\id 1PE  
\h 1 PITA 
\toc1 1 Pita 
\toc2 1 Pita 
\mt1 1 Pita  
\mt2 Naoa itəm Pita təmaupən məte  
\imt1 Nəghatən əkuəkɨr rəha naoa u 1 Pita  
\ip \bd ?Pah təməte naoa u?\bd* Pita təməte naoa u.  
\ip \bd ?Təməte tatuwɨn kəm pah?\bd* Təməte naoa u tatuwɨn kəm netəmim rəha Uhgɨn itəm kotatɨg ikɨn pɨsɨn pɨsɨn e profens mɨn rəha Pontas, ne Kalesia, ne Kapetosia, ne Esia, ne Pitnia (1 Pita 1:1). Roiu katən nərgɨ nəptən mɨn əh məmə Turke.  
\ip \bd ?Nəmegəhən tahro nulan nian təməte?\bd* E nian əh, etəm-iasol rəha Rom, nərgɨn u Nero, təmərəkɨn pɨk niməfak. Təmoh niməfak mɨn neen kotɨmɨs, kən moh neen. Otəsuwəhən toh Pita.  
\ip \bd ?Təməte naoa u o naka?\bd* Pita tolkeike məmə otɨləs-ipər nətəlɨgən rəha iəfak mɨn itəm kotatɨg e nəratən. In tolkeike məmə okotətul əskasɨk e rəhalat nahatətəən kən moatol nat kit itəm təwɨr, nat əpnapɨn nəratən tatuwa.  
\c 1  
\s1 Pita təmən təwɨr kəm ilat  
\m
\v 1 Io Pita, io aposol kit rəha Iesu Kristo. Iatən təwɨr kəm itəmat netəm rəha Uhgɨn itəm nəkotatɨg ikɨn mɨn rafin əpəh e profens mɨn u Pontas, ne Kalesia, ne Kapatosia, ne Esia, ne Pitinia. Uhgɨn təmɨtəpun rəkɨs itəmat, kən imatəmat ikɨn sənəmə nətueintən u, itəmat iapɨspɨs mɨn əm u ikɨn-u.  
\v 2 Tata Uhgɨn təmɨtəpun itəmat məto-inu, aupən aupən agɨn, təmol rəhan nalpəkauən mələhəu, kən in tɨnɨtun rəkɨs suatɨp mɨn rafin rəha nəmegəhən rəhatəmat. Kən Narmɨn Rəhan tatol itəmat nakotətul pɨsɨn kasim məmə, nəkotol nəwia Iesu Kristo, kən nɨtan taikuas etəmat e nolən rat mɨn rəhatəmat.\f + \fr 1:2 \ft Nəghatən Kris ətuatɨp tatən məmə, Uhgɨn “təmorautin nɨta Iesu etat” u nɨpətɨn məmə tətaikuas etəmat o nolən rat mɨn. Afin mɨn e nəghatən mɨn u “tətorautin nɨtan” ne “nɨtan taikuas e netəmim”: Lev 14:6-7; Sam 51:7; Eks 24:5-8; Hip 9:19; 1 Jon 1:7.\f*  
\p Pəs Uhgɨn otawte-in rəhan nəwɨrən ne nəməlinuən tepət kəm itəmat.   
\s1 Otənwiwi Uhgɨn o nalpəkauən rəhan  
\p
\v 3 !Pəs kotənwiwi Uhgɨn itəm in Uhgɨn ne Tata rəha Iərəmərə Iesu Kristo rəhatat! E nasəkitunən asol rəhan, in təmol məmə kitat kotaiir-pən e nəmegəhən wi, kən moatələhəu-pən əskasɨk rəhatat nətəlɨgən lan. Tatuwa min-nəhlan məto-inu Iesu Kristo təməmegəh mɨn e rəhan nɨmɨsən.  
\v 4 Kən e nəmegəhən wi u, kitat okotos natɨmnat wɨr mɨn əpəh e nego e neai itəm Uhgɨn təmələhəu pɨsɨn məmə rəhatat. Kən nat u okol təsəmnəmɨtən, kən okol təsamkɨmɨkən, kən okol rəhan nəhag-əhagən təsɨkəən.\x - \xo 1:4 \xt Kol 1:12 \x*  
\v 5 E nahatətəən rəhatəmat, nəsanənən rəha Uhgɨn tatətulosɨg-in itəmat mətoarus-pa in otosmegəh itəmat, kən Uhgɨn otol əp rəhan nosmegəhən e namnun nian.\x - \xo 1:5 \xt Jon 10:28; 17:11 \x*   
\p
\v 6 Nɨkitəmat tətagien o nat u, nat əpnapɨn okəmə nian iəkɨs pɨsɨn pɨsɨn mɨn koatuwa pap e rəhatəmat nəmegəhən. Məto koatuwa o nian əkuəkɨr əm.\x - \xo 1:6 \xt Jem 1:2; 1 Pita 5:10 \x*  
\v 7 Nian iəkɨs mɨn əh moatuwa məmə okotəgətun məmə itəmat nakotahatətə pahrien. Iaen u kol tatɨpɨt-ɨpɨt, in nat kit itəm nɨgəm tatus mətafəl rəkɨs in rat mɨn lan. Kən nian iəkɨs mɨn əh kotahmen e nɨgəm itəm tatus rəhatəmat nahatətəən mətafəl rəkɨs in rat mɨn lan. Iaen u kol, in nat təwɨr, məto otəpanɨkə mɨn nian kit. Məto rəhatəmat nahatətəən, in nat təwɨr taprəkɨs-in iaen u kol. Kən o rəhatəmat nahatətəən, Uhgɨn otənwiwi itəmat, mɨləs-ipər nərgɨtəmat, mos-ipən nɨsiaiiən asol kəm itəmat e nian Iesu Kristo otuwa met-arəpa lan.\x - \xo 1:7 \xt Prov 17:3; Sek 13:9; Mal 3:3; Jem 1:3 \x*  
\v 8 Nat əpnapɨn nəməsotəplan papən Iesu Kristo, məto nakoatolkeike. Kən nat əpnapɨn nəsotehmən u-roiu, məto nakotahatətə lan. Kən nɨkitəmat təmər mərioah e nagienən itəm in təwɨr agɨn-əh taprəkɨs, kən okol suah kit təsənən nəwɨrən rəha nagienən əh.\x - \xo 1:8 \xt Jon 20:29; 2 Kor 5:7 \x*  
\v 9 Nɨkitəmat tətagien nəhlan məto-inu itəmat noatos nat u itəm nakotahatətə lan, inu məmə Uhgɨn otosmegəh rəhatəmat nəmegəhən.   
