\id JOL 
\ide UTF-8
\h Йоел
\toc1 Йоел
\toc2 Йоел
\toc3 Йо.
\mt1 Йоел
\c 1
\s1 Чекәткә апити Пәрвәрдигарниң күнигә бешарәт бериду
\m
\v 1 Пәрвәрдигарниң Петуелниң оғли Йоелға чүшкән сөзи: —
\m
\v 2 «И қерилар, аңлаңлар;
\m Зиминда барлиқ туруватқан һәммәйлән, қулақ селиңлар;
\m Өз күнлириңларда яки ата-бовилириңларниң күнлиридиму шундақ бир иш болуп баққанму?
\m
\v 3 Балилириңларға шуни ейтип бериңлар,
\m Балилириңлар өз балилириға ейтсун,
\m Уларму келәр дәвиргә ейтсун: —
\m
\v 4 «Чишлигүчи қурут» қалдурғанни чекәткә йәп болди,
\m Чекәткә қалдурғанни чекәткә личинкилири йәп болди,
\m Чекәткә личинкилири қалдурғанни «вәйранчи қурут»лар йәп болди.\f □ \fr 1:4 \fr*\ft \+bd ««Чишлигүчи қурут»лар... «вәйранчи қурут»лар\+bd* — «чекәткә личинкә» вә «вәйранчи қурут»лар болса бәлким чекәткиниң өсүш җәрянидики үч хил шәкли, болмиса үч хил башқа зияндаш һашарәтләр болуши мүмкин.\ft*\f*
\m
\v 5 Әй, һарақкәшләр, ойғинип қаттиқ жиғлаңлар,
\m Һувлишиңлар, и шарап ичкүчиләр,
\m Йеңи шарап түпәйлидин —
\m Чүнки у ағзиңдин елип ташланди.
\m
\v 6 Чүнки бир хәлиқ, күчлүк, сансизлиған хәлиқ,
\m Зиминим үстигә бесип кәлди;
\m Униң чишлири болса ширниң чишлири,
\m Униңда ширниң һиңгаң чишлири бардур;
\m
\v 7 У Мениң үзүм таллиримни вәйранә қиливәтти,
\m Әнҗир дәриғимниң қовзақлирини сийривәтти,
\m Уларни ялаңачлап, ташливәтти;
\m Уларниң шахлири ақливетилди.
\m
\v 8 Яшлиғидики ери үчүн матәм тутуп бөз кийимләргә оранған нәвҗувандәк қаттиқ пиған чекиңлар;
\m
\v 9 Пәрвәрдигарниң өйи «ашлиқ һәдийә»дин һәм «шарап һәдийә»ләрдин мәһрум қилинди;
\m Каһинлар, йәни Пәрвәрдигарниң хизмәтчилири матәм тутиду.\f □ \fr 1:9 \fr*\ft \+bd ««ашлиқ һәдийә»дин һәм «шарап һәдийә»ләр...»\+bd* — «ашлиқ һәдийә»ләр һәм «шарап һәдийә»ләр адәттә «көйдүрмә қурбанлиқ»лар һәм «тәшәккүр қурбанлиқ»лириниң үстигә қуюлатти. \+bd «каһинлар, йәни Пәрвәрдигарниң хизмәтчилири»\+bd* — «каһин» муқәддәс ибадәтханида пухралар үчүн мәхсус қурбанлиқни көйдүргүчи киши.\ft*\f*
\m
\v 10 Етизлар чөлдәрәп кәтти,
\m Зимин матәм тутиду;
\m Чүнки зираәтләр ғазан болди,
\m Йеңи шарап қуруп кәтти,
\m Зәйтун мейи қағҗириди.
\m
\v 11 Һәй деханлар, уюлуңлар;
\m Буғдайлар һәм арпилар үчүн ялвуруңлар, и үзүмчиләр,
\m Чүнки етизларниң һосуллири қуруп кәтти.
\m
\v 12 Үзүм тели қағҗирап кәтти,
\m Әнҗир дәриғи солишип қалди,
\m Анар дәриғи, хорма палмиси һәм алма дәриғиму,
\m Даладики барлиқ дәрәқләр солишип кәтти;
\m Бәрһәқ, шатлиқму адәм балилирида солишип кәтти.
