\id JHN \h SAN JUAN \toc1 SAN JUAN LICHIHUINAN IXLATAMAT JESUCRISTO \toc2 SAN JUAN \toc3 Jn. \mt1 SAN JUAN LICHIHUINAN IXLATAMAT JESUCRISTO \c 1 \s1 Dios macamín ixkahuasa caquilhtamacú \p \v 1-2 Dios ni̱ kalhí ixlacatzúcut, y la̱ta ni̱ naj tú ixanán, porque ya̱ ixtatlahuá ca̱quilhtamacú, ixlamajá ixpa̱xtú̱n cha̱tum ixma̱su̱y; xlá na̱ ni̱ kalhí ixquilhtzúcut pues la̱ Dios ixuani̱t y acxtum ixta̱ma̱paksi̱nán. \v 3 Xlá maktláhualh la̱ta tú anán ca̱quilhtamacú y ni̱ huí ca̱quilhtamacú tú ni̱ catzini̱t la̱ lacatzucuni̱t. \v 4 Jaé ixma̱su̱y Dios ca̱ma̱xqui̱ni̱t ixli̱stacnicán la̱ta tú anán y pi̱huá jaé li̱latáma̱t ma̱pálajli y li̱ma̱lacatzúquilh taxkáket tú natali̱lacahua̱nán cristianos. \v 5 Jaé ixma̱su̱y Dios li̱tánu̱lh taxkáket ni̱ma̱ milh ca̱li̱lakaskoyú ixlatama̱tcán tí ca̱paklhtu̱tá ixtalama̱na, y como la̱ ca̱tzisní ca̱ta̱latáma̱lh tatzáksalh tama̱mixí y ni̱ lá tama̱míxilh. \p \v 6 Dios ma̱lakácha̱lh cha̱tum chixcú huanicán Juan \v 7 xlacata nama̱luloka ticu amá lanca taxkáket. Xlá milh ca̱ma̱tancsaní ixtapuhua̱ncan cristianos xlacata natali̱pa̱huán amá ixma̱suy̱ Dios tí ixli̱mín taxkáket. \v 8 Juan ni̱ ixkalhí taxkáket y huata milh mactzupa tí ixli̱mín li̱lacahuá̱n ca̱quilhtamacú xlacata nalakapascán. \v 9 Huata amá ixma̱suy̱ Dios ixkalhí staranca talacapastacni tú naca̱li̱ma̱lacahua̱ní cristianos. \p \v 10 Xlá milh ca̱quilhtamacú xlacata nalatamá nac ixca̱quilhtamacú ni̱ma̱ ixtlahuanit, pero tí ca̱lákmilh ni̱ talakápasli. \v 11 Ni̱ para ixta̱pakánat tamaklhtí̱nalh, amá pu̱latama̱n ni̱ma̱ ixlacsacni̱t napu̱lakahuán. Huata makapitzi tali̱pá̱hualh y tamaklhtínalh nac ixnacujcán. \v 12 Y jaé cristianos tí taca̱nájlalh ixtachihuí̱n ca̱li̱má̱nu̱lh ixcamán Dios tí tlan natama̱lacatzuhuí. \v 13 Xlacán talakáhualh ixli̱maktuy porque Dios ca̱má̱xqui̱lh sa̱sti ixtalacapa̱stacni y tali̱máca̱lh ixticucán Dios. Jaé tí lakahuán ixli̱maktuy ni̱ quitaxtú la̱ xcam cha̱tum chixcú. \p \v 14 Amá ixma̱suy̱ Dios tí ixtalatama̱ni̱t tapálajli y la̱ cha̱tum cristiano lakáhualh ca̱quilhtamacú. Xlá quinca̱ta̱latamá̱n la̱ cati̱hua chixcú y huata ixli̱chihui̱nán ixtalakalhamá̱n Dios y laclanca talacapa̱stacni la̱ quili̱latama̱tcán. Aquín cacxilhni̱táu la̱ Dios má̱xqui̱lh ixli̱tlihueke y ccatziyá̱u xlacata huá Ixkahuasa Dios. \p \v 15 Juan li̱chihuí̱nalh ixlacati̱ncán cristianos y chuné ixma̱tla̱ní: \p ―Huá jaé chixcú xacli̱chihui̱nán acxni cca̱huanín: “Quinke̱sta̱lati̱lhá tunuj chixcú ma̱s tali̱pa̱u ma̱squi xlá siempre quiacli̱ni̱t porque latama̱ni̱t la̱ta ya̱ para xaclakahuán.” \p \v 16 Quilacatacán lhu̱hua tú tlahuani̱t y hua̱k pa̱xcatcatzi̱niyá̱u porque xlá ni̱ lakcatzán ma̱stá ixtalakalhamá̱n. \v 17 Moisés quinca̱maxquí̱n lacli̱cuánit ixtapáksi̱t Dios y scarancua lacasquín cakantáxtulh, pero Jesucristo quinca̱ma̱si̱nín la̱ tancs nalakcha̱ná̱u ixpa̱xtu̱n Dios y como quinca̱pa̱xqui̱yá̱n quinca̱ma̱tzanke̱naniyá̱n quintala̱kalhi̱ncán. \p \v 18 Ni̱ huí cristiano tí acxilhni̱t Dios pero cha̱stum ixkahuasa ni̱ma̱ táxtulh nac ixpaxtú̱n quinca̱huanín la̱ kalhí ixtalacapa̱stacni pues xlá la̱ Dios y acxtum ta̱huili̱ni̱t ixtalacapa̱stacni ixti̱cú. \s1 Juan Bautista li̱chihui̱nán Jesucristo \r (Mt. 3.11‑12; Mr. 1.7‑8; Lc. 3.15‑17) \p \v 19 Xanapuxcún ma̱paksi̱naní̱n curas xalac Jerusalén tama̱lakácha̱lh makapitzi lactali̱pa̱u lacchixcuhuí̱n xlacata natakalasquiní Juan: \p ―¿Xli̱ca̱na huix Cristo tí ama quinca̱lakma̱xtuyá̱n? \p \v 20 Juan ni̱ ta̱takalhtátokli y tancs ca̱kálhti̱lh: \p ―Aquit ni̱ huá. \p \v 21 Xlacán takalasquinipá: \p ―Pues, ¿ticu huix? O ¿huix profeta Elías? \p ―¡Tó̱! Aquit ni̱ Elías ―ca̱kálhti̱lh Juan. \p ―¿Entonces huix amá profeta tí ama lactaxtú nac Israel? \p ―¡Tó̱! Ni̱ para huá. \p \v 22 ―Catlahua li̱tlá̱n quila̱huaníu ticu huix. Pues tí quinca̱ma̱lakacha̱ni̱tán tacatzi̱putún ticu huix. ¿Tucu cca̱huaniyá̱u milacata? ¡Quila̱huaníu! ―tahuanipá amá lacchixcuhuí̱n. \p \v 23 Juan ca̱kálhti̱lh: \p ―Aquit ama tí li̱chihuí̱nalh profeta Isaías: \q1 Nac desierto ama takaxmatí la̱ aktasá acxni ma̱kalhchihui̱ni̱nán cha̱tum chixcú: \q1 “Catacá̱xtit, tancs calatapá̱tit, ti̱tum catrapí̱tit ixtijia milatama̱tcán, \q1 porque mima ca̱lakpaxialhnaná̱n Mimpu̱chinacán.” \p \v 24 La̱ takaxmatko̱lh ixtachihuín Juan amá tí ixtama̱lakacha̱ni̱t fariseos takalasquínilh: \p \v 25 ―Para huix ni̱ Cristo, ni̱ para profeta Elías, ni̱ para amá profeta tí ama lactaxtú nac Israel, ¿hua̱nchi ca̱kmunu̱ya cristianos? \p \v 26 ―Porque aquit huata quili̱ma̱paksi̱ca nacliakmunu̱nán chúchut, pero juú nac mimpu̱latama̱ncán ca̱ta̱lamá̱n cha̱tum tí ni̱ lakapasá̱tit. \v 27 Xlá yaj maka̱s ama ma̱lacatzuquí ixtascújut y snu̱n tali̱pa̱u, aquit ni̱ para cma̱ta̱xtuca ixtasa̱cua nacuán tí nackatxcuta nacma̱xtuní ixtatu̱nu ―ca̱kalhti̱ko̱lh Juan. \p \v 28 Jaé takalhchihuí̱n qui̱táxtulh nac Betania ixtampaján kalhtuchoko Jordán ana ní Juan ixca̱kmunú cristianos. \s1 Jesús li̱tanú borrego tí xoko̱nán ixlacati̱n Dios \p \v 29 Ixli̱cha̱lí acxni Juan ácxilhli la̱ Jesús tzúculh talacatzuhuí pakán ní ixyá, ca̱huánilh xa̱makapitzi: \p ―¡Ca̱cxílhtit! Huá namá chixcú ama ma̱ke̱nú tala̱kalhí̱n nac ca̱quilhtamacú pues xlá ama li̱tanú borrego tí ama xoko̱nán ixlacati̱n Dios. \v 30 Huá namá tí chuné xacli̱chihui̱nán: “Yaj maka̱s ama ma̱lacatzuquí lanca ixtascújut namá tí quinke̱stalati̱lhá, ma̱squi xlá quiacpu̱lani̱t porque latama̱ni̱t cani̱cxnihuá la̱ta ni̱ para xaclakahuán.” \v 31 Aquit na̱ ni̱ xacacxcatzí para huá namá tí ixquinca̱lakmimá̱n, pero quima̱lakacha̱ca nacliakmunu̱nán chúchut xlacata tí talama̱na nac Israel natalakapasa tí ama ca̱lakmaxtú acxni naca̱lakchín. \v 32 Pero chí aquit tancs cma̱luloka cacxilhni̱t la̱ tá̱ctalh nac akapú̱n Espíritu Santo la̱ tantum paloma y akchipaniko̱lh ixtalacapa̱stacni. \v 33 Amá quilhtamacú ni̱ naj xaccatzí para huá namá chixcú tí ixmima quinca̱lakmaxtuyá̱n, pero tí quili̱mapáksi̱lh nacliakmunu̱nán chúchut quihuánilh xlacata tí nacacxila nalakta̱ctá Espíritu Santo y na̱kchipaní ixtalacapa̱stacni huá namá chixcú tí putzama̱náu y ama quinca̱ma̱xqui̱yá̱n ixli̱tlihueke Espíritu Santo. \v 34 Aquit tancs cma̱luloka xlacata jaé chixcú Ixkahuasa Dios porque cacxilhni̱t la̱ actánu̱lh Espíritu Santo. \s1 Jesús catachihuinán makapitzi lacchixcuhuín \p \v 35 Ixli̱cha̱li li̱tum, Juan pi̱ aná ixca̱ta̱laya cha̱tuy ixdiscípulos, \v 36 y como Jesús aná pasa̱rlapá lacatzú xlá acs lacá̱nilh y ca̱huánilh: \p ―Huá namá ama li̱tanú la̱ borrego y ama xoko̱nán quilacatacán ixlacati̱n Dios. \p \v 37 Amá lacchixcuhuí̱n la̱ takaxmatko̱lh tú ca̱huánilh Juan, tatakókelh Jesús. \v 38 Pero Jesús acxni cá̱cxilhli tí ixtakokema̱na talakáspitli y ca̱kalasquínilh: \p ―¿Tucu lacasquiná̱tit? \p ―Maestro, ¿nicu lápa̱t? ―takalhtí̱nalh. \p \v 39 ―Juú lacatzú; para catzi̱putuná̱tit ca̱huí xlacata nalakapasá̱tit ―ca̱kalhti̱ko̱lh Jesús. \p Xlacán tatá̱alh ní ixlama Jesús y como ma̱x las cuatro ixuani̱ttá aná tatamákxtakli amá catzisní. \v 40 Jaé lakkahuasán cha̱tum ixuanicán Andrés y xa̱cha̱tum tunuj chixcú. \v 41 Andrés alh lacaputzá ixta̱cam ixuanicán Simón y acxni táka̱sli huánilh: \p ―Ctaka̱sni̱táu Cristo tí ama quinca̱lakma̱xtuyá̱n. \p \v 42 Simón tá̱alh Andrés ana ní ixuí Jesús y acxni ácxilhli Jesús ixtalacatzuhui̱ma acs lacá̱nilh y huánilh: \p ―Huix huanicana Simón ixkahuasa Jonás, pero aquit cli̱ma̱pa̱cuhui̱yá̱n Pedro (jaé tachihuí̱n huamputún chíhuix). \s1 Jesús ca̱ta̱chihui̱nán Felipe y Natanael \p \v 43 Ixli̱cha̱lí Jesús táxtulh amá pu̱latama̱n y alh nac Galilea. Aná ta̱tánoklhli cha̱tum huanicán Felipe y huánilh: \p ―Huix caquintakoke ní cama an. \p \v 44 Felipe ixlama nac Betsaida y na̱ aná ixtalama̱na Pedro y Andrés. \p \v 45 Felipe antes natakoké alh lacaputzá ixamigo Natanael y huánilh: \p ―Ctaka̱sni̱táu tí ama quinca̱lakma̱xtuyá̱n, amá tí tali̱chihui̱nán ixlibrojcán Moisés y profetas; huanicán Jesús ixkahuasa José, xlá xalac Nazaret. \p \v 46 Natanael kálhti̱lh: \p ―Ni̱ para cca̱najlá para nac Nazaret taxtuni̱t cha̱tum tali̱pa̱u chixcú. \p ―Pues catat acxila xlacata nata̱kskahui̱ya. \p \v 47 A̱stá̱n ixcha̱tuycán talákalh Jesús y acxni ixtatalacatzuhui̱ma̱na Jesús chihuí̱nalh: \p ―Nachu min cha̱tum tali̱pa̱u chixcú xalac Israel, xlá xli̱ca̱na ma̱ccha̱ní ixtalacapa̱stacni y ni̱ caj chu̱ta li̱tanú skalala chixcú. \p \v 48 ―¿Hua̱nchi quima̱tla̱ni̱ya si ni̱ quilakapasa? ―kálhti̱lh Natanael. \p Jesús huánilh: \p ―Aquit cacxilhni acxni ixya̱t ixtampi̱n suja y Felipe ya̱ ixta̱chihui̱naná̱n. \p \v 49 ―¡Maestro! ¡Huix xli̱ca̱na Ixkahuasa Dios, huix pa̱t quila̱ma̱paksi̱yá̱u aquín xalac Israel! ―kalhtí̱nalh Natanael. \p \v 50 ―¿A poco ca̱najla caj xlacata cuanín cacxilhni ixtampi̱n suja? Pues la̱ta chí cuaniyá̱n xlacata pa̱t ca̱cxila ma̱s laclanca quintascújut ni̱ la̱ jaé. \v 51 Ama cha̱n quilhtamacú pa̱t li̱lacahua̱nana la̱ ama taliquí akapú̱n y aná ama talacta̱ctá ixángeles Dios xlacata naquintalakachixcuhuí aquit Xatalacsacni Chixcú. \c 2 \s1 Jesús an nac aktum pu̱tamakaxtokni \p \v 1 Nac pu̱latama̱n xla Galilea ixuí aktum actzu ca̱chiquí̱n huanicán Caná y aná tlahuaca aktum pu̱tamakaxtokni ixliaktutu chichiní a̱stá̱n. Ixna̱na Jesús na̱ alh, \v 2 y xlá na̱ huanica caca̱tá̱alh ixdiscípulos y acxtum ta̱lh nac pu̱tamakaxtokni. \v 3 Ixna̱na Jesús acxni ácxilhli ixlako̱ma vino tú ixtali̱kotnán huánilh ixkahuasa: \p ―Tamakásputli ixvinojcán. \p \v 4 Pero Jesús kálti̱lh: \p ―Na̱na, ni̱ lá tú ctlahuá ixlacatacán porque ya̱ acchá̱n quilhtamacú nacma̱tzuquí quintascújut. \p \v 5 Ixna̱na ni̱ caso tláhualh y ca̱huánilh amá tí ixtama̱kpitzima̱na vino: \p ―Huixín catlahuátit la̱ta tú naca̱huaniyá̱n. \p \v 6 Aná lacatzú ixtahuila̱na akcha̱xán la̱ tlámanc xla chíhuix ni̱ma̱ ixtamaclacasquín judíos acxni ixtalakachixcuhui̱nán. Katunu jaé tlámanc ixtajú como ochenta o cien litros. \v 7 Jesús ca̱huánilh amá tasa̱cua xlacata hua̱k catali̱ma̱tzámalh chúchut, \v 8 y la̱ spalh tahuíli̱lh amá laclanca tlámanc ca̱li̱ma̱páksi̱lh: \p ―Cakalhtiyátit actzú y capítit ma̱kalhua̱ni̱yá̱tit tí ma̱cpuxqui̱cani̱t jaé fiesta. \p \v 9 Amá tasa̱cua ixtacatzí xlacata xlacán ixtamuju̱ni̱t chúchut, pero acxni kalhuá̱nalh amá chúchut xapuxcu tasa̱cua, ¡ixtalakxta̱pali̱ni̱t y vino ixlani̱t! Como xlá ni̱ ixcatzí ní ixtaxtuni̱t, alh lacaputzá xalí̱i̱t kahuasa y huánilh: \p \v 10 ―Lihua kama jaé vino, huix ni̱ ca̱makslihuekeni̱ta la̱ talá xa̱makapitzi pues cani̱huá nac pu̱tamakaxtokni pu̱la ma̱kpitzicán xatlá̱n vino y acxni tla̱n takalhkasni̱t ma̱sta̱cán ni̱ma̱ yaj xatlá̱n. Pero huix ixmaqui̱ni̱ta jaé ni̱ma̱ ma̱s itxtapalh. \p \v 11 Jaé chúchut ni̱ma̱ lakxta̱páli̱lh Jesús nac Caná de Galilea huá xla̱huán ixtascújut ni̱ma̱ tláhualh, ixdiscípulos taca̱nájlalh xlacata xlá Cristo ixuanit tí ixama ca̱lakmaxtú. \p \v 12 Acxni lako̱lh jaé pu̱tamakaxtokni Jesús ca̱tá̱alh ixna̱na ixnata̱camán y na̱ chuná ixdiscípulos nac aktum ca̱chiquí̱n huanicán Capernaum y aná latáma̱lh laktzu quilhtamacú. \s1 Jesús an nac pu̱siculan xla Jerusalén \r (Mt. 21.12‑13; Mr. 11.15‑18; Lc. 19.45‑46) \p \v 13 Tzúculh talacatzuhuí ixtacuhui̱nicán judíos ni̱ma̱ ixtama̱kantaxtí ca̱ta cá̱ta, ixtali̱ma̱pa̱cuhuí pa̱scua y Jesús na̱ alh nac Jerusalén. \v 14 Acxni cha̱lh tánu̱lh nac pu̱siculan y nac lacaquilhtin cá̱cxilhli la̱ ixtahuila̱na itsta̱nanin huá̱cax, borregos y palomas tú ixli̱lakachixcuhui̱cán Dios, y tí ixtalakxta̱palí tumi̱n na̱ ixtahuila̱na nac ixmesajcán. \v 15 Jesús ni̱ ma̱tlá̱ni̱lh y tláhualh aktum cuarta xla xu̱hua y huá tzúculh ca̱li̱pu̱tlakaxtú hua̱k sta̱naní̱n na̱ chuná ixua̱caxcán, ixborregojcán; y tí ixtalakxta̱palí tumi̱n, ca̱tramakánilh ixtumi̱ncán y ca̱ma̱kpu̱spítnilh ixmesajcán. \p \v 16 Tí ixtastá palomas ca̱huánilh: \p ―Caca̱tamacxtútit jaé palomas. ¡Ni̱ mimpu̱stancán catlahuátit ixchic Quinticú! \p \v 17 Ixdiscípulos talacapá̱stacli amá tachihuí̱n ni̱ma̱ ixtatzokni̱t lacatum nac Escrituras: “Ni̱ cma̱tla̱ní la̱ li̱kama̱nancán ixchic Dios.” \p \v 18 Makapitzi xanapuxcún judíos tí tá̱cxilhli tú tláhualh ni̱ tama̱tlá̱ni̱lh y takalasquínilh: \p ―¿Hua̱nchi ca̱tamacxtu jaé cristianos? Para Dios ma̱xqui̱ni̱tán jaé tapáksit catlahua aktum lanca tascújut xlacata nacca̱najlayá̱u. \p \v 19 ―Para chú lacasquiná̱tit, caquili̱cxilhui: Calactlahuátit jaé ixpu̱siculan Dios, ixliaktutu chichiní aquit ctlahuako̱nit tunuj xasa̱sti. \p \v 20 ―¡Huix chiyani̱ta! Pues cuarenta y seis años li̱tlahuacani̱t jaé pu̱siculan, ¿nicu li̱puhuana huix nali̱tlahuaya caj aktutu chichiní? \p \v 21 Amá lacchixcuhuí̱n ni̱ tama̱kachákxi̱lh xlacata Jesús ca̱li̱ta̱chihuí̱nalh ixmacni acxni ca̱huánilh: “Calactlahuátit jaé ixpu̱siculan Dios.” \v 22 Pero acxni makni̱ca Jesús y lacastacuánalh ca̱li̱ní̱n ixdiscípulos talacapástacli jaé ixtachihuí̱n y taca̱nájlalh xlacata ixqui̱taxtuni̱t tú ixli̱chihui̱nani̱t Dios ixlacata nac Escrituras. \s1 Jesús ca̱lakapasa ixtalacapa̱stacnicán hua̱k cristianos \p \v 23 Jesús ca̱tláhualh lhu̱hua laclanca ixtascújut jaé nac xatacuhui̱ní pa̱scua y lhu̱hua cristianos taca̱nájlalh xlacata xlá xli̱ca̱na Dios ixma̱lakacha̱ni̱t. \v 24 Pero como xlá ixca̱lakapasa cha̱tunu ixtalacpuhua̱ncán, ni̱ hua̱k ixca̱ca̱najlaní tú ixtahuaní. \v 25 Jesús ixcatzí tú ixtalacpuhuá̱n cha̱tunu nac ixnacujcán y ni̱ ixmaclacasquín tí nali̱ma̱kalhchihui̱ní la ixtakalhí ixta̱yatcán. \c 3 \s1 Jesús ta̱chihui̱nán Nicodemo \p \v 1 Ixlama cha̱tum fariseo ni̱ma̱ ixca̱ta̱ma̱paksi̱nán xanapuxcun judíos ixuanicán Nicodemo. \v 2 Maktum ca̱tzisní xlá alh lakpaxia̱lhnán Jesús y huánilh: \p ―Maestro, ccatzí xlacata Dios ma̱lakacha̱ni̱tán naquila̱ma̱kalhchihui̱ni̱yá̱u porque ni̱ huí tí tla̱n li̱ma̱lacahua̱ni̱nán laclanca ixtascújut la̱ huix ca̱tlahuaya para ni̱ Dios ma̱xquí ixli̱tlihueke. \p \v 3 Jesús ni̱ ma̱chihui̱ni̱ko̱lh y huánilh: \p ―Nicodemo, xli̱ca̱na cuaniyá̱n amá tí ni̱ lakahuán ixli̱maktuy ni̱ lá ama tanú nac ixtapáksi̱t Dios. \p \v 4 ―¿Niculá nalakahuán ixli̱maktuy cha̱tum ko̱lú? ¿Niculá namá qui̱taxtú? ¿A poco cha̱tum chixcú tla̱n tanu̱pará nac ixpu̱lacni ixna̱na xlacata nalakahuán ixli̱maktuy? ―kálhti̱lh Nicodemo. \p \v 5 ―¡Tó̱! Aquit clacasquín cama̱kachakxi xlacata ni̱tú li̱macuán la̱ ma̱lakahuaní̱n mintzé y mas tamaclacasquiní calakxta̱pali̱nín Dios mintalacapa̱stacni y qui̱taxtú la̱ calakáhuanti ixli̱maktuy, pues chuná tla̱n tanu̱ya nac ixtapáksi̱t Dios. \v 6 Huix catzi̱ya la̱ cha̱tum chixcú y cha̱tum pusca̱t tama̱xquí ixmacnicán itskatacán y aná qui̱tayá ixtascujutcán. Pero amá tí Dios ma̱xquí ixtalacapa̱stacni, ¡lakahuán ixli̱stacni ixli̱maktuy! \v 7 Huix ni̱ cajícuanti para cuaniyán: “Tamaclacasquiní hua̱k natalakahuán ixli̱maktuy.” \v 8 Porque jaé qui̱taxtú la̱ acxni u̱nán, huix kaxpata la̱ maca̱csa̱nán pero ni̱ catzi̱ya nicu pakán ama, ni̱ para ní pakán mima, pues na̱ chuná cristiano tí Dios ma̱xquí ixtalacapa̱stacni, ni̱ tasí acxni lakahuán ixli̱maktuy, ¡pero lakahuán! \p \v 9 ―Ni̱ cma̱kachakxí la̱ ama qui̱taxtú tú quihuaniya ―kalasquiní̱nalh Nicodemo. \p \v 10 Jesús kálhti̱lh: \p ―Huix skalala chixcú juú nac Israel, ¿y ni̱ ma̱kachakxi̱ya tú cuanimá̱n? \v 11 Aquit cli̱ta̱chihui̱namá̱n tú ccatzí y tú cacxilhni̱t la̱ qui̱taxtuni̱t, pero huix ni̱ ca̱najlaya. \v 12 Para huix ni̱ ma̱kachakxi̱ya la̱ ixli̱lakxta̱pali̱tcan ixlatama̱tcan cristianos ca̱quilhtamacú, ¿nicu nali̱ma̱kachakxi̱ya para cli̱ta̱chihui̱naná̱n la̱ tu̱tanán nac akapú̱n? \v 13 Nac akapú̱n ni̱tí catzí la̱ tu̱tanán huata aquit Ixkahuasa Dios ccatzí tú anán porque nac akapú̱n cta̱ctani̱t. \p \v 14 ’Huixín catzi̱yá̱tit xlacata nac desierto Moisés akxtokohuácalh ixakspu̱n kantum quihui tantum lu̱hua xla bronce xlacata huak nata̱cxila, y aquit Xatalacsacni Chixcú na̱ chuná ama̱ca quiakxtokohuacacán \v 15 xlacata cati̱huá tí naquili̱pa̱huán nama̱lacatzuquí aktum sa̱sti li̱pa̱xáu latáma̱t ni̱ma̱ ni̱cxni lakó. \s1 Dios ca̱lakalhamán ixcamán \p \v 16 ’Porque Dios snu̱n ca̱lakalhámalh ixcamán y ni̱ para lakcátzalh Ixkahuasa namacamín ca̱quilhtamacú xlacata ni̱tí nalaktzanká, y amá tí nali̱pa̱huán tla̱n nalakma̱xtú ixli̱stacni y nama̱lacatzuquí amá li̱pa̱xáu latáma̱t ni̱ma̱ ma̱lacnú y ni̱cxni lakó. \v 17 Dios ma̱lakácha̱lh cha̱stum Ixkahuasa ca̱quilhtamacú xlacata naca̱lakma̱xtú tí ixtalaktzanka̱ni̱t, y ni̱ milh cama̱xoko̱ní ixtala̱kalhi̱ncán cristianos. \p \v 18 ’Amá cristiano tí tancs canajlá tla̱n xapaní ixtala̱kalhín Ixkahuasa Dios yaj ama xoko̱nán; pero amá tí ni̱ ca̱najlá ixtachihuí̱n ixacstu laktzanka̱ni̱t porque ama xoko̱nán tú ni̱ tla̱n tlahuani̱t. \v 19 Nac ca̱quilhtamacú milh ca̱ma̱lacahua̱ní lanca taxkáket, pero lhu̱hua cristianos ni̱ tatalacatzúhui̱lh y ta̱lh ní ca̱paklhtu̱tá xlacata ni̱tí nacatzí ni̱ tla̱n ixkasatcán. \v 20 Amá tí tlahuá tú ni̱ tla̱n ni̱ tatalacatzuhuí ní taxtuma taxkáket y huata aksputzalá xlacata ni̱ nalakxtalá ixkásat y natasí ixtala̱kalhí̱n. \v 21 Pero amá tí tancs lama talacatzuhuí ní taxtuma taxkáket xlacata cati̱huá na̱cxila Dios ma̱xquini̱t ixtalacapa̱stacni acxni tlahuá aktum li̱tlá̱n. \s1 Juan Bautista li̱chihui̱nampará Jesús \p \v 22 La̱ ta̱chihui̱nankolh Jesús amá chixcú ca̱ta̱táxtulh ixdiscípulos nac Jerusalén y ca̱tá̱alh nac aktum pu̱latama̱n huanicán Judea, y laktzu quilhtamacú aná ca̱kmúnulh cristianos. \v 23-24 La̱ta ya̱ ixma̱nu̱cán Juan Bautista nac pu̱lachin xlá ixca̱kmunú cristianos lacatum taxtunú ní istzamá chúchut huanicán Enón lacatzú nac Salim. \p \v 25 Maktum quilhtamacú ixdiscípulos Juan y cha̱tum tunuj chixcú tzúculh tali̱chihuinán xlacata Jesús ma̱s tla̱n ixakmunu̱nán. \v 26 Xlacán talákalh y tahuánilh: \p ―Maestro, amá tí ixli̱chihui̱naná̱u y ta̱tánoklhti ixtampajan kalhtu̱choko Jordán chí na̱ tzucuni̱t akmunu̱nán y ma̱s lhu̱hua cristianos talakán. \p \v 27 Juan ca̱kálhti̱lh: \p ―Dios la̱ta nac ixpu̱táhui̱lh ca̱ma̱xqui̱ni̱t ixtascujutcán cha̱tunu cristianos. \v 28 Aquit huata cmilh ca̱xtlahuaní ixtijia xlacata hua̱k natalakapasa y natatakoké; pues ni̱ ca̱ktzonksuátit acxni cca̱huanín: “Aquit ni̱ Cristo huata cmini̱t ca̱xtlahuaní ixtijia.” \v 29 Huixín catzi̱yá̱tit xlacata acxni tamakaxtoka cha̱tum kahuasa huata huá ca̱cnicán y takokecán, pero ixamigo tí pa̱xquí pa̱xahuá ma̱squi xlá lakmakancán. Aquit cca̱huaniyá̱n, aquit namá ixamigo tali̱pa̱u chixcú y clakatí la̱ takokecán. \v 30 Xa̱huá huixín ni̱ catzi̱yá̱tit xlacata la̱ta ama tali̱án quilhtamacú xlá ma̱s amaca li̱pa̱huancán y aquit lakasú̱t ama̱ca quiaktzonksuacán. \s1 Jesús mini̱tanchá nac akapú̱n \p \v 31 Amá tí lakahuán