǝ su toxuydiƣan ⱪul boluxtin birǝr adǝmmu mustǝsna bolmaydu, — dedi. \m \v 24 Xuning bilǝn ular Yǝxuaƣa jawab berip: — Pǝrwǝrdigar Hudayingning Ɵz ⱪuli bolƣan Musaƣa ǝmr ⱪilip, barliⱪ zeminni silǝrgǝ berixkǝ, xundaⱪla zeminda turuwatⱪanlarning ⱨǝmmisini aldinglardin yoⱪitixⱪa wǝdǝ ⱪilƣanliⱪi ⱪulliring bolƣan peⱪirlarƣa eniⱪ mǝlum ⱪilindi; xunga biz silǝrning tüpǝylinglardin jenimizdin jǝzmǝn ayrilip ⱪalimiz dǝp wǝⱨimigǝ qüxüp, bu ixni ⱪilip salduⱪ. \x + \xo 9:24 \xt Ⱪan. 7:1, 2\x* \v 25 Əmdi biz ⱪolungƣa qüxtuⱪ; nǝziringgǝ nemǝ yahxi wǝ durus kɵrünsǝ xuni ⱪilƣin, — dedi. \b \m \v 26 Yǝxua ǝnǝ xundaⱪ ⱪilix bilǝn ularni Israilning ⱪolidin ⱪutⱪuzdi; Israillar ularni ɵltürmidi. \v 27 Lekin xu küni Yǝxua Pǝrwǝrdigar tallaydiƣan jayda jamaǝt üqün wǝ Pǝrwǝrdigarning ⱪurbangaⱨi üqün ularni otun yarƣuqilar wǝ su toxuƣuqilar dǝp bekitti. Ular bügüngǝ ⱪǝdǝr xundaⱪ ⱪilip kǝlmǝktǝ. \b \b \m \c 10 \s1 Amoriylarning ittipaⱪdax ⱪoxunning üstidin ƣalib kelixi — ajayib bir mɵjizǝ \m \v 1 Xundaⱪ boldiki, Yerusalemning padixaⱨi Adoni-zǝdǝk Yǝxuaning Ayi xǝⱨirini ixƣal ⱪilip, uni mutlǝⱪ yoⱪatⱪanliⱪini, Yeriho bilǝn uning padixaⱨiƣa ⱪilƣinidǝk, Ayi bilǝn uning padixaⱨiƣimu xundaⱪ ⱪilƣinini, Gibeonda olturƣuqilarning Israil bilǝn sülⱨ tüzüp, ularning arisida turuwatⱪanliⱪini anglap, \f □ \fr 10:1 \ft \+bd «Yerusalemning padixaⱨi Adoni-zǝdǝk»\+bd* — oⱪurmǝnlǝrgǝ eniⱪki, xu qaƣda Yerusalem xǝⱨiri tehi Israillarƣa tǝwǝ ǝmǝs.\f*  \x + \xo 10:1 \xt Yǝ. 6:15; 9:15\x* \v 2 u wǝ hǝlⱪi ⱪattiⱪ ⱪorⱪti; qünki Gibeon bolsa Ayidin qong xǝⱨǝr bolup, paytǝht xǝⱨǝrliridǝk idi; uning ⱨǝmmǝ adǝmliri tolimu batur palwanlar idi. \v 3 Xuning bilǝn Yerusalemning padixaⱨi Adoni-zǝdǝk Ⱨebronning padixaⱨi Ⱨoⱨam, Yarmutning padixaⱨi Piram, Laⱪixning padixaⱨi Yafiya wǝ Əglonning padixaⱨi Dǝbirgǝ hǝwǝr ǝwǝtip: — \v 4 Mening yenimƣa kelip Gibeonlarƣa ⱨujum ⱪiliximiz üqün manga mǝdǝt beringlar; qünki ular bolsa Yǝxua wǝ Israillar bilǝn sülⱨ tüzüwaldi, — dedi. \m \v 5 Xundaⱪ ⱪilip Amoriylarning bǝx padixaⱨi, yǝni Yerusalemning padixaⱨi, Ⱨebronning padixaⱨi, Yarmutning padixaⱨi, Laⱪixning padixaⱨi wǝ Əglonning padixaⱨi — ular ɵzliri barliⱪ ⱪoxunliri bilǝn billǝ qiⱪip, Gibeonning udulida bargaⱨ tikip, uningƣa ⱨujum ⱪildi. \m \v 6 Buning bilǝn Gibeonliⱪlar Gilgaldiki qedirgaⱨⱪa, Yǝxuaning ⱪexiƣa adǝm ǝwǝtip: — Sǝn ɵz ⱪulliringni taxliwǝtmǝy, dǝrⱨal ⱪeximizƣa kelip mǝdǝt berip, bizni ⱪutⱪuzƣin; qünki taƣliⱪ rayonda olturuxluⱪ Amoriylarning barliⱪ padixaⱨliri birlixip bizgǝ ⱨujum ⱪildi, — dedi.\f □ \fr 10:6 \ft \+bd «sǝn ɵz ⱪulliringni taxliwǝtmǝy,...»\+bd* — ibraniy tilida «ⱪolungni ⱪulliringdin elip kǝtmigǝy,...».\f* \m \v 7 Buni anglap Yǝxua barliⱪ jǝngqilǝrni, jümlidin ⱨǝmmǝ batur palwanlarni elip Gilgaldin yolƣa qiⱪti. \v 8 Pǝrwǝrdigar Yǝxuaƣa: — Ulardin ⱪorⱪmiƣin; qünki Mǝn ularni sening ⱪolungƣa tapxurdum, ularning ⱨeqbiri aldingda put tirǝp turalmaydu, — dedi. \m \v 9 Yǝxua Gilgaldin qiⱪip pütün keqǝ mengip ularning üstigǝ tuyuⱪsiz qüxti. \v 10 Pǝrwǝrdigar ularni Israilning aldida tiripirǝn ⱪildi, Yǝxua ularni Gibeonda ⱪattiⱪ mǝƣlup ⱪilip ⱪirip, Bǝyt-Ⱨoronƣa qiⱪidiƣan dawan yolida ⱪoƣlap, Azikaⱨ bilǝn Makkǝdaⱨⱪiqǝ sürüp-toⱪay ⱪildi. \v 11 Ular Israildin ⱪeqip, Bǝyt-Ⱨoronning dawanidin qüxüwatⱪanda, Pǝrwǝrdigar taki ular Azikaⱨⱪa yǝtküqǝ asmandin ularning üstigǝ qong-qong mɵldür-taxlarni yaƣdurdi. Ular ɵldi; muxu mɵldürlǝr bilǝn ɵltürülgǝnlǝr Israillar ⱪiliqlap ɵltürgǝnlǝrdin kɵp idi. \m \v 12 Andin Yǝxua Pǝrwǝrdigarƣa sɵz ⱪildi, — yǝni Pǝrwǝrdigar Amoriylarni Israilning aldiƣa tapxurƣan künidǝ u Israilning kɵz aldida Pǝrwǝrdigarƣa mundaⱪ dedi: — «Əy ⱪuyax, Gibeon üstidǝ tohtap tur! Əy ay, Ayjalon jilƣisi üstidǝ tohtap tur!» \m \v 13 Xuni dewidi, hǝlⱪ düxmǝnlǝrdin intiⱪam elip bolƣuqilik ⱪuyax mangmay tohtap turdi, aymu tohtap turdi. Bu wǝⱪǝ Yaxarning kitabida pütülgǝn ǝmǝsmidi? Ⱪuyax tǝhminǝn pütün bir kün asmanning otturisida tohtap olturuxⱪa aldirimidi. \f □ \fr 10:13 \ft \+bd «Yaxarning kitabi»\+bd* — yaki «Adalǝtpǝrwǝr kixining kitabi». Bu kitab Tǝwratta tepilmaydu; «2Sam.» 1:18dimu tilƣa elinidu.\f* \v 14 Pǝrwǝrdigar bir insanning nidasiƣa ⱪulaⱪ salƣan xundaⱪ bir kün ilgiri bolup baⱪmiƣan wǝ keyinmu bolup baⱪmidi; qünki Pǝrwǝrdigar Israil üqün jǝng ⱪildi. \m \v 15 Andin Yǝxua bilǝn pütkül Israil Gilgaldiki qedirgaⱨⱪa yenip kǝldi. \v 16 Əmma u bǝx padixaⱨ bolsa ⱪeqip Makkǝdaⱨtiki ƣarƣa yoxuruniwaldi. \m \v 17 Xuning bilǝn birsi Yǝxuaƣa mǝlum ⱪilip: — U bǝx padixaⱨ tepildi; ular Makkǝdaⱨtiki ƣarƣa yoxuruniwaptu, dedi. \v 18 Yǝxua: — Undaⱪ bolsa ƣarning aƣziƣa qong-qong taxlarni yumilitip ⱪoyunglar, andin uning aldida adǝmlǝrni kɵzǝtkǝ ⱪoyunglar. \v 19 Lekin silǝr tohtap ⱪalmay düxmǝnliringlarni ⱪoƣlap kǝynidǝ ⱪalƣanlarni ⱪiringlar; ularni ɵz xǝⱨǝrlirigǝ kirgüzmǝnglar, qunki Pǝrwǝrdigar Hudayinglar ularni ⱪolunglarƣa tapxurup bǝrdi, — dedi. \m \v 20 Andin xundaⱪ boldiki, Yǝxua bilǝn Israillar bularni ⱪirip ⱪattiⱪ mǝƣlup ⱪilip yoⱪatti; lekin ⱪeqip ⱪutulƣan bir ⱪalduⱪ mustǝⱨkǝm xǝⱨǝrlirigǝ kiriwaldi. \v 21 Andin barliⱪ hǝlⱪ Makkǝdaⱨtiki qedirgaⱨⱪa, Yǝxuaning ⱪexiƣa tinq-salamǝt yenip kǝldi. Ⱨeqkim Israillarƣa ⱪarxi eƣiz eqixⱪa jür’ǝt ⱪilalmidi.\f □ \fr 10:21 \ft \+bd «....ⱪarxi eƣiz eqixⱪa jür’ǝt ⱪilalmidi»\+bd* — yaki «...tǝⱨdit selixⱪa jür’ǝt ⱪilalmidi».\f* \m \v 22 Yǝxua: — Ƣarning aƣzini eqip, u bǝx padixaⱨni ƣardin qiⱪirip mening ⱪeximƣa elip kelinglar, — dedi. \m \v 23 Ular xundaⱪ ⱪilip bǝx padixaⱨni, yǝni Yerusalemning padixaⱨi, Ⱨebronning padixaⱨi, Yarmutning padixaⱨi, Laⱪixning padixaⱨi wǝ Əglonning padixaⱨini ƣardin qiⱪirip uning ⱪexiƣa elip kǝldi. \v 24 U padixaⱨlar Yǝxuaning ⱪexiƣa kǝltürülgǝndǝ, Yǝxua Israilning ⱨǝmmǝ adǝmlirini qaⱪirip, ɵzi bilǝn jǝnggǝ qiⱪⱪan lǝxkǝr sǝrdarliriƣa: — Kelip putliringlarni bu padixaⱨlarning gǝdinigǝ ⱪoyunglar, — dedi. Xundaⱪ dewidi, ular kelip putlirini ularning gǝdǝnlirigǝ ⱪoydi. \v 25 Andin Yǝxua ularƣa: — Ⱪorⱪmanglar wǝ ⱨeq ⱨoduⱪmanglar, ⱪǝysǝr wǝ ƣǝyrǝtlik bolunglar; qünki Pǝrwǝrdigar silǝr ⱨujum ⱪilƣan barliⱪ düxmǝnliringlarƣa xundaⱪ ixni ⱪilidu, — dedi. \m \v 26 Andin Yǝxua padixaⱨlarni ⱪiliqlap ɵltürüp, jǝsǝtlirini bǝx dǝrǝhkǝ esip ⱪoydi; ular dǝrǝhlǝrning üstidǝ kǝqkiqǝ esiⱪliⱪ turdi. \x + \xo 10:26 \xt Ⱪan. 21:23; Yǝ. 8:29\x* \v 27 Kün patⱪanda Yǝxuaning buyruⱪi bilǝn kixilǝr ɵlüklǝrni dǝrǝhlǝrdin qüxürüp, ular ilgiri yoxurunƣan ƣarƣa taxlap, ƣarning aƣziƣa qong-qong taxlarni ⱪoyup ⱪoydi. Bu taxlar taki büküngǝ ⱪǝdǝr xu yǝrdǝ turmaⱪta. \b \m \s1 Zeminning jǝnubiy tǝripidǝ urux ⱪilix \m \v 28 U küni Yǝxua Makkǝdaⱨni ixƣal ⱪilip, uning padixaⱨi bilǝn xǝⱨiridiki ⱨǝmmǝ hǝlⱪning birinimu ⱪoymay ⱪiliqlap mutlǝⱪ yoⱪatti; u Yerihoning padixaⱨiƣa ⱪilƣinidǝk Makkǝdaⱨning padixaⱨiƣimu xundaⱪ ⱪildi. \m \v 29 Andin Yǝxua bilǝn barliⱪ Israillar Makkǝdaⱨtin qiⱪip, Libnaⱨⱪa berip Libnaⱨ xǝⱨirigǝ ⱨujum ⱪildi. \v 30 Pǝrwǝrdigar unimu padixaⱨi bilǝn ⱪoxup Israilning ⱪoliƣa tapxurup bǝrdi; Yǝxua uni ⱪiliq bilǝn urup, xǝⱨiridiki ⱨǝmmǝ hǝlⱪning birinimu ⱪoymay ⱪiliqlap ɵltürdi; u Yerihoning padixaⱨiƣa ⱪilƣinidǝk uning padixaⱨiƣimu xundaⱪ ⱪildi. \m \v 31 Andin Yǝxua bilǝn barliⱪ Israil Libnaⱨdin qiⱪip, Laⱪixⱪa berip, uni ⱪamal ⱪilip uningƣa ⱨujum ⱪildi. \v 32 Pǝrwǝrdigar Laⱪixni Israilning ⱪoliƣa tapxurdi; ular ikkinqi künila uni ⱪiliq bilǝn elip, dǝl Libnaⱨⱪa ⱪilƣinidǝk, xǝⱨiridiki hǝlⱪning birinimu ⱪoymay ⱪiliqlap ɵltürdi. \m \v 33 U waⱪitta Gǝzǝrning padixaⱨi Ⱨoram Laⱪix xǝⱨirigǝ mǝdǝt berix üqün qiⱪip kǝldi; lekin Yǝxua uni barliⱪ adǝmliri bilǝn ⱪoxup urup, ulardin ⱨeqkimni tirik ⱪoymay ɵltürdi. \m \v 34 Andin Yǝxua bilǝn barliⱪ Israil Laⱪixtin qiⱪip, Əglonƣa berip uni ⱪamal ⱪilip, u xǝⱨǝrgǝ ⱨujum ⱪildi. \v 35 Ular xu küni xǝⱨǝrni elip, uningdiki adǝmlǝrni ⱪiliqlidi; xu küni Yǝxua xǝⱨǝrdiki barliⱪ kixilǝrni tǝltɵküs yoⱪatti; u dǝl Laⱪixⱪa ⱪilƣinidǝk, ularƣimu xundaⱪ ⱪildi. \v 36 Andin Yǝxua bilǝn Israilning ⱨǝmmisi Əglondin qiⱪip Ⱨebronƣa berip, u xǝⱨǝrgǝ ⱨujum ⱪildi. \v 37 Ular uni elip, dǝl Əglonda ⱪilƣandǝk uning padixaⱨini ⱪiliqlap, uningƣa ⱪaraxliⱪ ⱨǝmmǝ yeza-kǝntlirini elip, ularning iqidǝ olturuxluⱪ ⱨǝmmǝ adǝmning ⱨeqbirini ⱪoymay ⱪiliqlap yoⱪatti. Yǝxua xǝⱨǝrni wǝ iqidiki barliⱪ adǝmlǝrni mutlǝⱪ yoⱪatti. \m \v 38 Andin Yǝxua bilǝn barliⱪ Israillar Dǝbirgǝ berip, u xǝⱨǝrgǝ ⱨujum ⱪildi. \v 39 U xǝⱨǝrni elip wǝ uningƣa ⱪaraxliⱪ ⱨǝmmǝ yeza-kǝntlirini ⱪiliq bilǝn urup, padixaⱨini tutup, bulardiki barliⱪ adǝmlǝrning ⱨeqbirini ⱪoymay tǝltɵküs yoⱪatti. Yǝxua Ⱨebronƣa ⱪilƣinidǝk, Libnaⱨⱪa wǝ uning padixaⱨiƣa ⱪilƣinidǝk, Dǝbir bilǝn uning padixaⱨiƣimu xundaⱪ ⱪildi. \m \v 40 Bu tǝriⱪidǝ Yǝxua xu pütün yurtni, yǝni taƣliⱪ rayonni, jǝnubiy Nǝgǝw yurtini, Xǝfǝlaⱨ oymanliⱪini, dawandiki yurtlarni ⱨujum ⱪilip elip, ⱨǝmmǝ yurtni ixƣal ⱪilip barliⱪ padixaⱨliri bilǝn mǝƣlup ⱪildi. Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigar buyruƣinidǝk, u ⱨeqkimni ⱪoymay, bǝlki nǝpǝsi barlarning ⱨǝmmisini mutlǝⱪ yoⱪatti. \x + \xo 10:40 \xt Ⱪan. 7:2; 20:16, 17; Yǝ. 8:2\x* \v 41 Yǝxua Ⱪadǝx-Barneadin tartip Gazaƣiqǝ bolƣan yurtlarni, xuningdǝk Goxǝnning pütkül yurtini taki Gibeonƣiqimu ⱨujum bilǝn aldi. \v 42 Bu ⱪetimⱪi uruxta Yǝxua bu padixaⱨlarni mǝƣlup ⱪilip, ularning zeminini igilidi. Qünki Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigar Israil tǝrǝptǝ turup jǝng ⱪildi. \m \v 43 Andin Yǝxua bilǝn barliⱪ Israil Gilgaldiki qedirgaⱨⱪa yenip kǝldi. \b \b \m \c 11 \s1 Ximaliy ittipaⱪdax ǝllǝr bilǝn urux ⱪilix \m \v 1 Əmma Ⱨazorning padixaⱨi Yabin bularni anglap Madonning padixaⱨi Yobab bilǝn Ximronning padixaⱨi wǝ Aⱪsafning padixaⱨiƣa adǝm ǝwǝtti, \v 2 xundaⱪla ximaldiki taƣliⱪ rayondiki padixaⱨlarƣa, Kinnǝrotning jǝnubidiki tüzlǝnglik, oymanliⱪ wǝ ƣǝrbtiki Dor egizlikidiki ⱨǝmmǝ padixaⱨlarƣa ǝlqi ǝwǝtti; \f □ \fr 11:2 \ft \+bd «Dor egizliki»\+bd* — yaki «Nafat-Dordiki».\f* \v 3 U yǝnǝ xǝrⱪ bilǝn ƣǝrb tǝrǝptiki Ⱪanaaniylar, Amoriylar, Ⱨittiylar, Pǝrizziylǝr bilǝn taƣliⱪ rayondiki Yǝbusiylar wǝ Ⱨǝrmon teƣining etikidiki Mizpaⱨ yurtida turuwatⱪan Ⱨiwiylarni qaⱪirdi. \v 4 Ular, yǝni padixaⱨliri wǝ barliⱪ ⱪoxunliri qiⱪti; ularning sani dengiz saⱨilidiki ⱪumdǝk kɵp idi, ularning nurƣun at wǝ jǝng ⱨarwiliri bar idi. \v 5 Bu ⱨǝmmǝ padixaⱨlar bir bolup yiƣilip, Israil bilǝn jǝng ⱪilix üqün Mǝrom sulirining boyida qedirlarni tikti.