\id HEB NT0019 Tsishingini (tsw) (Salka Kambari) KLP Feb. 2011 \h Mmaci ma Ibrahim \toc1 Mepepelime a̱ tyo ya Mmaci ma Ibrahim \toc2 Mmaci ma Ibrahim \toc3 M.Ib. \mt2 Mepepelime a̱ tyo ya \mt1 Mmaci ma Ibrahim \is1 Ucuɗuwu wa aatagada a nda \ip Tsu reve vuma na ɗanai mepepelime ma nda shi. U ta gura wo oꞌwo Bulu aajiya a ɗa ɗana niyi. Tsu reve ta̱ u ta̱ pe a̱tsuma̱ a Adanshi a̱ A̱sula̱ adama o uritosu u na u ri na̱ a̱yi cuꞌun vu uritosu u na u ri pe a̱tsuma̱ a Adanshi a̱ A̱sula̱ ɗa. Waru nu ujimu azagbain a̱ a̱a̱ꞌisa̱ a̱ usu yi ta̱ fo a̱tsuma̱ a Aatagada a̱ A̱sula̱. Za na ɗanai aatagadaꞌa u cuɗuwa ta̱ cine mayan ma̱ a̱ga̱nda̱ ma aza a Israꞌila mo oꞌwoi iroci ya̱ a̱ga̱nda̱ ya amayun a na ri pe a̱tsuma̱ a Zamawawa. \ip Za na ɗanai mepepelime ma nda ma damma ta̱ a̱za̱ e ɗesununa̱ cine Yesu ri na̱ a̱ɓula̱. Yesu laꞌa ta̱ nlingata ma̱ A̱sula̱ suru. Waru u laꞌa ta̱ ama̱sula̱, waru u laꞌa ta̱ Musa. A̱yi ɗa ganu gbain na ri uka̱la̱mu shi waru koto u yuwan unusu shi ko keꞌen, waru a na u cayi wuma wa̱ yi u ca ta̱ kucci adama o unusu o una̱ u mantsa suru. Ana u kuwa̱i a̱vu u ka̱mba̱ wuma u kpa̱tuꞌwa̱ ta̱ ure adama ama a̱ tsura̱ ure u na a rawa uba̱ta̱ wa̱ A̱sula̱. \ip E ekere a ama a na e revei adama a̱ kucci a̱tsuma̱ a̱ a̱dini, aatagada a Mmaci ma Ibrahim a̱ ta̱ nu uritosu wu ucira. Yesu Zamawawa zuwa ta̱ kucci suru wo oꞌwo ili ye pere. Amma gogo ucawu wo okolo a̱tsuma̱ a̱ yi a̱yi ɗa ili i na i kpa̱tuꞌwa̱yi ama ure a̱ tyo uba̱ta̱ wa̱ A̱sula̱. \is1 Ili i na i ri pe a̱tsuma̱ a aatagada a nda \io1 1. Tsugbain tsa Mawun ma̱ A̱sula̱ (1:1-4) \io1 2. Yesu laꞌa ta̱ nlingata ma̱ A̱sula̱ suru suru (1:5–2:18) \io1 3. Yesu laꞌa ta̱ Musa na̱ Josuwa (3:1–4:13) \io1 4. Yesu ɗa Ganu Gbain (4:14–7:28) \io1 5. Yesu ta̱wa̱a̱ ta̱ na̱ nzuwulai n na n laꞌai ulobonu (8:1–9:22) \io1 6. Kucci va̱ Yesu u ta̱ u ɗa waru a̱yi ɗa ne (9:23–10:31) \io1 7. Ama a̱ A̱sula̱ a na a̱ da̱na̱i nu ucawu wo okolo (11:1-40) \io1 8. Vu toni iroci ya̱ Yesu Zamawawa (12:1–13:19) \io1 9. Avasa o ukosu ni ica̱su (13:20-25) \c 1 \s1 Yesu Zamawawa Mawun ma̱ A̱sula̱ ma ɗa \p \v 1 Ɗe nu ufaru, A̱sula̱ a yuwusaan ta̱ nkaya n tsu adanshi o una̱ wa ama̱sula̱ na̱ re kokoꞌo. \v 2 Amma a mantsa mo ukosu ma nda, A̱sula̱ a yuwan ta̱ adanshi na̱ a̱tsu e ekere a Mawun ma̱ yi. A̱sula̱ a yuwan ta̱ uvaɗi ni ili i na i ri pe a̱tsuma̱ a̱ yi suru e ekere a̱ yi. A̱yi ɗa A̱sula̱ a ɗangwai wo oꞌwo za vi ili suru. \v 3 Mawuꞌun u roco ta̱ ekan adama a tsugbain tsa̱ A̱sula̱, u rotso ta̱ A̱sula̱ foyi. U zuwa ta̱ ili i lyuwa elime nu ucira wi ikaka ya̱ yi. Ana Mawuꞌun u ka̱mba̱toi ama cece a̱tsuma̱ a̱ nusu le, u da̱nu ta̱ o ukere usaꞌani wa̱ A̱sula̱ Mogono me Ili Suru. \s1 Yesu Zamawawa laꞌa ta̱ nlingata ma̱ A̱sula̱ \p \v 4 A̱yi Mawuꞌun u laꞌa ta̱ nlingata ma̱ A̱sula̱ lon. Reve A̱sula̱ a ca yi a̱ba̱jini a aala a na a laꞌai ala e le. \p \v 5 Ili i na i zuwai a̱yi ɗa A̱sula̱ a yuwaan nlingata ma̱ A̱sula̱ adanshi e ili i ro tsa na u yuwayin Mawuꞌun shi, \q1 “Mawun ma̱ va̱ ma ɗa vu ri. \q1 Anaꞌan mo oꞌwo ta̱ Dada va̱ wu.”\x ◊ \xo 1:5 \xt Ica 2:7; 2 Sam. 7:14.\x* \p A̱sula̱ a dammisa ta̱, \q1 “N to oꞌwo Dada va̱ yi, \q1 waru a̱yi u to oꞌwo Mawun ma̱ va̱.” \p \v 6 Ana A̱sula̱ a̱ shi a cigai u lyungu magaji ma̱ yi a̱ tyo o uvaɗi, u damma ta̱, \q1 “Nlingata ma̱ A̱sula̱ suru a ciga a ꞌyuwan a yuwaan yi a̱ga̱nda̱.” \x ◊ \xo 1:6 \xt U.Wl. 32:43.\x*\fig Nlingata ma̱ A̱sula̱ n yuwayin Yesu a̱ga̱nda̱|src="Hebrews_1_6.tif" size="span" loc="Hebrews 1:6" ref="M.Ib. 1:6" \fig* \p \v 7 Apa ili i na A̱sula̱ a dammai adama a nlingata ma̱ yi, \q1 “Mo oꞌwoto ta̱ nlingata n va̱ tsu upepu. \q1 Mo oꞌwoto ta̱ agbashi a̱ va̱ tse elentsu a akina.” \x ◊ \xo 1:7 \xt Ica 104:4.\x* \p \v 8 Agba apa ili i na A̱sula̱ a dammai adama a Mawun ma̱ yi, \q1 “A̱vu A̱sula̱ a ɗa, waru tsugono tsa̱ wu tsa̱ ri nu ukosu shi. \q1 Vu ta yuwan tsugono nu ugeꞌetosu u na wu ntsayi. \q1 \v 9 Vu ciga ta̱ ili i mejege reve vu ꞌyuwan iwuya. \q1 A̱yi ɗa i zuwai A̱sula̱, A̱sula̱ a̱ wu, a ɗangwa nuwu, \q1 reve u ca wu tsugbain tsa na tsa zuwa nuwu vu za̱nga̱na̱i. \q1 A̱yi tsugbain tsa nda u laꞌa ta̱ za na u cayi akapi e le.” \x ◊ \xo 1:9 \xt Ica 45:6-7.\x* \p \v 10 A̱sula̱ a dammisa ta̱, \q1 “Zagbain, a̱tsuma̱ o ufaru vu yuwan ta̱ uvaɗi, \q1 waru ekere a̱ wu a ɗa a yuwain zuva. \q1 \v 11 Mantsa ma̱ ta̱ ta̱wa̱ ana za ro enishe le shi, \q1 A̱ ta̱ kuna̱ suru tsa amuna. \q1 Amma a̱vu vu ta̱ da̱na̱ lo. \q1 \v 12 Vu ta̱ kutsulu le cine a̱ tsu kutsulu akuci a amuna. \q1 A ta vadala tsa akuci e itana. \q1 Amma a̱vu gba ne ɗa va̱a̱ da̱na̱ kuci mantsa suru, \q1 wuma wa̱ wu waru woo koto shi.” \x ◊ \xo 1:12 \xt Ica 102:25-27.\x* \p \v 13 A̱sula̱ a yuwaan nlingata ma̱ yi adanshi cine u yuwayin Mawun ma̱ yi shi, \q1 “Da̱nu pa o ukere usaꞌani u va̱ \q1 she na̱ n zuwa nꞌyuwatan \q1 ma̱ wu mo oꞌwo uzuwata wa ana a̱ wu.” \x ◊ \xo 1:13 \xt Ica 110:1.\x* \p \v 14 Nlingata ma̱ A̱sula̱† suru nan ruhu ɗa na aa yuwusaan A̱sula̱ a̱ga̱nda̱, waru u lyungu le ta̱ tsa̱ra̱ a kamba aza a na a̱a̱ ushi iwawi.† \c 2 \s1 Iwawi i tsu i ta̱ mgbain \p \v 1 Adama o ndolo na̱ tsu ciga tsu ꞌyuwan tsu da̱shi yuwain ugbozu tsu kuruyi amayun a na o roco ntsu. Na̱ tsu yuwan ne tsa̱a̱ puwa̱a̱n shi. \v 2 O roco ta̱ a na ikakaꞌa i na A̱sula̱ a cayi nlingata ma̱ A̱sula̱ a ca nkaya n tsu amayun a ɗa. Waru za na biti kuru niyi shi, ko za na ꞌyuwan niyi u ta̱ ushi a̱tsuma̱lima̱ a na a ntsayi ili i na u yuwain. \v 3 Nye i ɗa yaa zuwa tsu tsu da̱na̱i a majiyan tsu ta laꞌa na̱ tsu ꞌyuwan a̱ ushi iwawi† i gbain i nda? Zagbain ɗa fara yuwain adanshi e iwawi i nda na aciya̱yi, reve aza a na a uwwa niyi o roco tsu amayun a ɗa. \v 4 A̱sula̱ na aciya̱yi u roco ta̱ a na ikaka ya̱ yi amayun a ɗa, ana u yuwain linga va asalama ni iroci yu ucira icuꞌun icuꞌun. Waru u ca ta̱ Ruhu va Akiza a za suru na u ɗangwai. \s1 Za na o rocosu tsu ure wi iwawi \p \v 5 A̱sula̱ a ɗangwa nlingata ma̱ yi n yuwan tsugono tsu uvaɗi u saꞌavu u na u ri lo a̱ ta̱wa̱ shi, a̱yi ɗa ili i na tsaa yuwusan adanshi a̱ yi. \v 6 Ununa a ɗanai a̱tsuma̱ Adanshi a̱ A̱sula̱ uba̱ta̱ u ro, \q1 “Nye i zuwai vu ri aɗa a vaɗilima̱? \q1 Nye i zuwai vu ri aɗa a mawun ma vuma? \q1 \v 7 A mantsa ma waꞌa vu zuwa ta̱ ucira wa̱ yi\f + \fr 2:7 \ft Akuci a atagada na̱ a̱bunda̱ a̱ da̱shi ta̱: Vu zuwa yi ta̱ wo oꞌwo mogono a aci e ili i na vu yuwain suru.\f* \q1 u ka̱la̱ma̱ ucira wu nlingata ma̱ A̱sula̱, \q1 reve vu katala yi ookokolo na̱ tsugbain nu ucira. \q1 \v 8 Reve vu zuwa yi u yuwan tsugono tsi ili biti.” \x ◊ \xo 2:8 \xt Ica 8:4-6.\x* \p Ana A̱sula̱ a zuwa niyi mogono me ili biti, ko ili yi lo i buwai i na waa yuwusan tsugono tsa̱ yi shi shi. Agba koto neꞌen tse ene ili i nda i fara shi. \v 9 Ili i na tsee inda a̱yi ɗa Yesu, za na a mantsa waꞌa ucira wa̱ yi u shi u rawa za vu nlingata ma̱ A̱sula̱ shi. Agba gogo a katala yi ta̱ ookokolo nu ucira na̱ tsugbain, adama a na u sowoi a̱tsuma̱lima̱ o ukwa̱ o una̱ u tsu. Amayun adama e isaꞌani ya̱ A̱sula̱ i ɗa, Yesu kuwa̱i o una̱ wa̱ koyan ɗa o uvaɗi. \p \v 10 A̱sula̱ a ɗa a yuwain ili biti, waru ili biti adama a na a ca yi tsugbain tsa ɗa. U ciga ta̱ muwun na̱ a̱bunda̱ a uwa uba̱ta̱ u tsugbain tsa̱ yi. Adama o ndolo a ɗa u zuwai Yesu sowoi a̱tsuma̱lima̱, ne ɗa u zuwai Yesu ntsayi tsa̱ra̱ u roco ama ure wi iwawi. \v 11 Adama o ndolo, Yesu na aza a na wa̱a̱ ka̱mba̱tosu aza a akiza a̱ ta̱ na̱ Dada ta̱. A̱yi ɗa i zuwai Yesu ri o wono u na wee ɗe le azawawaꞌa a̱ yi shi. \v 12 U damma ta̱ A̱sula̱, \q1 “N ta damma ama a̱ va̱ ili i na vu yuwain. \q1 N ta cuwa wu no o ɓoloto na aa yuwan a̱ga̱nda̱.” \x ◊ \xo 2:12 \xt Ica 22:22.\x* \p \v 13 Waru u damma ta̱, \q1 “N ta zuwaa A̱sula̱ ucira.” \q1 Reve u damma, \q1 “A̱mu ɗa nda oɓolo na̱ muwun n na A̱sula̱ a ca numu.” \x ◊ \xo 2:13 \xt Isha. 8:17-18.