\id 1CO - Tunebo NT [tuf] (Colombia) -2011 bd. \h 1 Corintios \toc1 Primera carta del apóstol San Pablo a los Corintios \toc2 1 Corintios \toc3 1 Co \mt2 Primera carta del apóstol San Pablo a los \mt1 Corintios \c 1 \s1 Pablo escribe a la iglesia de Corinto \p \v 1 As Pábloat ba acu ayin carit uch cuihsuro. Ba coríntoin acu ayin cuihsuro. Asan Sir im ajc cut Jesucristo chihtá ehcuquib yehn áyjacro. Aját carit uchan Sóstenes jor cuihsuro. Sóstenes ey Jesucristo cutar is acu rabro. \v 2 Ba Jesús chiwa Corinto pueblo cuitar itquin acu ayin cuihsuro. Ba Jesús chihtá cuitar Sir im uw yinjacro. Sir imatan baan ima uw cájacro. Bíyinatan Cara Jesucristo ojcor cónyatan, Sirat éyinan ima uw cájacro. Cajc birar bin, birar bin, bahnác cuitar bin uw eyta cájacro. Cahujín caquir eyta ba catum im eyta cájacro. Eyin acu cat, is acu cat Jesucristo eyan ijmár Cáraro. Ba biyin eyta cajac rehcayat, ba acu ayin carit uch cuihsuro. \v 3 Sirat Tetát cat, Cara Jesucrístoat cat ba sehnác etar aját ba cuitar conro. Ba obir yajcayta acu ba ohbac ítayta acu conro. \s1 Bendiciones por medio de Cristo \p \v 4 Aját ba tamo séhw̃aran Sir quin wacaro: “Siru, bahat Jesucristo ajc cutar coríntoin racar rehjecro. Racar rehquít ay obir yajacro. Oquéy, bah ur ayro,” wacaro. \v 5 Jesucrístoat ba racar rehquít, ba urá icar Sir ima urá bahnác wíjacro. Etarwan baatán ay síhw̃aro. Ay sínjacro. Ay siw̃ro. \v 6 Récaji aját ba quin ehcujacro. Jesucrístoat ima urá wícata ehcujacan, ahra ba quin eyta bar wíjacro. \v 7 Ba ur icar urán caba wíjacro. Eyta wícayat acsar ba bi táyotiro. Bahnacan chero. Ahajira Cara Jesucristo wic ocso ita rabar icrí táyotiro. \v 8 Ey wic ocso tas, cabar tinic ocso tas, Jesucrístoat ima chihtá waca áytiro. Ba quin tan uc áyayqueyra. Etarwan eya wiquír ítitan, ba cat tayar batro. \v 9 Sirat ba cayar yájtiro. Etarwan im ajc cut im waquíj Jesucristo ey owár ítayta acu ba cájacro. Baan eyta caquir car ba eyta ítayta acu im eyta tehmoti rehcaro. \s1 Divisiones en la iglesia \p \v 10 Rábinu, aját ba quin ajc uní cuitar wacaro. Cara Jesucristo ajc cuitar ba quin ajc uní cuitar wacaro. Aját waquíc rahcwi. Baan bahnáquinan urá istanác chaw̃i. Rahran, rahran técuati, bachuti ítuwi. Urán, chihtán istanác cuitar ítuwi. \v 11 Rábinu, Cloeinat waquít, baan rahra, rahra tecuac wacaro. Eyta cuácayat asan ba quin ajc uní cuitar wacaro. \v 12 Eyinat waquít, ba cahujinat uchta waquíc wacaro: “As Pablo chíwaro,” waquíc wacaro. Cahujinat wacaro: “As Apolo chíwaro,” waquíc wacaro. Cahujinat cat “As Pedro chíwaro,” waquíc wacaro. Cahujinat cat “Asra Jesucristo ima chíwaro,” waquíc wacaro. \v 13 Baat eyta waquíc cuar cuayar tew̃ro. Bahnaquin Jesucristo chiwa etar cahujinat chihtá ajquír, cahujinat chihtá ajquír bitách téw̃ajatro. Jesucrístora bitách wáhw̃ajatro. As Páblora ba cuitar Sir tayar tunin ac caruc ojcor quéjtiro. As chiwa yinín acui ba rih sar síw̃tiro. \v 14 Aját Crispo cat, Gayo cat bucatac bin rih sar siw̃jacro. Etan bin rih sar siw̃jacro. Eywan yarsa yajacro. \v 15 Cuat uwa acsar acsar quir bin rih sar síw̃yeyra, uwat wacata óraro: “Pábloat ima chiwa chaquin acu iswan rih sar siw̃jacro,” wacata óraro. Eytara cuayar tew̃ata óraro. \v 16 Aját awan sehw̃ar ítitan, Estéfanas usar itquin cat siw̃jacro. Bucoy aját cahujín rih sar siw̃jáctara, aját istiti bar tan chinjacro. \v 17 Jesucrístoat asan uw rih sar siw̃ín acui cátiro. Cuatán ima chihtá uw quin ehcún acu as cájacro. Aját eyta ehcún yehnár cuít sínjaquinat tew̃ír éytara téw̃tiro. Cuat cuít sínjaquinat tew̃ír eyta téw̃yeyra uwat Jesucristo caruc ojcor quejequey tamo síhw̃ati jácata óraro. Cuat as tamoa síhw̃ata óraro. Uwatan ey quejéc tamo síhw̃atieyra Sirat éyinra siwa báreyra. \s1 Cristo, poder y sabiduría de Dios \p \v 18 Jesucrístoat isat tayar yajác tunin acu caruc ojcor quejecro. Eyta quejequey chihtá ehcwayat, cahujinat síhw̃aro: “Ey chihtá cuáyarcuano,” síhw̃aro. Cab oc icar beyata binat eyta síhw̃aro. Cuatán isat ítitan, ey chihtara cuáyari batro. Jesucristo caruc ojcor quejéc etar Sir urán ajcan bahnaquin cuitatro. Is síujaquinat itit, éytaro. \v 19 Sirat carit cuitar wacaro: \q1 Urán cuít yinjaquin eyin aját sicor urá bár cháquinro. Urán bow̃an cuít binan aját sicor cuayir quir cháquinro. \m Síratan eyta wac bahjacro. \v 20 Ahra urán cuít éyinra icúr acui batro. Cuít sínjaquin cat icúr acui batro. Chihtá ay tew̃quin eyin cat icúr acui batro. Sir imát ítitan, ima tamo síhw̃ati binat imár chihtá cut bow̃ yajquíc cuar cuayir síhw̃aro. \v 21 Uw Sir tamo síhw̃ati binat imár urá yehnari imár bow̃ yehnari Sir chihtá istá báreyra. Cuatán Jesucristo chinjác ojcor ehcwayat, ráhcuiquin eyin Sirat síwataro. Sir tamo síhw̃ati binat sihw̃at, Jesús chinjác chihtá cuayar ehcúc síhw̃aro. Eyinat cuayar sihw̃ac cuar chihtá ey cuitar uw síwataro. Sir ima urá cuít bi yehnár eyta siwin waquír chájacro. \v 22 Judíoinat wacaro: “Bíyinat icúr bár sicar bin Sir urá cut yajcayat, isat ey tamo síhw̃anro. Sirat ey ayjac síhw̃anro. Ey tamo sihw̃ar éyinat waquey rahcuinro,” wacaro, judíoinat. Cuatán griégoinat wacaro: “Bíyatan urán cuít téw̃yatan, isat ey chihtá rahcuátaro,” wacaro. \v 23 Cuatán ísatra Jesucristo is siwin acu caruc ojcor chinjác chihtá ehcuro. Ey ehcwáyatan judíoinat chihtá ey quehsuro. Griégoinatra sihw̃at cat ey chihtá cuáyatro. \fig |src="CN01840B.TIF" size="span" copy="© 1978 David C. Cook Publishing Co." ref="1 Corintios 1.23" \fig* \v 24 Cuat Sirat judíoin sícara bin griégoin sícara bin cahujín cácaro. Sirat biyin cácayatan, éyinat ítitan, Jesucristo chinír cuitar uw síujacro. Sir ima urá cuitar camur cuitar uw siwin chinjacro. \v 25 Uwat Sir chihtá cuayar sehw̃a cuaquir, chihtá eyan uway cuitro. Siran cámuran conu sehw̃a cuaquir Sir cámuran uway cuitro. \p \v 26 Rábinu, Sirat ba cájacro. Baan bitara bin sicar cájactara isat ey síhw̃ataro. Síhw̃atan, ba uw chihtá cuitar urán cuít bin sicar birách cátiro. Baan carin sicar, carin wihnín sicar Síratan birách cátiro. \v 27 Cuatán urá conu éyinra Sirat ricá cuít cájacro. Uw urán cuít éyinra sicor uw ubot cuayir jaquin acu urá conu eyin cájacro. Uw chiwa éyinra Sirat cájacro. Carin éyinra sicor cuayir jaquin sehw̃ar cat chiwa eyin cájacro. \v 28 Sirat cuayin bin, oya bár bin cájacro. Carin, oyin sicor uw ubot cuayir jaquin sehw̃ar cájacro. \v 29 Uwat bahnáquinat Sir cucajá ácatan ajc chiw̃ín acu urá conu eyin cájacro. Cahujinat “asra urán cuítrora” wac ayti acu urá conu bin cájacro. \v 30 Ba urá conu cuara, Sirat Jesucristo ima jor ur istanác it áyjacro. Ey jor ítyatan, eyat ba cat, as cat urán cuít wícaro. Sir im urá wícaro. Jesucristo chihtá cuitatra, Sir imát cat is cuitar tayar bár chácaro. Isan Sir im uwa chácaro. Is síuro. \v 31 Eyta cuácayat Sir carit cuitar wacaro. “Bíyatan ima ojcor ay waquín séhw̃ayatan, éyatan bar wacátaro. ‘Ajmár Cara Jesucrístoat caba yajacro,’ wacátaro.” \c 2 \s1 El mensaje de Cristo crucificado \p \v 1 Rábinu, asa ba quin bicayat, aját urán cuít bin tew̃ír éytara tew̃ti rehjecro. Sir chíhtara éytara ba quin ehcútiro. \v 2 Ba owár ita rabar as ur icar séhw̃ajacro. Aját chihtá istanác ehcún séhw̃ajacro. Eyta sehw̃ar, ey ehcujacro. Uwat Jesucristo caruc ojcor quejequey chihtá ehcujacro. Baat ima Jesucristo chihtá istir bi istayta acu eyta ehcún séhw̃ajacro. \v 3 Ba owár ítyatan as urá conu jájacro. Urá conú jácayat as ay wini rehjecro. Ayú rehquít as tiuír tiujacro. \v 4 Etarwan ajatán urán cuít binat tew̃ír éytara téw̃tiro. Urá cuít binat siw̃ir éytara síw̃tiro. Cuatán Sir Ajcan Cámuran Eyatra as cuitar síw̃jacro. Ey ajc cut ehcujacro. Eyta ehcwayat baat itchacro. \v 5 Aját urá conu binat ehcúr eyta ehcujacro. Eyta ehcwayat baat urá cuít bin chihtá cuitari Sir tamo síhw̃atiro. Cuat Sir im urá cuitatra ey tamo síhw̃aro. \s1 Dios se da a conocer por medio de su Espíritu \p \v 6 Eyta cuat urá cuít binat tew̃ír eyta, isat cat eyta tew̃ro. Sir chihtá ay cajac bin quin isat eyta tew̃ro. Eyta cuar chihtá eyra úwayra batro. Uw cárinay batro. Carin éyinra yájcajareht sicor bár chácataro. \v 7 Chihtá aját ehcúqueyra anto ehcuti binro. Chihtá ey Sírayro. Anto cajc uch cut uw bár cuat chihtá eyra Sir ima urá cuitar sehw̃ar chájacro. Isan ey owár cuacúr chácayta acu eyta chájacro. \v 8 Uw cárinatra ey chíhtara síntiro. Eyinat ráhctiro. Chihtá ey rahjaquir waquít, sínjaquir waquít, éyinat Jesucristo caruc ojcor quejti jácata biro. Caran cuít yehnata biyan yauti jácata biro. \v 9 Sirat carit cuitar wacaro: \q1 Anto ub cuitar istiti ey, anto cucáj cuitar rahcti ey, anto urá cuitar séhw̃ati ey, ayan cuít ey Sirat im uwa sehnác bin quin wiquin acu órojocro. \m \v 10 Eyan Sirat is quin bar ehcujacro. Ima Ajcan Cámuran Ey quin ehcú áyjacro. Sir Ajcan Cámuran Eyat bow̃ yajquír bahnác bar itro. Sirat ur icar séhw̃aquey cat itro. \p \v 11 Uwat ima urá cuitar séhw̃aquey cahujinat bitách ístajatro. Cuat sehw̃ac im ey úratra bar istátaro. Eyta cat Sir urá cuitar séhw̃aquey rehratí ístajatro. Cuat Sir Ajcan Cámuran Eyatra itro. \v 12 Sirat is ur icar Ima Ajcan Cámuran Ey chájacro. Ey chájaqueyan cajc uch cut bini batro. Cuat Ajcan Cámuran chájaqueyan Sir im owár binro. Sirat is quin icúr wíjactara ey istayta acu Sirat is ur icar ima Ajcan Cámuran Ey racar chájacro. \v 13 Isat ey chihtá ehcuro. Isat ba quin ehcúqueyra uwa imár urá yehnár sinjac bini batro. Cuat isat ehcúqueyra Sir imayro. Sir Ajcan Cámuran Eyat is síw̃jaquey ba quin acsar ey ehcuro. Biyin ur ícara Sir Ajcan Cámuran Ey chácayatan, eyin quínoan ísatan Sir chihtá cuít bi ehcuro. \v 14 Cuat biyin ur ícara Sir Ajcan Cámuran Ey chati cuácayatan, éyinatan ey chihtá bitách ístajatro. Chihtá ey bitách sínajatro. Sir Ajcan Cámuran Eyat ur icar witi étara, bitách sínajatro. Cuat éyinat séhw̃atan, cuayir chihtaró. \v 15 Ey caquin acu ey sinin acu Sir Ajcan Cámuran Eya ur icar chácataro. Biyin ur icar Sir Ajcan Cámuran Ey chájactara, éyinat bahnác bitáratara istátaro. Biyan áytara biyan ay bártara istátaro. Cuatán cahujinat eyin urá bitáratara ístajatro. \v 16 Sirat carit cuitar uchta wacaro: \q1 Rehratí ima urá yehnár Sir urá istá báreyra. Rehratí Sir siw̃a báreyra. \m Cuatán Jesucristo sehw̃ar eyta isat cat im eyta sihw̃an acu chájacro. \c 3 \s1 Compañeros de trabajo sirviendo a Dios \p \v 1 Rábinu, aját ba owár ita rabar ba quin conu ehcujacro. Ba quin cuít ehcún yajquít cat, baat ay cati yajacro. Etar ur icar Sir Ajcan Cámuran Ey anto chati bin quin ehcúr eyta ba quino cat eyta ehcujacro. Sir uw bár bin quino ehcúr eyta ba quino cat eyta ehcujacro. Baan buwáchcuaran wanro. Sir Ajcan Cámuran Ey chihtá cuitar ítiti rehquít buwachcuar urán wanro. \v 2 Ba buwachcuar urán wan etar, aját ba quin cuít siw̃ti yajacro. Buwachcuar yayín acu ira ubir wícajatro. Sutá wícataro. Ba cat éytaan wanro. Ba éytaan wan etar aját chihtá cuít siw̃ti yajacro. Baat chihtán cuít bi caba ráhcuajar etar conu síw̃jacro. Ba récaji chajac eyta áhajira im éytaro. \v 3 Baat cat Sir chiwa bár binat yajquír eyta yajcaro. Ba rahra rahra técuaro. Ba rahra rahra tamo cuayin síhw̃aro. Ur icar Sir Ajcan Cámuran bár binat yajquír eyta, baat cat eyta yajcaro. \v 4 Istiyát “Asra Pablo chíwaro,” wacaro. Istiyát “Asra Apolos chíwaro,” wacaro. Eyta waquír, eyta ajquír wahw̃utra, baat Sir Ajcan Cámuran Ey chihtá cati binat tew̃ír eyta tew̃ro. \p \v 5 Eyta waquíc cuar as Pablo cat, Apolos cat, carin cuít bini batro. Isan Sir cacmín étacro. Isat ba quin Sir chihtá ehcwayat, baat ey cájacro. Sir imát ba quin ehcú áyatra, baat bar cájacro. Is ajc cutari cátiro. Isan cacmín rehquít, Sirat yajc áyjaqueya yajacro. \v 6 