\id EZR
\h Ezra 
\toc1 Ezra 
\toc2 Ezra 
\toc3 Ezra 
\mt1 Ezra  
\c 1
\s1 Padishah Qoreshning Perwerdigar üchün ibadetxana sélishqa yarliq chüshürüshi  
\r 2Tar. 36:22,23; Yer. 25:12; 29:10; Dan. 9:2  
\m
\v 1 Pars padishahi Qoreshning birinchi yili, Perwerdigarning Yeremiyaning aghzi arqiliq éytqan sözi emelge ashurulup, Perwerdigarning Pars padishahi Qoreshning rohini qozghishi bilen pütün padishahliqi teweside u mundaq bir jakarname chiqardi, shundaqla uni yazma qilip püküp: —   
\m
\v 2 «Pars padishahi Qoresh mundaq deydu: — Asmanlarning Xudasi Perwerdigar yer yüzidiki barliq padishahliqlarning igidarchiliqini manga berdi; u shundaqla méni Yehuda zéminigha jaylashqan Yérusalémda Özige bir öy sélishqa buyrudi. \f □ \fr 1:2 \ft \+bd «Yehuda zémini»\+bd* — kéyinki waqitlarda «Yehudiye» déyilidu.\f*  
\v 3 Shuning üchün aranglarda Xudaning xelqi bolghanlardin herqaysinglargha bolsa, uning Xudasi \add Perwerdigar\add* uning bilen bille bolghay, u Yehuda zéminidiki Yérusalémgha chiqsun, Israilning Xudasi Perwerdigarning öyini salsun! U bolsa Xudadur, makani Yérusalémdidur!  
\v 4 \add Sürgünlükte\add* qalghan xelq qeyerlerde makanlashqan bolsa, \add u Yérusalémgha chiqsun\add*; shu yerdiki ademler ulargha altun, kümüsh, mal-mülük, charpaylarni teminlep yardem bersun we shuningdek Yérusalémda jaylashqan Xudaning shu öyi üchün xalis hediyelerni teqdim qilsun» — dédi.\f □ \fr 1:4 \ft \+bd «qalghan xelq»\+bd* — impériyede tirik qalghan Yehudiy xelqi.\f*   
\b  
\m  
\s1 Qaytishqa teyyarlinish  
\m
\v 5 Shuning bilen Yehuda we Binyamindiki qebile bashliqliri, kahinlar, Lawiylar, shundaqla Xuda teripidin rohi qozghitilghan barliq xelq orunliridin qopup Yérusalémdiki Perwerdigarning öyini \add yéngiwashtin\add* sélishqa bérishqa teyyarlandi.  
\v 6 Etraptiki kishilerning hemmisi kümüsh qacha-qucha, altun, mal-mülük, charpaylar we qimmet bahaliq buyumlar bilen ularni qollap quwwetlidi, buningdin bashqa sunulidighan herxil ixtiyariy hediye-qurbanliq süpitide herxil sowghatlarni teqdim qildi.  
\v 7 Padishah Qoresh Perwerdigarning öyidiki qacha-quchilirinimu, yeni ilgiri Néboqadnesar Yérusalémdin ekilip öz ilahining butxanisigha qoyup qoyghan qacha-quchilarnimu élip chiqti. \f □ \fr 1:7 \ft \+bd «ilgiri Néboqadnesar Yérusalémdin ekilip öz ilahining butxanisigha qoyup qoyghan qacha-quchilar»\+bd* — bu weqe «2Tar.» 36:7de teswirlinidu.\f*  \x + \xo 1:7 \xt 2Pad. 24:13; 2Tar. 36:7\x*  
\v 8 Pars padishahi Qoresh xezine bégi Mitredatni buyrup bu qacha-quchilarni aldurup chiqti; Mitredat shularni Yehudaning emiri Sheshbazargha sani boyiche sanap tapshurup berdi. \x + \xo 1:8 \xt Ezra 5:14\x*  
\v 9 Qacha-quchilarning sani mundaq: — altun das ottuz, kümüsh das ming, pichaq yigirme toqquz, \f □ \fr 1:9 \ft \+bd «altun das»\+bd* — yaki «altun petnus».\f*  
\v 10 altun piyale ottuz, bir-birige oxshash bolghan kümüsh piyale töt yüz on; bashqa qacha-quchilar bir ming. \f □ \fr 1:10 \ft \+bd «bir-birige oxshash bolghan kümüsh piyale töt yüz on»\+bd* — yaki «süpiti töwenrek kümüsh piyale töt yüz on» yaki «ikkinchi birxil kümüsh iyale töt yüz on» yaki «kümüsh piyale ikki ming töt yüz on». Bashqiche terjimilermu uchrishi mumkin.\f*  
\v 11 Barliq altun-kümüsh qacha-qucha, besh ming töt yüz. Sürgün qilin’ghan xelq Babildin Yérusalémgha élip kélin’gen chaghda, Sheshbazar bu qacha-quchilarning hemmisini élip kelgenidi.   
\b  
\b  
\m  
\c 2
\s1 Birinchi qétim qaytqan Yehudalar •••• «Neh.» 7:6-73ni körüng  
\m
\v 1 Töwendikiler Néboqadnesar teripidin Babilgha sürgün qilin’ghan \add Yehudiye\add* ölkisidikilerdin, ularning ewladliri qaytip kélip, Yérusalém we Yehudiyege chiqip, herbiri öz shehirlirige ketkenler: —   
\m
\v 2 — ular Zerubbabel, Yeshua, Nehemiya, Séraya, Reilaya, Mordikay, Bilshan, Mispar, Bigway, Rehum we Baanahlar bilen bille qaytip keldi. Emdi Israil xelqining ichidiki erkeklerning sani töwendikiche: —\f □ \fr 2:2 \ft \+bd «Séraya»\+bd* — yaki «Saraya».\f*   
\b  
\m
\v 3 Paroshning ewladliri ikki ming bir yüz yetmish ikki kishi;  
\v 4 Shefatiyaning ewladliri üch yüz yetmish ikki kishi;  
\v 5 Arahning ewladliri yette yüz yetmish besh kishi;  
\v 6 Pahat-Moabning ewladliri, yeni Yeshua bilen Yoabning ewladliri ikki ming sekkiz yüz on ikki kishi;  
\v 7 Élamning ewladliri bir ming ikki yüz ellik töt kishi;  
\v 8 Zattuning ewladliri toqquz yüz qiriq besh kishi;  
\v 9 Zakkayning ewladliri yette yüz atmish kishi;  
\v 10 Banining ewladliri alte yüz qiriq ikki kishi;  
\v 11 Bibayning ewladliri alte yüz yigirme üch kishi;  
\v 12 Azgadning ewladliri bir ming ikki yüz yigirme ikki kishi;  
\v 13 Adonikamning ewladliri alte yüz atmish alte kishi;  
\v 14 Bigwayning ewladliri ikki ming ellik alte kishi;  
\v 15 Adinning ewladliri töt yüz ellik töt kishi;  
\v 16 Hezekiyaning jemetidin bolghan Atérning ewladliri toqsan sekkiz kishi;  
\v 17 Bizayning ewladliri üch yüz yigirme üch kishi;  
\v 18 Yorahning ewladliri bir yüz on ikki kishi;  
\v 19 Hashumning ewladliri ikki yüz yigirme üch kishi;  
\v 20 Gibbarning ewladliri toqsan besh kishi;  
\v 21 Beyt-Lehemlikler bir yüz yigirme üch kishi;  
\v 22 Nitofaliqlar ellik alte kishi;  
\v 23 Anatotluqlar bir yüz yigirme sekkiz kishi;  
\v 24 Azmawetlikler qiriq ikki kishi;  
\v 25 Kiriat-Arimliqlar, Kefirahliqlar we Beerotluqlar bolup jemiy yette yüz qiriq üch kishi; \f □ \fr 2:25 \ft \+bd «Kiriat-Arimliqlar»\+bd* — yaki «Kiriat-Yéarimliqlar».\f*  
\v 26 Ramahliqlar bilen Gébaliqlar jemiy alte yüz yigirme bir kishi;  
\v 27 Mikmashliqlar bir yüz yigirme ikki kishi;  
\v 28 Beyt-Ellikler bilen ayiliqlar jemiy ikki yüz yigirme üch kishi;  
\v 29 Néboliqlar ellik ikki kishi;  
\v 30 Magbishning ewladliri bir yüz ellik alte kishi;  
\v 31 ikkinchi bir Élamning ewladliri bir ming ikki yüz ellik töt kishi;  
\v 32 Harimning ewladliri üch yüz yigirme kishi;  
\v 33 Lod, Hadid we Ononing ewladliri jemiy yette yüz yigirme besh kishi; \f □ \fr 2:33 \ft \+bd «Lod, Hadid we Ononing ewladliri...»\+bd* — yaki «Lodliqlar, Hadidliqlar we Onoluqlar...».\f*  
\v 34 Yérixoluqlar üch yüz qiriq besh kishi;  
\v 35 Sinaahning ewladliri üch ming alte yüz ottuz kishi.   
\b  
\m  
\s1 Qaytip kelgen kahinlar we Lawiylar  
\m
\v 36 Kahinlarning sani töwendikiche: — Yeshua jemetidiki Yedayaning ewladliri toqquz yüz yetmish üch kishi;  
\v 37 Immerning ewladliri bir ming ellik ikki kishi;  
\v 38 Pashxurning ewladliri bir ming ikki yüz qiriq yette kishi;  
\v 39 Harimning ewladliri bir ming on yette kishi.   
\m
\v 40 Lawiylarning sani töwendikiche: — Xodawiyaning ewladliridin, yeni Yeshua bilen Kadmiyelning ewladliri yetmish töt kishi;  
\v 41 Ghezelkeshlerdin: — Asafning ewladliri bir yüz yigirme sekkiz kishi.   
\m
\v 42 Derwaziwenlerning neslidin: — Shallumning ewladliri, Atérning ewladliri, Talmonning ewladliri, Akkubning ewladliri, Xatitaning ewladliri bilen Shobayning ewladliri jemiy bir yüz ottuz toqquz kishi.   
