\id 2CO
\h Korintliⱪlarƣa «2» 
\toc1 Korintliⱪlarƣa «2» 
\toc2 Korintliⱪlarƣa «2» 
\toc3 2Kor. 
\mt1 Korintliⱪlarƣa «2»  
\c 1
\s1 Rosul Pawlus Korint xǝⱨǝrdiki jamaǝtkǝ yazƣan ikkinqi mǝktup  
\m
\v 1 Hudaning iradisi bilǝn bekitilgǝn, Mǝsiⱨ Əysaning rosuli mǝnki Pawlus wǝ ⱪerindax bolƣan Timotiydin Korint xǝⱨiridǝ turuwatⱪan, Hudaning jamaitigǝ wǝ xuningdǝk pütkül Ahaya ɵlkisidiki barliⱪ muⱪǝddǝs bǝndilǝrgǝ salam!\x + \xo 1:1 \xt Fil. 1:1. \x*  
\v 2 Atimiz Huda ⱨǝm Rǝb Əysa Mǝsiⱨtin silǝrgǝ meⱨir-xǝpⱪǝt wǝ hatirjǝmlik bolƣay!\x + \xo 1:2 \xt Rim. 1:7; 1Kor. 1:3; Əf. 1:2; 1Pet. 1:2. \x*   
\m
\v 3 Rǝbbimiz Əysa Mǝsiⱨning Atisi, rǝⱨimdilliⱪlarning igisi Ata, barliⱪ riƣbǝt-tǝsǝllining Igisi bolƣan Hudaƣa tǝxǝkkür-mǝdⱨiyǝ oⱪulƣay!\x + \xo 1:3 \xt Əf. 1:3; 1Pet. 1:3. \x*  
\v 4 Biz uqriƣan ⱨǝrⱪandaⱪ japa-muxǝⱪⱪǝttǝ U bizgǝ riƣbǝt-tǝsǝlli beriwatidu, xuning bilǝn biz Huda tǝripidin riƣbǝtlǝndürülgǝn bolup U yǝtküzgǝn riƣbǝt-tǝsǝlli bilǝn ⱨǝrⱪandaⱪ baxⱪa japa-muxǝⱪⱪǝtkǝ uqriƣanlarƣa riƣbǝt-tǝsǝlli berǝlǝydiƣan bolduⱪ.\x + \xo 1:4 \xt 2Kor. 7:6. \x*  
\v 5 Qünki, Mǝsiⱨning azab-oⱪubǝtliri biz tǝrǝpkǝ exip taxⱪandǝk, Mǝsiⱨ arⱪiliⱪ bolƣan riƣbǝt-tǝsǝllimizmu exip taxidu. \f □ \fr 1:5 \ft \+bd «Mǝsiⱨning azab-oⱪubǝtliri biz tǝrǝpkǝ exip taxⱪandǝk, Mǝsiⱨ arⱪiliⱪ bolƣan riƣbǝt-tǝsǝllimizmu exip taxidu»\+bd* — «Mǝsiⱨning azab-oⱪubǝtliri» bolsa bǝlkim Pawlus wǝ buradǝrlirining Mǝsiⱨgǝ baƣlanƣanliⱪi tüpǝylidin uqriƣan ziyankǝxlikni kɵrsitidu. Əmma Pawlus bu ixlarni Hudadin kǝlgǝn, birhil imtiyaz wǝ bǝrikǝt süpitidǝ ⱪaraydu. «Filippiliⱪlarƣa» bolƣan «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ «Mǝsiⱨning azabliriƣa bolƣan sirdax-ⱨǝmdǝmlik» toƣruluⱪ sɵzimiznimu kɵrüng.\f*  \x + \xo 1:5 \xt Zǝb. 34:19; 94:19. \x*  
\v 6-7 Əmma biz japa-muxǝⱪⱪǝttǝ ⱪalsaⱪmu bu silǝrning riƣbǝt-tǝsǝlli wǝ nijat tepixinglar üqün bolidu; bular silǝrning biz tartⱪan azab-oⱪubǝtlǝrgǝ ohxax azab-oⱪubǝtlǝrgǝ qidixinglar bilǝn silǝrdimu ⱨasil ⱪilinidu; biz riƣbǝt-tǝsǝlli tapsaⱪmu u silǝrning riƣbǝt-tǝsǝlliringlar wǝ nijatinglar üqün bolidu; xunga bizning silǝrgǝ baƣliƣan ümidimiz mustǝⱨkǝmdur; qünki silǝr azab-oⱪubǝtlǝrdin ortaⱪ nesiwilik bolsanglar, ohxaxla riƣbǝt-tǝsǝllidin ortaⱪ nesiwilik bolisilǝr dǝp bilimiz.\f □ \fr 1:6-7 \ft \+bd «Əmma biz japa-muxǝⱪⱪǝttǝ ⱪalsaⱪmu bu silǝrning riƣbǝt-tǝsǝlli wǝ nijat tepixinglar üqün bolidu; bular silǝrning biz tartⱪan azab-oⱪubǝtlǝrgǝ ohxax azab-oⱪubǝtlǝrgǝ qidixinglar bilǝn silǝrdimu ⱨasil ⱪilinidu»\+bd* — rosul Pawlus ⱨǝrdaim ɵzi tartⱪan azab-oⱪubǝtlǝr baxⱪilarda tǝsǝlli-riƣbǝt wǝ nijat ⱨasil ⱪilidu, dǝp ⱪaraydu. Xuning bilǝn u daim azab-oⱪubǝtlǝrni birhil bǝht wǝ imtiyaz süpitidǝ raziliⱪ bilǝn ⱪobul ⱪilatti. «Filippiliⱪlarƣa» bolƣan «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ «Mǝsiⱨning azabliriƣa bolƣan sirdax-ⱨǝmdǝmlik» toƣruluⱪ sɵzimiznimu kɵrüng. \+bd «biz riƣbǝt-tǝsǝlli tapsaⱪmu u silǝrning riƣbǝt-tǝsǝlliringlar wǝ nijatinglar üqün bolidu»\+bd* — muxu sɵzlǝr bǝzi kona kɵqürmilǝrdǝ tepilmaydu. \+bd «xunga bizning silǝrgǝ baƣliƣan ümidimiz mustǝⱨkǝmdur»\+bd* — rosul, Korinttiki ⱪerindaxlirim azab-oⱪubǝtni kɵrsila, bǝlkim etiⱪadtin tanidu, degǝn ǝnsirǝxtin haliy boldum, demǝkqi.\f*  \x + \xo 1:6-7 \xt 2Kor. 4:17. \x*  
\v 8 Qünki, i ⱪerindaxlar, silǝrning Asiyada duq kǝlgǝn japa-muxǝⱪⱪǝttin hǝwǝrsiz yürüxünglarni halimaymiz; u waⱪitlarda biz qidiƣusiz eƣir besimƣa duq kǝlduⱪ, ⱨǝtta ⱨayatning ɵzidin ümid üzgüdǝk bolƣaniduⱪ.\x + \xo 1:8 \xt Ros. 19:23. \x*  
\v 9 Əmma ɵzimizgǝ ǝmǝs, bǝlki ɵlgǝnlǝrni tirildürgüqi Hudaƣa tayiniximiz üqün ⱪǝlbimizdǝ ɵlümgǝ mǝⱨkum ⱪilinƣandǝk yürǝttuⱪ. \f □ \fr 1:9 \ft \+bd «Əmma ɵzimizgǝ ǝmǝs,...»\+bd* — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «Dǝrwǝⱪǝ, ɵzimizgǝ ǝmǝs...».\f*  \x + \xo 1:9 \xt Yǝr. 17:5, 7. \x*  
\v 10 U bizni bundaⱪ dǝⱨxǝtlik bir ɵlümdin ⱪutⱪuzƣan wǝ ⱨazir ⱪutⱪuzmaⱪta, wǝ bizni yǝnila ⱪutⱪuzidu, dǝp uningƣa ümid baƣliduⱪ; \x + \xo 1:10 \xt 1Kor. 15:31. \x*  
\v 11 silǝrmu buningda ⱨǝm biz üqün dua-tilawǝtlǝr bilǝn mǝdǝt beriwatisilǝr; xundaⱪ ⱪilip talay adǝmlǝrning wasitisi arⱪiliⱪ bizgǝ kɵrsitilgǝn iltipat tüpǝylidin talay adǝmlǝr \add Hudaƣa\add* rǝⱨmǝtlǝr eytidiƣan bolidu.\x + \xo 1:11 \xt Rim. 15:30; 2Kor. 4:15; Fil. 1:19. \x*   
\b  
\m  
\s1 Pawlusning ziyarǝtni kǝynigǝ sürüxi  
\m
\v 12 Qünki pǝhrimiz, yǝni wijdanimizning guwaⱨliⱪi xuki, Hudaning aldida sap niyǝtlǝr wǝ sǝmimiylik bilǝn (insaniy parasǝt bilǝn ǝmǝs, bǝlki Hudaning meⱨir-xǝpⱪiti bilǝn) biz bu dunyaƣa nisbǝtǝn wǝ bolupmu silǝrgǝ nisbǝtǝn ɵzimizni tutuwalidiƣan bolduⱪ.  
\v 13-14 Qünki silǝrgǝ yazƣinimiz oⱪuyalaydiƣan wǝ tonup yetǝlǝydiƣandin baxⱪa ⱨeq nǝrsǝ ǝmǝs; lekin mǝn silǝrning bizni ⱪismǝn tonup yǝtkininglar boyiqǝ Rǝb Əysaning künidǝ silǝr bizning pǝhrimiz bolidiƣininglardǝk bizlǝrnimu silǝrning pǝhringlar bolidu dǝp bizni toluⱪ tonup yetixinglarni ümid ⱪilimǝn. \f □ \fr 1:13-14 \ft \+bd «Qünki silǝrgǝ yazƣinimiz oⱪuyalaydiƣan wǝ tonup yetǝlǝydiƣandin baxⱪa ⱨeq nǝrsǝ ǝmǝs; lekin mǝn silǝrning bizni ⱪismǝn tonup yǝtkininglar boyiqǝ Rǝb Əysaning künidǝ silǝr bizning pǝhrimiz bolidiƣininglardǝk bizlǝrnimu silǝrning pǝhringlar bolidu dǝp bizni toluⱪ tonup yetixinglarni ümid ⱪilimǝn»\+bd* — Korintliⱪlarning kɵpinqisining Pawlus wǝ Timotiyni qüxǝnmigǝn yǝrliri tola idi. Muxu yǝrdǝ Pawlus ɵzining «ulardin mustǝⱪil» tǝkǝbbur adǝm ǝmǝslikini ularƣa kɵrsitip riƣbǝtlǝndüridu. Pawlus ɵzini ularning dua-tilawǝtlirigǝ eⱨtiyajliⱪ, dǝydu (12). Xunga «Rǝb Əysaning küni» (dunyaƣa ⱪaytix küni)dǝ ularning Pawlus ⱨǝm Timotiyda bolƣan tɵⱨpisi kɵrülidu (demǝk, xu künidǝ «bizlǝrmu silǝrning pǝhiringlar bolimiz»).\f*  
\v 15 Xuning bilǝn muxundaⱪ ixǝnqtǝ bolup mǝn ǝslidǝ ikkinqi ⱪetim silǝrgǝ meⱨir-xǝpⱪǝtni yǝtküzüxkǝ awwal silǝrning ⱪexinglarƣa barmaⱪqidim; \f □ \fr 1:15 \ft \+bd «awwal silǝrning ⱪexinglarƣa barmaⱪqidim»\+bd* — «awwal» bǝlkim «Makedoniyaƣa berixtin awwal» degǝn mǝnidǝ (16-ayǝt, «1Kor.» 16:5-6, «2Kor.» 2:12ni kɵrüng).\f*  \x + \xo 1:15 \xt 1Kor. 16:5. \x*  
\v 16 yǝni, ⱪexinglardin Makedoniyǝgǝ ɵtüp, andin Makedoniyǝdin yǝnǝ ⱪexinglarƣa kelixni, xundaⱪla silǝr tǝripinglardin Yǝⱨudiyǝ ɵlkisigǝ uzitiliximni ümid ⱪilƣanidim.  
\v 17 Mǝndǝ xundaⱪ niyǝt bolƣanda, mǝn uni yeniklik bilǝn ⱪarar ⱪilƣanmu? Mǝn niyǝt ⱪilƣanda, mǝndǝ «ǝtlik» kixilǝrdikidǝk: birdǝm «bǝrⱨǝⱪ, bǝrⱨǝⱪ» wǝ birdǝm «yaⱪ, yaⱪ» deyix barmu? \f □ \fr 1:17 \ft \+bd «Mǝndǝ xundaⱪ niyǝt bolƣanda, mǝn uni yeniklik bilǝn ⱪarar ⱪilƣanmu?»\+bd* — Pawlusning bu oy-niyiti ǝmǝlgǝ axurulmiƣanidi. Xunga Korintliⱪlarning bǝziliri uni «tutami yoⱪ adǝm» dǝp ǝyiblǝytti. \+bd «mǝn niyǝt ⱪilƣanda, mǝndǝ «ǝtlik» kixilǝrdikidǝk: birdǝm «bǝrⱨǝⱪ, bǝrⱨǝⱪ» wǝ birdǝm «yaⱪ, yaⱪ» deyix barmu?»\+bd* — ««ǝtlik» kixilǝrdikidǝk» degǝn nemǝ mǝnisi? «Ətlik» bolsa insanlarning adǝttǝ ixǝnqlik ǝmǝslikini, ularƣa tayanmasliⱪ kerǝklikini, ularning ⱪarƣularqǝ ix ⱪilidiƣanliⱪini kɵrsitidu. «Rimliⱪlarƣa»diki «ǝt» toƣruluⱪ «kirix sɵz»imizni kɵrüng.\f*  
\v 18 Əmma Ɵz sɵzidǝ turƣinidǝk, bizning silǝrgǝ eytⱪan sɵzimiz birdǝm «bǝrⱨǝⱪ» wǝ birdǝm «yaⱪ» bolmaydu; \x + \xo 1:18 \xt Mat. 5:37; Yaⱪ. 5:12. \x*  
\v 19 Qünki biz (mǝn wǝ Silwanus wǝ Timotiy)ning aranglarda jakarliƣinimiz — Hudaning Oƣli, Əysa Mǝsiⱨ, birdǝm «bǝrⱨǝⱪ» wǝ birdǝm «yaⱪ» ǝmǝstur; bǝlki Uningda «bǝrⱨǝⱪ»la bardur. \f □ \fr 1:19 \ft \+bd «Silwanus»\+bd* — xübⱨisizki, Injildiki baxⱪa yǝrlǝrdǝ «Silas» xǝklidǝ uqraydu (mǝsilǝn, «Ros.» 18:5).\f*  
\v 20 Qünki Hudaning ⱪanqilik wǝdiliri boluxidin ⱪǝt’iynǝzǝr, ular Uningda «bǝrⱨǝⱪ»tur, wǝ biz arⱪiliⱪ Uningdimu Hudaƣa xan-xǝrǝp kǝltüridiƣan «Amin» bardur. \f □ \fr 1:20 \ft \+bd «Qünki Hudaning ⱪanqilik wǝdiliri boluxidin ⱪǝt’iynǝzǝr, ular Uningda «bǝrⱨǝⱪ»tur, wǝ biz arⱪiliⱪ Uningdimu Hudaƣa xan-xǝrǝp kǝltüridiƣan «Amin» bardur»\+bd* — «Amin» degǝn sɵz duaƣa, mǝlum arzu-tilǝkkǝ yaki mǝlum wǝz-tǝlimgǝ «Xundaⱪ bolƣay, Hudayim!», «Ⱪoxuldum!» degǝn mǝnini bildüridu.\f*  
\v 21 Əmdi bizlǝrni silǝr bilǝn billǝ Mǝsiⱨdǝ qing turƣuzƣuqi bolƣini ⱨǝm bizni mǝsiⱨligini bolsa Hudadur. \f □ \fr 1:21 \ft \+bd «bizlǝrni silǝr bilǝn billǝ Mǝsiⱨdǝ qing turƣuzƣuqi bolƣini ⱨǝm bizni mǝsiⱨligini bolsa Hudadur»\+bd* — «mǝsiⱨlinix» yaki «mǝsiⱨ ⱪilinix»ning omumiy mǝnisini qüxinix üqün Tǝwrat «Yǝx.» 61:1diki izaⱨatni wǝ «Tǝbirlǝr»nimu kɵrüng. Rǝb Əysa Mǝsiⱨ hizmitini ada ⱪilix üqün Muⱪǝddǝs Roⱨ bilǝn «mǝsiⱨ ⱪilinip» küqǝytilgǝndǝk, ⱨǝrbir etiⱪadqi ohxaxla Muⱪǝddǝs Roⱨni ⱪobul ⱪilƣinida, Huda bizgǝ tapxurƣan hizmǝtni ada ⱪilix üqün Uning Roⱨi (Muⱪǝddǝs Roⱨ) bilǝnmu «mǝsiⱨ ⱪilinidu», xundaⱪla Roⱨta küqǝytilgǝn bolidu.\f*  
\v 22 U yǝnǝ üstimizgǝ mɵⱨür besip, ⱪǝlbimizgǝ Ɵz Roⱨini «kapalǝt» boluxⱪa ata ⱪildi.\f □ \fr 1:22 \ft \+bd «U yǝnǝ üstimizgǝ mɵⱨür besip...»\+bd* — (Muⱪǝddǝs Roⱨ bilǝn) «mɵⱨür besix» toƣruluⱪ «Əfǝsusluⱪlarƣa»diki «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng. Muⱪǝddǝs Roⱨning Ɵzi Hudaning Ɵzigǝ tǝwǝ bolƣan adǝmlirining üstigǝ: «Meningkidur» dǝp basⱪan igidarqiliⱪ mɵⱨüridur. \+bd «ⱪǝlbimizgǝ Ɵz Roⱨini «kapalǝt» boluxⱪa ata ⱪildi»\+bd* — «Ɵz Roⱨi» grek tilida pǝⱪǝt «Roⱨ» bilǝn ipadilinidu. «Kapalǝt» toƣruluⱪ: — bu ayǝt tɵwǝndiki ⱨǝⱪiⱪǝtlǝrni kɵrsitidu: — 
\fp  (1) ixǝngüqilǝrning «toluⱪ miras»ni igiliwalƣuqǝ, Muⱪǝddǝs Roⱨ ⱨǝrbir ixǝngǝn adǝmning ⱪǝlbidǝ turup uningƣa bu mirasini tetitip, wujudida mirasning ⱨǝⱪiⱪǝt ikǝnlikini ispatlap beridu. 
\fp  (2) yǝnǝ kelip, Muⱪǝddǝs Roⱨning ixǝngüqining ⱪǝlbidǝ turƣanliⱪining ɵzi uning kǝlgüsidǝ bu mirasⱪa qoⱪum erixidiƣanliⱪiƣa Hudaning Ɵz kapalitidur.\f*  \x + \xo 1:22 \xt Rim. 8:16; 2Kor. 5:5; Əf. 1:13; 4:30. \x*   
\b  
\m  
\s1 Rosul Pawlusning ularni yoⱪlap berixini keqiktürgǝnlikining sǝwǝbi  
\m
\v 23 Əmma Hudani ɵz jenimƣa guwaⱨqi boluxⱪa qaⱪirimǝnki, Korintⱪa tehi barmiƣanliⱪimning sǝwǝbi kɵnglunglarni ayax üqün idi. \x + \xo 1:23 \xt Rim. 1:9; 9:1; 2Kor. 11:31; Gal. 1:20; Fil. 1:8; 1Tes. 2:5; 1Tim. 5:21; 2Tim. 4:1. \x*  
\v 24 Ⱨǝrgiz ɵzimizni iman-etiⱪadinglar üstigǝ ⱨɵküm sürgüqilǝrmiz, demǝk, bǝlki silǝrning xad-huramliⱪinglarni axuruxⱪa silǝrgǝ ⱨǝmkarlaxⱪuqilarmiz; qünki silǝr etiⱪad arⱪiliⱪla mǝzmut turisilǝr. \x + \xo 1:24 \xt 1Pet. 5:3. \x*   
\b  
\b  
\m  
\c 2
\m
\v 1 Lekin mǝn iqimdǝ, ⱪexinglarƣa barsam yǝnǝ azar elip barmaymǝn degǝn ⱪararƣa kǝldim.\f □ \fr 2:1 \ft \+bd «lekin mǝn iqimdǝ, ⱪexinglarƣa barsam yǝnǝ azar elip barmaymǝn degǝn ⱪararƣa kǝldim»\+bd* — bu jümlidin kɵrimizki, Pawlusning ikkinqi ⱪetim ularning yeniƣa berixi ikkila tǝrǝpkǝ eƣir, azarliⱪ ix idi. «Iqimdǝ ... ⱪararƣa kǝldim» degǝn sɵz bǝlkim pǝⱪǝt ularni dǝp ǝmǝs, bǝlkim «ɵzümgimu azabliⱪ bolmisun» dǝp xundaⱪ ⱪarar ⱪildim, dǝp puritidu.\f*  
\v 2 Qünki ǝgǝr mǝn silǝrgǝ azar bǝrsǝm, mening tüpǝylimdin azar yegǝnlǝrdin baxⱪa ⱪaysibiri meni xadlanduralisun?  
