\id JON - Southeast Ambrym NT with Ruth and Jonah [tvk] -Vanuatu (DBL 2015) \h Siona \toc1 Siona \toc2 Siona \mt1 Siona \c 1 \s1 Iahova misil provet Siona tengan vasel xat mol‑Nineva xil, e Siona ien ti tavei vaha \sr Siona 1:1-17 \p \v 1 E tan te hal Isrel, provet tei da en, hisen \w Siona\w*, nat Amitai. Vatei, Iahova misa sepinien tei mini bit, \v 2 “Utemanon uhe taon xa mahulong te hal \w Nineva\w*, e usel xat moletin xil xa ladi en. Uhiteni mi xil xa sexien nae xil pupuru pupu pe metok.” \p \v 3 E Siona, ien ti tavei vahusil suse xa be ist tengan ha vasa sepinien na Iahova mi mol‑Nineva\f + \fr 1:3 \ft Nineva be taon tei na mol‑Asiria xil xa labe elu mi mol‑Isrel xil.\f* xil xa ladi e kantri tei xa de ist. Mak, ma xi biles be wes e suse sav tengan valesae rani. Siona ba duxoh pasis e taon te hal Siopa, e mikamet tuturil tei xa di labue xat xi tengan vahe Spen, kantri tei xa be sotin pilei mak e rin xa wes. Ma xi minggal suse nan e be tuturil ak del boskru xil teni. Di, tuturil ak miloh tengan vahe Spen del Siona xa di milesae ra Iahova. \fig Provet Siona sak pisi tengan valesae ra Hi.|alt="Jonah boards a ship" src="JONA1-1.TIF" size="col" copy="© Global Recordings Network. Used with permission." ref="1:3" \fig* \p \v 4 Melele xa tuturil ak di miloh ba, Iahova pol ni votiang mu e tas misa xa misa, e sangas tuturil ak vamahoe lel. \v 5 Boskru xil ulixil mikan pupu, e xil kekes di ladakes hi nae xil tengan lasa tutouen mi xil. Di, laleh rat holesok xil xa ladi vangit tuturil e laso ni be tas tengan vapol ni tuturil ak vameit mu. \p E melele xa holesok xil ak di mistal, Siona dit por sae e vangit tuturil ak. \v 6 E melele xa vatihos te tuturil ak be vangit, mikamet Siona e biteni mini bit, “!Ei! ?Veneh ma di opat mak? !Utamea, e usis mi hi nam ve tutouen! Xos xi iaxa mikila ien isae e xir e iteh meulien e xir.” \p \v 7 Di, boskru xil lamei vituei e laling nenemien nae tengan lilihi hisexil tengan lakameti xa visi e xil di milihi an tesa ak ba xat xil. E melele xa lapol ni, lalihi his Siona. \v 8 Ma ba lasepin mini labit, “?Ei, uhiteni mi xamem, veneh ma an tesa ak di bas xir? ?Polien eah iaxa xouk di opol ni? ?Xouk onggo kantri xave e moletin nam xil labe hisit moletin eah?” \p \v 9 Ma Siona biteni mi xil bit, “Inou nabe ngan Isrel tei e di namot mi Iahova, Hi te ut nesao xa tepol ni tan e tas.” \v 10 Di, Siona bit rat xi mi xil bit xi di milesae ra Iahova. \p Melele xa boskru xil lalonge mak, ulixil mikan pupu ma lasel mini labit, “?Veneh ma otepol ni tesaen ak?” \v 11 E melele xa lapusi xa votiang di bemei nggeih pilei mu, lasis Siona labit, “?Uhiteni mi xamem, mupol ni itep tengan isak ni an tesa ak ihe tan?” \p \v 12 Ma Siona bit rilomun ni mi xil bit, “Mupo nou e muso nou nihe tas. Melele xa mupol ni imak, ma tas mei ihos rilomun. Nakila xa votiang ak bas xir mak venou vari.” \p \v 13 E boskru xil iexil ti tavei tengan laso Siona vahe tas. Misak ni xil lasak tengan lavalis ni tuturil ak vahe ut, e lasakras vengan xa tahe xil mei labe tellep mu e votiang mei nggeih pilei sung. \v 14 Ma di, xil ladakes Iahova labit, “O Iahova, masis minuk li xa onasa pangasien ti mi xamem ve maten na moletin xai. Reitin, onahas xamem ti li vengan xa xouk, Iahova, otepol ni holesok xil ak testal texo hem e tehusil lingxatien nam kestang.” \v 15 Di, lapo rat Siona e laso ni be tas. E vatakes, tas mei bos rilomun. \v 16 Melele xa boskru xil lapusi mak, lamerere ni Iahova himetu. Ma lasa sanien eo tei te memesien mini e xil kekes lapol ni hitxatien nae xil dela. \p \v 17 E Siona tamat ti. Iahova misil meseo tei xa mahulong mei miromi e Siona meul tang de vang meseo ak melengien tol.