\fig Ⱪanaan ximaliy tǝripidǝ yürgüzülgǝn ⱨǝrbiy yürüxlǝr|src="northerncampaign-upin-01.jpg" size="span" ref="«Yǝ.» 11" \fig* \m \v 6 Lekin Pǝrwǝrdigar Yǝxuaƣa: — Sǝn ulardin ⱨeq ⱪorⱪmiƣin; qünki Mǝn ǝtǝ muxu waⱪitlarda ularning ⱨǝmmisini Israilning aldida ⱨalakǝtkǝ tapxurimǝn. Sǝn ularning atlirining pǝylirini kesip, ⱨarwilirini otta kɵydürüwetisǝn, — dedi. \m \v 7 Buni anglap Yǝxua bilǝn uning ⱨǝmmǝ jǝngqiliri Mǝrom sulirining yeniƣa berip, ularning üstigǝ tuyuⱪsiz qüxüp ⱨujum ⱪildi. \v 8 Pǝrwǝrdigar ularni Israilning ⱪoliƣa tapxurdi; ularni urup Qong Zidon wǝ Misrǝfot-Mayimƣiqǝ, xundaⱪla xǝrⱪ tǝrǝptiki Mizpaⱨ wadisiƣiqǝ sürüp berip, ulardin ⱨeqbirini ⱪoymay ⱪiliqlap ɵltürdi. \v 9 Yǝxua Pǝrwǝrdigarning ɵzigǝ buyruƣinidǝk ⱪilip, ularning atlirining pǝylirini kesip, ⱨarwilirini otta kɵydürüwǝtti. \m \v 10 Xu qaƣda Yǝxua ⱪaytip berip, Ⱨazorni ixƣal ⱪilip, uning padixaⱨini ⱪiliqlap ɵltürdi. Ⱨazor bolsa xu dǝwrlǝrdǝ axu barliⱪ ǝllǝrning bexi idi. \v 11 \add Israillar\add* xǝⱨǝr iqidǝ olturuxluⱪ ⱨǝmmisini ⱪiliqlap ɵltürüp, ⱨeq nǝpǝs igisini ⱪoymay ⱨǝmmisini üzül-kesil yoⱪatti; Ⱨazorni Yǝxua otta kɵydürüwǝtti, \v 12 Xu padixaⱨlarning barliⱪ paytǝht xǝⱨǝrlirini elip, ularning padixaⱨlirini mǝƣlup ⱪildi; Pǝrwǝrdigarning ⱪuli bolƣan Musa buyruƣinidǝk, u ularni ⱪiliqlap üzül-kesil yoⱪatti. \x + \xo 11:12 \xt Ⱪan. 20:16, 17; Yǝ. 10:40\x* \v 13 Lekin egizlikkǝ selinƣan xǝⱨǝrlǝrni bolsa, Israil kɵydürmidi; Yǝxua ulardin pǝⱪǝt Ⱨazornila kɵydürüwǝtti. \v 14 Israillar bu xǝⱨǝrlǝrdiki ƣǝniymǝtlǝrni wǝ qarpaylarni ɵzlirigǝ olja ⱪilip aldi, lekin iqidiki ⱨǝmmǝ adǝmlǝrni ⱪiliqlap yoⱪatti; ular birmu nǝpǝs igisini tirik ⱪoymidi. \m \v 15 Pǝrwǝrdigar Ɵz ⱪuli bolƣan Musaƣa nemǝ buyruƣan bolsa, Musamu Yǝxuaƣa xuni buyruƣanidi wǝ Yǝxuamu xundaⱪ ⱪildi. U Pǝrwǝrdigarning Musaƣa buyruƣinidin ⱨeqnemini ⱪaldurmay ⱨǝmmini xu boyiqǝ ada ⱪildi.\x + \xo 11:15 \xt Mis. 23:32, 33; 34:12; Qɵl. 33:52; Ⱪan. 7:2; 20:16\x* \m \v 16 Xu tǝriⱪidǝ Yǝxua xu zeminning ⱨǝmmisini, yǝni taƣliⱪ rayondiki zeminlarni, barliⱪ jǝnubiy Nǝgǝw zeminini, barliⱪ Goxǝn zeminini, oymanliⱪtiki zeminlarni, tüzlǝngliktiki zeminlarni wǝ Israilning taƣliⱪ rayonlirini wǝ Xǝfǝlaⱨ oymanliⱪini, \f □ \fr 11:16 \ft \+bd «Israil taƣliⱪ rayonliri»\+bd* — xu rayonning keyinki nami.\f* \v 17 Seir dawiniƣiqǝ sozulƣan Ⱨalak teƣidin taki Ⱨǝrmon teƣining etikidiki Liwan jilƣisiƣa jaylaxⱪan Baal-Gadⱪiqǝ bolƣan zeminni igilidi; u ularning ⱨǝmmǝ padixaⱨlirini tutup ularni ɵlümgǝ mǝⱨkum ⱪildi. \f □ \fr 11:17 \ft \+bd «Ⱨalak teƣi»\+bd* — yaki «Siliⱪ Taƣ».\f* \v 18 Xu tǝriⱪidǝ Yǝxua bu ⱨǝmmǝ padixaⱨlar bilǝn uzun waⱪit jǝng ⱪildi. \v 19 Gibeonda olturaⱪlaxⱪan Ⱨiwiylardin baxⱪa, ⱨeqbir xǝⱨǝr Israil bilǝn sulⱨ tüzmidi. Israil ularning ⱨǝmmisini jǝng arⱪiliⱪla aldi. \v 20 Qünki ularning kɵnglining ⱪattiⱪ ⱪilinixi, Israil bilǝn jǝng ⱪilix niyitidǝ boluxi Pǝrwǝrdigardin idi; buning mǝⱪsiti, ularning üzül-kesil yoⱪitilixi; yǝni, ularƣa ⱨeq rǝⱨim ⱪilinmay, ǝksiqǝ Pǝrwǝrdigar Musaƣa buyruƣinidǝk ularning yoⱪitilixi üqün idi. \m \v 21 U waⱪitta Yǝxua kelip Anakiylarƣa ⱨujum ⱪilip ularni taƣliⱪ rayondin, Ⱨebrondin, Dǝbirdin, Anabdin, Yǝⱨudaning ⱨǝmmǝ taƣliⱪ rayoni bilǝn Israilning ⱨǝmmǝ taƣliⱪ rayonidin yoⱪatti; Yǝxua ularni xǝⱨǝrliri bilǝn ⱪoxup üzül-kesil yoⱪatti. \f □ \fr 11:21 \ft \+bd «Anakiylar»\+bd* — gigantlardin bolƣan bir ⱪǝbilǝ.\f* \v 22 Xuning bilǝn Israillarning zeminida Anakiylardin ⱨeqbirimu ⱪaldurulmidi; pǝⱪǝt Gaza, Gat wǝ Axdodta birnǝqqisila ⱪaldi. \m \v 23 Xu tǝriⱪidǝ Yǝxua Pǝrwǝrdigar Musaƣa wǝdǝ ⱪilƣandǝk pütkül zeminni aldi; Yǝxua uni Israilƣa ularning ⱪoxun-ⱪǝbilisi boyiqǝ miras ⱪilip tǝⱪsim ⱪildi. Andin zemin jǝngdin aram tapti. \b \b \m \c 12 \s1 Ixƣal ⱪilinƣan zemin wǝ xǝⱨǝrlǝr \m \v 1 Israil Iordan dǝryasining u tǝripidǝ, yǝni kün qiⱪix tǝripidǝ \add ikki\add* padixaⱨni ɵltürdi. Ular ularning zeminini, yǝni Arnon dǝryasidin tartip Ⱨǝrmon taƣliⱪiƣa tutaxⱪan zemin bilǝn xǝrⱪ tǝrǝptiki barliⱪ Arabaⱨ tüzlǝnglikini igilidi. Xu \add ikki\add* padixaⱨlar bolsa: —\f □ \fr 12:1 \ft \+bd «Izaⱨat»\+bd* — muxu bablardiki mǝzmunlarni obdanraⱪ qüxinix üqün munasiwǝtlik hǝritilǝrni kɵrüng.\f* \m \v 2 \add birsi\add* Ⱨǝxbonda turuxluⱪ Amoriylarning padixaⱨi Siⱨon; u Aroǝr (Aroǝr Arnon dǝryasining boyida) wǝ Arnon jilƣisidiki xǝⱨǝrdin tartip, Gileadning yerimini ɵz iqigǝ alƣan Yabbok dǝryasiƣiqǝ (bu Ammoniylarning qegrisi idi) bolƣan yǝrlǝrdǝ sǝltǝnǝt ⱪilatti; \v 3 u sǝltǝnǝt ⱪilƣan zemin yǝnǝ xǝrⱪ tǝrǝptiki Kinnǝrot dengizidin tartip Arabaⱨ dengiziƣiqǝ, yǝni Xor dengiziƣiqǝ sozulƣan Arabaⱨ tüzlǝnglikini, xundaⱪla xǝrⱪ tǝrǝptiki Bǝyt-Yǝximotⱪa baridiƣan yolni wǝ jǝnub tǝripidǝ Pisgaⱨ teƣining dawanlirining qetigiqǝ sozulƣan zeminni ɵz iqigǝ alatti.\f □ \fr 12:3 \ft \+bd «Kinnǝrot dengizi»\+bd* — yaki «Galiliyǝ dengizi». \+bd «Xorluⱪ dengiz»\+bd* — ⱨazir «Ɵlük Dengiz» dǝp atilidu.\f* \m \v 4 Uningdin baxⱪa Israil Baxan padixaⱨi Ogning zeminini aldi; u Rǝfayiylar \add deyilidiƣan gigantlarning\add* ⱪalduⱪidin biri idi (ular Axtarot wǝ Ədrǝydǝ turatti). \x + \xo 12:4 \xt Ⱪan. 1:4\x* \v 5 U Ⱨǝrmon teƣidiki yurtlarƣa, Salkaⱨ wǝ pütkül Baxan zeminiƣa, yǝni Gǝxuriylar bilǝn Maakatiylarning qegrisiƣiqǝ, xuningdǝk Gileadning yerimiƣa, taki Ⱨǝxbonning padixaⱨi Siⱨonning qegrisiƣiqǝ sǝltǝnǝt ⱪilatti. \m \v 6 Pǝrwǝrdigarning ⱪuli bolƣan Musa bilǝn Israillar bularƣa ⱨujum ⱪilip mǝƣlup ⱪilƣanidi wǝ Pǝrwǝrdigarning ⱪuli Musa xu zeminni Rubǝnlǝrgǝ, Gadlarƣa wǝ Manassǝⱨning yerim ⱪǝbilisigǝ miras ⱪilip bǝrgǝnidi.\x + \xo 12:6 \xt Qɵl. 21:24; 32:33\x* \m \v 7 Tɵwǝndikilǝr Yǝxua bilǝn Israillar Iordan dǝryasining ƣǝrb tǝripidǝ ⱨujum ⱪilip mǝƣlup ⱪilƣan padixaⱨlardur; ularning zeminliri Liwan jilƣisidiki Baal-Gadtin tartip, Seirning dawanlirining yenidiki Ⱨalak teƣiƣiqǝ bolƣan zeminlardin ibarǝt idi. Yǝxua bu zeminlarni Israilning ⱪoxun-ⱪǝbililiri boyiqǝ ularƣa miras ⱪilip bǝrdi, \x + \xo 12:7 \xt Yǝ. 10:40\x* \v 8 jümlidin taƣliⱪ yurtni, Xǝfǝlaⱨ oymanliⱪini, Arabaⱨ tüzlǝnglikini, egizliktiki dawanlarni, qɵllükni wǝ jǝnubtiki Nǝgǝw zeminini, Ⱨittiylar, Amoriylar, Ⱪanaaniylar, Pǝrizziylǝr, Ⱨiwiylar wǝ Yǝbusiylarning zeminlirini bɵlüp bǝrdi: — \m \v 9 Ularning padixaⱨlirining biri Yerihoning padixaⱨi, biri Bǝyt-Əlning yenidiki Ayining padixaⱨi, \v 10 biri Yerusalemning padixaⱨi, biri Ⱨebronning padixaⱨi, \v 11 biri Yarmutning padixaⱨi, biri Laⱪixning padixaⱨi, \v 12 biri Əglonning padixaⱨi, biri Gǝzǝrning padixaⱨi, \v 13 biri Dǝbirning padixaⱨi, biri Gǝdǝrning padixaⱨi, \v 14 biri Hormaⱨning padixaⱨi, biri Aradning padixaⱨi, \v 15 biri Libnaⱨning padixaⱨi, biri Adullamning padixaⱨi, \v 16 biri Makkǝdaⱨning padixaⱨi, biri Bǝyt-Əlning padixaⱨi, \v 17 biri Tappuaⱨning padixaⱨi, biri Ⱨǝfǝrning padixaⱨi, \v 18 biri Afǝkning padixaⱨi, biri Laxaronning padixaⱨi, \v 19 biri Madonning padixaⱨi, biri Ⱨazorning padixaⱨi, \v 20 biri Ximron-Mǝronning padixaⱨi, biri Aⱪsafning padixaⱨi, \v 21 biri Taanaⱪning padixaⱨi, biri Mǝgiddoning padixaⱨi, \v 22 biri Kǝdǝxning padixaⱨi, biri Karmǝlning yenidiki Yokneamning padixaⱨi, \v 23 biri Dor egizlikidiki Dorning padixaⱨi, biri Goyimning padixaⱨi, \f □ \fr 12:23 \ft \+bd «Dor egizlikidiki Dorning padixaⱨi»\+bd* — yaki «Nafat-Dordiki dorning padixaⱨi».\f* \v 24 biri Tirzaⱨning padixaⱨi bolup, jǝmiy ottuz bir padixaⱨ idi. \b \b \m \c 13 \s1 Pǝrwǝrdigarning yǝnǝ Yǝxuaƣa sɵz ⱪilixi \m \v 1 Əmma Yǝxua yaxinip, yexi heli bir yǝrgǝ berip ⱪalƣanidi. Pǝrwǝrdigar uningƣa mundaⱪ dedi: — «Sǝn ǝmdi ⱪerip ⱪalding, yexingmu qongiyip ⱪaldi, lekin yǝnǝ igilinixi kerǝk bolƣan nurƣun zemin bar. \v 2 Bu zeminlar bolsa munular: — Filistiylǝrning wǝ Gǝxuriylarning barliⱪ yurtliri, \v 3-4 yǝni Misirning xǝrⱪ tǝripidiki Xiⱨor dǝryasidin tartip, ximal tǝripidiki Əkron xǝⱨirining qegraliriƣiqǝ sozulƣan yǝrlǝr (xu yurt Ⱪanaaniylarning zemini ⱨesablinatti), jümlidin Gaza, Axdod, Axkelon, Gat wǝ Əkrondiki bǝx Filistiy ǝmir baxⱪuridiƣan yurtlar bilǝn Awwiylarning jǝnub tǝrǝptiki yurtliri; Zidoniylarƣa tǝwǝ bolƣan Mǝaraⱨdin tartip Afǝk bilǝn Amoriylarning qegrasiƣiqǝ bolƣan Ⱪanaaniylarning barliⱪ zemini; \f □ \fr 13:3-4 \ft \+bd «Mǝaraⱨdin»\+bd* —yaki «Araⱨdin».\f* \v 5 Gǝbaliylarning zemini wǝ barliⱪ Liwan zemini, yǝni kün qiⱪix tǝrǝptiki Ⱨǝrmon teƣining etikidiki Baal-gadtin tartip, Hamat rayoniƣa kirix eƣiziƣiqǝ bolƣan zeminlar; \f □ \fr 13:5 \ft \+bd «Hamat rayoniƣa kirix eƣiziƣiqǝ...»\+bd* — yaki «Libo-Hamatⱪiqǝ...».\f* \v 6 Liwandin tartip Misrǝpot-Mayimƣiqǝ sozulƣan taƣliⱪta barliⱪ olturuwatⱪanlarning, yǝni Zidoniylarning zemini ⱪatarliⱪlardin ibarǝttur. Bu zemindiki hǝlⱪning ⱨǝmmisini Mǝn Israil aldidin ⱪoƣliwetimǝn. Xunga sǝn qoⱪum Mening sanga buyruƣinim boyiqǝ buni qǝk taxlap Israilliⱪlarƣa miras ⱪilip tǝⱪsim ⱪilip berixing kerǝk. \v 7 Sǝn ǝmdi bu zeminlarni toⱪⱪuz ⱪǝbilǝ bilǝn Manassǝⱨning yerim ⱪǝbilisigǝ miras ⱪilip bɵlgin».\fig Ⱪanaan zeminining tǝⱪsim ⱪilinixi|src="allotmentland-upin-01.jpg" size="span" ref="«Yǝ.» 13-21" \fig* \b \m \s1 Iordan dǝryasining xǝrⱪ tǝripidiki miras zeminlar \m \v 8 Rubǝnlǝr bilǝn Gadlar bolsa, \add Manassǝⱨning yerim ⱪǝbilisi\add* bilǝn birliktǝ Iordan dǝryasining u ⱪeti, yǝni xǝrⱪ tǝripidǝ Musaning ularƣa bǝrgǝn mirasiƣa igǝ boldi; buni Pǝrwǝrdigarning ⱪuli bolƣan Musa ularƣa miras ⱪilip bǝrgǝnidi: — \f □ \fr 13:8 \ft \+bd «Rubǝnlǝr bilǝn Gadlar bolsa, Manassǝⱨning yerim ⱪǝbilisi bilǝn birliktǝ...»\+bd* — ibraniy tilida «Rubǝnlǝr bilǝn Gadlar bolsa, uning bilǝn birliktǝ...».\f* \v 9 Ularning zeminliri Arnon jilƣisining boyidiki Aroǝrdin tartip, jümlidin jilƣining otturisidiki xǝⱨǝr wǝ Dibonƣiqǝ sozulƣan Mǝdǝba tüzlǝngliki, \v 10 Ⱨǝxbonda sǝltǝnǝt ⱪilƣan, Amoriylarning padixaⱨi Siⱨonning Ammoniylarning qegrisiƣiqǝ bolƣan ⱨǝmmǝ xǝⱨǝrliri; \v 11 Gilead bilǝn Gǝxuriylar wǝ Maakatiylarning qǝt yurtliri, Ⱨǝrmon teƣining ⱨǝmmisi wǝ Salkaⱨƣiqǝ sozulƣan barliⱪ Baxan zemini; \v 12 \add gigantlar bolƣan\add* Rǝfayiylarning ⱪalduⱪ nǝslidin bolƣan Axtarot bilǝn Ədrǝydǝ sǝltǝnǝt ⱪilƣan Ogning Baxandiki pütkül padixaⱨliⱪ zeminidin ibarǝt idi; muxu zemindikilǝrni Musa mǝƣlup ⱪilip, zeminliriƣa igǝ boldi. \f □ \fr 13:12 \ft \+bd «Rǝfayiylar»\+bd* — gigantlar idi. Ular toƣruluⱪ «Ⱪan.» 2:10-11, 20, 3:11ni kɵrüng.\f* \v 13 Lekin Israillar Gǝxuriylar bilǝn Maakatiylarni ɵz yurtliridin ⱪoƣliwǝtmidi; xunga Gǝxuriylar bilǝn Maakatiylar bügüngiqǝ Israil arisida turmaⱪta. \b \m \v 14 Lekin \add Musa\add* Lawiy ⱪǝbilisigǝ ⱨeq miras zeminni bǝrmigǝn; Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigar ularƣa eytⱪinidǝk, Pǝrwǝrdigarƣa atap otta sunulƣan ⱪurbanliⱪlar ularning mirasidur.