\id 1JN
\h Yuⱨanna «1» 
\toc1 Yuⱨanna «1» 
\toc2 Yuⱨanna «1» 
\toc3 1Yuⱨ. 
\mt1 Yuⱨanna «1»  
\c 1
\s1 «Rosul Yuⱨanna yazƣan birinqi mǝktup» •••• Əysa Mǝsiⱨ — Ⱨayatliⱪ Kalamidur  
\m
\v 1 Əzǝldin bar bolƣüqi, ɵzimiz angliƣan, ɵz kɵzlirimiz tikilip ⱪariƣan wǝ ⱪollirimiz bilǝn tutup siliƣan ⱨayatliⱪ Kalami toƣrisida \add silǝrgǝ bayan ⱪilimiz\add*\x + \xo 1:1 \xt Luⱪa 24:39; Yⱨ. 20:27; Yⱨ. 1:1, 14; 2Pet. 1:16. \x*  
\v 2 (bu ⱨayatliⱪ bizgǝ ayan bolup, biz uni kɵrduⱪ. Xuning bilǝn bu ⱨǝⱪtǝ guwaⱨliⱪ berimiz ⱨǝmdǝ Ata bilǝn billǝ bolup, keyin bizgǝ ayan bolƣan xu mǝnggülük ⱨayatni silǝrgǝ bayan ⱪilimiz)\f □ \fr 1:2 \ft \+bd «Xuning bilǝn bu ⱨǝⱪtǝ guwaⱨliⱪ berimiz ⱨǝmdǝ Ata bilǝn billǝ bolup, keyin bizgǝ ayan bolƣan xu mǝnggülük ⱨayatni silǝrgǝ bayan ⱪilimiz»\+bd* — «Ata» muxu yǝrdǝ Huda’atini bildüridu; oⱪurmǝnlǝr bu hǝttǝ «Ata» wǝ «Oƣul» degǝn sɵzlǝrni kɵrsǝ, Huda’ata wǝ Hudaning Oƣli, yǝni Uning Kalami Əysa Mǝsiⱨni kɵrsitidu.\f*  
\v 3 — silǝrnimu biz bilǝn sirdax-ⱨǝmdǝmliktǝ bolsun dǝp biz kɵrgǝnlirimizni wǝ angliƣanlirimizni silǝrgǝ bayan ⱪilimiz. Bizning sirdax-ⱨǝmdǝmlikimiz Ata wǝ Uning Oƣli Əysa Mǝsiⱨ bilǝndur.\f □ \fr 1:3 \ft \+bd «— silǝrnimu biz bilǝn sirdax-ⱨǝmdǝmliktǝ bolsun dǝp biz kɵrgǝnlirimizni wǝ angliƣanlirimizni silǝrgǝ bayan ⱪilimiz. Bizning sirdax-ⱨǝmdǝmlikimiz Ata wǝ Uning Oƣli Əysa Mǝsiⱨ bilǝndur»\+bd* — «sirdax-ⱨǝmdǝmlik» degǝnlik Injilda bu alaⱨidǝ mǝnidǝ bolup, grek tilida «ortaⱪliⱪ» degǝn sɵz bilǝn ipadilinidu. Bu sɵz ⱨǝm Huda bilǝn bolƣan alaⱪini, ⱨǝm etiⱪadqilarning bir-biri bilǝn bolƣan ziq alaⱪisini, xundaⱪla Hudaning xapaitidin ortaⱪ nesiwǝ boluxni bildüridu.\f*  
\v 4 Silǝrning huxalliⱪinglar tolup taxsun dǝp, bularni silǝrgǝ yeziwatimiz.\f □ \fr 1:4 \ft \+bd «Silǝrning huxalliⱪinglar tolup taxsun dǝp...»\+bd* — bǝzi kona kɵqürmilǝrdǝ «Bizning huxalliⱪimiz tolup taxsun dǝp... » deyilidu.\f*   
\b  
\m  
\s1 Hudaning yoruⱪluⱪida pak yaxax  
\m
\v 5 Wǝ biz Uningdin angliƣan ⱨǝm silǝrgǝ bayan ⱪilidiƣan hǝwirimiz mana xudurki, Huda nurdur wǝ Uningda ⱨeqⱪandaⱪ ⱪarangƣuluⱪ bolmaydu.\x + \xo 1:5 \xt Yⱨ. 1:9; 8:12; 9:5; 12:35, 36. \x*  
\v 6 Əgǝr biz Uning bilǝn sirdax-ⱨǝmdǝmlikimiz bar dǝp turup, yǝnila ⱪarangƣuluⱪta yürsǝk, yalƣan eytⱪan wǝ ⱨǝⱪiⱪǝtkǝ ǝmǝl ⱪilmiƣan bolimiz.\f □ \fr 1:6 \ft \+bd «Əgǝr biz uning bilǝn sirdax-ⱨǝmdǝmlikimiz bar dǝp turup, yǝnila ⱪarangƣuluⱪta yürsǝk, yalƣan eytⱪan wǝ ⱨǝⱪiⱪǝtkǝ ǝmǝl ⱪilmiƣan bolimiz»\+bd* — «ⱨǝⱪiⱪǝtkǝ ǝmǝl ⱪilmiƣan bolimiz» grek tilida «ⱨǝⱪiⱪǝtni ⱪilmaymiz» degǝn sɵz bilǝn ipadilinidu.\f*  
\v 7 Lekin U Ɵzi nurda bolƣinidǝk bizmu nurda mangsaⱪ, undaⱪta bizning bir-birimiz bilǝn sirdax-ⱨǝmdǝmlikimiz bolup, Uning Oƣli Əysa Mǝsiⱨning ⱪeni bizni barliⱪ gunaⱨtin paklaydu.\f □ \fr 1:7 \ft \+bd «Lekin U Ɵzi nurda bolƣinidǝk bizmu nurda mangsaⱪ, undaⱪta bizning bir-birimiz bilǝn sirdax-ⱨǝmdǝmlikimiz bolup, Uning Oƣli Əysa Mǝsiⱨning ⱪeni bizni barliⱪ gunaⱨtin paklaydu»\+bd* — «U Ɵzi» muxu yǝrdǝ, xübⱨisizki, Hudani kɵrsitidu.\f*  \x + \xo 1:7 \xt Ibr. 9:14; 1Pet. 1:19; Wǝⱨ. 1:5. \x*  
\v 8 Əgǝr gunaⱨimiz yoⱪ desǝk, ɵz ɵzimizni aldiƣan bolimiz ⱨǝmdǝ bizdǝ ⱨǝⱪiⱪǝt turmaydu.\x + \xo 1:8 \xt 1Pad. 8:46; 2Tar. 6:36; Ayup 9:2; Zǝb. 143:2; Pǝnd. 20:9; Top. 7:20. \x*  
\v 9 Gunaⱨlirimizni iⱪrar ⱪilsaⱪ, U bizning gunaⱨlirimizni kǝqürüm ⱪilip, bizni barliⱪ ⱨǝⱪⱪaniysizliⱪtin pak ⱪilixⱪa ixǝnqlik ⱨǝm adildur. \f □ \fr 1:9 \ft \+bd «gunaⱨlirimizni iⱪrar ⱪilsaⱪ, u bizning gunaⱨlirimizni kǝqürüm ⱪilip, bizni barliⱪ ⱨǝⱪⱪaniysizliⱪtin pak ⱪilixⱪa ixǝnqlik ⱨǝm adildur»\+bd* — nemixⱪa rosul «U (Huda) ... ixǝnqlik ⱨǝm adildur» dǝydu? 
\fp  (1) Huda «muⱪǝddǝs bǝndilirini etiⱪadi tüpǝylidin kǝqürüm ⱪildim» desǝ, u sɵzidǝ qing turidu wǝ ixǝnqliktur; 
\fp  (2) Huda adil sotqi bolup, gunaⱨni jazalimay ⱪoymaydu. Xunga bizni kǝqürüx üqün bizning gunaⱨlirimizni ɵz ihtiyari bilǝn ɵz üstigǝ alƣan ⱪurbanliⱪimiz gunaⱨsiz Əysa Mǝsiⱨkǝ ⱪoyƣan; u bizning ornimizda ɵldi. Xunga Yuⱨanna ««Huda bizning gunaⱨlirimizni kǝqürüxkǝ...Ixǝnqlik ⱨǝm adildur» dǝydu. Huda gunaⱨlirimizni kǝqürüxi bilǝn ix tohtimaydu, ǝlwǝttǝ; u yǝnǝ bizni «barliⱪ ⱨǝⱪⱪaniysizliⱪtin pak ⱪilidu».\f*  \x + \xo 1:9 \xt Zǝb. 32:5; Pǝnd. 28:13. \x*  
\v 10 Əgǝr gunaⱨ ⱪilmiduⱪ desǝk, Uni yalƣanqi ⱪilip ⱪoyƣan bolimiz wǝ Uning sɵz-kalami bizdin orun almiƣan bolidu.   
\b  
\b  
\m  
\c 2
\s1 Əysa Mǝsiⱨ - Hudaƣa bolƣan wǝkilimizdur  
\m
\v 1 I ǝziz balilirim, mǝn silǝrni gunaⱨ sadir ⱪilmisun dǝp, bu sɵzlǝrni yeziwatimǝn. Mubada birsi gunaⱨ sadir ⱪilsa, Atining yenida bir yardǝmqi wǝkilimiz, yǝni Ⱨǝⱪⱪaniy Bolƣuqi Əysa Mǝsiⱨ bardur.\f □ \fr 2:1 \ft \+bd «I ǝziz balilirim,...»\+bd* — «ǝziz balilirim» grek tilida «kiqik balilirim». \+bd «Mubada birsi gunaⱨ sadir ⱪilsa, Atining yenida bir yardǝmqi wǝkilimiz, yǝni Ⱨǝⱪⱪaniy Bolƣuqi Əysa Mǝsiⱨ bardur»\+bd* — «yardǝmqi wǝkil» grek tilida «parakletos» deyilidu, bu sɵz «Yuⱨ.» 14:16, 26, 15:26, 16:7dǝ «yardǝmqi» dǝp tǝrjimǝ ⱪilinidu. «Parakletos» xu yǝrlǝrdǝ Muⱪǝddǝs Roⱨni kɵrsitidu. Xu yǝrlǝrdiki bu sɵzning toluⱪ mǝnisi toƣruluⱪ izaⱨatlarni kɵrüng.\f*  \x + \xo 2:1 \xt 1Tim. 2:5; Ibr. 7:25. \x*  
\v 2 U Ɵzi gunaⱨlirimiz üqün \add jazani kɵtürgüqi\add* kafarǝttur; muxu kafarǝt pǝⱪǝt bizning gunaⱨlirimiz üqünla ǝmǝs, bǝlki pütkül dunyadikilǝrning gunaⱨliri üqündur.\f □ \fr 2:2 \ft \+bd «U Ɵzi gunaⱨlirimiz üqün jazani kɵtürgüqi kafarǝttur; muxu kafarǝt pǝⱪǝt bizning gunaⱨlirimiz üqünla ǝmǝs, bǝlki pütkül dunyadikilǝrning gunaⱨliri üqündur»\+bd* — «jazani kɵtürgüqi kafarǝt» — 4:18, «Rim.» 3:25, «Ibr.» 9:5dǝ muxuningƣa yeⱪin bir sɵz tepilidu. Tǝwratta bu sɵz (ibraniy tilida) «kafarǝt tǝhti» yaki «rǝⱨim tǝhti» («Mis.» 25:17) ⱨǝm bǝzidǝ «gunaⱨ tilǝx ⱪurbanliⱪi» yaki «gunaⱨni yapⱪuqi ⱪurbanliⱪ» degǝn mǝnidǝ kɵrülidu. Injilda uning asasiy uⱪumi Hudaning ƣǝzipini ɵz üstigǝ elix wǝ xundaⱪla gunaⱨlardin pak ⱪilixtur.\f*  \x + \xo 2:2 \xt Yⱨ. 4:42; Rim. 3:25; 2Kor. 5:18; Kol. 1:20; 1Yuⱨa. 4:10, 14. \x*   
\m
\v 3 Bizning uni tonuƣanliⱪimizni bilǝliximiz — Uning ǝmrlirigǝ ǝmǝl ⱪiliximizdindur.  
