\id JDG Tok Pisin Bible \ide 65001 - Unicode (UTF-8) \h HETMAN \toc1 Ol Hetman bilong Israel \toc2 Hetman \toc3 Het \mt1 Ol Hetman bilong Israel \imt1 Tok i go pas \ip Dispela buk i gat planti stori bilong ol samting i kamap bihain long taim ol Israel i kisim graun Kenan na i go inap long taim ol i kisim king bilong ol yet. Em i stori long laip na wok bilong sampela hetman bilong ol Israel. Planti bilong dispela ol hetman ol i no man bilong harim kot o stretim tok samting. Nogat. Ol i man bilong i go pas long pait. God i bin makim ol bilong helpim ol Israel long taim ol birua i laik bagarapim ol na givim hevi long ol. Nem bilong ol i olsem, Otniel na Ehut na Samgar na Debora na Barak na Gideon na Abimelek na Tola na Jair na Jepta na Elon na Apdon na Samson. \ip Wanpela bikpela samting God i laik skulim yumi long en long dispela buk, em i olsem. Ol Israel i mas bihainim tru tok bilong God na bai ol i ken i stap gut. Sapos ol i sakim tok bilong em, ol bai i bagarap. Tasol i gat narapela rot i winim dispela. Taim ol i sakim tok bilong God, na ol i kisim bagarap, God inap sori long ol gen na helpim ol. Ol i ken tanim bel na lusim pasin nogut, na God bai i helpim ol gen. Planti stori bilong dispela buk i soim ples klia dispela narapela rot. God yet i bin soim dispela rot long ol manmeri long Lo sapta 28. \c 1 \ms1 Ol hetman i bosim ol Israel \s2 (Sapta 1-3) \s1 Ol Juda na ol Simeon i holimpas King Adoni Besek \p \v 1 Josua i dai pinis na ol Israel i askim Bikpela olsem, “Wanem lain bai i go pas na pait long ol Kenan?” \v 2 Na Bikpela i bekim tok olsem, “Lain bilong Juda bai i go pas, long wanem, mi givim pinis dispela graun long ol.” \v 3 Orait ol lain bilong Juda i tokim ol lain bilong Simeon olsem, “Yupela kam wantaim mipela pastaim na yumi go long hap graun ol i makim bilong mipela, na bai yumi bung wantaim na pait long ol Kenan. Na bihain bai yumi go long hap graun ol i makim bilong yupela.” Olsem na ol lain bilong Simeon i go wantaim ol lain bilong Juda. \v 4 Na ol lain bilong Juda i go pas long pait na Bikpela i givim ol lain bilong Kenan wantaim ol lain bilong Peres long han bilong ol Juda na ol i kilim 10,000 man long taun Besek. \v 5 Na ol Juda i bungim King Adoni Besek wantaim ol lain bilong en long dispela hap na ol i pait long ol na winim ol. \v 6 Adoni Besek i ranawe, tasol ol Juda i ranim em na holimpasim em na katim tupela bikpela pinga long han bilong en na tupela bikpela pinga long lek bilong en. \p \v 7 Na Adoni Besek i tok olsem, “Bipo mi bin katim tupela bikpela pinga bilong han na lek bilong 70 king na ol i bin kisim ol pipia kaikai aninit long tebol bilong mi. Na nau God i bekim wankain pasin long mi.” Na ol Juda i kisim Adoni Besek i go i stap long Jerusalem inap em i dai. \s1 Ol lain bilong Juda i kisim Jerusalem wantaim Hebron \p \v 8 Ol Juda i pait long ol man bilong Jerusalem na kisim graun bilong ol. Na ol i kilim ol manmeri na kukim ples bilong ol. \v 9 Bihain ol i go pait long ol man bilong Kenan i stap long ples maunten na long ol liklik maunten long hap san i go daun na long distrik Negev long hap saut. \v 10 Na bihain gen ol i go pait long ol man bilong Kenan i stap long taun Hebron, em taun bipo ol i save kolim Kiriat Arba. Na ol Juda i winim ol lain bilong Sesai na Ahiman na Talmai. \s1 Otniel i kisim taun Debir \r (Josua 15.15-19) \p \v 11 Ol Juda i winim pinis ol man bilong taun Hebron na ol i go pait long ol manmeri bilong taun Debir. Bipo ol i save kolim dispela taun Kiriat Sefer. \v 12 Na Kalep i tok, “Sapos wanpela man i kisim Kiriat Sefer long pait, orait em i ken maritim Aksa, pikinini meri bilong mi.” \v 13 Na Otniel, pikinini man bilong Kenas, i kisim dispela taun. Kenas em i liklik brata bilong Kalep. Na Kalep i givim Aksa long Otniel na em i maritim. \v 14 Taim Aksa i kam long Otniel, Aksa i tok strong long Otniel long em i mas askim Kalep long givim em wanpela hap graun. Orait na Aksa i go lukim Kalep. Na taim Aksa i kalap i kam daun long donki bilong en, Kalep i askim em, “Yu laikim wanem samting?” \p \v 15 Orait Aksa i tokim papa bilong en olsem, “Mi laik yu givim mi wanpela presen. Yu bin givim mi dispela hap graun i stap long hap saut, tasol em i no gat wara. Olsem na nau yu mas givim mi sampela hul wara.” Orait Kalep i givim em ol hul wara i stap antap na i stap daunbilo tu. \s1 Ol Juda wantaim ol Benjamin i win long pait \p \v 16 Tambu papa bilong Moses em i bilong lain bilong Kin. Orait lain bilong tambu papa bilong Moses wantaim ol lain bilong Juda ol i lusim Taun Bilong Diwai Det na ol i go long ples drai bilong Juda i stap long hap saut klostu long taun Arat. Na ol i sindaun wantaim ol man bilong lain Amalek long dispela hap. \v 17 Na ol Juda wantaim ol Simeon i go na winim ol Kenan i stap long taun Sefat. Na ol i pinisim dispela taun olgeta. Olsem na ol i givim nupela nem Horma long en. \v 18 Na tu ol i kisim taun Gasa na Askelon na Ekron wantaim ol hap graun bilong ol. \v 19 Bikpela i helpim ol Juda na ol i kisim ol graun bilong ples maunten. Tasol ol i no inap rausim ol man i stap long nambis, long wanem, ol dispela man i gat ol karis ain. \v 20 Na \x - \xo 1.20 \xt Jos 15.13-14\x* ol i givim taun Hebron long Kalep, olsem Moses i bin tok. Na Kalep i rausim ol tripela lain bilong ol Anak i bin stap long Hebron.\f + \fr 1.20 \ft Nem bilong ol dispela lain i stap long lain 10. Lukim tu Namba 13.22.\f* \v 21 Tasol \x - \xo 1.21 \xt Jos 15.63, 2 Sml 5.6, 1 Sto 11.4\x* ol Benjamin i no rausim ol Jebus i stap long Jerusalem. Olsem na ol Jebus i stap yet wantaim ol Benjamin. \s1 Ol Josep i kisim taun Betel \p \v 22-23 Olsem tasol ol lain bilong Josep i go pait long ol manmeri bilong taun Betel. Bipo ol i save kolim nem bilong taun olsem, Lus. Na Bikpela i wok long helpim ol. Ol Josep i salim ol man i go bilong lukstil long dispela taun. \v 24 Ol dispela man i lukim wanpela man i lusim taun na i go ausait, na ol i tokim em olsem, “Sapos yu soim mipela long rot i go insait long taun, orait bai mipela i no ken mekim nogut long yu.” \v 25 Olsem na em i soim ol long rot i go insait. Na ol i go insait na i kilim olgeta manmeri long dispela taun. Tasol ol i no kilim dispela wanpela man wantaim olgeta lain bilong en. \v 26 Na dispela man i go long graun bilong ol Hit na em i wokim wanpela taun na em i kolim nem bilong en Lus. Na dispela nem i stap yet. \s1 Ol Israel i no rausim olgeta manmeri bilong ol arapela lain \p \v 27 Ol \x - \xo 1.27 \xt Jos 17.11-13\x* lain bilong Manase i no rausim ol man i stap long taun Betsan na Tanak na Dor na Ipleam na Megido, na long ol liklik ples i stap klostu long ol dispela taun. \v 28 Na taim ol Israel i kamap strong, ol i mekim ol manmeri bilong Kenan i kamap ol wokboi bilong ol. Tasol ol Israel i no rausim ol olgeta. \p \v 29 Ol \x - \xo 1.29 \xt Jos 16.10\x* lain bilong Efraim i no rausim ol manmeri bilong Kenan i stap long taun Geser. Olsem na ol dispela manmeri bilong Kenan i stap yet wantaim ol long dispela hap. \p \v 30 Na ol lain bilong Sebulun i no rausim ol manmeri long taun Kitron na Nahalal. Olsem na ol dispela manmeri bilong Kenan i stap wantaim ol. Na ol Sebulun i mekim ol Kenan i kamap wokboi bilong ol. \p \v 31 Na ol lain bilong Aser i no rausim ol manmeri long taun Ako na Saidon na Alap na Aksip na Helba na Afek na Rehop. \v 32 Olsem na ol Aser i stap wantaim ol dispela Kenan, long wanem, ol i no bin rausim ol. \p \v 33 Na ol lain bilong Naptali i no rausim ol manmeri long taun Betsemes na Betanat. Olsem na ol i stap wantaim ol dispela Kenan. Na ol lain bilong Naptali i mekim ol Kenan i kamap wokboi bilong ol. \p \v 34 Tasol ol Amor i strong na ol i rausim ol lain bilong Dan i go long ples maunten. Ol i no larim ol i kam i stap daunbilo long ples stret. \v 35-36 Ol Amor tasol i sindaun i stap olgeta long taun Aijalon na Salbim na long maunten Heres. Na mak bilong graun bilong ol i stat long rot i go antap long maunten long ples Akrabim na i kamap long ples Sela na i go antap moa yet. Tasol ol lain bilong Josep i wok long bosim ol na mekim ol i kamap wokboi bilong ol. \c 2 \s1 Ensel bilong Bikpela i go long ples Bokim \r (Josua 24.29-31) \p \v 1 Ensel bilong Bikpela i lusim taun Gilgal na i go long ples Bokim. Na em i tokim ol Israel olsem, “Mi bin kisim yupela long Isip na bringim yupela i kam long dispela graun mi bin promis long ol tumbuna bilong yupela long givim long yupela. Na mi tok, bai mi no ken brukim dispela kontrak mi bin mekim wantaim yupela. \v 2 Olsem \x - \xo 2.2 \xt Kis 34.12-13, Lo 7.2-5\x* na mi tambuim yupela tru long mekim wanpela kontrak wantaim ol manmeri i stap long dispela hap graun na mi tokim yupela long brukim ol alta bilong ol. Mi bin tok olsem, tasol yupela i no bin bihainim tok bilong mi. Nogat. Yupela i bin mekim narapela kain pasin olgeta. \v 3 Olsem \x - \xo 2.3 \xt Kis 34.12, Lo 7.16, Jos 23.13, Sng 106.36\x* na mi tokim yupela nau, bai mi no inap i go paslain long yupela na rausim ol dispela man taim yupela i laik i go insait long graun bilong ol. Nogat. Bai ol dispela lain i stap olsem hul long graun bilong mekim yupela i pundaun na lusim stretpela rot. Na ol god bilong ol bai i traim bilip bilong yupela nogut tru.” \v 4 Taim olgeta manmeri bilong Israel i harim pinis ol dispela tok bilong ensel, ol i krai nogut tru. \v 5 Olsem na ol i kolim dispela ples Bokim.\f + \fr 2.5 \ft Long tok Hibru nem Bokim i wankain olsem dispela tok, “Ol lain bilong krai.”\f* Na ol i mekim ofa long God long dispela ples. \s1 Josua i dai \p \v 6 Josua i tokim ol Israel long ol i ken i go, na ol i go kisim hap graun ol i bin makim bilong ol wan wan, na ol i sindaun long en. \v 7 Taim Josua i stap yet ol Israel i lotu long Bikpela. Na bihain long Josua i dai ol i lotu yet long Bikpela. Ol i mekim olsem inap ol lida i bin lukim ol samting Bikpela i bin mekim bilong helpim ol Israel ol tu i dai. \v 8 Josua, pikinini bilong Nun na wokman bilong Bikpela, em i gat 110 krismas na em i dai. \v 9 Orait \x - \xo 2.9 \xt Jos 19.49-50\x* ol i planim em long taun Timnat Sera. Dispela em i hap graun bilong em yet i stap long ples maunten bilong Efraim, long hap not bilong maunten Gas. \v 10 Ol wanlain bilong Josua tu i dai pinis, na nupela lain manmeri i kamap. Dispela nupela lain i lusim tingting long Bikpela na ol samting em i bin mekim bilong helpim ol Israel. \s1 Ol Israel i no moa lotu long Bikpela \p \v 11 Orait ol Israel i lotu long ol giaman god Bal na ol i mekim pasin nogut long ai bilong Bikpela. \v 12 Ol i no moa lotu long Bikpela, em God bilong ol tumbuna bilong ol, em God i bin kisim ol long Isip na bringim ol i kam. Nau ol i kirap lotu long ol giaman god bilong ol pipel i stap nabaut long ol. Ol Israel i brukim skru bilong ol na mekim lotu long ol dispela giaman god, na ol i mekim Bikpela i belhat long ol. \v 13 Ol i no moa lotu long Bikpela. Ol i lotu long ol Bal na long ol god meri Astarte. \v 14 Na \x - \xo 2.14 \xt Jos 7.12, 2 Kin 17.20, Sng 44.12, Ais 50.1\x* Bikpela i kros nogut tru na em i larim ol man bilong pait na stil i kam pait long ol Israel na stilim ol samting bilong ol. Na Bikpela i larim ol birua i stap nabaut long ol i winim ol. Na ol Israel i no inap sanap strong na pait. \v 15 Olgeta taim ol i go long pait, Bikpela i no helpim ol liklik. Bikpela i mekim olsem em i bin tok em bai i mekim, na ol Israel i stap nogut tru. \p \v 16 Nau Bikpela i givim ol Israel sampela strongpela hetman. Ol dispela hetman i helpim ol Israel na kisim bek ol long han bilong ol man bilong pait na stil. \v 17 Tasol ol manmeri i no harim tok bilong ol hetman. Ol i givim baksait long Bikpela na ol i lotu long ol giaman god. Ol tumbuna bilong ol i bin bihainim tok bilong God, tasol ol dispela lain pikinini ol i no moa mekim olsem. \v 18 Olgeta taim Bikpela i makim wanpela hetman bilong lukautim ol Israel, em i save sambai long dispela hetman inap em i dai. Olsem na wan wan hetman i bin i gat strong bilong helpim ol Israel i daunim ol birua bilong ol. Bikpela i marimari long ol Israel, long wanem, ol i krai long pen na hevi bilong ol. \v 19 Tasol taim wanpela hetman i dai pinis, ol manmeri i save tanim i go bek gen long olpela pasin bilong ol. Na pasin nogut bilong ol i winim pasin nogut bilong ol lain i bin i go pas long ol. Ol i save bihainim ol arapela god na ol i lotu long ol. Ol i strong tru long bihainim pasin nogut bilong ol yet. \p \v 20 Orait Bikpela i kros nogut tru long ol Israel, na em i tok olsem, “Ol dispela manmeri i brukim dispela kontrak mi tokim ol tumbuna bilong ol long bihainim. Ol i no bihainim tok bilong mi, \v 21 olsem na bai mi no ken rausim ol dispela arapela lain pipel, em Josua i no bin kisim graun bilong ol yet long taim em i dai. \v 22 Na bai mi mekim ol dispela pipel i traim bilip bilong ol Israel na bai mi lukim, ol Israel bai i bihainim tok bilong mi olsem ol tumbuna bilong ol i bin mekim, o nogat.” \v 23 Olsem na Bikpela i larim ol dispela arapela lain pipel i stap long graun bilong ol Israel. Bipo em i no bin larim Josua i winim ol, na nau tu Bikpela i no rausim ol kwiktaim. \c 3 \s1 Bikpela i laik skulim ol Israel long pasin bilong pait \p \v 1 Bikpela i larim sampela lain manmeri i stap long graun Kenan wantaim ol Israel, bilong em i ken traim strong bilong ol dispela lain Israel i no bin i stap long taim ol Israel i bin pait bilong kisim graun Kenan. \v 2 Bikpela i mekim olsem bilong em i ken skulim ol wan wan nupela lain bilong Israel long pasin bilong pait. \v 3 Em hia ol lain manmeri God i larim ol i stap. Ol manmeri i stap long ol 5-pela taun bilong ol Filistia, na long olgeta taun bilong ol Kenan na bilong ol Saidon na bilong ol Hivi i stap long maunten bilong Lebanon na long maunten Balhermon i go inap long maus bilong rot i go long taun Hamat. \v 4 Bikpela i larim ol dispela lain i stap yet bilong traim ol Israel, bai em i ken painimaut ol bai i bihainim lo bilong en, o nogat. Ol dispela lo God i bin givim long ol tumbuna bilong ol, long han bilong Moses. \v 5 Olsem na ol Israel i sindaun namel long ol Kenan na ol Hit na ol Amor na ol Hivi na ol Jebus. \v 6 Na ol Israel i marit nabaut wantaim ol na i lotu long ol giaman god bilong ol. \s1 Otniel i kamap hetman \p \v 7 Ol manmeri bilong Israel i lusim tingting long God, Bikpela bilong ol. Ol i mekim sin na ol i lotu long ol giaman god Bal wantaim ol god meri Astarte. \v 8 Olsem na Bikpela i kros long ol Israel na em i larim King Kusan Risataim bilong Mesopotemia i winim ol. Ol Israel i stap aninit long strong bilong King Kusan Risataim inap long 8-pela yia. \v 9 Na ol Israel i krai long Bikpela, na Bikpela i makim wanpela man, nem bilong en Otniel, na Otniel i kisim bek ol long han bilong dispela king. Otniel em i pikinini bilong Kenas, liklik brata bilong Kalep. \v 10 Spirit bilong Bikpela i kam i stap long Otniel na Otniel i kamap hetman bilong ol Israel. Na em i go pait long king bilong Mesopotemia, na Bikpela i helpim Otniel na em i winim dispela king. \v 11 Na bihain, ol Israel i no gat pait moa inap long 40 yia. Na Otniel, pikinini bilong Kenas, i dai. \s1 Ehut i kamap hetman \p \v 12 Ol Israel i mekim sin gen long Bikpela. Olsem na Bikpela i givim bikpela strong long King Eklon bilong Moap na em i daunim ol Israel. \v 13 Eklon i bungim ol Amon wantaim ol Amalek na ol i go pait na winim ol Israel na kisim Taun Bilong Ol Diwai Det. \v 14 Ol Israel i stap aninit long Eklon na ol i mekim wok kalabus bilong en inap 18 yia. \p \v 15 Orait na ol Israel i krai long Bikpela na em i makim wanpela man, nem bilong en Ehut, bilong kisim bek ol long han bilong ol birua. Ehut em i kaisman na em i pikinini bilong Gera bilong lain Benjamin. Ol Israel i salim sampela presen i go long Eklon, king bilong kantri Moap, na Ehut i bringim ol dispela presen i go. \v 16 Ehut i bin wokim wanpela bainat bilong em yet, na em i bin sapim tupela sait bilong bainat. Longpela bilong dispela bainat em inap 50 sentimita. Na em i pasim dispela bainat long han sut bilong em, aninit long laplap. \v 17 Orait em i kisim ol dispela presen i go long King Eklon. Eklon em i patpela man tru. \v 18 Ehut i givim ol presen pinis long Eklon, na em wantaim ol dispela man i bin karim presen ol i kirap