\id 2CO  
\h 2 KORIN 
\toc1 2 Korin 
\toc2 2 Kor 
\mt1 2 Korin  
\mt2 Naoa itəm tatol kəiu lan itəm Pol təməte tuwɨn kəm iəfak mɨn ikɨn Korin  
\imt1 Nəghatən əkuəkɨr rəha naoa u 2 Korin  
\ip \bd ?Pah təməte naoa u?\bd* Aposol Pol təməte naoa u.  
\ip \bd ?Təməte tatuwɨn kəm pah?\bd* Təməte tatuwɨn kəm niməfak rəha Korin, ne iəfak mɨn rəha profens Akaea.  
\ip \bd ?Nəmegəhən tahro nulan nian təməte?\bd* Pol tɨnəməte rəkɨs naoa kɨsɨl mahl-ipən kəm niməfak rəha Korin. Inu naoa itəm tatol kuwɨt lan. Məto naoa itəm tatol kitiəh, ne naoa itəm tatol kɨsɨl, ilau kəmiakə. Naoa itəm tatol kəiu, inu 1 Korin, kən e naoa u in təməghat əskasɨk kəm ilat məmə okotəg-ətuatɨp-in nolən rat mɨn rəhalat, kən in təməgətun mɨn ilat e natɨmnat pɨsɨn mɨn neen. Ilat tepət e niməfak kotətəu-pən nətəlɨgən rəha Pol itəm təməte e naoa 1 Korin. Məto neen əh-ikɨn, ilat koatən məmə Pol in sənəmə etəm-iasol, kən təsətuatɨpən məmə in otəghat min nəhlan. Kən ilat koatən məmə in tatol wək rəhan o nosən əm məni.  
\ip \bd ?Təməte naoa u o naka?\bd* Pol in təməte naoa u matəgətun məmə in aposol kit, kən Uhgɨn in təmos-ipən wək u kəm in, kən tətuatɨp əm məmə in otəghat nəhlan kəm ilat. Kən in tolkeike məmə otən-iəhau nəgətun eiueiuə mɨn itəm koatatɨg Korin.  
\c 1  
\s1 Pol təmən təwɨr kəm ilat  
\m
\v 1 Io Pol, itəm Uhgɨn təmɨtəpun e nəwian məmə io aposol rəha Kristo Iesu, iatəte naoa u itɨmlau piətat Timoti. Naoa u tatɨmnə kəm itəmat, niməfak rəha Uhgɨn əpəh Korin, ne iəfak mɨn ilat rafin əpəh ikɨn Akaea.  
\v 2 Pəs Uhgɨn Tata rəhatat ne Iərəmərə Iesu Kristo, okuawte-in nəwɨrən ne nəməlinuən kəm itəmat.   
\s1 Uhgɨn itəm tatol kepɨn netəmim  
\p
\v 3 Pəs kotənwiwi Uhgɨn, u in Uhgɨn ne Tata rəha Iərəmərə rəhatat Iesu Kristo. In Tata itəm in nəukətɨn nasəkitunən, kən in Uhgɨn itəm nol kepɨnən rafin tatɨsɨ-pən ron.\x - \xo 1:3 \xt Rom 15:5 \x*  
\v 4 In tatol kepɨn kitat e nəratən rafin rəhatat məmə kitat kotɨtun nol kepɨnən netəmim e nəratən pɨsɨn pɨsɨn mɨn. Kən kitat kotol kepɨn ilat e nolən rəha nol kepɨnən itəm Uhgɨn təmol kəm kitat.  
\v 5 Tahmen əm e nahməən itəm Kristo təmos, təmuwa mɨn e nəmegəhən rəhatat. Kən e nolən kitiəh əm, Kristo in suatɨp məmə nol kepɨnən təmuwa pɨk e nəmegəhən rəhatat, kən roiu nol kepɨnən rəhatat tatuwɨn mɨn o netəmim pɨsɨn pɨsɨn mɨn.\x - \xo 1:5 \xt Sam 34:19 \x*  
\v 6 Okəmə itɨmat ekoatəto nahməən, nahməən əh tatuwa otɨmat nian ekoatən-iarəp namnusən təwɨr, kən namnusən təwɨr əh otol kepɨn itəmat mosmegəh itəmat. Okəmə Uhgɨn təmol kepɨn itɨmat, tatol məmə itɨmat ekotɨtun nol kepɨnən itəmat. Kən noan nol kepɨnən əh, tatoe-in e nəmegəhən rəhatəmat, kən nian nəkotatɨg e nahməən kitiəh əm itəm kitat kotatɨg lan, tətasitu etəmat məmə onəkotətul əskasɨk matuwɨn matuwɨn.  
\v 7 Itɨmat emotələhəu-pən əskasɨk rəhatɨmat nətəlɨgən o Uhgɨn otəmat məmə onəkotətul əskasɨk. Tol nəhlan məto-inu kitat rafin koatatɨg e natɨgən kitiəh əm məmə, itəmat nakoatəto nahməən itəm ekoatatɨg lan, kən tahmen-ahmen əm məmə nakotos nol kepɨnən kitiəh əm rəha Uhgɨn itəm emotos.   
\p
\v 8 Piak mɨn ne wɨnɨk mɨn, ekotolkeike məmə nəkotɨtun wɨr nian əskasɨk mɨn itəm emotatɨg lan e profens ikɨn Esia. Nəratən asol mɨn kəmotu itɨmat, taprəkɨs-in nəsanənən rəhatɨmat, təmol nɨkitɨmat təht məmə okəm-naka ekotɨmɨs.\x - \xo 1:8 \xt Wək 19:23; 1 Kor 15:32 \x*  
\v 9 Nɨpahrienən, itɨmat emotəto məmə kɨnegəhan-in rəkɨs itɨmat məmə ekotɨmɨs. Məto nian əskasɨk mɨn əh kəmotuwa məmə esotagɨleən etɨmat, məto ekotagɨle e Uhgɨn itəm tatol etəm təmɨmɨs təmegəh mɨn.  
\v 10 In təmosmegəh itɨmat e nəratən asol əh itəm təmatuwɨn o nɨmɨsən, kən in otosmegəh itɨmat e nəratən itəm otəpanuwa. Emotələhəu-pən əskasɨk rəhatɨmat nətəlɨgən lan məmə in otosmegəh mɨn itɨmat.\x - \xo 1:10 \xt 2 Tim 4:18 \x*  
\v 11 Kən in otol nəhlan nian nakotəfak otɨmat məmə, netəmim tepət okotənwiwi Uhgɨn o natɨmnat wɨr itəm in otol kəm itɨmat məto-inu netəmim tepət kəmotəfak otɨmat.   
\s1 Pol təməuhlin rəhan nətəlɨgən o rəhan naliwəkən  
\p
\v 12 Roiu ekən nəghatən u məsaulɨsən məmə, e nətəlɨgən rəhatɨmat, nɨkitɨmat təht məmə esotolən nat kit tərat e nolən rəhatɨmat. E nolən mɨn rafin itəm emotol, itɨmat emotətəu-pən suatɨp itəm Uhgɨn təmɨtəpun məmə emotəghat ətuatɨp əm moatən əhag-əhag nəghatən. Emotol nolən əh kəm netəm əpnapɨn əm rəha nətueintən, kən motol taprəkɨs kəm itəmat. Esotəghatən e nɨtunən əm rəhatɨmat rəha nətueintən, məto emotagɨle əm e nəwɨrən rəha Uhgɨn.  
\v 13-14 Iatən nəhlan məto-inu, esotəteən nəghatən kit itəm tiəkɨs otəmat o nafinən, o nɨtunən nɨpətɨn. Roiu, nəkotɨtun məsɨn nətəlɨgən rəhatɨmat, məto iakolkeike pɨk məmə nian kit onəkotɨtun rafin. Kən e nolən əh, nian Iərəmərə Iesu otuwa mɨn, itəmat onəkotagien otɨmat tahmen mɨn məmə itɨmat ekotagien otəmat.\x - \xo 1:13-14 \xt 2 Kor 5:12; Fil 2:16 \x*   
\p
\v 15-16 Məto-inu enɨtun məmə nakotagien otɨmat, nɨkik təht məmə nian ekatuwɨn Masetonia, ekaupən mɨmnə məplan itəmat, kən nian ekɨtəlɨg Masetonia, ekɨmnə mɨn məplan itəmat. Tol nəhlan, nakatos nəwɨrən mau kəiu. Kən uarisɨg e itəm mɨn əh, onəkotasitu lak motahl-ipən io ekuwɨn nɨtən Jutia.\x - \xo 1:15-16 \xt 1 Kor 16:5-6 \x*  
\v 17 ?Nɨkitəmat təht məmə, nian emol nətəlɨgən mɨn əh, məto emol əpnapɨn əm? ?O, kəm-naka nətəlɨgən rəhak təmɨsɨ-pən e nolən rəha nətueintən, tahmen e netəmim itəm koatən “əwəh” ne “kəp” e nəghatən kitiəh əm?   
\p
\v 18 Itəmat nəkotɨtun məmə Uhgɨn nian rafin tatol rəhan nəghatən, kən io mɨn, rəhak nəghatən kəm itəmat sənəmə, “əwəh” ne “kəp,”  
\v 19 məto-inu rəhak nəghatən o Nətɨ Uhgɨn Iesu Kristo, itəm eməhalən-iarəp kəm itəmat itɨməhal Saelas ne Timoti, sənəmə, “əwəh” ne “kəp,” məto e Kristo, nian rafin rəhak nəghatən in “əwəh,” in nɨpahrienən.\x - \xo 1:19 \xt Wək 18:5 \x*  
\v 20 Tol nəhlan məto-inu, nat əpnapɨn nəniəkɨsən kuwəh Uhgɨn təmol, ilat kotuwa nɨpahrienən e Kristo, inu nəghatən “əwəh” rəha Uhgɨn. Tol nəhlan, e Kristo, kitat koatən “Amen, Əwəh” kəm Uhgɨn, kən moatɨləs-ipər nərgɨn lan.\x - \xo 1:20 \xt Nol Əpən 3:14 \x*  
\v 21 Uhgɨn əm tatol itɨmat ekoatətul əskasɨk e Kristo kitat min itəmat. In təmɨtəpun kitat,  
\v 22 kən təmol mak e nəmegəhən rəhatat məmə kitat rəhan mɨn, kən təmələhəu-pən rəhan Narmɨn e nɨkitat məmə kitat okotɨtun roiu məmə rəhan nəniəkɨsən mɨn, ilat rafin okotuwa nɨpahrienən e nəmegəhən rəhatat o nian kit.\x - \xo 1:22 \xt 2 Kor 5:5; Efes 1:13-14 \x*   
\p
\v 23 Kən roiu, okəmə esənən nɨpahrienən, pəs Uhgɨn otol nalpɨnən kəm io. Eməsuwamən Korin məto-inu esolkeikeən məmə ekən nəghatən əskasɨk kit kəm itəmat.  
\v 24 Esotolkeikeən məmə ekotərəmərə e nahatətəən rəhatəmat, kəp. Məto ekotol wək kitat min itəmat o nagienən rəhatəmat, məto-inu itəmat nɨnoatətul əskasɨk rəkɨs e nahatətəən rəhatəmat.\x - \xo 1:24 \xt 1 Pita 5:3 \x*   
\c 2  
\m
\v 1 Tol nəhlan, enən rəkɨs e nɨkik məmə okol esɨmnə mɨnən məplan itəmat mol nɨkitəmat tahmə.\x - \xo 2:1 \xt 1 Kor 4:21 \x*  
\v 2 ?Emən nəhlan məto-inu, okəmə ekol nɨkitəmat tahmə, pah u ikɨn-un otol io nɨkik tagien? Itəmat əm, itəm emol nɨkitəmat tahmə.  
\v 3 Kən eməte naoa əh, məmə nian ekɨmnə, esətoən tərat e nɨkik. Esolkeikeən məmə netəmim itəm okotəkəike motol nɨkik tagien, ilat okotol məmə ekəto tərat. Eməte naoa əh e nolən əh, məto-inu enɨtun məmə kitat kitiəh əm, kən nian nɨkik tagien, kən nɨkitəmat mɨn tagien.  
