\id HOS - Toma Bible
\ide UTF-8
\h Wozé
\toc1 Wozé Ná-Sɛʋɛi
\toc2 Wozé
\toc3 Woz
\mt1 Wozé
\mt2 Ná-Sɛʋɛi
\imt Sɛʋɛi lɔɔzeizuʋɛ ma woo mɔungiti
\ip Sɛʋɛi nii ɠa Wozé ná-eteai ta ná-kulakɛlɛmaiti suɠulazu. Wozé ɠɛni GALA gooi wosu Zuda masa naanigɔ ta Izilayɛle masa gila ta-ziɛgiti su (\xt 1:1\xt*). É GALA goo wo fai lɔɔzeini kona undɔfela puulɔɔlugɔi (750) ma ziɛgiti su, aisa Yesu Kilista ʋa zɔlɔɔ. Nu la kwɛɛ ni Wozé ɓɔɠɔ ɠa é ná-GALA gooiti puai sɛʋɛi nii zu, ɓaa nu ɠili ka é kɛai.
\ip Masadai nii é ga lɛkpɛmaʋɛ nu ɠɔʋɛzu ʋelei, nii é ga Izilayɛle masadai, miná nu ɠɛni ga Wozé, GALA gooi bɔɔlɔzu é ɠɛni bosu, ti leʋega ɠɛni de Izilayɛle ma. GALA ge devei veeni Wozé ya ga é koloɠolo anzanui ta vulu, nii daaseigi ɠɛni ga Gomɛɛl (\xt 1:2\xt*). Ti doun saʋagɔ zɔlɔɔni, kɛlɛ Gomɛɛl ɠulani Wozé ya, é zei zunu ɠili bɛ. Naa ʋoluma Maliɠii devei veeni Wozé ya ga é Gomɛɛl nɛɛʋɛ nɔ, anɛɛ ni naa wɛɛnziɛgi ɠɛɛʋɛ (\xt 3:1\xt*). Ta-ʋɛlɛyeɠei ɠɛni ga poogi, nii é ɠɛni Izilayɛleni zɔɠɔzu vai lɛɛzu ta GALA. Anɛɛ ɓalaa Izilayɛle yaavai ɠɛa ga GALA, tɔɔzei dii vai ʋa, é ɗa kɔɔɠɔ ganigiti dɛbi, GALA ge yɛni ná-wooɠɛɠiladai ʋolu, ná-nɛɛbɛi é lo Izilayɛle ʋa, ta é minazeɠe ga toɠa ti ɠizosu. Wozé ná-GALA gooi ɠa GALA ná-nɛɛbɛ ma wooɠɛɠiladai ta ná-nuɓɔɠɔlai lɛɛzu.
\iot Unsosuʋɛ
\io1 1. Wozé ná-eteai ta vului é ɠɛni ti yɔɠɔzu ta Gomɛɛl (\xt 1:1—3:5\xt*).
\io1 2. Izilayɛle ná-wooʋaladai ta GALA ná-wooɠɛɠiladai nɛɛbɛi zu (\xt 4:1—14:10\xt*).
\c 1
\p
\v 1 Ɠɔoɠɔ GALAGI wooiti kaa, niiti é ti woni Ɓeyeli ná-doun zunui Wozé ma, siɛgi zu Zoase ná-doun zunui Zeloɓoame ɠɛni la ga Izilayɛle wolodama puugɔiti ta-masagi, ta Zuda masagi niiti ta-ɠona ɲɛkpɛiti daawu: Woziase, Yotame, Aɠaze, ta Ezekiase.
\s GALA ná-keela woo mɔungi  //  é boni Wozé ma
\p
\v 2 Ʋele ɠa Ɠɔoɠɔ GALAGI tɔɔzeini la ga ɓɔɛa Wozé ʋɔ, é ɗa bo ná-nuɓusɛiti ma. Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠɛni Wozé ma: «Li, è koloɠolo anzanui gila seɠe, è sei, dointi è ʋaazu ti zɔlɔɔsu ba, naati ta ɠɛ ga koloɠologi zu lointi. Mazɔlɔɔ zooi zu nuɓusɛiti pɛ ti ɓɔɠɔ vea koloɠologi ya, ga ti ʋoluave fai Ɠɔoɠɔ GALAGI ʋa.» 
\v 3 Wozé liini naazu, é Diɓilayime ná-doun anzanui Gomɛɛl vulu. Naa kogi zeɠeni, é doun zunu zɔlɔɔ bɛ.
\p
\v 4 Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠɛni Wozé ma: «Doungoi laasei pɛɛ ga Zizeleyɛle, mazɔlɔɔ su la mɔ ɠooza, gè wuzeɠe Zewu mavofodaiti daalɔɠɔma, tɔɔzei ɲamai naa ʋa puai Zizeleyɛle, gè Izilayɛle masa fai zeɠe ga. 
\v 5 Naama voloi, nà Izilayɛle ná-kɔɔɠɔ zobogi zuɠoloɠolo Zizeleyɛle nɛmɛi zu.»
\p
\v 6 Gomɛɛl kogi zeɠeni ʋolu, é anzanu loun zɔlɔɔ. Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠɛ Wozé ma: «Daasei pɛɛ ga Lo-Luama,\f + \fr 1:6 \fr*\fk Lo-Luama\fk*\ft : Daaseigi nii poluʋɛ ga «nii wɔin wola la laani».\ft*\f* mazɔlɔɔ Izilayɛle ʋɛlɛyeɠei wɔin wola la mɔ mà, gè ʋa ɗa maavaayɛ nɔ ɠɔ. 
\v 7 Kɛlɛ nà-nɛɛbɛi la zeɠea Zuda ʋɛlɛyeɠei ʋa pɛ. Kɛlɛ nɛ̀i gè ga Ɠɔoɠɔ GALAGI ta-ƓALAGI, nà ti ɠizosu, gè la naa ɠɛa ga mɛɛin ɓaa boɠa zɔkpɔi, kɔɔi ɓaa kɔɔɠɔ zooiti taade, ɓaa kɔɔɠɔ zoo ɓizɛ nuiti.»
\p
\v 8 Gomɛɛl ná-doin Lo-Luama laaɠulaai ma ɲiimii ʋa, é kogi zeɠeni, é doun zunu zɔlɔɔ. 
\v 9 Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠɛni Wozé ma: «Doin laasei pɛɛ ga Lo-Ami,\f + \fr 1:9 \fr*\fk Lo-Ami\fk*\ft : Daaseigi nii poluʋɛ ga «nà-nu laade».\ft*\f* mazɔlɔɔ Izilayɛle nuiti, wo la mɔ ga nà-nua, nà ɓalaa gè la mɔ ga ani nɔpɛ wo ʋɛ.»
\s Ziilɛi foloi ma minazeɠegi
\q
\v 10 Kɛlɛ yeeta Izilayɛle nuiti ta mɔin eɠɛ kpoloɗɛi laaʋɛ ɲaɠaegi,
\q nii nu la zooga buɲɛ kɔɠɔsu ɓaa gaalusu.
\q Ʋɛ GALA ge ɠɛni ɠɛɛzu ti ma ná: «Wo la ga nà-nuɓusɛa»,
\q ta loli miná ga: «Zɛnvu su ƓALAGI ná-dointi».
\q
\v 11 Zuda ta Izilayɛle nuiti ta ɠaalɛ ba naazu,
\q ti kundiɠi ɠila kpe nɔ zei ɓɔɠɔ unda.
\q Ta ɠula duɔla yooi zu,
\q mazɔlɔɔ Zizeleyɛle ná-foloi wɔɔlɔʋɛ.
\c 2
\q
\v 1 À ɠɛ wo-ɠɛɛlointi ma, ta loli ga: «Nà-nuɓusɛiti».
\q À ɠɛ wo-leelointi ma: «Nɛɛbɛ anzanuiti».
\s Izilayɛle ɠɛɛ vai ga wooʋalada anzai
\q
\v 2 «À wo-lee Izilayɛle ʋeelala, à mina maaɠɛ kpɔ ma,
\q mazɔlɔɔ é la mɔ ga ànza,
\q nà ɓalaa, gè la mɔ ga sini.
\q É ná-wɛɛnziɛgi ma ʋoogiti kula ɠaazu,
\q ta é ná-koloɠologi yeeʋogiti kula ɲiimiiti zɔɠɔzuʋɛ.
\q
\v 3 Ni naa laade, nà kabei ʋilɛsu,
\q ʋelei é ɠɛni la yeei dee sɔlɔɔni da,
\q gè lati, gè ná-zooi ɠɛ ga teʋebai ta zou vɔɔi,
\q gè undaaʋili ga kpɔɔle wɔin.
\q
\v 4 Gè la ná-dointi maawɔinɠaa,
\q tɔɔzei ti zɔlɔɔgɛ koloɠologi zu.