\m
\v 13 Белиңларни бағлаңлар, пәряд оқуңлар, и каһинлар;
\m Һувлаңлар, и қурбангаһниң хизмәтчилири;
\m Кечичә бөз кийимләрни кийип дүм йетиңлар, и Худаниң хизмәтчилири;
\m Чүнки Худайиңларниң өйидин «ашлиқ һәдийә» һәм «шарап һәдийә» үзүлүп қалди.\f □ \fr 1:13 \fr*\ft \+bd «Худайиңларниң өйи»\+bd* — муқәддәс ибадәтханини көрситиду.\ft*\f*
\m
\v 14 «Роза тутайли» дәп \add Худаға\add* мәхсус бир мәзгилни айриңлар,
\m Җамаәткә мәхсус жиғилимиз, дәп җакалаңлар;
\m Ақсақалларни, зиминда туруватқанларниң һәммисини Пәрвәрдигар Худайиңларниң өйигә жиғип,
\m Пәрвәрдигарға налә көтириңлар!\x + \xo 1:14 \xo*\xt Йо. 2:12-15\xt*\x*
\b
\m
\v 15 «Аһ, шу күн!
\m Чүнки Пәрвәрдигарниң күни йеқинлашти,
\m У Һәммигә Қадир тәрипидин һалакәт болуп келиду.\f □ \fr 1:15 \fr*\ft \+bd «У (шу күн) Һәммигә Қадир тәрипидин һалакәт болуп келиду»\+bd* — мошу сөз Йоелға замандаш Йәһудий хәлқиниң көпинчисини чөчитидиған алаһидә гәп. Улар: ««Пәрвәрдигарниң күни» биз Йәһудий хәлқигә ниҗатни елип келиду, һәр бир башқа милләткә һалакәтни елип келиду» дәп ойлайтти. Йоел пәйғәмбәр шу күниниң һәр бир гунакар адәмгә (мәйли Йәһудий болсун, Йәһудий болмисун) һалакәт елип келиду, дәп җакалайду.\ft*\f* \x + \xo 1:15 \xo*\xt Йәш. . 2:9-22; 13:6\xt*\x*
\m
\v 16 Мана, ғиза көз алдимиздин елип ташланди әмәсму?
\m Шатлиқ, хошаллиқ Худайимизниң өйидин елип ташланди әмәсму?\f □ \fr 1:16 \fr*\ft \+bd «Худайимизниң өйи»\+bd* — муқәддәс ибадәтханини көрситиду, әлвәттә.\ft*\f*
\m
\v 17 Уруқлар топа-чалмилар астида чирип кәтти,
\m Амбарлар харабиләшти,
\m Боғузханилар ғулап чүшти;
\m Чүнки зираәтләр ғазаң болди.
\m
\v 18 Чарпайлар шундақ һөкиришип кәтти!
\m Кала падилири патипарақ болди,
\m Отлақни тапалмиғач;
\m Қой падилириму өзи «гунайимиз бар» дегәндәк мәйүсләнди;\f □ \fr 1:18 \fr*\ft \+bd «Чарпайлар шундақ һөкиришип кәтти! Кала падилири патипарақ болди, отлақни тапалмиғач; қой падилириму өзи «гунайимиз бар» дегәндәк мәйүсләнди»\+bd* — һәтта чарвилар, даладики һайванлар Худаға нида көтәрватқанға охшайду (20-айәтниму көрүң). Немишкә әнди Худаниң хәлқи Униңға һеч дуа қилмайду?\ft*\f*
\m
\v 19 Аһ, Пәрвәрдигар, нида қилимән Саңа;
\m Чүнки от ялқунлири җаңгалдики от-чөпләрни йәвәтти,
\m Ялқун даладики барлиқ дәрәқләрни көйдүрүвәтти.
\m
\v 20 Даладики һайванларму Саңа нида қилиду,
\m Чүнки ериқ-өстәңләр қуруп кәтти,
\m От-ялқун җаңгалдики от-чөпләрни йәвәтти.