\v 3 Mǝn ǝsli meni xadlanduruxi tegixlik bolƣanlardin ǝksiqǝ azar yǝp ⱪalmay degǝn mǝⱪsǝttǝ xu hǝtni yazdim; qünki mening xadliⱪim silǝr ⱨǝmminglarningmu xadliⱪidur dǝp silǝr ⱨǝmminglarƣa ixǝnq baƣlidim.\f □ \fr 2:3 \ft \+bd «Mǝn ǝsli meni xadlanduruxi tegixlik bolƣanlardin ǝksiqǝ azar yǝp ⱪalmay degǝn mǝⱪsǝttǝ uxbu hǝtni yazdim»\+bd* — «xu hǝt» bolsa «kirix sɵz»imizdǝ eytⱪinimizdǝk, «Korintliⱪlarƣa (1)» ǝmǝs, bǝlki uningdin keyinki yǝnǝ bir hǝtni kɵrsitidu.\f*  \x + \xo 2:3 \xt 2Kor. 8:22; Gal. 5:10. \x*  
\v 4 Qünki ǝslidǝ ɵzüm eƣir azab iqidǝ ⱪǝlbimdiki dǝrd-ǝlǝmdin kɵp kɵz yaxlirimni tɵkküzüp turup silǝrgǝ xu hǝtni yazƣanidim; mǝⱪsitim silǝrgǝ azar berix ǝmǝs, bǝlki silǝrgǝ qongⱪur baƣlanƣan, exip taxⱪan muⱨǝbbitimni bilixinglar üqün idi.   
\b  
\m  
\s1 Gunaⱨkarni ⱪaytidin ⱪobul ⱪilix  
\m
\v 5 Əmma birǝrsi azar yǝtküzgǝn bolsa, uning azar yǝtküzgini mǝn ǝmǝs dǝymǝn, u bǝlki mǝlum dǝrijidǝ (bu ixni ziyadǝ eƣir ⱪilƣum yoⱪ) ⱨǝmminglarƣa azar yǝtküzdi.  
\v 6 Bundaⱪ adǝmning kɵpinqinglar tǝripidin tǝnbiⱨlǝngini yetǝrliktur;\f □ \fr 2:6 \ft \+bd «Bundaⱪ adǝmning kɵpinqinglar tǝripidin tǝnbiⱨlǝngini yetǝrliktur»\+bd* — bǝzi alimlar «bundaⱪ adǝm»ni Pawlus birinqi hetidǝ alaⱨidǝ ǝyibligǝn kixi («1Kor.» 5-bab) dǝp ⱪaraydu. Bizningqǝ bolsa u keyinki, kɵp adǝmlǝrgǝ «azar bǝrgǝn», «ziyan-zǝhmǝt ⱪilƣuqi» yǝnǝ bir kixi idi (7:12 wǝ «kirix sɵz»imiznimu kɵrüng).\f*  \x + \xo 2:6 \xt 1Kor. 5:3. \x*  
\v 7 Xunga ⱨazir ǝksiqǝ, silǝr uningƣa meⱨir-xǝpⱪǝt kɵrsitip riƣbǝt-tǝsǝlli berixinglarƣa toƣra kelidu; bolmisa bundaⱪ bir kixi bǝlkim ƣayǝt zor dǝrd-ǝlǝmdin ɵzini yoⱪitiximu mumkin.  
\v 8 Xunga mǝn silǝrgǝ uningƣa muⱨǝbbitinglarni ispatlixinglarni jekilǝymǝn.  
\v 9 Xu hetimni yǝnǝ bir mǝⱪsǝttǝ, yǝni silǝrning ⱨǝmmǝ ixlarda itaǝtmǝn yaki itaǝtmǝn ǝmǝslikinglarni sinap bilixim üqün yazdim. \f □ \fr 2:9 \ft \+bd «Xu hetimni yǝnǝ bir mǝⱪsǝttǝ, yǝni silǝrning ⱨǝmmǝ ixlarda itaǝtmǝn yaki itaǝtmǝn ǝmǝslikinglarni sinap bilixim üqün yazdim»\+bd* — «ⱨǝmmǝ ixlarda itaǝtmǝn yaki itaǝtmǝn ǝmǝslikinglar»: Pawlus ularning ɵzigǝ itaǝtmǝn boluxi ǝmǝs, bǝlki Hudaning uning arⱪiliⱪ kǝlgǝn sɵzigǝ itaǝtmǝn boluxini halaytti, ǝlwǝttǝ.\f*  
\v 10 Lekin silǝr ⱪaysibirini mǝlum ix üqün kǝqürüm ⱪilƣan bolsanglar, mǝnmu ⱨǝm uni xundaⱪ ⱪilƣan bolimǝn; mǝnmu mǝlum bir ixni kǝqürüm ⱪilƣinimda (birǝr ixni kǝqürüm ⱪilƣan bolsam), mǝn silǝrni dǝp Mǝsiⱨning ⱨuzurida xundaⱪ ⱪildim. \f □ \fr 2:10 \ft \+bd «mǝnmu mǝlum bir ixni kǝqürüm ⱪilƣinimda ... mǝn silǝrni dǝp Mǝsiⱨning ⱨuzurida xundaⱪ ⱪildim»\+bd* — «Mǝsiⱨning ⱨuzurida»: baxⱪa birhil tǝrjimisi «Mǝsiⱨning wujudida» yaki «Mǝsiⱨning xǝhsiyitidǝ» (demǝk, Mǝsiⱨning ornida yaki Mǝsiⱨning namida). Buning wǝ tǝrjimimizning mǝnisi arisida qong pǝrⱪ yoⱪ.\f*  
\v 11 Xuning bilǝn Xǝytan bizdin ⱨeq üstünlükkǝ erixǝlmǝydu; qünki biz uning ⱨiylǝ-mikirliridin bihǝwǝr ǝmǝsmiz.\f □ \fr 2:11 \ft \+bd «Xuning bilǝn Xǝytan bizdin ⱨeq üstünlükkǝ erixǝlmǝydu; qünki biz uning ⱨiylǝ-mikirliridin bihǝwǝr ǝmǝsmiz»\+bd* — bu ayǝt toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng.\f*   
\m
\v 12 Əmdi Mǝsiⱨning hux hǝwirini jakarlaxⱪa Troas xǝⱨirigǝ kǝlginimdǝ wǝ xundaⱪla Rǝb tǝripidin \add pursǝt\add* ixiki manga eqilƣini bilǝn, \f □ \fr 2:12 \ft \+bd «xundaⱪla Rǝb tǝripidin pursǝt ixiki manga eqilƣini bilǝn...»\+bd* — grek tilida «xundaⱪla Rǝbdǝ pursǝt ixiki manga eqilƣini bilǝn...».\f*  \x + \xo 2:12 \xt Ros. 16:8. \x*  
\v 13 ⱪerindixim Titusni tapalmiƣinim tüpǝylidin roⱨim aram tapmidi; xuning bilǝn mǝn xu yǝrdikilǝr bilǝn hoxlixip, Makedoniyǝgǝ sǝpǝr aldim. \f □ \fr 2:13 \ft \+bd «ⱪerindixim Titusni tapalmiƣinim tüpǝylidin roⱨim aram tapmidi; xuning bilǝn mǝn xu yǝrdikilǝr bilǝn hoxlixip, Makedoniyǝgǝ sǝpǝr aldim»\+bd* — zor mumkinqiliki barki, Titus Korinttiki ⱪerindaxlarning hǝwirini elip kǝlmǝkqi bolƣan, lekin tehi Troasⱪa kǝlmigǝnliki üqün, Korintliⱪlarning ƣemini yǝwatⱪan Pawlus Troasta turƣinida kɵngli aram tapmidi. Gǝrqǝ hux hǝwǝrni jakarlaxⱪa «pursǝt ixiki eqilƣan» bolsimu, u uningdin (waⱪtinqǝ) paydilanmay Korintliⱪlarning hǝwirini biliwelix üqün Titusni izdǝp u yǝrdin kǝtti. Bir yildin keyinmu Troastiki bu «pursǝt ixiki» tehi oquⱪ turƣan bolsa kerǝk («Ros.» 20:6).\f*  
\v 14 Əmma bizni Mǝsiⱨdǝ ⱨǝmixǝ tǝntǝnǝ bilǝn ƣalibanǝ baxlaydiƣan, biz arⱪiliⱪ ⱨǝr yǝrdǝ Ɵzigǝ dost tartⱪuqi huxpuraⱪni qaqⱪuqi Hudaƣa tǝxǝkkür! \f □ \fr 2:14 \ft \+bd «Əmma bizni Mǝsiⱨdǝ ⱨǝmixǝ tǝntǝnǝ bilǝn ƣalibanǝ baxlaydiƣan... Hudaƣa tǝxǝkkür!»\+bd* — «ƣalibanǝ baxlaydiƣan» grek tilidiki bu sɵz adǝttǝ sǝrdar yaki padixaⱨ zǝpǝr ⱪuqⱪan ⱪoxunini xǝrǝplik, tǝntǝnilik yürüxtǝ ɵz yurtiƣa baxlaydiƣanliⱪini ipadilǝydu.\f*  \x + \xo 2:14 \xt Kol. 1:27. \x*  
\v 15 Qünki biz Hudaƣa yǝtküzüliwatⱪan Mǝsiⱨning huxpuriⱪidurmiz, ⱨǝm ⱪutⱪuzuluwatⱪanlar arisida ⱨǝm ⱨalakǝtkǝ ketiwatⱪanlar arisida xundaⱪmiz;  
\v 16 keyinkilǝrgǝ ɵlümgǝ bolƣan ɵlümning puriⱪi, aldinⱪilarƣa ⱨayatliⱪⱪa bolƣan ⱨayatliⱪning puriⱪidurmiz; ǝmdi muxundaⱪ ixlarning ⱨɵddisidin kim qiⱪalaydu? \f □ \fr 2:16 \ft \+bd «keyinkilǝrgǝ ɵlümgǝ bolƣan ɵlümning puriⱪi, aldinⱪilarƣa ⱨayatliⱪⱪa bolƣan ⱨayatliⱪning puriⱪidurmiz»\+bd* — buning mǝnisi bǝlkim xundaⱪki: — «ⱨalakǝtkǝ ketiwatⱪanlar» bolsa, «roⱨiy ɵlüm»dǝ turidu; ularning xu hǝtǝrlik ǝⱨwalini Hudaning adǝmliri ularƣa puritidu; mǝnggülük ⱨayatliⱪni tepiwatⱪanlarƣa bolsa, Hudaning adǝmliri ularƣa mǝnggülük ⱨayatning huxbuyini, ⱨǝⱪiⱪǝt ikǝnlikini ɵzining ⱨayat-turmuxi arⱪiliⱪ puritip bildüridu.\f*  \x + \xo 2:16 \xt Luⱪa 2:34. \x*  
\v 17 Qünki biz kɵp kixilǝrning ⱪilƣinidǝk Hudaning kalam-sɵzini soda-setiⱪ ixi ⱪilmaymiz; ǝksiqǝ biz sǝmimiylik bilǝn Huda aldida Hudadin \add ǝwǝtilgǝnlǝr\add* süpitidǝ Mǝsiⱨdǝ sɵzlǝymiz.   
\b  
\b  
\m  
\c 3
\s1 Yengi ǝⱨdining hizmǝtkarliri  
\m
\v 1 Biz yǝnǝ ɵzimizni tǝwsiyǝ ⱪilƣili turuwatamduⱪ? Yaki baxⱪa bǝzilǝrgǝ kerǝk bolƣandǝk, silǝrgǝ yezilƣan yaki silǝr yazƣan tǝwsiyinamilǝr bizgǝ kerǝkmu?\x + \xo 3:1 \xt 2Kor. 5:12; 10:8. \x*  
\v 2 Silǝr ɵzünglar bizning tǝwsiyinamimizdursilǝr, ⱪǝlbimizdǝ pütülgǝn, ⱨǝr insanƣa tonux bolƣan wǝ oⱪulidiƣan.\f □ \fr 3:2 \ft \+bd «Silǝr ɵzünglar bizning tǝwsiyinamimizdursilǝr, ⱪǝlbimizdǝ pütülgǝn, ⱨǝr insanƣa tonux bolƣan wǝ oⱪulidiƣan»\+bd* — demǝk, Korinttiki etiⱪadqilarning nijatni yengi ⱪobul ⱪilƣan waⱪtida mutlǝⱪ ɵzgǝrtilgǝn yengi yürüx-turuxliri Pawlusning ǝjrining ⱨǝr adǝmgǝ kɵrünǝrlik bolƣan mewisi, uning ⱨǝⱪiⱪiy rosul ikǝnlikigǝ ispat idi.\f*  
\v 3 Silǝrning biz tǝripimizdin pǝrwix ⱪilinƣan, Mǝsiⱨning mǝktupi ikǝnlikinglar ayan boldi (bu mǝktup siyaⱨ bilǝn ǝmǝs, bǝlki tirik Hudaning Roⱨi bilǝn yezilƣan; tax tahtaylarƣa ǝmǝs, bǝlki ⱪǝlbning ǝtlik tahtayliriƣa pütüklüktur).\f □ \fr 3:3 \ft \+bd «Silǝrning biz tǝripimizdin pǝrwix ⱪilinƣan, Mǝsiⱨning mǝktupi ikǝnlikinglar»\+bd* — «pǝrwix ⱪilinƣan» yaki «yǝtküzülidiƣan, yollanƣan». grek tilida «kɵyünüp beⱪilƣan» yaki «hizmiti ⱪilinƣan». \+bd «bu mǝktup siyaⱨ bilǝn ǝmǝs, bǝlki tirik Hudaning Roⱨi bilǝn yezilƣan; tax tahtaylarƣa ǝmǝs, bǝlki ⱪǝlbning ǝtlik tahtayliriƣa pütüklüktur»\+bd* — oⱪurmǝnlǝrning esidǝ barki, Musa pǝyƣǝmbǝrgǝ qüxürülgǝn ⱪanun «tax tahtalar»ƣa pütüklük idi. Muxu yǝrdiki «ǝtlik» sǝlbiy mǝnidǝ ǝmǝs, bǝlkim «yumxaⱪ, ⱪattiⱪ bolmiƣan», «tax»ning ǝksini bildüridu.\f*  \x + \xo 3:3 \xt Mis. 24:12; 34:1; Yǝr. 31:33; Əz. 11:19; 36:26; Ibr. 8:10. \x*  
\v 4 Əmdi bizning Mǝsiⱨ arⱪiliⱪ Hudaƣa ⱪaraydiƣan xunqǝ zor ixǝnqimiz bar;  
\v 5 ɵzimizni birǝrnǝrsini ⱪilƣudǝk iⱪtidarimiz bar dǝp qaƣliƣinimiz yoⱪtur; iⱪtidarliⱪimiz bolsa bǝlki Hudadindur.   
\m
\v 6 U bizni yengi ǝⱨdining hizmǝtkarliri boluxⱪa iⱪtidarliⱪ ⱪildi; bu ǝⱨdǝ pütüklük sɵz-jümlilǝrgǝ ǝmǝs, bǝlki Roⱨⱪa asaslanƣan. Qünki pütüklük sɵz-jümlilǝr adǝmni ɵltüridu; lekin Roⱨ bolsa adǝmgǝ ⱨayat kǝltüridu.\f □ \fr 3:6 \ft \+bd «U bizni yengi ǝⱨdining hizmǝtkarliri boluxⱪa iⱪtidarliⱪ ⱪildi; bu ǝⱨdǝ pütüklük sɵz-jümlilǝrgǝ ǝmǝs, bǝlki Roⱨⱪa asaslanƣan»\+bd* — muxu ayǝttiki «pütüklük sɵz-jümlilǝr» Musaƣa qüxürülgǝn ⱪanunni, yǝni «kona ǝⱨdǝ»ni kɵrsitidu; «Roⱨ» bolsa Hudaning Muⱪǝddǝs Roⱨini kɵrsitidu, ǝlwǝttǝ. «Yengi ǝⱨdǝ» toƣruluⱪ «Yǝr.» 31:31-34 wǝ «Yǝrǝmiya»diki «ⱪoxumqǝ sɵz»ni kɵrüng. \+bd «Qünki pütüklük sɵz-jümlilǝr adǝmni ɵltüridu; lekin Roⱨ bolsa adǝmgǝ ⱨayat kǝltüridu»\+bd* — bu sɵzlǝrning toluⱪ mǝnisini qüxinix üqün «Rim.» 3:19-23, 7-bab wǝ 8:1-16ni kɵrüng. «Roⱨ» Hudaning Roⱨi, ǝlwǝttǝ.\f*  \x + \xo 3:6 \xt 2Kor. 5:18; Ibr. 8:6, 8. \x*  
\v 7 Əmma sɵz-jümlilǝr bilǝn taxlarƣa oyulƣan, ɵlüm kǝltüridiƣan hizmǝt xan-xǝrǝp bilǝn bolƣan wǝ xundaⱪla Israillar Musaning yüzidǝ julalanƣan xan-xǝrǝptin yüzigǝ kɵzlirini tikip ⱪariyalmiƣan yǝrdǝ (gǝrqǝ xu xan-xǝrǝp ⱨazir ǝmǝldin ⱪaldurulƣan bolsimu),\f □ \fr 3:7 \ft \+bd «Israillar Musaning yüzidǝ julalanƣan xan-xǝrǝptin yüzigǝ kɵzlirini tikip ⱪariyalmiƣan yǝrdǝ»\+bd* — bu wǝⱪǝ «Mis.» 34:29-35dǝ hatirilǝngǝn. \+bd «(gǝrqǝ xu xan-xǝrǝp ⱨazir ǝmǝldin ⱪaldurulƣan bolsimu)»\+bd* — baxⱪa birhil tǝrjimisi «gǝrqǝ xu nur asta-asta yoⱪiliwatⱪan bolsimu». Pawlus bu ikki bisliⱪ sɵzlǝrni bǝlkim ǝtǝy ixlǝtkǝn, xunga ikkila tǝrjimisi bǝlkim toƣridur.\f*  \x + \xo 3:7 \xt Mis. 24:12; 34:1,30; Ⱪan. 10:1. \x*  
\v 8 Roⱨ bilǝn yürgüzülidiƣan hizmǝt tehimu xan-xǝrǝplik bolmamdu?  
\v 9 Qünki adǝmning gunaⱨini bekitidiƣan hizmǝt xǝrǝplik bolƣan yǝrdǝ, insanni ⱨǝⱪⱪaniy ⱪilidiƣan hizmǝtning xǝripi tehimu exip taxmamdu!?  
\v 10 Qünki ǝslidǝ xan-xǝrǝplik bolƣan ixning ⱨazirⱪi ƣayǝt zor xan-xǝrǝplik ixning aldida ⱨeqⱪandaⱪ xan-xǝrǝplikliki yoⱪtur;  
\v 11 qünki ǝmǝldin ⱪaldurulƣan ix ǝslidǝ xan-xǝrǝp bilǝn kǝltürülgǝn yǝrdǝ, ⱨazir ornini basⱪan ix tehimu xan-xǝrǝplik bolidu. \f □ \fr 3:11 \ft \+bd «qünki ǝmǝldin ⱪaldurulƣan ix ǝslidǝ xan-xǝrǝp bilǝn kǝltürülgǝn yǝrdǝ,...»\+bd* — «ǝmǝldin ⱪaldurulƣan ix» yaki «ajizlap yoⱪiliwatⱪan ix».\f*  
\v 12 Bizdǝ xunqǝ zor xundaⱪ bir ümid bolƣanikǝn, biz tolimu yürǝklik bolimiz. \f □ \fr 3:12 \ft \+bd «biz tolimu yürǝklik bolimiz»\+bd* — yaki «biz jasarǝtlik sɵzlǝymiz».\f*  
\v 13 Biz Israillarni ǝmǝldin ⱪaldurulidiƣan \add ǝⱨdining\add* parlaⱪ nuriƣa kɵzini tikip ⱪaraxning aⱪiwitigǝ uqrap kǝtmisun dǝp yüzigǝ qümpǝrdǝ tartiwalƣan Musaƣa ohximaymiz. \f □ \fr 3:13 \ft \+bd «ǝmǝldin ⱪaldurulidiƣan ǝⱨdǝ»\+bd* — «kona ǝⱨdǝ»ning «ǝmǝldin ⱪaldurulƣanliⱪi»ni toluⱪraⱪ qüxinix üqün «Rim.» 3:19-4:25, 7:7-8:4, «Gal.» 1:2-4:7ni oⱪung). 
