\id 1JN \ide UTF-8 \h Юһанна «1» \toc1 Юһанна «1» \toc2 Юһанна «1» \toc3 1Юһ. \mt1 Юһанна «1» \c 1 \s1 «Расул Юһанна язған биринчи мәктуп» •••• Әйса Мәсиһ — Һаятлиқ Каламидур \m \v 1 Әзәлдин бар болғүчи, өзимиз аңлиған, өз көзлиримиз тикилип қариған вә қоллиримиз билән тутуп силиған һаятлиқ Калами тоғрисида \add силәргә баян қилимиз\add*\x + \xo 1:1 \xo*\xt Луқа 24:39; Юһ. 20:27; Юһ. 1:1, 14; 2Пет. 1:16.\xt*\x* \v 2 (бу һаятлиқ бизгә аян болуп, биз уни көрдуқ. Шуниң билән бу һәқтә гувалиқ беримиз һәмдә Ата билән биллә болуп, кейин бизгә аян болған шу мәңгүлүк һаятни силәргә баян қилимиз)\f □ \fr 1:2 \fr*\ft \+bd «Шуниң билән бу һәқтә гувалиқ беримиз һәмдә Ата билән биллә болуп, кейин бизгә аян болған шу мәңгүлүк һаятни силәргә баян қилимиз»\+bd* — «Ата» мошу йәрдә Худаатини билдүриду; оқурмәнләр бу хәттә «Ата» вә «Оғул» дегән сөзләрни көрсә, Худаата вә Худаниң Оғли, йәни Униң Калами Әйса Мәсиһни көрситиду.\ft*\f* \v 3 — силәрниму биз билән сирдаш-һәмдәмликтә болсун дәп биз көргәнлиримизни вә аңлиғанлиримизни силәргә баян қилимиз. Бизниң сирдаш-һәмдәмлигимиз Ата вә Униң Оғли Әйса Мәсиһ биләндур.\f □ \fr 1:3 \fr*\ft \+bd «— силәрниму биз билән сирдаш-һәмдәмликтә болсун дәп биз көргәнлиримизни вә аңлиғанлиримизни силәргә баян қилимиз. Бизниң сирдаш-һәмдәмлигимиз Ата вә Униң Оғли Әйса Мәсиһ биләндур»\+bd* — «сирдаш-һәмдәмлик» дегәнлик Инҗилда бу алаһидә мәнидә болуп, грек тилида «ортақлиқ» дегән сөз билән ипадилиниду. Бу сөз һәм Худа билән болған алақини, һәм етиқатчиларниң бир-бири билән болған зич алақисини, шундақла Худаниң шапаитидин ортақ несивә болушни билдүриду.\ft*\f* \v 4 Силәрниң хошаллиғиңлар толуп ташсун дәп, буларни силәргә йезиватимиз.\f □ \fr 1:4 \fr*\ft \+bd «Силәрниң хошаллиғиңлар толуп ташсун дәп...»\+bd* — бәзи кона көчүрмиләрдә «Бизниң хошаллиғимиз толуп ташсун дәп... » дейилиду.\ft*\f* \b \m \s1 Худаниң йоруқлуғида пак яшаш \m \v 5 Вә биз Униңдин аңлиған һәм силәргә баян қилидиған хәвиримиз мана шудурки, Худа нурдур вә Униңда һеч қандақ қараңғулуқ болмайду.\x + \xo 1:5 \xo*\xt Юһ. 1:9; 8:12; 9:5; 12:35, 36.\xt*\x* \v 6 Әгәр биз Униң билән сирдаш-һәмдәмлигимиз бар дәп туруп, йәнила қараңғулуқта жүрсәк, ялған ейтқан вә һәқиқәткә әмәл қилмиған болимиз.\f □ \fr 1:6 \fr*\ft \+bd «Әгәр биз униң билән сирдаш-һәмдәмлигимиз бар дәп туруп, йәнила қараңғулуқта жүрсәк, ялған ейтқан вә һәқиқәткә әмәл қилмиған болимиз»\+bd* — «һәқиқәткә әмәл қилмиған болимиз» грек тилида «һәқиқәтни қилмаймиз» дегән сөз билән ипадилиниду.\ft*\f* \v 7 Лекин У Өзи нурда болғинидәк бизму нурда маңсақ, ундақта бизниң бир-биримиз билән сирдаш-һәмдәмлигимиз болуп, Униң Оғли Әйса Мәсиһниң қени бизни барлиқ гунадин паклайду.\f □ \fr 1:7 \fr*\ft \+bd «Лекин У Өзи нурда болғинидәк бизму нурда маңсақ, ундақта бизниң бир-биримиз билән сирдаш-һәмдәмлигимиз болуп, Униң Оғли Әйса Мәсиһниң қени бизни барлиқ гунадин паклайду»\+bd* — «У Өзи» мошу йәрдә, шүбһисизки, Худани көрситиду.\ft*\f* \x + \xo 1:7 \xo*\xt Ибр. 9:14; 1Пет. 1:19; Вәһ. 1:5.\xt*\x* \v 8 Әгәр гунайимиз йоқ десәк, өз өзимизни алдиған болимиз һәмдә биздә һәқиқәт турмайду.\x + \xo 1:8 \xo*\xt 1Пад. 8:46; 2Тар. 6:36; Аюп 9:2; Зәб. 142:2; Пәнд. 20:9; Топ. 7:20.\xt*\x* \v 9 Гуналиримизни иқрар қилсақ, У бизниң гуналиримизни кәчүрүм қилип, бизни барлиқ һәққанийсизлиқтин пак қилишқа ишәшлик һәм адилдур. \f □ \fr 1:9 \fr*\ft \+bd «гуналиримизни иқрар қилсақ, у бизниң гуналиримизни кәчүрүм қилип, бизни барлиқ һәққанийсизлиқтин пак қилишқа ишәшлик һәм адилдур»\+bd* — немишкә расул «У (Худа) ... ишәшлик һәм адилдур» дәйду? \ft*\fp (1) Худа «муқәддәс бәндилирини етиқати түпәйлидин кәчүрүм қилдим» десә, у сөзидә чиң туриду вә ишәшликтур; \fp*\fp (2) Худа адил сотчи болуп, гунани җазалимай қоймайду. Шуңа бизни кәчүрүш үчүн бизниң гуналиримизни өз ихтияри билән өз үстигә алған қурбанлиғимиз гунасиз Әйса Мәсиһкә қойған; у бизниң орнимизда өлди. Шуңа Юһанна ««Худа бизниң гуналиримизни кәчүрүшкә...Ишәшлик һәм адилдур» дәйду. Худа гуналиримизни кәчүрүши билән иш тохтимайду, әлвәттә; у йәнә бизни «барлиқ һәққанийсизлиқтин пак қилиду».\fp*\f* \x + \xo 1:9 \xo*\xt Зәб. 31:5; Пәнд. 28:13.\xt*\x* \v 10 Әгәр гуна қилмидуқ десәк, Уни ялғанчи қилип қойған болимиз вә Униң сөз-калами биздин орун алмиған болиду. \b \b \m \c 2 \s1 Әйса Мәсиһ - Худаға болған вәкилимиздур \m \v 1 И әзиз балилирим, мән силәрни гуна садир қилмисун дәп, бу сөзләрни йезиватимән. Мабада бириси гуна садир қилса, Атиниң йенида бир ярдәмчи вәкилимиз, йәни Һәққаний Болғучи Әйса Мәсиһ бардур.\f □ \fr 2:1 \fr*\ft \+bd «И әзиз балилирим,...»\+bd* — «әзиз балилирим» грек тилида «кичик балилирим». \+bd «Мабада бириси гуна садир қилса, Атиниң йенида бир ярдәмчи вәкилимиз, йәни Һәққаний Болғучи Әйса Мәсиһ бардур»\+bd* — «ярдәмчи вәкил» грек тилида «параклетос» дейилиду, бу сөз «Юһ.» 14:16, 26, 15:26, 16:7дә «ярдәмчи» дәп тәрҗимә қилиниду. «Параклетос» шу йәрләрдә Муқәддәс Роһни көрситиду. Шу йәрләрдики бу сөзниң толуқ мәнаси тоғрилиқ изаһатларни көрүң.\ft*\f* \x + \xo 2:1 \xo*\xt 1Тим. 2:5; Ибр. 7:25.\xt*\x* \v 2 У Өзи гуналиримиз үчүн \add җазани көтәргүчи\add* кафарәттур; мошу кафарәт пәқәт бизниң гуналиримиз үчүнла әмәс, бәлки пүткүл дуниядикиләрниң гуналири үчүндур.