\id 2PE - Vasui (Tinputz) NT [tpz] -Papua New Guinea 2004 (DBL 2014) \h 2 PITAꞌ \toc1 2 Pitaꞌ \toc2 2 Pitaꞌ \toc3 2 Pit \mt1 2 PITAꞌ \ip O vapöök kiun pe Pitaꞌ ivëh to nö non manuh pa napan va po vaman to teꞌ vakëkëh ne pa ma muhin vakëkëh. A napan va po vaman varih to teꞌ voh ne pa ma muhin peo, ivëh, ke Pitaꞌ sosoe vaënpan non na raoe, suk a ma tövavaasis pikpiuk to nönö vah ne. A ma tövavaasis pikpiuk poë varih to popokaꞌ va i ne a ma taateꞌ hat vamanih pa ma taateꞌ vih, pare sosoe vapiun e ne pan, e Ieesuꞌ hikta se hah non maꞌ. \ip Ivëh, ke Pitaꞌ vakikis raoe me o nat man va pe Ieesuꞌ, ivëh, ka manih peꞌ, nee se sun vakis ne. A pusun in a ö ne Ieesuꞌ to vavapoen suk non a hah maꞌ ivëh, pan, e Sosoenën to iu non pan, a napan se panih vahik voh a ma taateꞌ hat pee, ka amot poꞌ ne Ieesuꞌ se nö maꞌ. \ip A ma kiun varih to tataki va ne manih pan, \io1 A potan avih pe Pitaꞌ, 1:1-2 \io1 E Sosoenën to vateꞌ voh a ra, ko iu non a ra se heꞌ o toꞌtoꞌ pea manih peꞌ, 1:3-15 \io1 A ma soe po teꞌ vanënën soe pe Sosoenën, me o aposol suk e Ieesuꞌ, ee a ma soe man, 1:16-21 \io1 E Pitaꞌ to soe vaënpan raoe suk o tövavaasis pikpiuk, 2:1-22 \io1 A soe va pa hah pe Ieesuꞌ manih po oeh, 3:1-18 \c 1 \s1 E Saëmon Pitaꞌ A Teꞌ Kikiu Pe Ieesuꞌ \p \v 1 Eöꞌ e Saëmon Pitaꞌ, a teꞌ kikiu me e aposol pe Ieesuꞌ Kristo. \p Eöꞌ to kiun ka nös neöm a ma napan varih to kon vavih voh em po vaman. Ko vaman vaeh voh em, ko vaman peöm to teꞌ eh va e non manih po vaman pemöm. Suk, e Ieesuꞌ Kristo e Sosoenën pea to nok voh a tah totoopin pa ö neꞌ to kon hah voh a ra. \p \v 2 Eöꞌ to hinhin noꞌ pan, e Sosoenën se heꞌ a neöm a taateꞌ ururuan, me a taateꞌ moomo se tavus vaꞌpuh manih pa ma toꞌtoꞌ peöm. Suk eöm to nat vavih voh em pe Sosoenën me e Ieesuꞌ, e Apuh pea. \s1 E Sosoenën To Heꞌ A Ra A Ma Heꞌ Peꞌ \p \v 3 E Ieesuꞌ to teꞌ me non o kikis pe Sosoenën, manih po kikis peꞌ, eꞌ to heꞌ a ra a ma tah kurus na to kökööt no, pa vaeh o toꞌtoꞌ pea, me pa vaꞌaus a ra pa teꞌ vavih manih pa taateꞌ pe Sosoenën. Ea to öt no a ma tah poë varih, suk ea to nat no eah. E Ieesuꞌ to vaoe a ra pa teꞌ hop manih pa ma kikis apuh peꞌ, vaꞌpeh me a ma taateꞌ vih peꞌ manih pa napan. \v 4 Ko pöh kikis apuh avoeꞌ pamëh, eꞌ to heꞌ koe voh a ra a ma tah apuh poë varih, me a ma heꞌ vih varih neꞌ to soe vaman voh. Köm se kon o toꞌtoꞌ me a taateꞌ koman pe Sosoenën, manih pa ma heꞌ poë varih. Ivëh, ke eöm se rusin këh a ma iu hat peöm, me a ma taateꞌ hat va po oeh vëh. \p \v 5 Eöm to öt vahik e nem pa ma heꞌ poë varih, ivëh, ke eöm se kiu vakis pa vahop manih po toꞌtoꞌ peöm a ma taateꞌ varih, manih po vaman peöm, eöm se vahop a taateꞌ vih peöm manih po upöm teꞌ, ka manih pa taateꞌ vih peöm manih po upöm teꞌ, eöm se vahop o nat peöm, \v 