\v 4 «Uni tonuymǝn» dǝp turup, Uning ǝmrlirigǝ ǝmǝl ⱪilmiƣuqi kixi yalƣanqidur, uningda ⱨǝⱪiⱪǝt yoⱪtur.\x + \xo 2:4 \xt 1Yuⱨa. 4:20. \x*  
\v 5 Lekin kimki Uning sɵzigǝ ǝmǝl ⱪilsa, ǝmdi uningda Hudaning meⱨir-muⱨǝbbiti ⱨǝⱪiⱪǝtǝn kamalǝtkǝ yǝtkǝn bolidu. Biz ɵzimizning Uningda bolƣanliⱪimizni ǝnǝ xuningdin bilimiz.\f □ \fr 2:5 \ft \+bd «Lekin kimki uning sɵzigǝ ǝmǝl ⱪilsa, ǝmdi uningda Hudaning meⱨir-muⱨǝbbiti ⱨǝⱪiⱪǝtǝn kamalǝtkǝ yǝtkǝn bolidu»\+bd* — Injil boyiqǝ insanlar bir-birimizni sɵyüx üqün wǝ Hudaning Ɵzini sɵyüx üqün ⱪǝlbimizgǝ «Hudaning meⱨir-muⱨǝbbiti» Muⱪǝddǝs Roⱨ arⱪiliⱪ tɵkülüxi kerǝk («Rim.» 5:5) andin bizning Hudaƣa wǝ insalarƣa meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsitiximiz mumkin bolidu. Xunga «Hudaning meⱨir-muⱨǝbbiti» Hudadin kǝlgǝn ⱨǝm bizdin Hudaƣa ⱨǝm insanlarƣa ⱪaritilƣan muⱨǝbbitimizning ⱨǝmmisini kɵrsitidu. \+bd «Biz ɵzimizning Uningda bolƣanliⱪimizni ǝnǝ xuningdin bilimiz»\+bd* — «Uningda bolƣanliⱪimiz»: — demǝk, Uning bilǝn yeⱪin alaⱪidǝ bolƣanliⱪtur. «Rimliⱪlarƣa»diki kirix sɵzimizdiki «Mǝsiⱨdǝ» «Hudada» wǝ «Roⱨta» toƣruluⱪ bayanlirimiznimu kɵrüng.\f*  \x + \xo 2:5 \xt Yⱨ. 13:35. \x*  
\v 6 «Hudada turup yaxaymǝn» degüqi bolsa \add Əysaning\add* mangƣinidǝk ohxax mengixi kerǝk.\f □ \fr 2:6 \ft \+bd ««Hudada turup yaxaymǝn» degüqi bolsa...»\+bd* — «Hudada» grek tilida «uningda». \+bd «Əysaning mangƣinidǝk ohxax mengixi kerǝk»\+bd* — grek tilida «Uning mangƣinidǝk ohxax mengixi kerǝk».\f*  \x + \xo 2:6 \xt Yⱨ. 13:15; 1Pet. 2:21. \x*   
\b  
\m  
\s1 Ⱪerindaxlarƣa meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsitix nurning bǝlgisi  
\m
\v 7 I sɵyümlüklirim, silǝrgǝ \add burun anglap baⱪmiƣan\add* yengi bir ǝmrni ǝmǝs, bǝlki dǝslǝptin tartip silǝr tapxuruwalƣan kona ǝmrni yeziwatimǝn. Uxbu ǝmr silǝr burundinla anglap keliwatⱪan sɵz-kalamdur.\f □ \fr 2:7 \ft \+bd «I sɵyümlüklirim, silǝrgǝ burun anglap baⱪmiƣan yengi bir ǝmrni ǝmǝs, bǝlki dǝslǝptin tartip silǝr tapxuruwalƣan kona ǝmrni yeziwatimǝn. Uxbu ǝmr silǝr burundinla anglap keliwatⱪan sɵz-kalamdur»\+bd* — Yuⱨanna kɵrsǝtkǝn ǝmr, xübⱨisizki, «bir-biringlarƣa meⱨir-muⱨǝbbǝtni kɵrsitinglar». 3:11, 4:21, «Yuⱨ.» 13:34, 15:12ni kɵrüng.\f*  \x + \xo 2:7 \xt 2Yuⱨa. 5. \x*  
\v 8 Lekin yǝnǝ kelip mǝn silǝrgǝ yeziwatⱪinimni yengi ǝmr \add desǝkmu bolidu\add*; bu ǝmr Mǝsiⱨdǝ ⱨǝm silǝrdimu ǝmǝl ⱪilinmaⱪta, qünki ⱪarangƣuluⱪ ɵtüp kǝtmǝktǝ, wǝ ⱨǝⱪiⱪiy nur alliⱪaqan qeqilixⱪa baxlidi.\f □ \fr 2:8 \ft \+bd «Lekin yǝnǝ kelip mǝn silǝrgǝ yeziwatⱪinimni yengi ǝmr desǝkmu bolidu; bu ǝmr Mǝsiⱨdǝ ⱨǝm silǝrdimu ǝmǝl ⱪilinmaⱪta, qünki ⱪarangƣuluⱪ ɵtüp kǝtmǝktǝ, wǝ ⱨǝⱪiⱪiy nur alliⱪaqan qeqilixⱪa baxlidi»\+bd* — bu sirliⱪ ǝmma bǝk muⱨim 7-8-ayǝtlǝr toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ azraⱪ tohtilimiz. Bizningqǝ asasiy mǝnisi xuki, «roⱨiy ⱨayat» kǝlgǝndin keyin insanlarda «bir-biringlarƣa muⱨǝbbǝt kɵrsitix» ⱨǝⱪiⱪǝtǝn mumkin bolidu, xunga bu ǝmrmu «yengi» bolidu.\f*  \x + \xo 2:8 \xt Yⱨ. 13:34; 15:12. \x*  
\v 9 Kimdǝkim ɵzini «nurda yaxawatimǝn» dǝp turup, ⱪerindixini ɵq kɵrsǝ, u bügüngiqǝ ⱪarangƣuluⱪta turuwatⱪan bolidu.  
\v 10 Ⱪerindixiƣa meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsǝtkǝn kixi yoruⱪluⱪta turmaⱪta, uningda gunaⱨⱪa putlaxturidiƣan ⱨeqnemǝ ⱪalmaydu. \x + \xo 2:10 \xt Yⱨ. 12:35; 1Yuⱨa. 3:14. \x*  
\v 11 Lekin ⱪerindixini ɵq kɵrgǝn kixi ⱪarangƣuluⱪtidur; u ⱪarangƣuluⱪta mangidu wǝ ⱪǝyǝrgǝ ketiwatⱪanliⱪini bilmǝydu, qünki ⱪarangƣuluⱪ uning kɵzlirini ⱪariƣu ⱪiliwǝtkǝn.   
\m
\v 12 Mǝn bularni silǝrgǝ yeziwatimǝn, i ǝziz balilirim, qünki gunaⱨliringlar Uning nami üqün kǝqürüm ⱪilindi.\f □ \fr 2:12 \ft \+bd «i ǝziz balilirim»\+bd* — grek tilida «i kiqik balilirim». \+bd «mǝn bularni silǝrgǝ yeziwatimǝn, i ǝziz balilirim, qünki gunaⱨliringlar uning nami üqün kǝqürüm ⱪilindi»\+bd* — «Uning nami» degǝnlik Əysa Mǝsiⱨning namidur. Oⱪurmǝnlǝrning esidǝ barki, «Əysa» degǝn nam «Pǝrwǝrdigarning nijati» degǝn mǝnidǝ.\f*  \x + \xo 2:12 \xt Luⱪa 24:47; Ros. 4:12; 13:38. \x*   
\m
\v 13 Mǝn buni silǝrgǝ yeziwatimǝn, i atilar, qünki silǝr Əzǝldin Bar Bolƣuqini tonudunglar.  
\m Mǝn buni silǝrgǝ yeziwatimǝn, i yigitlǝr, qünki silǝr u rǝzil üstidin ƣǝlibǝ ⱪildinglar.\f □ \fr 2:13 \ft \+bd «mǝn buni silǝrgǝ yeziwatimǝn, i yigitlǝr, qünki silǝr u rǝzil üstidin ƣǝlibǝ ⱪildinglar»\+bd* — «u rǝzil» Xǝytanni kɵrsitidu.\f*   
\m
\v 14 Mǝn buni silǝrgǝ yeziwatimǝn, i ǝziz balilirim, qünki silǝr Atini tonudunglar.  
\m Mǝn buni silǝrgǝ yeziwatimǝn, i atilar, qünki silǝr Əzǝldin Bar Bolƣuqini tonudunglar.  
\m Mǝn buni silǝrgǝ yeziwatimǝn, i yigitlǝr, qünki silǝr küqlüksilǝr, Hudaning sɵz-kalami silǝrdǝ turidu wǝ silǝr u rǝzil üstidinmu ƣǝlibǝ ⱪildinglar.   
