\id 1PE \ide UTF8 \h BUṮERUS ’DE/ \toc1 Gwo jin Ṯwa/a/ jin ’Kwar ma BUṮERUS mo \toc2 BUṮERUS ’DE/ \mt1 Gwo jin Ṯwa/a/ jin ’Kwar ma BUṮERUS mo \c 1 \s1 Monthe Me’d mo \p \v 1 ABuṯerus, a’di jin karu ki she/ mo goma Yesus Ḵrisṯẖos mo. \p E uni gun ’kokin mo e bwaman ’kwanin tiya mo kun c̱ekerkunu bwa mo e Pam Buntus mo dhali e Paŋ Galathiyya mo dhali e Paŋ Kabbadukiyya mo dhali e Pa Asiyya mo dhali e Pam Biṯẖiniyya mo \v 2 uni kun kwanykunu mo dhali kun ’kawurkin ma Arumgimis jin ta’da Baba mo dhali kun dhagamkunu mo ki Shi/in mo gom gwo jin hana uni e mo eya Yesus Ḵrisṯẖos mo dhali goma bas piti jin ḵukuski’d mo. \p Dhalka ’the dhali moŋḵu’th is minu mar is gom um mo. \s1 Mo ma ’Teŋ Kap̱e/ jin Di ki E mo \p \v 3 Mom’bor mii midi di mo goma Arumgimis mo dhali Ababa gi Tap̱a Yesus Ḵrisṯẖos bana mo. Ka dhan momiimiim piti mo tani ana ’kokunu mo mmodho’th mo doḵ/e e mo ma ’teŋ kap̱e/ jin di ki e mo ki mompi ma Yesus Ḵrisṯẖos ’peni mowu mo, \v 4 dhali e mo mal jin budhu mo a’di jin moli p̱u/ mo, dhali jin dinuki shi/ ki mii mo, dhali jin midi diki us mo ki jog mo, dhali jin karkunu mo gom um mo e momis mo. \v 5 Um gun jinu ki mom’bi’th ma Arumgimis mo ki mo ki moŋgam gwo is ki bway mowoṯẖ mo, a’di jin thosonkunu mo mmoṯor eya tente/ ka tee jiŋ ’ko’d mo. \v 6 E mii yansan mo tani ’kunyi um bwa mo ma, ba shwane/ ki ari mo yansan mo tani um mina isi ’kosh ka nyor mo ki mompal ki she/ ki she/ mo. \v 7 Wakan ki moŋgam gwo is bum gana/ mo, jin ta yintho/ ki yintho/ mo mmobol ’dolkon gana/ e mo, a’di, ba a’di jin mishi p̱u/ mo tani a’di nyo/u ki mo/o’d mo tani minu ’taki gam mo mmoc̱i momaŋ mo dhali monyca mo dhali montaḵ mo e mony’cee jin minu ’ceeya Yesus Ḵrisṯẖos mo be. \v 8 Ki dar gi mmop̱ar a’di e mo tani um enki a’di mo. Ba um bala kun ’koki p̱ar a’di e mo shwane/ mo tani um gamki gwo is e a’di mo dhali ’kunykina bwa mo ki gwo jin molu bah mo dhali jin eḵa/ eḵ mo. \v 9 Me’d gwo jin thimkunu mo gom moŋgam gwo is bum mo tani um bu’thki bway mowoṯẖ bum goma ḵashiram bum mo be. \p \v 10 Imanc̱i gwo ma Arumgimis kadhamo/ kun oki gwo kun onu is mo goma ’the yan mo jin midi ta jim bum mo tani uni simmki mii e mo dhali doṯa/ doṯ mo gom bway mowoṯẖ yansan mo be. \v 11 Uni doṯkina doṯ mo goma ci en’thiŋ kamu/ mo walla mo mo jin ṯorkina Shi/in ma Ḵrisṯẖos jin di’d e uni mo me’d jin ṯorkunu gwo nṯwa/a/ mo gom isa nyor ma Ḵrisṯẖos mo dhali monyca jin midi di ŋ’ko’d mo be. \v 12 A’di ṯorkunu uni eya tente/ mo ki uni ’koki mii to mo gom is buni mo, hili gom um mo, eya ris to gun baḵkunu um shwane/ mo ki uni gwansan kun ta imanc̱i gwom ’boro’d e um mo ki Shi/in Dheleladhelel mo, a’di jin hashkunu ’peni momis mo, uni kun ta to jin ’koshkina iman’doyu gwo ṯe/ mo