\id ACT Ubir Duncan Kasokason 26th March 1997 \h Acts \toc1 ACTS BAIYOYOBOTIS ASI BOBO \toc2 Acts \mt1 ACTS \mt2 BAIYOYOBOTIS ASI BOBO \c 1 \p \v 1 Arie Theophilus: Au buk ainauinai on bobo engon tutufin Iesu ibobo a ibibebe on agayam, ato ainau anai bag On an bobo ibosuruf nan, \v 2 ato inat ari ra God On ibo igai au safam. On Ayu Kakafotin an faiwarai on sabu irubinis On an baiyoyobotis mes simatar on iyawures bobo mamaba sinbobo aurin on, weie God Iesu ibo igai au safam. \v 3 On irabob gibunai, ra orot ruam amonai On ra sigaraba maiau sabu auris Toun irerebai iyoboes, ato on etaiai sabu sibiyoi on auris itidura bag, On on yawasin; ato osi On sit a osi On mat God an Baiaiwab aurin on sikakafun. \v 4 Ato osi engon sinat siruayo ato, On atonio dura wawaninai iyawures iyau, “Omi men Jerusalem wonikirir mes, baise omi wonmousin Tamau siwar aurin iyaumatan on omi initem mes, on aurin min ainau akasonem nono. \v 5 John on sareuai ibapataitoim, baise ra men weromin amonai on omi arimon Ayu Kakafotinai wonibapataito.” \s1 Iesu Sibo Sigai au Safam \p \v 6 Baiyoyobotis on Iesu mat siruayo ato osi On sitetemai siyau, “Bada, Om ari wera amonai on Om arimon Baiaiwab Israel unitai men?” \p \v 7 Iesu on osi auris iyau, “Wera o ra on Tamau ekesin Toun an baibadai nan osi bobo eyaya, ato osi bobo meyan sinmamatar auris on omi men arimon wonsagob on. \v 8 Baise Ayu Kakafotin omi aurim innanat on omi arimon faiwar wonboai ato omi arimon Yau au dura wonboai wongat wonkurereb nan, Jerusalem, Judea tafanam amonai engon, a Samaria tafanamai a inai tafanam kanfounai i’gat nan.” \v 9 On atonio dura iyau isawar gibunai, osi On siruruaiai matasi, ato God On ibo igai au safam; ato kasakasau inat matasi ibofotai. \p \v 10 On igai inai isawar, ato osi nana matas on safam wat si’tai, ra kaita orot ruam beber kakakaiis wat simonag nan sesebisi sitawar. \v 11 Osi siyau, “Galilee sabu, omi aibo mes nan wotawar matam on au safam wat wotatage? Atonio Iesu on omi emon God ibo igai au safam, ato omi ari ato woit igeg au safam on, on eta kaitamomai nanaba On arimon inmatabir men innat.” \s1 Judas An Garamin on Orot Sirubinai \p \v 12 Namon baiyoyobotis Olive Oyau emon simatabir men sinat au Jerusalem, on efan on men weroromin bag kilomita kaitamom nanaba mafam gagamin bisinai. \v 13 Osi sinai Jerusalem mafam gagamin amonai sirui ato sigai goa ann werominai, menan osi simama nan: Peter, John, James a Andrew, Philip a Thomas, Bartholomew a Matthew, James, Alphaeus natun, Simon, tafanam an rufafarin an orot a Judas, James natun. \v 14 Osi on ra fufur siruruayo sibikaita ato sibabayoi, jever fani mat nan a Mary Iesu ayon a Iesu taitain min si’nat nan mat sibabayoi. \p \v 15 Ra fani sisawar gibunai baitutumotis fani ba siruayo, osi sabu on engon orot nimtereban kaita on tefanai nanaba, ato Peter imisir dura ikakafun. \v 16 On iyau, “Yau taitaiu tutuau, God an dura buk amonai sigayam, Ayu Kakafotin on David ibonuai ato on Judas aurin on ikakafun iyau, on arimon sabu inbonanawaiis sinan Iesu sinfatumai, ato on dura min ari inat idura bag. \v 17 Judas on ot ati kuayo an orot tani, yabin on sirubinai ot bobo tabobo nanaba on ibobo.” \p \v 18 (Judas on bobo komasin ifofour an agim sibibaiyanai on ibo ato motob itobon, ato on motobai nan anjon konat iyein ifeu irabob; ato yan itaseb amon an sawar on engon rerebai sigat sifeuen. \v 19 Sabu engon Jerusalem simama on duran sitatam, on mes osi asi durai on ato motob aurin siyor siyau, Akeldama, on an yabin min, “Tara an motob.”) \p \v 20 Peter an dura nana ikakafun iyau, “Buk Psalm amonai sigayam siyau, \q1 ‘On an goa on arimon sinikirir wagan wat inen, men iyafan tani arimon on goa amonai inama on,’ \m mat dura sigayam siyau, \q1 ‘Orot tani arimon on an efan inboai bobo inabo.’ \p \v 21-22 “On mes orot tani on ot sanati inar mat Iesu Keriso rabob emon imisir aurin on an dura tankurereb. On orot min osi sabu iyabon ot ati kuayo amonai ra fufur Bada Iesu mat tabibib on tani wonrubinai, a ainau anai bag John on bapataito aurin dura ibibino on nana inat ato ari ra igat God Iesu ibo igai au safam.” \p \v 23 On mes osi orot ruam wabis sibatonen: Joseph, on orot on seyoyorai Barsabbas (mat on orot wabin tani seyoyorai Justus), a Matthias. \v 24 Namon osi sibayoi siyau, “Bada, Om sabu engon tutufin nunuas on usagoben. On mes Bada, Om eiyoboei atonio orot ruam amosi on menan on urubinai, \v 25 on efan inboai baiyoyobotin mes inmatar bobo inabo ato Judas ibikirir on ato on bobo komasin ifour on fasinai on toun an efan irubin on nan inai.” \v 26 Namon osi barom siyo ato osi orot ruam wabis sibobo on orot iyafan on sitrubinai on bobo itboai mes. Ato osi wab sirubinai on Matthias, ato baiyoyobotis auyotoat sasagin kaita simama on amosi sibo siwan siyamai asi kuayo irat. \c 2 \s1 Ayu Kakafotin Inat \p \v 1 Pentecost an ra gagamin inat, ato baitutumotis engon tutufin on sinat efan kaitamomai nan siruayo. \v 2 Ra kaita safam emon rarabin inat, on rarabin on yabat wawanin isisin ba, ato isur sabu efan menan simama on nan goa amonai engon tutufin ibonuai. \v 3 Namon osi sit wairaf wamemeran on sabu sigaraba fafes, ba itareremot auris i’gat i’tagege; ato fafen igat sabu kakaita kakaita nan simama on usisi sitog. \v 4 Osi sabu engon tutufin on Ayu Kakafotin ibonues ato osi sibosuruf sabu touman fonasi nan dura sibikakafun, Ayu Kakafotin ifouris on dura nanaba sibikakafun. \p \v 5 Jew Yangan nan Jerusalem simama, osi sabu on God sekwakwafirai yangan on tafanam engon tutufin emon sinat. \v 6 Osi atonio fonas wafararabis sitatam mom on, sabu kuayo gagamin bag on engon tutufin siruayo. Osi engon sinonot wat, yabin osi sabu kakaita kakaita sitatam baitutumotis on osi fonasi nan dura sibikakafun. \v 7 Osi on siduduran a sinonot wat ato siyau, “Osi sabu atonio dura sibikakafun on—engon tutufin Galilee yangan! \v 8 Ato mamaba mes on ot engon tatamis osi on ot ati dura bag on sibikakafun? \v 9 Ot on tafanam Parthia, Media a Elam emon tanat a Mesopotamia, Judea a Cappadocia emon tanat; Pontus a Asia emon tanat, \v 10 ot on Phrygia a Pamphylia emon tanat, Egypt emon a Libya tafanam Cyrene bisinai on emon tanat; ot sabu fani on Rome emon tanat, \v 11 ot on Jew yangan a sabu men Jew yangan on sinat Jew yangan mes simatar; ot sabu fani on Crete nua a Arabia tafanam emon tanat,—baise ot engon tatatam, osi on ot tout ati dura on sibikakafun mamaba God bobo gagamis ifofour auris on!” \v 12 Osi on siduduran a sitagogois auman nana sibitetem bonen si’yau, “Atonio bobo an yabin on abifan?” \p \v 13 Baise sabu fani on baitutumotis auris sikobois si’yau, “Atonio osi sabu on sareu wawanin sitoman sikokok!” \s1 Peter an Dura \p \v 14 Namon Peter on imisir itawar baiyoyobotis auyotoat sasagin kaita mat ato on fonan aumiet bag nan sabu kuayo gagamin auris ibosuruf dura ikakafun iyau: “Yau au sabu Jew yangan, a omi sabu engon tutufin nin Jerusalem womama on au dura wontatam, ato atonio bobo an yabin on ankasonem. \v 15 Atonio osi sabu on men sareu wawanin sitoman sikokok on, omi wononosin on nanaba; ato ari on fomenei wera nimtereban baibatin nanaba. \v 16 Baise aubairuruotin Joel on atonio bobo ari imamatar aurin on ikakafun: \q1 \v 17 God iyau: ‘Ra kanfounai on Yau arimon atonio bobo nanaba anafour, Yau arimon au Ayu on sabu engon tutufin auris an debur. \q1 Omi nanatum orot a jeverig on arimon God an dura inboai ingat auris ato osi sabu auris dura sinkurereb; omi nanatum jorig on arimon God an dura maiauin on rerebai inboai ingat iniyoboes matasi bomomoutai ba sinitai, ato nanatum sabu kawian on bomomoutai nan God an dura maiauin on sineit. \q1 \v 18 Dura bag, on an rai on Yau arimon au Ayu on au agirotis orot a jever on auris andebur, ato osi God an dura auris inboai ingat sinkurereb. \q1 \v 19 Yau arimon safam aiyetunai nan bobo buburis anafour, a bobo baiduduranis on nin tafanamai anafour. Arimon tara, wairaf a bakur babadoan on sinmatar, \q1 \v 20 ato wera matan on arimon inwouman, ato roke on arimon matan mururin tara ba inmatar, weie Bada an Ra gagamin bag on innat. \q1 \v 21 Ato iyai iyafan Bada Wabin ebaton eyoyor on arimon inyawas.’ \p \v 22 “Omi Israel yangan, atonio dura wontatam! Iesu Nazareth emon on omi aurim God irubinai on rerebai bobo buburis, bobo baiduduranis, a bobo buburis ta ta on, God Toun Natun emon on ato bobo rerebai ifouren, ato omi toum on wosagob; ato ari bobo min nin sanamui bag imatar. \v 23 God, Toun an gogoiai a an sagobai on inonotai nono on Iesu omi imamui ityagai; ato omi wasubun, sabu bokomasotis sibaisim nabai sidudun. \v 24 Baise God On rabob emon ibobaimisirai men; On rabob an babanis emon on irufanai, yabin rabob on men fofonin arimon itbotan itfatumai on. \v 25 Yabin David min On aurin iyau, \q1 ‘Yau ra fufur Bada on nawui nan aitai; On yau au asumaiauai nan etatawar, onai yau men arimon komasin angaturai on. \q1 \v 26 On yabinai yau nunuau ebiyasisir a yau on yasisirai wat dura abikakafun; ato yau on asir orot maiauiu wat, ato orot fani ba, ato yau on yaterabobai nan amomousin God auriu inafour mes, \q1 \v 27 yabin Om men arimon ayubiu unikirir nin rasiai inen mes; Om am agirotin Kakafotin on men unikirir rasiai inafim mes. \q1 \v 28 Om on eta ato inai yawas aurin i’gat on uyoboeu, ato Om yau bisiwui emama on mes, yau abiyasisir.’ \p \v 29 “Yau taitaiu tutuau: Yau on dura bag wat anawurem ato agirit David aurin on. On irabob sigarobai, ato on an rasi on ari ot bisiti i’yen inat ari ra igat. \v 30 David on aubairuruotin, ato God on aurin aifan iyaumatan on isagob: God iyaumatan ifaro iyau on David an dam an warar amonai arimon orot tani iniyamai innat iniAiwab, ato David ba. \v 31 David it God arimon bobo mamaba inafour, on mes on Keriso an bobaimisir aurin ikakafun iyau, \q1 ‘On men arimon rasiai nan inikirir on; On usin bion on arimon men inafim.’ \p \v 32 God on, atonio Iesu on rabob emon ibobaimisirai, ato wei engon tutufin On mataii wait, on mes wei omi aurim dura wakurereb. \v 33 God on Iesu ibobaimisirai ato On an asumaiauai emama, ato Taman mamaba Ayu Kakafotin aurin iyaumatanai on itai; ato ari aifan matamui woitai a dura wotatam on nan On an siwar on ato ot aurit idebur isur. \v 34 David toun on men igai au safam on; baise on iyau, \q1 ‘Bada on yau au Bada aurin iyau: Om nin au asumaiauai emair, \q1 \v 35 ato Yau am ragit anboes sinsur om am baibad babanai sinama.’ \p \v 36 “Omi Israel sabu engon tutufin wonsagob dura bag, atonio Iesu omi nabai wodudun on, God ifourai inat Bada a Keriso imatar!” \p \v 37 Sabu atonio dura sitatam mom on nunuas iyo kwakwan, ato simisir Peter a baiyoyobotis fani auris siyau, “Wei taitai tutuai, wei on mamaba wanafour i?” \p \v 38 Peter on osi auris iyau, “Omi sabu kakaita kakaita on ya baikitabir wonboai, ato Iesu keriso Wabinai wonibapataito, onai God omi ami bokomas innotbur; ato omi God an siwar, Ayu Kakafotin on wonboai. \v 39 Yabin God an aumatan on omi a nanatum auris iyaumatan, ato omi iyabon nanenei womama on—omi engon aurim on ati Bada God eyoyorem.” \p \v 40 Peter on dura sigaraba maiau osi auris ibo igat ikakafun, ato on osi sabu auris isosoan iyau, “Baimaki atonio sabu komasis auris enat on, on emon on toum woniyawasim!” \v 41 Sabu sigaraba maiau Peter an dura aurin on situtum ato sibapataito; on ra nan on sabu 3,000 nanaba on sinat asi kuayo amonai sirui. \v 42 Osi asi wera siyein ato baiyoyobotis simisir sibebeyes, mat siruruayo sibikaita, rafi sarar siyabaseseb baitutumotis engon kaitanei, si’yam a engon Bada aurin sibabayoi. \s1 Yawas Baitutumotis amosi \p \v 43 Baiyoyobotis on bobo buburis a bobo baiduduranis on sigaraba sifouren, ato on bobo iyamai on sabu asi kakaf on gagamin siyein. \v 44 Baitutumotis engon on nana siruruayo sibikaita, ato asi sawar on siraram bonen. \v 45 Osi asi motob a asi sawar on sabu fani auris sitobonen ato agim siboai sabu kakaita kakaita asi gogoi on sibaisis siraram bonen. \v 46 Osi ra fufur nana siruruayo tafaror goai sibikaita, a osi sabu kakaita kakaita asi goai nan siruruayo sibikaita rafi sarar siyabaseseb ato osi nunuas on kaitamomai a yasisirai bayu si’yam, \v 47 osi God sibifain a sabu engon tutufin osi auris on men sunub sigogoiis on a auris sibiyasisir. Ra fufur sabu sigaraba maiau on yawas si’boai; ato Bada on osi sabu iboes baitutumotis asi kuayo amonai ibiwanis. \c 3 \s1 Orot Ann Raguraguin Siyawasai \p \v 1 Ra tani, rabirabi wera ton nanaba Peter a John rus sinai tafaror goai sitbayoi mes, on wera nanaba on sabu engon seruruayo sebabayoi. \v 2 On tafaror goa metewan on seyoyorai, “Metewan Obin,” on efanai on orot ann raguraguin auman irat, on nan imama. Sabu on ra fufur on orot on siboai si’nat atonio metewan awanai nan siyeyeirai imama ato, sabu au tafaror goa si’nan on auris agim mes ikafefeyan. \v 3 On iyeit Peter a John rus ites au tafaror goa sirur ato on ifefeyanis sawar aifan tani on sititai mes. \v 4 Osi matas on totor wat on orot aurin siyeit sit, ato Peter iyau, “Om matam yeit wei eitei!” \v 5 On mes on matan totor iyeit osi ites, ato ibinonot on sawar aifan tani osi emon itboai mes. \v 6 Peter on orot aurin iyau, “Yau auriu on agim ambin bag, baise yau auriu aifan yen on anitem: Iesu Keriso Nazareth emon Wabinai dura wawaninai awurem, om emisir unabib!” \v 7 Namon on iyof orot iman asumaiauai ibo ato ibaisin imisir itawar. Ra kaita orot ann a ann afukumin on siwani; \v 8 on iroboge annai itawar; ato ibosuruf ibibib. Namon on osi orot ruam mat sibib sirui au tafaror goai, on ibib iroroboge God ibifain. \v 9 Sabu kuayo gagamin on orot sit ibibib a God ibifain; \v 10 osi on orot sit sisagob on kafefeyanotin nan tafaror goa awan wabin, “Metewan Obin”, on nan imama on, osi engon tutufin siduduran a sinonotis wat ato bobo aifan orot aurin imamatar on. \s1 Peter an Dura Tafaror Goai nan Ikakafun \p \v 11 Orot kafefeyanotin on iman iyof Peter a John rus ibokikines mat sibibib on, sabu engon siduduran ato siyayai sinai tafaror goa amonai efan wabin seyoyorai, “Solomon An Tebo,” on nan auris sigat. \v 12 Peter sabu ites mom ato on osi auris iyau, “Israel sabu, omi aibo mes atonio bobo woit on woiror, ato omi aibo mes wei woruruaii? Omi wononosin on wei ai faiwarai a wei on obi wat God matanai, on mes onai ato orot wabogaiai ebibib? \v 13 Abraham, Isaac a Jacob asi God a wawat agirit asi God, On an agirotin Iesu Wabin gagamin itai On baifain baiduduranin mes. Omi wobo babadis imasi woyagai, ato omi Pilate nanai On woisisiweiai, baise Pilate on gibui inonotai On ityatetai mes. \v 14 On Orot on Kakafotin a an yawas on totorin wat, baise omi woisisiweiai, ato angaramin on omi Pilate woifefeyanai ami gogoi on ifour, orot asububunenotin on irufanai igat weinem. \v 15 Ato omi Orot ato sabu ibinetewaris yawas siboai on wasubun. Baise God On rabob emon ibobaimisirai—ato wei On aurin on ato an dura wakurereb. \v 16 Iesu Wabin an faiwar emon on ato faiwar orot raguraguin itai. Omi bobo aifan matamui woitai a wosasagob on wei ai baitutum On Wabinai wayein; on mes bobo imatar; wei ai baitutum Iesu aurin wayein on ato omi engon namui ato iyawas. \p \v 17 “Ato yau taitaiu tutuau. Yau asagob omi a omi ami babadis mat on atonio bobo aifan Iesu aurin wofour, yabin omi on men wosagob. \v 18 God ainau bag dura ikakafun aubairuruotis engon auris ato osi dura sikurereb, on Keriso arimon inikokosarai; atonio etaiai on bobo engon ifour inat idura bag. \v 19 Omi ya baikitabir wonboai ato God aurin wonrutabir, ato On arimon ami bokomas insouen, \v 20 ato Bada an Ayu faiwarin on inibobounim, onai Iesu iniyafarai, On ainau omi aurim on sirubinai nono, On min Keriso. \v 21 On nan nana safamai inama, ato an wera innat weie bobo engon infouren bobous sinmatar, God atonio dura on ainau bag ikakafun nono, an aubairuruotis kakafotis auris, ato osi sabu sikasones. \v 22 Yabin Moses iyau, ‘Bada am God on arimon aubairuruotin tani iniyafarai, ato yau ibiyafareu ba, on orot min arimon omi toum sanamui emon. On dura aifan engon inawurem on aurin wonifonabo. \v 23 Iyai iyafan aubairuruotin an dura inbikakafun aurin men inifonabo, on arimon God an sabu emon on inkusebai mabinai nan sinikomasai.’ \v 24 Aubairuruotin Samuel a aubairuruotis fani mat a aubairuruotis fani iyabon osi gibui si’nat on, engon dura God ites, ato ari ra bobo semamatar auris on ainau dura sikurereb nono. \v 25 Omi aurim on God an dura aubairuruotis auris iyaumatan, ato God an dura bobaibasit wawat agirit auris ibiyamai on wobo. On Abraham aurin iyau, ‘Omi wawam agirim emon on Yau sabu engon tutufin tafanamai on animomogines.’ \v 26 On mes God On an Agirotin irubinai ato ainau omi aurim iyafarai, inimomoginem a omi sabu engon tutufin ami yawas komasis wofofour emon on inibaisim wonikirir mes.” \c 4 \s1 Peter a John Rus Jew Babadis Rurubinis nasi Sitawar \p \v 1 Peter a John rus on nana sabu auris dura sibikakafun ato priest a tafaror goa kaifarotis asi orot gagamin a Sadducee yangan, osi sinat auris. \v 2 Osi babadis on yas sitatab kwakwan yabin baiyoyobotis ruam on Iesu rabob emon imisir men an dura on sabu sibibebeyes, on dura an yabin ebidura bag sabu rabobis on arimon sinmisir men. \v 3 On mes Jew asi babadis simisir Peter a John rus sifatumes, ato wera isofafir on mes osi siboes fafatum goai sireberues, ra itatom weie sititetemis. \v 4 Baise sabu engon tutufin atonio dura sitatam on situtum; sabu on dura aurin sibitutum on 5,000 nanaba. \p \v 5 Ra itom Jew babadis, sabu kawian, a Baifafaro an baibebeotis, osi engon Jerusalem nan siruayo. \v 6 Jew asi Priest Ainauis wabis Annas a Caiaphas, John, Alexander a sabu fani osi on eb Priest Ainauis asi dam turin emon, osi engon tutufin nan mat kaita siruayo. \v 7 Osi sabuis on baiyoyobotis ruam siboes nasi sitawaris ato sitetemis siyau, “Omi abi faiwarai a iyafan wabinai, on atonio bobo nanaba wofour?” \p \v 8 Peter Ayu Kakafotin ibonuai ato iyafotes iyau, “Omi sabu asi babadis a sabu kawian: \v 9 Wei ari nin namui watatawar on ato bobo obin wafour orot raguraguin aurin a mat on mamaba iyayawas aurin on omi wei wobitetemi, \v 10 ato omi babadim a Israel yangan engon wonsagob tiwag. Atonio orot omi namui etatawar on Iesu Keriso Nazareth emon on Wabin an faiwarai iyawas—On Orot min omi nabai wokubarai ato God rabob emon ibobaimisirai. \v 11 Iesu aurin on God an dura buk amonai sigayam siyau, \q1 ‘Omi goa baigoyonotim, matan ainau arir woit wonos on men obin on mes woisisiweiai, baise omi gibui wosagob, on arir on iyobin bag, mat gagamin bag arir engon tefasi.’ \p \v 12 Yawas on, On ekesin emon wat tangaturai; men iyafan tani atonio tafanamai On Wabin God itai sabu auris, ab Iesu ekesin mom on ot iniyawasit.” \v 13 Jew babadis Rurubinis on siduduran kwakwan ato sit Peter a John rus dura totor wat osi auris sibikakafun on, osi men siber mes, ato osi gibui sisagob ato orot ruam on men sigayam on, osi asir mafam sabu wat. Osi sisagob orot ruam on Iesu tuturan ainau On mat siboen sibib. \v 14 Ato osi men fofonin arimon abi dura tani sitikakafun on, yabin osi sit orot raguraguin on iyawas nan Peter a John mat sitatawar. \v 15 On mes osi simisir orot ruam siyawures ato Jew babadis Rurubinis asi efan emon on sigat au koun ato osi Jew babadis Rurubinis wat tous amosi sidudurai mamaba on bobo sitiyamai mes. \v 16 Osi tous wat sitetemis siyau, “Atonio osi orot ruam on mamaba tanfouris? Sabu engon tutufin nin Jerusalem amonai semama on sisagob mamaba osi bobo buburin gagamin sifour on, ato ot men fofonin dura tanibuni on. \v 17 Baise ot atonio bobo on tanyafotai weie dura inarat ingat sabu engon tutufin sinsagob, ot atonio osi orot ruam on dura wawaninai tanawures men gibui Iesu Wabinai dura sinikakafun mes.” \p \v 18 On mes osi orot ruam siyores men sirui ato dura wawaninai siyawures siyau, “Omi men meyan gibui Iesu Wabin aurin on sabu auris dura wonikakafun o wonibebeyes men.” \v 19 Baise Peter a John rus on siyafotes siyau, “Omi toum woitetemim tait, bobo menan on obin God matanai, wei omi aurim wanifonabo o wei God aurin wanifonabo. \v 20 Wei on bobo aifan toui mataii wait a dura watatam on men meyan wanikirir mes, wei on nana sabu auris dura wanbikakafun.” \v 21 Jew babadis Rurubinis simisir dura wawaninai nan orot ruam siyau beberues ato sikirires sinai. Jew babadis Rurubinis on men sisagob mamaba arimon sitimakies, yabin sabu engon tutufin on God sibifain ato bobo aifan imamatar matasi sitai on. \v 22 Ato orot raguraguin aurin bobo buburin sifour iyayawas on an kwanda orot ruam nanaba. \s1 Baitutumotis Men Sinaber aurin on Sibayoi \p \v 23 Jew babadis Rurubinis on Peter a John rus sikirires sigat mom, osi simatabir men sinai asi kuayo baiyoyobotis tuturas auris nan dura engon sikasones mamaba Jew asi priest aiwabis a sabu kawian osi auris dura siyawures on. \v 24 Baiyoyobotis on dura sitatam isawar, osi engon siruayo sikaita ato fonas sibogai God aurin sibayoi siyau, “Bada, Om safam, tafanam, kamit a sawar aifan ato amosi sen on engon ufouren! \v 25 Am Ayu Kakafotinai am dura ukakafun wei agiri David aurin, on min Om am agirotin, on ato nanaba ikakafun iyau, \q1 ‘Aibo mes sabu men Jew yangan on sebiyatatab kwakwan?; aibo mes sabu bobo komasis Bada aurin sinfouren mes on sebitarasisib, ato baise osi sebitarasisib on yabin ambin. \q1 \v 26 Tafanam asi aiwabis on sebotitiwag sinigagam mes, ato tafanam asi bainetewarotis on siruayo asi bainonot on sebidudurai mamaba Bada a On an Orot Rurubinin rus auris siniragit mes.’ \m \v 27 Dura bag Herod, Pontius Pilate, sabu men Jew yangan a Israel sabu fani osi engon atonio Jerusalem mafam gagaminai siruayo Om am agirotin Iesu Kakafotin, Om ufourai inat Orot Rurubinin imatar, on siniragitai mes. \v 28 Om am gogoiai am faiwarai ainau atonio bobo ubotitiwag i’yen, on ari sabu siruayo on bobo sefofour inmatar. \v 29 Ato Bada osi asi dura aifan sebikakafun on etatamis, osi dura komasis wei auri sebikakafun sau beberuei, ato wei on Om am agiroti, baibais eitei onai wei Om am dura engon totor faiwarinai wat wankurereb, men wanaber mes. \v 30 Ato God Om am faiwar eiyoboei, onai Om am agirotim Iesu Kakafotin Wabinai wei on sabu sawauotis waniyawasis, a bobo baiduduranis a bobo buburis on wanfouren.” \p \v 31 Osi sibayoi isawar ato efan menan siruruayo on nan iyuwe. Ato osi engon tutufin on Ayu Kakafotin ibonues ato osi sibosuruf God an dura on totor wat sikakafun, men siber mes. \s1 Baitutumotis asi Sawar Siraram \p \v 32 Sabu baitutumotis engon tutufin on asi not a nunuas engon kaitamom wat. Men iyafan tani an sawar on toun aurin wat ibo inoanai mes, ab asi sawar aifan auris siyen on engon tutufin siraram bonen. \v 33 God an faiwarai, Bada Iesu rabob emon imimisir men aurin on baiyoyobotis on dura nana faiwarinai sikurereb, ato Bada an baimomogin gagamin on osi engon tutufin auris idebur isur. \v 34 Osi sabu amosi nan on men iyafan tani sawar aifan auris iyababan mes. Osi sabu iyabon auris motob, o goa si’yen on sabu fani auris sitotobon, ato agim siboai si’nat, \v 35 ato baiyoyobotis nasi siyeyeinin, ato osi on agim min siboai sabu iyabon auris sawar ambin on siraramis. \p \v 36 Ato orot wabin Joseph, baiyoyobotis on wabin tani seyoyorai Barnabas (on an yabin min “Orot Kufaiwarotin.”) on orot on Levi an dam emon, on min Cyprus nua on nan irat, \v 37 on an motob ibinoanai on sabu fani auris itobon ato agim ibo inat baiyoyobotis nasi iyein. \c 5 \s1 Ananias a Sopphira \p \v 1 Baise orot tani wabin Ananias, on awan wabin min Sapphira. Osi rus on asi motob ibinoanis on turin sitobon, \v 2 baise Ananias agim turin ibo on noan mes ato awan jever min isagob ato agim turin wat on ibo inai baiyoyobotis nasi iyein. \v 3 Peter on aurin iyau, “Ananias, om aibo mes Afaguban uikirir nunuamui irui ato ifourim Ayu Kakafotin uisigoai, om am motob utobon ato agim turin on om ubo inoanim? \v 4 Motob on om noam weie ubo utobon, ato on motob utobon gibunai, agim ubo on eb om noam. Ato om aibo mes nunuamui uinonot on bobo nanaba ufour? Om on men orot jever wat uisigoes on—ab om on God mat uisigoai!” \v 5 Ananias on dura itatam mom on ra kaita ifeu irabob; ato sabu engon tutufin on dura sitatam on siber kwakwan. \v 6 Namon jorig sinat orot usin sikiman ato sibo sinai sigarobai. \p \v 7 Wera ton nanaba isawar gibunai, awan jever ba inat, baise jever on men isagob bobo aifan imatar. \v 8 Peter on jever aurin iyau, “Om ekasoneu, awam Ananias rum motob wototobon min ami agim tutufin on nanaba wobo i?” Jever iyafotai iyau, “Dura bag, motob an baiyan tutufin on nanaba wabo.” \p \v 9 On mes Peter on jever aurin iyau, “Om aibo mes awam rum wogogoi Bada an Ayu wotrutobonai mes? Eite! Sabu osi awam sigagarob min ato metewan awanai setatawar, ato osi min arimon om ba sinboem sinan!” \v 10 Ra kaita jever on Peter nanai ifeu irabob. Jorig sirui, sit on irabob nono, on mes osi jever sibo sinai awan orot sesebinai sigarobai. \v 11 Ekalesia yangan a sabu fani engon on dura sitatam on, men sunub siber. \s1 Bobo Buburis a Bobo Baiduduranis \p \v 12 Baiyoyobotis on bobo buburis a bobo baiduduranis on sigaraba maiau sabu sanasi sifouren. Baitutumotis engon tutufin on efan wabin seyoyorai, “Solomon An Tebo,” on nan siruayo. \v 13 Sabu fani ato kuayo kounai on siber men fofonin arimon baitutumotis amosi sitar on, ab osi auris on sibifais, dura obis wat auris sibikakafun. \v 14 Baise sabu sigaraba bag on sirur asi kuayo amonai—orot a jever kuayo gagamin on Bada sibitutumai. \v 15 Baiyoyobotis asi bobo sibobo duran sitatam on, osi sabu sawauotis siboes sinat etai nan asi ire siyabaren a enbubur sawar sibotitiwagen nan siyeinis si’yen ato Peter itabib itananan on, an gugubai wat on sabu fani usisi itag. \v 16 Ato sabu kuayo sigaraba on mafam gagamis fani ato Jerusalem amonai, on nan sabu sawauotis a sabu osi iyabon ayu komasis tefasi simama on siboen sinat; ato osi engon siyawas. \s1 Jew Babadis simisir Baiyoyobotis Baikokosar Sites \p \v 17 Namon Priest Ainauin a on tuturan engon mat, Jew asi babadis kuayo fani wabis Sadducee, osi on men sunub siboboar baiyoyobotis auris on; on mes osi sinonot bobo tani sitafour mes. \v 18 Osi baiyoyobotis sifatumes ato wasa an fafatum goai nan sireberues. \v 19 Baise on fom on Bada an anea on fafatum goa an metewan iruseren ato baiyoyobotis ibonanawaiis sigat au koun, ato osi auris iyau, \v 20 “Omi wonan tafaror goai wontawar ato atonio yawas boboun aurin on sabu wonkasones.” \v 21 Baiyoyobotis on sifonabo ato fomenei fomenei on tafaror goa amonai sirui, ato baibebe sibosuruf. Priest Ainauin a on tuturan mat on Jew sabu kawian engon siyawures siruayo ato siyamai Jew babadis Rurubinis engon tutufin sikaita; ato sabu siyafares sinai fafatum goai nan baiyoyobotis sitboes sitnat nasi sittawar mes. \v 22 Baise babadis sinai on baiyoyobotis men fafatum goai simama sigatures on; on mes osi simatabir men Jew babadis Rurubinis engon auris ato dura ato nanaba sikasones siyau, \v 23 “Wei wanai fafatum goai on metewan sikuabinen tiwag si’yen, ato fafatum goa kaifarotis engon on metewan awas on sikakaifaren; baise wei metewan waruruserenen on men iyafan tani wagaturai on!” \v 24 Tafaror goa an kaifarotis asi bainetewarotin a priest aiwabis on dura sitatam mom on osi sinonotis, bobo aifan imatar baiyoyobotis auris. \v 25 Namon orot irui ato osi auris iyau, “Omi wontatam! Sabu ato woboes fafatum goai worereberues on, nan tafaror goai sitawar sabu sebibebeyes!” \v 26 On mes tafaror goa kaifarotis asi bainetewarotin on an sabu mat sinai ato baiyoyobotis siboes simatabir men. Osi men asi faiwar tutufinai nan siboes on, yabin osi siber sabu ari agimai sitborarabis mat. \p \v 27 Osi baiyoyobotis siboes sirui ato Jew babadis Rurubinis on nasi sitawar, ato Priest Ainauin itetemis. \v 28 On iyau, “Wei dura wawaninai wawurem men atonio Orot Wabin on sabu auris wonibebeyes mes, baise omi bobo aifan wofofour on woit! Omi ami baibebe wobiyamai on Jerusalem amonai engon ibonu ato omi ami duraiai wobiyamai on, On Orot an rabob aurin on wei ubar wobitei!” \p \v 29 Peter a baiyoyobotis fani on siyafotes siyau, “Wei on God aurin wanifonabo, men orot jever auris. \v 30 Omi Iesu wasubun ato nabai wodudun, ato gibui ot tatamat asi God on rabob emon ibobaimisirai. \v 31 God ibobaimisirai ato On an asumaiauai emama, ato inat Bainetewarotin a Baiyawasotin imatar, onai Israel sabu iniyames ya baikitabir sinboai ato God asi bokomas innotbur. \v 32 Wei atonio osi bobo simatar waiten—Ayu Kakafotin mat ekakasonei on dura bag, ato God atonio siwar sabu ites iyabon On aurin sebifonabo on.” \p \v 33 Jew babadis Rurubinis atonio dura sitatam on, yas sitatab kwakwan ato sigogoi baiyoyobotis sitasububunues mes. \v 34 Baise osi amosi orot Pharisee tani wabin Gamaliel, on min Baifafaro an baibebeotin ato sabu engon on sikakafai, on Jew babadis Rurubinis sanasi imisir itawar. On dura wawainai sabu iyawures baiyoyobotis sitboes sitgat mes, \v 35 namon on Jew babadis auris iyau, “Israel sabu, omi ami bainonot mamaba atonio osi sabu auris wonfofour on, wonkaifarem tiwag. \v 36 Omi wononosin, ainau wera faniai nan Theudas irobotet, on toun aurin ibikakafun on, orot gagamin bag; ato sabu 400 nanaba on, on sibigibubunuai. Baise on siyasubun, ato on an baigibubunuotis on fetag fetag sitagege ato on bobo min irabob isawar. \v 37 On gibunai, Judas, Galilee orot ba irobotet, on an wera on bobo tani sibiyamai sabu wabis sibiyab nan; on mat on sabu kuayo iboes on sibigibubunuai, baise on orot mat siyasubun ato an baigibubunuotis on fetag fetag sitagege. \v 38 On mes ari awurem, omi men bobo aifan tani atonio osi sabu auris wonafour mes. Omi asir woikirires mom, atonio bobo orot jever tous asi bainonotai sefofour on, basit on bobo on arimon insawar, \v 39 baise on bobo on God emon innanat on, omi arimon men fofonin wonbomerubes on. Omi arimon toum wongaturem on God mat wobigagam!” \p Jew babadis Rurubinis on Gamaliel an dura aurin sifonabo. \v 40 Osi baiyoyobotis siyores sirui, ato sabu siyawures urouwawanai siyaswabires ato dura wawaninai siyawures men gibui Iesu Wabinai dura sinikakafun men; namon osi sikirires sigat sinai. \v 41 Baiyoyobotis on Jew babadis Rurubinis sikirires mom, on osi siyasisir kwakwan yabin God isagob osi on fofonis arimon Iesu Wabin aurin on mamai a baikokosar sinboai. \v 42 Ato osi ra fufur tafaror goai a sabu asi goai nan on sabu auris nana sibibebeyes a Iesu Keriso an Wasagobin aurin on dura sikurereb. \c 6 \s1 Sabu Baibaisotis Engon Nimtereban Ruam Sirubinis \p \v 1 Wera fani sisawar gibunai, sabu baigibubunuotis asi kuayo on nana irarat, ato Jew yangan iyabon Greek fonasi sibikakafun a Jew yangan iyabon men Greek fonasi sibikakafun, osi sanasi on gamo imatar. Jew yangan iyabon Greek fonasi sibikakafun on siyau, ra ra bayu seraram on asi kekena on men senonosis. \v 2 On mes baiyoyobotis auyotoat sasagis ruam on sabu baigibubunuotis on engon tutufin siyores siruayo ato siyawures siyau, “Men iyobin wei bobo ato God an dura wakurereb on wanikirir ato wanrutabir ato bayu on wanfasararam. \v 3 On mes wei taitai tutuai, omi sanamui sabu engon nimtereban ruam nanaba on wonrubines, ato osi sabu on gigiboanotis bag a Ayu Kakafotinai ebinetewaris semama yangan, ato wei baibad wanites on bobo sinkaifarai. \v 4 Wei toui on ai wera tutufinai wanyein wanbayoi a dura wankurereb.” \p \v 5 Sabu kuayo gagamin on siyasisir kwakwan baiyoyobotis asi bainonot aurin; on mes osi sabu sirubinis, Stephen, on orot on an baitutum gagamin a Ayu Kakafotin ebinetewarai emama, a Philip, Prochorus, Nicanor, Timon, Parmenas, a Nicolaus, on orot on Antioch emon inat ato on men Jew orot on, baise on inat Jew orot mes baitutumotin imatar. \v 6 Sabu kuayo ato sirurubines on baiyoyobotis sites, ato osi sabu auris sibayoi a imas tefasi siyagagaien. \p \v 7 Ato God an dura on nana irarat. Sabu baigibubunuotis nan Jerusalem amonai asi kuayo on irat ato irat bag, a priest yangan auman on sigaraba bag situtum. \s1 Stephen Sifatumai \p \v 8 Stephen, on orot on God an baimomogin tutufin a faiwar tutufin on itai, on bobo buburis a bobo baiduduranis gagamis sabu sanasi ifouren. \v 9 Baise sabu fani on men sigogoiai; osi min bayoi goa an sabu fani (ato seyoyores), Sabu Sirufanis, a Jew yangan mafam gagamin Cyrene a Alexandria emon sinat yangan, osi min mat nan. Osi sabu a Jew yangan ato Cilicia a Asia tafanam emon si’nat, on sibosuruf Stephen mat sigagam. \v 10 Baise Ayu ato Stephen gigiboan itai nan auris dura ibikakafun on, osi men fofonin awanai sitiyafotai on. \v 11 On mes osi simisir sabu fani auris agimai sitaram mom ato siyawures on nanaba siyau, “Wei on watatamai Moses aurin a God aurin on dura komasis ibikakafun!” \v 12 On etaiai on osi sabu a sabu kawian a Baifafaro an baibebeotis on yas sikubogagaien. Osi sinat Stephen aurin ato sifatumai, sibo sinai Jew babadis Rurubinis nasi itawar. \v 13 Namon osi sabu fani siboes sirui Stephen aurin dura sitkutabir sitisigo mes. Osi siyau, “Atonio orot on ra fufur ot ati tafaror goa kakafaiin a Moses an baifafaro dura auris ebikakafun. \v 14 Wei watatamai on iyau, atonio Iesu Nazareth emon on arimon tafaror goa ingoros insur a Moses an kik ibitet on engon inikitabiren mes!” \v 15 Sabu engon Jew babadis Rurubinis asi kuayoai simama on matas siyeit Stephen sit, ato on magin si’tai an itin on anea magin ba. \c 7 \s1 Stephen an Dura \p \v 1 Priest Ainauin Stephen itetemai iyau, “Sabu ato dura siyawurem min dura bag i?” \v 2 Stephen iyafotai iyau, “Yau taitaiu tutuau, tatamau, omi wontatamiu! Ati God Faiwarin on irobotet agirit Abraham aurin, on Mesopotamia tafanamai imama nan, weie itan Haran nan itama, \v 3 ato God on Abraham aurin iyau, ‘Om am dam warar a am tafanam unikirir ato unan tafanam aniyoboem on nan ungat.’ \v 4 On mes on Chaldea tafanam ikirir ato inai Haran ima. Abraham taman irabob weie, God on iyafarai inai atonio efan ari nin womama nan. \v 5 God on men atonio motob turin Abraham itai on itinoanai on, men motob kafakakai tani mes; baise God on aurin iyaumatan on tafanam initai, ato on itinoanai a wawan agirin on gibunai senat auris. On an werai Abraham nanatun ambin an rai, on God aurin iyaumatan. \v 6 God on dura atonio nanaba on aurin iyau, ‘Om wawam agirim on arimon tafanam toumanai sinama, nan agirotis sinmatar ato kwanda 400 amonai on sabu fani arimon yawas komasis bag on auris sinafour. \v 7 Baise Yau arimon sabu ato osi sebiyames sebiagir on animakies, weie gibui osi on tafanam sinikirir singat ato, atonio tafanamai nan Yau sinkwafireu.’ \v 8 Namon God on Abraham aurin dura bobaibasit iyamai, on dura bobaibasit min askibubu aurin baigube iyamai ato Abraham on askibubu aurin on ibasitai. On mes Isaac irat tafaror kaitamom isawar ato Abraham on natun iaskibubuai; Isaac on natun Jacob iaskibubuai, ato Jacob on nanatun auyotoat sasagis ruam on iaskibubues, ot wawat agirit gagamis on. \p \v 9 “Wawat agirit gagamis on tais Joseph aurin siboboar, ato Egypt yangan auris sitobonai asi agirotin mes imatar. Baise God on Joseph bisinai, \v 10 ato on yawas wawanis komasis sigaraba i’gaturen emon on, obinai ikaifarai tiwag. Joseph igai Egypt asi aiwab Pharaoh nanai itatawar on, God an baibais a not gigiboan on itai. Pharaoh on Joseph baibad itai inat tafanam an gawan a aiwab an goa engon auris on kaifarotin imatar. \v 11 Namon gomar imatar tafanam Egypt a Canaan engon ibo, on bobo nanaba iyamai on baikokosar gagamin imatar. Wawat agirit on bayu men tani sigaturai on. \v 12 Ato Jacob dura itatam on sawareg nan Egypt sen, ato on nanatun iyafares, asi bib ainauin min on nan sinai, osi min ot wawat agirit. \v 13 Osi asi bib bairuinai nan on Joseph toun rerebai tutuan auris iyoboes, ato Pharaoh min Joseph tutuan isagobis. \v 14 On mes Joseph on dura taman Jacob aurin iyafar, ikasonai on nanatun engon mat sitnat au Egypt; osi dam warar amonai on sabu engon orot ton, auyotoat, sasagis nim nanaba. \v 15 Namon Jacob isur inai au Egypt, ato on nan irabob a ot wawat agirit mat nan sirabob. \v 16 Osi usis on siboes simatabir men sinai Shechem nan rasiai sigarobis, on rasi on Abraham ato Hamor nanatun auris agim an baiyan gagaminai itotobon on. \p \v 17 “God, ainau Abraham aurin iyaumatan nono on an wera inat ibiufin, ato ati sabu nan Egypt amonai simama on kuayo irat ato irat bag. \v 18 Kanfounai on orot tani boboun igai iaiwab, ato on Joseph men isagobai, on orot on ibosuruf Egypt ibinetewar. \v 19 On ot ati sabu isigoes a on an yawas komasis on wawat agirit auris ifour, on dura wawaninai iyawures nanatus gugudis siboen sigat goa kounai siya nan sitarab mes. \v 20 On an werai on Moses irat ato God matanai on fifi momogin bitan imatar. On sibo sinai goa amonai sikakaifarai mom roke ton nanaba isawar, \v 21 ato on an goai emon sibo sigat au koun on, Pharaoh natun jeverei ibo ibobaituai irat on natun mes imatar. \v 22 On Egypt yangan asi gigiboan engon sibebeyai, ato on irat orot faiwarin bag imatar, an duraiai a an boboai. \p \v 23 “Moses irat an kwanda orot ruam nanaba, ato on inonot itabib an sabu Israel yangan itfasiues mes. \v 24 On iyeit Egypt orot it, on imisir turan Jew orot aurin bobo komasin ifofour, on mes on inai turan ibaisin igaraminai ato imisir Egypt orot iyasubun. \v 25 (On inos on toun an sabu on sitsagob God on on orot iniyamai osi sabu inboseiris ingat mes; baise osi on men sisagob.) \v 26 Ra itom, on iyeit Israel orot ruam ites sibigagam, ato on igogoi basusi tuf itiyamai mes. On iyau, ‘Omi orot ruam wontatam, omi on ainauan gigiawan; aibo mes toum turam rum wobigagam?’ \v 27 Baise orot tani imisir orot turan aurin isosowar on Moses irukouai ato iyau, ‘Om iyafan baibad item on wei uninetewari a unigurubabani mes?’ \v 28 ‘Om egogoi yau unasubunueu, ato Egypt orot rarab uyasubun ba?’ \v 29 Moses atonio dura itatam mom on, Egypt emon iyayai igat inai Midian tafanamai nan imama. On nan itabin ato nanatun ruam sirat. \p \v 30 “Kwanda orot ruam isawar gibunai, Moses on nan efan koiteterinai Sinai Oyau bisinai. Anea on Moses aurin irobotet regai wairaf iyoyour amonai. \v 31 Moses ato bobo i’tai on iduduran, ato inai rega bisinai nan auwatin ititai tiwag mes. Baise on Bada fonan itatam, Bada dura ato nanaba iyau: \v 32 ‘Yau on wawam agirim asi God, Abraham an God, Isaac a Jacob asi God.’ Moses on iber ann iman sibiror ato men igogoi iteit ititai men. \v 33 Bada on aurin iyau, “Om amm kikiman on eboseir, efan ato etatawar on motob kakafaiin. \v 34 Yau ait au sabu aites Egypt nan, osi sabu yawas komasis auris sefofour sebikokosar on. Yau osi asi tou on atatam ato asur aniyawasis mes. Om enat, Yau aniyafarem unan au Egypt.’ \p \v 35 “Moses, min on ainau Israel yangan men sigogoiai. Osi sitetemai siyau, ‘Om iyafan baibad item wei uninetewari a unigurubabani mes?’ On orot on God iyafarai ininetewar a sabu iniyawasis mes, anea mat an baibais emon aurin igat ato wairaf regai iyoyour nan. \v 36 Moses on sabu Egypt emon ibonanawaiis sigat, on bobo buburis a bobo baiduduranis on Egypt a Red Sea nan ifouren, a efan koiteterinai nan kwanda orot ruam amonai on osi bobo ifouren. \v 37 Moses min on Israel sabu auris ikakafun iyau, ‘God arimon ami aubairuruotin iniyafarai, ato yau ibiyafareu ba, on orot min arimon omi toum sanamui emon.’ \v 38 Atonio Moses min on Israel sabu mat nan efan koiteterinai siruayo; on orot on wawat agirit mat nan ato anea on Sinai Oyauai nan aurin ikakafun, on God an dura yayawasin ibo ato ot aurit itet. \p \v 39 “Baise ot wawat agirit on men sigogoi on aurin sitifonabo; osi on Moses men sigogoiai, ato sabu sigogoi on sitmatabir men sitan au Egypt. \v 40 On mes osi Aaron aurin siyau, ‘Om god fani efouren weinei osi arimon wei sinbonanawaii. Wei men wasagob bobo aifan imatar Moses aurin, on Egypt emon iboei wa’gat on.’ \v 41 On mes osi baiyuyur on siyamai foro tona boboun ba imatar, ato on aurin sirifu sikutetai, a bobo aifan ato tous imasi sifourai aurin on sibo sitab siyam sibiyasisir. \v 42 On mes God koun on osi auris iyein, ato ifouris safam an siribod on sikwakwafiren, ato mamaba aubairuruotis asi buk amonai sigagayam on nanaba imatar, God iyau, \q1 ‘Israel sabu; omi kwanda orot ruam amonai efan koiteterinai nan womama on men Yau auriu bobaitu worou sirifu wokuteten on. \q1 \v 43 Omi on god Moloch an guwi on wabar, a siribod an itin on god Rephan ba, on wabar wobibib ato osi engon on baiyuyur wofouren, on wokwakwafiren. \q1 On mes Yau ankusiweiim wonan Babylon tafanamai wongat.’ \p \v 44 “God on Moses iyawur eta mamaba ibiyoboai, on nanaba fofonin on Guwi iyon. Ato wawat agirit nan efan koiteterinai on Guwi ato ebiyoboes God on nan emama, on siyabar sibibib. \v 45 Gibui emon, ot wawat agirit, osi tatamas bisisi emon guwi si’boai on siyabar auman Joshua mat sinai ato God on ainau sabu touman asi tafanam emon ifafaitanis si’gat weie osi si’nan tafanam si’boai. Ato on guwi min nan nana i’yen mom inat David an werai igat. \v 46 God on David aurin iyasisir, ato David on God ifefeyanai itibasitai Jacob an God on an goa ityon mes. \v 47 Baise Solomon on God an goa iyon. \p \v 48 “Baise God Aiyetunenei Bag on men ato orot jever goa seyoyon on nan emama on; ato aubairuruotin i’yau ba, \v 49 Bada iyau, \q1 ‘Safam on Yau au mamage, ato tafanam on Yau auu on nan antawar. \q1 Abi goa on Yau wonyon weineu? Yau auriu efan menan nan anmian? \q1 \v 50 Yau Tou on atonio osi bobo engon tutufin afouren!’ \p \v 51 Stephen an dura nana ikakafun iyau, “Omi sabu on nunuam wawanis! Omi nunuam on ato eteni sabu God men sisasagobai osi nunuas ba, a tainam on fotis, men fofonin God an dura wontatam! Omi sabu on wawam agirim ba: Omi mat on ra fufur Ayu Kakafotin wobisisiweiai! \v 52 Omi wawam agirim on aubairuruotis engon tutufin siyames sikokosaris. Osi God an dura bobibotis engon siyasububunues, osi sabu on ainau bag dura sikurereb ato an Agirotin an yawas totorin innanat aurin on. Ato ari on omi wokaseirai ato wasubun. \v 53 Omi sabu on God an baifafaro dura wobo, ato anea Moses sibitai on—baise omi men baifafaro dura aurin woifonabo on!” \s1 Stephen Agimai Siborarab \p \v 54 Jew babadis Rurubinis Stephen an dura sitatamai on yas sitatab kwakwan aurin was sitafoforen. \v 55 Baise Stephen, Ayu Kakafotin ibonuai auman, itage au safam ato God an kudidirin it a Iesu mat on nan God an asumaiauai itatawar it. \v 56 On iyau, “Woit! Yau safam ait iruseren ato Orot Natun ait God an asumaiauai etatawar!” \p \v 57 Jew babadis Rurubinis on imas siboen tainas sikufofoten ato aumeit bag siyoku. Namon osi engon Stephen aurin on ra kaita siyayai sinai, \v 58 ato osi Stephen sibo mafam gagamin emon sirebetet igat au koun ato agimai siborarab. Sabu iyabon Stephen sikukutabirai on asi beber Jorei boboun wabin Saul, on bisinai sikiriren ikakaifaren weines. \v 59 Osi sabu on nana Stephen agimai siborarab ato on Bada aurin iyor iyau, “Bada Iesu, yau ayubiu ebo!” \v 60 On sindan irou ato Bada aurin fonan aumiet bag iyor iyau, “Bada! Atonio bobo sefofour auriu on asi \c 8 \p bokomas men unnos mes!” On atonio dura iyau, ato irabob. \v 1 Ato Stephen siyasubun aurin on Saul ibasitai. \s1 Saul Ekalesia Yangan Baikokosar Ites \p On ra nan on ekalesia nan Jerusalem amonai simama on sibosuruf baikokosar komasin si’boai. Baitutumotis engon on siyames fetag fetag sitagege sinai Judea a Samaria tafanamai nan, baise baiyoyobotis on nan nana Jerusalem sima. \v 2 Sabu God sikwakwafirai yangan on Stephen sibo sinai sigarob ato fonas aumiet bag sitotou sibiyababan. \p \v 3 Baise Saul on ifofourtobon ekalesia yangan itikomasis mes; on fasinai on inai goa goa igeg, orot jever baitutumotis on iteteinis si’gat ato fafatum goai nan irereberues. \s1 Wasagobin Samaria nan Sikurereb \p \v 4 Baitutumotis osi iyabon sitagege tafanam ta ta sinai, on nan dura sikurereb. \v 5 Philip on inai Samaria mafam gagamin nan Keriso aurin on nan sabu auris dura ikurereb. \v 6 Philip dura ibikakafun on, sabu kuayo on an dura on sitatam tiwag. osi engon on sitatamai, ato bobo buburis ifofour on sit. \v 7 Ayu Komasis on fonas aumiet bag sibiyoku weie sabu sigaraba tefasi emon sibikirires si’gat; sabu ass imas raguraguis mat on engon siyawas. \v 8 On mes Samaria mafam gagamin amonai on yaisisir gagamin bag imatar. \p \v 9 On mafam gagamin amonai on orot wabin Simon on nan imama, on orot on nan Samaria imama ifafarum on sabu engon tutufin sibiduduran. On toun iyoyorai on orot gagamin bag, \v 10 ato sabu engon tutufin nan mafam gagaminai simama, sabu gugudis sabu gagamis on engon on orot fonan wat sitatamai. Sabu si’yau, “On orot on God an faiwar ibo, on faiwar wabin seyoyorai, ‘Faiwar Gagamin.’” \v 11 On wera weromin maiau osi sabu auris on ifafarum, ato sabu on an dura wat on sitatam tiwag. \v 12 Baise osi Philip an dura ato God an Baiaiwab an Wasagobin a Iesu Keriso Wabin aurin ikurereb si’tatam on situtum, ato orot jever engon sibapataito. \v 13 Simon toun mat on itutum; ato gibui ibapataito, on Philip bisinai ima, ato on iduduran kwakwan ato bobo baiduduranis a bobo buburis ifofour on. \p \v 14 Baiyoyobotis nan Jerusalem simama on dura sitatam, Samaria yangan on God an dura sibo; on mes osi Peter a John rus nan siyafares sinai. \v 15 Osi sinai sigat mom, ato osi simisir baitutumotis auris sibayoi Ayu Kakafotin sitboai mes. \v 16 Yabin Ayu Kakafotin on men isur orot jever tani aurin on; baise osi asir Bada Iesu Wabinai sibapataito mom. \v 17 Namon Peter a John rus on imas sabu tefasi siyagagaien ato Ayu Kakafotin sibo. \p \v 18 Simon on bobo it, ato baiyoyobotis on imas sabu tefasi siyagagaien ato Ayu si’boai. On mes Simon agim ikutetai Peter a John rus auris, \v 19 ato iyau, “Atonio faiwar on yau mat woiteu, ato yau imau orot jever tefanai anyayagai on Ayu Kakafotin inboboai.” \p \v 20 Baise Peter iyafotai iyau, “Om a am agim mat on wotarab itsawar, yabin om enonosin God an siwar on agimai untobon mom! \v 21 Om men wei ai bobo turin amonai unabo on, yabin om nunuam on men obin God matanai. \v 22 Om am bainonot komasin emon on ya baikitabir unboai ato Bada aurin unbayoi ato am bainonot komasis emon on innotburem. \v 23 Yau om aitem on, om nunuam on er dorem a baiboboar auman, ato om am bokomas emon on ifatumem.” \v 24 Simon on Peter a John rus auris iyau, “Arie, omi Bada aurin wonbayoi weineu ato dura ato ubikakafun on men auriu inmatar mes.” \p \v 25 Peter a John rus on Iesu sisasagobai an dudur a Bada an dura on sikasones isawar gibunai, osi simatabir men sinai au Jerusalem. Osi si’nan eta nenenai mafam gugudis sigaraba Samaria tafanam amonai sen on nan auris Wasagobin sikurereb. \s1 Philip a Ethiopia an Orot Gagamin \p \v 26 Bada an anea on Philip aurin ikakafun iyau, “Om ebotitiwagim ato unan eta ato Jerusalem inai Gaza mafam gagaminai i’gat on nan ungat.” (Atonio eta on ari men nan sebibib on.) \v 27-28 On mes Philip ibotitiwagai ato inai. On etaiai on Ethiopia orot ato yasfun fofous siboseseiren, on etai ibib i’nat au go. Atonio orot on orot gagamin, ato on Ethiopia an aiwab jever an agim goa on ikakaifarai a on jever min on an baibad wabin seyoyorai, “Candace.” On orot on inat Jerusalem nan God ikwakwafirai on imatabir men an motob wa wabin carriage on tefanai i’nat. On orot on motob an wa tefanai imair iyayai i’nat ato aubairuruotin Isaiah an buk on ibiyab. \v 29 Ayu Kakafotin on Philip iyawur iyau, “Om enai ato motob an wa wabin carriage, on bisinai ebib unnanan.” \v 30 Philip iyayai irabon ato on itatam, orot on aubairuruotin Isaiah an buk on ibiyab; on mes Philip on orot itetemai iyau, “Om min usagob abifan ebiyab i?” \p \v 31 Orot gagamin iyafotai iyau, “Orot tani auriu inau bubunag, on arimon an sagob.” Ato orot on Philip iyawur igai wa carriage tefanai ato bisinai imair. \v 32 On buk amonai dura ibiyab min atonio: \q1 “On foro sheep ba sibo sinai siyasubun; On foro sheep kafakakai ba usin bubunin siyasutin on men iwaf mes; On men abi dura tani iyau on. \q1 \v 33 On simamaiai, ato men eta totorinai sigurubabanai on. On wawan agirin auris on, men iyafan tani inkasonet tantatam, yabin On an yawas tafanamai on inat au kanfoun isawar.” \p \v 34 Orot gagamin Philip aurin iyau, “Om ekasoneu, aubairuruotin min iyafan aurin ebikakafun? On toun aurin ebikakafun o orot tani aurin ebikakafun?” \v 35 Philip ibosuruf dura ikakafun; atonio dura buk amonai sigagayam on, anai bag ibosuruf, ato Iesu an Wasagobin aurin on iyawur. \v 36 Osi etai siyayai sisusur ato sinat sareu i’yen on nan sigat, ato orot gagamin iyau, “Sareu atonio. Ato bobo aifan on arimon inyafoteu men anibapataito i?” \v 37 (Philip on orot aurin iyau, “Om nunuam tutufinai unbitutum on arimon unibapataito.” On iyafotai iyau, “Yau abitutum, yau abitutum Iesu Keriso on God Natun.”) \p \v 38 Orot gagamin on ato motob wa i’yai on ibotan; Philip a orot gagamin, osi rus sisur sareuai nan, ato Philip imisir on ibapataitoai. \v 39 Osi sareu emon sigai mom, Ayu Kakafotin on Philip ibo siwanai. Orot gagamin on men Philip magin it men, baise on iyasisir kwakwan nana etai iyayai inai. \v 40 Philip on Ashdod mafam gagaminai nan irobotet; ato on inai mafam gagamis engon amosi nan Wasagobin ikurereb mom, inai Caesarea mafam gagaminai nan igat. \c 9 \s1 Saul Inat Baitutumotin Imatar \r (Acts 22.6-16; 26.12-18) \p \v 1 Baise Saul on nana Bada an baigibubunuotis itirabobis auris on i’yau beberues. On inai Priest Ainauin aurin, \v 2 ato ifefeyanai, fef itgayamen Saul an bobo mamaba ebobo aurin on, Jew bayoi goa an babadis nan Damascus mafam gagaminai sebobo auris on itawures, ato on nan sabu iyabon orot o jever ato Bada an Eta sebigibubunuai yangan itgagatures on itfatumes ato itboes itmatabir men au Jerusalem. \p \v 3 On etai ibib inan au Damascus, ato on inat mafam gagamin aurin ibiufin, ato ra kaita ratafin safam emon isur ato usin engon itagawai. \v 4 On motobai ifeu ato fonan itatam aurin ibikakafun i’yau. “Saul, Saul! Om aibo mes Yau baikokosar ebiteu?” \v 5 On iyafotai iyau, “Bada, Om Iyafan?” Fonan iyau, “Yau on Iesu, om Yau baikokosar ebiteu. \v 6 Baise om emisir ato unan au mafam gagamin, nan arimon sinawurem bobo mamaba unbobo aurin on.” \p \v 7 Sabu iyabon Saul mat sibib si’nan on nan sitawar, osi men abi dura tani siyau; osi fonan on sitatam, ato men iyafan tani sit on. \v 8 Saul motob emon imisir ato matan ikurarau, baise on men fofonin sawar aifan tani ititai on. On mes Saul imanai sibo mom sibonanawai sinai au Damascus. \v 9 Ra ton amonai on men fofonin sawar aifan tani ititai, a on werai on men bayu iyam a sareu itoman mes. \p \v 10 Baigibubunuotin tani wabin Ananias, on Damascus nan imama. On orot aurin on God an dura rerebai ibo igat iyoboai it, Bada on aurin iyau, “Ananias!” On iyafotai iyau, “Bada, yau atonio.” \v 11 Bada on aurin iyau, “Om ebotitiwagim ato unan eta wabin Eta Totorin on nan ungat ato Judas an goai nan orot tani Tarsus mafam gagamin emon inat wabin Saul on aurin unitetem. On nan ebabayoi; \v 12 ato God an dura rerebai ibo igat iyoboai it on, orot wabin Ananias irui goa amonai ato iman tefanai iyagai, onai on matan iteit men.” \p \v 13 Ananias iyafotai iyau, “Bada, sabu sigaraba maiau ato orot aurin sikasoneu, mamaba bobo komasis am sabu nan Jerusalem semama auris efofour on. \v 14 Ato on priest aiwabis baibad sitai inat Damascus ato am sabu iyabon Om Wabim sebaton yangan on infatumes mes.” \p \v 15 Bada on aurin iyau, “Om enai, on orot on Yau arubinai au bobo inabo weineu, on Yau Wabiu iniyamai inarat ato osi sabu men Jew yangan auris, aiwabis a Israel sabu auris. \v 16 Yau Tou on arimon aniyoboai, Yau auriu on gagamin bag inikokosarai.” \p \v 17 On mes Ananias inai goa amonai irui ato iman ibogai Saul tefanai iyein. On iyau, “Yau taiu tuau Saul, Bada iyafareu anat—Iesu Toun on om etai ubib u’nat nan aurim irobotet. On iyafareu anat onai om matam uneit men a Ayu Kakafotin inibonuem.” \v 18 Ra kaita sawar tani iyan an konag ba on Saul matan emon sifeu ato on matan iyeit men. On imisir ato sibapataitoai; \v 19 ato on gibunai, on bayu iyam weie an faiwar ibo men. \s1 Saul Damascus nan Dura Ikurereb \p Ra dibon wat on Saul Damascus nan baitutumotis bisisi ima. \v 20 Saul on totor inai bayoi goai irui ato Iesu aurin on ibosuruf dura ikurereb. On iyau, “On Orot on God Natun.” \v 21 Sabu engon tutufin an dura sitatam on siduduran ato sitetem siyau, “Atonio orot on Jerusalem nan sabu iyabon atonio Wab sibaton aurin on iyasububunues. On nin inat on sabu infatumes ato inboes inmatabir men priest aiwabis auris.” \p \v 22 Baise Saul an dura ikurereb an faiwar on irat kwakwan, ato on an bobo aifan ifofour on idura bag Iesu on Keriso, ato Jew yangan Damascus simama on men fofonin sitiyafotai. \v 23 Ra sigaraba sisawar gibunai, Jew yangan siruayo ato asi bainonot on sidudurai Saul sitasubun mes; \v 24 ato sabu mamaba asi bainonot sibidudurai on sikasonai isagob. Fom ra on osi sabu mafam gagamin an Metewan awan on sibinateteai mamaba sitasubun mes. \v 25 Baise fom tani Saul an baigibubunuotis on Saul sibo sinai ato kaifetai siwan, nan goa aiyetun emon kifa masarai siyaronai igat ato fafa siyaronai siyeirai isur au gabur. \s1 Saul Inai au Jerusalem \p \v 26 Saul inai au Jerusalem ato ifourtobon baigibubunuotis mat sitikaita mes. Baise osi men situtum on inat baigibubunuotin imatar, ato osi engon tutufin min on sibeberuai. \v 27 Namon Barnabas ibaisin, ibo inai baiyoyobotis auris. On baiyoyobotis auris iyau bubunag mamaba Saul etai nan Bada i’tai on a mat Bada mamaba aurin ibikakafun on. Mat on ikasones mamaba Saul Damascus nan Iesu Wabinai dura totor faiwarin wat ikurereb aurin on. \v 28 On mes Saul nan osi mat sima ato inai Jerusalem amonai engon Bada Wabinai dura totor faiwarai wat ikurereb men iber mes. \v 29 Mat on ra fufur Jew yangan ato Greek fonasi sibikakafun on mat sibikakafun a sigagam, on mes osi sifourtobon sitasubun mes. \v 30 Saul taitain tutuan baitutumotis atonio dura sisagob mom on, osi sisur au Caesarea mafam gagaminai ato siyafarai inai au Tarsus mafam gagamin. \p \v 31 Ekalesia engon tutufin nan Judea, Galilee, a Samaria tafanamai on asi wera obin sibo tufai sima. Ayu Kakafotin an baibaisai on sabu baitutumotis on irarat ato irarat bag, ato asi yawasai siyamai on Bada sikakafai tiwag. \s1 Peter Inai Lydda a Joppa nan \p \v 32 Peter on tafanam au engon ibib, ato ra tani on inai God an sabu Lydda mafam gagaminai nan simama on itfasiues mes. \v 33 Orot tani wabin Aeneas, on nan igaturai, on orot on raguraguin ato kwanda nimtereban baitonin nanaba on asir ireai i’yen mom. \v 34 Peter on orot aurin iyau, “Aeneas, Iesu Keriso iniyawasim. Om emisir ato am ire enu.” Ra kaita Aeneas ire emon imisir. \v 35 Sabu engon tutufin Lydda mafam gagamin a Sharon gewos efanai simama on, ato orot iyayawas si’tai on engon Bada situtumai. \p \v 36 Joppa amonai jever baitutumotin wabin Tabitha, on nan imama. (On wabin ato Greek fonasi on seyoyorai, Dorcas, on an yabin min, “foro deer”.) Jever an wera tutufinai iyein ra fufur an bobo obis wat ifofour a sabu kokoianis on ibibaisis. \v 37 On an werai on sawau ibo ato irabob. On jever usin sibososouai ato goa ann werominai siyein nan i’yen. \v 38 Joppa inai Lydda mafam gagaminai i’gat on eta men weromin bag, ato baigibubunuotis Joppa nan simama on Peter duran sitatam on inat Lydda nan, ato osi orot ruam siyafares atonio dura on sibo sinai, “Arie, om wagogoiim gariwat unnat auri, men unmousin mes.” \v 39 On mes Peter ibotitiwagai ato mat sinai. Peter inai igat mom on, sabu sibo sigai goa ann werominai. Kekena jever engon on sinat sikuayo Peter sikufifinai, ato Dorcas yawasin imama an rai, on imanai usit an baitakwakwaren isasagiren, on siboen sibiyoboai auman sitotou. \v 40 Peter on sabu engon tutufin goai emon iyawures sigat au koun, ato on sindan irou ato ibayoi; namon on irutabir jever usin i’yen aurin ato iyau, “Tabitha, emisir!” Jever matan ikurarau iyeit Peter it mom on, imisir sifunai imair. \v 41 Peter on jever aurin inai ato ibaisin ibogaiai. Namon Peter on baitutumotis a kekena jever iyores sirui goa amonai ato iyoboes jever on yawasin. \v 42 Atonio bobo imamatar an dura on Joppa tafanam engon ibonu, ato sabu sigaraba maiau Bada situtumai. \v 43 Peter on Joppa nan, orot wabin Simon, on bobaitu korofis bo’otin on bisinai ra sigaraba ima. \c 10 \s1 Peter a Cornelius \p \v 1 Orot tani Caesarea mafam gagaminai imama, wabin Cornelius, on orot on Rome asi wou yangan asi bainetewarotin, ato on wou yangan wabis min seyoyorai, “Italy Yangan Asi Wou An Kuayo Gagamin.” \v 2 On orot on God anyawasai ifaskikin tiwag; ato on awan nanatun engon mat on God sikwakwafirai. On nunuan tutufinai an siwar iboai Jew yangan asi sabu kokoianis on ibites, a on ra fufur God aurin ibabayoi. \v 3 Rabirabi tani wera ton nanaba ato God an dura ibo igat aurin, on rerebai God an anea it, inat aurin an goai irui ato iyawur iyau, “Cornelius!” \v 4 Ato Cornelius on iber auman anea wat inateteai ato iyau, “Bada, abifan egogoi?” Anea iyafotai iyau, “God on om am bayoi itatam a am siwar sabu kokoianis ubibaisis aurin on God inosim. \v 5 Ato om ari sabu fani uniyafares sinan Joppa nan orot tani aurin, on wabin tutufin seyoyorai, Simon Peter. \v 6 Peter on orot wabin Simon, bobaitu korofis bo’otin, on an goa ato kamit rewanai iyoyonin on nan emama.” \v 7 Namon anea on Cornelius aurin ibikakafun on inai, ato Cornelius on an goa an agirotis ruam a on an wou orot tani on aurin ebobo, on orot on God an yawasai ifaskikin tiwag, osi siyores sinat. \v 8 Cornelius on bobo aifan aurin imamatar on iyawures ato iyafares sinai au Joppa. \p \v 9 Ra itom, ato osi sinai Joppa aurin sibiufin ato wera aiyet nanaba on Peter igai goa tefan tayabarin, on nan itbayoi mes. \v 10 Peter on bitanan igi, ato igogoi bag aifan itan, ato bayu sibotitiwag an rai on God an dura rerebai ibo igat aurin. \v 11 On it safam iruseren ato sawar tani on safam emon isusur, an itin on beber gagamin ba, sitau sabu on ususus bat sibotanen mom ato au tafanam siyeirai isusur. \v 12 On sawar amonai on bobaitu magis magis, rega mota a kiwiu. \v 13 Fonan on aurin iyau, “Peter, om emisir; bobaitu yasubunuen yam!” \p \v 14 Baise Peter iyau, “Bada, ambin bag! Yau au yawasai bayu dumais a men gumidaris on men meyan am tobon.” \v 15 Fonan inat men, aurin ikakafun iyau, “God atonio bayu on ifouren sigumidar, men unnos osi bayu on dumais.” \v 16 Atonio bobo on ra ton nanaba imatar; ato sawar sibo sigai men au safam. \v 17 Peter on God an dura rerebai ibo igat ibiyoboai an yabin on mamaba, on ima ibinonotai. Baise Cornelius ato sabu ibiyafares on, sinai sabu sitetemis ato eta siyoboes sinai Simon an goai sigat, nan furi awanai sitatawar. \v 18 Osi siyoroge ato sitetem siyau, “Orot tani wabin Simon Peter, on min nin emama i?” \p \v 19 Peter on nana ifofourtobon itsagob ato God an dura rerebai ibo igat ibiyoboai on an yabin abifan, ato Ayu iyau, “Om etatam! Sabu ton on om senunuenim. \v 20 On mes emisir ebotitiwagim ato esur au gabur, ato osi sabu mat unan, om men uninonot sisit mes, yabin osi sabu on Yau aiyafares.” \v 21 On mes Peter isur au gabur, ato sabu auris iyau, “Omi orot wonunuen min Yau atonio. Omi aifan aurin wonat?” \v 22 Osi siyafotai siyau, “Wou yangan asi bainetewarotin wabin Cornelius, on iyafarei wanat. On orot on obin, on God ekwakwafirai a Jew yangan engon on men sunub sekakafai on. On God an anea dura ikasonai, on om ebibebegim unnat an goai nan unfasiuai mes, ato om dura aifan unbikakafun on intatam mes.” \v 23 Peter sabu ibebegis sirui goa amonai ato nan mat fom kaita siyen. Ra itom, on ibotitiwagai ato mat sinai; ato osi taitais tutuas fani Joppa simama on mat sinai, \v 24 Peter on osi mat si’nan eta nenenai awam ifom ato ra itom on osi sinai Caesarea sigat, menan Cornelius an dam warar, a tuturan bag, osi ibebegis sinat mat engon nan simomousin. \v 25 Peter on inat goai itar mes ato Cornelius igat inefotai, nanai sindan irou ato ikwafirai. \v 26 Baise Peter on Cornelius ibogaiai. On iyau, “Om emisir, yau tou on asir orot maiauiu wat.” \v 27 Peter on nana Cornelius aurin dura ibikakafun ato irui goa amonai, ato nan sabu sigaraba siruayo simama igatures. \v 28 Peter on osi auris iyau, “Omi toum wosagob tiwag, wei Jew yangan ai baifafaro iyau on, wei men fofonin omi sabu men Jew yangan aurim wannat wanfasiuem a wei men fofonin omi mat tani kaita on. Baise God iyoboeu on yau men annos omi orot jever tani on dumain o men gumidarin. \v 29 On mes om am sabu auriu uiyafares si’nat on, yau men dura na ne aikakafun mes. Yau abitetemim, om aibo mes uiyafares auriu sinat?” \p \v 30 Cornelius iyau, “Wera atonio nanaba ra ton isawar nono, on nan on irabirabi wera ton nanaba on au goa amonai ababayoi. Ra kaita orot an beber kudidirin imonag, on nawui itawar, \v 31 ato iyau: ‘Cornelius! God am bayoi itatam ato om am siwar sabu kokoianis auris ubibaisis on inosim. \v 32 Om orot tani uniyafarai inan, orot wabin tutufin seyoyorai Simon Peter aurin, On nan orot wabin Simon, bobaitu korofis bo’otin, on an goa ato kamit rewanai nan iyon emama on.’ \v 33 On mes ra kaita ato osi aiyafares sinai om aurim, ato iyobin bag om unat. Ari on, ot engon atonio nin God nanai tanmousin mamaba Bada i’yawurem on, unikakafun wantatam.” \s1 Peter an Dura \p \v 34 Peter dura ibosuruf ikakafun: “Yau ari asagob dura bag, Bada on yawas an eta kaitamomai wat on sabu engon tutufin auris efofour. \v 35 Iyai iyafan On ebeberuai, a bobo obis wat efofour on ebibasitai, basit on tafanam touman emon inat min on. \v 36 Omi wosagob, On dura iyafarai inai Israel sabu auris, dura min tuf an Wasagobin Iesu Kerisoai on sikurereb, On Orot on sabu engon tutufin asi Bada. \v 37 Omi wosagob, bobo gagamin aifan imatar Israel tafanam tutufin engon amonai, ato on bobo on Galilee nan ibosuruf, John ainau igat bapataito aurin on, dura ikurereb. \v 38 Omi wosagob Iesu Keriso Nazareth emon, mamaba God On aurin Ayu Kakafotin a faiwar aurin idedebur on. On tafanam engon ibib, bobo obis auris ifofour a sabu iyabon Afaguban an faiwar babanai simama on engon ibiyawasis, yabin God on wantoan On bisinai imama. \v 39 Wei on mataii wait, On bobo engon tutufin ato Jew yangan auris a Jerusalem tafanam amonai ifofour on. Osi sirabobai ato nabai nan sidudun. \v 40 Baise ra baitoninai God On rabob emon ibobaimisirai men, ato ifourai wei auri irobotet irerebai, \v 41 men sabu engon auris, baise wei wat auri, wei iyabon God irubinei nono an dura wankurereb aurin on. On rabob emon imisir men weie wei mat bayu wam watom. \v 42 Ato On dura wawaninai iyawurei Wasagobin sabu auris wankurereb, ato sabu wankasones on, On Orot on ekesin mom God irubinai sabu rabobis a yawasis inigurubabanis mes. \v 43 Aubairuruotis engon tutufin On aurin sikakafun siyau, iyai iyafan On inbitutumai on, On Wabin an faiwarai on an bokomas innotbur.” \s1 Sabu Men Jew Yangan Ayu Kakafotin Sibo \p \v 44 Peter on dura nana ibikakafun, ato Ayu Kakafotin on isur sabu tefasi, osi iyabon nan dura sitatam on. \v 45 Jew sabu baitutumotis, osi iyabon Peter mat Joppa emon si’nat on siduduran, ato God an siwar Ayu Kakafotin on sabu men Jew yangan mat auris idedebur on. \v 46 Yabin osi sitatamis on sabu touman fonasi nan dura sibikakafun a God sibifain si’yau, “God on gagamin bag.” Peter ikakafun iyau, \v 47 “Atonio osi sabu on Ayu Kakafotin sibo, mamaba ot mat taboai ba. Iyafan fofonin arimon osi sabu inyafotes men sareuai sinibapataito?” \v 48 On mes on iyawures, Iesu Keriso Wabinai sibapataito. Namon osi sifefeyanai ra fani wat on nan mat sitama mes. \c 11 \s1 Peter an Bobo Ekalesia Yangan nan Jerusalem Semama auris Idudur \p \v 1 Baiyoyobotis a taitais tutuas nan Judea tafanam engon sitatam on sabu men Jew yangan mat on God an dura sibo. \v 2 Peter igai Jerusalem nan on, ato Jew baitutumotis, osi iyabon askibubu aurin sebitutum, on dura wawaninai nan sitetemai siyau, \v 3 “Om unai orot men Jew a on men sibiaskububuai, on bisinai umama a om osi mat engon kaita bayu wam!” \v 4 On mes Peter ato bobo mamaba anai bag imamatar aurin, on engon tutufin osi auris idudur: \p \v 5 “Yau on Joppa mafam gagaminai nan ababayoi, ato God an dura on rerebai ibo igat iyoboeu ait. Yau sawar tani ait, an itin on ato beber gagamin ba, sitau sabu on beber ususus bat nan sibotanen ato safam emon siyeirai isusur, ato on sawar on inat bisiwui bag nan itawar. \v 6 Yau auwatin bag ainaru ato sawar amonai engon aiten, osi min bobaitu, rega an ragit tutuenis, umar a kiwiu. \v 7 Namon yau fonan atatam auriu ibikakafun, ‘Peter, om emisir bobaitu yasububunuen yam.’ \v 8 Baise yau aikakafun au, ‘Bada, ambin bag! Yau au yawas amonai bayu dumais a men gumidaris on men am tobon.’ \v 9 Fonan safam emon inat men iyau, ‘God on atonio osi bayu ifouren sigumidar, om men unnos osi bayu on dumais.’ \v 10 Atonio bobo on ra ton nanaba imatar auriu, ato kanfounai on sawar engon tutufin sibo sigai men au safam. \v 11 Ra kaita, sabu ton on yau auriu Caesarea mafam gagamin emon sibiyafares on, sinat goa menan amama on nan sigat. \v 12 Ayu iyawureu on men atinonot sisit mes, asir totor wat wanai mom. Atonio taitait tutuat nimtereban kaita on Joppa emon simisir mat wanai au Caesarea, ato wei engon wanai Cornelius an goa amonai warui. \v 13 On ikasonei mamaba anea irui an goa amonai itawar ato aurin iyau, ‘Om orot tani uniyafarai inan au Joppa ato orot wabin tutufin seyoyorai Simon Peter on inawur. \v 14 On dura aurim inbikakafun on om awam, nanatum, am dam warar engon mat on yawas wonboai.’ \v 15 Ato yau abosuruf dura abikakafun on, Ayu Kakafotin on osi auris isur, mamaba anai bag ot aurit imamatar ba. \v 16 Namon yau anos mamaba Bada iyau, ‘John on sareuai ibibapataitoim, baise Yau arimon Ayu Kakafotinai ani bapataitoim.’ \v 17 Wei rerebai wasagob God on sabu men Jew yangan auris on, siwar kaitamom min on ites, ato ot Bada Iesu Keriso tabitutumai ibitet ba; ato yau on iyafan on atafourtobon God atyafotai!” \p \v 18 Osi sabu atonio dura sitatam mom on, ra kaita baitetem sikirir ato God sifain si’yau, “God on sabu men Jew yangan mat auris ibasites osi ya baikitabir sinboai ato sinama!” \s1 Ekalesia Yangan Antioch amonai \p \v 19 Sabu Stephen siyasubun an rai on, sibosuruf baitutumotis auris baikokosar sibites, ato osi sitagege mabis mabis sinai. Baitutumotis fani on sinai Phoenicia tafanamai, Cyprus nuaiai a Antioch mafam gagamin an faratai nan, ato dura on Jew yangan auris wat sikurereb. \v 20 Baise baitutumotis fani on sabu ato Cyprus nua a Cyrene mafam gagamin emon si’nat on, sinai au Antioch nan sabu men Jew yangan auris mat dura sikurereb, Bada Iesu an Wasagobin on sikakasones. \v 21 Bada an faiwar on osi bisisi, ato sabu sigaraba maiau on situtum ato Bada aurin sirutabir. \p \v 22 Atonio bobo sifofour an dudur on inai ekalesia yangan Jerusalem simama on auris igat, on mes osi Barnabas siyafarai inai au Antioch. \v 23 Barnabas inai igat it mamaba God sabu ibimomogines aurin on iyasisir, ato ikufaiwaris, sabu engon tutufin on Bada aurin sinidura bag ato nunuas tutufinai sinitutum. \v 24 Barnabas on orot obin, on baitutumotin a Ayu Kakafotin ebibonuai emama. Sabu sigaraba maiau siyames ya baikitabir sibo sinat Bada sisagobai. \p \v 25 Namon Barnabas inai Tarsus nan Saul itnuen mes. \v 26 Barnabas inai Saul igaturai mom on, ibo inat au Antioch. Kwanda kaitamom tutufin on osi orot ruam on nan ekalesia mat sima, ato sabu kuayo gagamin on sibebeyes. Baigibubunuotis ato Antioch nan simama, osi matan ainau bag siyores, Iesu an baigibubunuotis. \p \v 27 On an werai on aubairuruotis fani on Jerusalem emon sinai au Antioch. \v 28 Orot tani wabin Agabus, on imisir itawar, ato Ayu Kakafotin an faiwarai ikakafun iyau, gomar arimon tafanam engon tutufin inboai. (Claudius on Caesar imama an rai on atonio bobo imatar.) \v 29 Baigibubunuotis sinonotis on osi kakaita kakaita asi siwar on siniyafaren taitais tutuas nan Judea semama on sinibaisis. \v 30 Osi atonio bobo sifour, ato agim sibo Barnabas a Saul rus sites ato osi ekalesia asi orot kwatus auris sibo inai. \c 12 \s1 Baitutumotis Sikokosar Kwakwan \p \v 1 On an werai Aiwab Herod ibosuruf ekalesia yangan fani on baikokosar ibites. \v 2 Herod on dura wawaninai iyau, James sibo, seriai siyasubun, on orot min John tuan. \v 3 Herod on Jew yangan ites atonio bobo ifour aurin on siyasisir, on mes on Peter ba ifatumai. (Atonio bobo on Forag wabin Rafi Sarar Men Fio Yist Auman on aurin sifoforag an rai nan imatar.) \v 4 Peter sifatumai ato sibo sinai fafatum goai sireberuai, nan wou yangan engon babat babat, on asi kuayo engon bat mabis mabis nan siyeinis sikakaifarai. Herod inonotai on Baisobon ra gibunai weie wasai nan on nanai it’tawar ititetemai. \v 5 On mes Peter on nana fafatum goai si’botan, baise on aurin on ekalesia sabu on nana God aurin faiwarinai sibabayoi. \s1 Peter Fafatum Goa emon Sirufanai Igat \p \v 6 On fom kaitamom wat ato Herod on Peter itboai itgat sabu auris, ato Peter on sabu kaifarotis ruam on sanasi iyenbubur. On fatum engon ruam nanaba on nan siyous tatan, ato sabu kaifarotis on nan fafatum goa an metewan awan on sikakaifarai. \v 7 Ra kaita Bada an anea on nan itawar, ato an ratafin on fafatum goa amonai itagawai. Anea on Peter abaranai ibaban imisir, ato iyawur iyau, “Om gariwat emisir!” Ra kaita fatum ruam on Peter iman emon sifeuen. \v 8 Namon anea iyau, “Om am kaid ebo nenem egig ato amm kikiman ebo eiwanim.” Peter on bobo nanaba ifour gibunai, anea iyau, “Om am beber ebo eitakwakwarim ato eigibubunueu.” \v 9 Peter on anea igibubunuai fafatum goa emon sigat. Baise Peter on men isagob, anea on dura bag efofour o on inos on ebomomout. \v 10 Osi sinat sabu kaifarotis asi kuayo ainauin on sikirires ato sinai kuayo bairuin ba sikirires, ato sinat au kanfoun on agim iron metewan ato inai mafam gagaminai i’gat, on nan sigat. Metewan awan on toun wat osi auris iruseren ato osi sigat au koun. Osi etai sibib si’nan ato ra kaita anea on Peter ikirir. \p \v 11 Namon Peter on isagob ato bobo on aifan aurin imatar ato iyau. “Yau ari asagob atonio bobo imamatar on dura bag! Bada an anea iyafarai ato Herod an faiwar emon a bobo engon tutufin aurin ato Jew yangan sinonosin on itafour, ato osi emon on iyawasiu.” \v 12 On atonio bobo aurin on inonotai mom, ato on inai John Mark ayon Mary, on an goai. Sabu engon nan siruayo ato sibabayoi. \v 13 Peter metewan koun emon irugegedan ato agirotin jeverei wabin Rhoda on inai metewanai ititai itsagob iyafan erugegedan. \v 14 Peter ibikakafun on fonan itatam isagob ato iyasisir kwakwan on men metewan iruseren on, baise on iyayai imatabir men osi auris ato dura ikurereb iyau, Peter on goa kounai etatawar. \v 15 Osi siyawur siyau, “Om ebikokok bait!” Baise agirotin jeverei on nana ibikakafun i’yau on dura bag. On mes osi siyafotai siyau, “Nan anea bait.” \p \v 16 Baise Peter on nana metewan irugegedan. Au kanfoun on osi metewan siruseren ato Peter si’tai on siduduran. \v 17 Peter imanai wat auris ikakafun, on osi awas sitafot mes, ato ikasones mamaba Bada fafatum goa emon ibo i’gat on. On iyawures iyau, “Atonio dura on James a ot taitait tutuat fani mat wonkasones,” namon on ikirires ato inai efan taniai iyob. \p \v 18 Ra itom fomenei on baitagogoi gagamin bag ato fafatum goa an kaifarotis sanasi imatar; osi tous amosi sibitetem bonen si’yau, abi bobo imatar Peter aurin i? \v 19 Herod dura wawaninai iyau Peter sitnuen mes, baise osi men fofonin sitgaturai. On mes on sabu fafatum goa an kaifarotis itetemis ato dura wawaninai iyau sitasububunues mes. Atonio bobo isawar gibunai Herod on Judea emon inai au Caesarea, nan ra kafakakai itama mes. \s1 Herod Irabob \p \v 20 Herod on yan itatab kwakwan Tyre a Sidon mafam gagamis an sabu auris; on mes osi mafam gagamis ruam an sabu on sikuayo weie sinai Herod sititai mes. Osi on orot wabin Blastus, on ainau sibo osi bisisi itawar, on orot on Herod an aiwab goa aurin on baibad itai ikakaifarai. Namon osi sinai Herod sitetemai, osi tuf sitiyamai mes, yabin osi asi tafanam on aiwab orot an tafanam emon bayu gagamin sibo fasinai. \p \v 21 Herod ra tani irubin ato nan an aiwab beber itakwakwarai ato on an mamageai imair sabu auris dura ikakafun. \v 22 Osi siyoku siyau, “Atonio on men orot ebikakafun on, baise on god ebikakafun!” \v 23 Ra kaita Bada an anea Herod irab ifeu, yabin on men God ibifain on. Momot gugudis on usin si’yam mom irabob. \p \v 24 God an dura on nana irarat ato igat sabu engon tutufin auris. \v 25 Barnabas a Saul rus asi bobo Jerusalem nan sisawarai ato osi John Mark sibo mat engon simatabir men sinai au Antioch. \c 13 \s1 Barnabas a Saul Rus Sirubines ato Siyafares \p \v 1 Ekalesia nan Antioch simama amosi on aubairuruotis a baibebeotis fani simama: Orot wabin Barnabas Simeon (on orot seyoyorai Gugugurin), Lucius on (Cyrene mafam gagamin emon inat), Manaen (on Gawan Herod, tafanam an bainetewarotin osi rus situes sirat) a Saul mat. \v 2 Osi on Bada sikwakwafirai a bayu sikirir sibifofour, ato Ayu Kakafotin on osi auris iyau, “Omi on Barnabas a Saul rus Yau auriu wonrubines, osi rus ayoyores au bobo sinabo mes.” \v 3 Osi bayu sikirir sifofour a sibayoi, ato osi imas tefasi siyagagaien ato siyafares sinai. \s1 Cyprus Nan \p \v 4 Barnabas a Saul rus on Ayu Kakafotin iyafares sisur sinai Seleucia mafam gagaminai nan ato osi nan wa sibo sirabon sinai Cyprus nua on nan. \v 5 Osi sinat Salamis mafam gagaminai sigat mom, ato sirui Jew yangan asi bayoi goa amonai nan God an dura sikurereb. Osi rus on John Mark sibo mat sinai itibaisis mes. \p \v 6 Osi rus sibib nua engon sikibubuai sirabon sinai Paphos mafam gagaminai nan sigat, on nan on orot farumotin tani wabin Bar-Iesu on sigaturai, on min Jew orot ato toun iyoyorai on aubairuruotin. \v 7 On orot turan on ato nua an gawan wabin Sergius Paulus, on orot on sagobotin bag. On gawan on Barnabas a Saul rus iyores sirui nanai sitawar, yabin on igogoi God an dura ittatam mes. \v 8 Baise Elymas farumotin on sabu isofafaris osi asi dura on men sittatam mes (atonio wab Elymas on Greek fonasi, seyoyorai Bar-Iesu); on ifofourtobon gawan ibitutum on itrufotai mes. \v 9 Namon Saul—wabin tani Paul—on Ayu Kakafotin ibounuai; ato on totor wat iyeit farumotin aurin, \v 10 ato iyau, “Om Afaguban natun! Om bobo aifan obis engon auris on om ebiragiten; om aurim ato baisigogo magis magis on irat bag, ato om ra fufur efofourtobon Bada an dura maiauin aurin ebikakafun yau, osi dura on baisigogo wat! \v 11 Bada iman on ari om tefamui insur; ato om matam inafot, ato wera an ratafin eitai on, ari on men unitai wera kafakakai wat.” Ra kaita Elymas nanian itatamai sawar gugugurin tani on inat matanai irui, ato on ibib ibikibubuai, ifofourtobon orot tani on imanai itboai itbonanawai mes. \v 12 Gawan ato bobo imamatar i’tai on itutum; ato on Bada an baibebe aurin on men sunub iduduran on. \s1 Antioch, Pisidia Nan \p \v 13 Paul a on tuturan mat wa sibo mafam gagamin Paphos emon sinai au Perga mafam gagaminai, Pamphylia tafanam amonai; baise John Mark on nan ikirires ato imatabir men inai au Jerusalem. \v 14 Osi Perga emon sibib sinai au Antioch mafam gagamin, Pisidia tafanam amonai; ato Sabat an ra, on osi sinai Jew yangan asi bayoi goa amonai sirui simair. \v 15 Moses an Baifafaro dura a aubairuruotis sigagayamen on siyaben, ato bayoi goa an babadis on dura Paul a Barnabas rus auris siyafar siyau: “Wei taitai tutuai, omi aurim kufaiwar dura osi sabu auris inen mes on, wei wagogoi osi sabu auris wonikakafun.” \v 16 Paul imisir itawar, sabu auris iman ibogagaien, ato ibosuruf dura ikakafun: \p “Israel sabu a sabu men Jew yangan engon nin God wokwakwafirai on, wontatamiu! \v 17 Atonio God Israel sabu sekwakwafirai on, On wawat agirit irubinis, ato ifouris sabu sigaraba bag simatar, ato sabu touman ba nan Egypt tafanamai simama an rai. Ato God an faiwar gagaminai on Egypt emon iboes sigat, \v 18 ato kwanda orot ruam amonai on efan koiteterinai nan yaterabobai imousis. \v 19 Sabu dam engon nimtereban ruam nanaba Canaan tafanamai simama on God ikomasis ato ifour an sabu on sinat motob sibo sinoanis, \v 20 ato atonio osi bobo simamatar on ari kwanda 450 nanaba isawar. “On gibunai On ifouris sabu asi Bainetewarotis simatar, weie aubairuruotin Samuel an wera igat. \v 21 Ato osi aiwab aurin sifefeyan, ato God on Saul ibo ites, on min Kish natun, an kwanda orot ruam nanaba on auris iaiwab, on orot min Benjamin an dam emon. \v 22 God on Saul iboseirai ato David ba irubinai asi aiwab imatar. Atonio orot aurin on God an dura ato nanaba iyau, ‘Yau on Jesse natun David on agaturai, on orot on au gogoi mamaba on engon arimon inafour.’ \v 23 Iesu on David an dam warar emon, ato God iyaumatan nanaba on ifour Baiyawasotin ibo inat Israel sabu auris. \v 24 John on ya baikitabir a bapataito an dura on Israel sabu engon auris ikurereb, on gibunai Iesu an bobo ibosuruf. \v 25 John an bobo kafakakai mom itisawarai, ato on sabu auris iyau, ‘Omi wononosin yau on iyafan? Yau on men ato orot aurin womomousin innat mes on. Baise woit! On ato yau gibuwui enat, yau men obiu on annai ann kikiman wat atboseir.’ \p \v 26 Yau taitaiu tutuau, Abraham wawan agirin, a sabu men Jew yangan nin God wokwakwafirai yangan: Ot aurit on yawas an dura iyafar! \v 27 Yabin sabu Jerusalem semama, a osi asi bainetewarotis on men sisagob On Orot on Baiyawasotin, a osi men sisagob ato aubairuruotis asi dura ra engon Sabat ra sebiyab on. Baise osi Iesu sibimakiai on nan aubairuruotis dura aifan sigagayam on inat idura bag. \v 28 Mat osi men fofonin dura yabin tani sitgaturai nan Iesu sitirabobai, ato osi Pilate sifefeyanai on itirabobai mes. \v 29 Dura buk amonai mamaba On aurin sigagayam on engon sifour isawar gibunai, osi nab emon sibo siyeirai ato rasiai sigarobai. \v 30 Baise God rabob emon ibobaimisirai, \v 31 On ra sigaraba maiau irobotet osi sabu auris iyabon ainau Galilee emon Iesu mat sibib sinai au Jerusalem on. Osi on ari On aurin on dura sekurereb Israel sabu auris. \v 32-33 Ato wei on atonio nin Wasagobin omi aurim wankurereb mes: mamaba ainau wawat agirit auris iyaumatan itafour mes, ato On ari osi nanatus auris on ifour, On Iesu rabob emon ibobaimisirai iyawas. God an dura buk Psalm amonai sigayam yayab bairuin, on nan siyau, \q1 ‘Om on Yau Natu; ari on Yau anat Om Tamam mes amatar.’ \p \v 34 God dura atonio nanaba iyau, ato rabob emon ibobaimisir aurin on, men meyan arimon inmatabir inarab men usin inafim, \q1 ‘Yau arimon baimomogin Kakafotin a dura bagai on anitem, mamaba David aurin aumatan ba.’ \p \v 35 God an dura buk amonai efan taniai sigayam siyau, \q1 ‘Om am agirotin Kakafotin on men unikirir usin motobai inafim mes.’ \p \v 36 Yabin David on toun an werai nan God an gogoi nanaba iagirai namon on irabob, ato wawan agirin sesebisi sigarobai ato usin ifim. \v 37 Baise Orot ato God rabob emon ibobaimisirai on usin men ifim on. \v 38-39 Yau taitaiu tutuau, omi engon tutufin wonsagob tiwag, Iesu Kerisoai on ato bokomas bainotbur an dura on aurim wakurereb; ato omi wonsagob tiwag iyai iyafan On ebitutumai on an bokomas emon on irufanai, ato Moses an Baifafaro dura on men fofonin arimon ami bokomas emon itrufanim on. \v 40 Omi wonkaifarem tiwag, dura aifan ato aubairuruotis si’yau on, men inmatar omi aurim mes, osi dura ato nanaba siyau: \q1 \v 41 ‘Woit, omi God an dura wobikoboai yangan! Omi wonbidadanamim mom ato wonarab insawar! \q1 Yabin yau bobo ato ari omi ami yawasai nan anfofour on men arimon wonitutum on, basit orot tani aurim dura inau bubunag min on, omi arimon men wonitutum!’” \p \v 42 Paul a Barnabas rus bayoi goa sibikirir mom, ato sabu simisir sibebegis Sabat ra taniai sinmatabir men atonio bobo auris on aumiet bag sinkasones tiwag. \v 43 Sabu asi ruayo emon sitagege mom, ato Jew yangan a sabu men Jew yangan ato sinat Jew simamatar on, osi engon tutufin on Paul a Barnabas rus sigibubunues. Baiyoyobotis on osi auris sikakafun ato sikufaiwaris nana God an kaber amonai sinama. \p \v 44 Sabat ra tani on sabu ato mafam gagamin amonai simama on kafakakai sigaraba bag sinat Bada an dura sittatam mes. \v 45 Jew yangan ato sabu kuayo gagamin bag si’tai on, siboboar; ato Paul dura aifan ibikakafun on osi awanai nan sibibas a aurin dura komasis si’yawur. \v 46 Baise Paul a Barnabas rus on dura totor faiwarinai wat sikurereb, osi men siber mes. Osi siyau. “Wei God an dura on ainau omi aurim watkurereb. Baise omi men wogogoi wontatam, a omi toum wobiyamem on omi men obim, on yawas mama wantoanin wonboai, on fasinai wei omi wanikirirem ato wanan sabu men Jew yangan auris. \v 47 Yabin Bada an dura wawanin on atonio nanaba itei on wanafour mes, Bada iyau, \q1 ‘Yau afourim wonat tafa ba wonmatar sabu men Jew yangan auris, omi eta ba wonmatar tafanam engon tutufin amonai on sabu yawas sinboai.’” \p \v 48 Sabu men Jew yangan atonio dura sitatam on siyasisir kwakwan ato God an dura aurin sifain; ato sabu iyabon sirubines yawas mama wantoanin sinboai aurin on, sinat baitutumotis simatar. \p \v 49 Bada an dura on atonio tafanam amonai on engon ibonu. \v 50 Baise Jew yangan fani on mafam gagamin an babadis a jever men Jew yangan wabis gagamis, osi Bada sikwakwafirai yangan on siyames yas sikubogagaien. Osi sibosuruf Paul a Barnabas rus baikokosar sibites, ato simisir asi tafanam emon sirukouis sigat. \v 51 Baiyoyobotis simisir osi sabu auris ass fofou sirutatab isur onai osi iniyoboes osi on bobo komasin sifour ato sinai au Iconium. \v 52 Baigibubunuotis nan Antioch on Ayu Kakafotin ibonues ato siyasisir kwakwan. \c 14 \s1 Iconium Nan \p \v 1 Bobo kaitamom min on nanaba Iconium nan imatar: Paul a Barnabas rus sinai Jew yangan asi bayoi goa amonai sirui, ato osi dura on obin faiwarinai sikakafun on, Jew yangan a sabu men Jew yangan on sigaraba maiau sinat baitutumotis simatar. \v 2 Baise Jew yangan iyabon men sibitutum on sabu men Jew yangan siyames yas sikubogagaien ato bobo komasis taitais tutuas baitutumotis auris sifour. \v 3 Baiyoyobotis on nan ra weromin sima. Osi Bada an dura on totor faiwarinai wat auris sikakafun, ato Bada an kaber an dura sibikakafun on, iyoboes on dura bag, On ato faiwar ites nan bobo buburis a bobo baiduduranis on sifouren. \v 4 Sabu kuayo mafam gagamin amonai on sikuseseb: Sabu fani on Jew yangan au kous sitawar, ato sabu fani on baitutumotis au kous sitawar. \p \v 5 Namon sabu men Jew yangan a Jew yangan asi babadis mat sikaita weie sigogoi on bobo komasis baiyoyobotis auris sitafour agimai sitborarabis. \v 6 Baiyoyobotis atonio dura sitatam mom on, osi siyayai sinai au Lystra a Derbe mafam gagamis nan, osi mafam gagamis min Lycaonia tafanam amonai nan sen a osi on tafanam turin on nan sinai. \v 7 Osi nan Wasagobin sikurereb. \s1 Lystra a Derbe Nan \p \v 8 Orot tani ann raguraguin auman on nan Lystra mafam gagaminai imama; on ayon amonai irarat nenei on nanaba raguraguin imama ato on men ibibib on. \v 9 On orot on nan imair imama Paul an dura itatam; Paul it orot dura itatam on itutum ato fofonin arimon ityawas, on mes on totor wat orot aurin iyeit, \v 10 ato fonan gagaminai iyau, “Om emisir, ammui totor wat etawar!” Orot iroboge ato ibosuruf ibib. \v 11 Sabu kuayo sit ato Paul mamaba bobo ifofour on, osi sibosuruf tous fonasi Lycaonia dura on sibikakafun sibiyoku si’yau, “Ato osi god on sinat orot ba simatar ato aurit sisur!” \v 12 Osi sabu on Barnabas wabin siyor, “Zeus,” ato Paul wabin siyor, “Hermes,” yabin Paul on dura gigiboan an baikakafunotin fasinai. \v 13 Zeus god an tafaror goa on mafam gagamin kounai nan siyon itatawar, ato priest on foro tona a beran on iboen inat mafam gagamin an metewan awanai nan. Zeus an priest a sabu kuayo on sigogoi sirifu sitkutetai baiyoyobotis auris. \p \v 14 Barnabas a Paul rus on dura nanaba sitatam osi bobo mamaba sitafour aurin on, osi asi beber sisafefen ato siyayai sinai sabu kuayo sanasi sirui basusi sitawar ato sibiyoku, \v 15 “Sabu, omi aibo mes atonio bobo nanaba wofofour i? Wei on asir orot maiaui wat, ato omi ba! Wei nin wanat on Wasagobin wankurereb ato omi atonio bobo komasis wofofour on wonikiriren ato God yayawasin aurin wonrutabir, On on safam, tafanam, kamit a sawar engon ato amonai sen on ifouren. \v 16 Ainau bag On sabu engon tutufin ikirires tous asi gogoi eta on nanaba sifour sibib. \v 17 Baise On ra fufur Toun aurin on rerebai ebiyoboet on dura bag, on mes On bobo obis wat efofour; On usan safam emon ebitem a masau an werai bag ebitem, a bayu ebitem ato nunuam ebiyamai yasisir wat ebibonuem.” \v 18 Baiyoyobotis atonio dura sabu kuayo auris sibikakafun on sitrufotes men sirifu auris sitkuteten mes, baise osi on men fofonin sityafotes on, osi nana sifourtobon sirifu auris sitkutetai mes. \p \v 19 On gibunai Jew yangan fani on Antioch mafam gagamin, Pisidia tafanamai nan, a Iconium mafam gagamin emon sinat; ato sabu kuayo siyames yas sikubogagaien sabu au kous sitawar, ato Paul agimai siborarab ato mafam gagamin emon sitikwekwerabai sibo igat au koun, ato osi sinos