\x* \p \v 14 Ama a̱ A̱sula̱ ama a ɗa na̱ lipu na̱ mpasa, adama a nda Yesu na aciya̱yi wo oꞌwo ta̱ una̱ta̱ ne ele. U yuwan ta̱ ne adama a na nu ukwa̱ wa̱ yi u to kototo Mekerenkesu, za na ri nu ucira wu ukwa̱. \v 15 Ne ɗa u ba̱ɗa̱i aza a na a̱ shi agbashi o wovon wu ukwa̱ a wuma u le suru suru. \v 16 Suru ntsu tsu reve ta̱ a na Yesu ta̱wa̱ ta̱ adama u kamba mmaci ma Ibrahim, amma u kamba nlingata ma̱ A̱sula̱ shi. \v 17 Adama o ndolo a ɗa A̱sula̱ a zuwai Yesu u rotso ama a̱ yi suru suru, adama wo oꞌwo aabara a nan ganu lo za na oo rocosu isaꞌani, za na A̱sula̱ a cayi okolo suru suru. Ne ɗa waa gura ca A̱sula̱ kucci adama A̱sula̱ a yuwaan ama gafura vu unusu u le. \v 18 A̱yi na aciya̱yi u sowo ta̱ a̱tsuma̱lima̱, waru Mekerenkesu ma yuwan ta̱ mpolo n na waa zuwa yi u nusan. Adama o ndolo gogo u ta gura kamba aza a na Mekerenkesu ma̱ ri o mpolo u zuwa le a yuwan unusu. \c 3 \s1 Yesu laꞌa ta̱ Musa \p \v 1 Ama a̱ va̱, A̱sula̱ a ɗangwa ɗu ta̱ yo oꞌwo ama a akiza a̱ yi. Adama o ndolo i yuwusan majiyan cine Yesu ri aajiya a̱ A̱sula̱, waru a̱yi ɗa aabara a nan ganu vu ucawu wo okolo a̱ tsu. \v 2 U yuwan ta̱ a̱ɓula̱ e ili i na A̱sula̱ a ɗangwa niyi u yuwan suru, cine Musa yuwain a̱ɓula̱ e ili i na A̱sula̱ a damma niyi u yuwan suru, a̱tsuma̱ a tsugbain tsa̱ yi va aza a Israꞌila.\f + \fr 3:2 \ft Na̱ Tsuheleni idanshi “Uꞌwa wa̱ A̱sula̱” urevu wa̱ yi u ɗa “Aza a Israꞌila.”\f* \v 3 Yesu tsura̱ ta̱ tsugbain tsa na tsa laꞌai za va Musa, cine suwi tsu tsura̱ tsugbain tsa na tsa laꞌai usaa u na u yuwain. \v 4 Amayun a ɗa ozo o ro ɗa a suwai ꞌwaꞌa suru, amma A̱sula̱ a ɗa suwi vi ili suru. \v 5 A̱sula̱ a lyawa ta̱ uꞌwa wa̱ yi e ekere a Musa, adama a na Musa aagbashi a̱ a̱ɓula̱ a ɗa a na a zuwaa ucira, waru iroci i ɗa i na A̱sula̱ oo roco elime. \v 6 Zamawawa† gba waru Mawun ma̱ A̱sula̱ ma ɗa, a̱yi ɗa za na A̱sula̱ a lyawayi uꞌwa wa̱ yi. A̱tsu ɗa uꞌwa wa̱ yi na̱ tsu lyuwa elime na̱ ma̱tsura̱ mo okolo ugbamu, waru na̱ tsu zuwa ucira o uzuwu wo okolo a̱ tsu ya̱ꞌa̱ yi. \s1 Tsu ꞌyuwan tsu ciga tsu lyuwai elime ni itoni ya̱ A̱sula̱ \p \v 7 U ta̱ cine Ruhu va Akiza dammai, \q1 “Na̱ yu uwwa uɗyo wa̱ A̱sula̱ anaꞌan, \q1 \v 8 she i da̱na̱ na aciyogbamu \q1 cine nkaya n ɗu n da̱na̱i wan, \q1 ana a vadalayi A̱sula̱ ucina̱, \q1 a mantsa ma na a̱ lyungwa̱i A̱sula̱ o ogozo. \q1 \v 9 A̱sula̱ a damma ta̱, \q1 ‘Reve a̱ lyungwa̱ mu, \q1 adama e ene ili i na maa yuwan, \q1 ko na wo oꞌwoi e ene ta̱ ili i na n yuwain \q1 a̱tsuma̱ a aꞌwan amunga. \q1 \v 10 Adama o ndolo n yuwan ta̱ upan ne ele lon, \q1 reve n damma: \q1 “Okolo e le a̱ tsu da̱na̱ ta̱ alanga na̱ a̱mu. \q1 Waru a ꞌyuwan ta̱ a yuwan ili i na n damma nle a yuwan.” \q1 \v 11 N yuwan ta̱ upan reve n kucinaa le, \q1 “Aa uwa uba̱ta̱ u wivuwun u va̱ shi, ko keꞌen.” ’ ” \x ◊ \xo 3:11 \xt Ica 95:7-11.\x* \p \v 12 Ama a̱ va̱, i yuwan ugbozu adama she za ta̱ ɗu da̱na̱ no okolo e iwuya, a na waa ꞌyasan ɗu a ca okolo wan. Icuꞌun yo okolo o ndolo a tsu vadala ɗu ta̱ diga uba̱ta̱ wa̱ A̱sula̱ a wuma. \p \v 13 I da̱shila̱i okolo ugbamu urana suru. Waru i lyuwa elime na̱ mayan ne n de nu urana wu lo. Ni i yuwan ne shi, unusu u ta̱ pusa̱a̱n ozo o ro a̱ ɗu a na e reme a zuwa le a̱tsuma̱ a aza a aciyogbamu. \v 14 A̱tsu tsu to oɓolo na̱ Kristi Zamawawa na̱ tsu lyuwa elime hali a̱ tyo o ukosu nu ucawu wo okolo o ugbamu u na tsu ri na̱ a̱yi diga o ufaru. \v 15 Adanshi A̱sula̱ a damma ta̱, \q1 “Na̱ yu uwwa uɗyo wa̱ A̱sula̱ anaꞌan, \q1 she i da̱na̱ na aciyogbamu, \q1 cine nkaya n ɗu n da̱na̱i wan \q1 ana a vadalayi A̱sula̱ ucina̱.” \p \v 16 Nan zane ɗa a uwwai uɗyo wa̱ A̱sula̱ꞌa̱ reve a yuwaan yi aciyogbamu? Ele ɗa aza a na Musa uta̱yi a̱tsuma̱ a Masar suru. \v 17 Nan zane ɗa waru A̱sula̱ a yuwain upan ne ele a̱tsuma̱ a aꞌwan amunga? Ele ɗa aza a na a yuwain unusu, aza a na a̱ kuwa̱i a̱tsuma̱ o ogozo. \v 18 Waru nan zane ɗa A̱sula̱ a yuwusain adanshi ana u kucinai na aa uwa uba̱ta̱ u wivuwun wa̱ yi shi? Aza a na a ꞌyuwain a yuwaan yi tsutoni ɗa. \v 19 Tsu ta̱wa̱ ta̱ tsu reve a na aa gura uwa uba̱ta̱ u wivuwuꞌun shi, adama a na a ꞌyuwan ta̱ a̱ usu. \c 4 \s1 Nzuwulai mu uba̱ta̱ u wivuwun \p \v 1 A̱sula̱ a yuwaan tsu ta̱ nzuwulai n na tsaa gura uwa uba̱ta̱ u wivuwun wa̱ yi. Adama o ndolo, tsu yuwain ugbozu suru ntsu adama ko za ta̱ tsu kuɗa̱ a uwa pe wan. \v 2 Tsu uwwa ta̱ ikaka ya Alabari a Saꞌaniꞌi, cine ele aza a Israꞌila fo a uwwa niyi. Amma reve a ꞌyuwan a ca okolo e ili i na a uwwai, waru ikakaꞌa i kamba le shi. \v 3 A̱tsu na tsu usuyi a̱tsu ɗa goon tsaa uwa uba̱ta̱ u wivuwun wa̱ yi. Cine A̱sula̱ a dammai, \q1 “N yuwan ta̱ upan reve n kucina, \q1 ‘Aa uwa uba̱ta̱ u wivuwun u va̱ shi, ko keꞌen!’ ” \x ◊ \xo 4:3 \xt Ica 95:11.\x* \p U damma ta̱ ili i nda ko a na u foɓoi ɗe uba̱ta̱ u wivuwun wa̱ yi diga na u yuwain uvaɗi. \v 4 A̱tsuma̱ a Adanshi a̱ A̱sula̱, u yuwan ta̱ adanshi adama o urana we cindere wa ajuma, u damma ta̱: “O urana we cindere A̱sula̱ e ivuwan ta̱ a̱tsuma̱ a linga va̱ yi suru.” \x ◊ \xo 4:4 \xt Ufr. 2:2.\x* \v 5 Waru tsu ɗe ta̱ nu una̱ a mantsa mo ro u damma, “Ama a nda aa uwa uba̱ta̱ u wivuwun u va̱ shi!” \x ◊ \xo 4:5 \xt Ica 95:11.\x* \p \v 6 Ele aza a na a fara uwwai ikaka i nda, a̱ tsura̱ a̱ uwa uba̱ta̱ u wivuwun u nda shi, adama a na a̱ kuɗa̱i a̱ kuru. Agba amayun a ɗa ama o ro a ta uwa uba̱ta̱ u wivuwun wa̱ A̱sula̱ꞌa̱. \v 7 Adama o ndolo A̱sula̱ a zuwa ta̱ mantsa mo ro a na ama aa uwa uba̱ta̱ u wivuwun wa̱ yi, mantsa mo ndolo ma ɗa u ɗeyi, “Anaꞌan.” A̱sula̱ a yuwan ta̱ adanshi e ekere a̱ Da̱wuda na̱ a̱ca̱pa̱ cina a jima e idanshi i na a yuwain ɗe adanshi, \q1 “Na̱ yu uwwa uɗyo wa̱ A̱sula̱ anaꞌan, \q1 she i da̱na̱ na aciyogbamu wan.” \x ◊ \xo 4:7 \xt Ica 95:11.\x* \p \v 8 Josuwa† tara le ta̱ a̱ tyo e iɗa ya Kaꞌana,† agba a̱yi ɗaɗa uba̱ta̱ u wivuwuꞌun shi. Na̱ Kaꞌana ɗaɗa shi uba̱ta̱ u wivuwuꞌun, A̱sula̱ a̱ shi a̱ da̱shi yuwisan adanshi o urana u wivuwusan u ro shi. \v 9 A̱yi nda to rocosu a na mantsa ma̱ wivuwun ma ama a̱ yi koto ma yuwan shi. Mantsa ma̱ wivuwun ma nda u ta̱ gashi wivuwun u na A̱sula̱ a yuwain o urana we cindere. \v 10 Za na uwai uba̱ta̱ u wivuwun wa̱ A̱sula̱ suru, u te ivuwan nu ulinga wa̱ yi, cine A̱sula̱ e ivuwain ana u kotoi mayan mo uvaɗi. \v 11 Tsu yuwain ukadu tsu uwai uba̱ta̱ u wivuwun wa̱ A̱sula̱, adama she za ta̱ tsu kuɗa̱ a uwa wan, cine ele a yuwain adama a na a ꞌyuwain a yuwan tsutoni. \p \v 12 Ikaka ya̱ A̱sula̱ i ta̱ gashi ili i ro i na i ri wuma waru i ri nu ucira. U laꞌa ta̱ matsun me peꞌeni ma na e tewein na̱ re va̱ yi wali. U tsu ɓatsala ntsu ta̱ a uwa pe, a̱tsuma̱ a asuvu a̱ tsu na̱ majiyan ma̱ tsu. Waru u tsu paɗa ta̱ a uwa e memere ma̱ a̱la̱ta̱ e etele a̱ tsu hali u ɓatsalai laka. U tsu roco ta̱ a alanga e eteshe ili i na tsu sokoi pe, ele ɗa ili i na tsu tsu jiyan ni ili i na tsu cigai. \v 13 Za lo a gura soko ili i ro a̱tsuma̱ o uvaɗi i na A̱sula̱ ee ene shi. U tse ene ta̱ ili suru cine u ri. A̱yi ɗa A̱sula̱ a na na̱ tsu ꞌyuwan tsu ciga tsu cuɗuwa yi ili i na tsu yuwain suru. \s1 Yesu ɗa aabara a nan ganu a̱ tsu \p \v 14 Tsu lyuwai elime na̱ ma̱guza̱ me ili i na tsaa dansa tsu usuyi. Tsu yuwain ne adama a na tsu ta̱ na aabara a nan ganu, Yesu Mawun ma̱ A̱sula̱, za na ka̱ra̱i a̱ tyo zuva. \v 15 U gura ta̱ reve na tsu ri babu ucira. Mekerenkesu ma yuwan ta̱ ukadu u na waa zuwa yi u yuwan unusu cine waa yuwusan ukadu u zuwa tsu mayan mo unusu, agba Zamawawa yuwan unusu shi. \v 16 Adama o ndolo tsu rawai zuzu no ootogu o tsugono tsa̱ A̱sula̱ babu wovon. A̱yi ɗa za na o rocosu ama isaꞌani. Na̱ tsu yuwain ne, tsu ta̱ tsura̱i isaꞌani e ekere a̱ yi, reve u kamba tsu a mantsa ma na tsu cigai ikambi. \c 5 \p \v 1 A̱sula̱ a tsu ɗangwa ta̱ aabara a nan ganu suru a̱tsuma̱ a ama, reve u ca yi ulinga u na wa̱a̱ ꞌya̱wa̱ a̱ ma̱ka̱ka̱n ma̱ yi o una̱ wa ama a na waa casu neꞌe na̱ kucci adama o unusu. \v 2 Aabara a nan ganu a̱ ri nu ucira shi, u ta̱ tsa akapi a ama. A̱yi ɗa i zuwai woo tono ben na aza a na a yuwusan unusu adama a na a̱ ri nu urevu shi. \v 3 Adama a na u ri nu ucira shi, u ciga u ꞌyuwan u ca kucci adama a̱ nusu va̱ yi waru adama a̱ nusu va ama a̱ yi. \p \v 4 Babu vuma na aa gura ca aciya̱yi tsugbain adama wo oꞌwo aabara a nan ganu. Vuma tso oꞌwo ta̱ aabara a nan ganu na̱ A̱sula̱ e ɗe yi, cine u ɗeyi Haruna.