\q
\v 5 Gaamazu ti-lee ɠa ʋilɛni ga koloɠologi,
\q zɔi é ti zɔlɔɔgai, unfetala luʋai ɠa é kɛɛzu,
\q é ɗa ɠɛ ma: ‹Nà pɔ gè ʋilɛ nà-wɛɛinti polu,
\q niiti ti ɠɔnɔgi ta kpɔɔle ɗɛiti feezu zèa,
\q ti ɗa màaɠili ga baala deɠa zeɠei ta geze zeɠei,
\q niiti ti gulɔi ta dɔɔi veezu zèa.›
\q
\v 6 Naa ɠa é ba, nà pelei leʋesu tuɠɔ ga ɠain sasai,
\q gè siɠigi lo tuɠɔ naazu,
\q é la mɔ lii ʋele ɠaa.
\q
\v 7 Toɠa ʋilɛ ná-wɛɛinti polu, kɛlɛ é la zeelia ti ma,
\q toɠa ti ɠaiziɛ, é la ti ɠaa.
\q Toɠa ɠɛ ma niina: ‹Kii, ɓɛ gè ɠale ma sìni mɔungi ʋɔ bɛ,
\q gè ɠɛa ziilɛi su naa ʋɔ bɛ, é leʋe niizu ʋa.›
\q
\v 8 É yeemani ga nà ɠa gè moloi ta dɔɔ niinɛi veeni zea, naa ʋɛɛ gulɔi ʋa,
\q gè walii ta zanugi ve zea,
\q naati ka é ti zeɠeni, é kwɛɛ Ɓaale ma.
\q
\v 9 Naa maaʋele ma, nà ʋaazu, gè nà-moloi ɠula zea, molo leʋe ziɛgi zu,
\q gè nà-dɔɔi ɠula zea, dɔɔ ɓɛtɛ yeeɠɛɠalai zu,
\q gè nà-baala deɠa zeɠei ta nà-geze zeɠeiti kula zea,
\q niiti ti ɠɛa kabei lɔɔɠuzu.
\q
\v 10 Niizu, nà kabei ɠulazu ná-wɛɛinti gaazu.
\q Nu nɔpɛ ge la zɔlɔɔga é ʋa kula zèa.
\q
\v 11 Nà ná-koozunɛɛiti kpelasu pele zu,
\q ta ná-fɛtiiti, ta alu toga niinɛi ma vɛtiiti,
\q naa ʋɛɛ ná-dooɠo foloiti ba,
\q ná-fɛtii mɔtaiti ta ɓela pele zu.
\q
\v 12 Gè ná-leezɛn ɓeleiti suɠoloɠolo, ta ná-kooleɠoole guluiti,
\q nii é ɠɛa ɠɛɛzu ma: ‹Wɛlɛ sàlai ɠa nà-wɛɛinti ti feai zèa.›
\q Nà náʋɛti kɛɛzu ga dɔɓɔi,
\q ʋɛ dɔɓɔ zuaiti ta ɠɛ laamiizu ná.
\q
\v 13 Ʋele ɠana gè wuzeɠezu la daalɔɠɔma, tɔɔzei naama voloiti faa zu,
\q siɛgi zu é ɠɛni ansansegiti galazu la Ɓaalegiti bɛ,
\q ta siɛgi zu é ɠɛni ɓɔɠɔ maaɠilizu la ga ná-balaɠaegiti ta goizu anigiti,
\q é ɗa ʋilɛ ná-wɛɛinti polu,
\q é yeema nɔ̀un ma,»
\q Ɠɔoɠɔ GALAGI wooi ɠana.
\s Kpɔfaamai niinɛ vai ʋolu
\q
\v 14 «Naa maaʋele ma, nà sosu ʋolu,
\q gè lii la teʋebai zu,
\q gè ɓɔɛ ziimaʋɛ.
\q
\v 15 Miná, nà ná-leezɛn ɓeleiti fe zea niina,
\q gè Akɔɔl nɛmɛi ɠɛ ga kito pɛlɛlaʋɛ.
\q Toɠa gooɠaaʋotegi ve, ʋelei é ɠɛni kɛɛzu la ma loungo ziɛgi zu,
\q ta yeei é ɠɛni zeɠezu la Ezipete yooi zu.
\q
\v 16 Naama voloiti su, é la mɔ tòliga ga ‹Ɓàale›, nii poluʋɛ ga ‹Màliɠii›,
\q kɛlɛ toɠa ɠɛ mà: ‹Sìnigi›,» Ɠɔoɠɔ GALAGI wooi ɠana.
\q
\v 17 «Nà Ɓaalegiti daaseigiti kula komagi zu,
\q nu ɠi ge la mɔ vɔlɔ loa ti-laaseigiti su.
\q
\v 18 Naama voloi, nà minazeɠegi ɓɛtɛzu gá nà-nuɓusɛiti gi yɔɠɔzu,
\q ti yɔɠɔzu ta dɔɓɔ zuaiti, ta wɔniiti, naa ʋɛɛ kpokpo ganiiti ba.
\q Nà kɔɔɠɔ zɔɔlaiti koloɠolo zooi zu, mɛɛin ta boɠa zɔkpɔi,
\q gè va bu nà-nuɓusɛiti ti ɲi ziilɛigi zu.
\q
\v 19 Nà è vuluzu ɠɔoɠɔ faa ma.
\q Nà è vuluzu ga telebodai, ta sɔledai,
\q gè è vulu ga nɛɛbɛi, ta maawɔinɠai.
\q
\v 20 Nà è vuluzu ga wooɠɛɠiladai.
\q Ɗa suɠwɛɛ naazu ga nà ɠa gè ga Ɠɔoɠɔ GALAGI.
\q
\v 21 Naama voloiti su,
\q nà geeɠɔlɔgi wooɠaaʋote kpɛdɛ ma vaiti su,
\q geeɠɔlɔgi ɓalaa ka zooi wooɠaaʋote kpɛdɛ ma vaiti su,» Ɠɔoɠɔ GALAGI wooi ɠana.
\q
\v 22 «Zooi ɓalaa ge moloi, ta dɔɔi, ta gulɔiti gooɠaaʋote,
\q naati pɛ ti ɓɔsu, ti Zizeleyɛle wooɠaaʋote.
\q
\v 23 Nà ti vaza ɓɔɠɔ ʋɛ zooi zu, eɠɛ ani zuwui,
\q nà Lo-Luama nɛɛ ʋɛ,
\q gè ɠɛ Lo-Ami ma: ‹Ɗa ga nà-nuɓusɛi,›
\q tɔ ɓalaa ka ɠɛ mà: ‹Nà-GALAGI.› »
\c 3
\s Zɔɠɔzuɓɛtɛi ma zalai
\p
\v 1 Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠɛni mà: «Li ʋolu mɔnɔ, è wɛɛnzo anzanui naa nɛɛ ʋɛ, tama wɛɛn zea. Mazɔlɔɔ ʋele ɠana Ɠɔoɠɔ GALAGI Izilayɛle nuiti nɛai la ʋɛ, anɛɛ ni naati ta ɠaaʋotesu gala kiligiti ma, ta ti wɔinɗai ga leezɛn vɔɔi ma ɓuungiti.»
\p
\v 2 Gè ànzai unmɔɔni ga wali ɠae puugɔ maazu lɔɔlugɔ (15), ta moloi nii daa ga wɔɔlezegi, naa ma ɠilo unnaanigɔ puulɔɔlugɔ (450). 
\v 3 Gè ɠɛni ma: «Ɗa yɛsu pɔ̀ bɛ yeeɠɛɠala mɔinmɔin daawu, è mina koloɠolo kɛ, ta è mina wɛɛn zo. Nà ɓalaa, ʋele nɔ ɠana nà kɛɛ la è ʋɛ.»
\p
\v 4 Tɔɔzei Izilayɛle nuiti ta yeeɠɛɠala mɔinmɔin kɛɛzu, masa ge la ti unda, kundiɠi la ti ʋɛ, ti la zalaɠa ɠula, sale ɠɔtu la ti ʋɛ, ɓaa zalaɠa ɠula zeɠe, ɓaa pɛlɛ wu zale. 
\v 5 Naa ʋoluma, Izilayɛle nuiti ta ta-ƓALAGI, Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠaiziɛ, ta ta-masagi Davide. Ʋelela ʋelei ta ɠaaʋote Ɠɔoɠɔ GALAGI ta ná-faaɓɔɠɔiti ma.
\c 4
\s Tukpɔlogi é Ɠɔoɠɔ GALAGI  //  ta Izilayɛle yɔɠɔzu
\q
\v 1 À woilo Ɠɔoɠɔ GALAGI laawooi ma, Izilayɛle nuiti,
\q mazɔlɔɔ Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠa lukpɔzu ga zooi zu nuɓusɛiti pɛ daalɔɠɔ:
\q «Gaamai ta wooɠɛɠiladai ti ɲɛɛlɛa zooi zu,
\q GALA kwɛɛtalai ɠa é zooi zu.
\q
\v 2 Nii é zooi zu, naa ɠa ga:
\q foovooi, ta yaavai, ta nu ʋaai, naa ʋɛɛ unmai ta wɛɛnziɛgi ʋa,
\q ta tooma vaiti, ta ɲama ʋuu vai ta ɗa ʋɛɛ ta ʋa.
\q
\v 3 Naa ɠa é ba, zooi zu ɠa vɔ kpaankpaan,
\q nuɓusɛiti kpein ta vɔ ɠae ma,
\q naa ʋɛɛ dɔɓɔ zuaiti, ta wɔniiti ba.
