\id EXO Tok Pisin Bible \ide 65001 - Unicode (UTF-8) \h KISIM BEK \toc1 God i Kisim Bek ol manmeri bilong en o Eksodas \toc2 Kisim Bek \toc3 Kis \mt1 God i Kisim Bek \mt2 ol manmeri bilong en \mt2 o \mt2 Eksodas \imt1 Tok i go pas \ip Dispela buk i stori long namba wan bikpela samting i bin kamap long ol lain manmeri bilong Israel. Dispela samting i olsem. Ol i bin lusim kantri Isip, em dispela graun ol i bin i stap olsem ol wokboi na wokmeri nating na ol i bin mekim wok kalabus long en. \ip Dispela buk i gat tripela bikpela hap. \ip 1) Sapta 1-18. Dispela hap i stori long ol lain Israel i lusim Isip na i kamap fri na i wokabaut long ples drai inap ol i kamap long maunten Sainai. \ip 2) Sapta 19-24. Long dispela hap God i mekim kontrak wantaim ol lain Israel na i givim ol lo na stia long ol, bilong lukautim wokabaut na pasin bilong ol. \ip 3) Sapta 25-40. Dispela hap i stori long ol lain Israel i wokim haus sel bilong God. Long dispela hap bilong buk i gat ol kain kain tok na lo bilong lukautim lotu bilong ol na bilong bosim wok bilong ol pris. \ip Moses em i namba wan bikman tok bilong en i stap insait long dispela buk. God yet i bin makim em bilong kamap lida bilong ol Israel na bilong kisim bek ol Israel long han bilong ol Isip. \ip Planti manmeri bilong olgeta hap i save long dispela 10-pela lo God i bin givim long ol lain Israel. Tok bilong ol dispela lo i stap long sapta 20. \ip Namba wan samting dispela buk i tok long en, em ol samting God yet i mekim. God yet i bin kisim bek ol Israel long han bilong ol birua bilong ol. God yet i mekim ol i kamap wanpela lain tru i gat namba na nem, na em i makim ol olsem ol manmeri bilong em stret. God yet i lukautim ol na i strongim ol, bai ol inap mekim ol bikpela wok em i laik bai ol i mas mekim. \c 1 \ms1 God i givim wok long Moses \s2 (Sapta 1-4) \s1 Ol Isip i mekim nogut long ol Israel \p \v 1-2 Ol \x - \xo 1.1-2 \xt Stt 46.8-27\x* pikinini man bilong Jekop i bin go wantaim em long Isip. Na olgeta i go wantaim famili bilong ol. Nem bilong ol pikinini i olsem, Ruben na Simeon na Livai na Juda \v 3 na Isakar na Sebulun na Benjamin \v 4 na Dan na Naptali na Gat na Aser. \v 5 Tasol Josep i bin i go paslain long ol na em i stap pinis long Isip. Long dispela taim ol Israel, em ol lain bilong Jekop stret, ol inap 70 manmeri. \v 6 Bihain Josep wantaim olgeta brata bilong en na olgeta lain bilong en bilong dispela taim, ol i dai pinis. \v 7 Tasol \x - \xo 1.7 \xt Ap 7.17\x* ol manmeri bilong Israel i karim planti pikinini, olsem na ol i kamap planti tru na i kamap strongpela lain moa, na ol i pulap long kantri Isip. \p \v 8 Planti \x - \xo 1.8 \xt Ap 7.18\x* yia bihain wanpela nupela king i kamap na em i bosim ol Isip. Dispela king i no save long Josep. \v 9 Na king i tokim ol manmeri bilong en olsem, “Ol Israel i gat planti manmeri na strong bilong ol i winim strong bilong yumi. \v 10 Sapos \x - \xo 1.10 \xt Ap 7.19\x* pait i kirap, ating bai ol i bung wantaim ol birua bilong yumi na pait long yumi, na ol bai i lusim kantri bilong yumi na ranawe. Olsem na yumi mas painim wanpela rot bilong pasim ol bai ol i no ken kamap planti tumas.” \p \v 11 Olsem na ol Isip i givim wok long ol bosman bilong hatim ol Israel long wok bai ol i mekim ol Israel i wok hat tru. Na ol i mekim ol Israel i wokim tupela bikpela taun, Pitom na Rameses. Dispela tupela taun i bilong bungim ol kaikai samting bilong king. \v 12 Ol Isip i wok long bagarapim ol Israel nogut tru, tasol ol Israel i kamap planti moa yet, na i wok long pulapim Isip. Olsem na ol Isip i pret tru long ol Israel. \v 13 Na ol Isip i mekim ol Israel i wok hat nogut tru \v 14 na sindaun bilong ol i kamap nogut olgeta. Ol Isip i mekim ol Israel i hatwok long wokim brik na wokim haus na mekim wok long gaden. Na ol i no sori liklik long ol Israel. Nogat tru. \p \v 15 Na king bilong Isip i singautim Sifra na Pua, dispela tupela meri i save helpim ol meri Israel, em ol lain Hibru, long taim ol i laik karim pikinini. \v 16 Em i tokim tupela olsem, “Taim yutupela i helpim wanpela meri Hibru i karim pikinini, sapos meri i karim pikinini man, orait yutupela i mas kilim dispela pikinini i dai. Tasol sapos em i karim pikinini meri, orait larim em i stap.” \v 17 Tasol \x - \xo 1.17 \xt Kis 1.21\x* dispela tupela meri i pret long God na tupela i no bihainim tok bilong king. Olsem na tupela i larim ol pikinini man i stap, tupela i no kilim ol. \v 18 Orait king i singautim tupela meri i kam na em i askim tupela olsem, “Watpo yutupela i mekim olsem? Bilong wanem yutupela i larim ol pikinini man i stap?” \v 19 Na tupela i bekim tok olsem, “Ol meri Hibru i no wankain olsem ol meri Isip. Ol i strongpela meri na ol i save karim pikinini kwiktaim tru. Olsem na taim mipela i no kamap yet, ol i karim pikinini pinis.” \v 20-21 Olsem na God i mekim gut long tupela meri. Tupela i save pret long God, olsem na em i mekim tupela tu i karim pikinini. Na ol Israel i wok yet long kamap planti na ol i kamap strongpela lain manmeri. \v 22 Orait \x - \xo 1.22 \xt Ap 7.19\x* na bihain king i tokim ol manmeri bilong Isip olsem, “Kisim olgeta nupela pikinini man bilong ol Hibru na tromoi i go long wara Nail, tasol larim ol pikinini meri i stap.” \c 2 \s1 Ol i no kilim pikinini Moses \p \v 1 Long dispela taim wanpela man bilong lain Livai i maritim wanpela meri bilong lain Livai. \v 2 Bihain \x - \xo 2.2 \xt Ap 7.20, Hi 11.23\x* meri i gat bel na i karim wanpela pikinini man. Em i lukim pikinini i gutpela tumas na em i haitim pikinini inap long tripela mun. \v 3 Orait em i no inap haitim pikinini moa, olsem na em i kisim basket ol i bin wokim long gras na em i kisim kolta na pasim ol hul bilong basket. Na em i slipim pikinini insait long basket na i go haitim em insait long pitpit long arere bilong wara. \v 4 Na susa bilong dispela pikinini i sanap longwe liklik bilong lukim wanem samting bai i kamap long en. \p \v 5 Em i sanap i stap na pikinini meri bilong king bilong Isip wantaim ol wokmeri bilong en i kam long wara. Na ol wokmeri i limlimbur long arere bilong wara na pikinini bilong king i go waswas. Orait em i lukim basket i stap namel long ol pitpit na em i salim wanpela wokmeri i go kisim i kam. \v 6 Na pikinini meri bilong king i opim basket na i lukim dispela pikinini man i stap. Em i opim pinis, orait pikinini i krai na pikinini meri bilong king i sori tru long en, na em i tok, “O sori. Em wanpela pikinini bilong ol Hibru.” \v 7 Na susa bilong pikinini i kam askim pikinini meri bilong king olsem, “Ating inap mi go singautim wanpela meri Hibru long givim susu long pikinini na lukautim bilong yu, o nogat?” \p \v 8 Na pikinini meri bilong king i tok, “I orait, yu ken mekim olsem.” Na susa bilong dispela pikinini i go kisim mama bilong en i kam. \v 9 Mama i kam pinis na pikinini meri bilong king i tokim em, “Kisim dispela pikinini bilong mi na lukautim em gut na givim susu long em, na bai mi givim pe long yu.” Olsem na mama i kisim pikinini na givim susu long en na lukautim em gut. \v 10 Taim \x - \xo 2.10 \xt Ap 7.21\x* dispela pikinini i kamap bikpela liklik, mama i kisim em i go long pikinini meri bilong king. Na pikinini meri bilong king i mekim dispela pikinini man i kamap olsem pikinini bilong em yet. Em i tok olsem, “Pikinini i bin i stap long wara na mi kisim em i kam antap. Olsem na mi bai kolim nem bilong en Moses.”\f + \fr 2.10 \ft Long tok Hibru, dispela nem Moses i klostu wankain olsem dispela tok “Kisim i kam antap.”\f* \s1 Moses i ranawe i go long Midian \p \v 11 Bihain \x - \xo 2.11 \xt Hi 11.24\x* \x - \xo 2.11 \xt Ap 7.23-28\x* Moses i kamap bikpela man pinis, orait em i go lukim ol Hibru, em ol wantok bilong en. Na em i lukim ol i wok hat tru long mekim wok bilong king. Na Moses i lukim wanpela man bilong Isip i wok long paitim nogut wanpela Hibru, wanpela wantok bilong em yet. \v 12 Orait Moses i lukluk nabaut na em i lukim olsem i no gat man i stap. Olsem na kwiktaim em i kilim i dai dispela man bilong Isip na karamapim em long wesan. \p \v 13 Orait na long de bihain, Moses i go bek na i lukim tupela wantok i wok long pait. Na em i tokim dispela man i as bilong trabel olsem, “Bilong wanem yu paitim wantok bilong yu?” \v 14 Dispela man i bekim tok long Moses olsem, “Husat i makim yu na yu kamap hetman na jas bilong mipela? Yu laik kilim mi i dai olsem yu bin kilim dispela man bilong Isip, a?” Moses i harim dispela tok na em i pret. Na em i tingting olsem, “Ol manmeri i save pinis long samting mi bin mekim.” \p \v 15 Bihain \x - \xo 2.15 \xt Ap 7.29, Hi 11.27\x* king bilong Isip i harim tok bilong dispela samting Moses i bin mekim na em i laik kilim Moses i dai, tasol Moses i ranawe long king na i go i stap long graun bilong Midian. Em i go kamap na em i sindaun arere long wanpela hul wara. \v 16 Long dispela kantri i gat wanpela pris tasol i stap, nem bilong en Jetro. Na em i gat 7-pela pikinini meri. Moses i sindaun i stap klostu long dispela hul wara na ol dispela meri i kamap bilong kisim wara na pulimapim bokis wara bai ol sipsip na meme bilong papa bilong ol i ken dring. \v 17 Tasol sampela wasman bilong arapela lain sipsip i kam na i wok long rausim ol meri i go. Orait Moses i rausim ol dispela man. Na bihain em i givim wara long ol sipsip na meme bilong ol meri. \v 18 Bihain ol i go bek long papa bilong ol na em i askim ol olsem, “Olsem wanem na nau yupela i kam bek kwiktaim?” \p \v 19 Ol i bekim tok, “Wanpela man bilong Isip i bin helpim mipela na ol wasman bilong sipsip i no rausim mipela. Na tu em i givim wara long ol sipsip na meme bilong mipela.” \v 20 Na dispela man i askim ol pikinini meri bilong en olsem, “Dispela man i stap we? Bilong wanem yupela i lusim em long hap? Yupela go singautim em i kam kaikai wantaim yumi.” Orait ol i go kisim Moses i kam. \p \v 21 Jetro i laik bai Moses i stap wantaim em, na Moses i orait long mekim olsem. Na Jetro i givim Sipora, wanpela pikinini meri bilong en, long Moses, na Moses i maritim em. \v 22 Bihain Sipora i gat bel na em i karim wanpela pikinini man. Na Moses i tok long em yet olsem, “Mi man bilong narapela kantri na mi stap long dispela ples. Olsem na mi bai kolim nem bilong dispela pikinini, Gersom.”\f + \fr 2.22 \ft Long tok Hibru nem Gersom i klostu wankain olsem dispela tok, “Man bilong narapela kantri.”\f* \p \v 23 Sampela yia i go pinis na bihain king bilong Isip i dai. Na ol Isip i mekim ol Israel i wok hat nogut tru. Na ol Israel i wok yet long krai nogut na singaut long God long helpim ol. \v 24 Na \x - \xo 2.24 \xt Stt 15.13-14\x* God i harim krai bilong ol na God i tingim dispela kontrak em i bin mekim wantaim Abraham na Aisak na Jekop bilong helpim ol tumbuna pikinini bilong ol. \v 25 Em i lukim ol Israel i sindaun nogut tru. Na em i sori long ol na em i ting long helpim ol. \c 3 \s1 God i singautim Moses \p \v 1 Long dispela taim Moses i wok long lukautim ol sipsip na meme bilong tambu bilong en Jetro, em pris bilong ol Midian. Na wanpela taim Moses i bringim ol sipsip na meme i go brukim wanpela ples drai na i go kamap long Horep, dispela maunten bilong God. Narapela nem bilong maunten Horep, em Sainai. \v 2 Na \x - \xo 3.2 \xt Ap 7.30-34\x* ensel bilong Bikpela i kamap long em olsem paia i kirap namel long ol han bilong wanpela liklik diwai. Na Moses i lukim paia i lait long diwai, tasol paia i no kukim dispela diwai. \v 3 Orait Moses i tingting planti na i tok, “Dispela i narakain samting tru. Bilong wanem paia i no kukim dispela diwai? Bai mi go klostu na lukim dispela samting.” \p \v 4 Bikpela\fig Paia i lait long diwai, tasol paia i no kukim dispela diwai.|alt="19" src="OL" size="col" ref="3.2" \fig* i stap namel long dispela diwai na i lukim Moses i wokabaut i kam klostu, orait na em i singaut long em olsem, “Moses, Moses.” Na Moses i tok, “Wanem samting?” \p \v 5 Na God i tok, “Yu no ken kam klostu. Na yu mas lusim su bilong yu, long wanem, dispela graun yu sanap long en i bilong mi yet na i tambu. \v 6 Mi God bilong ol tumbuna bilong yu. Mi God bilong Abraham na bilong Aisak na bilong Jekop.” Moses i harim dispela tok na em i karamapim pes bilong en, long wanem, em i pret long lukim God. \v 7 Na Bikpela i tokim em olsem, “Mi lukim pinis ol i wok long mekim nogut long ol manmeri bilong mi long Isip. Na ol manmeri bilong mi i wok long singaut long mi long kisim bek ol long han bilong ol bosman nogut. Mi harim pinis dispela singaut na mi save tru long pen na hevi ol i karim. \v 8 Olsem na mi kam daun bilong kisim bek ol long han bilong ol Isip na bilong bringim ol i go long wanpela bikpela graun i gat planti gris na ol kaikai i save kamap gutpela tumas. Dispela graun nau ol Kenan na ol Hit na ol Amor na ol Peres na ol Hivi na ol Jebus i sindaun long en. \v 9 Mi harim pinis krai bilong ol manmeri bilong Israel na mi lukim pasin nogut ol Isip i mekim long ol. \v 10 Na nau, Moses, bai mi salim yu i go long king bilong Isip bai king i ken larim yu i bringim ol manmeri bilong mi, ol Israel, i lusim Isip na i kam.” \p \v 11 Tasol Moses i tokim God, “Mi wanem kain man na bai mi inap i go long king bilong Isip na kisim ol Israel na bringim ol i kam lusim Isip?” \v 12 Na God i tok, “Mi bai mi stap wantaim yu. Na nau mi laik givim yu wanpela mak bilong soim yu olsem mi bin salim yu i go long ol Israel. Dispela mak i olsem. Taim yu kisim ol manmeri na yupela i lusim Isip na i kam, bai yupela i lotu long mi long dispela maunten.” \p \v 13 Na \x - \xo 3.13 \xt Kis 6.2-3\x* Moses i tokim God olsem, “Taim mi go kamap long ol Israel bai mi tokim ol olsem, ‘God bilong ol tumbuna bilong yumi i salim mi na mi kam long yupela.’ Na sapos ol i askim mi, ‘Wanem nem bilong en?’, orait bai mi bekim wanem tok long ol?” \v 14 Orait \x - \xo 3.14 \xt KTH 1.4, 1.8\x* God i tok, “Mi Yet Mi Stap Olsem. Yu mas tokim ol Israel olsem, ‘Mi Yet, em i nem bilong God. Na em i bin salim mi na mi kam long yupela.’ \v 15 Na Moses, yu mas tok olsem long ol manmeri bilong Israel, ‘Bikpela, em God bilong ol tumbuna bilong yupela, Abraham na Aisak na Jekop, em i bin salim mi na mi kam long yupela.” Na God i tok moa long Moses olsem, “Bikpela,\f + \fr 3.15 \ft Long tok Hibru ol i save raitim dispela nem God i tokim Moses long en olsem, “Yhwh.” Ol saveman i no save gut long pasin bilong kolim dispela nem, tasol planti man i ting yumi mas kolim olsem, “Yawe.” Long tok Hibru dispela nem i klostu wankain olsem dispela tok, “Mi yet mi stap olsem tasol” o “Bai mi stap olsem oltaim” (lukim lain 14). Tasol ol Hibru i gat bikpela tambu long ol man bai ol i no ken kolim dispela nem bilong God. Ol i save raitim long buk, tasol taim ol i laik kolim, ol i save tok “Bikpela” tasol. Olsem na long Tok Pisin, yumi bihainim pasin bilong ol, na wanem hap i gat dispela nem “Yhwh” i stap, yumi tanim olsem, “Bikpela.” I olsem, Bikpela em i nem bilong God.\f* em i nem bilong mi oltaim oltaim, na ol lain tumbuna i kamap bihain i mas kolim mi olsem. \v 16 Yu go bungim ol hetman bilong ol Israel na tokim ol long mi God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong yupela, Abraham na Aisak na Jekop, i kamap long yu. Na yu tokim ol olsem, ‘God i lukim pinis olgeta pasin nogut ol Isip i save mekim long yupela na em i tingting planti long yupela.’ \v 17 Na mi tok pinis, bai mi kisim yupela long Isip, dispela kantri ol man i wok long mekim nogut long yupela, na bai mi bringim yupela i go long graun bilong ol Kenan na ol Hit na ol Amor na ol Peres na ol Hivi na ol Jebus. Dispela graun i gutpela na i gat planti gris. \p \v 18 “Yu tokim ol Israel olsem na ol bai i harim tok bilong yu na bihainim. Na yu mas kisim ol hetman bilong Israel na yupela i go long king bilong Isip na tokim em olsem, ‘Bikpela, em i God bilong mipela Hibru, em i bin bung wantaim mipela. Na mipela i kam bilong askim yu long larim mipela i wokabaut i go long ples nating inap tripela de na mekim ofa long God, Bikpela bilong mipela.’ Yupela i mas givim dispela tok long king. \p \v 19 “Mi save pinis, king bilong Isip i no inap larim yupela i go. Tasol bai mi hatim em strong na em bai i larim yupela i go. \v 20 Bai mi wokim kain kain mirakel long kantri Isip, na long strong bilong mi bai mi mekim save long ol Isip. Na bihain long dispela, king bai i larim yupela i go. \p \v 21 “Mi \x - \xo 3.21 \xt Kis 12.35-36\x* bai givim yupela biknem long ai bilong ol manmeri bilong Isip na taim yupela i lusim Isip yupela i no inap i go nating. \v 22 Olgeta meri bilong yupela i mas i go long ol meri Isip i save slip long ol haus bilong yupela na long ol meri Isip i stap klostu. Na ol i mas askim ol long sampela klos na olkain bilas gol na silva na bai ol i givim yupela. Na bai yupela i putim ol dispela samting long ol pikinini bilong yupela. Na long dispela pasin yupela bai i kisim olgeta samting bilong ol Isip.” \c 4 \s1 God i givim Moses strong bilong wokim ol mirakel \p \v 1 Orait Moses i tokim Bikpela olsem, “Ol Israel i no inap bilipim tok bilong mi na ol i no inap harim tok mi autim. Na ol bai i tok, ‘Yu giaman tasol. Bikpela i no bin kamap long yu.’ Olsem na bai mi mekim wanem?” \v 2 Na Bikpela i askim Moses, “Yu holim wanem samting?” Na em i tok, “Stik bilong wokabaut.” \p \v 3 Na Bikpela i tok, “Tromoi dispela stik i go long graun.” Orait Moses i tromoi long graun na stik i kamap olsem snek, na Moses i lukim na i ranawe. \v 4 Tasol Bikpela i tokim Moses, “Maski ranawe. Putim han i go daun na holim long tel.” Orait Moses i holim snek long tel na snek i kamap stik bilong wokabaut gen. \v 5 Na Bikpela i tok, “Taim yu go long ol Israel, yu mekim olsem na bai ol i bilipim tok bilong yu olsem, tru tumas mi Bikpela, mi bin kamap long yu. Na ol i ken save olsem mi God bilong ol tumbuna bilong yupela, mi God bilong Abraham na Aisak na Jekop, mi bin kamap long yu.” \p \v 6 Na Bikpela i tokim Moses gen olsem, “Putim han insait long saket bilong yu.” Em i mekim olsem Bikpela i tok na taim em i kamautim han, orait han i gat sua nogut tru na i wait olgeta. \v 7 Na Bikpela i tok gen, “Putim han bilong yu i go bek gen long saket.” Orait Moses i mekim olsem, na em i kamautim han na han i gutpela olsem ol arapela hap bodi bilong en. \v 8 Na Bikpela i tok, “Sapos ol i no bilipim tok bilong yu, na ol i lukim namba wan mirakel na ol i no bilip yet, orait bai ol i ken lukim dispela namba 2 mirakel na ol i ken bilipim yu. \v 9 Tasol sapos ol i lukim dispela tupela mirakel na ol i no bilipim tok bilong yu, orait yu mas kisim sampela wara bilong bikpela wara Nail na kapsaitim long graun. Na wara bai i kamap blut.” \p \v 10 Orait \x - \xo 4.10 \xt Jer 1.6\x* Moses i tokim Bikpela, “Tasol Bikpela, bipo mi no man bilong toktok gut long ai bilong planti man. Na nau yu toktok wantaim mi, tasol dispela i no mekim mi i kamap man bilong toktok. Maus bilong mi i hevi tumas, na mi no inap toktok gut.” \v 11 Na Bikpela i tokim em, “Husat i save givim maus long ol manmeri? Husat i save mekim man i yaupas o mauspas? Na husat i save mekim ai i lukluk o mekim man i aipas? Mi Bikpela tasol, mi save mekim olsem. \v 12 Goan, yu go nau. Bai mi helpim yu long toktok na bai mi tokim yu long olgeta tok yu mas mekim.” \p \v 13 Tasol Moses i tok, “Sori Bikpela, mi no inap. Yu ken salim narapela man.” \v 14 Na Bikpela i kros long Moses na i tok, “Olsem wanem? Bikpela brata bilong yu Aron bilong lain Livai i stap. Mi save, em inap mekim gutpela toktok. Na nau tasol em i kam painim yu, na em bai i amamas long lukim yu. \v 15 Yu ken tokim em long olgeta tok em i mas autim. Na mi bai helpim maus bilong yutupela na yutupela inap mekim gutpela tok. Na bai mi toksave long yutupela long wanem ol samting yutupela i mas mekim. \v 16 Aron bai i stap olsem maus bilong yu na givim tok bilong yu long ol manmeri. Na long ai bilong em, yu bai i stap olsem God na bai yu tokim em long ol tok em i mas autim long ol manmeri. \v 17 Orait nau yu mas kisim dispela stik bilong wokabaut na yu go. Bihain bai yu wokim sampela mirakel long en.” \s1 Moses i go bek long Isip \p \v 18 Moses i toktok pinis long God, na em i go bek long tambu bilong en Jetro, na i tokim em olsem, “Mi laik yu larim mi go bek long Isip na mi ken lukim ol wanlain bilong mi. Mi laik save ol i stap yet o ol i dai pinis.” Jetro i orait long dispela na i tokim em, “I orait, yu ken i go wantaim bel isi.” \p \v 19 Tasol Moses i no i go yet na Bikpela i tokim em, “Nau yu ken i go bek long Isip, long wanem, ol dispela man i laik kilim yu i dai, ol yet i dai pinis.” \v 20 Orait Moses i kisim meri wantaim tupela pikinini bilong en na putim ol long wanpela donki. Na em i kisim tu dispela stik bilong God na ol i wokabaut i go bek long Isip. \p \v 21 Na Bikpela i tokim Moses, “Taim yu go kamap long Isip, yu mas wokim ol mirakel long ai bilong king. Mi givim yu strong bilong wokim ol dispela mirakel. Tasol bai mi mekim king i bikhet na em bai i no inap larim ol manmeri i go. \v 22 Bihain yu mas tokim king long tok bilong mi, Bikpela olsem, ‘Israel i olsem namba wan pikinini man bilong mi. \v 23 Na \x - \xo 4.23 \xt Kis 12.29\x* mi tokim yu olsem, yu mas larim pikinini i go na lotu long mi. Tasol sapos yu no laik, bai mi kilim i dai namba wan pikinini man bilong yu.’” \p \v 24 Bikpela i bungim Moses long wanpela ples slip long rot i go long Isip, na i laik kilim em i dai. \v 25 Olsem na Sipora, meri bilong Moses, i kisim wanpela ston i sap tumas na katim skin bilong kok bilong pikinini man bilong en na putim long lek bilong Moses. Na em i tok, “Yu man bilong mi, tasol yu man bilong blut.” \v 26 Orait Bikpela i lukim na i larim Moses i stap, na em i no kilim em i dai. Sipora i ting long dispela pasin bilong katim skin, olsem na em i tok, “Man bilong blut.” \p \v 27 Na Bikpela i tokim Aron olsem, “Yu go long ples drai nating na bungim Moses.” Orait em i kirap i go na i bungim Moses long maunten bilong God na i givim kis long em. \v 28 Orait na Moses i stori long Aron long olgeta tok Bikpela i bin givim em bilong autim long ol Isip, na long ol mirakel Bikpela i bin tokim em long wokim. \v 29 Bihain Moses wantaim Aron i go long Isip na tupela i bungim ol hetman bilong Israel. \v 30 Na Aron i tokim ol long olgeta samting Bikpela i bin tokim Moses, na em i wokim ol dispela mirakel long ai bilong ol manmeri. \v 31 Na ol i bilipim Aron. Na taim ol i harim tok olsem, Bikpela i bin lukim ol pasin nogut ol Isip i save mekim long ol na em i tingting planti long ol, orait ol i daunim het na lotu long Bikpela. \c 5 \ms1 God i kisim bek ol Israel long han bilong ol Isip \s2 (Sapta 5.1—15.21) \s1 Moses na Aron i go lukim king bilong Isip \p \v 1 Bihain Moses tupela Aron i go long king bilong Isip na i tok, “Bikpela, em God bilong mipela Israel, em i tok olsem, ‘Larim ol manmeri bilong mi i go long ples drai nating na mekim bikpela lotu bilong litimapim nem bilong mi.’” \v 2 Tasol king i tok, “Bikpela em i husat? Bilong wanem mi mas harim tok bilong en na larim yupela Israel i go? Mi no save long Bikpela, olsem na mi no ken larim yupela i go.” \p \v 3 Orait tupela i tok, “God bilong mipela ol Hibru i bin kamap long mitupela. Mipela i laik wokabaut i go long ples wesan nating inap long tripela de, na mipela i ken mekim ol ofa long God, Bikpela bilong mipela. Ating inap yu larim mipela i go? Sapos mipela i no mekim olsem, bai em i bagarapim mipela long bikpela sik o long bikpela pait.” \v 4 Na king i tokim Moses tupela Aron, “Bilong wanem yutupela i laik mekim ol manmeri i lusim wok bilong mi? Yutupela hariap i go bek long wok. \v 5 Yupela Israel i kamap planti tru, na nau yupela i laik lusim wok, a?” \p \v 6 Long dispela de tasol king i givim tok long ol man bilong Isip na Israel i save bosim ol wokboi bilong Israel. Em i tok olsem, \v 7 “Yupela i no ken givim gras i drai long ol Israel bilong wokim ol brik, olsem yupela i save mekim. Ol yet i mas i go kisim gras. \v 8 Tasol yupela i mas mekim ol i wokim wankain namba bilong ol brik olsem ol i save wokim oltaim. Yupela i no ken sotim namba. Nogat tru. Ol i manmeri bilong les. Olsem na ol i tok, ‘Larim mipela i go na mekim ofa long God bilong mipela.’ \v 9 Givim planti wok long ol, na mekim ol i wok hat tru, na bai ol i no gat taim bilong harim dispela kain tok giaman.” \p \v 10 Ol bosman bilong Isip na Israel i go long ol Israel na tokim ol, “King i tok, mipela i no ken givim gras moa long yupela. \v 11 Yupela yet i mas i go nabaut na painim gras, tasol yupela i mas wokim planti brik olsem bipo, na namba bilong brik i no ken i go daun. Namba i mas i stap olsem tasol.” \v 12 Olsem na ol manmeri i go nabaut long olgeta hap bilong Isip bilong mumutim pipia bilong gras. \v 13 Na ol bosman i hariapim ol na i tok, “Yupela i mas mekim wankain wok long olgeta de olsem yupela i bin mekim taim mipela i givim gras long yupela.” \v 14 Na ol bosman Isip i go long ol dispela Israel ol yet i bin makim bilong bosim ol Israel long wok. Na ol i paitim ol na ol i tok, “Watpo yupela i no wokim wankain namba bilong ol brik olsem yupela i save wokim bipo?” \p \v 15 Olsem na ol bosman Israel i go long king na tokim em, “Bilong wanem yu mekim dispela kain pasin long mipela? \v 16 Ol i no givim gras long mipela, tasol ol i tokim mipela long wokim ol brik. Na nau tu ol i paitim mipela. Em i no asua bilong mipela. Asua bilong yupela Isip yet.” \v 17 Na king i tokim ol, “Yupela i lesman tru. Olsem na yupela i tok, ‘Larim mipela i go na mekim ofa long Bikpela.’ \v 18 Goan, yupela go bek long wok bilong yupela. Ol i no inap givim gras long yupela. Tasol yupela i mas wokim dispela namba bilong ol brik ol i tokim yupela long wokim.” \p \v 19 Ol bosman bilong Israel i harim dispela tok bilong king long ol i no ken sotim namba bilong ol brik, na ol i save, nau bikpela hevi i kamap pinis long ol. \v 20 Taim ol i lusim king, ol i go bungim Moses na Aron. Tupela i bin wetim ol long i kam. \v 21 Na ol bosman i tokim tupela olsem, “Bikpela i lukim pinis pasin bilong yutupela, na bai em i ken mekim save long yutupela, long wanem, yutupela i mekim king wantaim ol hetman bilong en i ting mipela i samting nogut tru. Yutupela i wokim rot long king i ken kilim mipela i dai.” \s1 Moses i bel hevi na i beten long God \p \v 22 Na Moses i go long Bikpela gen na i tok, “Bikpela, bilong wanem yu mekim nogut long ol manmeri bilong yu long dispela pasin? Na watpo yu salim mi i kam hia? \v 23 Stat long taim mi bin i go givim tok bilong yu long king na i kam inap nau, king i wok long mekim nogut long ol. Na yu no bin mekim wanpela samting bilong helpim ol.” \c 6 \p \v 1 Na Bikpela i tokim Moses, “Nau bai yu lukim ol samting mi laik mekim long king. Long strong bilong mi bai mi mekim em i larim yupela Israel i go. Tru tumas, bai mi hatim em nogut tru na bai em i rausim yupela long kantri bilong en.” \s1 God i singautim Moses gen \p \v 2 God \x - \xo 6.2 \xt Stt 17.1, 28.3, 35.11, Kis 3.13-15\x* i tokim Moses olsem, “Mi yet mi Bikpela. \v 3 Planti yia bipo mi bin kamap long Abraham na Aisak na Jekop, na ol i save, mi God I Gat Olgeta Strong. Tasol mi no toksave long ol olsem, Bikpela em i nem bilong mi, bai ol i ken save long dispela nem. \v 4 Na mi bin mekim kontrak wantaim ol na mi promis bai mi givim dispela graun bilong ol Kenan long ol. Ol i bin i stap long dispela ples, tasol em i no graun bilong ol. \v 5 Orait ol man bilong Isip i mekim ol Israel i wok kalabus na ol Israel i mekim bikpela krai. Na nau mi harim krai bilong ol, na mi tingim gen dispela kontrak bilong mi. \v 6 Olsem na yu mas givim dispela tok bilong mi long ol Israel, ‘Mi yet mi Bikpela. Mi bai kisim yupela long han bilong ol Isip na long ol hevi ol i putim long yupela na bai mi mekim yupela i kamap fri. Na long strong bilong mi bai mi mekim save tru long ol, na bai mi kisim bek yupela. \v 7 Bai mi mekim yupela i kamap ol manmeri bilong mi yet na bai mi stap God bilong yupela. Bihain bai mi lusim yupela long dispela wok kalabus long Isip na bai yupela i fri. Na long dispela taim bai yupela i save tru olsem, mi Bikpela, mi God bilong yupela. \v 8 Mi bai kisim yupela i go long dispela graun mi bin promis long givim long Abraham na Aisak na Jekop. Na mi bai givim dispela graun long yupela na em bai i stap graun bilong yupela yet. Mi Bikpela, mi tok pinis.’” \v 9 Moses i mekim dispela tok long ol Israel, tasol ol i no harim tok bilong en. Long wanem, dispela hatwok ol i mekim em i mekim tingting bilong ol i nogut tru. \p \v 10 Bihain Bikpela i tokim Moses olsem, \v 11 “Yu go tokim king bilong Isip bai em i mas larim ol Israel i go na lusim kantri bilong en.” \v 12 Tasol Moses i bekim tok olsem, “Ol Israel i no save harim tok bilong mi. Na olsem wanem bai king inap harim tok? Maus bilong mi i hevi. Mi no inap toktok stret long king.” \v 13 Tasol Bikpela i salim Moses wantaim Aron i go long ol Israel na long king bilong Isip bilong kisim ol Israel long Isip na bringim ol i go. \s1 Nem bilong ol lain bilong Moses na Aron \p \v 14 Ol dispela man i namba wan tumbuna bilong ol lain bilong Israel. Ruben, namba wan pikinini bilong Jekop, i gat 4-pela pikinini man, Hanok na Palu na Hesron na Karmi. Ol 4-pela lain Ruben i kamap long dispela 4-pela tumbuna. \v 15 Simeon, namba 2 pikinini bilong Jekop, i gat 6-pela pikinini man, Jemuel na Jamin na Ohat na Jakin na Sohar na Saul. Mama bilong Saul i wanpela meri Kenan. Ol 6-pela lain Simeon i kamap long dispela 6-pela tumbuna. \v 16 Livai, \x - \xo 6.16 \xt Nam 3.17-20, 26.57-58, 1 Sto 6.16-19\x* namba 3 pikinini bilong Jekop, i gat tripela pikinini man. Namba wan em Gerson na namba 2 em Kohat na namba 3 em Merari. Na Livai i stap 137 yia na em i dai. \v 17 Gerson i gat tupela pikinini man, Lipni na Simei. Na tupela i tumbuna bilong tupela lain insait long lain Livai. \v 18 Kohat i gat 4-pela pikinini man, Amram na Ishar na Hebron na Usiel. Na Kohat i stap 133 yia na em i dai. \v 19 Merari i gat tupela pikinini man, Mali na Musi. Olgeta dispela man ol i tumbuna bilong ol lain bilong Livai. \p \v 20 Amram i maritim Jokebet, susa bilong papa bilong en na Jokebet i karim Aron na Moses. Na Amram i stap 137 yia na em i dai. \v 21 Ishar i gat tripela pikinini man, Kora na Nefek na Sikri. \v 22 Usiel i gat tripela pikinini man, Misael na Elsafan na Sitri. \v 23 Aron i maritim Eliseba. Em i pikinini bilong Aminadap na susa bilong Nason. Na Eliseba i karim Nadap na Abihu na Eleasar na Itamar. \v 24 Kora i gat tripela pikinini man, Asir na Elkana na Abiasap. Ol tripela i tumbuna bilong lain Kora. \v 25 Eleasar, pikinini man bilong Aron, i maritim pikinini meri bilong Putiel na em i karim Finias. Ol dispela man i tumbuna bilong ol lain wanblut na bilong ol famili bilong lain bilong Livai. \p \v 26 Yu lukim nem bilong Moses na Aron i stap long ol dispela lain man. Bikpela i bin tokim dispela tupela man tasol olsem, “Yutupela i mas kisim ol lain bilong Israel long Isip na bringim ol i kam.” \v 27 Tupela yet i bin tokim king bilong Isip long larim ol Israel i go. Dispela tupela man tasol i bin mekim dispela samting. \s1 Bikpela i givim tok long Moses na Aron \p \v 28 Taim Bikpela i toktok long Moses long Isip, \v 29 em i tok olsem, “Mi yet mi Bikpela. Olgeta tok mi givim yu, em yu mas tokim king bilong Isip.” \v 30 Tasol Moses i tokim Bikpela olsem, “Yu save, mi no man bilong toktok. King bai i no inap harim tok bilong mi.” \c 7 \p \v 1 Orait Bikpela i tokim Moses, “Harim, mi bai mekim yu olsem God long ai bilong king, na brata bilong yu Aron, bai i kamap olsem profet bilong yu na i givim tok bilong yu long king. \v 2 Olgeta samting mi tokim yu, em yu mas tokim Aron. Na em bai i tokim king long larim ol Israel i go, bai ol i lusim kantri bilong king. \v 3 Tasol \x - \xo 7.3 \xt Ap 7.36\x* mi bai mekim king i kamap bikhet tru, olsem na bai mi ken wokim planti bikpela mirakel long Isip. \v 4 Tasol bai king i no inap harim tok bilong yu. Olsem na mi bai bagarapim Isip na mekim save long ol. Na bai mi go pas na bringim ol lain bilong Israel, em ol manmeri bilong mi, na bai ol i lusim Isip olgeta. \v 5 Taim mi mekim save long ol Isip, na bringim ol Israel i go lusim Isip, bai ol Isip i save olsem, mi yet mi Bikpela.” \v 6 Orait Moses wantaim Aron i mekim olgeta samting olsem Bikpela i tok. \v 7 Moses i gat 80 krismas na Aron i gat 83 krismas taim tupela i toktok long king. \s1 Stik wokabaut bilong Aron \p \v 8 Bikpela i tokim Moses na Aron olsem, \v 9 “Sapos king i tokim yutupela long wokim sampela mirakel bilong soim em olsem, mi bin salim yutupela, orait Moses, yu mas tokim Aron long kisim stik wokabaut bilong en na tromoi i go daun long graun long ai bilong king. Na stik bai i kamap olsem snek.” \v 10 Orait Moses tupela Aron i go long king na mekim olsem Bikpela i bin tokim tupela. Na Aron i tromoi stik long graun long ai bilong king na bilong ol ofisa bilong en, na stik i kamap snek. \v 11 King i lukim dispela na i singautim olgeta saveman na ol glasman bilong en na ol i yusim pawa bilong ol na mekim wankain pasin olsem Aron. \v 12 Ol tu i tromoi stik bilong ol na ol stik i kamap snek, tasol snek bilong Aron i kaikai na daunim ol snek bilong ol. \v 13 King i lukim, tasol em i pasim tingting bilong en olsem Bikpela i tok, na em i no harim tok bilong Moses tupela Aron. \s1 Ol samting nogut i kamap long ol Isip \p \v 14 Orait Bikpela i tokim Moses olsem, “King i bikhet tru na i no laik larim ol Israel i go. \v 15 Long moningtaim em bai i go long wara Nail na yu mas i go bungim em. Kisim dispela stik i bin kamap snek, na yu go wetim em long arere bilong wara. \v 16 Na yu mas tokim king olsem, ‘God, Bikpela bilong mipela ol Hibru i salim mi long tokim yu long larim ol manmeri bilong en i go na lotuim em long ples drai nating. Tasol inap nau yu no bin harim tok. \v 17 Na \x - \xo 7.17 \xt KTH 16.4\x* nau Bikpela i tok olsem, “Yu bai lukim ol samting mi laik mekim, na olsem bai yu ken save mi yet mi Bikpela.” Lukim, bai mi paitim wara long dispela stik na wara bai i kamap blut. \v 18 Na ol pis bai i dai na wara bai i smel nogut tru. Na bai ol manmeri bilong Isip i no inap dringim dispela wara.’” \p \v 19 Na Bikpela i tokim Moses moa olsem, “Tokim Aron bai em i kisim stik bilong en na makim olgeta bikpela wara na olgeta baret na olgeta raunwara long Isip. Na ol wara bai i kamap blut, na long olgeta hap bilong Isip bai blut tasol i stap long ol dis ol i wokim long plang na long ol botol ol i wokim long ston.” \p \v 20 Orait Moses na Aron i mekim olsem Bikpela i bin tokim tupela. Long ai bilong king na ol ofisa bilong en, Aron i kisim stik na paitim wara Nail na wara i kamap blut. \v 21 Na olgeta pis i dai na wara i smel nogut tru. Na ol manmeri bilong Isip i no inap dring dispela wara. Na blut i stap long olgeta hap bilong Isip. \v 22 Tasol ol glasman bilong Isip i yusim pawa bilong ol na ol i mekim wankain samting olsem Aron. Na king i no harim tok bilong Moses tupela Aron. Em i wok long bikhet yet, olsem Bikpela i bin tok. \v 23 Na king i go bek long haus na em i no wari long dispela samting. \v 24 Ol Isip i no inap dringim wara Nail, olsem na ol i wokim ol hul arere long wara, bilong kisim wara bilong dring. \v 25 Wara Nail i bagarap i stap inap long 7-pela de. \c 8 \s1 Ol rokrok i kamap \p \v 1 Orait bihain Bikpela i tokim Moses olsem, “Yu go long king na givim em dispela tok bilong mi. Mi tok olsem, ‘Larim ol manmeri bilong mi i go bai ol i ken lotu long mi. \v 2 Sapos yu no larim ol i go, orait bai mi salim ol rokrok na mekim save long olgeta hap graun bilong yu. \v 3 Ol rokrok bai i pulap tru long wara Nail, na bai ol i lusim wara na i go long bikpela haus bilong yu na go insait long rum slip na long bet bilong yu. Na ol rokrok bai i go insait long ol haus bilong ol ofisa na bilong olgeta manmeri bilong yu. Na bai ol i go insait long ol stov na ol dis bilong wokim bret. \v 4 Na ol bai i kalap i go antap long yu na ol ofisa na ol manmeri bilong yu.’” Moses i go givim dispela tok long king, tasol king i no harim tok. \p \v 5 Orait Bikpela i tokim Moses, “Tokim Aron long stretim han na holim stik bilong en antap, na makim ol wara na ol baret na ol raunwara, bilong mekim ol rokrok i kamap na pulapim graun bilong Isip.” \v 6 Orait na Aron i stretim han na holim stik antap na makim ol wara. Na ol rokrok i kamap na pulapim olgeta graun bilong Isip. \v 7 Tasol ol glasman bilong king i yusim pawa bilong ol na ol tu i mekim planti rokrok i lusim ol wara na i go long graun. \p \v 8 Na king i singautim Moses wantaim Aron i kam na i tokim tupela olsem, “Yutupela i mas beten long Bikpela bai em i rausim ol rokrok long mipela, na bai mi larim ol manmeri bilong yu i go na ol i ken mekim ofa long Bikpela.” \v 9 Na Moses i bekim tok olsem, “I orait, mi ken mekim prea bilong helpim yu. Yu yet i ken makim taim na bai mi beten bilong helpim yu na ol ofisa bilong yu na ol manmeri bilong yu. Olsem na ol rokrok long haus bilong yupela bai i pinis na ol rokrok bai i stap long wara Nail tasol.” \p \v 10 Na king i tok, “Beten long tumora.” Orait Moses i tok, “Bai mi mekim olsem yu tok, na bai yu ken save i no gat wanpela God i olsem Bikpela, em i God bilong mipela. \v 11 Ol rokrok bai i lusim yu na ol haus bilong yupela na lusim ol ofisa na ol manmeri bilong yu, na ol bai i stap long wara Nail tasol.” \v 12 Orait Moses wantaim Aron i lusim king na i go. Moses i prea strong long Bikpela i mas rausim ol dispela rokrok em i bin salim i kam long king. \v 13 Orait Bikpela i mekim olsem Moses i bin askim, na ol rokrok i stap long ol haus na insait long banis na long ol gaden, olgeta i dai. \v 14 Na ol man bilong Isip i hipim ol rokrok long olgeta hap, na ol i sting na smel nogut tru i kamap. \v 15 Na taim king i lukim ol rokrok i dai pinis, orait em i bikhet gen, olsem Bikpela i bin tok, na em i no harim tok bilong Moses na Aron. \s1 Ol natnat i kamap \p \v 16 Bihain Bikpela i tok moa long Moses olsem, “Tokim Aron long paitim graun long stik bilong en na das long olgeta hap graun bilong Isip bai i kamap natnat.” \v 17 Orait tupela i mekim olsem. Aron i kisim stik bilong en na paitim graun na olgeta das long Isip i kamap natnat na ol natnat i karamapim ol manmeri na ol abus na kaikaim ol. \v 18 Na ol glasman bilong Isip i yusim pawa bilong ol bilong mekim ol natnat i kamap, tasol ol i no inap. Na ol natnat i karamapim ol manmeri na ol abus. \v 19 Na \x - \xo 8.19 \xt Lu 11.20\x* ol glasman i tokim king, “God yet i mekim dispela samting.” Tasol king i bikhet tumas olsem Bikpela i bin tok, na em i no harim tok bilong Moses na Aron. \s1 Ol lang i kamap \p \v 20 Bikpela i tokim Moses olsem, “Long moningtaim tru king bai i go long wara, na yu mas i go bungim em na givim em tok bilong mi. Mi tok olsem, ‘King, yu mas larim ol manmeri bilong mi i go bai ol i ken lotu long mi. \v 21 Sapos yu no larim ol i go, bai mi salim planti lang i kam long yu na long ol ofisa na ol pipel bilong yu. Na ol lang bai i pulap long ol haus bilong yupela na long graun yupela i sanap long en. \v 22 Tasol taim ol lang i kamap bai mi lukautim hap bilong Gosen, em distrik ol manmeri bilong mi i stap long en, na bai ol lang i no inap i stap long hap bilong ol. Na bai yu lukim na bai yu save olsem, mi yet mi Bikpela na mi mekim ol dispela samting long kantri bilong yu. \v 23 Mi no ken mekim wankain samting long ol manmeri bilong mi olsem mi mekim long ol manmeri bilong yu. Harim, dispela mirakel bai i kamap long tumora.’” \v 24 King i bikhet yet, orait Bikpela i mekim olsem em i bin tok na planti bikpela lain lang i kam insait long bikpela haus bilong king na long ol haus bilong ol ofisa na long olgeta hap bilong Isip. Na ol lang i bagarapim Isip olgeta. \p \v 25 Orait king i singautim Moses wantaim Aron i kam, na em i tok, “Yupela go na mekim ofa long God bilong yupela insait long graun bilong Isip tasol.” \v 26 Tasol Moses i tok, “Sapos mipela i mekim olsem, bai em i no stret, long wanem, ol Isip bai i lukim ol abus mipela i ofaim long God, Bikpela bilong mipela, na bai ol i bel nogut long mipela. Sapos mipela i kilim na ofaim ol abus ol Isip i no save mekim ofa long en, bai ol Isip i lukim dispela na ol i belhat na tromoi ston long mipela na kilim mipela i dai. \v 27 Mipela i mas wokabaut inap tripela de long ples drai nating long mekim ofa long God, Bikpela bilong mipela, olsem em i bin tokim mipela long mekim.” \p \v 28 Na king i tok, “Orait, mi ken larim yupela i go na mekim ofa long God, Bikpela bilong yupela, long ples drai nating. Tasol yupela i no ken i go longwe tumas. Na yupela i mas prea bilong helpim mi tu.” \p \v 29 Orait Moses i bekim tok olsem, “Taim mi lusim yu pinis bai mi prea long Bikpela bai tumora em i ken rausim ol lang long haus bilong yu na long haus bilong ol ofisa na bilong ol manmeri bilong yu. Tasol yu no ken giamanim mipela gen na pasim rot bilong ol manmeri bai ol i no ken i go na mekim ofa long Bikpela.” \p \v 30 Orait Moses i lusim king na i go beten long Bikpela. \v 31 Na Bikpela i mekim olsem Moses i bin askim em. Na olgeta lang i lusim king wantaim ol ofisa na ol manmeri na i no gat wanpela lang i stap. \v 32 Ol lang i go pinis, tasol king i bikhet gen na i no larim ol manmeri i go. \c 9 \s1 Ol animal i dai \p \v 1 Bihain Bikpela i tokim Moses long go long king na tokim em olsem, “God, Bikpela bilong mipela ol Hibru, i tok, ‘Larim ol manmeri bilong mi i go bai ol i ken mekim lotu long mi. \v 2 Sapos yu wok long pasim ol \v 3 na yu no larim ol i go, bai mi mekim save long yu. Bai mi salim bikpela sik i kam long olgeta animal bilong yu, olsem ol hos na donki na kamel na bulmakau na sipsip na meme. \v 4 Tasol mi Bikpela yet, bai mi lukautim gut ol animal bilong ol Israel na i no gat wanpela animal bilong ol bai i dai.’” \v 5 Na Bikpela i makim taim bilong mekim dispela samting, na i tok, “Tumora bai mi mekim olsem.” \p \v 6 King i bikhet yet na Bikpela i mekim olsem em i bin tok, na olgeta animal bilong ol Isip i dai. Tasol olgeta animal bilong ol Israel i stap gut, na i no gat wanpela i dai. \v 7 Na king i askim ol manmeri bilong en, “Olgeta animal bilong ol Israel i stap gut, o nogat?” Na sampela man i tokim em olsem, “Yes. Olgeta i stap gut. I no gat wanpela i dai.” Tasol king i bikhet yet na i no larim ol manmeri i go. \s1 Ol buk i kamap long skin bilong ol Isip \p \v 8 Na Bikpela i tokim Moses na Aron olsem, “Yutupela go long wanpela haus bilong kukim brik na kisim sampela sit bilong paia na i go long king. Yutupela i kamap pinis long king, orait Moses, yu mas tromoi dispela sit bilong paia i go antap. \v 9 Na dispela sit bilong paia bai i kamap das na inapim olgeta graun bilong Isip. Na taim dispela das i pundaun long skin bilong ol man na animal, bai buk i kamap na i bruk na bikpela sua i kamap.” \v 10 Orait \x - \xo 9.10 \xt KTH 16.2\x* ol i kisim sit bilong paia na i go sanap long ai bilong king, na Moses i tromoi sit bilong paia i go antap. Na sit bilong paia i kamapim ol buk na ol buk i bruk na ol sua i kamap long skin bilong ol manmeri na bilong ol animal. \v 11 Na ol glasman i no inap kamap long Moses, long wanem, buk i pulap long skin bilong ol olsem long skin bilong ol arapela manmeri bilong Isip. \v 12 Tasol Bikpela i pasim strong tingting bilong king na king i no harim tok bilong Moses wantaim Aron, olsem Bikpela i tok pinis. \s1 Bikpela ren ais i pundaun \p \v 13 Bihain Bikpela i tokim Moses olsem, “Long moningtaim tru yu mas i go bungim king na tokim em olsem, ‘God, Bikpela bilong mipela Hibru i tok, “Larim ol manmeri bilong mi i go bai ol i ken lotu long mi. \v 14 Sapos nogat, nau bai mi mekim save tru long yu yet na long ol manmeri bilong yu. Na bai yupela i ken save gut olsem, long olgeta hap bilong graun i no gat wanpela man o wanpela god i olsem mi. \v 15 Ating sapos mi bin mekim save long yu wantaim ol manmeri bilong yu na bagarapim yupela long bikpela sik, bai yupela olgeta i pinis. \v 16 Tasol \x - \xo 9.16 \xt Ro 9.17\x* mi bin larim yupela i stap olsem bai mi ken soim bikpela strong bilong mi long yupela, na bai ol manmeri i ken tokaut long biknem bilong mi long olgeta hap bilong graun. \v 17 Tasol yu wok long bikhet long ol manmeri bilong mi na yu no larim ol i go. \v 18 Orait harim. Tumora long wankain taim olsem nau, bai mi mekim bikpela ren ais i kam daun. Kain ren ais olsem i no bin kamap long Isip long taim kantri Isip i kamap nupela i kam inap nau. \v 19 Olsem na tokim ol man long kisim ol bulmakau na olgeta samting bilong yu i stap nabaut na bringim i go insait long sampela haus. Bai mi mekim bikpela ren ais i pundaun long ol man na long ol abus i stap ausait, na bai ol i dai.” ’ \p \v 20 Sampela ofisa bilong king ol i pret long dispela tok Bikpela i bin mekim na ol i bringim ol wokboi na ol abus bilong ol i go insait. \v 21 Tasol sampela i no wari long tok bilong Bikpela, na ol i larim ol wokboi na ol abus bilong ol i stap nating long ausait. \v 22 Orait \x - \xo 9.22 \xt Sng 78.47-48, 105.32\x* nau Bikpela i tokim Moses, “Litimapim han bilong yu na makim skai, na ren ais bai i pundaun long olgeta hap bilong Isip, long ol manmeri wantaim ol animal na long olgeta kaikai long gaden.” \v 23 Na Moses i litimapim stik bilong wokabaut i go antap na Bikpela i mekim klaut i pairap na lait bilong klaut i sut i kam daun long graun, na em i salim ren ais i kam daun. Bikpela i mekim dispela ren ais i kam daun long olgeta hap bilong Isip. \v 24 Ren \x - \xo 9.24 \xt KTH 8.7, 16.21\x* ais i pundaun moa yet, na bikpela lait bilong klaut i sut i go long olgeta hap. Bipo ol Isip i no bin lukim wanpela ren ais olsem. Nogat tru. \v 25 Ren ais i bagarapim ol man na ol animal na olgeta samting i stap ausait long olgeta hap bilong Isip. Dispela ren ais i bagarapim tru olgeta samting long gaden na i brukim olgeta diwai ol man i bin planim bilong kisim pikinini bilong ol. \v 26 Tasol long distrik Gosen, em hap ol Israel i stap long en, dispela wanpela hap tasol i no gat ren ais. \p \v 27 Orait king i salim tok i go long Moses na Aron bai tupela i kam. Tupela i kam pinis, orait king i tokim tupela olsem, “Nau mi mekim sin pinis. Bikpela i mekim stretpela pasin, tasol mi wantaim ol pipel bilong mi i bin mekim rong. \v 28 Dispela ren ais na klaut i pairap, em i bagarapim mipela pinis. Olsem na yu mas beten long Bikpela bai em i pinisim dispela samting, na bai mi larim yupela i go. Bai yupela i no ken i stap moa long dispela hap.” \v 29 Orait Moses i tokim em, “Taim mi go ausait long taun bai mi litimapim han bilong mi na mi prea long Bikpela. Na bai klaut i no moa pairap na bai ren ais i pinis. Olsem na bai yu ken save, dispela graun i bilong Bikpela tasol. \v 30 Tasol mi save, yu wantaim ol ofisa bilong yu i no pret yet long God, Bikpela.” \p \v 31 Long dispela taim ol liklik diwai ol i save wokim tret long skin bilong en, na ol rais bali i bagarap nogut tru, long wanem, rais bali i redi pinis long kisim, na kru bilong dispela ol liklik diwai i kamap nupela yet. \v 32 Kaikai bilong wit tasol i no bagarap, long wanem, kru bilong en i liklik yet. \p \v 33 Orait Moses i lusim king na i go ausait long taun. Na em i litimapim han na beten long Bikpela. Na klaut i no moa pairap na ren ais na ren i pinis olgeta. \v 34 Taim king i lukim klaut i no pairap na ren ais na ren i pinis, em wantaim ol ofisa bilong en i bikhet gen na mekim sin long God. \v 35 Tru tumas, bel bilong king i pas na em i no larim ol Israel i go, olsem Bikpela i bin tok long maus bilong Moses. \c 10 \s1 Ol grasopa i kamap \p \v 1 Bihain Bikpela i tokim Moses olsem, “Yu go lukim king. Mi bin mekim tingting bilong king na bilong ol ofisa bilong en i pas tru, olsem na bai mi ken wokim ol dispela mirakel namel long ol. \v 2 Na mi mekim olsem bai yu ken stori long ol pikinini bilong yu na long ol tumbuna pikinini long mi bin wokim ol dispela mirakel long Isip na mi mekim ol i longlong na sem nogut tru. Olsem na bai yupela olgeta i ken save olsem, mi yet mi Bikpela.” \p \v 3 Orait Moses wantaim Aron i go long king na tokim em olsem, “God, Bikpela bilong mipela ol Hibru i tok, ‘Hamas taim bai yu sakim tok na yu no laik i stap aninit long mi? Larim ol manmeri bilong mi i go bai ol i ken mekim lotu long mi. \v 4 Sapos nogat, tumora bai mi salim ol grasopa i kam pulap long kantri bilong yu. \v 5 Bai ol i karamapim olgeta hap na yu no inap lukim graun. Na kaikai na ol diwai, ren ais i no bin bagarapim, ol grasopa bai i pinisim olgeta. \v 6 Ol bai i pulap long ol haus bilong yu na bilong ol ofisa na bilong ol manmeri bilong yu. Bipo, taim ol tumbuna na ol papa i stap, na i kam inap nau, planti grasopa olsem i no bin kamap long graun bilong yupela. Em i samting nogut tru.’” Moses i tok pinis na i tanim na lusim king na i go ausait. \p \v 7 Na ol ofisa i tokim king olsem, “Harim. Hamas taim bai yu larim dispela man i givim hevi long yumi? Larim ol man tasol i go lotu long God, Bikpela bilong ol. Yu no lukim Isip i bagarap pinis, a?” \v 8 Orait ol i bringim Moses na Aron i kam bek long king. Na king i tokim tupela, “Yupela i ken i go na lotu long God, Bikpela bilong yupela. Tasol mi laik save husat tru bai i go?” \p \v 9 Na Moses i bekim tok, “Mipela olgeta bai i go. Bai mipela i kisim ol yangpela wantaim ol lapun na ol pikinini man na pikinini meri na olgeta sipsip na olgeta meme na olgeta bulmakau. Long wanem, mipela i mas mekim bikpela lotu long Bikpela.” \v 10 Tasol king i tok, “Mi no inap askim Bikpela long mekim gut long yupela. Olsem na mi no inap larim yupela i kisim olgeta meri pikinini i go wantaim. Nogat tru. Mi save yupela i laik mekim pasin nogut long mipela. \v 11 Olsem na mi no inap larim ol meri na pikinini i go. Ol man tasol i ken i go na mekim lotu long Bikpela. Mi save, yupela man tasol i laik i go lotu.” King i tok pinis na em i tokim ol wokman long rausim Aron na Moses i go ausait. \p \v 12 Bihain Bikpela i tok long Moses olsem, “Litimapim han bilong yu na makim kantri Isip na bai olgeta grasopa i ken i kam. Na ol grasopa i ken kaikai olgeta lip samting bikpela ren ais i no bin bagarapim.” \v 13 Orait Moses i litimapim stik bilong wokabaut na Bikpela i mekim win i kam long hap sankamap, na win i stap inap long wanpela san na nait olgeta. Na long moningtaim ol grasopa i kamap pinis. \v 14 Bikpela \x - \xo 10.14 \xt KTH 9.2-3\x* bikpela lain grasopa i kam na karamapim olgeta hap bilong Isip. Bipo ol Isip i no bin lukim bikpela lain grasopa olsem, na bihain ol i no inap lukim gen. \v 15 Ol grasopa i kam pulap tru na karamapim graun olgeta, olsem na graun i bilak nogut tru. Na ol grasopa i kaikai olgeta gras samting na olgeta pikinini bilong diwai, bikpela ren ais i no bin bagarapim. I no gat wanpela lip i stap long diwai o long gras long kantri Isip. Ol i pinisim tru. \p \v 16 Orait king i hariap na salim tok i go long Moses na Aron bai tupela i kam. Tupela i kam pinis na em i tokim tupela olsem, “Mi bin mekim sin long God, Bikpela bilong yupela, na long yutupela tu. \v 17 Mi laik bai yutupela i lusim sin bilong mi nau wanpela taim moa. Na yutupela i mas beten long God, Bikpela bilong yupela, na askim em long rausim dispela samting nogut i laik bagarapim mi.” \v 18 Orait tupela i lusim king na Moses i go prea long Bikpela. \v 19 Na Bikpela i senisim win na mekim strongpela win i kam long hap san i go daun. Na win i karim olgeta grasopa i go long solwara Retsi. Na i no gat wanpela grasopa i stap long Isip. \v 20 Tasol Bikpela i mekim tingting bilong king i pas na king i no larim ol Israel i go. \s1 Bikpela tudak i kamap \p \v 21 Bihain \x - \xo 10.21 \xt Lo 28.29\x* Bikpela i tokim Moses olsem, “Litimapim han bilong yu i go antap na bai traipela tudak i karamapim Isip. Dispela tudak i narakain tru. I olsem strongpela samting ol inap holim long han.” \v 22 Orait \x - \xo 10.22 \xt Sng 105.28, KTH 16.10\x* Moses i litimapim han bilong en na traipela tudak i kamap na karamapim olgeta hap bilong Isip inap long tripela de. \v 23 Ol manmeri bilong Isip i no inap lukim ol yet. Olsem na olgeta manmeri i stap long haus long dispela taim. Ol i no inap i go ausait. Tasol long hap ol Israel i stap long en i no gat tudak. \p \v 24 Na king i singautim Moses i kam na i tokim em, “Yupela i ken i go na lotu long Bikpela. Na ol meri na pikinini i ken i go wantaim yupela. Tasol ol bulmakau na sipsip i mas i stap long Isip.” \v 25 Orait na Moses i bekim tok, “Nogat. Yu mas larim mipela i kisim ol abus, bilong mekim ofa long God, Bikpela bilong mipela. \v 26 Olsem na mipela i mas kisim olgeta animal bilong mipela yet na ol bai i go wantaim mipela. Mipela i no inap larim wanpela i stap. Mipela bai makim sampela animal bilong mekim ofa long Bikpela. Tasol mipela i mas i go kamap long ples bilong lotu pastaim, na bai mipela i ken save wanem ol abus mipela i mas kisim bilong mekim ofa.” \p \v 27 Tasol Bikpela i mekim tingting bilong king i pas na king i no larim ol i go. \v 28 Em i tokim Moses, “Goan, yu go. Yu klia long dispela ples. Yu no ken lukim mi gen. Sapos yu kam lukim mi, wantu bai mi kilim yu i dai.” \v 29 Moses i harim na i tok, “Em i stret. Mi no ken lukim yu gen.” \c 11 \s1 Ol namba wan pikinini man i mas i dai \p \v 1 Bihain Bikpela i tokim Moses olsem, “Wanpela taim moa bai mi mekim save long king bilong Isip na long ol manmeri bilong en. Na bihain long dispela em bai i larim yupela i go. Na bai em i no bel isi na i larim yupela i go. Nogat. Bai em i hariapim yupela na rausim yupela olgeta long dispela ples. \v 2 Orait nau yu mas tokim olgeta manmeri bilong Israel long ol i mas i go long ol Isip i stap klostu na askim ol long givim bilas gol na bilas silva long ol.” \v 3 Ol i mekim olsem, na Bikpela i givim ol Israel biknem long ai bilong ol manmeri bilong Isip na ol i givim bilas gol na silva long ol Israel. Tru tumas, ol ofisa wantaim ol manmeri bilong Isip i ting Moses i bikman tru, olsem na ol i mekim dispela samting. \p \v 4 Na Moses i tokim king olsem, “Harim tok bilong Bikpela. ‘Long biknait bai mi raun long olgeta hap bilong Isip. \v 5 Na \x - \xo 11.5 \xt Sng 78.51, 105.36, 136.10\x* olgeta namba wan pikinini man bilong ol Isip bai i dai. Na king, dispela bai i stat long namba wan pikinini bilong yu yet. Dispela pikinini em bai i senisim yu na i kamap king, em bai i dai. Na olgeta namba wan pikinini man bai i dai, i go inap long olgeta namba wan pikinini man bilong ol wokmeri nating i save wilwilim wit bilong wokim bret samting. Na olgeta namba wan pikinini bulmakau tu bai i dai. \v 6 Na ol manmeri bilong olgeta hap bilong Isip bai i bel hevi tru na i krai bikpela moa. Dispela kain krai i no bin kamap long Isip bipo na bai i no kamap gen. \v 7 Tasol mi no ken mekim wanpela samting nogut i kamap long ol manmeri bilong Israel o long ol bulmakau samting bilong ol. Olsem na yu ken save long mi Bikpela, mi no mekim wankain pasin long ol Israel olsem mi mekim long yupela Isip.’” \v 8 Na Moses i tok, “Na king, olgeta ofisa bilong yu bai i kam na brukim skru long mi na tok strong olsem, ‘Yu go. Yu wantaim ol lain manmeri bilong yu, go hariap.’ Dispela olgeta samting i kamap pinis na bihain bai mi lusim Isip.” Moses i belhat nogut tru na em i lusim king na i go ausait. \p \v 9 Bikpela i tokim Moses olsem, “King bai i no inap harim tok bilong yu, olsem na bai mi ken wokim sampela mirakel moa long Isip.” \v 10 Moses wantaim Aron i bin wokim planti mirakel long ai bilong king, tasol God i pasim tingting bilong king na king i no larim ol Israel i lusim kantri bilong en. \c 12 \s1 Kaikai bilong makim De God I Larim Ol Israel I Stap Gut \p \v 1 Moses \x - \xo 12.1 \xt Wkp 23.5, Nam 9.1-5, 28.16, Lo 16.1-2\x* wantaim Aron i stap yet long Isip na Bikpela i tokim tupela olsem, \v 2 “Dispela mun bai i stap namba wan mun bilong kalenda bilong yupela. \v 3 Tokim olgeta manmeri bilong Israel olsem, long de namba 10 bilong dispela mun, wan wan man i mas makim wanpela pikinini sipsip o wanpela pikinini meme bilong famili bilong en. \v 4 Sapos famili i liklik tumas na ol i no inap pinisim dispela abus, orait papa i ken askim famili i stap klostu long em long kam, na tupela famili i ken tilim na kaikai. Ol i mas tingting gut long skel bilong ol man meri pikinini na tilim mit long ol inap mit i pinis. \v 5 Yupela i mas makim wanpela sipsip man o meme man i winim wanpela krismas. Na yupela i no ken kisim sipsip o meme i gat sua samting i bagarapim bodi bilong en. \p \v 6 “Ol i mas lukautim gut dispela abus bilong ol inap long de namba 14 bilong dispela mun, na long apinun tru olgeta i mas kilim abus bilong ol. \v 7 Na ol i mas kisim sampela blut bilong abus na penim long tupela pos bilong dua bilong haus ol i laik kaikai dispela abus long en. Na ol i mas penim tu long hap plang bilong banis i slip antap long dua.\fig Ol i kisim blut bilong abus na penim long tupela pos bilong dua.