na i go. \p \v 19 Ol i wokabaut i go kamap long ol ston ol man i bin katim piksa long en, klostu long ples Gilgal. Na long dispela hap Ehut i tanim bek, na i go bek long king bilong Moap. Em i lukim King Eklon na i tokim em olsem, “King, mi gat tok bilong yu wanpela tasol.” Na king i tokim ol wokman bilong en olsem, “Yupela go. Mitupela tasol bai i stap.” Orait olgeta wokman i go ausait, \v 20 na king wanpela i sindaun i stap long kolpela rum bilong en antap long rup bilong haus. Na Ehut i kam long em na i tok, “Mi gat wanpela tok bilong yu i kam long God.” King i sanap, \v 21 na Ehut i pulim dispela bainat em i bin haitim aninit long laplap long han sut bilong en, na em i planim long bel bilong king. \v 22 Ehut i no kamautim dispela bainat long bel bilong king, olsem na sap na han bilong bainat i go insait long bel bilong em olgeta. Na gris bilong bel i karamapim bainat, na sap bilong bainat i kamap long baksait bilong en. \v 23 Ehut i go ausait na em i pasim ol dua na lokim \v 24 na em i wokabaut i go. Ol wokman i kam na ol i lukim ol dua i pas i stap, na ol i ting olsem, “Ating king i go long smolhaus.” \v 25 Ol i wet longpela taim, tasol king i no opim dua. Olsem na ol i kisim ki na opim dua, na ol i lukim bikman bilong ol i dai pinis na i slip i stap long plua. \p \v 26 Taim ol wokman i wet i stap, Ehut i ranawe pinis. Em i go abrusim ol dispela ston ol i bin katim piksa long en, na i ranawe i go hait long ples Seira. \v 27-28 Bihain em i kamap long graun bilong ol Israel na em i winim biugel long ples maunten bilong Efraim, bilong singautim ol man bilong Israel i kam pait. Ol i kam bung, na Ehut i tokim ol olsem, “Yupela bihainim mi. Bikpela i givim pinis ol birua bilong yupela, ol Moap, long han bilong yupela. Bai yupela i winim ol.” Orait ol i bihainim Ehut na i go daun lusim ples maunten na ol i go pasim rot bilong ol Moap i no ken brukim wara Jordan na ranawe i go. Na ol i pait long ol Moap na i no gat wanpela i ranawe. Nogat tru. \v 29 Long dispela taim ol Israel i kilim i dai samting olsem 10,000 strongpela soldia bilong Moap. I no gat wanpela i ranawe. \v 30 Ol Israel i winim ol Moap long dispela de. Na bihain, ol Israel i no gat pait moa inap long 80 yia. \s1 Samgar i kamap hetman \p \v 31 Bihain long Ehut, narapela hetman i kamap, nem bilong en Samgar, pikinini bilong Anat. Em i kilim i dai 600 man bilong ol Filistia long wanpela liklik spia bilong hariapim ol bulmakau long wok. Em tu i bin kisim bek ol Israel long han bilong ol birua. \ms1 Stori bilong Debora na Barak \s2 (Sapta 4-5) \c 4 \s1 Debora na Barak i daunim ol birua \p \v 1 Ehut i dai pinis na ol Israel i mekim sin gen long God. \v 2 Olsem na God i larim Jabin, wanpela king bilong ol Kenan, i daunim ol. Dispela king i save bosim taun Hasor. Namba wan ofisa bilong ami bilong Jabin, em Sisera, wanpela man i save stap long taun Haroset Hagoim. \v 3 King Jabin i gat 900 karis ain. Na em i save mekim nogut tru long ol Israel, na paitim ol nabaut na bagarapim ol inap long 20 yia. Olsem na ol Israel i krai long Bikpela long helpim ol. \p \v 4 Long dispela taim i gat wanpela profet meri i stap, nem bilong en Debora. Em i meri bilong wanpela man, nem bilong en Lapidot. Long dispela taim Debora i wok long givim tingting bilong God long ol Israel. \v 5 Em i save sindaun long as bilong wanpela diwai det na ol Israel i save kam long em na harim toktok bilong em. Dispela diwai i stap namel long taun Rama na Betel, long ples maunten bilong Efraim. \v 6 Orait Debora i singautim Barak, pikinini bilong Abinoam, bilong taun Kedes long graun bilong lain Naptali. Barak i kam na Debora i tokim em olsem, “God, Bikpela bilong yumi, i laik givim yu dispela tok, ‘Yu go na kisim 10,000 man long lain bilong Naptali na long lain bilong Sebulun na bungim ol long maunten Tabor. \v 7 Bai mi Bikpela, mi bringim Sisera, namba wan ofisa bilong ami bilong King Jabin, i kam pait long yupela long wara Kison. Em bai i kam wantaim ol karis na ol soldia bilong em, tasol maski, bai mi givim ol long han bilong yupela.’” \p \v 8 Barak i harim dispela tok na em i tokim Debora olsem, “Sapos yu kam wantaim mi, bai mi go. Tasol sapos yu no kam, bai mi no inap i go.” \v 9 Na Debora i bekim tok olsem, “Orait bai mi go wantaim yu na bai yu winim pait. Tasol bai yu no inap kisim biknem, long wanem, Bikpela bai i givim Sisera long han bilong wanpela meri.” Orait Debora i kirap na i go wantaim Barak long taun Kedes. \v 10 Barak i singautim ol lain bilong Sebulun na ol lain bilong Naptali na 10,000 man bilong ol dispela lain i kam long em, na ol i go bilong pait. Na Debora tu i go wantaim ol. \v 11 Long dispela taim Heber, wanpela man bilong lain bilong Kin, em i wokim haus sel bilong en arere long taun Kedes, klostu long dispela diwai ok long ples Sananim. Bipo Heber i bin lusim ol arapela lain bilong Kin, em ol lain tumbuna bilong Hobap, tambu papa bilong Moses. \p \v 12 Taim Sisera i harim tok long Barak i go pinis long maunten Tabor, \v 13 em i singaut long 900 karis ain na olgeta lain man bilong en i kam, na ol i go long Haroset Hagoim klostu long wara Kison. \v 14 Na Debora i tokim Barak olsem, “Goan, yumi go. Bikpela i go pas long yu. Olsem na long dispela de bai Bikpela i helpim yu na bai yu winim Sisera.” Na Barak i kisim dispela 10,000 man na ol i lusim maunten Tabor na i go daun. \v 15 Taim Barak i kamap wantaim ol ami bilong en na ol i kirapim pait, Bikpela i mekim Sisera wantaim olgeta karis na man bilong en i longlong nabaut. Na Sisera i lusim karis bilong en na i ranawe i go. \v 16 Barak i ranim ol karis na ami i go inap long Haroset Hagoim. Na ol ami bilong Barak i kilim i dai olgeta ami bilong Sisera. I no gat wanpela i stap. \p \v 17 Sisera i ranawe i go long haus sel bilong Jael, em meri bilong Heber, dispela man bilong lain bilong Kin. Jabin, king bilong Hasor, em i pren bilong ol famili bilong Heber. \v 18 Jael i lukim Sisera i kam, na em i lusim haus sel na i kam ausait. Na em i tokim Sisera olsem, “Kam insait, bikman. Yu kam insait long haus sel bilong mi. Yu no ken pret.” Olsem na Sisera i go insait na Jael i haitim em aninit long wanpela blanket. \v 19 Na Sisera i tokim Jael, “Nek bilong mi i drai. Mi laik yu givim mi wara na bai mi dring.” Orait Jael i kisim wanpela skin meme em i bin samapim bilong pulimapim wara samting, na em i givim long Sisera. Dispela skin meme i gat susu long en, na Sisera i dring. Sisera i dring pinis, na Jael i haitim em gen. \v 20 Na Sisera i tokim Jael olsem, “Yu sanap long dua bilong haus sel, na sapos wanpela man i kam na askim yu, ‘I gat wanpela man i stap?’, orait yu mas tok, ‘Nogat.’” \p \v 21 Skin bilong Sisera i les nogut tru, na em i slip olsem man i dai. Na Jael i kisim wanpela hama na wanpela nil diwai bilong pasim ol baklain bilong haus sel, na em i wokabaut isi tru i go long Sisera. Na em i paitim dispela nil diwai i go insait long het bilong Sisera, na nil i kamap long hap na i go olgeta long graun. Na Sisera i dai. \v 22 Na taim Barak i kam bilong painim Sisera, Jael i go bungim em na i tokim em olsem, “Yu kam. Bai mi soim yu dispela man yu wok long painim.” Olsem na Barak i go insait long haus sel wantaim em. Na em i lukim Sisera i dai pinis na i slip i stap long graun. Dispela nil diwai i stap yet long het bilong en. \p \v 23 Long dispela de God i helpim ol Israel long winim Jabin, king bilong Kenan. \v 24 Na ol Israel i pait strong moa yet long ol lain soldia bilong Jabin, inap ol i bagarapim ol olgeta. \c 5 \s1 Song bilong Debora na Barak \p \v 1 Long dispela de Debora na Barak, pikinini bilong Abinoam, tupela i singim dispela song, \b \q1 \v 2 Litimapim nem bilong Bikpela. \q1 Ol Israel i tingting strong long pait. \q1 Olgeta man i amamas \q2 na ol i laik pait. \q1 \v 3 Harim, yupela ol king. \q1 Putim yau gut, yupela ol hetman. \q1 Bai mi singim wanpela song \q2 na mekim musik long God, \q3 Bikpela bilong yumi Israel. \q1 \v 4 Bikpela, taim yu lusim \q3 ol maunten bilong Seir, \q4 em kantri Idom, \q3 na yu kam daun, \q2 orait graun i guria \q3 na ren i kam daun. \q1 Tru tumas, wara i stap long ol klaut \q2 i kapsait na i kam daun. \b \q1 \v 5 Ol \x - \xo 5.5 \xt Kis 19.18\x* maunten i guria \q2 long ai bilong God, \q3 Bikpela bilong Sainai, \q2 long ai bilong God, \q3 Bikpela bilong yumi Israel. \b \q1 \v 6 Long taim bilong Samgar, \q3 pikinini bilong Anat, \q2 na long taim bilong Jael, \q2 ol bisnisman i pret long ol raskol \q3 na ol i no moa wokabaut \q4 long ol bikpela rot. \q1 Ol man i mas wokabaut i go i kam, \q2 ol i save hait \q3 na bihainim ol liklik rot tasol. \b \q1 \v 7 Debora, ol Israel i no mekim \q2 wanpela samting. \q1 Ol i stap nating \q2 inap long taim yu kamap. \q1 Na yu olsem wanpela mama \q2 bilong lukautim ol. \b \q1 \v 8 Taim ol Israel \q3 i bihainim ol nupela god, \q2 pait i kamap long ol. \q1 Ol Israel i gat 40,000 man \q3 bilong pait, \q2 tasol i no gat wanpela \q3 i karim hap plang bilong pait \q3 na i holim spia. \b \q1 \v 9 Tingting bilong mi i stap wantaim \q2 ol ofisa bilong ami bilong Israel, \q2 na wantaim ol dispela man \q3 i laik pait. \q1 Litimapim nem bilong Bikpela. \b \q1 \v 10 Yupela man i save sindaun \q2 long satel \q3 long ol waitpela donki, \q2 na yupela man i save wokabaut \q3 long lek, \q2 yupela i mas tokaut \q3 long dispela samting. \q1 \v 11 Harim. Ol lain manmeri i bung \q3 long ol hul wara \q2 na i givim wara \q3 long ol sipsip samting, \q2 ol i tokaut long Bikpela i win. \q1 Ol i tokaut \q2 long ol man bilong Israel i win. \q1 Na ol manmeri bilong Bikpela \q2 i lusim taun bilong ol \q3 na ol i kam daun. \b \q1 \v 12 Yu go pas, Debora, yu go pas. \q2 Yu go pas na singim wanpela song. \q1 Na yu go pas, Barak, \q2 pikinini bilong Abinoam. \q1 Yu kirap na wokabaut. \q2 Yu kisim ol kalabusman i go. \q1 \v 13 Ol gutpela man bilong pait \q2 i kam bung long ol lida bilong ol. \q1 Ol man bilong Bikpela \q2 i kam long em \q3 na ol i redi long pait. \q1 \v 14 Ol Efraim i kam daun \q2 na wokabaut i go long ples stret. \q1 Ol i bihainim ol man \q2 bilong lain Benjamin. \q1 Ol hetman bilong lain Makir \q3 i kam daun \q2 na ol ofisa bilong Sebulun \q3 i kam daun. \q1 \v 15 Ol lida bilong Isakar \q3 i kam wantaim Debora. \q2 Na Barak tu i go wantaim ol. \q1 Ol Isakar i bihainim em \q2 i go long ples stret. \q1 Tasol ol man bilong Ruben \q2 i gat tupela tingting \q3 na ol i no inap i go. \q1 \v 16 Bilong wanem yupela ol Ruben \q2 i stap wantaim ol sipsip? \q1 Ating yupela i save laikim tumas \q2 long harim ol wasman \q3 i singautim ol sipsip, a? \q1 Tru tumas, ol man bilong Ruben \q2 i gat tupela tingting. \b \q1 \v 17 Ol lain bilong Gat \q2 i stap long wara Jordan \q3 long hap sankamap. \q1 Tasol bilong wanem lain bilong Dan \q2 i wok long ol sip? \q1 Lain bilong Aser \q2 i stap long nambis bilong solwara. \q1 Ol i stap nating \q2 long nambis bilong ol yet. \q1 \v 18 Tasol ol man bilong lain Sebulun \q3 na lain Naptali, \q2 klostu ol i kisim bagarap \q3 long ples bilong pait. \b \q1 \v 19 Ol king i kam long taun Tanak, \q2 ol i pait klostu long wara \q3 bilong Megido. \q1 Ol king bilong Kenan i pait, \q3 tasol ol i no win. \q2 Ol i no kisim sampela silva i go. \q1 \v 20 Ol sta long skai i pait. \q1 Ol i bihainim rot bilong ol antap, \q2 na ol i pait long Sisera. \q1 \v 21 Tait bilong wara Kison \q2 i karim ol i go. \q1 Dispela wara i stap bipo yet, \q2 tait bilong en i strong tumas. \b \q1 Bai mi taitim bun \q2 na wokabaut strong i go. \q1 \v 22 Na ol hos i save ran i go kwiktaim, \q2 ol i paitim graun \q3 long lek bilong ol. \q1 \v 23 Ensel bilong Bikpela i tok, \q2 “Taun Meros i mas kisim bagarap. \q2 Na ol man i stap long dispela taun \q3 ol tu i mas kisim bagarap. \q2 Long wanem, ol i no bin i kam \q3 bilong helpim Bikpela. \q2 Ol i no i kam olsem ol soldia \q3 bilong helpim Bikpela long pait.” \b \q1 \v 24 Jael, meri bilong Heber \q3 long lain bilong Kin, \q2 em i ken amamas. \q1 Amamas bilong en \q2 i ken winim amamas \q3 bilong ol arapela meri i save stap \q4 long ol haus sel. \q1 \v 25 Sisera i bin askim em long wara, \q2 tasol Jael i givim em susu. \q1 Em i bringim gutpela susu i gat gris \q2 long wanpela kap i luk nais tru. \q1 \v 26 Long wanpela han em i kisim \q2 wanpela nil diwai \q3 bilong pasim baklain \q4 bilong haus sel, \q2 na long narapela han em i holim \q3 hama bilong ol wokman. \q1 Em i paitim Sisera \q2 na brukim het bilong en. \q1 Em i sutim het bilong en \q2 na brukim olgeta. \q1 \v 27 Sisera i pundaun \q3 long skru bilong em, \q2 na slip i stap \q3 klostu long lek bilong Jael. \q1 Em i pundaun na i dai pinis. \b \q1 \v 28 Mama bilong Sisera \q2 i sanap long windo \q3 na i lukluk i go. \q1 Em i putim ai long hul bilong blain, \q2 na lukluk i go. \q1 Na em i tok, \q2 “Bilong wanem karis bilong Sisera \q3 i no kam kwik? \q2 Bilong wanem ol hos bilong en \q3 i no kam hariap?” \q1 \v 29-30 Wanpela savemeri bilong en \q3 i bekim tok olsem, \q2 “Ating ol soldia i wok yet \q3 long painim ol gutpela samting \q4 na tilim. \q2 Wanpela o tupela yangpela meri \q3 bilong wan wan soldia, \q2 na gutpela klos bilong Sisera \q2 na ol naispela laplap \q3 bilong bilasim \q4 ol dispela yangpela meri.” \q1 Na mama bilong Sisera tu \q2 i tingting olsem. \b \q1 \v 31 Bikpela, olsem tasol \q2 ol birua bilong yu i ken i dai. \q1 Tasol ol pren bilong yu i ken lait \q2 olsem lait bilong san i kamap. \p Na bihain, ol Israel i no gat pait moa inap long 40 yia. \c 6 \ms1 Stori bilong Gideon na Abimelek \s2 (Sapta 6-9) \s1 Bikpela i givim wok long Gideon \p \v 1 Ol Israel i mekim sin gen long Bikpela. Olsem na em i larim ol Midian i winim ol na bosim ol inap 7-pela yia. \v 2 Strong bilong ol Midian i winim strong bilong ol Israel, olsem na ol Israel i save hait long ol Midian insait long ol hul bilong ston na long ol arapela gutpela ples bilong hait. \v 3 Sapos ol Israel i planim ol kaikai, orait ol Midian i save kam wantaim ol Amalek na ol man bilong ples wesan nating long hap san kamap na ol i pait long ol Israel. \v 4 Ol i save wokim kem long dispela hap graun na bagarapim olgeta kaikai bilong ol gaden i go inap long hap bilong taun Gasa, long hap saut. Ol i no save larim liklik kaikai i stap bilong ol Israel. Na ol i kisim olgeta sipsip na olgeta bulmakau na olgeta donki i go. Ol i no save larim wanpela i stap. \v 5 Ol i save kam wantaim ol bulmakau na haus sel bilong ol, olsem ol binatang i save bung na i kam. Ol manmeri wantaim ol kamel bilong ol i planti tumas na i no inap man i kaunim. Ol i save kam na bagarapim olgeta gaden, \v 6 na ol Israel i no gat strong bilong pait long ol. Olsem na ol Israel i krai long Bikpela long helpim ol. \p \v 7 Taim ol Midian i bagarapim ol, orait ol Israel i krai long Bikpela long helpim ol. \v 8 Na Bikpela i salim wanpela profet i kam long ol. Dispela profet i autim tok bilong God, Bikpela bilong Israel, olsem, “Mi bin kisim yupela long wok kalabus bilong yupela long Isip na bringim yupela i kam. \v 9 Mi bin kisim bek yupela long han bilong ol Isip na long han bilong ol man i bin pait long yupela long dispela graun. Taim yupela i kam, mi rausim ol i go. Na mi bin givim graun bilong ol long yupela. \v 10 Na mi God, Bikpela bilong yupela, mi bin tambuim yupela long yupela i no ken lotu long ol god bilong ol Amor, em ol dispela man yupela i sindaun long graun bilong ol. Tasol yupela i no bin harim tok bilong mi.” \p \v 11 Bihain ensel bilong Bikpela i kam na i sindaun long as bilong diwai ok klostu long ples Ofra. Ofra em ples bilong Joas, wanpela man bilong lain bilong Abieser. Pikinini bilong en, Gideon, em i hait long ol Midian i stap insait long wanpela ston ol i bin wokim olsem tang, bilong krungutim pikinini bilong wain. Na em i wok long rausim ol lip samting bilong rais wit, bilong kisim kaikai bilong en. \v 12 Orait ensel bilong Bikpela i kamap long em na i tok olsem, “Strongpela man bilong pait, Bikpela i stap wantaim yu.” \v 13 Na Gideon i bekim tok olsem, “Bikman, mi laik askim yu long wanpela samting. Sapos Bikpela i stap wantaim mipela, bilong wanem ol dispela samting i kamap long mipela? Na olsem wanem long ol gutpela pasin Bikpela i bin mekim bipo? Em i bin kisim ol tumbuna bilong mipela long Isip na bringim ol i kam, na ol papa bilong mipela i bin stori long mipela long ol strongpela wok Bikpela i bin mekim. Tasol nau Bikpela i lusim mipela pinis, na mipela i stap long han bilong ol Midian.” \p \v 14 Orait Bikpela i tokim Gideon olsem, “Yu go wantaim olgeta strong bilong yu na yu kisim bek ol Israel long han bilong ol Midian. Mi yet mi salim yu i go.” \v 15 Na Gideon i bekim tok olsem, “Tasol Bikpela, bai mi kisim bek ol Israel olsem wanem? Lain bilong mi i no gat strong. Ol arapela lain bilong Manase i winim mipela. Na mi samting nating long famili bilong mi.” \v 16 Na \x - \xo 6.16 \xt Kis 3.12, Jos 1.5\x* Bikpela i tokim em olsem, “Yu inap daunim ol, long wanem, mi bai helpim yu. Bai yu kilim ol Midian olsem yu kilim wanpela man tasol.” \p \v 17 Orait Gideon i bekim tok olsem, “Sapos mi gutpela man long ai bilong yu, orait yu mas givim mi wanpela mak bai mi ken save yu Bikpela yet i toktok wantaim mi. \v 18 Na yu no ken i go kwik. Mi laik i go kisim sampela kaikai bilong givim yu olsem presen pastaim.” Orait ensel i tok, “Bai mi stap inap yu kam bek.” \p \v 19 Olsem na Gideon i go insait na i kukim wanpela yangpela meme. Na em i kukim sampela plaua, skel bilong en inap 25 kilogram na i no gat yis long en. Em i putim mit long wanpela basket na sup long wanpela sospen. Na em i kisim i go long ensel bilong Bikpela i stap long as bilong diwai ok na i givim long em. \v 20 Na ensel i tokim em olsem, “Putim mit wantaim bret antap long dispela ston. Na kapsaitim sup antap long em.” Na Gideon i mekim olsem. \v 21 Orait ensel bilong Bikpela i holim wanpela stik long han bilong en, na em i putim arere bilong stik antap long mit wantaim bret. Na wantu paia i kamap long ston na i kukim mit wantaim bret. Na wantu ensel i go pinis na Gideon i no lukim em moa. \p \v 22 Na Gideon i save olsem em i bin lukim ensel bilong Bikpela, na em i guria nogut tru na i tok, “God, Bikpela, mi lukim pinis pes bilong ensel bilong yu. Nau bai wanem samting i kamap long mi?” \v 23 Tasol Bikpela i tokim em, “Em i orait, yu no ken pret. Bai yu no ken i dai.” \v 24 Olsem na Gideon i wokim wanpela alta bilong Bikpela long dispela ples na em i kolim dispela alta olsem, “Bikpela em i man bilong bel isi.” Dispela alta i sanap yet\f + \fr 6.24 \ft Dispela tok “alta i sanap yet” i no tok long taim bilong yumi nau. Nogat. Em i tok long taim bilong man i raitim dispela buk.