\id SNG - Toma Bible \ide UTF-8 \h Guyei Pagai Guyei Pɛ Ba \toc1 Guyei Pagai Guyei Pɛ Ba \toc2 Guyei Pagai Guyei Pɛ Ba \toc3 GPG \mt1 Guyei Pagai Guyei Pɛ Ba \imt Sɛʋɛi lɔɔzeizuʋɛ ma woo mɔungiti \ip Sɛʋɛi é ga Guyei Pagai Guyei Pɛ Ba, toɠa ga Izilayɛle nuiti ta-nɛɛbɛ ɠidafaawu wuye zɛʋɛi, nii tanisu sɛʋɛi ɠɛɛ nu mɔinmɔin ge sɛʋɛai. Eɓulu wooi zu «guyeiti ta-wuyei» wooi wo pelei ta ʋe, nii poluʋɛ ga tɔ ɠa pagai guyei pɛ ba, eɠɛʋelei nu a ɠɛɛ la ma «masagiti ta-masagi», é dɛɛzu la ga tɔ ɠa é ga masa golai. Sɛʋɛi tɔɔzeiʋɛ ga é masagi Salomɔn laaseigi wo (\xt 1:1\xt*) kɛlɛ naa la bosu ga tɔ ɠa é sɛʋɛai. Toɠa zoo ɠɛɛzu ga nu ɠili ka é sɛʋɛai, nii a kɛ é Salomɔn maawui. Faaɠwɛ nu wolai ti la kwɛɛ yeeɠɛɠalai nii sɛʋɛi ɠɛai ma, kɛlɛ tanisu naa ɠɛɛʋɛ siɛgi zu Salomɔn ɠɛni la masadai zu, é zo kona untaaʋuugɔ puulɔfela (970) ɠɛɠala ma, é yei untaaʋuugɔ puusaʋagɔ maazu ɠilagi (931) ma, aisa Yesu Kilista ʋa zɔlɔɔ. Tama gaalɛɛʋɛ ba ná yee ʋolu ʋelei. \ip Guyei Pagai Guyei Pɛ Ba, naa ɠa nɛɛbɛ ɠitei maamusɛzu. Sɛʋɛi lɔɔzeizu é li gaaɓelasu, zunu ɠila ta anzanu ɠila ta su ɛsɛ ge ɗa koozu ɠisiɛi ʋagɔi wo bɔɔlai ma. Ná tanigaa, ti-wɔɔlaiti ta-vaiti zɔɠɔzu lɛɛzu, ti lati ti ʋɔɔkpɔ ta-woozunɛɛi ʋa (\xt 6:1\xt*). Faaɠwɛ nuiti bɔɔlɔzu zoloogɛ ma, ti ɠɛ ma sɛʋɛi nii ma woo ɓiigi ɠa gaaɠwɛsu lɔsaʋai zu puuzu lɔɔlugɔ é li dɔfelai zu (\xt 8:5-7\xt*). Miná anzanui ɠɛɛʋɛ ma nɛɛbɛi zɛbɛi wɔɔlɔʋɛ ga saai ɠɛʋele. Nɛɛbɛi ɠa é ga anii nii sɛbɛi wola wɔɔlɔai, nii nu a zoo gaaɠaazu, ta nu la zoo ga sakpesu, eɠɛʋelei nɔ saai la. Tanisu naa ɠa é kɛai ná zeizu ɠɛai la saʋa, anzanui ɗa ɠɛ nuiti ma, ti mina nɛɛbɛi maaloɠa, aisa é ʋa nɛɛ bɛ (\xt 2:7; 3:5; 8:4\xt*). \iot Unsosuʋɛ \io1 1. Sɛʋɛi ma ungi (\xt 1:1\xt*). \io1 2. Kidafaawu mɔungi (\xt 1:2—2:7\xt*). \io1 3. Kidafaawui velesiɛi (\xt 2:8—3:5\xt*). \io1 4. Kidafaawui zaʋasiɛi (\xt 3:6—5:1\xt*). \io1 5. Kidafaawui naanisiɛi (\xt 5:2—6:3\xt*). \io1 6. Kidafaawui lɔɔlusiɛi (\xt 6:4—8:4\xt*). \io1 7. Kidafaawui lɔzitasiɛi (\xt 8:5—8:14\xt*). \c 1 \p \v 1 Guyei nii pagai guyei pɛ ba. Salomɔn ná-guyei. \sp (Anzanui) \q \v 2 Ee, nɛ̀ɛnɛ ga è-laaʋɛ, è nɛ̀ɛnɛ! \q Ɗa-nɛɛbɛi ɠa sòsu, é leʋe dɔɔi ʋa. \q \v 3 Ɗa-wulɔiti kugi wola nɛɛʋɛ. \q È-laaseigi ɠulaʋɛ ga gulɔi nii maku nɛɛnɛgi liizu, \q naa ɠa é kɛɛzu anzalopoiti ti wɔinzu la ga ɗe. \q \v 4 Sò zèei ʋa, è