\p
\v 10 Suatɨp rəha Uhgɨn o nosmegəhən netəmim lan, in nat kit itəm ien mɨn aupən kəmotolkeike pɨk məmə okotɨtun tuwɨn təhmɨn mɨn, kən tol nəhlan kəmotafin kategəs-in wɨr nətəlɨgən mɨn lan. Kən ilat kəmoatəghat-in nəwɨrən u itəm otuwa kəm itəmat.\x - \xo 1:10 \xt Mat 13:16-17 \x*  
\v 11 Narmɨn rəha Kristo təmətatɨg ilat min, kən matəghat kəm ilat, kən aupən ikɨn matən-iarəp nahməən itəm okotuwa e nəmegəhən rəha Iesu, kən uarisɨg lan e nəsanənən asol rəhan. Məto ien mɨn kəmotalkut o nɨtunən suatɨp itəm natɨmnat mɨn əh okotuwa lan, ne rəhalat nian ətuatɨp.\x - \xo 1:11 \xt Sam 22; Aes 53; Luk 24:26-27 \x*  
\v 12 Uhgɨn təmol əp kəm ien mɨn məmə, nəghatən mɨn itəm ilat kəmoatən, kəməsotəghat-inən nian itəm ilat kəmotatɨg lan, məto kəmotəghat-in əm nian rəhatat. Kən roiu, netəmim kɨnotən-iarəp nəghatən rəha namnusən təwɨr kəm itəmat e nəsanənən rəha Narmɨn Rəha Uhgɨn itəm tatɨsɨ-pən e nego e neai. Kən natɨmnat mɨn u kotəwɨr agɨn məmə nagelo mɨn, ilat mɨn kotolkeike məmə okotəplan kən motɨtun natɨmnat mɨn u itəm kəmotuwa.   
\s1 Nolən rəha nəmegəhən itəm tətuatɨp  
\p
\v 13 Tol nəhlan, nəkotəkəike motol rəhatəmat nətəlɨgən tətul matɨp o nolən wək, kən motəgətun wɨr rəhatəmat nətəlɨgən. Otələhəu-pən əskasɨk rəhatəmat nətəlɨgən e nəwɨrən itəm Uhgɨn otawte-in kəm itəmat nian Iesu Kristo otuwa mɨn.  
\v 14 Otol nəwia Uhgɨn tahmen-pən əm məmə nɨsualkələh itəm kotəwɨr koatol nəwia tata mɨn. Aupən ikɨn, itəmat nəməsotɨtunən nɨpahrienən rəha Uhgɨn, kən nəmoatol nolən rat mɨn itəm nɨkitəmat əm tolkeike. Məto roiu, otəsegəhan-inən nətəlɨgən mɨn əh okotiuw rəkɨs mɨn itəmat.\x - \xo 1:14 \xt Rom 12:2; Efes 2:3; 4:17-18 \x*  
\v 15 Uhgɨn u itəm təmaun-in itəmat, in tasim mətuatɨp. Kən e nolən əh inəh, itəmat mɨn onəkotəkəike motasim motətuatɨp e natɨmnat rafin itəm nəkoatol.  
\v 16 Nəkotəkəike motol nəhlan məto-inu Naoa Rəha Uhgɨn tatən məmə, “Nəkotəkəike motasim motətuatɨp məto-inu Io ekasim mətuatɨp.”\x - \xo 1:16 \xt Lev 11:44,45; 19:2; 20:7\x*   
\p
\v 17 Itəmat nakotətapəh-in nasituən o Uhgɨn u tahmen məmə in rəhatəmat Tata, məto onəkəsotaluinən məmə nian Uhgɨn tətakil nolən mɨn rəha netəmim, in tatol əm e nolən itəm tahmen-ahmen əm. Tol nəhlan, nian nakotəmegəh əh e nətueintən u, onəkotəgɨn motɨsiai-in Uhgɨn e nolən mɨn rəhatəmat, kən otol nolən təwɨr tahmen məmə itəmat iapɨspɨs mɨn əm e nətueintən u.\x - \xo 1:17 \xt Rom 2:11; Nol Əpən 2:23 \x*  
\v 18 Nəkotəkəike motol nəhlan məto-inu itəmat nəmotɨtun rəkɨs nat keike itəm Uhgɨn təmətou rəkɨs itəmat lan. Otətəlɨg-in-tu nolən rəha nəmegəhən rəhatəmat aupən itəm nɨpətɨn tɨkə u təmɨsɨ-pən o tɨpɨtəmat mɨn. Məto Uhgɨn təmɨkɨs rəkɨs itəmat e nolən rat əh. Kən Uhgɨn təməsos-nəmtɨnən rəhatəmat nəmegəhən e nat kit rəha nətueintən itəm otəpanɨkə, tahmen e silfa ne iaen u kol tatɨpɨt-ɨpɨt,\fig |alt="hand pierced" src="HK00322B.TIF" size="col" loc="1Pe 1:18-19" ref="1 Pita 1:18" \fig*  
\v 19 məto in təmos-nəmtɨn itəmat e nɨta Kristo itəm in nat keike təwɨr pɨk agɨn. Kristo in tahmen e nətɨ sipsip wɨr itəm nɨmɨsən o nəratən tɨkə agɨn lan.\f + \fr 1:19 \ft E nian rəha Oltesteman, netəmim kəmotol sakrifais kəm Uhgɨn o təfagə rat mɨn e nətɨ sipsip mɨn itəm nəratən tɨkə lan. Afin e Eks 12:5.\f*\x - \xo 1:19 \xt Wək 20:28; Hip 9:12-14 \x*  
\v 20 Aupən aupən agɨn, nian Uhgɨn təməsolən əh nətueintən u, təmɨtəpun rəkɨs Kristo məmə otol wək əh. Məto roiu iuəhkɨr o namnun nian, Uhgɨn təmol əp in, məmə otuwa masitu etəmat.\x - \xo 1:20 \xt 2 Tim 1:9-10 \x*  
\v 21 O natɨmnat itəm Iesu təmol, itəmat nakotahatətə e Uhgɨn, itəm təmosmegəh Iesu Kristo e nɨmɨsən, kən mɨləs-ipər in mos-ipən nəsanənən itəm təhag-əhag ne nɨsiaiiən kəm in. Kən tol nəhlan, nakotahatətə e Uhgɨn, kən moatələhəu-pən əskasɨk rəhatəmat nətəlɨgən lan.\x - \xo 1:21 \xt Jon 14:6; Rom 5:1-2 \x*   
\p
\v 22 Nəmotaikuas e rəhatəmat nəmegəhən tɨnuwa mɨnuwiwi mɨn rəkɨs məto-inu nəmotətəu-pən nəghatən rəha nɨpahrienən. Kən o natɨmnat mɨn u, nakotos nolkeikeən pahrien tatuwɨn otəmat mɨn neen. Kən tol nəhlan, otolkeike pɨk itəmat mɨn e nɨkin pahrien.\x - \xo 1:22 \xt Jon 13:34; Rom 12:10 \x*  
\v 23 Otol nəhlan məto-inu, nəmotaiir wi rəkɨs mɨn, kən nəmegəhən wi rəhatəmat təməsɨsɨ-pənən o netəmim itəm ilat rafin okəpanotɨmɨs. Məto nəmegəhən wi u rəhatəmat in otətatɨg namnun tɨkə məto-inu təmɨsɨ-pən e nəghatən kit itəm tatəmegəh mətatɨg namnun tɨkə, inu nəghatən rəha Uhgɨn.  