\f □ \fr 2:2 \fr*\ft \+bd «У Өзи гуналиримиз үчүн җазани көтәргүчи кафарәттур; мошу кафарәт пәқәт бизниң гуналиримиз үчүнла әмәс, бәлки пүткүл дуниядикиләрниң гуналири үчүндур»\+bd* — «җазани көтәргүчи кафарәт» — 4:18, «Рим.» 3:25, «Ибр.» 9:5дә мошуниңға йеқин бир сөз тепилиду. Тәвратта бу сөз (ибраний тилида) «кафарәт тәхти» яки «рәһим тәхти» («Мис.» 25:17) һәм бәзидә «гуна тиләш қурбанлиғи» яки «гунани япқучи қурбанлиқ» дегән мәнидә көрүлиду. Инҗилда униң асасий уқуми Худаниң ғәзивини өз үстигә елиш вә шундақла гуналардин пак қилиштур.\ft*\f* \x + \xo 2:2 \xo*\xt Юһ. 4:42; Рим. 3:25; 2Кор. 5:18; Кол. 1:20; 1Юһа. 4:10, 14.\xt*\x* \m \v 3 Бизниң уни тонуғанлиғимизни биләлишимиз — Униң әмирлиригә әмәл қилишимиздиндур. \v 4 «Уни тонуймән» дәп туруп, Униң әмирлиригә әмәл қилмиғучи киши ялғанчидур, униңда һәқиқәт йоқтур.\x + \xo 2:4 \xo*\xt 1Юһа. 4:20.\xt*\x* \v 5 Лекин кимки Униң сөзигә әмәл қилса, әнди униңда Худаниң меһир-муһәббити һәқиқәтән камаләткә йәткән болиду. Биз өзимизниң Униңда болғанлиғимизни әнә шуниңдин билимиз.\f □ \fr 2:5 \fr*\ft \+bd «Лекин кимки униң сөзигә әмәл қилса, әнди униңда Худаниң меһир-муһәббити һәқиқәтән камаләткә йәткән болиду»\+bd* — Инҗил бойичә инсанлар бир-биримизни сөйүш үчүн вә Худаниң Өзини сөйүш үчүн қәлбимизгә «Худаниң меһир-муһәббити» Муқәддәс Роһ арқилиқ төкүлүши керәк («Рим.» 5:5) андин бизниң Худаға вә инсаларға меһир-муһәббәт көрситишимиз мүмкин болиду. Шуңа «Худаниң меһир-муһәббити» Худадин кәлгән һәм биздин Худаға һәм инсанларға қаритилған муһәббитимизниң һәммисини көрситиду. \+bd «Биз өзимизниң Униңда болғанлиғимизни әнә шуниңдин билимиз»\+bd* — «Униңда болғанлиғимиз»: — демәк, Униң билән йеқин алақидә болғанлиқтур. «Римлиқларға»дики кириш сөзимиздики «Мәсиһдә» «Худада» вә «Роһта» тоғрилиқ баянлиримизниму көрүң.\ft*\f* \x + \xo 2:5 \xo*\xt Юһ. 13:35.\xt*\x* \v 6 «Худада туруп яшаймән» дегүчи болса \add Әйсаниң\add* маңғинидәк охшаш меңиши керәк.\f □ \fr 2:6 \fr*\ft \+bd ««Худада туруп яшаймән» дегүчи болса...»\+bd* — «Худада» грек тилида «униңда». \+bd «Әйсаниң маңғинидәк охшаш меңиши керәк»\+bd* — грек тилида «Униң маңғинидәк охшаш меңиши керәк».\ft*\f* \x + \xo 2:6 \xo*\xt Юһ. 13:15; 1Пет. 2:21.\xt*\x* \b \m \s1 Қериндашларға меһир-муһәббәт көрситиш нурниң бәлгүси \m \v 7 И сөйүмлүклирим, силәргә \add бурун аңлап бақмиған\add* йеңи бир әмирни әмәс, бәлки дәсләптин тартип силәр тапшурувалған кона әмирни йезиватимән. Ушбу әмир силәр бурундинла аңлап келиватқан сөз-каламдур.\f □ \fr 2:7 \fr*\ft \+bd «И сөйүмлүклирим, силәргә бурун аңлап бақмиған йеңи бир әмирни әмәс, бәлки дәсләптин тартип силәр тапшурувалған кона әмирни йезиватимән. Ушбу әмир силәр бурундинла аңлап келиватқан сөз-каламдур»\+bd* — Юһанна көрсәткән әмир, шүбһисизки, «бир-бириңларға меһир-муһәббәтни көрситиңлар». 3:11, 4:21, «Юһ.» 13:34, 15:12ни көрүң.\ft*\f* \x + \xo 2:7 \xo*\xt 2Юһа. 5.\xt*\x* \v 8 Лекин йәнә келип мән силәргә йезиватқинимни йеңи әмир \add десәкму болиду\add*; бу әмир Мәсиһдә һәм силәрдиму әмәл қилинмақта, чүнки қараңғулуқ өтүп кәтмәктә, вә һәқиқий нур аллиқачан чечилишқа башлиди.\f □ \fr 2:8 \fr*\ft \+bd «Лекин йәнә келип мән силәргә йезиватқинимни йеңи әмир десәкму болиду; бу әмир Мәсиһдә һәм силәрдиму әмәл қилинмақта, чүнки қараңғулуқ өтүп кәтмәктә, вә һәқиқий нур аллиқачан чечилишқа башлиди»\+bd* — бу сирлиқ амма бәк муһим 7-8-айәтләр тоғрилиқ «қошумчә сөз»имиздә азрақ тохтилимиз. Бизниңчә асасий мәнаси шуки, «роһий һаят» кәлгәндин кейин инсанларда «бир-бириңларға муһәббәт көрситиш» һәқиқәтән мүмкин болиду, шуңа бу әмирму «йеңи» болиду.\ft*\f* \x + \xo 2:8 \xo*\xt Юһ. 13:34; 15:12.\xt*\x* \v 9 Кимдәким өзини «нурда яшаватимән» дәп туруп, қериндишини өч көрсә, у бүгүнгичә қараңғулуқта туруватқан болиду. \v 10 Қериндишиға меһир-муһәббәт көрсәткән киши йоруқлуқта турмақта, униңда гунаға путлаштуридиған һеч немә қалмайду. \x + \xo 2:10 \xo*\xt Юһ. 12:35; 1Юһа. 3:14.\xt*\x* \v 11 Лекин қериндишини өч көргән киши қараңғулуқтидур; у қараңғулуқта маңиду вә қәйәргә кетиватқанлиғини билмәйду, чүнки қараңғулуқ униң көзлирини қариғу қиливәткән. \m \v 12 Мән буларни силәргә йезиватимән, и әзиз балилирим, чүнки гуналириңлар Униң нами үчүн кәчүрүм қилинди.\f □ \fr 2:12 \fr*\ft \+bd «и әзиз балилирим»\+bd* — грек тилида «и кичик балилирим». \+bd «мән буларни силәргә йезиватимән, и әзиз балилирим, чүнки гуналириңлар униң нами үчүн кәчүрүм қилинди»\+bd* — «Униң нами» дегәнлик Әйса Мәсиһниң намидур. Оқурмәнләрниң есидә барки, «Әйса» дегән нам «Пәрвәрдигарниң ниҗати» дегән мәнидә.\ft*\f* \x + \xo 2:12 \xo*\xt Луқа 24:47; Рос. 4:12; 13:38.\xt*\x* \m \v 13 Мән буни силәргә йезиватимән, и атилар, чүнки силәр Әзәлдин Бар Болғучини тонудуңлар. \m Мән буни силәргә йезиватимән, и жигитләр, чүнки силәр у рәзил үстидин ғәлибә қилдиңлар.\f □ \fr 2:13 \fr*\ft \+bd «мән буни силәргә йезиватимән, и жигитләр, чүнки силәр у рәзил үстидин ғәлибә қилдиңлар»\+bd* — «у рәзил» Шәйтанни көрситиду.\ft*\f* \m \v 14 Мән буни силәргә йезиватимән, и әзиз балилирим, чүнки силәр Атини тонудуңлар. \m Мән буни силәргә йезиватимән, и атилар, чүнки силәр Әзәлдин Бар Болғучини тонудуңлар. \m Мән буни силәргә йезиватимән, и жигитләр, чүнки силәр күчлүксиләр, Худаниң сөз-калами силәрдә туриду вә силәр у рәзил үстидинму ғәлибә қилдиңлар. \b \m \v 15 Бу дунияни вә бу дуниядики ишларни сөймәңлар. Һәр ким бу дунияни сөйсә, Атиниң сөйгүси униңда йоқтур. \f □ \fr 2:15 \fr*\ft \+bd «Һәр ким бу дунияни сөйсә, Атиниң сөйгүси униңда йоқтур»\+bd* — Атиниң сөйгүси» Худадин кәлгән муһәббәт, демәк. 2:5 вә униңдики «Худаниң меһир-муһәббити» тоғрилиқ изаһатни көрүң.