mɛ̀ɛn, de ɓizɛ ʋɔɔma! \q Masagi lɛɛʋɛ ga ze ná-pɛlɛ ɠoozu ʋɛlɛiti bu. \q De ɠoozunɛ, de ɠɔkɔ è-zaalai zu, \q de ɗa-nɛɛbɛi ma ɠoozunɛɛi ɠula, \q nii é nu zosu, é leʋe dɔɔi ʋa! \q Gaama ɠa anzalopoiti zea ga ti wɔin ga ɗe. \b \q \v 5 Zeluzalɛme anzalopoiti, kɔ̀lɔgi maalɛitɛigɛ, kɛlɛ pàgɛ, \q eɠɛʋelei Kedaal zeɠe ɠota maalɛitɛigiti ti la, \q ta Salomɔn ná-seɠe zuɠooza gola zuʋua ʋapagiti. \q \v 6 À mina wɛlɛ màalɛitɛi pelei nɔ ʋa, \q ga tɛi gàlaai foloi ʋɛ. \q Kɛ̀ɛlointi ka ti yiiɠaawanani mà, \q ti ɠɛ, gè ɗa wɛlɛ leezɛn ɓeleiti ma. \q Gè la wɛlɛni nà ɓɔɠɔi nà-leezɛn ɓelei ma. \b \q \v 7 Mini ɠa è ɗa-ʋaala kpulugi makɛsu ná? \q Ee, zìima nui, ná lɛ ga ze kae, \q mini ɠa ná ga ta-looɠo bosuʋɛ è ya folo gaalɔgai? \q Nii a kɛ gè mina ɠɛ ga teʋeteʋe nu \q è-wɔɔlaiti ta-ʋaala kpulugiti koba. \sp (Zunui) \q \v 8 Ni è la naa zuɠwɛɛni, ɗɛi è ʋagai anzanuiti kpein saama, \q ɠula, è ʋilɛ baalagiti kɔɠɔ ɠoba, \q ɗa-woli yiʋoiti kɔnɔkula \q togani makɛ nuiti ta-ɠotaiti kobaʋɛti. \q \v 9 Ee, zìima anzanui, \q è ʋagɛ eɠɛ soo zaai nii Falaɠɔn ná-wotoloiti giliai ba. \q \v 10 È-ɠomagiti gola ʋagɛ ɗa-woizu anigiti saama. \q È-ɠɔgi ɠeeluai ga pagɔ ɗa-ɠɔbu anigiti saama. \q \v 11 Da zanu goizu anigiti kpɛtɛzu è ʋɛ, \q ti ʋɛlupɛlugai ga walii. \sp (Anzanui) \q \v 12 Nà-masagi ɠɛai ma daazuʋɛ, \q nà-naal gulɔi maku nɛɛnɛgi ɠɛni ɠulazu. \q \v 13 Nɛ̀ɛbɛ nui ɠa bɛ̀ ga miilegi ma liʋɛi, \q toɠa ɲiizu piin ɲìimiiti zɔɠɔzuʋɛ. \q \v 14 Eɠɛʋelei gulu ʋuai yisɔyisɔgiti ti la En-Gedi leezɛn ɓelei zu, \q ʋele ɠana nɛ̀ɛbɛ nui la bɛ̀. \sp (Zunui) \q \v 15 Ee, è ʋagɛ! \q È ʋagɛ, zìima anzanui, \q è-ɠaazuɠɛzɛiti pagɛ eɠɛ poopo kolegiti. \sp (Anzanui) \q \v 16 Ɗa ɓalaa è ʋagɛ ɗɛ! \q Nɛ̀ɛbɛ nui, ɗa nu ɛnɛkɛ. \q De laa ʋetei ɠa ga tufa lɛnugi. \q \v 17 Sɛdele guluiti ti ɠɛ de maazu ga dakai, \q sipɛlɛ guluiti ti ɠɛ ga da-ʋɛlɛi ma leʋesuiti. \c 2 \q \v 1 Nà ga tufai, nii é ʋuazu Salon nɛmɛi zu, \q nà ga pɛtu su wulɛgi. \sp (Zunui) \q \v 2 Ʋelei bulɛgi a ɗa ɠɛ la ɠaingiti saama, \q ʋele ɠana zìima anzanui la anzalopoiti saama. \sp (Anzanui) \q \v 3 Ʋelei nɔ pɔme gului la dɔɓɔ wuluiti saama, \q ʋele ɠana nɛ̀ɛbɛ nui la zinipoiti saama. \q Nɛɛʋɛ bɛ̀ ga gè zei ná-niinigi wu, \q gaawaai nɛɛʋɛ dàaʋɛ. \q \v 4 É lɛa ga ze fɛti ɠula ʋɛlɛi wu, \q ná-poogi é màazu, naa ɠa ga nɛɛbɛi. \q \v 5 À kɔ̀nɔkula ga leezɛn