\id 1TH \ide UTF8 \h TASALUNIIKI ’DE \toc1 Gwo jin Ṯwa/a/ jin ’Kwar ma Buulus gom ’Kwani gi Pan TASALUNIIKI mo \toc2 TASALUNIIKI ’DE \mt1 Gwo jin Ṯwa/a/ jin ’Kwar ma Buulus gom ’Kwani gi Pan TASALUNIIKI mo \c 1 \s1 Monthe Me’d mo \p \v 1 ABuulus dhala Silwaanus dhala Ṯimuṯẖawuus. \p Eya ḵaniisa gi Pan Tasaluniiki mo eya Arumgimis jin ta’da Baba mo dhali Tap̱a Yesus Ḵrisṯẖos mo. \p A’the e um mo dhali moŋḵu’th is mo be. \s1 Moŋgam Gwo Is gi ’Kwani gi Pan Tasaluniiki mo dhali She/mm kun Tana Uni mo \p \v 2 Aman c̱ikina mo jin ’boruwa ’bor bwa i is mo eya Arumgimis isa yempa/ mo gom umi ’baar mo mmoṯikir gway bum mmoka e eya ’thom bam mo, \v 3 mmoka e ibwambor ma Arumgimis bana mo dhali Ababa mo gom miim bum gi moŋgam gwo is mo dhali miin to kun miina um ki mo/en mo dhali mmoṯel sho’k mo e mo ma ’teŋ kap̱e/ e Tap̱a Yesus Ḵrisṯẖos bana mo be. \v 4 Haali/ aman misha mo iwaḵ mo, um kun enu ka Arumgimis mo, me’d jin kwanykina a’di um mo \v 5 haali/ gwom ’borgam bam p̱u’dki’d e um mo jasi ki gwo yisa, hili si’da/ ki mom’bi’th mo dhali ki Shi/in Dheleladhelel mo dhali ki gwo jin ’tu’du’d mo ki mo jin suguwa du mo. Um mishkin ki aman tana ’kwani kun wakata kun nyo/kunu mo e bwam um mo gom gway bum mo. \v 6 Dhali um warkin ki imanthoḵ aman mii mo dhali gom Tap̱a mo haali/ um bu’thki gwo mo ki mo gi isa nyor jin ’kosho’d kagahara mo ki moŋ’kuny bwa mo jin ta moshi/irr ki Shi/in Dheleladhelel mo. \v 7 Wakan ki um warkin ki uni gun ta she/mm goma ris uni kun gamki gwo is mo e Pam Makiduniyya mo dhali e Pa Aḵaa/iya mo be. \v 8 Haali/ gwo gi Tap̱a yisa igwoki’d mo jasi ’peni um e Pam Makiduniyya mo dhali Pa Aḵaa/iya mo hili si’da/ moŋgam gwo is bum si’da/ eya Arumgimis mo a’di yaki’d ka pije/ eya ris mo ’baar mo. Wakan ki aman yisa mina ta gi toŋ kamu/ mmo/o mo. \v 9 Haali/ uni ki is buni be’dki isi gwo mo gom aman mo gom han jin hankunu aman mo e bwaman um mo dhali gom mom bum jin ṯu’kkina um mo eya Arumgimis mo ’peni aris tomp̱inycon mo mmomii to gom a’di jin di ki e mo, a’di jin ta’da Arumgimis gana/ mo be, \v 10 dhali mmoc̱or Ya/m piti ’peni momis mo, a’di jin cukina a’di mis mo ’peni mowu mo, a’di jin ta’da Yesus jin midi ’cuḵ ana mo ’pena nyor jin midi p̱u’du/ mo be. \c 2 \s1 Miin To ma Buulus jin Miina A’di e Pan Tasaluniiki mo \p \v 1 Haali/ um ki is bum mishki mo mo iwaḵ mo, ki buṯ jin buṯa aman e um mo tani diki ta jim p̱e’th mo. \v 2 Hili ba aman hila/ i’koshkina is ka nyor mo dhali miinu ki mon’the is kun shi/ashi/ mo e Pam P̱ilibbi mo me’d jin mishkina um mo dhali aman takina gi mo ma dum bam jin ’bi’thkina aman is mo eya