\v 24 Naoa Rəha Uhgɨn tatən məmə,  
\q1 “Netəmim rafin kotahmen e ma kɨras,  
\q1 kən nəwɨrən rafin rəhalat tahmen əm e nəguɨ-nɨg əpəh e nɨkinat.  
\q1 Ma kɨras əh tətauke, kən nəguɨn mɨn koatɨsas,   
\q1
\v 25 məto nəghatən rəha Iərəmərə tətatɨg lilɨn namnun tɨkə.”\x - \xo 1:25 \xt Aes 40:6-8\x*  
\m Kən inu nəghatən rəha namnusən təwɨr itəm netəmim kəmotən-iarəp rəkɨs kəm itəmat.   
\c 2  
\m
\v 1 Məto-inu o nəghatən mɨn əh, otərakin nolən mɨn u kotiet rəkɨs e rəhatəmat nəmegəhən: nolən rafin rəha netəhauən netəmim kən matol nəratən kəm ilat; nolən rafin rəha neiuəən; nolən rəha netəm koatən pɨk əm nat, məto kəsotolən; nolən rəha netetən; nolən rafin rəha nən ratən netəmim.\x - \xo 2:1 \xt Efes 4:22; Jem 1:21 \x*  
\v 2-3 Itəmat nəmotɨtun rəkɨs məmə Iərəmərə təmol təwɨr kəm itəmat. Tahmen-pən məmə nəmotun asgəwɨn noa nɨg itəm tətehen.\x - \xo 2:2-3 \xt Sam 34:8\x* Kən roiu nəkotəkəike motuwa kahmen e nɨsualkələh mətmətɨg itəm kotasək o nəməhən. Itəmat nəkotəkəike kolkeike pɨk nagwənən ne nənɨmən itəm tətuatɨp məwɨr məmə nakotagwən nɨkitəmat lan. Kən natɨmnat mɨn əh okotol nakotepət e rəhatəmat nəmegəhən itəm Uhgɨn təmosmegəh itəmat lan.\x - \xo 2:2-3 \xt Sam 34:8 \x*   
\s1 Kəpiel megəh e nimə rəha Uhgɨn  
\p
\v 4 Uhgɨn tolkeike məmə otiləkɨn rəhan kit nimə e kitat netəmim, kən təmɨtəpun Kəpiel kit itəm netəmim kəmotapəs, məto in kəpiel keike tatəmegəh məmə Uhgɨn otətuoun nimə lan. Kən nian nakotuwa o kəpiel u Kristo e suatɨp rəha nahatətəən,  
\v 5 itəmat mɨn, nəkotahmen e kəpiel megəh mɨn itəm Narmɨn Rəha Uhgɨn tatos itəmat matiləkɨn Nimə lan Rəha Uhgɨn. Kən itəmat pris asim mɨn, itəm nakoatos-ipən sakrifais mɨn kəm Uhgɨn itəm nɨkin tətagien ron məto-inu o natɨmnat itəm Iesu Kristo təmol.\x - \xo 2:5 \xt Rom 12:1; Efes 2:21-22; Nol Əpən 1:6\x*  
\v 6 Tahmen-pən e Naoa Rəha Uhgɨn tatən mihin məmə,  
\q1 “Otəplan-tu. Iakatələhəu kəpiel əpəh Jerusalem,\f + \fr 2:6 \ft Nəghatən Kris ətuatɨp tatən məmə, “Saeon,” nərgɨn kit mɨn rəha Jerusalem.\f*  
\q1 inu kəpiel keike pɨk agɨn itəm io emɨtəpun,  
\q1 kəpiel u in rəha nətuounən nimə,  
\q1 kən etəmim itəm otahatətə lan,  
\q1 in otəsaulɨsən.”\x - \xo 2:6 \xt Aes 28:16; Efes 2:20\x*   
\m
\v 7 Kəpiel u in nat keike kəm itəmat itəm nakoatahatətə lan. Məto kəm netəmim itəm kəsotahatətəən lan, kəpiel u in tahmen-pən e nəghatən u e Naoa Rəha Uhgɨn itəm tatən məmə,  
\q1 “Kəpiel u itəm netəm rəha niləkɨnən nimə kəmotərakin,  
\q1 məto Uhgɨn təmol tuwa kəpiel itəm in rəha nətuounən nimə,”\x - \xo 2:7 \xt Sam 118:22\x*   
\m
\v 8 kən Naoa Rəha Uhgɨn tatən məmə,  
\q1 “Kəpiel u tatol netəmim koatɨləs pɨkən,  
\q1 kən in kəpiel itəm tatol məmə netəmim kotiet katorin.”\x - \xo 2:8 \xt Aes 8:14\x*  
\m Ilat koatɨləs pɨkən kəpiel u məto-inu koatəht nəwia nəghatən, kən inu nalpəkauən itəm Uhgɨn təmol olat.   
\p
\v 9 Məto Uhgɨn tɨnəmɨtəpun rəkɨs itəmat məmə rəhan mɨn, kən itəmat pris mɨn rəha Kig, kən itəmat netəm asim mɨn itəm Uhgɨn tatərəmərə etəmat, kən itəmat noanol mɨn kit rəha Uhgɨn. In təmol itəmat nəhlan məmə nəkotɨtun nən-iarəpən nənwiwiən itəm tatɨləs-ipər in o rəhan nəwɨrən ne natɨmnat itəm in təmol. In təmaun-in rəkɨs itəmat məmə onəkotiet e napinəpən məmə nakotuwɨn e nəhag-əhagən wɨr rəhan.\x - \xo 2:9 \xt Dut 7:6; 14:2; Aes 9:2; Wək 26:18; Efes 5:8 \x*  
\v 10 Aupən ikɨn, itəmat netəm əpnapɨn mɨn əm, məto roiu, itəmat noanol mɨn rəha Uhgɨn. Aupən ikɨn, nəməsotɨtunən nasəkitunən rəha Uhgɨn, məto roiu, nəkotɨtun nasəkitunən rəha Uhgɨn.   