\f □ \fr 13:14 \ft \+bd «... Musa Lawiy ⱪǝbilisigǝ ⱨeq miras zeminni bǝrmigǝn»\+bd* — ibraniy tilida «... u Lawiy ⱪǝbilisigǝ ⱨeq miras zeminni bǝrmigǝn».\f* \m \v 15 Musa Rubǝnlǝr ⱪǝbilisigǝ, jǝmǝt-aililiri boyiqǝ yurtlarni miras ⱪilip bǝrdi. \v 16 Ularning zemini bolsa Arnon jilƣisining yenidiki Aroǝrdin tartip, jilƣining otturisidiki xǝⱨǝr wǝ Mǝdǝbaning yenidiki pütkül tüzlǝnglik, \v 17 Ⱨǝxbon wǝ uningƣa ⱪaraxliⱪ tüzlǝngliktiki ⱨǝmmǝ xǝⱨǝrlǝr, Dibon, Bamot-Baal, Bǝyt-Baal-Meon, \v 18 Yaⱨaz, Kǝdǝmot, Mǝfaat, \f □ \fr 13:18 \ft \+bd «Yaⱨaz»\+bd* — yaki «Yaⱨazaⱨ».\f* \v 19 Kiriatayim, Sibmaⱨ, wǝ «Jilƣa teƣi»diki Zǝrǝt-Xaⱨar, \v 20 Bǝyt-Peor, Pisgaⱨ teƣidiki dawanlar, Bǝyt-Yǝximot, \v 21 tüzlǝngliktiki barliⱪ xǝⱨǝrlǝr wǝ Ⱨǝxbonda sǝltǝnǝt ⱪilƣan, Amoriylarning padixaⱨi bolƣan Siⱨonning pütkül sǝltǝnitining zeminini ɵz iqigǝ aldi. Bu padixaⱨ wǝ uning bilǝn xu yurtta olturuxluⱪ, \add Siⱨonƣa\add* beⱪinƣan sǝrdarlar Əwi, Rǝkǝm, Zur, Hur wǝ Rǝba ⱪatarliⱪ Midiyan ǝmirliri bolsa Musa tǝripidin ɵltürülgǝnidi. \v 22 Xu waⱪitta Israillar ɵltürgǝnlǝr iqidǝ Beorning oƣli palqi Balaammu bar idi; unimu ular ⱪiliqlap ɵltürgǝnidi.\x + \xo 13:22 \xt Qɵl. 31:8\x* \m \v 23 Rubǝnlǝrning zeminining qegrasi Iordan dǝryasining ɵzi idi. Rubǝnlǝrning jǝmǝt-aililiri boyiqǝ ularƣa bɵlüngǝn mirasi mana bu xǝⱨǝrlǝr bilǝn kǝnt-ⱪixlaⱪliri idi.\f □ \fr 13:23 \ft \+bd «Rubǝnlǝrning zeminining qegrasi Iordan dǝryasining ɵzi idi»\+bd* — ibraniy tilida «Rubǝnlǝrning zeminining qegrasi Iordan dǝryasining ɵzi wǝ uning qegrisi idi».\f*  \x + \xo 13:23 \xt Qɵl. 34:14, 15\x* \b \m \v 24 Musa yǝnǝ Gad ⱪǝbilisigǝ, yǝni Gadlarning jǝmǝt-aililiri boyiqǝ ularƣa miras bɵlup bǝrgǝnidi. \v 25 Ularning zeminliri bolsa Yaazǝr bilǝn Gileadning barliⱪ xǝⱨǝrliri, Ammoniylarning zeminining yerimi taki Rabbaⱨ aldidiki Aroǝrgiqǝ, \v 26 Ⱨǝxbondin tartip Ramat-Mizpǝⱨ wǝ Bǝtonimƣiqǝ, Maⱨanayimdin tartip Dǝbirning qegrisiƣiqǝ, \v 27 jilƣiƣa jaylaxⱪan Bǝyt-Ⱨaram, Bǝyt-Nimraⱨ, Sukkot wǝ Zafonlar, Ⱨǝxbonning padixaⱨi Siⱨonning sǝltǝnitining Iordan dǝryasining xǝrⱪiy ⱪetidiki ⱪalƣan ⱪismi, dǝryani yaⱪilap Kinnǝrǝt Dengizining u bexiƣiqǝ idi. \m \v 28 Gadlarning jǝmǝt-aililiri boyiqǝ ularƣa bɵlüngǝn mirasi mana bu xǝⱨǝrlǝr bilǝn kǝnt-ⱪixlaⱪliri idi. \m \v 29 Musa Manassǝⱨning yerim ⱪǝbilisigimu miras bǝrgǝnidi; Manassǝⱨning yerim ⱪǝbilisigǝ jǝmǝt-aililiri boyiqǝ bu miras bɵlup berilgǝnidi: — \v 30 zeminliri Maⱨanayimdin tartip, pütkül Baxan zemini, Baxanning padixaⱨi Ogning pütkül sǝltǝnitining zemini wǝ Yairning barliⱪ yeza-kǝntliri (bu yeza-kǝntlǝr Baxanning ɵzigǝ jaylaxⱪan bolup, jǝmiy atmix idi), \x + \xo 13:30 \xt Qɵl. 32:14; Ⱪan. 3:4, 14\x* \v 31 Gileadning yerimi bilǝn Baxan padixaⱨi Ogning sǝltǝnitidiki Axtarot wǝ Ədrǝy xǝⱨǝrliri Manassǝⱨning oƣli Makirning ǝwladiƣa tǝwǝ ⱪilinƣan bolup, Makirlarning yerim ⱪismiƣa jǝmǝt-aililiri boyiqǝ miras ⱪilip bɵlup berilgǝnidi. \m \v 32 Musa Iordan dǝryasining xǝrⱪ ⱪetida, Yerihoning udulida, Moabning tüzlǝnglikliridǝ bolƣan waⱪtida bɵlüp bǝrgǝn miraslar mana bu zeminlar idi.\f □ \fr 13:32 \ft \+bd «Musa Iordan dǝryasining xǝrⱪ ⱪetida, Yerihoning udulida, Moabning tüzlǝnglikliridǝ bolƣan waⱪtida...»\+bd* — «Qɵl.» 22-babni kɵrüng.\f* \m \v 33 Lekin Musa Lawiy ⱪǝbilisigǝ ⱨeq miras zeminni tǝⱪdim ⱪilmidi; Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigar ularƣa eytⱪinidǝk, U Ɵzi ularning mirasidur.\x + \xo 13:33 \xt Qɵl. 18:20; Ⱪan. 10:9; 18:2\x* \b \b \m \c 14 \s1 Yǝⱨudaƣa tǝⱪdim ⱪilinƣan zeminlar \m \v 1 Israillarning Ⱪanaan zeminidin alƣan mirasliri tɵwǝndikidǝk; Əliazar kaⱨin bilǝn Nunning oƣli Yǝxua wǝ Israil ⱪǝbililiridiki jǝmǝt-ailǝ baxliⱪliri muxu miraslarni ularƣa bɵlüp bǝrgǝn. \x + \xo 14:1 \xt Qɵl. 34:17\x* \v 2 Pǝrwǝrdigar Musaning wasitisi bilǝn toⱪⱪuz yerim ⱪǝbilǝ toƣrisida buyruƣinidǝk, ularning ⱨǝrbirining ülüxi qǝk taxlax bilǝn bɵlüp berildi. \x + \xo 14:2 \xt Qɵl. 26:55\x* \v 3 Qünki ⱪalƣan ikki ⱪǝbilǝ bilǝn Manassǝⱨning yerim ⱪǝbilisining mirasini bolsa Musa Iordan dǝryasining u tǝripidǝ ularƣa tǝⱪsim ⱪilƣanidi; lekin u Lawiylarƣa ularning arisida ⱨeq miras bǝrmigǝnidi \v 4 (Yüsüpning ǝwladliri Manassǝⱨ wǝ Əfraim degǝn ikki ⱪǝbiligǝ bɵlüngǝnidi. Lawiylarƣa bolsa, turuxⱪa bolidiƣan xǝⱨǝrlǝr bekitilip, xundaⱪla xu xǝⱨǝrlǝrgǝ tǝwǝ yaylaⱪlardin qarpaylirini baⱪidiƣan wǝ mal-mülüklirini orunlaxturidiƣan yǝrlǝrdin baxⱪa ularƣa ⱨeq ülüxlǝrni bǝrmigǝnidi). \m \v 5 Pǝrwǝrdigar Musaƣa ⱪandaⱪ buyruƣan bolsa, Israillar xundaⱪ ⱪilip zeminni bɵlüxüwaldi. \b \m \s1 Kalǝbkǝ tǝⱪdim ⱪilinƣan zemin \m \v 6 Yǝⱨudalar Gilgalƣa, Yǝxuaning ⱪexiƣa kǝldi, Kǝnizziy Yǝfunnǝⱨning oƣli Kalǝb Yǝxuaƣa mundaⱪ dedi: — «Pǝrwǝrdigar Ɵz adimi bolƣan Musaƣa mǝn bilǝn sening toƣrangda Ⱪadǝx-Barneada nemǝ degǝnlikini bilisǝnƣu; \x + \xo 14:6 \xt Qɵl. 14:24; Ⱪan. 1:36\x* \v 7 Pǝrwǝrdigarning adimi Musa meni Ⱪadǝx-Barneadin zeminni qarlap kelixkǝ ǝwǝtkǝndǝ, mǝn ⱪiriⱪ yaxta idim; qin \add etiⱪadliⱪ\add* kɵnglüm bilǝn uningƣa hǝwǝr yǝtküzgǝnidim. \f □ \fr 14:7 \ft \+bd «qin etiⱪadliⱪ kɵnglüm bilǝn»\+bd* — ibraniy tilida «pütün kɵnglüm bilǝn» dǝp ipadilinidu. Qarliƣuqilardin pǝⱪǝt Kalǝb bilǝn Yǝxuala zemin toƣruluⱪ adǝmning iman-etiⱪadini riƣbǝtlǝndüridiƣan hǝwǝrlǝrni yǝtküzgǝnidi («Qɵl.» 13-14-bab).\f* \v 8 Əmma mǝn bilǝn qiⱪⱪan ⱪerindaxlirim hǝlⱪning kɵnglini su ⱪiliwǝtkǝnidi. Lekin mǝn bolsam pütün ⱪǝlbim bilǝn Pǝrwǝrdigar Hudayimƣa ǝgǝxtim. \x + \xo 14:8 \xt Qɵl. 14:24\x* \v 9 U küni Musa ⱪǝsǝm ⱪilip: — «Sǝn pütün ⱪǝlbing bilǝn Pǝrwǝrdigar Hudayingƣa ǝgǝxkining üqün, sening putung dǝssigǝn zemin jǝzmǝn ǝbǝdgiqǝ sening bilǝn nǝslingning mirasi bolidu» — degǝnidi. \v 10 — Mana Israil qɵldǝ sǝrgǝrdan bolup yürgǝndǝ, Pǝrwǝrdigar Musaƣa xu sɵzlǝrni degǝn künidin keyinki ⱪiriⱪ bǝx yil iqidǝ Ɵzi eytⱪinidǝk meni tirik saⱪlidi. Mana mǝn bügün sǝksǝn bǝx yaxⱪa kirdim. \v 11 Mǝn muxu kündimu Musa meni qarlaxⱪa ǝwǝtkǝn kündikidǝk küqlükmǝn, mǝyli jǝng ⱪilix bolsun yaki bir yǝrgǝ berip-kelix bolsun, mening yǝnila baldurⱪidǝk küq-dǝrmanim bardur. \f □ \fr 14:11 \ft \+bd «...bir yǝrgǝ berip-kelix bolsun...»\+bd* — ibraniy tilida «qiⱪix-kirix bolsun...» bilǝn ipadilinidu.\f*  \x + \xo 14:11 \xt Qɵl. 27:17; Ⱪan. 31:2\x* \v 12 Əmdi Pǝrwǝrdigar xu künidǝ wǝdǝ ⱪilƣan bu taƣliⱪ yurtni manga miras ⱪilip bǝrgin; qünki u küni sǝnmu u yǝrdǝ Anakiylar turidiƣanliⱪini, xundaⱪla qong ⱨǝm mustǝⱨkǝm xǝⱨǝrlǝr barliⱪini anglidingƣu. Lekin Pǝrwǝrdigar mǝn bilǝn billǝ bolsila, Pǝrwǝrdigar eytⱪinidǝk mǝn ularni ⱪoƣliwetimǝn».\f □ \fr 14:12 \ft \+bd «Anakiylar»\+bd* — gigantlardin bolƣan bir ⱪǝbilǝ.\f* \m \v 13 Buni anglap Yǝxua Yǝfunnǝⱨning oƣli Kalǝbkǝ bǝht-bǝrikǝt tilǝp, Ⱨebronni uningƣa miras ⱪilip bǝrdi. \v 14 Xunga Ⱨebron taki bügüngiqǝ Kǝnizziy Yǝfunnǝⱨning oƣli Kalǝbning mirasi bolup turmaⱪta; qünki u pütün ⱪǝlbi bilǝn Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigarƣa ǝgǝxkǝn \v 15 (ilgiri Ⱨebron bolsa Kiriat-Arba dǝp atilatti. Arba degǝn adǝm Anakiylar arisida ǝng dangⱪi qiⱪⱪan adǝm idi). Xundaⱪ ⱪilip zemin jǝngdin aram tapti.\f □ \fr 14:15 \ft \+bd «Kiriat-Arba»\+bd* — «Arbaning yeza-kǝntliri» degǝn mǝnidǝ.\f* \b \b \m \c 15 \s1 Yǝⱨudalarƣa tǝⱪdim ⱪilinƣan zeminning qegrasi wǝ xǝⱨǝrliri \m \v 1 Yǝⱨudalar ⱪǝbilisining mirasi bolsa jǝmǝt-aililiri boyiqǝ qǝk taxlinip erixkǝn zemin bolup, jǝnubiy tǝrǝpning uqi Edomning qegrisiƣa wǝ Zin qɵligǝ tutaxti; \v 2 jǝnubiy qegrisi «Xor dengizi»ning ayiƣidin, yǝni jǝnubiy tǝrǝpkǝ qoⱪqiyip qiⱪⱪan ⱪoltuⱪtin baxlinip, \f □ \fr 15:2 \ft \+bd «Xor dengizi»\+bd* — yǝnǝ «Ɵlük Dengiz» dǝpmu atilidu.\f*  \x + \xo 15:2 \xt Qɵl. 34:4\x* \v 3 «Seriⱪ Exǝk dawini»ning jǝnub tǝripidin ɵtüp, Zinƣa tutaxti; andin Ⱪadǝx-Barneaning jǝnubini yaⱪilap Ⱨǝzronƣa ɵtüp, Addarƣa berip, Karkaaⱨⱪa burulup, \f □ \fr 15:3 \ft \+bd «Seriⱪ Exǝk dawini»\+bd* — ibraniy tilida «Akrabbim dawini», bǝzidǝ xundaⱪ atilidu.\f* \v 4 Azmonƣa ɵtüp Misir eⱪini bilǝn qiⱪip, uqi dengizƣa taⱪixatti. Bu ularning jǝnubiy qegrisi idi.\f □ \fr 15:4 \ft \+bd «uqi dengizƣa taⱪixatti»\+bd* — bu dengiz «Ottura Dengiz»dur. \+bd «ularning jǝnubiy qegrisi»\+bd* — ibraniy tilida «silǝrning jǝnubiy qegranglar».\f* \m \v 5 Xǝrⱪiy qegrisi bolsa Xor dengizidin Iordan dǝryasining dengizƣa ⱪuyulidiƣan eƣiziƣiqǝ idi; ximaliy qegrisi bolsa dengizning Iordan dǝryasining dengizƣa ⱪuyulidiƣan eƣizidin baxlinip, \v 6 andin Bǝyt-Ⱨoglaⱨƣa berip, Bǝyt-Arabaⱨning ximalidin ɵtüp, Rubǝnning oƣli Boⱨanning texining ⱪexiƣiqǝ idi; \v 7 andin qegra Aⱪor jilƣisidin Dǝbirgǝ ⱪarap ɵtüp, u yǝrdin ximal tǝripigǝ burulup, jilƣining jǝnub tǝripidiki Adummimƣa qiⱪidiƣan dawanning udulidiki Gilgalƣa yetip berip, andin Ən-Xǝmǝx suliridin ɵtüp, Ən-Rogǝl buliⱪiƣa tutixatti; \v 8 u yǝrdin «Bǝn-Ⱨinnomning jilƣisi»ƣa qiⱪip, Yǝbusiylar egizlikidin, yǝni Yerusalemning jǝnub tǝripidiki dawandin ɵtüp, andin Ⱨinnom jilƣisining aldiƣa, yǝni ƣǝrb tǝrǝpkǝ, Rǝfayiylarning jilƣisining ximaliy bexidiki taƣning qoⱪⱪisiƣa qiⱪti; \f □ \fr 15:8 \ft \+bd «Bǝn-Ⱨinnom»\+bd* — «Ⱨinnomning oƣli» degǝn mǝnidǝ.\f* \v 9 qegra bu taƣning qoⱪⱪisidin Nǝftoaⱨ süyining buliⱪiƣa berip, andin Əfron teƣidiki xǝⱨǝrlirining yeni bilǝn qiⱪip, u yǝrdin Baalaⱨ (yǝni Kiriat-Yearim)ƣa yetip berip, \v 10 andin Baalaⱨtin ɵtüp, ƣǝrb tǝripigǝ ⱪayrilip Seir teƣiƣa berip, Yearim teƣi (yǝni Kesalon)ning ximaliy baƣridin ɵtüp, Bǝyt-Xǝmǝxkǝ qüxüp, Timnaⱨtin ɵtti; \v 11 andin ximalƣa ⱪarap Əkronning dawini bilǝn qiⱪip Xikronƣa ɵtüp, Baalaⱨ teƣining yeniƣa tutixip, Yabnǝǝlgǝ yetip, andin uqi dengizƣa taⱪaxⱪanidi. \v 12 Ƣǝrb tǝripidiki qegrisi bolsa dengiz boyliri idi. Yǝⱨudalarning jǝmǝt-aililiri boyiqǝ ularƣa tohtitilƣan tɵt tǝripidiki qegra mana xu idi.\x + \xo 15:12 \xt Qɵl. 34:6\x* \m \v 13 Yǝfunnǝⱨning oƣli Kalǝbgǝ bolsa, Pǝrwǝrdigarning Yǝxuaƣa bǝrgǝn ǝmri boyiqǝ, uningƣa Yǝⱨudalarning arisida bir ülüx, yǝni Anakning atisi Arbaning xǝⱨiri bolƣan Ⱨebron ata ⱪilindi. \x + \xo 15:13 \xt Yǝ. 14:15; Ⱨak. 1:20\x* \v 14 Kalǝb xu yǝrdin Xexay, Aⱨiman wǝ Talmay degǝn üq Anakiyni ⱪoƣliwǝtti; ular üqi Anakning ǝwladi idi. \x + \xo 15:14 \xt Ⱨak. 1:10\x* \v 15 Andin xu yǝrdin qiⱪip, Dǝbirdǝ turuwatⱪanlarƣa ⱨujum ⱪildi (ilgiri Dǝbirning nami Kiriat-Sǝfǝr idi). \v 16 Kalǝb: — Kimki Kiriat-Sǝfǝrgǝ ⱨujum ⱪilip uni alsa, uningƣa ⱪizim Aksaⱨni hotunluⱪⱪa berimǝn, degǝnidi. \m \v 17 Kalǝbning ukisi Kenazning oƣli Otniyǝl uni ixƣal ⱪildi, Kalǝb uningƣa ⱪizi Aksaⱨni hotunluⱪⱪa bǝrdi. \v 18 Xundaⱪ boldiki, ⱪiz yatliⱪ bolup uning ⱪexiƣa barar qaƣda, erini atisidin bir parqǝ yǝr soraxⱪa ündidi. Aksaⱨ exǝktin qüxüxigǝ Kalǝb uningdin: — Sening nemǝ tǝliping bar? — dǝp soridi.