\id REV \h APOCALIPSIS \toc1 Yu Masunikal ni Juan yu Katapasayaꞌ \toc2 APOCALIPSIS \toc3 Ap. \mt2 Yu Masunikal ni Juan yu Katapasayaꞌ \c 1 \s1 Yu Jesucristo masunil ni Juan \p \v 1 Ni aniy chivinti ni Dios masunil ni Jesucristo para kalakmasunichoqol ixlapanakni yu tatapatsaniy. Aniy masuy yu nimancha katapasayaꞌ. Ex ni Jesucristo kimalaqachanil ixmayul ni kitꞌin Juan, yu ixꞌoqxtamati kunita. \v 2 Kitꞌin iktsꞌoqꞌulaꞌol tachun yu klaqtsꞌil, vachuꞌ ixchivinti Dios yu kijunil ni Jesucristo. \v 3 Ox kalhixajtachal ni lapanakni yu taputeꞌey ali yu taqasmatꞌa ni aniy chivinti yu minchal kun Dios, incha tamakay kuenta tachun yu aniy jatsꞌoqꞌulanti. Va laycha kalakachil ni julchan tejkan chuncha katapasayaꞌ. \s1 Ni Juan jalaqtsꞌoqniy oqxlaqtujun ixlapanakni Dios \p \v 4 Kitꞌin Juan klatsꞌoqniyau tachun uxiknan yu oqxlaqtujun ixlapanakni Dios untꞌatꞌik yu vilananchipitik xaꞌestado Asia. Katamapaynin y oxamaktaun katamakan ni Dios yu tꞌajun mas va tavanancha, mas kaval pꞌunaj, mas chavaycha, y yucha kaminaꞌ astan. Vachu katamapaynin yu pumatujun espíritus yu alin taꞌan jalhachimoꞌonun Dios \v 5 vachuꞌ katamapaynin ni Jesucristo. Yucha lay lhakapuꞌanikan yu lhichiviniy. Yucha pꞌunaj takukchoqol tejkan ixnita. Va jalhichimoꞌoy tachun yu talhachimoꞌonun lakamunukpaꞌ. Yucha ayaj kintapaxkayan y kintamalaqmixinitan kintalaqalhinkꞌan. Chuncha oxamaktauncha kintamakaꞌojon kun ixjakꞌalna. \v 6 Kintamakan para kajuu jalhachimoꞌonun ali kuras para katoꞌoyau ni Dios yu ixPay. Vamun yuꞌ ay kamakakal, vamun yuꞌ lhitꞌajun tapꞌasta, mas va tavanancha kaval, jantu aqtaun katamaktal. Va chuncha kavalcha. \p \v 7 Aniy mintacha ni Cristo laka taputsꞌi. Tachun ni lapanakni katalaqtsꞌinaꞌ. Mas yu tatanqalaqltoqol vachuꞌ katalaqtsꞌinaꞌ. Tachun lapanakni yu alin lakamunukpaꞌ ayaj katamaqaninanaꞌ y katalajqalhunaꞌ por yucha. Chuncha kavalcha. \p \v 8 “Kitꞌin kunita tacha yu pꞌunaj letra yu junkan Alfa, vachuꞌ kunita tacha yu xaꞌastan yu junkan Omega. Va kitꞌin ikpuꞌaqtaynikal tachun, vachu tamaktay kun kitꞌin.” Chuncha najun ni Jalhachimoꞌonu Jesucristo. Yucha ixꞌalinta pꞌunaj, vachu alinta chavaycha, vachuꞌ kaminchoqoyaꞌ astan. Va lhitꞌaunꞌojoy tachun tapꞌasta. \s1 Ni Juan laqtsꞌil ixꞌayaxtu ni Jesucristo \p \v 9 Kitꞌin Juan va mintꞌalaqajunkꞌan kunita. Vachu va chun ikmaqanlqajnan tacha uxiknan. Vachuꞌ chꞌantaun lhitanumanau taꞌan lhachimoꞌonun ni Dios. Vachuꞌ chꞌantaun maqantꞌaqniyau tacha Jesucristo. Kitꞌin por klaqputeꞌey ixchivinti Dios yu kimaqxtaqnil ni Jesús, ikvilchil tachꞌin taꞌan junkan Patmo, taun lakatꞌun yu tanꞌajvil lakamar. \v 10 Ex chuncha tejkan xajulchan jastaknati val, va kilaqchaꞌal ni Espíritu. Ijqasmaklhi laqataun chivinti la kimpulakan, ixqalpꞌaysnixtu tus tacha kapusuntajukal sqol. \v 11 Ex va kunkal: \p —Katsꞌoqꞌulatꞌi laka jalhiki tachun yu laqtsꞌin y kꞌamalaꞌachꞌanin yu oqxlaqtujun ixlapanakni Dios yu tavilanal Asia. Kꞌalaqmalaꞌachꞌanin yu tavilanal laka putaulan Éfeso ali Esmirna ali Pérgamo ali Tiatira ali Sardis ali Filadelfia ali Laodicea. \p \v 12 Ex kitꞌin iktalaqaspꞌiklhi para kaklaqtsꞌil taꞌayucha ixkintꞌajun xaqalan. Tejkan iktalaqaspꞌiklhi ex klaqtsꞌil laqatujun xaputayan kantila yu si oro ixjunita. \v 13 Ixtanꞌajna taꞌan ixyal ni laqatujun xaputayan kantila, ancha klaqtsꞌil ixyal qayntaun tus tacha Sasꞌatꞌa Lapanaki ixtasuy. Ixꞌulata aqxtaun laqchꞌiti tus la ixchꞌajaꞌ ixchinita. Vachuꞌ ixꞌoxatanun aqxtaun cinturón taꞌakchun ixtankilakna si oro ixjunita. \v 14 La ixꞌaqtsul ixlhitꞌajun ixꞌaji va si laqxnapapa, tacha ixmakachꞌauti borrego yu ox xnapapa, tus tacha miki. Yu ixlaqchul tus tacha jikmi yu lap lap maqtajiy. \v 15 Ixchꞌaja ixtamaqtajiy tus tacha tsasnati yu bronce yu ox maqastalay, va tacha kataxtulkaꞌ laka horno. Ixchivinti tus tacha yu pꞌays makatꞌajun taꞌan patajuy xkan. \v 16 La ixmajkanaj ixchꞌapata laqatujun jastꞌakun. Ixkiltaxtuta aqxtaun aqtsupipi chitaj yu paꞌextꞌuy ixkikxtuy. Ixꞌukxpuꞌ ixtasuy tacha julchan yu ox kꞌuliksnaꞌ maqtajiy. \p \v 17 Tejkan klaqtsꞌil ex niman iktaqtal la ixchꞌaja, iktamakaul tus tacha janiniꞌ. Ex yucha kimoqslanil ixmajkanaj makaꞌ, ex kijunil: \p —Jantu katꞌalhan. Kitꞌin va yu iktꞌajun mas kaval pꞌunaj, mas kaval astan. \v 18 Kitꞌin chavay iktꞌajuncha. Va xaknita pero chavay iktꞌajun mas va tavanancha. Chavay kitꞌincha kimpaxtoqniy kakxtaqnil lakatin tasvanancha kaniyaꞌ qayntaun lapanaki y tasvanancha jantu. Kitꞌincha klhitꞌajun ixpumalaqltiꞌakan taꞌan alin janinin yu laqnin. \v 19 Katsꞌoqꞌulatꞌi tachun axtoqnuꞌ yu xalaqtsꞌin, vachuꞌ yu alin chavaycha, vachuꞌ yu katapasayaꞌ astan. \v 20 Yu xalaqtsꞌin laqatujun jastꞌakun la kimajkanaj y vachuꞌ yu laqatujun kantila yu si oro, yucha inchineꞌ naunputun. Yu laqatujun jastꞌakun naunputun qayntujun ixmayulnin Dios yu tatapatsaniy oqxlaqtujun ixlapanakni ni Dios. Yu laqatujun kantila naunputun oqxlaqtujun ixlapanakni Dios yu lakatujun tavilanal xalakatꞌun Asia. \c 2 \s1 Ni Jesucristo jamalaqachaniy chivinti ixlapanakni Dios yu tavilanal laka putaulan Éfeso \p \v 1 ’Inchine katsꞌoqnin ixmayul Dios yu jalhistakꞌa ixlapanakni Dios yu tavilanal laka putaulan Éfeso: “Yu chꞌapay ni laqatujun jastꞌakun la ixmajkanaj, yu tiꞌukxuntayay taꞌan vil laqatujun kantila yu si oro, yucha inchine najun: \v 2 Kitꞌin ikmispaꞌojoy tachun yu makꞌayatꞌik y vachuꞌ ni pꞌays tꞌapꞌatsꞌayatꞌik. Vachuꞌ ijkꞌatsay ni ayaj maꞌantꞌaulayatꞌik. Vachuꞌ ijkꞌatsay ni jantu xtꞌaqyatꞌik lakatin ni kaꞌalil tuꞌuchun yu jantu lajꞌoxi siya uxiknan. Vachuꞌ ijkꞌatsay ni ox lakpꞌuxkꞌaulaqtsꞌinatꞌik lapanakni yu tanajun Cristo jalaqmalaqachal mas jantu laqsaval kaval. Jalakmispꞌayatꞌik ni yuꞌuncha va talaklkanan. \v 3 Vachuꞌ kitꞌin ijkꞌatsay ni ayaj maꞌanlꞌajnanatꞌikcha y pꞌays tꞌapꞌatsꞌayatꞌik para katoꞌoyakal kintaqaꞌuti. Jantu aqtaun tachaniyan. \v 4 Pero alin taun tuꞌuchun yu tatsꞌanqaniyan yu kitꞌin jantu ox klhilay. Jantucha lapꞌaxkꞌayatꞌik tacha pꞌunaj. \v 5 Xlhiyucha kapꞌastꞌaktꞌik yu makꞌauntꞌijlatꞌatꞌik. Kamapꞌaxachꞌoꞌotꞌikcha mijatapastakꞌatkꞌan y kꞌamakꞌachꞌoꞌotꞌikcha tacha yu pꞌunaj ixmakꞌayatꞌik. Incha jantu kꞌamapꞌaxayapitik mijatapastakꞌatkꞌan ex kajkꞌantachal, kaklamaqosuniyau ixputayan minkantilajkꞌan. \v 6 Pero alin taun tuꞌuchun yu makꞌayatꞌik yu kꞌachaniy. Ayaj xkꞌayyatꞌik yu tamakay ni lapanakni yu lakjunkan Nikolaítas. Kitꞌin vachu ayaj ikxkajiy tacha tamakay. \v 7 Yu talhitꞌajun ixpaqasmaknikꞌan va kataqasmaklhi yu jalakjuniy ni Espíritu oqxlaqtamin ixlapanakni Dios. Tachun yu kamaqalhajayaꞌ yu jantu lajꞌoxi, yucha kakxtaqniyaꞌ lakatin para kataꞌul xaꞌunikan ni kꞌiu yu xtaꞌa ox jatsukunti. Yucha alinta laktꞌiyan taꞌan vil ni Dios.” \s1 Ni Jesucristo jamalaqachaniy chivinti ixlapanakni Dios yu tavilanal laka putaulan Esmirna \p \v 8 ’Vachuꞌ inchine katsꞌoqnin ixmayul Dios yu jalhistakꞌa ixlapanakni Dios yu tavilanal laka putaulan Esmirna: “Yu aqtsꞌiyajcha tꞌajun, mas kaval pꞌunaj y vachuꞌ katsukuyaꞌ astan, yu ixnitacha pero chavay kujchoqotacha, ni yucha va inchine najun: \v 9 Kitꞌin ijkꞌatsay ni ayaj maꞌanlꞌajnanatꞌik. Vachuꞌ ijkꞌatsay ni va kilpatanin untꞌatꞌik pero laqsaval va maqalinin untꞌatꞌik la melhanutkꞌan. Vachuꞌ ijkꞌatsay yu jantu ox talhichivinanan yu jalakjunkan israelitas mas jantu laqsaval kataval. Yuꞌuncha va xataqxtoꞌati ixlapanakni Satanás tajunita. \v 10 Jantu katꞌalhaunitꞌik yu kꞌamaꞌanlꞌajnanapitik. Ni aqmoqxnuꞌ katachꞌapayan lati ni uxiknan y katamanuyan laka pachꞌin. Chuncha katasuyaꞌ incha laqsaval milhakapuꞌatkꞌan. Kꞌamaꞌanlꞌajnanapitik tus paqkau. Ox katꞌaylhipꞌintꞌik mas katamaqnin. Kitꞌin klamaqxtaqniyau milhilhajatkꞌan, va yu ox jatsukunti. \v 11 Yu talhitꞌajun ixpaqasmaknikꞌan va kataqasmaklhi yu jalakjuniy ni Espíritu oqxlaqtamin ixlapanakni Dios. Yu kamaqalhajayaꞌ yu jantu lajꞌoxi, yucha jantu kamaqanlqajnanaꞌ tejkan kaꞌalinchoqoyaꞌ yu ataun lhinin.” \s1 Ni Jesucristo jamalaqachaniy chivinti ixlapanakni Dios yu tavilanal laka putaulan Pérgamo \p \v 12 ’Vachuꞌ katsꞌoqnin ixmayul Dios yu jalhistakꞌa ixlapanakni Dios yu tavilanal laka putaulan Pérgamo yu inchine: “Yu lhitꞌajun aqxtaun aqtsupipi espada yu paꞌextꞌuy kikxtuy, ni yucha va inchine najun: \v 13 Kitꞌin ijkꞌatsay ni uxiknan vilanantꞌik taꞌan lhachimoꞌonun ni Satanás pero ox tꞌaylhipꞌinatꞌik kun kitꞌin. Vananaj oxicha kilalhakapuꞌanau, mas ancha la mimputaulankꞌan tamaqnil ni Antipas yu ox ixkilhichiviniy. Pero mas exnicha ni uxiknan jantu kilamakauntijlau ancha taꞌan vil ni Satanás. \v 14 Pero alin lati axtoqnuꞌ yu makꞌayatꞌik yu jantu tsꞌuniy ox klaqtsꞌin. Alin lati lapanakni siya uxiknan yu jantu tamakauntijlaputun ni jatapastakꞌati yu maqancha ixjamalaninin ni Balaam. Yucha masunil Balak yu lay kalakmakanil ni israelitas para katamakaputul talaqalhin. Va para kataꞌul axtoqnuꞌ lhiꞌuti yu moqslanikan antivas y katatꞌatamal lapanakni yu jantu ixnavinkꞌan kataval. \v 15 Vachuꞌ alin siya uxiknan yu talhakapuꞌan yu tamasuy ni Nikolaítas. \v 16 Xlhiyucha kamapꞌaxachꞌoꞌotꞌikcha mijatapastakꞌatkꞌan. Incha jantu, ex kaklalaqꞌantachaꞌau, kajkachꞌapayanta ni anchanu lapanakni kun kiꞌespada yu taxtuy la kinkilna. \v 17 Yu talhitꞌajun ixpaqasmaknikꞌan va kataqasmaklhi yu jalakjuniy ni Espíritu oqxlaqtamin ixlapanakni Dios. Yu kamaqalhajayaꞌ yu jantu lajꞌoxi, kitꞌin kakxtaqniyaꞌ ixvayti yu maqsaqkantacha. Vachuꞌ kakxtaqniyaꞌ yu xutꞌutꞌu chiyux taꞌan jatsꞌoqꞌulanti yu saystꞌi ixtaqaꞌuti. Yucha jantu matichun mispay, vamun mispay yu laqaꞌiy.” \s1 Ni Jesucristo jamalaqachaniy chivinti ixlapanakni Dios yu tavilanal laka putaulan Tiatira \p \v 18 ’Vachuꞌ katsꞌoqnin yu jalhistakꞌa ixlapanakni Dios yu tavilanal laka putaulan Tiatira yu inchineꞌ: “Yu Sasꞌatꞌa Dios yu lhitꞌajun ixlaqchul tacha jikmi yu lap lap maqtajiy y vachuꞌ lhitꞌajun ixchꞌajaꞌ tacha tsasnati yu bronce yu maqastalalakanta, ni yucha va inchine najun: \v 19 Kitꞌin ox ikmispay tachun yu makꞌayatꞌik y tacha tꞌiꞌukxuyanantꞌik paxkanan y ox tꞌaylhipꞌinapitik la milhakapuꞌatkꞌan, laꞌaqtꞌayꞌuyatꞌik, y ayaj maꞌantꞌaulatꞌik. Chavaycha apalay lhuu makꞌayatꞌik xajantu yu ixmakꞌayatꞌik pꞌunaj. \v 20 Pero klamispayau putaun yu makꞌayatꞌik yu kitꞌin jantu kimaqamay. Xtꞌaqyatꞌik lakatin ni anchanu xanati yu junkan Jezabel yu najun lhichiviniy ixchivinti Dios pero vamun jalakmakanuy kilapanakni yu kintatapatsaniy. Jalaklhijuniy katatꞌatamal lapanakni yu jantu ixnavinkꞌan kaval. Vachuꞌ jalaklhijuniy kataꞌul axtoqnuꞌ yu moqslanikan antivas. \v 21 Anchanu xanati ikxtaqnil lakatin kamapaxal ixjatapastakꞌati. Pero jantu mapaxaputun ixjatapastakꞌati, jantu makauntijlay maqtaqalhinin kun joꞌakna. \v 22 Xlhiyucha kitꞌin kaknaqꞌaqtayaꞌ ex katamayantacha taqanꞌan laka putaman. Tus tachun ixlapanakni kakmamaqanlqajnivayaꞌ. Tachun yu tamakay laqtaqal kun yucha va chuncha klakmakayaꞌ incha jantu tamapaxay ixjatapastakꞌatkꞌan. \v 23 Klaqmaqniꞌoyaꞌ, ex chuncha tachun ixlapanakni Dios kataxtaqniyaꞌ kuenta ni kitꞌin ikmispaniꞌojoy tus taꞌan ixpulmanixtu ixjatapastakꞌatkꞌan y vachuꞌ la ixjalhanutkꞌan. Kaklaxtaqniyau yu tapaxtoqniyan kꞌalaꞌaꞌitꞌik por qayntamin. \v 24 Pero lati ni uxiknan yu vachuꞌ machaqan Tiatira jantu laꞌaꞌiyatꞌik yu masuy ni Jezabel. Vachuꞌ jantu aqtaun kꞌamispꞌatꞌik yu lajꞌay talaqalhin yu tamakay laqatamaqsaq. Yucha tajuniy ixjatapastakꞌati ni Satanás. Kitꞌin iknajun ni jantucha klalhijunchoqoyau kꞌamakꞌatꞌik tuꞌuchun aputaun. \v 25 Vamun katꞌaylhipꞌintꞌikcha tacha ni makꞌayatꞌikcha tus kakminchoqoyaꞌ. \v 26 Yu katamaqalhajayaꞌ yu jantu lajꞌoxi y katataylhaanaꞌ makanan kilhitapatsa tus tachun kalaꞌoyaꞌ, va yuꞌuncha klaqxtaqniyaꞌ xapalhachimoꞌon talakachux ni lakamunukpaꞌ. \v 27 Katalhachimoꞌonunaꞌ kun tapꞌasta. Va tacha maqataun palik yu tsasnati laqcheꞌeputaukꞌay aqchoq yu jamakanti kun tꞌun. Vachu chun tacha kimPay kimakal Jalhachimoꞌonuꞌ, vachu va chun ni yuꞌuncha. \v 28 Vachuꞌ kaklaqxtaqniyaꞌ ni ay jastꞌaku yu xajachil vakuj tejkan tunkumin. \v 29 Yu talhitꞌajun ixpaqasmaknikꞌan va kataqasmaklhi yu jalakjuniy ni Espíritu oqxlaqtamin ixlapanakni Dios.” \c 3 \s1 Ni Jesucristo jamalaqachaniy chivinti ixlapanakni Dios yu tavilanal laka putaulan Sardis \p \v 1 ’Vachuꞌ katsꞌoqnin ixmayul Dios yu jalhistakꞌa ixlapanakni Dios yu tavilanal laka putaulan Sardis yu inchine: “Yu laklhichimoꞌoy yu laqatujun ixꞌespíritus Dios y vachuꞌ lhitꞌajun laqatujun jastꞌakun, ni yucha va inchine najun: Kitꞌin ikmispaꞌojoy tachun yu makꞌayatꞌik pero uxiknan mas tꞌasuyatꞌik tacha vanaj kakꞌujtꞌik, va nitꞌatꞌikcha. \v 2 Kakꞌujtꞌikcha, kꞌalapꞌasnitꞌik yu ox la mimputsukkꞌan para jantu katsꞌanqaꞌol. Kitꞌin klalaqtsꞌinau tacha makꞌayatꞌik ni jantu vas kaval kun Dios. \v 3 Kapꞌastꞌaktꞌik yu tamalanin pꞌunaj y yucha katꞌaylhipꞌintꞌik. Kamapꞌaxatꞌikcha mijatapastakꞌatkꞌan. Incha jantu, ex kitꞌin kaklalaqꞌantachaꞌau tacha qayntaun alhavanaꞌ yu jantu kakꞌatsꞌayapitik tejkan kajkꞌananta. \v 4 Pero ancha laka putaulan Sardis lati ni uxiknan ox tꞌiꞌukxuntꞌayatꞌik, va tacha jantu kaxkꞌilivatꞌik milaqchꞌitkꞌan. Uxiknan katꞌiꞌuntꞌayapitik kun kitꞌin kun milaqchꞌitkꞌan yu ox laqxnapapan, va chuncha tapaxtoqniyan. \v 5 Yu kamaqalhajayaꞌ yu jantu lajꞌoxi, yucha kaꞌulayaꞌ si xnapapa ixlaqchꞌiti. Yucha jantu kaxakaniyaꞌ ixtaqaꞌuti la xalibro yu masuy taꞌayucha katsukuyaꞌ. Kitꞌin kaklaqaꞌiyaꞌ kun achati la ixlakaꞌukxpuꞌ kimPay ali ixmayulnin. \v 6 Yu talhitꞌajun ixpaqasmaknikꞌan va kataqasmaklhi yu jalakjuniy ni Espíritu oqxlaqtamin ixlapanakni Dios.” \s1 Ni Jesucristo jamalaqachaniy chivinti ixlapanakni Dios yu tavilanal laka putaulan Filadelfia \p \v 7 ’Vachuꞌ katsꞌoqnin ixmayul Dios yu jalhistakꞌa ixlapanakni Dios yu tavilanal laka putaulan Filadelfia yu inchine: “Yu jantu tsꞌuniy kalhitsukul laqtaqal, yu tachun chivinti si vas chiviniy, yucha lhitꞌajun ixllave ni David yu ay jalhachimoꞌonuꞌ ixjunita. Taꞌan malaqltiꞌay jantu matichun lay malakchajuy. Vachuꞌ tejkan malakchajuy jantu matichun lay malaqltiꞌay. Ni yucha va inchine najun: \v 8 Kitꞌin ox klamispaniyau milhitapatsakꞌan. Klamalaqltiꞌanitau aqataun puerta taꞌan alintꞌatꞌik. Yucha jantu matichun lay malakchajuy. Mas va tsꞌuniy tapꞌasta lhitꞌaunatꞌik, ni uxiknan ox makꞌayatꞌik kuenta kinchivinti y jantu aqtaun kilamakauntijlayau. \v 9 Ixlapanakni ni Satanás va talaklkanan. Tanajun va israelitas tajunita pero jantu laqsaval kaval. Yuꞌuncha kaklamalaqachaniyau para kataꞌal tatsoqoqtanin la milakachꞌajakꞌan para katakꞌatsal ni kitꞌin klapaxkayau. \v 10 Uxiknan tꞌaylhipꞌinapitik kun maqantaulati, vachu tacha klalhijunau. Xlhiyucha kitꞌin klataylhaꞌanau aqtayjunun. Katamaqanlqajnanaꞌ ni lapanakni taꞌakapuchun lakamunukpaꞌ para kaalaqtsꞌintanukal, pero uxiknan klalhistakꞌau. \v 11 Kitꞌin nimancha kakminaꞌ. Xlhiyucha jantu kꞌamakꞌauntꞌijlatꞌik yu lhitꞌaunatꞌik. Va jantu matichun katamaxtunin milhilhajatkꞌan yu tacha korona. \v 12 Yu kamaqalhajayaꞌ yu jantu ox, kitꞌin kakmakayaꞌ tacha xamatau ni chaqaꞌ taꞌan lhachimoꞌonun ni Dios. Jantu aqtaun kataxtuchoqoyaꞌ, si ancha kataulaꞌ. Ex la ixmuntsan kaktsꞌoqmukꞌayaꞌ ixtaqaꞌuti ni kiDios, vachuꞌ ixtaqaꞌuti yu ay ixputaulan ni Dios. Yucha junkan ni sastꞌi Jerusalén. Va yucha kataꞌeltajuyaꞌ laktꞌiyan taꞌan vilchal Dios. Vachuꞌ kaktsꞌoqmukꞌayaꞌ yu sastꞌi kintaqaꞌuti. \v 13 Yu talhitꞌajun ixpaqasmaknikꞌan va kataqasmaklhi yu jalakjuniy ni Espíritu oqxlaqtamin ixlapanakni Dios.” \s1 Ni Jesucristo jamalaqachaniy chivinti ixlapanakni Dios yu tavilanal laka putaulan Laodicea \p \v 14 ’Vachuꞌ katsꞌoqnin ixmayul Dios yu jalhistakꞌa ixlapanakni Dios yu tavilanal laka putaulan Laodicea yu inchine: “Yu va laqsaval vas chiviniy, jantu jalaklkanan, yu va tacha tꞌajuncha y vachuꞌ makaꞌol tachun yu Dios ixnajunta kaꞌalil, ni yucha va inchine najun: \v 15 Ox ikmispay milhitapatskꞌan. La milhakapuꞌatkꞌan jantu tsukꞌunkꞌu kꞌaꞌuntꞌik y vachuꞌ jantu kꞌatsꞌastꞌik. Ox ixval incha va tsukꞌunkꞌu ixꞌuntꞌik u incha va istsꞌastꞌik. \v 16 Vaqaj palꞌon untꞌatꞌik la milhakapuꞌatkꞌan, jantu tsukꞌunkꞌu kꞌaꞌuntꞌik nisin kꞌatsꞌastꞌik. Xlhiyucha kitꞌin jantucha klalaqaꞌiyau, va tacha kakpatꞌamajꞌanputul la kinkilna. \v 17 Naunatꞌik ni va ayaj maꞌalinin untꞌatꞌik y ayaj lajꞌox vilanantꞌik. Vachuꞌ naunatꞌik ni jantu tuꞌuchun tatsꞌanqaniyan. Jantu makꞌayatꞌik kuenta ni va lhitsꞌisiti untꞌatꞌik. Payniꞌincha uxiknan, jantu tuꞌuchun maꞌalinatꞌik y ayaj kilpatanin untꞌatꞌik. Vachuꞌ laꞌachꞌixin untꞌatꞌik y jantucha alin milaqchꞌitkꞌan. \v 18 Xlhiyucha klajunau ni kilaskꞌiniu oro yu ox maqasqanau laka jikmi, ex laqsaval maꞌalinin kꞌaꞌuntꞌik. Vachuꞌ kilaskꞌiniu milaqchꞌitkꞌan yu ox xnapapa. Ex lay kꞌaꞌulatꞌik y kꞌalhilaꞌapꞌaꞌakꞌantꞌik la milakatunajkꞌan taꞌan lhimaxananatꞌik. Vachuꞌ kilaskꞌiniu xakꞌuchꞌu milaqchulkꞌan para kꞌalakꞌavananchꞌoꞌotꞌikcha. \v 19 Kitꞌin tachun yu klakpaxkay vachuꞌ klaqlaqꞌaymay y vachuꞌ klaqxtaqniy maqanlqajnati. Xlhiyucha kun tachun melhanutkꞌan maqskꞌiniy kꞌamapꞌaxatꞌik mijatapastakꞌatkꞌan. \v 20 Kitꞌin klakxtuyal laka matiꞌ, va ikxaqalay yu tanun ixpulakna. Incha matichun qasmatꞌa kinchivinti y vachuꞌ kimalaqltiꞌaniy ni matiꞌ, ex kaktanuyaꞌ. Chꞌantaun kaktꞌavaynaꞌ, vachuꞌ yucha kintꞌavaynaꞌ ni kitꞌin. \v 21 Yu katamaqalhajayaꞌ yu jantu lajꞌoxi, kaklaqxtaqniyaꞌ taꞌan katataulal chꞌantaun kun kitꞌin taꞌan klhachimoꞌonun. Vachu chun tacha kitꞌin ikmaqalhajal y chꞌantaun iktꞌataulal kimPay taꞌan jalhachimoꞌonun. \v 22 Yu talhitꞌajun ixpaqasmaknikꞌan va kataqasmaklhi yu jalakjuniy ni Espíritu oqxlaqtamin ixlapanakni Dios.” \c 4 \s1 Ay tamakay Dios laktꞌiyan \p \v 1 Astan, ex klaqtsꞌil aqataun puerta laktꞌiyan, ixlaqltiꞌay. Ijqasmakchoqol ixchivinti yu pꞌunaj ixkixaqalatacha, makatꞌaul tus tacha maqataun sqol, kijunil: \p —Kapꞌatꞌaxtꞌucha aniy talman. Kitꞌin kakmasuniyan tachun yu katapasayaꞌ astan. \p \v 2 Ex kitꞌin nimancha kilaqachꞌapal la ixtapꞌasta ni Espíritu. Ex klaqtsꞌil taꞌan jalhachimoꞌonunkan ancha laktꞌiyan, ancha ixvil qayntaun lapanaki. \v 3 Ni lapanaki yu ancha ixvil ixtasuy tacha kꞌus chiyux yu junkan jaspe ali yu junkan kornalina. Ni anchanuꞌ taꞌan jalhachimoꞌonunkan tantilaqachoqo ixꞌalin taun xkulumakchati, ixtasuy tacha kꞌus chiyux yu junkan esmeralda. \v 4 Vachuꞌ ixꞌalin laqapꞌuxauntꞌati putaulan tantilaqachoqo ni laka palhachimoꞌon. Kitꞌin klaqtsꞌil si ixtavilanal qayntamin xapaynin, qaynpꞌuxauntꞌati ixtajunita. Ixtaꞌulata laqxnapapa laqchꞌiti kun laqatamin korona la ixꞌaqtsulkꞌan yu si oro ixjunita. \v 5 Taꞌan taulay ni Jalhachimoꞌonu ancha ixchivinkan y vachuꞌ ixmakatꞌajun jamaxkan y vachuꞌ ixtasuy makaliukniti. Vachuꞌ la ixlakaꞌukxpuꞌ taꞌan jalhachimoꞌonunkan ancha ixꞌalin laqatujun maklku yu si jikmi ixjunita. Yucha va yu laqatujun ixꞌespíritus ni Dios. \v 6 Vachuꞌ la ixlakaꞌukxpuꞌ taꞌan jalhachimoꞌonunkan ixtasuy xkan tacha ay lakamar, ixpatasuy jalakavanti tus tacha spejo. Vachuꞌ taꞌan jalhachimoꞌonunkan ixtantilaqachoqo ixꞌalin laꞌatꞌati talhitsukuti yu takujta. Tus ixtalaqaꞌaqtsamanta laqchul, la ixꞌukxpulakapukꞌan ali ixpulakankꞌan. \v 7 Yu pꞌunaj talhitsukuti ixtasuy tacha laqataun león y yu alaqataun ixtasuy tacha laqataun vakax. Yu ataun ixtasuy tacha qayntaun lapanaki y yu xaꞌastan ixtasuy tacha laqataun atsꞌoꞌo ixjaltilinijꞌanta. \v 8 Ni anu laꞌatꞌati talhitsukuti yu takujta, si ixtalhitꞌajun laqachaxan paqachuj la ixmakankꞌan y talakachux ixlakatunajkꞌan va ixtalaqaꞌaqtsamanta laqchul. Yuꞌuncha mas tunkuj ali tsꞌis jantu ixtamamaktay ixchivintikꞌan yu inchineꞌ najun: \q1 Lhitꞌaunꞌojoy yu lajꞌoxi, yu lajꞌoxi, yu lajꞌoxi \q1 ni kiJalhachimoꞌonukꞌan Dios yu lhitꞌaunꞌojoy tapꞌasta. \q1 Va yucha yu ixtꞌajun pꞌunaj, yu tꞌajun chavaycha, yu kaminchoqoyaꞌ astan. \p \v 9 Chuncha ni anu pumatꞌati yu tacha laꞌatꞌati talhitsukuti yu takujta va tatoꞌoyay y ay tamakay ni Dios yu vil taꞌan jalhachimoꞌonun. Vachuꞌ taxtaqniy lhimalaqpuchuncha yu tꞌajun mas va tavanancha kaval, yu jantu aqtaun katamaktal. \v 10 Tejkan chuncha tamakay ex yu qaynpꞌuxauntꞌati xapaynin tatatsoqoqtaniy ni Dios yu vil taꞌan jalhachimoꞌonun. Va tatoꞌoyay ni yucha yu tꞌajun mas va tavanancha, tamamay ixkoronajkꞌan taꞌan vil, tanajun yu inchineꞌ: \q1 \v 11 Uxintꞌi kiJalhachimoꞌonukꞌan unitꞌa, vachuꞌ kiDioskꞌan unitꞌa. \q1 Uxintꞌi paxtoqniyan ay kꞌamakꞌakꞌa, \q1 va katꞌoꞌoyakꞌa, va uxintꞌi lhitꞌaꞌunꞌoꞌoy yu tapꞌasta. \q1 Va uxintꞌi yu makꞌaꞌo tachun yu alin. \q1 Tachun axtoqnuꞌ yu alin chavaycha, va uxintꞌi la miꞌachati lakmakꞌatꞌi. \c 5 \s1 Aqxtaun jalhiki yu jasmilniti ixjunita ali yu Sasꞌatꞌa borrego \p \v 1 Astan klaqtsꞌil ni anchanuꞌ yu ixvil taꞌan jalhachimoꞌonunkan, va ixchꞌapata la ixlhijakanaj makaꞌ aqxtaun jalhiki. Va jasmilniti ixjunita y ukxputꞌuy ixtsꞌoqkanta, la ixꞌukxpuꞌ ali ixlhimakan. Ox ixmalakchaukanta, va lakatujun ixlakaltꞌaunkanta. \v 2 Ex klaqtsꞌil qayntaun ixmayul Dios yu pꞌays lhasakminil, va naul: \p —¿Tasꞌayucha paxtoqniy kapuxꞌoqlhi ni aniy jalhiki y kalajꞌexnil taꞌan ltꞌaunikanta? \p \v 3 Pero jantu matichun kaꞌalil yu oxicha para kapuxꞌoqlhi ni jalhiki yu jasmilniti ixjunita, mas laktꞌiyan, mas lakatꞌun, mas ixtaꞌapuꞌ lakatꞌun y jantu matiꞌ lay kalaqtsꞌil. \v 4 Jantu matichun lay kapuxꞌoqlhi ni jalhiki yu jasmilniti ixjunita para lay kalaqtsꞌil, xlhiyucha kitꞌin va ayaj xajqalhun. \v 5 Ex chuncha qayntaun xapay yu ixvil taꞌan jalhachimoꞌonunkan kijunil: \p —Jantucha kꞌaꞌalhu. Alin ni lapanaki yu junkan ni león yu mintachal xalakatꞌun Judá yu ixpapanti David. Yucha maqalhajatacha ixtꞌalaxkaynin. Yucha lay kapuxꞌoqlhi ni jalhiki yu jasmilniti, lay kalajꞌexnil yu lakatujun taꞌan ltꞌaunikanta. \p \v 6 Ex chuncha klaqtsꞌil taꞌan jalhachimoꞌonunkan ixyal laqataun Sasꞌatꞌa borrego. Yucha ixtaꞌajyal yu laꞌatꞌati talhitsukuti yu takujta ali yu pꞌuxauntꞌati xapaynin. Ni Sasꞌatꞌa borrego ixtasuy tacha yu maqnikantacha. Ixlhitꞌajun maqatujun ixꞌaqaloqoti ali laqatujun ixlaqchul. Yucha naunputun va laqatujun ixꞌespíritu ni Dios yu jalaqmalaqachal por taꞌakapuchun aniy lakamunukpaꞌ. \v 7 Chuncha ni Sasꞌatꞌa borrego alcha, va maxtunil ni jalhiki la ixlhijakanaj makaꞌ yu ixvil taꞌan jalhachimoꞌonunkan. \v 8 Tejkan chꞌapalcha ni jalhiki, ex yu laꞌatꞌati talhitsukuti yu takujta ali yu pꞌuxauntꞌati xapaynin tatatsoqoqtanil la ixlakaꞌukxpuꞌ ni Sasꞌatꞌa borrego. Tachun si ixtalhitꞌajun ixlhisankꞌan yu arpa junkan, va si ixtalhaꞌanta ixpamapꞌuvankꞌan yu si oro ixjunita. Si ox pꞌal ixtavilanal pun. Tejkan ixtaxavay pun yucha naunputun va ixchivintikꞌan ixlapanakni Dios tejkan taskꞌin. \v 9 Yuꞌuncha ixtamilpay yu sastꞌi milpati yu inchineꞌ najun: \q1 Uxintꞌi laqsaval paxtoqniyan kachꞌapꞌa ni jalhiki \q1 y kaꞌexnin taꞌan ltꞌaunikanta. \q1 Uxintꞌi tꞌamaqxtꞌaqtꞌi para kꞌanitꞌi. \q1 Chuncha kun mijakꞌalna jalaklhiꞌitꞌi lapanakni para Dios, \q1 va yu tachiviniy tachun lhichivin, yu machaqan tachun putaulanaxna, \q1 ali yu minchal taꞌoqxlaqchux lapanakni lakamunukpaꞌ. \q1 \v 10 Uxintꞌi kilamakau jalhachimoꞌonun y kilamakau kuras para kaktapatsaniu Dios. \q1 Kaklhachimoꞌonunau aniy lakamunukpaꞌ. \p \v 11 Ex klaqtsꞌil y ijqasmaknil ixchivintikꞌan lhuu ixmayulnin Dios ali yu pumatꞌati yu tatasuy tacha talhitsukuti ali yu xapaynin. Laqalhuu miyones ixtayanal tantilaqachoqo taꞌan jalhachimoꞌonunkan. \v 12 Ayaj pꞌays