\p
\v 11 Iolɨk mɨn itəm iakolkeike pɨk itəmat, nɨkitəmat otəkəike matəht məmə nətueintən u sənəmə imətat ətuatɨp ikɨn. Kitat kotahmen e iapɨspɨs mɨn ne iaihluə mɨn ikɨn-u. Tol nəhlan, iatən əskasɨk kəm itəmat məmə nakotətul isəu o nolən rat mɨn itəm nətəlɨgən rəhatəmat tolkeike. Nətəlɨgən mɨn əh, ilat tɨkɨmɨr mɨn rəhatəmat kən koatəluagɨn e nɨkitəmat.\x - \xo 2:11 \xt Kal 5:17,24 \x*  
\v 12 Nian rafin kitat kotatɨg ilugɨn e netəmim itəm rəhalat nahatətəən tɨkə. Kən nəmegəhən rəhatəmat in otəkəike mətuatɨp wɨr agɨn məmə nat əpnapɨn ilat okoatətu-pɨnə nəghatən rat etəmat, məto okotəplan nolən wɨr mɨn rəhatəmat, kən ilat okotos-ipən nɨsiaiiən kəm Uhgɨn e nian in otuwa mɨn makil netəmim lan.\x - \xo 2:12 \xt Mat 5:16 \x*   
\s1 Nɨsiaiiən netəm-iasol  
\p
\v 13 Kitat netəmim rəha Iərəmərə, kən kotolkeike məmə okotɨsiai-in nərgɨn. Tol nəhlan, nəkotol nəwia netəm-iasol mɨn rafin itəm netəmim koatɨləs-ipər ilat məmə okotərəmərə, tahmen e kig, itəm in etəm-iasol agɨn,\x - \xo 2:13 \xt Taet 3:1 \x*  
\v 14 o tahmen e rəhan netəm-iasol mɨn itəm tətahl-iarəp ilat o nolən rəhan wək. Ilat okotuwɨn motələhəu nalpɨnən kəm netəmim itəm koatətgəhl lou rəhalat, kən moatənwiwi netəm koatol nolən təwɨr.  
\v 15 Nəkoatol nəhlan məto-inu Uhgɨn tolkeike məmə rəhatəmat nolən wɨr mɨn okotən-iəhau nəghatən alməl mɨn rəha netəm mɨn u rəhalat nɨtunən tɨkə.\x - \xo 2:15 \xt 1 Pita 3:16 \x*  
\v 16 Itəmat sənəmə slef mɨn rəha təfagə rat mɨn, məto-inu Uhgɨn təmɨkɨs rəkɨs itəmat. Tol nəhlan, otətəu-pən nolən rəha suah kit nəhlan. Məto sotənən məmə, “Uhgɨn təmɨkɨs rəkɨs io, kən tol nəhlan, ekɨtun nolən nat naka itəm iakolkeike, nat əpnapɨn in təfagə rat.” Kəp. Itəmat slef mɨn rəha Uhgɨn, kən tol nəhlan, otətəu-pən nolən mɨn itəm kotətuatɨp.  
\v 17 Otos-ipən nɨsiaiiən itəm tətuatɨp kəm netəmim rafin. Otolkeike iəfak mɨn, inu netəmim mɨn rəha Uhgɨn, kən onəkotəgin motɨsiai-in Uhgɨn, kən otɨsiai-in kig.\x - \xo 2:17 \xt Rom 12:10 \x*   
\p
\v 18 Itəmat slef mɨn, onəkotəkəike motol nəwia rəhatəmat etəm-iasol mɨn, kən motos-ipən nɨsiaiiən kəm ilat. Nəkotol nəhlan kəm ilat rafin, netəm koatol tɨmətɨg kən motəwɨr kəm itəmat, ne netəm mɨn u koatol nolən əskasɨk mɨn kəm itəmat.\x - \xo 2:18 \xt Efes 6:5 \x*  
\v 19 Okəm-naka nəkoatol əm nat ətuatɨp mɨn əm, məto rəhatəmat netəm-iasol mɨn koatol tərat kəm itəmat kən nakoatəto tərat lan. Nɨki Uhgɨn otagien otəmat okəmə nakoatos əm nian iəkɨs mɨn əh kotuwa katɨmɨs əm e nɨkitəmat məto-inu nakotasɨpən əm o Uhgɨn.  
\v 20 Məto kəsənən məmə itəmat netəm wɨr okəmə nəkoatol nolən rat kit, kən netəm-iasol koatoh itəmat ron, kən nəsotaiuən motagɨm. Nalpɨnən u, in rəhatəmat atɨp əm. Məto, Uhgɨn nɨkin tətagien otəmat okəmə nakoatos nahməən məto-inu nəkoatol nat təwɨr əm, kən nəsotaiuən motagɨm.\x - \xo 2:20 \xt 1 Pita 3:14,17 \x*  
\v 21 Uhgɨn təmaun-in itəmat məmə nakoatos nahməən məto-inu Kristo təmos nahməən otəmat. In təmaupən məgətun nolən ətuatɨp əh məmə itəmat nəkoatətəu-pən əm nəme nelkɨn.\x - \xo 2:21 \xt Mat 16:24; Jon 13:15 \x*  
\v 22 Naoa Rəha Uhgɨn tatən məmə,  
\q1 “In təməsolən təfagə rat kit,  
\q1 kən in təməsənən nəghatən eiueiuə mɨn nian kit ne.”\x - \xo 2:22 \xt Aes 53:9; Jon 8:46; 2 Kor 5:21; 1 Jon 3:5\x*   
\m
\v 23 Nian netəmim kəmotəghat rat lan, məto in təməsəhaiən ilat. Nian in təməto nahməən e nɨpətɨn, məto in təməsənən məmə in otalpɨn nɨtai nəratən. Məto in təmələhəu-pən natɨmnat rafin e nelmɨ Uhgɨn itəm nian rafin rəhan nakilən in tətuatɨp əm.\x - \xo 2:23 \xt Aes 53:7; 1 Pita 3:9 \x*  
\v 24 Nian Iesu təməkul e nɨg kəluau, kən təmos nalpɨnən rəha təfagə rat mɨn rafin rəhatat e nɨpətɨn. In təmɨmɨs məmə təfagə rat mɨn okotɨmɨs e nəmegəhən rəhatat, kən kitat okotəmegəh məmə okotətəu-pən suatɨp rəha nətuatɨpən. Təmosmegəh kitat e nahməən rəha nɨməgəm e nɨpətɨn.\x - \xo 2:24 \xt Aes 53:5-6; Rom 6:11 \x*  
\v 25 Aupən, itəmat nəkotahmen e sipsip mɨn itəm kəmotəlue. Məto roiu, nəmotəuhlin itəmat motuwa o Etəm Tatehm Wɨr Sipsip, inu Etəm Tatehm nəmegəhən rəhatəmat.\x - \xo 2:25 \xt Esik 34:5-6; Mat 9:36; Jon 10:14; Hip 13:20-21 \x*   
\c 3  
\s1 Nolən təwɨr rəha iərman ne pətan itəm kəmioal marɨt  
\m
\v 1 Kən e nolən kitiəh əm rəha nɨsiaiiən Iərəmərə, itəmat nɨpɨtan nəkotəkəike kol nəwia iaguɨhl mɨn rəhatəmat məto-inu o nat u. Okəmə ilat kəsotahatətəən e nəghatən rəha Uhgɨn, kən rəhatəmat nolən wɨr mɨn əm okotiuw-pən rəhalat nətəlɨgən kəm Uhgɨn. Nolən wɨr mɨn rəhatəmat kotahmen, motaprəkɨs-in məmə onakoatəghat kəm ilat.\x - \xo 3:1 \xt Efes 5:22 \x*  
\v 2 Nian ilat koatəplan məmə nolən rəhatəmat in tətuatɨp wɨr, kən koatəplan nɨsiaiiən e nəmegəhən rəhatəmat, inu tahmen əm məmə otiuw-pa ilat kotuwa o Uhgɨn.  