\b  
\m
\v 15 Bu dunyani wǝ bu dunyadiki ixlarni sɵymǝnglar. Ⱨǝrkim bu dunyani sɵysǝ, Atining sɵygüsi uningda yoⱪtur. \f □ \fr 2:15 \ft \+bd «Ⱨǝrkim bu dunyani sɵysǝ, Atining sɵygüsi uningda yoⱪtur»\+bd* — Atining sɵygüsi» Hudadin kǝlgǝn muⱨǝbbǝt, demǝk. 2:5 wǝ uningdiki «Hudaning meⱨir-muⱨǝbbiti» toƣruluⱪ izaⱨatni kɵrüng.\f*  \x + \xo 2:15 \xt Gal. 1:10; Yaⱪ. 4:4. \x*  
\v 16 Qünki bu dunyadiki barliⱪ ixlar, yǝni ǝttiki ⱨǝwǝs, kɵzlǝrdiki ⱨǝwǝs wǝ ⱨayatiƣa bolƣan mǝƣrurluⱪning ⱨǝmmisi Atidin kǝlgǝn ǝmǝs, bǝlki bu dunyadin bolƣandur, halas; \f □ \fr 2:16 \ft \+bd «Qünki bu dunyadiki barliⱪ ixlar, yǝni ǝttiki ⱨǝwǝs...»\+bd* — «ǝttiki ⱨǝwǝs»: Injilda «ǝt» yaki «ǝtlǝr» kɵp waⱪitlarda insanlardiki gunaⱨining tǝbiitini kɵrsitidu. «Rimliⱪlarƣa»diki kirix sɵzning insanlardiki «ǝt» wǝ «ǝtlǝr» toƣruluⱪ bayanlarni kɵrüng. \+bd «Qünki bu dunyadiki barliⱪ ixlar, yǝni ǝttiki ⱨǝwǝs, kɵzlǝrdiki ⱨǝwǝs wǝ ⱨayatiƣa bolƣan mǝƣrurluⱪning ⱨǝmmisi atidin kǝlgǝn ǝmǝs, bǝlki bu dunyadin bolƣandur, halas»\+bd* — oⱪurmǝnlǝr dunyadiki ixlarning bu üq amilining (1) Xǝytanning Ⱨawa-animizning aldiƣa ⱪoyƣan üq hil ezitⱪu amiliƣa ohxax ikǝnlikini («Yar.» 3:6); (2) Xǝytanning qɵl bayawanda Əysa Mǝsiⱨni siniƣandiki üq hil wǝswǝsisigǝ ohxax ikǝnlikini bayⱪiyalaydu («Mat.» 4:1-11, «Luⱪa» 4:1-13ni kɵrüng).\f*  
\v 17 wǝ bu dunya wǝ uningdiki ⱨǝwǝslǝrning ⱨǝmmisi ɵtüp ketidu. Lekin Hudaning iradisigǝ ǝmǝl ⱪilƣuqi kixi mǝnggü yaxaydu.\x + \xo 2:17 \xt Zǝb. 90:9-10; Yǝx. 40:6; 1Kor. 7:31; Yaⱪ. 1:10; 4:14; 1Pet. 1:24. \x*   
\b  
\m  
\s1 Dǝjjal — Əysa Mǝsiⱨning rǝⱪibi  
\m
\v 18 Əziz balilirim, zamanning ahirⱪi saiti yetip kǝldi; wǝ silǝr dǝjjalning \add ahir zamanda\add* kelidiƣanliⱪini angliƣininglardǝk, ǝmǝliyǝttǝ bolsa ⱨazirning ɵzidila nurƣun dǝjjallar mǝydanƣa qiⱪti; buningdin zamanning ahirⱪi saiti bolup ⱪalƣanliⱪi bizgǝ mǝlum. \f □ \fr 2:18 \ft \+bd «Əziz balilirim, zamanning ahirⱪi saiti yetip kǝldi; wǝ silǝr dǝjjalning ahir zamanda kelidiƣanliⱪini angliƣininglardǝk, ǝmǝliyǝttǝ bolsa ⱨazirning ɵzidila nurƣun dǝjjallar mǝydanƣa qiⱪti; buningdin zamanning ahirⱪi saiti bolup ⱪalƣanliⱪi bizgǝ mǝlum»\+bd* — «dǝjjal» grek tilida «antihristos». Dǝjjal toƣruluⱪ «Dan.» 9-babtiki izaⱨatlarni, «Mat.» 24-bab wǝ izaⱨatlirini wǝ «2Tes.» 2-bab wǝ izaⱨatlarni, «Wǝⱨiy» 13-bab wǝ «ⱪoxumqǝ sɵz»ni (dǝjjal toƣruluⱪ) kɵrüng. Bu ayǝttǝ tilƣa elinƣan «nurƣun dǝjjallar» Mǝsiⱨ wǝ Uning tǝlimigǝ ⱪarxi qiⱪⱪanlarning ⱨǝmmisini kɵrsitidu (19- wǝ -22-ayǝtni kɵrüng).\f*  \x + \xo 2:18 \xt Mat. 24:5; 2Tes. 2:3. \x*  
\v 19 Ular arimizdin qiⱪti, lekin ular ǝslidǝ bizlǝrdin ǝmǝs idi. Qünki ǝgǝr bizlǝrdin bolƣan bolsa, arimizda turiwǝrgǝn bolatti. Lekin ularning ⱨeqⱪaysisining ǝslidǝ bizdikilǝrdin bolmiƣanliⱪi pax ⱪilinƣanliⱪi üqün ular arimizdin qiⱪip kǝtti.\f □ \fr 2:19 \ft \+bd «Ular arimizdin qiⱪti, lekin ular ǝslidǝ bizlǝrdin ǝmǝs idi. Qünki ǝgǝr bizlǝrdin bolƣan bolsa, arimizda turiwǝrgǝn bolatti. Lekin ularning ⱨeqⱪaysisining ǝslidǝ bizdikilǝrdin bolmiƣanliⱪi pax ⱪilinƣanliⱪi üqün ular arimizdin qiⱪip kǝtti»\+bd* — «... ǝslidǝ bizdikilǝrdin bolmiƣanliⱪi pax ⱪilinƣanliⱪi üqün» — demǝk, Huda tǝrpidin bekitilgǝn ix; xubⱨisizki, muxu «dǝjjallar» ⱪerindaxlarning kiqik peilliⱪiƣa, xundaⱪla mǝƣrurluⱪⱪa bolƣan ɵqmǝnlikigǝ qidimiƣan bolup, xu qaƣda Huda ularni jamaǝtkǝ pax ⱪilix üqün ularni ɵz mǝƣrur tǝbiiyitining kǝynigǝ kirixkǝ ⱪozƣiƣan; xuning bilǝn «ular arimizdin qiⱪip kǝtti».\f*  \x + \xo 2:19 \xt Zǝb. 41:9; Ros. 20:30; 1Kor. 11:19. \x*   
\m
\v 20 Ⱨalbuki, silǝr bolsanglar Muⱪǝddǝs Bolƣuqidin kǝlgǝn mǝsiⱨligüqi Roⱨtin nesip boldunglar wǝ xuning üqün silǝr ⱨǝmmǝ ixni bilisilǝr. \f □ \fr 2:20 \ft \+bd «Muⱪǝddǝs Bolƣuqi»\+bd* —Əysa Mǝsiⱨni kɵrsitidu. \+bd «Muⱪǝddǝs Bolƣuqidin kǝlgǝn mǝsiⱨligüqi Roⱨtin nesip boldunglar»\+bd* — «mǝsiⱨligüqi Roⱨ» degǝn bu sɵz muxu yǝrdǝ Muⱪǝddǝs Roⱨni kɵrsitidu; bu sɵz ǝslidǝ Tǝwrat dǝwridǝ padixaⱨlarni, kaⱨinlarni wǝ bǝzidǝ pǝyƣǝmbǝrlǝrni ɵz mǝnsipigǝ bekitix wǝ tǝstiⱪlax üqün ularning bexiƣa ⱪuyulƣan «muⱪǝddǝs may»ni kɵrsitǝtti («mǝsiⱨligüqi may»); bu ix Tǝwratta «mǝsiⱨ ⱪilix» yaki «mǝsiⱨlǝx» dǝp atilatti. Injil dǝwridǝ Nasarǝtlik Əysa may bilǝn ǝmǝs, bǝlki Muⱪǝddǝs Roⱨ bilǝn «mǝsiⱨ ⱪilinƣan» («Mat.» 3:16, «Luⱪa» 3:22, 4:18, «Ros.» 10:38ni kɵrüng). 
\fp  Ⱨazir Mǝsiⱨ ǝslidǝ Ɵzini «mǝsiⱨ ⱪilƣuqi Roⱨ»ni, yǝni Hudaning Muⱪǝddǝs Roⱨini Ɵzigǝ etiⱪad ⱪilƣuqilarƣa ata ⱪilidu; xuning bilǝn Injil dǝwridǝ Tǝwrattiki «mǝsiⱨlǝx meyi»ning adǝmning bexiƣa ⱪuyuluxining orniƣa, «Mǝsiⱨligüqi Roⱨ», yǝni Muⱪǝddǝs Roⱨ adǝmning roⱨ-ⱪǝlbining üstigǝ kelip xu yǝrdǝ makan tutidu. \+bd «Mǝsiⱨligüqi Roⱨtin nesip boldunglar wǝ xuning üqün silǝr ⱨǝmmǝ ixni bilisilǝr»\+bd* — «silǝr ⱨǝmmǝ ixni bilisilǝr» yaki «silǝr ⱨǝmmǝ adǝmni bilisilǝr» yaki «ⱨǝmminglar ⱨǝⱪiⱪǝtni bilisilǝr».\f*  \x + \xo 2:20 \xt Zǝb. 45:7; 133:2; 2Kor. 1:21; Ibr. 1:9. \x*  
\v 21 Silǝrgǝ bu hǝtni yiziximdiki sǝwǝb, silǝrning ⱨǝⱪiⱪǝtni bilmigǝnlikinglar üqün ǝmǝs, bǝlki ⱨǝⱪiⱪǝtni bilip, yalƣanqiliⱪning ⱨǝⱪiⱪǝttin kelip qiⱪmaydiƣanliⱪini bilgǝnlikinglar üqündur.  
\v 22 Əmisǝ, kim yalƣanqi? Əysaning Mǝsiⱨ ikǝnlikini inkar ⱪilƣuqi kixi bulsa, u yalƣanqidur. Ata wǝ Oƣulni inkar ⱪilƣuqi kixi ɵzi bir dǝjjaldur.  