|alt="29" src="LO" size="col" ref="12.7" \fig* \v 8 Long dispela nait yupela i mas kukim mit bilong sipsip o meme long paia. Na yupela i mas kaikai mit wantaim bret i no gat yis na wantaim kumu i pait. \v 9 Yupela i no ken kaikai mit i no tan, na yupela i no ken kukim long sospen na kaikai. Yupela i mas kukim long paia tasol. Kukim het na hanlek na olgeta samting bilong bel, na kaikai. \v 10 Yupela i no ken larim sampela hap mit i stap inap long moning. Na sapos sampela hap mit i stap inap long moningtaim, orait kukim na larim paia i pinisim olgeta. \v 11 Taim yupela i laik kaikai dispela abus, yupela i mas mekim olsem. Pasim laplap na putim su na holim stik bilong wokabaut. Na yupela i mas kaikai kwik, long wanem, dispela em i kaikai bilong makim dispela de mi abrusim yupela na mi larim yupela i stap gut. \p \v 12 “Long dispela nait bai mi go long olgeta hap bilong Isip na kilim olgeta namba wan pikinini man bilong ol manmeri na bilong ol abus. Mi yet mi Bikpela na bai mi mekim save long olgeta giaman god bilong ol Isip. \v 13 Dispela blut yupela i bin penim long haus bilong yupela bai i stap olsem mak. Na taim mi mekim save long ol Isip bai mi lukim dispela blut na bai mi abrusim ol haus bilong yupela na larim yupela i stap gut. \v 14 Yupela \x - \xo 12.14 \xt Kis 23.15, 34.18, Wkp 23.6-8, Nam 28.17-25, Lo 16.3-8\x* i mas makim dispela de bai em i stap bikpela de bilong lotu, bilong tingim dispela samting mi Bikpela, mi bin mekim. Na olgeta lain bilong yupela i kamap bihain bihain, ol tu i mas mekim dispela kaikai Bilong Tingim De God I Larim yupela Israel I Stap Gut.” \s1 Ol Bikpela De Bilong Bret I No Gat Yis \p \v 15 Bikpela i tok moa olsem, “Inap long 7-pela de yupela i mas kaikai bret i no gat yis. Long namba wan de yupela i mas rausim olgeta yis i stap long haus bilong yupela. Na sapos wanpela man i kaikai bret i gat yis long de namba wan i go inap long de namba 7, orait yupela i mas rausim em long lain bilong yupela Israel. \v 16 Long de namba wan na long de namba 7 yupela i mas bung na lotu. Yupela i no ken mekim olkain wok long dispela tupela de. Yupela i ken redim kaikai bilong yupela tasol. \v 17 Long de namba wan bilong dispela 7-pela de mi kisim olgeta lain bilong yupela long Isip na bringim yupela i go. Olsem na olgeta yia yupela i mas bihainim na makim Ol dispela Bikpela De Bilong Bret I No Gat Yis. Olgeta taim bihain ol lain bilong yupela i mas makim dispela de olsem bikpela de bilong yupela. \p \v 18 “Yupela i mas kaikai bret i no gat yis long apinun bilong de namba 14 i go inap long de namba 21 bilong namba wan mun. \v 19 Inap long 7-pela de yis i no ken i stap long haus bilong yupela. Sapos wanpela man bilong yupela o bilong narapela kantri i stap wantaim yupela, em i kaikai bret i gat yis, orait yupela i mas rausim em long lain bilong yupela Israel. \v 20 Harim. Maski yupela i save stap we we, long ol dispela de yupela i no ken kaikai bret i gat yis. Yupela i mas kaikai bret i no gat yis tasol.” \s1 Ol i kaikai abus bilong makim De God I Larim Ol Israel I Stap Gut \p \v 21 Orait Moses i singautim olgeta hetman bilong Israel i kam na i tokim ol olsem, “Yupela go makim wanpela yangpela sipsip o meme bilong ol famili bilong yupela na kilim bilong makim dispela De God I Larim yupela Israel I Stap Gut. \v 22 Kapsaitim blut i go long wanpela dis na kisim wanpela liklik han bilong diwai hisop na putim i go long blut i stap long dis. Na penim liklik hap blut long tupela pos bilong dua na long hap plang bilong banis i slip antap long dua. Na yupela olgeta i mas i stap insait long haus na i no ken i go ausait inap long moningtaim. \v 23 Bihain \x - \xo 12.23 \xt Hi 11.28\x* Bikpela bai i go long olgeta hap bilong Isip bilong kilim olgeta namba wan pikinini man bilong ol Isip. Na bai em i lukim blut long arere bilong ol dua bilong yupela na bai em i abrusim yupela na em i no ken larim ensel bilong kilim man i go insait bilong kilim pikinini bilong yupela. \p \v 24 “Na yupela wantaim ol pikinini bilong yupela i mas mekim wankain pasin long olgeta yia. \v 25 Na yupela bai i go i stap long dispela hap graun Bikpela i promis pinis long givim yupela. Orait taim yupela i sindaun pinis long dispela graun, yupela i mas mekim dispela kaikai Bilong Tingim De God I Larim yupela Israel I Stap Gut. \v 26 Bihain ol pikinini bilong yupela bai i askim yupela olsem, ‘Wanem as bilong dispela kaikai?’ \v 27 Orait yupela i mas tokim ol olsem, ‘Mipela i save mekim dispela ofa long Bikpela bilong makim de em i bin larim mipela i stap gut. Mipela i tingting long taim em i bin kilim i dai ol namba wan pikinini man bilong Isip. Tasol em i abrusim ol haus bilong yumi Israel, na em i larim ol pikinini bilong mipela i stap gut.’” \p Ol manmeri i harim dispela tok na ol i daunim het na lotu long God. \v 28 Na bihain ol i kirap i go mekim ol dispela samting olsem Bikpela i bin tokim Moses na Aron. \s1 Ol namba wan pikinini man i dai \p \v 29 Long \x - \xo 12.29 \xt Kis 4.22-31\x* biknait tru Bikpela i kilim i dai olgeta namba wan pikinini man bilong ol Isip. Em i kilim namba wan pikinini man bilong king i go inap long namba wan pikinini man bilong ol kalabusman. Na em i kilim namba wan pikinini man bilong ol bulmakau samting tu. \v 30 Na long dispela nait tasol, king wantaim ol ofisa bilong en na olgeta Isip i kirap na lukim wanpela pikinini bilong ol i dai pinis. Na long olgeta hap bilong Isip olgeta manmeri i wok long mekim bikpela krai, long wanem, long olgeta wan wan haus wanpela pikinini man i bin dai. \v 31 Na long dispela nait tasol king i singautim Moses wantaim Aron i kam na i tok, “Yupela go. Yutupela wantaim olgeta manmeri bilong Israel, yupela go hariap. Lusim ol manmeri bilong mi. Yupela go lotu long Bikpela olsem yupela i bin askim mi. \v 32 Kisim ol sipsip na meme na ol bulmakau tu na lusim Isip olgeta. Na yu mas prea bai God i mekim gut long mi.” \p \v 33 Na ol Isip i hariapim ol Israel bai ol i lusim Isip kwiktaim. Ol i tok olsem, “Sapos yupela i no lusim mipela kwik, mipela olgeta bai i dai.” \v 34 Olsem na ol Israel i kisim plaua ol i no bin tanim wantaim yis yet na ol i putim long dis. Na ol i karamapim dis long laplap na karim long sol na ol i go. \v 35 Na \x - \xo 12.35 \xt Kis 3.21-22\x* ol Israel i bin askim ol manmeri bilong Isip long gol na silva na klos, olsem Moses i bin tokim ol. \v 36 Na Bikpela i givim ol Israel biknem long ai bilong ol Isip, olsem na ol Isip i givim ol Israel ol dispela samting ol i laik kisim. Na long dispela pasin ol Israel i kisim olgeta samting bilong ol Isip. \s1 Ol Israel i lusim Isip \p \v 37 Ol Israel i kirap lusim taun Rameses na wokabaut i go long taun Sukot. I gat samting olsem 600,000 man i wokabaut, na ol i no kaunim ol meri na pikinini wantaim. \v 38 Planti arapela lain manmeri na planti bulmakau na sipsip na meme i go wantaim ol. \v 39 Ol i kukim bret long dispela plaua i no gat yis ol i bin kisim long Isip na i kam. Ol i no bin putim yis long plaua, long wanem, ol man bilong Isip i bin rausim ol kwiktaim tru, na ol i no gat taim bilong redim kaikai. \p \v 40 Ol \x - \xo 12.40 \xt Stt 15.13, Ga 3.17\x* Israel i bin i stap 430 yia long Isip. \v 41 Na long dispela de stret ol i bin i stap long Isip 430 yia pinis, ol lain manmeri bilong Bikpela i lusim Isip. \v 42 Long dispela nait tasol Bikpela i bin was gut long ol Israel, na i kisim ol long Isip na bringim ol i kam. Olsem na long olgeta yia bihain ol i makim dispela nait bilong tingting long Bikpela na bilong lotu long em. \s1 Ol lo bilong dispela kaikai Bilong Tingim De God I Larim Ol Israel I Stap Gut \p \v 43 Bikpela i tokim Moses na Aron olsem, “Harim ol lo bilong dispela kaikai Bilong Tingim De mi God, mi Bin Larim Ol Israel I Stap Gut. Ol manmeri bilong narapela kantri i no ken kaikai. \v 44-45 Sapos ol i stap sotpela taim tasol wantaim yupela, o sapos ol i wok mani, orait ol i no ken kisim dispela kaikai. Tasol ol man yupela i baim na ol i kamap wokboi nating na yupela i katim skin bilong sem bilong ol, orait ol inap kaikai. \p \v 46 “Ol \x - \xo 12.46 \xt Nam 9.12, Jo 19.36\x* manmeri i mas kaikai dispela mit long dispela haus ol i bin redim kaikai long en. Ol i no ken kisim sampela kaikai i go ausait. Na tu ol i no ken brukim ol bun bilong abus. \v 47 Olgeta lain bilong Israel i mas mekim dispela kaikai. \v 48 Tasol man i no bin katim skin, em i no ken kaikai. Olsem na sapos wanpela man bilong narapela lain i bin kam sindaun long kantri bilong yupela, na em i laik kisim dispela kaikai Bilong Tingim De mi Bikpela mi Bin Larim yupela Israel I Stap Gut, orait yupela i mas katim skin bilong sem bilong olgeta man long famili bilong en na bilong olgeta man i stap wantaim em. Na bihain em wantaim ol lain bilong en i ken kaikai. Na bai em i stap olsem wanpela man bilong yupela yet. \v 49 I gat wankain lo bilong ol Israel na bilong ol man bilong narapela lain i kam i stap wantaim yupela.” \v 50 Orait ol Israel i mekim olsem Bikpela i bin tokim Moses na Aron. \v 51 Long dispela de tasol Bikpela i kisim olgeta lain bilong Israel long Isip na bringim ol i kam. \c 13 \s1 Ol Israel i givim namba wan pikinini man long God \p \v 1 Bikpela i tokim Moses olsem, \v 2 “Yupela \x - \xo 13.2 \xt Nam 3.13, Lu 2.23\x* i mas givim olgeta namba wan pikinini man long mi. Olgeta namba wan pikinini man bilong yupela Israel na olgeta namba wan pikinini man bilong ol bulmakau samting bilong yupela i bilong mi tasol.” \s1 Ol bikpela de bilong Bret I No Gat Yis \p \v 3 Moses i tokim ol manmeri olsem, “Yupela i bin i stap long Isip, ples bilong wok kalabus. Na long strong bilong em yet, Bikpela i bin kisim yupela long Isip na bringim yupela i kam. Olsem na olgeta taim yupela i mas tingting long dispela de em i bin mekim olsem na yupela i no ken kaikai bret i gat yis long en. \v 4 Nau yupela i lusim Isip long dispela de bilong namba wan mun, ol i kolim mun Abip.\f + \fr 13.4 \ft Dispela mun Abip bilong ol Israel i kamap long mun Mas na Epril bilong yumi.\f* \v 5 Bikpela i promis pinis long givim graun bilong ol Kenan na ol Hit na ol Amor na ol Hivi na ol Jebus long yupela. Dispela graun i gutpela tru na i gat planti gris. Olsem na taim Bikpela i bringim yupela i go long dispela hap graun, yupela i mas bihainim dispela bikpela de bilong Bret I No Gat Yis long olgeta yia long dispela mun. \p \v 6 “Yupela i mas kaikai bret i no gat yis inap long 7-pela de. Na long de namba 7 yupela i mas mekim lotu long Bikpela. \v 7 Long dispela 7-pela de ol manmeri i mas kaikai bret i no gat yis, na yupela i no ken larim yis na bret i gat yis i stap long ples na long kantri bilong yupela. \v 8 Taim dispela bikpela de i kamap yupela i mas tokaut long ol pikinini man bilong yupela olsem, ‘Mipela i mekim dispela pasin bilong tingim olgeta samting Bikpela i bin mekim long taim em i kisim mipela long kantri Isip na bringim mipela i kam.’ \v 9 Dispela kain lotu bai i stap olsem mak long han bilong yupela o long pes bilong yupela. Na em bai i mekim yupela i tingting na toktok long ol lo bilong Bikpela. Long wanem, Bikpela i bin wok strong long kisim yumi long Isip na bringim yumi i kam. \v 10 Olsem na olgeta yia yupela i mas mekim dispela kaikai long taim bilong en.” \s1 Ol namba wan pikinini man \p \v 11 Moses i tok olsem, “Bikpela bai i bringim yupela i go long graun bilong ol Kenan. Na em bai i givim yupela dispela graun olsem em i bin promis long yupela yet na long ol tumbuna bilong yupela. \v 12 Taim \x - \xo 13.12 \xt Kis 34.19-20, Lu 2.23\x* em i givim pinis long yupela, orait yupela i mas givim olgeta namba wan pikinini man bilong yupela long Bikpela. Na olgeta namba wan pikinini man bilong ol animal tu i bilong Bikpela tasol. \v 13 Tasol yupela i ken ofaim wanpela pikinini sipsip bilong baim bek wanpela namba wan pikinini man bilong donki. Na sapos yupela i no laik baim bek donki, orait yupela i mas brukim nek bilong en. Na yupela i mas baim bek olgeta namba wan pikinini man bilong yupela yet. \p \v 14 “Bihain sapos ol pikinini man bilong yupela i askim yupela olsem, ‘Wanem as bilong dispela pasin?’ Yupela i mas tokim ol olsem, ‘Mipela i bin mekim wok kalabus long Isip, na Bikpela i bin mekim strongpela wok tru bilong kisim mipela long Isip na bringim mipela i kam. \v 15 Pastaim king bilong Isip i bikhet na i no laik larim mipela i go. Tasol Bikpela i kilim i dai olgeta namba wan pikinini man bilong ol Isip na bilong olgeta animal bilong ol. Olsem na nau mipela i save ofaim olgeta namba wan pikinini man bilong ol animal long Bikpela. Tasol mipela i save baim bek ol namba wan pikinini man bilong mipela yet. \v 16 Mipela i mas mekim dispela samting bilong tingting gen long Bikpela i bin kisim mipela long Isip na bringim mipela i kam long strong bilong em yet. Bai dispela i olsem samting mipela i pasim long han o long pes, bilong kirapim tingting bilong mipela.’” \s1 God i stap long klaut na long paia na i go wantaim ol \p \v 17 Bihain long king bilong Isip i larim ol manmeri bilong Israel i go, God i no bringim ol long sotpela rot i bihainim nambis i go long kantri Filistia. Long wanem, God i tingting olsem, “Sapos ol Israel i wokabaut long dispela sotpela rot na ol i lukim ol arapela lain i laik pait long ol, ating bai ol i senisim tingting na i go bek long Isip. Na mi no laik bai ol Israel i mekim olsem.” \v 18 Olsem na God i kisim ol i go raun long ples drai na ol i kamap long solwara Retsi. Ol i karim ol samting bilong pait na ol i wokabaut i go. \p \v 19 Bipo \x - \xo 13.19 \xt Stt 50.25, Jos 24.32\x* Josep i bin tokim ol Israel olsem, “Bihain God bai i kisim bek yupela long Isip, na long dispela taim yupela i mas karim ol bun bilong mi i go wantaim yupela.” Na ol Israel i bin promis long mekim olsem. Olsem na nau Moses i kisim ol bun bilong Josep na karim i go. \p \v 20 Na ol Israel i lusim Sukot na i go kamap long ples Etam long arere bilong ples drai nating. \v 21 Long \x - \xo 13.21 \xt Kis 14.19, 14.24, 33.9, Sng 78.14, 105.39\x* san Bikpela i stap insait long bikpela klaut na i go pas bilong soim rot long ol. Na long nait em i stap insait long bikpela paia na i go pas bilong givim lait long ol. Olsem na ol i inap wokabaut long san na long nait. \v 22 Oltaim long san dispela klaut i save go paslain long ol manmeri, na long nait dispela paia i go paslain. \c 14 \s1 Ol i brukim solwara Retsi \p \v 1 Bikpela i tokim Moses olsem, \v 2 “Tokim ol Israel long ol i mas i go bek na wokim kem long arere bilong solwara long ples Pihahirot. Dispela ples i stap namel long taun Mikdol na solwara Retsi klostu long ples Balsefon. \v 3 Na king bilong Isip bai i painimaut long wokabaut bilong ol na em bai i ting olsem, ‘Ol Israel i paul na i raun nating long ples drai na ol i no gat rot bilong lusim dispela hap.’ \v 4 Na mi bai mekim king i bikhet, na em bai i ranim yupela. Tasol bai mi winim em wantaim ami bilong en na bai mi kisim biknem long dispela samting mi mekim. Na ol Isip bai i save olsem, mi yet mi Bikpela.” Orait ol Israel i bihainim tok bilong Bikpela na ol i go bek. \p \v 5 Sampela man i tokim king bilong Isip long ol Israel i ranawe pinis. Na em wantaim ol ofisa bilong en i senisim tingting bilong ol na i tok, “Olsem wanem na yumi larim ol Israel i go? Nau bai ol i no inap mekim wok bilong yumi. Yumi mekim kranki pasin tru.” \v 6 Ol i tok pinis, orait king i kisim karis pait bilong en na ol soldia bilong ami. \v 7 Na em i kisim ol 600 namba wan karis bilong pait wantaim ol arapela karis bilong ami na ol ofisa bilong en i save bosim ol karis. Na ol i kirap i go bihainim ol Israel. \v 8 Ol Israel i save olsem ol i winim ol Isip, na ol i amamas i go. Tasol Bikpela i mekim king bilong Isip i bikhet na king i hariap i go ranim ol. \v 9 Dispela ami bilong Isip i gat ol karis na ol soldia i sindaun long hos na ol soldia i wokabaut, na olgeta i go ranim ol Israel. Na ol i go kamap klostu long kem bilong ol Israel long arere bilong solwara Retsi klostu long Pihahirot na Balsefon. \p \v 10 King bilong Isip wantaim ol ami bilong en i kam klostu pinis na ol Israel i lukim ol. Na ol i pret nogut tru na ol i singaut long Bikpela long helpim ol. \v 11 Na ol i tokim Moses olsem, “Watpo yu bringim mipela i kam nating long ples wesan hia? Yu ting ol ples matmat long Isip i sot na yu laik bai mipela i dai long dispela ples, a? Mobeta mipela i bin i stap long Isip na i dai. \v 12 Mipela i no lusim Isip yet na mipela i bin tokim yu bai dispela kain samting i kamap. Mipela i tok, larim mipela i stap, mipela i ken i stap wokboi nating bilong ol Isip. Mobeta mipela i bin i stap wokboi nating tasol. Nogut mipela i dai long dispela ples wesan.” \p \v 13 Orait Moses i bekim tok long ol manmeri olsem, “Maski pret. Sanap strong na nau bai yupela i lukim olgeta samting Bikpela i laik mekim bilong helpim yupela. Nau yupela i lukim ol dispela Isip, tasol bihain bai yupela i no inap lukim ol gen. \v 14 Harim. \x - \xo 14.14 \xt Kis 15.3, Lo 1.30, 3.22, Ais 30.15\x* Bikpela bai i pait bilong helpim yupela. Tasol yupela yet i no ken mekim wanpela samting. Yupela i mas i stap isi tasol.” \p \v 15 Na Bikpela i tokim Moses, “Bilong wanem yu wok long singaut long mi? Tokim ol Israel ol i mas wokabaut i go. \v 16 Litimapim stik wokabaut bilong yu na makim solwara. Na wara bai i bruk tupela hap na ol Israel bai inap wokabaut i go long graun i drai na kamap long hap. \v 17 Na mi bai mekim ol Isip i bikhet tru, na ol bai i bihainim yupela i go. Na bai mi winim king wantaim ol karis na ol soldia i sindaun long hos na olgeta ami bilong en, na bai mi kisim biknem long dispela samting mi mekim. \v 18 Bai mi winim ol Isip na ol bai i save olsem, mi yet mi Bikpela.” \p \v 19 Dispela ensel bilong God i save go paslain long ami bilong Israel, i lusim dispela hap na i go baksait long ol. Na dispela klaut i save sanap paslain long ol Israel, em tu i surik i go sanap baksait long ol. \v 20 Na long wanpela nait klaut i stap namel long ol Isip na ol Israel. Na dispela klaut i mekim hap ol Isip i stap long en i kamap tudak tru. Tasol klaut i mekim hap bilong ol Israel i gat lait.\f + \fr 14.20 \ft Tok Hibru long dispela hap i no klia tumas.\f* Olsem na long dispela nait ol Isip i no inap i go klostu long ol Israel. \p \v 21 Orait na Moses i litimapim han bilong en na i makim solwara, na long nait Bikpela i mekim strongpela win i kamap long hap sankamap, na win i winim solwara i stap inap tulait. Na win i sakim solwara i go bek na solwara i bruk tupela hap. \v 22 Na \x - \xo 14.22 \xt 1 Ko 10.1-2, Hi 11.29\x* long namel graun i drai olgeta na ol Israel i wokabaut long en i go long hap. Na wara i sanap olsem banis long hap na long hap. \v 23 Na olgeta soldia bilong Isip i ranim ol Israel na bihainim ol i go namel long solwara. Ol hos na karis na ol soldia i sindaun long hos, olgeta i go wantaim. \v 24 Bikpela i stap long klaut na long paia, na klostu i laik tulait em i lukluk i go daun long ol ami bilong Isip na em i paulim tingting bilong ol na ol i kirap nogut tru. \v 25 Bikpela i mekim ol wil bilong karis i pas long graun, olsem na ol karis i no inap ran strong. Na ol Isip i tok, “Harim. Bikpela i helpim ol Israel na i pait long yumi. Hariap, yumi ranawe i go. Yumi lusim ol kwik.” \p \v 26 Orait na Bikpela i tokim Moses olsem, “Stretim han bilong yu na makim solwara na bai wara i kam bek na karamapim ol soldia bilong Isip wantaim ol karis na hos bilong ol.” \v 27 Orait Moses i stretim han na makim solwara, na long taim tulait i bruk wara i kam bek long ples bilong en olsem bipo. Na ol Isip i traim long ranawe, tasol ol i no inap, long wanem, Bikpela i subim olgeta i go long solwara. \v 28 Na wara i kam bek na karamapim dispela ol ami bilong king bilong Isip i bin bihainim ol Israel i go namel long solwara. Wara i karamapim olgeta soldia wantaim hos na karis bilong ol, na i no gat wanpela i stap. Olgeta i dai pinis. \v 29 Tasol ol Israel i wokabaut long graun i drai, na wara i stap olsem banis long hap na long hap, na ol i go kamap long hap. \p \v 30 Long dispela de Bikpela i kisim bek ol Israel long han bilong ol Isip, na ol Israel i lukim ol bodi bilong ol Isip i slip i stap long nambis. \v 31 Ol i lukim dispela bikpela wok Bikpela i bin mekim bilong winim ol Isip. Na ol manmeri bilong Israel i pret na i stap aninit long Bikpela, na ol i bilip long em na long wokman bilong en, Moses. \c 15 \s1 Song bilong Moses \p \v 1 Long dispela taim Moses wantaim ol Israel i singim wanpela song long Bikpela olsem, \x - \xo 15.1 \xt KTH 15.3\x* \q1 “Nau bai mi singim song \q3 long Bikpela, \q2 long wanem, em i winim \q3 bikpela pait tru. \q1 Em i tromoi ol hos wantaim ol man \q3 i sindaun long ol hos \q2 i go insait long solwara. \q1 \v 2 Bikpela \x - \xo 15.2 \xt Kis 3.6, 3.15, Sng 48.14, 118.4, Ais 12.2\x* yet i save mekim mi strong, \q2 na mi singim song \q3 bilong litimapim nem bilong en. \q1 Em i save kisim bek mi, \q2 na mi laik litimapim \q3 nem bilong en. \q1 Em i God bilong papa bilong mi, \q2 olsem na mi laik singim song \q3 long biknem bilong en. \q1 \v 3 Bikpela em i strongpela soldia tru. \q1 Bikpela tasol, em i nem bilong en. \b \q1 \v 4 “Em i tromoi ol ami bilong Isip \q2 wantaim ol karis bilong pait \q3 i go long solwara. \q1 Na ol nambawan kepten bilong ami \q3 i dring wara \q2 na i dai long solwara Retsi. \q1 \v 5 Bikpela wara i karamapim ol \q2 na ol i go daun \q3 daunbilo tru long wesan \q4 olsem ston. \b \q1 \v 6 “Bikpela, han sut bilong yu \q3 i gat bikpela strong moa, \q2 na em i krungutim ol birua \q3 na wilwilim ol tru. \q1 \v 7 Long bikpela strong bilong yu yet \q2 yu daunim ol birua bilong yu. \q1 Belhat bilong yu i kamap olsem paia \q2 na kukim ol \q3 olsem paia i kukim gras i drai. \q1 \v 8 Yu bin mekim strongpela win i kirap. \q1 Na win i mekim solwara \q3 i solap antap tumas, \q2 na solwara i sanap stret \q3 olsem banis. \q1 Na solwara i stap daunbilo tru \q2 i kamap strong. \b \q1 \v 9 “Ol birua i tok, ‘Mipela bai ranim ol \q2 na holimpas ol. \q1 Na mipela bai i tilim \q2 ol gutpela gutpela samting \q3 bilong ol \q2 long ol lain bilong mipela. \q1 Na olgeta samting \q3 mipela i laik kisim \q2 mipela bai i kisim tasol. \q1 Mipela bai i pait long ol long bainat \q2 na long strong bilong mipela yet \q3 mipela bai i bagarapim ol.’ \q1 \v 10 Tasol Bikpela, \q2 yu winim win bilong yu \q3 wanpela taim tasol \q2 na solwara i karamapim ol Isip. \q1 Na ol i go daun tru olsem ston \q2 insait long biksi. \b \q1 \v 11 “Bikpela, wanem arapela god i stap \q2 na i strongpela olsem yu? \q3 I no gat wanpela. \q1 Yu nambawan king na yu stap holi. \q2 Yu antap tru na gutpela olgeta. \q1 Na husat inap olsem yu? \q2 I no gat wanpela. \q1 Yu save wokim olkain mirakel \q3 na mekim ol bikpela wok, \q2 na ol manmeri i pret tumas \q3 long yu. \q1 \v 12 Yu bin stretim han sut bilong yu \q2 na graun i op na daunim ol birua. \q1 \v 13 Yu save marimari long mipela, \q2 olsem na yu bin kisim bek mipela \q2 na yu bin go pas \q3 na bringim mipela i go. \q1 Na long strong bilong yu yet \q3 yu stiaim wokabaut bilong mipela \q2 na bai yu bringim mipela i go \q3 long gutpela ples yu makim \q4 bilong yu yet i ken i stap long en. \q1 \v 14 Ol kantri nabaut \q3 i harim tok long dispela samting \q2 na ol i pret tumas na i guria. \q1 Na ol Filistia tu i pret nogut. \q1 \v 15 Na tingting bilong ol lida \q2 bilong kantri Idom i paul olgeta. \q1 Na ol strongpela man bilong Moap \q2 i seksek moa yet. \q1 Na strong bilong ol pipel \q3 bilong Kenan \q2 i kamap olsem wara nating. \q1 \v 16 Bikpela, ol i lukim bikpela strong \q3 bilong yu \q2 na bikpela pret tru \q3 i karamapim ol, \q2 na ol i no inap mekim \q3 wanpela samting. \q1 Ol bai i sanap nating tasol, \q3 olsem hap diwai, \q2 inap mipela ol manmeri bilong yu \q3 i go pinis. \q1 Bikpela, yu bin kisim bek mipela \q3 long Isip \q2 na mipela i kamap fri. \q1 \v 17 Na yu bai bringim mipela i kam \q2 na mekim mipela i sindaun gut \q3 long maunten bilong yu yet. \q1 Long dispela hap \q2 yu yet bai wokim haus bilong yu. \q1 \v 18 Na Bikpela, yu bai stap king \q2 oltaim oltaim.” \s1 Song bilong Miriam \p \v 19 Solwara Retsi i bin kamap olsem graun i drai na ol Israel i wokabaut i kam kamap pinis. Tasol ol soldia bilong king bilong Isip wantaim ol hos na karis bilong ol i bihainim ol Israel, na Bikpela i mekim solwara i kam bek na karamapim ol. \p \v 20 Orait bihain, profet meri Miriam, susa bilong Aron, i kisim wanpela kundu na olgeta meri tu i kisim kundu na i go bihainim Miriam. Na ol i paitim ol kundu na ol i wok long singsing na danis. \v 21 Na Miriam i mekim song long ol olsem, \q1 “Singim song long Bikpela, \q2 long wanem, em i winim \q3 bikpela pait tru. \q1 Em i tromoi ol hos wantaim ol man \q3 i sindaun long ol hos \q2 i go insait long solwara.” \ms1 Ol Israel i wokabaut long ples drai \s2 (Sapta 15.22—18.27) \s1 Wara i gat pait \p \v 22 Bihain Moses i bringim ol Israel i lusim solwara Retsi, na ol i wokabaut i go long ples drai bilong Sur. Na ol i wokabaut long ples drai inap long tripela de, na ol i no lukim wanpela wara. \v 23 Na bihain ol i go kamap long wanpela wara long ples Mara, tasol dispela wara i save pait nogut long maus, na ol i no inap dring long en. Mining bilong dispela nem Mara i olsem, “Samting i pait long maus.” \v 24 Na ol manmeri i kros na i toktok planti long Moses na ol i askim em olsem, “Bai mipela i dringim wanem samting?” \v 25 Orait Moses i beten strong long Bikpela, na Bikpela i soim em wanpela diwai. Na Moses i kisim dispela diwai na i tromoi long wara na wara i kamap gutpela na ol inap long dring. \p Long dispela ples God i givim ol Israel sampela lo bai ol i mas bihainim, na tu em i traim ol, bai ol i bihainim em o nogat. \v 26 Olsem na God i tokim ol, “Yupela i mas harim gut tok bilong mi, God Bikpela bilong yupela, na mekim ol dispela samting mi yet mi ting i gutpela. Na yupela i mas bihainim olgeta lo bilong mi. Sapos yupela i mekim olsem, orait mi no ken mekim save long yupela long ol kain kain sik nogut mi bin givim long ol manmeri bilong Isip. Mi yet mi Bikpela. Na mi tasol mi save mekim ol sik bilong yupela i orait gen.” \p \v 27 Bihain ol Israel i go kamap long ples Elim. Elim i gat 12-pela hul wara na 70 diwai det i stap. Na ol Israel i sanapim haus sel bilong ol klostu long ol hul wara. \c 16 \s1 Ol Israel i kisim mana na pisin bilong kaikai \p \v 1 Olgeta lain manmeri bilong Israel i lusim Elim na long de namba 15 bilong namba 2 mun bihain long taim ol i bin lusim Isip, ol i go kamap long dispela ples drai ol i kolim Sen. Dispela ples i stap namel long Elim na maunten Sainai. \v 2 Na ol i kros na toktok planti long Moses na Aron long dispela ples. \v 3 Ol i tokim tupela olsem, “Mipela i ting, mobeta Bikpela i bin kilim mipela long Isip. Taim mipela i stap long Isip mipela i save kisim olkain kaikai inap long laik bilong mipela yet. Tasol yutupela i kisim mipela i kam long dispela ples wesan i no gat kaikai, na yutupela i laik bai mipela i stap hangre inap mipela olgeta i dai. Sapos mipela i bin i stap na i dai long Isip, ating em bai i gutpela.” \p \v 4 Orait \x - \xo 16.4 \xt Jo 6.31\x* Bikpela i tokim Moses olsem, “Mi bai mekim bret i pundaun long skai na yupela i ken kisim. Na long olgeta de wan wan ol manmeri i mas i go kisim kaikai bilong dispela de. Bai mi traim ol long dispela pasin, na bai mi save ol i laik bihainim tok bilong mi o nogat. \v 5 Na long de namba 6, ol i mas kisim kaikai bilong tupela de na redim i stap.” \p \v 6 Orait Moses wantaim Aron i tokim olgeta manmeri bilong Israel olsem, “Long apinun bai yupela i ken save gut olsem, Bikpela yet i bin kisim yupela long Isip na bringim yupela i kam. \v 7 Yupela i kros na toktok planti long em, na em i harim pinis. Olsem na long moning yupela bai i lukim strong na lait bilong Bikpela yet. Mitupela i man nating tasol. Olsem na watpo yupela i tok kros long mitupela?” \v 8 Na Moses i tok moa, “Bikpela yet bai i givim yupela mit long apinun na yupela i ken kaikai. Na em bai i givim yupela bret long moningtaim inap long laik bilong yupela. Long wanem, em i harim yupela i toktok planti long em. Tasol mitupela i samting nating. Yupela i no tok kros long mipela. Nogat. Yupela i tok kros long Bikpela tasol.” \p \v 9 Orait Moses i tokim Aron olsem, “Bikpela i harim pinis tok kros bilong olgeta manmeri. Olsem na tokim olgeta i mas i kam sanap klostu long Bikpela.” \v 10 Orait Aron i tokim ol na taim em i tok yet ol i lukluk i go long ples wesan, na wantu tasol bikpela lait bilong God i kamap long wanpela klaut. \v 11 Na Bikpela i tokim Moses olsem, \v 12 “Mi harim pinis tok kros bilong ol Israel. Olsem na tokim ol, long apinun tru bai ol i kaikai mit na long moningtaim bai ol i kaikai bret inap long laik bilong ol. Taim ol i kisim dispela kaikai pinis, orait bai ol i save olsem, mi Bikpela, mi yet mi God bilong ol.” \p \v 13 Long apinun planti lain liklik pisin i kam na pulapim kem. Na long moningtaim wara bilong nait i stap long gras klostu long kem.\fig Planti lain liklik pisin i kam na pulapim kem.|alt="1,13" src="HK 5F" size="col" ref="16.13" \fig* \v 14 Taim dispela wara i drai pinis, ol i lukim planti liklik samting i stap long graun olsem ol lip i drai na i bruk bruk nabaut. \v 15 Ol \x - \xo 16.15 \xt 1 Ko 10.3\x* Israel i lukim dispela samting, na ol i no save long en. Orait ol i askim ol yet olsem, “Em i wanem samting?” Na Moses i tokim ol, “Dispela em i bret Bikpela yet i givim yupela bilong kaikai. \v 16 Na Bikpela i tok olsem, ‘Yupela wan wan i mas bungim inap long skel bilong yupela yet na bilong famili bilong yupela. Yupela i mas kisim inap bilong pulapim wan wan liklik sospen bilong olgeta man meri pikinini i stap long haus bilong yupela.’” \p \v 17 Orait ol Israel i mekim olsem, tasol sampela i winim skel na kisim planti na sampela i kisim liklik tasol. \v 18 Na \x - \xo 16.18 \xt 2 Ko 8.15\x* bihain ol i skelim dispela kaikai, na kaikai bilong ol man i bin kisim planti, i no winim mak bilong sospen. Na ol man i kisim liklik tasol, kaikai bilong ol i no sot. Na olgeta i kaikai na ol i pulap na ol i no hangre. \v 19 Na Moses i tokim ol, “Yupela i no ken larim sampela kaikai i stap inap long tumora.” \v 20 Tasol sampela i no harim tok bilong Moses, na ol i putim sampela hap kaikai i stap bilong de bihain. Tasol long moningtaim ol liklik snek i pulap long dispela kaikai na smel nogut i kamap. Orait na Moses i kros long ol. \v 21 Olgeta moning ol manmeri i kisim kaikai inap long laik bilong ol. Na taim san i kam antap, orait dispela kaikai ol i no kisim na i stap yet long graun, i kamap olsem wara na i pinis nating. \p \v 22 Long de namba 6 ol i kisim kaikai inap long tupela de, inap tupela liklik sospen i pulap bilong wan wan man. Na ol hetman bilong Israel i kam tokim Moses long dispela samting. \v 23 Na \x - \xo 16.23 \xt Kis 20.8-11\x* Moses i tokim ol, “Bikpela i tok olsem, tumora em i de bilong malolo. Em i de Sabat, na em i de bilong Bikpela yet. Olsem na nau, wanem hap kaikai yupela i laik kukim long paia, orait yupela kukim, na hap kaikai yupela i laik kukim long sospen, orait kukim long sospen. Na dispela hap i stap yet, orait putim i stap bilong tumora.” \v 24 Ol i bihainim tok bilong Moses na ol i kukim sampela kaikai, na hap kaikai ol i no bin kukim, ol i putim i stap inap long de bihain. Na dispela kaikai i no sting na ol liklik snek i no kamap long en. \v 25 Orait na long de bihain Moses i tok, “Nau em i de Sabat, de bilong malolo bilong givim biknem long Bikpela, na long dispela de yupela i no inap painim sampela kaikai long graun ausait long kem. Olsem na yupela i mas kaikai dispela hap kaikai i stap yet. \v 26 Long 6-pela de bilong olgeta wik, yupela i mas kisim dispela kaikai. Na de namba 7 em i de bilong malolo, olsem na long dispela de bai i no gat kaikai i stap long graun.” \p \v 27 Long de namba 7 sampela manmeri i go bilong kisim kaikai, tasol ol i painim nating. I no gat kaikai i stap. \v 28 Na Bikpela i tokim Moses, “Wanem taim bai yupela i lusim pasin bikhet na yupela i bihainim ol lo bilong mi? \v 29 Harim gut, mi Bikpela, mi givim yupela dispela de bilong malolo. Olsem na long de namba 6 bai mi givim yupela kaikai inap long tupela de. Orait na long de namba 7 olgeta manmeri i mas i stap long haus sel. I no gat wanpela man o meri i ken lusim banis bilong en.” \v 30 Orait na bihain ol i malolo long de namba 7. \p \v 31 Na \x - \xo 16.31 \xt Nam 11.7-8\x* ol manmeri bilong Israel i kolim dispela kaikai, Mana.