\id DEU Tok Pisin Bible \ide 65001 - Unicode (UTF-8) \h LO \toc1 Lo Bilong God o Diuteronomi \toc2 Lo \toc3 Lo \mt2 Moses i autim gen \mt1 Lo Bilong God \mt2 o \mt2 Diuteronomi \imt1 Tok i go pas \ip Long dispela buk ol Israel i kisim lo gen namba 2 taim, bilong kirapim tingting bilong ol na strongim bel bilong ol. Ol i sindaun i stap long graun bilong Moap na ol i redi long brukim wara Jordan na kisim graun Kenan. Moses i no inap i go wantaim ol, olsem na em i givim las tok bilong em long ol. Moses i givim tripela hap tok long ol Israel, na long pinis bilong buk i gat stori bilong i dai bilong Moses. \ip Moses i autim ol bikpela tok olsem. Em i tingim gen ol planti bikpela wok God i bin mekim bilong lukautim ol Israel long dispela wokabaut bilong ol. Long strong bilong em yet, God i bin helpim ol, olsem na ol i mas i stap aninit long em. Moses em i autim gen ol Tenpela Lo na em i mekim klia sampela mining bilong ol dispela bikpela lo long laip bilong ol Israel. Em i strongim tru tok bilong namba wan lo na em i kirapim tingting bilong ol Israel long bihainim gut ol lo taim ol i sindaun gut long graun God i laik givim ol. \ip Wanpela bikpela samting dispela buk i laik mekim, em bilong helpim ol Israel long bihainim gut namba wan lo. Dispela lo i stap long 6.4-6 na i tok olsem, “Yupela i mas laikim tumas God, Bikpela bilong yumi. Yupela i mas laikim em tru long bel bilong yupela na long tingting bilong yupela na long strong bilong yupela.” Bilong strongim dispela lo, Moses i tokim ol long ol i no ken i go antap long ol maunten nabaut na lotu long ol giaman god. Ol i no ken bihainim gen ol haiden pasin bilong lotu. Ol i mas makim wanpela ples stret bilong olgeta manmeri i ken i go long en na lotu long God. \ip Dispela buk i kirapim tingting bilong ol lain Israel long dispela kontrak God i bin mekim wantaim ol. God yet i bin bihainim tok bilong dispela kontrak i kam inap nau, olsem na ol tu i mas tingim gut na ol i mas strong long bihainim taim ol i kisim graun Kenan. \c 1 \ms1 Moses i stori long ol Israel i lusim Sainai na i wokabaut i kam \s2 (Sapta 1-3) \p \v 1 Dispela buk i gat ol toktok Moses i bin mekim long ol manmeri bilong Israel long taim ol i stap long ples i no gat man, klostu long wara Jordan, long hap bilong sankamap. Ol i bin i stap long ples daun bilong wara Jordan, klostu long ples Sup. Na taun Paran i stap long wanpela hapsait, na taun Tofel na Laban na Haserot na Disahap i stap long narapela hapsait. \v 2 Sapos yu kirap long maunten Sainai na yu bihainim rot i go long ples maunten bilong kantri Idom, yu mas wokabaut inap 11-pela de bilong kamap long Kades Barnea. \v 3 Ol Israel i lusim Isip inap 40 yia pinis, na long de namba wan bilong namba 11 mun Moses i tokim ol manmeri long olgeta samting God, Bikpela i bin tokim em. \v 4 Dispela \x - \xo 1.4 \xt Nam 21.21-35\x* samting i kamap bihain long taim Bikpela i bin winim Sihon, king bilong ol Amor. King Sihon i bin bosim taun Hesbon. Na Bikpela i bin winim Ok, king bilong Basan, em i bin bosim tupela taun Astarot na Edrei. \v 5 Taim ol Israel i stap long hap sankamap bilong wara Jordan, long hap graun bilong Moap, Moses i stat long skulim ol manmeri long lo na tok bilong God. \p \v 6 Moses i tok olsem, “Taim yumi stap long maunten Sainai, God, Bikpela bilong yumi, i tokim yumi olsem, ‘Yupela i bin stap longpela taim nau long dispela maunten. Ating em inap. \v 7 Yupela i mas lusim dispela hap na wokabaut i go long ples maunten bilong ol Amor, na long olgeta hap klostu long ol. Em ples daun bilong wara Jordan, na ples maunten na ples stret, na hap graun i stap long saut na graun long nambis bilong biksolwara Mediterenian. Na yupela i mas i go long graun bilong ol Kenan, na long graun long hapsait bilong maunten Lebanon na i go inap long bikpela wara Yufretis. \v 8 Dispela \x - \xo 1.8 \xt Stt 26.3, Kis 33.1, Nam 14.23, 32.11\x* olgeta graun, mi Bikpela, mi bin promis long givim long ol tumbuna bilong yupela, Abraham na Aisak na Jekop, na long ol tumbuna pikinini bilong ol. Orait yupela go nau na kisim.’” \s1 Moses i makim ol hetman \r (Kisim Bek 18.13-27) \p \v 9 Orait Moses i tokim ol manmeri, “Pastaim mi bin tokim yupela olsem, ‘Wok bilong bosim yupela i bikpela tumas. Mi wanpela i no inap. \v 10 God, Bikpela bilong yumi, i bin mekim yupela i kamap planti tumas olsem ol sta long skai. \v 11 Mi laik bai Bikpela, em God bilong ol tumbuna bilong yumi, i ken mekim yupela i kamap bikpela lain tru, na mi laik bai em i mekim olgeta samting bilong yupela i ken kamap gutpela, olsem em i bin promis long yupela. \v 12 Tasol olsem wanem bai mi wanpela i ken karim olgeta hevi bilong stretim olgeta tok pait bilong yupela? Mi no inap. \v 13 Olsem na yupela i mas makim sampela saveman na smatpela man na man i save pinis long ol pasin bilong i stap hetman. Yupela i mas makim ol namel long wan wan lain bilong yupela. Na bai mi makim ol long bosim yupela.’ \v 14 Mi bin tok olsem, na yupela i orait long mekim dispela samting. \v 15 Olsem na mi bin kisim ol dispela saveman na gutpela lida, yupela yet i bin makim long ol wan wan lain bilong yupela. Na mi bin makim ol i stap hetman bilong yupela. Sampela i bosim 1,000 manmeri, na sampela i bosim 100 na sampela i bosim 50 na sampela i bosim 10-pela manmeri tasol. Na tu mi bin makim ol arapela ofisa namel long olgeta wan wan lain. \p \v 16 “Long dispela taim mi bin skulim ol hetman olsem, ‘Yupela i mas putim gut yau long ol tok pait i save kamap namel long ol manmeri. Na yupela i mas skelim gut olgeta tok pait, maski sapos em i kamap namel long ol wantok tasol, o sapos em i kamap long ol arapela lain man i stap namel long yupela. \v 17 Yupela i mas skelim olgeta man long wankain pasin tasol. Maski em i bikman o man nating. Na yupela i no ken pret long wanpela man, long wanem, God yet i stiaim tingting bilong yupela long taim bilong kot. Sapos wanpela trabel i bikpela tumas, na yupela i no inap stretim, orait yupela bringim i kam long mi, na bai mi harim kot.’ Mi bin tokim ol olsem. \v 18 Na long dispela taim tu, mi bin skulim yupela long olgeta arapela samting yupela i mas mekim.” \s1 Ol Israel i salim ol man bilong lukstil \r (Namba 13.1-33) \p \v 19 Moses i tok moa olsem, “Yumi mekim olsem God, Bikpela bilong yumi, i bin tokim yumi. Na yumi lusim maunten Sainai na yumi wokabaut i go long wanpela ples i nogut tru, dispela traipela ples wesan nating, na yumi kamap long ples maunten bilong ol Amor. Taim yumi kamap pinis long ples Kades Barnea, \v 20 mi bin tokim yupela olsem, ‘Nau yumi kamap pinis long ples maunten bilong ol Amor. God bilong yumi i laik givim dispela ples long yupela nau. \v 21 Lukim dispela graun, God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong yumi, i givim long yupela nau. Yupela go na sindaun long en olsem em i bin tokim yupela pinis. Yupela i no ken pret na tingting planti.’ \p \v 22 “Tasol yupela i kamap long mi na yupela i tok, ‘Goan, yumi salim sampela man i go pas long yumi na lukstil long dispela hap graun. Na bai ol i ken soim yumi wanpela gutpela rot tru bai yumi bihainim. Na ol i ken tokim yumi long wanem kain taun i stap.’ \p \v 23 “Mi bin ting em i gutpela sapos yumi bihainim dispela tok. Olsem na long ol 12-pela lain bilong yumi mi makim wan wan man. \v 24 Na ol i go long ples maunten, inap long ples daun bilong Eskol, na ol i lukluk raun. \v 25 Ol i bringim sampela pikinini bilong diwai i kam bek na givim yumi. Na ol i tok olsem, ‘Dispela graun God, Bikpela bilong yumi, em i givim long yumi nau, em i gat planti gris tumas.’ \p \v 26 “Ol \x - \xo 1.26 \xt Lo 9.23, Hi 3.16\x* i bin tok olsem, tasol yupela i bikhet na sakim tok bilong God, Bikpela bilong yumi, na yupela i no laik i go long dispela kantri. \v 27 Yupela i bin i stap long ol haus sel na toktok planti namel long yupela yet, na yupela i tok, ‘Bikpela i no laikim mipela. Olsem na em i kisim mipela i kam ausait long Isip bai em i ken putim mipela long han bilong ol Amor, na ol i ken bagarapim mipela. \v 28 Bilong wanem mipela i mas i go long dispela hap? Mipela i pret. Ol man mipela i salim i go long lukim dispela kantri i kam bek na tokim mipela olsem, dispela ol manmeri i strongpela moa na i longpela bun tru. Ol i tok olsem, ol dispela man i stap insait long ol taun i gat ol banis ston i go antap tru inap long skai. Na tu ol i lukim ol traipela traipela man tru i stap long ol taun.’ \p \v 29 “Tasol mi bin tokim yupela olsem, ‘Yupela i no ken pret long ol dispela manmeri. \v 30 God, Bikpela bilong yumi, bai i go pas long yupela. Em bai i pait long helpim yupela olsem bipo yupela i bin lukim em i mekim long Isip, \v 31 na \x - \xo 1.31 \xt Ap 13.18\x* long ples wesan nating. Yupela i lukim pinis pasin em i mekim na em i bringim yupela i kam inap long dispela ples nau yupela i stap long en. Em i bin mekim olsem wanpela papa i save karim pikinini long han.’ \v 32 Mi \x - \xo 1.32 \xt Hi 3.19\x* bin tok olsem long yupela, tasol yupela i no harim dispela tok, na yupela i no bilip long Bikpela. \v 33 Bipo em i save go paslain long yupela bilong soim rot long yupela na bilong painim ples we yupela i ken sanapim ol haus sel. Long nait em i bin go pas long yupela olsem wanpela paia i lait, na long san olsem wanpela klaut.” \s1 God i mekim save long ol Israel \r (Namba 14.20-45) \p \v 34 Moses \x - \xo 1.34 \xt Hi 3.18\x* i tok olsem, “Bikpela i harim yupela i toktok planti, na em i belhat. Olsem na em i tokaut strong tru olsem, \v 35 ‘Yupela olgeta lain manmeri nogut i no ken i go long dispela gutpela kantri mi bin promis long givim long ol tumbuna bilong yupela. Nogat tru. \v 36 Kalep, pikinini bilong Jefune, em tasol bai i go i stap long dispela graun. Em i bin bihainim olgeta tok bilong mi. Olsem na bai mi givim em wantaim ol tumbuna pikinini bilong en dispela graun em i bin lukim.’ \p \v 37 “Pasin bilong yupela i mekim Bikpela i belhat long mi tu, na em i tok olsem, ‘Moses yu tu, yu no inap i go insait long dispela kantri. \v 38 Tasol namba 2 bilong yu, Josua, pikinini bilong Nun, em tasol i ken i go. Yu mas strongim tingting bilong Josua, long wanem, em bai i bringim ol Israel i go sindaun long dispela kantri.’ \p \v 39 “Bihain Bikpela i bin tokim yumi olgeta olsem, ‘Ol liklik pikinini bilong yupela i no save yet wanem samting i nogut na wanem samting i gutpela, em ol tasol bai i go insait long dispela kantri. Em ol dispela pikinini yet, yupela i bin tok bai ol birua i kilim ol. Tasol bai mi givim dispela kantri long ol, na ol bai i sindaun i stap long en. \v 40 Na yupela olgeta bikpela manmeri, yupela tanim bek nau na go bek long ples wesan nating. Bihainim rot i go long solwara Retsi long hap bilong Akaba.’ \p \v 41 “Na yupela i tokim mi olsem, ‘Sori, Moses, mipela i bin mekim rong long ai bilong Bikpela. Tasol nau bai mipela i go pait, olsem Bikpela i bin tokim mipela.’ Orait na yupela wan wan i putim ol bilas bilong pait na yupela i ting ol man bilong ples maunten i samting nating na yupela i inap winim ol. \v 42 Tasol \x - \xo 1.42 \xt Nam 14.41-43\x* Bikpela i bin tokim mi olsem, ‘Yupela tambuim ol, na ol i no ken i go pait. Long wanem, bai mi no sambai long ol, na bai ol birua i bagarapim ol tru.’ \v 43 Mi givim tok bilong Bikpela long yupela. Tasol yupela i no harim tok bilong en. Yupela i sakim tok tasol na yupela i kirap i go long ples maunten bilong pait long ol birua. \v 44 Orait ol Amor i stap long ol dispela maunten ol i kamap na bungim yupela olsem wanpela bikpela lain binatang bilong kaikai man. Ol i ranim yupela i go inap long ples Horma, insait long ples maunten bilong kantri Idom, na ol i bagarapim yupela olgeta. \v 45 Olsem na yupela i bin krai na singaut long Bikpela bilong kam helpim yupela. Tasol em i no harim yupela liklik. Nogat. \v 46 Na long dispela as yupela i pas i stap longtaim moa long ples Kades.” \c 2 \s1 Ol Israel i kamap long kantri Idom na Moap \r (Namba 21.10-20) \p \v 1 Na \x - \xo 2.1 \xt Nam 21.4\x* Moses i tok olsem, “Bihain tru yumi bin tanim bek na i go long ples wesan nating, na yumi bihainim rot i go long solwara Retsi. Na yumi mekim olsem Bikpela i bin tokim yumi pinis. Na yumi wokabaut raun raun longpela taim tru long ples maunten bilong kantri Idom. \p \v 2 “Na bihain Bikpela i tokim mi, \v 3 ‘Longpela taim yupela i bin raun nating namel long ol dispela ples maunten. Na nau yupela i mas i go long hap not.’ \v 4 Em \x - \xo 2.4 \xt Stt 36.8\x* i tokim mi long givim dispela toksave long yupela, ‘Nau bai yupela i go namel long ol ples maunten bilong Idom. Em i graun bilong ol lain brata bilong yupela, ol tumbuna pikinini bilong Iso. Bai ol i pret long yupela, tasol yupela i no ken \v 5 pait long ol. Long wanem, bai mi no ken givim wanpela liklik hap graun bilong ol long yupela. Nogat. Mi bin givim kantri Idom long ol tumbuna bilong Iso tasol. \v 6 Long kantri bilong ol, yupela i ken baim kaikai na wara tasol.’ \p \v 7 “Yupela i no ken lusim tingting long dispela samting. God, Bikpela bilong yumi, i bin mekim olgeta samting bilong yupela i kamap gutpela. Em i bin lukautim yupela gut tru long taim yupela i raun long ples wesan nating. Inap 40 yia nau, em i stap wantaim yupela, na yupela i no bin sot long wanpela samting. \p \v 8 “Orait na yumi bin wokabaut gen na yumi lusim dispela rot i stat long tupela taun Elat na Esiongeber, na i go long raunwara Detsi. Na yumi tanim i go long ples drai long kantri Moap. \v 9 Na \x - \xo 2.9 \xt Stt 19.37\x* Bikpela i tokim mi olsem, ‘Yupela i no ken mekim nogut long ol Moap, ol tumbuna pikinini bilong Lot. Na tu yupela i no ken kirapim pait wantaim ol. Long wanem, mi bin givim taun Ar long ol. Na bai mi no ken givim wanpela liklik hap graun bilong ol long yupela.’” \p \v 10-11 Wanpela bikpela strongpela lain manmeri, ol i kolim ol Em, i bin i stap long dispela ples Ar bipo. Ol i gat longpela bun olsem ol Anak. Na dispela olgeta lain pipel i gat longpela bun, ol man i save kolim ol Refaim. Na sampela Refaim i bin i stap long kantri Moap na ol Moap i save kolim ol Em. \v 12 Bipo ol Hor i bin i stap long Idom, tasol ol lain tumbuna bilong Iso i bin bagarapim ol na kisim kantri bilong ol na sindaun long en. Bihain ol Israel i bin mekim wankain pasin long taim ol i kisim dispela kantri Bikpela i bin givim long ol. \p \v 13 Na Moses i tok moa olsem, “Bihain yumi brukim wara Seret olsem Bikpela i bin tokim yumi. \v 14 Na \x - \xo 2.14 \xt Nam 14.28-35\x* 38 yia i go pinis long taim yumi lusim Kades Barnea i kam inap long taim yumi brukim dispela wara Seret. Na olgeta man bilong pait i stap long taim yumi lusim Kades Barnea, em olgeta i dai pinis. Em i kamap olsem Bikpela i bin tok. \v 15 Na Bikpela i birua long ol inap long em i pinisim ol olgeta. \p \v 16 “Bihain long olgeta man bilong pait i dai pinis, \v 17 Bikpela i tok olsem, \v 18 ‘Nau long tude yupela i mas wokabaut namel long graun bilong ol Moap long rot i go long ples Ar. \v 19 Olsem \x - \xo 2.19 \xt Stt 19.38\x* na bai yupela i go klostu long graun bilong ol Amon, ol tumbuna pikinini bilong Lot. Tasol yupela i no ken mekim wanpela samting bilong mekim ol i kros, o kirapim pait wantaim ol. Long wanem, mi bin givim dispela graun long ol pinis na bai mi no ken givim yupela wanpela hap graun bilong ol.’” \p \v 20 Dispela hap graun tu ol i save kolim graun bilong ol Refaim, long wanem, bipo ol i bin stap long dispela hap. Tasol ol Amon i save kolim ol dispela pipel ol Samsum. \v 21 Na ol tu i longpela man olsem ol Anak. Ol i planti tru na ol i strongpela lain man. Tasol Bikpela i bin pinisim ol tru na ol Amon i kisim dispela graun na i sindaun long en. \v 22 Em i wankain olsem Bikpela i bin mekim long ol lain bilong Iso nau ol i stap long ples maunten bilong Idom. Na Bikpela i pinisim ol Hor, olsem na ol Idom i kisim graun bilong ol na i sindaun long en. \v 23 Olsem tasol ol man bilong ailan Krit i pinisim ol Av, graun bilong ol i bin i stap klostu long biksolwara i go inap long Gasa, long hap saut. Orait ol Krit i kisim graun bilong ol Av na i sindaun long en. \p \v 24 Na Moses i tok moa olsem, “Yumi lusim Moap pinis na Bikpela i tokim yumi olsem, ‘Nau yupela kirap na brukim wara Arnon. Nau bai mi putim dispela man bilong ol Amor, Sihon king bilong Hesbon, wantaim graun bilong em long han bilong yupela. Orait yupela kirapim pait wantaim em na stat long kisim graun bilong em. \v 25 Nau tasol bai mi stat long mekim ol man long olgeta ples i pret nogut long yupela. Na sapos ol i harim nem bilong yupela, bai ol i guria na pret nogut.’” \s1 Ol Israel i daunim King Sihon \r (Namba 21.21-30) \p \v 26 Na Moses i skruim tok olsem, “Orait long taim yumi stap long ples wesan Kedemot, mi salim sampela man bilong bringim gutpela tok i go long King Sihon bilong Hesbon. \v 27 Ol i go kamap na tokim em olsem, ‘Inap yu larim mipela i wokabaut i go namel long kantri bilong yu, a? Mipela i ken bihainim bikrot tasol. \v 28 Na mipela i no ken kisim kaikai na wara nating. Nogat. Bai mipela i baim tasol. Mipela i laik wokabaut i go namel tasol long kantri bilong yu, \v 29 inap mipela i brukim wara Jordan na kamap long dispela graun God, Bikpela bilong mipela, i laik givim long mipela. Ol lain bilong Iso i stap long ples Idom, na ol man bilong Moap i stap long ples Ar, olgeta i bin tok orait na larim mipela i wokabaut namel long graun bilong ol.’ \p \v 30 “Tasol King Sihon i no larim yumi i wokabaut insait long kantri bilong en. God, Bikpela bilong yumi, i mekim em i bikhet, bilong yumi ken daunim em na kisim dispela graun bilong en, nau yumi sindaun i stap long en. \p \v 31 “Na Bikpela i tokim mi, ‘Harim, nau bai mi givim King Sihon wantaim olgeta graun bilong en long han bilong yupela. Kisim dispela graun na sindaun long en.’ \v 32 Orait Sihon i kamap wantaim ol lain man bilong en, bilong pait wantaim yumi klostu long taun Jahas. \v 33 Tasol God, Bikpela bilong yumi, i mekim yumi i winim em na yumi kilim em na ol pikinini man bilong en na olgeta lain bilong en tu. \v 34 Long dispela taim tasol, yumi kisim olgeta taun bilong en na bagarapim tru. Na yumi kilim i dai olgeta man, na meri na pikinini wantaim. Yumi no larim wanpela i stap. \v 35 Na yumi kisim ol bulmakau na olgeta samting long olgeta taun. \v 36 God, Bikpela bilong yumi, i larim yumi i bagarapim olgeta taun, stat long ples Aroer, klostu long wara Arnon, na long dispela taun i stap arere long wara na i go inap long graun bilong Gileat. I no gat banis bilong wanpela taun inap pasim yumi. \v 37 Tasol yumi no bin i go klostu long graun bilong ol Amon, o long wara Jabok, o long ol taun i stap long ples maunten o long ol arapela ples, em God, Bikpela bilong yumi, i bin tambuim.” \c 3 \s1 Ol Israel i daunim King Ok \r (Namba 21.31-35) \p \v 1 Na Moses i stori moa olsem, “Bihain, yumi bin i go long hap not, long rot i go olsem long kantri Basan, na King Ok i kamap wantaim ol lain man bilong en, bilong pait wantaim mipela, klostu long taun Edrei. \v 2 Tasol God i tokim mi, ‘Yu no ken pret long em. Bai mi givim em yet na ol lain man bilong en na olgeta graun bilong en long yu. Na bai yu mekim wankain pasin long em olsem yu bin mekim long Sihon, king bilong ol Amor.’ \p \v 3 “Olsem na Bikpela i putim King Ok na ol manmeri bilong en long han bilong yumi na yumi kilim ol olgeta. \v 4 Long dispela taim yumi kisim olgeta taun bilong en na yumi no lusim wanpela i stap. Nogat tru. Yumi kisim 60 taun olgeta long kantri Argop, em i kantri bilong King Ok. Ok i stap long biktaun Basan na i bosim dispela kantri. \v 5 Olgeta dispela taun i gat traipela banis na strongpela dua ol i save pasim long ol ba ain. Na i gat planti liklik ples i no gat banis. \v 6 Yumi bagarapim olgeta taun, na kilim olgeta man na meri na pikinini. Yumi mekim wankain pasin olsem yumi bin mekim long ol taun bilong King Sihon bilong taun Hesbon. \v 7 Na yumi kisim ol bulmakau wantaim olgeta samting long ol taun. \p \v 8 “Olsem na long dispela taim, yumi kisim graun bilong dispela tupela king bilong ol Amor, Sihon na Ok. Dispela graun i stap long hap sankamap bilong wara Jordan, na i stat long wara Arnon long hap saut na i go inap long maunten Hermon long hap not. \v 9 Tasol ol man bilong Saidon i kolim maunten Hermon olsem Sirion na ol Amor i kolim Senir. \v 10 Yumi kisim ol taun i stap long stretpela ples, na olgeta hap graun bilong Gileat na Basan i go inap long tupela taun Saleka na Edrei. Olgeta dispela taun i stap long graun bilong King Ok na yumi kisim olgeta.” \p \v 11 King Ok em i las king bilong ol Refaim. Bokis bilong planim em, ol i wokim long ston. Longpela bilong dispela bokis em inap 4 mita\f + \fr 3.11 \fk namba wan tok bilong 3.11 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap bilong lain. Sampela man i save tanim olsem, “Bet bilong en ol i wokim long ain. Longpela bilong dispela bet em inap 4 mita.”\f* na bikpela bilong em, inap 2 mita. Dispela i stap yet long taun Raba long kantri Amon.\f + \fr 3.11 \fk namba 2 tok bilong 3.11 \ft Dispela tok long bokis i stap yet em i no tok long taim bilong yumi nau. Nogat. Em i tok long taim bilong man i raitim dispela buk.\f* \s1 Sampela lain i sindaun long hap sankamap bilong wara Jordan \r (Namba 32.1-14) \p \v 12 Moses i tok olsem, “Taim yumi kisim ol dispela taun pinis, mi makim long lain bilong Ruben na Gat dispela hap graun i stat long taun Aroer, klostu long wara Arnon. Na mi givim long ol tu wanpela hap bilong ol ples maunten bilong Gileat, wantaim olgeta taun bilong en. \v 13 Na mi givim olgeta arapela hap graun bilong Gileat wantaim olgeta hap bilong Basan long wanpela hap bilong lain bilong Manase. Basan em hap graun King Ok i bin bosim bipo. Olgeta dispela kantri mi givim long lain Manase, em kantri ol i kolim Argop.” \p Bipo ol i bin kolim Basan olsem, graun bilong ol Refaim. \v 14 Bihain Jair, em wanpela man bilong lain bilong Manase, i kisim kantri Argop olgeta, em dispela graun ol i kolim Basan. Dispela graun i go inap long arere bilong kantri Gesur na Maka. Na em i givim nem bilong em yet long ol ples long dispela hap. Olsem na ol man i save tok olsem ol dispela ples ol i ples bilong Jair. \p \v 15 Na Moses i skruim tok olsem, “Mi bin makim graun Gileat bilong lain bilong Makir i kisim. Ol Makir i hap lain bilong Manase. \v 16 Na long lain bilong Ruben na Gat, mi bin givim graun i stat long graun Gileat na i go inap long wara Arnon. Mak bilong ol long hap bilong saut i go inap namel long dispela wara. Na graun bilong ol long hap sankamap i go inap long wara Jabok. Na dispela wara Jabok em i mak bilong kantri Amon. \v 17 Long hap bilong san i go daun, mak bilong ol i go inap long wara Jordan. Mak i stat long raunwara Galili long hap not na i go inap long raunwara Detsi long hap saut, klostu long maunten Pisga long hap sankamap bilong raunwara Detsi. \p \v 18 “Na \x - \xo 3.18 \xt Jos 1.12-15\x* long dispela taim tasol mi tokim ol olsem, ‘God, Bikpela bilong yumi, i bin givim yupela dispela graun i stap long hap sankamap bilong wara Jordan, bilong yupela i sindaun long en. Nau ol man bilong yupela i mas kisim ol samting bilong pait, na yupela i mas salim ol i go brukim wara Jordan na go pas long ol brata bilong yupela Israel na helpim ol long kisim dispela graun. \v 19 Na ol meri na pikinini bilong yupela i mas wet i stap long ol taun mi bin givim yupela. Mi save yupela i gat planti bulmakau, tasol ol tu i mas wet i stap long ol taun. \v 20 Yupela i mas helpim ol brata bilong yupela inap ol i kisim dispela graun God, Bikpela bilong yumi, i laik givim long ol long hap san i go daun bilong wara Jordan. Yupela stap wantaim ol inap Bikpela i larim ol i sindaun gut long dispela graun, olsem em i bin mekim long yupela yet. Bihain, orait yupela i ken i go bek long graun mi bin givim long yupela.’ \p \v 21 “Bihain mi tokim Josua olsem, ‘Yu lukim pinis olgeta samting God, Bikpela bilong yumi, i bin mekim long King Ok na King Sihon. Bai em i mekim wankain pasin tasol long ol arapela king yupela i laik pait long ol na kisim graun bilong ol. \v 22 Yupela i no ken pret long ol, long wanem, God, Bikpela bilong yumi, bai i helpim yupela na pait long ol.’” \s1 God i no larim Moses i go long kantri Kenan \p \v 23 Moses \x - \xo 3.23 \xt Nam 27.12-14, Lo 32.48-52\x* i tok olsem, “Long dispela taim mi bin beten strong tru olsem, \v 24 ‘God, Bikpela, mi save yu bin soim mi wanpela liklik hap tasol bilong ol bikpela samting yu laik mekim. I no gat narapela God i stap long heven o long graun, inap long mekim ol dispela bikpela samting yu bin mekim pinis. \v 25 Nau mi laik yu larim mi i brukim wara Jordan na i go long hapsait, na lukim dispela graun i gat planti gris na dispela gutpela ples maunten na maunten Lebanon tu.’ \p \v 26 “Tasol nogat. Long asua bilong yupela tasol, Bikpela i kros long mi na i pasim yau i stap. Em i tok, ‘Pasim maus. Yu no ken askim mi long dispela samting gen. \v 27 Yu go antap tru long het bilong maunten Pisga, na lukluk i go long hap bilong not na bilong saut na bilong hap sankamap na bilong hap san i go daun. Yu mas lukluk gut long olgeta dispela hap, long wanem, bai yu no inap brukim wara Jordan na i go insait long dispela graun. Nogat tru. \v 28 Skulim Josua gut, na strongim tingting bilong em, long wanem, mi yet bai mi bringim ol manmeri i go long hapsait bilong wara, bai ol i ken sindaun long dispela graun yu lukim nau.’ \p \v 29 “Olsem na yumi bin i stap long ples daun, long hapsait bilong taun Betpeor.” \c 4 \ms1 Moses i tokim ol Israel long bihainim gut lo bilong God \s2 (Sapta 4-11) \s1 Moses i tokim ol Israel long bihainim tok bilong God \p \v 1 Nau Moses i tokim ol manmeri olsem, “Yupela i mas bihainim olgeta lo nau mi givim long yupela, na bai yupela i ken i stap gut, na bai yupela i ken sindaun long dispela graun God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong yupela, i givim long yupela nau. \v 2 Yupela \x - \xo 4.2 \xt KTH 22.18-19\x* i no ken skruim wanpela nupela lo long dispela lo bilong God, Bikpela bilong yumi, nau mi givim long yupela. Na yupela i no ken rausim wanpela long en. Yupela i mas bihainim olgeta dispela lo. \v 3 Yupela \x - \xo 4.3 \xt Nam 25.1-9\x* yet i lukim pinis dispela samting Bikpela i bin mekim long maunten Peor. Planti man i bin lotu long giaman god Bal long dispela ples, na God i bin bagarapim ol olgeta. \v 4 Tasol yupela olgeta lain i bin bihainim God, Bikpela bilong yumi, yupela i stap yet. \p \v 5 “Mi skulim yupela pinis long olgeta lo, olsem God, Bikpela bilong yumi i bin tokim mi. Nau yupela i laik i go kisim dispela kantri na sindaun long en. Taim yupela i stap long en, orait yupela i mas bihainim ol dispela lo. \v 6 Yupela i mas bihainim tru ol dispela lo, na bai ol pipel bilong ol arapela kantri i ken save olsem, yupela i gat gutpela tingting na planti save. Taim ol i harim tok bilong ol dispela lo bilong yupela, bai ol i tok, ‘Man, ol dispela lain manmeri i gat gutpela tingting na bikpela save. Ol i winim yumi tru.’ \p \v 7 “Yupela tingim ol arapela lain pipel. Maski ol i gat bikpela strong, ol i no gat wanpela god i save sambai long helpim ol, olsem God, Bikpela bilong yumi, i save mekim long yumi. Oltaim Bikpela i stap klostu tru long yumi na taim yumi singaut long em, orait em i save helpim yumi. \v 8 Na ol dispela arapela lain pipel i no gat stretpela lo olsem ol dispela lo nau mi bin skulim yupela long en. Nogat tru. \v 9 Yupela i mas lukaut gut. Long olgeta taim yupela i stap long graun, yupela i no ken lusim tingting long ol dispela samting yupela i lukim pinis. Nogat. Yupela i mas tokim ol pikinini bilong yupela yet na ol tumbuna pikinini bilong yupela \v 10 long dispela de yupela i bin sanap klostu long God, Bikpela bilong yumi, long maunten Sainai. Long dispela taim God i bin tokim mi olsem, ‘Singautim olgeta manmeri i kam bung. Mi laik bai ol i ken harim tok mi laik mekim. Olsem bai ol i ken aninit long mi olgeta taim ol i stap long graun. Na bai ol i ken skulim ol pikinini bilong ol na ol pikinini tu i ken aninit long mi.’ \p \v 11 “God \x - \xo 4.11 \xt Kis 19.16-18, Hi 12.18-19\x* i tok pinis, orait yupela i bin kam sanap long arere bilong maunten, na blakpela klaut na smok i karamapim maunten na bikpela paia i sut i go antap long skai. \v 12 Na Bikpela i stap long dispela paia na i bin toktok long yupela na yupela i harim toktok bilong en, tasol yupela i no lukim wanpela samting i makim God. Nogat tru. \v 13 Long \x - \xo 4.13 \xt Kis 31.18, 34.28, Lo 9.10\x* dispela taim em i bin givim yupela ol Tenpela Lo na em i raitim long tupela hap ston. Dispela lo i olsem kontrak em i bin mekim wantaim yupela. Na em i tokim yupela long bihainim dispela kontrak. \v 14 Na \x - \xo 4.14 \xt Kis 21.1\x* Bikpela i tokim mi long skulim yupela long ol arapela lo yupela i mas bihainim long taim yupela i stap long dispela hap graun nau yupela i laik kisim na sindaun long en.” \s1 Ol Israel i no ken bihainim ol giaman god \p \v 15 Moses i tok moa olsem, “Taim Bikpela i stap long paia long maunten Sainai na i toktok long yupela, yupela i no lukim wanpela samting i makim God. Olsem na yupela i mas lukaut gut \v 16-18 bai \x - \xo 4.16-18 \xt Kis 20.4, Wkp 26.1, Lo 5.8, 27.15, Ro 1.23\x* yupela i no wokim wanpela giaman god. Sapos yupela i mekim olsem bai yupela i mekim pasin nogut. Maski wokim piksa bilong man o meri o animal o pisin o snek o pis, na mekim dispela piksa i kamap god bilong yupela. \v 19 Na nogut yupela i laik lotuim ol samting yupela i lukim long skai, olsem san na mun na ol sta. Nogat. God, Bikpela bilong yumi, i bin larim ol arapela lain i ken lotuim ol dispela samting. \v 20 Tasol \x - \xo 4.20 \xt Kis 19.5, Lo 7.6, 14.2, 26.18, Ta 2.14, 1 Pi 2.9\x* yupela nogat. God i kisim yupela long Isip na bringim yupela i kam, i wankain olsem em i kamautim yupela long paia i hatpela tru. Na em i bringim yupela i kam bilong mekim yupela i kamap ol manmeri bilong em yet, olsem yupela i stap nau. \v 21 Long \x - \xo 4.21 \xt Nam 20.12\x* asua bilong yupela tasol, God, Bikpela bilong yumi, em i belhat long mi. Na em i tokaut strong olsem, bai mi no inap brukim wara Jordan na i go long dispela kantri i gat gutpela graun, nau em i laik givim long yupela. \v 22 Bai mi no inap brukim dispela wara. Nogat. Bai mi dai long dispela hap. Tasol yupela bai i go long hapsait bilong wara na sindaun long dispela graun i gat planti gris. \v 23 Yupela i mas was gut, bai yupela i no lusim tingting long dispela kontrak, God, Bikpela bilong yumi, i bin mekim wantaim yupela. Yupela i mas bihainim tok bilong em, na yupela i no ken wokim kain kain giaman god bilong yupela yet. \v 24 Yupela \x - \xo 4.24 \xt Hi 12.29\x* i no ken mekim olsem, long wanem, God, Bikpela bilong yumi, em wanpela tasol i God tru, na em i no inap larim yupela i lotu long wanpela giaman god. God em i olsem wanpela hatpela paia na em bai i kukim ol birua bilong en. \p \v 25 “Na bihain, taim yupela i stap longpela taim tru long dispela graun na yupela i karim ol pikinini na tumbuna pikinini, yupela i no ken wokim wanpela giaman god. Sapos yupela i wokim samting olsem, bai yupela i mekim sin. Dispela em i pasin nogut long ai bilong God na i mekim em i kros tru. \v 26 Harim, nau mi singaut long heven na graun long harim dispela strongpela tok mi mekim long yupela. Sapos yupela i sakim tok bilong God, orait lukaut. Kwiktaim bai God i rausim yupela olgeta long dispela graun. Bai yupela i no inap stap longpela taim long dispela graun long hapsait bilong Jordan, em nau yupela i laik kisim. Nogat. Yupela bai i pinis olgeta. \v 27 Bai \x - \xo 4.27 \xt Lo 28.36\x* Bikpela i rausim yupela i go nabaut long ol arapela kantri, na planti manmeri bai i dai na liklik lain tasol bai i stap. \v 28 Na long ol dispela kantri bai yupela i lotu long ol giaman god, ol man yet i wokim long diwai na ston. Ol dispela god i no inap lukluk o harim toktok o kaikai o smelim samting. \v 29 Long \x - \xo 4.29 \xt Jer 29.13\x* dispela taim bai bel bilong yupela i kirap nogut tru na bai yupela i laik i kam bek long God, Bikpela bilong yumi. Sapos laik bilong yupela na tingting bilong yupela i strong tru long painim em, bai yupela inap i kam klostu tru long em. \v 30 Tasol long taim yupela i gat bikpela trabel, na ol dispela samting nogut i kamap long yupela, bai yupela i tanim bel na bihainim tok bilong Bikpela. \v 31 Em i God bilong marimari. Em i no inap lusim yupela o bagarapim yupela. Na em i no inap lusim tingting long dispela kontrak em yet i bin mekim wantaim ol tumbuna bilong yupela. \p \v 32 “Yupela tingting i go bek long taim bipo, taim yupela i no kamap yet. Na tingting i go bek inap long taim God i wokim namba wan man. Maski sapos yupela i go long olgeta hap bilong graun, yupela bai i no inap lukim wanpela samting olsem dispela bikpela samting i bin kamap. I gat wanpela man i bin harim kain samting olsem bipo, a? Nogat. \v 33 God i bin i stap long paia na toktok, na yupela i bin harim tok bilong em. Tasol ating i gat narapela man i bin harim kain tok olsem na i no i dai? Nogat. \v 34 God, Bikpela bilong yumi, i bin kisim yumi long Isip na bringim yumi i kam na mekim yumi i kamap lain manmeri bilong em yet. Long ai bilong yupela em i bin mekim planti wok long bikpela strong bilong em. Em i mekim planti bikpela sik i kamap long ol Isip na em i pait strong long ol. Na em i wokim ol mirakel na mekim planti kain bikpela samting bilong mekim ol i pret nogut tru. Orait ating i gat narapela god i bin mekim ol dispela kain samting, a? Nogat tru. \v 35 Bikpela \x - \xo 4.35 \xt Mk 12.32\x* i bin soim yupela ol dispela samting bai yupela i ken save olsem, em wanpela tasol i God. Na i no gat narapela God i stap. Nogat tru. \v 36 Em i laik skulim yupela, olsem na em i larim yupela i harim maus bilong en long heven. Na long graun yupela i lukim bikpela paia bilong em, na em i stap long dispela paia na i toktok long yupela. \v 37 Bikpela i bin laikim tru ol tumbuna papa bilong yupela na em i makim yupela i kamap lain bilong em yet. Olsem na long bikpela strong bilong em yet, em i kisim yupela long Isip na bringim yupela i kam. \v 38 Na taim yupela i wokabaut i kam, em i bin rausim ol bikpela lain manmeri i strongpela moa na strong bilong ol i winim strong bilong yupela. Em i mekim olsem bilong em i ken kisim yupela i kam na givim graun bilong ol long yupela. Em dispela graun nau yupela i stap long en. \v 39 Olsem na nau yupela i no ken lusim tingting long dispela samting. Bikpela em i God bilong heven na bilong graun. Na i no gat narapela God. Nogat tru. \v 40 Yupela i mas bihainim olgeta lo bilong em, nau mi bin givim yupela. Olsem bai yupela wantaim ol tumbuna pikinini bilong yupela i ken i stap gut. Na bai yupela i stap gut longpela taim long dispela graun nau God, Bikpela bilong yumi, i givim long yupela. Na bai dispela graun i bilong yupela oltaim.” \s1 Moses i makim ol taun bilong hait \p \v 41 Bihain \x - \xo 4.41 \xt Jos 20.8-9\x* Moses i makim tripela taun long hap sankamap bilong wara Jordan. \v 42 Dispela tripela taun bai i stap olsem ples hait bilong ol man i popaia na i kilim i dai nating wanpela man i no birua bilong ol. Ol dispela man i ken ranawe i go long wanpela bilong dispela tripela taun, na ol i no inap kilim em i dai. \v 43 Dispela tripela taun i olsem. Narapela em Beser, em taun hait bilong lain bilong Ruben. Em i stap long ples maunten. Na narapela em Ramot, long hap graun Gileat. Em i taun hait bilong lain bilong Gat. Na narapela em Golan, long hap graun Basan. Em i taun hait bilong lain bilong Manase. \s1 Sotpela stori bilong graun ol Israel i kisim \p \v 44 Moses i givim ol lo bilong God long ol Israel. \v 45-46 Em i givim ol dispela lo long ol bihain long ol i lusim Isip na ol i kam i stap long hap sankamap bilong wara Jordan long ples daun, long hap i lukim taun Betpeor. Dispela hap i stap long graun bilong Sihon, king bilong ol Amor. Bipo em i bin sindaun long taun Hesbon na bosim dispela graun. Na Moses wantaim ol Israel i winim ol long pait long dispela taim ol i bin lusim Isip. \v 47 Na ol i sindaun long graun bilong em na long graun bilong Ok, king bilong Basan. Dispela tupela king bilong ol Amor, i stap long hap sankamap bilong wara Jordan. \v 48 Dispela graun ol Israel i kisim pinis, mak bilong en i stat long taun Aroer, klostu long wara Arnon, na i go inap long maunten Sirion o maunten Hermon. \v 49 Na tu ol i kisim olgeta graun long hap sankamap bilong wara Jordan, i go inap long raunwara Detsi na long maunten Pisga. \c 5 \s1 Ol Tenpela Lo bilong God \r (Kisim Bek 20.1-17) \p \v 1 Moses i singautim olgeta manmeri bilong Israel i kam bung na i tokim ol, “Yupela Israel, harim dispela olgeta lo mi laik givim long yupela nau. Yupela i mas lainim ol dispela lo na bihainim gut. \v 2 God, Bikpela bilong yumi, i bin mekim kontrak wantaim yumi long maunten Sainai. \v 3 Em i no bin mekim dispela kontrak wantaim ol tumbuna papa bilong yumi tasol. Nogat. Em i mekim dispela kontrak tu wantaim yumi olgeta i stap nau. \v 4 God i stap long paia long maunten na em i toktok wantaim yupela. \v 5 Long dispela taim mi bin sanap olsem mausman namel long Bikpela na yupela, bilong bringim tok bilong en i kam long yupela, long wanem, yupela i pret long paia na yupela i no inap i go antap long maunten. \p “Bikpela i tok olsem, \v 6 ‘Mi Bikpela, mi God bilong yupela. Yupela i bin i stap wokboi nating long Isip, na mi kisim yupela na bringim yupela i kam. \p \v 7 “‘Yupela i no ken lotu long narapela god. Yupela i mas lotuim mi wanpela tasol. \p \v 8 “‘Yupela \x - \xo 5.8 \xt Wkp 26.1, Lo 4.15-18, 27.15\x* i no ken wokim olkain piksa bilong wanpela samting i stap long heven o long graun o long wara i stap aninit long graun. \v 9 Yupela \x - \xo 5.9 \xt Kis 34.6-7, Nam 14.18, Lo 7.9-10\x* i no ken brukim skru na lotu long dispela kain piksa bilong giaman god, long wanem, mi Bikpela, mi God bilong yupela, na mi no ken larim yupela i lotu long wanpela giaman god. Pasin bilong mi i olsem, mi mekim save long ol man i no laikim mi. Na bai mi mekim save tu long ol tumbuna pikinini bilong ol inap long namba 3 na long namba 4 lain i kamap bihain. \v 10 Tasol ol manmeri i laikim mi tumas na i bihainim ol lo bilong mi, bai mi laikim ol tru na ol 1,000 lain tumbuna bilong ol i kamap bihain. \p \v 11 “‘Yupela \x - \xo 5.11 \xt Wkp 19.12\x* i no ken kolim nating nem bilong mi God, Bikpela bilong yupela. Long wanem, mi bai mekim save long ol man i kolim nating nem bilong mi. \p \v 12 “‘Yupela \x - \xo 5.12 \xt Kis 16.23-30, 31.12-14\x* i mas mekim de Sabat i stap de tru bilong mi, God, Bikpela bilong yupela, olsem mi bin tokim yupela. \v 13 Yupela \x - \xo 5.13 \xt Kis 23.12, 31.15, 34.21, 35.2, Wkp 23.3\x* i mas mekim wok inap long 6-pela de tasol. \v 14 Na de namba 7 em i Sabat o de bilong malolo. Em i de bilong mi. Long dispela de yupela wantaim ol pikinini bilong yupela na ol wokboi na wokmeri bilong yupela na ol animal bilong yupela na ol man bilong narapela kantri i stap wantaim yupela, yupela olgeta i mas tambu long wok. Ol wokboi na wokmeri bilong yupela i mas malolo olsem yupela yet. \v 15 Yupela i mas tingim dispela taim yupela i bin stap wokboi nating long Isip, na long bikpela strong bilong mi, mi God, Bikpela bilong yupela, mi bin kisim yupela i kam. Long dispela as tasol nau mi tok yupela i mas bihainim gut dispela lo bilong de bilong malolo. \p \v 16 “‘Yupela \x - \xo 5.16 \xt Lo 27.16, Mt 15.4, 19.19, Mk 7.10, 10.19, Lu 18.20, Ef 6.2-3\x* i mas aninit long papamama bilong yupela na bihainim tok bilong ol, olsem mi God, Bikpela bilong yupela, mi tokim yupela. Sapos yupela i mekim olsem, orait bai olgeta wok samting yupela i mekim i ken kamap gut, na bai yupela inap i stap longpela taim long dispela graun nau mi givim long yupela. \p \v 17 “‘Yupela \x - \xo 5.17 \xt Stt 9.6, Wkp 24.17, Mt 5.21, 19.18, Mk 10.19, Lu 18.20, Ro 13.9, Je 2.11\x* i no ken kilim i dai ol arapela manmeri. \p \v 18 “‘Yupela \x - \xo 5.18 \xt Wkp 20.10, Mt 5.27, 19.18, Mk 10.19, Lu 18.20, Ro 13.9, Je 2.11\x* ol marit, yupela i no ken mekim pasin pamuk. \p \v 19 “‘Yupela \x - \xo 5.19 \xt Wkp 19.11, Mt 19.18, Mk 10.19, Lu 18.20, Ro 13.9\x* i no ken stil. \p \v 20 “‘Yupela \x - \xo 5.20 \xt Kis 23.1, Mt 19.18, Mk 10.19, Lu 18.20\x* i no ken giaman na kotim nating ol arapela manmeri. \p \v 21 “‘Yupela \x - \xo 5.21 \xt Ro 7.7, 13.9\x* i no ken aigris long meri bilong narapela man. Na yupela i no ken mangalim haus bilong em na graun bilong em na ol wokboi na wokmeri bilong em na bulmakau bilong em na donki bilong em na ol olgeta arapela samting bilong em tu.’” \v 22 Na \x - \xo 5.22 \xt Hi 12.18-19\x* Moses i tok, “Taim yupela i bung long maunten, Bikpela i stap insait long paia na long bikpela blakpela klaut. Em i tokaut strong na i givim olgeta dispela lo long yupela. Na em i no givim yupela ol arapela moa. Bihain em i raitim dispela ol lo long tupela hap ston na i givim long mi.” \s1 Ol manmeri i pret \r (Kisim Bek 20.18-21) \p \v 23 Moses i tok moa olsem, “Taim paia i karamapim dispela maunten olgeta, na yupela i harim wanpela maus i toktok insait long tudak, ol hetman bilong yupela wantaim ol bikman bilong ol lain bilong yupela i kam long mi, na ol i tok olsem, \v 24 ‘God, Bikpela bilong yumi i soim yumi bikpela strong bilong en, long taim yumi harim em i toktok insait long paia. Nau yumi save pinis, sampela taim God i inap toktok wantaim wanpela man, na dispela man i no i dai. \v 25 Tasol sapos mipela i harim God, Bikpela bilong yumi, i toktok wantaim mipela gen bai mipela i dai. Dispela paia nogut tru bai i bagarapim mipela. Na bilong wanem mipela i mas i dai nau? \v 26 Husat man i no inap i dai sapos em i harim God i stap oltaim i toktok insait long paia, olsem mipela i harim wanpela taim pinis? \v 27 Moses, yu go bek, na harim olgeta toktok God, Bikpela bilong yumi, i laik mekim. Bihain yu kam bek na yu tokim mipela. Bai mipela i ken harim na bihainim.’ \p \v 28 “Orait Bikpela i harim dispela tok yupela i mekim long mi, na em i tokim mi olsem, ‘Mi harim pinis tok bilong ol manmeri, na tok bilong ol i stret. \v 29 Mi laik bai ol i tingting olsem oltaim, na bai ol i mas aninit long mi na bihainim olgeta lo bilong mi oltaim. Olsem bai olgeta wok samting bilong ol na bilong ol tumbuna pikinini bilong ol i ken kamap gutpela oltaim. \v 30 Olsem na yu go tokim ol long go bek long ol haus sel bilong ol. \v 31 Tasol Moses, yu mas i stap hia wantaim mi na bai mi givim yu olgeta lo bilong mi. Yu mas skulim ol manmeri long ol dispela lo, bai ol i ken bihainim gut long dispela kantri nau mi laik givim long ol.’” \p \v 32 Na Moses i tokim ol, “Yupela i mas lukaut gut, na bihainim olgeta lo God, Bikpela bilong yumi, i bin givim long yupela. Yupela i no ken kalapim wanpela lo. \v 33 Bihainim olgeta lo na bai olgeta samting yupela i mekim i ken kamap gutpela. Na bai yupela i ken i stap longpela taim long dispela graun nau yupela i laik kisim.” \c 6 \s1 Nambawan lo tru bilong God \p \v 1 Moses i tok moa olsem, “Em hia nau olgeta lo God, Bikpela bilong yumi, i bin tokim mi long lainim yupela. Na taim yupela i kamap pinis long dispela kantri nau yupela i laik kisim na sindaun long en, orait yupela i mas bihainim olgeta dispela lo. \v 2 Olgeta taim yupela i stap long graun, yupela na ol tumbuna pikinini bilong yupela i mas aninit long God, Bikpela bilong yumi. Na yupela i mas bihainim olgeta lo bilong em, nau mi givim yupela. Olsem bai yupela i ken stap longpela taim long dispela graun. \v 3 Yupela ol Israel, harim gut olgeta lo na bihainim gut. Olsem bai olgeta wok samting yupela i mekim i ken kamap gutpela, na bai yupela i ken kamap wanpela strongpela lain manmeri na bai yupela i ken sindaun long dispela gutpela graun i gat planti gris. God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong yumi, i bin promis olsem. \p \v 4 “Yupela \x - \xo 6.4 \xt Mk 12.29\x* Israel, harim gut. Bikpela, em wanpela tasol em i God bilong yumi. \v 5 Yupela \x - \xo 6.5 \xt Mt 22.37, Mk 12.30, Lu 10.27\x* i mas laikim tumas God, Bikpela bilong yumi. Yupela i mas laikim em tru long bel bilong yupela na long tingting bilong yupela na long strong bilong yupela. \v 6 Oltaim \x - \xo 6.6 \xt Lo 11.18-20\x* yupela i mas tingim ol dispela lo nau mi givim long yupela.\fig Oltaim ol manmeri i mas tingim ol dispela lo Moses i givim long ol, na ol i mas lainim ol pikinini bilong ol long ol dispela lo.|alt="34" src="LO" size="span" ref="6.6-7" \fig* \v 7 Na yupela i mas lainim ol pikinini bilong yupela long ol dispela lo. Na tokim ol long taim yupela i stap long haus na long taim yupela i wokabaut long rot, na long taim yupela i malolo na long taim yupela i wok. \v 8 Na yupela i mas raitim ol long pepa na pasim ol long han bilong yupela na long pes bilong yupela, olsem na bai yupela i no ken lusim tingting long ol.\fig “Yupela i mas raitim ol dispela lo long pepa na pasim long pes bilong yupela, olsem na bai yupela i no ken lusim tingting long ol.”|alt="25" src="HK" size="col" ref="6.8" \fig* \v 9 Na raitim ol long pos bilong ol dua bilong haus bilong yupela na long ol dua bilong banis bilong yupela.” \s1 Ol Israel i mas bihainim olgeta lo \p \v 10 Moses \x - \xo 6.10 \xt Stt 12.7, 26.3, 28.13\x* i tok olsem, “God, Bikpela bilong yumi, i bin promis long ol tumbuna bilong yumi, Abraham na Aisak na Jekop, long em bai i givim yupela wanpela kantri i gat ol gutpela bikpela taun, yupela yet i no bin wokim. \v 11 Na ol planti gutpela gutpela samting bai i pulap long ol haus bilong yupela, em ol samting yupela yet i no bin putim insait. Na bai i gat sampela hul wara i stap, yupela i no bin wokim. Na bai i gat ol gaden wain na gaden oliv i stap, yupela i no bin planim. Bikpela bai i bringim yupela i go long dispela kantri na givim yupela ol dispela samting. Na taim yupela i kaikai olgeta kain kaikai yupela i laikim na yupela i pulap \v 12 orait yupela lukaut gut bai yupela i no lusim tingting long Bikpela. Em yet i kisim yupela long Isip long taim yupela i stap wokboi nating, na em i bringim yupela i lusim Isip na i kam. \v 13 Yupela \x - \xo 6.13 \xt Mt 4.10, Lu 4.8\x* i mas aninit long God, Bikpela bilong yumi. Na yupela i mas lotu long em wanpela tasol, na mekim olgeta promis bilong yupela long nem bilong em wanpela tasol. \v 14 Yupela i no ken lotu long ol giaman god bilong ol lain manmeri i stap klostu long yupela. \v 15 Sapos yupela i lotu long ol dispela giaman god, bai Bikpela i belhat tru long yupela na bai em i pinisim yupela olgeta olsem paia i kukim ol samting. Long wanem, God, Bikpela bilong yumi i stap wantaim yumi nau na em i no inap larim yupela i lotu long narapela god. \p \v 16 “Yupela \x - \xo 6.16 \xt Kis 17.1-7, Mt 4.7, Lu 4.12\x* i no ken traim strong bilong God, Bikpela bilong yumi, olsem yupela i bin mekim long ples Masa. \v 17 Yupela i no ken les long bihainim tru olgeta lo em i bin givim long yupela. \v 18 Yupela i mas mekim olgeta samting, Bikpela yet i save kolim gutpela na stretpela, na olgeta samting yupela i laik mekim bai i kamap gutpela. Na bai yupela inap long kisim dispela gutpela graun i gat planti gris, em Bikpela yet i bin promis long ol tumbuna bilong yupela long givim long yupela. \v 19 Na bai yupela inap rausim ol birua bilong yupela, olsem em yet i bin promis. \p \v 20 “Bihain bihain, ol pikinini bilong yupela bai i askim yupela olsem, ‘Bilong wanem God, Bikpela bilong yumi, i tokim yumi long bihainim dispela olgeta lo?’ \v 21 Orait yupela i mas tokim ol olsem, ‘Mipela i bin i stap wokboi nating bilong king bilong Isip, na Bikpela i kisim bek mipela long strong bilong em yet. \v 22 Tru tumas, long ai bilong mipela yet, mipela i lukim ol kain kain mirakel na ol samting nogut tru em i bin mekim long ol man bilong Isip na long king bilong ol na long olgeta ofisa bilong en. \v 23 Em i bringim mipela i kam ausait long kantri Isip, bilong bringim mipela i kam hia na givim mipela dispela graun, olsem em i bin promis long ol tumbuna bilong yumi. \v 24 Bihain God, Bikpela bilong yumi, i tokim yumi long bihainim olgeta dispela lo, na yumi mas aninit long em. Sapos yumi mekim olsem, oltaim bai em i was long kantri bilong yumi, na mekim em i stap gut olsem nau. \v 25 Na sapos yumi bihainim gut olgeta lo em i bin givim long yumi, bai God i belgut long yumi na kolim yumi ol stretpela manmeri.’” \c 7 \s1 Ol Israel i manmeri bilong God stret \r (Kisim Bek 34.11-16) \p \v 1 Moses \x - \xo 7.1 \xt Ap 13.19\x* i tok moa olsem, “God, Bikpela bilong yumi, bai i bringim yupela i go long dispela graun nau yupela i laik kisim, na em bai i rausim planti lain pipel nau i stap long dispela graun. Taim yupela i wokabaut i go long dispela graun bai em i rausim 7-pela bikpela lain pipel, strong bilong ol i winim strong bilong yupela. Em ol lain Hit na Girgas na Amor na Kenan na Peres na Hivi na Jebus. \v 2 Taim God, Bikpela bilong yumi, i larim yupela i daunim ol, orait yupela i mas kilim olgeta i dai. Yupela i no ken mekim kontrak wantaim ol na yupela i no ken marimari long ol. \v 3 Na yupela i no ken senisim meri wantaim ol, \v 4 long wanem, ol bai i pulim ol pikinini bilong yupela i go longwe long Bikpela na bai ol i lotu long ol giaman god. Sapos ol pikinini i mekim olsem, orait Bikpela bai i belhat long yupela na wantu bai em i bagarapim yupela. \v 5 Yupela \x - \xo 7.5 \xt Lo 12.3\x* i no ken poroman wantaim ol dispela lain pipel. Nogat. Yupela i mas bagarapim olgeta samting bilong lotu bilong ol. Brukim ol alta na brukbrukim ol pos ston na katim ol pos diwai na kukim ol piksa bilong ol giaman god bilong ol. \v 6 Yupela \x - \xo 7.6 \xt Kis 19.5, Lo 4.20, 14.2, 26.18, Ta 2.14, 1 Pi 2.9\x* i mas mekim olsem, long wanem, yupela i manmeri bilong God, Bikpela bilong yumi. Namel long olgeta lain manmeri bilong graun, em i makim yupela wanpela lain tasol i kamap lain manmeri bilong em stret. \p \v 7 “Yupela i no bikpela lain i winim ol arapela lain bai Bikpela i mas tingting long yupela na makim yupela. Nogat. Yupela i liklik lain tasol. \v 8 Tasol Bikpela i laikim yupela tumas na em i laik bihainim dispela promis em i bin mekim long ol tumbuna bilong yumi. Long dispela as tasol, na em i bin helpim yupela long bikpela strong bilong em, na long taim yupela i stap wokboi nating bilong ol Isip, em i kisim bek yupela long han bilong king bilong Isip. \v 9 Yupela \x - \xo 7.9 \xt Kis 20.5-6, 34.6-7, Nam 14.18, Lo 5.9-10\x* i mas tingim gut dispela samting. God, Bikpela bilong yumi, em wanpela tasol em i God tru. Oltaim em i save bihainim tok bilong em yet, olsem na bai em i bihainim kontrak bilong em. Na em i laikim tru ol planti tausen manmeri i save laikim em na i bihainim lo bilong em. \v 10 Tasol wantu bai em i mekim save long ol manmeri i no laikim em. \v 11 Olsem na yupela i mas bihainim gut olgeta tok yupela i kisim pinis na yupela i mas bihainim gut olgeta lo mi bin givim yupela nau.” \s1 God i mekim gut long ol manmeri i bihainim tok \r (Lo 28.1-14) \p \v 12 Moses \x - \xo 7.12 \xt Lo 11.13-17\x* i tok olsem, “Sapos yupela i harim ol dispela lo na yupela i bihainim tru, orait God, Bikpela bilong yumi bai i bihainim kontrak bilong em. Na oltaim em bai i laikim yupela tumas olsem em i bin promis long ol tumbuna bilong yupela. \v 13 Em bai i laikim yupela tru na mekim gut long yupela, olsem bai yupela i gat planti pikinini na lain bilong yupela i ken kamap bikpela tru. Na em bai i mekim gut long ol gaden bilong yupela na bai yupela i gat planti rais samting na wain na wel bilong oliv. Na bai em i mekim ol bulmakau na sipsip i karim planti pikinini. Em bai i givim yupela olgeta dispela gutpela samting long dispela kantri, em i bin promis long ol tumbuna long givim long yupela. \v 14 I no gat narapela lain manmeri long dispela graun bai God i givim planti samting long ol olsem yupela. Bai i no