\id GAL - Tacana NT -Bolivia 2009 (DBL -2013) \h GÁLATAS \toc1 Carta a los Gálatas \toc2 Gálatas \toc3 Gál \mt2 La CARTA DEL APOSTOL SAN PABLO A LOS \mt1 GÁLATAS \ip Pablo ja ye quirica deretaidha Galacia ejude su aniji Diusu dharejiji edue cuana sa puji. Tueda ejude su aniji edue cuana duju su bid'umimi ebuetsuaji cuana anitaina. Tuneda buetsuataina jacuatsasiati cuana jei a taji d'eji su epu puji. Pablo ye quirica su quisa puidha d'eji su epu puji, Cristo peje su bahui jei pu taji. Da su Espíritu Santo ja mesa tucheda etiatani Diusu peje su enimetucheaderati puji, daja huecha tusa jabuetsuati cuana eshanapaeni puji. \ip Ye versiculo cuana da ebia su saida quita ebuetsuati puji: \ili 2.20 \ili 5.22,23 \ili 6.7,9 \c 1 \s1 Pablo ja Galacia yahua su aniji edue cuana quirica tiametana \p \v 1 Ema da Pablo. Galacia yahua su aniji jei eputani edue cuana peje su yama ye quirica ebeituinia. Ema da Cristo sa apóstol. Aimue ema deja cuana ja apóstol ichatana mahue. Tata Diusu, Jesucristo detse ja bahui ema ichatana. Tata Diusu ja Cristo manujiji cuana duju jenetia id'emetaibana. \p \v 2 Upia yanita edue cuana neje tupupai yama micuana emitsuameinia. \v 3 Tata Diusu, Echua Puji Jesucristo detse ja meibunebataque. Memimepijajametaque tse. \v 4 Tueda Jesús da jamenajatiatiana emanu puji ecuana sa jucha cuana jepuiti. Daja puana ye mundo sa ai madhada cuana jenetia ecuana d'eji su ya puji. Daja Tata Diusu sa tsada puana. \v 5 Da putsu, ecuaneseda Tata Diusu mitsutsuaeni taji. Daja papu. \s1 Piada quisa saida bahui yani \p \v 6 Edue cuana, Cristo sa jaibunebati jepuiti Diusu ja micuana dharetana tuseda mepuque puji. Beju ema enimetiuni, micuaneda Cristo eichaderainia putsu, pia jabuetsuati bid'umimi cuana su epudera puji. \v 7 Pia deja madhada cuana ja micuana epitsametani. Piada hue Diusu sa quisa saida cuana yani biame, tueda quisa saida turucaja yatani huecuana micuana ebasea puji. \v 8 Be jei mepuji pia jabuetsuati cuana su. Yama micuana buetsuana Diusu sa ene quita jabuetsuati cuana. Daja hue mepuniunetideraque tueda jabuetsuati su bahui. Ahua quebata ja micuana pia jabuetsuati ebuetsuata su, Diusu ja tueda pamatseta. Yama, ahua ángel cuana ja micuana pia jabuetsuati ebuetsuata su, Diusu ja mematsetaja. \v 9 Cuaja yama butsepi micuana equene quisana nime, daja neicha jiahue yama micuana jubida equisainia, ahua quebata ja quema Cristo jepuiti pia jabuetsuati neje eturucata su, Diusu ja tueda pamatseta. \p \v 10 Aimue yama cristiano cuana beidaji ameja mahue. Diusu bahui yama beidaji ameja, ema tusa emebajaji putsu. Da putsu, Diusu sa Cristo jepuiti jabuetsuati saida bahui yama ebuetsuainia. \s1 Pablo da Cristo sa apóstol \p \v 11 Edue cuana, bahue mepuque, yama micuana buetsuana Jesucristo jepuiti jabuetsuati cuana da aimue deja cuana sa jatiati mahue. \v 12 Aimue deja ja cuaja cristiano cuana d'eji su eputa puji ema buetsuatana mahue. Jesucristo ja bahui ema buetsuatana. \p \v 13 Bahue micuaneda ema Cristo peje su jei puji mahue su, judío cuana sa jabuetsuati cuana su jubida ema jei puana. Da putsu, yama Cristo peje su jei eputani cuana jubida tijetije aniunetiainia tuna eteriichame puji. \v 14 Yama pia cuana ebia su ecuanaju sa tata chenu cuana sa ai puiti cuana bianetiaina. \v 15 Ema daja puina biame, Diusu ja ema bataji puji mahue su, dharetana ema mesa emebajaji epu puji, ema ebia su ibunebatana putsu. \v 16 Da su Diusu ja mesa ebacua Jesucristo ema shanapametana tusa quisa saida cuana judío mahue cuana peje su quisaquisa eputi puji. Da su beju aimue ema aidhe neje biame jamitsuti puana tueda ai cuana jepuiti. \v 17 Mue ema puti Jerusalén ejude su pia apóstol cuana emitsuti puji. Tipeida ema putiana Arabia yahua su. Da su beju ema jasiapatibana Damasco ejude su. \p \v 18 Quimisha mara jenetia chu ema putiana Jerusalén ejude su. Dapia yama Pedro ye chu shanapana. Piada tunca pishica ejaitiana tsine ema tu neje aniana. \v 19-24 Dapia Jesús sa edue