mmop̱ar e mo be. \s1 Ayuḵ jin Yuḵu mo Mmo’ko ’Ko jin Ḵogu mo \p \v 13 Wakan deḵi adum bum mo dhali ḵuthi is ki ’cese/ ’cese/ mo, dhali dhuyi a’teŋ kap̱em bum ki mon’tu’d mo ap̱owa ’the mo, a’di jin p̱u’dki’di um mo ’peni mony’cee jin ’ceekunuwa Yesus Ḵrisṯẖos mo be. \v 14 Me’d uc̱i gun ha gwo e mo tani dhalku/ mii ki tash mo mmodhu e ki ’thir ’thir mo me’d jin miikina um ’thissa/ e miin dhamom p̱us bum mo. \v 15 Hili me’d jin tana a’di jin yuḵi um, a’di jin ḵogu mo tani tayi um uni gun ḵogu mo ki is bum mo eya ris miim bum kun nyoŋa um is mo. \v 16 Haali/ me’d gwo jin ’kwarkunu mo ki: Um mini mii ta kun ḵogu mo haali/ aha/ tana a’di jin ḵogu mo be. \v 17 Waḵki/ um mini yuḵa yuḵ ap̱owa Baba mo, a’di jin dwallki ’kwani gwo ka ’deṯe/ ’deṯe/ ki dar gi mii ma gwar ’de/ mo isi ki miim buni kun miina uni mo tani nyoŋi is bum ki moŋḵo/ is mo ka teem bumi ’baar mo jin ’kona um mo e bwaŋ ’kwanin tiya mo. \v 18 Um mishki mo ki um wankunu ’ba/ mo ’peni miim p̱e’th kun luḵu ’peni ibabam bum mo tani yisa ki to kun mini p̱u/ mo me’d ’dolkon kush mo walla ’dolkon gana/ mo, \v 19 hili um wankunu ’ba/ mo ka bas ma Ḵrisṯẖos jin ta yintho/ mo me’d ji gi ari ḵa’bal jin dar gi thalkin mo dhali jin ta jim ’borgaŋ gana/ mo. \v 20 A’di ’kawurkunu nṯwa/a/ mo ki mony’cesh yan ’konuki ḵa’b mo, hili a’di ṯorkunu eya tente/ e ’ko’d mo gom mo gi gway bum mo be. \v 21 E a’di mo tani um takin gi mo jin wunuwa Arumgimis jwa i is mo, a’di jin cuki a’di mis ’peni mowu mo, dhali c̱i a’di monyca mo, wakan ki moŋgam gwo is bum mo dhali mo ma ’teŋ kap̱em bum mo mini ’ko eya Arumgimis mo be. \p \v 22 Mmodhelelkina um aḵashiram bum mo ki gwom bum jin hana um e mo e gwoŋ gana/ mo gom washila/ jin p̱iyi’d e um mo e mo/en mo gom iwaḵ mo, mmo/enkina uma en mo ki bwan dara’d mo ’pena duŋ gana/ mo. \v 23 Um dho’thkunu mo doḵ/e ki dho’th this mo, yisa ’peni emen to jin midi p̱u/ mowa, hili ’peni emen to jin midi mol p̱u/ mo, e a’di jin ta gwo ma Arumgimis jin di’d ki e mo dhali jin midi di ki sule/ mo. \v 24 Haali/ \q1 Aris shuman isi ’baar mo uni wana e ka sho mo. \q1 Dhala ris jarom buni mo tani uni wana e ki jandi/ ma sho mo. \q1 Asho ḵu’thkin mo dhali jandim buni raskin mo \q1 \v 25 hili gwo gi Tap̱a mo tani a’di c̱a’bki’d ki sule/ sule/ ya ye ’ba/ mo be. \m Gwo yansan a’di ta gwom ’boro’d mo, a’di jin c̱ikunu um mo be. \c 2 \s1 Wosh jin Di ki E mo jin Ta’da ’Duntula/ mo dhali Kal jin Ḵogu mo \p \v 1 Wakan dhuyi aris mii kun dup̱uwa dup̱i e ’pen ka pije/ mo dhali arisa maḵ mo dhali mii kun ta washila/ mo dhali miin dhap̱an mo dhali arisa thu’th ’pen kun thudhu mo. \v 2 Me’d usha ŋam ’pereny kun daḵa dhodhu mo tani oyi bwa mo goma ko mo jin ta to gi shi/in jin dheleli’d mo. Ki a’di