† \v 5 Ne ɗa u da̱na̱i e ekere a Zamawawa. Ana wo oꞌwoi aabara a nan ganu, adama a na u ɗangulai aciya̱yi wo oꞌwo na̱ tsugbain tsa ɗaɗa shi. A̱sula̱ a ɗa a damma niyi, \q1 “Mawun ma̱ va̱ ma ɗa vu ri. \q1 Anaꞌan mo oꞌwo ta̱ Dada va̱ wu.” \x ◊ \xo 5:5 \xt Ica 2:7.\x* \p \v 6 Uba̱ta̱ u ro reve A̱sula̱ a damma, \q1 “A̱vu ganu† babu ukotu ɗa, \q1 cine Malkisada† da̱na̱i ganu.” \x ◊ \xo 5:6 \xt Ufr. 14:17-24; Ica 110:4.\x* \p \v 7 A̱sula̱ a̱ ta̱ nu ucira u na waa wawa Yesu Zamawawa uba̱ta̱ o ukwa̱. Ana Yesu da̱na̱i a̱tsuma̱ o uvaɗi u nda, u pati ta̱ A̱sula̱ ni yisaali oɓolo na aɓara tsa̱ra̱ u wawa yi. Na amayun a ɗa u yuwayin A̱sula̱ tsutoni, reve gba, A̱sula̱ a zuwaa yi atsuvu e ipati ya̱ yi. \v 8 Ko na wo oꞌwoi Yesu Zamawawa Mawun ma̱ A̱sula̱ ma ɗa, a̱tsuma̱lima̱ a na u sowoi u rito yi ta̱ u yuwan tsutoni e ekere e iliꞌi. \v 9 Ana u kotoi ili i na wu ntsayi u yuwan suru, wo oꞌwo ta̱ za na a zuwa ama a̱ tsura̱ iwawi i babu ukotu, aza a na a yuwusan ili i na u damma nle a yuwan. \v 10 O ure u nda u ɗa A̱sula̱ a zuwa niyi wo oꞌwoi aabara a nan ganu, ganu oroci a Malkisada. \s1 She i lyawa itoni ya̱ A̱sula̱ wan \p \v 11 Tsu ta̱ ni ili i na tsaa damma na̱ a̱bunda̱ adama e ili i nda, amma u tu usa̱n u na tsaa cuɗuwa adama a na i tsu reve ili goꞌo shi. \v 12 Yo oꞌwo ta̱ a̱za̱ e Itoni nu ujimu, waru u to lobono i da̱na̱ o ritosu akapi. Amma i ciga ta̱ nanza ritosu ɗu ikaka yu ufaru ya adanshi a̱ A̱sula̱. I ta̱ gashi iba̱ba̱ i na ya apasa maani, agba i rawa ta̱ na i shi a lyuwa tsuwa. \v 13 Vuma na buwai a yapu i maani waa gura kakasa isaꞌani ni iwuya shi. \v 14 Amma ama a na o gbozoi a ta lyuwusa tsuwa tsa na iba̱ba̱ yaa lyuwa shi, waru o ritosu ta̱ ɗe cine aa kakasa iwuya ni isaꞌani. \c 6 \p \v 1-3 O ufaru i rito ta̱ uritosu wu ufaru, aza a na a ntsayi iba̱ba̱. Ritosu n nda ele ɗa tsu vadalai a̱ nusu tsu na tsu ta̱wa̱a̱ nu ukwa̱, waru tsu da̱na̱i nu ucawu wo okolo e ekere a̱ A̱sula̱. Ele ɗa waru uritosu adama o urumbusu na̱ mazuwa me ekere. Nu uritosu adama o uꞌyosun diga o ukwa̱, na adama o ugeꞌetosu u babu ukotu, a̱ ta̱ pe a̱tsuma̱ o uritosu wu ufaru. Amma i reve ta̱ ɗe ili i ndolo. Adama o ndolo, tsaa yuwan adanshi adama e le shi. Amma na̱ A̱sula̱ a kamba tsu, tsu ta̱ ka̱mbuwa̱ ugbozu adama tsu rito ili i na yi ntsayi aza a na a kungwai ɗe. \p \v 4 No ozo o ro a lyawa itoni yi Zamawawa, ko za lo aa gura zuwa le a vadala a̱ nusu le waru shi. Ɗe nu ufaru, ama a nda a̱ shi ta̱ e ekan a̱ A̱sula̱ waru e peɗe ta̱ uneꞌe wa̱ yi. Ele oɓolo no ozo o ro a̱ ushi ta̱ Ruhu va Akiza. \v 5 E reve ta̱ cine ikaka ya̱ A̱sula̱ i ri ulobonu, waru a̱ ushi ta̱ ucira u mantsa ma na A̱sula̱ a̱a̱ da̱na̱ a yuwusan tsugono. \v 6 Ana a̱ ushiyi ili i ndolo suru, reve a vadalaa Zamawawa ucina̱. U ri n yuwan a̱ ka̱mba̱towisa̱ icuꞌun ya ama o ndolo a vadalisa shi adama a na a ta varasa Mawun ma̱ A̱sula̱ a akpata† waru reve a ꞌyuwan yi. A ta zuwusa yi o wono a̱ ma̱ka̱ka̱n ma ama. \p \v 7 Ama o ro a̱ ta̱ gashi iɗa i na i tsu tsura̱ mini ma̱ a̱bunda̱. Reve u ta̱wa̱a̱ na̱ limatan va̱ a̱ɗuma̱ lon e ekere a aza a na a cimbusa yi. A̱sula̱ a tsu zuwaa ta̱ iɗa i ndolo abaꞌun. \fig Uɗuma̱ u matsain ulobonu|src="Hebrews_6_7.tif" size="span" loc="Hebrews 6:7" ref="M.Ib. 6:7" \fig* \v 8 Ozo o ro gba shi a̱ ta̱ gashi iɗa i na i tsu kungwato awanda na anlya a vama agba a tsu matsan ili shi. A̱sula̱ a tsu yuwaan ta̱ iɗaꞌa una̱, reve waru akina a̱ lungusa̱ yi suru suru. \p \v 9 Ama a̱ va̱ a na n cigai, ko na̱ tsu yuwan adanshi tsunda, tsu dama adama a̱ ɗu shi. Tsu reve ta̱ a na i ri o ure u saꞌani, ure wi iwawi. \v 10 A̱sula̱ a̱ tsu geꞌeto ta̱ cine u tsu ntsaa. U ta cuwan na̱ linga na vu yuwain, waru u ta cuwan ni icigi i na vu roco niyi ana vu kambai ama a̱ yi. Waru u ta cuwan a na vu buwai a kambusa le hali n gogo. \v 11 Ili i na tsu laꞌa cigai a̱yi ɗa, i lyuwa elime na̱ mayan ne hali a̱ tyo o ukosu, adama a na i ta̱ reve ili i saꞌani i na i ri a zuwusa okoloꞌo u too oꞌwo amayun. \v 12 Tsu ciga ɗu yo oꞌwo orogo shi. Amma, i kuru iroci ya aza a na a̱ ushiyi ili i na A̱sula̱ a yuwain nzuwulai adama o ucawu wo okolo na ankuri e le. \s1 A̱sula̱ a tsu yuwan ta̱ ili i na u yuwain nzuwulai \p \v 13 Ana A̱sula̱ a yuwayin Ibrahim† nzuwulai, u kucina ta̱ na waa yuwan ili i na u yuwain nzuwulai. U yuwan ta̱ akucunu a nda na ala a̱ yi, adama a na babu lo za na laꞌai A̱sula̱. \v 14 U damma ta̱, “A̱mu A̱sulazuva, n ta zuwaa wu abaꞌun, waru n ta ca wu mmaci ma̱ a̱bunda̱!” \x ◊ \xo 6:14 \xt Ufr. 22:17.\x* \v 15 Ibrahim yuwan ta̱ ipiri na ankuri adama ili i nda i fara, reve u ushi ili i na A̱sula̱ a yuwaan niyi nzuwulaiꞌi. \p \v 16 Na ama a yuwan akucunu, a tsu kucina ta̱ na aala a za na laꞌa nle. Akucunuꞌu o roco ta̱ ili i na a dammai amayun a ɗa, waru u tsi isawaton ta̱ mawasan. \v 17 A̱sula̱ fo u yuwan ta̱ akucunu, adama aza a na a̱a̱ usu nzuwulai e reve a na amayun a ɗa a na u tsu vadala ifoɓi ya̱ yi shi. \v 18 Ili i re i nda i ri n vadala shi: A̱sula̱ a tsu yuwan epen shi nu u yuwan nzuwulai, waru waa yuwan epen na akucunu a na u yuwain shi. Ili i nda i ta̱ da̱shishi tsu okolo ugbamu a̱tsu na tsaa sumusa a̱ tyo uba̱ta̱ wa̱ A̱sula̱ adama u keɗe tsu. U ta̱ da̱shishi tsu ucira adama tsu guza̱ uzuwu wo okolo u na u ca ntsu. \v 19-20 Uzuwu wo okolo o ndolo u tu ugbamu o okolo a̱ tsu, cine rumu wantsun tsi isawaton wantsun uba̱ta̱ u ta̱. Vuma na ya̱ꞌa̱ yi ɗa tsaa zuwusa uzuwu wo okolo a̱ tsu a̱yi ɗa Yesu, za na uwulai nu umuna a̱ tyo Upasu u na u Laꞌai Akiza† zuva. U yuwaan tsu ta̱ ne. Wo oꞌwo ta̱ aabara a nan ganu a babu ukotu, ganu oroci a Malkisada.† \c 7 \s1 Ganu Malkisada \p \v 1 Malkisada† n nda a̱yi ɗa u da̱na̱i mogono ma̱ lyuci va Salem waru ganu Mogono ma̱ A̱sula̱ ma ɗa. Ana Ibrahim† unai ngono n na̱shi a̱yi a̱ ma̱ka̱mba̱a̱ o uꞌwa, a̱vu Malkisada ka̱ra̱ o uta̱ u gaꞌan na̱ a̱yi reve u zuwaa yi abaꞌun. \x ◊ \xo 7:1 \xt Ufr. 14:17-20.\x*\fig Ibrahim na̱ Malkisada|src="Hebrews_7_2.tif" size="span" loc="Hebrews 7:1" ref="M.Ib. 7:1" \fig* \v 2 Reve Ibrahim ca yi za ta̱ a̱tsuma̱ a kupa e ili suru a na u ka̱mba̱yi diga uba̱ta̱ o uvon. Ili yu ufaru i na tsu cigai tsu damma adama a Malkisada, a̱yi ɗa urevu wa aala a̱ yi, “mogono ma na maa yuwusan ili ya̱ a̱ɓula̱.” A̱yi ɗa waru “mogono ma asuvu nden” adama a na Salem ta̱ nu urevu “asuvu nden.” \v 3 Babu za na revei dada ko mma va Malkisada, ko uba̱ta̱ u na wu uta̱i, ko mantsa ma na a matsan niyi, ko mantsa ma na u kuwa̱i. U ta̱ gashi Mawun ma̱ A̱sula̱ waru ganu ɗa babu ukotu. \p \v 4 I ka̱lyuwa̱ cine Malkisada da̱na̱i na̱ tsugbain! Ko Ibrahim, akaya a gbain a Israꞌila, u reve ta̱ cine Malkisada da̱na̱i na̱ tsugbain ana u ca niyi za ta̱ a̱tsuma̱ a kupa a̱tsuma̱ e ili i na u ka̱mba̱yi diga o uvon. \v 5 Wila̱ u rito ta̱ mmaci ma Ibrahim a ꞌyuwan a ciga a ca aza a na a̱ ri a̱tsuma̱ a mmaci ma̱ Levi aza a na a̱ ri nan ganu za ta̱ a̱tsuma̱ a kupa e ili i na a̱ tsura̱i, ko na̱ shi wo oꞌwo edenge e le a ɗa. \v 6 Malkisada diga e elentsu a̱ Levi a ɗa shi, agba u ushi ta̱ za ta̱ a̱tsuma̱ a kupa ya Ibrahim. Reve u