\v 3 Pəs malə-malə rəhatəmat in sənəmə rəha nɨpətɨtəmat, tahmen e nolən rəha nəlisən noanutəm, o nuwɨnən e natɨmnat kəmol e iaen u kol tatɨpɨt-ɨpɨt,\f + \fr 3:3 \ft Nat kətoanin kəmol e iaen u kol tatɨpɨt-ɨpɨt, o iaring, o rig, o noanat katəlis nelmɨtəm lan.\f* o nuwɨnən e napən wɨr mɨn.\x - \xo 3:3 \xt 1 Tim 2:9 \x*  
\v 4 Məto otol malə-malə e nɨkitəmat itəm nəwɨrən rəhan okol təsɨkəən, inu nolən əpou, ne nolən mətɨg nəməlinuən əh-ikɨn. Ilat nolən keike e nɨganəmtɨ Uhgɨn.  
\v 5 Inu nolən rəha nɨpɨtan iəfak mɨn aupən itəm kəmotələhəu-pən əskasɨk rəhalat nətəlɨgən e Uhgɨn. Ilat kəmotol nəwia iaguɨhl mɨn rəhalat, kən e nolən əh, kəmoatol malə-malə e nɨkilat,  
\v 6 tahmen e Sera itəm təmol nəwia Epraham, kən mətaun-in məmə in rəhan etəm-iasol. Kən itəmat nenətɨ Sera okəmə itəmat nəkoatol nolən mɨn itəm kotətuatɨp, kən məsotəgɨnən.\x - \xo 3:6 \xt Jen 18:12 \x*   
\p
\v 7 Kən itəmat nəman itəm nəmotol marɨt, e nolən əh inəh rəha nɨsiaiiən Iərəmərə, nəkotəkəike motos nenatɨgən o nehm wɨrən rəhatəmat nɨpɨtaguɨhl mɨn e nəmegəhən rəhatəmat məto-inu, ilat kəsotosən nəsanənən tahmen etəmat. Kən motɨsiai-in ilat e rəhatəmat nolən mɨn məto-inu ilat mɨn okotos mɨn nat wɨr u, nəmegəhən lilɨn. Otol nəhlan məmə nat kit otəsahtosɨg-inən rəhatəmat nəfakən.\x - \xo 3:7 \xt Efes 5:25 \x*   
\s1 Iəfak mɨn rafin  
\p
\v 8 Namnun nəghatən əh. Itəmat rafin nəkotəkəike kol nolən mɨn u: otos nətəlɨgən kitiəh, otasəkitun itəmat mɨn, otolkeike itəmat mɨn, otol nɨkitəmat tɨmətɨg otəmat mɨn, otos-iəhau rəhatəmat nətəlɨgən.  
\v 9 Okəmə netəmim koatol tərat kəm itəmat, məto nəkəsotalpɨnən nɨtai nəratən. Okəmə netəmim koatəghat rat kəm itəmat, məto nəkəsotalpɨnən. Məto otəfak motən-ipən kəm Uhgɨn məmə in otol təwɨr kəm ilat. Otol nəhlan məto-inu Uhgɨn təmaun-in itəmat məmə onəkotol nolən əh, pəs onəkotos nəwɨrən rəhan.  
\v 10 Naoa Rəha Uhgɨn tatən məmə,  
\q1 “Etəmim itəm tolkeike nəmegəhən təwɨr,  
\q1 kən molkeike məmə otatəto təwɨr e nian rafin,  
\q1 in otəkəike məsənən nəghatən rat mɨn,  
\q1 kən in otəkəike məsənən neiuəən.   
\q1
\v 11 In otəkəike məuhlin in, miet rəkɨs e nolən rat mɨn,  
\q1 kən mol əm natɨmnat mɨn itəm kotəwɨr.  
\q1 In otəkəike malkut pɨk məmə otatɨg ilat netəmim rafin e nəməlinuən.   
\q1
\v 12 In otəkəike mol nəhlan meto-inu Iərəmərə tatehm wɨr netəmim itəm kotətuatɨp,  
\q1 kən matətəlɨg-in wɨr rəhalat nəfakən,  
\q1 məto tatol tɨkɨmɨr ilat netəm koatol təfagə rat.”\x - \xo 3:12 \xt Sam 34:12-16\x*   
\m
\v 13 ?Okəmə nakotalkut pɨk o nolən natɨmnat mɨn itəm kotəwɨr, pah otol nəratən kəm itəmat?  
\v 14 Məto okəmə nɨpahrienən nakoatəto nahməən o nolən ətuatɨp rəhatəmat, kən nakoatatɨg e nəwɨrən pahrien. Sotəginən nəratən itəm netəmim kotɨtun nolən kəm itəmat, kən pəs nɨkitəmat təsəht pɨkən.\x - \xo 3:14 \xt Aes 8:12-13; Mat 5:10; 1 Pita 2:20; 4:14 \x*  
\v 15 Məto e nɨkitəmat, otɨsiai-in Kristo məmə in Iərəmərə. Otətul matɨp e nian rafin o nuhalpɨnən nəghatən rəha etəmim pah itəm tatətapəh-in otəmat məmə tahro nakoatələhəu-pən əskasɨk rəhatəmat nətəlɨgən e Iesu. Məto otəghat mətɨg kəm ilat e nɨsiaiiən.  
