\id HEB Tutsa: Bible Translation 1st Edition \ide UTF-8 \ide Unicode (UTF8) \h Hebruute \toc1 HEBRUUTE suh raang arah Le \toc2 Hebruute \toc3 Heb \mt1 HEBRUUTE \mt2 Suh Raang Arah Le \imt Ephangjatjih \ip \bk Le ah Hebru mina \bk* Kristaan loong suh raang kota, neng miksukte damdi ehanhan ih rook mui ano, Kristaan loong ih neng tuungmaang ah thinhaat nanah ang rum kano raangta. Arah raangte ih Jisu Kristo ah amiisak nyia Rangte ethoon wuungbaat te ngeh mina loong suh tenchaan kot suh raangta. Heh ih erah raangta adoh jaatjom amiisak tiit kamkam ih baat ha: (1) Jisu aba lathoonka Rangte Sah, heh ih cham anaang lam ih heh Wah jeng mamah ih chaat theng ah erah nyootta. Rangte Sah ang ano, Jisu ah Banlam Hak dowa khowah loong nang ih elong, rangsah loong thaknang ih elong eno Moses heh teeteewah raangtaan uh elong. (2) Jisu ah Rangte ih dong baatta heh ah saarookwe raangtaan ih romwah, Banlam Hak dowa romwah loong thaknang ibah elong. (3) Jisu jun ih hanpiite loong ah rangdah, echo, eno etek dowa puipang rumta; Jisu ah romwah phokhoh, amiisak khopui roidong kotte, erah tiit ah Hebru thooroom nyia banlam di hui awak sook rum ano siik hoon lam ih woot noisokta. \ip (Leedaap 11) Ijirel teetiit ni marah marah mina mirep ih khomjat arah thaaksok kaadi, arah le raangte wah ih aa wette loong asuh tuungmaang maang ih tong an ngeh liiha, eno (leedaap 12) ni heh le wette loong asuh baat ha rang maangthoon thoon tuungmaang ah lah naangtheng, eno tim chamnaang siiwi thok ha bah uh, neng mik ah Jisu taangko soktheng ngeh ih baat ha. Arah leedap ah erenbaat nyia ban choophaan damdi thoonbaat ha. \iot Hemong Dowa Jatjih \io1 Ephangjatjih: Kristo ah juuba Rangte dongjat thukte. \ior (1:1-3)\ior* \io1 Kristo ah rangsah loong khodi elongthoon \ior (1:4—2:18)\ior* \io1 Kristo ah Moses nyia Josua nang ih elongthoon. \ior (3:1—4:13)\ior* \io1 Kristo romwah mootkaat ah elongthoon \ior (4:14—7:28)\ior* \io1 Kristo kakham ah elongthoon\ior (8:1—9:22)\ior* \io1 Kristo ih heh roidong kota ah elongthoon \ior (10:1-39)\ior* \io1 Tuungmaang ah phangkhoh angjih\ior (11:1—12:29)\ior* \io1 Rangte eroon ih thukjih\ior (13:1-19)\ior* \io1 Ethoon rangsoom \ior (13:20-21)\ior* \io1 Jengthoon jengkhaap \ior (13:22-25)\ior* \c 1 \s Hesah jun ih Rangte jengkhaap \p \v 1 Teewadi Rangte sengte sengwah loong damdi ja hantek dook roong waanta erah damdi hejaat hejaat lam ih khowah loong jun ih roong waanta, \v 2 Enoothong amadi bah heh Sah jun ih waan hali. Rangte ih rang ah hah ah heh jun ih dongsiitta, Hethoon doh jirep ah Rangte ih heh lak nah kot suh juujeeta. \v 3 Rangte chaan aphaan ah heh ih ngaak phaak took ha eno heh Rangte ah mamah angla erah likhiikkhiik angla, heh chaan aphaan jengkhaap nawa ih rang ah hah thoontang thingtong thukla. Mina loong rangdah biin anaan mootkaat ah jen moh ano, rangmong ni Elongthoon Chaan aphaan Rangte dakchah ko adi tong wangta. \s Rangte sah rakkak tiit \p \v 4 Rangte Sah ah rangsah thaknang ibah elong hoonta, heh men ah Rangte ih neng thaknang ibah elong ih thinta, \v 5 \x - \xo 1:5 \xo*\xt Rsb 2:7; \xt*\xt 2Sam 7:14; 1Tet 17:13\xt*\x*Mamah liidih Rangte ih heh rangsah loong wasiit suh uh baat muh, \q1 “An nga Sah ngeh ah; \q2 chiinnyah ngah an Wah eh hoon lang.” \m Marah Rangsah tiit uh ebaat muh \q1 “Ngah heh suh heh wah ang ang, \q2 eno heh ah nga sah ang ah.” \m \v 6 \x - \xo 1:6 \xo*\xt Hodb 32:43 \xt*\x* Enoothong Rangte ih heh sah miwasah tupkhoh ah mongrep nah daapkaat suh liita tok adi, heh ih liita, \q1 “Rangte rangsah thoontang ih heh ah soomtu theng.” \p \v 7 \x - \xo 1:7 \xo*\xt Rsb 104:4\xt*\x* Enoothong rangsah loong tiit ah Rangte ih liita, \q1 “Rangsah loong ah Rangte ih pongbih ih hoon thuk rumta, \q2 eno heh laksuh loong ah weeluung ih hoon thuk rumta.” \m \v 8 \x - \xo 1:8 \xo*\xt Rsb 45:6,7\xt*\x* Mamah ang abah uh Rangte ih miwasah tiit asuh baatta: \q1 “O Rangte, an hasong ah timtok doh uh lathoon theng toom ang ah! \q2 An mina loong ah epun lam ih pan rum uh. \q1 \v 9 An ih kateng ah minchan ehu eno ethih ah miksuk ehu. \q1 Erah raangtaan ih an Rangte ih danje taho \q2 eno esoomtu ih taho raangtaan ih rapne thoon roon thuk halu \q2 an damdoh wa loong asuh kot thaknang ibah an suh koh halu.” \m \v 10 \x - \xo 1:10 \xo*\xt Rsb 102:25-27\xt*\x* Heh ih amah nep liita, \q1 “An, Teesu, rangphang di hatoh hoontu, \q2 eno an laklak ih rangmong loong ah hoontu. \q1 \v 11 Neng tikmat eh ah, enoothong an heh phoopho ang uh; \q2 Neng ah nyuh akhat tuungkhaang arah likhiik ih thi rum ah. \q1 \v 12 An ibah kut kakok thin ajih kok thin uh, \q2 eno neng ibah nyuh kah lek ajih lek rum ah, \q1 Enoothong an abah saarookwe erarah ang uh, \q2 eno an roidong ah timtok doh uh tah thoonka.” \m \v 13 \x - \xo 1:13 \xo*\xt Rsb 110:1\xt*\x* Rangte ih marah rangsah loong suh uh tah baatta: \q1 “Nga dakchah ko adoh tong wangho \q2 an lathong nah anpi anra loong ah \q2 an lah naktheng maang thinthin ah.” \p \v 14 Enoobah rangsah loong ah timjih ah? Neng loong ah chiiala loong Rangte mootkaatte eno neng ih khopiiroidong chote loong huinong roonghui suh daapkaat taha. \c 2 \s Khopiipang ah elongthoon \p \v 1 Erah raangtaan ih seng ih marah amiisak tiit chaatti eradoh rongrong ih boot tong ih, erah doba seng loong ah tajen ki siitri. \v 2 Jengkhaap rangsah loong ih sengte sengwah loong suh kota ah amiisak angtheng ngeh noisokta, eno marah mina ih lah boichaatta erah mina loong ah marah chamchoh theng angta erah cho rumta. \v 3 Erah ang bah, sengthung sengtak elongthoon khopiipang theng adoh lakoke ba puipang tam ehe? Teesu heh teeteewah ih thaaraam raam ih phangbaatta arah khopiipang tiit ah, eno ngo ih japchaatta erah mina loong ih seng loong suh amiisak ah jatthuk hali. \v 4 Erah damdi Rangte heh teeteewah ih maama maama epaatja etheng wak noisok thukta jun ih haaki kota eno erah damdi Esa Chiiala nawa ih lakkot loong ah heh thung jun ih korumta. \s Seng khopiiroidong lam siitte wah \p \v 5 Rangte ih marah mongrep ena dongte angla eradoh hompan suh rangsah loong ah tah thiinka—marah ena mongrep tiit seng waanli erah doh ah. \v 6 \x - \xo 2:6 \xo*\xt Rsb 8:4-6 \xt*\x* Erah nang ih, marah marah Rangteele ni amah ih raangha: \q1 “Mina ah timjih ah, O Rangte, an ih neng loong thun theng ah; \q2 neng loong ah mina luulu ba an ih sokboi etheng ah? \q1 \v 7 Neng loong ah chomroi raangtaan ih rangsah thaknang ih ehin hoontu; \q2 men raksiit nyia choomjoot etheng khopok ah pok thuk tu, \f + \fr 2:7 \fr*\ft Le rookwe ni wakraangha: \ft*\f* \q2 \v 8 an ih neng ah jirep hompante hoontu.” \m Rangte ih hoonta ngeh liita “Jirep khodoh hompante”; arah liiha di jirep roop baat ha. Ang abah uh seng ih sok ih di jirep ah mina lathong ni tah angka. \v 9 Enoothong seng ih Jisu ah ba tup hi pootsiit raang ih rangsah loong nang ih ehin hoon arah ah, timnge liidih Rangte minchan nawa ih thoontang raangtaan ih heh roop tektheng ang la. Heh chamnaang tiita thoi amadi men raksiit theng nyia choomjoot etheng khopok ah pokkoh arah nyia soomtu arah tup hi. \v 10 Rangte abah punla jirep dongsiitta nyia riimtoon sokboite ah, Jisu ah chamnaang thuk ano epun ih hoonha, eno Jisu jun ih heh susah loong heh rangka theng nah lomsiit suh. Mamah liidih Jisu ibah khopiiroidong lam siitte. \p \v 11 Heh ih mina rangdah nawa saasiit ha, eno heh nyia marah saasiitta loong suh nep neng Wah esiit angla. Erah raangtaan ih Jisu ih ngaphoh ngaano ngeh poon suh tah rakriika. \v 12 \x - \xo 2:12 \xo*\xt Rsb 22:22 \xt*\x* Rangte suh baatta, \q1 “An timjih reetu erah nga phoh ngaano loong suh baat ang; \q2 Neng dung nah an