\f* long ples Ofra, long dispela hap graun bilong lain bilong Abieser. \p \v 25 Long dispela nait Bikpela i tokim Gideon olsem, “Yu kisim bulmakau man bilong papa bilong yu, em dispela bulmakau i gat 7-pela krismas. Na yu brukim dispela alta papa bilong yu i bin wokim bilong lotu long giaman god Bal. Na katim dispela pos i gat piksa bilong god meri Asera, em dispela pos i sanap klostu long alta. \v 26 Na yu wokim wanpela gutpela alta bilong mi, Bikpela, antap long dispela liklik maunten. Bihain yu mas kilim dispela bulmakau na wokim paia long dispela pos yu bin katim, na kukim bulmakau olsem ofa.” \v 27 Orait Gideon i kisim 10-pela wokboi bilong en na ol i mekim olsem Bikpela i bin tok. Tasol Gideon i no mekim dispela wok long san, long wanem, em i pret tumas long ol lain bilong en na ol arapela man i stap long taun. Olsem na em i mekim long nait. \p \v 28 Long moningtaim tru ol manmeri bilong taun i kirap na ol i lukim dispela alta wantaim pos i no moa i stap. Na ol i lukim ol man i bin wokim nupela alta na ofaim bulmakau long en. \v 29 Na ol manmeri i askim nabaut namel long ol yet, “Husat i mekim dispela samting?” Ol i askim askim na ol i painimaut olsem Gideon, pikinini bilong Joas, i bin mekim dispela samting. \v 30 Na ol i tokim Joas olsem, “Bringim pikinini bilong yu i kam hia, na bai mipela i kilim em i dai. Em i bin brukim dispela alta bilong god Bal wantaim dispela pos i sanap klostu long en.” \v 31 Tasol Joas i bekim tok olsem long ol man i kros long em, “Yupela i laik helpim Bal na yupela i mekim tok pait, a? Wanem man i mekim tok pait bilong helpim Bal, em i mas i dai long taim san i no kamap yet. Sapos Bal em i wanpela god tru, orait em i ken helpim em yet, long wanem, dispela alta ol i brukim pinis em i bilong en.” \v 32 Stat long dispela taim Gideon i gat nupela nem Jerubal, long wanem, Joas i bin tok, “Bal i ken helpim em yet, long wanem, dispela alta Gideon i brukim pinis em i bilong Bal.”\f + \fr 6.32 \ft Long tok Hibru nem Jerubal i klostu wankain olsem dispela tok, “Bal i ken helpim em yet.”\f* \p \v 33 Nau ol Midian na ol Amalek, na ol lain man bilong ples wesan nating ol i bung i stap. Ol i brukim wara Jordan na wokim kem long ples daun bilong Jesril. \v 34 Orait spirit bilong Bikpela i kam i stap long Gideon na Gideon i winim wanpela biugel ol i wokim long kom bilong sipsip, bilong singautim ol lain bilong Abieser i kam bihainim em. \v 35 Em i salim ol man bilong bringim tok i go long olgeta hap graun bilong lain bilong Manase, long tokim ol man i kam na bihainim em. Em i salim ol man bilong bringim tok i go tu long ol lain bilong Aser na Sebulun na Naptali. Na ol tu i kam na bung wantaim em. \p \v 36 Na Gideon i tokim God olsem, “Yu tok yu laik yusim mi long helpim ol Israel. \v 37 Orait bai mi putim sampela gras bilong sipsip long graun, long ples mipela i save rausim ol lip samting bilong wit. Sapos long moningtaim i gat wara long dispela gras bilong sipsip tasol, na i no gat wara long graun, bai mi save tru olsem yu laik mi helpim ol Israel, olsem yu bin tok.” \v 38 Na dispela samting i kamap olsem Gideon i bin tokim God. Gideon i kirap long moningtaim tru na em i go lukim dispela gras bilong sipsip em i bin putim i stap. Na em i holim dispela gras bilong sipsip na i tanim, bilong painimaut i gat wara long en o nogat. Na planti wara i pundaun, inap long pulapim wanpela dis. \v 39 Bihain Gideon i tokim God gen, “Bikpela, yu no ken kros long mi. Mi laik mekim wanpela tok moa. Mi laik yu larim mi i traim gras bilong sipsip wanpela taim gen. Na dispela taim mi laik bai wara bilong moning i pundaun long olgeta hap bilong graun, na gras bilong sipsip tasol i drai.” \v 40 Orait long dispela nait God i mekim olsem Gideon i tok. Gras bilong sipsip i drai, tasol graun i gat wara. \c 7 \s1 Gideon i winim ol Midian \p \v 1 Orait Jerubal, em Gideon yet, wantaim olgeta man bilong en ol i kirap long moningtaim tru na ol i wokim kem bilong ol arere long wara Harot. Na kem bilong ol Midian i stap daunbilo klostu long maunten bilong More, em long hap not bilong kem bilong Gideon. \p \v 2 Na Bikpela i tokim Gideon olsem, “Mi laik helpim yupela long winim ol Midian long pait, tasol i gat planti man tumas i stap wantaim yu. Nogut bai ol i ting olsem, ‘Mipela i winim ol Midian long strong bilong mipela tasol.’ Na bai ol i no ting, mi, Bikpela, mi bin helpim ol. \v 3 Olsem \x - \xo 7.3 \xt Lo 20.8\x* na yu mas tokim ol olsem, ‘Wanem man i pret, em i mas lusim maunten Gileat na i go bek long ples.’” Orait Gideon i tokim ol na 22,000 man i go bek. Na 10,000 tasol i stap. \v 4 Tasol bihain Bikpela i tokim Gideon olsem, “Ol man i planti tumas yet. Kisim ol i go daun long wara na bai mi helpim yu long tilim ol. Sapos mi tokim yu olsem, ‘Dispela man bai i go wantaim yu,’ orait em bai i go. Sapos mi tokim yu olsem, ‘Dispela man i no ken i go wantaim yu,’ orait em i no ken i go.” \v 5 Orait Gideon i kisim ol man i go daun long wara. Na Bikpela i tokim em, “Yu tokim olgeta man long dring. Ol man i dring wara long tang olsem ol dok i save dring, putim ol long wanpela lain. Na olgeta man i brukim skru na dring wara, putim ol long narapela lain.” \v 6 Orait 300 man tasol i pulimapim wara long han na dring wara long tang, na olgeta arapela i brukim skru na dring. \v 7 Na Bikpela i tokim Gideon olsem, “Long han bilong ol dispela 300 man ol i bin dring wara long tang, bai mi helpim yu na bai yupela i winim ol Midian. Na tokim ol arapela man bai ol i go bek long ples.” \v 8 Orait Gideon i salim ol arapela Israel i go bek long ples, tasol pastaim em i kisim olgeta kaikai samting na ol biugel bilong ol. Na dispela 300 man tasol i stap. Kem bilong Gideon i stap antap, na kem bilong ol Midian i stap daunbilo, long ples daun. \p \v 9 Long dispela nait Bikpela i tokim Gideon olsem, “Yupela go daun long kem bilong ol Midian na kirapim pait. Bai mi helpim yupela long winim ol Midian. \v 10 Na sapos yu pret long kirapim pait, orait pastaim yu kisim wokboi bilong yu, Pura, na yutupela i go daun long kem bilong ol Midian. \v 11 Bai yu harim toktok bilong ol, na bai yu kisim strong bilong pait long ol.” Orait Gideon wantaim Pura, wokboi bilong en, tupela i go daun long arere bilong kem bilong ol birua. \p \v 12 Ol Midian na ol Amalek na ol lain bilong ples drai, ol i stap nabaut long ples daun olsem bikpela lain grasopa. Na ol i gat planti kamel moa inap olsem wesan bilong nambis. \v 13 Taim Gideon i kamap, em i harim wanpela man i tokim wanpela pren long driman bilong en. Dispela man i tok olsem, “Mi driman olsem. Mi lukim wanpela bret ol i wokim long rais bali i tantanim i kam insait long kem bilong yumi na i paitim haus sel. Na dispela haus sel i kapsait na i pundaun na i slip stret long graun.” \v 14 Orait pren bilong en i bekim tok olsem, “Dispela i no narapela samting. Nogat. Em i bainat bilong Gideon, pikinini bilong Joas, wanpela man bilong Israel, em tasol. God i helpim Gideon na em bai i winim yumi Midian na olgeta soldia bilong yumi.”\f + \fr 7.14 \ft Ol Israel i man bilong sindaun long graun bilong ol na planim ol gaden na kisim kaikai bilong ol na wokim bret bilong kaikai. Olsem na dispela bret i tantanim i kam, em i olsem piksa bilong ol Israel. Ol Midian i man bilong raun long planti hap na sanapim ol haus sel bilong ol, na dispela haus sel i pundaun, em i piksa bilong ol.\f* \p \v 15 Taim Gideon i harim dispela driman na em i harim tu tok bilong mining bilong en, orait em i brukim skru na i lotu long God. Na em i go bek long kem bilong ol Israel na i singaut olsem, “Yupela kirap. Yumi go. Nau Bikpela i helpim yumi na yumi inap winim ol ami bilong Midian.” \v 16 Na Gideon i tilim ol 300 man long 3-pela lain. Na em i kisim ol biugel na ol sospen graun na i givim long olgeta man. Olgeta sospen graun i gat hap mambu i lait i stap insait long ol. \v 17 Na Gideon i tokim ol olsem, “Yupela was na lukim mi. Taim mi kamap long arere bilong kem na mi mekim wanem samting, orait yupela tu i mas mekim olsem. \v 18 Taim mi na lain bilong mi i winim biugel, yupela tu i mas winim biugel long olgeta hap bilong kem na singaut olsem, ‘Mipela bilong Bikpela. Mipela bilong Gideon.’” \p \v 19 Na Gideon wantaim ol 100 man i stap long lain bilong en, ol i kamap long arere bilong kem. Em i klostu biknait na long dispela taim ol gat bilong ol Midian i senis pinis. Orait Gideon na ol man i go wantaim em, i winim ol biugel bilong ol na brukim ol sospen graun ol i holim. \v 20 Tupela arapela lain bilong Gideon i lukim na ol tu i winim ol biugel na brukim ol sospen graun bilong ol. Na long han kais ol i holim ol hap mambu i gat lait, na long han sut ol i holim ol biugel, na ol i singaut olsem, “Bainat bilong Bikpela na bilong Gideon.” \v 21 Ol i sanap raunim kem bilong ol Midian, na olgeta ami bilong Midian i pret na ol i singaut na ranawe. \v 22 Taim ol dispela 300 man i winim biugel, Bikpela i mekim ol Midian i longlong nabaut na ol i katim ol poroman bilong ol yet long bainat. Na ol i ranawe i go long ples Betsita long hap bilong taun Saretan, na olgeta i go inap long taun Abel Mehola, klostu long ples Tabat. \p \v 23 Orait Gideon i salim tok i go long ol man bilong lain Naptali na lain Aser na long olgeta man bilong lain Manase na ol i kam ranim ol Midian. \v 24 Na tu Gideon i salim tok long ol man i stap long olgeta hap bilong ples maunten bilong Efraim. Dispela tok i olsem, “Yupela kam daun na pait long ol Midian. Na yupela go was long wara Jordan na long ol liklik wara inap long taun Betbara, bilong pasim ol Midian. Nogut ol i brukim wara na i go long hapsait.” \v 25 Na ol i holimpas tupela hetman bilong ol Midian, Orep na Sep. Na ol i kilim i dai Orep klostu long wanpela ston ol i kolim Ston bilong Orep, na Sep ol i kilim long ples bilong krungutim pikinini bilong wain ol i kolim ples wain bilong Sep. Na ol i wok long ranim ol Midian yet. Gideon i stap long hapsait bilong wara Jordan, na ol i kisim het bilong tupela hetman Orep na Sep, na karim i go long em. \c 8 \s1 Ol Israel i winim ol Midian olgeta \p \v 1 Ol man bilong Efraim i tokim Gideon olsem, “Bilong wanem yu no singautim mipela long taim yu pait long ol Midian? Bilong wanem yu mekim olsem long mipela?” Na ol i kros nogut tru long em. \v 2 Tasol Gideon i tokim ol, “Samting yupela i mekim i winim tru samting mi mekim. Ating yupela i lukim dispela samting yupela i mekim olsem samting nating tasol. Tasol nogat. Em i winim tru olgeta samting mi bin mekim. \v 3 God \x - \xo 8.3 \xt Sng 83.11\x* i bin putim long han bilong yupela tupela hetman bilong ol Midian, em Orep na Sep, na yupela i bin katim nek bilong tupela. Mi no bin mekim wanpela kain samting olsem.” Gideon i tok olsem, na ol Efraim i no kros moa. \p \v 4 Gideon wantaim ol 300 man bilong en i kamap long Jordan na ol i brukim wara. Skin bilong ol i les tru, tasol ol i wok yet long ranim ol birua. \v 5 Na Gideon i askim ol man bilong taun Sukot olsem, “Inap yupela i givim sampela bret bilong strongim bodi bilong ol man bilong mi? Skin bilong ol i les tru, na mipela i wok yet long ranim Seba na Salmuna, tupela king bilong ol Midian. \v 6 Tasol ol lida bilong Sukot i tok, “Bilong wanem bai mipela i givim kaikai long ol ami bilong yu? Yupela i no holimpas yet Seba na Salmuna.” \v 7 Olsem na Gideon i tok, “Gutpela. Taim Bikpela i givim pinis Seba na Salmuna long han bilong mi, bai mi go long ples drai na kisim ol rop i gat nil na kam paitim na brukim skin bilong yupela.” \v 8 Orait Gideon i go olgeta long taun Penuel, na em i askim ol man long dispela hap tu long sampela kaikai. Tasol ol man bilong Penuel i mekim wankain tok olsem ol man bilong Sukot i bin mekim. \v 9 Na Gideon i tokim ol olsem, “Bai mi kam bek na brukim dispela taua bilong yupela.” \p \v 10 Seba na Salmuna na ol ami bilong tupela ol i stap long ples Karkor. Tupela i gat samting olsem 15,000 soldia tasol i stap, long wanem, ol Israel i kilim pinis 120,000 soldia bilong ol. \v 11 Na Gideon wantaim ol lain bilong en i bihainim rot long arere bilong ples drai. Dispela rot i stap long hap sankamap bilong taun Noba na Jokbeha. Na wantu Gideon i kamap long ol Midian na i kirapim pait na ol ami bilong Midian i kirap nogut tru. \v 12 Na tupela king bilong Midian, Seba na Salmuna, tupela i ranawe. Tasol Gideon i ranim tupela na i holimpas tupela. Em i mekim olgeta soldia bilong tupela i guria na i pret moa yet. \p \v 13 Orait Gideon i lusim ples bilong pait na i bihainim dispela rot i go antap long maunten klostu long ples Heres. \v 14 Taim em i wokabaut i go em i lukim wanpela yangpela man bilong taun Sukot na i holimpas em na i askim em long husat i hetman bilong Sukot. Orait dispela yangpela man i raitim nem bilong ol 77 man na i givim long Gideon. \v 15 Bihain Gideon i kisim Seba wantaim Salmuna na i go long ol man bilong Sukot na i tok, “Yupela i tingim yet dispela taim yupela i bin lap long mi na yupela i tok, yupela i no inap givim kaikai long ol soldia bilong mi, long wanem, mi no holimpas Seba yet wantaim Salmuna? Tasol nau lukim. Em wanem tupela man?” \v 16 Orait em i kisim rop i gat nil bilong ples drai, na em i mekim save long ol hetman bilong Sukot. \v 17 Na em i go long taun Penuel na brukim taua bilong ol na em i kilim i dai ol man i stap long dispela taun. \p \v 18 Bihain Gideon i askim Seba na Salmuna olsem, “Dispela ol man yutupela i kilim i dai long maunten Tabor ol i olsem wanem?” Na tupela i bekim tok, “Pes bilong ol i olsem pes bilong yu tasol. Olgeta i olsem ol pikinini bilong wanpela king.” \v 19 Na Gideon i tok, “Ol i brata bilong mi stret. Ol i pikinini bilong mama tru bilong mi. Na mi tok tru tumas long nem bilong Bikpela i stap oltaim, sapos yupela i no bin kilim ol i dai bai mi no ken kilim yupela nau.” \v 20 Orait Gideon i tokim Jeter, namba wan pikinini bilong en, “Goan, kilim tupela i dai.” Tasol dispela mangi i no kisim bainat bilong em, long wanem, em i no bikpela man yet, na em i pret. \v 21 Tasol Seba tupela Salmuna i tok, “Maski. Yu yet yu kilim mitupela, long wanem, ol bikpela man i gat strong long mekim wanem samting ol i ting long mekim.”