\f □ \fr 15:18 \ft \+bd «Aksaⱨ exǝktin qüxüxigǝ Kalǝb uningdin ... soridi»\+bd* — bu ix sǝl sirliⱪ tuyulidu. Nemixⱪa Otniyǝlning ɵzi bu tǝlǝpni ⱪoymaydu? 18-ayǝtkǝ ⱪariƣanda, pursǝt kǝlkǝndǝ, Aksaⱨ ɵzi dadisiƣa 19-ayǝttiki tǝlǝpni ⱪoyidu.\f* \m \v 19 U jawab berip: — Meni alaⱨidǝ bir bǝrikǝtligǝysǝn; sǝn manga Nǝgǝwdin \add ⱪaƣjiraⱪ\add* yǝr bǝrgǝnikǝnsǝn, manga birnǝqqǝ bulaⱪnimu bǝrgǝysǝn, — dedi. Xuni dewidi, Kalǝb uningƣa üstün bulaⱪlar bilǝn astin bulaⱪlarni bǝrdi.\f □ \fr 15:19 \ft \+bd «sǝn manga Nǝgǝwdin ⱪaƣjiraⱪ yǝr bǝrgǝnikǝnsǝn...»\+bd* — ibraniy tilida pǝⱪǝt «sǝn manga Nǝgǝwdin yǝrni bǝrgǝnikǝnsǝn...» deyilidu. Əmǝliyǝttǝ Dǝbir degǝn xǝⱨǝr Nǝgǝwdǝ ǝmǝs (Nǝgǝw Yǝⱨudaning jǝnubiy tǝripidiki qɵllük idi), bǝlki taƣliⱪ rayonda idi. Lekin ǝtrapida su az bolƣaqⱪa, Aksaⱨ xu yǝrni «Nǝgǝwdǝk (demǝk, ⱪaƣjiraⱪ) bir yǝr» dǝp puritidu.\f* \b \m \v 20 Tɵwǝndikilǝr Yǝⱨuda ⱪǝbilisigǝ ularning jǝmǝt-aililiri boyiqǝ tǝgkǝn miras ülüxlǝrdur: — \m \v 21 Yǝⱨuda ⱪǝbilisining ǝng jǝnubiƣa jaylaxⱪan, Edom qegrisi tǝrǝptiki xǝⱨǝrlǝr: — Kabzǝǝl, Edǝr, Yagur, \v 22 Kinaⱨ, Dimonaⱨ, Adadaⱨ, \v 23 Kǝdǝx, Ⱨazor, Yitnan, \v 24 Zif, Tǝlǝm, Bealot, \v 25 Ⱨazor-ⱨadattaⱨ, Keriot-Ⱨǝzron (yǝni Ⱨazor), \v 26 Amam, Sema, Moladaⱨ, \v 27 Ⱨazar-Gaddaⱨ, Ⱨǝxmon, Bǝyt-Pǝlǝt, \v 28 Ⱨazar-Xual, Bǝǝr-Xeba, Biziotiya, \v 29 Baalaⱨ, Ijim, Ezǝm, \v 30 Əltolad, Kesil, Hormaⱨ, \v 31 Ziklag, Madmannaⱨ, Sansannaⱨ, \v 32 Libaot, Xilⱨim, Ayin wǝ Rimmon ⱪatarliⱪlar jǝmiy yigirmǝ toⱪⱪuz xǝⱨǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar idi.\f □ \fr 15:32 \ft \+bd «... jǝmiy yigirmǝ toⱪⱪuz xǝⱨǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar idi»\+bd* — tizimlanƣan xǝⱨǝrlǝr 29 ǝmǝs, bǝlki 36 xǝⱨǝr; tizimlanƣan xǝⱨǝrlǝrning namliri bǝlkim «ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar»din birnǝqqisini ɵz iqigǝ alsa kerǝk (mǝsilǝn, 23- wǝ 25-ayǝttiki «Ⱨazor»).\f* \m \v 33 Xǝfǝlaⱨ oymanliⱪidiki xǝⱨǝrlǝr bolsa Əxtaol, Zoreaⱨ, Axnaⱨ, \v 34 Zanoaⱨ, Ən-Gannim, Tappuaⱨ, Ənam, \m \v 35 Yarmut, Adullam, Sokoⱨ, Azikaⱨ, \v 36 Xaarayim, Aditaim, Gǝdǝraⱨ wǝ Gǝdǝrotaim bolup, jǝmiy on tɵt xǝⱨǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar idi. \v 37 Bulardin baxⱪa yǝnǝ Zinan, Ⱨadaxaⱨ, Migdal-Gad, \v 38 Dilean, Mizpaⱨ, Yoⱪtǝǝl, \f □ \fr 15:38 \ft \+bd «Mizpaⱨ»\+bd* — yaki «Mizpǝⱨ».\f* \v 39 Laⱪix, Bozkat, Əglon, \v 40 Kabbon, Laⱨmas, Ⱪitlix, \f □ \fr 15:40 \ft \+bd «Laⱨmas»\+bd* — yaki «Laⱨmam».\f* \v 41 Gǝdǝrot, Bǝyt-Dagon, Naamaⱨ wǝ Makkǝdaⱨ bolup, jǝmiy on altǝ xǝⱨǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar idi. \m \v 42 Buningdin baxⱪa yǝnǝ Libnaⱨ, Etǝr, Axan, \v 43 Yǝftaⱨ, Axnaⱨ, Nǝzib, \v 44 Keilaⱨ, Aⱪzib wǝ Marǝxaⱨ bolup, jǝmiy toⱪⱪuz xǝⱨǝr wǝ yǝnǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlarmu bar idi; \v 45 yǝnǝ Əkron bilǝn uningƣa ⱪaraxliⱪ yeza-kǝntlǝr, \v 46 xundaⱪla Əkronning ƣǝrb tǝripidin tartip Axdodning yenidiki ⱨǝmmǝ xǝⱨǝrlǝr bilǝn ularning kǝnt-ⱪixlaⱪliri ⱪoxulup, \v 47 Axdod wǝ uningƣa ⱪaraxliⱪ yezilar wǝ kǝnt-ⱪixlaⱪlar, Gaza xǝⱨiri wǝ xundaⱪla Misir eⱪiniƣiqǝ wǝ Uluƣ Dengizning ⱪirƣiⱪiƣiqǝ, uningƣa ⱪaraxliⱪ yezilar wǝ kǝnt-ⱪixlaⱪlar bar idi. \m \v 48 Taƣliⱪ rayondiki xǝⱨǝrlǝr: — Xamir, Yattir, Sokoⱨ, \v 49 Dannaⱨ, Kiriat-Sannaⱨ (yǝni Dǝbir), \f □ \fr 15:49 \ft \+bd «Kiriat-Sannaⱨ»\+bd* — yaki «Kiriat-Sǝfǝr».\f* \v 50 Anab, Əxtǝmoⱨ, Anim, \f □ \fr 15:50 \ft \+bd «Əxtǝmoⱨ»\+bd* — yaki «Əxtǝmoa».\f* \v 51 Goxǝn, Ⱨolon wǝ Giloⱨ bolup, jǝmiy on bir xǝⱨǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar idi. \m \v 52 Buningdin baxⱪa yǝnǝ Arab, Dumaⱨ, Exan, \v 53 Yanim, Bǝyt-Tappuaⱨ, Afikaⱨ, \v 54 Ⱨumtaⱨ, Kiriat-Arba (yǝni Ⱨebron) wǝ Zior bolup, jǝmiy toⱪⱪuz xǝⱨǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar bar idi. \m \v 55 Buningdin baxⱪa yǝnǝ Maon, Karmǝl, Zif, Yuttaⱨ, \v 56 Yizrǝǝl, Yokdeam, Zanoaⱨ, \v 57 Kayin, Gibeaⱨ wǝ Timnaⱨ bolup, jǝmiy on xǝⱨǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar bar idi. \m \v 58 Buningdin baxⱪa yǝnǝ Ⱨalⱨul, Bǝyt-Zur, Gǝdor, \v 59 Maarat, Bǝyt-Anot wǝ Əltǝkon bolup, jǝmiy altǝ xǝⱨǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar bar idi. \m \v 60 Buningdin baxⱪa yǝnǝ Kiriat-Baal (yǝni Kiriat-Yearim) wǝ Rabbaⱨ degǝn ikki xǝⱨǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar bar idi. \m \v 61 Qɵldiki xǝⱨǝrlǝr bolsa: — Bǝyt-Arabaⱨ, Middin, Sǝkakaⱨ, \v 62 Nibxan, «Xor Xǝⱨiri» wǝ Ən-Gǝdi, jǝmiy altǝ xǝⱨǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar idi.\f □ \fr 15:62 \ft \+bd «Xor Xǝⱨiri»\+bd* — yaki «Ir-Ⱨammǝlaⱨ».\f* \m \v 63 Lekin Yerusalemda olturuⱪluⱪ Yǝbusiylarni bolsa Yǝⱨudalar ⱪoƣliwetǝlmigǝn; xunga ta bügüngiqǝ Yǝbusiylar Yǝⱨudalar bilǝn Yerusalemda billǝ turmaⱪta. \b \b \m \c 16 \s1 Yüsüf ⱪǝbilisining mirasi — yǝni Əfraim wǝ Manassǝⱨ ⱪǝbililirining mirasi \m \v 1 Yüsüpning ǝwladliriƣa qǝk taxlinip qiⱪⱪan miras zemin bolsa Yerihoƣa tutax bolƣan Iordan dǝryasidin tartip, Yerihoning xǝrⱪ tǝripidiki kɵllǝrgiqǝ bolƣan yurtlar wǝ Yerihodin qiⱪip, qɵldin ɵtüp Bǝyt-Əlning taƣliⱪ rayoniƣa sozulƣan yurtlar idi. \f □ \fr 16:1 \ft \+bd «xǝrⱪ tǝripidiki kɵllǝrgiqǝ»\+bd* — yaki «xǝrⱪ tǝripidiki bulaⱪlarƣiqǝ».\f* \v 2 Qegrisi Bǝyt-Əldin tartip Luzƣa, andin Arkiylarning qegrisidiki Atarotⱪa yetip, \v 3 andin ƣǝrb tǝripigǝ berip, Yaflǝtiylǝrning qegrisiƣa tutixup, Astin Bǝyt-Ⱨoronning qetigǝ qüxüp, Gǝzǝrgǝ berip dengizda ahirlixatti. \v 4 Yüsüpning ǝwladliri, yǝni Manassǝⱨ bilǝn Əfraimlar erixkǝn miras ülüxi mana xu idi. \m \v 5 Əfraimlarning jǝmǝt-ailiri boyiqǝ alƣan zeminining qegrisi tɵwǝndikidǝk: — miras zeminning xǝrⱪ tǝrǝptiki qegrisi Atarot-Addardin tartip üstün Bǝyt-Ⱨoronƣiqǝ yetip, \v 6 andin dengizƣa berip ximalƣa ⱪarap Mikmitatⱪa qiⱪti; andin yǝnǝ xǝrⱪ tǝripidiki Taanat-Xiloⱨⱪa ⱪayrilip, uningdin ɵtüp xǝrⱪ tǝrǝpkǝ ⱪarap Yanoaⱨⱪa, \v 7 Yanoaⱨdin qüxüp Atarot bilǝn Naaratⱪa yetip, Yerihoƣa tutixip Iordan dǝryasiƣa qiⱪti. \m \v 8 Qegra Tappuaⱨdin ƣǝrb tǝrǝpkǝ qiⱪip Kanaⱨ eⱪiniƣiqǝ berip, dengizƣa yetip ayaƣlaxti. Əfraimning ⱪǝbilisigǝ, yǝni ularning jǝmǝt-aililirigǝ tǝgkǝn miras ülüxi xu idi. \v 9 Buningdin baxⱪa Əfraimlar üqün Manassǝⱨning mirasining otturisida birnǝqqǝ xǝⱨǝrlǝr ayrilƣanidi; bu ayrilƣan xǝⱨǝrlǝrning ⱨǝmmisi ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪliri bilǝn ⱪoxulƣanidi. \v 10 Əmma \add Əfraimlar\add* Gǝzǝrdǝ olturuxluⱪ Ⱪanaaniylarni ⱪoƣliwǝtmigǝnidi; xunga Ⱪanaaniylar ta bügüngiqǝ Əfraimning arisida turup, mǝhsus ⱨaxarqi mǝdikarlar bolup turmaⱪta. \b \b \m \c 17 \s1 Manassǝⱨning mirasi \m \v 1 Manassǝⱨ Yüsüpning tunji oƣli bolƣaqⱪa, uning ⱪǝbilisigimu qǝk taxlinip miras berilgǝn. Manassǝⱨning tunji oƣli Makirning \add ǝwladliri\add* (Makir Gileadning atisi idi) batur palwan bolƣaqⱪa, ularƣa Gilead bilǝn Baxan miras ⱪilip berildi. \f □ \fr 17:1 \ft \+bd «...ularƣa Gilead bilǝn Baxan miras ⱪilip berildi»\+bd* — ibraniy tilida «...uningƣa Gilead bilǝn Baxan miras ⱪilip berildi». Muⱪǝddǝs Kitabda pütün bir jǝmǝt bǝzidǝ pǝⱪǝt atisining ismi bilǝn atilip bir adǝmdǝk kɵrsitilidu.\f*  \x + \xo 17:1 \xt Yar. 46:20\x* \v 2 Manassǝⱨning ⱪalƣan ǝwladlirimu, jümlidin Abiezǝrlǝr, Ⱨǝlǝklǝr, Asriǝllǝr, Xǝkǝmlǝr, Ⱨǝfǝrlǝr bilǝn Xemidalar ɵz jǝmǝt-aililiri boyiqǝ miras ülüxini aldi. Bular bolsa Yüsüpning oƣli Manassǝⱨning ǝr jǝmǝt aililiri idi. \m \v 3 Əmdi Manassǝⱨning qǝwrisi, Makirning ǝwrisi, Gileadning nǝwrisi, Ⱨǝfǝrning oƣli Zǝlofiⱨadning oƣul pǝrzǝntliri yoⱪ bolup, pǝⱪǝt ⱪizlirila bar idi. Uning ⱪizlirining isimliri Maⱨlaⱨ, Noaⱨ, Ⱨoglaⱨ, Milkaⱨ wǝ Tirzaⱨ idi. \x + \xo 17:3 \xt Qɵl. 26:33; 27:1\x* \v 4 Ular kaⱨin Əliazar bilǝn Nunning oƣli Yǝxua wǝ ǝmirlǝrning ⱪexiƣa berip ularƣa: — Pǝrwǝrdigar Musaƣa biz toƣruluⱪ ⱪerindaxlirimiz ⱪatarida miras berixkǝ ǝmr ⱪilƣanidi, dedi. Xuni dewidi, \add Yǝxua\add* Pǝrwǝrdigarning ǝmri boyiqǝ ularning atisining ⱪerindaxliri ⱪatarida ularƣa miras bǝrdi. \x + \xo 17:4 \xt Qɵl. 27:7; 36:2\x* \v 5 Buning bilǝn Iordan dǝryasining u tǝripidiki Gilead bilǝn Baxan zeminliridin baxⱪa, Manassǝⱨkǝ yǝnǝ on ülüx yǝr berildi. \v 6 Qünki Manassǝⱨning ⱪizliri uning oƣullirining ⱪatarida mirasⱪa igǝ bolƣanidi; Gilead zemini Manassǝⱨning ⱪalƣan ǝwladliriƣa tǝgkǝnidi.\f □ \fr 17:6 \ft \+bd «Manassǝⱨning ⱪizliri uning oƣullirining ⱪatarida...»\+bd* — muxu ayǝttiki «Manassǝⱨning ⱪizliri» wǝ «oƣulliri» degǝn sɵz uning ⱪiz ǝwladliri wǝ oƣul ǝwladlirini kɵrsitidu.\f* \m \v 7 Manassǝⱨning zeminining qegrisi bolsa Axirdin tartip Xǝkǝmning utturidiki Mikmitatⱪa berip, andin jǝnub tǝripigǝ ⱪayrilip, Ən-Tappuaⱨda turƣuqilarning jayiƣiqǝ tutixatti. \f □ \fr 17:7 \ft \+bd «jǝnub tǝripi»\+bd* — muxu yǝrdǝ ibraniy tilida «ong tǝripi» degǝn sɵzlǝr bilǝn ipadilǝngǝn.\f* \v 8 Qünki Tappuaⱨning zemini bolsa Manassǝⱨgǝ tǝgkǝnidi; lekin Manassǝⱨning qegrisidiki Tappuaⱨ xǝⱨiri Əfraimƣa tǝwǝ idi. \v 9 Qegrisi u yǝrdin Kanaⱨ eⱪiniƣa qüxüp, jilƣining jǝnub tǝripi bilǝn qiⱪti. U yǝrdiki xǝⱨǝrlǝr bolsa Manassǝⱨning xǝⱨǝrlirining arisida bolsimu, Əfraimƣa tǝgdi. Manassǝⱨning qegrisi jilƣining ximal tǝripi bilǝn berip dengizƣa yetip ahirlixatti. \v 10 Jilƣining jǝnub tǝripidiki zemin Əfraimƣa, ximal tǝripidiki zemin Manassǝⱨkǝ tǝwǝ idi; ƣǝrb tǝripining qegrisi dengiz idi. Ularning zemini ximal tǝripidǝ Axirning ülüxigiqǝ yetip, xǝrⱪ tǝripi Issakarning ülüxigǝ tutaxⱪanidi. \m \v 11 Manassǝⱨkimu Issakar bilǝn Axirning ülüxliri iqidin Bǝyt-Xean wǝ uningƣa ⱪaraxliⱪ kǝntlǝr, Ibleam bilǝn uningƣa ⱪaraxliⱪ kǝntlǝr, Dor aⱨalisi bilǝn Dorƣa ⱪaraxliⱪ kǝntlǝr, Ən-Dor aⱨalisi bilǝn Ən-Dorƣa ⱪaraxliⱪ kǝntlǝr, Taanaⱪ aⱨalisi bilǝn Taanaⱪⱪa ⱪaraxliⱪ kǝntlǝr wǝ Megiddo aⱨalisi bilǝn Megiddoƣa ⱪaraxliⱪ kǝntlǝr, yǝni «Üq Egizlik» degǝn yurt tǝgdi. \f □ \fr 17:11 \ft \+bd «Bǝyt-Xean»\+bd* — bǝzigǝ «Bǝyt-Xan» deyilidu. \+bd ««Üq Egizlik» degǝn yurt»\+bd* — baxⱪa birnǝqqǝ tǝrjimilirini uqrixi mumkin.