\id 2CH Tok Pisin Bible \ide 65001 - Unicode (UTF-8) \h 2 STORI \toc1 Stori bilong Ol King Buk 2 \toc2 2 Stori \toc3 2 Sto \mt1 Stori bilong Ol King \mt1 Buk 2 \imt1 Tok i go pas \ip Dispela buk em i hap tasol bilong buk 1 Stori. Olsem na bilong lukim ol as tingting bilong 2 Stori, yu ken lukluk long tok i go pas long buk 1 Stori. \ip 2 Stori i stori long taim bilong King Solomon i go inap long taim ol Israel i bruk tupela lain na i kamap tupela kantri. Na em i go moa inap tupela kantri wantaim i bagarap long han bilong ol birua. Tasol dispela buk i no gat planti tok long ol samting i bin kamap long kantri Israel long hap not. Em i laik stori tasol long ol samting i bin kamap long kantri Juda na long biktaun Jerusalem. \c 1 \ms1 Stori bilong King Solomon \s2 (Sapta 1-9) \s1 God i givim gutpela tingting long Solomon \r (1 King 3.4-15) \p \v 1 Solomon, pikinini man bilong Devit, i kamap strongpela king tru. Na God, Bikpela i stap wantaim em na mekim em i kisim biknem i antap tru. \v 2 Orait Solomon i singautim olgeta ofisa bilong 1,000 man na 100 man, na ol jas, na olgeta bikman bilong olgeta lain bilong Israel, na ol hetman bilong ol lain famili. Na ol dispela man i kam bung wantaim ol manmeri bilong Israel, na Solomon i autim tok long ol. \v 3 Na bihain olgeta i go wantaim em long ples bilong lotu long taun Gibeon, long wanem, haus sel bilong God i stap long dispela ples. Em dispela haus sel tasol, bipo Moses, wokman bilong Bikpela, i bin wokim long ples drai. \v 4 Tasol \x - \xo 1.4 \xt 2 Sml 6.1-17, 1 Sto 13.5-14, 15.25—16.1\x* Bokis Kontrak bilong God i stap long Jerusalem long narapela haus sel, em bipo King Devit i bin sanapim. Na Devit i bin kisim Bokis Kontrak long taun Kiriat Jearim na bringim i kam putim long dispela haus sel long Jerusalem. \v 5 Na \x - \xo 1.5 \xt Kis 38.1-7\x* wanpela alta tu i stap long pes bilong haus sel bilong Bikpela long Gibeon. Em dispela alta bras, bipo Besalel i bin wokim. Besalel em i pikinini man bilong Uri na tumbuna pikinini bilong Hur. Orait Solomon wantaim olgeta manmeri i go long dispela ples na lotu long God. \v 6 Na Solomon i go sanap klostu long dispela alta bras, na long ai bilong Bikpela em i ofaim 1,000 ofa bilong paia i kukim olgeta, antap long dispela alta. \p \v 7 Solomon i mekim ofa pinis na long nait, God i kamap long em na i tokim em olsem, “Yu ken askim mi long wanem samting yu laikim, na bai mi givim yu.” \v 8 Na Solomon i bekim tok long God olsem, “Yu bin laikim tumas papa bilong mi, Devit, na yu bin mekim gut tru long en. Na nau yu mekim mi i kamap king na kisim ples bilong en. \v 9 O \x - \xo 1.9 \xt Stt 13.16, 28.14\x* God, Bikpela, ol dispela manmeri yu bin givim mi bilong lukautim, ol i bikpela lain moa, na i no inap man i kaunim. Olsem na nau mi laik bai yu inapim dispela promis yu bin mekim long papa bilong mi, Devit. \v 10 Na mi laik bai yu givim gutpela tingting na save long mi. Orait na bai mi ken bosim gut ol dispela manmeri. Sapos nogat, orait i no gat wanpela man inap long bosim dispela bikpela lain manmeri bilong yu. Mi yet mi no inap tru.” \p \v 11 Na God i bekim tok long Solomon olsem, “Askim bilong yu i gutpela tumas. Yu no bin askim mi long planti mani samting o long kisim biknem, na yu no bin askim mi long bagarapim ol birua bilong yu. Na tu yu no bin askim mi long larim yu i stap longpela taim long graun. Nogat. Yu bin askim mi long givim yu gutpela tingting na save, bai yu inap bosim gut ol dispela manmeri mi bin givim yu bilong lukautim. \v 12 Olsem \x - \xo 1.12 \xt 1 Sto 29.25, 2 Sto 9.22\x* na nau bai mi givim yu planti gutpela tingting na save. Na tu bai mi givim yu planti mani samting na bai mi mekim ol manmeri i givim biknem long yu, na dispela bai i winim tru biknem na mani samting bilong olgeta king i bin i stap paslain long yu na bilong ol king i kam bihain long yu.” \v 13 Orait na Solomon i lusim ples bilong lotu long Gibeon haus sel bilong God i stap long en, na em i go bek long Jerusalem. Na em i stap king long Jerusalem na bosim ol Israel. \s1 King Solomon i gat planti soldia na planti samting \r (1 King 10.26-29) \p \v 14 Oltaim \x - \xo 1.14 \xt 1 Kin 4.26\x* Solomon i wok long kisim ol karis bilong pait na ol hos bilong ami bilong en. Na em i putim ol dispela karis na hos long ol sampela taun em i makim bilong lukautim ol, na sampela i stap wantaim em long Jerusalem. Em i gat 1,400 karis bilong pait na 12,000 hos. \v 15 Long taim Solomon i stap king, em i kisim planti silva na gol na diwai sida i kam long Jerusalem. Olsem na long dispela taim i gat planti silva na gol moa, olsem ol ston nabaut. Na i gat planti diwai sida moa, olsem ol dispela diwai i stap long ol liklik maunten bilong Israel. \v 16 Solomon \x - \xo 1.16 \xt Lo 17.16\x* i kisim ol hos bilong en long kantri Musri\f + \fr 1.16 \ft Sampela man i ting dispela nem Musri i makim kantri Isip.\f* na kantri Silisia. Em i save salim ol bisnisman i go long Silisia long baim ol hos bilong en. \v 17 Na ol dispela bisnisman i save baim ol karis na hos long Musri. Pe bilong wan wan karis em inap 6,000 kina na pe bilong wan wan hos, em inap 1,500 kina. Na ol dispela bisnisman i save kisim ol dispela karis na hos i go long ol king bilong ol Hit na ol Siria, na ol dispela king i save baim.\f + \fr 1.17 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap.\f* \c 2 \s1 Solomon i redim ol samting bilong wokim haus bilong Bikpela \r (1 King 5.1-18) \p \v 1 Solomon i tingting long wokim wanpela bikpela haus lotu bilong ol manmeri i ken i kam na lotuim Bikpela. Na em i tingting tu long wokim haus bilong em yet. \v 2 Olsem na em i makim 80,000 man bilong katim ol ston long ples maunten na 70,000 man bilong karim ol ston samting na 3,600 bosboi bilong lukautim wok. \p \v 3 Na Solomon i salim tok long Hiram, king bilong taun Tair, na tokim em olsem, “Bipo yu bin helpim papa bilong mi, King Devit, na yu bin salim ol diwai sida bilong wokim haus bilong en. Orait nau mi laik bai yu mekim wankain pasin long mi. \v 4 Nau mi laik wokim wanpela haus lotu bilong God, Bikpela bilong mi. Dispela haus bai i stap haus bilong God stret, na bai mi na ol manmeri bilong mi i ken i go long dispela haus na kukim ol gutpela paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel. Na oltaim mipela i ken putim long ai bilong God dispela bret mipela i save givim em olsem ofa. Na bai mipela i mekim ofa bilong paia i kukim olgeta. Bai mipela i mekim dispela ofa long olgeta moning na apinun na long ol de Sabat na long ol bikpela de bilong nupela mun na long ol arapela bikpela de bilong lotu long God, Bikpela bilong mipela. Em i bin tokim mipela Israel long mekim dispela pasin oltaim. \v 5 Bai mi wokim bikpela haus tru, long wanem, God bilong mipela i gat bikpela strong na biknem i winim olgeta arapela god. \v 6 Tru,\x - \xo 2.6 \xt 1 Kin 8.27, 2 Sto 6.18\x* i no gat man inap wokim haus bilong God. Yumi save, heven em i bikpela ples tumas, tasol em i no bikpela inap long God i stap long en. Olsem na husat inap wokim wanpela haus bilong en? Na mi tu mi no inap wokim haus bilong en. Tasol mi laik wokim dispela haus olsem ples bilong kukim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel i go long God. \p \v 7 “Mi yet mi gat sampela man long Juda na Jerusalem, bipo papa bilong mi, Devit, i bin makim ol long mekim wok bilong dispela haus bilong God. Ol i gat save long wokim ol kain kain samting. Tasol mi laik bai yu salim wanpela man i gat gutpela save tru long olkain wok i kam wok wantaim ol. Dispela man i mas save gut long wokim ol samting long gol na silva na bras na ain na long wokim ol gutpela bilas long retpela na blupela laplap. Na em i mas i gat save tu long wokim ol piksa long gol na ston samting. \v 8 Na tu mi save olsem sampela wokman bilong yu i save tru long katim ol diwai long ples maunten bilong Lebanon. Olsem na mi laik bai ol i katim ol diwai sida na diwai pain na diwai junipa bilong Lebanon na salim i kam long mi. Bai mi salim ol wokman bilong mi i go helpim ol wokman bilong yu \v 9 long bungim planti diwai, long wanem, mi laik wokim bikpela na naispela haus tru. \v 10 Na bai mi givim sampela kaikai long ol wokman bilong yu. Bai mi givim ol 2,000 ton wit ol i wilwilim pinis na 2,000 ton rais bali na 400,000 lita wain na 400,000 lita wel bilong oliv.” \p \v 11 King Hiram i harim pinis tok bilong Solomon, orait em i raitim pas na bekim tok bilong Solomon olsem, “Bikpela i laikim tumas ol manmeri bilong en, olsem na em i mekim yu i kamap king bilong ol. \v 12 Nau yumi litimapim nem bilong God, Bikpela bilong ol Israel. Em yet i bin wokim heven na graun. Yumi litimapim nem bilong en, long wanem, em i bin givim gutpela pikinini man long King Devit, bilong senisim em na kamap king. Dispela pikinini bilong Devit i gat planti gutpela tingting na save, na em bai i wokim haus bilong Bikpela na haus bilong em yet. \v 13 Orait na nau bai mi salim Huram, wanpela nambawan wokman bilong mi i go helpim yu. Em i gat planti gutpela save tru long mekim ol kain kain wok na em i gat gutpela tingting. \v 14 Mama bilong en, em i wanpela meri bilong lain Dan, na papa bilong en i bilong taun Tair. Huram i save gut long wokim ol samting long gol na silva na bras na ain na ston na diwai, na tu long wokim ol gutpela bilas long blupela na retpela laplap na long gutpela waitpela laplap. Na em i save gut long wokim ol piksa long gol na ston samting, na em i inap wokim wanem kain piksa ol man i askim em long wokim. Yu ken larim em i wok wantaim ol wokman bilong yu yet na wantaim ol wokman bipo i bin wok long papa bilong yu, King Devit. \p \v 15 “Orait King Solomon, nau mi laik bai yu salim ol dispela wit na bali na wain na wel bilong oliv i kam long mipela, olsem yu bin tok. \v 16 Na ol wokman bilong mi bai i go long ples maunten bilong Lebanon na katim olgeta diwai yu laikim, na bringim i go daun long nambis. Na bai ol i bungim bungim ol dispela diwai long solwara na pasim strong, na bringim i go long taun Jopa. Orait ol wokman bilong yu i ken kisim ol dispela diwai long Jopa na bringim i go antap long Jerusalem.” \s1 Ol i stat long wokim haus bilong God \r (1 King 5.15—6.38) \p \v 17 King Solomon i tok, na ol i kaunim olgeta man bilong ol arapela kantri i stap long Israel. Bipo papa bilong en, King Devit, i bin kaunim ol dispela lain, na nau Solomon tu i kaunim ol. Namba bilong ol, em inap 153,600. \v 18 Na em i makim 80,000 bilong ol long katim ol ston long ples maunten na 70,000 long karim ol ston samting na 3,600 long kamap bosboi, bilong bosim ol lain bai ol i ken wok gut. \c 3 \p \v 1 King \x - \xo 3.1 \xt Stt 22.2\x* Solomon i statim wok bilong wokim haus bilong Bikpela antap long maunten Moria long Jerusalem. Long dispela maunten tasol, Bikpela i bin kamap long Devit, papa bilong Solomon. Bipo Arauna, wanpela man bilong lain Jebus, i save mekim wok bilong kisim kaikai bilong wit long dispela maunten. Na Devit i bin makim dispela ples Arauna i save mekim wok long en, olsem ples bilong wokim haus bilong Bikpela. \v 2 Solomon i kirapim dispela wok long namba 2 mun bilong namba 4 yia bilong em i stap king. \v 3 Mak bilong ol banis bilong haus bilong Bikpela, em King Solomon i wokim, i olsem. Longpela bilong en, em inap 27 mita na bikpela bilong en, em inap 9 mita. \v 4 Na i gat wanpela rum i stap long pes bilong haus. Bikpela bilong en, em inap 9 mita, wankain olsem mak bilong haus bilong Bikpela yet. Na antap bilong dispela rum en inap 54 mita. Na ol i kisim gutpela gol na putim long ol banis insait long dispela rum na karamapim banis olgeta. \v 5 Na ol i kisim ol plang bilong diwai pain na nilim long olgeta banis bilong Rum Tambu bilong haus bilong Bikpela. Na ol i kisim gutpela gol na karamapim dispela ol plang. Na antap long dispela gol ol i katim piksa bilong diwai det na ol bilas olsem sen. \v 6 King i kisim ol dispela gol long kantri Parvaim. Na em i kisim ol naispela ston i dia tumas na bilasim haus bilong Bikpela. \v 7 Em i tokim ol man long kisim gol na putim na karamapim olgeta hap bilong haus, em ol banis na ol pilo na ol sapnil na ol dua na ol plang i stap aninit long ol dua. Na ol i katim ol piksa bilong ensel long banis bilong haus. \p \v 8 Na \x - \xo 3.8 \xt Kis 26.33-34\x* Solomon i tokim ol na ol i wokim Rum Tambu Tru. Bikpela bilong en em inap 9 mita, wankain olsem mak bilong haus yet. Na longpela bilong en em i gat wankain mak tasol, inap 9 mita. Na ol i kisim gutpela gol na putim na karamapim banis bilong Rum Tambu Tru. Hevi bilong dispela gol i winim 20,000 kilogram. \v 9 Na ol i kisim samting olsem hap kilogram gol na putim na karamapim het bilong ol nil. Na tu ol i kisim gol na putim na karamapim banis bilong ol lain rum antap. \p \v 10 Na \x - \xo 3.10 \xt Kis 25.18-20\x* ol wokman bilong king i wokim piksa bilong tupela ensel. Na ol i kisim gol na putim na karamapim olgeta hap bilong tupela. Na ol i sanapim tupela insait long Rum Tambu Tru. \v 11-13 Tupela wantaim i lukluk i kam long Rum Tambu. Tupela wing bilong ol i op na i stap stret. Na longpela bilong wan wan wing em inap 2 mita na 25 sentimita. Narapela ensel i sanap long han sut na wanpela wing bilong en i pas long banis long han sut. Na narapela ensel i sanap long han kais na wanpela wing bilong en i pas long banis long han kais. Na tupela arapela wing bilong ol i kam bung long namel tru bilong rum. Longpela bilong ol wing bilong tupela ensel wantaim em inap 9 mita. \v 14 Na \x - \xo 3.14 \xt Kis 26.31\x* ol i kisim blupela na retpela laplap na gutpela waitpela laplap na samapim wantaim bilong wokim bikpela laplap bilong pasim dua bilong Rum Tambu Tru. Na ol i samapim ol piksa bilong ensel long dispela laplap, na ol i hangamapim long dua. \s1 Ol i wokim tupela longpela pos \r (1 King 7.15-22) \p \v 15 King i tok na ol i wokim tupela longpela pos bilong sanapim long pes bilong haus bilong Bikpela. Longpela bilong tupela wantaim em inap 16 mita. Na tu ol i wokim tupela het bilong pos na putim antap long ol longpela pos. Longpela bilong ol dispela het bilong pos, em inap 2 mita na 20 sentimita. \v 16 Bihain ol i wokim ol sen\f + \fr 3.16 \ft Tok Hibru i tok olsem, ol i wokim dispela ol sen insait long Rum Tambu Tru. Tasol planti man i ting ol i bin raitim kranki, long wanem, Rum Tambu Tru i no ples bilong mekim dispela kain wok.\f* na hangamapim long het bilong tupela pos. Na ol i wokim 100 piksa bilong pikinini bilong diwai pomigranet na pasim antap long ol dispela sen. \v 17 Ol i mekim ol dispela wok pinis, orait ol i sanapim dispela tupela pos long pes bilong haus bilong Bikpela, wanpela long hap saut na wanpela long hap not. King i givim nem Jakin\f + \fr 3.17 \ft Long tok Hibru nem Jakin i klostu wankain olsem dispela tok, “God i kamapim.” Na nem Boas i klostu wankain olsem dispela tok, “Long strong bilong God.”\f* long pos i stap long hap saut, na em i givim nem Boas long pos i stap long hap not. \c 4 \s1 Ol i wokim sampela samting moa bilong haus bilong Bikpela \r (1 King 7.23-51) \p \v 1 King \x - \xo 4.1 \xt Kis 27.1-2\x* Solomon i tok na ol i kisim bras na wokim wanpela alta. Longpela bilong en, em inap 9 mita, na bikpela bilong en tu inap 9 mita, na antap bilong en em inap olsem 4 na hap mita. \v 2 Na ol i wokim wanpela bikpela tang wara long bras. Longpela bilong dispela tang em inap 2 mita na 20 sentimita. Na op bilong en em inap 4 mita na 40 sentimita, na bikpela bilong en em inap 13 na hap mita. \v 3 Long arere bilong het bilong tang, ol i wokim tupela lain piksa bilong ol animal i luk olsem ol bulmakau man. Dispela ol piksa i raunim het bilong tang olgeta, na namel long olgeta hap mita mak i gat 10-pela piksa i stap. Tasol ol i no wokim ol dispela piksa na pasim long tang. Nogat. Taim ol i wokim tang, ol i wokim ol dispela piksa wantaim, na ol i olsem hap bilong tang yet. \v 4 Ol i wokim 12-pela bulmakau man long bras na ol i putim dispela tang wara antap long ol. Baksait bilong ol bulmakau i stap aninit long tang wara na pes bilong ol i lukluk i go long olgeta hap. Tripela bulmakau i lukluk i go long hap sankamap na tripela i lukluk i go long hap san i go daun na tripela i lukluk i go long hap not na tripela i lukluk i go long hap saut. \v 5 Mak bilong bras, stat long ausait bilong tang i go inap long insait bilong tang, em inap 8 sentimita. Maus bilong tang em i olsem maus bilong kap na i olsem naispela plaua i op. Long dispela tang ol i inap long pulimapim 60,000 lita wara. \v 6 Na \x - \xo 4.6 \xt Kis 30.17-21\x* tu ol i wokim 10-pela liklik tang wara. Na ol i putim 5-pela klostu long banis long hap saut bilong haus bilong Bikpela, na 5-pela klostu long banis long hap not. Ol dispela tang i bilong wasim ol hap abus bilong ofa bilong paia i kukim olgeta. Na bikpela tang em bilong ol pris i ken waswas long en. \p \v 7-8 Na \x - \xo 4.7-8 \xt Kis 25.23-40\x* ol i kisim gol na wokim 10-pela stik bilong putim ol lam. I gat tok i stap long lo long pasin bilong wokim ol stik lam, na ol i bihainim gut na wokim ol stik lam long dispela pasin. Na tu ol i wokim 10-pela tebol. Na ol i putim ol tebol na ol stik lam insait long Rum Tambu bilong haus bilong Bikpela. 5-pela tebol na 5-pela stik lam i stap long hap not bilong rum na 5-pela tebol na 5-pela stik lam i stap long hap saut bilong rum. Na tu ol i kisim gol na wokim 100 dis. \v 9 Ol i wokim bikpela na liklik ples bung. Liklik ples bung i bilong ol pris. Na ol i wokim ol dua bilong bikpela ples bung. Na ol i kisim bras na putim long ol dispela dua na karamapim olgeta. \v 10 Na ol i putim bikpela tang wara klostu long kona bilong haus long hap saut. \p \v 11 Huram i wokim ol dis bilong waswas na ol liklik savol na ol arapela dis. Orait nau Huram i pinisim olgeta samting King Solomon i bin tokim em long wokim bilong putim long haus bilong God. \v 12 Ol samting Huram i bin wokim pinis i olsem. Tupela bikpela longpela pos bras na tupela raunpela het bilong ol dispela pos, na ol samting olsem umben bilong bilasim ol het bilong pos. \v 13 Na em i wokim 400 piksa bilong pikinini bilong diwai pomigranet, bilong pasim long ol umben i raunim het bilong tupela pos. Wan wan pos i gat tupela lain pikinini bilong pomigranet i stap long het bilong en. \v 14 Na em i wokim ol wilkar na ol tang wara bilong putim long ol wilkar, \v 15 na dispela bikpela tang wara na ol 12-pela bulmakau man bilong karim dispela tang. \v 16 Na em i wokim ol sospen na ol liklik savol na ol pok. \p Huram, dispela saveman tru bilong wokim ol kain kain samting, i bin bihainim tok bilong Solomon na i wokim olgeta dispela samting bilong haus bilong Bikpela. Em i wokim ol pinis, na em i bin polisim ol gut tru. \p \v 17 King Solomon i bin tokim Huram long wokim ol dispela samting long ples daun bilong wara Jordan namel long taun Sukot na taun Sereda. Long dispela hap i gat gutpela graun bilong mekim dispela kain wok. \v 18 Huram i bihainim tok bilong Solomon na i wokim planti samting tru, na i no gat man i save long hevi bilong ol dispela samting. \p \v 19 Solomon i tokim ol wokman long wokim ol samting bilong haus bilong God. Orait na ol i kisim gol na wokim alta, na tu ol i wokim ol tebol bilong putim bret ol i save givim long God. \v 20 Na ol i kisim gutpela gol na wokim ol lam na ol stik bilong putim ol lam, bilong sanapim klostu long banis bilong Rum Tambu Tru. I gat tok i stap long lo long pasin bilong wokim ol stik lam, na ol i bihainim gut na wokim ol stik lam long dispela pasin. \v 21 Na tu ol i kisim gutpela gol tru na wokim ol plaua na ol lam na ol samting olsem sisis bilong holim paia. \v 22 Na ol i kisim gutpela gol na wokim ol samting bilong mekim i dai lam na ol dis bilong putim blut bilong ofa na ol plet bilong kukim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel na ol plet bilong karim paia. Na tu ol i kisim gol na putim long ol dua bilong Rum Tambu Tru na bilong Rum Tambu, na karamapim olgeta. \c 5 \p \v 1 King \x - \xo 5.1 \xt 2 Sml 8.11, 1 Sto 18.11\x* Solomon wantaim ol wokman i pinisim olgeta wok bilong haus bilong Bikpela, orait Solomon i kisim olgeta silva na gol na ol dis samting papa bilong en, King Devit, i bin makim bilong Bikpela, na ol i putim olgeta dispela samting insait long ol bakstua bilong haus bilong God. \s1 Ol i putim Bokis Kontrak long haus bilong Bikpela \r (1 King 8.1-9) \p \v 2 King \x - \xo 5.2 \xt 2 Sml 6.12-15, 1 Sto 15.25-28\x* Solomon i salim tok i go long olgeta lida bilong olgeta bikpela lain na long ol hetman bilong ol liklik lain na em i tokim ol long kam bung long Jerusalem. Em i laik bai ol i go long Saion, taun bilong Devit, na kisim Bokis Kontrak bilong Bikpela na karim i kam long haus bilong Bikpela. \v 3 Orait olgeta i kam bung long namba 7 mun, long taim bilong Ol Bikpela De Bilong I Stap Long Haus Win. \v 4 Taim olgeta lida na hetman i bung pinis, orait ol Livai i karim Bokis Kontrak. \v 5 Na ol pris bilong lain Livai i kisim haus sel bilong Bikpela na ol samting bilong haus sel na bringim i go klostu long haus bilong Bikpela. \v 6 Ol i go kamap pinis, orait Solomon wantaim olgeta manmeri bilong Israel i bung klostu long Bokis Kontrak. Na ol i kilim bikpela lain sipsip na bulmakau man na mekim ofa long God. Ol i kilim planti tumas abus bilong ofa, na i no gat man inap long kaunim namba bilong ol. \v 7 Ol i ofaim olgeta abus pinis, orait ol pris i karim Bokis Kontrak i go insait long haus bilong Bikpela na putim long ples ol i bin redim bilong en long Rum Tambu Tru, aninit long wing bilong tupela ensel. \v 8 Ol \x - \xo 5.8 \xt 2 Sto 3.10-13\x* dispela wing i op i stap, olsem na ol i karamapim Bokis Kontrak wantaim tupela longpela stik bilong karim Bokis. \v 9 Tupela stik i longpela tumas, na sapos man i sanap long Rum Tambu, em inap lukim arere bilong tupela stik. Tasol sapos man i sanap ausait long dispela rum, em i no inap lukim. Na dispela tupela stik i stap olsem yet.\f + \fr 5.9 \ft Dispela tok bilong ol stik i stap olsem yet, i no tok long taim bilong yumi nau. Nogat. Em i tok long taim bilong man i raitim dispela buk.\f* \v 10 I \x - \xo 5.10 \xt Lo 10.5\x* no gat planti samting i stap insait long Bokis Kontrak. Tupela ston i gat tok bilong lo bilong God, ol tasol i stap. Bipo ol Israel i bin lusim Isip na i kam i stap long maunten Sainai, na Bikpela i bin mekim kontrak wantaim ol. Tok bilong dispela kontrak i stap long dispela tupela ston na Moses i bin putim tupela insait long Bokis Kontrak. \s1 Bikpela lait bilong God i pulapim haus bilong Bikpela \r (1 King 8.10-11) \p \v 11-13 Taim \x - \xo 5.11-13 \xt 1 Sto 16.34, 2 Sto 7.3, Esr 3.11, Sng 100.5, 106.1, 107.1, 116.1, 136.1, Jer 33.11\x*\x - \xo 5.11-13 \xt Kis 40.34-35\x* olgeta manmeri i no bung yet long dispela de bilong putim Bokis Kontrak insait long haus bilong Bikpela, olgeta lain pris i bin bihainim pasin bilong mekim ol yet i kamap klin long ai bilong God. Na taim ol manmeri i kam bung pinis, Asap na Heman na Jedutun wantaim ol pikinini na ol wanlain bilong ol i pasim gutpela waitpela laplap na i sanap klostu long alta long hap sankamap. Ol dispela man i bilong lain Livai, na ol i man bilong singim song na mekim musik. Ol i holim ol kain kain gita na ol plet bras, na 120 pris i holim ol biugel na i sanap wantaim ol. Ol dispela man ol i saveman tru bilong mekim musik, na wanem taim ol i save bung na mekim song bilong tenkyu na litimapim nem bilong Bikpela, ol man bilong singim song na ol man bilong winim biugel i save mekim naispela song tru, na i kamap olsem wanpela nek stret. \p Ol pris i putim Bokis Kontrak insait pinis long haus bilong Bikpela, na taim ol i kam ausait, ol lain man bilong mekim musik i stat long winim biugel na paitim plet bras, na ol i kirapim song bilong litimapim nem bilong Bikpela. Song bilong ol i olsem, \q1 “Yumi mas tenkyu long Bikpela, \q2 long wanem, em i gutpela tru \q3 long yumi. \q1 Oltaim oltaim \q3 em i save laikim yumi tru.” \m Taim ol i kirapim dispela song, orait wantu klaut i pulapim haus bilong Bikpela. \v 14 Na lait bilong Bikpela i lait moa yet long dispela klaut na i pulapim dispela haus bilong en olgeta. Olsem na ol pris i no inap i go insait na mekim wok bilong ol.\f + \fr 5.14 \ft Lukim 1 King 8.10.\f* \c 6 \p \v 1-2 Solomon i lukim dispela klaut na em i prea olsem, “Bikpela, mi bin wokim wanpela gutpela haus tru bilong yu. Na nau mi save yu stap insait long en pinis, long wanem, yu bin tok, yu save stap long klaut i tudak olgeta. Yu ken i stap oltaim oltaim long dispela haus.” \s1 Solomon i givim toktok long ol manmeri \r (1 King 8.14-21) \p \v 3 King Solomon i beten pinis, orait em i tanim na i lukim ol manmeri i sanap i stap, na em i askim God long mekim gut long ol. \v 4-8 Orait \x - \xo 6.4-8 \xt 2 Sml 7.1-13, 1 Sto 17.1-12\x* em i tokim ol olsem, “Litimapim nem bilong God, Bikpela bilong yumi Israel. Em i bin bihainim gut dispela promis em i bin mekim long papa bilong mi, Devit. Devit i bin ting long wokim wanpela haus bilong ol manmeri i ken kam klostu long God, Bikpela bilong yumi na lotuim em. Tasol Bikpela i bin tokim Devit olsem, ‘Stat long taim mi kisim ol manmeri bilong mi long Isip na i kam inap nau, mi no bin makim wanpela taun bilong ol lain Israel i ken wokim haus bilong lotuim mi long en. Na tu mi no bin makim wanpela man bilong bosim ol manmeri bilong mi. Nogat. Tasol nau mi bin makim dispela taun Jerusalem olsem ples ol manmeri i ken i kam long en na lotu long mi. Na Devit, mi makim yu bilong bosim ol manmeri bilong mi. Na mi save olsem yu gat tingting long wokim wanpela bikpela haus bilong mi, na dispela tingting bilong yu i gutpela. \v 9 Tasol yu yet i no ken wokim haus bilong mi. Nogat. Bai wanpela pikinini bilong yu stret i wokim haus bilong mi, bilong ol manmeri i ken i kam klostu long mi long en.’ \p \v 10 “Bikpela i bin mekim dispela promis, na nau em inapim olgeta. Mi kisim pinis ples bilong papa bilong mi, Devit, na mi stap king bilong Israel, olsem Bikpela i bin promis. Na mi bin wokim wanpela haus bilong God, Bikpela bilong yumi, bilong yumi ken i go klostu long Bikpela na lotuim em. \v 11 Na mi bin putim Bokis Kontrak insait long dispela haus. Insait long dispela Bokis i gat tupela ston i gat tok bilong kontrak Bikpela i bin mekim wantaim ol manmeri bilong Israel.” \s1 Solomon i beten \r (1 King 8.22-53 na Buk Song 132.8-10) \p \v 12-13 Long ai bilong olgeta manmeri bilong Israel, Solomon i go klostu long alta bilong Bikpela. Na em i go sanap antap long wanpela bet ol i bin wokim long bras. Dispela bet i stap long ples bung, klostu long alta. Bikpela bilong dispela bet, em inap 2 mita na 20 sentimita, na longpela bilong en, em inap 2 mita na 20 sentimita, na antap bilong en, em inap 1 mita na 30 sentimita. Orait na long ai bilong olgeta manmeri bilong Israel, Solomon i brukim skru na i litimapim han bilong en i go antap, \v 14 na i beten olsem, “God, Bikpela bilong Israel, i no gat wanpela god olsem yu i stap long heven na long graun. Taim mipela i gat wanpela tingting tasol na mipela i wokabaut gut long ai bilong yu, yu save bihainim gut kontrak yu bin mekim wantaim mipela ol manmeri bilong yu na oltaim yu save laikim tru mipela. \v 15 Yu bin bihainim gut dispela promis bipo yu bin mekim long papa bilong mi, Devit, wokman bilong yu, na nau yu inapim pinis dispela promis. \v 16 Na \x - \xo 6.16 \xt 1 Kin 2.4\x* nau God, Bikpela bilong Israel, mi askim yu long tingim tu dispela arapela promis yu bin mekim long papa bilong mi, Devit. Yu bin tokim em olsem, ‘Devit, sapos ol lain pikinini bilong yu i bihainim mi gut oltaim na i wokabaut stret long ai bilong mi olsem yu save mekim, orait oltaim bai mi larim wanpela man long lain bilong yu i kamap king bilong Israel.’ \v 17 Olsem na God, Bikpela bilong Israel, mi laik bai yu inapim tu dispela promis yu bin mekim long Devit, wokman bilong yu. \p \v 18 “Tasol \x - \xo 6.18 \xt 2 Sto 2.6\x* God, ating em i tru, yu laik kam i stap wantaim mipela ol manmeri bilong graun, a? Heven em i bikpela ples tumas, tasol em i no bikpela inap long yu i stap long en. Na olsem wanem bai dispela haus mi wokim bai inap long yu? \v 19 Tasol God, Bikpela bilong mi, mi laik bai yu harim prea na askim bilong mi, wokboi bilong yu, na yu ken mekim olsem mi askim yu. \v 20 Long \x - \xo 6.20 \xt Lo 12.11\x* wanem, yu bin promis long mekim dispela haus i kamap haus bilong yu, na ol manmeri i ken kam klostu long yu long en. Na mi laik bai yu lukluk i kam long dispela haus long olgeta de, long san na long nait, olsem na taim mi tu mi lukluk i kam long dispela haus na mi beten long yu, bai yu inap harim beten bilong mi. \v 21 Yu Bikpela, yu stap long ples bilong yu long heven. Tasol taim mi na ol Israel, em ol lain manmeri bilong yu, i lukluk i kam long dispela haus na beten long yu, orait yu ken harim beten bilong mipela na lusim sin bilong mipela. \p \v 22 “Sapos wanpela man i mekim rong long ol arapela man, na ol i kam long dispela haus na i go klostu long alta bilong yu, na i askim yu long mekim nogut long em, \v 23 orait Bikpela, yu stap long heven, na yu ken harim beten bilong ol na stretim kot bilong ol. Na yu ken bekim ol pasin nogut bilong man i bin mekim rong. Na yu ken mekim gut long man i no gat asua, bilong soim ol man olsem, em i no bin mekim rong. \p \v 24 “Na sapos mipela Israel, ol manmeri bilong yu, i pait long ol birua na yu larim ol i winim mipela, long wanem, mipela i bin mekim sin long yu, tasol bihain mipela i tanim bel na i stap aninit long yu, na mipela i kam long dispela haus bilong yu na beten na askim yu long lusim sin bilong mipela, \v 25 orait Bikpela, yu stap long heven na yu ken harim beten bilong mipela ol manmeri bilong yu na lusim sin bilong mipela. Na tu, sapos ol birua i bin kisim mipela i go long narapela kantri, orait yu ken bringim mipela i kam bek long dispela kantri bipo yu bin givim long ol tumbuna bilong mipela. \p \v 26 “Na \x - \xo 6.26 \xt 1 Kin 17.1, 2 Sto 7.13-14\x* sapos mipela ol manmeri bilong yu i mekim sin long yu, na yu pasim ren bilong bekim dispela sin, na bihain mipela i tanim bel na i stap aninit long yu na mipela i lukluk i kam long dispela haus na beten long yu, \v 27 orait Bikpela, yu stap long heven na yu ken lusim ol sin bilong mipela Israel, ol manmeri bilong yu. Na yu ken skulim mipela long bihainim stretpela pasin. Na yu ken salim ren i kam daun long dispela graun, bipo yu bin givim long mipela ol manmeri bilong yu olsem graun bilong mipela. \p \v 28 Sapos taim bilong bikpela hangre i kamap long kantri bilong mipela, o wanpela bikpela sik nogut i kamap, o sapos hatpela win i kam na mekim wanpela kain sik i kamap na bagarapim ol kaikai long gaden, o sapos planti grasopa tumas i kam pinisim ol kaikai, o sapos ol birua i kam pait na banisim mipela insait long ol taun bilong mipela, o sapos ol kain kain sik i bagarapim mipela, \v 29 na long dispela taim sapos wanpela bilong mipela Israel, ol manmeri bilong yu, i pilim tru dispela hevi i bin kamap long en na i lukluk i kam long dispela haus bilong yu na i litimapim han bilong en na i beten long yu, \v 30 orait Bikpela, yu stap long ples bilong yu long heven na yu ken harim beten bilong en na lusim sin bilong en na helpim em. Yu tasol yu save long tingting bilong ol man, olsem na yu ken skelim pasin bilong olgeta wan wan man na bekim pe long ol inap long pasin ol i bin mekim. \v 31 Sapos yu mekim olsem, orait bai mipela ol manmeri bilong yu i stap aninit long yu na bihainim gut ol pasin yu save laikim, long olgeta taim mipela i stap long dispela graun yu bin givim long ol tumbuna bilong mipela. \p \v 32 “Sapos ol man bilong ol arapela kantri i save long biknem bilong yu na long ol bikpela wok tru yu bin mekim bilong helpim mipela ol manmeri bilong yu, na sapos wanpela bilong ol i laik lotu long yu na i lusim as ples bilong en na i kam klostu long dispela haus na i beten long yu, \v 33 orait Bikpela, yu stap long ples bilong yu long heven na yu ken harim beten bilong em na helpim em long wanem samting em i askim yu long en. Olsem na bai olgeta lain manmeri long olgeta kantri i ken save long yu na i stap aninit long yu, olsem mipela Israel, ol manmeri bilong yu, i save mekim. Na bai ol i ken save, dispela haus mi wokim, em i haus bilong yu yet na long dispela ples ol manmeri i ken i kam klostu long yu na lotuim yu. \p \v 34 “Na sapos yu salim mipela ol manmeri bilong yu i go pait long ol birua long wanpela hap, na mipela i lukluk i kam long dispela taun yu bin makim na long dispela haus mi bin wokim bilong yu na mipela i beten, \v 35 orait Bikpela, yu stap long heven na yu ken harim beten bilong mipela na yu ken marimari long mipela na helpim mipela. \p \v 36 “Olgeta manmeri i save mekim sin. Olsem na sapos mipela i mekim sin long yu, na yu kros long mipela na yu larim ol birua i kam pait na winim mipela na kalabusim mipela na kisim mipela i go long narapela kantri i stap klostu o i stap longwe, \v 37-39 na taim mipela i stap kalabus long dispela kantri na mipela i tingting planti long pasin nogut bilong mipela, na mipela i tanim bel, orait Bikpela, yu ken harim beten bilong mipela. Tru tumas, sapos mipela i stap long kantri bilong ol birua na mipela i bilip strong long yu na tingting long yu tasol na tanim bel tru na sapos mipela i lukluk i kam long dispela graun yu bin givim long ol tumbuna bilong mipela na long dispela taun yu bin makim na long dispela haus mi bin wokim bilong yu, bilong ol manmeri i ken kam klostu long yu, na sapos mipela i beten na tok olsem, ‘Sori tumas, mipela i bin wokabaut long pasin bilong sin, na mekim kain kain pasin nogut,’ orait yu stap long ples bilong yu long heven na yu ken harim beten bilong mipela na yu ken marimari long mipela na helpim mipela. Na yu ken lusim olgeta sin bilong mipela ol manmeri bilong yu. \p \v 40 “O God bilong mi, oltaim yu ken sambai na redi long harim ol beten mipela i mekim long dispela hap, haus bilong yu i stap long en. \q1 \v 41 God,\x - \xo 6.41 \xt Sng 132.8-10\x* Bikpela, yu kam \q2 wantaim Bokis Kontrak \q3 bilong yu \q2 na sindaun \q3 long ples malolo bilong yu. \q1 Dispela Bokis Kontrak em i mak \q2 bilong bikpela strong bilong yu. \q1 God, Bikpela yu ken marimari \q3 long ol pris bilong yu \q2 na oltaim yu ken kisim bek ol. \q1 Na dispela pasin bilong yu \q2 i ken i stap \q3 olsem gutpela bilas bilong ol. \q1 Na ol manmeri bilong yu \q2 i ken amamas \q3 long ol gutpela pasin bilong yu. \q1 \v 42 Bikpela, yu mas tingim \q2 wokman bilong yu, Devit. \q1 Oltaim yu bin laikim em tumas. \q1 Olsem na yu no ken givim baksait \q2 long king yu yet yu bin makim.” \c 7 \s1 Solomon i mekim ofa bilong makim dispela haus i kamap haus bilong God stret \r (1 King 8.62-66) \p \v 1 Solomon \x - \xo 7.1 \xt Wkp 9.23-24\x* i beten pinis, orait God i salim paia bilong heven i kam daun na kukim ol ofa bilong paia i kukim olgeta na ol arapela ofa. Na lait bilong Bikpela i lait moa yet na i pulapim dispela haus bilong en. \v 2 Dispela bikpela lait bilong God i pulapim haus, olsem na ol pris i no inap i go insait. \v 3 Ol \x - \xo 7.3 \xt 1 Sto 16.34, 2 Sto 5.13, Esr 3.11, Sng 100.5, 106.1, 107.1, 118.1, 136.1, Jer 33.11\x* Israel i lukim dispela paia i kam daun na ol i lukim bikpela lait bilong God i lait moa yet long haus bilong en, na ol i brukim skru na putim het bilong ol i go daun long ol ston ol i bin lainim long graun insait long banis bilong haus bilong Bikpela. Na ol i lotu long Bikpela na litimapim nem bilong en olsem, “Bikpela em i gutpela tumas long yumi. Oltaim oltaim em i save laikim yumi tru.” \v 4 Orait Solomon wantaim olgeta manmeri i mekim ol arapela ofa long Bikpela. \v 5 King Solomon i bringim 22,000 bulmakau man na 120,000 sipsip na i mekim ofa. King wantaim ol manmeri i mekim ol dispela ofa bilong makim dispela haus i kamap haus bilong God stret. \v 6 Ol pris i sanap long hap na ol Livai i sanap long hap wantaim ol dispela samting bilong mekim musik King Devit i bin wokim bilong ol. Bipo taim Devit i laik litimapim nem bilong Bikpela, ol Livai i save paitim ol dispela samting bilong mekim musik, na singim song bilong tenkyu long Bikpela. Ol i save singim dispela song ol i kolim, “Oltaim oltaim Bikpela i save laikim yumi tru.” Orait nau ol manmeri i sanap i stap na ol Livai i singim dispela song na ol pris i winim ol biugel. \p \v 7 Long dispela de yet, Solomon i makim hap graun i stap namel long dispela ples bung i stap long pes bilong haus bilong Bikpela, na dispela hap graun i kamap graun bilong Bikpela stret. Na long dispela hap graun em i ofaim ol ofa bilong paia i kukim olgeta na ol ofa bilong kukim wit na em i ofaim gris bilong ol abus bilong ol ofa bilong kamap wanbel wantaim God. Ol i kukim ol ofa long dispela hap graun, long wanem, dispela ples i bikpela na alta bras i liklik tumas na ol i no inap long mekim ol dispela ofa antap long dispela alta. \p \v 8-9 Long dispela taim Solomon wantaim olgeta Israel i bin bung long Jerusalem inap 7-pela de bilong Ol Bikpela De Bilong I Stap Long Haus Win.\f + \fr 7.8-9 \ft Lukim 2 Stori 5.3.\f* Dispela bikpela lain manmeri i bin kam long olgeta hap bilong kantri, stat long maus bilong rot i go long taun Hamat long hap not na i go inap long mak bilong kantri Isip long hap saut. Bihain stret long dispela 7-pela de, ol i bin bung 7-pela de moa, bilong makim alta i kamap samting bilong God stret. Ol i bung inap 14 de olgeta, na long de bihain ol i mekim wanpela bikpela bung moa. \v 10 Na long de namba 23 bilong namba 7 mun, Solomon i salim ol Israel i go bek long ples bilong ol. Na taim ol i go, ol i amamas tru, long wanem, ol i tingting long olgeta gutpela samting Bikpela i bin mekim long Devit na long Solomon na long ol Israel, ol manmeri bilong em. \s1 God i kamap gen long Solomon \r (1 King 9.1-9) \p \v 11 King Solomon i wokim pinis haus bilong Bikpela na haus bilong em yet. Olgeta samting em i bin ting long wokim long dispela tupela haus, em i wokim na pinisim olgeta. \v 12 Na bihain Bikpela i kamap long em long nait na i tokim em olsem, “Mi harim pinis beten bilong yu. Na mi makim dispela haus olsem ples bilong ol man i ken kam na mekim ofa long mi. \v 13-14 Tasol \x - \xo 7.13-14 \xt 2 Sto 6.37-39\x* sapos yupela i bikhet long mi na mekim sin, orait bai mi inap pasim ren o salim ol grasopa i kam na kaikai ol kaikai long ol gaden bilong yupela, o mi inap salim wanpela bikpela sik nogut long yupela ol manmeri bilong mi. Na long dispela taim, sapos yupela ol manmeri mi bin makim bilong mi yet, i tanim bel na sori long ol bikhetpasin bilong yupela, na yupela i kam klostu long mi na beten long mi, na lusim ol dispela pasin nogut yupela i bin mekim, orait mi stap long heven na bai mi harim beten bilong yupela na lusim ol sin bilong yupela na mekim graun bilong yupela i kamap gutpela gen. \v 15 Oltaim bai mi sambai na redi long harim ol beten yupela i mekim long dispela ples, haus bilong mi i stap long en. \v 16 Long wanem, mi bin makim dispela haus na em bai i stap haus bilong mi stret, na oltaim ol manmeri i ken kam klostu long mi long dispela haus na lotu long mi. Na oltaim bai mi lukluk i kam long dispela haus, na tingting long em. \v 17 Tasol Solomon, yu mas wokabaut stret long ai bilong mi na bihainim gut olgeta lo bilong mi na mekim olgeta samting olsem mi tokim yu long mekim, olsem papa bilong yu, Devit, i bin mekim. \v 18 Sapos \x - \xo 7.18 \xt 1 Kin 2.4\x* yu mekim olsem, orait bai mi bihainim tok bilong dispela kontrak mi bin mekim wantaim papa bilong yu, Devit. Mi bin tokim em olsem, ‘Devit, oltaim bai mi larim wanpela man bilong lain bilong yu i kamap king bilong Israel.’ \p \v 19 “Tasol sapos yupela Israel i lusim mi na i no bihainim ol lo na tok mi bin givim yupela, na yupela i go bihainim ol giaman god na lotuim ol, \v 20 orait bai mi rausim yupela long dispela graun mi bin givim yupela. Na bai mi givim baksait long dispela haus mi bin makim bilong mi yet na bai mi no ken tingting moa long en. Na bai olgeta arapela lain pipel i tok bilas na rabisim dispela haus. \v 21 Nau dispela haus i gat biknem. Tasol sapos yupela i lusim mi, orait bai dispela haus i bagarap. Na ol man i wokabaut i kam long dispela hap, bai ol i lukim na bai ol i kirap nogut tru. Na bai ol i askim, ‘Bilong wanem Bikpela i bagarapim dispela kantri na dispela haus?’ \v 22 Na sampela manmeri bai i tokim ol, ‘As bilong dispela i olsem. Ol Israel i bin lusim God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong ol. Bipo em i bin helpim ol na kisim ol long Isip na bringim ol i kam long dispela ples. Tasol ol i lusim God na tanim i go long ol giaman god na bihainim ol na lotuim ol. Olsem na Bikpela i mekim dispela bagarap i kamap long ol.’” \c 8 \s1 Ol arapela samting Solomon i mekim \r (1 King 9.10-28) \p \v 1 Solomon wantaim ol wokman bilong en i pinisim haus bilong Bikpela na bihain ol i wokim haus bilong Solomon yet. Dispela olgeta wok ol i bin mekim inap long 20 yia olgeta. \v 2 Taim Solomon i pinisim wok long dispela tupela haus, orait em i wokim gen ol taun King Hiram i bin givim em. Na em i salim ol sampela Israel i go sindaun long ol dispela taun. \v 3 Na nau em i kisim ol soldia bilong en i go pait long taun Hamat na Soba na winim ol na kisim dispela taun. \v 4 Na em i wokim gen taun Tatmor long ples drai, na ol dispela taun long distrik Hamat ol bakstua bilong en i stap long en. \v 5 Na tu Solomon i wokim gen taun Bethoron Antap na Bethoron Daunbilo. Em i wokim ol strongpela banis i raunim dispela tupela taun, na tu em i wokim ol ba ain bilong strongim ol bikpela dua bilong taun. \v 6 Na em i wokim tu taun Balat na ol taun ol bakstua bilong en i stap long en, na ol taun bilong putim ol karis bilong pait, na ol taun bilong putim ol hos. Na em i wokim tu olgeta arapela samting em i bin ting long wokim long Jerusalem na long Lebanon na long olgeta hap graun em i bosim. \p \v 7 Insait long kantri Israel i gat ol sampela manmeri bilong ol arapela lain i stap. Em ol lain Hit na Amor na Peres na Hivi na Jebus. \v 8 Bipo tru ol Israel i bin kilim planti bilong ol dispela lain, tasol ol i no bin pinisim ol olgeta. Orait Solomon i kisim ol na mekim ol dispela lain i kamap olsem wokboi nating bilong en, na nau tu ol i stap wokboi nating yet.\f + \fr 8.8 \ft Dispela tok long “nau tu” i no tok long taim bilong yumi nau. Nogat. Em i tok long taim bilong man i raitim dispela buk.\f* \v 9 Tasol long lain Israel yet, Solomon i no mekim wanpela bilong ol i kamap wokboi nating. Nogat tru. Em i larim ol long kisim wok olsem soldia na olsem ol ofisa bilong en. Na sampela i kisim wok olsem ol ofisa bilong bosim ol soldia i save sanap long karis na i go pait na bilong bosim ol soldia i save sindaun long ol hos na i go pait. \v 10 I gat 250 bosboi bilong ol manmeri. \p \v 11 Solomon i bin maritim pikinini meri bilong king bilong Isip, na dispela meri bilong en i stap long Taun Bilong Devit. Tasol Solomon i tok, “Meri bilong mi i no ken i stap long haus bilong Devit, king bilong Israel, long wanem, bipo Bokis Kontrak i bin i stap long dispela hap. Na olgeta ples Bokis Kontrak i bin i stap long en i tambu tru.” Olsem na Solomon i wokim nupela haus bilong meri bilong en na em i bringim em i go i stap long dispela haus. \p \v 12 Solomon i save go long dispela alta em i bin wokim klostu long pes bilong Bikpela, na mekim ol ofa bilong paia i kukim olgeta long Bikpela. \v 13 Em \x - \xo 8.13 \xt Kis 23.14-17, 34.22-23, Nam 28.9-15, 28.16—29.39, Lo 16.16\x* i save mekim ol dispela ofa long olgeta de, olsem Moses i bin tok. Na tu em i mekim ol ofa bilong ol de Sabat na bilong ol bikpela de bilong nupela mun na bilong ol tripela bikpela de bilong yia, em Ol Bikpela De Bilong Bret I No Gat Yis na Bikpela De Bilong Amamas Long Kisim Kaikai Long Gaden, na Ol Bikpela De Bilong I Stap Long Haus Win. \v 14 Solomon i bihainim ol lo na tok bilong papa bilong en, Devit, wokman bilong God, na em i tilim ol pris long wan wan lain, long mekim wok long olgeta de. Na em i tilim ol Livai long wan wan lain, long helpim ol pris long mekim wok, na long mekim ol song bilong litimapim nem bilong God. Ol Livai i save mekim wok ol i makim bilong ol long mekim long ol wan wan de. Na tu Solomon i tilim ol wasman long wan wan lain, long was long ol dua bilong haus bilong Bikpela. \v 15 Ol pris na Livai i bihainim gut tok bipo King Devit i bin givim ol long wanem kain wok ol i mas mekim. Na tu ol i bihainim tok em i bin givim long pasin bilong lukautim ol haus mani. \p \v 16 Long wokim haus bilong Bikpela, Solomon i mekim bikpela wok tru. Pastaim ol wokman bilong en i redim ol ston samting. Ol i mekim dispela wok i go inap long taim ol i kirapim haus, na wok i go inap long taim olgeta wok bilong dispela haus i pinis. Nau Solomon i pinisim olgeta wok bilong haus bilong Bikpela, na haus i kamap naispela tru. \p \v 17 Bihain Solomon i go long taun Esiongeber na taun Elat. Dispela tupela taun i stap long kantri Idom, long nambis bilong solwara ol i kolim Retsi, long hap bilong Akaba. \v 18 Na King Hiram bilong Tair i salim sampela sip bilong en wantaim sampela gutpela boskru bilong en i go long King Solomon. Ol i kisim ol wokman bilong Solomon na ol i go long kantri Ofir, na kisim planti gol na bringim i kam long Solomon. Hevi bilong dispela gol i klostu olsem 16 ton. \c 9 \s1 Kwin bilong kantri Seba i kam lukim Solomon \r (1 King 10.1-13) \p \v 1 Kwin \x - \xo 9.1 \xt Mt 12.42, Lu 11.31\x* bilong kantri Seba i harim tok olsem Solomon i gat biknem. Olsem na kwin i kam lukim Solomon bilong askim em long sampela hatpela askim i no inap wanpela man i bekim, bilong traim save bilong Solomon. Kwin i kam long Jerusalem wantaim planti wokman bilong en na bikpela lain kamel. Ol dispela kamel i karim planti gol tru na olkain paura samting i gat gutpela smel na olkain ston i dia tumas. Kwin i kam kamap pinis, orait em i askim Solomon long olgeta dispela hatpela askim em i bin tingting long askim. \v 2 Na Solomon i bekim stret olgeta askim bilong en. I no gat wanpela askim i hat tumas long Solomon. Nogat tru. \v 3 Kwin i harim gutpela tingting na save bilong Solomon na tu em i lukim bikpela haus king em i bin wokim. \v 4 Na kwin i lukim planti gutpela kaikai Solomon i save kisim long olgeta de na em i lukim ol ofisa i sindaun kaikai wantaim Solomon. Na em i lukim ol wokboi bilong king na ol naispela bilas ol i save putim, na em i lukim ol man bilong tilim wain na ol naispela bilas ol i save putim. Na tu em i lukim gutpela pasin Solomon wantaim ol lain bilong en i save mekim taim ol i wokabaut i go antap long haus bilong Bikpela. Em i lukim ol dispela gutpela samting na em i kirap nogut tru na em i no gat tok. \p \v 5 Na bihain em i tokim Solomon olsem, “Mi stap long kantri bilong mi na mi harim tok long ol samting yu save mekim na long gutpela tingting na save bilong yu. Na nau mi save dispela tok i tru olgeta. \v 6 Pastaim mi no bin bilipim dispela tok. Tasol nau mi kam na mi lukim pinis long ai bilong mi yet. Mi lukim yu na mi save pinis, gutpela tingting na save bilong yu i moa yet na i winim tru ol tok mi bin harim long maus bilong ol arapela man. \v 7 Ol man bilong yu i save amamas oltaim. Na ol dispela ofisa bilong yu i save stap wantaim yu, ol tu i save amamas, long wanem, oltaim ol i save harim gutpela tingting bilong yu. \v 8 Mi litimapim nem bilong God, Bikpela bilong yu. Em i belgut long yu na makim yu i kamap king bilong ol manmeri bilong en. Em i laikim yupela Israel moa yet, na em i laik bai yupela i stap gut oltaim. Olsem na em i makim yu i kamap king, bilong yu ken bosim ol Israel long gutpela na stretpela pasin.” \p \v 9 Orait kwin bilong Seba i givim ol presen long Solomon. Em i givim em planti gol na hevi bilong gol i winim 4 ton. Na kwin i givim em olkain ston i dia tumas na olkain paura samting i gat gutpela smel. Kwin i givim planti bilong dispela gutpela paura long Solomon. Dispela kain paura i gutpela moa na i winim tru olgeta arapela kain paura. \p \v 10 Ol wokman bilong King Hiram na bilong King Solomon i bin i go long kantri Ofir na kisim gol na ol plang bilong wanpela kain gutpela diwai na ol ston i dia tumas, na ol i bringim i kam long Solomon. \v 11 Orait Solomon i tokim ol wokman long kisim dispela gutpela diwai na wokim lata bilong haus bilong Bikpela na lata bilong haus bilong em yet. Na tu em i tokim ol long kisim dispela gutpela diwai na wokim ol gita samting, bilong ol man bilong mekim musik. Bipo ol man i no bin lukim olkain gutpela samting olsem long kantri Juda. \p \v 12 Na tu King Solomon i givim planti gutpela samting long kwin bilong Seba, bilong inapim laik bilong kwin. Ol dispela samting King Solomon i givim long kwin i winim olgeta samting kwin i bin bringim i kam long Solomon. Orait na bihain kwin wantaim ol wokman bilong en i go bek long kantri bilong ol. \s1 Solomon i gat planti samting \r (1 King 10.14-29) \p \v 13 Olgeta yia Solomon i save kisim samting olsem 23 ton gol. \v 14 Na tu em i save kisim takis mani long ol kain kain bisnisman. Na ol king bilong Arebia na ol namba wan kiap bilong ol distrik bilong Israel i save givim gol na silva long em. \p \v 15 Solomon i tok na ol wokman bilong en i wokim 200 bikpela hap plang bilong pait. Na ol i kisim gol na putim long karamapim ol dispela hap plang. Hevi bilong gol i stap long ol wan wan hap plang em i klostu inap 7 kilogram. \v 16 Na ol i wokim 300 liklik hap plang bilong pait. Na ol i kisim gol na putim long karamapim ol dispela hap plang tu. Hevi bilong gol i stap long ol wan wan plang em i klostu inap 4 kilogram. Na Solomon i tok na ol wokman i kisim dispela olgeta hap plang na putim insait long haus ol i kolim Haus bilong Bikbus bilong Lebanon. \p \v 17 Na Solomon i tok na ol i wokim wanpela bikpela sia king. Ol i kisim gutpela gol na tit bilong elefan, na bilasim dispela sia. \v 18-19 Sia king i stap antap na ol i wokim 6-pela step bilong i go antap long sia. Na ol i wokim 12-pela piksa bilong laion na sanapim long ol step. Wan wan step i gat tupela laion, wanpela long hap na narapela long hap. Na ol i wokim wanpela liklik samting olsem sia, bilong king i ken putim lek antap long en. Ol i kisim gol na putim long karamapim dispela samting, na ol i pasim dispela samting long lek bilong sia king. Sia king i gat tupela ples bilong putim han. Klostu long ples bilong putim han ol i wokim tupela moa piksa bilong laion, wanpela long hap na narapela long hap. Ol king bilong ol arapela kantri i no bin i gat kain sia king olsem. \p \v 20 Ol wokman i bin kisim gol na wokim ol kap bilong Solomon. Na olgeta plet samting i stap long Haus bilong Bikbus bilong Lebanon, ol i wokim long gutpela gol tasol. Long taim bilong Solomon ol i gat planti silva tru, na ol i save tok, silva i samting nating na ol i no save wokim ol gutpela samting long en. \p \v 21 Ol boskru bilong King Hiram i save kisim ol bikpela sip bilong Solomon i go long kantri Tarsis. Taim Solomon i salim ol dispela sip i go, ol i save raun inap tripela yia, na kisim gol na silva na tit bilong elefan na ol kain kain monki na ol i save kam bek. Na bihain ol i save go raun gen. \p \v 22 King Solomon i gat planti mani na ol kain kain gutpela samting, na tu em i gat planti gutpela tingting na save. Em i winim tru ol king bilong olgeta arapela kantri. \v 23 Ol king bilong olgeta kantri i save kam lukim Solomon, bilong harim dispela gutpela tingting na save God i bin givim em. \v 24 Olgeta yia ol i save kam na olgeta i save bringim presen bilong givim long Solomon. Ol i save bringim ol samting ol man i bin wokim long silva na gol na ol i save bringim ol gutpela klos na ol spia samting, na olkain paura samting i gat gutpela smel, na ol hos na ol donki. \p \v 25 Solomon \x - \xo 9.25 \xt 1 Kin 4.26\x* i bin wokim ol haus i gat planti liklik rum bilong putim ol hos na ol karis bilong pait. Namba bilong ol dispela rum inap olsem 4,000. Na tu em i gat 12,000 arapela hos, na sampela i stap long Jerusalem wantaim em, na sampela i stap long ol arapela taun em i bin makim bilong lukautim ol. \p \v 26 King \x - \xo 9.26 \xt Stt 15.18, 1 Kin 4.21\x* Solomon i bosim olgeta king bilong ol kantri, stat long wara Yufretis i go long kantri Filistia na i go inap long mak bilong kantri Isip. \v 27 Long taim Solomon i stap king, em i kisim planti silva na diwai sida i kam long Jerusalem. Olsem na long dispela taim i gat planti silva moa, olsem ol ston nabaut. Na i gat planti diwai sida moa, olsem ol dispela diwai i stap long ol liklik maunten bilong Israel. \v 28 Solomon \x - \xo 9.28 \xt Lo 17.16\x* i kisim ol hos bilong en long kantri Musri\f + \fr 9.28 \ft Lukim tok i stap long 1 King 10.28.