\f + \fr 8.21 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap.\f* Orait Gideon i kilim i dai Seba wantaim Salmuna na em i kisim ol bilas i stap long nek bilong kamel bilong ol. \p \v 22 Na ol man bilong Israel i tokim Gideon olsem, “Mipela i laik bai yu stap hetman bilong mipela. Na pikinini bilong yu na ol tumbuna pikinini bilong yu tu, bai ol i mas i stap hetman bilong mipela, long wanem, yu bin helpim mipela na kisim bek mipela long han bilong ol Midian.” \v 23 Tasol \x - \xo 8.23 \xt 1 Sml 8.7, 10.19, 12.12\x* Gideon i tok, “Mi no inap i stap hetman bilong yupela. Na pikinini bilong mi tu i no inap i stap hetman bilong yupela. Bikpela tasol bai i stap hetman bilong yupela.” \v 24 Tasol Gideon i save, ol Midian i lain bilong Ismael na ol i save putim ring gol long yau bilong ol, na em i mekim wanpela tok moa olsem, “Tasol mi laik askim yupela long wanpela samting. Yupela olgeta wan wan i mas givim mi ol ring bilong yau yupela i kisim long pait.” \v 25 Na ol i tok, “Em i orait, bai mipela i givim yu.” Na ol i putim wanpela hap laplap long graun, na olgeta wan wan i bringim ol ring ol i bin kisim na ol i putim antap long dispela laplap. \v 26 Hevi bilong ol dispela ring ol i bungim, em inap olsem 25 kilogram. Dispela i hevi bilong ol ring tasol. Hevi bilong ol arapela bilas, olsem ol bis na ol retpela klos ol king bilong Midian i save putim, na ol bilas i stap long nek bilong ol kamel bilong ol, ol i no kaunim wantaim ol ring. \v 27 Orait Gideon i kisim dispela gol na em i wokim wanpela naispela klos pris, na em i putim dispela klos long Ofra, ples bilong en. Na olgeta Israel i lusim God na ol i go long Ofra bilong lotu long dispela samting. Dispela klos pris Gideon i wokim, em i paulim tru Gideon wantaim ol famili bilong en. \p \v 28 Ol Israel i winim ol Midian na ol Midian i no gat strong moa bilong mekim wanpela samting. Olsem na taim Gideon i stap yet ol Israel i no gat pait moa inap long 40 yia. \s1 Gideon i dai \p \v 29 Nau Gideon i go i stap long haus bilong en. \v 30 Em i gat 70 pikinini man, long wanem, em i gat planti meri. \v 31 Gideon i gat wanpela meri i stap long taun Sekem. Na dispela meri i karim wanpela pikinini man na Gideon i kolim nem bilong en Abimelek. \v 32 Na Gideon i kamap lapun tru na em i dai. Na ol i planim em long matmat bilong papa bilong en, Joas, long Ofra, ples bilong ol lain bilong Abieser. \p \v 33 Gideon i dai pinis na ol Israel i no moa lotu long God. Ol i lotu long ol giaman god Bal tasol. Na ol i putim Balberit i stap god bilong ol. \v 34 Ol i no moa tingim God, Bikpela bilong ol, i bin helpim ol long winim ol birua i kam pait long ol long olgeta hap. \v 35 Na ol i no tenkyu long famili bilong Gideon, long olgeta gutpela samting Gideon i bin mekim bilong helpim ol. \c 9 \s1 Abimelek i kamap king long Sekem \p \v 1 Abimelek, pikinini bilong Jerubal, em Gideon yet, em i go long Sekem, dispela taun olgeta wanblut bilong mama bilong en i save stap long en. Na Abimelek i tokim ol wanblut bilong en \v 2 long i go long ol manmeri bilong Sekem na askim ol olsem, “Yupela i ting wanem pasin i gutpela? Yupela i laikim olgeta 70 pikinini man bilong Jerubal i stap hetman bilong yumi, o ating yupela i laikim wanpela man tasol i stap hetman? Na tingting tu long Abimelek, em wanblut tru bilong yumi.” \v 3 Ol wanblut bilong Abimelek i karim dispela tok bilong en na ol i go toktok wantaim ol manmeri bilong Sekem. Ol manmeri bilong Sekem i harim na tingting bilong ol i kirap long bihainim Abimelek, long wanem, em i wanblut tru bilong ol. \v 4 Orait ol Sekem i kisim 70 mani silva long haus lotu bilong god Balberit na ol i givim long Abimelek, na long dispela mani em i baim ol man nogut long bihainim em. \v 5 Na em i go bek long haus bilong papa bilong en long Ofra, na em i kilim i dai ol 70 brata bilong em, em ol pikinini bilong Jerubal, antap long wanpela ston. Tasol Jotam, las pikinini bilong Jerubal, i ranawe na i hait, olsem na Abimelek i no kilim em i dai. \v 6 Orait olgeta manmeri bilong Betmilo na bilong ol arapela hap bilong taun Sekem ol i bung na ol i go long diwai ok i stap long ples tambu long Sekem na ol i mekim Abimelek i kamap king bilong ol. \p \v 7 Taim Jotam i harim tok long dispela samting ol i mekim, em i go antap long maunten Gerisim na i singaut long ol olsem, “Yupela ol man bilong Sekem, harim tok bilong mi. Sapos yupela i harim tok bilong mi, ating bai God i harim tok bilong yupela. \v 8 Long wanpela de ol diwai i laik makim wanpela diwai namel long ol long kamap king bilong ol. Na ol i tokim diwai oliv olsem, ‘Yu mas kamap king bilong mipela.’ \v 9 Tasol diwai oliv i tok, ‘Olsem wanem? Wel bilong mi ol man i save kisim bilong givim biknem long ol god na long ol man. Ating bai mi lusim na mi kamap king bilong yupela, a?’ \v 10 Orait ol diwai i tokim diwai fik, ‘Mipela i laik bai yu kamap king bilong mipela.’ \v 11 Tasol diwai fik i tok, ‘Olsem wanem? Bai mi lusim gutpela switpela kaikai bilong mi na mi kamap king bilong yupela, a?’ \v 12 Olsem na ol diwai i tokim diwai wain olsem, ‘Mipela i laik bai yu kamap king bilong mipela.’ \v 13 Tasol diwai wain i tok, ‘Olsem wanem? Wara bilong mi i save mekim ol god na ol man i amamas. Ating bai mi lusim na mi kamap king bilong yupela, a?’ \v 14 Orait ol diwai i tokim liklik diwai i gat nil, ‘Mipela i laik bai yu kamap king bilong mipela.’ \v 15 Na liklik diwai i gat nil i tok, ‘Sapos yupela i laikim tru bai mi kamap king bilong yupela, orait yupela olgeta i mas kam malolo long ples kol aninit long han bilong mi. Sapos nogat, orait bai paia i kamap long ol han bilong mi na kukim ol longpela diwai sida bilong Lebanon.’” \p \v 16 Na Jotam i tok moa olsem, “Taim yupela i makim Abimelek i kamap king bilong yupela, ating yupela i mekim gutpela na stretpela pasin, a? Jerubal wantaim ol famili bilong en i bin mekim gutpela wok bilong helpim yupela. Tasol yupela i bin mekim gut long em o nogat? Ating nogat. \v 17 Orait harim. Papa bilong mi i bin pait bilong helpim yupela. Em yet i kamap hetman na i bin pait bilong helpim yupela na kisim bek yupela long han bilong ol Midian. \v 18 Tasol nau, yupela i mekim pasin nogut long em na yupela i bagarapim famili bilong en. Yupela i kilim i dai ol 70 pikinini man bilong en antap long wanpela ston. Na dispela man Abimelek, yupela i mekim i kamap king bilong yupela, em i no pikinini bilong meri tru bilong Jerubal. Nogat. Wanpela wokmeri nating bilong Jerubal i bin karim em. Tasol yupela i ting long em i wanblut bilong yupela na yupela i laik mekim em i kamap king. \v 19 Orait sapos dispela pasin yupela i bin mekim long Jerubal na long famili bilong en, em i gutpela na stretpela pasin, orait yupela i ken amamas wantaim Abimelek. Na em tu i ken amamas wantaim yupela. \v 20 Tasol sapos dispela pasin i nogut, orait bai paia i ken kamap long Abimelek na kukim ol man bilong Betmilo na bilong ol arapela hap bilong Sekem. Olsem tasol paia i ken kamap long Betmilo na long ol arapela hap bilong Sekem na kukim Abimelek.” \v 21 Jotam i tok pinis na em i ranawe. Em i pret long brata bilong en, Abimelek, olsem na em i go i stap long ples Ber. \p \v 22 Abimelek i stap king bilong Israel inap tripela yia. \v 23 Na bihain God i mekim kros i kamap namel long Abimelek na ol man bilong Sekem. Na ol Sekem i wok long bikhet long em. \v 24 Dispela samting i kamap bilong bekim pe nogut long Abimelek wantaim ol man bilong Sekem, long wanem, ol i bin strongim em long kilim i dai ol brata bilong em, em ol 70 pikinini man bilong Jerubal. \v 25 Olsem na ol man bilong Sekem i salim sampela man i go hait antap long het bilong ol maunten, na ol i wet long kilim Abimelek. Tasol ol dispela man i wok long paitim ol man i kam long dispela rot, na pulim ol samting bilong ol. Olsem na Abimelek i save long samting ol i laik mekim long em. \p \v 26 Orait Gal, pikinini bilong Ebet, wantaim ol brata bilong en, ol i kam long Sekem. Na ol Sekem i bihainim em. \v 27 Orait ol i go long gaden wain bilong ol na kisim olgeta pikinini wain i mau pinis. Na ol i memeim pikinini wain na kisim wara bilong en na ol i mekim bikpela pati. Na ol i go insait long haus lotu bilong god bilong ol na ol i wok long kaikai na dring na tok bilas long Abimelek. \v 28 Na Gal i tok, “Abimelek em i wanem kain man tru na yumi ol Sekem i mas aninit long em? Abimelek em i pikinini bilong Jerubal tasol, na Sebul em i ofisa bilong en. Tasol yumi mas i stap aninit long ol lain bilong Hamor, papa bilong Sekem. Bilong wanem yumi stap aninit long Abimelek? \v 29 Sapos dispela olgeta man i stap aninit long mi, orait bai mi rausim Abimelek. Bai mi tokim em olsem, ‘Yu go kisim olgeta soldia bilong yu na yu kam pait long mi.’” \p \v 30 Na Sebul, hetman bilong dispela taun, i harim tok bilong Gal, pikinini bilong Ebet, na em i kros nogut tru. \v 31 Olsem na em i salim ol man na ol i hait i go tokim Abimelek olsem, “Harim. Gal, pikinini bilong Ebet, wantaim ol brata bilong en, ol i kam long Sekem na kirapim bel bilong ol man long pait long yu. \v 32 Olsem na long nait tasol yu wantaim ol man bilong yu, yupela go hait long ples kunai klostu long Sekem. \v 33 Na long moningtaim tru yupela kirap na hariap i go long dispela taun, na kirapim pait. Na taim Gal wantaim ol man bilong en i kam pait, orait yupela mekim save long ol.” \p \v 34 Olsem na long nait Abimelek wantaim olgeta man bilong en ol i kirap i go. Na ol i bruk long 4-pela lain na ol i hait ausait long banis bilong taun. \v 35 Na long moningtaim tru Gal i go sanap long dua bilong taun, na Abimelek wantaim ol man bilong en i lusim ples ol i hait long en. \v 36 Orait Gal i lukim ol, na em i tokim Sebul olsem, “Lukim. Ol man i kam daun long kil bilong ol maunten.” Na Sebul i tok, “Em i no ol man. Yu lukim tewel bilong maunten tasol na yu ting em ol man.” \v 37 Na Gal i tok gen, “Nogat. Lukim ol man i bihainim kil bilong maunten na i kam daun. Na narapela lain i bihainim rot i kam long diwai ok bilong ol glasman.” \p \v 38 Nau Sebul i tokim Gal olsem, “Nau we stap strong bilong yu? Yu yet yu bin hambak na tok bilas olsem, ‘Abimelek em i wanem kain man tru na bai yumi aninit long em?’ Ol dispela man i kam nau, em ol dispela lain tasol yu bin tok bilas long ol. Orait nau yu go na pait long ol.” \v 39 Orait na Gal i kisim ol man bilong Sekem na em yet i go pas na ol i pait long ol lain bilong Abimelek. \v 40 Tasol Abimelek i ranim em na em i ranawe. Na ol lain bilong Abimelek i kilim i dai planti man bilong Gal na bodi bilong ol i slip nabaut long rot, i go inap long dua bilong taun. \v 41 Na Abimelek i go bek na i stap long taun Aruma. Na Sebul i rausim Gal wantaim ol brata bilong en na ol i no inap i stap moa long Sekem. \p \v 42 Long de bihain ol manmeri i lusim taun Sekem na i go long ol gaden bilong ol. Na sampela man i toksave long Abimelek. \v 43 Orait Abimelek i kisim ol man bilong em na tilim ol long tripela lain. Na ol i hait long ples kunai na wet i stap. Na taim Abimelek i lukim ol manmeri i lusim taun na i kam, ol lain bilong en i kirap lusim ples hait na kilim ol. \v 44 Abimelek wantaim ol lain man bilong en ol i ran i go na sanap klostu long dua bilong taun. Na tupela arapela lain ol i pait long ol manmeri long gaden na kilim olgeta i dai. \v 45 Na Abimelek i go pait long ol man i stap insait long taun inap long apinun. Em i kisim taun na kilim olgeta manmeri i dai. Na em i tok na ol lain bilong en i brukim taun olgeta na tromoi sol long graun bilong taun. \p \v 46 Sampela manmeri i stap long bikpela strongpela haus bilong ol soldia bilong Sekem. Ol i harim tok long ol samting i kamap, na ol i go insait long strongpela haus bilong god Balberit na ol i hait i stap. \v 47 Abimelek i harim olsem olgeta manmeri i bung i stap long dispela haus. \v 48 Olsem na em wantaim ol man bilong en i go antap long maunten Salmon. Na em i kisim wanpela tamiok na katim ol han bilong diwai i drai pinis na em i putim antap long sol bilong en. Na em i tokim ol man bilong en olsem, “Yupela lukim dispela samting mi mekim. Orait yupela hariap na mekim olsem tu.” \v 49 Olsem na olgeta man i katim ol han bilong diwai. Na ol i bihainim Abimelek i go na bungim dispela paiawut long arere bilong haus. Na ol i wokim paia, na dispela paia i kukim olgeta lain i stap insait. Klostu 1,000 manmeri bilong dispela strongpela haus bilong Sekem ol i dai. \p \v 50 Bihain Abimelek wantaim ol man bilong en i go banisim taun Tebes na pait long ol man na ol i kisim dispela taun. \v 51 Tasol i gat wanpela strongpela taua i stap namel long taun. Olsem na olgeta manmeri i ranawe i go long en. Na ol i go insait na pasim dua na i go antap long rup. \v 52 Abimelek i kam na kirapim pait bilong kisim dispela taua. Em i go klostu long dua bilong taua na i laik putim paia long dua. \v 53 Tasol \x - \xo 9.53 \xt 2 Sml 11.21\x* wanpela meri i kisim bikpela ston bilong wilwilim wit na tromoi i kam daun na ston i brukim het bilong Abimelek. \v 54 Na kwiktaim Abimelek i singautim dispela yangpela man i save karim ol samting bilong pait bilong en, na em i tokim em olsem, “Kisim bainat bilong yu na kilim mi. Mi no laik bai ol man i tok, wanpela meri i kilim mi i dai.” Olsem na dispela yangpela man i sutim Abimelek long bainat na Abimelek i dai. \v 55 Ol Israel i lukim Abimelek i dai pinis na olgeta i go bek long ples bilong ol. \p \v 56 Olsem tasol God i bekim rong Abimelek i bin mekim long papa bilong en, taim em i kilim i dai ol 70 brata bilong en. \v 57 Na tu God i bekim pasin nogut bilong ol Sekem. Bipo Jotam, pikinini bilong Jerubal, i bin tok bai ol Sekem i kisim bagarap, na nau dispela i kamap olsem em i bin tok. \ms1 Stori bilong Jepta na ol arapela hetman \s2 (Sapta 10-12) \c 10 \s1 Tola i kamap hetman \p \v 1 Abimelek i dai pinis na Tola, pikinini bilong Pua na tumbuna pikinini bilong Dodo, i kamap bilong kisim bek ol Israel long han bilong ol birua. Em i man bilong lain bilong Isakar. Na em i stap long taun Samir long ples maunten bilong Efraim. \v 2 Em i stap hetman bilong ol Israel inap long 23 yia. Na em i dai na ol i planim em long Samir. \s1 Jair i kamap hetman \p \v 3 Bihain long Tola, Jair bilong distrik Gileat i kamap hetman. Em i stap hetman bilong ol Israel inap 22 yia. \v 4 Em i gat 30 pikinini man na ol i save sindaun long 30 donki na ol i save raun i go i kam. Ol i gat 30 taun i stap long graun bilong distrik Gileat. Na ol dispela taun ol i save kolim Ol Ples Bilong Jair, i kam inap nau. \v 5 Bihain Jair i dai na ol planim em long taun Kamon. \s1 Ol Amon i givim hevi long ol Israel \p \v 6 Ol Israel i mekim sin gen long ai bilong Bikpela. Ol i lotu long ol giaman god Bal na ol god meri Astarte, em ol god bilong kantri Siria na Saidon na Moap, na bilong ol Amon na ol Filistia. Ol Israel i lusim Bikpela na ol i no moa lotu long em. \v 7 Olsem na Bikpela i belhat long ol Israel, na em i larim ol Filistia na ol Amon i kam na winim ol long pait. \v 8 Long dispela taim ol i winim ol Israel na daunim ol na mekim nogut tru long ol. Inap long 18 yia ol Filistia na Amon i daunim ol Israel na mekim nogut long ol dispela Israel i stap long hapsait bilong wara Jordan, long graun bilong ol Amor long distrik Gileat. \v 9 Na tu, ol Amor i brukim wara Jordan na i kam pait long ol lain bilong Juda na Benjamin na Efraim. Olsem na ol Israel i kisim taim nogut tru. \p \v 10 Orait \x - \xo 10.10 \xt 1 Sml 12.10\x* ol Israel i singaut long Bikpela, na ol i tok, “Mipela i mekim sin long yu, long wanem, mipela i lusim yu, God bilong mipela, na mipela i lotu long ol giaman god Bal.” \p \v 11 Na Bikpela i tokim ol Israel olsem, “Bipo ol Isip na ol Amor na ol Filistia \v 12 na ol Saidon na ol Amalek na ol Maon i bin daunim yupela na mekim nogut long yupela. Na yupela i singaut long mi na mi kisim bek yupela long han bilong ol. \v 13 Tasol \x - \xo 10.13 \xt Lo 32.15, Jer 2.13\x* yupela