Arumgimis mo mmobah um gwom ’borga/ ma Arumgimis mo e jis/e ka dhan mo jin tanu ’kup̱ ki ’kup̱ mo be. \v 3 Haali/ momalas bam mo diki pi ’peni mo ma he’k e mo walla mii kun nyo/anyo/ mo walla a’di jin miinu ka maḵ mo. \v 4 Hili jasi me’d jin ṯeskunu aman ka Arumgimis mo mmota imandhu to mo gom gwom ’borga/ mo tani wakan aman ṯorkina gwo mo, yisa mmomii mii mmo’bor ’kwani bwa mo yisa, hili mmo’bora Arumgimis bwa i is mo, a’di jin nyo/ki’da dum bam mo be. \v 5 Haali/ aman ’konaki bu’th gwo kun onu kun ta ku ma raḵakokosh mo, me’d jin misha um mo, walla mii jin diḵ mii e mo gom bwa jin puru’d mo me’d jin tan ma Arumgimis aman/o gwo mo. \v 6 Wakan si’da/ aman ’konaki simm monyca e mo ’peni ’kwani mo walla ’peni um mo walla ’peni ’kwanin tiya mo, ba aman mina ’taki ta ku gun ’theḵki gwo mo gom to mo me’d uni kun dhunu ki she/ mo goma Ḵrisṯẖos mo. \v 7 Hili aman takina ’kwani kun ’thup̱ ma du mo e bwaman um mo me’da yim jin hilki’da hil mo gom uc̱im piti mo be. \v 8 Wakan aman usha e joc̱o/ mo gom bwa jin o am ki um mo. Aman thosonkina is mo mmonyaḵa nyaḵ ki um mo, yisa jasi gwo gom gwom ’borga/ ma Arumgimis mo, hili si’da/ is bam gana/ mo haali/ um warkin ki uni kun ena am ki en gana/ mo be. \p \v 9 Haali/ um kaki miim bam jin miina aman to e mo dhali mii gun ’batha’ba’th mo, iwaḵ mo. Aman miikina mii mon’thiny mo dhali ki montee ilu/ mo ki aman mina ’taki diki dhu ton diṯin e ’ba/ ap̱o/ jaŋ kamu/ mo me’d jin ’kokina am mmoc̱i gwom ’borga/ ma Arumgimis e um mo be. \v 10 Um ta iman/o gwo mo dhali Arumgimis si’da/ mo gom mii ma gayiin bam mo dhali mii kun ta ku ma ḵar/e mo dhali mii kun daru/ ki thalkin mo ibwambori um kun ta imangam gwo is mo be. \v 11 Haali/ um mishki mo mo me’d mii kun miina com mo gom uc̱im piti mo tani aman malaskina um ka ’deṯe/ ’deṯe/ mo dhali ’bi’th uma du is mo dhali ḵan um gwo mo \v 12 mmo’ko ’ko jin ha me’d mo goma Arumgimis mo, a’di jin yuḵki um mo e bampam pitiŋ gana/ mo dhali monyca mo be. \p \v 13 Dhali aman si’da/ ’bora Arumgimis bwa i is mo ki ṯikir ṯikir mo gom mii yan mo haali/ ki um bu’thki gwo ma Arumgimis mo jin ciḵkina um ’peni aman mo tani um bu’thki a’di mo me’d gwoŋ ’kwani yisa, hili me’d a’di jin ta a’di mo, a’di jin ta gwo ma Arumgimis mo, a’di jin diki’d mo mmo/um mo e um kun gamki gwo is mo be. \v 14 Haali/ um, iwaḵ mo, um warkin ki imanthoḵ mii mo ka ḵaniisa ka ris mo kun ta ku ma Arumgimis mo eya Ḵrisṯẖos jin ta’da Yesus mo, uni kun ’kokin mo e Pa Yahuudiyya mo. Haali/ um ’koshkina is ka nyor mo ki ton ṯal ’de/ mo ’peni ’kwani gi bampam bum mo me’d mii kun miikunu uni mo ’peni ’Kwani Yahuuda/ mo, \v 15 uni kun ’koshki Tap̱a Yesus jwa mo nyaḵki imanc̱i gwo ma Arumgimis kadhamo/ mo dhali ur am ka pije/ gara/ mo dhali mii gi wakan diki ’bora Arumgimis bwa mo dhali uni ta ’kup̱ ki ’kup̱ mo gom ’kwani ’baar mo \v 16 mmononkina uni aman bway mo ’peni moṯor gwo e ’kwani kun ’koki ta ’Kwani Yahuuda/ mo ki uni minu ’taki woṯẖ mo. – Wakan me’d isa yempa/ mo uni ’tu’dki miinthus buni ki piny piny mo. Hili anyor ma Arumgimis p̱u’dki’d ap̱o/ uni ki ’ta’b mo. \s1 ABuulus Dina Gwo Ibwa mo Mmobuṯi ’Kwaniŋ Ḵaniisa Doḵ/e mo \p \v 17 Hili me’d jin ’thissa/ ḵwa/kunu aman bwa mo ’peni um iwaḵ mo, ki ari mo mo e buŋgwar is mo tani, yisa eya du mo tani aman palkina mii mo ka daran du kagahara mo dhali o bwa ki o shiyi’d mo mmoṯora ṯor ki um ka ḵarambuye/ mo. \v 18 Haali/ aman ŋap̱a mmop̱u’dku/ i um mo – aha/ Buulus doḵ/e dhali doḵ/e mo – hila Seṯaan nonki aman ’kup̱ mo. \v 19 Haali/ mo ma ’teŋ kap̱em bam walla moŋ’kuny bwam bam walla toŋ’kup̱ jin dhuna aman ’ba/ ki ca mo ibwambori Tap̱a Yesus bana mo gom p̱u’d piti jin mina a’di p̱u’du/ mo tani a’di ta’da ta mo? A’di diki ta uma? \v 20 Haali/ um ta tontaḵ bam mo dhali moŋ’kuny bwam bam mo be. \c 3 \p \v 1 Wakan ki aman mola ’dim ’kup̱ naskina/ mo tani aman okina bwa mo ki aman minu dhalku/ mo ŋ’ko’d mo e Pa Athiina mo aman ’cena mo \v 2 dhali aman hashkina aṮimuṯẖawuus mo, a’di jin ta’da kam bana mo dhali a’di jin ta’da manmii to mo goma Arumgimis mo gom gwom ’borga/ ma Ḵrisṯẖos mo, mmoṯel um sho’k mo e moŋgam gwo is bum mo dhali mmomalas um mo, \v 3 ki wathin ṯal ’deŋ kamu/ minu ’koki joc̱ mo ki monṯo’c bwa gwansan mo. Um ki is bum mishki mo mo ki a’di yansan ta tom bana jin midi ’bag ana e mo be. \v 4 Haali/ me’d jin ’kona aman nyaḵki um mo tani aman ṯorkina um gwo gwansani ṯwa/a/ mo ki ana mina isi ’kosh ka nyor mo e monṯo’c bwa mo, me’d jin p̱u’dkina a’di kan mo me’d jin mishkina um mo be. \v 5 Gom ’kup̱ mii yansan mo ki aha/ mola a’di ’dim ’kup̱ mo naskina/ mo tani aha/ hashkina gwo mo ki aha/ mina ’taki mish moŋgam gwo is bum mo, gom moŋḵo/ is mo ka manpal ’kwani mo gamki bwaya kamu/ mmopal um mo, ki miin tom bam midi ’taki ta jim p̱e’th mo be. \p \v 6 Hili shwane/ me’d jin p̱u’dkin ma Ṯimuṯẖawuus mo e am mo ’peni um mo tani dhali ḵalki aman gwom ’boron mo gom moŋgam gwo is bum mo dhali mo/en bum mo dhali be’d gwo mo ki um isa yempa/ kaki aman e mo ki bwaŋkush mo dhali ḵwa/a/ ki ’kosh um mo mmop̱ar am e mo, me’d jin ’koshkina ḵwa/a/ aman si’da/ mo mmop̱ar um e mo – \v 7 haali/ gom ’kup̱ mii yan mo tani iwaḵ mo eya ris mo ma c̱is bam mo dhali monṯo’c bwa mo