\v 16 Kən nian rafin nəkotəkəike kɨtun e nətəlɨgən rəhatəmat məmə rəhatəmat nolən in tətuatɨp əm. Kən okəmə netəmim kotəghat rat e nolən wɨr mɨn rəhatəmat məto-inu itəmat rəha Kristo, ilat okotaulɨs e nəghatən rat mɨn rəhalat.\x - \xo 3:16 \xt 1 Pita 2:12 \x*   
\p
\v 17 Okəmə in nalpəkauən rəha Uhgɨn məmə nakoatos nahməən o nolən wɨr mɨn rəhatəmat, nat u in nat təwɨr taprəkɨs-in məmə nakoatos nahməən o nolən rat mɨn rəhatəmat.  
\v 18 Tol nəhlan məto-inu, Kristo təmɨmɨs o təfagə rat mɨn, təmɨmɨs nian kitiəh əm tɨnahmen, okol təsɨmɨs mɨnən nian kit. In etəm tətuatɨp agɨn, məto təmɨmɨs o netəm kəsotətuatɨpən məmə otos itəmat muwɨn kəm Uhgɨn. Kəmotohamnu in kən nɨpətɨn tɨmɨs, məto Uhgɨn təmol məmə in təmegəh mɨn e nɨmɨsən, e nəmegəhən kit itəm rəha nego e neai.  
\v 19 Kən e nəmegəhən əh, təmuwɨn mən-iarəp nəghatən rəha Uhgɨn kəm narmɨ netəm kəmotɨmɨs itəm kotatɨg e kalapus,  
\v 20 ilat u kəmoatəht nəwia Uhgɨn aupən aupən agɨn nian Uhgɨn təmatos rəhan nətəlɨgən əfəməh matəsahgin ilat e nian suah u Noah təmatiləkɨn nego. Netəmim eit əm, itəm kəmotatɨg e nego, Uhgɨn təmosmegəh ilat e nian kəmotaiu motuwɨn motiet-pən e nəhau asol.\x - \xo 3:20 \xt Jen 6—7 \x*  
\v 21 Kən nəhau əh, in narmɨ nolən baptais itəm tatosmegəh itəmat mɨn roiu. Nolən baptais u, nɨpətɨn sənəmə tətafəl rəkɨs nəmɨt e nɨpətɨ etəmim, məto in tahmen məmə nakotətapəh o Uhgɨn məmə in otos-ipa kəm itəmat nɨtunən məmə rəhatat təfagə rat mɨn kəmotɨkə. Kən nəsanənən asol itəm Uhgɨn təmol Iesu Kristo təmegəh mɨn e nɨmɨsən lan, in nəsanənən itəm tatosmegəh itəmat e nolən baptais.  
\v 22 Kən Iesu Kristo tɨnuwɨn rəkɨs əpəh e nego e neai, kən mətatɨg e nɨkalɨ Uhgɨn matɨp, ikɨn rəha nɨsiaiiən, ne nəsanənən, ne nepətən. Kən Uhgɨn təmol məmə nagelo mɨn, ne natɨmnat rafin itəm koatos nepətən ne nəsanənən, ilat rafin kotatɨg ahgin nərəmərəən rəha Iesu.   
\c 4  
\s1 Suatɨp rəha nolən nəwia Uhgɨn  
\m
\v 1 O natɨmnat mɨn əh, itəmat mɨn onəkotəkəike motos nətəlɨgən rəha Kristo kən moatətul matɨp o nətoən nahməən e nɨpətɨtəmat, məto-inu in təməto nahməən asol e nɨpətɨn. Nəkoatol nəhlan məto-inu okəmə itəmat nɨnotəto tərat e nɨpətɨtəmat, nat əpnapɨn nəkoatol nolən təwɨr mɨn, kən tatəgətun məmə nɨnotapəs nolən rəha təfagə rat.\x - \xo 4:1 \xt Rom 6:2,7 \x*  
\v 2 Tol nəhlan, nian itəmat nəkotatɨg e nətueintən u, nəsotətəu-pənən suatɨp rəha nolən natɨmnat rat mɨn itəm tətatɨg e rəhatəmat nətəlɨgən, məto onəkotətəu-pən suatɨp rəha nolən nəwia Uhgɨn.  
\v 3 Nəmotərəkɨn rəkɨs nian tepət o nətəu-pənən nolən mɨn rəha netəm mɨn u kəsotənən nɨpahrienən e Uhgɨn. Aupən, itəmat nəmoatit əpnapɨn nɨpɨtan; kən nətəlɨgən rəhatəmat təmatuwɨn o natɨmnat rat mɨn; kən nəmoatapɨs; kən nəmoatol lafet rəha nɨtəpən nɨpɨtan; kən nəmotənɨm alikol kapɨs motalməl; kən nəmoatəfak kəm narmɨ nat mɨn itəm in nolən tərat agɨn.\x - \xo 4:3 \xt Efes 2:2-3 \x*  
\v 4 Netəm əh itəm kəsotənən nɨpahrienən e Uhgɨn, narmɨlat təmiwɨg məto-inu itəmat nəmotapəs nətəu-pənən ilat motuwɨn kamnɨm e naruəh rəha təfagə rat rəhalat, kən ilat koatən rat pɨk itəmat ron.   
\p
\v 5 Məto ilat okotəkəike motən-iarəp natɨmnat mɨn rafin e nəmegəhən rəhalat kəm Uhgɨn itəm in tatətul matɨp məmə otakil muəh mələhəu nəghatən rəha nalpɨnən rəha netəm kəmotɨmɨs, ne netəm koatəmegəh.\x - \xo 4:5 \xt Wək 10:42 \x*  
\v 6 Tol nəhlan, netəm mɨn u itəm kəmotɨmɨs rəkɨs, ilat kəmotəto namnusən təwɨr\f + \fr 4:6 \ft Kəm-naka nəghatən u, “Netəm mɨn u itəm kəmotɨmɨs rəkɨs,” tatəghat-in netəmim itəm kəmotahatə e Kristo, kən uarisɨg lan kəmotɨmɨs. O kəm-naka tatəghat-in netəmim itəm kəmotɨmɨs e nian rəha suah u Noah (əplan-tu 3:19).\f* məmə nat əpnapɨn kəmotos nalpɨnən e nɨpətɨlat motɨmɨs, məto Uhgɨn tɨtun nolən ilat okotəmegəh mɨn e narmɨn, tahmen lan.   