\b
\b
\m
\c 2
\s1 Чекәткиләрниң вәйранчилиғи
\m
\v 1 Зион теғида канай челиңлар,
\m Муқәддәс теғимда агаһ сигналини аңлитиңлар;
\m Зиминда турғучи һәммәйлән дир-дир титрисун;
\m Чүнки Пәрвәрдигарниң күни келиду, у йеқиндидур.\f □ \fr 2:1 \fr*\ft \+bd «Зион теғида канай челиңлар»\+bd* — «Зион» яки «Зион теғи» — Йерусалим шәһири, җүмлидин муқәддәс ибадәтхана җайлашқан тағдур. «Зион» бәлким «көрүнәрлик» дегән мәнидә. У дайим Худаниң Өз хәлқигә һимайә болғиниға символ болиду. \+bd «канай челиңлар»\+bd* — ибраний тилида «бурға челиңлар».\ft*\f* \x + \xo 2:1 \xo*\xt Йо. 1:15; Зәф. 1:14, 15\xt*\x*
\m
\v 2 У күн болса қараңғу һәм сүр күн,
\m Булутлар қапланған һәм қапқараңғу зулмәт күн, — таң сәһәр тағлар үстигә йейилғандәк,
\m Зор һәм күчлүк бир хәлиқ келиду;
\m Уларға охшаш болғучилар болуп бақмиған,
\m Улардин кейинму, дәвирдин-дәвиргә йәнә болмайду.
\m
\v 3 Уларниң алдида көйдүргүчи от маңиду,
\m Уларниң кәйнидә болса бир ялқун көйдүрүп өтиду;
\m Келиштин бурун зимин «Ерән бағчиси»дәк,
\m Бирақ уларниң тапини тәккәндин кейин гүл-гиясиз чөл-баяван болиду;
\m Бәрһәқ, улардин һеч немә қечип қутулалмайду.
\m
\v 4 Уларниң қияпити атқа охшайду,
\m Атлиқ ләшкәрдәк чапиду.
\m
\v 5 Җәң һарвулири гүлдүрлигәндәк сада билән улар тағ чоққилиридин сәкрәп өтиду;
\m Пахални параслап көйдүргән от авазидәк тараслап маңиду,
\m Дәбдәбилик сәп түзәп турған күчлүк қошундәк жүриду,
\m
\v 6 Уларниң алдида әлләр қаттиқ азаплиниду,
\m Һәммә чирай татирип кетиду.
\m
\v 7 Улар палванлардәк жүгүриду;
\m Җәңчиләрдәк сепилдин артилип өтиду;
\m Һәммиси өз алдиға қарап жүрүш қилиду;
\m Сәплирини һеч бузмайду.
\m
\v 8 Һеч қайсиси өз қериндишини қистимайду;
\m Һәр қайсиси өз йолида маңиду;
\m Қуралларға етилсиму, яриланмай өтүп маңиду;\f □ \fr 2:8 \fr*\ft \+bd «Қуралларға етилсиму, яриланмай өтүп маңиду»\+bd* — бир нәччә хил тәрҗимиси болуши мүмкин. Ибраний тилини чүшиниш тәс.\ft*\f*
\m
\v 9 Шәһәрниң һәммә йеригә чепишиду;
\m Сепил үстидә жүгүрүп жүриду;
\m Өйләргә ямишип чиқиду;
\m Деризиләрдин оғридәк кириду.
\m
\v 10 Улар алдида йәр-зиминни титрәк басиду,
\m Асманлар тәвринип кетиду;
\m Қуяш һәм ай қараңғулишип кетиду,
\m Юлтузлар җуласини қайтурувалиду.\x + \xo 2:10 \xo*\xt Йәш. 13:10; Әз. 32:7; Йо. 2:31, 3:15\xt*\x*
\m
\v 11 Пәрвәрдигар Өз қошуни алдида авазини қоюветиду,
\m Чүнки Униң баргаһи паянсиздур;
\m Униң сөзини орунлиғучи күчлүктур;
\m Чүнки Пәрвәрдигарниң күни улуқ, интайин дәһшәтликтур;
\m Ким уни көтирәлисун?\x + \xo 2:11 \xo*\xt Йәр. 30:7; Ам. 5:18; Зәф. 1:15\xt*\x*
\m
\v 12 Бирақ һәтта һазирму, — дәйду Пәрвәрдигар,
\m — Чин көңлүңләр билән, розилар билән, жиғилар билән матәм тутуп Мениң йенимға қайтип келиңлар;\x + \xo 2:12 \xo*\xt Йәр. 4:1\xt*\x*
\m
\v 13 Кийим-кечигиңларни әмәс, бәлки жүрәк-бағриңларни тилип,