\ft*\f* \x + \xo 2:15 \xo*\xt Гал. 1:10; Яқ. 4:4.\xt*\x* \v 16 Чүнки бу дуниядики барлиқ ишлар, йәни әттики һәвәс, көзләрдики һәвәс вә һаятиға болған мәғрурлуқниң һәммиси Атидин кәлгән әмәс, бәлки бу дуниядин болғандур, халас; \f □ \fr 2:16 \fr*\ft \+bd «Чүнки бу дуниядики барлиқ ишлар, йәни әттики һәвәс...»\+bd* — «әттики һәвәс»: Инҗилда «әт» яки «әтләр» көп вақитларда инсанлардики гунайиниң тәбиитини көрситиду. «Римлиқларға»дики кириш сөзниң инсанлардики «әт» вә «әтләр» тоғрилиқ баянларни көрүң. \+bd «Чүнки бу дуниядики барлиқ ишлар, йәни әттики һәвәс, көзләрдики һәвәс вә һаятиға болған мәғрурлуқниң һәммиси атидин кәлгән әмәс, бәлки бу дуниядин болғандур, халас»\+bd* — оқурмәнләр дуниядики ишларниң бу үч амилиниң (1) Шәйтанниң Һава-анимизниң алдиға қойған үч хил езитқу амилиға охшаш екәнлигини («Яр.» 3:6); (2) Шәйтанниң чөл баяванда Әйса Мәсиһни синиғандики үч хил вәсвәсисигә охшаш екәнлигини байқалайду («Мат.» 4:1-11, «Луқа» 4:1-13ни көрүң).\ft*\f* \v 17 вә бу дуния вә униңдики һәвәсләрниң һәммиси өтүп кетиду. Лекин Худаниң ирадисигә әмәл қилғучи киши мәңгү яшайду.\x + \xo 2:17 \xo*\xt Зәб. 89:9-10; Йәш. 40:6; 1Кор. 7:31; Яқ. 1:10; 4:14; 1Пет. 1:24.\xt*\x* \b \m \s1 Дәҗҗал — Әйса Мәсиһниң рәқиби \m \v 18 Әзиз балилирим, заманниң ахирқи саити йетип кәлди; вә силәр дәҗҗалниң \add ахир заманда\add* келидиғанлиғини аңлиғиниңлардәк, әмәлийәттә болса һазирниң өзидила нурғун дәҗҗаллар мәйданға чиқти; буниңдин заманниң ахирқи саити болуп қалғанлиғи бизгә мәлум. \f □ \fr 2:18 \fr*\ft \+bd «Әзиз балилирим, заманниң ахирқи саити йетип кәлди; вә силәр дәҗҗалниң ахир заманда келидиғанлиғини аңлиғиниңлардәк, әмәлийәттә болса һазирниң өзидила нурғун дәҗҗаллар мәйданға чиқти; буниңдин заманниң ахирқи саити болуп қалғанлиғи бизгә мәлум»\+bd* — «дәҗҗал» грек тилида «антихристос». Дәҗҗал тоғрилиқ «Дан.» 9-баптики изаһатларни, «Мат.» 24-бап вә изаһатлирини вә «2Тес.» 2-бап вә изаһатларни, «Вәһий» 13-бап вә «қошумчә сөз»ни (дәҗҗал тоғрилиқ) көрүң. Бу айәттә тилға елинған «нурғун дәҗҗаллар» Мәсиһ вә Униң тәлимигә қарши чиққанларниң һәммисини көрситиду (19- вә -22-айәтни көрүң).\ft*\f* \x + \xo 2:18 \xo*\xt Мат. 24:5; 2Тес. 2:3.\xt*\x* \v 19 Улар аримиздин чиқти, лекин улар әслидә бизләрдин әмәс еди. Чүнки әгәр бизләрдин болған болса, аримизда туривәргән болатти. Лекин уларниң һеч қайсисиниң әслидә биздикиләрдин болмиғанлиғи паш қилинғанлиғи үчүн улар аримиздин чиқип кәтти.\f □ \fr 2:19 \fr*\ft \+bd «Улар аримиздин чиқти, лекин улар әслидә бизләрдин әмәс еди. Чүнки әгәр бизләрдин болған болса, аримизда туривәргән болатти. Лекин уларниң һеч қайсисиниң әслидә биздикиләрдин болмиғанлиғи паш қилинғанлиғи үчүн улар аримиздин чиқип кәтти»\+bd* — «... әслидә биздикиләрдин болмиғанлиғи паш қилинғанлиғи үчүн» — демәк, Худа тәрпидин бекитилгән иш; шубһисизки, мошу «дәҗҗаллар» қериндашларниң кичик пеиллиғиға, шундақла мәғрурлуққа болған өчмәнлигигә чидимиған болуп, шу чағда Худа уларни җамаәткә паш қилиш үчүн уларни өз мәғрур тәбиийитиниң кәйнигә киришкә қозғиған; шуниң билән «улар аримиздин чиқип кәтти».\ft*\f* \x + \xo 2:19 \xo*\xt Зәб. 40:10; Рос. 20:30; 1Кор. 11:19.\xt*\x* \m \v 20 Һалбуки, силәр болсаңлар Муқәддәс Болғучидин кәлгән мәсиһлигүчи Роһтин несип болдуңлар вә шуниң үчүн силәр һәммә ишни билисиләр. \f □ \fr 2:20 \fr*\ft \+bd «Муқәддәс Болғучи»\+bd* —Әйса Мәсиһни көрситиду. \+bd «Муқәддәс Болғучидин кәлгән мәсиһлигүчи Роһтин несип болдуңлар»\+bd* — «мәсиһлигүчи Роһ» дегән бу сөз мошу йәрдә Муқәддәс Роһни көрситиду; бу сөз әслидә Тәврат дәвридә падишаларни, каһинларни вә бәзидә пәйғәмбәрләрни өз мәнсивигә бекитиш вә тәстиқлаш үчүн уларниң бешиға қуюлған «муқәддәс май»ни көрситәтти («мәсиһлигүчи май»); бу иш Тәвратта «мәсиһ қилиш» яки «мәсиһләш» дәп атилатти. Инҗил дәвридә Насарәтлик Әйса май билән әмәс, бәлки Муқәддәс Роһ билән «мәсиһ қилинған» («Мат.» 3:16, «Луқа» 3:22, 4:18, «Рос.» 10:38ни көрүң). \ft*\fp Һазир Мәсиһ әслидә Өзини «мәсиһ қилғучи Роһ»ни, йәни Худаниң Муқәддәс Роһини Өзигә етиқат қилғучиларға ата қилиду; шуниң билән Инҗил дәвридә Тәвраттики «мәсиһләш мейи»ниң адәмниң бешиға қуюлушиниң орниға, «Мәсиһлигүчи Роһ», йәни Муқәддәс Роһ адәмниң роһ-қәлбиниң үстигә келип шу йәрдә макан тутиду. \+bd «Мәсиһлигүчи Роһтин несип болдуңлар вә шуниң үчүн силәр һәммә ишни билисиләр»\+bd* — «силәр һәммә ишни билисиләр» яки «силәр һәммә адәмни билисиләр» яки «һәммиңлар һәқиқәтни билисиләр».\fp*\f* \x + \xo 2:20 \xo*\xt Зәб. 44:8; 132:2; 2Кор. 1:21; Ибр. 1:9.\xt*\x* \v 21 Силәргә бу хәтни йизишимдики сәвәп, силәрниң һәқиқәтни билмигәнлигиңлар үчүн әмәс, бәлки һәқиқәтни билип, ялғанчилиқниң һәқиқәттин келип чиқмайдиғанлиғини билгәнлигиңлар үчүндур. \v 22 Әмисә, ким ялғанчи? Әйсаниң Мәсиһ екәнлигини инкар қилғучи киши булса, у ялғанчидур. Ата вә Оғулни инкар қилғучи киши өзи бир дәҗҗалдур. \v 23 Кимдәким Оғулни рәт қилса униңда Ата болмайду. Лекин Оғулни етирап қилса, униңда Ата болиду.\f □ \fr 2:23 \fr*\ft \+bd «Кимдәким Оғулни рәт қилса униңда Ата болмайду. Лекин Оғулни етирап қилса, униңда Ата болиду»\+bd* — грек тилида «Кимдәким Оғулни рәт қилса, у Атиға егә болмайду; лекин Оғулни етирап қилса, у Атиғиму егә болиду» дегән сөзләр билән ипадилиниду.\ft*\f* \x + \xo 2:23 \xo*\xt Луқа 12:9; 2Тим. 2:12.\xt*\x* \m \v 24 Силәр болсаңлар, бурундин аңлап келиватқиниңларни өзүңларда давамлиқ турғузивериңлар. Бурундин аңлап келиватқиниңлар силәрдә давамлиқ туривәрсә, силәрму давамлиқ Оғул вә Атида яшаватқан болисиләр; \v 25 вә Униң бизгә қилған вәдиси болса дәл шу — мәңгү һаятлиқтур.\f □ \fr 2:25 \fr*\ft \+bd «вә Униң бизгә қилған вәдиси болса дәл шу — мәңгү һаятлиқтур»\+bd* — «Униң қилған вәдиси болса» — Худаниң Өзиниң вәдиси яки Әйсаниң вәдисини көрситиду; бизниңчә «У» 20-айәттә тилға елинған «Муқәддәс Болғучи»ни, йәни Әйсани көрсәтсә керәк.\ft*\f* \m \v 26 Силәрни аздурмақчи болғанларни нәзәрдә тутуп, буларни силәргә яздим; \v 27 Силәр болсаңлар, силәр Униңдин қобул қилған мәсиһлигүчи Роһ силәрдә туривериду, силәр һеч кимниң үгитишигә муһтаҗ әмәссиләр; бәлки әнә шу мәсиһлигүчи Роһ силәргә барлиқ ишлар тоғрилиқ үгитиватқандәк (У һәқтур, һеч ялған әмәстур!) — һәм үгәткәндәк, силәр давамлиқ Униңда яшайдиған болисиләр.\f □ \fr 2:27 \fr*\ft \+bd «силәр болсаңлар, силәр Униңдин қобул қилған мәсиһлигүчи Роһ силәрдә туривериду»\+bd* — «Униңдин» мошу йәрдә Худаниң Өзини яки Әйсани көрситиду; бизниңчә «У» йәнә 20-айәттә тилға елинған «Муқәддәс Болғучи»ни, йәни Әйсани көрсәтсә керәк. \+bd «Мәсиһлигүчи Роһ»\+bd* — 20-айәт вә униңдики изаһатни көрүң.\ft*\f* \x + \xo 2:27 \xo*\xt Йәр. 31:34; Ибр. 8:11.\xt*\x* \m \v 28 Әмисә, и әзиз балилирим, давамлиқ Униңда туруп яшавериңлар. Шундақ қилсаңлар, У һәр қачан қайтидин аян болғанда қорқмас болимиз һәм У кәлгинидә Униң алдида һеч хиҗаләт болуп қалмаймиз. \f □ \fr 2:28 \fr*\ft \+bd «у һәр қачан қайтидин аян болғанда қорқмас болимиз һәм у кәлгинидә униң алдида һеч хиҗаләт болуп қалмаймиз»\+bd* — «қорқмас» яки «жүрәклик».\ft*\f* \x + \xo 2:28 \xo*\xt Мар. 8:38; 1Юһа. 3:2.\xt*\x* \v 29 \add Худаниң\add* һәққаний екәнлигини билгән екәнсиләр, һәққанийлиққа әмәл қилғучиларниң һәр бириниң униң тәрипидин туғулғучи екәнлигиниму билсәңлар керәк.\f □ \fr 2:29 \fr*\ft \+bd «Худаниң һәққаний екәнлигини билгән екәнсиләр»\+bd* — грек тилида «Униң һәққаний екәнлигини билгән екәнсиләр». Мошу айәттә Худани көрситиши керәк, чүнки айәтниң кейинки қисмида «Униңдин (Худадин) туғулуш» тилға елиниду. \+bd «һәққанийлиққа әмәл қилғучиларниң һәр бириниң Униң тәрипидин туғулғучи екәнлигиниму билсәңлар керәк»\+bd* — «Униң тәрипидин туғулғучи»: — демәк, Худаниң пәрзәнти, «қайтидин, жуқуридин туғулған» кишини көрситиду. «Юһ.» 3:1-21ни көрүң.\ft*\f* \b \b \m \c 3 \s1 Биз Худаниң пәрзәнтлири \m \v 1 Қараңлар, Ата бизгә шундақ чоңқур меһир-муһәббәт көрсәткәнки, биз «Худаниң әзиз балилири» дәп аталдуқ — вә биз һәқиқәтәнму шундақ. Бу дуния шу сәвәптин бизни тонуп йәтмәйдуки, чүнки бу дуния Уни тонумиди.\f □ \fr 3:1 \fr*\ft \+bd «Бу дуния шу сәвәптин бизни тонуп йәтмәйдуки, чүнки бу дуния Уни тонумиди»\+bd* — «Уни» Әйса Мәсиһ яки Худаниң Өзини көрситиду. Бизниңчә Мәсиһни көрситиду («Юһ.» 1:10ни көрүң).\ft*\f* \x + \xo 3:1 \xo*\xt Юһ. 1:12.\xt*\x* \v 2 Сөйүмлүклирим, биз һазир Худаниң әзиз балилиридурмиз; кәлгүсидә қандақ болидиғанлиғимиз техи очуқ аян қилинмиған. Бирақ У \add қайтидин\add* аян қилинғанда, Униңға охшаш болидиғанлиғимизни билимиз; чүнки шу чағда биз Униң әйнән Өзини көримиз.\f □ \fr 3:2 \fr*\ft \+bd «Бирақ У қайтидин аян қилинғанда, Униңға охшаш болидиғанлиғимизни билимиз; чүнки шу чағда биз Униң әйнән Өзини көримиз»\+bd* — «У» — Әйса Мәсиһни көрситиду. Төвәндики изаһатни көрүң. \+bd «У қайтидин аян қилинғанда»\+bd* — мошу айәттики «У» бизниңчә Әйса Мәсиһни көрситиду. Бәзи алимлар айәтни башқичә чүшинип: — «У» (демәк, бизниң кәлгүсидә қандақ болидиғанлиғимиз») аян қилинғанда...» дәп қарайду. Лекин бизниңчә расул Юһанна Мәсиһни улуқлаштики һәр бир пурсәттин толуқ пайдилиниду, мошу йәрдиму шундақ қилған болуп, у йәнила Мәсиһни көрсәткән.\ft*\f* \x + \xo 3:2 \xo*\xt Йәш. 56:5; Мат. 5:12; Юһ. 1:12; Рим. 8:15, 18; 2Кор. 4:17; Гал. 3:26; 4:6; Фил. 3:21; Кол. 3:4.\xt*\x* \v 3 Вә \add Мәсиһгә\add* үмүт бағлиған һәр бир киши У пак болғандәк өзини паклимақта.\f □ \fr 3:3 \fr*\ft \+bd «вә Мәсиһгә үмүт бағлиған һәр бир киши У пак болғандәк өзини паклимақта»\+bd* — «Мәсиһгә» грек тилида «Униңға». \+bd «...У пак болғандәк өзини паклимақта»\+bd* — «У» мошу йәрдә бәлким Мәсиһни көрситиду; жуқуриқи 2-айәт вә изаһатини көрүң.\ft*\f* \m \v 4 Гуна садир қилған киши \add Худаниң\add* қануниға хилаплиқ қилған болиду. Чүнки гуна садир қилғанлиқ \add Худаниң\add* қануниға хилаплиқ қилғанлиқтур.\f □ \fr 3:4 \fr*\ft \+bd «Гуна садир қилған киши Худаниң қануниға хилаплиқ қилған болиду. Чүнки гуна садир қилғанлиқ Худаниң қануниға хилаплиқ қилғанлиқтур»\+bd* — «Худаниң қануни» грек тилида пәқәт «қанун» дәп ейтилиду. Лекин көздә тутулғини мәлум бир инсаний қанун әмәс, бәлки Худаниң қанунидур. Юһаннаниң мошу йәрдә көздә тутқини бәлким Муса пәйғәмбәргә чүшүрүлгән қанун болупла қалмай, йәнә бәлким һәр бир кишиниң виҗданида (аз болсун, көп болсун) намайән қилинған Худаниң қанунини көрсәтсә керәк («Рим.» 2:13-15ниму көрүң). \ft*\fp Бу айәт болса 2:29дики сөзләрниң давамидур.\fp*\f* \x + \xo 3:4 \xo*\xt 1Юһа. 5:17.\xt*\x* \v 5 Һалбуки, силәр Уни гуналарни елип ташлаш үчүн дунияға келип аян қилинған вә шундақла Униңда һеч қандақ гуна йоқтур, дәп билисиләр.\f □ \fr 3:5 \fr*\ft \+bd «Һалбуки, силәр уни гуналарни елип ташлаш үчүн дунияға келип аян қилинған»\+bd* — «Уни» Мәсиһни көрситиду. \ft*\fp Ушбу айәт билән мунасивәтлик «Юһ.» 1:29ни көрүң.\fp*\f* \x + \xo 3:5 \xo*\xt Йәш. 53:9,12; 2Кор. 5:21; 1Пет. 2:22; 1Тим. 1:15.