\id ZEP
\h Zefaniya 
\toc1 Zefaniya 
\toc2 Zefaniya 
\toc3 Zef. 
\mt1 Zefaniya  
\c 1
\m
\v 1 Amonning oghli Yosiya Yehudagha padishah bolghan waqitlarda, Hezekiyaning chewrisi, Amariyaning ewrisi, Gedaliyaning newrisi, Kushining oghli Zefaniyagha yetken Perwerdigarning sözi: —   
\b  
\m  
\s1 Soraqqa tartishning omumiyliqi  
\m
\v 2 Men yer yüzidin hemmini qurutuwétimen, — deydu Perwerdigar;   
\m
\v 3 — Insan hem haywanni qurutuwétimen,  
\m Asmandiki uchar-qanatlar hem déngizdiki béliqlarni,  
\m Barliq putlikashanglarni rezil ademler bilen teng qurutuwétimen,  
\m Insaniyetni yer yüzidin üzüp tashlaymen, — deydu Perwerdigar.\x + \xo 1:3 \xt Yar. 6:7\x*   
\b  
\m  
\s1 Yehudaning soraqqa tartilishi  
\m
\v 4 — Shuning bilen Men Yehuda üstige,  
\m Barliq Yérusalémdikiler üstige qolumni sozimen;  
\m Mushu yerde «Baal»ning qalduqini,  
\m «Qémar»larning namini kahinlar bilen bille üzüp tashlaymen;\f □ \fr 1:4 \ft \+bd «Mushu yerde «Baal»ning qalduqini, «Qémar»larning namini kahinlar bilen bille üzüp tashlaymen»\+bd* — «Baal» Pelestindikiler choqunidighan bir but idi. «Baalning qalduqi» «Baal» dégen butqa choqun’ghanlardin qélip qalghan kishiler. 
\fp  «Kahinlar» dégen Xudaning muqeddes ibadetxanisida ishleydighan mexsus «qurbanliq qilghuchilar». 
\fp  «Qémar»lar bolsa özlirini butlargha béghishlighan «qurbanliq qilghuchilar» idi («2Pad.» 23:23, «Hosh.» 10:5ni körüng). Xudagha étiqad qilghuchi ademler bolsa, «Xuda «Qémar»larni yoqitishi muqerrer» dep oylisa kérek. Biraq bu axirqi jümlidin qarighanda «\+bd kahinlar\+bd*» birinchi bolup eyiblendi. Sözge qarighanda ularmu butperes bolup qaldi. Shunga ular «Qémar»lardin téximu eyiblik, «Qémilar»gha nisbeten ular heqiqetni obdan chüshinishi kérek idi.\f*   
\m
\v 5 Shundaqla ögzide turup asmandiki jisimlargha bash uridighanlarni,  
\m Perwerdigargha bash urup, shundaqla Uning nami bilen qesem qilip turup, «Malkam»ning nami bilenmu qesem qilidighanlarni,\f □ \fr 1:5 \ft \+bd ««Malkam»ning nami bilenmu qesem qilidighanlar...»\+bd* — démisekmu «Malkam» yene bir but.\f*   
\m
\v 6 Perwerdigardin tezgenlerni,  
\m Perwerdigarni izdimeydighan yaki Uningdin yol sorimighanlarnimu üzüp tashlaymen.\x + \xo 1:6 \xt Yesh. 1:4; 59:13; Yer. 15:6\x*   
\m
\v 7 Reb Perwerdigarning huzuri aldida süküt qilinglar;  
\m Chünki Perwerdigarning küni yéqindur;  
\m Chünki Perwerdigar qurbanliqni teyyarlidi,  