\fp  Baxⱪa birhil tǝrjimisi «ɵqüp ketiwatⱪan ǝⱨdǝ...». \+bd «ǝmǝldin ⱪaldurulidiƣan ǝⱨdining parlaⱪ nuriƣa kɵzini tikip ⱪaraxning aⱪiwitigǝ uqrap kǝtmisun dǝp...»\+bd* — «ⱪaraxning aⱪiwiti» — biz bu sɵzni xu mǝnidǝ qüxinimizki, kona ǝⱨdǝ (Musa pǝyƣǝmbǝrgǝ qüxürülgǝn ⱪanun) astida, insanning gunaⱨⱪa patⱪan ⱨaliti pax ⱪilinƣaqⱪa, Hudaning xan-xǝripigǝ biwasitǝ ⱪaraxning aⱪiwiti ɵlüm bolatti. «Mis.» 34:34ni kɵrüng.\f*  \x + \xo 3:13 \xt Mis. 34:35; Rim. 10:4. \x*  
\v 14 Əmma ularning oy-kɵngülliri ⱪadaⱪlaxⱪanidi; qünki bügüngǝ ⱪǝdǝr kona ǝⱨdini oⱪuƣinida muxu qümpǝrdǝ eliwetilmǝy kǝldi; qünki pǝⱪǝt Mǝsiⱨdǝ bolƣandila u elip taxliwetilidu. \f □ \fr 3:14 \ft \+bd «qünki bügüngǝ ⱪǝdǝr kona ǝⱨdini oⱪuƣinida muxu qümpǝrdǝ eliwetilmǝy kǝldi...»\+bd* — «kona ǝⱨdǝ» muxu yǝrdǝ, bolupmu Musa pǝyƣǝmbǝrgǝ qüxürülgǝn ⱪanunni, yǝni Tǝwratning «Yaritilix»tin «Ⱪanun xǝrⱨi»giqǝ bolƣan bǝx ⱪismini kɵrsitidu.\f*  \x + \xo 3:14 \xt Yǝx. 6:10; Əz. 12:2; Mat. 13:11; Ros. 28:26; Rim. 11:8. \x*  
\v 15 Əmma bügüngǝ ⱪǝdǝr, Musaning yazmiliri oⱪulƣinida xu qümpǝrdǝ yǝnila ⱪǝlbini yepiwalmaⱪta.  
\v 16 Əmma ⱨǝrkim Rǝbgǝ ⱪarap burulsa, qümpǝrdǝ elip taxlinidu. \x + \xo 3:16 \xt Mat. 13:11; Rim. 11:23; 1Kor. 2:10. \x*  
\v 17 Əmma Rǝb xu Roⱨtur; wǝ Rǝbning Roⱨi ⱪǝyǝrdǝ bolsa, xu yǝrdǝ ⱨɵrlük bolidu. \f □ \fr 3:17 \ft \+bd «Əmma Rǝb xu roⱨtur»\+bd* — «Roⱨ» bolsa Hudaning Muⱪǝddǝs Roⱨi», yǝni «yengi ǝⱨdǝ» arⱪiliⱪ mǝnggülük ⱨayatni elip kelidiƣan Roⱨni kɵrsitidu.\f*  \x + \xo 3:17 \xt Yⱨ. 4:24. \x*  
\v 18 Wǝ biz ⱨǝmmimizning yüzimiz qümpǝrdisiz ⱨalda Rǝbning xan-xǝripigǝ ⱪariƣinida, Uning ohxax süritidǝ boluxⱪa Roⱨ bolƣan Rǝb tǝripidin xan-xǝrǝp üstigǝ xan-xǝrǝp ⱪoxulup ɵzgǝrtilmǝktimiz.\f □ \fr 3:18 \ft \+bd «Biz ⱨǝmmimizning yüzimiz qümpǝrdisiz ⱨalda Rǝbning xan-xǝripigǝ ⱪariƣinida, Uning ohxax süritidǝ boluxⱪa Roⱨ bolƣan Rǝb tǝripidin xan-xǝrǝp üstigǝ xan-xǝrǝp ⱪoxulup ɵzgǝrtilmǝktimiz»\+bd* — «ohxax süriti» (yaki «ohxax sürǝt-obrazi») — Rǝb Əysaning Ɵzining süriti.\f*  \x + \xo 3:18 \xt 1Kor. 13:12; 2Kor. 5:7. \x*   
\b  
\b  
\m  
\c 4
\s1 Pawlusning jamaǝtlǝrning hizmitidǝ bolƣan qidamliⱪ, sǝwr-taⱪǝtliki — Hizmǝttǝ qidamliⱪ  
\m
\v 1 Xunga \add Huda\add* bizgǝ rǝⱨim-xǝpⱪǝt kɵrsǝtkǝndǝk, bu hizmǝt bizgǝ amanǝt ⱪilinƣanikǝn, biz bǝl ⱪoywǝtmǝymiz;  
\v 2 ǝmdiliktǝ xǝrmǝndilikkǝ ait yoxurun ixlarni taxlap, nǝ aldamqiliⱪta mangmay, nǝ Hudaning sɵzini burmilimay, bǝlki ⱨǝⱪiⱪǝtni ǝynǝn ayan ⱪilix bilǝn Huda aldida durusluⱪimizni ⱨǝr adǝmning wijdaniƣa kɵrsitimiz.\x + \xo 4:2 \xt 2Kor. 2:17; 2Kor. 6:4\x*  
\v 3 Əmma hux hǝwirimiz qümkǝlgǝn bolsimu, u ⱨalak boluwatⱪanlarƣa nisbǝtǝn qümkǝldi;\x + \xo 4:3 \xt 2Kor. 2:15; 2Tes. 2:10. \x*  
\v 4 Qünki Hudaning sürǝt-obrazi bolƣan Mǝsiⱨning xan-xǝripi toƣrisidiki hux hǝwǝrning nuri ularning üstidǝ yorumisun dǝp, bu zamanning ilaⱨi etiⱪadsizlarning oy-zeⱨinlirini kor ⱪildi.\f □ \fr 4:4 \ft \+bd «bu zamanning ilaⱨi etiⱪadsizlarning oy-zeⱨinlirini kor ⱪildi»\+bd* — «bu zamanning ilaⱨi» Xǝytan, Iblis.\f*  \x + \xo 4:4 \xt Yǝx. 6:10; Yⱨ. 12:40; 14:9. Fil. 2:6. Kol. 1:15. Ibr. 1:3. \x*  
\v 5 Qünki biz ɵzimizni ǝmǝs, bǝlki Mǝsiⱨ Əysani Rǝb, xuningdǝk ɵzimizni Əysa üqün silǝrning hizmǝtkaringlar dǝp elan ⱪilimiz.\f □ \fr 4:5 \ft \+bd «biz ɵzimizni ǝmǝs, bǝlki Mǝsiⱨ Əysani Rǝb, xuningdǝk ɵzimizni Əysa üqün silǝrning hizmǝtkaringlar dǝp elan ⱪilimiz»\+bd* — «hizmǝtkarlar» muxu yǝrdǝ grek tilida «ⱪullar» deyilidu. Demǝk, ɵzini (ⱨǝrhil sǝwǝblǝr bilǝn) baxⱪa birsining hizmitidǝ boluxⱪa satⱪan kixilǝr.\f*  
\v 6 Qünki «ⱪarangƣuluⱪtin nur yorusun» dǝp buyruƣan Huda, Mǝsiⱨning didaridin Ɵzining xan-xǝripini tonutuxⱪa bolƣan yoruⱪluⱪning \add biz arⱪiliⱪ\add* qeqilixi üqün, bizning ⱪǝlbimizni yorutⱪandur.\x + \xo 4:6 \xt Yar. 1:3; 2Pet. 1:19. \x*   
\b  
\m  
\s1 Mǝnggülük xan-xǝrǝpning zor wǝzni  
\m
\v 7 Əmma ⱪudrǝtning ƣayǝt zorluⱪi bizdin ǝmǝs, bǝlki Hudadin bolƣanliⱪi kɵrünsun dǝp bu gɵⱨǝrgǝ sapal idixlarda ⱪaqilaⱪliⱪ ⱨalda igidarliⱪ ⱪilimiz.\f □ \fr 4:7 \ft \+bd «...bu gɵⱨǝrgǝ sapal idixlarda ⱪaqilaⱪliⱪ ⱨalda igidarliⱪ ⱪilimiz»\+bd* — «sapal idixlar» bolsa etiⱪadqilarning ɵz ajiz wujud-tǝnliri, ǝlwǝttǝ.\f*  \x + \xo 4:7 \xt 1Kor. 2:5; 2Kor. 5:1. \x*  
\v 8 Mana biz ⱨǝrtǝrǝptǝ ⱪistilip ⱪalduⱪ, ǝmma yǝnjilmiduⱪ; tǝmtirǝp ⱪalduⱪ, ǝmma ümidsizlǝnmiduⱪ;  
\v 9 ziyankǝxlikkǝ uqrawatimiz, ǝmma ⱨǝmdǝmsiz ⱪalmiduⱪ; yiⱪitilduⱪ, ǝmma ⱨalak bolmiduⱪ;  
\v 10 Əysaning ⱨayati tenimizdǝ ayan ⱪilinsun dǝp, ⱨǝrdaim tenimizdǝ Əysaning ɵlümini kɵtürüp yürimiz. \f □ \fr 4:10 \ft \+bd «Əysaning ⱨayati tenimizdǝ ayan ⱪilinsun dǝp, ⱨǝrdaim tenimizdǝ Əysaning ɵlümini kɵtürüp yürimiz»\+bd* — «Əysaning ɵlümini kɵtürüx» degǝnlik bǝlkim rosullar daim azap-oⱪubǝtni tartⱪanliⱪi, daim ɵltürülüxning hǝwpidǝ turuwatⱪanliⱪini kɵrsitidu. Əmma bu bayanni yǝnǝ ⱨǝmmǝ etiⱪadqi üqün muⱨim roⱨiy prinsip degili bolidu. 11-ayǝtni kɵrüng.\f*  \x + \xo 4:10 \xt Rim. 8:17; Gal. 6:17; Fil. 3:10; 2Tim. 2:11,12; 1Pet. 4:13. \x*  
\v 11 Qünki Əysaning ⱨayati ɵlidiƣan ǝtlirimizdǝ ayan ⱪilinsun üqün, tirik ⱪalƣan bizlǝr ⱨǝrdaim ɵlümgǝ tapxurulmaⱪtimiz. \f □ \fr 4:11 \ft \+bd «qünki Əysaning ⱨayati ɵlidiƣan ǝtlirimizdǝ ayan ⱪilinsun üqün, tirik ⱪalƣan bizlǝr ⱨǝrdaim ɵlümgǝ tapxurulmaⱪtimiz»\+bd* — «ɵlümgǝ tapxurulmaⱪtimiz» — Huda tǝripidin, ǝlwǝttǝ.\f*  \x + \xo 4:11 \xt Zǝb. 44:22; Mat. 5:11; Rim. 8:36; 1Kor. 4:9; 15:49; Kol. 3:4. \x*  
\v 12 Xuning bilǝn bizdǝ ɵlüm ixlǝwatidu, ǝmma ⱨayat silǝrdǝ ixlǝwatidu. \f □ \fr 4:12 \ft \+bd «Xuning bilǝn bizdǝ ɵlüm ixlǝwatidu, ǝmma ⱨayat silǝrdǝ ixlǝwatidu»\+bd* — muxu muⱨim prinsip toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng.\f*  
\v 13 Wǝ «Mǝn ixǝndim, xunga sɵz ⱪildim» dǝp yezilƣandikidǝk iman-ixǝnqtiki roⱨⱪa igǝ bolup, bizmu ixǝnduⱪ wǝ xuning bilǝn sɵz ⱪilimiz; \f □ \fr 4:13 \ft \+bd «Mǝn ixǝndim, xunga sɵz ⱪildim»\+bd* — «Zǝb.» 116:10. \+bd «iman-ixǝnqtiki roⱨⱪa igǝ bolup, bizmu ixǝnduⱪ wǝ xuning bilǝn sɵz ⱪilimiz»\+bd* — «sɵz ⱪilimiz» — demǝk, hux hǝwǝrni jakarlaymiz.\f*  \x + \xo 4:13 \xt Zǝb. 116:10\x*  
\v 14 qünki Rǝb Əysani tirildürgǝn \add Huda\add* bizni Əysa bilǝn birgǝ tirildüridu, xundaⱪla bizni silǝr bilǝn birgǝ Ɵz aldiƣa ⱨazir ⱪilidu, dǝp bilimiz. \x + \xo 4:14 \xt Rim. 8:11; 1Kor. 6:14. \x*  
\v 15 Qünki \add bu\add* ⱨǝmmǝ ixlar silǝr üqündurki, tehimu kɵp kixilǝrning wujudida exip taxⱪuqǝ beƣixlanƣan meⱨir-xǝpⱪǝt sǝwǝbidin kɵp kixilǝrningmu Hudani uluƣlap eytⱪan tǝxǝkkürliri exip taxidu. \x + \xo 4:15 \xt 2Kor. 1:11. \x*  
\v 16 Xunga biz bǝl ⱪoyuwǝtmǝymiz; gǝrqǝ taxⱪi insanliⱪimiz solaxsimu, dǝrⱨǝⱪiⱪǝt iqki insanliⱪimiz kündin-küngǝ yengilanmaⱪta. \f □ \fr 4:16 \ft \+bd «gǝrqǝ taxⱪi insanliⱪimiz solaxsimu, dǝrⱨǝⱪiⱪǝt iqki insanliⱪimiz kündin-küngǝ yengilanmaⱪta»\+bd* — «taxⱪi insanliⱪimiz» adǝmning jan-tenini, «iqki insanliⱪimiz» adǝmning ⱪǝlb-roⱨini, iqki dunyasini kɵrsitidu. Grek tilida «taxⱪi insanimiz» wǝ «iqki insanimiz» deyilidu.\f*  
\v 17 Qünki bizning bir dǝⱪiⱪilik wǝ yenik japa-muxǝⱪⱪǝtlirimiz biz üqün exip taxⱪan, mǝnggülük, zor wǝzinlik xan-xǝrǝpni ⱨasil ⱪilidu. \x + \xo 4:17 \xt Zǝb. 30:5; Mat. 5:12; Rim. 8:18; 1Yuⱨa. 3:2. \x*  
\v 18 Xunga biz kɵrüngǝn ixlarƣa ǝmǝs, bǝlki kɵrünmǝs ixlarƣa kɵz tikimiz; qünki kɵrüngǝn ixlar waⱪitliⱪ, ǝmma kɵrünmǝs ixlar mǝnggülüktur.   
\b  
\b  
\m  
\c 5
\s1 Kɵrüx sezimi bilǝn ǝmǝs, bǝlki iman-ixǝnq bilǝn yaxax  
\m
\v 1 Qünki bu zeminƣa tǝwǝ ɵyimiz, yǝni bu qedirimiz yoⱪitilsimu, Huda tǝripidin bolƣan, insan ⱪoli bilǝn yasalmiƣan bir ɵy, yǝni asmanlarda ǝbǝdiy bir makanimiz bardur dǝp bilimiz.\x + \xo 5:1 \xt 2Kor. 4:7. \x*  
\v 2 Əmdi bu \add kona ɵyimizdǝ\add* turƣinimizda asmandiki ɵyimizni kiyiwelixⱪa zor intizar bilǝn aⱨ urmaⱪtimiz\x + \xo 5:2 \xt Rim. 8:23. \x*  
\v 3 (bǝrⱨǝⱪ, \add asmandiki ɵyimizni\add* kiyiwalsaⱪ yalingaq ⱪalmaymiz).\x + \xo 5:3 \xt Wǝⱨ. 3:18; 16:15. \x*  
\v 4 Qünki muxu qedirda turƣinimizda, eƣirqiliⱪta aⱨ urmaⱪtimiz; bu bizning yalingaqlinixni haliƣinimiz ǝmǝs, bǝlki kiyindürülüxni, yǝni bizdǝ ɵlidiƣan nemǝ bolsa, uning ⱨayat tǝripidin yutuluxini halaymiz.\x + \xo 5:4 \xt Rim. 8:11; 1Kor. 15:53. \x*  
\v 5 Əmdi bizni dǝl muxu ixⱪa tǝyyarliƣuqi bolsa Hudadur; U bizgǝ «kapalǝt» bolƣan Ɵz Roⱨinimu ata ⱪildi.\f □ \fr 5:5 \ft \+bd «U bizgǝ «kapalǝt» bolƣan Ɵz Roⱨinimu ata ⱪildi»\+bd* — «Ɵz Roⱨi» grek tilida pǝⱪǝt «Roⱨ» bilǝn ipadilinidu. «Kapalǝt» toƣruluⱪ 1:22diki izaⱨatni kɵrüng.\f*  \x + \xo 5:5 \xt Rim. 8:16; 2Kor. 1:22; Əf. 1:13; 4:30. \x*  
\v 6 Xuning bilǝn biz ⱨǝmixǝ yurǝklik bolimiz; ⱨǝmdǝ tenimizdǝ makan tutⱪinimizda Rǝbdin neri bolƣan musapir bolimiz dǝp bilimiz  
\v 7 (qünki biz kɵrüx sezimi bilǝn ǝmǝs, etiⱪad bilǝn mangimiz);\x + \xo 5:7 \xt 1Kor. 13:12; 2Kor. 3:18. \x*  
\v 8 biz yurǝklik bolup, xuningdǝk tǝndin neri bolup Rǝb bilǝn billǝ bir makanda boluxⱪa tehimu hursǝnmiz.  
\v 9 Xuning bilǝn, mǝyli tǝndǝ bolayli, tǝndin neri bolayli, uni hursǝn ⱪilixni istǝk-nixan ⱪilip intilimiz.  