\q Kpoloɗɛi wu ɠaleiti ɓalaa ta ɲɛɛlɛ.»
\s Zalaɠa ɠula nuiti ta-ɠotoi
\q
\v 4 «Kɛlɛ, nu nɔpɛ ge mina maaɠaali ɠɛ,
\q nu mina zeliloma ɠɛ,
\q mazɔlɔɔ wɔi wo ga zalaɠa ɠula nuiti,
\q ada wa ɠa ade lukpɔzu.
\q
\v 5 Wo-ɠɔɠɔi ɠa ziɠa folo gaalɔgai kpekpe,
\q wa GALA goo wo nui niiti wo ʋolu,
\q naati kɔɠɔi ɠa ziɠa kpidii zu,
\q nà wo-lee Izilayɛle undaaʋili.
\q
\v 6 Nà-nuɓusɛiti ti undaa ɠa ʋilisu tɔɔzei faaɠwɛtalai ʋa.
\q Tɛi wɔi wo ga zalaɠa ɠula nuiti, wo ɠɛlɛa faaɠwɛgi ʋa,
\q nà ɓalaa gè ɠɛlɛa wo ʋa,
\q wo la mɔ ɠɛa ga nà-zalaɠa ɠula nua pɛ.
\q Wo yeemaa wa-ƓALAGI ná-tɔgi ma,
\q nà ɓalaagi nà yeemazu wo-lointi ma.
\q
\v 7 Wo kpein kulaba la ba,
\q wo kotoi ɠɛɛʋɛ dàalɔɠɔma.
\q Nà wa-lɛbiyai valibosu ga ɓaaɠulamai.
\q
\v 8 Ta ɓɔɠɔ ɠɔnɔkulazu ga nà-nuɓusɛiti ta-vaaɠaaza golaiti,
\q ti yiima vai ɠa ga nà-nuɓusɛiti ti ɠɛ ga sɔba nuiti.
\q
\v 9 Kɛlɛ nii nɔ a zeeli nuɓusɛiti ma,
\q naa nɔ ɠa a zeeli zalaɠa ɠula nuiti ma.
\q Nà ti loɠazu tɔɔzei ti-ziɛ ʋelei ʋa,
\q ta ti-ziɛ ʋele ɲɔi zuɓoloɠɔmɔ.
\q
\v 10 Ta daami wo, ti la yiɠoa,
\q ti koloɠologi ma zii pɛ kɛɛ ʋa, ti la ɓuɠua,
\q mazɔlɔɔ ti la mɔ unfesu Ɠɔoɠɔ GALAGI ma.
\q
\v 11 Ti ɓɔɠɔ vea koloɠologi ta dɔɔi ya.
\q Tama dɔɔ niinɛi ti ʋalaga ɠigi ma.
\q
\v 12 Nà-nuɓusɛiti ta ta-ɠɔɔɠɔ ganigi ɠaazaɠasu, é ga gului,
\q tama gulu ɓeke kpuɠai ɠa é ti wooɠaaʋotesu,
\q mazɔlɔɔ koloɠolo fiilɛi ɠa é ti ɠakasu.
\q Ti koloɠologi ɠɛa ga ti ɠɛlɛ vai ta-ƓALAGI ʋa.
\q
\v 13 Ta zalaɠaiti kulazu gize unmaʋɛti,
\q ti ɗa ansansegiti gala gize goiti unmaʋɛti,
\q ta losu sɛne gului bu, ta pɛpele gului, naa ʋɛɛ telebɛnete gului ʋa,
\q niiti ti ma niinigiti bu ɠaanɛai.
\q Naa ɠa é ba, wo-loun anzanuiti ta ʋaazu koloɠologi ɠɛɛzu,
\q wo-loun anzaiti ti wɛɛnziɛgi wo.
\q
\v 14 Gè la ʋaazu wo-loun anzanuiti doɠazu ta-ɠoloɠologi ma vaa zu,
\q gè la wo-loun anzaiti ɓalaa doɠaa ta-wɛɛnzo faiti su.
\q Mazɔlɔɔ zalaɠa ɠula nuiti ɓɔɠɔgoi ta lɔɔɠuzu ta wɛɛnziɛ anzanuiti,
\q ti ɗa zalaɠa laamiiti bo ta koloɠolo anzanuiti ti wa-ɠala pɛlɛiti bu.
\q Nuɓusɛi niiti nɔpɛ kidafaawu la ti ya, naati ti looʋɛ ya.
\b
\q
\v 15 «Ee, Izilayɛle, ni ɗɔun ɗa koloɠologi ɠɛɛzu,
\q Zuda mu ge mina ta ɠɛ pa!
\q À mina li Gilegale,
\q à mina lɛ Ɓɛte-Avɛn ɠizei ma,
\q À mina ɠona, wo ʋa ɗa ɠɛ ma: ‹Gè ɠonaa Ɠɔoɠɔ GALAGI ma, nii é vulua.›
\q
\v 16 Izilayɛle ɠaazulɛɛʋɛ, eɠɛ nikɛ zaai nii gaazulɛai.
\q Wa kaazu ga Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠa yɛ losu ti luɠɔ
\q ga baala ziʋo ɓulugiti kɛʋele,
\q é ɗa li ga tiye tufa lɛnugiti su nɛmɛ wolai zu ɓaa?
\q
\v 17 Kɔɔɠɔ ganigiti ta Efelayime nuiti ka ti yeezogai.
\q À zɛna nɔ!
\q
\v 18 Kpega nɔ ɠa ga ná-dɔɔi ɓɔle,
\q tɔ ɠanu gaama é ɓɔɠɔ ʋalaʋalasu koloɠologi zu,
\q ná-kundiɠiiti ziima vai ɠa ga ɓaaɠulama vai.
\q
\v 19 Fiilɛ wolai ta ɠa ʋaazu nɔ, é ti zeɠe ɠɔɠɔzu,
\q ti ɗa unfe ga ta-zalaɠaiti.»
\c 5
\s Kundiɠiiti ta-ɠotoi
\q
\v 1 «Zalaɠa ɠula nuiti, à woilo nii ma!
\q Izilayɛle nuiti, wa ɓalaa, à woilo!
\q Masagi ná-pɛlɛwu nuiti ɓalaa ti woilo!
\q Wa ɠa wo maanɛai wo telebogi ɠɛ,
\q kɛlɛ wo ɠɛɛʋɛ ga balii Misepa,
\q wo ɠɛ ga wɔni zo tumɔi pilɛgai Taɓɔɔl gizei ma.
\q
\v 2 Wooʋalada nuiti ti zeɠe zuɠoozagi wɔa Sitime.
\q Kɛlɛ nɔ̀un, nà ma zalai ɠɛʋele ɓɛtɛzu ti pɛ bɛ.
\q
\v 3 Nɔ̀un, gè Efelayime ɠwɛni,
\q Izilayɛle la lɔɔɠuni bà.
\q Tɛi Efelayime ɓɔɠɔ vea koloɠologi ya,
\q naama ɗɛi ziaa Izilayɛle pɛ ma, é kɔzɔ.
\q
\v 4 Ti-ɠɛɛwotii la vaazu bu
\q ti ʋa ɠale ma ta-ƓALAGI ʋɔ.
\q Tɔɔzei koloɠolo fiilɛi ɠa ti zaama,
\q ta ti la Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠwɛɛ.
\q
\v 5 Izilayɛle ná-wasogi ɠa zeele wooi wosu daalɔɠɔma.
\q Tama, Izilayɛle ta Efelayime ta-ɠotoiti ta ʋaazu ti loozu,
\q anɛɛ Zuda ɓalaa ka ʋaazu yɛsu, ti ʋa ti loo.
\q
\v 6 Ta li Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠaiziɛzu ga ta-logani goiti ta ma wolaiti,
\q kɛlɛ ti la kaa,
\q mazɔlɔɔ naa lɔɔɠua ti ʋa.
\q
\v 7 Ti Ɠɔoɠɔ GALAGI yaavaʋɛ,
\q mazɔlɔɔ ti wɛɛn lointi sɔlɔɔgɛ.
\q Alu toga niinɛi ma vɛtii ɠa ʋaazu,
\q é ti undaaʋili ta ta-ʋoganiiti.»
\s Kɔɔi é Efelayime ta Zuda yɔɠɔzu
\q
\v 8 «À koolei vɛ Giɓea,
\q wo puʋugi vɛ Lama.
\q À zezei wo Ɓɛte-Avɛn.
\q Ɗa ma, Ɓɛnzamɛn wolodai,
\q ta ga è zo ga è ʋoluʋelei.
\q
\v 9 Yeei Efelayime ná-kpakɔi zeelizu la ma,
\q ná-zooi ɠa ɠɛ ga teʋebai.
\q Faa ɠila ka gè bosu Izilayɛle wolodamaiti ma,
\q nii é la zeɠea ma.
\q
\v 10 Zuda ɠundiɠiiti ta ga numaa ti kwɛpelegiti seɠezu daazu,
\q nà nà-ziiɠaawanai yeizu ti ma eɠɛ ziɛ veinfeingi.
\q
\v 11 Efelayime ɠa ɠoloɠolosu,
\q é ɓulukpulu ga tukpɔi é zeelizu ma,
\q mazɔlɔɔ toɠa pɔ é ziɛ ga ɓɔɠɔ ɠisu vai nɔ.