\f + \fr 16.31 \ft Long tok Hibru, dispela nem “mana” i klostu wankain olsem dispela tok, “Em i wanem samting?” Lukim sapta 16.15.\f* Dispela mana i liklik waitpela samting olsem pikinini bilong wanpela diwai. Na i switpela olsem bisket ol i wokim wantaim hani. \v 32 Na Moses i tokim ol olsem, “Bikpela i tok, yumi mas kisim wanpela liklik sospen graun na pulapim mana long en, na em bai i stap bilong ol tumbuna pikinini bilong yumi. Bihain ol i ken lukim dispela kaikai Bikpela i bin givim yumi long dispela ples wesan nating, taim em i kisim yumi long Isip na bringim yumi i kam.” \v 33 Orait \x - \xo 16.33 \xt Hi 9.4\x* Moses i tokim Aron, “Kisim wanpela sospen graun na pulapim mana long en na putim sospen i stap long ai bilong Bikpela, bai ol lain pikinini i kamap bihain ol i ken save long en.” \v 34 Orait Aron i putim dispela sospen mana klostu long Bokis Kontrak long hap i kam, olsem Bikpela i bin tokim Moses. \v 35 Na \x - \xo 16.35 \xt Jos 5.12, Neh 9.20-21, Jo 6.31\x* ol Israel i kaikai mana inap long 40 yia. 40 yia i pinis na ol i go kamap long kantri Kenan na ol i sindaun long dispela kantri na wokim gaden. \p \v 36 Long dispela taim ol i gat tupela kain skel. Wanpela em inap olsem liklik sospen, na narapela em inap 10-pela liklik sospen. \c 17 \s1 Ol i kisim wara long ston \r (Namba 20.1-13) \p \v 1 Olgeta manmeri bilong Israel i bihainim tok bilong Bikpela, na i lusim ples drai bilong Sen. Na wanem taim Bikpela i tok, orait ol i save kirap lusim wanpela ples na i go i stap long narapela ples. Na bihain ol i go kamap long ples Refidim na wokim kem. Tasol dispela ples i no gat wara bilong dring. \v 2 Olsem na ol manmeri i krosim Moses. Na ol i tok olsem, “Givim mipela wara. Mipela i laik dring.” Na Moses i bekim tok long ol, “Bilong wanem yupela i kros long mi? Yupela i laik traim strong bilong Bikpela, a?” \p \v 3 Tasol ol manmeri i dai tru long wara na ol i wok long toktok planti long Moses. Ol i tok olsem, “Bilong wanem yu kisim mipela long Isip na bringim mipela i kam? Yu laik bai mipela wantaim ol pikinini na ol abus bilong mipela i no gat wara na bai mipela i dai, a?” \p \v 4 Orait Moses i beten strong long Bikpela olsem, “Ol dispela manmeri i laik tromoi ston long mi na kilim mi i dai. Olsem na bai mi mekim wanem samting long ol?” \v 5 Na Bikpela i tokim Moses, “Kisim sampela hetman bilong Israel na yupela i wokabaut i go paslain long ol manmeri. Na taim yupela i laik wokabaut, orait kisim dispela stik bipo yu bin paitim wara Nail long en na karim i go. \v 6 Na\fig Moses i kisim stik na paitim long ston, na wara i kamap long ston.|alt="34" src="LO" size="span" ref="17.6" \fig* bai mi sanap antap long wanpela ston bilong maunten Horep, em maunten Sainai. Na yu mas kam klostu na paitim ston long dispela stik na wara bai i kamap long ston, na bai ol manmeri i ken dring.” Ol hetman bilong Israel i lukim Moses i mekim olsem, na wara i kamap long ston. \p \v 7 Na ol i kolim dispela ples Masa, mining bilong en “Traim,” na Meriba, mining bilong en “Kros.” Long wanem, ol Israel i kros na ol i tok, “Bikpela i stap wantaim yumi, o nogat?” Na long dispela pasin ol i traim strong bilong Bikpela. \s1 Ol Israel i pait long ol Amalek \p \v 8 Bihain ol Amalek i kam na pait long ol Israel long ples Refidim. \v 9 Na Moses i tokim wanpela man, Josua, olsem, “Yu makim sampela man bilong yumi na tumora yupela i go pait long ol Amalek. Tasol mi bai sanap antap long dispela liklik maunten na holim stik wokabaut God i bin tokim mi long karim.” \v 10 Orait Josua i kisim sampela man na i go pait long ol Amalek, olsem Moses i bin tokim em. Na Moses wantaim Aron na Hur, ol i go antap long liklik maunten. \v 11 Taim Moses i litimapim han bilong en i go antap, ol ami bilong Israel i wok long winim pait. Tasol taim em i daunim han, orait ol Amalek i winim ol Israel. \v 12 Bihain han bilong Moses i tait na em i no inap apim moa. Orait Aron wantaim Hur i kisim wanpela ston na putim long graun na Moses i sindaun long en. Na tupela i sanap klostu long Moses long hap na long hap na holim han bilong en antap. Tupela i holim i stap inap san i go daun. \v 13 Olsem na Josua wantaim ol Israel i winim ol Amalek na bagarapim ol nogut tru. \p \v 14 Na \x - \xo 17.14 \xt Lo 25.17-19, 1 Sml 15.2-9\x* bihain Bikpela i tokim Moses olsem, “Raitim dispela tok long wanpela buk, bai ol manmeri i ken tingting long en. Dispela tok i olsem, ‘Mi Bikpela, bai mi pinisim tru ol Amalek, na bai ol manmeri i no ken tingting moa long ol.’ Na yu mas givim dispela tok long Josua tu.” \v 15 Bikpela i tok pinis, orait Moses i wokim wanpela alta na kolim nem bilong alta olsem, “Bikpela em i olsem plak bilong mi.” \v 16 Na Moses i tok, “Ol i laik sakim strong bilong Bikpela.\f + \fr 17.16 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap.\f* Olsem na Bikpela bai i pait oltaim long ol Amalek.” \c 18 \s1 Jetro i kam lukim Moses \p \v 1 Jetro em i pris bilong Midian na i tambu papa bilong Moses. Em i harim stori bilong olgeta samting God i mekim long Moses wantaim ol Israel. Na tu em i harim tok long olkain pasin Bikpela i bin mekim bilong bringim ol manmeri bilong en, ol Israel, i lusim Isip na i kam. \v 2 Olsem \x - \xo 18.2 \xt Kis 2.21-22\x* na Jetro i kam lukim Moses. Bipo Moses i salim meri bilong en Sipora i go bek long papa bilong en. Na nau Jetro i bringim Sipora \v 3 wantaim \x - \xo 18.3 \xt Ap 7.29\x* tupela pikinini man bilong Moses na ol i kam kamap. Nem bilong tupela pikinini i olsem, Gersom na Elieser. Moses i bin tok, “Mi man bilong narapela hap na mi stap long narapela kantri.” Olsem na em i kolim nem bilong namba wan pikinini man olsem, Gersom.\f + \fr 18.3 \ft Long tok Hibru dispela nem Gersom i klostu wankain olsem dispela tok, “Man bilong narapela kantri.”\f* \v 4 Na bihain em i tok olsem, “God bilong papa i bin helpim mi na king bilong Isip i no bin kilim mi i dai.” Olsem na em i kolim namba 2 pikinini man bilong en, Elieser.\f + \fr 18.4 \ft Long tok Hibru dispela nem Elieser i klostu wankain olsem dispela tok, “God i helpim mi.”\f* \p \v 5 Orait Jetro wantaim meri bilong Moses na tupela pikinini man bilong en, ol i kam kamap long ples drai klostu long maunten bilong God, em ples Moses i bin wokim kem na i stap long en. \v 6 Na Jetro i salim tok long Moses olsem, “Mi Jetro, tambu bilong yu, wantaim meri na tupela pikinini man bilong yu, mipela i kam nau.” \v 7 Moses i harim dispela tok na em i go bungim Jetro long rot. Na Moses i daunim het na bihain em i kis long em. Tupela i toktok long sindaun bilong tupela na bihain ol i go insait long haus sel bilong Moses. \v 8 Na Moses i tokim Jetro long olgeta samting Bikpela i bin mekim long king bilong Isip na long ol manmeri bilong Isip, bilong helpim ol Israel. Na em i tokim Jetro long taim nogut na hevi i bin kamap long ol long rot, na long Bikpela i bin helpim ol na ol i stap gut. \p \v 9 Jetro i harim dispela tok long ol gutpela samting Bikpela i bin mekim bilong kisim bek ol Israel long han bilong ol Isip, na em i amamas tru. \v 10 Na em i tok, “Litimapim nem bilong Bikpela. Em i bin kisim bek yupela long han bilong king bilong Isip na long han bilong ol manmeri bilong en na yupela i lusim dispela wok kalabus nogut. \v 11 Nau mi save, Bikpela i winim olgeta arapela god, long wanem, em i bin lukautim yupela taim ol Isip i bikhet na mekim nogut long yupela.” \v 12 Orait Jetro i bringim wanpela ofa bilong paia i kukim olgeta na i givim long God. Na em i mekim ol arapela ofa tu long God. Na Aron wantaim olgeta bikman bilong Israel i kam na i kaikai wantaim tambu bilong Moses long ai bilong God. \s1 Ol i makim sampela jas \r (Lo 1.9-18) \p \v 13 Long de bihain, Moses i sindaun na harim kot bilong ol manmeri bilong Israel. Na planti manmeri i kam long Moses long moningtaim i go inap long apinun tru. \v 14 Jetro i lukim ol dispela samting Moses i mekim bilong helpim ol manmeri, na em i tokim Moses olsem, “Olaman. Yu mekim planti tumas wok bilong helpim ol manmeri. Bilong wanem yu wanpela tasol i mekim dispela wok? Lukim olgeta manmeri i kam long moningtaim bilong toktok wantaim yu, na ol i sanap na wet i stap inap long apinun. Bilong wanem yu mekim olsem?” \v 15 Na Moses i tokim em, “Ol manmeri i laik save long ol samting God i laik bai ol i mekim. Olsem na ol i kam long mi. \v 16 Taim tupela man i gat kros long wanpela samting, tupela i save kam long mi na mi save skelim tok bilong tupela na mekim tok i dai. Na mi save skulim ol long olgeta lo bilong God.” \p \v 17 Na Jetro i tokim em olsem, “Moses, yu no bihainim gutpela rot bilong mekim dispela wok. \v 18 Dispela wok i bikpela tumas. Yu wanpela tasol i no inap mekim. Sapos yu yet i mekim, bai skin bilong yu i les nogut na bai ol manmeri tu i les. \v 19 Harim tok bilong mi nau. Mi laik tokim yu long wanpela gutpela rot bilong mekim wok bilong yu. Sapos yu harim, God bai i stap wantaim yu. Ating i gutpela sapos yu stap olsem man bilong bringim tok bilong ol manmeri i go long God. Yu mas bringim tok pait bilong ol i go long em. \v 20 Na yu mas skulim ol long olgeta lo bilong God na tokim ol long rot ol i mas bihainim na pasin ol i mas mekim oltaim. \v 21 Na tu, yu ken makim ol gutpela saveman bai ol i stap lida bilong ol manmeri. Sampela i mas bosim 1,000 manmeri na sampela i mas bosim 100 na sampela 50 na sampela 10-pela tasol. Yu mas makim ol man i save stap aninit long God, em ol man yumi inap bilip long ol na i no inap ol man i givim mani long ol bilong pulim ol long mekim pasin i no stret. \v 22 Bai ol dispela man i ken kamap jas bilong ol manmeri. Ol yet i ken stretim ol liklik trabel long kot. Tasol ol bikpela trabel ol i ken bringim long yu bilong stretim. Olsem na bai ol i ken helpim yu long karim hevi bilong dispela wok na bai wok bilong yu i no hat tumas. \v 23 Ol dispela samting mi tokim yu long mekim, God yet i laik yu mekim. Na sapos yu bihainim tok bilong mi, orait bai dispela wok i no inap mekim skin bilong yu i les. Na yupela i ken stretim trabel na tok bilong ol manmeri na ol i ken i stap bel isi na i go bek long ples bilong ol.” \p \v 24 Orait Moses i harim dispela gutpela tok bilong Jetro na i mekim olsem. \v 25 Em i makim ol gutpela saveman namel long ol Israel na putim ol i stap lida bilong 1,000 manmeri na 100 na 50 na 10-pela. \v 26 Na oltaim ol i bosim wok bilong kot. Ol yet i save stretim ol liklik trabel na hevi, tasol ol i bringim ol bikpela trabel i go long Moses na em yet i stretim. \v 27 Bihain long dispela, Moses i sekan long tambu bilong en, na Jetro i go bek long kantri bilong em yet. \c 19 \ms1 God i mekim kontrak wantaim ol Israel // long maunten Sainai \s2 (Sapta 19-31) \s1 Ol Israel i kam i stap long maunten Sainai \p \v 1-2 Ol Israel i lusim Refidim na wokabaut i go, na long de namba wan bilong namba 3 mun bihain long taim ol i bin lusim Isip, ol i go kamap long ples drai bilong Sainai. Na ol i wokim kem klostu long maunten Sainai. \p \v 3 Moses i go antap long dispela maunten bilong toktok wantaim God. Orait Bikpela i stap long maunten na i singaut long Moses na i tokim em long givim sampela tok long ol Israel, em ol lain tumbuna bilong Jekop. \v 4 Bikpela i tok olsem, “Yupela i lukim pinis ol samting mi bin mekim long ol Isip. Na yupela i lukim mi bin karim yupela, olsem tarangau i karim nupela pikinini long wing bilong en. Na mi bringim yupela i kam long dispela ples, na nau yupela i stap wantaim mi. \v 5 Sapos \x - \xo 19.5 \xt Lo 4.20, 7.6, 14.2, 26.18, Ta 2.14\x* \x - \xo 19.5 \xt 1 Pi 2.9\x* nau yupela i holim strong kontrak bilong mi na bihainim tok bilong mi, orait bai yupela i kamap lain manmeri bilong mi. Olgeta graun na olgeta manmeri i bilong mi, tasol mi bai makim yupela i stap lain manmeri bilong mi stret. \v 6 Na \x - \xo 19.6 \xt KTH 1.6, 5.10\x* bai yupela i stap lain manmeri i save mekim wok bilong mi olsem ol pris. Na bai yupela i stap ol manmeri tru bilong mi.” Bikpela i tokim Moses long givim ol dispela tok long ol manmeri. \p \v 7 Orait Moses i lusim maunten na i go bungim ol lida bilong ol Israel na em i tokim ol long olgeta samting olsem Bikpela i bin tokim em. \v 8 Na olgeta manmeri i tok, “Mipela bai mekim olgeta samting olsem Bikpela i bin tok.” Orait na Moses i go tokim Bikpela long tok bilong ol manmeri. \v 9 Na Bikpela i tokim Moses olsem, “Harim, bai mi stap long bikpela klaut na bai mi kam long yu, na ol manmeri i ken harim mi toktok wantaim yu na oltaim ol i ken bilipim tok bilong yu.” \p Na Moses i tokim Bikpela long tok ol manmeri i bin mekim. \v 10 Orait Bikpela i tokim Moses, “Yu go tokim ol manmeri, nau na tumora ol i mas stretim tingting na pasin bilong ol na wasim klos, na ol i ken redi long lotuim mi. \v 11 Ol i mas redi pinis long haptumora. Long dispela de bai mi kam daun na mi stap long maunten Sainai na ol manmeri i ken lukim mi. \v 12 Yu \x - \xo 19.12 \xt Hi 12.18-20\x* mas putim mak i raunim maunten na ol manmeri i no ken i go insait long dispela mak. Na tokim ol bai ol i mas lukaut gut bai ol i no kalapim mak i go insait na go antap long maunten. Na ol i no ken i go klostu long maunten. Sapos wanpela man i kalapim mak, ol i mas kilim em i dai. \v 13 Tasol ol i no ken putim han long em bilong kilim em i dai. Nogat. Ol i mas tromoi ston na kilim em o sutim em long spia. Sapos wanpela man o wanpela abus i kalapim mak, orait yupela i mas kilim em long dispela pasin. I gat wanpela taim tasol yupela i mas i go antap long maunten. Long taim yupela i harim biugel i krai, orait yupela i mas i go.” \p \v 14 Orait Moses i lusim maunten na i go daun na tokim ol manmeri long ol i mas redi long mekim lotu. Ol i bihainim tok bilong en na ol i wasim klos bilong ol. \v 15 Na Moses i tokim ol olsem, “Yupela i mas redi long haptumora. Na nau i go inap long haptumora, yupela i no ken slip wantaim ol meri.” \p \v 16 Long \x - \xo 19.16 \xt KTH 4.5\x* \x - \xo 19.16 \xt Lo 4.11-12\x* moningtaim bilong dispela de namba 3, bikpela klaut i kamap long maunten, na klaut i pairap na lait bilong klaut i sut i go nabaut, na wanpela biugel i krai bikpela moa. Na olgeta manmeri long kem i pret nogut tru na skin bilong ol i guria. \v 17 Na Moses i bringim ol i go ausait long kem na ol i go sanap long arere bilong maunten, bilong bung wantaim God. \v 18 Orait Bikpela i stap insait long paia na i kam daun na i stap long maunten Sainai, na bikpela smok i karamapim maunten olgeta. Smok i go antap olsem smok bilong bikpela paia tru, na bikpela guria i kamap long maunten. \v 19 Na krai bilong biugel i kamap bikpela moa. Na Moses i tok long God na God i mekim klaut i pairap na Moses i harim maus bilong God i bekim tok long em. \v 20 Na Bikpela i kam daun na i stap long het bilong maunten Sainai na em i singautim Moses bai em i kam antap. Orait Moses i go antap. \v 21 Na Bikpela i tokim em, “Yu go daun na givim strongpela tok long olgeta manmeri, bai ol i no ken kalapim mak na kam lukim mi. Sapos ol i kalapim mak, orait bai planti man i dai. \v 22 Na ol pris i save kam klostu long mi, ol tu i mas stretim pasin bilong ol na bai ol i kamap klin long ai bilong mi. Sapos nogat, bai mi mekim save long ol.” \p \v 23 Na Moses i tokim Bikpela olsem, “Ol manmeri i no inap i kam antap, long wanem, yu yet yu bin givim strongpela tok long mipela. Na mipela i putim mak i raunim arere bilong maunten, na mipela i tok pinis olsem, dispela maunten i tambu.” \v 24 Orait Bikpela i bekim tok long em olsem, “I orait, yu go daun na kisim Aron i kam antap wantaim yu. Tasol ol pris na ol manmeri i no ken kalapim mak na kam long mi antap long maunten. Sapos ol i mekim olsem, bai mi mekim save long ol.” \v 25 Moses i harim dispela tok na em i go daun long ol manmeri na autim olgeta tok Bikpela i bin givim em. \c 20 \s1 Ol Tenpela Lo bilong God \r (Lo 5.1-21) \p \v 1 God i tok olsem, \v 2 “Mi yet mi Bikpela, mi God bilong yupela. Mi bin kisim yupela long Isip, dispela ples bilong wok kalabus, na mi bringim yupela i kam. \p \v 3 “Yupela i mas bihainim mi wanpela tasol. Yupela i no ken bihainim ol giaman god. \p \v 4 “Yupela \x - \xo 20.4 \xt Kis 34.17, Wkp 19.4, 26.1, Lo 4.15-18, 27.15\x* i no ken wokim wanpela giaman god, na yupela i no ken wokim piksa bilong wanpela samting i stap long heven o i stap long graun o insait long wara i stap aninit long graun. \v 5 Yupela \x - \xo 20.5 \xt Kis 34.6-7, Nam 14.18, Lo 7.9-10\x* i no ken brukim skru long wanpela giaman god o piksa na lotuim em, long wanem, mi Bikpela, mi God bilong yupela, na mi no inap larim wanpela giaman god i senisim mi. Nogat tru. Na ol manmeri i no laik tru long mi, ol i gat asua long dispela samting na mi bai mekim save long ol na long 3-pela na 4-pela lain tumbuna bilong ol i kamap bihain. \v 6 Tasol ol manmeri i laikim mi tumas na i save bihainim olgeta lo bilong mi, orait bai mi laikim ol tru na mi laikim ol 1,000 lain tumbuna bilong ol i kamap bihain. \p \v 7 “Yupela \x - \xo 20.7 \xt Wkp 19.12\x* i no ken kolim nating nem bilong mi God, Bikpela bilong yupela. Long wanem, bai mi mekim save long ol manmeri i kolim nating nem bilong mi. \p \v 8 “Yupela \x - \xo 20.8 \xt Kis 16.23-30, 31.12-14\x* i mas tingim gut de Sabat na makim olsem de bilong mi yet. \v 9 Yupela \x - \xo 20.9 \xt Kis 23.12, 31.15, 34.21, 35.2, Wkp 23.3\x* i gat 6-pela de bilong mekim wok insait long wanpela wik. \v 10 Tasol de namba 7, em i bilong mi God, Bikpela bilong yupela. Em i de bilong malolo na long de Sabat yupela i no ken mekim wok. Yupela wantaim ol pikinini bilong yupela na ol wokboi na wokmeri na ol animal na ol man bilong narapela kantri i kam i stap long ples bilong yupela, yupela olgeta i no ken mekim wok. \v 11 Yupela \x - \xo 20.11 \xt Stt 2.1-3, Kis 31.17\x* i mas mekim olsem, long wanem, long 6-pela de tasol mi Bikpela, mi bin wokim graun na skai na solwara na olgeta samting i stap long en. Tasol long de namba 7 mi bin malolo. Olsem na mi Bikpela, mi mekim de Sabat i narakain de tru. Na mi makim em i de bilong mi stret. \p \v 12 “Yupela \x - \xo 20.12 \xt Lo 27.16, Mt 15.4, 19.19, Mk 7.10, 10.19, Lu 18.20, Ef 6.2-3\x* i mas aninit long papamama bilong yupela na bihainim tok bilong ol. Sapos yupela i mekim olsem, bai yupela i no inap i dai kwik. Nogat. Bai yupela i ken i stap longtaim long dispela graun mi God, Bikpela bilong yupela mi laik givim yupela. \p \v 13 “Yupela \x - \xo 20.13 \xt Stt 9.6, Wkp 24.17, Mt 5.21, 19.18, Mk 10.19, Lu 18.20, Ro 13.9, Je 2.11\x* i no ken kilim i dai ol arapela manmeri. \p \v 14 “Yupela \x - \xo 20.14 \xt Wkp 20.10, Mt 5.27, 19.18, Mk 10.19, Lu 18.20, Ro 13.9, Je 2.11\x* ol marit, yupela i no ken mekim pasin pamuk. \p \v 15 “Yupela \x - \xo 20.15 \xt Wkp 19.11, Mt 19.18, Mk 10.19, Lu 18.20, Ro 13.9\x* i no ken stil. \p \v 16 “Yupela \x - \xo 20.16 \xt Kis 23.1, Mt 19.18, Mk 10.19, Lu 18.20\x* i no ken giaman na kotim nating ol arapela manmeri. \p \v 17 “Yupela \x - \xo 20.17 \xt Ro 7.7, 13.9\x* i no ken mangalim haus bilong narapela man. Na yupela i no ken aigris long meri bilong narapela man. Na yupela i no ken mangalim wokboi o wokmeri bilong en o bulmakau o donki o olgeta arapela samting bilong en tu.” \s1 Ol manmeri i pret long God \r (Lo 5.22-33) \p \v 18 Ol \x - \xo 20.18 \xt Hi 12.18-19\x* manmeri i harim klaut i pairap na biugel i krai. Na ol i lukim lait bilong klaut i sut i go i kam na bikpela smok i kamap long maunten, na ol i pret nogut tru. Olsem na ol i surik i go bek na sanap longwe long maunten. \v 19 Na ol i tokim Moses, “Yu yet i mas tok long mipela na mipela i ken harim. Nogut God i tok long mipela, na bai mipela i dai.” \p \v 20 Na Moses i tokim ol, “Maski, yupela i no ken pret. God i kam bilong traim yupela tasol, olsem bai yupela i ken aninit long em na bai yupela i no ken mekim sin.” \v 21 Tasol ol manmeri i sanap longwe yet na Moses wanpela tasol i go klostu long dispela blakpela klaut, God i stap long en. \s1 Lo bilong ol alta \p \v 22 Na Bikpela i tokim Moses bai em i givim dispela tok long ol Israel. Bikpela i tok olsem, “Yupela i save pinis olsem, mi stap long heven na mi bin toktok wantaim yupela. \v 23 Harim. Yupela i no ken wokim ol giaman god long gol na silva na lotuim ol dispela samting. Yupela i mas lotu long mi wanpela tasol. \v 24 Na yupela i mas kisim sampela graun na wokim alta bilong mi. Na long dispela alta yupela i mas ofaim ol sipsip na bulmakau olsem ofa bilong paia i kukim olgeta na olsem ofa bilong mekim ol manmeri i kamap wanbel wantaim mi. Sapos yupela i mekim olsem long olgeta ples mi makim bilong yupela i mekim lotu long mi, bai mi kam na mekim gut long yupela. \v 25 Sapos \x - \xo 20.25 \xt Lo 27.5-7, Jos 8.31\x* yupela i wokim wanpela alta long ston, orait yupela i no ken kisim ston ol man i bin katim. Long wanem, sapos yupela i katim ston long hap ain bilong wok, orait dispela ston i no stret long wok bilong mi. \v 26 Na yupela i no ken wokim alta i stap antap bai yupela i mas wokim lata bilong i go antap bilong mekim ofa. Nogut yupela i go antap long lata na ol i lukim sem bilong yupela.” \c 21 \s1 Pasin bilong lukautim ol wokboi nating \r (Lo 15.12-18) \p \v 1 Na Bikpela i skruim tok olsem, “Yupela i mas givim ol dispela lo long ol Israel. \v 2 Sapos \x - \xo 21.2 \xt Wkp 25.39-46\x* yupela i baim wanpela wokboi nating bilong lain bilong yupela ol Israel yet, orait em bai i mekim wok bilong yupela inap long 6-pela yia. Na long namba 7 yia, yupela i mas lusim em i go. Na em i no ken givim sampela mani long yupela pastaim. Nogat tru. \v 3 Sapos em i no marit yet long taim em i kamap wokboi, orait em wanpela tasol i ken i go. Tasol sapos em i marit pastaim, orait taim em i lusim yupela, em i ken kisim meri bilong en i go wantaim em. \v 4 Sapos bos bilong en i bin givim meri long em na meri i karim ol pikinini, orait dispela meri wantaim ol pikinini bai i stap long bos bilong em. Na man tasol i ken lusim dispela wok. \v 5 Tasol sapos dispela wokboi i tok, ‘Mi laikim tumas bosman bilong mi, na mi laikim tumas meri na ol pikinini bilong mi, na mi no laik lusim ol,’ \v 6 orait bosman bilong en i mas kisim em i go long haus bilong God. Na wokboi i mas sanap long dua o long pos bilong dua, na bos i mas kisim nil na mekim hul long yau bilong wokboi. Na bai em i stap wokboi nating bilong dispela man inap em i dai. \p \v 7 “Sapos wanpela man i salim pikinini meri bilong en olsem wokmeri nating, orait long namba 7 yia bos i no inap larim dispela meri i lusim wok olsem em i save mekim long wokboi. \v 8 Sapos man i baim dispela meri olsem wokmeri nating, na pastaim em i laik maritim em, tasol bihain em i no laikim meri, orait em i mas larim papa bilong meri i baim em bek gen. Dispela man i no bin mekim stretpela pasin long dispela meri, olsem na em i no ken larim ol man bilong narapela kantri i baim em. \v 9 Sapos em i tingting long givim dispela meri long pikinini man bilong en, orait em i mas mekim gut long em, olsem em i save mekim long pikinini meri bilong em yet. \v 10 Sapos bosman i maritim narapela meri, orait em i mas wok yet long lukautim gut dispela wokmeri em i bin maritim pastaim. Em i mas givim em kaikai na klos na em i mas slip wantaim em, olsem em i save mekim bipo. \v 11 Na sapos em i no mekim dispela tripela samting long meri, orait em i mas lusim meri i go na meri i no ken givim sampela mani long em.” \s1 Ol lo bilong stretim pait \p \v 12 Na \x - \xo 21.12 \xt Wkp 24.17\x* Bikpela i tok moa olsem, “Sapos wanpela man i paitim strong narapela man na dispela man i dai pinis, orait yupela i mas kilim i dai dispela man i bin paitim em. \v 13 Na \x - \xo 21.13 \xt Nam 35.10-34, Lo 19.1-13, Jos 20.1-9\x* sapos em i no tingting long kilim dispela man, tasol mi larim em i bagarap nating long han bilong dispela man na i dai, orait man i bin paitim em i ken ranawe i go long wanpela ples mi bai makim bilong yupela, na bai em i stap gut. \v 14 Tasol sapos wanpela man i belhat long narapela man na i ting long kilim em i dai, na sapos bihain em i mekim olsem, orait yupela i mas kilim em yet i dai. Maski em i ran i go long alta bilong mi na i ting em bai i stap gut, yupela i mas kisim em i go long narapela hap na kilim em i dai. \p \v 15 “Wanem man i paitim papa o mama bilong en, orait yupela i mas kilim em i dai. \p \v 16 “Na \x - \xo 21.16 \xt Lo 24.7\x* sapos wanpela man i stilim wanpela wantok, bilong mekim em i stap wokboi nating bilong en, o bilong larim arapela man i baim em, orait yupela i mas kilim i dai dispela man i bin mekim olsem. \p \v 17 “Wanem \x - \xo 21.17 \xt Wkp 20.9, Mt 15.4, Mk 7.10\x* man i kros long papa o mama na i tok bai God i ken bagarapim em, orait yupela i mas kilim dispela man i dai. \p \v 18-19 “Sapos tupela man i kros na wanpela man i brukim han na paitim narapela man o paitim em long ston, tasol em i no kilim em i dai, orait yupela i no ken bekim rong bilong dispela man. Tasol sapos dispela man i bin kisim bagarap, em i mas i stap long bet, na bihain em inap i kirap na holim stik na wokabaut, orait dispela man i bin paitim em, em i mas bekim mani long em. Dispela mani i mas inapim pe bilong olgeta de em i bin lusim wok. Na man i bin paitim em i mas lukautim em inap long taim em i orait gen. \p \v 20 “Sapos wanpela man i kisim stik na paitim wokboi o wokmeri nating bilong en, na wokboi o wokmeri i dai long dispela taim stret, orait yupela i mas mekim save long dispela bosman. \v 21 Tasol sapos dispela man o meri i stap inap wanpela o tupela de samting, na bihain em i dai, orait yupela i no ken mekim save long bos bilong en. Long wanem, wokboi o wokmeri i samting bilong dispela man yet. \p \v 22 “Sapos sampela man i pait na wanpela man i paitim meri i gat bel na pikinini i bagarap na meri i karim nogut, tasol mama i no bagarap, orait man i bin paitim em i mas bekim mani bilong stretim rong olsem man bilong meri bai i tokim em. Tasol kot i mas tok orait pastaim long mak bilong dispela mani, na bihain man bilong meri i ken kisim. \v 23 Tasol sapos meri i kisim bagarap, orait yupela i mas bekim wankain pasin long man i paitim em. Sapos meri i dai pinis, orait yupela i mas kilim dispela man i dai. \v 24 Na \x - \xo 21.24 \xt Wkp 24.19-20, Lo 19.21, Mt 5.38\x* sapos ai o tit o han o lek i bagarap, orait bekim wankain pasin tasol long en. \v 25 Na sapos em i kukim skin bilong meri long paia o em i bagarapim skin bilong meri na sua i kamap o em i givim kanda long meri, orait yupela i mas mekim wankain pasin long dispela man. \p \v 26 “Sapos wanpela man i paitim wokboi o wokmeri bilong en long ai na ai i bagarap, orait em i no ken i stap wokboi o wokmeri bilong em moa. Dispela man i mas lusim em i go, olsem pe bilong bagarapim ai. \v 27 Na sapos em i paitim wokboi o wokmeri na kamautim tit bilong en, orait em i mas lusim em long dispela wok, olsem pe bilong tit.” \s1 Pasin bilong stretim rong bulmakau i mekim \p \v 28 Na Bikpela i tok moa olsem, “Sapos bulmakau i kilim i dai wanpela man o meri long kom bilong en, orait yupela i mas kilim i dai dispela bulmakau. Tasol yupela i no ken kaikai mit bilong en. Na yupela i no ken kotim papa bilong bulmakau. \v 29 Tasol sapos dispela bulmakau i save sutim ol manmeri, na ol man i bin tok strong long papa bilong en, na papa bilong bulmakau i no bin banisim, orait yupela i mas mekim pasin olsem. Sapos dispela bulmakau i kilim i dai wanpela man o meri, orait yupela i mas kilim bulmakau na papa bilong en tu. \v 30 Sapos kot i tok, orait em i ken givim mani long ol lain bilong dispela man o meri i bin dai, bilong bekim rong bilong bulmakau na bilong baim bek em yet. Olsem na bai em i no inap i dai. \v 31 Sapos bulmakau i kilim pikinini man o pikinini meri, orait yupela i mas bihainim wankain lo tasol. \v 32 Sapos bulmakau i kilim i dai wanpela wokboi o wokmeri nating, orait papa bilong bulmakau i mas givim 300 kina long bosman bilong wokboi o wokmeri, na yupela i mas tromoi ston long dispela bulmakau na kilim em i dai. \p \v 33 “Sapos wanpela man i rausim samting i karamapim wanpela hul long graun, o sapos em i wokim bikpela hul na i no karamapim, na wanpela bulmakau o wanpela donki i pundaun long en na i dai, \v 34 orait dispela man i bin wokim hul em i mas baim papa bilong animal. Na em yet i ken kisim dispela abus. \v 35 Sapos bulmakau bilong wanpela man i kilim i dai bulmakau bilong narapela man, orait tupela i mas larim narapela man i baim dispela bulmakau i stap yet. Na tupela i mas kisim dispela mani na mit bilong bulmakau i bin dai, na tilim long tupela yet. \v 36 Tasol sapos dispela bulmakau i save pait, na papa bilong en i no banisim gut, orait em i mas bekim narapela bulmakau long papa bilong bulmakau i bin dai. Tasol em yet i ken kisim dispela bulmakau i bin dai pinis.” \c 22 \s1 Lo bilong stretim ol rong \p \v 1 Na Bikpela i skruim tok olsem, “Sapos wanpela man i stilim wanpela bulmakau o wanpela sipsip na i kilim i dai o em i larim narapela man i baim, orait yupela i mas mekim em i givim papa bilong abus 5-pela bulmakau bilong bekim dispela bulmakau, na 4-pela sipsip bilong bekim sipsip. \v 2-4 Em i mas bekim stret. Tasol sapos em i no gat bulmakau o sipsip bilong bekim, orait yupela i mas larim narapela man i baim em olsem wokboi nating, na yupela i kisim dispela mani bilong bekim abus em i bin stilim. Na sapos bulmakau o donki o sipsip em i bin stilim, i stap yet long en, orait em i mas bekim tupela bilong stretim rong bilong en. \p “Na sapos wanpela stilman i wok long brukim banis bilong haus na narapela man i holimpas em na kilim em i dai, orait man i kilim stilman i no gat asua. Tasol sapos em i kilim em i dai long san, em i gat asua bilong kilim man i dai. \p \v 5 “Sapos wanpela man i larim ol bulmakau samting bilong en i go nabaut na kaikai long graun o long gaden wain bilong en,\f + \fr 22.5 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap.\f* na ol i kalapim mak bilong en na kaikai long gaden bilong narapela man, orait papa bilong ol bulmakau i mas bekim gutpela kaikai bilong gaden na bilong ol diwai wain bilong em yet long dispela man. \p \v 6 “Na sapos man i kukim ples kunai bilong em yet na paia i kamap bikpela na i kalapim mak na kukim wit long gaden bilong narapela man o kukim wit ol i bin katim na hipim i stap, orait dispela man i bin laitim paia i mas bekim olgeta kaikai paia i bin kukim. \p \v 7 “Ating wanpela man bai i givim mani samting long wantok bilong lukautim. Orait sapos wanpela stilman i stilim ol dispela samting, na bihain ol i holimpas em, dispela stilman i mas bekim tupela tupela long olgeta mani samting em i bin stilim. \v 8 Tasol sapos ol i no inap kisim stilman, orait yupela i mas kisim man i lukautim samting na i go long ai bilong mi long ples bilong lotu. Na em i mas tok, ‘Tru tumas, mi no bin stilim dispela samting.’ \p \v 9 “Olsem na long olgeta taim man i gat tok long wantok long samting olsem bulmakau o donki o sipsip o klos o arapela kain samting i bin lus, na tupela wantaim i tok, ‘Em i bilong mi tasol,’ orait bringim tupela i kam long ai bilong mi long ples lotu. Na sapos mi makim wanpela man i bin tok giaman, orait dispela man i mas bekim tupela tupela long wantok. \p \v 10 “Na sapos wanpela man i givim donki o bulmakau o sipsip o narapela kain abus long wanpela wantok bilong lukautim, na sapos dispela animal i kisim bagarap o i dai o ol birua i bin pait na karim i go, na sapos i no gat man i lukim dispela samting, \v 11 orait tupela i mas i go long ples bilong lotu na long nem bilong mi Bikpela, dispela wantok i mas tok, ‘Tru tumas, mi no bin bagarapim o stilim wanpela animal bilong yu.’ Na papa bilong abus i mas orait long dispela tok, na dispela wantok i no ken bekim dispela animal i lus. \v 12 Tasol sapos sampela man i bin stilim animal wantok i lukautim, orait dispela wantok i mas bekim pe long papa bilong animal. \v 13 Sapos ol wel abus i bin kilim dispela animal, orait wantok i mas bringim sampela hap bilong bulmakau samting bilong soim wantok. Na em i no ken bekim mani bilong dispela bulmakau samting ol wel abus i bin kilim. \p \v 14 “Sapos wanpela man i larim wantok bilong en i kisim wanpela bulmakau samting bilong mekim wok na dispela bulmakau i kisim bagarap o i dai taim papa bilong en i no i stap, orait dispela wantok i mas baim papa bilong abus. \v 15 Tasol sapos papa bilong bulmakau i stap wantaim dispela wantok na bulmakau i bagarap, orait wantok i no ken baim. Na sapos wantok i givim hap mani pastaim bilong kisim bulmakau bilong wok, na bulmakau i kisim bagarap, orait em i no ken baim, long wanem, mani em i bin givim pinis, em inap.” \s1 Ol sampela lo \p \v 16 Na \x - \xo 22.16 \xt Lo 22.28-29\x* Bikpela i tok moa olsem, “Sapos wanpela man i pulim yangpela meri i no bin slip wantaim wanpela man yet na ol i no makim yet bilong wanpela man, orait em i mas givim mani long papa bilong meri bilong baim meri bilong marit, na em i mas maritim dispela meri. \v 17 Na sapos papa bilong meri i no laik long dispela man i maritim dispela meri, i orait. Tasol man i mas baim papa bilong meri inap olsem mak bilong baim meri i no bin slip wantaim man. \p \v 18 “Yupela \x - \xo 22.18 \xt Lo 18.10-11\x* i mas kilim i dai ol meri i save mekim posin. \p \v 19 “Yupela \x - \xo 22.19 \xt Wkp 18.23, 20.15-16, Lo 27.21\x* i mas kilim i dai man i goapim animal meri na meri i larim animal i goapim em. \p \v 20 “Ol \x - \xo 22.20 \xt Lo 17.2-7\x* manmeri i mas mekim ofa long mi, Bikpela tasol. Na sapos wanpela i mekim ofa long giaman god, orait yupela i mas kilim em i dai. \p \v 21 “Yupela \x - \xo 22.21 \xt Kis 23.9, Wkp 19.33-34, Lo 24.17-18, 27.19\x* i no ken mekim nogut long man bilong narapela kantri i stap wantaim yupela, o putim hevi long em. Long wanem, bipo yupela yet i bin i stap wankain olsem em long Isip. \v 22 Yupela i no ken mekim nogut long meri, man bilong en i dai pinis, o long pikinini, papa i dai pinis. \v 23 Sapos yupela i mekim nogut long ol na ol i krai long mi long helpim ol, bai mi harim singaut bilong ol. \v 24 Na bai mi belhat na mi mekim ol birua i kam pait long yupela na kilim yupela i dai. Olsem na ol meri bilong yupela bai i no gat man, na ol pikinini bai i no gat papa. \p \v 25 “Sapos \x - \xo 22.25 \xt Wkp 25.35-38, Lo 15.7-11, 23.19-20\x* ol manmeri bilong mi i sot tru long mani na ol i dinau long yupela, orait yupela i no ken mekim olsem man i wok bisnis long givim dinau. Yupela i no ken kisim winmani long taim ol i bekim dinau. Nogat tru. \v 26 Sapos \x - \xo 22.26 \xt Lo 24.10-13\x* man i dinau long yupela na i givim yupela saket bilong en olsem mak bilong em i mas bekim dinau, orait yupela i mas givim saket long em gen long dispela de tasol, long taim san i no go daun yet. \v 27 Long wanem, em i gat dispela wanpela saket tasol bilong karamapim em yet long nait bai skin bilong en i no kol. Sapos yu holim saket, bai em i karamapim bodi long wanem samting na bai em i slip? Sapos em i beten long mi long helpim em, mi bai harim beten bilong en, long wanem, mi save marimari long olgeta manmeri. \p \v 28 “Yupela \x - \xo 22.28 \xt Ap 23.5\x* i no ken tok nogut long mi, God, na yupela i no ken tok nogut long wanpela hetman bilong yupela, na tok long mi bai bagarapim em. \p \v 29 “Yupela i no ken les long kisim ol namba wan hap wit na wain na wel bilong oliv i kamap long gaden bilong yupela na givim long mi olsem ofa. \p “Yupela i mas givim namba wan pikinini man bilong yupela long mi. \v 30 Na yupela i mas ofaim namba wan pikinini bulmakau na sipsip long mi. Pikinini bulmakau na sipsip bai i stap 7-pela de wantaim mama pastaim, na long de namba 8 yupela i mas kilim na mekim ofa long mi. \v 31 Yupela \x - \xo 22.31 \xt Wkp 17.15\x* i lain manmeri bilong mi, olsem na yupela i no ken kaikai mit bilong wanpela animal ol wel abus i bin kilim long bus. Yupela i mas givim long ol dok tasol.” \c 23 \s1 Ol Israel i mas mekim stretpela pasin \p \v 1 Na \x - \xo 23.1 \xt Kis 20.16, Wkp 19.11-12, Lo 5.20\x* Moses i autim tok bilong Bikpela olsem, “Sapos yupela i harim tok long wanpela samting i bin kamap, na dispela tok i no tru, orait yupela i no ken toktok nabaut long dispela samting. Na sapos man i asua pinis long wanpela rong, orait yupela i no ken tok giaman long kot bilong helpim em. \v 2 Sapos ol planti man i mekim pasin nogut, orait maski long bihainim pasin bilong ol. Na sapos planti man i sanap long kot na autim tok bilong paulim kot, orait maski long bihainim pasin bilong ol. \v 3 Na \x - \xo 23.3 \xt Wkp 19.15\x* sapos sampela man i kotim wanpela rabisman na ol i singautim yupela olsem witnes, yupela i no ken paulim tok bilong helpim rabisman. \p \v 4 “Sapos \x - \xo 23.4 \xt Lo 22.1-4\x* yupela i lukim donki o bulmakau bilong birua bilong yupela i lusim banis na i ranawe, orait yupela i mas kisim i go bek long dispela man. \p \v 5 “Sapos yupela i lukim donki o bulmakau bilong birua bilong yupela i karim kago na i pundaun i stap, yupela i mas helpim birua long kirapim em gen. Yupela i no ken larim em i slip long graun. \p \v 6 “Sapos \x - \xo 23.6 \xt Wkp 19.15, Lo 16.19\x* wanpela rabisman i go long kot long wanpela samting, yupela i no ken paulim kot bilong daunim em. \v 7 Yupela i no ken mekim tok giaman na kotim narapela man. Na sapos stretpela man i no bin mekim rong, na ol i kotim em nating, orait yupela i no ken kilim em i dai. Long wanem, mi bai kotim man i save mekim dispela kain pasin nogut na bai em i lus. \v 8 Sapos man i laik grisim yupela long mani bilong kirapim yupela long mekim tok giaman long kot, orait yupela i no ken kisim dispela mani. Long wanem, dispela kain pasin i save paulim tingting bilong gutpela man, na paulim kot bilong man i no bin mekim rong. \p \v 9 “Yupela \x - \xo 23.9 \xt Kis 22.21, Wkp 19.33-34, Lo 24.17-18, 27.19\x* i no ken mekim pasin nogut long man bilong narapela kantri i stap long ples bilong yupela, long wanem, bipo yupela yet i bin i stap long Isip na yupela i save gut long pasin bilong ol manmeri i no i stap long as ples. \s1 Ol lo bilong ol namba 7 yia na bilong de Sabat \p \v 10 “Yupela \x - \xo 23.10 \xt Wkp 25.1-7\x* i ken planim kaikai long gaden na bungim ol kaikai inap long 6-pela yia. \v 11 Tasol long yia namba 7, yupela i mas larim graun i malolo na yupela i no ken kisim ol kaikai i kamap long en. Na yupela i mas mekim wankain pasin tasol long ol gaden wain na gaden oliv. Ol rabis manmeri tasol i ken kisim ol kaikai i kamap long ol dispela gaden na ol wel abus i ken pinisim hap kaikai ol rabisman i no kisim. \p \v 12 “Long \x - \xo 23.12 \xt Kis 20.9-11, 31.15, 34.21, 35.2, Wkp 23.3, Lo 5.13-14\x* olgeta wik yupela i mas wok long 6-pela de tasol, na long de namba 7 yupela i no ken wok. Olsem na bai ol donki na bulmakau na ol wokboi na wokmeri nating na ol man bilong narapela kantri i stap wantaim yupela, ol i ken malolo na kisim strong gen. \p \v 13 “Harim gut na bihainim olgeta tok mi bin givim long yupela. Na yupela i no ken prea long ol giaman god. Na yupela i no ken kolim nem bilong ol tu. I tambu tru.” \s1 Tripela bikpela de bilong lotu \r (Kisim Bek 34.18-26 na Lo 16.1-17) \p \v 14 “Tripela taim long wanpela wanpela yia yupela i mas makim bikpela de bilong lotu long mi. \v 15 Yupela \x - \xo 23.15 \xt Kis 12.14-20, Wkp 23.6-8, Nam 28.17-25\x* i mas makim Ol Bikpela De Bilong Bret I No Gat Yis, na bung bilong lotu, olsem mi bin tok. Na yupela i mas kaikai bret i no gat yis inap long 7-pela de long taim mi makim long mun Abip. Long wanem, long dispela mun tasol yupela i bin lusim Isip. Sapos yupela i laik i kam lotu long mi, orait yupela i mas bringim wanpela ofa. \p \v 16 “Na \x - \xo 23.16 \xt Wkp 23.15-21, 23.39-43, Nam 28.26-31\x* yupela i mas makim Bikpela De Bilong Amamas Long Kisim Kaikai Long Gaden long taim yupela i stat long kisim wit i mau. \p “Na yupela i mas makim Ol Bikpela De Bilong I Stap Long Haus Win long mun ol pikinini bilong diwai i mau. Na yupela i mas i stap long haus win long taim yupela i kisim ol pikinini wain long gaden wain na ol pikinini bilong diwai oliv. \v 17 Mi God, Bikpela bilong yupela, na mi makim dispela tripela bikpela lotu long wanpela wanpela yia na bai olgeta man bilong yupela i mas kam na lotu long mi. \p \v 18 “Taim yupela i ofaim abus long mi, yupela i no ken ofaim bret i gat yis wantaim dispela abus. Na yupela i mas kukim olgeta gris bilong dispela abus yupela i ofaim, na yupela i no ken larim i stap inap long moningtaim long de bihain. \p \v 19 “Yupela \x - \xo 23.19 \xt Kis 34.26, Lo 14.21, 26.2\x* i mas kisim ol gutpela kaikai tru i mau paslain long ol arapela kaikai na bringim i go long haus bilong mi God, Bikpela bilong yupela. \p “Yupela i no ken kisim susu bilong meme na putim long sospen na kukim pikinini bilong dispela meme long en.” \s1 God i givim sampela tok na promis long ol Israel \p \v 20 Bikpela i tok moa olsem, “Harim. Bai mi salim ensel i go pas long yupela bilong lukautim yupela long rot. Na em bai i bringim yupela i go kamap long dispela kantri mi bin redim bilong yupela. \v 21 Yupela i mas harim gut tok bilong en na bihainim. Yupela i no ken sakim tok bilong en, long wanem, mi yet mi stap wantaim em, na em bai i no inap lusim rong bilong ol manmeri i sakim tok. \v 22 Tasol sapos yupela i bihainim tok bilong em na mekim olgeta samting olsem mi bin tok, mi bai pait long ol birua bilong yupela na daunim ol. \v 23 Ensel bilong mi bai i go pas long yupela na kisim yupela i go long graun bilong ol Amor na ol Hit na ol Peres na ol Kenan na ol Hivi na ol Jebus, na bai mi pinisim ol tru. \v 24 Yupela i no ken brukim skru na lotuim ol giaman god bilong ol dispela lain. Na yupela i no ken kisim pasin bilong lotu bilong ol. Yupela i mas bagarapim ol giaman god bilong ol na brukim ol ston bilong lotu. \v 25 Yupela i mas lotuim mi tasol. Mi God, Bikpela bilong yupela. Yupela i mekim olsem, na bai mi mekim gut long yupela na givim yupela kaikai na wara na rausim olgeta sik long yupela. \v 26 Na bai mi ken larim ol meri i gat bel i karim gut pikinini. Na mi no ken pasim bel bilong wanpela maritmeri, bai olgeta i ken karim pikinini. Na bai yupela i no ken i dai kwik. Nogat. Bai mi larim yupela olgeta i stap longtaim long graun. \p \v 27 “Bai mi go paslain long yupela na bai mi mekim bikpela pret i kamap long ol birua na bai mi mekim ol i paul nabaut. Na bai mi mekim ol i ranawe long yupela. \v 28 Mi bai salim planti binatang bilong kaikaim man i go pas long yupela, na bai ol i rausim ol Hivi na ol Kenan na ol Hit. \v 29 Tasol mi no ken rausim ol long wanpela yia tasol. Nogut mi mekim olsem na bai graun i stap nating na ol wel abus bai i kamap planti long en na bagarapim yupela. \v 30 Bai mi rausim ol birua isi isi i go inap yupela i kamap planti na yupela inap kisim olgeta hap bilong dispela graun. \v 31 Na mi bai putim mak bilong graun bilong yupela i stat long nambis bilong solwara Retsi long hap bilong Akaba na i go inap long biksolwara Mediterenian. Na i stat long bikpela wara Yufretis long hap not na i go inap long ples wesan long hap saut. Na bai mi givim yupela strong bilong winim ol lain i stap long dispela hap graun na taim yupela i go insait long dispela kantri bai yupela i rausim ol. \v 32 Yupela i no ken mekim kontrak wantaim ol o wantaim ol giaman god bilong ol. \v 33 Yupela i no ken larim ol i stap long kantri bilong yupela. Nogut ol i pulim yupela na yupela i mekim sin long mi. Sapos yupela i lotuim ol giaman god bilong ol, bai yupela i pundaun na bagarap olgeta.” \c 24 \s1 Bikpela i mekim kontrak wantaim ol Israel \p \v 1 Bikpela i tokim Moses olsem, “Mi laik bai yu wantaim Aron na Nadap na Abihu na ol 70 lida bilong Israel, yupela i mas kam antap long maunten na kam long mi. Na yupela i mas sanap longwe liklik na pundaun long graun na lotu long mi. \v 2 Na yu, Moses wanpela tasol i ken i kam klostu long mi. Ol arapela lida i no ken i kam klostu, na ol manmeri i no ken i kam wantaim yu.” \p \v 3 Orait Moses i go tokim ol manmeri long olgeta tok na lo bilong Bikpela. Ol i harim na olgeta wantaim i tok olsem, “Mipela bai i mekim olgeta samting olsem Bikpela i tok.” \v 4 Na Moses i raitim olgeta lo bilong Bikpela long wanpela buk. Na long de bihain em i kirap long moningtaim tru na wokim wanpela alta long arere bilong maunten, na klostu long alta em i sanapim 12-pela ston bilong makim ol 12-pela lain bilong Israel. \v 5 Bihain em i salim sampela yangpela man na ol i go mekim ol ofa long Bikpela. Ol i mekim ofa bilong paia i kukim olgeta na ol i kilim ol bulmakau na mekim ol ofa bilong kamap wanbel wantaim God. \v 6 Ol i mekim pinis, orait Moses i kisim blut bilong bulmakau na tilim hap hap long sampela dis, na hap blut i stap yet em i tromoi i go long alta. \v 7 Na em i kisim buk bilong kontrak, ol tok bilong Bikpela i stap long en, na em i ritim long ol manmeri. Ol i harim na ol i tok, “Mipela bai bihainim stret olgeta tok bilong Bikpela.” \p \v 8 Orait Moses i kisim dispela blut i stap long ol dis na tromoi i go antap long ol manmeri. Na em i tok, “Dispela blut i strongim kontrak Bikpela i mekim wantaim yupela. Na ol dispela lo i as bilong kontrak.” \p \v 9 Bihain Moses na Aron na Nadap na Abihu na ol 70 lida bilong Israel ol i go antap long maunten. \v 10 Na \x - \xo 24.10 \xt Mt 26.28, Mk 14.24, Lu 22.20, 1 Ko 11.25, Hi 9.19-20, 10.29\x* ol i lukim God bilong Israel. Aninit long lek bilong en wanpela bikpela blupela samting olsem plua i stap na i lait tumas olsem skai. \v 11 Tru, ol i lukim God, tasol em i no bagarapim ol. Na bihain ol i kaikai long dispela ples. \s1 Moses i go antap long maunten Sainai \p \v 12 Bihain Bikpela i tokim Moses, “Yu kam antap long maunten na sanap klostu long mi. Mi bin raitim sampela lo long tupela hap ston. Bai mi givim dispela tupela ston long yu na yu ken skulim ol manmeri long dispela lo.” \v 13 Orait Moses wantaim wokman bilong en Josua, tupela i redi na Moses i wokabaut i go antap long maunten bilong God. \v 14 Pastaim Moses i tokim ol lida bilong Israel olsem, “Yupela i mas i stap long kem na wetim mitupela i kam bek gen. Aron wantaim Hur bai i stap wantaim yupela. Na sapos sampela man i gat tok long arapela man, orait ol i ken i go long tupela na bai tupela i ken stretim.” \p \v 15 Moses i tok pinis na em i go antap long maunten Sainai na klaut i karamapim maunten. \v 16-17 Na bikpela lait bilong God i kam daun long maunten. Ol Israel i lukim dispela lait bilong Bikpela i olsem bikpela paia antap long maunten. Na klaut i karamapim maunten inap 6-pela de. Na long de namba 7 Bikpela i stap long klaut na i singautim Moses i kam. \v 18 Orait \x - \xo 24.18 \xt Lo 9.9\x* Moses i go insait long klaut na i go antap tru long maunten. Na em i stap long maunten inap long 40 de. \c 25 \s1 Ol manmeri i mas givim ol samting bilong wokim haus sel bilong God \r (Kisim Bek 35.4-9) \p \v 1 Orait Bikpela i tokim Moses olsem, \v 2 “Tokim ol Israel long kisim ol samting na givim long mi. Ol manmeri i laik givim wanem samting, i orait, yu ken kisim. \v 3 Yu ken kisim olkain samting olsem long ol, gol na silva na bras \v 4 na blupela na retpela gras bilong sipsip na ol gutpela naispela laplap na laplap ol i wokim long gras bilong meme \v 5 na skin bilong sipsip man, ol i penim long retpela pen, na gutpela skin bilong bulmakau bilong solwara na ol hap diwai akas. \v 6 Na kisim wel bilong laitim lam, na paura bilong tanim wantaim wel bilong makim ol samting bilong mi, na paura bilong kamapim smok i gat switpela smel. \v 7 Na kisim kain kain ston i dia tumas bilong pasim long laplap bilong hetpris na long hap laplap ol i pasim long longpela saket long hap bilong bros. \v 8 Na tokim ol manmeri long wokim wanpela haus sel bilong mi, bai mi ken i stap namel long ol. \v 9 Na yupela i mas wokim dispela haus sel na olgeta samting i stap insait long en wankain olsem dispela piksa bai mi givim yu.” \s1 Ol i mas wokim Bokis Bilong Kontrak \r (Kisim Bek 37.1-9) \p \v 10 Na Bikpela i tok moa olsem, “Na tokim ol manmeri long wokim wanpela bokis long plang bilong diwai akas, longpela bilong en 110 sentimita na bikpela bilong en 66 sentimita na antap bilong en 66 sentimita. \v 11 Na yupela i mas kisim gutpela gol ol i bin kukim long paia bilong rausim pipia long en, na karamapim insait na ausait bilong bokis long dispela gol, na pasim wanpela longpela hap gol i raunim arere bilong bokis. \v 12 Na wokim 4-pela ring gol bilong karim bokis na pasim long 4-pela liklik lek, bokis i save sanap long en. Pasim tupela long wanpela sait bilong bokis na tupela long narapela sait. \v 13 Na yupela i mas kisim tupela hap diwai akas bilong karim bokis, na sapim tupela gut. Na yupela i mas karamapim tupela long gol. \v 14 Na putim dispela tupela hap diwai i go insait long ol ring long hap na long hap bilong bokis bilong karim bokis i go. \v 15 Dispela tupela hap diwai i mas i stap oltaim long ol ring. Yupela i no ken kamautim. \v 16 Na bihain bai mi givim yu tupela hap ston i gat lo i stap long en, na yu mas putim tupela ston insait long bokis. \p \v 17 “Na \x - \xo 25.17 \xt Hi 9.5\x* yupela i mas wokim ai bilong bokis long gutpela gol, longpela bilong en 110 sentimita na bikpela bilong en 66 sentimita. Dispela em i ples bilong lusim sin bilong ol manmeri. \v 18 Na yupela i mas kisim sampela gol na paitim long hama na wokim tupela ensel. \v 19 Wanpela i mas sanap long han sut bilong ai bilong bokis na wanpela long han kais. Yupela i mas kisim wanpela hap gol na wokim ai bilong bokis na tupela ensel long en. Yupela i no ken wokim olsem tripela samting wan wan. Nogat. Wokim olgeta olsem wanpela samting tasol. \v 20 Tupela ensel i mas sanap long ples bilong lusim sin na pes bilong wanpela i mas lukim pes bilong arapela. Na wing bilong tupela i mas op i stap na haitim ai bilong bokis. \v 21 Na bai mi givim yu dispela tupela hap ston i gat lo i stap long en na yu mas putim tupela insait long bokis na pasim ai bilong bokis. \v 22 Na mi bai bung wantaim yu long dispela ples bilong lusim sin. Na bai mi stap antap long en namel long tupela ensel na bungim yu na bai mi autim olgeta lo bilong mi long yu. Na yu mas givim ol dispela lo long ol Israel bai ol i ken bihainim.” \s1 Ol i mas wokim tebol bilong putim bret ol i givim long God \r (Kisim Bek 37.10-16) \p \v 23 Bikpela i tok olsem, “Yupela i mas wokim wanpela tebol long diwai akas, longpela bilong en inap 88 sentimita na bikpela bilong en inap 44 sentimita na antap bilong en inap 66 sentimita. \v 24 Na karamapim dispela tebol long gutpela gol na pasim longpela hap gol i raunim arere bilong en. \v 25 Na yupela i mas mekim bikpela bilong dispela gol inap 8 sentimita na sanapim liklik hap gol long arere na raunim tebol olgeta. \v 26 Na yupela i mas wokim 4-pela ring gol bilong karim tebol, na pasim long ol 4-pela kona, long ol lek bilong tebol. \v 27 Ol dispela ring bai i stap klostu long arere antap bilong tebol. \v 28 Na yupela i mas sapim tupela hap diwai akas bilong karim tebol na karamapim tupela long gol. \v 29 Na wokim ol dis bilong mekim ofa bilong kapsaitim wain na ol plet na kap na botol. Yupela i mas wokim ol dispela samting long gutpela gol tasol. \v 30 Na \x - \xo 25.30 \xt Wkp 24.5-8\x* oltaim yupela i mas putim dispela bret yupela i givim long mi long dispela tebol, na bai i stap long ai bilong mi.” \s1 Ol i mas wokim stik bilong ol lam \r (Kisim Bek 37.17-24) \p \v 31 Bikpela i tok moa olsem, “Yupela i mas kisim gutpela gol na wokim stik bilong putim ol lam long en. Paitim gol long hama na wokim ples bilong sanapim stik lam na wokim stik na ol han bilong putim ol lam. Na wokim sampela plaua long dispela gol tasol. Wokim olgeta i olsem wanpela samting tasol. \v 32 Dispela stik lam i mas i gat 6-pela han, tripela long hap na tripela long hap. \v 33 Olgeta han wan wan i mas i gat tripela plaua i luk olsem plaua bilong diwai amon. \v 34 Na stik bilong lam yet tu olsem. Wokim 4-pela plaua i olsem plaua bilong amon. \v 35 Na wokim ol liklik lip bilong plaua aninit long ol tupela tupela han bilong stik bilong lam. \v 36 Yupela i mas kisim hama na paitim dispela gol na wokim ol dispela samting i kamap olsem wanpela samting tasol. \v 37 Na yupela i mas wokim 7-pela lam na putim ol long ol han bilong stik lam. Na lainim ol gut bai lait bilong ol i sut i go namel long haus sel bilong mi. \v 38 Kisim gutpela gol na wokim samting olsem sisis, bilong holim paia, na wokim ol plet tu. \v 39 Yupela i mas kisim 35 kilogram gutpela gol bilong wokim stik lam na ol samting bilong en. \v 40 Taim \x - \xo 25.40 \xt Ap 7.44, Hi 8.5\x* yupela i wokim dispela samting, yupela i mas lukaut gut na bihainim stret dispela piksa bilong en mi bin soim yu long dispela maunten.” \c 26 \s1 Ol i mas wokim haus sel bilong God \r (Kisim Bek 36.8-38) \p \v 1 Bikpela i tok moa olsem, “Yupela i mas wokim haus sel bilong mi long 10-pela gutpela laplap ol i bilasim long blupela na retpela tret. Na kisim tret na samapim ol piksa bilong ensel long ol dispela laplap. \v 2 Na wokim olgeta 10-pela laplap inap long wankain mak tasol. Longpela bilong ol inap 12 mita na bikpela bilong ol inap 2 mita. \v 3 Orait samapim 5-pela laplap wantaim bilong skruim i go longpela na samapim arapela 5-pela laplap olsem tasol. \v 4 Na wokim sampela ring long blupela laplap bilong joinim dispela tupela bikpela laplap. Na pasim ol dispela ring long arere bilong tupela bikpela laplap. \v 5 Pasim 50 ring long arere bilong namba wan laplap na 50 ring olsem long namba 2 laplap. \v 6 Na yupela i mas wokim 50 huk gol bilong pasim tupela bikpela laplap wantaim na bai i kamap olsem wanpela laplap tasol. \p \v 7 “Bihain yupela i mas wokim wanpela bikpela laplap bilong karamapim haus sel bilong mi. Wokim dispela long 11-pela hap laplap ol i bin wokim long gras bilong meme. \v 8 Yupela i mas wokim olgeta hap inap long wanpela mak tasol. Longpela bilong ol inap 13 mita na bikpela bilong ol inap 2 mita. \v 9 Na samapim 5-pela hap wantaim bai i kamap olsem wanpela longpela laplap tasol, na samapim 6-pela hap wantaim bai i kamap olsem wanpela longpela laplap. Brukim namba 6 hap bilong dispela namba 2 laplap na em bai i karamapim poret bilong haus sel. \v 10 Na pasim 50 ring laplap long arere bilong namba wan laplap na pasim 50 ring long arere bilong namba 2. \v 11 Na yupela i mas wokim 50 huk bras na putim ol huk long ol ring bilong pasim tupela bikpela laplap wantaim, na bai i stap olsem wanpela laplap tasol. \v 12 Na dispela wan mita bilong bikpela laplap i stap nating, yupela i mas larim i hangamap long baksait bilong haus sel bilong mi. \v 13 Longpela bilong dispela laplap bilong karamap i winim longpela bilong dispela haus sel i stap aninit inap 50 sentimita long hap na long hap. Olsem na em bai inap karamapim haus sel olgeta. \p \v 14 “Na yupela i mas wokim tupela moa samting bilong karamapim haus sel. Wokim wanpela long skin bilong sipsip man em ol i bin penim long retpela pen. Na wokim wanpela long skin bilong bulmakau bilong solwara bilong karamapim antap. \p \v 15 “Na yupela i mas wokim ol bun bilong haus sel long diwai akas. \v 16 Longpela bilong olgeta pos bilong banis inap 4 mita na ol hap diwai bilong pasim pos inap 66 sentimita. \v 17 Na yupela i mas katim ol pos longpela liklik bai pos i ken sanap insait long hul i stap long as bilong banis. Yupela i mas katim olgeta pos olsem tasol. \v 18 Yupela i mas pasim tupela tupela pos wantaim na wokim inap 20 bun olgeta bilong banis long hap saut. \v 19 Na yupela i mas kisim silva na wokim 40 liklik bokis i gat hul bilong sanapim ol pos. Tupela bokis i mas i stap aninit long olgeta bun bilong banis bilong strongim as bilong pos. \v 20-21 Na yupela i mas mekim olsem tasol long banis bilong hap not. Wokim 20 bun bilong banis na 40 bokis silva bilong pasim as bilong pos, tupela hap silva long wanpela wanpela bun bilong banis. \v 22 Na wokim 6-pela bun bilong banis long baksait bilong haus sel long hap san i go daun, \v 23 na tupela bun bilong banis bilong kona long baksait bilong haus. \v 24 Na joinim tupela bun bilong kona long as bilong banis na joinim i go antap olgeta. Na yupela i mas mekim olsem long tupela kona. \v 25 Olsem na long baksait bai i gat 8-pela bun bilong banis na 16 bokis silva bilong as bilong pos, inap tupela bokis long ol wan wan bun. \p \v 26 “Na yupela i mas kisim diwai akas na wokim sampela longpela plang bilong pasim banis. \v 27 Wokim 5-pela bilong banis long hap saut na 5-pela bilong banis long hap not na 5-pela bilong banis long baksait, long hap san i go daun. \v 28 Dispela ol plang yupela i laik pasim namel long ol banis, yupela i mas katim longpela inap long mak bilong banis stret. \v 29 Na yupela i mas karamapim ol bun bilong banis long gol, na putim sampela ring gol long ol bilong pasim ol longpela plang i slip long banis. Na yupela i mas karamapim ol dispela longpela plang tu long gol. \v 30 Na bihain yupela i mas sanapim dispela haus sel bai em i luk olsem piksa mi bin soim yu long dispela maunten. \p \v 31 “Na yupela i mas wokim wanpela naispela