Aját ba quin Sir chihtá récaji ehcujacro. Aját ehcujác yahncút Apolosat acsar síw̃jacro. Isat yajaquey cacminát yajquír eyta yajacro. Cacm istiyát ira ricaro. Ey yahncút istiyát rih chácaro. Uwat eyta yajc cuar ira rijaquey Sir imát yehn ayro. Eytaan wan aját cat Apolosat cat siw̃ic cuar, Sir ima chihtá cuitar baatán ey chihtá cájacro. \v 7 Uwat ítitan, riquib cat, rih chaquib cat cárini batro. Chíwaro. Eytaan wan as cat Apolos cat cárini batro. Isan chíwaro. Cuatán caran Sir iman eyro. Eyat ba quin chihtá cac ayjac étarwan cáraro. \v 8 Riquib cat rih chaquib cat imár owara eyta as cat Apolos cat ijmár owáraro. Isat bita yajáctara ey tehmár Sirat is obir yajcáyqueyra. Rijác tehmár, rih chajac tehmár, carat tunir eyta Sirat isan eyta obir yajcáyqueyra. \v 9 Etarwan isan Sir cuitar yájquinro. Uw cacminát cara chihtá cuitar chi yajquír eyta, isat Sir ima chihtá cuitar ba siw̃ro. \p Bara Sirat ítitan, ima úbachan wanro. Uw cacminát cara chihtá cuitar ubach tuw̃ír eyta aját cat eyta Sir ima ajc cuitar ba siw̃ro. \v 10 Uwat ubach tuw̃ín cuácayat teban récaji ócuaro. Teban récaji ocuár eyta aját cat ba quin Sir chihtá récaji ehcujacro. Sirat as urán cuít wijac cuitar ba quin ehcujacro. Jesucristo is cuitar tayar tunin chinjác chihtá ehcujacro. Uwat teb récaji ocuár cuitar acsar ubach tuw̃ro. Eytaan wan aját récaji ehcúr cuitar istiyát acsar siw̃ay yehnjacro. Siw̃quib eyat yají síw̃ataro. \v 11 Teba ocuajác ey cuitar uwat bucoy teb istiy ocuár cuitar bitách túw̃ajatro. Cahmor ocuajác ey cutara tuw̃átaro. Eyta cat aját chihtá récaji ehcujaquey, acsar im ey cuitara síw̃ataro. Chihtá istiyrá éhcwajatro. Chihtá téhmojotro. Jesucrístoat uw siwin ac chinjác chihtá téhmojotro. Acsar cat im ey ojcor síw̃ataro, uwan Sir chiwa yinayta acu. \v 12 Ubach tuw̃ín acu récaji teba ocuátaro. Ocuár cuitar acsar tuw̃átaro. Acsar tuw̃yat, istiyát ayan cuít bi tuw̃ro. Cuatán istiyát cuayar tuw̃ro. Eytaan wan, aját ehcujaquey cuitar acsar siw̃yat, istiyát ayan cuít bi siw̃ro. Cuatán istiyát cuayar siw̃ro. Biyat ayan cuít bi siw̃yat, ey chihtá óroan wanro. Yera plátaan wanro. Ac rayan wanro. Cuatán biyat cuayar siw̃yat, ey chihtá cárucuan está binan wanro. Tihw̃án wanro. \v 13 Eyinat chihtá bitara bi síw̃jactara uwat istáyqueyra. Cabar tinic cab cucayat istáyqueyra. Cabar tinic cab cucayat ocat ubach wahnár éytaan wanro. Ubach wahnyat, oro cat, yera plata cat, ac raya wahnti im eyta rehcaro. Cuatán caruc cat tihw̃á cat sicor bár chácaro. Uw chihtá siw̃jac cat éytaan wanro. Chihtá ay bi síw̃jactara, tehmoti bahnti im eyta rehcáyqueyra. Cuatán cuayar síw̃jactara, sicor bár chácayqueyra. \v 14 Uwat síw̃jaquey tehmoti bahnti im eyta rehcayat, Sirat uw eyin quin sicor túnayqueyra. Eyin obir yajcáyqueyra. \v 15 Cuatán uwat síw̃jaquey sicor bár chácayat, Sirat uw eyra etach obir yajca báreyra. Etach obir yajti cuar uw im eya síwayqueyra. Ubach cat oya cat ray cat oca cut bahnác wahníc cuar, uw eyra echí sera waar eyta, uwat síw̃jaquey sicor bár chaquic cuar, uw eyra Sirat echí síwayqueyra. \v 16 Baan Sir ima úbachan wanro. Ba ur icar Sir Ajcan Cámuran Ey chajac etar baan Sir ima úbachan wanro. ¿Baat chihtá eya istiti waátaqui? \v 17 Sir úbachan im istir acuro. Sirat ba imáy chaquin cájacro. Eyta chihtara istiyát ba quin Sir chihtá waca áyatra, Sirat ey cuécwayqueyra. Cab oc icar téyqueyra. \p \v 18 Bíyatan ima tamoan “Asa cahujín ubot urán cuít,” séhw̃ayatan, sicor cahujín ubot urá conu chaw̃i. Síratan ey ur icar ima urán bow̃an wícayta acu eyta chaw̃i. \v 19 Imár tamo urán cuít sihw̃ac éyinan, Sirat ítitan, eyin urán cuáyitro. Sirat carit cuitar wajacro: “Urán cuít binat cahujín cayar yajquín yehnyat, Sirat sicor cat imár cayar yajc ayro.” wajacro. \v 20 Uch cat wajacro: “Sirat ítitan, urá cuít binan icúr acui batro,” wajacro. \v 21 Eyta cuácayat, uch waquíc etwi: “As cárara ba cara urán cuitro,” waquíc ey etwi. Cuatán Sirat ba acu bahnác chájacro. \v 22 As Pablo cat, Apolos cat, Pedro cat, Sirat ba acu chájacro. Cajc uch cat, ah uch riy cat, yahncút rícara cat bahnacan ba acu chájacro. Ba ac ay yajquín sehw̃ar, ba estají itin acu cat, chinín acu cat waquír chájacro. \v 23 Acsatra ba Jesucristo ácucuano. Ey acsar Jesucristo eyan Sir ácucuano. Eyta bira behmár cahujín cuít sihw̃ac ey etwi. \c 4 \s1 El trabajo de los apóstoles \p \v 1 Uwat is tamo séhw̃actara, uch séhw̃ata binro: “Eyinan Jesucristo cacminró,” séhw̃ata binro. “Eyinat Sir chihtá récaji ehcuti bi ehcún waquír cájacro,” séhw̃ata binro. Is tamoan eyta séhw̃ata binro. \v 2 Uwat séhw̃atan, biyan cara cuitar cacmín ayquib chácayatan eyat ima cara chihtá wácati yajcátaro. \v 3 Aját Sir chihtá siw̃jac ques uwat tew̃yat, as ayuí batro. Aját tehmoti síw̃ictara, tehmór síw̃ictara istín ac as urá wahityat, as ayuí batro. Baátara, cahujíntara as urá wahitay yinyat, as ayuí batro. Aját bitara síw̃ictara ajmarát caba ístajatro. \v 4 Ajmár séhw̃atan, aját ay siw̃ro. Eyta cuaran “Aját Sir ub cahmor ay siw̃ro,” bitách wácajatro. Aját bitara síw̃ictara, Cara Jesucrístoan wahítquibro. \v 5 Eyta bira Cara Jesucristo anto witi cuat, “Uyat ay síw̃tirora,” wati jaw̃i. Cara Jesucristo sicor uch cut wiquír car, uwat imár ur icar síhw̃ajacan bar ehcwáyqueyra. Cahujín quin ehcuti séhw̃ajacan bar ehcwáyqueyra. Eyta cuácayat, istiyát bitara síw̃jactara, istiyát bitara síw̃jactara, ey bahnác bar ehcwáyqueyra. Eyta ehcwáyatan Sir imát uw istiy ojcoran, uw istiy ojcoran ay wacáyqueyra. \p \v 6 Rábinu, aját cat, Apolosat cat yajác ey ehcún cuihsuro. Isat yajác eyta baat cat eyta yajcayta acu cuihsuro. Sir chihtá cuihsú báhjaquey acsar chihtá istiy yajti ac ey cuihsuro. Ba istiyát “As caran urán cuitro,” wati acu cuihsuro. “Ba caran úrara cuáyatrora,” wati ac cuihsuro. Rahra rahra éytara wati ac cuihsuro. \v 7 ¿Ba bitara reht behmár urán cuít síhw̃aqui? Sirat ima chihtá cuitar ba quin urá wíjacro. Sirat wítiir waquít ba urá bár rehcátaro. Eyta bira behmár chihtá cuitar urán cuít yinjacra séhw̃ati jaw̃i. Behmár bahnaquin cuitatra síhw̃ati jaw̃i. Sir imát ba quin urá rácatra wítirora, séhw̃ati jaw̃i. \v 8 Behmár tanra caba sinjac síhw̃aro. Rayin oyin yarís yinjác síhw̃aro. Carin cuít yinjác síhw̃aro. Behmaran carin yinjác reht is ajcá ji bétiro. Behmár tanra eyta síhw̃aro. Baan carin cuít yinjaquir waquít is catum ba owár uw ayin yinátaro. \v 9 Cuat aját séhw̃atan, isra Sir uw cárinan cuáyinir yin áyjacro. Uw cac cahmar ur ay bár bin yauwir eyta is cat éytaan wan ruhw̃uro. Bahnáquinat wahitín acu is ruhw̃uro. Sir cuacúr cacminát cat, uwat cat is wahitro. \v 10 Isan Jesucristo chiwa etar, uwat is ítitan, cuáyitro. Cuatán baat tan sihw̃at, behmár Jesucristo ajc cut urá cuít yinjác síhw̃aro. Uwat itit, isra urán cámuran che bini batro. Cuat behmáratra urán cámuran cuít síhw̃aro. Uwat ba ójcotra ay tew̃ic síhw̃aro. Ba tanra eyta síhw̃aro. Cuat uwat is ajcá bár chácaro. \v 11 Ahajira isra yayiro. Isra cuc wíniro. Isra oya batro. Isra uwat tajcro. Isra ubach batro. \v 12 Isat ijmár at cut canar yajcaro. Uwat is cahmí icar ahsín téw̃yatra, isat rahra eyin quin “Sirat ba obir yajw̃i,” wacaro. Jesucristo chihtá ques is ruhw̃uyat etiti tan úcaro. \v 13 Is cahmí icar sucuar téw̃yatra, rahr owatra ísatra eyin iw̃on yajcaro. Isra rurumán wan yinjacro. Bahnáquinat síhw̃atan, isan rurumán wan waajacro. Uwat is tamo eyta séhw̃aro. \p \v 14 Behmarat tayar yajác ques áywini rehcayta acui eyta cuihsútiro. Ehúr chácayta acui cuihsútiro. Cuat uwat sasá quin ajc uní cuitar waquír eyta, ba quino cat eyta ajc uní cuitar waquín acu cuihsuro. Ba racar rehtra eyta cuihsuro. \v 15 Ba quin Jesucristo chihtá síw̃quinan ricán toro. Cuat tetír éyinra etach batro. Aját récaram ba quin Jesucristo chihtá ehcujác etar asan ba acuan tetír waajacro. \v 16 Eyta bira aját ba quin ria racaro. Aját yajc eyta baat cat eyta yajw̃i. \v 17 Eyta yajc ayin ac aját ba quin cuwín Timoteo bar áyjacro. Timoteo ey aját rácatro. Sirat ítitan, Timoteo as acuan wacjitró. Eyat as chihtá wácatiro. Timoteoat ba quin cur, ehcwáyqueyra. Ajmarát Jesucristo chihtá cutar yajquíc chihtá ehcwáyqueyra. Aját cajc bahnác cuitar, chihtá ey Sir uw bahnaquin quin siw̃ro. \p \v 18 Ba cahujinat imár tamoan urán cuít sihw̃ay yinjacro. Asra ba quin cúwajar sihw̃ar eyta sihw̃ay yinjacro. \v 19 Eyta sihw̃a cuar, Sirat ajc waacáyatra as in bar cuwinro. Erar cur car aját cahujín eyin urá wahitinro. Urán bítatara aját eyin wahitinro. Eyinra téw̃ican cuitro. Cuat éyinat Sir urá cuitatra icúr yajcátatara aját wahitinro. \v 20 Uwatan cuw cut tew̃ír cuitara Sir chihtá yajca báreyra. Cuat Sirat ur icar wíjaquey cuitatran Sir chihtá yajcáyqueyra. \v 21 Eyta bira as ajca rahcwi. Ey ráhctieyra, ¿Aját tecuay béjequi? Cuat ráhcyatra ohbac tew̃ay bétaro. Rahra rahra sehná reht turti tenátaro. \c 5 \s1 Se juzga un caso de inmoralidad \p \v 1 Uwat as quin baat yajquey chihtá ojcor wacaro. Ba ojcor eyta wacayat, as ojc sijacro. Uwat waquít, ba sicar bin istiyát isár yajcaro. Ima tet wiya jor isár yajcaro. Eyta isár yajcayat, ay baran cuitro. Sir tamo síhw̃ati binat cat éytara yajca báreyra. \v 2 Ba sicar bin istiyát eyta yajc cuar, behmár úrara bahnaquin cuitar síhw̃aro. ¿Ba bitara reht eyta síhw̃aqui? Eyta síhw̃ayat ay batro. Behmaran ayan cuitra síhw̃ati cuar cue rehcata bin yajacro. Isár yájqueyra baat ay bo teta bin yajacro. \v 3 Ba istiyát isár yajcayat ojcor asan cajc istiy cuitar cuar cuécuro. Asra cajc istiy cuar ajmár ur ícatra ba tamo séhw̃aro. Eyta sehw̃ar isár yajaquey urá wahitchacro. Tayar itchacro. Asan ba owár chaquir car istata eyta aját ey urá eyta itchacro. Eyta istír eyta yajác ques cuecun wac áyjacro. \v 4 Eyta yajác ques uchta yajw̃i. Ba Jesucristo tamo sihw̃an acu owár sécuayat, Jesucristo ima ajcan urán ba ur icar chácataro. Eyta sécuayat aját sehw̃ar eyta baat cat eyta síhw̃ataro. \v 5 Eyta sécuayat, tet wiya jor isár yájqueyra Sisrám at icar Satanás at icar wiw̃i. Eyta wícayat Sisramat Satanasat ey sibár ruhw̃átaro. Cuatán Jesucristo cajc uch cut sicor wiquíc cab cucayat, ser ey ajca síwayqueyra. \p \v 6 Behmár urán cahujín cuít síhw̃ayat ay batro. Cuis istán binat ur ay bár yajquíctara, cahujinat cat im eyta yajquíc sínataro. Uw eya buc réhquiban wanro. Buc rehquib conu cuitar panan cuít bi buc rehquír eyta, istán bin oquís uw quir binat ur ay bár yajcáy yinátaro. \v 7 Eyta bira ur ay bár yájqueyra ay bo tewi. Eyta ayat baat ur ay bár yajquíc sina báreyra. Baan ur ay bár yajquín acui batro. Jesucristo isat tayar yajác bár chaquin acu chinjacro. Bachan chihtá cuitar isat tayar yajác tunin acu obas yauwir eyta, Jesucristo cat isat tayar yajác sicor tayar bár chaquin acu chinjacro. Etarwan is ur ay bár yajquín acui batro. \v 8 Eyta bira isan Jesucristo chiwa rehquít, ur ay bár yajquíc etátaro. Is cohtinát buc réhquiban watar ter eyta, isat ay bár yajquíc etátaro. Is cohtinatán panan ima cohjocro. Buc réhquiban bár cohjocro. Cohtinatán pan buc réhquiban bár bi cohr eyta isat cat urá istanác cuitar ur ay yajcátaro. \p \v 9 Récaji aját chihtá cuihsúr ba ac áyjacro. Aját “Isarin owár ténati jaw̃i,” wac áyjacro. \v 10 Cuat aját “Isarin owár ténati jaw̃i,” wacayat, aját Sir chihtá cati bin ojcori wátiro. Cati bin cahujinat isár yajcaro. Cahujinat es yajcaro. Cahujinat bes yajcaro. Cahujinat sirir órojoquey tamo síhw̃aro. “Eyin quínora ténati jáw̃ira” wátiro. Cuat eyin quínora ténajarir waquít behmár istír ajquír ítataro. Cuat isan ajquír itin acui batro. \v 11 Cuat Sir uw owár bínatra ur ay bár yajcayat, eyin quin ténati jaquin wajacro. Sir uw sicar binat isár yajcata óraro. Istiyát