mo tani um mini ca mo e bway gi mowoṯẖ mo. \v 3 Haali/ um nyoḵki bwaŋkush gi Tap̱a mo be. \p \v 4 Iiyu/ i a’di mo, a’di jin ta wosh yin jin di ki e mo, a’di jin waḵkina ’kwani mo, hili e jis/e ma Arumgimis mo tani a’di kwanykunu mo dhali a’di ta yintho/ ki yintho/ mo. \v 5 Dhali me’d wosh kun ’ko ki e mo tani tayi um ki is bum kun minu nyaŋ mo mmota gu’b gi to gi shi/in mo, mmota uni gun mii mii ma gasiis kun ḵogu mo, mmoc̱i to kun ’ciṯẖu/ ’kus mo kun ta gi shi/in mo kun mishu bu’th ka Arumgimis eya Yesus Ḵrisṯẖos mo be. \v 6 Haali/ a’di ṯelki’d mo e Gwo ma Arumgimis jin ’kwarkunu mo ki: \q1 Hili mo mo ma, aha/ ’thikina aSihyuun wosh mo, a’di jin ta wosh ’penabi jin kwanyu mo dhali jin ta yintho/ mo. \q1 Dhali a’di jin gam gwo is e a’di mo tani minu ’koki kar ki mo ma ’the is mo be. \m \v 7 Wakan e um mo um gun gamki gwo is mo tani a’di ta yintho/ mo, dhali hili gom uni gwansan kun ’koki gam gwo is mo tani: \q1 Wosh gana/ yansan jin waḵkina imannyaŋ gu’b mo tani \q1 a’di warki’d ka dhana ’kaŋ’kup̱ wosh gi ’penabi mo, \m \v 8 dhali \q1 Wosh jin midi dhu ’kwani mmokol mo, \q1 dhali wosh jin midi dhu uni mmoṯa’k mo, \m haali/ uni golkunu mo haali/ uni ’koki ha gwo e mo me’d jin ’kawurkunu uni mo mmomii mo. \p \v 9 Hili um ta emen kun kwanykunu mo dhali imanmii mii ma gasiis jin waki ji ma maliḵ mo, dhali um ta kal gi ’kwani kun ḵogu mo, dhali um ta ’kwani ma Arumgimis ki is pitiŋ gana/ mo, ki um mini bah eya tente/ mo miim ’borgam piti mo, a’di jin yuḵki um mo ’peni bwam mondhurumi’d mo e moŋkush piti jin ta momer mo. \v 10 Nṯwa/a/ mo tani um ’koki ta ’kwani mo, hili shwane/ um ta ’kwani ma Arumgimis mo. Nṯwa/a/ mo tani um ’koki bu’th mo jin miinu mii mo, hili shwane/ um bu’thki momiimii mo be. \s1 ’Koyi Me’d Imanmii To goma Arumgimis mo \p \v 11 Um gun enu mo, aha/ yuḵa um mo me’d ’kwani kun ’kon ka pije/ mo ’peni bampaŋ kamu/ mo dhali me’d uni kun ’kon e bwaman ’kwanin tiya mo, mmoga/ mii kun dhunu e ki ’thir ’thir mo gi shuman is mo jin ta to jin aski’da asa p̱owa ḵashiram bum mo. \v 12 Hali miim ’borga/ mo mmonyoŋ is mo e bwaman ’kwani kun ’koki ta ’Kwani Yahuuda/ mo, wakan waḵki/ uni mini ’taki o gwo ap̱o/ um mo me’d imanṯẖu’th to mii mo tani uni mini ’taki p̱ar miim ’borgam bum e mo dhali kara Arumgimis ki ca mo eya tee gi mowoṯẖ mo be. \p \v 13 ’Dap̱i ’twa/ mo gom gway gi Tap̱a mo eya ris mii kun ṯelkina ’kwani en’thi/ ’pen mo gom ’kom buni mo, waḵki/ a’di midi ta maliḵ mo jin ta tap̱a ap̱o/ tiyan tiya mo \v 14 walla imudhiir mo kun hashu ki a’di mo mmoc̱i uni gwansana jisa mo kun ṯẖu’th to mii mo dhali maŋ uni gwansan kun miin ki ’bore/ mo. \v 15 Haali/ a’di ta bwa ma Arumgimis mo ki um ki miim ’borgam bum mo kun miina um mo tani mini