i bin lusim mi na lotu long ol arapela god. Olsem na mi no ken helpim yupela gen. \v 14 Yupela go singaut long ol god yupela yet i bin makim. Ol i ken helpim yupela long taim yupela i painim hevi.” \p \v 15 Tasol ol Israel i tokim Bikpela olsem, “Mipela i bin mekim sin. Samting yu laik mekim long mipela, orait yu mekim. Tasol nau mipela i askim yu long helpim mipela long dispela de.” \v 16 Orait ol Israel i lotu long Bikpela. Na em i sori long ol Israel na em i no laik bai ol i karim dispela hevi moa. \p \v 17 Bihain ol ami bilong Amon i kam bung na ol i wokim kem long Gileat. Na ol man bilong Israel tu i kam bung na ol i wokim kem long taun Mispa. \v 18 Ol lida na ol manmeri bilong Israel i stap long Gileat, ol i askim ol yet olsem, “Husat bai i go paslain long yumi bilong pait long ol Amon? Man i mekim olsem bai i kamap hetman bilong olgeta man bilong Gileat.” \c 11 \s1 Jepta i kamap hetman \p \v 1 Jepta bilong distrik Gileat, em i wanpela strongpela man bilong pait. Em i pikinini bilong wanpela pamukmeri, na Gileat em i papa bilong em. \v 2 Na meri tru bilong Gileat em tu i karim ol pikinini man. Taim ol dispela pikinini i kamap bikpela, ol i rausim Jepta na ol i tokim em olsem, “Yu no ken kisim wanpela samting long papa bilong mipela. Yu pikinini bilong narapela meri.” \v 3 Olsem na Jepta i lusim ol brata bilong en na em i ranawe. Na em i go i stap long graun bilong Top. Em i grisim ol man nogut na ol i bihainim em. Na ol i wok long i go nabaut na paitim ol man na pulim ol samting bilong ol. \p \v 4 Bihain ol Amon i go pait long ol Israel. \v 5 Taim pait i kirap, ol bikman bilong Gileat i go long Top bilong kisim Jepta. \v 6 Na ol i tokim em olsem, “Yu kam na yu stap hetman bilong mipela, na bai yumi pait long ol Amon.” \v 7 Tasol Jepta i tokim ol bikman olsem, “Yupela i no laikim mi na yupela i rausim mi pinis long haus bilong papa bilong mi. Na bilong wanem yupela i kam long mi nau? Yupela i painim hevi na yupela i kam long mi, a?” \v 8 Na ol bikman bilong Gileat i tok, “Em i stret. Mipela i kam bilong kisim yu, bai yu go wantaim mipela na pait long ol Amon. Mipela i laik bai yu stap hetman bilong olgeta manmeri bilong Gileat.” \p \v 9 Orait Jepta i tokim ol bikman bilong Gileat olsem, “Sapos yupela i kisim mi i go bek, na mi pait long ol Amon, na sapos Bikpela i helpim mi na mi win, orait bai mi stap hetman bilong yupela.” \v 10 Na ol bikman i tok olsem, “Long ai bilong Bikpela, mipela i tok tru tumas, bai mipela i mekim olsem yu tok.” \v 11 Olsem na Jepta i go wantaim ol bikman bilong Gileat, na ol manmeri i makim em olsem hetman bilong ol. Na Jepta i sanap long ai bilong Bikpela long Mispa na i autim tok bilong en long ol manmeri. \p \v 12 Bihain Jepta i salim ol man i go long king bilong Amon na ol i askim em olsem, “Yu kros long wanem samting na yu kam pait long mipela?” \v 13 King bilong Amon i bekim dispela tok bilong ol man Jepta i bin salim. Em i tok olsem, “Bipo ol Israel i lusim Isip na ol i kam kisim graun bilong mi long wara Arnon, i go inap long wara Jabok na wara Jordan. Mi kros long dispela tasol. Nau mi laik bai yupela i givim bek dispela graun long mi. Nogut yumi pait.” \p \v 14 Na Jepta i salim ol man i go bek gen long king bilong ol Amon. \v 15 Na ol i bekim tok bilong king olsem, “Jepta i tok, ol Israel i no bin kisim graun bilong Moap na graun bilong Amon. \v 16 Taim ol Israel i lusim Isip na i kam, ol i wokabaut long ples drai tasol na ol i kamap long solwara Retsi. Na bihain ol i kamap long taun Kades. \v 17 Na \x - \xo 11.17 \xt Nam 20.14-21\x* long dispela taim ol Israel i bin salim ol man i go askim king bilong Idom olsem, ‘I orait long mipela i wokabaut namel long graun bilong yu, o nogat?’ Tasol king i no laik. Na ol i salim ol man i go askim king bilong Moap. Tasol em tu i no laik. Olsem na ol Israel i stap long Kades tasol. \p \v 18 “Bihain \x - \xo 11.18 \xt Nam 21.4\x* ol i wokabaut i go long ples drai i no gat man. Na ol i abrusim graun bilong Idom na graun bilong Moap. Ol i wokabaut long hap bilong sankamap long Moap, long hapsait bilong wara Arnon. Ol i wokim kem long dispela hap, tasol ol i no brukim wara Arnon, long wanem, dispela em i mak bilong graun bilong Moap. \p \v 19 “Sihon, \x - \xo 11.19 \xt Nam 21.21-24\x* king bilong ol Amor, i stap long Hesbon na ol Israel i salim ol man i go lukim em. Ol i askim em olsem, ‘I orait long mipela i wokabaut namel long graun bilong yu, o nogat? Mipela i laik i go long graun bilong mipela yet.’ \v 20 Tasol Sihon i no laik. Na em i kisim olgeta ami bilong en i kam na wokim kem long taun Jahas na ol i pait long ol Israel. \v 21 Tasol God, Bikpela bilong ol Israel, i helpim ol Israel na ol i winim Sihon wantaim olgeta soldia bilong en. Olsem na ol Israel i kisim olgeta graun bilong ol Amor i stap long dispela hap. \p \v 22 “Ol i kisim olgeta graun bilong ol Amor, stat long wara Arnon long hap saut, na i go inap long wara Jabok long hap not, na stat long ples drai long hap sankamap, na i go inap long wara Jordan long hap san i go daun. \v 23 God, Bikpela bilong ol Israel, em yet i rausim ol Amor na i givim graun bilong ol long ol manmeri bilong en, em ol Israel. Na nau yu laik kisim bek dispela graun, a? \v 24 Yu ken kisim olgeta samting god bilong yu Kemos i givim long yu. Tasol olgeta samting God bilong mipela i bin givim mipela, em i bilong mipela stret. \p \v 25 “Olsem \x - \xo 11.25 \xt Nam 22.1-6\x* wanem? Yu ting strong bilong yu i winim strong bilong Balak, pikinini bilong Sipor, king bilong Moap, a? Em i no bin askim mipela long givim bek sampela graun. Na em i no bin kirapim pait long mipela. \v 26 Ol Israel i bin kisim taun Hesbon na Aroer na ol liklik ples bilong ol na olgeta taun i stap long arere bilong wara Arnon, na ol i sindaun i stap long dispela graun inap long 300 yia. Bilong wanem yupela i no kisim bek ol dispela ples long dispela taim? \v 27 Jepta i tok olsem, em i no bin mekim wanpela pasin nogut long yu. Yu tasol yu mekim pasin nogut na yu pait long em. God i save skelim pasin bilong olgeta man, na nau em bai i skelim pasin bilong mipela na yupela wantaim.” \v 28 Tasol king bilong Amon i no harim dispela tok Jepta i salim i kam long em. \p \v 29 Orait spirit bilong Bikpela i kam i stap long Jepta na Jepta i kisim ol soldia bilong en na ol i wokabaut long graun bilong Gileat na Manase, na i go long Mispa bilong Gileat, na bihain ol i lusim Mispa na i go olgeta long graun bilong ol Amon. \v 30 Na Jepta i mekim wanpela promis long Bikpela olsem, “Sapos yu helpim mi na mi winim ol Amon, \v 31 orait taim mi kam bek long pait, namba wan samting i lusim haus bilong mi na i wokabaut i kam long rot, bai mi givim long yu olsem wanpela ofa bilong paia i kukim olgeta.” \v 32 Orait Jepta wantaim ol soldia bilong en i brukim wara na i go kamap long hap bilong ol Amon, bilong pait long ol. Na Bikpela i helpim Jepta na ol i win. \v 33 Ol i kilim ol Amon, stat long taun Aroer na i go long hap bilong taun Minit, em inap 20 taun olgeta, na i go olgeta inap long wara Abel Keramim. Jepta wantaim ol lain bilong en i kilim planti Amon tru. Olsem na ol Israel i daunim tru ol Amon. \s1 Jepta i inapim promis bilong en \p \v 34 Taim Jepta i kam bek long ples bilong en long taun Mispa, pikinini meri bilong en i lusim haus na i ran i kam bilong bungim em. Em i wok long singsing amamas na paitim liklik kundu na i kam. Jepta i gat dispela wanpela pikinini meri tasol. Em i no gat narapela pikinini. \v 35 Taim \x - \xo 11.35 \xt Nam 30.2\x* Jepta i lukim pikinini meri bilong en, em i kirap nogut na i brukim klos bilong em yet na i tok, “Sori tumas, pikinini bilong mi. Nau yu brukim lewa bilong mi. Bilong wanem yu yet yu kamap na givim bikpela hevi long mi? Mi mekim strongpela promis long Bikpela na i no inap mi brukim.” \p \v 36 Na pikinini meri i tok, “Papa, sapos yu promis pinis long Bikpela, yu mekim long mi olsem yu bin promis, long wanem, Bikpela i bin helpim yu na yu winim ol Amon, ol birua bilong yu.” \v 37 Tasol em i tokim papa olsem, “Mi laik bai yu larim mi i mekim wanpela samting pastaim. Mi laik yu larim mi i stap inap long tupela mun. Na bai mi go wantaim ol pren bilong mi na wokabaut nabaut long ol maunten na krai sori long mi mas i dai long taim mi no marit yet.” \p \v 38 Na papa bilong en i tok, “I orait. Yu go.” Na Jepta i salim em i go wokabaut inap long tupela mun. Orait em wantaim ol pren bilong en i go long ol maunten na ol i limlimbur nabaut na krai sori long em i no marit yet na em i mas i dai. \v 39 Tupela mun i pinis na em i kam bek long papa, na papa i mekim long em olsem em i bin promis long Bikpela. Dispela meri i no bin slip wantaim wanpela man. \p Dispela em i as bilong wanpela pasin ol Israel i save mekim. \v 40 Ol yangpela meri bilong Israel i save lusim ples na i go na krai long pikinini meri bilong Jepta, dispela man bilong Gileat. Ol yangpela meri Israel i save mekim dispela pasin inap long 4-pela de long olgeta yia. \c 12 \s1 Ol Efraim i pait long ol Gileat \p \v 1 Ol man bilong Efraim i bung na kisim ol samting bilong pait na ol i brukim wara Jordan na i go long taun Safon. Ol i go tokim Jepta olsem, “Bilong wanem yupela i brukim wara na yupela i go pait long ol Amon na yupela i no singautim mipela i go wantaim yupela? Harim. Nau bai mipela i kukim yu wantaim haus bilong yu.” \v 2 Tasol Jepta i tokim ol olsem, “Mi wantaim ol manmeri bilong mi i gat bikpela kros wantaim ol Amon. Na mi bin singautim yupela, tasol yupela i no i kam helpim mi. \v 3 Taim mi lukim olsem yupela i no laik helpim mi, orait mi gat dispela tingting, ‘Maski ol Amon i kilim mi i dai, bai mi go pait yet wantaim ol.’ Olsem na mi brukim wara na kirapim pait. Na Bikpela i helpim mi na mi winim pait. Bilong wanem yupela i laik pait long mi nau?” \p \v 4 Orait Jepta i bungim olgeta man bilong Gileat, na ol i pait long ol man bilong Efraim na winim ol, long wanem, ol man bilong Efraim i bin tokim ol Gileat olsem, “Yupela Gileat i save stap namel long Efraim na Manase, yupela i bin lusim mipela na ranawe.”\f + \fr 12.4 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap.\f* \p \v 5 Na ol Gileat i go wet long olgeta ples ol man i save brukim wara Jordan long en, bilong banisim ol Efraim, nogut ol i go bek long graun bilong ol. Na taim ol Efraim i ranawe long pait, ol i kam na tok, “Mipela i laik brukim wara.” Orait ol Gileat i askim wan wan bilong ol olsem, “Yu bilong Efraim o nogat?” Na sapos wanpela man i tok “Nogat,” orait ol i save tokim em gen olsem, \v 6 “Orait yu tok, ‘Sihibolet.’” Na sapos dispela man i no inap kolim stret dispela tok, na em i tok “Sibolet”, orait ol i save em i man bilong Efraim, na ol i holimpas em na kilim em i dai.\f + \fr 12.6 \ft Long tok Hibru dispela tok “sihibolet” o “sibolet” i wankain olsem dispela tok, “het bilong rais.” Ol Gileat i save kolim long “sihibolet” na pasin bilong toktok bilong ol Efraim i narakain liklik, “sibolet.” Sapos wanpela man i no inap kolim stret long pasin bilong ol Gileat, orait ol i save olsem em i wanpela Efraim, na ol i kilim em i dai.\f* Long dispela pasin ol Gileat i kilim 42,000 man bilong Efraim long ol ples bilong brukim wara. \p \v 7 Jepta bilong Gileat i stap hetman bilong ol Israel inap long 6-pela yia na em i dai. Na ol i planim em long graun bilong ol Gileat.\f + \fr 12.7 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap.\f* \s1 Ipsan i kamap hetman \p \v 8 Jepta i dai pinis na Ipsan bilong taun Betlehem i kamap hetman bilong ol Israel. \v 9 Em i gat 30 pikinini man na 30 pikinini meri. Na em i salim ol pikinini meri i go maritim ol man bilong ol arapela lain. Na em i kisim 30 yangpela meri bilong ol arapela lain bilong ol i maritim ol pikinini man bilong en. Ipsan i stap hetman bilong ol Israel inap long 7-pela yia. \v 10 Na em i dai na ol i planim em long Betlehem. \s1 Elon i kamap hetman \p \v 11 Ipsan i dai pinis, na Elon bilong lain Sebulun i stap hetman bilong ol Israel inap long 10-pela yia. \v 12 Na em i dai na ol i planim em long taun Aijalon, long graun bilong lain Sebulun. \s1 Apdon i kamap hetman \p \v 13 Elon i dai pinis na Apdon, pikinini bilong Hilel bilong taun Piraton, em i kamap hetman bilong ol Israel. \v 14 Em i gat 40 pikinini man na 30 tumbuna pikinini man. Na ol i save sindaun long 70 donki na raun i go i kam. Apdon i stap hetman bilong ol Israel inap long 8-pela yia. \v 15 Na em i dai na ol i planim em long Piraton, long graun bilong lain Efraim. Dispela ples i stap long ples maunten bilong ol Amalek. \ms1 Stori bilong Samson \s2 (Sapta 13-16) \c 13 \s1 Meri bilong Manoa i karim Samson \p \v 1 Ol Israel i mekim sin gen long ai bilong Bikpela, na em i larim ol Filistia i bosim ol inap long 40 yia olgeta. \p \v 2 Wanpela man i stap long taun Sora, nem bilong en Manoa. Em i bilong lain bilong Dan. Meri bilong en i no save karim pikinini. \v 3 Wanpela taim ensel bilong Bikpela i kamap long dispela meri na i tokim em olsem, “Bipo yu no save karim pikinini, tasol bai yu gat bel na bai yu karim pikinini man. \v 4 Olsem na yu harim gut. Yu no ken dring wain na bia. Na yu no ken kaikai ol samting mi tambuim ol man long kaikai, \v 5 long \x - \xo 13.5 \xt Nam 6.1-5, 1 Sml 1.11\x* wanem, bai yu gat bel na bai yu karim wanpela pikinini man. Na yu no ken katim gras bilong en. Taim em i stap yet long bel bilong yu, God bai i makim em olsem wokman bilong em yet. Na taim yu karim em pinis, em i no ken dring wain na ol bia na em i no ken kaikai samting God i tambuim ol man long kaikai. Na bai em i stat long kisim bek ol Israel long han bilong ol Filistia.” \p \v 6 Orait dispela meri i go tokim man bilong en olsem, “Wanpela man bilong God i kam toktok long mi. Pes bilong en i lait olsem pes bilong ensel bilong God. Mi lukim em na mi pret moa yet, na mi no askim em long em i kam we. Na tu em i no tokim mi long nem bilong en. \v 7 Tasol em i tokim mi olsem, bai mi gat bel na mi karim wanpela pikinini man. Na em i tok, mi no ken dring wain na bia, na mi no ken kaikai ol samting Bikpela i bin tambuim, long wanem, taim pikinini i stap long bel bilong mi, God bai i makim em olsem wokman bilong en stret, na em bai i stap olsem i go inap long taim em i dai.” \p \v 8 Manoa i harim dispela tok na em i prea long God na i tok, “Bikpela, dispela man yu bin salim i kam, mi laik bai yu salim em i kam gen long mitupela. Na em i ken tokim mitupela long olgeta samting mitupela i mas mekim long dispela pikinini bihain bai i kamap.” \v 9 Na God i harim prea bilong Manoa. Bihain meri bilong Manoa i sindaun i stap long gaden, na ensel bilong God i kamap gen long em. Tasol Manoa i no i stap wantaim em. \v 10 Olsem na meri i ran i go kwik na tokim man bilong en olsem, “Harim. Dispela man bipo i kam long mi, nau em i kam bek gen.” \v 11 Na Manoa i kirap na bihainim meri na tupela i go kamap long dispela man. Na Manoa i askim em olsem, “Yu dispela man bipo yu toktok wantaim meri bilong mi, a?” Na dispela man i tok, “Yes, em mi tasol.” \v 12 Na Manoa i tok, “Taim dispela samting i kamap olsem yu bin tok, bai dispela pikinini i mekim wanem kain pasin na bai em i bihainim wanem ol lo?” \p \v 13 Orait ensel bilong Bikpela i tokim Manoa olsem, “Meri bilong yu i mas bihainim gut olgeta tok mi bin mekim long em. \v 14 Em i no ken kaikai pikinini bilong diwai wain. Na em i no ken dring wain na bia. Na em i no ken kaikai ol samting God i bin tambuim. Em i mas bihainim stret olgeta tok bilong mi.” \v 15-16 Manoa i no save dispela man em i ensel bilong Bikpela. Olsem na em i tok, “Yu no ken i go kwik, yu stap pastaim, na bai mitupela i kukim wanpela yangpela meme na bai yu kaikai.” Tasol ensel i tok, “Maski yutupela i pasim mi, mi no inap kaikai wanpela samting. Tasol sapos yutupela i laik kukim abus, yutupela i ken kukim olgeta long paia na mekim ofa long Bikpela.” \p \v 17 Orait Manoa i tokim ensel bilong Bikpela olsem, “Kolim nem bilong yu. Na taim dispela samting i kamap olsem yu bin tok, orait mitupela i ken litimapim nem bilong yu.” \v 18 Na \x - \xo 13.18 \xt Stt 32.29\x* ensel i tok, “Bilong wanem yutupela i laik save long nem bilong mi? Nem bilong mi i gutpela moa na i narakain tru.” \v 19 Olsem na Manoa i kisim