ca̱quilhtamacú lakapasa tú anán juú tu̱tzú y huata tla̱n li̱chihui̱nán tú acxilhni̱t ca̱quilhtamacú; pero tí mini̱tanchá ta̱lhmán ca̱ksputza̱lakó ixtalacapa̱stacnicán cristianos y tla̱n li̱chihui̱nán tú anán nac akapú̱n. \v 32 Xlá tancs li̱chihui̱nán tú acxilhni̱t y tú kaxmatni̱t nac akapú̱n, pero lhu̱hua ni̱ taca̱najlá ixtachihuí̱n. \v 33 Y amá tí taca̱najlá ixtachihuí̱n tama̱luloka xlacata Dios ni̱cxni akskahuinán y tancs ma̱stá ixtalacapa̱stacni. \v 34 Jaé chixcú ma̱lakacha̱ca ca̱quilhtamacú xlacata tla̱n naquinca̱ma̱cxcatzi̱ni̱yá̱n ixtalacapa̱stacni Dios porque Dios ni̱ lakcatzánilh ma̱xquí ixli̱skalala. \v 35 Quinti̱cucán Dios lakalhámalh Ixkahuasa y macamá̱xqui̱lh hua̱k ixli̱tlihueke ixtalacapa̱stacni ni̱ma̱ kalhí. \v 36 Cati̱huá tí li̱pa̱huán Ixkahuasa ni̱ma̱ ma̱lakácha̱lh ama lakchá̱n Dios nac akapú̱n, pero tí ni̱ li̱pa̱huán Ixkahuasa ama makasi̱tzí y ni̱ ama lakchá̱n nac ixpaxtú̱n y pi̱huá Dios ama ma̱xoko̱ní. \c 4 \s1 Jesús maksquín chúchut cha̱tum samaritana \p \v 1 Tapasá̱rlalh quilhtamacú y Jesús ixtatakoké ma̱s cristianos porque ixakmunu̱nán ma̱s que Juan, \v 2 ma̱squi tí lihua ixta̱kmunu̱nán huá ixdiscípulos. Y como fariseos ixtata̱raslakputún acxni tacátzilh la̱ itstacma ixtascújut, \v 3 Jesús táxtulh amá pu̱latama̱n Judea y alh pakán nac Galilea. \v 4 Pero tijia ni̱ma̱ chípalh ixti̱taxtú aktum pu̱latama̱n huanicán Samaria. Tí ixtalama̱na jaé pu̱latama̱n ixtasitziní judíos y ni̱ ixtara̱cxilhputún. \p \v 5-6 Jesús cha̱lh nac aktum actzú ca̱chiquí̱n huanicán Sicar ixli̱tapaksí Samaria. Y como tastúnut ixuanit chichiní lihua ixmactá xlá ixakatzanka̱ni̱t la̱ta ixtla̱huani̱t y huá xlacata lí̱alh nac ixca̱quihuí̱n José ni̱ma̱ maká̱n quilhtamacú ixma̱squihui̱ni̱t ixti̱cú ixuanicán Jacob. Aná ixuí aktum pozo ixli̱tapa̱cuhuí Ixpu̱kotni Jacob; Jesús curucs tahui nac ixquilhpá̱n. \p \v 7-8 Ixdiscípulos ta̱lh nac ca̱chiquí̱n xlacata natatama̱huá tú natali̱hua̱yán. Ixli̱puntzú milh puju̱nán nac pozo cha̱tum pusca̱t xalac Samaria. Xlá huánilh: \p ―¿Ni̱ ixtlahua li̱tlá̱n ixquintá̱kotti actzú minchúchut? \p \v 9 Amá puscat kálhtilh: \p ―Huixín judíos ni̱ quila̱cxilhputuná̱u tí clama̱náu nac Samaria, ¿hua̱nchi aquit quimaksquina cacta̱kotnán? \p \v 10 ―Huix ni̱ lakapasa tí huanimá̱n ca̱quintá̱kotti chúchut. Porque para ixcatzi tú li̱ma̱lacahua̱ni̱má̱n Dios y tú li̱kalhi̱má̱n, huix cha̱ ixquimáksquinti xacta̱kotni chúchut ni̱ma̱ ni̱cxni li̱kalhticán. \p \v 11 ―Señor, pozo snu̱n pu̱lhmá̱n y ni̱ kalhi̱ya ixli̱ma̱cutucán, ¿nicu pa̱t tiyaya chúchut ni̱ma̱ ni̱cxni li̱kalhticán? \v 12 Xa̱huá huix ni̱ ma̱cchipiniya ixli̱lanca quili̱talakapasnicán Jacob tí quinca̱ta̱makxtakni jaé pozo. ¿A poco huí ma̱s tla̱n chúchut que jaé ni̱ma̱ ixca̱ma̱kotí ixcamán ixquitzistancanín? ―huanipá amá puscat. \p \v 13 Jesús huánilh: \p ―Hua̱k tí tali̱kotnán jaé chúchut ni̱ ixli̱maka̱s tali̱kalhtipará. \v 14 Pero tí li̱kotnán amá chúchut ni̱ma̱ aquit cma̱koti̱nán ya̱cxni catikálhtilh porque ixnacú ama ta̱talacastuca la̱ aktum taxtunú ni̱ma̱ taxtú staranca chúchut y para stalanca huan ixtalacapa̱stacni ama lakchá̱n Dios. ¡Ya̱cxni ama kalhtí! \p \v 15 ―Señor, caquintá̱kotti namá chúchut xlacata ya̱cxni cactikálhtilh y yaj nacmín tiyá chúchut juú nac pozo ―huanipá amá puscat. \p \v 16 ―Pues capit acxila pu̱la minta̱ko̱lú y na̱ cali̱ta juú. \p \v 17 ―Ni̱ ckalhí quinta̱ko̱lú. \p ―Xli̱ca̱na la̱ huana, \v 18 porque namá chixcú ni̱ma̱ ta̱lamá̱n la̱ ni̱ minta̱ko̱lú pues ni̱ ta̱makaxtoká̱n. Pero huix cakalhi̱ni̱ta cha̱quítzis lacchixcuhuí̱n. ¡Tancs huanti la̱ ni̱ kalhi̱ya minta̱ko̱lú! \p \v 19 ―Xli̱ca̱na huix cha̱tum profeta. \v 20 Chí quima̱tancsani tú ccatzi̱putún, xalakmaka̱n quilitalakapasnicán ixtalakachixcuhuí Dios juú nac sipi, pero huixín judíos huaná̱tit xlacata Dios mini̱ní huata nalakachixcuhui̱cán nac lanca pu̱siculan xla Jerusalén. \p \v 21 Jesús tancs kálhti̱lh: \p ―Talacatzuhui̱ma quilhtamacú xlacata tí xli̱ca̱na li̱pa̱huán Dios tla̱n nalakachixcuhuí xani̱ta lacasquín, ni̱ huata juú nac sipi o nac Jerusalén. \v 22-24 Huá jaé quilhtamacú lakcha̱ni̱t nalacatzucú tunuj tapáksi̱t ca̱quilhtamacú y amá tí xli̱ca̱na li̱pa̱huán Dios cali̱lakachixcúhui̱lh ixli̱hua̱k ixtalacapa̱stacni, pues Quinti̱cucán Dios ca̱putzama cristianos tí natalakachixcuhuí la̱ cuanimá̱n. Cha̱tum cristiano mini̱ní nali̱lakachixcuhuí Dios ixespíritu porque Dios la̱ cha̱tum Espíritu y ni̱ lacatum huí la̱ puhuaná̱tit huixín samaritanos. Huixín ni̱ lakapasá̱tit ixtapuhuá̱n, pero aquín judíos ccatzi̱yá̱u la̱ clakachixcuhui̱yá̱u porque huata Quinti̱cucán Dios ama ca̱lakmaxtú cristianos ca̱quilhtamacú. \p \v 25 ―Clakatí mintachihuí̱n, pero ccatzí xlacata ama min ca̱quilhtamacú Cristo tí ama quinca̱lakmaxtuyá̱n, y acxni nachín xlá ama quinca̱ma̱tancsaniyá̱n tú ni̱ cma̱kachakxi̱yá̱u. \p \v 26 ―Aquit namá chixcú tí mimá̱n ca̱lakma̱xtuyá̱n ―kalhti̱ko̱lh Jesús. \p \v 27 Chu̱tacú ixchihui̱nama acxni táchilh ixdiscípulos. Xlacán ni̱ tacátzi̱lh hua̱nchi ixta̱chihui̱nani̱t Jesús amá samaritana, pero ni̱ cha̱tum kalasquínilh tú ixlacasquín o tú ixli̱ta̱chihui̱nani̱t. \p \v 28 Amá puscat aná akxtakuíli̱lh ixaksá̱huat y lacapala alh nac ca̱chiquí̱n. Acxni cha̱lh ca̱huánilh cristianos: \p \v 29 ―Cacxilhnit chatum chixcú tí quihuánilh la̱ xaclatama̱ni̱t xapu̱lh. Aquit cpuhuán huá jaé Cristo tí mimá̱n quinca̱lakma̱xtuyá̱n. ¡Ca̱huí acxilhá̱u! \p \v 30 Amá cristianos tatakókelh amá pusca̱t y ta̱lh pakán ní ixuí Jesús. \p \v 31 Nac pozo ixdiscípulos Jesús tahuánilh cahuá̱yalh ca̱na actzú, \v 32 pero xlá ca̱kálhti̱lh: \p ―Tó̱, ni̱ ctzincsa; aquit cli̱hua̱yalhá tú huixín ni̱ lakapasá̱tit. \p \v 33 ―¿Cha̱ ticu li̱mínilh tú li̱huá̱yalh? ―tara̱kalasquínilh ixdiscípulos. \p \v 34 Como Jesús ixcatzí ni̱ ixtama̱kachakxi̱ni̱t ixtachihuí̱n, ca̱huánilh: \p ―Aquit quintahuá huá ixtascújut Quinti̱cú ni̱ma̱ quili̱ma̱páksi̱lh cacma̱kantáxti̱lh, y acxni ctlahuá tú quili̱ma̱páksi̱lh la̱ cackálhkasli ccatzí. \v 35 Huixín acxilá̱tit ixtahuácat tachaná̱n y huanátit: “Tzanká akta̱ti papá para nacatlán.” Pero aquit cca̱huaniyá̱n, caca̱li̱lacahua̱nántit cristianos, xlacán tatanu̱putún ixtapáksi̱t Dios cani̱cxnihuá quilhtamacú. \v 36 Huixín a̱huata pa̱t xka̱naná̱tit y ma̱qui̱yá̱tit cosecha, pero pa̱t ca̱xokonicaná̱tit na̱ chuná la̱ tí tachaná̱nalh xlacata acxtum napa̱xahuayá̱tit. \v 37 Xli̱ca̱na pa̱t ma̱kantaxti̱yá̱tit amá tachihuí̱n ni̱ma̱ huan: “Cha̱tum chana̱nán y tunu tí xka̱nán.” \v 38 Aquit cca̱ma̱lakachamá̱n nama̱kstoká̱tit amá cosecha ni̱ma̱ tali̱scujni̱t tunu lacchixcuhuí̱n; tunu tí tachaná̱nalh y huixín a̱huata pa̱t ma̱ta̱sputuyá̱tit tú xlacán tama̱tzuqui̱lh. \p \v 39 Amá cristianos xalac Samaria ixtakalhputzaputún Jesús porque amá pusca̱t ca̱huánilh xlacata ixquilhcha̱ni̱t la̱ ixlatama̱ni̱t xapu̱lh. \v 40 Acxni talákchilh tata̱chihuí̱nalh Jesús y tahuánilh caca̱ta̱latáma̱lh laktzú. \v 41 Xlá ma̱tlá̱ni̱lh y lhu̱hua tú ca̱li̱ma̱kalhchihuí̱ni̱lh. Xlacán xli̱ca̱na taca̱nájlalh ixtachihuí̱n, pero Jesús huata aktuy chichiní tamákxtakli aná. \p \v 42 A̱stá̱n makapitzi tahuánilh amá pusca̱t: \p ―Acxni quila̱li̱ma̱kalhchihui̱ní̱u namá chixcú cca̱najláu tziná, pero chí aquín na̱ ckaxmatni̱táu y tla̱n cma̱luloká̱u xlacata huá namá chixcú tí ama quinca̱lakma̱xtuyá̱n ca̱quilhtamacú. \s1 Jesús ma̱ksa̱ní ixkahuasa cha̱tum xapuxcu ma̱paksi̱ná \p \v 43-45 Jesús ixuán xlacata cha̱tum profeta ni̱cxni lakalhamancán nac ixpu̱latama̱n, pero xlá ni̱ chú qui̱taxtúnilh. Pues la̱ táxtulh nac Samaria alh pakán nac ixpu̱latama̱n Galilea, y como lhu̱hua cristianos ixta̱cxilhni̱t la̱ ixca̱tlahuani̱t laclanca ixtascújut nac pa̱scua xla Jerusalén xlacán tapa̱xáhua̱lh acxni cha̱lh y tla̱n tamaklhtí̱nalh. \p \v 46 Jesús alh nac Caná amá ca̱chiquí̱n ní ixma̱palajni̱t chúchut y vino ixtlahuani̱t. Aná ixlama cha̱tum tali̱pa̱u chixcú tí ixta̱ma̱paksi̱nán rey, ixkalhí ixkahuasa nac Capernaum y snu̱n ixta̱tatlá. \v 47 Acxni cátzi̱lh xlacata Jesús ixmini̱tanchá nac Judea y chi̱lh nac Galilea lacapala alh huaní Jesús catá̱alh nac Capernaum xlacata nama̱ksa̱ní ixkahuasa porque ixni̱majá. \p \v 48 Xlá kálhti̱lh: \p ―¿A poco xlacata naquila̱li̱pa̱huaná̱u tamaclacasquiní nacca̱tlahuá tzapu laclanca quintascújut? \p \v 49 ―Señor, ni̱tú quihuani. ¡Casokti, porque si no quinkahuasa ama ní! \p \v 50 Jesús tancs huánilh: \p ―Ni̱tú cali̱púhuanti, capit nac mínchic pues minkahuasa yaj tú kalhí. \p \v 51 Amá chixcú ca̱nájlalh ixtachihuí̱n Jesús y alh nac ixchic, pero la̱ta ya̱ ixchá̱n cha̱tum ixtasa̱cua milh lakapa̱xtoka y huánilh xlacata ixkahuasa ixaksa̱nanit. \p \v 52 Entonces xlá kalasquínilh: \p ―¿Xnicu tzúculh tatla̱ní quinkahuasa? \p ―Ko̱tán ma̱x como aktum hora xala akpu̱tú take̱nú̱nilh lhcúya̱t. \p \v 53 La̱ kaxmatko̱lh tú huánilh ixtasa̱cua amá chixcú áksalh xlacata pi̱huá quilhtamacú acxni Jesús huánilh: “Minkahuasa yaj tú kalhí.” Amá chixcú li̱pá̱hualh Jesús y na̱ chuná hua̱k ixli̱talakapasni. \p \v 54 La̱ta ti̱táxtulh Jesús nac Judea hasta Galilea huá jaé ixliaktuy lanca ixtascújut ni̱ma̱ tláhualh. \c 5 \s1 Jesús ma̱ksa̱ní cha̱tum chixcú tí ni̱ lá ixtla̱huán \p \v 1 Ni̱ ixli̱maka̱s kantaxtupá aktum tacuhui̱ní nac Jerusalén y Jesús na̱ alh. \v 2 Lacatum ní ixlactanu̱cán ca̱chiquí̱n xla Jerusalén ixuanicán Puerta de las Ovejas, y aná lacatzú ixuí aktum lanca taxtunú ixli̱tapa̱cuhuí nac hebreo tachihuí̱n Betesda, ixli̱ca̱xya̱hucani̱t akquitzis arco la̱ puhui̱lhta ní ixlacatanu̱cán. \p \v 3-4 Aná jaé nac taxtunú ixuancán xlacata ixta̱ctá caj xní cha̱tum ángel ixlakuilhá chúchut, y xla̱huán ta̱tatlá tí ixtajú la̱ ixlakuilhakó ixtake̱nu̱ní xani̱ma̱ta tá̱tat ni̱ma̱ ixkalhí. Huá xlacata ixtali̱huila̱na lacatzú makapitzi lakatzí̱n, tí ni̱ lá ixtatla̱huán y tunuj ta̱tatlanín. \v 5 Xlacán ixtakalhi̱ma̱na tí pu̱la natajú; y na̱ aná ixuí cha̱tum tí ni̱ lá ixtla̱huán ixkalhi̱yá treinta y ocho años la̱ta ixta̱tatlá. \v 6 Jesús tuncán ma̱kachákxi̱lh la̱ ixakxtakajnani̱t huá li̱kalasquínilh: \p ―¿Huix na̱ aksa̱namputuna? \p \v 7 ―Señor, ni̱ lá tí quimaktayá xlacata nactajú acxni natalakuilhá chúchut, pues acxni cli̱tzaksá xa̱makapitzi quintamakatlajá ―kalhtí̱nalh amá chixcú. \p \v 8 Jesús li̱ma̱páksi̱lh: \p ―¡Cata̱ya, casacti mimpilísa̱lh, mixtícat y catlá̱huanti! \p \v 9 Amá chixcú tuncán aksá̱nalh, sacli tú ixlactamá, y akxpakatahuácalh y alh nac ixchic. \v 10 Amá chichiní ixli̱huancán tí nascuja huá xlacata acxni ácxilhli cha̱tum tali̱pa̱u xapuxcu cura la̱ ixcuca̱nani̱t, huánilh: \p ―¿Hua̱nchi cuca̱nani̱ta jaé quilhtamacú acxni quili̱jaxatcán? ¡Ni̱ tla̱n tú tlahuápa̱t! \p \v 11 ―Aquit ni̱ ccatzí, pero amá tí quima̱ksá̱ni̱lh quihuánilh cacsacli tú xaclactamá y cactlá̱hualh. \p \v 12 ―¿Ticu yá chixcú li̱ma̱paksí̱n catlahua namá tascújut jaé quilhtamacú? ―kalasquinipá amá tali̱pa̱u cura. \p \v 13 Pero xlá ni̱ kalhtí̱nalh porque ni̱ ixaksán tí ma̱ksá̱ni̱lh, pues como snu̱n istzamacán Jesús talakátze̱kli. \v 14 Y hasta astán ta̱tánoklhli nac pu̱siculan y huánilh: \p ―Chí aksa̱nani̱ta, yaj catlahua tala̱kalhín xlacata ni̱ napa̱xtoka tú mas li̱xcájnit. \p \v 15 La̱ ta̱chihui̱nanko̱lh Jesús amá chixcú alh ca̱huaní xanapuxcun curas tí ixma̱ksa̱ni̱ni̱t. \v 16 Xlacán tasí̱tzi̱lh y tzúculh talacputzá la̱ natama̱lacapú Jesús porque xlá siempre ixca̱tlahuá ixtascújut acxni ixli̱huancán. \p \v 17 Y para ixtakalasquiní tú xlacata chú ixli̱lá xlá ixca̱kalhtí: \p ―Quinticú Dios ni̱ aktum quilhtamacú jaxa siempre scuja, y aquit huata cmakslihueké. \p \v 18 Amá xanapuxcun judíos ni̱ ixtama̱tla̱ní tú ixkalhti̱nán Jesús, itscuja acxni ixli̱huancán, y ma̱s ni̱ ixtama̱tla̱ní porque ixli̱tanú Ixkahuasa Dios. Xlacán ixtama̱laksputuputún Jesús. \s1 Jesús makslihueké la̱ scuja Ixti̱cu Dios \p \v 19 Jesús na̱ ca̱huánilh amá xanapuxcun curas: \p ―Aquit Ixkahuasa Dios y huata cmakslihueké tú cacxila tlahuá Quinticú. Ni̱ capuhuántit qui̱cstu claclhca̱ni̱t tú cca̱li̱ma̱lacahua̱ni̱yá̱n. \v 20 Quinticú quimpa̱xquí y quima̱si̱nini̱t la̱ta tú catzí y todavía amajcú quima̱xquí ma̱s ixli̱tlihueke xlacata nacca̱li̱ma̱lacahua̱ni̱yá̱n quintascújut ni̱ la̱ jaé, y huixín hasta ni̱ pa̱t ca̱najlaputuná̱tit. \v 21 Aquit na̱ tlan cca̱ma̱xquí tí clacasquín ixlatamatcán amá cristianos na̱ chuná la̱ Quinti̱cú ca̱ma̱lacastacuaní tí lacasquín. \v 22 Quinti̱cú quima̱xqui̱ni̱t ixli̱ma̱paksí̱n aquit nacca̱ta̱tlahuá taxokó̱n hua̱k cristianos tí tatlahuani̱t tala̱kalhí̱n \v 23 xlacata acxtum naquinca̱lakachixcuhui̱caná̱n. Y ama tí huan li̱pa̱huán Quinti̱cú y aquit ni̱ quili̱pahuán, ¡akskahuinán! Pues tancs cca̱huaniyán, tí xli̱ca̱na li̱pa̱huán Quinti̱cú Dios ni̱ ta̱klhuhuí na̱ quili̱pa̱huán aquit. \s1 Jesús ama ca̱ma̱lacastacuaní ni̱n nac ca̱li̱ní̱n \p \v 24 ’Aquit cca̱ma̱lacnu̱niyá̱n amá tí quili̱pa̱huán y ca̱najlá xli̱ca̱na̱ Dios quima̱lakacha̱ni̱t, namá cristiano ama lakchá̱n ixpa̱xtú̱n Dios y yaj ama̱ca ma̱xoko̱ni̱cán ixtala̱kalhí̱n porque aquit cama lacati̱ta̱yá nalakma̱xtú ixlistacni. \v 25 Na̱ cca̱huaniyá̱n, accha̱ni̱t hora y huá jaé quilhtamacú ama tapu̱taxtuní cristianos tí talaktzanka̱ni̱t para xli̱ca̱na tatlahuá tú cli̱ma̱paksi̱nán y taca̱najlá aquit Ixkahuasa Dios. \v 26 Quinti̱cú kalhí li̱tlihueke ma̱lacatzúqui̱lh la̱ta tú anán, y aquit Ixkahuasa na̱ ckalhí li̱tlihueke nactlahuá tú clacasquín. \v 27 Aquit Xatalacsacni Chixcú y ckalhí ixli̱ma̱paksí̱n nacca̱ma̱xoko̱ní ixtala̱kalhi̱ncán cristianos xala ca̱quilhtamacú. \p \v 28 ’Ni̱ caca̱maka̱klhán quintachihuí̱n porque ama cha̱n quilhtamacú acxni hua̱k tí tani̱ni̱t ama tatacuta nac ixpu̱taju̱ncán acxni natakaxmata la̱ nacca̱li̱ma̱tasí quintachihuí̱n. \v 29 Hua̱k ama talacastacuanán, y tí lactlá̱n cristianos ixtahuani̱t ama tapa̱xahuá pues cama ca̱ma̱xquí lactlá̱n ixpu̱tahui̱lhcán, pero tí lacsnú̱n ixtalanit ama talakaputzá pues cama ca̱macá̱n nac ixpu̱latama̱ncán ní nataxoko̱nán tú tatlahuani̱t. \p \v 30 ’Cha̱tunu cristianos stalhca cama ma̱xquí ixtaxokó̱n la̱ quili̱ma̱paksi̱ni̱t Dios pues aquit ni̱ qui̱cstu cta̱clhcá nacma̱xoko̱ni̱nán, huá Dios tí quima̱lakacha̱ni̱t quihuaní la̱ naclá. \s1 Jesús ma̱tancsá xli̱ca̱na xlá la̱ Dios \p \v 31 Jesús ni̱ juú qui̱yá̱hualh ixtachihuí̱n y ca̱huanipá: \p ―Para qui̱cstu xactatlá̱ni̱lh cmilacati̱ncán, tú xacca̱huanín ni̱tú li̱macuán, tla̱n ni̱ ixca̱najlátit. \v 32 Pero huixín lakapasá̱tit Juan Bautista y xlá hua̱k li̱chihui̱nani̱t tú acxilhpa̱nántit. \v 33 Huixín ta̱chihui̱nántit y ca̱li̱ta̱chihui̱nán quilacata y la̱ta tú ca̱huanín ni̱ aktzánka̱lh hua̱k qui̱taxtuni̱t. \v 34 Aquit cca̱ma̱lacapa̱stacayá̱n Juan Bautista xlacata yaj na̱ktzanka̱yá̱tit y nataxtuniyá̱tit para quila̱li̱pa̱huaná̱u, pero aquit ni̱ ixlacata xackalhi̱ma naquima̱tla̱ní nac milacati̱ncán, pues ni̱ cha̱tum chixcú quima̱lakacha̱ni̱t. \v 35 Ixtachihui̱n Juan ca̱li̱lakaskoyún la̱ aktum lámpara xlacata nalacahua̱naná̱tit, huixín caj laktzú li̱pa̱xahuá̱tit y ma̱tla̱ní̱tit ixtaxkáket. \v 36 Juan stalanca ca̱li̱ta̱chihui̱nán quilacata, pero chí huixín acxilhpa̱nántit quintascújut ni̱ma̱ quima̱tlahui̱ni̱t Quinti̱cú tí quima̱lakácha̱lh, y hua̱k quintascújut ni̱ma̱ cca̱li̱ma̱lacahua̱ni̱yán tama̱luloka xlacata Dios quimacamini̱t. \v 37 Huixín ni̱cxni acxilhni̱tántit ca̱lacán Quinti̱cú Dios ni̱ para kaxpatni̱tántit ixtachihuí̱n, pero xlá ma̱luloknín nac Escrituras xlacata huá quima̱lakacha̱ni̱t; \v 38 ma̱squi huixín ni̱ kaxpatá̱tit ixtachihuí̱n porque ni̱ ta̱ktzuhui̱yá̱tit quila̱li̱pa̱huaná̱u ni̱ ca̱najlayá̱tit xlacata xlá quima̱lakácha̱lh nacca̱ma̱si̱niyá̱n ixtalacapa̱stacni. \s1 Dios ma̱cxcatzi̱ní̱nalh la̱ ixama ma̱lakachá Jesús \p \v 39 ’Huixín li̱kalhtahuakayá̱tit ixtalacapa̱stacni Dios ni̱ma̱ tzokcani̱t nac Escrituras porque puhuaná̱tit chuná tla̱n nalakma̱xtuyá̱tit mili̱stacnicán, y ni̱ ma̱kachakxi̱yá̱tit la̱ Dios quili̱chihui̱nán xlacata aquit amá tí ama ca̱lakma̱xtuyá̱n. \v 40 Y ni̱ ca̱najlayá̱tit quintachihuí̱n ni̱ puhuaná̱tit xlacata tla̱n nacca̱lakma̱xtuyá̱n. \v 41-42 Aquit cca̱lakapasá̱n y ccatzí xlacata ni̱ li̱pa̱huaná̱tit Dios xli̱hua̱k minacujcán huá xlacata ni̱ caso ctlahuá para quila̱li̱pa̱huaná̱u o ni̱ quila̱li̱pa̱huaná̱u. \v 43 Aquit cmini̱tanchá ixpa̱xtu̱n Quinticú Dios, pero huixín tatlanca̱ni̱yá̱tit y ni̱ quila̱li̱pa̱huaná̱u. Aquit ccatzí para ixca̱lakmín cha̱tum skalala chixcú ixca̱li̱lactlancanín ixtachihuí̱n, huixín ixli̱pa̱huántit. \v 44 ¿Hua̱nchi ca̱najlayá̱tit ixtachihui̱n cati̱hua chixcú? ¿Hua̱nchi ni̱ quila̱ma̱lacatzuhui̱yá̱u aquit xlacata nacca̱ma̱si̱niyá̱n ixtalacapa̱stacni Dios? \v 45 Aquit ni̱ camá̱n ca̱ma̱lacapu̱yá̱n ixlacati̱n Dios la̱ kalhi̱yá̱tit minkasatcán, pero huí tú tzokni̱t Moisés huixín li̱kalhtahuakayá̱tit pues puhuaná̱tit chuná tancs nachipiná̱tit nac akapú̱n; y chí cca̱huaniyá̱n, xlá ama ca̱ma̱lacapu̱yá̱n, ¡pues ni̱ ca̱najlayá̱tit tú li̱chihui̱nán! \v 46 Nac ixlibros tancs tzokni̱t tachihuí̱n quilacata y huixín huaná̱tit ca̱najlayá̱tit ixtachihuí̱n, pero chí cca̱lakchini̱tán y ni̱ ca̱najlayá̱tit quintachihuí̱n. \v 47 Aquit cpuhuán xlacata ni̱ ca̱najlayá̱tit tú tzokni̱t huá xlacata ni̱ quila̱li̱pa̱huaná̱u aquit tí mini̱t ca̱ma̱kalhchihui̱ni̱yá̱n. \c 6 \s1 Jesús ca̱ma̱huí cha̱quitzis mi̱lh cristianos \r (Mt. 14.13‑21; Mr. 6.30‑44; Lc. 9.10‑17) \p \v 1 A̱stá̱n Jesús ca̱tá̱alh ixdiscípulos ixa̱quilhtu̱tu chúchut xla Galilea o de Tiberias la̱ ixtama̱pa̱cuhuí makapitzi. \v 2 La̱ta ní ixán lhu̱hua cristianos ixtatakoké pues ixtalakatí ta̱cxila la̱ ixca̱ma̱ksa̱ní ta̱tatlaní̱n. \p \v 3-4 Ixtalacatzuhui̱ma ixtacuhui̱nican judíos xla pa̱scua acxni Jesús ca̱ta̱talacá̱cxtulh ixdiscípulos nac aktum sipi y aná curucs tatahuilako̱lh. \v 5 Pero acxni talacayá̱hualh cá̱cxilhli pu̱tum cristianos ixtamima̱na pakán ní ixuí. Entonces huánilh Felipe: \p ―¿Tucu ixli̱tama̱huáu tahuá xlacata natahua̱yán hua̱k jaé cristianos? \p \v 6 Jesús caj chu̱ta ixkalhputzama porque xlá ixcatzí tú ixama ca̱li̱ma̱lacahua̱ní. \v 7 Pero como Felipe ni̱ ma̱kachákxi̱lh kálhti̱lh: \p ―Ma̱squi ixtama̱huáu aktuy ciento denario tumi̱n ixlacata simi̱ta ni̱ ixáccha̱lh. \p \v 8 Ixta̱cam Pedro tí ixuanicán Andrés kalhpaktánu̱lh: \p \v 9 ―Maestro, nanú lapu̱lá cha̱tum actzu kahuasa li̱mín macquitzis simi̱ta y tantuy tamakní, pero ni̱ acchá̱n ni̱ para ixca̱li̱quilhtlahuaca, pues lhu̱hua cristianos tahuila̱na. \p \v 10 ―Ni̱tú cali̱puhuántit. Caca̱huanítit curucs catatahuilako̱lh hua̱k cristianos ―ca̱li̱ma̱páksi̱lh Jesús ixdiscípulos. \p Hua̱k cristianos tatahuilako̱lh nac ca̱tiyatni pues ixuí lhu̱hua