\id TIT \ide UTF8 \h TIITHUS \toc1 Gwo jin ’Kwar ma Buulus goma TIITHUS mo \toc2 TIITHUS \mt1 Gwo jin ’Kwar ma Buulus goma TIITHUS mo \c 1 \s1 Monthe Me’d mo \p \v 1 ABuulus jin ta c̱iŋkina/ ma Arumgimis mo dhali a’di jin karu ki she/ mo goma Yesus Ḵrisṯẖos mo mmop̱al moŋgam gwo is ma Arumgimis mo gom uni kun kwanykunu mo dhali gom monyiṯẖ buni jin nyiṯẖkina uni gwoŋ gana/ mo, a’di jin ṯekunu mo ki mii ma gayiin mo, \v 2 e mo ma ’teŋ kap̱e/ mo gom mo gi ’konu ki e ya ye ’ba/ mo, a’di jin okin ma Arumgimis gwo is ’peni kadhamo/ dhamo/ nnii mo, a’di jin diki ta aṯor ki sule/ mo be. \v 3 Dhali ki mo ma teeŋ gana/ mo tani a’di ki ṯor a’di eya tente/ ki gwom piti mo ki gwo jin c̱ikunu mo, a’di jin c̱ikunu aha/ mo mmodhu mo ki gwo jin ḵan ma Arumgimis mo jin ta’da Manwoṯẖ bana mo be. \p \v 4 Eya Tiithus jin ta’da ’cim pem gana/ mo e moŋgam gwo is jin nyaḵka’d mo. \p A’the dhali moŋḵu’th is ’peni Arumgimis jin ta’da Baba mo dhala Ḵrisṯẖos jin ta’da Yesus Amanwoṯẖ bana mo be. \s1 Mii ma Tiithus e Paŋ Kariiṯ mo \p \v 5 Gwo a’dihe/ be jin dhalkika/ /e mo e Paŋ Kariiṯ mo, ki /e mini ’taki thoson ki ’bore/ mo to kun aṯẖkin mo dhali dhu jwahaŋ ’kwani ’pen ka pije/ mo eya ris ’peŋkuman bampa/ ka ’deṯe/ ’deṯe/ mo, me’d gwo jin c̱ikika/ /e ka ḵarambuye/ mo, \v 6 ’kwani uni kun daran ki mii ’ba/ mo, uni kun mashi jasi me’d ’de/ ki lish mo, uni kun tana uc̱im buni imangam gwo is mo dhali yisa uni kun mishu yer is ki gway mo gom mo jin dara uni ka du kun ’timu mo gom e gun dhuna uni ki ’thir ’thir mo walla gom mo jin usha uni gwo ha e mo. \v 7 Haali/ jwaha/ wathi/, me’d wathi/ jin ta’da mandhu to goma Arumgimis mo ba/, a’di midi mii dar gi mii ’ba/ mo, dhali a’di midi mii diki ’theḵ ’ba/ imis mo, walla ta amanwar ki jahanne/ mo, walla ta a’di jin min ma su ’kosh mo, walla ta amanbujura bujur mo, walla ta amanpur bwa ki pur mo gom nyunycina/ mo. \v 8 Hili a’di minu mii ta gu’b piti ŋal mo, dhali a’di midi mii ta aman/en miim ’borga/ mo, dhali ta amanji is piti mo, dhali ta a’di jin kusha buye/ mo, dhali ta a’di jin dheleladhelel mo, dhali ta a’di jin mishi’da du ’tim ki is piti mo. \v 9 A’di midi mii bu’th gwoŋ gana/ ki nyeŋ mo mmoṯel shoki cine/ mo me’d jin ṯorkunu a’di a’di mo, wakan ki a’di midi ’taki mish c̱i gwo jin yedhuwa ye’th sho’k mo e gwoŋ gana/ jin ṯoru mo dhali si’da/ mmoḵucur uni gwansan ki gwo mo, uni kun dhaŋki a’di gwo i’twa/ mo. \v 10 Haali/ ’kwani tana ris kagahara mo ushki gwo ha e mo, uni kun ta