wanpela yangpela meme na sampela wit na i mekim ofa long Bikpela, em i God bilong mekim ol narakain samting tru. Manoa i mekim dispela ofa antap long wanpela alta ston, na bihain em wantaim meri bilong en i sanap lukluk i stap. \v 20 Taim paia long alta i lait bikpela na i go antap, orait Manoa tupela meri bilong en i lukim ensel bilong Bikpela i bihainim paia i go antap long heven. Na tupela i pundaun na putim pes i go daun long graun. \v 21 Na ensel i no moa kamap long Manoa wantaim meri bilong en. Nau Manoa i save, dispela man em i ensel bilong Bikpela. \p \v 22 Na Manoa i tokim meri bilong en olsem, “Bai mitupela i dai, long wanem, yumi lukim pinis ensel bilong Bikpela.” \v 23 Tasol meri bilong en i tok, “Sapos Bikpela i laik kilim mitupela i dai, orait em i no inap laikim ofa bilong mitupela. Na tu, em i no inap tokim mitupela long ol dispela samting mitupela i harim pinis.” \p \v 24 Bihain meri bilong Manoa i karim pikinini man na ol i kolim nem bilong en Samson. Pikinini i kamap bikpela na Bikpela i mekim gut long em. \v 25 Na spirit bilong Bikpela i stat long kirapim tingting bilong Samson long taim Samson i stap yet long kem bilong Dan, namel long taun Sora na taun Estaol. \c 14 \s1 Samson i maritim wanpela meri bilong Filistia \p \v 1 Wanpela taim Samson i go daun long taun Timna na em i lukim wanpela yangpela meri bilong ol Filistia. \v 2 Na em i go bek long ples na i tokim papamama bilong en olsem, “Mi lukim wanpela yangpela meri bilong ol Filistia long Timna. Mi laik yu kisim em i kam na bai mi maritim em.” \v 3 Tasol papamama i bekim tok bilong en olsem, “Olsem wanem? I no gat wanpela yangpela meri namel long ol lain bilong yu, o namel long ol manmeri bilong yumi, a? Bilong wanem yu laik kisim wanpela meri bilong ol Filistia, em ol dispela lain i no save katim skin bilong ol?” Tasol Samson i tokim papa bilong en olsem, “Mi laikim dispela meri. Yupela i mas kisim em bilong mi.” \v 4 Papa wantaim mama bilong Samson i no save olsem Bikpela yet i stiaim Samson long mekim dispela tok, long wanem, Bikpela i painim rot bilong pait long ol Filistia. Long dispela taim ol Filistia i bosim ol Israel. \p \v 5 Bihain Samson wantaim papamama bilong en i go daun long Timna. Na Samson i kamap long ol gaden wain bilong Timna, na wanpela yangpela laion i kam singaut na i laik kaikaim em. \v 6 Tasol spirit bilong God i givim strong long em na em i holim laion na brukim laion long han tasol, olsem man i brukim wanpela pikinini meme. Tasol Samson i no toksave long papamama long samting em i bin mekim. \p \v 7 Bihain Samson i go toktok wantaim dispela yangpela meri. Na em i laikim em tru. \v 8 Bihain liklik, Samson i go bek gen bilong maritim dispela meri. Na em i lusim rot na i go lukim laion bipo em i bin kilim, na i lukim bikpela lain binatang i putim hani i stap insait long bodi bilong laion. \v 9 Em i kisim sampela hani long han bilong en na em i kaikai na i bihainim rot i go. Na em i kamap long papamama na i givim hap hani long tupela na tupela i kaikai. Tasol em i no toksave long tupela long em i kisim hani long bodi bilong dispela laion. \p \v 10 Na papa bilong en i go toktok wantaim dispela meri, na bihain Samson i mekim wanpela bikpela kaikai long dispela ples, olsem bipo ol yangpela man i save mekim. \v 11 Taim ol Filistia i lukim Samson, ol i makim 30 yangpela man bilong ol, bai ol i stap olsem ol poroman bilong en. \v 12 Na Samson i tokim ol olsem, “Mi laik mekim wanpela tok bokis long yupela. Sapos yupela inap tokim mi long as bilong dispela tok bokis insait long dispela 7-pela de bilong kaikai, orait bai mi givim yupela 30 gutpela laplap na 30 gutpela klos. \v 13 Tasol sapos yupela i no inap tokim mi long as bilong en, orait yupela i mas givim mi 30 gutpela laplap na 30 gutpela klos.” \p Na ol i tokim em, “Goan, autim tok bokis bilong yu. Mipela i laik harim.” \v 14 Orait em i tokim ol olsem, \q1 “Samting bilong kaikai i kamap \q2 long wanpela samting \q3 i save kaikai. \q1 Switpela samting i kamap \q2 long wanpela samting \q3 i gat strong.” \m Tripela de i go pinis tasol ol i no save long as bilong dispela tok bokis. \p \v 15 Orait na long de namba 7 ol i tokim meri bilong Samson olsem, “Yu grisim man bilong yu bai em i tokim mipela long as bilong dispela tok bokis. Sapos nogat, bai mipela i kukim yu wantaim ol lain bilong yu long paia. Yutupela i singautim mipela i kam bilong stilim ol samting bilong mipela, a?” \v 16 Olsem na meri bilong Samson i go krai long pes bilong en na i tok, “Ating yu no laikim mi. Yu kros long mi tasol. Yu givim tok bokis long ol lain bilong mi, tasol yu no tokim mi long as bilong en.” Na Samson i bekim tok bilong en olsem, “Olaman, mi no bin tokim papamama bilong mi tu. Bilong wanem na mi mas tokim long yu?” \p \v 17 Meri i wok long krai olsem tasol inap long ol dispela 7-pela de bilong bikpela kaikai i pinis. Em i toktok planti tumas, olsem na long de namba 7, Samson i tokim em long as bilong tok bokis. Na em i go toksave long ol lain bilong en. \v 18 Olsem na long taim san i no i go daun yet long de namba 7, ol man bilong dispela taun i kam tokim Samson olsem, \q1 “Wanem samting i winim \q2 swit bilong hani? \q1 Na wanem samting i winim \q2 strong bilong laion?” \m Na Samson i tokim ol olsem, \q1 “Yupela i kisim \q3 bulmakau meri bilong mi \q2 bilong wokim gaden \q3 bilong yupela. \q1 Sapos nogat, \q2 yupela i no inap painimaut \q3 long as bilong tok bokis \q4 bilong mi.” \p \v 19 Orait spirit bilong Bikpela i givim strong long Samson na em i go daun long taun Askelon. Em i kilim 30 man bilong taun na i kisim ol samting bilong ol. Na em i kisim 30 gutpela klos bilong ol na givim long ol man i bin autim as bilong tok bokis bilong en. Tasol em i belhat nogut tru long dispela samting i bin kamap, na em i go bek long ples bilong en. \v 20 Na ol Filistia i givim meri bilong Samson long wanpela bilong ol dispela man i bin i stap poroman bilong Samson long taim bilong marit. \c 15 \s1 Samson i mekim save long ol Filistia \p \v 1 Long taim bilong katim wit, Samson i go bilong lukim meri bilong en. Em i kisim wanpela yangpela meme i go bilong givim meri. Em i kamap pinis long Timna, orait em i tokim papa bilong meri olsem, “Mi laik i go insait long rum bilong meri bilong mi.” Tasol papa bilong meri i no laik. \v 2 Em i tokim Samson olsem, “Tru tumas, mi ting yu no laikim em moa, na mi givim em pinis long dispela man i bin poromanim yu long taim bilong marit. Tasol liklik susa bilong en i naispela tumas. I orait, yu ken maritim em.” \v 3 Tasol Samson i kros na i tok olsem, “Mi bai mekim nogut long ol Filistia nau. Na bai mi no gat asua. Asua bilong ol tasol.” \p \v 4 Orait Samson i go holimpasim 300 weldok. Em i pasim tel bilong tupela tupela na bihain em i pasim wan wan bombom long tupela tupela tel. \v 5 Na em i laitim ol bombom na lusim ol weldok na ol i ran i go insait long ol gaden wit bilong ol Filistia na olgeta wit i paia. Na paia i kukim ol wit ol i katim pinis wantaim wit ol i no bin katim yet. Na ol diwai wain na diwai oliv tu i paia. \p \v 6 Ol Filistia i lukim na ol i askim nabaut olsem, “Husat i mekim dispela samting?” Na ol man i tok olsem, “Samson i bin mekim, long wanem, tambu papa bilong en, dispela man bilong Timna, em i kisim meri bilong Samson na givim long man i bin poromanim Samson long taim bilong marit.” Orait na ol Filistia i go kukim dispela meri wantaim papa na haus bilong en tu. \v 7 Na Samson i tokim ol olsem, “Yupela i mekim kain pasin olsem, a? Orait mi promis olsem, mi no ken malolo kwik. Pastaim mi mas bekim dispela pasin yupela i bin mekim, na bihain bai mi malolo.” \v 8 Na Samson i paitim ol nogut tru, na i kilim planti man i dai. Bihain em i go i stap long wanpela hul bilong traipela maunten ston long Etam. \s1 Samson i winim ol Filistia \p \v 9 Bihain ol Filistia i kam na wokim kem long graun bilong lain Juda na ol i pait long ol man long taun Lehi. \v 10 Orait ol Juda i askim ol, “Bilong wanem yupela i kam pait long mipela?” Na ol Filistia i bekim tok olsem, “Mipela i kam bilong kisim Samson na kalabusim em, bai mipela i bekim wankain pasin long em olsem em i bin mekim long mipela.” \p \v 11 Orait 3,000 man bilong Juda i go long dispela hul bilong ston long Etam na tokim Samson olsem, “Ating yu no save olsem ol Filistia i bosim yumi nau? Bilong wanem yu mekim dispela bikpela hevi i kamap long mipela?” Na Samson i tokim ol olsem, “Mi bin bekim tasol ol samting ol i bin mekim long mi.” \v 12 Na ol i tokim Samson olsem, “Mipela i kam bilong pasim yu na givim yu long han bilong ol Filistia.” Na Samson i tokim ol, “Yupela i mas promis long mi olsem, bai yupela yet i no kilim mi.” \v 13 Na ol i tok, “Mipela i no inap kilim yu. Mipela i kam bilong pasim yu tasol na bringim yu i go long han bilong ol.” Olsem na ol Juda i pasim em long tupela nupela baklain na ol i kisim Samson na lusim dispela hul bilong ston na ol i go bek. \p \v 14 Taim ol i kamap long Lehi, ol Filistia i singaut na ran i kam long bungim ol. Na spirit bilong God i givim Samson bikpela strong na ol dispela nupela baklain i pasim em, em Samson i brukim olsem tret nating. \v 15 Na em i lukim wanpela bun bilong wasket bilong wanpela donki, na em i kisim. I no longpela taim na dispela donki i bin i dai, na bun i stap strong yet. Na Samson i holim na paitim ol Filistia long en, na em i kilim i dai 1,000 man bilong ol. \v 16 Na Samson i singim wanpela song olsem, \q1 “Long wasket bilong donki \q2 mi kilim i dai 1,000 man. \q1 Yes, long wasket bilong donki \q2 mi pinisim planti man moa yet.” \m \v 17 Em i tok pinis na em i tromoi dispela wasket. Olsem na ol i kolim dispela ples maunten Wasket. \p \v 18 Orait nek bilong Samson i drai nogut tru, na em i singaut long Bikpela olsem, “Yu bin helpim mi, wokman bilong yu, na mi winim dispela pait. Tasol olsem wanem, bai yu lusim mi nau? Mi no gat wara na nogut bai mi dai na ol dispela haiden man i kisim mi.” \v 19 Na God i brukim wanpela hul long Lehi na wara i kamap. Orait Samson i dringim dispela wara na em i kisim strong gen. Olsem na ol i kolim dispela hul wara Hul Wara Bilong Man I Singaut. Dispela hul wara i stap yet long Lehi. \p \v 20 Taim ol Filistia i bosim graun bilong ol Israel, Samson i stap hetman bilong ol Israel inap long 20 yia. \c 16 \s1 Samson i go long taun Gasa \p \v 1 Orait Samson i lusim Lehi na i go long taun Gasa. Na long Gasa em i lukim wanpela pamukmeri na em i go slip wantaim em. \v 2 Na sampela man i tokim ol Gasa olsem, “Samson i kam pinis.” Olsem na ol i go hait klostu long ol bikpela dua bilong banis i raunim taun, na ol i wetim em i kam. Na ol i wok long tok isi long ol yet olsem, “Yumi wet i go inap tulait i bruk tasol, na bai yumi kilim em i dai.” \v 3 Tasol Samson i kirap na lusim bet long biknait tru na em i go holim tupela dua bilong taun. Na em i kamautim tupela dua wantaim tupela pos bilong dua na bikpela ba bilong pasim dua. Na em i putim ol dispela samting long sol bilong en na karim i go putim antap long maunten i stap klostu long taun Hebron. \s1 Delaila i trikim Samson \p \v 4 Bihain long dispela taim Samson i go long Gasa, em i lukim wanpela meri bilong ples daun bilong Sorek, na em i laikim dispela meri tru. Nem bilong dispela meri em Delaila. \v 5 Na ol 5-pela king bilong ol Filistia i go long Delaila na tokim em olsem, “Yu mas grisim Samson na painimaut wanem samting i givim bikpela strong long em, na olsem wanem yumi inap winim em. Olsem na bai mipela i pasim em na daunim em olgeta. Sapos yu mekim olsem, bai mipela wan wan i givim yu 1,100 mani silva.” \p \v 6 Orait Delaila i tokim Samson olsem, “Yu tokim mi, olsem wanem na yu gat bikpela strong olsem? Na sapos wanpela man i laik pasim yu na daunim yu, bai em i mekim olsem wanem?” \v 7 Na Samson i bekim tok bilong en olsem, “Sapos ol i kilim ol bulmakau na kisim 7-pela rop bilong masel bilong hanlek bilong ol, na ol i pasim mi long ol dispela rop, orait bai strong bilong mi i pinis. Na bai mi stap wankain olsem ol arapela man.” \v 8-9 Orait na ol king i kisim 7-pela rop bilong hanlek bilong bulmakau, na ol i kam givim long Delaila. Na sampela man i hait i stap long rum bilong Delaila, na Delaila i pasim Samson long ol dispela rop. Na Delaila i singaut olsem, “Samson, lukaut. Ol Filistia i kam nau.” Tasol Samson i brukim ol dispela rop olsem tret i bruk taim paia i kukim. Na ol Filistia i no save yet long as bilong strong bilong em. \p \v 10 Na Delaila i tokim Samson olsem, “Harim. Yu bin tok giaman long mi na semim mi nogut tru. Tasol nau yu mas tokim mi stret, ol man inap pasim yu olsem wanem?” \v 11 Orait Samson i tokim em, “Sapos ol i pasim mi long ol nupela baklain tru, em ol i no yusim bipo, bai strong bilong mi i pinis na bai mi kamap wankain olsem ol arapela man.” \v 12 Olsem na ol sampela man i wet i stap gen long narapela rum, na Delaila i kisim ol nupela baklain na pasim em. Na Delaila i singaut olsem, “Samson, lukaut. Ol Filistia i kam nau.” Tasol Samson i brukim ol dispela baklain olsem tret nating tasol. \p \v 13 Orait Delaila i tokim Samson, “Yu giamanim mi na semim mi gen. Nau yu mas tokim mi stret, ol man inap pasim yu olsem wanem?” Na Samson i tok, “Sapos yu kisim dispela 7-pela longpela hap gras bilong mi na yu pasim strong insait long string bilong masin bilong wokim blanket, na sapos yu \f + \fr 16.13 \ft Dispela tok i stap namel long tupela sta i no i stap nau long tok Hibru. Tasol bipo yet ol man i bin tanim dispela tok long tok Grik, na dispela tok i stap long tok Grik. I luk olsem pastaim em i bin i stap long tok Hibru tu, na bihain em i lus.\f* kisim longpela nil na paitim strong, bai gras i pas tru long banis, orait bai mi no gat strong na bai mi stap wankain olsem ol arapela man tasol.” \v 14 Orait Delaila i mekim Samson i slip olgeta. Na Delaila i kisim 7-pela longpela hap gras long het bilong Samson na pasim strong long masin bilong wokim blanket. Na em i kisim longpela nil na pasim strong long banis. Na Delaila i singaut olsem, “Samson, lukaut. Ol Filistia i kam nau.” Tasol em i kirap na pulim gras na pin na masin na olgeta samting. \p \v 15 Olsem na Delaila i tokim em, “Olsem wanem na yu tok olsem yu laikim mi? Yu mauswara nating tasol. Yu no wanbel wantaim mi na mekim tok tru long mi. Nau tripela taim yu semim mi nogut tru na yu no tokim mi long strong bilong yu i kamap olsem wanem.” \v 16 Long olgeta de meri i toktok planti na i wok long askim em. Olsem na Samson i les nogut tru long dispela tok, \v 17 na bihain em i tokim Delaila stret. Em i tok olsem, “Ol i no bin katim gras bilong mi. Taim mama i karim mi, ol i makim mi bilong God stret. Na sapos ol i katim gras bilong mi, bai strong bilong mi i pinis na bai mi kamap wankain olsem ol arapela man.” \p \v 18 Dispela taim Delaila i save, Samson i tok tru. Olsem na em i salim tok i go long ol king bilong ol Filistia na tokim ol olsem, “Yupela kam bek gen. Nau em i tok tru long mi.” Na ol i kisim mani ol i bin tok long givim Delaila na ol i kam. \v 19 Na Delaila i trikim Samson na em i slip olgeta long lek bilong en. Na Delaila i singautim wanpela man i kam katim ol 7-pela longpela hap gras bilong Samson. Na long dispela pasin Delaila i pinisim strong bilong Samson. Olgeta strong bilong en i go pinis.\f + \fr 16.19 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap.\f* \v 20 Orait meri i singaut olsem, “Samson, lukaut. Ol Filistia i kam nau.” Na Samson i kirap na i ting olsem, “Bai mi kirap i go na lusim ol olsem mi save mekim bipo.” Tasol em i no save olsem Bikpela i lusim em pinis. \v 21 Orait ol Filistia i holimpas em na kamautim tupela ai bilong en. Na ol i kisim em i go long Gasa na ol i pasim em long sen ol i bin wokim long bras. Na ol i mekim em i wok long wilwilim wit na rais samting insait long haus kalabus.\fig Ol Filistia i mekim Samson i wok long wilwilim wit na rais samting insait long haus kalabus.