\xt*\x* \v 6 Униңда яшаватқан һәр бир киши гуна садир қилмайду; кимдәким гуна садир қилса, Уни көрмигән вә Уни тонумиған болиду.\f □ \fr 3:6 \fr*\ft \+bd «Униңда яшаватқан һәр бир киши гуна садир қилмайду; кимдәким гуна садир қилса, Уни көрмигән вә Уни тонумиған болиду»\+bd* — «гуна садир қилса,...» дегәнлик шүбһисизки, адәмниң адәттики жүрүш-турушини, гуна илкидин чиқмай турғанлиғини көрситиду. 3:9 вә «қошумчә сөз»имизни көрүң.\ft*\f* \m \v 7 Әзиз балилирим, һеч кимниң силәрни алдишиға йол қоймаңлар. Һәққанийлиққа әмәл қилғучи киши У һәққаний болғинидәк һәққанийдур.\f □ \fr 3:7 \fr*\ft \+bd «Һәққанийлиққа әмәл қилғучи киши у һәққаний болғинидәк һәққанийдур»\+bd* — «У» бизниңчә мошу йәрдә йәнә Мәсиһни көрситиду. Жуқириқи 5-6-айәтни көрүң.\ft*\f* \x + \xo 3:7 \xo*\xt 1Юһа. 2:29.\xt*\x* \v 8 Лекин гуна садир қилғучи Иблистиндур. Чүнки Иблис әлмисақтин тартип гуна садир қилип кәлмәктә. Худаниң Оғлиниң дунияда аян қилинишидики мәхсәт Иблисниң әмәллирини йоқитиштур. \v 9 Худадин туғулғучи гуна садир қилмайду; Худаниң уруғи униңда орун алғачқа, у гуна садир қилиши мүмкин әмәс, чүнки у Худадин туғулғандур. \f □ \fr 3:9 \fr*\ft \+bd «Худадин туғулғучи гуна садир қилмайду; Худаниң уруғи униңда орун алғачқа, у гуна садир қилиши мүмкин әмәс, чүнки у Худадин туғулғандур»\+bd* — «Худаниң уруғи (яки «нәсли») униңдин орун алғачқа...» дегәнликтә «Худаниң уруғи» Мәсиһниң Өзи яки Униң сөз-каламини көрситиду. Башқичә ейтқанда, Мәсиһ Әйсаниң тәбиийитини көрситиду, шундақла Униң кишиләрниң роһидин орун алғанлиғини көрситиду. «Мат.» 13:1-23, «Юһ.» 12:24, «Рим.» 4:15-17ни, 9:7-8 вә «Гал.» 3:16ни көрүң. \ft*\fp Бу айәт тоғрилиқ «қошумчә сөз»имизниму көрүң.\fp*\f* \x + \xo 3:9 \xo*\xt 1Пет. 1:23; 1Юһа. 5:18.\xt*\x* \v 10 Худаниң балилири билән Иблисниң балилири шуниң билән пәриқлинидуки, кимдәким һәққанийлиққа әмәл қилмиса вә яки өз қериндишиға меһир-муһәббәт көрсәтмисә Худадин әмәстур. \m \v 11 Чүнки силәр дәсләптин аңлап келиватқан хәвәр мана дәл шуки, бир-биримизгә меһир-муһәббәт көрситишимиз керәктур. \x + \xo 3:11 \xo*\xt Юһ. 13:34; 15:12; 1Юһа. 3:23.\xt*\x* \v 12 У у рәзилдин болған, инисини өлтүргән Қабилға охшаш болмаслиғимиз керәк; у немишкә инисини қәтл қилди? Униң өзиниң қилғанлири рәзил, инисиниң қилғанлири һәққаний болғанлиғи үчүн шундақ қилған. \x + \xo 3:12 \xo*\xt Яр. 4:8; Ибр. 11:4.\xt*\x* \v 13 Шуңа, и қериндашлар, бу дуния силәрни өч көрсә, буниңға һәйран қалмаңлар. \x + \xo 3:13 \xo*\xt Юһ. 15:18.\xt*\x* \v 14 Биз қериндашларни сөйгәнлигимиздин, өлүмдин һаятлиққа өткәнлигимизни билимиз. Өз қериндишини сөймигүчи техи өлүмдә туруватиду. \x + \xo 3:14 \xo*\xt 1Юһа. 2:10.\xt*\x* \v 15 Қериндишиға өчмәнлик қилған киши қатилдур вә һеч қандақ қатилда мәңгүлүк һаятниң болмайдиғанлиғини билисиләр. \f □ \fr 3:15 \fr*\ft \+bd «Қериндишиға өчмәнлик қилған киши қатилдур»\+bd* — «Мат.» 5:21-22ни көрүң. \+bd «һеч қандақ қатилда мәңгүлүк һаятниң болмайдиғанлиғини билисиләр»\+bd* — бу сөзләр һеч бир қатил Худаниң кәчүрүмигә еришәлмәйду, дегәнлик әмәс. Мәсилән «Мат.» 12:31, «1Кор.» 6:9-11ни көрүң.\ft*\f* \x + \xo 3:15 \xo*\xt Мат. 5:21; Гал. 5:21.\xt*\x* \v 16 Биз шуниң билән меһир-муһәббәтниң немә екәнлигини билимизки, у биз үчүн Өз җенини пида қилди; шуниңдәк бизму қериндашлиримиз үчүн өз җенимизни пида қилишқа қәриздардурмиз. \f □ \fr 3:16 \fr*\ft \+bd «Биз шуниң билән меһир-муһәббәтниң немә екәнлигини билимизки, У биз үчүн Өз җенини пида қилди...»\+bd* — «У» — Мәсиһ, әлвәттә.\ft*\f* \x + \xo 3:16 \xo*\xt Юһ. 15:13; Әф. 5:2.\xt*\x* \v 17 Амма кимки бу дунияда мал-мүлки туруп, қериндишиниң муһтаҗлиғини көрүп туруп, униңға көкси-қарнини ачмиса, бундақ кишидә нәдиму Худаниң меһир-муһәббити болсун? \f □ \fr 3:17 \fr*\ft \+bd «Амма кимки бу дунияда мал-мүлки туруп, қериндишиниң муһтаҗлиғини көрүп туруп...»\+bd* — «мал-мүлүк» мошу йәрдә, грек тилида «тирикчилик» билән ипадилиниду.\ft*\f* \x + \xo 3:17 \xo*\xt Қан. 15:7; Луқа 3:11; Яқ. 2:15.\xt*\x* \v 18 Әзиз балилирим, сөз билән вә тил билән әмәс, бәлки әмәлдә вә һәқиқәттә меһир-муһәббәт көрситәйли. \v 19 Биз шундақ ишлар билән өзимизниң һәқиқәттин болғанлиғимизни биләләймиз вә \add Худаниң\add* алдида қәлбимизни хатирҗәм қилалаймиз. \f □ \fr 3:19 \fr*\ft \+bd «биз шундақ ишлар билән өзимизниң һәқиқәттин болғанлиғимизни биләләймиз вә (Худаниң) алдида қәлбимизни хатирҗәм қилалаймиз»\+bd* — «Худаниң алдида қәлбимизни хатирҗәм қилалаймиз» грек тилида «униң алдида қәлбимизни хатирҗәм қилалаймиз». \+bd «...хатирҗәм қилалаймиз»\+bd* — яки «қайил қилалаймиз». Демәк, бириси «мән Худадинму, әмәсму?» дәп гуманланған болса, өзидин «мәндә меһир-муһәббәт барму-йоқ?» дәп сориса вә өзиниң меһир-муһәббәттә яшаватқанлиғини көргән болса, «мән һәқиқәтән Худадин туғулғанмән» дәп өзини қайил қилалайду.\ft*\f* \v 20 Шундақтиму, мабада қәлбимиз бизни йәнила әйиплисә, Худа йәнила қәлбимиздин үстүн вә һәммини билгүчидур. \f □ \fr 3:20 \fr*\ft \+bd «Шундақтиму, мабада қәлбимиз бизни йәнила әйиплисә, Худа йәнила қәлбимиздин үстүн вә һәммини билгүчидур»\+bd* — бу айәттә «қәлбимиз» бәлким «виҗданимиз»ни көрситиду.\ft*\f* \m \v 21 Сөйүмлүклирим, әгәр қәлбимиз бизни әйиплимисә, Худаниң алдида жүрәклик туримиз \f □ \fr 3:21 \fr*\ft \+bd «Сөйүмлүклирим, әгәр қәлбимиз бизни әйиплимисә, Худаниң алдида жүрәклик туримиз»\+bd* — бу айәттә «қәлбимиз» бәлким йәнә «виҗданимиз»ни көрситиду. \+bd «жүрәклик туримиз»\+bd* — яки «қорқмас туримиз».