\v 10 Qünki tǝndǝ ⱪilƣan ǝmǝllirimizni, yahxiliⱪ bolsun, yamanliⱪ bolsun, ⱨǝrbirimizgǝ ⱪayturuluxi üqün Mǝsiⱨning soraⱪ tǝhti aldida ⱨazir boluximiz lazim bolidu. \x + \xo 5:10 \xt Zǝb. 62:12; Yǝr. 17:10; 32:19; Mat. 16:27; 25:32; Rim. 2:6; 14:10,12; 1Kor. 3:8; Gal. 6:5; Wǝⱨ. 2:23; 22:12. \x*  
\v 11 Xuning bilǝn Rǝbning dǝⱨxitini bilgǝnlikimiz üqün, insanlarni ixǝndürüxkǝ tiriximiz; lekin biz Hudaƣa oquⱪ-axkarimiz, xuningdǝk silǝrning wijdaninglardimu axkarǝ tonulsaⱪ dǝp ümid ⱪilimǝn.\f □ \fr 5:11 \ft \+bd «biz Hudaƣa oquⱪ-axkarimiz, xuningdǝk silǝrning wijdaninglardimu axkarǝ tonulsaⱪ dǝp ümid ⱪilimǝn»\+bd* — «Hudaƣa oquⱪ-axkarimiz, xuningdǝk silǝrning wijdaninglardimu axkarǝ tonulsaⱪ». Demǝk, Pawlus wǝ baxⱪa rosullar dunyadikikilǝrgǝ anqǝ tonux ǝmǝs, ularning ⱨǝⱪiⱪiy salaⱨiyiti, ularda bolƣan Mǝsiⱨning Muⱪǝddǝs Roⱨimu dunyadikikilǝrgǝ anqǝ tonux ǝmǝs, xunga ularƣa Mǝsiⱨning ⱨǝr adǝmni soraⱪⱪa tartidiƣanliⱪi toƣruluⱪ ixǝndürüxning zɵrüriyiti bar. Lekin Huda bizni obdan bilidu wǝ (silǝr Hudaning adǝmliri bolƣandin keyin) silǝrmu bizni obdan qüxǝnsǝnglar kerǝk, dǝydu.\f*   
\b  
\m  
\s1 Inaⱪliⱪⱪa kǝltürüx hizmiti  
\m
\v 12 Biz ⱨazir ɵzimizni ⱪaytidin silǝrgǝ tǝwsiyǝ ⱪilƣinimiz yoⱪ, bǝlki pǝⱪǝt silǝrdǝ ⱪǝlbdiki ixlardin ǝmǝs, taxⱪi ⱪiyapǝttin pǝhirlinidiƣanlarƣa bǝrgüdǝk jawab bolsun dǝp, silǝrgǝ bizlǝrdin pǝhirlinix imkaniyitini yaritip beriwatimiz. \f □ \fr 5:12 \ft \+bd «...taxⱪi ⱪiyapǝttin pǝhirlinidiƣanlarƣa bǝrgüdǝk jawab bolsun dǝp, silǝrgǝ bizlǝrdin pǝhirlinix imkaniyitini yaritip beriwatimiz»\+bd* — «taxⱪi ⱪiyapitidin pǝhirlinidiƣanlar bǝrgüdǝk jawab bolsun dǝp...» — Pawlus ⱨazir Korinttiki jamaǝttǝ kɵrüngǝn «sahta rosullar»ni tilƣa elip, ɵzi üstidin ǝrz ⱪilƣan bu kixilǝrgǝ jawab berix üqün Korinttiki ⱪerindaxlarƣa ɵzining wǝ ⱨǝmkarlirining hizmǝtlirining roⱨiy maⱨiyitini azraⱪ axkarilap kɵrsǝtmǝkqi.\f*  \x + \xo 5:12 \xt 2Kor. 3:1; 10:8. \x*  
\v 13 Qünki iq-iqimizgǝ siƣmay ⱪalƣan bolsaⱪmu Huda aldida xundaⱪ bolduⱪ, salmaⱪ bolsaⱪmu silǝr üqün xundaⱪ bolimiz. \f □ \fr 5:13 \ft \+bd «Qünki iq-iqimizgǝ siƣmay ⱪalƣan bolsaⱪmu Huda aldida xundaⱪ bolduⱪ, salmaⱪ bolsaⱪmu silǝr üqün xundaⱪ bolimiz»\+bd* — munu ayǝttǝ Pawlus, xübⱨisizki, (yuⱪirida eytilƣandǝk) awwal ɵzining wǝ ⱪerindaxlarning «ⱪǝlbdiki ixlar», yǝni ǝng ǝⱨmiyǝtlik ixlar toƣruluⱪ sɵzlǝydu. U keyinrǝk «kɵrünüx»tiki ixlarning, yǝni «taxⱪi ⱪiyapǝt»ning ixliriƣa ɵtidu. Əmǝliyǝttǝ «iq-iqimizgǝ siƣmay ⱪalƣan bolux» Hudaning zor uluƣluⱪi, exip taxⱪan xapaitigǝ ⱪarap insanning huxalliⱪtin bolƣan normal inkasi bolux kerǝkƣu, dǝymiz. Əmma baxⱪa kixilǝr bǝribir hux hǝwǝrni anglixi kerǝk, xuningdǝk ɵz huxalliⱪimizƣa ⱨay berip, ular üqün «salmaⱪ» boluximizmu kerǝk.\f*  
\v 14 Qünki Mǝsiⱨning muⱨǝbbiti bizni \add xundaⱪ ⱪilixⱪa\add* ündǝydu; qünki biz birsi ⱨǝmmǝylǝn üqün ɵldi, xunga ⱨǝmmǝylǝnnimu ɵldi, dǝp ⱨesablaymiz. \f □ \fr 5:14 \ft \+bd «birsi ⱨǝmmǝylǝn üqün ɵldi»\+bd* — Mǝsiⱨni kɵrsitidu. \+bd «qünki biz birsi ⱨǝmmǝylǝn üqün ɵldi, xunga ⱨǝmmǝylǝnnimu ɵldi, dǝp ⱨesablaymiz»\+bd* — bu ajayib ayǝt toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng.\f*  
\v 15 Wǝ U ⱨǝmmǝylǝnni dǝp ɵldi, buningdin mǝⱪsǝt, ⱨayat bolƣanlar ɵzliri üqün ǝmǝs, bǝlki ularni dǝp ɵlüp tirilgüqi üqün yaxixi üqündur.\x + \xo 5:15 \xt Rim. 14:7; Gal. 2:20; 1Tes. 5:10; 1Pet. 4:2. \x*   
\m
\v 16 Xuning bilǝn biz buningdin keyin ⱨeqkimni insanlarqǝ tonumaymiz; ⱨǝtta biz Mǝsiⱨni insanlarqǝ tonuƣan bolsaⱪ, buningdin keyin uni yǝnǝ xundaⱪ tonumaymiz. \f □ \fr 5:16 \ft \+bd «ⱨǝtta biz Mǝsiⱨni insanlarqǝ tonuƣan bolsaⱪ...»\+bd* — «insanlarqǝ» grek tilida «ǝtlǝr boyiqǝ». \+bd «xuning bilǝn biz buningdin keyin ⱨeqkimni insanlarqǝ tonumaymiz; ⱨǝtta biz Mǝsiⱨni insanlarqǝ tonuƣan bolsaⱪ, buningdin keyin uni yǝnǝ xundaⱪ tonumaymiz»\+bd* — bu ajayib ayǝt toƣruluⱪmu «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng.\f*  \x + \xo 5:16 \xt Mat. 12:50; Yⱨ. 15:14; Gal. 5:6; 6:15; Kol. 3:11. \x*  
\v 17 Xunga ǝmdi birsi Mǝsiⱨdǝ bolsa, u yengi bir yaritilƣuqidur! Kona ixlar ɵtüp, mana, ⱨǝmmǝ ix yengi boldi! \x + \xo 5:17 \xt Yǝx. 43:18; Wǝⱨ. 21:5. \x*  
\v 18 Wǝ barliⱪ ixlar Hudadindur; U bizni Mǝsiⱨ arⱪiliⱪ Ɵzigǝ inaⱪlaxturdi, xundaⱪla bizgǝ inaⱪlaxturux hizmitini tapxurdi: — \f □ \fr 5:18 \ft \+bd «wǝ barliⱪ ixlar Hudadindur»\+bd* — yaki «wǝ bu barliⱪ ixlar Hudadindur».\f*  \x + \xo 5:18 \xt Kol. 1:20; 1Yuⱨa. 2:2; 4:10. \x*  
\v 19 demǝk, Huda Mǝsiⱨdǝ adǝmlǝrning itaǝtsizliklirini ularning ǝyibi bilǝn ⱨesablaxmay, alǝmni Ɵzigǝ inaⱪlaxturdi; xuningdǝk bizgǝ inaⱪlaxturux hǝwirini amanǝt ⱪilip tapxurdi. \x + \xo 5:19 \xt Rim. 3:24,25; Kol. 1:20. \x*  
\v 20 Xunga huddi Huda biz arⱪiliⱪ \add adǝmlǝrdin inaⱪliⱪⱪa kelixni\add* ɵtünginidǝk, biz Mǝsiⱨkǝ wakalitǝn ǝlqilǝrdurmiz; Mǝsiⱨning ornida «Hudaƣa inaⱪlaxturulƣaysilǝr!» dǝp ɵtünimiz. \x + \xo 5:20 \xt 2Kor. 3:6. \x*  
\v 21 Gunaⱨⱪa ⱨeq tonux bolmiƣan kixini Huda bizni dǝp gunaⱨning ɵzi ⱪildi; mǝⱪsiti xuki, bizning Uningda Hudaning ⱨǝⱪⱪaniyliⱪi boluximiz üqündur.\f □ \fr 5:21 \ft \+bd «gunaⱨⱪa ⱨeq tonux bolmiƣan kixi»\+bd* — Mǝsiⱨ. \+bd «mǝⱪsiti xuki, bizning Uningda Hudaning ⱨǝⱪⱪaniyliⱪi boluximiz üqündur»\+bd* — «Uningda» — Mǝsiⱨdǝ, ǝlwǝttǝ.\f*  \x + \xo 5:21 \xt Yǝx. 53:9,12; Rim. 8:3; Gal. 3:13; 1Pet. 2:22; 1Yuⱨa. 3:5. \x*   
\b  
\b  
\m  
\c 6
\s1 Hudaning japa-muxǝⱪⱪǝt tartⱪuqi ǝlqiliri bolux  
\m
\v 1 Əmdi \add Hudaning\add* ⱨǝmkarliri süpitidǝ silǝrdin Uning meⱨir-xǝpⱪitini ⱪobul ⱪilip turup uni bikarƣa kǝtküzmǝnglar dǝp ɵtünimiz\x + \xo 6:1 \xt 1Kor. 3:9; Ibr. 12:15. \x*  
\v 2 (qünki u: «Xapaǝt kɵrsitilidiƣan bir pǝyttǝ duayingni ijabǝt ⱪilixni bekitkǝnmǝn, nijat-ⱪutulux yǝtküzülidiƣan bir künidǝ Mǝn sanga yardǝmdǝ boluxumni bekitkǝnmǝn» — dedi. Mana, ⱨazir bolsa «xapaǝt kɵrsitilidiƣan yahxi pǝyt»; mana, ⱨazir «nijat-ⱪutulux küni»dur!).\f □ \fr 6:2 \ft \+bd «xapaǝt kɵrsitilidiƣan bir pǝyttǝ duayingni ijabǝt ⱪilixni bekitkǝnmǝn, nijat-ⱪutulux yǝtküzülidiƣan bir künidǝ mǝn sanga yardǝmdǝ boluxumni bekitkǝnmǝn»\+bd* — «Yǝx.» 49:8.\f*  \x + \xo 6:2 \xt Yǝx. 49:8. \x*  
\v 3 \add Rǝbning\add* hizmitigǝ daƣ kǝltürülmisun dǝp ⱨeqⱪandaⱪ ixta ⱨeqkimning imaniƣa tosalƣuluⱪ ⱪilmaymiz;\x + \xo 6:3 \xt Rim. 14:13; 1Kor. 10:32. \x*  
\v 4 bǝlki ⱨǝrbir ixta ɵzimizni Hudaning hizmǝtkarliri süpitidǝ nǝmunǝ ⱪilip yürimiz; zor qidamliⱪ bilǝn, jǝbir-zulumlarda, japa-muxǝⱪⱪǝtlǝrdǝ, besim-ⱪistaⱪlarda,\x + \xo 6:4 \xt 1Kor. 4:1; 2Kor. 11:23. \x*  
\v 5 kamqa yarilirida, zindanlarda, ⱪozƣilang-topilanglar iqidǝ, eƣir meⱨnǝtlǝrdǝ, tünǝxlǝrdǝ, roza tutuxlarda,\f □ \fr 6:5 \ft \+bd «tünǝxlǝrdǝ»\+bd* — demǝk «tünǝp dua ⱪilixlarda». Baxⱪa birhil tǝrjimisi «uyⱪusizliⱪlarda».\f*  
\v 6 pakliⱪ bilǝn, bilimlǝr bilǝn, sǝwr-taⱪǝtlik bilǝn, meⱨribanliⱪlar bilǝn, Muⱪǝddǝs Roⱨ bilǝn, sahtiliⱪsiz meⱨir-muⱨǝbbǝt bilǝn,  
\v 7  ⱨǝⱪiⱪǝtning sɵz-kalami bilǝn, Hudaning küq-ⱪudriti bilǝn, ⱨǝⱪⱪaniyliⱪning ong-sol ⱪollardiki ⱪoralliri bilǝn,\f □ \fr 6:7 \ft \+bd «...ⱨǝⱪⱪaniyliⱪning ong-sol ⱪollardiki ⱪoralliri bilǝn...»\+bd* — bǝlkim zǝrb ⱪilidiƣan ⱨǝm ⱪoƣdaydiƣan roⱨiy ⱪorallarni kɵrsitidu.\f*  
\v 8 ⱨǝm izzǝt-xɵⱨrǝttǝ ⱨǝm ⱨaⱪarǝt iqidǝ, tɵⱨmǝt ⱨǝm tǝriplinixlǝr iqidǝ \add ɵzimizni Hudaning hizmǝkarliri süpitidǝ namayan ⱪilduⱪ\add*; yalƣanqilar dǝp ⱪaralƣan bolsaⱪmu sǝmimiy-sadiⱪ bolup,  
\v 9 namsiz bolduⱪ-yu, ǝmma mǝxⱨormiz; ɵlǝy dǝp ⱪalduⱪ-yu, ǝmma mana, ⱨayatturmiz; tǝrbiyidǝ jazalanduⱪ-yu, ǝmma ɵlümgǝ mǝⱨkum ⱪilinmiduⱪ; \f □ \fr 6:9 \ft \+bd «namsiz bolduⱪ-yu, ǝmma mǝxⱨormiz»\+bd* — dunyadiki «mǝxⱨor»lardin bolmisimu, lekin Huda, pǝrixtilǝr wǝ jamaǝtlǝr tǝripidin mǝxⱨordur, degǝn mǝnidǝ dǝp ⱪaraymiz. \+bd «tǝrbiyidǝ jazalanduⱪ-yu, ǝmma ɵlümgǝ mǝⱨkum ⱪilinmiduⱪ»\+bd* — «tǝrbiyidǝ jazalanduⱪ-yu...» degǝnlik baxⱪa bir tǝrjimisi «dǝrrǝ-ⱪamqa yeduⱪ-yu ...». 
\fp  Bu muⱨim sɵz toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng.\f*  \x + \xo 6:9 \xt Zǝb. 118:18; Yǝx. 26:19. \x*  
\v 10 dǝrd-ǝlǝm tarttuⱪ-yu, ǝmma daim xad-huramliⱪta turimiz; namrat bolƣinimiz bilǝn, ǝmma kɵp adǝmlǝrni bay ⱪilƣuqimiz; ⱨeqnemimiz yoⱪ bolƣini bilǝn, ǝmma ⱨǝmmigǝ igidarmiz.\f □ \fr 6:10 \ft \+bd «namrat bolƣinimiz bilǝn, ǝmma kɵp adǝmlǝrni bay ⱪilƣuqimiz; ⱨeqnemimiz yoⱪ bolƣini bilǝn, ǝmma ⱨǝmmigǝ igidarmiz»\+bd* — «namrat bolƣinimiz bilǝn,...  ⱨeqnemimiz yoⱪ bolƣini bilǝn,...» — Pawlus wǝ baxⱪa rosullar bu dunyaning kɵzⱪarixidin ⱪariƣanda xundaⱪ kɵrüngǝn bolsimu, ular ⱨǝrgiz ɵzlirini undaⱪ ⱨesablimaydu, bǝlki ɵzlirini ⱨǝⱪiⱪiy baylar (mǝnggülük bayliⱪlarƣa igǝ) dǝp sanaytti.\f*   
\m
\v 11 Silǝrgǝ oquⱪ-yoruⱪ sɵzliduⱪ, ǝy Korintliⱪlar, bizning baƣrimiz silǝrgǝ kǝng eqildi! \f □ \fr 6:11 \ft \+bd «Silǝrgǝ oquⱪ-yoruⱪ sɵzliduⱪ, ǝy Korintliⱪlar,...»\+bd* — grek tilida «Aƣzimiz silǝrgǝ oquⱪ, i Korintliⱪlar,...».\f*  
\v 12 Silǝr biz tǝrǝptin ⱪisilƣan ǝmǝs, lekin ɵz iq-baƣringlarning tarliⱪidin ⱪisilisilǝr;  
\v 13 ǝmdi adil almaxturuxta bolup — (ɵz pǝrzǝntlirimgǝ sɵzligǝndǝk sɵzlǝymǝn) — baƣringlarni bizgimu kǝng eqinglar.\x + \xo 6:13 \xt 1Kor. 4:14. \x*   
\b  
\m  
\s1 Ⱪarangƣuluⱪⱪa ⱨǝmraⱨ bolmanglar  
\m
\v 14 Etiⱪadsizlar bilǝn bir boyunturuⱪⱪa qetilip tǝngsizliktǝ bolmanglar; qünki ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ wǝ ⱪǝbiⱨlik otturisida ⱪandaⱪmu ortaⱪliⱪ bolsun? Yoruⱪluⱪning ⱪarangƣuluⱪ bilǝn ⱪandaⱪ ⱨǝmraⱨliⱪi bolsun? \f □ \fr 6:14 \ft \+bd «Etiⱪadsizlar bilǝn bir boyunturuⱪⱪa qetilip tǝngsizliktǝ bolmanglar»\+bd* — «Ⱪan.» 22:10dǝ «Exǝk wǝ kalini bir boyunturuⱪⱪa tǝng ⱪoxmanglar» deyilidu. Tǝngsizlik bolƣaqⱪa, ixǝngǝn adǝm wǝ ixǝnmigǝn adǝm tǝng yük tartmaydu, ⱨǝtta bir-biridin baxⱪa yɵnülüxkǝ tartidu. Bu sɵzlǝr pǝⱪǝt nikaⱨⱪila baƣliⱪ ǝmǝs, türlük ǝⱨwallarda etiⱪadsiz adǝm bilǝn «ⱨǝmboyunturuⱪ» bolux qong qataⱪlarni qiⱪiridu, degǝnliktur. \+bd «...ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ wǝ ⱪǝbiⱨlik otturisida ⱪandaⱪmu ortaⱪliⱪ bolsun?»\+bd* — «ⱪǝbiⱨlik» grek tilida «ⱪanunsizliⱪ», ǝmma bu «ⱪanun» ⱨɵkümǝtningki ǝmǝs, Hudaning ⱨǝⱪⱪaniy tǝlǝplirini kɵrsitidu.\f*  \x + \xo 6:14 \xt Ⱪan. 7:2; 1Sam. 5:1, 2; 1Pad. 8:21; 1Kor. 5:9; 10:21; Əf. 5:11\x*  
\v 15 Mǝsiⱨning Belial bilǝn nemǝ inaⱪliⱪi bolsun? Ixǝngüqining ixǝnmigüqi bilǝn ⱪandaⱪ ortaⱪ nesiwisi bolsun? \f □ \fr 6:15 \ft \+bd «Mǝsiⱨning Belial bilǝn nemǝ inaⱪliⱪi bolsun?»\+bd* — «Belial» degǝnning ibraniy tilidiki mǝnisi «ǝrzimǝs, osal» bolup, Xǝytanning yǝnǝ bir ismi bolidu.\f*  
\v 16 Hudaning ibadǝthanisining butlar bilǝn ⱪandaⱪ birliki bolsun? Qünki silǝr tirik Hudaning ibadǝthanisidursilǝr — Hudaning: «Mǝn ularda turimǝn, ularning arisida yürimǝn; ularning Hudasi bolimǝn wǝ ular Mening hǝlⱪim bolidu» deginidǝk \add silǝr Uning ibadǝthanisidursilǝr\add*; \f □ \fr 6:16 \ft \+bd «Mǝn ularda turimǝn, ularning arisida yürimǝn; ularning Hudasi bolimǝn wǝ ular Mening hǝlⱪim bolidu»\+bd* — «Law.» 26:12 wǝ «Yǝr.» 28:32, «Əz.» 32:27ni kɵrüng.\f*  \x + \xo 6:16 \xt Mis. 29:45; Law. 26:11-12; Yǝr. 32:38; Əz. 37:27; 1Kor. 3:16; 6:19; 10:7, 14; Əf. 2:21; Ibr. 3:6; 1Pet. 2:5\x*  
\v 17 Xuning üqün «Ularning arisidin qiⱪip ketinglar, Manga ayrilinglar», — dǝydu Rǝb, — «ⱨeq napak nǝrsigǝ tǝgküqi bolmanglar», «xundila Mǝn silǝrni ⱪobul ⱪilimǝn», \f □ \fr 6:17 \ft \+bd «Ularning arisidin qiⱪip ketinglar, manga ayrilinglar... ⱨeq napak nǝrsigǝ tǝgküqi bolmanglar»\+bd* — «Yǝx.» 52:11ni kɵrüng. Əslidǝ bu sɵzlǝr Israilƣa Babil imperiyǝsidiki kǝyp-sapa wǝ butpǝrǝslikni taxlap qiⱪixi üqün eytilƣan. \+bd «xundila Mǝn silǝrni ⱪobul ⱪilimǝn»\+bd* — «Əz.» 20:41ni kɵrüng.\f*  \x + \xo 6:17 \xt Yǝx. 52:11; Əz. 20:34,41; Wǝⱨ. 18:4. \x*  
\v 18 wǝ: «Mǝn silǝrgǝ Ata bolimǝn, silǝr Manga oƣul-ⱪizlirim bolisilǝr» — dǝydu Ⱨǝmmigǝ Ⱪadir bolƣan Rǝb.\f □ \fr 6:18 \ft \+bd «Mǝn silǝrgǝ Ata bolimǝn, silǝr Manga oƣul-ⱪizlirim bolisilǝr»\+bd* — Tǝwrat, «2Sam.» 7:14, «Yǝx.» 43:6, «Yǝr.» 31:9ni kɵrüng.\f*  \x + \xo 6:18 \xt 2Sam. 7:8,14\x*   
\b  
\b  
\m  
\c 7
\m
\v 1 Əmdi bu wǝdilǝrgǝ muyǝssǝr bolƣandin keyin, i sɵyümlüklǝr, ɵzimizni ǝtlǝrdiki ⱨǝm roⱨtiki ⱨǝrhil paskiniliⱪtin tazilap, Hudaning ⱪorⱪunqida ɵzimizdǝ \add ayan ⱪilinƣan\add* pak-muⱪǝddǝslikni kamalǝtkǝ yǝtküzǝyli.   
\b  
\m  
\s1 Bizni ⱪobul ⱪilƣaysilǝr!  