|alt="22" src="LO" size="span" ref="16.21" \fig* \v 22 Long dispela taim gras bilong Samson i stat long kamap longpela gen. \s1 Samson i dai \p \v 23 Wanpela taim olgeta king bilong Filistia i kam bung. Ol i laik amamas na mekim ofa long Dagon, giaman god bilong ol. Na ol i tok, “God bilong mipela i bin helpim mipela na mipela i winim Samson, dispela birua bilong mipela.” \v 24-25 Bihain ol i spak nabaut na ol i tok, “Bringim Samson i kam na em i ken mekim ol kain kain pasin bilong mipela i ken lap na tok bilas long em.” Orait ol man i go long kalabus na kisim em i kam. Na taim ol manmeri i lukim em, ol i litimapim nem bilong giaman god bilong ol na ol i tok, “God bilong mipela i helpim mipela na mipela i winim dispela birua bilong mipela. Dispela man i bin bagarapim tru graun bilong mipela na kilim i dai planti man bilong mipela.” Na ol i mekim em i sanap namel long ol bikpela pos ston bilong haus, na ol i mekim em i mekim ol kain kain pasin. Na ol i wok long lap na tok bilas long em. \p \v 26 Na Samson i singautim dispela mangi i save holim han bilong en na stiaim em, na Samson i tokim em olsem, “Yu helpim mi bai mi holim ol bikpela pos bilong haus. Mi laik sanap na putim baksait bilong mi long pos.” \v 27 Ol manmeri i pulap tru long dispela haus, na ol 5-pela king bilong ol Filistia i stap wantaim ol. Na klostu inap 3,000 manmeri i stap antap long rup na ol i lukluk i go long Samson, na ol i tok pilai long em. \p \v 28 Na Samson i beten long Bikpela olsem, “God, Bikpela, yu ken tingim mi nau. God, givim mi strong long dispela wanpela taim moa. Olsem na bai mi ken bekim long ol Filistia long ol i bin kamautim tupela ai bilong mi.” \v 29 Orait Samson i holim tupela bikpela pos ston i stap namel na i save strongim haus. Em i holim wanpela pos long han sut bilong en, na wanpela pos long han kais. \v 30 Na em i singaut olsem, “Sapos mi kilim ol dispela Filistia, orait mi tu mi ken i dai.” Na long olgeta strong bilong en, em i subim dispela tupela pos. Na haus i bruk na i pundaun antap long ol king wantaim ol arapela manmeri i stap insait. Namba bilong ol man Samson i kilim i dai long taim em yet i dai, em i winim namba bilong ol man em i bin kilim long taim em i stap yet. \p \v 31 Na bihain olgeta brata na famili bilong Samson i kam daun na kisim bodi bilong en. Na ol i karim i go planim namel long tupela taun Sora na Estaol, long matmat bilong papa bilong en, Manoa. Samson i bin i stap hetman bilong Israel inap 20 yia. \ms1 Ol stori bilong Dan na Benjamin \s2 (Sapta 17-21) \c 17 \s1 Maika i gat haus lotu bilong em yet \p \v 1 Wanpela man i stap long ples maunten bilong Efraim, nem bilong en Maika. \v 2 Em i tokim mama bilong en olsem, “Taim ol i stilim 1,100 mani silva bilong yu, yu bin tok bai God i ken bagarapim dispela ol stilman. Na mi bin harim dispela tok yu mekim. Lukim, dispela mani i stap long mi. Mi yet mi bin kisim.” Na mama i tokim em olsem, “Bikpela i ken mekim gut long yu, pikinini bilong mi.” \v 3 Na Maika i givim bek dispela mani long mama. Na mama i tokim em olsem, “Mi givim dispela mani long Bikpela, bai em i stap samting bilong em yet. Olsem na mi laik givim dispela mani long yu, bai yu ken tokim ol man long kisim dispela silva na wokim wanpela piksa bilong lotu. Ol i ken wokim wanpela piksa long diwai, na karamapim olgeta long silva, na ol i ken wokim wanpela piksa long silva yet.”\f + \fr 17.3 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap. Na tu, yumi no save wanem kain piksa tupela i wokim long dispela silva. Tasol long sapta 18 lain 24, Maika i kolim tupela piksa olsem, “ol god mi bin wokim.”\f* \v 4 Orait mama bilong Maika i kisim 200 bilong dispela mani silva Maika i bin givim bek long em, na em i givim long man i save wokim ol samting long silva. Na em i wokim wanpela piksa long diwai, na em i karamapim olgeta long silva. Na em i wokim wanpela piksa long silva yet. Na ol i putim tupela piksa long haus bilong Maika. \p \v 5 Dispela man Maika, em i gat liklik haus lotu bilong God. Na em i wokim wanpela klos pris na wanpela samting bilong painimaut laik bilong God,\f + \fr 17.5 \ft Yumi no save dispela “samting bilong painimaut laik bilong God” em i wanem samting tru. Long tok Hibru dispela samting i gat wankain nem olsem ol giaman god long Stat 31.30 na 1 Samuel 19.13.\f* na em i putim long dispela haus lotu. Na em i makim wanpela pikinini bilong em yet i kamap pris bilong dispela haus lotu bilong em. \v 6 Long \x - \xo 17.6 \xt Lo 12.8, Het 21.25\x* dispela taim i no gat king i stap long Israel. Olgeta man i save bihainim laik bilong ol tasol. \p \v 7 Long dispela taim i gat wanpela yangpela man bilong lain bilong Livai, em i stap long taun Betlehem long graun bilong lain Juda. \v 8 Orait em i lusim Betlehem na em i go bilong painim nupela ples bilong em i ken i stap long en. Em i wokabaut i go na em i kamap long haus bilong Maika, long ples maunten bilong Efraim. \v 9 Na Maika i askim em, “Yu kam we?” Na dispela Livai i bekim tok olsem, “Mi wanpela Livai bilong Betlehem long Juda. Mi painim wanpela ples bai mi ken i stap long en.” \p \v 10 Orait Maika i tokim em, “Yu stap hia wantaim mi. Bai yu stap man bilong givim tingting long mi na bai yu stap pris bilong mi tu. Na olgeta yia bai mi givim 10-pela mani silva long yu, na ol klos na kaikai wantaim.” Pastaim dispela yangpela Livai i lusim Maika na i go, \v 11 tasol bihain em i kam bek na i orait long tok bilong Maika na em i stap wantaim em. Na em i kamap olsem pikinini bilong en. \v 12 Maika i mekim dispela yangpela Livai i kamap pris bilong en, na em i stap long haus bilong Maika. \v 13 Na Maika i tok olsem, “Nau mi save, Bikpela bai i mekim olgeta samting long banis bilong mi i kamap gutpela, long wanem, wanpela Livai i stap olsem pris bilong mi.” \c 18 \s1 Ol Dan i kisim nupela taun \p \v 1 Long dispela taim ol Israel i no gat king bilong ol. Na ol lain bilong Dan i wok long painim wanpela hap graun bai ol i ken sindaun long en, long wanem, ol i no bin kisim graun yet namel long ol arapela lain bilong Israel. \v 2 Olsem na ol Dan i makim 5-pela strongpela man bilong ol i stap long taun Sora na Estaol, na ol i salim ol i go lukluk raun long olgeta hap. Ol i tokim ol dispela man olsem, “Yupela go na lukluk gut long olgeta hap bilong dispela graun.” Orait ol dispela man i go kamap long ples maunten bilong Efraim, na ol i lukim haus bilong Maika na ol i stap wantaim em. \v 3 Ol i kamap long haus bilong Maika na ol i harim toktok bilong dispela yangpela Livai, na ol i save em i nek bilong man bilong Juda. Orait ol i go askim em olsem, “Yu mekim wanem samting long dispela ples? Husat i kisim yu i kam hia?” \v 4 Na em i bekim tok bilong ol olsem, “Maika i orait long mi na mi stap. Em i save baim mi na mi wok olsem pris bilong en.” \p \v 5 Orait ol dispela Dan i tokim dispela Livai olsem, “Mipela i laik bai yu askim God long dispela wokabaut bilong mipela. Bai em i kamap gutpela, o nogat?” \v 6 Na pris i bekim tok bilong ol olsem, “Yupela i no ken wari long wanpela samting. Bikpela bai i was long yupela long wokabaut bilong yupela.” \p \v 7 Orait ol dispela 5-pela man i lusim dispela ples na ol i go kamap long taun Lais. Ol i lukim ol manmeri bilong Lais i sindaun gut, olsem ol manmeri bilong taun Saidon. Ol i sindaun isi tru, na ol i no save kros long ol arapela man. Na ol i no tingting long pait. I no gat king o hetman bilong ol dispela lain i save mekim ol i sem.\f + \fr 18.7 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap.\f* Na ol i no save wok bisnis wantaim ol arapela lain manmeri, ol Saidon tasol. Tasol ol i no sindaun klostu long ol Saidon. \v 8 Ol 5-pela Dan i lukluk pinis na ol i go bek long Sora na Estaol, na ol wanlain i askim ol olsem, “Yupela i lukim wanem ol samting?” \v 9 Na 5-pela i tok olsem, “Yupela kam hariap na yumi go pait long ol man bilong wanpela taun. Mipela i lukim graun bilong ol i gutpela tru. Yupela i no ken sindaun nating. Hariap. Yumi go kisim graun bilong ol. \v 10 Taim yupela i go bai yupela i lukim ol i sindaun gut na ol i no tingting long pait. Graun bilong ol i bikpela, na ol i no sot long wanpela samting. Harim. God bai i helpim yumi na bai yumi winim ol.” \p \v 11 Olsem na 600 man bilong lain bilong Dan i kisim ol samting bilong pait na ol i lusim Sora na Estaol. \v 12 Ol i go na wokim kem klostu long taun Kiriat Jearim long graun bilong lain Juda. Olsem na ol man i save kolim dispela ples “Kem bilong Dan” i kam inap nau. Dispela ples i stap long hap san i go daun bilong Kiriat Jearim. \p \v 13 Orait ol i lusim dispela ples na ol i go kamap long haus bilong Maika, long ples maunten bilong Efraim. \v 14 Na dispela 5-pela man i bin i go lukstil long dispela graun bilong Lais, ol i tokim ol wanlain olsem, “Ating yupela i no save olsem dispela ol haus i gat wanpela piksa ol i bin wokim long diwai na karamapim long silva, na wanpela piksa ol i wokim long silva yet. Na tu i gat wanpela klos pris i stap, na wanpela samting bilong painimaut laik bilong God. Nau bai yumi mekim wanem?” \v 15 Orait ol i lusim rot na i go long haus bilong dispela yangpela Livai, long banis bilong Maika, na ol i givim gude long dispela Livai. \v 16 Dispela ol 600 soldia bilong Dan i holim ol samting bilong pait na ol i sanap i stap long dua bilong banis. \v 17 Na dispela 5-pela man bilong lukstil, ol i go insait long haus bilong kisim ol piksa samting. Na dispela pris i stap wantaim ol 600 soldia long dua bilong banis. \p \v 18 Pris i lukim ol dispela man i go insait long haus bilong Maika na kisim tupela piksa na klos pris na samting bilong painimaut laik bilong God, na pris i askim ol olsem, “Yupela i mekim wanem?” \v 19 Na ol i tokim em olsem, “Yu pasim maus. Yu no ken mekim wanpela tok. Na yu ken kam wantaim mipela na bai yu stap pris na man bilong givim tingting long mipela. Yu laik i stap pris bilong wanpela famili tasol? Mobeta yu kam wantaim mipela na bai yu stap pris bilong wanpela lain bilong Israel.” \v 20 Pris i amamas long dispela tok na em kisim ol dispela samting bilong haus lotu na em i go wantaim ol. \p \v 21 Orait ol i lusim dispela ples na i go. Ol pikinini na ol bulmakau na ol samting bilong ol i go pas. \v 22 Ol Dan i go longwe liklik na Maika i singautim ol man i stap klostu long em bai ol i go pait long ol Dan. Ol i bihainim ol Dan i go na ol i kamap long ol. \v 23 Ol lain bilong Maika i singaut long ol Dan, na ol Dan i tanim na askim Maika olsem, “Olsem wanem? Bilong wanem yu kam wantaim bikpela lain man?” \v 24 Na Maika i bekim tok bilong ol olsem, “Yupela i kisim pris bilong mi na ol god mi bin wokim na yupela i ranawe. I no gat wanpela samting bilong mi i stap. Watpo yupela i askim mi, ‘Olsem wanem?’” \p \v 25 Na ol Dan i tok, “Yu no ken mekim planti toktok long mipela. Nogut ol man i kros na pait long yu, na bai ol i kilim yu i dai wantaim olgeta famili bilong yu.” \v 26 Ol Dan i tok pinis na ol i go. Na Maika i lukim ol dispela man i strong tumas na em i no inap long ol, olsem na em i go bek long ples. \p \v 27 Ol Dan i kisim ol samting Maika i bin wokim, na pris bilong en tu, na ol i go long taun Lais. Ol manmeri bilong Lais, ol i sindaun gut na ol i no tingting long pait. Olsem na ol Dan i kilim olgeta i dai na kukim taun bilong ol. \v 28 I no gat wanpela man bilong helpim ol Lais, long wanem, dispela taun i stap longwe long taun Saidon, na ol i no save wok bisnis wantaim ol arapela lain manmeri. Dispela taun i stap long ples daun klostu long taun Betrehop. Na ol Dan i wokim taun gen na ol i stap long en. \v 29 Na ol i kolim dispela taun Dan. Ol i kisim nem bilong tumbuna bilong ol, em Dan, pikinini bilong Jekop, na ol givim long dispela taun. Bipo ol man i bin kolim nem bilong taun, Lais. \v 30 Na ol Dan i sanapim dispela piksa ol i bin bringim i kam na ol i lotu long en. Jonatan, bilong lain bilong Gersom, pikinini bilong Moses, em i mekim wok pris bilong ol Dan. Na ol lain tumbuna pikinini bilong en, ol tu i mekim wok pris inap long taim ol birua i karim ol Dan i go kalabus long narapela hap.\f + \fr 18.30 \ft I luk olsem dispela i tok long taim ol Asiria i kam kisim planti manmeri i stap long hap not bilong Israel na bringim ol i go kalabus long Asiria. Lukim 2 King 15.29. Dispela samting i kamap samting olsem 400 yia bihain long taim ol Dan i kisim taun Lais.\f* \v 31 Na long taim haus sel bilong God i stap long Silo, ol Dan i save lotu long dispela piksa Maika i bin wokim. \c 19 \s1 Wanpela Livai wantaim meri bilong en i painim taim nogut \p \v 1 Long dispela taim ol Israel i no gat king, i gat wanpela Livai i stap long ples maunten bilong Efraim. Na em i kisim wanpela meri bilong taun Betlehem long Juda, bai em i stap olsem namba 2 meri bilong em. \v 2 Tasol dispela meri i kros long em long wanpela samting, na meri i ranawe i go bek long papa bilong en long Betlehem. Na em i stap long haus bilong papa inap 4-pela mun. \v 3 Na bihain man bilong en i kirap na i go bihainim em bilong stretim tok wantaim em na bringim em i kam bek. Em i kisim wanpela wokboi na tupela donki i go wantaim em. Ol i kamap pinis, orait meri i kisim dispela man i go long haus bilong papa bilong en. Na papa bilong meri i lukim dispela man na i amamas tru long em. \v 4 Orait papa bilong meri i strong bai man i mas i stap wantaim em. Olsem na em i stap tripela de, na ol i kaikai na dring i stap. \p \v 5 Long de namba 4 dispela Livai i kirap long moningtaim tru na i redim ol samting bilong i go. Tasol papa bilong meri i tokim em olsem, “Yu kaikai na strongim bel pastaim. Bihain yu ken i go.” \v 6 Olsem na tupela i sindaun na kaikai na dring wantaim. Na papa bilong meri i tokim em, “Mi laik yu stap hia long nait gen na yumi ken amamas.” \v 7 Dispela Livai i laik kirap i go, tasol papa bilong meri i strong tru bai em i stap. Olsem na em i stap wanpela nait moa wantaim em. \p \v 8 Long de namba 5 dispela Livai i kirap long moningtaim tru na i laik i go. Tasol papa bilong meri i tok, “Plis, yu stap na kaikai pastaim. Taim san i kol liklik, orait yu ken i go.” Olsem na tupela man i kaikai wantaim. \v 9 Na taim dispela man wantaim meri bilong en na wokboi bilong en i redi long i go, papa bilong meri i tok, “Lukim, klostu san i laik i go daun nau, na liklik taim bai i tudak. I gutpela sapos yupela i stap hia long dispela nait na amamas. Tumora, long moningtaim tru, yupela i ken kirap na i go olgeta long ples bilong yupela.” \v 10-11 Tasol dispela Livai i no laik i stap narapela nait gen. Olsem na em wantaim meri bilong en tupela i kirap na i go. Tupela i sindaun antap long tupela donki i gat satel long baksait bilong tupela. \p Klostu san i laik i go daun na ol i go kamap long taun Jebus, em narapela nem bilong Jerusalem. Na wokboi i tokim bos bilong en olsem, “Mobeta yumi go insait long dispela taun bilong ol Jebus na slip long nait.” \v 12 Tasol bos bilong en i tok, “Nogat, yumi no ken i stap long taun bilong ol man i no bilong lain Israel. Bai yumi go slip long taun Gibea. \v 13 Kam, yumi go liklik moa na bai yumi slip long taun Gibea o Rama.” \v 14 Olsem na ol i abrusim Jebus na ol i wokabaut i go. Na taim san i go daun pinis ol i kamap long taun Gibea, long graun bilong lain Benjamin. \v 15 Ol i lusim bikrot na ol i go insait long taun, bilong painim ples bilong slip. Na ol i go sindaun long ples bung. Tasol i no gat wanpela man i kisim ol i go long haus bilong em. \p \v 16 Ol i sindaun yet na wanpela lapun man i kam. Em i bin i go wok long gaden na nau em i kam bek. Dispela man i bilong ples maunten bilong Efraim, tasol em i kam i stap long Gibea. Ol lain bilong Gibea yet, em ol lain bilong Benjamin. \v 17 Dispela lapun man i lukim man bilong Livai wantaim wokboi na meri bilong en i sindaun i stap long ples bung. Na em i askim ol, “Yupela i kam long wanem hap? Na yupela i laik i go we?” \v 18 Na dispela Livai i tok, “Mipela i lusim Betlehem long Juda, na mipela i wokabaut i kam. Mipela i laik i go long ples bilong mi, long ples maunten bilong Efraim. Mipela i laik i go long haus bilong Bikpela. Tasol i no gat wanpela man i kisim mipela i go long haus bilong en. \v 19 Mipela i gat olgeta kaikai samting. I gat kaikai bilong tupela donki, na bret na wain bilong mi wantaim meri bilong mi, na bilong wokboi bilong mi tu.” \v 20 Dispela lapun man i tok, “Gutpela. Yupela kam long haus bilong mi. Bai mi lukautim yupela long olgeta samting. Yupela i no ken i stap long ples bung long nait.” \v 21 Orait em i kisim ol i go long haus bilong en