\v 23 Kimdǝkim Oƣulni rǝt ⱪilsa uningda Ata bolmaydu. Lekin Oƣulni etirap ⱪilsa, uningda Ata bolidu.\f □ \fr 2:23 \ft \+bd «Kimdǝkim Oƣulni rǝt ⱪilsa uningda Ata bolmaydu. Lekin Oƣulni etirap ⱪilsa, uningda Ata bolidu»\+bd* — grek tilida «Kimdǝkim Oƣulni rǝt ⱪilsa, u Atiƣa igǝ bolmaydu; lekin Oƣulni etirap ⱪilsa, u Atiƣimu igǝ bolidu» degǝn sɵzlǝr bilǝn ipadilinidu.\f*  \x + \xo 2:23 \xt Luⱪa 12:9; 2Tim. 2:12. \x*   
\m
\v 24 Silǝr bolsanglar, burundin anglap keliwatⱪininglarni ɵzünglarda dawamliⱪ turƣuziweringlar. Burundin anglap keliwatⱪininglar silǝrdǝ dawamliⱪ turiwǝrsǝ, silǝrmu dawamliⱪ Oƣul wǝ Atida yaxawatⱪan bolisilǝr;  
\v 25 wǝ Uning bizgǝ ⱪilƣan wǝdisi bolsa dǝl xu — mǝnggü ⱨayatliⱪtur.\f □ \fr 2:25 \ft \+bd «wǝ Uning bizgǝ ⱪilƣan wǝdisi bolsa dǝl xu — mǝnggü ⱨayatliⱪtur»\+bd* — «Uning ⱪilƣan wǝdisi bolsa» — Hudaning Ɵzining wǝdisi yaki Əysaning wǝdisini kɵrsitidu; bizningqǝ «U» 20-ayǝttǝ tilƣa elinƣan «Muⱪǝddǝs Bolƣuqi»ni, yǝni Əysani kɵrsǝtsǝ kerǝk.\f*   
\m
\v 26 Silǝrni azdurmaⱪqi bolƣanlarni nǝzǝrdǝ tutup, bularni silǝrgǝ yazdim;  
\v 27 Silǝr bolsanglar, silǝr Uningdin ⱪobul ⱪilƣan mǝsiⱨligüqi Roⱨ silǝrdǝ turiweridu, silǝr ⱨeqkimning ɵgitixigǝ moⱨtaj ǝmǝssilǝr; bǝlki ǝnǝ xu mǝsiⱨligüqi Roⱨ silǝrgǝ barliⱪ ixlar toƣruluⱪ ɵgitiwatⱪandǝk (U ⱨǝⱪtur, ⱨeq yalƣan ǝmǝstur!) — ⱨǝm ɵgǝtkǝndǝk, silǝr dawamliⱪ Uningda yaxaydiƣan bolisilǝr.\f □ \fr 2:27 \ft \+bd «silǝr bolsanglar, silǝr Uningdin ⱪobul ⱪilƣan mǝsiⱨligüqi Roⱨ silǝrdǝ turiweridu»\+bd* — «Uningdin» muxu yǝrdǝ Hudaning Ɵzini yaki Əysani kɵrsitidu; bizningqǝ «U» yǝnǝ 20-ayǝttǝ tilƣa elinƣan «Muⱪǝddǝs Bolƣuqi»ni, yǝni Əysani kɵrsǝtsǝ kerǝk. \+bd «Mǝsiⱨligüqi Roⱨ»\+bd* — 20-ayǝt wǝ uningdiki izaⱨatni kɵrüng.\f*  \x + \xo 2:27 \xt Yǝr. 31:34; Ibr. 8:11. \x*   
\m
\v 28 Əmisǝ, i ǝziz balilirim, dawamliⱪ Uningda turup yaxaweringlar. Xundaⱪ ⱪilsanglar, U ⱨǝrⱪaqan ⱪaytidin ayan bolƣanda ⱪorⱪmas bolimiz ⱨǝm U kǝlginidǝ Uning aldida ⱨeq hijalǝt bolup ⱪalmaymiz. \f □ \fr 2:28 \ft \+bd «u ⱨǝrⱪaqan ⱪaytidin ayan bolƣanda ⱪorⱪmas bolimiz ⱨǝm u kǝlginidǝ uning aldida ⱨeq hijalǝt bolup ⱪalmaymiz»\+bd* — «ⱪorⱪmas» yaki «yürǝklik».\f*  \x + \xo 2:28 \xt Mar. 8:38; 1Yuⱨa. 3:2. \x*  
\v 29 \add Hudaning\add* ⱨǝⱪⱪaniy ikǝnlikini bilgǝnikǝnsilǝr, ⱨǝⱪⱪaniyliⱪⱪa ǝmǝl ⱪilƣuqilarning ⱨǝrbirining uning tǝripidin tuƣulƣuqi ikǝnlikinimu bilsǝnglar kerǝk.\f □ \fr 2:29 \ft \+bd «Hudaning ⱨǝⱪⱪaniy ikǝnlikini bilgǝnikǝnsilǝr»\+bd* — grek tilida «Uning ⱨǝⱪⱪaniy ikǝnlikini bilgǝnikǝnsilǝr». Muxu ayǝttǝ Hudani kɵrsitixi kerǝk, qünki ayǝtning keyinki ⱪismida «Uningdin (Hudadin) tuƣulux» tilƣa elinidu. \+bd «ⱨǝⱪⱪaniyliⱪⱪa ǝmǝl ⱪilƣuqilarning ⱨǝrbirining Uning tǝripidin tuƣulƣuqi ikǝnlikinimu bilsǝnglar kerǝk»\+bd* — «Uning tǝripidin tuƣulƣuqi»: — demǝk, Hudaning pǝrzǝnti, «ⱪaytidin, yuⱪiridin tuƣulƣan» kixini kɵrsitidu. «Yuⱨ.» 3:1-21ni kɵrüng.\f*   
\b  
\b  
\m  
\c 3
\s1 Biz Hudaning pǝrzǝntliri  
\m
\v 1 Ⱪaranglar, Ata bizgǝ xundaⱪ qongⱪur meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsǝtkǝnki, biz «Hudaning ǝziz baliliri» dǝp atalduⱪ — wǝ biz ⱨǝⱪiⱪǝtǝnmu xundaⱪ. Bu dunya xu sǝwǝbtin bizni tonup yǝtmǝyduki, qünki bu dunya Uni tonumidi.\f □ \fr 3:1 \ft \+bd «Bu dunya xu sǝwǝbtin bizni tonup yǝtmǝyduki, qünki bu dunya Uni tonumidi»\+bd* — «Uni» Əysa Mǝsiⱨ yaki Hudaning Ɵzini kɵrsitidu. Bizningqǝ Mǝsiⱨni kɵrsitidu («Yuⱨ.» 1:10ni kɵrüng).\f*  \x + \xo 3:1 \xt Yⱨ. 1:12. \x*  
\v 2 Sɵyümlüklirim, biz ⱨazir Hudaning ǝziz baliliridurmiz; kǝlgüsidǝ ⱪandaⱪ bolidiƣanliⱪimiz tehi oquⱪ ayan ⱪilinmiƣan. Biraⱪ U \add ⱪaytidin\add* ayan ⱪilinƣanda, Uningƣa ohxax bolidiƣanliⱪimizni bilimiz; qünki xu qaƣda biz Uning ǝynǝn Ɵzini kɵrimiz.\f □ \fr 3:2 \ft \+bd «Biraⱪ U ⱪaytidin ayan ⱪilinƣanda, Uningƣa ohxax bolidiƣanliⱪimizni bilimiz; qünki xu qaƣda biz Uning ǝynǝn Ɵzini kɵrimiz»\+bd* — «U» — Əysa Mǝsiⱨni kɵrsitidu. Tɵwǝndiki izaⱨatni kɵrüng. \+bd «U ⱪaytidin ayan ⱪilinƣanda»\+bd* — muxu ayǝttiki «U» bizningqǝ Əysa Mǝsiⱨni kɵrsitidu. Bǝzi alimlar ayǝtni baxⱪiqǝ qüxinip: — «U» (demǝk, bizning kǝlgüsidǝ ⱪandaⱪ bolidiƣanliⱪimiz») ayan ⱪilinƣanda...» dǝp ⱪaraydu. Lekin bizningqǝ rosul Yuⱨanna Mǝsiⱨni uluƣlaxtiki ⱨǝrbir pursǝttin toluⱪ paydilinidu, muxu yǝrdimu xundaⱪ ⱪilƣan bolup, u yǝnila Mǝsiⱨni kɵrsǝtkǝn.\f*  \x + \xo 3:2 \xt Yǝx. 56:5; Mat. 5:12; Yⱨ. 1:12; Rim. 8:15, 18; 2Kor. 4:17; Gal. 3:26; 4:6; Fil. 3:21; Kol. 3:4. \x*  
\v 3 Wǝ \add Mǝsiⱨgǝ\add* ümid baƣliƣan ⱨǝrbir kixi U pak bolƣandǝk ɵzini paklimaⱪta.\f □ \fr 3:3 \ft \+bd «wǝ Mǝsiⱨgǝ ümid baƣliƣan ⱨǝrbir kixi U pak bolƣandǝk ɵzini paklimaⱪta»\+bd* — «Mǝsiⱨgǝ» grek tilida «Uningƣa». \+bd «...U pak bolƣandǝk ɵzini paklimaⱪta»\+bd* — «U» muxu yǝrdǝ bǝlkim Mǝsiⱨni kɵrsitidu; yuⱪiriⱪi 2-ayǝt wǝ izaⱨatini kɵrüng.\f*   
\m
\v 4 Gunaⱨ sadir ⱪilƣan kixi \add Hudaning\add* ⱪanuniƣa hilapliⱪ ⱪilƣan bolidu. Qünki gunaⱨ sadir ⱪilƣanliⱪ \add Hudaning\add* ⱪanuniƣa hilapliⱪ ⱪilƣanliⱪtur.\f □ \fr 3:4 \ft \+bd «Gunaⱨ sadir ⱪilƣan kixi Hudaning ⱪanuniƣa hilapliⱪ ⱪilƣan bolidu. Qünki gunaⱨ sadir ⱪilƣanliⱪ Hudaning ⱪanuniƣa hilapliⱪ ⱪilƣanliⱪtur»\+bd* — «Hudaning ⱪanuni» grek tilida pǝⱪǝt «ⱪanun» dǝp eytilidu. Lekin kɵzdǝ tutulƣini mǝlum bir insaniy ⱪanun ǝmǝs, bǝlki Hudaning ⱪanunidur. Yuⱨannaning muxu yǝrdǝ kɵzdǝ tutⱪini bǝlkim Musa pǝyƣǝmbǝrgǝ qüxürülgǝn ⱪanun bolupla ⱪalmay, yǝnǝ bǝlkim ⱨǝrbir kixining wijdanida (az bolsun, kɵp bolsun) namayan ⱪilinƣan Hudaning ⱪanunini kɵrsǝtsǝ kerǝk («Rim.» 2:13-15nimu kɵrüng). 
\fp  Bu ayǝt bolsa 2:29diki sɵzlǝrning dawamidur.\f*  \x + \xo 3:4 \xt 1Yuⱨa. 5:17. \x*  
\v 5 Ⱨalbuki, silǝr Uni gunaⱨlarni elip taxlax üqün dunyaƣa kelip ayan ⱪilinƣan wǝ xundaⱪla Uningda ⱨeqⱪandaⱪ gunaⱨ yoⱪtur, dǝp bilisilǝr.\f □ \fr 3:5 \ft \+bd «Ⱨalbuki, silǝr uni gunaⱨlarni elip taxlax üqün dunyaƣa kelip ayan ⱪilinƣan»\+bd* — «Uni» Mǝsiⱨni kɵrsitidu. 