ixtachiviniy y ixtanajun: \q1 Ni Sasꞌatꞌa borrego yu moqslakal tacha lapaxkan \q1 yucha lhitꞌajun tachun tapꞌasta, tachun maqaliti, \q1 tachun jatapastakꞌati, xoqta lay makay. \q1 Xlhiyucha tsꞌanqay katoꞌoyau, ay kamakakal y ox kalhichivinkal. \p \v 13 Vachuꞌ ijqasmaklhi tachun axtoqnuꞌ yu Dios lakmakal, yu alin laktꞌiyan, ali yu alin lakatꞌun y vachuꞌ yu alin ixtaꞌapuꞌ lakatꞌun ali yu alin laka mar, tachun yu alin ixtanajun: \q1 Yu vil taꞌan jalhachimoꞌonunkan ali yu Sasꞌatꞌa borrego, \q1 vamun yuꞌuncha ay kalakmakakal y kalaktoꞌoyakal y ox kalaklhichivinkal. \q1 Vamun yuꞌuncha talhitꞌajun tapꞌasta mas va tavanancha kaval, jantu aqtaun katamaktal. \p \v 14 Chuncha yu laꞌatꞌati talhitsukuti yu takujta ixtanajun: \p —¡Chuncha kaval! \p Ex yu pꞌuxauntꞌati xapaynin tatatsoqoqtanil y tatoꞌoyal Dios yu kujta mas va tavanancha, jantu aqtaun katamaktal. \c 6 \s1 Lajꞌexkan taꞌan ltꞌaunikanta ni jalhiki \p \v 1 Kitꞌin klaqtsꞌil ni Sasꞌatꞌa borrego ixchꞌapata ni jalhiki yu jasmilniti yu lakatujun ltꞌaunikanta, va lajꞌexnil lakataun taꞌan ltꞌaunikanta. Ex chivinil qayntaun ni anchanuꞌ laꞌatꞌati talhitsukuti yu takujta, va ijqalasmaklhi ixchivinti tus tacha laqpaqnati, va naul: \p —¡Katꞌatꞌi y kꞌalaqtsꞌi! \p \v 2 Tejkan klakavanal, ex klaqtsꞌil laqataun xnapapa juki. Yu ixpujukꞌal ixchꞌapata maqataun arco. Va xtaqnikal laqataun korona. Yucha ixꞌanta maqalhajan yu jantu lajꞌox. Va anta para kataylhaꞌal maqalhajan. \p \v 3 Ex chuncha ni Sasꞌatꞌa borrego lajꞌexnil lakꞌatꞌiyunuꞌ taꞌan ltꞌaunikanta. Ex ijqalasmaklhi yu xalaꞌatꞌiyunuꞌ talhitsukuti yu kujta, va naul: \p —¡Katꞌatꞌi! \p \v 4 Ex taxtul alaqataun juki va xlapul. Yu ixpujukꞌal xtaqnikal lhachimoꞌon para kalhimil lhilukuj aniy lakamunukpaꞌ para katalamaqnil ni lapanakni. Vachuꞌ maqxtaqnikal maqataun ay espada. \p \v 5 Tejkan ni Sasꞌatꞌa borrego lajꞌexnil lakꞌatꞌutunuꞌ taꞌan ltꞌaunikanta ni jalhiki, ex ijqalasmaklhi yu qayntꞌutunuꞌ talhitsukuti, va naul: \p —¡Katꞌatꞌi! \p Ex klakavanal y klaqtsꞌil laqataun sqoyaq juki. Yu ixpujukꞌal ixchꞌapata laqataun papulkan. \v 6 Ijqasmaklhi chivinkal la ixtanꞌajna taꞌan ixtayanal yu laꞌatꞌati talhitsukuti yu takujta, va naul: \p —Taun kilo trigo ixtapal va tacha paqtaun laka lhitapatsa kunaꞌ. Vachuꞌ laꞌatꞌutu kilo cebada ixtapal va tacha paqtaun laka lhitapatsa kunaꞌ. Pero jantu kꞌalaꞌalhitꞌi yu xaxkan uva ali aceite. \p \v 7 Tejkan ni Sasꞌatꞌa borrego lajꞌexnil yu lakꞌatꞌatiniꞌ taꞌan ltꞌaunikanta ni jalhiki, ex ijqalasmaklhi ixchivinti ni yu laꞌatꞌatiniꞌ talhitsukuti, va naul: \p —¡Katꞌatꞌi! \p \v 8 Ex klakavanal y klaqtsꞌil laqataun xqavau juki. Yu ixpujukꞌal junkan Lhinin. Yu ixtixkaulhaꞌanta junkan Laqnin. Yuꞌuncha jaxtaqnikal lakatin para katamaqnil lapanakni pumataun por pumatꞌatin yu alin por tachun ni lakamunukpaꞌ. Va katapumaqnil lhilukuj ali chavan ali taqanꞌati ali maqtalin. \p \v 9 Tejkan ni Sasꞌatꞌa borrego lajꞌexnil yu lakakisini taꞌan ltꞌaunikan ni jalhiki, ex klaqtsꞌil lapanakni la ixqaltaꞌapuꞌ ni altar yu tapunil por ixtalaqputeꞌey ixchivinti Dios, vachuꞌ por ixtataylhaꞌan lhichivinin Cristo. \v 10 Pꞌays ixtachiviniy, va tanaul: \p —Uxintꞌi yu Jalhachimoꞌonu kꞌatꞌi yu lhitꞌaunꞌoꞌoy yu lajꞌox, yu laqsaval unitꞌa. ¿Tas vanancha kꞌalakmukꞌaniyeꞌe ixlaqtaqalkꞌan yu ixkintaxkajiy lakamunukpaꞌ y kalaqmamaꞌalchꞌaunichꞌoꞌoyeꞌe yu kintamaqnin? \p \v 11 Ex jalaqxtaqnikal laqxnapapan laqchꞌiti y jalakjunkal para katapakxal. Pꞌunaj maqskꞌiniy kataniꞌol tachun ixtꞌalaqauninkꞌan yu tapaxtoqniy katanil yu talaqputeꞌey ixchivinti Dios, vachu chun tacha tanil yuꞌuncha. \p \v 12 Kitꞌin klaqtsꞌil tejkan ni Sasꞌatꞌa borrego lajꞌexnil yu lakachaxanaꞌ taꞌan ltꞌaunikanta yu jalhiki. Ex alil taun pꞌays jaxkapꞌikniti. Yu julchan tapalal tsꞌiti tus tacha aqxtaun laqchꞌiti yu pꞌays sqoyaq. Yu malkuyuꞌ tasul tus tacha jakꞌalna. \v 13 Yu jastꞌakun tapatajul lakatꞌun tacha tejkan ni pꞌays un sunpꞌuxꞌojoy xaꞌunikan higo. \v 14 Yu laktꞌiyan tasmilil tacha aqxtaun jalhiki yu smilkan. Tachun aspajunaxnan ali tꞌun yu tanꞌajvil laka mar tus tachun tatalakpaxal. \v 15 Tachun yu xareyes lakatꞌun ali yu talhachimoꞌonun aniy lakamunukpaꞌ ali xaꞌukxtinin tropas ali maꞌalinin ali yu talhitꞌajun lhuu tapꞌasta y tachun lapanakni, mas oqxtamatin ali yu oxamaktaun tatijuyanal, va taꞌanꞌol tamaqsaqnin taꞌan laqpoqapaj laktalpan. \v 16 Ixtamatꞌasay ni aspajunaxnan ali laktalpan, ixtajuniy: \p —Kilaꞌaktꞌalmaꞌaucha, kilamaqsaqvicha para jantucha kintalaqtsꞌin yu vil taꞌan jalhachimoꞌonunkan. Vachuꞌ para jantu kintamukꞌanin maqanlqajnati ni anchanu Sasꞌatꞌa borrego. \v 17 Chavay lakachilcha ni julchan tejkan katasuyaꞌ ixlhilukujkꞌan. ¿Tasꞌayucha yu katayaniyaꞌ? \c 7 \s1 Yu 144,000 ixlapanakni Dios \p \v 1 Ex va chuncha klaqtsꞌil ixtayanal pumatꞌati ixmayulnin Dios, paꞌextamin la ixpiktunuxnan lakamunukpaꞌ. Ixtatanchanita yu laꞌatꞌati un yu alin lakatꞌun para jantu kaꞌunilal lakatꞌun nisin lakxkan nisin laka kꞌiu. \v 2 Vachuꞌ klaqtsꞌil aqayntaun ixmayul Dios. Ixmintachal taꞌan puxajachil julchan. Ixchꞌapalhiminta iseyo ni Dios yu kujta. Ex ayaj pꞌays jalaqxaqalal yu pumatꞌati ixmayulnin Dios yu jalaqxtaqnikal lakatin katalhimaqchapul ni lakatꞌun ali lakxkan. Va naul: \p \v 3 —Jantu kꞌalhimaqchꞌapꞌu ni lakatꞌun ali laka mar ali yu kꞌivin. Pꞌunaj maqskꞌiniy kalakmukꞌaniu laqatamin seyo la ixmuntsankꞌan ni lapanakni yu tatapatsaniy Dios. \p \v 4 Ex astan ijqasmaklhi tas pumachuxicha ixtajunita yu jalakmukꞌanikal seyo. Ixjunita va ciento cuarenta y cuatro mil por tachun yu oqxlaqkautꞌuy ni israelitas. \v 5 Kautꞌuy mil seyado jalakmakakal ixlapanakni Judá, vachuꞌ kautꞌuy mil seyado jalakmakakal ixlapanakni Rubén, vachuꞌ kautꞌuy mil seyado jalakmakakal ixlapanakni Gad. \v 6 Vachuꞌ kautꞌuy mil seyado jalakmakakal ixlapanakni Aser, vachuꞌ kautꞌuy mil seyado jalakmakakal ixlapanakni Neftalí, vachuꞌ kautꞌuy mil seyado jalakmakakal ixlapanakni Manasés. \v 7 Vachuꞌ kautꞌuy mil seyado jalakmakakal ixlapanakni Simeón, vachu kautꞌuy mil seyado jalakmakakal ixlapanakni Leví, vachuꞌ kautꞌuy mil seyado jalakmakakal ixlapanakni Isakar. \v 8 Vachuꞌ kautꞌuy mil seyado jalakmakakal ixlapanakni Zabulón, vachuꞌ kautꞌuy mil seyado jalakmakakal ixlapanakni José, vachuꞌ kautꞌuy mil seyado jalakmakakal ixlapanakni Benjamín. \s1 Pumalhuu lapanakni ixtalhilakayanal xnapapa laqchꞌiti \p \v 9 Taval tejkan chuncha tapasaꞌol ex klaqtsꞌil alati lapanakni tus jantu matichun lay kaputeꞌel por ixtalhavaxtu. Ixꞌalinꞌojoy yu machaqan tachun putaulanaxna, taꞌoqxlaqchux lapanakni yu alin lakamunukpaꞌ, ixtachiviniy puchux lhichivin. Ixtayanal taꞌan jalhachimoꞌonunkan y taꞌan ixyal ni Sasꞌatꞌa borrego. Tachun ixtalhilakayanal xnapapa laqchꞌiti y si ixtachꞌapalhaꞌanta chꞌapꞌa. \v 10 Tachun va pꞌays ixtachiviniy, ixtanajun: \q1 Ni Dios yu vil taꞌan jalhachimoꞌonunkan \q1 vachuꞌ yu Sasꞌatꞌa borrego, \q1 yuꞌuncha kintamalaqtaxtutancha. \m \v 11 Tachun ni ixmayulnin Dios ixtayanal tantilaqachoqo taꞌan jalhachimoꞌonunkan. Vachu ancha ixtayanal ni xapaynin ali yu laꞌatꞌati talhitsukuti yu takujta. Tataꞌaqtsoqoqtal tus tatalakaputatamal lakatꞌun, tatoꞌoyal ni Dios, \v 12 va tanaul: \q1 Vamun ni Dios ox kalhichivinkal y ay kamakakal. \q1 Yucha lhitꞌajun tachun jatapastakꞌati, va yucha kaxtaqnikal lhimalaqpuchuncha. \q1 Va katoꞌoyakal por ixtapꞌasta yu xoqta pulay makay. \q1 Yucha kiDioskꞌan mas va tavanancha, jantu aqtaun katamaktalcha, va chuncha kavalcha. \p \v 13 Ex xaqayntaun yu pꞌuxauntꞌati xapaynin kilhisakmil, va kijunil: \p —¿Matiꞌincha ni aniy lapanakni yu talhilakayanal laqxnapapa laqchꞌiti? ¿Tas ancha taminchal? \p \v 14 Kitꞌin kunil: \p —Uxintꞌi kꞌatsꞌay, kitꞌin jantu ijkꞌatsay. \p Ex yucha kijunil: \p —Tachun yuꞌuncha va si yu talaqtaxtul taꞌan alil lhuu maqanlqajnati. Va yu tachaꞌatacha ixlaqchꞌitkꞌan y laqxnapapan tamakal kun ixjakꞌalna ni Sasꞌatꞌa borrego. \v 15 Xlhiyucha tavilanal taꞌan jalhachimoꞌonun ni Dios y tatapatsaniy la ixchaqaꞌ taꞌan toꞌoyakan. Ancha tavilanal mas kaval tsꞌis mas kaval tunkuj. Dios yu vil taꞌan jalhachimoꞌonunkan yucha kalaktꞌataulaꞌ y kalaklhistakꞌaꞌ. \v 16 Yuꞌuncha jantucha aqtaun katachꞌapayaꞌ chavan y jantucha katapukikxixaꞌ. Jantucha katamichiyaꞌ julchan y jantucha lakajnaꞌ katalhilayaꞌ. \v 17 Ni Sasꞌatꞌa borrego yu vil la ixlakaꞌukxpuꞌ taꞌan jalhachimoꞌonunkan yucha kalaklhistakꞌaꞌ. Va kalaklhaanaꞌ maꞌotꞌunuꞌ xkan yu xtaꞌa jatsukunti. Dios kalaklakpuxakayaꞌ tachun ixlaqpuqalhutkꞌan. \c 8 \s1 Yu lakatujunuꞌ taꞌan ltꞌaunikanti ni jalhiki yu jasmilniti \p \v 1 Tejkan ni Sasꞌatꞌa borrego lajꞌexnil yu lakatujunuꞌ taꞌan ltꞌaunikanti ni jalhiki yu jasmilniti, ex pakltaun hora valiꞌiy saq val laktꞌiyan. \v 2 Ex klaqtsꞌil ni pumatujun ixmayulnin Dios ixtayanal la ixlakaꞌukxpuꞌ. Pumatamin jamaqxtaqnikal maqatamin sqol. \v 3 Taval chil aqayntaun ixmayul Dios, ancha tayal laka altar. Ixlhiminta laqataun yu pamapꞌuvan yu jamakanti kun oro. Ancha xtaqnikal lhuu pun para chꞌantaun kamakanil ixchivintikꞌan ixlapanakni Dios tejkan tatapayniniy. Va maqxtaqlhi laka altar yu jamakanti kun oro, taꞌan jalhachimoꞌonun Dios. \v 4 Ex chuncha xajin ni pun yu ixchꞌapata ni ixmayul Dios ali ixjatapaynitikꞌan ixlapanakni Dios, va chꞌantaun pataxtul tus talman taꞌan vil Dios. \v 5 Ex astan ni ixmayul Dios chꞌapal ni pamapꞌuvan, va laqtsamal kun xajayaqan laka altar. Va tanqalhumal lakatꞌun. Ex niman alil pꞌays laktꞌasati kun jamaxkan y vachuꞌ va taxtuj makatꞌaunlhi y alil makaliukniti y vachuꞌ jaxkapꞌiknil tꞌun. \s1 Tasunuy yu laqatujun sqol \p \v 6 Ex ni qayntujun ixmayulnin Dios listujcha taval para katasunulcha ni anchanuꞌ maqatujun sqol. \v 7 Tejkan yu xapꞌunaj ixmayul Dios sunulcha ex patajul lhuu chajꞌiti lakatꞌun kun jikmi yu ixlaqlhiyal jakꞌalnan. Tus laqxauꞌol ni lakatꞌun aqataun por aqatꞌutun yu jakꞌivinan, vachuꞌ javan yu lakxtakꞌau. \p \v 8 Taval yu pumatꞌiyunuꞌ ixmayul Dios sunul isqol. Ex patajul laka mar taun tuꞌuchun yu tacha laqataun ay aspajun. Ixmaqtajita kun jikmi. Ex tampataun yu laꞌatꞌutu taꞌan alin yu ay mar va lhiꞌakxajachal jakꞌalnan. \v 9 Ex laqataun por laꞌatꞌutun talhitsukuti yu alin lakamar taniꞌol. Vachuꞌ laqataun por laꞌatꞌutun barcos yu ancha ixtatajumanal, yuꞌuncha tatalaqalhiꞌol. \p \v 10 Taval yu pumatꞌutunuꞌ ixmayul Dios sunul isqol. Ex patajul laqataun ay jastꞌaku yu ixmaqtajita kun jikmi. Va tamachal taꞌan alin tampataun yu pumaꞌatꞌutu yu laꞌaxkan ali laqxqatij yu alin lakamunukpaꞌ. \v 11 Ixtaqaꞌuti ni jastꞌaku va Sun. Ex tampataun yu pumaꞌatꞌutu ni xkan pꞌays sun val. Pumalhuu lapanakni tanil por sun val ni anchanu xkan. \p \v 12 Taval yu pumatꞌatiniꞌ ixmayul Dios sunul isqol. Ex valiꞌiy laqputsꞌiti val tampataun yu laꞌatꞌutun julchan ali malkuyuꞌ y vachuꞌ jastꞌakun. Ex jantucha katamapulkul tampataun yu laꞌatꞌutunuꞌ laka julchan y vachuꞌ laꞌatꞌutunuꞌ laka jatatsꞌisin. \p \v 13 Ex astan klakavanal, ex ijqasmaklhi qayntaun ixmayul Dios ixjaltilinijꞌanta ixtaꞌajna laktꞌiyan y naul: \p —¡Payniꞌincha, payniꞌincha, payniꞌincha katꞌaunaꞌ yu tavilanal lakamunukpaꞌ tejkan katasqolaꞌ ixlatꞌutukꞌan ixmayulnin Dios yu vananaj tatsꞌanqay katasqol! \c 9 \p \v 1 Taval yu pumakisiniꞌ ixmayul Dios sunul isqol. Ex klaqtsꞌil laqataun jastꞌaku patajul laktꞌiyan, tamachal tus lakatꞌun. Ex maqxtaqnikal yu pumalaqltiꞌakan ni pachꞌin yu la pulman. \v 2 Tejkan malaqltiꞌalcha ex ancha pataxtul lhuu jin tus tacha xajin laqataun ay horno. Ni anchanuꞌ jin tus maputsꞌisiꞌol taꞌakchun taꞌan ixmapulkuy ni julchan. \v 3 La ixpulakna ni anchanuꞌ jin taxajchil lhuu silaqa. Ex aqtaylcha taltilinin taꞌakchun