\b  
\m  
\s1 Qaytip kelgen muqeddes jay we shah jemetidiki xizmetkarlar  
\m
\v 43 Ibadetxana xizmetkarliri töwendikiche: — Zixaning ewladliri, Xasufaning ewladliri, Tabbaotning ewladliri, \f □ \fr 2:43 \ft \+bd «Ibadetxana xizmetkarliri»\+bd* — ibraniy tilida «Netiniylar». Menisi belkim «béghishlan’ghanlar». Ularning ejdadliri belkim «Gibéonluqlar» idi. «Yeshua» 9:27ni we «1Tar.» 9:2ni körüng.\f*  
\v 44 Kirosning ewladliri, Siyahaning ewladliri, Padonning ewladliri,  
\v 45 Libanahning ewladliri, Hagabahning ewladliri, Akkubning ewladliri,  
\v 46 Hagabning ewladliri, Shamlayning ewladliri, Hananning ewladliri, \f □ \fr 2:46 \ft \+bd «Shamlay»\+bd* — yaki «Shalmay».\f*  
\v 47 Giddelning ewladliri, Gaharning ewladliri, Réayahning ewladliri,  
\v 48 Rezinning ewladliri, Nikodaning ewladliri, Gazzamning ewladliri,  
\v 49 Uzzaning ewladliri, Pasiyaning ewladliri, Bisayning ewladliri,  
\v 50 Asnahning ewladliri, Meunimning ewladliri, Nefussimning ewladliri,  
\v 51 Bakbukning ewladliri, Xakufaning ewladliri, Xarxurning ewladliri,  
\v 52 Bazlutning ewladliri, Mehidaning ewladliri, Xarshaning ewladliri,  
\v 53 Barkosning ewladliri, Siséraning ewladliri, Témahning ewladliri,  
\v 54 Neziyaning ewladliri bilen Xatifaning ewladliri.   
\m
\v 55 Sulaymanning xizmetkarlirining ewladlirining sani töwendikiche: — Sotayning ewladliri, Soferetning ewladliri, Pirudaning ewladliri,  
\v 56 Yaalahning ewladliri, Darkonning ewladliri, Giddelning ewladliri,  
\v 57 Shefetiyaning ewladliri, Xattilning ewladliri, Poqeret-Hazzibaimning ewladliri bilen amining ewladliri.   
\m
\v 58 Ibadetxana xizmetkarliri we Sulaymanning xizmetkari bolghanlarning ewladliri jemiy üch yüz toqsan ikki kishi.   
\b  
\m  
\s1 Kélip chiqishi naéniq kishiler •••• «Neh.» 7:61-65ni körüng  
\m
\v 59 Töwendiki kishiler Tel-Mélah, Tel-Xarsha, Kérub, Addan we Immerdin kelgen bolsimu, lékin ular özlirining ata jemetining yaki nesebining Israil adimi ikenlikini ispatlap bérelmidi.  
\v 60 Bular Délayaning ewladliri, Tobiyaning ewladliri we Nikodaning ewladliri bolup, jemiy alte yüz ellik ikki kishi;  
\v 61 kahinlarning ewladliri ichide Xabayaning ewladliri, Kozning ewladliri bilen Barzillayning ewladliri bar idi; Barzillay Giléadliq Barzillayning bir qizini alghachqa ularning éti bilen atalghanidi. \f □ \fr 2:61 \ft \+bd «Kozning ewladliri»\+bd* — yaki «Hakkozning ewladliri».\f*  
\v 62 Bular jemetining nesebnamisini izdep tapalmidi; shunga ular «napak» hésablinip kahinliqtin qalduruldi.  
\v 63 Waliy ulargha: — Urim we tummimni kötürgüchi kahin arimizda xizmette bolghuche «eng muqeddes yimeklikler»ge éghiz tegküzmeysiler, dédi.\f □ \fr 2:63 \ft \+bd «Waliy»\+bd* — ibraniy tilidiki «Tirshata» eslide Pars tili bolup, menisi belkim «janabliri». \+bd «urim we tummim»\+bd* — alahide birxil tashlar. U kahin kiygen «efod»ning yanchuqida (qoshénda) turidu. Bu tashlar arqiliq Israil xelqi Xudadin yol sorisa bolatti. «Mis.» 28:28-30ni körüng. «Urim we tummimni kötürgüchi kahin arimizda xizmette bolghuche» — menisi belkim: (1) urim we tummim Babilda sürgün bolghan waqtida yoqap ketken bolushi mumkin; (2) tépilghini bilen ulargha tebir bérip menisini chüshendüridighan kahin téxi chiqmidi.\f*   
\b  
\m  
\s1 Qaytip kelgüchilerning omumiy sani •••• «Neh.» 7:66-69ni körüng  
\m
\v 64 Pütün jamaet jemiy qiriq ikki ming üch yüz atmish kishi;  
\v 65 buningdin bashqa ularning yene yette ming üch yüz ottuz yette qul-dédiki bar idi; yene ikki yüz er-ayal ghezelchisi bar idi.  
\v 66 Ularning yette yüz ottuz alte éti, ikki yüz qiriq besh qéchiri,  
\v 67 töt yüz ottuz besh tögisi we alte ming yette yüz yigirme éshiki bar idi.   
\b  
\m  
\s1 Muqeddes öy üchün teqdim qilin’ghan mal-mülükler •••• «Neh.» 7:70-73nimu körüng  
\m
\v 68 Jemet kattiwashliridin beziliri Yérusalémgha we Perwerdigarning öyige kelgen chaghda, Xudaning shu öyi esli ornigha yéngiwashtin sélinishi üchün chin könglidin sowghatlarni teqdim qildi.  
\v 69 Ular özlirining qurbigha qarap qurulush xezinisige atmish bir ming darik altun, besh ming mina kümüsh we yüz qur kahin toni teqdim qildi. \f □ \fr 2:69 \ft \+bd «darik»\+bd* — ( yaki «draxma») — mushu yerde u Pars impériyesidiki birxil altun tengge; mushu yerde bularning jemiy qimmiti belkim 400-500 gram altun idi; «mina» birxil kümüsh tengge, 60 shekelge yaki «talant»tin atmishtin birige barawer idi. Mushu yerde kümüshning jemiy éghirliqi belkim 1800-2700 kilogramche idi.\f*  
\v 70 Shuningdin kéyin kahinlar, Lawiylar we bir qisim xelq qoshulup, ghezelkeshler, derwaziwenler, ibadetxana xizmetkarliri öz sheherlirige makanlashti; qalghan Israil xelqining hemmisi öz sheherlirige makanlashti.\f □ \fr 2:70 \ft \+bd «Shuningdin kéyin kahinlar, Lawiylar... Ibadetxana xizmetkarliri öz sheherlirige makanlashti; qalghan Israil ... öz sheherlirige makanlashti»\+bd* — bu ayetning menisi belkim: 
\fp  (1) Kahinlar, Lawiylar qatarliqlar özige yéngiwashtin teqsim qilin’ghan sheherliride makan tutti, yaki Yérusalémdiki xizmette bolush üchün yéruslémgha yéqin bolghan, shundaqla ulargha teqsim qilin’ghan sheherlerde makanlashti; 
\fp  (2) Lawiylardin bashqa Israillar, yeni on ikki qebilidin qaytip kelgenler \+bd eslide\+bd* özige xas sheherlirige makanlashti yaki yéngiwashtin ulargha teqsim qilin’ghan sheherlerde makanlashti. 
\fp  Köp sheher-yézilar weyran bolghachqa, yaki yat ellerning igidarchiliqi astida bolghachqa, belkim herxil imkaniyet teng bolushi mumkin idi.\f*   
\b  
\b  
\m  
\c 3
\s1 Qurban’gahning yéngiwashtin sélinishi  
\m
\v 1 Israil xelqi herqaysisi öz sheherliride makanlashqanidi; yettinchi aygha kelgende, xelq bir ademdek bolup Yérusalémgha yighildi.  
\v 2 Yozadakning oghli Yeshua bilen uning kahin qérindashliri, Shéaltielning oghli Zerubbabel we uning qérindashlirining hemmisi orunliridin qopup, Xudaning adimi Musa pütken qanun kitabida pütülginidek Perwerdigargha köydürme qurbanliq sunush üchün Israilning Xudasining qurban’gahini sélishqa kirishti. \x + \xo 3:2 \xt Qan. 12:5, 6\x*  
\v 3 Gerche ular shu yerlik xelqlerdin qorqsimu, lékin qurban’gahni eslidiki uli üstige sélip, uningda Perwerdigargha atap etigenlik we kechlik köydürme qurbanliq ötküzüshke kirishti. \x + \xo 3:3 \xt Chöl. 28:3\x*  
\v 4 Ular yene \add muqeddes qanunda\add* pütülgini boyiche «kepiler héyti»ni ötküzüp, her küni belgilen’gen telepke muwapiq san boyiche künlük köydürme qurbanliqni sunushatti. \x + \xo 3:4 \xt Law. 23:34; Chöl. 29:12\x*  
\v 5 Shuningdin kéyin ular yene her künlük köydürme qurbanliqlar, yéngi ay qurbanliqi we Perwerdigarning barliq muqeddes dep békitilgen héytliri üchün teqdim qilinidighan köydürme qurbanliqlarni, shuningdek herbir kishining könglidin Perwerdigargha atap sunidighan ixtiyariy qurbanliqlirini sunup turatti. \x + \xo 3:5 \xt Chöl. 28:11-15; Neh. 10:34\x*  
\v 6 Shundaq qilip ular yettinchi ayning birinchi künidin bashlap, köydürme qurbanliqlarni Perwerdigargha atap sunushqa bashlidi; lékin Perwerdigarning öyining uli téxi sélinmidi.  
\v 7 Ular tashchilar bilen yaghachchilargha pul tapshurdi we shundaqla Pars padishahi Qoreshning ijaziti bilen Zidonluqlar bilen Turluqlargha kédir yaghichini Liwandin \add Ottura\add* déngiz arqiliq Yoppagha ekeldürüsh üchün ulargha yimek-ichmek we zeytun méyini teminlidi.   
\b  
\m  
\s1 Muqeddes ibadetxanining yéngiwashtin sélinishi  
\m
\v 8 Jamaet Yérusalémdiki Xudaning öyige kelgendin kéyin ikkinchi yili ikkinchi ayda Shéaltiyelning oghli Zerubbabel, Yozadakning oghli Yeshua we ularning kahin we Lawiy qérindashlirining qaldisi, shuningdek sürgünlüktin qaytip Yérusalémgha kelgenlerning hemmisi qurulushta ish bashlidi; ular yene yigirme yashtin ashqan Lawiylarni Perwerdigarning öyini sélish qurulushigha nazaretchilikke qoydi.  