\fp  Uxbu ayǝt bilǝn munasiwǝtlik «Yuⱨ.» 1:29ni kɵrüng.\f*  \x + \xo 3:5 \xt Yǝx. 53:9,12; 2Kor. 5:21; 1Pet. 2:22; 1Tim. 1:15. \x*  
\v 6 Uningda yaxawatⱪan ⱨǝrbir kixi gunaⱨ sadir ⱪilmaydu; kimdǝkim gunaⱨ sadir ⱪilsa, Uni kɵrmigǝn wǝ Uni tonumiƣan bolidu.\f □ \fr 3:6 \ft \+bd «Uningda yaxawatⱪan ⱨǝrbir kixi gunaⱨ sadir ⱪilmaydu; kimdǝkim gunaⱨ sadir ⱪilsa, Uni kɵrmigǝn wǝ Uni tonumiƣan bolidu»\+bd* — «gunaⱨ sadir ⱪilsa,...» degǝnlik xübⱨisizki, adǝmning adǝttiki yürüx-turuxini, gunaⱨ ilkidin qiⱪmay turƣanliⱪini kɵrsitidu. 3:9 wǝ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng.\f*   
\m
\v 7 Əziz balilirim, ⱨeqkimning silǝrni aldixiƣa yol ⱪoymanglar. Ⱨǝⱪⱪaniyliⱪⱪa ǝmǝl ⱪilƣuqi kixi U ⱨǝⱪⱪaniy bolƣinidǝk ⱨǝⱪⱪaniydur.\f □ \fr 3:7 \ft \+bd «Ⱨǝⱪⱪaniyliⱪⱪa ǝmǝl ⱪilƣuqi kixi u ⱨǝⱪⱪaniy bolƣinidǝk ⱨǝⱪⱪaniydur»\+bd* — «U» bizningqǝ muxu yǝrdǝ yǝnǝ Mǝsiⱨni kɵrsitidu. Yuⱪiriⱪi 5-6-ayǝtni kɵrüng.\f*  \x + \xo 3:7 \xt 1Yuⱨa. 2:29. \x*  
\v 8 Lekin gunaⱨ sadir ⱪilƣuqi Iblistindur. Qünki Iblis ǝlmisaⱪtin tartip gunaⱨ sadir ⱪilip kǝlmǝktǝ. Hudaning Oƣlining dunyada ayan ⱪilinixidiki mǝⱪsǝt Iblisning ǝmǝllirini yoⱪitixtur.  
\v 9 Hudadin tuƣulƣuqi gunaⱨ sadir ⱪilmaydu; Hudaning uruⱪi uningda orun alƣaqⱪa, u gunaⱨ sadir ⱪilixi mumkin ǝmǝs, qünki u Hudadin tuƣulƣandur. \f □ \fr 3:9 \ft \+bd «Hudadin tuƣulƣuqi gunaⱨ sadir ⱪilmaydu; Hudaning uruⱪi uningda orun alƣaqⱪa, u gunaⱨ sadir ⱪilixi mumkin ǝmǝs, qünki u Hudadin tuƣulƣandur»\+bd* — «Hudaning uruⱪi (yaki «nǝsli») uningdin orun alƣaqⱪa...» degǝnliktǝ «Hudaning uruⱪi» Mǝsiⱨning Ɵzi yaki Uning sɵz-kalamini kɵrsitidu. Baxⱪiqǝ eytⱪanda, Mǝsiⱨ Əysaning tǝbiiyitini kɵrsitidu, xundaⱪla Uning kixilǝrning roⱨidin orun alƣanliⱪini kɵrsitidu. «Mat.» 13:1-23, «Yuⱨ.» 12:24, «Rim.» 4:15-17ni, 9:7-8 wǝ «Gal.» 3:16ni kɵrüng. 
\fp  Bu ayǝt toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imiznimu kɵrüng.\f*  \x + \xo 3:9 \xt 1Pet. 1:23; 1Yuⱨa. 5:18. \x*  
\v 10 Hudaning baliliri bilǝn Iblisning baliliri xuning bilǝn pǝrⱪliniduki, kimdǝkim ⱨǝⱪⱪaniyliⱪⱪa ǝmǝl ⱪilmisa wǝ yaki ɵz ⱪerindixiƣa meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsǝtmisǝ Hudadin ǝmǝstur.   
\m
\v 11 Qünki silǝr dǝslǝptin anglap keliwatⱪan hǝwǝr mana dǝl xuki, bir-birimizgǝ meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsitiximiz kerǝktur. \x + \xo 3:11 \xt Yⱨ. 13:34; 15:12; 1Yuⱨa. 3:23. \x*  
\v 12 U u rǝzildin bolƣan, inisini ɵltürgǝn Ⱪabilƣa ohxax bolmasliⱪimiz kerǝk; u nemixⱪa inisini ⱪǝtl ⱪildi? Uning ɵzining ⱪilƣanliri rǝzil, inisining ⱪilƣanliri ⱨǝⱪⱪaniy bolƣanliⱪi üqün xundaⱪ ⱪilƣan. \x + \xo 3:12 \xt Yar. 4:8; Ibr. 11:4. \x*  
\v 13 Xunga, i ⱪerindaxlar, bu dunya silǝrni ɵq kɵrsǝ, buningƣa ⱨǝyran ⱪalmanglar. \x + \xo 3:13 \xt Yⱨ. 15:18. \x*  
\v 14 Biz ⱪerindaxlarni sɵygǝnlikimizdin, ɵlümdin ⱨayatliⱪⱪa ɵtkǝnlikimizni bilimiz. Ɵz ⱪerindixini sɵymigüqi tehi ɵlümdǝ turuwatidu. \x + \xo 3:14 \xt 1Yuⱨa. 2:10. \x*  
\v 15 Ⱪerindixiƣa ɵqmǝnlik ⱪilƣan kixi ⱪatildur wǝ ⱨeqⱪandaⱪ ⱪatilda mǝnggülük ⱨayatning bolmaydiƣanliⱪini bilisilǝr. \f □ \fr 3:15 \ft \+bd «Ⱪerindixiƣa ɵqmǝnlik ⱪilƣan kixi ⱪatildur»\+bd* — «Mat.» 5:21-22ni kɵrüng. \+bd «ⱨeqⱪandaⱪ ⱪatilda mǝnggülük ⱨayatning bolmaydiƣanliⱪini bilisilǝr»\+bd* — bu sɵzlǝr ⱨeqbir ⱪatil Hudaning kǝqürümigǝ erixǝlmǝydu, degǝnlik ǝmǝs. Mǝsilǝn «Mat.» 12:31, «1Kor.» 6:9-11ni kɵrüng.\f*  \x + \xo 3:15 \xt Mat. 5:21; Gal. 5:21. \x*  
\v 16 Biz xuning bilǝn meⱨir-muⱨǝbbǝtning nemǝ ikǝnlikini bilimizki, u biz üqün Ɵz jenini pida ⱪildi; xuningdǝk bizmu ⱪerindaxlirimiz üqün ɵz jenimizni pida ⱪilixⱪa ⱪǝrzdardurmiz. \f □ \fr 3:16 \ft \+bd «Biz xuning bilǝn meⱨir-muⱨǝbbǝtning nemǝ ikǝnlikini bilimizki, U biz üqün Ɵz jenini pida ⱪildi...»\+bd* — «U» — Mǝsiⱨ, ǝlwǝttǝ.\f*  \x + \xo 3:16 \xt Yⱨ. 15:13; Əf. 5:2. \x*  
\v 17 Əmma kimki bu dunyada mal-mülki turup, ⱪerindixining moⱨtajliⱪini kɵrüp turup, uningƣa kɵksi-ⱪarnini aqmisa, bundaⱪ kixidǝ nǝdimu Hudaning meⱨir-muⱨǝbbiti bolsun? \f □ \fr 3:17 \ft \+bd «Əmma kimki bu dunyada mal-mülki turup, ⱪerindixining moⱨtajliⱪini kɵrüp turup...»\+bd* — «mal-mülük» muxu yǝrdǝ, grek tilida «tirikqilik» bilǝn ipadilinidu.\f*  \x + \xo 3:17 \xt Ⱪan. 15:7; Luⱪa 3:11; Yaⱪ. 2:15. \x*  
\v 18 Əziz balilirim, sɵz bilǝn wǝ til bilǝn ǝmǝs, bǝlki ǝmǝldǝ wǝ ⱨǝⱪiⱪǝttǝ meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsitǝyli.  