lakatꞌun. Jalaqxtaqnikal ixtapꞌastakꞌan tacha ixtapꞌastakꞌan ni statsukun lakamunukpaꞌ. \v 4 Jalakjunkal para jantu katalhimaqchapul ni javan yu alin lakatꞌun, nisin qaltaun yu xtakꞌau nisin yu jakꞌivinan. Jalhijunkal katalhimaqchapul vamun lapanakni yu jantu katalhitsukul iseyo ni Dios la ixmuntsankꞌan. \v 5 Pero jantu kalaqxtaqnikal lakatin para katamaqnil lapanakni. Vamun para kamamaqanlqajnivakal kun lhuu ixkayaxtu tus laqakis malkuyuꞌ. Yu ixkayaxtu va aqstanchun tacha tejkan kachajun statsuku. \v 6 Exnicha anchanu julchan ni lapanakni kataniputunaꞌ pero jantu lay kataniyaꞌ. \p \v 7 Ni anchanu silaqa ixtatasuy tacha jukin yu listujcha para kataꞌal laka lhilukuj. La ixꞌaqtsulkꞌan ixtalhaꞌanta laqatamin tuꞌuchun tacha korona yu jamakanti kun oro. Ixꞌukxpukꞌan va tacha lapanakni. \v 8 Ixꞌaykꞌan ixtasuy tacha ixꞌaji xanati. Ixtatsalatkꞌan va tacha ixtatsalati león. \v 9 Ixlaqchꞌitkꞌan yu ixtaꞌulata la ixtankilaknakꞌan ixtasuy tacha apuro tsasnati. Ixpaqachuj ixpakatꞌajun tacha tejkan lhuu jukin katalaqxaqamalhaꞌal carros laka lhilukuj. \v 10 Vachuꞌ ixtalhitꞌajun ixtiꞌistajkꞌan tacha ixtiꞌistaj statsuku. Va ox laqꞌaqatantsupipi para kalaqmamaqanlqajnival ni lapanakni tus laqakis malkuyuꞌ. \v 11 Ixꞌalin ixꞌukxtinkꞌan yu laklhichimoꞌoy. Yucha va qayntaun ixmayul Dios yu lhistakꞌa taꞌan la pulman pachꞌin. Ni anchanu ukxtin laka lhihebreo junkan Abadón, laka lhigriego junkan Apolión, naunputun yu Jalaktꞌilhinin. \p \v 12 Ex tapasatacha yu pꞌunaj maqanlqajnati, pero vananaj tsꞌanqay alaꞌatꞌuy. \p \v 13 Taval ni pumachaxanaꞌ ixmayul Dios sunul isqol. Ex ijqasmaklhi laqataun chivinti makatꞌaul taꞌan alin yu maꞌatꞌati aqaloqoti ni laka altar taꞌan vil Dios. \v 14 Va jaxaqalakal yu pumachaxanaꞌ ixmayul Dios yu ixchꞌapata ni sqol, va junkal: \p —Kꞌalaqxꞌoqtꞌicha yu pumatꞌati mayulnin yu tavilanal tachꞌinin yu ay laꞌaxkan yu junkan Eufrates. \p \v 15 Ex jalaqxꞌoqlhicha ni pumatꞌati mayulnin. Yuꞌuncha oxicha listuj ixtavilanal vamun para exnicha, ni anchanuꞌ julchan ali anchanuꞌ malkuyuꞌ ali anchanuꞌ jachꞌitin. Va ixlakꞌulata para katamaqniꞌol tampataun yu pumaꞌatꞌutu lapanakni yu alin lakamunukpaꞌ. \v 16 Kitꞌin ijqasmaklhi ixtalhavaxtu ixtropas ali jukin tus doscientos miyones ixtajunita. \p \v 17 Chuncha klaqtsꞌil ni jukin yu ixtapujukꞌanal. Ixtalhaꞌanta laqatamin tsasnati la ixtankilaknakꞌan. Va xlapul tus tacha jikmi, vachuꞌ azul ali xqavau. Ixꞌaqtsulkꞌan ni jukin ixtasuy tacha ixꞌaqtsul león. La ixkilnakꞌan ixtaxtuy jikmi ali jin, vachuꞌ azufre. \v 18 Tampataun yu pumaꞌatꞌutu lapanakni yu alin lakamunukpaꞌ tus taniꞌol. Yu jalaqmaqnil va yu ixtakiltaxtuy ni jukin, va jikmi ali yu jin ali yu azufre. \v 19 Ixtapꞌastakꞌan ni jukin ixtalhitꞌajun la ixkilnakꞌan vachuꞌ la ixtiꞌistajkꞌan. Yu ixtiꞌistajkꞌan ixtasuy tacha maqataun tsapul, yu lhitꞌajun ixꞌaqtsul. Va yucha lay ixtapamaqninin. \p \v 20 Ni lapanakni yu jantu katanil, yuꞌuncha jantu katamakauntijlal ixtoꞌoyaka ni aqmoqxnuꞌ, jantu katamakauntijlal ixdioskꞌan yu jantu laqsaval. Yucha jamakanti kun oro ali plata ali bronce ali chiyux ali kꞌiu. Jantu lay jalakavanan, jantu lay jaqasmaknan, jantu lay jaltanan. \v 21 Jantu katamakauntijlal jamaqninti, vachuꞌ jantu katamakauntijlal jachavanti. Vachuꞌ tataylhaꞌal tꞌatamanan lapanakni yu jantu ixnavinkꞌan kaval. Vachuꞌ tataylhaꞌal jaꞌalhavanti. \c 10 \s1 Yu ixmayul Dios lhimin aqxtaun lakatꞌuniy jalhiki yu smilkanta \p \v 1 Astan klaqtsꞌil aqayntaun ixmayul Dios kun lhuu tapꞌasta. Ixtaꞌeltajuminta laktꞌiyan, ixtanun ixpulakna laka taputsꞌi. Vachuꞌ xkꞌavin ixꞌalinta xkulumakchati la ixꞌaqtsul. La ixꞌukxpuꞌ ixmaqtajiy tus tacha julchan. La ixqatuꞌ ixtasuy tacha matau yu si jikmi. \v 2 Ixchꞌapata aqxtaun lakatꞌuniy jalhiki yu smilkanta pero va puxꞌoqkantacha. La ixchꞌajaꞌ yu ixlhichꞌankanaj tachꞌatal laka mar. Yu ixlhichꞌanmaqxu tachꞌatal lakatꞌun. \v 3 Ex pꞌays tꞌasal, tus tacha laqataun león. Tejkan tꞌasaꞌol ex aqtujun makatꞌaul jamaxkan. \v 4 Tejkan aqtujun makatꞌaunꞌol yu jamaxkan, ex kitꞌin xaktsꞌoqꞌulaputun. Ex ijqasmaklhi laqataun chivinti, va kunkal: \p —Vamun saq kꞌamaꞌatꞌi tachun yu xatanajun ni laqatujun jamaxkan. Jantu katsꞌoqꞌulatꞌi. \p \v 5 Astan ni mayul yu xaklaqtsꞌintacha, yu ixchꞌatay laka mar ali lakatꞌun, yucha maqstal ixlhimajkanaj makaꞌ laktꞌiyan. \v 6 Va naul ni laqsaval ixchivinti, va lhichivinil la ixtaqaꞌuti ni Dios yu kujta mas va tavanancha yu jantu aqtaun katamaktal, yu makal laktꞌiyan ali lakatꞌun ali lakamar y tachun axtoqnuꞌ yu alin. Va naul: \p —Jantucha kataqmaqayaꞌ tachun yu xalaqtsꞌin. \v 7 Tejkan yu pumatujunuꞌ ixmayul Dios kasunaꞌ isqol, ex kalaqchaanacha julchan tejkan katapasaꞌoyaꞌ yu Dios ixmakaputunta, yu jantu ixmispakan. Chuncha kunaꞌ tacha jalakjunil ixlapanakni yu maqancha ixtalaqputeꞌey ixchivinti. \p \v 8 Ex aaqtaun ijqasmakchoqol taun chivinti yu minchal laktꞌiyan yu kijunil: \p —Kapiticha. Kachꞌapꞌacha ni jalhiki yu puxꞌoqkantacha yu chꞌapata ni mayul yu chꞌatay laka mar ali lakatꞌun. \p \v 9 Chuncha klaqꞌalcha ni ixmayul Dios. Ex ikskꞌinil ni kixtaqnil ni jalhiki. Ex yucha kijunil: \p —Aniycha alinta ni jalhiki. Kachꞌapꞌacha y kaꞌutꞌicha. La minkil ayaj saqsi kunaꞌ tacha xaxkan seraj, pero la mimpajan ayaj sun kunaꞌ. \p \v 10 Ex kimaqxtaqnil ni jalhiki, ex kꞌulcha. Va ayaj saqsi ixjunita la kinkilna, va tacha xaxkan seraj. Pero astan la kinpajan ayaj sun val. \v 11 Astan kijunil: \p —Uxintꞌi tsꞌanꞌay kꞌalaqpꞌutꞌeꞌecha yu katapasayaꞌ oqxlaqlhuu lapanakni lakamunukpaꞌ, lakalhuu putaulanaxna, mas va tichichuncha lhichivin yu talhichiviniy, vachuꞌ pumalhuu jalhachimoꞌonun. \c 11 \s1 Laqmaqnikan yu pumatꞌuy lapanakni yu talhichiviniy Dios \p \v 1 Ex ikmaqxtaqnikal maqataun akltiyati, tacha maqataun kꞌiu, yu papulkanankan. Va kunkal: \p —Kaꞌostꞌaycha y kꞌalkꞌatꞌi ni chaqaꞌ taꞌan vil ni Dios. Vachuꞌ kꞌalkꞌatꞌi laka altar. Vachuꞌ kꞌapꞌutꞌeꞌe tas qaynchuxicha yu tatoꞌoyanan ancha. \v 2 Taꞌan ixlhimaqspaꞌ ixchaqaꞌ Dios, ancha jantu kꞌalkꞌatꞌi. Ancha jamaqxtaqnikantacha lapanakni yu jantu katamispal ixchivinti Dios. Yuꞌuncha katachꞌintayaꞌ ni anchanu putaulan yu ixnavin Dios, va katachꞌintayaꞌ 42 malkuyuꞌ. \v 3 Kitꞌin ikmalaqachayaꞌ pumatꞌuy lapanakni. Kintalhichivinanaꞌ y klaqxtaqniyaꞌ lakatin para katalaqputeꞌel kinchivinti tus 1260 julchan. Katalakatayayaꞌ tacha lapanakni yu tamaqaninin. \p \v 4 Yu aniy qayntꞌuy yu kintalhichiviniy va tacha aqatꞌuy kꞌiu yu junkan olivo y tacha laꞌatꞌuy yu xaputayan kantila. Ni anchanu lapanakni tayanal la ixlakaꞌukxpuꞌ Dios yu makal ni lakamunukpaꞌ. \v 5 Incha matichun kalhimaqchapuputul, yuꞌuncha tamaxtuy jikmi la ixkilnakꞌan, tus talaqxavaꞌojoy tachun ixtꞌalaxkayakꞌan. Ex mas va taꞌayucha kaval yu kalhimaqchapuputul, yucha maqskꞌiniy kanil. \v 6 Yuꞌuncha talhitꞌajun tapꞌasta para jantu katamal xkan tampachun katalaqputeꞌeyaꞌ ixchivinti Dios. Vachuꞌ talhitꞌajun tapꞌasta para katamaꞌakxajnichal jakꞌalnan ni xkan. Yuꞌuncha lay kataxtaqnil maqanlqajnati ni lakamunukpaꞌ, va tavanancha yu yuꞌuncha katanaul. \v 7 Tejkan katalaqputeꞌeꞌoyacha ixchivinti Dios ex ni maqtaliꞌ yu pataxtuy taꞌan pulman laka pachꞌin, yucha kalakmakaniyaꞌ lhilukuj. Ex kamaqalhajayacha tus kalaqmaqniyaꞌ. \v 8 Ixlakatunajkꞌan katatamakaunaꞌ laka tin yu ay putaulan taꞌan makxtukmukꞌakal ni ixJalhachimoꞌonukꞌan. Ni anchanu putaulan vachu lay kalhimapaqaꞌukal Sodoma o Egipto por ixtalaqalhinkꞌan. \v 9 Tus taꞌoqxlaqchux lapanakni yu alin, ali tachun putaulanaxna ali yu talhichiviniy tachun lhichivin, mas va toꞌoxtaycha kataval, yuꞌuncha katalaqtsꞌitapasayaꞌ ixlakatunajkꞌan taꞌan katatamayaꞌ ni anu pumatꞌuy lapanakni. Chuncha katapasayaꞌ laꞌatꞌutu julchan apakltaun. Jantu kaxtaqnikanaꞌ lakatin kalakmaknukal. \v 10 Ex tachun lapanakni ayaj katalhiꞌachantajuyaꞌ tus katamakayaꞌ kꞌatan. Katalaxtaqniyaꞌ axtoqnuꞌ por tanitacha ni anu pumatꞌuy lapanakni yu ixtalaqputeꞌey ixchivinti Dios. Ni anchanuꞌ pumatꞌuy ayaj ixtamamaqanlqajnivay ni lapanakni. Xlhiyucha tejkan kataniyaꞌ ayaj katalhiꞌachantajuyaꞌ. \v 11 Astan tejkan taqayntsalcha laꞌatꞌutu julchan apakltaun ex tanul la ixlakatunajkꞌan ni ixꞌun ni Dios yu xtaꞌa jatsukunti. Ex taꞌostayachoqolcha aaqtaun. Ex tachun yu ancha ixtalaqtsꞌitapasal ayaj tatalhanal. \v 12 Ex ni pumatꞌuy lapanakni pꞌays jamatꞌasakal kun chivinti yu minchal tus laktꞌiyan, va jalakjunkal: \p —¡Kꞌapꞌatꞌaxtꞌutꞌantꞌikcha aniy! \p Ex tapataxtulcha laka taputsꞌi y tachun yu ixtꞌalaxkayninkꞌan tus ox talaqtsꞌil. \v 13 Va exnicha nimancha aqtayl jaxkapꞌiknin lakatꞌun. Laqatamin por laqakavin xachaqan ni anchanuꞌ putaulan tus talaqcheꞌeꞌol. Tanil laqatujun mil lapanakni. Chuncha yu vananaj taxajchal va tatalhanal. Taꞌaqtayl ay tamakay ni Dios yu vilchal laktꞌiyan. \v 14 Ni aqtꞌiyunu maqanlqajnati chavay tapasaꞌolcha. Chavay mintacha yu aqtꞌutunu maqanlqajnati. \s1 Yu pumatujunuꞌ ixmayul Dios pusuntajuy isqol \p \v 15 Ni pumatujunuꞌ ixmayul Dios sqolil. Ex yu ixtavilanal laktꞌiyan va pꞌays tamakatꞌaul, tanaul: \q1 Chavaycha xapalhachimoꞌon ni lakamunukpaꞌ va ixnavin ni Dios \q1 vachuꞌ ni Cristo yu ulakal para kalhachimoꞌonul. \q1 Yucha kalhachimoꞌonunaꞌ mas va tavanancha kaval. \m \v 16 Ex ni pꞌuxauntꞌati xapaynin yu ixtavilanal la ixlakaꞌukxpuꞌ Dios taꞌan talhachimoꞌonun, yuꞌuncha tatalakaputatamal lakatꞌun, aqtayl tatoꞌoyay ni Dios, va tajunil: \q1 \v 17 KiJalhachimoꞌonu Dios kꞌatꞌi, klaxtaqniyau lhimalaqpuchuncha. \q1 Uxintꞌi lhitꞌajun tachun tapꞌasta. \q1 Uxintꞌi tꞌaꞌun, vachuꞌ ixtꞌaꞌun mas va maqancha, vachuꞌ kaminchoqoyaꞌ. \q1 Chavaycha aqtꞌayniy jalhachimoꞌonun. \q1 \v 18 Ni lapanakni yu jantu katamispan, tatalqauniyan. \q1 Chavay uxintꞌi tꞌalꞌaman. \q1 Laqchaꞌalcha julchan para kꞌamukꞌanin ixlaqtaqalkꞌan ni lapanakni yu tanitacha. \q1 Chavaycha kaxtꞌaqniyeꞌe ixlhilhajatkꞌan ni lapanakni yu tatapatsanin yu talaqputeꞌey minchivinti, \q1 vachu milapanakni yu tatoꞌoyay mintaqaꞌuti, \q1 yu lajꞌay ali yu jantu lajꞌay kataval. \q1 Chavay vachuꞌ katamaqanlqajnanaꞌ yu tamamaqanlqajnival milapanakni lakamunukpaꞌ. \p \v 19 Ex talaqltiꞌal ixchaqaꞌ ni Dios yu alintachal laktꞌiyan. La ixpulakna tasul ni kaja taꞌan tajun ni chivinti yu xtaqlhi ni Dios para chꞌantaun kaval kun ixlapanakni. Ex alil taun pꞌays makaliukniti kun laktꞌasati, yu lakatꞌun pꞌays jaxkapꞌiknil y tamal lhuu chajꞌiti. \c 12 \s1 Ni xanati ali yu ay tsapul \p \v 1 Ex ni laktꞌiyan tasul taun tuꞌuchun yu jantu aqtaun katasul. Va qayntaun xanati yu ixlhilakayal julchan. Yu malkuyuꞌ ixjukꞌal la ixqaltaꞌapuꞌ ixchꞌajaꞌ. Laqakautꞌuy jastꞌakun ixtajukꞌanal la ixꞌaqtsul. \v 2 Ni anu xanati jaꞌaynaꞌ ixjunita, va ayaj pꞌays ixtꞌasay, va ixmaqanlqajnan por ixpaqputunta. \v 3 Vachuꞌ ni laktꞌiyan tasul aputaun ay tuꞌuchun, yu tacha ay tsapul ixtasuy. Va la xlapul y va laqatujun ixꞌaqtsul kun laqatamin korona ali maqakau ixꞌaqaloqoti. \v 4 La ixtiꞌistaj va puxaqamalhaꞌal lhuu jastꞌakun, tampataun yu pumaꞌatꞌutu xaqamalhaꞌal, ex laqtanqalhumal lakatꞌun. Ni anchanu ay tsapul aqatayal ukstsꞌuniy ni xanati para niman kaꞌunil sasꞌatꞌa tejkan kalhitsukuyaꞌ. \v 5 Taval ni anchanu xanati lhitsukulcha sasꞌatꞌa, va tsꞌal. Va yucha yu kalhachimoꞌonunaꞌ taꞌakapuchun lakamunukpaꞌ kun lhuu tapꞌasta la ixmakaꞌ. Ni anchanu sꞌatꞌa niman lhaankal taꞌan vilchal Dios tus taꞌan jalhachimoꞌonun. \v 6 Ex ni xanati nimancha jaqosnul, alcha lakatꞌun taꞌan jantu matichun kataulal. Ancha Dios ixlaꞌoxita taꞌan lay kataulal, ancha kavavayaꞌ tus 1260 julchan. \p \v 7 Exnicha alil taun ay lhilukuj laktꞌiyan. Ni Miguel ali alati ixmayulnin Dios talachꞌapachal kun ni