6 ka manih po nat peöm, eöm se vahop a taateꞌ va pa matop o iu va pa sionineöm, ka manih pa taateꞌ va pa matop o iu va po sionineöm, eöm se vahop a taateꞌ anoeh, ka manih pa taateꞌ anoeh, eöm se vahop a taateꞌ va pa nok a kiu pe Sosoenën, \v 7 ka manih pa taateꞌ va pa nok a kiu pe Sosoenën, eöm se vahop maꞌ a taateꞌ kamöꞌ manih pa ma kea me vameneöm pa ëhnan e Kristo, ka manih pa taateꞌ kamöꞌ pamëh, eöm se vahop a taateꞌ iu teꞌ. \v 8 Eöm se keh öt kurus e nem pa ma taateꞌ poë varih, kee pupu ne manih po toꞌtoꞌ peöm, ee se vaꞌaus a neöm, köm tavus pa nok a ma tah vih, ka kiu peöm se kon taëën vapeo en manih po nat peöm manih pe Ieesuꞌ Kristo. \v 9 Ivëhkëk, a teꞌ se keh hikta öt non a ma taateꞌ poë varih, eꞌ to hikta onöt non a ep vamaaka, eꞌ a kehoꞌ. Ko anoe voh en pa ö ne Sosoenën to vavoon voh poan, keꞌ këh a ma hat moaan voh peꞌ. \p \v 10 Kën kea me ma vamen, eöm se punöꞌ vakis pa nat pan, e Sosoenën to vateꞌ ko vaoe voh en peöm, keꞌ ahik. Ivëh, ke eöm se keh nonok e nem pa ma taateꞌ vih poë varih, ke eöm to hikta onöt nem a kuꞌ. \v 11 E Sosoenën se anoeh vavih e non peöm, köm onöt e nem pa hop manih pa matop vih teꞌteꞌ tamoaan pe Apuh pea, e Ieesuꞌ Kristo, a Teꞌ to kon hah voh a ra. \p \v 12 Eöm to nat voh em pa ma tah poë varih, me eöm to teꞌ vakis rakah e nem manih pa soe man. Ivëhkëk, eöꞌ se vaꞌaus tamoaan e noꞌ peöm köm se kokoman hah nem raoe. \v 13 Eöꞌ to koman noꞌ pan, eꞌ to vih e non peöꞌ pa vaꞌaus a neöm, köm kokoman hah a ma taateꞌ vih poë varih, eöꞌ he teꞌ toꞌtoꞌ avoeꞌ e noꞌ po sionin vëh. \v 14 Eöꞌ to nat e noꞌ, a siꞌ ö keöꞌ këh eöꞌ po sionin vëh, vamanih pa ö ne e Ieesuꞌ Kristo e Apuh pea to vataare va voh ka neoꞌ. \v 15 Ivëh, köꞌ kiu vakis noꞌ pa soe vavih ka neöm, ke eöm se antoen nem pa kokoman hah a ma taateꞌ vih kurus poë varih, murin in a ö nöꞌ se keh mët eoꞌ. \s1 O Aposol To Ep Voh O Maaka Pe Kristo \p \v 16 Po poen nemöm to soe voh ka neöm a ö no e Apuh pea Ieesuꞌ Kristo se nö hah me maꞌ o kikis apuh. Emöm to hikta sosoe voh ka no neöm ta ma vöhioꞌ ep vavih, no a meh teꞌ to nok, ko vahutët. Ivëhkëk, emöm koman to ep voh em po kikis apuh pe Ieesuꞌ pa matëënmöm. \v 17 E Ieesuꞌ to tënan voh en pa rivon e Sosoenën to teꞌ me non o Kikis to Apuh Oah non a ma kikis kurus, pa ö neꞌ to kon o ëhnan apuh me o maaka to taneꞌ maꞌ pe Sosoenën Taman. E Sosoenën to soe vamanih pan, “Eꞌ vaꞌih e Koaꞌ peöꞌ, neöꞌ to iu vi rakah noꞌ eah, me eöꞌ to vaeö rakah noꞌ eah.” \v 18 Emöm to tënan a rivon e Sosoenën to vaato taneꞌ maꞌ manuh pa vöön va kin, pa ö nemöm to teꞌ vaꞌpeh me voh nem e Ieesuꞌ manuh pa tope vasioꞌ. \p \v 19 Ivëh, kemöm to vaman vaeh e nem pa ma soe no teꞌ vanënën soe to heꞌ voh. Eꞌ to vih non peöm se vavatet vavih nem a ma soe nee to