\v 4 Tol nəhlan, nian eməte naoa əh kəm itəmat, nɨkik təpou pɨk otəmat, kən nɨkik tɨtəgɨt, nahui nəmtək taiəh otəmat. Esəteən naoa əh məmə otol nɨkitəmat təpou, məto eməte məmə onəkotɨtun rəhak nolkeikeən asol otəmat.\x - \xo 2:4 \xt Wək 20:31 \x*   
\s1 Aluin nolən rat mɨn rəha nol təfagə  
\p
\v 5 Etəmim itəm təmol nəratən, təmol io ekəto tərat, məto təmol itəmat rafin nakotəto tərat pɨk, məto esolkeikeən məmə nəghatən rəhak e nat u in təskasɨk pɨk.  
\v 6 Nalpɨnən itəm itəmat tepət nəmotos-ipən kəm in tɨnahmen.  
\v 7 Məto roiu əh, nəkotəkəike motaluin rəhan nolən rat kən motol-wɨr nɨkin, məmə nɨkin otəsəpou pɨkən mol təme e rəhan nəmegəhən.  
\v 8 Iatətapəh əskasɨk otəmat məmə nakotuwɨn motol təwɨr kəm in məmə in otɨtun rəhatəmat nolkeikeən ron.  
\v 9 Eməte naoa əh kəm itəmat məmə ekəplan məmə onəkotol nəwiak e natɨmnat rafin, o kəp.  
\v 10 Okəmə itəmat nəkotaluin nolən rat rəha suah kit, io mɨn ekaluin rəhan nolən. Okəmə suah əh təmol nat tərat neen məmə io ekəkəike maluin rəhan nolən, məto enaluin rəkɨs rəhan nolən e nɨganəmtɨ Kristo. Emol nəhlan məmə otasitu etəmat  
\v 11 məmə Setan otəsərəkɨnən kitat e rəhan neiueiuəən mɨn, məto-inu kitat kotɨtun rəkɨs rəhan nətəlɨgən o nolən nəratən.\x - \xo 2:11 \xt Luk 22:31 \x*   
\s1 Netəmim itəm koatən-iarəp  //  namnusən təwɨr  
\p
\v 12 Nian emuwɨn əpəh Troas o nən-iarəpən namnusən təwɨr rəha Kristo, eməplan məmə Iərəmərə təmol suatɨp kəm io.\x - \xo 2:12 \xt Wək 14:27; 1 Kor 16:9 \x*  
\v 13 Məto esatɨg əməlinuən e rəhak nətəlɨgən məto-inu, eməsəplanən piak Taetas ikɨn əh. Kən emauiatɨpin ilat, miet muwɨn Masetonia.\x - \xo 2:13 \xt Wək 20:1 \x*   
\p
\v 14 Pəs kotənwiwi Uhgɨn, məto-inu in təmol win e rəhan tɨkɨmɨr mɨn e nəluagɨnən. Kən tahmen e kig kit itəm təmol win e nəluagɨnən mɨnatɨtəlɨg matit rəhan mopael mɨn ne rəhan tɨkɨmɨr mɨn, Uhgɨn tatit itɨmat e Kristo. Kən itɨmat rəhan mɨn netəmim itəm ioatən-iarəp nenatɨgən rəha Kristo, kən nenatɨgən əh in tahmen e nəmiəwɨn kit itəm tatuwɨn ikɨn pɨsɨn-pɨsɨn mɨn.  
\v 15 E nɨganəmtɨ Uhgɨn, itɨmat ekotahmen e nəmiəwɨn rəha Kristo kəm netəmim rafin, netəmim itəm Uhgɨn tatosmegəh ilat, ne netəmim itəm okotuwɨn e nalpɨnən rəha Uhgɨn.  
\v 16 Itɨmat nəmiəwɨn rəha nɨmɨsən kəm neen itəm tatəgətun ilat məmə okotɨmɨs. Kən itɨmat nəmiəwɨn rəha nəmegəhən kəm neen, itəm tatəgətun ilat məmə Uhgɨn otosmegəh ilat. ?Kən pah u tɨtun nolən wək asol əh?\x - \xo 2:16 \xt Luk 2:34; 2 Kor 3:5-6 \x*  
\v 17 Məto itɨmat esotahmenən e netəm əpnapɨn mɨn, itəm koatən-iarəp nəghatən rəha Uhgɨn o nos əmən məni. Kəp, məto Uhgɨn təmahl-ipən itɨmat, kən e Kristo, itɨmat ekotən-iarəp namnusən təwɨr e nɨganəmtɨ Uhgɨn, kən nəghatən rəhatɨmat təmɨsɨ-pən e nɨkitɨmat itəm tətuatɨp əm.   
\c 3  
\m
\v 1 Okəmə naka nɨkitəmat təht məmə enoatɨləs-ipər itɨmat məmə itəmat onəkotegəhan lan. Netəmim neen okotəkəike motos naoa kit itəm kəməte elat nian koatuwɨn o netəm kotəruru ilat. ?Tahro nɨkitəmat təht məmə suah kit otəkəike məte naoa nəhlan etɨmat kəm itəmat? ?O, tahro itəmat əm nakotolkeike məmə onəkotəte? !Kəp!\x - \xo 3:1 \xt Wək 18:27; 2 Kor 5:12 \x*  
\v 2 Itəmat atɨp əm nəkotahmen e naoa itəm tatol əp wək rəhatɨmat. Naoa əh kəməte-pən e nɨkitɨmat, itəm netəmim rafin koatafin kən moatɨtun.\x - \xo 3:2 \xt 1 Kor 9:2 \x*  
\v 3 Itəmat noa rəha wək rəhatɨmat. Kən nəmegəhən rəhatəmat tatəgətun məmə itəmat naoa kətafin itəm Kristo təməte. Kristo təməte naoa əh e Narmɨn Rəha Uhgɨn itəm tatəmegəh, məto təsəteən e nelmɨ etəmim. Kən in təməsəte-pənən e kəpiel epin-epin, məto təməte-pən e nɨki netəmim.\f + \fr 3:3 \ft Nian Pol tatəghat e nəghatən “kəməsəte-pənən e kəpiel epin-epin,” tatəghat e Lou itəm Uhgɨn təmos-ipən kəm Moses, kən Moses təməte e kəpiel.\f*\x - \xo 3:3 \xt Eks 24:12; Jer 31:33; Esik 36:26-27 \x*   
\p
\v 4 Itɨmat esotəgɨnən o nənən nəhlan otəmat məto-inu itɨmat ioatatɨg e Kristo, kən moatahatətə əskasɨk e Uhgɨn.\x - \xo 3:4 \xt Wək 20:31 \x*  
\v 5 Nɨkitɨmat təsəhtən məmə itɨmat əm ekotahmen o nolən wək u, ne noan rəha wək. Məto Uhgɨn əm tatol məmə itɨmat ekotɨtun nolən wək.  
\v 6 In təmol məmə itɨmat ekotahmen məmə ekotuwa rəhan iolwək mɨn rəha nəniəkɨsən wi rəha nasituən itəm Uhgɨn təmən. Nəniəkɨsən wi əh təsɨsɨ-pənən e Lou itəm kəməte, məto təmɨsɨ-pən e Narmɨn Rəha Uhgɨn, məto-inu Lou itəm kəməte tatol məmə netəmim koatuwɨn o nɨmɨsən, məto Narmɨn Rəha Uhgɨn tatos-ipa nəmegəhən.\x - \xo 3:6 \xt Jer 31:31; Jon 6:63; 1 Kor 11:25 \x*   
\s1 Nəhag-əhagən rəha Nəniəkɨsən Wi Rəha Nasituən  
\p
\v 7 Otətəlɨg-in-tu. Nian Uhgɨn təməte Lou e kəpiel, mos-ipən kəm Moses, nəhag-əhagən əh-ikɨn rəha Uhgɨn, kən nəhag-əhagən əh təmalpin nɨganəmtɨ Moses, kən netəm Isrel okol kəsotəplanən nɨganəmtɨn, nat əpnapɨn nəhag-əhagən tɨnateiuaiu. Kən okəmə wək rəha Lou in suatɨp itəm tatuwɨn o nɨmɨsən, məto in təhag-əhag,\x - \xo 3:7 \xt Eks 34:29 \x*  
\v 8 kən wək rəha Narmɨn Rəha Uhgɨn otəhag-əhag pɨk.  
\v 9 !Okəmə wək itəm kəmakil netəmim məmə otəkəike motɨmɨs, in tatəhag-əhag, kən wək itəm tatol netəmim kotətuatɨp e nɨganəmtɨ Uhgɨn, in tatəhag-əhag pɨk agɨn!\x - \xo 3:9 \xt Dut 27:26; Rom 1:17 \x*  
\v 10 Nɨpahrienən, nəniəkɨsɨn oas rəha nasituən itəm təməhag-əhag aupən, roiu in təsəhag-əhagən, məto-inu nəniəkɨsɨn wi itəm təhag-əhag pɨk agɨn, tɨnaprəkɨs-in itəm aupən.  
\v 11 !Kən okəmə wək rəha Lou itəm otəpanɨkə, tɨnuwa e nəhag-əhagən, kən wək rəha Narmɨn Rəha Uhgɨn itəm otatɨg lilɨn, tatəhag-əhag pɨk agɨn-əh!\x - \xo 3:11 \xt Luk 22:31 \x*   
\p
\v 12 Tol nəhlan, məto-inu emotələhəu-pən əskasɨk rəhatɨmat nətəlɨgən e wək əh rəha Narmɨn Rəha Uhgɨn, nətəlɨgən rəhatɨmat təskasɨk e Uhgɨn, kən məsotəgɨnən o nən-iarəpən rəhan nəghatən.\x - \xo 3:12 \xt Wək 14:27; 1 Kor 16:9 \x*  
\v 13 Itɨmat esotahmenən e Moses, itəm təmətalpin nɨganəmtɨn e nɨməhan agege məmə netəm Isrel okəsotəplanən məmə nəhag-əhagən teiuaiu muwɨn mɨkə.\x - \xo 3:13 \xt Eks 34:33 \x*  
\v 14 Məto Uhgɨn təmol nətəlɨgən rəhalat tiəkɨs. Kən mətoarus-pa əh-roiu, nɨməhan əh tətahtosɨg-in nətəlɨgən rəhalat nian kotafin Naoa Rəha Nəniəkɨsən Oas.\f + \fr 3:14 \ft “Naoa Rəha Nəniəkɨsən Oas” in “Oltesteman.”\f* Uhgɨn təsos-irəkɨsən əh nɨməhan əh, məto-inu tatos-irəkɨs əm e Kristo.  
\v 15 Əwəh, mətoarus-pa əh-roiu ne, nian kotafin Lou rəha Moses, nɨməhan kit tatəfətain nɨkilat.  
\v 16 Məto okəmə etəmim pah təuhlin mətag-pən o Iərəmərə, nɨməhan əh otiet rəkɨs.\x - \xo 3:16 \xt Eks 34:34\x*  
\v 17 Otətəlɨg-in-tu, Iərəmərə əh, in Narmɨn. Kən ikɨn Narmɨn rəha Iərəmərə tətatɨg ikɨn, in tatɨkɨs kitat.\x - \xo 3:17 \xt Jon 8:36; Rom 8:2 \x*  
\v 18 Kən kitat, itəm kəsəfətainən nɨganəmtɨtat e nɨməhan, koatəplan nəhag-əhagən asol rəha Iərəmərə, kən netəmim koatəplan nəhag-əhagən əh e nəmegəhən rəhatat. Kən in tatəuhlin nəmegəhən rəhatat məmə okotuwa kahmen lan e nəhag-əhagən itəm rəhan nəsanənən tatər tatər. Kən nəhag-əhagən əh təmɨsɨ-pən o Iərəmərə itəm in Narmɨn Rəha Uhgɨn.   