\f* na long ol arapela kantri. \s1 Solomon i dai \r (1 King 11.41-43) \p \v 29 Stori bilong ol arapela samting Solomon i bin mekim, stat long taim em i kamap king i go inap long taim em i dai, i stap insait long dispela tripela buk, Stori bilong Profet Natan, na Buk bilong Profet Ahiya bilong taun Silo, na Buk bilong ol Samting God i bin Soim long Profet Ido. Dispela buk bilong profet Ido i stori tu long ol samting i bin kamap long Jeroboam, pikinini bilong Nebat. \v 30 Solomon i stap king long Jerusalem inap 40 yia na em i bosim olgeta lain bilong Israel. \v 31 Orait em i dai na ol i planim em long dispela hap bilong Jerusalem, ol i kolim Taun Bilong Devit. Na Rehoboam, pikinini man bilong en, i kisim ples bilong en na i kamap king. \ms1 Stori bilong King Rehoboam \s2 (Sapta 10-12) \c 10 \s1 Ol lain Israel bilong hap not i bruk lusim ol Juda \r (1 King 12.1-19) \p \v 1 Olgeta manmeri bilong ol lain Israel long hap not i kam bung long taun Sekem, bilong mekim Rehoboam i kamap king bilong ol. \v 2 Bipo Jeroboam, pikinini man bilong Nebat, i bin ranawe long King Solomon na i go i stap long Isip. Na taim ol Israel i laik mekim Rehoboam i kamap king, Jeroboam i harim tok long dispela samting, na em i lusim Isip na i kam. \v 3 Na ol Israel i salim sampela man i go long tokim Jeroboam long em i mas kam bek. Taim em i kam pinis, orait em wantaim olgeta Israel i go long Rehoboam na ol i tokim em olsem, \v 4 “Papa bilong yu, Solomon, i bin givim bikpela hevi long mipela na mekim mipela i hatwok nogut tru. Olsem na nau mipela i laik bai yu isi long mipela na pinisim sampela hevi bilong mipela. Sapos yu mekim olsem, orait bai mipela i ken i stap aninit long yu.” \p \v 5 King Rehoboam i harim dispela tok na em i tokim ol olsem, “Yupela go i stap tripela de pastaim na yupela kam bek, na bai mi tokim yupela long tingting bilong mi.” Orait ol i lusim em na i go. \p \v 6 Na Rehoboam i go na toktok wantaim ol lapun ofisa bilong en. Bipo ol dispela man i save givim gutpela tingting long papa bilong en, Solomon. Rehoboam i askim ol olsem, “Yupela i ting mi mas bekim wanem kain tok long dispela ol manmeri?” \v 7 Orait ol i tokim em olsem, “Sapos yu bihainim tok bilong ol na soim gutpela pasin na mekim gutpela tok long ol, orait bai ol i stap aninit long yu.” \p \v 8 Tasol Rehoboam i sakim tok bilong ol dispela lapun na em i go askim ol yangpela ofisa i save givim tingting long em. Ol dispela man i wanlain bilong en na i bin kamap bikpela wantaim em. \v 9 Na em i tokim ol olsem, “Ol manmeri i laik bai mi pinisim sampela bilong ol hevi papa bilong mi i bin putim long ol. Tasol yupela i ting bai yumi bekim wanem tok long ol?” \v 10 Na ol dispela yangpela ofisa i tok, “Sapos yu laik bekim dispela askim bilong ol manmeri long pinisim sampela hevi papa bilong yu i bin givim long ol, orait yu mas tokim ol olsem, ‘Yupela i ting papa bilong mi i bin hatim yupela, a? Nogat. Em i samting nating. Liklik pinga bilong mi i winim strong bilong papa bilong mi. \v 11 I tru papa i bin givim hevi long yupela, tasol mi bai givim bikpela hevi moa long yupela. Em i bin paitim yupela long wip, tasol bai mi kisim strongpela wip na paitim yupela moa yet.’” \p \v 12 Tripela de i go pinis, orait Jeroboam wantaim ol manmeri bilong Israel i kam lukim King Rehoboam, olsem em i bin tok. \v 13-14 Na king i no bihainim tingting bilong ol lapun ofisa. Nogat. Em i bihainim tingting bilong ol yangpela ofisa na em i givim strongpela tok long ol manmeri. Em i tokim ol olsem, “I tru papa i bin givim hevi long yupela, tasol mi bai givim bikpela hevi moa long yupela. Em i bin paitim yupela long wip, tasol mi bai kisim strongpela wip na paitim yupela moa yet.” \v 15 God \x - \xo 10.15 \xt 1 Kin 11.24-39\x* yet i mekim na King Rehoboam i no bihainim laik bilong ol manmeri. Long wanem, Bikpela i laik inapim dispela promis em i bin mekim long Jeroboam, pikinini bilong Nebat. Bipo profet Ahiya bilong Silo i bin givim dispela tok bilong Bikpela long Jeroboam. \v 16 Orait \x - \xo 10.16 \xt 2 Sml 20.1\x* ol manmeri i save nau, king i no inap harim tok bilong ol, na ol i bikmaus na singaut olsem, “Mipela i les pinis long stap aninit long lain bilong Devit. Mipela i no lain bilong Devit, na mipela i no lain bilong dispela pikinini bilong Devit. Yumi olgeta man bilong Israel, yumi go bek long ples. Na yupela ol lain bilong Devit, yupela i ken bosim yupela yet.” Ol i mekim dispela tok na olgeta i go nabaut long ol ples bilong ol. \v 17 Tasol i gat sampela Israel i stap long distrik Juda wantaim ol lain Juda. Ol dispela lain tasol i stap aninit long King Rehoboam. \p \v 18 Bihain King Rehoboam i salim Adoniram i go long ol Israel. Adoniram em i dispela man i save bosim ol man i mekim wok bilong king. Narapela nem bilong en, em Hadoram. Tasol taim Adoniram i kamap long ol, ol manmeri bilong Israel i tromoi ston long em na i kilim em i dai. Rehoboam i harim tok long dispela samting ol i mekim, orait na kwiktaim tru em i go antap long karis bilong en na i ranawe i go long Jerusalem. \v 19 Stat long dispela taim na i kam inap nau,\f + \fr 10.19 \ft Dispela tok “i kam inap nau,” em i no tok long taim bilong yumi nau. Nogat. Em i tok long taim bilong man i raitim dispela buk.\f* ol Israel long hap not i wok long bikhet yet na i no laik tru long ol king i kamap long lain bilong Devit i bosim ol. \c 11 \s1 Profet Semaia i autim tok bilong God \r (1 King 12.21-24) \p \v 1 Rehoboam i go kamap long Jerusalem na em i singautim ol strongpela soldia bilong lain Juda na lain Benjamin na ol i kam bung. Namba bilong ol dispela soldia em inap olsem 180,000. Rehoboam i laik bai ol i go pait long ol Israel long hap not, na mekim ol i stap aninit long em gen. \v 2 Tasol Bikpela i tokim profet Semaia olsem, \v 3 “Yu go long King Rehoboam bilong Juda na long olgeta manmeri bilong lain Juda na Benjamin na yu tokim ol olsem, \v 4 ‘Mi Bikpela, mi tok, yupela i no ken i go pait long ol brata bilong yupela, long wanem, mi yet mi mekim na ol Israel i bruk na lusim yupela.’” Orait Semaia i go na autim tok bilong Bikpela long ol, na ol i go bek long ples bilong ol, na ol i no i go pait long Jeroboam. \s1 Rehoboam i strongim banis bilong sampela taun \p \v 5 Rehoboam i stap long Jerusalem na em i tokim ol wokman na ol i strongim ol banis i raunim sampela taun bilong kantri Juda. \v 6 Ol i strongim ol banis i raunim ol dispela taun, Betlehem na Etam na Tekoa \v 7 na Betsur na Soko na Adulam \v 8 na Get na Maresa na Sif \v 9 na Adoraim na Lakis na Aseka \v 10 na Sora na Aijalon na Hebron. Ol dispela taun i stap long graun bilong lain Juda na long graun bilong lain Benjamin. \v 11-12 Ol i strongim gut tru ol dispela banis. Insait long ol dispela taun King Rehoboam i putim sampela soldia bilong was long ol taun. Wan wan taun i gat wanpela ofisa wantaim wanpela lain soldia. Na tu long ol dispela taun em i putim planti samting i stap redi long taim bilong pait. Em i putim planti kaikai na wel bilong oliv na wain na ol hap plang wantaim ol spia. Long dispela pasin em i mekim ol dispela taun i kamap strong tru na em i stap king bilong lain Juda na lain Benjamin. \s1 Ol pris na ol Livai i kam long Jerusalem \p \v 13 Ol pris na Livai bilong olgeta hap bilong kantri Israel i lusim ples bilong ol na i kam i stap wantaim Rehoboam. \v 14 As bilong dispela i olsem. Jeroboam na ol king i kamap bihain long em i bin rausim ol na i no larim ol i mekim wok pris bilong Bikpela. Olsem na ol pris na ol Livai i bin lusim haus na graun bilong ol na i go i stap long Jerusalem na long ol arapela hap bilong kantri Juda. \v 15 Jeroboam \x - \xo 11.15 \xt 1 Kin 12.31\x* i rausim ol pinis, orait em yet i makim sampela man nating long kamap olsem pris bilong mekim wok long ol ples bilong lotu long ol giaman god. Na tu, dispela ol pris i gat wok long mekim lotu long ol masalai\f + \fr 11.15 \ft Sampela man i ting dispela i tok long ol masalai i luk olsem meme.\f* na long tupela piksa bilong bulmakau man Jeroboam i bin wokim. \v 16 Sampela manmeri bilong olgeta lain bilong Israel i laikim tumas long lotu long God, Bikpela bilong ol. Olsem na ol i lusim kantri Israel na ol i bihainim ol pris na ol Livai na i go long Jerusalem bai ol i ken lotu na mekim ofa long God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong ol. \v 17 Ol dispela manmeri i stap wantaim ol Juda na ol i mekim kantri Juda i kamap strong. Na long tripela yia ol i mekim gutpela pasin olsem King Devit na King Solomon i bin mekim. Na dispela i helpim Rehoboam i kamap strongpela king. \s1 Rehoboam i gat planti meri na planti pikinini \p \v 18 Rehoboam i maritim Mahalat, pikinini meri bilong Jerimot. Jerimot em i wanpela bilong ol pikinini man bilong King Devit. Mama bilong Mahalat em i Abihail. Papa bilong Abihail, em i Eliap, pikinini bilong Jesi. \v 19 Mahalat i karim tripela pikinini man. Nem bilong tripela i olsem, Jeus na Semaria na Saham. \v 20 Bihain Rehoboam i maritim Maka, pikinini meri bilong Apsalom. Na Maka i karim 4-pela pikinini man. Nem bilong ol i olsem, Abiya na Atai na Sisa na Selomit. \v 21 Rehoboam i maritim 18 meri na tu em i gat 60 namba 2 lain meri. Na ol dispela meri i karim 28 pikinini man na 60 pikinini meri. Rehoboam i maritim planti meri, tasol em i laikim Maka moa yet. \v 22 Olsem na Rehoboam i makim Abiya, pikinini man bilong Maka, long kamap king bihain long em i dai. Na em i putim Abiya i stap namba wan namel long ol brata bilong en. \v 23 Tasol Rehoboam i gat gutpela tingting na em i makim ol arapela pikinini man bilong en long bosim ol dispela taun em i bin strongim long olgeta hap bilong distrik Juda na distrik Benjamin. Na em i givim planti kaikai long ol, na tu em i painim planti meri bilong ol i ken maritim. \c 12 \s1 Ol Juda i mekim sin na God i mekim save long ol \r (1 King 14.22-28) \p \v 1 Taim Rehoboam i kamap strongpela king na i bosim gut kantri Juda, orait em wantaim olgeta manmeri bilong en i givim baksait long ol lo bilong Bikpela. \v 2 Na long namba 5 yia bilong Rehoboam i stap king, Sisak, king bilong Isip, wantaim ol soldia bilong en i kam pait long Jerusalem. Dispela samting i kamap, long wanem, ol Juda i bin bikhet na sakim tok bilong Bikpela. \v 3 King Sisak i kam wantaim bikpela lain soldia moa, i no inap man i kaunim. Na tu em i gat 1,200 karis bilong pait na 60,000 soldia i save sindaun long ol hos na pait. Dispela ol soldia i bilong kantri Isip yet na bilong kantri Libia na kantri Suki na kantri Sudan. \v 4 Ol soldia i pait na kisim ol taun i gat strongpela banis long kantri Juda, na ol i kam kamap klostu long Jerusalem. \p \v 5 Ol lida bilong Juda i ranawe long Sisak wantaim ol ami bilong en na i kam i stap long Jerusalem wantaim Rehoboam. Orait na wanpela profet bilong God, nem bilong en Semaia, i go bungim ol na em i tokim ol olsem, “Bikpela i tok olsem. Yupela i bin givim baksait long em, olsem na nau em i givim baksait long yupela na em i larim Sisak i winim yupela.” \v 6 King wantaim ol lida i harim dispela tok na ol i tok olsem, “Tru tumas, mipela i gat bikpela asua, na pasin Bikpela i mekim em i stret olgeta.” \p \v 7 Bikpela i lukim ol i daunim ol yet, na em i givim narapela tok gen long profet Semaia olsem, “Mi lukim ol i daunim ol yet, olsem na bai mi no bagarapim ol. Taim Sisak i pait long Jerusalem, bai mi no larim em i bagarapim ol olgeta. Tru, mi belhat long ol, tasol bai mi no givim taun Jerusalem long han bilong Sisak long bagarapim olgeta. Nogat. \v 8 Bai mi larim Sisak i daunim ol na mekim ol i kamap wokboi bilong en. Na long dispela pasin bai ol i save, pasin bilong i stap wokboi bilong mi em i gutpela, tasol pasin bilong i stap wokboi bilong ol king bilong graun, em i nogut.” \v 9 Orait \x - \xo 12.9 \xt 1 Kin 10.16-17, 2 Sto 9.15-16\x* King Sisak wantaim ol soldia bilong en i kam pait long Jerusalem. Na ol i winim ol Jerusalem na ol i kisim olgeta gutpela gutpela samting bilong haus bilong Bikpela na bilong haus bilong king. Na tu ol i kisim dispela ol hap plang bilong pait Solomon i bin wokim na karamapim long gol. Na ol i karim ol dispela samting i go long Isip. \v 10 Tasol bihain long dispela, King Rehoboam i tokim ol wokman na ol i kisim bras na wokim ol hap plang bilong pait, bilong senisim ol dispela hap plang ol Isip i bin kisim. Na Rehoboam i givim long ol ofisa bilong en i gat wok bilong was long ol dua bilong haus king, na ol i save lukautim ol dispela hap plang. \v 11 Na taim king i go long haus bilong Bikpela, orait ol dispela wasman i save karim dispela ol hap plang na i go wantaim em. Na taim king i go bek long haus bilong en, orait ol i save bringim ol hap plang i go bek long rum bilong ol wasman. \p \v 12 Bikpela i bin lukim King Rehoboam i daunim em yet na i stap aninit long em, na tu Bikpela i lukim sampela gutpela pasin i stap yet long kantri Juda. Olsem na em i no moa belhat long Rehoboam na em i no bagarapim em olgeta. \s1 Rehoboam i dai \r (1 King 14.21-22 na 14.29-31) \p \v 13 Rehoboam i stap long Jerusalem na i kamap strongpela king. Long taim em i kamap king em i gat 41 krismas na em i stap king inap 17 yia. Em i stap long Jerusalem, dispela taun Bikpela i bin makim namel long olgeta hap bilong Israel, olsem ples olgeta Israel i ken i kam klostu long em na lotuim em. Mama bilong Rehoboam, em Nama bilong kantri Amon. \v 14 Rehoboam i mekim pasin nogut long ai bilong Bikpela, long wanem, em i no tingting long bihainim laik bilong Bikpela. \p \v 15 Ol stori bilong olgeta samting King Rehoboam i bin mekim, stat long taim em i kamap king i go inap long taim em i dai, i stap long dispela tupela buk ol i kolim Stori bilong Profet Semaia na Stori bilong Profet Ido. Na tu, dispela tupela buk i gat lista bilong ol lain famili bilong king. Long taim bilong King Rehoboam na King Jeroboam bilong Israel, tupela kantri i save pait oltaim. \v 16 Na bihain Rehoboam i dai, na ol i planim em long Taun Bilong Devit. Na pikinini man bilong en Abiya, i kisim ples bilong en na i kamap king. \c 13 \ms1 Stori bilong King Abiya \s2 (Sapta 13) \s1 Ol Juda na Israel i pait \r (1 King 15.1-8) \p \v 1 Long namba 18 yia bilong Jeroboam i stap king bilong Israel, Abiya i kamap king bilong Juda. \v 2 Na em i stap king long Jerusalem inap tripela yia. Mama bilong en, em Mikaia, pikinini meri bilong Uriel bilong taun Gibea. \p Na bikpela pait i kamap namel long King Abiya na King Jeroboam. \v 3 Abiya i kisim 400,000 strongpela soldia na ol i go bilong pait long ol Israel. Na Jeroboam i kisim 800,000 strongpela soldia, em ol i saveman tru bilong pait, na ol i kam bilong pait long ol Juda. \v 4 Tupela king wantaim ol ami bilong tupela i bung long ples maunten bilong Efraim na i redi long pait. Na Abiya i go sanap antap long maunten Semaraim na i singaut olsem, “Jeroboam, yu wantaim olgeta Israel, yupela putim yau gut long tok bilong mi. \v 5 God, Bikpela bilong yumi Israel i bin mekim strongpela kontrak wantaim Devit na ol lain bilong en. Dispela kontrak i gat tok olsem, oltaim bai ol king bilong Israel i mas kamap long lain bilong Devit. Yupela i no save long dispela, a? \p \v 6 “Bipo Jeroboam, pikinini man bilong Nebat, i stap wokman bilong King Solomon. Tasol em i bikhet na i birua long king bilong en. \v 7 Na ol man nogut bilong mekim kain kain rabis pasin i bin poroman wantaim Jeroboam, na ol i strong long Rehoboam, pikinini bilong Solomon, i mas bihainim laik bilong ol. Long dispela taim Rehoboam i yangpela man na i no save gut long pasin bilong bosim kantri, olsem na em i no inap long sakim tok bilong ol. \v 8 Na nau yupela i kam wantaim planti soldia na dispela tupela piksa bilong bulmakau Jeroboam i bin wokim long gol olsem ol god bilong yupela. Na yupela i laik pait na daunim kantri bilong Bikpela. Bikpela yet i bin makim ol lain bilong Devit long kamap king na bosim dispela kantri. \v 9 Na tu yupela i bin rausim ol pris bilong Bikpela, em ol lain bilong Aron, na yupela i bin rausim ol lain Livai. Na yupela i bin makim ol kain kain pris bilong yupela yet, long wankain pasin olsem ol manmeri bilong ol arapela kantri i save mekim. Maski wanem man i bringim wanpela bulmakau na 7-pela sipsip i kam long yupela, yupela i save makim em i kamap pris bilong ol dispela giaman god bilong yupela. \p \v 10 “Tasol mipela i wok yet long bihainim God, Bikpela bilong yumi, na mipela i no givim baksait long em. Na ol pris bilong lain Aron i save mekim wok bilong Bikpela, na ol Livai i save helpim ol. \v 11 Long olgeta moning na olgeta apinun ol i save mekim ofa bilong paia i kukim olgeta na ol i save kukim gutpela paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel i go long Bikpela. Na ol i save kisim dispela bret ol i givim long God olsem ofa, na putim antap long tebol i klin long ai bilong God. Na long olgeta apinun ol i save laitim ol lam i stap long stik lam ol i bin wokim long gol. Mipela i save bihainim tok bilong God, Bikpela bilong yumi, na mekim ol dispela samting, tasol yupela nogat. Yupela i bin givim baksait tru long em. \v 12 Nau yupela harim gut. God yet em i lida bilong mipela, na ol pris bilong en i stap hia wantaim mipela na ol i redi nau long winim ol biugel bilong pait long yupela. Yupela ol Israel, maski pait long God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong yumi. Bai yupela i no inap win. Nogat tru.” \p \v 13 Long taim Abiya i toktok yet, Jeroboam i salim sampela soldia bilong en i hait i go long baksait bilong ol soldia bilong Abiya, bilong banisim ol. \v 14 Tasol ol soldia bilong Abiya i tanim na i lukim ol soldia bilong Israel, na ol i save, ol Israel i banisim ol pinis na i laik kirapim pait. Olsem na kwiktaim ol i singaut long God, Bikpela, long helpim ol, na ol pris i winim biugel. \v 15 Na ol Juda i singaut strong moa bilong kirapim pait. Na taim ol i singaut, God i mekim Jeroboam wantaim ol soldia bilong Israel i pret na ol i ranawe. \v 16 Ol Juda i ranim ol Israel na God i larim ol Juda i bagarapim ol. \v 17 Na Abiya wantaim ol soldia bilong en i mekim save kilim ol Israel i dai, na ol i kilim i dai 500,000 bilong ol dispela gutpela soldia bilong Israel. \v 18 Ol Juda i save olsem, God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong ol, bai i helpim ol long pait. Olsem na ol i bilip strong long em na ol i winim ol Israel na daunim ol tru. \p \v 19 Orait na Abiya wantaim ol soldia i ranim ol ami bilong Jeroboam, na ol i kisim tripela taun bilong Israel. Nem bilong ol taun i olsem, Betel na Jesana na Efron. Na tu ol i kisim olgeta liklik ples i stap klostu long dispela tripela taun. \v 20-21 Na Abiya i kamap strongpela king tru. Em i maritim 14 meri na ol i karim 22 pikinini man na 16 pikinini meri. Tasol Jeroboam i no kamap strongpela king gen, inap long King Abiya i dai. Na bihain Bikpela i bagarapim Jeroboam na em i dai. \v 22 Stori bilong olgeta arapela samting King Abiya i bin mekim i stap long dispela buk ol i kolim Stori bilong Profet Ido. Dispela buk i stori tu long olgeta tok Abiya i bin mekim na long olgeta pasin bilong en. \ms1 Stori bilong King Asa \s2 (Sapta 14-16) \c 14 \s1 Asa i kamap king bilong Juda \p \v 1 King Abiya i dai na ol i planim em long Taun Bilong Devit. Na pikinini man bilong en, Asa, i kisim ples bilong en na i kamap king. Long taim Asa i bosim kantri Juda i no gat pait i kamap inap long 10-pela yia. \v 2 Asa i mekim gutpela na stretpela pasin long ai bilong God, Bikpela bilong en. \v 3 Asa i rausim ol alta ol man i bin wokim bilong lotuim ol giaman god bilong ol arapela kantri. Na tu em i bagarapim ol ples bilong lotu long ol giaman god na em i brukim ol pos ston i gat piksa bilong ol giaman god na em i katim ol pos diwai i gat piksa bilong god meri Asera. \v 4 Na em i tokim ol Juda long ol i mas strong long bihainim laik bilong God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong ol, na bihainim olgeta lo na tok bilong en. \v 5 Long olgeta taun bilong Juda em i rausim ol ples bilong lotu long ol giaman god na ol alta bilong kukim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel. Em i bosim kantri gut na i no gat pait i kamap. \p \v 6-7 Orait na Asa i tokim ol Juda olsem, “Yumi mas wokim strongpela banis bilong banisim sampela taun na wokim ol taua antap long ol banis, bilong ol soldia i ken i stap na was long ol birua. Na tu yumi mas wokim ol strongpela dua na ol ba ain bilong pasim dua. Nau yumi save stap gut long kantri bilong yumi, long wanem, yumi save strong long bihainim laik bilong God, Bikpela bilong yumi. Olsem na Bikpela i bin lukautim kantri bilong yumi gut na i no gat wanpela hevi i kamap long yumi.” Orait na Asa i salim ol wokman i go na ol i wokim ol strongpela banis i raunim sampela taun bilong Juda. Long taim ol i mekim ol dispela wok, i no gat pait i kamap, long wanem, Bikpela i no larim ol birua i kam pait long ol. Olsem na dispela wok ol Juda i mekim, i kamap gutpela tru. \v 8 King Asa i gat 300,000 man bilong lain Juda na 280,000 man bilong lain Benjamin i stap long ami bilong em. Ol man bilong lain Juda i save holim ol spia na ol bikpela hap plang bilong pait, na ol man bilong lain Benjamin i save holim ol liklik hap plang na ol banara. Olgeta dispela man i strongpela na gutpela soldia tru bilong pait. \s1 Bikpela i helpim Asa long winim ol Sudan \p \v 9 Long taim Asa i stap king bilong kantri Juda, Sera, wanpela man bilong kantri Sudan, i kisim bikpela lain soldia tru na i kam bilong pait long ol Juda. Namba bilong ol soldia bilong Sera em inap olsem 1,000,000 na tu em i gat 300 karis bilong pait. Ol i wokabaut i kam na kamap long taun Maresa. \v 10 Ol i kamap pinis, orait King Asa wantaim ol soldia bilong en i kirap i go bilong pait long ol. Ol Juda i go kamap klostu long taun Maresa na ol i bungim ol ami bilong Sera long ples daun ol i kolim Sefata. Na tupela lain ami i sanap redi long pait. \v 11 Orait \x - \xo 14.11 \xt 2 Sto 13.14, 13.18\x* na Asa i singaut long God olsem, “Bikpela, yu save, ol ami bilong mi i no planti na mipela i no gat strong, na dispela man i gat bikpela lain ami tru. Tasol yu save helpim ol man i no gat strong na ol inap winim ol strongpela man.” \p \v 12 Asa i beten pinis na em wantaim ol ami bilong Juda i go pait long ol Sudan. Na Bikpela i daunim ol Sudan na ol i ranawe. \v 13 Orait na Asa wantaim ol ami bilong en i ranim ol i go inap long taun Gerar na kilim i dai planti soldia tru, na ol ami bilong Sudan i no inap pait moa. Bikpela i helpim ol soldia bilong en, em ol Juda, na ol i bagarapim tru ol Sudan na ol i kisim planti samting tru bilong ol dispela birua. \v 14 Na Bikpela i mekim ol manmeri bilong ol taun long hap bilong taun Gerar i pret nogut tru, olsem na ol soldia bilong Asa i kisim ol dispela taun isi tru. Ol dispela taun i gat planti samting i stap long ol, na ol soldia bilong Asa i kisim ol dispela samting na karim i go. \v 15 Na tu ol soldia bilong Asa i pait long ol man bilong lukautim sipsip long dispela hap na kisim planti sipsip na kamel bilong ol na bringim i go long Jerusalem. \c 15 \s1 King Asa i tokim ol Juda long stretim pasin bilong ol \p \v 1 Wanpela taim spirit bilong God i kamap strong long Asaria, pikinini man bilong Odet. \v 2 Na \x - \xo 15.2 \xt 2 Sto 24.20, Jer 29.13, Mt 7.7, Je 4.8\x* Asaria i go lukim King Asa na tokim em olsem, “King Asa na yupela olgeta Juda na Benjamin, harim. Sapos yupela i stap klostu long Bikpela, orait bai em i stap wantaim yupela. Na sapos yupela i wok long painim em, orait bai yupela inap i kam klostu long em. Tasol sapos yupela i givim baksait long em, orait bai em i givim baksait long yupela. \v 3 Longpela taim tru, God Tru i no bin i stap wantaim ol Israel, long wanem, ol i bin givim baksait long em. Na ol i no bin i gat ol pris bilong skulim ol long tok bilong God. Na tu, ol i no bin bihainim ol lo bilong en. \v 4 Tasol \x - \xo 15.4 \xt Lo 4.29\x* taim bikpela trabel na hevi i kamap long ol Israel, ol i kam bek long God, Bikpela bilong yumi. Ol i bin wok long painim em na em i larim ol i kam klostu long em. \v 5 Long bipo, taim ol Israel i stap longwe long God, planti kain pasin nogut i bin kamap na bagarapim sindaun bilong ol manmeri bilong ol kantri nabaut. Na sapos ol man i lusim ples bilong ol na i laik i go long ol arapela hap, ol man nogut i save paitim ol na mekim nogut long ol. \v 6 Na tu ol kantri i bin pait bilong daunim ol arapela kantri na ol taun i bin pait bilong daunim ol arapela taun. Ol dispela pasin i kamap, long wanem, God i bin larim olkain trabel i kamap bilong givim hevi long ol. \v 7 Tasol yupela i mas wok strong long mekim ol gutpela wok. Yupela i mas sanap strong na bai Bikpela i lukim wok bilong yupela na mekim gut long yupela.” \p \v 8 Asa i harim dispela tok bilong Asaria, pikinini bilong Odet, na dispela tok i strongim tingting bilong en. Olsem na em i rausim olgeta piksa bilong ol giaman god long graun bilong lain Juda na bilong lain Benjamin. Na tu em i go long ples maunten long graun bilong lain Efraim na i go long ol taun em i bin kisim long pait na i rausim ol piksa bilong ol giaman god long ol dispela taun. Ol dispela god i samting nogut tru long ai bilong Bikpela. Na Asa i tokim ol wokman na ol i stretim gut dispela alta i stap long pes bilong haus bilong Bikpela. \v 9 Planti manmeri bilong lain Efraim na bilong lain Manase na bilong lain Simeon i bin lukim olsem God, Bikpela i stap wantaim Asa, olsem na ol dispela manmeri i lusim kantri Israel na i kam long hap saut na i stap wantaim Asa long kantri Juda. Orait bihain Asa i singautim ol dispela manmeri wantaim ol Juda na ol Benjamin long kam bung. \p \v 10 Na long namba 3 mun bilong namba 15 yia bilong Asa i stap king, ol manmeri i kam bung long Jerusalem. \v 11 Na long de ol i bung ol i kisim 700 bulmakau na 7,000 sipsip namel long ol dispela abus ol i bin kisim long ol birua long pait, na ol i ofaim ol dispela bulmakau na sipsip long Bikpela. \v 12 Na ol i mekim strongpela promis bai ol i stap aninit long God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong ol, na bai ol i wok strong long bihainim em long tingting bilong ol olgeta na long bel bilong ol olgeta. \v 13 Na ol i tok, sapos wanpela man o meri i no laik mekim olsem, orait bai ol i kilim em i dai, maski em i stap yangpela yet o em i lapun pinis. \v 14 Na ol i mekim dispela strongpela promis long nem bilong Bikpela. Na ol i singaut strong na winim ol biugel bilong ol. \v 15 Na olgeta manmeri bilong kantri Juda i amamas long dispela promis ol i bin mekim, long wanem, tingting bilong ol i strong tru long bihainim Bikpela. Ol i gat strongpela laik tru bilong painim Bikpela, na Bikpela i larim ol i kam klostu long em. Na em i lukautim gut kantri bilong ol na i no gat wanpela hevi i kamap long ol. \p \v 16 Asa i rausim tumbuna mama bilong en, Maka, long wok bilong en na i no larim em i gat namba moa olsem mama bilong king. Long wanem, Maka i bin wokim wanpela piksa bilong god meri Asera. Asa i tok, na ol i katim dispela stingpela piksa na brukim nabaut na karim i go kukim long ples daun bilong wara Kidron. \v 17 I tru, Asa i no bagarapim olgeta dispela ples bilong lotuim ol giaman god, tasol oltaim em i save bihainim gut Bikpela na em i no gat asua long ai bilong en. \v 18 Na Asa i kisim ol samting papa bilong en i bin makim bilong God na ol silva na gol na ol kain kain dis em yet i makim bilong God, na em i putim olgeta dispela samting insait long haus bilong God. \v 19 Na long dispela taim, i go inap long namba 35 yia bilong Asa i stap king, i no gat wanpela lain birua i kam pait long em. \c 16 \s1 Ol Israel i pait long ol Juda \r (1 King 15.17-22) \p \v 1 Long namba 36 yia bilong Asa i stap king bilong Juda, Basa, king bilong Israel, i kisim ol soldia bilong en na i go bilong pait long ol Juda. Ol i kisim taun Rama na i mekim wok bilong strongim banis i raunim dispela taun, bilong pasim rot long ol manmeri i no ken i go i kam long Juda. \v 2 Olsem na Asa i kisim ol silva na gol i stap long ol rum mani long haus bilong God na long haus bilong king na i salim i go long Damaskus long Benhadat, king bilong Siria. Na Asa i salim tok long King Benhadat olsem, \v 3 “Mi laik bai mitupela i ken promis long i stap pren, olsem bipo papa bilong mitupela i bin mekim. Olsem na mi salim dispela silva na gol long yu. Mi laik yu brukim dispela promis yu bin mekim wantaim Basa, king bilong Israel. Na bai em i ken kisim olgeta ami bilong en i go na lusim graun bilong mi.” \p \v 4 King Benhadat i harim dispela tok bilong King Asa, na em i orait long en. Olsem na em i tokim ol ofisa bilong en long kisim ol soldia na i go pait long ol taun bilong Israel. Orait ol i go pait na kisim taun Ijon na taun Dan na taun Abel Betmaka, narapela nem bilong en Abel Maim. Na tu ol i kisim olgeta taun long graun bilong lain Naptali, em ol taun ol Israel i save putim ol kaikai samting long en. \v 5 Na taim King Basa i harim tok olsem ol Siria i kam pait long ol taun bilong Israel, orait em i lusim wok em i mekim long taun Rama na i no pinisim banis. \v 6 Orait na King Asa i singautim olgeta man bilong Juda i kam, na em i tokim ol long go long Rama na kisim olgeta ston na plang King Basa i bin bungim i stap bilong mekim wok bilong strongim banis bilong taun. Orait ol i go kisim ol dispela samting na karim i go long taun Mispa na Geba na ol i strongim banis bilong dispela tupela taun. \s1 Profet Hanani i givim strongpela tok long King Asa \p \v 7 Long \x - \xo 16.7 \xt Ais 31.1, Jer 17.5\x* dispela taim profet Hanani i go lukim King Asa na i tokim em olsem, “Yu ting king bilong Siria i gat strong bilong helpim yu, na yu no bin bilip long God, Bikpela bilong yumi, na askim em long helpim yu. Olsem na yu no inap winim olgeta birua bilong yu na ol ami bilong Siria tu. \v 8 Yu save, bipo ol ami bilong kantri Sudan na kantri Libia i bin kam pait