\m Пәрвәрдигар Худайиңларниң йениға қайтип бериңлар;
\m Чүнки У меһри-шәпқәтлик һәм рәһимдил,
\m Асан ғәзәпләнмәйду, зор меһир-муһәббәтликтур,
\m Яманлиқтин янидиған \add Худа\add*дур. \f □ \fr 2:13 \fr*\ft \+bd «Кийим-кечигиңларни әмәс, бәлки жүрәк-бағриңларни тилип,...»\+bd* — кона заманларда қаттиқ қайғу-һәсрәтни билдүрүш үчүн хәқләр кийимлирини житатти.\ft*\f* \x + \xo 2:13 \xo*\xt Мис. 34:6; Зәб. 85:15; Юн. 4:2\xt*\x*
\m
\v 14 Ким билиду, У җазалаштин йенип, рәһим қилип бирәр бәрикәтни,
\m Пәрвәрдигар Худайиңларға сунғидәк бирәр «ашлиқ һәдийә» һәм «шарап һәдийә»ни қалдуруп кетәмду техи?\x + \xo 2:14 \xo*\xt Юн. 3:9\xt*\x*
\m
\v 15 Зион теғида канай челиңлар,
\m «Роза тутайли» дәп \add Худаға\add* мәхсус бир мәзгилни айриңлар,
\m Җамаәткә мәхсус жиғилимиз, дәп җакалаңлар;\f □ \fr 2:15 \fr*\ft \+bd «канай челиңлар»\+bd* — ибраний тилида «бурға челиңлар».\ft*\f* \x + \xo 2:15 \xo*\xt Йо. 1:14\xt*\x*
\m
\v 16 Әлни жиғиңлар, җамаәтни пакландуруңлар,
\m Ақсақалларни җәм қилиңлар, балиларни, емиватқанларниму жиғиңлар;
\m Той қиливатқан жигит өз өйидин,
\m Ятлиқ болидиған қиз һуҗрисидин чиқсун;\f □ \fr 2:16 \fr*\ft \+bd «Әлни жиғиңлар, җамаәтни пакландуруңлар»\+bd* — мошу «пакландуруш» бәлким һәр бир адәмни Муса пәйғәмбәргә чүшүрүлгән муқәддәс қанунда бекитилгән һәр бир һарам нәрсидин айриветиш дегәнликтур. \+bd «Той қиливатқан жигит өз өйидин, ятлиқ болидиған қиз һуҗрисидин чиқсун»\+bd* — «Қан.» 20:7, 24:5 билән селиштурсақ, вәзийәтниң җиддийлиғи техиму ениқ көрүниду.\ft*\f*
\m
\v 17 Каһинлар, йәни Пәрвәрдигарниң хизмәтчилири айван билән қурбангаһ оттурисида жиға-зерә көтәрсун,
\m Улар ейтсунки, «И Пәрвәрдигар, Өз хәлқиңгә ичиңни ағритқайсән,
\m Өз мирасиңни хорлуқтин сақлап,
\m Уларни әлләргә сөз-чөчәк болушқа қоймиғайсән;
\m Әл-жутлар арисида: «Уларниң Худаси қени?» дейилмисун».\f □ \fr 2:17 \fr*\ft \+bd «(Ибадәтханидики) айван билән қурбангаһ оттурисида жиға-зерә көтириңлар»\+bd* — немишкә әшу җайда шундақ қилиш керәк? Пикримизчә, бу әмир бир нәччә жил илгәрки бир вақиә билән зич мунасивәтлик, йәни Йәһуданиң падишаси Йоаш Зәкәрия дегән каһин-пәйғәмбәрни дәл әшу йәрдә өлтүрүвәткән («2Тар.» 24:21 һәм «Мат.» 23:35ни көрүң). \+bd «Өз мирасиңни хорлуқтин сақлап... »\+bd* — «Пәрвәрдигарниң мираси» мошу йәрдә, шүбһисизки, өз хәлқини көрситиду.\ft*\f* \x + \xo 2:17 \xo*\xt Зәб. 41:11; 78:10; 114:2\xt*\x*
\b
\m
\v 18 Андин Пәрвәрдигар Өз зиминиға отлуқ муһәббитини,
\m Өз хәлқигә рәһим-шәпқәтни көрсәтти;
\m
\v 19 Пәрвәрдигар җававән Өз хәлқигә мундақ деди: —
\m «Мана, Мән силәргә буғдай, йеңи шарап вә зәйтун мейини әвәтимән,
\m Силәр булардин қандурулисиләр;