\v 9 Yeshua we uning oghulliri hem qérindashliri, Kadmiyel bilen uning oghulliri, yeni Yehudaning ewladliri Xudaning öyide ishleydighan ishchilarni nazaret qilishqa bir niyette atlandi; Hénadadning oghulliri, ularning oghullirimu we qérindash Lawiylar ulargha yardemleshti.\f □ \fr 3:9 \ft \+bd «Yehudaning ewladliri»\+bd* — «Yehuda» mushu yerde belkim «Xodawiya» dégen isimning warianti bolushi mumkin (2:40ni körüng). \+bd «bir niyette atlandi»\+bd* — ibraniy tilida: «bir ademdek bolup ornidin turdi».\f*   
\m
\v 10 Tamchilar Perwerdigarning öyige ul salidighan chaghda kahinlar xas kiyimlirini kiyip, kanaylirini chélip, Asafning ewladliri bolghan Lawiylar jangjang chélip, hemmisi qatar-qatar sep bolup turghuzuldi; ular Dawut belgiligen körsetmiler boyiche Perwerdigargha Hemdusana oqushti.  
\v 11 Ular Perwerdigargha atap özara: — «Perwerdigar méhribandur, uning Israilgha bolghan méhir-muhebbiti menggülüktur» dep hemdusana we rehmet-teshekkür éytishti. Bu chaghda Perwerdigarning öyining uli sélinip bolghachqa, xalayiq Perwerdigarni medhiyilep towlap tentene qilishti. \x + \xo 3:11 \xt Zeb. 136\x*  
\v 12 Lékin kahinlardin, Lawiylardin we jemet bashliqliridin nurghunliri, yeni eslide ilgiriki öyni körgen nurghun qéri ademler köz aldida sélin’ghan bu öyning uligha qarap, ün sélip yighlap kétishti; nurghun bashqa kishiler xushal bolup tentene qilip towlashti; \f □ \fr 3:12 \ft \+bd «öyni körgen nurghun qéri ademler ... ün sélip yighlap kétishti»\+bd* — bezilerning yighlishi xushalliqtin boldi; bezilerning «Bu öy eslidiki oydek heywetlik bolmaydighan boldi» dep oylap hesret-qayghudin boldi («Hag.» 2:3ni körüng).\f*  
\v 13 we xelq hetta kimlerning tentene qilishiwatqanliqi bilen kimlerning yighlawatqanliqini ayriwalalmay qaldi; chünki jamaet tentene qilip qattiq towlishatti; we bu awaz yiraq-yiraqlargha anglinatti.   
\b  
\b  
\m  
\c 4
\s1 Öyni yéngiwashtin sélishning tosqunluqqa uchrishi  
\m
\v 1 Yehuda we Binyamindiki reqibler sürgünlüktin qaytip kelgenler Israilning Xudasi Perwerdigargha atap öyni yéngiwashtin salmaqchiken, dégen gepni anglap,  
\v 2 Zerubbabel we jemet bashliqliri bilen körüshüp: — Biz siler bilen bille salayli; chünki bizmu silerge oxshashla silerning Xudayinglarni izlep, bizni bu yerge ekelgen Asuriye padishahi Ésar-Haddonning künliridin tartip uninggha qurbanliq sunup kéliwatimiz, déyishti. \x + \xo 4:2 \xt 2Pad. 17:29-41 \x*  
\v 3 Lékin Zerubbabel, Yeshua bilen Israilning bashqa jemet bashliqliri ulargha: — Xudayimizgha öy sélishta silerning biz bilen héchqandaq alaqenglar yoq; belki Pars padishahi Qoresh bizge buyrughandek, peqet biz özimizla Israilning Xudasi bolghan Perwerdigargha öy salimiz, déyishti.\x + \xo 4:3 \xt Ezra 1:1, 2, 3\x*   
\m
\v 4 Shuningdin kéyin shu yerdiki ahale Yehudalarning qolini ajiz qilip, ularning qurulush qilishigha kashila tughdurup turdi.  
\v 5 Ular yene Pars padishahi Qoreshning barliq künliridin taki Pars padishahi Darius textke olturghan waqitqiche, daim meslihetchilerni sétiwélip, Yehudalar bilen qériship, qurulush nishanini buzushqa urunup turdi.\f □ \fr 4:5 \ft \+bd «Pars padishahi Darius»\+bd* — miladiyedin ilgiriki 522-486-yillarda Pars textige olturghan.\f*   
\b  
\m  
\s1 Reqiblerning Yehudalar üstidin erz qilishi  
\m
\v 6 Ahashwérosh textke chiqqan deslepki waqitlarda ular uninggha Yehudiye we Yérusalém ahalisi üstidin bir erzname yazdi. \f □ \fr 4:6 \ft \+bd «Ahashwérosh»\+bd* — bezi alimlar Pars impératori bolghan mushu «Ahashwérosh»ni «Kserksis I» ning özi shu (miladiyedin ilgiriki 486-464-yillar), dep qaraydu. Biraq ispat barki, «Ahashwérosh» yaki «Kserksis» dégen söz eslide isim emes, belki Pars impératorining omumiy bir unwani idi. Shunga biz «Ahashwérosh» dep atalghan padishahni Kambisis (miladiyedin ilgiriki 529-521-yillar), dep qaraymiz.\f*  
\v 7 Shuningdek Artaxshashta künliride Bishlam, Mitridat, Tabeel we ularning qalghan shériklirimu Pars padishahi Artaxshashtagha aramiy tilida bir erz xétini yazdi; xet aramiy tilidin terjime qilindi.\f □ \fr 4:7 \ft \+bd «Artaxshashta»\+bd* — «Artaxshashta» bilen «Artakserksis» bir ademning nami bolup, tarixta u «Artakserksis» dégen (grékche) ismi bilen tonulghan. Bu padishah Kambisis we Darius Xistaspis (miladiyedin ilgiriki 522-486-yillar) ariliqida ötken bolsa kérek. Shunga u: (1) Kambisisni öltürüp textini tartiwalghan «Smerdis» dégen jadugerni (yette ay textke olturghan) yaki bolmisa: (2) Kambisis impérator bilen birlikte hökümranliq qilghan bizge hazir namelum «Artaxshashta» (Artakserksis») isimlik bashqa birsini körsitishi mumkin. U kéyinki alemshumul impérator «Artakserksis» (miladiyedin ilgiriki 486-425-yillar) bolushi mumkin emes; chünki shu kishi 24-ayette tilgha élin’ghan Darius impératordin \+bd kéyin\+bd* hökümranliq qildi.\f*   
\m
\v 8 Waliy Rehum bilen diwan bégi Shimshay padishah Artaxshashtagha Yérusalém üstidin töwendikidek erzname yazdi: — \f □ \fr 4:8 \ft \+bd «...Yérusalém üstidin töwendikidek erzname yazdi»\+bd* — bu ayettin bashlap 6:18giche «Ezra»ning tékisti aramiy tilida yézilghan.\f*   
\m
\v 9 «Mezkur mektupni yazghanlardin, waliy Rehum, katip bégi Shimshay we ularning bashqa hemrahliri bolghan soraqchilar, mupettishler, mensepdarlar, katiplar, arqiwiliqlar, Babilliqlar, Shushanliqlar, yeni Élamiylar \f □ \fr 4:9 \ft \+bd «...soraqchilar, mupettishler, mensepdarlar, katiplar...»\+bd* — yaki «...Dinayliqlar, Afarsatqiliqlar, Tarpellikler, Arfasliqlar,...». \+bd «Shushanliqlar, yeni...»\+bd* — yaki «Susa (shehiri)dikiler, yeni...».\f*  
\v 10 we ulugh janabiy Osnappar Samariye shehirige we \add Efrat\add* deryaning mushu teripidiki bashqa yerlerge orunlashturghan ahalimu bar \f □ \fr 4:10 \ft \+bd «Ulugh janabiy Osnappar»\+bd* — Osnappar bolsa Asuriye impératori «Ashurbanipal»ning aramiy tilidiki nami. U miladiyedin ilgiriki 669-yili atisi Ésarhaddonning textige warisliq qildi; miladiyedin ilgiriki 645-yilliri etrapida u Élamning paytexti Shushanni ishghal qilip, uningdiki puqralardin bezilerni Samariyege, shundaqla ottura sherqtiki bashqa yerlerge sürgün qildi. \+bd «derya»\+bd* —mezkur kitabta mushu yerdin bashlap «derya» «Efrat deryasi»ni körsitidu; «mushu teripi» — gherbiy teripi, elwette.\f*  
\v 11 (mana bu ularning padishahqa yazghan xétining köchürülmisi) — özlirining deryaning mushu teripidiki xizmetkarliridin padishah aliliri Artaxshashtagha salam!  
\v 12 Padishah aliylirige melum bolsunki, özliri tereptin biz terepke kelgen Yehudiylar Yérusalémgha kélishti; ular ashu asiy we sésiq sheherni quruwatidu, ulini yasap püttürdi, sépilni yasap chiqti we sépilning ullirini bir-birige ulap yasawatidu. \f □ \fr 4:12 \ft \+bd «sépilni yasap chiqti we sépilning ullirini bir-birige ulap yasawatidu»\+bd* — mushu gep birinchidin öz-özige zit kélidu. Qandaqsige sépil ulliri téxi «bir-birige ulanmay» turup sépil yasilip bolidu? 13-ayette xatirilen’gen öz bayanlirimu ularning shu sözige reddiye bolidu. Ikkinchidin, bu sözler pütünley yalghan. Yehudiy xelqi peqet ibadetxana (Qoresh padishahning eslidiki yarliqi boyiche) quruwatatti. Sépilning özi bolsa, xarabilik ehwalda idi. Mesilen «Neh.» 1:3ni körüng.\f*  
\v 13 Emdi ulugh padishah aliylirige shu melum bolghayki, mubada bu sheher onglansa, sépil pütküzülse, ular baj tapshurmaydighan, olpan tölimeydighan we paraq tapshurmaydighan boluwalidu, bundaq kétiwerse padishahlarning xezinisige sözsiz ziyan bolidu.  
\v 14 Biz ordining tuzini yep turup, padishahimizning bundaq bihörmet qilinishigha qarap turushimizgha qet’iy toghra kelmeydu, shu sewebtin padishahimizgha melum qilishqa jür’et qilduq. \f □ \fr 4:14 \ft \+bd «bundaq bihörmet qilinishigha...»\+bd* — yaki «bundaq ziyan tartishigha...».\f*  
\v 15 Shuning üchün \add aliylirining\add* ata-bowilirining tarixnamisini sürüshte qilishlirini teshebbus qilimiz; sili tarixnamidin bu sheherning ehwalini bilip, uning padishahlarghimu, herqaysi ölkilergimu ziyan yetküzüp kelgen asiy bir sheher ikenlikini, qedimdin tartip bu sheherdikiler aghdurmichiliq térighanliqini bilgeyla; del shu sewebtin bu sheher weyran qilin’ghanidi.  