gat wanpela meri bilong yupela, o wanpela bulmakau meri, bai i stap nating na i no inap long karim pikinini. \v 15 Na bai Bikpela i was gut long yupela na yupela i no ken kisim kain kain sik. Na em i no ken salim ol dispela kain sik nogut yupela i bin lukim long Isip bai i kamap long yupela. Tasol em bai i mekim ol dispela sik i kamap long ol birua bilong yupela tasol. \v 16 Yupela i mas pinisim tru olgeta lain pipel God, Bikpela bilong yupela, bai i putim long han bilong yupela. Na yupela i no ken marimari long ol. Na i tambu long lotuim ol giaman god bilong ol. Sapos yupela i lotu long ol, bai yupela i dai. \p \v 17 “Nogut yupela i ting, ol dispela lain pipel i bikpela lain na i winim yupela, na yupela i no inap rausim ol. \v 18 Nogat. Yupela i no ken pret long ol. Yupela i mas tingim dispela ol samting God, Bikpela bilong yumi, i bin mekim long king bilong Isip wantaim ol lain manmeri bilong em. \v 19 Yupela i mas tingim dispela ol kain kain sik nogut tru yupela i bin lukim long Isip. Na yupela i mas tingim tu ol mirakel na ol bikpela wok God i bin mekim. Na tingim dispela bikpela strongpela wok God i bin mekim bilong kisim bek yupela long Isip. Na God bai i mekim wankain pasin tasol long ol dispela lain manmeri nau yupela i pret long ol. Na em bai i bagarapim ol nogut tru. \v 20 Tasol sapos sampela bilong ol i ranawe na i go hait, bai God i salim ol binatang bilong kaikai man i go long ol na bagarapim ol. \p \v 21 “Olsem na yupela i no ken pret long ol dispela lain, long wanem, God, Bikpela bilong yumi, i stap wantaim yupela. Em i gat bikpela strong na olgeta man i mas pret long em. \v 22 Em bai i wok isi isi long rausim ol dispela lain pipel long taim yupela i kamap klostu. Na bai yupela i no inap long bagarapim ol kwiktaim. Sapos yupela i bagarapim ol kwik, bai ol wel abus i kamap planti na bai ol inap kilim yupela. \v 23 Bikpela bai i larim yupela i daunim ol birua bilong yupela. Na bai em i mekim ol i pret nogut tru inap yupela i pinisim ol olgeta. \v 24 Na bai em i putim ol king bilong ol long han bilong yupela tu. Na bai yupela i kilim ol, na bihain bai ol man i no inap tingting moa long ol. Na bai i no gat man inap long pasim yupela. Nogat. Bai yupela i kilim ol olgeta. \v 25 Yupela i mas kukim olgeta giaman god bilong ol. Na yupela i no ken aigris long ol gol na silva ol i save putim bilong bilasim ol giaman god bilong ol. Yupela i no ken kisim ol dispela samting, long wanem, Bikpela i no laikim tru ol giaman god. Nogut yupela i kisim na yupela i dai. \v 26 Yupela i no ken bringim ol dispela giaman god i kam insait long haus bilong yupela. God i tok, ol dispela samting i mas bagarap, na sapos yupela i kisim bai yupela i bagarap wantaim. Ol dispela giaman god i samting nogut tru, olsem na yupela i mas givim baksait long ol.” \c 8 \s1 Bai ol Israel i kisim gutpela graun \p \v 1 Na Moses i tok olsem, “Yupela i mas bihainim gut olgeta lo nau mi laik givim yupela. Olsem bai yupela i ken i stap gut, na yupela i ken kamap planti moa. Na bai yupela inap long kisim dispela graun Bikpela i bin promis long givim ol tumbuna bilong yupela. \v 2 Yupela i mas tingim gut God, Bikpela bilong yumi, i bin go pas long yupela na helpim yupela long dispela longpela wokabaut. Yupela i bin raun long ples wesan nating inap 40 yia. Na God i bin salim sampela hevi bilong traim yupela, bai em i ken save, yupela inap bihainim olgeta lo bilong em o nogat. \v 3 Em \x - \xo 8.3 \xt Kis 16.1-35, Mt 4.4, Lu 4.4\x* i bin mekim yupela i hangre, na bihain em i givim yupela mana bilong kaikai. Dispela kaikai, yupela na ol tumbuna bilong yupela i no bin kaikai bipo. Em i mekim olsem bai yupela i ken save, yumi man i no inap kisim laip long kaikai tasol. Nogat. Yumi mas bihainim olgeta tok bilong God tu na bai yumi kisim laip. \v 4 Insait long ol dispela 40 yia, klos bilong yupela i no bruk. Na lek bilong yupela tu i no bin solap. Nogat. I stap gut tasol. \v 5 Orait \x - \xo 8.5 \xt Snd 3.12, Hi 12.6\x* yupela i ken save God, Bikpela bilong yumi, i save stretim yupela, olsem wanpela papa i save paitim pikinini bilong stretim em. \v 6 Olsem na yupela i mas mekim ol samting Bikpela i bin tokim yupela. Na yupela i mas bihainim ol lo bilong em na yupela i mas aninit long em. \p \v 7 “God, Bikpela bilong yumi, i bringim yupela i go long dispela gutpela kantri tru. Dispela kantri i gat ol bikpela wara na ol hul wara. Na sampela wara tu i save ran aninit long graun na kamap antap long ol ples daun na long ol ples maunten. \v 8 Dispela kantri i save kamapim wit na bali, na pikinini bilong diwai wain na diwai fik na diwai pomigranet na diwai oliv, na hani bilong binatang. \v 9 Long dispela graun bai yupela i no ken hangre, na i no ken sot long wanpela samting. Na ol ston bilong dispela kantri i gat ain long en, na bai yupela i ken painim kapa insait long ol maunten. \v 10 Na olgeta samting yupela i laik kaikai bai yupela inap kisim. Na bai yupela i ken tenkyu long God, Bikpela bilong yumi, long dispela gutpela kantri em i bin givim long yupela.” \s1 Ol Israel i no ken lusim tingting long Bikpela \p \v 11 Moses \x - \xo 8.11 \xt Hos 13.5-6\x* i tok moa olsem, “Yupela i mas lukaut gut bai yupela i no lusim tingting long God, Bikpela bilong yumi. Nogut yupela i brukim ol lo bilong Bikpela nau mi givim long yupela. \v 12 Taim yupela i gat ol planti kain kaikai bilong kaikai na yupela i wokim pinis ol gutpela haus, \v 13 na taim ol bulmakau na sipsip na gol na silva na olgeta gutpela samting bilong yupela i kamap planti moa, \v 14 orait yupela i no ken hambak na bikhet na lusim tingting long God, Bikpela bilong yumi. Em i bin kisim bek yupela long Isip, we yupela i bin i stap wokboi nating. \v 15 Na em yet i go paslain long yupela long dispela bikpela ples wesan nating, we i gat olkain snek na binatang i gat marasin nogut. Long dispela ples i drai olgeta, em i mekim wara i kamap long wanpela bikpela ston na yupela i bin dring. \v 16 Na long dispela ples em i givim yupela mana long kaikai. Em i wanpela kain kaikai, ol tumbuna bilong yupela i no bin kaikai bipo. Na em i salim olkain hevi i kam long yupela bilong traim yupela. Olsem bai bihain em i ken mekim ol gutpela samting i kamap long yupela. \v 17 Olsem na yupela i no ken ting yupela i bin kamapim dispela gutpela samting long strong bilong yupela yet. Nogat. \v 18 God, \x - \xo 8.18 \xt Snd 10.22, Hos 2.8\x* Bikpela bilong yumi, em yet i save givim yupela strong bilong kisim planti samting. Yupela i no ken lusim tingting long dispela. Em i save mekim olsem, long wanem, em i bihainim yet dispela kontrak em i bin mekim wantaim ol tumbuna. \v 19 Yupela i no ken lusim tingting long God, Bikpela bilong yumi. Na yupela i no ken bihainim ol giaman god na lotu long ol. Nau mi tokaut strong long yupela, sapos yupela i sakim dispela tok, tru tumas God bai i bagarapim yupela olgeta. \v 20 Bikpela bai i bagarapim ol dispela kantri i stap long rot bilong yupela. Tasol sapos yupela i no bihainim tok bilong em, bai yupela tu i kisim wankain bagarap.” \c 9 \s1 Ol Israel i sakim tok bilong God \p \v 1 Moses i tok olsem, “Yupela ol Israel, harim. Klostu yupela i laik brukim wara Jordan na i go kisim dispela graun bilong ol bikpela lain manmeri, strong bilong ol i winim strong bilong yupela. Ol i gat planti bikpela taun, na ol banis bilong taun i go antap moa inap long skai. \v 2 Ol dispela strongpela manmeri i gat longpela bun, na ol i traipela moa, na yupela i harim pinis, i no gat wanpela man inap winim ol long pait. \v 3 Tasol nau yupela i ken save gut olsem, God, Bikpela bilong yumi, bai i go paslain long yupela olsem wanpela paia i hat moa. Long taim yupela i wokabaut i go, em bai i daunim strong bilong ol. Olsem bai yupela i pait long ol na rausim ol na bagarapim ol kwiktaim, olsem em i bin promis. \p \v 4 “Taim \x - \xo 9.4 \xt Wkp 18.3, 18.24-30, Lo 12.31, 18.9, 18.14\x* God, Bikpela bilong yumi, i rausim ol pinis, nogut yupela i tok long yupela yet olsem, ‘God i givim dispela graun long yumi, long wanem, em i lukim yumi olsem ol gutpela manmeri.’ Dispela kain tingting i no tru. Bikpela i lukim ol dispela lain manmeri nau i stap long dispela graun, ol i mekim planti pasin nogut tru, olsem na em bai i rausim ol. \v 5 Yupela i no ken ting yupela i gutpela na i save mekim stretpela pasin, na long dispela as Bikpela i larim yupela i kisim graun bilong ol. Nogat. Em bai i rausim ol, long wanem, ol i man nogut. Na tu em i laik inapim dispela promis em i bin mekim long ol tumbuna, Abraham na Aisak na Jekop. \v 6 Tru tumas dispela graun i gat planti gris, tasol Bikpela i no givim long yupela olsem pe bilong gutpela pasin bilong yupela. Nogat. Yupela i manmeri bilong bikhet tasol. \p \v 7 “Yupela i no ken lusim tingting long dispela taim yupela i bin i stap long ples wesan nating na yupela i mekim Bikpela i belhat. Long taim yupela i bin lusim Isip i kam inap nau, yupela i wok long sakim tok bilong Bikpela. \v 8 Na long maunten Sainai yupela i mekim Bikpela i belhat nogut tru na klostu em i bagarapim yupela. \v 9 Mi \x - \xo 9.9 \xt Kis 24.18\x* bin go antap long maunten bilong kisim tupela hap ston. Long dispela tupela hap ston Bikpela i bin raitim kontrak em i bin mekim wantaim yupela. Mi bin stap long san na long nait inap long 40 de, na mi no bin kaikai o dring wanpela samting. \v 10 Orait na God i givim mi dispela tupela hap ston. Long dispela ston em yet i raitim olgeta dispela tok em i givim yupela long taim em i stap insait long paia na yupela i bung i stap long as bilong maunten. \p \v 11 “Mi stap antap long maunten long san na long nait inap 40 de. Orait God i givim mi dispela tupela ston em i bin raitim kontrak long en. \v 12 Na em i tokim mi olsem, ‘Yu lusim maunten na yu go daun kwiktaim, long wanem, ol manmeri bilong yu, em yu bin kisim ol long Isip na bringim i kam, ol i mekim planti pasin nogut. Kwiktaim tru ol i givim baksait long lo bilong mi, na ol i wokim wanpela giaman god.’ \p \v 13 “Na Bikpela i tok moa long mi olsem, ‘Mi save pinis, ol dispela manmeri i bikhet tru. \v 14 Olsem na mi laik bagarapim ol olgeta bai i no gat wanpela man i ken tingting gen long ol. Yu no ken pasim mi. Mi mekim olsem na bihain bai mi mekim yu i kamap papa bilong wanpela bikpela lain strongpela manmeri i winim ol dispela lain nogut.’ \p \v 15 “Olsem na mi holim dispela tupela hap ston God i bin raitim kontrak long en na mi kirap na mi kam daun long maunten. Na long dispela taim bikpela paia i lait long maunten, na lait bilong en i sut i go antap. \v 16 Mi kam daun pinis na tru tumas mi lukim yupela i bin givim baksait long lo bilong God, Bikpela bilong yumi. Na yupela i bin wokim piksa bilong wanpela bulmakau long gol olsem giaman god, na long dispela pasin yupela i mekim sin long God. \v 17 Olsem na long ai bilong yupela, mi tromoi dispela tupela hap ston i go daun na tupela i bruk olgeta. \v 18 Nau wanpela taim moa mi go klostu long Bikpela na mi slip pes i go daun long graun. Mi slip i stap olsem long san na long nait inap 40 de. Na mi no kaikai na dring wanpela samting. Mi mekim olsem, long wanem, yupela i bin mekim sin long Bikpela na mekim em i belhat. \v 19 Bikpela \x - \xo 9.19 \xt Hi 12.21\x* i belhat nogut tru long yupela na em i ting long pinisim yupela. Olsem na mi pret tumas. Tasol Bikpela i harim tok bilong mi wanpela taim moa. \v 20 Na Bikpela i kros nogut long Aron tu, na i laik kilim em. Olsem na mi prea long helpim Aron na yupela olgeta wantaim. \v 21 Yupela i bin wokim dispela bulmakau na yupela i mekim sin. Olsem na mi kisim bulmakau na mi tromoi i go long paia. Na mi brukim olgeta na em i kamap pipia nating olsem das, na mi kapsaitim dispela pipia i go long dispela wara i save ran i go daun long maunten. \p \v 22 “Na \x - \xo 9.22 \xt Kis 17.7, Nam 11.3, 11.34\x* long taim yupela i stap long ples Masa na long ples Paia I Kukim na long ples ol i kolim Matmat Bilong Ol Manmeri I Krai Tumas Long Kaikai Abus, yupela i bin mekim God, Bikpela bilong yumi, i belhat. \v 23 Na \x - \xo 9.23 \xt Nam 13.25—14.38, Lo 1.21, 1.26, Hi 3.16\x* bipo yupela i stap long Kades Barnea na em i tokim yupela long go sindaun long dispela graun em i laik givim long yupela. Tasol yupela i sakim tok bilong em, na yupela i no bilipim em o bihainim tok bilong em. Nogat tru. \v 24 Long taim mi stat long wok wantaim yupela i kam inap nau, yupela i save bikhet long God. \p \v 25 “Olsem na taim yupela i stap yet long arere bilong maunten, mi go antap na mi slip pes i go daun long graun long ai bilong Bikpela long san na nait inap 40 de olgeta. Mi mekim olsem, long wanem, Bikpela i tok bai em i bagarapim yupela olgeta. \v 26 Na mi beten olsem, ‘God, Bikpela, plis yu no ken bagarapim ol manmeri bilong yu. Yu yet yu bin kisim ol dispela manmeri long Isip long bikpela strong bilong yu na bringim ol i kam. \v 27 Yu mas tingim Abraham na Aisak na Jekop, ol wokman bilong yu, na yu no ken ting long ol bikhetpasin na rong na sin bilong ol dispela manmeri. \v 28 Nogut ol Isip i tok olsem yu no inap kisim ol manmeri bilong yu i go long dispela graun yu bin promis long givim long ol. Na nogut ol i tok olsem yu no laikim ol manmeri bilong yu, olsem na yu kisim ol i go long ples wesan nating bilong kilim ol i dai. \v 29 Sori tumas, Bikpela, yu bin makim ol dispela manmeri bilong yu yet. Na long bikpela strong bilong yu, yu bin kisim ol long Isip na bringim ol i kam. Olsem na yu no ken bagarapim ol.’” \c 10 \s1 Namba 2 taim Moses i kisim Tenpela Lo \r (Kisim Bek 34.1-10) \p \v 1 Moses i tok moa olsem, “Orait na Bikpela i tokim mi, ‘Katim tupela hap ston wankain olsem tupela ston mi bin givim yu bipo, na sapim ol plang na wokim wanpela bokis. Na yu bringim dispela tupela ston i kam long mi antap long maunten. \v 2 Na bai mi raitim gen long dispela tupela ston, ol dispela toktok mi bin raitim bipo long tupela ston yu brukim pinis. Mi raitim pinis, orait yu ken putim tupela i go insait long bokis.’ \p \v 3 “Orait mi wokim wanpela bokis long diwai akas na mi katim tupela hap ston wankain olsem bipo, na mi kisim tupela i go antap long maunten. \v 4 Na Bikpela i raitim wankain tok long dispela tupela ston olsem em i bin raitim namba wan taim. Em i raitim ol Tenpela Lo em i bin tokim yupela taim em i stap long paia na yupela i bung long as bilong maunten. Em i raitim pinis na em i givim mi dispela tupela hap ston. \v 5 Na mi tanim na mi wokabaut i kam daun long maunten. Orait mi putim tupela ston long dispela Bokis mi bin wokim olsem Bikpela i bin tokim mi pinis. Na dispela tupela ston i stap yet long Bokis.” \p \v 6 Bihain \x - \xo 10.6 \xt Nam 20.28, 33.38\x* ol Israel i lusim ol hul wara bilong ol manmeri bilong Jakan, na ol i go long ples Mosera. Na Aron i dai long dispela hap na ol i planim em. Na pikinini bilong em, Eleasar i kisim ples bilong en na i kamap pris. \v 7 Ol i kirap long dispela hap na ol i go long ples Gugoda, na bihain ol i go moa long Jotbata, em wanpela ples i gat planti wara. \p \v 8 Bipo \x - \xo 10.8 \xt Nam 3.5-8\x* ol i stap long maunten Sainai na Bikpela i makim ol man long lain bilong Livai long lukautim dispela Bokis Kontrak. Ol dispela man i mas holim wok pris na tokim ol manmeri olsem God bai i mekim gut long ol. Na ol i save mekim dispela wok i kam inap nau. \v 9 Olsem na lain bilong Livai i no bin kisim wanpela hap graun olsem ol arapela lain bilong Israel. Gutpela samting ol i kisim em i olsem. Ol i kamap pris bilong Bikpela, olsem God, Bikpela bilong yumi, i promis pinis. \p \v 10 Moses \x - \xo 10.10 \xt Kis 34.28\x* i tok olsem, “Mi stap antap long maunten long san na long nait inap long 40 de, olsem mi bin mekim namba wan taim. Na Bikpela i harim beten bilong mi gen na em i yesa long em i no ken bagarapim yupela. \v 11 Bihain em i tokim mi olsem, ‘Yu go long ol manmeri na bringim ol i go na kisim dispela graun mi bin promis long ol tumbuna long givim yupela.” \s1 Ol pasin God i laikim ol manmeri i mekim \p \v 12 Moses i tok moa olsem, “Nau yupela ol Israel, harim gut wanem ol samting God, Bikpela bilong yumi, i tok yupela i mas mekim. Yupela i mas aninit long God, na bihainim olgeta tok bilong em. Yupela i mas laikim em tru, na amamas tru wantaim bel na tingting bilong yupela long mekim wok bilong em. \v 13 Na yupela i mas bihainim olgeta lo bilong em, nau mi givim long yupela. Sapos yupela i bihainim, bai yupela i ken stap gut. \v 14 Heven i stap antap tru, em i bilong Bikpela. Na graun wantaim olgeta samting i stap long en, em i bilong Bikpela tu. \v 15 Tasol Bikpela i laikim tumas ol tumbuna bilong yupela, olsem na em i no makim narapela lain. Nogat. Em i makim yupela tasol i stap ol manmeri bilong em. Na nau tu yupela i stap manmeri bilong em. \v 16 Olsem na yupela i mas lusim pasin bikhet, na bihainim gut tok bilong Bikpela. \v 17 God, \x - \xo 10.17 \xt Ap 10.34, Ro 2.11, Ga 2.6, Ef 6.9, 1 Ti 6.15, KTH 17.14, 19.16\x* Bikpela bilong yumi, i winim olgeta kain giaman god na olgeta samting i gat strong. Em i bikpela na strongpela, na olgeta samting i mas pret na aninit long em. Em i no save bihainim wantok pasin na em i no save larim ol manmeri i grisim em long wanpela samting. \v 18 Em i save mekim stretpela pasin long ol meri, man bilong ol i dai pinis, na tu long ol pikinini, papa i dai pinis. Em i save laikim ol man bilong narapela kantri ol i stap namel long yumi na em i save givim kaikai na klos long ol. \v 19 Olsem na yupela tu i mas laikim ol dispela man bilong narapela kantri, long wanem, bipo yupela tu i bin i stap long Isip olsem ol man bilong narapela kantri. \v 20 Yupela i mas aninit long God, Bikpela bilong yumi, na lotu long em wanpela tasol. Yupela i mas holimpas strong long em na mekim olgeta promis bilong yupela long nem bilong em wanpela tasol. \v 21 Yupela i mas litimapim nem bilong em. Em i God bilong yumi, na yupela yet i bin lukim olgeta bikpela samting i narakain tru em i bin mekim bilong helpim yupela. \v 22 Taim \x - \xo 10.22 \xt Stt 15.5, 22.17, 46.27\x* ol tumbuna bilong yupela i go long Isip, ol i gat 70 manmeri tasol. Tasol nau God, Bikpela bilong yumi, i bin mekim yupela i kamap planti moa olsem ol sta long skai.” \c 11 \s1 God i gat biknem \p \v 1 Moses i tokim ol olsem, “Yupela i mas laikim tru God, Bikpela bilong yumi, na bihainim lo bilong em oltaim. \v 2 Yupela i bin lukim planti samting Bikpela i bin mekim bilong skulim yupela. Yupela yet i bin lukim ol dispela samting, na i no ol pikinini bilong yupela. Nogat. Yupela i lukim strong bilong God i bikpela tumas. \v 3 Na \x - \xo 11.3 \xt Kis 7.8—12.13\x* yupela i lukim Bikpela i wokim ol narakain mirakel. Na yupela i lukim olgeta samting em i mekim long king bilong Isip na long kantri bilong em. \v 4 Yupela \x - \xo 11.4 \xt Kis 14.28\x* i lukim pinis Bikpela i pinisim tru ol ami bilong ol Isip wantaim ol hos na karis bilong ol long taim ol i wok long ranim yupela. Em i larim solwara Retsi i karamapim ol. \v 5 Yupela i save pinis olgeta samting Bikpela i bin mekim bilong helpim yupela long ples wesan nating long taim yupela i no kamap yet long dispela hap nau yumi stap long en. \v 6 Na \x - \xo 11.6 \xt Nam 16.31-32\x* yupela i mas tingim dispela samting em i bin mekim long Datan wantaim Abiram, tupela pikinini man bilong Eliap, dispela man bilong lain bilong Ruben. Yupela olgeta i bin lukim graun i op na tupela wantaim famili na haus sel na olgeta samting bilong tupela, olgeta i pundaun insait long hul na graun i karamapim ol. \v 7 Tru tumas, yupela yet i lukim olgeta dispela bikpela samting God i bin mekim.” \s1 God i givim ol Israel graun i gat ol gutpela samting \p \v 8 Moses i tok moa olsem, “Yupela i mas bihainim gut olgeta tok nau mi givim long yupela. Olsem na bai yupela inap brukim dispela wara i go long hap na kisim dispela graun nau yupela i laik kisim. \v 9 Na bai yupela inap i stap longpela taim moa long dispela gutpela graun i gat planti gris. Em dispela kantri Bikpela i bin promis long givim long ol tumbuna bilong yupela na long yupela ol tumbuna pikinini bilong ol. \v 10 Kantri nau yupela i laik kisim, em i no wankain olsem Isip, dispela kantri bipo yupela i bin i stap long en. Nogat. Taim yupela i bin planim kaikai long Isip, yupela i bin wok hat long kisim wara i kam long gaden. \v 11 Tasol dispela kantri nau yupela i laik i go kisim, em i gat ol maunten na ol ples daun, na ren i save kam daun long ol gaden. \v 12 God, Bikpela bilong yumi, i save was gut long dispela graun long olgeta mun bilong yia. \p \v 13 “Olsem \x - \xo 11.13 \xt Wkp 26.3-5, Lo 7.12-16, 28.1-14\x* na yupela i mas bihainim olgeta lo mi givim long yupela nau. Yupela i mas laikim tru God, Bikpela bilong yumi, na amamas wantaim bel na tingting bilong yupela long mekim wok bilong en. \v 14 Sapos yupela i mekim olsem, bai em i salim ren i kam daun long ol gaden long namba wan taim bilong ren na long namba 2 taim bilong ren. Olsem bai yupela i gat inap kaikai na wain na wel bilong oliv. \v 15 Na bai yupela i no sot long kaikai. Na ol bulmakau bilong yupela bai i gat gras bilong kaikai. \p \v 16 “Yupela i no ken larim ol man bilong ol arapela lain i paulim tingting bilong yupela. Nogut ol i pulim yupela na yupela i givim baksait long Bikpela na mekim lotu long ol giaman god na mekim wok bilong ol. \v 17 Sapos yupela i bihainim dispela pasin, orait bai Bikpela i kros long yupela. Na em bai i pasim ren na bai graun i no gat wara na ol kaikai samting i no inap kamap. Na kwiktaim bai yupela i dai long dispela gutpela kantri Bikpela i laik givim long yupela. \p \v 18 “Yupela \x - \xo 11.18 \xt Lo 6.6-9\x* i mas pulapim bel na tingting bilong yupela long ol dispela lo. Yupela i mas pasim ol long han bilong yupela na putim ol antap long pes bilong yupela, bai yupela i no ken lusim tingting long ol. \v 19 Na yupela i mas lainim ol dispela lo long ol pikinini bilong yupela. Na yupela i mas toktok oltaim long ol dispela lo, long taim yupela i stap long ples na long taim yupela i stap longwe, na long taim bilong wok na long taim bilong malolo. \v 20 Yupela i mas raitim ol long ol pos bilong dua long haus na long ol dua bilong banis. \v 21 Sapos yupela i mekim olsem, orait yupela wantaim ol pikinini bilong yupela bai i stap longpela taim tru long dispela kantri God, Bikpela bilong yumi, i bin promis long givim long ol tumbuna bilong yupela. Bai yupela i stap olgeta taim olsem skai i stap oltaim antap long graun. \p \v 22 “Yupela i mas bihainim gut olgeta samting mi tokim yupela pinis. Yupela i mas laikim tru God, Bikpela bilong yumi, na bihainim olgeta tok bilong em, na holimpas strong long em. \v 23 Olsem bai em i rausim ol dispela arapela lain pipel long taim yupela i go klostu. Na bai yupela i sindaun long graun bilong ol bikpela lain manmeri, strong bilong ol i winim strong bilong yupela. \v 24 Na \x - \xo 11.24 \xt Jos 1.3-5\x* olgeta graun yupela i wokabaut long en, em bai i kamap graun bilong yupela. Mak bilong graun bilong yupela bai i stat long ples wesan nating i stap long hap saut, na i go inap long maunten Lebanon long hap not. Na mak bai i kirap long wara Yufretis long hap sankamap na i go inap long biksolwara Mediterenian long hap san i go daun. \v 25 Na i no gat wanpela man bai inap pasim rot bilong yupela. Na long olgeta hap bilong dispela graun yupela i go long en, bai God, Bikpela bilong yumi, i mekim ol manmeri i pret long yupela, olsem em i bin promis. \p \v 26 “Harim. Mi soim yupela tupela rot bilong yupela i ken bihainim. Narapela em bilong God i mekim gut long yupela na narapela em bilong God i bagarapim yupela. \v 27 Sapos yupela i bihainim ol lo bilong God, Bikpela bilong yumi, nau mi givim long yupela, \v 28 orait bai God i mekim gut long yupela. Tasol sapos yupela i lusim rot bilong bihainim lo, na yupela i go lotu long ol giaman god yupela i no bin lotu long ol bipo, orait bai God i bagarapim yupela. \v 29 Taim \x - \xo 11.29 \xt Lo 27.11-14, Jos 8.33-35\x* Bikpela i bringim yupela i go long dispela kantri nau yupela i laik sindaun long en, orait yupela i mas i go long maunten Gerisim na maunten Ebal. Na long maunten Gerisim yupela i mas kolim ol dispela gutpela samting Bikpela i laik mekim long yupela. Na long maunten Ebal yupela i mas kolim ol samting nogut Bikpela i laik mekim long yupela. \v 30 Dispela tupela maunten i stap long hap san i go daun bilong wara Jordan, long graun bilong ol dispela Kenan i stap long ples daun bilong wara Jordan. Tupela i stap long hap san i go daun na i no longwe long ol diwai tambu bilong ples More klostu long taun Gilgal. \v 31 Liklik taim tasol na bai yupela i brukim wara Jordan na i go sindaun long dispela graun God, Bikpela bilong yumi, i laik givim long yupela. Taim yupela i kisim na i sindaun long en pinis, \v 32 orait yupela i mas was gut na bihainim olgeta lo mi givim long yupela nau.” \c 12 \ms1 Moses i tok long ol lo bilong God \s2 (Sapta 12-26) \s1 Bai ol i gat wanpela ples tasol bilong lotu \p \v 1 Na Moses i skruim tok olsem, “Harim gut ol dispela lo. Na yupela i mas bihainim gut olgeta taim yupela i stap long dispela graun, God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong yupela, i laik givim long yupela. \v 2 Taim yupela i kisim dispela kantri pinis, yupela i mas bagarapim olgeta ples we ol manmeri i save lotu long ol giaman god. Em ol ples i antap long ol bikpela na liklik maunten, na aninit long ol bikpela diwai. \v 3 Brukim \x - \xo 12.3 \xt Lo 7.5\x* tru ol alta bilong ol na brukbrukim olgeta pos ston bilong lotu. Na kukim ol piksa bilong god meri Asera ol i bin wokim long diwai, na kisim tamiok na katim ol piksa bilong ol giaman god bilong ol. Olsem na bai ol i no inap i go long ol dispela ples na mekim lotu. \p \v 4 “Long taim yupela i lotu long God, Bikpela bilong yumi, yupela i no ken mekim wankain pasin olsem ol dispela man i save lotu long ol giaman god. \v 5 Bikpela bai i makim wanpela ples tasol insait