Jacobo di yama shanapana. Pia apóstol cuana mu mue ba yama ana. \p Da su beju Siria, Cilicia yahua detse su ema putiana. Judea yahua su aniji Cristo peje su jei eputani edue cuana ja aimue ema shanapataina mahue. Tuneda id'abataina bahui cuaja yama jei eputani cuana tijetije aina. Daja biame jiahue mu ema Diusu sa Cristo jepuiti quisa saida cuana quisaquisa epuniuneti bahueta huecuana. Da su beju Diusu saida mitsutsuatana huecuana, tuahueda ema d'eji su atana putsu. Edue cuana, ye yama edereinia ai cuana da butsepi, ene quita. Aimue ema bid'umimi puji mahue. \c 2 \s1 Apóstol cuana ja Pablo saida batsutana \p \v 1 Beju piada tunca pushi mara ejaitiana jenetia ema putiichana Jerusalén ejude su edue Bernabé, Tito detse neje, Diusu ja ema dapia paputi cuatsasiatana putsu. \v 2 Dapia ejude su ema edue cuana sa ehuidusuji cuana neje jadhitatiana. Dapia yama quisana huecuana cuaja Diusu sa quisa saida cuana ema quisaquisa epuani judío mahue cuana peje su. Daja yama ana pashanapaenita huecuana puji yama yainia ai cuana. Quema tsada puana yama yainia ai cuana saida etsabata huecuana puji. \v 3-4 Yama deja quisana putsu, saida ema tsabatana huecuana. Beju dapia anitaina piada piada edue quitaita mahue cuana di. Mecuana sa tsada puana ecuanaju judío cuana sa jacuatsasiati cuana ya puji, Cristo jepuiti ecuanaju tueda jacuatsasiati cuana jenetia d'eji su puana biame. Daja huecha mecuana sa tsada puana Tito pahuitsanasiquiti, judío mahue putsu. \v 5 Mecuana sa tsada puana Cristo peje su jei putana cuana ja Moisés chenu sa jacuatsasiati cuana di paata puji. Beju daja mecuana sa tsada puana biame, aimue edue huidusuji cuana sa tsada puana mahue. Daja huecha Tito pahuitsanasiquiti mecuana sa tsada mahue puana. Ecuanaju sa di tsada mahue puana micuaneda judío cuana sa ai puiti cuana ya mahue puji. Ebia su saida ecuanaju sa tsada micuaneda daja hue Cristo sa quisa saida cuana su d'eji su mepuderaque puji. \p \v 6 Aimue ehuidusuji cuana ja ema pia jacuatsasiati eichacua tiatana mahue. ¿Ai da ema tuneda bahuetsuatana bata? Cristo ja bahui ema buetsuapetana. Beju tuneda edue cuana sa ehuidusuji cuana putaina biame, aimue quema puji mu cuaja biame, Diusu ja pamapa su tupupai cama ebatani putsu. \v 7 Beju bahue putana huecuana Diusu ja ema huaratiatana mesa Cristo jepuiti quisa saida cuana judío mahue cuana peje su quisaquisa eputi puji. Daja huecha Pedro huaratiatana Diusu ja tueda quisa saida cuana judío cuana peje su quisaquisa paputi puji bahue putana huecuana. \v 8 Da su Diusu quitaita ja cuaja Pedro apóstol ichatana nime judío cuana peje su quisaquisa epu puji, daja huecha ya di apóstol ichatana judío mahue cuana peje su quisaquisa eputi puji. \p \v 9 Beju Jacobo, Pedro, Juan cuana da edue cuana sa ehuidusuji aida putana. Tuneda bahue putana Diusu ja ema huaratiatana. Bernabé neje ema saida batsutana huecuana Diusu sa emebajaji cuana nime tupupai. Paije hue uja putana huecuana: “Mida judío mahue cuana peje su quisaquisa putique. Ecuanaju judío cuana peje su.” \v 10 Mecuana sa tsada puana edue judío mahue cuana ja Jerusalén ejude su aniji edue puri cuana dhitajiji chipilu neje patsahuata puji. Beju tueda mecuana sa tsada yama saida yapeinia. \s1 Pablo ja Pedro d'ayatana Antioquía ejude su \p \v 11 Edue cuana, Pedro Antioquía ejude su putiana su, yama tueda jubida d'ayana tu butsepi yame puji, tueda japitsatiana putsu. \v 12 Tueda equene judío mahue edue cuana neje diadiaina. Beju Jacobo peje jenetia beitujiji deja cuana Pedro yani su, cuinatitana su Pedro judío mahue edue cuana neje diadiarijiana. Aimue Pedro sa tsada mahue Jerusalén ejude su aniji judío cuana ja pashanapata, judío mahue cuana neje diadia bue mahue putaina huecuana putsu. Beju daja mecuana sa ai puiti cuana puina. \v 13 Da su pia Antioquía ejude su aniji judío edue cuana di, Pedro puana nime, putana. Judío mahue edue cuana neje diadiaja mahue pupirutana huecuana. Bernabé di daja puana. Beju tuneda