on irabob bait. \v 20 Baise baitutumotis sinat aurin siruayo sikufifinai, ato on imisir, imatabir men inai au mafam gagamin. Ra itom Paul a Barnabas rus sinai au Derbe mafam gagamin. \s1 Osi Simatabir Men Sinai au Antioch, Syria Tafanamai Nan \p \v 21 Paul a Barnabas rus on Wasagobin Derbe mafam gagaminai nan sikurereb, ato sabu sigaraba maiau siboes baigibubunuotis simatar. Namon osi simatabir men sinai au Lystra, namon sinai au Iconium, ato sinai au Antioch, Pisidia tafanamai nan. \v 22 Osi baitutumotis sifaiwaris a duraiai sikufaiwaris on nana dura bagai sinbitutum. Osi sibebeyes siyau, “Ot arimon baikokosar sigaraba tanboai weie God an Baiaiwab amonai tanar.” \v 23 Ekalesia asi kuayo ta ta amosi nan on ekalesia asi sabu kwatus sirubinis weines; ato osi sibayoi a bayu sikirir sifofour ato bobo engon Bada imanai siyein, ato osi On aurin situtum. \p \v 24 Osi sinai tafanam Pisidia nan weie sinat Pamphylia sigat. \v 25 Osi dura Perga mafam gagaminai nan sikurereb ato sinai au Attalia mafam gagaminai, \v 26 ato Attalia emon on wa sibo simatabir men sinai au Antioch, ato ainau on mafamai nan on baitutumotis engon simisir osi orot ruam siboes God imanai siyeinis, On an kaberai ibaisis asi bobo an kanfoun sisawarai. \p \v 27 Osi sinai Antioch sigat mom, on ekalesia sabu siboes siruayois, ato sikasones mamaba God osi sabu auris bobo ifofour on, a On mamaba sabu men Jew yangan auris eta iruseren auris ato On sinbitutumai aurin on. \v 28 Osi wera weromin maiau on nan baitutumotis mat sima. \c 15 \s1 Jerusalem nan Siruayo \p \v 1 On gibunai sabu fani on Judea emon sinat ato sinai au Antioch nan sibosuruf taitais tutuas baitutumotis sibibebeyes si’yau, “Moses an Baifafaro iyau nanaba on, omi siniaskibubuem on arimon wonyawas.” \v 2 Paul a Barnabas rus on atonio baibebe aurin on men sibasitai ato sabu mat gamo gagamin siyamai; on mes osi sinonotai Paul a Barnabas a sabu fani Antioch simama on sitiyafares sitan au Jerusalem ato atonio bobo aurin on baiyoyobotis a ekalesia asi sabu kwatus osi mat sitidudurai mes. \p \v 3 Ekalesia yangan on sabu siyafares sinai, ato osi sinai Phoenicia a Samaria nan sigat mom on, sabu men Jew yangan mamaba sinat God aurin sibitutum on an dura sikasones; atonio dura on inai baitutumotis sitatam on men sunub siyasisir on. \v 4 Osi sinat Jerusalem sigat mom, ekalesia yangan, baiyoyobotis, a ekalesia asi sabu kwatus on sikakaiwis, ato God bobo mamaba Barnabas a Paul rus auris ifofour on engon sikasones. \v 5 Baise baitutumotis fani iyabon Pharisee yangan asi kuayo emon on simisir ato siyau, “Sabu men Jew yangan on siniaskibubues a osi wonawures Moses an Baifafaro dura aurin on sinifonabo.” \v 6 Atonio baitetem sibiyamai aurin on baiyoyobotis a ekalesia asi sabu kwatus on siruayo ato sikakafunai. \v 7 Osi wera weromin maiau on baitetem aurin on sidudurai ato Peter imisir iyau, “Yau taitaiu tutuau, omi wosagob ainau bag God on omi sanamui yau irubineu sabu men Jew yangan auris on an dura Wasagobin on osi auris atkurereb mes, onai osi sittatam ato sititutum. \v 8 Ato God on sabu nunuas isagoben, ato ibasites on ato iyoboet on Ayu Kakafotin auris idebur isur, ato ot taboai ba. \v 9 God on ifourit, ot a osi mat on engon kaitamom wat; On osi nunuas igumidaren yabin osi situtum on mes. \v 10 Ato omi aibo mes ari wogogoi God wonrutobonai ato bit on baitutumotis kousi woyayagai, ot wawat agirit a ot mat on men fofonin arimon atonio bit tanabar on. \v 11 Ambin bag! Ot tabitutum, Bada Iesu an kaber emon on tayawas, ato osi sebitutum ba.” \p \v 12 Sabu kuayo engon tutufin on awas sifot ato osi Barnabas a Paul rus dudur engon sikakasones on sitatam, mamaba God osi ifouris bobo buburis a bobo baiduduranis nan sabu men Jew yangan auris sifofour on. \v 13 Osi dura sikakafun isawar ato, James ikakafun iyau, “Yau taitaiu tutuau wontatamiu! \v 14 Simon on ato arimon aurit iyau bubunag mamaba God ainau iyoboet On sabu men Jew yangan ifasiues ato sabu engon iboes On inoanai. \v 15 Aubairuruotis asi dura sigagayam on bobo ari aifan imamatar on ebi dura bag. Buk amonai sigayam siyau, \q1 \v 16 Bada iyau, ‘On gibunai Yau arimon anmatabir, ato David an goa ifeu yen on an yon men. \q1 Ato goa amonai sawar aifan sikomasis sen on bobous anaya, ato anyon men inag. \q1 \v 17 Ato sabu fani engon on arimon Bada sinnuen, a sabu men Jew yangan engon ato Yau Wabiu sebaton on ininoaniu. \q1 \v 18 Bada ato nanaba iyau, On atonio bobo sabu auris on ainau bag ifour.’ \p \v 19 James iyau, “Nin yau au bainonot, sabu men Jew yangan ato God sebitutumai on men bit tani tanites mes. \v 20 Baise, ot on fef tangayam osi sabu auris tankasones on bayu dumais on men sinam mes, yabin on bayu on baiyuyur auris sekuteten fasinai; a osi men kuke foro asi yawas ba siniyayar mes; a osi bobaitu ato anjosi sekokonaten on men sinam mes, a osi tara men sintoman mes. \v 21 Yabin Moses an Baifafaro dura on ainau bag Sabat ra engon on nan Jew yangan asi bayoi goa amonai sibiyaben, a on an dura on mafam gagamis engon amosi sibibino.” \s1 Fef Sigayam Sabu Men Jew Yangan Baitutumotis auris \p \v 22 Namon baiyoyobotis, ekalesia asi sabu kwatus a ekalesia tutufin engon on sinonotis sabu fani osi tous asi kuayo emon on sitrubinis ato sitiyafares Paul a Barnabas mat sitan au Antioch. Osi on Judas, on seyoyorai, Barsabbas a Silas rus sirubines, osi orot ruam on taitais tutuas baitutumotis tous amosi on men sunub sikakafes on. \v 23 Osi atonio fef sigayam auman ato mat siyafares: osi ato nanaba sigayam siyau, \q1 “Wei taitaim tutuam, baiyoyoboti a ekalesia asi sabu kwatus, wei on omi aurim atonio fef wagagayam. Omi taitai tutuai sabu men Jew yangan ato Antioch, Syria, a Cilicia amosi womama on engon tutufin wabikakaiwim. \v 24 Wei dura watatam on sabu fani wei ai kuayo amonai on sinai nan ato dura aurim sibikakafun on siyababanim a siyakomasim; baise wei on men dura tani wawures, on bobo nanaba sitafour on. \v 25 On mes wei waruayo ato waibasitai on sabu dura bobibotis fani wanrubinis ato omi aurim waniyafares sinan. Osi on arimon tuturat ati nuabo Barnabas a Paul mat sinan, \v 26 osi sabu on asi yawas tutufinai sikutetis ati Bada Iesu Keriso an bobo sinabo mes. \v 27 Wei on Judas a Silas rus wabiyafares, osi arimon tous awasi nan dura atonio bobo kaitamom aurim wagagayam, on sinidudur wontatam. \v 28 Ayu Kakafotin a wei mat on engon waibasit atonio baifafaro wabitem, ato men bit fani ba tefanai wanyein on arimon aurim bit inarat bag: \v 29 Omi on bayu ato baiyuyur auris wokuteten on men wonam mes; omi men bobaitu asi tara aumas wontoman mes: omi men bobaitu anjos wonkonaten on wonam mes; a omi men kuke foro asi yawas ba woniyayar mes. Omi atonio osi bobo wonkaifaren tiwag on, arimon bobo obis wat wonafour. Basit wei ai not engon obis wat omi aurim, wonama.” \p \v 30 Osi sabu dura bobibotis siyafares sinai au Antioch, nan baitutumotis engon tutufin siruayois ato fef sites. \v 31 Sabu fef siyab, ato kufaiwar dura aurin on men sunub siyasisir. \v 32 Judas a Silas rus, osi tous on aubairuruotis, ato wera weromin maiau on taitais tutuas auris sikakafun sifaiwaris a kufaiwar dura sites. \v 33 Osi nan wera kafakakai weromin mat sima ato taitais tutuas baitutumotis on tufai nan osi orot ruam siyafares ato osi simatabir men sinai osi sabu iyabon sibiyafares auris. \v 34 (Baise Silas on inonotai nan itama mes.) \v 35 Paul a Barnabas rus on wera kafakakai weromin nan sima. Osi a sabu fani sigaraba mat on sabu sibebeyes a Bada an dura sikurereb. \s1 Paul a Barnabas Rus Sikuseb \p \v 36 Ra fani sisawar gibunai, Paul on Barnabas aurin iyau, “Ot tanmatabir men tanan taitait tutuat baitutumotis ato mafam gagamis engon menan ato Bada an dura auris takurereb on nan tanfasiues, a osi mamaba sebobo on tansagobis.” \v 37 Barnabas on igogoi John Mark itboai mat sitan, \v 38 baise Paul inos on men iyobin on John Mark sitboai mat sitan, yabin on men mat sima inai asi bobo kanfoun sisawarai on, baise on Pamphylia nan ikirires inai. \v 39 Osi rus on men sunub sigam ato rus sikuseb mabis mabis sinai. Barnabas on Mark ibo ato wa sibo sinai au Cyprus, \v 40 baise Paul on Silas irubinai ato ibo mat sinai, ato taitais tutuas baitutumotis on osi orot ruam on siboes Bada imanai siyeinis On an kaberai itkaifares mes. \v 41 Paul on Silas ibo rus sinai Syria a Cilicia nan ekalesia yangan ikukufaiwaris. \c 16 \s1 Timothy on Paul a Silas mat Sinai \p \v 1 Paul on ibib inai au Derbe ato gibui inai au Lystra. Baitutumotin wabin Timothy on nan imama; on ayon on Jew jever ato on mat on baitutumotin, baise taman on Greek orot. \v 2 Taitais tutuas baitutumotis nan Lystra a Iconium simama on Timothy sibifain, dura obis wat aurin sibikakafun. \v 3 Paul on igogoi Timothy itboai rus sitan, on mes iaskibubuai. On atonio bobo ifour yabin Jew yangan ato efanai nan simama on engon sisagob, Timothy taman on Greek orot. \v 4 Osi si’nan mafam gagamisi si’gat on baifafaro ato baiyoyobotis a ekalesia asi sabu kwatus nan Jerusalem sibiyamai on baitutumotis sikakasones, ato si’yawures on baifafaro aurin sitifonabo mes. \v 5 On mes ekalesia yangan asi baitutum on sifaiwaris ato ra ra on sabu sigaraba maiau si’nat baitutumotis simamatar. \s1 God on Troas nan Paul aurin Dura Ibo Igat \p \v 6 Paul tuturan mat on sibib sinai Phrygia a Galatia tafanamai nan sigat, yabin Ayu Kakafotin on men ibasites osi Asia tafanamai nan dura sitkurereb. \v 7 Osi sinai Mysia tafanam an faratai nan aurin sibiufin, ato osi sifourtobon Bithynia tafanamai sitar mes, baise Iesu an Ayu on men ibasites osi nan sitar. \v 8 On mes osi totor sibib sinai Mysia tafanam ato sisur au Troas mafam gagamin. \v 9 On fom on God an dura rerebai ibo igat Paul iyoboai it, on Macedonia orot on itawar ato ibifefeyanai, “Omi wonat au Macedonia ato wonibaisi!” \v 10 Paul atonio God an dura iyoboai it mom, wei wabotitiwag watan au Macedonia, yabin wei wainonot on God iyawurei Wasagobin on osi sabu auris wankurereb mes. \s1 Philippi Nan Lydia Inat Baitutumotin Imatar \p \v 11 Wei Troas mafam gagamin waikirir ato wa wabo totor warabon wanai au Samothrace, ato ra itom on wanai au Neapolis. \v 12 Wei on mafam emon on wabib wanai au Philippi, on mafam gagamin on Macedonia tafanam an mafam gagamin ainauin bag a Rome yangan mat asi mafam gagamin min on. Wei on wera fani nan mafam gagaminai wama. \v 13 Sabat an ra on wei mafam gagamin emon wagat wanai sareu rewanai nan, ato wainonot on efan watnuen watgaturai nan Jew yangan asi bayoi efan aurin. wei wamair ato jever nan siruruayo on auris waikakafun. \v 14 Jever tani nan imair dura itatam, on wabin min Lydia, on Thyatira mafam gagamin emon ato on an bobo on beber mururis on ibitotobon, On jever on God ikwakwafirai, ato Bada nunuan iruseren Paul an dura ibikakafun on wat itatamai. \v 15 Lydia a sabu on an goai simama on sibapataito. Namon on ibebegis iyau, “Omi woninonot yau on dura bagai Bada abitutumai on, basit omi wonnat yau au goai wonama.” Ato on nana idodowi aurin watan mes. \s1 Philippi, Fafatum Goai Nan \p \v 16 Ra tani wei wa’nan efan menan Jew yangan seruruayo sebabayoi on nan, ato agirotin jeverei tefanai ayu komasin imama on mat wainofoten, on ayu komasin on jeverei ibiyamai ato ra gibui bobo mamaba sinmamatar auris on sabu ikakasones. On atonio bobo ra gibui aifan sinmamatar aurin, on sabu ikakasones an agim on gagamin bag iboai ato sabu iyabon on jeverei ibinoanis on agim siboai. \v 17 On jeverei on nana wei a Paul mat ibigibubunuei ato auri ibiyoku i’yau, “Atonio osi sabu on God Aiyetunenei Bag an agirotis! Omi mamaba wonyayawas aurin on dura sekurereb!” \v 18 Jeverei atonio bobo on nana ra sigaraba ifofour, ato iyamai Paul on yan ikomas ato irutabir ayu aurin iyau, “Iesu Keriso Wabinai awurem, om ato jeverei eikirir egat!” Ra kaita ayu on jeverei ikirir igat. \p \v 19 Jeverei an sabu matuanis on sisagob ari on men agim siboai, on fasinai osi Paul a Silas rus siboes ato sitikwekwerabis sinai babadis auris, baitotobon efanai nan. \v 20 Osi siboes sinat Rome babadis nasi sitawar ato siyau, “Atonio osi sabu Jew yangan, ato osi bobo komasis ati mafam gagamin amonai sefofour. \v 21 Ot ati baifafaro iyau on men osi asi kik aurin on nin sinibebe; ot on Rome yangan ato atonio kik on men tanboai a tanafour mes.” \v 22 Sabu kuayo on sinat fani mat sikaita ato siboes siborarabis dura wawaninai siyawures; ato babadis on Paul a Silas rus asi beber on sisafefen ato wou yangan siyawures urouwawanai siyaswabires. \v 23 Osi aumiet bag siborarabis sikomasis weie, fafatum goai sireberues, ato orot fafatum goa an kaifarotin on dura wawaninai siyawur goa metewan on itkuabinen tiwag. \v 24 Atonio dura sibitai on nanaba, fafatum goa kaifarotin iboes ato fafatum goa amonai efan taniai nan ireberues ato wengar gagamis reban reban si’yen on nan ass basunai iwanen fatumai iyouten. \p \v 25 Fom nub basun ato Paul a Silas rus on sibabayoi a God aurin sikwakwarer sibifain, sabu ato fafatum goa amonai sireberues simama on osi wat sitatamis. \v 26 Ra kaita uruyoi gagamin bag inat, ato fafatum goa an arir ass on engon siyuyunis. Ra kaita metewan engon siruserenen, ato fatum engon sabu imas emon sifeuen. \v 27 Fafatum goa kaifarotin on iyenbubur imisir, ato on iyeit fafatum goa metewan on engon siruserenen ato on inos on sabu engon siyayai sinai, on mes on an seri iboseir ato toun itasubun mes. \v 28 Baise Paul aumiet bag iyoku iyau, “Om men toum unirabobim mes! Wei engon atonio!” \p \v 29 Fafatum goa kaifarotin on tafa aurin on sabu iyawures ato on iyayai irui Paul a Silas rus nasi sindan irou ann iman sibiror auman. \v 30 Namon on osi ibonanawaiis fafatum goa emon sigat ato itetemis iyau, “Bada, yau mamaba anafour ato yawas anboai?” \v 31 Osi siyau, “Om Bada Iesu Keriso unitutumai ato unyawas—om awam nanatum mat.” \v 32 Namon osi Bada an dura on, on orot aurin a sabu fani ato on an goai simama on auris sikurereb. \v 33 On fom wera kaitamomai wat on fafatum goa kaifarotin on iboes ato asi gawud on ibososouis isawar; on awan nanatun mat on engon ra kaita sibapataito. \v 34 On Paul a Silas rus iboes mat sinai an goai ato bayu sites siyam. On awan nanatun mat on siyasisir kwakwan, yabin osi ato arimon God situtumai fasinai. \p \v 35 Ra itom ato Rome babadis on tafanam an baifafaro kaifarotis asi babadis on atonio duraiai siyawures sinai, osi siyau, “Osi orot ruam wonikirires singat.” \v 36 On mes fafatum goa kaifarotin on Paul iyawur iyau, “Babadis dura siyafar on om a Silas rum on wongat mes. Omi, tufai wonan.” \v 37 Baise Paul on tafanam an baifafaro kaifarotis asi babadis auris iyau, “Osi babadis on men auri dura yabin sigaturai, wei mamaba bobo komasin wafour ai ambin, baise osi wasai siborarabi—ato wei on Rome sabu! Namon osi fafatum goa amonai sireberuei. Ato ari on segogoi wei bubuniai nan wangat wanan? Ambin bag! Rome babadis on tous sinnat nin wei sinyateti wangat.” \p \v 38 Tafanam an baifafaro kaifarotis asi babadis on sinai Rome yangan asi babadis on sikasones, ato osi dura sitatam Paul a Silas rus on Rome yangan, osi on siber. \v 39 On mes Rome babadis sinai ato auris siyau, omi woinotburei, wei bobo fetag wafour; namon osi sibonanawaiis sigat au koun ato sifefeyanis mafam gagamin sitikirir sitgat mes. \v 40 Paul a Silas rus on fafatum goa sikirir ato sinai Lydia an goai nan. Osi nan taitais tutuas baitutumotis sigatures ato duraiai sikufaiwaris ato sikirires sinai. \c 17 \s1 Thessalonica Nan \p \v 1 Paul a Silas rus on sibib sinai Amphipolis a Apollonia mafam gagamis nan ato sinat au Thessalonica, ato on mafam gagaminai nan on Jew yangan asi bayoi goa i’yen. \v 2 Paul an bobo min ra fufur nanaba ifofour, on inai bayoi goa amonai irui. Sabat Ra ton nanaba on sabu mat God an dura buk amonai sigayam yen on aurin sikakafun, \v 3 on sabu auris iyau bubunag ato osi auris irubunag on Keriso arimon inarab ato rabob emon inmisir men. Paul iyau, “Atonio Iesu aurin on omi aurim akukurereb On min Keriso.” \v 4 Sabu fani on dura sitatam ato Paul a Silas rus sigibubunues; Greek sabu kuayo gagamin a jever wabis gagamis sigaraba mat on engon God sikwakwafirai. \p \v 5 Baise Jew yangan on siboboar ato sabu fani nokonokois nan asir baitotobon efanai sitatawar on siboes ato kuayo siyamai. Osi on mafam gagamin amonai on baisiger gagamin siyamai ato Jason an goa on siborarab, sifourtobon Paul a Silas rus goa emon sitboes sitgat sabu auris mes on. \v 6 Baise osi Paul a Silas rus men goai sigatures, on fasinai Jason a taitais tutuas baitutumotis fani mat on sitikwekwerabis sigat, ato siboes sinai mafam gagamin asi babadis auris ato siyoku siyau, “Atonio osi sabu on bobo komasis tafanam au engon sefofour! Ato ari on sinat ot ati mafam gagamin amonai sirui, \v 7 ato Jason iboes on an goai ikakaifares. Osi engon on Caesar an baifafaro on sastob, sebikakafun sau, aiwab tani emama, On Wabin min Iesu.” \v 8 Mafam gagamis asi babadis a sabu kuayo, atonio dura sitatam on men sunub sisiger on. \v 9 Babadis on Jason a baitutmotis siyames agim osi auris siyein weie, osi sirufanis sikirires sinai. \s1 Berea Nan \p \v 10 Awa ifom mom, taitais tutuas baitutumotis on Paul a Silas rus siyafares sinai au Berea mafam gagamin. Osi sinai sigat mom, ato sinai Jew yangan asi bayoi goa amonai sirui. \v 11 Osi sabu nan on sigogoi bag dura sittatam, men Thessalonica sabu ba. Osi on nunuas tutufinai dura sitatam ato ra ra on God an dura buk amonai sigagayam on sibiyab si’tai mamaba Paul dura ebikakafun on dura bag o ambin. \v 12 Sabu sigaraba maiau situtum; Greek jever wabis gagamis sigaraba a Greek orot sigaraba mat on situtum. \v 13 Baise Jew yangan nan Thessalonica simama on dura sitatam Paul on Berea mafam gagamin nan mat God an dura ikurereb, ato osi sinat nan sibosuruf sabu kuayo gagamin siyames yas sikubogagaien. \v 14 Ra kaita taitais tutuas baitutumotis Paul siyafarai inai tore nan; baise Silas a Timothy rus on Berea nan sima. \v 15 Sabu iyabon Paul sibo mat si’nan on sinai Athens nan sigat. Namon osi simatabir men si’nan au go on Paul dura iyawures on Silas a Timothy rus on gariwat sinan on aurin. \s1 Athens Nan \p \v 16 Paul Athens nan Silas a Timothy rus imomousis, ato on isagob on mafam gagamin amonai nan on baiyuyur wat on mafam awan ibonu, on mes on yan men sunub itatab on. \v 17 On mes Paul on Jew asi bayoi goai nan Jew yangan a sabu men Jew yangan God sekwakwafirai on mat sidudur, a ra fufur sabu si’nat baitotobon efanai nan on mat sibidudur. \v 18 Epicurean a Stoic yangan tous asi baitutum auris sabu sebibebeyes on osi fani on mat sidudur. Sabu fani siyau, “Atonio orot on men aifan tani isagob, toun ebogaiai, ato on abi dura inikakafun mes?” Sabu fani siyau, “On tafanam touman asi god auris ebikakafun.” Osi atonio dura siyau, yabin Paul on Iesu a bobaimisir an dura on ikurereb fasinai. \v 19 On mes osi Paul sibo ato sinai Areopagus babadis Rurubinis wat menan seruruayo on nan, osi nasi sitawarai ato siyawur siyau, “Wei wagogoi atonio baibebe boboun aurin ebikakafun on wansagob tiwag mes. \v 20 Dura fani ebikakafun watatam on bobous wei auri, ato wei wagogoi wansagob osi asi yabis on abifan.” \v 21 (Athens sabu a sabu toumanis sinat nan simama, osi asi gogoi on dura sitatam a asi wera tutufin siyeyeinin atonio bobo boboun imamatar on sibikakafunai.) \p \v 22 Paul imisir Areopagus babadis Rurubinis wat siruayo simama on nasi itawar ato iyau, “Athens sabu! Omi aitem on god ta ta auris on men sunub wokwakwafires on. \v 23 Yau ami mafam gagamin amonai abib a’nan ato ami kwafir efan on sigaraba aiten, mat yau sirifu kema agaturai, ato on nan wogayam, ‘Atonio sirifu kema on God men Tasagobai an Efan.’ Omi God men wosagobai on wokwakwafirai, on mes On aurin min ari omi aurim dura ankurereb. \v 24 God, On tafanam a sawar engon tutufin on amonai sen on engon On ifouren, On min safam a tafanam an Bada, ato On men tafaror goa orot jever seyoyonin on nan emama on. \v 25 On men egogoi orot jever On aurin sinabo ato sawar aifan tani sinboai sinitai on. Ambin, ainau On Toun on yawas, yabat a sawar engon tutufin on sabu engon ites. \v 26 Orot kaitamom emon on, sabu usis ta ta ifouris, ato On ifouris tafanam engon tutufinai semama. On Toun on inonotai isagob an wera bag a efan an fofoninai nan aurin sitama. \v 27 On atonio bobo nanaba ifour, onai osi On sitnuen mes, ato osi sinnuen on arimon singaturai. Baise God on men nanenei emama on. \v 28 Orot tani iyau ba, \q1 ‘Ot ifourit amonai ari yawasit tamama, On amonai tabibib, On amonai ari ato tamatar.’ \m Omi ami sabu gayamotis sigayam siyau, \q1 ‘Wei mat on, On nanatun.’ \m \v 29 Ot on God nanatun, ot on men tannos God an Itin on agim gold ba, agim silver ba, agim ba, o sabu imasi sigayam o sabu imasi baiyuyur sitar on. \v 30 Ainau bag sabu on God men sisagobai, ato sabu asi bobo komasis sifofour on men imakies on, baise ari dura wawaninai iyau, sabu engon tutufin tafanamai on ya baikitabir sinboai. \v 31 Yabin On an wera iyein on nan tafanam engon totorinai wat inigurubabanai, onai On Orot ato irurubinai on bobo inafour. On atonio bobo emon on God sabu engon tutufin auris idura bag, ato Orot rabob emon ibobaimisirai on!” \p \v 32 Sabu sitatam ato Paul iyau rabob emon sinbobaimisirai on sabu fani Paul sikoboai, baise sabu fani siyau, “Wei wagogoi atonio dura unau men wantatam.” \v 33 On mes Paul asi ruayo emon on ikirir inai. \v 34 Sabu fani on sigibubunuai ato situtum; osi sabu sibigibubunuai amosi on orot wabin Dionysius, on Areopagus an kuayo orot tani a jever wabin Damaris a sabu fani mat. \c 18 \s1 Corinth Nan \p \v 1 On gibunai, Paul Athens ikirir ato inai au Corinth mafam gagamin. \v 2 On nan on Jew orot wabin Aquila igaturai; on Pontus tafanamai nan irat, on awan wabin Priscilla, on rus on ato arimon Italy tafanam emon sinat, yabin Caesar Claudius on dura wawaninai Jew yangan engon iyawures on Rome tafanam sitikirir sitgat mes. Paul inai osi itites mes, \v 3 ato nan mat sima bobo siboen, yabin on guwi an atob isasagiren ato sabu auris ibitotobon agim iboai bayu itotobonen, ato osi awan rus on bobo kaitamom sifofour ba. \v 4 On Sabat ra engon on Jew yangan asi bayoi goa amonai irur sabu mat nan sibikakafun, ifofourtobon Jew yangan a Greek yangan on nunuas itikitabiren mes. \p \v 5 Silas a Timothy rus Macedonia emon sinat nan on, Paul an wera tutufinai iyein dura ibibino, on Jew yangan auris dura ikurereb, Iesu on Keriso. \v 6 Osi Paul men sigogoiai ato dura kokomasis siyawur, on usin an baitakwakwarenai fofou si’yen on irutatab isur ato ibiyafotes men i’yau, “Omi wonsisiwan on toum wat ubar wonboai! Omi aurim on yau men bit anboai mes. Ari on anan sabu men Jew yangan auris.” \v 7 On mes on ikirires ato inai orot men Jew wabin Titus Justus, on God ekwakwafirai, on an goai itama mes; on an goa on Jew yangan asi bayoi goa sesebinai. \v 8 Crispus, on Jew yangan asi bayoi goa an bainetewarotin, on awan nanatun mat on Bada situtumai; a sabu sigaraba maiau Corinth mafam gagamin amonai on dura sitatam situtum ato sibapataito. \p \v 9 Fom tani Paul iyenbubur ato God an dura rerebai ibo igat aurin, Bada iyau, “Om men unaber mes, men bobo unikirir mes, om nana dura unkurereb, \v 10 yabin Yau on om bisimui. Men iyafan tani arimon aurim bobo komasin inafour on, yabin sabu sigaraba nin mafam gagaminai semama on Yau au sabu.” \v 11 On mes Paul kwanda kaitamom a roke nimtereban kaita nanaba on nan ima, God an dura on sabu ibibebeyes. \p \v 12 Orot wabin Gallio on sifourai inat Achaia asi gawan gagamin imatar, ato Jew yangan siruayo ato Paul sifatumai sibo sinai baigurubaban orot aurin. \v 13 Osi siyau, “Atonio orot on efofourtobon sabu edodois God sinkwafirai mes, on etaiai efofour on baifafaro yastob!” \p \v 14 Paul on dura itikakafun mes, ato Gallio on Jew yangan auris iyau, “Atonio orot on bobo komasin itafour on basit dura bag arimon omi Jew yangan on yaterabobai nan attatamim. \v 15 Baise nin on dura a wab auris a omi ami baifafaro auris wogagamoim on, omi toum wonitotorai. Atonio osi bobo auris on yau men baigurubaban aniyamai mes!” \v 16 Ato on baigurubaban goa emon ifaitanis sigat. \v 17 Osi engon Jew yangan asi bayoi goa an bainetewarotin wabin Sosthenes, on sibo ato baigurubaban an goa nanai nan siborarab. Baise osi atonio bobo sifofour on, Gallio men meyan siyababanai tobon. \s1 Paul Imatabir Men au Antioch \p \v 18 Paul on taitain tutuan baitutumotis mat Corinth mafam gagaminai nan ra sigaraba maiau sima, namon on wa ibo ato Priscilla a Aquila mat sinai au Syria tafanam. Paul on Cenchreae nan an aumatan God aurin iyamai ato tefan iyarag. \v 19 Osi sinat Ephesus sigat, ato Paul on Priscilla a Aquila rus nan ikirires. On inai Jew yangan asi bayoi goa amonai irui ato Jew yangan mat sikakafun. \v 20 Osi sifefeyanai mat wera weromin sitama mes, baise on men igogoi. \v 21 Baise, on dura atonio nanaba iyawures ato inai, “God an gogoi nanaba on arimon an matabir men aurim.” Ato on wa ibo Ephesus emon igat inai. \p \v 22 On inat Caesarea ato inai au Jerusalem nan ekalesia yangan ikakaiwis, ato namon on inai au Antioch. \v 23 On nan ra kafakakai wat ima ato ikirires inai. On inai Galatia a Phrygia tafanamai nan igat baitutumotis engon ikufaiwaris. \s1 Apollos nan Ephesus a Corinth Ima \p \v 24 Jew orot tani wabin Apollos, on Alexandria Egypt tafamanai nan irat, ato inat au Ephesus. On an dura on gigiboanai ibikakafun a on God an dura buk amonai sigagayam on engon isagob tiwag. \v 25 On Bada an Eta aurin on sibebeyai, ato on idura bag Iesu an dura maiauin aurin on totorinai ikakafun a ibebe. Baise Apollos bapataito isasagob on John an bapataito an baibebe on wat isagob. \v 26 On Jew asi bayoi goa amonai irui ato ibosuruf dura faiwarinai wat ibikakafun. Priscilla a Aquila rus on an dura wat sitatamai, ato osi sibo sinai au go ato nan God an Eta aurin on dura totorinai wat aurin siyaububunagai. \v 27 Apollos inonotai itan au Achaia tafanamai mes, on fasinai baitutumotis nan Ephesus simama, on sibaisin fef sigayam taitais tutuas baitutumotis Achaia yangan auris, sifefeyan on nan innanan on sinikakaiwai. On inai igat ato sabu iyabon God an kaberai sinat baitutumotis simamatar on, men sunub ibaisis on. \v 28 On an dura wawanis emon on wasai nan Jew yangan asi dura engon irorou, ato God an dura buk amonai sigagayam, on nan ibidura bag Iesu on Keriso. \c 19 \s1 Paul Ephesus Nan \p \v 1 Apollos on Corinth mafam gagaminai nan nana imama, ato Paul on Asia tafanam amonai ibib ato inat Ephesus mafam gagaminai igat. On nan baigibubunuotis fani igatures, \v 2 ato itetemis iyau, “Omi wobitutum an werai on Ayu Kakafotin wobo i?” Osi siyafotai siyau, “Wei men meyan dura watatam wasagob on Ayu Kakafotin emama.” \v 3 Paul itetemis iyau, “Omi abi bapataito on wobo?” Osi siyafotai siyau, “John an bapataito on wabo.” \v 4 Paul iyau, “John an bapataito ifofour on osi sabu iyabon ya baikitabir siboai auris on ; ato on Israel sabu iyawures, ato Orot gibunai enat on sinitutumai—on Orot min Iesu.” \p \v 5 Osi atonio dura sitatam mom on, Bada Iesu Wabinai sibapataito. \v 6 Paul iman osi tefasi iyagagaien, ato Ayu Kakafotin inat ibonues; osi sabu touman fonasi sikakafun a mat God an dura sikurereb. \v 7 Osi sabu on engon auyotoat sasagis ruam nanaba. \p \v 8 Paul inai Jew yangan asi bayoi goai irui, ato roke ton nanaba on dura totor wat ikurereb. Sabu auris ibikakafun ato ifofourtobon nunuas itikitabiren God an Baiaiwab aurin on. \v 9 Baise sabu fani on nunuas wawanis ato men situtum, ato Bada an Eta aurin on sabu kuayo gagamin nasi nan dura komasis sikakafunen. On mes Paul osi ikirires ato baigibubunuotis on iboes mat sinai; ato ra fufur orot Tyrannus an gayam goai nan mat sibidudur a sigagayam. \v 10 Atonio bobo nanaba sifofour on kwanda ruam nanaba isawar, onai sabu engon nan Asia tafanamai simama, osi Jew yangan a sabu men Jew yangan on engon Bada an dura sitatam. \s1 Sceva Nanatun \p \v 11 Paul an bobo amonai on God bobo buburis magis magis sabu auris ifofour. \v 12 Paul on beber ato nenen iyousin a beber magin isasafan on sabu ites siboen sinai sabu sawauotis auris ato asi sawau sisawaris a ayu komasis on sabu tefasi emon sigat. \v 13 Jew yangan fani asi bobo on ayu komasis sifafaitanis si’gat, osi mat on sifofourtobon atonio bobo aurin on Iesu Wabinai sibaton. Osi ayu komasis auris si’yau, “Iesu Wabinai wawurem, ato Paul On aurin dura ekurereb on.” \v 14 Jew yangan asi Priest Ainauin wabin Sceva ato nanatun on engon nimtereban ruam, osi mat on atonio bobo sifofour. \p \v 15 Baise ayu komasin on osi auris iyau, “Yau asagob Iesu a yau asagob Paul; baise omi—omi on iyabon?” \v 16 Orot tefanai ayu komasin imama, on orot on ifaiwar kwakwan imisir osi engon men sunub iborarabis gawud siboen, usis asi baitakwakwaren on engon isafefen. Ato osi engon goai emon sigat usis wat siyayai sinai. \v 17 Jew yangan a sabu men Jew yangan engon Ephesus simama on atonio dura sitatam on, engon siber kwakwan ato osi Bada Iesu Wabin aurin on men sunub sikakafai on. \v 18 Sabu baitutumotis sigaraba sinat nan asi bobo komasis sifofour on wasai sibiyatet. \v 19 Sabu sigaraba osi iyabon sifafarum on asi buk siboen sinat sikaita ato sabu engon matasi nan wairafai siteren siyarat. Atonio buk asi baiyas sibiyaben igeg on agim 50,000 nanaba. \v 20 Atonio eta faiwarinai imamatar on, Bada an dura on nana faiwarinai irarat. \s1 Ephesus nan Gam Siyamai \p \v 21 Atonio bobo simamatar on sisawaris gibunai, Paul inonot on Macedonia a Achaia tafanam amosi itabib ato itan Jerusalem itgat. On iyau, “Yau anan nan ato, agogoi Rome mat anitai.” \v 22 On mes on baibaisotis ruam Timothy a Erastus on iyafares sinai au Macedonia nan, (eta sitbotitiwag mes) ato on Asia tafanamai nan ra kafakakai ima. \p \v 23 On weraiai on bobo komasis bag Ephesus nan simatar ato Bada an Eta aurin on. \v 24 Orot tani wabin Demetrius, on agim silver bo’otin ato on agim silver ibobo on goddess Artemis an tafaror goa an itin ba on ibiyamen, ato on an bobo ibiyamai on an sabu bobo’otis on asi agim gagamin bag siboai. \v 25 On mes on an bobo’otis engon iyores siruayo ato auris ikakafun iyau, “Au sabu, omi wosagob ot ati mair ma obin min atonio bobo emon taboai. \v 26 Omi toum matamui woit a wotatam mamaba ati orot Paul ebobo on. On iyau god ato orot jever tous imasi sefofouren on men god on, ato on sabu sigaraba maiau nunuas ikitabiren nin Ephesus amonai a kafakakai mom Asia tafanam engon inboai. \v 27 Ot aurit on arimon komasin inmatar, ato ati bobo wabin obin i’yen on ari inkomas. Men on wat, ab arimon komasin inmatar ato ot ati goddess Artemis an tafaror goa on arimon yabin ambin inmatar, ato on wabin gagamin on arimon inkomas—goddess ato sabu engon Asia a tafanam engon sekwakwafirai on!” \p \v 28 Sabu kuayo gagamin atonio dura sitatam on, yas sitatab kwakwan, ato sibosuruf sibiyoku si’yau, “Artemis Ephesus emon on wabin gagamin!” \v 29 Sabu ato mafam gagamin amonai on baisiger sibosuruf. Sabu sigaraba on Gaius a Aristarchus rus siboes ato gagariwat sinai goa gagaminai menan sabu engon senat seruruayo on nan sirui; osi orot ruam on Macedonia sabu, on Paul mat sibib sinat. \v 30 Paul toun igogoi itar sabu kuayo amosi, baise baitutumotis on men sigogoi itar. \v 31 Tafanam an babadis fani on Paul tuturan, osi mat on aurin dura siyafar sifefeyanai men ato goai nan sabu seruruayo on auris inar mes. \v 32 Baise sabu kuayo ato nan siruruayo on gam gagamin siyamai, sabu fani on bobo tani aurin on sibiyoku, ato sabu fani on bobo tani aurin on sibiyoku, yabin sabu engon tutufin on men sisagob, aifan aurin on engon siruayo. \v 33 Sabu fani on siyau, Alexander on orot gagamin, on mes Jew yangan siyawur igai nasi nan itawar. Namon Alexander on imanai ikakafun ato ifourtobon atonio osi orot ruam weines on sabu kuayo auris dura ityabunagai mes. \v 34 Baise osi gibui sisagob on Jew orot, ato osi atonio dura kaitamom on siyoyor mom wera ruam nanaba isawar, “Artemis Ephesus emon on wabin gagamin bag!” \p \v 35 Kanfounai on mafam gagamin an gayamotin on inat, sabu kuayo gagamin iyawures awas sifot. On iyawures iyau, “Omi Ephesus yangan! Sabu engon tutufin sisagob Ephesus mafam gagamin on Artemis wabin gagamin an tafaror goa on ekakaifarai a agim kakafaiin ato safam emon ifefeu on ekakaifarai. \v 36 Men iyafan tani atonio bobo aurin inisosouf on. On mes omi awam sinafot ato wonbotan woninonot, men bobo aifan komasin tani wonafour. \v 37 Omi sabu atonio osi nin woboes wonat on. Osi men ami tafaror goa an sawar tani sibainau on o osi men abi dura komasis ati goddess aurin siyau on. \v 38 Ato Demetrius an bobo’otis mat segogoi siniubaris on, baigurubaban an wera on sigaraba maiau sen a babadis semama; on nan siniubares. \v 39 Baise omi bobo tani aurin wongogoi on, babadis ruayo aurin sinayor ato nin mafam gagamin an sabu mat on bobo wonitotorai. \v 40 Yabin komasin maiau ato ari gam imamatar aurin on arimon siniubaret. Men iyafan tani atonio baisiger imamatar aurin an yabin tani isagob on, yabin ari an ruayo wobiyamai on men an yabin tani tait on.” \v 41 On atonio dura ikakafun isawar gibunai ato iyawures ruayo emon on sitagege sinai au go. \c 20 \s1 Paul Inai au Macedonia a Achaia \p \v 1 Sabu baisiger sibiyamai on isirimomo gibunai ato Paul on baitutumotis engon iyores siruayo, ato duraiai ikufaiwaris ato auris iyau baitotoris; ato ikirires inai au Macedonia tafanam. \v 2 On ato osi tafanam amosi on ibib inai ato dura sigaraba iyawures onai sabu ikufaiwaris. Namon on inat au Achaia tafanamai, \v 3 ato on nan roke ton nanaba ima. On ibotitiwagai itan au Syria tafanam mes, ato on isagob Jew yangan on sibidudurai sitasubun mes; ato on inonotai Macedonia tafanam amonai itmatabir men itabib itan. \v 4 Sopater, on min Pyrrhus natun, on Berea mafam gagamin orot, Aristarchus a Secundus on Thessalonica sabu; Gaius on Derbe mafam gagamin orot; Timothy, Tychicus a Trophimus on Asia tafanam sabu; osi sabu on Paul mat sinai. \v 5 Osi sabu on ainau wei naiyi sinai Troas mafam gagaminai nan simomousi. \v 6 Rafi Sarar Men An Fio Yist Auman an forag isawar gibunai wei wa wabo wanai au Philippi mafam gagamin ato ra nim isawar gibunai, wei mat engon Troas mafam gagaminai nan waikaita, ato nan tafaror kaitamom wama. \s1 Paul an Bib Kanfoun on Inai Troas Yangan Ifasiues \p \v 7 Sarire rabirabi on wei waruayo rafi sarar wabaseseb. Paul on sabu auris ibikakafun, ato ra itatom on itan, on mes on dura nana ibikakafun mom inai fom nub basun igat. \v 8 Tafa on sigaraba maiau goa ann werominai siyoyour, ato efan menan waruruayo on nan. \v 9 Jorei boboun wabin Eutychus on goa kaiawan on nan imair imama, ato Paul on nana ibidur bo on fifi matan ituturub kwakwan, gibui on nousin ifot iyenbubur ato on goa ann weromin emon ifeu au gabur. Osi fifi sibogaiai on irabob nono. \v 10 Baise Paul goa emon isur sindan irou ato irous. On iyau, “Omi men woniyababan mes, on on yawasin!” \v 11 Namon on imatabir men igai goa ann werominai ato rafi sarar iyabaseseb iyan. Paul osi auris dura ibikakafun mom asir ra itom wera igai weie on ikirires inai. \v 12 Osi jorei boboun yawasin sibo sinai au go, ato osi engon men sunub siyasisir on. \s1 Paul Troas emon Inai au Miletus \p \v 13 Wei ainau wanai wa wabo ato warabon wanai au Assos mafam gagamin, wei nan wanai Paul watiwan mes. On iyawurei bobo nanaba watafour yabin on nan ainau annai ibib inai. \v 14 Paul on Assos nan igaturei, ato wa’yai ikaruge, mat warabon wanai au Mitylene mafam gagamin. \v 15 Wei nan wa wabo wanai ato ra itom on Chios nuaiai nan wagat. Ra tani isawar gibunai wei wanat Samos mafam gagaminai nan wagat, ato ra kaitamom gibunai on wei wanat Miletus mafam gagaminai nan wagat. \v 16 Paul inonotai nono on wa inboai Ephesus inikirir totor inan, on men igogoi wera weromin nan Asia tafanamai itama. On ibiyagigin, wera fofoninai itan Jerusalem itgat weie Pentecost an ra itboai. \s1 Paul Ephesus Sabu Kwatus auris Iyau Baitotoris \p \v 17 Paul Miletus mafam gagamin emon on dura iyafar inai Ephesus an ekalesia sabu kwatus auris ibifefeyanis osi nan sitnefotai mes. \v 18 Osi sinai sigat ato sabu auris iyau, “Omi wosagob yau bobou nenei anat nin Asia tafanamai on, au wera tutufinai ayein nin mat tama. \v 19 Yau ra fufur on atafoum men, maturu auman Bada an agirotiu amatar an bobo aboen, yau yawas wawanin maiau agaturai, yabin Jew yangan on sigogoi yau sitasubunueu mes. \v 20 Omi wosagob yau men dura abifan tani omi ami baibais aurin abotan on, yau wasai nan a ami goai nan aurim dura akurereb a aibebeyem. \v 21 Yau on Jew yangan a sabu men Jew yangan auris dura wawaninai awures on, God aurin on ya baikitabir sinboai ato ati Bada Iesu sinitutumai. \v 22 Ato ari on yau Ayu Kakafotin aurin anifonabo totor wat anan au Jerusalem, men asagob sabu nan on mamaba auriu sinafour. \v 23 Yau mafam gagamis engon amosi arur a’gat on Ayu Kakafotin baisosoan dura iyawureu on sabu arimon fafatum goai sinreberueu a auriu bobo komasis sinafour. \v 24 Baise yau ari tou au yawas aurin on men anonosin on, bobo gagamin bag on yau au bobo ato Bada Iesu ibiteu on aisawarai, on min God an kaber an Wasagobin on an kurereb. \v 25 “Yau on ami tafanam engon abib God an Baiaiwab aurin on dura akurereb. Ato ari on omi men tani arimon magiu initai men. \v 26 On mes yau ari dura wawaninai awurem: Omi iyafan tani insisiwan on, yau men bit anboai mes. \v 27 Yabin yau on dura engon God an gogoi aifan itafour, on engon tutufin aurim dura akurereb. \v 28 Omi toum wonkaifarem tiwag a Ayu Kakafotin bobo item on ami sabu engon wonkaifares tiwag. Omi on kaifarotim God an ekalesia aurin, on atonio bobo ifour on Toun Natun an rabob emon on ininoanai. \v 29 Yau asagob anikirirem anan, on arimon kuke tutuenis arimon sanamui sinar, ato foro sheep engon arimon sinikomasis. \v 30 Dura bag awurem wera innat arimon sabu toum ami kuayo emon on sinisigogo ato baitutumotis fetagai sininetewaris, ato osi sinigibubunues sinan. \v 31 On mes omi wonkaifar, ato wonsagob yau maturu auman fom ra omi engon aibebeyem mom inai kwanda ton nanaba isawar. \p \v 32 “Ato ari omi aurim on yau God imanai ayeyeinin On inkaifarem, ato On an kaber sabu engon auris ebotan on initem. \v 33 Yau men iyafan tani an agim gold o silver o ara beber on abasiai atboai on. \v 34 Omi toum wosagob, yau tou imaui bobo aboen a yau tuturau mat wabibib asi gogoi aifan on engon yau abites. \v 35 Yau bobo engon tutufin aiyoboem on yau tou aboen kwakwan, on etaiai on ot sabu samisamis engon tanibaisis, tannos mamaba Bada Iesu Toun an dura i’yau on, ‘Iyafan ebitai, on aurin on yasisir gagamin, men ato eboai ba.’” \p \v 36 Paul dura ikakafun isawar, ato sabu mat sindas sirou ato sibayoi; \v 37 Sabu engon tutufin sitotou a sirorousin rereban siyayanin ato si’yau baitotorai. \v 38 Paul an dura ato iyau, gibui men magin sinitai aurin on, sabu engon tutufin siyababan kwakwan. Ato osi mat sinai an wa aurin. \c 21 \s1 Paul Inai au Jerusalem \p \v 1 Wei osi auris wau baitotoris ato wanai. Wei wa wabo totor warabon wanat Cos nuaiai nan wagat; ato ra itom on wanat Rhodes nua aurin waiufin, ato on nan on wei wanai Patara mafam gagaminai wagat. \v 2 Ato nan wa tani wagaturai, on wa on i’nan au Phoenicia tafanam; on mes wei on wa tefanai wakaruge ato wanai. \v 3 Wei wanat Cyprus nua wait, weie na warui wanai au Syria tafanam. Wei wanat Tyre mafam gagamin tore nan wagat, wa an sawar ityeiren mes. \v 4 Wei nan baitutumotis fani wagatures, ato nan mat tafaror kaitamom wama. Ayu an faiwarai on sabu Paul siyawur men itan au Jerusalem mes. \v 5 Baise wei wera kafakakai nan mat wama ifofonin ato wanai. Osi engon tutufin awawas nanatus mat on wei mat mafam gagamin emon wagat wanai. Wei tore nan sindai warouen ato wabayoi. \v 6 Namon wei tuturai mat wau baitotor bonen ato wa tefanai wakaruge, ato osi simatabir men sinai au go. \p \v 7 Wei wa wabo Tyre emon nana wanai Ptolemais mafam gagamin wagat, wei nan taitai tutuai baitutumotis waikakaiwis ato mat nan ra kaitamom wama. \v 8 Ra itom on Ptolemais waikirir ato wanat Caesarea mafam gagaminai wagat. On nan on wei wanai Philip ato God an dura kurerebotin on an goai wagat, ato nan mat wama. On orot on sabu ato nimtereban ruam Jerusalem nan sirurubinis on tani. \v 9 Philip nanatun jeverig tauasan wat engon bat on God an dura osi auris iboai igat ato dura sikurereb. \v 10 Wei nan ra fani wama ato aubairuruotin wabin Agabus on Judea emon inat. \v 11 On auri inat Paul an kaid ibo, ato toun ann a iman iyouten ato iyau, “Ayu Kakafotin ato nanaba iyau: Atonio kaid matuanin on arimon atonio nanaba Jew yangan Jerusalem semama on ann iman sinouten, ato arimon sinboai sabu men Jew yangan sinites.” \p \v 12 Wei atonio dura watatam mom on, wei a sabu fani mat on Paul waifefeyanai men itan au Jerusalem mes. \v 13 Baise Paul on iyafotei iyau, “Omi bobo aifan wobiyamai, atonio nanaba wototou on yau nunuau an fesar mes inen? Yau on abotitiwagiu nono Jerusalem nan on men auu imau wat sinouten, baise Bada Iesu aurin on anarab.” \p \v 14 Wei men fofonin nunuan watikitabirai, on mes waikirir ato wawur wau, “Basit, Bada an gogoi on inafour.” \v 15 Ra fani nan wama weie, wai sawar wabotitiwagen ato wanai au Jerusalem. \v 16 Baigibubunuotis fani Caesarea emon sinat on mat wanai, ato siboei wanai ato orot on aurin watan an goai mat watama on min wabin Mnason, on Cyprus orot, on ainau bag baitutumotin imama. \s1 Paul Inai James Ifasiuai \p \v 17 Wei wanat Jerusalem wagat mom on, taitai tutuai baitutumotis yasisirai sikakaiwi. \v 18 Ra itom Paul inat wei mat wanai James watitai mes; ato ekalesia asi orot kwatus engon siruayo. \v 19 Paul ikakaiwis ato on an bobo amonai God mamaba sabu men Jew yangan auris ifofour on, engon tutufin auris idudur. \v 20 Osi on dura sitatam isawar ato engon God sifain. Namon osi Paul siyawur, “Wei tai tuai, om unitei, wei on ato nanaba wamama. Jew yangan sigaraba 1,000 nanaba on sinat baitutumotis simatar; ato osi asi yawas tutufinai on baifafaro dura sebotan. \v 21 Osi dura sitatam on, Jew yangan engon ato nan sabu men Jew yangan asi tafanamai semama on om ubibebeyes ato Moses an baifafaro dura on sitikirir mes, om uyawures on osi men nanatus sitiaskibubues mes o men Jew yangan asi kik on sitigibubunuai mes. \v 22 Osi on arimon dura bag sinsagob on om unat nin. On mes om u’nat aurin on wei mamaba wanafour? \v 23 Basit wei dura mamaba wanawurem on nanaba unafour. Sabu engon bat nin semama on God nanai sifaro. \v 