\v 16 Shunga biz aliylirigha shuni uqturmaqchimizki, eger bu sheher qurulsa, sépilliri pütküzülse, undaqta silining deryaning mushu teripidiki yerlerge héchqandaq igidarchiliqliri bolmay qalidu».   
\b  
\m  
\s1 Padishahning ish toxtitilsun dep yarliq chüshürüshi  
\m
\v 17 Padishah mundaq jawab yollidi: —  
\m «Waliy Rehum, diwan bégi Shimshaygha we Samariye hem Deryaning shu teripidiki bashqa yerlerde turushluq hemrahliringlargha salam! \f □ \fr 4:17 \ft \+bd «Deryaning shu teripi»\+bd* — Efrat deryasining gherbiy teripi.\f*  
\v 18 Silerning bizge yazghan erz xétinglar méning aldimda éniq qilip oqup bérildi. \f □ \fr 4:18 \ft \+bd «aldimda éniq qilip oqup...»\+bd* — yaki «aldimda terjime qilinip oqup....».\f*  
\v 19 Tekshürüp körüshni buyruwidim, bu sheherning derweqe qedimdin tartip padishahlargha qarshi chiqip isyan qozghighan, sheherde daim asiyliq-qozghilang kötürüshtek ishlarning bolup kelgenliki melum boldi.  
\v 20 Ilgiriki waqitlarda qudretlik padishahlar Yérusalémgha hökümranliq qilip, Deryaning shu teripidiki pütün yerlerni idare qilip kelgen, ular shulargha béqinip baj, olpan we pariqini tapshurup kelgeniken.  
\v 21 Emdi siler buyruq chüshürüp u xelqni ishtin toxtitinglar, mendin bashqa yarliq chüshürülmigüche, bu sheherni yéngiwashtin qurup chiqishqa bolmaydighanliqi uqturunglar.  
\v 22 Bu ishni ada qilmay qélishtin pexes bolunglar; padishahlargha ziyan keltüridighan apet némishqa küchiyiwéridiken?».   
\m
\v 23 Padishah Artaxshashtaning yarliqining köchürülmisi Rehumgha, diwan bégi Shimshay hem ularning hemrahlirigha oqup bérilishi bilenla, ular alman-talman Yérusalémdiki Yehudalarning qéshigha chiqip, herbiy küch ishlitip, ularni ishni toxtitishqa mejbur qildi.  
\v 24 Shuning bilen Yérusalémdiki Xudaning öyidiki ishlar toxtidi; ish taki Pars padishahi Darius textke chiqip ikkinchi yilighiche toxtaghliq qaldi.   
\b  
\b  
\m  
\c 5
\s1 Muqeddes öyni yene bir qétim yéngiwashtin sélish  
\m
\v 1 Bu chaghda peyghemberler, yeni Hagay peyghember bilen Iddoning oghli Zekeriya peyghember Yehudiye we Yérusalémdiki Yehudiylargha bésharet bérishke bashlidi; ular Israilning Xudasining namida ulargha bésharet bérishti. \x + \xo 5:1 \xt Hag. 1:1; Zek. 1:1\x*  
\v 2 Shuning bilen Shéaltiyelning oghli Zerubbabel we Yozadakning oghli Yeshua qopup Yérusalémdiki Xudaning öyini yéngiwashtin sélishqa bashlidi; Xudaning peyghemberliri ular bilen bille bolup ulargha yardem berdi.   
\m
\v 3 Shu chaghda Deryaning gherb teripining bash waliysi Tattinay bilen Shétar-Boznay hem ularning hemrahliri ularning yénigha kélip: «Kim silerge bu öyni yéngiwashtin sélishqa, bu qurulushni püttürüshke buyruq berdi?» dep soridi. \f □ \fr 5:3 \ft \+bd «bu qurulushni...»\+bd* — yaki «bu tamni...».\f*  
\v 4 Ular yene: «Bu qurulushqa mes’ul bolghuchilarning ismi néme?» dep soridi.  
\v 5 Lékin Xudaning neziri Yehuda aqsaqallirining üstide idi, shunga bash waliy qatarliqlar padishah Dariusqa melum qilghuche, shundaqla uningdin bu heqte birer jawab yarliq kelgüche ularning qurulush ishini tosmidi.   
\b  
\m  
\s1 Padishah Dariusqa yene bir erz melum qilinishi  
\m
\v 6 Deryaning gherb teripining waliysi Tattinay bilen Shétar-Boznay hem ularning hemrahliri, yeni Deryaning gherb teripidiki afarsaqliqlar padishah Dariusqa xet ewetti; xetning köchürülmisi mana töwendikidek:  
\v 7 Ular padishahqa ewetken melumatta mundaq déyilgen: «Darius aliylirigha chongqur aman-ésenlik bolghay!  
\v 8 Padishahimizgha shu ish yétip melum bolsunki, biz Yehudiyege, ulugh Xudaning öyige bérip körduqki, shu öy yoghan tashlar bilen yasiliwatidu, tamlirigha limlar ötküzülüp sélinmaqta; bu qurulush téz sür’ette ongushluq élip bériliwétiptu. \f □ \fr 5:8 \ft \+bd «...téz sür’ette ongushluq élip bériliwétiptu»\+bd* — yaki «...estayidilliq bilen ongushluq élip bériliwétiptu».\f*  
\v 9 Andin biz u yerdiki aqsaqallardin: — Kim silerge bu öyni sélishqa, bu qurulushni püttürüshke buyruq berdi? — dep soriduq.  
\v 10 We aliylirigha melum bolsun üchün ularning isimlirini soriduq, shuningdek ularning bashliqlirining ismilirini pütüp xatirilimekchi iduq.  
\v 11 Ular bizge: «Biz asman-zéminning Xudasining qulliri, biz hazir buningdin uzun yillar ilgiri sélin’ghan öyni yéngiwashtin séliwatimiz. Mushu öyni eslide Israilning ulugh bir padishahi saldurghanidi.  
\v 12 Lékin ata-bowilirimiz asmandiki Xudaning ghezipini keltürüp qoyghachqa, Xuda ularni Kaldiyelik Babil padishahi Néboqadnesarning qoligha tapshurghan; u bu öyni chaqturuwétip, xelqni Babilgha tutqun qilip eketken. \x + \xo 5:12 \xt 2Tar. 36:16-21\x*  
\v 13 Lékin Babil padishahi Qoreshning birinchi yili padishah Qoresh Xudaning bu öyini yéngiwashtin sélishqa yarliq chüshürgen. \x + \xo 5:13 \xt 2Tar. 36:22,23; Ezra 1\x*  
\v 14 We Néboqadnesar Yérusalémdiki bu ibadetxanidin élip Babil butxanisigha apirip qoyghan Xudaning öyidiki altun-kümüsh qacha-quchilarnimu padishah Qoresh ularni Babil butxanisidin epchiqturup, Sheshbazar isimlik bir kishige tapshurghan; u uni bash waliy qilip teyinligenidi \x + \xo 5:14 \xt Ezra 1:8\x*  
\v 15 hem uninggha: — Bu qacha-quchilarni élip ularni Yérusalémdiki ibadetxanigha apirip qoyghin; Xudaning öyi esli jayigha yéngiwashtin sélinsun, dep buyrughan.  
\v 16 Andin shu Sheshbazar dégen kishi kélip, Yérusalémdiki Xudaning öyige ul salghan; ene shu waqittin bashlap hazirghiche yasiliwatidu, téxi pütmidi» dep jawap berdi.   
\m
\v 17 Emdi aliylirigha layiq körünse, padishahimizning shu yerde, yeni Babildiki xezinini axturup béqishini, u yerde padishah Qoreshning Yérusalémdiki Xudaning öyini yéngiwashtin sélish toghrisida chüshürgen yarliqining bar-yoqluqini tekshürüp béqishini soraymiz hem padishahimizning bu ish toghrisida öz iradisini bizge bildürüp qoyushini ötünimiz».   
\b  
\b  
\m  
\c 6
\s1 Padishah Dariusning ilgiriki padishahning yarliqini tépishi  
\m
\v 1 Andin padishah Darius Babildiki dölet-bayliqlar saqlan’ghan «Arxiplar öyi»ni tekshürüp chiqishqa yarliqlarni chüshürdi. \f □ \fr 6:1 \ft \+bd «Arxiplar öyi»\+bd* — aramiy tilida «Oram arxiplar öyi».\f*  
\v 2 Média ölkisidiki Axméta qel’esidin bir oram qeghez tépildi, uningda mundaq bir xatire pütülgen: \f □ \fr 6:2 \ft \+bd «Axméta»\+bd* — tarixta bu qel’e adette «Ekbatana» dégen nami bilen tonulghan.\f*  
\v 3 «Padishah Qoreshning birinchi yili, padishah Qoresh Yérusalémdiki Xudaning öyige dair mundaq bir yarliq chüshüridu: — «Qurbanliq sunulidighan orun bolush üchün bu öy yéngiwashtin sélinsun; uli puxta sélinsun, öyning igizliki atmish gez, kengliki atmish gez bolsun. \f □ \fr 6:3 \ft \+bd «Öyning igizliki atmish gez, kengliki atmish gez...»\+bd* — muqeddes kitabta ishlitilgen «gez» qolning jeynektin barmaqning uchighiche bolghan ariliqi (texminen 45 santimétr) idi.\f*  
\v 4 Üch qewet yoghan tash, bir qewet yéngi yaghach bilen sélinsun, barliq xirajet padishahliq xezinisidin chiqim qilinsun.  
\v 5 Eslide Néboqadnesar Yérusalémdiki ibadetxanidin élip Babilgha apirip qoyghan, Xudaning öyidiki altun-kümüsh qacha-quchilarning hemmisi qayturup kélinip, Yérusalémdiki ibadetxanigha qaytidin yetküzülüp, herbiri öz jayigha qoyulsun; ular Xudaning öyige quyulsun!».   
\b  
\m  
\s1 Padishahning muqeddes öyni dawamliq yéngiwashtin sélishqa buyruq chüshürüshi  
\m
\v 6 \add Dariustin yarliq chüshürülüp\add*: «— Shunga, i deryaning shu teripining bash waliysi Tattinay we Shétar-Boznay hem silerning hemrahliringlar, yeni Deryaning shu teripidiki afarsaqliqlar, emdi siler u yerdin néri kétinglar! \f □ \fr 6:6 \ft \+bd «Deryaning shu teripi»\+bd* — Efrat deryasining gherb teripini körsitidu.\f*  
\v 7 Xudaning öyining qurulushi bilen karinglar bolmisun; Yehudiylarning bash waliysi bilen Yehudiylarning aqsaqallirining Xudaning bu öyini eslidiki ornigha sélishigha yol qoyunglar.   