\v 19 Biz xundaⱪ ixlar bilǝn ɵzimizning ⱨǝⱪiⱪǝttin bolƣanliⱪimizni bilǝlǝymiz wǝ \add Hudaning\add* aldida ⱪǝlbimizni hatirjǝm ⱪilalaymiz. \f □ \fr 3:19 \ft \+bd «biz xundaⱪ ixlar bilǝn ɵzimizning ⱨǝⱪiⱪǝttin bolƣanliⱪimizni bilǝlǝymiz wǝ (Hudaning) aldida ⱪǝlbimizni hatirjǝm ⱪilalaymiz»\+bd* — «Hudaning aldida ⱪǝlbimizni hatirjǝm ⱪilalaymiz» grek tilida «uning aldida ⱪǝlbimizni hatirjǝm ⱪilalaymiz». \+bd «...hatirjǝm ⱪilalaymiz»\+bd* — yaki «ⱪayil ⱪilalaymiz». Demǝk, birsi «mǝn Hudadinmu, ǝmǝsmu?» dǝp gumanlanƣan bolsa, ɵzidin «mǝndǝ meⱨir-muⱨǝbbǝt barmu-yoⱪ?» dǝp sorisa wǝ ɵzining meⱨir-muⱨǝbbǝttǝ yaxawatⱪanliⱪini kɵrgǝn bolsa, «mǝn ⱨǝⱪiⱪǝtǝn Hudadin tuƣulƣanmǝn» dǝp ɵzini ⱪayil ⱪilalaydu.\f*  
\v 20 Xundaⱪtimu, mubada ⱪǝlbimiz bizni yǝnila ǝyiblisǝ, Huda yǝnila ⱪǝlbimizdin üstün wǝ ⱨǝmmini bilgüqidur. \f □ \fr 3:20 \ft \+bd «Xundaⱪtimu, mubada ⱪǝlbimiz bizni yǝnila ǝyiblisǝ, Huda yǝnila ⱪǝlbimizdin üstün wǝ ⱨǝmmini bilgüqidur»\+bd* — bu ayǝttǝ «ⱪǝlbimiz» bǝlkim «wijdanimiz»ni kɵrsitidu.\f*   
\m
\v 21 Sɵyümlüklirim, ǝgǝr ⱪǝlbimiz bizni ǝyiblimisǝ, Hudaning aldida yürǝklik turimiz \f □ \fr 3:21 \ft \+bd «Sɵyümlüklirim, ǝgǝr ⱪǝlbimiz bizni ǝyiblimisǝ, Hudaning aldida yürǝklik turimiz»\+bd* — bu ayǝttǝ «ⱪǝlbimiz» bǝlkim yǝnǝ «wijdanimiz»ni kɵrsitidu. \+bd «yürǝklik turimiz»\+bd* — yaki «ⱪorⱪmas turimiz».\f*  
\v 22 wǝ xundaⱪla Uningdin nemini tilisǝk xuningƣa erixǝlǝymiz; qünki biz Uning ǝmrlirigǝ ǝmǝl ⱪilip, Uni hursǝn ⱪilidiƣan ixlarni ⱪilimiz. \x + \xo 3:22 \xt Yǝr. 29:12; Mat. 7:8; 21:22; Mar. 11:24; Luⱪa 11:9; Yⱨ. 14:13; 16:24; Yaⱪ. 1:5; 1Yuⱨa. 5:14. \x*  
\v 23 Wǝ Uning ǝmri xuki, uning Oƣli Əysa Mǝsiⱨning namiƣa etiⱪad ⱪiliximiz ⱨǝmdǝ Uning bizgǝ tapiliƣinidǝk bir-birimizgǝ meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsitiximizdin ibarǝttur. \f □ \fr 3:23 \ft \+bd «ⱨǝmdǝ Uning bizgǝ tapiliƣinidǝk bir-birimizgǝ meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsitiximizdin ibarǝttur»\+bd* — «Uning bizgǝ tapiliƣini» muxu yǝrdǝ bizningqǝ Hudaning Ɵzining (Mǝsiⱨ arⱪiliⱪ) bizgǝ tapiliƣinini kɵrsitidu.\f*  \x + \xo 3:23 \xt Law. 19:18; Mat. 22:39; Yⱨ. 6:29; 13:34; 15:12; 17:3; Əf. 5:2; 1Tes. 4:9; 1Pet. 4:8; 1Yuⱨa. 4:21. \x*  
\v 24 Uning ǝmrlirigǝ ǝmǝl ⱪilidiƣan kixi \add Hudada\add* yaxaydiƣan wǝ \add Hudamu\add* uningda yaxaydiƣan bolidu. Əmdi Hudaning bizdǝ yaxaydiƣanliⱪini bilginimiz bolsa, U bizgǝ ata ⱪilƣan Roⱨtindur.\f □ \fr 3:24 \ft \+bd «Uning ǝmrlirigǝ ǝmǝl ⱪilidiƣan kixi Hudada yaxaydiƣan...»\+bd* — grek tilida «Uning ǝmrlirigǝ ǝmǝl ⱪilidiƣan kixi Uningda yaxaydiƣan...». \+bd «...wǝ Hudamu uningda yaxaydiƣan bolidu»\+bd* — grek tilida «wǝ Umu uningda yaxaydiƣan bolidu».\f*  \x + \xo 3:24 \xt Yⱨ. 14:23; 15:10; 1Yuⱨa. 4:12. \x*   
\b  
\b  
\m  
\c 4
\s1 Sahta pǝyƣǝmbǝrlǝrdin ⱨǝzǝr ǝylǝnglar  
\m
\v 1 Sɵyümlüklirim, ⱨǝrbir \add «wǝⱨiy ⱪilƣuqi»\add* roⱨlarning ⱨǝmmisigila ixiniwǝrmǝnglar, bǝlki bu roⱨlarning Hudadin kǝlgǝn-kǝlmigǝnlikini pǝrⱪlǝndürüx üqün ularni sinanglar. Qünki nurƣun sahta pǝyƣǝmbǝrlǝr dunyadiki jay-jaylarƣa pǝyda boldi.\f □ \fr 4:1 \ft \+bd «Sɵyümlüklirim, ⱨǝrbir «wǝⱨiy ⱪilƣuqi» roⱨlarning ⱨǝmmisigila ixiniwǝrmǝnglar»\+bd* — ««wǝⱨiy ⱪilƣuqi» roⱨ» bǝlkim etiⱪadqining ɵz wujudiƣa yeⱪin kelip «sanga wǝⱨiy ⱪilimǝn» dǝydiƣan roⱨni, yaki eⱨtimalƣa ǝng yeⱪin bolƣini etiⱪadqilarning yeniƣa kǝlgǝn yaki ⱨǝtta jamaǝtning ɵz iqidin turup «Mǝn silǝrgǝ Hudaning wǝⱨiyini ⱨazir yǝtküzimǝn» degüqilǝrni kɵrsitidu; ayǝtning ikkinqi ⱪismi dǝl muxu «sahta pǝyƣǝmbǝrlǝr»ni kɵrsitidu.\f*  \x + \xo 4:1 \xt Yǝr. 29:8; Mat. 7:15,16; 24:4, 5, 24; 1Kor. 14:29; Əf. 5:6; Kol. 2:18; 2Pet. 2:1; 2Yuⱨa. 7. \x*  
\v 2 Hudaning Roⱨini mundaⱪ pǝrⱪlǝndürǝlǝysilǝr: Əysani, yǝni dunyaƣa insaniy tǝndǝ kǝlgǝn Mǝsiⱨni etirap ⱪilƣuqi ⱨǝrbir roⱨ Hudadin bolidu;\f □ \fr 4:2 \ft \+bd «Əysani, yǝni dunyaƣa insaniy tǝndǝ kǝlgǝn Mǝsiⱨni etirap ⱪilƣuqi ⱨǝrbir roⱨ...»\+bd* — «insaniy tǝndǝ» (yaki «insan tenidǝ») grek tilida «ǝttǝ» bilǝn bildürilidu. \+bd «Əysani, yǝni dunyaƣa insaniy tǝndǝ kǝlgǝn Mǝsiⱨni etirap ⱪilƣuqi ⱨǝrbir roⱨ Hudadin bolidu»\+bd* — muxu ayǝttǝ deyilgǝn «roⱨ» mǝlum insanning aƣzi arⱪiliⱪ gǝp ⱪiliwatidu, ǝlwǝttǝ. Ⱨalⱪiliⱪ mǝsilǝ: — mǝlum birsi jamaǝttǝ sɵz ⱪilip «Hudaning wǝⱨiyini silǝrgǝ yǝtküzimǝn» desǝ, biraⱪ «insaniy tǝndǝ kǝlgǝn Əysa Mǝsiⱨ»ni etirap ⱪilmisa, ǝmdi uningda sɵz ⱪilidiƣan roⱨ Hudaning Roⱨi ǝmǝs, bǝlki jin-xǝytanlarning biri yaki bu kixining ɵzining Huda bilǝn ⱪarxilixidiƣan insaniy roⱨ bolidu, halas.\f*  
\v 3 wǝ dunyaƣa insaniy tǝndǝ kǝlgǝn Əysa Mǝsiⱨni etirap ⱪilmaydiƣan roⱨ Hudadin kǝlgǝn ǝmǝs. Bundaⱪlarda ǝksiqǝ dǝjjalning roⱨi ixlǝydu; silǝr bu roⱨning kelidiƣanliⱪi toƣruluⱪ angliƣanidinglar wǝ dǝrwǝⱪǝ u ⱨazir dunyada pǝyda boldi.\f □ \fr 4:3 \ft \+bd «wǝ dunyaƣa insaniy tǝndǝ kǝlgǝn Əysa Mǝsiⱨni etirap ⱪilmaydiƣan roⱨ Hudadin kǝlgǝn ǝmǝs»\+bd* — xu waⱪitlarda, bǝzilǝr Əysa Mǝsiⱨni «ⱨǝⱪiⱪiy insan ǝmǝs, bǝlki insanning xǝklidǝ namayan bolƣan bir hil roⱨ, halas» degǝn yalƣan tǝlim tarⱪalƣanidi. \+bd «...Bundaⱪlarda ǝksiqǝ dǝjjalning roⱨi ixlǝydu; silǝr bu roⱨning kelidiƣanliⱪi toƣruluⱪ angliƣanidinglar wǝ dǝrwǝⱪǝ u ⱨazir dunyada pǝyda boldi»\+bd* — oⱪurmǝnlǝrning esidǝ barki, «dǝjjal»ning mǝnisi «Mǝsiⱨgǝ ⱪarxi» ⱨǝm «Mǝsiⱨning ornini talaxⱪuqi»dur (yuⱪiridiki 2:18, 2:20 wǝ izaⱨatlarni kɵrüng).\f*  \x + \xo 4:3 \xt 2Tes. 2:7; 1Yuⱨa. 2:18, 22. \x*   
\m
\v 4 Əy ǝziz balilirim, silǝr bolsanglar Hudadin bolƣansilǝr wǝ ularning üstidin ƣalib kǝldinglar; qünki silǝrdǝ Turƣuqi bu dunyada turƣuqidin üstündur.\f □ \fr 4:4 \ft \+bd «Əy ǝziz balilirim, silǝr bolsanglar Hudadin bolƣansilǝr wǝ ularning üstidin ƣalib kǝldinglar»\+bd* — «ular» muxu yǝrdǝ sahta pǝyƣǝmbǝrlǝrni wǝ tǝlim bǝrgüqilǝrni kɵrsitidu. \+bd «qünki silǝrdǝ Turƣuqi bu dunyada turƣuqidin üstündur»\+bd* — «silǝrdǝ Turƣuqi» Muⱪǝddǝs Roⱨni, «bu dunyada turƣuqi» Iblisni kɵrsitidu.\f*  
\v 5 Ular bolsa bu dunyaƣa mǝnsup; xunga ular bu dunyaning sɵzlirini ⱪilidu wǝ bu dunyadikilǝr ularƣa ⱪulaⱪ salidu.\f □ \fr 4:5 \ft \+bd «Ular bolsa bu dunyaƣa mǝnsup; xunga ular bu dunyaning sɵzlirini ⱪilidu wǝ bu dunyadikilǝr ularƣa ⱪulaⱪ salidu»\+bd* — «ular bu dunyaning sɵzlirini ⱪilidu» yaki «ular bu dunyadin sɵzlǝydu» yaki «ular bu dunya toƣruluⱪ sɵzlǝydu».\f*  
\v 6 Biz bolsaⱪ Hudadin bolƣanmiz; Hudani tonuƣan kixi bizning sɵzlirimizni anglaydu. Hudadin bolmiƣan kixi bolsa bizning sɵzlirimizni anglimaydu. Mana buningdin Ⱨǝⱪiⱪǝtning Roⱨi bilǝn ezitⱪuluⱪning roⱨini pǝrⱪ etǝlǝymiz.\f □ \fr 4:6 \ft \+bd «Mana buningdin Ⱨǝⱪiⱪǝtning Roⱨi bilǝn ezitⱪuluⱪning roⱨini pǝrⱪ etǝlǝymiz»\+bd* — «Ⱨǝⱪiⱪǝtning Roⱨi» Muⱪǝddǝs Roⱨni, «ezitⱪuluⱪning roⱨi» Xǝytanning ɵzi yaki jinlarni kɵrsitidu.\f*  \x + \xo 4:6 \xt Yⱨ. 8:47; 10:27. \x*   
\b  
\m  
\s1 Huda Ɵzi meⱨir-muⱨǝbbǝttur  
\m
\v 7 I sɵyümlüklirim, bir-birimizgǝ meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsitǝyli; qünki meⱨir-muⱨǝbbǝtning ɵzi Hudadindur wǝ meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsǝtküqining ⱨǝrbiri Hudadin tuƣulƣan bolidu wǝ Hudani tonuydu.  
\v 8 Meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsǝtmigüqi kixi Hudani tonumiƣan bolidu; qünki Huda Ɵzi meⱨir-muⱨǝbbǝttur.  