cahujinay racar isota óraro. Istiyát sirir órojoquey ojcor conata óraro. Istiyát istiy jor, istiy jor uw ríota óraro. Istiy simat yehna yarata óraro. Istiyát bes yajcata óraro. Aját Sir uw sicar binat eyta yajquíc ey ojcor waquír áyjacro. Eyta eyin owatra ira cat yati acu cuihsúr áyjacro. \v 12 Cuatán Sir chihtá cati bin ojcotra aját cuihsún acui batro. Aját éyinat ay bár yajquíc ques cuecun acui batro. Cuat Sir uw sicar binat ay bár yajquíctara, baatán eyin técuataro. \v 13 Eyin cuécwataro. Cati binra Sir imát tayar yajác ques cuécwayqueyra. Cuatán ba owár bin ay bár yájqueyra behmarat ay bo tewi. Sir carit cuitar eyta waquír chájacro. \c 6 \s1 Pleitos delante de jueces que no son creyentes \p \v 1 Ba rabat ba tayar yajcayat, ¿bitara reht Sir tamo síhw̃ati bin cac cahmar tayar chiqui? Cuatán Sir uw cac cahmar chiata binro. Sir tamo síhw̃ati bin cac cahmatra chícayat, ¿Sirat ba cuécwajaqui? \v 2 Uch síhw̃awi. Cabar tinyat Sir uwat bahnaquin urá wahitín binro. ¿Baat chihtá ey istiti waátaqui? Eyta wahitín bin etar récaji tayar conu yajquey tamo cat síhw̃ataro. \v 3 Cabar tinyat, isat Sir cuacúr cacmín urá cat wahitín binro. ¿Chihtá ey istiti waátaqui? Eyta wahitín bin etar cajc uch cuitar cat tayar conu yajaquey tamo cat yarsa síhw̃ataro. \v 4 Behmár owár tayar chiín síhw̃ayatan, ¿cahujín cac cahmar bitara reht chiqui? Cahujín eyin Sir uwat ítitan, ur ay batro. Eyta bira eyin cac cahmar Sir uwa imár owár tayar yajaquey chiti jaw̃i. \v 5 Aját ba quin uní cuitar wacaro. Ba ayú rehcayta acu wacaro. Ba rabin cac cahmar tayar chiín cat, uw jiro. Ba sícara bin urá to bin chero. \v 6 Urá to bin che cuar, baan Sir tamo síhw̃ati bin cac cahmar técuaro. Jesús chiwa bár bin cac cahmar rabin owár rahra rahra tayar ques técuaro. ¿Bitara reht eyin cac cahmar técuaqui? \v 7 Eyta bin cac cahmar técuajar bin técuaro. Tayar eyra chiti etata binro. Istiyát ba tayar yajcayat, Jesús chiwa bár bin cac cahmar técuati tan úcayatan ayro. \v 8 Eyta yajcata bin cuar behmarat cat tayar yajcaro. Istiy cayar yajcaro. Behmár rab ohnor bes yajcaro. \p \v 9 Uch síhw̃awi. Urá ay bár éyinra Sir jor itay cuwa báreyra. ¿Chihtá eya istiti waátaqui? Behmáratrun cayar yajti jaw̃i. Isár yajc eyin cat, sirir órojoc tamo sihw̃ac eyin cat, cahujín wiya bes yajc eyin cat, ser ima serin owár isár yajc eyin cat, \v 10 bes yajc eyin cat, bahnác racar isóc eyin cat, simat yiníc eyin cat, uw rioc eyin cat, cayar yajc eyin cat, éyinra Sir jor ítayra béyajatro. \v 11 Ba cahujín cat récaram urán eyta chájacro. Eyta cuar, ba urá ay tehmojocro. Ahra ba Sir im uwa chájacro. Cara Jesucristo ima ajc cut Sir Ajcan Cámuran Ey sicor tayar bár jájacro. \s1 La santidad del cuerpo \p \v 12 Uwat wacaro: “Icúr bi yajquín acu bach batro,” wacaro. Eyta wacayat uní wacaro. Uní waquíc cuar, icúr bi bahnác ohbac yájcajatro. “Icúr bi yajquín acu bach batro,” waquíc cuar, asa bitar utar icar ay cun batro. Aját bi yajquíc étajar rehcátatara, aját récaji eyta yajti cháquinro. \v 13 Uwat wacaro: “Atucui icar chaquin acu ira chájacro,” wacaro. “Ira yayín acu atuc cat chájacro,” wacaro. Cuatán Síratan ira cat, atuc cat sicor bár jácayqueyra. Cuáyinat wacaro: “Isár yajquín ac sibár chájacro,” wacaro. Eta cuar cuayir tew̃ro. Sibár isár yajquín acui batro. Cuat sibár tas cuar isat Cara Jesucristo tamo sehw̃an acu chájacro. Rahra cat Jesucrístoat is sibará obir yajquín acu waquír chájacro. \v 14 Cara Jesucristo chinjác cuar Sirat eyan sicor estají yehn áyjacro. Jesucristo yehn ayir eyta is cat tinyat sicor eyta estají yin áyayqueyra. Ima urá cuitar is estají yin áyayqueyra. \v 15 Uch síhw̃awi. Behmár sibarán Jesucrístoayro. Istiy sibár cat, istiy sibár cat, Jesucrístoayro. ¿Chihtá eya istiti waátaqui? Eyta cuácayat ¿baatán Jesucristo sibará wahw̃úr car isarin owár chácata síhw̃aqui? ¿Ba tanra eyta síhw̃aqui? \v 16 Sirat carit cuitar wacaro: “Buc owár cámyatra sibár istanacan wan waacaro.” Etarwan Jesucristo uwan isarin jor camyat buc owár isarin waacaro. ¿Baat chihtá eya istiti waátaqui? \v 17 Cuat Jesucristo icar urá chácayat, Jesucristo joran urán istanác wáyqueyra. \p \v 18 Eyta bira isari yajti jaw̃i. Yehw̃ti bin catoti jaw̃i. Eyin cátoyeyra, eyin owár cámyeyra, ¿behmár sibár rúhw̃ajaca? Baat istiy tayar yajcayat, behmár sibatrá ruhw̃útiro. Cuat isár yajcayat, behmár sibár ruhw̃áyqueyra. \v 19 Ba cuaya sinti jaw̃i. Ba sibár Sir Ajcan Cámuran Ey úbachro. Síratan ba tan sar ima Ajcan Cámuran itin ac waquír chájacro. Ba behmaray batro. \v 20 Baat tayar yajác Sirat tunir cuitar imáy jaquin acu ba bar cájacro. Eyta bira uwat Sir tamo ay sehw̃an ácuan sibará anto yarti cuácayat ay ítataro. \c 7 \s1 Consejos sobre el matrimonio \p \v 1 Baat as acu carit cuihsúr áyjacro. Chihtá cahují tayon acu cuihsúr áyjacro. Chihtá ey istiy ojcor wacaro. Sératan wiw̃áraquin catoti jácayatan yársaro. \v 2 Eyta cuar cahujinat cat cahujinat cat isár yajcaro. Eyta bira ser istiy cat istiy cat imár wiya jor ítata binro. Wiw̃á istiy cat, istiy cat imár ra jor ítata binro. \v 3 Ra ima wiya jor cuic cut questa camata bin camátaro. Rahra cat wiya ima ra jor eyta camátaro. \v 4 Wiw̃á ra ji ey sibará im ístirayi batro. Cuat ey sibár raayro. Ra sibár cat im ístirayi batro. Cuat ey sibár wíyayro. \v 5 Eyta bira rahran rahran “Bah jor cámtirora,” wati jaw̃i. Cuat Sir tamo sehw̃an acurun, Sir ojcor conín acurun cab istiy cab istiy buc owár camti bachwata óraro. Buc owár eyta sihw̃ar, cab istiy eyta ohbac bachwátaro. Eyta cuar buc owár camti bachur car ítchareht bucoy buc owár camwi. ¿Bucoy eyta cámtieyra, Satanasat ba cayar yájcajaqui? ¿Isár yajc áyajaqui? \p \v 6 Ba wiya yehw̃inan acu bar ajc waátaro. Eyta cuar aját ba quin “yehw̃ira” wátiro. \v 7 Cuat asa wiya bár itir eyta bahnáquinan eyta ityat, asan ahní rehcátaro. Cuat istiy quin ur istiy, istiy quin ur istiy, istiy quin ur istiy, Sirat wíjacro. Eyta wícayat cahujín wiya bár ítataro. Cahujín wiya ji ítataro. \p \v 8 Aját yehw̃ti bin quino cat sácajaquin wiya quino cat uch wacaro. As istir itir eyta, ba cat eyta ítyatan ayro. \v 9 Cuat wiya racar réhctara wiya yehw̃i. Ra racar réhctara, ra chaw̃i. Wiya yehw̃yat, ra chácayat, ahsinra batro. Cuat yehw̃ti bi jor buc owár cama racar isóyatan eyrun ahsinro. \p \v 10 Wiya yehw̃jaquin quin ra chájaquin quin uch wacaro. Ajmarati wátiro. Cara Jesucristo imát wac bahjacro. Chauninat ra yehw̃ teti chácataro. \v 11 Cuat ra yehw̃ técayatra istir ítuwi. Istir it cun bártara ima ra yehw̃ téjequey sicor ténawi. Serat cat wiya yehw̃ teti jácataro. \p \v 12 Cahujín quino cat aját uch wacaro. Cara Jesucristo imati uchta wati cuar ajmár chihtá cuitar uchta wacaro. Jesús chiwat wiyin Jesús chiwa bár tacat yehw̃ teti ítataro. Wiya eyta éyinan imár ra yehw̃ te cun bár rehcayat acsar cuiiti ítataro. \v 13 Wiw̃inat cat ra Jesús chiwa bár tacat yehw̃ teti ítataro. Ra eyta éyinan imár wiyin yehw̃ te cun bár rehcayat acsar cuiiti ítataro. \v 14 Sirat ítitan, Jesús chiwa wiw̃inat Jesús chiwa bár bin jor chácayat wiya chihtá cuitar ra ey Sir uwan wan waátaro. Wiya Jesús chiwa bár bi cat, ra chihtá cuitar Sir uwan wan waátaro. Eytair báreyra eyin sasá Siray bár bin éytaro. Cuatán sas ey cat Sir sasaro. \v 15 Eyta cuatán Jesús chiwa bár binat séoan yehw̃ ten wacayat, yehw̃ te áytira síuti jaw̃i. Séoan yehw̃ ten wacayat, eyta yajcayta acu chaw̃ jaw̃i. Yehw̃ teti acu seo síwaytai batro. Sirat isra técuati itin waquír chájacro. \v 16 Wiw̃ú, bah ráatan ítchareht yájcajareht ba chihtá cuitar Jesús tamo sehw̃ay yehnátatara, sehw̃ay yéhnajartara bahat istítiro. Seru, ba wiyat ítchareht yájcajareht Jesús tamo sehw̃ay yehnátatara, sehw̃ay yéhnajartara bahat istítiro. Istiti etar séoan yehw̃ ten wacayat, chaw̃ jaw̃i. \p \v 17 Ba bitara bin cuat Sirat cájactara, ba bitara rehquín Sirat cájactara ey tamo sihw̃a sácati ítuwi. Wiya ji bíntara, wiya bár bíntara, im eyta ítuwi. Umá cuijác bíntara, umá cuiti bíntara, cárintara, cacmíntara, im eyta ítuwi. Sirat ba bitara itin ac cájactara, eyta jaw̃ ítuwi. Aját chihtá ey Sir uw sécuaquin bahnaquin quin eyta wacaro. \v 18 Umá cuijáquinan Siray cácayatan, éyinan cuiti bin éytara chati jaw̃i. Cuat umá cuiti éyinan Siray cácayatan, éyinan umara cuic ayti jaw̃i. \v 19 Umá cuiquít cat, Sir ub cahmar bitarach batro. Umá cuiti jaquit cat, Sir ub cahmar bitarach batro. Cuat Sir chihtá caquir cuitar Sir ubot ay waátaro. \v 20 Sirat ba bitara bin cájactara ba im eyta tehmoti jaw̃i. \v 21 Anto cati cuat baan cahujín acu cacmín rehquíctara sihw̃a sácati ey cat im eyta chaw̃i. Cuat ba patronat ba quin “Baat as acu canar yajquíc et cúntara ohbac etír biwi,” wacayat, eyta yajw̃i. \v 22 Récaram Sirat baan imáy anto cati cuat baan uw acu cacmín rehjéctara, ahra Sirat ítitan, acsara cahujín acu cacmí batro. Sirat ítitan, cahujín chihtá cuitar ítiti cuar Jesucristo chihtá cuitar itro. Eyta cat Sirat baan imáy anto cati cuat cahujín acu cacmín chati rehjéctara ahra Sirat ítitan, Jesucristo cacminró. \v 23 Jesucrístoat baan imáy jaquin ac baat ur ay bár tayar yajác tun chájacro. Eyta bira baan cahujín chihtá cuitar ítiti jaw̃i. \v 24 Rábinu, ba bitara itin acu Sirat cájactara, ah cat im eyta ítuwi. Sir tamo sihw̃a rabar eyta ítuwi. \p \v 25 Ahra wiya yehw̃ti bin ojcor ra chati bin ojcor wacaro. Cara Jesucrístoat ey ojcor icúr wac bahti cuar ajmár ur icar bitara séhw̃actara ehcuro. Jesucrístoat as racar reht as quin urá wijac etar aját tew̃ic ey ohbac rahcuátaro. \v 26-27 Ahran is cuácata wajác cuitar bar cab cu racaro. Eyta cuácayat, bíyinan wiya jítara, wiya ji ítuwi. Yehw̃jáquinay im eyta yehw̃ teti ítuwi. Cuat bíyinan wiya bártara, bíyinan ra bártara acsara im eyta istir ítuwi. \v 28 Aját eyta waquíc cuar baat wiya yehw̃íctara, bitarach batro. Wiw̃inat cat ra chácayat bitarach batro. Cuat bíyinan wiya yehw̃íctara, cuít cuácataro. Eyta cuácayat ba cuati ac aját eyta yehw̃ ayti siu cunro. \p \v 29 Rábinu, aját bah quin uch wacaro. Uwa cuaquic cuitar caba cuwayta birách batro. Eyta cuácayat ah yahncút wiya ji binan, wiya bár bin itir eyta ítuwi. \v 30 Ba bíyinan yarjaquin racar cue rehcáyatan, ahra cue bár bin itir eyta ítuwi. Ba bíyinan ahnítara, ahní bár bin itir eyta ítuwi. Bíyinatan oyan icuran wáhcayat oya bár bin itir eyta ítuwi. \v 31 Bíyinatan raya cuitar, oya cuitar, icuran biyan yájctara, rayan oyan rácara cuitra rehti jaw̃i. Ray eyra, oy eyra, yájcajareht sicor bár jácayqueyra. Eyta bira ey rácatra cuitra rehti jaw̃i. \p \v 32 Baat icúr bi ojcor sihw̃a sácati ítyatan asan ahniro. Eyta cuácayat uch wacaro. Wiya bár éyinatra Sir im istír tamo ohbac síhw̃aro. Sir iman ahní jácayta acu eyta síhw̃aro. \v 33 Cuat wiya ji éyinatra icúr bi ojcor cuít sihw̃a sácaro. Wiya ahní chácayta acu eyta síhw̃aro. \v 34 Sir tamo cat, wiya tamo cat, sasá tamo cat síhw̃aro. Chihtá istiy cat, istiy cat síhw̃aro. Wiw̃ín cat im éytaro. Ra bár éyinatra Sir im istir tamo síhw̃aro. Sir im istir úbotan sibará cat, ajca cat, urá cat ay jaquin síhw̃aro. Cuat ra ji éyinatra ira tamo cat, aw̃at tamo cat, sasá tamo cat, ra tamo cat síhw̃aro. Chihtá istiy cat, istiy cat síhw̃aro. Ra ahní jaquin acu eyta síhw̃aro. \v 35 Baat bacha yajcayta acui ba istir itin wátiro. Cuat ba ohbac rehcayta acu eyta wacaro. Behmarat ay yajcayta acu eyta wacaro. Urá istanác cuitar Sir tamo síhw̃ayta acu eyta wacaro. \p \v 36 Eyta cuar cahujinat sihw̃at, imár wacján ra bár cuaquir bar chauwíc rehc bic síhw̃ata óraro. Eyta sihw̃ar éyinat ítitan, imár wacjá ra chácata binro, síhw̃actara, eyta chaca áyataro. Behmár urá cut ítitan, éytaan ayan cuitar eyta yehw̃i. Sir ub cahmar