phoong ha.” \m \v 13 \x - \xo 2:13 \xo*\xt Isa 8:17 (LXX); \xt*\xt Isa 8:18 \xt*\x*Heh ih uh eli eta, “Ngah ih Rangte suh tuungmaang ang.” Erah damdi amah uh eli eta, “Ngah Rangte ih koh tahang ngaasuh ngaasah loong damdi anglang.” \p \v 14 Suh asah loong ngeh, heh ih poon rumta loong ah, hansi mina ang rumla, Jisu heh teeteewah mina dang ajang likhiik ih roong hoon kata. Erah hoon kata ah langla heh tiita jun ih Hakhojuungbaan ah thet haat suh hoon kata eno heh jiinni etek ah jen suh chaan aphaan eje angta, \v 15 erah likhiik marah etek esuh choorum ano dah etong rumta loong ah doksiit rumta. \v 16 \x - \xo 2:16 \xo*\xt Isa 41:8,9 \xt*\x* Erah jatririh heh ih huinong huita ah rangsah loong tah angta, Rangteele ni liiha likhiik Abraham suh asah loong ah sokboita. \v 17 Erah langla heh mina loong likhiik jirep dang ajang doh hoontheng angta, Rangte mootkaat doh neng ih tuungmaang theng nyia neng tenthette Romwah Phokhothoon ang suh ah. Eno ba mina loong rangdah ah biin anaan ah. \v 18 Eno marah phate rumha mina loong ah jen pang ah, mamah liidih heh uh phate nyi chamnaang ah thaak chochoi. \c 3 \s Moses nang ih Jisu ah elong \p \v 1 Rangte ih nep poon tahan Kristaan phoh ano loong! Marah Rangte ih seng loong tuungmaang theng Romwah Phokhothoon kaat thuk taha, erah Jisu, heh ah thun an. \v 2 \x - \xo 3:2 \xo*\xt Erok 12:7 \xt*\x*Heh Rangte suh tuungmaangte angta, heh ah Rangte ih heh mootkaatte juujeeta, Moses Rangte wah nok ni rapne hanpi ano kah pun reeta likhiik ah. \v 3 Nok ah thaknang ih nok hoonte wah ah ehan rangka ah, erah likhiik Moses suh lah angthang Jisu suh ehan rangka ah. \v 4 Elang eh ah nok ah mina ih hoonha—ang abah uh Rangte ah jirep donghoonte wah. \v 5 Rangte wah nok ni Moses ah Rangte suh laalomte laksuh esiit angta, eno Rangte ih lakngah nawa tiit baat arah Moses ih kah baatta. \v 6 Enoothong Kristo ah heh Sah tuungmaang maang ang ano Rangte nok ah heh lak ni thin kota. Eno Kristo suh seng tenchaan je abah nyia seng lacho laphaan seng laalomli adoh kamkam ang ibah seng ah heh nok. \s Rangte Mina suh enaangtong \p \v 7 \x - \xo 3:7 \xo*\xt Rsb 95:7-11 \xt*\x* Erah ang abah, Esa Chiiala ih liiha likhiik, \q1 “Rangte jengkhaap ah chaat an bah, \q2 \v 8 jong ajaan tenthun nak ang an, sente senwah loong ih Rangte miksuh rum ano thet re rumta likhiik ah, \q2 neng phusaang hah ni thaak phate rumta likhiik ah. \q2 \v 9 Paang rook baji mong adi reetang loong ah tupchoi di uh Rangte ngeh li rumhang no neng ih ngah thaak phate rum tahang, \q1 \v 10 Eno neng suh khah angno li rum tang, \q2 ‘Neng ten ngah suh lah koh nyia nga jengdang ah lachaat thang ih re rumla.’ \q1 \v 11 Nga tenkhat nawa ih kakham tang: \q2 ‘Ngah ih marah neng naangtong theng korum tang hah adoh timtok uh tajen nop rumka!’” \p \v 12 Nga joonte loong, banban ih tong an, mamah liidih sen laktung nah ethih thunte nyia lah hanpiite ang ano ething Rangte re nawa dok soonte nak toom je an. \v 13 Erah nang ibah, rangdah ih nak toom mokwaan han nyia senthung sentak chedotdot nak toom hoon han, Jengkhaap esiit “Chinnyah” liiha rah ih Rangteele ni jeela tokdoh wasiit wasiit chosok mui eh an. \v 14 Seng loong ah ethoon tuk ih jaakhoh ni kamkam angti likhiik erong moktong ibah Kristo damdi joonte angli. \p \v 15 \x - \xo 3:15 \xo*\xt Rsb 95:7,8 \xt*\x* Arah Rangteele ni baat ha: \q1 “Chinnyah Rangte jeng chaat ubah, \q2 tencheh nak ang an sente senwah loong \q2 Rangte miksuk rum ano re rumta likhiik ah.” \p \v 16 \x - \xo 3:16 \xo*\xt Erok 14:1-35 \xt*\x*Ngo mina ang rumta, Rangte jeng kapchaat choidi uh thet re ruh eh rumta eno heh damdi miksuk mui rumta? Erah mina loong ah Moses ih Ijip nawa doksiit rumta loong ah ang rumta. \v 17 Marah mina loong khodi Rangte paang rook baji heh ten khata? Ngo ih rangdah data erah loong asuh nyia phusaang hah ni ti rumta loong asuh khata. \v 18 Rangte ih thoomthih hoonta, “Neng loong suh ngah ih marah hah enaangtong theng kot suh taat liitang erah doh timtok doh uh tajen thok rumka”—Ngo suh jengta? marah Rangte banlam di lah roopte loong asuh jengta. \v 19 Seng ih sok idi, neng erah hah adi tajen thok rumta, mamah liidih neng ih tah hanpi rumta. \c 4 \p \v 1 Amadi, Rangte ih seng choh naangtong suh marah baat tahe erah jun ih seng echoh esuh kakham tahe. Erah raangtaan ih banban ih tong ih, naangtong chosuh kakhamta ah ngo uh lachoh nak toom ang an. \v 2 Mamah liidih seng ih Ruurang Ese ah chaatti, neng ih chaatta likhiik ah. Neng ih tiitkhaap ah echaat erumta, enoothong ese tare rumta, timnge liidih erah chaat tokdi tuungmaang ano tah kap rumta. \v 3 \x - \xo 4:3 \xo*\xt Rsb 95:11 \xt*\x* Ehanpiite seng loong ah Rangte ih enaangtong chosuh kakham tahe rah choli. Erah likhiik heh ih liita, \q1 “Nga ten khatang eno thoomthih hoontang: \q2 ‘Neng marah enaangtong theng hah neng suh kottheng taat angta adoh maatok uh tajen thok rumka!’” \m Mongrep hoonta di dook jen tom moh kata bah uh arah jengkhaap ah baatta. \v 4 \x - \xo 4:4 \xo*\xt Rangph 2:2 \xt*\x* Mamah liidih sa sinet saakaan tiit ah marah marah Rangteele ni baat eha: “Heh mootkaat thoontang mokah ano Rangte sa sinet sa adi naangtongta.” \v 5 \x - \xo 4:5 \xo*\xt Rsb 95:11\xt*\x* Erah jeng jeng ah weedop baatta: “Neng marah enaangtong theng hah neng suh kottheng taat angta adoh maatok uh tajen thok rumka.” \v 6 Marah mina ih Ruurang Ese phang chaat rumta loong ah ih erah naangtong ah tah choh rumta, mamah liidih neng ih tah hanpi rumta. Ang abah uh, wahoh eje echoh esuh ah. \v 7 \x - \xo 4:7 \xo*\xt Rsb 95:7,8 \xt*\x*Elang ih ah Rangte ih saakaan hoh thinta tiit ah noisok hali ah “Chiinyah.” Paang hantek lidi erah rangwuung tiit ah Dewid jun ih jengta, erah rangteele ni dan raang eta: \q1 “Chinnyah Rangte jeng ah chaat ih hanbah, \q2 senthung sentak ah chedotdot nak ang an.” \p \v 8 \x - \xo 4:8 \xo*\xt Hodb 31:7; Jos 22:4\xt*\x* Marah Rangte ih naangtong theng kakham rumta rah Josua ih mina loong suh jen naangtong mok ethuk rumta bah, Rangte ih saakaan hoh tiit ah tawe baat rum thengta. \v 9 Emamah ih belam uh sa sinet saadi Rangte naangtongta likhiikkhiik heh mina loong naangtong chosuh eje \v 10 \x - \xo 4:10 \xo*\xt Rangph 2:2 \xt*\x* Marah Rangte ih naangtong chosuh kakhamta ah chote ah ba naangtong ah, Rangte heh mootkaat nawa naangtong ta likhiik heh uh heh mootkaat nawa emamah ih naangtong ah. \v 11 Enoobah, enaangtong ah chosuh seng chah ih timthan haamhi erah than ih re ih, erah doba seng loong ah neng laalom laje thoidi lajen rumta likhiik sengdung dowa ngo uh naktoom je ih. \p \v 12 Rangte jengkhaap ah ething nyia echaan, lang ah langlih langngah ih thela nang ih etheh. Erah ih jirep jen laang dook ah, chiiala nyia moong achaang loong chomui la jen rit dook ah, eno lakraang laraang thuung maadi chiila erah loong ah jen phe dook ah. Erah ih ten ni thun ha rah nyia eramka ela ah uh edande eh ah. \v 13 Rangte ngathong nah timjih uh tajen hotthin ka; Timthan hoon hiita loong ah Rangte miksok niibah thoontang ah etup etheng totoh angla. Eno seng teeteewah amiisak ih Rangte suh jat thukjih. \s Jisu ah elong romwah phokhothoon \p \v 14 Erah raangtaan ih, marah suh tuungmaangli erah suh kamkam ih tuungmaang ih. Mamah liidih seng elong Romwah phokhothoon ah rangmong ni wangta—erah Jisu, Rangte Sah. \v 15 Seng Romwah phokhothoon rah seng larook lata ang idi lah tenthet tah eri, enoothong seng damdi wasiit je ah jaahantek dook phate choi ah, ang abah uh rangdah tah data. \v 16 Enoobah, kamkam ang ih, maradi tenthet nyia minchan chola Rangte tongtheng adoh thok suh jam ih, erah doba minchan nyia tenthet