soe, vamanih peöm to vavatet nem o maaka to ëman non pa ö popoen. Keꞌ öök pa ö no maaka se tavus maꞌ, ka toviaꞌ se tavus manih pa ma kupu peöm. \v 20 Eꞌ to vih oah non pan, eöm kurus se maaka nem a tah vëh. Ahikta pah soe vanënën to taneꞌ no maꞌ po Puk pe Sosoenën manih po kokoman pa teꞌ vanënën soe koman. \v 21 Ahikta pah soe vanënën to taneꞌ maꞌ pa tah no a teꞌ to iu soe non. Ivëhkëk, a Tuvuh Vasioꞌ koman to toon o kokoman pa teꞌ, keꞌ vavatvus non a soe to taneꞌ maꞌ pe Sosoenën. \c 2 \s1 Eöm Se Matop Nem Po Tövavaasis Pikpiuk \p \v 1 Eꞌ to teꞌ voh e non, a ma pah teꞌ vanënën soe pikpiuk to teꞌ e ne topnin a napan pe Sosoenën. Vamanih peöm to se teꞌ me nem po tövavaasis pikpiuk koman a ma kum peöm. Ee se vavaasis aven e ne pa ma napan pa ma tah to hikta teꞌ man ne, a ma vavaasis poë varih se me vapiun a napan, kee ro ee. Ee se koe rakah ee pa kon e Apuh pee, ivëh e Ieesuꞌ, vëh to voen raoe, kee teꞌ taihan ne. Ivëh, kee miröꞌ vëvëhöꞌ koman hah rea. \v 2 A peo pa napan pe Kristo se vatet o vavaasis hat poë varih, me a ma taateꞌ rëhrëh hat vapoet po tövavaasis pikpiuk. Ee se soe vavahat ee pa Hanan va pa taateꞌ man. \v 3 O tövavaasis pikpiuk poë varih to manin ne a rëh a ma moniꞌ peöm, ivëh, kee se piuk ka neöm, ko vamanman a neöm pa kon akuk a moniꞌ peöm. A kiiki ne Sosoenën to soe moaan voh ken pee to se nö en maꞌ, ka hikta teꞌ se rusin këh a kiiki pamëh se miröꞌ raoe. \p \v 4 Moaan voh a ma pah ankeroꞌ to nok a hat, ke Sosoenën hikta vanö taihan raoe, eꞌ to vakmis voh raoe. Eꞌ to vanö raoe manuh po suraꞌ ësës tamoaan. Ko vahoꞌ raoe pa ma koveꞌ kukuit, kee teꞌ anoeh avoeꞌ e ne po poen ne Sosoenën se kiiki raoe. \v 5 E Sosoenën to miröꞌ moaan voh en po oeh, pa ö neꞌ to vanö voh maꞌ a unat manih po oeh vëh, no a napan peo to teꞌ ne, ee to heꞌ tonun voh ne e Sosoenën. Ivëhkëk, e Sosoenën to matop voh non e Noaꞌ, me a tönim me a pöök teꞌ to teꞌ vaꞌpeh me ne poë. E Noaꞌ, a teꞌ to vatvus voh non a soe va pa teꞌ vatotoopin manih pa matan e Sosoenën. \v 6 E Sosoenën to miröꞌ avoes voh a poa vöön apuh varih, a Södom me a Gomoraꞌ pa ö neꞌ to ës voh raoe, kee tavus vamanih po ö. Eꞌ to miröꞌ raoe, suk a napan to teꞌ ne pa nok a ma taateꞌ hat, kee teꞌ va ne manih po vëknöm pa tah se tavus manih po teꞌ varih to heꞌ tonun ne e Sosoenën. \v 7 Ivëhkëk, e Sosoenën to kon tavus e Löt këh a poa vöön apuh poë varih. E Löt no a pop peꞌ to vih, eꞌ to haraꞌ vapunis voh non pa ma taateꞌ rëhrëh hat no a napan to nonok ne. \v 8 E Löt voh a teꞌ vih, ivëhkëk, eꞌ to teꞌ vaꞌpeh me voh non a ma napan to nonok ne a ma taateꞌ hat pa ma poen kurus. Eꞌ to haraꞌ rakah voh e non pa punis me a kamis apuh manih po kupu peꞌ pa ma taateꞌ hat, neꞌ to ep non, me a ma tah neꞌ to tënan non no a napan to nonok ne. \v 9 Ivëh, ke Apuh nat e non pa ö neꞌ se hehe a ma teꞌ varih to nonok ne a kiu peꞌ, po poen no a punis to tavus. Eꞌ se ötöön en pa napan nonok vahat, ko vakmis en pee, pa ö nee to anoeh ne o Poen Kiiki pe Sosoenën.