bikpela laplap bilong hangamapim insait long haus sel. Na bilasim dispela laplap long blupela na retpela tret ol i wokim long gras bilong sipsip. Na yupela i mas samapim gut tru ol piksa bilong ensel long en. \v 32 Orait kisim diwai akas na wokim 4-pela pos. Karamapim ol dispela pos long gol na sanapim ol pos long 4-pela bokis silva. Na wokim sampela huk gol na pasim long ol pos bilong holim dispela laplap. \v 33 Orait \x - \xo 26.33 \xt Hi 6.19, 9.3-5\x* na hangamapim dispela laplap long ol huk na kisim Bokis Kontrak i gat tupela hap ston i gat Lo i stap long en na putim baksait long dispela laplap. Na dispela laplap bai i brukim haus sel na i stap olsem banis namel long Rum Tambu na Rum Tambu Tru. \v 34 Na putim dispela Bokis Kontrak insait long Rum Tambu Tru na putim ai gol bilong en antap. Dispela i olsem ples bilong lusim sin. \v 35 Na putim tebol long Rum Tambu klostu long banis bilong haus sel long hap not. Na putim stik lam klostu long banis long hap saut. \p \v 36 “Na yupela i mas wokim wanpela naispela bikpela laplap bilong banisim dua bilong haus sel. Na samapim bilas long en long olkain tret na long blupela na retpela tret ol i wokim long gras bilong sipsip. \v 37 Na kisim diwai akas na wokim 5-pela pos na karamapim long gol. Na pasim huk gol long ol pos bilong hangamapim dispela laplap. Na wokim 5-pela bokis bras i gat hul bilong sanapim ol dispela pos.” \c 27 \s1 Ol i mas wokim alta \r (Kisim Bek 38.1-7) \p \v 1 Na Bikpela i tok moa olsem, “Yupela i mas kisim diwai akas na wokim wanpela alta. Olgeta arere bilong en i wankain mak tasol, inap 2 mita 20 sentimita, na antap bilong en 1 mita 30 sentimita. \v 2 Na sapim 4-pela samting olsem kom bilong bulmakau long dispela diwai akas na pasim long ol wan wan kona na karamapim alta olgeta long bras. \v 3 Na kisim bras na wokim sampela dis bilong kisim sit bilong paia na ol liklik savol na dis na pok na plet bilong karim paia. \v 4 Na yupela i mas kisim bras na wokim 4-pela samting i gat planti hul, bilong pasim long ol lek bilong alta. Na wokim wanpela ring bras bilong wanpela wanpela kona bilong karim alta. \v 5 Na pasim wanpela samting long ol lek na i raunim alta long namel. Na pasim dispela 4-pela hap bras long ol lek aninit long dispela samting i stap namel. \v 6 Na yupela i mas kisim tupela hap diwai akas na sapim tupela na karamapim long bras. \v 7 Na taim yupela i karim alta yupela i mas subim dispela tupela stik long ol ring na karim. \v 8 Yupela i mas kisim plang na wokim dispela alta olsem bokis, tasol yupela i no ken putim plang long as bilong bokis. Larim em i gat hul i stap. Yupela i mas wokim wankain olsem piksa mi bin soim yu long maunten.” \s1 Ol i mas wokim banis bilong haus sel bilong God \r (Kisim Bek 38.9-20) \p \v 9 Bikpela i tok moa olsem, “Yupela i mas wokim bikpela naispela laplap olsem banis bilong raunim haus sel. Wokim longpela laplap inap 44 mita bilong banis bilong hap saut. \v 10 Na yupela i mas hangamapim dispela laplap long 20 pos bras na sanapim ol pos long 20 bokis bras. Na yupela i mas wokim ol huk bilong laplap na ol longpela ba bilong banis long silva. \v 11 Orait mekim wankain tasol long banis bilong hap not. \v 12 Long banis bilong hap san i go daun, yupela i mas wokim wanpela laplap longpela bilong en inap 22 mita. Na wokim 10-pela pos na 10-pela bokis bras i gat hul bilong sanapim ol dispela pos. \v 13 Na banis bilong hap sankamap long ples dua i stap, mak bilong en tu i mas 22 mita. \v 14-15 Hangamapim laplap, longpela bilong en inap 6 mita na 60 sentimita, long tupela sait bilong dua. Hangamapim wanpela wanpela laplap long tripela pos i sanap long tripela bokis bras. \v 16 Long dua stret hangamapim wanpela naispela laplap, longpela bilong en inap 9 mita. Na samapim bilas long en long olkain tret na long blupela na retpela tret ol i wokim long gras bilong sipsip. Na yupela i mas sanapim 4-pela pos long 4-pela bokis bras na hangamapim dispela laplap long ol pos. \v 17 Na yupela i mas joinim olgeta pos bilong dispela banis long ba silva. Na wokim ol huk long silva na pasim long ol pos bilong holim dispela ba silva. Na kisim bras na wokim ol bokis bilong sanapim ol pos. \v 18 Longpela bilong dispela banis i mas inap 44 mita na bikpela bilong en inap 22 mita na antap bilong en inap 2 mita 20 sentimita. Na yupela i mas kisim gutpela waitpela laplap bilong wokim dispela banis. Na yupela i mas kisim bras na wokim ol bokis bilong sanapim ol pos bilong banis. \v 19 Yupela i mas kisim bras tasol na wokim olgeta samting bilong mekim wok long haus sel na ol longpela pin bilong taitim na strongim haus sel na banis i raunim em.” \s1 Pasin bilong lukautim ol lam \r (Wok Pris 24.1-4) \p \v 20 Bikpela i tokim Moses olsem, “Yu mas tokim ol manmeri bilong Israel long bringim gutpela wel bilong diwai oliv bilong putim long ol lam, na bai ol dispela lam i ken lait i stap long olgeta de. \v 21 Aron wantaim ol pikinini man bilong en bai i karim ol dispela lam i go insait long haus sel bilong bung wantaim mi, na putim i stap ausait long dispela laplap i haitim Bokis Kontrak. Na long olgeta de ol bai i putim wel long ol lam na bai ol i lait i stap long dispela ples mi stap long en, long apinun i go inap long moningtaim. Yupela ol Israel wantaim ol pikinini bai i kamap bihain, i mas holim dispela lo oltaim oltaim.” \c 28 \s1 Ol i mas wokim bilas bilong ol pris \r (Kisim Bek 39.1-7) \p \v 1 Bikpela i skruim tok olsem, “Moses, taim yu go bek yu mas singautim brata bilong yu Aron wantaim ol pikinini man bilong en, Nadap na Abihu na Eleasar na Itamar, bai ol i kam. Na yu mas kisim ol namel long ol Israel, na mekim ol i kamap pris bilong mi. \v 2 Na wokim gutpela klos pris bilong Aron bilong bilasim em na mekim em i kamap narakain bai em i gat nem long ai bilong ol Israel. \v 3 Orait singautim ol man mi bin givim save long ol long wokim klos na ol arapela kain samting, na tokim ol long wokim klos pris, bilong Aron i ken putim long taim em i kamap pris na mekim wok bilong mi. \v 4 Na tokim ol long samapim wanpela liklik hap laplap i gat bilas bilong pasim long bros. Na ol i mas samapim wanpela laplap i gat bilas long en na wanpela longpela klos na wanpela siot i gat bilas bilong en na wanpela laplap bilong raunim long het na wanpela let. Ol i mas wokim ol dispela klos pris bilong Aron na ol pikinini man bilong en tu, bai ol i ken mekim wok bilong mi olsem pris. \v 5 Ol wokman i mas kisim blupela na retpela tret ol i wokim long gras bilong sipsip na tret gol na gutpela laplap bilong wokim ol dispela klos. \p \v 6 “Na ol i mas kisim blupela na retpela tret ol i wokim long gras bilong sipsip na tret gol na samapim long gutpela laplap bilong bilasim. \v 7 Na ol i mas samapim tupela let long antap bilong dispela laplap, bilong holim laplap, na let bai i go antap long sol na i go inap long hap laplap long baksait. \v 8 Na ol i mas kisim blupela na retpela tret ol i wokim long gras bilong sipsip na gutpela hap laplap, na wokim paspas olsem let. Na ol i mas pasim dispela let long arere bilong laplap na bai i stap olsem hap bilong dispela laplap yet. \v 9 Na kisim tupela ston ol i kolim kanilian na putim nem bilong ol 12-pela pikinini man bilong Jekop long en. \v 10 Putim nem bilong namba wan pikinini pastaim i go inap long namba 12 pikinini. Ol i mas putim 6-pela nem long namba wan ston na 6-pela long namba 2 ston. \v 11 Yu mas givim wok long wanpela man i save pinis long katim tok long ston, na em i mas putim nem bilong ol pikinini man bilong Jekop long dispela tupela ston. Na yupela i mas kisim gol na wokim tupela liklik bilas bilong holim strong dispela tupela ston. \v 12 Na pasim dispela tupela ston long tupela let i stap long sol na tupela bai i stap olsem mak bilong ol 12-pela lain bilong Israel. Olsem na Aron bai i karim nem bilong ol long sol bilong en na bai mi Bikpela, mi ken lukim na tingim ol manmeri bilong mi oltaim. \v 13 Ol i mas wokim tupela liklik bilas long gol \v 14 na tupela sen long gutpela gol. Ol i mas wokim gol olsem liklik waia na wokim sen long pasin bilong wokim baklain, na pasim dispela tupela sen long bilas gol.” \s1 Ol i mas wokim liklik laplap bilong bros bilong hetpris \r (Kisim Bek 39.8-21) \p \v 15 Bikpela i tok moa olsem, “Yupela i mas wokim wanpela liklik laplap bilong pasim long bros bilong hetpris. Dispela em i samting bilong kisim save long laik bilong God. Yupela i mas kisim wankain samting olsem ol i bin wokim bilong laplap bilong hetpris na wokim dispela liklik laplap long en na putim wankain bilas long en. \v 16 Na yupela i mas mekim longpela bilong dispela liklik laplap inap 44 sentimita na bikpela bilong en inap 22 sentimita. Na brukim gut long namel bai i kamap olsem bikpela poket, na bai olgeta hapsait bilong en i gat wankain mak tasol. \v 17-20 Na yupela i mas pasim 4-pela lain ston i dia tumas long dispela laplap. Long namba wan lain pasim ol ston ol i kolim rubi na topas na ganet. Na long namba 2 lain pasim ston emeral na sapaia na daimon. Na long namba 3 lain pasim ston terkois na aget na ametis. Na long namba 4 lain pasim ston beril na kanilian na jaspa. Na yupela i mas pasim olgeta wan wan ston long liklik bilas gol na bihain pasim ol ston long laplap. \v 21 Long olgeta dispela 12-pela ston wan wan yupela i mas raitim nem bilong wanpela wanpela pikinini man bilong Jekop, bilong makim olgeta lain bilong yupela. \p \v 22 “Na yupela i mas kisim gutpela gol na wokim tupela sen long pasin bilong wokim baklain, bilong holim laplap bilong bros. \v 23 Na wokim tupela ring gol na pasim wanpela wanpela long tupela kona long antap bilong laplap bilong bros, \v 24 na pasim tupela sen gol long dispela tupela ring. \v 25 Na yupela i mas pasim arapela arere bilong tupela sen gol long tupela bilas gol na pasim bilas gol long let i holim laplap bilong hetpris. \v 26 Orait na yupela i mas wokim tupela moa ring gol na pasim long kona daunbilo bilong laplap bilong bros long baksait bilong en klostu long laplap. \v 27 Na yupela i mas wokim tupela ring gol moa na pasim tupela long let i holim laplap, klostu long dispela naispela let paspas i raunim bel. \v 28 Na kisim blupela string na pasim tupela ring bilong laplap bilong bros long tupela ring bilong bikpela laplap, olsem bai laplap bilong bros i ken pas strong long let paspas na bai laplap bilong bros i no ken lus. \p \v 29 “Olsem na taim Aron i go insait long Rum Tambu, em i mas kisim dispela liklik laplap i gat nem bilong olgeta lain bilong Israel na pasim long bros. Olsem na bai mi Bikpela, mi ken lukim na tingim ol manmeri bilong mi oltaim. \v 30 Na \x - \xo 28.30 \xt Nam 27.21, Lo 33.8, Esr 2.63, Neh 7.65\x* putim dispela tupela ston bilong kisim save long laik bilong God insait long poket bilong laplap bilong bros, na taim Aron i go insait long dispela Rum Tambu mi Bikpela, mi stap long en, em i ken karim dispela tupela ston i go wantaim. Oltaim em i mas pasim dispela liklik laplap bilong bros na i kam, bai em i ken kisim save long wanem samting mi Bikpela, mi laik ol Israel i mekim.” \s1 Ol i mas wokim ol arapela klos bilong ol pris \r (Kisim Bek 39.22-31) \p \v 31 Bikpela i tok moa olsem, “Dispela longpela klos bilong pasim wantaim laplap, em yupela i mas wokim long blupela tret ol i wokim long gras bilong sipsip tasol. \v 32 Yupela i mas wokim hul long dispela klos, bilong pris i ken putim het long en. Na raunim wanpela liklik hap laplap long dispela hul na samapim olsem yupela i save samapim hul long klos pait, bai arere bilong hul i kamap strong na hul i no ken bruk i go bikpela. \v 33-34 Na kisim blupela na retpela tret ol i wokim long gras bilong sipsip na samapim sampela samting olsem pikinini bilong diwai pomigranet. Samapim ol long arere daunbilo bilong klos bilong pris na samapim wan wan belo gol namel namel long ol pomigranet bai ol i hangamap i stap. \v 35 Na Aron i mas putim dispela klos na mekim wok pris. Na taim em i kam klostu long mi long Rum Tambu na taim em i go ausait gen, bai ol manmeri i ken harim krai bilong ol belo. Sapos em i no mekim olsem, orait em bai i dai. \p \v 36 “Na yupela i mas kisim wanpela hap gutpela gol na wokim wanpela medal na raitim tok long en olsem, ‘Em i bilong Bikpela.’ \v 37 Na kisim blupela string na pasim dispela gol long laplap bilong het na bai i stap antap long pes bilong hetpris. \v 38 Oltaim Aron i mas putim dispela laplap i gat dispela medal long het bilong em. Olsem bai mi Bikpela, mi inap kisim ol ofa ol Israel i givim long mi. Na sapos ol i popaia long sampela pasin bilong mekim ofa, maski, Aron bai i karim asua bilong rong bilong ol. \p \v 39 “Yupela i mas kisim gutpela tret na lumim siot. Na wokim laplap bilong het bilong Aron long gutpela laplap, na kisim hap laplap na wokim let olsem paspas na samapim ol gutpela bilas long en. \p \v 40 “Na yupela i mas wokim ol siot na ol let olsem paspas na ol laplap bilong het bilong ol pikinini man bilong Aron, bai ol i ken bilas gut tru na i gat nem long ai bilong ol manmeri. \v 41 Na Moses, yu mas putim ol dispela klos long brata bilong yu Aron na long ol pikinini man bilong en. Na kapsaitim wel bilong oliv long ol, bilong makim ol i kamap pris na bai ol i ken mekim wok bilong mi. \v 42 Na samapim sotpela trausis bilong ol long gutpela laplap bai sem bilong ol i no ken kamap ples klia. \v 43 Na Aron wantaim ol pikinini man bilong en i mas putim kain trausis olsem taim ol i go klostu long alta bilong mekim wok pris insait long Rum Tambu o long arapela taim ol i go insait long haus sel bilong mi. Sapos ol i no mekim olsem bai ol i gat asua na bai mi kilim ol i dai. Oltaim oltaim Aron na ol tumbuna pikinini bilong en ol i kamap bihain, ol i mas bihainim dispela lo.” \c 29 \s1 Pasin bilong makim ol pris \r (Wok Pris 8.1-36) \p \v 1 Bikpela i skruim tok olsem, “Nau mi laik tokim yu long ol samting yu mas mekim long Aron wantaim ol pikinini man bilong en bilong makim ol i kamap pris bilong mi. Kisim wanpela bulmakau man na tupela sipsip man i no gat sua samting i bagarapim bodi bilong ol. \v 2 Na kisim sampela plaua bilong wit i nambawan tru. Yu no ken putim yis long plaua. Na kisim sampela plaua na wokim bret na kisim sampela plaua na tanim wantaim wel bilong diwai oliv na wokim bret. Na kisim sampela plaua na wokim sampela bisket na penim wel bilong oliv long ol. \v 3 Na putim ol dispela bret na bisket long wanpela basket na givim long mi taim yu ofaim dispela bulmakau man na tupela sipsip man. \p \v 4 “Na bringim Aron wantaim ol pikinini man bilong en i kam long dua bilong haus sel bilong mi na wasim ol. \v 5 Yu wasim ol pinis, orait putim dispela ol klos pris long Aron. Putim siot na longpela klos na laplap na liklik laplap bilong bros na pasim let long em. \v 6 Na raunim laplap long het bilong en na kisim dispela medal gol i gat tok, ‘Em i bilong Bikpela,’ na pasim long laplap bilong het. \v 7 Na kisim wel bilong makim man i kamap pris na kapsaitim long het bilong en bilong makim em. \p \v 8 “Yu makim Aron pinis, orait bringim ol pikinini man bilong en na putim siot long ol, \v 9 na putim let raun long bel bilong ol na pasim laplap long het bilong ol. Yu mas mekim olsem bilong makim Aron na ol pikinini man bilong en, na bai ol i kamap pris. Na ol dispela man na ol lain tumbuna pikinini man bilong ol bai i mekim wok pris oltaim. \p \v 10 “Na yu mas bringim dispela bulmakau bilong ofa i kam klostu long dua bilong haus sel na Aron wantaim ol pikinini bilong en i mas putim han bilong ol long het bilong en. \v 11 Na long ai bilong mi yu mas kilim dispela bulmakau klostu long dua bilong haus sel. \v 12 Kisim sampela blut bilong bulmakau long pinga bilong yu na putim long ol kom bilong alta. Na kisim olgeta blut i stap yet na kapsaitim long hap daunbilo bilong alta. \v 13 Orait bihain kisim olgeta gris bilong bel na gutpela hap bilong namba wan lewa na tupela liklik namba 2 lewa wantaim gris i stap long en na kukim olgeta long alta olsem ofa bilong mi. \v 14 Tasol kisim mit bilong bulmakau wantaim skin na pekpek i stap insait long bel bilong en, na karim i go kukim ausait long kem. Dispela bulmakau em i ofa bilong rausim sin. \p \v 15 “Na yu mas kisim namba wan sipsip man bilong ofa. Na Aron wantaim ol pikinini man bilong en i mas putim han long het bilong sipsip. \v 16 Orait kilim dispela sipsip na kisim blut bilong en na tromoi long 4-pela sait bilong alta. \v 17 Na yu mas katim katim dispela sipsip na wasim tupela lek na ol rop samting bilong bel bilong en na putim olgeta hap antap long het bilong sipsip. \v 18 Na \x - \xo 29.18 \xt Ef 5.2, Fl 4.18\x* kukim olgeta long alta olsem ofa. Na mi Bikpela, bai mi amamas long gutpela smel bilong dispela ofa bilong paia i kukim olgeta. \p \v 19 “Na yu mas kisim namba 2 sipsip na Aron wantaim ol pikinini man bilong en i mas putim han antap long het bilong sipsip. \v 20 Orait yu mas kilim dispela sipsip na kisim liklik hap blut bilong en na putim long hap daunbilo bilong yau i stap long han sut bilong Aron na bilong ol pikinini man bilong en, na putim blut long bikpela pinga bilong han sut na long bikpela pinga bilong lek long han sut bilong ol. Na kisim olgeta blut i stap yet na tromoi long 4-pela sait bilong alta. \v 21 Bihain yu mas kisim sampela blut i stap long sait bilong alta na hap wel bilong makim pris na tromoi long Aron na long klos bilong en na long ol pikinini man bilong en na long ol klos bilong ol. Yu mekim olsem, orait Aron wantaim ol pikinini man bilong en na ol klos bilong ol tu, bai olgeta i bilong mi wanpela tasol. \p \v 22 “Na yu mas katim na kisim olgeta gris bilong dispela namba 2 sipsip ol i kisim bilong mekim ofa bilong makim ol pris. Kisim patpela tel na gris i karamapim ol rop samting bilong bel na kisim gutpela hap bilong lewa na tupela namba 2 lewa wantaim gris i stap long tupela, na mit bilong lek i stap long han sut. \v 23 Na long basket i gat bret i no gat yis ol i bin ofaim long mi, yu mas kisim wanpela wanpela bilong olkain bret, wanpela ol i kukim wantaim wel bilong oliv na narapela ol i no bin kukim wantaim wel bilong oliv na wanpela bisket. \v 24 Orait givim ol dispela mit na bret long Aron wantaim ol pikinini man bilong en na bai ol i ken holim dispela ofa na mekim i go i kam long ai bilong mi. \v 25 Na kisim ol dispela kaikai i stap long han bilong ol na kukim long alta antap long ofa bilong paia i kukim olgeta. Na bai mi Bikpela, mi laikim tumas smel bilong dispela ofa. \p \v 26 “Na yu mas kisim bros bilong dispela namba 2 sipsip na holim long han na mekim i go i kam long ai bilong mi. Na yu ken kaikai dispela hap abus. \v 27 Taim yupela i laik mekim man i kamap pris, yupela i mas kisim bros na mit bilong lek bilong sipsip yu bai ofaim bilong makim pris, na holim long han na mekim i go i kam long ai bilong mi. Na bihain yupela i mas givim dispela mit long ol pris. \v 28 Olgeta taim ol Israel i givim dispela abus olsem ofa bilong kamap wanbel, ol i mas kisim bros na mit bilong lek i stap long han sut, na givim long ol pris. Ol Israel i mas givim kain presen olsem long mi, Bikpela. \p \v 29 “Bihain long Aron i dai pinis, ol i mas givim klos pris bilong en long ol pikinini man bilong en. Na ol man bilong lain bilong Aron i kisim namba bilong wok pris, ol i ken putim dispela klos. \v 30 Taim wanpela man bilong lain bilong Aron i laik kisim ples bilong Aron olsem hetpris, em i mas putim ol dispela klos inap long 7-pela de. Na long dispela 7-pela de em i mas i go insait long haus sel bilong mi bilong mekim wok insait long Rum Tambu. \p \v 31 “Long taim yu makim Aron wantaim ol pikinini man bilong en, yu mas kisim mit bilong dispela sipsip yu bin ofaim, na putim long sospen na kukim insait long banis i raunim haus sel bilong mi. \v 32 Na ol pris i mas kisim dispela mit wantaim bret i stap yet long basket, na kaikai long dua bilong haus sel bilong mi. \v 33 Ol i mas kaikai dispela kaikai ol i bin ofaim bilong rausim sin bilong ol yet, long taim bilong makim ol i kamap pris. Ol pris tasol inap kaikai, na ol manmeri nogat. I tambu tru long ol. \v 34 Na sapos sampela mit na bret i stap yet inap long moningtaim, orait ol i no ken kaikai. Dispela mit i tambu, olsem na ol i mas kukim long paia na larim paia i pinisim olgeta. \p \v 35 “Yu mas mekim dispela wok bilong makim Aron wantaim ol pikinini man bilong en i kamap pris, inap long 7-pela de stret olsem mi bin tokim yu. \v 36 Long olgeta de yu mas ofaim wanpela bulmakau olsem ofa bilong rausim sin. Na dispela ofa bai i mekim alta i kamap klin long ai bilong mi. Na kapsaitim wel bilong oliv long alta bilong makim alta i samting bilong mi tasol. \v 37 Yu mas mekim olsem long dispela alta inap long 7-pela de. Na bai alta i bilong mi olgeta na i tambu tru. Na sapos wanpela man i holim o wanpela samting i pas long en, bai em i kamap tambu tu.” \s1 Pasin bilong mekim ofa bilong olgeta de \r (Namba 28.1-8) \p \v 38 Bikpela i tok moa olsem, “Olgeta de yupela i mas kisim tupela pikinini sipsip i gat wanpela krismas, na ofaim long alta. \v 39 Ofaim wanpela sipsip long moning na narapela long apinun tru. \v 40 Na kisim wanpela kilogram plaua ol i wokim long wit na tanim wantaim wan lita wel bilong oliv na ofaim wantaim dispela namba wan sipsip. Na tu yupela i mas kapsaitim wanpela lita wain olsem ofa. \v 41 Na yupela i mas ofaim namba 2 sipsip long apinun. Kisim wankain hap plaua na wel bilong oliv na wain na mekim wankain ofa olsem ofa bilong moningtaim. Dispela ofa bilong kaikai yupela i kukim long paia na givim long mi Bikpela, mi save laikim tumas gutpela smel bilong en. \v 42 Dispela ofa bilong paia i kukim olgeta, yupela i mas ofaim oltaim i kamap bihain, long dua bilong haus sel bilong mi long olgeta de, na bai mi lukim. Na bai mi bungim yupela manmeri bilong mi long dispela ples na toktok wantaim yu. \v 43 Na bikpela lait bilong mi bai i kamap long haus sel na mekim dispela hap i stap ples bilong mi yet na i tambu long ol manmeri. \v 44 Na bai mi makim haus sel na alta olsem tupela samting bilong mi stret. Na bai mi makim Aron wantaim ol pikinini man bilong en bilong mekim wok bilong mi olsem pris. \v 45 Na bai mi stap namel long yupela ol Israel na bai mi stap God bilong yupela. \v 46 Na bai yupela i ken save gut mi tasol mi Bikpela, mi God bilong yupela, na mi tasol i bin kisim yupela long Isip na bringim yupela i kam. Olsem na mi ken i stap namel long yupela. Mi yet mi God, Bikpela bilong yupela.” \c 30 \s1 Ol i mas wokim alta bilong smok i gat gutpela smel \r (Kisim Bek 37.25-28) \p \v 1 Na God i tok moa olsem, “Yupela i mas kisim diwai akas na wokim wanpela alta bilong kukim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel. \v 2 Longpela bilong dispela alta i mas 45 sentimita na bikpela bilong en inap 45 sentimita na antap bilong en inap 90 sentimita. Na yupela i mas sapim 4-pela samting olsem kom bilong bulmakau long ol wan wan kona antap long alta. \v 3 Na karamapim ol 4-pela sait na antap bilong en na ol kom bilong en long gutpela gol na pasim longpela hap gol i raunim arere bilong alta. \v 4 Na wokim tupela ring gol na pasim wanpela long wanpela sait na wanpela long narapela sait bilong putim diwai bilong karim dispela alta. Pasim dispela tupela ring daunbilo klostu long dispela gol yupela i bin pasim long arere. \v 5 Na kisim tupela hap diwai akas na sapim bilong karim alta na karamapim tupela long gol. \v 6 Orait putim dispela alta ausait long bikpela laplap i haitim Bokis Kontrak, klostu long ples bilong lusim sin i stap antap long Bokis. Na long dispela ples bilong lusim sin bai mi bungim yupela. \p \v 7 “Long olgeta moningtaim Aron bai i kam bilong stretim ol lam, na long dispela taim em i mas kukim sampela switpela paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel long dispela alta. \v 8 Na em i mas mekim olsem tasol long taim em i kam bilong stretim lam long apinun. Yupela i mas mekim dispela ofa long mi, Bikpela long olgeta taim bihain. \v 9 Yupela i no ken ofaim ol dispela samting long dispela alta. Yupela i no ken ofaim abus na wit na wain na ol kain kain paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel, em mi tambuim long yupela. \v 10 Wanpela taim long olgeta yia\f + \fr 30.10 \ft Dispela wanpela taim long olgeta yia, em Bikpela De Bilong God I Rausim Sin Bilong Ol Manmeri. Lukim Wok Pris 16.\f* Aron i mas mekim wok bilong mekim dispela alta i kamap klin long ai bilong mi. Bilong mekim olsem em i mas kisim hap blut bilong abus yupela i ofaim bilong rausim sin, na putim long ol kom bilong alta. Yupela i mas mekim dispela long olgeta yia. Olsem na dispela alta bai i tambu tru. Em i bilong mi, Bikpela tasol.” \s1 Pasin bilong kisim takis mani bilong haus sel bilong Bikpela \p \v 11 Bihain Bikpela i tokim Moses olsem, \v 12 “Taim yu kisim nem bilong ol man bilong Israel na raitim long buk, olgeta wan wan man i mas givim sampela mani long mi. Sapos nogat, bai bikpela sik nogut i kamap na bagarapim ol long dispela taim. \v 13 Olgeta \x - \xo 30.13 \xt Kis 38.25-26, Mt 17.24\x* man ol i bin kisim nem bilong ol, ol i mas givim mani silva inap 5 kina olsem ofa bilong mi. \v 14 Ol bai i kisim nem bilong olgeta man i gat 20 krismas na i go antap, na olgeta i mas givim dispela mani long mi. \p \v 15 “Maniman i no ken givim planti na rabisman i no ken givim liklik. Olgeta i mas givim 5 kina long mi, bilong baim sin bilong ol na bai ol i no ken i dai. \v 16 Dispela mani i bilong lukautim haus sel bilong mi. Bai mi lukim dispela mani na bai mi tingting long ol na lukautim ol.” \s1 Ol pris i mas wasim hanlek bilong ol \p \v 17 Na Bikpela i tokim Moses olsem, \v 18 “Yupela \x - \xo 30.18 \xt Kis 38.8\x* i mas kisim sampela bras na wokim wanpela dis na wanpela tebol bilong putim dis long en. Na putim long graun namel long alta na haus na pulimapim wara long dis. \v 19 Na Aron wantaim ol pikinini man bilong en i ken wasim hanlek bilong ol long en. \v 20 Sapos ol i laik i go insait long haus sel bilong mi o long alta bilong mekim ol ofa, ol i mas wasim hanlek pastaim na bai mi no ken kilim ol i dai. \v 21 Tru tumas, ol i mas wasim hanlek na bai ol i no ken i dai. Ol yet wantaim ol lain pikinini man bilong ol i kamap bihain, ol i mas bihainim dispela lo oltaim.” \s1 Pasin bilong wokim wel bilong makim ol pris \p \v 22 Na \x - \xo 30.22 \xt Kis 37.29\x* Bikpela i tok moa long Moses olsem, \v 23 “Yu mas kisim ol gutpela gutpela kain samting i gat gutpela smel tumas. Pastaim kisim sanda mea, hevi bilong en inap 6 kilogram. Na kisim sampela paura sinamon i gat gutpela smel, hevi bilong en inap 3 kilogram, na kisim dispela kain pitpit i gat gutpela smel, hevi bilong en 3 kilogram. \v 24 Na kisim sampela paura ol i wokim long skin bilong diwai kasia, hevi bilong en inap 6 kilogram. Na kapsaitim 4 lita wel bilong oliv long ol dispela samting \v 25 na tanim gut bai i kamap olsem sanda. Dispela samting bai i stap wel bilong makim ol samting bilong mi. \p \v 26 “Na yu mas kisim dispela wel na kapsaitim liklik long haus sel bilong mi, na long Bokis Kontrak, \v 27 na long tebol wantaim ol samting bilong en, na long stik lam wantaim ol lam samting bilong en, na long alta bilong smok i gat gutpela smel, \v 28 na long alta bilong ofa bilong paia i kukim olgeta, wantaim ol samting bilong en, na long dis bilong waswas wantaim tebol bilong en. \v 29 Yu mas makim ol dispela samting olsem samting bilong mi stret na bai i tambu tru long ol manmeri. Sapos wanpela man o meri o wanpela samting i pas long en bai em tu i kamap tambu. \p \v 30 “Orait bihain kisim dispela wel na kapsaitim liklik long Aron na ol pikinini man bilong en na makim ol i kamap pris bilong mekim wok bilong mi. \v 31 Na yu mas tokim ol manmeri bilong Israel olsem, ‘Yupela wantaim ol lain i kamap bihain bihain, yupela i mas kisim dispela wel bilong makim ol samting bilong mi yet. \v 32 Yupela i no ken kapsaitim long ol man nating. Na yupela i no ken wokim wankain wel bilong yupela yet. Em i samting bilong God tasol na i tambu long yupela. \v 33 Sapos wanpela man i wokim kain wel olsem o i kapsaitim sampela long man nating, bai dispela man i no inap i stap insait long lain manmeri bilong God.’” \s1 Pasin bilong wokim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel \p \v 34 Orait Bikpela i tok moa long Moses olsem, “Yupela i mas kisim sampela kain paura i gat gutpela smel, bilong wokim paura bilong smok smel. Ol dispela paura i mas inap wankain skel tasol. Kisim paura mea na paura ol i wokim long dispela samting olsem lalai na kisim strongpela blut bilong plaua galbanum na paura ol i save wokim long blut bilong diwai balsam. \v 35 Kisim ol dispela samting na tanim gut bilong wokim paura bilong smok smel. Na putim liklik hap sol bilong mekim paura i kamap gutpela na i tambu. \v 36 Paitim gut sampela hap bilong dispela samting bai i kamap paura tru, na kisim i go insait long haus sel long ai bilong mi na putim klostu long Bokis Kontrak. Dispela paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel, em i tambu tru. \v 37 Na yupela i no ken wokim kain paura olsem bilong yupela yet. Em i samting bilong mi Bikpela tasol, na i tambu long yupela. \v 38 Sapos wanpela man i wokim wankain samting bilong putim olsem sanda, bai em i no inap i stap insait long