ah seng ih jamhi tok adoh huichaang ah choh ih. \c 5 \p \v 1 Rangte suh siik hoon suh nyia rangdah raangtaan ih khojoop thuk suh eno neng mendoh Rangte mootkaat kaatthuk suh romwah phokhothoon ah romwah dung nawa kah juuje rumta. \v 2 Heh teeteewah jirep lam ni larook lata angla, erah raang ih heh uh lajatte loong nyia emok reete loong re nabah heh toongtang mina ang ah. \v 3 \x - \xo 5:3 \xo*\xt Lew 9:7 \xt*\x* Timnge ah heh teeteewah uh larook lata angla, heh ih miloong rangdah suh luulu lah ang thang heteewah raangtaan ih nep khojoop ah hoon jaatjaat theng ang ah. \v 4 Ngo ih uh maama teewah romwah phokhothoon ang lang ngeh heh teeteewa choomjoot suh tah chaangka, erabah Rangte ih poon adoh luulu bah mih ah romwah phokhothoon jen lang ah—Aroon poonta likhiik ah. \p \v 5 \x - \xo 5:5 \xo*\xt Rsb 28:1 \xt*\x* Erah likhiikkhiik Kristo ih heh teeteewah romwah phokhothoon ang ano mih eh toom choomjoh hang ngeh tah chaangta. Erah thaknang ibah, Rangte ih heh suh baatta, \q1 “An ah nga Sah; \q2 chinnyah ngah an Wah ih hoonlang.” \m \v 6 \x - \xo 5:6 \xo*\xt Rsb 110:4 \xt*\x* Marah marah leedap ni uh eraang eha, \q1 “An roitang raangtaan ih romwah phokhothoon ang uh, \q2 Melkijadek romwah phokhothoon angta likhiik ah. \p \v 7 \x - \xo 5:7 \xo*\xt Mat 26:36-46; Mk 14:32-42; Luk 22:39-46 \xt*\x* Hatoh ni ang tokdi marah etekte jen pangte Jisu rah ih Rangte re nawa heh mikse ah janhaat ano ehuung lam ih rangsoomta. Eno heh ah toongtang nyia hethung hetak Rangte suh kotte angthoi Rangte ih rangsoom ah chaatta. \v 8 Enoothong heh Rangte Sah angta bah uh, chamnaang jun ih heh ih jeng mamah chaat theng ah erah nyoot kapta. \v 9 Heh ah epunthoon ih hoon thukta, heh jeng ah ngo ih chaat ah erah mina loong raangtaan ih heh ah lathoon theng khopiiroidong lampo ih hoonta, \v 10 eno Rangte ih heh ah Melkijadek likhiik romwah phokhothoon ngeh jat thukta. \s Lah tuungmaangte miksuk tiit \p \v 11 Arah tiit ah baat suh seng suh rapne eje, enoothong an suh jen jangbaat suh rapne echaan, mamah liidih an ih seek ih tajen samjat ko. \v 12 Sen enyootte angsuh saapoot eje dook angta—ang abah uh amadi uh Rangte tiitkhaap phang nyoot soot suh enyoot baatte we jam han ni. Echeh phaksat lalek phaksah thang amadi tuk ih sen loong ih nyupuung thiing jokte laat ang lan. \v 13 Marah mina ih amadi tuk ih nyupuung thiing laat jok ha abah noodek, ethih ese uh tadan jat ah. \v 14 Echeh phaksat, liiha abah, mihak angsuh liiha, ngo ih thaak reeraang la erah mina iba ethih ese ah jen danjat ah. \c 6 \p \v 1 Kristaan tiitkhaap ah we nyootmui leh we nyootmui eh thaknang ibah ehak thong eh ih. Seng loong lah langka mootkaat tiit nyia Rangte suh lah hanpi theng tiit adoh seng tah we chap ke; \v 2 juungtem tiit nyootsoot, lak ih taajoh ano soomkot tiit, etek nawa ngaaksaat tiit, eno roitang raang ih dande tiit loong ah lawoot waan theng. \v 3 Rangte thung mok pun abah seng marah re theng ah erah re ih. \p \v 4 Mamah liidoh, ngo ih heh tuungmaang thiin haatta ah mamah we ngaak sekthun thuktheng ah? Taksiit neng loong ah Rangte weephaak ni elang erumta; neng loong ih rangmong nawa lakkot nyia Esa Chiiala lakbi ah ethaak choh ih rumta; \v 5 neng ih Rangte jengkhaap ah ese ngeh thoijat eh rumta, eno liwang dowa roidong adi chaan aphaan jeela ah ejat ih rumta. \v 6 Eno neng ih neng tuumaang ah mat haat ih rumta! Neng loong ah we ngaak lekthuk thuk subah rapne echaan ang ah, mamah liidih Rangte Sah ah neng loong ah ih bangphak ni we tekbot rumha eno midung ni rakri dong thuk rumla. \p \v 7 Marah hah adi rangphaat phaatla nyia potiik polak seela ah phek phekte suh ese eno erah ah Rangte ih roomseetam koha. \v 8 \x - \xo 6:8 \xo*\xt Rangph 3:17,18 \xt*\x*Enoothong marah di theng anaam nyia suh anah dongla loong bah thaangmuh, erah loong ah suh bah Rangte ih choophaan phaan ih tamha, eno neng loong ah we nawa ih thet haat rum ah. \p \v 9 Enoothong erah likhiik jeng ih boh, mongnook phoh ano loong, sen ah subah kamkam ih laalomli. Seng ih ejat ehi sen suh khopiiroidong ah romseetam ese koh halan. \v 10 Rangte ih mih tah danka. Heh ih an timjih re raangtu erah tabe haatka nyia huinong nong huitu ah nyia amadi uh Kristaan loong huinong ah nong hui ruh ehu rah uh tabe haatka. \v 11 Seng nookli ah langla, senthung sentak kot ah hethoon tuk ih toom ang ah, eno juuba sen ih laalom han ah amiisak ih choh an. \v 12 Sen edem ang an rah suh tah nook ke, enoothong ngo ih Rangte suh hanpiiha nyia enaan eha likhiik angsuh eno Rangte ih tiimjih raangtaan ih kakhamta erah ah chola suh ba nookli. \s Rangte kakham ah kamkam \p \v 13 Abraham suh Rangte ih kakhamta, erah kakham jun ih re suh thoom hoonta. Heh thaknang ih elong laje tungkaang di, thoom hoonta adi Rangte ih heh teeteewah men seta. \v 14 \x - \xo 6:14 \xo*\xt Rangph 22:16,17 \xt*\x* Heh ih liita, “Ngah ih an damdi kakham hang, an suh romseetam koha eno an sutoom satoom hantek koha.” \v 15 Abraham ih naan ano bansokta, eno Rangte ih heh suh marah raangtaan ih kakhamta erah echoh eta. \v 16 Seng ih thoomhoon ih di, seng men thaknang ih wahoh men ah elong ih sehi, eno erah thoomhoon rah ih daanmui jengmui thoontang phansiit ha. \v 17 Rangte ih kakham thinta ah chote loong asuh baat ha, heh ih tiim raangtaan ih kakhamta, erah timtok doh uh tah lekka ang ah; erah thoidi kah khamha khodi uh thoom we boot hoonta. \v 18 Jengkhaap enyi je ah, erah maatok uh tah lekka, Rangte tah leekka nyia tah lekka. Seng marah heh damdi epui eliite loong asuh rapne chaan chotheng, seng laalom ah rak thuk suh ah. \v 19 \x - \xo 6:19 \xo*\xt Lew 16:2 \xt*\x* Seng roidong raangtaan ih erah laalomli ah jaankeng likhiik. Emah ang abah punpiipi nyia elang jaatjaat ih ah, Erah laalom ah ih rangmong rangsoomnok ni nyuh tin ha dowa ih esa khotok di esaathoon adoh thoksiit he. \v 20 \x - \xo 6:20 \xo*\xt Rsb 110:4 \xt*\x* Seng raangtaan ih Jisu seng jaakhoh ni wangta eno sa rookwe raangtaan ih heh ah Melkijadek likhiik romwah phokhoh ih hoonla. \f + \fr 6:20 \fr*\ft Melkijadek romwah tiit ah 5:6 ni uh eraang eha \ft*\f* \c 7 \s Romwah Melkijadek \p \v 1 \x - \xo 7:1 \xo*\xt Rangph 14:17-20\xt*\x* Arah Melkijadek ah Salem luuwang angta nyia Echoong Thoon Rangte suh heh romwah angta. Abraham raamui theng nawa luuwang baji ah jen thin ano ngaak wang taha di, Melkijadek ah heh damdi chomui ano romseetam kota, \v 2 eno Abraham ih marah toonta dowa asithiik ah heh suh kota. (Melkijadek liiha phangkhoh thoon ah “Kateng Luuwang”; erah damdi heh ah Salem Luuwang angthoi, “Semroongroong Luuwang uh eli eta.”) \v 3 Melkijadek nuh nyia hewah adoleh hete hewih men tiit loong ah raangthin muh; hetup hesaat nyia hetek hemat tiit uh raangthin muh. Heh ah Rangte Sah likhiik ang ano saarookwe raangtaan ih romwah angla. \v 4 Sok thaak an, heh ah timthan rak angta. Sengte sengwah Abraham hemen herang pan angta, eno heh ih raamui theng nawa chota dowa asithiik ah heh suh kota. \v 5 \x - \xo 7:5 \xo*\xt Erok 18:21 \xt*\x* Leewi sutoom satoom romwah ang rumta loong asuh, Hootthe ih asithiik Ijirel mina loong jin nawa suk suh baat rumta, erah langla Abraham sutoom satoom nengneng mina jiin nawa suk thuk rumta. \v 6 Melkijadek ah Leewi sutoom satoom tah angta, enoothong marah suh Rangte ih kakhamta wah ah Abraham, jiin nawa asithiik ah thaang ano romseetam kota. \v 7 Romseetam chote thaknang ibah romseetam kotte wah rah elong, erah liiha rah tenchi angtheng tah angka. \v 8 Asithiik toonte romwah loong ah etek ete mina; enoothong rangteele ni baat ha likhiik Melkijadek ih asithiik toonta aba, heh ething eh tongte. \v 9 Eno, weeli