\m U méhmanlarni «taharet qildurup» halal qildi;\f □ \fr 1:7 \ft \+bd «Perwerdigar qurbanliqni teyyarlidi, U méhmanlarni «taharet qildurup» halal qildi»\+bd* — Tewrat dewridiki qurbanliqlardin bezilirini yégili bolatti, qurbanliqlar sunulghanda méhmanlarni chaqirish adettiki ish idi. Biraq 8-9-ayetke qarighanda, méhmanlarning özi bu «qurbanliq»ning bir qismi bolidu. Ularni «taharet qildurush», mushu yerde «napak nersilerdin ayriwétish, yuyush» yaki «Xudagha ayriwétish» dégenni bildüridu. Andin ular özi «qurbanliq» bolushqa «halal» bolidu. «Méhmanlar»ning köpinchisi bolsa Xudagha qarshi chiqqanlarning nurghun jesetlirini yeydighan, shundaqla eslide «haram bolghan» qushlar we haywanatlar bolidu («Yesh.» 34:6, «Yer.» 46:10, «Ez.» 39:17-19nimu körüng).\f*   
\m
\v 8 Perwerdigarning qurbanliqining künide shundaq boliduki,  
\m Men emirlerni, padishahlarning oghullirini we yat ellerning kiyimlirini kiyiwalghanlarning hemmisini jazalaymen;\f □ \fr 1:8 \ft \+bd «Men emirlerni, padishahlarning oghullirini we yat ellerning kiyimlirini kiyiwalghanlarning hemmisini jazalaymen»\+bd* — oqurmenlerning éside barki, Zefaniya «padishahning oghli» idi. Shunga u bu ordidikilerning ehwalini nahayiti obdan biletti. Mushundaq «yat ellerning kiyimlirini (ejnebiyche kiyimni) kiyiwélish» belkim butpereslikke yaki tekebburluqqa munasiwetlik gunah bolsa kérek.\f*   
\m
\v 9 Shu küni Men bosughidin dessimey atlaydighanlarni,  
\m Yeni zulum-zorawanliq hem aldamchiliqqa tayinip, xojayinlirining öylirini tolduridighanlarni jazalaymen.\f □ \fr 1:9 \ft \+bd «Shu küni Men bosughidin dessimey atlaydighanlarni, yeni zulum-zorawanliq hem aldamchiliqqa tayinip, xojayinlirining öylirini tolduridighanlarni jazalaymen»\+bd* — Xuda mushu yerde peyghember arqiliq xurapiyliqni eyibligen bolsa kérek. «Öy bosughisini dessmeslik kérek, yaman bolidu» dégenlik éniq bir misaldur (1Sam. 5:4, 5ni körüng). 
\fp  Ular eslidinla Tewrattiki muqeddes qanun’gha xilap bolghan mushundaq xurapiy ushshaq-chüshshek qaidige riaye qilghini bilen, zulumni héchweqesi yoq dep qorqmay qiliwéridu.\f*  \x + \xo 1:9 \xt 1Sam. 5:4, 5. \x*   
\m
\v 10 Shu künide, — deydu Perwerdigar,  
\m «Béliq derwazisi»din «Waydad»,  
\m «Ikkinchi mehelle»din hörkireshler,  
\m Döng-égizliklerdin ghayet zor «gum-gum» qilip weyran qilin’ghan awazlar anglinidu.\f □ \fr 1:10 \ft \+bd ««Béliq derwazisi»din «waydad», «Ikkinchi mehelle»din hörkireshler...»\+bd* — «Béliq derwazisi» hem «ikkinchi mehelle» Yérusalémning shimaliy teripige jaylashqan bolup, sheherning bashqa üch teripi tik yar idi, hujum kelse daim shimaliy teripidin kéletti.\f*   
\m
\v 11 «Hörkirenglar, i «Oymanliq mehellisi»dikiler;  
\m Chünki «sodiger xelq»ning hemmisi qilichlandi,  
\m Kümüsh bilen chingdalghanlar qirildi!»\f □ \fr 1:11 \ft \+bd «Chünki «sodiger xelq»ning hemmisi qilichlandi, ...»\+bd* — bu belkim kinayilik gep. Ibraniy tilida «sodiger» we «Qanaan» dégenler oxshash bir söz bilen ipadilinidu. Israil xelqi esli butperes bolghan «Qanaan xelqi»ni Pelestindin (Qanaandin) heydiwetkenidi. Biraq Israil özi hazir «Xudaning xelqi» emes, belki «sodiger xelq» hem «butperes bir xelq» bolup qalghan oxshaydu. Ularning qilghan sodisimu Xudaning neziride haram oxshaydu.\f*   