\m
\v 2 Bizni ⱪobul ⱪilƣaysilǝr! Biz ⱨeqkimgǝ ziyan-zǝhmǝt yǝtküzmiduⱪ, ⱨeqkimni nabut ⱪilmiduⱪ, ⱨeqkimdin paydilanmiduⱪ.\f □ \fr 7:2 \ft \+bd «...ⱨeqkimni nabut ⱪilmiduⱪ»\+bd* — bǝlkim ⱨǝm iⱪtisadiy jǝⱨǝttin ⱨǝm etiⱪad jǝⱨǝtidin eytilidu.\f*  
\v 3 Muxularni dǝp, silǝrni ǝyiblimǝkqi ǝmǝsmǝn; qünki mǝn yuⱪirida eytⱪinimdǝk, silǝr ⱪǝlbimizdidursilǝrki, biz silǝr bilǝn billǝ ɵlüxkǝ, silǝr bilǝn billǝ yaxaxⱪa tǝyyarmiz.\x + \xo 7:3 \xt 2Kor. 6:11,12,13. \x*  
\v 4 Silǝrgǝ baƣliƣan ixǝnqim zor, silǝrdin bolƣan pǝhrim zor; xuning üqün riƣbǝt-tǝsǝlligǝ tolduruldum, barliⱪ japa-müxkülqiliklirimizdǝ huxalliⱪim exip taxti.\x + \xo 7:4 \xt Mat. 5:12; Ros. 5:41; Fil. 2:17; Kol. 1:24. \x*   
\m
\v 5 Qünki bǝrⱨǝⱪ, Makedoniyǝgǝ kirginimizdimu ǝtlirimiz ⱨeq aram tapalmay, ⱨǝrtǝrǝptin ⱪisilip ⱪalduⱪ; sirtimizda jedǝl-kürǝxlǝr, iqimizdǝ ⱪorⱪunqlar bar idi.\x + \xo 7:5 \xt Ros. 16:19,23. \x*  
\v 6 Əmma qüxkünlǝrgǝ riƣbǝt-tǝsǝlli bǝrgüqi Huda bizgǝ Titusning kelixi arⱪiliⱪ riƣbǝt-tǝsǝlli bǝrdi;\x + \xo 7:6 \xt 2Kor. 1:4. \x*  
\v 7 tapⱪan riƣbǝt-tǝsǝllimiz pǝⱪǝt uning kelixi arⱪiliⱪla ǝmǝs, bǝlki uning silǝrdin tapⱪan riƣbǝt-tǝsǝllisi arⱪiliⱪmu boldi; qünki u silǝrning \add bizgǝ\add* zariⱪip tǝlmürgininglarni, silǝrning ⱨǝsritinglarni, silǝrning manga bolƣan ⱪizƣin ƣǝmhorluⱪunglarni eytip bǝrdi; xuning bilǝn mǝn tehimu huxallandim.\f □ \fr 7:7 \ft \+bd «qünki u silǝrning bizgǝ zariⱪip tǝlmürgininglarni... eytip bǝrdi»\+bd* — «silǝrning bizgǝ zariⱪip tǝlmürgininglar» degǝn sɵzlǝrdǝ «bizgǝ» degǝnni kirgüzduⱪ. Ularning «zariⱪip tǝlmürgini» Hudaƣa boluximu mumkin idi. \+bd «silǝrning ⱨǝsritinglarni, silǝrning manga bolƣan ⱪizƣin ƣǝmhorluⱪunglarni...»\+bd* — Korintliⱪlarning ⱨǝsrǝtliri ⱪatarliⱪlar rosul Pawlusning ilgiriki bir hetidiki ǝyibni (2:4) ⱪobul ⱪilƣanliⱪi tüpǝylidin idi.\f*  
\v 8 Qünki gǝrqǝ mǝn silǝrni hetim bilǝn azabliƣan bolsammu, mǝn ⱨazir uningdin puxayman ⱪilmaymǝn; lekin ǝslidǝ mǝn xu hetimning silǝrni azabliƣinini kɵrüp puxayman ⱪilƣanidim (ǝmǝliyǝttǝ, silǝrning azablinixinglar ⱪisⱪiƣinǝ bir mǝzgilla bolƣan).  
\v 9 Əmma ⱨazir xadlinimǝn — azablanƣininglardin ǝmǝs, bǝlki xu azabning silǝrni towa ⱪildurƣanliⱪidin xadlinimǝn; qünki silǝrning azablinixinglar Hudaning yolida idi; xuning bilǝn silǝr bizdin ⱨeq ziyan tartmidinglar.  
\v 10 Qünki Hudaning yolida bolƣan azab-ⱪayƣu adǝmni ⱨǝrgiz puxayman ⱪilmaydiƣan nijatⱪa baxlaydiƣan towiƣa elip baridu; ǝmma bu dunyadiki azab-ⱪayƣu adǝmni ɵlümgǝ elip baridu. \x + \xo 7:10 \xt 2Sam. 12:13; Mat. 26:75; Luⱪa 18:13. \x*  
\v 11 Qünki mana, dǝl muxu ix, yǝni Hudaning yolida azablinixinglar, silǝrgǝ xunqǝ kɵp ǝstayidilliⱪ, ɵzliringlarni ǝyibtin nǝⱪǝdǝr halas ⱪilix, xunqǝ kɵp ƣǝzǝp, xunqǝ kɵp ⱪorⱪunq, xunqǝ kɵp tǝⱪǝzzarliⱪ, xunqǝ kɵp ⱪizƣinliⱪ wǝ jazalaxⱪa xunqǝ tǝyyar boluxni elip kǝldi! Silǝr bu ixning ⱨǝr tǝripidǝ ɵzünglarning ǝyibtin halas boluxunglarni ispatlidinglar.\f □ \fr 7:11 \ft \+bd «Hudaning yolida azablinixinglar... silǝrgǝ...xunqǝ kɵp ƣǝzǝp, xunqǝ kɵp ⱪorⱪunq, ... elip kǝldi!»\+bd* — muxu yǝrdǝ «ƣǝzǝp» bolsa bǝlkim gunaⱨ sadir ⱪilƣan kixining ⱪilmixiƣa, xundaⱪla ɵzlirining bu ixta jawabkar ǝmǝslikigǝ ⱪaritilƣanidi. «Xunqǝ kɵp ⱪorⱪunq» bolsa Hudadin bolƣan ⱪorⱪunq. \+bd «jazalaxⱪa xunqǝ xunqǝ tǝyyar bolux»\+bd* — ɵz gunaⱨida qing turup towa ⱪilixni rǝt ⱪilƣan ⱪerindaxlarni jamaǝttin qiⱪiriwetixni kɵrsitidu.\f*   
\m
\v 12 Əmdi silǝrgǝ \add xu\add* hǝtni yazƣan bolsammu, u hǝtni ziyan-zǝhmǝt ⱪilƣuqi kixi üqün ǝmǝs, yaki ziyan-zǝhmǝt ⱪilinƣuqi kixi üqün ǝmǝs, bǝlki Huda aldida bizgǝ bolƣan kɵnglünglardiki ⱪizƣinliⱪning aranglarda ayan boluxi üqün yazdim. \f □ \fr 7:12 \ft \+bd «bǝlki Huda aldida bizgǝ bolƣan kɵnglünglardiki ⱪizƣinliⱪning aranglarda ayan boluxi üqün yazdim»\+bd* — baxⱪa bir kɵqürmisi boyiqǝ «bǝlki bizning Huda aldida silǝrgǝ bolƣan ⱪizƣinliⱪimizning ayan boluxi üqün yazdim». Əmma keyinki ayǝtlǝrni (13-16) wǝ 8:7ni kɵrgǝndǝ, biz alƣan kɵqürmisi toƣridur.\f*  
\v 13 Bu sǝwǝbtin biz riƣbǝt-tǝsǝlligǝ erixtuⱪ. Wǝ riƣbǝt-tǝssǝllimiz üstigǝ biz Titusning huxalliⱪi tüpǝylidin tehimu zor xadlanduⱪ; qünki uning roⱨi silǝr tǝripinglardin yengilandi.  
\v 14 Qünki mǝn silǝr toƣranglarda birǝr ixta pǝhirlinip mahtiƣan bolsam, u ixta ⱨeq hijil ⱪaldurulmidim; bǝlki silǝrgǝ eytⱪanlirimizning ⱨǝmmisi ⱨǝⱪiⱪǝt bolƣinidǝk, bizning Titusⱪa silǝrni pǝhirlinip mahtiximizmu ⱨǝⱪiⱪǝt bolup ispatlandi.  
\v 15 U silǝrning itaǝtmǝnlikinglarni, silǝrning uningdin ⱪandaⱪ ǝymǝngǝn wǝ titrigǝn ⱨalda uni ⱪarxi alƣininglarni ǝsliginidǝ, uning silǝrgǝ baƣliƣan iq-baƣridiki muⱨǝbbǝtliri tehimu exip taxidu.  
\v 16 Mǝn silǝrgǝ ⱨǝrbir ixta ixǝnqim kamil bolƣanliⱪidin xadlinimǝn.   
\b  
\b  
\m  
\c 8
\s1 Muⱪǝddǝs bǝndilǝr üqün ianǝ ⱪilix  
\m
\v 1 Əmma, i ⱪerindaxlar, biz silǝrgǝ Hudaning Makedoniyǝdiki jamaǝtlǝrgǝ beƣixliƣan meⱨir-xǝpⱪitini ayan ⱪilmaⱪqimiz;  
\v 2 ular zor eƣir japa-muxǝⱪⱪǝttǝ sinalƣinida, ⱪattiⱪ namrat ǝⱨwalda exip taxⱪan xadliⱪi bilǝn ularning oquⱪ ⱪolluⱪining bayliⱪi urƣup qiⱪti;  
\v 3 qünki ularning küqining bariqǝ, ⱨǝtta küqidin artuⱪ hǝyr-sahawǝt ⱪilƣanliⱪiƣa ɵzüm guwaⱨ. Ular ihtiyari bilǝn xundaⱪ ⱪilip,  
\v 4 bizdin muⱪǝddǝs bǝndilǝrgǝ xu yardǝmdǝ boluxning bǝhtigǝ wǝ xeriklikigǝ muyǝssǝr boluxni ⱪattiⱪ ɵtündi;\x + \xo 8:4 \xt Ros. 11:29; Rim. 15:26; 1Kor. 16:2; 2Kor. 9:1. \x*  
\v 5 xundaⱪ ⱪilip, ular kütkinimizdǝk ǝmǝs, ümid ⱪilƣinimizdin exip ɵzlirini awwal Rǝbgǝ, andin Hudaning iradisi bilǝn bizgimu beƣixlidi;  
\v 6 xunga, Titus silǝrdǝ \add bu\add* meⱨribanliⱪni baxliƣanikǝn, biz Titustin silǝrni buningƣa nesipdax ⱪilip uni ada ⱪilixⱪa ɵtünduⱪ.   
\m
\v 7 Əmma silǝr ⱨǝr tǝrǝptǝ, yǝni ixǝnqtǝ, sɵzdǝ, bilimdǝ, toluⱪ ǝstayidilliⱪta ⱨǝm bizgǝ bolƣan meⱨir-muⱨǝbbitinglarda ǝwzǝl bolƣininglardǝk, muxu meⱨirlik ixtimu ɵzünglarni ǝwzǝl kɵrsitinglar.\f □ \fr 8:7 \ft \+bd «bizgǝ bolƣan meⱨir-muⱨǝbbitinglarda...»\+bd* — baxⱪa bir kɵqürülmidǝ: «bizning silǝrgǝ bolƣan meⱨir-muⱨǝbbitimizdǝ...» deyilidu (bu kɵqürmǝ toƣra bolsa mǝnisi bǝlkim: «bizning silǝrgǝ bolƣan meⱨir-muⱨǝbbitimizdin ilⱨam-tǝsǝlli alƣanliⱪinglar»ni kɵrsǝtsǝ kerǝk).\f*  
\v 8 Mǝn bu gǝp bilǝn silǝrgǝ buyruⱪ ⱪilmaⱪqi ǝmǝsmǝn, bǝlki baxⱪilarning ⱪizƣinliⱪi arⱪiliⱪ muⱨǝbbitinglarning ⱨǝⱪiⱪiylikini ispatlimaⱪqimǝn.  
\v 9 Qünki silǝr Rǝbbimiz Əysa Mǝsiⱨning meⱨir-xǝpⱪitini bilisilǝr — gǝrqǝ u bay bolsimu, silǝrni dǝp yoⱪsul boldiki, silǝr uning yoⱪsulluⱪi arⱪiliⱪ beyitilisilǝr.  
\v 10 Mǝn bu toƣruluⱪ pikrimni otturiƣa ⱪoyimǝn — bu silǝrgǝ paydiliⱪ, qünki silǝr aldinⱪi yilila ianǝ ⱪilixta wǝ xuningƣa iradǝ baƣlaxta yahxi baxlidinglar. \f □ \fr 8:10 \ft \+bd «silǝr aldinⱪi yilila ianǝ ⱪilixta wǝ xuningƣa iradǝ baƣlaxta yahxi baxlidinglar»\+bd* — «1Kor.» 16:2ni kɵrüng.\f*  
\v 11 Əmdi ⱨazir uni ada ⱪilinglar; ⱪizƣin iradǝ baƣliƣininglardǝk, bar dunyayinglar bilǝn xu ixⱪa ǝmǝl ⱪilinglar.  
\v 12 Qünki \add hǝyr-sahawǝtkǝ\add* bǝl baƣliƣuqiƣa nisbǝtǝn, sowƣining Hudaƣa yariƣudǝk boluxi ⱪolida yoⱪⱪa ǝmǝs, bǝlki ⱪolida bariƣa baƣliⱪtur. \x + \xo 8:12 \xt Pǝnd. 3:28; Mat. 12:43; Luⱪa 21:3; 1Pet. 4:10. \x*  
\v 13 Qünki bu baxⱪilarning yükini yeniklitimǝn dǝp, ɵzünglarni ⱪiynanglar deginim ǝmǝs,  
\v 14 bǝlki silǝrdǝ artuⱪ bolƣini ⱨazirqǝ ularning kǝm yerini toldurƣinidǝk, \add künlǝrning biridǝ\add* ularda artuⱪ bolƣini silǝrning kǝm yeringlarni tolduridu; xuning bilǝn tǝnglixidu.  
\v 15 Huddi \add muⱪǝddǝs yazmilarda\add*: «Kɵp yiƣⱪanlarningkidin exip ⱪalmidi, az yiƣⱪanlarningmu kǝmlik ⱪilmidi» dǝp yezilƣandǝk bolƣay.\f □ \fr 8:15 \ft \+bd «Kɵp yiƣⱪanlarningkidin exip ⱪalmidi, az yiƣⱪanlarningmu kǝmlik ⱪilmidi»\+bd* — «Mis.» 16:18.\f*  \x + \xo 8:15 \xt Mis. 16:18. \x*   
\b  
\m  
\s1 Titusning wǝ hizmǝtdaxlirining wǝzipisi  
\m
\v 16 Əmma Titusning ⱪǝlbigǝ silǝrgǝ bolƣan kɵyümümgǝ ohxax kɵyümni salƣan Hudaƣa tǝxǝkkürlǝr bolƣay;  
\v 17 qünki u dǝrⱨǝⱪiⱪǝt bizning iltimasimizni ⱪobul ⱪilƣini bilǝn, ɵzining silǝrgǝ küqlük kɵyümi bolƣaqⱪa, u ɵzlükidin yeninglarƣa bardi;  
\v 18 ǝmma biz uningƣa barliⱪ jamaǝtlǝr arisida hux hǝwǝr hizmitidǝ tǝriplǝngǝn ⱪerindaxni ⱨǝmraⱨ ⱪilip ǝwǝttuⱪ;  
\v 19 xuningdǝk u pǝⱪǝt xu tǝrǝptila ǝmǝs, bǝlki jamaǝtlǝr tǝripidin bu hǝyrlik ixta bizgǝ ⱨǝmsǝpǝr boluxⱪa talliwelinƣanidi. Əmdi biz bu hǝyr-sahawǝtni bolsa, Rǝbning xan-xǝripini ⱨǝm yardǝmdiki ⱪizƣinliⱪimizni kɵrsitix üqün uni yǝtküzüx hizmitidǝ bolimiz;  
\v 20 xundaⱪ ⱪilip biz bu mol sowƣini mǝs’ul bolup yǝtküzüxtǝ ⱨǝrⱪandaⱪ adǝmning bizning üstimizdin tɵⱨmǝt ⱪilmasliⱪi üqün eⱨtiyat ⱪilimiz.  
\v 21 Qünki biz pǝⱪǝt Rǝbning aldidila ǝmǝs, bǝlki insanlarning kɵz aldidimu iximizni durus ⱪilixⱪa kɵngül bɵlüp keliwatimiz. \f □ \fr 8:21 \ft \+bd «Qünki biz pǝⱪǝt Rǝbning aldidila ǝmǝs, bǝlki insanlarning kɵz aldidimu iximizni durus ⱪilixⱪa kɵngül bɵlüp keliwatimiz»\+bd* — Tǝwrat, «Pǝnd.» 3:4ni kɵrüng.\f*  \x + \xo 8:21 \xt Rim. 12:17. \x*  
\v 22 Biz yǝnǝ ular bilǝn billǝ kɵp ixlarda intayin ǝstayidilliⱪi nurƣun ⱪetim ispatlanƣan ⱪerindaxni ǝwǝtmǝkqimiz; ⱨazir uning silǝrgǝ baƣliƣan zor ixǝnqi tüpǝylidin uning intayin ǝstayidilliⱪi tehimu küqlük boldi.  
\v 23 Titus toƣruluⱪ soallar bolsa u mening ⱨǝmraⱨim wǝ hizmitinglarda bolƣan ⱨǝmkarimdur; baxⱪa ikki ⱪerindiximiz bolsa, ular jamaǝtlǝrning ǝlqiliri, Mǝsiⱨning xan-xǝripidur.  
\v 24 Xunga, jamaǝtlǝrning kɵz aldida muⱨǝbbitinglarning ispatini, xundaⱪla bizning silǝrdin pǝhirlinixlirimizning bikar ǝmǝslikini ularƣa kɵrsitinglar.   
\b  
\b  
\m  
\c 9
\s1 Sowni tǝyyarlax — sehiy boluxⱪa ündǝx  
\m
\v 1 Qünki muⱪǝddǝs bǝndilǝrning bu yardǝm hizmiti toƣruluⱪ silǝrgǝ yǝnǝ yeziximning ⱨajiti yoⱪ.\x + \xo 9:1 \xt Ros. 11:29; Rim. 15:26; 1Kor. 16:2; 2Kor. 8:4. \x*  
\v 2 Qünki mǝn silǝrning bu ixⱪa ⱪattiⱪ bǝl baƣliƣininglarni bilimǝn; mǝn bu toƣruluⱪ: Ahayadikilǝr ɵtkǝn yildin beri hǝyr-sǝdiⱪǝ berixkǝ tǝyyar turuwatidu, dǝp Makedoniyǝdiki \add ⱪerindaxlarƣa\add* pǝhirlinip mahtap kǝlmǝktimǝn, xuning bilǝn silǝrning ⱪizƣinliⱪinglar ularning kɵpinqisining \add hǝyr-sǝdiⱪǝ\add* \add berixigǝ\add* türtkǝ boldi.\f □ \fr 9:2 \ft «mǝn bu toƣruluⱪ: Ahayadikilǝr ɵtkǝn yildin beri hǝyr-sǝdiⱪǝ berixkǝ tǝyyar turuwatidu, dǝp ... pǝhirlinip mahtap kǝlmǝktimǝn»\ft  — Korint xǝⱨiri Ahaya ɵlkisidǝ idi.\f*  
\v 3 Lekin ⱪerindaxlarni ǝwǝtixtiki mǝⱪsitim silǝrning toƣranglarda pǝhirlinip mahtiximning bu ixlarda biⱨudǝ ix bolup ⱪalmasliⱪi, silǝrning deginimdǝk tǝyyar bolup turuxunglar üqündur.\f □ \fr 9:3 \ft \+bd «ⱪerindaxlarni ǝwǝtixtiki mǝⱪsitim...»\+bd* — «ⱪerindaxlar» yǝni Titus ⱨǝm yuⱪirida tilƣa elinƣan ikki ⱪerindax.\f*  
\v 4 Mubada Makedoniyǝdikilǝr mǝn bilǝn billǝ barƣinida, silǝr tǝyyarliⱪsiz bolsanglar, bu ixǝnqimiz wǝjidin biz hijalǝtkǝ ⱪaldurulimiz, silǝr sɵzsiz xundaⱪ bolisilǝr.  
\v 5 Xu sǝwǝbtin mǝn ⱪerindaxlardin yeninglarƣa berip silǝrdin bu wǝdǝ ⱪilƣan hǝyrlik ixni aldin’ala tǝyyarlap püttürüxini ɵtünüxni zɵrür dǝp ⱨesablidim; xundaⱪla bu silǝrdin birǝr nǝrsǝ ündüriwelix bolmisun, bǝlki meⱨribanliⱪinglardin bolsun.  