bitarach batro. \v 37 Cuatán ser istiyatan ima wacjá uw quin yehw̃ ayti ac sihw̃ac óraro. Ima ur icar eyta yehw̃ ayti siwin sihw̃ac óraro. Cahujinat ey quin “witi jaw̃i,” wati cuat ima chihtá cuitar witi acu sihw̃ac óraro. Eyta séhw̃ayat ima wacjá witi cuácayat yársaro. \v 38 Sirat ítitan, sera bíyatan im wacjá uw quin yehw̃ áyatan Sir ub cahmar bitarach batro. Cuat bíyatan im wacjá uw quin yehw̃ ayti síuyatan ayan cuít yajcaro. \p \v 39 Wiw̃ istiyatan ra chácayatan ey jor ítataro. Ima ra chaquir yaric ocso tas eyta ítataro. Cuat ra yáryatra istiy jor yehw̃íntara, yehw̃i. Cuatán Jesús chiwa cájaquin jor yehw̃átaro. Jesús chiwa bár bin jor yéhw̃ajar binro. \v 40 Cuat aját séhw̃atan, sácajaquin wiyan ra baran yarsa ítataro. Sácajaquin wiya bucoy ra chati ítyatan, yarsa ítataro. Aját séhw̃atan éytaro. Aját chihtá eyta sehw̃an acu Sir Ajcan Cámuran Eyat as quin urá wíjacro. \c 8 \s1 Los alimentos consagrados a los ídolos \p \v 1 Bucoy chihtá istiy waquinro. Sirir órojoquey tamo sihw̃an ac ruwa wijac ojcor waquinro. Baatán síhw̃atan, behmaran cuít sinjac síhw̃aro. Cuat bíyinat cuít sínyatan, imaran bahnaquin cuitar síhw̃ata óraro. Cuít sínjaquinat eyta sihw̃ay yinata óraro. Eyta cuar bíyinatan cahujín sehnác rehcayat, éytara sihw̃a báreyra. Cahujín sehnác rehcayat, cahujín quin Sir chihtá cutar acsar it ayro. \v 2 Cahujinat sihw̃at, imatan chihtán cuít sinjac síhw̃aro. Eyta cuar bíyinatan imár tamo eyta síhw̃ayatan, anto caba síntiro. Sínata bi eyan anto síntiro. \v 3 Cuat bíyinatan Sir sehnáctara, éyinan Sir imáy chácataro. \p \v 4 Sirir órojoquey ojcor conín acu ruwa wíjaquey tamo uch síhw̃awi. Baat itit cat, aját itit cat, sirir órojoqueyra estají batro. Ajc batro. Isat ítitan, Sir istanacro. Istiyrá batro. \v 5 Cuat uwat waquitan, sirin quir binro, wacaro. Uw tan síhw̃atan, uch cuitar cat, cuacrár cuitara cat sirin quir bin síhw̃aro. Istiti etar eyta síhw̃aro. Uwat eyin tamo cayibin quir bin tamo cat síhw̃aro. Istiti etar eyta síhw̃aro. Eyta sihw̃a cuar \v 6 isat ítitan, Siran istanacro. Sitra is acura tetró. Cajc uch cutar cat cuacrár cat eyat bahnác waquír chájacro. Ey tamo sihw̃an acu is yinjacro. Uwat cayíbinan to sihw̃a cuar, isat ítitan, cayibra ubistanacro. Cara ubistanacro. Jesucrístoan eyro. Cara Jesucristo ey ajc cut bahnác waquír chájacro. Ey ajc cut is cat yinjacro. \p \v 7 Eyta cuar, cahujinat anto Jesús chiwa yinti cuácayat sirir istiy tamo, istiy tamo síhw̃ajacro. Eyta sihw̃ac etar, récaram sirir acu ruwa wijac ey sicar cohjocro. Sirir tamo sihw̃an acu eyta cohjocro. Eyta cuácayat, Jesús chihtá caqui yahncutra éyinatan ey ruwa ohbac cóhjotro. Ey ruwa cóhctara, coh rabar “sirir bin quin wijac sicar cohquíc,” síhw̃aro. Eyin tan eyta síhw̃aro. Eyta sihw̃ar cohcáyatra “Sir ub cahmar tayar yajquíc,” síhw̃aro. “Cohjor bi cohquíc,” síhw̃aro. Eyin tanra eyta síhw̃aro. Cuat eyta sihw̃ar cohquíc etar urán cuean cuít rehcaro. Sirir bow̃an eyin ur icar raujac sihw̃a rabar cuean cuít rehcaro. \fig |src="HK032A copy.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©The British & Foreign Bible Society, 1954, 1967, 1972, 1995." ref="1 Corintios 8.7" \fig* \v 8 Eyta cuar aját waquitan úchtaro. Bitara bin ruwa cóhctara Sir ub cahmor bitarach batro. Sirir wijac ey sicar cohti bachuyat, isra ur ay batra yájtiro. Wijac ey sicar cohr cuitari uw ur ayra waájatro. \p \v 9 Eyta cuácayat baat ruwa sirir bin quin wijac cohn cuácayat yají chaw̃i. Tan sihw̃ar cohwi. Eytair báreyra, ¿baat ruwa bachuti cohquíc oquís urá bow̃ conu eyin urá cuecwa áyajaqui? \v 10 Ba urán cuít binat sirir bin usar ruwa cóhyeyra, ¿istiyát baat cohquíc ístajaqui? Eyta istír ¿eyat cat im eyta cóhjoqui? ¿Ur icar cohjor bi cohquíc sehw̃a rabar cóhjoqui? ¿Ruwa sirir acu bin sehw̃a rabar cóhjoqui? \v 11 Eyta cóhyeyra ¿ba urán cuít cuar baat eyta cohquíc oquís cahujín urá cuécwajaqui? Behmár urán cuít sihw̃a cuar ¿behmár oquís rabin urá cuecwa áyajaqui? Jesucrístoan urá conu éyinan racar rehquít chinjacro. Eyta cuar baat eyin ajcá bár rehquít urá cuecu ayro. \v 12 Baatán rabin urá bow̃ etach bár bin cuecu ayat Jesucristo ub cahmar eyta yájcajar bin yajcaro. \v 13 Ruwa cohr cuitar rabin quin Sir tayar yajc áyata óraro. Eyta bira ruwa cohr cuitar istiy quin Sir tayar yajc áyatatara, aját eyta bi ruw úchicri cohti jácataro. Rabin quin ur ay bár yajc ayti acu cohti jácataro. \c 9 \s1 Los derechos de un apóstol \p \v 1 Asra cahujín chihtá cuitar ítitiro. Asra Jesús chihtá ehcúquibro. Ajatán Cara Jesucristo ajmár ub cuitar itchacro. Aját ba quin Jesucristo chihtá ehcujác etar baan ey chiwa yinjacro. Baan eyta yinjác etar uwat as ojcor “Jesús chihtá ehcúquibi bár” waquíc tacat cuayir tew̃ro. \v 2 Cahujinat tan síhw̃atra, asan Jesucristo chihtá ehcúquibi bár síhw̃aro. Eyta cuar baat ítitan, asan eyro. As chihtá cuitar baan Jesucristo chiwa yinjác étarwan Jesucristo ima chihtá as quino ehcú áyjacro. Etarwan asan Jesucristo chihtá ehcúquibro. \p \v 3 As ríoquin quin aját uch wacaro. \v 4 Bernabeat cat, aját cat Jesucristo chihtá ehcuquin rehquít, ira cat oya cat buw̃ata binro. ¿Baatrá ey istiti waátaqui? \v 5 Chihtá ehcuquin cahujinat cat imár wiya cuiiti bécaro. Eyin wiya Jesús chiwa etar cuiiti bécaro. Jesús ima rábinat cat eyta bécaro. Pédroat cat wiya cuiiti bécaro. Becayat baat eyin quin ira cat oya cat wícaro. Etarwan Bernabétara ástara wiya ji rehquír waquít, wiya cuiiti beyata binro. Wiya acu cat ijmár acu cat ira cat oya cat baat is quino cat wícajar bini batro. \v 6 Baat tan síhw̃atra, ¿aját cat, Bernabeat cat ira cat oya cat ubach cat wahn acu rayan ijmár ocsar canar yajcata bin síhw̃aqui? ¿Ba tanra eyta síhw̃aqui? ¿Eyat cat, aját cat ba quin chíajar bin síhw̃aqui? ¿Sir chihtá ehcwót beyin acu ijmár ocsar canar yajquíc ey étajar bin síhw̃aqui? \p \v 7 Isat chiata bíntara chíajar bíntara istayta acu icúr bi canar ruoquin tamo síhw̃awi. Soldádoat cat canar yajquíc etar ima ira cat oya cat túntiro. Ira riquib cat éytaro. Ira rica rabar awan semar sicor ira rijác eyan ub chácayat tunti cuar yayata séhw̃aro. Obas obir yajquib cat éytaro. Obas obir yájquibat obas sutá cuhmór racar yahcaro. Is Sir chihtá ehcuquin cat éytaan wanro. Ira cat oya cat ubach cat baat is quin wícata binro. \v 8 Ajmár urá sehw̃ar cuitarai wátiro. Sirat carit cuitar cat im ey ojcor uchta wacaro. \v 9 Moisesat Sir chihtá carit cuitar uchta cuihsú bahjacro: “Vacat ritút cucú suquín ac ritút sauro. Eyta sauyat, vaca quin ritút cucú cahují yay áytira yati jaw̃i,” wajacro. Sirat vaca istir tamoi sehw̃ar eyta wátiro. \v 10 Cuat is tamo cat sehw̃ar eyta wajacro. Ira riquib quino cat ira racar wiquin waquír chájacro. Ritút ehsuquib quino cat ritút ehsúc tehmár ritút wiquin waquír chájacro. \v 11 Eyta cat isat ba quin Sir ima chihtá ay bi ehcujacro. Eyta ehcúc tehmár baatán is quin oya cat, ira cat wícata binro. Ba tan sihw̃at, ¿is quino eyta wícajar bin síhw̃aqui? \v 12 Cahujinat ba quino icuran biyan síhw̃ati chícaro. Eyta cuar ba tan sihw̃at, ¿Isatwan ba quínora éytara chíajar bin síhw̃aqui? ¿Ba tanra eyta síhw̃aqui? Baat eyta sihw̃ac cuar eyta cat batro. Isatwan ba quino bar chiata binro. Eyta cuar ísatra uw quino chiay bétiro. Yayat is sacat tacat chiay bétiro. Isat eyta chiay béyeyra, uwat is tamo síhw̃atan, ísatra ira racar rehquít ehcúc síhw̃ata óraro. Eyta sehw̃ar éyinat isat ehcuquey rahcti jácata óraro. Jesusat uw siwin chinjác chihtá rahcti jácata óraro. Eyta cuácayat isat chiata bin cuar chítiro. \p \v 13 Sir usi ruóquinat Sir usar bin ira cat yácaro. Sir tamo sehw̃an ácuan ruwa cat wahnro. Sir ruw wáhnquinatan cahují eyra imát cohcaro. ¿Baat ey istiti waátaqui? \v 14 Eyta cat Cara Jesucrístoat uch wac bahjacro. Sir chihtá ehcúc tehmár ráhcuiquinatan ira cat, oya cat, ubach cat wícataro. Ehcúc tehmár wícataro. \v 15 Eyta cuar ajatrá récaji icrí chítiro. Carit uch cuitar ba quin icúr chiyín acui cuihsútiro. Yayat as chinátair waquít, ba quin chia báreyra. Aját ba quin chiquir waquít, ajmarát yajacan, ayan táhnaqui bár síhw̃ataro. \v 16 Ajmarát uw quin Sir chihtá ehcwá rabar yajacan ayan táhnaqui séhw̃ajatro. Sir imat eyta ehcwayta acu as caquir yehn áyjacro. Etarwan aját ehcútieyra as cue rehcátaro. \v 17 Aját ajmár ajc cut Sir chihtá ehcuquir waquít, baat as quin tayar túnata binro. Cuatán ajmár ajc cutari ehcútiro. Sirat aját ehcú ayjac etar ehcuro. \v 18 Isat ba quin ehcúc tehmár icúr bi chiti etar, baat is quin táyota óraro: “¿Icúr racar reht Sir chihtá ehcuqui?” táyota óraro. Eyta táyoyat aját uch wacaro. Aját Sir chihtá ehcwá rabar aját tayar chiti ehcuro. Aját eyta chiata bin cuar chiti racar ehcuro. Aját ba quin racar ehcúc reht asan ahnian cuitro. \p \v 19 Asa uw cacmí batro. Eyta cuar asan uwan bahnaquin ácuan cacmír rehcaro. Uw bahnáquinat Jesús chihtá rahcuayta acu asan eyta rehcaro. \v 20 Asa judíoin owár jácayat, judíoin itir eyta as cat eyta itro. Judíoinat Jesús chihtá rahcuayta acu eyta itro. Bach yajquin owár jácayat cat bach yajquin itir eyta as cat eyta itro. Aját bach yajcata bini bár cuar bach yájaquinan wan itro. Bach yájquinat Jesús chihtá rahcuayta acu eyta itro. \v 21 Bachan chihtán sinti bin owár jácayat, eyin itir eyta as cat eyta itro. Bachan chihtá sinti binat Jesús chihtá rahcuayta acu eyta itro. Eyta itic cuar aját Sir chíhtara ruhw̃útiro. Aját Jesucristo chihtá wácati yajcaro. \v 22 Urá bow̃ conu bin owár jácayat, urá bow̃ conu bin itir eyta as cat eyta itro. Urá bow̃ conu binat Jesús chihtá rahcuayta acu eyta itro. Uw istiy owár jácayat, uw istiy owár jácayat, uw istiy owár jácayat, uw eyin itir eyta as cat eyta itro. Uw istiy, uw istiy, uw istiy, bahnáquinatan Jesús chihtá rahcuayta acu eyta itro. Uw bahnaquin Jesucrístoat síwayta acu aját icúr bi bahnác yajcaro. \v 23 Ajmár cuitatrun bahnác yajcaro. Sir chihtá ehcúc cun rehquít eyta yajcaro. Jesucrístoat as acu cat cahujín acu cat ay yajcata sehw̃ar eyta yajcaro. \p \v 24 Uwat bitara yajcata bin chihtá sinin acu cuéhsuquin tamo síhw̃awi. Cuéhsuquin ricá quir binat cahujín burbar yajquín acu quinro. Cuat cuis istanác biyat burbar yajcaro. Burbar yajcayat cuis otar churot wícaro. Baat cat cuéhsuquinat yajquír eyta yajw̃i. Sirat im churot ba quin wícayta acu Jesucristo chihtá wácati jaw̃i. \v 25 Cuéhsuquinat chihjirán cuít rehquín acu récaji sinro. Churotán cuísotar chácayta acu récaji eyta sinro. Churot eya sicor bár jácata biro. Cuat Sirat is wícata eyra sicor batra chaca báreyra. \v 26 Eyta bira ajatán cuáyatra yájtiro. Sirat as churot wícayta acu aját icuran biyan bahnác yajcaro. \v 27 Cahujinat Jesús chihtá rahcuayta acu icuran biyan bahnác yajcaro. Aját ajmár cuitatrun ur ay bár yajti acu tan úcaro. Aját Sir chihtá ehcúc cuar ur ay bár yájcyeyra, ¿Sirat as técuajaqui? ¿As churot síwajaqui? \c 10 \s1 Consejos contra la idolatría \p \v 1 Uch chihtá baat istayta acu aját ehcuro. Is cohtín bahnaquin Moisés owár bowarám tebir chajac ey tey taw̃a cahmar béjecro. Sir jor béjecro. Bahnáquinan Sir ajc cut yacúr rahray ohbac waajacro. \v 2 Bowarám tebir chajac ey tey taw̃a cahmar beyar car yacúr rahray waar car, Moisés chiwa yinjacro. \v 3 Bahnáquinan cajc buru catu cuitar beya rabar maná abir yayot béjecro. Sir imát maná wíjaquey ab yayot béjecro, bahnáquinan. \v 4 Bahnáquinat aca sicar rih bos waajaquey yahjacro. Sir imát újaquey yahjacro. Aca eyan Sir imát eyin ac chájaquin sicar bin yahjacro. Aca ey ojcor wacayat, aca ey ójcorai wátiro. Jesucristo ojcor cat wacaro. Jesucrístoatan eyin cuitar yajquín ácuan eyin owár béjecro. \v 5 Eyinan Moisés chiwa yinjác cuaquir, Sirat wiquey yahjác