pamapa bubeta cuana putana. \v 14 Da su aimue Cristo sa jabuetsuati cuana butsepi yatani huecuana mahue ba putsu, yama Pedro uja jubida d'ayana pamapa edue cuana butse su: “Mida da judío quitaita biame, aimue judío cuana sa jacuatsasiati cuana yainia mahue d'eji su epu puji. Da su, ¿jucuaja su miada judío mahue edue cuana ecuatsasiainia judío cuana sa jacuatsasiati cuana paata huecuana puji, d'eji su eputa huecuana biame? \s1 Ecuaneda d'eji su epuani, Cristo peje su jei pu putsu \p \v 15 Beju ecuanaju da judío cuana bataji epuani jenetia. Aimue ecuanaju juchaji mahue pia yahua su aniji judío mahue, Diusu shanapaji mahue cuana nime. \v 16 Daja biame, ecuanaju bahue aimue Moisés chenu sa jacuatsasiati cuana a putsu, Diusu ja ecuanaju nimebutsepi yametani mahue. Cristo peje su jei pu putsu bahui, Diusu ja etse nimebutsepi yatani. Da putsu, ecuaneda Cristo peje su jei puana Diusu ja ecuana nimebutsepi yata puji. Aimue jacuatsasiati cuana a putsu, ecuana nimebutsepi yatani mahue. Aimue detse aidhe papu biame jacuatsasiati cuana a putsu, Diusu ja nimebutsepi ata cua mahue. \v 17 Ahua ene tueda jacuatsasiati cuana a putsu, ecuaneda nimebutsepi pu cua su, da su Cristo ja ecuana baseatana. Be daja mepibatiji ecuana sa Echua Puji Jesucristo jepuiti. Aimue ecuana baseata cua mahue. \v 18 Ecuaneda quitaita da juchaji pu cua ahua neicha tueda jacuatsasiati cuana ecuaneda ya su nimebutsepi epu puji. Ahua yama jacuatsasiati cuana a putsu, d'eji su epu ebuetsua su, da su ema jucha yainia. \v 19 Tueda jacuatsasiati cuana a putsu, ecuaneda manuana pu cua nime epuani. Jiahue ecuaneda nimeeichacua, eid'e epuani Diusu emebaja puji. \v 20 Ecuaneda Cristo neje tupupai curusu su manuana pu cua nime putsu, ecuaneda manujiji nime epuani. Da putsu, jiahue Diusu sa Ebacua Jesucristo ecuana sa equita su eid'e yani. Tu peje su janimetucheati jepuiti bahui ecuaneda eid'e epuani. Tuahueda ecuana ebia su ibuneda batana putsu, ecuana eturuca jamatsemetiana manu neje. \v 21 Aimue yama Diusu sa jaibunebati cuana ichaderaja mahue. Ahua ene jacuatsasiati cuana a putsu, etse nimebutsepi pu cua su, da su mu Cristo yanacane manuana. \c 3 \s1 Aimue jacuatsasiati cuana a putsu, ecuaneda d'eji su epu mahue \p \v 1 Ibuneda edue cuana, ¿jucuaja su micuaneda tseitsi nime edusutiani? Jesucristo curusu su manuana ecuana d'eji su ya puji micuaneda bahue eni biame, bid'umimi jabuetsuati cuana su jei epupiruani. \v 2 ¿Ai micuaneda Espíritu Santo batsuana, Moisés chenu sa jacuatsasiati cuana a putsu bata? Diusu ja mu micuana Espíritu Santo tiatana, micuaneda Cristo peje su jei puana putsu. \v 3 Micuaneda da tseitsi nime? Cristo ja Espíritu Santo jepuiti micuana d'eji su atana biame, jiahue micuaneda tueda jacuatsasiati cuana neicha aja yainia d'eji su epu puji. \v 4 ¿Ai cristiano madhada cuana ja jiahue teje micuana yanacane nedaneda yatani bata? \v 5 ¿Ai Diusu ja Espíritu Santo micuana tiatana, jacuatsasiati cuana a putsu bata? ¿Ai Diusu ja ai nimetiuda cuana micuana duju su atana, jacuatsasiati cuana a putsu bata? Diusu ja tueda ai cuana micuana duju su atana, micuaneda Cristo peje su jei puana putsu. \p \v 6 Beju Abraham chenu da Diusu peje su jei puidha putsu, Diusu ja tueda nimebutsepi ataidha. \v 7 Da su pamapa Diusu peje su jei eputani cuana da Abraham chenu sa ene quita familia jenetia pu cua nime. Aimue jacuatsasiati aji cuana mu judío biame, Abraham chenu sa ene quita familia jenetia mahue. \v 8-9 Beju Diusu sa quirica epuani uja: “Diusu ja judío mahue cuana nimebutsepi yata mesa dharejiji cuana epu puji, ahua tu peje su jei eputa huecuana su.” Uja Diusu ja Abraham chenu ataidha: “Mi jepuiti da pamapa cristiano cuana yama eibuneba.” Da su cuaja Diusu ja Abraham chenu ibunebataidha nime, daja pamapa tu peje su jei eputani cuana di eibunebatayu. \p \v 10 Mue aiya biame Moisés chenu sa jacuatsasiati cuana apeta cua mahue. Quebata cuana Diusu peje su nimebutsepi puja eputa su, jacuatsasiati