\c 4  
\s1 Nat keike e kɨpəhau oas  
\m
\v 1 Tol nəhlan, nɨkitɨmat təsəpouən o wək u məto-inu itɨmat emotos e nasəkitunən rəha Uhgɨn.  
\v 2 Məto e nolən rəhatɨmat esotegəhan-inən nolən itəm tatəhluaig ne nolən aulɨs mɨn. Ko esoteiuəən məsotəuhlinən nəghatən rəha Uhgɨn. !Kəp! Məto itɨmat ioatən ətuatɨp əm nɨpahrienən, kən e nolən əh, e nɨganəmtɨ Uhgɨn, emotol-arəp e nɨganəmtɨ netəmim rafin məmə rəhatɨmat nolən in tətuatɨp.\x - \xo 4:2 \xt 2 Kor 2:17; 1 Tes 2:5 \x*  
\v 3 Kən okəm-naka namnusən təwɨr itəm ekoatən-iarəp in tatəhluaig o netəmim neen, məto kəp, tatəhluaig əm o netəmim itəm koatətəu-pən suatɨp o nuwɨnən e nɨgəm asol.  
\v 4 Koatətəu-pən suatɨp əh məto-inu Setan, u in Iərmɨs itəm tatərəmərə e nətueintən u, təməfətain nətəlɨgən rəhalat, məmə kəsotəplanən nəhag-əhagən wɨr rəha namnusən təwɨr itəm tatuəp mətasiəgəpɨn ilat. Nəhag-əhagən əh təmɨsɨ-pən e Kristo. Kən nian kitat koatəplan Kristo, kən kitat koatəplan məmə Uhgɨn in tahro nulan.\x - \xo 4:4 \xt Efes 2:2; Kol 1:15; Hip 1:3 \x*  
\v 5 Itɨmat esotən-iarəp atɨpən itɨmat, məto ioatən-iarəp Iesu Kristo məmə in Iərəmərə, kən itɨmat iolwək mɨn rəhatəmat o nərgɨ Iesu.  
\v 6 Tol nəhlan məto-inu Uhgɨn u təmən məmə, “Pəs nəhag-əhagən tuəp masiəgəpɨn ikɨn tapinəp ikɨn,” in təmasiəgəpɨn e nɨkitat məmə kitat kotɨtun nehmən nəsanənən, ne nepətən əhag-əhag rəha Uhgɨn, kən kitat koatehm natɨmnat mɨn əh e nɨganəmtɨ Kristo.\x - \xo 4:6 \xt Jen 1:3; Aes 9:2; 2 Kor 3:18 \x*   
\p
\v 7 Məto kitat koatos nat keike əh e kɨpəhau oas, inu nɨpətɨtat. Tol nəhlan məmə otəgətun məmə nəsanənən wɨr əh taprəkɨs, təmɨsɨ-pən e Uhgɨn, təsɨsɨ-pamən otat.\x - \xo 4:7 \xt 2 Kor 5:1 \x*  
\v 8 Nəratən tepət koatɨləs pɨkən itɨmat e suatɨp mɨn rafin, məto təsərəkɨnən itɨmat. Nian neen ekotəruru suatɨp, məto esotapəsən nalkutən.\x - \xo 4:8 \xt 2 Kor 1:8; 7:5 \x*  
\v 9 Netəmim koatol nəratən kəm itɨmat, məto Uhgɨn təsapəsən itɨmat. Koatoh itɨmat, məto kəsotərəkɨnən itɨmat.  
\v 10 Ikɨn pəhruən ioatuwɨn ikɨn, katohamnu nɨpətɨtɨmat tahmen e kəmohamnu Iesu. Tol nəhlan məmə, netəmim okotəplan nəmegəhən rəha Iesu e nɨpətɨtat.\x - \xo 4:10 \xt 1 Kor 15:31 \x*  
\v 11 Kən itɨmat itəm ekoatəmegəh, nian rafin kategəhan-in itɨmat məmə ekotɨmɨs o nərgɨ Iesu. Tol nəhlan məmə netəmim okotəplan rəhan nəmegəhən e nɨpətɨtat itəm otəpanɨmɨs nian kit.\x - \xo 4:11 \xt Rom 8:36 \x*  
\v 12 Kənu, nian rafin itɨmat ioatɨləs pɨkən nɨmɨsən məmə itəmat onəkotɨtun nəmegəhən itulɨn.   
\p
\v 13 Naoa Rəha Uhgɨn tatən məmə, “Emahatətə, kən tol nəhlan ekatən.”\x - \xo 4:13 \xt Sam 116:10 \x* Kən e nolən kitiəh əm rəha nahatətəən, itɨmat mɨn ekotahatətə, kən tol nəhlan ekoatən,  
\v 14 məto-inu itɨmat ekotɨtun məmə, etəm təmol Iərəmərə Iesu təmegəh mɨn e nɨmɨsən, in otol itɨmat ne itəmat, kitat rafin kotəmegəh mɨn e nɨmɨsən kitat Iesu, kən məf-iarəp kitat e nɨganəmtɨn.\x - \xo 4:14 \xt 1 Kor 6:14 \x*  
\v 15 Natɨmnat rafin u o nəwɨrən rəhatəmat, kən nian nəwɨrən rəha Uhgɨn tatiuw-pa netəmim tepət təhmɨn mɨn okotuwa o Kristo, kən okotos-ipən nənwiwiən tepət kəm Uhgɨn, kən okotɨləs-ipər nərgɨn ilɨs ilɨs agɨn.   
\p
\v 16 Tol nəhlan, nɨkitɨmat təsəpouən. Nat əpnapɨn məmə nɨpətɨtat tateiuaiu roiu, məto Uhgɨn tatol nɨkitɨmat tatuwiwi nian rafin.\x - \xo 4:16 \xt Efes 3:16 \x*  
\v 17 Tol nəhlan məto-inu, nəratən itəm koatatɨg lan, ilat nat əpnapɨn əm, kəsotatɨgən tuwəh. Məto noalat in nəhag-əhagən wɨr itəm otətatɨg lilɨn, kən in təwɨr məfɨgəm taprəkɨs-in ilat.\x - \xo 4:17 \xt Rom 8:17-18 \x*  
\v 18 Kən tol nəhlan, nɨganəmtɨtat kəsotətulən e nat itəm katəplan, məto koatətul e nat itəm kəsəplanən, məto-inu nat itəm katəplan in nat rəha roiu əm, otəpanɨkə, məto nat itəm kəsəplanən in namnun tɨkə.\x - \xo 4:18 \xt Kol 1:16 \x*   
\c 5  
\s1 Nɨpətɨn wi əpəh e nego e neai  
\m
\v 1 Tol nəhlan, kotɨtun məmə nɨpətɨtat in tahmen e nimə tapolən itəm kitat kotatɨg lan ikɨn-u e nətueintən, kən nian kit otəmnəmɨt mərat. Kən nian nimə tapolən əh tɨkə e nətueintən, məto əpəh e nego e neai, rəhatat nimə wi əh-ikɨn itəm sənəmə etəmim təmol, məto Uhgɨn əm təmol, nɨpətɨtat wi itəm otatɨg lilɨn.\x - \xo 5:1 \xt 2 Kor 4:7 \x*  
\v 2 Məto roiu e nɨpətɨtat rəha nətueintən, koatəhg nɨkitat, kən kotolkeike pɨk məmə nian otatuwa itəm kitat okotuwɨn e nɨpətɨtat wi rəha nego e neai, tahmen e kitat koatuwɨn e natɨmnat wi.\x - \xo 5:2 \xt Rom 8:23 \x*  
\v 3 Tol nəhlan məto-inu sənəmə kitat okotuwa narmɨn əm nɨpətɨn tɨkə, məto okotos nɨpətɨn wi rəha nego e neai.  
\v 4 Nɨpətɨtat itəm otɨmɨs tol kitat koatekɨmɨs moatehag rəha nəpouən, məto sənəmə koatolkeike məmə okotɨmɨs kən nɨpətɨtat otɨkə, kəp. Məto kitat kotolkeike məmə okotuwɨn e nɨpətɨtat wi məmə nəmegəhən lilɨn otəwiək nɨpətɨtat rəha nətueintən itəm otɨmɨs.  
\v 5 Kən Uhgɨn pɨsɨn əm təmol kitat o natɨmnat mɨn əh, kən təmos-ipa Narmɨn Rəhan məmə otəgətun wɨr kəm kitat məmə rəhan nəniəkɨsən mɨn otuwa pahrien.   
\p
\v 6 Kən tol nəhlan, nətəlɨgən rəhatat təskasɨk, kən kitat kotɨtun wɨr məmə nian koatos əm nɨpətɨn rəha nətueintən u, kitat koatətul əh ihluə imə Iərəmərə ikɨn rəhatat.\x - \xo 5:6 \xt Hip 11:13-16 \x*  
\v 7 Kitat kotatɨg e nətueintən e nahatətəən e Uhgɨn, sənəmə e natɨmnat itəm koatəplan.  
\v 8 Iatən məmə nətəlɨgən rəhatat təskasɨk, kən kotolkeike məmə kotapəs nɨpətɨtat motuwɨn e nimə wi rəhatat kitat Iərəmərə.\x - \xo 5:8 \xt Fil 1:23 \x*  
\v 9 Tol nəhlan, okəmə kotatɨg e nɨpətɨtat, o okəmə kotapəs nɨpətɨtat rəha nətueintən, kitat kotalkut pɨk məmə kotol natɨmnat itəm koatol nɨki Iərəmərə tagien.\x - \xo 5:9 \xt Kol 1:10; 1 Tes 4:1 \x*  
\v 10 Kotol nəhlan məto-inu kitat rafin okotəkəike motətul aupən e Kristo məmə in otakil rəhatat nolən mɨn, kən kitat kitiəh kitiəh okotos nətouən tətəu-pən natɨmnat itəm kəmotol e nətueintən, okəmə nat təwɨr o nat tərat.\x - \xo 5:10 \xt Pri 12:14 \x*   
\s1 Ien əhruin mɨn rəha Uhgɨn  
\p
\v 11 Kən roiu əh, məto-inu ekotɨsiai-in Iərəmərə, kən motalkut məmə ekotiuw-pa netəmim. Uhgɨn tɨtun itɨmat ne wək rəhatɨmat, kən ekotolkeike məmə itəmat mɨn onəkotɨtun wɨr itɨmat.  
\v 12 Esotolkeikeən məmə ekotɨləs-ipər itɨmat e nɨganəmtɨtəmat, məto ekotos-ipɨnə rəhatɨmat nətəlɨgən məmə okəm-naka nɨkitəmat otagien otɨmat. Kən roiu, nəkotɨtun nuhalpɨnən nəghatən rəha netəmim itəm kotausit o nolən itəm netəmim koatəplan, məto nɨkilat təsəhtən nat itəm tətatɨg e nɨki etəmim.  
\v 13 Okəmə itɨmat ialməl mɨn, məto o nərgɨ Uhgɨn. Kən okəmə rəhatɨmat nətəlɨgən tətuatɨp əm, in nat kit itəm otasitu etəmat.   
\p
\v 14 Tol nəhlan məto-inu, nolkeikeən rəha Kristo tatərəmərə etɨmat, məto-inu itɨmat ekotɨtun wɨr məmə suah kitiəh əm təmɨmɨs o netəmim rafin, kən tol nəhlan, netəmim rafin kɨnotɨmɨs.\x - \xo 5:14 \xt Hip 5:9 \x*  
\v 15 Kən təmɨmɨs o netəmim rafin məmə ilat itəm koatəmegəh, okotapəs nolən natɨmnat itəm ilat əm kotolkeike, məto ilat kotəkəike motol nolən mɨn itəm Iesu tolkeike, u etəm təmɨmɨs olat kən məmegəh mɨn e nɨmɨsən.\x - \xo 5:15 \xt Rom 14:7-8 \x*   
\p
\v 16 Tol nəhlan, roiu ne, itɨmat esotakilən netəmim e nolən itəm netəmim rəha nətueintən kotakil netəmim lan. Nat əpnapɨn nian kit emotakil Kristo e nolən əh, məto roiu esotolən.  