iman/o gwo kun ’ko bwa ’te/ mo dhali kun ta imanheka he’k e mo, isi ki ji mum mo gom uni gwansan kun ’ciṯẖkunuwa munyjal yis mo. \v 11 Uni minu mii dhu ki shwam mo, haali/ uni kumkina waḵa tiya ’twa/a ’cesh mo ka ’bimpil mo mmoṯor gwo mo gom to jin mina uni gam ki nyunycinan thus mo, a’di jin dara uni ki bway ḵa ba/ mmoṯor mo. \v 12 Jan ṯal ’deŋ kamu/ di’d ’peni bwam uni mo jin kar is piti ka manc̱i gwo mo jin ta jim buniŋ gana/ mo mmo/o gwo mo ki: ’Kwani gi Paŋ Kariiṯ isa yempa/ tana ṯor mo dhali uni ta tombwaasho kun shi/ashi/ mo dhali kun shwan ma piny isa nyor mo dhali kun shwana ṯe/a nyor mo be. \v 13 Gwonṯor yansan ta gwoŋ gana/ mo. Wakan ḵucuri uni ki gwo jin kaaka ki uni mini ’taki ta kuŋ gana/ mo e moŋgam gwo is mo, \v 14 mmodhal mii e i is mo mmo’koki c̱iya hirdhe/ gom gwo lolop̱ jin ta ja maḵ gi ’Kwani Yahuuda/ mo walla gwoŋḵan gi ’kwani kun waḵki gwoŋ gana/ mo. \v 15 E uni kun dhelelkin mo tani aris to ta kun dhelelkin mo, hili e uni gun p̱u/kin mo tani dhali kun dar gi gwo jin gamu is mo tani toŋ kamu/ p̱iyi’d jin dhelelki’d mo. Bwam buniŋ gana/ mo dhali ’twa/ ma dum buni mo tani, uni p̱u/kin mo be. \v 16 Uni ṯorki gwo ki ’twa/ ki uni mishkina Arumgimis mo tani uni waṯki a’di gway ki miim buni mo be. Uni waḵkunu ki waḵ jin shi/ashi/ mo gom bul buni mo dhali uni ta iman/ush gwo ha e mo dhali uni ha me’d gom ari tom ’boro’da kamuwa? \c 2 \s1 Gwo jin Ṯoru jin Ta jiŋ Gana/ mo \p \v 1 Hili gom /e mo tani ṯori gwo mo a’di jin midi ha me’d mo gom gwonṯor gana/ mo. \v 2 Ḵani ’kwani kun can gwo mo mmo’tima du mo, dhali mmoḵa/aḵa/ mo dhali ḵu’th is ki ’cese/ ’cese/ mo, mmota kuŋ gana/ mo e moŋgam gwo is mo dhali e mo/en mo dhali mmoṯel sho’k ki ṯel gana/ mo. \v 3 Ḵani up̱ gun tana ṯi/ gwo mo wakan ki uni mini ḵa/aḵa/ mo gom gway miim buni mo, mmo’koki ta imanthutha thu’th ’pen mo walla mmota c̱iŋkina/ ma su mo mmop̱i mo. Uni ḵa ba/ imini mii ṯor gwo mo gom a’di jin ’boro’d mo ba/. \v 4 Dhali wakan yethi up̱ kun ta dhuru’c sho’k mo mmo/en ikaṯẖim buni mo dhali uc̱im buni mo, \v 5 dhali mmota uni kun mini ḵu’th is ki ’cese/ ’cese/ mo, dhali mmota uni gun mini ga/ gwasa tiya mo, dhali ta imandhu gu’b buni ki ’bore/ mo, dhali ta imanta gi bwaŋkush mo, dhali ta uni kun mini ’dap̱ ’twa/ mo e mo gi ikaṯẖim buni mo, ki gwo ma Arumgimis minu ’taki ’koki waḵ mo be. \v 6 Wakan ḵani ’kwani kun ta dhuru’c gwo mo ka daran du mo mmo’tima du ki is buni mo. \v 7 Ṯori is pini eya ris ’twaŋkal kuku/ mo mmota she/mm