ibah Abraham ih asithiik kota adi Leewi (Asithiik katoon rumta sutoom satoom ah) eh uh ekot eta. \v 10 Timnge liidih Leewi ah maang tup angta, enoothong Melkijadek chomuita di hete hewah Abraham sak ni eje angta. \v 11 Ijirel mina suh kota Hootthe jun di, romwah ah Leewi jaat apaat nawa angtheng. Amadi, leewi nok hah romwah loong mootkaat ah epun angta bah, belam Aroon jaatang likhiik lah ang thang Melkijadek jaatang likhiik we dong jamtheng tah taat angta. \v 12 Timnge liidih romwah jaatang lek taano bah hootthe nah uh jirep ah elek etheng ang ah. \v 13 Eno arah di liiha, seng Teesu ah jaat hoh paat hoh nawa angta, hejaat hepaat ngo uh romwah tataat thaak mota. \v 14 Erah thoontang ih ejat eha heh ah Juda jaat apaat nawa tupta; eno Moses ih romwah loong tiit baatta adi arah jaat apaat tiit ah baat muh. \s Melkijadek likhiik Romwah ehoh \p \v 15 Arah tiit ah jat suh elaang ih hoonla; Melkijadek likhiik romwah maama dong taha. \v 16 Heh ah romwah ih hoonta, mina banlam nawa ih tah hoonta, enoothong lathoonka roidong chaan aphaan jun ih hoon thukta. \v 17 \x - \xo 7:17 \xo*\xt Rsb 110:4\xt*\x*Timnge liidih Rangteele ni liiha, “An Melkijadek lalidoh roitang raangtaan ih romwah ang uh.” \v 18 Erah raangtaan ih banlam hak ah ethin haat eha, timnge liidih erah banlam ah kamkam lah ang koka no nyia timdi uh lapun koka no tah maak rumta. \v 19 Mamah liidih Moses Hootthe ih tim uh tapun thukta. Eno amadi laalom theng eseethoon ah koh tahe, marah lam ih Rangte reeni thok li erah ah. \v 20 Erah damdi, Rangte ih thoomhoon arah eje. Romwah wahoh ang thukta adi arah likhiik thoomhoon tajeeta. \v 21 \x - \xo 7:21 \xo*\xt Rsb 110:4 \xt*\x* Enoothong Jisu ah thoomhoon jun ih romwah ang thukta adi Rangte ih heh suh amah liita, \q1 “Teesu ih kamkam eh kakhamta, \q2 erah tah ngaak toon ka: \q1 An roitang ih romwah angtheng.’” \m \v 22 Erah raangtaan ih, arah maama tiit baat ha rah ih Jisu aba nuumiijeng eseethoon. \p \v 23 Belam uh maama ehoh eje: jaakhoh ni romwah loong wahoh uh hantek ang rumta, timnge liidih neng loong ah mattek erumta, erah thoidi neng mootkaat ah tajen jang mokah rumta. \v 24 Enoothong Jisu ba tongla roitang ah, eno heh romwah mootkaat ah ngo suh uh tatoom koka. \v 25 Ngo heh jun ih Rangte reeni wangla erah jen pang suh Jisu ah saarookwe tarong, mamah liidih neng loong suh rangsoom kot raang ih heh ah roitang ething tongla. \v 26 Erah raangtaan ih seng ih jamhi ah chosuh Romwah Phokhothoon ah Jisu. Heh ah esa; heh tah thika nyia rangdah tah daka; heh ah rangdah mina loong dowa pheehoom ano rangmong loong ni toonsiit wanta. \v 27 \x - \xo 7:27 \xo*\xt Lew 9:7\xt*\x* Heh ah romwah phokhothoon loong wahoh likhiik tah angka; Heh ih sa rookwe jaakhoh heteewah rangdah raangtaan ih eno wahoh loong rangdah raangtaan ih khojoop siik hoon hoonte tah angka, wahoh raangtaan eh uh khojoop siik hoon ah tah jamka. Heh tewah roidong kota adi, khojoop siit hoon ah jaasiit di thoontang roop kota. \v 28 Moses Hootthe jun ibah lapun lajun mina ah romwah phokhothoon raang ih juujeeta; enoothong Rangte ih kakhamta adi thoom nep hoonta, eno erah Hootthe lini dong taha, erah langla saarookwe raangtaan ih epunthoon ang arah Rangte Sah ah juuje ha. \c 8 \s Jisu ah seng Romwah phokhothoon \p \v 1 \x - \xo 8:1 \xo*\xt Rsb 110:1\xt*\x* Seng ih roop liihi ah langla timthan ese ah romwah Phokhothoon ah, heh ah Rangte Esa nyia luuwang loong tongtheng dakchah ko ni rangmong ni tongla. \v 2 Heh ah romwah phokhothoon ang ano thoontang nang ih Esa Taang Thoon adi reela, erah ah Rangte ih hoon arah amiimi nyutaap adi reela, mina loong lak ih hoon arah tah angka. \p \v 3 Timthan romwah phokhothoon dan jeeta erah loong ah asithiik kot suh nyia huiawak dook ano Rangte suh khojoop hoon suh dan jeeta, eno erah raangtaan ih seng Romwah Phokhothoon eh uh khojoop jooptheng timjih uh eje angtheng. \v 4 Heh ah hatoh nah angta bah, heh ah romwah tah jaatjaat ang thengta, mamah liidih Jehudi Hootthe ih jamha ranglakkot ah kot suh romwah wahoh loong eje ang rumta. \v 5 \x - \xo 8:5 \xo*\xt Hpkt 25:40 \xt*\x* Romwah likhiik re rumla rah amiimiisak marah rangmong ni angla erah likhiik jaatjaat ih re rumla. Arah loong ah Moses damdi mamah angta erah likhiik angla. Esa nyutaap ehoon nanah di Rangte ih baatta, “Marah kong ni noisok taho erah likhiikkhiik hoon suh nak beehaat uh, an ten nah khomthun uh.” \v 6 Enoothong belam bah, romwah mootkaat marah elongthoon angta ah Jisu jiinni, timnge liidih Rangte nyia heh mina laktung ni kakham eseethoon tiit ah khamta, mamah liidih kakham tiit adi nyaang baat ha. \p \v 7 Jengthaak asuh jaakhoh dowa kakham tiit adoh lah thita bah, liwang kakham tiit ah tajam thengta. \v 8 \x - \xo 8:8 \xo*\xt Jer 31:31-34\xt*\x* Enoothong Rangte jengta adi heh mina loong thet re ah choh jota, \q1 “Saakaan loong ah ethok ehala, Teesu ih liiha, \q2 Ngah ih ena kakham Ijirel mina loong nyia Juda mina loong damdoh thin ang doh. \q1 \v 9 Erah kakham abah nengte nengwah loong suh hoontang ah likhiik tah angka ang ah, \q2 neng lak ni jorum angno Ijip nawa doksiit rumtang likhiik ah. \q1 Marah ngah ih neng damdi nuumiijeng hoontang adi neng tuungmaang ah tajeeta, \q2 erah raangtaan ih ngaathung ngaatak neng suh tah kotang. \q1 \v 10 Belam, saathoi doh arah nuumiijeng Ijirel \q2 mina loong suh hoonhang, teesu ih liiha: \q1 Neng thung nah nga hotthe loong ah thun thuk rum ang \q2 nyia neng ten nah raang rum ang. \q1 Ngah neng Rangte ang ang, \q2 eno neng ah nga mina ang rum ah. \q1 \v 11 Ngo ih uh neng phoh ano laktung nah nyoot theng tah angka \q2 adoleh nengkhuung nengtok nah baat mui theng tah angka. \q2 ‘Teesu ah jat uh ngeh ah.’ \q1 Timnge liidih neng ih ngah ejat eh rumte ang halang, \q2 mihak nodek thoontang ih jat rumte ang rum halang. \q1 \v 12 Neng rangdah loong ah biin anaan erum ang \q2 eno neng thet re ah takah dokthun rum kang.” \m \v 13 Nuumiijeng ena tiit ah baat ang bah, Rangte ih phangkhoh ah ehak ih hoon thukla; eno tim ang abah uh ehak ih hoonta no nyia thiita no seek ih thih ah. \c 9 \s Hatoh nyia Rangmong rangsoom \p \v 1 Phangkhoh thoon nuumiijeng tiit adi rangsoom theng banlam angta, nyia mina ih hoon arah rangsoom theng hah nep angta. \v 2 \x - \xo 9:2 \xo*\xt Hpkt 26:1-30; 25:31-40 \xt*\xt Hpkt 25:3-30\xt*\x* Nyutaap ah hoon rumta, kaalek ko asuh Esa rum ngeh liita. Erah di weetook chooktheng angta, Rangte suh kotta baanlo ah teebun adi angta. \v 3 \x - \xo 9:3 \xo*\xt Hpkt 26:31-33 \xt*\x*Liwang wah nyukho angta lih adi nyutaap esiit angta erah suh Esa Thoon Taang ngeh liita. \v 4 \x - \xo 9:4 \xo*\xt Hpkt 30:1-6; \xt*\xt Hpkt 25:10-16; \xt*\xt Hpkt 16:33; \xt*\xt Erok 17:8-10; \xt*\xt Hpkt 25:16; Hodb 10:3-5\xt*\x*Erah di Kom nawa romthong maradi phontum tumtak theng nyia nuumiijeng bangkhok ah kom nawa ih loopchoi angta, eno erah damdi kom nawa hoon arah khaplang hemong adi manna pan angta, Aroon chaanthah adi banglak dong arah nep angta, eno jengdang ah jonglo adi eraang choi enyi angta. \v 5 \x - \xo 9:5 \xo*\xt Hpkt 25:18-22 \xt*\x* Bangkhok khoh adi hejang pan jih ajaat angta, eno Rangte ah eje ngeh noisokta, heh ih maradi rangdah biin anaanta eradi heh jang ih hoploopta. Enoothong jirep tiit woot jangbaat theng saapoot tah angka. \p \v 6 \x - \xo 9:6 \xo*\xt Erok 18:2-6 \xt*\x* Arah loong ah amah ih khookhamta. Romwah loong ah saarookwe Nyutaap kaalek adi kah mokah rumta, \v 7 \x - \xo 9:7 \xo*\xt Lew 16:2-34\xt*\x* enoothong romwah phokhothoon luulu Hemong Thoon Nyutaap adi paang siit di jaasiit kawangta. Heh teewah rangdah raangtaan ih Rangte suh koh arah sih nyia mina loong lajat thang ih mok re rumta rangdah raangtaan ih sih kah koh wanta. \v 8 Erah khookhamta loong ah sok kadi, Esa Chiiala ih naririh ih jatthuk hali, nyutaap kaalek ah panpan doh Esa Thoon rum nah wang lam ah mabah uh tah daapka. \v 9 Erah loong noisok hali rah charangneng wa saapoot tiit ah noisok hali. Erah langla Rangte suh khojoop siik hoon lakkot nyia huiawak ah jam ano khojoop siik hoonha rah ih rangsoomte loong ten ah tajen pun siitka, \v 10 mamah liidih ejok ephaksat luulu nyia khojoop kuh dowa ih luulu ba hoon rumha. Arah loong banlam ah rangkhoh nah noisok suh ba, arah loong aba Rangte ih banlam ena hoon saapoot maang thok doh ban maak suh ba ah. \p \v 11 Enoothong mongrep ni marah ese eje angla raangtaan ih Jisu ah Romwah Phokhothoon likhiik ejen raak ih taha. Marah nyutaap adi heh mola erah elong nyia esa thoon; erah langla mina lak ih hoon arah tah angka, nyia mongrep dowa tah angka. \v 12 Esa Thoon nyutaap Mong adi Kristo ah jaasiit saarookwe raangtaan ih roop nopta. Erah saapoot adi romhoon raangtaan ih maan nyia ki sih loong ah tah pi koh wanta, erah thaknang ibah heh teewah sih rah ih rom wan ano seng suh lathoon theng khopiiroidong ah chothuk tahe. \v 13 \x - \xo 9:13 \xo*\xt Lew 16:15,16; \xt*\xt Erok 19:9,17-19\xt*\x* Ki nyia maan sih erah damdi luiamaan sook kota dowa botla wiik rah ih marah mina rom arang di lah punka loong sakkhoh adi kah rom rumta, emah ih rom rum ano neng khoh kajoop rumta. \v 14 Erah amiimi angthoi, Kristo sih ih batang aleh erah loong thaknang ibah timthan ehan ih jen sa haat ah, roitang Chiiala jun ih heh teewah roidong ah Rangte suh esa rom ah thoon rom kota. Heh sih rah ih sengthung sengtak lalangka romhoon dowa saahaat tahe, erah doba ething Rangte moot ah jen moh ih. \p \v 15 Erah thoidi Rangte ih kakhamta ah ngo ih roitang raangtaan ih romseetam chote loong asuh Jisu ih nuumiijeng ena jam thinha. Erah uh ejen lang ih ah mamah liidih mina loong jaakhoh nuumiijeng ih laatbaat rumta adi tong tokdi thet re rumta dowa doksiit suh jaasiit etek eta. \p \v 16 Kakhamta jun ibah marah ih hoonta erah etek ah ejat ih thuktheng, \v 17 timnge liidoh marah ih hoonta heh mik thingthing doh kakham hoonta ah tim uh tah angka; Heh tek lidoh ba ang ah. \v 18 Erah raangtaan ih jaakhoh dowa nuumiijeng \f + \fr 9:18 \fr*\ft Grik jengdi “Enook” nyia “Nuumiijeng” joonsiit suh liiha \ft*\f* ah sih maak adi ba angta. \v 19 Phangkhoh ah, Moses ih mina loong suh Hootthe ni timthan jengdang angta erah baat rumta. Eno heh ih maan nyia ki sih loong ah toon ano joong damdi woita eno Hootthe leedap adi nyia mina loong khoh ni seem waak rumta, erah waak suh hisop bangphook hemongpan hechat ang arah nyia saap roon esaang kah maak rumta. \v 20 Heh ih baatta, “Rangte ih nuumiijeng ah kap tiit baat halan ah arah sih rah ih siin hoonha. \v 21 \f + \fr 9:21 \fr*\ft Lew 8:15 \ft*\f* Erah likhiikkhiik Moses ih Esa Nyutaap nyia marah huikhaak rangsoom raangtaan ih maak rumta khoh adi uh sih rah ih hakta. \v 22 \x - \xo 9:22 \xo*\xt Lew 17:11 \xt*\x*Elang eh ah Hootthe jun ibah jirep sih ih saahaat ah, erah damdi rangdah uh sih janhaat adoh ba biin anaan ah, \s Jisu tek raang ih rangdah saahaat ha \p \v 23 Marah rangmong ni angla erah nyoot hoonha loong ah uh emamah sih rah ih saasiit theng. Enoothong rangmong nawa loong rah ih erah khotok doh ese khojoop hoontheng ngeh jamha. \v 24 Timnge liidih, Kristo ah Esa Taang adi tah nopta marah mina lak nawa ih hesak mi dowa nyoot hoon rumta di ah. Heh ah rangmong ni ba wangta, eradi sengtong thiik ah Rangte ngathong ni heh tong wangla. \v 25 Jehudi romwah phokhothoon Esa Thoon adi paang siit di luiamaan sih ah pi ano jaasiit kah wangta. Enoothong Kristo bah heh teeteewah Rangte suh kot hedop hedop tah wangta, \v 26 jaahantek wangtheng angta bah heh ah mongrep phang dongsiitta dowa ih jaahantek dook chamnaang thengta. Enoothong rangkuh ah ethoon nanah di heh jaasiit saarookwe raangtaan ih ra taha, rangdah saahaat raangtaan ih heh teewah roidong ah kota. \v 27 Seng thoontang jaasiit etek etheng jaatjaat, erah lih adoh Rangte ih dande he. \v 28 \x - \xo 9:28 \xo*\xt Isa 53:12\xt*\x* Erah likhiikkhiik Kristo uh jaasiit rangdah loong ah dok haat raangtaan ih heh teewah roidong ah kota. Heh ewe ngaak dong eha, rangdah raangtaan ih takah angte, enoothong marah mina ih heh bansok ha erah loong puipang raangtaan ih raaha. \c 10 \p \v 1 Jehudi Hootthe ah tah khomka eno amiisak angla rah erah laaphaang; erah ese ah dong suh heh laaphaang ah ban noisok ha. Phoosiitsiit romhoon ah saarookwe hoonha, paang siit ang leh hoon. Erah Hootthe jun ih Rangte reeni wangte mina loong ah arah romhoon jun ih mamah ma jen punsiit ah? \v 2 Mina loong Rangte khorongngot rangsoom nawa ih neng rangdah ah mok jen saahaat rumta bah, neng rangdah asuh ethih ngeh takah li rum thengta, khojoop hoon ah thinhaat erum thengta. \v 3 Emamah ih hepaang rookwe khojoop rumta rah ih neng rangdah loong rah woot dokthun thuk rumha. \v 4 Mamah liidih maan nyia ki sih loong rah ih timtok doh uh rangdah ah tajen dok haatta. \p \v 5 \x - \xo 10:5 \xo*\xt Rsb 40:6-8 \xt*\x* Erah raangtaan ih, Kristo ah mongrep ni eraak nanah dih heh ih Rangte suh baatta: \q1 “Khojoop siik hoon ah an ih takah jam ko ang uh, \q2 enoothong nga raangtaan ih sak esiit ban khookhamtu. \q1 \v 6 Romthong ni huiawak sook ha suh nyia \q2 rangdah dok haat raangtaan ih khojoop ha suh an taroon ko. \q1 \v 7 Eno ngah ih baattang, \q2 O Rangte, an thung jun ih re suh, ‘Ngah aani’ \q2 Hootthe leedap ni nga raang ih raangha likhiikkhiik ah.’” \m \v 8 Jaakhoh phangbaatta ah, “Khojoop siik hoon suh nyia rangdah dok haat suh luiamaan sook ano kot ah tah jamko edoleh tah roonko.” Heh ih emah laang jengta bah uh Hootthe jun ih khojoop siik hoon ah hoon ruh erumta. \v 9 Eno heh ih liita, “O Rangte, an thung jundoh re suh ngah aani.” Eno ehak khojoop ah Rangte ih dok haat ano Kristo khojoop ah weelek thinta. \v 10 Mamah liidih Jisu Kristo ah Rangte thung jun ih reeta, erah jaasiit saarookwe raangtaan ih heh sak tek haat raangtaan ih seng loong ah seng rangdah nawa esa eti. \p \v 11 \x - \xo 10:11 \xo*\xt Hpkt 29:38 \xt*\x* Jehudi romwah ih saarookwe heh moot ah mota eno erarah khojoop ah jaarook we kahoonta; enoothong erah khojoop siik hoon rah ih tim saadoh uh rangdah ah tah sa haatka. \v 12 \x - \xo 10:12 \xo*\xt Rsb 110:1\xt*\x* Enoothong, Kristo ibah rangdah loong raangtaan ih khojoop jaasiit hoonta, erah saarookwe raangtaan ih angla, eno heh ah Rangte dakchah ko adi tongla. \v 13 Eradi Rangte ih heh raawah loong ah heh lanak theng maang thinthin eh banha. \v 14 Jaasiit khojoop ih ngo rangdah sa haatta erah loong ah saarookwe raangtaan ih epunthoon ih hoon thuk rumta. \p \v 15 Esa Chiiala ih uh seng suh haaki koh tahe. Jaakhoh adi heh ih liita, \q1 \v 16 \x - \xo 10:16 \xo*\xt Jer 31:33 \xt*\x* “Saakaan thok ha doh arah nuumiijeng\f + \fr 10:16 \fr*\ft Nuumiijeng ah Rangte damdi epunwaan eh suh kakhamha suh liiha, Inglis di covenant liiha \ft*\f* ah \q2 neng damdoh hoon ang \q1 Ngah ih nga hootthe rah neng ten nah nopsak ang \q2 eno neng khotih nah nep raang ang.” Teesu ih liita. \m \v 17 \x - \xo 10:17 \xo*\xt Jer 31:34 \xt*\x* Eno heh ih amah we liita, “Ngah ih neng rangdah loong nyia neng thet re loong ah takah dokthun kang.” \v 18 Erah thoi biin anaan hoonta dowa ih, rangdah dok haat suh khojoop takah jamka. \s Rangte reenah wang ih \p \v 19 Phoh ano loong, erah raangtaan ih Jisu tek jun ih lacho laphaan Esa Thoon Rum adoh jen wang ih. \v 20 Nyukho\f + \fr 10:20 \fr*\ft Nyukho-Nyuh