tani aman ’kokunu mo mmomalas mo ki um mo e moŋgam gwo is bum mo be. \v 8 Haali/ shwane/ aman ’kokina mo waḵki/ um mini ṯel sho’k e Tap̱a mo be. \v 9 Haali/ mo jin ’boruwa ’bor bwa i is mo ki mii gi wakata imina aman ic̱i eya Arumgimis mo gom um mo goma ris bwaŋ ’kunyga/ suru’dki amana a’di jin takina aman gom gway bum ibwambor ma Arumgimis mo \v 10 mmo’tho mo ka daran du mo ki mon’thiny ilu/ mo dhali montee mo ki aman mina ṯora ṯor ki um ka ḵarambuye/ mo dhali thip̱a thip̱ mo a’di jin hara um mo e moŋgam gwo is bum mo be. \p \v 11 Dhali shwane/ dhalki Arumgimis bana dhali Ababa ki is piti dhali Tap̱a Yesus Ḵrisṯẖos c̱u’thki aman bway bam e um mo \v 12 dhali dhalki Tap̱a a’di dhu um mmomar mo/en is mo ka rem ’kup̱ mo dhali c̱i um mo/en jin ishki’d ka enthus ka rem ’kup̱ mo, dhali goma ris ’kwani ’baar mo, me’d mii jin miikina aman mo gom um mo. \v 13 Wakan ki a’di midi ṯela dum bum sho’k mo ki dar gi mii kun ’koni ’ba/ mo e mii gun ḵogu mo ibwambor ma Arumgimis bana mo dhali Ababa mo ki p̱u’d jin mina Tap̱a Yesus bana p̱u’du/ mo nyaḵka ris unim piti kun dhelelkin mo be. \c 4 \s1 Mii kun Miina Wathi/ Mii Mii mo Mmo’bora Arumgimis Bwa mo \p \v 1 Ḵwalany ’te/ ba/ iwaḵa, aman yuḵkina um mo dhali malas um mo e Tap̱a Yesus mo ki um me’d jin da/arkina um gwo mo ’peni aman mo gom gwo jin mina um ḵa ’ko mo ba/ dhali ’bora Arumgimis bwa mo jasi me’d mii jin miikina um mo tani miiyi wakan ki nyanye/ mo dhali ki nyanye/ mo. \v 2 Haali/ um mishki gwo jin ye’thkina aman um sho’k mo e Tap̱a Yesus mo be. \v 3 Haali/ a’di yansan ta bwa ma Arumgimis mo, ki um minu dhagam mo, ki um mini ’do is mo ’peni mo jin miinu miinyc̱al mo, \v 4 ki um ka ’deṯe/ ’deṯe/ mo mini mish mo mo mmobu’th up̱ gom is bum gana/ mo e mii jin ḵogu mo dhali montaḵ mo, \v 5 yisa e mii jin dhunu e ki ’thir ’thir mo mmo’dap̱ e mo me’d mii kun miina ’kwani kun daran ki ji gi luŋu mo, uni kun ’koki misha Arumgimis mo, \v 6 dhali ki wathin ’deŋ kamu/ midi diki dhaŋ gwo mo dhali mii akam piti ki shi/ e mii yan mo, haali/ Tap̱a a’di ta’da manrica ris to gwansani ’baar mo me’d gwo jin rumkina aman um iṯwa/a/ ki ’bi’th ’bi’th mo. \v 7 Haali/ Arumgimis diki yuḵ ana mo gom mii en’dap̱ mo, hili e miin dhelelga/ mo. \v 8 Hili a’diyin jin midi ush gwo yansan mo tani a’di ushki gwo gi wathi/ yisa, hili Arumgimis mo, a’di jin c̱iki Shi/in piti jin Dheleladhelel e um mo be. \p \v 9 Hili isi gwo gom mo/eni e mo iwaḵ mo um yisa mini mii ta gi jan ’deŋ kamu/ jin midi ’kwar um to mo, haali/ um ki is bum ṯorkunu gwo ka Arumgimis mo ki um mini ena en ka rem ’kup̱ mo \v 10 dhali ka jiŋ gana/ umi ’baar mo enki iwaḵ mo kun ’kokin mo e Pam Makiduniyya mo. Hili aman malaskina um mo iwaḵ mo mmomii uni ki nyanye/ mo dhali ki nyanye/ mo, \v 11 mmogu a’di ki e mo mmo’ko ki ’dantar mo, mmohil isi miim bumi e mo, dhali mmomiiya ṯu’c ki me’d bum mo me’d gwo jin ḵankina aman um mo. \v 12 Wakan ki miim bum mini yuḵ montaḵ ’peni ’kwani kun ’kon ka pije/ mo dhali mmo’koki ’tho to ’peni cin tiya mo. \s1 Ku gun Wukin mo dhali kun ’Ko ki E mo ka Tee jin Mina Tap̱a P̱u’du/ mo \p \v 13 Hili aman mina ’koki dhal um bway mo mmota p̱us moyi, iwaḵ mo, isi gwo gom uni gwansan kun ishki e mo ki um minu ’koki jwakaṯ mo me’d mii kun miina kun tiya kun daran gi mo ma ’teŋ kap̱e/ mo. \v 14 Haali/ me’d jin gamkina ana gwo is ka Yesus wuki’d mo dhali cu mo doḵ/e, isi kan si’da/ wakan eya Yesus mo tani Arumgimis midi ’doyu/ nyaḵki a’di si’da/ uni gwansan kun ishki e mo be. \v 15 Haali/ a’di yansan ibahkina aman e um mo ki gwon Tap̱a mo ki ana kun ’kona ki e mo dhali kun boc̱kin mo ntagi p̱u’d jin mina Tap̱a p̱u’du/ mo tani ana mina ’koki sul uni gwansan bway mo kun ishki e mo be. \v 16 Haali/ Tap̱a ki is piti a’di midi thulu/ ’peni momis ki cuuwa/ jin ḵanu mo, nyaḵka yuḵ ma man’doyu gwo jin ca’d mo, dhali nyaḵki ko ma poome/ ma Arumgimis mo. Dhali uni gun wukin eya Ḵrisṯẖos mo tani mini cu misi ṯwa/a/ mo be. \v 17 Dhali yan’ko’d ana kun ’kona ki e mo dhali kun boc̱kin mo minu nyaḵ bu’th mo nyaḵki uni mo mmonṯal ’de/ mo mmogam Tap̱a ’kup̱ mo e bwaa raḵ mo e momis mo. Dhali wakan ana mina nyaḵ ’ko ki Tap̱a ki sule/ mo. \v 18 Dhali ki mii gi wakan mo tani malasiya malas ka rem ’kup̱ e gwo gwansan mo ma. \c 5 \s1 Thosoni Is mo gom P̱u’d jin Mina Tap̱a P̱u’du/ mo \p \v 1 Hili isi me’d gwo goma tee mo dhali yir mo mo iwaḵ mo, um mini mii ’koki ta gi gwon ’deŋ kamu/ jin minu ’kwarku/ e um mo. \v 2 Haali/ um ki is bum mishki mo ki ’bore/ mo ka tee jin mina Tap̱a p̱u’du/ mo tani a’di wana e ki wathin ’di/ jin midi yayu/ mon’thiny mo. \v 3 Ki ’kwani mini o gwo mo ki: Moŋḵu’th is a’diheye dhali mo jin ’konu ’kom ’pempa mo tani yan’ko’d ki jahanne/ mony’ce’d sho’k midi p̱u’d apo/ uni mo me’da nyor ma ’ci jin shwa’da ’bom mo. Dhali moŋkamu/ minu yeya? \v 4 Hili um yisa ’kon e mondhurumi’d mo iwaḵ mo, haala tee yansan midi diki wuny um is mo me’d mii jin miina wathin ’diyi. \v 5 Haali/ umi ’baar mo ta iya/ gi moŋkush mo dhali iya/ ma tee mo. Ana ’konaki ta uni gi mon’thiny mo walla gom mondhurumi’d mo. \v 6 Wakan dhalki ana ki ish e mo me’d mii kun miina ’kwanin tiya mo, hili dhalki ana ’kona ki e i’kup mo dhali tim mo mo ki ’cese/ ’cese/ mo. \v 7 