\ft*\f* \v 22 вә шундақла Униңдин немини тилисәк шуниңға еришәләймиз; чүнки биз Униң әмирлиригә әмәл қилип, Уни хурсән қилидиған ишларни қилимиз. \x + \xo 3:22 \xo*\xt Йәр. 29:12; Мат. 7:8; 21:22; Мар. 11:24; Луқа 11:9; Юһ. 14:13; 16:24; Яқ. 1:5; 1Юһа. 5:14.\xt*\x* \v 23 Вә Униң әмри шуки, униң Оғли Әйса Мәсиһниң намиға етиқат қилишимиз һәмдә Униң бизгә тапилиғинидәк бир-биримизгә меһир-муһәббәт көрситишимиздин ибарәттур. \f □ \fr 3:23 \fr*\ft \+bd «һәмдә Униң бизгә тапилиғинидәк бир-биримизгә меһир-муһәббәт көрситишимиздин ибарәттур»\+bd* — «Униң бизгә тапилиғини» мошу йәрдә бизниңчә Худаниң Өзиниң (Мәсиһ арқилиқ) бизгә тапилиғинини көрситиду.\ft*\f* \x + \xo 3:23 \xo*\xt Лав. 19:18; Мат. 22:39; Юһ. 6:29; 13:34; 15:12; 17:3; Әф. 5:2; 1Тес. 4:9; 1Пет. 4:8; 1Юһа. 4:21.\xt*\x* \v 24 Униң әмирлиригә әмәл қилидиған киши \add Худада\add* яшайдиған вә \add Худаму\add* униңда яшайдиған болиду. Әнди Худаниң биздә яшайдиғанлиғини билгинимиз болса, У бизгә ата қилған Роһтиндур.\f □ \fr 3:24 \fr*\ft \+bd «Униң әмирлиригә әмәл қилидиған киши Худада яшайдиған...»\+bd* — грек тилида «Униң әмирлиригә әмәл қилидиған киши Униңда яшайдиған...». \+bd «...вә Худаму униңда яшайдиған болиду»\+bd* — грек тилида «вә Уму униңда яшайдиған болиду».\ft*\f* \x + \xo 3:24 \xo*\xt Юһ. 14:23; 15:10; 1Юһа. 4:12.\xt*\x* \b \b \m \c 4 \s1 Сахта пәйғәмбәрләрдин һәзәр әйләңлар \m \v 1 Сөйүмлүклирим, һәр бир \add «вәһий қилғучи»\add* роһларниң һәммисигила ишинивәрмәңлар, бәлки бу роһларниң Худадин кәлгән-кәлмигәнлигини пәриқләндүрүш үчүн уларни синаңлар. Чүнки нурғун сахта пәйғәмбәрләр дуниядики җай-җайларға пәйда болди.\f □ \fr 4:1 \fr*\ft \+bd «Сөйүмлүклирим, һәр бир «вәһий қилғучи» роһларниң һәммисигила ишинивәрмәңлар»\+bd* — ««вәһий қилғучи» роһ» бәлким етиқатчиниң өз вуҗудиға йеқин келип «саңа вәһий қилимән» дәйдиған роһни, яки еһтималға әң йеқин болғини етиқатчиларниң йениға кәлгән яки һәтта җамаәтниң өз ичидин туруп «Мән силәргә Худаниң вәһийини һазир йәткүзимән» дегүчиләрни көрситиду; айәтниң иккинчи қисми дәл мошу «сахта пәйғәмбәрләр»ни көрситиду.\ft*\f* \x + \xo 4:1 \xo*\xt Йәр. 29:8; Мат. 7:15,16; 24:4, 5, 24; 1Кор. 14:29; Әф. 5:6; Кол. 2:18; 2Пет. 2:1; 2Юһа. 7.\xt*\x* \v 2 Худаниң Роһини мундақ пәриқләндүрәләйсиләр: Әйсани, йәни дунияға инсаний тәндә кәлгән Мәсиһни етирап қилғучи һәр бир роһ Худадин болиду;\f □ \fr 4:2 \fr*\ft \+bd «Әйсани, йәни дунияға инсаний тәндә кәлгән Мәсиһни етирап қилғучи һәр бир роһ...»\+bd* — «инсаний тәндә» (яки «инсан тенидә») грек тилида «әттә» билән билдүрилиду. \+bd «Әйсани, йәни дунияға инсаний тәндә кәлгән Мәсиһни етирап қилғучи һәр бир роһ Худадин болиду»\+bd* — мошу айәттә дейилгән «роһ» мәлум инсанниң ағзи арқилиқ гәп қиливатиду, әлвәттә. Һалқилиқ мәсилә: — мәлум бириси җамаәттә сөз қилип «Худаниң вәһийини силәргә йәткүзимән» десә, бирақ «инсаний тәндә кәлгән Әйса Мәсиһ»ни етирап қилмиса, әнди униңда сөз қилидиған роһ Худаниң Роһи әмәс, бәлки җин-шәйтанларниң бири яки бу кишиниң өзиниң Худа билән қаршилишидиған инсаний роһ болиду, халас.\ft*\f* \v 3 вә дунияға инсаний тәндә кәлгән Әйса Мәсиһни етирап қилмайдиған роһ Худадин кәлгән әмәс. Бундақларда әксичә дәҗҗалниң роһи ишләйду; силәр бу роһниң келидиғанлиғи тоғрилиқ аңлиған едиңлар вә дәрвәқә у һазир дунияда пәйда болди.\f □ \fr 4:3 \fr*\ft \+bd «вә дунияға инсаний тәндә кәлгән Әйса Мәсиһни етирап қилмайдиған роһ Худадин кәлгән әмәс»\+bd* — шу вақитларда, бәзиләр Әйса Мәсиһни «һәқиқий инсан әмәс, бәлки инсанниң шәклидә намайән болған бир хил роһ, халас» дегән ялған тәлим тарқалған еди. \+bd «...Бундақларда әксичә дәҗҗалниң роһи ишләйду; силәр бу роһниң келидиғанлиғи тоғрилиқ аңлиған едиңлар вә дәрвәқә у һазир дунияда пәйда болди»\+bd* — оқурмәнләрниң есидә барки, «дәҗҗал»ниң мәнаси «Мәсиһгә қарши» һәм «Мәсиһниң орнини талашқучи»дур (жуқуридики 2:18, 2:20 вә изаһатларни көрүң).\ft*\f* \x + \xo 4:3 \xo*\xt 2Тес. 2:7; 1Юһа. 2:18, 22.\xt*\x* \m \v 4 Әй әзиз балилирим, силәр болсаңлар Худадин болғансиләр вә уларниң үстидин ғалип кәлдиңлар; чүнки силәрдә Турғучи бу дунияда турғучидин үстүндур.\f □ \fr 4:4 \fr*\ft \+bd «Әй әзиз балилирим, силәр болсаңлар Худадин болғансиләр вә уларниң үстидин ғалип кәлдиңлар»\+bd* — «улар» мошу йәрдә сахта пәйғәмбәрләрни вә тәлим бәргүчиләрни көрситиду. \+bd «чүнки силәрдә Турғучи бу дунияда турғучидин үстүндур»\+bd* — «силәрдә Турғучи» Муқәддәс Роһни, «бу дунияда турғучи» Иблисни көрситиду.\ft*\f* \v 5 Улар болса бу дунияға мәнсуп; шуңа улар бу дунияниң сөзлирини қилиду вә бу дуниядикиләр уларға қулақ салиду.\f □ \fr 4:5 \fr*\ft \+bd «Улар болса бу дунияға мәнсуп; шуңа улар бу дунияниң сөзлирини қилиду вә бу дуниядикиләр уларға қулақ салиду»\+bd* — «улар бу дунияниң сөзлирини қилиду» яки «улар бу дуниядин сөзләйду» яки «улар бу дуния тоғрилиқ сөзләйду».\ft*\f* \v 6 Биз болсақ Худадин болғанмиз; Худани тонуған киши бизниң сөзлиримизни аңлайду. Худадин болмиған киши болса бизниң сөзлиримизни аңлимайду. Мана буниңдин Һәқиқәтниң Роһи билән езитқулуқниң роһини пәриқ етәләймиз.\f □ \fr 4:6 \fr*\ft \+bd «Мана буниңдин Һәқиқәтниң Роһи билән езитқулуқниң роһини пәриқ етәләймиз»\+bd* — «Һәқиқәтниң Роһи» Муқәддәс Роһни, «езитқулуқниң роһи» Шәйтанниң өзи яки җинларни көрситиду.\ft*\f* \x + \xo 4:6 \xo*\xt Юһ. 8:47; 10:27.