\m
\v 8 Shuningdek men Xudaning bu öyining sélinishi üchün Yehudalarning aqsaqalliri toghruluq silerge buyruq chüshürdumki: — Deryaning gherb teripidin, padishahliq xezinisige tapshurulghan baj kirimidin siler kéchiktürmey shu ademlerge toluq xirajet ajritip béringlar, qurulush héch toxtap qalmisun. \f □ \fr 6:8 \ft \+bd «kéchiktürmey...»\+bd* — yaki «estayidilliq bilen...».\f*  
\v 9 Ulargha néme kérek bolsa, jümlidin asmandiki Xudagha köydürme qurbanliq sunushqa, meyli erkek torpaq bolsun, qochqar yaki qozilar bolsimu, shular bérilsun; yene Yérusalémdiki kahinlarning belgiligini boyiche bughday, tuz, sharab yaki zeytun maylar bolsun shularning birimu kem qilinmay, her küni temin étip turulsun.  
\v 10 Shuning bilen ular asmandiki Xudagha xushbuy qurbanliqlarni keltürüp, padishahqa we padishahning ewladlirigha uzun ömür tilisun. \f □ \fr 6:10 \ft \+bd «padishahning ewladlirigha uzun ömür tilisun»\+bd* — aramiy tilida «padishah we uning oghullirining hayatini tilisun».\f*  
\v 11 Men yene buyruymenki, kimki bu yarliqni özgertse, shu kishining öyining bir tal limi sughuruwélinip tiklen’gendin kéyin, shu kishi uninggha ésip mixlap qoyulsun, öyi exletxanigha aylanduruwétilsun! \f □ \fr 6:11 \ft \+bd «exletxanigha aylanduruwétilsun!»\+bd* — yaki «hajetxanigha aylanduruwétilsun!».\f*  
\v 12 We Özining namini shu yerde qaldurghan Xuda mushu Yérusalémdiki öyini özgertishke yaki buzushqa qol uzartqan herqandaq padishah yaki xelqni halak qilsun! Men Darius mushu yarliqni chüshürdum, estayidilliq bilen beja keltürülsun!» déyildi.   
\b  
\m  
\s1 Ibadetxanining pütküzülüshi  
\m
\v 13 Andin Deryaning gherb teripining bash waliysi Tattinay, Shétar-Boznay we ularning hemrahliri padishah Dariusning ewetken yolyoruqi boyiche estayidilliq bilen shu ishni beja keltürdi.  
\v 14 Yehudiylarning aqsaqalliri qurulushni dawamlashturup, Hagay peyghember we Iddoning oghli Zekeriyaning bésharet bérishliri bilen shu ishta ronaq tapti. Ular Israilning Xudasining emri boyiche, shundaqla Qoresh, Darius we Artaxshashta qatarliq Pars padishahlirining emri boyiche ishlep, öyni yéngiwashtin qurup chiqish ishini püttürdi.  
\v 15 Bu öy Darius padishahi seltenitining altinchi yili, Adar éyining üchinchi küni pütküzüldi.   
\b  
\m  
\s1 Öyning Xudagha atilishi  
\m
\v 16 Israillar — kahinlar, Lawiylar we qalghan sürgünlüktin qaytip kelgen xelqlerning hemmisi Xudaning bu öyini uninggha atash murasimini xushal-xuramliq bilen ötküzdi.  
\v 17 Öyni Xudaning Özige atash murasimida ular yüz torpaq, ikki yüz qochqar we töt yüz qoza sundi hem Israil qebililirining sani boyiche barliq Israil üchün gunah qurbanliqi süpitide on ikki tékini sundi.  
\v 18 Ular yene Yérusalémdiki Xudaning ibadet-xizmitini öteshke, Musaning kitabida yézilghini boyiche, kahinlarni öz nöwiti boyiche, Lawiylarni guruppiliri boyiche turghuzdi.\f □ \fr 6:18 \ft \+bd «Musaning kitabi»\+bd* — belkim Tewratning 1-, 2-, 3-, 4- we 5-qisimlirini körsitidu.\f*  \x + \xo 6:18 \xt Chöl. 3:6, 32; 8:11; 1Tar. 24:1\x*   
\b  
\m  
\s1 Ötüp kétish héytining ötküzülüshi  
\m
\v 19 Birinchi ayning on tötinchi küni sürgünlüktin qaytip kelgenler «ötüp kétish héyti»ni ötküzdi. \x + \xo 6:19 \xt Mis. 12:1-28; Law. 23:5; Chöl. 28:16; Qan. 16:2\x*  
\v 20 Chünki kahinlar we Lawiylar bir niyet bilen birlikte paklinish resimlirini ötküzüp, hemmisi paklandi; andin ular barliq sürgünlüktin qaytip kelgenler we ularning qérindishi bolghan kahinlar we hem özliri üchün ötüp kétish héytigha atighan \add qozilirini\add* soydi.  
\v 21 Sürgünlüktin \add yéngila\add* qaytip kelgen Israillar we shuningdek Israilning Xudasi Perwerdigarni izdep, özlirini zémindiki yat elliklerning bulghashliridin ayrip chiqqan barliq kishiler qoza göshlirini birlikte yéyishti.  
\v 22 Ular pétir nan héytini xushal-xuramliq ichide yette kün ötküzdi; chünki Perwerdigar ularni xushalliqqa chömdürdi hem Asuriye padishahining könglini ulargha mayil qilip, Özining öyini — Israilning Xudasining öyini qurushqa ularning qolini mustehkemlidi.\f □ \fr 6:22 \ft \+bd «Asuriye padishahining köngli»\+bd* — Pars impératorini «Asuriye padishahi» dep atash qiziq ish. Shübhisizki, Pars impératori «Babil padishahi», shundaqla «Asuriye padishahi» dégen unwanlargha warisliq qilghan.\f*   
\b  
\b  
\m  
\c 7
\s1 Kahin Ezraning Babildin qaytip kélishi  
\m
\v 1 Shu ishlardin kéyin Pars padishahi Artaxshashta seltenet sürgen mezgilde Ezra dégen kishi \add Babildin Yérusalémgha chiqti\add*. U Sérayaning oghli, Séraya Azariyaning oghli, Azariya Hilqiyaning oghli,  
\v 2 Hilqiya Shallumning oghli, Shallum Zadokning oghli, Zadok Axitubning oghli,  
\v 3 Axitub Amariyaning oghli, Amariya Azariyaning oghli, Azariya Mérayotning oghli,  
\v 4 Mérayot Zerahiyahning oghli, Zerahiyah Uzzining oghli, Uzzi Bukkining oghli,  
\v 5 Bukki Abishuaning oghli, Abishua Finihasning oghli, Finihas Eliazarning oghli, Eliazar bolsa bash kahin Harunning oghli idi;  
\v 6 — Ezra dégen bu kishi Babildin qaytip chiqti. U Israilning Xudasi Perwerdigar Musagha nazil qilghan Tewrat qanunigha pishqan tewratshunas idi; uning Xudasi bolghan Perwerdigarning qoli uningda bolghachqa, u némini telep qilsa padishah shuni bergenidi. \f □ \fr 7:6 \ft \+bd «qaytip chiqti»\+bd* — muqeddes kitabta «Yérusalémgha bérish», yaki «Yérusalémgha kélish» dégen söz daim dégüdek «Yérusalémgha chiqish» dégen ibare bilen ipadilinidu (mesilen, «Yer.» 31:6). \+bd «Perwerdigarning qoli uningda bolghachqa...»\+bd* — Tewratta «Perwerdigarning qoli uningda bolghachqa» dégen sözler köp yerlerde uchraydu, u: «Perwerdigar uninggha medet bergechke» dégen menini bildüridu.\f*  
\v 7 Padishah Artaxshashtaning yettinchi yili bir qisim Israillar, kahinlar, Lawiylar, ghezelkeshler, derwaziwenler we ibadetxana xizmetkarliri uning bilen birlikte Yérusalémgha qaytip chiqti. \f □ \fr 7:7 \ft \+bd «ibadetxana xizmetkarliri»\+bd* — ibraniy tilida «Netiniylar». 2:43ni körüng.\f*  
\v 8 \add Ezra\add* emdi padishahning seltenitining yettinchi yili beshinchi ayda Yérusalémgha yétip keldi.  
\v 9 Birinchi ayning birinchi küni u Babildin chiqishqa teyyarlandi; Xudaning shepqetlik qoli uningda bolghachqa, u beshinchi ayning birinchi küni Yérusalémgha yétip keldi.  
\v 10 Chünki Ezra köngül qoyup Perwerdigarning Tewrat-qanunini chüshinip tehsil qilishqa hem uninggha emel qilishqa we shuningdek Israil ichide uningdiki höküm-belgilimilerni ögitishke niyet qilghanidi.   
\b  
\m  
\s1 Padishah Artaxshashtaning Ezragha tapshurghan yarliq xéti  
\m
\v 11 Mana bu padishah Artaxshashta kahin hem Tewratshunas Ezragha tapshurghan yarliq xétining köchürülmisi: — (Ezra Perwerdigarning emrlirige ait ishlargha hem Uning Israillargha tapshurghan belgilimilirige pishqan tewratshunas idi): —  
\v 12 «Menki padishahlarning padishahi Artaxshashtadin asmanlardiki Xudaning mukemmel Tewrat-qanunigha pishqan tewratshunas kahin Ezragha salam! \f □ \fr 7:12 \ft \+bd «Xudaning mukemmel Tewrat-qanuni»\+bd* — bu ayettiki «mukemmel» dégen sözning bashqa terjimilerdiki orni bizning terjimimizdikige oxshash bolmasliqi mumkin: — Mesilen «Artaxshashtadin... Xudaning qanunigha \+bd mukemmel\+bd* Tewratshunas bolghan kahin ezragha...» yaki «Artaxshashtadin... Ezragha \+bd mukemmel\+bd* salam (xatirjemlik) bolghay».\f*  
\v 13 Emdi men shundaq yarliq chüshürimenki, padishahliqimda turuwatqan Israillardin, shundaqla ularning kahin we Lawiyliridin kimler Yérusalémgha bérishni xalisa, hemmisi séning bilen bille barsa bolidu.  