cuaquir, Siran cahujín eyin acura ahní batro. Siran cahujín eyin acura túrjacro. Eyinat Sir chihtá cati etar túrjacro. Etar eyin cajc buru catu cuitar tíw̃jacro. \p \v 6 Isat cat éyinat yajquír eyta yajti acu Sirat eyin tíw̃jacro. Isatra is cohtinát ay bár yajác eyta yajti acu eyin tíw̃jacro. \v 7 Cahujín éyinatra sirir órojoquey ojcor conjacro. Siri bár ey tamo síhw̃ajacro. Etarwan Sir carit cuitar wacaro: “Uw eya bacú yahay raújacro. Ira cohy raújacro. Cohr car sirir órojoquey cac cahmar ay quináy yinjacro.” Baat éyinat ay bár yajquír éytara yajti jaw̃i. Sirir órojoquey tamora síhw̃ati jaw̃i. \v 8 Cahujinat isár yajacro. Eyta yajcayat ques ricá to bin sácajacro. Veintitres mil bin riy istanác icar sácajacro. Isat éyinat yajquír éytara yajti jácataro. \v 9 Cahujín éyinatra urá ay bár yajcayat Sir tec chíjacro. Eyta tec chijac ques cumoroát eyin tíw̃jacro. Isatra éyinat Sir tec chiír eyta Sir tec chiti jácataro. \v 10 Cahujinra Sir tamar conjacro. Eyta conyat ques cuacúr cacmát eyin tíw̃jacro. Eyin Sir tamar conjác eyta isra eyta conti jácataro. \p \v 11 Eyinat yajti acu eyta cuécujacro. Cahujínatra im eyta tew̃ti acu cuécujacro. Isat ay sínayta acu eyta yajquey chihtá cuihsú bahjacro. Is ah uch cuitar itquin quin ehcún acu cuihsú bahjacro. Ahrun Sirat is siwic cab cujác reht is quin ehcún acu cuihsú bahjacro. \v 12 Bíyinatan “asan urán cuít etar bitách cuácajatro,” síhw̃ayatan, éyinan yají chácataro. Eytair báreyra, yají chátieyra, ¿imár ur ay bár yajcayta acu cayar yájcajaqui? \v 13 Sisramat ba quin ur ay bár yajc aya rácatro. Eyat cahujín quin yajc ayir eyta ba quino cat im eyta yajc aya rácatro. Eyta cuar Sirat ba cuitar wacátaro. Sir ima urá istanác reht ba cuitar wacátaro. Sisramat ba quin ur ay bár yajc ayay yehnyat, baat tan úcajar acat bini yajc áytiro. Sisramat ur ay bár yajc ayay yehnyat baat Sir tamo síhw̃ayatra, eyat ba cuitar yajcátaro. Ur ay bár yajti acu tan úcayta acu ba cuitar yajcátaro. \p \v 14 Rábinu, eyta bira, Sirir órojoquey tamorun cónui síhw̃ati jaw̃i. \v 15 Baan urá ji etar ba quin wacaro. Aját uní wáctara, uní wátitara, baat ey síhw̃awi. \v 16 Isat Jesucristo chinjác chihtá tamo sihw̃an acu chistár ub bacú yahcaro. Yah rabar wacaro: “Jesucrístoan is cuitar Sir tayar tunin acu chinjacro,” wacaro. Ey ab bijác tamo síhw̃aro. Ey yah rabar is cat Jesucristo chinír éytaan wan rehcaro. Isat pan cat cohcaro. Pan coh rabar Jesucristo is cuitar Sir tayar tunin acu chinjác tamo síhw̃aro. Pana quehwír cohcaro. Eyta quehwá raba Jesucristo sibár yaujác ey chihtá tamo síhw̃aro. Pan ey coh rabar, isan Jesucristo yauwir éytaan wan rehcaro. \v 17 Pan istanác cuaquir, isat ricán to binat owár cohcaro. Pan istanác coh raba síhw̃atan, is bahnaquin cat urá istanacro. \p \v 18 Israélinat yajquíc tamo síhw̃awi. Eyinat Sir usar ruwa yauwir coh rabar Sir tamo síhw̃aro. Sir ruwan owár coh rabar imaran tamo síhw̃atan, Sir chíwaro. \v 19 Aját wac uch yají ehcunro. Eyta waquíc cuar sirir órojoc eyan urá chira, estajira, síhw̃ati jaw̃i. Ruwa sirir ac wijac etar ruwa tehmojóc síhw̃ati jaw̃i. \v 20 Sir tamo síhw̃ati binat sirir tamo sihw̃an acu ruwa yauro. Cuat éyinatra Sir queney tamora síhw̃atiro. Istiti etar sirir ey tamo sihw̃ar yaúqueyan sicor rusamin acu, Sisramin acu yauro. Etarwan baara rusamin, Sisramin chíwai yin ay cun batro. \v 21 Jesucristo tamo sihw̃an acu chistár ub rihar yáhyeyra, acsar rusamin tamo cat, Sisramin tamo cat sihw̃an acu bitách yáhjatro. Jesucristo tamo sihw̃an acu pan cóhyeyra, acsar rusamin tamo cat, Sisramin tamo cat sihw̃an acu bitách cóhjotro. Urá bucáy sihw̃a rabar bitách yáyajatro. \v 22 Isat urá bucáy sihw̃a rabar yáyeyra, ¿Sirat is sar es yájcajaqui? ¿Ijmár sar es yajquír técuajaqui? Isatra eyra cayar yájcajatro. Eyra burbar yájcajatro. \s1 La libertad y el amor cristiano \p \v 23 Cahujinat waquít: “icúr bi bachuti yajcátaro,” wacaro. Cuatán icúr bi bahnác ohbac yájcajatro. “Icúr bi bachuti yajcata,” waquíc cuar, cab istiy cut icúr yajcayat, cahujín ruhw̃uro. \v 24 Eyta bira behmár istir acu étana ay yajti cuaquir, cahujín acu cat ay yajw̃i. \p \v 25 Bi ruwan cohtá bíntara uch síhw̃awi. Rasá cuitar ruwa ráqueyrun síhw̃ati cohwi. Sirir tamo sihw̃an acu yaujáctara, ey tamo sihw̃an acu yaujác ey bártara, urá sihw̃a sácati cohwi. \v 26 Sir carit cuitar wacaro: “Cajcan teyan Sir imayro. Cajc uch cuitar icuran biyan bahnacan Sir imayro,” wacaro. Eyta bira ruw eya Sir imáy chajac sihw̃ar cohwi. \p \v 27 Sir chiwa bár binat imár owár ruwa cohn ac ba chiata óraro. Eyin owár baat cat coh cun rehcata óraro. Eyta chícayat, coh cun rehcayat, ohbac cohy biwi. Eyinat icúr cohn wícayatan, bachuti cohwi. Behmár urá sihw̃a sácati cohwi. \v 28 Cuat istiyát “Uch ruwa sirir tamo sihw̃an acura yaujacro,” wacáyatra ruw eyra cohti jaw̃i. Eyta wajaquin eyin sehná rehquít cohti jaw̃i. Ey urá cuécuti acu baat cohti jaw̃i. \v 29 Aját istiyát urá sihw̃ac ojcor wacaro. Baat urá sihw̃ac ójcori wátiro. Ey urá cuécuti acu cohti jaw̃i. Ba cahujinat wacaro: “Istiyát cohti bachuyat, éyatra as quin coh áytira síwajatro,” wacaro. \v 30 “Aját Sir quin ‘oquéy,’ waquír car cohcaro. Eyta bira ¿bitara reht as quin coh ayti síuqui?” wacaro. \v 31 Behmár owár eyta tew̃íc etar aját uch wacaro. Baat ira yáquictara, bacú yáhctara, bitara útara yajquíctara, uwat Sir tamo ay síhw̃ayta acu yajw̃i. \v 32 Ba oquís judíoin quino cat, griégoin quino cat, Sir sasá quino cat, ay batra yajc ayti jaw̃i. \v 33 Aját bitara útara yajcáyatan, bahnaquin ahní rehcayta acu yajcaro. Ajmár istir acu étani yájtiro. Cuat cahujín acu ay yajcaro. Aját eyin ac yajcáyatan, Sir chihtá cácata óraro. Cácayat, Sirat eyin bar síwayqueyra. Eyta sihw̃a rabar aját bitara útara yajcaro. \c 11 \p \v 1 Jesucrístoat yajquír eyta aját cat eyta yajcaro. Aját eyta yajcayat, aját yajquír eyta baat cat im eyta yajw̃i. \s1 Las mujeres en el culto \p \v 2 Aját ba quin wacaro: “Baatán yarsa yajcaro,” wacaro. Ajatán récaji icúr yajquín wac bahjáctara, baatán eyta yajcaro. Aját ehcujác chihtá tan chinti yajcaro. Eyta cuácayat, aját ba ójcoran ay wacaro. \v 3 Baat eyta ay yajquíc cuar acsar uch cat sinwi. Aját ba quin uch wacaro. Serin bahnaquin acu Jesucrístoan cáraro. Chaunín bahnaquin ácuan imár ráinan cárinro. Eyta cat Jesucristo acu Siran ima cáraro. \v 4 Eyta cuácayat, sérinatra uw owár Sir ojcor conyat, Sir chihtá ehcwayat, cuisa cuitar icúr chati cuar conátaro. Cuisa cay cuti cuaquir ehcwátaro. Cuisa cay cúcyeyra, uwat síhw̃ataro: “Uyat Sir ajcá bár bécaro,” síhw̃ataro. \v 5 Cuatán chaunínatra cuisa cay cuquír conátaro. Cay cuquitrun Sir chihtá ehcwátaro. Eyta cay cútieyra uwat wacátaro: “chaunín éyinatra imár ra ajcá bár bécaro,” wacátaro. Chaunín éyinatra im cuis anar bahnác ehs bo ter eyta yajcaro. \v 6 Chaunín bahnaquin imár cuisa cay cuquír car conátaro. Cuat cay cu cun bártara, cuisa anár bahnác ehswátaro. Cuat cuis anár bahnác ehsú técayatan, uwat ey tamo ay bár síhw̃ayqueyra. Eyta bira chaunín cuisa cay cuquír car conata binro. \p \v 7 Sirat sérinra iman wan chájacro. Eyta cuácayat uwat serin istír car, Sir tamo caran cuít síhw̃ayqueyra. Eyta bira sérinan ima cuis eyra cay cuquín acui batro. Cuat uwat chaunín istír car, ey ra tamoan ay síhw̃ayqueyra. \v 8 Récaji chaunín tan sar bin sérara yéhntiro. Cuat sera sicar bebjir uquir chaunín órojocro. \v 9 Sirat sérinan wiw̃ín acu chátiro. Cuat wiw̃inan serin acu chájacro. \v 10 Eyta bira chauninra cuisa cay cuquitrun Sir ojcor conata binro. Cuisa cay cuquitrun Sir chihtá ehcwata binro. Cuisa cay cuquír conyat, Sir cuacúr cacminát cat “ihyú” wacáyqueyra. Cuisa cay cucayat bahnáquinat ítitan, wiw̃ eyat ima ra ajcá ji bequic síhw̃ataro. \p \v 11 Chaunín serin acu chajac tacat, Sirat ítitan, serin eyin chaunín bár catrum ay ítajatro. Rahra catum chaunín eyin serin bár catum ay ítajatro. \v 12 Récaji wiw̃á sera bebjir sicar bin uquir órojocro. Cuat yahncutra serin chaunín ohcuá sar bin yinro. Cuatán sera cat chaunín cat Sir im ajc cut chájacro. \v 13 Baat cat ey chihtá bitáratara síhw̃awi. Chaunín cuisa cay cuti cónyatra, ay batro. Baat cat eyta sihw̃ac óraro. \v 14 Uw bahnáquinat síhw̃atan, sérinra cuis anár tuw̃ti cuácayat, ay batro. \v 15 Cuat uwat ítitan, wiw̃inra cuis anár enaran cuít rehcayat eyan ayro. Chaunín acu cuisa cay cuquín acu cuis anár wiquir chájacro. \v 16 Eyta bira chaunín Sir ojcor conín acu cuisa eyra cay cucátaro. Aját eyta wacaro. Isat wiw̃ín quin eta jaw̃ Sir ojcor conín wacaro. Eyta cuácayat cahujinat ey chihtá ques bachoyat, eyta jaw̃ conti wacayat, isat eyin quin uchta wacátaro. Isat cat, Sir uwa bahnáquinat cat síhw̃atan, wiw̃inat Sir ojcor conín síhw̃ayat, Sir chihtá ehcún síhw̃ayat, cuisa cay cuquír car eyta yajcaro. Cay cútira cónajatro. Cay cútira éhcwajatro. \s1 Abusos en la Cena del Señor \p \v 17 Aját chihtá uch wacayat ba ojcor ay wácajatro. Baan Sir tamo sihw̃an acu owár secuac cuar, yarsa yájtiro. Cuatán owár secuar car sécuaquin cahujín ruhw̃uro. \v 18 Aját rahcuít, ba Sir tamo sihw̃an owár secuac cuar, behmár sicar bin cahujinra ajquír wahw̃uro. Uwat eyta waquey rahcuír car aját uní séhw̃aro. \v 19 Ba tan síhw̃atra, bíyinan Sir chiwa quéneytara istín acu ajquír wahw̃ata síhw̃aro. Ba tanra eyta síhw̃aro. \v 20 Eyta cuácayat, aját ítitan, baan owár yayay secuac cuar, baat yáqueyan Jesucristo chinjác tamora síhw̃ani yátiro. \v 21 Ba yayín yinyat, istiyát cat, istiyát cat cahujín bequic acor ítiti cuar, imár istir ira yácaro. Eyta yácayat, cahujinra yayat cuácaro. Cuat cahujín simat yinro. \v 22 Baat eyta yájcajar bin yajcaro. ¿Bitara reht rahra rahra tahw̃uti yaqui? ¿Sir uw quehsí reht, tahw̃uti cahujín bequic acor ítiti yaqui? ¿Ray bár bin ruhw̃ún síhw̃ari baat eyta yaqui? Baat eyta yajcayat ay batro. Aját ba ítitan, ur ay bár yajcaro. Uw owár ira tahw̃ú cun bártara behmár úsirun eyta yawi. \s1 La Cena del Señor \r (Mt 26.26-29; Mr 14.22-25; Lc 22.14-20) \p \v 23 Cara Jesucrístoat as quin wac bahjacan aját acsar ba quin ehcujacro. Wac bahjacan uchan eyro: ima chiwa sicar bin úbistiyat Jesucristo quehsí bin at icar wiquin tinyat, Jesucrístoat pan caquir yehw̃jacro. \v 24 Yehw̃ír, Sir quin conjacro. Conár ey cotchacro. Cotír wajacro, “Pana uchan as sibatró. As sibarán ba siwin acuro,” wajacro. Ima tamo sihw̃an acu eyan owár tahw̃úr yayín wajacro. \v 25 Pan cohr car, toca yehw̃jacro. Toc icar chistár ub rihatro. Toca yehw̃ír wajacro: “Sirat ‘bachan chihtán cahmor wajaquey acsar tehmón,’ wajacro. ‘Ab cut ba siwin’ wajacro. Eyta wajaquey uní rehquín acu as ab béyqueyra. Eyta bira chistár ub rihar uchan bitat bitat yahcayat, owár tahw̃úr car as tamo síhw̃awi: ‘Jesusat is siwin ac chinjacro,’ síhw̃awi,” wajacro. \v 26 Eyta cuácayat ba bitat bitat pan uch cohr car, chistár ub rihar uch yahr car, Jesucristo chinjác chihtá ehcuro. Eya sicor cajc uch cut wic ocso tas cuar eyta yajca rabar Jesucristo chinjác ehcuro. \s1 Cómo se debe tomar la Cena del Señor \p \v 27-28 Eyta bira pan ucha cohn cahmor, bacua ucha yahn cahmor, bahnáquinat imár urá bitáratara ey síhw̃ataro. Eyta sihw̃ar catrun yayátaro. Eytair báreyra, pana uch cuayir cóhyeyra, bacú uch cuayir yáhyeyra, baat Sir tayar yajcaro. Eta jaw̃ Jesucristo sibár cat ab cat ajcá bár chácyeyra, Sir tayar yajcaro. \v 29 Bíyinat ey sibará cat ab cat ajcá bár cuar pan cat cohcayat, bacú cat yahcayat, Sirat eyin cuécwayqueyra. Pan síhw̃ati cohcayat, bacú síhw̃ati yahcayat, Sirat ey ques cuécwayqueyra. \v 30 Eyta yajcayat ba sicar bin cahujinra canar batro. Cahujinra yatro. Cahujinra bar sácajacro. \v 31 Isat ijmár ur ay bár yajác