zuwaa Ibrahim abaꞌun, za na ushiyi ɗe nzuwulai ma̱ A̱sula̱. \v 7 Za suru reve ta̱ vuma na ri nu ucira u na waa zuwaa za ro abaꞌun, u laꞌa ta̱ za vu u ushishi wa abaꞌuꞌun a̱bunda̱ lon. \v 8 Nan ganu a̱ tsu ushi ta̱ za ta̱ a̱tsuma̱ a kupa e ili i na ama a̱ tsura̱i, ko na wo oꞌwoi ele ama a ɗa a na a̱a̱ kuwa̱. Amma Malkisada laꞌa ta̱ cine a̱ ri, adama a na Adanshi a̱ A̱sula̱ o rito ta̱ u ta̱ wuma. \v 9 Tsu ta gura damma mmaci ma̱ Levi, aza a na a̱ tsu ushi za ta̱ a̱tsuma̱ a kupa, ele fo a tsu ca ta̱ ana Ibrahim cayi Malkisada za ta̱ a̱tsuma̱ a kupa. \v 10 Koto a̱ shi a matsan Levi shi, amma u da̱na̱ ta̱ lo a̱tsuma̱ a akaya a̱ yi Ibrahim, ana Malkisada gaꞌain na̱ a̱yi. \p \v 11 Ko na wo oꞌwoi Wila̱ wa Musa u damma ta̱ a na nan ganu a ꞌyuwan a ciga a̱ da̱na̱ mmaci ma̱ Levi, nan ganu a nda aa gura ka̱mba̱to ko za o oꞌwo wuntsayi shi. Ili i na a lambai a̱yi ɗa ganu tsa ganu Malkisada, ganu na uta̱i o uꞌwa wa Haruna shi. \v 12 Waru na̱ cuꞌun va ganu ro koꞌo ta̱wa̱, na a ꞌyuwan a ciga Wila̱ꞌa̱ u vadala fo. \v 13 Tsu ta yuwusan adanshi adama a Zamawawa, za na ri za vu ugundo u ro. Ko za diga o ugundoꞌo koto yuwan ulinga wa̱ a̱ga̱nda̱ wa ganu a masaꞌa shi. \v 14 Za suru reve ta̱ a na u ta̱wa̱i diga o ugundo wa Yahuza,† Musa damma ili i ro adama a ganu a̱tsuma̱ o ugundo u ndolo shi. \s1 Zamawawa ta̱ tsa Malkisada \p \v 15 A̱yi nda da̱shi ta̱ uta̱ a alanga e eteshe ana tse enei ganu ro ta̱wa̱i tsa Malkisada. \v 16 Vuma ndolo e ɗe yi ganu adama a nkaya ma̱ yi ko adama a̱ wila̱ shi, amma e ɗe yi ta̱ ganu adama a na ili i ro yi lo i na yaa gura zuwa wuma wa̱ yi u koto shi. \v 17 Adanshi a̱ A̱sula̱ a yuwan ta̱ adanshi adama a̱ yi, \q1 “A̱vu ganu ɗa babu ukotu, \q1 cine vu revei Malkisada.” \x ◊ \xo 7:17 \xt Ica 110:4.\x* \p \v 18 A zuwa ta̱ akuci a̱ wila̱ a̱ ngeꞌen, adama a na u ri nu ucira shi, waru ili ye pere i ɗa. \v 19 Wila̱ wa Musa u gura zuwa ili i ro yi ntsaa shi. Amma gogo A̱sula̱ a ca tsu ta̱ ili i saꞌani ya̱ a̱bunda̱ lon i ro i na tsaa zuwa okolo. Ne ɗa tsaa rawai zuzu na̱ A̱sula̱. \p \v 20 A̱sula̱ a kucina ta̱ na Zamawawa a̱a̱ da̱na̱ ganu babu ukotu, agba u yuwaan ganu ro akucunu a nda shi. \v 21 Yesu ɗa goon u dammai: \q1 “A̱mu A̱sulazuva, n yuwan ta̱ akucunu a nda, \q1 waru maa vadala okolo a̱ va̱ shi. \q1 ‘A̱vu ganu ɗa babu ukotu.’ ” \x ◊ \xo 7:21 \xt Ica 110:4.\x* \p \v 22 Yesu ɗa za na zuwai akucunu a nda o oꞌwoi amayun, akucunu a na laꞌai za na A̱sula̱ a yuwain na̱ Musa. \p \v 23 Ɗe nu ufaru, na̱ ganu kuwa̱, waa lyuwa elime nu ulinga wa ganu shi. A̱yi ɗa i zuwai nan ganu a̱ da̱na̱i lo a̱bunda̱. \v 24 Amma Yesu oꞌwo ta̱ ganu babu ukotu, tsuganu tsa̱ yi tsa̱ ri n koto shi. \v 25 Adama o ndolo, a̱yi ɗa za na ri lo gogo, waru mantsa suru, za na aa gura wawa aza a na a ta̱wa̱i uba̱ta̱ wa̱ A̱sula̱ e ekere a̱ yi. U ta̱ da̱na̱ wuma mantsa suru adama u yuwusaan le ipati uba̱ta̱ wa̱ A̱sula̱. \p \v 26 Yesu ɗa cuꞌun va aabara a nan ganu na tsu cigai, adama a na u ta kambusa tsu o ure suru. Ili i na waa yuwusan u to yoꞌonotosu A̱sula̱ okolo. U ri nu unusu shi. A̱sula̱ a kakasa yi ta̱ na aza a na a̱ ri o uvaɗi aza a na aa yuwusan unusu. Waru A̱sula̱ a ca yi ta̱ uba̱ta̱ u na u laꞌai tsugbain suru suru zuva. \v 27 U ri tsa akapi a nan ganu shi, aza a na a casu kucci usana suru adama a̱ nusu le, waru adama a̱ nusu va ama. Amma Yesu yuwan ta̱ a̱yi ndolo u ta̱ adama a mantsa suru na u cayi aciya̱yi kucci a akpata. \v 28 Wila̱ u damma ta̱ ama o tso oꞌwo ta̱ abara a nan ganu, ko na wo oꞌwoi aa gura yuwan cine wu ntsayi a yuwan shi. Ili yu ufaru, A̱sula̱ a ca ta̱ Musa Wila̱. Ana a yuwain ne, reve u zuwa Mawun ma̱ yi mo oꞌwo aabara a nan ganu na akucunu. A̱yi ɗa za na gura yuwain ili i na A̱sula̱ a ciga niyi u yuwan suru. \c 8 \s1 Kristi Zamawawa ɗa aabara a nan ganu a̱ tsu \p \v 1 A̱yi nda a̱yi ɗa ili i gbain i na tsaa dansa: Tsu ta̱ na̱ aabara a nan ganu na tsu da̱nu o ukere usaꞌani wa̱ A̱sula̱ Mogono me Ili Suru. \v 2 Aabara a nan ganuꞌu u ta yuwusan ulinga u tsuganu uba̱ta̱ wu Upasu u na u Laꞌai Akiza† suru suru, uba̱ta̱ wa amayun wa̱ a̱ga̱nda̱ a na A̱sula̱ a yuwain, agba ama a ɗa a suwa niyi shi. \p \v 3 Aabara a nan ganu suru a̱ ta̱ nu ulinga wu ucasu wu neꞌe nu ucasu u kucci a̱ tyo A̱sula̱. Adama o ndolo aabara a nan ganu tsu fo u ꞌyuwan u ciga u ca A̱sula̱ ili i ro. \fig Ganu a casu kucci|src="Hebrews_8_3.tif" size="span" loc="Hebrews 8:3" ref="M.Ib. 8:3" \fig* \v 4 Nnu u shi pa o uvaɗi, u shi o oꞌwo ganu shi, ko keꞌen, adama a na nan ganu a̱ ta̱ pa, a na o tonishi Wila̱ a casu A̱sula̱ neꞌe. \v 5 A̱ga̱nda̱ a na nan ganu aa yuwusan oroci o ululu wi ili i na i ri zuva ɗa. Una̱ta̱ u ɗa u ri cine u da̱na̱i na̱ Musa. Ana Musa da̱na̱i e ifoɓi i na waa yuwan Oogodo o Ucuwusan, A̱sula̱ a damma yi ta̱, “Vu cuwan ana vu da̱na̱i zuva masasan, n damma wu ta̱ cine vaa yuwan yi. Vu yuwan yi cine n damma nuwu foyi.” \x ◊ \xo 8:5 \xt Mta̱. 25:40; Mta̱. 26:30.\x* \v 6 Amma ulinga u tsuganu u na A̱sula̱ a cayi Yesu u laꞌa ta̱ ulinga u na a cayi akapi a nan ganu. Ne ɗa waru, akucunu a saꞌavu a na Yesu ta̱wa̱yi diga a̱ A̱sula̱ a̱ tyo uba̱ta̱ wa ama a̱ yi u laꞌa ta̱ za vu ufaru. Adama a na ana A̱sula̱ a yuwain akucunu a saꞌavu, ili i na u dammai waa yuwan u laꞌa ta̱ ili i na u dammai waa yuwan a akuci a akucunu.† \p \v 7 Nna̱ akuci a akucunu a gura ta̱ yuwan ili suru na wu ntsayi a yuwan, ili yi lo na yaa zuwa a yuwan za ve ire shi. \v 8 Amma A̱sula̱ na aciya̱yi, ana we enei amaꞌa a gura kuru akuci a akucunuꞌu mejege shi, ɗaɗa u dammai: \q1 “N ta dansaa ɗu, mantsa mo ta̱ lo a̱ ta̱wa̱, \q1 ana maa yuwan akucunu a saꞌavu, \q1 na ama o uꞌwa wa Israꞌila na ama o uꞌwa wa Yahuza.† \q1 \v 9 Akucunu a nda a̱a̱ da̱na̱ \q1 tsu za na n yuwayin nkaya n le shi, \q1 ana n guza̱ nle ekere \q1 reve mu uta̱a̱ le e iɗa ya Masar.† \q1 Amma a ꞌyuwan ta̱ o toni yi, \q1 a̱vu n vadalaa le ucina̱. \q1 \v 10 Amma, apa akucunu a saꞌavu a na maa yuwan \q1 na ama a Israꞌila a mantsa ma na ma̱a̱ ta̱wa̱: \q1 A̱mu, A̱sulazuva, n ta zuwa wila̱ u va̱ a asuvu e le, \q1 adama e reve le, \q1 waru n ta ɗana le a̱tsuma̱ o okolo e le, \q1 adama a̱ kuru le. \q1 N to oꞌwo A̱sula̱ e le, \q1 ele waru o to oꞌwo ama a̱ va̱. \q1 \v 11 Ama a̱a̱ da̱shi rito ama e le, na̱ nron mu nden n le shi, \q1 adansa, ‘I reve A̱sulazuva,’ \q1 adama a na amaꞌa suru e te reve mu, \q1 diga a zawaꞌa a̱ tyo a zagbain le suru suru. \q1 \v 12 N ta yuwaan le gafura vu ili i wuya i na a yuwain, \q1 waru ma̱a̱ da̱shi cuwan na̱ nusu le shi, ko keꞌen.” \x ◊ \xo 8:12 \xt Irm. 31:31-34.\x* \p \v 13 Ana A̱sula̱ a yuwain adanshi a akucunu a saꞌavu, u to rocosu u yuwan ta̱ ɗe za vu ufaru waru wo oꞌwo ta̱ ili ye pere. Waru ili i na i kutsai ɗe hali u kporoi suru u ta̱ puwa̱n babu usa̱n. \c 9 \s1 Akuci a̱ wila̱ adama a̱ a̱ga̱nda̱ \p \v 1 Akucunu† o ufaru a na A̱sula̱ a yuwayin aza a Israꞌila, u damma ta̱ ama cine aa yuwaan yi a̱ga̱nda̱ waru u damma le ta̱ cine aa yuwan Oogodo o Ucuwusan,† uba̱ta̱ u na aa yuwan a̱ga̱nda̱. \v 2 A̱ shuwa̱ ta̱ oogodo a na a yuwain asula e re. A aasula o ufaru pe ɗa wisawatan u fitila u ri, ni irika, no opopofu a na a cayi A̱sula̱. Reve e ɗe aasula a nda Upasu wa Akiza.† \v 3 Waru umuna u da̱na̱ ta̱ pe u na u neꞌeshein asula e reꞌe. Reve e ɗe aasula e ire Upasu u na u Laꞌai Akiza.† \v 4 Pe ɗa masaꞌa† ma̱ da̱na̱i, za na a palai na̱ zinariya, uba̱ta̱ u na a̱ tsu kula̱to ili i ma̱guru. Waru pe ɗa a zuwai Akpati a Nzuwulai† a akpata, za na a palai na̱ zinariya e eɓele suru. Ili i taꞌatsu i da̱na̱ ta̱ pe a̱tsuma̱ a Akpatiꞌi: Za vu ufaru, upondo u zinariya u na o shitoyin na̱ mana.† Za ve ire, aaɗanga a Haruna† za na topoi. Za va taꞌatsu, atali o usheꞌun aza a na a̱ da̱na̱i na̱ Wila̱ Kupa ɗe uɗanu. \v 5 Zuva va Aakpatiꞌi a ruma ta̱ ili i wuma i re ɗe i na i tsu roco a na A̱sula̱ a̱ ri lo.