\m Вә Мән силәрни қайтидин әлләр арисида шәрмәндә қилип қоймаймән;\f □ \fr 2:19 \fr*\ft \+bd «Андин Пәрвәрдигар ... рәһим-шәпқитини көрсәтти (18-айәт)... Өз хәлқигә мундақ деди: ... »\+bd* — қариғанда хәлиқ Худаниң сөзи бойичә дуа-тилавәт қилған, Худа дәрвәқә уларниң дуасиға һазир җавап бериду. \ft*\fp Бәзи алимлар бу сөзләрни: «Андин Пәрвәрдигар ... рәһим-шәпқәтни көрситиду... бәрһәқ мундақ дәйду: ... » дәп тәрҗимә қилиду.\fp*\f*
\m
\v 20 Һәм шималдин кәлгүчини силәрдин жирақ қилип,
\m Униң алди қисмини шәрқий деңизға,
\m Кәйни қисмини ғәрбий деңизға қоғливетимән;
\m Уни чөл бир зиминға һайдиветимән;
\m Униң сесиқлиғи пурап туриду,
\m Пасиқ һиди чиқиду;
\m Чүнки у «чоң ишларни қилғучимән» дәп өзини улуқ қилмақчи болиду.\f □ \fr 2:20 \fr*\ft \+bd «Һәм шималдин кәлгүчини силәрдин жирақ қилип,...»\+bd* — «шималдин кәлгүчи» болса бәлким бирла вақитта бизгә икки бешарәтни тәң көрситип бериду. Биринчидин, Йоел пәйғәмбәрниң заманидики, шималдин кәлгән «чекәткә қошуни»ни көрситиду; иккинчидин, ахирқи замандики, шималдин келидиған, Исраил хәлқигә һуҗум қилидиған, Шәйтан қозғайдиған чоң бир қошунниму көрситиду. «Қошумчә сөз»имизниму көрүң. \+bd «Униң алди қисмини шәрқий деңизға, кәйни қисмини ғәрбий деңизға...»\+bd* — «шәрқий деңиз» «Өлүк Деңиз»ни, «Ғәрбий Деңиз» «Оттура Деңиз»ни көрситиду. \+bd «Чүнки У (Пәрвәрдигар) «чоң ишларни қилғучимән...»\+bd* — башқа бир хил тәрҗимиси «Чүнки У (Пәрвәрдигар) улуқ ишларни қиливатиду» (21-айәттикидәк).\ft*\f*
\m
\v 21 Қорқма, и зимин;
\m Шатлинип хошал бол;
\m Чүнки Пәрвәрдигар улуқ ишларни қилған.\f □ \fr 2:21 \fr*\ft \+bd «Чүнки Пәрвәрдигар улуқ ишларни қилған»\+bd* — яки «чүнки Пәрвәрдигар улуқ ишларни қиливатиду».\ft*\f*
\m
\v 22 И даладики һайванлар, қорқмаңлар;
\m Чүнки чөллүктики от-чөпләр бәрқ урмақта;
\m Дәрәқ мевисини бәрмәктә,
\m Әнҗир дәриғи, үзүм тели толуқ һосул бериду.
\m
\v 23 Һәм силәр, Зионниң балилири, шатлинип Пәрвәрдигар Худайиңлардин хурсән болуңлар;
\m Чүнки У һәққанийлиқ бойичә силәргә «авалқи ямғурлар»ни бериду;
\m У силәргә һөл-йеғин бериду,
\m Йәни башта болғандәк «авалқи ямғурлар» һәм «кейинки ямғурлар»ни яғдуриду.\f □ \fr 2:23 \fr*\ft \+bd «Чүнки У һәққанийлиқ бойичә силәргә «авалқи ямғурлар»ни бериду»\+bd* — башқа бир хил тәрҗимиси: «Чүнки У силәргә «һәққанийлиқни үгәткүчи»ни әвитиду, һөл-йеғин бериду». Икки тәрҗимиси бәлким тәң инавәтлик болуши мүмкин; ундақта «һәққанийлиқни үгәткүчи» Қутқузғучи-мәсиһни көрситиши керәк болиду. \+bd «У силәргә һөл-йеғин бериду, йәни башта болғандәк «авалқи ямғурлар» һәм «кейинки ямғурлар»ни яғдуриду»\+bd* — «авалқи ямғурлар» (яки «дәсләпки ямғурлар») Қанаанда 10-айда яғиду вә униң вастиси билән тупрақ юмшитилип, йәр һайдаш андин уруқ чечиш мүмкин болиду. «Кейинки ямғурлар» Исраилда 3- яки 4-айда йеғип, әтиязлиқ зираәтләрни пишириш рольини ойнайду. Шуңа һәр бир дехан «кейинки ямғур»ға тәшнадур, уни бәк қәдирләйду.\ft*\f*
\m
\v 24 Хаманлар буғдайға толған болиду,
\m Идиш-күпләр йеңи шарап һәм майларға толуп ташиду.