\v 9 Hudaning meⱨir-muⱨǝbbiti bizdǝ xuning bilǝn axkara boldiki, Huda bizni Uning arⱪiliⱪ ⱨayatⱪa erixsun dǝp birdinbir yeganǝ Oƣlini dunyaƣa ǝwǝtti. \x + \xo 4:9 \xt Yⱨ. 3:16; Rim. 5:8. \x*  
\v 10 Meⱨir-muⱨǝbbǝt dǝl xuningdin ayanki, bizlǝrning Hudani sɵyginimiz bilǝn ǝmǝs, bǝlki U Ɵzi bizni sɵyüp gunaⱨlirimizning jazasini kɵtürgüqi kafarǝt boluxⱪa Ɵz Oƣlini ǝwǝtkini bilǝn ayandur.\x + \xo 4:10 \xt Rim. 3:24, 25; 2Kor. 5:19; Kol. 1:19; 1Yuⱨa. 2:2. \x*   
\m
\v 11 I sɵyümlüklirim, Huda bizgǝ xu ⱪǝdǝr meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsǝtkǝn yǝrdǝ, bizmu bir-birimizgǝ meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsitixkǝ ⱪǝrzdardurmiz.  
\v 12 Ⱨeqkim ⱨeqⱪaqan Hudani kɵrgǝn ǝmǝs; lekin bir-birimizgǝ meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsǝtsǝk, Huda bizdǝ yaxaydu wǝ uning meⱨir-muⱨǝbbiti bizdǝ kamalǝtkǝ yǝtkǝn bolidu. \x + \xo 4:12 \xt Mis. 33:20; Ⱪan. 4:12; Yⱨ. 1:18; 1Tim. 1:17; 6:16; 1Yuⱨa. 3:24. \x*  
\v 13 Biz bizning Uningda yaxawatⱪanliⱪimizni wǝ Uning bizdǝ yaxawatⱪanliⱪini xuningdin bilimizki, U Ɵz Roⱨini bizgǝ ata ⱪilƣan. \f □ \fr 4:13 \ft \+bd «Biz bizning Uningda yaxawatⱪanliⱪimizni wǝ Uning bizdǝ yaxawatⱪanliⱪini xuningdin bilimizki, U Ɵz Roⱨini bizgǝ ata ⱪilƣan»\+bd* — «U Ɵz Roⱨini bizgǝ ata ⱪilƣan» grek tilida «U Ɵz Roⱨidin bizgǝ ata ⱪilƣan» bilǝn ipadilinidu.\f*  
\v 14 Biz xuni kɵrgǝn wǝ xundaⱪla xuningƣa guwaⱨliⱪ berimizki, Ata Oƣulni dunyaƣa ⱪutⱪuzƣuqi boluxⱪa ǝwǝtti.  
\v 15 Əgǝr kimdǝkim Əysani Hudaning Oƣli dǝp etirap ⱪilsa, Huda uningda, umu Hudada yaxaydu.  
\v 16 Biz bolsaⱪ Hudaning bizgǝ bolƣan meⱨir-muⱨǝbbitini tonup yǝttuⱪ, xundaⱪla uningƣa tolimu ixǝnduⱪ. Huda Ɵzi meⱨir-muⱨǝbbǝttur wǝ meⱨir-muⱨǝbbǝttǝ yaxiƣuqi kixi Hudada yaxaydu, Hudamu uningda yaxaydu.  
\v 17 Muxundaⱪ bolƣanda, meⱨir-muⱨǝbbǝt bizdǝ mukǝmmǝllixidu; xuning bilǝn biz soraⱪ künidǝ hatirjǝm-ⱪorⱪmas bolalaymiz. Qünki Əysa ⱪandaⱪ boluwatⱪan bolsa bizmu ⱨazir bu dunyada xundaⱪ boluwatimiz. \f □ \fr 4:17 \ft \+bd «xuning bilǝn biz soraⱪ künidǝ hatirjǝm-ⱪorⱪmas bolalaymiz»\+bd* — «soraⱪ küni» yaki «ⱪiyamǝt küni». Oⱪurmǝnlǝrning esidǝ bolsunki, «ⱪiyamǝt küni»ni ǝtrapliⱪ qüxinix üqün Tǝwrat-Injilda uning toƣrisidiki kɵp tǝpsilatlar bar. \+bd «Qünki Əysa ⱪandaⱪ boluwatⱪan bolsa bizmu ⱨazir bu dunyada xundaⱪ boluwatimiz»\+bd* — grek tilida «Qünki U ⱪandaⱪ boluwatⱪan bolsa bizmu ⱨazir bu dunyada xundaⱪ boluwatimiz». Demǝk, biz bu dunyada Əysadǝk adil, ⱨǝⱪⱪaniy, rastqil, kǝmtǝr, meⱨriban, muⱨǝbbǝtlik....bolimiz. Tǝkitlǝngini «bu dunyada» — qünki bu dunyada undaⱪ bolux pǝⱪǝt Hudaning meⱨir-xǝpⱪiti wǝ toluⱪ küq-ⱪudriti bolsa andin mumkin bolidu.\f*  
\v 18 Meⱨir-muⱨǝbbǝttǝ ⱪorⱪunq yoⱪtur; kamil meⱨir-muⱨǝbbǝt ⱪorⱪunqni ⱨǝydǝp yoⱪⱪa qiⱪiridu. Qünki ⱪorⱪunq Hudaning jazasi bilǝn baƣlinixliⱪtur; ⱪorⱪunqi bar kixi meⱨir-muⱨǝbbǝttǝ kamalǝtkǝ yǝtküzülgǝn ǝmǝstur.\f □ \fr 4:18 \ft \+bd «Meⱨir-muⱨǝbbǝttǝ ⱪorⱪunq yoⱪtur; kamil meⱨir-muⱨǝbbǝt ⱪorⱪunqni ⱨǝydǝp yoⱪⱪa qiⱪiridu»\+bd* — yaki «meⱨir-muⱨǝbbǝt mukǝmmǝl bolsa, ⱪorⱪunqni ⱨǝydǝp yoⱪⱪa qiⱪiridu».\f*   
\m
\v 19 Biz meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsitimiz, qünki Huda aldi bilǝn bizgǝ meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsǝtti.  
\v 20 Əgǝr birsi «Hudani sɵyimǝn» dǝp turup, ⱪerindixiƣa ɵqmǝnlik ⱪilsa, u yalƣanqidur. Qünki kɵz aldidiki ⱪerindixini sɵymigǝn yǝrdǝ, kɵrüp baⱪmiƣan Hudani ⱪandaⱪmu sɵysun? \x + \xo 4:20 \xt 1Yuⱨa. 2:4. \x*  
\v 21 Xunga bizdǝ Uningdin: «Hudani sɵygǝn kixi ⱪerindixinimu sɵysun» degǝn ǝmr bardur.\x + \xo 4:21 \xt Law. 19:18; Mat. 22:39; Yⱨ. 13:34; 15:12; Əf. 5:2; 1Tes. 4:9; 1Pet. 4:8; 1Yuⱨa. 3:23. \x*   
\b  
\b  
\m  
\c 5
\s1 Etiⱪad «bu dunya»ning üstidin ƣǝlibǝ ⱪilidu  
\m
\v 1 Əysaning Mǝsiⱨ ikǝnlikigǝ ixǝngǝn ⱨǝrbir kixi Hudadin tuƣulƣan bolidu; wǝ tuƣdurƣuqi \add Atini\add* sɵyidiƣan ⱨǝrbir kixi Uningdin tuƣulƣuqinimu sɵyidu.\f □ \fr 5:1 \ft \+bd «...wǝ tuƣdurƣuqi (Ata)ni sɵyidiƣan ⱨǝrbir kixi uningdin tuƣulƣuqinimu sɵyidu»\+bd* — bu sɵz bǝlkim xu dǝwrdiki bir tǝmsil boluxi mumkin idi. «Uningdin tuƣulƣuqi»lar etiⱪadqi ⱪerindaxlarni kɵrsitidu.\f*  \x + \xo 5:1 \xt Yⱨ. 1:12. \x*  
\v 2 Biz ɵzimizning Hudaning balilirini sɵyidiƣanliⱪimizni xuningdin bilimizki, Hudani sɵyüp, Uning ǝmrlirigǝ ǝmǝl ⱪiliximizdindur.  
\v 3 Hudani sɵyüx Uning ǝmrlirigǝ ǝmǝl ⱪilix demǝktur; wǝ Uning ǝmrliridǝ turmaⱪ eƣir ix ǝmǝstur.\x + \xo 5:3 \xt Mat. 11:29,30; Yⱨ. 14:15; 15:10. \x*  
\v 4 Qünki Hudadin tuƣulƣanlarning ⱨǝmmisi bu dunya üstidin ƣǝlibǝ ⱪilidu; wǝ dunyaning üstidin ƣǝlibǝ ⱪilƣuqi küq — dǝl bizning etiⱪadimizdur.\f □ \fr 5:4 \ft \+bd «Qünki Hudadin tuƣulƣanlarning ⱨǝmmisi bu dunya üstidin ƣǝlibǝ ⱪilidu; wǝ dunyaning üstidin ƣǝlibǝ ⱪilƣuqi küq — dǝl bizning etiⱪadimizdur»\+bd* — «bu dunya» muxu yǝrdǝ Hudaƣa ⱪarxi qiⱪidiƣan pütkül dunyadiki etiⱪadsizlarni kɵrsitidu, ǝlwǝttǝ. Qünki ǝmǝliyǝttǝ «bu dunyadikilǝr» Xǝytanning ilkidǝ mǝrkǝzlǝxkǝn, Hudaƣa ⱪarxi bir tüzümdur.\f*  \x + \xo 5:4 \xt Yⱨ. 16:33. \x*  
\v 5 Bu dunyaning üstidin ƣǝlibǝ ⱪilƣuqi zadi kimlǝr? Pǝⱪǝt Əysani Hudaning Oƣli dǝp etiⱪad ⱪilƣuqilar ǝmǝsmu?\x + \xo 5:5 \xt 1Kor. 15:57; 1Yuⱨa. 4:15. \x*   
\m
\v 6 U bolsa su wǝ ⱪan arⱪiliⱪ kǝlgǝn zat, yǝni Əysa Mǝsiⱨdur; Uning kelixi pǝⱪǝt su bilǝnla ǝmǝs, bǝlki ⱪan bilǝnmu idi. Wǝ bu ixlarƣa guwaⱨliⱪ bǝrgüqi bolsa Roⱨtur, qünki Roⱨ Ɵzi ⱨǝⱪiⱪǝttur.\f □ \fr 5:6 \ft \+bd «U bolsa su wǝ ⱪan arⱪiliⱪ kǝlgǝn zat, yǝni Əysa Mǝsiⱨdur; Uning kelixi pǝⱪǝt su bilǝnla ǝmǝs, bǝlki ⱪan bilǝnmu idi. Wǝ bu ixlarƣa guwaⱨliⱪ bǝrgüqi bolsa Roⱨtur, qünki Roⱨ Ɵzi ⱨǝⱪiⱪǝttur»\+bd* — «Roⱨ» — Hudaning Muⱪǝddǝs Roⱨini kɵrsitidu. 