24 Osi sabu mat unan God matanai wonfourim wongumidar ato auris agim unibaiyanis, namon osi arimon tefas sinyaragen. On etaiai sabu engon sinsagob ato osi bobo auris sibikakafun on men dura bag, baise om toum on Moses an baifafaro dura mamaba yen on nanaba emama. \v 25 Baise sabu men Jew yangan ato sinat baitutumotis simamatar on auris fef wagayam wawures, on wei wainonotai on, osi baiyuyur aurin bayu sekuteten on men sinam mes, o tara men sintoman mes, o bobaitu men anjos sekokonaten on sinam mes, a osi men kuke foro asi yawas ba siniyayar mes.” \p \v 26 On mes Paul sabu iboes ato ra itom on bobo siyamai God matanai sigumidaris. Namon on inai tafaror goai irui ato wasai dura sabu auris ikurereb, mamaba ra biyam nanaba on ato bobo insawar, a sabu kakaita kakaita on asi sirifu sinkuteten. \s1 Paul Tafaror Goa amonai Sifatumai \p \v 27 Wera nimtereban ruam on kafakakai mom itsawar, Jew yangan fani Asia tafanam emon sinat on Paul tafaror goai sit. Osi on sabu kuayo gagamin on yas sikubogagaien ato Paul sibo. \v 28 Osi siyoku siyau, “Israel sabu woibaisi! Atonio orot on tafanam engon ibib, sabu engon tutufin ibebeyes Israel yangan on ibiragites, on Moses an baifafaro dura aurin a atonio tafaror goa aurin on ibikakafun. Ato ari on sabu men Jew yangan ba iboes sirui tafaror goai ato efan kakafaiin on iyamai idum!” \v 29 (Osi atonio dura siyau yabin osi Trophimus, Ephesus orot, on Paul rus mafam gagaminai sites, ato osi sinos on Paul ibo irui tafaror goai bait.) \p \v 30 Sabu engon tutufin mafam gagamin amonai on nunuas engon sikubogagaien, baitagogoi imatar ato sabu engon sikaita ato siyayai sinai Paul sibo ato tafaror goa emon sitikwekwerabai igat. Ra kaita tafaror goa metewan on sirufofoten. \v 31 Sabu kuayo gagamin on sifourtobon Paul sitasubun mes, ato dura siyafar inai Rome yangan asi wou an bainetewarotin gagamin on siyawur Jerusalem mafam gagamin tutufin amonai on baiyonen emamatar. \v 32 Ra kaita wou yangan asi bainetewarotin gagamin on an babadis fani a an wou yangan fani iboes siyayai sisur sabu kuayo auris. Sabu kuayo on ato wou yangan asi bainetewarotin gagamin an wou yangan mat sites on, Paul sirarabin on sikirir. \v 33 Wou yangan asi bainetewarotin gagamin on inai Paul aurin ato ifatumai ato dura wawaninai iyawures fafatum ruamai nan siyoustatan. Namon on itetemis iyau, “Atonio orot on iyafan, ato on abi bobo komasin ifour?” \v 34 Sabu fani kuayo amonai on bobo tani aurin sibiyoku, ato sabu fani on bobo tani aurin sibiyoku. Wou yangan asi bainetewarotin gagamin on itagogoiai kwakwan, on men isagob bobo aifan imatar; on mes on dura wawaninai an sabu iyawures ato Paul sibo sirui rufafar an goai nan. \v 35 Osi sibonanawai sinai goa an wewenai nan ato wou yangan on Paul siyabar mom, yabin sabu kuayo gagamin on siyatatab kwakwan. \v 36 Osi on engon kousi sigibubunues si’nat sibiyoku si’yau, “Wasubun!” \s1 Paul Toun Irufafarai \p \v 37 Osi Paul sitboai sitar rufafar an goai mes ato on wou yangan asi bainetewarotin gagamin aurin iyau, “Yau agogoi osi sabu auris dura tani anikakafun?” Wou yangan asi bainetewarotin gagamin on itetemai iyau, “Om Greek fonasi ebikakafun?” \v 38 “Yau anos on om Egypt orot, ato ainau bag baigagam uyamai gawan auris ato am sabu asububunuotis on 4,000 nanaba on asi iyo auman ubonanawaiis wogat efan koiteterinai nan?” \p \v 39 Paul iyafotai iyau, “Yau on Jew orot, Tarsus mafam gagamin, Cilicia tafanamai nan arat, ato yau on mafam gagamin an orot tani. Arie, yau agogoi sabu auris dura anikakafun.” \p \v 40 Wou yangan asi bainetewarotin gagamin on ibasitai, on mes Paul imisir itawar ato iman sabu auris ibogai, ato sabu awas sifot weie Paul on osi auris Hebrew fonasi ikakafun. \c 22 \p \v 1 Paul iyau, “Sabu, taitaiu tutuau, a tatamau!” Yau ari agogoi omi namui mamaba tou au rufafar dura anbikakafun on omi wontatamiu!” \v 2 Osi on sitatamai auris Hebrew fonasi ibikakafun on osi engon tutufin awas sifot isirimomo sima; ato Paul dura ikakafun. \p \v 3 “Yau on Jew orot, Tarsus mafam gagamin, Cilicia tafanamai nan arat, ato yau nin Jerusalem nan situeu arat, ato Gamaliel on yau au baibebeotin. Yau on wawat agirit asi Baifafaro wawanis on yau abo, omi ari engon ato wofofour ba, yau au yawas tutufinai God aurin ayein. \v 4 Sabu atonio Etaiai sibigibubunuai on yau baikokosar abites sirarabob. Yau on orot jever afafatumes ato fafatum goai arereberues. \v 5 Priest Ainauin a Jew babadis Rurubinis engon sisagob yau on dura bag wat abikakafun. Osi babadis on fef sigayam siteu ato Jew yangan nan Damascus mafam gagamin simama auris on mes yau nan anai osi sabu atfatumes mes, ato fatum auman atboes atmatabir Jerusalem nan sitimakies.” \s1 Paul Inat Baitutumotin Imatar on Ikasones \r (Acts 9.1-19; 26.12-18) \p \v 6 Paul an dura nana ikakafun iyau, “Yau etai abib a’nan ato anat Damascus mafam gagamin aurin abiufin, ato aiyet basun nan on ratafin kudidirin safam emon isur ra kaita usiui itagawai. \v 7 Yau motobai afeu ato fonan atatam auriu ibikakafun i’yau, ‘Saul, Saul! Om aibo mes Yau baikokosar ebiteu?’ \v 8 Yau aitetemai au, ‘Bada, Om Iyafan?’ On yau auriu iyau, ‘Yau on Iesu Nazareth emon on baikokosar ebiteu.’ \v 9 Sabu yau mat wa’nan on ratafin wat sit, baise fonan ato auriu ibikakafun on men sitatam. \v 10 Yau aitetem au, ‘Bada, yau mamaba anafour?’ Ato Bada auriu iyau, ‘Om emisir, ato enai au Damascus mafam gagamin, ato bobo engon auris on nan sinawurem mamaba God om irubinem an bobo unabo aurin on.’ \v 11 Yau matau ifot, yabin ratafin an tagawaiin on irat kwakwan, ato yau tuturau on imaui sibo mom sibonanawaiiu wanai au Damascus. \p \v 12 “Orot wabin Ananias, on God ekwakwafirai a ati baifafaro aurin ebifonabo, Jew yangan engon nan Damascus semama on men sunub sekakafai on. \v 13 On inat auriu, sesebiui itawar ato iyau, ‘Taiu tuau Saul, matam uneit men!’ On wera dibon wat nan on yau matau akurarau men ato Ananias ait. \v 14 On iyau, “Ot wawat agirit asi God irubinem On an gogoi on unsagob, On an Agirotin an yawas totorin wat on unitai a On Toun fonan inbikakafun on untatam. \v 15 Yabin om On aurin on an dura unkurereb sabu engon tutufin auris, bobo aifan matamui u’tai a tainamui utatam on. \v 16 Ato ari om aifan emomousin? Om emisir ato unibapataito ato On Wabin unbaton on am bokomas insouen.’” \s1 Paul an Yor Ibo Sabu Men Jew Yangan auris Dura Inkurereb \p \v 17 Paul sabu auris an dura nana ikakafun iyau, “Yau amatabir men anai au Jerusalem nan ato tafaror goai ababayoi on, God an dura rerebai ibo igat auriu, \v 18 on nan Bada ait auriu ikakafun iyau, ‘Om gariwat, sasasan wat Jerusalem eikirir, yabin sabu atonio nin on Yau au dura osi auris unkurereb on men sinitutumem on.’ \v 19 Yau aiyafotai au, ‘Bada, osi sabu sisagob tiwag, yau on arui bayoi goa amosi sabu iyabon Om aurim sibitutum on afatumes a aborarabis. \v 20 Ato Om am dura kurerebotin Stephen sibirabobai on, yau tou on nan an rabob aurin on aibasitai a sabu iyabon on siyasubun on asi beber akakaifaren weines.’ \v 21 Bada auriu iyau, “Om enai, yau arimon sabu men Jew yangan auris on tafanam ann weromin nan aniyafarem unan.’” \p \v 22 Sabu Paul sitatamai ato on atonio dura iyau; baise osi fonas aumiet bag siyoku siyau, “Wasubun! Tafanamai emama on wonboseirai! On men fofonin tafanamai inama!” \v 23 Osi sibiyoku, asi beber on siboen nan sirurutab ato fofou on siboai aiyetun sirebegagaien. \v 24 Rome yangan asi bainetewarotin gagamin on dura wawaninai an wou yangan iyawures Paul sitboai sitar rufafar an goai, ato iyawures urouwawanai sitaswabirai ato sititetemai sitsagob, on aibo mes Jew yangan atonio bobo nanaba on aurin sebiyoku. \v 25 Baise osi Paul ann iman siyouten ato urouwawanai sitaswabirai mes, ato on imisir wou yangan asi babad tani nan itatawar on aurin iyau, “Baifafaro iyau nanaba on omi ami baibad yen on Rome an orot bag on men woigurubabanai wosagob on bobo komasis ifour o ambin, ato omi fetag asir wonaswabirai mom.” \p \v 26 Wou yangan asi babad tani on dura itatam on inai wou yangan asi bainetewarotin gagamin on itetemai, “Om aifan ebiyamai? Nin on Rome an orot bag!” \v 27 On mes Rome yangan asi bainetewarotin gagamin on Paul itetemai, “Yawureu, om min Rome an orot?” Paul iyafotai iyau, “Dura bag.” \v 28 Bainetewarotin gagamin iyau, “Yau agim gagamin maiau ayein weie anat Rome an mafam orot amatar.” Paul iyafotai iyau, “Yau on Rome orot, yabin yau ayou a tamau, osi on eb Rome yangan.” \v 29 Ra kaita sabu ato Paul sititetemai mes on asir sikirir mom; ato bainetewarotin gagamin gibui isagob Paul on Rome orot ato on men sunub iber yabin on sabu iyawures ann iman sifatumen on mes. \s1 Paul Jew Babadis Rurubinis nasi Itawar \p \v 30 Bainetewarotin gagamin on igogoi bag itsagob tiwag, aibo mes Jew yangan Paul sibiubarai; on mes ra itom on Paul imanai fafatum irufanen, ato priest aiwabis a Jew asi babadis Rurubinis engon dura wawaninai iyawures sitruayo sitikaita mes. Namon on Paul ibo ato Jew babadis nasi itawar. \c 23 \p \v 1 Paul matan totor wat iyeit inai Jew babadis Rurubinis ites ato iyau, “Yau taitaiu tutuau! Yau nunuau au not on rubunagin wat eta au engonai au yawas tutufinai God matanai obin wat ama inat ari ra igat.” \v 2 Priest Ainauin Ananias on dura wawanin iyau sabu ato Paul sesebinai sitatawar on awanai sitrab mes. \v 3 Paul on Ananias aurin iyau, “God on arimon dura bag om inrabim—om on usim wat monagin! Om Baifafaro iyau nanaba on nan umair yau unigurubabaniu mes, baise om ato dura uyau sirarabiu aurin on Baifafaro uyastob!” \p \v 4 Sabu Paul sesebinai sitatawar on aurin siyau, “Om on God an Priest Ainauin aurin baigigim dura ebikakafun!” \v 5 Paul iyafotes iyau, “Yau taitaiu tutuau, yau men asagob on on Priest Ainauin. God an dura buk amonai sigayam siyau, ‘Om men dura komasis am sabu asi bainetewarotin aurin unikakafun.’” \v 6 Paul it sabu kuayo fani on Sadducee a fani on Pharisee, ato on Jew babadis Rurubinis auris iyor iyau, “Yau taitaiu tutuau! Yau tou on Pharisee, Pharisee orot on natun. Yau on omi namui atatawar yabin yau yaterabobai amomousin sabu rabobis on arimon rabob emon sinmisisirin men!” \p \v 7 On atonio dura iyau mom on, Pharisee a Sadducee yangan on sibosuruf sigagam ato asi kuayo on siyamai sikuseseb. \v 8 (Yabin Sadducee yangan sau on sabu arimon men rabob emon sinmisisirin men, o ayu o anea on men semama on; baise Pharisee on atonio bobo ton auris on sebitutum.) \v 9 On mes osi aumiet bag sibiyoku, ato Baifafaro an baibebeotis fani osi Pharisee asi kuayo emon simisir ato dura wawaninai bag siyau, “Atonio orot an komasin on men tagaturai on! Tait ayu o anea on dura bag on aurin ikakafun.’” \p \v 10 Osi sigagam on siyamai irat bag ato bainetewarotin gagamin on iber kwakwan Paul aurin, sabu ari fetag on sitboai na sittein ne sittein ato sitsafefai. On mes on dura wawaninai an wou yangan iyawures sisur sabu kuayo amosi ato Paul osi emon sibo sinai, ato osi sibo sinai rufafar an goai nan. \v 11 On fom kaitamomai Bada on Paul sesebinai itawar ato iyau, “Om nunuam inwani! Om Yau auriu on nin Jerusalem amonai dura unkurereb, ato on bobo kaitamom on Rome nan mat unafour.” \s1 Jew Yangan Sitarasisib Paul Sitasubun Mes \p \v 12 Ra itom fomenei Jew yangan fani siruayo ato asi bainonot on sidudurai. Osi sifaro siyau, on bayu men sinam, sareu men sinatom, ab ainau Paul sinasubun weie. \v 13 Osi sabu on irat bag orot ruam nanaba on atonio sidudurai. \v 14 Namon osi sinai priest aiwabis a sabu kawian auris ato siyau, “Wei on baifafaro wawanin waiyamai, bayu on men wanam, ab ainau Paul wanasubun weie. \v 15 Ato omi a Jew asi babadis Rurubinis on dura woniyafar Rome asi bainetewarotin gagamin aurin on Paul inboai aurim insur, wonisigo wonau, on omi wogogoi dura totorin wat on aurin wonboai. Baise wei on wanbotitiwagi ato on etai innanat nan on wanasubun.” \p \v 16 Baise Paul robun jever natun on sibitarasisib itatam, on mes on inai ato rufafar an goai irui ato Paul iyawur. \v 17 Namon Paul on wou asi babad tani iyor inat aurin ato iyau, “Atonio jorei ebo ato wonai bainetewarotin gagamin aurin; on dura tani aurin yen on inawur.” \v 18 Wou asi babad tani on jorei ibo ato ibonanawai inai bainetewarotin gagamin aurin ato iyau, “Fafatum orot, Paul on iyoreu ato ifefeyaniu atonio jorei on om aurim abo anat, yabin on dura tani aurin yen on inawurem.” \v 19 Bainetewarotin gagamin on jorei imanai ibo, ato ekesin mom ibonanawai inai ato itetemai iyau, “Om abi dura on egogoi unkasoneu?” \p \v 20 Jorei iyau, “Jew babadis on sibasitai raso on, om sinifefeyanim Paul unboai unsur Jew babadis Rurubinis auris, sinisigo sinau on Jew babadis Rurubinis segogoi dura totor wat on sinsagob tiwag mes. \v 21 Ato om men osi fonas unboai mes, yabin osi on sabu engon orot ruam nanaba on nan sinob sinmama sinmomousin. Osi on sifaro men arimon bayu sinam a sareu sintoman, ab ainau Paul sinasubun weie. Osi on ari sibotitiwagis bobo sinafour mes, ato om am dura baibasit aurin wat on semomousin.” \v 22 Bainetewarotin gagamin on iyau, “Om men iyafan tani unawur on om unat yau ukasoneu.” Ato on jorei iyafarai inai. \s1 Paul Siyafarai Inai Gawan Felix aurin \p \v 23 Namon bainetewarotin gagamin on an babadis ruam iyores ato iyau, “Omi wou yangan engon 200 nanaba wonboes sinbotitiwagis ato sinan au Caesarea, osi asi foro horse engon orot ton auyotoat nanaba on asi sabu aumas a sabu 200 on iyo boan yangan ato osi sinbotitiwagis fom wera nimtereban baibatin nanaba sinmisir. \v 24 Omi Paul aurin on foro horse tani wonitai nan tefanai inag inamair inan ato wonkaifarai tiwag, wonboai wonan gawan Felix aurin.” \v 25 Namon bainetewarotin gagamin on fef ato nanaba igayam iyau: \q1 \v 26 “Yau Claudius Lysias agagayam, om Orot Gagamim gawan Felix aurim: Yau abikakaiwim. \v 27 Jew yangan on atonio orot sifatumai ato kafakakai mom sitasubun. Yau asagob on Rome orot bag, on mes yau au wou yangan mat wanai waiyawasai. \v 28 Yau agogoi bag atsagob, on aibo mes sebiubarai on mes abo asur asi Jew babadis Rurubinis auris. \v 29 Yau agaturai on men bobo aifan komasin tani ifour on sinasubun o fafatum goai sinreberuai; osi tous asi baifafaro an baitetem aurin on sebiubarai. \v 30 Ato on an rai yau sikasoneu, osi Jew yangan on aurin sebitarasisib sinasubun mes, ato on mes yau ra kaita ainonotai om aurim abiyafarai. Yau osi sabu iyabon sebiubarai on awures om namui sintawar weie sinitetemai.” \p \v 31 Wou yangan dura mamaba siyawures on nanaba sifour. Osi Paul sibo ato on fom on sibo sinai au Antipatris mafam gagamin. \v 32 Ra itom wou yangan ato assi sibibib on simatabir men sinat au rufafar goa, ato sabu foro horse tefasi simair si’nan on sikirires nana Paul mat sinai. \v 33 Osi Paul sibo sinai au Caesarea, nan fef on gawan sitai, ato Paul on imanai siyagai. \v 34 Gawan fef iyab ato Paul itetemai on tafanam men emon ne inat. Ato Paul ikasonai on Cilicia emon inat, \v 35 on mes iyau, “Sabu ubar sibitem yangan on sinnat weie am dura antatam.” Namon on dura wawaninai iyawures Paul on Herod an aiwab goai nan sinkakaifarai. \c 24 \s1 Jew Yangan Paul Siubarai \p \v 1 Ra nim isawar gibunai Priest Ainauin Ananias on sabu kawian fani a Rome asi baifafaro an sagobotin wabin Tertullus mat sinai au Caesarea. Osi gawan Felix nanai sitawar ato Paul siubarai. \v 2 Osi Paul siyor irui ato Tertullus on ibiubarai an dura on atonio nanaba ikakafun iyau; \p “Orot Gagamim! Om on gigiboanai ebinetewar on mes, wera weromin maiau on tufai wat tamama, ato ati tafanam an obin aurin on bobo komasis on engon om ubiyobinen. \v 3 Atonio bobo on ra fufur efan ta ta nan simamatar aurin on engon wabibasitai ato osi bobo auris on wabikakaiwim. \v 4 Yau men arimon am wera weromin anisawarai mes, baise abifefeyanim wei ai dura dibon wat on uttatam. \v 5 Wei orot atonio wagaturai on bobo komasis fourenotin; on tafanam engonai on Jew yangan sanasi baiyonen ebosuruf, ato on orot on Nazarene yangan asi kuayo an bainetewarotin. \v 6 Mat on ifourtobon tafaror goa itiyamai itadum mes ato wei wafatumai. (Wei wainonotai on ai baifafaro iyau nanaba on watigurubabanai mes, \v 7 baise bainetewarotin gagamin Lysias on irui sanayi ato baigagamai nan wei emon on ibo igat. \v 8 Namon Lysias dura wawaninai iyau, on an ubarotis sinnat om namui sintawar.) Ato om toum orot unbitetemai on, arimon ungaturai ato bobo sigaraba auris on wabiubarai.” \v 9 Jew yangan mat on eb sirui on siubarai, ato siyau, osi dura on engon dura bag. \s1 Paul on Felix nanai Toun Irufafarai \p \v 10 Gawan on Paul aurin imanai wat irutab itikakafun mes, ato Paul iyau, “Yau asagob om atonio tafanam aurin an baigurubabanotim umama on kwanda sigaraba maiau isawar, on mes yau abiyasisir om namui on yau tou anrufafareu. \v 11 Om toum ungaturai unsagob on, ra auyotoat sasagis ruam men isawar, on amonai on yau agai au Jerusalem God atkwafirai mes. \v 12 Jew yangan on men sigatureu sabu mat tafaror goa amonai wagagam, o osi men siteu yau sabu nunuas akubogagaien, o osi men siteu nan bayoi goa amosi o mafam gagamis engon amosi nan on bobo afofour. \v 13 O osi atonio ubar sibo sigeg auriu on sinidura bag. \v 14 Yau ato dura aurim abiyatet on dura bag: Yau on wei wawai agiri asi God on akwakwafirai ato Bada an Eta on abigibubunuai, ato osi sau on baisigo. Baise yau on Moses an Baifafaro dura amonai engon tutufin sigayam a aubairuruotis asi buk sigagayam on abitutumen. \v 15 Yau on yaterabobai God amomousin, on nanaba on atonio osi sabu mat on eta kaitamomai nanaba sefofour, on sabu engon tutufin komasis o obis on arimon rabob emon sinmisisirin men. \v 16 On mes yau ra fufur afofourtobon nunuau totorinai wat God a sabu matasi. \p \v 17 “Yau Jerusalem aikirir agat on kwanda ruamom nanaba isawar, ato yau amatabir men agim abo anat nan tou au sabu auris ato sirifu atkuteten mes. \v 18 Yau on bobo afofour tou aigumidareu ato Moses an baifafaro iyau nanaba on isawar gibunai on nan tafaror goai sigatureu. Ato sabu kuayo a baisurutin on nan on ambin. \v 19 Baise Jew yangan fani Asia tafanam emon sinat on nan; osi tous sitnat nin namui sittawar ato bobo komasis aifan afofour on sitiubareu. \v 20 O sabu atonio nin on unawures sinkasoneu Jew babadis Rurubinis nasi atatawar on sigatureu abi bobo komasin afour— \v 21 Baise bobo kaitamom wat osi nasi atatawar on ayor au; ‘Omi ari yau wobigurubabaniu, yabin yau abitutum on sabu arimon rabob emon sinmisisirin sinyawas men.’” \p \v 22 Namon Felix on ato Bada an Eta aurin on isagob tiwag, on dura tatam an wera on na ikutuwe ra tani weie dura tatamin mes, ato on iyau, “Om am dura aurin on bainetewarotin gagamin Lysias, on innat weie aninonotai.” \v 23 On dura wawaninai iyau, wou an babad tani on Paul nana inkakaifarai, baise on iyawures sinikirir an gogoi aifan nanaba on tuturan sinibaisin. \s1 Paul on Felix a Drusilla Rus nasi Itawar \p \v 24 Ra fani sisawar gibunai Felix on awan wabin Drusilla, on min Jew jever on rus sinat. Felix on Paul aurin dura iyafar ato on inat, Iesu Keriso mamaba sebitutumai on aurin on ikakafun sitatam. \v 25 Baise Paul on bobo obis auris, mamaba toum unrutotorim aurin a Ra enat Baigurubaban aurin ibikakafun on, Felix iber ato iyau, “Om unan. Yau au wera angaturai weie anyorem men.” \v 26 On wera kaitamomai Felix inonosin Paul on arimon agim fani ititai; ato on yabinai on ra fufur iyoyorai irur rus sibikakafun. \p \v 27 Kwanda ruam nanaba isawar gibunai, Porcius Festus on Felix an efan ibo gawan imatar. Felix on igogoi Jew yangan asi gogoi on itafour, on mes Paul on nana fafatum goai ikirir ima. \c 25 \s1 Paul Ifefeyan Caesar Initai Mes \p \v 1 Festus inat tafanamai irui, ato ra ton nanaba isawar gibunai on Caesarea mafam gagamin emon igai au Jerusalem. \v 2 On nan on priest aiwabis a Jew asi bainetewarotis on Paul siubarai. Osi Festus sifefeyanai, \v 3 asi gogoi on itafour weines, Paul itboai itnat au Jerusalem, yabin osi bubuniai sitarasisib Paul etai itananat on nan sitasubun. \v 4 Festus iyafotes iyau, “Paul on Caesarea mafam gagaminai nan fafatum goai sekakaifarai ato yau tou on wera men weromin amonai arimon anmatabir men anan nan. \v 5 Omi ami bainetewarotis on yau mat wanan au Caesarea, ato orot bobo komasin tani infofour mes on woniubarai.” \p \v 6 Festus on nan mat sima ra nimtereban baitonin o auyotoat nanaba isawar weie on inai au Caesarea. Ra itom on an baigurubaban an efanai imair ato dura wawaninai iyau Paul sibo sirui aurin. \v 7 Paul inat irui mom, ato Jew yangan Jerusalem emon sinat on sikufifinai ato sibosuruf bobo komasis bag auris on sibiubarai ato osi bobo sigaraba amosi on men tani sidura bagai on. \v 8 Baise Paul toun irufafarai iyau, “Yau on men bobo komasin tani Jew yangan asi Baifafaro aurin afour on, o tafaror goa aurin, o Caesar aurin afour on.” \p \v 9 Festus igogoi on Jew yangan asi gogoi on itafour, on mes Paul itetemai iyau, “Om egogoi tanan au Jerusalem nan atonio osi ubar auris on nan nawui untawar?” \v 10 Paul iyau, “Yau on Caesar toun an baigurubaban an efanai atatawar, on nan wotigurubabaniu. Yau men bobo komasin Jew yangan auris afour on, om toum usagob tiwag. \v 11 Yau baifafaro atastob mes o bobo komasis atfofour mes onai baimaki wotiteu wotasubunueu on, men arimon atgat atyawas aurin atifefeyan on. Baise atonio on men dura bag aurin on sebiubareu, on men iyafan tani inboeu osi imasi inyagaiiu. Yau on Caesar aurin abifefeyan, on au dura intatam weineu.” \v 12 Namon Festus on an sabu ato aurin dura sau baiyatai yangan on, mat sidurusof isawar ato iyafotai iyau, “Om Caesar aurin ufefeyan on am dura intatam, on mes om Caesar aurin unan.” \s1 Paul on Agrippa a Bernice Rus nasi Itawar \p \v 13 Ra fani sisawar gibunai Aiwab Agrippa a Bernice rus on sinat au Caesarea mafam gagaminai Festus sitfasiuai sitikakaiwai mes. \v 14 Ra fani on nan sima gibunai, Festus on Paul an dudur mamaba, on aiwab orot aurin idudur iyau, “Orot tani nin Felix fafatum goai ikirir emama; \v 15 ato yau anai au Jerusalem nan on, Jew yangan asi priest aiwabis a asi sabu kwatus on siubarai ato sifefeyaniu yau atimakiai mes. \v 16 Baise yau awures on Rome yangan asi kik on men nanaba iyau, orot jever asir fetag osi imasi tanyagai, baise on ainau rus sintawar duraiai siniyoyo, ato sebiubarai on toun inrufafarai. \v 17 Osi nin sinat mom on, yau men amousin mes, baise ra itom mom on yau au baigurubaban efanai amair ato dura wawaninai aikakafun orot sibo sirui. \v 18 On an ragit simisir sitawar, baise osi men tani bobo komasis bag auris on siubarai mes, yau anos on arimon on nanaba dura komasis auris on sitikakafunen. \v 19 Osi asi gamo on ato tous asi eta mamaba God sekwakwafirai aurin on a orot Wabin Iesu on inat irarabob aurin on segagamois; baise Paul ebikakafun yau, On on yawasin emama. \v 20 Yau tou on aitagogoiiu atonio dura aurin on mamaba atsagob tiwag, on mes yau Paul aitetemai on egogoi inan Jerusalem nan an ubar aurin on nan an dura antatam. \v 21 Baise Paul on Caesar aurin ifefeyan; on ifefeyan nana sinkakaifarai ato Caesar on an dura intatam ininonotai. On mes yau dura wawaninai awures on sinkakaifarai ato aniyafarai inan Caesar aurin.” \p \v 22 Agrippa on Festus aurin iyau, “Yau agogoi atonio orot an dura on tou antatam.” Festus iyafotai iyau, “Raso weie an dura untatam.” \v 23 Ra itom Agrippa a Bernice, osi sinat sirur on sabu dour tatafai nan sibogagaiis auman ato osi wou yangan asi aiwabis a mafam gagamin asi bainetewarotis sabu, osi mat sinat goa gagaminai sirui. Festus dura wawaninai iyau ato Paul sibo sirui. \v 24 Festus iyau, “Aiwab Agrippa a sabu iyabon engon mat nin tamama on: Orot atonio woit on, Jew yangan engon nin semama a Jerusalem semama on engon sebiubarai ato asi dura on auriu sikakafun. Osi siyoku siyau on, on men nana inama mes. \v 25 Baise yau on orot an komasin on men agaturai on an rabob aurin anikakafun. Ato on toun ainau an baifefeyan iyamai Caesar aurin, on an dura intatam mes, ato yau ainonotai on aniyafarai inan mes. \v 26 Baise yau on orot aurin an dura maiauin bag on men asagob on Caesar aurin angayam anawur. On mes yau orot abo anat namui intawar—Aiwab Agrippa om namui!