Haali/ uni gwansan kun ishki e mo tani ishki e mo e mon’thiny mo dhali uni gwansan kun ’koshkin ma su mo tani ’koshkin ma su mo mon’thiny mo be. \v 8 Hili me’d jin takina ana uni ma tee mo tani dhalki ana tima mo mo dhali hitha rac̱pa/ gi moŋgam gwo is mo dhali mo/en mo dhali gom toŋ’kup̱ mo tani a’di ta mo ma ’teŋ kap̱em bana gi bway mowoṯẖ mo be. \v 9 Haali/ Arumgimis diki ’kawur ana mo goma nyor mo hili ki ana mina bu’th bway mowoṯẖ mo e Tap̱a Yesus Ḵrisṯẖos bana mo, \v 10 a’di jin wuki’d mo gom ana mo, wakan waḵki/ ana ’kona ki e mo walla isha e mo tani ana mina ’taki ’ko nyaḵki a’di mo be. \v 11 Wakan ’bithi ci adu is ka rem ’kup̱ mo dhali nyaŋi anyaŋ ka rem ’kup̱ mo jasi me’d mii jin miikina um mo be. \s1 Ḵwalany ’Te/ Ba/. Momalas mo dhali Monthe Me’d mo \p \v 12 Hili aman yuḵkina um mo iwaḵ mo, mmotaḵ uni gwansan ḵun miiki mii e bwam um mo dhali uni gun can ki um e Tap̱a mo dhali uni gun logomki um ki gwo mo, \v 13 dhali taḵi uni mo ki taḵ jin caaca mo e mo/en mo goma ṯu’c buni mo be. Hili tayi gi mo ma ḵu’th is e bwaman is bum gana/ mo. \v 14 Dhali aman malaskina um mo, iwaḵ mo, ki um mini ṯo’k uni gwahan kun tana p̱iny is mo, dhali ’bithi uni gwansan adu is mo kun ’thina buye/ ki miin to mo, dhali woṯẖi/ uni kun ’ka’da is mo, ’kuc̱i bwa ki ’kari’th mo gom uni ’baar mo. \v 15 Hili ki ’bore/ ki jan ṯal ’deŋ kamu/ ’peni bwam um midi diki raḵ tonthusi bway mo gom tonthus jin miinu mo, hili isa yempa/ simmi mii e mo mmomii miim ’boro’d ka rem ’kup̱ mo dhali gom ’kwani ’baar mo. \v 16 ’Kunyi bwa mo isa yempa/ mo. \v 17 ’Thoyi ki ṯikir ṯikir mo. \v 18 C̱iyi mo jin ’boruwa ’bor bwa i is mo goma ris mii ’baar mo kun ṯu’k ’ban mo. Haali/ a’di yansan ta bwa ma Arumgimis eya Ḵrisṯẖos jin ta’da Yesus mo gom um mo be. \v 19 Dhalku/ Shi/in ki us mo. \v 20 Dhalku/ gwo jin onu is ki waḵ mo. \v 21 Hili nyo/i aris to ’baar mo. Ṯeli mo e a’di jin ’boro’d mo. \v 22 ’Doyi is mo ’peni aris e ’baar mo kun ta tonthus mo. \p \v 23 Dhalka Arumgimis jin ta moŋḵu’th is ki is piti mo dhagam um ka ’bimpil mo, dhali dhalki shi/in bum dhala ḵashiram bum dhali buŋgwar is bum minu dhu ki ’dantar mo dhali dar gi monthalkin mo gom p̱u’d jin mina Tap̱a Yesus Ḵrisṯẖos bana p̱u’du/ mo be. \v 24 A’di jin yuḵki um mo tani ta a’di jin ta isiŋ gana/ mo dhali a’di midi mii a’di mo. \p \v 25 Iwaḵa, ’thoyi gom aman mo ma. \p \v 26 Theyi arisa waḵ me’d mo ki ’twa/ jin p̱inu ki jiŋ ḵo/ mo. \p \v 27 Aha/ ḵankina um gwo mo ki gwon Tap̱a mo ki gwo yansan minu deŋ e mo goma risa waḵi ’baar mo be. \p \v 28 A’the gi Tap̱a Yesus Ḵrisṯẖos bana mo midi di e um mo be.