long yu. Ol i gat planti soldia moa na planti karis tru na bikpela lain soldia i save sindaun long ol hos na pait. Tasol long dispela taim yu bin bilip strong long Bikpela na askim em long helpim yu. Na Bikpela i bin givim strong long yu na yu bin winim ol. \v 9 Oltaim Bikpela i save was gut long ol manmeri i save aninit long em wanpela tasol, maski ol i stap long wanem hap bilong graun. Em i save helpim ol na strongim ol. Tasol dispela pasin yu bin mekim long askim king bilong Siria long helpim yu, em i kranki tru. Olsem na nau bai yu wantaim ol Juda i no inap sindaun isi moa. Nogat. Oltaim bai ol birua i kam pait long yupela.” \v 10 Dispela tok bilong profet Hanani i mekim Asa i kros tru, na em i tok na ol i putim Hanani long kalabus na pasim lek bilong en long plang. Na long dispela taim tu Asa i mekim nogut long sampela manmeri bilong Juda. \s1 King Asa i dai \r (1 King 15.23-24) \p \v 11 Ol stori bilong olgeta samting King Asa i bin mekim, stat long taim em i kamap king i go inap long taim em i dai, i stap long dispela buk ol i kolim, Buk Bilong Ol King Bilong Juda Na Israel. \v 12 Long namba 39 yia bilong Asa i stap king, wanpela sik nogut i kamap long lek bilong en. Tasol Asa i no askim Bikpela long helpim em. Nogat. Em i askim ol dokta tasol. \v 13 Na long namba 41 yia bilong em i stap king, King Asa i dai. \v 14 Orait na ol i planim em long Taun Bilong Devit, insait long hul bilong ston, em yet i bin tokim ol man long katim. Ol man i bin tanim olkain paura na wel i gat gutpela smel, na ol i kapsaitim antap long wanpela bet ol i bin putim insait long dispela hul. Na ol i putim bodi bilong king antap long dispela bet. Na ol i sori long em na ol i laik tingim biknem bilong en, olsem na ol i mekim traipela paia. \ms1 Stori bilong King Jehosafat \s2 (Sapta 17-20) \c 17 \s1 Jehosafat i kamap king bilong Juda \p \v 1 Jehosafat i kisim ples bilong papa bilong en, Asa, na i kamap king bilong Juda. Na em i strongim ami bilong en na mekim i kamap strongpela tru, bai ol Israel i no inap kam pait long em. \v 2 Em i putim ol soldia bilong en long ol taun bilong Juda i gat strongpela banis na long olgeta hap bilong kantri Juda. Na em i putim ol arapela soldia i stap long ol taun bilong graun Efraim, em ol taun papa bilong en, Asa, i bin kisim long pait. \v 3 Na Jehosafat i mekim gutpela pasin olsem tumbuna bilong en, Devit, i bin mekim taim em i kamap nupela king. Na tu Jehosafat i no lotu long ol giaman god Bal. Olsem na Bikpela i stap wantaim em na helpim em. \v 4 Jehosafat i bihainim God bilong papa bilong en na tu em i bihainim gut olgeta lo bilong God, na em i no mekim olkain pasin nogut olsem ol king bilong kantri Israel i save mekim. \v 5 Na Bikpela i mekim Jehosafat i kamap strongpela king na em i bosim gut kantri Juda. Na olgeta manmeri i bringim ol presen long em, olsem na em i gat planti mani samting na i gat biknem long ai bilong ol Juda. \v 6 Jehosafat i strong moa long bihainim Bikpela. Na em i go raun long olgeta hap bilong kantri Juda na i bagarapim olgeta ples bilong lotu long ol giaman god wantaim ol piksa bilong god meri Asera. \p \v 7-9 Long namba 3 yia bilong Jehosafat i stap king, em i salim sampela bikman bilong en i go wantaim sampela Livai na tupela pris long olgeta hap bilong Juda. Em i tokim ol long karim buk i gat ol lo bilong Bikpela i stap long en na i go raun long olgeta taun bilong Juda na skulim ol manmeri long dispela lo. Nem bilong ol dispela bikman i olsem, Benhail na Obadia na Sekaraia na Netanel na Mikaia. Na nem bilong ol Livai i olsem, Semaia na Netania na Sebadaia na Asahel na Semiramot na Jehonatan na Adoniya na Tobia na Tobadonia. Na nem bilong tupela pris i olsem, Elisama na Jehoram. \s1 Jehosafat i stap strongpela king \p \v 10 Taim \x - \xo 17.10 \xt Stt 35.5, 2 Sto 14.14\x* Jehosafat i stap king, Bikpela i mekim ol king na hetman bilong olgeta kantri i stap klostu long Juda, i pret tru long Jehosafat, olsem na ol i no kam pait long em. \v 11 Na sampela Filistia i bringim ol silva bilong baim takis, na tu ol i bringim sampela presen i kam long Jehosafat. Na ol Arebia tu i bringim 7,700 sipsip man na 7,700 meme man na givim long Jehosafat. \v 12 Na Jehosafat i wok long kamap strongpela king moa. Na em i salim ol man i go long ol taun bilong Juda. Na ol i wokim ol bakstua samting bilong ol i ken bungim ol kaikai na kago. Na tu ol i wokim ol strongpela ples bilong ol soldia i ken i stap na was long ol birua. \v 13 Orait na Jehosafat i bungim planti kago samting insait long ol dispela bakstua. \p Na tu, Jehosafat i putim ol strongpela soldia bilong en i stap long Jerusalem. \v 14 Ol dispela soldia i stap wantaim ol lain famili bilong ol yet na wan wan ofisa i bosim 1,000 soldia. Namba wan ofisa bilong olgeta soldia bilong lain Juda, em Atna, na em i bosim 300,000 strongpela soldia. \v 15 Namba 2 ofisa bilong en, em Jehohanan, na em i bosim 280,000 strongpela soldia. \v 16 Namba 3 ofisa, em Amasia, pikinini bilong Sikri. Em i givim em yet long mekim wok bilong Bikpela, na em i bosim 200,000 strongpela soldia. \v 17 Namba wan ofisa bilong olgeta soldia bilong lain Benjamin, em Eliada. Em i gutpela strongpela soldia, na em i bosim 200,000 soldia i save gut tru long pait long hap plang na sut long banara. \v 18 Namba 2 ofisa bilong Eliada, em Jehosabat, na em i bosim 180,000 soldia. Oltaim ol dispela soldia i save stap redi long pait. \v 19 Olgeta dispela lain soldia i save stap long Jerusalem na mekim wok bilong king. Na king i gat ol arapela lain soldia tu i stap long ol taun i gat strongpela banis long olgeta hap bilong kantri Juda. \c 18 \s1 Profet Mikaia i tok bai King Ahap i dai \r (1 King 22.1-28) \p \v 1 Jehosafat, king bilong Juda, i gat planti mani samting na ol man i givim biknem long em. Orait na em wantaim Ahap, king bilong Israel, i stretim tok bai pikinini man bilong Jehosafat i ken maritim pikinini meri bilong Ahap, bai tupela kantri i ken sindaun gut wantaim. \v 2 Bihain long sampela yia i go pinis, orait Jehosafat i go long taun Samaria bilong lukim Ahap. Orait na Ahap i tokim ol wokman na ol i kilim planti sipsip na bulmakau na mekim bikpela kaikai, bilong King Jehosafat wantaim ol lain i bin kam wantaim em. Long wanem, Ahap i gat tingting bilong askim Jehosafat long go helpim em long pait long taun Ramot long distrik Gileat. \v 3 Orait na Ahap i tokim Jehosafat olsem, “Mi laik go pait bilong kisim taun Ramot. Yu inap kam wantaim mi, o nogat?” Na Jehosafat i bekim tok olsem, “Mi redi tasol long bihainim laik bilong yu. Na ol soldia bilong mi i redi tasol long helpim yu. \v 4 Tasol \x - \xo 18.4 \xt 1 Sml 23.2-4, 23.9, 2 Sml 2.1\x* pastaim yumi mas painimaut laik bilong Bikpela long dispela samting yumi laik mekim.” \p \v 5 Orait na Ahap i singautim ol profet i kam. I gat 400 profet i kamap na Ahap i askim ol olsem, “Inap long mipela i go pait long kisim bek taun Ramot, o nogat?” Na ol i bekim tok olsem, “I orait, yu ken i go. God bai i helpim yu na bai yu win.” \v 6 Tasol Jehosafat i askim Ahap olsem, “I gat narapela profet bilong Bikpela i stap, o nogat? Sapos i gat, yumi mas askim em long painimaut laik bilong Bikpela.” \v 7 Na Ahap i tokim em olsem, “I gat wanpela profet i stap, nem bilong en Mikaia, pikinini bilong Imla. Tasol mi no save laikim tru dispela man, long wanem, em i no save mekim wanpela gutpela tok profet long mi. Oltaim em i save tok long samting nogut i mas kamap long mi.” Tasol Jehosafat i tokim em, “Yu no ken mekim kain tok olsem.” \v 8 Orait na King Ahap i singautim wanpela ofisa bilong en i kam na i tokim em olsem, “Yu go kwik na bringim Mikaia, pikinini bilong Imla, i kam long mi.” \p \v 9 King Ahap wantaim King Jehosafat i bilas long klos king na tupela i sindaun i stap long sia king bilong tupela. Ol i bin putim sia king bilong tupela ausait long bikpela dua bilong banis bilong taun Samaria, long wanpela stretpela hap graun we ol man i save rausim ol bun samting bilong wit na kisim kaikai bilong en. Na ol profet i wok long autim tok profet klostu long tupela king. \v 10 Sedekaia, pikinini man bilong Kenana, em i wanpela bilong ol dispela 400 profet. Em i bin kisim hap ain na wokim samting olsem kom bilong bulmakau. Na nau em i putim long het bilong en na i kam tokim Ahap olsem, “Bikpela i tok, bai yu pait long ol Siria na winim ol. I olsem yu sutim ol long ol dispela kom i go i go inap long yu pinisim ol tru.” \v 11 Na ol arapela profet tu i mekim wankain tok. Ol i tok olsem, “Yu go pait long Ramot, na bai yu kisim taun. Bikpela bai i helpim yu na bai yu win tru.” \p \v 12 Dispela ofisa, Ahap i bin salim i go bilong kisim Mikaia, em i bringim Mikaia i kam. Na taim tupela i wokabaut yet long rot, ofisa i tokim Mikaia olsem, “Olgeta profet i tok, king bai i winim pait. Olsem na yu tu yu mas mekim wankain pasin na givim gutpela tok long king.” \v 13 Tasol Mikaia i tokim ofisa olsem, “Long nem bilong Bikpela i stap oltaim, mi tok tru long yu, wanem tok God bilong mi i givim mi, em tasol bai mi autim.” \v 14 Taim Mikaia i go kamap long King Ahap, orait king i askim em, “Mikaia, inap long mipela i go pait long kisim bek taun Ramot, o nogat?” Na Mikaia i laik tok bilas long king na i tok olsem, “I orait, yu ken i go pait, na bai yu kisim taun. God bai i helpim yu na bai yu win.” \v 15 Tasol Ahap i tokim em, “Maski giaman. Oltaim mi save tokim yu long autim trupela tok tasol long nem bilong Bikpela. Wanem taim bai yu harim tok?” \v 16 Orait \x - \xo 18.16 \xt Nam 27.17, Ese 34.5, Mt 9.36, Mk 6.34\x* na Mikaia i tokim Ahap olsem, “Mi lukim pinis ol ami bilong Israel i stap nabaut long ol maunten olsem ol sipsip i no gat wasman. Na mi harim Bikpela i tok, dispela ol man i no gat hetman bilong ol. Ol i ken lusim pait na i go bek long ples bilong ol na i stap gut.” \v 17 King Ahap i harim dispela tok na em i tokim King Jehosafat olsem, “Em nau, mi tokim yu pinis. Dispela profet i no save mekim gutpela tok long mi. Oltaim em i save tok long ol samting nogut tasol i mas kamap long mi.” \p \v 18 Tasol Mikaia i skruim tok olsem, “Orait nau mi laik yu putim yau gut, na bai mi tokim yu long ol samting Bikpela i bin soim mi. Mi bin lukim Bikpela i sindaun long sia king bilong en long heven, na olgeta ensel i sanap klostu long en. \v 19 Na Bikpela i askim ol olsem, ‘Husat bai i trikim Ahap na bai em i go long Ramot na i dai long pait?’ Na ol wan wan ensel i autim tingting bilong ol long Bikpela. \v 20 Ol i mekim olsem i stap na wanpela spirit i go klostu long Bikpela na i tok, ‘Mi bai go na trikim em.’ Na Bikpela i askim em, ‘Bai yu go na trikim em olsem wanem?’ \v 21 Orait spirit i tokim Bikpela olsem, ‘Bai mi go na mekim ol profet bilong Ahap i giamanim em.’ Na Bikpela i tokim dispela spirit olsem, ‘Yu ken i go na trikim em, na bai em i bilipim tok bilong yu.’” \v 22 Na Mikaia i tok stret long Ahap olsem, “Bikpela i laik yu mas bagarap, olsem na em i salim dispela spirit i kam na i mekim ol profet bilong yu i trikim yu pinis.” \p \v 23 Profet Sedekaia, pikinini bilong Kenana, i harim Mikaia i autim dispela tok long Ahap, na em i go klostu long Mikaia na solapim wasket bilong en, na i tok, “Spirit bilong Bikpela i lusim mi olsem wanem na i go long yu na givim dispela tok long yu?” \v 24 Na Mikaia i bekim tok bilong Sedekaia olsem, “Bihain bai ol birua i kam winim yumi Israel na bai yu yet i ranawe i go hait insait long rum bilong wanpela haus. Na long dispela taim tasol bai yu save, Bikpela yet i givim dispela tok long mi na mi bin autim.” \p \v 25 Orait King Ahap i tokim wanpela ofisa bilong en olsem, “Holimpas Mikaia na kisim em i go long Emon, namba wan kiap bilong taun, na long pikinini bilong mi, Joas. \v 26 Na yu mas givim dispela tok bilong mi long tupela, ‘Mi laik yutupela i mas putim dispela man long rum gat. Na givim em liklik bret na wara tasol, inap pait i pinis na mi kam bek.’” \v 27 Na \x - \xo 18.27 \xt Mai 1.2\x* Mikaia i tokim Ahap gen olsem, “Sapos yu no painim bagarap na yu kam bek, orait ating Bikpela i no bin givim dispela tok long mi.” Na Mikaia i tok moa olsem, “Yupela olgeta lain manmeri, harim gut dispela tok.” \s1 Ahap i go pait \r (1 King 22.29-36) \p \v 28 Orait bihain Ahap, king bilong Israel, na Jehosafat, king bilong Juda, i kisim ol soldia na i go pait long ol Siria long taun Ramot long distrik Gileat. \v 29 Taim pait i no kirap yet, Ahap i tokim Jehosafat olsem, “Long taim yumi go long pait, bai mi senisim klos king na putim arapela klos, bai ol birua i no ken luksave long mi. Tasol yu mas putim bilas bilong king.” Olsem na King Ahap i putim arapela klos na tupela i go long pait. \p \v 30 Taim pait i no kirap yet na king bilong Siria i singautim ol kepten bilong ol soldia i save sanap long karis na pait, na i tokim ol olsem, “Yupela i mas pait long king bilong Israel tasol, na yupela i no ken pait long ol arapela man.” \v 31 Na \x - \xo 18.31 \xt 2 Sto 13.14-15\x* long taim ol i pait, ol dispela kepten i lukim King Jehosafat na ol i ting em i King Ahap bilong Israel. Na ol i go bilong pait long em, tasol Jehosafat i singaut strong, na God, Bikpela i helpim em na i no larim ol i go pait long em. \v 32 Nau ol kepten i save olsem, em i no king bilong Israel. Olsem na ol i lusim em. \p \v 33 Ol soldia i wok long pait yet na wanpela soldia bilong Siria i taitim banara na sutim spia i go long hap bilong ol Israel. Na spia i kisim Ahap stret long wanpela hap bilong bodi klos pait i no haitim em gut. Na Ahap i tokim draiva bilong karis bilong en olsem, “Mi bagarap pinis. Tanim karis kwik na lusim ples bilong pait.”\fig “Mi bagarap pinis. Tanim karis kwik na lusim ples bilong pait.”|alt="17" src="LO" size="span" ref="18.33" \fig* \v 34 Tasol ol soldia bilong Siria na Israel i pait strong moa, na Ahap i no inap lusim ples bilong pait. Em i sindaun long karis bilong en na i lukluk i go long ol Siria inap long apinun tru. Na long taim san i go daun, em i dai. \c 19 \s1 Profet Jehu i krosim Jehosafat \p \v 1 Ahap i dai pinis, tasol Jehosafat i no kisim bagarap, na em i kam bek long haus king bilong en long Jerusalem. \v 2 Long dispela taim wanpela profet, nem bilong em Jehu, pikinini bilong Hanani, i go bungim Jehosafat na i tokim em olsem, “Yu ting i gutpela pasin long helpim ol man nogut na poroman wantaim ol man i no laikim Bikpela, a? Yu bin mekim dispela kain pasin, olsem na Bikpela i belhat long yu. \v 3 Tasol \x - \xo 19.3 \xt 2 Sto 17.4-6, 30.19\x* yu save mekim sampela gutpela pasin tu. Yu bin brukim ol piksa bilong god meri Asera i bin i stap long kantri bilong yu. Na yu bin strong tru long bihainim laik bilong God.” \s1 Jehosafat i makim ol jas bilong kot \p \v 4 Jehosafat i stap long Jerusalem, tasol em i save raun long lukim ol manmeri bilong en i go inap long taun Berseba long hap saut na i go inap long ples maunten bilong Efraim long hap not. Na em i save tokim ol manmeri long ol i mas kam bek long God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong ol. Orait ol i harim tok na i kam bek long God. \v 5 Na Jehosafat i makim ol man bilong harim kot na em i putim ol i stap long olgeta taun bilong Juda i gat strongpela banis. \v 6 Na \x - \xo 19.6 \xt Lo 1.17, Sng 82.1\x* em i tokim ol dispela jas olsem, “Yupela i mas was gut long pasin yupela i mekim long taim yupela i harim na skelim kot bilong ol manmeri, long wanem, yupela i no mekim wok bilong man. Nogat. Yupela i mekim wok bilong Bikpela. Na Bikpela i save stap wantaim yupela long taim yupela i harim kot. \v 7 God,\x - \xo 19.7 \xt Lo 10.17, Ap 10.34, Ro 9.14, 1 Pi 1.17\x* Bikpela bilong yumi, i no laikim tru pasin bilong paulim kot na pasin bilong helpim ol wantok tasol na pasin bilong larim ol man i grisim yupela long mani samting. Olsem na yupela man bilong harim kot i mas aninit tru long Bikpela na was gut long pasin bilong yupela.” \p \v 8 Taim ol i kam bek long Jerusalem,\f + \fr 19.8 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap.\f* Jehosafat i makim tu sampela Livai na sampela pris na sampela hetman bilong ol lain famili, long i kamap jas bilong harim kot long taim ol manmeri i brukim lo bilong Bikpela, na bilong stretim tok kros bilong ol manmeri i stap insait long taun Jerusalem. \v 9 Na \x - \xo 19.9 \xt 2 Sml 23.3\x* Jehosafat i tokim ol dispela jas olsem, “Long taim yupela i mekim dispela wok, yupela i mas i stap aninit tru long Bikpela na bihainim gut ol lo bilong em. Na yupela i mas laikim tru long mekim dispela wok i kamap gutpela. \v 10 Sapos ol wanwok bilong yupela i stap long ol arapela taun i askim yupela long helpim ol long harim kot, orait yupela i mas helpim ol na skulim ol long gutpela pasin bilong skelim kot, maski sapos em i kot bilong man i bin kilim man i dai o kot bilong ol man i bin brukim ol arapela kain lo. Yupela i mas skulim ol, na bai ol i ken skelim gut ol kot, na bai ol i no gat asua long ai bilong Bikpela. \v 11 Na tu yupela harim gut. Tupela man bai i stap namba wan bilong yupela long bosim olgeta wok bilong kot. Hetpris Amaria bai i bosim kot long taim yupela i harim kot bilong ol manmeri i bin brukim lo bilong Bikpela. Na namba wan hetman bilong lain Juda, em Sebadaia, pikinini man bilong Ismael, bai i bosim kot long taim yupela i harim kot bilong ol manmeri i bin brukim lo bilong gavman. Na ol Livai bai i helpim yupela long olgeta wok bilong kot. Orait yupela i mas sanap strong na mekim dispela olgeta wok, long wanem, Bikpela i save stap wantaim ol man bilong mekim stretpela pasin.” \c 20 \s1 Ol birua i kam pait long ol Juda \p \v 1 Bihain ol Moap na ol Amon wantaim ol sampela lain man i stap long kantri Amon,\f + \fr 20.1 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap.\f* ol i kam bilong pait long ol Juda. \v 2 Na sampela man i kam long King Jehosafat na i tokim em olsem, “Olaman, bikpela lain ami bilong Siria i kam olsem long hapsait bilong raunwara Detsi na ol i laik pait long yu. Nau ol i stap long taun Hasason Tamar.” Hasason Tamar, em i narapela nem bilong taun Engedi. \v 3 King Jehosafat i harim dispela tok na em i pret tru. Na em i gat strongpela tingting bilong painimaut laik bilong Bikpela, olsem na em i salim tok long olgeta hap bilong kantri Juda long ol manmeri i mas tambu long kaikai na ol i mas prea long Bikpela. \v 4 Orait na ol manmeri bilong olgeta taun bilong Juda i go long Jerusalem bilong beten long Bikpela na askim em long helpim ol. \v 5 Na olgeta i kam bung wantaim ol manmeri bilong Jerusalem, na ol i bung long nupela ples bung i stap long pes bilong haus bilong Bikpela. \p Na King Jehosafat i go sanap namel long ol manmeri \v 6 na i beten olsem, “O God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong mipela, yu stap long heven na yu save bosim olgeta lain manmeri bilong graun. Yu gat bikpela strong tru na i no gat wanpela man inap pait na winim yu. \v 7 God \x - \xo 20.7 \xt Ais 41.8, Je 2.23\x* bilong mipela, yu save, mipela ol Israel i lain tumbuna pikinini bilong Abraham, pren bilong yu, na mipela i lain manmeri bilong yu stret. Yu bin rausim ol lain manmeri i bin i stap long dispela graun bipo, na yu bin givim dispela graun long ol tumbuna bilong mipela, bilong em i ken i stap graun bilong mipela oltaim, \v 8 na mipela i stap longpela taim pinis long dispela graun. Bipo ol tumbuna bilong mipela i bin wokim dispela bikpela haus, bilong ol manmeri i ken i go klostu long yu na lotuim yu. Na taim ol i wokim haus pinis, ol i bin beten long yu olsem, \v 9 ‘Bikpela, sapos wanpela bagarap i painim mipela o ol birua i kam pait long mipela o sapos yu mekim save long mipela o sapos wanpela bikpela sik nogut i kamap o taim bilong bikpela hangre i kamap, orait mipela i ken i kam na sanap long pes bilong dispela haus long ai bilong yu, long wanem, dispela haus em i ples mipela i ken i kam klostu long yu long en. Na mipela i ken tingting long dispela hevi na mipela i ken beten na askim yu long helpim mipela. Orait na bai yu harim prea bilong mipela na kisim bek mipela.’” \p \v 10 Na \x - \xo 20.10 \xt Lo 2.4-19\x* Jehosafat i beten moa olsem, “Bikpela, yu lukim pinis ol Amon na ol Moap na ol Idom, ol i kam bilong pait long mipela. Ol dispela lain tasol, bipo yu no bin larim ol tumbuna bilong mipela i pait long ol, taim ol tumbuna i lusim Isip na i kam kamap long graun bilong ol na i no bin bagarapim ol. \v 11 Tasol ol i no tingim dispela gutpela pasin ol tumbuna i bin mekim long ol. Nogat. Ol i mekim pasin nogut na ol i laik pait long mipela. Ol i kam pinis bilong rausim mipela long dispela graun yu yet i bin givim long mipela. \v 12 O \x - \xo 20.12 \xt Sng 25.15, 121.1-2\x* God bilong mipela, dispela bikpela lain ami i laik pait long mipela. Tasol yu mas mekim save long ol, long wanem, mipela i no gat strong bilong pait long ol. Na mipela i no save bai mipela i mekim wanem, olsem na mipela i lukluk long yu tasol long helpim mipela.” \p \v 13 Olgeta man bilong Juda wantaim ol meri na pikinini bilong ol i sanap long ai bilong Bikpela, klostu long haus bilong en. \v 14 Na wanpela Livai, nem bilong en Jahasiel, i stap namel long ol dispela lain manmeri. Jahasiel em i pikinini man bilong Sekaraia, na Sekaraia em i pikinini man bilong Benaia na Benaia em i pikinini man bilong Jeiel na Jeiel em i pikinini man bilong Matania. Ol dispela man ol i lain tumbuna pikinini bilong Asap, em wanpela man bilong lain bilong Livai. Orait spirit bilong Bikpela i kamap strong long Jahasiel \v 15 na \x - \xo 20.15 \xt Kis 14.13, Lo 1.29-30, 2 Sto 32.7\x*\x - \xo 20.15 \xt Lo 20.1-4\x* em i tok olsem, “King Jehosafat na yupela ol manmeri bilong Jerusalem na bilong olgeta hap bilong Juda, yupela harim gut. God, Bikpela i tok, yupela i no ken bel hevi na pret tumas long dispela bikpela lain ami. Nogat. Dispela pait em i samting bilong God tasol. I no samting bilong yupela. \v 16 Tumora bai ol birua i kam long rot bilong maunten Sis bilong pait long yupela. Na yupela i mas i go na bai yupela i bungim ol long arere bilong dispela ples daun i stap long hap sankamap bilong ples drai Jeruel. \v 17 Tasol \x - \xo 20.17 \xt Kis 14.13-14, Nam 14.9, 2 Sto 15.2\x* bai yupela yet i no inap pait. Nogat tru. Taim yupela i go kamap long ples bilong pait, bai yupela i mas sanap na lukluk tasol, na bai yupela i lukim Bikpela i helpim yupela na winim pait. Yupela ol manmeri bilong Jerusalem na bilong olgeta hap bilong Juda, yupela i no ken bel hevi na pret. Tumora yupela i mas i go bilong pait, na Bikpela bai i stap wantaim yupela.” \p \v 18 Taim King Jehosafat wantaim olgeta manmeri i harim dispela tok, orait olgeta wantaim i brukim skru na i daunim het i go daun long graun na i lotu long Bikpela. \v 19 Orait na ol Livai bilong lain Kohat na lain Kora, i kirap na sanap na singaut strong na litimapim nem bilong God, Bikpela bilong Israel. \p \v 20 Orait na long moningtaim tru ol i kirap na redi long i go long ples drai i stap klostu long taun Tekoa. Taim ol i no lusim Jerusalem yet, Jehosafat i tokim ol olsem, “Yupela ol man bilong lain Juda na bilong taun Jerusalem, harim. Yupela i mas bilip strong long God, Bikpela bilong yumi, na bai yupela inap sanap strong. Na yupela i mas bilipim tok bilong ol profet bilong God na bai yupela i win.” \v 21 Na tu king i askim ol manmeri long tingting bilong ol, na bihain em i makim sampela man bilong wokabaut i go paslain long ol soldia\f + \fr 20.21 \ft Sampela man i ting yumi mas tanim tok i stap namel long tupela sta long kain pasin olsem, “na singim ol song bilong litimapim nem bilong Bikpela. Ol i mas pasim gutpela bilas bilong lotu, na singim song olsem.”