mu’th ’twa/ gi ’kwanim p̱ali/ mo dhali miim p̱us buni mo. \v 16 Tayi ’kwani kun ’kon ki ’kus mo, hili ki dar gi mii jin mina umi bu’th mom bum jin ’kona um ki ’kus mo mmota mii jin diḵ mii gun miina um kun ta thus mo. Hili ’koyi me’d uni kun ta imanmii to goma Arumgimis mo. \v 17 Taḵi aris ’kwani ’baar mo. Eni iwaḵ bumi ’baar mo. Ḵoki Arumgimis mo. Taḵi imaliḵ mo. \s1 She/mm Mii ma Ḵrisṯẖos jin ’Kosha Is A’di ka Nyor mo \p \v 18 Imanmii towa, ’dap̱i ’twa/ mo e tap̱am bum mo ka ris montaḵ mo, hili yisa jasi e uni gun mii mii ki bwaŋkush mo dhali mii ma ’thup̱ e mo, hili si’da/ e uni gun ’cwarkina ’cwar mo be. \v 19 Haali/ wathi/ a’di ṯesu mo waḵki/ a’di ta’d gi ’twa/ ma du ’kup̱ ka Arumgimis mo mmo’dim ’kup̱ mo e isa nyor mo me’d jin tana a’di isa nyor jin diki ta ḵar/e mo. \v 20 Haali/ to jin gama um a’di ta’da taye, waḵki/ um ki ṯẖu’th to mii mo dhali gam mondor mo gom a’di mo tani dhali um mini bu’th a’di ki bwa jin ’kuc̱u ki ’kari’th mowa? Hili waḵki/ um ki mii miim ’boron mo dhali ’kosh is ka nyor mo gom a’di mo tani um bu’thki a’di ki bwa jin ’kuc̱u ki ’kari’th mo dhali um tan gi mo jin ṯes ma Arumgimis um mo be. \v 21 Haali/ gom a’di yan mo tani um yuḵkunu mo, haala Ḵrisṯẖos si’da/ ’koshu is ka nyor mo gom um mo, mmodhalkina a’di um she/mm piti mo ki um mini ’taki baṯẖa cuḵ piti mo be. \v 22 A’di diki mii miinthusa ’deŋ kamu/ mo. Dhali gwo maḵa ’deŋ kamu/ si’da/ dinuki gam ’pena le’d piti mo be. \v 23 Ki a’di sorkunu mo tani a’di diki raḵa sori bway mo. Ki a’di ’koshkina is ka nyor mo tani a’di diki shwaa ’cesh ki sho’k mo. Hili a’di gamki a’di gwo is mo, a’di jin ta’da mandwall gwo mo jin ta’da ḵar/e mo. \v 24 A’di a’di ki is piti ḵalki miinthus bana e is piti mo ap̱o/ cwa mo, ki ana mina ’taki wu miinthus mo dhali ’ko ki e mo e mo ma ḵar/e mo. Ki jamam piti jin dorkunu a’di mo tani um wac̱kunu mo be. \v 25 Haali/ um iikini per mo me’d ḵa’bal mo, hili shwane/ um doḵkin ka nyaŋ’ko’d mo eya Manhil Ḵa’bal mo dhali Amanjiya ḵashiram bum mo be. \c 3 \s1 Shush Mii jin Miina Up̱ kun Mashu mo dhali Ikaṯẖ mo \p \v 1 Wakan si’da/ um up̱a, ’dap̱i ’twa/ mo e ikaṯẖim bum mo, wakan ki kun tiya mo, ba kun tiya yisa ha gwo eya, uni minu ’taki gama du is ki dar gi gwo mo goma nyoŋ is gi i/ashim buni mo \v 2 ki uni mini p̱ar miim bum jin ṯuka uma ṯu’k is e mo dhali miin dhelelga/ mo gom mii kun nyoŋuwa nyoŋ mo. \v 3 Hili dhalku/ ki dhal miim bum mmota ji ma p̱or ma pije/ mo gom tom bum kun hidha um i is mo ka mur jin ṯo’du mo, dhali mmonyoŋ ’dolkon gana/ mo dhali hi’th burrinyem p̱o/ mo, \v 4 Dhali hili dhalki a’di ta’da ciŋ kamu/ jin bagu mo jin ta’da du mo ki wosh dhel jin moli p̱u/ mo jin ta shi/in jin ’thup̱a e mo dhali jin di’d ki shwam