eloongwah rangsomnok ni kathin ajih asuh liiha. \ft*\f* ah jun ih seng loong suh lam ena nyia ething lamlaang koh hali—erah langla, Heh teewah sak jun ih. \v 21 Seng loong raang ih Rangte nok sokboite elongthoon romwah esiit je ah. \v 22 \x - \xo 10:22 \xo*\xt Lew 8:30; Ijk 36:25 \xt*\x* Erah raang ih Rangte reenah esa tenthun nyia amiimi tuungmaang ah kap ino wang ih, erah damdi seng tenthun ethih dowa saahaat nyia seng sak ah erah joong ih chot choi wang ih. \v 23 Marah ten ih jamhi erah laalom ah rongrong eh thin ih, timnge liidih Rangte suh laalom idoh ba heh kakham ah seng jinnah jen thin ih. \v 24 Seng laktung nah esok boi mui etheng, huinong ah nong hui mui suh nyia ese reeraang moot suh ah, eno minchan ah noisok mui ih. \v 25 Wahoh ih thinhaat ha likhiik seng laktung nah rangsoom rangtu theng nah chomui tah toihaat ke. Erah nang ibah seng laktung nah ehanhan thong huk baattaan mui ih, sen ih uh ejat ehan Teesu raak Saakaan ah rapne haniik angla. \p \v 26 Seng suh amiisak tiit ah jatthuk hali lidoh, jatchoi doh rangdah motkaat karuh mok eh ibah erah rangdah sa haat suh khojoop siik hoon theng takah jeeka. \v 27 Erah naang ibah, Rangte tiit daante thet haat suh dande rangwuung nyia weeluung thok hala ra echo damdoh ban soktheng ba je ah! \v 28 \x - \xo 10:28 \xo*\xt Hodb 17:6; 19:15 \xt*\x* Ngo ih Moses Hootthe lah chaatka, erah loong ah edande saadoh neng thet re ah dong baat rum ano, wanyi nang ih ehan haakiite mok dong abah, lah minchan thang ih tek haat kah ih rum ah. \v 29 Emah ang abah, ngo ih Rangte Sah ah thetsok haate ah mamah angte ah? eno marah mina ih Rangte nuumiijeng sih ih saasiit rumha asuh thaangniin ngeh thun rumha loong asuh uh mamah angte ang ah? eno Chiiala minchan ah thaangjuute loong asuh uh mamah angte ah? Taatthun thaak an eho chamthuk\f + \fr 10:29 \fr*\ft Eho chamthuk ah ethet re ela di cham thuk asuh liiha, Inglis di Punishment liiha \ft*\f* theng bansok rumha rah timthan echo theng ah! \v 30 \x - \xo 10:30 \xo*\xt Hodb 32:36 \xt*\xt Hodb 32:36\xt*\x* Timnge liidih erah ngo jengta erah seng ih jat ehi, “Jaadaak ah ngah ih hoon ang, ngah ih ngaak kot ih ang”; eno amah uh eli eta, “Rangte ih heh mina loong ah dande eh ah.” \v 31 Ething Rangte lak khonah dat abah timthan echo etheng ah! \v 32 Dokthun uh an damdi jaakhoh ni mamah angta, Rangte weephaak ah an sak ni ra taha lini ah, an jirep lam ni chamtu, ang abah uh echam enaang rah ih tajen taho. \v 33 Tim saasa di an midung ni thaangju rum taho eno rakri rum thuk taho, tim saasa di an thaangju rum taho loong damdi joon tong suh ban tongtu. \v 34 Phaatak ni tongte loong damdi roong chamtu, an hupkhaak thaaja rumta di uh an ih tenroon lam ih enaan etu, mamah liidih an ih ejat etu marah thet haat rumta thaknang ibah an ese ngaak chote angtu rah ah, erah hupkhaak ah roitang raangtaan ih ang ah. \v 35 An thung nak joong uh mamah liidih erah dowa an ih hethaang ah elong choh uh. \v 36 Rangte thung jun ih re suh nyia Rangte kakham ah chosuh li ubah an ih ejen naan etheng ang ah. \v 37 Mamah liidih rangteele ni baat ha, \q1 “Chomroi lidoh, \q2 marah eraak ete angla erah wah rah eraak eha; \q2 heh tah beenba ka. \q1 \v 38 Mamah ang abah uh nga kateng mina loong ih hanpi rum ano ething eh tong rum ah; \q2 Enoothong marah mina heh liko ngaak ah, \q2 erah mina asuh ngah tah roonkang.” \m \v 39 Seng loong heh liko ngaakte nyia emat ete mina likhiik tah angke. Erah nang ibah seng jiinni laalom eje eno seng loong ah epuipang choi. \c 11 \s Tuungmaang \p \v 1 Tuungmaang eje liiha ah langla seng mik ih latup thang ih kamkam ih laalomli asuh liiha. \v 2 Rangte ih teewah mina loong suh neng tuungmaang jeethoi dong jatthuk rumta. \v 3 \x - \xo 11:3 \xo*\xt Rangph 1:1; Rsb 33:6,9; Jn 1:3\xt*\x* Rang ahah Rangte jengkhaap nawa ih hoonta rah seng tuungmaang jun ih jat hi, mamah liidih marah ekap tup ehi erah latupke dowa hoon arah. \p \v 4 \x - \xo 11:4 \xo*\xt Rangph 4:3-10 \xt*\x* Abel ih tuungmaang jeethaang ih Ken thaknang ih ese Rangte suh khojoop hoonta. Heh tuungmaang je thaang ih Rangte ih heh suh kateng mina ngeh thangta, timnge liidih heh lakkot ah ethang eta. Heh tuungmaang je thaang ih Abel ah etek lini uh jeng ruh ela. \p \v 5 \x - \xo 11:5 \xo*\xt Rangph 5:21-24\xt*\x* Inok ah heh tuungmaang jeethaang ih tah tiita enoothong Rangte taang ni siit wanta, eno mina loong ih uh tah chojam rumta, mamah liidih Rangte ih rang ni toonsiit wanta. Rangteele ni liiha Inok ah rang ni maang toonsiit wanta di Rangte ah roon thukta. \v 6 Tuungmaang lah jeeka bah ngo ih uh Rangte ah tajen roon thukka. Timnge liidih Rangte reenah wangte loong ih Rangte ah eje nyia ejam eh ah bah echoh eh ah ngeh tuungmaang eje angtheng. \p \v 7 \x - \xo 11:7 \xo*\xt Rangph 6:13-22 \xt*\x* Noa suh heh tuungmaang eje angta, erah raangtaan ih Rangte ih maang langka di ban baatta jengkhaap ah Noa ih echaat eta. Rangte jeng ah chaat ano khoonkhuung ah hoonta eradi heh teewah nyia heh jaatang thoontang pui rumta. Erah lini mongrep ah damdak haat choi angta, eno Noa ih Rangte jiinni wa kateng ah tuungmaang jun ih jen chota. \p \v 8 \x - \xo 11:8 \xo*\xt Rangph 12:1-5\xt*\x* Abraham ih Rangte jeng chaatta rah heh di tuungmaang eje ang thaang ih. Rangte ih Abraham suh marah heh suh kottheng angta erah hah adoh kaat suh baatta, heh hah ah thinhaat ano mani kalang ngeh uh lajat kaadi kata. \v 9 \x - \xo 11:9 \xo*\xt Rangph 35:27\xt*\x* Heh tuungmaang jeethaang ih Rangte ih kakhamta deek akaan adi wenwah likhiik ih tongta. Eradi nyutaap loong ni tongta, erarah Rangte kakham chote Isak uh nyutaap ni tongta eno Jaakob nep emamah ih tongta. \v 10 Abraham ih marah Rangte ih jaaseemoong ih hoon arah samnuthung nyia saarookwe raangtaan ih ang arah samnuthung angsuh hah ese rah banta. \p \v 11 \x - \xo 11:11 \xo*\xt Rangph 18:11-14; 21:2\xt*\x* Tuungmaang nawa ih Abraham ah hewah ih jen hoonta, heh rapne teekaang ang abah uh nyia Sara ah sah lah dong huite angta bah uh ah. Rangte \f + \fr 11:11 \fr*\fq Tuungmaang wa ih miwah tupta ngeh liiha \fq*\fq Mararah le ni Sara ih miwah sah dong chota ngeh uh eraang eha.\fq*\f* kakham ah thin suh Abraham di tuungmaang eje angta. \v 12 \x - \xo 11:12 \xo*\xt Rangph 15:5; 22:17; 32:12\xt*\x* Abraham hesak abah etek eta ang ah bah uh mina esiit dowa heh sutoom satoom loong hantek dongta, rang ni ritsi loong nyia juungnuh kaang ni lajen wettheng phusaang angla likhiik ah. \p \v 13 \x - \xo 11:13 \xo*\xt Rangph 23:4; 1Tet 29:15; Rsb 39:12 \xt*\x* Arah mina loong di tuungmaang je thaang ih ti rumta. Neng Rangte ih kakhamta rah maangchoh rumka, enoothong haloh nawa ih dook tup rum ano neng loong ih noppoon rumta, eno neng ih ejat erumta, hatoh adi minok mihah likhiik nyia wenwah likhiik boh ih tongli ngeh ah. \v 14 Erah jeng rumta rah ih noisok ha neng loong ih nengdeek nengkaan ah jam rumha ngeh ah. \v 15 Neng ih marah deek akaan thinhaat rumta erah tah woot sen thun rumta; erah mok woot thun rumta bah engaak mok erum thengta. \v 16 Erah thaknang ibah ese deek akaan rah chosuh nook rumta, erah rangmong deek akaan asuh liiha. Rangte ih ngah neng loong Rangte li suh tah rakriita, mamah liidih neng loong raangtaan ih samnuthung ah hoon thin eta. \p \v 17 \x - \xo 11:17 \xo*\xt Rangph 22:1-14 \xt*\x*Rangte ih taat teeme kano, Abraham ih heh sah Isak Rangte suh khojoop siik hoon taat koh wanta erah heh tuungmaang jeethaang ih angta. Rangte ih kakhamta mina rah Abraham, angta bah uh heh sah esiit luulu angta rah khojoop siik hoonkot suh nooknook angta. \v 18 \x - \xo 11:18 \xo*\xt Rangph 21:12 \xt*\x* Rangte ih