\f + \fr 9:5 \ft Aruma a yuwan ta̱ ulinga wu uruma. Na̱ Tsugana a̱ tsu ɗe le ta̱ “kerubobin.”\f* A kpa̱to ta̱ ikpa̱ta̱tsu ya Aakpatiꞌi ne evelu e le, uba̱ta̱ u na A̱sula̱ a tsu yuwan gafura vu unusu. Agba tsaa gura damma ili suru adama e ili i nda gogo shi. \p \v 6 No o koto mofoɓo me ili tsundolo, nan ganu a tsu uwa ta̱ a aasula o ufaru usana suru adama a yuwan ulinga u le. \v 7 Agba aabara a nan ganu a ɗa goon tsu uwa a aasula e ire, agba u tsu uwa ta̱ u ta̱ a̱tsuma̱ a aaꞌwan. U tsu uwa Upasu u na u Laꞌai Akiza babu mpasa shi. U tsu ca ta̱ kucci vu mpasaꞌa adama a̱ nusu va̱ yi, na̱ nusu na ama a yuwain a̱tsuma̱ o ulambu wu urevu. \v 8 Ili i nda suru ure u ɗa na Ruhu va Akiza aa dansa nna̱ Oogodo o Ucuwusan a buwa uba̱ta̱ u ɗa u na aa yuwusan a̱ga̱nda̱, koto a̱ kpa̱tuꞌwa̱ ure a uwa Upasu u na u Laꞌai Akiza shi. \v 9 A̱yi nda iroci i ɗa i mantsa mo gogo. U to rocosu neꞌe na̱ kucci na a casu aa gura zuwa za na a yuwusan a̱ga̱nda̱ u reve asuvu a̱ yi a̱ ta̱ cece cine wu ntsayi shi. \v 10 Adama a na ili i ndolo suru wila̱ wi ilyalya i ɗa ni ili yo oso na̱ wuza̱ꞌu. Wila̱ u ndolo suru adama a̱ lipu a ɗa, waru A̱sula̱ a zuwa ta̱ ama o toni le hali a̱ tyo mantsa mo ure u saꞌavu wa̱ yi. \s1 Mpasa mu Zamawawa \p \v 11 Gogo Zamawawa ɗa o oꞌwoi aabara a nan ganu suru a aci e ili i saꞌani suru i na i ta̱wa̱i ɗe. U uwa ta̱ uba̱ta̱ wa̱ a̱ga̱nda̱ a zuva za na laꞌai ulobonu suru suru, za na ekere a ama a ɗa a yuwan niyi shi, waru u ri pa a̱tsuma̱ o uvaɗi u nda shi. \v 12 U ta̱ o una̱ u mantsa suru u tarai mpasa a uwa uba̱ta̱ꞌa̱, agba mpasa mu mgbele ko ndindim n ɗa shi. U tara ta̱ mpasa ma̱ yi, waru ana u yuwain ne, ɗaɗa u tsupaa ntsu adama e iwawi i na yoo koto shi. \v 13 Ɗe nu ujimu, ana ama a̱ da̱na̱i nu unusu, lipu le tso oꞌwo ta̱ cece na̱ ganu kyoꞌonuwo le mpasa mu mgbele na̱ za vo ogono e inan, na̱ a̱ bula̱nuwa̱ le okomo a̱ a̱na̱wu a nan na a̱ kula̱toi. \v 14 Agba Zamawawa yuwan unusu shi, ko keꞌen, reve u ca aciya̱yi kucci e ekere a̱ A̱sula̱ nu ure u Ruhu na ri lo babu ukotu. A̱yi ɗa i zuwai mpasa ma̱ yi n ri nu ucira lon, reve wu za̱ꞌwa̱ asuvu a̱ tsu diga a linga na tsu ta̱wa̱a̱ nu ukwa̱. Adama tsu yuwayin A̱sula̱ a wuma a̱ga̱nda̱! \p \v 15 A̱yi nda a̱yi ɗa i zuwai Zamawawa o oꞌwoi za na gerei akucunu a saꞌavu, adama aza a na A̱sula̱ e ɗeyi a̱ ushi abaꞌun a na oo koto shi, aza a na A̱sula̱ a yuwayin nzuwulai. A̱yi nda ta gura oꞌwo adama a na Zamawawa kuwa̱ ta̱, reve u zuwa ama o oꞌwo fa̱a̱n diga a̱ nusu na a yuwain ele o tono akucunu o ufaru. \p \v 16 Akucunu tsunda a̱ ta̱ gashi vuma na yuwain iɗana a̱ a̱a̱vuꞌun cine u cigai e neꞌeshen utsuru wa̱ yi nu u kuwa̱. Amma she na̱ za suru reve ana vumaꞌa u kuwa̱i ɗaɗa a̱ tsu neꞌeshen utsuruꞌu. \v 17 A̱vuꞌuꞌun u ta̱ nu ucira na̱ vuma na ɗana niyiꞌi u kuwa̱. Ko za lo a gura ushi ili i ta̱ a̱tsuma̱ e le shi, na̱ vumaꞌa u buwa wuma. \v 18 A̱yi ɗa i zuwai akucunu o ufaru ili i ro i ɗa shi, she na̱ mpasa adama u roco ukwa̱. \v 19 Wu ufaru, Musa damma ta̱ ama Wila̱ suru. We ire, reve u tara mpasa mu mgbele na̱ mudindim reve u ja̱mba̱ra̱ mpasaꞌa na̱ mini. A̱vu u tara eleme e ikyon a na a sukumayi mini ma̱ shili a̱vu u ɓolo yi no oosondori† adama u kyoꞌonuwo aatagada a̱ Wila̱ na ama suru. \v 20 Reve u damma, “A̱yi nda a̱yi ɗa mpasa n na n zuwai Akucunu a na A̱sula̱ a damma nɗu i yuwan tsutoni na̱ a̱yi.” \v 21 Ne ɗa waru, Musa kyoꞌonuyi mpasaꞌa o Oogodo o Ucuwusan† waru ni ili i na a yuwusayin a̱ga̱nda̱ suru. \v 22 Wila̱ꞌa̱ u damma ta̱ a ꞌyuwan a ciga ili suru o kyoꞌonuwo le mpasa adama a̱ da̱na̱ cece. Waru A̱sula̱ aa yuwan gafura vu nusu babu wocowu wu mpasa shi. \s1 Ukwa̱ wu Zamawawa u tawa ta̱ nusu \p \v 23 A̱yi ɗa ili i na i zuwa nle a̱ ka̱mbuwa̱i Oogodo o Ucuwusan cece ni ili i na i ri pe suru na̱ mpasa mi inama. Ili i nda suru oroci e ili ya amayun i na i ri zuva ɗa. Amma kucci† na ka̱mba̱toi ili ya amayun cece ɗe zuva a laꞌa ta̱ kucci vi inama. \v 24 Zamawawa uwa Upasu u na u Laꞌai Akiza na ama a yuwain ne ekere e le shi, za na ri ululu wi ili ya amayun. U ka̱ra̱ ta̱ a̱ tyo zuva waru u ta̱ ɗe oɓolo na̱ A̱sula̱ adama u kamba tsu. \v 25 Waru u ka̱ra̱ a̱ tyo zuva adama u da̱shi cayisa kucci va aciya̱yi shi, gashi aabara a nan ganu vu uvaɗi na tsu uwa Upasu u na u Laꞌai Akiza a aaꞌwan suru adama u ca kucci vu mpasa vu nama. \v 26 Nu u shi u ca kucci va aciya̱yi aaꞌwan suru, a na u sowo ta̱ a̱tsuma̱lima̱ na̱ a̱bunda̱ diga a mantsa ma na a yuwain uvaɗi. Amma, u ta̱wa̱ ta̱ u ta̱, zuzu na̱ mantsa mo ukosu, o una̱ u mantsa suru, adama u tawa ucira wu unusu suru suru ana u kuwa̱i tsa̱ kucci adama a̱ tsu. \v 27 Za suru u ꞌyuwan u ciga u kuwa̱ u ta̱, na̱ a̱yi ndolo koto, A̱sula̱ e te geꞌeto yi. \v 28 Zamawawa kuwa̱ ta̱ u ta̱ adama u tara nusu va ama a̱ a̱bunda̱. Agba nu u ta̱wisa̱, woo oꞌwo adama a matawa mo unusu shi. U ta̱ ta̱wa̱ adama u wawa za suru na ri lo a pura yi. \c 10 \s1 A̱a̱ da̱shi yuwan kucci ro shi \p \v 1 Wila̱ wa Musa u ta̱ gashi oroci o ululu e ili i saꞌani i na i ri lo a̱ ta̱wa̱. A̱yi ululu u nda a̱yi ɗa ili ya amayuꞌun shi, adama a na waa gura zuwa ama a na a yuwusan a̱ga̱nda̱ o oꞌwo cine wu ntsayi shi, ko na wo oꞌwoi a tsu ca ta̱ kucci aaꞌwan suru. \v 2 Nna̱ Wila̱ u gura ka̱mba̱to asuvu e le cece cine wu ntsayi, ana a lyawa ta̱ ɗe mayan ma̱ kucci. Ana A̱sula̱ a̱ shi ta̱ a̱ za̱ꞌwa̱ nusu va aza a na a yuwusan a̱ga̱nda̱, waru asuvu e le a̱ shi a̱ ri n cuwusan na̱ nusu le shi. \v 3 Agba ne ɗa u ri shi! A̱yi kucci nda tsu zuwa le ta̱ a cuwan nusu le a aaꞌwan suru. \v 4 Adama a na mpasa mo ogono e inan na̱ mgbele maa gura tawa nusu shi ko keꞌen. \p \v 5 Ana Zamawawa ta̱wa̱i a̱tsuma̱ o uvaɗi, u damma ta̱ A̱sula̱, \q1 “Vu ciga kucci vi inama na̱ neꞌe vi ishina shi. \q1 Amma vu ca mu ta̱ lipu adama n yuwan tsutoni na̱ a̱vu. \q1 \v 6 Inama i na a̱a̱ kula̱tosu a masaꞌa† \q1 waru na̱ neꞌe adama a̱ nusu tsu yoꞌonoto wu okolo shi. \q1 \v 7 Reve n damma, ‘Apa mu nda, \q1 n ta̱wa̱ ta̱ n yuwan ili i na vu cigai, A̱sula̱, \q1 cine a ɗanai adama a̱ va̱ a̱tsuma̱ a Adanshi a̱ A̱sula̱.’ ” \x ◊ \xo 10:7 \xt Ica 40:6-8.\x* \p \v 8 A̱tsuma̱ a Adanshi a̱ A̱sula̱ a nda u fara ta̱ damma, “Vu ciga kucci na̱ neꞌe shi. Vu ciga kucci vu ukula̱tosu shi, na̱ kucci adama a tawa nusu shi. Waru vaa uwwusa uyoꞌo u le shi.” (Ele nda kucci ɗa suru na Wila̱ u zuwai a yuwan.) \v 9 Reve u damma, “Apa mu nda, A̱sula̱, n ta̱wa̱ ta̱ adama n yuwan ili i na vu cigai.” Adama o ndolo a ɗa A̱sula̱ a tawai akuci a̱ kucci suru, reve u zuwa kucci vu Zamawawa o una̱ u le. \v 10 Adama a na Yesu Zamawawa yuwain ili i na A̱sula̱ a ciga niyi u yuwan, tsu tsura̱ ta̱ wuza̱ꞌu diga a̱ nusu tsu adama a na u yuwan ta̱ kucci na̱ lipu va̱ yi u ta̱ o una̱ u mantsa suru. \p \v 11 Ɗe nan ganu a tsu yuwan ta̱ ulinga u le usana suru, reve waru a lyuwa elime nu ucasu u kucci na aa tawa nusu shi. \v 12 Amma Zamawawa† ca ta aciya̱yi kucci na ntsayi babu ukotu. Gogo u ta̱ nden o ukere usaꞌani wa̱ A̱sula̱. \v 13 Waru u ta̱ da̱nu ɗe hali she na̱ A̱sula̱ a zuwa nꞌyuwatan ma̱ yi za̱la̱ vu ucira va̱ yi. \v 14 Kucci ta̱ ndolo, u zuwa ta̱ ama o oꞌwo cine wu ntsayi a̱ da̱na̱ babu ukotu, ele ɗa aza a na A̱sula̱ a zuwai o oꞌwo aza a akiza. \p \v 15 Ruhu va Akiza fo damma tsu ta̱ adama a nda. Wu ufaru u damma: \q1 \v 16 “A̱sulazuva a damma ta̱, ‘A̱yi nda a̱yi ɗa akucunu \q1 a na maa yuwan ne ele a mantsa mo ndolo. \q1 N ta zuwa wila̱ u va̱ o okolo e le, \q1 adama e reve le. \q1 Waru n ta ɗana le a asuvu e le, \q1 adama a̱ kuru le.’ ” \p \v 17 Reve u dammisa: \q1 “Ma̱a̱ da̱shi cuwisan nusu le ni iwuya i na a yuwain shi, ko keꞌen.” \x ◊ \xo 10:17 \xt Irm. 31:33-34.