\v 6 Əmma buni \add ǝslǝnglar\add*: Behilliⱪ bilǝn az teriƣan az alidu, oquⱪ ⱪolluⱪ bilǝn teriƣini mol alidu.\f □ \fr 9:6 \ft \+bd «oquⱪ ⱪolluⱪ bilǝn teriƣini mol alidu»\+bd* — yaki «bǝrikǝtlǝp teriƣini bǝrikǝtlinip alidu».\f*  \x + \xo 9:6 \xt Pǝnd. 11:24; Gal. 6:7. \x*  
\v 7 Ⱨǝr adǝm ⱨeq ⱪiynilip ⱪalmay yaki mǝjburǝn ǝmǝs, bǝlki ɵz kɵnglidǝ pükkiniqǝ bǝrsun; qünki Huda huxalliⱪ bilǝn bǝrgüqini yahxi kɵridu.\x + \xo 9:7 \xt Mis. 25:2; 35:5; Ⱪan. 15:7; Rim. 12:8. \x*  
\v 8 Əmma Huda ⱨǝrbir iltipat-xapaǝtni silǝrgǝ exip taxturuxⱪa ⱪadirdur; xuning bilǝn silǝr ⱨǝrdaim ⱨǝrtǝrǝptǝ ⱨǝr eⱨtiyajⱪa tǝyyar ⱪuwwǝtlinisilǝr, kǝngriqiliktǝ turup ⱪolliringlar ⱨǝrhil güzǝl ixⱪa yetidu.\f □ \fr 9:8 \ft \+bd «kǝngriqiliktǝ turup ⱪolliringlar ⱨǝrhil güzǝl ixⱪa yetidu»\+bd* — «kǝngriqiliktǝ turup» grek tilida «exip taxⱪinlinip» dǝp ipadilinidu.\f*  
\v 9 \add Muⱪǝddǝs yazmilarda\add* pütülginidǝk: —  
\m «U ɵziningkini tarⱪatⱪan,  
\m U yoⱪsullarƣa sǝdiⱪǝ bǝrgǝn;  
\m Uning ⱨǝⱪⱪaniyliⱪi mǝnggügǝ turidu».\f □ \fr 9:9 \ft \+bd «U ɵziningkini tarⱪatⱪan, u yoⱪsullarƣa sǝdiⱪǝ bǝrgǝn; uning ⱨǝⱪⱪaniyliⱪi mǝnggügǝ turidu»\+bd* — «Zǝb.» 112:9.\f*  \x + \xo 9:9 \xt Zǝb. 112:9\x*   
\m
\v 10 Əmdi teriƣuqiƣa teriƣili uruⱪ, yegili nan ata ⱪilƣuqi silǝrning teriydiƣan uruⱪliringlarni tǝminlǝp mol ⱪilidu, ⱨǝⱪⱪaniyliⱪinglarning ⱨosul-mewilirini kɵpǝytidu. \f □ \fr 9:10 \ft \+bd «Əmdi teriƣuqiƣa teriƣili uruⱪ, yegili nan ata ⱪilƣuqi silǝrning teriydiƣan uruⱪliringlarni tǝminlǝp mol ⱪilidu,...»\+bd* — «teriydiƣan uruⱪliringlar» ⱨǝrhil kɵqmǝ mǝnidǝ bolup, «ⱨajǝtmǝnlǝrgǝ tehimu mǝrdlikBilǝn hǝyrlik ⱪilix pursǝtliri», «baxⱪilarƣa yahxiliⱪ ⱪilix pursǝtliri» degǝndǝk mǝnilǝrni ɵz iqigǝ alidu. Bularning «mewiliri» bolsa, baxⱪilarni etiⱪadⱪa kǝltürüx, etiⱪadqilarni riƣbǝtlǝndürüx ⱪatarliⱪ ⱨǝrhil esil nǝtijilǝrni kɵrsitidu — 11-12-ayǝtni kɵrüng.\f*  
\v 11 Xuning bilǝn silǝr ⱨǝrⱪandaⱪ ǝⱨwalda ⱪoli oquⱪ boluxⱪa ⱨǝr tǝrǝptǝ beyitilisilǝr, xuningdǝk bu ix biz arⱪiliⱪ Hudaƣa kɵp tǝxǝkkürlǝrni elip baridu; \f □ \fr 9:11 \ft \+bd «Xuning bilǝn silǝr ⱨǝrⱪandaⱪ ǝⱨwalda ⱪoli oquⱪ boluxⱪa ⱨǝr tǝrǝptǝ beyitilisilǝr, xuningdǝk bu ix biz arⱪiliⱪ Hudaƣa kɵp tǝxǝkkürlǝrni elip baridu»\+bd* — ianǝ Yerusalemdiki etiⱪadqilarƣa tapxurulƣanda, ular Hudaƣa kɵp tǝxǝkkür bildüridu, ǝlwǝttǝ, xundaⱪla baxⱪa jamaǝtlǝrmu u ixni anglap xundaⱪ ⱪilidu.\f*  
\v 12 qünki bu hǝyrlik hizmǝtni ada ⱪilix pǝⱪǝt muⱪǝddǝs bǝndilǝrning ⱨajǝtlirini ⱪandurupla ⱪalmay, kɵp kixilǝrning Hudaƣa yǝtküzgǝn tǝxǝkkürlirini exip taxturidu. \f □ \fr 9:12 \ft \+bd «bu hǝyrlik hizmǝtni ada ⱪilix»\+bd* — «ada ⱪilix» muxu yǝrdǝ grek tilida: «(kaⱨinlar) ⱪurbanliⱪ ⱪilƣandǝk ada ⱪilix».\f*  
\v 13 Bu yardǝm hizmiti ɵzliringlarning Mǝsiⱨning hux hǝwirini etirap ⱪilixinglardiki mewǝ bolƣan itaǝtmǝnlikinglarƣa dǝlil-ispat bolidu, xundaⱪla silǝrning muxu \add ⱨajǝtmǝn\add* bǝndilǝrgǝ, xundaⱪla barliⱪ adǝmlǝrgǝ kɵrsǝtkǝn oquⱪ ⱪolluⱪ sehiyliⱪinglardin ular Hudani uluƣlaydu.  
\v 14 Wǝ Hudaning silǝrdǝ taxⱪinlatⱪan ajayib meⱨir-xǝpⱪiti tüpǝylidin, ular silǝr üqün dua-tilawǝt ⱪilƣinida, ular silǝrgǝ tǝlpünüp ⱪattiⱪ seƣinip ǝslǝydu. \f □ \fr 9:14 \ft \+bd «wǝ Hudaning silǝrdǝ taxⱪinlatⱪan ajayib meⱨir-xǝpⱪiti tüpǝylidin, ular silǝr üqün dua-tilawǝt ⱪilƣinida, ular silǝrgǝ tǝlpünüp ⱪattiⱪ seƣinip ǝslǝydu»\+bd* — «Rim.» 15:26-27din kɵrüniduki, Korinttiki (Ahayadiki) jamaǝtlǝr Pawlusning ɵtünüxlirini ahir ⱪobul ⱪilip qong ianǝ toplap, Yerusalemƣa ǝwǝtkǝnidi.\f*  
\v 15 Uning til bilǝn ipadiligüsiz ajayib sowƣisi üqün Hudaƣa tǝxǝkkür bolƣay!   
\b  
\b  
\m  
\c 10
\s1 Pawlusning rosulluⱪ ⱨoⱪuⱪini aⱪlixi  
\m
\v 1 Əmma ɵzüm, silǝr bilǝn billǝ bolƣanda muamilisi yumxaⱪ, lekin silǝrdin ayrilƣanda silǝrgǝ ⱪarita ⱪattiⱪ ⱪolluⱪ dǝp ⱪaralƣan mǝnki Pawlus Mǝsiⱨning yuwax-mɵminliki wǝ mulayimliⱪi bilǝn silǝrdin ɵtünümǝn,\f □ \fr 10:1 \ft \+bd «Mǝsiⱨning yuwax-mɵminliki wǝ mulayimliⱪi bilǝn...»\+bd* — xu dǝwrdiki ⱨǝrbiy ixlarda «yawax-mɵminlik ⱨǝm mulayimliⱪ» degǝnlik «kǝngqilik ⱨǝm rǝⱨimdilliⱪ» degǝn baxⱪa mǝninimu bildüridu.\f*  
\v 2 — xuni tǝlǝp ⱪilimǝnki, yeninglarƣa barƣinimda, bizni «ǝtlǝr boyiqǝ mangƣanlar!» dǝp guman bilǝn ⱪaraydiƣan bǝzilǝrgǝ ⱪarita oyliƣinimdǝk ⱪattiⱪ ⱪolluⱪ ⱪilixⱪa meni mǝjbur ⱪilmanglar;\f □ \fr 10:2 \ft \+bd «bizni «ǝtlǝr boyiqǝ mangƣanlar!» dǝp guman bilǝn ⱪaraydiƣan bǝzilǝrgǝ ⱪarita oyliƣinimdǝk ⱪattiⱪ ⱪolluⱪ ⱪilixⱪa meni mǝjbur ⱪilmanglar»\+bd* — oⱪurmǝnlǝrgǝ ayan boliduki, «ǝtlǝr boyiqǝ mangƣanlar» degǝn ibarǝ, «insaniy (Hudaningki ǝmǝs, bǝlki gunaⱨkarlarning) kɵz-ⱪaraxlar boyiqǝ mangƣanlar»ni bildüridu.\f*  
\v 3 gǝrqǝ biz insaniy ǝtlǝrdǝ yürsǝkmu, biz ǝtlǝr boyiqǝ jǝng ⱪilmaymiz.\f □ \fr 10:3 \ft \+bd «gǝrqǝ biz insaniy ǝtlǝrdǝ yürsǝkmu, biz ǝtlǝr boyiqǝ jǝng ⱪilmaymiz»\+bd* — ayǝttiki «jǝng» ǝng muⱨim jǝng, yǝni roⱨiy jǝngni kɵrsitidu, ǝlwǝttǝ. «Ətlǝr boyiqǝ» yuⱪiriⱪi izaⱨatni kɵrüng. Mǝnisi: «Bu dunyada yaxisaⱪmu, bu dunyaning arzu-ⱨǝwǝsliri boyiqǝ yaxaydiƣanlardǝk (roⱨiy) jǝng ⱪilmaymiz».\f*  
\v 4 Qünki jǝng ⱪorallirimiz ǝtkǝ tǝwǝ ⱪorallar ǝmǝs, bǝlki Huda tǝripidin ⱪorƣan-istiⱨkamlarni gumran ⱪilix küqigǝ igǝ ⱪilinƣan ⱪorallardur;\f □ \fr 10:4 \ft \+bd «Qünki jǝng ⱪorallirimiz ǝtkǝ tǝwǝ ⱪorallar ǝmǝs, bǝlki Huda tǝripidin ⱪorƣan-istiⱨkamlarni gumran ⱪilix küqigǝ igǝ ⱪilinƣan ⱪorallardur»\+bd* — «ǝtkǝ tǝwǝ ⱪorallar» bolsa bu dunyaƣa has ⱪorallar, yǝni ⱪiliq, oⱪya ⱪatarliⱪlarni kɵrsitidu.\f*  \x + \xo 10:4 \xt Yǝr. 1:10; Əf. 6:13-18. \x*  
\v 5 biz ular bilǝn bǝs-munazirilǝrni wǝ Hudani tonuxⱪa ⱪarxilixixⱪa turƣan ⱨǝrⱪandaⱪ ⱨakawur tosalƣuni gumran ⱪilimiz, xundaⱪla ⱨǝrbir oy-hiyallarni Mǝsiⱨkǝ beⱪindurup itaǝt ⱪilixⱪa kǝltürimiz;\f □ \fr 10:5 \ft \+bd «bǝs-munazirilǝr»\+bd* — yaki «bid’ǝt sǝpsǝtiliri».\f*  
\v 6 silǝr toluⱪ itaǝt ⱪilƣandin keyin, \add aranglarda\add* ⱪandaⱪ itaǝtsizlik ⱪalƣan bolsa bularni jazalaxⱪa tǝyyarmiz.\f □ \fr 10:6 \ft \+bd «silǝr toluⱪ itaǝt ⱪilƣandin keyin»\+bd* — 5-ayǝttǝ eytilƣandǝk, Mǝsiⱨkǝ itaǝt ⱪilix, ǝlwǝttǝ. \+bd «aranglarda ⱪandaⱪ itaǝtsizlik ⱪalƣan bolsa bularni jazalaxⱪa tǝyyarmiz»\+bd* — «jazalaxⱪa tǝyyar» toƣruluⱪ 13:2-3 wǝ izaⱨatni kɵrüng.\f*   
\m
\v 7 Silǝr pǝⱪǝt kɵz aldinglardiki ixlarƣila ⱪaraydikǝnsilǝr. Əgǝr birsi ɵzini Mǝsiⱨkǝ tǝwǝmǝn dǝp ⱪarisa, u yǝnǝ xuning üstigǝ oylansunki, u Mǝsiⱨkǝ tǝwǝ bolƣiniƣa ohxax, bizmu Uningƣa tǝwǝdurmiz.\f □ \fr 10:7 \ft \+bd «Silǝr pǝⱪǝt kɵz aldinglardiki ixlarƣila ⱪaraydikǝnsilǝr»\+bd* — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «Kɵz aldidiki ixlarƣa obdan ⱪarap beⱪinglar!».\f*  
\v 8 Qünki, Rǝb tǝripidin silǝrni nabut ⱪilix üqün ǝmǝs, bǝlki etiⱪadinglarni ⱪurux üqün bizgǝ amanǝt ⱪilinƣan ⱨoⱪuⱪimiz toƣruluⱪ tehimu kɵp ziyadirǝk mahtansammu, buningda ⱨeq yǝrgǝ ⱪarap ⱪalmaymǝn;  
\v 9 ǝmdi mǝn pǝⱪǝt hǝtlǝrdila silǝrni ⱪorⱪatmaⱪqi ǝmǝsmǝn;  
\v 10 qünki bǝzilǝr: «Uning hǝtliri dǝrwǝⱪǝ wǝzinlik ⱨǝm küqlük; lekin u yetip kǝlgǝndǝ salapǝtsiz, gepining tutami yoⱪ bolidu» deyixidu.  
\v 11 Əmdi bundaⱪ hiyal ⱪilƣuqilar xuni bilip ⱪoysunki, biz yiraⱪta bolƣinimizda hǝtlǝrdiki sɵzimiz ⱪandaⱪ bolƣan bolsa biz yetip barƣinimizda ǝmǝliyitimizmu xundaⱪ bolidu.   
\m
\v 12 Qünki biz ɵzimizni ɵzini ⱪaltis qaƣlaydiƣanlar bilǝn bir ⱪatarƣa ⱪoyuxⱪa yaki ular bilǝn selixturuxⱪa petinmaymiz; xundaⱪ kixilǝr ɵzlirini ɵzlirining ɵlqimi bilǝn ɵlqǝp, ɵzlirini ɵzliri bilǝn selixturidiƣan bolup, ⱨǝⱪiⱪǝtǝn ǝⱪilsizlardindur. \x + \xo 10:12 \xt 2Kor. 3:1; 5:12. \x*  
\v 13 Biz ǝmdi ɵzimizgǝ bekitilgǝn ɵlqǝmdin ⱨalⱪip mahtinip yürginimiz yoⱪ. Biz bǝlki ⱨǝmmini ɵlqigüqi Huda bizgǝ bekitkǝn hizmǝt dairisidiki ɵlqǝm, yǝni silǝrning \add hizmitinglarƣimu\add* yetidiƣan ɵlqǝm bilǝn pǝhirlinimiz. \f □ \fr 10:13 \ft \+bd «Biz ǝmdi ɵzimizgǝ bekitilgǝn ɵlqǝmdin ⱨalⱪip mahtinip yürginimiz yoⱪ»\+bd* — «ɵzimizgǝ bekitilgǝn ɵlqǝm» — demǝk, Huda Pawlus wǝ Barnabasⱪa hux hǝwǝr jakarlaxtiki ⱨǝmdǝ jamaǝtlǝrni ⱪuruxtiki hizmǝtning dairisini bekitkǝn ɵlqǝm. \+bd «silǝrning hizmitinglarƣimu yetidiƣan ɵlqǝm»\+bd* — grek tilida «silǝrgǝ yǝtkǝn ɵlqǝm».\f*  \x + \xo 10:13 \xt Əf. 4:7. \x*  
\v 14 Qünki ɵlqimi silǝrning hizmitinglarƣa yǝtmǝydiƣan kixilǝrdǝk, \add hizmitinglarda bolƣinimizda\add* dairimizdin ⱨalⱪip kǝtmǝymiz, qünki biz Mǝsiⱨning hux hǝwirini yǝtküzüxtǝ \add birinqi bolup\add* yeninglarƣimu kǝlduⱪ.  
\v 15 Biz hizmǝt dairimizdin ⱨalⱪip, baxⱪilarning singdürgǝn japa-ǝjirliri bilǝn mahtanƣinimiz yoⱪ; lekin biz silǝrning iman-etiⱪadinglar ɵskǝnseri aranglardiki hizmitimiz bizgǝ bekitilgǝn dairimiz iqidǝ tehimu ziyadǝ kengǝytilsun dǝp ümid ⱪilimiz;  
\v 16 xundaⱪ bolƣanda, biz silǝrdin tehimu yiraⱪ yǝrlǝrgǝ hux hǝwǝrni yǝtküzüp jakarlaydiƣan bolimiz; tǝyyarƣa ⱨǝyyar bolup, baxⱪilarning dairisidiki hizmǝt ǝjri bilǝn mahtinix bizgǝ yat. \f □ \fr 10:16 \ft \+bd «tǝyyarƣa ⱨǝyyar bolup, baxⱪilarning dairisidiki hizmǝt ǝjri bilǝn mahtinix bizgǝ yat»\+bd* — Korinttiki jamaǝt arisidiki «sahta rosullar» dǝl xundaⱪ ix ⱪiliwatatti, ular Pawlus ǝjir singdürgǝn Korintliⱪlardin «bizning ǝjrimiz» dǝp maⱪtanmaⱪta idi.\f*  
\v 17 Əmma «Pǝhirlinip mahtiƣuqi bolsa Rǝbdin pǝhirlinip mahtixi kerǝk!». \f □ \fr 10:17 \ft \+bd «Pǝhirlinip mahtiƣuqi bolsa Rǝbdin pǝhirlinip mahtixi kerǝk!»\+bd* — «Yǝr.» 9:24.\f*  \x + \xo 10:17 \xt Yǝx. 65:16; Yǝr. 9:22-23; 1Kor. 1:31. \x*  
\v 18 Qünki ɵzini tǝripligüqi ǝmǝs, bǝlki Rǝb tǝripligǝn kixi ⱨǝⱪiⱪǝtǝn layaⱪǝtliktur.\x + \xo 10:18 \xt Pǝnd. 27:2. \x*   
\b  
\b  
\m  
\c 11
\s1 Ɵzini «rosul» dǝp atiwalƣanlardin ⱨezi bolunglar!  
\m
\v 1 \add Mahtanƣan\add* bu azƣinǝ ǝhmǝⱪliⱪimƣa sǝwrqan bolƣaysilǝr! Əmdi silǝr manga sǝwriqanliⱪ ⱪilip keliwatisilǝr.  
\v 2 Qünki mǝn Hudadin kǝlgǝn otluⱪ muⱨǝbbǝt bilǝn silǝrni \add azduruxlardin\add* ⱨǝsǝt ⱪilimǝn; qünki ⱪizni bir ǝrgila yatliⱪ ⱪilƣandǝk, mǝn silǝrni Mǝsiⱨkila pak ⱪiz süpitidǝ ⱨazir boluxⱪa wǝdilǝxtürgǝnmǝn.\x + \xo 11:2 \xt Law. 21:13. \x*  
\v 3 Əmma yilan Ⱨawa’animizni ⱨiyligǝrliki bilǝn azdurƣandǝk, oy-kɵnglünglar Mǝsiⱨkǝ baƣlanƣan sǝmimiy, sap wapaliⱪtin ezip bulƣinixi mumkin dǝp ǝnsirǝymǝn.\x + \xo 11:3 \xt Yar. 3:4; Yⱨ. 8:44. \x*  
\v 4 Qünki birsi kelip biz silǝrgǝ ⱨeq jakarlap baⱪmiƣan baxⱪa bir Əysani jakarlisa, yaki ⱪǝlbinglardin orun bǝrgǝn Roⱨning orniƣa baxⱪa bir roⱨⱪa orun bǝrsǝnglar wǝ silǝr ⱪobul ⱪilƣan hux hǝwǝrdin baxⱪa bir «hux hǝwǝr»ni ⱪobul ⱪilsanglar, silǝr bu ixlarƣa ajayib sǝwr-taⱪǝt bilǝn ɵtüwerixinglar mumkin!\f □ \fr 11:4 \ft \+bd «Qünki birsi kelip biz silǝrgǝ ⱨeq jakarlap baⱪmiƣan baxⱪa bir Əysani jakarlisa, yaki ⱪǝlbinglardin orun bǝrgǝn Roⱨning orniƣa baxⱪa bir roⱨⱪa orun bǝrsǝnglar wǝ silǝr ⱪobul ⱪilƣan hux hǝwǝrdin baxⱪa bir «hux hǝwǝr»ni ⱪobul ⱪilsanglar, silǝr bu ixlarƣa ajayib sǝwr-taⱪǝt bilǝn ɵtüwerixinglar mumkin!»\+bd* — bu intayin tǝnilik, kinayilik kinay gǝp, ǝlwǝttǝ. Pawlus ularning ǝⱨwalidin heli ǝnsiwiwatidu. 