cuana a putsu, aimue etejetita huecuana mahue. Tueda jacuatsasiati cuana cuaja ape taji mahue ebatani huecuana putsu, beju Diusu ja ematseta huecuana. Uja derejiji yani Diusu sa quirica su tueda ai cuana jepuiti: “Pamapa derejiji yani jacuatsasiati apejiji mahue cuana da Diusu ja ematsetayu.” \v 11 Beju bahue ecuaneda aimue ecuaneda jacuatsasiati yainia putsu, Diusu ja ecuana nimebutsepi yatani mahue. Uja derejiji yani Diusus sa quirica su: “Quebata Diusu peje su jei epu su, Diusu ja tueda nimebutsepi a putsu, eid'e cielo su yameenitayu.” \v 12 Beju quebata papu Cristo peje su jei puji mahue cuana ja Moisés sa jacuatsasiati cuana aja adhaata cua. Diusu uja epuani mesa quirica su: “Ahua etse tueda jacuatsasiati cuana jepuiti d'eji su puja su, da su mesa pamapa jacuatsasiati cuana apeeni taji.” \p \v 13 Beju cuaja ecuaneda apeeni taji mahue jacuatsasiati cuana ebainia biame, aimue Diusu ja ecuana ematseta mahue, Cristo ja ecuana d'eji su atana putsu. Ecuana eturuca Diusu ja Cristo curusu su matsetana. Uja derejiji yani: “Quebata da aqui su ebade, tueda da matsejiji.” \v 14 Daja Diusu ja Cristo atana tuahueda judío mahue cuana Abraham chenu neje tupupai paibunebata puji Jesucristo jepuiti. Da su Diusu ja jiahue mesa Espíritu Santo ecuana etiatani, ecuaneda Cristo peje su jei epu su. Daja Diusu ja ecuana yatani, cuaja mesa jamitsuti Abraham chenu tiataidha batame. \p \v 15 Edue cuana, yama micuana piada jabahuequisati equisa. Ahua quebata deja ja mesa derejiji jamitsuti pia etiata su, da su aimue detse turucata cua mahue. Daja da Diusu. \v 16 Tuahueda mesa jamitsuti Abraham chenu tiataidha tusa ebacua neje tupupai. Aimue Diusu ja Abraham chenu sa pia ebacua cuana mesa jamitsuti tia atana mahue. Piada ebacua bahui tiataidha. Diusu ja mesa jamitsuti Jesucristo tiataidha, Jesucristo da Isaac chenu pu cua nime putsu. \v 17 Beju Diusu ja Abraham chenu mesa jamitsuti equene tiataidha. Da su beju Moisés chenu sa jacuatsasiati cuana cuinaidha pushi cien quimisha tunca ejaitana mara jenetia. Da su jacuatsasiati cuana Abraham chenu tije cuinaidha. Da putsu, aimue detse jacuatsasiati cuana ja Diusu sa jamitsuti Abraham chenu neje taitanameta cua puana mahue, tueda jamitsuti equene anidha putsu. Aimue Moisés chenu sa jacuatsasiati cuana ja Diusu sa jamitsuti taitanameta cua mahue. \v 18 Aimue ecuaneda jacuatsasiati cuana yainia putsu, Diusu ja ecuana d'eji su yatani mahue. Da mu mesa jamitsuti jenetia ecuana d'eji su yatani. Daja da Abraham chenu jamitsuti tiataidha, cha tia hue jaibunebati ya puji. \p \v 19 Da su, ¿ai puji ni da tueda jacuatsasiati cuana ecuaneda a cua, ecuana d'eji su yatani mahue biame? Beju equene Diusu ja Abraham chenu mesa jamitsuti tiataidha. Da su beju tije tueda jacuatsasiati cuana ye chu tiataidha cristiano cuana juchaji pabametita puji. Tueda jacuatsasiati cuana sa ani taji puana Cristo epue teje. Tu jepuiti mu Diusu ja pamapa cristiano cuana eibunebata. Beju mesa jacuatsasiati cuana equene ángel cuana menajatiataidha Moisés chenu patiaderata huecuana puji. Da su beju Moisés chenu ja tueda jacuatsasiati cuana judío cristiano cuana tiataidha. \v 20 Beju Diusu quitaita ja mu Abraham chenu mesa jamitsuti tiataidha. Aimue pia cuana jepuiti tiataidha mahue. \s1 ¿Ai puji Diusu ja mesa jacuatsasiati cuana ichataidha? \p \v 21 ¿Jucuaja puji da su Diusu ja cristiano cuana mesa jacuatsasiati cuana tiataidha paata huecuana puji, tueda jacuatsasiati a putsu, Diusu peje su nimebutsepi eputa huecuana mahue biame? Beju aimue Diusu ja jacuatsasiati cuana tiataidha mahue cristiano cuana nimebutsepi paputa puji. Mesa jamitsuti jepuiti bahui Diusu ja cristiano cuana nimebutsepi yatani. Aimue detse Diusu peje su nimebutsepi puta cua huecuana mahue, jacuatsasiati cuana a putsu. \v 22 Tueda jacuatsasiati cuana Diusu ja tiataidha pamapa cristiano cuana juchaji pabametita puji bahui. Diusu sa quirica su epuani pamapa cristiano cuana juchaji. Matsejiji