ki miim ’borga/ mo, dhali e gwom pini jin ṯora /e mo tani ṯori a’di jin dara’d ki jin thusi cine/ mo, dhali a’di jin ḵa/aḵa/ mo, \v 8 dhali gwom ’borga/ jin ṯora /e jin minu mol waḵ mo, wakan ki wathi/ jin ceshki mo mo tani minu kar ki mo ma ’the is mo mmodar gi tonthusa ’deŋ kamu/ mo mmo/o gom ana mo be. \v 9 Ḵani uniny c̱iŋkina/ gun yolu gwo mo mmo’dap̱ ’twa/ mo e itap̱am buni mo dhali c̱i uni moŋkap̱ mo eya ris ’twaŋkal kuku/ mo. Uni mini mii ’koki burush uni gwo i’twa/ mo, \v 10 walla mmoḵal to ki bwam buni mo, hili mmoṯor a’di jin di’d isi bwaman mo ki a’di jin ta jiŋ gana/ mo, wakan ki eya ris to ’baar mo tani uni mini mii ’taki nyoŋ gwonṯor ma Arumgimis is mo, a’di jin ta’da Manwoṯẖ bana mo be. \p \v 11 Haali/ a’the ma Arumgimis mo, a’di piki’d mo gom bway mowoṯẖ mo goma ris ’kwani ’baar mo be, \v 12 mmoye’th ana sho’k mo mmowaḵ gwo mo jin ushuwa Arumgimis luŋ mo dhali mii gun dhunu e ki ’thir ’thir mo e mony’cesh yan mo dhali mmo’ko mmoḵu’th is ki ’cese/ ’cese/ mo dhali mmota gi buyeŋ kush gana/ mo dhali mmomii mii ma gayiin mo e mony’cesh mo be, \v 13 mmoc̱ora c̱or mo gom mo ma ’teŋ kap̱em bana jin ’boru mii mo, a’di jin ta mompi gi monyca ma Arumgimis bana mo jin caaca mo dhali Amanwoṯẖ bana jin ta’da Yesus Ḵrisṯẖos mo be. \v 14 A’di jin c̱iki is piti mo gom ana mo mmowan ana ’ba/ mo ’peni aris miinthus mo dhali mmodhelel ’kwanim pitiŋ gana/ mo gom is piti mo, uni kun shwana mii anyor ki thiṯẖ mo gom miim ’boron mo be. \p \v 15 Bahi aris to gwansan mo dhali malasiya malas mo dhali ḵucuriya ḵucur ki moshirri ’baar mo. Dhalku/ ki dhal wathin ’deŋ kamu/ bway mo mmowaḵ /e mo. \c 3 \s1 Ṯikiri Miim ’Borga/ mo kun Miinu mo \p \v 1 Rogomi uni ki gwo mo mmo’dap̱ ’twa/ mo e uni kun ta itap̱a mo dhali uni kun ta gi moshirr mo, mmota imanha gwo e mo, dhali mmota uni kun mini thoson is mo gom ma gom miiŋ gana/ mo, \v 2 mmo’koki o gwon thusa p̱o/ wathin ’deŋ kamu/ mo, mmotheṯẖ mo ’peni ’kwani kun walana le’d ki ṯas ṯas mo, mmota uni gun min ma du ’thup̱ mo dhali mmoṯora dum paŋ gana/ mo e miin taḵ goma ris ’kwani ’baar mo. \v 3 Haali/ ana ki is bana ’thissa/ nṯwa/a/ mooniin tani takina p̱us mo mmo/ush gwo ha e mo dhali ana suskunu per mo dhali ana takina c̱iŋkina/ ka ris mii kun dhukunu e ki ’thir ’thir mo, haali/ ana ’kona ’ce ki ’kol mo, mmo’baara teem bana mo jin dup̱uwa dup̱ i e mo dhali ki miin dhap̱an mo, dhali ana shinu i e ki ’kwani mo dhali ana shina shi/ i e ka rem ’kup̱ mo. \v 4 Hili ki