li̱cúxtut, y huata lacchixcuhuí̱n como cha̱quitzis mi̱lh ixtahuani̱t. \p \v 11 Jesús maklhtí̱nalh amá simi̱ta, pa̱xcatcatzí̱nilh Dios y ca̱má̱xqui̱lh ixdiscípulos xlacata catama̱kpítzilh y catamá̱xqui̱lh la̱ta tí ixlacasquín; y amá tamakní na̱ chuná ma̱kpítzilh. \p \v 12 Hua̱k cristianos tla̱n tahuá̱yalh y la̱ talako̱lh Jesús ca̱li̱ma̱páksi̱lh ixdiscípulos catamá̱kstokli hua̱k tahuá ni̱ma̱ kalhtá̱xtulh xlacata ni̱tú nalaktzanká. \v 13 Xlacán tzúculh tama̱kstoka y tama̱tzámalh akcu̱tuy cana̱sta simi̱ta y tamakní ni̱ma̱ tama̱kalhtá̱xti̱lh amá tí tahuá̱yalh. \p \v 14 Amá cristianos ni̱ tama̱kachákxi̱lh la̱ ixtlahuani̱t Jesús, pero ixta̱cxilhni̱t la̱ ixma̱lhu̱hui̱ni̱t simi̱ta y huá tzúculh tali̱chihui̱nán: \p ―Jaé chixcú huá amá profeta tí ma̱lacnu̱cani̱t ama quinca̱lakminá̱n. \p \v 15 Xlacán tze̱k taláclhca̱lh ixama tali̱ma̱pa̱cuhuí Jesús rey xala amá pu̱latama̱n, pero como Jesús acxcátzi̱lh talacá̱cxtulh ixakstí̱n amá sipi xlacata ni̱tí nata̱ra̱slaka. \s1 Jesús tla̱huán ixkalhni chúchut \r (Mt. 14.22‑27; Mr. 6.45‑52) \p \v 16-17 Ixdiscípulos Jesús tatalacá̱ctalh amá sipi y takálhi̱lh nac ixquilhtu̱n chúchut. Pero como tzuculhá tapaklhtu̱tá y xlá ya̱ ixtaspita tatáju̱lh nac barco ni̱ma̱ ixtapu̱tla̱huán y ta̱lh pakán nac Capernaum. \v 18 Pero ixli̱punchú také̱talh aktum akxtulú̱n y chúchut li̱cuánit ixta̱kstampu̱ya̱huá huá xlacata lakasu̱t ixtali̱ama̱na. \v 19 Ixtatla̱huani̱ttá como akquitzis o akcha̱xán kilómetro acxni tá̱cxilhli cha̱tum chixcú ixtla̱huama ixkalhni chúchut ixmima pakán ixbarcojcán. Xlacán ni̱ talakápasli y tajicuanko̱lh. \v 20 Jaé chixcú Jesús ixuani̱t y ca̱ma̱ktási̱lh: \p ―Ni̱ cajicuántit, aquit Jesús. \p \v 21 Acxnicú xlacán talakápasli y tata̱tájulh nac barco, y a̱stá̱n ni̱ para tuhua tácha̱lh nac Capernaum. \s1 Jesús la̱ simi̱ta ni̱ma̱ li̱kalhkascán cani̱cxnihuá \p \v 22 Amá cristianos tí ixca̱ma̱hui̱ni̱t Jesús ixli̱chalí ta̱lh talacaputzá ana ní ixca̱ta̱hua̱yani̱t pues ixtacatzí xlacata lakxtum ixca̱ta̱cha̱ni̱t ixdiscípulos, pero amá smalankán xlacán tatájulh nac barco y Jesús ni̱tú ixán. \v 23-24 Xlacán tla̱n talacapútzalh Jesús na̱ chuná ixdiscípulos, y como ni̱ tatáka̱sli tatáju̱lh nac barco ni̱ma̱ ixtamini̱t xalac Tiberias y ta̱lh talacaputzá Jesús nac Capernaum. \p \v 25 Acxni tácha̱lh aná tá̱cxilhli Jesús; entonces takalasquínilh: \p ―Maestro, ¿niculá tlahua xlacata nachitana juú? \p \v 26 Jesús ca̱kálhti̱lh: \p ―Huixín quila̱lacaputzayá̱u ni̱ xlacata quila̱li̱pa̱huaná̱u, quila̱lacaputzayá̱u porque ko̱tán cca̱ma̱kalhkasán. \v 27 ¡Ni̱ cali̱tatlakátit mintahuajcán ni̱ma̱ li̱kalhkasá̱tit caj punchú! ¡Ma̱s ca̱li̱tatlakátit mintahuajcán ni̱ma̱ nali̱latapa̱yá̱tit cani̱cxnihuá cxpaxtu̱n Dios! Y namá tahuá huata aquit Xatalacsacni Chixcú tla̱n cca̱ma̱xqui̱yá̱n porque Dios Quinti̱cú quima̱lakacha̱ni̱t. \p \v 28 ―¿Tucu quili̱tlahuatcán xlacata nacma̱kantaxti̱yá̱u tú lacasquín Dios quilacatacán? ―takalasquínilh xlacán. \p \v 29 Y Jesús ca̱kálhti̱lh: \p ―Dios lacasquín caca̱najlátit ixtachihuí̱n amá tí ma̱lakacha̱ni̱t ca̱quilhtamacú. \p \v 30 Xlacán tahuánilh: \p ―Para xli̱ca̱na huix amá tí ma̱lacnu̱ni̱t Quinticucán Dios ama quinca̱lakma̱xtuyá̱n, catlahua aktum lanca mintascújut xlacata nacca̱li̱pa̱huaná̱n. \v 31 Xa̱huá para li̱tanu̱ya Cristo camakatlaja Moisés pues nac desierto xlá ca̱má̱hui̱lh cha̱li cha̱lí quinati̱cún tí quinca̱ma̱lacatzuqui̱ni̱tán. Nac Escrituras huan xlacata Dios ca̱má̱hui̱lh “maná”, jaé tahuá xalac akapún. \p \v 32 ―Aquit tancs cca̱huaniyá̱n, Moisés ni̱ ca̱má̱xqui̱lh tahuá xalac akapú̱n pues huata Quinti̱cú Dios tla̱n ma̱lakachá tahuá ni̱ma̱ li̱pa̱xá̱u li̱latama̱cán cani̱cxnihuá. \v 33 Xlá quima̱lakácha̱lh ca̱quilhtamacú xlacata nacca̱ma̱hui̱yá̱n tahuá ni̱ma̱ nali̱ma̱kalhkasayá̱tit mili̱stacnicán cani̱cxnihuá quilhtamacú. \p \v 34 ―Señor, quila̱ma̱xquí̱u namá tahuá ni̱ma̱ huix ma̱lacnu̱ya ―tahuánilh amá lacchixcuhuí̱n. \p \v 35 Y Jesús ca̱kálhti̱lh: \p ―Aquit namá tahuá tí tla̱n nali̱kalhkasá̱tit xlacata li̱pa̱xáu nalatapa̱yá̱tit nac akapú̱n. Amá tí quilakmín y quili̱hua̱yán ya̱cxni ama tzincsa ixli̱stacni y tí quintali̱pa̱huán ya̱cxni ama takalhtí. \v 36 Aquit lhu̱hua tú cca̱li̱ma̱lacahua̱ni̱ni̱tán pero snu̱n clakaputzá porque huixín ni̱ quila̱li̱pa̱huaná̱u la̱ cca̱huanini̱tán ni̱ caj maktum. \v 37 Pero ni̱ hua̱k talaktzanka̱ni̱t, pues amá cristianos tí Dios ca̱ma̱xquí ixtalacapa̱stacni naquintalakmín, aquit li̱pa̱xáu cca̱makamaklhti̱nán acxni quintalakchín. \s1 Jesús ma̱kantaxtí tú laclhca̱ni̱t Dios \p \v 38 ’Dios quima̱lakacha̱ni̱t xlacata nacma̱kantaxtí tú xlá lacasquín nacatzi̱yá̱tit y ni̱ qui̱cstu cta̱clhca̱ni̱t nacca̱lakminá̱n. \v 39 Aquit tancs cca̱huaniyá̱n, Dios lacasquín ni̱ cha̱tum cristiano calaktzánka̱lh tí xlá quimacama̱xqui̱ni̱t naccuentajní, cha̱ lacasquín hua̱k li̱pa̱xáu catalatáma̱lh nac akapú̱n para aquit cca̱ma̱xquí quintalacapa̱stacni. \v 40 Dios lacasquín amá cristiano tí quinkaxmata y quili̱pa̱huán aquit Ixkahuasa, tla̱n cma̱xquí quintalacapa̱stacni xlacata a̱stá̱n natalacastacuanán cquimpa̱xtú̱n. \p \v 41 Makapitzi xanapuxcun judíos la takaxmatko̱lh ixtachihuí̱n Jesús ni̱ tama̱tlá̱ni̱lh porque xlá ixuani̱t: “Aquit amá tahuá tí nali̱kalhkasá̱tit y nac akapú̱n cmini̱tanchá.” \v 42 Xlacán tzúculh tahuán: \p ―¿Ni̱ huá jaé chixcú ixkahuasa José carpintero? Hua̱k ca̱lakapasá̱u ixti̱cú ixna̱na; entonces, ¿hua̱nchi huan xlacata nac akapú̱n mini̱tanchá? \p \v 43 Jesús ca̱huánilh: \p ―Yaj cali̱chihui̱nántit la̱ aquit cli̱mini̱t ca̱quilhtamacú. \v 44-45 Huixín ni̱ catzi̱yá̱tit xlacata huata quintalakmín amá cristianos tí Dios ca̱ma̱xquí ixtalacapa̱stacni la̱ tatzokni̱t lacatum nac Escrituras: “Quimpu̱chinacán ama ma̱sí ixtalacapa̱stacni.” Jaé cristianos tí takaxmata ixtachihuí̱n tatlahuá ixtapáksi̱t y xlacán quintalakmín xlacata nacca̱ma̱lacastacuaní acxni nalakó ca̱quilhtamacú. \v 46 Xlacán ni̱ ta̱cxilhnit Dios, pero tacatzí ixtalacpuhuá̱n porque aquit cca̱ma̱si̱nini̱t pues aquit ctaxtuni̱t ixpa̱xtu̱n Dios. \v 47 Caca̱najlátit tú cca̱huaniyá̱n, amá tí quili̱pa̱huán namá cristiano kalhi̱yá ixlakapú̱xoko ixtala̱kalhí̱n pues tancs ama lakchá̱n ixpa̱xtu̱n Dios nac akapú̱n. \v 48 Porque aquit namá simi̱ta ni̱ma̱ cta̱ctani̱t nac akapú̱n xlacata tla̱n natali̱laktaxtú tí quintali̱hua̱yán. \v 49 Amá tahuá ni̱ma̱ ca̱má̱hui̱lh Moisés nac desierto hua̱k mili̱talakapasnicán ni̱tú ta̱yánilh porque hua̱k táni̱lh. \v 50 Pero chí xli̱ca̱na ca̱lakchini̱tán tahuá xalac akapú̱n ni̱ma̱ ama ma̱ta̱yaní mili̱stacnicán xlacata ni̱ nalaktzanka̱yá̱tit. \v 51 Amá tí quili̱kalhkasa ya̱cxni ama ní porque aquit namá tahuá ni̱ma̱ milh nac akapú̱n y amá tí quili̱hua̱yán li̱pa̱xáu ama latamá nac akapú̱n. Jaé tahuá ni̱ma̱ cca̱ma̱lacnu̱niyá̱n huá quimacni ni̱ma̱ cama ma̱stá milakapu̱xokocán nama̱laksputucán xlacata cristianos tla̱n natalakma̱xtú ixli̱stacnicán nac akapú̱n. \p \v 52 Amá xanapuxcun judíos la̱ takaxmatko̱lh ixtachihui̱n Jesús, tzúculh tara̱huaní: \p ―Jaé chixcú chiyani̱t. ¿Niculá naquinca̱ma̱hui̱yá̱n ixmacni? \s1 Jesús li̱tanú ama xoko̱nán ixlacatacan cristianos \p \v 53 ―Xli̱ca̱na cca̱huaniyá̱n, amá tí ni̱ li̱kalhkasa quimacni, ni̱ para li̱kotnán quinkalhni, ni̱ ama lakchá̱n nac akapú̱n ixpu̱táhui̱lh nac ixpaxtu̱n Dios. \v 54 Pues huata cama ca̱ma̱xquí ixpu̱táhui̱lhcán y cca̱ma̱lacastacuaní amá cristianos tí tali̱ma̱nú quimacni la̱ ixtahuá y quinkalhni tali̱ma̱nú ixchuchutcán ni̱ma̱ tali̱kotnán nac ixlatama̱tcán. \v 55 Ixli̱hua̱k quinacú cca̱huaniyá̱n, huata quimacni y quinkalhni ama ca̱lacati̱ta̱yayá̱n xlacata tancs nachipiná̱tit ixpaxtu̱n Dios nac akapú̱n. \v 56 Amá cristiano tí li̱hua̱yán quimacni y li̱kotnán quinkalhni ma̱lakxtumí ixtalacapa̱stacni con quintalacapa̱stacni. \v 57 Quinti̱cú quima̱lakácha̱lh y xlá quimá̱xqui̱lh hua̱k ixtalacapa̱stacni xlacata nactlahuá tú xlá lacasquín, y amá tí quili̱hua̱yán na̱ chuná cma̱xquí quintalacapa̱stacni xlacata ni̱ nalaktzanká \v 58 la̱ táni̱lh mili̱talakapasnicán acxni tali̱huá̱yalh maná. ¡Aquit namá tahuá tí ma̱lacnú tancs latáma̱t porque nac akapú̱n cmini̱tanchá! Amá tí quili̱kalhkasa cma̱xquí sa̱sti ixlatáma̱t xlacata ni̱cxni nalaksputa. \p \v 59 Jesús ca̱huánilh cristianos jaé takalhchihuí̱n acxni ixtanu̱ma nac sinagoga xla Capernaum. \s1 Ni̱ hua̱k cristianos tama̱tla̱ní tú ma̱lacnú Jesús \p \v 60 La̱ takaxmatko̱lh ixtachihuí̱n Jesús, amá cristianos tí ixtatakoké la̱ta ní ixán, tzúculh tahuán: \p ―Ni̱ para li̱ca̱najlaputu tú li̱chihui̱nán jaé chixcú. ¿Cha̱ ticu lihua ama li̱pa̱huán ixtachihuí̱n? \p \v 61 Jesús ma̱kachákxi̱lh tú ixtali̱chihui̱nama̱na amá cristianos y ca̱huánilh: \p ―Huixín ni̱ ca̱najlaputuná̱tit la̱ta tú cca̱huanín. \v 62 Pues, ¿tucu ixqui̱táxtulh para ixquila̱cxilhui cta̱cxtuma nac akapú̱n ana ní cmini̱tanchá? \v 63 Na̱ mili̱catzi̱tcán xlacata ixmacni cha̱tum cristiano ni̱tú li̱macuán porque laksputa, y tú ma̱s ixli̱maktakálhat huá ixespíritu ni̱ma̱ ni̱cxni ama ní. \v 64 Hua̱k quintachihuí̱n ni̱ma̱ cca̱huaniyá̱n huata miespiritucán tla̱n maclacasquín xlacata ni̱ nalaktzanká, porque quintachihuí̱n ma̱lacnu̱ní miespiritucán tla̱n latáma̱t ma̱squi lhu̱hua ni̱ taca̱najlá tú cli̱chihui̱nán. \p Jesús ixca̱lakapasa tí ixtali̱pa̱huán y tí ni̱ ixtali̱pa̱huán na̱ chuná tí ixama liakskahuinán. \v 65 A̱stá̱n ca̱huaniko̱lh: \p ―Chí cca̱ma̱lacapastacaparayá̱n, huata quintalakmín amá cristianos tí Dios ca̱ma̱xquí ixtalacpuhuá̱n naquintali̱pa̱huán. \p \v 66 La̱ta amá quilhtamacú lhu̱hua tí ixtatakoké Jesús tzúculh ta̱kxtakmakán y yaj ní ixtatakoké. \v 67 Huá xlacata ca̱li̱kalasquínilh cha̱cu̱tuy ixdiscípulos: \p ―¿Huixín la̱tiyá amá̱n quila̱takokeyá̱u, o na̱ amá̱n quila̱kxtakmakaná̱u? \p \v 68 Simón Pedro kálhti̱lh: \p ―Maestro, huix Quimpu̱chinacán, ni̱tí ma̱stá stalanca talacapa̱stacni la̱ huix; huata mintachihuí̱n ma̱lacnú li̱pa̱xáu latáma̱t nac akapú̱n. \v 69 Y aquín cca̱li̱pa̱huaná̱n porque ccatzi̱yá̱u xlacata huix Cristo Ixkahuasa Dios xastacnán. \p \v 70 ―Aquit cca̱lacsacni̱tán mincha̱cu̱tuycán, pero cha̱tum la̱ta mili̱hua̱kcán makatlajani̱t tlajaná ―ca̱huánilh Jesús. \p \v 71 Jesús itlhcuyuya̱huama Judas Iscariote ixkahuasa Simón amá ixdiscípulo tí ixama macamastá a̱stá̱n. \c 7 \s1 Jesús tze̱k an nac fiesta de tabernáculos \p \v 1 A̱stá̱n Jesús alh ca̱ma̱kalhchihui̱ní cristianos tí ixtalama̱na nac lactzu ca̱lacchiquí̱n amá pu̱latama̱n xla Galilea. Xlá ni̱ ampútulh nac Judea porque aná xanapuxcun judíos ixtamakni̱putún. \v 2 Jaé quilhtamacú ixtalacatzuhui̱ma nakantaxtú tunu ixtacuhui̱nican judíos ixtali̱ma̱pa̱cuhuí “fiesta de tabernáculos”. \v 3-5 Ixtalakapasni Jesús na̱ ni̱ ixtacatzí ticu yá chixcú ixuani̱t y como ni̱ ixtali̱pa̱huán xlacán tahuánilh: \p ―Ni̱ catamákxtakti juú, capit nac Judea ana ní tzamacán xlacata tí tali̱pa̱huaná̱n aná nata̱cxila la̱ ca̱tlahuaya laclanca mintascújut. Huix kalhi̱ya li̱tlihueke y tlahuaya tú lacasquina, ¿hua̱nchi ni̱ li̱lactlancana mintascújut ixlacati̱ncan cristianos? Pues tí lacasquín nali̱pa̱huancán ni̱ tzek scuja siempre an ana ní tzamacán. \p \v 6 ―Para milacatacán ixuá cani̱cxnihuá tla̱n lactlancaná̱tit, pero aquit ya̱ clakchá̱n quilhtamacú nacma̱si̱kó quili̱tlihueke. \v 7 Xa̱huá huixín ni̱tí ca̱si̱tzi̱niyá̱n, pero aquit lhu̱hua ni̱ quinta̱cxilhputún porque aquit ni̱ cca̱li̱quilhpuhuán cca̱ma̱laksi̱ní ixtala̱kalhi̱ncán. \v 8 Capítit huixín nac fiesta, aquit ni̱ lá can porque ya̱ acchán quinquilhtamacú nacma̱kantaxtí tú clakmini̱t. \p \v 9-10 La̱ ca̱ta̱chihui̱nanko̱lh xlacán ta̱lh nac fiesta y Jesús li̱catzi tamákxtakli nac Galilea, pero a̱stá̱n na̱ tze̱k alh nac fiesta porque ni̱ ixlacasquín acxilhcán la̱ta tzamacán. \p \v 11 Nac fiesta xanapuxcun judíos talacapútzalh Jesús para na̱ ixani̱t, ixtakalasquini̱nán tí ixacxilhni̱t o nicu ixani̱t. \v 12-13 Xa̱makapitzi cristianos tze̱k ixtali̱chihui̱nán Jesús xlacata ni̱ natakaxmata xanapuxcun judíos porque ixtajicuán para naca̱ma̱kalhapali̱cán. \p Makapitzi cristianos ixtahuán: \p ―Namá chixcú tla̱n catzí. \p Pero tunu ixtahuán: \p ―Namá chixcú huata ca̱kskahuí cristianos. \p \v 14 Akta̱ti chichiní ixkalhí la̱ta ixlacatzucuni̱t tacuhui̱ní acxni Jesús alh ixlacaquilhti̱n pu̱siculan y tzúculh ca̱ma̱kalhchihui̱ní cristianos. \s1 Liya̱huacán Jesús ni̱ skalala \p \v 15 Xanapuxcun judíos ni̱ ixtacatzí nicu ixma̱xtú ixli̱skalala Jesús y huata ixtahuán: \p ―¿Nicu li̱ma̱kachakxí jaé chixcú ixtachihui̱n Dios ni̱ma̱ ca̱ma̱xqui̱ni̱t quili̱talakapasnicán para ni̱ kalhtahuakani̱t? \p \v 16 Jesús ca̱káxmatli y ca̱kálhti̱lh: \p ―La̱ta tú cli̱chihui̱nán ni̱ aquit clacsacxtuni̱t, tú cca̱ma̱si̱niyá̱n huá tú quili̱ma̱paksi̱ni̱t Dios. \v 17 Para cha̱tum cristiano xli̱ca̱na ixtláhualh tú li̱mapaksi̱nán Dios tuncán ixma̱kachákxi̱lh para xlá quima̱lakacha̱ni̱t nacca̱ma̱si̱niyá̱n ixtalacapa̱stacni, o caj qui̱cstu cta̱clhca̱ni̱t la̱ta tú cca̱ma̱si̱niyá̱n. \v 18 Amá cristiano tí ixacstu lacsaca ixtalacapa̱stacni y ca̱ma̱kalhchihui̱ní xa̱makapitzi lacasquín cali̱pa̱huanca, pero tí ma̱sí ixtalacapa̱stacni tunu ma̱s tali̱pa̱u lanca tlahuá tí ma̱lakácha̱lh y tancs chihui̱nán y ni̱ akskahuinán. \v 19 Moisés ca̱ma̱xquí̱n hua̱k ixtapáksi̱t Dios y ni̱ tlahuayá̱tit tú ca̱li̱ma̱paksí̱n, huá xlacata ni̱ cma̱kachakxí hua̱nchi quila̱makni̱putuná̱u para ni̱ scarancua cma̱kantaxtí tú li̱ma̱paksí̱nalh. \p \v 20 ―¡Huix chiyani̱ta! ¿Ticu makni̱pununá̱n? ―takálhti̱lh amá lacchixcuhuí̱n. \p \v 21 Pero Jesús ca̱huánilh: \p ―Huixín ni̱ quila̱cxilhputuná̱u porque ni̱ ma̱tla̱ni̱yá̱tit la̱ cca̱tlahuá quintascújut acxni hua̱k jaxcán. \v 22 Dios li̱ma̱paksi̱nani̱t caca̱circuncidartlahuaca lactzu camán, pero hasta ixli̱maka̱s quilhtamacú Moisés tancs ca̱li̱ma̱paksí̱n siempre ca̱ma̱kantaxtí̱tit jaé ixli̱lakachixcuhui̱cán Dios, \v 23 y para jaé chichiní lakchá̱n sábado huixín ma̱tla̱ni̱yá̱tit catáscujli tí ama circuncidartlahuá lactzu camán xlacata ni̱ nalakmakaná̱tit ixli̱ma̱paksí̱n Moisés. Chí cca̱kalasquiniyá̱n, ¿hua̱nchi quila̱sitzi̱niyá̱u aquit caj xlacata cma̱ksá̱ni̱lh hua̱k ixmacni cha̱tum chixcú acxni li̱huancán tí nascuja? \v 24 Tla̱n calacpuhuántit quintachihuí̱n y quila̱huaníu para ni̱ chuná qui̱taxtú tú cca̱huanín. \s1 Jesús li̱chihui̱nán xlá Cristo tí ma̱lakacha̱cani̱t nalakmaxtunán \p \v 25 Makapitzi xanapuxcún judíos tí ixtaminit xalac Jerusalén tzúculh tahuán: \p ―¿Ni huá jaé chixcú putzamaca xlacata namaknicán? \v 26 Xlá chihuinama juú ní tzamacán y nití lihuaní. ¿A poco xanapuxcún curas na tacanajlalhá xlacata huá jaé Cristo tí ama quincalakmaxtuyán? \v 27 Pero aquín catziyáu ní lakahuanit y ní stacnit namá chixcú, y acxni namín Cristo caquilhtamacú nití ama catzí ní ama taxtú. \p \v 28 Jesús caliakchihuínalh cristianos acxni ixtanuma nac ixlacaquilhtín pusiculan, cahuánilh: \p ―Huixín catziyátit ní cstacnit y quilalakapasáu, pero huí tú ni catziyátit aquit cminitanchá ixpaxtún chatum tí huixín ni lakapasátit y xlá tancs mastá ixtalacapastacni. \v 29 Aquit clakapasa porque huá cta̱latamani̱t y xlá quima̱lakacha̱nít. \p \v 30 Amá lactali̱pa̱u judíos talimpútulh nac pulachín pero ni chatum tí chípalh porque ya ixlakchán ixquilhtamacú natamacamastá. \p \v 31 Lhuhua cristianos tí ixtanit nac pusiculan tacanájlalh ixtachihuí̱n Jesús, ixtahuán: \p ―Acxni naquinca̱lakminá̱n Cristo tí ama quinca̱lakma̱xtuyá̱n, ¿cha̱ naquinca̱li̱ma̱lacahua̱ni̱yá̱n ma̱s laclanca ixtascújut la̱ ca̱tlahuá jaé chixcú? \s1 Jesús ma̱nu̱putuncán nac pu̱la̱chi̱n \p \v 32 Makapitzi fariseos acxni takáxmatli tú ixtaquilhuama̱na amá cristianos tzúculh tata̱lacchihui̱nán xanapuxcun curas y tama̱lakácha̱lh makapitzi soldados xlacata catachípalh Jesús. \p \v 33 Xlacán ta̱lh pero Jesús ca̱huánilh: \p ―¡Huixín ni̱ amá̱n quila̱chipayá̱u! Porque ya̱ lakchá̱n quilhtamacú naclakán tí quima̱lakacha̱ni̱t. ¡Camajcú ca̱ta̱latama̱yá̱n a̱laktzú! \v 34 A̱stá̱n huixín amá̱n quila̱lacaputzayá̱u y ni̱ amán quila̱takasá̱u porque ana ní cama an huixín ni̱ lá pa̱t chipiná̱tit. \p \v 35 Amá xanapuxcun judíos ni̱ tama̱kachákxi̱lh ixtachihuí̱n y tzúculh tara̱kalasquiní: \p ―Jaé chixcú huan ni̱ amá̱n taka̱sá̱u ana ní ama an. ¿Cha̱ nicu ama an? Ma̱x ama ca̱lakán judíos tí talama̱na nac Grecia xlacata na naca̱li̱ma̱kalhchihui̱ní ixtalacapa̱stacni. \v 36 ¿Tucu lacasquín cama̱kachakxí̱u hua̱nchi quinca̱huaniyá̱n xlacata amá̱n lacaputzayá̱u y ni̱ amá̱n taka̱sá̱u porque ana ní xlá ama an ni̱ lá amá̱n lakcha̱ná̱u? \s1 Jesús kalhí chúchut tú nali̱ma̱kotí tí kalhtí \p \v 37 Ixactu̱májat amá fiesta acxni ixlakó ma̱s ixtatzamacán, Jesús ca̱huánilh cristianos: \p ―Cati̱huá tí kalhtí caquilákmilh aquit nacma̱kotí. \v 38 Pues chí kantaxtuma tú huan Escrituras: “Nac ixnacujcán cristianos ama takalhí aktum taxtunú tú natali̱latamá.” \p \v 39 Jesús ta̱ma̱lacástucli jaé taxtunú Espíritu Santo ni̱ma̱ ixama ca̱ma̱xquí tí natali̱pa̱huán. Pero como ya ixlakán ixti̱cú ya̱ ixma̱lakachá ixespíritu. \p \v 40 La̱ takaxmatko̱lh ixtachihuí̱n, makapitzi tzúculh tahuán: \p ―Xli̱ca̱na huá jaé profeta tí ixama̱ca ma̱lakacha̱cán napu̱laní Cristo. \p \v 41 ―Tó̱, jaé ni̱ profeta, jaé chixcú huá Cristo tí ama quinca̱lakma̱xtuyá̱n ―ixtakalhti̱nán tunu. \p \v 42 Pero huí tí ixtahuán: \p ―¿Nicu li̱puhuaná̱tit xlacata Cristo xalac Galilea ama huan? Dios ca̱ma̱cxcatzí̱ni̱lh profetas xlacata Cristo ama lakahuán nac Belén ixca̱chiquí̱n rey David porque ixli̱talakapasni ama huan. \p \v 43 Amá cristianos pu̱tuy tatapítzilh ixtalacapa̱stacnicán caj ixlacata Jesús. \s1 Xanapuxcun ma̱paksi̱naní̱n ni̱ tali̱pa̱huán Jesús \p \v 44 Amá soldados tali̱mpútulh Jesús nac pu̱la̱chi̱n pero ni̱ cha̱tum tí chípalh. \v 45 Xlacán talakampá tí ixca̱ma̱lakacha̱ni̱t y amá xanapuxcun ma̱paksi̱nanín takalasquínilh: \p ―¿Hua̱nchi ni̱ chipátit namá chixcú? \p \v 46 ―Porque stalanca ixtalacapa̱stacni kalhí. ¡Ni̱cxni xackaxmatni̱táu tí chihui̱nán la̱ jaé chixcú! ―takalhtí̱nalh xlacán. \p \v 47 ―¿A poco huixín na̱ ca̱makaca̱najlani̱tán ixtachihuí̱n namá akskahuina chixcú? \v 48 Huak aquín xanapuxcun ma̱paksi̱naní̱n ni̱ cha̱tum tí li̱pa̱huani̱t ixtachihuí̱n. \v 49 Huata tali̱pa̱huani̱t namá laktakalhí̱n lacchixcuhuí̱n. ¡Xlacán ni̱tú tama̱kachakxí y talaktzanka̱ni̱t! ―tali̱kalhkamá̱nalh amá lacchixcuhuí̱n. \p \v 50 Na̱ aná ixtanu̱ma Nicodemo amá ko̱lú tí alh ta̱chihui̱nán Jesús aktum ca̱tzisní. Xlá ca̱huánilh: \p \v 51 ―Nac ley ni̱ma̱ li̱ma̱paksi̱naná̱u huan xlacata ni̱ lá ma̱lacapu̱yá̱u cha̱tum chixcú para ni̱ pu̱la kaxmatá̱u ixtachihuí̱n