\m
\v 12 — We shu chaghda shundaq boliduki,  
\m Men Yérusalémni chiraghlar bilen axturimen,  
\m Arzangliri üstide tin’ghan sharabtek turghan endishisiz ademlerni,  
\m Yeni könglide: «Perwerdigar héch yaxshiliqni qilmaydu, yamanliqnimu qilmaydu» dégenlerni jazalaymen.\f □ \fr 1:12 \ft \+bd «Arzangliri üstide tin’ghan sharabtek turghan endishisiz ademler...»\+bd* — «arzangliri üstide tin’ghan sharab» sharab tinishi üchün uzun waqit midirlimay turushi kérek. Tin’ghan «arzanglar», (dugh, chökünde) nahayiti achchiq bir nerse, elwette.\f*   
\m
\v 13 Emdi bayliqliri olja,  
\m Öyliri berbat bolidu;  
\m Ular öylerni salghini bilen,  
\m Ularda turmaydu;  
\m Üzümzarlarni berpa qilghini bilen,  
\m Ularning sharabini ichmeydu.   
\m
\v 14 Perwerdigarning ulugh küni yéqindur;  
\m Berheq yéqindur, intayin téz yétip kélidu;  
\m Angla, Perwerdigarning künining sadasi!  
\m Yétip kelgende palwanmu elemlik warqiraydu. \x + \xo 1:14 \xt Yo. 2:10, 31; 3:15; Yesh. 2:12-22; 13:10; 24:23; Am. 8:9; Mat. 24:29; Ros. 2:20; Weh. 6:12-13\x*   
\m
\v 15 Shu küni qehr élip kélidighan bir kün,  
\m Külpetlik hem derd-elemlik bir kün,  
\m Weyranchiliq hem berbatliq chüshidighan bir kün,  
\m Zulmetlik hem sürlük bir kün,  
\m Bulutlar hem qap-qarangghuluq bilen qaplan’ghan bir kün,   
\m
\v 16 Istihkamlashqan sheherlerge, sépilning égiz poteylirige hujum qilidighan,  
\m Kanay chélinidighan, agah signali kötürülidighan bir kün bolidu.\f □ \fr 1:16 \ft \+bd «agah signali kötürülidighan bir kün bolidu»\+bd* — yaki «jeng warqirashliri kötürülidighan bir kün bolidu».\f*   
\m
\v 17 Men ademler üstige külpetlerni chüshürimen, —  
\m Ular qarighulardek yüridu;  
\m Chünki ular Perwerdigargha qarshi gunah qildi;  
\m Ularning qanliri topa-changdek,  
\m Ularning üchey-qérinliri poqtek tökülidu;   
\m
\v 18 Perwerdigarning qehri chüshken künide altun-kümüshliri ularni qutquzalmaydu;  
\m Belki pütkül jahan Uning ghezep oti teripidin yewétilidu;  
\m Chünki U barliq yer yüzidikilerning üstige mutleq bir halaket, dehshetlik bir halaket chüshüridu.\f □ \fr 1:18 \ft \+bd «mutleq bir halaket, dehshetlik bir halaket»\+bd* — yaki «mutleq bir halaket, chaqmaqtek bir halaket».\f*  \x + \xo 1:18 \xt Pend. 11:4; Ez. 7:19; Zef. 1:14-16\x*   
\b  
\b  
\m  
\c 2
\m