huecuana jucha jepuiti. Daja biame, jiahue Diusu ja Cristo peje su jei eputani cuana cha nimebutsepi a hue yatani cuaja mesa jamitsuti puidha batame. Daja yatayu Diusu ja pamapa Jesucristo peje su jei eputani cuana. \p \v 23 Cristo pueji mahue su, ecuaneda jacuatsasiati cuana ema su anina. \v 24 Tueda jacuatsasiati cuana ja ecuana inatsihuataina Cristo epue teje. Beju Cristo pueana jenetia ecuaneda d'eji su, nimebutsepi epuani, tu peje su janimetucheati putsu. \v 25 Jiahue mu beju aimue ecuaneda jacuatsasiati cuana ema su yani mahue, Cristo pueana putsu. \p \v 26 Jiahue ecuaneda Diusu sa ebacua cuana, Jesucristo peje su jei pu putsu. Ecuaneda tu neje dunejiji yani. \v 27 Diusu ja ecuana Cristo neje dunemetana tu nime epu puji. \v 28 Jiahue mu pamapa ecuaneda tupupai Cristo peje su. Judío, ahua judío mahue, esclavo, ahua d'eji su, deja, ahua epuna cuana papu biame, beju ecuaneda piada hue epuani, Cristo neje dunejiji yani putsu. \v 29 Ecuaneda Cristo sa dharejiji putsu, da su ecuaneda Abraham chenu sa ebacua cuana pu cua nime, Diusu sa Abraham chenu neje jamitsuti da ecuaneseda di putsu. \c 4 \p \v 1-2 Neicha yama micuana piada jabahuequisati equisa. Piada deja manu putsu, mesa ai cuana mesa ebacua yanana chidi sa puji eichajusiatani. Tueda ai cuana da ebacua sa biame, aimue detse jametseneti cua mahue, yanana hue tsuhu putsu. Da su tueda da emetse biame, mesa tata sa ete su emebajaji nime tu inatsihuaji cuana jei a taji tsuhu putsu, deja epu teje. \v 3 Daja ecuaneda puina, Cristo pueji mahue su. Ecuaneda judío cuana sa ai puiti, jacuatsasiati cuana sa eme su anina tueda ai puiti cuana bahui jei ya puji. Daja a putsu, d'eji su epu pepe ecuaneda japibatiana. \v 4 Beju Diusu sa tsada hora cuinana su, mesa ebacua Jesucristo ye mundo su beitutana. Judío epuna peje jenetia bataji puana. \v 5 Jacuatsasiati cuana ema su puniunetina. Cristo jacuatsasiati cuana ema su jamenajatiatiana jacuatsasiati ema su yanita cuana d'eji su ya puji, Diusu sa ebacua cuana quitaita paata huecuana puji. \p \v 6 Da su ecuaneda Diusu sa ebacua cuana putsu, Diusu ja Espíritu Santo beitutana ecuana sa muesumu su paaniti puji. Espíritu Santo ecuana sa muesumu su yani putsu, ecuaneda Diusu, “Tata”, yametani. \v 7 Aimue beju ecuaneda jacuatsasiati cuana sa eme su yani mahue, Diusu sa ebacua cuana putsu. Da putsu, pamapa Cristo sa ai cuana da ecuaneseda di. \s1 Pablo ebia su janimenebametiana edue cuana jepuiti \p \v 8 Edue cuana, micuaneda Diusu shanapaji mahue su, bid'umimi diusu eimea cuana sa eme su anina. Ene putsu, tueda eimea cuana da aimue eid'e mahue. \v 9 Beju jiahue micuaneda Diusu neje huamahuama eshanapatiani biame, neicha micuaneda micuana sa equene ai puiti cuana su jasiapatija epuani d'eji su epu puji. Tueda ai puiti cuana da tupu mahue micuana d'eji su ya puji biame, neicha tueda ai puiti ema su micuaneda jamenajatiatija. ¿Jucuaja su ni da micuaneda daja neicha aja yainia? \v 10 Micuaneda jiahue teje piada piada yanacane ai puiti cuana yainia hue tsuhu. Aimue beju micuaneda tueda ai puiti cuana jenetia d'eji su tsuhu mahue. Tsine cuana micuaneda eiyubainia hue tsuhu. Tueda a putsu, micuaneda Diusu beidaji yameinia pepe hue epuani. \v 11 Ema ebia su enimenebametiani cuapuitime quema Cristo jepuiti quisaquisa cuana micuana peje su yanacane hue puana. \p \v 12 Edue cuana, mearijique tueda ai puiti cuana d'eji su epu puji, yama arijiana nime. \v 13 Aimue micuaneda ema madhada neje batsu bahue puina mahue, ema micuana peje su quisaquisa pupiruana su. Quema ai neda yani biame, ema micuana peje su Diusu sa quisa saida cuana quisaquisa puana. \v 14 Ema daja nedaji biame, aimue micuaneda ema baja mahue neje bana mahue. Saida micuaneda ema batsuana Diusu sa ángel pu cua nime. Ema Jesucristo quitaita pu cua nime micuaneda ema batsuana. \v 15 Da su ¿jucuaja su micuaneda jiahue saida mahue ema ebainia? Ema micuana neje anina su, micuaneda ema micuana sa etua tia cua puina