vɔɔiti, nii a kɛ gè zɛbɛ zɔlɔɔ, \q à kɔ̀da yɛɓɛ ga pɔmegiti, gè gaaɓaa zɔlɔɔ, \q tɔɔzei gè zeeɓɛa ga nɛɛbɛi. \q \v 6 Kɔʋɛzu ʋele yeei ɠa é daazu nɔ̀ungi wu, \q é zeezai velevele mà. \q \v 7 Zeluzalɛme anzalopoiti, nà wo maanɛɛnɛzu \q dopaiti ta goegiti daaseigi zu, ti dɔɓɔi zu: \q À mina nɛɛbɛi maaloɠa, \q à mina maaloɠa, aisa é ʋa nɛɛ bɛ. \b \q \v 8 À woilo dɛɛ, nɛ̀ɛbɛ nui wooi ɠanu, é lɛɛzu, \q tɔ ɠanu é ʋaazu ga ɓudɛa gize goiti ta gize wolaiti maazu. \q \v 9 Nɛ̀ɛbɛ nui ɠulaʋɛ ga dopai ɓaa goe ziʋoi. \q Wɛlɛ ba loni gá-zasai ʋoluʋɛ, \q é ɗa wɛlɛ gá-venɛtɛlɛ laaʋɛti. \q \v 10 Nɛ̀ɛbɛ nui ɓɔɛ pɔ̀, é ɠɛ mà: \q «Wuzeɠe, zìima anzanui, nà-nu ʋagɔi, ʋa! \q \v 11 Samai leʋega, \q tonai looɠoga, é leʋega. \q \v 12 Zooi zu ná pɛ tufaiti ti ʋua, \q guye loo ziɛgi zeelia. \q Nu kpumagoi wooi mɛnisu, \q é ɗa guyei loo ada-yooi zu. \q \v 13 Kooleɠoole gwaaiti ti ɗa ɓɔi niina ti-ma wuluiti ga, \q leezɛn ɓeleiti ti teʋea, \q ti-maku nɛɛnɛgi ɗa ɠula. \q Wuzeɠe, zìima anzanui, nà-nu ʋagɔi, ʋa! \q \v 14 Ɗɛi è ga nà-poopo kolegi, \q è-laɠagi logai fasa yeɠeiti su, \q ta ada zɛlɛgiti ma lɔɔɠuzuʋɛti. \q Ɠaazuʋɛ ɠula lɛɛ, gè è-ɠaazuʋɛ ɠa, \q ta gè è woomɛni, \q mazɔlɔɔ è-wooi wola nɛɛʋɛ, \q è-ɠaazuʋɛ wola ʋagai. \b \q \v 15 «À wansai niiti so dɛɛ gi ʋɛ, \q wansa yiʋoi niiti, \q tiya ɠa ti faa zuɠoloɠologi ɠɛɛzu gá-leezɛn ɓeleiti su, \q tama naati ti teʋea.» \b \q \v 16 Nɛ̀ɛbɛ nui ɠa zèema, \q nà ɓalaa gè ɠɛ zeema, \q toɠa ná-baalagiti kɔnɔkulazu bulɛgiti saama. \q \v 17 Kpɔkɔ ɠaalɛilɛigi ɠa zeelina, \q niinigiti su ɠa wɔɔlɔna, \q ɠale ma, nɛ̀ɛbɛ nui, è ʋa, \q veɠa ɓɔɠɔ ma, \q eɠɛ dopai ɓaa goe ziʋoi a ɠɛ ada zɛlɛgiti. \c 3 \q \v 1 Zɛ̀gɛ laani nà-betei zu kpidii, \q gè ɗa zìima nui ɠaiziɛ, \q gè gaiziɛʋɛ, kɛlɛ gè la kaani. \q \v 2 Gè ɠɛni ɓɔɠɔ ma: «Nà wuzeɠezu mu, gè taai lati, \q gè leʋe koi yɔɠɔzuʋɛti, ta maaɓɔ bosuʋɛti, \q gè zìima nui ɠaiziɛ.» \q Gè gaiziɛni, kɛlɛ gè la kaani. \q \v 3 Gi ɠomini gá taa makɛ nuiti, \q ti ɗa lati taai ma. \q Gè ti ɠaazaɠani ga: \q «Wo la zìima nui ɠaani bɛ̀?» \q \v 4 Gè leʋeni nɔ ti ʋa feya, \q gè zìima nui ɠa. \q Gè soni zeei ʋa, \q gè la mɔ ɓeni ba pɛ, \q eyɛsu gè lɛɛ la \q sɔ̀lɔɔ deei ná-pɛlɛi wu. \q \v 5 Zeluzalɛme anzalopoiti, nà wo maanɛɛnɛzu \q dopaiti ta goegiti daaseigi zu, ti dɔɓɔi zu: \q À mina nɛɛbɛi maaloɠa, \q à mina maaloɠa, aisa é ʋa nɛɛ bɛ. \b \q \v 6 Ɓɛ ɠanu, é ɠulazu teʋebai zu, \q é ɗa lɛ eɠɛ abu luulu, \q makugi nɛai eɠɛ miilegi, \q naa ʋɛɛ ansansegi ma zii pɛ ba? \q \v 7 Salomɔn laa ʋetei ʋe, \q maaɠakugai ga zɛbɛsu nu ʋuulɔzita (60), \q Izilayɛle zɛbɛsu nuiti saama. \q \v 8 Boɠa zɔkpɔi ɠa ti pɛ zea, \q ti ɠalagai ga kɔɔi. \q Ɛsɛ saamaɠiliʋɛ ga ná-kɔɔɠɔ zɔɔla, \q kpidii zu vaaɓaagiti daalɔɠɔma. \q \v 9 Ti Salomɔn zeɠe ɓɔkpɔgi ɓɛtɛʋɛ \q ga Liɓan wului. \q \v 10 Ti ma ɓɛdɛgiti kpɛtɛʋɛ ga walii, \q tiɓisuʋɛ ɠɛ ga zanugi, \q ti seɠe ɓɔkpɔgi ɓɛtɛ ga zalama zeɠei, \q Zeluzalɛme anzalopoiti ti suʋu ga nɛɛbɛi. \q \v 11 Ee, Zeluzalɛme anzalopoiti, à ɠula, \q wo masagi Salomɔn ɠa, masa bɔɔlɔgi unma, \q nii dee dɔɔni unma, ná-vulu ɠɛɛ voloi, \q yeei koozunɛɛi ziimaʋɛ pɛ daaveni la. \c 4 \sp (Zunui) \q \v 1 Ee, è ʋagɛ zìima anzanui, ee, è ʋagɛ! \q È-ɠaazuɠɛzɛiti kulaʋɛ ga poopo kolegiti \q ɗa-ɠaazu lɔɔɠu zeɠei ʋoluʋɛ. \q Ɗɔundeɠaiti kulaʋɛ ga boli ɓulugiti, \q niiti ti yeizu Galaade ɠizei ɠɔbuʋɛ. \q \v 2 È-ɲiigaiti ta gàazu eɠɛ baala saa ɓulugi, \q niiti ti maaleɠaiti gaaleʋeai nɔ feya, \q ti ɗa zeɠe maagba wosuʋɛ. \q Ta ʋolu ga felefele, \q tanɔpɛ ge la ʋolu ɠila. \q \v 3 È-lakɔlɔgiti kpɔiʋɛ eɠɛ seɠe zakpa ɓɔigi, \q è-laaʋɛ wola ʋagɛ. \q È-ɠomagiti kɛɛʋɛ eɠɛ gelenade gulu waa ɓɔigi ma ʋalisuiti, \q ɗa-ɠaazu lɔɔɠu zeɠei ʋoluʋɛ. \q \v 4 È-ɠɔgi ɠiliɠiligɛ eɠɛ Davide ná-siɠi gaaɠoozagi, \q kɔɔɠɔ zɛpɛ waagilagiti (1.000) ti zɛlɛni ba, \q ti kpein ti ɠɛ ga kɔɔɠuluɓaiti ta-ɠɔɔɠɔ zɛpɛ kiliɠiligiti. \q \v 5 È-ɲiimi felegɔiti kulaʋɛ ga dopa yiʋo felegɔ, \q eɠɛ dopa zaai ma yiʋo felegɔ, \q ti tufai miizu bulɛgiti saama. \q \v 6 Kpɔkɔ ɠaalɛilɛigi ɠa zeelina, \q niinigiti su ɠa wɔɔlɔna, \q wɔin ɠa mà ga gè li miile gizei ma, \q ansanse gizei ma. \q \v 7 È ɓɛtɛ ʋelei pɛ pagɛ, zìima anzanui, \q nɛɛʋuzu nɔpɛ ge la è ʋa. \b \q \v 8 Zeɠe Liɓan, è ʋa pɔ̀, ɗɛi è ga ànza ɓeai, \q zeɠe Liɓan, è ʋa pɔ̀! \q Yei, è zeɠe Amana ɠizei unmaʋɛ, \q naa ʋɛɛ Seniil gizei, ta Ɠɛɛlɛmɔn gizei ʋa, \q zalaiti ɲiizuʋɛ, \q ta kɔiiti ta-ɠizeiti. \q \v 9 Ɗa wɛlɛna bà nɔ ɠila, \q naa ɠa kɛ̀ɛzu unga wuulee, \q anzalopoi, ɗɛi è ga ànza ɓeai, \q ɗa-ɠɔbu ani gila kpegi ɠa kɛ̀ɛzu ga ɗa-luɔi. \q \v 10 Ɗa-wɔinlai wola ɠaanɛɛʋɛ, \q ee, anzalopoi, ɗɛi è ga ànza ɓeai, \q toɠa nu zosu é leʋe dɔɔi ʋa, \q ɗa-wulɔ maku nɛɛnɛgiti makugi nɛɛʋɛ, \q é leʋe