ques récaji cuécuctara, Sirat is cuecwa báreyra. \v 32 Cuat Síratra ijmarat ur ay bár yajác istír is cuécuro. Ay bár yajquíc etayta acu cuécuro. Sir chihtá cati bin cab oc icar ayir eyta, uw Sir imáy cájaquin eyta ayti ac récaji cuécuro. \p \v 33 Eyta bira, rábinu, ba Sir tamo sihw̃an ac yayín sécuayat, cahujín anto behti cuat ira yati ítuwi. \v 34 Ba cahujín yayí réhctara, anto Sir tamo sihw̃an acu sécuati cuácayat behmár úsirun yawi. Eytair báreyra, cahujín behquic acor ítiti cuar yáyeyra, Sirat ba cuécwayqueyra. \p Etan chihtá cahujéy ojcor aját awan waquinro. As erar cucayat waquinro. \c 12 \s1 Las capacidades que el Espíritu Santo da a cada uno \p \v 1 Rábinu, ahra aját acsar chihtá istiy síw̃inro. Sir Ajcan Cámuran Eyat uw quin urá wiquic chihtá ojcor síw̃inro. Baat cat ey chihtá istayta acu ba síw̃inro. \v 2 Aját itit cat, baat itit cat, ba anto Sir chihtá rahcti cuat, cuayir yajacro. Baat sirir órojoquin tamo síhw̃ajaquinro. Sirir órojoquin quir bin tamo síhw̃ajaquinro. Cucáj bár bin, ajc bár bin tamo síhw̃ajaquinro. Ba quin bi tamo sihw̃an wajáctara, baatán ey tamo síhw̃ajaquinro. Ey ojcor conjáquinro. \v 3 Eyta bira aját ba quin uch siw̃ cun rehcaro. Bíyatan Jesús ojcor “icúr acui batro,” wacáyatan, Sir Ajcan Cámuran Ey ajc cutari eyta téw̃tiro. Cuatán rehratán “Jesús im eyan cáraro,” wacáyatan, Sir Ajcan Cámuran Ey ajc cutar eyta wacaro. Sir ima urá uw quin wítieyra, eyta wácajatro. \p \v 4 Cahujín quin urá ajquír bi, cahujín quin urá ajquír bi, cahujín quin urá ajquír bi wiquic cuaquir, istán binat wícaro. Sir Ajcan Cámuran Eyat wícaro. \v 5 Cahujinat ajquír bi, cahujinat ajquír bi icúr bi yajcaro. Eyta cuaquir bahnáquinat Cara istanác ey acu yajcaro. \v 6 Cahujinat canár istiy, cahujinat canár istiy yajcaro. Eyta cuaquir Sir istanác eyat bahnaquin quin yajc ayro. \v 7 Cahujín quin urá ajquír bi, cahujín quin urá ajquír bi, Sir Ajcan Cámuran Eyat wícaro, Sir uwat rahra, rahra ur ay yajcayta acu. \v 8 Cahujín quin Sir Ajcan Cámuran Eyat ay sihw̃ar tew̃ayta acu urá wícaro. Cahujín quin chihtá sinjac ey ojcor tew̃ayta acu urá wícaro. Sir Ajcan Cámuran eyat wícaro. \v 9 Cahujín quin Sir Ajcan Cámuran Eyat urá wícayat, éyinat Sir quin icúr chíctara, Sirat wícayqueyra. Cahujín quin uw yarquin tan jácayta acu Sir Ajcan Cámuran im eyat urá wícaro. \v 10 Cahujín quin icúr bár sicar yajcayta acu urá wícaro. Cahujín quin Sir chihtá ehcwayta acu urá wícaro. Cahujín quin urá wícayat, éyinat uwat bi chihtá cuitar yájctara istátaro. Sir ima chihtá cuitar yájctara, rusamin chihtá cuitar yájctara, éyinat ey istátaro. Cahujín quin cuw ajquír sinti bin tew̃ayta acu urá wícaro. Cahujín quin cuw ajquír tew̃quey icúr ojcor tew̃íctara ehcwayta acu urá wícaro. \v 11 Eyta wiquey bahnacan Sir Ajcan Cámuran Eyat wícaro. Istanác eyat wícaro. Cahujín quin, cahujín quin Sir Ajcan Cámuran Eyat urán bi wic cúntara ima chihtá cuitar urá wícaro. \s1 Todos pertenecemos a un solo cuerpo \p \v 12 Sir Ajcan Cámuran eyat istiy quin, istiy quin urán ajquír ajquír wícaro. Icúr acu eyta wíctara aját ey ojcor ehcunro. Ey chihtá istayta acu uw sibarán bitáratara ey ojcor ehcunro. Uw sibár istanác cuaquir átcara cat, quescara cat, ub cat, cucáj cat, atuc cat, bahnacan chero. Ub cat, cucáj cat, quescar cat cuaquir, sibatrá istanác biro. Uw sibár eyta, Jesucristo uw owár bin cat im éytaro. Jesucristo chiwan cahujín, cahujín ajquír cuaquir, Jesucristo ajc cut ur istanác chájacro. \v 13 Sir Ajcan Cámuran Eyat istanác binat is quin Jesucristo chihtá cac ayro. Isat ey chihtá cácayat, is rih sar siw̃yat ítitan, isan Jesucristo owár ur istanác chácaro. Judíoin tacat, judíoin bár bin tacat, im istán chácaro. Carin tacat, carin bár bin tacat im istán chácaro. Cahujín, cahujín ajquír cuara, Sir Ajcan Cámuran Eyat is bahnaquin quin ima urá wícaro. \p \v 14 Uwan átcarair waquít óraqui batro. Cuatán cucáj chi, ub chi, atuc chi, bahnác chey cuácayat sibarán bahnác óracro. \v 15 Ba quescarat ajc tew̃átair waquít, uch wacata óraro: “Asan quescatro. Asra átcari batro. Eyta chihtara asan sibará ey owár bini batro,” wacata óraro. Eyta tew̃quir waquít, cuayar tew̃átaro. Quescar eyra sibár ey sícara binro. Ey sibár owár binro. \v 16 Ba cucaját ajc tew̃átair waquít, uch wacata óraro: “Asan cucajró. Asan ubi batro. Eyta chihtara asan sibár ey owár bini batro,” wacata óraro. Eyta tew̃quir waquít cuayar tew̃átaro. Cucáj eyra sibár ey sicar binro. Ey sibár owár binro. \v 17 Sibár bahnacan ub ímair waquít, cucáj bár rehquír waquít, bi cuitari ráhcuajatro. Sibár bahnacan cucáj ímair waquít, recha bár rehquír waquít, bi cuitari ina yáhjatro. \v 18-19 Bahnacan ajquír wahw̃ujaquir waquít, bahnác óraqui chácajatro. Chohcuír rehcátaro. Cuatán Sirat éytara chátiro. Sirat im ajc cutar sibarán atcar chi, cucáj chi, recha chi, atuc chi bahnác istán caba orac chájacro. \v 20 Etarwan ajquír ajquír bin cuáquiran, sibár istanacro. Sir uw owár bin cat im éytaro. Quir bin cuar im istanác binro. Eyta chihtara Sir uw istiyát “asa ba owár bini batro,” wácajar binro. \p \v 21 Ub cat, atcar cat rahra rahra obir yajcaro. Ba ubat ajc tew̃átair waquít, ba atcar quin uchta tew̃ata óraro: “Asan ubro. As ayan bah cuitro. Eyta chihtara bah táyotiro. Bah bár cuácayat, bitarach batro,” tew̃ata oraro. Eyta tew̃átair waquít cuayar tew̃áta oraro. Téw̃ajar bin tew̃átaro. Cuisa cat quescar cat rahra rahra obir yajcaro. Ba cuisat ajc tew̃átair waquít, ba quescar quin uchta tew̃ata óraro: “Asan cuísaro. As ayan bah cuitro. Eyta chihtara bah táyotiro. Bah bár cuácayat, bitarach batro,” tew̃ata oraro. Eyta tew̃átair waquít cuayar tew̃átaro. Téw̃ajar bin tew̃átaro. Ba sibará wahw̃úr car rahra rahra ajc tew̃átair waquít, eyta cuayar tew̃ata óraro. Sir uw cat éytaan wan cuayar téw̃ajar binro. Cahujín quin “bah táyotiro,” wácajar binro. \p \v 22 Eytara téw̃ajar cuat ba sibár sicar bin cahují chihchír bár eywan cuít táyoro. \v 23 Isat ijmár sibár sicar bin cahujeyra etach bár síhw̃aro. Eyta sihw̃a cuar, isat ey wihár ojcúm oya óriquen bi chácaro. \v 24 Cuatán sibár cahují óriquen eyra cuitra obir yajca báreyra. Etarwan Sirat sibará ay órojocro. Recha chi, átcara chi, bahnác órojocro. Cuat sibár sicar bi tamo ayan etach bár síhw̃ayat eyan ajcá ji chácayta acu eyta órojocro. Eytaan wan Sir uw sicar bíyinan conú bíntara, eyin ajcá ji chácataro. \v 25 Sibara istanác cuar, ub cat, cucáj cat, quescara cat, bahnác istán sécuaro. Etarwan ub cat, cucáj cat, quescara cat rahra, rahra owara obir yajcátaro. Sirat eyta obir yajquín acu waquír chájacro. \v 26 Etarwan as sibár sicar bin bi ruhw̃uyat, átcartara, quescáratara ruhw̃uyat, as sibár bahnác yar wíniro. Etar cat as sibár sicar bi tamo, cuis anarátara tamo, ay séhw̃ayat, ay wacayat, as sibár bahnacan ahniro. Eytaan wan Sir uwa rahra rahra obir yajcata binro. Rahra rahra cahujín racar cue rehcata binro. Rahra rahra cahujín owár ahní rehcata binro. \p \v 27 Ijmár sibár eyta, isan Jesucristo chiwa owár bin cat éytaro. Ba sibár atcar cat, recha cat, cahují ajquír, cahují ajquír cuar istán bin eyta, ba Jesús chiwa cat éytaro. Cahujín ajquír, cahujín ajquír cuaquir, ba bahnáquinan istán rehcaro. \v 28 Sirat Jesucristo uw sicar cahujinat chihtá istiy, cahujinat chihtá istiy yajquín yin áyjacro. Récaraman ima chiwa ayin acu Jesús chihtá ehcuquin yin áyjacro. Bucoy cuitar Sirat ima chihtá ehcuquin yin áyjacro. Bawoy cuitar chihtá siw̃quin yin áyjacro. Etar cuitar uwat icúr bár sicar bin yajquín acu yin áyjacro. Etar cuitar yarquin tan jaquin acu cat, uw cuitar yajquín acu cat yin áyjacro. Uwat bi yajcátatara ey yajc ayin acu cat yin áyjacro. Etar ruw̃ár ojcor cuw sinti bi tew̃ín acu cat yin áyjacro. \v 29 Baatán cuáyatra síhw̃ati jaw̃i. Bahnáquinan Jesús chihtá ehcúquinra yínajatro. Bahnáquinan Sir chihtá ehcúquinra yínajatro. Bahnáquinan uw síw̃quinra yínajatro. Bahnáquinatan icúr bi bár sicar bin yájquinra yínajatro. \v 30 Bahnáquinan uw yarquin tan jáquinra yínajatro. Bahnáquinan cuwa sinti bi téw̃quinra yínajatro. Bahnáquinan cuw sinti bi tew̃yat rahcuín ácura yínajatro. \s1 El amor \p \v 31 Eytaan baatán chihtá ay bi yajcáy yina rácatro. Cuatán chihtá istiy ayan cuít bi aját ba quin ehcunro. \c 13 \p \v 1 Aját uw istiy cuw cutar cat, uw istiy cuw cutar cat, uw istiy cuw cutar cat, Sir cuacúr cacmín cuw cutar cat tew̃quir waquít, uwat as tamo cuít síhw̃ata óraro. Cuatán aját cuw bahnác cutar tew̃íc tacat uwa sehnác bártara, asa icúr acui bár chácataro. Aját téw̃ican yera tec ajc éytaro. \v 2 Aját Sir chihtá bahnác sinin acu as urá chi yehníctara, uwat as tamo cuít síhw̃ata óraro. Cuatán aját eyta sinic tacat, uw sehnác bártara, asa icúr acui batro. Sir chihtá anto istiti bi caquin acu as urá chi yehníctara, uwat as tamo cuít síhw̃ata óraro. Cuatán aját chihtá ey caquic tacat uw sehnác bártara, asa icúr acui batro. Sir chihtá ehcujaquey bahnác sinin ac as urá chi yehníctara, uwat as tamo cuít síhw̃ata óraro. Cuatán aját ehcujaquey bahnác sinic tacat, uw sehnác bártara asa icúr acui batro. As Sir ajc cut rirar cajc istiy ayin acu as urá chi yehníctara, uwat as tamo cuít síhw̃ata óraro. Cuatán aját rirar cajc istiy ayic tacat uw sehnác bártara, asa icúr acui batro. \v 3 Cuayin quin as oyan iran bahnác tahw̃uquir waquít uwat as tamo cuít síhw̃ata óraro. Ajmár sibará wahnín acu cahujín at icar chaquir waquít uwat as tamo cuít síhw̃ata óraro. Cuatán eyta yajquíc tacat aját uw sehnác bártara, asa icúr acui batro. Uw tamo séhw̃ati cuar eyta yájcyeyra, cuayar yajcaro. \p \v 4 Bíyatan uw sehnác rehcáyatan, éyatan cahujín acu inra tura báreyra. Cahujín acu ay yajcaro. Uw sehnác eyat cahujinay oya racar isó báreyra. Eyat im ojcor iman ayan cuitra tew̃a báreyra. Uw sehnác eyat icúr bi chi tacat im ojcor “asan cáraro,” sehw̃a báreyra. \v 5 Eyat cahujín ruhw̃á báreyra. Uw sehnác éyatra icuran biyan im istír acu chaca racar isó báreyra. Uw sehnác éyatra tecuas yajca báreyra. Cahujinat uw sehnác ey ruhw̃úc tacat eyat sehw̃a yara báreyra. \v 6 Cahujinat ur ay bár yajcayat, eyan ahnira rehca báreyra. Cuat ur ay yajcayat eyin owár ahní rehcaro. \v 7 Cahujinat ruhw̃úc tacat im eyta acsar uw sehnác chácaro. Sehnác eyat etiti uw tamo ay séhw̃aro. Sehnác eyat sehw̃at, cahujinat ay yajcata, séhw̃aro. Eyta yajquíc acor itro. Sehnác eyat uw sehnác tehmótian tan úcaro. \p \v 8 Cahujín quin Sir imát tew̃quey ehcún acu urá wícaro. Eyta cuar chájareht ehcúc chihtá bahnác ehcú waacayat, acsar bitani ehcwá báreyra. Cahujín quin cuw sinti bi tew̃ín acu urá wícaro. Eyta cuar chájareht tew̃ic cuwan sicor tew̃ti etáyqueyra. Cahujín quin chihtá cuít sinin acu urá wícaro. Eyta cuar chájareht bahnacan it waacayat acsar bitani sina báreyra. Cuat uw sehnár yájqueyan úchicri rehc tacat sehnara yajc bahná báreyra. \v 9 Is uwat chihtá sinic cuaquir bahnacra sina báreyra. Isat Sir chihtá ehcúc cuaquir bahnacra ehcwá báreyra. \v 10 Cuatán bahnác sinic cab cucayat, chihtá caba bár eyra icúr acui batro. \v 11 Uch cat síhw̃awi. As anto sah cuácayat, sasát tew̃ír eyta aját cat eyta tew̃jacro. Sasát sihw̃ar eyta aját cat eyta séhw̃ajacro. Sasát bow̃ yajquír eyta aját cat eyta bow̃ yajacro. Cuat bar cunír cuitar, sasát yajquír éytara yájtiro. Sasát yajquíc eyra bar et bahjacro. Eyta cat ah uch cuitar catum bahnác cábarun istítiro. Cuat Jesucristo sicor wicáyatrun, bahnác caba istáyqueyra. \v 12 Uch cat síhw̃awi: Uwat espejo ícatra ay óraqui ístajatro. Cuat ub cuitar uchta wahítyatrun, ay istátaro. Chihtá cat éytaro. Anto bahnacra istítiro. Cuat Jesucristo is ubot sicor wicayat, isat bahnác istátaro. Sirat ah uch