long graun bilong lain bilong yupela olgeta, na long dispela ples bai ol manmeri i mas kam klostu long em na lotu. \v 6 Long dispela ples yupela i mas mekim olkain ofa bilong yupela, em ol ofa bilong paia i kukim olgeta na ol arapela ofa. Na taim yupela i tilim ol samting long 10-pela hap, na givim wanpela hap long God, yupela i ken bringim dispela wanpela hap long dispela wanpela ples bilong lotu. Na yupela i ken bringim tu olgeta arapela samting yupela i laik givim long Bikpela, na ol ofa yupela i laik givim long Bikpela bilong inapim ol promis, na ol ofa yupela i givim long laik bilong yupela yet na olgeta pikinini ol bulmakau na sipsip i karim namba wan taim. \v 7 Long dispela ples, long pes bilong God, Bikpela bilong yumi, bai yupela wantaim ol famili bilong yupela i ken kaikai na amamas long ol gutpela samting Bikpela i bin givim strong long yupela na yupela i kamapim. \p \v 8 “Long taim yupela i gat dispela wanpela ples bilong lotu, orait yupela i no ken mekim lotu long laik bilong yupela olsem yupela i save mekim nau. Yupela i bin mekim olsem, \v 9 long wanem, yupela i no bin i go insait yet long dispela graun Bikpela i laik givim yupela, bilong yupela i ken sindaun gut long en na i stap bel isi na malolo. \v 10 Taim yupela i brukim wara Jordan, orait bai Bikpela i larim yupela i kisim dispela graun na sindaun long en. Em bai i was gut long yupela na ol birua bai i no inap i kam klostu, olsem na bai yupela i ken stap bel isi. \v 11 Bikpela bai i makim wanpela ples bilong ol manmeri i ken lotu long em. Long dispela ples bai yupela i mas bringim olgeta samting mi bin tokim yupela pinis long en, em ol ofa bilong paia i kukim olgeta na ol arapela ofa na wanpela hap bilong olgeta samting, na olgeta arapela samting yupela i laik givim long Bikpela, na ol gutpela gutpela presen bilong inapim ol promis. \v 12 Orait na yupela wantaim ol pikinini na ol wokboi na wokmeri bilong yupela na ol Livai i stap long ol taun bilong yupela, yupela olgeta i mas i go klostu long Bikpela na amamas long em. Yupela i mas tingim gut ol Livai, long wanem, ol i no gat graun bilong ol stret. \v 13 Yupela i no ken bihainim laik bilong yupela na mekim ofa long ol ples nabaut. \v 14 Yupela i mas mekim ol ofa bilong yupela long dispela wanpela ples tasol, bai Bikpela i makim insait long graun bilong wanpela lain bilong yupela. Long dispela ples tasol yupela i mas mekim ol ofa bilong paia i kukim olgeta, na yupela i mas mekim olgeta arapela samting mi bin tokim yupela pinis long en. \p \v 15 “Tasol yupela i no gat tambu long kilim ol abus na kaikai long olgeta ples yupela i stap long en. Olgeta samting Bikpela i givim long yupela, yupela inap kaikai. Yupela olgeta i ken kaikai, maski yupela i klinpela o i no klinpela long ai bilong God. Yupela i ken kaikai long ol ples nabaut, olsem yupela i save kaikai ol wel abus. \v 16 Tasol \x - \xo 12.16 \xt Stt 9.4, Wkp 7.26-27, 17.10-14, 19.26, Lo 15.23\x* yupela i no ken dringim blut bilong ol. No ken tru. Yupela i mas kapsaitim long graun olsem wara. \v 17 Yupela i ken kaikai ol dispela samting, tasol yupela i no ken kaikai ol ofa bilong Bikpela long ol ples bilong yupela. Ol dispela ofa i olsem. Wanpela bilong ol 10-pela hap rais samting na wain na wel bilong oliv, na ol pikinini ol bulmakau na sipsip i karim namba wan taim, na ol presen yupela i givim Bikpela bilong inapim ol promis, na ol ofa yupela i givim long laik bilong yupela, na olgeta arapela ofa. \v 18 Yupela na ol pikinini bilong yupela wantaim ol wokboi na wokmeri bilong yupela na ol Livai i stap long ol taun bilong yupela i ken kaikai ol dispela ofa. Tasol yupela i mas kaikai dispela ofa long pes bilong God, Bikpela bilong yumi, long dispela wanpela ples tasol God bai i makim bilong lotu. Yupela i mas kaikai long dispela ples na yupela i mas amamas long ol gutpela samting yupela i bin hatwok long kamapim. \v 19 Na olgeta taim yupela i stap yet long dispela graun, yupela i no ken lusim tingting long helpim ol Livai. \p \v 20 “Bihain, taim Bikpela i mekim kantri bilong yupela i go bikpela moa olsem em i bin promis, orait yupela i ken kaikai abus long wanem taim yupela i laikim. \v 21 Sapos dispela wanpela ples bilong lotu i longwe tumas, orait yupela i mas mekim olsem mi bin tokim yupela. Yupela i ken kilim bulmakau o sipsip, Bikpela i bin givim long yupela, na kaikai abus long ples bilong yupela. Yupela i ken mekim olsem long olgeta taim yupela i laikim. \v 22 Maski long man i klinpela o i no klinpela long ai bilong God, em i ken kaikai dispela abus olsem em i save kaikai ol wel abus. \v 23 Tasol \x - \xo 12.23 \xt Wkp 17.10-14\x* yupela i no ken kaikai abus wantaim blut bilong en. Long wanem, blut em i as bilong laip bilong olgeta samting na yupela i no ken kaikai samting i save givim laip long en. \v 24 Yupela i no ken dring blut bilong abus. Nogat. Yupela i mas kapsaitim i go daun long graun olsem wara. \v 25 Sapos yupela i no dring blut bilong abus, bai Bikpela i laikim pasin bilong yupela, na bai em i mekim olgeta wok bilong yupela na bilong ol tumbuna pikinini bilong yupela i kamap gutpela. \v 26 Tasol yupela i mas kisim ol ofa na ol presen yupela i laik givim long Bikpela bilong inapim ol promis, na karim i go long dispela wanpela ples Bikpela bai i makim bilong lotu. \v 27 Long dispela ples yupela i mas mekim ofa bilong paia i kukim olgeta, na kukim mit na blut wantaim long alta bilong Bikpela. Na long ol arapela ofa yupela i mas kapsaitim blut bilong abus i go long alta na kaikai mit bilong en. \v 28 Yupela i mas bihainim gut olgeta dispela lo mi bin tokim yupela pinis na Bikpela bai i mekim olgeta wok bilong yupela yet na bilong ol tumbuna pikinini bilong yupela i kamap gutpela inap oltaim. Long wanem, yupela bai i mekim ol samting i gutpela na stretpela long ai bilong God, Bikpela bilong yumi.” \s1 God i tambuim ol long lotuim ol giaman god \p \v 29 Na Moses i tok moa olsem, “God, Bikpela bilong yumi, bai i bagarapim olgeta lain manmeri long taim yupela i go insait long graun bilong ol. Na bai yupela i ken kisim graun na sindaun long en. \v 30 Taim God i bagarapim ol pinis, orait yupela i mas was gut na tambu long bihainim ol pasin bilong lotu bilong ol. Nogut yupela i bihainim pasin bilong ol na yupela i dai. Nogut yupela i tok olsem, ‘Ol haiden i save lotu olsem wanem? Bai mipela tu i ken mekim wankain lotu.’ \v 31 Taim yupela i lotu long God, Bikpela bilong yumi, yupela i no ken mekim wankain pasin olsem ol haiden i save mekim long lotu bilong ol. Nogat. Long taim ol i lotu long ol giaman god bilong ol, ol i save mekim ol kain kain pasin nogut Bikpela i no laikim tru. Ol i save mekim olsem. Ol i kilim pikinini bilong ol yet na kukim antap long alta olsem ofa. \p \v 32 “Yupela \x - \xo 12.32 \xt Lo 4.2, KTH 22.18-19\x* i mas mekim olgeta samting olsem mi bin tokim yupela. I tambu long skruim wanpela lo moa na i tambu long lusim wanpela lo. \c 13 \p \v 1-2 “Sapos wanpela profet o wanpela man bilong autim as bilong driman i kamap na i laik pulim yupela i go lotu long ol giaman god yupela i no bin lotu long ol bipo, na sapos em i promis bai ol kain kain mirakel i kamap bilong makim tok bilong en i tru, orait yupela i no ken harim dispela tok. Maski sapos ol mirakel i kamap olsem em i bin tok, \v 3 yupela i no ken harim tok bilong en. God, Bikpela bilong yumi, i larim em i traim yupela tasol, bai em i ken lukim yupela i laikim tru Bikpela bilong yumi long bel na tingting bilong yupela o nogat. \v 4 Yupela i mas aninit long Bikpela na bihainim em. Na yupela i mas harim tok bilong em na bihainim ol lo bilong em, na lotu long em na holimpas strong long em. \v 5 Tasol yupela i mas kilim i dai olgeta profet o man bilong autim as bilong driman, sapos ol i tokim yupela long sakim tok bilong Bikpela. Yupela i mas tingting long God i bin kisim bek yupela long Isip we yupela i bin i stap wokboi nating. Ol kain man olsem ol i man nogut na ol i traim long pulim yupela i go longwe long rot Bikpela i bin tok long yupela i mas bihainim. Yupela i mas kilim i dai ol dispela kain man, olsem na bai yupela inap pinisim dispela pasin nogut. \p \v 6 “Sapos wanpela man o meri, olsem brata bilong yupela, o pikinini man o pikinini meri bilong yupela, o meri bilong yupela tu yupela i laikim tru, o pren tru bilong yupela, em i tok stil na grisim yupela long lotu long ol giaman god, orait yupela i no ken harim tok bilong en. Long wanem, yupela na ol tumbuna bilong yupela i no bin lotu long ol dispela giaman god bipo. \v 7 Ol manmeri bilong olgeta hap graun i save lotu long ol dispela giaman god, maski ol i stap klostu long yupela o ol i stap longwe. \v 8 Sapos dispela man o meri i laik pulim yupela long lotu long ol giaman god, yupela i no ken harim tok gris bilong em. Yupela i mas sakim tok bilong em. Na yupela i no ken sori liklik long em, na yupela i no ken helpim em. Nogat. \v 9 Yupela i mas kilim em i dai. Dispela man o meri i bin traim long pulim yupela, olsem na yupela yet i mas tromoi ston pastaim long em. Na bihain olgeta arapela manmeri tu i mas tromoi ston. \v 10 Tromoi ston na kilim em i dai. Em i bin traim long pulim yupela i go longwe long God, Bikpela bilong yumi. Yupela i mas tingting long God yet i bin kisim bek yupela long Isip, we yupela i stap wokboi nating. \v 11 Yupela i mas kilim dispela man o meri i dai, bai olgeta manmeri bilong Israel i harim nius bilong dispela samting, na bai ol i pret na was gut na bai ol i no ken mekim dispela kain pasin nogut gen. \p \v 12 “Taim yupela i stap long ol taun God, Bikpela bilong yumi, i laik givim long yupela, ating bai yupela i harim wanpela tok olsem, \v 13 ol sampela rabisman bilong yupela i bin paulim tingting bilong ol manmeri long taun bilong ol na ol i lotu nau long ol giaman god yupela i no bin lotu long ol bipo. \v 14 Sapos yupela i harim kain tok win olsem, orait yupela i mas painimaut gut as bilong tok. Sapos i tru ol i bin mekim dispela kain samting nogut, \v 15 orait kilim i dai olgeta manmeri bilong dispela taun wantaim olgeta bulmakau bilong ol tu. Bagarapim dispela taun olgeta. \v 16 Na yupela i mas kisim olgeta samting bilong ol dispela manmeri na bungim namel long taun. Orait nau yupela i mas kukim dispela taun na olgeta samting i stap long en, olsem ofa long God bilong yumi. Na dispela taun bai i bagarap i stap olsem tasol, na i tambu long wokim gen. \v 17 Yupela i no ken kisim wanpela samting bilong dispela taun. Larim paia i kukim olgeta. Olsem na bai Bikpela i ken lusim belhat na bai em i marimari long yupela. Na em bai i mekim yupela i kamap bikpela lain moa, olsem em i bin promis long ol tumbuna bilong yupela. \v 18 Em bai i mekim olsem, sapos yupela i bihainim olgeta lo bilong em, nau mi givim long yupela, na yupela i mekim ol samting em i save laikim.” \c 14 \s1 Ol Israel i no ken bihainim pasin haiden na krai long ol man i dai pinis \p \v 1 Moses \x - \xo 14.1 \xt Wkp 19.28, 21.5\x* i tok moa olsem, “Yupela i pikinini bilong God, Bikpela bilong yumi, olsem na taim yupela i krai long man i dai pinis, yupela i no ken katim nabaut skin bilong yupela o rausim hap gras bilong het antap long pes, bai i kamap kela olsem ol haiden i save mekim. \v 2 Yupela \x - \xo 14.2 \xt Kis 19.5-6, Lo 4.20, 7.6, 26.18, Ta 2.14, 1 Pi 2.9\x* i manmeri bilong God, Bikpela bilong yumi, long wanem, em i bin kisim yupela namel long olgeta lain manmeri i stap long graun na makim yupela bilong i stap lain manmeri bilong em yet.” \s1 Ol abus i klin na i doti long ai bilong God \r (Wok Pris 11.1-47) \p \v 3 Na Moses i skruim tok olsem, “Yupela i no ken kaikai ol dispela abus Bikpela i tok i samting nogut na i tambuim. \v 4 Yupela i ken kaikai mit bilong bulmakau na sipsip na meme \v 5 na dia na wel sipsip na wel meme, na ol arapela wel abus bilong maunten, \v 6 kapa bilong lek na han bilong ol i bruk tuhap na ol i save kaikai gras olsem bulmakau. \v 7 Tasol sapos ol abus i no save kaikai gras olsem bulmakau na kapa bilong lek na han bilong ol i no bruk tuhap, orait yupela i tambu tru long kaikai. Yupela i no ken kaikai ol kamel na rabit na ol mumut i save stap long ples ston. Ol i save kaikai gras olsem bulmakau, tasol kapa bilong lek na han bilong ol i no bruk tuhap, olsem na yupela i mas save dispela kain abus i doti long ai bilong God. \v 8 Yupela i no ken kaikai pik. Ol i gat kapa bilong lek, tasol ol i no save kaikai gras olsem bulmakau, olsem na yupela i mas tingim dispela kain samting i doti long ai bilong God. Yupela i tambu long kaikai ol dispela abus na long holim bodi bilong ol taim ol i dai pinis. \p \v 9 “Yupela i ken kaikai olgeta kain pis i gat grile na wing. \v 10 Tasol i tambu long kaikai ol pis samting i stap long wara na i no gat wing na grile. Yupela i mas tingim ol dispela pis samting i doti long ai bilong God. \p \v 11 “Yupela i ken kaikai ol pisin i klin long ai bilong God. \v 12-18 Tasol yupela i no ken kaikai olgeta kain bikpela na liklik tarangau na olgeta kain tarangau bilong nait na ol gaugau na ol muruk na ol kanai na ol pisin i gat longpela nek na dispela pisin ol i kolim hupou na dispela kain pato ol i kolim komoran na olkain blakbokis. \p \v 19 “Olgeta binatang i gat wing i doti long ai bilong God. Olsem na yupela i no ken kaikai. \v 20 Tasol yupela i ken kaikai ol arapela binatang i klin long ai bilong God. \p \v 21 “Yupela \x - \xo 14.21 \xt Kis 23.19, 34.26\x* i no ken kaikai ol abus i dai nating. Larim ol man bilong narapela kantri i stap namel long yupela i kaikai dispela abus o yupela i ken larim ol i baim. Tasol yupela i bilong God, Bikpela bilong yumi. Yupela i lain manmeri bilong em. \p “Yupela i no ken pulimapim susu bilong meme long sospen na kukim pikinini bilong dispela meme long en.” \s1 Ol i mas givim wanpela bilong ol 10-pela samting long God \p \v 22 Moses \x - \xo 14.22 \xt Wkp 27.30-33, Nam 18.21\x* i tok olsem, “Olgeta kaikai yupela i save kisim long gaden long olgeta yia, yupela i mas tilim long 10-pela hap, na yupela i mas kisim wanpela hap na putim i stap. \v 23 Bihain yupela i mas kisim i go long dispela wanpela ples bilong lotu Bikpela bai i makim. Orait na long ai bilong Bikpela yupela i mas kaikai olgeta rais samting na wain na wel bilong diwai oliv bilong dispela wanpela hap kaikai yupela i bringim pinis. Na tu yupela i mas kilim namba wan pikinini bilong bulmakau na sipsip, na kaikai long dispela ples. Yupela i mas mekim olsem, bai yupela i ken lainim pasin bilong aninit oltaim long God, Bikpela bilong yumi. \v 24 Sapos yupela i stap longwe tumas, na yupela i no inap kisim ol dispela gutpela kaikai God i bin givim yupela na karim i go long dispela wanpela ples bilong lotu, \v 25 orait yupela i ken larim ol man i baim dispela kaikai. Na bihain bringim dispela mani i go long dispela ples bilong lotu. \v 26 Long dispela mani yupela i ken baim olgeta samting yupela i laikim, olsem abus bilong bulmakau na sipsip, na wain na bia samting. Orait na long dispela ples bilong lotu na long ai bilong Bikpela, yupela na ol pikinini bilong yupela i ken kaikai ol dispela samting na i ken amamas tru. \p \v 27 “Tasol yupela i no ken lusim tingting long helpim ol Livai i stap long taun bilong yupela. Ol i no gat graun na haus na ol samting bilong ol yet. \p \v 28 “Long olgeta namba 3 yia yupela i mas bringim olgeta dispela wanpela hap kaikai na putim long ol bakstua insait long ol taun bilong yupela. \v 29 Dispela kaikai em i bilong ol Livai, long wanem, ol i no gat graun na haus bilong ol yet. Na tu i gat ol man bilong narapela kantri na ol pikinini, papa bilong ol i dai pinis, na ol meri, man bilong ol i dai pinis, ol i stap long taun bilong yupela. Ol dispela manmeri i ken i kam na kisim kaikai long laik bilong ol yet. Yupela i mekim olsem, orait God, Bikpela bilong yumi, bai i mekim olgeta samting bilong yupela i kamap gutpela.” \c 15 \s1 Yia bilong pinisim dinau \r (Wok Pris 25.1-7) \p \v 1 Na Moses i tok moa olsem, “Long olgeta namba 7 yia yupela i mas mekim i dai dinau bilong ol man i gat dinau long yupela. \v 2 Yupela i mas mekim olsem. Man i bin givim mani long wanpela wantok, em i mas mekim i dai dinau bilong wantok bilong en. Na em i no ken askim wantok long bekim, long wanem, Bikpela yet i bin mekim i dai dinau bilong dispela wantok. \v 3 Sapos wanpela man bilong narapela kantri i dinau long yupela, orait yupela i ken singautim em long bekim dinau. Tasol yupela i no ken singautim ol wantok bilong yupela yet long bekim dinau. \p \v 4 “God, Bikpela bilong yumi, bai i mekim gut long yupela long dispela kantri em i laik givim long yupela. I no gat wanpela man bilong yupela bai i sot long ol samting, \v 5 sapos yupela i harim gut tok bilong Bikpela na bihainim olgeta tok nau mi givim yupela. \v 6 Bikpela bai i mekim gut long yupela olsem em i bin promis. Na planti lain manmeri bai i dinau long yupela, tasol bai yupela i no inap dinau long ol. Na yupela bai i bosim planti kantri, tasol i no gat wanpela kantri bai i bosim yupela. \p \v 7 “Sapos \x - \xo 15.7 \xt Wkp 25.35\x* wanpela wantok i stap long wanpela taun insait long kantri Bikpela bai i givim long yupela, na sapos em i sot long wanpela samting, orait yupela i no ken givim baksait long em na i no laik helpim em. \v 8 Nogat. Yupela i mas sori long em na givim em ol samting em i sot long en. \v 9 Yupela i no ken ting yia bilong pinisim dinau i klostu, olsem na yupela i pasim tingting na yupela i no laik helpim wantok. Yupela i no ken larim dispela tingting nogut i kamap long yupela. Sapos yupela i no laik givim mani long em, bai dispela man i singaut long Bikpela, bai Bikpela i ken bekim dispela pasin nogut bilong yupela. Na bai yupela i gat asua long ai bilong God. \v 10 Yupela i mas givim em olgeta samting em i askim, na Bikpela bai i mekim olgeta wok bilong yupela i kamap gutpela. \v 11 Oltaim \x - \xo 15.11 \xt Mt 26.11, Mk 14.7, Jo 12.8\x* bai i gat sampela bilong yumi Israel i sot long ol samting. Olsem na mi tok, yupela i mas sori long ol na helpim ol na mekim gut long ol.” \s1 Pasin ol Israel i mas mekim long ol wokboi \r (Kisim Bek 21.1-11) \p \v 12 Moses \x - \xo 15.12 \xt Wkp 25.39-46\x* i tok moa olsem, “Sapos wanpela man o wanpela meri namel long yumi Israel i givim em yet long yupela olsem wokboi o wokmeri nating, orait em i ken mekim wok bilong yupela inap long 6-pela yia tasol. Na long namba 7 yia em i mas lusim wok. \v 13 Na taim em i lusim wok bilong yupela, orait yupela i no ken salim em i go nating long ples. Nogat. \v 14 Yupela i mas kisim sampela samting Bikpela i bin givim long yupela, olsem sipsip na rais samting na wain, na givim long em. \v 15 Yupela i mas tingim dispela taim yupela tu i bin i stap wokboi nating long Isip, na God, Bikpela bilong yumi, i bin kisim bek yupela na yupela i kamap fri. Long dispela as tasol, nau mi givim dispela lo long yupela. \p \v 16 “Tasol sapos dispela wokboi i laikim yupela wantaim famili bilong yupela na em i sindaun gut wantaim yupela, ating em bai i tok, ‘Mi no laik lusim yupela.’ \v 17 Orait bringim em i go long dua bilong haus bilong yupela na kisim wanpela nil na mekim hul long yau bilong en, na em bai i stap wokboi bilong yupela inap em i dai. Yupela i mas mekim wankain pasin long ol wokmeri bilong yupela tu. \v 18 Yupela i no ken bel nogut long taim yupela i lusim wokboi bilong yupela i go fri, long wanem, em i bin mekim wok bilong yupela inap 6-pela yia pinis na em i bin kisim liklik hap pe tasol. Yupela i mekim olsem na bai God, Bikpela bilong yumi, i mekim olgeta samting yupela i mekim i kamap gutpela.” \s1 Namba wan pikinini bilong bulmakau na sipsip \p \v 19 Moses \x - \xo 15.19 \xt Kis 13.12\x* i tok moa olsem, “Yupela i mas makim namba wan pikinini man bilong olgeta bulmakau na sipsip bilong yupela na givim long God, Bikpela bilong yumi. Olsem na i tambu long ol dispela bulmakau i mekim wok, na i tambu long katim gras bilong ol dispela sipsip. \v 20 Long olgeta yia yupela wantaim ol famili bilong yupela i mas kisim ol dispela abus i go long dispela wanpela ples bilong lotu na kaikai long ai bilong God. \v 21 Tasol sapos bodi bilong dispela bulmakau o sipsip i bagarap, olsem han o lek bilong en i krungut, o em i aipas, o i gat arapela kain sik nogut, orait yupela i no ken ofaim long God, Bikpela bilong yumi. \v 22 Yupela i ken kaikai dispela kain abus long ol ples bilong yupela yet, olsem yupela i save kaikai ol wel abus. Yupela olgeta i ken kaikai, maski yupela i klin o yupela i doti long ai bilong God. \v 23 Tasol \x - \xo 15.23 \xt Stt 9.4, Wkp 7.26-27, 17.10-14, 19.26, Lo 12.16, 12.23\x* yupela i no ken dring blut bilong ol dispela abus. Nogat. Yupela i mas kapsaitim i go daun long graun olsem wara. \c 16 \s1 Bikpela De Bilong Tingim De God I Larim Ol Israel I Stap Gut \r (Kisim Bek 12.1-20) \p \v 1 Na \x - \xo 16.1 \xt Wkp 23.5-8, Nam 28.16-25\x* Moses i tok moa olsem, “Long mun Abip\f + \fr 16.1 \ft Mun Abip em i namba wan mun bilong ol Israel. Em i save kamap long mun Mas na Epril bilong yumi. Narapela nem bilong mun Abip, em mun Nisan.\f* long olgeta yia, yupela i mas mekim kaikai bilong tingim De God I Larim yupela I Stap Gut long Isip, na yupela i mas litimapim nem bilong God, Bikpela bilong yumi. Long wanem, bipo long wanpela nait long dispela mun Abip em i bin kisim bek yupela long Isip. \v 2 Yupela i mas i go long dispela wanpela ples bilong lotu Bikpela bai i makim, na kilim wanpela bulmakau o wanpela sipsip bilong yupela olsem ofa long God, Bikpela bilong yumi. Na yupela yet i mas kaikai abus bilong dispela kaikai bilong tingim De God I Larim Ol Israel I Stap Gut. \v 3 Taim yupela i mekim dispela kaikai, yupela i no ken kaikai bret i gat yis. Inap long 7-pela de tasol yupela i mas kaikai bret i no gat yis. Long wanem, bipo yupela i hariap long lusim Isip na yupela i kaikai bret i no gat yis. Yupela i mas kaikai dispela bret bilong tingim yupela i bin stap nogut long Isip na bilong tingim dispela de yupela i bin lusim Isip na i kam. Na yupela i mas tingim dispela samting olgeta taim, inap yupela i dai. \v 4 Insait long dispela 7-pela Bikpela De Bilong Bret I No Gat Yis, i tambu tru long yupela i larim yis i stap long haus bilong yupela. Na long namba wan de yupela i mas kaikai abus bilong ofa, na pinisim olgeta long nait tasol. Yupela i no ken larim hap i stap long moningtaim. \p \v 5 “Taim yupela i kilim abus bilong kaikai bilong tingim De God I Larim yupela I Stap Gut, yupela i no ken kilim insait long ol taun Bikpela bai i givim long yupela. Nogat. \v 6 Yupela i mas kilim long dispela wanpela ples bilong lotu na ofaim long Bikpela. Na yupela i mas kilim long taim san i go daun, long wanem, yupela i bin lusim Isip long taim san i go daun. \v 7 Yupela i mas kukim dispela abus na kaikai long dispela wanpela ples bilong lotu, na long moningtaim yupela i mas i go bek long ples bilong yupela. \v 8 Inap long 6-pela de tasol yupela i mas kaikai bret i no gat yis. Na long de namba 7 yupela i mas bung na lotu long God, Bikpela bilong yumi. Na long dispela de i tambu long mekim wok.” \s1 Bikpela De Bilong Amamas Long Kisim Kaikai Long Gaden \r (Kisim Bek 34.22 na Wok Pris 23.15-21) \p \v 9 Na \x - \xo 16.9 \xt Nam 28.26-31\x* Moses i tok moa olsem, “Taim yupela i stat long kisim rais samting long gaden, orait yupela i mas stat long kaunim ol wik. \v 10 Na yupela i mas makim las de bilong namba 7 wik olsem bikpela de bilong amamas long God, Bikpela bilong yumi. Na yupela i mas ting long God i bin givim planti kaikai long yupela. Olsem na long laik bilong yupela yet yupela i mas skelim sampela na givim long Bikpela olsem ofa. \v 11 Yupela olgeta i mas i go long dispela wanpela ples bilong lotu, na long ai bilong Bikpela yupela i mas amamas long em. Yupela wantaim ol pikinini na ol wokboi na wokmeri bilong yupela, na ol Livai na ol man bilong narapela kantri i stap wantaim yupela, na ol pikinini, papa bilong ol i dai pinis, na ol meri, man bilong ol i dai pinis, yupela olgeta i stap long ol taun, yupela i mas amamas wantaim. \v 12 Yupela i mas tingim taim yupela i bin stap wokboi nating long Isip, olsem na yupela i mas lukaut gut bai yupela i bihainim olgeta dispela lo.” \s1 Ol Bikpela De Bilong I Stap Long Haus Win \r (Wok Pris 23.33-43) \p \v 13 Na \x - \xo 16.13 \xt Nam 29.12-38\x* Moses i tok moa olsem, “Bihain long yupela i bin rausim skin bilong olgeta rais samting na yupela i krungutim pinis olgeta pikinini wain, orait em i taim bilong Ol Bikpela De Bilong I Stap Long Haus Win. Na inap long 7-pela de \v 14 yupela olgeta i mas amamas. Yupela yet wantaim ol pikinini na ol wokboi na wokmeri, na ol Livai, na ol man bilong narapela kantri i stap wantaim yupela, na ol pikinini, papa bilong ol i dai pinis, na ol meri, man bilong ol i dai pinis, yupela olgeta i stap long ol taun, \v 15 yupela i mas i go long dispela wanpela ples bilong lotu God bai i makim. Na yupela i mas mekim lotu na litimapim nem bilong God, Bikpela bilong yumi. Yupela i mas tingting long Bikpela bai i mekim gaden na wok bilong yupela i kamap gutpela, na yupela i mas amamas tru. \p \v 16 “Olsem na tripela taim long wanpela yia olgeta man tasol bilong yupela i mas i kam lotu long Bikpela long dispela wanpela ples bilong lotu. Dispela tripela taim i olsem, Ol Bikpela De Bilong Bret I No Gat Yis, na Bikpela De Bilong Amamas Long Kisim Kaikai Long Gaden, na Ol Bikpela De Bilong I Stap Long Haus Win. Na yupela olgeta man wan wan i no ken i kam han nating long Bikpela. \v 17 Nogat. Yupela i mas bringim presen i kam. Yupela i mas tingim God i bin givim planti gutpela samting long yupela. Olsem na yupela i mas skelim sampela na givim long em.” \s1 Pasin bilong kot \p \v 18 Na Moses i tok moa olsem, “Long wan wan lain bilong yupela, yupela i mas makim sampela jas na ol arapela ofisa long olgeta taun God, Bikpela bilong yumi, bai i givim long yupela. Ol dispela man i mas skelim tok bilong ol manmeri