\f* na singim ol song olsem, \q1 “Pasin bilong Bikpela \q2 i gutpela tumas \q3 na i stretpela olgeta, \q2 na dispela pasin \q3 i olsem gutpela bilas bilong em. \q1 Yumi mas tingim dispela \q2 na litimapim biknem bilong en. \q1 Yumi mas tenkyu long Bikpela, \q2 long wanem, oltaim \q3 em i save laikim yumi tumas.” \p \v 22-23 Taim Jehosafat wantaim ol ami bilong en i wokabaut i go, ol man bilong singim song i stat long singim song long litimapim nem bilong Bikpela. Orait na Bikpela i mekim ol soldia bilong Amon na Moap na Idom i kros na ol i pait namel long ol yet. Pastaim ol Amon na Moap i pait long ol Idom na kilim olgeta i dai, na bihain ol Amon na Moap i pait long ol yet inap olgeta bilong ol i bagarap. \v 24 Ol soldia bilong Juda i go kamap long wanpela haus long dispela ples drai, em haus bilong ol soldia i save stap na was long ol birua. Na ol i lukluk i go bilong lukim ol birua i kam, tasol ol i kirap nogut long lukim olgeta birua i dai pinis na bodi bilong ol tasol i slip nabaut long graun. I no gat wanpela bilong ol i stap laip. \p \v 25 Orait na Jehosafat wantaim ol ami bilong en i go namel long ol dispela bodi, na ol i lukim planti samting tru i stap. Na ol i kisim ol kaikai na klos na ol arapela gutpela gutpela samting. Ol i wok inap tripela de long kisim ol samting, long wanem, i gat planti samting tru i stap. \v 26 Na long de namba 4, ol i kam bung long wanpela ples daun na ol i tingting long olgeta samting Bikpela i bin mekim bilong helpim ol, na ol i litimapim nem bilong en. Long dispela as tasol, ol i kolim nem bilong dispela ples olsem, Ples Bilong Litimapim Nem Bilong God. \v 27 Orait Jehosafat i go pas na olgeta soldia i bihainim em na ol i go bek long Jerusalem wantaim bikpela amamas, long wanem, Bikpela i bin helpim ol na i daunim ol birua bilong ol. \v 28 Ol i paitim ol gita samting na winim ol biugel na ol i go insait long taun, na ol i go stret long haus bilong Bikpela na givim biknem long en. \v 29 Na Bikpela i mekim ol king na hetman bilong ol arapela kantri i pret tru long taim ol i harim tok long Bikpela i bin helpim ol Israel na kilim i dai ol birua bilong ol. \v 30 Na i no gat pait moa i kamap long taim Jehosafat i stap king, long wanem, God i lukautim gut kantri bilong en. \s1 King Jehosafat i dai \r (1 King 22.41-50) \p \v 31 Jehosafat i gat 35 krismas long taim em i kamap king, na em i stap king long Jerusalem inap 25 yia. Mama bilong Jehosafat, em Asuba, pikinini bilong Silhi. \v 32 Jehosafat i bihainim gut olgeta pasin bilong papa bilong en, Asa, na i mekim ol gutpela na stretpela pasin long ai bilong Bikpela. \v 33 Tasol \x - \xo 20.33 \xt 2 Sto 17.6, 19.3\x* wanpela samting em i no mekim, em i no bagarapim ol dispela ples bilong lotuim ol giaman god. Na tu, ol manmeri i no strong long bihainim tru God bilong ol tumbuna bilong ol. \v 34 Ol stori bilong olgeta arapela samting King Jehosafat i bin mekim, stat long taim em i kamap king i go inap long taim em i dai, i stap long dispela buk ol i kolim Stori Bilong Jehu, Pikinini Bilong Hanani. Na dispela buk i stap insait long bikpela buk ol i kolim, Buk Bilong Ol King Bilong Israel. \p \v 35 Long wanpela taim King Jehosafat i bin tok long em i laik wok wantaim Ahasia, king bilong Israel, dispela man i save mekim planti pasin nogut. \v 36 Orait tupela i wokim ol bikpela sip bilong karim kago i go long kantri Tarsis. Na ol wokman i wokim ol dispela sip long taun Esiongeber. \v 37 Tasol Elieser, pikinini man bilong Dodavahu bilong taun Maresa, i autim strongpela tok bilong God long Jehosafat olsem, “Yu bin poroman wantaim Ahasia, dispela king nogut, olsem na Bikpela bai i bagarapim ol dispela sip yutupela i bin wokim.” Orait na ol dispela sip i go bagarap, na ol i no inap i go long Tarsis. \c 21 \p \v 1 Taim Jehosafat i dai, ol i planim em long ples matmat bilong ol tumbuna bilong en long Taun Bilong Devit. Na Jehoram, pikinini man bilong en, i kisim ples bilong en na i kamap king. \ms1 Stori bilong King Jehoram \s2 (Sapta 21) \s1 Jehoram i stap king bilong Juda \r (2 King 8.17-24) \p \v 2 Jehoram, pikinini man bilong Jehosafat, king bilong Juda, i gat 6-pela brata tru bilong em. Nem bilong ol i olsem, Asaria na Jehiel na Sekaraia na narapela Asaria na Maikel na Sefatia. \v 3 Jehosafat i bin givim planti gol na silva na ol arapela samting i dia tumas long ol dispela pikinini bilong en. Na tu em i bin givim wok long ol wan wan, bilong bosim wan wan taun bilong Juda i gat strongpela banis. Tasol Jehosafat i makim Jehoram bilong kisim ples bilong em na kamap king, long wanem, Jehoram em i namba wan pikinini bilong en. \v 4 Olsem na Jehoram i kamap king, na taim em i bosim kantri strong, em i kilim i dai olgeta brata bilong en wantaim sampela hetman bilong Juda. \p \v 5 Jehoram i gat 32 krismas long taim em i kamap king, na em i stap king long Jerusalem inap 8-pela yia. \v 6 Em i bin maritim pikinini meri bilong Ahap, king bilong Israel. Olsem na em i bihainim ol pasin nogut bilong ol lain bilong Ahap na ol arapela king bilong Israel, na em i mekim sin long ai bilong Bikpela. \v 7 Tasol \x - \xo 21.7 \xt 1 Kin 11.36\x* Bikpela i no bagarapim ol lain bilong Devit. Long wanem, Bikpela i tingim dispela kontrak bipo em i bin mekim wantaim Devit, na tu em i tingim dispela promis em i bin mekim olsem, oltaim bai i gat wanpela man bilong lain bilong Devit i stap king. Olsem na bai lam bilong Devit i no ken i dai. \p \v 8 Long \x - \xo 21.8 \xt Stt 27.40\x* taim Jehoram i stap king bilong Juda, ol Idom i bikhet na i no moa i stap aninit long king bilong Juda. Ol i makim king bilong ol yet long bosim ol. \v 9 Olsem na Jehoram i kisim ol soldia i save sanap long karis na pait, na ol i go bilong pait long ol Idom. Ol i go kamap na ol Idom i kam banisim ol na i redi long pait long ol. Na long nait Jehoram wantaim ol ofisa i bosim ol karis bilong pait, ol i pait strong tru na sakim ol Idom. \v 10 Tasol ol Juda i no winim ol Idom, na ol Idom i bosim kantri bilong ol yet, i kam inap nau. Na long dispela taim ol manmeri bilong taun Lipna tu i bikhet, na i no moa i stap aninit long ol Juda. As bilong dispela i olsem, Jehoram i bin givim baksait long God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong en. \v 11 Na tu Jehoram i wokim ol ples bilong lotu long ol giaman god long ol ples maunten bilong Juda. Na em i pulim ol manmeri bilong lain Juda na bilong taun Jerusalem na ol i givim baksait long Bikpela na mekim sin long ai bilong en. \p \v 12 Orait na profet Elaija i salim wanpela pas i go long Jehoram na i tokim em olsem, “God, Bikpela bilong tumbuna bilong yu, Devit, i gat tok long yu olsem. Yu no bin bihainim gutpela pasin bilong papa bilong yu, King Jehosafat, na gutpela pasin bilong tumbuna bilong yu, King Asa. Nogat. \v 13 Yu save bihainim pasin nogut bilong ol king bilong Israel na yu pulim ol Juda na Jerusalem na ol i givim baksait long God. Yu bin mekim wankain pasin stret olsem Ahap wantaim ol lain bilong en i bin mekim long ol Israel. Na tu, yu bin kilim i dai ol brata tru bilong yu. Ol i gutpela man na pasin bilong ol i winim tru pasin bilong yu. \v 14 Olsem na bai Bikpela i mekim save tru long ol manmeri bilong yu na long ol pikinini bilong yu na long ol meri bilong yu, na bai em i bagarapim ol samting bilong yu. \v 15 Na yu yet bai yu kisim wanpela sik nogut insait long bel bilong yu na long wan wan de dispela sik bai i wok long kamap bikpela, inap bel bilong yu i kamaut long as bilong yu.” \p \v 16 Long dispela taim Bikpela i mekim ol Filistia na ol Arebia i stap klostu long graun bilong ol Sudan, i belhat long Jehoram. \v 17 Orait ol i kam pait long kantri Juda na ol i kisim olgeta samting i stap long haus bilong King Jehoram na karim olgeta i go. Na tu ol i kisim ol meri na pikinini man bilong en i go wantaim ol, tasol ol i no kisim Joahas, las pikinini man bilong Jehoram. \p \v 18 Na bihain long dispela, Bikpela i mekim sik nogut tru i kamap long bel bilong king, na dispela sik i no inap pinis. \v 19 Na dispela sik i stap inap tupela yia, na bel bilong Jehoram i kamaut long as bilong en, na em i kisim pen nogut tru na em i dai. Na ol manmeri bilong Juda i no mekim bikpela paia bilong tingim biknem bilong em, olsem ol i bin mekim long taim ol tumbuna bilong en i bin dai. \p \v 20 Jehoram \x - \xo 21.20 \xt 2 Sto 24.25, 28.27, Jer 22.18, 22.28\x* i gat 32 krismas long taim em i kamap king, na em i stap king long Jerusalem inap 8-pela yia. Taim em i dai, i no gat wanpela man i sori long em. Ol i planim em long Taun Bilong Devit, tasol ol i no planim em long matmat bilong ol king. \ms1 Stori bilong King Ahasia na Kwin Atalia \s2 (Sapta 22) \c 22 \s1 Ahasia i kamap king bilong Juda \r (2 King 8.25-29 na 9.21-28) \p \v 1 Taim Jehoram i stap king, sampela man bilong Arebia i bin kisim ol man bilong pait na i kam long Juda na kilim olgeta pikinini bilong en. Tasol ol i no bin kilim Ahasia, las pikinini tru bilong Jehoram. Olsem na taim King Jehoram i dai, ol Jerusalem i makim Ahasia i kamap king bilong ol, long kisim ples bilong papa bilong en. Narapela nem bilong Ahasia, em Joahas. \v 2 Ahasia i gat 42 krismas long taim em i kamap king, na em i stap king long Jerusalem inap long wanpela yia tasol. Mama bilong en, em Atalia, pikinini meri bilong King Ahap na tumbuna pikinini bilong King Omri. \v 3 Mama bilong Ahasia i save givim tingting long en, olsem na Ahasia i bihainim ol pasin nogut bilong ol lain bilong Ahap \v 4 na em i mekim sin long ai bilong Bikpela, wankain olsem ol lain bilong Ahap i save mekim. Long wanem, bihain long papa bilong en i dai, em i kisim ol man bilong lain bilong Ahap bilong givim tingting long em. Na em i save bihainim tingting bilong ol na mekim ol pasin nogut. \v 5 Wanpela taim King Ahasia i bihainim tok bilong ol dispela man na em i go wantaim Joram, king bilong Israel, na ol i go pait long Hasael, king bilong Siria. Ol i pait klostu long taun Ramot long distrik Gileat, na ol soldia bilong Siria i sutim Joram na em i kisim bagarap. \v 6 Orait na Joram i lusim pait na i go i stap long taun Jesril bilong wet long kamap orait gen. Em i stap yet long Jesril na Ahasia i go lukim em. \p \v 7 God i save pinis olsem, King Ahasia bai i go lukim King Joram, na em i makim dispela taim bilong bagarapim Ahasia. Na taim Ahasia i go i stap wantaim Joram, orait tupela i go bungim Jehu, pikinini bilong Nimsi. Jehu em man Bikpela yet i bin makim bilong bagarapim ol lain bilong Ahap. \v 8 Orait na long taim Jehu i wok long mekim save long ol lain bilong Ahap, em i go bungim sampela hetman bilong Juda na sampela lain pikinini bilong ol brata bilong Ahasia. Ol dispela man i save mekim wok bilong King Ahasia. Orait na Jehu i kilim olgeta i dai. \v 9 Em i kilim ol pinis, orait em i wok long painim Ahasia. Ahasia i hait i stap long Samaria, na sampela man i lukim em na ol i bringim em i go long Jehu na ol i kilim em i dai. Tasol ol i no larim bodi bilong Ahasia i stap nating. Nogat. Ol i tingim ol gutpela pasin tumbuna bilong en, King Jehosafat, i bin mekim long bihainim tru laik bilong Bikpela long tingting bilong em olgeta, olsem na ol i planim bodi bilong Ahasia. Na i no gat wanpela man bilong lain famili bilong Ahasia i gat strong inap long kamap king bilong Juda na bosim ol manmeri. \s1 Atalia i kamap kwin bilong Juda \r (2 King 11.1-3) \p \v 10 Taim Atalia, mama bilong King Ahasia, i harim tok olsem, pikinini bilong en Ahasia i dai pinis, orait kwiktaim em i tokim ol soldia na ol i kilim i dai olgeta man i kamap long lain bilong ol king bilong Juda. \v 11 Tasol ol soldia i no kilim Joas, pikinini bilong Ahasia, long wanem, Jehoseba, pikinini meri bilong King Joram, i kisim Joas wantaim wanpela meri bilong lukautim em \m na em i haitim tupela insait long wanpela rum ol i save putim ol bet na matres samting long en. Na Atalia i no inap kilim Joas i dai. Jehoseba em i susa bilong King Ahasia, olsem na em i haitim Joas. Man bilong Jehoseba, em pris Jehoiada. \v 12 Na tupela i kisim Joas long dispela rum na bringim em i go long haus bilong God na haitim em inap long 6-pela yia. Na long dispela 6-pela yia Atalia i stap kwin bilong Juda. \c 23 \ms1 Stori bilong King Joas \s2 (Sapta 23-24) \s1 Ol i makim Joas i kamap king \r (2 King 11.4-16) \p \v 1 Long namba 7 yia bilong Atalia i stap kwin, pris Jehoiada i gat strongpela tingting bilong mekim wanpela samting. Olsem na em i toktok wantaim 5-pela ofisa bilong ami na ol i promis long helpim em. Nem bilong ol dispela ofisa i olsem, Asaria, pikinini bilong Jeroham, na Ismael, pikinini bilong Jehohanan, na Asaria, pikinini bilong Obet, na Masea, pikinini bilong Adaia, na Elisafat, pikinini bilong Sikri. \v 2 Orait ol dispela ofisa i go long olgeta taun bilong Juda na kisim ol Livai na ol hetman bilong ol lain famili na bringim ol i kam long Jerusalem. \p \v 3 Olgeta \x - \xo 23.3 \xt 2 Sml 7.12\x* man i bung long haus bilong God na ol i mekim kontrak long ol bai i stap aninit long King Joas. Na Jehoiada i tokim ol olsem, “Yupela lukim Joas. Em pikinini bilong King Ahasia na em i mas i stap king, long wanem, Bikpela i bin tok pinis olsem oltaim ol king i mas kamap long lain bilong Devit tasol. \v 4 Orait nau mi laik tokim yupela long wanem samting yumi mas mekim. Taim yupela ol pris na Livai i kam long wok long de Sabat, yupela i mas bruk tripela lain. Wanpela lain i mas was long ol dua bilong haus bilong God. \v 5 Na namba 2 lain i mas was long haus bilong king, na namba 3 lain i mas was long dua ol i kolim Jesot. Na olgeta manmeri i mas i stap long bikpela ples bung bilong haus bilong Bikpela. \v 6 Ol pris na ol Livai i gat wok long helpim ol pris, ol tasol i ken i go insait long haus bilong Bikpela, long wanem, God i makim ol pinis long mekim wok bilong em. Tasol ol arapela manmeri i mas i stap ausait, olsem Bikpela i bin tok. \v 7 Ol Livai i mas holim bainat na sanap raunim king na was gut long em. Sapos king i go long wanpela hap, orait ol i mas i go wantaim em. Na sapos wanpela man i kam insait long haus bilong God, orait ol Livai i mas kilim em i dai.” \p \v 8 Orait ol Livai wantaim olgeta manmeri bilong Juda i bihainim tok bilong Jehoiada, na long de Sabat ol ofisa i kisim ol dispela lain man i pinis long wok na i laik i go malolo na tu ol dispela lain man i kam bilong senisim ol na statim wok, na ol i bringim olgeta i kam, long wanem, Jehoiada i tok long ol man i no ken i go malolo long taim ol i pinis wok. \v 9 Orait na Jehoiada i kisim ol spia bilong King Devit na ol bikpela na liklik hap plang bilong Devit na em i givim long ol ofisa. Ol dispela samting i save stap long haus bilong God. \v 10 Na Jehoiada i tokim ol man long i go sanap long olgeta hap bilong banis long haus bilong Bikpela, stat long hap saut i go inap long hap not. Na ol i sanap klostu long alta na klostu long haus yet na ol i holim ol bainat na was gut. \v 11 Ol i redi pinis, orait pris Jehoiada i bringim Joas i kam ausait na i putim hat king long het bilong Joas. Na tu em i givim Joas wanpela buk i gat tok bilong lo. Na bihain Jehoiada wantaim ol pikinini man bilong en i kapsaitim wel bilong oliv long het bilong Joas bilong makim em i kamap king. Na ol manmeri i singaut olsem, “Joas i ken i stap king longpela taim.” \p \v 12 Kwin Atalia i harim bikpela nois bilong ol manmeri i ran i go i kam na i singaut na amamas long king, na em i lusim haus bilong en na em i go long haus bilong Bikpela, ol manmeri i bung i stap long en. \v 13 Em i go kamap, na em i lukim nupela king i sanap klostu long longpela pos i stap long pes bilong haus bilong Bikpela, olsem ol king i save mekim. Na em i lukim ol ofisa na ol man bilong winim biugel i stap klostu long king. Na tu em i lukim ol manmeri i wok long amamas, na sampela bilong ol tu i winim biugel. Na em i lukim ol man bilong mekim musik long haus bilong God, ol i mekim gutpela musik tru, bilong mekim ol manmeri i amamas. Na Atalia i brukim klos bilong en, long wanem, em i bel nogut tru. Na em i singaut olsem, “Yupela man nogut. Yupela i mekim pasin nogut tru na i laik daunim mi.” \v 14 Jehoiada i no laik bai ol i kilim Atalia klostu long haus bilong Bikpela. Olsem na em i singautim ol ofisa bilong ami na i tokim ol olsem, “Holimpas Atalia na tokim em long wokabaut namel long ol lain soldia na i go ausait long banis bilong haus bilong Bikpela. Na sapos wanpela man i bihainim em, orait yupela i mas kilim dispela man i dai.” \v 15 Orait ol i holimpas Atalia na kisim em i go long dispela dua bilong banis bilong haus king ol i kolim Dua Bilong Ol Hos. Na ol i bringim em i go insait na kilim em i dai. \s1 Pris Jehoiada i helpim ol manmeri long bihainim Bikpela tasol \r (2 King 11.17-21) \p \v 16 Pris Jehoiada i tokim King Joas wantaim ol manmeri long mekim kontrak wantaim em, bai ol i stap ol manmeri bilong Bikpela tasol. \v 17 Na bihain ol manmeri i go brukim haus lotu bilong giaman god Bal olgeta. Na ol i brukim ol alta na ol piksa bilong god Bal. Na ol i kilim i dai Matan, pris bilong Bal, klostu long alta. \v 18 Na Jehoiada i makim sampela pris bilong lain Livai wantaim ol arapela Livai long bosim olgeta wok insait long haus bilong Bikpela. Dispela tupela lain i mas mekim wok olsem bipo King Devit i bin tokim ol lain tumbuna bilong ol long mekim. Na ol i mas mekim ol ofa bilong paia i kukim olgeta long Bikpela, olsem lo bilong Moses i tok. Na tu ol i mas bosim ol man bilong mekim musik na singim song bilong amamas long taim bilong ofa, olsem Devit i bin tok. \v 19 Na Jehoiada i makim sampela Livai long was long ol dua bilong haus bilong Bikpela. Dispela ol lain Livai i mas was gut long ol dua, bai ol man i no klin long ai bilong Bikpela i no ken i go insait. \p \v 20 Orait na Jehoiada i kisim ol ofisa bilong ami wantaim ol bikman na ol hetman na olgeta arapela manmeri na ol i kisim king long haus bilong Bikpela na bringim em i go long haus king. Na ol i go insait long dispela dua ol i kolim Dua Antap, na ol i bringim king i go sindaun long sia king. \v 21 Na olgeta manmeri i amamas moa yet. Na tu ol i sindaun bel isi long Jerusalem, long wanem, ol soldia i bin kilim Atalia pinis. \c 24 \s1 Joas i stretim bek haus bilong Bikpela \r (2 King 12.1-16) \p \v 1 Joas i gat 7-pela krismas tasol long taim em i kamap king bilong Juda. Na em i stap king long Jerusalem inap 40 yia. Mama bilong Joas, em Sibia, bilong taun Berseba. \v 2 Long taim pris Jehoiada i stap yet, Joas i save mekim stretpela pasin long ai bilong Bikpela. \v 3 Na Jehoiada i makim tupela meri bilong King Joas. Orait Joas i maritim tupela na tupela i karim ol pikinini man na pikinini meri. \p \v 4 Sampela yia bihain, Joas i tingting long stretim bek haus bilong Bikpela. \v 5 Na em i bungim ol pris na ol Livai na i tokim ol olsem, “Yupela go long olgeta taun bilong Juda na tokim olgeta manmeri long givim mani bilong stretim haus bilong God bilong yumi. Yupela i mas mekim dispela wok long olgeta yia. Na nau yupela i mas i go hariap na kisim dispela mani.” Tasol ol Livai i no hariap long mekim dispela wok. \v 6 Orait bihain Joas i singautim pris Jehoiada, dispela lida bilong ol pris na Livai, na i askim em olsem, “Bilong wanem yu no bin hariapim ol Livai long kisim takis mani long ol Juda na ol Jerusalem? Yupela i save, bipo Moses, wokman bilong Bikpela, wantaim ol manmeri bilong Israel i bin pasim tok long ol bai i givim dispela takis bilong lukautim ol wok bilong haus sel bilong Bikpela.\f + \fr 24.6 \ft Lukim Kisim Bek 30.11-16.\f* Olsem na bilong wanem ol Livai i no i go kisim dispela takis?” \p \v 7 Joas i laik mekim ol dispela wok, long wanem, taim dispela meri nogut Atalia i bin i stap kwin, ol lain bilong en i bin go insait long haus bilong Bikpela na bagarapim sampela samting. Na tu ol i bin kisim olgeta samting ol man i bin makim bilong Bikpela, na karim i go bilong mekim lotu long giaman god Bal. \p \v 8 Orait na king i tokim ol Livai na ol i wokim wanpela bokis bilong putim mani, na ol i putim dispela bokis klostu long dua i go insait long banis bilong haus bilong Bikpela. \v 9 Na ol i salim tok long olgeta manmeri bilong Jerusalem na bilong ol arapela hap bilong kantri Juda long bringim takis mani i kam long Bikpela. Ol i mas givim wankain takis olsem bipo Moses, wokman bilong God, i bin tokim ol Israel long givim long taim ol i stap long ples drai. \v 10 Ol hetman wantaim ol manmeri i harim dispela tok na ol i wanbel tru. Na ol i bringim mani bilong ol i kam na putim long dispela bokis, na bokis i pulap. \v 11 Na long olgeta de sapos ol Livai i lukim dispela bokis i pulap, orait ol i save karim i go long ol ofisa bilong king. Orait kuskus bilong king na wanpela ofisa bilong hetpris i save kam na kisim olgeta mani long bokis na bringim bokis i go bek long ples bilong en gen. Long dispela pasin ol i kisim planti mani bilong stretim haus bilong Bikpela. \p \v 12 King Joas wantaim hetpris Jehoiada i save kisim dispela mani na givim long ol man i bosim wok bilong stretim haus. Ol dispela bosman i kisim ol kamda na ol man i save gut long wokim haus long ston, na tu ol i kisim ol man i save gut long wokim ol samting long ain na bras, na ol i tokim ol long stretim bek haus bilong Bikpela. \v 13 Ol dispela lain wokman i wok hat tru na ol i stretim bek haus bilong God na haus i kamap gutpela na strongpela tru olsem bipo. \v 14 Ol wokman i pinisim wok bilong stretim bek haus bilong Bikpela, na i gat hap gol na silva i stap yet. Orait ol bosman i kisim dispela gol na silva na givim long king wantaim Jehoiada. Na tupela i tokim ol arapela wokman long kisim dispela gol na silva na wokim ol samting bilong mekim ofa na ol plet bilong kukim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel, na ol plet na kap samting, na ol arapela samting bilong mekim wok insait long haus bilong Bikpela. \p Taim Jehoiada i stap yet, oltaim ol manmeri i save go long haus bilong Bikpela na mekim ol ofa bilong paia i kukim olgeta. \v 15 Bihain Jehoiada i kamap lapun tru. Na taim em i gat 130 krismas pinis, orait em i dai. \v 16 Na ol manmeri i tingim ol gutpela wok na pasin Jehoiada i bin mekim long ai bilong God. Em i bin mekim planti gutpela wok bilong helpim ol manmeri na bilong helpim wok bilong haus bilong God. Olsem na ol i planim em long matmat bilong ol king long Taun Bilong Devit. \s1 Ol Juda i givim baksait long God \p \v 17 Taim Jehoiada i dai pinis, ol lida bilong Juda i grisim King Joas na em i bihainim tok bilong ol. \v 18 Na king wantaim ol manmeri bilong Juda na Jerusalem i givim baksait long God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong ol, na ol i no moa lotu long haus bilong Bikpela. Nogat. Ol i lotu long ol giaman god na long ol piksa bilong god meri Asera. Ol i mekim bikpela rong long ai bilong God, olsem na God i belhat long ol. \v 19 Na Bikpela i salim ol profet i kam na givim strongpela tok long ol bilong mekim ol i kam bek long em. Tasol ol manmeri i bikhet moa na i no harim tok bilong ol profet. \p \v 20 Orait \x - \xo 24.20 \xt Mt 23.35, Lu 11.51\x* na spirit bilong God i kamap strong long Sekaraia, pikinini man bilong pris Jehoiada. Na Sekaraia i go sanap antap long ples klia bai ol manmeri i lukim em, na em i tokim ol olsem, “God, Bikpela i tok, yupela i sakim pinis ol lo bilong em, na bai yupela i no inap i stap gut. Bilong wanem yupela i mekim dispela kain pasin? Yupela i bin givim baksait long God, olsem na em i givim baksait pinis long yupela tu.” \v 21 King Joas wantaim ol ofisa bilong en i no laikim dispela tok bilong Sekaraia, na ol i pasim tok long kilim em i dai. Orait na king i tok na ol man i tromoi ston long Sekaraia na kilim em i dai long ples bung insait long banis i raunim haus bilong Bikpela. \v 22 King i no tingim ol gutpela pasin pris Jehoiada, papa bilong Sekaraia, i bin mekim long em. Nogat. Em i kilim nating Sekaraia. Taim Sekaraia i laik i dai, em i tok olsem, “Bikpela i ken lukim dispela samting yupela i mekim na em i ken mekim save long yupela.” \s1 Ol i kilim Joas i dai \p \v 23 Long taim dispela yia i laik pinis na nupela yia i laik kamap, orait ol ami bilong kantri Siria i kam pait long King Joas. Ol i kamap long kantri Juda na long biktaun Jerusalem na ol i pait na winim ami bilong Joas. Na ol Siria i kilim i dai olgeta hetman na ol i kisim planti gutpela samting bilong ol Juda na karim i go bek long taun Damaskus na givim long king bilong Siria. \v 24 Dispela ol samting i kamap, long wanem, ol Juda i bin givim baksait long God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong ol. Olsem na Bikpela i larim liklik lain soldia tasol bilong Siria i kam pait long bikpela lain soldia bilong Juda na winim ol. Na long dispela pasin Bikpela i mekim save long King Joas. \v 25 Joas i bin kisim bikpela bagarap tru long dispela pait. Na taim pait i pinis, na ol Siria i go bek long ples bilong ol, orait sampela ofisa bilong king i ting long Joas i bin kilim i dai ol pikinini man bilong pris Jehoiada. Olsem na ol i pasim tok long kilim Joas i dai, bilong bekim rong bilong en. Na bihain ol i kilim em i dai long taim em i slip i stap long bet bilong en. Na ol man i planim bodi bilong en long Taun Bilong Devit, tasol ol i no planim em long matmat bilong ol king. \v 26 Nem bilong tupela man i bin kilim king, em Sabat na Jehosabat. Mama bilong Sabat, em Simeat, wanpela meri bilong lain Amon, na mama bilong Jehosabat, em Simrit, wanpela meri bilong lain Moap. \v 27 Ol stori bilong ol pikinini man bilong Joas na bilong olgeta tok profet i bin autim long Joas bai i bagarap, na ol stori bilong Joas i bin wokim gen haus bilong Bikpela, olgeta i stap long wanpela buk ol i kolim, Sampela As Tok Bilong Ol Stori Bilong Ol King. Joas i dai pinis na Amasia, pikinini man bilong en, i kisim ples bilong en na i kamap king. \c 25 \ms1 Stori bilong King Amasia \s2 (Sapta 25) \s1 Amasia i stap king bilong Juda \r (2 King 14.2-6) \p \v 1 Amasia i gat 25 krismas long taim em i kamap king, na em i stap king long Jerusalem inap 29 yia. Mama bilong en, em Jehoadin, wanpela meri bilong taun Jerusalem. \v 2 Amasia i mekim gutpela pasin long ai bilong Bikpela, tasol em i no strong tumas long bihainim tru dispela pasin. \p \v 3 Long taim Amasia i bosim strong kantri Juda, em i tok na ol i kilim i dai ol dispela ofisa i bin kilim papa bilong en, King Joas. \v 4 Tasol \x - \xo 25.4 \xt Lo 24.16\x* em i no kilim ol pikinini bilong ol dispela ofisa. Nogat. Em i larim ol i stap. Em i bihainim tok bilong Bikpela i stap long dispela buk i gat ol lo bipo Moses i bin givim long ol Israel. Dispela tok bilong Bikpela i olsem, “Sapos pikinini bilong wanpela man i mekim rong, orait yupela i no ken bekim na kilim i dai papamama bilong en. Olsem tasol, sapos papamama i mekim rong, orait yupela i no ken bekim na kilim i dai ol pikinini bilong ol. Man i mekim rong, em tasol yupela i mas kilim i dai.” \s1 Amasia i go pait long ol Idom \r (2 King 14.7) \p \v 5 King Amasia i singautim olgeta man bilong lain Juda na bilong lain Benjamin i kam bung. Taim ol i bung pinis, em i makim ol man i gat 20 krismas na ol man i winim 20 krismas pinis, na putim ol long lain ami bilong en. Na em i makim ol ofisa bilong bosim ol lain soldia i gat 1,000 man na ol lain i gat 100 man. Na em i putim ol man i kam long wanpela wanpela lain famili aninit long ol wan wan ofisa. Namba bilong olgeta soldia em inap 300,000, na olgeta i gutpela man bilong pait na ol i save gut long pait long spia na hap plang. \v 6 Na tu em i kisim 100,000 gutpela soldia long kantri Israel. Em i baim ol long silva, hevi bilong en i winim 3,000 kilogram. \v 7 Tasol wanpela profet i go tokim king olsem, “Yu no ken kisim ol dispela lain soldia bilong Israel i go wantaim yu long pait, long wanem, ol man bilong kantri Israel i no save stap aninit long Bikpela, na em i no stap wantaim ol. \v 8 Tasol sapos yu ting ol i strongpela lain bilong pait, orait yu ken kisim ol i go. Tasol yu mas save, God bai i mekim ol birua i winim yu,\f + \fr 25.8 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap.\f* long wanem, God tasol i gat strong bilong mekim ol man i win na bilong mekim ol i lus.” \p \v 9 Amasia i harim dispela tok pinis na em i askim profet olsem, “Tasol olsem wanem long ol dispela silva mi givim pinis long ol dispela lain soldia bilong Israel?” Na profet i bekim tok long Amasia olsem, “Yu no ken wari. Bikpela inap givim yu planti silva moa, i winim tru dispela silva yu bin givim long ol.” \v 10 Orait na Amasia i salim ol dispela lain soldia bilong Israel i go bek long ples bilong ol. Na ol i belhat nogut tru long ol Juda. \p \v 11 Orait bihain Amasia i strongim tingting bilong en na em i bringim ami bilong en i go long Ples Daun I Gat Planti Sol, bilong pait long ol Idom. Na ol i kilim i dai 10,000 soldia bilong Idom. \v 12 Na ol i kalabusim narapela 10,000 soldia bilong Idom na kisim ol i go antap long wanpela maunten. Na ol i tromoi ol dispela Idom i go daun long wanpela ples nogut, na ol i dai na bodi bilong ol i bruk olgeta. \p \v 13 Taim Amasia wantaim ol soldia bilong en i go pait long ol Idom, ol dispela lain soldia bilong Israel, Amasia i bin salim i go, ol i kam bek na pait long ol taun bilong ol Juda, stat long taun Samaria na i go inap long taun Bethoron. Na ol i kilim i dai 3,000 manmeri na kisim planti gutpela samting bilong ol dispela taun, na karim i go. \s1 Wanpela profet i krosim Amasia \p \v 14 Taim Amasia i winim ol Idom pinis, em i kisim ol giaman god bilong ol Idom na bringim i kam bek long Juda. Na em i lotu long ol na kukim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel, olsem ofa bilong ol. \v 15 Bikpela i lukim dispela pasin bilong King Amasia na em i kros tru long em. Olsem na Bikpela i salim profet i go long Amasia na i tokim em olsem, “Bilong wanem yu wok long lotu long ol giaman god bilong narapela lain? Yu save pinis, ol dispela god i no bin helpim ol manmeri bilong ol yet na kisim bek ol long han bilong yu. Olsem na bilong wanem yu lotu long ol?” \p \v 16 Profet i toktok yet na Amasia i katim tok bilong em olsem, “Husat i bin mekim yu i kamap man bilong givim tingting long mi? Yu pasim maus. Nogut mi tokim wanpela soldia long kilim yu i dai.” Profet i harim dispela tok na em i laik pasim maus, tasol pastaim em i mekim wanpela tok moa long king olsem, “Nau mi save, God i laik bagarapim yu, long wanem, yu bin mekim pasin nogut na nau yu no laik harim gut tok bilong mi.” \s1 Amasia i pait long ol Israel \r (2 King 14.8-20) \p \v 17 King Amasia i askim tingting bilong ol ofisa bilong en pinis, orait em i salim ol man i go long Jehoas, king bilong Israel. King Jehoas em i pikinini bilong Joahas na tumbuna pikinini bilong Jehu. Ol dispela man i go kamap long Jehoas na ol i tokim em olsem, “King Amasia i tok long em i laik pait long yupela Israel.” \v 18 Jehoas i bekim tok long Amasia na mekim dispela tok piksa long en, “Long kantri Lebanon, wanpela gras i gat nil i bin salim tok long wanpela diwai sida na i tokim em olsem, ‘Mi laik bai yu givim pikinini meri bilong yu long pikinini man bilong mi, na bai tupela i marit.’ Tasol bihain long taim gras i mekim dispela tok, wanpela wel abus i wokabaut long dispela hap na i krungutim dispela gras, na gras i bagarap.” \v 19 Jehoas i mekim dispela tok piksa, na em i skruim tok long Amasia olsem, “Mi save, yu bin pait long ol Idom na winim ol. Olsem na yu amamas tru na yu wok long hambak na litimapim nem bilong yu moa yet. Tasol nau yu mas stap gut long ples bilong yu. Maski long kirapim pait long mipela. Nogut yu bagarap, na yu mekim ol Juda tu i bagarap.” \p \v 20 Tasol Amasia i no laik harim tok bilong Jehoas. As bilong dispela i olsem, God i tingting pinis long putim ol Juda long han bilong ol birua, long wanem, ol i bin lotu long ol giaman god bilong ol Idom. \v 21 Olsem na Jehoas wantaim ol ami bilong Israel i go long taun Betsemes long kantri Juda na ol i pait long Amasia wantaim ol soldia bilong en. \v 22 Ol i pait i go na ol Israel i winim ol Juda, na ol soldia bilong Juda i ranawe i go bek long ples bilong ol. \v 23 Na Jehoas i holimpas Amasia na kalabusim em. Na bihain, Jehoas wantaim ol soldia bilong Israel i kisim Amasia na ol i lusim Betsemes na wokabaut i go long Jerusalem. Na ol i brukim banis bilong taun, stat long Dua Bilong Efraim na i go inap long Dua Bilong Kona. Mak bilong dispela hap banis ol i bin brukim, em i samting olsem 200 mita. \v 24 Na Jehoas i go insait long Jerusalem na kisim olgeta gol na silva i stap long taun. Em i kisim tu olgeta dis na plet samting i stap long haus bilong God, em ol samting ol lain bilong Obetidom i save lukautim. Na tu em i kisim olgeta samting i stap long ol rum mani long haus bilong king. Na em i kalabusim sampela bikman bilong Juda na kisim ol dispela manmeri wantaim olgeta dispela samting na i go bek long Samaria. \v 25 Bihain King Jehoas bilong Israel i dai. Na King Amasia bilong Juda i stap 15 yia moa, na ol i kilim em i dai. \v 26 Ol stori bilong olgeta arapela samting King Amasia i bin mekim, stat long taim em i kamap king i go inap long taim em i dai, i stap long dispela buk ol i kolim, Buk Bilong Ol King Bilong Juda Na Israel. \p \v 27 Long taim King Amasia i givim baksait long Bikpela, sampela man i pasim tok long kilim em i dai long Jerusalem. Em i harim tok long dispela samting ol i laik mekim, olsem na em i ranawe i go long taun Lakis. Tasol ol dispela birua bilong en i salim sampela man na ol i bihainim em i go long Lakis na kilim em i dai. \v 28 Na sampela man i putim bodi bilong en long hos na bringim i kam bek long Jerusalem. Na ol i planim em long ples matmat bilong ol tumbuna bilong en. \c 26 \ms1 Stori bilong King Usia \s2 (Sapta 26) \s1 Usia i kamap king bilong Juda \r (2 King 14.21-22 na 15.1-7) \p \v 1 Taim Amasia i dai pinis, ol Juda i kisim pikinini bilong en, Usia, na ol i makim em i kamap king, bilong kisim ples bilong papa bilong en. Usia i gat 16 krismas long taim em i kamap king. \v 2 Sampela taim bihain long em i stap king, em i go pait na kisim bek taun Elat long han bilong ol birua. Na em i stretim bek ol hap bilong taun i bin bagarap. \p \v 3 Usia i gat 16 krismas long taim em i kamap king, na em i stap king long Jerusalem inap 52 yia. Mama bilong en em Jekolia, wanpela meri bilong taun Jerusalem. \v 4-5 Taim \x - \xo 26.4-5 \xt Stt 41.15, 2 Sto 24.2, Dan 2.19\x* Usia i stap king, wanpela man, nem bilong en Sekaraia, i skulim Usia long pasin bilong pret na stap aninit long God, Bikpela. Na taim Sekaraia i no dai yet, King Usia i gat strongpela tingting long bihainim laik bilong God, na em i mekim gutpela pasin long ai bilong Bikpela, olsem papa bilong en, Amasia, i bin mekim. Taim Usia i strong yet long bihainim laik bilong God, orait God i helpim em na olgeta samting Usia i mekim, i kamap gutpela. \p \v 6 Orait King Usia i kirap na i go pait long ol Filistia. Na em i winim ol na brukim ol banis bilong taun Get na taun Japne na taun Asdot. Na em i wokim ol nupela taun long graun bilong ol Asdot na long ol arapela hap bilong kantri Filistia. \v 7 God i helpim em long winim ol Filistia na ol Meun na ol Arebia bilong taun Gurbal. \v 8 Em i kamap strongpela king tru na ol manmeri long ol kantri i stap nabaut, i go inap long mak bilong Isip, ol i harim tok long biknem bilong em. Na ol Amon i save givim takis long em, bilong soim em olsem, ol i aninit long em. \p \v 9 Na long Jerusalem, Usia i wok long strongim banis bilong taun olsem. Em i wokim ol haus antap long banis klostu long Dua Bilong Kona na long Dua Bilong Ples Daun na long hap bilong banis ol i kolim Sapela Kona, bai ol soldia i ken i stap na was long ol birua. \v 10 Usia i gat bikpela lain bulmakau na sipsip i stap long ples stret na long ol liklik maunten long hap san i go daun, olsem na em i wokim sampela taua bilong ol wasman long ples kunai i no gat man, na tu em i wokim planti hul wara bilong ol abus i ken dring. Na tu, Usia em i man bilong laikim tumas wok didiman. Olsem na em i tokim ol manmeri long planim ol gaden wain na long planim ol arapela kain samting long ol dispela hap graun i gat planti gris na long ol ples maunten. \p \v 11 Usia i gat bikpela lain soldia long ami bilong en, na ol i gutpela man bilong pait. Na Jeiel, wanpela kuskus bilong king, wantaim Masea, wanpela ofisa, i bin kaunim ol soldia na makim hamas man bai i stap insait long wan wan lain bilong ami. Na Hanania, wanpela namba wan ofisa bilong king, i bosim tupela long mekim dispela wok. \v 12 Usia i gat 2,600 hetman bilong ol lain famili bilong Juda i stap olsem ol ofisa bilong ol dispela strongpela soldia bilong en. \v 13 Namba bilong ol soldia, em inap 307,500, na ol inap pait strong tru na helpim king long daunim ol birua. \v 14 Na Usia i redim olgeta kain samting bilong pait, olsem ol spia na hap plang na hat kapa na klos pait na banara na ol ston bilong sut long katapel. \v 15 Na tu em i gat sampela saveman long Jerusalem, na ol i wokim ol masin, na ol i putim ol dispela masin i stap. Na long taim pait i kamap, ol i ken kisim ol masin i go antap long ol kona bilong banis bilong taun na long ol taua ol soldia i save stap long en na was long ol birua, na ol i ken yusim ol dispela masin long sutim ol spia na ol bikpela ston i go long ol birua. \p Long olgeta wok Usia i mekim, God i helpim em gut tru, olsem na em i kamap strongpela king tru na ol manmeri bilong ol longwe ples i harim tok long biknem bilong en. \s1 Usia i bikhet long God \r (2 King 15.5-7) \p \v 16 Taim \x - \xo 26.16 \xt Lo 32.15, 1 Kin 13.1-4, 2 Sto 25.19\x* King Usia i kamap strong na em i gat biknem, orait em i ting em i strongpela king tru, olsem na em i bagarap. Em i no bihainim tok bilong God, Bikpela bilong en, na em i go long alta i stap insait long haus bilong Bikpela, na em yet i laik mekim ofa bilong kamapim smok i gat gutpela smel. \v 17 Tasol pris Asaria i lukim em i go insait, na em i kisim 80 strongpela pris bilong Bikpela, na ol i bihainim king i go insait long haus bilong Bikpela. \v 18 Ol \x - \xo 26.18 \xt Kis 30.7-8, Nam 3.10, 16.39-40, 2 Sto 19.2\x* i krosim em na tokim em olsem, “Usia, yu harim. I no wok bilong yu long mekim ofa bilong smok i gat gutpela smel long Bikpela. Nogat. Bikpela i bin makim ol pris bilong lain bilong Aron tasol, bilong mekim ol dispela ofa. Yu mas hariap na lusim dispela ples tambu, long wanem, yu mekim bikpela rong pinis long God. Olsem na bai God, Bikpela i no moa belgut long yu.” \p \v 19 Usia \x - \xo 26.19 \xt 2 Kin 5.25-27\x* i holim plet bilong kukim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel, na em i sanap klostu long alta bilong kukim ofa bilong smok i gat gutpela smel. Em i harim dispela tok bilong ol pris na em i kros tru long ol. Orait na wantu sik lepra i kamap long pes bilong en, insait long haus bilong Bikpela yet. \v 20 Hetpris Asaria wantaim ol arapela pris i lukim sik lepra i stap long pes bilong king, na ol i kirap nogut na kwiktaim ol i rausim em long go ausait long haus bilong Bikpela. Na em tu i hariap i go, long wanem, em i save Bikpela i bin mekim dispela sik i kamap long en bilong mekim save long em. \p \v 21 Dispela sik lepra i stap long skin bilong King Usia i no inap pinis. Olsem na em i no inap i go moa long haus bilong Bikpela. Na tu, Usia i lusim haus king na i go i stap long narapela haus. Na Jotam, pikinini man bilong en, i mekim wok olsem king na i bosim haus king na bosim kantri inap King Usia i dai. \p \v 22 Ol stori bilong olgeta arapela samting King Usia i bin mekim, stat long taim em i kamap king i go inap long taim em i dai, i stap long dispela buk profet Aisaia, pikinini man bilong Emos, i bin raitim. \v 23 Taim \x - \xo 26.23 \xt Ais 6.1\x* Usia i dai, ol i planim em long ples matmat bilong ol tumbuna bilong en. Tasol ol i planim em longwe liklik long ol matmat bilong ol arapela king, long wanem, em i bin i gat sik lepra. Na nau pikinini man bilong en Jotam, i kisim ples bilong en na i kamap king tru. \ms1 Stori bilong King Jotam \s2 (Sapta 27) \c 27 \s1 Jotam i stap king bilong Juda \r (2 King 15.32-38) \p \v 1 Jotam i gat 25 krismas long taim em i kamap king na em i stap king long Jerusalem inap 16 yia. Mama bilong en, em Jerusa, pikinini meri bilong Sadok. \v 2 Jotam i mekim gutpela pasin long ai bilong Bikpela, olsem papa bilong en Usia i bin mekim. Na Jotam i mekim wanpela gutpela pasin tu long em i no go insait long haus bilong Bikpela olsem Usia i bin mekim. Tasol ol manmeri bilong Juda i no mekim ol gutpela pasin. Ol i wok long mekim ol kain kain pasin nogut. \p \v 3 Jotam i tokim ol wokman na ol i wokim dispela dua bilong banis bilong haus bilong Bikpela ol i kolim Dua Antap. Na ol i mekim planti wok bilong strongim banis bilong Jerusalem long hap bilong Ofel. \v 4 Na tu ol wokman bilong en i wokim ol taun long ples maunten bilong Juda. Na long ol maunten i gat planti diwai long en, ol i wokim ol strongpela ples bilong ol soldia i ken hait na pait, na ol taua bilong ol soldia i ken was long ol birua. \v 5 Na bihain, Jotam wantaim ol soldia bilong en i go pait long king bilong kantri Amon wantaim ol soldia bilong en, na ol soldia bilong Jotam i winim tru ol soldia bilong Amon. Orait na Jotam i tokim ol Amon long ol i mas givim takis long em. Long dispela yia ol i givim Jotam 3,400 kilogram silva na 1,000 ton wit na 1,000 ton rais bali. Na ol i givim wankain takis long namba 2 yia na long namba 3 yia tu. \v 6 Jotam i bihainim gut ol pasin God, Bikpela i laikim, olsem na em i kamap strongpela king tru. \v 7 Ol stori bilong olgeta arapela samting Jotam i bin mekim i stap long dispela buk ol i kolim Buk Bilong ol King Bilong Juda Na Israel. Dispela buk i stori tu long ol pait na wok em i bin mekim. \v 8 Jotam i gat 25 krismas long taim em i kamap king, na em i stap king long Jerusalem inap 16 yia. \v 9 Taim Jotam i dai, ol i planim em long Taun Bilong Devit. Na pikinini man bilong en, Ahas, i kisim ples bilong en na i kamap king. \ms1 Stori bilong King Ahas \s2 (Sapta 28) \c 28 \s1 Ahas i stap king bilong Juda \r (2 King 16.1-4) \p \v 1 Ahas i gat 20 krismas long taim em i kamap king, na em i stap king long Jerusalem inap 16 yia. Tasol em i no mekim stretpela pasin long ai bilong Bikpela, olsem tumbuna bilong en, Devit, i bin mekim. Nogat. \v 2 Em i mekim pasin nogut tasol, olsem ol king bilong Israel i bin mekim. Em i tokim ol wokman na ol i kisim bras samting na wokim ol piksa bilong giaman god Bal. \v 3 Na em i save go long Ples Daun Bilong Hinom na mekim ol ofa bilong kamapim smok i gat gutpela smel. Na tu em i mekim kranki pasin olgeta. Em i kilim ol pikinini man bilong en na i kukim olsem ofa bilong paia i kukim olgeta. Em i bihainim dispela rabis pasin tru bilong ol lain manmeri i bin i stap long dispela graun bipo. Tasol Bikpela i bin rausim ol na givim dispela graun long ol Israel. \v 4 Na Ahas i save go long ol ples bilong lotu long ol giaman god. Ol dispela ples i stap antap long ol maunten na aninit long ol bikpela diwai. Na em i mekim ol ofa na kukim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel. \s1 Ol Siria na ol Israel i kam pait long ol Juda \r (2 King 16.5) \p \v 5-6 King \x - \xo 28.5-6 \xt 2 Kin 16.5, Ais 7.1\x* Ahas i mekim planti pasin nogut, na ol manmeri bilong Juda tu i givim baksait long God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong ol. Olsem na God i salim king bilong Siria wantaim ol ami bilong en i kam pait na winim Ahas wantaim ol soldia bilong en. Na ol Siria i kisim planti Juda i go kalabus long Damaskus. Na bihain, Bikpela i salim king bilong Israel, em Peka, pikinini bilong Remalia, i kam wantaim ol ami bilong en na ol i pait na winim Ahas wantaim ol soldia bilong en, na kilim i dai 120,000 strongpela soldia bilong Juda long wanpela de tasol. \v 7 Na Sikri, wanpela strongpela soldia bilong Israel, i kilim i dai tripela bikman bilong Juda. Nem bilong ol i olsem, Masea, pikinini bilong King Ahas, na Asrikam, man bilong bosim haus king, na Elkana, man i stap namba 2 bilong king. \v 8 Ol Israel i no sori liklik long ol Juda, em ol brata bilong ol. Nogat. Ol i kalabusim 200,000 meri na pikinini bilong ol Juda, na ol i kisim planti gutpela samting bilong ol, na bringim olgeta i go bek long taun Samaria. \s1 Profet Odet i givim strongpela tok long ol Israel \p \v 9 Long dispela taim i gat wanpela profet bilong Bikpela i stap long Samaria, nem bilong en Odet. Na taim ol soldia bilong Israel i kam bek, Odet i go bungim ol na i tokim ol olsem, “God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong yumi i bin kros long ol Juda na em i putim ol long han bilong yupela. Tasol yupela i bin belhat tru long ol na yupela i bin mekim save kilim ol i dai. Na Bikpela i lukim pinis dispela pasin nogut yupela i bin mekim. \v 10 Na tu yupela i laik mekim ol manmeri bilong Juda na Jerusalem i kamap wokboi na wokmeri nating bilong yupela. Olsem wanem? Yupela i ting yupela yet i stap stret long ai bilong God, Bikpela bilong yupela, na yupela i mekim dispela kain pasin nogut long ol brata bilong yupela, a? \v 11 Orait yupela harim. Nau yupela i mas lusim ol dispela lain brata na susa yupela i bin kalabusim, na larim ol i go bek long ples bilong ol. Long wanem, Bikpela i belhat moa yet long yupela, na bai em i mekim save long yupela.” \p \v 12 Na tu 4-pela bikman bilong Israel i no laikim dispela pasin ol soldia bilong Israel i bin mekim. Nem bilong ol i olsem, Asaria, pikinini bilong Johanan, na Berekia, pikinini bilong Mesilemot, na Jehiskia, pikinini bilong Salum, na Amasa, pikinini bilong Hatlai. \v 13 Dispela 4-pela bikman i tokim ol soldia olsem, “Yupela i no ken bringim ol dispela lain kalabus i kam hia. Yumi bin bekim sin pinis long ai bilong Bikpela, na em i belhat moa yet long yumi. Na sapos yupela i mekim dispela pasin nogut, bai asua bilong yumi i go bikpela moa long ai bilong Bikpela.” \v 14 Ol soldia i harim dispela tok na ol i lusim ol kalabus wantaim ol samting ol i bin kisim long Juda, long ol dispela bikman na ol lain manmeri bilong Israel, na ol i go. \v 15 Orait na ol dispela 4-pela bikman\f + \fr 28.15 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap. Sampela man i ting em i no tok long “dispela 4-pela bikman.” Ol i ting tok i olsem, “ol ofisa i makim sampela bikman, nem bilong ol i stap long wanpela lista, bilong lukautim ol lain kalabus.”\f* i mekim wok bilong lukautim ol lain kalabus. Ol i kisim sampela klos long ol samting ol soldia i bin kisim long pait, na ol i givim long ol manmeri i sot tru long klos. Na ol i givim sendel long ol long putim. Na tu ol i givim kaikai na wara long ol. Na ol i putim marasin long ol sua bilong ol. Na ol i kisim ol man na meri i no gat strong bilong wokabaut na putim ol antap long ol donki, na ol i bringim olgeta lain kalabus i go bek long ol wanlain bilong ol. Ol i go kamap long taun Jeriko, dispela taun i gat planti diwai det, na ol Israel i lusim ol na i go bek long Samaria. \s1 Ahas i askim ol Asiria long helpim em \r (2 King 16.7-9) \p \v 16-17 Bihain long taim ol Israel i winim ol Juda long pait, ol Idom i kam bek na ol i pait gen long ol Juda na winim ol. Na ol i kalabusim sampela manmeri na kisim ol i go. Olsem na King Ahas i salim ol man i go lukim king bilong Asiria, na askim em long kam helpim em. \v 18 Na tu ol lain Filistia i kam na pait long ol taun i stap long ol liklik maunten long hap san i go daun na long hap saut bilong Juda. Ol i winim ol Juda na kisim taun Betsemes na taun Aijalon na taun Gederot. Na tu ol i kisim taun Soko na Timna na Gimso wantaim ol liklik ples i stap klostu long ol. Ol Filistia i kisim pinis dispela ol taun, orait ol i mekim ol i kamap taun bilong ol. \v 19 As bilong dispela hevi i kamap long King Ahas wantaim ol manmeri Juda i olsem. Ahas i bin mekim planti pasin nogut tru na em i bin givim baksait long Bikpela. Olsem na Bikpela i larim ol dispela hevi i kamap bilong daunim kantri Juda. \v 20 Na bihain, King Tiklat Pileser bilong Asiria i kam long Juda, tasol em i no helpim Ahas. Nogat. Em wantaim ol ami bilong en i wok long mekim nogut long Ahas. \v 21 Olsem na Ahas i laik grisim Tiklat Pileser na em i kisim ol gol samting i stap long haus bilong Bikpela na long haus king na long haus bilong ol hetman, na i givim long Tiklat Pileser. Tasol dispela i no helpim Ahas. \s1 King Ahas i lusim God olgeta \p \v 22 Taim King Ahas i kisim planti hevi tru, em i no tingting long Bikpela. Nogat. Em i givim baksait moa yet long Bikpela, na mekim planti sin. \v 23 Em \x - \xo 28.23 \xt 2 Sto 25.14, Jer 44.17-18\x* i tok olsem, “Ol god bilong ol king bilong Siria i bin helpim ol Siria. Olsem na sapos mi mekim ofa long ol, ating bai ol i helpim mi tu.” Orait Ahas i wok long mekim ol ofa long ol giaman god bilong ol Siria, em ol dispela lain i bin winim em long pait. Em i mekim ol dispela pasin, na dispela i as bilong bikpela bagarap i kamap long em yet na long olgeta manmeri bilong Israel. \v 24 Na tu King Ahas i kisim olgeta dis na plet samting i stap insait long haus bilong Bikpela na i brukim ol nabaut, na em i pasim ol dua bilong haus bilong Bikpela. Na em i wokim ol alta long olgeta hap bilong Jerusalem, bilong em i ken lotuim ol giaman god. \v 25 Na tu, long olgeta taun bilong Juda, em i wokim ol ples bilong lotu, bilong ol manmeri i ken i go na mekim ofa bilong smok i gat gutpela smel long ol giaman god. Long dispela pasin, Ahas i mekim God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong en, i belhat tru long em. \p \v 26 Ol stori bilong ol arapela samting King Ahas i mekim, na long ol pasin bilong en, stat long taim em i kamap king i go inap long taim em i dai, i stap long dispela buk ol i kolim, Buk Bilong Ol King Bilong Juda Na Israel. \v 27 Taim \x - \xo 28.27 \xt Ais 14.28\x* Ahas i dai, ol i planim em long Jerusalem, tasol ol i no planim em long matmat bilong ol king. Na pikinini man bilong en, Hesekia, i kisim ples bilong en na i kamap king. \ms1 Stori bilong King Hesekia \s2 (Sapta 29-32) \c 29 \s1 Hesekia i stap king bilong Juda \r (2 King 18.1-3) \p \v 1 Hesekia i gat 25 krismas long taim em i kamap king na em i stap king long Jerusalem inap 29 yia. Mama bilong en, em Abiya, pikinini meri bilong Sekaraia. \v 2 Hesekia i mekim gutpela pasin long ai bilong Bikpela, olsem tumbuna bilong en, King Devit i bin mekim. \s1 Ol i mekim haus bilong Bikpela i kamap klin gen \p \v 3 Long namba wan yia bilong Hesekia i stap king, na long namba wan mun bilong dispela yia, em i opim ol dua bilong haus bilong Bikpela gen na em i tokim sampela man long stretim ol dispela dua. \v 4 Orait em i tokim sampela lain pris na Livai na ol i kam bung long dispela ples bung i stap long hap sankamap bilong haus bilong Bikpela. \v 5 Na em i tokim ol olsem, “Yupela ol Livai i mas givim yupela yet long God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong yumi, na makim dispela haus i bilong em wanpela tasol. Na yupela i mas rausim olgeta samting i save mekim dispela haus i kamap doti long ai bilong God. \v 6 Ol tumbuna bilong yumi i no bin bihainim tru tok bilong God, Bikpela bilong yumi, na ol i bin mekim olkain pasin i no stret long ai bilong en. Ol i lusim God na givim baksait long dispela haus em i save stap long en. \v 7 Na ol i pasim ol dua bilong haus bilong Bikpela, na mekim ol lam i dai. Na ol i no kukim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel, na ol i no mekim ol ofa bilong paia i kukim olgeta antap long alta bilong God bilong Israel. \p \v 8-9 “Ol Juda na Jerusalem i mekim ol dispela pasin nogut, na Bikpela i bin belhat long ol na em i mekim save long ol. Em i bin salim ol birua i kam na kilim ol papa bilong yumi i dai. Na ol i bin kalabusim ol meri na pikinini bilong yumi na kisim ol i go long kantri bilong ol. Na taim ol manmeri bilong ol arapela lain i harim tok long dispela samting Bikpela i bin mekim long ol taun bilong yumi, orait ol i save tingting planti na pret moa yet. Yumi save gut long dispela. \p \v 10 “Olsem na nau mi tingting strong long mekim kontrak wantaim God, Bikpela bilong yumi Israel, na bai em i no ken belhat moa long yumi. \v 11 Yupela ol pris na Livai, yupela i mas save olsem, Bikpela i bin makim yupela long mekim ol wok bilong en. Yupela i gat wok bilong sanap long ai bilong Bikpela na mekim wok bilong en na bilong stiaim ol manmeri bai ol i lotu tru long em, na bilong mekim ofa bilong smok i gat gutpela smel. Olsem na yupela i mas mekim gut dispela ol wok.” \p \v 12 Nem bilong ol Livai i harim tok bilong king i olsem, Mahat, pikinini bilong Amasai, na Joel, pikinini bilong Asaria. Tupela i bilong lain Kohat. Na Kis, pikinini bilong Apdi, na Asaria, pikinini bilong Jehalelel. Tupela i bilong lain Merari. Na Joa, pikinini bilong Sima, na Iden, pikinini bilong Joa. Tupela i bilong lain Gerson. \v 13 Na Simri na Juel bilong lain Elisafan. Na Sekaraia na Matania bilong lain Asap. \v 14 Na Jehuel na Simei bilong lain Heman. Na Semaia na Usiel bilong lain Jedutun. \v 15 Ol dispela Livai i kirap i go bungim ol wanlain bilong ol na olgeta i bihainim pasin bilong mekim ol yet i kamap klin long ai bilong Bikpela. Ol i kamap klin pinis, orait ol i bihainim lo bilong Bikpela, na ol i stretim haus bilong Bikpela olsem king i bin tokim ol long mekim. \v 16 Orait ol pris i go insait long haus bilong Bikpela, na ol i rausim olgeta samting i doti long ai bilong God. Ol i bringim ol dispela samting i kam long bikpela ples bung i stap long pes bilong haus bilong Bikpela. Na ol Livai i karim ol dispela samting i go ausait long Jerusalem na tromoi i go long ples daun bilong wara Kidron. Na bihain, ol pris i mekim haus i kamap klin gen long ai bilong Bikpela. \v 17 Ol i statim wok long de namba wan bilong namba wan mun, bilong mekim olgeta samting i stap insait long banis bilong haus bilong Bikpela i kamap klin. Ol i wok i go inap long de namba 8, na ol i kamap long dua bilong haus. Na ol i wok inap 8-pela de moa bilong mekim haus bilong Bikpela i kamap klin long ai bilong en. Na long de namba 16 bilong dispela mun, ol i pinisim dispela wok, na haus i redi bilong ol i ken mekim lotu long Bikpela. \s1 Ol i mekim ofa long haus bilong Bikpela \p \v 18 Taim ol pris na Livai i pinisim wok, orait ol i go lukim King Hesekia na tokim em olsem, “Mipela i mekim olgeta samting bilong haus bilong Bikpela i kamap klin pinis. Alta bilong mekim ofa bilong paia i kukim olgeta, wantaim ol samting bilong alta, na tebol bilong putim bret ol i save givim long God, wantaim olgeta samting bilong tebol, olgeta i klin. \v 19 Na tu, mipela i kisim ol dis na plet samting King Ahas i bin rausim long haus bilong Bikpela, long taim em i bin givim baksait long God. Na mipela i bringim ol dispela samting i kam bek long haus bilong Bikpela, na mekim ol i kamap klin gen long ai bilong Bikpela. Na mipela i putim i stap klostu long alta bilong Bikpela.” \p \v 20 King Hesekia i harim dispela tok pinis, orait long moningtaim tru em i singautim ol hetman bilong Jerusalem i kam bung. Olgeta i kam bung pinis, orait em i kisim ol i go long haus bilong Bikpela. \v 21 Na ol i kisim 7-pela bulmakau man na 7-pela sipsip man na 7-pela pikinini sipsip na 7-pela meme man i go wantaim ol. Dispela 7-pela meme man i bilong mekim ofa bilong rausim sin bilong ol manmeri bilong Juda na bilong ol lain famili bilong king, na bilong makim haus i bilong Bikpela stret. Na king i tokim ol pris bilong lain bilong Aron long ofaim ol dispela abus long alta bilong Bikpela. \v 22 Orait na ol i kilim ol 7-pela bulmakau man pastaim, na givim blut bilong ol bulmakau long ol pris na ol i tromoi blut long alta. Na bihain ol i kilim 7-pela sipsip man na 7-pela pikinini sipsip, na tromoi blut bilong ol dispela sipsip tu long alta. \v 23 Na bihain king wantaim ol man i sanap i stap, na ol i bringim 7-pela meme man i kam na king wantaim ol dispela man olgeta wan wan i putim han bilong ol antap long ol meme. \v 24 Orait na ol pris i kilim dispela 7-pela meme na tromoi blut bilong ol dispela meme antap long alta, olsem ofa bilong rausim sin bilong olgeta Israel, long wanem, king i bin tok olsem, “Ofa bilong rausim sin na ofa bilong paia i kukim olgeta, i bilong helpim olgeta manmeri bilong Israel.” \p \v 25 King Hesekia i bihainim tok bipo Bikpela i bin givim long King Devit long maus bilong profet Gat na Natan, na em i tokim ol Livai na ol i kisim olkain gita samting bilong mekim musik na ol i go sanap insait long haus bilong Bikpela. \v 26 Orait na ol Livai i sanap i stap na i holim olkain gita samting olsem Devit, king bilong Israel i bin yusim bipo. Na ol pris i sanap wantaim ol na holim biugel bilong ol. \v 27 Ol i redi pinis, orait Hesekia i tokim ol pris long mekim ofa bilong paia i kukim olgeta. Na taim ol i stat long mekim ofa, ol Livai i stat long singim song bilong amamas long Bikpela. Na ol pris i winim biugel na ol Livai i mekim gutpela musik long ol gita samting bilong ol. \v 28 Na olgeta manmeri i wok long lotuim God na ol Livai i singim song na ol pris i winim biugel, na ol i mekim olsem i go inap ol ofa bilong paia i kukim olgeta i pinis. \v 29 Taim ol i mekim ol dispela ofa pinis, orait King Hesekia wantaim olgeta manmeri i brukim skru na i lotu long God. \v 30 Na king wantaim ol hetman i tokim ol Livai long singim ol song bipo Devit na profet Asap i bin raitim bilong litimapim nem bilong Bikpela. Orait na ol Livai i amamas moa yet na singim ol song. Na bihain ol i brukim skru na lotuim God. \p \v 31 Bihain Hesekia i tokim olgeta lain i stap long dispela bung olsem, “Nau yupela i givim yupela yet long Bikpela. Olsem na yupela i mas kisim ol ofa bilong kamap wanbel wantaim Bikpela na ol ofa bilong tenkyu long Bikpela na bringim i kam long haus bilong Bikpela.” Orait na ol manmeri i bihainim tok bilong king na ol i bringim ol dispela ofa. Na sampela i laik mekim ol ofa bilong paia i kukim olgeta, \v 32 na ol i bringim 70 bulmakau man na 100 sipsip man na 200 pikinini sipsip, bilong mekim ofa long Bikpela. \v 33 Na tu ol i bringim 600 bulmakau man na 3,000 sipsip long Bikpela, olsem ofa. \v 34 Liklik lain pris tasol i bin mekim pasin bilong kamap klin long ai bilong God, olsem na wok bilong kilim ol abus bilong ofa i winim ol. Olsem na ol Livai i helpim ol pris long kilim ol abus, bai wok i ken pinis hariap. As bilong dispela i olsem. Ol Livai i bin hariap long mekim ol yet i kamap klin long ai bilong God, tasol ol pris i no bin hariap. Bihain, taim olgeta pris i mekim ol yet i kamap klin long ai bilong God, ol Livai i no mekim dispela wok moa. \v 35-36 Ol pris i kukim ol planti ofa bilong paia i kukim olgeta. Tasol ol i no mekim dispela wok tasol. Nogat. Ol i kukim gris bilong ofa bilong kamap wanbel, na ol i kisim wain ol manmeri i bin bringim wantaim ol ofa bilong paia i kukim olgeta, na ol i kapsaitim olsem ofa. King Hesekia wantaim ol manmeri i tingting