\x* \p \v 18 Na̱ A̱sula̱ a yuwan gafura vu nusu, ili yi lo waru na yaa zuwa a yuwisan kucci ro shi. \s1 I lyuwa elime nu ucasu wo okolo \p \v 19 Adama o ndolo ama a̱ va̱, tsu ta gura uwa Upasu u na u Laꞌai Akiza† babu wovon adama a mpasa ma̱ Yesu.\f + \fr 10:19 \ft A̱yi umuna wu kasa ta̱ Upasu wa Akiza nu Upasu u na u Laꞌai Akiza a̱tsuma̱ o Oogodo o Ucuwusan na̱ A̱a̱ꞌisamapaɗa. U karalai ta̱ mantsa ma na Zamawawa kuwa̱i adama u roco A̱sula̱ a lyawa ta̱ ama a̱ ta̱wa̱ uba̱ta̱ wa̱ yi mejege.\f* \v 20 U ca ta̱ lipu va̱ yi adama u kpa̱tuꞌwa̱a̱ tsu ure u saꞌavu u na u tsu ꞌya̱wa̱to uba̱ta̱ u wuma! Waru ure u nda u tsu pasato tsu ta̱ nu umunaꞌa. \v 21 Tsu ta̱ na̱ aabara a nan ganu a gbain za na a yuwusan tsugono o uꞌwa wa̱ A̱sula̱ ɗe zuva.† \v 22 Adama o ndolo tsu ta gura rawa zuzu na̱ A̱sula̱. Lyawa tsu yuwain ne no okolo a̱ ta̱ nu ucawu wo okolo a̱ a̱ɓula̱. Mpasa mu Zamawawa mu za̱ꞌwa̱ ta̱ asuvu a̱ tsu a na tsu cuwan ni iwuya i na tsu yuwusain, amma a̱ za̱ꞌwa̱ tsu ta̱ na̱ mini ma na ma̱ ri kiza-kiza suru suru. \v 23 Na̱ tsu ꞌyuwan tsu ciga tsu guza̱ uzuwu wo okolo a na tsaa dansa tsu ta̱ na̱ a̱yi ulobonu, adama a na A̱sula̱ a ta yuwan ili i na u yuwain nzuwulai. \v 24 Lyawa tsu da̱na̱i aɗa a̱ a̱za̱ a̱ tsu, reve tsu kamba nle tsa̱ra̱ o roco icigi, waru adama a yuwan ili i saꞌani. \v 25 Ozo o ro a̱ tsu ta̱wusa̱ uba̱ta̱ wa̱ a̱ga̱nda̱ kuci shi, amma she tsu yuwain ne wan. Tsu lyuwai elime na̱ nda̱shila̱i mo okolo ugbamu, a na wo oꞌwoi i reve ta̱ urana u ma̱ka̱mba̱a̱ ma Zagbain ma ta yuwusan zuzu. \p \v 26 Na̱ tsu ɗangwa tsu lyuwai elime na̱ mayan mo unusu cina ɗe tsu reve amayun, kucci lo waru na aa yuwan adama a̱ nusu tsu shi. \v 27 Amma ili i na i buwai goon a̱yi ɗa she tsu piriyi ugeꞌetosu u na u ri lo a̱ ta̱wa̱ na̱ wuna u na a̱a̱ lungusa̱ nꞌyuwatan ma̱ A̱sula̱! \v 28 Nna ama e re ko ama a taꞌatsu a yuwunlai adanshi a na nanza ꞌyuwain o toni Wila̱ wa Musa, a ta gura ca vuma ndolo a̱tsuma̱lima̱ hali u kuwa̱ babu uro. \v 29 Na̱ vuma yuwan ili i na yoo roco u ca Mawun ma̱ A̱sula̱ tsugbain shi, u laꞌa ta̱ uwuyanu lon na̱ cine aa ꞌyuwan a yuwan tsutoni na̱ Wila̱ wa Musa. Agba waru, na̱ vuma ta̱wa̱a̱ mpasa ma akucunu na̱ wono za na tsu ka̱mba̱to tsu na akiza,† u laꞌa ta̱ uwuyanu lon na̱ cine aa ꞌyuwan a yuwan tsutoni na̱ Wila̱ wa Musa. Ne ɗa waru, na̱ vuma isula Ruhu va Akiza, za na o rocosu tsu isaꞌani, iwuya i ndolo una̱ta̱ u ɗa na akapi. \v 30 Tsu reve ta̱ a na A̱sula̱ a dammai, “N ta ca aza a na a nusain oforo. N ta tsupa le.” Waru u damma ta̱ fo, “A̱sulazuva e te geꞌeto ama a̱ yi.” \x ◊ \xo 10:30 \xt U.Wl. 32:35-36.\x* \v 31 Ili i wovon i ɗa lon vuma riya̱ e ekere a̱ A̱sula̱ a wuma. \p \v 32 I cuwan na̱ rana ndeɗe, ana i fara revei amayun a̱ A̱sula̱. I yuwan ta̱ mpolo na̱ a̱tsuma̱lima̱ lon, reve gba i lyuwa elime nu ucira. \v 33 A mantsa mo ro a amaton ɗu ta̱ reve waru e isula ɗu a̱ ma̱ka̱ka̱n mo oɓolo a ama. A mantsa mo ro i kamba ta̱ fo aza a na o sowuso cuꞌun va̱ a̱tsuma̱lima̱ꞌa̱. \v 34 I roco ta̱ isaꞌani a̱ tyo uba̱ta̱ wa aza a na a zuwai o uꞌwa wa ali. Ana a usai ili i na i ri ne ele suru, i yuwan ta̱ asuvu na̱ ma̱za̱nga̱, adama a na i reve ta̱ na ili i saꞌani i ro i ta̱ lo a pura ɗu na yoo koto shi. \p \v 35 Adama o ndolo, she i lyawa cine i zuwayi Zagbain ucira wan, ko ni ili i ro i shi i fara, adama a na ni i lyuwa elime a zuwusaa yi ucira, i ta̱ ushi iliyinkapa i gbain. \v 36 Gogo i rito makaɓa ma asuvu, adama i gura yuwan ili i na A̱sula̱ a cigai, tsa̱ra̱ waru i ushi ili i na u yuwain nzuwulai. \v 37 Cine Adanshi a̱ A̱sula̱ a dammai, \q1 “Waa jima shi za na ri lo a̱ ta̱wa̱ u ta̱ ta̱wa̱. \q1 Wa̱a̱ lungusa̱ mantsa shi. \q1 \v 38 Ama a na A̱sula̱ a̱ ushiyi a ta yuwan wuma \q1 adama o ucawu wo okolo e le. \q1 Amma u tsu yuwan ta̱ a̱tsumola̱ngu \q1 na̱ za na ronoi a̱ca̱pa̱.” \x ◊ \xo 10:38 \xt Hab. 2:3-4.\x* \p \v 39 Amma a̱tsu aza a na o tso rono na̱ a̱ca̱pa̱ ɗa shi, aza a na a̱a̱ lungusa̱. Tsu ca ta̱ A̱sula̱ okolo a̱ tsu, adama o ndolo, u wawa tsu ta̱. \c 11 \s1 Ucawu wo okolo \p \v 1 Aza a na a casu A̱sula̱ okolo e reve ta̱ na amayun a na a ta ca le ili i na a zuwai okolo suru. E reve ta̱ na amayun e ili i na koto e enei shi a̱ ta̱ lo na amayun. \v 2 A̱sula̱ a̱ usu ta̱ ama o ufaru adama o ucawu wo okolo e le. \p \v 3 Tsu ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa tsu revei na A̱sula̱ a yuwain adanshi, waru nu ure u nda u ɗa u yuwain uvaɗi ni ili i na i ri pe. A̱sula̱ a yuwan ta̱ ulinga ni ili i na vuma tse ene shi, tsa̱ra̱ u yuwan ili i na tsee ene. \p \v 4 Habila† da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa u yuwayin A̱sula̱ kucci na laꞌai kucci na Ka̱yinu† cayi A̱sula̱. Reve A̱sula̱ a damma wu uwwa ta̱ uyoꞌo wu uneꞌe u na u cayi, reve u ɗeyi vuma va̱ a̱ɓula̱. Ko na wo oꞌwoi Habila kuwa̱ ta̱ ɗe nu ujimu, wuma wa̱ yi u buwa ta̱ a yuwusaan tsu adanshi adama o ucawu wo okolo a̱ yi. \p \v 5 Anuhu da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa A̱sula̱ a tara niyi a̱ tyo zuva adama u kuwa̱ wan. E ene yi shi, adama a na A̱sula̱ a tara yi ta̱ a̱ ka̱ra̱. Adanshi a̱ A̱sula̱ a damma ta̱ kafu a tara yi a̱ tyo zuva, u zuwa ta̱ okolo a̱ A̱sula̱ o yoꞌono. \v 6 Za lo o yoꞌonoto A̱sula̱ okolo shi, she nu ucawu wo okolo. Za na a̱a̱ ta̱wa̱ uba̱ta̱ wa̱ A̱sula̱ biti u ꞌyuwan u ciga u usu na A̱sula̱ a̱ ri wuma, waru u tsu ca ta̱ iliyinkapa a̱ tyo aza a na a zama yi na amayun. \p \v 7 Nuhu† da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa wu uwwai ana A̱sula̱ o rono niyi atsuvu a aci e ili i na koto we enei shi. U yuwaan ta̱ A̱sula̱ tsutoni reve u sheꞌen wantsun u gbain adama u wawa uꞌwa wa̱ yi. Nu ucawu wo okolo a̱yi a ɗa, Nuhu rocoi uvaɗi na a nusain. Hali wo oꞌwo vuma ta̱ a̱tsuma̱ a ama a na a̱ da̱na̱i na̱ a̱ɓula̱ e ekere a̱ A̱sula̱ adama o ucawu wo okolo a̱ yi. \p \v 8 Ibrahim da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa u yuwain tsutoni ana A̱sula̱ e ɗe niyi u ꞌya̱wa̱ uba̱ta̱ u ro u na u yuwaan niyi nzuwulai n na waa ca yi. U lyawa ta̱ iɗa ya̱ yi, agba u reve uba̱ta̱ u na wee tyo shi. \v 9 Adama a na Ibrahim ri nu ucawu wo okolo, reve u yuwan nden n limocin e iɗa i na a yuwaan niyi nzuwulai. Reve u da̱nu ɗe o oogodo, ne ɗa fo Ishiyaku na̱ Yakubu aza a na a̱ da̱na̱i muwun mu ugundo ma̱ yi. A̱sula̱ a yuwaan le ta̱ fo nzuwulaiꞌi. \v 10 Ibrahim yuwan ta̱ ne adama a na u ri e ipiri i na waa uwa a̱ lyuci gbain na A̱sula̱ o foɓoi waru u suwai na wa̱a̱ da̱na̱ lo babu ukotu. \p \v 11 Saratu† oɓolo na̱ Ibrahim a̱ da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa a̱ tsura̱i mawun, ko na wo oꞌwoi a̱ shi ta̱ a kutsa lon, waru Saratu idari i ɗa i shi. Ibrahim usu ta̱ a na A̱sula̱ aa yuwan ili i na u yuwain nzuwulai n na waa yuwan. \v 12 Vuma nda shi ta̱ kutsa suru suru, u shi ta̱ u rawa ma̱kuwa̱a̱, amma ko na̱ ne a̱vu wo oꞌwo akaya a ama a̱ a̱bunda̱ a na a gura kece shi. Amayun, a̱ ta̱ lo na̱ a̱bunda̱ cine italyoꞌo ya zuva i ri ko tsa̱ ma̱bula̱ ma̱ ngeꞌen m mala. \p \v 13 Ama a nda suru a na a̱ da̱na̱i nu ucawu wo okolo, a̱ kuwa̱ ta̱ babu na a̱ ushiyi ili i na A̱sula̱ a yuwaan nle nzuwulai. A̱ da̱na̱ ta̱ na̱ ma̱za̱nga̱ ma na ee ene ili i ndolo a̱ ta̱wa̱, ko na wo oꞌwoi a̱ da̱na̱ zuzu shi. A̱vu a damma a na a̱ ta̱ gashi omocin na̱ a̱za̱ e iɗa i ro a̱tsuma̱ o uvaɗi u nda. \v 14 Nna ama a yuwan cuꞌun va adanshi a nda, o to rocosu a ta zamishi ure wi iɗa i na wo oꞌwo za le. \v 15 Na̱ a̱ shi a adanshi e iɗa i na a lyawai, babu ili i na yaa putsa le a na a̱a̱ ka̱mba̱. \v 16 Amma a̱ da̱na̱ te izami yu uba̱ta̱ u na u laꞌai ulobonu. U ta̱ ɗe zuva. A̱yi ɗa i zuwai A̱sula̱ a tsu uwwa wono shi nne e ɗe yi A̱sula̱ e le, adama a na u foɓoo le ta̱ lyuci gbain. \p \v 17 Ibrahim \x ◊ \xo 11:17 \xt Ufr. 21:12.