xlacata nacatzi̱yá̱u tú tlahuani̱t. \p \v 52 ―¡Takalhí̱n huix! Na̱ xalac Galilea. Tla̱n cali̱kalhtahuaka ixtachihuí̱n Dios nac Escrituras xlacata nacatzi̱ya ni̱ cha̱tum tali̱pa̱u profeta lakahuani̱t nac Galilea ―takálhti̱lh makapitzi. \p \v 53 La̱ talacchihui̱nanko̱lh amá lactali̱pa̱u lacchixcuhuí̱n cha̱tum cha̱túm ta̱lh nac ixchiccán. \c 8 \s1 Jesús li̱kahuá cha̱tum pusca̱t \p \v 1 Jesús alh tamakxtaka nac Monte de los Olivos, \v 2 pero ixli̱cha̱lí tzisa taspitpá nac pu̱siculan, y como lhu̱hua cristianos tama̱lacatzúhui̱lh xlá curucs tahui y tzúculh ca̱ma̱kalhchihui̱ní. \v 3 La̱ta ixchihui̱nama tama̱lacatzúhui̱lh makapitzi xanapuxcun judíos y fariseos ixtali̱mín cha̱tum pusca̱t ni̱ma̱ ixta̱ma̱noklhucani̱t ixta̱lhtatama tunuj chixcú ni̱ huá ixtakolú. Xlacán tayá̱hualh nac ixlacatí̱n \v 4 y takalasquínilh: \p ―Maestro, jaé pusca̱t ta̱ma̱noklhuca tunuj chixcú ixakskahuima ixta̱ko̱lú. \v 5 Nac ixley Moisés li̱ma̱paksi̱nán cacli̱makní̱u chíhuix tí tlahuá jaé talakalhí̱n. ¿Huix tucu huana cactlahuaníu? \p \v 6 Xlacán ixtalacasquín cahuá tú ni̱ chuná qui̱taxtú xlacata ixacstu natalaksí y tla̱n natama̱lacapú. Pero Jesús ni̱tú kalhtí̱nalh y li̱catzi tzúculh ca̱li̱lhti̱ta ixmacán nac ca̱tiyatni. \v 7 Xlacán ni̱ tali̱mákxtakli y ma̱schá takalasquínilh hasta xní Jesús yaj lá tá̱lalh, y ca̱huánilh: \p ―¡Para lacasquiná̱tit camakní̱tit! Pero pu̱la caliactálalh chíhuix amá tí ni̱ tlahuani̱t talakalhí̱n. \p \v 8 Jesús tuncán taquilhpu̱tapá y tzucupá ca̱lhti̱ta. \v 9 Amá lacchixcuhuí̱n tí ixtama̱lacapu̱ni̱t amá pusca̱t tzúculh talacapa̱staca tú ixtatlahuanit, ¡ixacstucán tataláksi̱lh! Lakasu̱t tzúculh ta̱kxtakya̱huá tí ixtama̱lacapu̱ni̱t, pu̱la ta̱lh xalakko̱lún y a̱stá̱n xalakkahuasán. Acxni talacaya̱huapá Jesús a̱huata ixacstu ixyá amá pusca̱t. \p \v 10 Xlá tá̱yalh y huánilh: \p ―¿Nicu ta̱lh tí ixtama̱lacapu̱má̱n? ¿Ni̱tí li̱lhcuyuya̱huán mintala̱kalhí̱n? \p \v 11 ―Tó̱, yaj tí quima̱lacápu̱lh ―kalhtí̱nalh amá pusca̱t. \p ―Pues ni̱ para aquit tú camá̱n li̱ya̱huayá̱n. Pero yaj catlahua tala̱kalhí̱n, capit nac mínchic ―huaniko̱lh Jesús. \s1 Jesús kalhí taxkáket tú li̱lacahua̱nancán \p \v 12 A̱stá̱n Jesús huá jaé takalhchihuí̱n: \p ―Aquit taxkáket tí lakskoy ca̱quilhtamacú. Amá tí quintakoké ni̱ ama akchakxa ní ca̱paklhtutá porque aquit cama makskoyulí̱n xlacata tancs nalakchá̱n lipa̱xá̱u latáma̱t. \p \v 13 Makapitzi fariseos tí takáxmatli ta̱ktásalh: \p ―¡Huix akskahuiná porque mi̱cstu tatla̱ni̱ya ixlacati̱ncan cristianos, ni̱tú li̱macuán mintachihuí̱n! \p \v 14 ―Aquit ni̱ cakskahuinán ma̱squi qui̱cstu ctatla̱ní, porque aquit ccatzí ní cmini̱tanchá y ccatzí ní cama cha̱n, y huixín ma̱squi ni̱ catzi̱yá̱tit tú quilakxtu ni̱ para ticu yá chixcú aquit \v 15 quila̱li̱ya̱huama̱náu tú lacasquiná̱tit porque la̱ cati̱hua chixcú quila̱li̱macaná̱u. \v 16 Aquit ni̱tú cca̱li̱ya̱huayá̱n, pero para xacca̱ma̱lacápu̱lh minkasatcán, tú xacca̱huanín hua̱k xli̱ca̱na porque Quinti̱cú tí quima̱lakacha̱ni̱t quima̱xquí ixtalacapa̱stacni tú nacuán. \v 17 Nac ley ni̱ma̱ li̱ma̱paksi̱naná̱tit huan para cha̱tuy lacchixcuhuí̱n acxtum tú tali̱chihui̱nán tla̱n ca̱ca̱najlanicán tú tahuán. \v 18 Aquit cca̱huaniyá̱n, quintachihuí̱n kalhí cha̱tuy testigo, aquit y Quinti̱cú tí quima̱lakacha̱ni̱t. \p \v 19 ―¿Nicu huí minti̱cú? ―takalasquínilh amá lacchixcuhuí̱n. \p ―Huixín ni̱ lakapasá̱tit quinti̱cú porque ni̱ catziyá̱tit ticu yá chixcú aquit; para ixcatzí̱tit ticu yá chixcú aquit na̱ ixlakapástit quinti̱cú. \p \v 20 Jesús ca̱ta̱chihuí̱nalh jaé fariseos acxni ixchihui̱nama ixlacaquilhti̱n pu̱siculan ní ixtahuila̱na cajas ixca̱pu̱muju̱cán li̱mosnas, pero ni̱ táli̱lh nac pu̱la̱chi̱n porque ya̱ ixlakchá̱n ixhora natamacama̱stá. \s1 Jesús li̱chihui̱nán la̱ ama lakán ixti̱cú \p \v 21 Ni̱ ixli̱maka̱s Jesús ca̱huanipá jaé takalhchihuí̱n: \p ―Huixín amá̱n quila̱lacaputzayá̱u ana ní cama an pero ni̱ lá pa̱t chipiná̱tit ní cama cha̱n porque antes naquila̱taka̱sá̱u pa̱t ta̱ni̱yá̱tit mintala̱kalhi̱ncán nac milatama̱tcán. \p \v 22 Amá lactali̱pa̱u lacchixcuhuí̱n tzúculh tara̱huaní: \p ―Jaé chixcú ma̱x ama̱ca makni̱cán ixacstu, huá quinca̱li̱huaniyá̱n ni̱ lá catichá̱u ana ní ama cha̱n. \p \v 23 ―Mimpu̱latama̱ncán huí tu̱tzú y aquit quimpu̱latama̱n huí talhmá̱n. Huixín xala ca̱quilhtamacú y aquit ni̱ xala ca̱quilhtamacú. \v 24 Aquit cca̱huanín pa̱t ta̱ni̱yá̱tit mintala̱kalhi̱ncán nac milatama̱tcán para ni̱ ca̱najlayá̱tit aquit amá chixcú tí mini̱tán ca̱lakma̱xtuyá̱n. ¡Xli̱ca̱na ama ca̱ma̱kni̱yá̱n mintala̱kalhi̱ncán para ni̱ quila̱li̱pa̱huaná̱u! \p \v 25 ―Quila̱huaníu, ¿ticu yá chixcú xli̱ca̱na huix? ―takalasquinipá. \p \v 26 ―Ni̱ caj maktum cca̱huanini̱tán. Aquit tla̱n xacca̱li̱chihui̱nán y xacca̱li̱ya̱huán tú ni̱ tla̱n tlahuayá̱tit, pero tí quima̱lakacha̱ni̱t lacasquín cacmá̱si̱lh tú xlá lacasquín. Xlá tancs kalhí ixtalacapa̱stacni. \p \v 27 Xlacán ni̱ tama̱kachákxi̱lh xlacata Jesús ixca̱li̱ta̱chihui̱nama Dios, \v 28 huá ca̱li̱huanipá: \p ―Huixín pa̱t akxtokohuahuacayá̱tit talhmá̱n Ixkahuasa Dios y hasta acxnicú pa̱t ma̱kachakxi̱yá̱tit ticu yá chixcú xli̱ca̱na aquit. Na̱ pa̱t catziyá̱tit xlacata tú cca̱ma̱si̱niyá̱n huá tú quihuanini̱t Quinti̱cú y ni̱ qui̱cstu clacputzani̱t nacca̱ma̱kalhchihui̱ni̱yá̱n. \v 29 Dios quima̱lakacha̱ni̱t y xlá ni̱cxni quiakxtakmakán, siempre quima̱xquí ixtalacapa̱stacni porque huata ctlahuá tú lakatí. \s1 Tí ixtachí̱n ixtalakalhí̱n Jesús tla̱n lakma̱xtú \p \v 30 Acxni takaxmatko̱lh ixtachihuí̱n Jesús makapitzi amá lactali̱pa̱u lacchixcuhuí̱n tzúculh taca̱najlá xlacata Jesús huá Cristo ixuani̱t tí ixma̱lacnu̱cani̱t ama ca̱lakma̱xtú. \p \v 31 Pero Jesús ca̱huánilh: \p ―Aquit camá̱n ca̱li̱maca̱ná̱n quidiscípulos tí quintakaxmatní, para xli̱ca̱na latapa̱yá̱tit y ma̱kantaxti̱yá̱tit tú cca̱li̱ma̱paksi̱yá̱n; \v 32 y chuná pa̱t acxcatzi̱yá̱tit stalanca talacapa̱stacni, y jaé stalanca talacapa̱stacni ama lakma̱xtú mili̱stacnicán. \p \v 33 ―Aquín ixli̱talakapasnicán Abraham y ni̱cxni tí quinca̱li̱ni̱tán la̱ tachí̱n chu̱ta nacscujá̱u. ¿Tucu lacasquina cacli̱ma̱kachakxí̱u namá mintachihuí̱n: “Jaé stalanca talacapa̱stacni ama lakma̱xtú mili̱stacnicán”? \p \v 34 Jesús ca̱huánilh: \p ―Amá tí tlahuá tala̱kalhín la̱ ixtachín tala̱kalhín li̱tamakxtaka. \v 35 Cha̱tum tachí̱n ni̱ lá tlahuá tú lacasquín, pero aquit Ixkahuasa Dios ni̱ tachí̱n. \v 36 Huá cca̱li̱huaniyá̱n huata aquit tla̱n cca̱lakma̱xtuyá̱n. ¡Tí ma̱tla̱ní caclakmá̱xtulh yaj ixtachí̱n ixtala̱kalhí̱n ama tamakxtaka! \v 37 Aquit ccatzí xlacata Abraham ca̱ma̱lacatzuqui̱ni̱tán, pero ni̱ makslihuekeyá̱tit ixtalacapa̱stacni porque lhu̱hua huixín ni̱ ma̱tla̱ni̱yá̱tit tú cca̱ma̱si̱niyá̱n y huá xlacata quila̱li̱makni̱putuná̱u. \v 38 Aquit cca̱ma̱si̱niyá̱n y ctlahuá tú cacxilhni̱t y ckaxmatni̱t nac ixpaxtu̱n Quinti̱cú, y huixín na̱ tlahuayá̱tit tú ca̱ma̱lacpuhua̱ni̱yá̱n minti̱cucán xala jaé ca̱quilhtamacú. \p \v 39 ―Aquín quinti̱cucán Abraham ―tahuánilh Jesús. \s1 Tí tatlahuá tú ni̱ tla̱n la̱ ixcamán tlajaná \p Pero xlá ca̱huánilh: \p ―¡Ni̱ para cca̱najlá! Porque Abraham ni̱ ixtláhualh tú tlahuayá̱tit huixín. \v 40 Aquit cca̱ma̱si̱niyá̱n ixtalacapa̱stacni Dios ni̱ma̱ quima̱sí̱nilh, pero huixín ni̱ ca̱najlayá̱tit y huá quila̱li̱makni̱putuná̱u. \v 41 ¡Huixín tlahuayá̱tit tú ca̱li̱ma̱paksi̱yá̱n minti̱cucán xala jaé ca̱quilhtamacú! \p ―¿Niculá quila̱li̱macama̱náu? Aquín ckalhiyá̱u cha̱tum Quinti̱cucán, huá Dios. ¡Aquín ni̱ clakahuani̱táu nac ca̱lactijyí̱n, Dios quinca̱lacsacni̱tán! ―takalhtí̱nalh xlacán. \p \v 42 ―Para Dios Minti̱cucán, ¿hua̱nchi ni̱ quila̱li̱pa̱huaná̱u? Aquit cmini̱tanchá ixpa̱stu̱n Dios; xlá quima̱lakácha̱lh ni̱ qui̱cstu cta̱clhca̱ni̱t nacca̱lakminá̱n. \v 43 Aquit ccatzí huixín ni̱ ma̱kachakxi̱yá̱tit quintachihuí̱n porque huí tí ca̱ma̱lakatzi̱yá̱n. \v 44 Xlá lakatí akskahuinán, y la̱ta tilacatzúculh ca̱quilhtamacú ca̱ma̱xquí cristianos li̱xcájnit ixtapuhuá̱n xlacata ni̱ natama̱tancsá ixlatama̱tcán. Jaé tí ca̱ma̱lakatzi̱yá̱n huá tlajaná, huixín la̱ ixcamán pues xlá acpuxcún catu̱ya̱huá ta̱kskahuín. \v 45 Huá xlacata ma̱squi aquit cca̱ma̱si̱niyá̱n ixtalacapa̱stacni Dios huixín ni̱cxni lá ca̱najlayá̱tit. \v 46 Para tí catzí ckalhí tala̱kalhí̱n, caquihuánilh. ¡La̱ta mili̱hua̱kcán ni̱ lá tí quima̱lulokní ctlahuani̱t aktum tala̱kalhí̱n! Aquit Ixkahuasa Dios y cca̱ma̱xqui̱yá̱n ixtalacapa̱stacni huá xlacata cli̱puhuán la̱ ni̱ quila̱li̱pa̱huaná̱u. \v 47 Amá cristianos tí xli̱ca̱na tali̱pa̱huán Dios tapa̱xahuá acxni takaxmata ixtachihuí̱n, y huixín ni̱ li̱pa̱huaná̱tit Dios huá ni̱ li̱ca̱najlayá̱tit quintachihuí̱n. \s1 Li̱lhca̱cán Jesús makachiyani̱t tlajaná \p \v 48 Amá xanapuxcun judíos tali̱kalhkamá̱nalh Jesús: \p ―¡Takalhí̱n chixcú! La̱ xalac Samaria chihui̱nana; ni̱ cakskahuinaná̱u acxni cca̱huanín xlacata makatlajani̱tán tlajaná. \p \v 49 ―Tó̱, aquit ni̱ quimakatlajani̱t tlajaná. ¿Cacatzi hua̱na ni̱ ma̱kachakxi̱yá̱tit xlacata huata clakachixcuhuí Quinti̱cú? Huixín chá̱ li̱kalhchiya̱nampa̱nántit ixtacuhui̱ní. \v 50 Aquit ni̱ lanca cuamputún nac milacati̱ncán, ¡ni̱ clactlancán! Pero tí quima̱lakachani̱t lacasquín naquilakachixcuhui̱cán, y huá amá ca̱ma̱lacapú tí ni̱ quintali̱pa̱huán. \v 51 ¡Pero tí tlahuá tú cli̱ma̱paksi̱nán ni̱cxni ama ní siempre ama latamá! ―ca̱kálhti̱lh Jesús. \p \v 52 Xlacán tahuanipá: \p ―Chí tla̱n cma̱luloká̱u makachiyani̱tán tlajaná, porque Abraham y hua̱k profetas siempre táni̱lh y huix huana xlacata tí tlahuá mintapáksi̱t ni̱ ama ní. \v 53 Para Abraham y profetas táni̱lh, ¿ticu huix ta̱talacastúcpa̱t? ¿A poco huix makatlajaya quinti̱cucán Abraham? \s1 Jesús liactalaputuncán chíhuix \p \v 54 Jesús ca̱kálhti̱lh: \p ―Para qui̱cstu xaclacpútzalh la̱ naclactlancán cmilacati̱ncán tú xacca̱huanín ni̱tú li̱macuán. Pero Quinti̱cú tí li̱macapiná̱tit Dios, ca̱li̱ma̱lacahua̱ni̱má̱n ticu yá chixcú aquit. \v 55 Huata aquit clakapasa Dios, huixín ni lakapasá̱tit. Pero la̱ta tú cca̱huaniyá̱n huak xli̱ca̱na, y para xacca̱huanín akspita tachihuí̱n na̱ akskahuiná xacuá la̱ huixín. Aquit ccatzí tí Quinti̱cú huá cli̱ma̱kantaxtí tú quili̱ma̱paksí. \v 56 Mili̱talakapasnicán Abraham pa̱xáhualh acxni cajcú ixlacpuhuán la̱ cama kalhí quili̱tlihueke; xlá ácxilhli jaé quilhtamacú nac ixtalacpuhuá̱n y ma̱s pa̱xahuako̱lh. \p \v 57 Amá lacchixcuhuí̱n takalasquínilh: \p ―¿Nicu liacxilhni̱ta quili̱talakapasnicán Abraham ixuani̱t si ni̱ para ítat ciento ca̱ta kalhi̱yá̱n? \p \v 58 ―¡Huixín ni̱ catziyá̱tit xlacata aquit clatama̱ni̱t la̱ta ya̱ para ixlakahuán Abraham! ―ca̱kálhti̱lh Jesús. \p \v 59 Amá lactali̱pa̱u lacchixcuhuí̱n la̱ta tasí̱tzi̱lh tásacli chíhuix xlacata nata̱ctalalí̱n Jesús, pero xlá ca̱tatzé̱knilh y táxtulh amá lanca pu̱siculan xla Jerusalén. \c 9 \s1 Jesús ma̱ksa̱ní cha̱tum lakatzí̱n \p \v 1 Jesús taka̱stá̱yalh cha̱tum lakatzí̱n; \v 2 ixdiscípulos takalasquínilh: \p ―¿Hua̱nchi lakatzí̱n lakáhualh namá chixcú? ¿Chá̱ li̱n lhu̱hua tala̱kalhí̱n? o ¿xanati̱cún ixtatlahuani̱t lhu̱hua tala̱kalhí̱n? \p \v 3 ―Ni̱ para huá, ni̱ para xanati̱cún talí̱n cuenta. Xlá lakáhualh lakatzí̱n porque Dios li̱lhca̱ni̱t ama ma̱sí ixli̱tlihueke nac ixmacni namá chixcú. \v 4 Quili̱tlahuatcán ixtascújut amá tí quima̱lakacha̱ni̱t la̱ta ca̱cuhui̱ní porque amajá tanú ca̱tzisní y yaj lá tí ama scuja. \v 5 Pero la̱ta clama nahuán ca̱quilhtamacú aquit ni̱ cama li̱makxtaka cma̱stá quintaxkáket ―ca̱kálhti̱lh Jesús. \p \v 6 A̱stá̱n Jesús li̱lhkómalh ixchújut actzu tíyat y lacahuíli̱lh nac ixlakastapu amá lakatzí̱n. \v 7 Xlá li̱ma̱páksi̱lh: \p ―Capit lakachakaya nac taxtunú ni̱ma̱ huanicán Siloé (jaé tachihuí̱n huamputún: “tí ma̱lakacha̱ncani̱t”). \p \v 8 Amá lakatzí̱n alh lakachaká y tuncán lacahuá̱nalh. Makapitzi tí ixca̱ta̱squihua̱yán y tí ixtalakapasa tzúculh tahuán: \p ―¿Ni̱ huá jaé lakatzí̱n tí squihua̱yán? \p \v 9 Makapitzi ixtakalhti̱nán: \p ―Huá namá lakatzí̱n. \p Y tunu ixtahuán: \p ―Ni̱ huá, pero na̱ chú tasí. \p Xlá ca̱huánilh: \p ―Aquit namá tí li̱chihui̱nampa̱nántit. \p \v 10 ―¿Niculá tlahuán xlacata tla̱n nalacahua̱nana? ―ixtakalasquiní. \p \v 11 ―Namá chixcú tí huanicán Jesús, laklhkómalh actzu tíyat quilacahuíli̱lh nac quilakastapu y quihuánilh cacalh lakachaká nac taxtunú xla Siloé. Aquit ckaxmátnilh y chí tla̱n clacahua̱nán ―ca̱kálhti̱lh amá chixcú. \p \v 12 ―¿Nicu alh namá chixcú? ―takalasquinipá. \p ―Ni̱ ccatzí ní alh ―kalhtí̱nalh. \s1 Fariseos tama̱kalhapalí amá lakatzí̱n \p \v 13-14 Jaé chichiní acxni ma̱ksá̱ni̱lh Jesús amá lakatzí̱n sábado ixuani̱t y como ixli̱huancán makapitzi tali̱lh amá lakatzí̱n ixlacati̱ncan fariseos. \v 15 Xlacán takalásquilh la̱ ixaksa̱nani̱t y lakasu̱t ca̱lacspí̱tnilh la̱ Jesús laklhkómalh tíyat, a̱stá̱n lacahuíli̱lh y acxni lakachákalh tla̱n lacahuá̱nalh. \p \v 16 La̱ takaxmatko̱lh tú ca̱huánilh amá lakatzí̱n, makapitzí̱n tzúculh tahuán: \p ―Namá chixcú ni̱ li̱pa̱huán Dios lakmakán ixtapáksi̱t huá li̱scuja jaé chichiní. \p ―¿Puhuaná̱tit para ixkálhi̱lh tala̱kalhí̱n tla̱n ixca̱tláhualh jaé lanca tascújut? ―ixtakalhti̱nán makapitzi. Y ni̱ lá ixtalacca̱xlá. \p \v 17 A ver ticu ixuán tú xli̱ca̱na mejor ta̱mpá takalasquínilh amá lakatzí̱n: \p ―Huix, ¿niculá li̱macapina namá chixcú tí ma̱lacahua̱ní̱n? \p ―Aquit cli̱macá̱n cha̱tum profeta tí ma̱lakacha̱ni̱t Dios ―ca̱kálhti̱lh. \p \v 18 Xlacán ni̱ ixta̱canajlá para lakatzí̱n ixuani̱t amá chixcú y hasta tama̱tasani̱ní̱nalh ixnati̱cún y takalasquínilh: \p \v 19 ―¿Xli̱ca̱na huá jaé minkahuasacán? Xlá huan lakatzí̱n lakáhualh y ccatziputuná̱u, ¿nicu li̱lacahua̱nán chí? \p \v 20 ―Huá jaé quinkahuasacán, xlá lakatzí̱n lakáhualh, \v 21 pero ni̱ ccatzi̱yá̱u niculá tláhualh xlacata nalacahua̱nán, y ni̱ para ccatzi̱yá̱u tí ma̱lacahuá̱ni̱lh. ¿Hua̱nchi ni̱ huá kalasquiniyá̱tit, pues xlá chixcutá y yaj mini̱ní naclacati̱ta̱yayá̱u? \p \v 22-23 Amá lakko̱lún chuná jaé takalhtí̱nalh porque ixtajicuaní amá fariseos. Pues xlacán ixtali̱ma̱paksi̱nani̱t caca̱tamacxtuca nac sinagogas amá cristianos tí ixtahuán xlacata Jesús huá Cristo tí ximini̱t ca̱lakmaxtú. \p \v 24 Amá fariseos tatasanipá amá lakatzí̱n ixli̱maktu̱y, y tahuánilh: \p ―Capa̱xcatcatzi̱ni Dios tú tlahuani̱t milacata y ni̱ cali̱pá̱huanti Jesús porque namá chixcú kalhí lhu̱hua tala̱kalhí̱n. \p \v 25 ―Aquit ni̱ ccatzí para kalhí tala̱kalhí̱n o ni̱tú ixkásat, aquit huata ccatzí xlacata lakatzí̱n xacuani̱t y chí tla̱n clacahua̱nán. \p \v 26 ―Pero, ¿niculá tlahuán? ¿Tucu tlahuanín xlacata nama̱lacahua̱ni̱yá̱n? ―takalasquinipá ixli̱maktuy. \p \v 27 Amá chixcú ca̱ta̱ra̱huánilh: \p ―Ccahuanini̱taná ni̱ caj maktum y ni̱ ca̱najlayá̱tit. ¿Hua̱nchi lacasquiná̱tit cacca̱huaniparán? ¿A poco na̱ pa̱t li̱pa̱huaná̱tit ixtachihuí̱n? \p \v 28 Xlacán tzúculh tali̱kalhkama̱nán, y a̱stá̱n tahuánilh: \p ―Huix li̱pa̱huana namá chixcú y aquín cca̱najlayá̱u ixtachihui̱n Moisés \v 29 porque ccatzi̱yá̱u la̱ Dios ta̱chihuí̱nalh, y namá chixcú ni̱ para ccatzi̱yá̱u ní mini̱tanchá. \p \v 30 ―¡Aná chí aktzanka̱ni̱tántit! Huixín ni̱ catzi̱yá̱tit ní mini̱tanchá, pero acxilhpa̱nántit la̱ ca̱ma̱lacahua̱ní lakatzí̱n. \v 31 Cati̱huá catzí xlacata Dios ca̱ma̱xquí ixtapuhuá̱n tí tlahuá ixtapáksi̱t y ni̱ takalhí tala̱kalhí̱n, y tí tatlahuá tala̱kalhí̱n ni̱tú ca̱ma̱xquí. \v 32 La̱ta tilacatzúculh ca̱quilhtamacú ni̱ latama̱ni̱t cha̱tum chixcú tí li̱ma̱lacahua̱ní ixli̱tlihueke cha̱tum lakatzí̱n. \v 33 Huá cca̱li̱huaniyá̱n calacpuhuántit: para jaé chixcú ixkálhi̱lh tala̱kalhí̱n, ¿puhuaná̱tit tla̱n ixma̱lacahuá̱ni̱lh cha̱tum lakatzí̱n? \p \v 34 Amá fariseos yaj lá tatá̱lalh y tahuánilh: \p ―¡Acs cata̱ya takalhi̱n chixcú! La̱ta tilakáhuanti kalhi̱ya tala̱kalhí̱n huá liakxtakájnanti. ¿Nicu li̱puhuana chí huix naquila̱huaniyá̱u tú quili̱tlahuatcán? \p Amá fariseos tamá̱xtulh nac sinagoga. \s1 Tí talacahua̱nán ma̱s takalhí tala̱kalhí̱n \p \v 35 Jesús cátzi̱lh tú ixpa̱xtokni̱t amá chixcú y acxni ta̱tánoklhli huánilh: \p ―¿Huix ixca̱najla ixtachihui̱n Xatalacsacni Chixcú? \p \v 36 ―Señor, quihuani ticu namá chixcú, aquit cca̱najlaputún ixtachihuí̱n. \p \v 37 ―Pi̱huá tí acxílhpa̱t y ta̱chihui̱namá̱n. Aquit namá tí mini̱tán ca̱lakma̱xtuyá̱n. \p \v 38 ―Quimpu̱chinacán, aquit cli̱pa̱huaná̱n ―huaniko̱lh amá chixcú Jesús y tatzokostánilh ixlacatí̱n. \p \v 39 Xlá chihui̱nampá: \p ―Aquit cmini̱t ca̱li̱lacahua̱nán ixkasatcán cristianos ca̱quilhtamacú. Amá tí la̱ lakatzí̱n ixtalama̱na porque ni̱tú ixtama̱kachakxí tla̱n talacahua̱nán, y tí talacahua̱nán tapuhuán porque lakskalala ni̱ ama quintakaxmata. \p \v 40 Aná ixtalaya̱na lacatzú makapitzi fariseos y xlacán tahuánilh: \p ―¿Huix puhuana xlacata laktzí̱n clama̱náu? \p \v 41 Jesús ca̱kálhti̱lh: \p ―Aquit cca̱huaniyá̱n, para huixín ixli̱tanú̱tit lakatzí̱n tí ni̱tú ma̱kachakxí, ni̱tí ixca̱ma̱xoko̱ní̱n mintala̱kalhi̱ncán, pero como huaná̱tit hua̱k ma̱kachakxi̱yá̱tit porque lacahua̱naná̱tit, pa̱t xoko̱naná̱tit. \c 10 \s1 Jesús li̱tanú ixmaktakalhna borregos \p \v 1 ’Amá tí kalhpa̱kosa ixcorra̱lhcan borregos li̱maca̱ncán cha̱tum kalha̱ná porque tí ni̱ kalha̱ná siempre lactanú nac puhui̱lhta. \v 2 Cha̱tum ixpu̱china borregos lactanú nac puhui̱lhta y ma̱liqui̱ní tí makxtakcani̱t namaktakalhnán nac corra̱l. \v 3 Xlá ca̱tasaní ixborregos y acxni takaxmata la̱ ca̱ma̱pa̱cuhuí ixpu̱chinacán, tuncán takalhlakapasa y pu̱tum ca̱tamacxtukó. \v 4 Xlá ca̱cpu̱laní ixborregos y hua̱k tatakoké porque talakapasa ixpu̱chinacán. \v 5 Pero para ca̱tasaní tunu cristiano ni̱ tatakoké, ma̱s cha̱ tatza̱laní porque ni̱ takalhlakapasa ixtachihuí̱n tunuj chixcú. \p \v 6 Jaé takalhchihuí̱n ni̱ tama̱kachákxi̱lh amá fariseos ni̱ tacátzi̱lh tú ixca̱li̱ma̱si̱niputún \v 7 y huá ca̱li̱huánilh: \p ―Tancs cca̱huaniyá̱n, aquit namá puhui̱lhta ní lactanu̱cán ca̱ma̱xtucán borregos. \v 8 La̱ta ya̱ xacmín tamini̱t lhu̱hua kalha̱naní̱n y makni̱naní̱n tí ta̱klhpa̱kosni̱t corra̱l, pero quiborregos ni̱ tatakokeni̱t. \v 9 Aquit cli̱tanú namá puhui̱lhta ní lactanu̱cán nac corra̱l. Amá tí lactanú jaé puhui̱lhta ama taxtuní, pues tla̱n tanú y taxtú ca̱li̱tlá̱n y ama taka̱sa sákat tú nali̱hua̱yán, y nali̱kalhkasa. \v 10 Cha̱tum kalha̱ná huata min kalhán, makni̱nán y lactlahuá tú tanu̱ma nac corral, pero aquit cmini̱t ca̱ma̱camaja ixnacujcán quiborregos xlacata ni̱tú naca̱tzanka̱ní ixlatama̱tcán. \p \v 11 Jesús como ti̱tum ixya̱huani̱t ixtalacpa̱stacni, ca̱huaniko̱lh: \p ―Aquit na̱ cli̱tanú ixmaktakalhnacan borregos, y cha̱tum tla̱n ixmaktakalhna borregos tí ca̱lakalhamán ixquitzistancaní̱n ni̱ laccatzán ixli̱stacni ma̱squi ixmakni̱ca ixlacatacán. \v 12 Pero amá tasa̱cua tí ma̱cuentajni̱cán borregos y huata xokonicán acxni acxila mima la̱páni̱t ca̱kxtakmakán borregos y tza̱lá, entonces amá la̱páni̱t ca̱li̱kosnán, ca̱pu̱tlaká y ca̱huá. \v 13 Jaé tasa̱cua tí xokonicán, tza̱lá porque amá borregos ni̱ xlá huá ni̱ ca̱li̱lakcatzán. \v 14 Aquit ixmaktakalhna borregos y cca̱lakapasa tanatunu tí quintakoké, y xlacán na̱ quintalakapasa; y ma̱squi ni̱ ca̱najlayá̱tit chuná jaé clakapasa aquit Quinti̱cú, y xlá na̱ chuná quilakapasa. \v 15 Hasta quili̱stacni cama li̱xoko̱nán ixlacatacán quiborregos. \p \v 16 ’Chí cca̱huaniyá̱n, na̱ cca̱kalhí tunuj quiborregos a̱lacatunu, pero cama ca̱li̱mín y lakxtum cama ca̱tlahuá xlacata pu̱tum natahuán y huata quintachihuí̱n natakaxmata porque aquit ixmaktakalhnacan borregos. \p \v 17 ’Quinti̱cú quilakalhamán porque ni̱ cama tatuhuaja cma̱stá quili̱stacni ixlacatacán, pero ni̱ para ixli̱maka̱s cama maklhti̱nampará quili̱stacni. \v 18 Ni̱ lá tí quima̱laksputú para ni̱ cma̱tla̱ní, aquit cama ma̱stá quili̱stacni porque clacasquín. Xa̱huá ckalhí li̱tlihueke nacmacama̱stá quili̱stacni nacní, y na̱ ckalhí li̱tlihueke naclacastacuanán xni̱ta clacasquín. Quinti̱cú quima̱xqui̱ni̱t jaé li̱tlihueke. \p \v 19 La̱ takaxmatko̱lh ixtachihui̱n Jesús amá fariseos tzucupá tara̱li̱huaní ticu ixaktzanka̱ni̱t. \p \v 20 Makapitzi ixtahuán: \p ―Jaé chixcú chiyani̱t makatlajani̱t tlajaná. ¿Hua̱nchi caso tlahuayá̱tit? \p \v 21 ―Tí makatlajani̱t tlajaná ni̱ chihuiná̱n la̱ jaé chixcú. Xa̱huá, ¿puhuaná̱tit cha̱tum tlajaná tla̱n ma̱lacahua̱ní cha̱tum lakatzí̱n? ―ixtakalhti̱nán tunu. \s1 Xalactali̱pa̱u judíos talakmakán Jesús \p \v 22 Amá quilhtamacú tánu̱lh ixquilhta ca̱lonkni y nac Jerusalén lákcha̱lh ixtacuhui̱ní “ixchichiní pu̱siculan”. \v 23 Jesús ixlapu̱lá nac pu̱siculan lacatum ní ixli̱ma̱pa̱cuhui̱cán Portal de Salomón, \v 24 y aná tama̱lacatzúhui̱lh makapitzi xanapuxcun judíos y takalasquínilh: \p ―¿Hasta xnicu quila̱liakskahuima̱náu nahuán mintachihuí̱n? Para xli̱ca̱na huix Cristo tí ama quinca̱lakma̱xtuyá̱n, ¡tancs quila̱huaníu! \p \v 25 ―Ni̱ caj maktum cca̱huanini̱tán y ni̱ ca̱najlayá̱tit. Xa̱huá hua̱k quintascújut ni̱ma̱ cca̱li̱ma̱lacahua̱ni̱yá̱n, Quinti̱cú quima̱tlahuí y huá tama̱luloka ticu yá chixcú aquit. \v 26 Huixín ni̱ ca̱najlayá̱tit porque ni̱ ca̱ta̱tamakstoká̱tit quiborregos tí cca̱cuentaja. \v 27 Amá cristianos tí tali̱tanú quiborregos cca̱lakapasa y xlacán na̱ quintalakapasa, y acxni takaxmata quintachihuí̱n quintakoké. \v 28 Aquit cama ca̱ma̱lacastacuaní ixli̱stacnicán xlacata ni̱ natalaktzanká y siempre natalatamá nac quimpa̱xtú̱n. \v 29 Quinti̱cú ni̱tí makatlajá y huá quimacamaxqui̱ni̱t jaé borregos tí ca̱lacsacni̱t nacca̱cuentaja, y ni̱ lá tí ama quimakamaklhtí nac quimacán, na̱ chuná ni̱ lá tí makamaklhtí Quinti̱cú, \v 30 porque aquit y xlá acxtum ckalhi̱yá̱u quili̱ma̱paksi̱ncán. \p \v 31 Amá lacchixcuhuí̱n tásacli chíhuix xlacata nata̱ctalalí̱n Jesús, \v 32 pero xlá ca̱kalasquínilh: \p ―Dios quima̱tlahui̱ni̱t lhu̱hua laclanca tascújut ixlacatacán cristianos. ¿Chí neje ni̱ ma̱tla̱ni̱yá̱tit y huá ama quila̱liactalali̱ná̱u? \p \v 33 ―Ni̱ xlacata mintascújut camá̱n ca̱li̱ma̱xqui̱yá̱n, camá̱n ca̱ctalali̱ná̱n porque li̱kalhkama̱nana Dios ta̱ra̱lacata̱qui̱ya, y huix cha̱tum chixcú ―takalhtí̱nalh. \p \v 34 ―Lacatum ní tatzokni̱t ixtapáksi̱t Dios huan: “Huixín la̱ Dios.” \v 35 Xlá ca̱li̱máca̱lh Dios amá cristianos tí takáxmatli y tatláhualh ixtapáksi̱t, y tú huan nac Escrituras ni̱ akskahuinán. \v 36 Aquit cca̱huanini̱tán xlacata Dios quilacsacni̱t y quima̱lakacha̱ni̱t ca̱quilhtamacú, entonces, ¿hua̱nchi puhuaná̱tit cta̱ra̱lacata̱qui̱ma para cca̱huaniyá̱n: “Ixkahuasa Dios aquit”? \v 37 Para aquit ni̱ xacca̱li̱ma̱lacahua̱ní̱n ixtascújut Dios tla̱n ni̱ ixquila̱ca̱najlaníu tú xacca̱huanín. \v 38 Pero chí acxilhni̱tántit, ¡pues siquiera cali̱pa̱huántit tí quima̱tlahuí namá tascújut ma̱squi aquit ni̱ caquila̱li̱pa̱huáu! Aquit huata clacasquín cama̱kachakxí̱tit xlacata Quinti̱cú lama nac quintalacapa̱stacni y aquit na̱ clama nac ixtalacapa̱stacni ―ca̱kálhti̱lh Jesús. \p \v 39 Xlacán tali̱mpútulh nac pu̱la̱chi̱n pero Jesús ca̱tza̱lánilh \v 40 y alh ixa̱quilhtu̱tu kalhtu̱choko Jordán pakán ní Juan Bautista ixca̱kmunú cristianos. \v 41 Aná latáma̱lh laktzú y lhu̱hua xala amá pu̱lataman ixtahuán: \p ―Juan ni̱ ca̱tláhualh laclanca tascújut, pero la̱ta tú ixli̱chihui̱nán jaé chixcú hua̱k qui̱taxtuni̱t. \p \v 42 Lhu̱hua cristianos taca̱nájlalh xlacata Jesús huá Cristo ixuani̱t tí ixama ca̱lakmaxtú. \c 11 \s1 Ixamigo Jesús huanicán Lázaro pu̱tí tá̱tat \p \v 1-2 Nac aktum actzu cachiquín huanicán Betania ixlama María amá pusca̱t tí a̱stá̱n li̱tu̱chéke̱lh perfume Jesús y li̱tu̱ma̱scá̱calh ixchíxit. Xlá ixca̱ta̱lama ixta̱cam huanicán Marta y xachixcu ixta̱cam Lázaro snu̱n ixta̱tatlá. \v 3 Marta y María tama̱lakachá̱nilh tachihuí̱n Jesús xlacata cahuanica: “Miamigo Lázaro snu̱n ta̱tatlá.” \p \v 4 Acxni huanica jaé tachihuí̱n Jesús huá: \p ―Namá tá̱tat ni̱ ama pu̱tí, Dios ama li̱tlahuá ixtascújut y chuná aquit Ixkahuasa camán ca̱li̱ma̱lacahua̱ni̱yá̱n quintascújut ixmacni jaé chixcú xlacata naquilakachixcuhui̱cán. \p \v 5 Jesús snu̱n ixca̱lakalhamán María, Marta y Lázaro, \v 6 pero ni̱ sok ca̱lákalh y tamákxtakli aktuy chichiní amá pu̱latama̱n. \v 7 Pero ixli̱tu̱xama ca̱huánilh ixdiscípulos: \p ―Chí ama̱náu nac Judea. \p \v 8 ―Maestro, ¿hua̱nchi pímpa̱t aná? Pues ni̱ kalhí lhu̱hua quilhtamacú acxni xanapuxcun judíos xala aná ixtali̱makni̱putuná̱n chíhuix ―tahuánilh. \p \v 9 ―Huixín catzi̱yá̱tit xlacata aktum chichiní kalhí akcu̱tuy hora y tí tla̱huán ca̱cuhui̱ní ni̱ akchakxa porque li̱lacahua̱nán taxkáket ni̱ma̱ huí ca̱quilhtamacú. \v 10 Pero tí tla̱huán ca̱tzisní tla̱n akchakxa porque ca̱paklhtu̱tá y ni̱ lacahua̱nán. \v 11 Xa̱huá huixín ni̱ catziyá̱tit xlacata quiamigo Lázaro lhtatani̱t y chí aquit cama ma̱lacastacuaní ―ca̱huánilh ixdiscípulos. \p \v 12 Xlacán ixtapuhuán Lázaro caj ixjaxma huá ixli̱lhtatani̱t huá xlacata tali̱huánilh Jesús: \p ―Para caj lhtatani̱t entonces ama aksa̱nán. \p \v 13 Como ni̱ tama̱kachákxi̱lh xlacata Lázaro ixni̱ni̱t \v 14 xlá tancs ca̱huánilh: \p ―Lázaro ni̱lh, \v 15 y cpa̱xahuá la̱ ni̱ ctamákxtakli aná pues tú pa̱t acxilá̱tit ama ca̱macuaniyá̱n xlacata ma̱s naca̱najlayá̱tit ticu yá chixcú aquit. Chí tuncán ama̱náu acxilá̱u quiamigojcán. \p \v 16 Ixdiscípulos Jesús tí ixuanicán Tomás ixtali̱ma̱pa̱cuhuí “Gemelo”, ca̱huánilh xa̱makapitzi discípulos: \p ―Aquín na̱ cata̱ahuí quimaestrojcán xlacata acxtum nata̱ni̱yá̱u para tamaclacasquiní. \s1 Jesús cha̱n nac Betania \p \v 17-19 La̱ta nac Betania hasta nac Jerusalén ixkalhí aktuy kilómetro a̱ítat ixli̱lakamákat y huá xlacata lhu̱hua lactali̱pa̱u judíos ixtamini̱t ixchic María y Marta xlacata natama̱xquí li̱camama la̱ ixtamakatzanka̱ni̱t ixta̱camcán. Lázaro ixkalhi̱yá akta̱ti chichiní la̱ta ixmuju̱cani̱t acxni cha̱lh Jesús nac Betania. \p \v 20 Istzanka̱ní a̱laktzú nachá̱n nac ákxtaka acxni Marta huanica ixmima Jesús. Xlá lacapala alh lakapa̱xtoka, pero María ni̱ táxtulh. \p \v 21 ―Señor, para juú lápa̱t ixtihua quinta̱camcán ni̱ ixtíni̱lh \v 22 porque ccatzí xlacata Dios ixtima̱lacastacuáni̱lh para huix ixtimáksquinti ―huánilh Marta. \p \v 23 ―Minta̱cam ama latama̱pará ―kálhti̱lh Jesús. \p \v 24 ―Jé, ama latama̱pará acxni natalacastacuanán hua̱k cristianos tí tani̱ni̱t ―kalhtí̱nalh. \p \v 25 Jesús tancs huánilh: \p ―Aquit cma̱lacatzuqui̱ni̱t latáma̱t y ckalhí li̱tlihueke cca̱ma̱lacastacuaní ixli̱stacni tí quili̱pa̱huán. Amá tí quili̱pa̱huán ma̱squi cani̱lh cama pu̱spitnipará ixli̱stacni, \v 26 porque amá tí ca̱najlá quintachihuí̱n cma̱xquí sa̱sti ixlatáma̱t xlacata ni̱cxni nalaksputa. \p Jesús kalasquínilh Marta: \p ―¿Huix ca̱najlaya quintachihuí̱n ni̱ma̱ cuanini̱tán? \p \v 27 ―Quimpu̱chinacán, aquit cli̱pa̱huaná̱n y cca̱najlá huix Cristo Ixkahuasa Dios tí xackalhi̱ma̱náu ama quinca̱lakma̱xtuyá̱n ca̱quilhtamacú. \s1 Jesús laktasá Lázaro \p \v 28 A̱stá̱n Marta alh ma̱ta̱sí ixpi̱pí María y chuné tze̱k huánilh: \p ―Apenas chilh quimaestrojcán y ta̱chihui̱namputuná̱n. \p \v 29 María tuncán tá̱yalh y lákalh Jesús, \v 30 pues xlá ixlayajcú ana ní ixta̱tanoklhni̱t Marta. \v 31 Amá lactali̱pa̱u judios tí ixtamini̱t tama̱xquí li̱camama María y Marta, acxni tá̱cxilhli tá̱yalh y táxtulh lacapala, xlacán tatakókelh pues ixtapuhuán ixama laktasá ixta̱cam ana ní ixmuju̱cani̱t. \v 32 María lákcha̱lh Jesús, tatzokostánilh y huánilh: \p ―Quimpu̱chinacán, para juú lápa̱t ixtihua quinta̱camcán chí lamajcú cahuá. \p \v 33 María li̱cuánit ixlaktasá ixta̱cam, y amá judíos tí ixtatakokeni̱t na̱ ni̱ lá tatá̱lalh y talakáxtajli tziná. Jesús na̱ ni̱ lá tá̱lalh ixnacú y snun lakapútzalh. \v 34 Pero a̱stá̱n ca̱kalasquínilh: \p ―¿Nicu muju̱cani̱t minta̱camcán? \p ―Catat acxila xlacata nacatzi̱ya ―tahuánilh. \p \v 35 Jesús cha̱lh ní ixmuju̱cani̱t y aná laktásalh ixamigo. \v 36 Amá lacchixcuhuí̱n tzúculh tahuán: \p ―Snu̱n ixta̱ra̱pa̱xquí huá li̱laktasá. \p \v 37 ―Xlá ma̱lacahuá̱ni̱lh cha̱tum lakatzí̱n, ¿cha̱ ni̱ lá ixtima̱lacastacuáni̱lh Lázaro xlacata ni̱ ixtíni̱lh? ―ixtahuán makapitzi. \s1 Jesús ma̱lacastacuaní Lázaro nac ca̱li̱ní̱n \p \v 38 Jesús la̱tiyá ixlakaputzani̱t y chuná cha̱lh ana ní ixma̱nu̱cani̱t Lázaro ixlacahuaxcani̱t nac talhpá̱n, ixlacahuili̱cani̱t aktum lanca chíhuix. \p \v 39 ―Cama̱ke̱nú̱tit namá chíhuix ―li̱ma̱paksí̱nalh Jesús. \p ―Quimpu̱chinacán, chí quincalayá pues kalhí akta̱ti chichiní la̱ta tíni̱lh ―kalhpaktánu̱lh Marta. \p \v 40 ―Aquit cuanín para quili̱pa̱huana pa̱t li̱lacahua̱nana la̱ kalhí ixli̱tlihueke Dios ―kalhti̱ko̱lh Jesús. \p \v 41 Yaj ma̱s tí chihuí̱nalh y ma̱ke̱nu̱ca amá chíhuix, y Jesús talacayá̱hualh nac akapú̱n y chuné kalhtahuakánilh Dios: \p \v 42 ―Ta̱ta, cpa̱xcatcatzi̱niyá̱n la̱ siempre tlahuaya tú cmaksquiná̱n. Aquit ccatzí xlacata huix ni̱cxni quinkaxmatmakana, pero ckalhtahuakanimá̱n xlacata natakaxmata jaé cristianos y nataca̱najlá huix quima̱lakacha̱ni̱ta. \p \v 43 La̱ kalhtahuakako̱lh aktásalh: \p ―¡Lázaro, cataxtu ní tanú̱pa̱t! \p \v 44 Amá ni̱n táxtulh la̱ta ixca̱xya̱huacani̱t acxni muju̱ca, ixmakachi̱cani̱t ixtatantu̱chí̱n, ixli̱talakatlapán lháka̱t. \p Jesús ca̱li̱ma̱páksi̱lh: \p ―Caxcúttit xlacata tla̱n natla̱huán. \s1 Ma̱lacapu̱cán Jesús ixlacati̱ncan xanapuxcun judíos \r (Mt. 26.1‑5; Mr. 14.1‑2; Lc. 22.1‑2) \p \v 45 Lhu̱hua amá judíos tí ixta̱ni̱t talakpaxia̱lhnán María acxni tá̱cxilhli la̱ Jesús ma̱lacastacuáni̱lh Lázaro tali̱pá̱hualh xlacata Dios ixma̱lakacha̱ni̱t. \v 46 Pero makapitzi lacapala talákalh fariseos y tahuánilh la̱ta tú ixtlahuani̱t Jesús. \v 47 Xlacán tata̱tamákstokli xanapuxcun curas y tzúculh talacchihui̱nán: \p ―¿Tucu tlahuayá̱u? Jaé chixcú xli̱ca̱na ca̱tlahuá laclanca ixtascújut. \v 48 Para li̱makxtaká̱u calatáma̱lh ma̱s lhu̱hua cristianos ama tali̱pa̱huán y entonces xanapuxcun romanos ama tapuhuán ama ca̱ta̱ra̱nicá̱u y natamín talactlahuá jaé pu̱siculan y quimpu̱latama̱ncán. \p \v 49 Amá ca̱ta ixma̱paksi̱nán Caifás, xlá lihua xapuxcu cura ixuani̱t y ni̱ ixma̱kachakxí para Dios ixma̱quilhcha̱ni̱ma tú nali̱chihui̱nán y caj la̱ cakalhchiyá̱nalh ca̱huánilh ixcompañeros: \p ―¡Huixín ni̱tú catzi̱yá̱tit! \v 50 Pues ni̱ ma̱kachakxi̱yá̱tit xlacata ma̱s quinca̱macuaniyá̱n cani̱lh cha̱tum chixcú y ni̱ hua̱k quimpu̱latama̱ncán calaktzánka̱lh. \p \v 51 Chuná jaé Caifás ni̱ acxcátzi̱lh para ixquilhcha̱ni̱t la̱ Jesús ixama̱ca makni̱cán ixlakapu̱xokocán cristianos xlacata nataxtuní ixpu̱latama̱ncán. \v 52 Xlá na̱ ca̱huánilh ni̱ huata judíos ixama ca̱lakma̱xtú sino que hua̱k ixcamán Dios tí ixtalakahuani̱t ca̱quilhtamacú. \p \v 53 La̱ta amá quilhtamacú xanapuxcun judíos talí̱lhca̱lh y talacpútzalh la̱ natamakní Jesús. \v 54 Xlá táxtulh amá pu̱latama̱n Judea y alh lacatzú nac desierto aktum actzu ca̱chiquí̱n huanicán Efraín; aná ca̱ta̱latáma̱lh ixdiscípulos y yaj ixán ana ní istzamacán. \p \v 55 Ni̱ ixli̱maka̱s talacatzuhui̱pá ixpa̱scuajcán judíos ni̱ma̱ ixtama̱kantaxtí ca̱ta cá̱ta. Xa̱maka̱s lhu̱hua cristianos xala cani̱huá pu̱latama̱n tzúculh ta̱n nac Jerusalén; pu̱la ixtacha̱mputún xlacata naca̱spalhcán y natalakachixcuhui̱nán la̱ta ya̱ ixlakchá̱n lihua tacuhui̱ní. \v 56-57 Xanapuxcun curas y fariseos ixtama̱sta̱ni̱t tachihuí̱n xlacata tí ixcatzí ní huí Jesús cama̱láksi̱lh xlacata nama̱nu̱cán nac pu̱la̱chi̱n. Huá xlacata lhu̱hua nac fiesta ixtalacaputzá nac pu̱siculan. Ixtara̱kalasquiní: \p ―¿Tucu puhuaná̱tit, cha̱ namín nac fiesta, o ni̱ catímilh? \c 12 \s1 María li̱tu̱cheké perfume Jesús \r (Mt. 26.6‑13; Mr. 14.3‑9) \p \v 1 Istzanká akcha̱xán chichiní nalakchá̱n pa̱scua nac Jerusalén acxni Jesús cha̱lh nac Betania ana ní ixlama Lázaro amá chixcú tí ma̱lacastacuáni̱lh ca̱li̱ní̱n. \v 2 Nac ixchic tahualhtátalh Jesús; Lázaro lakxtum ca̱ta̱huá̱yalh y María ixca̱muju̱nima ixtahuajcán. \p \v 3 Ixli̱puntzú María lí̱milh aktum lanca frasco perfume xla xánat huanicán nardo snu̱n ixtapalh ixuani̱t. Xlá tla̱n li̱tu̱chéke̱lh Jesús y a̱stá̱n li̱tu̱ma̱scá̱calh ixchíxit. Amá perfume aktum li̱tama̱ko̱lh ákxtaka. \v 4 Amá ixdiscípulo tí ixama macama̱stá huanicán Judas Iscariote ca̱huánilh xa̱makapitzi: \p \v 5 ―¿Hua̱nchi pa̱xcat tlahuaca jaé perfume? Mejor ixtista̱ca y xatumi̱n ixtica̱li̱makta̱yaca pobres. \p \v 6 Judas ni̱ xlacata ixca̱lakalhamán pobres chú ixchihui̱nani̱t porque ixlakcatzán tumi̱n, como huá ixma̱cpuxqui̱cán nama̱quí tumi̱n siempre ixacma̱xtú. \v 7 Jesús ta̱chihuí̱nalh: \p ―¡Cali̱makxtáktit tú tlahuama! Porque xlá ca̱xtlahuamajá quimacni acxni naquimuju̱cán. \v 8 Xa̱huá pobres siempre ca̱ta̱lapa̱nántit nahuán y tla̱n naca̱makta̱yayá̱tit, pero aquit yaj maka̱s camá̱n ca̱ta̱latama̱yá̱n. \s1 Lázaro na̱ li̱lhca̱cán ama̱ca makni̱cán \p \v 9 Lhu̱hua cristianos tí ixta̱ni̱ttá nac Jerusalén tacátzi̱lh xlacata Jesús ixchini̱t nac Betania y ta̱lh ta̱cxila, y na̱ ixtalakapasputún Lázaro amá tí ma̱lacastacuáni̱lh nac ca̱li̱ní̱n. \v 10 Acxni ixta̱cxila ixtali̱pa̱huán Jesús Dios ixma̱lakacha̱ni̱t, xanapuxcun judíos talí̱lhca̱lh na̱ ixama tamakní Lázaro \v 11 porque caj xlacata yaj ixca̱li̱pa̱huancán ixtachihui̱ncán. \s1 Jesús cha̱n nac ca̱chiquí̱n xla Jerusalén \r (Mt. 21.1‑11; Mr. 11.1‑11; Lc. 19.28‑40) \p \v 12 Ixli̱cha̱lí amá cristianos tí ixtamini̱t nac tacuhui̱ní xla pa̱scua acxni tacátzi̱lh xlacata Jesús ixmima nac Jerusalén, \v 13 tzúculh taquí ixpakán tzú̱csuat y ta̱lh tali̱lakapa̱xtoka Jesús. Xlacán ixtama̱ktasí: \p ―¡Clakachixcuhui̱yá̱u Dios! ¡Tasicuna̱tláu cahuá namá chixcú tí ma̱lakacha̱ni̱t Quinti̱cucán Dios! ¡Clakachixcuhui̱yá̱u namá rey tí nama̱paksi̱nán nac Israel! \p \v 14 Jesús ixpu̱huaca tantum burro y chuná jaé ma̱kantáxti̱lh amá tachihuí̱n ni̱ma̱ ixtatzokni̱t ixlacata: \q1 \v 15 Capa̱xahuátit y ni̱ ca̱katuyúntit tí lapa̱nántit nac ca̱chiquí̱n xla Jerusalén; \q1 ca̱cxílhtit rey tí ama ca̱ma̱paksi̱yá̱n \q1 ca̱lakmimá̱n y pu̱tahuacani̱t tantum burro. \p \v 16 Ixdiscípulos ni̱ sok tama̱kachákxi̱lh tú ixqui̱taxtuni̱t, acxni lacastacuánalh y alh nac akapú̱n tacátzi̱lh la̱ ixta̱cxilhni̱t lhu̱hua tú ixtatzokni̱t ixlacata Jesús. \p \v 17 Amá lhu̱hua cristianos tí taquí̱lalh cBetania nac ixchic María ixta̱cxilhni̱t la̱ Jesús ma̱lacastacuáni̱lh Lázaro nac ca̱li̱ní̱n, ixtali̱chihui̱nán tú ixtlahuani̱t Jesús ana ní istzamacán. \v 18 Amá cristianos tí ta̱lh talakapa̱xtoka Jesús ixta̱ni̱t porque ixca̱li̱ta̱chihui̱nancani̱t la̱ ixtlahuani̱t ixtascújut. \v 19 Pero amá fariseos ni̱ talakáti̱lh y tzúculh tahuán: \p ―¡Ca̱cxílhtit chí laktzanka̱ni̱táu! Hua̱k cristianos tali̱pa̱huama̱na namá chixcú. \s1 Makapitzi griegos tata̱chihui̱namputún Jesús \p \v 20 Makapitzi lacchixcuhuí̱n xalac aktum pu̱latama̱n huanicán Grecia na̱ ixtamini̱t talakachixcuhui̱nán nac Jerusalén. \v 21 Xlacán tama̱lacatzúhui̱lh Felipe xalac Betsaida y tahuánilh xlacata ixtalakapasputún ixtata̱chihui̱namputún Jesús. \v 22 Felipe alh huaní Andrés ixcha̱tuycán talákalh Jesús y tahuánilh tú ixtalacasquín amá griegos. \v 23 Jesús ca̱kálhti̱lh: \p ―Accha̱ni̱t quilhtamacú ama̱ca quili̱cxilhcán para cma̱ccha̱ní quili̱tlihueke aquit Xatalacsacni Chixcú ama̱ca quima̱laksputucán xlacata tla̱n nacca̱ma̱xquí ixli̱latama̱tcán cristianos. \v 24 Cama ca̱ta̱ma̱lacastucniyá̱n tú cama pa̱xtoka: Ixtalhtzi cuxi acxni tama̱ya̱chá ca̱tiyatni ní ixnacú, acpún y ma̱stá ixtahuácat; y para ni ixnilh ixnacú nicxni ixlhúhualh ixtahuácat. \v 25 Amá tí quimakslihuekeputún lakmakán tú li̱pa̱xahuá ca̱quilhtamacú y xli̱ca̱na ama lakma̱xtú ixli̱stacni; pero amá tí lakcatzán akxtakmakán tú kalhí ama makatzanká tú lakcatzán. \v 26 Pues tí li̱tanú quidiscípulo naquintakoké nac ixlatáma̱t yaj li̱puhuán tú kalhí ca̱quilhtamacú huata quintakoké xlacata aquit nacta̱latamá; y amá tí quimacuaní, Quinti̱cú ama lakachixcuhuí. \v 27 Chí huilhaj huilako̱lh quintapuhuá̱n nac quili̱stacni, ma̱x tla̱n xacuá: “Ta̱ta, caquilakma̱xtu tú cama lakchá̱n”, pero, ¿hua̱na chú nackalhtahuaká si huá cli̱mini̱t ca̱quilhtamacú? \p \v 28 Jesús kalhtahuakánilh Dios ixli̱hua̱k ixtapuhuá̱n: \p ―Ta̱ta, catlahua quilacata tú lacasquina xlacata naca̱najlacán la̱ kalhi̱ya mili̱tlihueke. \p Nac akapú̱n takaxmáti̱lh jaé tachihuí̱n: \p ―Aquit cma̱si̱ni̱t nac milacata tú clacasquín, pero cama ma̱si̱pará ma̱s lanca quili̱tlihueke xlacata hua̱k naquintali̱lakachixcuhuí. \p \v 29 Lhu̱hua cristianos tí takáxmatli jaé tachihuí̱n tzúculh tahuán xlacata ixjilini̱t y tunu ixtahuán xlacata cha̱tum ixángelh Dios ixchihui̱nani̱t. \v 30 Jesús ca̱huánilh: \p ―Namá tachihuí̱n huixín ca̱lakmín nakaxpatá̱tit, aquit ni̱tú quili̱macuaní. \v 31 Accha̱ni̱t quilhtamacú ama̱ca ca̱ta̱xoko̱nancán cristianos, y tlajaná tí ma̱paksi̱nán ca̱quilhtamacú accha̱nini̱t ixhora ama makatzanká ixli̱ma̱paksí̱n. \v 32 Na̱ accha̱ma quilhtamacú ama̱ca quiakxtokohuacacán nac culu̱s, pero huá jaé culu̱s ama quintali̱lakmín hua̱k cristianos. \p \v 33 Jesús ixli̱chihuinani̱t la̱ ixama̱ca makni̱cán nac culu̱s. \v 34 Amá cristianos takalasquínilh: \p ―¿A poco huix pa̱t ni̱ya? Nac ixlibro Moisés cli̱catzini̱táu xlacata Cristo tí ama quinca̱lakma̱xtuyá̱n ni̱cxni ama ní siempre ama latamá, y para huix xli̱ca̱na Xatalacsacni Chixcú ¿hua̱nchi huana pa̱t ni̱ya? O ¿ticu li̱chihui̱námpa̱t? \p \v 35 Jesús cakálhti̱lh: \p ―Aquit camajcú ca̱li̱lakaskoyuyá̱n quintaxkáket a̱laktzu quilhtamacú. Chí