\v 17 Tol nəhlan, okəmə suah kit təmuwa kitiəh ilau Kristo, in təmuwa etəmim wi. !Nat oas təmɨkə, kən nat wi tɨnuwa!\x - \xo 5:17 \xt Rom 8:1; Kal 6:15 \x*  
\v 18 Natɨmnat rafin mɨn əh tatɨsɨ-pən e Uhgɨn. Aupən kitat tɨkɨmɨr mɨn kitat Uhgɨn, məto e Kristo, in təməmɨk kitat kotuwa iuəhkɨr ron, mol kitat iolɨn mɨn. Kən təmos-ipa kəm itɨmat wək u rəha niuw-pamən tɨkɨmɨr mɨn rəha Uhgɨn okotuwa iolɨn mɨn.\x - \xo 5:18 \xt Rom 5:10 \x*  
\v 19 Inu tatən məmə Uhgɨn təmiuw-pa rəhan tɨkɨmɨr mɨn e nətueintən məmə okotuwa iolɨn mɨn e Kristo, kən məsafin mɨnən rəhalat nolən rat mɨn. Kən təmos-ipa kəm itɨmat nəghatən u rəha niuw-pamən tɨkɨmɨr mɨn rəhan okotuwa iolɨn mɨn.\x - \xo 5:19 \xt Rom 3:23-25 \x*   
\p
\v 20 Tol nəhlan, itɨmat ien əhruin mɨn rəha Kristo, kən tahmen məmə Uhgɨn tətaun-in netəmim e nəwiatɨmat. Kən ioatətapəh əskasɨk otəmat e nərgɨ Kristo məmə: nakotapəs nolə tɨkɨmɨr, kən motuwa iolɨ Uhgɨn mɨn.  
\v 21 Uhgɨn təmol suah u itəm rəhan nolən rat tɨkə, məmə in sakrifais rəha nolən rat mɨn rəhatat, məmə e in, kitat okotətuatɨp e nɨganəmtɨ Uhgɨn.\x - \xo 5:21 \xt Hip 4:15 \x*   
\c 6  
\m
\v 1 Məto-inu itɨmat ioatol wək kitiəh itɨmat Uhgɨn, ekotətapəh əskasɨk otəmat məmə nian Uhgɨn tətawte-in rəhan nəwɨrən kəm itəmat, nəsotosən tahmen in nat əpnapɨn əm,  
\v 2 məto-inu Uhgɨn tatən məmə,  
\q1 “E nian ətuatɨp, eməto ik,  
\q1 kən e nian rəha nosmegəhən, emasitu lam.”\x - \xo 6:2 \xt Aes 49:8\x*  
\m Iakən kəm itəmat, məmə roiu, in nian ətuatɨp rəha Uhgɨn, roiu in nian rəha nosmegəhən.   
\s1 Nian əskasɨk mɨn e nəmegəhən rəha Pol  
\p
\v 3 Esotolən nat kit itəm suah kit otəme lan e rəhan nahatətəən, məto-inu esotolkeikeən məmə okəsən ratən wək rəhatɨmat.  
\v 4 Məto nolən mɨn rafin e nəmegəhən rəhatɨmat koatəgətun məmə itɨmat iolwək mɨn pahrien rəha Uhgɨn: itɨmat ekotətul əskasɨk e nian rəha nəratən, ne nian iəkɨs mɨn, ne nian itɨmat ekotəto tərat.  
\v 5 Netəmim kəmotoh itɨmat, kən kəmki-pən itɨmat e kalapus, kən katɨtəp itɨmat məmə okoh itɨmat. Emotol pɨk wək, məsotapɨlən lapɨn, kən nəumɨs tus itɨmat.\x - \xo 6:5 \xt 2 Kor 11:23-27 \x*  
\v 6 Esotolən nolən kit itəm tatol nɨkitɨmat tamkɨmɨk, itɨmat ekotenatɨg, nətəlɨgən rəhatɨmat kaifəməh, ekotol təwɨr kəm netəmim, Narmɨn Rəha Uhgɨn tatər e nɨkitɨmat, kən ekotolkeike netəmim e nolkeikeən pahrien.\x - \xo 6:6 \xt 1 Tim 4:12 \x*  
\v 7 Ekoatən əm nɨpahrienən, kən nəsanənən rəha Uhgɨn tətatɨg etɨmat. Rəhatɨmat nolən ətuatɨp in tahmen e natɨmnat rəha nəluagɨnən o nohən ne nətlosɨgən.  
\v 8 Netəmim neen koatɨsiai-in itɨmat, neen koatehm-əhau itɨmat, neen koatən rat itɨmat, neen koatən wɨr itɨmat, neen koatən məmə itɨmat ekoateiuə məmə itɨmat iolwək mɨn rəha Uhgɨn, məto itɨmat iolwək mɨn pahrien rəhan.  
\v 9 Netəmim neen kəsotegəhan-inən məmə itɨmat aposol mɨn pahrien, məto netəmim tepət koatən məmə itɨmat aposol mɨn pahrien. Nian rafin nɨmɨsən tatɨtəp itɨmat, məto ekoatəmegəh əh. Katoh itɨmat, məto kəsohamnuən əh itɨmat.\x - \xo 6:9 \xt 2 Kor 4:10 \x*  
\v 10 Nɨkitɨmat təpou, məto nian rafin ekotagien əh. Rəhatɨmat nautə tɨkə, məto itɨmat ekotol netəmim tepət rəhalat nautə tepət. Rəhatɨmat nat kit tɨkə, məto ekoatos natɨmnat rafin.   
\p
\v 11 Piak mɨn əpəh Korin, emotən rafin nəghatən kəm itəmat kəsapəsən kit, kən ekotolkeike itəmat e nɨkitɨmat rafin.  
\v 12 Itɨmat esotahtosɨg-inən nolkeikeən rəhatɨmat otəmat, məto itəmat notahtosɨg-in rəhatəmat otɨmat.  
\v 13 Roiu əh, iatəghat kəm itəmat məmə itəmat nenətɨk ətuatɨp. Tətuatɨp əm məmə itəmat mɨn, nakotolkeike itɨmat e nɨkitəmat rafin.\x - \xo 6:13 \xt 1 Kor 4:14 \x*   
\p
\v 14 Sotənən kəm netəm kəsotəfakən məmə nəkoatol wək kit itəmat min ilat. ?Nolən ətuatɨp ne nolən tərat kiatun nol kələhən nat kit? ?O, nəhag-əhagən ne napinəpən kiatun nuwamən məpələh kələh muəghat? !Kəp!\x - \xo 6:14 \xt Efes 5:11 \x*  
\v 15 Kən e nolən kitiəh əm, Kristo ne Setan, okol kəsuənən nəghatən kitiəh nian kit. ?Iəfak ne etəm təsəfakən kiatun nolən nat e nətəlɨgən kitiəh? !Kəp!  
\v 16 E Nimə Rəha Uhgɨn, ikɨn kit tɨkə əh-ikɨn o narmɨ nat mɨn, məto-inu kitat u Nimə Rəha Uhgɨn itəm tatəmegəh. Kən Uhgɨn təmən məmə,  
\q1 “Ekatɨg itɨmat min ilat,  
\q1 kən maliwək itɨmat min ilat,  
\q1 kən ekuwa io Uhgɨn rəhalat,  
\q1 kən ilat okotuwa rəhak netəmim.”\x - \xo 6:16 \xt Lev 26:12; Esik 37:27; 1 Kor 3:16\x*   
\p
\v 17 Kən Iərəmərə təmən məmə,  
\q1 “Tol nəhlan, otiet rəkɨs elat, motan isəu olat.  
\q1 Kən məsotekən nat itəm tamkɨmɨk e nɨganəmtɨ Uhgɨn,  
\q1 kən nɨkik tagien məmə ekos itəmat.”\x - \xo 6:17 \xt Aes 52:11; Esik 20:34,41; Nol Əpən 18:4\x*   
\q1
\v 18 “Kən ekuwa rəhatəmat tata,  
\q1 kən itəmat onəkotuwa nenətɨk mɨn,”\x - \xo 6:18 \xt 2 Saml 7:14; 7:8; Jer 31:9\x*  
\nb inu nəghatən rəha Iərəmərə itəm in ilɨs agɨn.   
\c 7  
\m
\v 1 Iolɨk mɨn. Nəniəkɨsən mɨn u rəhatat. Kən tol nəhlan, pəs kotafəl nɨkitat, motos-irəkɨs natɨmnat rafin itəm koatol nɨpətɨtat ne narmɨtat kotamkɨmɨk. Kən pəs kotələhəu kalɨn kitat məmə rəha Uhgɨn əm motətəu-pən rafin suatɨp itəm nɨkin otagien lan.   
\s1 Nɨki Pol təmagien olat  
\p
\v 2 Oterəh e nɨkitəmat kəm itɨmat. Esotolən tərat kəm suah kit, esotiuw-pənən suah kit tərat ikɨn, esotalkutən məmə ekotos nat kit rəhatəmat e nolən eko-eko.  
\v 3 Esənən nəghatən u məto-inu nəmotol nolən rat. Emən rəkɨs kəm itəmat məmə ekotolkeike pɨk itəmat nian rafin, kən nat əpnapɨn nɨmɨsən o nəwɨrən otuwa e nəmegəhən rəhatɨmat, məto itəmat əpəh imə e nɨkitɨmat.  
\v 4 Io etahatətə əskasɨk etəmat. Iatausit otəmat. Itəmat nəmotɨləs-ipər pɨk rəhak nətəlɨgən. Emos nəratən tepət təmuwa e rəhak nəmegəhən, məto nɨkik tagien maprəkɨs otəmat.   
\p
\v 5 Tol nəhlan məto-inu, nian emotuwa Masetonia, esotamegən, məto nian rafin, nəratən tatɨləs itɨmat təmɨsɨ-pən ikɨn pɨsɨn pɨsɨn mɨn. E nəmegəhən rəhatɨmat, netəmim kəmotəmou motol nəratən kəm itɨmat, kən itɨmat ekoatəgɨn.\x - \xo 7:5 \xt 2 Kor 2:13 \x*  
\v 6 Məto Uhgɨn tatol kepɨn netəmim itəm nətəlɨgən rəhalat təpou, kən təmol kepɨn itɨmat e nuwamən rəha Taetas.  
\v 7 Kən sənəmə e nuwamən əm rəhan itəm təmol nɨkitɨmat tagien, məto e nəghatən wɨr rəha nol kepɨnən itəm nəmotən-ipən kəm in. In təmən-ipa kəm itɨmat məmə itəmat nakotolkeike pɨk məmə nəkotəplan io, kən təmən məmə nɨkitəmat tatəto tərat o nəghatən rəhak, kən təmən məmə nakolkeike pɨk io moatətul əskasɨk o nərgək. Nian eməto, nagienən e nɨkik təmər mərioah.   
\p
\v 8 Nat əpnapɨn okəmə rəhak naoa aupən təmol itəmat nakotəto tərat, məto esətoən tərat ron. Məto aupən, eməto tərat ron, məto-inu eməplan məmə naoa u təmol itəmat nakotəto tərat, məto rəha nian əkuəkɨr əm.\x - \xo 7:8 \xt 2 Kor 2:4 \x*  
\v 9 Məto roiu, nɨkik tagien, kən sənəmə məmə nəmotəto tərat, kəp. Nɨkik tagien məmə nian nəmotəto tərat, nəmotəuhlin itəmat e rəhatəmat nolən rat mɨn. Nɨpahrienən, Uhgɨn tolkeike məmə kitat okotəto tərat o nolən tol min-nulan. Kən məto-inu nəmotəuhlin itəmat, kən natɨmnat itəm emotən aupən kəm itɨmat təməsolən məmə nəmotakiəh e rəhatɨmat nahatətəən.   