\m
\v 25 Вә Мән силәргә чекәткиләр, чекәткә личинкилири, «вәйранчи қурут»лар, «чишлигүчи қурут»лар,
\m Йәни Мән араңларға әвәткән улуқ қошунум йегән жилларни қайтуруп беримән;\x + \xo 2:25 \xo*\xt Йо. 1:4\xt*\x*
\m
\v 26 Силәр болушичә йәп, қандурулисиләр,
\m Шуниңдәк силәргә карамәт ишларни көрсәткән Пәрвәрдигар Худайиңларниң намини мәдһийиләйсиләр;
\m Шуниң билән Мениң хәлқим һәргиз йәнә хиҗаләткә қалмайду.
\m
\v 27 Силәр Мениң Исраил ичидә турғанлиғимни,
\m Шундақла Мәнки Пәрвәрдигар силәрниң Худайиңлар екәнлигимни,
\m Мәндин башқа һеч ким болмайдиғанлиғини билисиләр;
\m Шуниң билән Мениң хәлқим һәргиз йәнә хиҗаләткә қалмайду.
\m
\v 28 Һәм кейин, Мән Өз Роһумни барлиқ әт егилири үстигә қуйимән;
\m Силәрниң оғул-қизлириңлар бешарәт бериду,
\m Қерилириңлар аламәт чүшләрни көриду,
\m Жигитлириңлар ғайипанә аламәт көрүнүшләрни көриду;\f □ \fr 2:28 \fr*\ft \+bd «Силәрниң оғул-қизлириңлар бешарәт бериду»\+bd* — яки «силәрниң оғул-қизлириңлар пәйғәмбәрлик қилиду».\ft*\f* \x + \xo 2:28 \xo*\xt Йәш. 44:3; Әз. 39:29; Рос. 2:17\xt*\x*
\m
\v 29 Бәрһәқ, шу күнләрдә қуллар үстигиму, дедәкләр үстигиму Роһумни қуйимән.
\m
\v 30 Мән асманларда, зиминдә карамәтләрни,
\m Қан, от, ис-түтәк түврүклирини көрситимән.
\m
\v 31 Пәрвәрдигарниң улуқ һәм дәһшәтлик күни кәлмигичә,
\m Қуяш қараңғулуққа,
\m Ай қанға айландурулиду.\x + \xo 2:31 \xo*\xt Йо. 2:10, 31; 3:15; Йәш.13:10; 24:23; Ам. 8:9; Мат. 24:29; Рос. 2:20; Вәһ. 6:12-13\xt*\x*
\m
\v 32 Һәм шундақ әмәлгә ашурулидуки,
\m Пәрвәрдигарниң намини чақирип нида қилғанларниң һәммиси қутқузулиду;
\m Чүнки Пәрвәрдигар дегинидәк, Зион теғида һәм Йерусалимда,
\m Һәмдә Пәрвәрдигар чақирмақчи болған «қалдиси»лар үчүн қутқузуш-ниҗат болиду. \f □ \fr 2:32 \fr*\ft \+bd «Пәрвәрдигар чақирмақчи болған «қалдиси»лар...»\+bd* — яки «Пәрвәрдигар чақириватқан «қалдиси»лар...». \+bd «(Пәрвәрдигарниң) «қалдиси»»\+bd* — Тәвратта, пәйғәмбәрләрниң язмилирида көп көрүлидиған тема яки мавзудур. Исраил хәлқиниң һәм әлләрниң көп қисми Худадин жирақлишип кәткән болсиму, улар арисида Худаниң меһри-шәпқити билән, Өзигә садиқ бир «қалдиси»ниң һаман һәрдайим тепилидиғанлиғи көрситилиду.\ft*\f* \x + \xo 2:32 \xo*\xt Об. 17; Рим. 10:13\xt*\x*
\b
\b
\m
\c 3
\s1 Пәрвәрдигар әлләрниң үстидин һөкүм чиқириду
\m
\v 1 Чүнки мана, шу күнләрдә, шу пәйттә,
\m Мән Йәһуда һәм Йерусалимни асарәттин қутулдуруп, азатлиққа ериштүргинимдә,
\m
\v 2 Мән барлиқ әлләрниму жиғип,
\m Уларни «Йәһошафат җилғиси»ға чүшүримән;
\m Шуниң билән уларниң хәлқимни әлләр арисиға тарқитивәткәнлигидин,
\m Зиминимни бөлүп парчиливәткәнлигидин,