\xt*\x* \b \m \s1 Худа Өзи меһир-муһәббәттур \m \v 7 И сөйүмлүклирим, бир-биримизгә меһир-муһәббәт көрситәйли; чүнки меһир-муһәббәтниң өзи Худадиндур вә меһир-муһәббәт көрсәткүчиниң һәр бири Худадин туғулған болиду вә Худани тонуйду. \v 8 Меһир-муһәббәт көрсәтмигүчи киши Худани тонумиған болиду; чүнки Худа Өзи меһир-муһәббәттур. \v 9 Худаниң меһир-муһәббити биздә шуниң билән ашкарә болдики, Худа бизни Униң арқилиқ һаятқа еришсун дәп бирдин-бир йеганә Оғлини дунияға әвәтти. \x + \xo 4:9 \xo*\xt Юһ. 3:16; Рим. 5:8.\xt*\x* \v 10 Меһир-муһәббәт дәл шуниңдин аянки, бизләрниң Худани сөйгинимиз билән әмәс, бәлки У Өзи бизни сөйүп гуналиримизниң җазасини көтәргүчи кафарәт болушқа Өз Оғлини әвәткини билән аяндур.\x + \xo 4:10 \xo*\xt Рим. 3:24, 25; 2Кор. 5:19; Кол. 1:19; 1Юһа. 2:2.\xt*\x* \m \v 11 И сөйүмлүклирим, Худа бизгә шу қәдәр меһир-муһәббәт көрсәткән йәрдә, бизму бир-биримизгә меһир-муһәббәт көрситишкә қәриздардурмиз. \v 12 Һеч ким һеч қачан Худани көргән әмәс; лекин бир-биримизгә меһир-муһәббәт көрсәтсәк, Худа биздә яшайду вә униң меһир-муһәббити биздә камаләткә йәткән болиду. \x + \xo 4:12 \xo*\xt Мис. 33:20; Қан. 4:12; Юһ. 1:18; 1Тим. 1:17; 6:16; 1Юһа. 3:24.\xt*\x* \v 13 Биз бизниң Униңда яшаватқанлиғимизни вә Униң биздә яшаватқанлиғини шуниңдин билимизки, У Өз Роһини бизгә ата қилған. \f □ \fr 4:13 \fr*\ft \+bd «Биз бизниң Униңда яшаватқанлиғимизни вә Униң биздә яшаватқанлиғини шуниңдин билимизки, У Өз Роһини бизгә ата қилған»\+bd* — «У Өз Роһини бизгә ата қилған» грек тилида «У Өз Роһидин бизгә ата қилған» билән ипадилиниду.\ft*\f* \v 14 Биз шуни көргән вә шундақла шуниңға гувалиқ беримизки, Ата Оғулни дунияға қутқузғучи болушқа әвәтти. \v 15 Әгәр кимдәким Әйсани Худаниң Оғли дәп етирап қилса, Худа униңда, уму Худада яшайду. \v 16 Биз болсақ Худаниң бизгә болған меһир-муһәббитини тонуп йәттуқ, шундақла униңға толиму ишәндуқ. Худа Өзи меһир-муһәббәттур вә меһир-муһәббәттә яшиғучи киши Худада яшайду, Худаму униңда яшайду. \v 17 Мошундақ болғанда, меһир-муһәббәт биздә мукәммәллишиду; шуниң билән биз сорақ күнидә хатирҗәм-қорқмас болалаймиз. Чүнки Әйса қандақ болуватқан болса бизму һазир бу дунияда шундақ болуватимиз. \f □ \fr 4:17 \fr*\ft \+bd «шуниң билән биз сорақ күнидә хатирҗәм-қорқмас болалаймиз»\+bd* — «сорақ күни» яки «қиямәт күни». Оқурмәнләрниң есидә болсунки, «қиямәт күни»ни әтраплиқ чүшиниш үчүн Тәврат-Инҗилда униң тоғрисидики көп тәпсилатлар бар. \+bd «Чүнки Әйса қандақ болуватқан болса бизму һазир бу дунияда шундақ болуватимиз»\+bd* — грек тилида «Чүнки У қандақ болуватқан болса бизму һазир бу дунияда шундақ болуватимиз». Демәк, биз бу дунияда Әйсадәк адил, һәққаний, растчил, кәмтәр, меһриван, муһәббәтлик....болимиз. Тәкитләнгини «бу дунияда» — чүнки бу дунияда ундақ болуш пәқәт Худаниң меһри-шәпқити вә толуқ күч-қудрити болса андин мүмкин болиду.\ft*\f* \v 18 Меһир-муһәббәттә қорқунуч йоқтур; камил меһир-муһәббәт қорқунучни һайдап йоққа чиқириду. Чүнки қорқунуч Худаниң җазаси билән бағлинишлиқтур; қорқунучи бар киши меһир-муһәббәттә камаләткә йәткүзүлгән әмәстур.\f □ \fr 4:18 \fr*\ft \+bd «Меһир-муһәббәттә қорқунуч йоқтур; камил меһир-муһәббәт қорқунучни һайдап йоққа чиқириду»\+bd* — яки «меһир-муһәббәт мукәммәл болса, қорқунучни һайдап йоққа чиқириду».\ft*\f* \m \v 19 Биз меһир-муһәббәт көрситимиз, чүнки Худа алди билән бизгә меһир-муһәббәт көрсәтти. \v 20 Әгәр бириси «Худани сөйимән» дәп туруп, қериндишиға өчмәнлик қилса, у ялғанчидур. Чүнки көз алдидики қериндишини сөймигән йәрдә, көрүп бақмиған Худани қандақму сөйсун? \x + \xo 4:20 \xo*\xt 1Юһа. 2:4.\xt*\x* \v 21 Шуңа биздә Униңдин: «Худани сөйгән киши қериндишиниму сөйсун» дегән әмир бардур.\x + \xo 4:21 \xo*\xt Лав. 19:18; Мат. 22:39; Юһ. 13:34; 15:12; Әф. 5:2; 1Тес. 4:9; 1Пет. 4:8; 1Юһа. 3:23.\xt*\x* \b \b \m \c 5 \s1 Етиқат «бу дуния»ниң үстидин ғәлибә қилиду \m \v 1 Әйсаниң Мәсиһ екәнлигигә ишәнгән һәр бир киши Худадин туғулған болиду; вә туғдурғучи \add Атини\add* сөйидиған һәр бир киши Униңдин туғулғучиниму сөйиду.\f □ \fr 5:1 \fr*\ft \+bd «...вә туғдурғучи (Ата)ни сөйидиған һәр бир киши униңдин туғулғучиниму сөйиду»\+bd* — бу сөз бәлким шу дәвирдики бир тәмсил болуши мүмкин еди. «Униңдин туғулғучи»лар етиқатчи қериндашларни көрситиду.\ft*\f* \x + \xo 5:1 \xo*\xt Юһ. 1:12.\xt*\x* \v 2 Биз өзимизниң Худаниң балилирини сөйидиғанлиғимизни шуниңдин билимизки, Худани сөйүп, Униң әмирлиригә әмәл қилишимиздиндур. \v 3 Худани сөйүш Униң әмирлиригә әмәл қилиш демәктур; вә Униң әмирлиридә турмақ еғир иш әмәстур.\x + \xo 5:3 \xo*\xt Мат. 11:29,30; Юһ. 14:15; 15:10.\xt*\x* \v 4 Чүнки Худадин туғулғанларниң һәммиси бу дуния үстидин ғәлибә қилиду; вә дунияниң үстидин ғәлибә қилғучи күч — дәл бизниң етиқатимиздур.\f □ \fr 5:4 \fr*\ft \+bd «Чүнки Худадин туғулғанларниң һәммиси бу дуния үстидин ғәлибә қилиду; вә дунияниң үстидин ғәлибә қилғучи күч — дәл бизниң етиқатимиздур»\+bd* — «бу дуния» мошу йәрдә Худаға қарши чиқидиған пүткүл дуниядики етиқатсизларни көрситиду, әлвәттә. Чүнки әмәлийәттә «бу дуниядикиләр» Шәйтанниң илкидә мәркәзләшкән, Худаға қарши бир түзүмдур.\ft*\f* \x + \xo 5:4 \xo*\xt Юһ. 16:33.\xt*\x* \v 5 Бу дунияниң үстидин ғәлибә қилғучи зади кимләр? Пәқәт Әйсани Худаниң Оғли дәп етиқат қилғучилар әмәсму?\x + \xo 5:5 \xo*\xt 1Кор. 15:57; 1Юһа. 4:15.\xt*\x* \m \v 6 У болса су вә қан арқилиқ кәлгән зат, йәни Әйса Мәсиһдур; Униң келиши пәқәт су биләнла әмәс, бәлки қан биләнму еди. Вә бу ишларға гувалиқ бәргүчи болса Роһтур, чүнки Роһ Өзи һәқиқәттур.