\x* da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa u cayi mawun ma̱ yi Ishiyaku tsa̱ kucci ana A̱sula̱ a̱ lyungwa̱ niyi. Ibrahim ɗa vuma na A̱sula̱ a yuwayin nzuwulaiꞌi, amma u foɓo ta̱ u ca mawun ma̱ ta̱ ma̱ yi goon tsa̱ kucci. \v 18 Ɗe nu ufaru, A̱sula̱ a damma yi ta̱, “Mmaci n na n yuwaan nuwu nzuwulai a̱ ta̱ o uta̱ ya Ishiyaku.” \v 19 Ibrahim jiyan ta̱ na̱ Ishiyaku kuwa̱, A̱sula̱ a ta gura ka̱mba̱to yi wuma waru. Ne ɗa Ibrahim yuwain, reve u yuwan gashi u ushiyisa̱ ta̱ mawun ma̱ yi diga o ukwa̱. \p \v 20 Ishiyaku† da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa u zuwayi muwun n re ma̱ yi abaꞌun, Yakubu na̱ Isuwa.† U reve ta̱ na A̱sula̱ aa yuwaan le ili i saꞌani elime. \p \v 21 Yakubu† da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa ana wa̱a̱ kuwa̱, u zuwayi muwun ma̱ Isuhu koyan ɗa abaꞌun. Reve u yuwaan A̱sula̱ a̱ga̱nda̱ a̱yi uka̱ɗa̱towu a aaɗanga a̱ yi. \p \v 22 Isuhu da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa i zuwai ana wa̱a̱ kuwa̱, u yuwain adanshi adama a mantsa ma na aza a Israꞌila aa lyawa Masar. Reve u damma le a tara etele a̱ yi nna̱ a̱a̱ ka̱ra̱. \p \v 23 Nsha̱wu ma Musa n da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa a gura soko niyi hali woto taꞌatsu ana a matsan niyi. E ene ta̱ Musa mawun ma saꞌani ma ɗa, waru a uwwusa wovon u na aa ꞌyuwan yuwan tsutoni na̱ wila̱ u mogono shi. \p \v 24 Musa da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa i zuwai ana u kungwai, u ꞌyuwain a na e ɗe yi mawun mo usheli u mogono ma Masar. \v 25 U ɗangwa ta̱ u sowo a̱tsuma̱lima̱ oɓolo na ama a na A̱sula̱ a ɗangwai, a na waa uwwa uyoꞌo u mayan mo unusu a mantsa ma waꞌa. \v 26 U jiyan ta̱ u laꞌa ta̱ ulobonu u sowo a̱tsuma̱lima̱ o una̱ wu Za na A̱sula̱ a Ɗangwai, a na wa̱a̱ tsura̱ utsuru wa Masar suru, adama a na u da̱na̱ ta̱ a pura iliyinkapa ya̱ A̱sula̱ i na i ri lo a̱ ta̱wa̱. \v 27 Adama o ucawu wo okolo a̱ yi, Musa lyawa ta̱ Masar, agba u da̱na̱ a uwwusa wovon wu upan u mogono shi. Musa kaɓa ta̱ asuvu adama a na u zuwaa ta̱ A̱sula̱ a na aa gura ene shi esu. \v 28 Adama o ucawu wo okolo a̱ yi a ɗa, u foɓoi A̱buki a Mapasa† reve u kyoꞌonu mpasa e eɓele na̱ gon vu na̱ntsu, adama a za na a̱a̱ ta̱wa̱a̱ nu ukwa̱ wu una muwun mu ufaru mo olobo ma aza a Israꞌila wan. \p \v 29 Amaꞌa a̱ da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa a pasai Mala ma̱ Shili† gashi iɗa yu uꞌyewu. Amma ana aza a Masar o toni nle, reve mala ma lyuwa le suru. \p \v 30 Ama a̱ A̱sula̱ a̱ da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa ana a̱ ka̱nda̱ruwusa̱i lyuci va̱ Jeriko rana cindere, a̱vu ukari wa̱ yi u riya̱. \p \v 31 Rahapu† aashakala a̱ da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa u ushiyi aza a Israꞌila aza a matawa mo utyo. A̱yi ɗa i zuwai o una niyi shi, ana o unai aza a na a ꞌyuwain a yuwan tsutoni na̱ A̱sula̱. \p \v 32 N da̱shi ta̱wa̱ ni iroci i ro? N ri na̱ mantsa ma na maa damma ɗu aɗa o Gidiyon,† na̱ Baraka, na̱ Samuson,† na̱ Japuta, na̱ Da̱wuda, na̱ Samaꞌila,† na akapi a ama̱sula̱ shi. \v 33 Ucawu wo okolo e le u zuwa le ta̱ a lyuwa aci e iɗa i ro ya̱ a̱bunda̱ lon. A yuwan ta̱ ili i mejege, reve a̱ ushi ili i na A̱sula̱ a yuwain nzuwulai suru. A̱ ɓa̱ru ta̱ na̱ vi ikamu. \v 34 A̱ kimusa̱ ta̱ wuna u na u tsu lungusa̱. A̱ fa̱tsa̱ ta̱ e ekere a aza a na a̱ da̱na̱i azama o una le na̱ mutsun mu peꞌeni. Ko na wo oꞌwoi a̱ da̱na̱ ta̱ babu ucira lon, a̱ tsura̱ ta̱ ucira. A̱ da̱na̱ ta̱ nu ucira uba̱ta̱ o uvon hali a lyuwa aci o uvon o omocin a̱ a̱soja o ro babu uro. \v 35 A̱ma̱ci o ro waru a̱ ushiyisa̱ ta̱ mmaci n le a na a̱ shi a̱ kuwa̱i reve a̱ ka̱mbisa̱ wuma. Ama o ro gba ozo o ro a ca le ta̱ a̱tsuma̱lima̱ adama o ucawu wo okolo e le, reve gba a̱ usu le, “Tsa̱a̱ usu tso oꞌwo fa̱a̱n cine i dammai shi!” A yuwan ta̱ ne adama A̱sula̱ a̱ ꞌya̱sa̱n le a̱tsuma̱ o ukwa̱ a̱ tyo a wuma u saꞌani. \v 36 Ozo o ro o sowo ta̱ ulamu, a̱vu a faba le adama a na a cayi okolo uba̱ta̱ wa̱ A̱sula̱, ozo o ro gba shi a̱ nla̱ le ta̱ na akani reve a zuwa le o uꞌwa wa ali. \v 37 Ozo o ro a̱ kuwa̱ ta̱ adama a na a vara nle na atali. Ozo o ro gba shi a̱ kuwa̱ adama a na o koɗulo nle ta̱ ure. Ozo o ro gba shi o una le ta̱ na̱ matsun me peꞌeni. Ozo o ro a̱ da̱na̱ ni ili i ro shi, she kwan vu mgbele n na a̱a̱ nla̱. Alambi a ama a ɗa a̱ da̱na̱i, reve e leꞌe le, waru o ɓongi le ta̱. \v 38 Ama a nda a̱ da̱na̱ ta̱ ama a saꞌani agba uvaɗi u nda wu ntsaa le shi. A baza ta̱ a̱tsuma̱ o una na a nsasan, reve waru a paꞌan a̱tsuma̱ a̱ a̱ba̱nu na̱ a̱ a̱ka̱ri. \p \v 39 Ama o ndolo suru o yoꞌonoto ta̱ A̱sula̱ okolo adama o ucawu wo okolo e le! Amma suru na̱ ne, a̱ kuwa̱ ta̱ babu na a̱ ushiyi ili i na a yuwaan nle nzuwulai. \v 40 Adama a na A̱sula̱ a ɗangwa ta̱ a na woo foɓoo tsu ili i ro i na i laꞌai ulobonu a̱bunda̱ lon. U foɓo ta̱ u yuwan ne adama she oɓolo na̱ a̱tsu goon ɗa oo oꞌwo cece wuntsayi. \c 12 \s1 A̱sula̱ a ɗa Dada tsu \p \v 1 Tsu ta̱ na ama a̱bunda̱ uka̱nda̱ruwu na̱ a̱tsu a na o oꞌwoi iroci i na ucawu wo okolo u ri. Adama o ndolo lyawa tsu yuwain alaꞌanlai e ilaɗi a na a̱ ri a̱ ma̱ka̱ka̱n ma̱ tsu, she tsu kuna̱i wan. Tsu tawai ili i na yee geshe tsu a yuwan ili i na yi ntsayi a wuma u tsu, a̱yi ɗa, unusu u na wa̱a̱ tiga̱ tsu babu usa̱n. \v 2 Na̱ tsu ciga tsu ꞌyuwan tsu ka̱lyuwusa̱ Yesu goon, za na a̱yi ɗa ufaru wu ucawu wo okolo a̱ tsu waru a̱yi ɗa za na ka̱mbuwa̱ niyi ununa wu ntsayi. U sowo ta̱ a̱tsuma̱lima̱ reve u kuwa̱ a akpata.† A̱vu gba u ushi wono gashi ili i ro i ɗa shi, adama a̱ ma̱za̱nga̱ ma na wa̱a̱ ta̱wa̱ u tsura̱ elime. Gogo tsunda u ta̱ nden o ukere usaꞌani o ootogu o tsugono tsa̱ A̱sula̱.† \v 3 Yuwain majiyan me iroci ma̱ Yesu. U kaɓa ta̱ asuvu a mantsa ma na ama a wuya a yuwusaan yi iwuya. Adama o ndolo she i kuna̱ a̱vu i lyawa mpolo wan. \p \v 4 I ta yuwusan mpolo nu unusu, agba mpolo n ɗu koto n zuwa o una ɗu shi. \v 5 Agba yi icina ta̱ ili i na Adanshi a̱ A̱sula̱ a dammai muwun ma̱ A̱sula̱ adama u gbamato le asuvu: \q1 “Mawun ma̱ va̱, vu polo atsuvu a mantsa ma na A̱sulazuva oo ronuso wu atsuvu, \q1 waru she okolo a̱ wu a kuɗa wan a mantsa ma na waa ɓarasa wu. \q1 \v 6 Adama a na A̱sulazuva a tsu ɓara ta̱ za na suru u cigai, \q1 reve waru u ca aza a na u usuyi tsa̱ muwun ma̱ yi oforo.” \x ◊ \xo 12:6 \xt Udm. 3:11-12.\x* \p \v 7 I kaɓa asuvu a̱tsuma̱ a̱tsuma̱lima̱ a na yoo sowuso adama a na u rotso ta̱ oforo a na dada tsu ca mawun. Mawun mo lo ma na dada va̱ yi tsu kuɗa̱ a ca oforo shi. A̱sula̱ a ta yuwusan na̱ a̱ɗu tsa̱ muwun ma̱ yi. \v 8 A̱sula̱ a tsu ɓara ta̱ muwun ma̱ yi suru, agba nu u ɓara ɗu shi, to, a̱ɗu a̱girutu a ɗa, agba i ri muwun ma amayun ma̱ yi shi. \v 9 Suru ntsu tsu shi ta̱ na̱ mbara pa o uvaɗi aza a na a ɓarasa ntsu. Reve gba tsu uwwusa le. To tsaa laꞌa uwwa Dada tsu na ri zuva adama tsu da̱na̱i wuma shi? \v 10 Mbara n tsu ɓara tsu ta̱ a mantsa waꞌa o ure u na e enei mejege. Amma A̱sula̱ a ta ɓarasa tsu adama u kamba tsu, adama tso oꞌwoi aza a akiza ununa u ri akiza. \v 11 Tsuɓari ili i na ama a tsu uwwa uyoꞌo a mantsa ma na aa yuwusan yi ɗa shi, u tsu ɓa̱li ta̱! Na̱ A̱sula̱ a ɓara le, ne ɗa, adama u roco le uba̱ta̱ u na a nusain ɗa, ɗaɗa a tsu lapula reve a yuwan ili i na i ri mejege no okolo nden. \p \v 12 I gbamato obolu a̱ ɗu a na a̱ kuna̱i, reve waru i gbamato a̱lu a̱ ɗu. \v 13 I yuwan ure mejege adama a ana a̱ ɗu. Ne ɗa aza a na oo tono ɗu a̱kutsuma̱, na̱ a̱ ta̱ɗa̱tsa̱, a̱a̱ riya̱ shi, amma a̱ ta̱ tsura̱ ucira. \s1 Uwwai A̱sula̱ \p \v 14 I yuwan mpolo i yuwan nden n saꞌani na ama suru, waru i yuwan mpolo i yuwan nden ma akiza. Za na suru wuma wa̱ yi u ri na akiza shi, wee ene A̱sula̱ shi, ko keꞌen. \v 15 I yuwan ugbozu she vuma lamba a̱ ushi isaꞌani ya̱ A̱sula̱ wan. I ka̱mbuwa̱ ugbozu tsa̱ra̱ nanza ta̱wa̱a̱ ɗu na addama wan. Cuꞌun vuma ndolo ta̱ lungusa̱ ama na̱ a̱bunda̱ a̱tsuma̱ a̱ ɗu na̱ a̱bunda̱. \v 16 I yuwan ugbozu she nanza yuwan tsipere wan, ko u ꞌyuwan a̱ kuru A̱sula̱ ununa Isuwa† yuwain wan. Isuwa a̱yi ɗa mawun mo ufaru ma Ishiyaku, waru u shi ta̱ ushi agadu a dada va̱ yi suru, reve gba u wina yi adama u lyuwa ilyalya u ta̱. \v 17 I cuwan ta̱ ana Isuwa yuwain ne, u shi ta̱ u cigisa dada va̱ yi zuwaa yi abaꞌun, amma dada va̱ yi ꞌyuwan ta̱. Agba babu ili i na waa yuwan u vadala iliꞌi, ko a na u patiyi dada va̱ yi na̱ mesun. \p \v 18 I ri tsa ama a Israꞌila shi, aza a na a rawai a Masasan ma Sinai,† uba̱ta̱ u na ee ene reve waru aa gura juꞌwa̱n. U shi ta̱ a̱ kulusa̱ na akina, a̱ ɓa̱ru yi ta̱ ni irumbu i lima̱ na̱ lipa̱. \v 19 A uwwa ta̱ mesun ma aavana nu uɗyo u ro. Ana amaꞌa a uwwai uɗyoꞌo, reve a pati A̱sula̱ a lyawa adanshi, \v 20 adama a na u laꞌa ta̱ ucira u na aa gura kuru ana u dammai, “Ko na̱ shi nama ɗa juꞌwa̱in masasaꞌan, na a ꞌyuwan a ciga o una yi na̱ mavara ma atali.” \x ◊ \xo 12:20 \xt Mta̱. 