\m Уларни әшу йәрдә Мениң мирасим, йәни хәлқим Исраил түпәйлидин сораққа тартимән.\f □ \fr 3:2 \fr*\ft \+bd «Мән барлиқ әлләрниму жиғип,... шуниң билән уларниң хәлқимни әлләр арисиға тарқитивәткәнлигидин, ... уларни... хәлқим Исраил түпәйлидин сораққа тартимән»\+bd* — «әлләр» болса ят әлләр, Йәһудий әмәсләр. \+bd «Йәһошафат җилғиси»\+bd* — «Йәһошафат» — «Яһ» (Пәрвәрдигар) сотлайду» дегән мәнидә. У бәлким Йерусалим шәһириниң шәрқи тәрипидики «Кидрон җилғиси»ни көрситиду (Йерусалим һәм «Зәйтун теғи» арисида).\ft*\f*
\m
\v 3 Униң үстигә улар Мениң хәлқимни доға тикип чәк ташлиған;
\m Бир жигитни бир паһишә аялға алмаштурған,
\m Бир қизни «шарап ичимиз» дәп шарап үчүн алмаштурған.
\m
\v 4 Һәй, Тур һәм Зидон, Филистийәниң барлиқ районлири, Мән силәрни немә қилиптимән?
\m Силәр Мәндин өч алмақчимусиләр?
\m (Бирақ Мәндин өч алимиз десәңлар, өчни тезла өз бешиңларға қайтуруп беримән!)\f □ \fr 3:4 \fr*\ft \+bd «Һәй, Тур һәм Зидон,...»\+bd* — «Тур» болса Ливандики әң чоң порт һәм қудрәтлик шәһәр, Зидон униң әтрапидики район.\ft*\f*
\m
\v 5 Күмүчлирим, алтунлиримни буливалғиниңлар түпәйлидин,
\m Гөзәл гөһәрлиримни өз бутханилириңларға апарғиниңлар түпәйлидин,
\m
\v 6 Йәһуда балилири һәм Йерусалимниң балилирини өз чегарасидин жирақ қилмақ үчүн уларни Грекларға сетиветкиниңлар түпәйлидин,
\m
\v 7 Мана, Мән уларни силәр сетивәткән җайда орнидин турғузимән,
\m Һәмдә қилғиниңларни өз бешиңларға қайтуримән.
\m
\v 8 Оғул-қизлириңларни Йәһуда балилириниң қолиға сетиветимән,
\m Улар шуларни жирақтики бир әлгә, йәни Шабиялиқларға сетиветиду;
\m Чүнки Пәрвәрдигар сөз қилған.\f □ \fr 3:8 \fr*\ft \+bd «Улар шуларни жирақтики бир әлгә, йәни Шабиялиқларға сетиветиду»\+bd* — «Шабиялиқлар» «Шеба» дегән райондикиләр болуши мүмкин.\ft*\f*
\b
\m
\s1 Пәрвәрдигар «Йәһошафат җилғиси»да барлиқ әлләрниң үстигә һөкүмини чиқириду
\m
\v 9 Шуни әлләр арисида җакалаңларки,
\m «Җәңгә тәйярлиниңлар,
\m Палванларни қозғаңлар,
\m Җәңчиләрниң һәммиси йеқинлашсун,
\m Җәңгә һазир болсун;
\m
\v 10 Сапан чишлирини қилич қилип,
\m Оғақлириңларни нәйзә қилип соқушуңлар;
\m Аҗиз адәмму: «Мән күчлүк» десун;
\m
\v 11 Әтраптики һәммә әлләр, тездин келиңлар,
\m Һәммиңлар шу йәргә җәм болуңлар!».
\m «Өзүңниң күчлүклириңни әшу йәргә чүшүргәйсән, аһ Пәрвәрдигар!»\f □ \fr 3:11 \fr*\ft \+bd «Өзүңниң күчлүклириңни әшу йәргә чүшүргәйсән, аһ Пәрвәрдигар!»\+bd* — бу сөзләр 2:1-11дики вә «Йәш.» 13:3-5дики сөзләргә мунасивәтлик болуши керәк. «Йәш.» 13:3-5дики изаһатларниму көрүң.\ft*\f*
\b
\m
\v 12 «Әлләр қозғилип «Йәһошафат җилғиси»ға кәлсун;
\m Чүнки Мән шу йәрдә олтирип әтраптики һәммә әлләрни сораққа тартимән.