\f* \v 12 Lekin Manassǝⱨ bu xǝⱨǝrdikilǝrni ⱪoƣliwitǝlmidi; Ⱪanaaniylar xu yurtlarda turuwerixkǝ niyǝt baƣliƣanidi. \x + \xo 17:12 \xt Ⱨak. 1:27\x* \v 13 Israillar barƣanseri küqǝygǝqkǝ Ⱪanaaniylarni ɵzlirigǝ ⱨaxarqi ⱪilip beⱪindurdi, lekin ularni ɵz yǝrliridin mutlǝⱪ ⱪoƣliwetǝlmidi. \b \m \v 14 Yüsüplǝr bolsa Yǝxuaƣa: — Bizlǝr Pǝrwǝrdigar ⱨazirƣiqǝ xundaⱪ bǝrikǝtlǝp kǝlgǝn, qong bir hǝlⱪ tursaⱪ, sǝn nemixⱪa qǝk taxlax bilǝn bizgǝ pǝⱪǝt bir ülüx miras, bir parqǝ yǝrla bǝrding? — dedi. \m \v 15 Yǝxua ularƣa jawab berip: — Əgǝr silǝr qong bir hǝlⱪ bolsanglar, Əfraimning taƣliⱪ yurti silǝrgǝ tar kǝlgǝn bolsa, ormanƣa berip u yǝrdiki Pǝrizziylǝr bilǝn \add gigant\add* Rǝfayiylar yurtida dǝrǝhlǝrni kesip, ɵzünglar üqün bir jayni qiⱪiriwelinglar, dedi. \b \m \v 16 Lekin Yüsüplǝr: — Taƣliⱪ yurt bizgǝ yǝtmǝydu; xuning bilǝn bir waⱪitta jilƣida turuwatⱪanlar, mǝyli Bǝyt-Xeanda wǝ uningƣa ⱪaraxliⱪ kǝntlǝrdǝ bolsun yaki Yizrǝǝl jilƣisida turuwatⱪan Ⱪanaaniylar bolsun, ⱨǝmmisining tɵmürdin jǝng ⱨarwiliri bar ikǝn, dedi. \m \v 17 Xundaⱪ dewidi, Yǝxua Yüsüp jǝmǝti bolƣan Əfraim bilǝn Manassǝⱨgǝ sɵz ⱪilip: — Silǝr dǝrwǝⱪǝ qong bir hǝlⱪsilǝr wǝ zor küqünglar bardur; xunga silǝrgǝ pǝⱪǝt bir ülüxla miras berilsǝ bolmaydu; \v 18 axu pütkül taƣliⱪ yurtmu silǝrgǝ berilidu; gǝrqǝ u ormanliⱪ bolsimu, silǝr uni kesip boxitisilǝr wǝ uning ǝtrapliriƣimu igǝ bolisilǝr; Ⱪanaaniylarning tɵmür jǝng ⱨarwiliri bar, xundaⱪla küqlük bolsimu, silǝr ularni ⱨǝydǝp qiⱪiriwitǝlǝysilǝr, — dedi.\f □ \fr 17:18 \ft \+bd «uning ǝtrapliriƣimu igǝ bolisilǝr»\+bd* — demǝk, pǝⱪǝt taƣliⱪ rayonƣa ǝmǝs, bǝlki ǝtrapidiki wǝ otturisidiki jilƣilarda turƣan Ⱪanaaniylarni ⱨǝydiwetip, xu yǝrlǝrgimu igǝ bolisilǝr.\f* \b \b \m \c 18 \s1 Xiloⱨda yiƣilix — ⱪalƣan yǝttǝ ⱪǝbilining mirasi \m \v 1 Pütkül Israillar jamaiti Xiloⱨⱪa yiƣilip, u yǝrdǝ ibadǝt qediri tikti. Gǝrqǝ zemin ularning aldida boysundurulƣan bolsimu, \f □ \fr 18:1 \ft \+bd «Xiloⱨ»\+bd* — muⱪǝddǝs qedir tunji tiklǝngǝn xǝⱨǝr idi.\f* \v 2 lekin Israillar arisida ɵz miras ülüxi tehi tǝⱪsim ⱪilinmiƣan yǝttǝ ⱪǝbilǝ ⱪalƣanidi. \v 3 Xunga Yǝxua Israillarƣa mundaⱪ dedi: — «Ata-bowiliringlarning Hudasi Pǝrwǝrdigar silǝrgǝ bǝrgǝn bu zeminni ⱪolunglarƣa elixⱪa susluⱪ ⱪilip ⱪaqanƣiqǝ kǝynigǝ sürisilǝr? \v 4 Silǝr ɵzünglar üqün ⱨǝr ⱪǝbilidin üq adǝmni tallanglar; mǝn ularni ⱪozƣilip bu pütkül zeminni aylinip qiⱪip, uni ⱨǝrbir ⱪǝbilǝ ɵz miras ülüxigǝ muwapiⱪ sizip-hatirilǝxkǝ, andin ⱪeximƣa yenip kelixkǝ ǝwǝtimǝn. \v 5 Ular zeminni yǝttǝ ülüxkǝ bɵlsun; lekin Yǝⱨuda ⱪǝbilisi bolsa jǝnubtiki ɵz ülüx zeminida turiwǝrsun, Yüsüpning jǝmǝtimu ximal tǝrǝptiki ɵz ülüx zeminida turiwǝrsun. \v 6 Silǝr zeminni yǝttǝ ülüxkǝ bɵlüp, pasilini hatirilǝp sizip yenimƣa kelinglar; andin mǝn Pǝrwǝrdigar Hudayimizning aldida bu yǝrdǝ silǝr üqün qǝk taxlaymǝn. \v 7 Əmma Lawiylarning bolsa, aranglarda ülüxi bolmaydu, qünki Pǝrwǝrdigarning kaⱨinliⱪi ularning mirasidur. Gad bilǝn Rubǝn wǝ Manassǝⱨ yerim ⱪǝbilisi bolsa Iordan dǝryasining u ⱪeti, xǝrⱪ tǝripidǝ Pǝrwǝrdigarning ⱪuli bolƣan Musa ularƣa miras ⱪilip bǝrgǝn yǝrlǝrni alliⱪaqan alƣandur». \m \v 8 \add Zeminni hatirilǝxkǝ bekitkǝn\add* kixilǝr ⱪozƣilip yolƣa qiⱪⱪanda, Yǝxua ularƣa ⱪattiⱪ jekilǝp: — Silǝr berip zeminni aylinip, uni sizip-hatirilǝp mening ⱪeximƣa yenip kelinglar; andin mǝn muxu yǝrdǝ, Xiloⱨning ɵzidǝ Pǝrwǝrdigarning aldida silǝr üqün qǝk taxlaymǝn, dedi. \m \v 9 Xundaⱪ dewidi, bu adǝmlǝr berip zeminni aylinip, uni sizip-hatirilǝp, xǝⱨǝrlǝr boyiqǝ yǝttǝ ülüxkǝ bɵlüp, hatirigǝ sizip, Xiloⱨdiki qedirgaⱨⱪa, Yǝxuaning ⱪexiƣa yenip kǝldi. \m \v 10 Andin Yǝxua Xiloⱨda Pǝrwǝrdigarning aldida ular üqün qǝk taxlidi wǝ xu yǝrdǝ ⱪǝbilǝ-jǝmǝti boyiqǝ zeminni Israillarƣa tǝⱪsim ⱪilip bǝrdi. \b \m \s1 Binyaminning mirasi \m \v 11 Binyaminlar ⱪǝbilisigǝ jǝmǝt-aililiri boyiqǝ qǝk tartildi; ular qǝk arⱪiliⱪ erixkǝn zemin Yǝⱨudalar bilǝn Yüsüplǝrning zemini otturisidiki yurt boldi. \v 12 Ularning ximaliy qegrisi Iordan dǝryasidin baxlap, Yerihoning ximal tǝripidiki dawanni yandap, ƣǝrb tǝripigǝ ⱪarap taƣliⱪ yurtⱪa qiⱪip wǝ Bǝyt-Awǝnning qɵligǝ tutixatti; \x + \xo 18:12 \xt Yǝ. 7:2\x* \v 13 andin Luzƣa qiⱪip, luz, yǝni Bǝyt-Əlning jǝnub tǝripini yandap ɵtüp, astin Bǝyt-Ⱨoronning jǝnubidiki taƣⱪa yeⱪin Atarot-Addarƣa qüxti; \v 14 qegra xu yǝrdin ɵtüp ƣǝrbtin jǝnubⱪa ⱪayrilip, Bǝyt-Ⱨoronning jǝnubining udulidiki taƣdin Yǝⱨudalarning xǝⱨǝrliridin biri bolƣan Kiriat-Baal (yǝni Kiriat-Yearim)ƣa tutaxti. Bu ƣǝrb tǝrǝpning qegrisi idi. \v 15 Jǝnub tǝrǝpning qegrisi Kiriat-Yearimning qetidin baxlap ƣǝrb tǝripigǝ mengip, Nǝftoaⱨtiki su mǝnbǝsigǝ tutaxti; \f □ \fr 18:15 \ft \+bd «Nǝftoaⱨtiki su mǝnbǝsigǝ»\+bd* — ibraniy tilida «Nǝftoaⱨtiki sularning buliⱪiƣa».\f* \v 16 qegra andin Rǝfayiylarning jilƣisining ximal tǝripigǝ jaylaxⱪan Bǝn-Ⱨinnomning jilƣisining udulidiki taƣning bexiƣa qüxüp, andin Ⱨinnomning jilƣisi bilǝn yǝnǝ qüxüp, Yǝbusiylarning egizlikining jǝnub tǝripi bilǝn mengip, andin Ən-Rogǝl buliⱪiƣa yǝtti; \x + \xo 18:16 \xt Yǝ. 15:7, 8\x* \v 17 andin ximal tǝripigǝ ⱪayrilip Ən-Xǝmǝx buliⱪidin ɵtüp, Adullam dawinining udulidiki Gǝlilotⱪa berip, Rubǝnning oƣli Boⱨanning texiƣa qüxüp, \x + \xo 18:17 \xt Yǝ. 15:6\x* \v 18 wǝ Arabaⱨ tüzlǝnglikining ximal tǝripidiki egizliktin ɵtüp, Arabaⱨ tüzlǝnglikigǝ qüxti. \v 19 Andin qegra ximal tǝripigǝ qiⱪip Bǝyt-Ⱨoglaⱨning dawiniƣa tutixip, Iordan dǝryasining jǝnubiy eƣizida, yǝni Xor dengizining ximaliy ⱪoltuⱪida ahirlaxti. Bu jǝnub tǝrǝpning qegrisi idi. \v 20 Xǝrⱪ qegrisi bolsa Iordan dǝryasining ɵzi idi. Bu Binyaminlarning ülüxi bolup, ularƣa jǝmǝt-ailiri boyiqǝ tohtitilƣan miras zeminining qegrisi xu idi. \m \v 21 Binyaminlar ⱪǝbilisigǝ jǝmǝt-aililiri boyiqǝ tǝgkǝn xǝⱨǝrlǝr bolsa tɵwǝndikilǝrdur: — Yeriho, Bǝyt-Ⱨoglaⱨ, Emǝk-Kǝziz, \v 22 Bǝyt-Аrabaⱨ, Zǝmarayim, Bǝyt-Əl, \v 23 Awwim, Paraⱨ, Ofraⱨ, \v 24 Kǝfar-Ⱨaamonay, Ofni wǝ Geba bolup, jǝmiy on ikki xǝⱨǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar idi; \v 25 Buningdin baxⱪa Gibeon, Ramaⱨ, Bǝǝrot, \v 26 Mizpaⱨ, Kǝfiraⱨ, Mozaⱨ, \v 27 Rǝkǝm, Irpǝǝl, Taralaⱨ, \v 28 Zǝlaⱨ, Ⱨa-Əlǝf, Yǝbusi (yǝni Yerusalem), Gibeaⱨ wǝ Kiriat bolup, jǝmiy on tɵt xǝⱨǝr wǝ uningƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlarmu bar idi. Bu bolsa Binyaminlarning miras ülüxi bolup, jǝmǝt-aililiri boyiqǝ ularƣa berilgǝnidi.\f □ \fr 18:28 \ft \+bd «Ⱨa-Əlǝf»\+bd* — yaki pǝⱪǝt «Əlǝf» (menisi «ming»)\f* \b \b \m \c 19 \s1 Ximeonning mirasi \m \v 1 Ikkinqi qǝk Ximeonƣa qiⱪti, yǝni Ximeonlar ⱪǝbilisigǝ jǝmǝt-aililiri boyiqǝ tartildi; ularning mirasi bolsa Yǝⱨudalarning miras ülüxining arisida idi. \v 2 Ularning erixkǝn mirasi iqidǝ Bǝǝr-Xeba, Xeba, Moladaⱨ, \v 3 Ⱨazar-Xual, Balaⱨ, Ezǝm, \v 4 Əltolad, Bitul, Hormaⱨ, \v 5 Ziklag, Bǝyt-Markabot, Ⱨazar-Susaⱨ, \v 6 Bǝyt-Libaot wǝ Xaruⱨǝn bolup, jǝmiy on üq xǝⱨǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar idi. \m \v 7 Buningdin baxⱪa yǝnǝ Ayin, Rimmon, Etǝr, Axan bolup, jǝmiy tɵt xǝⱨǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar \v 8 Ⱨǝmdǝ jǝnub tǝrǝptiki Baalat-Bǝǝr (yǝni jǝnubdiki Ramaⱨ)ƣiqǝ bolƣan bu \add tɵt\add* xǝⱨǝrning ǝtrapidiki ⱨǝmmǝ kǝnt-ⱪixlaⱪlarmu bar idi. Bular Ximeonlar ⱪǝbilisining ülüxi bolup, jǝmǝt-aililiri boyiqǝ erixkǝn mirasi idi. \m \v 9 Ximeonlarning miras ülüxi Yǝⱨudalarning ülüxining iqidin elip berildi; qunki Yǝⱨudalarning miras ülüxi ɵzlirigǝ kɵplük ⱪilƣanidi, xunga Ximeonlarning miras ülüxi ularning miras ülüxining iqidin berildi. \b \m \s1 Zǝbulunning mirasi \m \v 10 Üqinqi qǝk Zǝbulunlar ⱪǝbilisigǝ jǝmǝt-aililiri boyiqǝ tartildi; ularning miras qegrisi Saridⱪa baratti, \v 11 qegrisi ƣǝrb tǝrǝptǝ Marealaⱨⱪa berip Dabbǝxǝtkǝ yetip Yokneamning udulidiki eⱪinƣa tutixatti; \v 12 U Saridtin xǝrⱪ tǝripigǝ ⱪayrilip, kün qiⱪixⱪa burulup Kislot-Tabor yurtiƣa tutixip, Dabiratⱪa ɵtüp, Yafiyaƣa bardi; \v 13 andin xu yǝrdin u xǝrⱪ tǝripigǝ kün qiⱪixⱪa \add yǝnǝ\add* burulup, Gat-Ⱨǝfǝr wǝ Ət-Kazinƣa kelip Neaⱨⱪa sozulƣan Rimmon yurtiƣa yetip bardi. \v 14 Andin u yǝrdin ximal tǝrǝpkǝ ⱪayrilip, Ⱨannatonƣa yetip berip, Yiftaⱨ-Əlning jilƣisida ahirlaxti. \v 15 Ularning ülüxi yǝnǝ Kattat, Naⱨalal, Ximron, Yidalaⱨ wǝ Bǝyt-Lǝⱨǝmnimu orap, jǝmiy on ikki xǝⱨǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlarnimu ɵz iqigǝ alatti. \m \v 16 Bu bolsa, yǝni bu xǝⱨǝrlǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar Zǝbulunlarning miras ülüxi bolup, jǝmǝt-aililiri boyiqǝ ularƣa berilgǝnidi. \b \m \s1 Issakarning mirasi \m \v 17 Tɵtinqi qǝk Issakarƣa qiⱪti, yǝni Issakarlar ⱪǝbilisigǝ jǝmǝt-aililiri boyiqǝ tartildi; \v 18 ularƣa berilgǝn yurtlar Yizrǝǝlgiqǝ bolup, Kǝsullot, Xunǝm, \v 19 Ⱨafarayim, Xion, Anaⱨarat, \v 20 Rabbit, Kixion, Ebǝz, \v 21 Rǝmǝt, Ən-Gannim, Ən-Ⱨaddaⱨ wǝ Bǝyt-Pazzǝzni ɵz iqigǝ aldi; \v 22 andin qegrisi Tabor, Xaⱨazimaⱨ wǝ Bǝyt-Xǝmǝxkǝ yetip, Iordan dǝryasida ahirlaxti; ularning ülüxi jǝmiy on altǝ xǝⱨǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar idi. \m \v 23 Bu bolsa, yǝni bu xǝⱨǝrlǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar Issakarlarning miras ülüxi bolup, jǝmǝt-aililiri boyiqǝ ularƣa berilgǝnidi. \b \m \s1 Axirning mirasi \m \v 24 Bǝxinqi qǝk Axirlar ⱪǝbilisigǝ jǝmǝt-aililiri boyiqǝ tartildi; \v 25 ularning zemini Ⱨǝlkat, Ⱨali, Bǝtǝn, Aⱪsaf, \v 26 Allammǝlǝk, Amead wǝ Mixalni ɵz iqigǝ aldi; qegrisi ƣǝrb tǝrǝptǝ Karmǝl bilǝn Xiⱨor-Libnatⱪa tutixip, \v 27 andin xǝrⱪ tǝrǝpkǝ ⱪayrilip Bǝyt-Dagonƣa berip, Zǝbulun \add zemini\add* bilǝn Yiftaⱨ-Əl jilƣisining ximal tǝripidin ɵtüp, Bǝyt-Emǝk bilǝn Neiǝlgǝ yetip berip Kabulning ximal tǝripigǝ qiⱪti; \f □ \fr 19:27 \ft \+bd «ximal tǝripi»\+bd* — ibraniy tilida «sol tǝripi» degǝn sɵzlǝr bilǝn ipadilinidu.\f* \v 28 Ebron, Rǝⱨob, Ⱨammon wǝ Kanaⱨni ɵz iqigǝ elip Qong Zidonƣa yetip bardi. \v 29 andin qegrisi Ramaⱨ tǝripigǝ ⱪayrilip, Tur degǝn mustǝⱨkǝm xǝⱨirgǝ berip, Hosaⱨⱪa ⱪayrilip, Aⱪzib bilǝn Ⱨǝbǝlgǝ tutax bolƣan dengizda ahirlaxti; \f □ \fr 19:29 \ft \+bd «Aⱪzib bilǝn Ⱨǝbǝlgǝ tutax bolƣan»\+bd* — yaki «Aⱪzib yurtining yenida».\f* \v 30 zemini Ummaⱨ, Afǝk wǝ Rǝⱨobnimu ɵz iqigǝ alƣan; jǝmiy yigirmǝ ikki xǝⱨǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlarni ɵz iqigǝ alƣanidi. \m \v 31 Bu bolsa, yǝni bu xǝⱨǝrlǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar Axirlarning miras ülüxi bolup, jǝmǝt-aililiri boyiqǝ ularƣa berilgǝnidi. \b \m \s1 Naftalining mirasi \m \v 32 Altinqi qǝk Naftaliƣa qiⱪti, yǝni Naftalilar ⱪǝbilisigǝ jǝmǝt-aililiri boyiqǝ tartildi; \v 33 ularning qegrisi bolsa Ⱨǝlǝftin qiⱪip, Zaanannimdiki dub dǝrihidin ɵtüp, Adami-Nǝkǝb wǝ Yabnǝǝldin qiⱪip, Lakkumƣa yetip Iordan dǝryasiƣa berip ahirlaxti. \f □ \fr 19:33 \ft \+bd «Adami-Nǝkǝb»\+bd* — yaki «Adami, Nǝkǝb».