\q
\v 12 Nɔ̀un nà ɠɛɛzu ga fɔingi Efelayime wolodai ʋa,
\q gè ɠɛ ga wologi Zuda ʋɛlɛyeɠei ʋa.
\q
\v 13 Efelayime ná-seeɓɛi ma vaa zuɠwɛɛga,
\q Zuda loa ga ná-palai vai.
\q Efelayime liini Asiili,
\q é keelaiti teʋe masa golai ma.
\q Kɛlɛ masagi naa la zooga é ʋa wo ɠɛdɛ,
\q ɓaa é ʋa sale ʋu wa-ʋalai ɠa.
\q
\v 14 Tɔɔzei nà ɓɔɠɔi ɠa gè Efelayime zosu,
\q ʋelei zalai a ɗa sogi wo da,
\q gè vala Zuda ʋa, ʋelei filɛ zuai a ɗa kɛɛ la.
\q Nà bali ga, gè li, nà lii la, nu nɔpɛ ge la kula zèa.
\q
\v 15 Nà li, gè ɠale ma nà-pɛlɛi wu,
\q eyɛsu ti ɓɔɠɔ ɠwɛɛ ga sɔba nu, ti ɠaaʋote mà.
\q Ta ɠɛna kidaaʋiligi zu, ta gàiziɛ naazu.»
\c 6
\s Sɔba nuiti ta-yɛɛ ɠitogi
\q
\v 1 Wa ɠɛɛzu ma: «À ʋa, ade ɠale ma Ɠɔoɠɔ GALAGI ʋɔ,
\q tɔ ɠa é ade maawanaa, tɔnɔ ɠa a ade ɠɛdɛ.
\q Tɛigi é ade loɠaai, toɠa ada-ʋalaiti sale.
\q
\v 2 Folo felegɔi ʋoluma, toɠa zɛnvui ve ade ya,
\q foloi zaʋasiɛi, é ade wuzeɠe,
\q ada yɛnvu ʋolu tɔun gaazu.
\q
\v 3 Gaamazu ade leʋe ga pele goi ma zii pɛ, ade Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠwɛɛ,
\q ade ɠaaɓa ade tɔun kwɛɛ.
\q Paa vai ɠa ga ɠite vaa, eɠɛʋelei nɔ foloi ɠula vai la.
\q Toɠa ʋa ade ʋɔ, eɠɛ sama lonai,
\q ɓaa foɠo lonai é zooi ɠaalɛilɛisu.»
\b
\q
\v 4 Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠa wo wooɠaaʋotesu, é ɠɛ ma:
\q «Lee ɓa ka nà kɛ ga ɗe, Efelayime?
\q Leeni ɠa nà kɛ ga ɗe, Zuda?
\q Wa-wooɠɛɠiladai é lo bà, kulaʋɛ nɔ ga sobuzobu lonaɓiingi,
\q ɓaa sobuzobu nɔɗai, nii é ɲɛɛlɛzu nɔ fala.
\q
\v 5 Tɔ ɠa é ba, gè wo loɠaai la ga GALA goo wo nuiti ta-ɠeela wooiti,
\q gè wo ʋaa ga dàawooi.
\q Nà-tukpɔi yei wo ma eɠɛ wozakalagi.
\q
\v 6 Mazɔlɔɔ wɔ̀inʋɛ ga wooɠɛɠiladai, é leʋe zalaɠaiti ba,
\q ta nà pɔ ga nu kwɛ̀ɛ ga GALA, naa vizɔgɛ é leʋe gala zalaɠaiti ba.
\s Wooʋaladai ta yaavai  //  Izilayɛle yooi zu
\q
\v 7 Kɛlɛ ʋelei Adama kɛɛni la, tiya ɓalaa ti ta-minazeɠegiti koloɠologɛ,
\q ʋele ɠana ti yàavaai la.
\q
\v 8 Galaade ɠa ga faa ɲɔu ɠɛ nuiti ta-laai,
\q sulaavegai ga ɲamai ʋogiti.
\q
\v 9 Ʋelei toosu nuiti ta ɗa pele ɓɔungi wo da,
\q ʋele ɠana zalaɠa ɠula nu ɓɔgiti ti nuiti paazu la
\q Sikɛme ʋelei zu.
\q Faa ɲɔuɲɔu gola ɠana!
\q
\v 10 Gè faa ɲɔuɲɔugiti kaaʋɛ Izilayɛle ʋɛlɛyeɠei wu,
\q mazɔlɔɔ Efelayime ná-koloɠologi zuwɔɔlɔa,
\q é Izilayɛle pɛ kɔzɔa.
\q
\v 11 Ɗɛi ɓalaa, è ga Zuda, nà ɗɔnɔ ma molo leʋei ɠɛʋele ɓɛtɛzu,
\q siɛgi zu gè ʋaazu la ga nà-nuɓusɛiti ti duɔlai zu.»
\c 7
\q
\v 1 «Siɛgi zu gè ɠɛɛzu la gè naa valibo,
\q nii seiɗai nà-nuɓusɛi Izilayɛle luɠɔ, gè kɛdɛ,
\q názu ɠa Efelayime ná-faaɠaazagiti ta Samali ɠɛɛwoti ɲɔiti ta ɠula la kɛlɛma.
\q Ta tooma vaiti kɛɛzu,
\q unma nuiti ti ɗa lɛ pɛlɛiti bu,
\q toosu nuiti ti ʋilɛ koi yɔɠɔzuʋɛti.
\q
\v 2 Tanɔpɛ ge la bosu ɠisu ga faa ɲɔi kpein ti kɛɛzu,
\q nɔ̀un gè faa ɠwɛɛ su.
\q Niizu niina, ta-ɠɛɛwotiiti ti ti ɠilia kpekpe,
\q gàazu ɠa naati pɛ ba.
\q
\v 3 Ta masagi ɠaamɔlɛzu ga ti-zɔ ɲɔiti,
\q ti kundiɠiiti gaamɔlɛ ga ta-yaava vaiti.
\q
\v 4 Ti kpein ta ga wɛɛnzo nuiti.
\q Ti ɠulaʋɛ ga sulugi, ɓulu loɠa nui suɓadiai ga abui,
\q é la mɔ ɓɛdɛni suɓadi vaa ma,
\q é zo ɓulu vukɔi ɠaayɔ siɛgi ma, eyɛsu é ɓokolo.
\q
\v 5 Ta-masagi ná-fɛti ɠula voloi,
\q kundiɠiiti ta ɗa ɓɔɠɔ ɠɛ ga seeɓɛ nu, ti ɓadiai ga dɔɔi.
\q Ɲɛɛɠulasu nui naati ka masagi a ɗa yeemaale ti ma.
\q
\v 6 Ta ɗa maaɓuɠa ba,
\q ti-yii zuɓadiai eɠɛ ɓulu mɔ sulugi, woyai ɠili vai ma.
\q Ti ʋɛɛni yiima ga ta-yiiɠaawanai kpidii ɲɛgɛlɛin daawu.
\q Kɛlɛ geelaalaogai ma, é soni eɠɛ abu wola.
\q
\v 7 Ti pɛ ti ɓadini eɠɛ ɓulu mɔsuʋɛ,
\q ta ta-ɠundiɠiiti galazu mulukulu.
\q Ta-masagiti kpein ta ɗa loo bu ga gilagila,
\q tama tanɔpɛ ge la ɗa ga wooɠulaa nɔ̀un ma.
\b
\q
\v 8 «Efelayime ɓɔɠɔ zupua ga zɔɔma ziiti.
\q Efelayime ɠulaʋɛ ga ɓului nii ti la tatini.
\q
\v 9 Wɛɛinti ta suvikɛi ɠulazu, é la loozu ga naa.
\q Nɔundeɠaiti ta ga ɠole, é la gaaɠaazu.
\q
\v 10 Izilayɛle ná-wasogi ɠa zeele wooi wosu daalɔɠɔma.
\q Niima maanɔɠɔi kpein seiʋɛ ti ma,
\q kɛlɛ ti la gàazaɠani,
\q ti la ɠaleni ma pɔ̀, nɛ̀i gè ga Ɠɔoɠɔ GALAGI, ta-ƓALAGI.
\q
\v 11 Efelayime ɠulaʋɛ ga dɔɓɔ ʋoopogi,
\q kpɔlɔ ge la un su, é la ɠeleɠeleni.
\q É Ezipete loligɛ, é ɓizɛ, é li Asiili ʋolu.
\q
\v 12 Kɛlɛ siɛgi zu é ɠɛɛzu liizu la ná,
\q nà nà-wɔni zo tumɔi ʋilisu ma,
\q gè too bu eɠɛ wɔnii.
\q Nà ʋaazu maaɠolozu, siɛgi zu gè goomɛnisu da é ɗa ɠaalɛ ba.
\q
\v 13 Maanɔɠɔi ɠa ti luɠɔ, mazɔlɔɔ ta ʋelazu bà.
\q Nimizai ɠa ti luɠɔ, tɔɔzei ti ɓakagɛ dàalɔɠɔma.