\m
\v 13 Оғақни селиңлар,
\m Чүнки зираәт пишти;
\m Келиңлар, чүшүп чәйләңлар,
\m Чүнки шарап көлчәклири лиқ тушуқтур,
\m Идиш-күпләр толуп ташиду.
\m Чүнки уларниң рәзиллиги зордур»\f □ \fr 3:13 \fr*\ft \+bd «Оғақни селиңлар, чүнки зираәт пишти; келиңлар, чүшүп чәйләңлар, чүнки шарап көлчәклири лиқ тушуқтур... чүнки уларниң рәзиллиги зордур»»\+bd* — мошу буйруқ бәлким Худаниң «күчлүклири», йәни пәриштиләргә ейтилиду («Вәһ» 14:17-20ни көрүң).\ft*\f* \x + \xo 3:13 \xo*\xt Вәһ. 14:15\xt*\x*
\m
\v 14 Аһ, нурғун, нурғун кишиләр «Қарар җилғиси»да!
\m Чүнки Пәрвәрдигарниң күни «Қарар җилғиси»ға йеқинлашти.
\m
\v 15 Қуяш һәм ай қараңғулишип кетиду,
\m Юлтузлар өз җуласини қайтурувалиду.\x + \xo 3:15 \xo*\xt Йо. 2:10, 3:4, 15; Йәш. 13:10; 24:23; Ам. 8:9; Мат. 24:29; Рос. 2:20; Вәһ. 6:12-13\xt*\x*
\m
\v 16 Пәрвәрдигар Зиондин һөкирәйду,
\m Йерусалимдин авазини қоюветиду;
\m Асманлар, зиминлар силкиниду;
\m Лекин Пәрвәрдигар Өз хәлқигә башпанаһ,
\m Исраил балилириға күч-һимайә болиду.
\b
\m
\s1 Пәрвәрдигар Зионни Өз макани қилиду
\m
\v 17 Шуниң билән силәр Мәнки Пәрвәрдигарниң силәрниң Худайиңлар екәнлигимни,
\m Өз муқәддәс теғим Зионда туридиғанлиғимни билисиләр;
\m Йерусалим пак-муқәддәс болиду,
\m Униңдин һеч ят адәмләр йәнә өтмәйду.\f □ \fr 3:17 \fr*\ft \+bd «Униңдин һеч ят адәмләр йәнә өтмәйду»\+bd* — дегән сөз бәлким: (1) һеч таҗавузчи йәнә Йерусалимни бузмайду, вә (2) Йерусалимни булғғидәк һеч қандақ бутпәрәс адәм униңдин йәнә өтмәйду, дегән икки мәнини көрситиши мүмкин.\ft*\f* \x + \xo 3:17 \xo*\xt Вәһ. 21:27\xt*\x*
\m
\v 18 Һәм шу күни әмәлгә ашурулидуки,
\m Тағлар йеңи шарапни темитиду,
\m Дөң-егизликләрдин сүт ақиду,
\m Йәһудадики барлиқ ериқ-өстәңләрдә лиқ су ақиду;
\m Пәрвәрдигарниң өйидин бир булақ чиқиду,
\m Шиттим җилғисини суғириду.\f □ \fr 3:18 \fr*\ft \+bd «...Шиттим җилғисини суғириду»\+bd* — «Шиттим җилғиси» Йерусалимниң шәрқий тәрипида болуп, сулири Иордан җилғисиға чүшиду.\ft*\f* \x + \xo 3:18 \xo*\xt Ам. 9:13\xt*\x*
\m
\v 19 Мисир болса бир чөллүк,
\m Едом адәмзатсиз бир чөл-баяван болиду,
\m Уларниң Йәһуда балилириға қилған зулум-зораванлиғи түпәйлидин,
\m Улар буларниң зиминида бегуна қанларни төккәнлиги түпәйлидин.
\m
\v 20 Бирақ Йәһуда мәңгүгә туриду,
\m Йерусалим дәвирдин-дәвиргичә қалиду;
\m
\v 21 Һәм Мән уларни төккән қанларниң пакландурулмиған гуналиридин пакландуримән;
\m Чүнки Пәрвәрдигар Зионда маканлашқандур.