cuitar as istír eyta, aját cat ey chihtá im eyta bahnác caba istátaro, Jesucristo sicor wicayat. \v 13 Isat ítitan, uw quin chihtá istiy yajquín urán wíjaquey chájareht icúr acui bár rehcáyqueyra. Eyta cuar isat Sir tamo im eyta acsar síhw̃ataro. Isan Sir owár itic acor ítchacan, im eyta acsar ítataro. Isan uw sehnác cat im eyta acsar sehnác chácataro. Sir tamo sihw̃ac cat ayro. Ey acor itic cat ayro. Cuat uw sehnacan ayan cuitro. \c 14 \s1 El hablar en lenguas \p \v 1 Uw sehnacan cuít chaw̃i. Sirat ba quin urá wícayta acu conwi. Sirat wajác ey ehcún acu urá wícayta acu cuít conwi. \v 2 Cuw sinti bi tew̃ín acu urá racar etach rehti jaw̃i. Uwat cuw sinti bi tew̃ay yehnyat uw quínoi téw̃tiro. Cuat sicor Sir ima quino tew̃ro. Eyta tew̃quey úwatra ráhctiro. Eyta téw̃queyra Sir Ajcan Cámuran Ey chihtá cuitar tew̃ro. Uwat rahcti bi tew̃ro. \v 3 Cuatán Sirat wajác ey ehcwáy yehnyat, uw quino ehcuro. Uwat acsar sínayta acu, tan wan chácayta acu, cue rehti acu ehcuro. \v 4 Bíyatan cuw sinti bi téw̃yatan, éyatan im istir urá cuít chaquin acu eyta tew̃ro. Cuat bíyatan Sirat wajác ehcwáyatan, Sir uw bahnaquin urá cuít chácayta acura ehcuro. \v 5 Ba bahnáquinat cuw sinti bi tew̃ay yiníctara, asan ahniro. Cuat ba bahnáquinat Sirat wajaquey ehcwáy yiníctara, asan ahnian cuitro. Bíyatan Sirat wajác ehcwáyatan, eyan ayan cuitro. Cuat bíyatan cuw sinti bi téw̃yatan, eyan etach batro. Uwat cuw sinti bi tew̃jác chihtá sicor ima tew̃quin cuitar orac rahcuayta acu ehcwátaro. Eyta ehcwáyatra uwat orac rahcuátaro. Rahcuír cat urán cuít chácataro. Eyta chihtara cuw sinti bi tew̃jác chihtá sicor ima tew̃quin cuitar orac rahcuayta acu ehcwayat cat ayro. \p \v 6 Rábinu, uch rahcwi. Aját ba quino cur cat, cuw sinti bi tew̃quir waquít, ba acura icúr acui batro. Cuatán asa ba quin cur car uchta yajcata binro. Sirat as quin chihtá wíjaquey ajmarát tew̃quey cuw cuitar orac rahcuayta acu ehcwata binro. Chihtá cájaquey orac rahcuayta acu ehcwata binro. Sirat wajaquey orac rahcuayta acu ehcwata binro. Sir ima chihtá orac rahcuayta acu síw̃ata binro. Eyta orac rahcuayta acu ehcuti cuácayat asa ba acura icúr acui batro. \v 7 Uch síhw̃awi: tirá cat botúrua cat estají bini batro. Estají bin bár cuar ey cuhcayat ajc chiro. Cuat tirátara botúruatara ay cuhti cuácayat, uwat bi cúhctara, ay ráhcuajatro. \v 8 Rubar tamo cat síhw̃awi. Uwat rubar ay cúhtitara, uwra secua báreyra. Uwat rubar ajc ay rahcti rehquít secua báreyra. \v 9 Tirá cat rubar cat ay cuhti eyta, uwat cat cuw sinti bi tew̃ic catum im éytaan wanro. Baatrá cuw sinti bi tew̃yat, ¿uwat ba ajc rahcti yájcajaqui? ¿Behmár cuw cuitar cuayar téw̃ajaca? \v 10 Aját ítitan, cajc bahnác cuitar uw cuwan toro. Istiy uwat cat, istiy uwat cat imár cuwa ajquír tew̃ro. Cuw istiy tew̃yat istiyát rahcro. Cuw istiy tew̃yat istiyát rahcro. Cuw istiy tew̃yat istiyát rahcro. \v 11 Eyta cuar aját cuw istiy ráhctitara, ey téw̃quinan as acura cajc istiy bin uw éytaro. Rahr cat eyin acura asan cajc istiy bin uw éytaro. \v 12 Eyta bira uch síhw̃awi. Ba ur icar Sir Ajcan Cámuran Eyat urá wícayta acu cuít conro. Eyta cuácayat biy urá cuitar tew̃yat uwat orac rahcuátatara, ur ey wícayta acu conwi. Eyta wícayat baat Sir uw quin caba ehcwáyqueyra. Eyin urán cuít chácayta acu caba ehcwáyqueyra. \p \v 13 Eyta bira bíyatan cuw sinti bi téw̃yatan, éyatan Sir quin urá chiátaro. Cahujinat orac rahcayta acu ima tew̃quey caba ehcún acu urá chiátaro. \v 14 Aját cuw sinti bi tew̃a rabar Sir quino wacaro. As ajcat wacaro. As ajcat eyta tew̃ic cuar, ajmár urá cuitar téw̃tiro. \v 15 Eyta cuácayatan, aját uchta yajquinro. Ajmár ajcat Sir quin tew̃inro. Eyta cat ajmár urá cuitar sehw̃ar car Sir quin tew̃inro. Uwat rahcuayta acu cat eyta tew̃inro. As ajcat Sir cucajá acat ay tanro. Cuwa sinti bi cuitar ay tanro. Eyta cat ajmarát sehw̃ar cuitar cat eyta tanro. Uwat rahcuayta acu cat eyta tanro. \v 16 Aját yajquír eyta baat cat eyta yajw̃i. Eytair báreyra, ba ajcat cuwa sinti bi cuitar Sir ojcor ay tew̃yat cahujínatra bitách ráhcuajatro. Baat tew̃quey rahcti cuácayat, cahujinat “ihyú” bitách wácajatro. “Eyta jaw̃i,” bitách wácajatro. \v 17 Behmarat cuw sinti bi tew̃a rabar Sir quin “oquéy” wacaro. Cuat cahujinra ba tew̃quey rahcuír cutari urán cuít chácajatro. Rahcti reht acsar sínajatro. Bitách cácajatro. \v 18 Sirat cuwa sinti bi tew̃ín acu as quin urá wíjacro. As quin urá wíjacan, ba quin wijac cuitro. Etar aját Sir quin “Bah ur ayro,” wacaro. \v 19 As quin urán cuít wijac cuar, uwa siw̃in acu aját ajmár tew̃quey cuitar tew̃a rácatro. Sir uwa sécuaquinat orac rahcuayta acu aját eyta tew̃a rácatro. Orac rahcuayta acu ajc están bi tew̃a rácaran cuitro. Cuat cuwa sinti bi ajcan diez mil bi tew̃a rácaran etach batro. \p \v 20 Rábinu, aját uch ba quin wacaro. Bihtinát sihw̃ar eyta ba urát cat eyta síhw̃awi. Baat sasát sihw̃ar éytara síhw̃ati jaw̃i. Cuat buwáchcuarat ur ay bár yajti itir eyta ba cat eyta ítuwi. \v 21 Sir carit cuitar wacaro. \q1 Sirat wacaro: “Cuwa ajquír tew̃quin cuit as uw quin chihtá áyinro. Cajca istiy uw cuit as chihtá áyinro,” wacaro. “Eyta ayi cuar as chihtá caca báreyra,” wacaro, Sirat. \m \v 22 Etarwan Sir chihtá cati binat rahcuír áywini rehcayta acu Sir ima uwat cuwa sinti bi tew̃ín waquír chájacro. Cuat Sir im uw áywini rehquín acui batro. Sir uwat Sir tamo acsar síhw̃ayta acura Sirat wajaquey orac rahcuayta acu ima cuw cut ehcún acu urá wícaro. Cuw sinti bi tew̃yat Sir chihtá rahcti bin acui batro. \v 23 Eyta cuácayat Sir uw secuar car bahnáquinat cuw sinti bi tew̃ata óraro. Eyta tew̃yat cahujín raúwata óraro. Sir chihtá cati bin raúwata óraro. Eyta raújaquinat cuw sinti bi tew̃ic rahcuír síhw̃ataro: “Sir uwa túraritro,” síhw̃ataro. \v 24 Cuat bahnáquinat Sirat wajác imár tew̃quey cuw cuitar orac rahcuayta acu ehcúctara, cahujinat ey rahcuátaro. Eyta rahcuír cat, ur ay bár yajác ojcor tew̃yat cuechú rehcátaro. Imarat tayar yajác istír cuechú rehcátaro. \v 25 Eyinat Sir chihtá ehcuquey orac rahcuír car, imár urá bitáratara istáyqueyra. Eyta istír Sir tamo ay síhw̃ataro. Sir ojcor ay wacátaro. Uw quino cat wacátaro: “Sirat ba uw quino urán cuít wíjacro,” wacátaro. \s1 Háganlo todo decentemente y con orden \p \v 26 Eyta bira rábinu, as ajc rahcwi. Baat yajcata bin yajw̃i. Ba owár sécuayat, istiyát ay tátaro. Istiyát Sir chihtá síw̃ataro. Istiyát ur icar chihtá wijac ey ehcwátaro. Istiyát cuwa sinti bi tew̃átaro. Istiyát cuw sinti bi tew̃yat sicor baat tew̃quey cuitar orac rahcuayta acu ehcwátaro. Owár binat acsar sínayta acu eyta yajw̃i. \v 27 Uwat cuwa sinti bi tew̃ay yinyat, cuisa bucátactara bátactara etan binat tew̃átaro. Eyta tew̃ay yinyat, récaram úbistiyat tew̃átaro. Ey yahncút istiyát tew̃átaro. Icar istán cuitar bahnáquinat téw̃ajatro. Eyta tew̃ay yinyat, istiyát chihtá tew̃quey sicor ba tew̃quey cuitar orac rahcuayta acu ehcwátaro. \v 28 Cuat rehratán sicor chihtá ey ba tew̃quey cuitar orac rahcuayta acu éhcwajartara, uw owár sécuayat eyin cucáj acat cuw sinti bi téw̃ajatro. Im istír ajquír cuácayat eyta tew̃átaro. Sir owár im istír eyta tew̃átaro. \v 29 Ba owár sécuayat cuisa bucáy bíntara bay bíntara Sirat wajác ey behmarat tew̃quey cuitar ehcwátaro. Eyta ehcwayat cahujinat síhw̃ataro. Uní ehcúctara, uní ehcútitara ey síhw̃ataro. \v 30 Ubisti binat Sir chihtá ehcwayat icar, istiy ur icar Sirat chihtá istiy wícata óraro. Eyta wícayat récaji ehcwáy yehnjaquey etátaro. Yahncút ey quin urá wíjaquey chihtá bahnáquinat rahcuayta acu cahmor téw̃queyat eyta etátaro. \v 31 Ba bahnáquinat ehcú cúntara istiyát récaji ehcwátaro. Etar istiyát yahncút istiyát yahncút ehcwátaro. Uw bahnáquinat sínayta acu tan wan chácayta acu eyta ehcwátaro. \v 32 Sir chihtá ehcúquinat cuayar tew̃ti acu urá chi cuaquir ehcwátaro. \v 33 Uw bahnáquinan icar istán cuitar tew̃ín acui batro. Cuat Sirat bítara útara cuayar yajc áytiro. Bahnác yarsa yajc ayro. \p Sir uw cajca bahnác cuitar \v 34 uw sécuajac cucajá ácatra wiw̃ín quin tew̃ áytiro. Wiw̃inat sécuaquin cucajá acat tew̃ti jácataro. Cuat éyinat imár rain chihtá jaw̃, carin chihtá jaw̃ rahcuátaro. Sir carit récaji chac bahjác cuitar eyta rahcuín acu, yajquín acu cuihsú bahjacro. \v 35 Cuat éyinat chihtá acsar sin cun rehcayat, imár rain quin táyotaro. Imár usi cur car táyotaro. Eytair báreyra, wiw̃inat sécuaquin cucajá acat tew̃ay yinyat, ay batro. Sirat ajc wátiro. \p \v 36 ¿Baat bitara reht Sir uw bahnáquinat yajquír eyta yájtica? ¿Ba tan síhw̃atra, behmár quínoan Sir ima chihtá cahmor wijac, síhw̃aca? ¿Behmár istír bin quin Sir chihtá ehcujác síhw̃aca? ¿Ba tanra eyta síhw̃aqui? \v 37 Ba tac icar bin istiyát Sirat tew̃quey it séhw̃actara, im ur icar Sir urá chi séhw̃actara, eyat aját tew̃quey rahcuátaro. Aját tew̃quey Siray bin etar rahcuátaro. \v 38 Cuat bíyatan “Pábloat tew̃quey Siray bini batro,” wacáyatan, ey chíhtara rahcti jaw̃i. Eyat Sir chihtá cuitar tew̃ic síhw̃ati jaw̃i. \v 39 Rábinu, eyta chíhtara Sirat wajaquey behmár tew̃quey cuw cuitar ehcwá racar rehw̃i. Cuwa sinti bi tew̃ín acu ajc waátira yajti jaw̃i. \v 40 Cuatán uw owár secuar car bahnác yarsa yajw̃i. Bachoti yajw̃i. \c 15 \s1 La resurrección de Cristo \p \v 1 Rábinu, Sir chihtá aját récaji ehcujaquey aját ba quin bucoy ehcunro. Baatán chihtá aját ehcujaquey bar cájacro. Ey rahcuír wácati yajcaro. \v 2 Aját ehcuquey ay rahcyat Sirat ba síwayqueyra. Baat yarsa rahcuítara, Sir tamo cuayar síhw̃atitara, eyat ba bar síwayqueyra. \v 3 Chihtá uch récaji ba quin yarsa ehcú bahjacro. Chihtá as quin ehcujáqueyan aját ba quin acsar ehcú bahjacro. Récaji chihtá aját bar ehcú bahjacro. Jesucristo is cuitar Sir tayar tunin acu chinjác chihtá ehcú bahjacro. Sir carit cuitar bar chinata chihtán récaji ehcú bahjáquinro. \v 4 Chinyat, Jesús chein ruhjacro. Etar bay cuanyat sicor estají yehnjacro. Sir carit cuitar récaji yehnata ehcúr eyta im eyta yehnjacro. \v 5 Yehníc cuitar uw quir binat itchacro. Récaji Pedro ubot waacayat itchacro. Etar bucoy ima chiwa once bin ubot waacayat itchacro. \v 6 Etar bawoy cuitar ima chiwa cuisa quinientos bin ubot waacayat itchacro. Itchác eyin quir bin cuar eyin sicar cahujín to binra sácatiro. Cuat cahujinra bar sácajacro. \v 7 Etar Santiago ubot waacayat itchacro. Etar Jesús ima chihtá ehcuquin ubot estají waacayat cat itchacro. \p \v 8 Etar ubar ojcor as ubot cat waacayat itchacro. Buwachcuar anto tihrti cuat yehnár eyta as cat anto ey chiwa yehnti cuar Jesusan as ubot waajacro. \v 9 Asan Sir chihtá ehcuquin cahujín etach batro. Récajian aját Jesús chiwa ruhw̃ujác etar Sir chihtá ehcuquin cahujín owara cutiro. \v 10 Etarwan asan bitara yehnjáctara asan Sirat racar rehquít eyta yehn áyjacro. Sirat as racar cuáyari réhtiro. Cuatán as racar etar, asan ey chihtá ehcúc icar chájacro. Ey ehcúc icar ruoy raújacro. Aját canar ruojocan cahujinat ruojóc cuitro. Aját eyta yajcayat ajmár urá yehnari yájtiro. Cuatán Sirat as urá wijac etar yajacro. \v 11 Eyta cuácayat ajátara, cahujínatara ba quin chihtá uchta ehcujacro. Uchta ehcwayat, baatán ey rahjacro. \s1 La resurrección de los muertos \p \v 12 Sir chihtá bahnaquin cucáj acat uchta ehcuro. Jesucristo chinjaquey sicor estají yehnjác chihtá ehcuro. Eyta cuaquir ¿ba cahujinat bitara reht cuayir tew̃qui? Ba cahujinat waquít: “Sácajaquin sicor yina báreyra,” wacaro. ¿Bitara reht eyta tew̃qui? \v 13 Eyta uní tew̃quir waquít, sácajaquin sicor yínajarir waquít, Jesucristo cat sicor estají yéhnajar binro. \v 14 Eytair waquít, Jesucristo sicor yéhntiir waquít isat chihtá cuayar ehcuro. Baat cat Jesucristo chihtá cuayar rahjacro. \v 15 Acsar cat