\v 1 Yighilinglar, özünglarni yighinglar, i nomussiz «yat el»,\f □ \fr 2:1 \ft \+bd «Yighilinglar, özünglarni yighinglar, i nomussiz «yat el»»\+bd* — «yat el» mushu yerde Israil xelqi Xudagha nisbeten butperes bir yat elge oxshaydu, dégenlik. Ularning «yighilishi» belkim jamaette bolup dua-tilawet bilen Xudani izdesh üchün bolsa kérek. Ibraniy tilidiki «yighilinglar» dégen bu péil adette peqet «paxal yighiwélish»ni körsitidu, bu mushu yerde intayin kinayilik gep bolup, Israil paxaldek bir xelq, Xudaning otida tézla köydürülüsh xetiride turidu, dégenlik (2-ayetni körüng).\f*   
\m
\v 2 Yarliq chiqquche,  
\m Kün topandek téz ötüp ketküche,  
\m Perwerdigarning achchiq ghezipi üstünglerge chüshküche,  
\m Perwerdigarning ghezipini élip kélidighan kün üstünglerge chüshküche,   
\m
\v 3 Perwerdigarni izdenglar, i Uning hökümlirini ada qilghan zémindiki kemterler;  
\m Heqqaniyliqni izdenglar, kemterlikni izdenglar;  
\m Éhtimal siler Perwerdigarning ghezipi bolghan künide panah tapqan bolisiler.\x + \xo 2:3 \xt Zeb. 27:4; 32:5-7\x*   
\b  
\m  
\s1 Ellerning soraqqa tartilishi  
\m
\v 4 Chünki Gaza tashlan’ghan bolidu,  
\m Ashkélon weyrane bolidu;  
\m Ular Ashdodtikilerni chüsh bolmayla heydiwétidu;  
\m Ekron yulup tashlinidu.\f □ \fr 2:4 \ft \+bd «Chünki Gaza tashlan’ghan bolidu, Ashkélon weyrane bolidu; ular Ashdodtikilerni chüsh bolmayla heydiwétidu; Ekron yulup tashlinidu»\+bd* — bu sheherler Filistiyediki besh chong sheherning töti. Ularning tertipi shimaldin jenubqa bolup, hujum shimaliy teripidin kélidighan oxshaydu. «Ashdodni chüsh bolmayla heydiwétidu» dégen jümle belkim hujum etigende bashlinip chüsh bolghuche ghelibilik tamamlinidighanliqini körsitidu. Bashqa birxil chüshenchisi, hujum chüsh waqtida, yeni adem uxlighan waqitta qilinidu, «Ular Ashdodni chüshte heydiwétidu» dégenlik.\f*   
\m
\v 5 Déngiz boyidikiler, yeni Qéret élidikilerge way!  
\m Perwerdigarning sözi sanga qarshidur, i Qanaan, Filistiylerning zémini!  
\m Ahaleng qalmighuche Men séni halak qilimen.\f □ \fr 2:5 \ft \+bd «déngiz boyidikiler, yeni Qéret élidikilerge way!»\+bd* — bu sözmu Filistiylerge qaritilghan. «Qéretler» belkim «Krét»dikiler dégen menide. Ularning esli yurti (Ottura Déngizdiki) Krét arili idi.\f*   
\m
\v 6 Déngiz boyi padichilar üchün chimenzar,  
\m Qoy padiliri üchün qotanlar bolidu;   
\m
\v 7 Déngiz boyi Yehuda jemetining qaldisi igidarchiliqida bolidu;  
\m Ashu yerde ular ozuqlinidu;  
\m Ashkélonning öyliride ular kech kirgende yatidu,  
\m Chünki Perwerdigar Xudasi ularning yénigha bérip ulardin xewer élip,  
\m Ularni asarettin azadliqqa érishtüridu.\f □ \fr 2:7 \ft \+bd «ularning yénigha bérip ulardin xewer élip,...»\+bd* — ibraniy tilida: «ularni yoqlap...» dégen sözler bilenla ipadilinidu.\f*   
\m
\v 8 Men Moabning deshnimini, Ammoniylarning haqaretlirini anglidim;  
\m Ular shundaq qilip Méning xelqimni mazaq qilip,  
\m Ularning chégralirini paymal qilip maxtinip ketti.   