\p
\v 10 Kən nian koatəto tərat e nolən itəm Uhgɨn tolkeike, kən kotəuhlin kitat e rəhatat nolən rat, kən Uhgɨn tatosmegəh kitat. Kən nɨkitat otəsəpouən o nolən əh. Məto nian koatəto tərat e nolən rəha nətueintən, tatiuw-pən kitat e nɨmɨsən.\x - \xo 7:10 \xt Mat 27:3-5; Hip 12:16-17 \x*  
\v 11 Otəplan-tu nəmegəhən rəhatəmat nian nəmotəto tərat e nolən itəm Uhgɨn tolkeike. Nolən əh, noan tepət: nakotolkeike motalkut əskasɨk məmə nəkotol nolən ətuatɨp, kən motoalkut əskasɨk məmə nokotəg-ətuatɨp-in rəhatəmat nolən rat mɨn, kən motetəhau nolən rat mɨn, kən narmɨtəmat təmiwɨg nəmotaut motəgɨn nolən rat mɨn. Nəmotolkeike məmə nəkotəplan mɨn io, kən nakotolkeike pɨk məmə nakotətul əskasɨk o nərgək. Kən nəmoatətul matɨp məmə nəkotol nalpɨnən kəm netəm kotol nolən rat. E nolən mɨn rafin rəhatəmat, nəmotəgətun məmə nəsotolən nat kit tərat e natɨmnat u.  
\v 12 Kən eməte naoa u kəm itəmat, məto esəteən o suah u itəm təmol nolən rat, kən esəteən o suah u itəm in təmərəkɨn. Kəp. Eməte ilə məmə itəmat onəkotəplan əsas e nɨganəmtɨ Uhgɨn məmə nəkoatətul əskasɨk o nərgɨtɨmat.  
\v 13 Natɨmnat rafin mɨn əh koatɨləs-ipər nətəlɨgən rəhatɨmat.  
\p Sənəmə itɨmat əm itəm nəmoatɨləs-ipər nətəlɨgən, məto nɨkitɨmat tagien pɨk o Taetas, məto-inu nɨkin tagien məmə nəmoatɨləs-ipər mɨn nətəlɨgən rəhan.  
\v 14 Emən-ipən kəm in məmə etausit pɨk otəmat, kən itəmat nəməsotolən io ekaulɨs. Natɨmnat rafin itəm emotən kəm itəmat, ilat nɨpahrienən. Kən e nolən kitiəh əm, natɨmnat rafin itəm emotən kəm Taetas etəmat, kən motausit ron, ilat mɨn nɨpahrienən.  
\v 15 Taetas, nɨkin tatəht əh məmə itəmat rafin agɨn-əh nəmotol nəwian, kən moatəgɨn moatasiəp nian nəmotegəhan-in məmə otuwa məplan itəmat. Kən nian nɨkin tatəht natɨmnat mɨn əh, nolkeikeən rəhan otəmat tatər təhmɨn mɨn.  
\v 16 Nɨkik tagien pɨk məto-inu etahatətə əskasɨk etəmat məmə nəkoatol naka itəm tətuatɨp.   
\c 8  
\s1 Pol təmətapəh məmə okotawte  
\m
\v 1 Piak mɨn ne wɨnɨk mɨn, ekotolkeike məmə nəkotɨtun nəwɨrən rəha Uhgɨn itəm təmawte-in kəm niməfak mɨn əpəh Masetonia məmə ilat kotɨtun nasituən e netəmim neen mɨn.\x - \xo 8:1 \xt Rom 15:26; 2 Kor 9:1-2 \x*  
\v 2 Ilat kəmotatɨg e nəratən asol kit ne nian əskasɨk mɨn, kən nat əpnapɨn ilat nan rat rəhalat nautə tɨkə agɨn, məto nəmegəhən rəhalat tərioah wɨr e nagienən. Kən nan ratən ne nagienən kəmuoe-in nolən təwɨr. E nolən əh, kəmotərakin məni tepət motos-ipən kəm iəfak mɨn əpəh ikɨn mɨn.  
\v 3 Iatən-iarəp kəm itəmat məmə ilat kəmotos-ipən tepət, taprəkɨs-in itəm netəmim nɨkilat təht məmə okol kəsotolən. Kən ilat atɨp kəmotol.  
\v 4 Kəmotətapəh amul otɨmat məmə itɨmat ekotegəhan pəs ilat kotasitu e wək rəha nos-ipən məni kəm iəfak mɨn əpəh Jerusalem.  
\v 5 Kəmotaupən kos-ipən nəmegəhən rəhalat kəm Iərəmərə, kən uarisɨg, kəm itɨmat, e nolən itəm Uhgɨn tolkeike. Nɨkitɨmat təsəhtən məmə okotol tepət nəhlan, məto kəmotol.   
\p
\v 6 Kən tol nəhlan, emotuəh nɨki Taetas məmə otɨtəlɨg-pɨnə otəmat. In təmaupən məghat kəm itəmat o nolən nat u, kən tol nəhlan, emotətapəh məmə in otəghat kəm itəmat məmə nəkotol namnun wək wɨr rəha nawteən əh itəm nəmotətuoun.  
\v 7 E natɨmnat mɨn u rafin, itəmat nəmotol təwɨr pɨk maprəkɨs, inu nahatətəən rəhatəmat, ne nəghatən rəhatəmat, ne nɨtunən rəhatəmat, ne nolən rəha nətul əskasɨkən, ne nolkeikeən rəhatəmat otɨmat. Kən roiu, iakolkeike məmə nəkotol wək kit mɨn e nolən təwɨr pɨk maprəkɨs, inu wək wɨr rəha nawteən.\x - \xo 8:7 \xt Rom 15:26; 2 Kor 9:1-2 \x*   
\p
\v 8 Esənən məmə nəkotəkəike motol. Məto emotəgətun kəm itəmat məmə netəm pɨsɨn pɨsɨn mɨn nɨkilat tagien o nasituən e wək əh. Kən roiu əh, iakolkeike məmə ekɨsɨlu wɨr məmə nolkeikeən rəhatəmat in nɨpahrienən tahmen elat, o kəp.  
\v 9 Itəmat nəkotɨtun wɨr nəwɨrən rəha Iərəmərə Iesu Kristo itəm təmawte-in kəm itəmat, məmə nat əpnapɨn rəhan nautə tepət, məto təmol otəmat məmə in rəhan nautə tɨkə. Kən məto-inu təmol məmə rəhan nautə tɨkə, kən mol itəmat rəhatəmat nautə tepət.\x - \xo 8:9 \xt Mat 8:20; Fil 2:6-7 \x*   
\p
\v 10 Kən inu rəhak nətəlɨgən e natɨmnat mɨn u, itəm otasitu etəmat. Otol namnun e wək itəm nəmotətuoun e nup uarisɨg. Nɨkitəmat təmaupən məht məmə nəkotol wək əh, kən itəmat nəmotaupən motətuoun motol.  
\v 11 Tol nəhlan, roiu otol namnun wək u rəha nos-ipənən. Kən rəhatəmat nətəlɨgən o nolən wək u itəm nakotolkeike pɨk məmə nəkotol, in otuwa nɨpahrienən, kən itəmat onəkotol e rəhatəmat atɨp natɨmnat.  
\v 12 Okəmə nɨkitəmat tagien o nos-ipənən, kən Uhgɨn nɨkin tagien o nosən natɨmnat əm itəm nakoatos moatos-ipən. Kən in təsətapəh-inən natɨmnat itəm tɨkə otəmat.\x - \xo 8:12 \xt Mak 12:43-44 \x*   
\p
\v 13 Esotolkeikeən məmə nəmegəhən rəha netəmim neen otɨmətɨg məto-inu kəmotos rəhatəmat məni, məto nəmegəhən rəhatəmat in otiəkɨs məto-inu nəmotasitu elat. Kəp. Iakolkeike məmə tahmen-ahmen əm otəmat rafin.  
\v 14 Roiu, itəmat nakoatos tepət kən motɨtun nasituən elat. Kən o nian mɨn neen, ilat kotɨtun noorən kəm itəmat okəmə rəhatəmat tɨkə. Kən itəmat nakotahmen-ahmen əm,  
\v 15 tahmen e itəm Naoa Rəha Uhgɨn tatən məmə,  
\q1 “Netəmim itəm kəmotəulək tepət, tahmen əm, təsaprəkɨsən.  
\q1 Kən netəmim itəm kəmotəulək noan-məsɨn, rəhan nagwənən tahmen əm, təsɨkəən.”\x - \xo 8:15 \xt Eks 16:18\x*   
\s1 Taetas təmuwɨn Korin  
\p
\v 16 Iatənwiwi Uhgɨn məmə təmələhəu-pən e nɨki Taetas nətəlɨgən o nasituən etəmat, tahmen-ahmen e rəhak.  
\v 17 Tol nəhlan məto-inu Taetas, nɨkin tagien o nɨmnəən məplan itəmat tahmen e itəm emən kəm in. Kən taprəkɨs-in itəm əh, nɨkin tagien pɨk o nasituən etəmat, kən in rəhan əm nətəlɨgən məmə in otɨmnə məplan itəmat.  
\v 18 Kən itɨmat ekotahl-ipɨnə mɨn piətat kit mɨn tɨmnə ilau min. Suah u, netəm e niməfak mɨn koatɨsiai-in o rəhan wək o nən-iarəpən namnusən təwɨr.  
\v 19 Kən taprəkɨs-in inu, niməfak mɨn kəmotɨtəpun məmə otuwa itɨmat min o nɨləsən məni u muwɨn əpəh. Kən itɨmat ekotərəmərə lan o noorən məmə otɨləs-ipər nərgɨ Iərəmərə, kən matəgətun məmə nɨkitɨmat otagien pɨk o nasituən.  
\v 20 Itɨmat esotolkeikeən məmə suah kit otən rat itɨmat o nolən rəha noorən məni asol əh.  
\v 21 Tol nəhlan, itɨmat ekotalkut pɨk məmə ekotol nat itəm tətuatɨp, məto sənəmə e nɨganəmtɨ Iərəmərə əm, məto e nɨganəmtɨ netəmim mɨn.   
\p
\v 22 Kən ekotahl-ipɨnə piətat kit mɨn iləhal suah mil u. Suah əh, e wək tepət ne nolən tepət, emotɨsɨlu wɨr məmə in tolkeike pɨk məmə otasitu. Kən roiu, in tolkeike pɨk məmə otasitu məto-inu in tətahatətə pɨk etəmat.  
\v 23 Kən o Taetas, itɨmlau min ekioal wək kitiəh əm, kən in mɨn tatol wək e nɨkitəmat o nasituən etəmat. Kən o piətat mɨn, ilat ien əhruin rəha niməfak mɨn, kən nolən wɨr mɨn e nəmegəhən rəhalat koatɨsiai-in Kristo.  
\v 24 Tol nəhlan, otol rəhatəmat nolən kəm suah miləhal əh məmə nakotolkeike pahrien iləhal, kən iləhal okəhalɨtun o nat naka itɨmat ekotausit otəmat. Kən otol-wɨr kəm ilat məmə niməfak mɨn okotəplan.\x - \xo 8:24 \xt 2 Kor 7:13-14 \x*   
\c 9  
\m
\v 1 Okəmə esəteən naoa u kəm itəmat, in təwɨr əm məto-inu nəkotɨtun rəkɨs wək u rəha nasituən e iəfak mɨn əpəh Jerusalem.\x - \xo 9:1 \xt 2 Kor 8:1-7 \x*  
\v 2 Iatən nəhlan məto-inu io ekɨtun məmə nakotolkeike məmə onəkotasitu. Kən ematɨləs-ipər nolən wɨr rəhatəmat o netəm Masetonia, matən kəm ilat məmə e nup itəm tɨnuwɨn rəkɨs, itəmat əpəh Akaea, nəmoatətul matɨp o nos-ipənən. Kən nian kəmotəplan məmə nɨkitəmat tagien pɨk o nasituən, təmol mɨn ilat tepət kotolkeike məmə okotasitu mɨn.   