\fp  «Silǝr bu ixlarƣa ajayib sǝwr-taⱪǝt bilǝn ɵtüwerixinglar mumkin!» degǝnning baxⱪa birhil tǝrjimisi «Silǝr xuningƣa sǝwr-taⱪǝt bilǝn ɵtüwerǝmsilǝrkin dǝymǝn!».\f*  \x + \xo 11:4 \xt Gal. 1:8. \x*   
\m
\v 5 Ⱨalbuki, mǝn ɵzümni ⱨǝrⱪandaⱪ ixta axu «ⱪaltis uluƣ rosullar»din kǝm sanimaymǝn!\f □ \fr 11:5 \ft \+bd «Ⱨalbuki, mǝn ɵzümni ⱨǝrⱪandaⱪ ixta axu «ⱪaltis uluƣ rosullar»din kǝm sanimaymǝn!»\+bd* — «ⱪaltis uluƣ rosullar» xübⱨisizki, intayin kinayilik, ⱨǝjwiy gǝp. Bǝzi alimlar, bu sɵzlǝr ⱨǝⱪiⱪiy uluƣ rosullar (Petrus, Yuⱨanna, Yaⱪup ⱪatarliⱪlar)ni kɵrsitidu, dǝp ⱪaraydu. Pikrimizqǝ Pawlus Korinttiki jamaǝtkǝ ɵzlirini «rosul» dǝp tonuxturƣan bǝzibir aldamqilarni kɵrsitidu. Muxu kixilǝr ɵzining (yǝni Pawlusning) rosulluⱪ ⱨoⱪuⱪini yoⱪⱪa qiⱪarmaⱪqi. 12-33-ayǝtlǝr wǝ 12:11-ayǝt bu nuⱪtini ispatlaydu.\f*  
\v 6 Gǝrqǝ mening gǝp-sɵzlirim addiy bolsimu, bilim jǝⱨǝttǝ mǝn undaⱪ ǝmǝs; biz ⱪiliwatⱪan ⱨǝrbir ǝmǝllirimizdǝ buni silǝrgǝ ⱨǝr jǝⱨǝttin ispatlap roxǝn ⱪilduⱪ.\f □ \fr 11:6 \ft \+bd «Gǝrqǝ mening gǝp-sɵzlirim addiy bolsimu,..»\+bd* — muxu ibarǝ adǝttǝ «nutuⱪ sɵzlǝxkǝ tǝrbiyilǝnmigǝn» kixini kɵrsitidu.\f*  
\v 7 Əmdi mǝn silǝrni kɵtürülsun dǝp ɵzümni tɵwǝn tutup, Hudaning hux hǝwirini ⱨǝⱪ tǝlǝp ⱪilmay jakarlap gunaⱨ ⱪildimmu?\f □ \fr 11:7 \ft \+bd «Əmdi mǝn silǝrni kɵtürülsun dǝp ɵzümni tɵwǝn tutup, Hudaning hux hǝwirini ⱨǝⱪ tǝlǝp ⱪilmay jakarlap gunaⱨ ⱪildimmu?»\+bd* — Pawlus etiⱪadqilarƣa ɵz eƣirini salmasliⱪ üqün, ɵz ⱨünirigǝ tayinip, turmuxini ⱪamdiƣan (9-ayǝtni kɵrüng). Biraⱪ bǝzilǝr (bolupmu «sahta rosullar») «Pawlus ⱨǝⱪiⱪiy rosul bolƣan bolsa, etiⱪadqilarning iⱪtisadiy yardimigǝ tayanƣan bolatti» dǝp, uni rosul ǝmǝs dǝp inkar ⱪilƣanidi.\f*  \x + \xo 11:7 \xt 1Kor. 9:12. \x*  
\v 8 Mǝn silǝrning hizmitinglarda boluxⱪa baxⱪa jamaǝtlǝrdin bulap-talap, ularning yardimini ⱪobul ⱪildim.\f □ \fr 11:8 \ft \+bd «Mǝn silǝrning hizmitinglarda boluxⱪa baxⱪa jamaǝtlǝrdin bulap-talap, ularning yardimini ⱪobul ⱪildim»\+bd* — «...baxⱪa jamaǝtlǝrdin bulap-talap» — bu yǝnǝ tǝnilik, kinayilik gǝp, ǝlwǝttǝ. Pawlus Korint xǝⱨiridǝ hux hǝwǝrni yǝtküzgǝndǝ baxⱪa jamaǝtlǝrning kɵpligǝn iⱪtisadiy yardimigǝ muyǝssǝr bolup (9-ayǝtni kɵrüng), Korintliⱪlarni guman sɵzliridin hijalǝtkǝ ⱪaldurux üqün xundaⱪ dǝydu.\f*  \x + \xo 11:8 \xt Ros. 20:33; 2Kor. 12:13; 1Tes. 2:9; 2Tes. 3:8. \x*  
\v 9 Silǝr bilǝn billǝ bolƣan waⱪitlirimda, ⱨajǝtmǝn bolƣan bolsammu, mǝn ⱨeqkimgǝ eƣirimni salƣan ǝmǝs (qünki Makedoniyǝdin kǝlgǝn ⱪerindaxlar mening kǝm-kütǝmni toluⱪlap bǝrdi); ⱨǝrⱪandaⱪ ixta ɵzümni silǝrgǝ yük bolup ⱪelixtin saⱪlap kǝldim wǝ buningdin keyinmu xundaⱪ ⱪilimǝn. \x + \xo 11:9 \xt Fil. 4:15. \x*  
\v 10 Mǝsiⱨning ⱨǝⱪiⱪiti mǝndǝ rast bolƣandǝk, Ahaya yurtlirida ⱨeqkimmu meni muxu mahtinixtin tosumaydu! \f □ \fr 11:10 \ft \+bd «ⱨeqkimmu meni muxu mahtinixtin tosumaydu!»\+bd* — «muxu mahtinix(im)» bolsa, Pawlus Korintliⱪlardin ⱨeq ⱨǝⱪ tǝlǝp ⱪilmay ularƣa hux hǝwǝr yǝtküzgǝnidi.\f*  
\v 11 Nemǝ üqün? Silǝrni yahxi kɵrmigǝnlikim üqünmu?! Huda bilidu!  
\v 12 Lekin \add bizgǝ ohxax ⱨesablinix\add* pursitini izdigüqilǝrning pursitini mǝⱨrum ⱪilix üqün, xuningdǝk ular mahtinidiƣan ixlarda ⱨǝⱪiⱪǝtǝn bizgǝ ohxax bolsun dǝp, mǝn nemǝ ⱪiliwatⱪan bolsam xuni ⱪiliwerimǝn. \f □ \fr 11:12 \ft \+bd «mǝn nemǝ ⱪiliwatⱪan bolsam xuni ⱪiliwerimǝn»\+bd* — demǝk, Pawlusning ⱨǝⱪ almay hux hǝwǝrni halis yǝtküziwatⱪanliⱪi. U xundaⱪ ⱪiliwǝrsǝ, «sahta rosullar» ɵzlirini Pawlus wǝ ⱨǝmkarliri bilǝn selixturalmay ⱪalidu. 
\fp  Əmǝliyǝttǝ Pawlusning: «ular mahtinidiƣan ixlarda ⱨǝⱪiⱪǝtǝn bizgǝ ohxax bolsun» deginidǝ ɵzining ularning towa ⱪilip, ⱨǝⱪiⱪǝtǝn Hudaning hizmitidǝ boluxiƣa ⱨǝⱪiⱪiy tilǝkdax bolƣanliⱪini ipadilǝydu.\f*  
\v 13 Qünki bundaⱪ kixilǝr sahta rosullar, aldamqi hizmǝtkarlar, Mǝsiⱨning rosullirining ⱪiyapitigǝ kiriwalƣanlardur.  
\v 14 Bu ix ǝjǝblinǝrlik ǝmǝs, qünki Xǝytan ɵzimu nurluⱪ bir pǝrixtining ⱪiyapitigǝ kiriwalidu.  
\v 15 Xunga uning hizmǝtqiliriningmu ɵzlirini ⱨǝⱪⱪaniyliⱪning hizmǝtqiliri ⱪiyapitigǝ kirgüziwelixi ǝjǝblinǝrlik ix ǝmǝs; lekin ularning aⱪiwiti ɵzlirining ixligǝnlirigǝ layiⱪ bolidu.   
\b  
\m  
\s1 Ⱨǝⱪiⱪiy rosullarning tartⱪan japaliri — «sahta rosullar» undaⱪ ǝmǝs!  
\m
\v 16 Yǝnǝ xuni eytimǝnki, ⱨeqkim meni ǝhmǝⱪ dǝp ⱨesablimisun; ⱨǝtta ǝgǝr meni xundaⱪ dǝp ⱪarisanglarmu, ǝmdi mǝndǝk ǝhmǝⱪni sǝwr ⱪilip ⱪobul ⱪilƣaysilǝr, xuning bilǝn ɵzümmu azƣinǝ mahtiniwalay. \f □ \fr 11:16 \ft \+bd «xuning bilǝn ɵzümmu azƣinǝ mahtiniwalay»\+bd* — sahta rosullarning mahtinixliri heli kɵp idi. 18-ayǝtni kɵrüng.\f*  
\v 17 Mening ⱨazir bularni sɵzlixim Rǝb tǝripidin ǝmǝs, bǝlki ɵzümning ǝhmǝⱪlǝrqǝ yürǝklik po etip mahtinixim, halas.  
\v 18 Nurƣun adǝmlǝr insanlarqǝ po etip mahtanƣandikin, mǝnmu mahtinip baⱪay. \x + \xo 11:18 \xt 2Kor. 10:13; 12:5, 6. \x*  
\v 19 Qünki ɵzünglar xunqǝ dana bolƣandin keyin, silǝr ǝhmǝⱪlǝrgǝ sǝwr-taⱪǝt ⱪilixⱪa razi bolisilǝr! \f □ \fr 11:19 \ft \+bd «qünki ɵzünglar xunqǝ dana bolƣandin keyin, silǝr ǝhmǝⱪlǝrgǝ sǝwr-taⱪǝt ⱪilixⱪa razi bolisilǝr!»\+bd* — bu jümlǝ bǝlkim Pawlusning bu hetidǝ ǝng kinayilik gepi, ǝng küqlük tapa-tǝnisi boluxi mumkin. Ular baxⱪilarning «ǝhmǝⱪliⱪ»iƣa xunqǝ sǝwr-taⱪǝtlik bolƣan yǝrdǝ, (20-ayǝt) Pawlusning «pǝhirlinixiliri»gǝ sǝwr-taⱪǝtlik boluxi kerǝkⱪu!\f*  
\v 20 Mǝsilǝn birsi silǝrni ⱪul ⱪiliwalsa, birsi silǝrni yutuwalsa, birsi silǝrdin nǝp alsa, birsi aldinglarda qongqiliⱪ ⱪilsa yaki yüzünglarƣa kaqat salsa, silǝr uningƣa yol ⱪoyisilǝr. \f □ \fr 11:20 \ft \+bd «mǝsilǝn birsi silǝrni ⱪul ⱪiliwalsa, birsi silǝrni yutuwalsa, birsi silǝrdin nǝp alsa, birsi aldinglarda qongqiliⱪ ⱪilsa yaki yüzünglarƣa kaqat salsa, silǝr uningƣa yol ⱪoyisilǝr»\+bd* — Pawlus muxu sahta rosullarni, ularning iqidiki zǝⱨǝrni sɵkmǝkqi.\f*  
\v 21 Əpsus, nomus ⱪilip eytimǝnki, biz undaⱪ ixlarƣa ajizliⱪ ⱪilduⱪ! Əmma ular birǝr ixta mahtinixⱪa petinƣan yǝrdǝ (ǝhmǝⱪlǝrqǝ sɵzlǝwatimǝn!) mǝnmu xu ixta \add mahtinixⱪa\add* petinimǝn. \f □ \fr 11:21 \ft \+bd «Əpsus, nomus ⱪilip eytimǝnki, biz undaⱪ ixlarƣa ajizliⱪ ⱪilduⱪ!»\+bd* — bu yǝnǝ tapa-tǝnǝ, kinayilik gǝp, ǝlwǝttǝ. Pawlus ⱨǝrgiz adǝmlǝrdin nǝp elip bozǝk ⱪilmaⱪqi bolƣan ǝmǝs. «Ajizliⱪ» degǝnlik yǝnǝ bǝlkim ularƣa Pawlusning ular bilǝn billǝ bolƣan waⱪtidiki teni ajizliⱪini ǝslitix üqün eytilidu. (12:7-10ni kɵrüng).\f*  \x + \xo 11:21 \xt Fil. 3:4. \x*   
\m
\v 22 Ular ibraniylarmu? Mǝnmu xundaⱪ. Ular Israillarmu? Mǝnmu xundaⱪ. Ular Ibraⱨimning nǝslimu? Mǝnmu xundaⱪ. \x + \xo 11:22 \xt Ros. 22:3. \x*  
\v 23 Ular Mǝsiⱨning hizmǝtkarlirimu? (mǝn ǝⱪildin azƣanlardǝk sɵzlǝwatimǝn!); mǝn tehimu xundaⱪ; ziyadǝ kɵp zoruⱪup ixlidim, intayin kɵp dǝrrilǝndim, intayin kɵp ⱪetim ⱪamaldim, kɵp ⱪetim ɵlüm hǝwplirigǝ duq kǝldim; \f □ \fr 11:23 \ft \+bd «ular Mǝsiⱨning hizmǝtkarlirimu? (mǝn ǝⱪildin azƣanlardǝk sɵzlǝwatimǝn!)»\+bd* — ular (sahta rosullar) Mǝsiⱨning hizmǝtkarliri ǝmǝs, ǝlwǝttǝ. Əmma ular daim ɵzlirini xundaⱪ kɵrsǝtmǝkqi bolidu.\f*  \x + \xo 11:23 \xt Ros. 9:16; 21:11; 1Kor. 15:10; 2Kor. 6:4. \x*  
\v 24 Yǝⱨudiylarning «bir kǝm ⱪiriⱪ ⱪamqa» jazasiƣa bǝx ⱪetim tartildim, \f □ \fr 11:24 \ft \+bd «Yǝⱨudiylarning «bir kǝm ⱪiriⱪ ⱪamqa» jazasiƣa bǝx ⱪetim tartildim,...»\+bd* — demǝk, ottuz toⱪⱪuz ⱪamqa jazalinixi. Tǝwrat, «Ⱪan.» 25:3ni kɵrüng.\f*  \x + \xo 11:24 \xt Ⱪan. 25:3. \x*  
\v 25 üq ⱪetim tikǝnlik ⱪamqa jazasini yedim, bir ⱪetim qalma-kesǝk ⱪilindim, üq ⱪetim kemǝ ⱨadisisigǝ uqridim, bir keqǝ-kündüzni dengizda ɵtküzdüm. \f □ \fr 11:25 \ft \+bd «üq ⱪetim tikǝnlik ⱪamqa jazasini yedim»\+bd* — «tikǝnlik ⱪamqa jazasi» Rim ⱨɵkümiti tǝripidin bolsa kerǝk idi. «Ros.» 16:22dǝ bir ⱪetim hatirilǝngǝn. «Mat.» 27:26diki izaⱨatni kɵrüng.\f*  \x + \xo 11:25 \xt Ros. 14:19; 16:22; 27:9,41. \x*  
\v 26 Daim sǝpǝrlǝrdǝ bolimǝn; dǝryalarning hǝwplirini, ⱪaraⱪqilarning hǝwplirini, yurtdaxlirimning hǝwplirini, yat ǝlliklǝrning hǝwplirini, xǝⱨǝrning hǝwpini, bayawanning hǝwplirini, dengizning hǝwplirini, sahta ⱪerindaxlar arisidiki hǝwplirini baxtin kǝqürdüm;  
\v 27 ǝmgǝklǝr wǝ japa ixlarda zoruⱪup, pat-pat tünǝklǝrdǝ, aqliⱪta wǝ ussuzluⱪta, daim roza tutuxlarda, soƣuⱪlarda wǝ yeling-yalingaqliⱪta yürüp kǝldim. \f □ \fr 11:27 \ft \+bd «pat-pat tünǝklǝrdǝ»\+bd* — demǝk «pat-pat tünǝp dua ⱪilixlarda». Baxⱪa birhil tǝrjimisi «uyⱪusizliⱪlarda».\f*  
\v 28 Bu sirttiki ixlardin baxⱪa, iq-baƣrimda barliⱪ jamaǝtlǝr üqün ⱨǝr küni üstümni besip keliwatⱪan ƣǝmlǝrni yǝwatimǝn. \f □ \fr 11:28 \ft \+bd «bu sirttiki ixlardin baxⱪa...»\+bd* — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «bu ixlardin taxⱪiri,...».\f*  \x + \xo 11:28 \xt Ros. 20:18. \x*  
\v 29 Ⱨǝrkim ajizlisa, mǝn ajizlimidimmu? Ⱨǝrkim ezip putlaxⱪan bolsa, mǝn ɵrtǝnmidimmu?! \f □ \fr 11:29 \ft \+bd «ⱨǝrkim ajizlisa, mǝn ajizlimidimmu?»\+bd* — «kim ajizlisa» — etiⱪad tǝripidǝ ajizlax, demǝk. «Mǝnmu ajizlidim» — Pawlus ajizliƣan kixi üqün dua ⱪilƣanda kǝmtǝrlik bilǝn ɵzini uning bilǝn birdǝk ⱪilip, ɵzini uning orniƣa ⱪoyƣandǝk bolidu. Buningƣa misalni Musa pǝyƣǝmbǝrning Israil üqün bolƣan dua-tilawǝtliridin kɵrüng («Mis.» 32:30-32).\f*  \x + \xo 11:29 \xt 1Kor. 8:13. \x*  
\v 30 Əmdi ǝgǝr mahtinixim zɵrür bolsa, ɵz ajizliⱪimni kɵrsitidiƣan ixlar bilǝn mahtinimǝn.   
\m
\v 31 Rǝb Əysaning Huda-Atisi, mǝnggü tǝxǝkkür-mǝdⱨiyilǝrgǝ layiⱪ Bolƣuqiƣa ayanki, mǝn yalƣan eytmidim.\x + \xo 11:31 \xt Rim. 1:9; 9:1; 2Kor. 1:23; Gal. 1:20; Fil. 1:8; 1Tes. 2:5. \x*   
\m
\v 32 Dǝmǝxⱪ xǝⱨiridǝ padixaⱨ Aretasning ⱪol astidiki waliy meni tutux üqün, pütün Dǝmǝxⱪ xǝⱨirini ⱪattiⱪ tǝⱪib astiƣa alƣanidi. \x + \xo 11:32 \xt Ros. 9:24. \x*  
\v 33 Lekin mǝn sepildiki bir kamardin sewǝt bilǝn pǝskǝ qüxürülüp, uning ⱪolidin ⱪutulup ⱪaqtim.\f □ \fr 11:33 \ft \+bd «Lekin mǝn sepildiki bir kamardin sewǝt bilǝn pǝskǝ qüxürülüp, uning ⱪolidin ⱪutulup ⱪaqtim»\+bd* — ⱨǝⱪiⱪiy rosullar ɵmridǝ anqǝ raⱨǝt kɵrmǝydu; Pawlus buningdin yǝnǝ bir misal kɵrsitidu.\f*   
\b  
\b  
\m  
\c 12
\s1 Pawlusⱪa kǝlgǝn wǝⱨiylǝr  
\m
\v 1 \add Əpsus\add*, mahtiniwerixning zɵrüriyiti bar. Gǝrqǝ uning paydisi bolmisimu, mǝn Rǝbdin kǝlgǝn alamǝt kɵrünüxlǝr wǝ wǝⱨiylǝr üstidǝ tohtilay.  
\v 2 Mǝsiⱨdǝ bolƣan bir adǝmni tonuymǝn; u on tɵt yil ilgiri (tǝndǝ bolƣan ⱨaldimu, yaki tǝndin taxⱪirimu bilmǝymǝn, Huda bilidu) üqinqi ⱪat asmanƣa kɵtürüldi.\f □ \fr 12:2 \ft \+bd «Mǝsiⱨdǝ bolƣan bir adǝmni tonuymǝn»\+bd* — bu adǝm dǝl Pawlusning ɵzi bolup, u Huda uningƣa bǝrgǝn wǝⱨiy wǝ ƣayibanǝ alamǝtlǝr bilǝn mahtinixni ⱪilqǝ halimiƣan bolup, ɵzini tɵwǝn tutuxⱪa tirixip, ɵzi toƣruluⱪ «mǝn» demǝy, «üqinqi xǝhstǝ» sɵzlǝydu. \+bd «u on tɵt yil ilgiri ... üqinqi ⱪat asmanƣa kɵtürüldi»\+bd* — Tǝwrat-injil boyiqǝ, pǝⱪǝt üq asman bar. Birinqi «ⱨawa», ikkinqi «alǝm boxluⱪi», üqinqisi Hudaning ⱨuzurining ɵzidur.\f*  \x + \xo 12:2 \xt Ros. 9:3; 22:17; 1Kor. 15:8. \x*  
\v 3 Mǝn xundaⱪ bir kixini bilimǝn (tǝndǝ bolƣan ⱨaldimu, yaki tǝndin taxⱪirimu bilmǝymǝn, Huda bilidu) —  
\v 4 u jǝnnǝtkǝ kɵtürülüp, xu yǝrdǝ til bilǝn ipadiligili bolmaydiƣan, insanlarning deyixi mǝn’i ⱪilinƣan ajayip ixlarni anglidi.  