\m
\v 9 Shunga Men Öz hayatim bilen qesem qilimenki, — deydu samawi qoshunlarning Serdari bolghan Perwerdigar, Israilning Xudasi,  
\m Moab jezmen xuddi Sodomdek,  
\m Ammoniylar xuddi Gomorradek bolidu —  
\m Yeni chaqqaqlar we shorluqlar qaplan’ghan jay, daim bir chöl-jezire bolidu;  
\m Hem xelqimning qaldisi ulardin olja alidu,  
\m Qowmimning qalghanliri bulargha ige bolidu.\f □ \fr 2:9 \ft \+bd «Moab jezmen xuddi Sodomdek, Ammoniylar xuddi Gomorradek bolidu...»\+bd* — oqurmenlerning ésida bolushi mumkinki, Xuda Sodom we Gomorra sheherlirini rezillikliri tüpeylidin asmandin ot chüshürüp weyran qiliwetken.\f*   
\m
\v 10 Ularning tekebburluqidin bu ish béshigha kélidu,  
\m Chünki ular samawi qoshunlarning Serdari bolghan Perwerdigarning xelqini mazaq qilip maxtinip ketti.   
\m
\v 11 Perwerdigar ulargha dehshetlik bolidu;  
\m Chünki U yer yüzidiki butlarning hemmisini qurutiwétidu;  
\m Shuning bilen eller, barliq chet araldikiler herbiri öz jayida Uninggha ibadet qilidu.   
\m
\v 12 I Éfiopiyler, silermu Méning qilichim bilen öltürülisiler.\f □ \fr 2:12 \ft \+bd «I Éfiopiyler, silermu méning qilichim bilen öltürülisiler»\+bd* — bu bésharettin texminen 80 yildin kéyin «Kambusis II» Éfiopiyege tajawuz qildi (miladiyedin ilgiriki 525-yili). Bésharet bu weqeni yaki bolmisa axirqi zamandiki bir weqeni körsitishi kérek.\f*   
\m
\v 13 U qolini sozup shimalgha tegküzüp, Asuriyeni halak qilidu,  
\m Ninewe shehirini weyrane, chöl-bayawandek qehetchilik jay qilidu.\f □ \fr 2:13 \ft \+bd «U qolini sozup shimalgha tegküzüp, Asuriyeni halak qilidu, Ninewe shehirini weyrane, chöl-bayawandek qehetchilik jay qilidu»\+bd* — bu bésharetler (12-15-ayetler) Zefaniyaning sözliridin peqet birnechche yildin kiyim emelge ashurulghan. Miladiyedin ilgiriki 612-yili, büyük Asuriye impériyesi paytexti Ninewe bilen bille pütünley berbat qilindi. Éfiopiye bashqa yurtlardin yiraq bolsimu, qattiq hujumgha uchridi (12-ayet). Zefaniyaning bu sözining emelge ashurulghanliqini körgen kishiler uning «Perwerdigarning küni» toghruluq bolghan bésharetliri hem bashqa bésharetlirinimu beribir axirida emelge ashurulidu, dep bilgen boldi.\f*   
\m
\v 14 Uning otturisida charwa padiliri,  
\m Shundaqla haywanlarning herxilliri yatidu;  
\m Chöl huwqushi, chirqirighuchi huwqushlar uning tüwrük bashlirida qonidu;  
\m Dériziliridin sayrashlar anglinidu;  
\m Bosughilirida weyraniliq turidu;  
\m Chünki U buning kédir yaghach neqishlirini ochuqchiliqta qalduridu;   
\m
\v 15 Mana bu endishisiz yashap kelgüchi shad-xuram sheher,  
\m Könglide: «Menla bardurmen, mendin bashqa biri yoqtur» dégen sheher —  
\m U shunchilik bir weyrane, haywanlarning bir qonalghusi bolup qaldighu!  
\m Uningdin ötüwatqanlarning hemmisi üshqirtidu,  
\m Qolini silkiydu.\f □ \fr 2:15 \ft \+bd «Uningdin ötüwatqanlarning hemmisi üshqirtidu, qolini silkiydu»\+bd* — bu heriketler belkim heyran bolghanliq yaki mazaq qilghanliqni bildüridu.\f*   
\b  
\b  
\m  
\c 3
\s1 Yérusalémning soraqqa tartilishi  
\m
\v 1 Asiyliq qilghuchi, bulghan’ghan, jebir-zulum yetküzgüchi sheherge way!   