\p
\v 3 Məto roiu, etahl-ipɨnə piətat miləhal u məmə iləhal okəhaləplan itəmat məmə itəmat onəkotol nat itəm nəmotən, tahmen əm məmə emən mihin, kən tol nəhlan rəhatɨmat nəghatən o nɨləs-ipərən nolən wɨr rəhatəmat, sənəmə nat əpnapɨn əm.  
\v 4 Məto okəmə nəsotolən, kən nian ekɨmnə itɨmat netəm Masetonia neen, kən okotəplan məmə itəmat nəsotolən əh, kən nolən əh otol itɨmat ekotaulɨs, məto-inu itɨmat enoatɨləs-ipər rəkɨs itəmat. Kən otol itəmat nakotaulɨs taprəkɨs.  
\v 5 Tol nəhlan, nɨkik təht məmə ekəkəike mətapəh o piətat miləhal məmə okotɨmnə rəkɨs pitən kəplan itəmat, kən motol namnun wək o nəmki-pamən məni asol itəm nəmotən-iəkɨs məmə nakotos-ipən. Məto iakolkeike məmə in nos-ipənən kit itəm tatɨsɨ-pən atɨp e nɨkitəmat, sənəmə suah kit tatəkəike kəm itəmat məmə nakotos-ipən.   
\s1 Nolən nawteən  
\p
\v 6 Sotaluinən nat u. Etəm tatəfe noan məsɨn, matəulək-in noan məsɨn. Kən etəm tatəfe tepət, matəulək-in tepət.\x - \xo 9:6 \xt Prov 11:24-25 \x*  
\v 7 Itəmat kitiəh kitiəh nakəkəike mos-ipən nat naka nəmən e nɨkim məmə nakos-ipən. Okəmə nɨkim təsagienən ron, təsəwɨrən məmə nakos-ipən. Kən okəmə nakos-ipən məto-inu suah kit tatəkəike kəm ik məmə nakos-ipən, in mɨn təsəwɨrən. Ekən nəhlan məto-inu Uhgɨn tolkeike etəm u tatos-ipən e nɨkin pahrien.  
\v 8 Kən Uhgɨn tɨtun nawte-inən nəwɨrən rafin agɨn kəm itəmat məmə e nian rafin e natɨmnat rafin, nakotos natɨmnat rafin itəm tətuatɨp məmə nəkotəkəike motos, kən moatos tepət mɨn əh-ikɨn məmə nakotoor kəm netəmim.  
\v 9 Naoa Rəha Uhgɨn tatən məmə,  
\q1 “In tatoor rəhan natɨmnat tepət kəm ian-rat mɨn,  
\q1 kən rəhan nolən ətuatɨp tətatɨg lilɨn.”\x - \xo 9:9 \xt Sam 112:9\x*   
\m
\v 10 Kən Uhgɨn itəm tatos-ipən nɨkuti nat o etəm tatəfe, kən matos-ipɨnə pɨret o nunən, e suatɨp kitiəh əm in otos-ipɨnə nat tepət kəm itəmat mol in tepət mɨn məmə, itəmat nəkotɨtun nasituən e netəmim neen mɨn, kən in otol noan tepət itəm təmɨsɨ-pən e nolən ətuatɨp rəhatəmat.\x - \xo 9:10 \xt Aes 55:10 \x*  
\v 11 E natɨmnat rafin e nəmegəhən rəhatəmat, Uhgɨn otos-ipən rəhan nəwɨrən kəm itəmat məmə itəmat nəkotɨtun nawteən e nian rafin. Kən nian ekotoor rəhatəmat nasituən, netəmim okotənwiwi Uhgɨn ron.\x - \xo 9:11 \xt 2 Kor 1:11; 4:15 \x*   
\p
\v 12 Wək u itəm itəmat nəkotol, tatos-ipən məni o nagwənən kəm netəmim rəha Uhgɨn u nəumɨs tatus ilat, məto tatol nat wɨr kit mɨn taprəkɨs, inu nənwiwiən itəm təmər mərioah e nɨki netəmim matuwɨn o Uhgɨn.  
\v 13 Nian nəkotol wək u, natol-arəp nolən rəhatəmat kəm netəmim tepət. Kən ilat okotɨləs-ipər nərgɨ Uhgɨn ron, məto-inu itəmat nəkoatol pahrien nolən rəha netəmim itəm koatən nɨpahrienən e namnusən təwɨr rəha Kristo. Kən okotɨləs-ipər nərgɨ Uhgɨn o nawteən rəhatəmat e məni asol kəm ilat ne netəmim rafin.  
\v 14 Kən nian koatəfak otəmat, nɨkilat tuwɨn otəmat məto-inu Uhgɨn təmawte-in rəhan nəwɨrən kəm itəmat taprəkɨs agɨn-əh məmə nəmotasitu pɨk elat.  
\v 15 !Pəs kotən kəm Uhgɨn məmə nɨkitat tagien o Nətɨn itəm təmos-ipa kəm kitat, u in nat təwɨr agɨn maprəkɨs!   
\c 10  
\s1 Pol təmuhalpɨn nəghatən e rəhan wək  
\m
\v 1 Io Pol, io atɨp, iatəkəike e nat kit kəm itəmat. Netəmim neen koatən məmə nian kitat min itəmat, rəhak nətəlɨgən in ləhau əm, məto nian ekiet rəkɨs etəmat, rəhak nolən təskasɨk pɨk. Kristo, in rəhan nətəlɨgən ləhau, kən in etəm mətɨg.\x - \xo 10:1 \xt 1 Kor 2:3 \x* Kən e nolən kitiəh əm,  
\v 2 iatətapəh otəmat məmə, onəkotol nolən rəhatəmat tətuatɨp məmə nian ekɨmnə, məsəhai pɨkən itəmat. Məto ekɨtun məmə ekəhai netəmim neen u koatən məmə ekoatətəu-pən nolən rəha nətueintən u,\x - \xo 10:2 \xt 1 Kor 4:21 \x*  
\v 3 məto-inu nat əpnapɨn ekotatɨg e nətueintən u, itɨmat esotəluagɨnən e nolən rəha nətueintən u.  
\v 4 Natɨmnat rəha nəluagɨnən itəm itɨmat ekoatəluagɨn lan, sənəmə nat itəm nətueintən koatəluagɨn lan. Kəp, natɨmnat rəhatɨmat, ilat koatos nəsanənən rəha Uhgɨn o nərəkɨnən ikɨn tiəkɨs o nuwɨnən ikɨn ima tɨkɨmɨr mɨn.\x - \xo 10:4 \xt Efes 6:13-17 \x*  
\v 5 Itɨmat ekoatərəkɨn nəghatən eiueiuə mɨn ne nətəlɨgən ausit mɨn, ilat rafin itəm koatən-iəhau netəmim o nɨtunən Uhgɨn. Nətəlɨgən mɨn rafin itəm tɨkɨmɨr mɨn rəha Uhgɨn, itɨmat ekoatəluagɨn elat, motol win elat, motol məmə ilat rafin okotol nəwia Kristo.  
\v 6 Kən nian itəmat nakotətəu-pən wɨr nəwia Kristo, itɨmat ekoatətul matɨp o nolən nalpɨnən kəm netəmim rafin itəm koatəht nəwian.   
\p
\v 7 Itəmat nakoatəplan nat itəm ihluə, məto nəkotəruru nɨpətɨn. Okəmə suah kit tɨtun pahrien məmə in etəmim rəha Kristo, kən in otətəlɨg-in wɨr mɨn məmə itɨmat mɨn rəha Kristo tahmen lan.  
\v 8 Nat əpnapɨn iatəghat ausit məsɨn o nepətən itəm Iərəmərə təmos-ipa, okol esaulɨsən ron. Təmos-ipa o niləkɨnən itəmat, sənəmə o nɨləs-iəhauən itəmat.\x - \xo 10:8 \xt 2 Kor 13:10 \x*  
\v 9 Esolkeikeən məmə nɨkitəmat təht məmə ekəte naoa mɨn kəm itəmat e nolən itəm netəmim neen koatən, məmə otol itəmat nakotəgɨn.  
\v 10 Ilat kotən rat io məmə, “Rəhan naoa təfɨgəm kən masɨlə, məto nian tətan kitat min, in sənəmə etəm əskasɨk kit, kən rəhan nəghatən in nat əpnapɨn əm.”  
\v 11 Netəm tol nəhlan kotəkəike motɨtun məmə, nolən rəhatɨmat itəm koatəplan e naoa mɨn emotahl-ipən nian itɨmat isəu, məto nian ekotɨmnə, ekotol rafin nolən mɨn əh.   
\p
\v 12 Esotolkeikeən məmə ekotəplan ahmen itɨmat ne netəm pɨsɨn neen itəm koatɨləs-ipər atɨp ilat. !Kəsi, itɨmat esotahmenən! !Kəp, iatəsan əm! Nian ilat atɨp əm koatəplan ahmen ilat mɨn, kən koatakil atɨp əm ilat mɨn, tol rəhalat nɨtunən talməl.  
\v 13 Məto itɨmat, esotəghat ausitən taprəkɨs e nepətən rəhatɨmat, məto ekotəghat ausit e wək itəm Uhgɨn təmələhəu-pən məmə rəhatɨmat, kən wək u, itəmat mɨn əpəh ikɨn.\x - \xo 10:13 \xt Rom 12:3 \x*  
\v 14 Kən nəghat ausitən e nepətən rəhatɨmat otəmat in ətuatɨp əm, in təsepət pɨkən. Okəmə esotuwamən otəmat, okol esotəghatən nəhlan. Məto nɨpahrienən, emotaupən motuwa mətoarus-pa itəmat nian emotan moatən-iarəp namnusən təwɨr rəha Kristo.  
\v 15 Netəmim neen koatəghat ausit o wək itəm suah pɨsɨn təmol. Məto itɨmat ekoatəghat ausit əm e wək itəm Uhgɨn təmələhəu-pən kəm itɨmat. Itɨmat emotələhəu-pən əskasɨk nətəlɨgən rəhatɨmat məmə nahatətəən rəhatəmat otəwiə təhmɨn mɨn, kən tol nəhlan, rəhatɨmat wək e nɨkitəmat otol iahgin mepət,  
\v 16 kən tol nəhlan, ekotɨtun nuwɨnən motən-iarəp namnusən təwɨr e ikɨn mɨn e nɨkalɨ imatəmat ikɨn muwɨn təhmɨn mɨn. Kən e nolən əh, itɨmat esotolən wək e ikɨn kit itəm suah kit tɨnol wək rəkɨs ikɨn, kən məsotəghat ausitən o wək rəha etəm pɨsɨn.  
\v 17 Məto Naoa Rəha Uhgɨn tatən məmə, “Pəs etəm tatəghat ausit, in otəghat ausit əm e natɨmnat itəm Iərəmərə təmol.”\x - \xo 10:17 \xt Jer 9:24; 1 Kor 1:31\x*  
\v 18 Iatən nəhlan məto-inu, kəsɨsiai-inən etəmim itəm tatɨləs-ipər atɨp in, məto katɨsiai-in əm etəmim itəm Iərəmərə tatɨləs-ipər.\x - \xo 10:18 \xt 1 Kor 4:4 \x*   
\c 11  
\s1 Pol ne aposol eiueiuə mɨn  
\m
\v 1 Iakolkeike məmə nakotegəhan-in io pəs ekən rəhak məsɨn nalmələn kəm itəmat. Məto pahrien, noatol rəkɨs.  