lain manmeri bilong mi.” \c 31 \s1 Bikpela i makim ol man bilong wokim ol samting bilong haus sel \r (Kisim Bek 35.30—36.1) \p \v 1 Na Bikpela i tokim Moses olsem, \v 2 “Harim, mi makim pinis Besalel, pikinini man bilong Uri na tumbuna pikinini bilong Hur bilong lain bilong Juda, \v 3-4 na mi givim em strong bilong spirit bilong mi. Na mi givim em gutpela save na tingting bilong wokim olkain gutpela gutpela samting long gol na silva na bras. \v 5 Na mi givim em save bilong katim na sapim ol ston i dia tumas na bilong katim na sapim olkain makmak long plang na diwai, na bilong mekim olgeta arapela kain wok bilong bilasim haus sel. \v 6 Na tu mi makim pinis Oholiap, pikinini man bilong Ahisamak bilong lain bilong Dan, na bai em i ken wok wantaim Besalel. Na mi bin givim bikpela save long ol arapela man, na bai ol inap wokim olgeta samting mi bin tokim yupela long wokim. \v 7 Ol i mas wokim haus sel bilong mi na Bokis Bilong Kontrak na ai bilong en i olsem ples bilong lusim sin, na olgeta samting bilong haus sel. \v 8 Na ol i mas wokim tebol wantaim ol samting bilong en, na stik lam wantaim ol lam samting bilong en. Ol i mas wokim stik lam long gutpela gol tasol. Na ol i mas wokim alta bilong smok i gat gutpela smel. \v 9 Na ol i mas wokim alta bilong ofa bilong paia i kukim olgeta, na wokim ol samting bilong en, na wokim dis bilong wasim han na lek na wokim tebol bilong putim dis long en. \v 10 Na ol i mas samapim ol gutpela klos tru bilong Aron wantaim ol pikinini man bilong en i ken putim bilong mekim wok pris. \v 11 Na ol i mas wokim wel bilong makim ol samting bilong mi na paura i gat gutpela smel bilong kukim long Rum Tambu. Ol i mas wokim ol dispela samting wankain olsem mi bin tokim yu.” \s1 De bilong malolo, em de Sabat \p \v 12 Orait Bikpela i tokim Moses \v 13 long \x - \xo 31.13 \xt Ese 20.12, 20.20\x* tokim ol manmeri bilong Israel olsem, “De Sabat em i de bilong malolo, olsem na yupela i mas malolo oltaim long de Sabat. De Sabat em i olsem wanpela mak mi givim yupela bilong nau na olgeta taim bihain. Olsem bai yupela i ken save mi Bikpela, mi mekim yupela i kamap ol manmeri bilong mi yet. \v 14 Dispela de bilong malolo em i de bilong mi Bikpela, olsem na yupela i mas malolo long en. Sapos wanpela man i wok long dispela de, em i sakim lo bilong mi, olsem na yupela i mas kilim em i dai. \v 15 Long \x - \xo 31.15 \xt Kis 20.8-11, 23.12, 34.21, 35.2, Wkp 23.3, Lo 5.12-14\x* olgeta wik yupela i gat 6-pela de bilong mekim wok, tasol de namba 7 em i de bilong mi yet, na em i bikpela de bilong malolo. Yupela i mas kilim i dai olgeta man i mekim wok long dispela de. \v 16 Yupela Israel i mas malolo long dispela de, long wanem, em i wanpela kontrak i stap oltaim, yupela i bin promis long bihainim. \v 17 Dispela \x - \xo 31.17 \xt Kis 20.11\x* de i olsem mak bilong kontrak namel long mi na yupela Israel na bai em i stap oltaim oltaim. Long wanem, mi Bikpela, mi bin wokim graun na skai long 6-pela de na long de namba 7 mi bin lusim olgeta wok na mi malolo.” \p \v 18 Taim God i tok pinis long Moses long maunten Sainai, em i givim Moses tupela hap ston God yet i bin raitim lo long en. \ms1 Ol Israel i givim baksait long God // na bihain ol i kam bek gen long em \s2 (Sapta 32-34) \c 32 \s1 Ol manmeri i wokim pikinini bulmakau long gol \r (Lo 9.6-29) \p \v 1 Moses \x - \xo 32.1 \xt Ap 7.40\x* i stap longpela taim long maunten na em i no kam daun kwik. Olsem na ol manmeri i go bung long Aron na tokim em olsem, “Mipela i no save wanem samting i bin kamap long Moses, dispela man i bin kisim yumi long Isip na bringim yumi i kam. Olsem na yu mas wokim wanpela god bai i go paslain long mipela na bringim mipela long rot.” \p \v 2 Orait Aron i tokim ol, “Rausim ol bilas gol i stap long yau bilong ol meri na pikinini bilong yupela na bringim i kam long mi.” \v 3 Aron i tok olsem, orait ol manmeri i rausim ol ring gol long yau bilong ol na kisim i kam long em. \v 4 Na \x - \xo 32.4 \xt 1 Kin 12.28, Ap 7.41\x* em i kisim ol dispela bilas gol bilong yau na i kukim na i kamap olsem wara. Na em i kapsaitim long wanpela hul long graun ol i bin wokim olsem mak bilong bulmakau na em i wokim bulmakau. Na em i kisim naip na stretim gut. Bihain ol manmeri i tok, “Harim. Dispela em i god bilong yumi. Em i bin kisim yumi long Isip na bringim yumi i kam.” \p \v 5 Aron i lukim dispela na em i wokim wanpela alta klostu long bulmakau. Na em i tok, “Tumora bai yumi mekim bikpela kaikai bilong givim biknem long Bikpela.” \v 6 Orait \x - \xo 32.6 \xt 1 Ko 10.7\x* long moningtaim tru long de bihain, ol manmeri i bringim ol animal bilong kukim long paia bilong mekim ofa. Na tu ol i bringim ol animal bilong mekim ofa bilong kamap wanbel. Na ol i sindaun long kaikai na dring, na bihain ol man i go pilai long ol meri. \p \v 7 Na Bikpela i tokim Moses olsem, “Yu go daun hariap. Ol manmeri yu bin kisim i kam long Isip ol i mekim planti pasin nogut. \v 8 Kwiktaim tru ol i lusim rot mi bin tokim ol long bihainim, na ol i wokim pikinini bulmakau long gol na ol i lotuim em na mekim ofa long em. Na ol i tok, ‘Harim, dispela em i god bilong yumi. Em i bin kisim yumi long Isip na bringim yumi i kam.’ \v 9 Na mi God, mi save long ol dispela manmeri. Ol i manmeri bilong bikhet tru. \v 10 Mi belhat tru long ol na bai mi bagarapim ol. Na yu no ken pasim mi, nogat tru. Na bihain bai mi mekim yu wantaim ol lain pikinini bilong yu yet i senisim ol na i kamap bikpela lain manmeri.” \p \v 11 Tasol \x - \xo 32.11 \xt Nam 14.13-19\x* Moses i beten strong long God, Bikpela bilong en olsem, “Bikpela, nogut yu larim belhat bilong yu i bagarapim ol manmeri bilong yu. Yu bin kisim bek dispela ol manmeri long Isip long bikpela strong bilong yu. \v 12 Sapos yu mekim olsem long ol, bai ol Isip i tok, ‘God i tingting nogut long ol manmeri bilong en. Olsem na em i kisim ol long Isip na bringim ol i kam bilong bagarapim ol nogut tru long ples maunten na kilim olgeta i dai.’ Tasol Bikpela, maski. Mobeta yu lusim belhat bilong yu na senisim tingting bilong yu, na bai yu no ken bagarapim ol manmeri bilong yu. \v 13 Yu \x - \xo 32.13 \xt Stt 17.8, 22.16-17\x* mas tingting long ol wokman bilong yu, Abraham na Aisak na Jekop. Na tingting long dispela promis yu mekim long ol. Yu bin mekim strongpela promis olsem, ‘Mi tok tru olgeta, bai mi givim yupela planti tumbuna pikinini inap olsem ol sta. Na dispela graun mi promis pinis long givim yupela, bai mi givim long dispela ol tumbuna bilong yupela. Na bai ol i stap long dispela graun oltaim.’” \v 14 Moses i prea olsem, na Bikpela i senisim tingting bilong en na i no salim bikpela bagarap i kam long ol manmeri bilong en. \p \v 15 Orait Moses i kisim dispela tupela hap ston God i bin raitim lo long en na i lusim maunten na i go daun. God i raitim lo long tupela sait bilong dispela tupela ston.\fig Orait Moses i kisim dispela tupela hap ston na i lusim maunten na i kam daun.|alt="30" src="LO" size="col" ref="32.15" \fig* \v 16 God yet i bin wokim dispela tupela ston na katim ol tok bilong lo long tupela. \v 17 Josua i stap wantaim Moses na em i harim ol manmeri i singaut nabaut. Na em i tokim Moses olsem, “E, Moses. Mi harim nois bilong pait insait long kem.” \v 18 Tasol Moses i tok, “Nogat ya. Em i no singaut bilong ol man i winim pait. Na i no krai bilong ol man i lus long pait. Mi harim nek bilong singsing tasol.” \p \v 19 Moses i kam klostu long kem na i lukim bulmakau gol na ol manmeri i singsing i stap, orait em i belhat nogut tru. Na dispela tupela ston em i karim, em i tromoi long as bilong maunten na tupela i bruk nabaut. \v 20 Na Moses i kisim dispela bulmakau ol i bin wokim na i kukim long paia. Na em i brukim na wilwilim na i kamap olsem paura nating. Na em i tromoi dispela paura gol long wara. Tromoi nabaut pinis, orait Moses i mekim ol Israel i dringim dispela wara. \v 21 Na em i tokim Aron, “Ol manmeri i mekim wanem samting long yu na yu larim ol i mekim dispela pasin nogut tru?” \p \v 22 Orait Aron i bekim tok olsem, “Bikpela man, maski belhat long mi. Yu save pinis long ol dispela lain manmeri. Ol i strong tumas long mekim pasin nogut. \v 23 Na ol i tokim mi olsem, ‘Mipela i no save wanem samting i kamap long Moses, dispela man i bin kisim mipela long Isip na bringim mipela i kam. Olsem na yu mas wokim wanpela god bilong i go pas long mipela na bringim mipela long rot.’ \v 24 Mi harim tok bilong ol, na mi tokim ol manmeri i gat bilas gol long ol i mas rausim na givim mi. Orait ol i givim mi, na mi tromoi long paia. Na olaman, dispela pikinini bulmakau i kamap nating.” \p \v 25 Moses i save Aron i bin larim ol manmeri i mekim kain kain pasin nogut. Na em i ting, nogut ol birua bilong ol i lukim ol na i tok bilas na i lap nogut long ol. \v 26 Orait Moses i go sanap long dua bilong banis bilong kem na i singaut olsem, “Husat man i laik bihainim Bikpela, orait em i mas i kam long mi.” Orait na ol man bilong lain Livai i kam sanap klostu long em. \v 27 Na em i tokim ol olsem, “God, Bikpela bilong yumi Israel i tok, yupela olgeta i mas kisim bainat bilong yupela na go long olgeta hap bilong kem na kilim i dai ol man i bin bihainim giaman god, em ol brata na pren na ol man i stap klostu long yupela.” \v 28 Na ol Livai i mekim olsem Moses i tok. Na long dispela de tasol ol i kilim i dai samting olsem 3,000 man. \v 29 Na Moses i tokim ol Livai olsem, “Nau yupela i bin kilim i dai ol dispela man, maski ol i pikinini na brata bilong yupela. Olsem na long dispela pasin tasol yupela i kamap ol pris bilong Bikpela. Olsem na nau Bikpela bai i mekim gut long yupela.” \p \v 30 Long de bihain Moses i tokim ol manmeri, “Dispela sin yupela i bin mekim, em i nogut tru. Tasol nau bai mi go antap long maunten gen na kamap long Bikpela, na mi ken traim askim em long lusim sin bilong yupela.” \v 31 Orait Moses i go antap long maunten na i tokim Bikpela olsem, “Sori tumas. Ol dispela manmeri i mekim bikpela sin tru. Ol i wokim wanpela giaman god long gol na ol i lotu long em. \v 32 Tasol \x - \xo 32.32 \xt Sng 69.28, KTH 3.5\x* nau mi askim yu, sapos yu laik yu ken lusim sin bilong ol. Na sapos yu no laik, orait mi askim yu long rausim nem bilong mi wanpela tasol long dispela buk yu bin raitim nem bilong ol manmeri bilong yu long en.” \p \v 33 Tasol Bikpela i tokim Moses, “Nogat. Mi bai rausim nem bilong ol manmeri i bin mekim sin tasol. \v 34 Goan, yu go nau na kisim ol manmeri i go long dispela ples mi tokim yu long en. Harim. Ensel bilong mi bai i bringim yupela long rot. Tasol bihain bai mi kam na mekim save long ol manmeri i bin mekim sin.” \v 35 Orait na bihain Bikpela i salim wanpela bikpela sik nogut long ol manmeri long bekim rong bilong ol. Long wanem, ol i bin tok strong long Aron na em i wokim pikinini bulmakau long gol. \c 33 \s1 Bikpela i tokim ol Israel long lusim maunten Sainai \p \v 1 Na \x - \xo 33.1 \xt Stt 12.7, 26.3, 28.13\x* Bikpela i tokim Moses olsem, “Yu wantaim ol manmeri yu bin bringim i kam long Isip, yupela i mas lusim dispela ples na go long dispela graun mi bin promis long givim long yupela. Bipo mi bin tokim Abraham na Aisak na Jekop olsem, ‘Bai mi givim dispela hap graun long ol lain tumbuna bilong yupela.’ \v 2 Na bai mi salim wanpela ensel i go paslain long yupela na mi bai rausim ol Kenan na ol Amor na ol Hit na ol Peres na ol Hivi na ol Jebus. \v 3 Na bai yupela i go i stap long wanpela gutpela graun i gat planti gris na olkain gutpela gutpela kaikai i save kamap long en. Tasol mi yet mi no inap i go wantaim yupela, long wanem, yupela i manmeri bilong bikhet. Nogut mi go wantaim yupela na bai mi bagarapim yupela long rot.” \v 4 Moses i givim ol manmeri dispela strongpela tok bilong Bikpela na ol i bel hevi, na ol i no moa putim ol gutpela bilas. \p \v 5 Na Bikpela i tokim Moses long tokim ol Israel olsem, “Yupela i manmeri bilong bikhet tru. Sapos mi go wantaim yupela, bai mi bagarapim yupela. Maski sapos mi stap wantaim yupela sotpela taim tasol, bai mi bagarapim yupela olgeta. Orait harim, rausim olgeta ring gol samting long bodi bilong yupela na bai mi tingting gut long wanem pasin mi ken mekim long yupela.” \v 6 Olsem na taim ol i lusim maunten Sainai ol i no putim dispela bilas gen. \s1 God i save toktok wantaim Moses \p \v 7 Olgeta taim ol Israel i go i stap long wanpela hap na sanapim haus sel bilong ol, orait Moses i save kisim wanpela haus sel na sanapim longwe liklik ausait long kem. Na em i save kolim dispela haus sel olsem, “Haus sel bilong bung wantaim God.” Na husat i laik save long laik bilong Bikpela, em i save go long dispela haus sel. \v 8 Taim Moses i go long dispela haus sel bilong God, olgeta manmeri i stap long haus sel bilong ol yet ol i save kirap na sanap long dua bilong ol na lukim Moses i go insait. \v 9 Moses i go insait pinis, orait klaut i save kam na sanap klostu long dua bilong haus sel. Na Bikpela i stap insait long klaut na i toktok wantaim Moses. \v 10 Ol manmeri i save sanap long dua bilong haus sel bilong ol yet na i lukim klaut i stap klostu long dua bilong haus sel bilong God na ol i save daunim het na lotu long God. \v 11 Na Bikpela i save toktok wantaim Moses olsem man i save toktok wantaim pren bilong en. Tupela i toktok pinis na Moses i save kam bek long kem. Tasol yangpela wokman bilong Moses, em Josua, pikinini bilong Nun, em i save stap yet insait. Em i no save lusim haus sel bilong God. \s1 Moses i laik lukim pes bilong Bikpela \p \v 12 Moses i tokim Bikpela olsem, “Yu bin tokim mi long bringim ol dispela manmeri i go long graun bilong ol. Tasol yu no tokim mi long wanem man yu laik i go wantaim mi bilong helpim mi. Na yu bin tok, ‘Mi save gut long yu na mi laikim yu.’ \v 13 Sapos yu laikim mi, orait mi laik yu tokim mi long tingting bilong yu na bai mi ken save gut long yu na oltaim mi ken mekim pasin yu save laikim. Na tu mi laik yu tingim dispela lain manmeri yu makim pinis bilong yu yet.” \p \v 14 Na \x - \xo 33.14 \xt Lo 12.10, Ais 63.9\x* Bikpela i tok, “Mi bai go wantaim yu na givim bel isi long yu na larim yu i malolo.” \v 15 Orait Moses i tokim Bikpela gen, “Sapos yu yet i no laik i go wantaim mipela, orait yu no ken larim mipela i lusim dispela hap. \v 16 Sapos yu no i go wantaim mipela, olsem wanem bai ol arapela lain man inap save olsem yu laikim mi wantaim ol manmeri bilong yu? Tasol sapos yu go wantaim mipela, bai ol arapela lain pipel i ken save olsem, mipela i narakain manmeri tru.” \v 17 Orait Bikpela i tokim Moses, “Mi bai mekim olsem yu tok. Long wanem, mi laikim yu na mi save gut long yu.” \p \v 18 Na Moses i tokim Bikpela olsem, “Mi laik yu soim mi bikpela lait bilong pes bilong yu.” \v 19 Na \x - \xo 33.19 \xt Ro 9.15\x* Bikpela i bekim tok long Moses olsem, “Mi bai soim yu gutpela pasin bilong mi. Na bai mi autim nem bilong mi long yu olsem, Mi Bikpela. Harim. Sapos mi laik marimari long wanpela man, orait bai mi marimari long en. Na sapos mi laik sori long wanpela man, orait bai mi sori long en. \v 20 Tasol yu no inap lukim pes bilong mi, long wanem, sapos wanpela man i lukim pes bilong mi bai em i dai. \v 21 Lukim, i gat wanpela bikpela ston i stap klostu long mi. Na yu ken sanap antap long dispela ston. \v 22 Taim \x - \xo 33.22 \xt Ais 49.2, 51.16\x* bikpela lait bilong pes bilong mi i kam klostu long yu, mi bai putim yu insait long wanpela hul bilong ston na karamapim yu long han bilong mi inap mi go pinis. \v 23 Na bihain bai mi rausim han bilong mi na yu ken lukim baksait bilong mi tasol. Yu no inap lukim pes bilong mi.” \c 34 \s1 Namba 2 taim Moses i kisim lo \r (Lo 10.1-5) \p \v 1 Bihain \x - \xo 34.1 \xt Kis 31.18\x* Bikpela i tokim Moses olsem, “Yu mas katim na stretim gut tupela hap ston wankain olsem tupela ston yu bin tromoi na brukim. Na bai mi katim wankain tok tasol olsem bipo. \v 2 Yu mas redim dispela tupela ston na tumora long moning yu mas kam antap long maunten na bungim mi. \v 3 I no gat wanpela man i ken i kam wantaim yu. Mi no laik bai arapela man i kam i stap long dispela maunten. Olgeta i mas i stap daunbilo tasol. Na ol sipsip na bulmakau tu i no ken i kam kaikai gras klostu long maunten.” \v 4 Orait na Moses i katim tupela hap ston i wankain olsem bipo, na em i karim dispela tupela ston i go antap long maunten Sainai long moningtaim tru, olsem Bikpela i bin tokim em. \p \v 5 Na Bikpela i stap insait long klaut na i kam daun na i sanap wantaim Moses antap long maunten na i autim nem bilong em yet, Bikpela. \v 6 Em \x - \xo 34.6 \xt Kis 20.5-6, Nam 14.18, Lo 5.9-10, 7.9-10\x* i go klostu long Moses na i singaut olsem, “Mi Bikpela, mi Bikpela. Mi God na mi as bilong marimari na sori. Na mi no save belhat kwik. Mi save laikim tru olgeta manmeri, na mi save bihainim olgeta tok bilong mi. \v 7 Mi save laikim tumas planti tausen lain manmeri, olsem mi promis pinis, na mi save lusim ol kain kain sin na bikhetpasin bilong ol. Tasol mi save mekim save long ol man i gat asua. Na bai mi mekim save long ol pikinini bilong ol na ol tumbuna pikinini i kamap bihain inap long namba 3 na namba 4 lain.” \p \v 8 God i tok pinis na kwiktaim Moses i pundaun long graun na i lotu long God. \v 9 Na Moses i tok, “Bikpela, sapos yu laikim mi tru, orait mi laik yu go wantaim mipela. I tru, ol dispela manmeri i save bikhet, tasol mi laik bai yu lusim asua bilong olgeta pasin nogut na sin bilong mipela na kisim mipela olsem ol manmeri bilong yu stret.” \s1 God i mekim dispela kontrak gen wantaim ol manmeri \r (Kisim Bek 23.14-19 na Lo 7.1-5 na 16.1-17) \p \v 10 Na Bikpela i tokim Moses, “Nau mi laik mekim kontrak wantaim yupela Israel. Long ai bilong ol dispela manmeri bilong yu bai mi wokim ol bikpela mirakel mi no bin wokim long olgeta arapela lain manmeri bipo. Olgeta arapela pipel bai i lukim ol kain kain samting mi Bikpela, bai mi mekim bilong helpim yupela, na ol bai i tingting planti na guria. \v 11 Olsem na yupela i mas bihainim olgeta lo mi laik givim yupela nau. Mi bai i go paslain long yupela na rausim ol Amor na ol Kenan na ol Hit na ol Peres na ol Hivi na ol Jebus. \v 12 Na \x - \xo 34.12 \xt Kis 23.32-33\x* lukaut gut, yupela i no ken mekim kontrak wantaim ol manmeri bilong dispela kantri nau yupela i laik i go long en. Nogut ol i pulim yupela na yupela i pundaun na bagarap olgeta. \v 13 Nogat. \x - \xo 34.13 \xt Lo 16.21\x* Yupela i mas bagarapim ol samting bilong lotu bilong ol. Brukbrukim ol alta na ol pos ston na katim ol hap diwai i gat piksa bilong god meri Asera. \p \v 14 “Mi Bikpela, na yupela i mas lotu long mi wanpela tasol. Yupela i no ken lotu long ol giaman god. Long wanem, mi no inap larim wanpela giaman god i senisim mi. \v 15 Yupela i no ken mekim kontrak wantaim ol manmeri bilong dispela kantri. Ol i save lotuim ol giaman god. Na sapos yupela i mekim kontrak wantaim ol bai ol i askim yupela long bung wantaim ol na bai yupela i kaikai ol abus ol i ofaim long ol giaman god. \v 16 Na nogut ol yangpela man bilong yupela Israel i maritim ol yangpela meri bilong ol dispela arapela lain. Sapos yupela i mekim olsem, bai ol dispela meri i pulim man bilong ol na ol man i lusim mi na i lotu long ol giaman god. Long ai bilong mi dispela pasin i olsem pasin bilong pamuk nabaut. \p \v 17 “Yupela \x - \xo 34.17 \xt Kis 20.4, Wkp 19.4, Lo 5.8, 27.15\x* i no ken wokim ol giaman god long ain samting, na lotuim ol. I tambu tru. \p \v 18 “Yupela \x - \xo 34.18 \xt Kis 12.14-20, Wkp 23.6-8, Nam 28.16-25\x* i no ken lusim tingting long Ol Bikpela De Bilong Bret I No Gat Yis. Yupela i bin lusim Isip long mun Abip, olsem na long olgeta yia yupela i mas kaikai bret i no gat yis inap long 7-pela de long dispela mun, olsem mi bin tokim yupela. \p \v 19 “Olgeta \x - \xo 34.19 \xt Kis 13.2\x* namba wan pikinini man bilong yupela na bilong ol bulmakau sipsip samting bilong yupela i bilong mi tasol. \v 20 Tasol \x - \xo 34.20 \xt Kis 13.13\x* sapos yupela i laik baim bek ol namba wan pikinini bilong donki, orait yupela i mas ofaim wanpela pikinini sipsip. Na sapos yupela i no baim bek, orait yupela i mas brukim nek bilong donki. Na tu yupela i mas baim bek olgeta namba wan pikinini man bilong yupela yet. \p “Sapos yupela i laik kam lotu long mi, yupela i mas bringim wanpela ofa na i kam. \p \v 21 “Long \x - \xo 34.21 \xt Kis 20.9-10, 23.12, 31.15, 35.2, Wkp 23.3, Lo 5.13-14\x* olgeta wik yupela i gat 6-pela de tasol bilong mekim wok, tasol i tambu long mekim wok long de namba 7. Maski sapos i taim bilong brukim graun long gaden o taim bilong bungim kaikai i mau, yupela i no ken wok long dispela de. \p \v 22 “Yupela \x - \xo 34.22 \xt Wkp 23.15-21, 23.39-43, Nam 28.26-31\x* i mas tingim Bikpela De Bilong Amamas Long Kisim Kaikai Long Gaden, em dispela de bilong kisim namba wan hap wit i redi pinis long kisim. Na tu long mun yupela i save kisim ol pikinini bilong diwai i mau, yupela i mas tingim Ol Bikpela De Bilong I Stap Long Haus Win. \p \v 23 “Olsem na tripela taim long wanpela yia, olgeta man bilong yupela i mas i kam lotu long mi God, Bikpela bilong yupela Israel. \v 24 Bihain bai mi rausim ol lain manmeri i stap nau long graun bilong yupela na mekim mak bilong graun i go bikpela. Olsem na taim yupela i kam lotu long mi long dispela tripela taim long olgeta yia, bai i no gat birua i laik kisim graun bilong yupela. \p \v 25 “Yupela \x - \xo 34.25 \xt Kis 12.10\x* i no ken ofaim bret i gat yis taim yupela i ofaim wanpela abus long mi. Na sapos yupela i no kaikai olgeta hap abus bilong ofa yupela i bin kilim bilong dispela kaikai Bilong Tingim De mi God, mi Bin Larim yupela Israel I Stap Gut, orait yupela i no ken larim wanpela hap i stap inap long moningtaim. \p \v 26 “Long \x - \xo 34.26 \xt Lo 14.21, 26.2\x* olgeta yia yupela i mas kisim ol kaikai i mau paslain long gaden na bringim i kam long haus bilong mi Bikpela. \p “Yupela i no ken pulimapim susu bilong meme long sospen na kukim pikinini bilong dispela meme long en.” \p \v 27 Na Bikpela i tokim Moses olsem, “Yu mas raitim ol dispela tok long wanpela buk, long wanem, olgeta dispela tok i as bilong dispela kontrak mi mekim wantaim yu na ol Israel.” \v 28 Moses i stap wantaim Bikpela long maunten inap 40 de olgeta. Na em i no kaikai wanpela samting na i no dring wara. Nogat tru. Na Bikpela i raitim tok bilong kontrak long dispela tupela hap ston Moses i bin bringim. Dispela tok em ol Tenpela Lo bilong God. \s1 Moses i lusim maunten na i go daun \p \v 29 Taim \x - \xo 34.29 \xt 2 Ko 3.7-16\x* Moses i lusim maunten em i karim tupela hap ston i gat Tenpela Lo long en. Em i bin toktok wantaim Bikpela, olsem na pes bilong Moses i lait moa yet. Tasol em yet i no save long dispela samting. \v 30 Aron wantaim ol manmeri i lukim pes bilong Moses i lait na ol i pret na ol i no laik i go klostu long em. \v 31 Tasol Moses i singautim ol, na Aron wantaim ol hetman bilong Israel i go long em na Moses i toktok long ol. \v 32 Bihain, olgeta arapela Israel i go klostu na Moses i tokim olgeta wantaim long ol dispela lo Bikpela i bin givim em long maunten Sainai. \v 33 Moses i tokim ol pinis, orait em i kisim hap laplap na i haitim pes bilong en. \v 34 Tasol taim Moses i go insait long haus sel bilong toktok wantaim Bikpela, em i save rausim dispela hap laplap inap em i kam ausait gen. Em i kam ausait pinis, orait em i tokim ol manmeri long olgeta samting Bikpela i bin tokim em. \v 35 Na ol manmeri i lukim pes bilong Moses i lait. Moses i tokim ol pinis, orait em i save haitim pes inap long taim em i go bek bilong toktok gen wantaim Bikpela. \ms1 Ol i wokim haus sel bilong Bikpela \s2 (Sapta 35-40) \c 35 \s1 Ol lo bilong de bilong malolo \p \v 1 Moses i singautim olgeta manmeri bilong Israel i kam na i tokim ol olsem, “Bikpela i tok yupela i mas bihainim dispela lo. \v 2 Long \x - \xo 35.2 \xt Kis 20.8-11, 23.12, 31.15, 34.21, Wkp 23.3, Lo 5.12-14\x* olgeta wik yupela i gat 6-pela de bilong mekim wok. Tasol de namba 7 em i de bilong malolo tasol, na i tambu tru long mekim wok, long wanem, em i de bilong Bikpela stret. Yupela i mas kilim i dai man o meri i mekim wok long dispela de. \v 3 Maski liklik wok olsem laitim paia long haus bilong yupela, em tu i tambu long de bilong malolo.” \s1 Moses i tokim ol manmeri long ol samting ol i mas givim long God \r (Kisim Bek 25.1-9) \p \v 4 Bihain Moses i tokim ol Israel olsem, “Bikpela i tok, \v 5 nau yupela i mas givim sampela samting long em. Olgeta manmeri i laik givim ol samting long em, ol i mas bringim samting olsem, gol na silva na bras \v 6 na ol gutpela naispela laplap na blupela na retpela gras bilong sipsip na laplap ol i wokim long gras bilong meme. \v 7 Na ol i ken bringim skin bilong sipsip man ol i bin penim long retpela pen. Na ol i ken bringim gutpela skin bilong bulmakau bilong solwara na ol hap diwai akas, \v 8 na wel bilong lam na paura bilong tanim wantaim wel bilong makim ol samting bilong God, na paura bilong kamapim smok i gat switpela smel. \v 9 Na ol i ken bringim sampela kain gutpela ston bilong pasim long laplap na long liklik laplap bilong bros bilong hetpris.” \s1 Moses i tokim ol long wokim ol samting bilong haus sel bilong God \r (Kisim Bek 39.32-43) \p \v 10 Moses i tok moa olsem, “Olgeta man namel long yupela ol i save pinis long wokim ol samting, ol i mas i kam na wokim olgeta samting Bikpela i bin tok long yupela i mas wokim. \v 11 Wokim haus sel na ol karamap bilong en, na ol huk na ol bun bilong banis na ol diwai bilong slipim long banis na ol pos wantaim ol bokis bilong strongim as bilong pos. \v 12 Na ol i mas wokim Bokis Bilong Kontrak, na ol i mas katim ol diwai bilong karim, na ol i mas kisim gol bilong wokim ples bilong lusim sin, na ol i mas wokim laplap bilong haitim Bokis Kontrak. \v 13 Na ol i mas wokim tebol wantaim ol samting bilong en na sapim ol diwai bilong karim tebol, na ol i mas kukim bret bilong putim long tebol long ai bilong God. \v 14 Na ol i mas wokim stik bilong lam na ol samting bilong en. Na ol i mas wokim ol lam na wel bilong lait. \v 15 Na ol i mas wokim alta bilong kukim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel na ol i mas katim diwai bilong karim alta. Na ol i mas wokim wel bilong makim ol samting bilong Bikpela na ol i mas wokim paura i gat gutpela smel. Na ol i mas wokim laplap bilong hangamapim long dua bilong haus sel. \v 16 Na ol i mas wokim alta bilong kukim ol ofa, na hap bras bilong pasim long ol lek bilong en, na olgeta samting bilong alta. Na ol i mas katim ol diwai bilong karim alta. Na ol i mas wokim dis bilong waswas na tebol bilong en. \v 17 Na ol i mas wokim laplap bilong banis i raunim haus sel, na wokim ol pos bilong dispela banis na ol bokis bilong strongim as bilong pos. Na ol i mas wokim laplap bilong dua bilong banis. \v 18 Na ol i mas wokim ol baklain bilong pasim haus sel na bilong pasim banis na ol pin bras bilong taitim baklain. \v 19 Na ol i mas wokim ol gutpela naispela klos bilong Aron wantaim ol pikinini man bilong en, bilong ol i putim long taim ol i mekim wok pris long Rum Tambu.” \s1 Ol manmeri i bringim ol samting long God \p \v 20 Orait olgeta manmeri bilong Israel i lusim Moses na i go. \v 21 Tok bilong Moses i bin sutim bel bilong planti manmeri na ol i laik mekim olsem Moses i bin tok. Olgeta manmeri i gat save long wokim ol kain kain samting, ol i kam. Na ol manmeri i bringim ol samting long Bikpela bilong wokim haus sel bilong bung wantaim em. Na ol i bringim olgeta samting bilong mekim lotu na bilong olgeta wok bilong haus sel na bilong wokim klos bilong ol pris. \v 22 Na olgeta manmeri i laik, ol i bringim ol kain kain bilas olsem, pin na ring bilong yau na ring bilong han na bis bilong nek na ol kain kain bilas bilong gol. Na ol manmeri i givim ol dispela samting long Bikpela olsem ofa. \v 23 Ol sampela man na meri i gat gutpela naispela laplap na blupela o retpela gras bilong sipsip na gras bilong meme, na skin bilong sipsip man ol i bin penim retpela pen long en, na gutpela skin bilong bulmakau bilong solwara, orait ol i bringim ol dispela samting i kam. \v 24 Na olgeta manmeri i gat silva na bras, ol i bringim na givim long Bikpela. Na ol man i gat diwai akas ol i bringim bilong wokim haus sel. \p \v 25 Na olgeta meri i save pinis long wokim tret, ol i kisim blupela na retpela gras bilong sipsip na wokim tret. Na ol i wokim waitpela tret bilong wokim gutpela laplap. Na ol i bringim ol dispela tret i kam. \v 26 Na sampela meri i save gut long wokim tret long gras bilong meme, ol i wokim. \v 27 Ol hetman i bringim ol gutpela gutpela ston bilong putim long laplap na long laplap bilong bros bilong hetpris. \v 28 Na ol i bringim olkain paura na wel na sanda bilong wokim wel bilong makim ol samting bilong Bikpela na bilong putim long ol lam na bilong wokim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel. \v 29 Olgeta man na meri bilong Israel i laik givim samting long Bikpela, ol i bringim bilong mekim ol wok Bikpela i bin tokim Moses long mekim. \s1 Bikpela i makim ol man bilong mekim wok \r (Kisim Bek 31.1-11) \p \v 30 Moses i tokim ol Israel olsem, “Bikpela i makim pinis Besalel, pikinini man bilong Uri na tumbuna pikinini bilong Hur bilong lain bilong Juda. \v 31 Na Bikpela i givim em strong bilong spirit bilong God