\v 14 Chünki sen padishah we uning yette meslihetchisi teripidin teyinlen’gen ikensen, qolungdiki Xudaning qanun kitabida éytilghanliri boyiche, Yehudiye we Yérusalémgha tekshürüsh-hal sorashqa ewetilgensen.  
\v 15 Sen padishah we uning meslihetchiliri öz ixtiyari bilen Israilning Xudasigha sun’ghan altun-kümüshlerni kötürüp bérip uninggha teqdim qil (uning makani Yérusalémdidur); \x + \xo 7:15 \xt Ezra 8:25\x*  
\v 16 Shuningdek qolung pütkül Babil ölkiside qanchilik altun-kümüshlerni tapalisa, shuni xelq we kahinlar Yérusalémdiki Xudaning öyige teqdim qilishqa öz ixtiyari bilen bergen sowghatlargha qoshup aparghin.  
\v 17 Sen bu pullargha éhtiyatchanliq bilen qurbanliqlar üchün torpaq, qochqar, qoza we qoshumche ashliq hediyeliri hem sharab hediyeliri sétiwélip, bularni Yérusalémdiki Xudayinglarning öyidiki qurban’gahqa sun’ghin.   
\m
\v 18 Qalghan altun-kümüshlerni sen we jemetingdikilerge qandaq qilish muwapiq körünse, Xudayinglarning iradisi boyiche shundaq qilinglar.  
\v 19 Séning Xudayingning öyidiki ishlargha ishlitishke sanga bergen qacha-quchilarni Yérusalémdiki Xudaning aldigha qoy.  
\v 20 Eger shuningdek sanga Xudayingning öyidiki qalghan ishlargha chiqim qilidighan’gha néme xirajet kérek bolsa, sen padishah xezinisidin élip ishletkin.   
\m
\v 21 Shuning bilen menki padishah Artaxshashtadin deryaning shu gherb teripidiki barliq xezine beglirige shundaq buyruq chüshürimenki, asmandiki Xudaning Tewrat-qanunining alimi bolghan kahin Ezra silerdin némini telep qilsa, siler estayidilliq bilen uning déginidek béjiringlar.  
\v 22 Uning alidighini kümüsh yüz talantqiche, bughday yüz korghiche, sharab yüz batqiche, zeytun méyi yüz batqiche bolsun, tuzgha chek qoyulmisun. \f □ \fr 7:22 \ft \+bd «kümüsh yüz talantqiche, bughday yüz korghiche, sharab yüz batqiche,...»\+bd* — bir «talant»ning toptoghra qanchilik ikenliki hazir bizge namelum, belkim 45 kilogram bolushi mumkin; shunga 100 talant kümüsh belkim 4 tonniche bolatti; bir «kor» 220 litr, 100 kor bughday 30 tonna, bir «bat» 22 litr, 100 bat 2200 litr bolatti.\f*  
\v 23 Asmanlardiki Xuda némini emr qilsa, shu asmanlardiki Xudaning öyi üchün estayidilliq bilen béjirilsun; némishqa \add Xudaning\add* ghezipini padishah we oghullirining padishahliqigha chüshürgüdekmiz?  
\v 24 Biz shunimu silerge melum qilimizki, omumen kahinlar, Lawiylar, ghezelkeshler, derwaziwenler, ibadetxana xizmetkarliri we Xudaning bu öyide xizmet qilidighanlarning héchqaysisidin baj, olpan we paraq élishqa bolmaydu.   
\m
\v 25 Emdi sen ey Ezra, Xudayingning sende bolghan hékmitige asasen, Deryaning shu gherb teripide Xudayingning Tewrat-qanunini bilgen, barliq xelqning dewasini soraydighan, ularni idare qilidighan soraqchi we hakimlarni teyinligin; we Tewrat-qanunini bilmeydighanlargha bolsa, ulargha bularni ögitinglar. \f □ \fr 7:25 \ft \+bd «Emdi sen ey Ezra, Xudayingning sende bolghan hékmitige asasen...»\+bd* — ibraniy tilida «Emdi sen qolungda tutqan Xudayingning hékmitige asasen...».\f*  
\v 26 Xudayingning qanunigha we padishahliqning qanunigha riaye qilmaydighanlar bolsa, uning üstidin adaletlik bilen höküm chiqirilsun; u ölümge, yaki sürgün’ge yaki mal-mülkini musadire qilishqa we yaki zindan’gha tashlashqa höküm qilinsun».   
\b  
\m  
\s1 Ezraning Xudagha Hemdusana oqushliri  
\m
\v 27 \add Ezra mundaq dédi\add* — Ata-bowilirimizning Xudasi bolghan Perwerdigargha Hemdusana bolghay! Chünki U padishahning könglige, Yérusalémdiki Perwerdigarning öyini shundaq körkem bézesh niyitini saldi,  
\v 28 yene méni padishah we meslihetchiliri aldida hem padishahning möhterem emirliri aldida iltipatqa érishtürdi. Perwerdigar Xudayimning qoli mende bolup, U méni gheyretlendürgechke, özüm bilen bille \add Yérusalémgha\add* chiqishqa Israillar ichidin birnechche mötiwerlerni yighdim.   
\b  
\b  
\m  
\c 8
\s1 Ezra bilen bille qaytqanlarning sani  
\m
\v 1 Padishah Artaxshashta seltenet sürüp turghan waqitta, Babildin méning bilen bille qaytqanlarning ata jemet bashliqliri we ularning nesebnamiliri töwendikiche: —   
\m
\v 2 Finihasning ewladliridin Gershon, Itamarning ewladliridin Daniyal, Dawutning ewladliridin Hattush,  
\v 3 Shékaniyaning ewladliridin, yeni Paroshning ewladliridin Zekeriya we uning bilen nesebnamide tizimlan’ghan erkekler jemiy bir yüz ellik kishi; \f □ \fr 8:3 \ft \+bd «Shékaniyaning ewladliridin»\+bd* — bashqa birxil terjimisi (2-ayet bilen birleshtürülüp): «Dawutning ewladliridin, Hattush, yeni Shékaniyaning oghli, Paroshning ewladliridin... ».\f*  
\v 4 Pahat-Moabning ewladliridin Zerahiyahning oghli Elyoyinay we uning bilen bille qaytqan erkekler ikki yüz kishi;  
\v 5 Shékaniyaning ewladliridin bolghan Yahaziyelning oghli we uning bilen bille qaytqan erkekler üch yüz kishi; \f □ \fr 8:5 \ft \+bd «Shékaniyaning ewladliridin bolghan Yahaziyelning oghli»\+bd* — kona grékche terjimisi (LXX)de «Zattuning ewladliridin Yahaziyelning oghli Shékaniya» déyilgen. Bu kona terjime toghra bolushi mumkin.\f*  
\v 6 Adinning ewladliridin Yonatanning oghli Ebed we uning bilen bille qaytqan erkekler ellik kishi;  
\v 7 Élamning ewladliridin Ataliyaning oghli Yeshaya we uning bilen bille qaytqan erkekler yetmish kishi;  
\v 8 Shefatiyaning ewladliridin Mikailning oghli Zebadiya we uning bilen bille qaytqan erkekler seksen kishi;  
\v 9 Yoabning ewladliridin Yehiyelning oghli Obadiya we uning bilen bille qaytqan erkekler ikki yüz on sekkiz kishi;  
\v 10 Shélomitning ewladliridin Yosifiyaning oghli we uning bilen bille qaytqan erkekler bir yüz atmish kishi; \f □ \fr 8:10 \ft \+bd «Shélomitning ewladliridin Yosifiyaning oghli»\+bd* — kona grékche terjimisi (LXX)de «Banining ewladliridin Yosifiyaning oghli Shélomit» déyilgen. Bu kona terjime toghra bolushi mumkin.\f*  
\v 11 Bibayning ewladliridin Bibayning oghli Zekeriya we uning bilen bille qaytqan erkekler yigirme sekkiz kishi;  
\v 12 Azgadning ewladliridin Hakkatanning oghli Yohanan we uning bilen bille qaytqan erkekler bir yüz on kishi;  
\v 13 Adonikamning ewladliridin eng axirida qaytqanlarning isimliri Elifelet, Jeiyel we Shémaya bolup, ular bilen bille qaytqan erkekler atmish kishi; \f □ \fr 8:13 \ft \+bd «Adonikamning ewladliridin eng axirida qaytqanlar...»\+bd* — yaki «Adonikamning ewladliridin, yeni eng axirida qaytqanlar...»\f*  
\v 14 Bigwayning ewladliridin Utay bilen Zabbud we ular bilen bille qaytqan erkekler yetmish kishi.   
\b  
\m  
\s1 Lawiylar bilen ibadetxana xizmetkarliri — yeni «netaniylar» — ularning chaqirtilishi  
\m
\v 15 — Men ularni Axawagha aqidighan Deryaning boyigha yighdim; biz u yerde chédir tikip üch kün turduq. Xelqni we kahinlarni arilap qarisam u yerde Lawiylar yoq iken. \f □ \fr 8:15 \ft \+bd «Lawiylar yoq iken»\+bd* — kahinlar özliri Lawiylar, elwette (peqet Harunning ewladliri kahin bolidu); mushu yerde déyiliwatqini kahinliqtin bashqa rohiy xizmet qilalaydighan Lawiylarni körsitidu.\f*  
\v 16 Shunga men bashliqlardin Eliézer, Ariyel, Shémaya, Elnatan, Yarib, Elnatan, Natan, Zekeriya bilen Meshullamlarni we ulargha qoshup oqumushluq alimlardin Yoarib bilen Elnatanni chaqirtip kélip,  
\v 17 ulargha hawale qilip Kasifiya dégen yerge, Iddo dégen Ataman bilen körüshüshke ewettim. Men Kasifiya dégen yerde Iddogha we uning ibadetxana xizmetkarliri bolghan qérindashlirigha deydighan geplerni aghzigha sélip, ularning bu yerge Xudayimizning öyi üchün xizmet qilidighan xizmetchilerni bizge ekélishni ötündum.  
\v 18 Xudayimizning shapaetlik qoli bizde bolghachqa, ular bizge Israilning ewrisi, Lawiyning newrisi Mahlining ewladliri ichidin oqumushluq bir ademni, yeni Sherebiyani we uning oghulliri hem qérindashliri bolup jemiy on sekkiz kishini bashlap keldi.  