\q Nɔ̀un nà la ti unmɔɔ,
\q kɛlɛ tɔun, ta ɠɛna ɓɔɛa pɔ̀, zɛɛi ɠa ti bosu.
\q
\v 14 Siɛgi zu ti kpalagi wosu da ta-ʋeteiti su,
\q ti la wooɠulazu mà ga ti-yii pɛ.
\q Siɛgi zu ti ɓɔɠɔ maazaɠazaɠazu la,
\q nii a kɛ ti moloi ta dɔɔi zɔlɔɔ,
\q nà ɠa ti ʋoluavesu bà.
\q
\v 15 Nà ɠa gè ɠɛni ti ɠalasu, gè ti zɛbɛlɔ,
\q faa ɠili nɔpɛ ge la ɠɛni ti ɠisu é lo bà, kɛni faa ɲɔi nɔ.
\q
\v 16 Ti la ɠalesu ma naa ʋɔ, nii é anii pɛ maazu,
\q ti pɛ ti ɠulaa ga mɛɛin nii poolaai.
\q Ta-ɠundiɠiiti pɛ ta zaazu kɔɔi zu,
\q tɔɔzei poomu gooiti ba ti ti wosu,
\q naa ɠa é ti ɠɛɛzu ga ɲɛɛɠulasu anii Ezipete yooi zu.»
\c 8
\q
\v 1 «Koolei vɛ!
\q Maanɔɠɔi ɠa yeizu Ɠɔoɠɔ GALAGI ná-zooi ma, eɠɛ koɠɛi,
\q mazɔlɔɔ ti nà-minazeɠegi ɠoloɠologɛ,
\q ti wuzeɠe nà-kalagi laalɔɠɔma.
\q
\v 2 Ta wooɠulazu mà,
\q ti ɗa ɠɛ mà: ‹Ee, gá-ƓALAGI, gi è ɠwɛni!›
\q
\v 3 Izilayɛle ɠɛlɛni faa ʋagɔi ʋa,
\q naa ɠa é ba, sili nui ɠa polu, é ɗa kpɛ.
\q
\v 4 Ti la gàazaɠani, ti ɗa masagiti sei ɓɔɠɔ unda.
\q Ti ɗa kundiɠiiti to, ti la kì toa su.
\q Ta ta-waliiti ta zanugiti seɠezu, ti ɗa kpɛtɛ ga kɔɔɠɔ ganigiti,
\q nii a ɠɛ ga undaaʋili saɓui.
\q
\v 5 Ee, Samali, ɗa-nikɛ yiʋoi ʋɛlɛ la bɛ̀!
\q Nà-ziiɠaawanai ma abui soga è laalɔɠɔma.
\q Yeeɠɛɠala lielegɔ ɠa è kɛɛzu, è la ziaa ɲade fai wu?
\q
\v 6 Mazɔlɔɔ ɗa-nikɛ yiʋoi ɠulaʋɛ Izilayɛle,
\q ɲɛɛliɠi ɠɛ nui ta ɠa é kpɛtɛa,
\q naa la ga gala.
\q Tɔ ɠa é ba, Samali nikɛ yiʋoi ɠa vaza, é la ga gilagila.
\q
\v 7 Tɛi ti fiilɛi vazagai,
\q ta tona viilɛ wolai leʋe.
\q Eɠɛʋelei faalaalii wosu la ga:
\q ‹Moloi kɛzɛ la su, é la ɓulu vukɔi vea.›
\q Ni a feena, toɠa ɠɛ ga wɛɛinti kɔnɔgi.
\q
\v 8 Izilayɛle maaɓɔlega.
\q Tiya ɠanu ti zii ɠiligiti saama,
\q eɠɛ anii nii kulanuma la ba.
\q
\v 9 Mazɔlɔɔ diiʋɛ, é ɓɔɛ Asiili ʋɔ.
\q Dɔɓɔ zoovalegi ɠa ɗa ná-ɓɔɠɔyeemalai makɛ,
\q kɛlɛ Efelayime ɠa ná-wɛɛinti geyazu.
\q
\v 10 Anɛɛ ɓalaa ta vebɛanii kpein feezu zii ɠiligiti zea,
\q su la mɔ ɠoozazu, gè ti ɠaalɛ ba.
\q Tama ná tago nɔ ʋe niina, ti lɔ kpɔlɔi zu kasɔi wu,
\q nii Asiili masagi daazu ti unma.
\q
\v 11 Efelayime zalaɠa ɠulazuʋɛti togɛ ga mɔinɗa,
\q nii a kɛ kotoi zeɠe ba,
\q kɛlɛ zalaɠa ɠulazuʋɛ naati mu ti ɠɛɛʋɛ bɛ ga kotoi ɠɛɛ zaɓui.
\q
\v 12 Gè nà-kalagi ma woo ʋɛlɛʋɛlɛgi kpein sɛʋɛ ʋa,
\q gè fe zea, naa ɠa ɠulazu ma nɔ ga wɛɛn.
\q
\v 13 Wɔin ɠa ti ma ga ti ɗa zalaɠaiti kula,
\q mazɔlɔɔ ta ma zuai miizu.
\q Kɛlɛ Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠoozu la nɛɛni ta-zalaɠaiti ma.
\q Za ʋoluma toɠa ɠitoo ta-ɠotoiti su,
\q é ti maaɠolo tɔɔzei ta-vaaɠaaza golaiti faa ʋa.
\q Ta ɠalesu ma Ezipete yooi zu.
\q
\v 14 Gaamazu Izilayɛle yeemaa Kpɛtɛ Nui ma,
\q é ɗa masa pɛlɛ wolaiti to,
\q Zuda ɗa siɠigiti to ná-taa wolaiti ma.
\q Kɛlɛ nà abui ʋilisu ná,
\q é ta-masa pɛlɛ wolaiti gala.»
\c 9
\s Duɔlai zuɓɔlɔi
\q
\v 1 Mina ɠoozunɛ, Izilayɛle, è ʋa ɗa ɠɔkɔ ga koozunɛɛi
\q ga zɔɔma nuɓusɛiti kɛʋele.
\q Mazɔlɔɔ è ɠɛlɛa ɗa-ƓALAGI ʋa,
\q è ɓɔɠɔ ʋilɛ koloɠologi laawu.
\q Ʋɛ kpein ti molo loɠazu ná,
\q wɔin ɠa è ma ga è ɗa-ɠoloɠologi ma zalai zɔlɔɔ náti.
\q
\v 2 Kɛlɛ moloi ta gulɔi la kula ɠɛa ga tiye,
\q dɔɔ niinɛi ɓalaa kula vai ɠa ga iɲɔteʋe vaa.
\q
\v 3 Ti la yɛga pɛ Ɠɔoɠɔ GALAGI ná-zooi zu.
\q Efelayime ɠa ɠale ma Ezipete yooi zu,
\q ta kɔzɔba laamianigiti mi Asiili yooi zu.
\q
\v 4 Ti la mɔ dɔɔ zalaɠai ta ɠula pɛ Ɠɔoɠɔ GALAGI ʋɛ,
\q ta-zalaɠaiti ti la naa ɛnɛkɛga pɛ.
\q Ɠɔnɔgi ɠa ɠɛ ti ʋɛ ga eɠɛ saa wɔlɔ wosu laamianigi,
\q zɔi kpein é ta miizu, naama nuiti ta ɠɔzɔ.
\q Mazɔlɔɔ ti-ɠɔnɔgi ɠa ɠɛ nɔ ga ti-ɠogi nɔnɔ,
\q ta la lia pɛ Ɠɔoɠɔ GALAGI zei ʋɛlɛi ma ɠoizuʋɛ.
\q
\v 5 Leeni ɠa wo ʋaazu kɛɛzu fɛti voloi vaa zu,
\q Ɠɔoɠɔ GALAGI ná-fɛti voloi?
\q
\v 6 Mazɔlɔɔ wɛlɛ tiya ʋa, ti liizu tɔɔzei faa zuɠoloɠologi vaa kɛai.
\q Ezipete ɠa ti zeɠe ga duɔiti, ta-ɠabaiti ta ɠɛ Mɛmefise taazuʋɛ.
\q Kpele tufaiti ta lɛ ta-naavolo ɓiigiti ma,
\q ɠaingiti ti ʋɔnɔ ta-ʋɛlɛiti bu.
\q
\v 7 Doɠai ma voloi ʋɛtɛ, é ʋaazu.
\q Potokula voloiti ti ʋaa.
\q Kɛni Izilayɛle naa zuɠwɛɛ.
\q GALA goo wo nui litigɛ,
\q nui nii zɛnvui ba, toɠa ɓɔɛzu wuulewuule,
\q tɔɔzei ɗa-ɠotoi wɔɔlɔ ʋelei ʋa,
\q ta wɔinzeɠema wolai ʋa wo kɛɛzu la.
\q
\v 8 Kɛlɛ nɛ̀i gè ga GALA goo wo nui,
\q Efelayime ná-taa makɛ nui,
\q nà nà-GALAGI ʋa.
\q Wa balii lɛɛzu tùɠɔ, nà-pele goi kpein su,
\q wo ɗa wuzeɠe dàalɔɠɔma, nà-GALAGI ná-zooi zu.