\v 2 Iatehm wɨr itəmat, məsolkeikeən məmə suah kit mɨn otəmki-rəkɨs itəmat e nelmək, kən nolən əh rəhak təmɨsɨ-pən əm o Uhgɨn. Io tata rəhatəmat, kən itəmat nəkotahmen e pətan əkəku wi kit itəm kɨnən rəkɨs məmə okos rəham kətɨm kan məmə otətəu-pən suah kitiəh əm, nərgɨn u Kristo. Kən iatehm wɨr rəhak pətan əkəku əh məmə ekegəhan-in-pən in kəm rəhan iərman, kən in təruru əh iərman.\x - \xo 11:2 \xt Efes 5:26-27 \x*   
\p
\v 3 Məto iatəgɨn məmə onəkotahmen e If itəm Setan təmeiuə in e nəghatən ətehen. Iatəgin məmə suah kit otiuw-pən rəhatəmat nətəlɨgən tuwɨn ik pɨsɨn, kən nakotapəs rəhatəmat nolkeikeən o Kristo, itəm in tətuatɨp məpiə wɨr.\x - \xo 11:3 \xt Jen 3:4,13 \x*  
\v 4 Iatən nəhlan məto-inu okəmə suah kit tatuwa otəmat matən-iarəp Iesu itəm tol pɨsɨn e Iesu itəm ekoatən-iarəp, o okəmə itəmat nakoatos narmɨn itəm tol pɨsɨn e Narmɨn nəmotos rəkɨs, o nakotəto namnusən təwɨr itəm tol pɨsɨn e itəm nəmotos rəkɨs, məto itəmat ialməl mɨn, nakotegəhan-in əm.\x - \xo 11:4 \xt Kal 1:8-9 \x*  
\v 5 Aposol mɨn əh itəm itəmat nakoatən məmə ilat “aposol mɨn ilɨs pɨk,” məto e rəhak nətəlɨgən esəplanən məmə ilat ilɨs maprəkɨs-in io.\x - \xo 11:5 \xt 1 Kor 15:10; 2 Kor 12:11 \x*  
\v 6 Okəmə naka kəsəgətun wɨrən io e nəghatən, məto ekɨtun wɨr nəukətɨn namnusən təwɨr. Itɨmat emotəgətun nat əh kəm itəmat e nolən mɨn rafin nian tepət.\x - \xo 11:6 \xt 1 Kor 2:1,13 \x*   
\p
\v 7 Nian ematən-iarəp namnusən təwɨr rəha Uhgɨn kəm itəmat, esolən məmə nakotətou nat kit. Io atɨp əm emos-iəhau io o nɨləs-ipərən itəmat. ?Kən tahro? ?Nolən əh in təfagə rat kit? !Kəp!\x - \xo 11:7 \xt 1 Kor 9:18 \x*  
\v 8 Nian ematol wək kitat min itəmat, niməfak mɨn ik pɨsɨn kəmoatətou io. Iuəhkɨr tahmen məmə emakləh-in ilat məmə ekasitu etəmat.  
\v 9 Kən nian kəmoatan, kən rəhak nat kit tɨkə, esətapəhən o suah kit o nasituən məto-inu piatat mɨn itəm kəmotɨsɨ-pən Masetonia kəmotos-ipa natɨmnat itəm rəhak tɨkə. Tol nəhlan, esətapəh-inən nat kit otəmat, kən məsos-ipənən wək əskasɨk otəmat o nehmən io, kən ekol nəhlan nian rafin.\x - \xo 11:9 \xt 2 Kor 12:13; Fil 4:15-16 \x*  
\v 10 Tahmen e nɨpahrienən rəha Kristo tətatɨg lak, iatən pahrien məmə suah kit tɨkə ikɨn mɨn rafin əpəh Akaea o nən-iəhauən io o nəghat ausitən o nəsətapəh-inən nasituən.  
\v 11 ?Kən tahro ekəsətapəh-inən nat kit otəmat, məto-inu esolkeikeən itəmat? !Kəp! Uhgɨn tɨtun məmə ekolkeike pɨk itəmat.   
\p
\v 12 Netəmim neen kotolkeike məmə nɨkitəmat təht ilat məmə kotahmen etɨmat e wək itəm koatəghat ausit ron. Məto iakatəkəike o nolən rəha nəsətapəh-inən natɨmnat məmə rəhalat nəghatən otiet morin.  
\v 13 Netəm nəhlan, ilat aposol eiueiuə mɨn, kən koateiuə-in netəmim e wək rəhalat. !Kən ilat koatan tahmen məmə ilat aposol mɨn pahrien rəha Kristo, məto kəp!  
\v 14 Məto kəsotautən e nolən əh, məto-inu Setan atɨp, tətan tahmen məmə in nagelo kit rəha nəhag-əhagən.  
\v 15 Kən sənəmə in nat kit itəm okotaut lan, okəmə iolwək mɨn rəha Setan kotan tahmen məmə ilat iolwək mɨn rəha nolən tətuatɨp. E namnun nian, ilat okotos rəhalat nətouən tətəu-pən nolən mɨn rəhalat.   
\p
\v 16 Ekɨsɨmatɨp mɨn. Pəs suah kit tɨkə nɨkin təht məmə io ialməl. Məto okəmə nɨkitəmat təht nəhlan, kən otegəhan-in io pəs ekol nolən rəha ialməl məsɨn, kən ekəghat ausit məsɨn.  
\v 17 Nəghatən u rəhak sənəmə nat itəm Iərəmərə təmən-ipa kəm io məmə ekən. Məto iatəghat əm tahmen e ialməl kit.  
\v 18 Netəmim tepət koatəghat ausit o nolən mɨn rəha nətueintən, kən tol nəhlan, io mɨn, ekəghat ausit.  
\v 19 !Ei! !Nakotenatɨg wɨr, kən tol nəhlan, motegəhan-in məmə iaməl mɨn kotəgətun itəmat!\f + \fr 11:19 \ft E ves 19-21, Pol tatəghat əsan ilat. Nɨpahrienən, in tatən-iəhau ilat.\f*  
\v 20 Nakotegəhan-in əm okəmə suah əpnapɨn kit tatol itəmat slef, o okəmə tatos nat kit rəhatəmat e nolən eko-eko, o tatɨləs-ipər atɨp in, o tatem-pən nɨganəmtɨtəmat.  
\v 21 !Iataulɨs məmə nətəlɨgən rəhatɨmat təpou pɨk məmə esotolən nolən rat mɨn əh!  
\p Rəhak nəghatən in talməl, məto nolən naka itəm netəm əh kotəmə okotəghat ausit ron, io mɨn, ekəghat ausit ron.  
\v 22 ?Tahro? ?Ilat koatən məmə ilat netəm Hipru? Io mɨn. ?Koatən məmə ilat netəm Isrel? Io mɨn. ?Koatən məmə ilat noanol rəha Epraham? Io mɨn.\x - \xo 11:22 \xt Fil 3:5 \x*  
\v 23 ?Koatən məmə ilat iolwək mɨn rəha Kristo? Io mɨn, məto ekaprəkɨs-in ilat. Kəsi, iatəghat tahmen e ialməl kit. Emol wək pɨk taprəkɨs-in ilat, kən kɨləs-ipən io e kalapus nian tepət taprəkɨs-in ilat, kən kəmalis io taprəkɨs-in ilat, kən iuəhkɨr ekɨmɨs nian tepət.\x - \xo 11:23 \xt Wək 16:23 \x*  
\v 24 Nian faif, noanol rəha Isrel kəmotalis io mau tate-nain.\x - \xo 11:24 \xt Dut 25:3 \x*  
\v 25 Nian kɨsɨl, kəmalis io e nɨkɨlkɨl. Nian kit kəmaht io e kəpiel apɨn. Nian kɨsɨl emuwɨn e nego kən nego tamnɨm, kən nian kit emeai əpəh itəhəi lokamnɨm o nian apiəpiə kit, lapɨn ne nərauiəgən.\x - \xo 11:25 \xt Wək 16:22; 14:19 \x*  
\v 26 Nian rafin etaliwək o nolən wək rəhak. Kən iuəhkɨr naruə asol tɨləs io ekɨmɨs, kən emətatɨg ikɨn tasɨlə ikɨn imaa iakləh mɨn, kən ikɨn tasɨlə ikɨn imaa natimak mɨn noanol rəha Isrel, kən ikɨn tasɨlə ikɨn imaa Iaihluə mɨn, kən ikɨn tasɨlə ikɨn e taon asol, kən ikɨn tasɨlə ikɨn e ikɨn taruən-aruən ikɨn, kən ikɨn tasɨlə ikɨn əpəh itəhəi, kən ikɨn tasɨlə ikɨn imaa piak eiueiuə mɨn.\x - \xo 11:26 \xt Wək 9:23; 14:5 \x*  
\v 27 Emol pɨk wək, kən nian tepət esapɨlən lapɨn. Nian mɨn neen, nəumɨs tus io, kən mətoaoa, kən nian tepət nɨgak nagwənən tɨkə. Kən nian tepət iatətəp, kən rəhak natɨmnat təsahmenən o nətəpən.  
\v 28 Kən taprəkɨs-in natɨmnat mɨn əh, nian rafin nɨkik təht pɨk niməfak mɨn rafin.  
\v 29 Okəmə suah kit rəhan nəmegəhən teiuaiu, kən io mɨn, rəhak nəmegəhən teiuaiu. Okəmə suah kit tatit suah kit mɨn e təfagə rat, kən nɨkik tɨtahmə pɨk ron.   
\p
\v 30 Okəmə ekəike məghat ausit, kən ekəghat ausit o nat itəm tatəgətun məmə rəhak nəsanənən tɨkə.  
\v 31 Kən Uhgɨn, u in Uhgɨn ne Tata rəha Iərəmərə Iesu, itəm katɨləs-ipər nərgɨn nian mɨn rafin namnun tɨkə, tɨtun məmə io, eseiuən.  
\v 32 Əpəh Tamaskes, etəm-iasol rəha Kig Aretas təməlɨn rəhan mopael mɨn o nehm wɨrən nafiluə rəha taon məmə okotegəs-in motaskəlɨm motɨləs-ipən io e kalapus.  
\v 33 Məto kəmɨləs-ipən io e kətɨm asol kit, kətu-pən nol lan, kɨləs-ipən e winta e fenɨs asol kəmol e kəpiel, kən kəhlman-əhlman tuwɨn əpəh ləhau, kən inəh suatɨp emagɨm lan.\x - \xo 11:33 \xt Wək 9:23-25 \x*   
\c 12  
\s1 Nihlɨn kit ne nat kit tahmen e napɨlaiirən  
\m
\v 1 Ekəike matəghat ausit, nat əpnapɨn təsolən win e nat kit ikɨn, məto ekəkəike matən natɨmnat mɨn tahmen e napɨlaiirən ne nəghatən wi mɨn itəm Iərəmərə təmol əp kəm io.  
\v 2 Ekɨtun iəfak kit itəm tətahatətə e Kristo.\f + \fr 12:2 \ft Pol tatəghat-in atɨp.\f* E nup fotin tɨnuwɨn rəkɨs, Uhgɨn təmɨləs muwɨn əpəh ilɨs e nego e neai.\f + \fr 12:2 \ft Nəghatən Kris ətuatɨp tatən məmə, “neai tatol kɨsɨl lan.” Məto nɨpətɨn tatən məmə “nego e neai u in ikɨn rəha Uhgɨn.”\f* Iəkəruru okəmə nɨpətɨn tɨnatuwɨn, o narmɨn əm, Uhgɨn əm tɨtun.  
\v 3 Kən ekən mɨn məmə iəkəruru okəmə nɨpətɨn tɨnatuwɨn, o narmɨn əm, Uhgɨn əm tɨtun. Məto ekɨtun məmə suah əh,  
\v 4 Uhgɨn təmɨləs muwɨn əpəh iman ikɨn.\f + \fr 12:4 \ft Nəghatən Kris ətuatɨp tatən məmə, “Paradaes” itəm nɨpətɨn tatən məmə “nego e neai,” ikɨn itəm netəmim itəm kotətuatɨp koatuwɨn ikɨn nian okotɨmɨs.\f* Kən in təməto nat anion mɨn itəm təsətuatɨpən məmə etəmim rəha nətueintən otən.  
\v 5 Ekəghat ausit o etəm tol nəhlan, məto esəghat ausit atɨpən ron io, məto ekəghat ausit əm o rəhak nolən mɨn itəm nəsanənən tɨkə elat.  