anchanu ay tsapul ali ixmayulnin. \v 8 Taval tatsꞌanqal ni tsapul kun ixmayulnin. Ex jantucha apalay kalaqxtaqnikal lakatin katataulal laktꞌiyan. \v 9 Ni anchanu ay tsapul va tatinaqxtulcha laktꞌiyan kun ixmayulnin. Yucha ni tsapul yu alil maqancha, vachu junkan Diablo ali Satanás. Yucha jamakanuy tachun ni lapanakni lakamunukpaꞌ. \p \v 10 Ex alil taun pꞌays chivinti yu naul: \p —Chavay ni Dios kintamalaqtaxtutancha. Chavay chintacha ni Dios tacha ay Jalhachimoꞌonuꞌ kun lhuu tapꞌasta, chintacha ni Cristo yu ulakal kun ixpalhachimoꞌon. Va tatinaqxtulcha laktꞌiyan ni anchanuꞌ yu si mukꞌay laqtaqal. Yucha ixlaktislajmay ketꞌalaqauninkꞌan, tsꞌis ali tunkuj, la ixlakaꞌukxpu ni Dios. \v 11 Ni ketꞌalaqauninkꞌan tamaqalhajal ni ay tsapul. Tapulhajal ixjakꞌalna ni Sasꞌatꞌa borrego vachu por ni chivinti yu ixtalaqputeꞌey. Jantu katatalhanal, va ixtatamaqxtaqtacha mas katanil. \p \v 12 ’Xlhiyucha kꞌalhiꞌachꞌantꞌaꞌutꞌikcha uxiknan yu vilanantꞌik laktꞌiyan. Payniꞌincha uxiknan yu vilanantꞌik lakatꞌun ali lakamar. Ni ay aqmoqxnuꞌ chavay talaqꞌanchaꞌancha taꞌan vilanantꞌik. Yucha ayaj lukujlata, va kꞌatsay ni jantucha maqan kataulaꞌ. \p \v 13 Tejkan ni anchanuꞌ ay tsapul tinaqmalaqachakal lakatꞌun ex niman takyauꞌal lakxkaunaꞌ ni xanati yu lhitsukul qayntaun istsꞌal. \v 14 Pero ni xanati maqxtaqnikal pakatꞌuy paqachuj tus tacha ixpaqachuj atsꞌoꞌo para lay kaltilinijꞌal taꞌan laꞌoxikantacha para kataulal lakakꞌavin. Va ixlhimaqati taꞌan kataulal ni ay tsapul. Ancha kavavakanaꞌ laꞌatꞌutu jachꞌitin apakltaun. \v 15 Ex ni tsapul xnaq kiltaxtul lhuu xkan tus tacha maqataun ay laꞌaxkan para kamamuxtul ni xanati taꞌan ixvil. \v 16 Pero ni lakatꞌun ayaj aqtayjul ni xanati. Niman lvaq tapulqal, ex ancha talaqtsꞌanqaꞌol tachun ni laꞌaxkan yu kiltaxtul ni tsapul. \v 17 Chuncha ni tsapul ayaj lukujlanil ni xanati. Ex alcha makan lhilukuj kun alati sasꞌatꞌan ni xanati. Yuꞌuncha tamakay yu lhinajun ni Dios y ox tataylhaaniy la ixchivinti Jesucristo. \c 13 \s1 Laꞌatꞌuy maqtalin \p \v 1 Ni kitꞌin xakyal laka kukuj taꞌan ixkilpaꞌ ni lakamar. Ex klaqtsꞌil ni takuklhi laqataun ay maqtaliꞌ. Va laqatujun ixꞌaqtsul ixjunita, ixlhitꞌajun maqakau ixꞌaqaloqoti. La ixꞌaqaloqoti ixꞌalin laqakau korona. Ixlakpajukꞌal laqxtoqnu chivinti yu jantu ox lhichiviniy Dios. \v 2 Ni maqtaliꞌ yu klaqtsꞌil va tacha laqataun tigre ixtasuy, la ixchꞌajaꞌ tus tacha ixchꞌajaꞌ oso ixtasuy, la ixkilna tus tacha ixkilna león. Ex ni ay tsapul maqxtaqnil ixtapꞌasta ali ixpalhachimoꞌon para kalhachimoꞌonul. \v 3 Ex klaqtsꞌinil laqataun ixꞌaqtsul ni maqtaliꞌ. Ixtasuy tacha kalaqpacheꞌekal tus kanil, pero astan palay junchoqol. Ex ni lapanakni tus taun talhilal y tachun chꞌantaun tatꞌaval. \v 4 Tatoꞌoyal ni ay tsapul, va yucha maqxtaqnil ixtapꞌasta ni maqtaliꞌ. Vachu tatoꞌoyal ni maqtaliꞌ. Tatatsoqoqtanil, va tanaul: \p —¿Taꞌayucha ay tacha yucha? ¿Taꞌayucha lay makay lhilukuj kun yucha? \p \v 5 Vachu ni ay tsapul xtaqnil lakatin ni maqtaliꞌ para ay kamakakal y jantu ox kalhichivinil ni Dios. Va xtaqnil tapꞌasta para kalhachimoꞌonul 42 malkuyuꞌ. \v 6 Chuncha aqtaylcha juniy chivinti yu jantu ox lhichiviniy Dios, jantu ox lhichiviniy ixtaqaꞌuti Dios. Jantu ox ixlhichiviniy taꞌan Dios toꞌoyakan, vachu jantu ox ixlhichiviniy tachun yu ancha tatꞌavilanal ni Dios laktꞌiyan. \v 7 Xtaqnikal lakatin kamakanil lhilukuj ixlapanakni Dios tus kalaqmaqalhajal. Vachuꞌ xtaqnikal lhuu tapꞌasta para kalhichimoꞌol taꞌoqxlaqchux lapanakni, talakachux putaulan, mas va tisuncha ixlhichivinkꞌan, mas va tisuncha palhachimoꞌon. \v 8 Tatoꞌoyal ni maqtaliꞌ tachun ni lapanakni lakamunukpaꞌ yu jantu katsꞌoqꞌulakal la ixlibro ni Sasꞌatꞌa borrego yu maqnikal. Yu talhitꞌajun jatsukunti ancha jatsꞌoqꞌulakanta mas tus tejkan jantukaꞌ ixꞌalin lakamunukpaꞌ. \p \v 9 Yu talhitꞌajun ixpaqasmaknikꞌan va kataqasmaklhi yu inchineꞌ. \v 10 Yu talhaꞌan lapanakni lakapachꞌin yuꞌuncha vachuꞌ kataꞌanaꞌ lakapachꞌin. Yu japumaqninin espada yucha vachuꞌ kapuniyaꞌ espada. Yu laqsaval ixlapanakni Dios tajunita, yuꞌuncha tsꞌanqay katamaqantaulal yu katapasayaꞌ, va katataylhaanil la ixlhakapuꞌatkꞌan. \p \v 11 Astan klaqtsꞌil alaqataun maqtaliꞌ ixpataxtuta lakatꞌun. Ixlhitꞌajun maꞌatꞌuy ixꞌaqaloqoti tacha ixꞌaqaloqoti sasꞌatꞌa borrego. Ixchiviniy tacha yu ay tsapul. \v 12 Yu ixtapꞌasta va aqstanchun tacha yu pꞌunaj maqtaliꞌ, ancha chꞌantaun ixtꞌayal. Ni anu maqtaliꞌ laqatapꞌasta jalakmakal ni lapanakni lakamunukpaꞌ ni katatoꞌoyal yu pꞌunaj maqtaliꞌ. Yucha yu laqpacheꞌekal y ixtasuy tacha kaniyaꞌ pero palay junchoqol. \v 13 Yu ataun maqtaliꞌ vachuꞌ ixmakay lajꞌay axtoqnuꞌ yu jantu aqtaun laqtsꞌinkan. Lay ixmaꞌeltajuy jikmi laktꞌiyan para katamachil lakatꞌun la ixtalakavantikꞌan tachun ni lapanakni. \v 14 Chuncha xtaqnikanta tapꞌasta para kamakal lajꞌay axtoqnuꞌ la ixlakaꞌukxpuꞌ yu pꞌunaj maqtaliꞌ. Xlhiyucha ox jalakmakanul ni lapanakni lakamunukpaꞌ. Jalaklhijunil katamakanil laqataun antivaj chuncha tacha tasuy yu pꞌunaj maqtaliꞌ yu ixlaqpaqcheꞌekal pero jantu kanil. \v 15 Vachuꞌ xtaqnikal tapꞌasta para lay kamaqloꞌol ni antivaj yu ixtꞌatasuy yu pꞌunaj maqtaliꞌ. Tus lay kachivinil ni antivaj y kamaqniꞌol tachun yu jantu katatoꞌoyal. \v 16 Yucha lhinaul kalakmuntimukꞌakal laqatamin jatsꞌoqnuti la ixmajkanajkꞌan tachun ni lapanakni, mas yu lakstꞌuniy ali yu lajꞌay, yu maꞌalinin ali yu kilpatanin, yu oqxtamatin ali yu jantu oqxtamatin kataval. \v 17 Yu jantu kalhitsukuyaꞌ ni jatsꞌoqnuti jantu lay kaꞌiyaꞌ u kastꞌayaꞌ tuꞌuchun. Ni anu jatsꞌoqnuti va ixnumero u ixtaqaꞌuti ni maqtaliꞌ. \v 18 Maqskꞌiniy jatapastakꞌati para kꞌamalaꞌasitꞌi yu inchineꞌ. Taꞌayuꞌ yu mispay, va kamalaqasil ixnumero ni maqtaliꞌ. Va xanumero lapanaki. Ni anchanuꞌ numero va 666. \c 14 \s1 Tamilpay yu 144,000 lapanakni \p \v 1 Ex klakavanal, va klaqtsꞌil ni Sasꞌatꞌa borrego ixyal laka aspajun yu junkan Sión. Ancha ixlaktꞌayal 144,000 lapanakni. La ixmuntsankꞌan ixtalhitꞌajun ixtaqaꞌuti ni Sasꞌatꞌa borrego ali ixtaqaꞌuti ixPay. \v 2 Astan ijqasmaklhi ni pꞌays ixmakatꞌajun taun tuꞌuchun laktꞌiyan tacha kamil maqataun laꞌaxkan, tacha makaliukniti ali laktꞌasati ixmakatꞌajun. Yu ijqasmaklhi va tacha lhuu arpas yu tasay lapanakni. \v 3 Ixtamilpay titaun saystꞌi milpati taꞌan vil ni Jalhachimoꞌonu Dios. Ixtamilpay la ixlakaꞌukxpukꞌan yu laꞌatꞌati talhitsukuti yu takujta ali yu pꞌuxauntꞌati ay lapanakni. Jantu matichun lay ixlaniy ni milpati, vamun yu 144,000 lapanakni yu jamalaqtaxtukal lakamunukpaꞌ. \v 4 Yuꞌuncha va yu jantu katamakal laqtaqal kun xanatin, ox jalaklhistakkal la ixjatsukuntikꞌan. Tatꞌaꞌan ni Sasꞌatꞌa borrego mas va toꞌoxtaycha puꞌan. Va chꞌantaun ixtajunita kun xalapanakni aniy lakamunukpaꞌ pero jamalaqtaxtukal para kataval tacha taun ox lapaxkan yu jamoqslanikan ni Dios ali yu Sasꞌatꞌa borrego. \v 5 La ixkilnakꞌan jantu aqtaun katakiltaxtul jalaklkanti. Jantu katalhitsukul tuꞌuchun laqtaqal. \s1 Yu tanaul ni pumatꞌutu ixmayulnin Dios \p \v 6 Astan klaqtsꞌil apumataun ixmayul Dios, ixjaltilinijꞌanta la ixtanꞌajna laktꞌiyan. Ixlhaꞌanta yu laqsastꞌi chivinti yu la ox yu jantu miꞌojoy. Va para kalaqputeꞌenil tachun ni lapanakni yu tavilanal lakamunukpaꞌ, mas va toꞌoxtaycha palhachimoꞌon, mas va tisuncha lhichivin yu tachiviniy, taꞌoqxlaqchux lapanakni. \v 7 Pꞌays ixchiviniy, va najun: \p —¡Katꞌoꞌoyatꞌik ni Dios kun talhanti! ¡Chavay va laqchaꞌalcha julchan para kamukꞌanil laqtaqal ni lapanakni yu tapaxtoqniy! ¡Katꞌoꞌoyatꞌik, va yucha makal laktꞌiyan ali lakatꞌun ali lakamar ali laqxqatij! \p \v 8 Astan chinchaꞌal aqayntaun ixmayul Dios, va najun: \p —¡Chavay taqtalcha, va taqtalcha, talaqalhiꞌolcha ni ay putaulan Babilonia! Va jamamaqtaqalhinil taꞌoqxlaqchux lapanakni lakamunukpaꞌ. Va tacha kalakmalanil jaꞌoqnuti kun ixlhiꞌotꞌati. \p \v 9 Astan vachuꞌ chinchal aqayntaun ixmayul Dios, yu pumatꞌutunuꞌ, pꞌays ixchiviniy, va najun: \p —Jantu ox yu katatoꞌoyayaꞌ ni maqtaliꞌ ali ixꞌantivaj yu ixtꞌatasun. Vachuꞌ jantu ox yu katalaqaꞌiyaꞌ ixjatsꞌoqnuti la ixmuntsan u la ixmakaꞌ. \v 10 Yuꞌuncha katalaqaꞌiyaꞌ ixlhilukuj Dios. Va tacha kataꞌoqyaꞌ pꞌays maqanlqajnati yu jalaꞌoxinti laka vaso. Katamaqanlqajnanaꞌ laka azufre, va pꞌays maqtajita la ixtalakavantikꞌan ixmayulnin ni Dios ali yu Sasꞌatꞌa borrego. \v 11 Xajin ni lapanakni yu katalaqaꞌiyaꞌ jamaqanlqajnati katantꞌaqstꞌayaꞌ talman mas va tavanancha y jantu aqtaun katamaqtayaꞌ. Yuꞌuncha jantu katastaknanaꞌ mas tsꞌis, mas tunkuj. Va por tatoꞌoyal ni maqtaliꞌ ali ixꞌantivaj y talaqaꞌil xajatsꞌoqnuti ixtaqaꞌuti la ixlakatunajkꞌan. \v 12 Xlhiyucha maqskꞌiniy katamaqantꞌaqnil ixlapanakni Dios, yu tamakay yu lhinajun, yu ox tataylhaꞌan kun Jesucristo. \p \v 13 Ex ijqasmaklhi chivinti yu minchal laktꞌiyan, va kijunil: \p —Katsꞌoqꞌulatꞌi ni aniy chivinti: “Chavay katalhiꞌachantajuyaꞌ tachun yu taniy incha chꞌantaun tajunita kun ni Jalhachimoꞌonu Jesús.” Najun ni Espíritu yuꞌuncha katastaknanacha, jantucha katatapatsayaꞌ. Ox lhitapatsa tamakal aniy lakamunukpaꞌ, xlhiyucha ancha katalaqaꞌiyaꞌ yu lajꞌox. \s1 Xajaxqanti lakamunukpaꞌ \p \v 14 Ex klakavanal y klaqtsꞌil taputsꞌi yu ox xutꞌutꞌu. La ixꞌukxna ni laka taputsꞌi ancha ixvil qayntaun yu ixtasuy tacha Sasꞌatꞌa Lapanaki. La ixꞌaqtsul ixlhaꞌanta laqataun korona si oro. Ixchꞌapalhaꞌanta aqxtaun chitaj yu ox kikxtuy. \v 15 Ex chuncha la ixchaqaꞌ ni Dios takyautaxtul aqayntaun ixmayul Dios. Pꞌays ixmatꞌasay, junil yu ixvil laka taputsꞌi: \p —¡Kꞌamapꞌatsꞌatꞌi ni minchitaj, kꞌaxꞌaꞌitꞌicha yu jaxqanti. Laqchaꞌalcha julchan para kꞌamaꞌatꞌi, oxicha katꞌata! \p \v 16 Chuncha yu ixvil la ixꞌukxna laka taputsꞌi matajul ixchitaj lakatꞌun. Ex taꞌakapuchun ni lakamunukpaꞌ jaxqananꞌokalcha. \p \v 17 Ex taxtul aqayntaun ixmayul Dios ni anchanu chaqaꞌ laktꞌiyan. Vachu ixlhaꞌanta aqxtaun chitaj yu ox kikxtuy. \v 18 Vachu taxtul aqayntaun ixmayul Dios ni laka altar. Yucha ixlhichimoꞌoy ni jikmi. Pꞌays pukiltꞌasanil, junil ni mayul yu ixlhaꞌanta chitaj, va naul: \p —¡Kꞌalaqchꞌaqxpꞌuxnincha ixlaqapꞌu ni uva yu alin lakamunukpaꞌ! Oxicha katꞌata xaꞌunikan. \p \v 19 Ex ni mayul matajul ixchitaj lakatꞌun, va pꞌuxꞌolcha ni uva. Va lakataun mujul xaꞌunikan taꞌan xapachꞌikni uva. Ancha tus ox pꞌal ixvil ixlhilukuj ni Dios. \v 20 Ni uva laqpichꞌaqxkal ixlhimaqspaꞌ taꞌan ay putaulan. La xapachꞌikni tixajchal maqataun maqaꞌay laꞌaxkan si jakꞌalnan. Jaltanal tus 300 kilometros ixpuꞌayaxtu ixjunita, ixtalmanixtu tacha ixqaltsꞌan laqataun juki. \c 15 \s1 Pumatujun ixmayulnin Dios yu talhimin maqanlqajnati \p \v 1 Ni laktꞌiyan klaqtsꞌil ataun ay tuꞌuchun, yu kitꞌin tus vak ijkꞌatsal. Klaqtsꞌil pumatujun ixmayulnin Dios, si ixtalhaꞌanta laqatamin maqanlqajnati. Yucha va yu kapumamaktayacha ni Dios ixlhilukuj yu kalaqxtaqniyaꞌ ni lapanakni. \p \v 2 Vachuꞌ klaqtsꞌil taun lakamar tacha spejo, va ixlaqlhiyal jikmi. Ancha ixtayanal lapanakni yu tamaqalhajal ni ay maqtaliꞌ ali ixꞌantivaj ali ixnumero tejkan talachꞌapal. Tachun si ixtachꞌapalhaꞌanta arpas yu Dios jaxtaqnil. \v 3 Ixtamilpay ixmilpati ni Moisés yu ixtapatsaniy Dios, ali ixmilpati ni Sasꞌatꞌa borrego, va ixtanajun: \q1 Dios, uxintꞌi tachun axtoqnuꞌ yu makꞌay va si lajꞌay. \q1 Uxintꞌi unitꞌa ay Jalhachimoꞌonu Dios, chux lay makꞌay. \q1 Uxintꞌi vas makꞌay tachun milhitapatsa. \q1 Xajalhachimoꞌonuꞌ kꞌatꞌi taꞌoqxlaqchux lapanakni. \q1 \v 4 Jalhachimoꞌonuꞌ, ¿taꞌayucha jantu ay makaputun mintaqaꞌuti? \q1 ¿Taꞌayucha jantu katoꞌoyan? \q1 Vamun uxintꞌi lhitꞌaunꞌoꞌoy yu lajꞌox. \q1 Taꞌoqxlaqchux lapanakni katalaqminan, katatoꞌoyayan. \q1 Takꞌatsay ni ox pꞌuxkꞌaulaqtsꞌin