baat choi, “Ngah ih kakham tang, an sah Isak jun ih an sutoom satoom ah choh uh ngeh ah.” \v 19 Abraham thung ni dong taha Rangte ih Isak ah etek nawa jen saat siit eh ah—eno, emamah Abraham ih Isak ah etek taat eta nawa we ngaak choh eta. \p \v 20 \x - \xo 11:20 \xo*\xt Rangph 27:27-29,39,40 \xt*\x*Heh tuungmaang jun di Isak ih Jaakob nyia Isau suh liwang raangtaan ih romseetam ah ko nyuita. \p \v 21 \x - \xo 11:21 \xo*\xt Rangph 48:1-20; 47:31 \xt*\x* Tuungmaang jeethaang ih Jaakob ih etek nanah di Josep sah miwasah loong suh romseetam korumta. Heh ih heh kiingthom adi nyaang ano khorong ngotta. \p \v 22 \x - \xo 11:22 \xo*\xt Rangph 50:24,25; Hpkt 13:19 \xt*\x*Josep suh tuungmaang je thaang ih, heh etek nanah angta adi, ban baat thin rumta, Ijirel mina loong Ijip nawa dokkhom eh ah, eno heh teewah mang ah mamah ih toonrut theng ah erah ban baat thinta. \v 23 \x - \xo 11:23 \xo*\xt Hpkt 2:2; 1:22 \xt*\x* Moses nuwah di tuungmaang eje angta erah raangtaan ih neng sah Moses ah laajom maang langlang hotthin erumta. Neng ih nodek ah sok rum ano jaaseemoong angta, luungwang jengdaan suh tacho rumta. \p \v 24 \x - \xo 11:24 \xo*\xt Hpkt 2:10-12 \xt*\x* Moses di tuungmaang eje angta, heh mihak ih hoonta di luungwang sah minuh sah suh heh sah ngeh liirum kano heh ih edaan eta. \v 25 Heh ih rangdah nah chomroi raangtaan ih tenroon ih tong thaknang ibah Rangte mina loong damdoh roong cham suh dan chaangta. \v 26 Heh thung ni thok taha, Ijip nawa nyamka ah thaknang ibah Kristo damdi roong chamnaang aba thaangchaan thoon, mamah liidih lakngah dowa thaang chotheng ah bansokta. \p \v 27 Moses di tuungmaang jeethaang ih luuwang tenkhat ra lah cho laphaan ih Ijip nawa doksoonta. Heh ih lah japtup theng Rangte ah etup eta likhiik ang ano ewe ngaak esuh edaan eta. \v 28 \x - \xo 11:28 \xo*\xt Hpkt 12:21-30 \xt*\x* Heh di tuungmaang eje angthoi, Khopui kuwaang ah phang kuh rumta, eno Etek Rangsah ih Ijirel mina sah phokhoh khoh ah lah tek haat suh kaasak khothung rookwe sih ah hak thuk rumta. \v 29 \x - \xo 11:29 \xo*\xt Hpkt 14:21-31 \xt*\x*Ijirel mina loong di tuungmaang eje angthoi ih saanghook ni khoom khoom Esaang Juungnuh adi jen daankhoom rumta; neng lilih Ijip nawa mina loong ah taat we kah rum ano juungnuh ih matliim kaat rumta. \p \v 30 \x - \xo 11:30 \xo*\xt Jos 6:12-21 \xt*\x* Ijirel mina loong di tuungmaang jeethaang ih Jeriko pa loong ah sa sinet ngoomkhoom rum ano rukdat thuk rumta. \v 31 \x - \xo 11:31 \xo*\xt Jos 6:22-25; 2:1-21 \xt*\x* Hansangte Rahab ah tuungmaang jeethaang ih marah Rangte jeng lah chaat rumta loong damdi tah wak tek buh rumta, mamah liidih heh ih Ijirel nawa jengkhaap khoiwaate loong ah joonte likhiik banpoon rumta. \p \v 32 \x - \xo 11:32 \xo*\xt Da 6:11—8:32; Da 4:6—5:31; Da 13:2—16:31; Da 11:1—12:7; 1Sam 16:1—1Lu 2:11; 1Sam 1:1—25:1\xt*\x*Ewe boot baat tam eh ang? saapoot takah jeeka Gidion, Barak, Samson, Jepthah, Dewid, Samuel, nyia khonuh khowah loong tiit baat suh ah. \v 33 \x - \xo 11:33 \xo*\xt Dan 6:1-27 \xt*\x* Neng di tuungmaang jeethaang ih deekrep jen rumta, neng kateng reeraang ah re rumta nyia Rangte kakham ah echoh erumta. Neng ih Sakhobung tui uh jen kepjoot erumta, \v 34 \x - \xo 11:34 \xo*\xt Dan 3:1-30\xt*\x* weelak loong ah nep jen met boot eh rumta, milang mipah dowa nep jen pui eh rumta. Neng loong ah larook lata ang rum abah uh tarong ang rumta; raamui suh tomrong tarong ang rum ano hahoh nawa ra loong ah jen rumta. \v 35 \x - \xo 11:35 \xo*\xt 1Lu 17:17-24; 2Lu 4:2-37 \xt*\x* Minuh loong tuungmaang nawa ih neng jaatang etek nawa ngaak thing arah choh rumta. \p Wahoh loong ah, maama pongwan tong suh lanookte loong ah, roidong nawa saat suh echam enaang etheng ang ah. \v 36 \x - \xo 11:36 \xo*\xt 1Lu 22:26,27; 2Tet 18:25,26; Jer 20:2; 37:15; 38:6 \xt*\x* Marah marah ah ejoonnaam eleh ruh nawa ih buh kah ih rumta, eno marah marah ah jaanruh ih khakleh phaatak ni kah sakwan rumta. \v 37 \x - \xo 11:37 \xo*\xt 2Tet 24:21 \xt*\x* Neng loong ah jong nawa ih tekpat kah erumta, kooroot ih thanyi kah thakhan rumta, lang ih dook kah eh rumta. Miksuk erumta mina loong ah, rakri ethuk rumta loong ah eno changthih loong ah saap nyia ki khoop ah nyuh akhat dabbi chiipi rum ano katum khom rumta. \v 38 Mongrep ah neng suh emathan ese tah angta! neng loong ah phusaang hani nokmah wensang likhiik kong akaan ni tum thaaja rumta, mararah ah hamong ni nyia jongdaap ni tong rumta. \p \v 39 Timthan epaatjajih re rum arah raangthin rumta erah loong ah neng tuungmaang nawa ih jen rum arah angta! ang abah uh Rangte ih kakhamta rah tachoh rumta, \v 40 mamah liidih seng loong raangtaan suh Rangte ih erah khotok doh ese toom ang ah ngeh kaan koongta. Rangte tenthun ah langla neng loong ah seng damdoh roop siit rum haano epun ih hoon thuk suh thunta. \c 12 \s Rangte ah seng loong Wah \p \v 1 Seng raangtaan ibah, haaki arah loong ah kookchap hali. Erah raangtaan ih seng tootmui soon li lam adi tim phaklak la nyia rangdah ih tangjoh hali ah thinhaat ih, eno seng thung nah tootmui soon ah kamkam ih thun ino soon ih. \v 2 Seng mik ah Jisu taangko sok ih, ngo suh ephang dowa ih ethoon tuk ih seng tuungmaang jeela erah wah asuh ah. Heh bangphak ni chamnaang thoi tah thin haatta! mamah liidih tenroon ah heh jaakhoh ni ban tongta, heh ih bangphak nah tek suh rakrek tenthun tah jeeta, eno amadi Rangte tongtheng dakchah ko adi tongla. \p \v 3 Taatthun thaak an heh di mamah angta rah ah; Heh ih timthan jen naanta rangdah mina loong ih taat miksuk rumta di ah! Erah raangtaan ih sen teenuh teewah thung nak joong theng nyia nak toihaat theng. \v 4 Sen roidong di rangdah damdoh mui raangtaan ih khoh laan mat ruh bah amadi tuk ih maang thaak naan kan. \v 5 \x - \xo 12:5 \xo*\xt Jb 5:17; Tittk 3:11,12 \xt*\x* Rangte ih sen loong suh heh sah dakbi thun hanno tenchaan kot jengkhaap baat tahan rah beehaat tam ehan? \q1 “Nga sah, Teesu ih huk baat handoh sen thung ah koh an, \q2 Nak thungjoong an heh ih choophaan handoh ah. \q1 \v 6 Timnge liidih Teesu ih marah minchan ha erah suh huk baat ha, \q2 eno marah heh sah ngeh ih ekap eha erah suh hoocham thuk ih la.” \m \v 7 Maama wah ih hoocham thuk eha ah enaan etheng; Rangte ih sen loong suh heh sah lakbi thun halan ah sen chamnaang lan rah ih jat ha. Heh wah ih lataat hoocham thukka rah heh sah eje tam ah? \v 8 Sen loong ah heh sah ang anno lah hoocham thuk thang mok ang an bah, sen loong ah sami tah ang kan, enoothong sen loong ah paansah. \v 9 Mina ang ibah sengwah loong ih hoocham thuk ehe, eno neng ah echoomjoot ehi. Erah ang abah chiiala Wah lakhui nah batang aleh timthan wangjih ang ah! eno heh suh look haat ano thing tongjih ang ah! \v 10 Hansi di hewah loong ih chomroi raangtaan ih hoocham thuk hali marah neng raangtaan ih punla adi ah, enoothong Rangte reela abah seng loong ese ang raangtaan ih reela, enooba heh esa adoh roongroop ih. \v 11 Seng ehoocham thuk ehali adi, chomroi raangtaan ih tenroon lah ang thang tenchi ang thuk hali. Ang abah uh linah marah mina asuh hoocham thuk ano sekthukla erah thaang ah kateng roidong di angla semroongroong thaang chotheng ah choh ah. \s Ehuk baat nyia ban choophaan \p \v 12 \x - \xo 12:12 \xo*\xt Isa 35:3 (LXX)\xt*\x* Erah raangtaan ih an lak enaang elu rah toon uh, eno an lakuh mootnaang lu rah rong chap uh! \v 13 \x - \xo 12:13 \xo*\xt Tittk 4:26 (LXX) \xt*\x* Lamjun adoh khoom ruh eh uh, ekoong anglu rah toom rong khoom uh, erah nang ibah ede thong toom eh uh. \p \v 14 Thoontang damdoh semroongroong angsuh thun uh, eno esa roidong ih tong suh thun uh, mamah liidih erah