catla̱huántit y calatapu̱lí̱tit pues staranc tu̱tanán. A̱stá̱n ama min ca̱tzisní y tí tla̱huamputún ca̱paklhtu̱tá ni̱ lá ama taka̱sa tijia. \v 36 Chí kalhi̱yá̱tit taxkáket, cali̱pa̱huántit tí ca̱lakaskoyumá̱n xlacata na̱ nakalhi̱yá̱tit taxkáket y nalakaskoyuyá̱tit cmilatama̱tcán. \p La̱ chihui̱nanko̱lh Jesús ca̱kxtakyá̱hualh amá cristianos y ca̱tza̱lánilh. \s1 Isaías ixli̱chihui̱nani̱t tí ni̱ ixtali̱pa̱huán Jesús \p \v 37 Jesús ca̱li̱ma̱lacahuá̱ni̱lh lhu̱hua laclanca ixtascújut Dios amá judíos pero xlacán ni̱ ixtaca̱najlani̱t para xlá Cristo ixuani̱t tí ixama ca̱lakmaxtú. \v 38 Jesús ni̱ istzi̱tzí pues profeta Isaías ixli̱chihui̱nani̱t ixkasatcán jaé cristianos; chuné ixtzokni̱t: \q1 Quimpu̱chinacán, ¿ticu taca̱najlani̱t quintachihui̱ncán? \q1 Lhu̱hua tascújut ca̱li̱ma̱lacahuá̱ni̱lh Dios, pero ni̱ hua̱k taca̱najlani̱t. \m \v 39 Amá cristianos ni̱ hua̱k ixtali̱pa̱huán Jesús y profeta Isaías chuné ixca̱li̱chihui̱nani̱t: \q1 \v 40 Xlacán la̱ lakatzí̱n ixtalama̱na y snu̱n ixlani̱t ixnacujcán, \q1 huá ni̱ ixtali̱lacahua̱nán ixlakastapucán, \q1 ni̱tú ixtali̱ca̱najlá ixnacujcán \q1 y ni̱ talákalh tí tla̱n ca̱ma̱ksa̱ní. \m \v 41 Profeta Isaías ma̱squi maká̱n ixlatama̱ni̱t ixlacachini̱t la ixama ma̱lacatzuquí lanca ixtapáksi̱t Cristo. \p \v 42 Pero ni̱ hua̱k ixca̱lakchá̱n jaé tachihuí̱n porque lhu̱hua xli̱ca̱na ixtali̱pa̱huá̱n Jesús hasta makapitzi xalactali̱pa̱u judíos na̱ ixtali̱pa̱huán, pero ni̱ ixtama̱luloka ní tzamacán pues ixtajicuaní fariseos para naca̱tamacxtucán nac sinagogas. \v 43 Jaé lacchixcuhuí̱n ma̱s ixtalakatí tali̱tanú lactali̱pa̱u ixlacati̱ncan cristianos, y ni̱ ixtama̱tla̱ní Dios caca̱li̱kálhi̱lh lactali̱pa̱u lacchixcuhuí̱n. \s1 Tí ni̱ kaxmata ixacstu laktzanka̱ni̱t \p \v 44 Jesús ca̱huánilh hua̱k cristianos: \p ―Amá cristiano tí quili̱pa̱huán na̱ li̱pa̱huán Quinti̱cú tí quima̱lakacha̱ni̱t. \v 45 ¡Amá chixcú tí quili̱lacahua̱nán la̱ cali̱lacahuá̱nalh ixtalacapa̱stacni Quinti̱cú! \v 46 Aquit cmini̱t ca̱li̱ma̱lacahua̱ní cristianos quintaxkáket xlacata tí naquili̱pa̱huán yaj ca̱paklhtu̱tá nalatapu̱lí ca̱quilhtamacú. \v 47 Aquit ni̱ cmini̱t ca̱ma̱lacapú cristianos, cmini̱t ca̱lakma̱xtú tí talaktzanka̱ni̱t y amá tí kaxmata quintachihuí̱n y tlahuá tú cli̱ma̱paksi̱nán ni̱tú ama xoko̱nán acxni nalakó ca̱quilhtamacú. \v 48 Pero amá tí ni̱ tlahuá nac ixlatáma̱t tú cli̱mapaksi̱nán, ¡ixacstu laktzanka̱ni̱t! Quintapáksi̱t ni̱ma̱ cma̱sta̱ni̱t ama tama̱lacapú tú ni̱ kaxmatni̱t. \v 49 La̱ta tú cca̱li̱ma̱paksi̱ni̱tán hua̱k Quinti̱cú quili̱ma̱paksi̱ni̱t nacca̱huaniyá̱n; aquit ni̱tú cli̱ma̱huacani̱t. \v 50 Quinti̱cú kalhí talacapa̱stacni ni̱ma̱ tla̱n tancs li̱cha̱ncán nac akapú̱n y jaé talacapastacni hua̱k cca̱huanini̱tán pues xlá quima̱cxcatzi̱ni̱ni̱t. \c 13 \s1 Jesús ca̱li̱scuja ca̱tu̱cheké ixdiscípulos \p \v 1 Ixtacuhui̱nican ixpa̱scuajcan judíos ixlakcha̱ma amá ca̱tzisní y Jesús na̱ ixcatzí xlacata ixlakcha̱ma quilhtamacú namakxtaka ca̱quilhtamacú y nalakán Ixti̱cú nac akapú̱n. \v 2 Tlajaná ixma̱xqui̱ni̱ttá ixtalacpuhuá̱n Judas Iscariote ixkahuasa Simón xlacata namacama̱stá Jesús ixmacancán ixenemigos. \v 3 Jesús ixcatzí xlacata hua̱k ixli̱tlihueke ni̱ma̱ ixkalhí Dios ixma̱xqui̱ni̱t porque nac ixpa̱xtú̱n ixtaxtuni̱t y chí ixlakama̱pá Ixti̱cú nac akapú̱n. \v 4 ¡Jesús snu̱n ixca̱lakalhamán ixdiscípulos tí ixca̱lacsacni̱t! Y acxni ixca̱tahualhtatama ca̱ma̱sí̱nilh ixli̱lanca ixtapa̱xquín pues Jesús tá̱yalh, talákxtulh xala ixkalhni ixlháka̱t y li̱tampu̱lakchi̱ca aktum toalla. \v 5 A̱stá̱n múju̱lh chúchut nac aktum ti̱na y tzúculh ca̱tu̱cheké ixdiscípulos ixca̱li̱tu̱ma̱sca̱cá amá toalla. \v 6 Ixama tu̱cheké Pedro xlá ni̱ ma̱tlá̱ni̱lh y huánilh: \p ―¿Hua̱nchi quila̱tu̱cheke̱ma̱náu si huix Quimpu̱chinacán? \p \v 7 ―Chí huix ni̱ ma̱kachakxi̱ya tú ctlahuani̱t pero nachá̱n quilhtamacú huix pa̱t ma̱kachakxi̱ya ni̱ chu̱ta cca̱li̱scujni̱tán ―kálhti̱lh. \p \v 8 ―Huix ni̱ caquintu̱cheke. Ni̱ cma̱tla̱ní naquili̱scuja ―huánilh Pedro. \p ―Para ni̱ ctu̱cheke̱yá̱n, ni̱ lá pa̱t li̱tanu̱ya quidiscípulo tí quili̱pa̱huán. \p \v 9 ―Para chú qui̱taxtú ni̱ huata quintu̱cheke, ¡cacheke̱ko hua̱k quimacni! \p \v 10 ―Tí apenas paxko̱ni̱t huata ixtujún pu̱la xpalakán y tamaclacasquiní catu̱chákalh xlacata maclá̱n nahuán. Huixín hua̱k maclá̱n ma̱squi ccatzí cha̱tum li̱xpalakani̱t tala̱kalhí̱n ixnacú. \p \v 11 Jesús ixcatzí tí ixama macamastá huá ca̱li̱huánilh: “Cha̱tum li̱xpalakani̱t tala̱kalhín ixnacú.” \p \v 12 La̱ ca̱tu̱cheke̱ko̱lh ixdiscípulos lhaka̱pá xala ixkalhni ixlháka̱t, curucs tahuilapá y ca̱kalasquínilh: \p ―¿Ma̱kachakxí̱tit tú ixlacata cca̱li̱tu̱cheke̱ni̱tán? \v 13 Huixín quila̱ma̱pa̱cuhui̱yá̱u Mimaestrojcán y Mimpu̱chinacán, y xli̱ca̱na tú huaná̱tit porque aquit cma̱ccha̱ní tú quila̱li̱maca̱ná̱u. \v 14 Para aquit Mimaestrojcán y Mimpu̱chinacán ni̱ clactlancán y cca̱li̱scujni̱tán huixín quidiscípulos, ma̱s ca̱mini̱niyá̱n nalali̱scujá̱tit cha̱tum cha̱túm. \v 15 Aquit ma̱s lanca que huixín y cacpuxcuni̱t cca̱li̱scujni̱tán, huixín quila̱makslihuekéu y ma̱s caca̱li̱scújtit xa̱makapitzi cristianos. \v 16 Tla̱n calacpuhuántit tú cama ca̱huaniyá̱n, para cha̱tum patrón ca̱li̱scuja ixtasa̱cua, cha̱tum tasa̱cua ma̱s mini̱ní naca̱li̱scuja xa̱makapitzi. Chuna li̱tum, tí li̱n aktum tachihuí̱n a̱lacatunu, ¿ticu ma̱s tali̱pa̱u, tí li̱n amá tachihuí̱n, o tí má̱sta̱lh amá tachihuí̱n? \v 17 Para huixín tlahuayá̱tit tú cca̱li̱ma̱paksi̱ni̱tán ni̱cxni pa̱t akatuyuná̱tit nac milatama̱tcán. \p \v 18 ’Chí camá̱n ca̱huaniyá̱n aktum tachihuí̱n pero ni̱ hua̱k ca̱lakcha̱ná̱n, aquit cca̱lakapasa cha̱tunu mintalacapa̱stacnicán, pero ama kantaxtú nac quilatáma̱t amá tú li̱chihuí̱nalh Dios nac Escrituras: “Tí lakxtum ixquinta̱huayán ama quimacama̱stá.” \v 19 Jaé tachihuí̱n sok ama kantaxtú huá cca̱li̱huanini̱tán xlacata ni̱ napuhuaná̱tit cca̱kskahuini̱tán y yaj naquila̱li̱pa̱huaná̱u. ¡Huixín ni̱ cama̱palájtit mintapuhua̱ncán quilacata! \p \v 20 ’Chí na̱ cca̱huaniyá̱n amá tí maklhti̱nán nac ixchic tí cama ma̱lakachá naquili̱chihui̱nán, namá cristiano la̱ aquit caquimaklhtí̱nalh, y tí quimaklhti̱nán na̱ la̱ camaklhtí̱nalh Quinti̱cú tí quima̱lakacha̱ni̱t ―huá ca̱huaniko̱lh Jesús. \s1 Jesús li̱ya̱huá Judas Iscariote ama macama̱stá \r (Mt. 26.20‑25; Mr. 14.17‑21; Lc. 22.21‑23) \p \v 21 Acxni tuncán ixnacu Jesús tzúculh li̱puhuán tú ixqui̱taxtuma y chuné ca̱ta̱chihuí̱nalh ixdiscípulos: \p ―Xli̱ca̱na cli̱puhuán tú cca̱huanimá̱n, cha̱tum la̱ta mili̱hua̱kcán ama quimacama̱stá ixmacancan quienemigos. \p \v 22 Hua̱k ixdiscípulos tzúculh tara̱laca̱cxila. Xlacán ni̱ ixtacatzí tí ixli̱chihui̱nama, \v 23 y como nac ixpa̱xtú̱n ixuí amá ixdiscípulo tí snu̱n ixlakalhamán Jesús ixuili̱ni̱t ixakxaka lacatzú nac ixcuxmú̱n; \v 24 Simón Pedro tzúculh li̱macahuaní ixmacán cakalasquínilh tí ixli̱chihui̱nama, \v 25 y jaé discípulo tí ixuí ma̱s lacatzú kalasquínilh Jesús: \p ―Quimpu̱chinacán, ¿ticu li̱chihui̱námpa̱t? \p \v 26 ―Para catzi̱putuna cá̱cxilhti tí cama ma̱xquí jaé actzu simi̱ta ni̱ma̱ cama li̱ma̱cahuí tahuá ―kálhti̱lh Jesús. \p \v 27 Xlá chékelh actzu simi̱ta li̱ma̱cáhui̱lh tahuá y má̱xqui̱lh Judas Iscariote ixkahuasa Simón; y huata hualh amá simi̱ta tlajaná acmá̱nu̱lh ixtalacapa̱stacni. \p ―¡Lacapala catlahua tú pa̱t ma̱kantaxti̱ya! ―huánilh Jesús. \p \v 28 Xa̱makapitzi ixdiscípulos tí takáxmatli ixtachihuí̱n ni̱ tama̱kachákxi̱lh tú ixli̱chihui̱nama, \v 29 y como Judas ixma̱quí tumi̱n talacpúhualh ixli̱ma̱paksi̱ni̱t caalh xokó ixtahuajcán, o huí tú ixama ma̱squihuí cha̱tum pobre. \p \v 30 Judas lacapala táxtulh, y como punchu̱huá istzisuani̱t ni̱ tacátzi̱lh ní alh. \s1 Jesús li̱ma̱páksi̱lh catara̱lakalhámalh cristianos \p \v 31 La̱ taxtuko̱lh Judas, Jesús ca̱huánilh xa̱makapitzi ixdiscípulos: \p ―Accha̱ni̱t quilhtamacú Dios ama ma̱si̱pará ixli̱tlihueke nac quimacni; ma̱squi aquit cca̱ma̱si̱nini̱tán ixli̱tlihueke, tzanká naca̱li̱ma̱lacahua̱ni̱yá̱n ixli̱tlihueke ixli̱ma̱paksí̱n nac quimacni xlacata hua̱k nalakachixcuhui̱cán. \v 32 ¡Aquit na cama kalhí quili̱tlihueke la̱ xlá kalhí! \v 33 ¡Koxitaní̱n huixín quincamán! Casi ca̱ta laktzú cca̱ta̱lamá̱n camajá an nac quimpu̱táhui̱lh, y chí nacca̱huaniyá̱n tú cca̱huaniko̱lh chijcú amá judíos: Amá̱n quila̱lacaputzayá̱u y ni̱ amá̱n quila̱taka̱sá̱u pues ni̱ lá pa̱t chipiná̱tit ní cama cha̱n. \v 34 Huixín catzi̱yá̱tt la̱ cca̱pa̱xqui̱ni̱tán y chí cca̱ma̱xqui̱yá̱n sa̱sti tapáksi̱t: Caquila̱makslihuekéu y cala̱paxquí̱tit cha̱tum cha̱túm ixli̱hua̱k minacujcán. \v 35 Para huixín la̱paxqui̱yá̱tit la̱ cca̱huanini̱tán nac ca̱quilhtamacú pa̱t ca̱li̱kalhi̱caná̱tit xli̱ca̱na quidiscípulos tí quintatakokeni̱t y quintakaxmatni̱t. \s1 Jesús li̱lhcá Pedro ama huan ni̱ lakapasa \r (Mt. 26.31‑35; Mr. 14.27‑31; Lc. 22.31‑34) \p \v 36 ―Quimpu̱chinacán, ¿nicu pímpa̱t? ―kalasquínilh Pedro. \p ―Ana ní cama an huix ni̱ lá pa̱t quintakokeya, pero a̱stá̱n pa̱t quilakchipina ―kálhti̱lh. \p \v 37 ―Quimpu̱chiná, ¿chí hua̱nchi ni̱ lá ctakokeyá̱n? Hasta quili̱stacni xacmá̱sta̱lh li̱pa̱xáu caj milacata. \p \v 38 ―Pedro, ¿xli̱ca̱na ixma̱sta mili̱stacni quilacata? Ni̱ cca̱najlá porque pi̱huá jaé ca̱tzisní antes nakaxpata natasá tantum pu̱yu huix pa̱t huana maktutu ni̱ quilakapasa tí nakalasquiniyá̱n. \c 14 \s1 Jesús la̱ tijia ni̱ma̱ li̱cha̱ncán ixpa̱xtu̱n Dios \p \v 1 Jesús ca̱huanipá: \p ―Ni̱tú cali̱puhuántit nac minacujcán. Ccatzí li̱pa̱huaná̱tit Dios, huá cca̱li̱huaniyá̱n na̱ quila̱li̱pa̱huáu aquit. \v 2 Aquit cca̱huaniyá̱n, nac ixpu̱latama̱n Quinti̱cú tahuila̱na lhu̱hua pu̱táhui̱lh. Para ni̱tú ixtahui aquit tancs xacca̱huanín, pero aquit ni̱ cca̱kskahuiyá̱n. \v 3 Cama ca̱ca̱xtlahuaniyá̱n ní nalatapa̱yá̱tit, y acxni nactlahuakó cama min ca̱tiyayá̱n xlacata acxtum naquila̱ta̱latama̱yá̱u nac quimpu̱táhui̱lh. \v 4 Huixín catzi̱yá̱tit ana ní cama cha̱n y lakapasá̱tit tijia ní laccha̱ncán. \p \v 5 Tomás kalhpaktánu̱lh y huánilh: \p ―Aquín ni̱ ccatzi̱yá̱u ní pa̱t chipina, y para ni̱ ccatzi̱yá̱u ní pímpa̱t, ¿nicu nacli̱lakapasá̱u tijia ní laccha̱ncán? \p \v 6 ―Aquit namá tijia, aquit ckalhí tancs talacapa̱stacni, aquit ckalhí li̱latáma̱t; amá tí ni̱ quilactla̱huán ni̱ lá tancs ama lakchá̱n Quinti̱cú Dios. \v 7 Quila̱huaníu, ¿ni̱ lakapasá̱tit Dios? Aquit cpuhuán lakapasá̱tit porque chí acxilhni̱tántit ―kálhti̱lh Jesús. \p \v 8 ―Quimpu̱chinacán, aquín ni̱ clakapasá̱u. Caquila̱ma̱lakapasáu Minti̱cú y yaj cactica̱kalhputzán ―huánilh Felipe. \s1 Tí lakapasa Jesús lakapasa Dios \p \v 9 ―Felipe, maká̱n cca̱ta̱lapu̱layá̱n y ya̱ lakapasá̱tit Quinti̱cú. ¿Hua̱nchi quihuaniya: “quila̱ma̱lakapasáu Minti̱cú”? \v 10 ¿A poco ni̱ ca̱najlaya para Quinti̱cú lama nac quilatáma̱t, y aquit na̱ clama nac ixlatáma̱t? Quinti̱cú quimaclacasquín nacca̱huaniyá̱n hua̱k ixtapáksi̱t y la̱ta tú cca̱huanini̱tán huá quili̱ma̱paksi̱ni̱t, ni̱ qui̱cstu cta̱clhca̱ni̱t. \v 11 Para huixín ni̱ ca̱najlayá̱tit acxtum cta̱tla̱huán Quinti̱cú y xlá na̱ acxtum quinta̱tla̱huán siquiera caca̱najlátit ixtascújut ni̱ma̱ quima̱tlahui̱ni̱t nac milatama̱tcán. \v 12 Xli̱ca̱na cca̱huaniyá̱n, amá tí quili̱pa̱huán na̱ tlan ama ca̱tlahuá jaé tascújut ni̱ma̱ cca̱tlahuá, y ma̱schá laclanca ama ca̱tlahuá porque aquit cama lakchá̱n Quinti̱cú. \v 13 Y la̱ta tú nali̱maksquiná̱tit quilacata, aquit cama ca̱lacati̱ta̱yayá̱n xlacata naca̱ma̱xqui̱yá̱n tú nasquiná̱tit; Dios ama quili̱pa̱xahuá pues ama acxila la̱ tlahuayá̱tit li̱tlá̱n quilacata. \v 14 Aquit cca̱ma̱lacnu̱niyá̱n cali̱maksquíntit Dios quilacata tú maclacasquiná̱tit y aquit nacca̱ma̱xqui̱yá̱n. \s1 Jesús ma̱lacnú ama ma̱lakachá tí cha̱tum akskalhi̱ná \p \v 15 ’Para huixín quila̱pa̱xqui̱yá̱u catlahuátit nac milatama̱tcán tú cca̱li̱ma̱paksi̱ni̱tán, \v 16 y acxni naclakchá̱n Quinti̱cú cama huaní naca̱ma̱lakacha̱niyá̱n cha̱tum Akskalhi̱ná Espíritu. Xlá ama ca̱ma̱lakacha̱niyán Espíritu Santo xlacata naca̱maklhti̱naná̱n y ca̱ma̱xqui̱yá̱n li̱camama. \v 17 Xlá ama ma̱stá stalanca talacapa̱stacni ca̱quilhtamacú, pero lhu̱hua cristianos ni̱ ama talakapasa porque ni̱cxni taputzani̱t, ni̱ para ama tali̱lacahua̱nán ixli̱tlihueke. Huixín amá̱n ca̱ta̱latama̱yá̱n porque pa̱t lakapasá̱tit acxni nalakchiná̱n. \p \v 18 ’Aquit ni̱ camá̱n ca̱kxtakmakaná̱n la̱ li̱ma̱xkan ca̱quilhtamacú, camá̱n ca̱ta̱latama̱yá̱n cani̱cxnihuá; \v 19 ma̱squi camajá ní y ni̱tí naquiacxila huixín naquila̱cxilhparayá̱u porque naclatama̱pará; y para aquit naclatama̱pará na̱ chuná huixín nalatama̱parayá̱tit acxni nani̱yá̱tit. \v 20 Acxni naclatama̱pará ixli̱maktuy pa̱t ma̱kachakxi̱yá̱tit xlacata Dios ni̱ quiakxtakmakani̱t, siempre quinta̱latama̱ni̱t. Huixín na̱ chuná pa̱t latapa̱yá̱tit nac quili̱stacni, y quili̱stacni ama ca̱ta̱latama̱yá̱n. \v 21 Amá cristiano tí quilakalhamán tlahuá tú cli̱ma̱paksi̱nán, y tí kaxmata tú cli̱ma̱paksi̱nán Quinti̱cú ama pa̱xquí, y aquit cama ma̱si̱ní ixnacú la̱ tancs nalatamá y ni̱cxni cama li̱makxtaka ―ca̱huaniko̱lh Jesús. \p \v 22 Cha̱tum ixdiscípulo Jesús na̱ ixuanicán Judas, ni̱ huá tí macamá̱sta̱lh; xlá huánilh: \p ―Quimpu̱chinacán, ¿hua̱na huata aquín ama quila̱tasi̱niyá̱u? ¿Hua̱nchi ni̱ pa̱t ca̱tasi̱niya hua̱k cristianos? \p \v 23 Jesús ca̱kálhti̱lh: \p ―Aquit cama ca̱tasi̱ní hua̱k cristianos tí quintapa̱xquí y tatlahuá quintapáksi̱t. Tí ma̱kantaxtí jaé tachihuí̱n Quinti̱cú ama pa̱xquí y quincha̱tuycán camá̱n lakminá̱u y acxtum cta̱latamayá̱u. \v 24 Amá tí ni̱ tlahuá tú cli̱ma̱paksi̱nán ni̱ quimpa̱xquí; jaé tú cca̱li̱ma̱paksi̱má̱n chí ni̱ aquit clacsacxtuni̱t, Quinti̱cú quima̱cxcatzí̱ni̱lh. \p \v 25 ’La̱ta ctitzúculh ca̱ta̱latapuli̱yá̱n cca̱huanini̱tán jaé tachihuí̱n. \v 26 Amá quilhtamacú acxni Quinti̱cú naca̱ma̱lakacha̱niyá̱n Espíritu Santo tí naca̱ma̱xqui̱yá̱n li̱camama y naca̱maktakalhá̱n, ama ca̱ma̱lacapa̱stacayá̱n y ca̱ma̱si̱niyá̱n para yaj aksaná̱tit la̱ta tú cca̱li̱ma̱paksi̱ni̱tán. \p \v 27 ’Aquit ni̱ lanca tú cca̱ta̱makxtakmá̱n huata quintalacapa̱stacni cca̱ma̱xqui̱yá̱n, pero ma̱s ama ca̱makapa̱xahuayá̱n pues nac ca̱quilhtamacú ni̱tí ma̱ccha̱ní la̱ aquit cmakapa̱xahuani̱tán. \v 28 Ni̱tú ca̱li̱puhuántit, ni̱ para calakaputzátit pues aquit cca̱huanini̱tán xlacata cama ca̱makxtaká̱n, pero cama ca̱lakmimparayá̱n. Para huixín xli̱ca̱na quila̱pa̱xqui̱yá̱u ca̱li̱pa̱xahuátit la̱ clakama Quinti̱cú nac akapú̱n y Quinti̱cú ma̱s lanca que aquit. \v 29 Aquit cca̱huanini̱tán tú amaj quinqui̱taxtuní xlacata acxni lihua nalakchá̱n la̱tiyá naquila̱li̱pa̱huaná̱u ni̱ napuhuaná̱tit cca̱kskahuini̱tán. \v 30 Ca̱ta tziná cca̱ta̱chihui̱namá̱n porque amá tí ma̱stá li̱xcájnit tapuhuá̱n ca̱quilhtamacú accha̱nima hora ama quili̱kama̱nán. Xlá ni̱ lá quimakatlajá para ni̱ cma̱tla̱ní, \v 31 pero cama li̱tamakxtaka xlacata nacma̱kantaxtí tú laclhca̱ni̱t Quinti̱cú, y xa̱huá chuná cristianos xala ca̱quilhtamacú nata̱cxila la̱ clakalhamán y ctlahuá tú lacasquín ―Jesús a̱stá̱n ca̱li̱ma̱páksi̱lh ixdiscípulos catatá̱yalh y catatakókelh. \c 15 \s1 Jesús li̱tanú pu̱kalhtum uva \p \v 1 A̱stá̱n Jesús ca̱huánilh: \p ―Aquit cta̱talacastuca pu̱kalhtum uva, y Quinti̱cú cta̱ma̱lacastuca xlá ixquinchani̱t. \v 2 Y quiakán cca̱ta̱ma̱lacastucá̱n tí tlahuayá̱tit quintapáksi̱t. Tí kaxmata quintachihuí̱n xlá ama podartlahuá xlacata nama̱stá ma̱s ixtahuácat, pero tí ni̱ ma̱stá ixtahuácat ama ca̱ctí namá quiakán. \p \v 3 ’Quinticú ca̱li̱podartlahuani̱tán quintachihuí̱n pues aquit cca̱ma̱si̱nini̱tán la̱ nama̱sta̱yá̱tit mintahuacatcán. \v 4 Kantum ixakán uva ni̱ ma̱stá ixtahuácat para ni̱ quilhtá nac xatzé pu̱kalhtum uva y huixín para na̱ ni̱ taquilhtayá̱tit nac quintachihuí̱n ni̱ pa̱t ma̱sta̱yá̱tit mintahuacatcán. Siempre cali̱tatlihuéklhtit quilacata y aquit nacca̱ma̱tlihueklhá̱n. \v 5 Porque aquit cli̱tanú pu̱kalhtum uva y huixín quidiscípulos cca̱li̱ma̱nu̱yá̱n quiakán. Amá quiakán tí quili̱taquilhuacá xlacata nacma̱ta̱yaní y nacma̱tlihueklha ama ma̱stá lhu̱hua ixtahuácat; pero amá tí ni̱ quili̱taquilhuacá ni̱cxni ama ma̱stá ixtahuácat, \v 6 y como quilakmakán y ni̱ lacasquín quili̱tlihueke ama qui̱taxtuní la̱ kantum ixakán uva ni̱ma̱ scaca, ¡ca̱cti̱cán y ma̱pu̱cán nac lhcúya̱t! \v 7 Huixín para tlahuayá̱tit tú cca̱li̱ma̱paksi̱yá̱n y ni̱ quila̱tamacxtuyá̱u nac minacujcán, la̱ta tú namaksquiná̱tit Quinti̱cú ama ca̱ma̱xqui̱yá̱n. \p \v 8 ’Tí xli̱ca̱na li̱tanú quidiscípulo na̱ quintakoké cani̱cxnihuá ama ma̱stá lhu̱hua ixtahuácat para ca̱tlahuá li̱tlá̱n, y Quinti̱cú ama quili̱pa̱xahuá. \s1 Ni̱tí casí̱tzi̱lh acxtum cala̱pa̱xqui̱ca \p \v 9 ’Cali̱latapá̱tit quintachihuí̱n xlacata cati̱huá nacatzí lakapasá̱tit Dios pues aquit cca̱lakalhamaná̱n xli̱hua̱k quinacú na̱ chuná la̱ Quinti̱cú quilakalhamán. \v 10 Para huixín tlahuayá̱tit tú cca̱li̱ma̱paksi̱yá̱n, ma̱si̱yá̱tit la̱ quila̱lakalhamaná̱u na̱ chuná la̱ acxni aquit ctlahuá tú quili̱ma̱paksi̱ni̱t Quinti̱cú, cma̱sí xli̱ca̱na clakalhamán. \v 11 Aquit cca̱ma̱camajá̱n huá cca̱li̱huanín jaé tachihuí̱n. ¡Ni̱tú cali̱púhualh minacujcán capaxahuátit! \v 12 Aquit clacasquín cala̱pa̱xquí̱tit cha̱tum cha̱túm la̱ aquit cca̱pa̱xqui̱ni̱tán. Amá tí huan ca̱pa̱xquí ixamigos y ni̱tú tlahuá ixlacatacán acxni talaktzanka̱nit, ¡akskahuinán! \v 13-14 Aquit camá̱n ca̱ma̱si̱niyá̱n la̱ cca̱pa̱xqui̱yá̱n y camá̱n ca̱li̱maca̱ná̱n huixín xli̱ca̱na quiamigos y mini̱ní nacxoko̱nán milacatacán para tlahuayá̱tit tú cca̱li̱ma̱paksi̱yá̱n. \v 15 Aquit ni̱ cca̱li̱maca̱ná̱n tasa̱cua porque cha̱tum patrón ni̱ huaní ixtasa̱cua tú ama tlahuá huata ma̱paksí; chí cca̱li̱maca̱ná̱n quiamigos porque aquit cca̱ta̱catzi̱ni̱tán tú quima̱cxcatzí̱ni̱lh Quinti̱cú, ¡ni̱tú ccama̱tze̱knini̱tán! \v 16 Huixín ni̱ quila̱lacsacni̱táu, aquit cca̱lacsacni naquila̱takokeyá̱u porque clacasquín nama̱sta̱yá̱tit lhu̱hua mintahuacatcán, y para ni̱ aktzanka̱yá̱tit la̱ta tú nali̱maksquiná̱tit Quinti̱cú quilacata xlá ama ca̱ma̱xqui̱yá̱n. \v 17 Aquit ni̱ clacasquín cala̱si̱tzi̱nítit, ¡siempre cala̱pa̱xquí̱tit! \s1 Jesús li̱chihui̱nán la̱ ama lakmakancán tí li̱pa̱huán \p \v 18 ’Lhu̱hua cristianos xala ca̱quilhtamacú quintalakmakán y huixín ma̱schá ama ca̱lakmakaná̱n porque aquit cca̱tamacxtún ca̱quilhtamacú ní ixlaktzanka̱pa̱nántit. \v 19 Para huixín ixca̱makslihuekétit ixkasatcán cati̱huá ixca̱lakalhamán, pero como lakmakaná̱tit tú tatlahuá ca̱si̱tzi̱nicaná̱tit. \v 20 Chí ca̱ksántit tú cca̱huanín chijcú: cha̱tum tasa̱cua ni̱ lá ta̱talacastuca ixpatrón, xlá siempre liactá ixtascújut. Aquit cta̱talacastuca cha̱tum patrón y quisi̱tzi̱nicán y quimpu̱tlakacán, entonces, ¿puhuaná̱tit quintasa̱cua ni̱ naca̱si̱tzi̱nicán y naca̱pu̱tlakacán? Pero ni̱ cli̱puhuán porque lhu̱hua takaxmatni̱t quintachihuí̱n y na̱ chuná huixín lhu̱hua ama takaxmata mintachihui̱ncán. \p \v 21 ’Amá cristianos tí ama ca̱si̱tzi̱niyá̱n caj quilacata talaktzanka̱ni̱t pues xlacán ni̱ talakapasa Dios tí quima̱lakacha̱ni̱t. \v 22 Para aquit ni̱ xactímilh ca̱ma̱kalhchihui̱ní ca̱quilhtamacú ni̱tí tú ixtica̱li̱yá̱hualh tú ni̱ tla̱n tatlahuani̱t. Pero chí ni̱ lá ama ta̱kskahuinán y tataquilhtla̱ní porque cmini̱t ca̱ma̱lacahua̱ní; \v 23 y amá tí quisi̱tzi̱ní na̱ si̱tzi̱ní Quinti̱cú pues hua̱k quintascújut ni̱ma̱ cca̱li̱ma̱lacahuá̱ni̱lh tama̱luloka tí quima̱tlahui̱ni̱t. \v 24 Pero xlacán ma̱squi tá̱cxilhni̱t ni̱ taca̱nájlalh huá tali̱kalhí lhu̱hua mas tala̱kalhí̱n. ¡Talakmákalh Quinti̱cú y aquit na̱ quintalakmákalh! \p \v 25 ’Xlacán ni̱ tacatzí para huá tama̱kantáxti̱lh amá tú ixtali̱chihui̱nani̱t profetas quilacata, lacatum nac Escrituras huan: “Ni̱ tacátzi̱lh tú xlacata quintali̱si̱tzí̱nilh.” \p \v 26 ’Yaj maka̱s tzanká Quinti̱cú ama ca̱ma̱lakacha̱niyá̱n amá Espíritu Santo tí ama ca̱maktakalhá̱n y ca̱ma̱xqui̱yá̱n li̱camama. Acxni naca̱lakchiná̱n ama ca̱ma̱xqui̱yá̱n stalanca quintalacapa̱stacni y ama ca̱li̱ta̱chihui̱naná̱n quilacata. \v 27 Huixín na̱ amá̱n quila̱li̱chihui̱naná̱u ixlacati̱ncan hua̱k cristianos xala ca̱quilhtamacú porque huixín quila̱ta̱latapu̱li̱ni̱táu la̱ta ctima̱lacatzúqui̱lh quintascújut y catzi̱yá̱tit tú cli̱mini̱t ca̱quilhtamacú. \c 16 \s1 Tú ixtascújut Espíritu Santo \p \v 1 Nac ixnacú Jesús táxtulh ma̱s tachihuí̱n y ca̱huanipá: \p ―Aquit cca̱huanín jaé takalhchihuí̱n xlacata ni̱ naca̱maka̱klhayá̱n tú ama ca̱lakcha̱ná̱n. \v 2 Pues pa̱t ca̱tamacxtucaná̱tit nac sinagogas y hasta ama cha̱n quilhtamacú pa̱t ca̱maknicaná̱tit caj quilacata, y tí naca̱makni̱yá̱n ama puhuán tlahuanima aktum li̱tlá̱n Dios. \v 3 Xlacán ama ca̱makni̱yá̱n porque ni̱ talakapasni̱t Dios ni̱ para aquit quintalakapasni̱t. \p \v 4 ’Acxni nalakchipiná̱tit jaé ni̱ tlan quilhtamacú ca̱ksántit xlacata aquit cca̱ma̱cxcatzi̱ní̱n tú ixlakaya̱nántit. Ni̱tú xacca̱huanini̱tán la̱ta cca̱ta̱lapu̱layá̱n porque xaccatzí cca̱ta̱lamá̱n y cca̱maktakalhá̱n. \v 5 Pero chí clakamajá ta̱latamá Quinti̱cú tí quima̱lakacha̱ni̱t; huixín quila̱kalasquiníu nicu cama, pero ni̱ quila̱kalasquiníu tucu xlacata cli̱ama. \v 6 Chí cca̱huanini̱tán tú ixcatzi̱putuná̱tit y minacujcán snu̱n talakaputzani̱t. \p \v 7 ’Ixli̱hua̱k quinacú cca̱huaniyá̱n para aquit ni̱ can nac akapú̱n amá Espíritu tí naca̱ma̱xqui̱yá̱n li̱camama ni̱ ama ca̱lakminá̱n, huá li̱tamaclacasquiní nacca̱kxtakmakaná̱n xlacata nacca̱ma̱lakacha̱niyá̱n Espíritu Santo. \v 8 Acxni nachín ca̱quilhtamacú ama ca̱ma̱cxcatzi̱ni̱nán tí kalhí tala̱kalhí̱n, ama ma̱cxcatzi̱ni̱nán la̱ Dios hua̱k ca̱ya̱huaputún ixtijia, na̱ ama ma̱cxcatzi̱ni̱nán tí ama taxoko̱nán. \v 9 Ama ma̱sí tí ama aksti̱lí̱n ixtala̱kalhí̱n para ni̱ quili̱pa̱huani̱t, \v 10 ama ca̱ma̱si̱ní cristianos tí kalhí tijia xlacata tancs natalakchá̱n Dios pues aquit clakama Quinti̱cú y huá ama scuja quimpú̱xoko, \v 11 y ama ma̱sí tí ama xoko̱nán porque amá tí tamakslihueké tlajaná li̱puaktum amaca ca̱ma̱kxtakajni̱cán. \p \v 12 ’Huí lhu̱hua ma̱s tú cca̱huaniputuná̱n pero chí ni̱ ixma̱kachakxí̱tit hua̱k quintachihuí̱n. \v 13 Mejor cakalhí̱tit acxni naca̱lakchiná̱n amá Espíritu tí ama ca̱ma̱camajá̱n y ama ca̱ma̱xqui̱yá̱n tancs talacapastacni. Xlá ni̱ ama ca̱kskahuiyá̱n y ama ca̱ma̱cxcatzi̱ni̱yá̱n hua̱k tú ama lá a̱stá̱n porque huata ama ca̱huaniyá̱n tú kaxmatni̱t nac akapú̱n. \v 14 Jaé Espíritu ama quima̱tla̱ní cmilacati̱ncán y snu̱n cama li̱pa̱xahuá pues ama ca̱ma̱si̱niyá̱n la̱ ixli̱lanca ckalhí quili̱ma̱paksí̱n. \v 15 Quinti̱cú quima̱xqui̱ni̱t ixli̱tlihueke y acxtum kalhi̱yá̱u quili̱ma̱paksi̱ncán huá cca̱li̱huaniyá̱n cama li̱pa̱xahuá pues hua̱k aquit cama ma̱xquí quintalacapa̱stacni. \v 16 Yaj maka̱s cama an y ni̱ ama quila̱cxilá̱u, pero a̱stá̱n ama quila̱cxilhparayá̱u pues antes naclakán Quinti̱cú cama ca̱ta̱chihui̱naná̱n ―huanko̱lh Jesús. \s1 Ni̱ calakapútzalh tí li̱pa̱huán Jesús \p \v 17 Ixdiscípulos ni tama̱kchákxi̱lh jaé tachihuí̱n y tzúculh tara̱kalasquiní: \p ―¿Hua̱nchi huan ama an y ni̱ ama acxilá̱u, y a̱stá̱n ama acxilhparayá̱u pues ama lakán Ixti̱cú? \v 18 ¿Tucu quinca̱huaniputuná̱n quimaestrojcán? ¿Niculá ama lakán Ixti̱cú? \p \v 19 Jesús ma̱kachákxi̱lh xlacata ixdiscípulos huí tú ni̱ ixtama̱kachakxini̱t huá ca̱li̱huánilh: \p \v 20 ―Huixín catzi̱putuná̱tit la̱ qui̱taxtú tú cca̱huanín pues ixli̱hua̱k quinacú cca̱ma̱cxcatzi̱ni̱yá̱n: Huixín pa̱t lakaputzayá̱tit y tasayá̱tit, y xa̱makapitzi cristianos ama tali̱pa̱xahuá tú cama pa̱xtoka. Ma̱squi ca̱kxtakajnántit ni̱tú cali̱puhuántit porque acxni naquila̱cxilhparayá̱u ¡cama ca̱makapaxahuayá̱n la̱ ni̱cxni ixpa̱xahuani̱tántit! \v 21 Cha̱tum puscat snu̱n lakaputzá y akxtakajnán acxni ama lakahuán itskata, pero la̱ taxtunikó aktzonksuá tú akxtakájnalh y ma̱s pa̱xahuá porque catzí xlacata ma̱lakahuáni̱lh cha̱tum skata ca̱quilhtamacú. \v 22 Chí huixín lakaputzayá̱tit, pero acxni naquila̱cxilhparayá̱u li̱cuánit pa̱t pa̱xahuayá̱tit y ni̱ lá tí ama ca̱maklhti̱yá̱n mintapa̱xahua̱ncán. \v 23 Acxni nachá̱n jaé quilhtamacú nacta̱latamá Quinti̱cú nac akapún huixín yaj tú ama quila̱maksquiná̱u juú ca̱quilhtamacú, pero la̱ta tú nali̱maksquiná̱tit quilacata Quinti̱cú xlá ama ca̱ma̱xqui̱yá̱n. Aquit cama ca̱lacati̱ta̱yayá̱n. \v 24 Hasta chí ni̱ li̱cxilhni̱tántit Quinti̱cú para tú naca̱ma̱xqui̱yá̱n quilacata. ¡Cali̱cxílhtit! Camaksquíntit Quinti̱cú quilacata y naca̱ma̱xqui̱yá̱n y amá̱n quila̱li̱pa̱xahuayá̱u la̱ quila̱li̱pa̱huaná̱u. \v 25 Ni̱ ccatzí para ma̱kachakxini̱tántit tú̱ cca̱huanini̱tán pues cca̱ta̱ma̱lacastucnini̱tán tú lakapasá̱tit, pero accha̱ma quilhtamacú tancs nacca̱li̱ta̱chihui̱naná̱n Quinti̱cú. \s1 Tí li̱quilhán Jesús Dios ma̱xquí tú lacasquín \p \v 26 ’Aquit cca̱ma̱lacnu̱niyá̱n para tú li̱maksquiná̱tit Quinti̱cú quilacata ama ca̱ma̱xqui̱yá̱n, ni̱ ama takalhpu̱spita pues xlá ca̱lakapasa tí quintali̱pa̱huán. \v 27 Quinti̱cú ca̱lakalhamaná̱n y hua̱k ama ca̱ma̱xqui̱yá̱n porque huixín quila̱lakalhamani̱táu y ca̱najlani̱tántit xlá quima̱lakacha̱ni̱t. \v 28 Aquit ctá̱ctalh nac akapú̱n y cmilh ca̱quilhtamacú, chí cama akxtakmakán ca̱quilhtamacú y cama̱pá nac akapú̱n ní huí Quinti̱cú. \p \v 29 Ixdiscípulos tahuánilh: \p ―Chí stalanca cma̱kachakxi̱ni̱táu mintachihuí̱n porque tancs quila̱ta̱chihui̱náu, \v 30 y ccatzi̱ni̱táu xlacata huix hua̱k ca̱lakapasa ixtapuhua̱ncan cristianos y ni̱ maclacasquina tí nahuaniyá̱n tú lacpuhuán, huá cli̱ca̱najlayá̱u Dios ma̱lakacha̱ni̱tán. \p \v 31 ―¡Hasta apenas ca̱najlayátit Dios quima̱lakacha̱ni̱t! \v 32 Talacatzuhui̱ma quilhtamacú casi accha̱ni̱t hora huixín pa̱t ta̱kahuani̱yá̱tit y cha̱tum cha̱túm ama chipá ixtijia, y aquit ama quila̱kxtakmakaná̱u, ma̱squi aquit ni̱cxni qui̱cstu ctamakxtaka pues Quinti̱cú quinta̱tla̱huán. \v 33 Aquit cca̱huanín jaé takalhchihuí̱n xlacata ni̱tú nali̱puhuaná̱tit y natiyayá̱tit li̱camama quilacata. Para quila̱li̱pa̱huaná̱u pues nac ca̱quilhtamacú pa̱t akxtakajnaná̱tit y huí tí ama ca̱ma̱tlahui̱putuná̱n tala̱kalhí̱n, pero ni̱tú capuhuántit, aquit cmakatlajani̱t tú ma̱tlahui̱nán tala̱kalhí̱n juú ca̱quilhtamacú y nacca̱ma̱xqui̱yá̱n quili̱tlihueke. \c 17 \s1 Jesús lakamputuná Ixti̱cú \p \v 1 La̱ ca̱ta̱chihui̱nanko̱lh ixdiscípulos láca̱lh nac akapú̱n y chuné kalhtahuakánilh Dios: \p ―Ta̱ta, aquit Minkahuasa; accha̱ni̱t quilhtamacú caca̱ma̱si̱ni cristianos la̱ ckalhí quili̱tlihueke xlacata hua̱k natalakachixcuhui̱yá̱n. \v 2 Huix quima̱xqui li̱tlihueke nacca̱ma̱xquí hua̱k cristianos tí quintali̱pa̱huán ixli̱latama̱tcán tú natali̱pa̱xahuá nac akapú̱n. \v 3 Amá tí lacasquín nacma̱xquí ixlatáma̱t huata maclacasquín cali̱pa̱huán huix Dios xastacnán tí ma̱paksi̱nán cani̱cxnihuá y caquili̱pá̱hualh aquit Jesucristo tí ma̱lakacha naca̱lakma̱xtú ca̱quilhtamacú. \v 4 Aquit lanca ctlahuani̱tán ixlacati̱ncan huak cristianos pues cca̱li̱ma̱lacahua̱ni̱ni̱t quintascújut ni̱ma̱ quili̱ma̱paksi. \v 5 Ta̱ta, clacasquín xaccha̱nchitá nac mimpa̱xtú̱n xlacata naclakaskoy cani̱cxnihuá pues caj laktzú cmakxtakni̱t quimpu̱táhui̱lh ni̱ma̱ quima̱xqui̱ni̱ta la̱ta ya̱ para ixlacatzucú ca̱quilhtamacú. ¡Caquinkalhi a̱laktzú! \s1 Jesús camaktakalha tí tali̱pa̱huán \p \v 6 ’Aquit cca̱ma̱si̱nini̱t jaé cristianos la̱ kalhi̱ya mintalacapa̱stacni; xlacán ixtalaktzanka̱ni̱t ca̱quilhtamacú, pero huix ca̱lácsacti y quimacama̱xqui xlacata nacca̱maktakalhniyá̱n, y como huix ixpu̱chinacán takaxmatni̱t tú cca̱li̱ma̱páksi̱lh. \v 7 Pues xlacán taca̱najlani̱t xlacata hua̱k quili̱tlihueke y tú̱ cli̱ma̱paksi̱nán huix quima̱xqui̱ni̱ta. \v 8 Aquit cca̱huanini̱t hua̱k tú quili̱ma̱paksi y taca̱nájlalh quinta̱chihuín y tacatzí xlacata nac akapú̱n cmini̱tanchá y huix quima̱lakacha̱ni̱ta ca̱quilhtamacú. \v 9 Amá tí ni̱ taca̱najlá quintachihuí̱n ni̱ cca̱li̱kalhtahuakaniyá̱n, aquit cmaksquiná̱n ixlacatacán jaé cristianos tí tali̱maca̱ná̱n huix Ixti̱cucán. \v 10 Xlacán quintalákmilh porque huix quimacama̱xqui, chí aquit cca̱ma̱paksí, pues la̱ta tú ma̱paksi̱ya na̱ tla̱n cma̱paksí, aquín acxtum ma̱paksi̱naná̱u. \v 11 Ta̱ta, yaj maka̱s cama lakana̱chá̱n nac akapú̱n y xlacán ama tatamakxtaka ca̱quilhtamacú. Xli̱hua̱k quinacú cmaksquiná̱n caca̱maktákalhti y caca̱ma̱xqui li̱camama jaé cristianos tí quimacama̱xqui y quintali̱pahuani̱t xlacata ni̱ natalaktzanká. ¡Clacasquín lakxtum catatla̱hualh na̱ chuná la̱ aquín lakxtum tla̱huaná̱u! \v 12 Jaé lacchixcuhuí̱n tí quima̱maktakalhni ni̱ talaktzánka̱lh la̱ta cca̱ta̱latapú̱li̱lh y huata laktzánkalh amá tí ixli̱lhca̱ni̱ttá namakatlajá tlajaná. Escrituras chú li̱chihui̱nán: “¡Cha̱tum ixama laktzanká!” \p \v 13 ’Aquit cca̱huanini̱t jaé takalhchihuí̱n xlacata naquintata̱paxahuá la clakama̱chá̱n nac akapún, pero ¡la̱mpara ni̱ tapa̱xahuá la̱ clakama̱chá̱n! \v 14 Cca̱ma̱xqui̱ni̱t hua̱k mintapáksi̱t y takaxmatni̱t, huá ca̱li̱si̱tzi̱nicán ca̱quilhtamacú porque xlacán la̱ yaj xala ca̱quilhtamacú na̱ chuná la̱ aquit ni̱ xala ca̱quilhtamacú. \v 15 Ta̱ta, ni̱ cmaksquiná̱n caca̱tamacxtu ca̱quilhtamacú huata clacasquín caca̱maktákalhti ni̱tí caca̱ma̱tláhui̱lh tala̱kalhí̱n, \v 16 pues xlacán talakmakani̱t tala̱kalhí̱n ni̱ma̱ ixca̱ma̱laktzanké na̱ chuná la̱ aquit clakmakani̱t tala̱kalhí̱n. \v 17 Nac ixnacujcán cama̱nu stalanca mintalacapa̱stacni xlacata natakalhí li̱camama pues tí ma̱quí mintachihuí̱n nac ixnacú ni̱cxni ama laktzanká. \v 18-19 Huix quima̱lakacha ca̱quilhtamacú y como chí camajá aquit cama ca̱makxtaka quilakapú̱xoko xlacata natali̱latamá tú cca̱ma̱si̱nini̱t y nataputzá stalanca talacapa̱stacni ni̱ma̱ huix kalhi̱ya na̱ chuna la̱ aquit cma̱kantaxti̱ni̱t. ¡Clacasquín lakxtum quintata̱tlá̱hualh! \s1 Jesús ma̱si̱ni̱t ixtalacapa̱stacni Dios \p \v 20 ’Chí cca̱li̱kalhtahuakaniyá̱n amá cristianos tí naquintali̱pa̱huán a̱stá̱n ca̱quilhtamacú acxni natakaxmata la̱ naquintali̱chihui̱nán jaé quidiscípulos tí cama ca̱ma̱lakachá. \v 21 Ta̱ta, cmaksquiná̱n tí naquintali̱pa̱huán lakxtum catahuíli̱lh ixtalacapa̱stacnicán xlacata pu̱tum natahuán y lakxtum naquinca̱ta̱tla̱huaná̱n na̱ chuná la̱ aquín lakxtum ma̱paksi̱naná̱u; para xlacán ni̱cxni tata̱kahuaní tí naca̱cxila ca̱quilhtamacú ama catzí huix quima̱lakachá y ni̱ chu̱ta cma̱lacatzuqui̱ni̱t quintapáksi̱t. \v 22 Aquit cca̱ma̱xqui̱ni̱t stalanca quintalacapa̱stacni la̱ lakxtum natalatamá na̱ chuná la̱ aquín aktum huili̱ni̱táu quintalacapa̱stacnicán. \v 23 Aquín lakxtum tla̱huanáu, y para xlacán na̱ lakxtum quintata̱tla̱huán cati̱huá xala ca̱quilhtamacú ama tacatzí xlacata huix quima̱lakacha ca̱quilhtamacú y ca̱lakalhamani̱ta na̱ chuná la̱ aquit quilakalhámanti. \v 24 Ta̱ta, clacasquín caca̱ma̱xqui li̱tlá̱n jaé tí quimacama̱xqui̱ni̱ta y ca̱lacsacni̱ta xlacata lakxtum quintata̱latáma̱lh ní cama latamá xlacata nata̱cxila la̱ ckalhí quili̱ma̱paksí̱n nac mimpa̱xtú̱n. ¡Xlacán ni̱ tacatzí para ckalhí quimpu̱táhui̱lh nac mimpa̱xtú̱n la̱ta ni̱ para tú ixanán ca̱quilhtamacú! \p \v 25 ’Ta̱ta, cristianos ni̱ talakapasá̱n, pero aquit clakapasá̱n y cama ca̱li̱pa̱xahuá cristianos tí naquintakoké nac ixlatama̱tcán para taca̱najlá huix quima̱lakachani̱ta. \v 26 Aquit cca̱ma̱si̱ni̱t lacstalanca mintalacapa̱stacni y lhu̱hua tú camajcú ca̱ma̱catzi̱ní xlacata natacatzí huix ca̱lakalhamani̱ta na̱ chuná la̱ aquit cca̱lakalhamani̱t. \c 18 \s1 Jesús chipacán y li̱ncán nac pu̱la̱chi̱n \r (Mt. 26.47‑56; Mr. 14.43‑50; Lc. 22.47‑53) \p \v 1 Jesús la̱ cahuaniko̱lh jaé takalhchihuí̱n ca̱ta̱taxtuchá ixdiscípulos nac aktum pu̱xka huanicán Cedrón lacatzú ixuí aktum ixpu̱chancan quihui; xlá aná ca̱ta̱tánu̱lh. \v 2 Judas tí ixama macamastá ixcatzí jaé ixpu̱jaxni Jesús porque maklhu̱hua aná ixca̱ta̱tamakstokni̱t ixdiscípulos. \v 3 Ni̱ para ixli̱maka̱s Judas pu̱tum ca̱tá̱chilh soldados y policías ni̱ma̱ ixtama̱lakacha̱ni̱t xanapuxcun curas y fariseos hua̱k ixtali̱mín tú ixtali̱lakaskoy ca̱tzisní y na̱ chuná ixli̱makni̱ncán. \v 4 Jesús ni̱ ixjicuaní tú ixlakcha̱ma y antes natalakchín alh ca̱lakapa̱xtoka y ca̱huánilh: \p ―¿Ticu putzayá̱tit? \p \v 5-6 ―Jesús xalac Nazaret ―takálhti̱lh. \p ―Aquit namá. \p Acxni ca̱huánilh: “Aquit namá”, xlacán tatatampú̱xtulh y tatama̱chá ca̱tiyatni. Judas hua̱k ixca̱cxilhma tú ixqui̱taxtuma. \v 7 Entonces Jesús ca̱kalasquinipá: \p ―¿Pues ticu putzayá̱tit? \p ―Jesús xalac Nazaret. \p \v 8 ―Cca̱huaniná aquit namá chixcú y para aquit quila̱putzayá̱u caca̱li̱makxtáktit cata̱lh jaé lacchixcuhuí̱n tí quintata̱lapu̱lá. \p \v 9 Chuná jaé kantáxtulh ixtachihuí̱n Jesús ni̱ma̱ huá acxni kalhtahuakánilh Ixti̱cú: “Aquit hua̱k cca̱maktakalhni̱t y ni̱ cha̱tum laktzánka̱lh.” \p \v 10 Pedro maklhti̱nampútulh Jesús y kalhpú̱xtulh ixma̱chi̱ta, caj maktum ca̱ctí̱nilh ixtaké̱n cha̱tum huanicán Malco. Jaé chixcú ixtasa̱cua ixuani̱t xapuxcu cura. \p \v 11 ―¡Cama̱kalhpu̱nu mima̱chi̱ta Pedro! ―ma̱ktási̱lh Jesús―. ¿A poco puhuana ni̱ cama ta̱yaní nacmaklhti̱nán jaé ta̱kxtakajni ni̱ma̱ lacasquín Quinti̱cú nacmacpa̱tí? \s1 Xapuxucu cura ma̱kalhapalí Jesús \r (Mt. 26.57‑58; Mr. 14.53‑54; Lc. 22.54) \p \v 12 Makapitzi lactali̱pa̱u soldados tamaktá̱yalh amá policías tí ixtama̱lakacha̱ni̱t xanapuxcun curas y táchi̱lh Jesús la̱ cha̱tum ni̱ tla̱n chixcú. \p \v 13 A̱stá̱n táli̱lh y talí̱cha̱lh nac ixchic Anás, jaé chixcú ixpuhuitiko̱lú ixuani̱t Caifás tí ixma̱paksi̱nán amá ca̱ta pues xapuxcu cura ixuani̱t. \v 14 Y pi̱huá tí ixca̱huanini̱t ixcompañeros jaé consejo: “Ma̱s quinca̱macuaniyá̱n cani̱lh cha̱tum chixcú y ni̱ hua̱k quimpu̱latama̱ncán calaktzánka̱lh.” \v 15 Simón Pedro ca̱takókelh amá tí tali̱lh Jesús, ixta̱án xacha̱tum ixdiscípulo Jesús tí ixta̱ra̱lakapasa xapuxcu cura, li̱makxtakca catánu̱lh ní li̱cha̱nca Jesús. \v 16 Pero ixli̱puntzú ta̱chihuí̱nalh amá squití tí ixyá nac puhui̱lhta cali̱mákxtakli na̱ catánu̱lh Pedro pues como xlá ni̱ ixlakapascán ixtamakxtakni̱t nac quilhtí̱n. \v 17 Amá pusca̱t huata ácxilhli kalasquínilh: \p ―¿Huix la̱mpara na̱ ixdiscípulo namá chixcú tí li̱chinca? \p ―Tó̱, aquit ni̱ ixdiscípulo ―kalhtí̱nalh Pedro. \p \v 18 Jaé quilhtamacú ixlonknán ca̱tzisní huá xlacata policías y hua̱k tasa̱cua tí ixta̱scuja ixtama̱kstokni̱t lhcúya̱t ixtaskoma̱na y Pedro na̱ aná tamákxtakli y tzúculh skon. \p \v 19 Nac ixpu̱lacni ákxtaka ní ixtanu̱ma Jesús amá xapuxcu cura tzúculh ma̱kalhapalí Jesús. Kalasquínilh tú ixca̱ta̱tlahuá ixdiscípulos y tú ixca̱ma̱si̱ní cristianos. \p \v 20 Xlá kálhti̱lh: \p ―La̱ta tú cca̱ma̱si̱nini̱t cristianos ni̱ tzek cca̱huani̱t pues cchihui̱nani̱t nac sinagogas ní tzamacán y nac pu̱siculan ní tatamakstoka hua̱k xalactali̱pa̱u judíos. \v 21 Xlacán tacatzí tú cli̱chihui̱nani̱t. ¿Hua̱nchi quinkalasquiniya aquit? ¿Hua̱nchi ni̱ cakalasquiniya tí quintakaxmatni̱t tú cli̱chihui̱nani̱t? \p \v 22 Cha̱tum policía acxni káxmatli la̱ kalhtí̱nalh ¡lass lacatláhualh! Y huánilh: \p ―¡Xlacata xa̱maktum yaj chú nakalhti̱ya cha̱tum xapuxcu cura! \p \v 23 ―Para cakskahuinama quihuani ní caktzánka̱lh. Y para tancs cchihui̱nani̱t, ¿hua̱nchi quilakakaxiya? ―huánilh Jesús. \p \v 24 Jesús ixtamakachi̱ni̱t acxni ma̱kalhapali̱ca y Anás chú ma̱lakachá̱nilh ixpuhuiti kahuasa Caifás xapuxcu cura amá ca̱ta. \s1 Pedro huan ixli̱maktutu ni̱ lakapasa Jesús \r (Mt. 26.71‑75; Mr. 14.69‑72; Lc. 22.58‑62) \p \v 25 Ana ní ixyá Pedro itskoma cha̱tum kalasquínilh: \p ―¿Huix ixdiscípulo namá chixcú tí ma̱nu̱ca nac pu̱la̱chi̱n? \p ―Aquit ni̱ huá ―kalhtí̱nalh Pedro. \p \v 26 Aná lacatzú ixyá cha̱tum ixpariente amá chixcú tí Pedro ca̱ctí̱nilh ixtaké̱n y xlá na̱ huánilh: \p ―Caksán la̱ huix amá tí ixta̱láya̱t Jesús acxni cqui̱chipáu. \p \v 27 Pedro si̱tzi̱lhá y ca̱huánilh: \p ―¡Aquit ni̱ clakapasa namá chixcú! \p Pedro maktutu ni̱ kalhtási̱lh Jesús y acxni tuncán káxmatli la̱ tásalh tantum pu̱yu. \s1 Pilato ma̱kalhapalí Jesús \r (Mt. 27.1‑2, 11‑31; Mr. 15.1‑20; Lc. 23.1‑5, 13‑25) \p \v 28 Istzucumajá xkaká acxni Caifás ma̱kalhapali̱ko̱lh Jesús; a̱stá̱n táli̱lh nac ixpu̱ma̱paksí̱n gobernador romano ixuanicán Pilato. Xlacán ni̱ tatánu̱lh nac ixpu̱ma̱paksí̱n pues ni̱ ixtali̱maclaputún tala̱kalhí̱n porque si no ni̱ ixca̱li̱makxtakcán natalakachixcuhui̱nán amá ixli̱hualhtata xatacuhui̱ní pa̱xcua. \v 29 Huá xlacata Pilato li̱táxtulh nac lacaquilhti̱n y ca̱kalasquínilh: \p ―¿Tucu tláhualh jaé chixcú? ¿Hua̱nchi ma̱lacapu̱yá̱tit? \p \v 30 ―Jaé chixcú tlahuanit lanca tala̱kalhí̱n huá cli̱li̱mini̱táu xlacata nali̱lhca̱ya la̱ naxoko̱nán ―takalhtí̱nalh xlacán. \p \v 31 ―¿A poco ni̱ kalhi̱yá̱tit ley ni̱ma̱ li̱ma̱paksi̱naná̱tit? Cali̱pítit y huixín cama̱xoko̱ní̱tit tú tlahuani̱t ―ca̱kálhti̱lh Pilato. \p ―Ckalhi̱yá̱u quili̱ma̱paksi̱ncán pero como cmakni̱putuná̱u tamaclacasquiní huix nama̱sta̱ya li̱tlá̱n ―tahuanipá. \p \v 32 Jesús lákcha̱lh ixtachihuí̱n la̱ ixca̱huanini̱t ixdiscípulos ama̱ca makni̱cán nac culu̱s pues romanos chú ixtali̱smani̱ni̱t. \p \v 33 Pilato tánu̱lh nac ixpu̱ma̱paksi̱n y li̱ma̱paksí̱nalh catánu̱lh Jesús. Aná kalasquínilh: \p ―¿Xli̱ca̱na huix ixreycan judíos? \p \v 34 ―Pu̱la quinkalhti tú cama kalasquiniyá̱n. ¿Quili̱macapina rey xala ca̱quilhtamacú la̱ huixín, o quili̱macapina rey ni̱ma̱ ca̱ma̱lacnu̱nicani̱t judíos? ―kálhti̱lh Jesús. \p \v 35 ―Aquit ni̱ judío. ¿Nicu li̱puhuana naclacpuhuán la̱ huixín? Tí tali̱maca̱ná̱n rey huá namá tí tali̱mín y tama̱lacapu̱má̱n. ¿Tucu tlahuani̱ta? ¿Hua̱nchi tasi̱tzi̱niyá̱n? ―kalasquínilh Pilato. \p \v 36 ―Aquit ckalhí quili̱ma̱paksí̱n ni̱ juú ca̱quilhtamacú. Para juú xacma̱paksi̱nampútulh amá tí quintata̱ya̱na ixquintamaklhtí̱nalh ni̱ naquinchipacán. Aquit rey pero quintapáksi̱t ni̱ juú huí ca̱quilhtamacú. \p \v 37 ―¿Entonces huix xli̱ca̱na rey? \p Jesús kálhti̱lh: \p ―Xli̱ca̱na aquit rey cmilh lakahuán ca̱quilhtamacú xlacata nacma̱sí stalanca talacapastacni. Aquit ixreycán namá tí takaxmata stalanca talacapa̱stacni. \p \v 38 ―¿Neje namá stalanaca talacapa̱stacni ni̱ma̱ ma̱si̱ya? ―kalasquínilh Pilato. \p Ixamajcú kalhtí Jesús acxni táxtulh nac quilhtí̱n y ca̱huánilh amá xanapuxcun judíos tí ixtama̱lacapu̱ma̱na Jesús: \p \v 39 ―Aquit ni̱ ctaka̱sa tú nacli̱ya̱huá jaé chixcú; ¡ni̱ lá cma̱lacapú! Huixín ca̱ta cá̱ta lacasquiná̱tit cacmákxtakli cha̱tum tachí̱n nac xatacuhui̱ní pa̱scua, para lacasquiná̱tit nacmakxtaka jaé chixcú tí li̱macapiná̱tit mireycán. \p \v 40 ―¡Tó̱! Mejor camákxtakti Barrabás ―tama̱ktási̱lh hua̱k cristianos. \p Jaé chixcú ixtanu̱ma nac pu̱la̱chi̱n porque kalha̱ná ixuani̱t. \c 19 \s1 Li̱lhca̱cán ama̱ca makni̱cán Jesús y ma̱kxtakajni̱cán \p \v 1 Pilato cali̱ma̱páksi̱lh soldados catásnokli Jesús nac ixaklhchá̱n. \v 2 Pero xlacán ma̱s tali̱kamá̱nalh, tahuilí̱nilh aktum corona xla lhtucú̱n, tamaklháke̱lh lhma̱n tzutzoko lháka̱t la̱ xla cha̱tum rey y tzúculh tatatzokostaní xlacata natali̱kalhkama̱nán. \p \v 3 Ixtahuaní: \p ―¡Siempre calatámalh ixreycán judíos! ―y acxni ixtata̱chihuinán ixtalakakaxí ixlacán. \p \v 4 Taxtupá ca̱ta̱chihui̱nán Pilato amá xanapuxcun judíos y ca̱huánilh: \p ―Tancs cca̱huaniyá̱n, ni̱ ccatzí tú nacli̱ya̱huá jaé chixcú. ¡Ca̱cxílhtit, nachu̱ min! \p \v 5 Jesús táxtulh, ixuili̱ni̱t amá tzutzoko lhma̱n lháka̱t, ixaknú amá corona xla lhtucú̱n. \p Pilato ca̱huánilh: \p ―Nachu yá. ¡Cca̱macama̱xqui̱yá̱n! \p \v 6 Amá xanapuxcun judíos ni̱tú talí̱cxilhli Jesús y tzúculh ta̱ktasá: \p ―¡Camakni nac culu̱s! ¡Camakni nac culu̱s! \p ―Para chú lacasquiná̱tit huixín camakní̱tit porque aquit ni̱ ctaka̱sní tala̱kalhí̱n tú nacli̱ma̱lacapú ―ca̱kálhti̱lh Pilato. \p \v 7 ―Chú cama tlahuayá̱u pues ley ni̱ma̱ cli̱tapaksi̱yá̱u huan xlacata amá tí ta̱ra̱lacata̱quí Dios mini̱ní naní y jaé chixcú li̱tanú Ixkahuasa Dios. \p \v 8 Acxni Pilato káxmatli ticu yá chixcú ixtali̱macá̱n Jesús, ma̱s jícualh. \v 9 Huá xlacata li̱tasanipá nac ixpu̱ma̱paksí̱n y kalasquínilh: \p ―Quihuani, ¿nicu tani̱tampi huix? \p \v 10 Jesús ni̱ kálhti̱lh tú kalasquínilh huá li̱huanipá: \p ―¿Hua̱nchi ni̱ quinkalhti̱ya? ¿Ni̱ catzi̱ya xlacata tla̱n cli̱ma̱paksi̱nán camakxtakca o camakni̱ca nac culu̱s? \p \v 11 ―Para ni̱ nac akapú̱n ixtiminchá mili̱ma̱paksí̱n ni̱ma̱ kalhi̱ya chí ni̱ lá ixquihuani tla̱n quimakxtaka o li̱ma̱paksi̱nana quimakni̱ca. Amá tí quintalí̱milh cmilacatí̱n naquima̱kalhapali̱ya, ma̱s takalhí tala̱kalhí̱n. \p \v 12 La̱ kaxmatko̱lh ixtachihuí̱n Jesús Pilato lacpútzalh la̱ namakxtaka. Pero amá lactali̱pa̱u judíos tahuánilh: \p ―Para makxtaka namá chixcú huix ni̱ ta̱ta̱yaya miamigo emperador romano pues amá tí li̱tanú rey ta̱ra̱lacata̱qui̱ma ixli̱ma̱paksi̱n emperador. \p \v 13 Pilato cátzi̱lh tú tla̱n ixtali̱malacapú amá lacchixcuhuí̱n y mejor ma̱xtupá Jesús y curucs tahui nac ixpu̱táhui̱lh ní ixca̱li̱lhca taxokón tí ixca̱ma̱lacapu̱cán. Jaé pu̱táhui̱lh ixuanicán nac hebreo tachihuí̱n Gabata y huamputún “ca̱talaktzapsni”. \v 14 Istzanká aktum chichiní nalakchá̱n xatacuhui̱ní pa̱xcua y ma̱x tastúnut ixuani̱t acxni Pilato ca̱huánilh amá lacchixcuhuí̱n: \p ―¡Nachu yá, cca̱macama̱xqui̱yán mireycán! \p \v 15 ―¡Cani̱lh! ¡Cani̱lh! ¡Camakni nac culu̱s! ―ta̱ktásalh. \p ―Pero, ¿hua̱nchi nacmakní tí li̱tanú mireycán? ―ca̱huanipá. \p ―¡Aquín huata ckalhi̱yá̱u cha̱tum rey y huá namá emperador César! \p \v 16 Pilato yaj cátzi̱lh tú nahuán y ca̱macamá̱xqui̱lh Jesús xlacata xlacán natamakní nac culu̱s. \s1 Akxtokohuacacán Jesús nac culu̱s \r (Mt. 27.32‑44; Mr. 15.21‑32; Lc. 23.26‑43) \p \v 17 Amá xanapuxcun judíos tamá̱xtulh Jesús, tama̱cúqui̱lh aktum culu̱s y táli̱lh lacatum ní ixuanicán La Calavera y nac hebreo tachihuín Gólgota. \v 18 Jesús aná akxtokohuacaca nac culu̱s; pero cha̱tuy tachí̱n na̱ ca̱makni̱ca nac culu̱s y ca̱ya̱huaca cha̱tunu ixpa̱xtu̱ni̱tni. \p \v 19 Pilato ma̱tzokónalh aktum letrero y ya̱huaca ixakspú̱n ixculu̱s Jesús. Aná ixuán: “Jesús xalac Nazaret ixreycan judíos.” \v 20 Ixtatzokni̱t nac hebreo, griego y latín tachihuí̱n xlacata hua̱k cristianos tla̱n natali̱kalhtahuaká porque ana ní makni̱ca Jesús lacatzú ixuani̱t ca̱chiquí̱n xla Jerusalén. \v 21 Amá xanapuxcun judíos ni̱ tama̱tlá̱ni̱lh la̱ tzokli Pilato y ta̱lh tahuaní: \p ―¿Hua̱nchi tzokti xlacata xlá ixreycan judíos? Ixtítzokti xlacata xlá ixli̱tanú ixreycan judíos, pero ni̱ huá. \p \v 22 ―Tú ctzokni̱t ni̱tí ama xapá. ¡Chú catamakxtakke̱lh! ―ca̱kálhti̱lh. \p \v 23 Amá soldados tí ta̱kxtokohuácalh Jesús nac culu̱s quilhmacta̱ti tamá̱xtulh xala ixkalhni ixlháka̱t cha̱tunu ta̱tamákxtakli quilhmactum. Pero xala ixtancá̱n ixlháka̱t aktum ixlani̱t la̱ tejido ixuanicán túnica. \p \v 24 Xlacán tzúculh tara̱huaní: \p ―Para lacxti̱tá̱u jaé pá̱xcat ama tlahuayá̱u. Mejor cali̱maca̱huí suerte a ver ticu nata̱tamakxtaka. \p Amá soldados tama̱kantáxti̱lh tú ixma̱tzokonani̱t Dios ixlacata Jesús nac Escrituras, aná ixuán: “Pu̱la tama̱kpítzilh quilháka̱t, y xalhma̱n túnica talimáca̱lh suerte.” \s1 Jesús ni̱kó nac culu̱s \r (Mt. 27.45‑56; Mr. 15.33‑41; Lc. 23.44‑49) \p \v 25 Lacatzú nac ixculu̱s Jesús ixtaya̱na ixna̱na, cha̱tum ixlitalakapasni ixna̱na, María ixta̱cha̱t Cleofas y María Magdalena. \v 26 Ixna̱na ixyá ixpa̱xtu̱n ixdiscípulo tí snu̱n ixlakalhamán; acxni cá̱cxilhli huánilh ixna̱na: \p ―Na̱na, chí huá namá la̱ minkahuasa. \p \v 27 Amá ixdiscípulo tí ixlakalhamán huánilh: \p ―Chí huá namá la̱ mintzé. \p La̱tá amá quilhtamacú jaé ixdiscípulo maktakálhnilh ixna̱na Jesús. \p \v 28 Jesús ixcatzí xlacata ixlako̱ma ixli̱stacni; hua̱k ixtlahuani̱t pero xlacata ni̱ natzanká tú ixtatzokni̱t ixlacata nac Escrituras ca̱huánil: \p ―Aquit ckalhtí. \p \v 29 Aná lacatzú ixuí aktum xa̱lu vinagre tú ixtali̱kotnán; cha̱tum qui̱tíyalh aktum esponja, li̱ma̱cáhui̱lh vinagre, ma̱kánu̱lh nac kantum la̱ cháncat huanicán hisopo y ma̱lacatzuhuí̱nilh nac ixquilhni Jesús. \v 30 Xlá kotli actzú amá vinagre y chihui̱nampá: \p ―¡Chí hua̱k kantaxtuni̱t! \p Acxni tuncán ta̱cpú̱talh, macamá̱sta̱lh ixli̱stacni y láksputli Jesús. \s1 Cha̱tum soldado ta̱pa̱lhtucú Jesús \p \v 31 Amá sábado ixli̱jaxatcan judíos ixlakcha̱majá, y na̱ pi̱huá amá chichiní ixpu̱lakcha̱ma xatacuhui̱ní pa̱scua y xanapuxcun judíos ni̱ ixtalacasquín natahuacá nac culu̱s cha̱tum ni̱n porque snu̱n lanca chichiní ixuani̱t. Xlacán ta̱lh tahuaní Pilato caca̱li̱ma̱páksi̱lh itsoldados caca̱tucxnica ixcha̱xpa̱ncán amá tachi̱ní̱n xlacata sok nataní y tla̱n naca̱ma̱cti̱cán. \p \v 32 Amá soldados pu̱la tachá̱tucxli tí ixca̱ma̱huacacani̱t ixpa̱xtu̱ni̱tni Jesús, \v 33 y acxni ixama tacha̱tucxa Jesús tá̱cxilhli xlacata xlá ixni̱ni̱ttá y yaj tú tatlahuánilh. \v 34 Pero cha̱tum soldado li̱ta̱pa̱lhtúculh ixlanza, y nac ixta̱pá̱n Jesús ní ma̱nú̱nilh li̱cá̱n tzúculh taxtú kalhni y chúchut. \s1 Ma̱cti̱cán y muju̱cán Jesús \r (Mt. 27.57‑61; Mr. 15.42‑47; Lc. 23.50‑56) \p \v 35 Aquit tí ctzokma jaé tachihuí̱n tla̱n cma̱luloka cacxilhni̱t tú tlahuanica Jesús, y tancs cca̱huanini̱tán la̱ qui̱táxtulh xlacata huixín naca̱najlayá̱tit ticu yá chixcú ixuani̱t xlá. \v 36 Jaé soldados ni̱ tacátzi̱lh xlacata xlacán tama̱kantáxti̱lh tú huan ixlacata Jesús nac Escrituras lacatum huan: “Ni̱ ama̱ca tucxnicán ni̱ para akstum ixlúcut.” \v 37 Y a̱lacatum huan: “Ama̱ca acxilhcán la̱ ta̱pa̱lhtucuca.” \p \v 38 Cha̱tum tali̱pa̱u chixcú xalac Arimatea huanicán José tze̱k ixli̱pa̱huani̱t Jesús porque ixca̱jicuaní tú natatlahuaní xanapuxcun curas. Pero acxni makni̱ca kálhi̱lh li̱camama namaksquín li̱tlá̱n Pilato camacamá̱xquí̱lh xani̱n Jesús. \v 39 Pilato ma̱tlá̱ni̱lh y José alh ma̱ctí xani̱n Jesús y na̱ takókelh Nicodemo amá chixcú tí alh ta̱chihui̱nán Jesús maktum ca̱tzisní. Xlá ixlí̱n li̱huacá cuarenta y cinco kilos áloe y mirra xlacata natamacuilí Jesús y ni̱ li̱xcájnit naquincalá. \v 40 Ixli̱cha̱tuycán tamá̱cti̱lh y tzúculh tali̱maksuita lháka̱t y tamacuili̱ti̱lhá amá áloe y mirra. Jaé li̱ca̱xtlahua̱n snu̱n ixtamu̱csún y chú ixtali̱smani̱ni̱t judíos tamujú ixni̱ncán. \p \v 41 Ana ní makni̱ca Jesús ixuí lacatzú aktum ixpu̱chancán quihui y na̱ ixlacahuaxcani̱t nac sipi aktum ixpu̱mujucan ni̱n y ni̱ naj tí ixma̱nu̱cani̱t. \v 42 Xlacán aná tamá̱nu̱lh Jesús porque lacatzú ixuani̱t y xa̱huá ixamajá lacatzucú xatacuhui̱ni pa̱xcua amá smalankán. \c 20 \s1 Jesús lacastacuanán nac ca̱li̱ní̱n \r (Mt. 28.1‑10; Mr. 16.1‑8; Lc. 24.1‑12) \p \v 1 Ixli̱tu̱xama domingo la̱ta ya̱ itxkaká lihua spalh ixca̱huama María Magdalena alh ana ní ixma̱nu̱cani̱t Jesús y ácxilhli xlacata ixma̱ke̱nu̱cani̱t chíhuix ni̱ma̱ ixlacahuili̱cani̱t. \p \v 2 Xlá tatza̱lh ca̱lákalh Simón Pedro y amá discípulo tí ma̱s ixlakalhamán Jesús, ca̱huánilh: \p ―Ma̱xtucani̱t Quimpu̱chinacán ní ixma̱nu̱cani̱t y cacatzi ní li̱nca. \p \v 3 Pedro y xa̱chatum discípulo tatza̱lh ta̱lh ní ixma̱nu̱cani̱t Jesús. \v 4 Pero akxtakli̱nca Pedro y xa̱chatum pu̱la cha̱lh. \v 5 Xlá talacánu̱lh y ácxilhli lháka̱t ni̱ma̱ ixli̱maksuitcani̱t Jesús nac ca̱tiyatni ixtama̱na pero ni̱ tánu̱lh. \v 6 Ixli̱puntzú Pedro na̱ uyu cha̱lh; xlá, sí, tánu̱lh y na̱ ácxilhli tú ixmá ca̱tiyatni, \v 7 y amá tú ixliakchi̱cani̱t Jesús tla̱n ixlakkapsni̱t y lacatzú ixpa̱xtú̱n ixuili̱cani̱t. \p \v 8 Amá discípulo tí pu̱la ixcha̱ni̱t na̱ tánu̱lh y acxni ácxilhli tú ixqui̱taxtuni̱t, ixnacú acxcátzi̱lh tziná xlacata Jesús ixlacastacuanani̱t, \v 9 ma̱squi ya̱ ixtama̱kachakxí ixcha̱tuycán xlacata Dios ixli̱chihui̱nán la̱ Jesús ama lacastacuanán ca̱li̱ní̱n y ama latamá xastacnán. \v 10 A̱stá̱n xlacán tatáspitli ní ixtahuila̱na xa̱makapitzi. \s1 Jesús tasi̱ní María Magdalena \r (Mr. 16.9‑11) \p \v 11 María Magdalena táspitli ní ixma̱nu̱cani̱t Jesús y tzúculh tasá nac lacaquilhtí̱n. \v 12 Ixli̱puntzú talacánu̱lh nac ixpu̱lacni y cá̱cxilhli cha̱tuy ángeles makstarankán ixtalhaka̱nani̱t; cha̱tum ixuí pakán ní ixma̱pi̱cani̱t ixakxaka Jesús y xa̱chatum pakán ní ixuí ixtujún. \p \v 13 ―¿Hua̱nchi tasápa̱t? ―takalasquínilh amá ángeles. \p ―Porque kalhancani̱t Quimpu̱chiná y ni̱ ccatzí ní li̱cha̱ncani̱t ―ca̱kálhti̱lh. \p \v 14 Y la̱ta quilhpu̱taj ixyá talakáspitli porque acxcatzi̱lh la̱ tí catá̱yalh ixken. ¡Jesús ixuani̱t pero xlá ni̱ lakápasli para huá! \p \v 15 ―¿Hua̱nchi tasápa̱t? ¿Ticu putzaya? ―kalasquínilh. \p ―Chixcú, para huix li̱pini̱ta Quimpu̱chiná quihuani ní li̱chipini̱ta xlacata nacán tiyá ―kálhti̱lh. \p Chuná jaé kálhti̱lh porque xlá ixpuhuán ixta̱chihui̱nama cha̱tum tasa̱cua tí ixmaktakalhnán amá ca̱quihuí̱n. \p \v 16 Entonces Jesús huánilh jaé tachihuí̱n: \p ―María, ¿ni̱ quilakapasa? \p Xlá acxnicú tla̱n lacá̱nilh lakápasli y huánilh: \p ―¡Maestro! \p \v 17 ―¡Ni̱ caquimacxama! Porque ya̱ clakán Quinti̱cú nac akapú̱n. Chí cli̱ma̱paksi̱yá̱n capit ca̱putzaya quinata̱camán y caca̱huani clakama Quinti̱cú pero huixín na̱ Minti̱cucán, clakama Quimpu̱chiná Dios tí cli̱pa̱huani̱t pero huixín na̱ miDioscán porque li̱pa̱huaná̱tit. \p \v 18 María tatza̱lh alh ca̱lacaputzá ixdiscípulos Jesús y ca̱huánilh: \p ―¡Cacxilhni̱t xastacnán Quimpu̱chinacán! \p A̱stá̱n na̱ ca̱lacspí̱tnilh tú ixma̱macqui̱ni̱t Jesús. \s1 Jesús ca̱tasaní ixdiscípulos \r (Mt. 28.16‑20; Mr. 16.14‑18; Lc. 24.36‑49) \p \v 19 Pi̱huá amá xaca̱tzisni domingo ixdiscípulos Jesús tla̱n take̱xtúculh ní ixtatanuma̱na xlacata ni̱tí natanú pues ixtajicuaní xanapuxcun judíos. Pero ma̱squi ni̱tí ma̱liquí̱nilh Jesús tánu̱lh, ca̱lakatá̱yalh ní ixtahuila̱na, ca̱huánilh kalhé̱n. \v 20 Ca̱ma̱sí̱nilh ixmacán y ana ní ixta̱pa̱lhtucucani̱t. ¡Xlacán snu̱n tali̱pa̱xáhualh la̱ ixta̱cxilhni̱t Ixpu̱chinacán Jesús xastacnán! \p \v 21 Jesús ca̱huánilh ixdiscípulos: \p ―Quinti̱cú quima̱lakácha̱lh ca̱quilhtamacú y chí accha̱ni̱t hora aquit na̱ camá̱n ca̱ma̱lakacha̱yá̱n naquila̱li̱chihui̱naná̱u. \p \v 22 Jesús ca̱jajmáni̱lh ixdiscípulos y ca̱huánilh: \p ―¡Camaklhti̱nántit cha̱tunu ixli̱tlihueke Espíritu Santo! \v 23 Amá cristianos tí ma̱tzanke̱naniyá̱tit ixtala̱kalhi̱n na̱ ni̱ ama xoko̱nán nac ca̱li̱ní̱n, pero tí ni̱ ma̱tzanke̱naniyá̱tit ama xoko̱nán nac ca̱li̱ní̱n. \p \v 24 Acxni ca̱ta̱chihuí̱nalh Jesús cha̱tum ixdiscípulos tí ixuanicán Tomás ni̱ lakxtum ixca̱ta̱hui xa̱makapitzi \v 25 y acxni chilh tali̱ma̱kalhchihuí̱ni̱lh la̱ ixta̱cxilhni̱t xastacnán Jesús. \p Pero xlá ca̱huánilh: \p ―¡Aquit ni̱ cca̱najlá! Nacca̱najlá hasta xní nacxamá y nacacxila ní li̱xtokocani̱t clavos y nacma̱nú quimacán ní ta̱pa̱lhtucucani̱t. \p \v 26 Ixli̱tu̱xama li̱tum ixdiscípulos Jesús tatamákstokli y tla̱n ixtaxtucuni̱t, y Tomás na̱ aná ixuí. Jesús tanu̱pá la̱ ixtanu̱ni̱t xapu̱lh ni̱tí ma̱liquí̱nilh, ca̱lakatá̱yalh y ca̱huánilh kalhé̱n. \p \v 27 Como Jesús ixcatzí tú ixlacpuhuán Tomás huánilh: \p ―¡Huix ni̱ ca̱najlaya para clama xastacnán! Pues cá̱cxilhti y caxama ní quili̱xtokoca clavos y cama̱nu mimacán ní quinta̱pa̱lhtucuca. ¡Yaj cata̱klhuhui, caca̱najla! \p \v 28 ―¡Yaj cama ta̱klhuhuí; huix Quimpu̱chiná quiDios xastacnán! ―kalhtí̱nalh Tomás. \p \v 29 ―Huix quili̱pa̱huani̱ta porque quiacxilhni̱ta. ¡Aquit ma̱s cama ca̱li̱pa̱xahuá cristianos tí naquintali̱pa̱huán ma̱squi ni̱ quinta̱cxilhni̱t xastacnán! ―huaniko̱lh Jesús. \p \v 30 Ixdiscípulos Jesús ta̱cxilhni̱t lhu̱hua ma̱s laclanca ixtascújut ni̱ma̱ ca̱li̱ma̱lacahuá̱ni̱lh y ni̱ hua̱k tatatzokni̱t juú nac libro. \v 31 Aquit cca̱lacsacni̱t ni̱ma̱ talactáxtulh xlacata naca̱lakapasá̱tit y naca̱najlayá̱tit Jesús Ixkahuasa Dios; huá Cristo tí ixma̱lacnu̱cani̱t ama ca̱lakma̱xtú cristianos y amá tí nali̱pa̱huán ama ma̱xquí li̱pa̱xáu ixlatáma̱t nac akapú̱n. \c 21 \s1 Jesús ca̱tasi̱ní ixdiscípulos acxni ixtachakanama̱na \p \v 1 Ni̱ ixli̱maka̱s quilhtamacú nac ixquilhtu̱n chúchut xla Galilea tatamákstokli makapitzi ixdiscípulos Jesús; \v 2 aná ixtahuila̱na Simón Pedro, Tomás el Gemelo, Natanael xalac Caná de Galilea, ixlakkahuasan Zebedeo, Jacobo y Juan, y cha̱tuy ixdiscípulos li̱huacá. \p \v 3 Simón Pedro ca̱huánilh xa̱makapitzi: \p ―Cama chakanán. \p ―Aquín na̱ nacca̱ta̱aná̱n ―tahuánilh xa̱makapitzi. \p Hua̱k tatáju̱lh nac barco y ta̱lh. Pero ni̱tú tachípalh tamakní. \v 4 Itxkakamajá acxni tatáspitli ixquilhtú̱n y tá̱cxilhli cha̱tum chixcú aná ixyá. ¡Como ca̱paklhtutá ni̱ talakápasli para Jesús ixuani̱t! \p \v 5 Xlá ca̱kalasquínilh: \p ―¿Chipátit tamakní lakkahuasán? \p ―Tó̱, ni̱tú cchipáu ―takálhti̱lh. \p \v 6 ―Pues camacapítit mintza̱lhcán pakán ixpakca̱na mibarcojcán y pa̱t chipayá̱tit lhu̱hua tamakní. \p Xlacán tamáca̱lh istza̱lhcán ní ixca̱huanicani̱t y tahuácalh lhu̱hua tamakní hasta yaj lá ixtama̱cutú. \p \v 7-8 Amá ixdiscípulo tí ixlakalhamán Jesús acxcátzi̱lh tí ixca̱ta̱chihui̱nama y huánilh Pedro: \p ―¡Quimpu̱chinacán namá quinca̱tachihui̱nán! \p Ixca̱tzanka̱ní lacatzu aktum ciento metro natachá̱n ixquilhtú̱n Pedro huíli̱lh xala ixkalhni ixlháka̱t pues huata xala ixtancá̱n ixuili̱ni̱t y tzúculh xquihua̱tnán pakán ní ixyá Jesús. Xa̱makapitzi lakasu̱t taxuatáli̱lh istza̱lhcán la̱ta ixtataju̱ma̱na nac barco. \p \v 9 Acxni tácha̱lh nac ixquilhtú̱n tá̱cxilhli ixma̱kstokcani̱t lhcúya̱t itscuma tantum tamakní y na̱ ixuí simi̱ta. \p \v 10 ―Cali̱tántit makapitzi tamakní ni̱ma̱ apenas ca̱chipátit ―ca̱huánilh Jesús. \p \v 11 Simón Pedro lacapala ca̱ta̱lí̱milh istza̱lhcán nac ixquilhtú̱n y ca̱pu̱tlékelh ciento cincuenta y tres laclanca tamakní ixtatahuacani̱t y ni̱ talacáxti̱tli istza̱lhcán ma̱squi lhu̱hua tamakní ixuani̱t. \p \v 12 ―Catántit hua̱yanátit ―ca̱huánilh Jesús. \p Xlacán talakápasli xlacata Jesús ixuani̱t pero ni̱tí kalasquínilh ní ixmini̱tanchá. \v 13 Jesús tíyalh amá simi̱ta y tamakní y tzúculh ca̱ma̱xquí ixdiscípulos xlacata natahua̱yán. \p \v 14 Juú nac chúchut ca̱tasí̱nilh Jesús ixli̱maktutu ixdiscípulos la̱ta tilacastacuánalh ca̱li̱ní̱n. \p \v 15 La̱ tahua̱yanko̱lh Jesús huánilh Simón Pedro: \p ―Simón ixkahuasa Jonás, ¿xli̱ca̱na quilakalhamana ni̱ la̱ jaé xa̱makapitzi? \p ―Jé, clakalhamaná̱n, huix quilakapasa ―kalhtí̱nalh. \p ―Entonces clacasquín caca̱maktákalhti tí cca̱li̱ma̱nú quiborregos. \p \v 16 ―Tancs quihuani, ¿quilakalhamana Simón ixkahuasa Jonás? ―kalasquínilh Jesús ixli̱maktuy. \p Y xlá kalhti̱pá: \p ―Quimpu̱chiná, huix catzi̱ya la̱ clakalhamanán. ¡Ni̱ cakskahuimá̱n! \p ―Pues caca̱maktákalhti quiborregos. \p \v 17 Ixli̱maktutu huanipá: \p ―Simón ixkahuasa Jonás, ¿xli̱ca̱na huix quilakalhamana? \p Pedro lakapútzalh porque maktutu kalasquínilh para xli̱ca̱na ixlakalhamán. \p ―Quimpu̱chiná, huix lakapasa quintapuhuá̱n y catzi̱ya la̱ clakalhamaná̱n ―xlá kalhti̱pá. \p \v 18 ―Para chuná la̱ quihuaniya caca̱maktákalhti quiborregos. Acxni kahuasa ixuani̱t ixtlahuaya ixpina ní ixlacasquina ni̱tí ixli̱huaniyá̱n, pero acxni nako̱luna pa̱t ca̱stonka y ma̱sta̱ya mimacxpá̱n xlacata tunu natacuentajá̱n y natali̱ná̱n ana ní huix ni̱ pimputuna ―huánilh Jesús. \p \v 19 Jesús li̱ma̱ma̱kachakxí̱ni̱lh Pedro la̱ ixama liakxtakajnán acxni naní ixlacata, pero chuná ixama ma̱sí la̱ pa̱xquí Jesús ixama lakachixcuhuí Dios. \p ―Siempre quili̱pá̱huanti ―huanipá Jesús. \p \v 20 Pedro talakáspitli y ácxilhli na̱ ixtakokeni̱t Jesús amá ixdiscípulo tí kalasquínilh tí ixama macama̱stá acxni a̱huata tica̱ta̱hualhtátalh. \v 21 Pedro kalasquínilh Jesús: \p ―Quimpu̱chinacán, y jaé, ¿niculá ama ní? ¿Tucu ama akspulá? \p \v 22 ―¿Hua̱nchi quinkalasquiniya? Huix ni̱ mincuenta para xaclacásquilh tla̱n ixlatáma̱lh hasta xacqui̱táspitli. ¡Ni̱ caquinkalhtáxtokti, caquintakoke huatiyá! ―kálhtilh. \p \v 23 Jaé quilhtamacú tí xla̱huán tzúculh tali̱pa̱huán Jesús, ixtahuán xlacata jaé ixdiscípulo Jesús ni̱cxni ixama ní. Pero Jesús ni̱ huá xlacata ni̱ ama ní, xlá huá: “Huix ni̱ mincuenta para xaclacásquilh tla̱n ixlatáma̱lh hasta xacqui̱táspitli.” \p \v 24 Aquit namá discípulo tí ixpuhuancán ni̱ ama ní. Pi̱huá aquit ctzokli tú li̱kalhtahuakani̱tántit juú nac libro; hua̱k cacxilhni̱t la̱ qui̱táxtulh y ccatzí ni̱ cakskahuinani̱t. ¡Tancs cchihui̱nani̱t! \v 25 Jesús ca̱tláhualh ma̱s laclanca ixtascújut, pero ni̱ hua̱k ca̱tzokcani̱t, y para hua̱k ixca̱tzokca cpuhuán ni̱ ixtatanu̱ko̱lh nac ca̱quilhtamacú amá libros ni̱ma̱ ixtali̱chihuí̱nalh Jesús. \p Chuná calalh, amén.