\v 19 Ular yene Hashabiya we uning bilen bille Merarining ewladliridin Yeshaya hem uning qérindashliri hem ularning oghulliri bolup, jemiy yigirme kishini,  
\v 20 Yene ilgiri Dawut we uning emirliri Lawiylarning xizmitide bolushqa teyinligen «Netiniylar»din ikki yüz yigirme kishini bashlap keldi, bularning hemmisi isimliri bilen tizimlandi.\f □ \fr 8:20 \ft \+bd «Netiniylar»\+bd* — ibadetxana xizmetkarliri.\f*   
\b  
\m  
\s1 Qaytip kélishke teyyarlinish  
\m
\v 21 Shu chaghda Axawa deryasi boyida men Xudayimizning aldida özümizni töwen qilip, özimiz we kichik balilirimiz hem barliq mal-mülkimiz üchün Xudayimizdin aq yol tileshke roza tutayli, dep jakarlidim.  
\v 22 Chünki biz eslide padishahqa: «Xudayimizning qoli Uni barliq izdigenlerning üstige iltipat körsitishke qoyulidu; lékin Uning qudriti bilen ghezipi Özini tashlighanlargha zerbe bérishke teyyardur» dégeniduq, emdi yene uningdin yoldiki düshmenlerge taqabil turushqa piyade we atliq leshkerler teyinlep bérishni telep qilghanliqimdin xijil bolup qaldim.  
\v 23 Shuning bilen biz roza tutup Xudayimizdin shu ish toghruluq ötünduq, u duayimizni ijabet qildi.   
\b  
\m  
\s1 Muqeddes öy üchün hediye qilin’ghan sowghatlar  
\m
\v 24 Men kahin bashliri ichidin on ikki ademni we Sherebiya, Hashabiya we ular bilen bille bolghan aka-ukiliridin on ademni tallap,  
\v 25 ulargha altun, kümüsh we qacha-quchilarni, yeni padishah, uning meslihetchiliri, emirliri we shuningdek shu yerde turuwatqan barliq Israillar «köydürme hediye» süpitide Xudayimizning öyige hediye qilghan sowghatlarni tapshurdum. \x + \xo 8:25 \xt Ezra 7:14, 15\x*  
\v 26 Men kümüshtin alte yüz ellik talant, yüz talant éghirliqtiki kümüsh qacha-qucha, yüz talant altunni ularning qoligha ölchep tapshurdum.\f □ \fr 8:26 \ft \+bd «kümüshtin alte yüz ellik talant... yüz talant altun...»\+bd* — shu dewrdiki Israillar arisida bir «talant»ning toptoghra qanchilik ikenliki bizge éniq emes; «kümüshning talanti» bolsa belkim 45 kilogram, «altunning talanti» belkim 90 kilogram bolushi mumkin; shunga 650 talant kümüsh belkim 29 tonniche bolatti, 100 talant kümüsh 6.5 tonniche, 100 talant altun 9 tonniche bolatti.\f*  
\v 27 Ulargha tapshurghanlirimdin yene altun das yigirme bolup, qimmiti ming darik, süpetlik we walildap parqiraydighan mis chong das ikki bolup, altundek qimmetlik idi. \f □ \fr 8:27 \ft \+bd «darik»\+bd* — (yaki «draxma») — Pars impéryesidiki birxil altun tengge; mushu yerde bu daslarning qimmiti 400-500 kilogram altun’gha barawer idi.\f*  
\v 28 Men ulargha: — Siler Perwerdigargha muqeddestursiler, qacha-quchilarmu muqeddestur, altun-kümüshler ata-bowanglarning Xudasi Perwerdigargha ixtiyariy hediye qilin’ghan sowghattur.  
\v 29 Taki Yérusalémdiki Perwerdigarning öyidiki ambar-xezinilerge yetküzüp, kahinlar we Lawiylarning bashliri we Israillarning qebile-jemet bashliqlirining aldida tarazidin ötküzgüche bularni obdan qarap qoghdanglar, dédim.  
\v 30 Shuning bilen kahinlar bilen Lawiylar Yérusalémdiki Xudayimizning öyige apiridighan, tarazidin ötküzülgen shu altun-kümüsh we qacha-quchilarni tapshuruwaldi.   
\b  
\m  
\s1 Yérusalémgha yétip kélish  
\m
\v 31 Shuning bilen birinchi ayning on ikkinchi küni biz Axawa deryasining boyidin qozghilip Yérusalémgha chiqishqa mangduq. Xudayimizning qoli üstimizde bolghachqa, u bizni düshmenlirimizdin we yolda paylap turghan qaraqchilardinmu qutquzdi.  
\v 32 Biz Yérusalémgha kélip u yerde üch kün turduq;  
\v 33 tötinchi küni Xudayimizning öyide altun-kümüsh we qacha-quchilar tarazida ölchinip kahin Uriyaning oghli Meremotning qoligha tapshuruldi; uning yénida Finihasning oghli Eliazar, yene Lawiylardin Yeshuaning oghli Yozabad bilen Binnuiyning oghli Noadiyahlar bar idi.  
\v 34 Hemme nerse sani boyiche we éghirliqi boyiche ölchendi we shuning bilen bille herbirining éghirliqi pütüp qoyuldi.   
\m
\v 35 Shu chaghda esli élip kétilgenlerning ewladliri, yeni sürgünlüktin qaytqanlar Israillarning Xudasigha «köydürme qurbanliq» süpitide pütkül Israil üchün on ikki torpaq, toqsan alte qochqar, yetmish yette qoza sundi, yene gunah qurbanliqi süpitide on ikki téke sundi; bularning hemmisi Perwerdigargha atalghan köydürme qurbanliq idi.  
\v 36 Ular padishahning yarliq xetlirini padishahning waliylirigha we Deryaning bu gherb teripidiki hökümdarlargha tapshuruwidi, ular xelqqe we Xudaning öyining ishlirigha izchil yardem berdi.   
\b  
\b  
\m  
\c 9
\s1 Xelqning yat ellerge egiship sadaqetsizliq qilishi — Ezraning Israilning gunahlirini tonup dua qilishi  
\m
\v 1 Bu ishlar pütkendin kéyin emirler méning bilen körüshkili yénimgha kélip: — Israillar, kahinlar we Lawiylar özlirini mushu zéminlardiki taipilerdin, yeni ularning yirginchlik adetliridin ayrip turmidi, — démek, ular Qanaaniylar, Hittiylar, Perizziyler, Yebusiylar, Ammoniylar, Moabiylar, Misirliqlar we Amoriylargha egiship mangdi.  
\v 2 Chünki ular bu yat taipilerdin özlirige we oghullirigha xotun élip bérip, \add Xudagha\add* xas muqeddes nesilni mushu zéminlardiki taipiler bilen arilashturuwetti; uning üstige, emirler bilen emeldarlar bu sadaqetsizlikning bashlamchiliridur, — déyishti.   
\m
\v 3 Men bu ishni anglapla könglek bilen tonumni yirtip, chach-saqallirimni yulup ghem-qayghugha chüshüp olturup kettim.  
\v 4 We Israilning Xudasining sözliridin qorqup titrigenlerning herbiri sürgünlüktin qaytip kelgenlerning sadaqetsizliki tüpeylidin yénimgha keldi. Men taki kechlik qurbanliq sunulghuche ghem-qayghugha chömüp olturdum.   
\m
\v 5 Kechlik qurbanliq waqtida men özümni töwen qilghan halettin turup, könglek we tonum yirtiq halda Xudayim Perwerdigargha yüzlinip tizlinip olturup, qollirimni yéyip,  
\v 6 dua qilip: — «Ah Xudayim, shermendilikte yüzümni sanga qaritishtin iza tartmaqtimen, i Xudayim; chünki qebihliklirimiz toliliqidin bashlirimizdin ashti, asiyliq-itaetsizlikimiz asmanlargha taqashti. \x + \xo 9:6 \xt Zeb. 38:4\x*  
\v 7 Ata-bowilirimizning künliridin tartip bügün’ge qeder zor itaetsizlikte yürüp kelduq, shunga qebihliklirimiz tüpeylidin biz, bizning padishahlirimiz we kahinlirimiz xuddi bügünki kündikidek herqaysi yurtlardiki padishahlarning qoligha chüshüp, qilichqa, sürgünlükke, bulang-talanggha, nomusqa tapshurulduq.\f □ \fr 9:7 \ft \+bd «nomusqa tapshurulduq»\+bd* — ibraniy tilida «yüzi chüshkenlikige tapshurulduq».\f*   
\m
\v 8 Emdi hazir azghine waqit Xudayimiz közlirimizni nurlandurup, qulluqimizda bizge azghina aram bérilsun dep, qéchip qutulghan bir qaldini saqlap qélip, bizge özining muqeddes jayidin xuddi qaqqan qozuqtek muqim orun bérip, bizge Xudayimiz Perwerdigardin iltipat körsitildi. \f □ \fr 9:8 \ft \+bd «bizge özining muqeddes jayidin xuddi qaqqan qozuqtek muqim orun bérip,...»\+bd* — «Yesh.» 22:20-24ni körüng.\f*  
\v 9 Chünki biz hazir qullarmiz; halbuki, Xudayimiz mushu qulluqimizda yenila bizni tashliwetmey, belki Pars padishahlirining aldida rehimge érishtürüp, Xudayimizning öyini sélip, xarabileshken jaylirini yéngiwashtin onglashqa bizni rohlandurdi, shundaqla bizni Yehudiye we Yérusalémda sépilliq qildi. \f □ \fr 9:9 \ft \+bd «...bizni Yehudiye we Yérusalémda sépilliq qildi»\+bd* — «sépilliq» mushu yerde asasen köchme menide ishlitilgen bolsa kérek. Chünki Yérusalémdiki sépil mushu waqitta téxi qurulmighanidi («Neh.» 1-babni körüng).\f*  
\v 10-11 I Xuda, biz bu \add iltipatlar\add* aldida yene néme déyeleymiz? Chünki biz yenila Séning mömin bendiliring bolghan peyghemberler arqiliq tapilghan emrliringni tashliwettuq; Sen \add ular arqiliq\add*: «Siler kirip miras qilip igileydighan zémin bolsa, shu zémindiki taipilerning nijisliqi bilen bulghan’ghan bir zémin; chünki ular türlük napakliqlarni qilip, yirginchlik adetliri bilen bu zéminni bu chettin u chétighiche tolduruwetti. \x + \xo 9:10-11 \xt Law. 18:25, 27; Qan. 7:3\x*  
\v 12 Shunga siler qizliringlarni ularning oghullirigha bermenglar, oghulliringlargha ularning qizlirini élip bermenglar; siler küchiyip, zéminning nazu-németliridin yéyishke, zéminni ebedil’ebed ewladliringlargha miras qilip qaldurush üchün menggü ularning aman-tinchliqi yaki menpeitini hergiz izdimenglar» — dégeniding.  