\m
\v 2 U awazni anglimidi, terbiyini qobul qilmidi;  
\m Perwerdigargha tayanmidi, Xudasigha yéqinlashmidi.\f □ \fr 3:2 \ft \+bd «Asiyliq qilghuchi, bulghan’ghan, jebir-zulum yetküzgüchi sheherge way! (1-ayet) U awazni anglimidi, terbiyini qobul qilmidi»\+bd* — bu sözlerni anglighuchi Yérusalémdikiler belkim Zefaniya yene Asuriyening gunahlirini eyiblewatidu, dep oylishi mumkin idi. Biraq kéyinki sözliridin anglighuchilar tuyuqsiz: «Uning eyibligini Ninewe emes, belki biz Yérusalémdikiler ikenmiz!» dep heyran qalghan, shundaqla xapa bolghan bolushi mumkin idi. 
\fp  «Awaz»ning kimning ikenlikini Zefaniya peyghember démeydu; chünki uninggha nisbeten bu dunyada anglighudek peqet birla awaz bar, yeni Perwerdigarningkidur.\f*   
\m
\v 3 Uning otturisida bolghan emirlirining hemmisi hörkireydighan shirlar,  
\m Uning soraqchiliri bolsa kechliki owlaydighan, etigini ghajilighudek héchnerse qaldurmaydighan börilerdur;\x + \xo 3:3 \xt Pend. 28:15; Ez. 22:27\x*   
\m
\v 4 Uning peyghemberliri wezinsiz, asiy kishiler;  
\m Uning kahinliri muqeddes ibadetxanini bulghaydighanlar,  
\m Tewrat-qanunigha buzghunchiliq qilidighanlar.\f □ \fr 3:4 \ft \+bd «Uning peyghemberliri wezinsiz, asiy kishiler; uning kahinliri muqeddes ibadetxanini bulghaydighanlar»\+bd* — «peyghemberliri» bolsa saxta peyghemberler, elwette. «Kahinlar» muqeddes ibadetxanida puqralar üchün mexsus qurbanliqni köydürgüchi xadimlar.\f*  \x + \xo 3:4 \xt Yer. 23:11, 32; Hosh. 9:7. \x*   
\m
\v 5 Heqqaniy Perwerdigar uning otturisididur;  
\m U héch heqqaniyetsizlik qilmaydu;  
\m Her etigende adil hökümini ayan qilidu;  
\m Hökümide kemchilik yoqtur;  
\m Biraq namerd adem héch nomusni bilmeydu.\f □ \fr 3:5 \ft \+bd «hökümide kemchilik yoqtur»\+bd* — yaki «U (Perwerdigar) hökümlirini ada qilmay qalmaydu».\f*  \x + \xo 3:5 \xt Qan. 32:4\x*   
\m
\v 6 — Men ellerni üzüp tashliwetkenmen,  
\m Ularning istihkam poteyliri weyranidur;  
\m Kochilirini héchbir adem ötmigüdek qilip xarabe qilghanmen;  
\m Sheherliri ademzatsiz, héch turghuchisi yoq qilinip halak bolghan.\f □ \fr 3:6 \ft \+bd «Men ellerni üzüp tashliwetkenmen, ularning istihkam poteyliri weyranidur .... sheherliri ademzatsiz, héch turghuchisi yoq qilinip halak bolghan»\+bd* — yat eller arisidiki bu weqeler, shübhisizki, Israilgha sawaq, agah we misal bolushi kérek idi.\f*   
\m
\v 7 Men: «Peqet Mendin qorqunglar, terbiyini qobul qilinglar» — dédim.  
\m Shundaq bolghanda uninggha hemme békitkenlirim chüshürülmey, makani héch xaniweyran bolmas.  