\f □ \fr 5:6 \fr*\ft \+bd «У болса су вә қан арқилиқ кәлгән зат, йәни Әйса Мәсиһдур; Униң келиши пәқәт су биләнла әмәс, бәлки қан биләнму еди. Вә бу ишларға гувалиқ бәргүчи болса Роһтур, чүнки Роһ Өзи һәқиқәттур»\+bd* — «Роһ» — Худаниң Муқәддәс Роһини көрситиду. \ft*\fp Бу айәтниң мәзмуни бир нәччә сахта тәлимгә қарита рәддийә бериштур. Муәллип қәтъийлик билән шуни испатлимақчики: (1) Әйса Мәсиһ һәқиқий инсан болуп туғулди; (2) һәқиқий инсан болуп, Йәһя пәйғәмбәр тәрипидин суда чөмүлдүрүлди; (3) һәқиқий инсан болуп кресттә өлди. Бу рәддийиниң тәпсилатлири үстидә «қошумчә сөз»имиздә сәл тохтилимиз.\fp*\f* \v 7 Чүнки Униң тоғрилиқ үч гувалиқ бәргүчи бар: —\f □ \fr 5:7 \fr*\ft \+bd «Чүнки Униң тоғрилиқ үч гувалиқ бәргүчи бар...»\+bd* — «Униң тоғрилиқ» — Мәсиһ тоғрилиқ.\ft*\f* \v 8 булар Роһ, су вә қандин ибарәттур. Бу үчиниң \add гувалиғи\add* бирдур. \f □ \fr 5:8 \fr*\ft \+bd «булар Роһ, су вә қандин ибарәттур. Бу үчиниң гувалиғи бирдур»\+bd* — бу айәт тоғрилиқ вә 6-7-айәтләр үстидә «қошумчә сөз»имиздә тохтилимиз. Бир аз кона көчүрүлмиләрдә: — «Чүнки У тоғрилиқ әрштә үч гувалиқ бәргүчи бар: Булар Ата, Калам вә Муқәддәс Роһтур; бу үчи бирдур. (8) Йәр йүзидә үч гувалиқ бәргүчи бар: Булар Роһ, су вә қандин ибарәттур. Бу үчиниң гувалиғи охшаштур» дейилиду.\ft*\f* \v 9 Әгәр биз инсанларниң гувалиқини қобул қилсақ, Худаниң гувалиғи буларниңкидин үстүндур. Худа Өз Оғли тоғрисида шундақ гувалиқ бәргән — \v 10 (Худаниң Оғлиға етиқат қилған кишиниң ичидә шу гувалиқ бардур; бирақ Худаға ишәнмигән киши Уни ялғанчи қилған болиду, чүнки У Худаниң Өз Оғлини тәстиқлиған гувалиғиға ишәнмигән) \x + \xo 5:10 \xo*\xt Юһ. 3:36; Рим. 8:16; Гал. 4:6.\xt*\x* \v 11 гувалиқ дәл шудурки, Худа бизгә мәңгүлүк һаятни ата қилди вә бу һаятлиқ Униң Оғлидидур. \x + \xo 5:11 \xo*\xt Юһ. 1:4.\xt*\x* \v 12 Шуңа Оғулға егә болған киши һаятлиққа егә болған болиду; Худаниң Оғлиға егә болмиған киши һаятлиққа егә болмиған болиду. \b \m \s1 Мәңгүлүк һаят \m \v 13 Мән буларни Худаниң Оғлиниң намиға етиқат қилған силәргә силәрниң мәңгүлүк һаятқа егә болғанлиғиңларни билишиңлар үчүн яздим. \x + \xo 5:13 \xo*\xt Юһ. 20:31.\xt*\x* \v 14 Вә бизниң Униңға болған толуқ ишәш-хатирҗәмлигимиз шундақки, Униң ирадисигә мувапиқ һәр қандақ бир ишни тилисәк, У бизни аңлайду. \x + \xo 5:14 \xo*\xt Йәр. 29:12; Мат. 7:8; 21:22; Мар. 11:24; Луқа 11:9; Юһ. 14:13; 15:7; 16:24; Яқ. 1:5; 1Юһа. 3:2.\xt*\x* \v 15 Уни һәр немә тилигинимизни аңлайду дәп билгән екәнмиз, дуайимизда Униңдин тилигинимизгә ериштуқ, дәп билимиз. \m \v 16 Бириси қериндишиниң өлүмгә мәһкүм қилмайдиған бир гуна садир қилғанлиғини көрсә, униң үчүн дуа қилсун; вә Худа өлүмгә мәһкүм қилмайдиған гуна садир қилғанлар үчүн униңға һаятлиқ ата қилиду. Өлүмгә мәһкүм гунаму бардур. Униң тоғрисидин тилисун, демәймән. \f □ \fr 5:16 \fr*\ft \+bd «Бириси қериндишиниң өлүмгә мәһкүм қилмайдиған бир гуна садир қилғанлиғини көрсә, униң үчүн дуа қилсун; вә Худа өлүмгә мәһкүм қилмайдиған гуна садир қилғанлар үчүн униңға һаятлиқ ата қилиду. Өлүмгә мәһкүм гунаму бардур. Униң тоғрисидин тилисун, демәймән»\+bd* — «вә Худа өлүмгә мәһкүм қилмайдиған гуна садир қилғанлар үчүн униңға һаятлиқ ата қилиду» яки «вә Худа уларға (йәни гуна садир қилғанларға) һаятлиқ ата қилиду». \ft*\fp «Өлүмгә мәһкүм гуна» тоғрилиқ «Қошумчә сөз»имизни көрүң.\fp*\f* \x + \xo 5:16 \xo*\xt Чөл. 15:30; 1Сам. 2:25; Мат. 12:31; Мар. 3:29; Луқа 12:10; Ибр. 6:4; 10:26; 2Пет. 2:2.\xt*\x* \v 17 Һәммә һәққанийәтсизлик гунадур; вә өлүмгә мәһкүм қилмайдиған гунаму бар. \x + \xo 5:17 \xo*\xt 1Юһа. 3:4.\xt*\x* \v 18 Худадин туғулғучиниң гуна садир қилмайдиғанлиғини билимиз; чүнки әслидә Худадин туғулған Зат бундақ кишини қоғдап қалиду вә әшу рәзил униңға тегәлмәйду. \f □ \fr 5:18 \fr*\ft \+bd «Худадин туғулғучиниң гуна садир қилмайдиғанлиғини билимиз; чүнки әслидә Худадин туғулған Зат бундақ кишини қоғдап қалиду вә әшу рәзил униңға тегәлмәйду»\+bd* — бизниңчә «әслидә Худадин туғулған Зат» Әйса Мәсиһни көрситиду. Мошу йәрдә «туғулған» бәлким Мәсиһниң инсан болушқа туғулушини көрситиши керәк. Башқа икки хил тәрҗимиси бар: (1) «Худадин туғулғучи болса (йәни, етиқатчи), У (Худа) уни қоғдап қалиду; (2) Худадин туғулғучи өзини қоғдап қалиду». \ft*\fp «әшу рәзил» — Иблисни көрситиду.\fp*\f* \x + \xo 5:18 \xo*\xt 1Юһа. 3:9.\xt*\x* \v 19 Әнди өзимизниң Худадин болғанлиғимиз өзимизгә мәлум; амма пүткүл дуния болса у рәзилниң илкидидур. \v 20 Йәнә бизгә мәлумки, Худаниң Оғли дунияға кәлди вә Һәқиқий Болғучини тонушимиз үчүн көңлимизни йорутти; вә биз Һәқиқий Болғучиниң Өзидә, йәни Униң Оғли Әйса Мәсиһдә яшаватимиз. У болса һәқиқий Худа вә мәңгүлүк һаятлиқтур!\f □ \fr 5:20 \fr*\ft \+bd «вә биз Һәқиқий Болғучиниң өзидә, йәни Униң Оғли Әйса Мәсиһдә яшаватимиз»\+bd* — «һәқиқий болғучи» Худани көрситиду. \+bd «У болса һәқиқий Худа вә мәңгүлүк һаятлиқтур!»\+bd* — Әйса Мәсиһни көрситиду (муқәддәс язмилардики һеч қандақ йәрләрдә «Худа һаятлиқ» дейилмәйду, лекин көп йәрләрдә «Әйса Мәсиһ һаятлиқтур», дейилиду. Мәсилән «Юһ.» 11:25, 14:6).\ft*\f* \x + \xo 5:20 \xo*\xt Йәш. 9:5; 44:6; 54:5; Луқа 24:45; Юһ. 20:28; Рим. 9:5; 1Тим. 3:16.\xt*\x* \m \v 21 Әзиз балилирим, өзүңларни һәр қандақ бутлардин сақлаңлар.\f □ \fr 5:21 \fr*\ft \+bd «Әзиз балилирим, өзүңларни һәр қандақ бутлардин сақлаңлар»\+bd* — «бутлар» шүбһисизки, мошу йәрдә пәқәт ойма бутларни яки қуйма бутларнила әмәс, бәлки етиқатчиларниң қәлбидә Худаниң орнини талишидиған һәр қандақ нәрсә яки иштур. Мәсилән, «Кол.» 3:5ни көрүң.\ft*\f*