miim ’borga/ mo dhali mii kun miinu ki mo/en ki bwaŋkush mo jin ta ji ma Arumgimis mo, a’di jin ta’da Amanwoṯẖ bana mo, piyin mo tani \v 5 a’di taki ana is ki me’d mo, yisa gom miim ’boro’da kamu/ jin miikina ana ki mii ma ḵar/e mowa, hili ki momiimiim pitiŋ gana/ jin ha me’d mo, ki mii jin lamkunu mo ka dho’th jin dhodhu doḵ/e mo dhali ki mii jin tanu this e Shi/in Dheleladhelel mo tani \v 6 a’di jin wolkina a’di ap̱o/ ana mo ki ehe/ ka Yesus Ḵrisṯẖos jin ta’da Amanwoṯẖ bana mo be. \v 7 Wakan ki ana minu ’taki dhu ki mo ma ḵar/e mo ka ’them piti mo dhali ta imanbu’th mal e mo ma ’teŋ kape/ gi moŋ’koki/e ki sule/ sule/ ya ye ’ba/ mo be. \v 8 Gwo jin onu mo be ta isi gwoŋ gana/ be. \p Aha/ ona bwa ki /e mini ṯirrish gwo mo gom to gwansan mo ba/. Wakan ki uni gwansan kun gamki gwo is eya Arumgimis mo tani mini mii mii ka serec̱ mo mmoc̱i is buni mo ki miiŋ gana/ mo. Mii gwansan uni kun ta kum ’borgaŋ gana/ mo dhali ta ku kun mini ha me’d mo gom ’kwani mo be. \v 9 Hili theṯẖi/ mo ’peni mo jin doṯu/ gwowa doṯ mo kun ta gwom p̱us mo, dhali mo jin beledhu gwo mo, dhali mo jin biruwa bir mo dhali mo jin tanuwa le’d ki ṯas ṯas mo ap̱o/ gwoŋḵan jin c̱inu mo, haali/ uni dar gi shi/ miim ’boro’d mo dhali kun ta kum p̱e’th mo. \v 10 Haali/ gom wathi/ jin ḵali gwon thus jin ta’da he’k e mo tani ’ko’di a’di rumkunu ki gwo mo me’d ’de/ mo walla me’di su/ mo tani dhalku/ miiŋ kamu/ ki ’dish is mo nyaḵki a’di mo \v 11 mmomisha /e ki wathi/ gi wakan a’di wuṯulkunu mo dhali ta’da manmii miinthus mo. A’di waḵkunu ki is piti mo be. \s1 Gwo jin Yedhuwa Ye’th Sho’k mo gom ’Kwani ka ’Deṯe/ ’Deṯe/ mo \p \v 12 Me’d jin miga/ hashka Artimas mo walla Tiḵikus mo e /e mo tani miiyi ki is pini ki dher mo mmoyayu/ i aha/ mo e Pa Nikubulis mo, haali/ aha/ dikina gwo ibwa mo mmo’baar mondiṯ imun mo be. \v 13 Miiyi ki miim pini ki dher mo mmoṯora Sinas gwo mo, a’di jin ta’da manmisha jo’d gwoŋḵan mo, dhala Abulluus mo mmo/iiyu/ e bway buni ki jahanne/ mo. Hili uni i e ki ’bore/ mo ki uni mina toŋ kamu/ diki har mo. \v 14 Dhali dhalki ’kwanim bana da/ar mii mo si’da/ mmoc̱i is buni ki miim ’boro’d mo, wakan ki uni mini woṯẖ miin tiya ’twa/ mo kun mini mii ta gi to mo dhali yisa mmomol maman gana/ dho’th mo. \s1 Mom’bor Mii jin Dhalu Me’da P̱o/ ’Kwani mo \p \v 15 Aris uni ’baar mo kun nyaḵki ’ko ki aha/ mo tani hashki /e monthe me’d mo. Theki uni gwansan me’d mo kun enki aman mo e moŋgam gwo is mo be. \p A’the midi di e umi ’baar mo.