laqtaqal. \p \v 5 Astan klaqtsꞌil talaqltiꞌal taꞌan toꞌoyakan Dios ni chaqaꞌ yu talhipaqay laqchꞌiti. \v 6 Ancha tataxtul ni pumatujun ixmayulnin Dios yu ixtalhitꞌajun laqatujun maqanlqajnati. Ixtaꞌulata yu kꞌus xnapapa laqchꞌiti. Ixjalhitampachꞌikanta kun cinturón yu oro. \v 7 Ex xaqayntaun yu laꞌatꞌati talhitsukuti yu takujta jamaqxtaqnil laqatamin vaso yu jamakanti kun oro ni pumatujun mayulnin. Pꞌal ixtavilanal ixlhilukuj Dios yu tꞌajun mas va tavanancha kaval, jantu aqtaun katamaktal. \v 8 Ni chaqaꞌ tus puꞌaqtsaunꞌol jin yu minchal ixꞌayaxtu ali ixtapꞌasta ni Dios. Jantu matichun lay ixtanuyachal, pꞌunaj maqskꞌiniy katamaktaꞌelal ni putujun maqanlqajnati yu ixtalhaꞌanta ni qayntujun mayulnin. \c 16 \s1 Xavasos maqanlqajnati \p \v 1 Ex ijqasmaklhi la ixchaqaꞌ Dios ixjamatꞌasakan kun pꞌays chivinti ni pumatujun mayulnin, ixnaunkan: \p —Kapꞌintꞌikcha laqxteqenin lakatꞌun ni laqatujun vasos yu pꞌal tavilanal ixlhilukuj ni Dios. \p \v 2 Ex yu xapꞌunaj ixmayul Dios va alcha laqxteqemanaꞌ lakatꞌun ixlhilukuj ni Dios laka vaso. Ex tachun ni lapanakni yu ixtalhitꞌajun ixjatsꞌoqnuti ni maqtaliꞌ y vachu yu tatoꞌoyal ixꞌantivaj ni yucha, yuꞌuncha niman talakaxajchil lakapuchꞌiti yu pꞌays xkay. \p \v 3 Taval aqayntaun ixmayul Dios laqxteqemajꞌal la ixvaso ixlhilukuj ni Dios taꞌan la ixꞌukxna lakamar. Ex ni xkan tapalal jakꞌalnan tacha ixjakꞌalna qayntaun janiniꞌ. Tachun talhitsukuti yu alin lakamar taniꞌol. \p \v 4 Tejkan ixtaꞌantacha yu qayntꞌuy ex aqayntaun ixmayul Dios laqxteqemajꞌal la ixvaso ixlhilukuj ni Dios tachun laꞌaxkan y vachu tachun laqxqatij. Ex si tatapalal jakꞌalnan. \v 5 Ex ijqalasmaklhi ixmayul Dios yu laqalhil ni xkan, va naul: \p —Uxintꞌi, kiJalhachimoꞌonu Dios kꞌatꞌi, uxintꞌi va yu ixtꞌaꞌun maqancha, mas chavaycha, mas va tavanancha. Uxintꞌi tachun laqlaꞌoxiy, va ox lakmukꞌay ni aniy jamaqanlqajnati. \v 6 Yuꞌuncha talhavanal ixjakꞌalnankꞌan milapanakni ali ixjakꞌalnankꞌan yu ixtalaqputeꞌey minchivinti tejkan tamaqnil. Chavaycha uxintꞌi jalakmaꞌotꞌuy jakꞌalnan, chuncha tapaxtoqniy katalaqaꞌil maqanlqajnati. \p \v 7 Vachuꞌ ijqasmaklhi chivinchoqokal tus laka altar, va naul: \p —¡Laqsaval, Jalhachimoꞌonu Dios kꞌatꞌi, uxintꞌi chux lay makꞌay. Vas pꞌuxkꞌaulaqtsꞌin laqtaqal yu tapaxtoqniy! \p \v 8 Tejkan ixꞌantacha yu qayntꞌutu ixmayulnin Dios, ex aqayntaun ixmayul laqxteqemajꞌal la ixvaso ixlhilukuj ni Dios ni laka julchan. Chuncha ni julchan lhitsukul tapꞌasta para kajalaqxaval lapanakni kun jikmi. \v 9 Ni lapanakni pꞌays ixtaꞌichiy kun ixkilmaknauxtu ni julchan. Mas vamun Dios lhitꞌajun tapꞌasta para kamalaqachanil jamaqanlqajnati, ni lapanakni vamun laqxtoqnuꞌ chivinti tajunil ni Dios. Jantu katamapaxal ixjatapastakꞌatkꞌan, jantu katatoꞌoyal ni Dios. \p \v 10 Tejkan ixꞌantacha ni qayntꞌati ixmayulnin Dios ex aqayntaun ixmayul laqxteqemajꞌal la ixvaso ixlhilukuj ni Dios taꞌan jalhachimoꞌonun ni maqtaliꞌ. Ex tus taꞌakapuchun taꞌan lhachimoꞌonun putsꞌisꞌol. Chuncha ni lapanakni yu tatoꞌoyal tus ixtapatsꞌakꞌamay isimaꞌatkꞌan por ixkayaxtu. \v 11 Mas chuncha val, jantu katamakauntijlal ixtalaqalhinkꞌan. Vamun laqxtoqnuꞌ chivinti tajunil ni Dios yu vilchal laktꞌiyan por pꞌays ixtaxkaniy ixlakapuchꞌitkꞌan. \p \v 12 Tejkan ixꞌantacha ni qaynkis ixmayulnin Dios ex aqayntaun ixmayul laqxteqemajꞌal la ixvaso ixlhilukuj ni Dios taꞌan ay laꞌaxkan yu junkan Eufrates. Tachun ni xkan tus xixꞌol. Xlhiyucha ni lajꞌay jalhachimoꞌonun yu takuktachal, taꞌan putꞌakꞌuta julchan, lay talaqpusa para katachinchal. \p \v 13 Ex klaqtsꞌil laꞌatꞌutu espíritus yu ixtalaktuꞌunun, ixtatasuy tacha terunin. Laqataun taxtul la ixkilna ni ay tsapul, yu alaqataun taxtul la ixkilna ni maqtaliꞌ. Yu ataun taxtul la ixkilna ni lapanaki yu najun ni laqputeꞌey ixchivinti Dios mas jantu laqsaval kaval. \v 14 Yuꞌuncha va ixꞌespírituskꞌan ni aqmoqxnun yu lay tamakay lajꞌay axtoqnuꞌ. Yuꞌuncha jalaqmaqxtoꞌa ni lajꞌay xajalhachimoꞌonun taꞌakapuchun lakamunukpaꞌ. Najun kataꞌal makanan lhilukuj ni anchanu julchan tejkan kaminaꞌ ni ay Jalhachimoꞌonu Dios yu lhitajun tachun tapꞌasta. \v 15 Jesucristo najun: “Kꞌamakꞌatꞌik kuenta. Ni kitꞌin tsꞌalaj kakchinaꞌ tacha qayntaun alhavanaꞌ. Ox kaxajtachal ni lapanaki yu ox kꞌatsajvil y ox ulata ixlaqchꞌiti. Ex jantu katijuntayal tiꞌasas y jantu kalhitamaxanil.” \p \v 16 Ex jamaqxtoqkal ni jalhachimoꞌonun taꞌan junkan Armagedón laka lhihebreo. \p \v 17 Tejkan ixꞌantacha yu qaynchaxan ixmayulnin Dios ex yu aqayntaun ixmayul laqxteqemajꞌal la ixvaso ixlhilukuj ni Dios laka unin. Ex makatꞌaul taun pꞌays chivinti laqa chaqaꞌ, taꞌan jalhachimoꞌonun Dios, va naul: \p —¡Tachun tamaktaꞌolcha! \p \v 18 Chuncha alil makaliukniti, pꞌays chivinkal, makatꞌaul taun pꞌays jamaxkan, vachu jaxkapꞌiknil lakatꞌun. Ayaj pꞌays jaxkapꞌiknil tus jantu aqtaun chuncha kaxkapꞌiknil mas tus tejkan puꞌaqtaynil tatsukuy lapanakni lakamunukpaꞌ. \v 19 Ex ni ay putaulan tapucheꞌel tus pumaꞌatꞌutu val. Tachun putaulanaxna yu alin lakamunukpaꞌ talaqcheꞌetamaꞌol. Dios pastakꞌol tachun ixtalaqalhin ni ay putaulan Babilonia. Ex maꞌotuꞌol tachun xaxkan uva yu ixtajun laka vaso yu ixlhilukuj Dios. \v 20 Ex tachun lakatꞌun yu ixtavilanal la ixtanꞌajna lakamar ali vachu aspajunaxnan, si valiꞌiy vak talaqmixlhi. \v 21 Ex patajul lajꞌay chajꞌiti ni lakatꞌun taꞌan ixtavilanal ni lapanakni tus tꞌuy pꞌuxaun kilos istsꞌinkꞌixtu laqatamin. Ni lapanakni ayaj pꞌays ixtamaqanlqajnan, xlhiyucha ayaj laqxtoqnuꞌ tajunil ni Dios. \c 17 \s1 Ni ay putaulan va tacha maqtaqalhini xanati \p \v 1 Ex chuncha mil xaqayntaun yu pumatujun ixmayul Dios yu ixtalhitꞌajun laqatujun vasos yu ixputajun ixlhilukuj Dios. Va kijunil: \p —Katꞌatꞌi aniy. Kitꞌin kakmasuniyan tacha Dios kamukꞌaniyaꞌ ixmaqanilqajnati ni anu maqtaqalhini xanati yu vil la ixꞌukxna lakamar. \v 2 Ni xajalhachimoꞌonun lakamunukpaꞌ tamakal laqtaqal kun anu xanati. Xalapanakni lakamunukpaꞌ va tacha tataꞌapꞌal kun ixlhiꞌotꞌati tejkan tamakal laqtaqal kun yucha. \p \v 3 Chuncha ixmayul Dios kilhaꞌal lakakꞌavin, ancha ni Espíritu kimasunil tuꞌuchun. Ancha klaqtsꞌil qayntaun xanati ixputaukꞌalhaꞌanta laqataun xlapul maqtaliꞌ. Taꞌakchun ixlakatunaj ni maqtaliꞌ ixlaqatsꞌoqmukꞌakanta taqaꞌuti yu jantu ox lhichiviniy Dios. Ixlhitꞌajun laqatujun ixꞌaqtsul ali maqatujun ixꞌaqaloqoti. \v 4 Ni anu xanati ixlakayal kun aqxtaun laqchꞌiti yu ixlhimanikanta xlapul ali stꞌunuu. Vachuꞌ ixlakaxantilakanta kun oro ali chiyux yu laqlhuu xtapal ali yu laqspututu kꞌuliksnaꞌ chiyux. Vachuꞌ ixchꞌapata laqataun vaso yu jamakanti kun oro. Tus pꞌal ixvil tachun ixtalaqalhin yu makal kun joꞌakna. \v 5 La ixmuntsan ixmuntijukꞌal laqataun taqaꞌuti yu jantu mispakan, va naunputun: “Ay putaulan Babilonia, ixnatikꞌan tachun maqtaqalhinin xanatin. Vachu ixnati tachun laqtaqal yu tamakay xalapanakni lakamunukpaꞌ.” \v 6 Astan ikmakal kuenta ni anu xanati ox taꞌapꞌan ixjunita. Ixlhitaꞌapꞌata ixjakꞌalnankꞌan ixlapanakni Dios yu jamaqnikal por ixtalhichiviniy ni Jesucristo. Tejkan klaqtsꞌil tus taun klhilal. \v 7 Ni mayul kijunil: \p —¿Valiꞌiycha tus taun lhilay? Kitꞌin kajkunan para kamalaꞌasitꞌi ni anu xanati ali yu maqtaliꞌ yu putaukꞌalhaꞌanta yu lhitꞌajun laqatujun ixꞌaqtsul ali maqakau ixꞌaqaloqoti. \v 8 Ni maqtaliꞌ yu laqtsꞌi yucha ixtꞌajun pꞌunaj pero chavay jantucha tꞌujuꞌ. Yucha katakukchoqoyaꞌ la xajapoꞌan yu la pulman. Ex astan kamiꞌoyaꞌ. Tejkan puꞌaqtaynil ni lakamunukpaꞌ lati lapanakni jatsꞌoqꞌulakal ixtaqaꞌutkꞌan laka libro yu masuy taꞌayucha katsukuyaꞌ. Tachun yu jantu katsꞌoqꞌulakal ancha tus taun katalhilayaꞌ tejkan katalaqtsꞌinaꞌ ni maqtaliꞌ yu ixtꞌajun pꞌunaj, chavay nitacha, pero aaqtaun katsukuchoqoyaꞌ. \p \v 9 ’Tsꞌanqay jatapastakꞌati para kamalaꞌasitꞌi: Yu laqatujun ixꞌaqtsul naunputun laqatujun aspajun taꞌan vil ni xanati. \v 10 Vachu naunputun qayntujun yu lajꞌay jalhachimoꞌonun. Qaynkis tamaqatsꞌanqal ixpalhachimoꞌonkꞌan. Qayntaun chavaycha tajun. Yu aqayntaun jantukaꞌ min jalhachimoꞌon. Tejkan kaminaꞌ jantu maqan kalhachimoꞌonunaꞌ. \v 11 Tejkan katapasayacha qayntujun jalhachimoꞌonun, ex kaꞌalinchoqoyaꞌ qayntaun yu ixꞌalin. Yucha ni maqtaliꞌ yu ixtꞌajun maqancha yu chavay jantucha tꞌujuꞌ. Va chꞌantaun kun yu qayntujun. Kanichoqoyaꞌ tejkan kaminchoqoyaꞌ jalhachimoꞌon. \p \v 12 ’Yu maqakau ixꞌaqaloqoti ni maqtaliꞌ yucha naunputun qaynkau jalhachimoꞌonun pero jantukaꞌ talaqaꞌiy ixpalhachimoꞌonkꞌan. Vamun taun panchꞌix katalhachimoꞌonunaꞌ chꞌantaun kun ni maqtaliꞌ. \v 13 Yuꞌuncha tachun va chꞌantaun ixjatapastakꞌatkꞌan y tachun ixpalhachimoꞌonkꞌan si katamaqxtaqniyaꞌ ni maqtaliꞌ. \v 14 Katalaqataqyaꞌ ni Sasꞌatꞌa borrego pero yucha kalaqmaqalhajayaꞌ. Yucha vamun yuꞌ ay Jalhachimoꞌonuꞌ junita, apalay ay xajantu tachun jalhachimoꞌonun. Ixlapanakni yu chꞌantaun tatꞌaꞌalinta, yuꞌuncha va jalaksakta, jalakjuntaꞌita, y ox tataylhaanita. \p \v 15 Vachu ni ixmayul Dios kijunil: \p —Ni xkan yu xalaqtsꞌin yu puvil ni maqtaqalhini xanati yucha naunputun pumalhuu putaulanaxna, oqxlaqlhuu lapanakni, yu lakalhuu minchal, yu tachiviniy pulhuu lhichivin. \v 16 Ni maqakau aqaloqoti yu xalaqtsꞌin ali yu maqtaliꞌ, yuꞌuncha kataxkayyaꞌ ni anu maqtaqalhini xanati. Maqaꞌasas katamakaunaꞌ, kataꞌuniyaꞌ ixvakax, ex katalaqxavayaꞌ laka jikmi. \v 17 Ni Dios jalakmanunil jatapastakꞌati la ixjalhanutkꞌan para katamakal yu lhinajun ni yucha. Vachuꞌ para chꞌantaun kataval ixjatapastakꞌatkꞌan. Ex chuncha katamaqxtaqniꞌoyacha tachun ixpalhachimoꞌonkꞌan ni maqtaliꞌ tus tejkan katapasaꞌoyaꞌ tachun yu Dios najun katapasal. \v 18 Ni maqtaqalhini xanati yu xalaqtsꞌin, yucha naunputun yu ay putaulan yu jalaklhichimoꞌoy tachun jalhachimoꞌonun yu alin lakamunukpaꞌ. \c 18 \s1 Talaqcheꞌeꞌol yu ay putaulan Babilonia \p \v 1 Astan vachuꞌ klaqtsꞌil aqayntaun ixmayul Dios yu minchal laktꞌiyan yu ixlhitꞌajun lhuu tapꞌasta. Taꞌakchun ni lakamunukpaꞌ tus tꞌoqx tapulkuꞌol por ixmaklku. \v 2 Yucha pꞌays pukiltꞌasal, va naul: \p —¡Chavay taqtalcha, va talaqcheꞌeꞌojotacha ni ay putaulan Babilonia! Val ixchaqakꞌan aqmoqxnun, ancha tavilanalcha tachun yu jantu lajꞌox espíritus ali tsꞌoꞌon yu jantu lajꞌoxi yu tus jalhitsꞌisiti tatasuy. \v 3 Xalapanakni lakamunukpaꞌ va tacha tataꞌapꞌal kun ixlhiꞌotꞌati tejkan tamakal laqtaqal kun yucha. Tachun yu lajꞌay lhachimoꞌonun si tamakal laqtaqal kun yucha. Tachun yu jastꞌanan aniy lakamunukpaꞌ si taval maꞌalinin por ni tumin yu minchal kun laqtaqal yu ancha makakal. \p \v 4 Astan ijqasmaklhi ataun yu pꞌays chivinil laktꞌiyan, va naul: \p —¡Tachun yu kilapanakni untꞌatꞌik, katꞌaxtꞌutꞌikcha, kamakꞌauntꞌikcha ni anchanu ay putaulan! Jantu kꞌamakꞌatꞌik laqtaqal tacha yu tamakay ni yuꞌuncha para jantu katꞌalaꞌaꞌitꞌik ixmaqanlqajnatkꞌan. \v 5 Ni Dios lakmakaniy kuenta ixlaqtaqalkꞌan. Va tus laktꞌiyan chaanꞌol ixtalaqalhinkꞌan. \v 6 Kaxtꞌaqnitꞌik ni anchanu putaulan jamaqanlqajnati chuncha tacha jalaqxtaqnil yu alati. Tsꞌanqay kalaqaꞌil aqtꞌuy chuncha tacha makal. Va tacha kꞌalaꞌoxinitꞌik ixlhiꞌotꞌati yu apalay pꞌays, aqtꞌuy chuncha ixtalhavaxtu tacha jaxtaqnil alati para kaꞌoqlhi. \v 7 Yucha ay makakal, makal laqtaqal kun achati tacha ay maꞌaliꞌ. Chavay vachu va chuncha kaxtꞌaqnitꞌik maqanlqajnati ali jamaqaniti. Yucha najun la ixjalhanuti: “Kitꞌin ikvil aniy tacha ay jalhachimoꞌonuꞌ, jantu tiyau kakval, jantu aqtaun kakmaqaninanaꞌ.” \v 8 Xlhiyucha taun julchan kachinaꞌ tachun ixmaqanlqajnati. Taun tsꞌalaj kachinaꞌ ixlhinin, ixmaqanlqajnati, ali ixchavan. Astan kalaqxavakanaꞌ laka jikmi. Lhuu tapꞌasta lhitꞌajun ni Dios yu mukꞌaniy ixlaqtaqal. \p \v 9 