quema etua saida mahue eturuca puji. \v 16 ¿A da micuaneda ema neje jiahue eduininiani, yama micuana butsepi quisana jepuiti? \p \v 17 Beju tueda bid'umimi ebuetsuaji cuana quitaita ja micuana baseatana. Tuneda bahui micuaneda tije ya mecuana sa tsada. Tuneseda tsada micuaneda ema peje jenetia enetideraeni puji. \v 18 Ahua pia cuana ja micuana quisaja yatani su, mequisataque huecuana, ema micuana neje ani biame. Beju mequisataque huecuana saida piba neje micuana ebasea mahue puji. \v 19 Edue chidi cuana, neicha micuaneda ema enimenebameinia. Epuna ja yanana chidi bataji yametani enebatani nime, daja nime ema micuana jepuiti nebana, yama micuana Cristo peje su dusuana su. Beju jiahue neicha ema enimenebametiani micuana jepuiti, aimue micuaneda Cristo neje epuniunetiani mahue putsu. \v 20 Ebia su tsada quema micuana neje duji yani puji. Ema micuana neje ani cua su, yama micuana quisa cua cuaja micuaneda Cristo neje puniunetime pu cua. \s1 Hagar, Sara detse jepuiti quisa \p \v 21 Micuaneseda jacuatsasiati cuana a taji Diusu peje su nimebutsepi epu puji pepe hue epuani. Aimue daja mahue. Aimue etse d'eji su epuani mahue, jacuatsasiati cuana a putsu. Meid'abaenique ema. Jiahue yama micuana butsepi equisa tueda ai cuana jepuiti. \v 22 Uja Diusu sa quirica su epuani: Abraham chenu sa beta ebacua anidha. Piada ebacua da mesa emebajaji epuna jenetia. Tueda emebajaji epuna da Hagar banime puidha. Pia ebacua da mesa ehuane jenetia. Tueda mesa ehuane Sara banime puidha. \v 23 Beju Hagar chenu sa ebacua da cha yanana pu cua nime bataji puidha. Sara chenu sa ebacua mu bataji puidha, Diusu ja daja jamitsuti tiataidha putsu. \v 24-25 Beju tueda ai cuana da ecuaneda ebuetsuati puji. Hagar chenu da Diusu sa jacuatsasiati cuana pu cua nime. Diusu ja Sinaí emata jenetia mesa jacuatsasiati cuana israelita cristiano cuana tiataidha. Tueda emata da Arabia yahua su yani. Dapia aniji cristiano cuana ja tueda emata Hagar emata banime yatani. Pamapa jacuatsasiati ema su aniji cuana da Hagar chenu pu cua nime. Hagar chenu da yahua su Jerusalén ejude pu cua nime. \v 26 Beju ecuaneda mu d'eji su. Aimue jacuatsasiati cuana sa eme su yani mahue. Ecuaneda eichacua cielo Jeruslén ejude su cielo yanienitiyu. \v 27 Uja derejiji yani: \q1 Bacua mahue epuna, beidaji papu. \q1 Quetsunu su bacuaji pu bue mahue biame, jiahue tueda dueji ebacuaji epu. \q1 Ahueji sa ebacua cuana emebajaji epuna sa ebia su epu. \p \v 28 Edue cuana, ecuaneda da Isaac chenu nime. Cuaja Diusu ja jamitsuti tiataidha batame, daja tueda bataji pume puidha. Daja huecha ecuaneda Diusu sa ebacua cuana, Diusu ja mesa jamitsuti ecuana tiatana putsu, Cristo peje su ecuaneda janimetucheatiana putsu. \v 29 Cuaja Hagar chenu sa ebacua chenu ja Isaac chenu nedaneda ametaidha nime, daja jiahue jacuatsasiati aji cuana ja Diusu peje su jei eputani cuana nedaneda yametani. Espíritu Santo ja ecuana Diusu sa ebacua atana biame, tuneseda tsada ecuaneda jacuatsasiati cuana ya puji, Diusu peje su nimebutsepi epu puji. \v 30 Beju uja derejiji yani tueda ai cuana jepuiti: “Cuinanameque tueda esclava epuna mesa ebacua neje. Ehuane sa ebacua sa bahui mesa tata sa ai cuana inatsu taji.” \v 31 Da su, edue cuana, aimue ecuaneda esclava epuna sa ebacua nime mahue. Ecuaneda mu ahueji sa ebacua nime. Pamapa jacuatsasiati aji cuana da esclava epuna sa ebacua nime. Beju jacuatsasiati cuana sa eme su yanita huecuana. \c 5 \p \v 1 Edue cuana, Cristo ja ecuana jacuatsasiati sa eme jenetia d'eji su atana, tu peje su janimetucheatiana putsu. Daja hue d'eji su mepuderaque. Be neicha jacuatsasiati sa eme su memenajatiatiji tueda jacuatsasiati ya puji. \p \v 2 Meid'abaenique ema. Ahua micuaneda neicha jacuatsasiati cuana aja epu su, Diusu peje su nimebutsepi epu puji, da su micuaneseda puji Cristo curusu su manuana mue ai puji saida pu cua nime. \v 3 Neicha yama micuana jubida ene quita equisainia, ahua quebata Diusu peje su nimebutsepi epu