siɛma wulɔi mɔtai pɛ ba. \q \v 11 Ɗɛi è ga ànza ɓeai, è-lakɔlɔgiti ta kɔin gulɔi ɓɛtɛzu, \q kɔin gulɔi ta nɔnɔi ta ɠulazu è-nɛgi wu. \q È ɠɔba zeɠeiti kugi ɠulaʋɛ ga Liɓan wului ɠugi. \q \v 12 Anzalopoi, ɗɛi è ga ànza ɓeai, \q ɗa ɠa è ga nà-kpelei sasai ma, \q ziɛungi daaɠulugai kpe. \q \v 13 È-ɠaalaagiti ta ga gelenade kpelei, \q nii gaawaaiti gola ʋagai, \q naa ʋɛɛ ɠɛneegi ta naalegi ʋa, \q \v 14 naalegi ta safalain, \q naa ʋɛɛ seeli kpaɠa maku nɛɛnɛgi ta kanɛlegi ʋa, \q ta gului ma zii pɛ kugi nɛai, \q naa ʋɛɛ alɔwɛgi ʋa ta miilegi, \q é ʋɛɛ ansanse pagɔi kpein ba. \q \v 15 Ɗa ɠa è ga nà-ziɛungi nà-kpeleiti faa ma, \q kɔtuɗɛi nii é yeizu, é ɗa zeɠe Liɓan. \sp (Anzanui) \q \v 16 À ɠula ɲiimɛnii zu, \q lɛkpɛmaʋɛ nu ɠɔʋɛzu ʋelei, ta nu yeezazu ʋele viilɛiti, \q wo ʋa, wo ʋu nà-kpelei ma, \q nii a kɛ maku nɛɛnɛgi ɠula. \q Nɛ̀ɛbɛ nui lɔɔna ná-kpelei zu, \q é ma wulu waa nɛɛnɛgi ta mi. \c 5 \sp (Zunui) \q \v 1 Nà ga lɔ nà-kpelei zu, \q ee, anzalopoi, ɗɛi è ga ànza ɓeai, \q gè nà-miilegi ɠula ta tufa maku nɛɛnɛgiti, \q gè nà-kɔin sɛpɛgi mi, ta ma wulɔi, \q gè nà-dɔɔi ta nà-nɔnɔi ɓɔle. \sp (Bɔɔlamaiti) \q Bɔ̀ɔlaiti, à daami wo, wo ɓɔɔle. \q Nɛɛbɛ nu felegɔiti, à dɔɔi ɓɔle, é wo zo. \sp (Anzanui) \q \v 2 Gè ɠɛa ɲiizu, kɛlɛ zìi ɠɛa ɠaazu ɠa, \q gè nɛ̀ɛbɛ nui woomɛni, \q é ɗa pɛlɛi laaloɠa, é ɗa ɠɛ mà: \b \q «Pɛlɛi laalao, anzalopoi, zìima anzanui, \q nà-poopo kolegi, ɗɛi è ɠaavɔnigai. \q Mazɔlɔɔ nɔ̀ungi yɛɓɛa ga duɓui, \q kpidi ɗɛ ɠilagilagi é ʋilɛsu, \q naa nɔ̀undeɠaiti zɛɓɛa.» \b \q \v 3 Gè nà-seɠei ɠulaa ɠɔba, \q nà too ɠale ʋolu? \q Gè kɔ̀ɠɔiti maagbaa, \q nà ti nɔɠɔzu ɠale ʋolu? \b \q \v 4 Nɛ̀ɛbɛ nui ɠa yeeleʋesu fenɛtɛlɛ laaʋɛ, \q kɔɔlɛ ɓooi ɗa yei ga ze. \q \v 5 Gè wuzeɠea ga gè pɛlɛi laalao nɛ̀ɛbɛ nui ʋɛ, \q miile gulɔ maku nɛɛnɛgi yeiɗa zèei ta zèeɓeɠaiti zɔɠɔzuʋɛti, \q gè ɗa pɛɛ sɔɠɔgi ʋa. \q \v 6 Gè pɛlɛi laalaoga nɛ̀ɛbɛ nui luɠɔ, \q kɛlɛ é lia, é la mɔ ná, \q gè ɠɛ unga wuulee. \q Gè ɠulani gaiziɛ vai ma, kɛlɛ gè la kaani. \q Gè ta nɔ lolini, é la gòoɠaaʋoteni. \q \v 7 Gi ɠomini gá taa makɛ nuiti, \q ti ɗa lati taai ma. \q Ti dòɠani, ti màawana, \q ti nà-pɛɛkɔmai ɠula zèa. \b \q \v 8 Ee, Zeluzalɛme anzalopoiti, nà wo ɠaazaɠasu: \q Wa nɛ̀ɛbɛ nui ɠaana, leeni ɠa wo bosu ma? \q À ɠɛ ma nɛɛbɛ zeeɓɛi ɠa é bà. \sp (Zeluzalɛme anzalopoiti) \q \v 9 Bo dɛɛ gi ma, ɗɛi è