\p
\v 7 Kitat koatuwa iuəhkɨr e nian rəha namnun natɨmnat rafin. Tol nəhlan, otol rəhatəmat nətəlɨgən tətaiir o nɨtun wɨrən natɨmnat, kən motehm wɨr rəhatəmat nətəlɨgən məmə nəkotɨtun nəghatən kəm Uhgɨn e nəfakən itəm təsanən.\x - \xo 4:7 \xt Rom 13:11-12 \x*  
\v 8 Kən nat keike in ilɨs taprəkɨs-in natɨmnat rafin məmə, nakotolkeike itəmat mɨn e nɨkitəmat rafin məto-inu, e nian nəkotol nəhlan, kən nian rafin, nəkoatətul matɨp o naluinən nolən rat mɨn rəhatəmat.\x - \xo 4:8 \xt 1 Pita 1:22 \x*  
\v 9 Kən nəkotəkəike motit itəmat mɨn motuwɨn e latuənu mɨn rəhatəmat məmə nakotagwən itəmat mɨn, kən motəgətun ikɨn netəmim okotapɨl ikɨn. Kən əsotənən nɨkalɨn məmə nɨkitəmat təsagienən ron.   
\p
\v 10 Uhgɨn təmos-ipɨnə nəsanənən pɨsɨn pɨsɨn mɨn kəm itəmat kitiəh kitiəh. Təwɨr məmə nəkotol wək e nəsanənən mɨn əh moatasitu etəmat mɨn. Kən otol wək əh e nolən rəha iolwək mɨn itəm koatol wək ətuatɨp rəha Uhgɨn nian rafin. Onəkotoor nəwɨrən rəhan e suatɨp pɨsɨn pɨsɨn mɨn itəm in tatos-ipɨnə.  
\v 11 Okəmə Uhgɨn təmos-ipən kəm suah kit nəsanənən rəha nən-iarəpən, kən təwɨr məmə in otən-iarəp tahmen əm məmə rəhan nəghatən in rəha Uhgɨn. Okəmə Uhgɨn təmos-ipən kəm suah kit nəsanənən rəha nasituən, kən təwɨr məmə in otasitu e netəmim e nəsanənən itəm Uhgɨn təmos-ipən məmə, e natɨmnat rafin, netəmim okotənwiwi Uhgɨn o nat itəm Iesu Kristo təmol. Pəs kitat koatən-iarəp rəhan nəwɨrən ne nəsanənən tatuwɨn matuwɨn namnun tɨkə. Əwəh.\x - \xo 4:11 \xt Rom 12:6-8 \x*   
\s1 Iəfak mɨn okotos nahməən e nɨpətɨlat  
\p
\v 12 Io mɨn neen itəm iakolkeike pɨk itəmat, ekɨtun məmə roiu nəratən əskasɨk tatɨləs pɨkən itəmat tahmen e nɨgəm, kən nakoatəto nahməən asol lan. Məto təsəwɨrən məmə narmɨtəmat otiwɨg pɨk o nəratən mɨn əh. Nəratən mɨn əh koatuwa o netəmim tepət, sənəmə itəmat əm.  
\v 13 Məto təwɨr məmə nɨkitəmat otətagien əm məto-inu nakoatəto nahməən tahmen-pən əm e Kristo. Kən okəmə nəkoatol nəhlan, kən nɨkitəmat otagien pɨk agɨn nian in otol əp rəhan nəhag-əhagən asol rəha nəwɨrən ne nəsanənən rəhan.\x - \xo 4:13 \xt Wək 5:41; Jem 1:2; 1 Pita 1:6-7 \x*  
\v 14 Okəmə netəmim koatən rat itəmat o nərgɨ Kristo, kən onəkotatɨg e nəwɨrən pahrien, məto-inu Narmɨn Rəha Uhgɨn itəm təsanən məhag-əhag mətatɨg otəmat.\x - \xo 4:14 \xt 1 Pita 2:20 \x*  
\v 15 Tərat məmə itəmat kit otol nolən rəha nohamnuən itəm, o nakləhən, o nətgəhlən lou, o təfagə rat əkəku kit tahmen e nəghat tɨpɨkən. Okəmə in tatos nalpɨnən matəto nahməən ron, kən tətuatɨp əm.  
\v 16 Məto okəmə itəmat nakoatos nahməən məto-inu itəmat Kristin mɨn, sotaulɨsən ron, məto nəkotəkəike motənwiwi Uhgɨn məmə nakoatos nərgɨn u Kristin.  
\v 17 Tol nəhlan məto-inu nian rəha nakilən netəmim rəha Uhgɨn tɨnətuoun. !Kən okəmə nakilən əh tɨnətuoun e netəmim rəha Uhgɨn, kən awe o netəm mɨn u itəm koatəht namnusən təwɨr rəha Uhgɨn!  
\v 18 Naoa Rəha Uhgɨn tatən məmə,  
\q1 “Okəmə in tiəkɨs o netəm kotətuatɨp məmə Uhgɨn otosmegəh ilat,  
\q1 ?Kən tahro o netəm kotəruru Uhgɨn moatol təfagə rat?”\x - \xo 4:18 \xt Prov 11:31\x*   
\m
\v 19 Kən tol nəhlan, netəmim itəm koatəto nahməən məto-inu in nətəlɨgən rəha Uhgɨn, təwɨr məmə ilat okotələhəu-pən nəmegəhən rəhalat e nelmɨ Uhgɨn itəm təmol neai ne nɨməptən ne natɨmnat rafin, kən nian rafin in tatol rəhan nəghatən. Kən təwɨr məmə ilat okoatəkəike katətəu-pən mɨn əm suatɨp rəha nolən təwɨr.   
\c 5  
\s1 Nəghatən tatuwɨn kəm elta mɨn ne netəm aluə  
\m
\v 1 Kən roiu, iakolkeike məmə ekəghat məsɨn kəm itəmat elta mɨn rəha niməfak. Io elta kit ekahmen etəmat, kən io atɨp eməplan nahməən rəha Kristo, kən Uhgɨn otos-ipa kəm kitat rəhan məsɨn nəhag-əhagən asol rəha nepətən ne nəsanənən rəhan, itəm in otol əp.\x - \xo 5:1 \xt Rom 8:17-18; 2 Kor 1:5-7; Efes 3:13; Fil 1:29\x*  
\v 2 Inu rəhak nəghatən kəm itəmat məmə, otol wək rəha nehm wɨrən netəmim rəha Uhgɨn itəm koatatɨg e nelmɨtəmat, tahmen e etəm rəha sipsip itəm tatehm wɨr rəhan sipsip mɨn. Kən otol e nɨkin agien məto-inu nakotolkeike məmə onəkotol. Inu nətəlɨgən itəm Uhgɨn tolkeike. Məto təsəwɨrən məmə nəkotol e nɨkitəmat təsagienən məmə nəkotol. Kən sotolən məto-inu nɨkitəmat təht məmə onəkotos pɨk məni lan. Məto otol əm məto-inu nɨkitəmat tətagien məmə onəkotasitu.\x - \xo 5:2 \xt Jon 21:15-17; Wək 20:28 \x*\fig |alt="shepherd leading" src="BK00004B.TIF" size="col" loc="1Pe 5:2-4" ref="1 Pita 5:2" \fig*  
\v 3 Kən təsəwɨrən məmə itəmat nakotuwa motahmen e etəm-iasol itəm tatol təskasɨk kəm rəhan iolwək mɨn, məto itəmat onəkotol nolən itəm in tətuatɨp məwɨr məmə iəfak mɨn kotɨtun nəplanən kən motətəu-pən nolən rəhatəmat.\x - \xo 5:3 \xt 2 Kor 1:24; Fil 3:17; Taet 2:7 \x*  
\v 4 Etəm-iasol rəha netəm koatehm sipsip mɨn otiet-arəpa mɨn, kən e nian əh, in otos-ipɨnə nətouən wɨr rəha nɨsiaiiən kəm itəmat itəm okol rəhan nəwɨrən təsɨkəən.   
\p
\v 5 Kən e nolən kitiəh əm, itəmat netəm aluə, otɨsiai-in motol nəwia elta mɨn rəha niməfak. Kən itəmat rafin agɨn onəkotos-iəhau rəhatəmat nətəlɨgən teiuaiu moatɨsiai-in itəmat mɨn rafin. Otol nəhlan məto-inu Naoa Rəha Uhgɨn tatən məmə,  
\q1 “Uhgɨn təsagienən mətahtosɨg-in netəm kotausit,  
\q1 məto tətawte-in rəhan nəwɨrən kəm netəm koatos-iəhau atɨp ilat.”\x - \xo 5:5 \xt Prov 3:34; Efes 5:21; Jem 4:6 \x*   
\m
\v 6 Kən tol nəhlan, otos-iəhau atɨp itəmat motatɨg ahgin nelmɨ Uhgɨn əsanən, məmə in otɨləs-ipər itəmat e nian ətuatɨp rəhan.\x - \xo 5:6 \xt Mat 23:12; Luk 14:11; Jem 4:10 \x*  
\v 7 Kən otos rafin rəhatəmat katipa əfɨgəm mɨn ka kələhəu-pən kəm Uhgɨn məto-inu, in tolkeike itəmat matehm wɨr itəmat.\x - \xo 5:7 \xt Mat 6:25-30 \x*   
\p
\v 8 Otaiir moatehm wɨr məto-inu, rəhatəmat tɨkɨmɨr Setan in tahmen-pən e laion kit itəm tatilɨk-ilɨk mətaiu anion mətagət mategəs-in suah kit məmə otun.\x - \xo 5:8 \xt 1 Tes 5:6 \x*\fig |alt="male lion" src="HK00046B.TIF" size="col" loc="1Pe 5:8" ref="1 Pita 5:8" \fig*  
\v 9 Otətul əskasɨk e nahatətəən rəhatəmat nian Setan tatuwa otəmat,\x - \xo 5:9 \xt Efes 6:10-18; Jem 4:7\x* məto-inu itəmat iəfak mɨn neen əpəh ikɨn mɨn rafin e nətueintən, koatuwɨn əm e nahməən kitiəh əm.\x - \xo 5:9 \xt Efes 6:11-13; Jem 4:7 \x*   
\p
\v 10 Məto uarisɨg lan nəmotəto rəkɨs nahməən e nian əkuəkɨr əm, kən Uhgɨn otol nakotəto təwɨr mɨn e rəhatəmat nəmegəhən, kən mol nakotəsanən e rəhatəmat nahatətəən, motətul əskasɨk, kən nat kit otəsiuw rəkɨsən itəmat. Nəwɨrən mɨn rafin tatɨsɨ-pən əm o Uhgɨn, kən in təmaun-in itəmat nakotuwa e Kristo məmə nakotuwɨn e nəhag-əhagən asol rəha nəwɨrən rəhan, ne rəhan nəsanənən itəm tətatɨg lilɨn.  
\v 11 Pəs koatən-iarəp nəsanənən rəha nərəmərəən rəhan, tatuwɨn matuwɨn namnun tɨkə. Əwəh.   
\s1 Namnun nəghatən  
\p
\v 12 Saelas\f + \fr 5:12 \ft Nəghatən Kris tatən nərgɨn u məmə, “Silfanus” itəm in nərgɨn əkuəkɨr u “Saelas.”\f* itɨmlau min, təmasitu o naoa u, kən ekatehm məmə in piak etəm təwɨr, kən rəhak nɨpahrienən tətatɨg lan. Iatəte naoa əkuəkɨr u kəm itəmat məmə ekɨləs-ipər rəhatəmat nətəlɨgən, kən iatən-iarəp məmə natɨmnat itəm eməte rəkɨs, koatəghat-in nəwɨrən pahrien rəha Uhgɨn. Otətul əskasɨk lan.\x - \xo 5:12 \xt Wək 12:2,25; 13:13; 15:22,30 \x*  
\v 13 Piatəmat mɨn ne wɨnɨtəmat mɨn e niməfak u ikɨn-u Rom koatən təwɨr kəm itəmat.\f + \fr 5:13 \ft Nəghatən Kris ətuatɨp tatən məmə, “Pətan itəm tətatɨg Papilon,” məto nɨpətɨn məmə “niməfak əpəh Rom.” E nian rəha Oltesteman, Papilon in taon asol kit itəm nepətən ne nəsanənən rafin rəha nətueintən tətatɨg lan, kən netəmim ikɨn koatol tɨkɨmɨr kəm netəmim mɨn rəha Uhgɨn. Kən tahmen-pən əm e nian rəha Jemes, Rom tatərəmərə e latuənu mɨn rafin matetəhau netəm koatəfak kəm Uhgɨn.\f* Uhgɨn təmɨtəpun itəmat min ilat. Kən nətɨk u Mak, in mɨn tatən təwɨr kəm itəmat.\x - \xo 5:13 \xt Wək 12:2; 2 Tim 4:11 \x*  
\v 14 Otən təwɨr kəm itəmat mɨn tahmen məmə itəmat kitiəh əm e Kristo.  
\p Pəs Uhgɨn otawte-in rəhan nəməlinuən kəm itəmat rafin u netəmim rəha Kristo.