\v 6 Məto okəmə ekən məmə ekəghat ausit, okol esalmələn, məto-inu ekəghat-in nɨpahrienən. Məto esəghat ausitən nəhlan, kən tol nəhlan, suah kit tɨkə itəm otɨləs-ipər io ilɨs taprəkɨs nat itəm tətuatɨp. Iakolkeike məmə otəplan ahmen io e nat naka itəm ekən, o ekol.   
\p
\v 7 Uhgɨn təsolkeikeən məmə etausit o nəghatən wi mɨn itəm in təmol əp kəm io, kən nəghatən mɨn əh kotəwɨr maprəkɨs. Kən tol nəhlan təmahl-ipa nəratən kəm io tahmen e nihlɨn kit tətaru nɨpətɨk. Nəratən əh in iahləpis rəha Setan məmə tol nahməən e nɨpətɨk, kən tol nəhlan esausitən.\x - \xo 12:7 \xt Job 2:6 \x*  
\v 8 Emuəh nɨki Iərəmərə mau kɨsɨl məmə otɨləs-irəkɨs ron io.  
\v 9 Məto tən kəm io məmə, “Rəhak nəwɨrən asol tɨtun naskəlɨmən ik, məto-inu nian rəham nəsanənən tɨkə, nəsanənən rəhak tɨtun nuwamən mol iahgin e rəham nəmegəhən.” Tol nəhlan, etagien pɨk məmə ekəghat ausit e rəhak nəmegəhən itəm nəsanənən tɨkə, məmə nəsanənən rəha Kristo otatɨg e nəmegəhən rəhak.\x - \xo 12:9 \xt Fil 4:11-13 \x*  
\v 10 O nat əh, etagien nian nəsanənən tɨkə e nɨpətɨk, kən etagien nian katən rat io, kən etagien e nian iəkɨs mɨn, kən etagien nian katol nəratən kəm io, kən etagien e nian itəm tiəkɨs ron io. Etagien elat rafin o nərgɨ Kristo, məto-inu nian rəhak nəsanənən tɨkə, kən iatəsanən.   
\p
\v 11 Emol nolən rəha ialməl, məto itəmat əm nəmoatəkəike kəm io məmə ekol. Nəməsotɨləs-ipərən nərgək, məto təpəwɨr pɨk okəmə nəmotol mihin, məto-inu io sənəmə ləhau e “aposol mɨn ilɨs pɨk” e nat kit əkəku əm, nat əpnapɨn io etəm əpnapɨn əm.\x - \xo 12:11 \xt 2 Kor 11:5 \x*  
\v 12 Nian emətan kitat min itəmat, ematol natɨmnat itəm tatəgətun io məmə io aposol pahrien kit. Ematol nəmtətin mɨn, ne nat asol mɨn itəm tol narmɨ netəmim tatiwɨg, ne nat pɨspɨs mɨn e nɨkitəmat, kən emol e nətəlɨgən rəhak kaifəməh.\x - \xo 12:12 \xt Rom 15:19 \x*  
\v 13 Nat kitiəh əm eməsolən e nɨkitəmat, eməsətapəh-inən məni kit otəmat. !Otaluin o təfagə rat u rəhak!\f + \fr 12:13 \ft Pol tatol mɨlə elat e nəghatən u.\f*\x - \xo 12:13 \xt 2 Kor 11:9 \x*   
\p
\v 14 Roiu iatətul matɨp məmə ekɨmnə muag itəmat itəm otol kɨsɨl lan. Kən ekəsətapəh-inən məni kit otəmat, məto-inu esotolkeikeən rəhatəmat nautə, məto iakolkeike əm itəmat. Otətəlɨg-in-tu. Sənəmə wək rəha suakəku məmə otehm wɨr rəhan tata ne mama. Məto in wək rəha tata ne mama məmə okuehm wɨr rəhalau suakəku.  
\v 15 Tol nəhlan, nɨkik tagien məmə ekos-ipɨnə rafin rəhak natɨmnat otəmat, kən mos-ipən mɨn rəhak nəmegəhən otəmat. Rəhak nolkeikeən otəmat in tepət, məto rəhatəmat ron io in təkəku əm. !Inu təsətuatɨpən!  
\v 16 Pəs kotən məmə esətapəh-inən məni kit otəmat. Məto itəmat neen koatən məmə emos natɨmnat otəmat e nolən eko-eko.  
\v 17 ?Tahro? ?Io emos natɨmnat e nolən eko-eko nian emahl-ipən netəmim kəm itəmat, o kəp? !Kəp!  
\v 18 Emuəh nɨki Taetas məmə otuwɨn otəmat, kən mahl-ipən piətat kit ilau min. ?Taetas təsosən natɨmnat otəmat e nolən eko-eko, o kəp? ?Nəkotɨtun o kəp məmə, rəhatɨmlau nətəlɨgən kitiəh əm, kən matioal nolən kitiəh əm?\x - \xo 12:18 \xt 2 Kor 8:6,16-18 \x*   
\p
\v 19 Kəm-naka nɨkitəmat təht məmə e nəghatən mɨn rafin əh, emotuhalpɨn nəghatən kəm itəmat itəm suah kit təmən otɨmat. Kəp. E nɨganəmtɨ Uhgɨn, emoatəghat tahmen e netəm rəha Kristo. Kən iolɨk mɨn, natɨmnat rafin itəm koatol, koatol məmə itəmat nakotəsanən.  
\v 20 Iatən nəhlan məto-inu iatəgɨn məmə nian ekɨmnə, kəm-naka ekəplan məmə nəsotolən məmə inu iakolkeike mihin. Kən itəmat mɨn nəkotəplan məmə io esolən məmə inu nakotolkeike mihin. Iatəgɨn məmə ekəplan itəmat neen kotərgəhəu, neen koatetet, neen koatəmərɨt e neməha, neen kotəhap-əhap ilat mɨn, neen koatən rat netəmim, neen koatən nɨkalɨn netəmim, neen koatausit, neen koatol əpnapɨn nat.  
\v 21 Iatəgɨn məmə nian ekɨmnə mɨn, rəhak Uhgɨn otɨləs-iəhau io e nɨganəmtɨtəmat, kən nɨkik otɨtəgɨt kən ekasək otəmat neen itəm nəmotol nolən rat aupən, kən məsotəuhlinən ilat o nolən rat mɨn rəhalat itəm koatol nian rafin, inu koatol nolən rat itəm tol naulɨsən o nənən, kən nəman ne nɨpɨtan koatan anion, kən koatol nəhlan əpnapɨn əm.\x - \xo 12:21 \xt 2 Kor 13:2 \x*   
\c 13  
\s1 Namnun nəghatən rəha Pol o nəhgaiirən elat  
\m
\v 1 Inu rəhak naliwəkən itəm tatol kɨsɨl lan otəmat. Naoa Rəha Uhgɨn tatən məmə, “Nian suah kit tatətu-pən nəghatən e suah kit mɨn, etəmim kəiu o kɨsɨl okotəkəike motən nəghatən kitiəh, kən tol nəhlan netəmim kotɨtun məmə nəghatən koatətu-pən lan, in nɨpahrienən.”\f + \fr 13:1 \ft Dut 19:15 Kəm-naka, Pol tatən məmə rəhan naliwəkən kɨsɨl tahmen e nəghatən rəha netəmim kəiu o kɨsɨl.\f*\x - \xo 13:1 \xt Dut 19:15; Mat 18:16; 1 Tim 5:19 \x*  
\v 2 Nian emɨmnə otəmat itəm tatol kəiu lan, emən-iarəp rəkɨs nəghatən o nəhgaiirən e netəm koatol təfagə rat ne itəmat rafin, məmə okotapəs təfagə rat mɨn. Kən roiu ekən mɨn nian io əpəh isəu. Nian ekɨmnə mɨn, ekol nalpɨnən kəm ilat itəm kəsotapəsən təfagə rat.  
\v 3 Ekotol nəhlan məto-inu nɨkitəmat təht məmə rəhak nəsanənən tɨkə, kən itəmat kotolkeike motɨtun əsas məmə nian iatəghat, in nəghatən rəha Kristo əm. In təsəpouən o nolən wək itəmat min, məto rəhan nəsanənən tepət e nɨkitəmat.  
\v 4 Nɨpahrienən, nian kəmətu-pər e nɨg kəluau, rəhan nəsanənən tɨkə e nɨpətɨn. Məto tatəmegəh roiu e nəsanənən rəha Uhgɨn. Kən e nolən kitiəh, rəhatɨmat nəsanənən tɨkə e nɨpətɨtɨmat, məto itɨmat ekotəmegəh itɨmat Kristo e nəsanənən rəha Uhgɨn, kən nian ekotəghat kəm itəmat, onəkotəplan nəsanənən əh.\x - \xo 13:4 \xt Fil 2:7-8 \x*   
\p
\v 5 Itəmat atɨp, otakil wɨr nəmegəhən rəhatəmat məmə rəhatəmat nahatətəən in pahrien, o kəp. Itəmat atɨp, nakotehm wɨr rəhatəmat nolən. ?Nəkotɨtun o kəp, məmə Kristo Iesu tətatɨg e nəmegəhən rəhatəmat? !Məto okəmə rəhatəmat nəmegəhən təsətəu-pənən nolən rəha nahatətəən, kən Kristo təsatɨgən e nəmegəhən rəhatəmat!\x - \xo 13:5 \xt 1 Kor 11:28 \x*  
\v 6 Kən emələhəu-pən əskasɨk rəhak nətəlɨgən məmə onəkotəplan məmə itɨmat aposol mɨn pahrien.  
\v 7 Kən roiu, ekoatəfak kəm Uhgɨn məmə itəmat kit təsolən nat kit tərat. Esotolkeikeən nəhlan məmə otəgətun məmə rəhatɨmat wək e nɨkitəmat in təwɨr mətuatɨp. Məto ekotolkeike məmə itəmat nəkoatol nolən itəm tətuatɨp, nat əpnapɨn netəmim neen koatən məmə wək rəhatɨmat tərat.  
\v 8 Tol nəhlan məto-inu okol itɨmat esotolən nat kit itəm tahtosɨg-in nɨpahrienən, məto ekotɨtun nolən əm nat itəm tatɨləs-ipər nɨpahrienən.  
\v 9 Nɨkitɨmat tagien nian itɨmat ekotɨtun nolən u, itəm nəsanənən tɨkə lan, məto nəmegəhən rəhatəmat tatətul əskasɨk. Kən nəfakən rəhatɨmat otəmat məmə nəmegəhən rəhatəmat tahmen o nətəu-pənən suatɨp ətuatɨp.  
\v 10 Nian io əpəh isəu otəmat, ekəte nəhlan o nat kit. Iərəmərə tɨnos-ipa rəkɨs nepətən kəm io, məto esolkeikeən məmə nian ekɨmnə otəmat, ekəike mol əskasɨk etəmat e nepətən əh. In təmos-ipa nepətən əh məmə ekɨləs-ipər itəmat, sənəmə məmə ekərəkɨn itəmat.\x - \xo 13:10 \xt 2 Kor 10:8 \x*   
\s1 Namnun nəghatən  
\p
\v 11 Piak mɨn ne wɨnɨk mɨn. Inu rəhak namnun nəghatən. Otagien. Otəuhlin rəhatəmat nolən mɨn. Otəto rəhak nəghatən. Otuwa e nətəlɨgən kitiəh. Otatɨg e nəməlinuən. Kən Uhgɨn rəha nolkeikeən ne nəməlinuən otatɨg itəmat min.   
\p
\v 12 Otən təwɨr kəm itəmat mɨn tahmen məmə itəmat kitiəh əm e Kristo.  
\v 13 Iəfak mɨn rafin koatən-ipɨnə təwɨr kəm itəmat.   
\p
\v 14 Pəs Iərəmərə Iesu Kristo otawte-in rəhan nəwɨrən kəm itəmat rafin. Kən pəs Uhgɨn otos-ipən rəhan nolkeikeən kəm itəmat rafin. Kən pəs Narmɨn Rəha Uhgɨn otol nɨkitəmat rafin tol kitiəh.