19:13.\x* \v 21 Musa na aciya̱yi wu uwwa ta̱ wovon wi ili i na we enei ɗaɗa u dammai, “Mu uwwa ta̱ wovon lon hali n te mejeꞌen.” \x ◊ \xo 12:21 \xt U.Wl. 9:19.\x* \p \v 22 Agba gogo i ta̱wa̱ ta̱ a Masasan ma̱ Sihiyona† waru na̱ Urishelima na ri zuva. A̱yi ɗa lyuci gbain va̱ A̱sula̱ a wuma, uba̱ta̱ u na oɓolo oɓolo a nlingata ma̱ A̱sula̱ ma̱ a̱bunda̱ lon m ɓolotoi adama a yuwan ma̱za̱nga̱. \v 23 I ta̱wa̱ ta̱ uba̱ta̱ e iɓolo i muwun ma̱ A̱sula̱ tsa̱ muwun mu ufaru ma̱ yi aza a na a ɗanai ala e le suru ɗe zuva. I ta̱wa̱ ta̱ uba̱ta̱ wa̱ A̱sula̱ na aciya̱yi, za na a̱yi ɗa za vu ugeꞌetosu va ama suru. Waru i ta̱wa̱ ta̱ ya̱ kwisa̱ va ama a saꞌani, waru A̱sula̱ a̱ ka̱mba̱to le ta̱ cine wu ntsayi. \v 24 I ta̱wa̱ ta̱ uba̱ta̱ wa̱ Yesu, za na ta̱wa̱yi na akucunu† a saꞌavu diga a̱ A̱sula̱. Mpasa ma̱ Yesu\f + \fr 12:24 \ft Mpasa ma̱ Yesu n tsu ta̱wa̱a̱ ta̱ na̱ gafura vu nusu, amma mpasa ma Habila n ta̱wa̱a̱ ta̱ na̱ a̱tsuma̱lima̱ e ekere a za na una niyi (Ufr. 4:10).\f* n ɗa o kyoꞌonuyi tsa̱ kucci, za na ri ni ikaka i na i laꞌai mpasa ma Habila.\f + \fr 12:24 \ft Ana Ka̱yinu unai Habila, A̱sula̱ a damma yi ta̱, “Mpasa mu zawaꞌa va̱ wu n na n ri e iɗa n te ɗewu va̱ (Ufr. 4:10).” Gogo tsunda, mpasa mu Zamawawa n ɗa maa yuwusan adanshi e ikaka i na i laꞌai mpasa ma Habila.\f* \p \v 25 Adama o ndolo i yuwan ugbozu waru she i ꞌyuwan o polo atsuvu wan, n na̱ A̱sula̱ a yuwan adanshi. Ama a Israꞌila a na a vadalaa niyi ucina̱ ana u o rono nle atsuvu pa o uvaɗi, ko za laꞌa shi. Adama o ndolo u ta̱ da̱na̱ tsu uwuyanu na̱ tsu vadalaa A̱sula̱ a na a̱ ri zuva ucina̱ nu u rono tsu atsuvu. \v 26 Ana u yuwain adanshi nu ujimu ɗe a̱ca̱pa̱, uɗyo wa̱ yi u jinga̱ɗa̱ ta̱ uvaɗi, \x ◊ \xo 12:26 \xt Mta̱. 19:18.\x* amma gogo u yuwan ta̱ nzuwulai, “N ta̱ jinga̱ɗisa̱ uvaɗi u ta̱ waru, agba uvaɗi goon shi, hali na̱ zuva.” \x ◊ \xo 12:26 \xt Hab. 2:6.\x* \v 27 Ana u yuwain adanshi a nda, u ta dansa a na ili i na u yuwain suru a̱ ta̱ lungusa̱ le. She ili i na i ri n jinga̱ɗa̱ shi, goon ele ɗa aa buwa. \p \v 28 A̱yi ɗa i zuwai tsu da̱na̱i o godyusho a na tsu ushiyi tsugono tsa na ili yi lo a na wa̱a̱ jinga̱ɗa̱ yi shi. Tsu yuwayin A̱sula̱ a̱ga̱nda̱ cine woo yoꞌonoto yi okolo, reve tsu ca niyi tsugbain a̱vu waru tsu uwwai wovon wa̱ yi, \v 29 adama a na A̱sula̱ a̱ tsu akina a wuna u na u tsu lungusa̱ ili i ɗa. \c 13 \s1 Cine oo yoꞌonoto A̱sula̱ okolo \p \v 1 I lyuwa elime na̱ ncigalai ni icigi yi Zamawawa. \v 2 I cuwan i ushi omocin ulobonu a ꞌwa ɗu. Ama o ro a yuwan ta̱ ɗe ne, a̱vu gba a̱ ushi nlingata ma̱ A̱sula̱ babu ele urevu. \v 3 She yi icina na aza a na a̱ ri pe o uꞌwa wa ali wan. I sowo a̱tsuma̱lima̱ oɓolo ne ele gashi i ta̱ ɗe oɓolo ne ele. I cuwan na aza a na o ɓongiyi gashi a̱ɗu fo i ta̱ pe a̱tsuma̱ e le. \p \v 4 I ca nden n lolo tsugbain. Ka na̱ vali a mantsa suru i guza̱ amayun, adama a na A̱sula̱ a ta ca za na yuwain tsipere suru a̱tsuma̱lima̱, ko za na kuɗa̱i a̱ guza̱ amayun a̱tsuma̱ a̱ nden n lolo suru. \v 5 I guza̱ aciya̱ɗu e icigi yi ikebe. I yuwan ankuri ni ili i na i ri na̱ a̱yi. A̱sula̱ a damma ta̱, \q1 “Maa lyawa wu shi, \q1 waru maa vadalaa wu ucina̱ shi, ko keꞌen.” \x ◊ \xo 13:5 \xt U.Wl. 31:6-8; Ica 118:6.\x* \p \v 6 Adama o ndolo, tsu ta gura damma babu wovon, \q1 “Maa uwwa wovon shi, \q1 adama a na A̱sulazuva za vi ikambi i va̱ i ɗa. \q1 A gura yuwan ili i ro na̱ a̱mu shi.” \p \v 7 I cuwan na azagbain a̱ ɗu, aza a na o rito nɗu Adanshi a̱ A̱sula̱. I cuwan ni isaꞌani i na wuma u le u ta̱wa̱yi, waru i ca okolo a̱ ɗu a Zagbain cine ele a yuwain. \v 8 Yesu Zamawawa aa vadala shi, ko keꞌen! Ne ɗa u ri tso yon, tsa anaꞌan, waru babu ukotu. \p \v 9 She vu lyawa a̱ pusa̱n wu ana wan, waru she vu lyawa uritosu icuꞌun icuꞌun i zuwa wu vu toni ure u wuya wan. Isaꞌani ya̱ A̱sula̱ i ɗa ya̱a̱ da̱shi wu okolo ugbamu, agba e itoni i wila̱ wi ilyalya i ɗa yaa zuwa wu vu yuwan ne shi, ili i na yaa kambusa aza a na oo tono le shi. \v 10 Amma tsu ta̱ na̱ masaꞌa† mo ro, waru nan ganu† na a yuwusan a̱ga̱nda̱ uba̱ta̱ wa̱ a̱ga̱nda̱ o uvaɗi u nda, a̱ ri nu ucira u na a tama kucci na a cayi a masaꞌa ma̱ tsu shi. \p \v 11 Aabara a nan ganu a tsu tanu ta̱ mpasa mi inama a uwa pe Upasu u na u Laꞌai Akiza uba̱ta̱ u na u tsu ca mpasaꞌa adama a̱ nusu. Agba lipu vi inamaꞌa a̱ tsu kula̱to le ta̱ a alanga o uva̱la̱ta̱. \v 12 A̱yi ɗa i zuwai Yesu sowoi a̱tsuma̱lima̱ o ugyuru, adama u ka̱mba̱to ama a̱ yi aza a akiza† na̱ mpasa ma̱ yi. \v 13 Adama o ndolo tsu ka̱ra̱i a̱ tyo uba̱ta̱ wa̱ yi o ugyuru wu uva̱la̱ta̱ adama tsu uwwai wono u na wu uwwai. \v 14 Tsu ri na̱ lyuci na a̱a̱ da̱na̱ lo babu ukotu o uvaɗi shi, amma tsu te ipiri i lyuci tsundolo. \p \v 15 Lyawa kucci tsu lyuwa elime a cuwusa A̱sula̱ a̱tsuma̱ a ala e Yesu. Tsu casu ala a̱ yi tsugbain. \v 16 She yi icina i yuwan isaꞌani wan, waru i kamba ozo o ro, adama a na ele ɗa kucci na oo yoꞌonoto A̱sula̱ okolo. \v 17 I yuwan tsutoni na azagbain a̱ ɗu, waru i yuwan ili i na a damma nɗu i yuwan. A̱ ta̱ ka̱lyuwusa̱ ɗu babu wivuwun, adama a na e reve ta̱ a na aa cuɗuwa A̱sula̱ cine ulinga u le u yuwain. Ni i yuwaan le tsutoni, a ta yuwan ulinga u le na̱ ma̱za̱nga̱. Ni i ꞌyuwan gba a yuwan tsutoni ne ele, a ta yuwan ulinga u le na̱ a̱tsumola̱ngu, agba a̱yi nda waa kamba ɗu shi. \p \v 18 I yuwusaan tsu avasa kuci. Tsu reve ta̱ asuvu a̱ tsu a̱ ta̱ cece, waru tsu ciga ta̱ tsu yuwan ili i na i ri mejege a mantsa suru. \v 19 N te ipati i ɗu nu ucira u na n ri na̱ a̱yi suru, i yuwan avasa adama A̱sula̱ a̱ ka̱mba̱to mu ya̱ꞌa̱ ɗu keɗu. \s1 Avasa o ukosu \p \v 20-21 N ta avasa A̱sula̱ a asuvu nden u ca ɗu ili i saꞌani i na i cigai biti adama i yuwan ili i na u cigai. U ꞌya̱sa̱n ta̱ Yesu Zamawawa Zagbain tsu diga o ukwa̱. Gogo Yesu ta̱ tsu Za va Aguɓa a Gbain a na aa yuwan ulinga na̱ mpasa ma̱ yi adama a yuwan akucunu a̱ A̱sula̱ ni ikyon ya̱ yi, akucunu a na oo koto shi. N ta yuwusan avasa A̱sula̱ a yuwan ulinga a̱tsuma̱ a̱ tsu adama tsu yoꞌonoto yi okolo e ekere e Yesu Zamawawa. Lyawa tsugbain tso oꞌwo za va̱ yi suru suru waru babu ukotu. Ami. \p \v 22 Ama a̱ va̱, n te ipati i ɗu i ka̱mbuwa̱ ugbozu e ikaka yu uda̱shishi wo okolo o ugbamu u nda. Mepepelime ma̱ a̱bunda̱ ma ɗa shi. \p \v 23 N ciga ɗu ta̱ i reve a na a lyawai Timoti za tsu diga o uꞌwa wa ali. Nu u rawa ya̱ꞌa̱ va̱ keɗu, tsu ta̱ ta̱wa̱ uba̱ta̱ u ɗu ra adama tse ene ɗu. \p \v 24 I ca̱sa̱ azagbain a̱ ɗu suru na̱ a̱za̱ e Itoni suru. \p Waru a̱za̱ e Itoni a Italiya a na a̱ ri oɓolo na̱ a̱mu a̱ te ica̱su i ɗu. \p \v 25 Lyawa isaꞌani ya̱ A̱sula̱ i da̱na̱ oɓolo na̱ a̱ɗu suru.