ʋagai anzaa zaama, \q leeni ɠa é è nɛɛbɛ nui ya, é la taɠili zea? \q Gaamazu, lee ɓa ka é è nɛɛbɛ nui ya, é la taɠili zea, \q è gi ɠaazaɠasu ga niima laali? \sp (Anzanui) \q \v 10 Nɛ̀ɛbɛ nui lɔtɔʋɛ, kɛdɛgɛ, \q ʋili nɔpɛ ge la ma, \q anɛɛ nu waapuugɔ (10.000) zaama. \q \v 11 Nɔungi ɠulaʋɛ ga zanu kitei, \q nɔundeɠai ʋɛɛni ma fɛlɛɓɛɓɛ, \q nɔundeɠa lɛiɗai eɠɛ kalawɔni. \q \v 12 Gaazuɠɛzɛiti kulaʋɛ ga poopo kolegiti ti ziɛi laaʋɛ, \q ti ɗa maagba ga nɔnɔi, \q ti ɗa ɲi kpɛtɛi zaama. \q \v 13 Komagiti kɛɛʋɛ eɠɛ tufa maku nɛɛnɛ kpelei, \q ti-maku nɛɛnɛgi ɗa ɠula. \q Dakɔlɔgiti ta ga bulɛgiti, \q ʋɛ miilegi ɠulazu ná. \q \v 14 Zeeɓeɠaiti kɛɛʋɛ eɠɛ zanu balaɠaegiti, \q daavegai ga kɔtu zɔngɔ ɓaagiti. \q Kpusɛi ɠɛ eɠɛ see ɲiiga zɛpɛgi, \q nii doungai ga kɔtu ɓiinii. \q \v 15 Kɔɠɔiti kulaʋɛ ga kɔtu ɠole kpɛdɛgi, \q nii kpadɔai zanugi ma. \q Maayikiai eɠɛ Liɓan ɠize ɲɛkpɛi, \q sulogai eɠɛ sɛdele guluiti. \q \v 16 Daa ɠoozuʋɛ nɛɛʋɛ gola, \q kpusɛi pɛ ge ɛ̀nɛkɛga. \q Ee, Zeluzalɛme anzalopoiti, \q gaamazu, ʋele ɠana nɛ̀ɛbɛ nui la, \q ʋele ɠana zìima nui la. \c 6 \sp (Zeluzalɛme anzalopoiti) \q \v 1 Bo dɛɛ gi ma kae, ɗɛi è ʋagai anzaiti pɛ saama, \q mini ɠa è nɛɛbɛ nui liai ná? \q Pele ungi ɓɛgele ɠa é sogai? \q Gi ɓɔ è ʋa, ade gaiziɛ. \sp (Anzanui) \q \v 2 Nɛ̀ɛbɛ nui yeiʋɛ ná-kpelei zu, \q ʋɛ é tufa maku nɛɛnɛgiti siingai ná, \q nii a kɛ é ná-togani ɓulugiti kɔnɔkula kpelei zu, \q ta é bulɛgi ma ʋuai ɠula. \q \v 3 Nà nɛ̀ɛbɛ nui yeema, \q tɔ ɓalaa toɠa zèema. \q Toɠa ná-baalagiti kɔnɔkulazu bulɛgiti saama. \sp (Zunui) \q \v 4 È ʋagɛ, zìima anzanui, eɠɛ Tiilesa taa ʋapagi, \q è maanɛai eɠɛ Zeluzalɛme, \q è maayikiai ga kɔɔʋɛbɛi ɠɛʋele a ɠɛna kɔɔlaaɠai zu. \q \v 5 Ɠaazu zeɠe bà, \q tɔɔzei toɠa zìiɓalizu. \q Ɗɔundeɠaiti kulaʋɛ ga boli ɓulugiti, \q niiti ti yeizu Galaade ɠizei ɠɔbuʋɛ. \q \v 6 È-ɲiigaiti ta gàazu eɠɛ baala saa ɓulugi, \q niiti ti maaleɠaiti gaaleʋeai nɔ feya, \q ti ɗa zeɠe maagba wosuʋɛ. \q Ta ʋolu ga felefele, \q tanɔpɛ ge la ʋolu ɠila. \q \v 7 È-ɠomagiti kɛɛʋɛ eɠɛ gelenade gulu waa ɓɔigi ma ʋalisuiti, \q ɗa-ɠaazu lɔɔɠu zeɠei ʋoluʋɛ. \q \v 8 Masagi anzai niiti é ti vuluai, \q naati ta ga nu ʋuulɔzita (60), \q niiti ti la vuluni ga zɔiti kɛʋele, \q naati ti ɠɛ ga nu ʋuulɔsaʋa (80), \q anzalopoiti nu la zooga naati gaalusu. \q \v 9 Nɔ̀un gaazu, anzanui ɠa ɠila kpe