mo, a’di jin ta yintho/ ki yintho/ mo e bwambori jis/e ma Arumgimis mo. \v 5 Wakan ’thissa/ up̱ kun dhelelin mo, uni kun tan ga ’teŋ kap̱e/ eya Arumgimis mo tani nyoŋki is buni mo dhali ’dap̱ ’twa/ mo e gwo gi ikaṯẖim buni mo, \v 6 me’da Saarah mmohakina a’di gwo ma Ibrahiim e mo dhali yuḵ a’di ki tap̱a mo. Dhali um shwane/ mo ta uc̱i ma yim mo waḵki/ um mini mii mii ki ’bore/ mo dhali mmodiki dhal toŋ kamu/ bway mo mmodee um is mo be. \p \v 7 Wakan si’da/ um gwaṯẖa, ’koyi ki isi ’kom pa mo nyaḵki up̱ bum mo, mmoc̱i montaḵ goma ’bom mo me’d jin ’ka’da isa yim mo ki buŋgwar ma yim mo, haali/ um nyaḵki mal buthi mon’de/ mo ka ’the ki mondiki/e mo, ki mii gi wakan mo tani ka ’thom bum kun ’thona um mo tani minu ’koki ’taki non ’kup̱ mo be. \s1 ’Koshi Is ka Nyor ma gom Gway Mii ma Ḵar/e mo \p \v 8 Ḵwalany ’te/ be. Aris umi ’baar mo, tayi gi mo jin gamu gwo me’d e shi/in mo, dhali ḵoci e mo, dhali eni iwaḵ bum mo, dhali tayi ka duŋ ’ka’dga/ mo dhali bwa kun dhunu ki gwa’d mo. \v 9 Dhalku/ ki raḵ tonthusi bway mo gom tonthus mo walla dhalka sor ki raḵi bway mo goma sor jin soru mo. Hili ap̱o/ mii yan ki c̱a’ckon mo tani ’boriya ’bor mii mo haali/ gom mii yan mo tani um yuḵkunu mo ki um mini ’taki bu’th mo jin ’boruwa ’bor mii mo be. \v 10 Haali/ me’d gwo jin ’kwarkunu mo ki: \q1 A’di jin midi ’taki en mondiki/e mo \q1 dhali p̱ar ateem ’borga/ e mo tani \q1 dhalki a’di noni’da le’d piti ’peni tonthus mo \q1 dhali ’twam piti ’peni mo jin onu gwo ma maḵ mo. \q1 \v 11 Dhalki a’di ṯu’kki’d mo ’peni tonthus mo dhali mii miim ’boro’d mo \q1 dhali dhalki a’di simm moŋḵu’th is e mo dhali ur a’di isho’k mo. \q1 \v 12 Haali/ e gi Tap̱a a’di di’d ap̱o/ uni gun mii miiŋḵar/e mo \q1 dhali ’cem piti ḵa’dkina a’di mo gom mon’thom buni mo be. \q1 Hili bwam/e gi Tap̱a diki’da p̱o/ uni gun miiki tonthus mo. \p \v 13 Dhali kaja di’di mmoshi/ um mo waḵki/ um shwana miiŋ gana/ anyor ki thiṯẖ mo? \v 14 Hili isi kani waḵki/ um ’kosha is ka nyor mo gom gway gi mii ma ḵar/e mo tani um minu ’bor mii mo be. Dhalku/ uni ki ḵo/ mo walla dhalka du ki mur mo, \v 15 hili eya dum bum mo tani tuḵi aḴrisṯẖos me’d Tap̱a mo. Isa yempa/ mo tani um mini thoson is mo mmota iman’ce’d gwo she/ mo gom ma gom ’kwani gunn kun yuḵki um mo mmoc̱i gwo goma ’teŋ kap̱e/ jin di’d e um mo, hili miiyi a’di ka du jin ’thup̱u e mo dhali ka tuḵ jin tuḵu/ mo. \v 16 Dhali dhuyi ’twa/ ma dum bum ki dhelel dhelel mo, wakan waḵki/ um minu ’taki sor mo tani uni gwansan kun sorki um mo goma nyoŋ bum jin nyoŋa um is ki ’bore/ mo eya Ḵrisṯẖos mo tani uni minu dhu ki mo ma ’the is mo be. \v 17 Haali/ a’di ’boro’d ki ’bor gana/ mo mmo’kosh is ka nyor mo gom miiŋ gana/ mo waḵki/ a’di midi ’taki ta bwa ma Arumgimis