\f + \fr 2:9 \ft [o Poen Kiiki pe Sosoenën], eꞌ o poen ne Sosoenën se kiiki a ma napan kurus, pareꞌ vakmis a nap nonok vahat.\f* \v 10 O vakmis pamëh to nö varoe non pa ma napan varih to teꞌ ne pa nok a ma tah hat, me ee to vavatet ne o iu hat va pa komëëre, me ee to rës e ne po teꞌ varih to teꞌ me ne a tasun. \p O tövavaasis pikpiuk poë varih to vatösoe pare nonok ne a ma tah nee to iu ne. Ee to hikta nanaöp ne pa soe vövöknah o teꞌ to teꞌ me ne a tasun. \v 11 Ivëhpëhkëk, o ankeroꞌ to hikta sosoe vövöknah ne o teꞌ to teꞌ me ne a tasun, vamanih pa ö no tövavaasis pikpiuk to nonok va ne. O ankeroꞌ to teꞌ eh oah e ne po teꞌ to teꞌ me ne a tasun. Ee to hikta nat ne pa soe vövöknah raoe, ko vateꞌ raoe po vahutët pa matan e Apuh. \p \v 12 Ivëhkëk, a napan poë varih to sosoe vövöknah e ne pa tah ne to hikta maaka ne. Ee to nonok ne a ma tah, me a hikto kokoman, vamanih po vönaꞌ to vavahuh ne kee ötöt, ko ipip vamët e ne pee. O tövavaasis pikpiuk poë varih se tamiröꞌ ee, vamanih po vönaꞌ. \v 13 O teꞌ poë varih to vakmis ne a napan peo, ivëh, ke ꞌe koman se kon kamis. Eꞌ o voen pee ipamëh pa tah nee to nok voh. Ee to vaeö ne pa nok a ma taateꞌ hat manih mahën. Ivëh, ko teꞌ poë varih to teꞌ va ne manih pa ma tokoꞌ pö to teꞌ ne topnineöm. Ee to vavaeö me ne a ma taateꞌ supiun a neöm, pa ö nöm to vavaëën me nem raoe. \v 14 Pa tëëm nee to kuteꞌ manih pe köövo ee to manin ee peꞌ, me o iu hat va po sionin pa nok a taateꞌ hat to hikta këkëh non raoe. Ee to punöꞌ vakis ne pa rëh o teꞌ no vaman pee to hikta teꞌ eh non pa nok a taateꞌ hat. Ee to atö voh ee manih po kupu pee pa taateꞌ ununun vapeo a ma tah. Ivëhkëk, e Sosoenën se vakmis raoe. \v 15 O tövavaasis pikpiuk poë varih to këh voh ee pa hanan totoopin, pare nönö vahok vah e ne. Ko vatet ee pa taateꞌ pe Balam e koaꞌ pe Beor.\f + \fr 2:15 \ft [Ko vatet ee pa taateꞌ pe Balam e koaꞌ pe Beor.] Ep na po vahutët pe Balam manih po Puk Nambaꞌ, 22:21-41.\f* Eꞌ to iu kon voen suk non a taateꞌ hat neꞌ to nok. \v 16 Ivëhkëk, a tönkiꞌ vëh to hikta onöt non a vaato, to soe ke e Balam pan, eꞌ to nonok e non pa hat. A tönkiꞌ to vaato vamanih pa teꞌ, ivëh, ka teꞌ vanënën soe pamëh to hikta nok a taateꞌ hat vëh neꞌ to kokoman non a nok. \p \v 17 O tövavaasis pikpiuk poë varih to teꞌ va ne manih pa rën, to hikta teꞌ non ta ruen, me a unöh no a hikta uhön to teꞌ non, no a tuvuh to teꞌ maꞌ. E Sosoenën to vamatop keon voh ken pee, pa koveꞌ ruruvun kukuit nee se nö ko teꞌ ne. \v 18 O tövavaasis pikpiuk poë varih to teꞌ ne pa