\v 13 Bizning rezil qilmishlirimiz we nahayiti éghir itaetsizlikimiz tüpeylidin bu hemme bala-qaza béshimizgha kelgenidi we Sen, i Xudayimiz, qebihliklirimizge tégishlik bolghan jazayimizni yéniklitip, bizge bügünkidek nijatliq iltipatni körsetken turuqluq, \f □ \fr 9:13 \ft \+bd «bizge bügünkidek nijat iltipatini körsetken»\+bd* — bu ibarining bashqa birxil terjimisi: «bizge bügünkidek qutuldurulghan qaldi qaldurghan».\f*  
\v 14 biz qandaqmu yene emrliringge xilapliq qilip, bundaq yirginchlik qaidilerni tutqan bu taipiler bilen nikahliniwérimiz? Mubada shundaq qilidighan bolsaq, Sen bizge ghezeplinip, bizge bir qaldi yaki qutulghudek birsinimu qaldurmay yoqatmay qalamsen?  
\v 15 I Israilning Xudasi bolghan Perwerdigar, Sen heqqaniydursen! Shu sewebtin biz bügünkidek qutulup qalghan bir qaldimiz. Qara, biz Séning aldingda itaetsizliklirimizde turuwatimiz, shunga Séning aldingda héchqaysimiz tik turalmay qalduq» — dédim.   
\b  
\b  
\m  
\c 10
\s1 Gunahini tonup, qilghan duaning netijisi  
\m
\v 1 Ezra dua qilip, gunahini tonup yighlap Xudaning öyi aldida yiqilip düm yatqan chaghda, Israillardin nahayiti chong bir jamaet, er-ayallar we balilar uning yénigha kélip yighildi; köpchilikmu qattiq yighlap kétishti.  
\v 2 Élamning ewladliridin, Yehiyelning oghli Shékaniya ezragha: — Biz Xudayimizgha sadaqetsizlik qilip bu zémindiki yat taipilerdin xotun aptuq. Halbuki, Israil üchün yenila ümid bar;  
\v 3 biz emdi Xudayimiz bilen ehdilisheyli, xojamning we Xudayimizning emrliridin qorqup titrigenlerning nesihitige asasen bu xotunlarni we ulardin törelgen perzentlerni yolgha sélip qoyayli. Hemme ish Tewrat qanuni boyiche qilinsun.  
\v 4 Tur! Bu ish sanga baghliqtur, biz séni qollaymiz; jür’etlik bolup ishni ada qilghin, — dédi.   
\m
\v 5 Shuning bilen Ezra ornidin qopup, kahinlarning Lawiylarning we pütkül Israil jamaitining bashliqlirini shu söz boyiche ish qilimiz, dep qesem ichishke ündidi, ular qesem ichti.   
\m
\v 6 Andin Ezra Xudaning öyi aldidin qopup Eliyashibning oghli Yehohananning öyige kirdi; u u yerge kelgende ghizamu yémidi, sumu ichmidi, chünki u sürgünlüktin qaytip kelgenlerning sadaqetsizliki üchün échinatti.  
\v 7 Shuning bilen Yehudiye we Yérusalémda sürgünlüktin qaytip kelgenlerning hemmisige jakarlinip, Yérusalémgha yighilinglar,  
\v 8 emirler we aqsaqallarning nesihiti boyiche, kimki üch kün ichide yétip kelmise, uning pütün mal-mülki musadire qilinidu, sürgündin qaytip kelgenlerning jamaitidinmu ayrilidu, dep, jakarname chiqirildi.  
\v 9 Shuning bilen Yehuda we Binyamindiki barliq erler üch kün’giche Yérusalémgha yighilip boldi. U toqquzinchi ayning yigirminchi küni idi; barliq xelq Xudaning öyining hoylisidiki meydan’gha kélip olturdi, köpchilik bu ishtin qorqachqa, shuningdek qattiq yaghqan yamghur tüpeylidin, titrep kétishti.  
\v 10 Kahin Ezra ornidin qopup ulargha: — Siler Xudagha sadaqetsizlik qilip yat taipilerning qizlirini xotunluqqa élip Israillarning itaetsizlikini ashurdunglar.  
\v 11 Emdi siler ata-bowanglarning Xudasi bolghan Perwerdigar aldida gunahinglarni tonup, uning neziride durus bolghanni qilip, özünglarni bu zémindiki taipilerdin we bu yat ellik xotunliringlardin arini ochuq qilinglar, dédi.   
\m
\v 12 Pütün jamaet yuqiri awazda jawap bérip: — Maqul, biz özlirining shu gepliri boyiche ish körimiz.  
\v 13 Biraq ademler bek köp, yene kélip yamghur pesli bolghachqa talada turalmaymiz; uning üstige bu dégen bir-ikki künde pütidighan ish emes, chünki bizde bu ishta itaetsizlik qilghanlar nahayiti köptur! \f □ \fr 10:13 \ft \+bd «chünki bizde bu ishta itaetsizlik qilghanlar nahayiti köptur!»\+bd* — bashqa bir xil terjimisi: «chünki biz bu ishta bek éghir itaetsizlik qilghanmiz».\f*  
\v 14 Xudaning mushu ish tüpeyli kelgen qattiq ghezipining bizdin ketküche, bashliqlirimiz pütkül jamaetke wekil bolup Perwerdigarning aldida tursun; bizning herqaysi sheherlirimizde yat ellerdin xotun alghanlarmu belgilen’gen waqitta shu sheherning aqsaqal we hakimliri bilen birlikte kélip bu ishni bir terep qilsun, — dédi.   
\m
\v 15 Bu ishqa peqet Asahelning oghli Yonatan bilen Tiqwahning oghli Yahziya qarshi chiqti, Meshullam bilen Lawiy Shabbitay ularni qollidi.  
\v 16 Shuning bilen sürgündin qaytip kelgenler ene shundaq qildi. Kahin Ezra we ata jemetlirining bashliqliri bolghanlar jemeti boyiche bu ishqa ayrildi; ularning hemmisi ismiliri boyiche tizimlandi. Ular oninchi ayning birinchi küni bu ishni tekshürüp bir terep qilishqa kirishti.  
\v 17 Ular yat ellik xotunlarni alghan erlerning soriqini birinchi ayning birinchi küni tügetti.   
\b  
\m  
\s1 Yat ellerdin xotun alghanlarning tizimliki  
\m
\v 18 Kahinlarning ewladliri ichide yat ellik xotunlarni alghanlardin mushular chiqti: — Yozadakning oghli Yeshuaning we uning qérindashlirining ewladliridin: — Maaséyah, Eliézer, Yarib, Gedaliya.  
\v 19 Ular xotunlirimizni yolgha sélip qoyimiz dep \add qesem qilip\add* qol bérishti we gunahi üchün itaetsizlik qurbanliqi süpitide qoy padisidin bir qochqarni sundi.  
\v 20 Immerning ewladliridin Hanani bilen Zebadiya;  
\v 21 Harimning ewladliri ichide Maaséyah, Éliyah, Shémaya, Yehiyel we Uzziya; \f □ \fr 10:21 \ft \+bd «Éliyah»\+bd* — bu isim ereb tilida, shundaqla uyghur tilida «Iliyas» déyilidu.\f*  
\v 22 Pashxurning ewladliridin Elyoyinay, Maaséyah, Ismail, Netanel, Yozabad we Elasah.   
\m
\v 23 Lawiylar ichide Yozabad, Shimey, Kélaya («Kélita»mu déyilidu), Pitahiya, Yehuda bilen Eliézer;  
\v 24 ghezelkeshler ichide Eliyashib; derwaziwenler ichide Shallum, Telem, Uri.   
\m
\v 25 Israillardin: — Paroshning ewladliridin Ramiya, Yizziya, Malkiya, Miyamin, Eliazar, Malkiya, Binaya;  
\v 26 Élamning ewladliridin Mattaniya, Zekeriya, Yehiyel, Abdi, Yerimot bilen Éliyah;  
\v 27 Zattuning ewladliridin Elyoyinay, Eliyashib, Mattaniya, Yerimot, Zabad bilen Aziza;  
\v 28 Bibayning ewladliridin Yohohanan, Hananiya, Zabbay bilen Atlay;  
\v 29 Banining ewladliridin Meshullam, Malluq, Adaya, Yashub, Shéal bilen Ramot; \f □ \fr 10:29 \ft \+bd «Ramot»\+bd* — yaki «Yeremot».\f*  
\v 30 Pahat-Moabning ewladliridin Adna, Jilal, Binaya, Maaséyah, Mattaniya, Bezalel, Binnuiy bilen Manasseh;  
\v 31 Harimning ewladliridin Eliézer, Yishiya, Malkiya, Shémaya, Shiméon,  
\v 32 Binyamin, Malluq we Shemariya;  
\v 33 Xashumning ewladliridin Mattinay, Mattatah, Zabad, Elifelet, Yeremay, Manasseh we Shimey;  
\v 34 Banining ewladliridin Maday, Amram, Uel,  
\v 35 Binaya, Bediya, Kéluhay,  
\v 36 Waniya, Meremot, Eliyashib,  
\v 37 Mattaniyah, Mattinay, Yaasu,  
\v 38 Bani, Binnuiy, Shimey,  
\v 39 Shelemiya, Natan, Adaya,  
\v 40 Maknadibay, Shashay, Sharay,  
\v 41 Azarel, Shelemiya, Shemariya,  
\v 42 Shallum, Amariya, Yüsüp;  
\v 43 Néboning ewladliridin Jeiyel, Mattitiyah, Zabad, Zébina, Yadday, Yoél we Binaya.  
\v 44 Bularning hemmisi yat ellik xotunlarni alghanlar idi, we shuningdek ulardin bezilerning xotunliri perzentmu körgenidi.\f □ \fr 10:44 \ft \+bd «we shuningdek ulardin bezilerning xotunliri perzentmu körgenidi»\+bd* — bashqa bir xil terjimisi: — «... we shuning bilen ular xotunlirini we perzentlirini yolgha séliwetti». Bu ayetning tékistte kemtüklük bolushi mumkin. Shunga menisi éniq emes.\f*  \fig TEWRAT DEWRINING TARIXINI KÖRSITIDIGHAN XERITE|src="geographicalsummaryot-ulat-01.jpg" size="span" ref="«Ezra» 10" \fig*