\q
\v 9 Ti ɓadɔa kpe kɔzɔba vai ɓomaʋɛ,
\q eɠɛʋelei mɔungi Giɓea nuiti ti kɛɛni la.
\q Kɛlɛ Ɠɔoɠɔ GALAGI la yeemani ta-vaaɠaaza golai ma,
\q toɠa wuzeɠezu ta-ɠotoiti daalɔɠɔma.
\s Faa ɲɔi ɠwɛmaʋɛ
\q
\v 10 Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠɛ ma: «Gè Izilayɛle ɠaani teʋebai zu,
\q kulaai ga leezɛn wulu ʋɔnɔ koi.
\q Gè wo-mɛmɛwolani kaani
\q eɠɛ kooleɠoolegi ma waa mɔungiti.
\q Kɛlɛ ti liiʋɛ Ɓaale-Peyɔɔl, ti ɓɔɠɔ vea unfegi ya,
\q ti ɠɛ ga ziimaziɛ ganii, ga ti yiima anii ɠɛʋele.
\q
\v 11 Efelayime ná-lɛbiyai ɠa ʋaazu ɠoʋesu eɠɛ wɔnii,
\q ko ge la mɔ zeɠea,
\q koma nu la mɔ ɠɛa ná,
\q doun la mɔ zɔlɔɔga.
\q
\v 12 Anɛɛ ɓalaa toɠa doin tanigaa ɠulazu su,
\q naati ti la nu ɠitelai zɔlɔɔga,
\q eyɛsu gè ti ɠula ti ya.
\q Tama, nimizai ɠa ti luɠɔ
\q siɛgi zu gè ʋoluavesu la ti ʋa.
\q
\v 13 Gè ɠɛni Efelayime ʋɛtɛsu ga Tiil ɠɛʋele,
\q siingai tufa lɛnugi zu.
\q Kɛlɛ Efelayime ɠa ʋaazu ná-dointi teʋesu
\q naama nui ʋɔ, nii é ti ɠɔdaaleʋezu.»
\b
\q
\v 14 Ee, Ɠɔoɠɔ GALAGI, fe ti ʋɛ!
\q Ɓɛgele ɠa è feezu ti ʋɛ?
\q Doun zɔlɔɔtala ɠogi ɠɛ ti-anzaiti ma,
\q ɲiimiɗɛ mina ɠɛ ta-ɲiimiiti su.
\b
\q
\v 15 Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠɛ ma ʋolu:
\q «Ti-zɔ ɲɔi kpein kulaʋɛ kɛlɛma Gilegale,
\q miná ɠa gè tɔɔzeini ná ga ti wɔinzeɠea.
\q Ti-ɠɛɛwoti ɲɔiti maaʋele ma,
\q nà ti ɓɛɛzu nà-zooi zu.
\q Gè la mɔ ti nɛa ʋɛ,
\q ta-ɠundiɠiiti kpein ta ga kololala nuiti.
\q
\v 16 Kpakɔi zeelia Efelayime ma,
\q ma zapeiti ti vɔa,
\q ti la mɔ waa woga pɛ.
\q Ni ɓalaa ti-anzaiti ta doun zɔlɔɔna, nà ti undaaʋili,
\q ti-ɠoozu ɠaawaai niiti ti nɛai gola ti ʋɛ.»
\b
\q
\v 17 Nà-GALAGI ɠa ɠɛlɛzu ti ʋa,
\q mazɔlɔɔ ti la woiloni goo ma.
\q Ta ʋilɛ unba, ti ɗa leʋe ziiti saama.
\c 10
\s Gaazumɔi nuɓusɛiti
\q
\v 1 Izilayɛle ɠɛni ga leezɛn ansaɠɔgi, é waazu gola.
\q Ʋelei ma waai ɠɛni mɔinzu la,
\q ʋele ɠana ná-zalaɠa ɠulazuʋɛ ɠɛni mɔinzu la.
\q Ʋelei ná-zooi ʋaga ɠɛni de la,
\q ʋele ɠana é ɠɛni sale ɠɔtuiti maaʋɛlupɛlusu da.
\q
\v 2 Nui niiti ta ga nu ɲakaiti
\q é zeeli ti yiima munu,
\q kɛlɛ niizu, ta ta-ɠotoi ma zalai zɔlɔɔsu.
\q Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠa ta-zalaɠa ɠulazuʋɛti tokasu,
\q é ta-zale ɠɔtuiti kpezeɠele.
\q
\v 3 Naazu ta ɠɛ ma niina:
\q «Masa ge la gi unda,
\q tɔɔzei gi la Ɠɔoɠɔ GALAGI lɛbini.
\q Tɔun anɛɛ ɓalaa masa ga la ɠɛni gi ʋɛ,
\q lee ɓa ka a kɛ gi ʋɛ?»
\q
\v 4 Ta wooiti bosu, ti ɗa zɛɛ ɠonaiti bo,
\q ti ɗa minazeɠe yɔɠɔzu.
\q Kɛlɛ sɔledai ɠa ti ʋɛ niina nɔ,
\q eɠɛ wanaba lufai é ʋɔnɔsu kpalagi zu.
\q
\v 5 Samali nuiti ta zanu nikɛ yiʋoi lɛbizu, nii é Ɓɛte-Avɛn.
\q Ná-nuɓusɛiti ta ná-zalaɠa ɠula nuiti
\q ta saa wɔlɔi wosu nikɛ yiʋoi ná-faa zu.
\q Ta zoo ɓaagi ná-lɛbiyai maamusɛzu, kɛlɛ é loa ya zea!
\q
\v 6 Tɔɔzei tɔ ɓalaa kɛni nɔ ta lii la ti Asiili, masa golai ɠakala ga maazoloo ganii.
\q Unfegi ɠa yei ga Efelayime.
\q Izilayɛle ɠa unfe ga ná-faazeikpasuiti.
\q
\v 7 Samali ɠoloɠologa,
\q ná-masagi ɠulaʋɛ ga
\q eɠɛ gulu ɓuɠai nii ziɛi liizu la.
\q
\v 8 Ɓɛte-Avɛn zalaɠa ɠula adaʋɛti,
\q ʋɛti Izilayɛle kotoi ɠɛai náti,
\q ti pɛ ta ɠoloɠolo.
\q Kpele tufaiti ta ɠaingiti ta ʋɔnɔ ta-zalaɠa ɠulazuʋɛti.
\q Názu ta ɗa ɠɛ gizeiti ma:
\q «À gi maalɔɔɠu!»,
\q ti ɗa ɠɛ gize goiti ma: «À loo gi ma!»
\b
\q
\v 9 «Ee, Izilayɛle è kotoi ɠɛɛ vai lɔɔzeini kpein Giɓea,
\q è la dɛ valiboni pɛ!
\q Kɔɔi buzeɠeai telebotala nuiti daalɔɠɔma,
\q é la zeelia ti ma Giɓea ɓɔɠɔɓɔɠɔgi ɓaa?
\q
\v 10 Nà ti loɠazu ga yiimai,
\q nuɓusɛiti ta-ʋɛbɛiti ta ɠaalɛ ba ti laalɔɠɔma,
\q ta ti ɠili ga yɔlɔɠɔi,
\q tɔɔzei ta-ɠoto zeizeimai ʋa.
\q
\v 11 Efelayime ɠazaʋini nikɛ zaa ɓokpagi ma, togai fɔɔn,
\q nii é nɛɛni bɛ ga é ɗa moloi ɠaalia.
\q Kɛlɛ nà kɔ papagi lɔɔzu unbawului wu.
\q Nà unbawului laazu Efelayime unma,
\q Zuda ɗa wozai ʋili,
\q Izilayɛle ɗa gaaloɠa.
\q
\v 12 À telebodai ma ani zuwui vaza,
\q wa wooɠɛɠiladai leʋe.
\q À kpala niinɛi ma wozai wo,
\q yeeɠɛɠalai zeelia wo ɠaaʋote mà,
\q nɛ̀i gè ga Ɠɔoɠɔ GALAGI,
\q eyɛsu gè ʋa, gè telebogi ʋu wo ma eɠɛ tonai.
\q
\v 13 Wo silii vazani, wo faa ɲɔi leʋe,
\q wo zɛɛi ɠaawaai mi.
\q Mazɔlɔɔ è ɠɛa laani ɗa-zobogi la,
\q ta ɗa-ɠɔɔɠɔ nu mɔinmɔingiti.
\q
\v 14 Naa ɠa é ba, kpeei ɠa loo ɗa-nuɓusɛiti saama,
\q ɗa-laa wolai niiti siɠigi ti ma, naati pɛ ta ɠoloɠolo,
\q eɠɛʋelei masagi Salaman kɛɛni la ga Ɓɛte-Aalabɛle, kɔɔɠɔ voloi,
\q yeei ti ɠɛni doun deeiti paazu la ti-lointi maazu.
\q
\v 15 Wɛlɛ kidaaʋili fai nii seiɗai wo luɠɔ, Ɓetɛle,
\q tɔɔzei wa zili lateʋegai ʋa.
\q Wozai a seɠena ma nɔ fuaa,
\q Izilayɛle masagi nɔnɔi ɓega ɠana.»