sácajaquin sicor yínajarir waquít, isat sucuar tew̃íc chácata binro. Isat wajacro: “Sirat Jesucristo sicor estají yehn áyjacro,” wajacro. Cuat uw sácajaquinan uní sicor estají yínajarir waquít, Sirat Jesucristo cat sicor estají yehn ayti jácata binro. \v 16 Uw sácajaquin sicor estají yínajarir waquít, Jesucristo cat sícotra yehnti jácata binro. \v 17 Eyta bira Jesucristo sicor yéhntiir waquít, baatán eyat yajác chihtá cuayar cájacro. Jesucristo tamo cuayar síhw̃aro. Jesucristo uní yéhntiir waquít baan ur ay bár yajác ques cuécwata binro. \v 18 Sácajaquin uní sicor yínajarir waquít, bíyinan Jesucristo chihtá rahcuír sácayatan, eyin ajc cat sibár cat icúr bár, bi bár rehquíc wacátaro. \v 19 Is sacac acat étana Jesucrístoat is síwatair waquít, is sacar yahncutra síwajarir waquít, isan cuean uw bahnaquin cuít chácata binro. \p \v 20 Ba cahujinat “sácajaquin sicor yínajar,” waquíc cuaquir, Jesucrístoan sácajaquin sicar bin sicor estají yehnjacro. Eyta yehnjác étarwan sácajaquin cahujín cat estají yináyqueyra. \v 21 Ser ubistán biyat ur ay bár yajác tayar ques is bahnaquin sácataro. Im eyta cat Jesucristo im istir yehnjác cuitar cat, sácajaquin estají yinátaro. \v 22 Is cohtá Adanat ur ay bár yajquír is bahnaquin sácata eyta, Jesucristo chiwa rehquít isan sicor eyta yinátaro. \v 23 Bahnaquin cab istán cuitar yina báreyra. Récaji Jesucrístoan sicor yehnjacro. Ey yahncút Jesucristo sicor cajc uch cut wicayat owár, ey uw cat yináyqueyra. \v 24 Etatan cabar bar tináyqueyra. Cabar tinyat, Jesucrístoat carin cat, oyin cat, rusamin cat, gobiérnoin cat bahnaquin sutáyqueyra. Sutír cuitar ima gobierno Sir im at icar Tet im at icar chácayqueyra. \v 25 Jesucrístoan récaji uw cara chácayqueyra. Quehsí bin bahnaquin sutíc ocso cara chácayqueyra. \v 26 Ubar ojcor uw yar ayquib cat sutáyqueyra. \v 27 Sir carit cuitar Jesús ojcor wacaro: “Síratan Tetatán eyan bahnaquin acu cara chájacro,” wacaro. “Bahnaquin” wácayat, Sir ima Tet ima ojcori wátiro. Im ajc cutar Jesús bahnaquin acu cara chajac etar im acui cara chátiro. \v 28 Cuat Sirat ima wacjá at icar bahnác chac tihrír cuitar, wacját ima cat Sir at icar chácayqueyra. Sirat récaji uwan im wacjá at icar chájaquinro. Ey yahncút wacjá sicor Sir ima at icar chácayqueyra, Siran bahnaquin acu caran cuít rehcayta acu. \p \v 29 Cahujín anto rih sar siw̃ti cuat sácaro. Eyta sácayat sácajaquin chiwa bahjáquinan sácajaquin acu yajquín sihw̃ar, imár rih sar siw̃ ayro. Eyta yajquír cuitar uwat sácajaquin cat rih sar siw̃jác eyta síhw̃aro. Cuat ba cahujinat sácajaquin sícotra yínajar wacaro. Sácajaquin sícotra yínajarir waquít, sácajaquin cuitar yajquín sihw̃ar rih sar icúr acui siw̃ájatro. \p \v 30 As tamo cat síhw̃awi. Uwat búcoyan búcoyan as yauwin ahnúc tacat, ajatán Sir chihtá wácati ehcuro. Sácajaquin sicor yínajarir waquít, ajatán éytara ehcuti waca tétaro. \v 31 Baat as chihtá cuitar Jesucristo chihtá ay cácayat, isan rabir waajacro. Asan ba owár ahnian cuít rehcaro. Eyta bira ba quin uní wacaro. Riy istiy, riy istiy, asan yauwin ahnúc cuar, Sir chihtán ay ehcuro. Cuat sácajaquin sicor yínajarir waquitra, éytara éhcwajatro. \v 32 Awan Efeso pueblo cuitar uwat as ruhw̃áy yinjacro. Cohtocuat ruhw̃úr eyta as eyta ruhw̃áy yinjacro. Eyta ruhw̃ayat, as tan újacro. Cuatán sácajaquin sicor estají yínajarir waquít, as cuayar tan újacro. Sácajaquin sicor yínajarir waquít uw chihtá uch uní wacátaro. Uwat wacaro: “Inic boni bay cuanyat isan bar sácata chíhtara isat ira cat, sima cat bachuti yayay yinátaro.” \v 33 Ey waquíc chihtara cati jaw̃i. ¿Ba cayar yájcajaqui? Uwat wacaro: “Urá ay bár binat cahujín quin ur ay bár yajc ayro,” wacaro. ¿Ba quino cat ur ay bár yajc áyajaqui? \v 34 Ba cahujinat Sir chihtá istiti binro. ¿Bitara reht ey istítiqui? Eyta bira yají síhw̃awi. Ur ay bár yajquíc etwi. Aját ba quin eyta wacaro. Ba cue rehcayta acu eyta wacaro. \s1 Cómo van a resucitar los muertos \p \v 35 Ba cahujinat táyota óraro: “¿Sácajaquin bitara yinátaqui? ¿Chein bitara quir yinátaqui?” táyota óraro. \v 36 Eyta táyoyat cuayar tew̃ro. Sácajaquin bitara quir yinata chihtá sinin acu uch síhw̃awi. Behmár ira cucú ricayat, ica tan cut rijác um eyra ohnátaro. Cuat óhntieyra, yehná báreyra. \v 37 Cucuá ricáyatan, sura rítiro. Sura riti cuar cucuí ricaro. Ub chácayta acu cucuí ricaro. Ritút cucútara cucú istíytara ricaro. \v 38 Riquír cutar Sirat sura ey chac ayro. Sir ima chihtá cuitar sura ey bitara yehnátatara ey yehnro. Icúr cucú ríctara, sicor cat im eya yehnátaro. \v 39 Sura istiy cat, istiy cat ajquitro. Sura bahnáquinra owara quiri batro. Uw cat sura ajquitro. Bowar ruwa cat sura ajquitro. Ectari ruwa cat sura ajquitro. Rih ruwa cat sura ajquitro. Istiy cat, istiy cat sura ajquitro. \v 40 Cuacúr abá cuitar bi cat sura ajquír bin quir binro. Cuat cajc uch cuitar bi sura ajquír bin quir binro. Cuacúr cuitar itquin itit cat, ay biyan ajquitro. Cajc uch cut itquin itit cat, ay biyan ajquitro. Bahnác owárai bár cuar ajquír quir binro. \v 41 Rahs churot cat ajquitro. Sihyór churot cat ajquitro. Cuacúr ub cat ajquitro. Cuacúr ub istiy cat, ub istiy cat ajquitro. Bahnacan owárai batro. \p \v 42 Sibár cat, ojca cat, churot cat, sura cat ajquír rehquír eyta sácajaquin cat sicor yinyat ajquír eyta rehcáyqueyra. Sibará ruhjaquey ohnátaro. Cuat sibará sicor yéhnyatra eyra ohná báreyra. \v 43 Ay bár ey uwat ruhcuátaro. Cuat sicor yehnyat uwat ey tamo ay séhw̃ataro. Chein ruhjáqueyinra ajcá batro. Ria batro. Urá batro. Cuat sicor yínyatrun ajcan urán cuít chácataro. \v 44 Sibará ruhjáqueyan im uchta binro. Cuat sicor yínquinra Sir ima ajc chi camur chi bow̃ chi yináyqueyra. Sibár cajc uch cut bin cat chero. Cuatán sibár istiy yahncút eyra Sir ima ajc chi bow̃ chiro. \p \v 45 Sir carit cuitar wacaro: “Uw récajian Adanan, estají cuanjacro.” Cuat Adán yahncút bin Jesucrístoat ima ajcan chihtán cuitar uwan estají yin áyjacro. \v 46 Ajcan chihtán cuít binan récajira chátiro. Cuat sibará uchta ria bár eyan récaji chájacro. Etar yahncutra ajc chi bow̃ chi bin chájacro. Yárajar bin chájacro. \v 47 Récaji eyra cajc uch cut binro. Tamar sicar bin órojoc binro. Cuat yahncút bin eyra cuacúr binro. Sir owár binro. Jesucrístoan eyro. \v 48 Sera tamar sicar órojoc bin eyta, cajc uch cut bin cat éytaro. Cuat sera cuacúr Sir owár bin eyta, cuacúr beyata bin cat éytaro. \v 49 Isan ah ricar cuitar Adán tamar sicar órojoc ojcan wanro. Eyta cat chácajareht isan Sir owár béyata binra Jesucristo urán wan sibarán wan rehcáyqueyra. \p \v 50 Rábinu, aját ba quin wacaro. Ijmár sibará uchta eyra Sir owár bitách chácajatro. Is ojc ohnata bin eyra yárajar bin owár bitách ítajatro. \v 51 Cuat uch rahcwi. Chihtá récaji istiti bi, aját ba quin ehcuro. Is uwa bahnáquini saca báreyra. Bahnáquini sácati cuar cahujinra aráyqueyra. \v 52 Cabar rubar cuhcayat acat, isan cab rehti aráyqueyra. Rubar cuhcayat acat isan bar aráyqueyra. Ub suhwo yajquír eyta is cat cab rehti eyta aráyqueyra. Uchta cuácayat, aráyqueyra. Récaji cabar tinyat rubar cuhwáyqueyra. Eyta cuhcayat, sácajaquin sicor estají yináyqueyra. Ohnti ac yináyqueyra. Isan eyta arír yináyqueyra. \v 53 Sirat sibár ohnata eyan sicor ohnti acu arín waquír chájacro. Uw sácata eyan sicor sácati acu arín waquír chájacro. \p \v 54 Etar sibár ohnata bin sicor ohnti ac aryat, uw sácata bin sicor sácati acu aryat, étatan chihtá récaji ehcujacan caba chácayqueyra. Uní wajác chácayqueyra. Sirat wacaro: “Uw sac ayti siwin acu aját burbar yajcaro. Ajmarát sac ayquib bihtín bahnác bar sutchacro. \v 55 Yar áyquibu, ¿ba cuayir waátaqui? Ahra bahat uwa rúhw̃ajatro. Chin áyquibu, ba tan sihw̃at, uw yarsa cuácata síhw̃aro. Eyta tan sihw̃at cat uw bitách cuácajatro.” \v 56 Sir ub cahmor ur ay bár yajcayat ojcor yar áyataro. Bíyinatan Sir chihtá caba yajti cuácayatan, bíyinat Sir tayar yajcayat, sácayqueyra. \v 57 Etar Sir tamo ay síhw̃ataro. Sirat Cara Jesucristo ajc cut, is siwin acu sac ayquib bar burbar yajacro. Eyta cuácayat Sir quin “oquéy” wacátaro. \v 58 Rábinu, eyta chihtara urá tehmoti ítuwi. Sir chihtá wácati jaw̃i. Tehmoti wácati Jesucristo chihtá acsar ay siw̃i. Jesucristo acu eyta ruóctara, cuáyari rúojotro. \c 16 \s1 La colecta para los hermanos \p \v 1 Sir uw quin ray racar wícata ojcor waquinro. Sir uw Galacia cajc cut itquin quin aját yajc ayir eyta, baat cat eyta yajw̃i. \v 2 Semán istiy icar, semán istiy icar, récaram ricar cuanyat ba istiyát cat, istiyát cat racar wiquin acu bajcá ajquír chaw̃i. Sir urá cuit ba bita sécuactara ey cahují racar wiquin acu bajcá ajquír sécuawi. Eyta sécuayat as ben cahmor erar yajc chaw̃i. As biquic cahmor yajc jácayat, as ba quin cucayat bitani sécuajatro. \v 3 Etar as ba quin cur car, aját ba sicar bin cahujín at cut raya Jerusalén áyinro. Baat ítitan, bíyinat tehmoti yajcátatara aját eyin at cut ray cat carit cat áyinro. \v 4 As cat Jerusalén beta réhcyeyra eyin as owár beyata óraro. \s1 Planes de viaje de Pablo \p \v 5 As ba quin benro. Récaji asa Macedonia cajc cut Sir chihtá ehcwót benro. Etar acsar ba quin cuwinro. \v 6 Ba quin cur ba owár birá ítata óraro. Ba owár bara waaquíc acat ítata óraro. Ba owár eyta ityat, baat as acsar áyata óraro. As birar béntara acsar áyata óraro. \v 7 Asan ba owár erar birá it cun cuaquir, áhajira bitách ítajatro. Sirat ajc waáyeyra, semar itay cuwinro. \v 8 Ahajira Pentecostés ricar waaquíc acat tas asa usár Efeso pueblo cut ítinro. \v 9 Usár Sir chihtá ehcú cuitar siw̃i cuitar cab cujacro. Uwat ey rahcuí cuitar cab cujacro. Sir chihtá quehsí bin cat ricán toro. Eyta cuácayat as récaji usár echí ítinro. \p \v 10 Cuatán Timoteo ba quin béyqueyra. Eya erar cucayat, ey obir yajw̃i. Aját Sir canar yajquír eyta, eyat cat eyta yajcaro. \v 11 Eyta bira ey ajcá bár yajti jaw̃i. Cuat ey sicor racayat, ey ohbac aywi. Asa Timotéoin sicor behquic acor ítinro. Eyta bira as quin sicor ohbac aywi. \p \v 12 Apolo ojcor cat wacaro. Aját ey quin seo wajacro: “Apolou, bah cat Timotéoin owár coríntoin quin biwi. Eyin quin bítira yati jaw̃i,” wajacro. Eyta waquíc cuar Apolo imát sehw̃at: “áhajira bitách bejer,” séhw̃ajacro. Birá cuanyat cay bár cuácayat bétaro. \s1 Saludos finales \p \v 13 Yají ítuwi. Sir tamo urá istanác cuitar síhw̃awi. Ay wini rehti ítuwi. Urán cuít chaw̃i. \v 14 Icúr yajcátatara, bahnác uw sehnác rehquít eyta yajw̃i. \p \v 15 Rábinu, baat itit cat, aját itit cat, Estéfanas owár ítquinan récaji Sir chihtá cájacro. Acaya cajc cutara anto cahujinan Sir chiwa yinti cuat eyin Sir chiwa yinjacro. Yinír cuitar éyinat Sir uw obir yajcáy yinjacro. \v 16 Eyta cuácayat aját ba quin wacaro. Uwa urá eyta bin chihtá ay rahcwi. Bíyinatan Sir chiwa cuitar yajcáyatan, bíyinatan Sir uw obir yajcáyatan, eyin chihtá cat ay rahcwi. \v 17 Estéfanasin Fortunátoin Acáicoin usár behcayat asan ahní rehjecro. Aját ba bitara ítictara ey rahcti rehquít cuecway raújaquinro. Etar eyin behcayat asan sicor bar tan wanro. \v 18 Eyin behcayat, as urá cat, ba urá cat ahní rehjecro. Uw eyin tamo síhw̃awi. \p \v 19 Sir uw Asia cajc cut ítquinat cat ba tamo sihw̃ac wac ayro. Aquílainat cat, Priscílainat cat eyin usi sécuaquinat cat ba tamo sihw̃ac wac ayro. \v 20 Eyin usi Sir tamo sihw̃an ac sécuaro. Rabin bahnáquinat ba tamo sihw̃ac wac ayro. Rahran rahran ay ténawi. \p \v 21 Ahra acsar as Pábloat ajmár at cut cuihsuro. \v 22 Bíyinat Sir sehnác bártara cab oc icar tiw̃ tétaro. Is Cara Jesucristo in racayta acu aját Sir ojcor conro. \v 23 Cara Jesucrístoat ba racar reht obir yajcayta acu conro. \v 24 Ajatán Jesucristo ajc cutara ba bahnaquin sehnacro. Amén