nɔ eteai zu, \q nà-poopo kolegi, gaavɔnigai. \q Kɛɠala la ná dee ʋɛ, \q tɔ ɠa é ga naa yiima loin. \q Anzalopoi zɔiti ta kaana, \q ta ɗa ɠɛ ma undaanɛɛʋɛ. \q Masagi anza ɠiteiti, ta zɔiti é la ti vuluni, \q naati ɓalaa ta ɗa maamusɛ ɠana nɔ, \q \v 10 ti ɗa ɠɛ ma: «Anzanui ɓɛ ɠanu, \q é ɠulazu eɠɛ folo lie kulazuʋɛ? \q Pagai eɠɛ alugi, é volozu ga foloi ɠɛʋele? \q Maayikiai ga kɔɔʋɛbɛi ɠɛʋele a ɠɛna kɔɔlaaɠai zu?» \b \q \v 11 Gè yeini nɔ feya gwaa wulu ɓelei zu, \q ga gè wɛlɛ gulu ʋɔnɔgiti ma pɛtugi zu, \q gè ka ni leezɛn ansaɠɔgiti ti zeiɗa ga, \q ni gelenade guluiti ti teʋea. \q \v 12 Kɛlɛ gè la kwɛɛni, ʋelei zìima vai dàaʋiligai la, \q gè ɓɔɠɔ ɠa nà-masagi ná-nuɓusɛiti ta-wotoloiti saama. \sp (Zeluzalɛme anzalopoiti) \q \v 13 Ɠale ma, ɠale dɛɛ ma, Sulame anzanui! \q Ɠale ma, è ʋa, gi è ɠa. \sp (Anzanui) \q Lee ʋe wo wɛlɛzu Sulame anzanui ʋa, \q mɛɛngai é lɛ ɠaɠogi zu? \c 7 \sp (Zunui) \q \v 1 Ee, ɠalazogi ná-doun anzanui, \q è-ɠɔɠɔiti papagɛ ti, ɗa-zaʋalagiti su! \q È-zaamaʋɛ ɠiliɠiligɛ eɠɛ kɔbu anigi, \q nii ɲɛɛliɠi nui kpɛtɛai. \q \v 2 È-wɔingi ɠulaʋɛ ga ziawɔ ɠiliɠiligi, \q nii dɔɔ maku nɛɛnɛgi la ʋalasu su. \q È-ɠogi ɠɛɛʋɛ eɠɛ molo ziɠi koi, \q maaɠakugai ga bulɛgi. \q \v 3 È-ɲiimi felegɔiti kulaʋɛ ga dopa yiʋo felegɔ, \q eɠɛ dopa zaai ma yiʋo felegɔ. \q \v 4 È-ɠɔgi ʋokɔɠɔgɛ see ɲiiga ziɠigi ma. \q È-ɠaazuɠɛzɛiti kɛɛʋɛ eɠɛ Ɠɛsɛɓon ɓoigiti, \q niiti ti Ɓate-Laɓime taa ziɠidaʋɛ. \q È-zokpai ɠulaʋɛ ga Liɓan ziɠigi, \q nii gwɛlɛmai ɠa ɗa wo da ga Damase ʋele. \q \v 5 Ɗɔungi ɠa loni so eɠɛ Kaalamɛle gizei. \q Ɗɔundeɠai ɓɔiʋɛ, é ɗa volo, \q felevelegai masa gila ma. \q \v 6 Ee, nɛ̀ɛbɛ anzai, ɗɛi è zìimai, \q è ʋagɛ, zaala ɠɛ è ma. \q \v 7 È ɠaaɠoozaʋɛ eɠɛ dɔɔ wului, \q è-ɲiimiiti ka ti ga ma ungi. \q \v 8 Gè ɠɛ ma: \q «Nà lɛɛzu dɔɔ wului ma, \q gè ma ungiti so ga zèei.» \q È-ɲiimiiti ti ɠɛ bà kae eɠɛ leezɛn ɠɔpɔgiti. \q È-yɛnvu viilɛi ɠugi ɠɛ sòkpai zu kae, \q eɠɛ pɔmegi ɠugi. \q \v 9 Dɔɔ nɛɛnɛgi ɠula è-laaʋɛ, é sò! \sp (Anzanui) \q Gaama ʋe, dɔɔ nɛɛnɛgi nii é ʋuuzu nɛ̀ɛbɛ nui nɔ ʋɛ, \q é ɗa yei ɲiizu nuiti dakɔlɔgiti su. \q \v 10 Nɔ̀un nà nɛ̀ɛbɛ nui yeema, \q tama nà ɠa gè ɛnɛkɛgai. \q \v 11 Ʋa lɛɛ mu, nɛ̀ɛbɛ nui, \q de ɠula, de li dɔɓɔi zu, \q de ɗa ɲi ɓalaɠaiti su. \q \v 12 Názu, sobuzobui nɔ ʋe, \q de li leezɛn ɓelei zu, \q de pɛtɛ ni ansaɠɔgiti ti teʋea, \q