\fp  Bu ayǝtning mǝzmuni birnǝqqǝ sahta tǝlimgǝ ⱪarita rǝddiyǝ berixtur. Muǝllip ⱪǝt’iylik bilǝn xuni ispatlimaⱪqiki: (1) Əysa Mǝsiⱨ ⱨǝⱪiⱪiy insan bolup tuƣuldi; (2) ⱨǝⱪiⱪiy insan bolup, Yǝⱨya pǝyƣǝmbǝr tǝripidin suda qɵmüldürüldi; (3) ⱨǝⱪiⱪiy insan bolup kresttǝ ɵldi. Bu rǝddiyining tǝpsilatliri üstidǝ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ sǝl tohtilimiz.\f*  
\v 7 Qünki Uning toƣruluⱪ üq guwaⱨliⱪ bǝrgüqi bar: —\f □ \fr 5:7 \ft \+bd «Qünki Uning toƣruluⱪ üq guwaⱨliⱪ bǝrgüqi bar...»\+bd* — «Uning toƣruluⱪ» — Mǝsiⱨ toƣruluⱪ.\f*  
\v 8 bular Roⱨ, su wǝ ⱪandin ibarǝttur. Bu üqining \add guwaⱨliⱪi\add* birdur. \f □ \fr 5:8 \ft \+bd «bular Roⱨ, su wǝ ⱪandin ibarǝttur. Bu üqining guwaⱨliⱪi birdur»\+bd* — bu ayǝt toƣruluⱪ wǝ 6-7-ayǝtlǝr üstidǝ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ tohtilimiz. Bir’az kona kɵqürülmilǝrdǝ: — «Qünki U toƣruluⱪ ǝrxtǝ üq guwaⱨliⱪ bǝrgüqi bar: Bular Ata, Kalam wǝ Muⱪǝddǝs Roⱨtur; bu üqi birdur. (8) Yǝr yüzidǝ üq guwaⱨliⱪ bǝrgüqi bar: Bular Roⱨ, su wǝ ⱪandin ibarǝttur. Bu üqining guwaⱨliⱪi ohxaxtur» deyilidu.\f*  
\v 9 Əgǝr biz insanlarning guwaⱨliⱪini ⱪobul ⱪilsaⱪ, Hudaning guwaⱨliⱪi bularningkidin üstündur. Huda Ɵz Oƣli toƣrisida xundaⱪ guwaⱨliⱪ bǝrgǝn —  
\v 10 (Hudaning Oƣliƣa etiⱪad ⱪilƣan kixining iqidǝ xu guwaⱨliⱪ bardur; biraⱪ Hudaƣa ixǝnmigǝn kixi Uni yalƣanqi ⱪilƣan bolidu, qünki U Hudaning Ɵz Oƣlini tǝstiⱪliƣan guwaⱨliⱪiƣa ixǝnmigǝn) \x + \xo 5:10 \xt Yⱨ. 3:36; Rim. 8:16; Gal. 4:6. \x*  
\v 11 guwaⱨliⱪ dǝl xudurki, Huda bizgǝ mǝnggülük ⱨayatni ata ⱪildi wǝ bu ⱨayatliⱪ Uning Oƣlididur. \x + \xo 5:11 \xt Yⱨ. 1:4. \x*  
\v 12 Xunga Oƣulƣa igǝ bolƣan kixi ⱨayatliⱪⱪa igǝ bolƣan bolidu; Hudaning Oƣliƣa igǝ bolmiƣan kixi ⱨayatliⱪⱪa igǝ bolmiƣan bolidu.   
\b  
\m  
\s1 Mǝnggülük ⱨayat  
\m
\v 13 Mǝn bularni Hudaning Oƣlining namiƣa etiⱪad ⱪilƣan silǝrgǝ silǝrning mǝnggülük ⱨayatⱪa igǝ bolƣanliⱪinglarni bilixinglar üqün yazdim. \x + \xo 5:13 \xt Yⱨ. 20:31. \x*  
\v 14 Wǝ bizning Uningƣa bolƣan toluⱪ ixǝnq-hatirjǝmlikimiz xundaⱪki, Uning iradisigǝ muwapiⱪ ⱨǝrⱪandaⱪ bir ixni tilisǝk, U bizni anglaydu. \x + \xo 5:14 \xt Yǝr. 29:12; Mat. 7:8; 21:22; Mar. 11:24; Luⱪa 11:9; Yⱨ. 14:13; 15:7; 16:24; Yaⱪ. 1:5; 1Yuⱨa. 3:2. \x*  
\v 15 Uni ⱨǝrnemǝ tiliginimizni anglaydu dǝp bilgǝnikǝnmiz, duayimizda Uningdin tiliginimizgǝ erixtuⱪ, dǝp bilimiz.   
\m
\v 16 Birsi ⱪerindixining ɵlümgǝ mǝⱨkum ⱪilmaydiƣan bir gunaⱨ sadir ⱪilƣanliⱪini kɵrsǝ, uning üqün dua ⱪilsun; wǝ Huda ɵlümgǝ mǝⱨkum ⱪilmaydiƣan gunaⱨ sadir ⱪilƣanlar üqün uningƣa ⱨayatliⱪ ata ⱪilidu. Ɵlümgǝ mǝⱨkum gunaⱨmu bardur. Uning toƣrisidin tilisun, demǝymǝn. \f □ \fr 5:16 \ft \+bd «Birsi ⱪerindixining ɵlümgǝ mǝⱨkum ⱪilmaydiƣan bir gunaⱨ sadir ⱪilƣanliⱪini kɵrsǝ, uning üqün dua ⱪilsun; wǝ Huda ɵlümgǝ mǝⱨkum ⱪilmaydiƣan gunaⱨ sadir ⱪilƣanlar üqün uningƣa ⱨayatliⱪ ata ⱪilidu. Ɵlümgǝ mǝⱨkum gunaⱨmu bardur. Uning toƣrisidin tilisun, demǝymǝn»\+bd* — «wǝ Huda ɵlümgǝ mǝⱨkum ⱪilmaydiƣan gunaⱨ sadir ⱪilƣanlar üqün uningƣa ⱨayatliⱪ ata ⱪilidu» yaki «wǝ Huda ularƣa (yǝni gunaⱨ sadir ⱪilƣanlarƣa) ⱨayatliⱪ ata ⱪilidu». 
\fp  «Ɵlümgǝ mǝⱨkum gunaⱨ» toƣruluⱪ «Ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng.\f*  \x + \xo 5:16 \xt Qɵl. 15:30; 1Sam. 2:25; Mat. 12:31; Mar. 3:29; Luⱪa 12:10; Ibr. 6:4; 10:26; 2Pet. 2:2. \x*  
\v 17 Ⱨǝmmǝ ⱨǝⱪⱪaniyǝtsizlik gunaⱨtur; wǝ ɵlümgǝ mǝⱨkum ⱪilmaydiƣan gunaⱨmu bar. \x + \xo 5:17 \xt 1Yuⱨa. 3:4. \x*  
\v 18 Hudadin tuƣulƣuqining gunaⱨ sadir ⱪilmaydiƣanliⱪini bilimiz; qünki ǝslidǝ Hudadin tuƣulƣan Zat bundaⱪ kixini ⱪoƣdap ⱪalidu wǝ axu rǝzil uningƣa tegǝlmǝydu. \f □ \fr 5:18 \ft \+bd «Hudadin tuƣulƣuqining gunaⱨ sadir ⱪilmaydiƣanliⱪini bilimiz; qünki ǝslidǝ Hudadin tuƣulƣan Zat bundaⱪ kixini ⱪoƣdap ⱪalidu wǝ axu rǝzil uningƣa tegǝlmǝydu»\+bd* — bizningqǝ «ǝslidǝ Hudadin tuƣulƣan Zat» Əysa Mǝsiⱨni kɵrsitidu. Muxu yǝrdǝ «tuƣulƣan» bǝlkim Mǝsiⱨning insan boluxⱪa tuƣuluxini kɵrsitixi kerǝk. Baxⱪa ikki hil tǝrjimisi bar: (1) «Hudadin tuƣulƣuqi bolsa (yǝni, etiⱪadqi), U (Huda) uni ⱪoƣdap ⱪalidu; (2) Hudadin tuƣulƣuqi ɵzini ⱪoƣdap ⱪalidu». 
\fp  «axu rǝzil» — Iblisni kɵrsitidu.\f*  \x + \xo 5:18 \xt 1Yuⱨa. 3:9. \x*  
\v 19 Əmdi ɵzimizning Hudadin bolƣanliⱪimiz ɵzimizgǝ mǝlum; ǝmma pütkül dunya bolsa u rǝzilning ilkididur.  
\v 20 Yǝnǝ bizgǝ mǝlumki, Hudaning Oƣli dunyaƣa kǝldi wǝ Ⱨǝⱪiⱪiy Bolƣuqini tonuximiz üqün kɵnglimizni yorutti; wǝ biz Ⱨǝⱪiⱪiy Bolƣuqining Ɵzidǝ, yǝni Uning Oƣli Əysa Mǝsiⱨdǝ yaxawatimiz. U bolsa ⱨǝⱪiⱪiy Huda wǝ mǝnggülük ⱨayatliⱪtur!\f □ \fr 5:20 \ft \+bd «wǝ biz Ⱨǝⱪiⱪiy Bolƣuqining ɵzidǝ, yǝni Uning Oƣli Əysa Mǝsiⱨdǝ yaxawatimiz»\+bd* — «ⱨǝⱪiⱪiy bolƣuqi» Hudani kɵrsitidu. \+bd «U bolsa ⱨǝⱪiⱪiy Huda wǝ mǝnggülük ⱨayatliⱪtur!»\+bd* — Əysa Mǝsiⱨni kɵrsitidu (muⱪǝddǝs yazmilardiki ⱨeqⱪandaⱪ yǝrlǝrdǝ «Huda ⱨayatliⱪ» deyilmǝydu, lekin kɵp yǝrlǝrdǝ «Əysa Mǝsiⱨ ⱨayatliⱪtur», deyilidu. Mǝsilǝn «Yuⱨ.» 11:25, 14:6).\f*  \x + \xo 5:20 \xt Yǝx. 9:5; 44:6; 54:5; Luⱪa 24:45; Yⱨ. 20:28; Rim. 9:5; 1Tim. 3:16. \x*   
\m
\v 21 Əziz balilirim, ɵzünglarni ⱨǝrⱪandaⱪ butlardin saⱪlanglar.\f □ \fr 5:21 \ft \+bd «Əziz balilirim, ɵzünglarni ⱨǝrⱪandaⱪ butlardin saⱪlanglar»\+bd* — «butlar» xübⱨisizki, muxu yǝrdǝ pǝⱪǝt oyma butlarni yaki ⱪuyma butlarnila ǝmǝs, bǝlki etiⱪadqilarning ⱪǝlbidǝ Hudaning ornini talixidiƣan ⱨǝrⱪandaⱪ nǝrsǝ yaki ixtur. Mǝsilǝn, «Kol.» 3:5ni kɵrüng.\f*