\f* \v 34 Andin ƣǝrb tǝrǝpkǝ ⱪayrilip Aznot-Taborƣa berip, xu yǝrdin Ⱨukkokⱪa qiⱪip, jǝnubta Zǝbulunning ülüx zeminiƣa tutixip, ximalda Axirning ülüx zeminiƣa yetip, kün qiⱪix tǝripidǝ Iordan dǝryasining yenida, Yǝⱨudaning ülüx zeminiƣa ulaxti. \v 35 Naftalining mustǝⱨkǝm xǝⱨǝrliri Ziddim, Zǝr, Ⱨammat, Rakkat, Kinnǝrǝt, \v 36 Adamaⱨ, Ramaⱨ, Ⱨazor, \v 37 Kǝdǝx, Ədrǝy, Ən-Ⱨazor, \v 38 Yiron, Migdal-Əl, Ⱨorǝm, Bǝyt-Anat wǝ Bǝyt-Xǝmǝxlǝr bolup, jǝmiy on toⱪⱪuz xǝⱨǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar idi. \m \v 39 Bu bolsa, yǝni bu xǝⱨǝrlǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar Naftalilar ⱪǝbilisining miras ülüxi bolup, jǝmǝt-aililiri boyiqǝ ularƣa berilgǝnidi. \b \m \s1 Danning mirasi \m \v 40 Yǝttinqi qǝk Danlarning ⱪǝbilisigǝ qiⱪti; u ularning jǝmǝt-aililiri boyiqǝ tartildi. \v 41 Ularning miras zemini bolsa Zoreaⱨ, Əxtaol, Ir-Xǝmǝx, \v 42 Xaalabbin, Ayjalon, Yitlaⱨ, \v 43 Elon, Timnataⱨ, Əkron,\f □ \fr 19:43 \ft \+bd «Timnataⱨ»\+bd* — yaki «Timnaⱨ».\f* \v 44 Əl-tǝkǝⱨ, Gibbeton, Baalat, \v 45 Yǝⱨud, Bǝnǝ-Barak, Gat-Rimmon, \v 46 Mǝ-Yarkon, Rakkon wǝ Yafoning udulidiki yurtni ɵz iqigǝ aldi. \m \v 47 Lekin Danlarning zemini ɵz ⱪolidin kǝtkǝn bolƣaqⱪa, Danlar qiⱪip Lǝxǝmgǝ ⱨujum ⱪilip uni ixƣal ⱪildi; aⱨalisini ⱪiliqlap yoⱪitip, u yǝrni ɵzining ⱪilip makanlaxti; andin ular Lǝxǝmgǝ atisi Danning ismini ⱪoyup, uni Dan dǝp atidi.\f □ \fr 19:47 \ft \+bd «Lekin Danlarning zemini ɵz ⱪolidin kǝtkǝn bolƣaqⱪa, Danlar qiⱪip...»\+bd* — baxⱪa birhil tǝrjimisi: — «Lekin Danlarning zemini xular (xu xǝⱨǝrlǝr) bilǝn qǝklǝngǝn bolƣaqⱪa, Danlar qiⱪip...».\f* \m \v 48 Mana bular, yǝni bu xǝⱨǝrlǝr wǝ ularƣa ⱪaraxliⱪ kǝnt-ⱪixlaⱪlar Danlar ⱪǝbilisigǝ, ularning jǝmǝt-aililiri boyiqǝ miras ⱪilip berilgǝnidi. \b \m \s1 Yǝxua pǝyƣǝmbǝrning miras ülüxi \m \v 49 Bu tǝriⱪidǝ \add Israillar\add* zeminni qegra-qegra boyiqǝ bɵlüp boldi; andin ular Nunning oƣli Yǝxuaƣa ɵz arisidin miras bɵlüp bǝrdi. \v 50 Pǝrwǝrdigarning buyruⱪi boyiqǝ Yǝxua tiliginidǝk uningƣa Əfraim taƣliⱪ yurtidiki Timnat-Seraⱨ degǝn xǝⱨǝrni bǝrdi; buning bilǝn u xǝⱨǝrni ⱪurup qiⱪip, uningda turdi. \m \v 51 Mana bular Əliazar kaⱨin bilǝn Nunning oƣli Yǝxua wǝ Israilning ⱪǝbilǝ-jǝmǝtlirining kattabaxliri bir bolup Xiloⱨda, jamaǝt qedirining dǝrwazisining aldida turup, Pǝrwǝrdigarning aldida qǝk taxlap bɵlüp tǝⱪsim ⱪilƣan miraslardur. Bu tǝriⱪidǝ ular zeminning tǝⱪsimatini tügǝtti. \b \b \m \c 20 \s1 Panaⱨliⱪ xǝⱨǝrlǝr \m \v 1 Pǝrwǝrdigar Yǝxuaƣa sɵz ⱪilip mundaⱪ dedi: — \m \v 2 Sǝn Israillarƣa mundaⱪ degin: — «Ɵzüm Musaning wasitisi bilǝn silǝrgǝ buyruƣandǝk, ɵzünglar üqün «panaⱨliⱪ xǝⱨǝrlǝr»ni tallap bekitinglar; \x + \xo 20:2 \xt Mis. 21:13; Qɵl. 35:6; Ⱪan. 19:1, 2\x* \v 3 bilmǝy, tasadipiyliⱪtin adǝm urup ɵltürüp ⱪoyƣan ⱨǝrⱪandaⱪ kixi u xǝⱨǝrlǝrgǝ ⱪeqip kǝtsun. Buning bilǝn bu xǝⱨǝrlǝr silǝrgǝ ⱪan intiⱪamini alƣuqidin panaⱨgaⱨ bolidu. \v 4 \add Adǝmni xundaⱪ ɵltürgǝn\add* kixi bu xǝⱨǝrlǝrning birigǝ ⱪeqip berip, xǝⱨǝrning ⱪowuⱪiƣa kelip, xu yǝrdǝ xǝⱨǝrning aⱪsaⱪalliriƣa ɵz ǝⱨwalini eytsun; ular uni ɵzigǝ ⱪobul ⱪilip xǝⱨǝrgǝ kirgüzüp, uning ɵzliri bilǝn billǝ turuxiƣa uningƣa jay bǝrsun.\x + \xo 20:4 \xt Qɵl. 35:22, 23; Ⱪan. 19:4, 5\x* \m \v 5 Əmdi ⱪan ⱪisasini alƣuqi uni ⱪoƣlap kǝlsǝ, ular adǝm ɵltürgǝn kixini ⱪisaskarning ⱪoliƣa tapxurup bǝrmisun; qünki xu kixining burundin ɵz ⱪoxnisiƣa ⱨeq ɵq-adawiti bolmiƣan, bǝlki tasadipiy urup ɵltürüp ⱪoyƣan. \v 6 \add Adǝm ɵltürgǝn\add* kixi jamaǝt aldida soraⱪ ⱪilinƣuqǝ xu xǝⱨǝrdǝ tursun; andin xu waⱪittiki bax kaⱨin ɵlüp kǝtkǝndǝ, u xu xǝⱨǝrdin ayrilip, ɵz xǝⱨirigǝ, yǝni ⱪeqip qiⱪⱪan xǝⱨǝrdiki ɵyigǝ yenip kǝlsun. \m \v 7 Xuning bilǝn ular Naftali taƣliⱪ yurtidiki Kǝdǝxni, Əfraimning taƣliⱪ yurtidiki Xǝkǝmni wǝ Yǝⱨudaning taƣliⱪ yurtidiki Kiriat-Arba, yǝni Ⱨebronni, \v 8 Yerihoning xǝrⱪ tǝripidiki, Iordan dǝryasining u ⱪetidiki Rubǝn ⱪǝbilisining zeminidin tüzlǝnglikning qɵlidiki Bǝzǝrni, Gad ⱪǝbilisining zeminidin Gileadtiki Ramotni wǝ Manassǝⱨ ⱪǝbilisining zeminidin Baxandiki Golanni tallap bekitti.\x + \xo 20:8 \xt Ⱪan. 4:43\x* \m \v 9 Mana bu xǝⱨǝrlǝr barliⱪ Israillar wǝ ularning arisida turuwatⱪan musapirlar üqün panaⱨgaⱨ boluxⱪa bekitilgǝn xǝⱨǝrlǝrdur; kimki bilmǝy, tasadipiliⱪtin adǝm ɵltürgǝn bolsa, uning jamaǝt aldida soraⱪ ⱪilinixidin burun, ⱪan ⱪisaskarning ⱪolida ɵlmǝsliki üqün xu xǝⱨǝrlǝrgǝ ⱪeqip ketixkǝ bu xǝⱨǝrlǝr bekitilgǝn. \b \b \m \c 21 \s1 Lawiylarning turuxiƣa xǝⱨǝrlǝrni bekitix \m \v 1 U waⱪitta Lawiy jǝmǝtlirining kattiwaxliri kaⱨin Əliazar, Nunning oƣli Yǝxua wǝ Israil ⱪǝbililirining kattiwaxlirining ⱪexiƣa berip, \x + \xo 21:1 \xt 1Tar. 6:39\x* \v 2 Ⱪanaan zeminidiki Xiloⱨda ularƣa: — Musaning wasitisi arⱪiliⱪ Pǝrwǝrdigar biz toƣruluⱪ: «Ularƣa turuxⱪa xǝⱨǝrlǝrni, malliri üqün yaylaⱪlarni ⱪoxup bǝrgin», dǝp eytⱪan, dedi.\x + \xo 21:2 \xt Qɵl. 35\x* \m \v 3 Xuni dewidi, Israillar Pǝrwǝrdigarning ǝmri boyiqǝ ɵz miras ülüxliridin munu xǝⱨǝrlǝr bilǝn yaylaⱪlarni ⱪoxup Lawiylarƣa bǝrdi: — \m \v 4 birinqi taxlanƣan qǝk Koⱨat jǝmǝtlirigǝ qiⱪti; qǝk taxlinip, Lawiylar iqidiki kaⱨin Ⱨarunning ǝwladliriƣa Yǝⱨuda ⱪǝbilisi, Ximeon ⱪǝbilisi wǝ Binyamin ⱪǝbilisining zeminliridin on üq xǝⱨǝr bekitildi; \v 5 Andin Koⱨatning ⱪalƣan ǝwladliriƣa qǝk taxlinip, Əfraim ⱪǝbilǝ-jǝmǝtlirining zeminidin, Dan ⱪǝbilisining zeminidin wǝ Manassǝⱨ yerim ⱪǝbilisining zeminliridin on xǝⱨǝr bekitildi. \m \v 6 Gǝrxonning ǝwladliriƣa qǝk taxlinip, Issakar ⱪǝbilǝ-jǝmǝtlirining zeminidin, Axir ⱪǝbilisining zeminidin, Naftali ⱪǝbilisining zeminidin wǝ Manassǝⱨning yǝnǝ bir yerim ⱪǝbilisining zeminidin on üq xǝⱨǝr bekitildi. \m \v 7 Mǝrarining ǝwladliriƣa, jǝmǝt-aililiri boyiqǝ qǝk taxlinip, Rubǝn ⱪǝbilisining zeminidin, Gad ⱪǝbilisining zeminidin wǝ Zǝbulun ⱪǝbilisining zeminidin on ikki xǝⱨǝr bekitildi. \m \v 8 Bu tǝriⱪidǝ Pǝrwǝrdigar Musaning wasitisi bilǝn buyruƣinidǝk Israillar qǝk taxlap bu xǝⱨǝrlǝr bilǝn yaylaⱪlirini ⱪoxup, Lawiylarƣa bǝrdi. \m \v 9 Ular Yǝⱨudaning ⱪǝbilisi bilǝn Ximeonning ⱪǝbilisining zeminidin tɵwǝndǝ tizimlanƣan munu xǝⱨǝrlǝrni bǝrdi: — \v 10 (qǝk taxlanƣanda, Lawiylarning nǝsli bolƣan Koⱨatlar jǝmǝtidiki Ⱨarunning ǝwladliriƣa birinqi qǝk qiⱪⱪaqⱪa munu xǝⱨǝrlǝr berildi): — \m \v 11 ularƣa Yǝⱨudaning taƣliⱪ rayonidiki Kiriat-Arba (Arba Anakning atisi idi), yǝni Ⱨebron bilǝn ǝtrapidiki yaylaⱪlarni ⱪoxup bǝrdi. \v 12 Lekin xǝⱨǝrgǝ tǝwǝ etizlar bilǝn kǝnt-ⱪixlaⱪlarni Yǝfunnǝⱨning oƣli Kalǝbkǝ miras ⱪilip bǝrdi. \v 13 Xundaⱪ ⱪilip ular Ⱨarun kaⱨinning ǝwladliriƣa adǝm ɵltürgǝn kixilǝr panaⱨlinidiƣan xǝⱨǝr Ⱨebron wǝ yaylaⱪlirini, yǝnǝ ularƣa Libnaⱨ bilǝn yaylaⱪlirini, \v 14 Yattir bilǝn yaylaⱪlirini, Əxtǝmoa bilǝn yaylaⱪlirini, \v 15 Ⱨolon bilǝn yaylaⱪlirini, Dǝbir bilǝn yaylaⱪlirini, \v 16 Ayin bilǝn yaylaⱪlirini, Yuttaⱨ bilǝn yaylaⱪlirini, Bǝyt-Xǝmǝx bilǝn yaylaⱪlirini bǝrdi; bu ikki ⱪǝbilining zeminliridin jǝmiy toⱪⱪuz xǝⱨǝrni bǝrdi. \v 17 Mundin baxⱪa ularƣa Binyamin ⱪǝbilisining zeminidin Gibeon bilǝn yaylaⱪlirini, Geba bilǝn yaylaⱪlirini, \v 18 Anatot bilǝn yaylaⱪlirini, Almon bilǝn yaylaⱪlirini ⱪoxup jǝmiy tɵt xǝⱨǝr bǝrdi. \m \v 19 Bu tǝriⱪidǝ kaⱨinlar, yǝni Ⱨarunning ǝwladliriƣa berilgǝn xǝⱨǝrlǝr on üq boldi; bular ǝtrapidiki yaylaⱪliri bilǝn berildi. \m \v 20 Ular yǝnǝ Lawiylarning nǝslidin bolƣan Koⱨatning ⱪalƣan jǝmǝtlirigimu xǝⱨǝrlǝrni bǝrdi. Qǝk taxlax bilǝn ularƣa bekitilgǝn xǝⱨǝrlǝr munular: — ularƣa Əfraim ⱪǝbilisining zeminidin \v 21 Əfraimning taƣliⱪ rayonidiki adǝm ɵltürgǝn kixilǝr panaⱨlinidiƣan xǝⱨǝr Xǝkǝm bilǝn yaylaⱪlirini, yǝnǝ Gǝzǝr bilǝn yaylaⱪliri, \v 22 Kibzaim bilǝn yaylaⱪliri wǝ Bǝyt-Ⱨoron bilǝn yaylaⱪliri bolup, jǝmiy tɵt xǝⱨǝrni bǝrdi; \v 23 buningdin baxⱪa Dan ⱪǝbilisining zeminidin Əltǝkǝⱨ bilǝn yaylaⱪliri, Gibbeton bilǝn yaylaⱪliri, \v 24 Ayjalon bilǝn yaylaⱪliri wǝ Gat-Rimmon bilǝn yaylaⱪliri bolup, jǝmiy tɵt xǝⱨǝrni bǝrdi. \v 25 Buningdin baxⱪa Manassǝⱨ yerim ⱪǝbilisining zeminidin Taanaⱪ bilǝn yaylaⱪliri, Gat-Rimmon bilǝn yaylaⱪliri bolup, jǝmiy ikki xǝⱨǝrni bǝrdi. \v 26 Bu tǝriⱪidǝ Koⱨatlarning ⱪalƣan jǝmǝtlirigǝ berilgǝn xǝⱨǝrlǝr on boldi; bular ǝtrapidiki yaylaⱪliri bilǝn berildi. \m \v 27 Lawiylarning jǝmǝtliridin bolƣan Gǝrxonlarƣa bolsa ular Manassǝⱨning yerim ⱪǝbilisining zeminidin adǝm ɵltürgǝn kixilǝr panaⱨlinidiƣan xǝⱨǝr Baxandiki Golan bilǝn yaylaⱪlirini, xundaⱪla Bǝǝxteraⱨ bilǝn yaylaⱪlirini, jǝmiy ikki xǝⱨǝrni bǝrdi; \v 28 yǝnǝ Issakar ⱪǝbilisining zeminidin Kixion bilǝn yaylaⱪliri, Dabirat bilǝn yaylaⱪliri, \f □ \fr 21:28 \ft \+bd «Dabirat»\+bd* — yaki «Dabrat».\f* \v 29 Yarmut bilǝn yaylaⱪliri wǝ Ən-Gannim bilǝn yaylaⱪliri bolup, jǝmiy tɵt xǝⱨǝrni bǝrdi; \v 30 buningdin baxⱪa Axir ⱪǝbilisining zeminidin Mixal bilǝn yaylaⱪliri, Abdon bilǝn yaylaⱪliri, \v 31 Ⱨǝlkat bilǝn yaylaⱪliri wǝ Rǝⱨob bilǝn yaylaⱪliri bolup, jǝmiy bolup tɵt xǝⱨǝrni bǝrdi; \v 32 buningdin baxⱪa Naftali ⱪǝbilisining zeminidin adǝm ɵltürgǝn kixilǝr panaⱨlinidiƣan xǝⱨǝr Galiliyǝdiki Kǝdǝx bilǝn yaylaⱪlirini, yǝnǝ Ⱨammot-Dor bilǝn yaylaⱪliri wǝ Kartan bilǝn ǝtrapidiki yaylaⱪliri bolup, jǝmiiy üq xǝⱨǝrni bǝrdi. \m \v 33 Bu tǝriⱪidǝ Gǝrxonlarƣa berilgǝn xǝⱨǝrlǝr on üq boldi; bular ǝtrapidiki yaylaⱪliri bilǝn berildi. \m \v 34 Ⱪalƣan Lawiylarƣa, yǝni Mǝrarilar jǝmǝtlirigǝ Zǝbulun ⱪǝbilisining zeminidin Yokneam bilǝn yaylaⱪliri, Kartaⱨ bilǝn yaylaⱪliri, \v 35 Dimnaⱨ bilǝn yaylaⱪliri wǝ Naⱨalal bilǝn yaylaⱪliri bolup, jǝmiy tɵt xǝⱨǝrni bǝrdi. \v 36 Buningdin baxⱪa Rubǝn ⱪǝbilisining zeminidin Bǝzǝr bilǝn yaylaⱪliri, Yaⱨaz bilǝn yaylaⱪliri, \f □ \fr 21:36 \ft \+bd «Yaⱨaz»\+bd* — yaki «Jaⱨzaⱨ» yaki «Yaⱨazaⱨ».