Xalhachimoꞌonun aniy lakamunukpaꞌ, va laqaꞌachati tamakal laqtaqal kun yucha kun ay maqaliti. Yuꞌuncha ayaj katamaqaninanaꞌ y katalhiqalhunaꞌ tejkan katalaqtsꞌiniyaꞌ xajin yu kamintachal taꞌan katsukuyaꞌ laqxaunaꞌ. \v 10 Tus saq katatayayaꞌ ixlhimaqati, tus kataxkapꞌiknanaꞌ ixtalhantikꞌan y katanaunaꞌ: \p —¡Paynicha, paynicha yu ay putaulan Babilonia, ayaj lhuu tapꞌasta ixlhitꞌajun! Chavay va taun tsꞌalaj chil tachun ixmaqanlqajnati. \p \v 11 Yu jastꞌanan lakamunukpaꞌ, chavaycha jantucha matichun kaꞌalinaꞌ yu lay kaꞌil ixlhistꞌatkꞌan. Xlhiyucha katamaqaninanaꞌ y kataqalhunaꞌ. \v 12 Ancha chux ixtastꞌay. Ixtastꞌay oro ali plata ali lajkꞌus chiyux yu laqlhuu xtapal ali yu laqspututu kꞌuliksnaꞌ chiyux. Vachu ixtastꞌay ox laqchꞌiti yu lino junkan, ali stꞌunuu laqchꞌiti, ali kꞌus laqchꞌiti yu seda junkan ali xlapul laqchꞌiti. Ixtastꞌay pulhuu kꞌiu yu sꞌejenꞌe, ali axtoqnu yu jamakanti kun yu marfil junkan, ali yu jamakanti kun kꞌiu yu laqlhuu ixtapal, ali cobre ali tsasnati yu hierro ali yu kꞌus chiyux yu marmol junkan. \v 13 Vachuꞌ ixtastꞌay kanela, ali yu lhilaꞌoxikan vayti, ali pun, ali yu sꞌejenꞌe, ali xaxkan uva, ali aceite, ali ox harina kun trigo, ali vakaxna kun borregos, jukin kun karretas. Vachu ixtastꞌay lapanakni para kalakmapatsakal. \v 14 Katanaunaꞌ, kajunkanaꞌ ni ay putaulan: \p —Tachun axtoqnuꞌ yu ayaj ixmaqamayan chavay jantucha maꞌalin. Tachun axtoqnuꞌ yu lajkꞌus y tachun mimaꞌaliti maqatsꞌanqaꞌotacha. Chavay jantucha kꞌalhitsꞌukꞌuchꞌoꞌoyeꞌe. \p \v 15 Tachun ni anchanu jastꞌanan yu ox ixtapulhajay ixlhistꞌatkꞌan, yuꞌuncha katatalhauniyaꞌ ixmaqanlqajnatkꞌan ni ay putaulan. Xlhiyucha katatayanta maqati, katamaqaninanaꞌ, kataqalhunaꞌ, katanaunaꞌ: \p \v 16 —¡Paynicha, paynicha, ay putaulan Babilonia! Xalapanakni ixtalakatayay kun yu kꞌus laqchꞌiti yu lino junkan, ali yu pꞌays xlapul laqchꞌiti ali yu stꞌunuu. Ixlakaxantilakanta kun oro ali chiyux yu laqlhuu xtapal ali laqspututu kꞌuliksnaꞌ chiyux. \v 17 ¡Va taun tsꞌalaj tsꞌanqaꞌol tachun ixmaꞌaliti! \p Tachun yu tamaltanay barcos ali yu ancha tapuꞌan, tachun yu tatapatsay lakamar, yuꞌuncha va tatayaꞌol ixlhimaqati ni putaulan. \v 18 Tejkan talaqtsꞌil xajin ni putaulan yu ixtꞌajuncha laqxaunaꞌ, tachun talaktꞌasal, va tanaul: \p —¿Tas ancha alin ataun putaulan tacha ni anuꞌ ay putaulan? \p \v 19 Ex chuncha tamaqantꞌaqstꞌal pꞌoqxni talman, jalakpamukꞌakal la ixꞌaqtsulkꞌan. Pꞌays tamaqaninil, taqalhul, va tanaul: \p —¡Paynicha, paynicha ni ay putaulan! Tachun lapanakni yu tatapatsay lakamar si maꞌalinin taval por ixmaꞌaliti ni yucha. Chavay va taun tsꞌalaj tsꞌanqaꞌol ixmaꞌaliti. \p \v 20 Uxiknan yu vilanantꞌik laktꞌiyan, kalhiꞌachꞌantꞌaꞌutꞌik. Vachuꞌ kalhiꞌachꞌantꞌaꞌutꞌik uxiknan yu ixlapanakni Dios untꞌatꞌik, yu Cristo tamalaqachan, ali yu laqpꞌutꞌeꞌeyatꞌik ixchivinti Dios. Va por uxiknan ni Dios mukꞌanil ixlaqtaqal ni ay putaulan, mukꞌanil ixmaqanlqajnati. \p \v 21 Ex chuncha ostayal qayntaun ixmayul Dios yu ixlhitꞌajun lhuu tapꞌasta. Saklhi laqataun ay chiyux tacha laqataun chiyux yu pulaqsvaꞌakan trigo, va tanqalhul lakamar. Ex naul: \p —Chuncha tacha xaktanqalhuy ni chiyux, vachu chun katanqalhukanaꞌ ni ay putaulan Babilonia. Ex ancha kalaqmixacha y jantucha aqtaun katemachoqokanaꞌ. \v 22 Tachun yu xajasanti ni arpas ali yu lakstꞌuniy sqol ali yu ay sqol ali yu tamilpay, yucha jantucha aqtaun kaqasmajkanaꞌ laka putaulan. Yu xamaestros lhitapatsa jantucha katataulaꞌ. Vachu jantucha kaqasmajkanaꞌ yu pulaqsvaꞌakan trigo. \v 23 Tachun ixmaklku jantucha aqtaun kamaqtaychoqoyaꞌ. Vachu jantucha kaꞌalinaꞌ lakxtuklati laka putaulan. Chuncha kunaꞌ mas ayaj lhuucha tapꞌasta ixtalhitꞌajun ni jastꞌanan yu ancha ixtavilanal. Vachu jalakmakanul kun jachavanti xalapanakni taꞌakapuchun ni lakamunukpaꞌ. \p \v 24 Ni anchanu ay putaulan, va ancha taꞌan tanil ixlapanakni Dios ali yu ixtalaqputeꞌey ixchivinti. Ancha temakal ixjakꞌalnankꞌan tachun yu jalaqmaqnikal lakamunukpaꞌ. \c 19 \s1 Ay tamakay Dios laktꞌiyan \p \v 1 Ex astan ijqasmaklhi ixchivintikꞌan pumalhuu lapanakni laktꞌiyan tus pꞌays tapukiltꞌasal, va tanaul: \q1 ¡Ay kamakakal ni Dios! Ni kiDioskꞌan vamun yuꞌ lay jamalaqtaxtunun, vamun yuꞌ ay junita, lhitꞌajun tachun tapꞌasta. \q1 \v 2 Yucha si vas makay tejkan mukꞌay laqtaqal. \q1 Va mukꞌanil ixmaqanlqajnati ni anu putaulan yu tacha maqtaqalhini xanati. \q1 Ancha jalakltꞌilhil ni lapanakni por ixlaqtaqalkꞌan. \q1 Ancha jalaqmaqnikal yu ixtalaqputeꞌey ixchivinti Dios, \q1 xlhiyucha jaxtaqnil ixmaqanlqajnatkꞌan. \p \v 3 Vachu tanaul: \p —¡Ay kamakakal ni Dios! Ancha ni xajin va katantꞌaqstꞌayaꞌ mas va tavanancha kaval, yu jantu aqtaun katamaktal. \p \v 4 Ex ni pꞌuxauntꞌati xapaynin ali yu laꞌatꞌati talhitsukuti yu takujta, yuꞌuncha tatalakaputatamal lakatꞌun. Tatoꞌoyal ni Dios yu vil taꞌan jalhachimoꞌonun, tanaul: \p —¡Va chuncha kavalcha! ¡Ay kamakakalcha ni Dios! \p \v 5 Ancha taꞌan jalhachimoꞌonunkan xajchil taun pꞌays chivinti, va naul: \q1 Ay kꞌamakꞌatꞌik kiDioskꞌan, \q1 tachun ni uxiknan yu tꞌapꞌatsꞌaniyatꞌik ali tꞌoꞌoyayatꞌik, \q1 mas va yu lakstꞌuniy untꞌatꞌik ali yu lajꞌaynin untꞌatꞌik. \s1 Kalakxtuklayaꞌ yu junkan Sasꞌatꞌa borrego \p \v 6 Ex ijqasmaklhi tus tacha katalakchivinil lhuu lapanakni tacha tejkan makatꞌajun maqalhuu laꞌaxkan. Kun pꞌays laktꞌasati tacha tejkan tꞌasay maxkan, va tanaul: \q1 ¡Ay kamakakal Dios! \q1 Chavay aqtaynitacha jalhachimoꞌonun ni kiDioskꞌan yu lhitꞌaunꞌojoy tapꞌasta. \q1 \v 7 Chavay kalhiꞌachantajuu kun lhuu achati y ay kamakau ni Dios. \q1 Lakachilcha ni julchan tejkan kalakxtuklayaꞌ pumataun yu junkan Sasꞌatꞌa Borrego. \q1 Va katꞌatsukuyacha ni jatsiꞌi yu ixnavin \q1 yu kꞌus lakatayaycha para katꞌaꞌal. \q1 \v 8 Ni jatsiꞌi xtaqnikal lakatin para kalakatayal kun yu kꞌus laqchꞌiti, \q1 yu olaqlnaꞌ, yu jamakanti kun ox lino, pꞌays snapapa. \m (Yu kꞌus lino naunputun ni ixlapanakni Dios jantu katalhitsukul laqtaqal la ixjatsukuntikꞌan.) \p \v 9 Ex astan ni ixmayul Dios kijunil: \p —Katsꞌoqꞌulatꞌi: “Ayaj katalhiꞌachantajuyaꞌ ni lapanakni yu jalakjuntaꞌikal laka kꞌatan taꞌan lakxtuklay yu junkan Sasꞌatꞌa borrego.” \p Vachu kijunil: \p —Yu aniy chivinti, yucha va ixchivinti Dios, jantu jalaklkanti kaval. \p \v 10 Ex kitꞌin niman iktalakaputatamal lakatꞌun taꞌan ixyal ixmayul Dios para kaktoꞌoyal. Pero yucha kijunil: \p —¡Jantu chun kꞌalatꞌi! Kitꞌin vachu va mintꞌaꞌoqxtamati kunita, vachu va chun tacha uxintꞌi. Vachu tacha metꞌalaqaunin yu tataylhaꞌan lhichivinin Jesucristo. ¡Katꞌoꞌoyatꞌi Dios! \p Ni anchanu chivinti yu lhichiviniy Jesucristo va yucha yu maqancha talhichivinil yu ixtalaqputeꞌey ixchivinti Dios. \s1 Yu ixputaukꞌay yu xnapapa juki \p \v 11 Ex klaqtsꞌil ni laktꞌiyan lvaq ixlaqltiꞌay. Ancha klaqtsꞌil laqataun xnapapa juki, ixpujukꞌal qayntaun lapanaki. Yucha ixtaqaꞌuti junkan yu Lay lhakapuꞌankan, vachu junkan yu Laqsaval. Yucha vas makay tejkan mukꞌay laqtaqal, vachuꞌ tejkan makay lhilukuj. \v 12 La ixlaqchul tus ixlaqmaqtajiy tacha jikmi. Vachu la ixꞌaqtsul ixlhaꞌanta lhuu koronas. La ixmuntsan istsꞌoqmukꞌakanta taqaꞌuti y anchanu taqaꞌuti vamun yucha ixmispay. \v 13 Ixꞌulata aqxtaun laqchꞌiti yu tus ox jalhipaxanti jakꞌalnan. Yu ixtaqaꞌuti ixjunkan va Ixchivinti Dios. \v 14 Ixtatixkaulhaꞌanta xatropas laktꞌiyan, ixtaputaukꞌalhaꞌanta laqxnapapa jukin. Ixtaꞌulata laqxnapapa ixlaqchꞌitkꞌan yu jamakanti kun yu ox laqchꞌiti, jantu tsꞌuniy xkiliu kaval. \v 15 La ixkilna ni anu lapanaki taxtuy aqxtaun espada yu ox kikxtuy. Va yucha kapulhimaqchapul talakachux palhachimoꞌon lakamunukpaꞌ. Yucha kalhachimoꞌonunaꞌ kun lhuu tapꞌasta la ixmakaꞌ. Kamukꞌaniyaꞌ ixlaqtaqalkꞌan chuncha tacha qayntaun lapanaki tejkan papichꞌaqxa uva la ixchꞌaja. Kataxtuyaꞌ maqanlqajnati yu xtaꞌa Dios tacha xaxkan uva, yucha lhitalqaman yu tamakay lapanakni. \v 16 Ni anu lapanaki la ixlaqchꞌiti ali la istsꞌaspuꞌ istsꞌoqmukꞌakanta taqaꞌuti yu najun: “Apalay ay yu aniy xajantu tachun yu xalajꞌaynin, apalay ay Jalhachimoꞌonu xajantu tachun jalhachimoꞌonun.” \p \v 17 Astan klaqtsꞌil qayntaun ixmayul Dios, va ixyal laka julchan. Pꞌays jalaktꞌasanil tachun tsꞌoꞌon yu taltꞌilinin laktꞌiyan, jalakjunil: \p —¡Kꞌatꞌantꞌikcha, katꞌaqxtꞌoqtꞌikcha para kaꞌutꞌik ni lhivay yu Dios taxtaqniyan! \v 18 Kꞌalakꞌunitꞌik ixlakatunajkꞌan ni lajꞌay jalhachimoꞌonun ali xaꞌukxtinin tropas ali lapanakni yu ixtalhitꞌajun tapꞌasta ali ixvakaxkꞌan jukin ali yu ixtaputaukꞌalhaꞌanta. Kꞌaꞌunitꞌik ixlakatunajkꞌan tachun lapanakni, oqxtamatin yu ali yu valiꞌiy tatiꞌukxuntayay, lakstꞌuniy lapanakni ali yu lajꞌay. \p \v 19 Ex klaqtsꞌil ni maqtaliꞌ ali yu lajꞌay xalhachimoꞌonun lakamunukpaꞌ ali ixtropaskꞌan. Va chꞌantaun tataqxtoqlhi para katamakanil lhilukuj ni anu lapanaki yu ixpujukꞌal juki kun ixtropas. \v 20 Ni maqtaliꞌ niman chꞌikal chꞌantaun kun ni lapanaki yu jantu vas kalaqputeꞌel ixchivinti Dios, yu ixmakay lajꞌay axtoqnuꞌ la ixlakaꞌukxpuꞌ ni maqtaliꞌ. Va chuncha ixjalakpumakanutacha ni lapanakni para kalakmukꞌanikal ixtaqaꞌuti ni maqtaliꞌ. Vachu ixjamakanutacha para katatoꞌoyal ixꞌantivaj. Ixlaꞌatꞌuykꞌan jalaqtanqalhupꞌukal laka jikmi jakujnun taꞌan maqtayvil kun azufre. \v 21 Yu alati lapanakni jalaqmaqnikal kun yu espada yu ixtaxtuta la ixkilna ni lapanaki yu ixpujukꞌal xnapapa juki. Ex tachun ni tsꞌoꞌon tus ox talhiꞌotsal ixlakatunajkꞌan ni lapanakni. \c 20 \s1 Ni aqmoqxnuꞌ chꞌiꞌulakal taun mil jachꞌitin \p \v 1 Astan klaqtsꞌil ni ixtaꞌeltajuminta qayntaun ixmayul Dios laktꞌiyan. Ixchꞌapalhiminta ixpumalaqltiꞌakan yu xajapuꞌan yu la pulman. Vachuꞌ ixchꞌapata maqataun maqaꞌay kadena. \v 2 Ex niman chꞌapachal ni ay tsapul yu maqancha tꞌajun, junkan Diablo vachu junkan Satanás. Ox chꞌiꞌulal kun ixkadena para ancha kataulal tus taun mil jachꞌitin. \v 3 Ixmayul Dios tanqalhumul ni tsapul la xajapuꞌan. Ancha ox malaqachꞌinul, vachuꞌ ltꞌaunikal para jantucha apalay kamakanul tachun ni lapanakni tus kataqayntsal taun mil jachꞌitin. Astan kataxtuchoqoyaꞌ para katijuntayal pero jantu maqan. \p \v 4 Vachuꞌ klaqtsꞌil taꞌan tataulay pumalhuu jalhachimoꞌonun. Yu ancha tataulal si jalaqxtaqnikal palhachimoꞌon para katamukꞌal laqtaqal. Vachuꞌ klaqtsꞌil ni lapanakni yu japixtuchaqxpꞌuxkal por ixtalaqputeꞌey ixchivinti Dios yu lhichiviniy Jesucristo. Yuꞌuncha jantu katatoꞌoyal ni maqtaliꞌ ali ixꞌantivaj. Vachu jantu kalaqxtaqkal kalakmukꞌanikal ixtaqaꞌuti la ixmuntsankꞌan ali la ixmakakꞌan. Klaqtsꞌil ni yuꞌuncha takujchoqol mas ixtanitacha. Ex talhachimoꞌonul chꞌantaun kun Jesucristo taun mil jachꞌitin. \v 5 Yuꞌuncha va yu pꞌunaj takujchoqol laka lhinin. Yu alati yu vananaj tatamakaul, yuꞌuncha katakujchoqoyaꞌ tus tejkan kataqayntsayaꞌ taun mil jachꞌitin. \v 6 Ayaj katalhiꞌachantajuyaꞌ ni lapanakni yu pꞌunaj tapaxtoqnil katakujchoqol, va ixlapanakni Dios tajunita. Yuꞌuncha jantucha katapaxtoqniyaꞌ yu ataun lhinin, va katajunaꞌ ixkuras Dios ali Jesucristo. Katatꞌalhachimoꞌonunaꞌ Jesucristo taun mil jachꞌitin. \p \v 7 Tejkan kataqayntsayacha taun mil jachꞌitin ex ni Satanás kamaxtuchoqokanacha taꞌan vil laka pachꞌin. \v 8 Katataxtuyaꞌ y kalakmakanuyaꞌ ni lapanakni tus taꞌakapuchun lakamunukpaꞌ. Kalakmakanuyaꞌ xalakatꞌun Gog ali Magog, kamaqxtoqyaꞌ ixtropaskꞌan para katamakal lhilukuj. Yuꞌuncha va pumalhuu, tacha xakukuj lakamar yu jantu lay puteꞌekan. \v 9 Ex chuncha taꞌalcha tus taꞌakapuchun ni lakamunukpaꞌ, tamalaqachoqoxnul ni putaulan yu Dios achaniy, taꞌan ixtavilanal ixlapanakni Dios. Pero ni Dios jamaꞌeltajunil jikmi laktꞌiyan, ex jalaqxavaꞌol. \v 10 Ni aqmoqxnuꞌ yu jalakmakanul ni lapanakni