long stretpela pasin tasol. \v 19 Ol \x - \xo 16.19 \xt Kis 23.6-8, Wkp 19.15\x* i no ken paulim kot na ol i no ken helpim sampela man i winim kot na daunim ol arapela man. Na ol i no ken larim sampela man i givim presen long ol, long wanem, ol samting bilong grisim man i save paulim tingting bilong ol stretpela man na ol man i gat gutpela tingting, na bai ol i no skelim stret tok long kot. \v 20 Oltaim yupela i mas mekim tok tru na bihainim stretpela pasin tasol. Olsem na bai yupela i ken i stap gut na yupela i ken sindaun oltaim long dispela graun God, Bikpela bilong yumi, bai i givim long yupela. \p \v 21 “Long \x - \xo 16.21 \xt Kis 34.13\x* taim yupela i wokim alta bilong God, Bikpela bilong yumi, yupela i no ken katim kain kain diwai na planim pos klostu long alta bilong lotuim god meri Asera. \v 22 Na \x - \xo 16.22 \xt Wkp 26.1\x* yupela i no ken planim wanpela pos ston bilong lotu long en. Dispela kain samting i nogut tru long ai bilong God, Bikpela bilong yumi. \c 17 \p \v 1 “Yupela i no ken kisim wanpela bulmakau man o wanpela sipsip i gat wanpela samting i bagarapim bodi bilong en, na ofaim long God, Bikpela bilong yumi. Bikpela i no laikim tru dispela samting. \p \v 2 “Ating sampela taim long wanpela taun bilong yupela sampela man o meri bai i brukim kontrak bilong God, Bikpela bilong yumi, na long dispela pasin bai ol i mekim sin long em. \v 3 Ating \x - \xo 17.3 \xt Kis 22.20\x* ol bai i brukim lo bilong God na lotu long ol giaman god, o long san o long mun o long ol sta, na bihainim ol dispela samting. \v 4 Sapos yupela i harim tok long man o meri i mekim olsem, orait yupela i mas painimaut gut as bilong dispela samting. Sapos dispela tok i tru, na dispela samting nogut i kamap namel long yupela Israel, \v 5 orait kisim dispela man o meri i go ausait long taun na tromoi ston long em, inap em i dai. \v 6 Sapos \x - \xo 17.6 \xt Nam 35.30, Lo 19.15, Mt 18.16, 2 Ko 13.1, 1 Ti 5.19, Hi 10.28\x* i gat tupela tripela man samting i lukim dispela man o meri i mekim rong, orait yupela i ken kilim dispela man o dispela meri i dai. Sapos wanpela man tasol i lukim, i no gat rot bilong kilim dispela man o meri i dai. \v 7 Ol \x - \xo 17.7 \xt 1 Ko 5.13\x* manmeri i bin lukim dispela man o meri i mekim rong, ol yet i mas tromoi ol namba wan ston long em na bihain ol arapela man i ken tromoi ston long em. Yupela i kilim em i dai olsem bai yupela inap long rausim dispela samting nogut i bin kamap namel long yupela. \p \v 8 “Ating sampela taim bai trabel i bikpela tumas na ol jas i stap long ol taun bilong yupela bai i no inap skelim. Em ol kain trabel olsem man i birua na kilim arapela man i dai, o ol man i gat kros long graun na haus samting, o man i pait na bagarapim bodi bilong narapela man. Sapos dispela kain samting i hat tumas long ol dispela jas, orait yupela i mas i go long dispela wanpela ples bilong lotu God, Bikpela bilong yumi, bai i makim. \v 9 Na yupela i mas toksave long ol pris bilong lain Livai na long ol jas i bosim kot long dispela taim, na ol i ken stretim tok bilong yupela. \v 10 Ol bai i autim tingting bilong kot, na yupela i mas mekim olgeta samting olsem ol i tokim yupela. \v 11 Yupela i mas kisim dispela tok bilong ol na bihainim tru olgeta tok ol i givim long yupela. \v 12 Sapos wanpela man i sakim tok bilong jas, o tok bilong pris i mekim wok long ai bilong Bikpela, orait yupela i mas kilim dispela man i dai. Olsem tasol bai yupela i rausim dispela pasin nogut long Israel. \v 13 Olsem na olgeta manmeri bai i harim nius bilong dispela samting, na bai ol i pret na i no gat narapela man moa bai i mekim wankain pasin olsem.” \s1 Toktok bilong pasin bilong king \p \v 14 Na \x - \xo 17.14 \xt 1 Sml 8.5\x* Moses i tok moa olsem, “Taim yupela i kisim dispela graun God, Bikpela bilong yumi, i laik givim long yupela, na yupela i sindaun pinis long en, ating yupela i laik bai wanpela king i bosim yupela, olsem ol arapela lain pipel nabaut. \v 15 Orait long dispela taim, yupela i mas larim Bikpela yet i makim man bilong kamap king. Yupela i no ken makim long laik bilong yupela yet. Na tu, wanpela man bilong yupela yet i mas kamap king. Yupela i no ken makim man bilong narapela kantri. \v 16 King \x - \xo 17.16 \xt 1 Kin 10.28, 2 Sto 1.16, 9.28\x* i no ken kisim planti hos bilong ami bilong en. Na em i no ken salim ol man i go long Isip bilong baim ol hos. Long wanem, Bikpela i bin tok ol manmeri bilong en i no ken i go bek gen long Isip. \v 17 I \x - \xo 17.17 \xt 1 Kin 10.14-22, 10.27, 11.1-8, 2 Sto 1.15, 9.27\x* tambu long king i maritim planti meri, long wanem, ol bai i mekim em i givim baksait long Bikpela. Na tu, em i no ken wok long kisim planti gol na silva. \v 18 Taim em i kamap king, orait em i mas kisim wanpela buk ol i bin raitim ol lo bilong God long en. Ol i mas bihainim buk bilong lo ol pris bilong Livai i holim, na raitim wankain tok tasol. \v 19 Em i mas putim dispela buk i stap klostu long em na ritim hap tok long en long olgeta de. Olsem bai em i ken aninit long Bikpela na bihainim tru olgeta lo na tok bilong God i stap long dispela buk. \v 20 Olsem na bai em i no ken litimapim nem bilong em yet na daunim ol arapela Israel. Na tu, em i no ken kalapim liklik ol lo bilong Bikpela. Olsem na bai em i ken i stap king long planti yia. Na bihain bihain ol king i ken kamap long lain bilong en.” \c 18 \s1 Hap bilong ol ofa i go long ol pris \p \v 1 Na Moses i skruim tok moa olsem, “Ol pris bilong lain bilong Livai i no ken kisim wanpela hap graun olsem ol arapela lain bilong yumi Israel. Kaikai samting bilong ol, em ol i mas kisim long ol ofa na presen ol man i save givim long Bikpela. \v 2 Ol \x - \xo 18.2 \xt Nam 18.20\x* bai i no inap kisim wanpela hap graun olsem ol arapela lain. Gutpela samting ol i kisim i olsem. Ol i bin kamap pris bilong Bikpela olsem Bikpela i bin promis. \p \v 3 “Sapos wanpela man i kilim bulmakau man na sipsip na givim long God olsem ofa, orait em i mas kisim mit bilong sol na mit bilong pes na wasket na bel bilong dispela abus na givim long ol pris. \v 4 Na yupela i mas kisim ol namba wan hap bilong rais samting, na wain na wel bilong oliv, na gras bilong sipsip, na givim long ol pris. \v 5 God, Bikpela bilong yumi, i no bin makim narapela lain pris namel long olgeta lain bilong yupela Israel. Nogat. Em i makim lain bilong Livai tasol long mekim wok pris oltaim. \p \v 6 “Sapos wanpela Livai i laik, em i ken lusim taun bilong en, na i go long dispela wanpela ples bilong lotu. \v 7 Na em i ken mekim wok pris bilong God, Bikpela bilong em, wantaim ol wanlain bilong en ol i save mekim wok pris oltaim long dispela ples. \v 8 Ol wan wan pris i mas kisim wankain skel olsem ol arapela pris i save kisim. Na ol i ken holim ol arapela samting ol i kisim long ol famili bilong ol.” \s1 Olkain pasin haiden i tambu \p \v 9 Na Moses i tok moa olsem, “Taim yupela i kamap long dispela kantri God, Bikpela bilong yumi, i laik givim long yupela, orait yupela i no ken bihainim pasin nogut tru bilong ol lain man bilong dispela hap. \v 10-11 Yupela \x - \xo 18.10-11 \xt Kis 22.18, Wkp 19.26, 19.31\x* i no ken kilim pikinini bilong yupela na kukim long paia antap long ol alta. Na yupela i no ken larim ol manmeri bilong yupela i mekim olkain pasin bilong glasman, na pasin tambaran na pasin sanguma na wokim posin na mekim marila. Na yupela i no ken toktok wantaim tewel bilong ol man i dai pinis. \v 12 God, Bikpela bilong yumi, i no laikim tru ol manmeri i save mekim ol dispela kain pasin nogut. Long dispela as tasol na em bai i rausim ol dispela lain pipel long dispela kantri long taim yupela i kam klostu. \v 13 Long \x - \xo 18.13 \xt Mt 5.48\x* olgeta pasin yupela i mas bihainim tru Bikpela.” \s1 God i promis long salim ol profet i kam \p \v 14 Na Moses i tok, “Ol dispela lain pipel, nau yupela i laik i go kisim graun bilong ol, em ol i save bihainim tok bilong ol glasman na i save mekim pasin tambaran. Tasol God, Bikpela bilong yumi, i tambuim yupela long mekim dispela pasin. \v 15 Tasol \x - \xo 18.15 \xt Ap 3.22, 7.37\x* God, Bikpela bilong yupela, em bai i makim wanpela brata bilong yupela na mekim em i kamap profet olsem mi yet. Na yupela i mas bihainim tok bilong en. \p \v 16 “Long taim yupela i bin bung klostu long maunten Sainai, yupela i bin askim Bikpela bai em i no ken toktok gen. Na tu yupela i no laik lukim dispela bikpela paia God i stap long en. Long wanem, yupela i pret nogut na yupela i ting, sapos yupela i harim na lukim bai yupela i dai. \v 17 Olsem na Bikpela i tokim mi, ‘Askim bilong ol i gutpela. \v 18 Bai mi makim wanpela man namel long ol manmeri yet, na bai em i kamap profet olsem yu. Na bai mi givim tok bilong mi long em, na taim mi tokim em long autim wanpela tok long ol manmeri, orait bai em i autim. \v 19 Na \x - \xo 18.19 \xt Ap 3.23\x* long nem bilong mi yet bai profet i autim tok, na sapos sampela man i sakim tok bilong em, bai mi mekim save long ol. \v 20 Tasol sapos long nem bilong mi, wanpela profet i autim tok mi no bin givim em, em i mas i dai. Na sapos wanpela profet i autim tok long nem bilong ol giaman god, orait em tu i mas i dai.’ \p \v 21 “Na bai yupela i ting, olsem wanem yupela inap save, tok bilong ol profet i kam long Bikpela, o nogat? \v 22 Yupela i ken save long dispela tok olsem. Sapos dispela profet i autim tok long nem bilong Bikpela, na samting em i tok long en i no kamap, orait em i no kisim dispela tok long Bikpela. Dispela profet i bin autim tok long laik bilong em yet, olsem na yupela i no ken pret long em.” \c 19 \s1 Ol taun bilong hait \r (Namba 35.9-28 na Josua 20.1-9) \p \v 1 Na \x - \xo 19.1 \xt Lo 4.41-43\x* Moses i tok moa olsem, “God, Bikpela bilong yumi, bai i bagarapim olgeta pipel bilong dispela kantri em i laik givim long yupela, na bai yupela i kisim olgeta taun na haus bilong ol. Taim yupela i sindaun gut, \v 2-3 orait yupela brukim dispela kantri long tripela distrik. Na long ol 3-pela distrik wan wan yupela i mas makim wanpela taun i stap long gutpela ples bai man i no ken hatwok long i go long en. Olsem na man i kilim i dai wanpela man, em i ken i go kamap long dispela taun na hait i stap. \v 4 Sapos wanpela man i kilim nating wanpela wantok bilong em yet, na tupela i no bin birua pastaim, orait em i mas ran i go long wanpela bilong dispela tripela taun na em i ken i stap gut. \v 5 I olsem. Sapos tupela man i go long bus bilong katim diwai, na wanpela man i wok long katim diwai na tamiok i lus na i kilim i dai poroman bilong en, orait em i ken ran i go long wanpela bilong ol dispela taun na bai em i stap gut. \v 6 Sapos wanpela taun tasol i stap, em bai i no gutpela tumas. Nogut dispela taun i stap longwe tumas na man bilong bekim bek dai bilong wanblut bilong en i belhat nogut tru na i holimpas na kilim nating dispela man. Tasol tarangu, dispela man i no gat rong. Em i no gat tingting bilong birua long poroman bilong en na em i kilim em i dai. Nogat. Tamiok tasol i bin lus na kilim em. \v 7 Long dispela as tasol na mi tok long yupela i mas makim tripela taun. \p \v 8 “Bihain Bikpela bai i skruim mak bilong graun bilong yupela i go bikpela, olsem em i bin promis long ol tumbuna bilong yupela, na em bai i givim yupela olgeta graun em i bin promis long ol. \v 9 Orait long dispela taim yupela i mas makim tripela taun moa. Sapos yupela i mekim olgeta samting nau mi tokim yupela, na sapos yupela i laikim tru God, Bikpela bilong yumi, na bihainim tok bilong en oltaim, orait em bai i givim yupela olgeta dispela graun. \v 10 Yupela i mas makim tripela moa taun bilong hait, na taim yupela i stap long dispela graun Bikpela i laik givim long yupela bai yupela i no gat asua long kilim i dai man i no gat rong. \p \v 11 “Tasol sapos wanpela man i no laik tru long wantok bilong en na em i hait i stap na paitim em nogut na kilim em i dai, na bihain em i ran i go long wanpela bilong ol dispela taun bilong hait, \v 12 orait ol hetman bilong taun bilong em yet i mas askim ol hetman bilong taun bilong hait long salim em i kam bek long as ples. Orait bai ol i givim em long han bilong man bilong bekim bek dai bilong wanblut bilong en, na bai em i ken kilim em i dai. \v 13 Yupela i no ken marimari long em. Nogat tru. Asua bilong kilim i dai man i no gat rong i stap long Israel, na long dispela pasin yupela i mas rausim asua. Olsem na bai yupela i ken i stap gut.” \s1 Mak bilong bipo yet i stap long graun bilong ol \p \v 14 Na \x - \xo 19.14 \xt Lo 27.17\x* Moses i\fig Ol ston ol Israel i sanapim long mak bilong graun bilong ol.|alt="8" src="HK" size="span" ref="19.14" \fig* tok moa olsem, “Yupela i no ken surikim mak bilong graun bilong wantok bilong yupela i go bek, long wanem, ol i bin makim longtaim bipo long dispela graun Bikpela nau i laik givim long yupela.” \s1 Long kot man i tok em i lukim wantok i mekim rong \p \v 15 Na \x - \xo 19.15 \xt Nam 35.30, Lo 17.6, Mt 18.16, Jo 19.31, 2 Ko 13.1, 1 Ti 5.19, Hi 10.28\x* Moses i tok moa olsem, “Sapos wanpela man tasol i tok em i lukim narapela man i mekim rong na i autim dispela long kot, orait man bilong harim kot i no ken harim tok bilong dispela man. Namba bilong ol man i tok ol i bin lukim i mas olsem tupela o tripela, na bai ol i inap kotim em. \p \v 16 “Sapos wanpela man i traim long bagarapim narapela man na i tok giaman long em i brukim lo, \v 17 orait tupela man wantaim i mas i go long dispela wanpela ples bilong lotu, bai ol pris na ol jas i holim wok long dispela taim i ken skelim tok bilong tupela long ai bilong Bikpela. \v 18 Ol jas i mas skelim gut dispela tok na sapos ol i painimaut olsem, man i kotim wantok bilong en, em i giaman na i sutim tok nating long em, \v 19 orait dispela man yet i mas kisim pe nogut ol i bin makim long man ol i kotim. Olsem tasol bai yupela i rausim dispela kain pasin nogut namel long yupela. \v 20 Na olgeta manmeri bai i harim nius bilong dispela samting, na bai ol i pret na lukaut gut bai wanpela man i no mekim gen kain pasin olsem. \v 21 Yupela \x - \xo 19.21 \xt Kis 21.23-25, Wkp 24.19-20, Mt 5.38\x* i no ken marimari long man i giaman. Sapos em i laik wantok i dai, orait em yet i mas i dai. Na sapos em i laikim ai o tit o han o lek samting bilong wantok i mas bagarap, orait ol i mas bekim wankain pasin long em yet.” \c 20 \s1 Ol lo bilong pait \p \v 1 Na Moses i skruim tok olsem, “Sapos yupela i go pait long ol birua bilong yupela na yupela i lukim ol karis na hos na ami bilong ol i winim namba bilong yupela, maski, yupela i no ken pret long ol. Long wanem, God, Bikpela bilong yumi, em i bin kisim yupela long Isip na bringim yupela i kam, em bai i stap wantaim yupela. \v 2 Taim yupela i no kirapim pait yet, orait wanpela pris i mas kam sanap long ai bilong ol ami na tokim ol olsem, \v 3 ‘Yupela ol man bilong Israel, harim. Nau yupela i laik i go long pait. Tasol yupela i no ken pret long ol dispela birua, na han bilong yupela i no ken malumalum. Na yupela i no ken seksek long ol. \v 4 God, Bikpela bilong yumi, em i go wantaim yupela, na em bai i pait bilong helpim yupela, na bai em i mekim yupela i winim pait.’ \p \v 5 “Orait \x - \xo 20.5 \xt Lu 14.18-20\x* na ol ofisa bai i tokim ol man olsem, ‘Ating i gat sampela man i stap hia, ol i bin wokim nupela haus na i no i go i stap long em yet na i no askim God long mekim gut long en? Sapos ol man olsem i stap, orait ol i ken i go bek long ples. Nogut ol i lus long pait, na ol arapela man bai i kisim nupela haus bilong ol. \v 6 Na ating i gat sampela man hia, ol i bin planim nupela gaden wain, tasol ol i no bin wokim wain long ol pikinini wain yet? Sapos ol man olsem i stap, orait ol i ken i go bek long ples. Nogut ol i lus long pait, na ol arapela man bai i kisim pikinini wain bilong ol. \v 7 Na ating i gat sampela man hia ol i bin makim meri bilong marit? Sapos ol man olsem i stap, orait ol i ken i go bek long ples. Nogut ol i lus long pait, na ol arapela man bai i maritim ol dispela meri.’ \p \v 8 “Na tu, ol ofisa bai i tokim ol olsem, ‘Ating i gat sampela man hia ol i pret long pait na ol i seksek i stap? Sapos ol man olsem i stap, orait ol i ken i go bek long ples. Nogut ol i mekim ol arapela man i pret tu.’ \v 9 Ol ofisa i autim dispela tok pinis, orait ol i mas makim ol lida bilong wan wan lain bilong pait. \p \v 10 “Taim yupela i laik pait long wanpela taun i gat bikpela banis, na yupela i go klostu long en, orait pastaim yupela i mas tokim ol manmeri bilong taun olsem, ‘Mobeta yupela i no pait. Yupela i mas givim nating dispela taun long mipela.’ \p \v 11 Na sapos ol i orait long tok bilong yupela na ol i opim ol bikpela dua bilong banis, orait ol i mas i stap aninit long yupela na mekim wok kalabus. \v 12 Tasol sapos ol manmeri bilong taun i no orait long tok bilong yupela na ol i laik pait long yupela, orait ol ami bilong yupela i mas banisim strong dispela taun. \v 13 Na God, Bikpela bilong yumi, bai i larim yupela i kisim dispela taun. Yupela i kisim pinis, orait yupela i mas kilim olgeta man i stap insait long en. \v 14 Tasol yupela i ken kisim ol meri na pikinini na ol bulmakau samting, na olgeta arapela samting bilong dispela taun. Na yupela i ken yusim olgeta samting bilong ol birua bilong yupela. Long wanem, Bikpela yet i bin givim ol dispela samting long yupela. \v 15 Yupela i mas mekim olsem tasol long ol taun i stap longwe long graun bilong yupela. \p \v 16 “Tasol taim yupela i kisim wanpela taun i stap insait long dispela graun God, Bikpela bilong yumi, i laik givim long yupela, orait yupela i mas kilim olgeta manmeri i dai. \v 17 Yupela i mas kilim i dai ol Hit na ol Amor na ol Kenan na ol Peres na ol Hivi na ol Jebus, olsem Bikpela i bin tokim yupela. \v 18 Yupela i mas kilim ol bai ol i no inap lainim yupela long bihainim ol pasin nogut tru ol i save mekim bilong lotuim ol giaman god. Nogut ol i pulim yupela na yupela i mekim sin long Bikpela. \p \v 19 “Taim yupela i pait bilong kisim wanpela taun na yupela i banisim strong long planti de, na yupela i wok long katim ol diwai i stap klostu long dispela taun, orait yupela i no ken katim ol diwai i save karim kaikai. Yupela i ken kaikai pikinini bilong ol dispela diwai, tasol yupela i no ken bagarapim ol. Long wanem, ol diwai i no birua bilong yupela. \v 20 Tasol yupela i ken katim ol arapela diwai na wokim ol samting bilong helpim yupela long pait, inap yupela i winim ol birua na kisim dispela taun.” \c 21 \s1 Pasin bilong rausim asua bilong kilim man i dai \p \v 1 Na Moses i tok moa olsem, “Sapos yupela i lukim bodi bilong wanpela man ol i kilim pinis, em i stap long wanpela hap bilong dispela graun God i laik givim long yupela, na yupela i no save husat i kilim em, \v 2 orait yupela i mas mekim olsem. Ol hetman na ol jas bilong yupela i mas i go na metaim graun i stap namel long bodi bilong man na ol taun i stap klostu long en. \v 3 Orait na ol hetman bilong dispela taun i stap klostu tumas long bodi, ol i mas makim wanpela yangpela bulmakau meri i no bin mekim sampela wok yet. \v 4 Na ol i mas kisim dispela bulmakau i go daun klostu long wanpela wara i no save drai. Na long wanpela hap graun ol man i no bin wokim gaden long en yet, ol i mas brukim nek bilong dispela bulmakau. \v 5 Na ol pris bilong lain bilong Livai tu i mas i go daun long dispela ples, long wanem, ol yet i gat wok bilong harim kot taim wanpela man i paitim narapela man. God, Bikpela bilong yumi, i bin makim ol bilong mekim wok bilong em na bilong tokaut long ol manmeri long nem bilong God long God bai i mekim gut long ol. \v 6 Orait na olgeta hetman bilong dispela taun i stap klostu tumas long ples bodi i bin i stap long en, ol i mas wasim han bilong ol antap long bulmakau. \v 7 Na ol i mas tok olsem, ‘Mipela i no bin kilim i dai dispela man. Na mipela i no save husat i mekim olsem. Bikpela, yu mas lusim sin bilong mipela manmeri Israel, yu bin kisim bek mipela long Isip. Dispela man i no gat rong, na ol i kilim em i dai. \v 8 Olsem na yu no ken ting asua bilong dispela samting i stap long mipela.’ \v 9 Orait sapos yupela i mekim pasin i stret long ai bilong Bikpela, bai Bikpela i tok, yupela i no gat asua bilong kilim man i dai.” \s1 Ol meri ol Israel i kisim long pait \p \v 10 Na Moses i tok moa olsem, “Taim God, Bikpela bilong yumi, i helpim yupela na yupela i winim pait, na yupela i kalabusim sampela birua, \v 11 ating wanpela bilong yupela bai i lukim wanpela naispela meri namel long ol na i laik maritim em. \v 12 Orait yu mas kisim meri i go long haus bilong yu na em i mas rausim olgeta gras long het bilong em, na katim kapa bilong pinga, \v 13 na senisim klos em i putim long taun bilong kalabus. Em i mas i stap long haus bilong yu na krai long papamama bilong en inap long wanpela mun, na bihain yu ken maritim em. \v 14 Orait bihain, sapos yu no laikim em moa, yu mas larim em i go fri, long wanem, yu bin pulim em na yutupela i slip wantaim. Olsem na nau yu no ken ting em i olsem wokmeri nating na larim wanpela man i baim em. Nogat tru.” \s1 Ol samting namba wan pikinini bai i kisim taim papa i dai \p \v 15 Na Moses i tok moa olsem, “Sapos wanpela man i maritim tupela meri, na em i laikim wanpela meri tumas na em i no laikim narapela. Na dispela meri em i no save laikim tumas em i karim namba wan pikinini man bilong em, na bihain narapela meri tu i karim pikinini man. \v 16 Taim man i tingting long tilim ol samting bilong em long ol pikinini, em i no ken givim ol samting bilong namba wan pikinini i go long pikinini bilong meri em i laikim tumas. Nogat. \v 17 Em i mas givim namba wan pikinini tupela hap bilong olgeta samting, olsem olgeta namba wan pikinini i save kisim. I tru, mama bilong dispela pikinini em i no meri em i laikim tumas, tasol pikinini em i namba wan pikinini dispela man i bin kamapim, olsem na em i mas kisim ol samting bilong namba wan pikinini.” \s1 Pikinini man i sakim tok \p \v 18 Na Moses i tok moa olsem, “Sapos wanpela man i gat wanpela pikinini man na oltaim dispela pikinini i save bikhet na sakim tok bilong papamama, na sapos ol i wok long givim stik long em, tasol em i no save harim tok yet bilong papamama, \v 19 orait papamama bilong en i mas kisim em i go long ol hetman bilong taun bilong ol na ol i mas kotim em. \v 20 Papamama i mas tokim ol hetman olsem, ‘Pikinini bilong mitupela i man bilong bikhet, na i save sakim tok. Na em i no save harim tok bilong mitupela. Em i man bilong spak na i save tromoi nabaut mani bilong mitupela.’ \v 21 Orait nau ol man bilong taun i mas tromoi ston long em inap long em i dai. Na olsem tasol bai yupela i mas rausim dispela samting nogut na i no ken i stap namel long yupela. Na olgeta manmeri long Israel bai i harim tok long dispela samting i bin kamap na bai ol i pret.” \s1 Sampela lo moa \p \v 22 Na Moses i tok moa olsem, “Sapos wanpela man i bin mekim bikpela rong na long dispela as ol i kilim em i dai na hangamapim bodi bilong em long wanpela pos, \v 23 orait \x - \xo 21.23 \xt Jos 10.26-27, Jo 19.31, Ga 3.13\x* i tambu long larim bodi bilong en i hangamap i stap inap long moningtaim. Long wanem, bodi i hangamap i stap long diwai em i samting nogut long ai bilong God. Olsem na yupela i mas planim bodi bilong dispela man long de em i dai tasol. Sapos nogat, dispela graun, God, Bikpela bilong yumi, i givim long yupela bai i kamap doti tru long ai bilong em. \c 22 \p \v 1 “Sapos \x - \xo 22.1 \xt Kis 23.4-5\x* yupela i lukim wanpela bulmakau o sipsip bilong wanpela wantok bilong yupela i lusim banis bilong en na i raun nabaut, orait yupela i no ken larim em i stap olsem. Nogat. Yupela i mas kisim em i go bek long dispela wantok. \v 2 Tasol sapos haus bilong papa bilong bulmakau o sipsip i stap longwe tumas, o sapos yupela i no save dispela bulmakau i bilong husat, orait kisim i go wantaim yupela long ples. Bihain, sapos papa bilong dispela bulmakau i painim i kam, orait yupela i ken givim long en. \v 3 Na sapos yupela i painim donki, o hap laplap, o narapela samting wanpela wantok bilong yupela i bin lusim, orait yupela i mas mekim wankain pasin tasol. \p \v 4 “Sapos wanpela donki o bulmakau bilong wanpela wantok i pundaun long rot, orait yupela i no ken larim em i stap olsem. Nogat. Yupela i mas helpim wantok i kirapim em gen. \p \v 5 “I tambu long ol meri i pasim klos bilong man. Na i tambu long ol man i pasim klos bilong ol meri. God, Bikpela bilong yumi, i no save laikim ol manmeri i mekim kain pasin olsem. Nogat tru. \p \v 6 “Sapos yupela i lukim wanpela haus bilong pisin i stap long diwai o long graun na pisin mama i sindaun antap long ol kiau, o i stap wantaim ol pikinini, orait yupela i no ken kisim dispela pisin mama. \v 7 Yupela i ken kisim ol yangpela pisin. Tasol yupela i mas larim pisin mama i go. Olsem bai yupela i ken i stap longpela taim long dispela graun na bai Bikpela i givim yupela planti samting. \p \v 8 “Taim yupela i wokim nupela haus, orait yupela i mas wokim wanpela liklik banis long arere bilong rup. Olsem na sapos wanpela man i kapsait na i pundaun long graun na i dai bai yupela i no gat asua. \p \v 9 “Yupela \x - \xo 22.9 \xt Wkp 19.19\x* i no ken planim arapela kaikai long gaden i gat diwai wain. Sapos yupela i planim arapela kaikai olsem, orait yupela i tambu long kisim pikinini bilong diwai wain na dispela arapela kaikai tu. \p \v 10 “Yupela i no ken pasim bulmakau wantaim donki long hap ain bilong brukim graun na mekim tupela i wok wantaim long brukim graun long gaden. \p \v 11 “Yupela i no ken yusim kain laplap ol i bin wokim long gras bilong sipsip wantaim tret linen. \p \v 12 “Yupela \x - \xo 22.12 \xt Nam 15.37-41\x* i mas kisim 4-pela liklik hap bilas na samapim wan wan long 4-pela kona bilong laplap bilong yupela.” \s1 Ol manmeri i mas mekim klinpela pasin \p \v 13 Na Moses i tok moa olsem, “Sapos wanpela man i maritim wanpela meri, na i slip wantaim em na bihain em i no laik moa long em, \v 14 orait na em i giaman na i sutim nating tok long dispela meri. Em i tok, taim em i maritim dispela meri em i painimaut meri i bin pilai pinis wantaim arapela man. \p \v 15 “Sapos man i mekim kain tok olsem, orait papamama bilong meri i mas kisim dispela samting i soim ol, dispela meri i no bin pilai wantaim wanpela man. Na tupela i mas kisim i go long dua bilong taun long ples kot, na soim long ol hetman bilong taun. \v 16 Papa bilong meri i mas tokim ol hetman olsem, ‘Mi givim pikinini meri bilong mi long dispela man na em i maritim. Tasol nau em i no laikim em moa. \v 17 Na dispela man i tok giaman long em olsem, “Mi maritim dispela meri na mi painimaut em i bin pilai wantaim wanpela man bipo.” Tasol yupela lukim dispela laplap bilong soim yumi pikinini meri i no bin pilai wantaim wanpela man.’ Orait na em i mas putim laplap long graun long ai bilong ol hetman. \v 18 Orait ol hetman i mas kisim man bilong dispela meri na paitim em long wip. \v 19 Na dispela man i mas baim kot long 1,000 kina, na givim dispela mani long papa bilong meri. Long wanem, em i bin semim wanpela gutpela meri Israel. Na dispela meri i mas i stap meri bilong dispela man inap man i dai. Na man i no ken rausim. Nogat tru. \p \v 20 “Tasol sapos dispela tok i tru na i no gat dispela samting bilong soim ol olsem dispela meri i bin i stap stret, \v 21 orait ol hetman i mas kisim meri i go ausait long dua bilong haus bilong papa bilong em, na ol man bilong taun bilong em yet i mas tromoi ston long em inap em i dai. Em i bin mekim pasin nogut i gat sem tru namel long ol manmeri bilong yumi, long wanem, em i pilai wantaim wanpela man long taim em i no marit na i stap yet long haus bilong papa bilong en. Olsem tasol bai yupela inap long pinisim dispela kain pasin nogut. \p \v 22 “Sapos yupela i lukim wanpela man i slip wantaim meri bilong narapela man, orait kilim i dai tupela wantaim. Olsem tasol bai yupela i pinisim dispela kain pasin nogut. \p \v 23 “Sapos yupela i painim wanpela man i pilai wantaim wanpela meri ol i bin makim pinis long narapela man, \v 24 orait yupela i mas kisim tupela i go ausait long taun na tromoi ston long tupela bai tupela i dai. Meri i bin i stap long taun we ol man inap harim krai bilong em, tasol em i no singaut long ol i helpim em. Olsem na em i mas i dai. Dispela man tu i mas i dai, long wanem, em i bin pilai wantaim wanpela meri ol i bin makim long wantok bilong en. Olsem tasol bai yupela inap long pinisim dispela pasin nogut. \p \v 25 “Sapos wanpela meri ol i makim pinis long marit, em i no stap klostu long taun na wanpela man i lukim dispela meri na i pulim na pilai wantaim em, orait ol i mas kilim i dai dispela man tasol. \v 26 Dispela pasin i wankain olsem wanpela man i paitim narapela man na kilim em i dai. Tasol ol i no ken mekim wanpela samting long meri, long wanem, em i no mekim wanpela sin inap long ol i ken kilim em i dai. \v 27 Dispela man i bin pilai wantaim meri ausait long taun. Na meri i singaut long ol man i helpim em, tasol i no gat man i stap. \p \v 28 “Sapos \x - \xo 22.28 \xt Kis 22.16-17\x* yupela i lukim wanpela man i pilai long meri ol i no bin makim yet bilong marit, \v 29 orait em i mas baim papa bilong dispela meri inap long 500 kina na em i mas maritim meri. Long wanem, dispela man i bin pulim meri na slip wantaim em. Olsem na meri i mas i stap meri bilong dispela man inap man i dai. Na man i no ken rausim em. Nogat tru. \p \v 30 “I \x - \xo 22.30 \xt Wkp 18.8, 20.11, Lo 27.20\x* tambu long ol man i pilai wantaim meri bilong papa bilong ol. Nogut ol i semim papa.” \c 23 \s1 Ol sampela manmeri i no ken i go insait long lain bilong God \p \v 1 Na Moses i tok moa olsem, “Sapos ol i bin katim bol bilong wanpela man o rausim kok bilong em olgeta, em i no inap i go insait long lain manmeri bilong Bikpela. \p \v 2 “Sapos man i trabel long wanpela meri na meri i karim pikinini, orait i tambu long pikinini i kam insait long lain manmeri bilong Bikpela. Na ol lain tumbuna pikinini bilong em inap namba 10 lain i kamap bihain, ol tu i tambu long kam insait long lain manmeri bilong Bikpela. \p \v 3 “Ol \x - \xo 23.3 \xt Neh 13.1-2\x* Amon na ol Moap na olgeta lain tumbuna pikinini bilong ol, inap long namba 10 lain, ol i no inap i kam insait long lain manmeri bilong Bikpela. \v 4 As \x - \xo 23.4 \xt Nam 22.1-6\x* bilong dispela i olsem. Taim yumi bin lusim Isip na i kam, ol i no bin givim kaikai na wara long yumi. Na ol i baim Balam long tok bai God i bagarapim yumi. Balam em i pikinini man bilong Beor, bilong taun Petor long Mesopotemia. \v 5 Tasol \x - \xo 23.5 \xt Nam 23.7—24.9\x* God, Bikpela bilong yumi, i no harim tok bilong Balam. Nogat. Em i mekim dispela tok nogut i kamap gutpela tok bilong helpim yumi. Long wanem, God i laikim yumi tumas. \v 6 Olsem na oltaim yupela i no ken helpim ol dispela manmeri bai ol i stap gut na i gat planti samting. \v 7 Na sampela bilong ol Idom na ol Isip bai i stap wantaim yupela. Tasol yupela i no ken tingting nogut long ol dispela Idom, long wanem, ol i wanblut bilong yupela. Na tu yupela i no ken tingting nogut long ol dispela Isip, long wanem, bipo yupela i stap long kantri bilong ol. \v 8 Stat long namba 3 lain tumbuna pikinini bilong ol, ol i ken kam insait long lain manmeri bilong Bikpela.” \s1 Kem bilong ol soldia i mas i stap klin long ai bilong God \p \v 9 Na Moses i tok moa olsem, “Long taim yupela i go bilong pait, na ol soldia bilong yupela i stap long kem, orait ol i mas surik long ol samting i nogut long ai bilong God. \v 10 Sapos wanpela man i slip long nait na em i driman na wara i kamap nating long kok bilong en, orait em i mas i go ausait long kem na i stap. \v 11 Long apinun em i mas waswas gut, na taim san i laik i go daun em i ken i kam bek insait long kem gen. \p \v 12 “Ol soldia i mas i gat wanpela ples bilong pispis na pekpek ausait long kem. \v 13 Na ol soldia i mas karim wanpela liklik stik wantaim ol, na taim ol i laik pekpek, orait ol i mas kisim stik na mekim hul long graun. Ol i pekpek pinis, orait ol i mas karamapim hul gen. \v 14 God, Bikpela bilong yumi, bai i stap oltaim long kem wantaim yupela, long helpim yupela long winim ol lain birua. Olsem na kem bilong yupela i mas i stap klin long ai bilong em oltaim. Yupela i no ken mekim wanpela samting i doti long ai bilong God. Nogut Bikpela i givim baksait long yupela.” \s1 Sampela lo moa \p \v 15 Na Moses i tok moa olsem, “Sapos wanpela wokboi nating i ranawe long bosman bilong em, na i kam askim yupela long helpim em, orait yupela i no ken salim em i go bek. \v 16 Na sapos em i laik i go i stap long wanpela taun bilong yupela, i orait, em i ken i go. Na yupela i no ken mekim nogut long em. \p \v 17 “Yupela \x - \xo 23.17 \xt Wkp 19.29\x* man na meri Israel i no ken kamap pamukman na pamukmeri bilong haus lotu bilong ol haiden. \v 18 Na tu, i tambu long kisim mani long pasin pamuk na bringim i kam insait long haus bilong God, Bikpela bilong yumi, bilong inapim wanpela promis yupela i mekim long God. God i no laikim tru dispela kain wok. \p \v 19 “Sapos \x - \xo 23.19 \xt Kis 22.25, Wkp 25.36-37, Lo 15.7-11\x* yupela i larim wantok bilong yupela i dinau long yupela long mani, orait yupela i no ken kisim winmani long dispela dinau. Na sapos ol i dinau long kaikai o arapela samting, orait yupela i no ken singaut long ol i bekim dinau na hap moa wantaim. \v 20 Sapos yupela i larim ol arapela lain i dinau long yupela, orait yupela i ken kisim winmani long ol. Tasol long ol wantok, nogat. Yupela i mas bihainim dispela lo na God, Bikpela bilong yumi, bai i mekim gut long olgeta samting yupela bai i mekim long dispela graun nau yupela i laik i go sindaun long en. \p \v 21 “Sapos \x - \xo 23.21 \xt Nam 30.1-16, Mt 5.33\x* yupela i mekim wanpela strongpela promis long God, Bikpela bilong yumi, orait yupela i mas inapim kwiktaim. Bai God i no lusim tingting long promis bilong yupela na sapos yupela i no inapim promis, yupela i gat asua long ai bilong God. \v 22 Sapos yupela i no laik mekim strongpela promis long Bikpela, yupela i no asua. \v 23 Tasol sapos yupela i mekim promis long laik bilong yupela yet, orait yupela i mas bihainim tru. \p \v 24 “Sapos yupela i wokabaut brukim gaden wain bilong wantok bilong yupela, orait yupela i ken kaikai pikinini wain long laik bilong yupela. Tasol yupela i no ken pulimapim long basket na karim i go. \v 25 Sapos yupela i wokabaut brukim gaden rais bilong wantok, orait olgeta rais yupela inap pulim long han, yupela i ken kaikai. Tasol yupela i no ken katim sampela rais long sarip.” \c 24 \s1 Lo bilong rausim meri na maritim nupela gen \p \v 1 Na \x - \xo 24.1 \xt Mt 5.31, 19.7, Mk 10.4\x* Moses i skruim tok olsem, “Sapos i gat wanpela man i maritim meri, na bihain em i painim wanpela rong long dispela meri na em i no laikim em moa, orait em i ken raitim pepa bilong katim marit na givim long meri na rausim em i go. \v 2 Na sapos meri i go maritim narapela man \v 3 na bihain dispela man tu i no laikim em, orait em tu i ken raitim pepa bilong katim marit na givim long meri na rausim em i go. Tasol sapos namba 2 man bilong dispela meri i dai, \v 4 orait namba wan man bilong en i no ken maritim em gen. Nogat. Em i mas save gut olsem, dispela meri i kamap doti pinis long ai bilong en na em yet i no inap maritim. Sapos em i maritim dispela meri gen, Bikpela bai i no laikim tru dispela pasin. Olsem na taim yupela i kisim pinis dispela graun Bikpela i laik givim long yupela, yupela i mas i no ken mekim dispela kain pasin nogut tru. \s1 Sampela lo moa \p \v 5 Na Moses i tok moa olsem, “Sapos man i marit nupela, ol i no ken salim em i go long ami o long mekim arapela bikpela wok bilong gavman. Em i mas i stap nating long ples inap wanpela yia, na mekim gut bel bilong meri bilong en. \p \v 6 “Sapos yupela i larim narapela man i dinau long yupela, na sapos yupela i laik bai em i givim yupela wanpela samting olsem mak bilong em i mas bekim dinau, orait yupela i no ken kisim ol ston bilong wilwilim rais samting bilong en. Nogut yupela i kisim dispela samting bilong wok, na em i no inap redim ol kaikai bilong en. \p \v 7 “Sapos \x - \xo 24.7 \xt Kis 21.16\x* man i go holimpas wanpela wantok Israel na mekim em i kamap wokboi nating bilong em, o sapos em i larim wanpela man i baim dispela wantok na wantok i kamap wokboi nating bilong dispela man, orait yupela i mas kilim i dai man i mekim dispela samting. Olsem bai yupela i pinisim dispela kain pasin nogut. \p \v 8 “Sapos \x - \xo 24.8 \xt Wkp 13.1—14.54\x* ol sua nogut i kamap nating long skin bilong yupela, orait yupela i mas mekim olgeta samting olsem ol pris bilong lain Livai i tokim yupela. Yupela i mas bihainim olgeta tok mi bin givim long ol. \v 9 Yupela \x - \xo 24.9 \xt Nam 12.10\x* i mas tingim gut dispela samting God i bin mekim long Miriam, long taim yumi lusim Isip na i kam. \p \v 10 “Taim \x - \xo 24.10 \xt Kis 22.26-27\x* yupela i larim wantok i dinau long yupela, orait yupela i no ken i go insait long haus bilong en na kisim dispela samting em i laik givim yu olsem mak bilong em i mas bekim dinau. \v 11 Yupela i mas wet ausait na em yet i ken bringim dispela samting i kam. \v 12 Sapos em i rabisman, na em i givim yupela bikpela laplap bilong en olsem mak bilong em i mas bekim, orait yupela i no ken holim dispela inap long tumora. \v 13 Yupela\fig “Yupela i mas bringim laplap i go bek long em long taim san i go daun, bai em i ken karamapim skin long taim bilong slip.”|alt="27" src="LO" size="col" ref="24.13" \fig* i mas bringim i go bek long em long taim san i go daun, bai em i ken karamapim skin long taim bilong slip. Olsem bai dispela man i tenkyu long yupela na God, Bikpela bilong yumi, bai i laikim pasin bilong yupela. \p \v 14 “Sapos \x - \xo 24.14 \xt Wkp 19.13\x* wokboi bilong yupela i sot long ol samting, orait yupela i no ken mekim nogut long em, maski em i wantok o man bilong narapela lain i stap long taun bilong yupela. \v 15 Long olgeta apinun yupela i mas givim pe long dispela wokboi long wok em i bin mekim long dispela de. Em i sot long mani na em i wet long kisim. Sapos yupela i no givim mani long em, bai em i krai long Bikpela na yupela i gat asua long ai bilong God. \p \v 16 “Sapos \x - \xo 24.16 \xt 2 Kin 14.6, 2 Sto 25.4, Ese 18.20\x* wanpela man i mekim rong, orait yupela i no ken bekim long papamama bilong dispela man na kilim tupela i dai. Olsem tasol, sapos papamama i mekim rong yupela i no ken kilim i dai ol pikinini bilong ol. Yupela i mas kilim i dai man i gat rong tasol. \p \v 17 “Yupela \x - \xo 24.17 \xt Kis 23.9, Wkp 19.33-34, Lo 27.19\x* i no ken rongim ol man bilong arapela lain na ol pikinini, papa bilong ol i dai pinis, na pulim ol samting bilong ol. Na sapos meri, man bilong en i dai pinis, em i dinau long yupela, orait yupela i no ken kisim klos bilong em olsem mak bilong em i mas bekim dinau. \v 18 Yupela i mas tingim taim yupela i bin i stap wokboi nating long Isip, na God, Bikpela bilong yumi, i mekim yupela i kamap fri. Yupela i bin i stap nogut olsem, olsem na mi givim yupela dispela lo. \p \v 19-21 “Sapos \x - \xo 24.19-21 \xt Wkp 19.9-10, 23.22\x* yupela i go bungim rais yupela i bin katim long gaden na yupela i lusim sampela i stap, orait yupela i no ken i go bek na kisim. Na sapos yupela i go bungim pikinini bilong diwai oliv o pikinini wain namba wan taim, orait yupela i no ken i go bek namba 2 taim na kisim sampela i stap yet long diwai. Yupela i mas larim ol dispela rais na pikinini bilong oliv na wain i stap, na ol manmeri bilong ol arapela lain na ol pikinini, papa bilong ol i dai pinis, na ol meri, man bilong ol i dai pinis, ol i ken kisim. Olsem na God, Bikpela bilong yumi, em bai i helpim yupela na olgeta samting yupela i mekim bai i kamap gutpela. \v 22 Yupela i mas tingim taim yupela i bin i stap wokboi nating long Isip na yupela tu i bin i stap nogut. Olsem na mi givim yupela dispela lo. \c 25 \p \v 1 “Sampela taim tupela bilong yupela Israel bai i go long kot bilong stretim tok kros na jas bai i painimaut olsem wanpela man i gat asua na narapela i no gat. \v 2 Orait sapos jas i tok bai ol i mas kisim wip na paitim man i gat asua, orait dispela man i mas slip long bet na ol i mas paitim em inap long mak bilong rong em i bin mekim. \v 3 Ol \x - \xo 25.3 \xt 2 Ko 11.24\x* i ken paitim em inap 40 taim tasol. Nogut ol i paitim em planti tumas na bai em i sem nogut long ai bilong ol manmeri. \p \v 4 “Yupela \x - \xo 25.4 \xt 1 Ko 9.9, 1 Ti 5.18\x* i no ken pasim maus bilong bulmakau long taim em i wok long rausim skin bilong rais samting.” \s1 Lo bilong lukautim famili bilong man i dai \p \v 5 Orait \x - \xo 25.5 \xt Mt 22.24, Mk 12.19, Lu 20.28\x* Moses i skruim tok olsem, “Sapos tupela brata i stap wantaim long wanpela hap graun na sapos wanpela brata i no gat pikinini man na em i dai, orait meri bilong en i no ken marit long man bilong arapela famili. Nogat. Brata bilong man i dai i mas maritim dispela meri. \v 6 Na namba wan pikinini man meri i karim, bai ol i kolim pikinini bilong brata i dai pinis. Olsem na bai lain bilong en i no ken lus long yumi Israel. \v 7 Sapos \x - \xo 25.7 \xt Rut 4.7-8\x* brata bilong man i dai i no laik maritim dispela meri, orait meri i mas i go long ples bilong kot na lukim ol hetman bilong taun na tok, ‘Tambu bilong mi i no laik bihainim lo. Em i no laik maritim mi na kamapim wanpela pikinini bilong helpim famili bilong brata bilong em. Nogut famili bilong en i lus long yumi Israel.’ \v 8 Orait nau ol hetman bilong taun i mas singautim dispela man i kam na ol i mas toktok wantaim em. Na sapos em i no laik yet long marit, \v 9 orait tambu meri i mas kamap long ai bilong ol hetman, na lusim wanpela su bilong tambu bilong em, na spetim pes bilong em, na tok olsem, ‘Mipela i save mekim dispela kain pasin long man i no laik helpim brata bilong em long mekim lain famili bilong en i go het.’ \v 10 Na bai yupela ol Israel i mas kolim famili bilong dispela man olsem, ‘Famili bilong man ol i bin rausim su bilong en.’” \s1 Tupela lo moa \p \v 11 Na Moses i tok moa olsem, “Sapos tupela man i pait na meri bilong wanpela i traim long helpim man bilong em na em i pulim bol bilong arapela man, \v 12 orait yupela i no ken sori long meri. Katim han bilong em na tromoi i go. \p \v 13-14 “Sapos \x - \xo 25.13-14 \xt Wkp 19.35-36\x* ol manmeri i kam baim samting bilong yupela, yupela i no ken sotim skel bilong ol dispela samting. \v 15 Skelim stret, olsem na bai yupela i ken i stap longpela taim long dispela graun, God, Bikpela bilong yumi, i laik givim long yupela. \v 16 God i no save laikim man i mekim kain giaman pasin olsem.” \s1 Ol Israel i mas kilim ol Amalek \p \v 17 Na \x - \xo 25.17 \xt Kis 17.8-14, 1 Sml 15.2-9\x* Moses i tok moa olsem, “Yupela i mas tingim pasin nogut ol Amalek i bin mekim long yupela long taim yupela i lusim Isip na i kam. \v 18 Ol i no save pret long God, olsem na ol i kamap long baksait na i pait long yupela, taim yupela i tait tru na i sotwin pinis. Na ol i kilim ol man i no inap wokabaut strong, na i kam bihain. \v 19 Olsem na taim God i givim dispela kantri long yupela na i banisim yupela gut bai ol birua i stap klostu ol i no inap bagarapim yupela, orait yupela i mas kilim olgeta Amalek i dai. Olsem na bai i no gat man i ken tingim ol gen. Yupela i mas mekim olsem. Yupela i no ken lusim tingting.” \c 26 \s1 Ofa bilong namba wan kaikai long gaden \p \v 1 Na Moses i tok moa olsem, “Bihain long yupela i sindaun pinis long graun God, Bikpela bilong yumi, i laik givim long yupela, \v 2 orait \x - \xo 26.2 \xt Kis 23.19\x* yupela wan wan i mas kisim sampela namba wan hap kaikai yupela i kamautim long ol gaden bilong dispela kantri, na putim long basket na kisim i go long dispela ples God bai i makim na i stap long en. \v 3 Yupela i mas i go long pris i bosim wok bilong ofa long dispela taim na tokim em olsem, ‘Nau mi save pinis olsem God, Bikpela bilong yu, i mekim promis bilong en i kamap tru, na em i bringim mi i kam insait long dispela graun em i bin tokim ol tumbuna long em bai i givim mipela.’ \p \v 4 “Orait na pris bai i kisim dispela basket long han bilong yupela na putim klostu long alta bilong God, Bikpela bilong yumi. \v 5 Orait na long pes bilong God yupela i mas mekim dispela tok, ‘Tumbuna bilong mi em i man bilong Aram. Na em i lusim as ples na i raun nabaut, na bihain em i kisim famili bilong en i go i stap long Isip. Ol i liklik lain tasol long taim ol i go long Isip, tasol ol i kamap bikpela lain tru na ol i strong moa. \v 6 Ol Isip i hatim mipela na mekim nogut long mipela na mekim mipela i wok olsem ol wokboi nating. \v 7 Olsem na mipela i singaut long God, Bikpela bilong ol tumbuna, long helpim mipela. Em i harim krai bilong mipela, na i lukim tu ol pen na hatwok na taim nogut i painim mipela. \v 8 Olsem na God i mekim bikpela strongpela wok moa bilong kisim bek mipela long Isip. God i wokim olkain mirakel na mekim kain kain samting nogut i kamap long ol. \v 9 Na em i bringim mipela i kam na givim mipela dispela gutpela graun i gat planti gris. \v 10 Olsem na nau Bikpela, mi bringim long yu dispela namba wan hap bilong kaikai i kamap long graun yu yet yu bin givim mi.’ \p “Yupela i tok pinis, orait nau yupela i mas putim basket klostu long pes bilong God, na mekim lotu long dispela ples. \v 11 Na yupela i mas amamas long olgeta gutpela samting God, Bikpela bilong yumi, i givim pinis long yupela wantaim ol famili bilong yupela. Na larim ol Livai na ol manmeri bilong arapela lain i stap namel long yupela i bung na amamas wantaim yupela. \p \v 12 “Long \x - \xo 26.12 \xt Lo 14.28-29\x* olgeta namba 3 yia, yupela i mas kisim olgeta samting i kamap long gaden bilong yupela, na tilim long 10-pela hap. Na yupela i mas givim wanpela hap bilong olgeta dispela samting long ol Livai, na long ol manmeri bilong arapela lain i stap wantaim yupela, na long ol pikinini, papa bilong ol i dai pinis, na long ol meri, man bilong ol i dai pinis. Sapos yupela i mekim olsem, orait ol dispela manmeri bai i gat inap kaikai. Taim yupela i mekim ol dispela wok pinis, \v 13 orait yupela i mas tok olsem long God, Bikpela bilong yumi, ‘Olgeta samting yu laikim mi givim long yu, em mi tilim pinis na i no gat wanpela i stap long haus bilong mi. Mi bin givim i go long ol Livai na long ol dispela manmeri bilong arapela lain na long ol pikinini, papa i dai pinis, na long ol meri, man bilong ol i dai pinis. Mi bihainim tok bilong yu olgeta. Mi no bin sakim tok o lusim tingting. Nogat tru. \v 14 Mi no bin kaikai wanpela hap bilong kaikai bilong yu long taim mi krai long man i dai pinis. Taim mi stap doti long ai bilong yu, mi no kisim sampela bilong dispela kaikai i go ausait long haus bilong mi. Na mi no kisim sampela na mekim ofa long ol man i dai pinis. God, Bikpela bilong mi, mi mekim olgeta samting olsem yu bin tokim mi long mekim long dispela kaikai bilong yu. \v 15 Yu stap long heven long gutpela ples bilong yu na yu ken lukluk i kam daun long mipela Israel na mekim gut long mipela. Na mekim gut tu long dispela gutpela graun i gat planti gris em yu yet yu bin givim mipela, olsem yu bin promis long ol tumbuna bilong mipela.’” \s1 Ol Israel i manmeri tru bilong God \p \v 16 Na Moses i tok moa olsem, “Nau God, Bikpela bilong yumi, i tok olsem, yupela i mas bihainim olgeta lo bilong em. Olsem na yupela i mas laikim tumas na tingting strong tru long bihainim olgeta dispela lo. \v 17 Nau yupela i tokaut pinis olsem, God em i Bikpela bilong yupela. Na yupela i bin promis long bihainim olgeta tok na lo bilong en, na long mekim olgeta samting olsem em i bin tok. \v 18 Na \x - \xo 26.18 \xt Kis 19.5, Lo 4.20, 7.6, 14.2, Ta 2.14, 1 Pi 2.9\x* nau God i kisim yupela olsem lain manmeri bilong em stret, olsem em yet i bin promis long yupela. Na em i tokim yupela long bihainim olgeta lo bilong em. \v 19 Em bai i mekim yupela i kamap bikpela lain moa i winim olgeta lain pipel em i bin wokim long graun. Na bai ol i lukim gutpela pasin bilong yupela na bai ol i amamas na givim biknem long God. Na bai yupela i stap lain manmeri bilong God stret, olsem em yet i bin promis.” \c 27 \ms1 Moses i tok long ol Israel bai i kisim gutpela pe // o pe nogut inap long pasin ol i mekim \s2 (Sapta 27-30) \s1 Ol i mas raitim lo bilong God long ston \p \v 1 Orait na Moses wantaim ol hetman bilong ol Israel i tokim ol manmeri olsem, “Yupela i mas bihainim olgeta tok nau mi givim yupela. \v 2 Long \x - \xo 27.2 \xt Jos 8.30-32\x* de yupela bai i brukim wara Jordan na i go kamap long dispela graun God, Bikpela bilong yumi, i givim yupela, orait yupela i mas kisim ol bikpela ston na karamapim long simen \v 3 na raitim tok bilong dispela olgeta lo antap long ol ston. Taim yupela i kamap long dispela gutpela graun i gat planti gris, em God bilong ol tumbuna bilong yumi, i bin promis long givim yupela, \v 4 na yupela i kamap long hapsait bilong wara Jordan, orait yupela i mas sanapim ol dispela ston long maunten Ebal, na karamapim ol ston long simen olsem nau mi tokim yupela. \v 5 Na \x - \xo 27.5 \xt Kis 20.25\x* yupela i mas kisim sampela ston na wokim wanpela alta. Tasol ol man bilong wokim alta i no ken brukim o katim ston long hama samting ol i wokim long ain. \v 6 Yupela i mas kisim ston ol i no bin brukim na wokim dispela alta bilong God, Bikpela bilong yumi. Na long dispela alta tasol yupela i mas mekim ol ofa bilong paia i kukim olgeta, \v 7 na ol ofa bilong kamap wanbel wantaim God. Na yupela i mas kaikai mit bilong dispela ofa bilong kamap wanbel long dispela ples, na amamas long ai bilong God, Bikpela bilong yumi. \v 8 Orait long dispela ston yupela i bin karamapim long simen, yupela i mas raitim gut tru olgeta lo bilong God.” \p \v 9 Orait na Moses i sanap wantaim olgeta pris bilong lain Livai na i tokim olgeta Israel olsem, “Yupela olgeta, harim. Putim yau gut long tok bilong mi. Nau yupela i kamap lain manmeri bilong God, Bikpela bilong yumi, \v 10 olsem na yupela i mas bihainim tok bilong em. Na yupela i mas bihainim olgeta dispela lo bilong em nau mi givim long yupela.” \s1 God bai i bagarapim ol manmeri i sakim tok \p \v 11 Orait nau Moses i tokim ol Israel gen, \v 12 “Bihain \x - \xo 27.12 \xt Lo 11.29, Jos 8.33-35\x* long yupela i brukim wara Jordan pinis, na yupela olgeta i laik kisim tok long God bai i mekim gut long yupela, orait ol manmeri bilong sampela lain bilong yupela i mas i go sanap long maunten Gerisim, em ol lain Simeon na Livai na Juda na Isakar na Josep na Benjamin. \v 13 Na long taim bilong harim tok long God bai i bagarapim ol man nogut, orait ol arapela lain bai i sanap long maunten Ebal, em lain Ruben na Gat na Aser na Sebulun na Dan na Naptali. \v 14 Na ol Livai i mas tokaut strong olsem, \v 15 ‘Sapos \x - \xo 27.15 \xt Kis 20.4, 34.17, Wkp 19.4, 26.1, Lo 4.15-18, 5.8\x* wanpela man i wokim giaman god long ston o long diwai o long ain samting na em i hait na i lotu long en, orait God i ken bagarapim dispela man. Ol dispela samting, ol i samting ol man yet i wokim, na God i no save laikim tru ol manmeri i lotu long ol giaman god.’ Na olgeta manmeri bai i bekim tok olsem, ‘Tru tumas, God i ken mekim olsem.’ \p \v 16 “‘Sapos \x - \xo 27.16 \xt Kis 20.12, Lo 5.16\x* wanpela man i bagarapim nem bilong papamama bilong en, orait God i ken bagarapim dispela man.’ Na olgeta manmeri bai i tok, ‘Tru tumas, God i ken mekim olsem.’ \p \v 17 “‘Sapos \x - \xo 27.17 \xt Lo 19.14\x* wanpela man i surikim mak bilong graun bilong wantok bilong en, orait God i ken bagarapim dispela man.’ Na olgeta manmeri bai i tok, ‘Tru tumas, God i ken mekim olsem.’ \p \v 18 “‘Sapos \x - \xo 27.18 \xt Wkp 19.14\x* wanpela man i paulim aipas na wanpela aipas i no inap bihainim rot em i laik i go long en, orait God i ken bagarapim dispela man.’ Na olgeta manmeri bai i tok, ‘Tru tumas, God i ken mekim olsem.’ \p \v 19 “‘Sapos \x - \xo 27.19 \xt Kis 22.21, 23.9, Wkp 19.33-34, Lo 24.17-18\x* wanpela man i mekim rong long ol manmeri bilong arapela lain na long ol pikinini, papa bilong ol i dai pinis, na long ol meri, man bilong ol i dai pinis, orait God i ken bagarapim dispela man.’ Na olgeta manmeri bai i tok, ‘Tru tumas, God i ken mekim olsem.’ \p \v 20 “‘Sapos \x - \xo 27.20 \xt Wkp 18.8, 20.11, Lo 22.30\x* wanpela man i mekim trabel long meri bilong papa bilong en, orait God i ken bagarapim dispela man. Dispela pasin i mekim papa i sem nogut tru.’ Na olgeta manmeri bai i tok, ‘Tru tumas, God i ken mekim olsem.’ \p \v 21 “‘Sapos \x - \xo 27.21 \xt Kis 22.19, Wkp 18.23, 20.15\x* wanpela man i goapim wanpela animal, orait God i ken bagarapim dispela man.’ Na olgeta manmeri bai i tok, ‘Tru tumas, God i ken mekim olsem.’ \p \v 22 “‘Sapos \x - \xo 27.22 \xt Wkp 18.9, 20.17\x* wanpela man i mekim trabel long susa bilong em, orait God i ken bagarapim dispela man.’ Na olgeta manmeri bai i tok, ‘Tru tumas, God i ken mekim olsem.’ \p \v 23 “‘Sapos \x - \xo 27.23 \xt Wkp 18.17, 20.14\x* wanpela man i mekim trabel long tambu mama bilong em, orait God i ken bagarapim dispela man.’ Na olgeta manmeri bai i tok, ‘Tru tumas, God i ken mekim olsem.’ \p \v 24 “‘Sapos wanpela man i hait na kilim nating wanpela man i dai, orait God i ken bagarapim dispela man.’ Na olgeta manmeri bai i tok, ‘Tru tumas, God i ken mekim olsem.’ \p \v 25 “‘Sapos wanpela man i kisim mani bilong kilim i dai wanpela man i no gat rong, orait God i ken bagarapim dispela man.’ Na olgeta manmeri bai i tok, ‘Tru tumas, God i ken mekim olsem.’ \p \v 26 “‘Sapos \x - \xo 27.26 \xt Ga 3.10\x* wanpela man i no bihainim ol lo bilong God, orait God i ken bagarapim dispela man.’ Na olgeta manmeri bai i tok, ‘Tru tumas, God i ken mekim olsem.’” \c 28 \s1 God bai i mekim gut long ol man i bihainim tok bilong en \r (Wok Pris 26.3-13 na Lo 7.12-26) \p \v 1 Na \x - \xo 28.1 \xt Lo 11.13-17\x* Moses i tok moa olsem, “Sapos yupela i bihainim tok bilong God, Bikpela bilong yumi, na bihainim gut olgeta lo bilong en nau mi givim long yupela, orait em bai i givim biknem long yupela na bai yupela i winim olgeta arapela lain pipel long graun. \v 2 Yupela i mas bihainim tok bilong God, Bikpela bilong yumi, na bai em i givim yupela olgeta dispela gutpela samting. \p \v 3 “God bai i mekim gut long ol taun na gaden bilong yupela. \p \v 4 “God bai i givim yupela planti pikinini na mekim planti kaikai moa i kamap long gaden bilong yupela na givim yupela planti bulmakau na sipsip. \p \v 5 “God bai i mekim gut long ol gaden rais samting bilong yupela na long ol samting yupela i save kukim bilong kaikai. \p \v 6 “God bai i mekim olgeta wok bilong yupela i kamap gutpela. \p \v 7 “Bikpela bai i daunim olgeta birua taim ol i kam pait long yupela. Ol bai i kam kamap long wanpela rot, tasol bai ol i ranawe i go long planti rot. \p \v 8 “God, Bikpela bilong yumi, bai i mekim wok bilong yupela i kamap gutpela na mekim rais bilong yupela i kamap planti inap yupela i pulapim ol haus bilong putim kaikai. Na em bai i mekim gut long yupela long dispela kantri em i givim yupela. \p \v 9 “Sapos yupela i bihainim tok bilong God, Bikpela bilong yumi, na yupela i mekim olgeta samting olsem em i tok, orait bai em i mekim yupela i kamap lain manmeri bilong en, olsem em i bin promis pinis. \v 10 Olsem bai olgeta pipel long graun inap lukim Bikpela yet i makim yupela olsem ol manmeri bilong em stret, na bai ol i pret long yupela. \v 11 Na Bikpela bai i givim yupela planti pikinini na planti bulmakau na planti kaikai moa long gaden long dispela kantri em yet i promis long ol tumbuna long givim long yupela. \v 12 God i save bosim ren na bai em i salim ren i kam daun long taim bilong ren yet. Na em bai i mekim olgeta wok bilong yupela i kamap gutpela tru. Olsem na bai yupela inap larim ol arapela lain pipel i dinau long yupela, tasol yupela i no inap dinau long ol. \v 13 Sapos oltaim yupela i bihainim gut olgeta tok bilong God nau mi givim long yupela, orait bai God, Bikpela bilong yumi, i mekim yupela i kamap lida namel long olgeta lain pipel na bai yupela i no inap i kam bihain long ol. Na oltaim bai yupela i gat planti samting na bai yupela i no inap sot long wanpela samting. \v 14 Tasol yupela i mas bihainim olgeta lo na i no ken brukim wanpela. Nogat tru. Na yupela i no ken lotu long ol giaman god na mekim wok bilong ol. I tambu tru.” \s1 God bai i bagarapim man i brukim lo \r (Wok Pris 26.14-46) \p \v 15 Na Moses i tok moa olsem, “Tasol sapos yupela i sakim tok bilong God, Bikpela bilong yumi, na yupela i no bihainim gut olgeta lo bilong en nau mi givim long yupela, orait bai ol dispela samting nogut i kamap long yupela. \p \v 16 “God bai i mekim nogut long ol taun na gaden bilong yupela. \p \v 17 “God bai i bagarapim ol rais samting long ol gaden bilong yupela, na olgeta samting yupela i save kukim bilong kaikai. \p \v 18 “God bai i mekim nogut long yupela na i no givim planti pikinini long yupela. Na gaden bilong yupela bai i rabis, na ol bulmakau na sipsip bai i no kamap planti. \p \v 19 “God bai i mekim nogut long olgeta samting yupela i mekim. \p \v 20 “Sapos yupela i givim baksait long Bikpela na mekim pasin nogut, bai em i mekim kain kain samting nogut i kamap long yupela. Na em bai i mekim yupela i longlong nabaut na olgeta samting yupela i mekim bai i popaia na i kamap nogut. Na wantu bai yupela i bagarap olgeta. \v 21 Na bai em i salim ol kain kain sik i kam long yupela, inap sik i pinisim yupela olgeta long dispela graun nau yupela i laik kisim. \v 22 Bikpela bai i bagarapim yupela long ol kain kain sik nogut tru, na long skin i solap na skin i hat, na bai em i mekim san i hat moa na salim hatpela win i kam na bagarapim olgeta kaikai long gaden. Na dispela olgeta samting nogut bai i stap long yupela inap yupela olgeta i dai. \v 23 Na bai yupela i no gat ren na graun bilong yupela bai i strong tru olsem ain. \v 24 Bai Bikpela i senisim ren na salim strongpela win i kam wantaim das na wesan, inap yupela olgeta i bagarap tru. \p \v 25 “Na Bikpela bai i larim ol birua i winim yupela. Yupela bai i go long wanpela rot bilong pait long ol, tasol bai yupela i ranawe long ol long planti rot. Na olgeta pipel long graun bai i lukim dispela ol samting i kamap long yupela na bai ol i guria nogut tru. \v 26 Yupela bai i dai, na ol pisin na wel abus bai i kam na kaikai yupela. Na bai i no gat man i stap bilong rausim ol. \v 27 Na Bikpela bai i mekim ol buk i kamap long skin bilong yupela, olsem em i bin mekim long ol Isip. Na bai em i mekim ol strongpela sua i kamap nabaut long skin bilong yupela. Kaskas bai i pulap long skin bilong yupela na bai yupela i wok long skrapim. Tasol bai i no gat rot bilong mekim sik i orait gen. \v 28 Na Bikpela bai i paulim tingting bilong yupela na mekim yupela i aipas na bai yupela i longlong nabaut. \v 29 Long biksan yet bai yupela i longlong na bai yupela i wok long painim rot olsem man i aipas, na bai yupela i no inap long painim rot. Na olgeta samting yupela i mekim bai i no inap kamap gut. Na olgeta taim bai ol i daunim yupela na stilim ol samting bilong yupela, na bai i no gat wanpela man i stap bilong helpim yupela. \p \v 30 “Sapos yupela i makim meri bilong wanpela man, orait bai dispela man i no inap maritim. Nogat. Narapela man tasol bai i maritim. Yupela bai i wokim haus, tasol yupela i no inap i stap long en. Yupela bai i planim gaden wain, tasol yupela i no inap kaikai pikinini wain bilong en. \v 31 Bai ol birua i kilim ol bulmakau bilong yupela long ai bilong yupela stret, na yupela bai i no inap kaikai dispela mit. Bai yupela i lukluk tasol i stap na ol i pulim ol donki bilong yupela i go, na yupela i no inap kisim bek gen. Na bai ol i kam kisim ol sipsip bilong yupela na bai i no gat man i stap bilong helpim yupela. \v 32 Bai yupela i lukluk tasol i stap na ol man bilong arapela kantri i kisim ol pikinini bilong yupela na karim i go. Na long olgeta de bai yupela i wet long ol pikinini i kam bek, na yupela bai i lukluk strong long rot, tasol bai yupela i lukluk nating na ai bilong yupela bai i pen. Na bai yupela i no inap mekim wanpela samting bilong kisim bek ol pikinini. \v 33 Ol man bilong wanpela kantri yupela i no save long ol, ol bai i kam kisim olgeta kaikai yupela i bin hatwok long planim. Na oltaim bai ol i mekim nogut long yupela na givim pen long yupela. \v 34 Bai yupela i lukim dispela olgeta samting nogut, na tingting bilong yupela bai i paul olgeta. \v 35 Na bai Bikpela i mekim planti sua nogut i kamap long lek bilong yupela, na ol buk bai i kamap long olgeta hap bilong bodi bilong yupela. Na bai i no gat rot bilong mekim ol dispela sua i drai na buk i pinis. \p \v 36 “Na Bikpela bai i kisim yupela wantaim king bilong yupela i go long wanpela kantri we yupela na ol tumbuna bilong yupela i no bin i go bipo. Na bai yupela i stap long dispela ples na lotu long ol giaman god bilong ol, em ol i bin wokim long diwai na ston. \v 37 Long ol dispela ples Bikpela bai i rausim yupela i go nabaut long ol, bai ol manmeri i lukim ol samting nogut i kamap long yupela na bai ol i kirap nogut tru. Na bihain bai ol i lap nogut long yupela na tok bilas long yupela. \p \v 38 “Yupela bai i planim planti kaikai, tasol ol grasopa bai i pinisim. Olsem na bai yupela i kisim liklik hap tasol. \v 39 Na yupela bai i planim gaden wain na lukautim, tasol ol binatang bai i bagarapim. Olsem na bai yupela i no inap kisim ol pikinini wain na wokim wain. \v 40 Na bai planti diwai oliv i kamap long graun bilong yupela, tasol taim ol pikinini bilong oliv i no mau yet bai ol i pundaun nating long graun. Na yupela bai i no inap wokim wel. \v 41 Na yupela bai i gat ol pikinini, tasol ol bai i no inap i stap gut wantaim yupela. Bai ol birua i kam kisim ol na karim ol i go long kantri bilong ol. \v 42 Na ol grasopa bai i bagarapim olgeta diwai na kaikai long ol gaden bilong yupela. \p \v 43 “Ol lain manmeri bilong arapela kantri i stap long graun bilong yupela bai i wok long kamap strong moa na yupela yet bai i wok long lusim strong. \v 44 Na ol bai i gat planti mani na yupela inap dinau long ol, tasol ol bai i no inap dinau long yupela. Ol bai i bosim yupela, na yupela bai i stap aninit long ol. \p \v 45 “Dispela olgeta kain hevi na bagarap bai i kamap long yupela, inap yupela i pinis olgeta. Long wanem, yupela i no bihainim tok bilong God, Bikpela bilong yumi, na yupela i no bihainim olgeta lo em i bin givim long yupela. \v 46 Ol dispela samting nogut bai i stap oltaim long yupela wantaim ol tumbuna i kamap bihain. Na bai ol arapela lain i lukim na save, God i belhat long yupela. \v 47 God, Bikpela bilong yumi, i givim yupela planti gutpela samting, tasol yupela i no laik amamas na belgut na mekim wok bilong em. \v 48 Olsem na bai Bikpela i salim ol birua i kam pait long yupela na bai yupela i mekim wok bilong ol. Na yupela bai i stap hangre, na i dai long wara, na i sot long laplap na klos na long olgeta arapela samting. Na bai ol birua bilong yupela i krungutim yupela inap yupela i bagarap olgeta. \v 49 Orait na God bai i bringim wanpela lain pipel i kam long longwe ples tru, em wanpela lain man yupela i no save long tok ples bilong ol. Bai ol i kam hariap long yupela olsem bikpela tarangau i kisim abus. \v 50 Na bai ol i no inap sori long wanpela man, maski em i liklik pikinini o em i lapun. \v 51 Na bai ol i kaikai olgeta bulmakau na sipsip na ol kaikai long gaden na olgeta rais samting na wain na wel bilong oliv. Na bai yupela i hangre nogut na bai yupela olgeta i dai. \v 52 Bai ol i pait na bagarapim olgeta taun long dispela kantri God, Bikpela bilong yumi, i givim long yupela. Na olgeta strongpela banis bilong taun yupela i bin wokim bilong hait long en, ol bai i pundaun. \p \v 53 “Taim ol birua i kam raunim ol taun bilong yupela na pait i stap, bai yupela i sot olgeta long kaikai na bai yupela i kilim na kaikai ol pikinini God, Bikpela bilong yumi, i givim long yupela. \v 54-55 Long dispela taim ol gutpela man i gat nem namel long yupela, ol tu bai i kilim ol pikinini bilong ol yet na kaikai. Na bai ol i no laik givim hap long brata bilong ol, o long gutpela meri bilong ol o long ol arapela pikinini i stap yet. \v 56-57 Na \x - \xo 28.56-57 \xt 2 Kin 6.28-29, Kra 4.10\x* ol gutpela meri i gat nem namel long yupela, ol i gat planti mani na i save sindaun long ol naispela sia na ol man i save karim wokabaut, ol tu bai i mekim wankain pasin. Sapos ol i karim pikinini long taim ol birua i raunim taun, bai ol i hait na kilim ol dispela pikinini na kaikai wantaim bilum bilong pikinini. Na ol bai i no laik givim wanpela hap long man bilong ol, ol i laikim tumas, na long ol arapela pikinini bilong ol tu. \p \v 58 “Sapos yupela i no bihainim gut olgeta tok bilong God i stap long dispela buk na sapos yupela i no litimapim gutpela nem bilong God, Bikpela bilong yumi, yumi save pret long en, \v 59 orait bai em i salim olkain sik nogut tru long yupela na long ol tumbuna bilong yupela, na ol dispela sik i no inap pinis. \v 60 Na bai em i givim yupela olkain sik nogut olsem yupela i bin lukim long Isip, na bai yupela i no inap i orait gen. \v 61 Na em bai i salim ol arapela kain sik nogut tru long yupela na bai yupela olgeta i pinis. Tasol nem bilong ol dispela sik i no i stap long dispela buk i gat lo na tok bilong God. \v 62 Maski yupela i kamap planti olsem ol sta i stap antap, bai wan wan tasol bilong yupela i stap. Long wanem, yupela i no bihainim tok bilong God, Bikpela bilong yumi. \v 63 Pastaim God i laikim tumas long mekim yupela i kamap planti na i gat planti samting, olsem tasol nau Bikpela bai i laikim tumas long bagarapim na pinisim yupela. Bai em i rausim yupela olgeta long dispela graun nau yupela i laik i go sindaun long en. \p \v 64 “Bai Bikpela i salim yupela i go nabaut nabaut long olgeta kantri, long olgeta hap bilong graun. Long ol dispela ples bai yupela i lotu long ol giaman god ol i wokim long ston na long diwai. Bipo yupela na ol tumbuna bilong yupela i no save lotuim ol dispela giaman god. \v 65 Bai yupela i no inap painim gutpela sindaun long wanpela hap. Na bai yupela i no gat wanpela ples bilong yupela stret. Na Bikpela bai i mekim yupela i tingting planti oltaim na bai yupela i bel hevi na yupela bai i ting yupela i lus olgeta. \v 66 Olgeta de bai yupela i pret long bagarap. Long san na long nait bai yupela i pret nogut na wari long dai tasol. \v 67 Olgeta samting yupela i lukim bai i mekim yupela i pret nogut tru. Olsem na bai yupela i laikim taim i go hariap. Na long olgeta moningtaim bai yupela i tok, ‘Sapos apinun i kamap kwik, em i gutpela.’ Na long olgeta apinun bai yupela i tok, ‘Sapos moning i kamap kwik, em i gutpela.’ \v 68 Bikpela i bin tok bai yupela i no inap i go bek gen long Isip. Tasol maski, bai Bikpela i salim yupela i go bek long Isip long sip. Na long Isip bai yupela i laik ol birua i baim yupela bilong mekim wok bilong ol, tasol bai ol i no laik.” \c 29 \s1 God i mekim kontrak wantaim ol Israel long kantri Moap \p \v 1 Em hia ol tok bilong kontrak Bikpela i bin tokim Moses long mekim wantaim ol Israel long kantri Moap. Em i skruim dispela long kontrak Bikpela i bin wokim wantaim ol Israel long maunten Sainai. \p \v 2 Moses i singautim olgeta Israel i kam bung na em i tokim ol olsem, “Yupela i lukim pinis olgeta samting God i bin mekim long king bilong Isip, na long ol ofisa na long olgeta hap bilong kantri bilong en. \v 3 Na yupela i lukim planti sik nogut, na olkain mirakel na ol bikpela samting Bikpela i bin mekim. \v 4 Tasol Bikpela i no larim yupela i save yet long as bilong ol dispela samting na em i no larim ai bilong yupela i lukluk na yau bilong yupela i harim tok, na yupela i stap olsem i kam inap nau. \v 5 Na \x - \xo 29.5 \xt Lo 8.2-4\x* Bikpela i tok olsem, ‘Inap long 40 yia mi bin bringim yupela i go long ples wesan na ol klos na su bilong yupela i no bruk. Nogat tru. \v 6 Yupela i no gat bret na wain na bia, tasol mi bin lukautim yupela gut bilong yupela i ken save, mi Bikpela, mi God bilong yupela.’” \p \v 7 Na \x - \xo 29.7 \xt Nam 21.21-35\x* Moses i tok moa olsem, “Taim yumi kam kamap long dispela ples, King Sihon bilong Hesbon na King Ok bilong Basan, tupela i kam bilong pait long yumi. Tasol yumi winim ol long pait, \v 8 na \x - \xo 29.8 \xt Nam 32.33\x* yumi kisim graun bilong ol na tilim long lain bilong Ruben na bilong Gat na hap lain bilong Manase. \v 9 Oltaim yupela i mas bihainim olgeta tok bilong dispela kontrak na bai olgeta samting yupela i mekim inap i kamap gutpela. \p \v 10 “Nau yupela i sanap long ai bilong God, Bikpela bilong yumi. Yupela ol hetman na ol ofisa na ol man \v 11 wantaim meri pikinini bilong yupela na ol man bilong narapela kantri i stap namel long yupela na i save brukim paiawut na karim wara bilong yupela, \v 12 yupela i stap hia nau long kisim dispela nupela kontrak God, Bikpela bilong yumi, i mekim wantaim yupela. Na yupela i mas promis long bihainim dispela kontrak. \v 13 Olsem na bai Bikpela i ken mekim yupela i kamap manmeri bilong en na em i ken i stap God bilong yupela, olsem em i bin promis long yupela na long ol tumbuna bilong yupela, Abraham na Aisak na Jekop. \v 14-15 God i no mekim dispela kontrak wantaim yumi olgeta man i sanap hia long pes bilong em tasol. Nogat. Em i mekim tu wantaim ol lain tumbuna pikinini bilong yumi bai i kamap bihain. Na yumi olgeta i mas promis long bihainim. \p \v 16 “Yupela i mas tingting gen long yupela i bin i stap olsem wanem long Isip. Na tingim ol samting yupela i bin lukim long taim yupela i wokabaut long graun bilong ol arapela lain. \v 17 Yupela i bin lukim ol rabis giaman god ol i wokim long diwai na ston na gol na silva. Ol dispela giaman god i samting nogut tru. \v 18 Yupela \x - \xo 29.18 \xt Hi 12.15\x* lukaut gut bai i no gat wanpela man o meri o wanpela famili o wanpela lain i sanap hia bai i givim baksait long God, Bikpela bilong yumi, na lotu long ol dispela kain kain rabis god bilong ol arapela kantri. Sapos yupela i mekim dispela kain pasin, em i olsem rop bilong wanpela diwai i gat pait. Bihain kru bilong en i kamap na i go bikpela na bai i bagarapim planti man. \v 19 Yupela olgeta i mas lukaut gut bai i no gat wanpela man i sanap hia na i harim dispela strongpela tok nau mi autim, na i ting em inap sakim na bai em i ken i stap gut. Sapos wanpela man i sakim tok, orait dispela bai i mekim yupela olgeta i bagarap, ol gutpela man na ol man nogut wantaim. \v 20 God bai i no lusim sin bilong kain man olsem. Tasol God bai i belhat nogut long em olsem paia i lait na i hat moa. Na olgeta samting nogut dispela buk i tok long en bai i kamap long dispela man, i go i go inap Bikpela i pinisim em olgeta. \v 21 Na Bikpela bai i kisim dispela man tasol na mekim save long em inap em i bagarap. Bai Bikpela i mekim olgeta samting nogut long em, na bagarapim em tru olsem em i bin tok long dispela buk bilong lo bai em i mekim long olgeta man i no bihainim kontrak bilong en. \p \v 22 “Bihain ol lain tumbuna bilong yupela na ol man bilong ol arapela kantri bai i lukim ol dispela samting nogut na bikpela hevi God i bin mekim i kamap long kantri bilong yupela. \v 23 Ol \x - \xo 29.23 \xt Stt 19.24-25\x* gaden bai i bagarap na i stap nating. Na sol na salfa bai i pulap long ol, na i no inap long yupela i planim wanpela samting. Na gras tu bai i no inap kamap long dispela graun. Olsem na bai kantri bilong yupela i kamap wankain olsem Sodom na Gomora, na wankain olsem taun Atma na Seboim. Dispela tupela taun Bikpela i bin bagarapim bipo, long taim em i kros na belhat nogut tru. \v 24 Orait na olgeta manmeri long olgeta hap graun bai i wok long askim nabaut, ‘Bilong wanem God i mekim olsem long kantri bilong ol? Bilong wanem em i kros nogut tru long ol?’ \v 25 Na bai ol yet i bekim tok olsem, ‘Long wanem, ol manmeri bilong God i brukim dispela kontrak ol i bin mekim wantaim God bilong ol tumbuna bilong ol taim em i kisim ol long Isip na bringim ol i kam. \v 26 Ol Israel i bin lotu long ol giaman god. Dispela ol god ol i no bin lotu long ol bipo, na Bikpela i bin tambuim ol long lotuim dispela kain samting. \v 27 Olsem na Bikpela i belhat long ol manmeri bilong en na i mekim ol dispela kain kain samting nogut i stap long dispela buk i kamap long graun bilong ol. \v 28 Bikpela i belhat na kros nogut tru, olsem na em i rausim ol long graun bilong ol na salim ol i go nabaut long ol arapela kantri. Na nau tu ol i stap olsem.’” \p \v 29 Na Moses i tok moa olsem, “I gat sampela tok God, Bikpela bilong yumi, i bin haitim na i no autim long yumi. Tasol em i bin autim lo bilong en long yumi na yumi wantaim ol tumbuna bilong yumi i mas bihainim dispela lo oltaim.” \c 30 \s1 Pasin bilong kam bek long God na i stap gut \p \v 1 Moses i tok moa olsem, “Orait nau mi makim tupela rot bilong yupela i ken bihainim. Wanpela em bilong God i mekim yupela i kamap gutpela moa, na wanpela em bilong God i bagarapim yupela. Yupela yet i mas makim wanem rot yupela i laik bihainim. Taim olgeta dispela samting nogut i kamap long yupela, na yupela i stap namel long ol arapela lain pipel long ples God, Bikpela bilong yumi, i bin salim yupela i go nabaut long en, orait bai yupela i tingim dispela tupela rot mi bin soim yupela. \v 2 Sapos yupela wantaim ol tumbuna bilong yupela i tanim bel na bihainim Bikpela, na tingting strong long bihainim olgeta lo bilong en nau mi givim yupela, \v 3 orait God, Bikpela bilong yumi, bai i marimari long yupela. Na em bai i kisim yupela long ol kantri em yet i bin salim yupela i go nabaut long ol, na em bai i bringim yupela i kam bek long as ples. Na em bai i mekim olgeta samting bilong yupela i kamap gutpela gen. \v 4 Maski sapos yupela i stap long ol kantri i stap longwe tru, God, Bikpela bilong yumi, bai i bungim yupela na bringim yupela olgeta i kam bek gen. \v 5 Na bai yupela i sindaun gut gen long dispela graun bipo ol tumbuna bilong yupela i bin i stap long en. \v 6 Na God, Bikpela bilong yumi, bai i mekim yupela i kamap planti moa na i gat planti samting moa, i winim ol tumbuna bilong yupela. Na em bai i mekim yupela na ol pikinini bilong yupela i senisim tingting na i kamap nupela, na bai yupela i bihainim tok bilong en. Olsem na bai yupela i laikim em tru. Na bai yupela i stap long dispela graun oltaim. \v 7 Na ol dispela samting nogut mi bin tokim yupela long en, Bikpela bai i mekim ol i kamap long ol birua i no laikim yupela na i bin mekim nogut long yupela. \v 8 Tasol yupela bai i bihainim gen tok bilong em na olgeta lo bilong em, nau mi givim yupela. \v 9 Na Bikpela bai i mekim olgeta wok bilong yupela i kamap gutpela. Na yupela bai i gat planti pikinini na planti bulmakau, na planti kaikai moa bai i kamap long ol gaden bilong yupela. Na Bikpela bai i amamas long givim planti samting long yupela olsem em i bin mekim long ol tumbuna bilong yupela. \v 10 Tasol yupela i mas bihainim tok bilong God, Bikpela bilong yumi, na olgeta lo bilong en i stap long dispela buk. Yupela i mas kam bek long em na yupela i mas laikim em tru long bel bilong yupela na long tingting bilong yupela. \p \v 11 “Tok nau mi givim yupela, em i no hat tumas long yupela i save na bihainim. Nogat. \v 12 Dispela \x - \xo 30.12 \xt Ro 10.6-8\x* tok i no i stap antap long skai. Na yupela i no inap askim, ‘Husat bai i go antap na bringim lo i kam daun, bai mipela i ken harim na bihainim?’ \v 13 Na tu dispela lo i no i stap long hapsait bilong solwara. Olsem na yupela i no inap askim, ‘Husat bai i go long hapsait na bringim i kam, bai mipela i ken harim na bihainim?’ \v 14 Nogat. Dispela tok i stap klostu tru long yupela, insait long bel bilong yupela na long maus bilong yupela. Olsem na yupela i save long en na yupela inap tokaut long en, na oltaim yupela i mas bihainim dispela tok. \p \v 15 “Orait nau mi soim yupela tupela rot. Sapos yupela i bihainim wanpela rot, yupela bai i kisim gutpela laip tru, na bai yupela i stap gut oltaim. Na sapos yupela i bihainim narapela rot, bai yupela i kisim taim nogut na bagarap, na bai yupela i dai. \v 16 Nau mi tokim yupela long yupela i mas laikim God tru na bihainim olgeta tok bilong em na mekim ol pasin em i laikim. Na bai yupela i kamap bikpela lain manmeri na bai yupela i stap gut oltaim. Na God, Bikpela bilong yumi, bai i mekim gut long yupela long dispela graun nau yupela i laik i go sindaun long en. \p \v 17 “Tasol sapos yupela i bikhet na sakim tok, na yupela i larim ol man bilong ol arapela lain i grisim yupela, na yupela i go lotu long ol giaman god bilong ol, \v 18 orait bai yupela i lus olgeta. Harim. Mi tokaut klia long yupela. Sapos yupela i sakim tok, bai yupela i no inap sindaun longpela taim long dispela graun yupela i laik kisim long hapsait bilong wara Jordan. \v 19 Orait i gat rot bilong i stap gut na rot bilong i dai. Long wanpela rot God bai i mekim gut long yupela, na long narapela rot bai yupela i painim bagarap. Orait nau yupela i mas makim wanem rot yupela i laik bihainim. Na bai mi singautim heven na graun long lukim yupela na save long wanem rot yupela i makim. Tasol mi laikim yupela i mas bihainim rot bilong i stap gut. \v 20 Yupela \x - \xo 30.20 \xt Stt 12.7, 26.3, 28.13\x* i mas laikim tru God, Bikpela bilong yumi, na yupela i mas harim tok bilong en na bel tru long em oltaim. Olsem na bai yupela na ol lain pikinini bilong yupela inap i stap longpela taim long dispela kantri Bikpela i bin promis long givim long ol tumbuna bilong yupela, Abraham na Aisak na Jekop.” \c 31 \ms1 Josua i kisim ples bilong Moses \s2 (Sapta 31-34) \s1 Josua i senisim Moses \p \v 1 Moses i toktok yet long ol Israel olsem, \v 2 “Mi \x - \xo 31.2 \xt Nam 20.12\x* gat 120 krismas nau na mi no inap i stap lida moa bilong yupela. Na tu, Bikpela i tokim mi olsem, bai mi no inap brukim wara Jordan. \v 3 God, Bikpela bilong yumi, em bai i go pas long yupela na bagarapim ol lain i stap long dispela hap. Olsem na bai yupela inap kisim graun bilong ol. Na Josua bai i kamap lida bilong yupela, olsem Bikpela i tok pinis. \v 4 Na \x - \xo 31.4 \xt Nam 21.21-35\x* Bikpela bai i bagarapim ol dispela lain, olsem em i bin bagarapim kantri bilong Sihon na Ok, tupela king bilong ol Amor. \v 5 Na God bai i helpim yupela na bai yupela i winim ol. Na yupela i mas mekim olgeta samting long ol olsem mi bin tokim yupela long mekim. \v 6 Yupela i mas sanap strong na i no ken guria na pret long ol. God, Bikpela bilong yumi, bai i stap wantaim yupela. Na em bai i no inap lusim tingting long yupela o larim yupela i stap nating.” \p \v 7 Bihain Moses i singautim Josua i kam na long ai bilong olgeta manmeri Moses i tokim em olsem, “Yu mas sanap strong na i no ken surik. Yu mas i go paslain long ol manmeri long kisim dispela graun Bikpela i bin promis long ol tumbuna long givim yupela. \v 8 Bikpela \x - \xo 31.8 \xt Jos 1.5, Hi 13.5\x* i stap wantaim yu na bai i go paslain long yu. Em i no inap lusim yu na larim yu i bagarap. Olsem na yu no ken surik na yu no ken pret.” \s1 Olgeta 7-pela yia i pinis na ol i mas ritim lo \p \v 9 Orait na Moses i raitim lo bilong God na i givim long ol pris bilong lain Livai na long ol hetman bilong Israel. Ol Livai i save lukautim Bokis Kontrak bilong Bikpela. \v 10 Na \x - \xo 31.10 \xt Lo 15.1, 16.13-15\x* Moses i tokim ol, “Long pinis bilong olgeta namba 7 yia, long Ol Bikpela De Bilong I Stap Long Haus Win, orait yupela i mas ritim dispela lo long ol manmeri. Dispela namba 7 yia em yia bilong pinisim dinau. \v 11 Yupela i mas ritim lo long ol arapela Israel, long taim ol i kam lotu long God, Bikpela bilong yumi, long dispela wanpela ples God bai i makim bilong lotu. \v 12 Singautim olgeta man wantaim meri na pikinini na ol man bilong arapela kantri i stap long ol taun bilong yupela, bai olgeta i ken kam na harim dispela tok. Ol i ken harim na i stap aninit long God, Bikpela bilong yumi, na bihainim gut olgeta tok bilong em. \v 13 Yupela i mekim olsem, orait ol tumbuna pikinini bilong yupela i no bin harim lo bilong God, bai ol i ken harim. Na bai ol i ken stap aninit long em olgeta taim ol i stap long dispela graun yupela i laik kisim long hapsait bilong Jordan.” \s1 Bikpela i lainim Moses long wanpela song \p \v 14 Bihain God i tokim Moses, “Klostu nau bai yu i dai. Olsem na singautim Josua na bringim em i kam long haus sel bilong mi bai mi ken soim em wok mi laikim em i mekim.” Orait Moses na Josua i go long haus sel \v 15 na Bikpela i stap insait long wanpela klaut i sanap klostu long dua bilong haus sel. \p \v 16 Na Bikpela i tokim Moses olsem, “Klostu nau bai yu i dai. Na bihain bai ol manmeri i lusim mi na brukim dispela kontrak mi bin mekim wantaim ol. Bai ol i givim baksait long mi na lotu long ol giaman god bilong dispela kantri nau ol i laik i go kisim. \v 17 Taim ol i mekim olsem, bai mi belhat nogut tru long ol. Na bai mi lusim ol na givim baksait long ol, na bai ol i bagarap nogut tru. Na planti samting nogut bai i kamap long ol. Na bai ol i tok, ‘Ating God i no i stap wantaim yumi, na ol dispela samting nogut i kamap long yumi.’ \v 18 Na bai mi no laik tru long helpim ol long dispela taim, long wanem, ol i bin mekim rong na lotu long ol giaman god. \v 19 Nau mi laik givim yu wanpela song na yupela i mas raitim. Na yu mas skulim ol Israel long en, olsem na bihain tok bilong dispela song i ken kotim ol. \v 20 Mi laik kisim ol i go insait long dispela gutpela kantri, graun bilong en i gat planti gris olsem mi bin promis long ol tumbuna bilong ol. Na long dispela kantri bai ol i kisim planti kaikai, na bai ol i stap gut tru. Orait long dispela taim bai ol i givim baksait long mi, na lotu long ol giaman god. Bai ol i brukim kontrak bilong mi na lusim mi. \v 21 Na bihain ol kain kain samting nogut tru bai i kamap long ol. Na ol Israel i stap long dispela taim nogut bai ol i no ken lusim tingting long dispela song, bai ol i wok long singim yet. Na song bai i kirapim tingting bilong ol long pasin nogut ol i bin mekim. Mi no kisim ol i go insait yet long dispela kantri mi bin promis long givim ol, tasol mi save pinis long tingting bilong ol.” \p \v 22 Long dispela de tasol, Moses i raitim dispela song na i lainim long ol Israel. \p \v 23 Orait \x - \xo 31.23 \xt Nam 27.23, Jos 1.6\x* na Bikpela i tokim Josua, pikinini bilong Nun, olsem, “Yu mas sanap strong na yu no ken surik long wanpela samting. Yu mas bringim ol Israel i go long dispela kantri mi bin promis long givim ol. Na mi bai i stap wantaim yu oltaim.” \p \v 24 Orait Moses i raitim olgeta tok bilong God long wanpela buk, na i no lusim wanpela. \v 25 Em i raitim pinis, orait em i mekim wanpela tok long ol pris bilong lain Livai, ol i lukautim Bokis Kontrak bilong God. Em i tok olsem, \v 26 “Kisim dispela buk i gat lo bilong God, na putim klostu long Bokis Kontrak bilong God, Bikpela bilong yumi. Olsem na bai em i ken i stap long dispela ples, na i ken kotim ol manmeri bilong God. \v 27 Mi save ol i manmeri bilong bikhet na sakim tok. Nau, taim mi stap yet, ol i save sakim tok bilong Bikpela na brukim lo bilong em, tasol taim mi dai pinis, man, ating dispela pasin nogut bai i kamap bikpela moa yet. \v 28 Orait singautim ol hetman na ol ofisa bilong olgeta lain i kam bung klostu long mi. Mi laik givim tok bilong dispela song long ol. Na bai mi singautim heven na graun, bilong ol i lukim mi mekim dispela tok long yupela. \v 29 Mi save, taim mi dai pinis, bai ol manmeri bilong yupela i kamap nogut tru, na i no moa bihainim dispela tok mi bin givim yupela. Bai yupela i mekim planti pasin nogut, na bai yupela i mekim Bikpela i kros tru, na bai em i salim ol samting nogut i kamap long yupela.” \s1 Song bilong Moses \p \v 30 Orait na Moses i autim olgeta tok bilong dispela song, na olgeta Israel i harim. Em i tok olsem, \c 32 \q1 \v 1 “Heven na graun, \q2 yutupela harim tok \q3 bilong mi. \q1 Putim yau gut long tok mi mekim. \q1 \v 2 Tok bilong mi bai i mekim gut \q3 long yupela \q2 olsem ren i kam daun \q3 na mekim gras i kamap gutpela. \q1 Tok bilong mi bai i olsem \q3 ren i kam daun \q2 na mekim ol nupela kru \q3 bilong kaikai \q2 i kamap strong na i go bikpela. \q1 \v 3 Olsem na bai mi litimapim nem \q3 bilong Bikpela, \q2 na yupela bai i tokaut \q3 long biknem bilong en. \q1 \v 4 God bilong yumi \q2 i save stap olsem oltaim. \q1 Em i olsem \q2 wanpela bikpela strongpela ston \q3 i no save senis. \q1 Oltaim em i save bihainim tok \q3 bilong en \q2 na em i no save giaman. \q1 Na pasin bilong en \q2 i gutpela na stretpela tasol. \q1 \v 5 Tasol yupela i no olsem. \q1 Yupela i manmeri bilong giaman. \q1 Yupela i save senisim tok \q2 na brukim promis. \q1 Yupela i manmeri \q2 bilong mekim sin tasol. \q1 Olsem na yupela i no inap \q2 i stap lain pikinini bilong God. \q1 \v 6 Tasol God em i papa bilong yupela. \q1 Em i kamapim yupela olgeta. \q1 Na em i mekim yupela i kamap \q2 wanpela lain manmeri. \q1 Olsem na bilong wanem \q2 yupela i mekim dispela kain pasin \q3 long em? \q1 Yupela i longlong. \q2 Yupela i no gat tingting tru. \b \q1 \v 7 “Yupela tingim ol samting \q2 i bin kamap bipo bipo tru. \q1 Askim ol papa bilong yupela \q2 long tokim yupela \q3 long wanem samting i bin kamap. \q1 Na askim ol lapun \q2 long stori long yupela \q3 long ol samting bilong bipo. \q1 \v 8 God \x - \xo 32.8 \xt Ap 17.26\x* Antap Tru, \q2 em yet i bin tilim graun \q3 long ol lain manmeri \q2 na em i tokim ol long ples \q3 ol i mas sindaun long en.\f + \fr 32.8 \ft Dispela tok i stap namel long tupela sta, em i no klia tumas long tok Hibru. Bipo yet ol man i bin tanim dispela tok long tok Grik, na ol i bin raitim narapela kain tok olsem, “Na em i makim wan wan ensel bilong lukautim ol wan wan kantri.” Planti saveman i ting dispela kain tok i bin i stap pastaim long tok Hibru tu, na bihain sampela man i bin senisim.\f* \q1 Na em i bihainim namba \q3 bilong ol manmeri bilong Israel \q2 na makim graun \q3 bilong ol arapela lain pipel \q3 i ken i stap long en.\fm *\fm* \q1 \v 9 Tasol em i makim lain bilong Jekop \q2 bilong em yet i lukautim. \q1 \v 10 Ol Israel i longlong \q2 na raun nabaut \q3 long ples wesan nogut, \q2 em ples i gat bikpela win. \q1 Na Bikpela i painim ol \q2 na kisim ol \q3 na helpim ol. \q1 Em i was long ol, \q2 olsem em i save was long em yet. \q1 \v 11 God i helpim ol Israel gut \q3 na ol i no bagarap, \q2 olsem tarangau i lainim \q3 pikinini bilong en long flai, \q2 na taim pikinini i laik pundaun \q3 tarangau i save go aninit \q4 na karim em long wing \q3 na pikinini i no bagarap. \q1 \v 12 God wanpela tasol i soim rot \q2 long ol manmeri bilong en. \q1 Na i no gat wanpela god \q3 bilong ol arapela ples \q2 i helpim ol. \b \q1 \v 13 “God i larim ol i bosim \q3 ples maunten \q2 na ol kaikai i kamap long gaden \q3 ol i kisim na kaikai. \q1 Na ol i kisim hani bilong binatang \q3 long ston \q2 na ol i kaikai. \q1 Na ol diwai oliv bilong ol \q2 i kamap gutpela \q3 long graun i gat planti ston. \q1 \v 14 Ol i kisim planti susu \q2 long ol bulmakau \q3 na meme bilong ol. \q1 Na ol bulmakau na sipsip na meme \q3 bilong ol, \q2 ol i pat nogut tru. \q1 Na olgeta wit na wain bilong ol \q2 i kamap nambawan tru. \b \q1 \v 15 “Ol \x - \xo 32.15 \xt Ais 51.13\x* manmeri bilong Bikpela \q2 i kisim planti samting, \q3 tasol ol i bikhet long em. \q1 Ol i kaikai planti oltaim \q2 na ol i pat nogut tru. \q1 God i bin kamapim ol, \q2 na long strong bilong em yet \q3 em i kisim bek ol, \q2 tasol ol i givim baksait long em \q3 na i lusim em. \q1 \v 16 Ol i lotu long ol giaman god \q2 na dispela pasin nogut bilong ol \q3 i mekim Bikpela i bel nogut \q4 na i kros long ol. \q1 \v 17 Ol \x - \xo 32.17 \xt 1 Ko 10.20\x* i mekim ol ofa long ol masalai, \q2 ol i no bin lotuim bipo. \q1 Na ol i bihainim ol nupela god, \q2 em ol tumbuna bilong ol \q3 i no bin aninit long ol bipo. \q1 Ol dispela samting i no god tru. \q1 \v 18 Ol i lusim tingting \q2 long strongpela God \q3 em i bin kamapim ol. \b \q1 \v 19 “Taim God i lukim \q2 dispela pasin nogut \q3 bilong ol pikinini bilong en, \q2 em i belhat \q3 na i givim baksait long ol. \q1 \v 20 Na em i tok, ‘Ol dispela lain \q2 ol i manmeri bilong bikhet \q3 na ol i no bihainim mi. \q2 Maski sapos olkain hevi \q3 i kamap long ol, \q2 bai mi no inap helpim ol moa. \q2 \v 21 Ol \x - \xo 32.21 \xt Ro 10.19, 1 Ko 10.22\x* i bihainim ol giaman god, \q3 em ol samting nating. \q2 Na dispela pasin bilong ol \q3 i mekim mi i bel nogut \q4 na kros long ol. \q2 Olsem na bai mi kisim \q3 wanpela lain i no gat nem \q3 na i samting nating, \q3 na i olsem ol longlong man, \q2 na bai mi salim ol dispela man \q4 i go \q3 bilong mekim ol Israel \q4 i bel nogut na kros. \q2 \v 22 Long dispela taim \q3 belhat bilong mi \q4 bai i lait olsem paia \q3 na bai i kukim \q4 olgeta samting long graun. \q2 Em bai i go aninit long graun, \q3 long ples bilong ol man i dai pinis, \q2 na em bai i kukim tru ol ston \q3 ol maunten i sanap long en. \b \q2 \v 23 “‘Bai mi mekim olkain bagarap \q3 i kamap long ol, \q2 olsem man i gat planti spia \q3 na i sutim ol birua \q4 long olgeta spia bilong en. \q2 \v 24 Bai mi mekim ol i hangre, \q3 na bai ol i kisim \q4 ol kain kain sik nogut \q3 na bai ol i dai. \q2 Bai mi salim ol kain kain wel abus \q3 wantaim ol snek nogut \q4 i go kaikaim ol. \q2 \v 25 Bai bikpela pait i kamap, \q3 na sapos ol i stap long rot \q4 ol birua bai i kilim ol i dai. \q2 Na sapos ol i hait i stap long haus \q3 ol bai i pret nogut tru, \q4 na ol tu bai i dai. \q2 Ol birua bai i kilim olgeta i dai, \q3 ol yangpela man na meri \q3 na ol nupela pikinini \q4 na ol lapun. \q2 \v 26 Pastaim mi ting \q3 long pinisim ol olgeta, \q2 olsem na bai i no gat man \q3 i ken tingim ol gen. \q2 \v 27 Tasol sapos mi mekim olsem, \q3 ol birua bai i hambak na i tok, \q2 “Mipela i daunim \q3 ol manmeri bilong God \q4 long strong bilong mipela yet. \q2 Bikpela bilong ol i no bin mekim \q3 dispela samting i kamap.” \q2 Nogut ol birua i tok olsem, \q3 olsem na mi no ken \q4 pinisim ol olgeta.’ \b \q1 \v 28 “Ol lain Israel \q2 i no gat gutpela tingting. \q1 Tingting bilong ol i sot tru. \q1 \v 29 Sapos ol i gat tingting, \q2 ol inap save long as \q3 bilong dispela samting \q4 i bin bagarapim ol. \q1 \v 30 Bilong wanem \q2 na wanpela birua tasol \q3 i winim 1,000 Israel? \q1 Na bilong wanem tupela birua \q2 i winim 10,000? \q1 As bilong dispela i olsem. \q1 God, Bikpela bilong ol, \q2 em i les pinis long ol. \q1 Strongpela God bilong ol \q2 i givim baksait long ol. \q1 \v 31 Ol birua i save, \q2 ol giaman god bilong ol yet \q3 i no gat strong. \q1 Tasol God bilong Israel \q2 i gat bikpela strong \q3 olsem wanpela traipela ston. \q1 \v 32 Pasin bilong ol birua bilong ol Israel \q3 i sting nogut tru, \q2 olsem pasin bilong ol Sodom \q3 na ol Gomora. \q1 Ol i olsem diwai wain \q2 i karim kaikai i sol tumas \q3 na i gat pait. \q1 \v 33 Pasin bilong ol i olsem wain \q2 ol i wokim long marasin nogut \q3 bilong snek. \b \q1 \v 34 “Bikpela i save tingting yet \q2 long ol samting ol birua \q3 bilong Israel i bin mekim. \q1 Em i wetim taim \q2 bilong mekim save long ol. \q1 \v 35 Na \x - \xo 32.35 \xt Ro 12.19, Hi 10.30\x* Bikpela bai i bekim \q3 rong bilong ol \q2 na mekim save long ol. \q1 Sotpela taim tasol \q2 na bai ol i pundaun \q3 na bagarap olgeta. \q1 \v 36 Taim \x - \xo 32.36 \xt Sng 135.14\x* Bikpela i lukim \q2 strong bilong ol manmeri \q3 bilong en i pinis \q2 na i gat wan wan man tasol i stap, \q2 orait em bai i marimari \q3 long ol dispela man \q4 i mekim wok bilong en \q2 na em bai i kisim bek ol. \q1 \v 37 Orait na Bikpela bai i tokim \q3 ol manmeri bilong en olsem, \q2 ‘Yupela i ting ol dispela god \q3 i gat strong bilong helpim yupela. \q2 Tasol nau olsem wanem? \q2 \v 38 Yupela i bin ofaim \q3 gris bilong abus \q4 na wain long ol. \q2 Orait ol i ken helpim yupela nau. \q2 Ol i ken kisim bek yupela \q3 long ples nogut. \q2 \v 39 Yupela i mas save, \q3 mi wanpela tasol \q4 mi God tru. \q2 Na i no gat wanpela god olsem mi. \q2 Mi save givim laip long ol man \q3 na mi save rausim laip long ol. \q2 Mi save bagarapim man \q3 na mekim em i orait gen. \q2 Na sapos mi laik mekim \q3 wanpela samting, \q2 i no gat wanpela man \q3 inap pasim mi. \q2 \v 40 Yes, tru tumas, \q2 mi tasol mi God \q3 bilong i stap oltaim. \q2 Na mi mekim \q3 strongpela promis olsem, \q2 \v 41-42 Bai mi skelim stret \q3 pasin bilong ol man. \q2 Bai mi sapim bainat bilong mi \q3 na em i sap moa \q4 na i lait tumas. \q2 Na bai mi kisim dispela bainat \q3 na kilim ol birua bilong mi \q3 na bagarapim ol man \q4 i no laikim mi. \q2 Bai mi sutim olgeta man \q3 i laik pait long mi \q2 na blut bilong ol \q3 bai i ran i go daun \q4 long ol spia bilong banara. \q2 Na sapos sampela man \q3 i no i dai long pait, \q2 orait bai mi kilim ol tu.’ \q1 \v 43 “Ol \x - \xo 32.43 \xt Ro 15.10, KTH 19.2\x* manmeri \q3 bilong ol arapela kantri, \q2 yupela i mas litimapim nem \q3 bilong ol manmeri bilong God. \q1 God i save bagarapim olgeta man \q2 i save kilim i dai \q3 ol manmeri bilong en. \q1 Na em i save bekim rong \q2 bilong ol birua. \q1 Tasol em i mekim graun \q3 bilong ol manmeri bilong en \q2 i kamap klin tru \q3 long ai bilong en.”\f + \fr 32.43 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap.\f* \m \v 44 Moses wantaim Josua, pikinini bilong Nun, tupela i bin autim tok bilong dispela song, na ol Israel i harim. \s1 Tok bilong God em i as tru bilong yupela i ken i stap gut \p \v 45 Moses i autim pinis dispela olgeta tok bilong God long ol manmeri, \v 46 orait na em i tok moa olsem, “Yupela i mas lukaut gut na bihainim olgeta dispela lo nau mi givim yupela. Na yupela i mas toksave long ol pikinini bilong yupela, olsem bai ol tu i ken bihainim olgeta tok bilong God oltaim. \v 47 Dispela tok bilong God i no toktok nating. Nogat. Em i as tru bilong yupela i ken i stap gut. Yupela i mas bihainim gut na bai yupela i stap longpela taim long graun long hapsait bilong wara Jordan, nau yupela i laik i go sindaun long en.” \s1 Moses i no inap i go long kantri Kenan \p \v 48 Long \x - \xo 32.48 \xt Nam 27.12-14, Lo 3.23-27\x* dispela de tasol God i tokim Moses, \v 49 “Yu go long ol maunten Abarim long graun bilong Moap. Ol dispela maunten i stap klostu long wara Jordan, na taun Jeriko i stap long hapsait. Yu go antap long dispela maunten Nebo na lukluk i go long kantri Kenan nau mi laik givim long yupela ol Israel. \v 50 Na yu bai i dai antap long dispela maunten olsem brata bilong yu Aron i bin dai antap long maunten Hor, na yu tu bai i go i stap wantaim ol tumbuna bilong yu. \v 51 Yutupela i mas i dai, long wanem, yutupela i no bihainim gut tok bilong mi na yutupela i daunim nem bilong mi long ai bilong ol Israel taim yutupela i stap long Meriba, klostu long taun Kades, long ples wesan nating bilong Sen. \v 52 Olsem na yu ken lukim dispela graun, tasol yu no inap i go klostu long en. Na yu no inap i go insait long dispela graun nau mi givim long ol Israel.” \c 33 \s1 Moses i askim God long mekim gut long olgeta lain bilong Israel \p \v 1 Klostu long taim Moses, dispela man bilong autim tok bilong God, i laik i dai, em i askim God long mekim gut long ol Israel. \v 2 Em i tok olsem, “Bikpela i stap long maunten Sainai na i kam. Em i kamap olsem san antap long kantri Idom na lait bilong en i stap long maunten Paran na i lait i go long ol manmeri bilong en. Planti tausen bilong ol ensel i bin i stap wantaim em, na long han sut bilong en paia i lait bikpela. \v 3 God i laikim tru ol manmeri bilong en, na em i save was gut long ol. Olsem na yumi mas brukim skru na daunim het long em, na yumi mas bihainim ol lo bilong en. \v 4 Mi Moses, mi bin givim yupela ol dispela lo bilong God na yumi mas bihainim. Dispela lo i namba wan samting bilong kantri bilong yumi. \v 5 Olgeta lain manmeri bilong Bikpela na ol hetman bilong ol i bin bung wantaim, na long dispela taim Bikpela i bin kamap king bilong ol.”\f + \fr 33.5 \ft Tok Hibru i no klia tumas long sampela hap bilong lain 2 i go inap lain 5.\f* \p \v 6 “Lain Ruben i liklik lain, tasol dispela lain i no ken pinis olgeta.” \p \v 7 Na em i tingting long lain Juda na em i tok olsem, “Bikpela, yu harim ol Juda i singaut long yu long helpim ol. Yu ken bringim ol i kam bung wantaim ol arapela lain gen. Na yu ken helpim ol long taim ol i wok long pait long ol birua bilong ol.” \p \v 8 Na \x - \xo 33.8 \xt Kis 17.7, 28.30, Nam 20.13\x* em i tingting long lain Livai na i tok olsem, “Bikpela, yu bin givim ol Livai, em ol gutpela wokman bilong yu, dispela tupela ston bilong soim laik bilong yu long mipela. Yu bin traim ol long ples Masa na long wara Meriba na yu lukim pasin bilong ol i stretpela. \v 9 Ol i strong long bihainim tok bilong yu na kontrak bilong yu. Na ol i no bihainim laik bilong ol papamama na ol brata na ol pikinini bilong ol yet olsem ol i bihainim laik bilong yu. \v 10 Na bai ol i lainim ol Israel long bihainim lo bilong yu. Na bai ol i mekim ol ofa long alta bilong yu. \v 11 Bikpela, yu ken helpim lain Livai i kamap strong na yu ken amamas long wok ol i save mekim. Na yu ken krungutim olgeta birua bilong ol, bai ol i no inap kirap gen.” \p \v 12 Na em i tingting long lain Benjamin na i tok, “Bikpela i save laikim tumas lain Benjamin na i save banisim ol gut long olgeta de. Na oltaim em i save stap klostu tru wantaim ol.” \p \v 13 Na em i tingting long lain Josep na i tok olsem, “Bikpela i ken givim planti ren long lain Josep, na mekim planti wara i kamap long graun bilong ol. \v 14 Na bai Bikpela i ken mekim gut long gaden bilong ol na san i ken helpim olgeta kain kaikai i mau gut long taim bilong en. \v 15 Na olgeta maunten bilong bipo yet i ken kamap gutpela ples bilong wokim gaden, na gutpela gutpela kaikai i ken pulap long ol dispela gaden. \v 16 Gutpela kaikai samting bai i pulap long olgeta graun bilong ol lain bilong Josep. Bikpela i bin i stap long liklik diwai i paia na i bin tok long mi, Moses, na em i ken mekim gut tru long ol dispela lain. Long wanem, Josep i bin i stap hetman bilong ol brata bilong en. \v 17 Lain Josep i strong moa olsem wel bulmakau i gat kom. Ol planti manmeri bilong lain Manase i olsem wanpela kom bilong bulmakau. Na ol planti tausen manmeri bilong lain Efraim i olsem narapela kom bilong en. Long dispela tupela kom em i sutim ol arapela lain pipel, na subim ol i go nabaut inap long arere bilong graun.” \p \v 18 Na em i tingting long lain Sebulun na Isakar na i tok, “Lain Sebulun, wok bisnis yupela i save mekim wantaim ol arapela kantri i ken kamap gutpela. Na wok bisnis bilong Isakar long as ples, em tu i ken kamap gutpela. \v 19 Tupela lain bai i singautim ol arapela lain i kam long maunten bilong tupela, na ol i mekim stretpela ofa. Na bai ol i mekim wok bisnis long ol samting ol i kisim long solwara, na long wesan. Na long dispela bisnis bai ol i kisim planti mani.” \p \v 20 Na em i tingting long lain Gat na i tok, “God i bin mekim graun bilong lain Gat i kamap bikpela, olsem na yupela olgeta i mas litimapim nem bilong en. Lain Gat i olsem laion i wet i stap bilong kilim abus na rausim han o skin long het bilong en. \v 21 Taim ol hetman bilong Israel i bung bilong tilim graun, lain Gat i makim wanpela gutpela hap graun bilong ol yet i kisim. Dispela namba wan hap graun lain Gat i kisim, em inap ol hetman tasol i ken kisim. Na ol i bihainim stret tok na lo bilong Bikpela.”\f + \fr 33.21 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap.\f* \p \v 22 Na em i tingting long lain Dan na i tok, “Lain Dan i olsem yangpela laion, em i lusim kantri Basan na i kalap kalap i kam.” \p \v 23 Na em i tingting long lain Naptali na i tok, “Bikpela i givim planti gutpela samting long lain Naptali. Raunwara Galili i stap long graun bilong ol, tasol mak bilong graun i abrusim wara na i go daun liklik long hap saut.” \p \v 24 Na em i tingting long lain Aser na i tok, “Bikpela i ken mekim gut long lain Aser moa yet na ol arapela lain i no inap wantaim ol. Na ol arapela lain Israel i ken laikim ol tumas. Na ol diwai oliv bai i pulap long graun bilong ol na bai ol i kisim planti wel moa. \v 25 Na banis bilong ol taun bilong ol i ken i gat strongpela dua ain. Na oltaim ol i ken i stap gut na i no gat pret.” \p \v 26 Na Moses i tok olsem, “Yupela ol Israel, i no gat wanpela god i wankain olsem God bilong yumi. Em i gat bikpela strong na i stap insait long bikpela lait na i wokabaut i kam antap long ol klaut bilong helpim yumi. \v 27 God Bilong I Stap Oltaim Oltaim, em i ples hait bilong yumi. Oltaim em i holim yumi long han bilong en na i no save lusim yumi. Taim yupela i go kisim graun bilong yupela, em bai i rausim ol birua i go, na i tokim yupela long kilim olgeta i dai. \v 28 Olsem na ol lain bilong Jekop bai i sindaun gut na ol birua i no kam pait wantaim ol. Long dispela hap, wara bilong nait i save kam daun na wasim graun na ol i gat planti kaikai na wain. \v 29 Ol Israel, yupela i mas amamas tru. Bikpela i no bin helpim wanpela lain manmeri olsem em i bin helpim yupela na kisim bek yupela. Bikpela yet i stap olsem hap plang bilong pait na olsem bainat bilong yupela. Em i save banisim yupela long taim bilong pait na mekim yupela i win. Ol birua bilong yupela bai i kam na krai long yupela i marimari long ol. Tasol yupela bai i krungutim ol na daunim ol.” \c 34 \s1 Moses i dai \p \v 1 Moses i lusim stretpela ples bilong Moap, na i go antap long maunten Nebo, na i go antap long kil bilong maunten Pisga long hap sankamap bilong taun Jeriko. Na Moses i sanap long dispela hap na Bikpela i soim em olgeta hap graun em i laik givim long ol Israel. Bikpela i soim em hap graun bilong Gileat i go inap long taun Dan long hap not, \v 2 na olgeta hap graun bilong lain Naptali na bilong lain Efraim na Manase, na graun bilong lain Juda i go inap long biksolwara Mediterenian long hap san i go daun. \v 3 Na em i soim Moses bikpela graun long hap saut bilong Juda, na stretpela graun i stat long Jeriko, dispela taun i gat planti diwai det, na i go inap long Soar long hap saut. \v 4 Orait \x - \xo 34.4 \xt Stt 12.7, 26.3, 28.13\x* na Bikpela i tokim Moses, “Mi bin promis long Abraham na Aisak na Jekop long givim dispela graun long ol tumbuna bilong ol. Nau mi larim yu i lukim. Tasol mi no ken larim yu i go insait long en.” \p \v 5 Olsem na Moses, wokman bilong God, i stap long dispela hap bilong graun Moap na i dai, olsem Bikpela i bin tokim em pinis. \v 6 Na Bikpela i planim bodi bilong Moses long wanpela ples daun long Moap long hapsait bilong taun Betpeor. Na inap nau i no gat man i save matmat bilong Moses i stap long wanem hap bilong dispela ples daun. \v 7 Moses i gat 120 krismas pinis na em i dai. Na em i strongpela yet, na ai bilong en i gutpela. \v 8 Moses i dai pinis na ol Israel i stap long stretpela graun bilong Moap, na ol i krai long em inap long 30 de. \p \v 9 Bihain long dispela, orait God i givim Josua, pikinini bilong Nun, planti gutpela save na tingting, long wanem, Moses i bin makim em i kamap senis bilong en. Na ol manmeri i harim tok bilong Josua na ol i bihainim ol lo Bikpela i bin givim ol long han bilong Moses. \p \v 10 Inap \x - \xo 34.10 \xt Kis 33.11\x* nau i no gat wanpela profet long Israel i wankain olsem Moses. Bikpela i bin toktok wantaim Moses olsem tupela man i save toktok. \v 11 Bikpela i bin salim Moses long wokim ol kain kain bikpela mirakel samting bilong mekim save long king bilong Isip na long ol ofisa bilong en na long kantri bilong en olgeta. Ol arapela profet i no inap wokim wankain mirakel olsem Moses i bin wokim. \v 12 Na ol i no inap long mekim ol bikpela samting bilong pretim ol manmeri olsem Moses i bin mekim long ai bilong olgeta Israel.