long God i bin helpim ol long pinisim ol dispela wok hariap, olsem na ol i amamas tru long God. Na long dispela pasin ol i stat gen long mekim ol ofa na long mekim lotu insait long haus bilong Bikpela. \c 30 \s1 Ol i redi long Bikpela De Bilong Tingim De God I Larim Ol Israel I Stap Gut \p \v 1 King Hesekia i salim tok long olgeta manmeri bilong Israel na Juda long ol i mas kam bung long haus bilong Bikpela long Jerusalem, bilong mekim Kaikai Bilong Tingim De God I Larim Ol Israel I Stap Gut long Isip. Na tu, em i salim ol pas i go long ol manmeri bilong lain Efraim na lain Manase. \v 2-3 Ol \x - \xo 30.2-3 \xt Nam 9.9-11\x* inap mekim dispela kaikai long namba wan mun, tasol planti pris i no bin mekim ol yet i kamap klin long ai bilong God, na tu ol manmeri i no kam bung yet long Jerusalem. Olsem na king wantaim ol ofisa bilong en na ol manmeri i bin pasim tok long mekim dispela kaikai long namba 2 mun. \v 4 King wantaim olgeta manmeri i wanbel long dispela tingting, \v 5 olsem na ol i salim tok long olgeta hap bilong Israel, stat long taun Berseba long hap saut na i go inap long taun Dan long hap not, na ol i tokim olgeta manmeri long ol i mas kam bung long Jerusalem bilong mekim Kaikai Bilong Tingim De God, Bikpela bilong ol Israel, I Bin Larim Ol Israel I Stap Gut long Isip. Lo bilong God i tok, olgeta Israel i mas bung long mekim dispela kaikai, tasol sampela bilong ol tasol i save bihainim dispela lo. \p \v 6 King wantaim ol ofisa bilong en i raitim ol pas na king i givim long ol man na tokim ol long bringim ol dispela pas i go long olgeta hap bilong Israel na Juda. Tok i stap insait long ol pas i olsem, “Yupela ol liklik lain bilong Israel, ol king bilong Asiria i no bin bagarapim, yupela harim. Yupela i mas kam bek long God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong yumi, Abraham na Aisak na Jekop. Sapos yupela i mekim olsem, orait Bikpela bai i kam i stap wantaim yupela. \v 7 Yupela i no ken mekim pasin nogut olsem ol papa na ol brata bilong yupela i bin mekim. Ol i bin givim baksait long God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong yumi, na God i bin mekim save long ol na bagarapim ol nogut tru. Yupela yet i lukim pinis ol dispela samting. \v 8 Yupela i no ken bikhet olsem ol lain tumbuna bilong yupela i bin mekim. Nogat. Yupela i mas givim yupela yet long Bikpela. Na yupela i mas i go long Jerusalem na mekim lotu long God, Bikpela bilong yumi, long dispela haus em i bin makim bilong i stap haus bilong em yet oltaim. Yupela i mas mekim olsem, na bai em i no ken belhat long yupela. \v 9 Yupela i save, ol birua i bin winim yupela na kisim ol lain famili bilong yupela na bringim ol i go i stap kalabus long ples bilong ol. Tasol sapos yupela i kam bek long Bikpela, orait em bai i mekim ol dispela birua i sori long ol lain famili bilong yupela na larim ol i kam bek long graun bilong yupela gen. God, Bikpela bilong yumi, em i God bilong sori na marimari. Na sapos yupela i tanim bel na i kam bek long em, orait bai em i kisim bek yupela na bai em i no givim baksait long yupela moa.” \p \v 10 Orait nau ol dispela man i bringim ol dispela pas i go long ol taun i stap long graun bilong lain Efraim na lain Manase na i go inap long graun bilong lain Sebulun long hap not. Na ol i autim tok bilong king long ol manmeri, tasol ol manmeri i no laik harim na ol i lap nogut na tok bilas long ol man i autim dispela tok. \v 11 Tasol i gat sampela man bilong lain Aser na bilong lain Manase na bilong lain Sebulun i harim dispela tok na ol i laik daunim ol yet long ai bilong Bikpela na ol i go long Jerusalem. \v 12 Na God yet i mekim ol Juda i wanbel na olgeta i bihainim tok bilong king wantaim ol ofisa bilong en, na ol i kam bung long Jerusalem na mekim dispela kaikai olsem lo bilong Bikpela i tok. \s1 Ol i mekim Kaikai Bilong Tingim De God I Larim Ol Israel I Stap Gut \p \v 13 Orait long namba 2 mun, bikpela lain manmeri tru i kam bung long Jerusalem bilong Ol Bikpela De Bilong Bret I No Gat Yis. \v 14 Taim olgeta i kam bung pinis, orait ol i go rausim olgeta alta bilong ol giaman god i stap long Jerusalem. Na tu ol i rausim ol alta ol manmeri i save mekim ofa bilong smok i gat gutpela smel long en. Na ol i kisim olgeta dispela alta i go tromoi long ples daun bilong wara Kidron. \v 15 Na long de namba 14 bilong dispela namba 2 mun, ol i kilim ol pikinini sipsip bilong mekim ofa bilong Bikpela De Bilong Tingim De God I Larim Ol Israel I Stap Gut. Na ol pris na ol Livai i no bin bihainim pasin bilong mekim ol yet i kamap klin long ai bilong Bikpela, ol i sem nogut tru, na ol i go mekim ol yet i kamap klin gen. Ol i kamap klin pinis, orait ol i bringim ofa bilong paia i kukim olgeta i go long haus bilong Bikpela. \p \v 16 Ol pris na Livai i bihainim lo, Moses, wokman bilong God, i bin givim ol na ol i go sanap long pes bilong ol manmeri long haus bilong Bikpela. Na ol Livai i kisim blut bilong ol ofa na givim long ol pris na ol pris i tromoi blut long alta. \v 17 Planti manmeri i no bin mekim ol yet i kamap klin long ai bilong God, olsem na ol i no inap kilim pikinini sipsip bilong ol yet long mekim ofa. Olsem na ol Livai i kilim sipsip bilong ol dispela manmeri na makim ol dispela sipsip olsem ol samting bilong Bikpela stret. \v 18-19 Orait olgeta manmeri i kaikai sipsip bilong ofa, tasol bikpela lain bilong ol i no bin mekim ol yet i kamap klin long ai bilong God pastaim, olsem lo i tok. Planti bilong ol dispela manmeri i no klin, ol i kam long lain Efraim na lain Manase na lain Isakar na lain Sebulun. King Hesekia i tingting long ol dispela manmeri i no bin mekim ol yet i klin, orait em i prea olsem, “O God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong mipela, yu save, ol dispela manmeri i no bin bihainim lo bilong yu long mekim ol yet i kamap klin pastaim na ol i kam long haus bilong yu. Tasol ol i gat bikpela laik tru bilong kam long yu na lotu long yu. Bikpela, yu gutpela tumas, na yu ken lusim rong bilong ol dispela manmeri.” \v 20 Orait na Bikpela i harim beten bilong Hesekia na i lusim rong bilong ol dispela manmeri na i no bagarapim ol. \p \v 21 Ol manmeri i bung i stap long Jerusalem inap 7-pela de bilong Ol Bikpela De Bilong Bret I No Gat Yis, na olgeta i amamas tru. Na ol Livai na ol pris i kisim olkain gita samting long haus bilong Bikpela na ol i wok long paitim bilong litimapim nem bilong Bikpela. Ol dispela kain gita i save krai strong tru. \v 22 Ol Livai i bin mekim gutpela wok long mekim lotu na mekim ol ofa long Bikpela. Olsem na Hesekia i tok amamas long ol. Ol manmeri i mekim dispela kaikai na lotu inap long 7-pela de. Na ol i mekim ol ofa bilong kamap wanbel wantaim God, na ol i beten na tenkyu long God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong ol. \s1 Ol i skruim taim bilong lotu inap 7-pela de moa \p \v 23 Dispela 7-pela Bikpela De Bilong Bret I No Gat Yis i pinis, orait olgeta manmeri i pasim tok long skruim lotu i go inap 7-pela de moa. Olsem na ol i wok long lotu na amamas i stap inap long 7-pela de moa. \v 24 Na King Hesekia i givim 1,000 bulmakau man na 7,000 sipsip, na ol ofisa bilong en i givim 1,000 bulmakau man na 10,000 sipsip long ol manmeri, bilong ol i ken mekim ofa. Na long dispela taim bikpela lain pris i mekim ol yet i kamap klin long ai bilong God. \v 25-26 Na ol pris na ol Livai na ol manmeri bilong Juda na ol manmeri i bin kam long graun Israel long hap not na ol manmeri bilong ol arapela kantri i save i stap wantaim ol Juda na Israel, olgeta i stap long Jerusalem na i amamas tru, long wanem, i no gat kain samting olsem i bin kamap long Jerusalem, stat long taim bilong King Solomon, pikinini bilong Devit, i kam inap nau. \v 27 Na bihain, ol pris bilong lain Livai i sanap na i askim God long mekim gut long ol manmeri. Na God i stap long heven, gutpela ples bilong em yet, na em i harim prea bilong ol pris. \c 31 \s1 Hesekia i stretim ol wok bilong haus bilong Bikpela \p \v 1 Bihain long ol bikpela de bilong lotu i pinis, orait olgeta manmeri i bin kam bung long Jerusalem, ol i go nabaut long ol taun bilong Juda na ol i brukim ol pos ston i gat piksa bilong ol giaman god na ol i katim ol pos diwai i gat piksa bilong god meri Asera na ol i bagarapim ol alta na ol ples bilong lotu long ol giaman god. Na tu ol i go raun long graun bilong lain Juda na lain Benjamin na lain Manase na lain Efraim na ol i bagarapim olgeta samting bilong ol giaman god, na ol i no larim wanpela samting i stap. Na bihain ol i go bek long ples bilong ol. \p \v 2 King Hesekia i tilim ol pris na Livai long ol wan wan lain na i tokim ol long ol i mas mekim olkain wok olsem ol pris na Livai i bin mekim bipo. Ol i gat wok olsem. Ol i mas mekim ol ofa bilong paia i kukim olgeta na ol ofa bilong kamap wanbel wantaim God. Na ol i mas givim tenkyu long Bikpela na litimapim nem bilong en na mekim olgeta wok bilong haus bilong Bikpela. \v 3 Na \x - \xo 31.3 \xt Nam 28.1—29.39\x* king i tok long ol pris i ken kisim ol abus long banis bilong em yet na mekim ol ofa bilong paia i kukim olgeta long olgeta moning na apinun na long ol de Sabat na long ol bikpela de bilong nupela mun na long ol arapela bikpela de bilong lotu, olsem lo bilong Bikpela i tok. \p \v 4 Na \x - \xo 31.4 \xt Nam 18.12-13, 18.21\x* king i tokim ol manmeri bilong Jerusalem long ol i mas bringim ol kaikai samting i kam long ol pris na Livai, olsem lo i tok. Ol manmeri i mas mekim olsem, bai ol pris na Livai i ken mekim gut wok bilong ol, olsem lo bilong Bikpela i tok. \v 5 Dispela tok bilong king i go long olgeta hap bilong kantri, na kwiktaim ol manmeri i kisim planti nambawan gutpela wit tru na planti wain na wel bilong oliv na hani na ol arapela kain kaikai ol i bin kisim long gaden, na ol i bringim i kam long ol pris na Livai. Na tu ol i tilim olgeta kaikai samting bilong ol long 10-pela hap, na givim wanpela hap long ol pris na Livai. \v 6 Na olgeta manmeri i stap long ol taun bilong Juda, ol i bringim wanpela bilong olgeta 10-pela bulmakau na sipsip bilong ol. Na tu ol i tilim ol samting bilong ol long 10-pela hap na makim wanpela hap bilong God, Bikpela bilong ol,\f + \fr 31.6 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap.\f* na ol i bringim ol dispela samting i kam na hipim long planti hip. \p \v 7 Ol manmeri i wok long bringim ol dispela samting i kam, stat long namba 3 mun na i go inap long namba 7 mun. \v 8 Bihain Hesekia wantaim ol hetman i go lukim ol dispela samting ol manmeri i bin bringim i kam, na ol i litimapim nem bilong Bikpela na amamas long ol manmeri bilong Israel. \v 9 Na king i askim ol pris na Livai, “Olsem wanem na yupela i gat planti hip kaikai olsem.” \v 10 Na \x - \xo 31.10 \xt Mal 3.10\x* hetpris Asaria, em man bilong lain Sadok, i bekim tok long king olsem, “Bikpela i bin mekim gut tru long ol manmeri bilong en, na ol i bringim planti kaikai i kam long haus bilong Bikpela. Mipela i bin kaikai planti tru bilong ol dispela kaikai, tasol mipela i no inap pinisim. Olsem na nau dispela ol planti hip kaikai i stap yet.” \p \v 11 Orait na king i tok na ol wokman i redim sampela rum bilong ol haus i stap insait long banis bilong haus bilong Bikpela. \v 12 Na ol i kisim ol dispela kaikai na ol arapela samting ol manmeri i bin givim long Bikpela, na ol i putim insait long ol dispela rum. Na wanpela Livai, nem bilong en Konania, i bosim dispela wok, na brata bilong en, Simei, i stap namba 2 bilong en. \v 13 King Hesekia wantaim Asaria, hetman bilong haus bilong God, tupela i makim sampela moa Livai bilong helpim Konania na Simei. Nem bilong ol i olsem, Jehiel na Asasia na Nahat na Asahel na Jerimot na Josabat na Eliel na Ismakia na Mahat na Benaia. \v 14 Na i gat wanpela Livai i gat wok bilong lukautim dua bilong banis bilong haus bilong Bikpela long hap sankamap. Nem bilong dispela Livai, em Kore, pikinini bilong Imna. Orait ol i makim em long kisim ol ofa ol manmeri i givim long God long laik bilong ol, na tu long kisim ol arapela ofa ol manmeri i givim long Bikpela, na long kisim ol hap bilong ofa i tambu tru, na tilim long ol pris. \v 15 Na sampela Livai i mekim gutpela wok bilong helpim Kore long tilim kaikai long ol pris i stap long ol taun bilong ol pris. Nem bilong ol dispela Livai i olsem, Iden na Miniamin na Jesua na Semaia na Amaria na Sekania. Ol i tilim kaikai inapim olgeta lain pris, na olgeta pris i kisim kaikai, maski ol i yangpela yet o ol i lapun pinis. \v 16 Taim olgeta pikinini man bilong ol pris i kisim 3-pela krismas pinis, ol i save raitim nem bilong ol long lista bilong ol lain famili bilong ol pris. Na ol i save tilim kaikai long olgeta man i gat nem long dispela lista. Tasol sapos em i taim bilong wanpela lain pris i mas i go mekim wok long haus bilong Bikpela long Jerusalem na ol i go pinis, orait bai ol i no tilim kaikai long ol.\f + \fr 31.16 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap.\f* \v 17 Taim ol i raitim nem bilong ol pris, ol i save raitim nem bilong ol aninit long lista bilong ol wan wan famili bilong ol yet, bai ol i ken bung wantaim na mekim wok. Tasol taim ol i raitim nem bilong ol Livai i gat 20 krismas na i go antap, ol i save raitim nem bilong ol aninit long lista bilong wok ol i save mekim. \v 18 Na long dispela lista ol i save raitim nem bilong ol meri na pikinini bilong ol wantaim. Na ol dispela lain i gat wok bilong mekim ol yet i stap klin long ai bilong Bikpela oltaim.\f + \fr 31.18 \ft Tok Hibru i no klia tumas long dispela hap.\f* \v 19 Sampela pris bilong lain bilong Aron i save stap long ol hap graun i stap klostu long ol taun bilong ol pris. Na i gat ol man long ol dispela taun i save tilim ol kaikai long ol dispela lain pris. Na tu ol i save tilim kaikai long ol Livai, nem bilong ol i stap long lista bilong ol Livai. \p \v 20 Hesekia i mekim ol gutpela wok long helpim ol lain pris na Livai long olgeta hap bilong Juda. Na em i save bihainim laik bilong God, Bikpela bilong en, na i mekim ol gutpela na stretpela pasin long ai bilong God. \v 21 Long olgeta wok King Hesekia i mekim long kirapim gen wok bilong haus bilong God na long bihainim gut ol lo na tok bilong God, Hesekia i strong tru long bihainim laik bilong God long tingting bilong en olgeta. Olsem na olgeta wok em i mekim i kamap gutpela tru. \c 32 \s1 Ol Asiria i kam bilong pait long ol Jerusalem \r (2 King 18.13-37 na 19.14-19 na 19.35-37 na Aisaia 36.1-22 na 37.8-38) \p \v 1 Bihain long olgeta samting King Hesekia i bin mekim long bihainim tru olgeta tok bilong Bikpela, King Senakerip bilong Asiria wantaim ol soldia bilong en i kam pait long ol Juda. Ol Asiria i banisim ol taun i gat strongpela banis, na Senakerip i tokim ol soldia bilong en long pait long kisim ol dispela taun, bai em i ken bosim ol. \v 2 Na Hesekia i save olsem Senakerip i laik pait long Jerusalem tu, \v 3 olsem na Hesekia wantaim ol ofisa na ol strongpela soldia bilong en i pasim tok long pasim ol hul wara i stap ausait long taun. \v 4 Orait na ol i bungim bikpela lain man na i tokim ol olsem, “Yumi go pasim ol hul wara i stap ausait long taun. Na tu, yumi mas pasim dispela liklik wara i ran klostu long taun. Nogut ol Asiria i kam na ol i gat planti wara bilong dring.” Orait na ol i go pasim ol dispela wara. \p \v 5 Hesekia i strong long ol wokman bilong en i mas strongim banis bilong Jerusalem hariap. Olsem na ol wokman i wokim gen hap banis i bruk pinis, na ol i wokim ol taua antap long banis, bilong ol soldia i ken i stap na was long ol birua. Na ausait long bikpela banis bilong taun ol i wokim narapela banis i raunim taun olgeta. Na ol i strongim banis long dispela hap ol i bin pulimapim graun long ples daun i stap long hap bilong Jerusalem ol i kolim Taun Bilong Devit. Na ol i wokim planti spia na ol hap plang bilong pait. \p \v 6 Bihain Hesekia i makim ol ofisa bilong ami long bosim ol man bilong Jerusalem. Na em i bungim olgeta man long bikpela ples bung klostu long dua bilong taun. Na em i autim gutpela tok bilong strongim bel bilong ol. Em i tokim ol olsem, \v 7 “Yupela \x - \xo 32.7 \xt Lo 31.6, 2 Kin 6.16, 2 Sto 20.15\x* i mas sanap strong na i no ken pret long king bilong Asiria wantaim bikpela lain ami bilong en. I tru, ol i gat bikpela strong, tasol yumi gat bikpela strong moa i winim strong bilong ol. \v 8 King \x - \xo 32.8 \xt Jer 17.5, Ro 8.31, 1 Jo 4.4\x* bilong Asiria i kisim strong bilong em long ol man, tasol strong bilong yumi i kam long God, Bikpela bilong yumi. Em i stap wantaim yumi na bai em i helpim yumi na i daunim ol birua bilong yumi.” Ol manmeri i harim tok bilong king, na dispela tok i strongim bel bilong ol. \p \v 9 Long dispela taim Senakerip wantaim ol ami bilong en i pait long taun Lakis. Orait na em i salim sampela ofisa i go long Jerusalem bilong givim tok bilong em long Hesekia wantaim ol Juda. Tok bilong en i olsem, \v 10 “Mi King Senakerip, mi laik save, yupela i gat wanem kain strong na yupela i ting mipela i no inap kisim taun bilong yupela? \v 11 Mi save, Hesekia i tokim yupela olsem, God, Bikpela bilong yupela bai i helpim yupela na mipela Asiria i no inap bagarapim yupela. Tasol Hesekia i giamanim yupela, na sapos yupela i bilipim tok bilong en, na yupela i no larim mipela i kisim taun, orait yupela lukaut. Mipela bai i banisim yupela, na bai yupela i no gat kaikai na wara na bai yupela i dai. \v 12 Yupela i save, dispela Hesekia tasol i bin bagarapim ol ples bilong lotu long Bikpela na ol alta bilong en. Na em i bin tokim yupela ol Juda na Jerusalem long yupela i mas i go lotu long wanpela alta tasol na mekim ol ofa bilong smok i gat gutpela smel. \p \v 13 “Ating yupela i no save long ol samting bipo ol tumbuna bilong mi i bin mekim na nau mi yet mi mekim long ol arapela kantri, a? Yupela i ting ol god bilong ol arapela lain i bin helpim ol na mi no bin bagarapim kantri bilong ol, a? Nogat tru. \v 14 Mipela i bin pait long planti kantri, em ol i gat planti god i stap. Tasol i no gat wanpela god i bin helpim kantri bilong em na mipela i bin lus long pait. Olsem na bilong wanem yupela i ting God bilong yupela bai i helpim yupela, na mipela i no inap winim yupela? \v 15 Yupela i no ken larim Hesekia i giamanim yupela, na yupela i no ken harim tok bilong en, long wanem, i no gat wanpela god bilong ol arapela kantri i bin i gat strong bilong helpim ol long taim ol tumbuna bilong mi i bin pait long ol na long taim mi yet mi bin pait long ol. Na tru tumas, God bilong yupela tu i no inap helpim yupela.” \p \v 16 Na ol ofisa bilong king bilong Asiria i mekim planti arapela tok nogut tu long God, Bikpela, na long Hesekia, wokman bilong Bikpela. \v 17 Na King Senakerip i raitim ol pas na i tok bilas long God, Bikpela bilong Israel. Ol dispela pas i gat tok olsem, “Taim mi pait long ol kantri nabaut, ol god bilong ol i no bin helpim ol na ol i winim mi. Na God bilong Hesekia tu bai i no inap helpim yupela ol manmeri bilong en. Nogat tru.” \v 18 Ol ofisa bilong Asiria i singaut strong long tok Hibru bai ol manmeri bilong Jerusalem i stap antap long banis bilong taun, i ken harim tok bilong ol na bai ol i pret nogut tru. Olsem bai ol Asiria i no gat hatwok long kisim taun. \v 19 Ol Asiria i mekim ol dispela tok bilas, long wanem, ol i ting God bilong Jerusalem i wankain olsem ol dispela giaman god ol manmeri bilong ol arapela kantri i save wokim long han bilong ol yet. \p \v 20 King Hesekia i harim dispela tok bilong ol Asiria na em wantaim profet Aisaia, pikinini man bilong Emos, tupela i beten long God na askim em long helpim ol. \v 21 Na \x - \xo 32.21 \xt 2 Kin 19.35\x* Bikpela i harim beten bilong tupela na em i salim wanpela ensel i kam na kilim ol ofisa na ol kepten na ol strongpela soldia long kem bilong king bilong Asiria. Olsem na King Senakerip i sem nogut tru na em i go bek long kantri bilong em. Na bihain, em i go insait long haus lotu bilong mekim lotu long god bilong en, na sampela pikinini man bilong en i kam kilim em i dai long bainat bilong ol. \p \v 22 Long dispela pasin, Bikpela i helpim King Hesekia wantaim ol Jerusalem, na King Senakerip bilong Asiria i no bagarapim ol. Na tu, Bikpela i no larim ol arapela birua i kam na bagarapim ol Juda. Bikpela i helpim ol Juda long olgeta wok ol i mekim, na ol i stap gut. \v 23 Na planti manmeri bilong ol arapela kantri i kam long Jerusalem na bringim ol ofa long Bikpela na givim ol gutpela presen long Hesekia. Stat long dispela taim, ol manmeri bilong ol arapela kantri i wok long givim biknem long King Hesekia bilong Juda. \s1 Hesekia i kisim sik \r (2 King 20.1-3 na 20.12-19 na Aisaia 38.1-3 na 39.1-8) \p \v 24 Long taim ol Asiria i wok long mekim nogut long ol Juda, King Hesekia i kisim bikpela sik na klostu em i laik i dai. Orait em i beten long Bikpela na Bikpela i bekim prea bilong em na i givim wanpela mak long en bilong soim em olsem, bai sik bilong en i pinis. \v 25 Orait \x - \xo 32.25 \xt 2 Sto 24.18, 26.16, Sng 116.12\x* bihain sik bilong Hesekia i pinis, na em i no tingting long dispela gutpela samting Bikpela i bin mekim bilong helpim em. Nogat. Em i bikhet na i no tenkyu long Bikpela. Olsem na Bikpela i belhat long em na i laik bagarapim em wantaim ol manmeri bilong Juda na Jerusalem. \v 26 Tasol \x - \xo 32.26 \xt 2 Kin 20.19, Jer 26.18-19\x* Hesekia wantaim ol Jerusalem i lusim pasin bikhet na i daunim ol yet, olsem na Bikpela i no mekim save long ol long taim Hesekia i stap king. \s1 Hesekia i gat biknem na planti mani samting \p \v 27 Hesekia i kisim planti mani samting na i kamap strongpela king moa na em i gat biknem. Em i tokim ol wokman na ol i wokim ol bakstua bilong putim olkain samting olsem, silva na gol na ol ston i dia tumas na olkain paura i gat gutpela smel na ol hap plang bilong pait na ol arapela gutpela samting i dia tumas. \v 28 Na tu ol wokman bilong en i wokim ol bakstua bilong putim ol wit samting na ol wain na ol wel bilong oliv. Na ol i wokim ol bikpela haus bilong putim ol bulmakau na ol banis bilong putim ol sipsip. \v 29 God i givim Hesekia planti gutpela gutpela samting, na Hesekia i kisim planti sipsip na bulmakau. Na ol wokman bilong en i wokim planti taun bilong em. \v 30 Bipo King Hesekia yet i bin pasim baret bilong wara Gihon antap na i wokim nupela baret bilong bringim wara i go daun long hap san i go daun long Taun Bilong Devit. Olgeta samting King Hesekia i mekim, i kamap gutpela tru. \v 31 Taim ol bikman bilong kantri Babilon i harim stori bilong dispela mirakel\f + \fr 32.31 \ft Tok bilong dispela mirakel i stap long 2 King 20.8-11.\f* God i bin wokim long kantri Juda, ol i salim sampela man i kam bilong askim Hesekia long as bilong dispela mirakel. Na long dispela taim God i lusim Hesekia, long wanem, em i laik traim Hesekia na skelim pasin na tingting bilong em. \s1 King Hesekia i dai \r (2 King 20.20-21) \p \v 32 Ol stori bilong olgeta arapela samting King Hesekia i bin mekim, i stap long dispela buk ol i kolim, Stori Bilong Ol Samting Profet Aisaia, Pikinini Bilong Emos, I Bin Lukim, na long narapela buk ol i kolim, Buk Bilong Ol King Bilong Juda Na Israel. \v 33 King Hesekia i dai na ol i planim em long ples matmat bilong ol king bilong lain bilong Devit. Matmat bilong en i stap antap liklik long ol matmat bilong ol arapela king. Na olgeta manmeri bilong Juda na Jerusalem i tingim biknem bilong em na ol i sori tru long em. Na pikinini bilong en, Manase, i kisim ples bilong en na i kamap king. \ms1 Stori bilong King Manase \s2 (Sapta 33) \c 33 \s1 Manase i stap king bilong Juda \r (2 King 21.1-9) \p \v 1 Long taim Manase i kamap king, em i gat 12-pela krismas tasol, na em i stap king long Jerusalem inap 55 yia. \v 2 Manase \x - \xo 33.2 \xt Lo 18.9, 2 Sto 28.3, Jer 15.4\x* i no bihainim gutpela pasin. Nogat. Em i bihainim ol kain kain rabis pasin bilong ol arapela lain manmeri i bin i stap bipo long dispela graun, na Bikpela i bin rausim ol na i givim dispela graun long ol Israel. Manase i bihainim pasin bilong ol dispela lain na em i mekim pasin nogut tru long ai bilong Bikpela. \p \v 3 Manase i mekim olkain pasin olsem. Em i wokim gen ol ples lotu bilong ol giaman god, bipo Hesekia, papa bilong en, i bin bagarapim. Na em i wokim ol alta bilong mekim lotu long ol giaman god Bal. Na em i wokim piksa bilong god meri Asera. Na tu em i save lotuim ol sta antap. \v 4 Na \x - \xo 33.4 \xt 2 Sto 6.6\x* em i wokim ol alta bilong ol giaman god insait long haus bilong Bikpela. Tasol bipo Bikpela i bin tok long dispela haus olsem, “Mi makim Jerusalem long i stap ples bilong mi oltaim, na bai ol manmeri i ken i kam long Jerusalem na lotu long mi wanpela.” \v 5 Tasol Manase i wokim sampela alta long tupela ples bung i stap insait long banis bilong haus bilong Bikpela, bilong em i ken lotu long ol sta. \v 6 Na em i go long ples daun bilong Hinom na i kilim ol pikinini man bilong en na i kukim ol olsem ofa bilong paia i kukim olgeta. Na em i singaut long tewel bilong ol man i dai pinis long helpim em, na em i askim ol glasman na posinman tu long helpim em, na em i mekim planti kain pasin bilong wokim marila. Manase i mekim planti sin moa long ai bilong Bikpela, na dispela pasin nogut bilong en i mekim Bikpela i belhat moa yet. \p \v 7 Manase \x - \xo 33.7 \xt 1 Kin 9.3-5, 2 Sto 7.12-18\x* i kisim piksa bilong giaman god em i bin wokim na i putim insait long haus bilong God. Tasol bipo God i bin tokim Devit na Solomon olsem, “Dispela haus i stap long Jerusalem, em haus mi yet mi makim namel long olgeta lain bilong Israel, bai oltaim ol i ken i kam long en na lotu long mi wanpela. \v 8 Na sapos yupela manmeri bilong mi i bihainim tok bilong mi na olgeta tok na lo mi bin givim long yupela long maus bilong Moses, wokman bilong mi, orait bai mi no ken rausim yupela gen long dispela graun bipo mi bin givim long ol tumbuna bilong yupela na nau yupela i sindaun long en.” \v 9 Manase i pulim ol Juda na Jerusalem na ol i mekim planti pasin nogut moa. Dispela pasin nogut bilong ol i winim pasin nogut bilong ol manmeri i bin i stap bipo long dispela graun na Bikpela i bin rausim ol. \s1 Manase i tanim bel \p \v 10 Bikpela i tokim Manase wantaim ol manmeri long givim baksait long ol dispela pasin nogut bilong ol, tasol ol i no harim tok na bihainim. \v 11 Olsem na Bikpela i salim ol ofisa bilong ami bilong Asiria i kam wantaim ol soldia bilong ol, na ol i pait long ol Juda na winim ol. Na ol Asiria i holimpas Manase na putim huk long nus bilong en na pasim han bilong en long sen na kisim em i go long Babilon. \v 12 Orait na em i pilim hevi nogut tru na em i daunim em yet long ai bilong God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong en. Na em i kam bek long God, \v 13 na \x - \xo 33.13 \xt 1 Sto 5.20, Esr 8.23, Dan 4.25\x* i askim God long helpim em. Na God i harim prea bilong Manase na i helpim em na larim em i go bek long Jerusalem na bosim kantri gen. Na nau Manase i save gut olsem, Bikpela tasol em i God tru. \p \v 14 Bihain long dispela, Manase i wokim nupela banis long dispela hap bilong Jerusalem ol i kolim Taun Bilong Devit. Dispela banis i antap moa. Banis i stat long ples daun long hap san i go daun bilong wara Gihon na i go long hap not inap long dua ol i kolim Dua Bilong Pis. Banis i raunim dispela hap bilong taun ol i kolim Ofel. Na tu, Manase i makim ol ofisa bilong ami long bosim ol taun i gat strongpela banis long olgeta hap bilong distrik Juda. \v 15 Na em i rausim ol giaman god bilong ol arapela lain