\x + \xo 1:17 \xt Mat 12:40; Luk 11:29\x* \c 2 \s1 E vang meseo, Siona di misis mi Iahova \sr Siona 2:1-10 \p \v 1 Melele xa \w Siona\w* de vang meseo ak, xi misis mi Iahova, Hi nan, bit, \q1 \v 2 “O Iahova, melele xa longpangasien navan mei mahulong pupu natekei tehat minuk li, \q2 e xouk oteteong ni nou e otetutou ni nou. \q1 Melele xa natenemi natehit di nabe von maten, natetakesuk, \q2 e xouk oteteong ni nou li. \q1 \v 3 Xouk oteso nou natehe mesavuol \q2 e natemerir natehe huinep te tas. \q1 E inggak, tas teta xol nou \q2 e tahe xil mun latekilkiles ni nou. \q1 \v 4 Natenemi natehit otesil rat nou natehe relinguk, \q2 e ninapus ti mun Nim Eo nam. \q1 \v 5 Tas teta xol nou, \q2 natemerir natehe tan e lulum te tas tevar xat vatuk. \q1 \v 6 Natehe tan teha vuma … natetuxoh vatit hu xil xa ladi pe tas, \q2 e natelonge lehit ngan xa natetuxoh von maten e nateta tuok. \q1 E xouk Iahova, Hi navan, otemei sung \q2 otehur rat nou ra pe tas ak tengan nameul rilomun. \q1 \v 7 O Iahova, melele xa natelonge texoni ngan xa meulien navan sangas vavus, \q2 natenem rilomun ni xouk. \q1 Natesis tehat minuk, \q2 e otelong nou e Nim Eo nam. \q1 \v 8 Ngan xil xa di lamot mi nanao votei xil, \q2 xil di lastokovein xouk xa obe vatit hosien nae. \q1 \v 9 E inou, ti nikikei minuk itel memesien, \q2 e nisa sanien eo tei ihat minuk. \q1 Naha xa natehit xati minuk tengan nipol ni, nipol sen ni. \q2 O Iahova, xouk kestang di oteh meulien e moletin xil.” \p \v 10 Melele xa Siona misis bus, Iahova misemae ni meseo ak tengan vahe ut. Ma meseo ak ba, miluh rat Siona be suhon. \c 3 \s1 Siona milong xat Iahova e ba misel xat moletin xil te hal Nineva \sr Siona 3:1-10 \p \v 1 Iahova misepin vatei mun mi \w Siona\w* bit, \v 2 “Uhe taon xa mahulong te hal Nineva, e uhit mesen sepinien xa nisa ni minuk mi xil.” \p \v 3 Ma Siona milong xat Iahova e ba be \w Nineva\w*. Taon te hal Nineva be mahulong pupu. Xosxa moletin de rin tei e minemi bit vahe rin sav, xi ikakao melengien ihe tol vari. \v 4 Ma Siona ba be taon ak e mikakao en melengien tei. Di, melele xa de hilaep te taon ak, Siona mikei be nesao ba mi moletin xil bit, “Melengien be hanutap lu (40) sutang di tengan Hi ihu len vari ni taon ak te hal Nineva.” \fig Siona misa sepinien na Hi mi mol‑Nineva xil e xil labiles ra tesaen nae xil.|alt="Jonah preaches to the people of Nineveh" src="JONA3-1.TIF" size="col" copy="© Global Recordings Network. Used with permission." ref="3:4" \fig* \p \v 5 Melele xa moletin xil te hal Nineva lalonge mak, lake reitin e sepinien na Iahova. Ma labithiteni mi moletin xil vus, ngan xil xa latellep ba latuxoh ngan xil xa latereli, tengan lihal ni anien e lising ni talmusu xil tengan lipisen ni xa lalonge misa ve tesaen nae xil.