\m Biraq ular baldurla ornidin turup, hemme ishlirini haram qiliwetti.\f □ \fr 3:7 \ft \+bd «Shundaq bolghanda uninggha hemme békitkenlirim chüshürülmey, makani héch xaniweyran bolmas. Biraq ular baldurla ornidin turup, hemme ishlirini haram qiliwetti»\+bd* — bashqa birxil terjimisi: «Undaq bolghanda uninggha bérilidighan hemme jazaliri néme bolushidin qet‘iynezer, uning makani héch üzülmeydu». \+bd «Biraq ular baldurla ornidin turup, hemme ishlirini haram qiliwetti»\+bd* — démek, tilgha élin’ghan «haram ishlar»ni qilishqa nahayiti aldirawatqanidi.\f*   
\b  
\m  
\s1 Barliq ellerning soraqqa tartilishi  
\m
\v 8 Shunga Méni kütünglar, — deydu Perwerdigar,  
\m Men guwahliq bérishke ornumdin qozghalghan kün’giche —  
\m Chünki Méning qararim — ellerni yighish,  
\m Padishahliqlarni jem qilishtin ibaretki,  
\m Ularning üstige qehrimni,  
\m Hemme dehshetlik achchiqimni béshigha töküsh üchündur.  
\m Chünki yer yüzining hemmisi achchiq ghezipimning oti bilen köydürüwétilidu.\f □ \fr 3:8 \ft \+bd «Men guwahliq bérishke ornumdin qozghalghan kün’giche...»\+bd* — «guwahchiliq bérishke...» dégenning bashqa birxil terjimisi «owni élishqa...».\f*   
\b  
\m  
\s1 Israilning eslige keltürülüshi, ellerning Xudaning yénigha kélishi  
\m
\v 9 Chünki shu tapta barliq ellerning Perwerdigarining namigha nida qilip chaqirishi üchün,  
\m Uning xizmitide bir jan bir ten bolushi üchün,  
\m Men ularning tilini sap bir tilgha aylandurimen,   
\m
\v 10 Chünki Éfiopiye deryalirining nérisidin Méning dua-tilawetchilirim,  
\m Yeni Men tarqatqanlarning qizi,  
\m Manga sunulghan hediyeni épkélidu.\f □ \fr 3:10 \ft \+bd «Éfiopiye deryalirining nérisi....»\+bd* — Éfiopiye nahayiti chet jay bolup, towa qilish pursiti jahanning chetlirigiche bolidu, dep körsitidighan bir misaldur. \+bd «Méning dua-tilawetchilirim, yeni Men tarqatqanlarning qizi...»\+bd* — belkim tarqilip ketken, emma towa qilghan Israillarni körsitidu: «Perwerdigarning küni» shunche dehshetlik bolghini bilen (8-ayet), 9-10-ayettiki bésharetler Xudaning méhri-shepqitige hetta shu künidimu érishish imkaniyiti barliqini ispatlaydu.\f*   
\b  
\m  
\s1 Israilning Xudaning Rohida «qaytidin tughulushi»  
\m
\v 11 Shu küni sen Manga asiyliq qilghan barliq qilmishliring tüpeylidin iza tartip qalmaysen;  
\m Chünki shu tapta Men tekebburluqungdin xushallinip ketkenlerni arangdin élip tashlaymen,  
\m Shuning bilen sen muqeddes téghim tüpeylidin halingni ikkinchi chong qilmaysen;\f □ \fr 3:11 \ft \+bd «muqeddes téghim tüpeylidin»\+bd* — yaki «muqeddes téghimda» yaki «muqeddes téghim üstide».\f*   
\m
\v 12 We Men arangda kemter hem miskin bir xelqni qaldurimen,  
\m Ular Perwerdigarning namigha tayinidu.   