\c 11
\s Ɠɔoɠɔ GALAGI ná-nɛɛbɛi
\q
\v 1 «Gè Izilayɛle nɛɛni ʋɛ, kɛai ma dɛ ga doungoi,
\q gè dòun zunui lolini ga é ɠula Ezipete yooi ʋa.
\q
\v 2 Taɠiligaa ti tolini,
\q é maaɠooza bà naati maaʋele ma.
\q Ɓaalegiti ka Izilayɛle ɠɛni zalaɠai ɠulazu ti ʋɛ,
\q é ɗa ansansegiti gala kɔɔɠɔ ganigiti bɛ.
\q
\v 3 Tama, nà ɠa gè Efelayime maalɛlɛni ga siɛi, gè so zèei ʋa,
\q kɛlɛ é la buuɠwɛɛni ga gè ɠɛni ɓaazu maazu.
\q
\v 4 Nuɓusɛlai ma ɠalui ɠa gè mɛɛnga la,
\q ta nɛɛbɛ ɠɔlu yɔlɔɠɔiti.
\q Gè ɠɛni bɛ eɠɛ nui nii é doun ɓɔigi zeɠezu, é pɛɛ ɠoma,
\q gè ɠɛni kɔnɔgi lɔɔzu da.
\q
\v 5 Ti la mɔ ɠalega ma Ezipete yooi zu,
\q kɛlɛ tɛi ti la kɛɛni ti ʋa ɠale ma pɔ̀,
\q Asiili masagi ɠa niina é zeizu ti unda.
\q
\v 6 Naa ɠa é kɛɛzu boɠa zɔkpɔi latilatisu da ta-laa wolaiti su,
\q é ti-ʋoluzeizuʋɛti koloɠolo.
\q Toɠa ti mi ɲɛgɛlɛin, tɔɔzei ta-ɠisiɛiti ba.
\q
\v 7 Nà-nuɓusɛiti ti devea ga ti ʋoluave bà.
\q Ta ti lolisu ga ti ɠaaʋote naa ma,
\q nii é zeini anii pɛ unga,
\q kɛlɛ ti ɠila kpalaa ge la kɛɛzu é ʋa unbuzeɠe.
\q
\v 8 Ee, Efelayime! Nà zoo ɠale gè ɠɛlɛ è ʋa?
\q Ee, Izilayɛle! Nà zoo ɠale è ɠwɛɛzu?
\q Sòogɛ ɠale gè è zo eɠɛʋelei gè taa wola felegɔi niiti soni da,
\q Adema ta Seɓoyime?\f + \fr 11:8 \fr*\ft Wɛlɛ ʋɛ: \+xt TSV 29:22\+xt*.\ft*\f*
\q Naa ɠa zìiɓɔlɔzu, è maawɔin sòga gola.
\q
\v 9 Ɓa, gè la ʋaazu ziɛzu ga ʋelei gòla yiiɠaawanaai la,
\q gè la Efelayime ɠoloɠolosu ʋolu.
\q Nɔ̀un nà ga GALA, gè la ga nuɓusɛi,
\q tama, nà ga GALAGI nii ɲadegai,
\q nà wo zaama, gè la ʋaazu wo ʋɔ ga ziiɠaawanai.
\q
\v 10 Ta ʋilɛ Ɠɔoɠɔ GALAGI ʋolu,
\q naa ɠa zikɔ eɠɛ zalai.
\q Sikɔ wooi ma, ma yiʋoiti ta zeɠe folo liizu ʋelei,
\q ti ʋa ga kpalii.
\q
\v 11 Ta zeɠe ɓalaa Ezipete yooi zu, ti ʋa, ti ɗa ɓalii.
\q Eɠɛʋelei ɓalaa wɔniiti ti la, ta poopo kolegiti,
\q ʋele ɠana ti yɛsu da, ti zeɠe Asiili, ti ʋa.
\q Nà ma, nà ti zei ʋolu ga niinɛ ta-yooi zu,»
\q Ɠɔoɠɔ GALAGI wooi ɠana.
\s Zakɔɓe mavofodaiti ta-ɠotoi
\q
\v 12 Efelayime màaɠakuga ga zɛɛi,
\q Izilayɛle ʋɛlɛyeɠei màaɠoolia ga yaavai.
\q Kɛlɛ Zuda ɠa dɛ GALA ba,
\q toɠa dɛ ga wooɠɛɠila nu GALA Ɲadegai ʋɛ.
\c 12
\q
\v 1 Efelayime ɠa ɓɔɠɔ ɠɔnɔkulazu ga fiilɛi.
\q Toɠa ɓizɛzu folo ɠulazu ʋele viilɛi ʋolu foloi laawu ɲɛgɛlɛin.
\q Folo-o-folo toɠa ta ɓɔsu zɛɛi ʋa, ta toomai,
\q é ɗa ɓɔɠɔ ɠili Asiili ʋa ga minazeɠegi,
\q é ɗa gulɔi leʋe Ezipete yooi zu.
\q
\v 2 Tukpɔi ɠa ɓalaa Zuda ta Ɠɔoɠɔ GALAGI yɔɠɔzu.
\q Toɠa Zakɔɓe mavofodaiti doɠazu
\q tɔɔzei ti-ziɛ ʋelei maaʋele ma,
\q é ta-vaa ɲɔi ma ɠulanumai ve ti ya.
\q
\v 3 Zakɔɓe yɛni dee ɠoozu, é diɛ yaava.\f + \fr 12:4 \fr*\ft Wɛlɛ ʋɛti: \+xt Zen 25:26; 27:35-36\+xt*.\ft*\f*
\q Kpaɠoai ma, ti ɲɛpi ɠɔɔni ta GALA.\f + \fr 12:4 \fr*\ft Wɛlɛ ʋɛ: \+xt Zen 32:25-29\+xt*.\ft*\f*
\q
\v 4 Ti kɔɔni ta geezuɠeelai ta, é zobo sɔlɔɔ,
\q é wɔlɔni, é naa maanɛɛnɛ.
\q É GALA pɛtɛni Ɓetɛle,
\q miná ɠa GALA ge ɓɔɛni ná gi ʋɔ.
\q
\v 5 Ɠɔoɠɔ GALAGI ʋe, Fai-Pɛ-Maliɠii GALA.
\q Toɠa daaseigi ga: «Ɠɔoɠɔ GALAGI».
\q
\v 6 Niizu, ee, Zakɔɓe mavofodai,
\q ɠale ma mu ɗa-ƓALAGI ʋɔ.
\q Ɠaaɓa wooɠɛɠiladai ɠɛɛ vai ma, ta sɔledai,
\q naa ʋoluma, ɠito ɗa-ƓALAGI ʋa siɛnɔpɛ su.
\q
\v 7 Ʋelei Kanaan nuiti ti ɠɛni kɛɛzu la,
\q niima nuɓusɛiti ɓalaa zɛɛ ɠɔɠɔ ganigiti ta ti ya,
\q ti wɔinʋɛ ga yaavai.
\q
\v 8 Efelayime ɠɛ ma: «Gè ɓɛtɛa,
\q gè naavolo mɔinmɔin maaɓɔga.
\q Zeemaleʋebogi kpein gè kɛa,
\q gè la faa ɠaazani, nii a ɠɛ ga koto.»
\b
\q
\v 9 «Nɔ̀un, nà ga Ɠɔoɠɔ GALAGI, ɗa-ƓALAGI,
\q kaite názu dɛ è Ezipete yooi zu.
\q Nà è ɠaaɠalesu ma mɔnɔ seɠe ɠotaiti bu,
\q eɠɛʋelei wo ɠɛni la siɛgi zu ade ɠomini da.
\q
\v 10 Gè gooi ʋuuni GALA goo wo nuiti da naama ziɛgi zu,
\q gè kulakɛlɛmai ma mɔinmɔin dɛɛ ga tiye.
\q Zaaɠaza, GALA goo wo nuiti ka gè ɓɔɛzu ti ʋɔ faalaaliiti su, ti ɗa bo.»
\b
\q
\v 11 «Tɛi Galaade nuiti ti ga zɛɛ nuiti,
\q tiya ɓɔɠɔi ta ɠɛɛzu nɔ ga nu ɲakaiti.
\q Ti nikɛ zinɛ zalaɠaiti kulaʋɛ Gilegale.
\q Ta-zalaɠa ɠulazuʋɛti ta ɠɛ nɔ niina ga kɔtu ziɠigiti
\q wozawoli ʋogiti su kpalagaʋɛti.»
\q
\v 12 Zakɔɓe ʋelani, é li Mezopotami yooi zu.
\q É botii ɠɛɛni nu ɠili bɛ, anzanu ɠila sɔngɔ vai zu,
\q gaamazu anzanu ɠila sɔngɔ vaa ɠa é ɓɔɠɔ ɠɛɛni la ga togani makɛ nu.
\q
\v 13 Tama, Ɠɔoɠɔ GALAGI Izilayɛle ɠulani Ezipete yooi zu,
\q ga GALA goo wo nu ɠila maaʋele.
\q GALA goo wo nu ɠila ka é ɠɛni ɓaazu Izilayɛle maazu.
\q
\v 14 Efelayime nuiti ti Ɠɔoɠɔ GALAGI wola yiiɠaawanani.