mo mmobol mii jin ṯẖudhu mii e mo. \v 18 Haala Ḵrisṯẖos a’di wuki’d mo si’da/ gom miinthus mo me’d ’de/ mo gom ’kwani ’baar mo, a’di jin ta’da ḵar/e mo wuki’d mo gom uni kun ’koki ta ḵar/e mo, ki a’di midi ’taki sus ana eya Arumgimis mo. A’di karkunu mo mmowu mo ki buŋgwar is gi shuman is mo, hili a’di karkunu ki e mo e shi/in mo. \v 19 E a’di jin yakina a’di mo dhali c̱i gwo e shi/in kun ’kon eya sijin mo, \v 20 uni gun ’koki ha gwo e ’thissa/ mo, me’d jin ’kuc̱kin ma Arumgimis bwa ki ’kari’th mo mmoc̱ora c̱or ka tee ma Nuuh mo, me’d jin dikina a’di mmonyaŋa dhana ḵur mo, a’di jin ’kokina ’kwani ki daḵa/ icine/ mo, uni gun ’koni jasi pekwara mo, uni a’di itakunu is ki me’d ’peni yi’de/ mo be. \v 21 Mo ma cuc̱ jin cuc̱u/ jin ’dap̱a’d ki gwo yan mo tani a’di woṯẖki um shwane/ mo, yisa me’d mii jin ḵalkunuwa dihar ka pije/ ’peni buŋgwar is mo, hili me’d isi ’kup̱ jin yip̱kunu eya Arumgimis mo gom ’twa/ ma dun dhelelga/ mo ki mompi ma Yesus Ḵrisṯẖos mo, \v 22 a’di jin cic̱ki bway momis mo dhali a’di jin diki’d ka bim poros ma Arumgimis mo nyaḵki aris iman’doyu gwo mo dhali ki moshirr mo dhali mom’bi’th kun ’dap̱ki ’twa/ ki a’di mo be. \c 4 \s1 Imandhuwa ’The ma Arumgimis Gana/ mo \p \v 1 Haali/ me’d mii gi wakan mo tani aḴrisṯẖos ’koshkina is ka nyor e shuman is mo tani thosoni is bum mo ki gwon ’de/ mo mmokulumi bwa mo, haali/ a’diyin jin ’kosha is ka nyor mo e shuman is mo tani a’di daḵki miinthus mii mo, \v 2 wakan mmo’ko mo gom mo jin boc̱o’d mo naskina/ e shuman is mo yisa mmodoḵ/e dhu e ki ’thir ’thir ki e gi ’kwani en’thi/ mo, hili ki bwa ma Arumgimis mo be. \v 3 Hili dhalka tee yin jin yaki’d ki jim pe mo ’kosh jwa mo mmomii me’d mii kun miikina ’kwani kun ’koki ta ’Kwani Yahuuda/ mo mmo’kokina uni e mii kun ’kanuwa ḵanthi/ mo dhali e mii gun dhunu e ki ’thir ’thir mo dhali e mo jin ’kosh ma suwa ’kosh mo dhali e mii kun waluwa wal e moŋ’kup̱a su mo, dhali mmomii ki ra’b mo e mo ma su mo dhali e mii kun luŋu tomp̱inycon mo kun ’kona gwoŋḵan ki dhal bway mo. \v 4 Uni wunyu/ is shwane/ mo ki um ’koki gam mii me’d ki uni mo e miin ’de/ jin ’baara uni mo ki ’twa/ mo e mii gun miina uni ki ra’b mo, dhali uni sorki um mo. \v 5 Hili uni mini c̱i gwo e a’di mo, a’di jin thosonki is mo mmodwall gwo mo gom uni kun ’kon ki e mo dhali kun wukin mo be. \v 6 Haali/ gom gwo gi wakan mo tani a’di c̱inu gwom ’borga/ yan mo isi kani gom uni gun wukin mo, ba ki uni dwallkunu gwo mo e shuman is mo me’d ’kwani mo tani uni mini ’taki ’ko ki e mo e shi/in mo me’da Arumgimis mo be. \p \v 7 ’Pemen ma ris to gwansani ’baar mo tani p̱u’dkin hila/ mo be. Wakan dhuyi adum bum ki ’bore/ mo dhali ḵuthi is ki ’cese/ ’cese/ mo goma ’thom bum jin mina umi ’tho mo. \v 