\m
\v 13 Israilning qaldisi ne qebihlik qilmaydu,  
\m Ne yalghan sözlimeydu,  
\m Ne ularning aghzidin aldamchi til tépilmaydu;  
\m Ular belki ozuqlinip, yatidu,  
\m Héchkim ularni qorqutmaydu.\f □ \fr 3:13 \ft \+bd «Israilning qaldisi ne qebihlik qilmaydu»\+bd* — «Israilning qaldisi» Tewrattiki peyghemberlerning kitablirida köp körülidighan téma yaki mawzudur. Israil xelqining köp qismi Xudadin yiraqliship ketken bolsimu, ular arisida Xudaning méhir-shepqiti bilen, Özige sadiq bir «qaldi»ning haman herdaim tépilidighanliqi körsitilidu.\f*   
\b  
\m  
\s1 Israilning qaytidin yighilishi — axirqi zamandiki shad-xuramliq bir küy  
\m
\v 14 Yayrap-yashna, i Zion qizi!  
\m Tentene qilip warqira, i Israil!  
\m Pütün qelbing bilen xushal bolup shadlan, i Yérusalémning qizi!\x + \xo 3:14 \xt Zek. 9:9\x*   
\m
\v 15 Perwerdigar séni jazalaydighan hökümlerni élip tashlidi,  
\m Düshminingni qayturuwetti;  
\m Israilning padishahi Perwerdigar arangdidur;  
\m Yamanliqni ikkinchi körmeysen.   
\m
\v 16 Shu küni Yérusalémgha éytiliduki,  
\m «Qorqma, i Zion!  
\m Qolliring boshap, sanggilap ketmisun!   
\m
\v 17 Perwerdigar Xudaying arangda,  
\m Qutquzidighan qudret Igisidur!  
\m U shadliq bilen üstüngde shadlinidu;  
\m Öz méhir-muhebbitide aram alidu;  
\m Üstüngde naxshilar éytip yayrap-yashnaydu.   
\m
\v 18 Jemiyet sorunliridiki nomussiz ibadet tüpeylidin aranglardin azablan’ghanlarni yighimen;  
\m Bularning shermendilikliri ulargha éghir kéletti.\f □ \fr 3:18 \ft \+bd «Jemiyet sorunliridiki nomussiz ibadet tüpeylidin aranglardin azablan’ghanlarni yighimen; bularning shermendilikliri ulargha éghir kéletti»\+bd* — ayetning birnechche terjimiliri bar. Bizningche menisi shuki, ibadet sorunlirida bolghan saxtipezlik, ar-nomussizliqlar sorun’gha qatnashqan ixlasmenlerni nahayiti azablighan, ular buninggha chidimay mushu héytlargha, ibadet sorunlirigha qatnashmay tarqilip ketkenidi. Shunga Xuda: «Men ularni yighimen» — deydu. «Yesh.» 1:13ni körüng.\f*   
\m
\v 19 Mana, Men shu tapta séni xarlighanlarning hemmisini bir terep qilimen,  
\m Aqsaq bolghan qizni qutquzimen;  
\m Talagha heydiwétilgen qizni yighimen;  
\m Del ular xorlan’ghan barliq zéminlarda ularni \add Özümge\add* medhiye keltürgüchi, shöhret bolghuchi qilip tikleymen.\f □ \fr 3:19 \ft \+bd «Aqsaq bolghan qizni qutquzimen; talagha heydiwétilgen qizni yighimen»\+bd* — «qiz» mushu yerde Israilni körsitidu. \+bd «...ularni Özümge medhiye keltürgüchi, shöhret bolghuchi qilip tikleymen»\+bd* — yaki «...ularni teriplesh obyékti we nam-shöhretlik qilip tikleymen».\f*   
\m
\v 20 Men shu tapta, yeni silerni yighqan waqitta, silerni \add öyge\add* épkélimen;  
\m Chünki Men köz aldinglarda silerni asarettin azadliqqa chiqarghinimda,  
\m Silerni yer yüzidiki barliq eller arisida shöhretlik, \add Özemge\add* medhiye keltürgüchi qilimen,  
\m — deydu Perwerdigar.\f □ \fr 3:20 \ft \+bd «Silerni ...shöhretlik, Özemge medhiye keltürgüchi qilimen»\+bd* — yaki «Silerni... nam-shöhretlik we teriplesh obyékti qilimen».\f*