\f* \v 37 Kǝdǝmot bilǝn yaylaⱪliri wǝ Mǝfaat bilǝn yaylaⱪliri bolup, jǝmiy tɵt xǝⱨǝrni bǝrdi. \v 38 Buningdin baxⱪa Gad ⱪǝbilisining zeminidin adǝm ɵltürgǝn kixilǝr panaⱨlinidiƣan xǝⱨǝr Gileadtiki Ramot bilǝn yaylaⱪlirini, yǝnǝ Maⱨanayim bilǝn yaylaⱪliri, \v 39 Ⱨǝxbon bilǝn yaylaⱪliri wǝ Jaazǝr bilǝn yaylaⱪliri bolup, jǝmiy tɵt xǝⱨǝrni bǝrdi. \m \v 40 Bular bolsa ⱪalƣan Lawiylarning jǝmǝtlirigǝ, yǝni Mǝrarilar jǝmǝtlirigǝ berilgǝn barliⱪ xǝⱨǝrlǝrdur; ularƣa qǝk taxlinix bilǝn berilgǝn ülüxi on ikki xǝⱨǝr idi. \m \v 41 Israillarning zemini iqidin Lawiylarƣa bekitip berilgǝn xǝⱨǝrlǝr jǝmiy ⱪiriⱪ sǝkkiz idi; bular ǝtrapidiki yaylaⱪliri bilǝn berildi. \v 42 Bu xǝⱨǝrlǝrning ⱨǝrbirining ǝtrapida yaylaⱪliri bar idi; xǝⱨǝrlǝrning ⱨǝmmisi xundaⱪ idi. \m \v 43 Pǝrwǝrdigar xu tǝriⱪidǝ Israillarning ata-bowiliriƣa berixkǝ ⱪǝsǝm bilǝn wǝdǝ ⱪilƣan pütkül zeminni ularƣa bǝrdi; ular kelip uni igilǝp, u yǝrdǝ olturdi. \m \v 44 U waⱪitta Pǝrwǝrdigar ilgiri ularning ata-bowiliriƣa ⱪǝsǝm bilǝn wǝdǝ ⱪilƣinidǝk, ularƣa ⱨǝr ǝtrapida tinq-aramliⱪ bǝrdi; ularning düxmǝnliridin ⱨeqⱪandiⱪi ularning aldida ⱪǝddini ruslap tik turalmaytti; bǝlki Pǝrwǝrdigar ⱨǝmmǝ düxmǝnlirini ularning ⱪoliƣa tapxurdi. \v 45 Pǝrwǝrdigarning Israilning jǝmǝtigǝ wǝdǝ ⱪilƣan ⱨimmǝtliridin ⱨeqbiri ⱪaldurulmay ǝmǝlgǝ axuruldi. \b \b \m \c 22 \s1 Xǝrⱪ tǝrǝptiki zeminlar tǝⱪsim ⱪilinƣan ⱪǝbililǝrning ɵz mirasiƣa ⱪaytip berixi \m \v 1 U waⱪitta Yǝxua Rubǝnlǝr, Gadlar wǝ Manassǝⱨ yerim ⱪǝbilisidikilǝrni qaⱪirip ularƣa: — \m \v 2 Silǝr bolsanglar Pǝrwǝrdigarning ⱪuli Musaning silǝrgǝ buyruƣinining ⱨǝmmisigǝ ǝmǝl ⱪildinglar, mening silǝrgǝ ǝmr ⱪilƣan barliⱪ sɵzlirimgimu ⱪulaⱪ saldinglar; \x + \xo 22:2 \xt Qɵl. 32:20; Ⱪan. 3:18\x* \v 3 silǝr bu nurƣun künlǝrdǝ taki bügüngǝ ⱪǝdǝr ⱪerindaxliringlarni taxliwǝtmǝy, bǝlki Pǝrwǝrdigar Hudayinglar \add silǝrgǝ\add* ǝmr ⱪilƣan wǝzipini tutup kǝldinglar; \v 4 ǝmdi Pǝrwǝrdigar Hudayinglar wǝdǝ ⱪilƣinidǝk, ⱪerindaxliringlarƣa aramliⱪ bǝrdi; xunga silǝr Pǝrwǝrdigarning ⱪuli Musa Iordan dǝryasining u tǝripidǝ silǝrgǝ bǝrgǝn miras zemininglarƣa, ɵz qedirliringlarƣa ⱪaytip beringlar. \x + \xo 22:4 \xt Qɵl. 32:33; Ⱪan. 3:13; 29:8; Yǝ. 13:8\x* \v 5 Pǝⱪǝtla Pǝrwǝrdigarning ⱪuli Musa silǝrgǝ buyrup tapxurƣan ⱪanun-ǝmrlǝrgǝ ǝmǝl ⱪilixⱪa, yǝni Pǝrwǝrdigar Hudayinglarni sɵyüp, Uning barliⱪ yollirida mengip, ǝmrlirini tutup uningƣa baƣlinip, pütün ⱪǝlbinglar wǝ pütün jan-dilinglar bilǝn Uning hizmitidǝ boluxⱪa ihlas bilǝn kɵngül bɵlünglar, — dedi.\x + \xo 22:5 \xt Ⱪan. 10:12\x* \m \v 6 Xuning bilǝn Yǝxua ularni bǝht-bǝrikǝt tilǝp, yolƣa saldi; ular ɵz qedirliriƣa ⱪaytip ketixti. \m \v 7 Manassǝⱨ yerim ⱪǝbilisigǝ bolsa Musa ularƣa Baxanni miras ⱪilip bǝrgǝnidi; yǝnǝ bir yerim ⱪǝbiligǝ Yǝxua Iordan dǝryasining bu ⱪeti, yǝni ƣǝrb tǝripidǝ ularning ⱪerindaxlirining arisida miras bǝrdi. Yǝxua ularni ɵz qedirliriƣa ⱪaytix yoliƣa salƣan waⱪtida, u ularƣimu bǝht-bǝrikǝt tilǝp, \v 8 ularƣa: — Intayin kɵp bayliⱪlar, intayin kɵp qarpaylarni, xundaⱪla kɵp miⱪdarda kümüx, altun, mis, tɵmür wǝ kiyim-keqǝklǝrni elip, ɵz qediringlarƣa ⱪaytip beringlar; düxmǝnliringlardin alƣan oljini ⱪerindaxliringlarƣa ülǝxtürüp beringlar, dedi.\f □ \fr 22:8 \ft \+bd «alƣan oljini ⱪerindaxliringlarƣa ülǝxtürüp beringlar»\+bd* — yaki «alƣan oljini ⱪerindaxliring bilǝn ülixip elinglar».\f* \m \v 9 U waⱪitta Rubǝnlǝr, Gadlar wǝ Manassǝⱨ yerim ⱪǝbilisi Ⱪanaan zeminidiki Xiloⱨdin qiⱪip Israillardin ayrilip, Pǝrwǝrdigarning Musaning wasitisi bilǝn ⱪilƣan ǝmri boyiqǝ ularning tǝǝlluⱪati bolƣan ɵz miras zemini Gilead yurtiƣa ⱪarap ⱪaytip mangdi. \b \m \s1 Qong uⱪuxmasliⱪ — iqki uruxning aldini elix \m \v 10 Rubǝnlǝr, Gadlar wǝ Manassǝⱨ yerim ⱪǝbilisi Ⱪanaan zeminidiki Iordan dǝryasining boyidiki Gǝlilotⱪa yetip kǝlgǝndǝ, u yǝrdǝ Iordan dǝryasining boyida bir ⱪurbangaⱨni yasidi; ⱪurbangaⱨ naⱨayiti qong wǝ ⱨǝywǝtlik yasalƣanidi. \f □ \fr 22:10 \ft \+bd «...dǝryasining boyidiki Gǝlilotⱪa»\+bd* — nuning baxⱪa birhil tǝrjimisi: «...dǝryasining boyidik dairisi» yaki «...dǝryasining boyidik dügilǝk dɵwiliri».\f*  \x + \xo 22:10 \xt Yǝ. 18:7\x* \v 11 Israillarƣa: «Mana Rubǝnlǝr, Gadlar wǝ Manassǝⱨ yerim ⱪǝbilisi Ⱪanaan zeminidiki Iordan dǝryasining u ⱪetidiki Gǝlilotta, yǝni Israillarning udulida bir ⱪurbangaⱨni yasaptu» degǝn hǝwǝr anglandi. \m \v 12 Israillar bu hǝwǝrni angliƣan ⱨaman, ularning pütkül jamaiti ular bilǝn uruxux üqün Xiloⱨⱪa toplandi. \m \v 13 U waⱪitta Israillar kaⱨin Əliazarning oƣli Finiⱨasni Gilead zeminidiki Rubǝnlǝr, Gadlar wǝ Manassǝⱨ yerim ⱪǝbilisigǝ mangdurdi \v 14 wǝ xundaⱪla uning bilǝn on ǝmirni, Israilning ⱨǝrbir ⱪǝbilisidin jǝmǝt baxliⱪi bolƣan birdin ǝmirni uningƣa ⱨǝmraⱨ ⱪilip ǝwǝtti; ⱨǝrbir ǝmir ⱨǝrⱪaysi ata jǝmǝttiki mingliƣan Israillarning kattiwexi idi. \m \v 15 Bular ǝmdi Gilead zeminiƣa, Rubǝnlǝr, Gadlar wǝ Manassǝⱨ yerim ⱪǝbilisigǝ kelip ularƣa: — \v 16 Mana Pǝrwǝrdigarning pütkül jamaiti silǝrgǝ mundaⱪ dǝydu: «Silǝrning Pǝrwǝrdigarƣa ǝgixixtin yenip, ɵzünglarƣa ⱪurbangaⱨni yasap, Israilning Hudasidin yüz ɵrüp, Pǝrwǝrdigarƣa asiyliⱪ ⱪilip ɵtküzgǝn bu rǝzillikinglar zadi ⱪandaⱪ ix? \f □ \fr 22:16 \ft \+bd «Silǝrning Pǝrwǝrdigarƣa ǝgixixtin yenip, ɵzünglarƣa ⱪurbangaⱨni yasap...»\+bd* — Musa pǝyƣǝmbǝrgǝ nazil ⱪilinƣan ⱪanun boyiqǝ, Pǝrwǝrdigarning ibaditi üqün yalƣuz birla ⱪurbangaⱨ bekitilgǝn, xundaⱪla ⱪurbangaⱨ Pǝrwǝrdigar ɵzi bekitkǝn jayda turuxi kerǝk idi («Mis.» 24:20, «Law.» 17:3-4, «Ⱪan.» 12:5-6ni kɵrüng).\f* \v 17 Peorda burun ɵtküzgǝn ⱪǝbiⱨlikimiz bizgǝ yetip axmasmu? Gǝrqǝ Pǝrwǝrdigarning jamaitining bexiƣa waba qüxkǝn bolsimu, biz tehi bügüngǝ ⱪǝdǝr bu ixtin ɵzimizni paklandurmiduⱪ. \f □ \fr 22:17 \ft \+bd «Peorda burun ɵtküzgǝn ⱪǝbiⱨlikimiz bizgǝ yetip axmasmu?»\+bd* — Peorda ɵtküzgǝn gunaⱨlar wǝ keyinki wǝⱪǝ «Qɵl.» 25-babta hatirilǝngǝn.\f*  \x + \xo 22:17 \xt Qɵl. 25:3; Ⱪan. 4:3\x* \v 18 Silǝr bügün Pǝrwǝrdigarƣa ǝgixixtin yandinglar; xundaⱪ boliduki, silǝr bügün Pǝrwǝrdigarƣa asiyliⱪ ⱪilƣan bolƣaqⱪa, u jǝzmǝn ǝtǝ Israilning pütkül jamaitigǝ ƣǝzǝplinidu. \v 19 Ⱨalbuki, mubada silǝr miras ⱪilip alƣan zemin napak bolup ⱪalƣan bolsa, Pǝrwǝrdigarning tǝwǝliki bolƣan zeminƣa, Uning qediri tiklǝngǝn yurtⱪa yenip kelip, arimizda miras elinglar. Pǝⱪǝt Pǝrwǝrdigar Hudayimizning ⱪurbangaⱨidin baxⱪa ɵzünglar üqün ⱪurbangaⱨ yasax bilǝn Pǝrwǝrdigarƣa wǝ bizlǝrgǝ asiyliⱪ ⱪilmanglar. \v 20 Zǝraⱨning oƣli Aⱪan ⱨaram bekitilgǝn nǝrsilǝrdin elip, itaǝtsizlik ⱪilƣan ǝmǝsmu? Xu sǝwǝbtin ⱪǝbiⱨliki üqün yalƣuz ular ɵltürülüp ⱪalmay, Pǝrwǝrdigarning ƣǝzipi yǝnǝ pütkül Israil jamaitining üstigǝ qüxkǝn ǝmǝsmu?». \m \v 21 Xuning bilǝn Rubǝnlǝr, Gadlar wǝ Manassǝⱨ yerim ⱪǝbilisi mingliƣan Israillarning kattiwaxliriƣa jawab berip mundaⱪ dedi: — \m \v 22 «Ilaⱨlarning ilaⱨi Pǝrwǝrdigardur! Ilaⱨlarning ilaⱨi bolƣan Pǝrwǝrdigar Ɵzi buni bilidu, Israilmu uni bilgǝy! Əgǝr bu ix asiyliⱪ bolsa yaki Pǝrwǝrdigarƣa itaǝtsizlik bolsa, ǝmdi bizlǝrni bügun ɵlümdin ayimanglar! \x + \xo 22:22 \xt Zǝb. 50:1\x* \v 23 Əgǝr bizning ɵzimiz üqün ⱪurbangaⱨni yasiximiz Pǝrwǝrdigarƣa ǝgixixtin yenix üqün bolƣan bolsa, xundaⱪla ⱪurbangaⱨning üstidǝ kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪ sunux, axliⱪ ⱨǝdiyǝlirini sunux, inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪlirini sunux üqün bolƣan bolsa, undaⱪta Pǝrwǝrdigar Ɵzi bu ix toƣruluⱪ bizdin ⱨesab alsun; \v 24 ǝksiqǝ bu ixni ⱪiliximizning sǝwǝbi ⱨǝⱪiⱪǝtǝn xuki, kǝlgüsidǝ silǝrning baliliringlar bizning balilirimizƣa: «Silǝrning Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigar bilǝn ⱪandaⱪ munasiwitinglar bar? \v 25 Əy Rubǝnlǝr wǝ Gadlar, Pǝrwǝrdigar biz bilǝn silǝrning otturimizda Iordan dǝryasini qegra ⱪilip ⱪoyƣan ǝmǝsmu? Xunga silǝrning Pǝrwǝrdigardin ⱨeqⱪandaⱪ nesiwǝnglar yoⱪtur!» deyixidin ǝndixǝ ⱪilduⱪ. \v 26 Xunga biz: «Ⱪopup bir ⱪurbangaⱨ yasayli; lekin bu kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪlar üqünmu ǝmǝs, baxⱪa hil ⱪurbanliⱪlar üqünmu ǝmǝs, \v 27 bǝlki kǝlgüsidǝ Pǝrwǝrdigarning aldida kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪlirimiz bilǝn baxⱪa hil ⱪurbanliⱪlirimiz wǝ inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪlirimiz bilǝn uning ibaditidǝ boluximiz üqün, silǝr wǝ bizning otturimizda, xundaⱪla keyinki dǝwrlirimizdǝ bir ǝslǝtmǝ guwaⱨliⱪ bolsun üqün uni yasiduⱪ; baliliringlarning kǝlgüsidǝ balilirimizƣa «Pǝrwǝrdigardin ⱨeqⱪandaⱪ nesiwǝnglar yoⱪ» demǝsliki üqün xundaⱪ ⱪilduⱪ. \x + \xo 22:27 \xt Yar. 31:48; Yǝ. 24:27\x* \v 28 Əgǝr ular kǝlgüsidǝ biz bilǝn ǝwladlirimizƣa xundaⱪ desǝ, biz jawab berip: «Mana, kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪ sunux üqün yaki baxⱪa hil ⱪurbanliⱪlarni sunux üqün yasalƣan ǝmǝs, bǝlki silǝr bilǝn bizning otturimizda bir guwaⱨliⱪ bolsun dǝp yasalƣan, bu Pǝrwǝrdigarning ata-bowilirimiz yasiƣan ⱪurbangaⱨining ǝndizisidur!» deyǝlǝymiz. \m \v 29 Pǝrwǝrdigarƣa asiyliⱪ ⱪilip, Pǝrwǝrdigarƣa ǝgixixtin yenip, Pǝrwǝrdigar Hudayimizning qedirining aldida turƣan ⱪurbangaⱨtin baxⱪa ikkinqi bir ⱪurbangaⱨni yasap, uning üstidǝ kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪ, axliⱪ ⱨǝdiyǝlǝr wǝ baxⱪa hil ⱪurbanliⱪlarni ɵtküzüx niyiti bizdin neri bolƣay!». \m \v 30 Kaⱨin Finiⱨas wǝ uning bilǝn billǝ kǝlgǝn jamaǝt ǝmirliri, yǝni mingliƣan Israillarning kattiwaxliri Rubǝnlǝr, Gadlar wǝ Manassǝⱨlǝrning eytⱪan sɵzlirini angliƣanda ular xuningdin hux boldi. \v 31 Əliazarning oƣli kaⱨin Finiⱨas Rubǝnlǝr, Gadlar wǝ Manassǝⱨlǝrgǝ: — Silǝr Pǝrwǝrdigarƣa bu itaǝtsizlikni ⱪilmiƣininglar üqün Pǝrwǝrdigarning otturimizda turuwatⱪanliⱪini ǝmdi bilduⱪ; silǝr bu ix bilǝn Israillarni Pǝrwǝrdigarning ⱪolidin ⱪutⱪuzdunglar, dedi. \m \v 32 Andin Əliazar kaⱨinning oƣli Finiⱨas bilǝn ǝmirlǝr Rubǝnlǝr wǝ Gadlarning yenidin, Gilead zeminidin qiⱪip Ⱪanaan zeminiƣa Israillarning yeniƣa yenip kelip bu hǝwǝrni ularƣa dǝp bǝrdi. \v 33 Bu ix Israillarning nǝziridǝ yahxi kɵründi; Israillar Hudaƣa ⱨǝmdusana eytip, Rubǝnlǝr bilǝn Gadlarƣa ⱨujum ⱪilip, ular bilǝn uruxup ularning turuwatⱪan zeminini wǝyran ⱪilayli, degǝn gǝpni ikkinqi tilƣa almidi. \m \v 34 Rubǝnlǝr bilǝn Gadlar bu ⱪurbangaⱨⱪa «Guwaⱨliⱪ» dǝp at ⱪoydi; qünki ular: — «U arimizda Pǝrwǝrdigarning Huda ikǝnlikigǝ guwaⱨtur» dedi.\f □ \fr 22:34 \ft \+bd «Guwaⱨliⱪ»\+bd* — ibraniy tilida «Ed».