\x + \xo 3:5 \xt Mat 12:41; Luk 11:32\x* \p \v 6 Melele xa suv toto te hal Nineva milongeong ni usil naha xa Siona tehithiteni, xi mun milonge misa pupu. Ma mitamea ra hor nan e mileh rat eising hos nan xil. Di, mising ni talmusu xil tang e ba dotan de husupang xil. \v 7 Di, misemae ni tengan latis mesen rae nan ak iha mi mol‑Nineva xil vus tengan ti lihusili. Rae xa bit: \pi1 “Ngan ak be rae na suv toto del eilep nan xil. Moletin xil vus itel vongoro sae xil mun linakar pis ti anien e linamu ti oei. \v 8 Moletin xil vus itel vongoro sae xil mun lising ni talmusu xil e ti litakes Hi ve esaeen nan. Xil lihiles ra tutuen nae xil e sexien tesa nae xil mun. \v 9 Melele xa ripol ni imak, ma xos Hi nasa ti mun pangasien namei xat xir. Xos xi ikila ihiles nenemien nan e nahas vin xir ti natel ekaten nan xa nggeih pupu.” \b \p \v 10 Melele xa Hi pus naha xa latepol ni, e pusi xa latehiles ra sexien tesa nae xil, xi biles nenemien nan e tasa pangasien ti mun mi xil vaxoni ngan xa tehiteni. \c 4 \s1 Siona ien mikat Iahova vengan xa xi pisen esaeen mi elu xil na mol‑Isrel xil \sr Siona 4:1-11 \p \v 1 Melele xa \w Siona\w* pusi xa Iahova ien misae e moletin xil te hal Nineva, xi milonge misa e ien mikat pupu. \v 2 Ma misis mi Iahova bit, “O Iahova, melele xa nada tamu e tim savan, nakila ngamu xa xouk upol ni imak. Ve rin ak vari iaxa natelesae natehe Spen. Natekila xa xouk obe hisit Hi tei xa di opisen eheien e esaeen mi moletin xil. Xouk di onggur xat ekaten nam e di opisen hosien nam mi moletin xil. Vehakut di obiles nenemien nam tengan onasa pangasien ti mi moletin xil. \x + \xo 4:2 \xt Eks 34:6\x* \v 3 !O Iahova, taxeak, uhur rat meulien navan! !Vahit namat vahos mak mu vali ngan taxa nameul nada xiak!” \x + \xo 4:3 \xt 1King 19:4\x* \p \v 4 E Iahova bit rilomun ni mini bit, “?Onemi obit momal tang tengan ti iem vakat vamak?” E Siona tavit rilomun ni ti sepinien mini. \p \v 5 Di, Siona be reling taon ak e ba dotan e rute tei xa be ist xa mikila vapus taon te hal Nineva. E inggak, xi pet horao tei e dotan de paen vengan xa bit vapus ti mu naha iaxa vaxul taon ak. \p \v 6 Di, Iahova misak ni uval tei meul katen nggusil horao xa Siona tepeti tengan vasak ni ut vamerir vuteili tengan vatutou ni Siona. E melele xa Siona pusi, besi xi pupu ven. \v 7 E visuvong nen, melele xa ut milan, Hi misa vueang tei mei mingas uval ak xa misak ni mei bue e mat. \v 8 E melele xa eai bemei nesao, Hi misa votiang tei nggo ist xa mitin pupu. Eai minggasil xat vat Siona ma ven memel. Misak ni, ien bei maten e biteni bit, “!Vahit namat vahos mak mu vali ngan xa nameul nada xiak!” \p \v 9 E Hi biteni mini bit, “?Onemi obit momal tang tengan ti iem vakat vamak ve uval ak?” \p E Siona bit rilomun ni bit, “!Io! Momal tang tengan nalonge mak. !Ieok mikat pupu ve rin ak! !E vahit namat, vahos mak mu!” \p \v 10 Ma Iahova biteni mini bit, “Uval ak meul bemei nesao e vongien tei tang, di, mat e vongien sav. Xouk otapol ni ti neta ven, e tave xouk ti iaxa opol ni vameul. Tave ti neta xa mak, e xouk di odesi e odang ve maten nan. \v 11 ?Ma midep? ?!Tamal ti tengan inou nipisen esaeen navan mi moletin xil te hal \w Nineva\w*!? !Ngan xil xa di lameul e taon ak lali taosen be handred tei e hanutap tei mun (120,000) xa latakil ti vari neta xa bos e neta xa misa! E vongoro xil mun xa ladi en labe holu xa labe holu pupu. Siona, momal tevi tengan ieok isae ve meulien na moletin xil ak.”