na dispela piksa bilong giaman god em yet i bin putim insait long haus bilong Bikpela. Na tu em i rausim ol alta bilong ol giaman god i stap long dispela maunten haus bilong Bikpela i stap long en, na long ol arapela hap bilong Jerusalem. Em i kisim ol dispela samting i go ausait long taun na tromoi olgeta i go. \v 16 Bihain em i stretim bek alta bilong Bikpela. Na em i bringim ol abus bilong ofa bilong kamap wanbel wantaim God na ofa bilong tenkyu long God, bilong ofaim long dispela alta. Na em i tokim ol Juda olsem, “Yupela i mas lotu long God, Bikpela bilong yumi ol Israel.” \v 17 Orait ol manmeri i bihainim tok bilong King Manase na ol i no moa mekim lotu long ol giaman god. Tru, olgeta i no kam long haus bilong Bikpela long Jerusalem. Ol i wok yet long go long ol ples lotu nabaut, tasol ol i mekim ofa tasol long God, Bikpela bilong ol. \s1 King Manase i dai \r (2 King 21.17-18) \p \v 18 Ol stori bilong ol arapela samting King Manase i bin mekim i stap long dispela buk ol i kolim, Stori Bilong Ol King Bilong Israel. Dispela buk i stori tu long prea em i bin mekim long God na long ol tok ol profet i bin autim long em long nem bilong God, Bikpela bilong Israel. \v 19 Na sampela stori moa bilong King Manase i stap long narapela buk ol i kolim, Stori Bilong Ol Profet. Dispela buk i stori long ol pasin nogut bilong em na long em i bin givim baksait long Bikpela, na long ol ples lotu bilong ol giaman god na long ol piksa bilong god meri Asera na long ol giaman god em i bin wokim na lotuim. Na buk i stori tu long em i bin tanim bel na daunim em yet, na long em i beten long God na God i harim beten bilong en. \v 20 Manase i dai na ol i planim em insait long banis bilong haus king. Na pikinini man bilong en, Emon, i kisim ples bilong en na i kamap king. \s1 Emon i stap king bilong Juda \r (2 King 21.19-26) \p \v 21 Long taim Emon i kamap king, em i gat 22 krismas, na em i stap king long Jerusalem inap tupela yia tasol. \v 22 Emon tu i mekim pasin nogut long ai bilong Bikpela, olsem papa bilong en, Manase, i bin mekim. Em i save lotu long ol piksa bilong giaman god bipo papa bilong en i bin wokim, na em i save mekim ofa long ol. \v 23 Tasol em i no tanim bel na daunim em yet long ai bilong Bikpela, olsem papa bilong en i bin mekim. Nogat. Em i wok long mekim sin moa moa yet. \v 24 Wanpela taim ol ofisa bilong Emon i bung na ol i toktok long painim rot bilong kilim em. Na bihain ol i kilim em i dai insait long haus king. \v 25 Na bihain, ol manmeri bilong Juda i kisim ol dispela ofisa i bin kilim Emon, na ol i kilim ol tu i dai. Na ol i kisim Josaia, pikinini man bilong Emon, na makim em i kamap king bilong ol. \ms1 Stori bilong King Josaia \s2 (Sapta 34—35) \c 34 \s1 Josaia i stap king bilong Juda \r (2 King 22.1-2) \p \v 1 Long \x - \xo 34.1 \xt Jer 3.6\x* taim Josaia i kamap king bilong Juda, em i gat 8-pela krismas tasol, na em i stap king long Jerusalem inap 31 yia. \v 2 Josaia i mekim gutpela pasin long ai bilong Bikpela. Em i bihainim gutpela pasin olsem tumbuna bilong en, King Devit, i bin mekim bipo. Na em i strong long bihainim olgeta tok bilong Bikpela. \s1 Josaia i rausim ol piksa bilong giaman god \p \v 3 Long \x - \xo 34.3 \xt 2 Sto 15.2\x* namba 8 yia bilong Josaia i stap king, long taim em i gat 15 krismas tasol, em i stat long lotu long God bilong tumbuna bilong en, King Devit. Na long namba 12 yia bilong en i stap king, em i tokim ol wokman long raun long olgeta hap bilong Juda na Jerusalem na bagarapim ol ples bilong lotu long ol giaman god na ol piksa bilong god meri Asera na bilong ol arapela giaman god ol i bin wokim long diwai na ain samting. \v 4 Em \x - \xo 34.4 \xt 2 Kin 21.3, 2 Sto 33.3\x* i go raun wantaim ol wokman na i lukim ol i brukim ol alta bilong ol giaman god Bal, na ol alta bilong kukim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel, i sanap antap long ol alta bilong Bal. Ol i brukim nabaut ol piksa bilong god meri Asera na ol arapela piksa bilong ol giaman god, na ol i paitim paitim inap ol dispela samting i kamap olsem paura. Na ol i kisim dispela paura na i go tromoi nabaut long matmat bilong ol manmeri i bin mekim ofa long ol dispela god bipo. \v 5 Na \x - \xo 34.5 \xt 1 Kin 13.2\x* Josaia i kisim ol bun bilong ol pris bilong ol giaman god na i kukim antap long ol dispela alta ol pris i bin mekim ofa long en. Em i mekim ol dispela samting pinis, orait Juda na Jerusalem i kamap klin gen long ai bilong Bikpela. \p \v 6 Na Josaia i go long graun bilong lain Manase na bilong lain Efraim na bilong lain Simeon na i go long hap not inap long graun bilong lain Naptali, na em i mekim wankain pasin long rausim ol alta samting bilong ol giaman god i stap long olgeta taun bilong ol dispela lain i bin bagarap pinis long pait. \v 7 Em i raun long olgeta dispela hap bilong Israel na i brukim nabaut ol alta na ol piksa bilong god meri Asera na bilong ol arapela giaman god na em i paitim paitim ol dispela samting na ol i kamap olsem paura. Na em i brukim olgeta alta bilong kukim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel. Em i pinisim dispela wok, orait em i go bek long Jerusalem. \s1 Ol i lukim buk bilong lo i stap long haus bilong Bikpela \r (2 King 22.3-20) \p \v 8 Long namba 18 yia bilong Josaia i stap king, em i pinisim wok bilong rausim ol giaman god na mekim haus bilong Bikpela na kantri bilong en i kamap klin long ai bilong God. Orait na bihain em i salim tripela man i go bilong lukautim wok bilong stretim haus bilong God, Bikpela bilong en. Nem bilong tripela i olsem, Safan, pikinini bilong Asalia, na Masea, namba wan kiap bilong Jerusalem, na Joa, pikinini bilong Joahas. Joa em i kuskus bilong king. Dispela tripela man i go long ol Livai i save was long dua bilong haus bilong Bikpela, na ol i kisim mani bipo ol \v 9 manmeri bilong lain Manase na lain Efraim na bilong ol arapela lain Israel i stap long hap not na ol manmeri bilong lain Juda na lain Benjamin na bilong taun Jerusalem i bin bringim i kam bilong helpim wok bilong haus bilong God. Na tripela i bringim dispela mani i go long hetpris Hilkia. \v 10 Na ol i givim dispela mani long ol man i bosim wok bilong stretim haus bilong Bikpela, na ol man i bosim wok i yusim dispela mani bilong mekim wok bilong stretim haus. \v 11 Ol bosman i givim dispela mani long ol kamda na long ol man i save wokim haus long ston, na ol dispela man i baim ol ston ol man i bin katim na stretim gut pinis, na ol i baim ol plang bilong pilo na sapnil bilong stretim ol haus i stap insait long banis bilong haus bilong God. Bipo ol king bilong Juda i no bin lukautim ol dispela haus na ol haus i bagarap. \v 12 Ol man i wok long stretim ol dispela haus, ol i mekim gutpela wok tru. Ol ofisa bilong king i makim sampela Livai long lukautim ol dispela wokman. Nem bilong ol dispela Livai i olsem, Jahat na Obadia bilong lain bilong Merari, na Sekaraia na Mesulam bilong lain bilong Kohat. Na ol Livai i save tru long mekim musik long olkain gita samting, \v 13 ol i bosim ol man bilong karim ol samting bilong wokim haus na ol man i mekim ol arapela kain wok long banis bilong Bikpela. Na sampela Livai i mekim wok kuskus na sampela i was long ol dua bilong haus bilong God, na sampela i mekim ol arapela wok. \p \v 14 Taim ol Livai i wok long kisim mani ol manmeri i bin bringim long haus bilong Bikpela, hetpris Hilkia i lukim buk i gat tok bilong lo bipo Bikpela i bin givim long ol Israel long han bilong Moses. \v 15 Orait na Hilkia i tokim Safan olsem, “Mi lukim wanpela buk i stap long haus bilong Bikpela. Dispela buk i gat tok bilong lo bilong Bikpela.” Na Hilkia i givim dispela buk long Safan.\fig “Dispela buk i gat tok bilong lo bilong Bikpela.”|alt="20" src="HK" size="col" ref="34.15" \fig* \v 16 Na Safan i kisim buk na i go givim long king na i tokim em olsem, “Mipela i mekim olgeta samting olsem yu bin tok. \v 17 Mipela i kisim pinis olgeta mani i stap long haus bilong Bikpela na givim long ol man i bosim wok bilong stretim haus na long ol wokman.” \v 18 Na Safan i tok moa olsem, “King, hetpris Hilkia i bin givim mi dispela buk.” Orait em i opim buk na i ritim long king. \p \v 19 Taim king i harim ol tok bilong lo bilong God i stap insait long dispela buk, orait em i bel hevi tru na i brukim klos bilong en. \v 20 Na em i singautim pris Hilkia na Ahikam, pikinini man bilong Safan, na Apdon, pikinini man bilong Maika, na Safan, kuskus bilong king, na Asaia, ofisa bilong king. Ol i kam pinis, orait em i tokim ol olsem, \v 21 “Dispela buk bilong lo nau mi kisim, em i tok klia long olgeta samting Bikpela i laikim bai yumi mas bihainim. Tasol ol tumbuna bilong yumi i no bin bihainim dispela tok. Olsem na dispela i mekim Bikpela i belhat moa yet long yumi. Tasol nau yumi kisim pinis dispela buk bilong Bikpela, olsem na mi laik yupela i go askim Bikpela na painimaut wanem samting em i laik bai mi wantaim ol manmeri i stap yet long Israel na Juda i mas mekim.” \v 22 Ol dispela man i harim pinis tok bilong king, orait ol i go long Niutaun bilong Jerusalem long toktok wantaim wanpela profet meri, nem bilong em, Hulda. Hulda em i meri bilong Salum, man i save lukautim rum ol bilas bilong ol pris i stap long en. Salum em i pikinini man bilong Tokhat, na tumbuna pikinini bilong Hasra. Hulda i harim tok bilong ol dispela man pinis \v 23 orait em i tokim ol olsem, “God, Bikpela bilong yumi Israel, i tok, yupela i mas i go bek long dispela man i bin salim yupela i kam, na tokim em olsem, \v 24 ‘Mi God, Bikpela, bai mi bihainim strongpela tok i stap insait long dispela buk bilong lo ol i bin ritim long king, na bai mi mekim save long Jerusalem wantaim ol manmeri bilong dispela taun. \v 25 Ol manmeri i bin givim baksait long mi na mekim ol ofa long ol giaman god. Na dispela pasin nogut bilong ol i mekim mi i kros long ol. Mi belhat tru long ol Jerusalem na dispela belhat bilong mi bai i no inap pinis. \p \v 26 “‘Orait na nau mi God, Bikpela bilong yupela Israel, mi laik tokim king bilong yupela olsem. Taim ol i bin ritim dispela buk long yu, \v 27 yu save long ol samting mi bin tok long mekim long Jerusalem wantaim ol manmeri i stap long en. Na taim yu harim dispela, yu bin tanim bel na daunim yu yet long ai bilong mi. Na tu yu bin brukim klos na krai na singaut long mi. Olsem na nau mi Bikpela, mi tok, mi harim pinis singaut bilong yu, \v 28 na bai mi no larim yu i lukim dispela bagarap i kamap long Jerusalem. Nogat. Bai yu i stap gut tasol. Tasol bihain long taim yu dai na ol i planim yu pinis, orait bai mi bagarapim Jerusalem wantaim ol manmeri i stap long en.’” Profet Hulda i autim tok bilong Bikpela long ol dispela man pinis, orait ol i bringim tok i go bek long king. \s1 Ol manmeri i promis long i stap aninit long Bikpela \r (2 King 23.1-20) \p \v 29 Orait na King Josaia i singautim olgeta hetman bilong Juda na Jerusalem na ol i kam bung. \v 30 Na king i bungim ol pris na ol Livai na olgeta manmeri bilong Juda na Jerusalem, na ol i go bung long haus bilong Bikpela. Ol i bung pinis, orait em i kisim dispela buk bilong kontrak ol i bin kisim insait long haus bilong Bikpela, na em i ritim olgeta tok bilong buk long ol. \v 31 King i sanap long ples bilong en, na em i mekim kontrak wantaim Bikpela, long em bai i bihainim olgeta tok bilong kontrak i stap insait long dispela buk. Em i promis long em bai i gat wanpela laik na tingting tasol, em long bihainim tru olgeta lo na tok bilong Bikpela. \v 32 Na king i strong long ol lain Benjamin na ol arapela lain i stap long Jerusalem, long ol i mas promis long bihainim tok bilong dispela kontrak. Orait na bihain ol manmeri bilong Jerusalem i bihainim ol tok bilong dispela kontrak ol i bin mekim wantaim God bilong ol tumbuna bilong ol. \v 33 I gat planti piksa samting bilong ol giaman god i stap yet long olgeta hap bilong Israel, na ol dispela samting i samting nogut tru long ai bilong Bikpela. Orait na Josaia i rausim olgeta dispela samting bilong ol giaman god, na em i strong long ol Israel i mas bihainim God, Bikpela bilong ol. Na long taim em i stap king, ol manmeri i strong long bihainim God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong ol, na ol i no lusim Bikpela. \c 35 \s1 Ol i mekim Kaikai Bilong Tingim De God I Larim Ol Israel I Stap Gut \r (2 King 23.21-23) \p \v 1 King Josaia i tok na ol i mekim bikpela kaikai bilong Bikpela De Bilong Tingim De God I Larim Ol Israel I Stap Gut long Isip. Ol i kam bung long Jerusalem, na long de namba 14 bilong namba wan mun ol i kilim planti pikinini sipsip bilong mekim ofa bilong dispela bikpela de. \v 2 Na Josaia i tokim ol pris long ol i mas mekim wok bilong ol gen insait long haus bilong Bikpela na tu em i strongim tingting bilong ol long mekim gut dispela wok bilong ol. \v 3 Na tu em i givim wanpela tok long ol Livai, ol i lain bilong Bikpela yet na ol i gat wok bilong skulim ol Israel long tok bilong Bikpela. Tok bilong en i olsem, “Yupela go na putim Bokis Kontrak bilong Bikpela insait long haus bilong Bikpela, bipo King Solomon, pikinini bilong Devit, i bin wokim. Nau yupela i no gat wok moa long karim Bokis Kontrak i go i kam olsem bipo. Olsem na yupela i mas mekim gut wok bilong haus bilong God, Bikpela bilong yupela, na tu yupela i mas helpim ol Israel, ol lain manmeri bilong God. \v 4 Yupela \x - \xo 35.4 \xt 2 Sto 8.14\x* ol man bilong wan wan lain famili i mas i go sanap wantaim ol man bilong ol arapela lain famili i save mekim wankain wok olsem yupela insait long haus bilong Bikpela, olsem King Devit na King Solomon i bin raitim long buk. \v 5 Ol wan wan lain bilong yupela i mas redi long helpim ol wan wan famili bilong ol arapela Israel. \v 6 Yupela i mas mekim yupela yet i kamap klin long ai bilong God, na yupela i mas kilim ol pikinini sipsip bilong mekim ofa bilong Bikpela De Bilong Tingim De God I Larim Ol Israel I Stap Gut. Na yupela i mas redim ol samting bilong mekim dispela ofa, bai ol arapela Israel i ken bihainim gut lo bilong dispela ofa, olsem Bikpela i bin tokim Moses.” \p \v 7 King Josaia i kisim planti pikinini sipsip na pikinini meme na bulmakau man long banis bilong em yet na givim long ol manmeri, bai ol i ken mekim ofa. Ol pikinini sipsip na pikinini meme inap 30,000 olgeta, na ol bulmakau man inap 3,000. \v 8 Na ol ofisa bilong king tu i givim planti abus long ol manmeri na long ol pris na long ol Livai, bai ol i ken mekim ofa. Na hetpris Hilkia wantaim tupela arapela man i lukautim haus bilong Bikpela, em Sekaraia na Jehiel, ol i kisim planti pikinini sipsip na pikinini meme, inap 2,600 olgeta, na 300 bulmakau man, na givim long ol pris bai ol i ken mekim ofa long dispela bikpela de. \v 9 Na ol lida bilong ol Livai, em Konania wantaim tupela brata bilong en, Semaia na Netanel, na Hasabia na Jeiel na Josabat, ol i kisim planti pikinini sipsip na pikinini meme, inap 5,000 olgeta, na 500 bulmakau man na givim long ol Livai, bai ol i ken mekim ofa long dispela bikpela de. \p \v 10 Taim ol i redim pinis olgeta samting bilong mekim ofa, orait ol lain pris na ol lain Livai i go sanap long ples bilong ol klostu long alta, olsem king i bin tok. \v 11 Ol Livai i kilim ol sipsip na meme pinis, orait ol i givim blut bilong ol dispela abus long ol pris. Orait ol pris i tromoi blut long alta na ol Livai i wok long rausim skin bilong ol abus. \v 12 Na ol Livai i katim ol abus na kisim ol hap bilong kukim long alta na givim long ol wan wan famili bilong ol manmeri, bilong ol i ken mekim ofa long Bikpela bilong Bikpela De Bilong Tingim De God I Larim Ol Israel I Stap Gut, olsem tok bilong lo i stap long buk bilong Moses. Na ol Livai i mekim wankain pasin long ol bulmakau ol i bin kilim. \v 13 Na \x - \xo 35.13 \xt Kis 12.8-9\x* ol Livai i kukim mit bilong ol sipsip na meme long paia, olsem lo bilong mekim dispela ofa i tok. Na ol i kisim mit bilong ol bulmakau na kukim long sospen na long ol praipan. Mit i tan pinis, orait kwiktaim ol i karim i go tilim long ol manmeri. \v 14 Na bihain ol Livai i redim mit bilong ol yet na bilong ol pris bilong lain Aron. Ol pris i no inap redim mit bilong ol yet, long wanem, ol i wok hat tru long kukim ol abus na gris bilong ol ofa i go inap long apinun tru. \v 15 Na \x - \xo 35.15 \xt 1 Sto 25.1\x* ol Livai bilong lain Asap, em ol man bilong singim song na mekim musik, ol i sanap long ples bilong ol long haus bilong Bikpela, olsem bipo King Devit wantaim Asap na Heman na Jedutun, dispela profet bilong king, i bin tokim lain Asap long mekim. Na ol Livai i gat wok bilong was long ol dua bilong haus bilong Bikpela, ol i stap was long ol wan wan dua. Ol dispela lain i no lusim ples bilong wok, long wanem, ol arapela Livai i redim kaikai bilong ol. \p \v 16 Long dispela de ol Israel i mekim kaikai bilong Bikpela De Bilong Tingim De God I Larim Ol Israel I Stap Gut, na ol i mekim ol ofa bilong paia i kukim olgeta long alta bilong Bikpela, olsem King Josaia i tokim ol long mekim. \v 17 Olgeta \x - \xo 35.17 \xt Kis 12.1-20\x* manmeri bilong Israel i stap long Jerusalem long dispela taim, ol i mekim dispela kaikai. Na ol i stap inap 7-pela de bilong Ol Bikpela De Bilong Bret I No Gat Yis. \v 18 Ol i mekim dispela kaikai bilong Bikpela De Bilong Tingim De God I Larim Ol Israel I Stap Gut, i kamap gutpela tru. Em i winim ol kaikai ol Israel i bin mekim bipo bilong tingim dispela de, stat long taim bilong profet Samuel na i kam inap long taim bilong King Josaia. Ol arapela king i no bin mekim dispela de i kamap gutpela olsem nau King Josaia wantaim ol pris na ol Livai na olgeta Juda na Israel na ol Jerusalem i mekim. \v 19 Ol i mekim dispela kaikai long namba 18 yia bilong Josaia i stap king. \s1 Ol Isip i pait long ol Juda na kilim Josaia \r (2 King 23.28-30) \p \v 20 Bihain long King Josaia i mekim olgeta dispela samting bilong stretim haus bilong Bikpela, orait Neko, king bilong Isip, i kisim ol ami bilong Isip na i go long taun Karkemis long wara Yufretis, bilong pait long ol birua. Josaia i harim tok long dispela samting, orait em i kisim ol ami bilong en na i go bilong pait long ol Isip. \v 21 Tasol King Neko i salim tok long Josaia olsem, “King bilong Juda, harim. Mi no gat kros long yu, na mi no kam bilong pait long yu, olsem na bilong wanem yu laik pait long mi? Mi laik i go pait long ol birua bilong mi tasol. Na God i stap wantaim mi na i tokim mi long hariap i go pait long ol. Olsem na yu no ken pasim em. Nogut em i bagarapim yu.” \v 22 Josaia i harim dispela tok God i givim em long maus bilong King Neko, tasol em i bikhet na i laikim tumas long pait. Olsem na em i senisim klos king na i putim arapela klos, bai ol Isip i no ken luksave long em. Na em i kisim ol soldia bilong en na i go long ples daun bilong Megido, na ol i pait long ol Isip. \v 23 Ol i pait i stap na ol soldia bilong Isip i taitim banara na i sutim ol spia i go long hap bilong ol Juda. Na wanpela spia i sutim Josaia. Orait na em i tokim ol wokman bilong em olsem, “Mi kisim bikpela bagarap pinis. Yupela kisim mi i go na lusim ples bilong pait.” \v 24 Orait na ol i kisim em long dispela karis em i stap long en na ol i karim em i go putim long narapela karis na bringim em i go long Jerusalem. Na em i dai na ol i planim em long matmat bilong ol king, na olgeta manmeri bilong Juda na Jerusalem i sori tru long Josaia i dai pinis na ol i krai long em. \v 25 Na profet Jeremaia i raitim wanpela singsing sori long Josaia, na inap long nau ol man na meri bilong singim ol song, ol i save singim yet dispela singsing sori, bilong tingim King Josaia. Na long taim bilong krai sori, oltaim ol Israel i save singim dispela singsing sori. Dispela singsing sori i stap long Buk Bilong Ol Singsing Sori. \v 26-27 Ol stori bilong ol arapela samting King Josaia i bin mekim, na bilong ol pasin bilong en, stat long taim em i kamap king na i go inap long taim em i dai, i stap long dispela buk ol i kolim Buk Bilong Ol King Bilong Israel Na Juda. Dispela buk i stori tu long Josaia i bin bihainim tru Bikpela na ol lo bilong en, na em i bin mekim ol gutpela pasin. \ms1 Ol birua i bagarapim kantri Juda \s2 (Sapta 36) \c 36 \s1 Joahas i kamap king bilong Juda \r (2 King 23.30-35) \p \v 1 Bihain long Josaia i dai, ol Juda i kisim Joahas, pikinini man bilong Josaia, na kapsaitim wel long het bilong en bilong makim em i kamap king bilong ol long Jerusalem. \v 2 Long taim Joahas i kamap king bilong Juda, em i gat 23 krismas, na em i stap king long Jerusalem inap tripela mun tasol. \v 3 Na King Neko bilong Isip i kam long Jerusalem na i rausim wok king long Joahas na Joahas i no moa i stap king. Na King Neko i mekim ol Juda i givim takis long en long mani inap 3,400 kilogram silva na 34 kilogram gol. \v 4 Na \x - \xo 36.4 \xt Jer 22.11-12\x* King Neko i kisim Eliakim, brata bilong Joahas, na i mekim Eliakim i kamap king bilong Juda na Jerusalem. Neko i senisim nem bilong Eliakim na i kolim em long nem Jehoiakim. Na bihain, Neko i kisim Joahas i go kalabus long Isip. \s1 Jehoiakim i stap king bilong Juda \r (2 King 23.36—24.7) \p \v 5 Long \x - \xo 36.5 \xt Jer 22.18-19, 26.1-6, 35.1-19\x* taim Jehoiakim i kamap king bilong Juda, em i gat 25 krismas, na em i stap king long Jerusalem inap 11-pela yia. Jehoiakim i save mekim ol pasin nogut long ai bilong God, Bikpela bilong en. \v 6 Orait \x - \xo 36.6 \xt Jer 25.1-38, 36.1-32, 45.1-5, Dan 1.1-2\x* na King Nebukatnesar bilong Babilon i kam pait long ol Juda na kalabusim Jehoiakim na pasim em long sen na kisim em i go long Babilon. \v 7 Na Nebukatnesar i kisim sampela dis na plet samting i stap long haus bilong Bikpela na bringim i go long Babilon, na putim long haus king bilong en. \p \v 8 Ol stori bilong ol arapela samting King Jehoiakim i bin mekim, i stap long dispela buk ol i kolim, Buk Bilong Ol King Bilong Israel Na Juda. Dispela buk i stori tu long olkain stingpela pasin na ol pasin nogut Jehoiakim i bin mekim. Na pikinini man bilong en, Jehoiakin, i kisim ples bilong en na i kamap king. \s1 Jehoiakin i stap king bilong Juda \r (2 King 24.8-17) \p \v 9 Long taim Jehoiakin i kamap king bilong Juda, em i gat 8-pela krismas, na em i stap king long Jerusalem inap tripela mun na 10-pela de tasol. Jehoiakin i save mekim pasin nogut long ai bilong Bikpela. \v 10 Long \x - \xo 36.10 \xt Jer 22.24-30, 24.1-10, 29.1-2, 37.1, Ese 17.12-13\x* dispela yia, long taim bilong kol i laik pinis, King Nebukatnesar i salim ol soldia i go kalabusim Jehoiakin na kisim em i go long Babilon. Na tu ol soldia i kisim ol gutpela dis na plet samting i stap long haus bilong Bikpela na karim i go long Babilon. Na Nebukatnesar i mekim Sedekaia, brata bilong Jehoiakin, i kamap king bilong Juda na Jerusalem.\f + \fr 36.10 \ft Long lain 9, buk 2 Stori i tok, Jehoiakin i bin i gat 8-pela krismas long taim em i kamap king. Tasol 2 King 24.8 i tok olsem Jehoiakin i bin i gat 18 krismas long taim em i kamap king. Na long lain 10, buk 2 Stori i tok, Sedekaia em i brata bilong Jehoiakin. Tasol 2 King 24.17 i tok Sedekaia em i smolpapa bilong Jehoiakin. Planti saveman i ting tok i stap long buk 2 King em i stret, na tok i stap long buk 2 Stori em i no stret long dispela hap.\f* \s1 Ol Babilon i pait long Jerusalem na kisim taun \r (2 King 24.18—25.21 na Jeremaia 52.1-11) \p \v 11 Long \x - \xo 36.11 \xt Jer 27.1-22, 28.1-17\x* taim Sedekaia i kamap king bilong Juda, em i gat 21 krismas, na em i stap king long Jerusalem inap 11-pela yia. \v 12 Sedekaia i save mekim pasin nogut long ai bilong God, Bikpela bilong en. Na long taim profet Jeremaia i autim tok bilong Bikpela long em, em i no daunim em yet na harim tok. Nogat. \v 13 Sedekaia \x - \xo 36.13 \xt Ese 17.15\x* i bikhet tru na i no laik tanim bel na kam bek long God, Bikpela bilong Israel. Nebukatnesar i bin mekim Sedekaia i tok tru antap long nem bilong God, bai em i bihainim tok bilong Nebukatnesar oltaim. Tasol Sedekaia i bikhet tu long Nebukatnesar na i no moa i stap aninit long em. \v 14 Na tu ol hetman bilong ol pris, na ol manmeri i givim baksait long Bikpela moa yet na i bihainim ol stingpela pasin bilong ol arapela lain manmeri. Na long dispela pasin ol i mekim dispela haus Bikpela i bin makim bilong em yet long Jerusalem i kamap doti tru long ai bilong em. \v 15 Tasol God, Bikpela bilong ol tumbuna bilong ol, i no laik bagarapim ol manmeri bilong en wantaim haus bilong en. Olsem na planti taim em i bin salim ol profet i kam long autim tok bilong em long ol manmeri, long wanem, em i sori long ol. \v 16 Tasol ol manmeri i wok long tok bilas long ol man God i salim i kam long ol, na ol i ting tok bilong ol i samting nating, na ol i wok long rabisim ol dispela profet. Olsem na Bikpela i les tru long ol manmeri bilong en na i belhat moa yet long ol, na ol i no inap abrusim bagarap em i laik salim i kam long ol. \p \v 17 Orait \x - \xo 36.17 \xt Jer 21.1-10, 34.1-5\x* bihain Bikpela i salim king bilong Babilon wantaim ol ami bilong en i kam bagarapim ol Juda. Ol Babilon i kilim i dai ol yangpela man bilong Juda long olgeta hap bilong Jerusalem na long haus bilong Bikpela yet. King i no sori liklik long ol Juda. Nogat tru. Ol Babilon i kilim i dai ol yangpela man na meri na ol lapun na ol lapun tru, klostu i laik i dai. Bikpela i putim olgeta Juda long han bilong king bilong Babilon. \v 18 Na king bilong Babilon i kisim olgeta kain bikpela na liklik dis na plet samting bilong haus bilong Bikpela wantaim ol gutpela gutpela samting bilong haus bilong Bikpela na bilong king bilong Juda na bilong ol ofisa bilong en, na em i karim olgeta dispela samting i go long Babilon. \v 19 Na \x - \xo 36.19 \xt 1 Kin 9.8\x* ol Babilon i kukim haus bilong God na haus bilong king wantaim olgeta bikpela haus bilong Jerusalem. Na ol i bagarapim olgeta gutpela gutpela samting bilong taun na ol i brukim banis bilong taun olgeta. \v 20 Na king bilong Babilon i kisim ol manmeri i no bin dai long pait, na bringim ol i go kalabus long Babilon. Na ol Juda i stap olsem wokboi na wokmeri nating bilong ol king bilong Babilon i go inap long taim kantri Persia i kamap strong na i daunim kantri Babilon. \v 21 Taim \x - \xo 36.21 \xt Jer 25.11, 29.10\x* ol Israel i bin i stap long graun bilong ol, ol i no bin larim graun i malolo long olgeta namba 7 yia. Olsem na long taim ol i stap kalabus long Babilon, graun bilong ol i stap nating na i malolo inap 70 yia stret, bilong inapim dispela tok Bikpela i bin autim long maus bilong profet Jeremaia.\f + \fr 36.21 \ft Lukim Wok Pris 26.33-35 na Jeremaia 25.11 na 29.10.\f* \s1 King Sairus i tok, ol Juda i mas i go bek long ples bilong ol \r (Esra 1.1-3) \p \v 22 Long namba wan yia bilong Sairus i stap king bilong kantri Persia, Bikpela i kirapim tingting bilong en na em i mekim wanpela tok. Em i raitim dispela tok na salim i go long olgeta hap graun em i bosim. Na ol man bilong bringim dispela tok ol i mas ritim long ol manmeri. Dispela samting i kamap bilong inapim dispela tok bipo Bikpela i bin givim long profet Jeremaia na Jeremaia i bin autim long ol Israel. \v 23 Dispela \x - \xo 36.23 \xt Ais 44.28\x* tok bilong King Sairus i olsem, “God, Bikpela i bosim olgeta samting long heven, na em i bin makim mi, Sairus, long kamap bosman bilong olgeta hap graun. Nau em i tokim mi long wokim wanpela haus bilong em long taun Jerusalem long distrik Juda. God, Bikpela bilong yupela Israel, em i ken i stap wantaim yupela ol manmeri bilong en. Na nau yupela i ken i go bek long Jerusalem.”