8 Ap̱owa ris mii gwansani ’baar mo tani buthi/ mii ki ri’d mo mmo/ena en ka rem ’kup̱ mo jin diki ush me’d mo, haali/ mo/en a’di kumki’da ris miinthus kun dhukunu ka maḵamp̱o/ ’twa/a ’cesh mo. \v 9 Boṯi ki mii jin minu ta gu’b bum ŋal mo ki dar ga gumgum ka rem ’kup̱ mo. \v 10 Me’d ’kwani ’baar ka ’deṯe/ ’deṯe/ mo kun bu’thki to kun c̱inu ki me’d mo tani bu’thki a’di mo mmomii to mo gom tiya ka rem ’kup̱ mo me’d imandhuwa ’the ma Arumgimis ki she/ ki she/ mo kun ta kum ’boron mo. \v 11 A’diyin jin oki gwo mo tani me’d a’din ’de/ yin jin baḵki gwoŋḵan ma Arumgimis mo. Dhali a’diyin jin mii to e mo jin miinu to mo tani me’d a’din ’de/ yin jin mii to mo ki mom’bi’th jin thip̱ ma Arumgimisa thip̱ mo. Ki mii gi wakan mo tani eya ris to ’baar mo Arumgimis minu kar ki ca mo eya Yesus Ḵrisṯẖos mo be. E a’di mo tani monyca cila a’di mo dhali mo jin tanu tap̱a mo gom ’pemen ki sule/ dhali ki sule/ ya ye ’ba/ mo. Amen. \s1 Mo jin ’Koshu Is ka Nyor mo Me’d Uni kun Ta Uni ma Ḵrisṯẖos Gana/ mo \p \v 12 Um gun enu mo, dhalku/ ki ta ku gun minu wuny is mo e mii kun ’batha’ba’th mo me’d o’d mo jin p̱u’dki’da p̱o/ um mo mmonyo/ um mo, me’d toŋ kamu/ jin molu mo jin mii um mo be. \v 13 ’Kunyi bwa mo isi me’d jin pwaḵkina um isa nyor ma Ḵrisṯẖos mo tani ki um si’da/ mina bwa ’taki ’kuny mo dhali ’bor mo, ki monycam piti minu ṯor eya tente/ mo be. \v 14 Waḵki/ um waḵu mo gom gway ma Ḵrisṯẖos mo tani um ’borkunu mii mo, haali/ Shi/in gi monyca mo dhali ji ma Arumgimis c̱a’bki’da p̱o/ um mo be. \v 15 Hili dhalku/ ki dhal jan ṯal ’deŋ kamu/ ’peni bwam um mo mmo’kosh is ka nyor mo me’d a’di jin ’koshki’da mee mo, walla me’d a’di jin ḵwalki’da ’di/ mo walla me’d a’di jin ṯẖu’th to mii mo walla me’d a’di jin shwan ma pipi anyor mo. \v 16 Hili waḵki/ jan ṯal ’deŋ kamu/ ’kosha is ka nyor mo me’d a’di jin ta’da Ḵrisṯẖiyan mo tani a’di mina is diki mii ’theya ’the mo, hili e bwaŋ’kwariny gway yan mo tani dhalki a’di kara’da Arumgimis ki ca mo. \v 17 Haali/ mo p̱u’dki’d mo gom gwon dwall mo mmoṯel ’pen ’peni uni gun tana ṯa/ ma Arumgimis mo. Dhali waḵki/ a’di ṯelu ’pen ki ana mo tani ’pemen midi ta ata mo gom uni gwansan kun ’koki ha gwom ’borga/ ma Arumgimis e mo? \v 18 Dhali me’d gwo jin ’kwarkunu mo ki: \q1 Waḵki/ a’di ta to jin diṯa mii mo gom wathiŋ ḵar/e mo mmowoṯẖ mo tani \q1 mane mo jin mina uni gun ushuna ush mo dhali imanmii miinthusi piyu ’ba/ ka pije/ mo? \m \v 19 Wakan dhalki uni gwansan kun ’kosha is ka nyor mo isi ki bwa ma Arumgimis mo mmomii miim ’boron mo tani dhalki uni miin mo dhali c̱iya ḵashiram buni eya Man/uḵ to jin ta isiŋ gana/ mo. \c 5 \s1 Hili Ama’diny ma Arumgimis mo ma \p \v 1 Wakan aha/ malaskina jwahaŋ ’kwaniŋ ḵaniisa mo e bwam um mo, me’d