puji ehuitsanasiquiti su, tuseda pamapa Moisés chenu sa jacuatsasiati cuana ape taji. \v 4 Quebata Diusu peje su nimebutsepi epu puji jacuatsasiati cuana yatani su, Cristo peje jenetia netiderana. Diusu sa jaibunebati cuana mue shanapa. \v 5 Cristo peje su janimetucheati putsu, Espíritu Santo sa quitaita ecuana eshanapametani ecuaneda Diusu butse su nimebutsepi epu. \v 6 Ecuaneda Cristo neje dunejiji yani putsu, mue ai puji saida ecuaneseda huitsanasiquijiji ahua mahue epu puji. Diusu peje su janimetucheati bahui ebia su saida quita. Daja huecha ibuneda neje edusuti puji. \p \v 7 Beju micuaneda Diusu sa ene quita jabuetsuati saida cuana sa puniunetina. ¿Aiya da micuana tueda ene quita jabuetsuati cuana tije arijiametana? \v 8 Aimue Diusu ja daja micuana sa piba turucatana mahue. Tuahueda micuana dharetana mesa ene quita jabuetsuati cuana jei ya puji. \v 9 Micuaneda bahue huai chidi levadura ja pamapa harina bebajiji aida ehuarusiapapetani. Daja da bid'umimi puji cuana sa jabuetsuati cuana. Tueda jabuetsuati madhada cuana ja micuana epibaturucametani. \v 10 Beju ema Echua Puji peje su enimetucheatiani micuaneda quema jabuetsuati su bahui epuniuneti puji, aimue pia sa jabuetsuati su epuniuneti puji mahue. Quebata papu ja micuana epibaturucameta su, Diusu ja tueda jubida ematsetayu. \p \v 11 Piada piada, “Pablo ja edue cuana pahuitsanasiquitita ebuetsuatani”, eputani. Beju aimue yama daja ebuetsuainia mahue. Ahua daja yama edue cuana ebuetsuainia su, ¿jucuaja su ni judío cuana ema neje eduininitani? Ema neje eduininitani huecuana, yama jahuitsanasiquiti taji mahue Diusu peje su nimebutsepi epu puji ebuetsuainia huecuana putsu. Beju Cristo curusu su manuana ecuana nimebutsepi ya puji yama ebuetsuainia putsu, ema neje eduininitani huecuana jubida. \v 12 Tueda jahuitsanasiquitiji ebuetsuaji cuana da tuneda quitaita equene pahuitsanasiquipeenitita. \p \v 13 Edue cuana, Diusu ja ecuana d'eji tiatana. Daja ecuaneda d'eji su epuani biame, aimue ecuana sa ai utsatada madhada cuana ecuaneseda a taji mahue. Ecuaneda cama huamahuama saida ibuneda neje jabati taji. Daja huecha jatsahuati taji. \v 14 Beju Diusu sa equene jacuatsasiati da uja epuani: “Mida quitaita ibuneda ebatiani nime, daja huecha pia cuana ibuneda baque.” Ahua daja micuaneda cama epu su, da su pamapa Diusu sa jacuatsasiati cuana micuaneda yapeyu. \v 15 Ahua micuaneda cama madhada hue ebati su, micuaneda cama enimemadhapetiyu. \s1 Be utsatada madhada cuana meaji \p \v 16 Yama micuana equisainia, jei meaque Espíritu Santo. Ahua micuaneda tueda jei ya su, aimue micuana sa ai utsatada madhada cuana aja epu mahue. \v 17 Beju daja hue ecuaneda tueda ai utsatada madhada cuana aja epuani biame, Espíritu Santo ja mu tsada mahue ebatani tueda ai madhada cuana ecuaneda ya puji. Ecuana sa ai utsatada madhada cuana Espíritu Santo neje aimue tsada ebatiani tse mahue. Da putsu, ecuaneda ai saida cuana aja epuani biame, ai madhada cuana yainia. \v 18 Ahua Espíritu Santo ja micuana ehuidusutani su, da su aimue micuaneda jacuatsasiati cuana ema su yani mahue, tueda jacuatsasiati cuana ya puji. \p \v 19 Beju uja da ai utsatada madhada aji cuana: Deja, epuna cuana jabutsenetiji mahue biame jaquinatiji, ai madhada pibaji, tisutisu ai madhada aji, \v 20-21 bi'umimi diusu eimea mitsutsuaji, jamahuatiji, jaduininibatiji, jacuicuinatiji, jarejatiji, cha duinini puji, tuseda puji quitaita ai saida chacuji, jasajasajatiji, envidia jaatiji, jamanuametiji, tsetse aida, jana aida. Daja ai utsatada madhada aji cuana ja yatani. Daja huecha pia ai madhada cuana yatani huecuana. Edue cuana, cuaja yama micuana equene quisana nime, neicha yama micuana jubida equisainia, aimue tueda ai madhada aji cuana Diusu ecuatsasiati su enubita mahue. \p \v 22-23 Ahua ecuaneda Espíritu Santo jei ya su, ecuana ibuneda, beidaji, nimepijajajiji, pacienciaji, saida, jamitsuti bahue, nimemitsida, jatupuati bahue yameta. Daja saida Espíritu Santo