na em i givim kaikai long tupela donki. Em i givim wara long ol na i wasim lek bilong ol, na bihain ol i kaikai na dring. \p \v 22 Ol \x - \xo 19.22 \xt Stt 19.5-8\x* i amamas i stap na sampela man bilong dispela taun i kam raunim haus na i wok long paitim dua. Ol dispela man ol i man bilong mekim ol kain kain rabis pasin. Na ol i tokim lapun man olsem, “Dispela man i stap long haus wantaim yu, salim em i kam ausait. Bai mipela i goapim em.” \v 23 Tasol dispela lapun man i go ausait na i tokim ol, “Nogat. Ol poroman bilong mi, yupela i no ken mekim dispela kain pasin. Dispela man i kam long haus bilong mi na mi lukautim em. Yupela i no ken mekim dispela pasin nogut tru. \v 24 Harim. Yangpela pikinini meri bilong mi na meri bilong dispela man i stap. Bai mi bringim tupela i kam na yupela i ken mekim olsem yupela i laik long tupela. Tasol yupela i no ken mekim dispela rabis pasin long dispela man.” \v 25 Tasol ol man i no harim tok bilong lapun. Olsem na dispela Livai i kisim meri bilong en na i givim long ol. Na ol i kisim em na goapim em na mekim ol kain kain pasin nogut long en i go inap tulait olgeta. Na bihain ol i larim em i go. \v 26 Na meri i kam na pundaun klostu long dua bilong haus bilong dispela lapun, em haus man bilong en i slip long en. Na meri i slip i stap long dua na san i kam antap. \p \v 27 Orait long moningtaim man bilong en i kirap na i opim dua na i laik i go. Taim em i opim dua em i lukim meri bilong en i slip i stap. Meri i bin traim long holim dua, tasol em i no inap. \v 28 Orait dispela Livai i tok, “Kirap na yumi go.” Tasol meri i no bekim tok. Olsem na em i putim bodi bilong meri antap long donki na em i go long ples bilong en. \v 29 Em \x - \xo 19.29 \xt 1 Sml 11.7\x* i kamap pinis long ples na em i go insait long haus na kisim wanpela naip. Na em i katim bodi bilong meri i kamap 12-pela hap. Na em i salim wan wan hap i go long ol 12-pela lain bilong Israel. \p \v 30 Olgeta man i lukim hap bodi bilong dispela meri na ol i tok olsem, “Mipela i no bin lukim kain samting olsem i kamap bipo. Taim yumi Israel i lusim Isip na i kam inap nau, dispela kain pasin i no bin kamap namel long yumi. Yupela i ting wanem? Bai yumi mekim wanem nau?” \c 20 \s1 Ol Israel i redi long pait \p \v 1 Olgeta man bilong Israel i harim tok long pasin nogut ol man bilong Gibea i bin mekim, na ol i kam olsem wanpela lain tasol na ol i bung long ai bilong Bikpela long taun Mispa. Ol i kam long olgeta hap bilong kantri, stat long taun Dan long hap not, na i go inap long taun Berseba long hap saut. Na ol man bilong distrik Gileat ol tu i kam. \v 2 Na ol hetman bilong olgeta lain bilong Israel i kamap long dispela kibung bilong olgeta manmeri bilong God. I gat 400,000 soldia i stap, em ol man i save pait long bainat. \v 3 Na ol Benjamin i harim tok olsem, ol arapela lain Israel i go bung pinis long Mispa. \p Na ol Israel i askim dispela Livai olsem, “Yu toksave long mipela. Dispela pasin nogut i kamap olsem wanem?” \v 4 Na man bilong dispela meri ol i bin bagarapim, em i tok olsem, “Mi wantaim meri bilong mi, mitupela i go long taun Gibea, long graun bilong ol Benjamin, na mitupela i laik i stap long nait. \v 5 Tasol ol man bilong Gibea i kam na ol i laik kilim mi. Ol i raunim haus mi laik slip long en. Tasol ol i lusim mi na ol i goapim meri bilong mi inap em i dai. \v 6 Orait mi kisim bodi bilong en i kam, na mi katim hap hap, na mi salim i go long olgeta lain bilong Israel. Long wanem, ol dispela man i bin mekim pasin nogut tru namel long yumi Israel. \v 7 Yupela olgeta man bilong Israel i bung hia, yupela tingting gut na tok. Nau bai yumi mekim wanem long bekim dispela pasin bilong ol?” \p \v 8 Na olgeta man i kirap na ol i mekim wanpela tok olsem, “I no gat wanpela bilong yumi i ken i go bek long haus sel bilong en, na i no gat wanpela i ken i go bek long ples. \v 9-10 Bai yumi go pait long Gibea long dispela pasin. Bai yumi pilai satu na makim 10-pela man long olgeta 100 man long wan wan lain bilong Israel, na 100 man long olgeta 1,000 man na 1,000 man long olgeta 10,000. Ol dispela man bai i karim kaikai bilong ol man i go pait long ol Gibea, bilong bekim dispela pasin nogut tru ol i bin mekim long Israel. Ol bai i go i stap long taun Geba.”\f + \fr 20.9-10 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap. Taun Geba em i stap klostu long taun Gibea.\f* \v 11 Nau olgeta man bilong Israel i bung olsem wanpela lain man, na ol i gat wanpela tingting tasol, em long i go pait long ol lain bilong taun Gibea. \p \v 12 Orait ol lain bilong Israel i salim ol man i go tokim olgeta man bilong Benjamin olsem, “Wanem dispela pasin nogut i bin kamap namel long yupela? \v 13 Yupela i mas bringim ol dispela man nogut bilong Gibea i kam, na bai mipela i kilim ol i dai na pinisim tru dispela pasin nogut long Israel.” \p Tasol ol Benjamin i sakim tok bilong ol arapela man bilong Israel. \v 14 Olgeta Benjamin i lusim ol taun bilong ol na i kam bung long Gibea, bilong pait long ol arapela Israel. \v 15-16 Long dispela de ol i bungim 26,000 man bilong olgeta taun bilong ol. Ol dispela man i save pait long bainat. Na ol Gibea yet i makim 700 man i save pait long han kais. Ol i save tumas long tromoi ston long katapel, na ol i save kisim mak tru. \v 17 Na ol arapela Israel i bungim 400,000 man bilong pait, em ol man i save pait long bainat. Na ol i no kaunim lain bilong Benjamin wantaim dispela namba. \s1 Ol Israel i pait long ol Benjamin \p \v 18 Nau ol Israel i go long ples bilong lotu long taun Betel, na ol i askim Bikpela olsem, “Wanem lain bilong mipela bai i go pas na pait long ol Benjamin.” Na Bikpela i tok, “Lain bilong Juda i mas i go pas.” \v 19 Olsem na ol soldia bilong Israel i kirap long moningtaim na ol i go bung klostu long taun Gibea. \v 20 Ol i laik i go pait long ol Benjamin na ol i lainim ol soldia na redi long pait. \v 21 Na ol Benjamin i lusim taun na i kam na pait i kirap. Ol i pait i stap, na long dispela de ol Benjamin i kilim 22,000 man bilong Israel. \v 22-23 Na ol man bilong Israel i go bek long ples bilong lotu na ol i krai long pes bilong Bikpela inap san i go daun. Ol i askim em olsem, “Bai mipela i pait gen long ol brata bilong mipela, ol Benjamin, o nogat?” Na Bikpela i bekim tok bilong ol olsem, “Yupela go pait long ol gen.” \p Orait na ol Israel i kisim strong gen, na long de bihain ol i go bek long Gibea na ol i lainim ol soldia bilong pait long dispela ples ol bin lainim ol long namba wan taim. \v 24 Orait ol Israel i go pait long ol Benjamin namba 2 taim. \v 25 Na ol Benjamin i lusim Gibea na i kam pait long ol Israel. Long dispela de namba 2, ol Benjamin i kilim i dai 18,000 soldia bilong Israel. \p \v 26 Na olgeta soldia bilong Israel i go long Betel na ol i krai long pes bilong Bikpela. Ol i sindaun long pes bilong Bikpela inap san i go daun, na ol i no kaikai na dring wara. Na ol i mekim ol ofa bilong paia i kukim olgeta na ol ofa bilong kamap wanbel wantaim Bikpela. \v 27-28 Bokis Kontrak i stap long Betel long dispela taim, na Finias, pikinini bilong Eleasar, em pikinini bilong Aron, i save was long en. Na ol Israel i askim Bikpela olsem, “Bai mipela i go pait gen long ol brata bilong mipela, ol lain bilong Benjamin, o bai mipela i lusim?” Na Bikpela i tok, “Yupela go. Tumora bai mi helpim yupela na bai yupela i winim ol.” \p \v 29 Orait na ol Israel i salim ol soldia i go raunim Gibea, na ol i hait i stap. \v 30 Na long de namba 3 ol arapela soldia i go bilong pait long ol lain bilong Benjamin. Ol i lainim ol soldia klostu long Gibea olsem ol i bin mekim bipo. \v 31 Ol lain bilong Benjamin i kam bilong pait na ol Israel i surik na pulim ol i go longwe long taun. Orait ol Benjamin i mekim olsem bipo, na ol i wok long kilim ol Israel long rot i go long Betel na long rot i go long Gibea na long ol ples nabaut. Ol i kilim inap olsem 30 man bilong Israel. \v 32 Ol Benjamin i tingting olsem, “Gutpela. Yumi winim ol gen, olsem bipo.” \p Tasol ol man bilong Israel i bin tok long ol yet olsem, “Yumi giaman ranawe na pulim ol i go long bikrot longwe long taun.” \v 33-34 Na nau olgeta soldia bilong Israel i go bek na ol i bung i stap long ples Baltamar. Na sampela bilong ol i hait klostu long taun Geba long hap san i go daun. Na wantu ol i lusim ples hait na ol i kamap, na ol i pait strong tru. Namba bilong ol dispela gutpela man bilong Israel ol i bin makim bilong pait, em inap olsem 10,000 man. Tasol ol Benjamin i no save olsem, taim bilong ol i bagarap, em i kamap pinis. \v 35 Nau Bikpela i helpim ol Israel na ol i winim ol Benjamin. Na long dispela de ol Israel i kilim 25,100 soldia bilong ol Benjamin, \v 36 na ol lain bilong Benjamin i save pinis olsem, ol i lus long pait. \s1 Ol Israel i winim pait na pinisim ol lain bilong Benjamin \p Ol Israel i bin tokim ol soldia bilong ol long hait i stap klostu long taun Gibea, na ol i giaman ranawe long ol Benjamin, na ol i pulim ol Benjamin i go longwe long taun. \v 37 Na ol dispela man i hait i stap, kwiktaim ol i ran i go insait long Gibea na kilim olgeta manmeri. \v 38 Ol soldia bilong ranawe i bin pasim tok wantaim ol soldia bilong hait olsem, taim ol i lukim bikpela smok bilong paia i go antap long dispela taun, \v 39 ol lain bilong ranawe i mas tanim na kam bek. Orait long taim pait i stat, ol Benjamin i kilim 30 man bilong Israel, na ol i ting, “Yumi winim ol olsem bipo.” \v 40 Tasol taim bikpela smok i go antap long taun, orait ol Benjamin i lukluk i go bek long taun na ol i lukim taun Gibea i paia olgeta. \v 41 Na nau ol Israel i tanim na i kam bek. Ol Benjamin i lukim ol Israel i kam na ol i pret nogut na strong bilong ol i pinis. Ol i save, nau bai ol i bagarap olgeta. \v 42 Olsem na ol i ranawe long ol Israel na ol i bihainim rot i go long ples drai nating. Tasol i no gat rot bilong ol i ranawe. Ol i bungim ol Israel i lusim ol taun na i kam,\f + \fr 20.42 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap.\f* na tupela lain soldia bilong Israel i pait long ol Benjamin na pinisim ol. \v 43 Ol Israel i ranim ol Benjamin na kilim ol i dai, stat long ples Menuha na i go inap long hapsait bilong Gibea long hap bilong sankamap. \v 44 Na long dispela de ol i kilim i dai 18,000 strongpela man bilong pait bilong ol Benjamin. \v 45 Ol arapela man bilong Benjamin i tanim na ranawe i go long Ston bilong Rimon long ples drai. Tasol ol Israel i ranim ol na kilim 5,000 man long ol rot. Ol Israel i ranim ol i go inap long ples Gidom, na ol i kilim i dai 2,000 man moa. \v 46 Olsem na ol man i dai long dispela de, namba bilong ol i kamap inap 25,000. Ol dispela man i strongpela man bilong pait. \v 47 Tasol 600 man i tanim na ranawe i go long Ston bilong Rimon long ples drai. Na ol i stap long dispela hap inap 4-pela mun. \v 48 Ol Israel i tanim bek na i kilim olgeta manmeri na olgeta animal na bagarapim olgeta samting ol i lukim. Na ol i kukim olgeta taun bilong lain Benjamin. \c 21 \s1 Ol Israel i tingting long painim ol meri bilong maritim ol Benjamin \p \v 1 Taim ol man bilong Israel i bin i stap long taun Mispa, ol i bin mekim strongpela promis long Bikpela olsem, “Mipela i no ken givim ol pikinini meri bilong mipela i go maritim ol man bilong lain Benjamin.” \v 2 Orait na taim pait i pinis ol manmeri i go long taun Betel na ol i sindaun long pes bilong God inap san i go daun. Na ol i krai nogut tru. \v 3 Na ol i tok, “God, Bikpela bilong mipela, bilong wanem dispela samting i kamap? Bilong wanem wanpela lain bilong mipela i laik lus olgeta?” \p \v 4 Na long tumora long moningtaim tru ol manmeri i kirap na wokim wanpela alta long dispela ples. Na ol i mekim ol ofa bilong paia i kukim olgeta na ol ofa bilong kamap wanbel wantaim God. \v 5 Na ol i tok, “Wanem lain bilong yumi Israel i no bin i go bung long ai bilong Bikpela?” Ol i askim, long wanem, ol i bin mekim strongpela tok olsem, sapos wanpela man i no kam long Bikpela long Mispa, ol i mas kilim em i dai. \v 6 Nau ol i sori tru long ol brata bilong ol, ol lain bilong Benjamin. Na ol i tok, “Nau wanpela lain bilong yumi Israel i laik lus. \v 7 Tasol bai yumi mekim wanem bilong painim ol meri bilong ol dispela man bilong Benjamin i stap yet? Yumi mekim strongpela promis pinis long Bikpela, bai yumi no ken givim ol pikinini meri bilong yumi yet long ol.” \p \v 8 Olsem na ol i askim ol yet olsem, “Wanem lain bilong yumi i no bin i go bung long ai bilong Bikpela long taun Mispa?” Na ol i painimaut olsem, i no gat wanpela man bilong taun Jabes long distrik Gileat i bin i stap long dispela bung. \v 9 Taim ol man i bin i kam bung, ol i bin kolim nem bilong ol wan wan taun bilong ol Israel, na i no gat wanpela man bilong taun Jabes long distrik Gileat i bin i stap. \v 10-11 Olsem na ol dispela man i bung i stap, ol i salim 12,000 strongpela man bilong ol i go long Jabes. Na ol i givim strongpela tok long ol olsem, “Yupela go long Jabes na kilim olgeta man na olgeta meri i bin marit na olgeta pikinini wantaim.” \v 12 Orait ol i go mekim olsem, na ol i lukim 400 yangpela meri namel long ol manmeri bilong Jabes, em ol meri i no bin slip wantaim man. Na ol i kisim ol dispela yangpela meri i kam bek long kem bilong ol long taun Silo, long hap graun bilong Kenan. \p \v 13 Orait nau ol Israel i salim tok i go long ol man bilong lain Benjamin i stap long Ston bilong Rimon. Ol i tok olsem, “Nau mipela i no laik pait moa long yupela.” \v 14 Orait ol man bilong lain Benjamin i kam bek. Na ol arapela lain bilong Israel i givim ol dispela yangpela meri long ol na ol i maritim. Em ol dispela yangpela meri ol i bin kisim long taim ol i pait long Jabes long distrik Gileat. Tasol namba bilong dispela ol meri i no inap long ol man bilong Benjamin. \p \v 15 Ol Israel i ting long Bikpela i bin brukim wanpela lain bilong ol lain bilong Israel na ol i sori yet long ol Benjamin. \v 16 Olsem na ol hetman bilong Israel i tok, “I no gat wanpela meri bilong lain bilong Benjamin i stap. Bai yumi mekim wanem bilong painim meri bilong ol arapela man bilong ol i stap yet? \v 17 Nogut wanpela lain bilong yumi Israel i lus. Ol i mas i gat meri bilong ol, bai lain bilong ol i no ken pinis. \v 18 Tasol yumi no ken larim wanpela man bilong ol i maritim pikinini meri bilong yumi.” Ol i tok olsem, long wanem, ol i bin mekim strongpela promis olsem, “Sapos wanpela man i givim pikinini meri bilong en long wanpela man bilong lain Benjamin, em bai i bagarap.” \v 19 Orait ol hetman i tok olsem, “Taim bilong mekim bikpela kaikai na lotu long Bikpela, em i kam klostu nau. Dispela kaikai i save kamap long olgeta yia, nau bai em i kamap long Silo.” Taun Silo em i stap long hap not bilong taun Betel, klostu long taun Lebona long hap saut. Na em i stap long hap sankamap bilong dispela rot i go namel long Betel na taun Sekem. \v 20 Orait ol hetman i tokim ol Benjamin olsem, “Yupela go hait insait long ol gaden wain \v 21 na wet i stap. Bikpela kaikai bai i kamap, na taim ol yangpela meri bilong Silo i kam bilong danis na singsing, orait yupela i mas kirap na yupela wan wan i mas holimpas wanpela yangpela meri. Yupela i kisim ol meri pinis, orait yupela go bek long graun bilong yupela. \v 22 Na bihain, sapos ol papa o ol brata bilong ol i kam na tok kros long mipela, mipela bai i tokim ol olsem, ‘Mipela i laik bai yupela i mas marimari long ol man bilong Benjamin, long wanem, dispela pait i mekim na mipela i no inap givim ol pikinini meri bilong mipela long ol. Tru, ol i kisim ol meri bilong yupela, tasol yupela yet i no bin givim ol meri long ol, olsem na yupela i no bin brukim promis bilong yupela.’”\f + \fr 21.22 \ft Tok Hibru long dispela lain i no klia tumas.\f* \p \v 23 Orait ol Benjamin i mekim olsem ol hetman i bin tok, na ol wan wan man i kisim wanpela bilong ol yangpela meri i kam bilong danis na singsing. Na ol Benjamin i karim ol dispela meri i go bek long graun bilong ol na ol i wokim gen taun bilong ol na ol i stap. \v 24 Na olgeta Israel tu i go bek long ol lain na ol famili bilong ol long olgeta hap graun bilong ol yet. \p \v 25 Long \x - \xo 21.25 \xt Het 17.6\x* dispela taim, ol Israel i no gat king. Olsem na olgeta man i save mekim ol samting long laik bilong ol yet.