ta ni ma ʋuaiti daalaoga, \q ta ni ɓalaa gelenade guluiti ti teʋea. \q Miná ɠa gè nà-nɛɛbɛi veezu ná è ʋɛ. \q \v 13 Gului nii daa ga mandelagɔɔl, \q naati maku nɛɛnɛgi ɠa ɠulazu, \q gulu waa ʋapagi ma zii kpein ka da-ʋɛlɛlaʋɛ, \q gè ti pɛ makɛgɛ è ʋɛ, nɛ̀ɛbɛ nui. \c 8 \q \v 1 Ee, é ga è ɠɛni ga bàazeelai, \q nii é dèe ná-ɲiimii ɓɔleai! \q Nà la zoo gè è laaɠomi eteaʋɛ, \q gè è nɛɛnɛ, nu la ɓena sùɠula. \q \v 2 Gè ɓena li ga ɗe dèe ná-pɛlɛi wu, \q è nɔ̀un kala, \q gè dɔɔ maku nɛɛnɛgi ve, è kpɔle, \q nà-gelenadegi ma ɗɛi. \q \v 3 Kɔʋɛzu ʋele yeei ɠa é daazu nɔ̀ungi wu, \q é zeezai velevele mà. \q \v 4 Zeluzalɛme anzalopoiti, nà wo maanɛɛnɛzu ga: \q À mina nɛɛbɛi maaloɠa, \q à mina maaloɠa, aisa é ʋa nɛɛ bɛ. \sp (Zeluzalɛme anzalopoiti) \q \v 5 Anzanui ɓɛ ɠanu, é ɠulazu teʋebai zu, é ɗa lɛ, \q tiɓigai nɛɛbɛ nui yeei ʋa? \sp (Anzanui) \q Gè è maaloɠaʋɛ pɔme gului wu, \q ʋɛ è-lee è-ma ɠogi zeɠeai ná, \q ʋɛ è-lee è zɔlɔɔni ná. \q \v 6 Nɔ̀un seɠe, è kɛ̀ ga poogi ɠɛʋele è-yiimaʋɛ, \q eɠɛ poogi nii é è-yeei ma. \q Tɔɔzei nɛɛbɛi zɛbɛi wɔɔlɔʋɛ ga saai ɠɛʋele, \q wɔinlai ɓaaʋɛ ga gɔvɛalaazu ɠɛʋele. \q Nɛɛbɛi ná-abuzogiti ta ga abu nɛ golai. \q \v 7 Ziɛ wolai tanɔpɛ ge la zooga nɛɛbɛi ná-abui ʋaazu, \q ziɛ wolaiti ti la maaɓɔlega. \q Anɛɛ ɓalaa nui ta ɠa kɔligi kpein feezu nɛɛbɛi ɠeya vai ma, \q ɲɛɛɠulasu nɔ ɠa ma nu a sɔlɔɔ. \sp (Ɠɛɛɠɛlointi) \q \v 8 Gá-zeela goi ta ɠa ná, \q é la dɛ ɓaɠoni, ɲiimi la dɛ ba. \q Leeni ɠa gi ʋaazu kɛɛzu bɛ, \q siɛgi zu ná-vulu vai maanɛai é ɠɛɛ la? \q \v 9 Ni a ɠɛna ga siɠigi, \q gá kɔɔɠɔ ʋɛlɛiti to ma ga walii, \q ni a ɠɛna ga pɛlɛlaʋɛ, \q gi sɛdele kpogiti pilɛ da. \sp (Anzanui) \q \v 10 Nɔ̀un nà ga siɠigi, \q ɲìimiiti ta ga siɠi gaaɠoozagiti. \q Naazu, nà ɠa gè ga ná-undaanɛɛi. \sp (Zunui) \q \v 11 Leezɛn ɓelei ta ɠɛni Salomɔn ya Ɓaale-Ɠamon, \q é kalivaa makɛ nua ma. \q Leezɛn waai ɠeya zɔngɔi ɠɛni ga wali ɠae waagila (1.000), \q nii ti ɠilagilagi ti ɠɛni feezu zea. \q \v 12 Nɔ̀un, nà nà-leezɛn ɓelei makɛsu nà ɓɔɠɔi. \q Salomɔn, ɗɔun yeekɛ ɗa-wali ɠae waagilagi (1.000) ʋa, \q nii unfelegɔi (200) ɠɛɛzu ga gulu waa makɛ nuiti tɔnɔi. \b \q \v 13 Ɗɛi è zeizu kpeleiti su, \q bɔ̀ɔlaiti goilogɛ è-woo ma. \q Ee, soma kae gè è woomɛni! \sp (Anzanui) \q \v 14 Ʋela fala, nɛ̀ɛbɛ nui, \q veɠa ɓɔɠɔ ma eɠɛ dopai, ɓaa goe ziʋoi, \q tufa maku nɛɛnɛ gizei ma.