\q Ti-Maliɠii ɠa ɲamai maaloli ti ma, nii ti puai,
\q toɠa ta-ɲama ʋui ma zalai ve ti ya.
\c 13
\s Kpakagi zuɠulanumai
\q
\v 1 Efelayime a la ɠɛna ɓɔɛa, ɛsɛ pɛ ge ɠɛni luazu.
\q Tosu wola ɠɛni zea Izilayɛle.
\q Kɛlɛ é ɓɔɠɔ ɠɛa ga sɔba nui ga Ɓaale lɛbi vai,
\q naa ɠa é kɛa é zaa.
\q
\v 2 Niizu niina, wɛlɛ ti ya ʋa, ti ta ɓɔsu ta-ɠotoi ʋa,
\q ti ɗa kɔɔɠɔ ganigiti kpɛtɛ ga ta-walii nii ti gaawuunsu,
\q ti ɗa kɔɔɠɔ ganigiti saɠa ɓɔɠɔ ʋɛ ga zeaʋagi,
\q naati kpein ma ta ga ɲɛɛliɠi ɠɛ nuiti ta-wotii.
\q Kɛlɛ ta ɓɔɛzu ti ʋɔ,
\q niiti ti nuiti kulazu ga zalaɠai,
\q naati ka nikɛ yiʋo ʋaaɠulabai
\q nɛɛnɛzu ga daaʋɛ komagai.
\q
\v 3 Naa ɠa é ba, niima nuiti ta ɠɛ eɠɛ sobuzobu lonaɓiingi, é ɲɛɛlɛzu fala,
\q eɠɛ sobu nɔɗagi é vɔɔzu gaamanɔ.
\q Ta ɠɛ eɠɛ molo ɠaʋai, nii fiilɛi pilisu ya,
\q é kula molo loɠazuʋɛ,
\q ɓaa eɠɛ duului é ɠulazu pɛlɛ ɠɔmaʋɛ.
\b
\q
\v 4 «Nà ma, Ɠɔoɠɔ GALAGI, nà ɠa gè ga ɗa-ƓALAGI,
\q kaite názu dɛ è Ezipete yooi zu.
\q É ɠula nɔ̀un polu, è la GALA kili nɔpɛ kwɛɛ,
\q kizo nu ɓalaa ge la ná nɔ̀un polu.
\q
\v 5 Nɔ̀un, gè è ɠwɛɛni teʋebai zu,
\q zou vɔɔi zu.
\q
\v 6 Ti zeelia nɔ feya tufa lɛnugi zu,
\q pului zeɠe ti ma, ti yiɠoa,
\q ti yiilaave ga wasogi,
\q naa ɠa é kɛɛni ti yeemani mà.
\q
\v 7 Tɔ ɠa é ba, nà ɠɛɛzu ti laalɔɠɔma ga zalai,
\q gè ɠɛ ga kɔii, é pelei ɓɔunsu ti luɠɔ.
\q
\v 8 Gè ti zo eɠɛ filɛ zuai nii ti ma yiʋoiti seɠeai zea,
\q nà wo-ɠekegi zuʋali.
\q Nà ti mi, eɠɛʋelei zala zaai a ɗa kɛ la.
\q Dɔɓɔ zuaiti ta ti ɓulukpulu, ti ti la ga gilagila.
\q
\v 9 Ɓɔɠɔ ʋɛtɛna, ɗa ʋe, Izilayɛle, è ɠoloɠologa.
\q Ɓɛ ɠili ka a ɓɔ è ʋa?
\q
\v 10 Mini ɠa wa-masagi ná niizu?
\q É ʋaana, é wo ɠizo, wa-laa wolaiti kpein su!
\q Wa-lukpɔɠaaleʋe nuiti ta mini?
\q Wa ɠa wo ɠɛni ɠɛɛzu mà:
\q ‹Masa seina gi unda, ta kundiɠiiti.›
\q
\v 11 Gè masagi veeni è ya nà-ziiɠaawanai zu.
\q Nà ma, nà kula è ya, nà-ziivilɛi zu.
\q
\v 12 Efelayime ná-faaɠaaza golai zɛʋɛʋɛ,
\q ná-kotoi makɛgɛ kpaan.
\q
\v 13 Soolɛi ɠa zeeli ma eɠɛ doun ɠoozuwanai.
\q Kɛlɛ ɠimalala loin ʋe,
\q sɔlɔɔ yeeɠɛɠalai zeeliai,
\q é la kɛɛzu é ʋa ɠula dee ɠoozu.
\q
\v 14 Nà ɠa maanɛɛni mu
\q ga gè ti unmɔɔ kabayeɠei ná-zobogi ma ɓaa,
\q gè ti ɠizo saai ma ɓaa?
\q Ee, saai, ɗa-ɠaaɓaai ɠa mini?
\q Ee, gɔvɛalaazu, ɗa-undaaʋili ma zobogi wɔɔ?
\q Ti maawɔin la mɔ sòga pɛ!
\q
\v 15 Efelayime ɠaawɔɔlɔ ʋa ɓalaa kɛɛɠɛleaiti saama, fiilɛi ɠa ʋaazu,
\q Ɠɔoɠɔ GALAGI ná-fiilɛi ɠa zeɠezu teʋebai zu, é lɛ,
\q é ná-ziɛungiti maaleʋe,
\q é ná-ziɛyeɠeiti fɔ su.
\q Ta loo naavolo makɛsuʋɛti su,
\q ti li ga sɔɔla ɓiigiti kpein.»
\q
\v 16 «Samali nuiti ta ta-vaaɠaazagi zuɓoloi ɠɔmɔ,
\q mazɔlɔɔ ti ɓakagɛ ta-ƓALAGI laalɔɠɔma.
\q Boɠa zɔkpɔi ɠa é ti ʋaazu,
\q ti-lointi undaa ɠa ʋili,
\q ti-anzai niiti kogi ti ma, ti naati kogiti daaʋali.»
\c 14
\s Toligi ta minazeɠegi
\q
\v 1 Ɠale ma mu, Izilayɛle, Ɠɔoɠɔ GALAGI ʋɔ, ɗa-ƓALAGI,
\q mazɔlɔɔ ɗa-vaaɠaaza golaiti ka ti è loa.
\q
\v 2 À ʋa Ɠɔoɠɔ GALAGI ʋɔ ga wo-wooiti, à ɠɛ ma:
\q «Ɗa ɗa faaɠaaza golai kpein suvaayɛ.
\q Yeezei maamusɛ wooi nii wu,
\q gi daazeelizu è ma,
\q ga nikɛ zinɛ zalaɠai ʋotogi.
\q
\v 3 Asiili lɛi a zoo gi ɠizosu,
\q gi la mɔ lɛa ʋolu kɔɔɠɔ zooiti kɔma.
\q Gi la mɔ ɓalaa ɠɛa mɔnɔ gá-ɓɛtɛanii ma:
\q ‹Ɗa ɠa è ga gá-ƓALAGI!›
\q Mazɔlɔɔ, ee, Ɠɔoɠɔ GALAGI,
\q ɗa ɠa è podoin maawɔinɠaazu.»
\b
\q
\v 4 Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠɛ ma: «Nà Izilayɛle ʋalozu ná-wooʋalada zeeɓɛi ma,
\q nà ti nɛɛzuʋɛ, gwɛlɛpolu la ba,
\q mazɔlɔɔ zìiɠaa la mɔ wanani ti ma.
\q
\v 5 Nà ɠɛɛzu Izilayɛle ʋɛ eɠɛ nɔɗagi.
\q Naazu toɠa waa eɠɛ bulɛgi,
\q sape ɠa lɔ eɠɛʋelei Liɓan lɔɓɔi la.
\q
\v 6 Gaalaagiti ta ɠoozakooza,
\q toɠa ʋa eɠɛ wolive wului,
\q maku nɛɛnɛgi ɗa ɠula
\q eɠɛʋelei Liɓan lɔɓɔi nɔnɔi la.
\q
\v 7 Naati ta ɠale ma, ti ʋa,
\q niiti ti ɠɛa zeizu màaniinigi wu,
\q ta vulu su ʋolu ga moloi ɠɛʋele.
\q Ta waa ga leezɛn ɓelei ɠɛʋele,
\q ti-lɔɠɔi ɠa ɠula ga Liɓan lɔɔiti kɛʋele.
\q
\v 8 Ee, Efelayime, leeni ɠa gi ɓɔgai ma gá kɔɔɠɔ ganigiti, wa kɔɔɠɔ ganigiti?
\q Nà ɠa gè ɗa-ƓALA faliiti gaaʋotesu,
\q gè ɗa wɛlɛ è ma.
\q Nà ga sipɛlɛ gului nii ma wundui su nɔ ɠɔ,
\q nà ɠa gè è-ɠaawaaiti feezu è ya.»
\b
\q
\v 9 Zɔi ɠigi wola ma, naa ɠa niima vaiti gaaɠa.
\q Nii keleɠelegai, naa ɠa ti ɠwɛɛ.
\q Ɠɔoɠɔ GALAGI ná-peleiti sɔlegɛ,
\q telebo nuiti ta ziɛ ti zu,
\q kɛlɛ tɔ koloɠolo nuiti kɔɠɔi ɠa ziɠa ná.