\f* \b \b \m \c 23 \s1 Yǝxua pǝyƣǝmbǝrning Israilning ǝmir-aⱪsaⱪallirini agaⱨlandurup, ularƣa nǝsiⱨǝt berixi \m \v 1 Pǝrwǝrdigar Israilƣa ǝtrapidiki düxmǝnliridin aram berip uzun zamanlar ɵtüp, xundaⱪla Yǝxua ⱪerip, yeximu qongiyip ⱪalƣanda, \v 2 Yǝxua pütkül Israilni, ularning aⱪsaⱪallirini, baxliⱪliri, ⱨakim-soraⱪqiliri bilǝn bǝg-ǝmǝldarlirini qaⱪirip ularƣa mundaⱪ dedi: — «Mǝn ⱪerip ⱪaldim, yeximmu qongiyip ⱪaldi. \v 3 Pǝrwǝrdigar Hudayinglarning silǝr üqün muxu yǝrdiki barliⱪ taipilǝrgǝ ⱪandaⱪ ixlarni ⱪilƣinini ɵzünglar kɵrdünglar; qünki silǝr tǝrǝptǝ turup jǝng ⱪilƣuqi Pǝrwǝrdigar Hudayinglar Ɵzidur. \v 4 Mana, mǝn ɵzüm yoⱪatⱪan ⱨǝmmǝ ǝllǝrning zeminliri bilǝn ⱪalƣan bu taipilǝrning zeminlirini ⱪoxup ⱪǝbilǝ-jǝmǝtinglar boyiqǝ qǝk taxlap Iordan dǝryasidin tartip kün petix tǝrǝptiki Uluƣ Dengizƣiqǝ, silǝrgǝ miras ⱪilip tǝⱪsim ⱪilip bǝrdim. \v 5 Pǝrwǝrdigar Hudayinglar Ɵzi ularni aldinglardin ⱪoƣlap qiⱪirip, kɵzünglardin neri ⱪilip, Pǝrwǝrdigar Hudayinglar silǝrgǝ eytⱪinidǝk silǝr ularning zeminiƣa igǝ bolisilǝr. \x + \xo 23:5 \xt Mis. 14:14; 23:27; Qɵl. 33:53; Ⱪan. 6:19; Yǝ. 13:6\x* \v 6 Xunga silǝr tolimu ⱪǝysǝr bolup Musaning ⱪanun kitabida pütülgǝnning ⱨǝmmisini tutup, ong ya solƣa qǝtnǝp kǝtmǝy, uningƣa ǝmǝl ⱪilixⱪa kɵngül bɵlünglar; \x + \xo 23:6 \xt Ⱪan. 5:32; 28:14\x* \v 7 xundaⱪ ⱪilip, aranglarda ⱪelip ⱪalƣan bu taipilǝr bilǝn bardi-kǝldi ⱪilmanglar; xuningdǝk ularning ilaⱨlirining namlirini tilƣa almanglar yaki ularning nami bilǝn ⱪǝsǝm ⱪilmanglar; ularƣa ibadǝt ⱪilmanglar, ularƣa bax urmanglar; \x + \xo 23:7 \xt Mis. 23:13; Zǝb. 16:4; Yǝr. 5:7; Zǝf. 1:5; Əf. 5:3\x* \v 8 bǝlki bügüngiqǝ ⱪilƣininglardǝk, Pǝrwǝrdigar Hudayinglarƣa baƣlinip turunglar. \x + \xo 23:8 \xt Ⱪan. 11:22\x* \v 9 Qünki Pǝrwǝrdigar aldinglardin qong-qong wǝ küqlük ǝllǝrni ⱪoƣlap qiⱪiriwǝtkǝndur; bügüngiqǝ ⱨeqⱪandaⱪ adǝm aldinglarda put tirǝp turalmidi. \v 10 Pǝrwǝrdigar Hudayinglar silǝrgǝ eytⱪini boyiqǝ silǝr tǝrǝptǝ turup jǝng ⱪilƣini üqün silǝrdin bir adiminglar ularning ming adimini tiripirǝn ⱪilidu.\x + \xo 23:10 \xt Law. 26:8; Ⱪan. 32:30\x* \m \v 11 Xunga Pǝrwǝrdigar Hudayinglarni sɵyüx üqün ɵz kɵnglünglarƣa ⱪattiⱪ sǝgǝk bolunglar! \v 12 Qünki ǝgǝr silǝr Uningdin yüz ɵrüp aranglarda ⱪalƣan bu ǝllǝr bilǝn arilixip-baƣlinip, ular bilǝn ⱪoda-baja bolup, ular bilǝn berix-kelix ⱪilsanglar, \v 13 undaⱪta silǝrgǝ xu ix ayan bolsunki, Pǝrwǝrdigar Hudayinglar aldinglardin bu ǝllǝrni ikkinqi ⱪoƣlap qiⱪarmaydu, bǝlki bular silǝrgǝ ⱪapⱪan wǝ ⱪiltaⱪ bolup, biⱪininglarƣa ⱪamqa bolup qüxüp, kɵzünglǝrgǝ tikǝn bolup sanjilidu; ahirda Pǝrwǝrdigar Hudayinglar silǝrgǝ bǝrgǝn bu yahxi zemindin mǝⱨrum bolup yoⱪilisilǝr. \m \v 14 Mana, mǝn bügün barliⱪ adǝmlǝr muⱪǝrrǝr besip ɵtidiƣan yolni mangimǝn; silǝrning pütün dilinglar wǝ wujudunglarƣa xu roxǝnki, Pǝrwǝrdigar Hudayinglarning silǝr toƣruluⱪ ⱪilƣan mubarǝk wǝdilirining ⱨeqbiri ǝmǝlgǝ axurulmay ⱪalmidi; ⱨǝmmisi silǝr üqün bǝja kǝltürülüp, ⱨeqⱪaysisi yǝrdǝ ⱪalmidi. \v 15-16 Lekin silǝr Pǝrwǝrdigar Hudayinglarning silǝrgǝ ǝmr ⱪilip tohtatⱪan ǝⱨdisini buzƣanda, Pǝrwǝrdigar Hudayinglar silǝrgǝ wǝdǝ ⱪilƣan ⱨǝmmǝ bǝrikǝt üstünglǝrgǝ qüxürülgǝndǝk, xundaⱪ boliduki, Pǝrwǝrdigar Hudayinglar silǝrni Ɵzi silǝrgǝ bǝrgǝn zemindin yoⱪatⱪuqǝ barliⱪ agaⱨ ⱪilƣan ixni qüxüridu; silǝr berip, \add uning ǝⱨdisini buzup\add* baxⱪa ilaⱨlarƣa ibadǝt ⱪilip bax ursanglar, Pǝrwǝrdigarning ƣǝzipi silǝrgǝ tutixip, silǝrni Ɵzi silǝrgǝ bǝrgǝn yahxi zemindin tezla yoⱪ ⱪilidu». \b \b \m \c 24 \s1 Yǝxua pǝyƣǝmbǝrning pütkül Israilni agaⱨlandurup, ularƣa nǝsiⱨǝt ⱪilixi \m \v 1 Andin Yǝxua Israilning ⱨǝmmǝ ⱪǝbililirini Xǝkǝmgǝ yiƣip, Israilning aⱪsaⱪalliri, baxliⱪliri, ⱨakim-sotqiliri bilǝn bǝg-ǝmǝldarlirini qaⱪirdi; ular ɵzlirini Hudaning ⱨuzuriƣa ⱨazir ⱪilƣanda \v 2 Yǝxua pütkül hǝlⱪⱪǝ: Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigar: — «Ⱪǝdimki zamanda ata-bowiliringlar, jümlidin Ibraⱨim bilǝn Naⱨorning atisi Tǝraⱨ dǝryaning u tǝripidǝ olturatti; ular baxⱪa ilaⱨlarning ⱪulluⱪida bolatti. \f □ \fr 24:2 \ft \+bd «dǝryaning u tǝripidǝ»\+bd* — muxu yǝrdǝ «dǝrya» «Əfrat dǝryasi»ni kɵrsitidu.\f*  \x + \xo 24:2 \xt Yar. 11:26, 31; Ⱪan. 26:5\x* \v 3 Lekin Mǝn atanglar Ibraⱨimni dǝryaning u tǝripidin elip kelip, uni baxlap pütkül Ⱪanaan zeminini aylandurup, uning nǝslini awutup uningƣa Isⱨaⱪni bǝrdim. \f □ \fr 24:3 \ft \+bd «dǝryaning u tǝripidin»\+bd* — muxu yǝrdǝ «dǝrya» «Əfrat dǝryasi»ni kɵrsitidu.\f*  \x + \xo 24:3 \xt Yar. 12:1; 21:2. \x* \v 4 Andin Mǝn Isⱨaⱪⱪa Yaⱪup bilǝn Əsawni bǝrdim; Əsawƣa Seir taƣliⱪ rayonini tǝwǝlik ⱪilip bǝrdim, Yaⱪup bilǝn oƣulliri bolsa Misirƣa qüxüp bardi. \x + \xo 24:4 \xt Yar. 25:24; 36:8; 46:1\x* \v 5 Keyinrǝk Mǝn Musa bilǝn Ⱨarunni ǝwǝtip, Misirliⱪlar arisida ǝmǝllirim bilǝn ularƣa dǝⱨxǝtlik wabalarni qüxürdum; andin silǝrni xu yǝrdin elip qiⱪtim. \x + \xo 24:5 \xt Mis. 3:10-22; 4:1-17; 12:37\x* \v 6 Mǝn bu tǝriⱪidǝ ata-bowiliringlarni Misirdin elip qiⱪip, ular \add Ⱪizil\add* Dengizƣa yetip kǝlginidǝ, misirliⱪlar jǝng ⱨarwiliri wǝ atliⱪ ǝskǝrliri bilǝn ata-bowiliringlarni ⱪoƣlap dengizƣiqǝ kǝldi. \f □ \fr 24:6 \ft \+bd «ular Ⱪizil Dengizƣa yetip kǝlginidǝ»\+bd* — muxu yǝrdǝ «ular» ibraniy tilida «silǝr» eytilidu.\f*  \x + \xo 24:6 \xt Mis. 14:1\x* \v 7 Israillar xuan Pǝrwǝrdigarƣa nida ⱪiliwidi, U silǝr bilǝn Misirliⱪlarning arisiƣa tum ⱪarangƣuluⱪ qüxürdi; andin dengizni ularning üstigǝ basturup yapti. Silǝr Ɵz kɵzliringlar bilǝn Mening Misirda nemǝ ⱪilƣinimni kɵrdünglar; andin silǝr uzun waⱪitⱪiqǝ qɵldǝ turdunglar. \v 8 Keyinrǝk Mǝn silǝrni Iordan dǝryasining u tǝripidǝ turƣan Amoriylarning zeminiƣa baxlap kǝldim; ular silǝr bilǝn soⱪuxⱪanda mǝn ularni ⱪolunglarƣa berip, silǝr ularning zeminini igilidinglar. Mǝn ularni aldinglardin yoⱪitiwǝttim.\x + \xo 24:8 \xt Qɵl. 21:21, 33\x* \m \v 9 U waⱪitta Moabning padixaⱨi, Zipporning oƣli Balaⱪ ⱪopup, Israil bilǝn jǝnggǝ qüxti wǝ silǝrni ⱪarƣax üqün Beorning oƣli Balaamni qaⱪirip kǝldi; \v 10 lekin Mǝn Balaamning sɵzigǝ ⱪulaⱪ salmidim; xuning bilǝn u silǝrgǝ ⱪayta-ⱪayta bǝht-bǝrikǝt tilidi wǝ Mǝn silǝrni \add Balaⱪning\add* ⱪolidin ⱪutⱪuzdum. \m \v 11 Keyinrǝk silǝr Iordan dǝryasidin ɵtüp Yerihoƣa barƣanda Yerihoning adǝmliri Amoriylar, Pǝrizziylǝr, Ⱪanaaniylar, Ⱨittiylar, Girgaxiylar, Ⱨiwiylar wǝ Yǝbusiylar silǝr bilǝn uruxⱪa ⱪopⱪini bilǝn Mǝn ularni ⱪolunglarƣa tapxurup bǝrdim; \x + \xo 24:11 \xt Yǝ. 3:14; 6:1, 20; 10:8; 11:8\x* \v 12 Mǝn aldinglarƣa seriⱪ ⱨǝrini ǝwǝttim, seriⱪ ⱨǝrǝ Amoriylarning ikkila padixaⱨini ⱨǝydiwǝtkǝndǝk ularnimu ⱨǝydiwǝtti; bu ix silǝrning ⱪiliqinglar yaki oⱪyayinglar bilǝn bolmidi. \f □ \fr 24:12 \ft \+bd «seriⱪ ⱨǝrǝ»\+bd* — ibraniy tilida adǝttiki ⱨǝridin tehimu qong wǝ qaⱪⱪaⱪ birhil ⱨǝrini kɵrsitixi mumkin.\f*  \x + \xo 24:12 \xt Mis. 23:28; Ⱪan. 7:20; Zǝb. 44:3\x* \v 13 Mǝn silǝrgǝ ɵz ⱪolunglar bilǝn ǝmgǝk singdürmigǝn bir zeminni, ɵzünglar yasimiƣan xǝⱨǝrlǝrni bǝrdim, wǝ silǝr xularda makan ⱪildinglar; ɵzünglar tikmigǝn üzümzarliⱪlar bilǝn zǝytunzarliⱪlardin mewilirini yǝwatisilǝr» dǝydu, — dedi.\x + \xo 24:13 \xt Ⱪan. 6:10, 11, 12\x* \m \v 14 — Xunga ǝmdi silǝr Pǝrwǝrdigardin ⱪorⱪup ihlasmǝnlik wǝ ⱨǝⱪiⱪǝt iqidǝ uning ibaditidǝ bolunglar; ata-bowiliringlar dǝryaning u tǝripidǝ wǝ Misirda qoⱪunƣan ilaⱨlarni taxlap, pǝⱪǝt Pǝrwǝrdigarning ⱪulluⱪida bolunglar.\f □ \fr 24:14 \ft \+bd «dǝryaning u tǝripidǝ»\+bd* — muxu yǝrdǝ «dǝrya» «Əfrat dǝryasi»ni kɵrsitidu.\f* \m \v 15 Lekin ǝgǝr Pǝrwǝrdigarning ibaditi silǝrgǝ yaman kɵrünsǝ, kimgǝ ibadǝt ⱪilidiƣininglarni talliwelinglar — mǝyli ata-bowiliringlar dǝryaning u tǝripidǝ turƣanda qoⱪunƣan ilaⱨlar bolsun yaki silǝr turuwatⱪan zemindiki Amoriylarning ilaⱨliri bolsun, ularni tallanglar; lekin mǝn bilǝn ɵyümdikilǝr bolsaⱪ Pǝrwǝrdigarning ibaditidǝ bolimiz, — dedi. \m \v 16 Hǝlⱪ jawab berip: — Pǝrwǝrdigarni tǝrk etip baxⱪa ilaⱨlarning ibaditidǝ bolux bizdin neri bolsun! \v 17 Qünki biz bilǝn ata-bowilirimizni «ⱪulluⱪ makani» bolƣan Misir zeminidin qiⱪirip, kɵzimizning aldida bu qong mɵjizilik alamǝtlǝrni kɵrsitip, ⱪaysi yolda mangmayli, ⱪaysi hǝlⱪning arisidin ɵtmǝyli, bizni saⱪliƣuqi Pǝrwǝrdigar Hudayimiz Ɵzidur! \v 18 Pǝrwǝrdigar bu zeminda turƣan barliⱪ taipilǝrni, jümlidin Amoriylarni aldimizdin ⱪoƣliwǝtti; xunga bizmu Pǝrwǝrdigarning ibaditidǝ bolimiz; qünki U bizning Tǝngrimizdur! — dedi. \m \v 19 Yǝxua hǝlⱪⱪǝ: — Silǝr Pǝrwǝrdigarning ibaditidǝ bolalmaysilǝr, qünki U muⱪǝddǝs bir Hudadur; U wapasizliⱪⱪa ⱨǝsǝt ⱪilƣuqi bir Tǝngri bolƣaqⱪa, itaǝtsizlikliringlar bilǝn gunaⱨliringlarni kǝqürǝlmǝydu. \v 20 Əgǝr silǝr Pǝrwǝrdigarni taxlap, yat ilaⱨlarƣa qoⱪunƣan bolsanglar Umu silǝrdin yüz ɵrüp, silǝrgǝ yahxiliⱪ ⱪilip kǝlgǝnning ornida silǝrgǝ bala kǝltürüp yoⱪitidu, — dedi.\x + \xo 24:20 \xt Yǝ. 23:15\x* \m \v 21 Lekin hǝlⱪ Yǝxuaƣa jawab berip: — Ⱨǝrgiz undaⱪ bolmaydu! Biz Pǝrwǝrdigarning ibaditidǝ bolimiz, — dedi. \m \v 22 Buni anglap Yǝxua hǝlⱪⱪǝ: — Ɵzünglarning Pǝrwǝrdigarni, Uning ibaditidǝ boluxni talliƣanliⱪinglarƣa ɵz-ɵzünglarƣa guwaⱨqi boldunglar, dewidi, ular: — Ɵzimiz guwaⱨ! — dǝp jawab berixti. \m \v 23 U: — Undaⱪ bolsa ǝmdi aranglardiki yat ilaⱨlarni qiⱪirip taxliwetip, kɵnglünglarni Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigarƣa intilidiƣan ⱪilinglar, dedi. \m \v 24 Hǝlⱪ Yǝxuaƣa jawab berip: — Biz Pǝrwǝrdigar Hudayimizning ibaditidǝ bolup, uning awaziƣila ⱪulaⱪ salidiƣan bolimiz, dedi. \m \v 25 Xuning bilǝn Yǝxua u küni hǝlⱪ bilǝn ǝⱨdǝ baƣlixip, Xǝkǝmdǝ ular üqün ⱨɵküm-bǝlgilimilǝrni tohtitip bǝrdi. \x + \xo 24:25 \xt Mis. 15:25\x* \v 26 Andin Yǝxua bu ⱨǝmmǝ sɵzlǝrni Pǝrwǝrdigarning ⱪanun kitabiƣa pütüp, yoƣan bir taxni elip kelip, uni Pǝrwǝrdigarning muⱪǝddǝs jayining yenidiki dub dǝrihining astiƣa tiklǝp ⱪoydi. \v 27 Andin Yǝxua hǝlⱪⱪǝ: — Mana bu tax bolsa bizgǝ guwaⱨ bolup turidu; qünki u Pǝrwǝrdigarning bizgǝ ⱪilƣan ⱨǝmmǝ sɵzlirini anglap turdi; u Pǝrwǝrdigar Hudayinglardin tanmasliⱪinglar üqün üstünglarda guwaⱨqi bolup turidu, — dedi. \m \v 28 Yǝxua xularni dǝp hǝlⱪni yolƣa selip, ⱨǝrbirini ɵz miras yerigǝ yandurdi. \m \v 29 Bu ixlardin keyin Nunning oƣli, Pǝrwǝrdigarning ⱪuli Yǝxua bir yüz on yexida wapat boldi. \v 30 Ular uni elip berip, Əfraim taƣliⱪ rayonida, Gaax teƣining ximal tǝripidiki ɵz miras ülüxi bolƣan Timnat-Seraⱨ degǝn jayda dǝpnǝ ⱪildi.\x + \xo 24:30 \xt Yǝ. 19:50; Ⱨak. 2:9\x* \m \v 31 Yǝxuaning pütkül ⱨayat künliridǝ, xundaⱪla Yǝxuadin keyin ⱪalƣan, Pǝrwǝrdigarning Israil üqün ⱪilƣan ⱨǝmmǝ mɵjizilik ǝmǝllirini obdan bilidiƣan aⱪsaⱪallarning pütkül ⱨayat künliridimu Israil Pǝrwǝrdigarning ibaditidǝ bolup turdi. \m \v 32 Yüsüpning sɵngǝklirini bolsa, Israillar ularni Misirdin elip kǝlgǝnidi. Ular bularni Xǝkǝmgǝ elip berip, Yaⱪup Xǝkǝmning atisi Ⱨamorning oƣulliridin yüz kǝsitaⱨ kümüxkǝ setiwalƣan yǝrdǝ dǝpnǝ ⱪildi. Xu yǝr Yüsüplǝrning miras ülüxi bolup ⱪaldi.\f □ \fr 24:32 \ft \+bd «kǝsitaⱨ»\+bd* — ⱨazirƣiqǝ ⱪimmiti eniⱪlanmiƣan birhil kümüx tǝnggǝ idi («Yar.» 33:19 wǝ «Ayup» 42:11).\f*  \x + \xo 24:32 \xt Yar. 33:18-20; Yar. 50:25; Mis. 13:19\x* \m \v 33 Ⱨarunning oƣli Əliazarmu wapat boldi; ular uni oƣli Finiⱨasⱪa miras ⱪilip berilgǝn Əfraimning taƣliⱪ rayonidiki Gibeaⱨ degǝn jayda dǝpnǝ ⱪildi.\f □ \fr 24:33 \ft \+bd «Əfraimning taƣliⱪ rayonidiki Gibeaⱨ»\+bd* — yaki «Əfraimning taƣliⱪ rayonidiki dɵng».\f*