taateꞌ kë koman hah rea me a ma vaato to hikta teꞌ ne ta pusun eah. Manih po iu hat va po sionin, ee to pupunöꞌ ne pa rëh o upöm teꞌ varih to tataneo ne pa këh maꞌ o teꞌ varih to teꞌ me ne a ma taateꞌ to hikta teꞌ totoopin ne, pare vavatet ne o tövavaasis pikpiuk poë varih pa nok a ma taateꞌ hat. \v 19 O teꞌ hat poë varih to soe vaman ke raoe pan, “Eöm se keh vatet a möm, eöm se taihan em.” Ivëhkëk, ee koman to hikta teꞌ taihan ne. Ee to teꞌ va ne manih po teꞌ kikiu akuk va pa ma tah se hat këh en pee. Ta pah teꞌ se keh vavovoh non ta pah tah va po oeh vëh manih po toꞌtoꞌ peꞌ, a teꞌ pamëh to teꞌ va non manih pa teꞌ kikiu akuk va pa tah pamëh. \v 20 O teꞌ poë varih to taihan këh voh ee pa ma taateꞌ hat va po oeh, pa ö ne to nat in e Apuh pea e Ieesuꞌ Kristo, eꞌ a Teꞌ se kon hah a ra. Ivëhkëk, ee se keh hah pa nok a ma taateꞌ hat, ka ma tah poë varih se matop hah raoe. Ee se pah tavus vahat oah rakah ee, pa ö nee to teꞌ moaan vavoh ne. \v 21 A, eꞌ to vih voh non pee pa koe a nat voh in a Hanan va pa taateꞌ totoopin. Ka tëëm nee to nat poꞌ, ee to heꞌ tonun hah o vavaasis vivihan vëh nee to heꞌ voh raoe. \v 22 A tah nee to nok voh to teꞌ va non manih pa soe man vëh to kiun non po Puk pe Sosoenën pan, \q1 “E këh to mut, ko nö, \q2 ko ëën hah en pa mut peꞌ.” \rq Prov 26:11\rq* \m me a meh soe to soe va non manih pan, \q1 “E kuꞌ to vahu en pa ruen vih, \q2 pareꞌ nö hah en, \q3 ko vauh hah en po putoꞌ.” \m A soe vëh to taneꞌ maꞌ po vahutët moaan pe Ahiqaꞌ. \c 3 \s1 E Ieesuꞌ Se Hah En Maꞌ \p \v 1 A ma vakamöꞌ peöꞌ, o vapöök kiun peöꞌ ivëh, nöꞌ to vanö ka nös neöm, pa heꞌ a neöm o kokoman voon pa nat hah a ma tah poë varih. \v 2 Eöꞌ to iu noꞌ neöm se koman nem a ma tah se tavus maꞌ, no a teꞌ vanënën soe vivihan pe Sosoenën to vanënën moaan voh. Eöm me se nat hah em pa soe kikis ne e Apuh a teꞌ va pa kon hah a ra to heꞌ koe voh manih po aposol peöm. \p \v 3 Eꞌ a tah apuh oah nöm se maaka nem ivëh, pa tah se tavus pa ma poen no oeh se hik. A napan se kö a neöm, pare teꞌ ne pa vatet o iu hat va po sionin nee to iu nok ne. \v 4 Ee se soe pan, “E Ieesuꞌ to soe vaman voh pan, eꞌ se hah maꞌ. Keꞌ poꞌ heh? A ma tamaara to mët voh ee, ivëhkëk, aton non kuru a ma tah to vatoe avoeꞌ va ne pa pah ö, pa ö ne Sosoenën to nok vavoh in o oeh.” \p \v 5 Ivëhkëk, ee to hikta iu kokoman hah ne pa tah to tavus moaan rakah voh. Moaan rakah voh ne Sosoenën to soe varoe, ka akis me oeh tavus maꞌ. Manih pa soe peꞌ, eꞌ to ki o oeh me a ruen pa ö neꞌ to ununun a ruen pa pah ö, ko oeh tavus en. \v 6 Ke Sosoenën soe ka unat tavus en manih po oeh, ko miröꞌ avoes en po oeh. \v 7 Ka pah soe avoeꞌ pe Sosoenën to ötöön non a akis me o oeh vëh, na to teꞌ no kuru to anoeh no o suraꞌ se tavus maꞌ ko pah miröꞌ en pee. Ee to teꞌ anoeh ne o Poen Kiiki pe Sosoenën pa ö neꞌ se miröꞌ a napan kurus varih to heꞌ tonun voh ne poë. \p \v 8 Ivëhkëk, ma vakamöꞌ peöꞌ, eöm se koe a anoe a pah tah vëh. Manih po kokoman pe Apuh, o pöh poen to vatoe e non po 1,000 kirismas, ko 1,000 kirismas to teꞌ va non manih po pöh poen. \v 9 E Apuh to hikta vavaapun non sih pa nok a tah vamanih pa ö neꞌ to soe vaman vavoh, pa ö no upöm teꞌ to maaka va ne a taateꞌ vaapun. Ivëhkëk, e Sosoenën to teꞌ me non a taateꞌ anoeh manih peöm. Eꞌ to hikta iu non tah pah teꞌ se ro. Ivëhkëk, eꞌ to iu non a napan kurus se panih a ma kupu me o toꞌtoꞌ pe. \s1 A Akis Me O Oeh Se Hik En \p \v 10 Ivëhkëk, o poen hah pe Kristo se vöhkak a ra vamanih pa ö no a teꞌ kakaveo se nö vëvëhöꞌ rakah va maꞌ. A akis se po vaꞌpuh ko hik en. Ka ma moeh tah kurus to teꞌ hop ne manih pa akis me po oeh, no a suraꞌ se ës vahik rakah en pee. \v 11 A ma tah kurus varih se tamiröꞌ vamanih. Ivëh, ke eöm se teꞌ va poꞌ nem nih? Eöm se teꞌ vavivihan nem, ko nonok nem a kiu pe Sosoenën, \v 12 eöm he anoeh nem, ko vavëhöꞌ nem o Poen Kiiki pe Sosoenën se tavus maꞌ. O Poen pamëh se tavus maꞌ, ka suraꞌ se ës vahik a akis, ka ma moeh tah kurus to teꞌ ne nën, no oran se varuen en pee. \v 13 Ivëhkëk, e Sosoenën to soe vaman voh ka ra, ka anoeh no a vöön voon va kin, me o oeh voon vëh, no a napan to teꞌ me ne a taateꞌ totoopin varoe se teꞌ ne. \s1 Ea Se Ut Vavih No Ko Anoeh No E Apuh \p \v 14 Ma vakamöꞌ peöꞌ, pa tëëm ne eöm to anoeh nem a ma tah poë varih se tavus. Eöm se kiu vëhvaꞌ nem pa teꞌ vavivihan, ka hikta teꞌ se soe pan, eöm to teꞌ me nem a hat. Eöm se punöꞌ pa teꞌ vaꞌpeh me e Sosoenën pa taateꞌ moomo. \v 15 Eöm se nat va nem manih, e Apuh pea to teꞌ me non a taateꞌ anoeh. Suk eꞌ to iu kon hah a rora. E kea pea Pöl to soe voh ka neöm a pah soe avoeꞌ pa ö neꞌ to kiun voh ka neöm po nat vih ne Sosoenën to heꞌ poan. \v 16 Eꞌ to kiun suk voh a ma soe kurus poë varih manih pa ma kiun peꞌ. A ma pah tah to teꞌ ne pa ma kiun pe Pöl, to hivaꞌ e non pea pa maaka raoe. Ivëh, ka ma teꞌ to hikta nat ne, me o teꞌ no vaman pee to sunë, ee to vamaaka vapiun ne a ma soe poë varih. Me ee to vamaaka vapiun ne a ma meh soe to teꞌ ne komön o Puk pe Sosoenën. Ivëhkëk, ee to mimiröꞌ koman hah a ne, pa ö nee to nonok va ne nën. \p \v 17 Ma vakamöꞌ peöꞌ, eöm to nat voh em pa taateꞌ pamëh, ivëh, ke eöm se matop vavih nem. Eöm se nat nem heꞌ këm pa nap hat, kee rëh ke a neöm manih pa taateꞌ nee to nonok ne pa vamaaka vapiun a soe man. Eöm se matop vavih nem, suk eöm tomeꞌ kuꞌ këh o vaman eh peöm. \v 18 Ivëhkëk, eöm se pu pa taateꞌ ururuan, me o nat vih pe Apuh pea Ieesuꞌ Kristo, a Teꞌ va pa kon hah a ra. Kuru, me pa ma tamoaan ea se heꞌ no eah o ëhnan apuh. Oman.