\v 5 Xundaⱪ bir adǝm bilǝn mahtinimǝn, ɵzüm ⱨǝⱪⱪidǝ bolsa ajizliⱪmdin baxⱪa birǝr ix bilǝn mahtanmaymǝn. \f □ \fr 12:5 \ft \+bd «ɵzüm ⱨǝⱪⱪidǝ bolsa ajizliⱪmdin baxⱪa birǝr ix bilǝn mahtanmaymǝn»\+bd* — «ajizliⱪmdin» grek tilida «ajizliⱪlirimdin».\f*  
\v 6-7 Ⱨǝtta mahtinay desǝmmu ǝhmǝⱪ ⱨesablanmaymǝn; qünki mǝn ⱨǝⱪiⱪǝtni eytⱪan bolattim; ǝmma birsi mǝndǝ kɵrginidin yaki mǝn toƣruluⱪ angliƣinidin meni (manga axkarilanƣan wǝⱨiylǝrning ƣayǝt zor uluƣluⱪi tüpǝylidin) yuⱪiri oylap ⱪalmisun dǝp ɵzümni mahtinixtin yiƣdim. Muxu wǝⱨiylǝrning zor uluƣluⱪi tüpǝylidin kɵrǝnglǝp kǝtmǝslikim üqün ǝtlirimgǝ sanjilƣan bir tikǝn, yǝni meni urup tursun dǝp Xǝytanning bir ǝlqisi manga tǝⱪsim ⱪilinƣan; buning mǝⱪsiti, mening kɵrǝnglǝp kǝtmǝslikim üqündur.\f □ \fr 12:6-7 \ft \+bd «muxu wǝⱨiylǝrning zor uluƣluⱪi tüpǝylidin kɵrǝnglǝp kǝtmǝslikim üqün ǝtlirimgǝ sanjilƣan bir tikǝn ... manga tǝⱪsim ⱪilinƣan»\+bd* — «tikǝn»ning kɵqmǝ mǝnisi bar, ǝlwǝttǝ. \+bd «... meni urup tursun dǝp Xǝytanning bir ǝlqisi manga tǝⱪsim ⱪilinƣan»\+bd* — grek tilida «Xǝytanning bir pǝrixtisi». «ǝlqi» wǝ «pǝrixtǝ» degǝnlǝr ǝmǝliyǝttǝ bir gǝp.\f*  
\v 8 Buning toƣrisida u mǝndin kǝtsun dǝp Rǝbgǝ üq ⱪetim yelindim;  
\v 9 lekin U manga: «Mening meⱨir-xǝpⱪitim sanga yetǝrlik; qünki Mening küq-Ⱪudritim insanning ajizliⱪida toluⱪ ǝmǝlgǝ axurulidu» — dedi. Xunga mǝn Mǝsiⱨning küq-ⱪudriti wujudumda tursun dǝp ajizliⱪlirimdin mahtinixni tehimu huxluⱪ bilǝn talliwalimǝn;  
\v 10 xunga mǝn Mǝsiⱨ üqün ajizliⱪlarni, ⱨaⱪarǝtlǝrni, ⱪiyinqiliⱪlarni, ziyankǝxliklǝrni wǝ azab-oⱪubǝtlǝrni hursǝnlik dǝp bilimǝn. Qünki ⱪaqan ajiz bolsam, xu qaƣda küqlük bolimǝn.\f □ \fr 12:10 \ft \+bd «Qünki ⱪaqan ajiz bolsam, xu qaƣda küqlük bolimǝn»\+bd* — Pawlus ajiz bolƣinida Mǝsiⱨkǝ tehimu tayinidu, xuning bilǝn küqlük bolidu; ⱨǝmmimizmu xundaⱪ boluximiz kerǝk.\f*   
\b  
\m  
\s1 Pawlusning Korinttiki jamaǝtkǝ kɵngül bɵlüxi  
\m
\v 11 Mǝn \add mahtinip\add* dǝrwǝⱪǝ ǝhmǝⱪ bolup ⱪaldim! Lekin ɵzünglar meni buningƣa mǝjbur ⱪildinglar. Əmǝliyǝttǝ ǝslidǝ mǝn silǝr tǝripinglardin tǝriplinixim kerǝk bolatti; qünki ⱨeq ǝrzimǝs bolsammu, mǝn ⱨeliⱪi «ⱪaltis uluƣ rosullar»din ⱨeq tǝrǝptǝ ⱨeq ixta kǝm ǝmǝsmǝn. \x + \xo 12:11 \xt 1Kor. 15:10. \x*  
\v 12 Dǝrwǝⱪǝ mǝn aranglarda bolƣan qaƣda rosulning bexarǝtlik alamǝtliri, ⱨǝrtǝrǝplik qidam-sǝwrqanliⱪ iqidǝ mɵjizilik alamǝtlǝr, karamǝtlǝr ⱨǝm ⱪudrǝtlik mɵjizilǝr bilǝn ǝmǝldǝ kɵrsitilgǝn. \x + \xo 12:12 \xt 1Kor. 9:2. \x*  
\v 13 Silǝrni baxⱪa jamaǝtlǝrdin ⱪaysi tǝrǝptǝ tɵwǝn orunƣa ⱪoydum? — pǝⱪǝtla ɵzümni silǝrning üstünglǝrgǝ yük ⱪilip artip ⱪoymiƣinim bilǝnmu?! Mening bu adalǝtsizlikimni ǝpu ⱪilƣaysilǝr! \f □ \fr 12:13 \ft \+bd «Mening bu adalǝtsizlikimni ǝpu ⱪilƣaysilǝr!»\+bd* — «adalǝtsizlik» intayin kinayilik, ⱨǝjwiy gǝp, ǝlwǝttǝ — bu sɵz Pawlusning ulardin ⱨeq eⱪtisadiy yardǝm tǝlǝp ⱪilmay, ularƣa hux hǝwǝrni ⱨǝⱪsiz yǝtküzgǝnlikini kɵrsitidu. Uning yuⱪirida ǝslǝtkinidǝk, u Korintta hux hǝwǝrning hizmitidǝ bolƣinida, baxⱪa jamaǝtlǝr uningƣa yardǝm pulini ǝwitip bǝrdi.\f*  \x + \xo 12:13 \xt 1Kor. 9:12; 2Kor. 11:9. \x*  
\v 14 Mana, ⱨazir yeninglarƣa üqinqi ⱪetim berixⱪa tǝyyarmǝn, xuning bilǝn silǝrgǝ ⱨeq yük eƣirimni salƣum yoⱪ. Qünki izdiginim igilikinglar ǝmǝs, bǝlki ɵzünglardur; pǝrzǝntliri ata-anilar üqün ǝmǝs, bǝlki ata-anilar pǝrzǝntliri üqün mal-mülük yiƣixi kerǝk. \f □ \fr 12:14 \ft \+bd «Qünki izdiginim igilikinglar ǝmǝs, bǝlki ɵzünglardur»\+bd* — «izdiginim» — Injil, «Luⱪa» 19:10ni kɵrüng.\f*  \x + \xo 12:14 \xt Ros. 20:33. \x*  
\v 15 Əmdi jeninglar üqün igilikimdin huxluⱪ bilǝn sǝrp ⱪilimǝn ⱨǝmdǝ ɵzümni sǝrp ⱪilimǝn — gǝrqǝ mǝn silǝrni ⱪanqǝ sɵygǝnseri mǝn xunqǝ az sɵyülsǝmmu. \x + \xo 12:15 \xt 2Kor. 6:12. \x*  
\v 16 Əmdi xundaⱪ bolƣini bilǝn, mǝn silǝrgǝ ⱨeq yük bolƣan ǝmǝsmǝn; biraⱪ ⱨeligǝrlik ⱪilip, mǝn silǝrni bablap ⱪoydum! \f □ \fr 12:16 \ft \+bd «mǝn silǝrgǝ ⱨeq yük bolƣan ǝmǝsmǝn; biraⱪ ⱨeligǝrlik ⱪilip, mǝn silǝrni bablap ⱪoydum!»\+bd* — bizningqǝ bu yǝnǝ tapa-tǝnǝ, intayin kinayilik gǝp. Pawlus Korintliⱪlarni roⱨiy jǝⱨǝttin ⱪuwwǝtlimǝkqi bolup, ɵzi ularning eyniƣa barmay (Korintliⱪlar bǝlkim uning yardǝm-hizmitini rǝt ⱪilƣan bolatti), bǝlki ɵzigǝ ohxax baxⱪa kɵyümqan ⱪerindaxlarni ɵz orniƣa ǝwǝtti (17-ayǝtni kɵrüng). 
\fp  Lekin baxⱪilar muxu ayǝt: «bǝzilǝr meni ⱨiyligǝrlik ⱪilip, yalƣan sɵzlǝp, silǝrdin nǝp ündürüwalidu, deyixip yüridu» dǝp tǝrjimǝ ⱪilidu.\f*  
\v 17 Əjǝba, mǝn silǝrgǝ ǝwǝtkǝn adǝmlǝrning birǝrsi arⱪiliⱪ silǝrdin nǝp aldimmu?!  
\v 18 Mǝn Titusni silǝrning yeninglarƣa berixⱪa ündidim wǝ yǝnǝ ⱨeliⱪi ⱪerindaxnimu uning bilǝn billǝ ǝwǝttim. Titusning silǝrdin nǝp elip baⱪⱪan yeri barmu? Biz ikkiylǝn ohxax bir roⱨta yüriwatmamduⱪ? Bizning basⱪan izimiz ohxax ǝmǝsmikǝn?   
\m
\v 19 Yaki silǝr ǝzǝldin bizni «Ular aldimizda ɵzlirini aⱪlap keliwatidu» dǝp oylawatamsilǝr? \add Ix undaⱪ ǝmǝs\add*. Biz pǝⱪǝt Mǝsiⱨdǝ bolup Huda aldida sɵzlǝwatimiz; ⱪiliwatⱪan ⱨǝmmǝ ixlar, i sɵyümlüklirim, silǝrning etiⱪadinglarni ⱪurux üqündur. \f □ \fr 12:19 \ft \+bd «...silǝrning etiⱪadinglarni ⱪurux üqündur»\+bd* — grek tilida: «...silǝrni ⱪurux üqündur». «Adǝmni ⱪurux» toƣruluⱪ «Rimliⱪlarƣa»diki kirix sɵznimu kɵrüng.\f*  
\v 20 Qünki mǝn yeninglarƣa barƣinimda, silǝrning ümid ⱪilƣan yerimdin qiⱪmay ⱪelixinglardin, ɵzümningmu silǝrning ümid ⱪilƣan yeringlardin qiⱪmay ⱪeliximdin, yǝni aranglarda ƣowƣa-jedǝl, ⱨǝsǝthorluⱪ, ƣǝzǝp-nǝprǝt, mǝnmǝnqilik, tɵⱨmǝthorluⱪ, ƣǝywǝthorluⱪ, tǝkǝbburluⱪ wǝ parakǝndiqiliklǝr bolarmikin dǝp ǝnsirǝymǝn;  
\v 21 — bu ⱪetim silǝrning yeninglarƣa barƣinimda, aranglardiki gunaⱨ sadir ⱪilip, taki bügüngǝ ⱪǝdǝr ɵtküzgǝn napakliⱪ, buzuⱪluⱪ wǝ xǝⱨwaniy ixlardin tehi towa ⱪilmiƣan nurƣun adǝmlǝrning sǝwǝbidin Hudayim meni aldinglarda tɵwǝn ⱪilip ⱪoyarmikin, xularning ⱪilmixliri tüpǝylidin matǝm tutmay turalmaymǝnmikin, dǝp ǝnsirǝymǝn.\f □ \fr 12:21 \ft \+bd «Hudayim meni aldinglarda tɵwǝn ⱪilip ⱪoyarmikin...»\+bd* — «aldinglarda», baxⱪa birhil tǝrjimisi «silǝr tüpǝylidin». Bǝlkim ikkila hil tǝrjimisi toƣridur. \+bd «... tehi towa ⱪilmiƣan nurƣun adǝmlǝrning sǝwǝbidin Hudayim meni aldinglarda tɵwǝn ⱪilip ⱪoyarmikin, xularning ⱪilmixliri tüpǝylidin matǝm tutmay turalmaymǝnmikin, dǝp ǝnsirǝymǝn»\+bd* — Pawlus, Korintliⱪlarning tehi ⱪǝt’iylik bilǝn towa ⱪilip baⱪmiƣan gunaⱨliri tüpǝylidin yǝnǝ hijil bolup ⱪalimǝn, dǝp ǝnsirǝydu.\f*   
\b  
\b  
\m  
\c 13
\s1 Ahirⱪi agaⱨlandurux wǝ salamlar  
\m
\v 1 Bu yeninglarƣa üqinqi ⱪetim berixim bolidu. «Ⱨǝr bir ⱨɵküm ikki-üq guwaⱨqining aƣzida ispatlinixi kerǝk».\f □ \fr 13:1 \ft \+bd «Ⱨǝr bir ⱨɵküm ikki-üq guwaⱨqining aƣzida ispatlinixi kerǝk»\+bd* — bu Tǝwratning sɵzi, xundaⱪla Tǝwrattiki wǝ Injildiki muⱨim bir prinsiptur. «Qɵl.» 19:15, «Mat.» 18:16, «1Tim.» 5:19ni kɵrüng.\f*  \x + \xo 13:1 \xt Qɵl. 35:30; Ⱪan. 17:6; 19:5; Mat. 18:16; Yⱨ. 8:17; Ibr. 10:28. \x*  
\v 2-3 Mǝn ilgiri ikkinqi ⱪetim yeninglarda bolƣinimda burun gunaⱨ sadir ⱪilƣanlarƣa ⱨǝm ⱪalƣan ⱨǝmminglarƣa xundaⱪ eytⱪan, ⱨazirmu silǝrdin neri bolsammu ⱪaytidin aldin’ala agaⱨlandurup eytimǝnki (silǝr Mǝsiⱨning mǝn arⱪiliⱪ sɵzligǝnlikigǝ ispat tǝlǝp ⱪilip keliwatⱪininglar tüpǝylidin), mǝn barƣinimda ⱨeqkimni ayimaymǝn; dǝrwǝⱪǝ mǝn arⱪiliⱪ sɵzlǝwatⱪan Mǝsiⱨ silǝrgǝ nisbǝtǝn ajiz ǝmǝs, bǝlki aldinglarda intayin ⱪudrǝtliktur;\f □ \fr 13:2-3 \ft \+bd «ⱨazirmu silǝrdin neri bolsammu ⱪaytidin aldin’ala agaⱨlandurup eytimǝnki... mǝn barƣinimda ⱨeqkimni ayimaymǝn»\+bd* — «ⱨeqkimni ayimaymǝn»: Pawlus «1Kor.» 5-babta, eƣir gunaⱨ sadir ⱪilƣan bir kixi üstidin «ǝtliri ⱨalak ⱪilinsun, xundaⱪ bolƣanda roⱨi Rǝb Əysaning künidǝ ⱪutⱪuzular, dǝp Xǝytanƣa tapxurulsun» degǝn ⱨɵkümni qiⱪarƣan. Pawlus muxu yǝrdǝ kɵzdǝ tutⱪini, gunaⱨⱪa patⱪan kixilǝr ohxax ⱨɵkümgǝ uqrixi mumkin, demǝkqi.\f*  
\v 4 U dǝrwǝⱪǝ ajizliⱪta krestlǝngǝn bolsimu, lekin Hudaning ⱪudriti bilǝn yǝnila ⱨayat. Bizmu Uningda ajiz bolsaⱪmu, Hudaning silǝrgǝ ⱪaratⱪan ⱪudriti bilǝn, Uningƣa baƣlinip ⱨayat yaxaymiz.\f □ \fr 13:4 \ft \+bd «Bizmu Uningda ajiz bolsaⱪmu...»\+bd* — bu ajayib ibarǝ toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng. \+bd «...bizmu Uningda ajiz bolsaⱪmu, Hudaning silǝrgǝ ⱪaratⱪan ⱪudriti bilǝn, Uningƣa baƣlinip ⱨayat yaxaymiz»\+bd* — demǝk, rosullar sirttin ⱪariƣanda ajiz kɵrünsimu (wǝ bǝlkim ɵzlirini ajiz ⱨes ⱪilƣan bolsimu) u Hudaning Korintliⱪlar arisida Ɵz ⱪudritini kɵrsitidiƣanliⱪiƣa ixinidu, xuningƣa ixǝnqi kamil bolup, «Biz xu ⱪudrǝt bilǝn hizmitinglarda küqlük bolimiz» degǝndǝk bolidu.\f*  
\v 5 Əmdi ɵzünglarni etiⱪadta barmu-yoⱪ dǝp tǝkxürüp kɵrünglar; ɵzünglarni sinap beⱪinglar! Silǝr Əysa Mǝsiⱨning ɵzünglarda bolƣanliⱪini (sinaⱪtin xallinip ⱪalmisanglar!) bilip yǝtmǝmsilǝr?\x + \xo 13:5 \xt 1Kor. 11:28. \x*  
\v 6 Əmdi silǝrning bizning sinaⱪtin xallinip ⱪalmiƣanliⱪimizni bilip ⱪelixinglarni ümid ⱪilimǝn.   
\m
\v 7 Silǝrning ⱨeqⱪandaⱪ rǝzillik ⱪilmasliⱪinglar üqün Hudaƣa dua ⱪilimiz; bu, bizning sinaⱪtin ɵtti dǝp ⱪariliximiz üqün ǝmǝs — ⱨǝtta sinaⱪtin ɵtmidi, dǝp ⱪaralsaⱪmu, mǝyli — muⱨimi silǝrning durus bolƣanni ⱪilixinglar.\f □ \fr 13:7 \ft \+bd «bu, bizning sinaⱪtin ɵtti dǝp ⱪariliximiz üqün ǝmǝs — ⱨǝtta sinaⱪtin ɵtmidi, dǝp ⱪaralsaⱪmu, mǝyli — muⱨimi silǝrning durus bolƣanni ⱪilixinglar»\+bd* — demǝk, Korintliⱪlar rǝzilliktin towa ⱪilƣan bolsa, Pawlus wǝ ⱨǝmkarlirining hizmiti ünümlük, mewilik wǝ xǝrǝplik kɵrünüxi mumkin — lekin Pawlusⱪa nisbǝtǝn, muⱨimi Korintliⱪlarning ɵzlirining roⱨiy ǝⱨwalidur. Bu naⱨayiti uluƣ sɵz toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng.\f*  
\v 8 Qünki biz ⱨǝⱪiⱪǝtkǝ ⱪarxi ⱨeq ix ⱪilalmaymiz; nemila ⱪilsaⱪ u bǝribir ⱨǝⱪiⱪǝtni ayan ⱪilidu, halas.\f □ \fr 13:8 \ft \+bd «Qünki biz ⱨǝⱪiⱪǝtkǝ ⱪarxi ⱨeq ix ⱪilalmaymiz; nemila ⱪilsaⱪ u bǝribir ⱨǝⱪiⱪǝtni ayan ⱪilidu, halas»\+bd* — bu intayin ǝⱨmiyǝtlik ayǝt toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng. 
\fp  Baxⱪa birhil tǝrjimisi: «Biz ⱨǝⱪiⱪǝtkǝ zit ixlarni ⱪilmastin, ⱨǝⱪiⱪǝt boyiqǝ ix ⱪiliximiz kerǝk».\f*  
\v 9 Qünki biz ajiz bolsaⱪmu, silǝrning küqlük bolƣininglardin xadlinimiz. Xuningdǝk biz yǝnǝ xuningƣa dua ⱪilimizki, silǝr kamalǝtkǝ yǝtküzülgǝysilǝr. \f □ \fr 13:9 \ft \+bd «Qünki biz ajiz bolsaⱪmu, silǝrning küqlük bolƣininglardin xadlinimiz»\+bd* — «küqlük» wǝ «ajiz» roⱨiy tǝrǝptǝ eytilƣan, ǝlwǝttǝ.\f*  
\v 10 Silǝrning yeninglarƣa barƣinimda Rǝb manga ƣulitix üqün ǝmǝs, bǝlki etiⱪadni ⱪurux üqün amanǝt ⱪilƣan ⱨoⱪuⱪimni ixlitip silǝrgǝ ⱪattiⱪ ⱪolluⱪni kɵrsǝtmǝslikim üqün, mǝn silǝrdin yiraⱪta bolƣinimda muxularni yazdim.\x + \xo 13:10 \xt 2Kor. 10:8. \x*   
\b  
\m
\v 11 Əng ahirda, ⱪerindaxlar, xadlininglar; kamalǝtkǝ yǝtküzülünglar, riƣbǝt-tǝsǝllidǝ küqǝytilinglar; bir oy, bir pikirdǝ bolunglar; inaⱪ-hatirjǝmliktǝ ɵtünglar; wǝ meⱨir-muⱨǝbbǝt wǝ inaⱪ-hatirjǝmlikning Igisi Huda silǝr bilǝn billǝ bolidu. \f □ \fr 13:11 \ft \+bd «riƣbǝt-tǝsǝllidǝ küqǝytilinglar»\+bd* — muxu ibarǝ grek tilida bir sɵz bilǝnla ipadilinidu. \+bd «meⱨir-muⱨǝbbǝt wǝ inaⱪ-hatirjǝmlikning Igisi Huda»\+bd* — grek tilida: «meⱨir-muⱨǝbbǝtning ⱨǝm inaⱪ-hatirjǝmlikning Hudasi» — demǝk, U meⱨir-muⱨǝbbǝt, hatirjǝmlik bǝrgüqi ⱨǝm Ɵzi ⱨǝrdaim meⱨir-muⱨǝbbǝttǝ wǝ inaⱪ-hatirjǝmliktǝ turƣuqi Hudadur.\f*  \x + \xo 13:11 \xt Rim. 12:16,18; 15:5; 1Kor. 1:10; Fil. 2:2; Ibr. 12:14; 1Pet. 3:8\x*  
\v 12 Bir-biringlar bilǝn pak sɵyüxlǝr bilǝn salamlixinglar. \x + \xo 13:12 \xt Rim. 16:16; 1Kor. 16:20; 1Tes. 5:26; 1Pet. 5:14. \x*  
\v 13 Barliⱪ muⱪǝddǝs bǝndilǝrdin silǝrgǝ salam.  
\v 14 Rǝbbimiz Əysa Mǝsiⱨning xapaiti, Hudaning meⱨir-muⱨǝbbiti wǝ Muⱪǝddǝs Roⱨning ⱨǝmraⱨ-ⱨǝmdǝmliki silǝrgǝ yar bolƣay!