yet, olsem na em i gat gutpela save na tingting bilong mekim olgeta gutpela wok. \v 32 Na em i save pinis long tingim gut ol samting ol i ken wokim long gol na silva na bras. \v 33 Na tu em i save pinis long katim ol gutpela ston bilong bilas na long sapim ol makmak long diwai na long wokim ol arapela kain bilas. \v 34 Na Bikpela i givim gutpela save long Besalel na long Oholiap, pikinini man bilong Ahisamak bilong lain bilong Dan. Na tupela inap skulim ol arapela man long mekim ol dispela wok. \v 35 Bikpela i givim dispela tupela man gutpela save bilong mekim ol kain kain wok bilong katim ston na bilong wokim piksa bilong olkain bilas na bilong lumim ol gutpela naispela laplap na bilong samapim bilas long tret ol i bin wokim long retpela na blupela gras bilong sipsip. Tupela inap long wokim piksa bilong olgeta samting ol i laik wokim na tupela inap mekim ol dispela wok tu. \c 36 \p \v 1 “Bikpela i bin givim gutpela save long Besalel na Oholiap wantaim olgeta man i save pinis long mekim olkain wok, na ol inap wokim olgeta samting bilong haus sel bilong God. Olsem na ol dispela man tasol i mas wokim olgeta samting olsem Bikpela i bin tok.” \s1 Ol manmeri i bringim planti samting \p \v 2 Bihain Moses i singautim Besalel na Oholiap na olgeta man Bikpela i bin givim gutpela save long ol. Na ol man i laikim tumas long mekim wok, ol i kam na Moses i tokim ol long kirapim wok. \v 3 Na Moses i givim ol dispela man olgeta samting ol Israel i bin bungim bilong wokim haus sel bilong God. Na olgeta moning ol manmeri bilong Israel i wok yet long bringim ol samting ol i laik givim long God olsem ofa. \v 4 Ol wokman bilong haus sel i lukim ol dispela samting na ol i lusim wok bilong ol yet \v 5 na i kam tokim Moses olsem, “Ol manmeri i bringim planti samting tumas. Ol samting inap pinis bilong mekim olgeta wok Bikpela i bin tokim mipela long mekim. Na planti samting bai i stap nating.” \p \v 6 Orait Moses i salim tok i go long olgeta manmeri long kem olsem, “Yupela manmeri i no ken bringim moa ol samting bilong wokim haus sel bilong God.” Ol i harim dispela tok na ol i no bringim moa ol samting. \v 7 Olgeta samting ol manmeri i bringim pinis em inap tru long mekim olgeta wok bilong haus sel na i winim mak, na sampela i stap nating. \s1 Ol i wokim haus sel bilong God \r (Kisim Bek 26.1-37) \p \v 8 Olgeta wokman i save tru long wok, ol i wokim haus sel bilong God. Ol i wokim haus sel long 10-pela bikpela hap laplap. Ol i kisim gutpela naispela laplap na ol i bilasim long retpela na blupela tret ol i wokim long gras bilong sipsip. Na ol i samapim piksa bilong ol ensel long olgeta laplap. \v 9 Longpela bilong wan wan laplap em inap 12 mita na bikpela bilong em inap 2 mita na olgeta laplap i wankain mak tasol. \v 10 Ol i samapim 5-pela laplap wantaim bilong skruim i go longpela na ol i samapim ol arapela 5-pela laplap olsem tasol. \v 11 Na ol i wokim sampela ring long blupela laplap bilong joinim tupela bikpela laplap. \v 12 Ol i pasim 50 ring long arere bilong namba wan laplap na ol i mekim wankain pasin tasol long arere bilong namba 2 laplap. \v 13 Na ol i wokim 50 huk gol na joinim tupela bikpela laplap wantaim long dispela ol huk, na i kamap olsem wanpela laplap tasol. \p \v 14 Na ol i wokim wanpela bikpela laplap bilong karamapim haus sel. Ol i wokim dispela long 11-pela laplap ol i bin wokim long gras bilong meme. \v 15 Longpela bilong wan wan laplap em inap 13 mita na bikpela bilong ol em inap 2 mita, na olgeta i wankain tasol. \v 16 Ol i samapim 5-pela wantaim na i kamap wanpela longpela laplap. Na ol i mekim olsem tasol long narapela 6-pela laplap. \v 17 Na ol i pasim 50 ring laplap long arere bilong namba wan laplap na 50 long arere bilong namba 2 laplap. \v 18 Na ol i wokim 50 huk bras bilong pasim tupela laplap wantaim. Olsem na tupela laplap i kamap olsem wanpela bikpela laplap tasol. \v 19 Bihain ol i wokim narapela karamap bilong haus sel long skin bilong sipsip man ol i bin penim long retpela pen. Na ol i wokim namba 3 karamap long skin bilong bulmakau bilong solwara. Em bilong putim antap long namba 2 karamap. \p \v 20 Ol i wokim ol bun bilong haus sel long diwai akas. \v 21 Longpela bilong olgeta pos bilong bun, em inap 4 mita na ol hap diwai bilong pasim pos inap 66 sentimita. \v 22 Ol i katim ol pos longpela liklik, bilong pos i sanap insait long bokis bilong strongim bun. Na ol i katim olgeta pos olsem tasol. \v 23-24 Ol i wokim 20 bun bilong banis bilong hap saut na wokim 40 bokis silva bilong sanapim ol bun, na tupela bokis i stap aninit long wanpela wanpela bun bilong banis bilong strongim as bilong pos. \v 25 Na ol i wokim 20 bun bilong banis bilong hap not \v 26 na ol i wokim 40 bokis silva bilong strongim as bilong ol pos. \v 27 Na ol i wokim 6-pela bun bilong banis bilong baksait bilong haus sel long hap san i go daun. \v 28 Na ol i wokim tupela bun bilong banis bilong kona bilong baksait bilong haus sel. \v 29 Ol i joinim dispela tupela bun bilong kona long daunbilo i go antap olgeta. Ol i mekim olsem long tupela kona. \v 30 Olsem na long baksait i gat 8-pela bun na 16 bokis silva bilong strongim ol bun bilong banis. Tupela bokis silva i stap aninit long olgeta bun wan wan. \p \v 31-32 Na ol i wokim sampela longpela plang long diwai akas bilong pasim banis. Ol i wokim 5-pela bilong pasim banis long hap saut na 5-pela bilong banis long hap not na 5-pela bilong banis long baksait long hap san i go daun. \v 33 Dispela ol plang bilong pasim namel long ol banis, ol i katim longpela inap long mak bilong banis stret. \v 34 Na ol i karamapim ol bun bilong banis long gol na pasim sampela ring gol long olgeta pos wan wan bilong holim ol dispela longpela plang bilong pasim banis. Na ol i karamapim dispela ol plang tu long gol. \p \v 35 Na ol i wokim wanpela naispela bikpela laplap bilong hangamapim insait long haus sel. Na ol i bilasim long tret ol i bin wokim long blupela na retpela gras bilong sipsip. Na ol i samapim piksa bilong ol ensel long dispela laplap. \v 36 Na ol i wokim 4-pela pos long diwai akas bilong hangamapim dispela bikpela laplap. Na ol i karamapim ol pos long gol na putim ol huk gol long ol pos. Na ol i wokim 4-pela bokis silva bilong sanapim ol pos. \v 37 Na ol i wokim naispela bikpela laplap bilong dua bilong haus sel. Na ol i samapim gut bilas ol i wokim long olkain tret na long tret ol i wokim long blupela na retpela gras bilong sipsip. \v 38 Na ol i wokim 5-pela pos na pasim ol huk long ol bilong hangamapim laplap. Na ol i kisim gol na karamapim het bilong pos na ol ba bilong joinim ol pos. Na ol i wokim 5-pela bokis bras bilong sanapim ol pos. \c 37 \s1 Ol i wokim Bokis Bilong Kontrak \r (Kisim Bek 25.10-22) \p \v 1 Besalel wantaim ol wokman ol i wokim Bokis Bilong Kontrak long diwai akas, longpela bilong en inap 110 sentimita na bikpela bilong en inap 66 sentimita na antap bilong en inap 66 sentimita. \v 2 Na ol i karamapim Bokis long gutpela gol long insait na long ausait na ol i pasim wanpela longpela hap gol i raunim arere bilong Bokis. \v 3 Na ol i wokim 4-pela ring gol bilong karim Bokis na pasim ol ring long 4-pela lek bilong en, tupela long wanpela sait bilong Bokis na tupela long arapela sait. \v 4 Na ol i sapim tupela hap diwai akas bilong karim Bokis Bilong Kontrak na i karamapim dispela tupela diwai long gol. \v 5 Na ol i putim dispela tupela hap diwai i go insait long ol ring long hap na long hap bilong Bokis, bilong karim Bokis. \v 6 Na ol i wokim ai bilong Bokis long gutpela gol. Dispela em i ples bilong lusim sin. Longpela bilong en inap 110 sentimita na bikpela bilong en inap 66 sentimita. \v 7 Na ol i kisim gol na paitim long hama na wokim tupela ensel. Tupela ensel i sanap long tupela sait bilong ai bilong Bokis.\fig Tupela ensel i sanap long tupela sait bilong ai bilong Bokis Kontrak.|alt="37" src="HK" size="span" ref="37.7" \fig* \v 8 Wanpela i sanap long han sut na wanpela long han kais. Ol i wokim dispela tupela ensel na ai bilong Bokis i olsem wanpela samting tasol. \v 9 Tupela ensel i lukluk i go long tupela yet na wing bilong tupela i op i stap na haitim ai bilong Bokis. \s1 Ol i wokim tebol bilong bret \r (Kisim Bek 25.23-30) \p \v 10 Na ol i wokim tebol long diwai akas na longpela bilong en inap 88 sentimita na bikpela bilong en inap 44 sentimita na antap bilong en inap 66 sentimita. \v 11 Na ol i karamapim tebol long gutpela gol na pasim longpela hap gol i raunim arere. \v 12 Na ol i pasim hap gol long arere olgeta na sotpela bilong en inap 8 sentimita. Na ol i sanapim liklik hap gol i solap na i raunim tebol olgeta. \v 13 Na ol i wokim 4-pela ring gol na pasim long 4-pela kona long ol lek bilong tebol. \v 14 Na ol dispela ring bilong holim ol diwai bilong karim tebol, ol i putim klostu long arere antap. \v 15 Na ol i sapim tupela hap diwai akas bilong karim tebol na karamapim tupela long gol. \v 16 Na ol i wokim ol dis samting bilong tebol long gutpela gol. Em ol dis bilong mekim ofa bilong wain, na ol plet na kap na botol. \s1 Ol i wokim stik lam \r (Kisim Bek 25.31-40) \p \v 17 Orait ol i wokim stik lam long gutpela gol. Na ol i paitim gol long hama na wokim ples bilong sanapim stik lam na ol i wokim stik bilong lam yet. Na ol i wokim ol plaua long gol bilong bilasim stik lam. Ol i wokim olgeta dispela samting olsem wanpela samting tasol. \v 18 Dispela stik bilong lam i gat 6-pela han, tripela long hap na tripela long hap. \v 19 Ol i bilasim olgeta han wan wan long tripela plaua olsem plaua bilong diwai amon. \v 20 Na ol i bilasim stik bilong lam long 4-pela plaua i luk olsem plaua bilong diwai amon. \v 21 Na ol i wokim ol liklik lip bilong plaua aninit long ol tupela tupela han. \v 22 Ol i kisim wanpela hap gutpela gol tasol na ol i hamaim bilong wokim ol dispela samting na i kamap olsem wanpela samting tasol. \v 23 Na ol i kisim gol na wokim 7-pela lam bilong putim long han bilong stik lam na sampela plet na samting olsem sisis, bilong holim paia. \v 24 Ol i kisim 34 kilogram gutpela gol bilong wokim stik bilong lam na olgeta samting bilong en. \s1 Ol i wokim alta bilong smok i gat gutpela smel \r (Kisim Bek 30.1-5) \p \v 25 Ol i kisim diwai akas na wokim alta bilong kukim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel. Olgeta 4-pela arere bilong en i wankain mak, inap 45 sentimita tasol, na antap bilong en inap 90 sentimita. Alta i gat 4-pela samting olsem kom bilong bulmakau ol i sapim long wan wan kona bilong alta. \v 26 Na ol i karamapim antap bilong en na 4-pela sait na 4-pela kom bilong en long gol. Na ol i pasim longpela hap gol i raunim arere olgeta. \v 27 Na ol i wokim tupela ring gol bilong putim diwai bilong karim alta na ol i pasim tupela long tupela sait klostu long arere antap. \v 28 Na ol i sapim tupela hap diwai akas bilong karim alta na ol i karamapim long gol. \s1 Ol i wokim wel na paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel \r (Kisim Bek 30.22-38) \p \v 29 Na \x - \xo 37.29 \xt Kis 30.22-38\x* ol i wokim wel bilong makim ol samting bilong Bikpela na i tanim olsem sanda stret. Na ol i wokim gutpela paura i gat gutpela smel bilong kamapim smok i gat gutpela smel, na ol i tanim gut. \c 38 \s1 Ol i wokim alta bilong kukim ol ofa \r (Kisim Bek 27.1-8) \p \v 1 Besalel wantaim ol wokman i kisim diwai akas na i wokim alta bilong kukim ol ofa. Olgeta arere bilong alta i wankain mak tasol, inap 2 mita 20 sentimita, na antap bilong en inap 1 mita 30 sentimita. \v 2 Na ol i sapim 4-pela samting olsem kom bilong bulmakau long 4-pela kona antap na ol kom i pas tru long alta. Na ol i karamapim alta olgeta long bras. \v 3 Na ol i kisim bras na wokim ol plet bilong karim paia na ol liklik savol na ol dis na ol pok na ol dis bilong kisim sit bilong paia. \v 4 Na ol i kisim bras na wokim 4-pela samting i gat hul na ol i pasim ol long ol lek bilong alta aninit long dispela samting i raunim alta long namel. \v 5 Na ol i wokim 4-pela ring bras na pasim long kona bilong hap bras long 4-pela kona bilong alta. Ol dispela ring i bilong putim diwai bilong karim alta. \v 6 Na ol i sapim tupela hap diwai akas bilong karim alta na karamapim long bras. \v 7 Na ol i putim long ring long tupela sait bilong alta. Dispela alta i olsem bokis ol i bin wokim long plang, tasol i no gat plang long as bilong en. \s1 Ol i wokim bikpela dis bilong waswas \r (Kisim Bek 30.18) \p \v 8 Orait \x - \xo 38.8 \xt Kis 30.18\x* ol meri i save wok long dua bilong haus sel bilong bung wantaim God, ol i givim bras long Besalel. Dispela bras em i olsem glas bilong lukim pes bilong ol. Orait ol wokman i kisim dispela bras na wokim wanpela bikpela dis bilong waswas na wanpela tebol bilong putim dis long en. \s1 Ol i wokim banis i raunim haus sel bilong God \r (Kisim Bek 27.9-19) \p \v 9 Ol i wokim ol laplap olsem banis bilong raunim haus sel bilong God. Long hap saut longpela bilong ol laplap em inap 44 mita. \v 10 Na ol i kisim bras na wokim 20 pos na 20 bokis bilong sanapim ol pos, na ol i wokim ol huk na ol ba bilong ol long silva. \v 11 Na ol i wokim wankain samting tasol long hap bilong not. \v 12 Na banis bilong hap san i go daun i gat wanpela laplap i hangamap i stap, longpela bilong en inap 22 mita, na i gat 10-pela pos bras na 10-pela bokis bras bilong sanapim ol pos. Na ol huk bilong pos na ol ba ol i wokim long silva. \v 13 Na banis long hap sankamap em tu inap 22 mita. Dua i stap long dispela banis. \v 14 Long wanpela hap banis long arere bilong dua i gat laplap i hangamap, longpela bilong en inap 6 mita 60 sentimita, na i gat tripela pos na tripela bokis bilong sanapim pos. \v 15 Na ol i wokim wankain samting tasol long arapela hap banis long arere bilong dua. \v 16 Ol i bin wokim gutpela naispela laplap tasol bilong hangamapim long olgeta banis. \p \v 17 Ol i kisim bras na wokim ol bokis bilong sanapim ol pos. Na ol i kisim silva na wokim ol huk na ol ba bilong pasim ol pos. Na ol i karamapim het bilong ol pos long silva tasol. Na ol i joinim olgeta pos bilong banis long ba silva. \v 18 Na ol i wokim naispela laplap bilong dua bilong banis. Na ol i samapim bilas long en long olkain tret na long tret ol i wokim long blupela na retpela gras bilong sipsip. Longpela bilong dispela laplap em inap 9 mita. Na antap bilong en inap 2 mita 20 sentimita, olsem ol laplap bilong banis. \v 19 Na ol i hangamapim dispela laplap long 4-pela pos i sanap long 4-pela bokis bras. Na ol huk na karamap bilong het bilong pos na ba bilong joinim ol pos ol i wokim long silva tasol. \v 20 Na ol i kisim bras na wokim olgeta longpela pin bilong taitim na strongim baklain bilong haus sel na bilong banis i raunim haus sel. \s1 Ol gol samting ol i kisim bilong mekim wok long haus sel bilong God \p \v 21 Ol i kaunim olgeta gol na silva na bras ol i kisim bilong wokim ol samting bilong haus sel bilong Bikpela, em haus bilong putim tupela ston i gat Tenpela Lo bilong God. Moses yet i bin tokim ol Livai na ol i kaunim na raitim hamas gol samting i stap. Itamar, pikinini man bilong pris Aron, i bosim dispela wok. \p \v 22 Besalel em i pikinini man bilong Uri na Uri em i pikinini man bilong Hur bilong lain bilong Juda. Orait Besalel i wokim olgeta samting olsem Bikpela i bin tokim Moses. \v 23 Na Oholiap em i pikinini man bilong Ahisamak bilong lain bilong Dan. Oholiap i save pinis long katim tok long ston, na em i save pinis long wokim olkain samting. Na em i gat save long samapim bilas long olkain tret na long tret ol i wokim long blupela na retpela gras bilong sipsip. \p \v 24 Ol i kaunim olgeta gol ol manmeri i bin bringim bilong wokim ol samting bilong haus sel bilong God, na hevi bilong en inap 998 kilogram. \v 25-26 Ol \x - \xo 38.25-26 \xt Kis 30.11-16, Mt 17.24\x* i kaunim silva, na hevi bilong en inap 3,430 kilogram. Dispela silva i kam long ol man i bin raitim nem long buk. Ol man i gat 20 krismas na i go antap, ol i bin tromoi 5 kina long mani silva. I gat 603,550 man olgeta. \v 27 Ol i bin kisim 3,400 kilogram silva bilong wokim ol bokis bilong strongim bun bilong haus sel bilong God na ol bokis bilong sanapim ol pos bilong hangamapim bikpela laplap bilong haitim Rum Tambu Tru. I gat 100 bokis olgeta. Hap silva bilong wanpela wanpela bokis em inap 34 kilogram. \v 28 Hevi bilong hap silva i stap yet em inap 30 kilogram. Na long dispela silva i stap yet, ol i wokim ol huk na ol ba bilong joinim ol pos na ol karamap bilong het bilong ol pos. \v 29 Hevi bilong olgeta bras ol i bin givim long Bikpela em inap 2,425 kilogram. \v 30 Na ol i kisim dispela bras na i wokim ol bokis bilong sanapim pos bilong dua bilong haus sel bilong God, na alta wantaim ol samting i gat hul bilong pasim long ol lek bilong alta, na olgeta samting bilong mekim wok long alta. \v 31 Na ol i wokim ol bokis bilong sanapim pos bilong banis i raunim haus sel na bilong dua bilong banis. Na ol i wokim ol longpela pin bilong taitim na strongim haus sel na banis i raunim haus sel. \c 39 \s1 Ol i wokim klos bilong ol pris \r (Kisim Bek 28.1-14) \p \v 1 Ol i kisim tret ol i bin wokim long blupela na retpela gras bilong sipsip na bilasim gutpela naispela klos tru bilong ol pris i mas putim long taim ol i wok long Rum Tambu. Ol i wokim klos pris bilong Aron olsem Bikpela i bin tokim Moses. \p \v 2 Ol i wokim laplap long gutpela laplap na ol i bilasim long tret gol na long tret ol i wokim long blupela na retpela gras bilong sipsip. \v 3 Ol i paitim gol long hama na i kamap olsem hap pepa. Na ol i katim liklik tru olsem tret, bilong samapim long laplap wantaim retpela tret na tupela kain blupela tret. \v 4 Na ol i wokim tupela let bilong sol bilong dispela laplap na samapim long laplap, bai laplap i ken hangamap long sol bilong pris. \v 5 Na ol i kisim gutpela laplap na wokim dispela let paspas bilong raunim arere bilong dispela laplap. Na ol i kisim olkain tret na samapim bilas long en, olsem Bikpela i bin tokim Moses. \p \v 6 Na ol i redim tupela ston kanilian na katim nem bilong ol 12-pela pikinini man bilong Jekop long tupela ston. Na ol i pasim tupela long liklik bilas gol. \v 7 Na ol i pasim tupela ston long let bilong holim laplap long sol, olsem Bikpela i bin tokim Moses. Na tupela ston i makim ol 12-pela lain bilong Israel. \s1 Ol i wokim liklik laplap bilong bros bilong hetpris \r (Kisim Bek 28.15-30) \p \v 8 Na ol i wokim liklik laplap bilong bros long wankain pasin olsem laplap bilong pris. Ol i bilasim laplap long tret gol na retpela na blupela tret na long arapela kain gutpela tret. \v 9 Ol i brukim gut laplap long namel na longpela bilong en na bikpela bilong en i kamap 22 sentimita. \v 10 Na ol i pasim 4-pela lain ston i dia tumas long en. Long namba wan lain ol i pasim ston rubi na topas na ganet. \v 11 Na long namba 2 lain ol i pasim ston emeral na sapaia na daimon. \v 12 Na long namba 3 lain ol i pasim ston terkois na aget na ametis. \v 13 Na long namba 4 lain ol i pasim ston beril na kanilian na jaspa. Ol i pasim ol wan wan ston long liklik bilas gol na bihain ol i pasim ol ston long laplap. \v 14 Long \fig Long olgeta 12-pela ston wan wan ol i raitim nem bilong wanpela wanpela pikinini man bilong Jekop.|alt="26 for illustration: please remove the turban from the top of picture" src="3HK" size="col" copy="exo 28.15 or 76E" ref="39.14" \fig* olgeta 12-pela ston wan wan ol i raitim nem bilong wanpela wanpela pikinini man bilong Jekop, bilong makim olgeta lain bilong Israel. \p \v 15 Na ol i wokim tupela sen long gutpela gol bilong holim laplap bilong bros. \v 16 Na ol i wokim tupela bilas gol na tupela ring gol. Na ol i pasim tupela ring long tupela kona antap long laplap bilong bros. \v 17 Na ol i pasim arere bilong tupela sen gol long dispela tupela ring. \v 18 Na ol i pasim arapela arere bilong tupela sen gol long dispela tupela bilas gol, na ol i pasim dispela bilas long let i holim laplap. \v 19 Na ol i wokim tupela moa ring gol na pasim long tupela kona daunbilo long laplap i pas long bros klostu long bikpela laplap. \v 20 Na ol i wokim tupela moa ring gol na pasim tupela long let i holim laplap, klostu long dispela naispela let paspas i raunim bel. \v 21 Na ol i kisim blupela string na pasim tupela ring bilong laplap bilong bros i go long tupela ring bilong bikpela laplap. Olsem na laplap bilong bros i pas strong long let paspas na i no inap lus. Ol i mekim olsem Bikpela i bin tokim Moses. \s1 Ol i wokim ol arapela klos bilong ol pris \r (Kisim Bek 28.31-43) \p \v 22 Na ol i kisim blupela tret na lumim dispela longpela klos bilong pasim wantaim laplap. \v 23 Na ol i samapim strong arere bilong hul bilong putim het long dispela klos bai hul i no inap bruk i go bikpela. \v 24-26 Na ol i kisim olkain tret na samapim sampela samting olsem pikinini bilong diwai pomigranet. Na ol i wokim ol liklik belo long gutpela gol. Na ol i samapim ol dispela pomigranet na belo long arere daunbilo bilong klos pris. Ol i samapim wan wan belo gol namel namel long ol pomigranet, bai ol i hangamap i stap. Ol i mekim olsem Bikpela i bin tokim Moses. \p \v 27-29 Ol i wokim siot bilong Aron na bilong ol pikinini man bilong en na ol i wokim laplap bilong raunim long het na ol sotpela trausis na ol let olsem paspas. Ol i kisim gutpela laplap na wokim ol dispela samting. Na ol i kisim olkain tret na samapim gutpela bilas long let paspas, olsem Bikpela i bin tokim Moses. \v 30 Na ol i wokim dispela medal long gutpela gol bilong makim hetpris i man bilong Bikpela tasol. Ol i raitim wanpela tok long en olsem, “Em i bilong Bikpela.” \v 31 Na ol i kisim blupela string na ol i pasim dispela medal long laplap bilong het, olsem Bikpela i bin tokim Moses. \s1 Olgeta wok i pinis \r (Kisim Bek 35.10-19) \p \v 32 Olsem na olgeta wok bilong haus sel bilong bung wantaim God i pinis olgeta. Na ol Israel i bin wokim olgeta samting olsem Bikpela i bin tokim Moses. \v 33 Na ol i bringim ol dispela samting i go long Moses. Ol i bringim haus sel wantaim ol samting bilong en na ol huk na ol bun bilong banis na ol diwai bilong pasim ol bun bilong banis na ol pos na bokis bilong sanapim ol bun na ol pos, \v 34 na bikpela karamap bilong haus sel ol i bin wokim long skin bilong sipsip man, na karamap ol i wokim long skin bilong bulmakau bilong solwara, na bikpela laplap bilong haitim Rum Tambu Tru. \v 35 Na ol i bringim Bokis Kontrak na ai bilong en i olsem ples bilong lusim sin. Na ol i bringim tupela diwai bilong karim dispela Bokis \v 36 na tebol wantaim ol samting bilong en na bret bilong putim long tebol long ai bilong God. \v 37 Na ol i bringim stik lam ol i bin wokim long gutpela gol na ol lam samting bilong en wantaim wel bilong ol lam \v 38 na alta gol. Na ol i bringim wel bilong makim ol samting bilong God, na paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel na laplap bilong dua bilong haus sel. \v 39 Na ol i bringim alta ol i wokim long bras wantaim hap bras i pas long ol lek bilong alta, na ol diwai bilong karim alta, na olgeta samting bilong alta, na dis waswas wantaim tebol bilong en. \v 40 Na ol i bringim ol laplap bilong banis i raunim haus sel wantaim ol pos na ol bokis bilong sanapim pos na laplap bilong dua bilong banis na ol baklain bilong strongim banis wantaim ol longpela pin bilong taitim baklain. Ol i bringim olgeta samting bilong mekim ol wok insait long haus sel. \v 41 Na ol i bringim ol gutpela gutpela klos bilong ol pris i putim na mekim ol wok insait long Rum Tambu. Em ol klos God i makim bilong pris Aron wantaim ol pikinini man bilong en. \v 42 Ol Israel i bin mekim olgeta wok olsem Bikpela i bin tokim Moses long mekim. \v 43 Orait Moses i lukluk gut long olgeta samting ol i bin wokim, na em i save ol i bin wokim olgeta olsem Bikpela i bin tokim em. Em i lukim pinis na em i givim blesing long ol na tokim ol olsem, “Bikpela i ken mekim gut tru long yupela.” \c 40 \s1 Ol i sanapim haus sel na makim em i bilong God stret \p \v 1 Na Bikpela i tokim Moses, \v 2 “Harim. Long de namba wan bilong namba wan mun, yupela i mas sanapim haus sel bilong mi. \v 3 Na yupela i mas kisim dispela Bokis Kontrak i gat Tenpela Lo long en na putim insait long haus sel na hangamapim bikpela laplap bilong haitim Bokis. \v 4 Na bringim tebol i go insait na putim ol samting antap long en. Na bringim stik lam i kam na putim ol lam long ol han bilong en. \v 5 Na putim alta gol bilong smok i gat gutpela smel klostu long Bokis Kontrak ausait long laplap i haitim Bokis. Na hangamapim laplap long dua bilong haus sel. \v 6 Na putim alta bilong kukim ol ofa klostu long dua bilong haus sel. \v 7 Na putim dis bilong waswas namel long haus sel na alta na pulimapim wara long en. \v 8 Na sanapim banis i raunim haus sel na hangamapim bikpela laplap long dua bilong banis. \p \v 9 “Orait bihain kisim wel bilong makim ol samting bilong mi na kapsaitim long haus sel na long olgeta samting i stap insait long en. Olsem tasol bai yupela i makim olgeta samting i bilong mi tasol na i tambu. \v 10 Na kapsaitim wel long alta bras na long olgeta samting bilong mekim wok long en, na bai alta tu i bilong mi. \v 11 Na mekim olsem tasol long dis bilong waswas na long tebol bilong en, na makim dispela tu i bilong mi stret. \p \v 12 “Bihain yu mas bringim Aron wantaim ol pikinini man bilong en long dua bilong haus sel na ol i mas waswas. \v 13 Na putim klos pris long Aron na kapsaitim wel long em bilong makim em bilong mekim wok bilong mi olsem pris. \v 14 Na bihain yu mas bringim ol pikinini man bilong en i kam klostu na putim dispela bilas bilong ol pris long ol. \v 15 Na makim ol long wel olsem yu makim papa bilong ol, na ol i ken mekim wok pris bilong mi. Yu makim ol long wel pinis, orait bihain ol yet wantaim lain bilong ol i ken mekim wok pris oltaim oltaim.” \p \v 16 Orait Moses i harim dispela tok na em i mekim olgeta samting olsem Bikpela i bin tokim em. \v 17 Na long de namba wan bilong namba wan mun bilong namba 2 yia bihain long taim ol i bin lusim Isip, ol i sanapim haus sel bilong God.\fig EXO 26.1 or 77B *Ol i sanapim haus sel bilong God.|alt="14" src="3HK" size="span" ref="40.17" \fig* \v 18 Ol i kisim ol bokis bilong sanapim ol pos, na putim long graun na sanapim ol bun bilong banis long ol bokis na i pasim ol longpela plang long ol banis na sanapim ol pos bilong hangamapim ol bikpela laplap. \v 19 Na ol i putim bikpela laplap antap long ol bun bilong haus sel na karamapim haus sel long tripela karamap bilong en, olsem Bikpela i bin tokim Moses. \v 20 Na ol i kisim tupela hap ston God i bin raitim ol lo long en na putim tupela insait long Bokis Kontrak. Na ol i putim tupela diwai long ring bilong Bokis na putim ai bilong Bokis antap long Bokis. Ai bilong Bokis, em ples bilong lusim sin. \v 21 Na ol i putim Bokis long haus sel na hangamapim laplap bilong haitim Bokis. Ol i mekim olsem Bikpela i bin tokim Moses. \p \v 22 Na ol i putim tebol insait long Rum Tambu long hap not. \v 23 Na ol i kisim bret na putim long tebol long ai bilong Bikpela, olsem Bikpela i bin tokim Moses. \v 24 Na ol i putim stik lam long hap saut bilong Rum Tambu long hapsait bilong tebol. \v 25 Na ol i putim ol lam long ol han bilong stik lam na ol i laitim ol lam long ai bilong Bikpela. Ol i mekim olsem Bikpela i bin tokim Moses. \v 26 Na ol i putim alta gol klostu long Bokis Kontrak ausait long laplap i haitim Bokis. \v 27 Na long dispela alta ol i kukim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel, olsem Bikpela i bin tokim Moses. \v 28 Na ol i hangamapim laplap long dua bilong haus sel. \p \v 29 Bihain ol i putim alta bilong kukim ofa klostu long dua bilong haus sel. Na long dispela alta ol i kukim ofa bilong abus paia i kukim olgeta na ofa bilong kukim wit, olsem Bikpela i bin tokim Moses. \v 30 Na ol i putim dis bilong waswas namel long alta na haus sel na pulimapim wara long en. \v 31 Orait bihain Moses na Aron na ol pikinini man bilong Aron i wasim han na lek long dispela wara. \v 32 Taim ol i go insait long haus sel bilong God o ol i go long alta, ol i save wasim hanlek pastaim. Ol i mekim olsem Bikpela i bin tokim Moses. \v 33 Na ol i hangamapim ol laplap bilong banisim haus sel wantaim alta na ol i hangamapim laplap long dua bilong banis. Moses wantaim ol man i mekim dispela olgeta samting na wok bilong haus sel i pinis olgeta. \s1 Klaut i stap antap long haus sel bilong God \p \v 34 Wok \x - \xo 40.34 \xt 1 Kin 8.10-11, Ais 6.4, Ese 43.4-5, KTH 15.8\x* i pinis, orait klaut bilong Bikpela i karamapim haus sel bilong bung wantaim God, na bikpela lait bilong en i pulapim haus. \v 35 Olsem na Moses i no inap i go insait long haus sel bilong God, long wanem, klaut na lait bilong Bikpela i stap long en. \v 36 Na long taim dispela klaut i lusim haus sel bilong God, orait ol Israel i kisim olgeta samting na ol i wokabaut i go bihainim klaut. \v 37 Na sapos klaut i stap yet antap long haus sel, orait ol i no save lusim dispela ples. Ol i lukim klaut i lusim haus sel, orait ol tu i save kirap na bihainim klaut. \v 38 Klaut Bikpela i stap long en i save stap antap long haus sel long olgeta de. Long san ol i lukim dispela klaut, na long nait ol i lukim paia i stap long klaut. Dispela i stap olsem inap ol i go kamap long kantri Bikpela i laik givim ol.