ja ecuana edusumetayu, ahua ecuaneda tueda jei ya su. Ahua daja saida ecuaneda edusuti su, Diusu sa jacuatsasiati cuana pamapa yapeyu. \v 24 Cristo neje dunejiji cuana ja pamapa mecuana sa ai utsatada madhada cuana Cristo neje tupupai curusu su tatatana pu cua nime. Beju aimue tueda ai utsatada cuana sa eme su yanita huecuana mahue. \v 25 Espíritu Santo ja ecuana nimeeichacua atana putsu, pamapa ai su tueda tije ecuana sa a taji. \p \v 26 Be ebia su aida mebatija aimue ecuaneda cama madhada neje ebati mahue puji. Be ecuaneda cama envidia meatija. \c 6 \s1 Metsahuatique huamahuama \p \v 1 Ahua quebata edue jucha yatani micuaneda bahue epuani su, micuaneda, Espíritu Santo jei yaderainia cuana sa ibuneda neje tueda tsahua taji Diusu peje su saida, butsepi neicha papu puji. Daja ibuneda neje tsahua taji micuaneseda, cuapuitime Ishahua ja micuaneda di pirubata cua putsu. \v 2 Menimetucheametique, metsahuatique huamahuama aba cuana etuchea puji. Ahua daja ibuneda neje micuaneda ebatiani su, da su Cristo sa jacuatsasiati micuaneda yapeyu. \p \v 3 Ahua quebata ai mahue biame tueda quita ebia su aida ebati su, tueda quitaita ebaseatiani. \v 4 Pamapa ecuaneseda cama ecuana mehua ecuana sa ai jaati cuana jabati taji, saida ahua mahue. Ahua ecuana sa ai jaati cuana da saida ebati su, da su nimebeidaji ecuaneda epu. Pia sa ai jaati cuana ecuaneseda tsada mahue ba taji ecuana sa jaati cuana saida ahua mahue eba puji. \v 5 Pamapa ecuana mehua ecuana sa ai a taji cuana a taji. \p \v 6 Cristo jepuiti ebuetsuatitani cuana sa ebuetsuaji mecuana sa ai cuana neje tsahua taji. \p \v 7 Edue cuana, be mebaseatiji micuaneda quitaita. Aimue detse aidhe biame Diusu neje jashishati cua mahue. Quebata ejaja etse ebanainia, tueda ejaja quitaita huecha etse ehuiruinia. \v 8 Daja huecha ahua etse mesa ai utsatada madhada cuana ya su, Diusu ja tueda cuati castigo su ebeituenitayu. Beju ahua etse Espíritu Santo sa ai tsada cuana ya su, Espíritu Santo ja tueda eid'e yameenitayu. \v 9 Da putsu, ecuaneseda jatunati taji mahue ai saida cuana ya puji. Ahua ecuaneda ecuana sa janimetucheati cuana etaitaname mahue su, da su Diusu ja ecuana pamapa ai saida cuana etiatayu. \v 10 Da putsu, pamapa hora su ai saida cuana ecuaneseda a taji pamapa cristiano cuana neje. Tuna ebia su saida quita edue cuana neje ecuaneseda ai saida cuana a taji. \s1 Tije quisa cuana \p \v 11 Mechamaque cuaja yama aida edereinia quema eme quitaita neje micuaneda bahue mepuque puji ye quirica yama quitaita micuana etiameinia. Micuaneda bahue daja yama aida edereinia quema etua saida mahue jepuiti. \v 12 Merejatique jahuitsanasiquitiji ebuetsuaji cuana neje. Tuneda ebuetsuatani edue cuana sa jahuitsanasiquiti taji Diusu peje su nimebutsepi epu puji. Daja edue cuana buetsuaja yatani huecuana curusu jepuiti quisa saida cuana aja mahue cuana ja aimue tijetije paata huecuana mahue puji. \v 13 Beju jahuitsanasiquiti bahue quitaita cuana ja aimue jacuatsasiati cuana yapetani mahue. Tuneseda tsada micuaneda ehuitsanasiquiti micuaneda tuna tije aji cuana epu puji. Beju tuneda aida ebatitani, tuna tije aji cuana dueji ba putsu. \v 14 Aimue ema mu aida ebatiani mahue quema ai jaati cuana jepuiti. Cristo curusu su manuana quisa jepuiti neje bahui ema beidaji epuani. Ema Cristo neje tupupai curusu su manuana pu cua nime putsu, yama ye mundo sa ai madhada cuana aja mahue yainia. \v 15 Ecuaneda Jesucristo neje dunejiji yani putsu, ¿ai puji saida ecuaneda huitsanasiquijiji ahua mahue epu puji? Ebia su saida quita Cristo peje su nimeeichacua epu puji. \v 16 Diusu ja pamapa tueda ai cuana su jei eputani cuana panimepijajameta. Paichenubata huecuana, tuneda da tusa ene quita dharejiji cuana putsu. \p \v 17 U jenetia su, be aidhe biame ema neje pacuicuinati, quema equita su d'ipi yani putsu, Cristo sa quisa saida cuana ema quisaquisa puana jepuiti. \v 18 Edue cuana, ecuana sa Echua Puji Jesucristo micuana neje paaniti. Daja papu.