lah ang kaabah Teesu tah chotup ko ang ah. \v 15 \x - \xo 12:15 \xo*\xt Hodb 29:18 (LXX) \xt*\x* Thungkhom ih tongtheng Rangte minchan nawa ladok soon suh ah. Ngo mina uh khadikdik me asu bangphook ang ano mih chamthuk ah likhiik nak ang an. \v 16 \x - \xo 12:16 \xo*\xt Rangph 25:29-34 \xt*\x*Ngo uh Isau likhiik mih damdoh roongjup roongtong lah angtheng edoleh chiiala lamdoh larook lata lah angtheng, phokhoh men ah phaksat jaasiit satdi sangta likhiik ah. \v 17 \x - \xo 12:17 \xo*\xt Rangph 27:30-40 \xt*\x* Ejat nih ehan, lini hewah roomseetam ah chosuh taat nookta; enoothong heh engaak eta, timnge liidih ehuung taat ih ah bah uh marah reeta erah we lek suh lamhoh takah jeeta, \p \v 18 \x - \xo 12:18 \xo*\xt Hpkt 19:16-22; 20:18-21; Hodb 4:11,12; 5:22-27 \xt*\x* Sen loong ah Ijirel mina Sinai Kong ni we luungta nyia rangnak khukhuh, moonheeheek, pong ange angta adi wang rumta likhiik tawang ran, \v 19 luirong erongwah ih huungmot arah nyia eriing eraak ih arah angta. Mih loong ah ih miroot ah chaat arah khotok doh nak toom kah we chaat ih ngeh riing huung rumla, \v 20 \x - \xo 12:20 \xo*\xt Hpkt 19:12,13\xt*\x*timnge liidih neng loong ih thaaraamta ah kapchaat rum ano tajen naan rumta, eradi amah liita, “Chok awak ih kong ah paanak abah kong rah ih tekpat etheng.” \v 21 \x - \xo 12:21 \xo*\xt Hodb 9:19 \xt*\x* Marah noisokta erah micho miphaan ang kano Moses ih liita, “Ngah rapne emoot cho elang!” \p \v 22 Enoothong sen Jaion Kong ni nyia Ething Rangte samnuthung adi wang tahan, marah rangmong Jerusalem liiha eno rangsah hantek tongla eradi ah. \v 23 Ngo men rangmong ni raangha erah loong ah Rangte sah phokhoh nakhoh ih hoon ano tenroon theng adi lomtong lan, eno erah Rangte jiinni wang halan, marah ih mina kah dande ah nyia ese mina ah epun ih hoonla erah chiiala taang ni sen wang halan. \v 24 \x - \xo 12:24 \xo*\xt Rangph 4:10 \xt*\x* Marah ih ena nuumiijeng khookhamte nyia Abel sih thaknang ibah ese thoon kakham hoonta sih hakte Jisu taang ni wang halan. \p \v 25 \x - \xo 12:25 \xo*\xt Hpkt 20:22 \xt*\x*Banban ih ban tong an, eno marah jengla erah lachaat thang nak eh an. Arah hatoh ni esa ruurang baat ha rah lachaat thang ih ngo tong ah erah mina abah tajen hottongka. Rangmong nawa marah jengla erah jeng lachaat mok ang ubah ehottong esuh echaan ang ah! \v 26 \x - \xo 12:26 \xo*\xt Hag 2:6 \xt*\x* Erah tokdi heh jengkhaap nawa ih hatoh ah moot hoomta, Enoothong belam heh ih kakhamta, “Ngah ih jaasiit than we nyoong ang doh hatoh luulu lah angthang rangmong nep nyoong ang.” \v 27 Jengkhaap loong “Taksiit we boot baatta” rah ih noisok ha timthan dong hoonchoi loong ah enyoong eh ah nyia tah tong thukka ang ah, erah doba marah lajen moot nyoongka erah ba chengtong ah. \p \v 28 Lakookmi li thung angtheng timnge ah lajen moot nyoongka hasong ah choli, heh tenroon thuk suh seng echo lam ih nyia heh choomjoot lam ih eno lakookmi jenglam ih heh rang ah soom ih; \v 29 \x - \xo 12:29 \xo*\xt Hodb 4:24 \xt*\x* Mamah liidih seng Rangte ah jirep thet haatte we. \c 13 \s Rangte roon thuktheng \p \v 1 Kristaan likhiik ang anno sen laktung nah minchan mui an. \v 2 \x - \xo 13:2 \xo*\xt Rangph 18:1-8; 19:1-3\xt*\x* Wenwah sen nok nah noppoon suh nak laamse an. Jaakhoh ni marah marah mina mih noppoonte eje angta erah loong ih rangsah ah lajat thang ih noppoon rumta. \v 3 Sen loong ah phaatak ni tonglan likhiik ang anno phaatak ni tongte loong ah nak beehaat an. Echam enaangte loong asuh uh sen loong nep eroong cham elan likhiik ih thun an. \p \v 4 Jaalah riik kuhoon ah echoomjoot etheng toom ang ah, eno heh minuh nyia heh miwah laktung nah tuungmaang mui ah eje angtheng. Rangte ih minuh misah nyia miwah misah damdoh roongjup roong tongte nyia lajak loong ah dande ih ah. \p \v 5 \x - \xo 13:5 \xo*\xt Hodb 31:6,8; Jos 1:5\xt*\x* Ngun ah nak minchan uh, erah dowa haloh ih tong uh, marah an jiinni jeela erah suh tenchem ang uh. Mamah liidih Rangte ih liita, “Ngah ih an timtok doh uh tah thinhaat ra; Ngah ih an timtok doh uh tah daap haat ra.” \v 6 \x - \xo 13:6 \xo*\xt Rsb 118:6 \xt*\x*Seng loong ih tenchaan hoon ih, eno jeng ih, \q1 “Teesu ah nga huinong huite, \q2 ngah tah chookang. \q1 Ngo ih timjih ma jen ehang?” \p \v 7 Jaakhoh ni marah lamsuite ih Rangte jengkhaap baat tahan erah wah loong ah dokthun eh an. Ngaak dokthun thaak an mamah ih thingtong rumta nyia mamah ih ti rumta, eno neng ih tuungmaang rumta erah nyoot an. \v 8 Jisu Kristo ah miinnya, chiinnyah eno saarookwe erarah ang ah. \v 9 Amiimi lam dowa sen loong ah maama maama moong dong nyoot rumha rah ih naktoom ki nyootkaat han. Rangte minchan nawa ih senten senmong ah erong ang thuk halan ah ese, phaksat banlam ah kap uno tarong tah angko; marah mina ih erah phaksat banlam ah kap rumha erah banlam ih tah jen sokboi rumka. \p \v 10 Romwah marah Jehudi rangsoomnok ni mootte loong ih seng romthong ni Rangte suh koha erah phaksat ah tajen phaksah ka. \v 11 \x - \xo 13:11 \xo*\xt Lew 16:27 \xt*\x* Neng rangdah raangtaan ih khojoop siik hoon Jehudi romwah phokhothoon ih Esa Thoon Taang adi luiamaan sih ah pi wan ano Rangte suh kakoh wanta; enoothong hesak loong ah nyutaap taakkhuung adi we ni tak rumta. \v 12 Arah thoidi Jisu ah samnuthung paathong jiit ni tiita, eno heh sih nawa ih mina loong neng rangdah nawa sa haat rumta. \v 13 Erah ang abah, paathong jiit nah Jisu jinnah kah ino heh rakri ah roong hui kah ih. \v 14 Mamah liidih arah mongrep adi seng loong suh roitang raangtaan ih samnuthung ah tajeeka; marah eraak te ang hala erah samnuthung ah bansok hi. \v 15 Erah raangtaan ih saarookwe Rangte ah phoongpha ih seng roidong ah Rangte suh Jisu jun ih kohi likhiik ah, seng loong ih Jisu ah Teesu ngeh tui nawa ih dokjeng li ah khorongngot ah erah. \v 16 Ese reeraang suh nak beehaat an eno huinong roong huimui ah nak beehaat an, mamah liidih erah khojoop siik hoon rah iba Rangte ah tenroon thuk ah. \p \v 17 Sen lamsiitte jeng ah chaat an eno neng ih baat halan jun ih re an. Sen loong chiiala sokboi raangtaan ih lakap naangtong thang ih moh rumla, mamah liidih nengre nengraang ah jaasiit thoontang Rangte suh edong baat etheng. Sen loong ih neng jeng ah echaat ekan bah tenroon lam ih reerum ah. Erah lah angka bah neng loong ah tenchi lam ih reerum ano sen loong huinong ah takah nong hui ran. \p \v 18 Seng suh rangsoom ruh ekohe. Seng ih ejat ehi seng loong thung ah seklilih mamah liidih seng jarookwe marah epun ah erah re suh nookli. \v 19 Eno ngah ih sen loong lasih jowe rumhala sen jinnah Rangte ih seek toom we ngaakwang thuk hang suh rangsoom koh weehe. \s Ethoon rangsoom \p \v 20-21 Rangte ih Jisu Teesu ah etek nawa saatsiitta, Heh sih kota thoi ih heh ah Elongthoon Saapriimte angla, erah ih roitang raangtaan ih nuumiijeng adi sin hoonta. Heh thung puntheng re suh semroongroong Rangte ih marah ese hupkhaak jamhu erah toom koho, Jisu Kristo jun ih seng loong ih heh tenroon theng moot ah toom moh thuk he. Kristo ah roitang rangka theng toom ang ah! Amen. \s Ethoon jengkhaap \p \v 22 Ngaaphoh ngaano loong sen lasih jorum hala, arah tenchaan jengkhaap ah enaan damdoh chaat we an; ngah ih arah raanghang leechep adi eloot jengkhaap tah angka. \v 23 Sengphoh sengno Timothi ah phaatak nawa edok eta ngeh jatthuk suh nooklang. Heh elaang ih thok haaba, ngah sen jinnah chomui hang doh heh nep waksiit jahang. \p \v 24 Seng jengseera jengkhaap ah sen lamsiitte loong nyia Rangte mina loong suh toombaat an. Itaali nawa hanpiite loong jinnah wa nep jengseera ah maatkaat halan. \p \v 25 Rangte minchan sen loong damdoh toom jeeha.