—ato on an dura unnuen unsagob weie, yau anidura bag angayam. \v 27 Yau anonosin men kafakakai yabin auman on, aibo mes asir fetag orot fatum auman aniyafarai inan, ato on sebiubarai aurin on an yabin men agaturai on.” \c 26 \s1 Paul on Agrippa nanai Toun Irufafarai \p \v 1 Agrippa on Paul aurin iyau, “Om ari abibasitem unikakafun toum unrufafarem.” Paul iman ibogai ato toun aurin on ikakafun iyau: \p \v 2 “Aiwab Agrippa! Yau tou anonosin on yasisir gagamin ari om namui atatawar ato Jew yangan bobo engon auris sebiubareu on aurin on tou anrufafareu. \v 3 Atonio on dura bag, yabin Jew yangan asi kik a asi baitetem on usagob tiwag. Yau abifefeyanim om yaterabobai nan au dura untatam. \p \v 4 “Jew yangan engon tutufin sisagob ainau yau kafakakaiui bag au yawas mamaba ama inat ari igat. Osi sisagob ainau anai bag yau au yawas tutufinai tou au tafanamai a Jerusalem amonai amama on. \v 5 Osi on ainau bag yau sisagobiu ato osi singogoi on sinawurem yau ainau mamaba God akwakwafirai an eta aurin on kuayo wawanin tani wabin Pharisee, on an orot tani amama on. \v 6 Ato ari on atonio namui atatawar yabin God an aumatan wawat agirit auris ibiyamai on abitutumai amomousin— \v 7 aumatan kaitamom min on ato ati sabu dam auyotoat sasagis ruam nanaba on baitutumai simomousin sitboai mes; ato osi fom ra on God sikwakwafirai. Ab atonio baitutumai amomousin aurin on, au Aiwab, Jew yangan on yau sebiubareu! \v 8 Aibo mes omi Jew yangan aurim on iwani men fofonin wonitutum God on sabu rabobis inbobaimisires men? \p \v 9 “Yau tou anos on mamaba bobo engon tutufin atafour Iesu Keriso Nazareth emon Wabin on atiagirai mes! \v 10 Yau atonio bobo on Jerusalem nan afour. Yau on priest aiwabis on baibad siteu ato God an sabu sigaraba aboes fafatum goai arereberues; a osi bairabobis aurin si’yau on, yau mat abibasites. \v 11 Ra sigaraba maiau bayoi goa engon amosi nan aimakies a yau afourtobon aiyames asi baitutum Iesu aurin siyeyeinin on sitisosouf mes. Yau osi auris on aiyatatab kwakwan ato anai mafam gagamis toumanai nan baikokosar abites.” \s1 Paul Inat Baitutumotin Imatar aurin on Ikasones \r (Acts 9.1-19; 22.6-16) \p \v 12 Paul an dura nana ikakafun iyau, “Atonio bobo aurin on priest aiwabis baibad siteu a siyawureu on anai au Damascus. \v 13 Au Aiwab, eta nenenai nan ra aiyet basun nanaba nan ratafin ait on itagawai kwakwan men ato wera safam emon ekudidir ba, on isur usiui itagawai a sabu fani mat wa’nan on usisi mat itagawai. \v 14 Wei engon tutufin motobai wafeu ato fonan atatam on Hebrew yangan fonasi nan auriu ikakafun iyau, ‘Saul, Saul! Om aibo mes yau baikokosar ebiteu i? Om bobo nanaba efofour on toum ebikomasim, am wera mat ebisawarai dura maiauin on ebiragitai ato foro ox ba, toun ann on aufut aufut nan an siwa erarabin men.’ \v 15 Yau aitetem au, ‘Bada, Om Iyafan?’ Ato Bada iyau: ‘Yau on Iesu, om on Yau baikokosar ebiteu. \v 16 Baise om emisir etawar. Yau arobotet aurim on arubinem au agirotim unmatar mes; om ari Yau uteu aurin on sabu fani unkasones a aifan ra gibui enat aurin on aniyoboem. \v 17 Yau arimon Israel yangan a sabu men Jew yangan osi emon on aniyawasim, Yau arimon osi sabu auris on aniyafarem unan. \v 18 Om arimon osi sabu unfouris matas sineit a wouman emon on unikitabires sinnat au ratafin singat a Afaguban an faiwarai semama on unikitabires sinnat God aurin, ato Yau sinbitutumeu on God asi bokomas innotbur ato On an sabu rurubinis semama on amosi nan asi efan sinboai.’” \s1 Paul An Bobo aurin on Ikasones \p \v 19 Paul an dura nana ikakafun iyau, “On mes Aiwab Agrippa, yau on safam emon God an dura ibo igat auriu on fonan men aseir mes. \v 20 Yau ainau Damascus nan dura akurereb weie Jerusalem nan ato Jew yangan asi tafanam engon tutufin a sabu men Jew yangan sanasi, yau dura akurereb on osi ya baikitabir sinboai ato God aurin sinrutabir, ato on bobo sinfofour nan iniyoboet on osi ya baikitabir sibo. \v 21 On yabinai yau tafaror goai amama on Jew yangan sifatumeu ato sifourtobon sitasubuniu mes. \v 22 Baise ari on yau God nana ebibaisiu, on mes yau nin atatawar ato bobo aifan mataui aitai on omi engon aurim akurereb, sabu wabis gugudis a sabu wabis gagamis auris. Yau dura aifan abikakafun on ato bobo kaitamom aurin on aubairuruotis a Moses, osi si’yau on arimon inmatar: \v 23 Keriso on arimon inarab ato On ainau rabob emon inmisir ato yawas an ratafin aurin on dura inkurereb Jew yangan a sabu men Jew yangan auris.” \p \v 24 Paul atonio etaiai dura ibikakafun toun irufafarai on, Festus on aurin iyoku iyau, “Paul om ukokok bait! Om am sagob gagamin emon on iyamem unai ukokok!” \v 25 Paul iyafotai iyau, “Orot Gagamim! Yau men aikokok on. Yau dura ato abikakafun on dura bag ato men uniu ikomas on. \v 26 Aiwab Agrippa! Yau au dura engon totor wat aurim abikakafun, yau men abeber on yabin om atonio osi bobo auris on usagob. Yau asagob om osi bobo kakaita kakaita auris on usagob yabin atonio bobo imamatar on men sibuni ususunai nan imatar on. \v 27 Aiwab Agrippa, om aubairuruotis min ebitutumes i? Yau asagob om ebitutum!” \p \v 28 Agrippa on Paul aurin iyau, “Om atonio ari wera dibon wat on enonosin om yau uniyameu Keriso an baigibubunuotin anmatar i?” \v 29 Paul iyafotai iyau, “Wera dibon wat o wera weromin, yau abifefeyan on om a sabu engon nin woma yau wotatamiu on wonnat yau ba wonmatar—baise men atonio yau imau fafatum auman ba on!” \v 30 Namon Aiwab, gawan, Bernice a sabu engon simisiririn, \p \v 31 ato osi goa sibikirir on tous wat siyau bonen, “Atonio orot on men bobo komasin tani ifour on sinasubun o fafatum goai sinreberuai.” \v 32 Ato Agrippa on Festus aurin iyau, “Atonio orot on men Caesar aurin itbifefeyan an dura ittatam on arimon tatboseirai itgat.” \c 27 \s1 Paul Wa Ibo Inai au Rome \p \v 1 Osi sibasit on wei wa watboai watan au Italy, osi Paul a sabu fani sifafatumes on, orot wabin Julius, Rome asi wou yangan an baibad tani on imanai siyagai, on wou yangan on seyoyores, “Caesar An Wou Yangan Sigaraba.” \v 2 Wei wa tefanai wakaruge ato wanai, on wa on Adramyttium mafam gagamin emon ato on ibotitiwag tafanam Asia amonai wa an efan menan erur egat, on nanaba itabib itan mes. Aristarchus on Thessalonica mafam gagamin emon, Macedonia tafanam amonai on mat wanai. \v 3 Ra itom mom on, wei wanat Sidon mafam gagaminai nan wagat. Julius on orot obin, on Paul ikirir igat tuturan itites an gogoi aifan on sitibaisin. \v 4 Wei Sidon waikirir wanai ato yabat wawanin isisin kwakwan, on mes wei wa wabo ato Cyprus nua sesebin an rufafarinai on nan wanai. \v 5 Wei on Cilicia a Pamphylia tafanam asi kamit on basunai wasutin warabon wanai ato wanat Myra mafam gagamin, Lycia tafanam amonai on nan wagat. \v 6 Alexandria mafam gagamin an wa tani on au Italy itan mes, ato wou yangan an babad orot on wa an eta igaturai ato nan iyagaii wanai. \p \v 7 Yabat wawaninai isisin kwakwan, on mes wei sunub sunub wa’nan mom asir ra fani sisawar weie wanat Cnidus mafam gagaminai wagat. Ato wei ai wa mutfon menan wayein wanan on, yabat wawanin isisin kwakwan on mes wei Crete nua sesebin an rufafarinai nan wasur wanai Salmone mutfon on waikirir. \v 8 Wei nana tore rerewan wanai ato wa boinotis on wawaninai wa sibo wanat efan seyoyorai, Rufafarinai Nan Wa Seyoyot, on nan wagat, on efan on men weromin Lasea mafam gagamin bisinai. \p \v 9 Wei nan ra weromin wama, ato kwanda an ra on mes yabat yawarad on ikomas kwakwan men fofonin watan on, yabin ari on Bokomas Bainotbur an Ra on isawar nono. On mes Paul on atonio baisosoan dura on iyawures iyau, \v 10 “Sabu, ot ati bib ari ebosuruf ato na tannanan on arimon beruber komasin bag inmatar, ot ati wa on arimon tanisiwanai a sawar on arimon sinkomasis a ot ati yawas mat arimon tanisiwanen.” \v 11 Baise wa boinotin an bainetewar orot a wa matuanin, osi asi dura sibikakafun on wou yangan asi babad orot on nunuan sikitabirai ato Paul dura i’yau on men aurin sifonabo on. \v 12 Efan menan wa sebiyoyot on men obin kwanda aurin; on mes sabu engon sigogoi watafourtobon fofonin on watan Phoenix mafam gagamin aurin watiufin. wa baiyoyot an efan ato Crete nua nan yen on magin au wera sifun a koun on au wera matan nanaba yen, ato kwanda an ra on osi fofonin nan sitama. \s1 Yabat Yawarad Gagamin \p \v 13 Nuba on rega emon ibosuruf isusur, ato sabu sinos asi bainonot sibiyamai on nanaba itmatar; on mes osi wa an agim siribirirai nan wa i’botan on sitein igai ato wa wabo Crete tore rerewan nanaba wanai. \v 14 Baise men weromin yabat wawanin bag isisin-on yabat wabin seyoyorai, “Wowog,” on nua emon isisin isusur. \v 15 Yabat isisin kwakwan wa irarabin ato wa mutfon ato yabat wanai watyein watan mes on wafour wat, ato waisuweigan wa waikirir yabat an gogoi nanaba on irabi isisinei wanai. \v 16 Wei on au wera sifun na wasur nua kafakakai wabin Cauda on an rufafarin amonai warui. On nan on wei bobo wawaninai nan wafourtobon kairag ato wa sifunai iteteinin on watein igai. \v 17 Osi kairag sitein igai ato uram sibo wa auman siyous tatan. Osi siber, ari fetag Libya an tore gasa komasin babanai yen on tefanai sitag; on mes sog on sitein isur ato sikirir yabat an gogoi nanaba wat on wa itsisin itan. \v 18 Yabat komasin bag on nana isisin ato ra itom on osi sibosuruf sawar ato wa amonai si’yen on siboen au kamit siribiriren sisur, \v 19 ato ra baitonin nanaba on wa sog an uram, an siwa on tous imasi siboen ato au kamit siribirir sisur. \v 20 Yabin ra sigaraba maiau on wei men fofonin wera magin o siribod watiten on ato yabat on nana wawaninai bag isisin. Kanfounai wei ai bainonot wayein watafourtobon watan watyayawas aurin wanonosin on asir isawar mom. \p \v 21 Ra weromin maiau sabu bayu men siyam, ato gibui Paul imisir nasi itawar ato iyau, “Sabu, omi yau fonau wottatam on Crete nua on men tatikirir mes; on bobo nanaba wotfofour on, ari men komasin tatgaturai a sawar men tatisiwanen on. \v 22 Baise ari on abifefeyanim, omi nunuam sinwani! Omi men tani an yawas inisiwanai on; arimon wa wat on tanisiwanai. \v 23 Yabin fom God an anea on yau ebinoaniu a On yau akwakwafirai on inat auriu, \v 24 ato iyau, ‘Paul men unaber! Om Caesar nanai untawar; ato God an obin emon on am yawas initem ato osi sabu om mat wa tefanai wo’nat on.’ \v 25 On mes sabu, omi nunuam sinwani! Yabin yau God abitutumai ato dura mamaba iyawureu on arimon nanaba inmatar. \v 26 Baise ot arimon tanan nua taniai on nan inrabit tanag.” \p \v 27 Tafaror ruam nanaba isawar, on fom on wei yabat isisinei wanai Adriatic kamitai nan wagat. Fom nub basun wa bobo’otis sinos on wei wanat tafanam aurin waiufin bait. \v 28 On mes osi uram weromin sibo agim siyous ato kamitai siribirirai isur ato sigaturai kamit an borit on mita orot ruam nanaba; kafakakai warui ato on bobo kaitamom nanaba sifour men, ato sigaturai kamit an borit on orot kaitamom auyotoat nanaba. \v 29 Osi siber, wei ai wa fetag aru tefanai itag mat, on mes osi agim engon bat nanaba on wa sifun emon siribiriren sisur ato sibabayoi mom ra itom. \v 30 Wa boinotis on sifourtobon wa emon sitiyai sitan mes; osi kairag on wa tefan emon sibo siyeirai isur au kamit ato sisigo si’nan au wa mutfonai nan agim fani ba sitribiriren sitsur wa itbotan mes. \v 31 Baise Paul on wou yangan asi babad a wou yangan auris iyau, “Atonio wa boinotis on men wa tefanai sinmama on, omi arimon men wonyawas on.” \v 32 On mes wou yangan sinai uram ato wa ibotan on siyasutin ato kairag iyaru inai. \p \v 33 Ra awan, Paul sabu ifefeyanis osi engon bayu sitam mes, on iyau, “Omi womomousin on ari tafaror ruam isawar, ato wera weromin maiau omi men bayu aifan tani wam on. \v 34 Yau abifefeyanim, omi bayu fani wonam ato yawasim wonama. Omi unimui tefam kaitamom on arimon men sinsiwan on.” \v 35 Paul atonio dura iyau weie, rafi sarar fani iboen osi nasi nan God aurin ikakaiu, iyabaseseben ato ibosuruf iyam. \v 36 Osi nunuas siwani ato osi sabu kakaita kakaita mat on bayu fani siyam. \v 37 Wei sabu engon 276 nanaba on wa tefanai. \v 38 Sabu bayu siyam isawar weie osi sawareg ato wa tefanai si’yen on au kamit siribiriren sisur ato wa isas. \s1 Yawarad Wa Iyaseb \p \v 39 Ra itom ato wa an bobo’otis on tore sit siyoi, baise osi tore ususun gasa on sit sisagob ato sinonotis fofonin on wa nan sitboai sitar au tore. \v 40 On mes osi agim an uram ato wa ibotan on siyasutuenen ato nan sikiriren sidarir sisur, ato on wera kaitamomai on uram ato wa an boi siyouten si’yen on sirufanen. Namon osi sog mutfonai sikubogai onai yabat itsisin auman itboai itar, ato mutfon ainau on tore nan ittuwegai. \v 41 Baise wa on aru irab ato nana itawar; wa mutfon on aruai iyagai ato men fofonin itiyayob on, ato wa sifun on yawarad gagamin wan irukikiai i’nat on irab iyaseseb gugud gugud simatar. \p \v 42 Wou yangan sinonotis sabu ato sifafatumes on engon sitasububunues itsawar ato men iyafan tani itatoi itar au tore ato itiyai itan ityawas. \v 43 Baise wou yangan asi babad on igogoi Paul itiyawasai mes on atonio bobo sitafour mes on irufotes. Baise on sabu engon dura wawaniai iyawures iyabon toi sisagob on ainau wa emon sinsobit ato sinatoi sinar au tore; \v 44 sabu fani on tuturas sigibubunues, wengar siyaruen a wa an wengar tuturis on siboen auman sitoi sirui. Atonio bobo nanaba imatar on wei engon yawasi wat watoi warui tore wagai. \c 28 \s1 Malta Nan \p \v 1 Wei watoi warui tore wagai, engon yawasi wat, ato wasagob on nua on wabin Malta. \v 2 On nua an sabu on baibaisotis. Usan ibosuruf iyayar ato isibu, on mes osi wairaf siyasir ato engon sikakaiwi. \v 3 Paul wengar iboen wairaf iyasir ato wairaf an forabinai on mota wengar amon emon igat, ato imanai igi iroror. \v 4 On nua an sabu on mota sit Paul imanai igi iroror ato osi tous wat siyau bonen, “Atonio orot on sabu asububunenotin bait, baise god wabin Justus, on men arimon inikirir inama on, basit on kamit emon inat iyawas min on.” \v 5 Baise Paul on mota iman emon irukou ifeu wairaf tefanai igai ato on iman men igi ikomasai mes. \v 6 Osi simomousin Paul iman itadau itag o on ra kaita itafeu itarab. Baise osi wera weromin maiau sima, ato sit on men bobo aifan komasin tani aurin imatar on, osi asi not sikitabirai ato siyau, “On on god!” \p \v 7 Masau fani on nan auwatin, osi masau on nua an aiwab wabin Publius on noan. On orot on obinai ikakaiwai ato ra ton nanaba on an goai wama. \v 8 Publius taman on ireai i’yen, on isawau a ya susur auman ibo. Paul inai on i’yen an efanai nan, aurin ibayoi ato iman usinai iyein iyawasai. \v 9 Atonio bobo nanaba imatar mom on, sabu sawauotis engon nuai simama on sinat ato siyawas. \v 10 Osi siwar sigaraba sitei on gibunai wei wabotitiwagi wa tani watboai watan mes ato wei ai gogoi bayu etai watam on wa tefanai siyagagaien. \s1 Malta emon Wanat au Rome \p \v 11 Roke ton isawar gibunai, wei on Alexandria mafam gagamin an wa wabin seyoyorai, “Sisiru God,” on kwanda an ra on nuaiai nan itatawar, on wa on wabo wanai. \v 12 Wei wanat Syracuse mafam gagaminai wagat ato nan wama ra ton nanaba isawar. \v 13 On nan on wei wa wabo ato wanat Rhegium mafam gagaminai wagat. Ra itom ato yabat rega emon ibosuruf isisin, ato ra ruam isawar gibunai wei wanat Puteoli mafam gagaminai wagat. \v 14 Wei baitutumotis fani nan wagatures ato osi sigogoi on wei mat nan tafaror kaitamom watama. Ato wei wanat au Rome mafam gagamin. \v 15 Taitai tutuai baitutumotis on wei ai dura sitatam ato sinat Appius an Baitotobon Efanai a Nanawan Goa Ton on nan sigat sitnefotei mes. Paul osi sabu ites mom on nunuan iwani ato God ikakaiwai. \s1 Rome Nan \p \v 16 Wei wanat Rome mafam gagamin wagat mom, Paul on ikirirei ekesin mabinai ato wou orot tani ikakaifarai. \p \v 17 Ra ton nanaba isawar gibunai, Paul on Jew mafam sabu asi bainetewarotis iyores siruayo. Osi siruayo ato on auris iyau, “Yau taitaiu tutuau! Yau men bobo komasis ati sabu auris afour o men bobo komasis ati kik ato wawat agirit bisisi emon taboai on auris afour mes, baise yau on Jerusalem nan sifatumeu ato Rome yangan imasi siyagai. \v 18 Osi sitetemiu ato sigogoi sitrufaniu yabin osi sigaturai on yau men bobo aifan komasin tani afour on sitasubuniu. \v 19 Baise Jew yangan on men sigogoi yau sitboseiriu, ato iyobin yau on Caesar aurin aifefeyan on au dura ittatam, baise yau on men ubar tani au sabu auris ayein on. \v 20 On fasinai yau aifefeyan omi atitem ato mat tatikakafun; yabin yau ato Orot aurin abitutum on imaui fafatum siyein ato Israel yangan On aurin baitutumai semomousin on.” \p \v 21 Osi on aurin siyau, “Om aurim on wei men fef tani Judea emon sigayam wabo on, o taitait tutuat on tafanam emon senat on om am dura tani ambin o men dura komasin om aurim sebikakafun on. \v 22 Baise wei wagogoi om am bainonot on wansagob yabin wei wasagob sabu sigaraba tafanam au engon on kuayo ato amonai emama on aurin sebiragitai.” \p \v 23 On mes osi Paul mat asi ra siyein ato sabu kuayo gagamin on ra nan sinat menan Paul imama nan siruayo. Fomenei inai awa ifom on Paul dura osi auris iyaububunagen a God an Baiaiwab aurin on dura ikurereb. Paul ifourtobon Iesu aurin on Moses an Baifafaroai a aubairuruotis asi buk amonai sigagayamen on nan dura ibikakafun ato nan nunuas itikitabiren mes. \v 24 Sabu fani on an dura emon on nunuas ikitabiren, baise sabu fani on men situtum on. \v 25 Paul atonio dura kaitamom wat on ikakafun iyau, “Isaiah an dura on Ayu Kakafotin emon ikakafun tiwag wawam agirim auris! On mes osi sinai tous amosi wat on men sibasites on. \v 26 Isaiah iyau, \q1 ‘Om enai ato atonio osi sabu auris unau: \q1 Omi dura wontatam wat wontatam wat, baise men wonsagob; omi matam woneit wat woneit wat, baise men wonitai. \q1 \v 27 Yabin atonio osi sabu nunuas on wawanis, osi tainas sirufofoten a osi matas siyafofoten. \q1 Ato osi matas siteit, tainas sittatam, nunuas on sitruseren mes on, God iyau, \q1 osi Yau auriu sinrutabir ato aniyawasis, baise osi men nanaba sifour on.’” \p \v 28 Ato Paul an dura kanfounai iyau, “Omi wonsagob God an yawas dura on sabu men Jew yangan auris siyafar nono. Osi arimon sintatam!” \v 29 (Paul atonio dura iyau gibunai Jew yangan sinai yatatabai nan tous amosi sigagamois bonen.) \v 30 Kwanda ruam on Paul an goa menan aurin ibibaiyan on nan ima, ato sabu si’nat si’tai on ibikakaiwis. \v 31 On God an Baiaiwab aurin on dura sabu engon auris on totor wat ikakafun men iber mes ato men iyafan tani awanai iyafotai on.