tanqalhupꞌukal laka jikmi taꞌan maqtayvil kun azufre, vachuꞌ an taꞌan tanqalhupꞌukal ni maqtaliꞌ ali ni lapanaki yu jantu vas kalaqputeꞌel ixchivinti Dios. Ancha katatsukuyaꞌ maqanlqajnan tsꞌis ali tunkuj, jantu aqtaun katamaktayaꞌ. \s1 Lakmukꞌanikan ixlaqtaqalkꞌan ni lapanakni \p \v 11 Ex astan klaqtsꞌil laqataun ay siya, ox xnapapa ixjunita, taꞌan taulay yu ay Jalhachimoꞌonuꞌ. La ixlakaꞌukxpuꞌ yu ancha ixvil tus taqoslhi ni laktꞌiyan ali lakamunukpaꞌ y jantucha aqtaun kalaqtsꞌinchoqokal. \v 12 Ex klaqtsꞌil ancha ixtayanal ni lapanakni yu ixtanitacha, yu lajꞌay ali lakstꞌuniy la ixlakaꞌukxpuꞌ ni Dios. Ex japuxꞌoqkalcha libros. Ni anchanuꞌ janinin jalakmakanikal kuenta ixlaqtaqalkꞌan tacha tsꞌoqꞌulakanta yu tamakatacha. Vachuꞌ tapuxꞌoqlhi ataun libro, yucha va taꞌan jatsꞌoqꞌulakanta ixtaqaꞌutkꞌan tachun ni lapanakni yu talhitꞌajun jatsukunti. \v 13 Ni lakamar jamaqxtaqꞌol tachun janinin yu ancha tanil, vachu ni putaknun taꞌan ixtaꞌaknunun, vachu yu laqnin. Ex tachun si jalakmakanikal kuenta qayntamin tacha ixtamakatacha. \v 14 Astan yu laqnin ali ni putaknun taꞌan tavilanal janinin, yuꞌuncha jalaqnaqpꞌukal taꞌan pꞌays maqtayvil jikmi. Ancha, taꞌan maqtayvil jikmi, yucha naunputun va aqtꞌuy taniy. \v 15 Vachu ancha jalaqtanqalhupꞌukal ni lapanakni yu jantu katemanikal ixtaqaꞌutkꞌan ni laka libro taꞌan jatsꞌoqkanta ixtaqaꞌutkꞌan yu talhitꞌajun jatsukunti. \c 21 \s1 Ni sastꞌi laktꞌiyan ali sastꞌi lakamunukpaꞌ \p \v 1 Taval klaqtsꞌil taun sastꞌi laktꞌiyan ali sastꞌi lakamunukpaꞌ. Ni laktꞌiyan ali lakatꞌun yu ixꞌalin pꞌunaj, yuꞌuncha ixtalaqmixtacha, vachuꞌ yu lakamar jantucha ixꞌalin. \v 2 Ex va chuncha ni kitꞌin yu Juan kunita klaqtsꞌil ni sastꞌi putaulan Jerusalén yu ixnavin Dios, taꞌeltajuminchal laktꞌiyan taꞌan vilchal Dios. Yucha ayaj kꞌus ixjunita tacha qayntaun jatsiꞌi yu ox lakatayay para kalakxtuklal kun ixapay. \v 3 Ex ijqasmaklhi taun pꞌays chivinti yu minchal taꞌan yal ni siya taꞌan lhachimoꞌonunkan, va naul: \p —Chavaycha ni Dios vil chꞌantaun kun lapanakni. Yucha kalaktꞌataulaꞌ. Yuꞌuncha katajunaꞌ ixlapanakni. Dios kalaktꞌataulaꞌ, va ixDioskꞌan kunaꞌ. \v 4 Chuncha ni Dios kalakpuxakaꞌoyaꞌ ixlaqpuqalhutkꞌan. Jantucha kaꞌalinaꞌ lhinin, vachu jantucha kaꞌalinaꞌ qalhuti, jantucha matichun katꞌijnanaꞌ por ixkayaxtu. Tachun yu ixꞌalin pꞌunaj tapasaꞌolcha. \p \v 5 Ex yu ixvil taꞌan jalhachimoꞌonunkan va naul: \p —Kitꞌin klasastꞌiy tachun yu alin. \p Astan kijunil: \p —Chuncha katsꞌoqꞌulatꞌi. Ni chivinti yu kunan, yucha jantu jalaklkanti kaval. Lay kꞌalhakꞌapꞌupꞌi, va laqsaval. \p \v 6 Ex kijunil: \p —Va tamaktalcha. Kitꞌin kunita tacha yu pꞌunaj letra ali yu xaꞌastan, yu puꞌaqtayniy ali yu putamaktay. Taꞌayuꞌ yu oqputun xkan, kitꞌin kakxtaqniyaꞌ xkan yu taxtuta laqxqatij yu xtaꞌa jatsukunti, valiꞌiy kakxtaqniyaꞌ. \v 7 Taꞌayucha lapanaki yu kamaqalhajayaꞌ yu jantu ox, yucha kalaqaꞌiꞌoyaꞌ tachun yu aniy yu kapaxtoqniyaꞌ. Kitꞌin kajkunaꞌ ixDios, yucha kunaꞌ kesꞌatꞌa. \v 8 Pero ni lapanakni yu tatalhanan ali yu jantu talhakapuꞌan ali yu talaktuꞌunun ali yu jamaqninin ali yu tatꞌatamay lapanakni yu jantu xnavinkꞌan ali yu jachavanan ali yu tatoꞌoyay antivas ali yu talaklkanan, yuꞌuncha si kataꞌanaꞌ taꞌan maqtayvil jikmi laka azufre. Yucha naunputun ni katanichoqoyaꞌ aaqtaun. \s1 Ni sastꞌi ay putaulan Jerusalén \p \v 9 Taval kilaqmil xaqayntaun yu pumatujun ixmayulnin Dios. Va yuꞌuncha yu ixtachꞌapata laqatujun vasos si pꞌal ixtavilanal yu maqanlqajnati yu kaꞌalinaꞌ astan. Ni anchanuꞌ mayul kintꞌachivinil, va naul: \p —Katꞌatꞌi, kitꞌin kakmasuniyan ni jatsiꞌi yu kalakxtuklayaꞌ kun yu junkan Sasꞌatꞌa borrego. \p \v 10 Kilaqtanul ni Espíritu ex ixmayul Dios kilhaꞌal laka aspajun yu ayaj talman. Ancha kimasunil ni ay putaulan Jerusalén yu ixnavin Dios. Ixtaꞌeltajumintachal laktꞌiyan taꞌan vilchal Dios. \v 11 Ni anu ay putaulan tus ox ixlaqamaqtajiy kun ixmaklku ni Dios. Olaql ixtasuy tus tacha laqataun chiyux yu ayaj laqlhuu xtapal. Tacha taun chiyux yu junkan jaspe yu la kꞌus paxqaqay maklku. \v 12 Yu xaꞌex ni anchanu putaulan la ay ixjunita, vachuꞌ talman. Kilkautꞌuy taꞌan ixputanukan, lakatamin si ixtayanal qayntamin ixmayul Dios. Vachuꞌ istsꞌoqmukꞌakanta ixtaqaꞌutkꞌan yu oqxlaqkautꞌuy xalapanakni Israel. \v 13 Yu xaꞌex taꞌan puminachal julchan, ancha ixꞌalin laꞌatꞌutu puertas. Yu ixlhinorte vachu ixꞌalin laꞌatꞌutu puertas. Yu ixlhisur vachuꞌ ixꞌalin laꞌatꞌutu puertas. Taꞌan anachal ni julchan vachu ixꞌalin laꞌatꞌutu puertas. \v 14 Ni xaꞌex anchanuꞌ putaulan ixpuyal laqakautꞌuy chiyux la ixtaꞌapuꞌ. Laqatamin ni chiyux ancha istsꞌoqꞌulakanta ixtaqaꞌutkꞌan yu pumakautꞌuy lapanakni yu jamalaqachal ni anchanuꞌ yu junkan Sasꞌatꞌa borrego. \p \v 15 Ni ixmayul Dios yu ixkintꞌajun tꞌachivin, ixlhitꞌajun maqataun palkan, si oro ixjunita. Va yucha kapulkayaꞌ taꞌakchun ni ay putaulan, vachu xaꞌex ali xapuertas. \v 16 Ni putaulan ox kuadrado ixjunita, yu ilmanixtu va aqstanchun ixlhitꞌajun tacha ixpuꞌayaxtu. Ni mayul lkal kun ixpalkan, ni putaulan laqchaꞌal va laqakautꞌuy mil estadios ilmanixtu ali ixpuꞌayaxtu ali ixtalmanixtu va aqstanchun ixjunita. \v 17 Astan lkal ixtalmanixtu la xaꞌex ni putaulan. Laqchaꞌal tus 144 makan. Ni mayul ixtꞌajun lkan tacha talkay yu valiꞌiy lapanakni. \p \v 18 Tachun chiyux yu ixmapatsakanta ni laqa exni si chiyux ixjunita yu junkan jaspe. Tachun yu ay putaulan si oro ixjunita. Ox ixpatasuy jalakavanti tacha yu kꞌus spejo. \v 19 Yu ixpuvil la ixqaltaꞌapuꞌ xaꞌex ni ay putaulan ixmalakayaukanta si kun lajkꞌus chiyux yu laqlhuu xtapal. Yu pꞌunaj chiyux junkan jaspe, yu ataun junkan zafiro, yu ataun junkan kalcedonia, yu ataun junkan esmeralda, \v 20 yu ataun junkan sordonika, ataun kornalina, ataun krisólito, ataun berilo, ataun topasio, ataun krisopraso, ataun jasinto, ataun amatista. \v 21 Yu aqakautꞌuy puertas va si kꞌuliksnaꞌ chiyux yu xnapapa, aqatamin puerta si laqatamin chiyux. La xatin ni putaulan si oro ixjunita yu tus olaql ixpatasuy jalakavanti. \p \v 22 Ni anchanuꞌ ay putaulan jantu kaklaqtsꞌil katayal lakatajtan. Ancha vil ni Jalhachimoꞌonu Dios ali yu junkan Sasꞌatꞌa borrego, xlhiyucha jantucha maqskꞌiniy yu ay lakatajtan. \v 23 Ni anchanu ay putaulan jantu maqskꞌiniy xamaklku julchan ali malkuyuꞌ. Ni ay Dios tus olaql mapulkuta, yu xamaklku ixjunita va yu junkan Sasꞌatꞌa borrego. \v 24 Oqxlaqchux lapanakni yu jamalaqtaxtukanta, yuꞌuncha katatijuntayayaꞌ taꞌan katapulkuyaꞌ ni anuꞌ ay putaulan. Tachun yu lajꞌay jalhachimoꞌonun lakamunukpaꞌ ancha katalhaanaꞌ ixꞌayaxtukꞌan ali ixmaqalitkꞌan. \v 25 La xakiltalakxtuti jantu aqtaun katalakchauyaꞌ. Vachuꞌ jantu aqtaun kaputsꞌisaꞌ. \v 26 Taꞌoqxlaqchux ni lapanakni si ancha katalhiminaꞌ ixꞌayaxtukꞌan ali ixmaqalitkꞌan. \v 27 Pero ancha jantu matichun lapanaki katanuyanta yu lhitꞌajun talaqalhin ali yu laktuꞌunun ali yu jalaklkanan. Katatanuyanta vamun yu jatsꞌoqꞌulanti ixtaqaꞌutkꞌan la ixlibro ni Sasꞌatꞌa borrego, yu masuy taꞌayucha lhitꞌajun jatsukunti. \c 22 \p \v 1 Ex astan ni mayul kimasunil maqataun laꞌaxkan yu kꞌus, yu xtaꞌa jatsukunti. Ni anchanu xkan ixtaxtuta taꞌan vil ni Jalhachimoꞌonuꞌ Dios ali yu junkan Sasꞌatꞌa borrego. Ayaj lajkꞌus ixjunita, ixpatasuy jalakavanti tacha spejo. \v 2 La ixtanꞌajna xatin ni putaulan, ancha ixyal kꞌiu paꞌextꞌuy ixkilpaꞌ ni laꞌaxkan. Va ixlhitꞌajun xaꞌunikan yu xtaꞌa jatsukunti. Yu xaꞌunikan ixtaꞌa va ixlhitamin malkuyuꞌ, va aqkautꞌuy ixtaꞌa laka jachꞌitin. Yu xaxqoy lay ixlhimapatsakan tacha kꞌuchꞌu para kakꞌuchꞌukal taꞌoqxlaqchux xalapanakni lakamunukpaꞌ. \v 3 Ancha jantucha kaꞌalinaꞌ tuꞌuchun yu jantu lajꞌox. Ancha vil ni Dios la ixpalhachimoꞌon y vachuꞌ yu junkan Sasꞌatꞌa borrego. Vachuꞌ tachun ixꞌoqxtamatin ancha katatoꞌoyayaꞌ. \v 4 Yuꞌuncha ox katalaqtsꞌinaꞌ ixꞌukxpuꞌ Dios y katalhitsukuyaꞌ ixtaqaꞌuti la ixmuntsankꞌan. \v 5 Ancha jantucha aaqtaun kaputsꞌisaꞌ. Ni lapanakni jantu katamaqskꞌiniyaꞌ tuꞌuchun maklku ali julchan. Ni Dios, yucha kamapulkuniyaꞌ. Ancha katalhachimoꞌonunacha mas va tavanancha, jantu aqtaun katamaktayaꞌ. \s1 Kaminchoqoyaꞌ ni Jesucristo \p \v 6 Ex astan va kunkal: \p —Tachun yu aniy chivinti va laqsaval, lay ox kꞌalhakꞌapꞌupꞌi. Ni Jalhachimoꞌonu Dios, yucha jaxtaqniy ixjatapastakꞌati ni lapanakni yu talaqputeꞌey ixchivinti. Chavay malaqachanitancha uxintꞌi ixmayul para kꞌalakmasunichꞌoꞌo ixlapanakni yu tatapatsaniy tachun yu niman katapasayaꞌ. \p \v 7 —¡Nimancha kakminchoqoyaꞌ! \p Ox kalhixajtachal ni lapanaki yu makay kuenta ixchivinti Dios yu tsꞌoqkanta ni aniy laka libro. \p \v 8 Kitꞌin Juan klaqtsꞌil y ijqasmaklhi tachun ni aniy axtoqnuꞌ. Tejkan ijqasmakꞌol y klaqtsꞌinꞌol, ex kitꞌin niman iktatsoqoqtal taꞌan ixyal ni mayul yu kimasunil, va xaktoꞌoyaputun. \v 9 Pero yucha niman kijunil: \p —¡Jantu chun kꞌalatꞌi! Kitꞌin va mintꞌaꞌoqxtamati kunita chuncha tacha metꞌalaqaunin yu talaqputeꞌey ixchivinti Dios ali tachun yu tamakay kuenta yu tsꞌoqkanta ni aniy laka libro. ¡Uxintꞌi katꞌoꞌoyatꞌi vamun Dios! \p \v 10 Ex va chuncha ni mayul vachuꞌ kijunil: \p —Jantu valiꞌiy saq kꞌamaꞌatꞌi ixchivinti ni Dios yu tsꞌoqꞌulatꞌi aniy laka libro. Tachun yu aniy axtoqnuꞌ jantucha kataqmaqayaꞌ. \v 11 Matichun lapanaki yu makay laqtaqal, va kataylhaꞌal makan laqtaqal. Yu maqtaqalhinin, va kataylhaꞌal maqtaqalhinin. Yu vas tiꞌukxuntayay, maqskꞌiniy ox kataylhaanil y yu ixnavin Dios maqskꞌiniy kataylhaꞌal tsukunuꞌ tacha qayntaun yu ixnavin Dios. \p \v 12 Ex va kunkal: \p —¡Kitꞌin niman kakminchoqoyaꞌ! Kaklhiminaꞌ ixlhilhajatkꞌan yu katapaxtoqniyaꞌ qayntamin lapanakni por yu tamakal. \v 13 Kitꞌin kunita tacha yu pꞌunaj letra yu junkan Alfa ali yu xaꞌastan yu junkan Omega. Va kitꞌin kimpuꞌaqtayniy tachun vachuꞌ kimputamaktay. \p \v 14 Ayaj talhiꞌachantajuy ni lapanakni yu tachaꞌay ixlaqchꞌitkꞌan tus ox snapapa tamakay. Yuꞌuncha kalaqxtaqnikanaꞌ lakatin kataꞌunil xaꞌunikan ni kꞌiu yu xtaꞌa jatsukunti. Vachu lay kataputanuyanta taꞌan tayanal xakiltalakxtuti ni ay putaulan. \v 15 Pero katatamakaunaꞌ ixlhimaqspaꞌ ni ay putaulan tachun ni lapanakni yu tacha xꞌoyun tajunita, ali tachun yu jachavanan ali yu tatꞌatamay lapanakni yu jantu ixnavinkꞌan, ali jamaqninin, ali yu tatoꞌoyay antivas, ali yu tamaqamay katalaklkanal. \p \v 16 —Kitꞌin va Jesús kunita. Ni uxiknan klamalaqachaniu ni kimayul para katajunin tachun ni aniy chivinti para katakꞌatsal lakatamin taꞌan tataqxtoꞌa kilapanakni. Kitꞌin yu laqsaval ikminchal kun yu ay jalhachimoꞌonuꞌ David. Vachuꞌ va tacha ni ay jastꞌaku kunita yu mapulkuy puvakuj. \p \v 17 Ni Espíritu Santo ali yu katatꞌalakxtuklayaꞌ Jesús yu ixlapanakni tajunita, yuꞌuncha tanajun, junkan ni Jesús: \p —¡Katꞌatꞌi! \p Yu taqasmatꞌa vachu katajunil: \p —¡Katꞌatꞌi! \p Taꞌayuꞌ yu oqputun xkan, tsꞌanqay kamilcha, kaꞌoqlhi ni xkan yu valiꞌiy xtaqkan, yu xtaꞌa jatsukunti. \p \v 18 Kitꞌin klaqxaqalay tachun yu taqasmatꞌa ni chivinti yu aniy tsꞌoqkanta, ni va laqsaval yu iknajun. Incha matichun kalalhavayaꞌ ni chivinti, ex ni Dios kalalhavaniyaꞌ ixmaqanlqajnati yu tsꞌoqkanta aniy laka jalhiki. \v 19 Vachuꞌ incha matichun kamaqosuniyaꞌ lati ixchivinti Dios ni aniy laka jalhiki, ex ni Dios vachuꞌ kamaxtuniyaꞌ yu paxtoqniy kalaqaꞌil yu lhichiviniy aniy jatsꞌoqnuti. Jantu lay kaꞌuyaꞌ xaꞌunikan ni kꞌiu yu xtaꞌa jatsukunti y jantu lay katanuyaꞌ la ixputaulan Dios. \p \v 20 Yu laqputeꞌey tachun yu aniy masukanta najun: \p —Laqsaval niman kakminchoqoyaꞌ. \p ¡Chuncha kaval! ¡Katꞌatꞌi uxintꞌi, Jesús, Jalhachimoꞌonu kꞌatꞌi! \p \v 21 Ni Jalhachimoꞌonu Jesucristo katamapaynin mintachunkꞌan. Chuncha kavalcha.