jin taka/ garr jin ta jwaha/ si’da/ mo dhali ta aman/o gwo mo gom isa nyor ma Ḵrisṯẖos mo dhali me’d jin bu’thkika/ monycam piti si’da/ jin minu ṯor eya tente/ mo be. \v 2 C̱iyi ama’diny ma Arumgimis tonṯe/ mo, a’di jin ḵanu um gwo mo mmomii mo, yisa ki mii jin minu ṯu’c uma, hili ki bwa jin onu mo, yisa gom mii jin minu gama du is ki mon’the is mo, hili ki ’ba/ jin ganankunu mo, \v 3 yisa ki mii jin mina umi ’cwara ’cwar ap̱o/ uni gwansan kun ḵanu um gwo mo mmomii to mo, hili tayi she/mm goma ma’diny ma Arumgimis mo. \v 4 Dhali ki a’di jin ta’da Manhil Ḵa’bal jin ta’da ’kaŋ’kup̱ minu ṯor eya tente/ mo tani um mini bu’th toŋ’kup̱ jin moli us ki jog mo jin ta monyca mo be. \v 5 Wakan si’da/ um gun ta dhuru’c mo ’dap̱i um ’twa/ mo e ’kwani kun ta gwanyjaḵa/ mo. Shumi is bum mo, aris umi ’baar mo, ki mo jin dhunu is ki gwa’d ka ḵarambuye/ ka rem ’kup̱ mo, haali/ Arumgimis ceshki mo mo gom uni gun dhu ’ba/ ki ca mo, hili a’di ki c̱iya ’the gom uni gun dhu is buni ki gwa’d mo be. \p \v 6 Wakan dhuyi is bum ki gwa’d mo e bwaŋ’kwariny me’d ma Arumgimis jin ta gi mom’bi’th mo, ki ka teeŋ gana/ yan mo tani a’di midi dhu um ki ca mo be. \v 7 Ṯa’kka ris mo/anan is bumi ’baar mo ap̱o/ a’di mo haali/ a’di mishi’da hil hil mo gom um mo be. \v 8 Ḵuthi is ki ’cese/ ’cese/ mo dhali timi mo mo. Haali/ a’di jin ta ’kup̱ki um jin ta tap̱a ma ruma ’cesh mo tani a’di aŋkaski’d ki mis me’da dhop̱ jin aŋkarki ko mo, mmosimm jan ṯal ’deŋ kamu/ e mo mmolos ki ’kolo’c ka kuluny mo. \v 9 Roc̱i a’di mo, dhali ṯeli sho’k mo e moŋgam gwo is bum mo, mmomisha um ki gwo jin wanu kani bwa gom isa nyor jin ’kosho’d mo tani a’di ’theḵkunu mo ’peni iwaḵ bum mo kun ’kon e mony’ceshi ’baar mo. \v 10 Dhali ’ko’di mo jin ’koshkina um is ka nyor ki ari mo mo tani Arumgimis jin ta’d ga ’the ’baar mo dhali a’di jin yuḵki um mo e monycam piti jin di’d ki sule/ sule/ mo eya Ḵrisṯẖos mo tani a’di ki is piti midi thoson um ki ’dantar mo, dhali ṯel um sho’k mo dhali ’bi’th um is mo be. \v 11 E a’di mo tani mo jin tanu tap̱a mo midi di goma sule/ mo dhali ki sule/ sule/ ya ye ’ba/ mo. Amen. \s1 Ḵwalany ’Te/ Ba/. Monthe Me’d mo \p \v 12 Ka Silwaanus, a’di jin ta’da kam bana jin ta isiŋ gana/ mo me’d jin oka/ gwo mo gom a’di mo tani aha/ ’kwarkina gwo ki e ’pe’pere/ mo gom um mo, mmomalasa malas mo dhali mmobah gwo mo ki a’di yansan ta’da ’the ma Arumgimis gana/ mo. Doshi ki sho’k jin ṯelu mo e a’di mo. \v 13 Ayim jin diki’d e Pam Baabil mo, a’di jin kwanykunu wakan mo tani hashki um monthe me’d mo. Dhali ya/m pem ka Markus miiki’d kan si’da/ mo. \v 14 Theka the me’d ka rem ’kup̱ mo ki ’twa/ jin p̱inu ki mo/en mo. \p Moŋḵu’th is midi di gom umi ’baar mo, um kun ’kokin eya Ḵrisṯẖos mo be.